Eigenwijks klaar voor Huis van de Wijk Welzijn Nieuwe bedenkers, bouwersStijl en bewoners
Colofon Eigenzinnig is een uitgave van Stichting Eigenwijks, organisatie van samenwerkende wijkbewoners in Nieuw-West. Redactie: Diana Muller, Ietje de Wilde,Lieke Mensink Eigenzinnig is een uitgave Interviews: Dorèndel Overmars van Stichting Eigenwijks, Fotografie: Thomas Heere organisatie samenwerkende Opmaak en van druk: PrimaveraQuint wijkbewoners in Nieuw West. Oplage: 1000 exemplaren
Redactie adres: adres: Stichting Eigenwijks Eigenwijks Jan Tooropstraat Tooropstraat 6, 6, 1062 BM Amsterdam Amsterdam Telefoon: 020 020 346 346 06 0670 70 Fax: 020 346 346 06 06 86 86 Email:
[email protected] [email protected] Website: www.eigenwijks.nl www.eigenwijks.nl Jaargang 10 9 Nummer 11 Maart 2012 2011
Steeds vaker en harder luidt de Het bestaansrecht van Eigenwijks is de inzet oproep van de overheid aan van bewoners zelf voor sociaal sterke en leefbare bewoners om meer zelf te doen. buurten. Zonder de inzet van honderden bewoners Op eigen kracht, zelfredzaam, hundag buurt hun buren zou Eigenwijks ‘Bewoners zijn 7 dagen in de week 24 voor uur per de en belangrijkste factor in de onder eigen verantwoordelijknietde bestaan. Als organisatie van is samenwerkende buurt. Zij bepalen voor het grootste deel mate waarin het prettig om in een heid, actief burgerschap, zijn wijkbewoners bieden wijhun vooreigen elke bewoner buurt te wonen en te leven.het Veel bewoners willen daar graag tijd en veel gehoorde termen die zich Voor wil inzetten voor zijn of haar buurt en/ energie in steken. Maar die dat het gaat niet vanzelf. het organiseren van hun blijvende gevolg zijn vanbij bezuinigingen of buurtgenoten wat hij of zij nodig betrokkenheid hun buurt enen buurtgenoten moetendatgene zij kunnen rekenen op een ‘nieuw’ landelijk beleid. heeft. Om ondersteuning. de eigen kracht optimaal te kunnen eigen Huis met onafhankelijke en professionele Om zo hun belangen Dehet overheid verwacht welbenutten samen met anderen. Steedstegericht op in krachtenveld vanvan professionele instanties goed voor het voetlicht krijgen. zijnsorganisaties een ontwikkeling endie vooruitgang. Ons Zodat zij hun eigen tijdomslag en energie kunnen steken in zaken waar zijvertrekpunt zelf voor naar Welzijn is altijd de agenda en de mogelijkheden van willen gaan.’ Nieuwe Stijl. Het landelijk programma Welzijn bewoners zelf. Wat willen en kunnen bewoners Nieuwe Stijlcitaat verwoordt zelf? Waar zij hun eigen tijddeenessentie energieweer in Bovenstaand uit hetprecies beeldend jaarverslag 2011willen van Eigenwijks geeft de essentie van steken?Het Watfenomeen en wie hebben zij daarbij nodig? van ons bestaansrecht als bewonersorganisatie. ‘Huis van de Wijk’, zoalsDe Eigenwijks. op de vraag gebouwen, heeft de faciliteiten en de medewerkers van dat begin dit Gericht jaar in Nieuw-West is geïntroduceerd, veel overeenkomsten met waar achter de vraag, gebaseerd opook nietEigenwijks dienstbaar. Een Eigenwijks voor staat. Het is dan voor nietszijn dat daaraan de beroepskrachten van échte Eigenwijks de eigen kracht van de groot burger bewonersorganisatie dus.aan Metdeeigen huisvesting, vol enthousiasme en met vertrouwen samen met bewoners slag zijn gegaan in enHuizen direct er opdeaf.Wijk De komende medewerkers en eigen faciliteiten. Zodat de van in Geuzenveld eneigen Slotermeer. maanden gaat Eigenwijks dan bewoners een serieuze en belangrijke rol kunnen ook vol vertrouwen met stadsspelen in het vormgeven de samenleving Huis van van de Wijk, vier eenvoudige deel Nieuw-West in gesprek over in Nieuw-West. woorden Een bewonersorganisatie waar waar een hele wereld de basisvoorziening opbouwbewoners zich elke dagschuil opnieuw achter gaat.inzetten In dezevoor werk vanaf 2012. ondermeer Burenhulp, Telefooncirkel, Openwij editie van Eigenzinnig laten Want Eigenwijks is klaar voor Club en Marokkaanse ouderen. Waar bedenkers, bouwers enbewoners bewoners Welzijn Nieuwe Stijl. hun eigen tijd en energie in het maken graag aan steken het woord over hun en uitbrengen van Buurtkranten, in het geven van dromen, verwachtingen en zorgen Computerlessen,over in het voor de belangen het opkomen Huis van de Wijk. Zo van medebuurtbewoners en in de vele andere activiteitengeeft in buurten en buurtoverstijgend. de gepassioneerde ambtenaar En waar bewoners ook nog eens zelf de bestuurlijke verantwoordelijkheid nemen voor Age Niels Holstein een kijkje het reilen en zeilen van hún bewonersorganisatie middelsinlidmaatschap vandehet Algemeen de keuken van bedenkers. Bestuur of Dagelijks Bestuur. Een enorm netwerk van bewoners diestadsdeel elkaar weten te vinden Hoe is het eigenlijk en die weten wat zij aan elkaar hebben. Die zoveel mogelijk op eigen kracht bouwen aan op het idee van Huizen van de sociaal sterke en leefbare buurten. En dat is precies wat Welzijn Nieuwe Stijl beoogt. Wijk gekomen? Opbouwwerkers Lees verder op en de Serfanim volgende pagina Ahmed Afkerin Uysal vertellen enthousiast over wat belangrijk is bij het bouwen aan een Huis van de Wijk. Wijkcoördinator en netwerker pur sang Do˘gan Oorthuis legt uit waarom hij graag een ‘stamgast’ van het Huis van de Wijk Slotermeer wil zijn. Mevrouw May heeft op haar 87-jarige leeftijd begrijpelijkerwijs niet meer zo’n behoefte aan iets nieuws: ‘Zolang de wekelijkse yoga maar blijft’. En de 10-jarige Maufal El Boumeshouli wil graag alles in het PlusPunt doen: ‘voetballen, schaatsen en een sneeuwballengevecht houden! Maar dat laatste kan misschien beter buiten...’. Aan Eigenwijks de uitdagende en boeiende taak om al deze wensen, verlangens en zorgen bij elkaar te brengen in de Huizen van de Wijk Geuzenveld en Slotermeer. Samen met mevrouw May, Age Niels, Maufal, Do˘gan en vele andere bewoners en professionals. Ik hoop dat u net als wij geniet van de gesprekken over het Huis van de Wijk in deze editie van Eigenzinnig. Dick Glastra van Loon directeur Eigenwijks
Deze visieontwikkelaar heeft passie “In subsidieland is het heel bijzonder om binnen één jaar alle subsidies stop te zetten, een nieuwe visie te ontwikkelen en die ook nog in te voeren.” Age Niels Holstein is programmamanager Huizen van de Wijk van stadsdeel Nieuw-West en houdt zich graag bezig met het verbeteren van de stad. “Ik werk al jaren aan de stedelijke vernieuwing. Die is erop gericht om de woningen en openbare ruimte van het stadsdeel te verbeteren, maar ook de positie van bewoners. Je moet een wijk niet alleen beheren, mensen moeten er goed kunnen leven! Ik vind het een uitdaging om voorwaarden te creëren die dat mogelijk maken. Deze keer was het extra spannend, omdat we weinig tijd hadden en er minder geld beschikbaar is.” Omdat Nieuw-West tot april 2010 uit drie stadsdelen bestond, was er een behoorlijke wirwar van subsidies, daarnaast moest er ongeveer twee miljoen euro bezuinigd worden. Daarom werden per 1 januari 2012 alle bestaande welzijnssubsidies herijkt.
Vraaggericht werken Holstein en zijn team gingen aan de slag met de richtlijnen van het dagelijks bestuur om stadsdeelbrede, buurtgerichte en plusvoorzieningen te ontwikkelen. Stadsdeelbrede voorzieningen zijn vaak op één plek te vinden, zoals theater De Meervaart. Plusvoorzieningen zijn gerichte investeringen voor de oplossing van een bepaald probleem. Daarnaast wilde het dagelijks bestuur basisvoorzieningen voor de negen wijken van Nieuw-West. Holstein: “In veel buurthuizen werd het aanbod al jaren gesubsidieerd, terwijl we de effectiviteit niet toetsten. Dat wilden we veranderen en de aanbodgerichte structuur wilden we wijzigen naar een vraaggerichte structuur.”
Huis van de Wijk Zo ontstond het Huis van de Wijk: een plek waar bewoners en professionals van alle soorten en maten elkaar ontmoeten en samenwerken. Holstein: “De huizen worden beheerd door professionele exploitanten, die we vonden passen bij de betreffende wijk.” Het Huis van de Wijk hoeft volgens Holstein niet perse één gebouw te zijn, het kunnen ook verschillende kleinere ruimtes zijn. Op die manier ontstaat een netwerk van mensen en gebouwen.
“Het is ook belangrijk om kwetsbare bewoners te bereiken en hun positie te verbeteren. De professionals kunnen bijvoorbeeld zaken als depressie en armoede signaleren en mensen doorverwijzen naar de juiste hulpverleners. Ook kunnen bewoners er dingen ondernemen die hen helpen om vooruit te komen. Maar we moeten niet verwachten dat het Huis van de Wijk alle problemen gaat oplossen.”
Energieke proeftuin “Als Amsterdam wil blijven groeien en op internationaal vlak wil concurreren met andere steden, moeten de mogelijkheden van gebieden die nu in achterstand zijn, goed worden benut. NieuwWest heeft veel kansen vanwege zijn geografische positie, we liggen immers dichtbij Schiphol en de Haven.” “Daarnaast is er een uniek samengestelde bevolking met veel mensen uit andere culturen en contacten over de hele wereld. Dit gebied is een geweldige proeftuin. Er zit veel energie in mensen die zich maatschappelijk willen verbeteren. We moeten er voor zorgen dat dit aantrekkelijke wijken worden. Een Huis van de Wijk kan daar aan bijdragen.”
Een spannende tijd De meeste huizen zijn sinds januari 2012 open. “Eigenwijks is voortvarend aan de slag gegaan en had goed bezochte openingsfeesten. Niet alle exploitanten zijn even ver, maar dat is niet erg. De verschillende exploitanten krijgen de ruimte om op hun eigen manier invulling te geven aan het concept en in te spelen op de behoeftes van de specifieke wijk,” aldus Holstein. Bepaalde onderdelen van de invulling van het beleid staan nog open. Het stadsdeel wil samen met de exploitanten de visie verder ontwikkelen. “We bespreken nu met elkaar welke prestaties we aan het einde van het jaar geleverd willen hebben. De winkel is open, maar onderwijl blijven we verder bouwen. Dat is uitdagend en spannend!”
Age Niels Holstein
Deze netwerker staat open voor iedereen “Ik weet op maandag nooit helemaal hoe mijn week eruit ziet. Mijn agenda wordt namelijk grotendeels bepaald door de wijk.” Do˘gan Oorthuis is Wijkcoördinator van Slotermeer-West en heeft volgens eigen zeggen bepaald geen 9 tot 5 baan. “Je moet wel hart voor de zaak hebben!” “Soms treed ik op als intermediair, bijvoorbeeld als een buurt overlast ervaart van een school. Op een ander moment brainstorm ik met ondernemers over economische impulsen van hun winkelstraat en als ik tijdens een buurtschouw praktische zaken tegenkom, zoals de beruchte scheefliggende stoeptegel, probeer ik die ook op te lossen.”
Straatcultuur Een wijkcoördinator moet volgens Oorthuis mensgericht, een netwerker en zakelijk zijn. Hij is blij met ‘zijn’ wijk, vanwege de uitdaging en het multiculturele karakter. Hij groeide zelf op in Zuidoost en ging daar naar een zogeheten ‘zwarte school’. “Het is een verrijking om bekend te zijn met verschillende culturen. Toen ik ging studeren vond ik het heel vreemd om ineens tussen een voornamelijk blank gezelschap te zitten. In Zuidoost heb je een straatcultuur, die heb je in Slotermeer ook. Daar hou ik van!” Maar jongeren moeten wel goed in de gaten worden gehouden volgens de wijkcoördinator. “Er is in dit gebied een hoge jeugdwerkloosheid. Als je geen baan kunt vinden, een moeder met een bijstandsuitkering hebt en woont in een kleine, slecht onderhouden woning is de verleiding groot om op straat te leven en dat kan negatieve gevolgen hebben.”
Armoede Oorthuis ziet een grote sociale uitdaging in het gebied, met name in de Lodewijk van Deysselbuurt. Daar zou stedelijke vernieuwing plaatsvinden, maar dat is op de lange baan geschoven. “Er leven grote gezinnen in slecht geïsoleerde woningen, die vier jaar terug al hoorden dat er vernieuwd zou worden. Vanaf dat moment hebben corporaties, maar ook het stadsdeel en de bewoners zelf natuurlijk minder onderhoud gepleegd. Nu moet daar verandering in komen en een inhaalslag worden gemaakt.” “Er is armoede, veel mensen zijn werkeloos en participeren minder in de samenleving. Die groep moet het gevoel krijgen dat hun situatie kan veranderen. Bijvoorbeeld door mee te doen met projecten in de
buurt. Hier ligt een uitdaging voor het Huis van de Wijk. Ook zijn er dit jaar nog veel kansen met het Wijkaanpak geld dat het Rijk beschikbaar stelt voor bewonersinitiatieven.”
Bewonersinitiatieven Er is in 2012 jaar nog een behoorlijk budget voor bewonersinitiatieven. Sinds 2011 beheert Eigenwijks dit in Slotermeer. Hiervoor kende het stadsdeel die initiatieven toe. “Die toekenning duurde vaak erg lang, het waren complexe processen. Eigenwijks is ingezet zodat bewoners het gevoel krijgen dat er snel en makkelijk dingen mogelijk zijn en dat het geld van hen zelf is. Dat beeld moeten Eigenwijks gaan waarmaken dit jaar.” Oorthuis hoort soms van bewoners dat Eigenwijks nogal streng is over de begroting. “Dat vind ik vreemd, want er is afgesproken dat bewonersinitiatieven tot 2500 euro, mits ze voldoen aan de thema’s die bewoners zelf hebben bepaald, gewoon worden toegekend. Uiteraard zit er een spanningsveld, want mensen moeten natuurlijk wel kunnen verhelderen waar zij hun geld aan uitgeven.”
Stamgast “Eigenwijks heeft overigens een vliegende start gegeven aan het Huis van de Wijk in Slotermeer. Tijdens het openingsfeest puilde de Multibox werkelijk uit. Het is belangrijk dat bewoners weten dat zij er voor van alles terecht kunnen. Ik vind het heel goed dat de Sociale Helpdesk er ook zit.” Volgens Oorthuis is het lang zo geweest dat iedereen een eigen clubje had met een eigen locatie. “Dat is in deze tijd gewoon niet meer haalbaar. Ik denk dat bij bewoners ook een knop om moet. Er moet meer uitwisseling plaatsvinden en mensen moeten gaan delen. Dat kan in het Huis van de Wijk, waar alle informatie over de buurt te halen moet zijn. Als betrokken professional wil ik natuurlijk stamgast worden!”
Dog˘an Oorthuis
Opening Huis van de Wijk Slotermeer ‘Zolang de wekelijkse yoga maar blijft’ Mevrouw J.F. May - 87 jaar “Mijn dochter doet mee aan de gratis workshop weerbaarheidstraining. Zij had zin om te kijken bij het openingsfeest, dus toen zijn we gegaan. Ik zit al vijftien jaar op yoga in de Multibox en in die tijd is de beheerder van het gebouw meerdere keren gewisseld, dat maakt me niet uit. Wat ik wel belangrijk vind, is dat ze mijn wekelijkse yogales niet opheffen of verplaatsen. Ze hebben mij verzekerd dat ze dat absoluut niet van plan zijn, dus dan ben ik tevreden. Aan iets nieuws heb ik geen behoefte meer op mijn leeftijd.”
‘Praten met Nederlanders werkt het beste’ Mouhamed Check - 64 jaar
‘Samenkomen leidt tot meer begrip’ Jim Horst - 28 jaar “Ik was hier nog nooit geweest, maar mijn vrouw heeft me vandaag meegenomen. Mijn kinderen zijn nu lekker aan het knutselen. Ik vind het erg belangrijk dat er een Huis van de Wijk komt al heb ik nog geen precies beeld van de inhoud. Daar ben ik me nog op aan het oriënteren. Ik heb ook nog geen verwachtingen, maar het is sowieso belangrijk dat er een plek is waar de buurt samen komt. Als mensen van verschillende culturen bij elkaar komen ontstaat er meer begrip!”
‘Voetballen in het Huis van de Wijk’ Fatima Lemrini - 11 jaar “Ik liep over de markt toen er ineens een koets stond. Daar ben ik ingestapt en daarna kwam ik hier terecht. Ik was hier nog nooit geweest, maar het is wel een leuke dag. Ik heb al meegedaan aan karate en ga zo nog even verder rondlopen. Is dit een plek waar ik mee mag denken over wat er te doen moet zijn? Oh nou dan wil ik voetballen. Ik wil dan graag de spits zijn!”
“Ik woon nu ruim tien jaar in Slotermeer, daarvoor heb ik op diverse plaatsen in de wereld gewoond onder andere in Frankrijk. Eén ding dat echt wat belangrijk is, waar ter wereld je ook woont, is dat je de taal van het land leert. Ik hoop dan ook dat ze hier in het Huis van de Wijk conversatielessen gaan geven. Mijn vrouw heeft daar heel veel behoefte aan. Het is belangrijk dat die lessen dan worden gegeven door mensen die hier geboren en getogen zijn, zodat het Nederlands dat gesproken wordt ook echt goed is en je geen verkeerd accent aanleert.”
Huis van de Wijk bedenkers, bouwers en bewoners Opening Huis van de Wijk Geuzenveld ‘Ik hoop dat het laagdrempelig wordt’ Josta Mormon - 57 jaar “Ik organiseer al jaren naailessen, althans ik regel voldoende deelnemers en dan komt er iemand lesgeven. We komen iedere week met vijftien dames bij elkaar in de Buurtentree. Daar leren we van alles: patronen tekenen, maten opnemen en de kleding daadwerkelijk maken. Misschien kunnen we wel een modeshow geven in het Huis van de Wijk Geuzenveld. Ik ben heel benieuwd naar dit Huis en hoop dat het laagdrempelig wordt. Na de stadsdeelfusie waren er in het Pluspunt ineens enorm veel drempels: je kon niet meer zomaar binnenlopen en moest bij de balie wachten op je afspraak. Ik hoop dat ik vanaf nu weer gewoon kan binnenstappen.”
‘Blij met een Huis waar van alles kan’ Sharon Baldeorai-Spong - 31 jaar “Ik ben heel blij met dit Huis van de Wijk. Er gebeurt al best wel wat in het Pluspunt, maar er kan nog meer bij! Mijn man en zonen doen momenteel mee met de karateworkshop. Het is belangrijk dat er activiteiten zijn voor kinderen. Daarnaast hoop ik op een ontmoetingsuurtje voor (werkende) moeders. Moeders zijn altijd maar bezig met zorgen voor de kinderen, het huishouden en sommigen werken ook nog buiten de deur. Het is echt nodig om af en toe een momentje voor jezelf te hebben. Als de kinderen dan gelijktijdig vermaakt worden, zitten we als moeders ook ontspannen!”
Lees verder op de volgende pagina >
Vervolg van Opening Huis van de Wijk Geuzenveld
‘Belangrijk dat dit soort plekken bestaan’ Pier Engelsman - 86 jaar “Wij wandelden door het mooie groen van Geuzenveld toen we naar binnen werden getrokken door schitterende live muziek die van verre te horen was. Ik woon niet in de buurt, maar vind het belangrijk dat dit soort plekken bestaan. De samenhang in dit Huis lijkt al duidelijk aanwezig: mensen zijn actief en betrokken en er hangt een prettige sfeer. Ook indrukwekkend dat het nu al open is. Wij wonen in Zuid en mijn vrouw zit in het bestuur van een bewonersorganisatie die nu ook een plek moet krijgen in een Huis van de Wijk aldaar. Dat is nog niet van de grond.”
‘Ik wil hier alles wel doen’ Maufal El Boumeshouli - 10 jaar “Ik vind het hier leuk! Vooral de gele knijpballetjes, die ze uitdelen. Die neem ik mee voor al mijn broertjes. Ik ga in dit gebouw soms al naar de bibliotheek om te lezen en te computeren. Heel soms drink ik wat in de kantine, maar ik zou hier nog veel meer willen doen. Ik woon hier namelijk in de buurt en vind het leuk als er dingen gebeuren. Wat ik zou willen doen? Nou van alles: voetballen, schaatsen en een sneeuwballengevecht houden! Maar dat laatste kan misschien beter buiten...”
DE EIGENWIJSTE HUis van de wijk ... En ja hoor, het is weer zover. Alles moet weer anders. Een nieuw bestuur en een nieuwe visie. Nou ja, visie?! Was dat nou maar eens waar. Een visie op de samenleving in Nieuw-West, een visie op hoe de mensen in dit stadsdeel met elkaar de toekomst gaan maken, een visie op hoe nieuw en oud elkaar versterken...ja, dat zou je verwachten van een nieuw bestuur. Maar dat is natuurlijk teveel gevraagd. En evalueren van wat er goed gaat en wat fout en daar conclusies uit trekken... dat is ook teveel gevraagd. Het nieuwe bestuur (nou ja, het ambtenarenapparaat natuurlijk) heeft ‘beleidsregels’ gemaakt. In die regels staat wat er bijvoorbeeld onder het Huis van de Wijk valt. Val je erin, zit je goed; val je er buiten, heb je pech gehad. Want alles wat er in de buurt gebeurt aan activiteiten kunnen die ambtenaren allemaal niet bedenken achter hun bureau. En toen die beleidsregels er eenmaal waren, werd tegen alle organisaties die subsidie kregen van het stadsdeel de afgelopen jaren gezegd: maak maar een offerte. Alsof het om een klus gaat. Het dak repareren of zo. Alleen al daar uit blijkt dat het nieuwe bestuur en de ambtenaren er niets van hebben begrepen. Want samenleven in een buurt gaat om vertrouwen en opbouwen van vertrouwen. En dat kost tijd. Pas als mensen vertrouwen hebben in elkaar en in de organisaties die er voor hen zijn, kunnen ze elkaar helpen en geholpen worden. Dat weet toch iedereen. Maar ja, het moest allemaal weer anders.. Andere organisaties, andere mensen, andere plekken in de buurt waar bewoners hulp en informatie moeten vinden. Maar of de bewoners in Nieuw-West daar beter van worden? Heeft dat eigenlijk een rol gespeeld: of de bewoners iets hebben aan deze verandering? Behalve dan dat ze voortaan ongeveer alles zelf moeten doen? Zelf leuke plannen bedenken, zelf geld aanvragen bij het stadsdeel, zelf de zaal inrichten en opruimen en schoonmaken, zelf de kwetsbare buren helpen.. Goed uitgangspunt hoor, niks mis mee, maar als je de echte kwetsbare bewoners wilt bereiken, lijkt me dat toch niet de juiste aanpak. En wat is nu eigenlijk die verandering dan wel? Behalve dan dat geoffreer? Uw columnist, de Eigenwijste loopt al wat jaartjes mee en volgens mij is het Huis van de Wijk gewoon het oude buurthuis van vroeger. Of heb ik het mis?!
Deze bruggenbouwer haalt alles uit de kast Ze haalt volgens eigen zeggen altijd alles uit de kast voor een optimaal resultaat. Dat vinden haar Eigenwijks-collega’s duidelijk ook, want zij wezen opbouwwerker Serfanim Uysal aan als het gezicht van het Huis van de Wijk Slotermeer. Sinds januari 2012 zet ze zich met verve in om ‘haar huis’ op de kaart te zetten. Als eerste van alle ‘huizen’ in Nieuw-West organiseerde ze samen met collega’s en bewoners een groot en druk bezocht openingsfeest. Een populaire rommelmarkt keerde direct terug en Internationale Vrouwendag werd goed gevierd in de Multibox, waar het Huis van de Wijk Slotermeer gevestigd is. Een paar wapenfeiten uit de eerste weken dat Uysal beheerder is. “Het Huis van de Wijk is een geweldig concept. Ik geloof er absoluut in en heb goede samenwerkingspartners, zowel professionals als bewoners. We gaan hand in hand aan de slag om alle ideeën, initiatieven en activiteiten van buurtbewoners en beroepskrachten te verbinden en naar buiten te brengen. Mijn belangrijkste speerpunt voor dit jaar is bekendheid. Over een jaar weet iedereen in Slotermeer waar ze moeten zijn.” De werkwijze van Eigenwijks past volgens Uysal goed bij de vraaggerichte werkvisie van het Huis van de Wijk. “Buurtbewoners bepalen bij Eigenwijks altijd al de agenda van de wijk. Het is een unieke organisatie omdat het werkapparaat doorlopend wordt gevoed door het bestuur: dat zijn bewoners die continu rondlopen in het stadsdeel.”
Verrijking Uysal zelf is ook buurtbewoner en ontwikkelde zich bij Eigenwijks tot professional. “Ik was vrijwilliger bij stichting El Noer en werkte met een groep ambitieuze jongedames die in een bewustwordingsproces zaten. Ze leefden in twee werelden: de Turkse en de Nederlandse.” Uysal doorliep dat proces zelf ook toen ze nog heel jong was: “Ik was als kind behoorlijk eigenwijs en wilde na de basisschool in Nederland in Turkije naar school. Met dank aan mijn opa’s en oma’s die daar woonden kon dat, maar na zes maanden wilde ik graag terug. Ik heb de waarden van beide landen meegekregen en dat ervaar ik als een verrijking van mezelf.”
Stichting El Noer werd ondersteund door Eigenwijks en Uysals gedrevenheid viel op. Toen ze besloot om een deeltijd studie Cultureel Maatschappelijke Vorming te volgen, kreeg ze bij Eigenwijks de kans om zich gelijktijdig tot opbouwwerker te ontwikkelen. “Dat is inmiddels negen jaar geleden, sindsdien heb ik bijna alle hoeken van Slotervaart gezien. Nu ga ik vol plezier verder in Slotermeer.”
Armoede “Ik zie veel positiefs in de wijk: mensen die hier naar tevredenheid wonen en buren die elkaar helpen, maar in dit gebied is ook armoede. Daar gaan we de komende tijd over praten. Bewoners bedenken vaak creatieve en simpele oplossingen. Een mooi voorbeeld is de rommelmarkt die helemaal door een bewoonster wordt georganiseerd. Zij vindt het zonde om spullen weg te gooien, terwijl een overbuurvrouw die misschien wel nodig heeft.” Daarnaast gaat Uysal inventariseren wat diverse organisaties hierin betekenen en zorgen dat bewoners dit ook weten. Sinds januari is de Sociale Helpdesk twee ochtenden in de week aanwezig in het Huis van de Wijk Slotermeer. Bewoners kunnen hier terecht met vragen en financiële problemen. “Daar maken nu al behoorlijk veel mensen gebruik van.”
Toekomst Vorig jaar benoemden bewoners - in het kader van de wijkaanpak - thema’s die zij belangrijk en voor verbetering vatbaar vinden zoals cultuur, bewegen, verbinden en communicatie. “Hun uitdagingen zijn ook de mijne. Ik heb ook nog een geheime agenda: zorgen dat zoveel mogelijk bewoners meedoen. Ik faciliteer zaken vanuit het Huis van de Wijk, maar het zijn de bewoners die Slotermeer in beweging krijgen!”
Serfanim Uysal
Deze pionier plant graag ‘Eigenwijks gevoel’ ‘Wie wil het Lambertus Zijlplein gezelliger maken?’ Dat was één van de vier vragen die jongeren uit de buurt andere bewoners voorlegden tijdens het openingsfeest van het Huis van de Wijk Geuzenveld. “Er waren direct geïnteresseerden. Daar gaan we nu mee in overleg.” Opbouwwerker Ahmed Afkerin houdt van pionieren en gaat graag voortvarend aan de slag. De laagdrempelige manier van werken bij Eigenwijks spreekt Afkerin aan: “Ooit solliciteerde ik bij de Nationale Verzekeringsbank. Het was een warme dag en de sollicitatie vond plaats op een chique kantoor. De bank was enthousiast en wilde me aannemen. Terug in tram 7 trok ik direct mijn stropdas en boordje los en dacht ik: ‘Wil ik dit eigenlijk wel? Elke dag aan het werk in pak in zo’n formele omgeving.’” In diezelfde week bood een welzijnsorganisatie hem een baan als jongerenwerker aan, die hij direct accepteerde. Hij was toen al jaren vrijwillig actief voor een jongerenorganisatie in Bos en Lommer. “Het geeft een lekker gevoel om anderen te helpen!”
Spin in het web
Afkerin stapte in 1998 over naar Eigenwijks en bouwde de afgelopen jaren op verschillende plekken (soms via gelieerde organisaties) aan wijken. Onder meer in Slotervaart, Osdorp, Bos en Lommer en Slotermeer. Sinds januari 2012 is hij het gezicht van het Huis van de Wijk Geuzenveld: “Waar ik ook ben, ik neem altijd ‘Eigenwijks zaadjes’ mee. Die strooi ik rond, zodat al gauw het ‘Eigenwijks gevoel’ ontstaat. Wat voor gevoel dat is? Eentje van thuis, veilig en welkom zijn. Een plek waar je gehoord en geholpen wordt en mensen voor elkaar staan.”
Dat er de komende jaren wat minder geld beschikbaar zal zijn voor realisatie van initiatieven is volgens Afkerin geen belemmering om tot successen te komen. “We moeten niet verlamd raken omdat het economisch minder gaat. Sommige organisaties kijken eerst naar het budget en vervolgens naar de mogelijkheden die daarbinnen gerealiseerd kunnen worden. Bij realisatie van succesvolle initiatieven in een buurt zijn de eerste stappen wat mij betreft: wat willen we en met wie? Pas daarna komt eventueel het geld aan de orde. Want er kan ook veel zonder geld.”
Overal is dynamiek
Veel mogelijk in natura
“Als je op een nieuwe plek komt begin je nooit bij nul, want overal is altijd dynamiek. Uiteraard kan die negatief zijn, zoals overlast gevende jongeren die vaak vooral zoeken naar een plekje om zichzelf te zijn. Maar dynamiek is meestal positief, al is deze vaak onzichtbaar: er zijn heel wat buurvrouwen met een verschillende afkomst, die wekelijks koffiedrinken. Daardoor ontstaat wederzijds begrip. Dit doen zij op eigen kracht zonder dat instanties dat weten.” In Geuzenveld gebeurt volgens Afkerin al veel. “Er is een zeer actieve kookclub en er zijn allerlei sport- en creatieve activiteiten. Nu is het belangrijk om dat zichtbaar te maken voor bewoners en professionals.”
En als er geen geld is , maar er wel zaken nodig zijn dan verzint hij wel wat anders. “Bij de plaatselijke supermarkt vraag ik of zij een keer in het Huis van de Wijk willen presenteren wat zij betekenen voor de buurt, bijvoorbeeld op het gebied van werkgelegenheid. Als ze geïnteresseerd zijn, bieden ze misschien vervolgens aan om op die dag chocomel en koekjes mee te brengen. Veel valt in natura te regelen!”
“Het buurtkapitaal dat er al is, moeten we verbinden. Als wijkopbouwwerker wil ik de spin zijn: de actieve bewoners met elkaar en professionals in contact brengen, zodat een web ontstaat. Uiteraard is er in het web altijd plek voor nieuwe initiatieven en dat gaan we ook stimuleren.” Het Huis van de Wijk ziet Afkerin daarbij als een ideaal middel, waarmee je kunt komen tot sterke en leefbare buurten. “In het Pluspunt zitten veel verschillende organisaties en bewoners komen hier al graag. Dat is een geweldig uitgangspunt.”
Ahmed Afkerin