VNCmagazine DE VNC LEDENSERVICE WINTERSEIZOEN BIJ ARKE WORDT UITDAGING AFSCHEID VAN DE MD11 UITGAVE VAN DE VAKBOND VAN NEDERLANDS CABINEPERSONEEL

VNC nummer 8 - 2014

magazine

AFSCHEID VAN DE MD11

DE VNC LEDENSERVICE WINTERSEIZOEN BIJ ARKE WORDT UITDAGING UITGAVE VAN DE VAKBOND VAN NEDERLANDS CABINEPERSONEEL

editorial

Aan alles komt een eind Toen ik jaren geleden lid werd van de grote blauwe familie kreeg ik drie types, de 747, 737 en de airbus 330. Die laatste twee vlogen voornamelijk op Europese bestemmingen. Dus ik vloog vier jaar lang vrijwel alleen Europa, net zoals iedereen die pas in dienst was. Verlangend keken we uit naar de dag dat we de 737 konden inruilen voor de DC10. Zo ging dat toen. Alleen moest ik samen met mijn lichting een jaartje of wat wachten, want de DC10 zou worden vervangen door de MD11… Na zes jaar stond eindelijk tot mijn grote blijdschap typetraining MD11 op mijn indeling. Yes, Si, Jawohl! En het was me een gebakje! Ergonomisch was het de minst fijne kist. Rare werkverdeling, ellenlange afstanden bergopwaarts om in je werkgebied te geraken en maar één touristclassgalley, helemaal achterin, met de twee karren van je collega’s als trefzekere hindernissen ervoor. Aan de andere kant was het de machine waar achterin altijd reuring was, daar stond je met z’n zevenen en als het liep had je er ontzettend veel lol. Op de lay-overs deed je meestal alles samen met de crew, want als je een goede vlucht had gedraaid, had je een

lekker hecht team als je aankwam. En dan die bestemmingen, Vancouver, San Francisco en Aruba, Bonaire en Curaçao - allemaal even leuk. In mijn beleving gebeurde er ook altijd iets op die MD11-reizen. Zo ging op een Quito – Guayaquil al op Quito een generator stuk. Resultaat geen airco, geen licht en niet-werkende toiletten. Heel lang dacht de technische dienst dat het zo te verhelpen was, maar pas na vier uur mochten de passagiers – die niet meer zo vrolijk waren – van boord. Wij bleven helaas achter. Ondertussen moesten er allerlei sanitaire zaken worden afgehandeld, die noodgedwongen werden doorgespoeld met blikjes fris. Totdat een van de collega’s iets groters wilde afhandelen. Niet zo fijn met die toiletten net naast de galley. Unaniem werd er tot ‘Schijten overwing’ besloten. Na nog drie uur, het meurde inmiddels enorm, bleek de kist echt stuk en kregen we gratis en voor niks een tweedaagse Quito cadeau. Jammer dat we alleen ons uniform bij ons hadden. Aan alles komt een eind: Sunchi pa bo mi dushi MD11.

Arlette Bruser Hoofdredactie VNC Magazine [email protected]

VNC-nr. 8 2014

1

oktober 2014

deze maand Cover

Andre Ran maakte de foto van de MD11 die op de cover staat.

1 Editorial 4 Blik op de Baan 42 Juridisch 47 Filijntje 54 Vluchtzinnig

Rubrieken

21 transavia.com achtergrond 23 Arke achtergrond 40 Goed gevonden - culinair 48 Destination - Stockholm 49 KLC en Route 50 Standpunt Ledenraad 56 Goed gevonden - travel 58 RSVP 61 Persoonlijk 62 Goed gevonden – Crew Life 65 Ten voeten uit

6 Goed gevonden - lifestyle 9 Vluchtpost 10 Destination – Berlijn 11 VNC achtergrond 12 Destination – Canterbury 13 Servicedesk 14 IPB 16 KLM achtergrond 19 KLC achtergrond

Irma en Anita kennen elkaar van de basiscursus en zijn nu 25 jaar in dienst. Daarvoor vlogen ze beiden voor Martinair waar ze elkaar nooit tegen zijn gekomen. Irma crosst als purser met veel plezier op Europa en ICA rond en Anita is tweebander op de ICA-bestemmingen. Ze hebben allebei de MD11 gevlogen en Anita vliegt hem zelfs uit tot de laatste snik!

Mink Visser bespreekt de ‘ketenregeling’

Melissa Franck, tweebander Schrijft herkenbare columns

Sander van Dijk vliegt sinds 2006, is plaatsvervangend hoofdredacteur en doet aan vormgeving

Ingrid Brama vliegt sinds 1998, is hoofd communicatie en KLM-sectiebestuurder

Nathalie Pruijs vliegt al twee decennia, is op zoek naar enthousiaste covermodellen en interessante verhalen

Jannette Passchier is sinds 1998 secretaresse bij de VNC en sinds 2012 content manager. Ook ondersteunt ze de redactie

Michel Verbeek vliegt sinds 1989, is redacteur en all round VNC-medewerker

Pia van Boven let op punten, komma's en te lange teksten

VNC-nr. 8 2014

Columns

25 OR – De Europese ondernemingsraad 26 Adieu MD11 33 Een vakbond met bonus 36 Security training 45 Cafetariaregeling

Christian Clerx geeft elke maand de beste routetips in Goed Gevonden Travel

Goodbye MD11, deze mooie foto is van collega Ellen Storz

2

Artikelen

33 7

62

26 VNC-nr. 8 2014

3

Blik op de Baan

Concurrentie op arbeidsvoorwaarden

Annette Groeneveld

Kunnen de Verenigde Staten toegang weigeren aan een luchtvaartmaatschappij die is gecertificeerd door de Europese Civil Aviation Authority op grond van concurrentie en algemeen belang? Het Amerikaanse Department Of Transportation (DOT) vindt van wel. Om gebruik te kunnen maken van het Open Skies verdrag tussen Europa en de Verenigde Staten heeft Norwegian Air International (NAI) zich geregistreerd in Ierland. Niet dat die club ooit van plan is naar of vanuit Ierland te gaan vliegen; het is een constructie die bedacht is om gebruik te kunnen maken van afspraken tussen landen die daar eigenlijk niet voor bedoeld zijn. Creatieve Noren en Finnen Datzelfde geldt voor de manier waarop NAI haar personeel aanneemt. Ze hebben crew bases geopend in Thailand en huren cockpit- en cabinepersoneel in op tijdelijke basis, via een soort uitzendbureaus. En dat slaat aan in het hoge noorden van Europa. Ook Finnair heeft de smaak te pakken gekregen.

4

VNC-nr. 8 2014

Net als de Noren niet gehinderd door een lidmaatschap van hun thuisland aan de Europese Unie met al haar regelgeving, is Finnair cabinepersoneel aan het ontslaan om nieuw personeel aan te nemen. Inderdaad, met bases in Hongkong en Singapore en op tijdelijke basis via uitzendbureaus. Het is allemaal uiterst creatief - en op het randje van de wet. Ondanks het feit dat het DOT het verzoek van Norwegian nog niet definitief heeft afgewezen, hebben de Amerikanen een sterk signaal gegeven dat ze deze creativiteit niet waarderen. In Europa is dat wel anders. De vertrekkende Eurocommissaris van transport, Kallas, vond het creatieve Scandinavische denken wel een goed idee. Het Europese Parlement heeft Norwegian geen strobreed in de weg gelegd in haar pogingen om via Ierland de concurrentie op arbeidsvoorwaarden binnen Europa aan te gaan. Ik geloof dat ze dat in Brussel marktwerking noemen. De voorzitter van de Association of Flight Attendants (AFA), de overkoepelende organisatie van cabinepersoneel in de Verenigde Staten,

keek er heel anders tegenaan: ‘We simply cannot support foreign carriers who dodge laws and regulations and create a global race to the bottom.’ Daar werd in Amerika wel naar geluisterd. Sleutels Dat moeten we in Europa nog maar voor elkaar zien te krijgen. Wij maken hier mee dat de Belgische justitie al vier maanden lang geen kans heeft gezien om akkoord te geven op de oprichting van EurECCA. We zitten dus nog in de wachtkamer en kunnen daardoor niet met volle kracht de Europese burelen bestormen. Niet dat dit veel zin had gehad, want de Europese verkiezingen hebben tot een stoelendans geleid waarbij de muziek eerst moet stoppen voor we weten wie op welke stoel zit. Hebben we dan stilgezeten de afgelopen maanden? Nee, we zijn volop aan de slag om er klaar voor te zijn als de goedkeuring voor EurECCA van de Belgen wel afkomt. Het kantoor aan de Rue du Commerce in Brussel is klaar en we hebben de sleutels. In augustus zijn we naar Lissabon geweest om kennis te maken met SNP VAC, de Portugese cabinebond. We zijn daar in aanwezigheid van onze Portugese collega’s alvast aan de slag gegaan met praktische zaken als een website, een logo en een actieplan om voet tussen de deur te krijgen bij de EASA en het EU-parlement. In oktober gaan we naar Rome om kennis te maken met de Italiaanse collega’s van AVIA en ook daar met hen door te praten over de organisatie van EurECCA. transavia.eur Voor we ons vol op de beïnvloeding van Europa

De uitdaging zal zijn te voorkomen dat er binnen de AF/KLgroep concurrentie op arbeidsvoorwaarden zal ontstaan gooien om concurrentie op arbeidsvoorwaarden door clubs als Norwegian te voorkomen, moeten we misschien een brandje blussen in eigen huis. Verpakt in de boodschap van groei, doorstroom, promotie en investeringen die AF/KL-CEO De Juniac onlangs gaf, zit een nieuw op te richten luchtvaartmaatschappij naar transavia.com-model met bases in Zuid-Europa. Deze maatschappij zal personeel gaan aannemen. De vraag dringt zich op onder welke arbeidsvoorwaarden dat zal gebeuren en welke routes deze maatschappij gaat vliegen. De uitdaging zal zijn te voorkomen dat er binnen de AF/KL-groep concurrentie op arbeidsvoorwaarden zal ontstaan en ervoor te zorgen dat transavia.com niet uit de markt wordt gedrukt omdat de Europese evenknie goedkoper is. De Amerikaanse cockpitassociatie noemde Norwegian eens ‘the wolf at the door’. We moeten goed in de gaten houden dat we met transavia.europa niet het paard van Troje in huis zullen halen. VNC-nr. 8 2014

5

Goed gevonden Onder redactie van Arlette Bruser, bijdragen van Sander van Dijk, Nathalie Pruijs, Ingrid Brama en Pia van Boven



lifestyle

Kikkerland

Joli

Soms zoek je een hebbeding of gewoon een mal cadeautje. In de

Fifty Fathoms werd in 1953 ontworpen voor de Franse ma-

webwinkel van Kikkerland.com kun je helemaal los. Van de op zonne-

rine door het exclusieve horlogehuis Blancpain. Tijdloos de-

energie wuivende Queen Elisabeth tot een pinguïn die zich ontpopt tot

sign gecombineerd met het vleugje heldenmystiek dat om

reiskussen: je kunt het zo gek niet bedenken of het is al bedacht. Wat

de marine heen hangt, maakt dit een zeer begerenswaardig

vind je van de Critter, een opwindbaar ‘gevalletje’ dat de samba kan

klokje. James Bond zou het zo dragen. Jij waarschijnlijk ook,

dansen? Kortom, hier vind je altijd iets om een jarige mee te verrassen.

maar dan moet je er wel een slordige vijfduizend euro voor neerleggen.

Wilde frisheid

Handig

Geen oplaadpunt in de buurt en je mobieltje bijna leeg? Aaaaargh! Voltooid verleden tijd: hier is de NomadKey. Deze sleutel verbindt je telefoon met elk apparaat dat een USB-aansluiting heeft. De Key is klein en handig en past gewoon aan je sleutelring. Voortaan dus op zoek naar een USB-poort als je telefoon bijna leeg is… $ 29 dollar via hellonomad.com.

6

VNC-nr. 8 2014

Ook zo’n hekel aan de lucht van vochtige sportschoenen? En gruw je bij het idee dat je die natte zooi weer aan moet trekken? Dan is de Shoefresh je nieuwe vriend! Dit apparaat desinfecteert en droogt sportschoenen binnen een half uur, dus mits die natte schoenen maar thuis zijn, heb je ze altijd droog en geurloos klaarstaan. Werkt trouwens ook met handschoenen en scheenbeschermers. Voor € 94,- onder andere bij shoefresh.eu/nl.

Reserved Thuis in Portugal Thuis in Portugal van Marieke Woudstra is een meeslepend en avontuurlijk liefdesverhaal dat je ook als handleiding voor een leven in het zonnige zuiden van Europa kunt lezen. De liefde voor Portugal spat ervan af. De VNC mag een aantal exemplaren verloten. Wil je kans maken op een gratis exemplaar? Mail dan ‘Thuis in Portugal’ naar [email protected]. De winnaars krijgen het boek thuisgestuurd. Thuis in Portugal, Marieke Woudstra, € 15,-. Ook als e-book verkrijgbaar.

Laatst nog op Facebook een petitie gezien tegen dit fenomeen: het ‘reserveren’ van een plekje bij het zwembad of op het strand. Het is ook heel irritant, maar ja, als iedereen het doet, waarom jij dan niet? En om het makkelijker te maken gebruik je deze grote strandhanddoek van 100% katoen met grote letters RESERVED erop. Alle tien de plagen voor degene die jouw plekje inpikt! Te koop bij megagadgets.nl voor € 14,95.

VNC-nr. 8 2014

7

vluchtpost

Kerstsfeer Net als vorig jaar schrok ik afgelopen maand ook weer van berichten op myKLM over de kerstperiode. Het is amper herfst en wij hebben het al over Kerst. Ik vraag me af waarom er eigenlijk een aparte regelgeving moet zijn rondom deze dagen. Het gaat vooral om de vraag: ‘hoe senior ben ik in m’n functie?’ Door de zeer trage doorstroming van de laatste jaren is het niet makkelijk om omhoog te klimmen op deze prestigieuze lijst. Maar waarom zouden meer seniore collega’s meer kans moeten maken op een bepaalde reis ? Je zou bijvoorbeeld ook naar vlieguren kunnen kijken, want een fulltime collega met 20 dienstjaren heeft veel meer gevlogen dan iemand met een 50% contract die al 35 jaar vliegt. Maar ik heb als fulltime vliegende wel lange tijd last van het peilen op senioriteit. Bijna tien weken lang! Dat is toch een enorme periode. Terwijl het maar om vier specifieke dagen gaat. En echt senior zal ik zelf niet meer worden in mijn functie. Dat betekent dus dat ik tot aan mijn pensioen gedupeerd zal blijven door deze oude regels. Volgens mij kan het veel minder complex. Als je een mooie reis wilt met de feestdagen, zorg dan dat je teller laag staat, dan is de kans groot dat je hem krijgt. Dan hoef je geen aparte regels te maken. KIS: oftewel Keep It Simple! Rob Hunink Senior Purser Oproep In het Kerstnummer van VNC Magazine, dat op 19 december verschijnt, willen we Destinationfoto’s plaatsen die een Kerstsfeer uitstralen. Zoek je mooiste foto’s op van dennenbomen, wintersferen, Kerstmarkten en arrensleeën en mail ze naar [email protected]. Om ze paginagroot af te kunnen drukken moeten ze minimaal 1MB zijn. Wie weet zie je jouw creatie binnenkort in het Magazine staan. Reacties op de inhoud van VNC Magazine en pittige discussies over ons vak zijn van harte welkom bij Vluchtpost. Anonieme inzendingen worden alleen geplaatst mits de inzender bekend is bij de redactie en lange brieven kunnen worden ingekort. De redactie behoudt zich het recht voor om streamers te plaatsen. Stuur je reactie per mail naar [email protected] onder vermelding van Vluchtpost, of per post naar VNC, Stationsplein NO 406, 1117 CL Schiphol-Oost of deponeer je bijdrage in de VNC postbus op het Bemanningencentrum.

8

VNC-nr. 8 2014

VNC-nr. 8 2014

9

Destination VNC De VNC in het nieuws Er gebeuren allerlei zaken in de wereld die in het nieuws komen en ook de vliegwereld raken. Eén van die zaken was de kneedefender, dat apparaatje dat je tussen jouw tafeltje en de stoel van je voorbuurman kunt zetten, zodat zijn stoel niet meer achterover kan. KLM heeft de wereld inmiddels laten weten dat zij het gebruik van dit apparaat verbiedt. Maar even was het toch kort klein wereldnieuws en de VNC werd door de pers benaderd om ervaringen van cabinepersoneel met het ding te delen. Gelukkig wist de pers de VNC ook te vinden om haar mening te geven over relevantere zaken, zoals de ebolacrisis of een reactie op de stakingen bij Air France. De VNC wordt steeds vaker om een reactie gevraagd door verschillende media. De pers te woord staan is niet onze core business, maar onze getrainde VNC-mensen zorgen er met een eerlijk en goed beargumenteerd verhaal wel voor dat cabinepersoneel in het algemeen en de VNC in het bijzonder, goed uit de verf komen. Cao e-mailadres versus Pam Ann In augustus en september heeft een e-mailadres opengestaan voor KLM-leden om input te geven voor de nieuwe cao-rondes. Dit is massaal gebeurd, waarvoor nogmaals onze hartelijke dank. Het is prettig om te merken dat er zaken leven en ook bij jullie hoog op de agenda staan. Wat blijkbaar ook hoog op jullie agenda staat, is een bezoek aan de show van Pam Ann! Je hebt altijd baas boven baas en op onze actie van gratis kaarten hebben meer dan 500 leden gereageerd! Graag horen we van je hoe je de show van Pam Ann hebt gevonden als je tot de gelukkige winnaars behoort.

Berlijn 10

VNC-nr. 8 2014

foto Sander van Dijk

stad Airport een informatiemarkt op het gebied van opleidingen en banen in de luchtvaart- en reisindustrie. De beurs wordt gehouden op zaterdag 11 oktober in het Aviodrome in Lelystad. De VNC is wederom vertegenwoordigd bij deze beroepenmarkt, want het is voor ons natuurlijk een goede gelegenheid om mogelijke werknemers bij de Nederlandse vliegtuigmaatschappijen al kennis te laten maken met ons werk. Voor nu sluit ik af want ik ben veel te druk: busy busy busy, touch trolley, run to galley, look important! Marion Leguijt Algemeen secretaris VNC

Beroepenmarkt Luchtvaartnieuws.nl organiseert in samenwerking met Luchtvaart-Themapark Aviodrome op LelyVNC-nr. 8 2014

11

Destination servicedesk

Winterseizoen De zomerperiode was op de Servicedesk behoorlijk druk en intensief. In september kwamen er weer veel roostergerelateerde vragen binnen: logisch, de herfstvakantie nadert rap. Ook de regels omtrent Kerst en Oud en Nieuw voor dit jaar zijn alweer gepubliceerd op KLM4u. Lees alles vooral goed door, zodat je maximale invloed kunt uitoefenen op je rooster. En vergeet vooral ook niet je reserves aan te vragen, zodat dat niet onverwacht roet in het eten kan gooien.

Doenja Rácz

Canterbury 12

VNC-nr. 8 2014

foto Karin Kwakman

Afrika vliegen Over reserves gesproken. We kregen hier een aantal meldingen dat men het idee had dat veel collega’s zich ziek melden voor de Lagos en Accra, door de uitbraak van het ebolavirus. Wat wil nu het echte verhaal? Jullie vragen deze vluchten zelden aan, dus blijven ze openstaan en worden uiteindelijk over gedragen aan Crew Control. Zodoende wordt men dus regelmatig voor deze vluchten opgeroepen. Voor zover wij weten kunnen we jullie dus zeggen dat dit niets met de huidige situatie in Afrika te maken heeft, maar puur met de omloop van deze bestemmingen, lees: relatief weinig verlof. Wat betreft ebola, zo nu en dan blijkt toch dat collega’s moeite hebben om naar de besmette gebieden in Afrika te vliegen. Als je hier onverhoopt problemen mee hebt, is de procedure dat je contact opneemt met je UM. Meestal wordt je rooster er dan helemaal uitgehaald en krijg je vervangend werk aangeboden. Onthoud maar dat KLM de zaken wereldwijd nauwgezet in de gaten houdt en alle Top 3 van september informatie met de VNC deelt. Omgekeerd 1. Roostervragen zijn wij als vakbond ook alert en bij twijfel 2. Ebola nemen wij direct contact met KLM op. 2. Verzuimvragen Kortom: jullie veiligheid staat op 1, zowel bij KLM als bij ons. VNC-nr. 8 2014

13

foto Sander van Dijk

IPB

Hongkong [Heung Kôong 香港] wat ‘geurige haven’ betekent, heet officieel Speciale Administratieve Regio Hongkong van de Volksrepubliek China. De precieze feiten: Hongkong bestaat uit maar liefst 236 eilanden, heeft een totale oppervlakte van 1.104 km² en ligt aan de Zuid-Chinese zee. Er wonen meer dan zeven miljoen mensen

14

VNC-nr. 8 2014

en dat doen ze al heel lang: uit opgravingen blijkt dat het gebied al meer dan 5.000 jaar door mensen is bewoond. Dat is mooi, maar wij beginnen voor het gemak even bij de super-koloniserende Britse natie: vanaf 1699 werkten Hongkong en Groot Brittannië samen. In de 19e eeuw gebruikten de Britten de haven voornamelijk om opium te

verschepen. Wat dat de Chinezen opleverde is een opiumoorlog en gekolonialiseerd worden. Daar kwam in 1941 een einde aan toen de Japanners binnenvielen; de Chinezen kwamen wat je noemt van de regen in de drup. Na de Tweede Wereldoorlog viel Hongkong weer terug in Britse handen en bleef zo een niet-communistisch verwestert stukje van China, wat in 1997 weer werd teruggedraaid toen het New Territories contract verviel. Alhoewel, echt Chinees zal Hongkong wel nooit meer worden.

Wat kun je er allemaal doen? Bezoek op dit shoppers paradise bij uitstek op z’n minst Ladies Market, Stanley Market, Temple street night market en breng een bezoekje aan de fameuze Tai Cheung Cake Shop. Genoeg geshopt? Op naar de Tian Tan Boeddha, the Peak of een van de vele boeddhistische kloosters zoals Po Linklooster. Een dagje strand kan ook, bijvoorbeeld op Repulse Bay. En als je je dan nog verveelt, kun je uiteindelijk naar Hongkong Disneyland Penny Bay. IPB € 196,87.

VNC-nr. 8 2014

15

KLM

16

Het loongebouw is afgerond! Heel lang duurde de discussie met KLM over het Loongebouw voor nieuw personeel, maar eind augustus lag er dan toch een concept. Nadat het was toegelicht aan de Ledenraad en in stemming gebracht, kwamen we uit op een akkoord. Er is dus met het bedrijf overeenstemming bereikt op een nieuw Loongebouw voor nieuw personeel en er zijn bijkomende afspraken gemaakt die bijdragen aan het bezuinigingsbedrag. Hiermee is de KLC-variant van tafel. Ik geef jullie een overzicht van de bijkomende afspraken.

De B737-700 densificatie en het -1vliegen op TLV leveren een bijdrage aan Transform 2015. Tot slot zal KLM indien zij alsnog over wil gaan tot het door KLC- of transavia.comcabinepersoneel laten uitvoeren van de B737productie, dit alleen in overeenstemming met werknemersorganisaties kunnen doen en niet meer eenzijdig beslissen. De VNC heeft KLM ervan weten te overtuigen dat ook het opnemen van transavia.com in de laatste conclusie een juiste zou zijn, zodat dat niet ongewild door de achterdeur naar binnen kan worden gefietst.

De afspraken Het nieuwe loongebouw gaat in voor eenieder die na 28 augustus 2014 in dienst komt van KLM en KLC. KLM had een en ander liever al per 2013 willen laten ingaan, maar de VNC heeft zich er hard voor gemaakt om dat pas na het tekenen te laten gebeuren. KLM tracht de communicatie richting cabinepersoneel zoveel mogelijk te digitaliseren. Nu het akkoord rond is, kunnen de postvakken worden afgeschaft, tenzij KLM papieren communicatie toch nodig vindt. Groepscommissie 31 zal nog wel afspraken maken met het bedrijf, bijvoorbeeld omtrent verantwoordelijkheden. Wat betreft planmatige inzet van plussen in deeltijdverlof (NIZ) mag KLM in de planning, niet zijnde week 1 en 2, meer rekening gaan houden met plussen in NIZ op vrijwillige basis. Het zogenaamde bewilligen als je wordt gebeld door Crew Control blijft gewoon bestaan, want dat speelt zich af tijdens week 1 en week 2.

Een moeizaam overleg Met het tekenen van de overeenkomst is er een einde gekomen aan een heel lange, moeizame overlegperiode, waarin de VNC-bestuurders tot het uiterste zijn gegaan om een zo goed mogelijk resultaat te bereiken voor alle cabinecollega’s. We hopen dat er weer wat lucht zal komen in onze agenda’s, zodat we vooruit kunnen kijken naar wat er nog op ons af zal komen. We hebben een turbulente periode achter de rug omdat KLM vanaf het begin van de cao-onderhandelingen de cabine-WRR wilde aanpakken; we gingen praten over een nieuw Loongebouw en uiteindelijk kwam de move van KLM om eind november 2013 zonder enig overleg de KLM-Europaproductie naar KLC te verplaatsen. Die heisa herinneren jullie je vast nog wel. Omdat niet alleen de VNC maar ook vooral jullie, onze leden, zich massaal lieten horen, heeft KLM ons weer uitgenodigd voor overleg, zodat we nu rond zijn. De bijkomende afspraken zijn in goed overleg uitonderhan-

VNC-nr. 8 2014

deld en wij zijn absoluut van mening dat cabine een substantiële bijdrage heeft geleverd aan Transform 2015. Komende cao Op 19 september is het mailadres [email protected] gesloten. Ik wil jullie bedanken voor jullie input. Er zijn veel suggesties binnengekomen en die nemen we mee in de voorbereiding van de cao 2015 met de Ledenraad. Tijdens de vergadering van oktober gaan wij met de Ledenraadsleden bespreken welke onderwerpen we op onze wensenlijst voor de besprekingen met KLM willen zetten, en in november willen we dat formaliseren door middel van een motie, waarna wij onze inzet via een brief aan KLM kenbaar zullen maken. Zelf heb ik samen met mijn collega-bestuurders ook een aantal voorstellen voor de onderhandelingen. De IPB regeling: In haar (on)wijsheid heeft de KLM-directie intern kenbaar gemaakt de IPBregeling te willen versoberen. Dat verbaast ons zeer, want nu Transform 2015 net is afgesloten zou een verbeterde IPB-regeling de juiste geste zijn en niet een versobering. Rust en loonsverhoging: Na het succesvol afsluiten van Transform 2015 heeft topman De Juniac van AF/KL de nieuwe visie Perform 2020 ontwikkeld. Daarin wordt gefocust op groei. Ik hoop oprecht dat deze groei niet betaald zal worden uit de zak van het personeel. De offers voor Transform 2015 zijn net gedaan en investeren, ook in personeel, is nu een meer logische stap. Ik wens het management veel wijsheid in deze.

De VNC-bestuurders zijn tot het uiterste gegaan om een zo goed mogelijk resultaat te bereiken voor alle cabinecollega’s KLM 95 jaar Op 7 oktober 2014 bestaat KLM 95 jaar, dus is een hartelijke en welgemeende felicitatie vanuit de VNC op zijn plaats. Beleef het zelf met de KLM Experience: een open dag voor de hele KLM-familie. Chris van Elswijk Voorzitter KLM-sectiebestuur

VNC-nr. 8 2014

17

KLC

Vorige maand werden opeens heel onverwacht de cijfers van de doorstroom naar KLM bekend. Goed nieuws voor 72 collega’s: zij gaan een spannende tijd tegemoet! Afscheid nemen van collega’s en van nevenfuncties maar ook van je favo nachtstop of shoppingplace. Maar daar tegenover staat natuurlijk wel een hele mooie baan bij KLM waar fan-tas-tische plekken op je wachten! Voor een aantal collega’s was het nieuws nog net ietsje fijner, want zij hebben meer dan vijf jaar bij KLC gewerkt en waren wel toe aan een nieuwe stap. Maar voor jullie allen: gefeliciteerd! Wat gaat er nu eigenlijk gebeuren? Wie nog geen beoordelingsgesprek heeft gehad, ontvangt daar binnenkort van zijn of haar cabin crew manager een uitnodiging voor. Het gesprek wordt normaal gesproken gevoerd door twee cabin crew managers en je hoort daar hoe je de afgelopen vijf jaar (of korter) hebt gefunctioneerd en of KLC voornemens is jou voor te stellen aan KLM. Na het gesprek ontvang je telefonisch een uitnodiging om op gesprek te komen bij KLM. Je praat nu met een Unit Manager en een HR-manager. KLM wil jou in dit gesprek leren kennen. Bereid je dus goed voor! Mocht je daar hulp nodig hebben, dan ben je altijd welkom bij de VNC. Wij geven je handvatten zodat je goed en zelfverzekerd het gesprek ingaat (en uitgaat)! Hierna is het afwachten geblazen. Na ongeveer twee weken kun je een schriftelijke reactie van KLM verwachten. Is de uitslag positief, dan ga je gewoon nog even door met wachten. KLC/ KLM kan tot op het laatste moment cursussen wijzigen, naar voren halen of uitstellen, waardoor

18Monica VNC-nr. 2014 foto van8Evelingen

het best kan zijn is dat je pas twee weken voordat je cursus begint, hoort dat je daarbij zit. En wat gebeurt er als KLC je niet wil voorstellen of het resultaat van het KLM-gesprek negatief is? Als dat je overkomt, laat het de VNC dan direct weten. Wij kijken samen met jou naar wat er aan de hand is en proberen dan tot een oplossing te komen bij KLC/KLM. Het is belangrijk dat dat zo snel mogelijk gebeurt, dus neem vooral snel contact met ons op als je ergens over twijfelt. Dan kunnen wij je goed adviseren. Geniet van jullie laatste periode bij KLM Cityhopper, want zoals je zelf vast al hebt ervaren: het vliegt voorbij! Sectiebestuur KLC

VNC-nr. 8 2014

19

transavia.com

Europese plannen Er zijn veel plannen voor transavia.com. Naast transavia.com Nederland en Frankrijk, wordt er in Zuid-Europa een derde maatschappij opgericht. Waar die precies wordt gevestigd is nog niet bekend. Daarnaast wordt er een overkoepelende transavia.com-organisatie opgericht, waar de drie maatschappijen onder zullen vallen. Zo wil de Air France/KLM-groep de concurrentie aangaan met andere Europese prijsvechters. Het speelveld van de groep wordt vergroot, waardoor omzet en winst omhoog zouden moeten gaan. Wat zijn de gevolgen voor onze arbeidsvoorwaarden? Krijgen drie maatschappijen elk hun eigen arbeidsvoorwaarden of komt er straks één cao waar al het cabinepersoneel onder valt? Nieuwe cao Eerder hebben we jullie al gemeld dat het bedrijf met een nieuwe cao-inzet zal komen. transavia. com laat weten dat een kostenreductie van 15% nodig is om concurrerend te blijven. De kostenbesparing zal voornamelijk moeten komen uit het efficiënter inrichten van de huidige processen, waardoor bedrijfsproblemen beter en blijvend worden opgelost. De VNC staat positief tegenover deze maatregelen, maar is tegelijkertijd bezorgd over de kostenbesparing die op het cabinepersoneel van toepassing zal zijn. Het VNC-sectiebestuur zal de komende tijd met transavia.com in gesprek gaan over onze arbeidsvoorwaarden, waarbij wij al hebben gezegd dat een extra productiviteitsverhoging voor het cabinepersoneel onacceptabel is. Welzijn, gezondheid en ontwikkeling van het cabinepersoneel zijn drie punten waar het sectiebestuur zich sterk voor maakt. De gesprek-

20Gertan VNC-nr. 8 2014 foto

ken over een oplossing voor de Nieuwe Wet Werk en Zekerheid (seizoenscontracten) zijn inmiddels vergevorderd. Het bedrijf wil ook graag met ons praten over een eventueel biedsysteem dat je meer grip op je eigen rooster zou geven. De VNC staat niet negatief tegenover zo’n systeem, mits het voor iedereen makkelijk en toegankelijk is en geen verzwaring oplevert. Naast de gesprekken met het bedrijf zal de VNC de komende tijd ook goed in de gaten houden wat transavia.com Europa op personeelsgebied gaat doen. De constructie zoals die is gepresenteerd, zou geen uitholling van de arbeidsvoorwaarden van het cabinepersoneel in Nederland moeten betekenen. De samenwerking met de grootste cabinevakbonden in andere Europese landen en de contacten die de VNC inmiddels in Brussel heeft opgebouwd, komen hierbij goed van pas. Op 13, 15 en 17 oktober houdt het VNC-sectiebestuur weer ledenvergaderingen. Wij hopen jullie daar te mogen ontvangen en jullie input en feedback te horen. Ook wordt er gestemd over de herverkiezing van Sander Kok als sectiebestuurder. Genoeg reden om te komen dus! Sectiebestuur transavia.com

VNC-nr. 8 2014

21

Arke

Een druk seizoen De maanden juli en augustus betekenden absolute topdrukte voor Arke. Er werd maximaal gevlogen en dat heeft het cabinepersoneel geweten. Natuurlijk is het fantastisch dat zoveel mensen voor Arke hebben gekozen, maar er was wel een groot tekort aan Pursers en Assistent Pursers, waardoor bewilligen niet kon worden uitgesloten. Zoals het er nu naar uitziet, wordt het winterseizoen ook weer een uitdaging. De winter blijft voor ons altijd weer interessant en net als vorig jaar gaan weer vanuit het buitenland vliegen. Wel zal Arke de komende maanden minder cabinepersoneel nodig hebben, omdat de winteroperatie wordt uitgevoerd met vijf 737’s, twee 767’s en twee 787’s (waarvan een 787 pas inzetbaar vanaf het einde van het jaar). Een van de 767’s zal voor NEOS gaan vliegen en daarop is vanuit de cabine alleen een purser van Arke werkzaam. De Sanford-Miami operatie wordt tot het voorjaar 2015 uitgevoerd door JetAirfly. Stagiaires Vanuit de leden hebben we vernomen dat er gemiddeld veel stagiaires op vluchten werken. Daardoor is de gemiddelde ervaring aan boord afgenomen, waardoor de vluchtveiligheid en de klantgerichtheid wat in het gedrang kunnen komen. Ik heb dit aangekaart bij hoofd cabinezaken en Arke heeft de intentie uitgesproken om het aantal stagiaires per vlucht het komende winterseizoen te beperken, mits de planning dit toelaat. Binnenkort praat ik met de VNC over de nieuwe Wet Werk en Zekerheid, die volgend jaar zijn beslag krijgt. Deze wet zal veel gevolgen hebben voor zowel werknemers als werkgevers. Graag willen wij van de VNC hierover met Arke van gedachten

22Senohrabek VNC-nr. 8 2014 foto

Zoals het er nu naar uitziet, wordt het winterseizoen ook weer een uitdaging wisselen, dus zullen wij binnenkort proberen een afspraak te maken. Doe je mee? Het is belangrijk om aangesloten te zijn bij een vakbond die gespecialiseerd is in het regelen van goede arbeidsvoorwaarden voor cabinepersoneel. Een onafhankelijke gesprekspartner, die samen met Arke tot goede afspraken komt in het belang van alle cabinecollega’s. Word ook lid voor slechts € 12.50 euro en profiteer van de vele voordelen die de VNC je biedt. Elders in dit nummer lees je over alle services van de VNC: zoveel, dat je je contributie er al uithaalt. Of kijk voor meer informatie op vnconline.nl. Renate Nagtegaal Sectiebestuurder Arke

VNC-nr. 8 2014

23

OR talk

De Europese ondernemingsraad Naast een ondernemingsraad (OR) voor KLM en een voor Air France bestaat binnen de AF/KL groep ook de Europese ondernemingsraad (EOR). De EOR is gebaseerd op drie wettelijke documenten: de richtlijn uit 1994 (aangepast in 2009); de vertaling van Europese wetgeving in nationale (NL) wetgeving en het EOR-akkoord dat wordt afgesloten tussen de bedrijfsleiding en vertegenwoordigers van het personeel. Over drie onderwerpen hoeft een bedrijf de EOR alleen informatie te verstrekken: over de structuur van de onderneming, de economische en financiële situatie en de evolutie van de activiteiten, productie en verkoop. Omtrent alle andere onderwerpen moet het bedrijf advies vragen aan de EOR. Een belangrijke dimensie in de AF/KL-EOR is het begrip transnationaal, bijvoorbeeld bij een besluit waarbij de consequenties over landsgrenzen heen gaan: als een besluit in het ene land wordt genomen en consequenties heeft in een ander land, of als er in twee landen gevolgen zijn. Een EOR moet worden geraadpleegd bij transnationale kwesties, en ziehier de nieuwe dimensie die het hebben van een groep met zich meebrengt. Want zodra er in de groep, lees AF/ KL, een besluit wordt genomen dat gevolgen heeft in een ander land, zoals Nederland bij KLM, dan ligt dat onderwerp op de tafel van de EOR

24RobinVNC-nr. 8 2014 foto de Geus

en pas in tweede instantie bij ‘onze’ OR. Gelukkig heeft KLM voor een constructie gekozen waar bij de EOR collega’s zijn gekozen die ook in de KLMOR zitten. In Frankrijk werkt het zo niet. De EOR bevat 35 personen, bestaande uit 17 collega’s uit onze Europese vestigingen, 11 collega’s van Air France en 7 collega’s uit de KLMgroep. Het traject richting besluit of advies valt onder de Franse wetgeving, omdat de groep in Frankrijk zetelt. Wel hebben wij inspraak. Als je je realiseert dat Europese wetgeving bepalend is voor zowel landen waar de zaken goed geregeld zijn als voor landen die (nog) geen vakbonden kennen, besef je waarschijnlijk ook dat de Europese regels niet veel toevoegen aan onze eigen medezeggenschapsregels. Sterker nog, voor landen aan de Europese oostgrens is er nog een wereld te winnen in vakbondsland. Voor meer gevestigde landen is het nog maar de vraag of we met een Europese OR iets winnen of iets vertrouwds verliezen... Fenna den Hartog

VNC-nr. 8 2014

25

achtergrond

Adieu MD11

Eind oktober kiest de KLM-blauwe McDonnell Douglas - beter bekend als de MD11 -voor het laatst het luchtruim. Ook wereldwijd is dat de laatste commerciële passagiersvlucht met dit type toestel. Als de tien dames konden praten, hadden ze heel wat verhalen over ons… Hier zijn leuke, bijzondere en gezellige herinneringen van collega’s over Moeder Teresa, Anna Pavlova, Ingrid Bergman, Maria Callas, Annie Romein, Audrey Hepburn, Florence Nightingale, Marie Curie, Maria Montessori en Amy Johnson. Bedankt dames! Naud Negen jaar geleden besloten we ervoor te gaan, een baby! Maar om de eerste poging meteen te laten slagen, zou manlief toch mee moeten naar Bonaire. Dat was nog niet zo makkelijk, en hij was alweer op weg naar de uitgang toen ik hem belde: kom nu naar de gate, je gaat mee! Met zijn tweetjes gingen we heen en met zijn drietjes kwamen we weer terug in Nederland. Negen maanden later werd Naud, onze eerste zoon geboren. Kirsten van Klink Zomer 2005 Deze foto van een vliegende MD-11, vlak voor het afscheid, zijn de eerste selfies. Ik vloog zelf in dit vliegtuig. Toen ik tijdens de vlucht even in de cockpit was, zag ik dat er een Lufthansa-vliegtuig boven ons vloog. De vliegers hadden contact met de vliegers van Lufthansa en die laatsten hebben de foto’s gemaakt. Via de copiloot van onze MD-11 zijn ze bij mij terechtgekomen. foto Alban Wijngaarden

26

VNC-nr. 8 2014

Alban Wijngaarden VNC-nr. 8 2014

27

Fly KLM Alweer enige tijd geleden werd ik tijdens een MD11-vlucht benaderd door een enthousiaste jongeman met een T-shirt met fly KLM erop. Hij zat op de vlucht omdat hij MD11-fan was en hij wist me te vertellen dat wij de laatste maatschappij waren die passagiers met dat toestel vervoerden. Hij was zelf ook piloot en vroeg natuurlijk of hij de cockpit mocht bezoeken. Helaas zijn de regels op Canada en USA dermate streng dat de captain daar niet aan wilde beginnen. Wel mocht hij na de landing langskomen.

Bonaire Jaren heeft de MD11 mij veilig naar het Caribisch gebied en terug gebracht, al was er soms een kleine onderhoudsbeurt voor nodig. Ik zal die kist zeker missen. Hier staat hij op het Flamingo Airport Bonaire. Ik vond het uiteraard niet erg daar iets langer te staan. Marc van der Ham Aswolk Het was april 2010. Nieuwsgierig naar de bestemming waar ik nog niet geweest was, maar waar ik wel al veel over had gehoord, pakte ik mijn koffer. WAT moet er in godsnaam allemaal in? Een serieus Islamitisch land, waar vrouwen op veel gebieden niet de vrijheid hebben zoals wij die kennen: Teheran. Een verblijf van 24 uur, dat dan weer wel, dus overdreven veel hoefde er beslist niet mee. ‘Lekker snel weer naar huis’, flitste er nog door mijn hoofd, terwijl ik een mooie sjaal, die dienst zou kunnen doen als hoofddoek, in de koffer gooide. We hadden een rustige en gezellige vlucht en in het hotel verdween de bemanning al vrij snel naar de kamers voor een welverdiende nachtrust. Toen ik de volgende morgen aan het ontbijt verscheen, hoorde ik van mijn collega’s dat wij die dag niet naar huis zouden vliegen, omdat er geen enkel vliegtuig van Schiphol vertrok. Een IJslandse vulkaan had met een aswolk het hele Europese vliegverkeer volledig platgelegd. Daar zaten we dan met een MD11-crew, maar geen MD11 om onze passagiers en ons naar AMS te brengen. Eén dag werden er twee, en twee dagen werden er drie; negen dagen lang keken wij met lede ogen in de speciale ruimte die voor de crew gereserveerd was, naar een televisie met een aswolk op het scherm. Ondanks deze heel teleurstellende en plotselinge schemawijziging, moet worden gezegd dat we er met de hele crew het hele ‘gedwongen verblijf’ in slaagden de gezellige sfeer onderling te behouden! Na anderhalve week kwam dan eindelijk het bericht dat er een vliegtuig door zou komen. Met blijde gezichten gooiden de vrouwelijke crewleden aan boord hun hoofddoek af. Bij het uitgaan van het bordje ‘Stoelriemen vast’ na de start in Teheran, verzamelden enkele leden van de bemanning zich in de achterste galley om elkaar een ‘groepshug’ te geven: Good Old MD11, wat hielden we van je toen je ons daar kwam halen! Lindy Canters

28

VNC-nr. 8 2014

Origami Een van de leukste passagiers die ik me als dedicated MD11-crew herinner is een man die ik driemaal tegenkwam, steeds vanuit Montreal naar Amsterdam. De eerste keer gaf hij zomaar een tot olifantje gevouwen dollarbiljet aan de CA in zijn werkgebied. Origami dus. De CA vond het reuzeleuk en vertelde het aan de anderen. Dus kwamen drie stessen de passagier vragen of hij er voor hen ook een wilde vouwen. Deze interesse voor zijn hobby viel in goede aarde, de goede man zat wel een uur te vouwen voor al die CA’s die dolgraag een olifantje wilden. Nieuwe dollarbiljetten bezaten we immers genoeg! Mijn dochter doet een kunstrichting en doet ook aan origami. Toen ik dat de vouwende passagier vertelde, stimuleerde het hem tot het vouwen van een gestreken overhemd! De tweede keer dat ik hem tegenkwam, gaf hij me meteen weer twee olifantjes zodat mijn dochter er een uit elkaar kon halen om het ook te leren vouwen. De derde keer dat hij aan boord was, schreef ik zijn emailadres op; mijn dochter heeft hem geschreven om hem te bedanken. Nu loop ik met een prachtig gevouwen kever van mijn dochter rond, die ik hem wil geven als ik hem nog eens tegenkom! Ik hoop dat dat nog gebeurt, anders stuur ik het op. Ben van der Steen

Winny Slootmans kust haar MD11

VNC-nr. 8 2014

29

Geachte McDonnel Douglas 11, Beste MD11, Lieve Madame11, Na vele fijne jaren samen ga je mij verlaten. Eigenlijk gingen we anderhalf jaar geleden al uit elkaar, omdat ik niet senior genoeg was om te blijven. Bruut moest ik je inruilen voor de Airbus, maar helaas, het was niet anders. De mooie herinneringen aan jou zullen altijd blijven. Hoe we samen regelmatig naar Aruba vlogen en daarna door naar Lima. Mooie nachten brachten wij samen door; kaasfonduen in de achterste galley, gezellig met z’n allen op campingstoelen rondom een container, met bakjes opgewarmde left-over kaasjes van de passagiers en keiharde broodjes. We waren vrolijk en gelukkig. We hadden mooie gesprekken en lachten veel. Het ‘afgaan’ in het kippenhok, soms zelfs met z’n drieën liggend naast elkaar... Heerlijk even horizontaal en rust aan je hoofd. Niemand die zich druk maakte over passagiers die eventueel over ons zouden struikelen. Welnee, alles was ongecompliceerder dan nu! Toch heb ik me ook soms aan je geërgerd. Als je weer eens stonk. Je stonk eigenlijk best vaak. Maar ach, een zuurpruim die daarover klaagt. Soms voelde ik me echt gevangen bij jou. Als ik ergens op rij 12 een verzoek om bijvoorbeeld melk kreeg, en dat dan juist niet bij me had. En geen kant op kon, want klem tussen twee karren. Oef, wat waren jouw gangpaden dan lang! Soms was je ook koud. Vooral ‘s nachts had ik dan een deken nodig om mezelf warm te houden. Maar ja, jouw collega de Airbus is misschien wel een nóg koudere persoonlijkheid, dus wat dat betreft ben ik van de regen in de drup terechtgekomen. Nog één laatste puntje van kritiek: wat kon jij een kabaal maken zeg! Wat dat betreft heb ik nu een betere relatie met Airbus. Maar lieverd, uiteindelijk draait het om het basisgevoel. En dat was goed bij ons. Ik hield echt van jou. Mijn nostalgische aard maakt dan ook dat ik je deze brief schrijf. Om je te laten weten dat ik het jammer vind dat we elkaar nooit meer zullen zien... Ik heb al onze foto’s bewaard. Wij samen, stralend in de Antilliaanse zon, in de Canadese sneeuw, op Schiphol bij zonsopkomst. Mijn laatste verzoek is dan ook: zullen we vrienden blijven? Jouw trouwe ex-vriendin Renata Beck Montreal En weer een Montreal op je indeling! Als dat je deze bestemming zag staan, baalde je wel af en toe. Maar eenmaal aan boord was dat gevoel gauw verdwenen. Wat een pret en met wat een geweldige collega’s heb ik op deze bestemming gevlogen. De service liep als een trein en de passagiers merkten dat we een goed team waren. We zullen het nog vreselijk gaan missen, de theekransjes in de achterste galley!!! Lidy Verweij foto Lidy Verweij

foto’s Filip Trog en Andre Ran

VNC-nr. 8 2014

31

achtergrond

De VNC: een vakbond met bonus Links bovenin de taakbalk van de VNC-webpage vind je de button ‘Ledenservice’. Onder die button staat een aantal unieke aanbiedingen of service-elementen die alleen geldig zijn voor VNC-leden. Het worden er steeds meer. Want als je slogan ‘samen sterk’ luidt, dan moet je daar wel invulling aan geven, vindt de VNC. Hier een uitleg van wat er schuilgaat achter het begrip Ledenservice. tekst Nol Visser

De meest voor de hand liggende services zijn de dingen die eigenlijk gewoon bij een vakvereniging horen. Zo heeft de VNC een prima Magazine, een snelle app en een webpagina waarop je alle benodigde informatie kunt vinden. Maar daarnaast staat er ook 24/7 een Servicedesk voor je klaar. Het maakt niet uit waar ter wereld je je bevindt: als je iemand van de VNC wilt spreken, zal dat altijd lukken. Ook voor vragen over de WRR kun je bij ons altijd terecht. Maak er vooral gebruik van als je denkt dat je in de problemen zit! Je kunt ook gebruikmaken van de sollicitatietrainers die je kunnen helpen met je promotie naar purser of senior purser. En als je beter bent in communiceren dan in cijfertjes heeft de VNC zelfs een specialist tot je beschikking die de belastingaan-

32

VNC-nr. 8 2014

gifte en andere financiële zaken kan regelen. Deze twee services zijn op afspraak beschikbaar. En er is meer! Sinds een jaar of drie is het bestuur van mening dat we met onze zeer specifieke doelgroep meer kunnen halen uit de mogelijkheid om service te verkrijgen bij bedrijven. Cabinepersoneel heeft heel specifieke behoeftes die vaak ook noodzakelijk zijn om ons werk goed uit te kunnen voeren. Denk bijvoorbeeld aan vervoer, communicatie, reizen en financiën. En met ruim duizenden leden ben je dan voor een bedrijf een interessante klant. Vervoer Omdat je in ons werk bij nacht en ontij naar Schiphol moet kunnen komen, hebben we betrouwbaar

VNC-nr. 8 2014

33

Cabinepersoneel heeft heel specifieke behoeftes die vaak ook noodzakelijk zijn om ons werk goed uit te kunnen voeren.

vervoer nodig. Openbaar vervoer kan hier niet altijd aan voldoen en daarom heeft zo’n 80% van ons korps een auto. Autorijden is duur, zoals jullie weten. Maar gelukkig heeft de VNC een tweetal partners tot jullie beschikking. Voor je onderhoud kun je terecht bij SBS autoservice Schiphol. Dit bedrijf doet al het onderhoud tegen scherpe prijzen, gewoon terwijl jij aan het vliegen bent! Deze uitstekende service scheelt tijd in je verlof. Met Pon’s automobielhandel hebben we een uniek autoabonnement samengesteld. Het stelt je in staat om tegen zeer gunstige voorwaarden direct een nieuwe auto te rijden. Alles is inbegrepen in de prijs, exclusief de brandstof. Reizen Wie kent niet de stress van op tijd komen bij flight safety op maandagmorgen of het laat afmelden op Europa om de volgende dag weer vroeg uit de veren te gaan voor de volgende vlucht? Je kunt je toevlucht nemen tot het speciale pakket dat de VNC samen met het IBIS hotel op Schiphol heeft samengesteld. IBIS biedt de mogelijkheid aan om comfortabel bij hen te overnachten maar je kunt er ook overdag komen rusten. Dat is prettig voor de collega’s die vanuit het buitenland aanreizen of die te ver wonen om met reservedienst op tijd op Schiphol te kunnen zijn. En dan is er nog de groep die na long haul eerst even wil slapen voordat de

34

VNC-nr. 8 2014

thuisreis wordt aanvaard. Kijk op de site wat het best bij jouw behoefte past. Communicatie Wie heeft er vandaag de dag nog geen mobiel? Omdat wij de helft van onze tijd in het buitenland verblijven, hebben wij daaromtrent zo onze eigen wensen. Daarom heeft de VNC in samenwerking met Vodafone en Kolk & Dijk Telecommunicatie een pakket van abonnementen samengesteld. De regeling is zeer concurrerend en voorziet je van een op maat gesneden pakket met de nieuwste telefoons. Hypotheken/verzekeringen Bij Vlieg Amstelveen krijg je volledig onafhankelijk hypotheekadvies, en dat is een waarborg dat zij altijd naar de beste hypotheekoplossing voor je zullen zoeken. Vlieg is specialist op hypotheekgebied en als VNC-lid ben je bij hen aan het juiste adres. Ook voor verzekeringen is er exclusief voor onze leden een polis met verzekeringen voor woonhuis, inboedel, kostbaarheden, aansprakelijkheid, ongevallen, rechtsbijstand en vakantie en reizen. Conclusie… Gebruik de voordelen die je vakbond je biedt! Je kunt al snel zoveel besparen dat je lidmaatschap kosteloos is. Maak het jezelf makkelijk, want je baan is al druk genoeg.

VNC-nr. 8 2014

35

achtergrond

Security training De basis van veiligheid aan boord De Luchtvaart en de Koninklijke Marechaussee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We bezoeken het trainingscentrum van de Koninklijke Marechaussee, KMAR, waar Lieke van Zaltbommel en Marcel de Boer een rondleiding geven en ons enthousiast bijpraten over security aan boord. tekst Michel Verbeek en Arlette Bruser

De Koninklijke Marechaussee is een politiekorps met militaire status. Het korps is breed inzetbaar, het functioneert als grenspolitie maar bewaakt en beveiligt bijvoorbeeld ook het Koninklijk Huis. En sinds jaar en dag verzorgt de Marechaussee de securitytraining die aan de basis staat van ons functioneren aan boord. Onze primaire taak is immers nog steeds veiligheid; het uitdelen van maaltijden en het aanbieden van taxfree-artikelen vallen onder de commerciële tak van de luchtvaart. De inhoud van de training bestaat, naar eis van de wetgever, uit twaalf componenten en moet over een tijdspanne van vijf jaar worden gegeven. ‘Alle basiscursisten van de in Nederland opererende luchtvaartmaatschappijen komen bij ons op training,’ vertellen Lieke en Marcel. ‘Niet alleen cabinebemanningen, maar ook de vliegers van onder

36

VNC-nr. 8 2014

andere KLM, transavia.com, Corendon en de kleine luchtvaartmaatschappijen de General Aviation. Tijdens de basiscursus gaat het vooral over een veilige vluchtuitvoering en wat cabinepersoneel daaraan kan bijdragen.’ Geen vechtmachines Zoals een beter milieu bij jezelf begint, geldt dat voor ook security. Wij worden allemaal geselecteerd op dezelfde criteria: servicegerichtheid, sociale vaardigheden en conflictvermijdend gedrag. Aan de KMAR de taak om ons te kneden in een ander model. Niet de vechtmachine die we in films zien, maar eerder een soort profiler die zich bewust is van het publiek dat aan boord komt en die proactief is wanneer dat nodig is. Marcel: ‘Na het ochtendbezoek aan de

VNC-nr. 8 2014

37

wapenkamer, waar je geconfronteerd wordt met het bizarre wapentuig dat mensen denken mee te kunnen nemen aan boord, verplaatst de focus zich naar agressie aan boord. Wij zien dat tijdens de training in onze mock-up het gedrag van de meest timide cursisten verandert. We simuleren agressie-incidenten in een beperkte ruimte met een realistische cabineopstelling, en daarbij merken we dat met de juiste tools en een goede samenwerking aan de meeste situaties het hoofd kan worden geboden. Het gaat hier om cabinewendbaarheid – het is niet de bedoeling dat we rollend en vechtend door de kist gaan. Het vaststellen waar je grenzen liggen en het moment kiezen waar je vriendelijk doch beslist aangeeft dat die bereikt zijn, daar gaat het om tijdens dit onderdeel van de training. Dat geeft de cursisten veel zelfvertrouwen en dat nemen ze mee aan boord. En dankzij het werken in teamverband kun je je meer ervaren collega’s advies vragen en overleggen of actie nemen noodzakelijk is.’ Aandacht trekken Lieke: ‘Bewustwording en security zijn nauw verbonden. Wees je bewust van je omgeving en het effect dat je uniform op mensen heeft. Een uniform straalt gezag uit maar trekt ook onmiddellijk de aandacht. Het opvallende en herkenbare KLMblauw kan er ook voor zorgen dat je onbedoeld de aandacht trekt van mensen die duistere plannen hebben. Denk bijvoorbeeld aan onbewaakte en rondslingerende uniformonderdelen en koffers. Je bent immers niet alleen een vertegenwoordiger van het bedrijf waar je voor werkt, maar ook gelieerd aan het land waar die maatschappij vandaan komt. In tijden dat Nederland partij kiest in een conflict kan het geen kwaad om dan eens wat kritischer naar jezelf te kijken.’ Marcel ‘In de basiscursus geven we voorbeelden: Iemand heeft iets besteld in het buitenland, maar

38

VNC-nr. 8 2014

kan het door een schemawijziging niet meer ophalen. Hij of zij vraagt of een collega die naar dezelfde bestemming reist het mee kan nemen. Er wordt een omschrijving gedaan van de inhoud van het pakket en gezegd dat het geopend kan worden om te controleren. Niets aan de hand, lijkt het, maar is dat ook zo? Komt de inhoud wel bij die winkel vandaan? Is er misschien met het pakje gerommeld? Met het inwilligen van een eenvoudig en onschuldig verzoek kun je opeens de veiligheid van de vlucht en van jezelf in gevaar brengen.’ Check je bestemming Tot slot is er nog de vraag: Hoe bewust ben jij je van de bestemming waar je naartoe vliegt? Tel Aviv is duidelijk, er zijn aparte veiligheidsmaatregelen op Schiphol en op de bestemming. Maar hoe zit het met de bestemmingen waar ogenschijnlijk niets aan de hand is? Ben jij je bewust van de politieke situatie in dat land, is er onlangs nog gedemonstreerd, zijn er bepaalde bedreigingen geuit? Op de Crew Information Sheet staat hier de nodige informatie over en ook de (Senior)Purser en Gezagvoerder worden er uitvoerig over geïnformeerd. Toch gebeurt het dat collega’s tegen de instructies in afreizen naar bijvoorbeeld toeristische trekpleisters en hierbij in de problemen kwamen. Na de basiscursus en de jaarlijkse en driejaarlijkse recurrents gaan we allemaal gemotiveerd en fris de route op. Maar na veel vluchten, die gelukkig bijna allemaal rimpelloos verlopen, vermindert de scherpte soms. Het rondje om de kerk dat onze wekelijkse vluchten lijken te worden, zorgt ervoor dat het security-bewustzijn vermindert en dat maakt ons onbedoeld kwetsbaar. Het kan dan ook geen kwaad om zo nu en dan eens terug te denken aan de vaardigheden die de KMAR je heeft willen meegeven.

VNC-nr. 8 2014

39

Goed gevonden culinair

Drie gangen gezond Deze keer gezond, makkelijk en lekker comfort food in drie gangen. Zelfs een verrassend menu voor wie gruwt van bloemkool. recepten Renata Beck

Groenten met briesaus

Ingrediënten 2 pers. - 2 courgettes - 8 tomaten - 400 gram roombrie - 1 bouillonblokje - 2,5 dl melk - 2,5 dl witte wijn - allesbinder - peper en zout - stokbrood, meergranenbol, waldkornbol of zo - boter op kamertemperatuur - plukje peterselie



40

VNC-nr. 8 2014

Omdat het lijkt alsof minimaal de helft van onze collega’s tegenwoordig vegetariër is, heb ik gekozen voor een gerecht zonder vlees. Je kunt de groente op de borden scheppen en die op tafel zetten, of in schalen opdienen. Het is de combinatie van gezond (groenten!) en lekker (de wijn/brie saus maakt het net iets minder doordeweeks) waar je vrolijk van wordt. Omdat dit zo’n eenvoudig gerecht is, kun je het zelfs op de dag van aankomst met een jetlaghoofd maken, voor het geval de pizzalijn onbereikbaar is en er niemand in de buurt is om jou van voedsel te voorzien. Bereiden Verwijder de zaadlijsten van de courgettes, snijd ze in blokjes en kook ze vijf minuten in gezouten water gaar. Verwijder het vocht en de zaadjes uit de tomaten en snijd ze in blokjes. Meng boter en peterselie door elkaar. Maak bouillon van de melk, de wijn en het bouillonblokje. Smelt de brie in de bouillon en voeg naar smaak peper en zout toe. Bind de saus eventueel met allesbinder. Leg de groenten op bord of schaal en giet de saus erover. Serveer er (stok-) brood en peterselieboter bij.

Pizzabodem van bloemkool Kort geleden kocht ik voor het eerst van mijn leven een bloemkool. Het bijzondere is dat ik helemaal niet van bloemkool houd. Sterker nog, ik verafschuw de geur. Het doet me denken aan de jaren tachtig, toen ik thuis nog moest eten wat de pot schaft. Bloemkool met zo’n klef sausje.... Bah! Nu schijnt er in bloemkool een goed stofje te zitten, genaamd glucorafanine, dat ontstekingen tegengaat. Kijk, dat scheelt dan weer een Iboprufen! Ik raakte enthousiast bij het volgende recept.

Ingrediënten - - - - -

1 grote bloemkool 100 gr amandelbloem 3 eieren 1 el oregano tomaten- of pastasaus uit pot - naar smaak: spinazie, courgette, basilicum - 1 bol mozzarella - olijfolie

Bereiden Warm de oven voor op 200 graden. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Vermaal de bloemkoolroosjes in de keukenmachine tot korrels. De geur van bloemkool komt dan uiteraard vrij, en daar moet je van houden... Maar dan, als het eenmaal gemalen is, ziet het eruit als couscous. Roer de amandelbloem, eieren en oregano door de bloemkool. Vorm er deeg van en rol het uit tot een pizza. Leg het de bakplaat en bak de bodem ongeveer 25 minuten in de oven. Beleg de bodem dan met tomatensaus of pastasaus, verse spinazie, courgette, mozzarella, olijfolie en verse basilicum en bak de pizza nog 10 minuten af.

Open vruchtentaart Driewerf mmm voor dat heerlijke (na)zomerfruit. Maak er een echte klassieker van met een easy twist. Prima voor bij de koffie maar ook een heerlijke toet.

Ingrediënten - - - - - - -

150 gr bloem 75 gram basterdsuiker mespuntje zout 1 theelepel citroenrasp 100 gr boter 75 gram pure chocolade instant banketbakkersroom - 3 eetlepels abrikozenjam - vers, zacht fruit naar smaak

Bereiden Verwarm de oven voor op 160 graden. Kneed bloem, basterdsuiker, zout, boter en citroenrasp door elkaar tot een soepele bal. Leg hem een halfuurtje in de koelkast. Maak ondertussen de banketbakkersroom klaar volgens de gebruiksaanwijzing. Vet een quicheschaal in met boter en bekleed de schaal met het deeg. Bak de bodem in een halfuurtje gaar in de oven. Smelt de chocolade au bain marie en laat die over de afgekoelde taartbodem lopen. Smeer er een laag banketbakkersroom over. Maak de taart af met fruit, bijvoorbeeld aardbeien, pruimen of perziken. Verwarm 3 eetlepels abrikozenjam met 1½ eetlepel water en giet dat voorzichtig over de taart. VNC-nr. 8 2014

41

juridisch

De ‘ketenregeling’ nu en straks Mijn vorige artikel ging over de nieuwe Wet Werk en Zekerheid. Over de gevolgen die deze wet heeft voor contracten voor bepaalde tijd, en dan vooral de zogenaamde ketenregeling, bestaat nog veel onduidelijkheid. Daarom vertel ik daar nu wat meer over. Als er in een cao geen andere afspraken zijn gemaakt, mag een werkgever momenteel drie contracten voor bepaalde tijd sluiten binnen een periode van 36 maanden. Als de 36 maanden worden overschreden of als er een vierde contract wordt gesloten, geldt het laatste contract automatisch voor onbepaalde tijd. Door een tussenperiode van minimaal drie maanden in te voegen, wordt de keten doorbroken en begint het tellen van vooraf aan. Van deze wettelijke regeling mag een bedrijf nu bij cao afwijken, maar die verschillen tussen de wettelijke regeling en de verschillende cao’s leiden vaak tot verwarring. Daarom komt de Wet Werk en Zekerheid met nieuwe regels, voor zowel de wettelijke regeling als voor de mogelijkheid om daar bij cao vanaf te wijken. Nieuwe regelgeving De nieuwe regeling is ingevoerd omdat de wetgever werknemers met een flexibele arbeidsovereenkomst meer bescherming wil bieden en werkgevers wil bewegen om flexibele arbeidskrachten eerder een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aan te bieden. Straks, na invoering van de Wet Werk en Zekerheid, zijn nog maar drie contracten voor bepaalde tijd toegestaan binnen een periode van 24 maanden, in plaats van 36. Het vierde contract of het contract dat de periode van 24 maanden overschrijdt, is automatisch voor onbepaalde tijd. Om de keten te verbreken mag een tussenperiode van drie maanden ook niet meer. Een werknemer moet minimaal zes maanden uit dienst zijn geweest. Afwijken in de cao De nieuwe wet beperkt ook de mogelijkheden om er in een cao vanaf te wijken. Na invoering van de Wet Werk en Zekerheid kan in een cao de periode van 24 maanden worden verlengd tot ten hoogste 48 maanden, en kan het aantal van maximaal drie contracten worden verhoogd naar maximaal zes, maar dat gebeurt dan wel onder voorwaarden. Het moet een uitzendovereenkomst betreffen (na een periode van 26 weken), of de ‘intrinsieke aard van de bedrijfsvoering’ moet het vereisen. Het maximum aantal contracten voor bepaalde tijd is dan zes, in een periode van ten hoogste vier jaar. De ketenregeling zoals nu nog is toegestaan verdwijnt dus niet helemaal. Met de term ‘intrinsiek’ wordt bedoeld dat het niet mag gaan om normale schommelingen in de productie als gevolg van economische omstandigheden, maar dat er sprake moet zijn van een noodzaak die voortvloeit uit de aard van de bedrijfsvoering. Het betekent dat van de afwijkingsmogelijkheid alleen gebruik wordt gemaakt in

42

VNC-nr. 8 2014

zwaarwegende gevallen en dat zelfs dan de situatie tijdelijk is. Zo krijgen werknemers meer zekerheid. Overigens kan nu nog niet met zekerheid worden gezegd of de luchtvaartsector onder deze in de cao op te nemen afwijkingsmogelijkheid valt. Nieuwe uitzondering De Wet Werk en Zekerheid biedt ook een specifieke afwijkingsmogelijkheid voor bepaalde functies in een bedrijfstak waar toepassing van de nieuwe ketenbepaling tot onaanvaardbare consequenties zou leiden en het voortbestaan van de sector in het geding zou komen. In dat geval kan er nog wel een onbeperkt aantal arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden gesloten. Het dient dan te gaan om (functies binnen) bedrijfstakken waar uitsluitend met tijdelijke contracten kan worden gewerkt, zoals bijvoorbeeld het proefvoetbal. Om voor deze uitzonderingsmogelijkheid in aanmerking te komen, moet de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid die functies in een

ministeriële regeling opnemen, en daarvoor moeten de cao-partijen gezamenlijk een verzoek bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid indienen. Afsluitend De Wet Werk en Zekerheid zal grote veranderingen in het arbeidsrecht teweegbrengen en dat geldt met name voor de aangepaste ketenregeling. Hoe de praktijk, en meer specifiek de luchtvaartsector, met deze veranderingen zal omgaan, is op dit moment moeilijk te voorspellen. Maar wat nu al wel duidelijk is, is dat veel van de huidige regelingen in cao’s niet voldoen aan de nieuwe regeling van de Wet Werk en Zekerheid. Er staat dus het nodige te gebeuren. Mink Visser, advocaat Heb je een juridische vraag? Stuur een mail naar [email protected]. Uiteraard worden alle mails vertrouwelijk en anoniem behandeld.

VNC-nr. 8 2014

43

cafetaria WOS

OF SUP

CIDCOM Productions presents

flight connection via

Plane Filthy tour 2014 flight. No.

benelux layover

gate

amsterdam oct. 14 2014 delamar antwerp NoV. 5Th 2014 arenberg VNC-nr. 8 2014

P

Voordeel halen Ben je KLM’er of KLC’er, dan haal je regelrecht voordeel uit de Cafetariaregeling. Het is weer zover: vul je aanmeldformulier in op MyKLM4u en druk op de verzendknop om te profiteren van belastingvoordeel.

th

44

OR

WIN

GS

T

WW W.

RG T.O

SOFSUPPO ING R W

delamar.Nl 0900 - 33 52 672 areNbergschouwburg.be 03 202 46 46

De belastingdienst eist dat je voor de Cafetariaregeling ieder jaar opnieuw je persoonlijke keuze maakt en daarom moet je je voor elk nieuw kalenderjaar opnieuw aanmelden. Doe dat voor 15 november! Door gebruik te maken van de KLM Cafetariaregeling kun je belastingvoordeel halen uit zaken waarop je eerder belasting en premies hebt betaald. Het is de moeite waard (minimaal 33%), dus profiteer ervan. Voor alle duidelijkheid: voor het nieuwe jaar 2015 kun je je pas na 15 november aanmelden; voor dit jaar kan dat tot 15 november. Jubileumuitkeringen Ben je 25 of 40 jaar in dienst en ontvang je een jubileumuitkering? Dan kun je beter geen gebruik maken van de Cafetariaregeling voordat de uitkering is uitbetaald. Na ontvangst van de uitkering mag je je wel weer aanmelden voor de resterende reisvergoeding en vakbondscontributie. Dit is een heel fiscaal verhaal; meer informatie vind je via de HR Infolijn, 020 6493030 of mail naar [email protected]. Mocht je nog vragen hebben, neem dan contact op met de VNC Servicedesk. We helpen je graag!

VNC-nr. 8 2014

45

filijntje

Het blauwe gevoel Een paar maanden geleden, middenin het bikiniseizoen, besloot ik maar eens naar de huisarts te gaan. Dat was wel nodig, omdat ik onder de blauwe plekken zat, en nog wel op plekken die bij mijn echtgenoot en collega’s de nodige vragen opwierpen. Tijdens het consult begint de huisarts vragen over de toestand van mijn huwelijk te stellen. Net als ik me wat ongemakkelijk ga voelen, stapt hij gelukkig snel over op de arbo-omstandigheden van mijn werkplek. En wat blijkt al na een paar vragen en antwoorden? Ik lijd aan triplitis! Verbaasd kijk ik de huisarts aan en vraag hem hoe hij zo snel aan deze diagnose komt. En wat blijkt, de dochter van mijn huisarts vliegt ook en heeft bovendien hetzelfde vliegtuigenpakket als ik: de 737, 747 en de boosdoener 777. Na elke vlucht komt zij net als ik met blauwe plekken op heupen en dijen thuis. Meteen herken ik de perks van de 777-300. Een gangpad dat niet breder is dan mijn trolley, passagiers die geknakt in het gangpad hangen omdat de stoelen niet breder zijn dan een slechte tuinstoel. En dan natuurlijk de hindernisbaan van ledematen die in het gangpad zijn uitgestrekt, omdat onder de stoelen simpelweg geen ruimte is. Een rondje door de kist voor de start? Ideaal voor het CRM-gedeelte van mijn functie, want ik kan aan minstens honderd passagiers mijn excuses aanbieden voor de draai om hun oren die ik onbedoeld heb uitgedeeld! Als recept raadt de huisarts mij het verzoekensysteem aan. Probeer toch vooral de 300 te vermijden, verzekert hij mij. Enigszins hulpeloos kijk ik hem aan, en vertel over de ombouw van de 200. Binnenkort wordt het blauwe gevoel over de gehele 777-vloot verder uitgewerkt… Filijntje Venijntje bekijkt heikele onderwerpen met een knipoog.

46

VNC-nr. 8 2014

VNC-nr. 8 2014

47

Destination KLM Cityhopper

En Route Het herfstseizoen is de tijd om de deuren dicht te doen, je huis gezellig te maken en lekker op de bank te kruipen. Aangezien wij natuurlijk vaker weg dan thuis zijn, kun je vast wel wat adressen gebruiken waar je ver van huis toch een heel cosy en warm gevoel krijgt. Biddy’s in Norwich Biddy’s is een vintage-achtig theehuis in het centrum van Norwich. Als je door het kleine straatje Lower Goat Lane loopt, wordt je blik automatisch naar de prachtige, enigszins kitscherige etalage toegetrokken. Binnen in het kleine bakkerijtje kun je iets te eten en te drinken bestellen. Achterin het theehuis is een heuse ‘woonkamer’ met typische Engelse behangetjes en sofa’s. Laat je na het winkelen achterover vallen op een van de banken en geniet van je afternoon tea, uiteraard geserveerd op een typisch Engels servies. Je vindt Biddy’s op 15/15a Lower Goat Lane.

Stockholm 48

VNC-nr. 8 2014

foto Sander van Dijk

Jamie’s Italian in Norwich Mocht je nog een plekje over hebben na je bezoek aan Biddy’s, dan is Jamie Oliver’s restaurant een aanrader. Je loopt daarvoor naar de prachtige arcades in het centrum; het restaurant zit op 21/24 Royal Arcade Castle street. Zoals we van Jamie gewend zijn, werkt hij met simpele en verse seizoensproducten. Voor nog geen tien euro kun je hier doordeweeks elke pasta uitkiezen die maar op de menukaart staat. Need we say more?

Café Especial in Keulen Ben je een beetje klaar met Vapiano’s in Keulen? Achter dat restaurant, op de Neuhofferstrasse, vind je Café Especial. Laat je niet voor de gek houden door de naam: het is een heus Mexicaans restaurant. Van de tortilla’s en de wraps tot aan het decor en de corona’s, waan je je meteen in een heel andere omgeving. Als je iets anders wilt dan nacho’s en guacamole, moet je beslist de Argentijnse (ja, ik weet het) steak eens proberen. Die is - uiteraard - op Mexicaanse wijze gevuld en zeer de moeite waard. Kleine tip: een smintje extra de volgende dag kan geen kwaad... VNC-nr. 8 2014

49

Standpunt Ledenraad

VERSLAG

Ledenraadsvergadering september 2014 Een drukke agenda Eerst verklaarde de Ledenraad de door het Sectiebestuur ingediende cao-motie Protocol Uitwerking Loongebouw Nieuw Personeel urgent. De agenda werd zo behoorlijk vol. Onder andere geagendeerd was een nota van het Dagelijks Bestuur met de vraag hoe de Ledenraad eventueel het vervolg ziet van het dossier Levensfasebewust Personeelsbeleid (LFBP). De nota vroeg wat de Ledenraad wil doen met de aanbevelingen van de werkgroep LFBP. Ook het reguliere agendapunt Stand van Zaken omvatte belangrijke onderwerpen. Protocol Uitwerking Loongebouw Nieuw Personeel Sinds december 2012 – ja, je leest het goed: 2012 - is de VNC intensief met KLM in onderhandeling

50

VNC-nr. 8 2014

geweest over onder andere een bezuiniging op de arbeidsvoorwaarden door de invulling van een nieuw loongebouw voor nieuw aan te nemen cabinepersoneel. Deze onderhandeling heeft zo lang geduurd omdat het huidige cabinepersoneel in hetzelfde bezuinigingsprogramma (Transform 2015) al in een eerder stadium een groot financieel offer had gebracht. Hoe heftig de onderhandelingen soms verliepen, kan geschetst worden door in herinnering te roepen hoe Black Thursday verliep, de dag in november 2013 waarop KLM onverwacht aankondigde de uitvoering van de KLM B737-productie geheel bij KLC onder te brengen. Het huis was te klein. KLM én KLC-cabinepersoneel waren zeer onaangenaam verrast en er faliekant op tegen, net zoals het KLM-cabinepersoneel ook faliekant tegen een bezuiniging ten koste van de WRR is.

Twee jaar lang en ook al in de aanloop daarvoor, is de Ledenraad en zijn jullie, onze leden, uitvoerig geïnformeerd over de ontwikkelingen van de onderhandelingen. Jullie wisten die twee jaar lang de VNC in grote getale te voeden met informatie, steun en meningen. De Ledenraad moest namens jullie soms zware beslissingen nemen op basis van zeer ingewikkelde materie - gefundeerde beslissingen, waarbij alle aspecten werden belicht, gewogen en intensief bediscussieerd. Uiteindelijk heeft dit in april 2014 geleid tot een besluit in de Ledenraad over een bezuiniging op de loonschalen voor nieuw aan te nemen personeel. Maar KLM had nog wat konijnen in de hoge hoed en kwam onverwacht met aanvullende bezuinigingseisen. Over deze aanvullende eisen heeft de Ledenraad nu een besluit genomen. Omdat de Raad gedurende het lange proces altijd goed op het netvlies had wat zij wel en niet wilde, kon zij de onderhandelingsdelegatie en het sectiebestuur goed voeden met haar wensen. Bovendien hield het sectiebestuur de Raad nagenoeg elke maand uitvoerig op de hoogte van de vorderingen, waardoor er weinig licht zat tussen de standpunten en visies van de Ledenraad en het sectiebestuur. Zo kon de motie na een zeer korte behandeltijd in stemming worden gebracht en was de uitslag nagenoeg unaniem vóór. Welke gevolgen dat heeft voor jullie en voor de ‘ongeboren CA’ heb je vast al gelezen in andere VNC-publicaties over dit onderwerp. Bij de afsluiting van dit agendapunt stond de voorzitter van de Ledenraad stil bij het zojuist geschetste lange traject en hoe het tot dit onder-

handelingsresultaat en deze stemmingsuitslag is gekomen. Met name werden de uitermate belangrijke bijdragen van onder andere VNC-leden, pensioen- en loongebouwdeskundigen, leden van de Ondernemingsraad en GC 31, reguliere leden die in alle vroegte emotionele Black Thursday-collega’s in het BMC opvingen, onderhandelaar Victor Kloos, het bureau Boer&Croon, de juridische afdelingen, het VNC-secretariaat en de Ledenraad zelf gememoreerd, en last maar zeer zeker not least het sectiebestuur, dat als een ware spin in het web al deze verschillende mensen en organisaties bundelde en optimaal inzette om een voor het cabinepersoneel maximaal haalbaar resultaat te behalen. Het ‘geven’ aan KLM - deze pijnlijke aderlating voor het huidige en toekomstige korps - is nu geheel door de Ledenraad goedgekeurd. Het vizier is vanaf de aanstaande Ledenraadsvergadering van 2 oktober gericht op de nieuw op te starten cao-onderhandelingen voor 2015. Levensfase Bewust Personeelsbeleid (LFBP) De Ledenraadsleden waren duidelijk in het uiten van hun mening over het nut van LFBP. Men vond dat er een vervolg op de recente aanbevelingen van de werkgroep LFBP dient te komen, maar over hoe dat er dan uit moet zien, liepen de meningen uiteen. Wat wel duidelijk naar voren kwam, was dat verdere inventarisatie en onderzoek wenselijk is, evenals communicatie over dit onderwerp richting achterban. LFBP wordt soms foutief ‘ouderenbeleid’ genoemd. Het gaat er bij LFBP juist om dat elke levensfase specifieke behoeften met zich mee-

VNC-nr. 8 2014

51

Standpunt Ledenraad

Standpunt Ledenraad

GREEP UIT DE GROEP

LEDENRAADSLEDEN brengt. Denk bijvoorbeeld aan collega’s die net van een gezinsuitbreiding genieten of aan ouders waarbij de kinderen net uit huis zijn. Het punt dat het over verschillende levensfasen gaat, werd in de vergadering herhaaldelijk gemaakt en er werd ook gesproken over fases die te maken hebben met het aantal vlieguren. Er is bijvoorbeeld verschil tussen een 40-jarige collega die net begonnen is met vliegen en een collega die op 20-jarige leeftijd bij KLC is begonnen en op 40-jarige leeftijd trots de 10.000 uur speld op het uniform draagt. Je ziet het, de materie is heel veelomvattend en complex. De Stand van Zaken Bij de Stand van Zaken werden de lopende onderwerpen behandeld. Met name bij het onderwerp ‘Shortlist Knelpunten Verzoekensysteem’ werd uitvoerig stilgestaan bij de behaalde en eventueel nog te behalen verbeteringen en oplossingen in het huidige verzoekensysteem. Een lid van de Planning & Assignment Commissie van Groepscommissie 31 gaf op verzoek van het sectiebestuur inhoudelijk gedetailleerde informatie, waaruit bleek dat het overgrote deel van de shortlist van knelpunten is opgelost. De gewenste 28-daagse indeling is het enige overgebleven punt uit de Knelpunten Top 5.

52

VNC-nr. 8 2014

Je bent van harte welkom! Ledenraadsvergaderingen worden elke eerste donderdag van de maand gehouden. De onderwerpen op de agenda worden ongeveer een week voor de vergadering op de website en de Facebook-pagina van de VNC gepubliceerd. Ben je lid van de KLM-sectie van de VNC en wil je als toehoorder aanwezig zijn? Stuur dan een mail naar [email protected].

Frans Berghuis

Rozemarijn Beunder

Hellen de Jong

Chantal Edens

Rene Floris

Lilian de Jager

Marc van der Ham

Kiki Jurgens

Ingmar Kambeel

Janet Schaap

Robert van Sloten

Cora Dessing

Dagelijks Bestuur Ledenraad Standpunt Ledenraad valt onder de verantwoordelijkheid van het Dagelijks Bestuur Ledenraad.

vlnr: Paul Millward, Frank Oostenbrug, Michaël Vis, Marguerite Moquette en Monique Mulder

VNC-nr. 8 2014

53

vluchtzinnig

Pesten We fietsen samen naar de stad. Lekker truttig ontbijten bij la Place. Ze is timide. Stilletjes eet ze haar ontbijt. Ik doe mijn best haar een beetje op te vrolijken, koop leuke shirts voor haar. Terug naar huis komt de aap uit de mouw. ‘Mam, gisterenavond waren Tessa, Marian en Anne logeren.’ Haar stem trilt van de ingehouden emotie. ‘Ach, daar had je natuurlijk ook graag bij willen zijn?’ Ik probeer het zo neutraal mogelijk te vragen, maar haar teleurstelling raakt me. Bovendien voel ik nog de verontwaardiging, dat één van die meiden mijn dochter als een baksteen heeft laten vallen. Zomaar, zonder uitleg over het waarom. Eigenlijk moet ze denken: bekijk het maar. Helaas zit mijn dochter zo niet in elkaar. Nu, bijna een half jaar later, heeft ze er nog verdriet van. ‘Ja, ik snap dat het steekt schat, dat is niet leuk.’ Ik probeer er niet te weinig, maar ook niet teveel aandacht aan te besteden. Thuis kijk ik op Facebook, mijn dochter heeft alle melige foto’s van het logeerpartijtje dapper geliked, terwijl ze zich buitengesloten voelt. Wat moet het lastig zijn om nu een wiebelige tiener te zijn. Even niet zo lekker in je vel, terwijl het door de social media lijkt alsof iedereen een leuker, blijer en interessanter leven heeft dan jij. Je moet op dertienjarige leeftijd wel stevig in je schoenen staan om niet afgunstig of jaloers te zijn. Als ik de computer wil afsluiten, krijg ik een berichtje van een moeder van een klasgenootje met haar nummer. Of ik haar even wil bellen. ‘Heeft ze het al verteld?, vraagt ze, als ze opneemt. Het blijkt dat mijn dochter de avond ervoor vreselijk is gepest via de app. Tijdens een groepsgesprek is ze gekleineerd, uitgescholden via ingesproken berichten en hebben ze foto’s gestuurd van een meisje met een zak over haar hoofd - dat hadden ze graag met mijn dochter willen doen. De hele klas heeft het meegekregen, maar alleen dat vriendinnetje heeft het voor haar opgenomen en het aan haar moeder verteld. ‘He?’ zeg ik verbaasd, ‘ze heeft me helemaal niets verteld, behalve over de logeerpartij.’ Ik lees de appjes in haar telefoon en daar lusten zelfs de honden geen brood van. Ga je moeder neuken, houd je kankerbek; dat is nog soft voor wat ik allemaal lees.

54

VNC-nr. 8 2014

Hoe erg kan één iemand zich misdragen dat een hele kist terugkeert naar de luchthaven? Die meiden, allemaal net 13 jaar, gingen helemaal los, zonder enig besef wat het voor mijn dochter zou kunnen betekenen. En ondanks alles wilde zij toch loyaal blijven naar haar klasgenoten en er niet over klikken. Pesten, of helemaal losgaan, gebeurt niet alleen bij kinderen. Een paar jaar geleden had ik een passagier aan boord die het erg leuk vond om met zijn voeten tegen de stoel van zijn voorbuur aan te trappen. Gewoon, om te zieken. Ik had het nog kunnen begrijpen als de man flink van postuur was geweest, maar het was een iel ventje met gewoon genoeg beenruimte. Gelukkig was er plek om de mevrouw voor hem te verplaatsen, maar soms is die optie er niet. Onlangs moest een kist van Virgin terugkeren naar Perth omdat de situatie aan boord onhoudbaar was geworden door een agressieve passagier. Hoe erg kan één iemand zich misdragen dat een hele kist terugkeert naar de luchthaven, met alle gevolgen van dien? Hopelijk komt die passagier op de zwarte lijst te staan, om nooit meer te vliegen bij welke maatschappij dan ook. De school van mijn dochter heeft haar situatie goed opgepikt en er sancties aan verbonden. Nog één keer zo’n akkefietje en de meiden zouden van school gestuurd worden. Achteraf hadden ze er veel spijt van en konden ze niet zeggen wat de aanleiding

voor het pestgedrag was. Misschien was het gewoon de samenstelling en de sfeer waardoor het gebeurde. Verveling. Samen met hun ouders kwamen ze één voor één hun excuses aanbieden. ‘Ik vind het echt vreselijk wat ze gedaan hebben’, huilde een moeder, ze was zo teleurgesteld in haar dochter dat ik bijna medelijden met haar kreeg. Opgelost en uitgepraat, zou je denken. Helaas, intussen zit is mijn dochter op een andere school. Het kost haar moeite om haar draai te vinden. Ze doet haar best, maar er is maar weinig over van haar zelfvertrouwen.

VNC-nr. 8 2014

55

Goed gevonden travel

Op elke bestemming stel je de vraag: waar moet ik zijn en wat is leuk? In minimale tijd het maximale kunnen doen. Christian Clerx, steward bij KLM en initiatiefnemer van Cityzapper.nl, tipt ons over de leukste hotspots wereldwijd. Heb je zelf iets leuks gespot, e-mail het dan naar [email protected].

Edinburgh The Devil’s Advocate Bij een stop in Edinburgh is het zeker de moeite waard om in de wirwar van winds, closes en alleys op zoek te gaan naar het straatje met de naam Advocate. In deze steile straat zit een restaurant van de bovenste plank, met de toepasselijke naam The Devil’s Advocate. Aan de lange bar worden hier lekkere cocktails gemaakt (de Gaunlet Gun is to die for!) en na het aperitief schuif je aan bij één van de houten tafels. Laat je verrassen door de Haggis bitterballen (een moderne interpretatie van het traditionele Schotse gerecht) of kies voor de stevige hamburger. The Devil’s Advocate serveert ongecompliceerde gerechten en de smaken zijn ongeëvenaard goed. Een echte aanrader. foto Bianca van der Ham

Wroclaw Jahrhunderthalle Er is een nieuwkomer in het arsenaal van te bezoeken steden in Polen opgedoken: Wroclaw (spreek uit: Vrotswaf). Een up and coming city die niet voor niets is uitgeroepen tot Europese Culturele Hoofdstad van 2016. De Jahrhunderthalle, gebouwd ter nagedachtenis aan de Slag bij Leipzig, staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en is een evenementenhal. Let op de koepel: de grootste na die van het Pantheon in Rome. De omliggende tuin met multimediale fontein is ook een bezoek waard, net als de tentoonstelling van nooit eerder getoonde foto’s van Marilyn Monroe, die sinds kort een highlight is in deze bezienswaardigheid. A Wystawowa 1 I halastulecia.pl

foto Rdrozd

A 9 Advocate’s Close I devilsadvocateedinburgh.co.uk

Reykjavik KOL

Tokio Daiwa Sushi Zeg je Japan, dan zeg je sushi. Waar je de lekkerste kunt eten? Bij Daiwa Sushi in de hoofdstad! Dit restaurant ligt op de Tsukiji vismarkt en is erg geliefd bij de Japanners. Een wachtrij van een uur voor je de overheerlijke sushi mag proberen, is meer regel dan uitzondering. Die sushi is gelukkig het wachten meer dan waard, maar feit blijft dat er buiten nog steeds mensen staan te wachten terwijl zit te smullen. Er wordt dus min of meer van je verwacht dat je na twintig minuten weer buiten staat.

De hoofdstad van IJsland barst van de gezellige restaurants, maar KOL is toch wel een echte parel binnen het aanbod. KOL heeft een moderne uitstraling en een dito menukaart. Het is even puzzelen wat je precies allemaal kunt bestellen en in welke combinaties, maar alles oogt én smaakt zonder meer even goed. Leuk concept: op verzoek zal de chef je verrassen met een viertal kleine gerechten. Ideaal om te delen als voorgerecht. KOL is niet goedkoop, maar ja, dat geldt eigenlijk voor alles in IJsland.

A Tsukiji Market Part6 Bldg. 5-2-1 Tsukiji, Chuo I lonelyplanet.com/japan/tokyo/restaurants/sushi.../ daiwa-sushi

A Skólavörðustígur 40 I kolrestaurant.is foto Ed Lau

56

VNC-nr. 8 2014

VNC-nr. 8 2014

57

rsvp

Spirit Het dansgezelschap van de Götenburg Opera behoort sinds een aantal jaren tot de belangrijkste van Europa. Dat blijkt onder meer uit de keuze van de choreografen, die stuk voor stuk tot de internationale dans-top behoren. Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober is het gezelschap te zien tijdens de Holland Dance Event in het Lucent Danstheater. Sidi Larbi maakte Noetic voor zestien dansers, een zangeres en een Japanse drummer. Het is een spectaculaire choreografie over ‘communicatie door beweging’, schitterend aangekleed door de beroemde Belgische modeontwerpers Les Hommes. Metamorphosis van Teshigawara staat op muziek van Durufle en Ravel. Het ademt pijn en schoonheid, en door de interactie van de twaalf dansers met de door de choreograaf zelf ontworpen objecten is het stuk ook nog eens erg indrukwekkend. Een waar hoogtepunt uit het dansseizoen. Kijk voor meer informatie op holland-dance.com.

58

VNC-nr. 8 2014

VNC-nr. 8 2014

59

persoonlijk

Geld gaat over gevoel.

Wij creëren duidelijkheid zodat jij kunt doen waar je goed in bent: Vliegen “Vanuit een specifieke vraag over onze tweede woning heeft Reijn&partners ons daadkrachtig begeleid in het financieringstraject. En dat heeft ons niet alleen veel tijd en geld bespaard, door de pro-actieve houding van Reijn&partners is onze hele financiële situatie verbeterd!”

“Bij Reijn&partners kreeg ik een transparante en scherpe offerte tegen concurrerende kosten, die niemand anders bood.”

Jolanda Stevens Eerste Officier A330

Fons Claerbout Gezagvoerder A330

“Naar alle tevredenheid Reijn&partners als second opinion geraadpleegd. Met als resultaat een zeer scherp aanbod voor mijn hypotheek wat ons een enorm financieel voordeel opleverde.”

Jeroen van der Pauw Kraan Gezagvoerder B747-400

“Na diverse keren op onbegrip te stuiten bij de diverse banken en adviseurs kwam ik in gesprek met Jan Reijn van Reijn&partners. Een geheel andere en heldere aanpak wat dan ook resulteerde in de oplossing van mijn probleem. Een vriendelijk en professioneel kantoor met een hoge kwaliteit van dienstverlening.”

Geboren 7 juli

Dex Johannes Ronaldus, zoon van Mariska de Heer en Dennis Brugman

17 augustus

Carlijn Maartje Martina, dochter van Arjan en Mirjam Hoogendijk-Rijneveld

Berry Aarts Gezagvoerder B747-400

Getrouwd



25 augustus 29 augustus

De Lairessestraat 108 1071 PK Amsterdam

Tel.: +31 (0) 20 460 92 00 Fax: +31 (0) 20 460 92 09

[email protected] www.reijn-partners.nl

vnc-reijn 140401.indd 1

07-04-14 15:45

Ook in 2014 blijft u welkom voor een gratis consult

NIEUW! behandeling tegen schimmelnagels met de laser. In slechts 1 keer van deze nare aandoening af? Daarnaast heeft Laser Skin Clinics de nieuwste fractional lasers voor huidverjonging, lasers voor ongewenst haar, pigment, bloedvaatjes, littekens en acne. Acne Definitief ontharen Pigmentaties Couperose Fractional laser Beenvaatjes Littekens

Je meest actuele stadsgids online Meer dan 10.000 tips voor je aankomende stedentrip Dagelijks actueel reisnieuws & vele aanbiedingen

Anneke Aalders en Hans Drijver Stef van Linder en Esther van Linder-Westerink

25 jarig lidmaatschap 1 oktober 7 oktober 7 oktober 7 oktober 14 oktober 14 oktober 14 oktober 14 oktober 21 oktober 21 oktober 28 oktober 28 oktober

Monique van de Ven Annemarie van Stiphout Nicky Steegers Judith Holl Dorothée Butoh-Benedictus Chris van Elswijk Marlies Galama-Ubbink Wilma van Leuven Titus van Mierlo Heleen Pleizier Marianne Kooker-Hendriks Ron Mosch

Acne littekens Huidverbetering

Pensioen

Combinatie huidverjonging © Peelings Microdermabrasie Injectables Wijnvlekken

WWW.CITYZAPPER.NL

1 september 1 september

Hilmar Bonda-Vollema Fieke King-Hiemstra

Openingstijden:

ma - vr.: 09.00 - 17.00 uur | za. en ʻs avonds: op afspraak

Olmenlaan 159, 1404 DE Bussum | Tel.: 035 698 00 55

www.LaserSkinClinics.nl

Wil je ook een gebeurtenis plaatsen op deze pagina? Mail het aan [email protected] of stuur een kaartje naar VNC, Stationsplein 406, 1117 CL Schiphol-Oost.

VNC-nr. 8 2014

61

Goed gevonden crew Life

For your own safety Via de link vpro. nl/buitenland/ speel.program.14211026 of, makkelijker, even googelen op ‘VPRO, OVT, for your own safety’, kom je uit bij een tweeluik over de burgerluchtvaart na de Tweede Wereldoorlog. Pauline Mallouin-Seventsma (89), Truus van Fraayenhoven-Kleijwegt (89) en Ati en Corry Tuin (89) vertellen over hun vliegervaringen in de jaren ‘45 tot ‘65, toen vliegen nog exclusief was, stewardessen van goede huize moesten komen en vliegtuigen nog regelmatig neerstortten. Wat bezielde deze vrouwen om voor het gevaarlijke nieuwe beroep van stewardess te kiezen?

Garuda Indonesia heeft beste service aan boord Garuda Indonesia is uitgeroepen tot winnaar van de Passenger Choice Award 2014 in de categorie Best Overall Passenger Experience in de regio Azië en Australië. Deze verkiezing kwam tot stand via een wereldwijd awards-programma dat zich baseert op de verleende service, de kwaliteit van de producten en innovaties. Garuda Indonesia ontving de onderscheiding tijdens de jaarlijkse APEX Awards Ceremonie in Anaheim, Californië. Andere winnaars in de categorie ‘Best Overall Passenger Experience’ waren Emirates, Ethiopian Airlines, Norwegian en Virgin America. De enquête is beschikbaar in 13 talen en wordt wereldwijd verspreid.

62

VNC-nr. 8 2014

Cabine Pensioenplein wegens succes herhaald Op 12 september 2014 organiseerde het KLMpensioenfonds het jaarlijkse deelnemersevenement Cabine Pensioenplein. De bijeenkomst was mede dankzij een aantal interessante workshops een succes en door de grote belangstelling was er niet voor iedereen plaats. Daarom organiseert het pensioenfonds op 4 november een extra dag! Zorg dat je erbij bent: reserveer je plekje via klmcabinefonds.nl.

Arke wint Webshop Award in categorie reizen Arke heeft de Webshop Award Nederland gewonnen. Het bedrijf won in de categorie ‘Reizen’ en laat transavia.com, Corendon Vliegvakanties en D-Reizen achter zich. De prijs werd uitgereikt tijdens het ‘ABN AMRO Retailer of the Year Nederland’ event in Amsterdam. Consumenten konden via de websites Bestewinkelketen.nl en Webshopawards.nl hun avoriete winkelketens en webshops beoordelen. Daarbij werd onder meer gelet op prijsniveau, prijs-kwaliteitverhouding, klantenservice en gebruiksvriendelijkheid van de website. Arke.nl kreeg 275.000 positieve beoordelingen.

VNC-nr. 8 2014

63

colofon

ten voeten uit

Het jaar 1978 en net vers van de cursus. De groepsfoto is op het dak van het oude Transavia gebouw. Ikzelf sta helemaal links. - Hilmar Vollema Heb je ook een mooie oude vliegfoto? Wij plaatsen hem graag. Mail je foto naar [email protected]



HOOFDREDACTEUR EN ART DIRECTION Arlette Bruser Sander van Dijk plaatsvervanger

REDACTIE Sander van Dijk, Nathalie Pruijs, Michel Verbeek MEDEWERKERS DEZE MAAND Christian Clerx, Fenna den Hartog, Doenja Racz, Mink Visser, Ilse Oomen, Renata Beck, Hilmar Vollema, Nol Visser, Annette Groeneveld, Chris van Elswijk, Renate Nagtegaal, Marion Leguijt, sectiebesturen KLC en transavia.com, Melissa Franck, Rita Zovanyi, Jannette Passchier, EINDREDACTIE Pia van Boven HOOFD COMMUNICATIE Ingrid Brama

DRUKKERIJ & DTP Cees van der Steldt Gerben den Ouden Van der Perk B.V. Groot-Ammers

Samen sterk

ADRES Stationsplein NO 406 1117 CL Schiphol-Oost T (020) 502 04 80 F (020) 348 45 20 postbus VNC in het Bemanningencentrum op Schiphol-Centrum www.vnconline.nl [email protected]

ADVERTENTIEVERKOOP Bureau van Vliet BV contactpersoon: Sharon de Vries [email protected] T (023) 571 47 45 VOLGEND MAGAZINE 7 november 2014 Inzenden kopij voor volgend nummer vóór 18 oktober 2014 REDACTIE E-MAIL [email protected] LID WORDEN? Surf naar het VNC vnconline.nl en druk op de button 'word lid'.

Het VNC Magazine wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de VNC. Het VNC magazine wordt ook online geplaatst en de inhoud is dus online leesbaar. De inhoud van het VNC Magazine weerspiegelt niet noodzakelijk het standpunt van de VNC. Overname van artikelen is toegestaan na overleg met het bestuur van de VNC. De VNC kan zich niet verantwoordelijk stellen voor de inhoud van de geplaatste advertenties. ISSN 1382-3930

Ilse Oomen Ilse is tien jaar tweebander. Ze vliegt veel korte reizen, dus als ze een keer langer staat wil ze graag wat leuks doen. Ze vindt het heerlijk om op de route buiten hard te lopen: vroeg op, schoenen aan en hup de berg op! Daarom heeft ze altijd haar sportspullen bij zich. Haar iPad gebruikt ze op de route voor ‘nutteloze’ dingen zoals Uitzending Gemist of RTL Late Night kijken. Ilse kookt zelf voordat ze gaat vliegen om het snacken aan boord tegen te gaan, en als ze toch zwicht eet ze meegebrachte dadels en vijgen. En oh ja, zich druk maken aan boord doet

64

VNC-nr. 8 2014

ze zelden, dat vindt ze zonde van haar energie.

VNC-nr. 8 2014

65