VNCmagazine DE SELFIE-COLLEGA NAP: OPNEMEN OF LATEN STAAN? UITGAVE VAN DE VAKBOND VAN NEDERLANDS CABINEPERSONEEL. nummer

VNC nummer 7 - 2015

magazine

NAP: OPNEMEN OF LATEN STAAN?

DE SELFIE-COLLEGA UITGAVE VAN DE VAKBOND VAN NEDERLANDS CABINEPERSONEEL

De zekerheid dat u in goede handen bent Van Medisch tot Cosmetisch Parkkliniek behoort al jaren tot de beste kliniek voor cosmetische en plastische chirurgie in Nederland. Die reputatie hebben we opgebouwd door te kiezen voor kwaliteit op alle fronten: eerlijk advies, deskundige chirurgen, professionele apparatuur en duidelijke afspraken.

Plastische chirurgie

AL R JAA 18

editorial Neurochirurgie

Zonneallergie

Naast de onverzekerde cosmetische zorg is het geruststellend te weten dat we in Park Medisch Centrum met alle zorgverzekeraars in Nederland contracten hebben afgesloten over de vergoedingen. Dit geldt niet alleen voor de plastische chirurgie, maar ook voor de orthopedie en neurochirurgie. Orthopedie

Parkkliniek Rotterdam B.V. • Hoofdweg 90 • 3067 GH Rotterdam • Tel: 0800-5022

www.parkmedischcentrum.nl

Vermogensbeheer of zelf beleggen? Ambassador Investments staat voor puur en persoonlijk vermogensbeheer. Onze beleggingsfondsen stellen u in staat om met behoud van volledige bewegingsvrijheid vermogen op te bouwen voor nu en in de toekomst!

Omdat we met een puberende hond én dochter zitten, besluiten we dit jaar vakantie in eigen land te vieren. Hond hoeft niet in de kennel en de dochter niet al te strak aan banden. Toevallig zijn de weergoden ons gunstig gezind en is het nog stralend weer ook. Zo kan het dat wij met hond in ons kielzog het duin afdalen om op het eerste het beste terras een ijskoud witbiertje achterover te slaan. We hebben ons net gesetteld als pal naast ons vier zeer gebruinde gasten neerstrijken om vakantieverhalen uit te wisselen. Zo te horen was het leuk op Ibiza en Mallorca. Ik soes al een beetje van de zon als het gesprek op Ryanair komt. Bezorgd checkt mijn man m’n nek op rode vlekken en snel wenkt hij de ober om af te rekenen, want als iemand in mijn bijzijn drie keer Ryanair zegt, krijg ik een enorm slecht humeur. Gelukkig blijken deze mensen vreselijke ervaringen te hebben. ‘Net goed,’ fluister ik. Opgelucht bestelt mijn man nog wat. Helaas ruimt ons viertal het veld voor twee heren die luidkeels hun golfavonturen in Edinburgh gaan zitten bespreken. ‘Ik heb trouwens op hun Facebook geklaagd over die gebroken club,’ toetert ruitjes. ‘Zeker niks meer van gehoord,’ galmt rode broek. ‘Jawel, ze antwoordden binnen een uur dat ze het zouden gaan uitzoeken.’ Ik sta meteen op standje alert. Rode broek snuift misprijzend: ‘Zeker nog niks mee gebeurd. We kregen ook al geen gratis upgrade naar de businessclass.’

Onrustig schuif ik op mijn stoel. Manlief staat abrupt op om de ober weer te zoeken. ‘Nou,’ blaat ruitjes, ‘Ik vond het overwing best oké qua beenruimte, maar het was er veel te koud en die zoutjes waren niet te vreten.’ Hond en man staan inmiddels driftig te gebaren dat ik vooral NU mee MOET komen, ter illustratie draaien ze zich om en benen weg. Loom sta ik op, ik wil van alles zeggen maar houd het op: ‘Ondanks al het gekat op KLM, nog een hele prettige avond heren en toch fijn dat u niks voor het drankje hoefde te betalen.’ Volgend jaar gaan we naar Kirgizië of Oezbekistan of zo, in ieder geval ergens waar ik totaal clueless ben van alle gesprekken om me heen ben. Wel zo rustig. Arlette Bruser Hoofdredactie VNC Magazine [email protected]

Eemnesserweg 11-03, 1251 NA Laren NH – www.ambassadorinvestments.nl – 035 203 10 35 Ambassador Investments is opgenomen in de registers van AFM & DNB en is aangesloten bij het DSI.

VNC-nr. 7 2015

1

september 2015

deze maand Cover

Angela Visser, transavia bestuurslid interviewt collega

Leon Verberkt schrijft de column Coach!

Artikelen

Columns

29 34 36 38 42

1 Editorial 4 Blik op de Baan 30 Lijf & leden 32 Coach! 41 Filijntje 54 Vluchtzinnig

OR-talk ISMS NAP, opnemen of laten staan KLC en KLM cabinepensioenplan De Selfie-collega Belastingen: hersteld vertrouwen

Rubrieken

2

Janke Keus, eenbander met een passie voor muziek, is een enthousiaste collega die direct instemde om bij Lake Louise in Calgary voor de cover te poseren.

Gerard Reezigt-Hazes helpt VNC-leden met belastingadviezen

Christian Clerx zoekt de leukste plekjes ter wereld uit

Natalie Dijkgraaf heeft het in Lijf & Leden over Core Stability Training

Melissa Franck schrijft de levensechte columns Vluchtzinnig

Plaatsvervangend hoofdredacteur Sander van Dijk doet aan vormgeving

Ingrid Brama is eindverantwoordelijk voor alle communicatie van de VNC

Nathalie Pruijs benadert haar collega’s met een camera

Jannette Passchier ondersteunt de redactie vanuit het VNCkantoor

Michel Verbeek is redacteur en VNC-medewerker

Alle teksten voor het Magazine komen langs bij Pia van Boven

VNC-nr. 7 2015

6 Goed gevonden - lifestyle 9 Vluchtpost 12 Destination – Kaapstad 13 VNC achtergrond 14 IPB 17 KLM achtergrond 20 Destination - Moskou 21 Servicedesk 23 KLC achtergrond 24 transavia achtergrond

34

27 Arke achtergrond 44 Destination – Altea 45 KLC en route 46 Goed gevonden - culinair 48 Standpunt Ledenraad 56 Goed gevonden - travel 58 RSVP 61 Persoonlijk 62 Goed gevonden – Crew Life 65 Ten voeten uit

38 41

62 VNC-nr. 7 2015

3

Blik op de Baan

Betrokken mensen

Annette Groeneveld

4

VNC-nr. 7 2015

Vorig jaar ging er een langgekoesterde wens van easyJet in vervulling: de maatschappij opende een basis op Amsterdam. Die basis begon met drie vliegtuigen, maar de ambitie is meer: groei naar vier of meer vliegtuigen en het aanboren van de zakelijke markt. Voor de feestelijke receptie in Amsterdam ter gelegenheid van de opening valt bij mij een uitnodiging in de bus. Alle stakeholders worden uitgenodigd en dus ook de VNC. Je zou denken dat een low cost als easyJet ‘vakbond-avers’ zou zijn, maar daar blijkt niets van. Ik word uiterst hartelijk ontvangen en voorgesteld aan de mensen die de basis op Amsterdam gaan runnen. Uit het EurECCA-netwerk wist ik toen al dat easyJet in verschillende landen, zoals Frankrijk en Portugal, cao’s heeft afgesloten. De houding van easyJet is duidelijk positief ten aanzien van overleg met werknemersorganisaties. Een houding die bij andere low cost carriers zoals Ryanair en Arke ver te zoeken is. Ryanair ontslaat in Europa anno 2015 werknemers die lid worden van een vakbond en Arke weigert gewoon in overleg te treden en houdt de Arke-bestuurder van de VNC op armlengte. Zo kan het helaas ook.

Rock bottom Dat wil overigens nog niet zeggen dat het prima geregeld is voor onze cabinecollega’s bij easyjet. De arbeidsvoorwaarden zijn ‘rock bottom’. Cabinepersoneel dat overplaatsing heeft aangevraagd naar Amsterdam moet salaris en andere arbeidsvoorwaarden zoals reiskostenvergoeding inleveren. Sommigen gaan er honderden euro’s op achteruit. Nieuw personeel heeft een tijdelijk contract en is erg huiverig om het hoofd boven het maaiveld uit te steken, want een volgend contract is altijd een onzekerheid. Samen sterk De eerste easyJetters zijn al lid geworden van de VNC en een aantal zeer betrokken easyJet-cabineleden wil zich er graag sterk voor maken dat meer potentiële leden zich melden. Een belangrijke eis van deze mensen is discretie: men wil absoluut niet dat hun werkgever te weten komt dat ze lid zijn. De tijdelijke contracten waar deze mensen op werken is daar met name debet aan. Ik denk dat het juist voor deze groep van groot belang is dat de VNC in gesprek komt met easyJet, om een correcte uitvoering van de wet Werk en

foto pcruciatti

Zekerheid te garanderen en wat rust te brengen in hun hoofden. Werknemers met een tijdelijk contract zijn namelijk niet vogelvrij. Zonder duidelijke reden geen nieuw contract aanbieden terwijl er wel werk is en intussen gewoon nieuwe mensen aannemen, dat mag in Nederland niet. Op je eentje kom je daar niet uit, maar met een sterke belangenbehartiger als de VNC wel. Gespreid bedje Van een andere orde, maar niet minder belangrijk, zijn de betrokken collega’s die bij KLM, KLC en transavia in de Ondernemingsraad en Groepscommissies onze belangen behartigen. Het lijkt soms ver van het bed, maar dat is het niet. Sterker nog, zij gaan zelfs letterlijk over de kwaliteit van het bed waar jij na een vlucht waar ook ter wereld in ligt. Over alle afspraken die in de verschillende cao’s staan over onder andere schema’s, hotel- en daggelden en personeelsbeleid, beslissen deze collega’s mee. Heel veel collega’s bellen met bestuurders van hun sectie of met de Servicedesk. Vragen over schema’s, pensioen, zwangerschap, arbeidsongeschiktheid, of iets wel of niet mag in een indeling… teveel om op te noemen. De VNC heeft er met de verschillende maatschappijen afspraken over gemaakt en onze collega’s in de

Uiteindelijk bepalen we met z’n allen wie in de OR en GC zitting nemen, maar eerst hebben we wel collega’s nodig die erin wíllen GC en de OR hebben meegekeken bij de implementatie van deze afspraken en zien toe op de uitvoering. Ze hebben zoveel kennis en ervaring opgebouwd dat we antwoord kunnen geven op al die vragen. Maar dat komt niet vanzelf. We need you! Volgend jaar zijn er weer verkiezingen voor de Ondernemingsraad en de Groepscommissie. Uiteindelijk bepalen we met z’n allen wie daarin zitting nemen, maar we hebben wel betrokken collega’s nodig die zich hier sterk voor willen maken. Sommigen stoppen ermee nadat ze er een aantal jaar veel tijd in hebben gestoken. Een mooi moment voor anderen om het stokje over te nemen. Denk er eens over na of het iets voor jou is. Want als je niet meepraat, heb je ook geen stem. VNC-nr. 7 2015

5

Goed gevonden Onder redactie van Arlette Bruser en Pia van Boven, met medewerking van Jannette Passchier



lifestyle

Lief

Cheers! Voor de echte whiskyliefhebber

Collega Carola Fruyt van

Hertog

tenkansje: meedoen aan een whiskyproeverij van

men met haar moehandgemaakte

stoere

en

origi-

nele babyslofjes en -mutsjes voor kleine jongens en meisjes. Neem een kijkje op de FB-pagina Joll Slofjes en je ziet een keur aan originele exemplaren. Voor moeders en dochters zijn er ook lieve schouderen kekke festivaltasjes. Wil je een paar babyslofjes winnen (grijs of roze met knoop)? Mail dan BABYSLOFJE en de MAAT naar [email protected].

Koffietijd De Heren van de Koffie dachten diep en lang na en kwamen met een uniek concept: bij hen kun je volautomatische coffeemakers van het vooraanstaande merk Jura leasen en er een koffiebonenabonnement bij afsluiten. Hoe slim is dat! Op alleen de koffiebonen kun je je ook abonneren, of je koopt ze los, maar dan zijn ze wel iets duurder. Kijk op herenvandekoffie.nl voor het assortiment. De VNC mag drie keer een koffieboonmaandpakket verloten, mail de code KOFFIE naar [email protected].

6

VNC-nr. 6 2015

hebben

we een bijzonder bui-

van

transavia maakt sader

m/v

topmerk The Balvenie. Je wordt helemaal bijgepraat door whisky-ambassadeur Tony van Rooijen over het merk en de geschiedenis ervan, over Single Malt Scotch en sterke verhalen die daarover de rondte doen. Dit alles terwijl je slokjes neemt van respectievelijk The Balvenie DoubleWood 12 Years Old, Single Barrel, Caribbean Cask 14 Years Old, Single Barrel Sherry Cask 15 Years Old, DoubleWood 17 Years Old en PortWood 21 Years Old. Ben je een echte fan? Meld je dan aan met codewoord WHISKY op [email protected].

Doe een walsje De Hollandse website Nuvo Niche biedt geuren, mode, accessoires en hebbedingen van merken die niemand kent, zoals Resident, Capri Blue en Stella & Bow. Ze hebben ook een heel fijne verzorgingslijn voor mannen: Les Indiennes. Aftershaves en shaving balm in grafisch zwart-wit, met raadselachtige namen als Waltz in Darkness. Shaving Balm, € 36,60, nuvo-niche.com.

VNC-nr. 67 2015

7

vluchtpost  Bedankt voor de goede ondersteuning! Ik werk al heel wat jaren bij Arke en al die tijd ben ik lid van de VNC omdat ik het belangrijk vind dat arbeidsvoorwaarden worden behouden en verbeterd. Nu heb ik ervaren dat ik ook voor professionele ondersteuning bij de VNC terecht kan. Enige tijd geleden had ik een klein geschil met mijn werkgever en heb ik de VNC om hulp gevraagd. Het was heel fijn dat ik mijn verhaal kon doen en ik voelde me direct gesteund. Niets was te gek en als ik een gesprek met mijn werkgever zou aangaan, wilde er zelfs iemand van de VNC met me meegaan. Ik had het gevoel dat mijn ‘probleem’ uit handen werd genomen en dat gaf een hoop rust. Dus bij deze: nogmaals bedankt voor de goede ondersteuning en begeleiding! Zo zie je maar hoe belangrijk het is lid te zijn van een goede vakbond zoals de VNC. Naam bij redactie bekend  10 oktober reünie oud-KLM-passagecollega’s Op zaterdag 10 oktober is er een reünie voor oud-collega’s die tussen 1975 en 1985 werkzaam waren bij de KLM-afdeling Passage. Na het succes in 2010 werd al snel duidelijk dat het niet bij een eenmalige KLM/PH reünie zou blijven. Op veler verzoek doen we het nog een keer: Zaterdag 10 oktober 2015, Restaurant ’t Fort, Vijfhuizen. Ga naar klmphreunie.nl en vul het aanmeldformulier in. Doe dat tijdig in verband met de organisatie. Het entreegeld kan later worden overgemaakt; pas dan wordt de registratie definitief. Breng ook ex-collega’s op de hoogte, want hoe meer mensen er komen, hoe leuker. Je kunt ons ook vinden op Facebook: EX KLM PH 1975-1985. Paul Vrijenhoek en Marijke Aberson  Aanvulling Vluchtpost Magazine 6: IR Van P&A ontvingen wij een aanvulling op Vluchtpost ‘Recht op een CS-dag’ in VNC Magazine 6. De Ingenomen Verlof (IR) regel zoals omschreven in Vluchtpost geldt alleen wanneer er van drie dagen RV één dag wordt ingenomen. Maximaal eenmaal per het tweeweekse reserveblok kan drie RV teruglopen naar twee RV. Wordt de ingenomen dag niet teruggegeven in het blok, dan blijft deze niet alleen op de IR-teller staan maar komt er ook één dag op de CS-teller, zonder deeltijdverrekening. Dit wordt achteraf door P&A gedaan. Verder liet P&A ons het volgende weten: ‘Het is een misvatting dat dit alleen maar gebeurt wanneer de CA hierover aan de bel trekt. In het betreffende geval kan het echter zo zijn dat de registratie bij diegene is geslipt, wat wij uiteraard betreuren.’ De volledige regeling staat overigens op klm4u > Werk en Rusttijden (WRR) > IR: Ingenomen Verlof (IR). foto Ingrid Brama

8

VNC-nr. 7 2015

VNC-nr. 7 2015

9

 Steun van de KLM-directie SP Ron Smits ziet veel technische klachten aan boord, die weken of zelfs maanden niet worden verholpen. ‘Als ik aan de registratie zie dat de passagiers/Frequent Flyers beter op de hoogte zijn van de technische staat van onze toestellen dan wij als cabinepersoneel, moet ik concluderen dat er structureel iets mis is.’ Ron schreef een mail naar de heer Elbers en ontving daar antwoord op. We plaatsen de correspondentie die Ron met een belangrijke vraag achterlaat: ‘Hoe serieus worden wij als cabinepersoneel en kader eigenlijk genomen??’ Geachte heer Elbers, Ik lees met belangstelling uw columns waarin u onder andere aangeeft hoe belangrijk onze passagiers voor ons zijn. Als frontline medewerker (Senior Purser) kan ik de passagiers elke reis mijn verontschuldigingen aanbieden voor zaken waar ik niets aan kan doen. Dat begin ik zo langzamerhand zat te worden. Worden passagiers en crew wel serieus genomen? Ik zal proberen dit toe te lichten aan de hand van een paar voorbeelden. Vliegtuigen vliegen wekenlang rond met dezelfde technische klachten: PH-BVA eind juni, ik vloog driemaal achter elkaar met dezelfde machine. Die had technische klachten die wij doorgaven, maar daar werd al die tijd niets aan gedaan. Eén passagier kwam uit TPE en had speciaal een stoel met meer beenruimte geboekt. Videosysteem was op die hele rij kapot. Hij vloog met mij door naar GRU. Zelfde machine, zelfde stoel en weer geen video. Vijfentwintig uur aan boord zonder enige vorm van entertainment. Deze klacht had ik een week vóór de vlucht al doorgegeven. Op datzelfde toestel in de C-Class hadden we een aantal stoelen waar de poweroutlet kapot was. Op 1 augustus vertrokken we vanuit NRT met een machine waar de APU al een maand kapot is. Buitentemperatuur van 36 graden, een volle machine en geen airco. Frequent flyers weten vaak beter welke technische klachten bij welke registratie horen dan de crew. Ik vraag mij werkelijk af of het niet hebben van onderdelen op voorraad een verstandige keus is. Streven wij wel hetzelfde doel na? Aanvulling van de redactie Ron deelde met ons de vele mails die hij vanuit KLM ontving. Uiteenlopend van een verhelderende mail met achtergrond van de incidenten, een empatische mail met een uitnodiging om een keer langs te komen, een begrijpende mail met herkenning van de frustratie omdat zijn voorbeelden ‘blijven hangen in de hiërarchie’, een veelbelovende mail dat processen anders moeten worden ingericht en de front line staf beter moeten ondersteunen, en nog een erkenningsmail van wat Ron aangeeft en de toevoeging dat het soms erg lastig is om door de zuilen heen te komen. Ron reageerde daarop met: ‘Het gaat erom dat de woorden van de heer Elbers in die columns mooi lijken, maar dat wij daar in het veld niets aan hebben als die woorden niet omgezet worden in daden. Wij doen enorm ons best aan boord, maar voelen ons niet gesteund door de directie. Zij zijn de enigen die hier iets aan kunnen doen. Zelf kan ik contact opnemen met Maintenance tot ik een ons weeg, maar dat heeft geen enkel resultaat als de directie haar beleid niet aanpast.’

10

VNC-nr. 7 2015

Reactie KLM-bestuur Uit maar liefst meer dan tien (!) verschillende KLM (sub) afdelingen reageerden tientallen collega’s op de brief van Ron. Kortom: teveel om alle reacties te publiceren. De redactie geeft de hoofdlijnen hiernaast weer. Op zich vinden wij de betrokkenheid van het bedrijf positief, maar dat moet over veel minder schijven kunnen! Om maar met de woorden van CEO Elbers te spreken: ‘het moet efficiënter, minder traag en minder duur...’. Nu nog de woorden omzetten in daden. Bedenk: als cabinepersoneel zo omslachtig te werk zou gaan, hadden onze passagiers bij de landing waarschijnlijk nog altijd geen adequate service genoten…

In de prijzen De woorden ‘Prijzenregen’ en ‘Prijzencircus’ zijn elders al in gebruik, maar ze kwamen wel bij ons op toen we de stapel postpakketten zagen bij het VNC-secretariaat. Dankzij de vele enthousiaste sponsors hebben we in het dubbelnummer van het Magazine vele tientallen prijzen kunnen weggeven. Alle prijswinnaars hebben inmiddels hun prijzen ontvangen. Zeer hartelijk willen we danken: Rituals, Smateria.nl, de auteurs van Hemels, CityZapper, BuddhaIbiza.nl, Floatcenter, Morethanhip.nl, Hipps.nl, uitgeverij Terra Lannoo en De Mengformule. Redactie

Ook een vraag? Binnenkort wil de redactie graag een interview houden met KLM-CEO Pieter Elbers. Gezien de enerverende periode waarin het bedrijf verkeert, heb jij hem misschien ook wel iets te vragen. Het valt te proberen! Stuur je vraag naar [email protected] met in de onderwerpregel ‘Interview Elbers’. We maken een selectie uit de inzendingen. Reacties op de inhoud van VNC Magazine en pittige discussies over ons vak zijn van harte welkom bij Vluchtpost. Anonieme inzendingen worden alleen geplaatst mits de inzender bekend is bij de redactie en lange brieven kunnen worden ingekort. De redactie behoudt zich het recht voor om streamers te plaatsen. Stuur je reactie per mail naar [email protected] onder vermelding van Vluchtpost, of per post naar VNC, Stationsplein NO 406, 1117 CL Schiphol-Oost of deponeer je bijdrage in de VNC postbus op het Bemanningencentrum.

VNC-nr. 7 2015

11

Destination VNC

Kaapstad 12

VNC-nr. 7 2015

foto Fia Moronsard

Op gezette tijden besluit het Algemeen Bestuur van de VNC een lid dat zich uitermate heeft ingespannen voor de vereniging eens extra in het zonnetje te zetten. De VNC kan zo’n lid tot ‘lid van verdienste’ benoemen en dat is de afgelopen maanden twee keer gebeurd. Asami Gokan viel als eerste de eer te beurt. Asami is een zeer gewaardeerde ACC-collega die zich inspant voor de belangen van haar Japanse collega’s - een grote groep Japanse collega‘s is lid bij ons. Een ander nieuw lid van verdienste is Jürgen Nagelkerke. Jürgen behoeft bijna geen introductie, hij is al jarenlang lid van de Planning & Assignment-commissie in GC31, OR-lid en vraagbaak voor de VNC op P&A gebied.

lay-out die aansluit op de nieuwe huisstijl. Natuurlijk hoort daarbij ook een nieuw logo. En als klap op de vuurpijl krijgen we ook nog een nieuwe naam. In de Algemene Ledenvergadering van juni is besloten dat we van vakbond weer teruggaan naar vereniging. We zijn ooit begonnen als vereniging en wij vinden deze naam ook meer bij ons passen. De volledige naam wordt ‘Vereniging Nederlands Cabinepersoneel’. Via onze mediakanalen houden we je op de hoogte van het live gaan van al deze zaken. Door al deze vernieuwingen en ook door de vakantie die de meesten van ons hebben genoten, gaan we dit najaar weer met veel zin en energie aan de slag. Er is genoeg werk te doen!

VNC in een nieuw jasje De afgelopen maanden hebben we veel energie gestoken in het vernieuwen van de VNC op vele vlakken. Zo hebben we verbouwd: het VNC-kantoor is compleet vernieuwd en voldoet nu aan alle wensen die we hadden om onze leden, jou dus, zo goed mogelijk te kunnen bedienen. Om dit niet ongemerkt voorbij te laten gaan, hebben we eind augustus een openingsweek gehouden waar ook een flink aantal van jullie langs is geweest op de koffie of voor een borrel. Uiteraard ben je ook na deze openingsweek altijd welkom! Intussen zijn we ook heel druk geweest met het bouwen van een nieuwe website met bijbehorende huisstijl. Hiermee zijn we nu aan het schaduwdraaien. Ook het Magazine krijgt een andere

Marion Leguijt Algemeen secretaris

VNC-nr. 7 2015

13

tekst Arlette Bruser

IPB Athene - Αθήνα, Athina was in de oudheid al een grote stad. De oude Grieken noemden het een polis, wat betekent dat de burgers op godsdienstig, militair en economisch vlak gingen samenwerken. Bingo: inderdaad is in Athene de democratie ontstaan en wat heeft die ons allen niet gebracht.

14

VNC-nr. 7 2015

Overblijfselen van de oude ‘polis’ zijn nog steeds te zien. Zo kun je aan de voet van de Acropolis – de vroegere stadsvesting – in een van de vele straatjes prima eten. De oude tempel, het Parthenon en de Agora, het plein waar alle belangrijke gebouwen aan stonden, zijn ook nog steeds te bezoeken. Hoe vervreemdend is het wel niet als

je bedenkt dat dit alles meer dan 2000 jaar oud is. De oorsprong van onze beschaving heeft het nogal moeilijk, dat gaan we hier niet bespreken want het was wekenlang voorpaginanieuws. Wacht nog een beetje in verband met de hitte, zo tot het eind van september, boek een IPB-ticket, neem een zakje centjes mee en verbaas je. Onderga de vervreemding, raak de Dorische zuilen van het Theseion aan en bedenk dat iemand dat 2500 jaar geleden ook al kon doen en slenter wat

langs de Agora. Zorg dat je rond zonsondergang bij de Acropolis bent, want dan is hij badend in de roodkleurende zon op z’n schoonst. Voor shoppen hoef je in Athene bepaald niet te zijn, maar ach, eet een bifteki met horiatiki, neem een baklavaatje toe en laat het geld dan maar zo rollen. Gewoon doen: onder het mom van met een stedentrip help je de Grieken de winter door. IPB €144.20

VNC-nr. 7 2015

15

KLM

Het leek wel storm te lopen met het aantal aanmeldingen voor de komende Ledenraad. Ik vermoed dat het met de huidige situatie van KLM te maken heeft dat de belangstelling voor onze Ledenraad zo groot is. Uiteindelijk hebben precies 100 collega’s zich opgegeven; het is in jaren niet meer voorgekomen dat we op dit maximale aantal zaten. Zoals het er nu naar uitziet starten we de eerste formele vergadering op 1 oktober met een volle zaal met een uitgebalanceerde vertegenwoordiging van alle rangen en standen uit ons korps. Het KLM-sectiebestuur is blij dat er zoveel belangstelling is en dat we veel nieuwkomers in de Ledenraad mogen verwelkomen. Cabineoverleg juli Tijdens dit cabineoverleg deelde de KLM-sectie van de UNC (onderdeel van de landelijke Unie) mee dat de bond stopt met vertegenwoordiging van cabinepersoneel. Ze hebben hun leden geadviseerd over te stappen naar de VNC en een groot aantal van hen heeft dat inmiddels gedaan. Via deze weg bedank ik namens mijn medebestuurders Marjolein Germeraad, Kenny van Driessche en Rob van Eijsden voor de prettige samenwerking tijdens de afgelopen jaren. MRC op Europa? De inkt is nog maar net droog onder het cabine-cao-akkoord of KLM vond het al noodzakelijk om mee te delen dat zij het zogenaamde

16 Andre VNC-nr. foto Ran7 2015

Ik vermoed dat het met de huidige situatie van KLM te maken heeft dat de belangstelling voor onze Ledenraad zo groot is MRC op Europa gaat testen. Het gaat dan over minimum required cabin crew. Dit is een onderwerp dat niet op de overlegtafel van de VNC ligt. In de cao staat natuurlijk dat de Purser leidinggevende is op Europa, maar het aantal CA’s op bijvoorbeeld een B737800 staat er niet in genoemd. Dergelijke zaken worden besproken met de Groepscommissie en daarom ligt het bij hen op tafel. De VNC heeft met hen heel korte lijnen over dit onderwerp. Niet alleen GC-leden maar ook een VNC-bestuurslid hebben zich op een van de MRC-testvluchten laten zetten. Als KLM en de Groepscommissie vinden dat er bezuinigingen gehaald kunnen worden uit het aantal FTE’s op Europa, dan zijn wij van mening dat die besparing op het conto komt van cabine en we zullen hem dan ook claimen. VNC-nr. 7 2015

17

Aanvragen non-actief Het was geen verrassing, maar tijdens het cabine-overleg zei KLM ook dat cabinepersoneel voor de komende winter voor een periode van zes maanden non-actief kan aanvragen. De uitvraag tijdelijk minder werk was al volledig ingevuld en daarmee afgesloten. We hebben KLM de suggestie gedaan om mensen ook voor een kortere periode dan zes maanden non-actief te verlenen en daar zou het bedrijf over nadenken. Hoe meer collega’s gebruik kunnen maken van deze tool, hoe beter het is, want het helpt KLM in haar flexibiliteit aangaande de FTE-planning. Dat waren de belangrijkste zaken voor dit overleg. Als dit Magazine uitkomt, heeft het overleg van augustus alweer plaatsgevonden. Hiervan lees je een samenvatting op onze mediamix. Stand van zaken cao Op 25 juni hebben we met KLM een akkoord gesloten voor een cao die geldt tot 1 april 2016 en op 6 augustus heeft onze Ledenraad ingestemd met het resultaat. Tijdens het cabineoverleg van juli hebben de collega’s van de UNC en FNV ook meegedeeld dat hun leden met het cao-akkoord hadden ingestemd. We hadden echter nog één open punt: de korte opdracht (KO) 1 om 0.

De meerderheid van de FNV-leden was voor het voorstel van de VNC en dus gaan we uiteindelijk voor de compensatie. Als de cao straks ingaat, wordt deze optie in ieder geval tot 1 april 2016 ingevuld. Cao van de vliegers De collega’s van de VNV hebben inmiddels ook een akkoord met KLM bereikt, maar zijn al geruime tijd bezig met het afstemmen van de protocolteksten. Als ook hun protocol formeel op papier staat en bekend is, wordt het ter stemming voorgelegd in hun Ledenraad. Als een meerderheid voor stemt kunnen we in een multi-overleg gaan bepalen of alle akkoorden met elkaar in balans zijn en of elke doelgroep in juiste verhouding hun bijdrage levert aan de bezuinigingen Hopelijk komen we er snel samen uit, zodat na een evenwichtig akkoord alle cao’s in werking kunnen treden. Chris van Elswijk Voorzitter KLM-sectie VNC

Compensatie voor de 1 om 0 De FNV wilde de KO 1 om 0 volledig afschaffen, maar het VNC-voorstel was om er een compensatie van 0,4 CS (Compensatie Saldo) voor te vragen. De UNC ging al mee in ons voorstel en KLM maakte het niet uit, omdat beide oplossingen evenveel kosten.

18 Andre VNC-nr. foto Ran7 2015

VNC-nr. 7 2015

19

Destination servicedesk

Eric Manders

Regelmatig komen er vragen bij ons binnen over rondcirculerende geruchten. Vanwege de zorgelijke situatie waarin KLM zich bevindt, wordt er over allerlei dingen gespeculeerd. Dan gaan geruchten makkelijk een eigen leven lijden en ongemerkt worden er plantjes gezaaid. Als zo’n plantje begint te woekeren ontstaat er een onplezierig gevoel. Zo zou er sprake zijn van het afschaffen van de mogelijkheid om 50% te vliegen en zouden tweebanders opnieuw moeten solliciteren op hun eigen functie, zodat het bedrijf een selectie kan maken van de meest gemotiveerde collega’s voor in de business class. Alleen heeft KLM hier op geen enkele wijze met de VNC over gesproken, dus deze geruchten kunnen voorlopig naar het rijk der fabelen. Mocht je onzeker zijn over geruchten die je hoort, neem dan vooral contact met ons op. Wij kunnen het dan ontkrachten, verduidelijken of nuanceren – of eventueel bevestigen natuurlijk. Bel op tijd Ook bellen leden ons vaak op naar aanleiding van een ziekmelding, een verzuimgesprek, een klachtenbrief of iets dergelijks. Vaak bellen ze pas lange tijd nadat ze er een gesprek met hun Unit Manager over hebben gehad. Ze zijn dan totaal overvallen door de dingen die daar besproken werden en krijgen ook nog een bevestigingsbrief thuisgestuurd. Als ze die gelezen hebben, zijn ze danig onder de indruk van wat er zwart op wit is vastgelegd. Dat bespreken ze dan met partner, vriend, vriendin, ouders of een collega en uiteindelijk zijn er soms wel weken en soms zelfs maanden verstreken voordat ze contact opnemen met ons. Goed voorbereid Achteraf zaken repareren is vaak erg lastig en daarom is het verstandig om al een in vroeg stadium contact met ons op te nemen. We kunnen je enigszins voorbereiden op hoe een gesprek met je Unit Manager zou kunnen verlopen, zodat je daar niet door wordt overvallen. Je kunt dan ook na het gesprek of de ontvangst van de bevestigingsbrief weer contact met ons opnemen om na te praten of de brief te bespreken. Uiteindelijk willen we bereiken dat een lastige situatie zo prettig mogelijk verloopt en hopelijk zelfs Top 3 van augustus goed afloopt. 1. Roostervragen 2. Ziekmeldingen 3. De IR-teller

Moskou 20

VNC-nr. 7 2015

foto Sander van Dijk VNC-nr. 7 2015

21

KLC

22 Andre VNC-nr. foto Ran7 2015

Het laatste cao-overleg dateert alweer van zes maanden geleden en er zit al maanden helemaal geen schot in de zaak, ondanks de inspanningen van de VNC en haar leden, zoals een handtekeningenpetitie. Begin juni voerde de VNC de druk bij KLC op met een brief en de online petitie, die werd overhandigd tijdens het cabineoverleg. Helaas bleef KLC bij haar punt omtrent de cao-datum: die kon zij niet naar voren halen. Toen heeft de VNC in samenspraak met de UNC het overleg opgeschort, om duidelijk te maken dat wij meer medewerking van KLC verwachten.

Overname UNC Zoals jullie al verteld is, stopt de UNC met haar belangenbehartiging voor het cabinekorps. Per september 2015 zullen afgevaardigden van deze bond dus niet meer aan tafel zitten met KLC. Het KLC-sectiebestuur is daardoor nog enige vakbonds-gesprekpartner van KLC. Inmiddels hebben wij de voormalige UNC leden bij de VNC verwelkomd. Daar zijn wij heel blij mee, want ondanks de prettige samenwerking met de UNC hebben wij er altijd naar gestreefd om één vakbond te zijn.

Angstige collega’s Tijdens de ledenraadsvergadering van juni konden leden zeggen welke acties zij vonden dat er tegen KLC genomen moesten worden. In verschillende reacties kwam naar voren dat het cabinekorps wilde dat KLC van houding zou veranderen. Maar ook daar kwam de angst om de hoek kijken. Was die er al bij het tekenen van de petitie, dan was het helemaal eng om je naam te zetten onder bepaalde maatregelen. Hoewel we het ontzettend jammer vinden, begrijpen we goed dat veel collega’s deze angst hebben. Iedereen wil natuurlijk doorstromen na vijf jaar en dat proces zo vlekkeloos mogelijk laten verlopen. De andere kant van deze medaille is natuurlijk dat angst nooit bij een werknemer mag regeren. Inmiddels zijn we weer een aantal maanden verder en na veel schriftelijke communicatie hebben wij KLC weer uitgenodigd voor een gesprek. We verwachten dus spoedig weer het cao-proces op te pakken en we hopen dat alle neuzen daarbij snel dezelfde kant op zullen staan.

Sectiebestuur KLC

VNC-nr. 7 2015

23

transavia

Tijdens de cao-onderhandelingen heeft transavia gezegd dat zij het indelingssysteem wil automatiseren en de mogelijkheden van een biedsysteem wil onderzoeken. Al geruime tijd bekijkt een werkgroep wat de mogelijkheden van een automatisch indelingssysteem (optimizer) en een eventueel biedsysteem voor het cabinepersoneel zijn. Tijdens onze onlangs gehouden ledeninfosessies hebben we uitgebreid stilgestaan bij onze bevindingen tot nu toe. Hier volgt een korte samenvatting. Met de hand Bij transavia worden alle roosters handmatig ingedeeld. Je kunt je voorstellen dat dit een lastig en tijdrovend karwei is. Het moeilijkste is

foto Angela Visser

24

VNC-nr. 7 2015

om naast het bemannen van alle vluchten ook rekening te houden met individuele verzoeken. Het honoreren van een verzoek voor één collega kan gevolgen hebben voor een andere. De VNC vindt gelijkmatig verdeelde roosters, waarbij je niet voortdurend van vroeg naar laat of andersom gaat, of met enorme pieken en dalen, belangrijk. En de wensen van ieder individu zouden een grotere rol moeten spelen. Immers, wat de één prettig vindt, kan voor een ander juist onwenselijk zijn. transavia probeert het wel, maar rekening houden met 1000 cabinecollega’s is op de ‘oude’ manier ondoenlijk. De optimizer Een optimizer verdeelt in één keer alle vluchten over het cabinekorps, zonder onderscheid te hoeven maken tussen de verschillende functies, deeltijdpercentages of meldstations. transavia heeft gekozen voor Jeppersen, een bedrijf uit Zweden dat al bij verschillende airlines een soortgelijk indelingssysteem heeft geleverd. De vliegers gebruiken het bijvoorbeeld: momenteel wordt daar proefgedraaid en binnenkort hopen we de eerste resultaten te kunnen beoordelen. Onze huidige Werk en Rusttijden Regeling (WRR) kan in de optimizer worden gezet, zodat het niet noodzakelijk is om die WRR aan te passen. Het enige probleem waar we tegenaan lopen is dat de vier G-groepen er niet in kunnen worden gezet. Deze vier G-groepen hebben onder andere als functie om de flexibiliteit van het bedrijf te garanderen. De productie van transavia is gedurende het jaar

erg grillig en veranderingen in de productie hebben invloed op de roosters. Om de invloed te beperken, zijn toentertijd deze G-groepen gecreëerd. Het afschaffen hiervan heeft geen consequenties voor de WRR, maar er moet wel een oplossing komen om de flexibiliteit van het bedrijf te garanderen. Biedsysteem De wens om meer grip op het rooster te hebben is er één die het cabinepersoneel al jaren heeft. transavia gelooft dat een biedsysteem een verbetering kan zijn ten opzichte van ons huidige verzoekensysteem. Maar het biedsysteem is geen zelfroostersysteem! Het is dan ook niet mogelijk om je eigen rooster helemaal samen te stellen. Jeppersen zegt weliswaar dat de mogelijkheden in theorie erg groot zijn, maar in de praktijk moet je jezelf afvragen of veel biedopties wel wenselijk zijn. Immers, hoe meer biedmogelijkheden er zijn, hoe lastiger wordt het om die voor iedereen te honoreren. In de werkgroep zijn we aan het onderzoeken of we niet eerst met onze huidige drie verzoeken moeten beginnen (een weekendaanvraag, losse VE’s of een verzoek voor een vlucht) om de kans te verhogen dat een bieding wordt gehonoreerd. Ook bekijken we of je kunt aangeven of je liever een ‘vroege’ of juist ‘late’ vlucht wilt en of een eerlijke verdeling van blok(tijd tussen off- en onblocks), duty- (tijd vanaf aan- tot afmelden) en nachturen (tussen 00:00 en 06:00 lt) iets is waar we rekening mee moeten houden. De verdeling van dubbele en w-vluchten, en stopjes zou ook een mogelijkheid kunnen zijn.

Feedback leden Elke keuze die we bij het systeem maken heeft consequenties: tegenover elke ‘ja’ staat automatisch een ‘nee’. De VNC vindt het belangrijk om al deze keuzes en consequenties te onderzoeken, omdat we zien dat een biedsysteem een verbetering zou kunnen zijn ten opzichte van wat we nu hebben. De kans dat je krijgt waarop je hebt geboden, vinden we echter net zo belangrijk. Tijdens de vier ledeninfosessies hebben we veel nuttige feedback ontvangen. Kon je hier niet bij aanwezig zijn en wil je jouw kijk op de optimizer en het biedsysteem geven of meer weten? Neem dan contact op via [email protected]. Sander Kok Voorzitter sectiebestuur transavia

VNC-nr. 7 2015

25

Arke

Juli en augustus zijn voor ons de drukste maanden, want veel gezinnen kiezen voor een vakantie met Arke. Tot nader order wordt er nog niet gevlogen op vakantiebestemming Tunesië, sinds de aanslag van eind juni in de badplaats Port El Kantaoui, nabij Sousse. Daarbij waren tientallen doden te betreuren en een groot aantal Nederlandse gasten moest in veiligheid worden gesteld en door Arke worden teruggevlogen. Klanten die nog naar Tunesië moesten vertrekken, konden hun vakantie omboeken. Al met al heeft de aanslag ook een enorme impact op de gehele TUI Group, aangezien Port El Kantaoui een belangrijke bestemming binnen de organisatie is. Mixed Company Flying Een aantal maanden geleden is samen met JetairFly het project Mixed Company Flying (MCF) voor cockpit crew opgestart. De focus ligt hierbij op de gezamenlijke routes naar Punta Cana (Dominicaanse republiek) en Cancun (Mexico). De bedoeling is dat de Nederlandse cockpit crew de Belgische machine naar Brussel vliegt en de Belgische crew de Nederlandse machine naar Amsterdam. Ondanks de vooruitgang die Arke de afgelopen maanden heeft geboekt, kost de voorbereiding meer tijd dan was verwacht. Het MCF wordt daarom tot nader order uitgesteld.

plannen we er een in het najaar. We zullen dan spreken over de stand van zaken en er is alle ruimte voor vragen en opmerkingen. Binnenkort mailen we alle leden de datum van de vergadering door. Voor nu is het ontzettend belangrijk dat je je cabinecollega’s lid maakt. Dan ontvangen jij en het kersverse lid een leuke cadeaubon ter waarde van € 50,-. Hoe meer leden, des te sterker we staan. Voor € 12,50 per maand kun je rekenen op alle steun, kennis en vertrouwen van je vakbond en profiteer je bovendien van allerlei leuke aanbiedingen. Kijk voor meer informatie op vnconline.nl. Voor nu veel vliegplezier en geniet van hopelijk mooie nazomerse dagen. Renate Nagtegaal Sectiebestuur Arke

Get together Vanwege de vakantieperiode en de topdrukte met de vliegproductie is er in de maanden juli, augustus geen ledenvergadering gepland. Wel

26 Andre VNC-nr. foto Ran7 2015

VNC-nr. 7 2015

27

OR talk

ISMS Samenwerken aan veiligheid Alle cabinecollega’s hebben een uitnodiging ontvangen voor de eerste e-learning module ISMS. Wat is precies de bedoeling? De Europese wetgeving schrijft voor dat luchtvaartmaatschappijen een safety-management beleid voeren. KLM heeft ervoor gekozen om met ISMS (Integrated Safety Management System) aan deze wettelijke eis te voldoen. Het is daarbij de bedoeling om risico’s op incidenten door een systematische aanpak tot een acceptabel niveau terug te brengen. Dankzij ISMS moet operationele veiligheid er in samenhang met arbeidsveiligheid, milieuveiligheid en operationele security voor zorgen dat wij nog veiliger gaan werken. Daarbij is volgens KLM het succes van het SMS-systeem sterk afhankelijk van de veiligheidscultuur binnen het bedrijf. Hoe is de OR betrokken bij ISMS? De Ondernemingsraad heeft naar aanleiding van een aantal presentaties over de invoering van ISMS besloten een werkgroep ISMS te installeren. Deze werkgroep bespreekt de introductie en inhoud van ISMS met de bedrijfsleiding en signaleert de advies- of instemmingsplichtige zaken. Namens de VNC-fractie zitten wij in deze werkgroep.

kanttekeningen en aanpassingen door de werkgroep heeft de OR ingestemd. Het idee is om door middel van een aantal e-learning-modules ISMS tussen de oren van de medewerkers te krijgen, zodat er hopelijk meer meldingen van onveilige situaties of onveilig handelen komen en men elkaar er, vooral in het laatste geval, meer op gaat aanspreken. Alles staat of valt met de vraag of je je veilig genoeg voelt in een organisatie om onveilige situaties of handelingen te melden en elkaar erop aan te spreken, ongeacht rang of stand. Kortom: Just Culture. Voel jij je veilig genoeg? Graag horen we jullie antwoord op die vraag via de mail. Ook voor vragen over ISMS kun je ons altijd mailen: [email protected]. Trudy Bijl en Wendie Oechies

E-learning? De instemmingsaanvraag over de door jullie te volgen e-learning is door de bedrijfsleiding aan de werkgroep ISMS toegelicht. Na een aantal kritische

28 Andre VNC-nr. foto Ran7 2015

VNC-nr. 7 2015

29

lijf en leden

Core Stability Training De term Core Stability Training valt de laatste tijd steeds vaker. Wat is dat eigenlijk en waarom is het trainen van je core zo belangrijk? tekst Natalie Dijkgraaf

Achter deze training zit het begrip core, dat zoiets betekent als ‘kern’, ofwel ‘centrum van je lichaam’. Bij ons is dat de romp met de volgende belangrijke spiergroepen: die van rug, buik en bekkenbodem. De diepe dwarse buikspier en de kleine diepe rugspiertjes zorgen samen met de bekkenbodemspieren voor de stabiliteit en de neutrale positie van het bekken en dus van de hele lage rug. Kortweg kun je stellen dat de romp het centrum is van waaruit alle bewegingen plaatsvinden. Om probleemloos te kunnen bewegen is het noodzakelijk dat alle spiergroepen goed samenwerken, anders ontstaat er een disbalans met als gevolg lichamelijke klachten. Denk aan lage rugklachten, knie- of nekklachten. Het doel van Core Stability Training is dan ook om de spieren van de romp zo effectief mogelijk te gebruiken en om de positie van de wervelkolom en het bekken zo goed mogelijk te beheersen tijdens inspanning, zowel bij het sporten als tijdens je werk. Geschikte training * Pilates is heel geschikt voor het aanleren van trainen vanuit een stabiel bekken. * Stand Up Paddling (staan op een soort brede surfplank met een peddel) is ook een supergoede training die je lekker buiten kunt doen. * Oefeningen met gebruik van de Swiss Ball (een soort skippybal), Bosu bal of ander materiaal waarop je kunt zitten, liggen of staan en dat instabiliteit creëert tijdens de training, zijn ook effectief. Kleine oefeningen voor elke dag * Sta op één been terwijl je tandenpoetst. * Ga op bed of de grond liggen met de handen langs het lichaam. Til je billen op waarbij je je bekken ‘neutraal’ houdt. Duw dus niet de onderrug in de grond. * Ga op handen en knieën staan en strek beurtelings een arm en een been uit (superman). * Planken (liefst hoge plank staan op de handen).

Spreekuur Natalie Dijkgraaf is Service Agent en geeft sportmassages. Ze heeft haar eigen bedrijf, DyNa-Mix, van waaruit ze trainingen en therapie geeft. Elke maandag- en donderdagochtend houdt ze spreekuur bij Fysiotherapie Schiphol op Schiphol-Oost, gebouw 133.

30

VNC-nr. 7 2015

VNC-nr. 7 2015

31

coach!

In de trein Ze lopen allemaal met haar weg. Wie? De chauffeurs van Veolia. Ze werkt er in de kantine, hard werken hoor. Maakt schoon en ruimt zonder morren de rommel op. Accuraat, vriendelijk en heel gedienstig, maar niet op haar mondje gevallen hoor. Machinisten bedoel je! Nee, chauffeurs van de bussen. O, ik wist niet dat Veolia ook bussen had. Dan weet je het nu. Hard werken voor weinig geld net als vroeger de koempels in de mijnen. Ze is zo’n fijn kleinkind... Even verderop in de trein dringt het gesprek in cadans van bielzen en rails zich aan mij op. Twee tegenover elkaar gezeten grande dames met zwaar Limburgs accent kletsen er lustig op los. Hip voor hun leeftijd. Ik zie zilveren schoenen en een enorme zonnebril à la Jules de Corte. De ander etaleert een soort Sonja Barend-achtige kittigheid met fonkelende gitten sieraden en een zwarte leren jas. Stijlvolle dames, sjiek zou men in Maastricht zeggen. Twee felrode trektrolleys. Labels van Bolsjoj-reizen verraden het einddoel. Ze helpen elkaar bij het typen van een sms. Ieder woord galmt vanuit de telefoonspeaker het treinstel in. Pas bij kus, kus, kus, kus, begrijp ik dat die grote zonnebril de slechtziendheid van de draagster aangeeft. Haar opgevouwen blindenstok zie ik pas veel later. Nu weet ik het weer. Wat? DING FLOF BIPS, dat ezelsbruggetje voor de Eurolanden. Daardoor weten we dat we in Finland straks met euro’s kunnen betalen. De Baltische staten zijn echter uitgesloten. TVTAS. Wist je dat ik daarmee de Waddeneilanden kan onthouden? O ja Mia, zegt Truus met een zangerig langgerekte o, die is ook handig zeg. Zo keuvelt hun reisprogramma langs ballet, musea en art deco architectuur. De stadsplattegrond van Vilnius wordt uitgevouwen en vangt terwijl hij driftig wordt bestudeerd de broodkruimels op. Bent u piloot? Nee dames, baas van de stewardessen. Mooiste beroep van de wereld. Ik zou ook best stewardess bij u willen zijn, maar laat het de stewardessen niet horen, zegt Truus plagerig. Als ik hun trolleys het perron opsleur en ook mijn eigen koffer niet vergeet, kust Mia me vol op de wang. Dag knappe baas van de stewardessen, we zijn u eeuwig dankbaar. Met een brok in mijn keel zie ik later de tachtigers de vertrekhal in drentelen. Ben nu alweer verliefd. Leon Verberkt SP en Sollicitatie- en Loopbaancoach foto Robin de Geus

32

VNC-nr. 7 2015

VNC-nr. 7 2015

33

opinie

NAP: opnemen of laten staan? De NAP – netto aanvullend pensioen – roept heel wat vragen op. Zo kun je het gespaarde bedrag nu al uit laten keren. Is dat een goed idee? Collega Monique Baard vindt van niet. tekst Monique Baard, foto Stockphoto

Tijdens een ontbijt in New York kwam het vrijwillig pensioen (NAP) ter sprake. Wat ga jij doen, uit laten betalen of laten staan? ‘Laten staan,’ zei ik, ‘je ben toch ook verzekerd tegen brand en als je daar nooit gebruik van maakt verwacht je toch ook je geld niet terug?’ Zo zie ik de vrijwillige pensioenregeling: hij verzekert me ervan dat ik niet tot mijn achtenzestigste op mijn knieën de onderste tray uit de trolley hoef te vissen, maar dat ik daar eerder mee kan stoppen. Eerst werd er verplicht extra gespaard via het pensioenfonds en toen de overheid daar een stokje voor stak, gingen we verplicht sparen via het nettoloon. Maar de overheid wil graag dat we stoppen met sparen voor later en nu geld uitgeven, om zo hopelijk uit de crisis te komen. Dus ook voor verplicht sparen is een stokje gestoken, het mag nu alleen nog vrijwillig. Hoe

34

VNC-nr. 7 2015

we er dan later voor staan, zien we dan wel weer. Kortetermijnpolitiek... Huis onder water Direct zijn er collega’s die wel weten wat ze met dat gespaarde geld kunnen doen. In ieder geval niet laten staan, want als je morgen onder de bus komt, zien je nabestaanden dat geld nooit meer terug... Desnoods op een spaarrekening zetten! Maar op een spaarrekening krijg je maar 1% rente en met beleggen ben je ook niet zeker of je het goed zult doen. Bovendien is het nogal verleidelijk om dat geld toch uit te geven als je erbij kunt. Dan sta je dus alsnog tot je 68ste achter de trolley, iets waar ik echt niet aan moet denken. De enige reden waarom ik het geld op zou nemen is voor het aflossen van schulden of voor een huis dat onder water staat, maar verder zou ik geen

Dankzij de NAP hoef ik niet tot mijn achtenzestigste op mijn knieën de onderste tray uit de trolley te vissen goede reden weten om het geld, dat nu voor je belegd wordt door mensen die er verstand van hebben, eruit te halen. Persoonlijk wil ik later graag de keus hebben of ik tot mijn 68ste doorwerk of niet. Voel ik me nog fit genoeg, vind ik het nog leuk, of wil ik misschien mijn tijd aan andere dingen besteden? Leuk voor later Zolang ik blijf sparen, weet ik zeker dat ik later een keuze heb. Als ik toch langer wil blijven werken, krijg ik een hoger pensioen. Ook lekker. Of ik laat het uit betalen om mijn laatste stuk hypotheek af te lossen. Als ik eerder dood ga? Tja, dan heb ik pech, dan is het geld weg. Net zoals het geld dat ik voor mijn woonhuisverzekering betaal en mijn autoverzekering. Maar als het lukt om er voor de liefhebbers een overlijdensrisicoverzekering aan te koppelen, dan is dat bezwaar ook weggenomen. Naar ik begrijp wordt daar hard aan gewerkt.

foto Stockphoto

VNC-nr. 7 2015

35

achtergrond

KLM en KLC Cabine Pensioenplein Al is het een niet al te aanlokkelijk onderwerp, het pensioen staat in de top 3 van belangrijkste arbeidsvoorwaarden. Als je straks van je oude dag wilt genieten, kun je het maar beter nu goed regelen. Aan het KLM Pensioenfonds (voor KLM- en KLC Cabinepersoneel) kun je wat dat betreft veel hebben. tekst Ingrid Brama

Tijdens je carrière maak je keuzes die van grote invloed kunnen zijn op de hoogte van je inkomen na je pensionering. Denk aan het opnemen van non-activiteit, aan deeltijd werken of de vrij nieuwe mogelijkheid om je NAP al dan niet af te kopen. Wil je goed op de hoogte zijn van dergelijke zaken en de invloed op je pensioen? Kom dan naar het jaarlijkse deelnemersevent Cabine Pensioenplein. Deze infodagen zijn op 16, 17 en 18 september aanstaande van 9.30 tot 14.00 uur. Opgeven kan via klmcabinefonds.nl/cabinepensioenplein. Aanvulling op je pensioen Momenteel komt ‘de NAP’ (Netto Aanvullende Pensioenregeling) aan boord en op de route regelmatig ter sprake. NAP is een aanvulling op je basispensioenregeling die bijvoorbeeld goed te pas kan komen als je eerder dan je AOW-leeftijd wilt stoppen met werken of als je deeltijd hebt gewerkt of nonactiviteit hebt genoten. In die gevallen heb je minder pensioen opgebouwd en komt een extra centje soms goed van pas. Na ingang van je pensionering heb je drie mogelijkheden om de NAP uitgekeerd te krijgen: verdeeld over je leven lang, over een bepaalde periode of in een keer het volledige bedrag.

36

VNC-nr. 7 2015

Overlijdensrisicoverzekering Vroeger was de NAP verplicht, maar sinds begin dit jaar is deelname vrijwillig. Daardoor heb je de mogelijkheid om het eerder opgebouwde bedrag af te kopen of eerder uit te laten keren. Er wordt gekeken of er een overlijdensrisicoverzekering aan de NAP gekoppeld kan worden, zodat niet alle opgebouwde aanspraken bij overlijden voor pensioendatum komen te vervallen. Kies weloverwogen Er wijzigt nogal wat in pensioenenland, vooral rondom AOW en pensioenopbouw. Om te voldoen aan de nieuwe regels werken KLM en de VNC hard aan een nieuwe pensioenregeling voor cabinecollega’s van KLM en KLC. Zie je door de bomen het bos niet meer of weet je al aardig wat maar wil je weloverwogen beslissingen maken? Geef je dan op voor de infodagen! Je kunt trouwens ook veel info vinden

op de pensioenplanner, Facebook en de website van het Pensioenfonds KLM Cabinefonds. En misschien vlieg je binnenkort met een van de tientallen cabinecollega’s die zogeheten PIT’ers zijn (Pensioen Informatie Team). Ook bij hen kun je met vragen terecht.

Wie Wat Waar Waarom Wanneer

KLM en KLC cabinepersoneel Deelnemersevent Cabine Pensioenplein Professor E.M. Meijerslaan 1 – 1183 AV Amstelveen In één dagdeel bijspijkeren belangrijkste pensioenzaken 16, 17 of 18 september 2015, van 9.30 tot 14.00 uur

klmcabinefonds.nl/cabinepensioenplein

VNC-nr. 7 2015

37

transavia

De selfie-collega VNC-lid en Purser Samira Bada-Marghadi maakte een selfie met blije passagiers op een volle vlucht en die werd een enorme hit op Facebook. Samira’s leven stond een tijdje op z’n kop! tekst Angela Visser

‘Die foto is heel spontaan ontstaan. Het was ongelooflijk vroeg (04.30), maar we hadden een gezellige crew en vooral veel enthousiaste, jonge passagiers aan boord, op weg naar Palma de Mallorca. In een melige bui heb ik de passagiers toegesproken en verteld dat ik ze zo gezellig en wakker vond en dat we een selfie zouden moeten maken. Na veel gejuich pakte ik mijn telefoon en deden ze ook nog de handen in de lucht. Het was ook echt een lucky shot, de hele cabine staat erop! Ik heb de foto op mijn Facebook-pagina gezet en merkte dat ik veel meer likes kreeg dan normaal. Dat enthousiasme wilde ik wel delen met de passagiers, zij moesten de foto ook zien! Dus besloot ik om de foto ook te delen op de transavia Facebook-pagina. Binnen een uur had ik 600 likes. Ik stond versteld! Hoe heeft transavia gereageerd? Geweldig. Directie, management, direct leidinggevenden, mijn eigen unitcoach en directe Naam: Samira Bada-Marghadi, 33 jaar Getrouwd met: Hafid en mama van Inaya (6) en Sophia (4) Werkzaam: bij transavia sinds 2002 Functie: Purser sinds 2007

38

VNC-nr. 7 2015

collega’s hebben me overladen met complimenten. Werkelijk hartverwarmend. Dat maakt transavia ook zo mooi. De foto maakt veel los in de meest positieve zin. Het is leuk dat het bedrijf zoiets zo goed kan waarderen en er wellicht inspiratie en motivatie uithaalt om vooral te genieten van hetgeen we doen: proberen onze passagiers een fijn verblijf aan boord te geven. En toen kwam je in de publiciteit Het AD pikte het bericht op en benaderde mij via Facebook voor een interview. RTV NoordHolland belde voor een item op de televisie: stond ik even later opeens in Vertrekhal 1 in uniform voor de camera om een interview te geven. Heel onwerkelijk maar ontzettend leuk om eens mee te maken. Mijn ervaring is positief, maar social media kunnen zich ook tegen je keren, als een post bijvoorbeeld op een negatieve manier wordt ingezet of verkeerd wordt geïnterpreteerd. Er zitten dus risico’s aan. Daarom houd ik mijn berichten positief, luchtig en respectvol. Je bent lid van de VNC, waarom? De afkorting zegt het al: de VNC is de bond van cabinepersoneel en omvangrijker kan een vak-

bond in de luchtvaart bijna niet zijn. Het is ook fijn om altijd deskundige hulp aan te kunnen spreken als het nodig is en ik ben van mening dat je daarvoor bij de VNC in goede handen bent.’ Werken als purser bij transavia ‘transavia is een mooi en energiek bedrijf dat constant in beweging is. Alle collega’s op kantoor en in de operatie storten zich vol passie op alle uitdagingen die voor ons liggen en dat werkt inspirerend en motiverend. Binnen het korps kennen we elkaar bijna allemaal en we leven met elkaar mee in goede en minder goede tijden. Na dertien jaar vliegen voelt transavia dan ook als een tweede familie.’ Reacties op Samira’s selfie: - Geweldig Samira. Zo begint je vakantie pas echt with an enormous PLEASURE☺!!! - Keep on shining you crazy girl.

VNC-nr. 7 2015

39

filijntje

Stewardessaurus Rex Toegegeven, ik ben van vóór het Stenen Tijdperk. Als je in mijn tijd überhaupt bij KLM als stewardess werd aangenomen, had je op z’n minst een VWO- of HBO-diploma maar liever nog een Bul. Eenmaal door de strenge selectie werd je op je eerste cursusdag minzaam medegedeeld dat je een van de lucky few was: uit al die duizenden gegadigden was jij hand picked. En zo voelde het ook: als een voorrecht om bij de blauwe familie te horen. In die tijd werkten ze voor de start in de Royal Class met witte handschoentjes aan en als de Pantry-CA het niet al te druk had, kreeg de hele crew een spiegelei als ontbijt. Tijden veranderen, ook toen al. Met een soort van oerknal kwamen er efficiëntere vliegtuigen met horizontale rustmogelijkheid, waardoor de hele lange reizen verdwenen. Nooit meer van Amsterdam via Dubai en Karachi naar Singapore, maar in één strakke lijn rechtstreeks. In die tijd kwamen piloten óf van de KLS en heetten ze Diederick, Jan-Jaap en Frederik, óf ze kwamen van de luchtmacht en dan maakte het niet uit hoe ze heetten, die waren sowieso leuk. Sociaal waren we met elkaar; gezellig borrelen na de vlucht en daarna met de hele crew uit eten en

40

VNC-nr. 7 2015

ook overal altijd met zoveel mogelijk collega’s toertjes doen. Ongetwijfeld waren er best wel eens wrijvingen, maar we waren in principe altijd hoffelijk naar elkaar. Viel er iets te bespreken, dan deden we dat en alleen in uiterste gevallen werd er een rapport opgemaakt over misgelopen interne betrekkingen. Nooit achteraf en altijd met open vizier. Tijdens de ook toen onvermijdelijke cao-onderhandelingen onthielden we ons van commentaar op elkaar, dat vonden we gewoon niet sjiek. Europa deden we op en neer en soms had je een dubbele. Op Londen vlogen we naast de 737 met een A310 en we deden op alle vluchten langer dan drie kwartier een plateauservice. KLM was ’Zwaanzinnig’, maar de Royal Class niet meer rendabel, er volgden productveranderingen, er gingen poppetjes af en een tandje erbij. Deze Stewardessaurus Rex moet het al jaren slikken: van Royaal naar modaal in een paar decennia. Filijntje Venijntje bekijkt heikele onderwerpen met een knipoog.

VNC-nr. 7 2015

41

belastingen

Hersteld vertrouwen tekst Gerard Reezigt-Hazes

Er verschijnen steeds meer positieve geluiden ten aanzien van het herstel van onze economie. Ook de huizenmarkt floreert weer als vanouds. Daardoor hebben we weer wat vertrouwen. Het aantrekken van de huizenmarkt wordt toegeschreven aan de zeer lage hypotheekrente, die al maanden stabiel is. De huizenprijzen zijn in Nederland de laatste zes jaar gemiddeld ongeveer 20% gedaald en daar is de inflatiecorrectie nog niet eens in meegenomen. Mede omdat de media positiever zijn over de economie, krijgen de mensen weer meer vertrouwen. Daardoor gaat het bestedingspatroon omhoog, wat ook al duidelijk te merken is. De verkoop van nieuwbouwwoningen is zelfs weer terug op het niveau van voor de crisis. We durven weer huizen te kopen, ondanks belemmeringen als de strengere normen die de banken hanteren bij het verstrekken van een hypotheek, de beperking van het aantal hypotheekvormen en niet te vergeten het minder kunnen lenen op basis van

42

VNC-nr. 7 2015

het inkomen. Ook wordt de hypotheekrenteaftrek steeds meer beperkt. Al deze maatregelen waren ooit bedoeld om ons nationale financiële plaatje op orde te krijgen. Ze zijn alleen wel erg snel ingevoerd en hoogstwaarschijnlijk zullen ze ook nooit meer worden teruggedraaid. Kanttekeningen Er zijn nog wel meer kanttekeningen. Omdat de Nationale Hypotheek Garantie (het bekende NHG-)tarief, steeds verder naar beneden is bijgesteld, kunnen minder mensen er gebruik van maken. Die moeten dus een hogere hypotheekrente ophoesten. Voor mensen die nog steeds een Spaarhypotheek hebben, is een lagere rente mooi meegenomen, maar omdat de rente gekoppeld is aan de spaarpremie, zodat je spaart

om je hypotheek op einddatum af te lossen, zal de premie bij een veel lagere rente flink stijgen. Oversluiten ja of nee Ik heb al eens aandacht besteed aan de mogelijkheid om je hypotheek over te sluiten en een bestaande rentevaste periode te middelen. Veel leden hebben al actie ondernomen en contact gelegd met bank of hypotheekverstrekker om de eventuele mogelijkheden en de daaruit voortvloeiende kosten te bespreken. Zo ontdek je wat het je onder de streep op kan opleveren. Vier van de vijf huizenbezitters overwegen een oversluiting, blijkt uit een onderzoek door bureau Panelwizard. 35% van de ondervraagden heeft daadwerkelijk advies ingewonnen. Van alle mensen die advies inwinnen, laat de helft het bij nadenken en de andere helft sluit inderdaad de hypotheek over. De belangrijkste reden om ervan af te zien zijn de extra kosten, zoals advies-, taxatie- en notariskosten. Ook schrikt de opgelegde

Het bestedingspatroon gaat de laatste tijd omhoog, wat alweer duidelijk te merken is boete (vaak fiscaal aftrekbaar) dikwijls enorm af. Mijn advies is: kijk wat het oplevert, bereken wat het je kost en maak rustig een afgewogen conclusie. Heb je hulp nodig inzake belastingzaken, toeslagen VT- aangiftes of heb je financiële vragen of zorgen, dan kun je bij de VNC terecht. Mail [email protected] of bel 020-5020480 voor het inplannen van een afspraak. VNC-nr. 7 2015

43

Destination KLC en route

Leuk! Deze maand vertelt Roel Lansink wat hij Leuk! vindt. Wil jij ook in het Magazine? Stuur een mail naar [email protected]

… om op de Embraer190 te vliegen … … ingrediënten en wijn shoppen in Italië … … om passagiers in de watten te leggen … … om heel Europa te ontdekken en op plekken te komen die je eerst niet kende …

…. om samen te vliegen met vrienden ... … onverwachte roadtrips op bestemming naar leuke plaatsen …

Altea 44

VNC-nr. 7 2015

foto Sander van Dijk VNC-nr. 7 2015

45

Goed gevonden culinair

Oranje boven! recepten Arlette Bruser en Nathalie Pruijs Vaak persen we ‘m gewoon uit. Lekker hoor, maar onze oranje vriend kan zoveel meer! Daarom deze maand een hartig en een zoet recept met sinaasappel in de hoofdrol.

Sinaasappelcake

Stoof van varken

Heerlijke toet voor van die dagen waarop verwennerij hard nodig is.

Neem even de tijd om gewone karbonaadjes om te toveren in een vingeraflikkend stoofpotje. Ingrediënten - 4 haaskarbonades - vijfkruidenpoeder - zout - arachideolie - 1 gesnipperde ui - 1 knoflookteen, gekneusd - 3 perssinaasappels - 5 cm gember, gekneusd - 1 serehstengel, gekneusd - 20 ml ketjap manis, of meer naar smaak

46

VNC-nr. 6 2015

Bereiden Wrijf de haaskarbonades in met vijfkruidenpoeder en zout. Verwarm een scheut olie in een pan met dikke bodem en fruit ui en knoflook op laag vuur glazig. Haal ui en knoflook uit de pan en bak de karbonades in dezelfde pan zo’n 10 minuten aan tot ze mooi goudbruin aan beide kanten zijn. Rasp ongeveer een eetlepel van de sinaasappelschil en pers de sinaasappels uit. Voeg dan het ui-knoflookmengsel met de gember en sereh toe aan de karbonaadjes en giet er het sinaasappelsap er langs de rand van de pan bij. Laat alles op zeer laag vuur lekker sudderen tot het vlees letterlijk van de botjes valt en de saus is ingedikt (minstens twee uur). Haal de karbonaadjes eruit, breng de saus op smaak met ketjap en de sinaasappelrasp, serveer alles bij een andijviestampotje of witte rijst met zoetzure komkommer.

Ingrediënten - 5 grote sinaasappels - 2 theelepels boter - 1 eetlepel bloem - 6 eieren, losgeroerd - 380 g amandelpoeder - 280 g fijne witte suiker - 1 theelepel bakpoeder - 2½ dl magere yoghurt

Bereiden Boen twee sinaasappels schoon, leg ze in een pan en overgiet ze met water. Breng dit aan de kook en laat ongeveer twee uur zachtjes pruttelen. Laat de sinaasappels afkoelen, snijd ze doormidden en verwijder de pitten. Snijd het vruchtvlees klein. Verwarm de oven voor op 190 graden. Vet een springvorm van 22 cm doorsnee in met boter en bestuif met bloem. Doe het vruchtvlees van de sinaasappels, de eieren, het amandelpoeder, de suiker en het bakpoeder in een keukenmachine en mix tot een beslag. Schep dat in de springvorm en bak de cake 1 uur of tot hij stevig is (de cake moet een beetje vochtig blijven). Laat afkoelen in de springvorm. Schil de resterende sinaasappels dik af met een scherp mesje en snijd de partjes tussen de vliezen uit. Serveer de cake met de sinaasappelpartjes en een schep yoghurt. VNC-nr. 7 2015

47

Standpunt Ledenraad

VERSLAG

Ledenraad vergadering juli 2015 Donderdag 2 juli beloofde een hete vergadering te worden, zowel in letterlijke als figuurlijke zin. Gelukkig viel het reuze mee, deels dankzij de airco. Vorige maand heeft KLM de teksten van het protocol aangeleverd maar deze waren nog niet geaccordeerd door de cabinebonden, zodat er geen motie cao kon worden behandeld. Wel heeft het sectiebestuur de Ledenraad in de vergadering van juni uitgebreid geïnformeerd over het onderhandelingsresultaat. Voor de julivergadering waren de geaccordeerde teksten binnen. Motie 15-06 over het cao-resultaat kon daarom nadat het door de Raad urgent werd verklaard, worden behandeld. WRR In de vergadering van juni kwamen er vanuit de Raad veel vragen over onder meer het onderwerp WRR van het onderhandelingsresultaat. Daardoor konden in de tussenliggende maand de puntjes op de i worden gezet op de uiteindelijke protocoltekst. De Ledenraad heeft weer een positieve bijdrage geleverd en haar nut wederom bewezen. Het gevolg was dat de angel er al uit was en er minder vragen overbleven. Wat wel veel vragen opwierp, was de tijdelijke

48

VNC-nr. 7 2015

oplossing - de zogenaamde simulatie - die KLM gaat gebruiken voordat de systematiek van het aftoppen van RV-dagen in het indelingsprogramma kan worden gebouwd. Met knip- en plakwerk gaat KLM tijdelijk de resultaten van het aftoppen op een andere manier bewerkstelligen. Helaas is deze systematiek ingewikkeld en lastig uit te leggen. We raden in elk geval alle collega’s aan vooral de chronologische overzichten goed te bewaren. Mochten er fouten worden gemaakt, dan kan de VNC je alleen helpen als je bewijs hebt van je gevlogen schema’s. Besteedbaar inkomen en pensioen Ook werden er vragen gesteld bij het onderwerp besteedbaar inkomen. De VNC is er groot voorstander van om de negatieve gevolgen van de nieuwe pensioenwetgeving zoveel mogelijk te repareren. Wat er dan nog aan premievrijval overblijft, kan als salaris worden uitgekeerd. In het protocol wordt gesproken van een toelage en niet van verhoging van het bruto salaris. Het sectiebestuur heeft de Raad uitgelegd dat als alle fiscale ruimte gebruikt is om het pensioen te repareren, het resterende geld niet pensioengevend mag zijn. Vandaar dat het een toelage zal worden.

Visiedocument Onderdeel van het protocol is dat KLM voor 1 juli 2015 een visiedocument moest aanleveren. Hierin zou KLM haar visie geven op de thema’s netwerk, klant en organisatie, met daarbij specifiek aandacht voor de rol van het cabinepersoneel. De VNC had in december al om deze visie gevraagd. De deadline voor dit document verliep twee dagen voor de Ledenraadsvergadering, maar KLM had het nog niet ingeleverd. Pas na de vergadering kwam het document op het VNC-kantoor binnen. Het verbaasde de Raad dat een multinational als KLM in al die tijd geen visie op papier heeft kunnen zetten. Er is grote bezorgdheid over de toekomst van KLM en het gebrek aan visie dat onze directie lijkt te hebben. In de Raad heerst enige verdeeldheid: sommige raadsleden benadrukken dat wij toch echt moeten inleveren omdat het heel slecht gaat met het bedrijf. Anderen zijn van mening dat het weinig zin heeft om in te leveren als het bedrijf niet weet hoe het weer gezond kan worden. De vraag rees meerdere malen: ik wil mijn steentje bijdragen, maar wat gaat KLM dan met dat geld doen? Hoe dan ook, KLM heeft zich nu al niet aan het door

haar getekende protocol gehouden. Het sectiebestuur heeft het bedrijf daarom laten weten dat het resultaat van de stemming van de Ledenraad pas gedeeld wordt als het visiedocument binnen is. Uiteindelijk was dit één dag later. Ook wachten zowel de grond- als de cabinebonden op het cao-resultaat van de vliegers. Op het moment van schrijven is dit resultaat binnen maar zolang er geen sprake is van een evenwichtig akkoord binnen alle drie de domeinen, gaan de afspraken van het protocol niet in en zullen wij blijven vliegen met een tijdelijke verlaging van de A-factor. Als gevolg daarvan bouwen wij dagen op. Eerder genoemde evenwichtigheid zal door het sectiebestuur nauwkeurig bekeken moeten worden. Andere agendapunten Zoals gebruikelijk werd de Raad over de stand van zaken bijgepraat. Verder stond Nota 15-04 Archiveringssystematiek Ledenraadarchief op het programma. De Raad kon zich vinden in het voorstel van het Bestuur Ledenraad en het Bestuur Ledenraad zal daaraan gevolg geven.

VNC-nr. 7 2015

49

Standpunt Ledenraad

cabineprotocol nog open. Er lagen twee oplossingen en omdat de meerderheid van de FNV-leden voor de VNC-oplossing heeft gekozen, wordt deze gehanteerd. Zodra het protocol van kracht is, wordt de 1-daagse KO afgerekend met 0,4 CS. Dat is gelijk aan compensatie voor een kantoordag van acht uur.

VERSLAG

Ledenraad vergadering augustus 2015 Donderdag 6 augustus was het weer Ledenraad. Op de agenda stond de presentatie van het ‘visiedocument van KLM’, maar eerst kreeg de Ledenraad een update over lopende zaken. De nieuwe Ledenraad is in zicht De sluitingsdatum van de kandidaatstelling voor de Ledenraad is verstreken. Er zijn 100 aanmeldingen binnengekomen. Dit is goed nieuws, want het betekent dat we 1 oktober aan de slag kunnen met een complete Ledenraad. Het betekent ook dat er geen verkiezingen komen. Statutair worden verkiezingen namelijk pas uitgeschreven bij meer dan 100 aanmeldingen. Er mag dan een nieuwe termijn aanbreken, het blijven bewogen tijden waarin de Ledenraad moeilijke keuzes moet blijven maken. Een groot deel van de huidige ledenraadsleden heeft zich opnieuw verkiesbaar gesteld, maar we krijgen er ook veel nieuwe bij en er is een groep ‘herintreders’. Kortom, het belooft weer een goede mix te worden van ervaring en nieuwe frisse ideeën. Het Bestuur Ledenraad wil hierbij alle kandidaten feliciteren. De nieuwe Ledenraad wordt op 1 oktober officieel geïnstalleerd. Cao Ook al zijn er cao-afspraken gemaakt met alle drie de domeinen binnen KLM, half augustus lag er nog steeds geen protocol van de vliegers. Het cabineprotocol gaat dan ook niet in, omdat het een

50

VNC-nr. 7 2015

voorwaarde is dat de protocollen van alle drie de domeinen gelijkwaardig zijn. Dus blijft de ‘zomeroplossing’ van kracht, wat inhoudt dat de A-factor van 1,5 nog wordt gehanteerd en ieder korpslid de hierdoor ingeleverde dagen nog steeds terugkrijgt. De verwachting is dat er eind augustus uitsluitsel is over het protocol van de vliegers, waarna en de drie domeinen de gelijkwaardigheid van de protocollen kunnen bepalen. De Ledenraad heeft het sectiebestuur gevraagd zeer kritisch naar de gelijkwaardigheid te kijken. Het onderwerp Korte Opdracht stond in het

Planningsstand van KLM De Ledenraad wordt maandelijks op de hoogte gehouden van de Planningsstand van KLM. Er gingen geruchten dat er sprake zou zijn van krimp in de productie voor komende winter, maar dat was op de Planningsstand niet zichtbaar. Toen bleek dat er geen sprake is van krimp in de productie, maar van krimp in de verwachte groei. Uiteraard ook teleurstellend, maar minder dramatisch dan de geruchten deden geloven. Rechtszaak Stichting Cabinebelangen De Ledenraad is opgelucht over de uitkomst in deze rechtszaak. Deze slepende affaire komt nu hopelijk ten einde, we zijn immers één groep collega’s die allemaal aan het werk willen blijven. Visiedocument De term visie verwijst naar het langetermijnperspectief zoals een organisatie dat formuleert. Op wikipedia.org/wiki/visie_(bedrijfsleven) wordt ook gesproken over het motiveren van werknemers in het kader van de visie. Al maanden vraagt de VNC om een visiedocument van KLM. De termen die in verschillende KLM-publicaties staan, geven de Ledenraad onvoldoende inzicht in waar het bedrijf exact naartoe wil en hoe zij dat wil bewerkstelligen. De vraag om een duidelijke visie is dan ook onderdeel van het cabineprotocol. Het visiedocument is, weliswaar te laat, inmiddels ontvangen. De inhoud ervan is strikt vertrouwelijk, dus het werd pas tijdens de Ledenraadsvergadering aan

de raadsleden getoond. De Raad is er zorgvuldig en uitgebreid doorheen gelopen. Over de inhoud mogen wij nog niets publiceren; het blijkt een werkdocument te zijn en is nog niet klaar. KLM heeft laten weten in oktober met een volledig visiedocument te komen. De raad was teleurgesteld en er was kritiek op de inhoud. Er was ook een raadslid positief over de aanpak van KLM. De Ledenraad is zich er duidelijk van bewust dat er drastische maatregelen moeten worden genomen om het bedrijf vliegend te houden, maar heeft nog geen duidelijk beeld hoe KLM dit wil bereiken. Het sectiebestuur heeft de raad nog geen commentaar over het werkdocument gegeven en heeft er ook nog niet met KLM over gesproken. Wil je een vergadering bijwonen? Ben je lid van de KLM-sectie van de VNC en wil je een vergadering van de Ledenraad bijwonen? Geef je dan op als toehoorder via ledenraad@ vnconline.nl. De volgende vergadering is op donderdag 3 september. Je bent van harte welkom!

Standpunt Ledenraad valt onder de verantwoordelijkheid van het Bestuur Ledenraad.

Michaël Vis, Marguerite Moquette, Monique Mulder en Frank Oostenbrug

VNC-nr. 7 2015

51

Standpunt Ledenraad

Standpunt Ledenraad

GREEP UIT DE GROEP

LEDENRAADSLEDEN

Ans de Koning

Bart Coolen

Dani Marculescu

Dorain Wetstede

Counterpoint Mijn werk, mijn keuze, mijn way of life. Maar lang-

een vijfdaagse werkweek van acht uur en twee

zamerhand vinden er veel veranderingen in onze

dagen vrij. Als een- en tweebanders zitten wij na

global world plaats, waar wij als individu geen

twaalf jaar al aan een salarisplafond, dus financieel

controle over hebben, maar die wel van grote

is er bij deze grote groep ook weinig te halen. Wij

invloed zijn op ooit gemaakte keuzes. Neem de

weten dat onze baan echt niet allemaal glamour

grote economische veranderingen, de crisis waar

en glitter is, dat er keihard gewerkt wordt en dat

Amerika en West-Europa uit opkrabbelen, de op-

wij constant moeite moeten doen om balansen te

komende continenten India, China en Zuid-Ame-

vinden tussen werk en privé, tussen onze relaties

rika. De giga investeringen van de Golfstaten in

en gezondheid.

hun luchtvaart en niet te vergeten de megagrote

Wat mij bezighoudt is dit: hoe nemen wij als vakbond

nieuwe airports en de lowcost carrier-plaag.

de juiste beslissingen op het juiste moment, naar

Van groot belang is dat er aan de top van ons be-

aanleiding van de beslissingen van KLM/Air France,

drijf mensen staan met ‘n duidelijke visie en de wil

de Franse en de Nederlandse overheden en de

om een verantwoord beleid te voeren. Niet alleen

Europese Commissie, want alleen door bezuini-

voor de investeerders en aandeelhouders maar

gingen op personeelskosten zal ons bedrijf echt

ook voor ons als personeel, zodat wij onder ande-

het tij niet kunnen keren!

re kunnen zorgen voor de veiligheid van de klant Eva bosnjakovic

Hanneke van Zoelen

Joke Louwerse

Jurgen Nagelkerk

aan boord. Dat is precies waar onze vakbond voor

Janet Schaap

cabinepersoneel zich mee bezighoudt. Zonder bedrijf is er geen personeel, maar zonder personeel is er ook geen bedrijf. Ik geloof in verdeling van de lusten en de lasten, zeker als we moeten bijstellen, maar hoever moeten wij als KLM gaan terwijl wij Air France/KLM zijn en volgens het artikel op dekritischebelegger.nl van 27 juli 2015 technisch gezien al failliet zijn? Onze voorouders hebben hard geknokt voor onze arbeidsrechten.

Linda Kager

52

VNC-nr. 7 2015

Michel Verbeek

Paul Millward

Trudy Bijl

Onze WRR en cao zijn daardoor gebaseerd op

VNC-nr. 7 2015

53

vluchtzinnig

Was ik de vakantie meer zen ingegaan, zonder verwachtingen, dan waren de teleurstellingen vast minder groot geweest

Vakantie Maandenlang heb ik ernaar uitgekeken. Eindelijk is het zover: vakantie! Niet zomaar een reisje, we gaan lang en ver. De meiden hebben twee weken extra vrij gekregen van school en met de meivakantie erbij kunnen we zomaar een maand weg. Het wordt Thailand, waar ik mooie herinneringen aan heb en dat ik mijn kinderen graag wil laten zien. Er zijn zoveel mooie stranden, zoveel leuke en mooie dingen te zien en te doen, dat ik er helemaal hyper van word. En oh, ik wil minstens vier dagen naar Bangkok, mijn favoriete stad. We hebben er allemaal veel zin in. Een vriendin waarschuwt me: ‘Houd er rekening mee dat het niet allemaal even leuk is hè.’ ‘Nee, natuurlijk niet, het zal ook wel vermoeiend zijn,’ zeg ik, maar ook deze conversatie kan mijn enthousiasme niet temperen. Alles begint goed, we kunnen mee op de vlucht. Ook het vliegtuig van Bangkok naar Krabi heeft nog plaats. Onderweg wordt de spirit een stuk minder; we zijn moe, oververhit en chagrijnig door het slaapgebrek. ‘Morgen zitten we met een cocktail op

54

VNC-nr. 7 2015

het strand,’ beloof ik, terwijl ik het zweet van mijn voorhoofd veeg. Nu herinner ik me weer hoe het voelt om met 39 graden in een bus zonder airco te zitten. Eindelijk, na een overnachting, een boottocht en gesjouw met onze koffers over het zand, komen we in het guesthouse aan. Enthousiast trekken we onze bikini’s aan. We zijn toe aan een verfrissende duik! ‘Wij gaan vast!’ roepen de meiden vanuit de kamer naast ons. Mijn verbazing is groot als ze na een paar minuten alweer binnen zijn. ‘Het water is vies en warm, ik neem wel een koude douche,’ zegt mijn jongste teleurgesteld. Het water is inderdaad warm, het is alsof ik in een kopje thee zwem en er ligt allemaal troep in. Ik baal stevig, ik had het me dit moment zo anders voorgesteld. Eerlijk gezegd heb ik ook niet goed beseft hoe het is om met twee totaal verschillende puberdochters op reis te gaan. De irritaties zijn niet van de lucht, gedoe over wie als eerste de oplader mag, de ene dochter die de andere steeds voor de voeten loopt, de ene die hardop zingt terwijl

de ander muziek wil luisteren, ik word er heel moe van. Ook erger ik me aan de dochter die tien keer per dag zegt: ‘Wat is het heet hè?’ of aan mijn man omdat hij zich aan de meiden ergert. ‘Laat ze nou toch!’ val ik een paar keer naar hem uit. Kortom, het valt niet mee om een maand lang 24 uur per dag op elkaars lip te zitten. Stiekem heb ik heimwee naar de tijd waar de meiden nog met de Pet Shops in het zwembad speelden en ‘s avonds doodmoe in slaap vielen. Natuurlijk zijn er ook leuke dingen; we genieten van de natuur, het heerlijke eten, het bruisende leven op straat en de prachtige tempels, maar de onenigheden, de vermoeidheid en het pubergedrag, daar heb ik me niet zo op ingesteld. Was ik de vakantie meer zen ingegaan, zonder verwachtingen, dan waren de teleurstellingen vast minder groot geweest. Vreemd genoeg heb ik dat wel wanneer ik moet vliegen. Mijn hoofd staat dan vaak op blanco. Zo van: ik zie wel wat deze reis me brengt. Dan is het altijd goed, of ik nu op mijn kamer hang of wat ga ondernemen. Maar soms laat ik me ook dan door mijn enthousiasme meeslepen. Zo ging ik laatst voor het eerst naar Dallas. Op de slipsite las ik superleuke tips, trip-

jes naar Southfork en op vrijdags in de zomer een rodeoshow. Aan boord probeerde ik collega’s enthousiast te maken om mee te gaan. ‘Eerst even slapen en dan naar de rodeoshow,’ probeerde ik ze over te halen, maar helaas, er moest geshopt worden. Alleen de co wilde wel mee, maar toen we eenmaal in het hotel waren, haakte ook hij af. Alleen gaan was echt te duur. Teleurgesteld dook ik toen maar met een boek in bed, met een les voor de volgende keer: of me beter voorbereiden, of niet teveel verwachten.

VNC-nr. 7 2015

55

Goed gevonden travel

Op elke bestemming stel je de vraag: waar moet ik zijn en wat is leuk? In minimale tijd het maximale kunnen doen. Christian Clerx, steward bij KLM en initiatiefnemer van Cityzapper.nl, tipt ons over de leukste hotspots wereldwijd. Heb je zelf iets leuks gespot, e-mail het dan naar [email protected].

Corto Malté Tournai Wie denkt aan een stedentrip België, reist ongetwijfeld naar Luik, Brugge of Gent. Maar is Tournai (Vlaams: Doornik) wel eens in je opgekomen? Dat is de onderschatte parel van onze zuiderburen. Wil je je begeven onder de locals van deze stad, ga dan mensen kijken bij Corto Malté. Dit is dé perfecte plek voor een middagje tapas eten en wijn drinken. Strijk neer op het zonnige terras dat uitkijkt op de Schelde. Kom je wat later, aan het begin van de avond, dan heb je kans dat er een concertje wordt gegeven om de ambiance nog gezelliger te maken. Corto Malté is één van de ontmoetingsplekken van de locals van Tournai.

Hala Targowa Wroclaw Het Poolse Wroclaw (spreek uit: vrotsj-waf) is Europese Culturele Hoofdstad van 2016. Hoog tijd voor een bezoekje aan deze kleurrijke stad. Ga bijvoorbeeld shoppen in Hala Targowa, de markthal van Wroclaw - de Markthal van Rotterdam is er niets bij! Deze markt bestaat sinds 1908 en is een begrip in de stad. Vroeger stonden er vier van dit soort hallen in het centrum, maar daar is alleen Hala Targowa nog van over. Slenter langs de kraampjes en kijk je ogen uit bij alles wat daar uitgestald staat. Niet alleen groente, kaas en fruit, maar ook traditionele Poolse Wedel-chocolade. En er zijn genoeg eettentjes om te lunchen. Foto Bianca van der Ham, CityZapper.nl

I halatargowa.wroclaw.pl

Een Chinese favoriet is natuurlijk noedels en die eet je het lekkerst bij Foxtail & Broomcorn in Hong Kong. De noedelgerechten barsten hier van de creativiteit, hebben een gastronomische twist en zijn bereid volgens Europese culinaire technieken. Ze zijn bovendien MSG-vrij (vrij van smaakstoffen) en bevatten weinig calorieën. Niet alleen fijn voor je smaakpapillen dus, maar ook goed voor je lichaam. Foxtail & Broomcorn is dagelijks vanaf een uur of 12 geopend het is er dan meteen een gezellige drukte. Naast Chinese gerechten kun je hier ook terecht voor Japans, Singaporees, Taiwanees, Thais en Vietnamees.

56

VNC-nr. 7 2015

A Quai Saint-Brice, 18 I cortomalte.eu

A Piaskowa 15

Foxtail & Broomcorn Hong Kong

A 84 Jervois Street I foxtailandbroomcorn.com

Foto Vicky de la Cotera, CityZapper.nl

Sky Yard Toronto Steden als Montréal, Quebec en Edmonton waren tot nu toe de populairste plekken in Canada, maar Toronto ligt op de loer als nieuwe favoriet. Toronto is bruisend, hip, multiculti en vol onontdekte hotspots. Als je de hoge CN-Tower hebt beklommen, de Niagara Falls hebt gezien en culinair hebt gegeten in Little Spain of Little Jamaica, gaan de voetjes van de vloer in The Drake Hotel. Op het dak welteverstaan, waar rooftopbar Sky Yard zit. Hier vinden de meest leuke feestjes plaats, met de tofste dj’s en de mooiste mensen. Een absolute topplek om het nachtleven van Toronto te ontdekken. Wil je in het Drake Hotel ook eten of slapen, reserveer dan geruime tijd van tevoren. A 1150 Queen Street West I thedrakehotel.ca

foto Ed Lau VNC-nr. 7 2015

57

rsvp

Het nieuwe seizoen!

foto Arash Nikkhah

58

VNC-nr. 7 2015

Het nieuwe culturele seizoen is alweer in alle hevigheid losgebarsten. Het zit bomvol mooie voorstellingen die variëren van Priscilla Queen of the Dessert tot aan het exclusieve optreden van de Franse zanger Julien Clerc en het wereldberoemde Holland Dance Festival, het belangrijkste moderne dansfestival van Europa. Kom voorproefjes halen op de diverse uitmarkten door het hele land. Vooral de festivals van Den Haag en Rotterdam mag je niet missen. Ben je benieuwd naar het nieuwe dansseizoen? Zorg dan dat je erbij bent op het pre-event van het Holland Dance Festival op 30 november in het Korzo theater Den Haag. Artistiek directeur Wuersten geeft een voorproefje van enkele te verwachten hoogtepunten. Het wordt een avond met choreografische verwennerijen van Joerie Dubbe, Stephen Shropshire & Ton Simons en een gastoptreden van een internationale breakcrew en speciale verrassingen. Tickets kosten € 12,50. Kijk voor meer info op holland-dance.com.

VNC-nr. 7 2015

59

persoonlijk

Bent u VNC lid, of werkzaam bij één van onze luchtvaartmaatschappijen, dan kunt u gebruik maken van onderstaande aanbiedingen.

Net als bij u en uw collega’s, staat het woord service centraal bij alles wat we doen. Ter lucht bent ú daar in gespecialiseerd, ter land zijn wij daar ‘groot’ mee geworden. Met het groot-dealerschap van het merk

Korting op auto onderhoud

Check: oké

dat al decennia tot de beste automakers ter wereld behoort. Maar ook met een technische service

Kleine of grote beurt, voor elk merk/model, sowieso

divisie die praktisch elk jaar de eerste plaats bezet

al tegen vaste lage tarieven. Voor u met een extra

10%

toegevoegde korting van ........................................................ GRATIS VERVANGENDE AUTO

bij de uitreiking van de nationale klant-tevredenheids-onderzoeken. Want net als dat uw toestellen comfortabel, veilig en feilloos van A naar B moet vliegen, moeten die

Check: oké

Korting op autohuur

A naar B rijden. Daarom zetten wij zwaar in op de kwaliteit van service en onze technische diensten.

Fred Janssen Autoverhuur voor elk denkbare situatie de juiste

Zelfs veel bezitters van andere merken laten het on-

huurauto heeft tegen een zeer concurrerend tarief.

derhoud én de servicebeurten bij ons uitvoeren.

10%

Privé lease v.a. € 199,-

Vraag naar de voorwaarden

recht op zéér interessante kortingen. Zie de aanbiedingen links.

Een auto nodig voor wat langere tijd? Maak dan gebruik van ons Private Lease aanbod. All-in, van 3 tot 60 maanden, diverse merken en modellen, nieuw of gebruikt. Natuurlijk tegen de scherpst mogelijke tarieven. Kijk op www.fred-janssen.nl/lease

APK slechts € 17,50

Check: oké

Plus een korting van 10% op arbeid wanneer er onverhoopt zaken aan het licht komen die reparatie behoeven (altijd in overleg met u).

60

VNC-nr. 7 2015

Noud, zoon van Pascal en Ineke Kennis-Dongstra

13 augustus

Yentl, dochter van Roos Huis en Daniël Südkamp

Getrouwd 27 mei

Carolijn Westenburg en Dimitri Papaioanou

Hét bewijs dat u dat óók eens zou moeten proberen. Als lezer van dit blad heeft u bovendien

Check: oké

25 juli

van ons net zo comfortabel en betrouwbaar van

Klik op onze internetsite op de link ‘verhuur’ en ontdek zelf dat

Met voor u een extra korting van ..........................................

Geboren

Huizen: Machineweg 1, Telefoon: 035 - 52 888 52 Naarden: Amsterdamsestraatweg 17, Telefoon: 035 - 69 911 11 Hilversum: Jacobus Pennweg 14, Telefoon: 035 - 52 888 52 www.fred-janssen.nl

25 jarig lidmaatschap



1 september 3 september 3 september 3 september 3 september 10 september 10 september 10 september 17 september 24 september 24 september 24 september

Kim Weghorst-Roelofs Miranda Werkhoven Patricia d’Haens Angeline Ensink Margaret Brendeke-van Roon Jolita Dieters-Sint Jago Frederike van Etten Marjolein Kleuskens Esther van Kan Marleen Jedema Annemieke Blanke Tom Parent

Wil je ook een gebeurtenis plaatsen op deze pagina? Mail het aan [email protected] of stuur een kaartje naar VNC, Stationsplein 406, 1117 CL Schiphol-Oost.

VNC-nr. 7 2015

61

Goed gevonden Onder redactie van Arlette Bruser en Sander van Dijk

Crew life

Dienbladen in Lufthansa business class Passagiers in de business class van Lufthansa kunnen uitkijken naar een nieuwe service aan boord van langeafstandsvluchten. In navolging van maatschappijen als Etihad, Alitalia en Emirates zullen de stewards en stewardessen

van

Lufthansa

een

restaurantservice

bieden.

De

cabinebemanning past de service sterker aan aan het ritme van hun passagiers, om beter te kunnen reageren op individuele behoeftes en verzoeken. De gasten worden persoonlijk met naam welkom geheten, waarna ze samen met de cabinebemanning de kaart doornemen. Maaltijden worden direct vanuit de galley geserveerd op trays. Trolleys verdwijnen, wat meer rust in de cabine brengt. Naar verwachting zullen andere Europese maatschappijen Lufthansa volgen. foto Helga Esteb

foto Sorbis

Seen on the web

Kids Crew! Japan Airlines, Cebu Pacific, Spring Airlines, Emirates en Etihad Airways

Branding mania De Amerikaanse ster Jennifer Aniston is de nieuwe aanwinst voor Emirates in de branding-strijd met regio partners Etihad en Qatar Airways.

xxx

Volgens Gulf News krijgt de ster maarliefst vijf miljoen dollar op haar bankrekening bijgeschreven om te verschijnen in de nieuwe commercial van de megacarrier. Eerder schreef de New York Post al over het formaat van haar loonzakje. De 46-jarige Aniston, die vooral bekend is geworden door haar rol als Rachel in de populaire sitcom Friends, is niet de enige ster met een lucratief luchtvaartcontract. Zo tekende Nicole Kidman als het gezicht van rivaal Etihad. Eerder dit jaar tekende Emirates overigens een driejarige sponsorovereenkomst voor de Engelse FA Cup, die nu de Emirates FA Cup heet. Deze deal heeft naar verluidt een waarde van meer dan 45 miljoen dollar.

62

VNC-nr. 7 2015

VNC-nr. 7 2015

63

colofon

ten voeten uit

Marijke Aberson Heb je ook een mooie oude vliegfoto? Wij plaatsen hem graag. Mail je foto naar [email protected].



HOOFDREDACTEUR EN ART DIRECTION Arlette Bruser Sander van Dijk plaatsvervanger

REDACTIE Sander van Dijk, Nathalie Pruijs, Michel Verbeek MEDEWERKERS DEZE MAAND Annette Groeneveld, Trudy Bijl, Wendie Oechies, Christian Clerx, Chris van Elswijk, Renate Nagtegaal, Marion Leguijt, Melissa Franck, Jannette Passchier, Ilona Lafertin, Angela Visser, Natalie Dijkgraaf, Leon Verberkt, Gerard Reezigt-Hazes, Edith Baars, Monique Baard, Eric Manders, Sander Kok, Janke Keus EINDREDACTIE Pia van Boven HOOFD COMMUNICATIE Ingrid Brama



Samen sterk

DRUKKERIJ & DTP Cees van der Steldt Gerben den Ouden Van der Perk B.V. Groot-Ammers

ADRES Stationsplein NO 406 1117 CL Schiphol-Oost T (020) 502 04 80 F (020) 348 45 20 postbus VNC in het Bemanningencentrum op Schiphol-Centrum www.vnconline.nl [email protected]

ADVERTENTIEVERKOOP Bureau van Vliet BV contactpersoon: Sharon de Vries [email protected] T (023) 571 47 45 VOLGEND MAGAZINE 2 oktober 2015 Inzenden kopij voor volgend nummer vóór 14 september 2015 REDACTIE E-MAIL [email protected] LID WORDEN? Surf naar het VNC vnconline.nl en druk op de button 'word lid'.

Het VNC Magazine wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de VNC. Het VNC magazine wordt ook online geplaatst en de inhoud is dus online leesbaar. De inhoud van het VNC Magazine weerspiegelt niet noodzakelijk het standpunt van de VNC. Overname van artikelen is toegestaan na overleg met het bestuur van de VNC. De VNC kan zich niet verantwoordelijk stellen voor de inhoud van de geplaatste advertenties. ISSN 1382-3930

Edith Baars Tweebander Edith komt voor elke vlucht helemaal uit Arnhem gereden. Op de route gaat ze sporten of zwemmen en daarna is het tijd voor roomservice: ze neemt een salade en leest er een lekkere thriller bij.

64

VNC-nr. 7 2015

VNC-nr. 7 2015

65