de VijzelCourant
februari/maart 2013
1
Berichten van ondernemersvereniging De Vijzel
de VijzelCourant
3e jaargang nr. 1, februari/maart 2013
gratis uitgave, oplage 3800
Link Taal Studio
Lourens Loeven
Koninginnedag
pagina 4
pagina 8
pagina 5
Foto: Jolanda Janssen
2013 Nu al de Nederlandse vlag en Koninginnedagsfeer op de voorpagina van uw VijzelCourant? Ja. Want 2013 gaat een bijzonder jaar worden. Niet alleen wordt dit jaar gevierd dat vierhonderd jaar geleden werd begonnen met de aanleg van ‘onze’ grachtengordel (u kunt er alles over lezen op pagina 11). Het zal ook niemand ontgaan zijn dat we
dit jaar voor het laatst Koninginnedag vieren. En dat het een groot feest gaat worden. Ook in onze Vijzelstraat en gracht. De ondernemersvereniging heeft grote plan-nen, waarbij de hulp van u, ondernemers en bewoners, nodig is. De straatmanager vertelt u er alles over op pagina 5. Ook de toekomst verliezen wij niet uit het
oog. De Rode Loper komt dit jaar in een beslissende fase; u leest erover in het interview met Lourens Loeven (p.8). Tot slot willen we u nog even verwijzen naar onze website, www.devijzelamsterdam.nl, waar het jaarverslag met de mooie resultaten van afgelopen jaar staat vermeld. De redactie
Buurtopera
Joop Manuel
Next Style Vintage
pagina 9
pagina 6
pagina 10
februari/maart 2013
VOORWOORD
Beste ondernemers en lezers De lente komt er alweer aan, het lijkt wel of de tijd vliegt, en dat betekent ook dat Koninginnedag héél dichtbij komt. Het wordt niet een béétje een andere Koninginnedag, nee dit jaar wordt het een totaal andere 30 april-viering. Onze plannen lijken nog steeds geheel te passen in het leuker maken en, belangrijk dit jaar, beheersen van het feestterrein. Het idee om op de Vijzelstraat en -gracht een georganiseerd feest te geven en niet meer een hele vrije markt zal het gemeentebestuur fijn vinden. We gaan er dan ook vanuit dat al onze plannen gewoon doorgang zullen vinden. En voor die plannen bent u hard nodig. Laat ons weten wat u wilt doen op deze bijzondere dag zodat we samen de mogelijkheden kunnen bekijken. Wij hebben de gemeente voorgesteld om er een prachtige dag van te maken en nou moeten we dat waarmaken natuurlijk. Al die verkopers van buiten Amsterdam mogen niet meer in onze straat staan. Dus geen patat- en broodje beenham-wagens meer, geen honderden Peruaanse truien of telefoon-opladers. Maar er moet wel genoeg eten en drinken staan voor de bezoekers, dus horecazaken in de Vijzelstraat en -gracht: doe je best, er is dit jaar wat te verdienen. En ook alle andere ondernemers: laat zien wat je te bieden hebt. De OV gaat zorgen dat er kramen staan aan de oostzijde en we proberen zoveel mogelijk leuke attracties aan de westzijde te realiseren. We kunnen de gemeente laten zien dat dit een winkelstraat is met heel veel potentie. En natuurlijk zijn de bewoners uit onze omgeving ook van harte welkom om hun spulletjes en kunsten te komen tonen. Schroom dus niet om te reageren.
Peter Doeswijk Voorzitter OV de Vijzel
2
de VijzelCourant
INHOUD 2
VOORWOORD PETER DOESWIJK
3
IN MEMORIAM RIA BOEVE-MULDER NIEUW IN DE STRAAT KIND OF FOOD
4
BOVEN HET MAAIVELD LINK TAAL STUDIO, UNITZ
5
KONINGINNEDAG
6
JOOP MANUEL
7
HET IDEALE GRACHTENHUIS COLUMN RECHTGEAARD
8
INTERVIEW: LOURENS LOEVEN
9
BUURTOPERA COLUMN ONDERGRONDS
10
SHOPPEN NIEUW IN DE STRAAT NEXT STYLE VINTAGE
11
BOOMING AMSTERDAM
12
CITAAT VAN DE STRAAT
13
OSTEOPATHIE WIJNCOLUMN HART VOOR WIJN
14
AGENDA STRIP HEINZ
15
RECEPT SUDOKU COLOFON
16
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL
STRAAT EN GRACHT IN FOTO’S De fotograaf van deze editie is Vincent Bruijn. “Bijna dagelijks fiets ik door de Vijzelstraat en -gracht op weg naar mijn werk. Vaak probeer ik dan op een andere manier naar de omgeving te kijken. Voor deze foto's ben ik van de fiets gestapt en heb ik me al wandelend en fotograferend op typografische details gericht; ieder beeld is een heel klein citaat uit de straat. Weet jij welke letters waar te vinden zijn?”
februari/maart 2013
3
de VijzelCourant
IN MEMORIAM RIA BOEVE – MULDER Van de redactie Helaas bereikte ons het bericht dat Ria Boeve – Mulder zaterdag 15-12-2012 na een ziekbed van enkele weken is over-leden. Ria werd net geen 69 jaar. Ze was ruim 20 jaar uitbaatster van café Mulder op de Weteringschans, waar zij haar oom Harrie Johan Mulder was opgevolgd. Ze maakte met haar hartelijkheid, zorgzaamheid en gastvrijheid van het café een warme plek waar iedereen welkom was en zich thuis voelde. Daarnaast was zij uiterst betrokken bij de ontwikkelingen van de Noord/ Zuidlijn en de invloed daarvan op de omgeving, en een gewaardeerd lid van ondernemers-vereniging De Vijzel. We zullen haar zeer missen en betuigen haar familie ons medeleven.
Ria Boeve-Mulder
NIEUW IN DE STRAAT
Om blij te worden Jolanda Janssen Het is even wennen. Vijzelgracht 83, eerst volgebouwd met antiek en curiosa door Arie en daarvoor Koster, ziet er nogal leeg uit. Al verwachten we niet dat dat zo zal blijven. Iwrom Canpolat (36), de opvolger van Arie (die door zijn rug is gegaan en zich weer focust op zijn zaak op de Overtoom) houdt namelijk van mooie dingen kopen. En hij is ‘best hebberig’. Vintage tassen, schoenen en kleding verkoopt hij vooral in de zaak, die hij Next Style Vintage heeft genoemd. Oude fototoestellen zal je daar ook kunnen vinden, want dat is een hobby van hem. ,,Ik ga ook een beetje tweedehands spullen doen, zoals Arie. Alles wat ik leuk vind. Ik ken veel winkeliers die zo’n soort zaak hebben. Die zijn altijd blij. Omdat ze bezig zijn met
wat ze leuk vinden. Dat wil ik ook. En leuke blije mensen krijgen bij mij korting.” Vrij Sinds zijn afstuderen tien jaar geleden in de technische bedrijfskunde heeft hij: ,,Dertig verschillende dingen gedaan en 1000 en 1 plannen gehad. Ik wilde altijd al iets voor mezelf. Ik kan er niet zo tegen dat iemand me zegt hoe ik iets moet doen. Ik heb een vrije geest, een sterke eigen wil. Ik wil het op míjn manier doen.” En die manier is: “echt mooie spullen verkopen. Vintage is meer dan tweedehands. De helft van wat ik verkoop komt uit nieuwe voorraden uit de jaren 60 en 70 en is nog nooit gebruikt. Kwaliteit en stijl bepalen de prijs, niet het merk en de leeftijd.” Parketvloer Hij heeft gebuffeld om de ruimte op te knappen, met origineel seventy’s behang en honderden jaren oude balken die uit een boerderij in Twente komen. De parketvloer is schitterend geworden na een week schuren en lakken. ,,Uiteindelijk wil ik dat
het niet alleen een winkel wordt, waar mensen komen om te winkelen, maar dat ze ook gezellig binnen lopen voor een kopje thee en om muziek te luisteren. Dat de klanten blij zijn, dat vind ik belangrijk.” Iwrom Canpolat
februari/maart 2013
BOVEN HET MAAIVELD
Op de fiets naar Nederlandse les Ook boven straatniveau gonst het van de bedrijvigheid in de Vijzelstraat en -gracht. Van de redactie Iemand kan een topfunctie hebben, superintelligent zijn, vier andere talen spreken, maar heel erg veel moeite hebben Nederlands te leren. ,,Dat vind ik dan een uitdaging”, zegt Anja Vreeburg (55) van Link Taal Studio, die intensieve taaltraining geeft aan expats. ,,Ik begrijp de enorme frustratie die mensen kunnen hebben die hier in Nederland komen wonen. De culturele verschillen die ze niet snappen. Het niveau van communiceren dat keldert. In je eigen taal beschik je over alle nuances waarmee je je kan uitdrukken. Die heb je ineens allemaal niet meer.”
BOVEN HET MAAIVELD
Klein kantoor, grootse plek Van de redactie Boven het Juridisch Loket, op de derde etage van Vijzelgracht 21-25, kan sinds half februari kantoorruimte worden gehuurd volgens een nieuw concept, Unitz genaamd. Startende ondernemers en MKB’ers kunnen er kleine kantoren betrekken met een grootse uitstraling. David van der Boon, commercieel beheerder vastgoed bij Kroonenberg Groep, de eigenaar van het pand: ,,De verdieping is opgesplitst in units met een hoog afwerkingniveau; stijlvolle, zelfstandige kantoorruimte die direct in gebruik kan worden genomen.” Een unit van 30 vierkante meter is al te huur vanaf 500 euro per maand (ex
4
Topbanen Vreeburg is sinds 7 jaar te vinden op Vijzelgracht 53D. Ze was enige tijd eerder haar bedrijfje gewoon thuis in Oud-West begonnen, maar na een verhuizing naar het Java-eiland zocht ze iets in het centrum. ,,Expats willen op de fiets naar Nederlandse les. Die gaan echt niet helemaal in weer en wind naar dat eiland, dat vinden ze veel te ver”, aldus Vreeburg, die de training privé of in kleine groepjes geeft. ,,Ik doe geen inburgering, maar bereid mensen met topbanen bijvoorbeeld voor op de Nederlandse staatsexamens, of sollicitatiegesprekken. Ik ben heel flexibel qua tijd, ga soms zelfs naar het bedrijf toe waar iemand werkt. En als iemand op reis moet, geef ik de les via Skype.”
de VijzelCourant
weet hoe het is om weg te gaan uit je eigen land en in een andere taalomgeving te leven. www.linktaalstudio.com Anja Vreeburg
Monnik Ze heeft in de loop der jaren de meest uiteenlopende mensen vanuit de hele wereld voor zich gehad. Van auteurs en architecten tot IT-specialisten, advocaten, leraren, en zakenmensen. ,,Heel bijzonder is nu dat ik les geef aan een Tibetaanse monnik, via een Canadese vertaler”, lacht Vreeburg, die zelf als kind enkele jaren in Zuid-Afrika heeft gewoond en daardoor servicekosten). Van der Boon: ,,De ruimten zijn flexibel in te delen. Iemand die meer ruimte nodig heeft, kan ook bijvoorbeeld twee units huren. De scheidingswanden zijn nog niet neergezet, die plaatsen we in overleg met de huurder.” In totaal zijn er zes units beschikbaar, elk met een eigen voordeur. De etage op de Vijzelgracht is inmiddels
de zevende ruimte die Kroonenberg Groep volgens dit concept verhuurd aan uiteenlopende bedrijven, van modellenbureau tot boekhouder. Van der Boon: ,,Het eerste was een kantoorverdieping op het Gelderlandplein, die al was opgedeeld in kleine ruimtes. We signaleerden dat er meer vraag was naar minder vierkante meters - veel mensen beginnen voor zichzelf - en zijn vervolgens de ruimtes apart als ‘kamers’ gaan verhuren. Dat bleek al snel zo goed aan te slaan, dat we dit ook zijn gaan doen op andere locaties en er een concept van hebben gemaakt, met overal dezelfde uitstraling.” Op alle locaties is er is een gezamenlijke pantry en de toiletgroep en de algemene ruimte wordt schoongemaakt. Voor bureaus, computers en verdere inrichting moet de huurder zelf zorgen. ,,Het is echt alsof je een gewoon kantoor huurt, maar dan veel kleiner en voor een of twee jaar, dus zonder direct vast te zitten aan een huurcontract van 5 jaar”, aldus Van der Boon. Meer info: www.unitz.nl
februari/maart 2013
5
de VijzelCourant
KO N I N G I N N E DA G V I J Z E L S T R A A T Zeer Hoog Geachtte Winkeliers en Bewoners van de Vijzelstraat, Bij deze wil ik jullie hartelijk uitnodigen mee te doen. Aanstaande koninginnedag organiseren Jansen, Jansen en Landshoff een grote feestelijkheid op de vijzelstraat. Op uitnodiging van de winkeliersvereniging hebben we een plannetje opgesteld. Het idee is een plek te maken, temidden van het gedruis, een oase van Rock en Roll, waar gespeeld wordt en mooie spullen te koop zijn, bier vloeit, en de worsten op het vuur liggen.
Koninginnedag 2013 Vijzelstraat en -gracht Amsterdam
MELD U AAN Waneer u een leuk idee heeft of graag een kraam wilt vullen of een van uw kinderen iets wilt doen of u rommelzolder leeg moet mail naar
[email protected] namens ondernemersvereniging de Vijzel
Algemene Ledenvergadering Op woensdag 13 maart 2013 om 19:00 houden we een Algemene Ledenvergadering, geheel in het kader van Koninginnedag. Ook niet-leden, omwonenden, organisatoren en andere betrokkenen zijn dit keer van harte welkom. De locatie wordt nader bekend gemaakt op www.devijzelamsterdam.nl.
Zeer Hoog Geachte Winkeliers, Bewoners van de Vijzelbuurt
Koninginnedag 2013 Het is inmiddels bij iedereen bekend dat dit een hele speciale Koninginnedag gaat Op het podium komen 2 bars, 1 rock en roll podium, 1 worden. De ondernemersvereniging dj-sokkel/living jukebox, 1 kop van jut, 1 barbeque, heel heeft kleinere speakers, en er is plek voor meerdere stands, een veel evenementenvergunning aangevraagd spellen, kramen... voorWat deik hele straat. We zijn druk bezig met jullie wil vragen is iets te bedenken. Een spel, een product, kraam, attractie, een voorstelling... de voorbereidingen. We hebben al veel Eigenlijk krijgen jullie vrij spel. Het enige ding is dat enthousiaste mensen wij jullie niet kunnen betalen, engevonden behalve dat is het die iets Koninginnedag en is het natuurlijk veel werk. ludieks gaan doen. Onderaan deze pagina dus: vindtDe vraag u isdaar een voorbeeld van. We Kunnen jullie iets bedenken dat zichzelf bedruipt én leuk werken met 2theLoo genoegdaarnaast is voor jullie omo.a. te doensamen en zo Koninginnedag groots te vieren op de vijzelstraat? en studenten van het ROC van Amsterdam graag vanMaar jullie! Art We & horen Design. we hebben nog best wat Jansen, plek Jansen over,en dus mocht u leuke ideeën Landshoff Joris, Tobias hebben, melden uSascha zich dan bij mij. Let wel: ook voor ons gelden de spelregels van de gemeente Amsterdam, dus voedsel en Alles op een rijtje alcohol mag alleen verkocht worden door Wat Koninginnedag / Koningsdag vergunninghouders. AanGrootte de oostzijde van de straat zetten we bij elkaar kan het maar 3 meter diep zijn. 100 Alles kramen neer, deze kramen zijn voor Podiumdelen zijn 2 meter breed. Afhankelijk van wat jullie willen hebben 1 tot 4 delen breed voor jullie ter ondernemers enwe buurtbewoners. Aan de beschikking (8 x 3 meter), maar in principe is klein fijn. De westzijde straat gaan we attracties straat dientvan als stade / dans ruimte, en publieksruimte op het podium wordt ook gedeeld. neerzetten. Onze horecazaken zorgen voor Budget muziek, eten en drinken. We zijn in gesprek over een budget. Als dit goed gaat We maken hopen erbudget samen met u een geweldig we ook voor jullie om mee te bouwen. gezellige dag van te maken. Tijd Komende maand moeten we weten wie er allemaal mee willen doen en waarmee. Uiterste deadline 15 Februari.
Natalia Walenkamp
[email protected] podium tafels & bank en
bar
bar
3m
Aanstaande Koninginnedag organise-ren Jansen, Jansen en Landshoff een grote feestelijkheid op de Vijzel-straat. Het idee is een oase van Rock en Roll, waar gespeeld wordt, mooie spullen te koop zijn, bier vloeit, en worsten gegeten worden. We hebben een grote maar vreemde ruimte tot onze beschikking. Een lange strook langs het gebouw van 50 X 3 meter. Daar maken we een lang podium van met podiumdelen op verschillende hoogtes.Op het podium komen 2 bars, 1 rock en roll
podium, 1 dj-sokkel/living jukebox, 1 kop van jut, 1 barbeque, heel veel kleinere speakers, en er is plek voor meerdere stands, spellen, kramen... Wat we aan de buurtbewoners willen vragen is iets te bedenken: een spel, een product, kraam, attractie, een voorstelling en zich dan bij ons te voegen. We horen graag van jullie!
Op de grote steiger die we maken stijgen onze gasten even uit boven de al maar doorlopende stroom van koniniginnedagbezoekers. Het wordt een andere ruimte waar een mooi feestje aan de gang is. De verschillen in hoogte maken het mogelijk meerdere ‘plekken’ te maken en mensen kunnen zo ook bijna overal zitten.
T RACH SENG PRIN
Nieuws van de straatmanager
We hebben een grote maar vreemde ruimte ter onzer beschikking. Een lange strook langs een gebouw met een brede gallerij. (zie macquette en foto’s). Het gaat om 50 X 3 meter. Daar maken we een groot, lang podium van podiumdelen op verschillende hoogtes. Een soort grote sculptuur. De podiumdelen zijn 1 X 2 meter en kunnen in hoogte variëren van 20 tot 100 cm.
30 m
Jansen, Jansen en Landshoff Joris, Tobias en Sascha 1 maart is de deadline voor het indienen van uw plannen. U kunt mailen naar
[email protected] meer info:
[email protected]
RAAT
ST VIJZEL
kop van jut kraam barbeque keuken
living jukebox
deze macquette en googlemap gingen uit van 30 meter ruimte, nu krijgen we 50 meter, van Prinsengracht tot aan de Kerkstraat.
februari/maart 2013
INTERVIEW: JOOP MANUEL
Wereldtijden in wereldzaken Peter Doeswijk en Jolanda Janssen Hij is van plan op 1 april aanstaande te stoppen. En dat is geen mop, moeten we er bijzetten. Joop Manuel, ongeëvenaard uitbater van eet- en drinkcafé Myrabelle op Vijzelgracht 1, vindt het mooi geweest. Zijn zoon Walter, met wie hij een v.o.f. heeft, neemt het stokje dan helemaal over. Al zou Joop Joop niet zijn als hij niet af en toe zou bijspringen, als er grote drukte wordt verwacht. Want de horeca zit hem nu eenmaal in zijn bloed. Liftboy Joop, die in december 70 wordt, begon zijn carrière lang, lang geleden als liftboy in Hotel Schiller. ,,Heb ik Heintje Davids nog bediend. Daar had ik het goed voor elkaar.” In knappe huizen heeft-ie daarna gewerkt, waar je als klant nog in sjiek ‘notarishandschrift’ geschreven bonnen kreeg. Dikker en Thijs bijvoorbeeld. En het oude Lido, waar hij begon als commis, dat-ie alleen de vuile spullen van de tafels mocht halen. Hij ging er weg als chef de rang, volleerd kelner. Prachtige verhalen
6
de VijzelCourant
kan hij vertellen over die tijd. En over de verdeling van de fooien, naar status van het bedienend personeel. Je had toen nog commis, commis de rang, demi chef, chef de rang, sommelier, derde oberkelner, tweede oberkelner en eerste oberkelder, somt hij op. De fooi ging in de pot, en via een puntenstelsel kreeg de eerste oberkelner daaruit acht keer zoveel als de commis. Scheveningen Over het Kurhaus in Scheveningen, waar hij in rokkostuum met handschoenen aan moest bedienen. ,,Niet gek voor een jongen uit een volksbuurt.” Aan de tafels de sausen en de desserts bereiden. ,,Kan niet meer vandaag de dag. Maar ik heb het allemaal meegemaakt. Zo trots als een pauw dat ik er rond liep.” De namen vliegen voorbij, te snel om het allemaal bij te houden. Tata Mirando en Lajos Veres de vader van Mariska- speelden er. ,,Ik sta nog op een platenhoes in Hongaars pak, in danshouding bij het Leidse bosje. Mooie tijden waren dat”, zegt hij. ,,Maar dit”, hij wijst om zich heen in Myrabelle, ,,heeft ook zijn charme.” Het is het type café waar hij zelf ook graag komt. Bruin, gezellig. Waar je kan praten. ,,Ik ben niet van dat hele moderne.” Gelaghkamer Het is zijn tweede café op de Vijzelgracht, nadat hij eind jaren 70 vijf jaar lang de Gelaghkamer heeft bestierd. Half bekend Nederland, waaronder Ramses Shaffy en Adèle Bloemendaal, kwam er drinken, Joop Manuel
,,Pijn in het hart als ik er nu langs rijd. We hadden alles heel knap herbouwd, ook het woongedeelte boven, want we zouden er de rest van ons leven blijven. Het begin was moeilijk, later heb ik er met veel plezier gewerkt. Maar na vijf jaar was mijn vrouw het zat.” Confectie Hij verkocht het pand aan de brouwerij en nam vakantie. Reizen, naar Amerika en Spanje. In de provincie een bungalow gehuurd aan het water, van ‘een gevulde gozer’. Na vijf jaar kwam de bodem in zicht, want hij had ,,nog nooit zoveel visite gehad als op zijn buitenverblijf.” Volgde een baan als manusje van alles bij een damesconfectiebedrijf. Op de markt kijken of er van hun gestolen bloezen te koop werden aangeboden. Kan-ie ook weer uren over vertellen. ,,Wereldtijd gehad.” Maar zoon Walter, die bij het Amstelhotel werkte, wilde hij graag wat voor zichzelf beginnen, en zo zijn ze samen terechtgekomen bij Myrabelle. Mooie Myra, genoemd naar de vrouw van de eerste eigenaar, Piet de Leeuw, die weer de zoon was van de Piet de Leeuw van het biefstukkenrestaurant in de Noorderstraat. Met onvervalste Amsterdamse humor en hartelijkheid (vrouwen kunnen rekenen op een welgemeend ‘Ha schat’) en het precies op tijd weer volschenken van de glazen is het café uitgegroeid tot een baken voor velen. Dit is het twintigste jaar dat Joop hier achter de toog staat. ,,De eerste tien jaar was een wereldtijd. De ellende was op één hand te tellen. Nu moet je wat meer opletten. Maar als iemand hier binnenkomt, voel ik op m’n klompen of het goed zit. Zo niet, dan heb ik trucs om het níet zo gezellig te maken.”
februari/maart 2013
7
Het ideale grachtenhuis Van de redactie Museum Van Loon viert zijn veertigste verjaardag dit jaar. Gecombineerd met het 400-jarig jubileum van de grachten vonden ze dat reden voor een feestje: de eerste overzichtstentoonstelling over het leven en werk van de zeventiendeeeuwse architect Adriaan Dortsman. Hij is beeldbepalend geweest voor de architectuur aan de Amsterdamse grachten. Op zijn naam staan bekende monumenten als het Sixhuis, de Koepelkerk, Maison Descartes en natuurlijk het Museum Van Loon, dat in 1672 gebouwd werd. Dortsman’s gebouwen hebben een sobere stijl en zijn kenmerkend voor het Hollands classicisme. De tentoonstelling in het eveneens door hem ontworpen koetshuis toont ontwerptekeningen en opdrachtgevers aan de hand van schilderijen, tekeningen, foto’s en plattegronden. Ook zijn er bijzondere voorwerpen, als de troffel waarmee de eerste staan werd gelegd van de Koepelkerk.
RECHTGEAARD
Incasso van vorderingen Stef Henselmans, advocaat Iedere ondernemer heeft ze: debiteuren die niet betalen. De prestatie is verricht, de factuur is uitgeschreven, maar betaling blijft achterwege, ook na mondelinge en schriftelijke aanmaning. Wat te doen? Als de debiteur niet wil betalen, maar wel kan, is het de vraag waaróm hij niet wil betalen. Hij kan stellen dat de geleverde prestatie niet deugt. Dan is het zaak dat te onderzoeken en, als dat verweer juist is,
Wens ,,De tentoonstelling is een lang gekoesterde wens”, zegt Tonko Grever, directeur/ conservator van Museum Van Loon. ,,Het is leuk om op deze manier aandacht te besteden aan de architect van het huis. De meeste grachtenhuizen werden door een bouwmeester gebouwd, die de eigenaar vroeg hoe hij het wilde hebben. Er zijn er maar weinig door een echte architect ontworpen, misschien 5% van alle grachtenpanden. Zijn stijl is heel herkenbaar. Sober, zo min mogelijk ornamenten. Hij zocht heel erg naar de ideale maatvoering. Buitenplaats Gunterstein in Breukelen, ook van zijn hand, is bijvoorbeeld een perfect vierkant. En klassieker dan het koetshuis hier in de tuin vind je niet in Amsterdam, dat lijkt een soort tempeltje.”
de VijzelCourant
huishoudster bouwde Dotsman ook een poppenhuis. Dat huis bestaat niet meer, maar enkele kamers zijn ondergebracht in een ander poppenhuis; op de tentoonstelling zijn foto’s ervan te zien. Balkon Een bijzonderheidje: in tegenstelling tot gebruikelijk ontwierp hij altijd een balkonnetje in de gevel. Dat van zijn eigen huis, dat ooit stond op de Herengracht hoek Amstel, is geplakt boven de huidige ingang van het Rijksmuseum, in de Jan Luykenstraat. Hij schreef zelf zijn naam aan de onderkant. Adriaan Dortsman, De ideale gracht. Tot 8 juni in Museum van Loon, Keizersgracht 672.
Poppenhuis Dortsman (1635-1682) kwam uit een geslacht van Vlissingse timmerlieden. Na een opleiding aan de Leidse hogeschool trok hij vanwege de bouwhausse naar Amsterdam. Er is verder weinig over hem bekend. Hij was niet getrouwd, had geen kinderen. ,,Hij heeft een flink vermogen verdiend als architect en bouwmeester; hij controleerde bijvoorbeeld de bouw van vestingstad Naarden. Zijn huishoudster was ook zijn erfgename, dus hoe die verhoduing was…”, zegt Grever. Voor die alsnog deugdelijk te leveren. Gerechtelijke incasso heeft dan (nog) geen zin, want de vordering tot betaling van de factuur zal afstuiten op het verweer dat er niet deugdelijk is geleverd. Dat levert vaak lastige procedures op. Als de debiteur wel wil, maar niet kan betalen, als hij zogenaamd insolvent is, is gerechtelijke incasso ook niet zo zinvol. Je kunt dan wel een mooi vonnis krijgen waarin de rechter de debiteur veroordeelt tot betaling, maar er is niets te halen. Wel kun je een faillissement van de debiteur aanvragen. Zo'n aanvraag kan nog wel eens als drukmiddel werken: niemand wil failliet gaan als dat te vermijden valt. De debiteur zal dan het uiterste doen om jou wel te betalen (en andere schuldeisers maar in de wacht te laten). Incasso van vorderingen is pas zinvol als de debiteur wel kan betalen, maar dat niet wil, zonder dat hij daar een goede reden voor heeft. De incasso gaat als volgt: de
(advocaat van de) crediteur stelt de debiteur in gebreke en geeft hem nog één kans om te betalen. Zo niet, dan haalt hij een vonnis bij de rechter. Je kunt als crediteur die procedure zelf voeren, bij de kantonrechter (bij vorderingen tot ! 25.000,--), maar boven dat bedrag moet je middels een advocaat een procedure voeren bij de rechtbank. De advocaat zal overigens in de procedure ook (buiten-) gerechtelijke kosten en wettelijke (handels-)rente vorderen, die - als de rechter de debiteur ook daarvoor veroordeelt - op de debiteur kunnen worden verhaald. Daarmee worden de opbrengsten maximaal gemaakt en de kosten minimaal. Om de debiteur onder druk te zetten kan de advocaat ook bewarend (conservatoir) beslag laten leggen op de bezittingen van de debiteur. Gedurende de procedure is verhaal dan veilig gesteld. Heeft u een vraag voor mr. Henselmans?
[email protected]
februari/maart 2013
INTERVIEW: LOURENS LOEVEN
‘Een lege straat’ Peter Doeswijk en Jolanda Janssen Al tien jaar wordt erover gepraat: de Rode Loper. Dat is de boulevard met allure die van het Centraal Station tot het Wetering Circuit moet gaan lopen. Dit jaar gaan de eerste spijkers met koppen geslagen worden.
8
aangepakt, alles gaat op de schop. Kunnen we zien of het lukt onze ambitie waar te maken: een zo leeg mogelijke openbare ruimte. Bewoners, winkeliers, gemeentelijke instanties; als je niet oplet, gooit iedereen de openbare ruimte maar vol. Het moet allemaal rustiger worden. Natuurlijk, er zullen altijd fietsen en auto’s en mensen zijn, dus niet rust in die zin. Maar visuele rust.”
In december is Lourens Loeven aangesteld als projectdirecteur Rode Loper. Onder zijn leiding werken alle betrokken onderdelen en diensten (zoals bijvoorbeeld stadsdelen Centrum en Zuid, dienst Metro, dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer en Dienst Ruimtelijke Ordening) samen aan het project. ,,Al het geld dat overal in potjes zat, is naar één plek overgeheveld”, zegt Loeven, tevens adjunct-directeur bij het gemeentelijke Project Management Bureau. ,,De kosten bedragen ruim 70 miljoen. Heel bijzonder in deze tijd van bezuinigen dat er nog zoveel geld is voor een project. Het college moet structureel 120 miljoen per jaar bezuinigen, en dan zijn er mensen die zeggen: ‘Kan er niet iets van die Rode Loper af?’ Nee dus. Dit is geraamd. Maar hier moeten we het dan ook mee doen.” Uitvoering Komend jaar zal een begin worden gemaakt met de uitvoering van de Rode Loper. Voor het Damrak is het definitieve ontwerp af. ,,De kleur van de stenen en het asfalt, de vorm van de verlichtingsarmaturen, de afwatering, alles is nu bekend,” aldus Loeven. ,,We zijn nu volop in de aanbestedingsprocedure. We beoordelen daarbij niet alleen op prijs, maar ook op plan van uitvoering, met de focus op bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid. Het komende half jaar worden er voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd, als het omleggen van de waterleiding en een stukje gasleiding, en het verwijderen van de blauwe lichtmasten. Vanaf september start het grote werk. Heel ingrijpend. Tramrails, riool, wegdek, alles wordt vernieuwd. Aanbouwterrassen weg, verlichte reclamezuilen verminderen, bij de rederijen wordt ook de kademuur
Voorproefje Wat er op het Damrak gaat gebeuren, is een voorproefje van wat de Vijzelgracht en -straat te wachten staat. Want die Rode Loper moet één geheel worden, tot aan de openbare verlichting, vuilnisbakken en de kleuren van de bestrating aan toe. Maar de planvorming voor zowel Rokin als Vijzelstraat en -gracht is nog niet definitief. Er moeten nog enkele fundamentele uitspraken worden gedaan over het voorlopige ontwerp. Zo zou uw ondernemersvereniging graag zien dat zowel auto’s stad in als stad uit over de trambaan rijden, zodat de stoepen nog breder kunnen worden dan wanneer de trambaan teruggelegd wordt naar de oorspronkelijke positie. Loeven: ,,Naar die variant wordt nog gekeken. Terugleggen kost een hoop geld. Maar laat je ze liggen, dan doe je iets wat ingaat tegen wat is afgesproken. Tevens staan in het voorlopig ontwerp de
de VijzelCourant
tramhaltes op de brug getekend. Dat is onderzocht op haalbaarheid.” Bomen En dan is er natuurlijk nog de kwestie van de parkeergarage. Loeven kan er kort over zijn: ,,Dat is een gepasseerd station: die garage is nog steeds het uitgangspunt. Wat betreft de tweede lege bak boven de metro: het is zonde om er niets mee te doen, maar het lijkt niet de kant op te gaan dat er nog meer auto’s in komen dan nu gepland. Dat is wel bekeken, maar je moet die auto’s ook kunnen verwerken en de straat aanpassen. Ik zou het goed vinden om die bak te gebruiken om het fietsparkeren op te lossen, want dat is echt een groot probleem in de stad.” Ook over het aantal bomen dat geplant gaat worden, wordt nog gediscussieerd. Er zouden er 44 komen, er staan er 31 ingetekend. Loeven: ,,De belofte voor 44 bomen aan de Vijzelgracht en omgeving is gedaan en daar zal de gemeente zich aan houden.” Ambitie Enfin, er staan ons nog allerlei overleggen, informatie-avonden en inspraakprocedures te wachten. ,,We zijn ons er goed van bewust wat jullie als bewoners en ondernemers belangrijk vinden. Al weet ik niet of we dat allemaal kunnen honoreren”, zegt Loeven, die in zijn studententijd enkele jaren (,,met veel plezier”) in de Eerste Weteringdwarsstraat heeft gewoond. ,,Ik sta zelf ontzettend achter het plan en het is mijn ambitie om het uitgevoerd te krijgen. Dat is een hele toer nog. Maar zoals het er nu uitziet… De Vijzelstraat en -gracht zijn hard toe aan vernieuwing. Dat kan je pas doen als de Noord/Zuidlijn klaar is. Maar het zou mooi zijn dat we, als die metro af is en er ook een en ander boven de grond is gebeurd, samen over de Vijzelgracht kunnen lopen en tegen elkaar kunnen zeggen: ‘Het is een stuk opgeknapt. Het is toch echt wel gelukt, die lege openbare ruimte.” Tussen het moment dat we de directeur Rode Loper spraken en het moment van verschijnen van deze VijzelCourant is bekend geworden dat Lourens door het College van B&W is verzocht het realiseren van de 120 miljoen euro bezuiniging te leiden. Lourens vertrekt bij de Rode Loper, het wachten is op een opvolger.
februari/maart 2013
9
de VijzelCourant
BUURTOPERA
Een geoliede machine Floris de Monchy Tot in de puntjes voorbereid. Zo kun je de auditie samenvatten die op maandagavond 28 januari werd gehouden voor de buurtopera Günther en Julia. Aan letterlijk alles was gedacht, getuige het gedetailleerde draaiboek dat zakelijk leider Thijs Lommen de nacht ervoor aan alle betrokkenen had gemaild. En dus kon niemand de geoliede machine verstoren. De koningin niet, die juist deze avond koos om haar abdicatie bekend te maken. En ook de eigenwijze auditant niet, die bedong dat hij naast de geprogrammeerde auditie ook nog een tweetal Mozart-aria’s mocht zingen.
foto: Martin Pluimers
ONDERGRONDS
Het wordt druk op de gracht...
De audities gingen in drie groepen van telkens 8 à 10 auditanten, die in een uur werden getest op zang- en spelvaardigheden. Ondergetekende zit in de eerste groep. Eerst leren we een kolderiek refreintje dat in de opera gezongen zal worden door de twee verkeersregelaars van de oversteekplaats bij station Vijzelgracht. ‘Het lampje van het leven springt wel eens op rood, je raakt wel uit het lood maar je gaat er niet van dood’ zingen we. Eerst met zijn allen, voortreffelijk begeleid door Monique Copper aan de piano en aangevuurd door dirigent Erik Waerts. Dan één voor één solo. Oei, dat valt absoluut niet mee.
Elsbeth, de rechterhand van Thijs, maakt van ons allemaal een filmpje op haar iPad zodat het creatieve team, dat naast Thérèse en Erik bestaat uit componist Sjoerd Wildervanck en regisseur Henk Wouters, bij twijfel iedereen nog even op beeld kan terughalen. Ik zei het al: aan alles is gedacht.
Dan doen we onder leiding van regisseur en theaterdocente Thérèse Hoes een groot aantal spel- en improvisatie-oefeningen. We eindigen met de opdracht om het zojuist geleerde liedje te verwerken in een scene op een begrafenis – we krijgen met ons vieren precies vijf minuten voorbereiding. Onze absurde sketch krijgt een hartelijk applaus van het creatieve team van de opera en van onze medeauditanten, die het lied moesten verwerken in een bruiloftscène. Om half negen zit het erop voor ons.
Als u dit leest, is ook de tweede auditieavond achter de rug, hebben AT5 nieuws en Telegraaf verslag gedaan van de audities, zijn de rollen verdeeld en zijn de repetities gestart. Dan hebben we weer een grote stap gezet naar de verwerkelijking van onze droom: de uitvoering van de opera op 21 september in de tent in speeltuin UJ Klaren.
nipper is men doende de entree naar het Rijksmuseum vanuit het centrum aan te harken. Gezien de vertraging van de renovatie van het Rijks zijn er jaren extra geweest om de Spiegelgracht en de museumbrug van nieuwe bestrating te voorzien. Zaken die het Rijksmuseum in een ver verleden zijn toegezegd.
Dit kleine voorval heeft opmerkelijke overeenkomsten met het tempo waarin wordt nagedacht over de omgeving van het metrostation Vijzelgracht. Dat station moet het aanvoerpunt worden voor het Museumkwartier. Op de vragen wat dat betekent voor de omgeving, de inrichting van de openbare ruimte, het fietsparkeren, om wat te noemen, worden de antwoorden maar mondjesmaat door de gemeente gegeven.
Rente de Weerd Langzaam ontwaakt de omgeving van het zogeheten Museumkwartier uit een intense slaap. De opening van het Rijksmuseum is aanstaande, de verbouwing van het Van Gogh vordert gestaag en het Stedelijk heeft de deuren ook geopend. In de loop van dit jaar staan er weer drie parels op het Museumplein te schitteren. Stadsdeel Centrum is enigszins overvallen door deze voortvarendheid. Op de laatste
foto: Martin Pluimers
Pas diep in het najaar van 2012 realiseerde men op de Stopera dat de opening er nu in rap tempo aankomt. Kortom, alle hens aan dek om een en ander voor de opening op 14 april op orde te brengen. Mede door de recente vriesperiode zal het kantje boord zijn, zo simpel is dat. Met behulp van overwerk, denk aan doorwerken in het weekeinde, valt de deadline nog net te halen, maar dan moet de vorst niet terugkomen.
Voor meer informatie, tv-uitzendingen en beelden van de audities, kijk op www.scava.net
De laatste berichten wijzen er op de dienst Economische Zaken, de dienst Ruimtelijke Ordening en het stadsdeel nu echt doordrongen zijn van de noodzaak zich over de omgeving van de Vijzelgracht te buigen. Als dat zo is, wordt het hier wel weer heel druk. Maar als het besef er is dat ‘één gevalletje’ Spiegelgracht voldoende is, is er toch weer wat geleerd.
februari/maart 2013
10
de VijzelCourant
Shoppen Al is Valentijnsdag al weer voorbij, voor ons blijft februari de maand van de liefde. Voor onze tortelduifjes en singles hebben we items uitgekozen om verliefd op te worden. Van de redactie Next Style Vintage, Vijzelstraat 83 Wie deze maand extra wilt opvallen op de dansvloer kan terecht bij Next Style Vintage. Rood vintage jurkje met glitters 25 euro. Voor erbij gif groen tasje.
Kliek Uniek, Vijzelgracht 41 Afrikaanse invloeden bij de sierraden van Nomi. Ring 12,50 euro, armbandset van drie stuks (15,50 euro) en gouden armband (7,50 euro).
Balmain Hair +, Vijzelstraat 61 Gouden oorbellen met verschillende hangers by Lauren, 8,95 euro per stuk.
€ 50,- winkels is Bij al deze de tegoedbon van de NZlijn geldig
“Wij bouwers doen graag wat terug voor de bewoners & ondernemers van de Vijzelgracht.”
Strong Young Urban, Vijzelstraat 125 Boxer met stoere harten, 26,50 euro, van E.GO-by Hom.
NIEUW IN DE BUURT
Koken voor kinderen Van de redactie ‘Oh, mam, je hebt lékker eten besteld!’ riep een jochie op de Prinsengracht onlangs richting huiskamer toen hij de voordeur open deed. Op de stoep stond niet een pizzakoerier, maar Robert Behrens (37). Behrens heeft een passie voor koken. En voor kinderen. Hij zegde zijn baan bij Bol.com op om beiden te combineren en zijn droom te realiseren: koken voor kinderen. In zijn professioneel ingerichte keuken op de Prinsengracht, net om het hoekje van de Vijzelgracht, maakt hij nu maaltijden, die hij op de fiets (of lopend) be-
Hart’s Wijnhandel, Vijzelgracht 27 Romantisch naborrelen met een rosé met bubbels, Merotto rosé Brut, 12,95 euro en champagne glazen 2,50 euro per stuk. zorgt en die ter plekke alleen nog even hoeven worden opgewarmd. ,,Ik kook voor het hele gezin, maar het belangrijkste is dat de kinderen het lekker vinden en een gezonde, voedzame en verse maaltijd krijgen. De ouders eten mee”, zo legt hij uit. Passie Behrens is geboren en getogen in Zwolle, en als zovelen kwam hij naar Amsterdam om te studeren. Rechten, niet afgemaakt overigens, maar in de internetwereld terecht gekomen. ,,Koken was altijd al een passie, maar ik heb er nooit meer mee gedaan dan dinertjes voor vrienden verzorgen”, vertelt hij. Hij kwam op het idee van zijn nieuwe bedrijf Kind of Food nadat hij een tijdje thuis maaltijden gekookt had voor zijn zus en haar twee kinderen, die hij vervolgens naar haar toebracht. Ouders hebben soms geen tijd om een gezonde maaltijd voor hun kinderen op tafel te zetten, bedacht hij. Of geen inspiratie. Of geen puf. Met een van de twee menu’s die
TEGOEDBON
Deze tegoedbon kunt u
Deze tegoedbon met een waarde van 50 euro is bestemd voor de bewoner(s)/ondernemer(s) van:
besteden in de winkels van Vijzelstraat en Vijzelgracht. Op de website
www.devijzelamsterdam.nl
Vijzelstraat 125 1017 HJ Amsterdam
leest u welke winkels
meedoen aan deze actie.
Uw tegoedbon is geldig tot en met 31 maart 2013.
In samenwerking met Ondernemersvereniging De Vijzel
Robert dagelijks maakt, kunnen ze toch iets op tafel zetten dat lekker en verantwoord is. Eerlijk ,,Niks spectaculairs, hoor. Geen liflafjes of moeilijke sausen. Gewoon eerlijke, gezonde gerechten. Veel groenten. Alles vers, niks uit een potje. Ook geen uitgesproken smaken. Als ik er bijvoorbeeld Spaanse peper indoe, is dat heel wat minder dan ik voor mezelf zou doen.” Als voorbeeld noemt hij lavendelkip uit de oven met pompoen. Moussaka met lamsgehakt. Zalmfilet met hartig tomatentaartje. Kouseband en gehakt. Maar het wisselt elke dag. Prijs: een maaltijd voor 1 ouder en 1 kind kost 12 euro, voor 2 ouders en 2 kinderen 23 euro. Hij bezorgt aan huis, maar ook op het werk, op de kinderopvang, waar je maar wilt als het maar in het Centrum, Oud-Zuid of de Pijp is. www.kindoffood.nl
februari/maart 2013
11
de VijzelCourant
BOOMING AMSTERDAM
Van hoerenpad tot Vijzelstraat Erik Schmitz Medewerker Stadsarchief Amsterdam Het wordt in heel Amsterdam dit jaar groots gevierd: de aanleg van de Amsterdamse grachtengordel begon 400 jaar geleden. In 1613 besloot het stadsbestuur het eerste deel van de grachten te graven. Dit stuk liep van de Brouwersgracht tot de Leidsegracht. Het werd de Derde Uitleg genoemd; aan het eind van de 16e eeuw waren er twee eerdere ‘uitleggen’. Op de komende tentoonstelling Booming Amsterdam in het Stadsarchief wordt duidelijk hoe gigantisch die uitbreiding van 1613 was: de stad verdubbelde bijna in omvang. Toch woonden er ook mensen buiten de stad. Waar nu het verkeer door de Vijzelstraat jakkert lag een onoverzichtelijke voorstad van tuinen en tuinhuizen, half illegale optrekjes en vervuilende bedrijfjes. Bijvoorbeeld een stinkende lijmkokerij aan de Boerenwetering. Het gebied was voor het stadsbestuur een bron van zorg en ergernis. Er werd op grote schaal belasting ontdoken. Om van de reputatie van het ‘Hoere Pat’ maar te zwijgen. Bij het Weteringcircuit lag vroeger de stadswal, de stad hield er op. Op de tentoonstelling is een unieke kaart uit 1660-1661 van die voorstad langs de Wetering te zien. Kort daarna zou alles verdwijnen voor aanleg van de nieuwe grachten. Vierde Uitleg In 1663 werd hard gewerkt aan de Vierde Uitleg. De bevolking van Amsterdam was explosief gegroeid tot 200.000 mensen. De handel maakte de stad steenrijk. Tijdens de Vierde Uitleg werden de drie hoofdgrachten, de Heren-, Keizers- en Prinsengracht doorgetrokken van de Leidsegracht tot de Amstel. Alles ging met de hand. Met schoppen en kruiwagens werd de oude stadswal bij de kruising Vijzelstraat Reguliersdwarsstraat afgegraven. De afbeelding op een ets uit 1664 is levensgroot op een tentoonstellingswand aange-
bracht. Bezoekers staan er even in de zeventiende eeuw en zien de geboorte van de nieuwe buurt. De grachten vormden een halve cirkel die uiteindelijk tot over de Amstel zou doorlopen, zo was tenminste het plan, naar haveneilanden Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg. De economische tegenslag na het Rampjaar 1672 maakte daarmee echter korte metten. De ontwikkeling van de Vijzelstraat en omgeving was gelukkig kort daarvoor voltooid. De buurt is nog steeds een gaaf voorbeeld van stadsplanning in de Gouden Eeuw.
De Gouden Bocht in de Herengracht in het begin van de achttiende eeuw. Tekening van Abraham Rademaker
Die indeling was niet toevallig. De Herengracht was de meest prestigieuze gracht en net als de Keizersgracht een exclusieve woongracht. Hier werden in 1664 de hoogste bedragen betaald voor bouwkavels. De in 1669-1670 verkochte kavels aan de Prinsengracht waren aanzienlijk goedkoper. Daar was wonen en werken meer gemengd. Verder naar buiten kwam een apart kwartier voor wevers, en tegen de stadwal aan de stinkende leerlooierijen en andere vervuilende bedrijfjes. Op de vogelvluchtplattegrond van Jacob Bosch uit 1681 zijn de verschillende buurten duidelijk herkenbaar. De tentoonstelling loopt tot 26 mei en is te bezoeken van dinsdag tot en met vrijdag tussen 10.00 en 17.00 en in het weekend tussen 12.00 en 17.00 in het Stadsarchief. www.boomingamsterdam2013.nl
De Vijzelstraat en omgeving op de vogelvluchtkaart van Jacob Bosch, 1681
Rijk en arm Aan de Herengracht ligt het duurste en beroemdste stuk van de grachtengordel: de Gouden Bocht. De huizen zijn ware stadspaleizen waar destijds de allerrijkste Amsterdammers woonden. Van die huizen zijn prachtige tekeningen en prenten bewaard gebleven. Aan het andere eind, bij de Vijzelgracht, ligt de Weteringbuurt. In contrast tot de Gouden Bocht was dit een volksbuurt met veel bedrijvigheid. De Vijzelstraat verbond zo rijk en arm.
Wevershuisje in het Noortse Bos. Geveltekening en plattegrond door architect Philips Vingboons, 1670
februari/maart 2013
12
de VijzelCourant
Citaat van de straat De Vijzelstraat en -gracht vormen een van de drukste verkeersaders van het centrum. Voetgangers, fietsers, auto’s, duizenden mensen komen erdoor heen. Wat komen ze doen? We gingen de straat op.
Iets lekkers Luzia (7) en haar oppas Esther (22) uit Amsterdam: ,,Wij zijn elke dinsdag in de straat te vinden. Luzia gaat dan naar het Amsterdamse kinderkoor. Deze buurt is een tussenstop voor ons, omdat we op de Weteringschans altijd tramlijn 10 richting huis pakken. We hebben er een gewoonte van gemaakt om voordat we naar huis gaan langs bakker Simon Meijssen te wippen voor iets lekkers. Dit keer hebben we gekozen voor een heerlijke Chocolate Chip cookie.”
Leuke initiatieven Meike (32), journaliste uit Amsterdam: ,,Mijn groentepakket haal ik wekelijks op bij de biologische supermarkt hier om de hoek. Ik woon zelf achter de Dam en loop het liefst via de Vijzelstraat en -gracht terug naar huis. Het valt me op dat er hier de laatste tijd steeds meer eettentjes en winkeltjes hun deuren openen. De straat begint echt op te bloeien en wordt steeds hipper. Tijdens mijn rondje ontdek ik telkens weer nieuwe en leuke initiatieven."
Diversiteit gebouwen Arne Lang (34), accountant uit Amsterdam: ,,Ik woon zelf in Noord en heb net mijn examendossier laten inbinden bij de Printerette hier in de straat. Daarna ben ik gelijk Village Bagels ingestapt voor een heerlijke cappuccino en bagel. Voor mij is de Vijzelstraat echt onderdeel van het centrum. Op een relatief kort stukje is er een grote diversiteit aan bouwstijlen. Van oud naar modern en weer terug naar 1600. Dat geeft de straat wel z'n charme. Voor de rest is het hier altijd gezellig druk en is er altijd wat te zien."
Dorp Marlijne Bischop (24), student uit Zwolle: ,,Mijn stage is hier in de straat, dus ik kom hier dagelijks. Het kantoor van het tijdschrift BLVD Man waar ik stage loop, is naast Hart’s Wijnhandel. Het lijkt hier wel een klein dorpje. Je kunt hier alles vinden in de straat en hoeft niet ver te lopen voor boodschappen en eetzaken etc. De BioMarkt en het Vlaamsch Broodhuys, zijn mijn favoriete plekjes. Ook borrel ik regelmatig op vrijdag met collega's bij café Myrabelle, waar het altijd erg gezellig is."
Hapje eten Nan (32) uit Almere en Yan (32) uit Hoofddorp: ,,Wij zijn collega's van elkaar en werken op het kantoor van Booking.com. We lunchen dagelijks in de straat, maar hebben vandaag besloten om na werk gezellig samen een hapje te eten. De Vijzelstraat is een hele levendige straat met veel keus en lekker dicht bij ons werk. Zo kunnen we bijvoorbeeld Italiaans eten, maar ook Aziatisch. Toch denk ik dat we zullen gaan voor de Aziatische keuken. We zien verderop wel wat we doen."
februari/maart 2013
OSTEOPATHIE
Je lijf als biologische eenheid Van de redactie Zeg osteopathie en de meeste mensen zullen reageren met een wazige blik. Nooit van gehoord. Als het aan Michael Pallat ligt, komt daar snel verandering in. Hij heeft zich in de Nieuwe Looiersstraat, op 21a in Studio Anna Mora, gevestigd als osteopaat.
13
klacht is, wordt er dan ook naar het hele lijf gekeken. Knie ,,Normaal als je last hebt van je knie, ga je naar de specialist, die je knie behandelt”, legt Pallat uit. ,,Maar het is goed mogelijk dat je enkel naar binnen valt, waardoor je knie scheef gaat staan. En daardoor kan de heup weer kantelen, draait je wervelkolom naar één zijde en krijg je een probleem in je schouder.”
Hij vindt het zelf ook een beetje een ongelukkige naam, een kleine 140 jaar geleden bedacht door een Amerikaanse arts. Vrij vertaald betekent osteopathie ‘ziekte van de botten’. Maar het gaat verder dan alleen botten. De therapie ziet het lijf als één grote biologische eenheid. Zenuwstelsel, organen, bewegingsstelsel, ze houden allemaal verband met elkaar en zijn op elkaar van invloed. Als er een
WIJNCOLUMN
Heerlijke opwarmer! Het was even in de vergetelheid geraakt, maar door de ijzige kou van januari is de herinnering weer boven gekomen. Wat kan een glaasje port toch een heerlijke opwarmer zijn! Zelf hebben we een voorkeur voor zo’n mooie gerijpte tawny met tonen van rozijntjes en een vleugje appelstroop. Heerlijk!! Maar wat is nou het verschil tussen al die soorten port? Het lijkt best ingewikkeld, maar dat valt mee. Feitelijk valt (bijna) alle port in 2 groepen; ruby en tawny. De ‘gewone’ ruby is de jongste port die 2 à 3 jaar rijpt in roestvrijstalen tanks en is de meest fruitige en iets zoetere. De late bottled vintage (LBV) is een ruby uit één enkel oogstjaar die 4 tot 6 jaar rijpt in eiken vaten voordat ze gebotteld wordt. Als de LBV in de winkel staat is deze al rijp om gelijk te drinken. Voor de laatste
de VijzelCourant
Hij geeft nog een paar voorbeelden: onrustige darmen kunnen het gevolg zijn van een zenuw die in de nek bekneld zit. Een probleem aan de rechterschouder van iets aan de galblaas of lever. Uit een breed arsenaal aan handgrepen kiest hij de passende om de klacht te verhelpen en de beweeglijkheid te herstellen. IT Pallat volgde na het VWO een opleiding tot meubelmaker. Daarna werd hij yogaleraar en uiteindelijk kwam hij in de IT terecht. ,,Dat was de langste periode, maar ook de meest teleurstellende. Makkelijk geld verdienen, maar het gaf geen voldoening.” Hij wilde weer met zijn handen werken, met mensen. Uiteindelijk wees een loopbaanbegeleider hem op osteopathie. ,,Het past helemaal bij hoe ik over het gezondheidssysteem denk”, zegt hij. ,,Osteopathie is een uitstekende aanvullende (of complementaire) geneeswijze. Je helpt het lijf zichzelf te herstellen. En dat kan het lijf heel goed.” www.osteopathiepallat.nl
ruby, de vintage, is dat een ander verhaal. Na een rijping van maximaal 3 jaar op eiken vaten wordt de vintage gebotteld zonder deze te filteren. Een deel van de droesem komt mee in de flessen om gedurende de rijping van een aantal jaren de port intenser van smaak te maken. Laat een vintage port dan ook zeker 24 uur voordat je deze gaat openen rechtop staan, zodat de droesem goed naar de bodem kan zakken, en decanteer alvorens de port in de glazen te schenken. Zo voorkom je dat de droesem weer door de port en dus ook in je glas komt. Vintage port kan zeer goed ‘ouderen’ en is dus een ideale drank om uit het geboortejaar van uw kind aan te schaffen. In de andere groep port, namelijk de tawny, vinden we de volgende types. De ‘gewone’ tawny rijpt op eiken vaten en krijgt daardoor een meer bruin/oranje tint en is iets droger. Intenser wordt de oudere tawny port. Deze vind je in een 10, 20 en soms een 30 jaar oude tawny. Deze port is een mengeling van verschillende oogstjaren waarmee de leeftijdsaanduiding op de fles een gemiddelde is. En als laatste is er de colheita. Dit is een port uit één enkel jaar die minimaal 7 jaar op eiken vaten
rijpt. Bij de botteling is deze port uitgerijpt en zal zich dus niet verder ontwikkelen op de fles. Op het etiket van deze port vind je het jaar terug waarin deze is gebotteld. Wij hopen dat het verschil tussen de soorten port nu iets duidelijker is, echter schroom niet alsnog een uitleg te vragen bij ons in de winkel! Hart’s Wijnhandel Frank de Bie & Mark de Graaf
HA
RT
VO
OR
WI
JN
februari/maart 2013
14
de VijzelCourant
Boek ‘n plank
Galerie De Opsteker
Geelvinck Museum
Vijzelgracht 11
Noorderstraat 61
Keizersgracht 633
In weer en wind, foto’s van Joke Bot, van flarden mist, brokken steen, water, zandkorrels en zeewier.
1 t/m 23 maart: schilderijen en beelden van Margriet Schadee Geopend do 18:30 - 21:00, vrij en za 13:30 - 17:30 en op afspraak.
T/m11 maart: Alexandr Mischan, portretten, en Nadjezjda van Ittersum, keramische tsarina´s in het kader van Nederland - Rusland 2013. 28 maart t/m 30 september: 'Swart op de Gracht' in het kader van Grachten400 en 150 Jaar Herdenking Slavernijverleden Kamerconcerten: iedere zondagmiddag de ‘Geelvinck Salon’ 16:45 toegang 15 euro. Reserveren via de website Geelvinck.nl.
&Foam Vijzelstraat 78
© Margriet Schadee
Tot 17 maart: Fashion &Foam Foam Keizersgracht 609 Tot 17 maart: inbetweens, Toneelgroep Amsterdam Tot 17 maart: One Group Show, WassinkLundgren Tot 20 maart: Me & My Models, door Jan Hoek. Foto’s van amateurmodellen. In de begeleidende film vertelt Jan over de vervelende, grappige, pijnlijke of ontroerende situaties die tijdens het fotograferen van zijn modellen ontstaan. Tot 3 april: Primrose, Russian Colour Photography
Goethe Instituut Herengracht 470 25 februari, 20:00 masterclass met de Duitse architect en schrijver Markus Miessen 27 februari, 19:30 Sandberg-lezing kunstenaar Lidwien van de Ven Maison Descartes – Institut Français Vijzelgracht 2
©Jan Versweyveld Heinz
28 februari, 20:00 Het huwelijk voor iedereen. Debat met Frédéric Martel en Jan-Willem Duyvendak. Moderator Isabelle Mallez 18 maart, 20:00 Ontmoeting met Laurent Mauvigner, ter gelegenheid van de publicatie van de Nederlandse vertaling van zijn roman ‘Des hommes’.
Stadsarchief Vijzelstraat 32 T/m14 april, documenten van en over de arts Samuel Sarphati, in de Schatkamer T/m 26 mei, Booming Amsterdam, de groei van Amsterdam in de Gouden Eeuw. Amsterdam in gesprek, iedere 1e en 3e zondag van de maand 15:00 over Amsterdamse historie. Open monumentendag Amsterdam In het kader van 400 jaar Amsterdamse grachten presenteert Bureau Monumenten & Archeologie in 2013 vier ‘Amsterdam Heritage Days’, oftewel vier maal een Open Monumentendag Amsterdam. Op die dagen worden veel monumenten open-gesteld en activiteiten georganiseerd, waaronder unieke monumenten die anders niet toegankelijk zijn. Bezoekers komen midden in het verhaal van de Amsterdamse grachtengordel terecht. De eerste zondag in de reeks is 24 maart. Zie www.amsterdam.nl/ openmonumentendag. De Jong - Windig
februari/maart 2013
15
de VijzelCourant
KIP IN ROOMSAUS MET WITTE WIJN (4 PERSONEN) Ingrediënten: - 1 gesnipperde middelgrote ui - 1 prei gewassen en in ringetjes - 500 gr. kippendijen in blokjes - 300 gr. kastanje-champignons in partjes Voor de saus: - 40 gr. boter - 40 gr. gezeefde tarwebloem - 5 dl. lauwe kippenboullion - 1 " dl. droge witte wijn - 4 eetl. slagroom - 1 theel. citroensap - 3 eetl. gehakte verse dragon - 2 eetl. gehakte peterselie
het vuur en voeg al roerend geleidelijk de bouillon toe. Zet de pan op matig vuur en laat het al roerend 10 min zachtjes koken. Als de saus te dik wordt, voeg bouillon toe. Voeg de witte wijn toe en laat nog 10 min sudderen. Voeg de room, de helft van de dragon, peterselie en citroensap toe. Maak op smaak met peper en zout. Terwijl de saus zachtjes kookt, smelt de boter voor de kip in een braadpan. Fruit de ui aan en bak vervolgens de kip in een paar minuten goudbruin op hoog vuur. Voeg de prei en de champignons toe en bak alles tot de kip gaar is (+/- 5 min). Meng de kip met de saus en bestrooi deze met de rest van de dragon en peterselie. Serveer het gerecht met gestoomde (basmati-)rijst of pasta.
Bereiding: Smelt in een pan de boter op matig vuur. Voeg de bloem toe en roer goed tot er een goudbruine roux ontstaat. Haal de pan van
UIT DE VIJZEL
Iedere uitgave een recept van een van onze culinaire ondernemingen
Robert Behrens, KindofFood.nl, Prinsengracht 652
Sudoku makkelijk
6
8
3
Sudoku moeilijk
6
7
2
1
1
2
3 4
9
7
9
2
9
6 4
8 1
1
7
1
1 3
5
3
2
6
6 3
1
5
8
8
6
4 5
3
7
8
3
7
2
Vorige editie makkelijk 8
7
9
2
3
6
5
4
1
1
5
4
9
8
7
6
2
3
3
6
2
4
1
5
7
9
8
2
1
6
5
4
8
3
7
9
9
3
7
6
2
1
8
5
4
4
8
5
7
9
3
1
6
2
6
4
1
8
5
9
2
3
7
7
2
3
1
6
4
9
8
5
5
9
8
3
7
2
4
1
6
Vorige editie moeilijk 2
5
4
3
9
8
1
7
6
1
7
6
5
4
2
8
3
9
8
3
9
7
6
1
2
5
4
4
8
5
1
3
9
6
2
7
6
2
7
8
5
4
9
1
3
9
1
3
2
7
6
4
8
5
5
9
8
6
1
3
7
4
2
7
4
2
9
8
5
3
6
1
3
6
1
4
2
7
5
9
8
9
5
3 4
5
7
3
9 2
6
9 7
COLOFON Verschijnt eens per twee maanden Redactieadres Vijzelgracht 11, 1017 HM Amsterdam Mobiel 06-51993915 Mail
[email protected] Redactie Peter Doeswijk, Jolanda Janssen, Natalia Walenkamp Eindredactie Jolanda Janssen Lay out Natalia Walenkamp Medewerkers Frank de Bie, Vincent Bruijn, Marisia Cardoso, Liselotte Doeswijk, Mark de Graaf, Stef Henselmans, Floris de Monchy, Erik Schmitz, Rente de Weerd Portretfotografie Caro Bonink Druk Dijkman Offset, Diemen Deadline volgende editie 25 maart
4
8 5
6
Archieffoto’s zijn beschikbaar gesteld door het Stadsarchief. De VijzelCourant is een gratis uitgave van Ondernemersvereniging De Vijzel en mede mogelijk gemaakt door Stadsdeel Centrum. Lid worden van Ondernemersvereniging De Vijzel? Stuur een mail naar
[email protected] of bel 06-17974488 of kijk op www.devijzelamsterdam.nl Alle rechten berusten bij Ondernemersvereniging De Vijzel cq de betreffende auteur/fotograaf. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.
februari/maart 2013
16
de VijzelCourant
Telefoon- en Secretariaatsservices
Te groot om alles zelf te doen en te klein voor een eigen secretaresse? abs levert diensten op het gebied van telefoonbeantwoording en secretarieel werk.
Meer info? Tel: 020-6268861 Of loop bij ons binnen: Eerste Weteringdwarsstraat 50-52 Amsterdam Of kijk op onze website: www.abs-info.nl
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL ABS Actual Business Services AFM Albert Heijn Aletta Albus Hotel Antiek en Klokken Architectenbureau Vroom Aurora Kontakt Azijnman Opticiens Boek 'n plank Broodjeszaak Etenstijd Café Bistro De Fles Café Feijoa Café Le Patron Café Mulder Café Myrabelle Café P.king Café restaurant Panini Cindy’s City Optiek Coffeeshop Little De Badjassenwinkel De Bazel Conference Center De Kunstboer Dermatologisch Centr. Wetering De Terechte Kronkel
De Vliegwinkel Devils & Angels Dirk Witte Dutch Homemade Foam Foto Studio Heno Gebroeders Winter Gone with the Wind Hart's Wijnhandel Henselmans Advocaten Holtkamp Patisserie Hypotheekvisie Juice & Salad Café Kind of Food Koek, Shaeffer & van Tijen Link Taal Studio Mail & Female M. Rogh NH Carlton Hotel Organic Oskar Travel Pathé de Munt Pesto Presto Prinsenkeizer Printerette Priwet Rossia
Qas Holidays Restaurant Senses Runners Company Simon Meijssen Stadsarchief Stadsboekwinkel Sumo Sushi & Grill Restaurant SYU That's Amore The Albus The Natural Health Company Van Dulst Kapsalon Village Bagels Vijzel Amsterdam Vlaams Broodhuys Astoria Vastgoed B.V. Be Human Productions Borghese Real Estate Bureau B+B Caro Bonink Fotografie Finn Dutch Amsterdam Jos Harm Kroonenberg Groep NV Stadsgoed Peter Doeswijk
