de VijzelCourant
februari/maart 2014
1
Berichten van ondernemersvereniging De Vijzel
de VijzelCourant
4e jaargang nr. 1, februari/maart 2014
gratis uitgave, oplage 3500
La Pureté
Esther Agricola
Westhoff Advocaten
pagina 3
pagina 9
pagina 3
Foto: Peter Doeswijk
Zonnetje Als we bovenstaande foto nemen is het 6 februari en het lijkt al wel lente. De entree van onze buurt vanuit het zuiden ziet er prachtig en uitnodigend uit. Dat gaan we met de Rode Loper nog eens door trekken zodat het helemaal prachtig wordt. Als we bij de Munt ook nog iets samen met de Bloemsingel en de winkels kunnen doen…
Misschien mogen er hanggeraniums aan de Munttoren? Of dezelfde bloembakken als aan de lantaarns en bruggen; we zullen eens gaan bellen. Enfin, zo met onze neus in het zonnetje kregen we weer talloze ideeën, ook voor deze VijzelCourant. Er gebeurt zoveel moois. Vervelends ook, dus we blijven
opletten en overleggen met de betrokken instanties. Maar toch, de buurt bruist van de energie. Er wonen zoveel bijzondere mensen en er zijn zoveel bijzondere bedrijven, dat er zelfs een talkshow in de maak is. Lees maar snel. De redactie
Stadsdorp Wetering
Buurttalkshow
Politiek café
pagina 7
pagina 5
pagina 8
februari/maart 2014
VOORWOORD
Deformatie Sommige dingen kun je maar niet los laten als ze eenmaal in je hoofd zitten. Op vakantie in Andalusië met mijn vrouw en dan toch eens uitgebreid naar de vuilnisbakken staan kijken, noem het beroepsdeformatie. Daar staat dus een soort telescoopachtig ding op straat waar je het vuil in gooit, vervolgens sluit je het zware deurtje en… tja dan? Het ding staat muurvast aan de grond, thuis gegoogeld en nu blijkt dat het ondergronds wordt weggezogen door een super stofzuiger. Gaat het voor onze drijvende stad niet worden. Dan maar eens kijken waarom er in Spanje zoveel gezellige terrassen zijn, is al veel leuker, vond mijn meisje. Nou, het is vaak beter weer. Maar ook hier hangen overal warmtelampen en dat is toch erg behaaglijk. Ook opvallend waren de bomen: hele straten vol met sinaasappelbomen die natuurlijk ook in deze tijd vol hangen met vrolijke sinaasappeltjes, een prachtig gezicht. Toch maar eens proberen of er na de metro-bouwput allemaal fruitbomen kunnen komen langs de Vijzelgracht. Mooie bloesem in het voorjaar en fijne vruchten en noten in het najaar. Kunnen de kinderen van de Kleine Reus zien hoe alles groeit en als onze Cees daar dan lekkere taarten van bakt… Oké, oké, dat is een beetje een droom, maar ik was dan ook op vakantie.
2
INHOUD 2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16
VOORWOORD PETER DOESWIJK NIEUW IN DE STRAAT LA PURETÉ, WESTHOFF ADVOCATEN ONDERNEMINGEN OVER DUURZAAMHEID NIEUWS VAN DE STRAATMANAGER BUURTTALKSHOW PRIJSWINNAAR HART’S WIJNHANDEL KONINGSDAG STADSDORP WETERING+ COLUMN ONDERGRONDS VUILNIS PROJECT PONTON POLITIEK CAFÉ INTERVIEW ESTHER AGRICOLA SHOPPEN COLUMN EERSTE INDRUK JUBILEUM MAIL & FEMALE COLUMN REGELRECHT CITAAT VAN DE STRAAT HEINEKEN’S AMSTERDAM WIJNCOLUMN HART VOOR WIJN AGENDA STRIP HEINZ RECEPT SUDOKU COLOFON LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL
STRAAT EN GRACHT IN FOTO’S
Peter Doeswijk Voorzitter OV de Vijzel
de VijzelCourant
Hans Walenkamp fotografeerde voor deze editie de straat. Hij zegt: “Wie met een vervoermiddel door de Vijzelstraat sjeest, krijgt chaos binnen: razend verkeer, bouwactiviteiten, architectonische hoogstandjes, verwaarlozing, juweeltjes uit de gouden eeuw. En alles in schijnbaar ordeloos verband. De straat opent zich pas echt voor de wandelaar met tijd. De rijkdom die zich dan in de etalages aan je voordoet! Een commercieel museum van ongekende variatie: van wulpse vrouwenbeelden tot felgekleurde waterpijpen, van antieke klokken achter tralies tot brillenwinkels
die van Azijnman zijn, van knipogende zwarte katten tot poppen met een penisneus. Zeker weten: in de Vijzelstraat kan er een wereld voor je opengaan.”
februari/maart 2014
NIEUW IN DE STRAAT
Een eigen koffiemerk Marisia Cardoso Feng Doan opent officieel op 23 februari de deuren van haar gloednieuwe onderneming La Pureté Coffee op Vijzelstraat 71. Maar belangstellenden kunnen sinds 3 februari al kennismaken met onder meer haar eigen biologische koffie.
3
de VijzelCourant
regio Cau Dat Da Lat in Vietnam. Mijn geboorteland en na Brazilië het grootste koffie-exportland in de wereld." “Ik heb er voor gekozen om mij te concentreren op de minder toegankelijke Arabica-koffiebonen. Dat is best riskant. Arabica groeit slechts in enkele delen van het land. Dit heeft te maken met de hoogte Feng Doan
“Mijn ambitie was om na mijn opleiding SCAE (Speciality Coffee Association of Europe) mijn eigen, eerlijke koffiemerk op te zetten. Dat is nu dan ook eindelijk gelukt. Mijn koffiebonen komen uit de
NIEUW IN DE STRAAT
‘Recht op specialiteit’ Van de redactie Westhoff Advocaten, dat sinds begin dit jaar is gevestigd op Noorderstraat 2, neemt het stokje van de juridische column over van de verhuisde advocaat Stef Henselmans. Ze zullen voortaan iets schrijven over zaken die zich regelmatig in hun praktijk voordoen. Westhoff Advocaten is in 1974 opgericht door Marjet Westhoff, het team bestaat inmiddels uit 5 advocaten. Ze zijn gespecialiseerd in het socialezekerheidsrecht (o.a. WW, WIA, WAO, bijstand, WMO), ambtenarenrecht en arbeidsrecht. Het motto: goede rechtshulp verlenen tegen een betaalbare prijs, want daar heeft iedereen recht op. Advocate Tineke Klijnstra: “Het UWV en dergelijke instanties hebben juristen in dienst die gespecialiseerd zijn. Wij vinden dat je daar bij een probleem gespecialiseerde hulp tegenover moet zetten.” Haar collega Taco de Jonge: “Ik denk dat bij veel mensen het idee leeft dat het wel goed is geregeld in Nederland,
dat er voor je wordt gezorgd. Maar dat is de afgelopen jaren snel veranderd.” Klijnstra: “Een advocaat wordt als duur gezien, en mensen wachten daardoor vaak te lang. Maar als bijvoorbeeld een bezwaartermijn is verlopen, kan je helemaal niets meer.” Een eerste oriënterend gesprek is overigens gratis. Een paar voorbeelden van wie er bij hen terecht kan. Werkgevers die een extra premieheffing krijgen omdat ze teveel arbeidsongeschikten hebben. Mensen die verdacht worden van uitkeringsfraude. Ouderen die ontslagen worden of arbeidsongeschikt zijn, maar waarvan het UWV zegt dat ze nog wel in een andere functie
en de vochtigheidsgraad, dus kan er minder verbouwd worden. Maar dan heb je ook echt wat! Daarnaast wil ik dat mijn koffie 100% organisch wordt verbouwd. Dit is niet alleen goed voor ons ecosysteem en de smaak, maar op langere termijn ook voor de gezondheid van de mensen in Vietnam en van hen die hier in Amsterdam mijn koffie drinken. Met al die onbekende kwalen tegenwoordig is het belangrijk om meer bewust om te gaan met de economie en onze gezondheid.” Doan nodigt alle buurtbewoners en ondernemers in de straat uit om haar officiële opening feestelijk te komen vieren op 23 februari. “Ik ben nieuw in de straat en wil graag iedereen leren kennen. Naast koffie heb ik ook vijf verschillende heerlijke biologische theesoorten en ander lekkers. Verder heb ik de week van de opening speciale aanbiedingen. Kom dus gezellig buurten bij La Pureté." kunnen werken. Klijnstra: “Dat is héél zuur, want zo iemand wordt feitelijk afgeschreven; die vindt geen werk meer op dat gebied en komt eerst in de WW en dan in de Bijstand.” In eerste instantie kunnen mensen in deze gevallen ook terecht bij de buurman, het Juridisch Loket. Klijnstra: “Dat geeft een eerste advies en helpt mensen op weg. Maar voor een procedure of bijvoorbeeld een bezwaarschrift moet je toch naar een advocaat. Je kunt het een beetje vergelijken met een huisarts, die je weer doorstuurt naar de specialist.” Westhoff advocaten
februari/maart 2014
ONDERNEMINGEN OVER...
Duurzaamheid Fair trade, papierverbruik verminderen, minder water verbruiken, CO2afdruk verlagen; ook onze ondernemers zijn zich zeer bewust van hun impact en ijveren voor een zo duurzaam mogelijk bestaan. Marisia Cardoso Eco-gastronomie Bij restaurant Senses en het Albus Hotel wordt bewust omgegaan met de natuur, vertelt Patty van der Meer, sales executive.
“Ons doel is om de gast 'a sense of bliss' te laten ervaren. Om dat goed te doen en een service te verlenen waar we trots op kunnen zijn, moet duurzaamheid onderdeel van het hotel uitmaken. Zo serveren we in Senses lokale biologische producten. Verder focust ons restaurant op ecogastronomie en op heerlijke, eerlijke en biologische voeding.” Niet alleen de keuken van het hotel draait zo duurzaam mogelijk. “In het gehele hotel hebben we de verlichting vervangen door energiezuinige ledlampen. Verder zijn de kamers uitgerust met een regendouche in plaats van een stortdouche, die veel water verbruikt. Ook geen energieverslindende minibars, maar in plaats daarvan bieden we roomservice zonder extra toeslag.” Volgens Van der Meer probeert het hotel haar gasten ook een duurzaam steentje bij te laten dragen. “We verzoeken onze gasten om minder vaak linnen te vervangen en zoveel mogelijk handdoeken te hergebruiken. Bovendien zorgt het 100 procent rookvrije hotel voor een gezonde omge-
4
ving voor onze gasten en medewerkers. Daarnaast laten we onze logees afval actief scheiden door middel van een speciale prullenbak in de lobby. Bij de receptie kunnen onze gasten tot slot een elektrische taxi als vervoermiddel reserveren." Achter de schermen van het hotel gebeurt ook van alles op het gebied van duurzaamheid. “Zelf zijn we uiteraard bezig met het scheiden van ons afval. Het papier dat we gebruiken is gerecycled en wordt altijd dubbelzijdig gebruikt. Ook de kleding van de receptionisten en onze restaurantmedewerkers is van biologisch verantwoord en faire trade materiaal gemaakt. Verder zijn al onze medewerkers verplicht deel te nemen aan een duurzaamheidstraining." De onderneming hoopt de toekomst nog duurzamer in te gaan. “Wij zijn altijd bezig met verbeteren en zoeken steeds nieuwe mogelijkheden. Zo willen we bijvoorbeeld graag fair trade badproducten, perlators (waterbegrenzers) voor de badkamerkranen en een uitgebreider lichtplan ontwikkelen.” 100% CO2-neutraal Patrick Hoek van Printerette Digishops vindt het milieu heel belangrijk en probeert er alles aan te doen om de milieubelasting van zijn onderneming zoveel mogelijk te verminderen. “Een voor ons belangrijke, concrete stap is dat wij al onze activiteiten 100% CO2neutraal uitvoeren. Dit doen we onder meer door onze CO2 voetafdruk te compenseren door bij te dragen aan CO2reductieprojecten van de Climate Neutral Group. Deze onafhankelijke instantie investeert in duurzame energieprojecten die CO2uitstoot voorkomen en klimaatverandering tegengaan.
de VijzelCourant
Naast vermindering van CO2 leveren de projecten ook een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van de lokale bevolking.” Printerette Digishops compenseert haar CO2 op verschillende manieren. “We letten op het energie-, water- en papierverbruik en onze mobiliteit. Denk aan onze privé-autokilometers en die van de koeriers die we inzetten om het printwerk te leveren. Daarnaast is het papier dat we inzetten voor printproducties altijd FSC gecertificeerd of voorzien van het 'ecoflowerlabel'. Zo printen wij standaard op Océ Blacklabel-zero, de enige papiersoort die 100% CO2 neutraal is geproduceerd.” Tot slot benadrukt Hoek dat zijn onderneming actief lid is van de grafische duurzaamheidskring in Noord-Holland. “Binnen deze kring werken wij met branchegenoten aan een betere en duurzamere grafische industrie.” Papierloos kantoor Om de dag goed te beginnen drinken ze bij Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, dagelijks een kopje duurzame koffie, vertelt Ingeborg Verheul, manager Collecties, Bibliotheek en Archief.
“Naast fair trade koffie gebruiken we geen wegwerpservies, maar gewoon servies. We werken aan flexplekken, dat stimuleert ons om zo min mogelijk papier op de werkvloer te gebruiken. We hebben immers beperkte opslagruimte en je kan geen papier laten slingeren op je bureau of in de kastjes. Als we dan toch moeten printen, gebruiken we gerecycled papier.” Het meest bijzondere wat ze bij Atria doen op het gebied van duurzaamheid, heeft volgens Verheul te maken met de archivering. “De bibliotheek en het archief van Atria herbergen een van de oudste collecties over vrouwengeschiedenis
februari/maart 2014
wereldwijd. We verzamelen boeken, archieven, tijdschriften, rapporten, foto’s films, interviews, affiches, spandoeken en allerlei voorwerpen die met vrouwen te maken hebben. Al dit erfgoedmateriaal bewaren we zo duurzaam mogelijk. Dat betekent dat we in ons magazijn de temperatuur en luchtvochtigheid op een speciale stand hebben staan, zodat de boeken en de archiefstukken optimaal bewaard kunnen blijven. Kwetsbaar archiefmateriaal wordt bovendien in zuurvrije dozen verpakt. Daarnaast proberen we ook zoveel mogelijk digitale informatie voor de langere termijn te bewaren, zodat ook onze kinderen en kleinkinderen er nog iets aan hebben. We doen om het in vaktermen te zeggen aan digitale duurzaamheid.” Tot slot lonkt de Manager Collecties naar meer moderne technologie op de werkvloer. “Het zou mooi zijn als we in de toekomt allemaal met een iPad of een laptop gingen werken. Ook bij vergaderingen: minder printen, en juist bomen sparen! Het streven naar een papierloos kantoor. Wat ook een mooie optie zou zijn, is ons eigen briefpapier van volledig gerecycled papier te laten produceren.”
5
Nieuws van de straatmanager
Vijzelbuurtoverleg Op dinsdag 4 maart zal het derde Vijzelbuurtoverleg plaatsvinden van 18:00 uur tot 20:30 uur in Maison Descartes. Net zoals de vorige keer kunt ook u onderwerpen aandragen. Deze kunt u mailen naar
[email protected]. In verband met de catering verzoek ik ook uw aan- of afmelding voor het overleg naar dit adres te sturen. Op de agenda staan voorlopig de mogelijkheden voor fietsparkeren rond het metrostation Vijzelgracht en de onderzoe-
Talkshow voor en over de buurt Van de redactie Komt allen op 26 maart om 20.00 uur naar de Amstelkerk. Daar wordt een bijzondere talkshow gehouden: Meester Cees ontmoet buurtgenoten. Het belooft een gevarieerde en vrolijke avond te worden met een aaneenschakeling van talenten, verhalen, interviews, optredens, presentaties en nieuws uit de buurt. Meester Cees is het alter ego van Alex van Heeswijk (59), goedgebekte bewoner van de Vijzelstraat, docent ondernemerschap aan de HvA, tekst- en muziekschrijver en organisator van evenementen. Hij coacht ook een band, Het Pakt. Daar zingt hij af en toe mee, maar hij bedacht dat-ie een plek in de top 40 niet echt ambieert. En nadat iemand tegen hem zei dat hij meer
een entertainer is, kwam hij op het idee van een avond met een open podium en optredens en nieuwtjes uit de buurt. Hijzelf praat de boel aan elkaar. Afgelopen november heeft hij zo’n avond in Oost gehouden; een klein succesje. Er kwam een vervolg in december en daarna is het balletje gaan rollen. Nu in zijn eigen buurt (daarmee bedoelt hij het gebied tussen Amstel, Weteringschans, Spiegelgracht en –straat en Bloemenmarkt). Dus woont u in dit gebied en heeft u een bijzondere verzameling? Zit u in een koor of band? Zingt u? Heeft u een boek geschreven? Heeft u een bijzondere organisatie en wilt u uw verhaal kwijt aan de buurt? Maakt u iets moois? En wilt u daarover 26 maart graag vertellen? Mail meester Cees:
[email protected] en wie weet staat u straks op het buurtpodium.
de VijzelCourant
ken van Wetering Verbetering (Maison Descartes, Goeie Bak, Wetering Mobiel). Samen met voorzitter Vincent de Klerk wordt de uiteindelijke agenda opgesteld. De agenda en bijbehorende stukken zijn uiterlijk 21 februari te zien op de website. Enquete Onderzoek In de periode november 2013 t/m maart 2014 neemt Ondernemersvereniging de Vijzel een enquete af bij de ondernemers en pandeigenaren in de straat. De reden hiervoor is dat straks de halte Vijzelgracht van de NZlijn af is en ook eind 2017 de Rode Loper op de Vijzelgracht af is. De Rode Loper Vijzelstraat gebeurt erna. De insteek van de Gemeente Amsterdam is dat de halte Vijzelgracht de aanlooproute wordt voor het Museumkwartier. Dit heeft onmiskenbaar invloed op de omgeving. We willen als vereniging een visie op de toekomst schrijven en uitvoeren. Eind mei 2014 zijn de resultaten van dit onderzoek bekend en zullen deze gepresenteerd worden aan de gemeente en de buurt. Daarna kunt u de resultaten terugvinden op onze website: www.devijzelamsterdam.nl
februari/maart 2014
Hart’s prijzen Jolanda Janssen Hart’s Wijnhandel op de Vijzelgracht is onlangs door Het Parool uitgeroepen tot Amsterdamse Wijnwinkel van het Jaar 2013. Wijnadviseurs Mark de Graaf en Frank de Bie van Hart’s, die ook voor de VijzelCourant een wijncolumn schrijven, zijn er nog steeds een beetje beduusd van. Ze kregen de prijs overhandigd door wijnjournalist Harold Hamersma, die in de zaterdagse PS-bijlage van Het Parool wekelijks met een panel wijnen proeft. Hij vraagt dan speciaalzaken en supermarkten om de lekkerste wijn te leveren bij een gerecht dat mevrouw Hamersma kookt. Hart’s wijn eindigde 14 keer bij de beste drie en kwam daarmee met stip op 1.
6
pot is ook mooi”, vult Frank aan om te benadrukken dat het niet altijd een dure wijn hoeft te zijn. Zijn eigen favoriete combinatie is een sauvignon Blanc uit de Loire met een mooi geitenkaasje. Mark gaat voor een rode Toscaanse met een simpele pasta. Het zal duidelijk zijn: ze genieten van lekker eten en drinken. Mark: “Dat moet ook als je in dit vak zit. Anders ben je niet geloofwaardig.” Discussies Mark (37) werkt inmiddels vier jaar bij Hart’s Wijnhandel. Hiervoor was hij 8 jaar sommelier in de gerenommeerde Nonnerie in Marssen. En daarvoor heeft hij jarenlang in de horeca gewerkt, net als Frank. Voor beiden is wijn een passie. Frank: “Maar we zijn best verschillend, ook qua wijnproeven. Ik ben een francofiel, Mark
de VijzelCourant
houdt meer van de Italiaanse wijnen en die uit de nieuwe wereld. Maar dat is goed. Met discussies houd je elkaar scherp.” Drempel Hart’s won ook de prijs voor de beste wijnspeciaalzaak voor wijn onder vijf euro vijf jaar op rij, van 2008 tot 2012 (vorig jaar werd hij niet meer uitgereikt). Mark: “Het is leuk om mensen te verrassen met wijn die verhoudingsgewijs niet duur is. We willen iedereen die een lekker glas wijn wil drinken wijnen bieden. We hebben best een hoge drempel; het lijkt een chique winkel met dure wijnen. Hier in de buurt wonen veel studenten. Die gingen voorheen naar de supermarkt. Maar ze hebben steeds vaker in de gaten dat je hier voor weinig veel kwaliteit vindt.” Foto: Martin Pluimers
Combinatie Frank: “We zijn er heel bewust mee bezig, en als je de goede wijn combineert met een bepaald gerecht, kan het bijna niet mis gaan.” Mark: “Wijn is een product met emotie, het leeft. Wijn kan een gerecht een boost geven. En andersom werkt het ook.” Frank: Oesters met champagne, dat is los van elkaar saai. Maar samen… Dan krijg je een beleving waar je lang op kan teren.” Mark: “Het is leuk als mensen terugkomen: dit was echt te gek. Zo was een man die een halfje Château d’Yquem sauternes kocht en voor een diner combineerde met een paar aparte gerechtjes. Daarna hebben ze niets meer gegeten en gedronken. Ze vonden het zonde om de smaak te spoelen.” Hollandse pot “Maar een stevige Rhône met Hollandse
Koningsdag doen we niets Peter Doeswijk
We hadden een mooi plan. Langs de winkels een hele rits marktkramen waar de winkeliers van alles konden verkopen. En een heleboel kramen met leuke en grappige dingen ingevuld door de art opleidingen van het ROC en door studenten van de Rietveld Academie. Gaat allemaal niet gebeuren.
Geloof het of niet: de allereerste Koningsdag gaan wij als ondernemersvereniging niets doen!
De gemeente geeft hier namelijk geen vergunning voor. Wel willen zij meewerken als wij de kramen midden op straat
plaatsen. Op die manier hoopt de gemeente dat de calamiteitenroute vrij blijft, iets waar wij niet in geloven. Het lijkt ons zelfs heel gevaarlijk en totaal niet werken omdat het publiek dan voor en achter de kramen loopt. En de winkeliers en hun personeel moeten dan de hele dag op en neer lopen. Daarom zien wij als vereniging af van de aangevraagde vergunning en het organiseren van een leuk feest. Alle ondernemers en bewoners raden wij aan vooral dat te doen waar zij die dag zin in hebben.
februari/maart 2014
7
Stadsdorp Wetering+ Gerrit de Jager Als je er een paar jaar in de Weteringbuurt gewoond hebt, wil je niet meer weg. Buurtgenoten die vanwege werk of gezinsuitbreiding toch moesten verkassen, zie je meestal na een paar jaar weer terug; in de Weteringbuurt, of in de naaste omgeving.
beeld om een beetje op het huis te letten als je met vakantie gaat. Versterken Een paar buurtgenoten, die allemaal in een Weteringbuurt of daar vlakbij wonen, hebben het initiatief genomen om dat ‘dorpsvertrouwen’ te versterken. We zien ook elders in de stad initiatieven ontstaan
de VijzelCourant
die onder de noemer ‘stadsdorpen’ activiteiten ontwikkelen die de buurt versterken. Dat kunnen gezamenlijke activiteiten zijn, zoals stadswandelingen, hardloopgroepje of museumbezoek, maar ook een platform bieden voor burenhulp, zoals eerste hulp bij computerprobleempjes of heel even op de kinderen passen. Binnenkort hoort u meer van ons. We nodigen iedereen die zich bij dit initiatief aan wil sluiten uit zich te melden bij
[email protected]. Enkele van de initiatiefnemers
Je kunt natuurlijk veel pluspunten opnoemen, zoals de gunstige ligging in het centrum van Amsterdam, de belangrijke cultuurcentra op loopafstand, de terrassen in de buurt enzovoort. Maar het meest belangrijke is eigenlijk dat het een echte buurt of haast een dorp is: de buren groeten elkaar, je maakt een praatje, en je vangt een postpakket op dat bezorgd wordt. Buurtfeest Voor de één geldt dat meer dan voor de ander. Als je ’s morgens vroeg vertrekt en ’s avonds laat thuiskomt zal dat minder zijn dan wanneer je in de buurt werkt. Door het meewerken aan de voorbereiding van een buurtfeest leerde ik heel aardige mensen kennen die ik voor die tijd alleen maar vagelijk groette als ik ’s avonds met enige haast van de tramhalte naar huis liep. Het is niet alleen leuk om je buren beter te leren kennen, maar het is ook mooi als je even iemand iets kunt vragen. Bijvoor-
ONDERGRONDS
Bovengronds gedoe Rente de Weerd Zeer spannend wordt het de komende tijd boven de Noord/Zuidlijn. Zoals wellicht bekend is van Centraal Station tot Weteringcircuit een andere inrichting van de openbare ruimte voorzien. De Rode Loper moet meer uitstraling bieden, meer ruimte voor voetgangers, kortom, een aantrekkelijkere aanblik bieden. En dan
heeft het stadsdeel Centrum bedacht om in een deel van de lege ruimte van het metrostation een parkeergarage te bouwen. In dit geval een bijzondere, want alleen te gebruiken door buurtbewoners. Buurtbewoners die met behulp van liften hun bezit onder de grond moeten stallen. Over nut en noodzaak zijn de meningen in deze omgeving verdeeld, neutraal geformuleerd. Wat wel helder is, is dat dit project de situatie van afbouw van de Noord/Zuidlijn en aanleg van de Rode Loper er niet eenvoudiger op maakt. Vanuit de ondernemersvereniging is een plan bedacht om de aanrijdroute naar de parkeergarage te verleggen, zodat de bewoners langs de ventweg worden ontzien. Dit plan voorziet ook in meer
ruimte voor het trottoir, en dus de voetganger. Helaas is het stadsdeel tot op heden niet overtuigd van de winst die dit oplevert. Daar komt nog bij dat met het voornemen om op termijn de brug voor het Rijksmuseum deels af te sluiten voor verkeer, de verkeersintensiteit op de Vijzelgracht aanzienlijk zal toenemen. En dat heeft weer gevolgen voor de, toch al niet zo beste, kwaliteit van de lucht. En zo dreigt de situatie te ontstaan dat er over een paar jaar een mooi rood lopertje voor de deur ligt, maar in een zeer vervuilde omgeving. Daar wil je als bezoeker, maar ook als bewoner, dus niet zijn! Kortom: tijd voor een politiek café! (zie elders in deze krant).
februari/maart 2014
Een vuiltje wegwerken Peter Doeswijk Zou er in het plan voor de Rode Loper misschien ook een betere vuilophaalregeling kunnen komen? Ik heb eens gebeld met de huidige vuilnisophalers om te kijken of zij ergens mee bezig zijn. Er is bij wet een verschil tussen bedrijfsen huishoudelijk afval. De gemeente is verantwoordelijk voor het huisvuil, het ophalen daarvan kunnen ze eventueel uitbesteden aan een particulier bedrijf. Het bedrijfsafval moet worden aangeboden aan vuilverwerkers zoals Sita, Ganzewinkel,
Project ponton Van de redactie Aan het einde van dit jaar komt de ponton in de Lijnbaansgracht vrij. De bouwkeet van Max Bögl wordt afgebroken en van de Dienst Metro hoeft de ponton niet per se weg. Dat wil zeggen dat een zee van ruimte beschikbaar komt. De ondernemersvereniging dacht in eerste instantie aan een fietsparkeerplek voor als straks de metro rijdt. Mooi is dit echter niet voor de omwonenden. De ontwerpers van de Rode Loper hebben twee andere plannen voor de fietsen uitgedacht.
8
de VijzelCourant
Icova etc. Dit maakt het complex, want daardoor rijden er veel verschillende vrachtauto's door de stad op allemaal andere tijden. Het heeft ook tot gevolg dat er altijd wel ergens vuil op straat ligt. Mokum Maritiem (o.a. Icova ) experimenteert in de binnenstad met boten met perscontainers waar enkele malen per week de ondernemers hun vuil kunnen aanbieden. Bewoners kunnen daar niet terecht met hun huisvuil, vanwege bovenstaande ophaal-scheiding. De ondernemersvereniging werkt een plan uit specifiek voor de grachtengordel, waar zowel burgers als bedrijven terecht kunnen. Dit kan echter alleen werken als de gemeente een verordening aanneemt die het verschil in afval anders benoemd of als we met pasjes gaan werken. We zouden bij iedere brug op iedere gracht in ons gebied (Prinsen-, Keizers- en Herengracht) een depot kunnen maken waar afval verzameld kan worden. Op een ponton in het water kunnen de bestaande afvalcontainers geplaatst worden, terwijl we glas, papier, plastic en dergelijke via een stortkoker op de wal erin gooien. Die containers kunnen met een boot geleegd worden. Bewoners, toeristen en bedrijven kunnen zo 24 uur per dag en 7 dagen in de week hun afval daar kwijt. Qua kosten zal het niet veel verschillen met het huidige systeem, maar het geeft wel een schonere straat en veel minder CO2 uitstoot. Mocht u dit lezen en er ideeën over hebben, dan graag een reactie naar
[email protected].
5 maart: politiek café over verkeer in omgeving Wetering- en Vijzelbuurt
Ten eerste is het mogelijk een fietsenkelder in de metrobak te maken. De ingang zou dan komen bij de AFM voor de deur. Nadeel: erg duur en niet erg handig om te komen met je fiets. Het tweede plan gaat uit van de gedachte dat op het rommelige gebiedje op de Weteringschans waar nu nog een stukje bouwplaats is, zeg maar bij de Kappersakademie voor de deur, plek zou zijn om 700 fietsen te parkeren. Dat is dicht bij de ingang van de metro en op straatniveau. Over de te parkeren scooters wordt nog nagedacht. Maar dat wil dus ook zeggen dat de ponton ter beschikking komt van de buurt. Moet het een parkeerterrein blijven? Zien we liever een mooi terras? Een speelplek? Een buurtmoestuin? Een
combinatie van dat alles? Mocht iemand een fantastisch idee hebben voor de ponton in de Lijnbaansgracht, dan kunt u dat melden bij onze redactie.
De komende tijd staan er plannen van de gemeente Amsterdam op stapel die verregaande gevolgen hebben voor de omgeving rond het station Vijzelgracht. Denk daarbij aan de bouw van een parkeergarage, het afsluiten van de Museumbrug, de aanleg van de Rode Loper en het opheffen van parkeerplaatsen op straat. Niet alle plannen lijken even doordacht en op elkaar afgestemd te zijn. Met de verkiezingen voor de gemeenteraad en bestuurscommissie Centrum in het vooruitzicht, zijn deze plannen aanleiding om met politici van de verschillende partijen in debat te gaan. De buurtvereniging Wetering Verbetering (zie verder www. weteringverbetering.nl) organiseert dit debat. Wanneer: 5 maart, van 17.00-19.30 Waar: Hotel Mercure Noorderstraat 46 U bent van harte welkom om deel te nemen!
februari/maart 2014
INTERVIEW: ESTHER AGRICOLA
‘Elk pand een eigen verhaal’ Peter Doeswijk en Jolanda Janssen
9
de VijzelCourant
bühne krijgen. Vier keer een Open Monumentendag, het Grachtenboek, het Werelderfgoed Podium. Het heeft ervoor gezorgd dat monumentenzorg op een andere manier onder de aandacht kwam. Men ziet ons vaak als conservatief, omdat het gaat over bewaren en behouden. We moeten vaak zeggen: dit mag niet. Maar we hebben een omslag gemaakt. De boodschap is nu: dit kan allemaal met een monument.”
Een rare straat. En daarom fantastisch. Zo typeert Esther Agricola, directeur van het Bureau Monumenten & Archeologie (BMA) in Amsterdam de Vijzelstraat en –gracht. “Er valt over die straat heel veel te vertellen, er hebben grote jongens aan gewerkt.” Ze begint met het pand waarin BMA huist, gebouw De Bazel. “Voor ons een schitterende plek, met als saillant detail dat er 15 rijksmonumenten voor zijn gesloopt. Er zijn drie extra verdiepingen op gezet terwijl dat eigenlijk niet mocht en de directeur van de Nederlandse HandelMaatschappij, de opdrachtgever, wilde per se het 18 e -eeuwse interieur van de vergaderzaal uit het oude kantoor, inclusief kostbare behangselschilderingen, meenemen. Architect Karel de Bazel vond dat verschrikkelijk, want hij moest er het gebouw voor aanpassen.” Bruut Begin vorige eeuw besloot het Amsterdamse stadsbestuur om het toenemende verkeer in goede banen te leiden, van de Vijzelstraat een mooie boulevard te maken en de straat te verbreden naar 22 meter. Agricola: “Het is vrij bruut wat hier gebeurde. Dit complex, het Carlton, Duintjer... De ene kant van de straat hoge horizontale blokken. De andere kant lage verticale pandjes. Je kunt er het gedachte-goed uit die tijd goed aan aflezen. Dat is mooi.” Het Duintjergebouw, dat nu officieel Prinsenkeizer heet, zit in de pijplijn om aangewezen te worden als monument. Agricola: “Daar ben ik voor. Bij monumenten gaat het niet om mooi of lelijk. Maar over het belang voor die periode uit de geschiedenis, de architect, de kwaliteit van het gebouw op zich.” Omslag Afgelopen jaar was voor BMA heel belangrijk. “Met dank aan ‘400 jaar grachtengordel’ konden we veel over de
Esther Agricola
Zo werkt BMA samen met de Groene Grachten, het project van Wubbo Ockels om de Amsterdamse binnenstad te verduurzamen, en er is een adviseur gespecialiseerd in duurzaamheid. Agricola: “Niets duurzamer dan een monument, want het staat er al 400 jaar, zou je zeggen. Maar de energielasten zijn torenhoog. Er wordt vaak geroepen: van monumentenzorg mag ik geen dubbel glas. Maar er kan heel veel. Het moet verantwoord zijn voor het monument. Dubbele beglazing die heel fijntjes is, kost geld. En als je een monument dichtkit, gaat het schimmelen en rotten. Dus dan maar een beetje tocht. Het is maatwerk. Elk pand heeft een eigen verhaal en soms kost het flink wat gepuzzel voordat je eruit bent.” Stiefkind In de Vijzelstraat is het blok met de Albert
Heijn op beeldkwaliteit gerestaureerd. Agricola: “De setting en sfeer zijn heel waardevol voor de openbare ruimte van de stad. Ik vind dat we ons daar nog veel meer mee moeten bemoeien. De openbare ruimte is vaak een stiefkindje” BMA is dan ook betrokken bij het overleg van de Rode Loper. “Het Weteringcircuit, dat moet een mooi sluitstuk worden. Daar ligt een uitdaging. En het Muntplein… Die prachtige toren verdwijnt in het geweld van het verkeer. We houden ons steeds meer bezig met balans. Over nieuwbouw hebben we niets te zeggen. Maar als het in een historische setting is, moet je ook als monumentenzorg uitgangspunten kunnen aanleveren. Monumentenzorg behelst niet alleen objecten, maar ook stedenbouw. Dan kom je op zaken als beeldkwaliteit, het karakter en de geleding van de straat.” Een klein ouderwets boemeltrammetje tussen Weteringcircuit en Centraal Station, zoals in San Francisco of Lissabon, zou ze best leuk vinden. “Mits die niet alleen voor toeristen is, maar ook mensen erop springen om naar hun werk te gaan.” Meevallers Het brengt ons gesprek op de Noord/ Zuidlijn. Agricola: “Aanvankelijk werd gedacht: die kan schade aanbrengen aan de stad. Maar dat is heel erg meegevallen. De Noord/Zuidlijn heeft ons heel veel gebracht aan kennis – niet alleen door archeologische opgravingen, maar wij hebben ook nieuwe inzichten gekregen over de geschiedenis van Amsterdam. Neem alleen al het aantal vondsten, van scherf tot pijpenkop. Dat hadden we geraamd op 70.000, het werden er 700.000. We zijn aan het onderzoeken wat wij met de vondsten gaan doen in het station Rokin.” De verzakkingen op de Vijzelgracht zetten haar ook aan het denken. “Wij weten wel hoeveel monumenten langs de lijn staan. Maar nu konden wij een inventarisatie maken van de interieurs. Onze mensen zijn achter de voordeur geweest en ze hebben heel leuke ontdekkingen gedaan. Fantastische monumentale interieurs, mooie kapconstructies. Het heeft geresulteerd in het rapport Zeven eeuwen geschiedenis langs de Noord/Zuidlijn. Naar aanleiding daarvan komen later dit jaar een tentoonstelling en een boek.”
februari/maart 2014
Shoppen
10
extra vlinders in de buik. Verkrijgbaar in puur, wit en melkchocolade. Merk: Hanfnatur Canalada Chocola. Prijs €6 voor 100 gram. Impacto, Vijzelstraat 95
Valentijnsdag is natuurlijk een leuke traditie, maar het is natuurlijk onzin om alleen dan lief te zijn voor je partner. Hem of haar je liefde verklaren kun je het hele jaar doen. De VijzelCourant ging op zoek naar speciale cadeaus voor de beminde wederhelft. Zakelijk In deze handige en vooral fleurige doosjes kun je de meestal strakke en saaie visitekaartjes herbergen. Op die manier raak je ze niet kwijt in je tas of jaszak en blijven ze goed bewaard. Maker is Hermin de Cock. Prijs: klein formaat €10, groot formaat €14,95. Stadsboekwinkel, Vijzelstraat 32
Hogere sferen Van chocolade wordt beweerd dat het voor een goed humeur zorgt. Verder bevat chocola fenylethylamine, een natuurlijke stof die gewoonlijk door onze hersens wordt geproduceerd als we verliefd zijn. Deze biologische chocoladerepen met hennepzaden zorgen voor net een beetje
EERSTE INDRUK
Begin bij jezelf Mérèl Bilderbeek Waarom is het werken met personeel soms zo frustrerend? Ik spreek keer op keer ondernemers die klagen over hun personeel. Mijn idee is dat het met name te maken heeft met de verwachtingen van een
Knoopsgaten Tijdens een stijlvolle avond uit krijgt je overhemd met deze manchetknopen zeker de volle aandacht. De collectie van Robert Admiraal is geïnspireerd op de grachten van Amsterdam ter ere van 400 jaar grachtengordel. Prijs: zilveren knopen €69, gouden €79. Stadsboekwinkel, Vijzelstraat 32
de VijzelCourant
elke nek of schouder. Daarnaast is de afdruk van de exemplaren ook erg bijzonder. Voor liefhebbers van de stad zijn deze luxe sjaals een origineel aandenken. Ze komen in drie kleuren. Makers: Barentsz Urban. Prijs: vanaf €69. Stadsboekwinkel, Vijzelstraat 32
Moustache love Tegenwoordig is het een trend onder mannen om de baard of snor te laten staan. Maar dan wel een goed verzorgde, met producten zoals snorwax en baardolie. Merk: Capt. Fawcetts. Moustache wax 15 ml €12,95, Alumsteen €10,50, baardolie €28, scheerschuim €28,50. Strong Young Urban, Vijzelstraat 125
Verleidelijk zacht Een zijden sjaal is een verwennerij voor
ondernemer. En ook de aansturing door de ondernemer. Je krijgt de medewerker die je verdient, zeggen sommige trainers. Daar geloof ik in. En als een medewerker zijn werk niet goed doet, heeft dit meestal niets te maken met het niet goed willen doen, maar veelal met het niet goed kunnen doen. De redenen waarom zijn talrijk, dus stel vragen. Laat de medewerker zelf met antwoorden en oplossingen komen. Wat is anders? Zijn de verwachtingen wel goed doorgenomen? Is het proces wel goed
doorlopen? Was de medewerker voldoende in staat gesteld om de taak te volbrengen? Door vragen te stellen laat je de medewerker zélf nadenken in plaats van het voor hem in te vullen. Heb je vragen gesteld, en blijkt dat alles wel zou moeten leiden tot het gewenste eindresultaat, stel dan de vraag aan jezelf: heb ik wel de juiste persoon op de juiste taak gezet? Mérèl Bilderbeek is imago-consultant, styliste en trainer bij Nelleke Mulder Imago Groep.
februari/maart 2014
MAIL & FEMALE
25 jaar pionieren Jolanda Janssen Een memorabel moment is een beetje stilletjes voorbij gegaan: Mail & Female, Nieuwe Vijzelstraat 2, bestond afgelopen oktober 25 jaar. “We hebben er niet hard mee aan de weg getimmerd”, vertelt eigenares Hanni Jagtman. “We hebben een crazy jaar achter de rug, met een grote verbouwing. En zoiets loopt altijd uit qua tijd en geld, dus er was niet veel meer over voor een feestje.” Dat wil niet zeggen dat ze het 25-jarig bestaan niet bijzonder vindt: “Er is veel gebeurd in die jaren. Op het gebied van seksualiteit en vrouwen is nog een lange weg te gaan. Maar er is ook al veel bereikt.” Daarmee doelt ze op de openheid in de maatschappij over seksualiteit en de rol van vrouwen daarin, maar ook op de kennis die daar inmiddels over is. “Toen was er niks. Nu weten we redelijk hoe vrouwen in elkaar zitten en genot kunnen verwerven. Ze heeft wat dat betreft het heft in eigen handen genomen. De meest wezenlijke verandering – voor het oog althans – van de afgelopen 25 jaar is dat er nu producenten zijn die producten maken zoals lingerie en seksspeeltjes of dvd’s, die er mooi uitzien, fijn aanvoelen en met liefde gemaakt zijn, met oog voor de vrouwelijke klant, terwijl de man ze ook apprecieert.”
REGELRECHT
Ontslag en WW Eén van de vragen die we regelmatig krijgen is of je recht hebt op een WWuitkering, wanneer je instemt met je ontslag. Vroeger luidde het advies altijd: ‘stem nooit in met je ontslag, want er bestaat een grote kans dat het UWV de WW-uitkering zal weigeren wegens verwijtbare werkloosheid’. Werknemers protesteerden daarom altijd tegen een ontslagaanzegging, ook al waren ze het er eigenlijk wel mee eens omdat ze bijvoorbeeld
11
Tarzan Bij Mail & Female, van oorsprong een postorderbedrijf maar al sinds jaren ook winkel, kan je terecht voor prachtige spannende lingerie die ook nog een lekker zit, erotica als vibrators en handboeien, dvd’s en boeken en cadeauartikelen als een keramiek vaasje in de vorm van de iconische vibrator Tarzan (“die overigens niet meer op de markt wordt gebracht”). Maar zoals gezegd: er is nog een hoop werk aan de winkel op seksueel gebied. Jagtman: “Ik denk dat we hard aan het werk moeten met openheid over seksualiteit, en dat geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. We zouden meer moeten praten over wat we van elkaar verwachten en bedenken hoe we in een langdurige relatie ook seksueel aantrekkelijk voor elkaar kunnen blijven. Daarin wordt veel getobd in lange relaties; de partners houden nog wel van elkaar, maar de seksualiteit is verdwenen.”
de VijzelCourant
de agenda op www.mailfemale.com. De verbouwing uit het begin van dit verhaal was om daarvoor een mooie ruimte te creëren. Jagtman: “De winkel vinden Amsterdammers niet meer raar, al is-ie voor buitenlanders nog een openbaring. Maar in de workshops zijn we uniek. Nog wel: er zijn al hotels die het als spannend uitje ook aan hun gasten aanbieden. Het zit blijkbaar in ons bloed: we hebben kennelijk de rol van pionier.” Hanni Jagtman
Onzeker Mannen, benadrukt ze daarbij, zijn onzeker geworden door de veranderde vrouwelijke seksualiteit en moeten hun rol opnieuw uitvinden. Vrouwen kunnen daarin weer een rol spelen als ze open en eerlijk zijn over wat ze prettig en lekker vinden. “We weten best veel, nu komt het erop aan dit ons eigen te maken en ons leven te veraangenamen”, aldus Jagtman. Mail & Female plant het hele jaar dan ook events rond de thema’s vrouwelijke seksualiteit, liefde en porno: lezingen, films performance-achtige avonden, maar ook workshops over onderwerpen als aftrekken en tantra voor koppels. Zie voor ook wel inzagen dat er geen werk meer was. Om zinloze ontslagprocedures te voorkomen is de Werkloosheidswet gewijzigd. Indien de werkgever het initiatief tot het ontslag neemt, en de werknemer stemt hiermee in, dan is de werknemer niet verwijtbaar werkloos. Dit betekent dat een werknemer zich niet meer tegen een ontslagaanvraag hoeft te verweren. Hij kan ook instemmen met een beëindigingsovereenkomst, dat is een overeenkomst waarbij werkgever en werknemer overeenkomen dat er een einde komt aan de arbeidsovereenkomst. Het is wel noodzakelijk om in de overeenkomst op te laten nemen dat de
overeenkomst is opgesteld op initiatief van de werkgever en dat het ontslag niet aan de werknemer is te wijten. Is er dan nooit meer sprake van verwijtbare werkloosheid? Jawel, daarvan kan sprake zijn als de werknemer vanwege een dringende reden op staande voet wordt ontslagen of wanneer hij zelf ontslag neemt. Verder moet de werknemer er op letten dat de werkgever de juiste opzegtermijn in acht neemt. Doet de werkgever dit niet, dan zal het UWV de WW-uitkering over de opzegtermijn weigeren. Westhoff advocaten Tineke Klijnstra
februari/maart 2014
12
de VijzelCourant
Citaat van de straat De Vijzelstraat en –gracht vormen een van de drukste verkeersaders van het centrum. Voetgangers, fietsers, auto’s, duizenden mensen komen erdoor heen. Waarom? We gingen de straat op en vroegen het. Zonnetje Jaqueline (24) uit Amsterdam en Harm (25) uit Leiden zijn beide werkzaam bij Urban Outlet. “We vangen de eerste zonnestralen op. Het is toch bizar dat we in februari zonder jas buiten kunnen zitten. Ben blij dat onze winkel niet in de Kalverstraat is. Hier kunnen we tenminste enigszins rustig voor de deur zitten", vertelt Harm. Collega Jaqueline: “De ondernemers en buurtbewoners zouden meer moeten samenwerken. Er zijn genoeg acties te verzinnen om elkaar te helpen. Dat stimuleert de klandizie en de sfeer tussen de ondernemers.”
Kunstenaar Ferdinand Folmer (61) uit Amsterdam: “Ik ben speciaal voor een tentoonstelling van Hinke Schreuders in de Schatkamer van het stadsarchief gekomen. De Weteringgalerie, waar zij eerder exposeerde, heeft na 42 jaar jammer genoeg haar deuren moet sluiten. Hinke is een nog redelijk jonge kunstenaar waarvan ik de ontwikkeling graag volg. Vooral voor beginnende kunstenaars is het van belang dat ze een steuntje in de rug krijgen. Wat is tot nu toe van haar werk heb gezien, is erg charmant, intiem en mooi.”
Kaftkoningin Sterre (12) uit Amsterdam: “We hebben net schoolspullen gekocht en nieuw kaftpapier. Mijn moeder gaat me vanavond helpen kaften, want ik kan het niet zo goed terwijl zij een kaftkoningin is. Nu is het de buurt aan mijn moeder, en zijn we onderweg naar de stadsboekwinkel.” Moeder Laura (43): “Ik ga een boek halen over Amsterdamse grachtenpanden. Het is mijn droom om ooit hier in de buurt in een grachtenpand te wonen. We zijn allebei fan van deze straat en komen hier zo vaak dat we er net zo goed zouden kunnen wonen.”
Levendig Maurice Groenhart (31) net verhuisd vanuit Utrecht. “Ik werk en woon net vier weken in Amsterdam. En ik moet zeggen dat het me goed bevalt. Utrecht is erg rustig. Het valt mij op dat het hier zelfs in de vroege ochtend levendig is. Vooral hier in de straat lijkt altijd wat te gebeuren en je vindt er zoveel verschillende zaken dat er altijd wel iets te doen valt. Naast werk ben ik hier regelmatig te vinden in P.king en het Vlaamsch Broodhuys. Verder shop ik graag bij Acht. Ben namelijk dol op sneakers."
Break Nederlandse Liz (26): “We zitten hier op het bankje bij te komen en een aankoop te overwegen. Ik heb net bij City Optiek een leuke bril gezien. Mijn vorige bril, die stukken goedkoper was dan de monturen die ik net heb gezien, heeft het maar zes maanden overleefd. Wellicht handig dat ik ditmaal een exemplaar van betere kwaliteit aanschaf.” Gus (32) uit Manchester: “Ik zit hier erg lekker. Eindelijk een plek waar je niet hoeft te betalen om rustig te zitten. In Manchester vind je zulke charmante straten zoals deze niet. Na onze break gaan we verderop in de straat koffie drinken."
februari/maart 2014
13
Een huis met allure Maaike Bloem Medewerker Stadsarchief Wie de Vijzelstraat uitloopt richting Heineken Experience, loopt langs het Tweede Weteringplantsoen. Wat velen niet weten is dat nummer 21 van dit plantsoen het voormalige woonhuis van Gerard Adriaan Heineken, de oprichter van de Heineken-brouwerij, is. Op diezelfde plek zit nu het hoofdkantoor van Heineken International. Stoombierbrouwerij
HART VOOR WIJN
Balans Onlangs kwam een klant in de winkel (dat hebben we gelukkig vaker) die een door haar ontdekte favoriete wijn ineens niet meer lekker vond. Dit probleem legde ze bij ons neer om te kijken of wij hier een antwoord op hadden. Na een klein gesprek kwamen we er op uit dat het mis ging bij de balans tussen wijn en spijs. Net als alles in het leven is ook hier de balans uitgangspunt nummer 1! De bewuste avond dat haar ‘ontdekking’ haar niet meer smaakte, hadden ze zuurkool gegeten. En laat die nou de boosdoener zijn geweest. De zuren van de zuurkool waren niet in balans met de zuren van de wijn. Ze waren veel sterker, waardoor de zachte zuren van de wijn werden overmeesterd en er een
Nummer 21 is een hoekhuis met de allure van een vrijstaand landhuis, speciaal voor Gerard Heineken gebouwd door de architect A.L. van Gendt. Van Gendt was destijds een gerenommeerde architect die bekend stond om zijn ontwerpen in neoclassicistische stijl met elementen van de Hollandse renaissance. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het Concertgebouw, Paleis voor Volksvlijt en de Hollandse Manege van zijn hand zijn. Na de afronding van de bouw in 1890 betrekt Gerard Heineken samen met zijn vrouw freule Mary Tindal en zoon Henry Pierre in 1891 de woning. Heineken zal hier maar twee jaar wonen. Op 18 maart 1893 overlijdt hij vlak voor een algemene aandeelhoudersvergadering van zijn bedrijf, waarschijnlijk aan een hartaanval. Tot zijn dood in 1893 op 51-jarige leeftijd staat Heineken aan het hoofd van de succesvolle Heineken’s Bierbrouwerij Maatschappij met brouwerijen in Amsterdam en Rotterdam. Op 22-jarige leeftijd kocht hij zijn eerste brouwerij en hij wist in korte tijd zijn bier tot een groot succes te maken. Hij legde hiermee de basis voor het huidige Heineken concern. In het stadsarchief Amsterdam is van 7 februari t/m 11 mei de tentoonstelling Heineken’s Amsterdam. Gerard Heineken, brouwer en bouwer te zien. weeïg fruitig sapje overbleef. Een vergelijkbare situatie heb ik zelf meegemaakt tijdens een van de eerste wijn–spijs proeverijen die ik bijwoonde. We kregen van de docent een glas verse jus d’orange van hele rijpe sinaasappels. “Neem maar een flinke slok”, was zijn opdracht. Het lekkere zoete sap met lichte citruszuurtjes gleed soepel mijn keel in. Vervolgens moesten we eerst een klein theelepeltje honing door de mond laten gaan om daarna nog zo’n heerlijke slok van die zoete verse jus d’orange te nemen. Ik kan u verzekeren dat ik moeite had om die slok door te slikken. Wat een verschrikkelijk zuur sap was het geworden. Doordat de zoetheid van de honing veel sterker was, konden mijn smaakpapillen het zoete sap niet meer herkennen. De balans in zoet en zuur was volledig weg. Als u thuis dus een mooie wijn– spijscombinatie wilt maken, houdt dan balans tussen alle smaken van het gerecht
de VijzelCourant
foto: Kohnstamm/Hulsenbeek
Heineken Villa
Advertentie
Assistentie nodig bij een persbericht? Uw website? Een personeelsblaadje? Jolanda Janssen Voor al uw redactionele klussen
[email protected] 06-51993915
én de wijn. Komt u hier niet uit, dan helpen wij u graag met een advies dat goed in balans is! Frank de Bie en Mark de Graaf Hart’s Wijnhandel
H
A
R
T
V O O R W
I
J
N
februari/maart 2014
14
de VijzelCourant
Atelier ‘t Sieraad
Galerie de Opsteker
Museum van Loon
Derde Weteringdwarsstraat 8c
Noorderstraat 61
Keizersgracht 672
Elke laatste vrijdag van de maand Coffee to Gold; laat onder het genot van een kopje koffie je sieraden gratis oppoetsen.
Fernando Madera (Columbia), schilderijen, fotografie en objecten.
Carlton NH Hotel
Herengracht 470
28 feb tot 9 juni: Kinderportretten, van Santvoort tot Lampe. Sinds 1630 laat de familie Van Loon haar kinderen portretteren door grote namen als Dirck Santvoort, Nicolaes Maes, Thérèse Schwartze en Katinka Lampe.
Vijzelstraat 4
Vrijdag 21 februari: 18.00 tot 20.00uur meet en greet met Chiel van Zelst, ‘the Amsterdam Painter’. &Foam Keizersgracht 609
Tot 12 maart: overzichtstentoonstelling van de legendarische fotograaf William Klein. 21 maart tot 4 mei, Kaveh Golestan, The Citadel. Kaveh Golestan (1950-2003) was een Iraanse documentaire fotograaf en een pionier in straatfotografie. 21 maart tot 1 juni: Ricard Mosse, The Enclave. Een grote multimedia-installatie. Zo. 30 maart 13.00 uur: Lunch Bytes, lezing over fotografie ism Goethe Institut.
Goethe Institut
Di 11 maart, 19:30 uur, lezing The Sandberg Series, Tristan Garcia, schrijver en filosoof. Do 20 maart, 20.00 uur: literair café. Marieke Smithuis interviewt Uwe Timm over zijn nieuwe roman De macht van begeerte. Do 27 maart 20.00 uur: lezing Joseph Vogl, Das Gespenst des Kapitals. Vr 28 maart 21.00 uur, concert Aloa Input. Institut Français Vijzelgracht 2
17 tot 23 maart: Week van de Franse taal en de Francofonie in Nederland. T/m 29 maart: tentoonstelling IJstijd, selectie striptekeningen van Nicolas de Crécy. 29 maart: wijnproef workshop Corbières. Museum Geelvinck Hinlopen Huis Keizersgracht 633
Platon 2012 © Richard Mosse Heinz
T/m 28 feb: Herdenking ontzet van Leningrad op 26 januari 1944, fototentoonstelling. T/m 19 mei: tentoonstelling ‘1813: Nederland door de Russen bevrijd’. Kamerconcerten: iedere zondagnamiddag de ‘Geelvinck Salon’, aanvang om 16.45 uur, toegang 18 euro. Reserveren via de website Geelvinck.nl.
© Katinka Lampe Stadsarchief Vijzelstraat 32
T/m 11 mei: Heinekens Amsterdam Filmzaal: een speciaal voor de Heinekententoonstelling gemaakte compilatie van historisch filmmateriaal van en over Heineken. Schatkamer: t/m zondag 16 maart een vitrine ingericht met werk van kunstenaars Hinke Schreuders en Clara Brinkgreve. Kofferkluizen: Het bier is weer best. Reclamefoto’s van Paul Huf Za en zo om 14.00 uur: rondleiding De Bazel. De Jong - Windig
februari/maart 2014
15
de VijzelCourant
KIP IN SINAASAPPELSAUS Ingrediënten voor 4 personen: 4 kipfilets zout en peper naar smaak scheut olijfolie 2 wortelen 1 ui 1 eetl. kristalsuiker sap van 3 sinaasappels sap van 1 limoen half glas witte wijn
UIT DE VIJZEL
Doe de wortel en ui in de pan en bak tot de ui bruin kleurt. Voeg het sinaasappel- en limoensap, de suiker en de witte wijn toe. Een paar minuten zachtjes laten doorkoken, om de smaken goed te laten mengen. Voeg zout en peper naar smaak toe. Pureer de saus eventueel in een foodprocessor of mixer als je liever een heel gladde saus hebt. Leg vervolgens de kip weer bij de saus in de pan, deksel erop en 10-15 minuten zachtjes laten pruttelen.
Bereiden: Snijd de wortelen in kleine stukjes en hak de ui fijn. Kruid de kipfilets met peper en zout. Doe een flinke scheut olijfolie in een braadpan met dikke bodem en bak de kipfilets rondom bruin. Desgewenst kan je de kip ook in kleine stukjes snijden. Haal de kip na het braden uit de pan en leg opzij.
Serveren: Kip en saus op een bord leggen en eventueel serveren met een schijfje sinaasappel. Lekker met rijst en een eenvoudige salade van ruccola, komkommer, tomaat en geroosterde pijnboompitten.
Iedere uitgave een recept van een van onze ondernemers of bewoners.
Jolanda Janssen, Boek ’n Plank, Vijzelgracht 11
Sudoku makkelijk
2
Sudoku moeilijk
3
8
1
2
3
9
6
6
3
1
7
8
4
1
6
4 5
2
8
6
9
7
1 4
7
8
3
7 3 4
2
8 1
7
6 5
8
1
6
4
6
8
3
2 4
2
3
7
5
7 2
5
2 4
6
9
2 9
4
5
8
Vorige editie makkelijk 7
6
2
3
9
4
8
5
1
9
3
1
2
5
8
4
6
7
8
5
4
1
7
6
9
3
2
5
9
7
8
4
2
6
1
3
6
2
8
5
3
1
7
4
9
1
4
3
9
6
7
2
8
5
3
7
6
4
2
5
1
9
8
2
8
5
6
1
9
3
7
4
4
1
9
7
8
3
5
2
6
Vorige editie moeilijk 8
5
4
7
3
9
6
2
1
9
6
2
4
8
1
3
7
5
7
1
3
5
6
2
8
4
9
6
4
8
3
1
7
9
5
2
5
2
9
8
4
6
1
3
7
3
7
1
2
9
5
4
8
6
1
8
7
9
2
3
5
6
4
4
9
5
6
7
8
2
1
3
2
3
6
1
5
4
7
9
8
COLOFON Verschijnt eens per twee maanden Redactieadres Vijzelgracht 11, 1017 HM Amsterdam Mobiel 06-51993915 Mail
[email protected] Redactie , Peter Doeswijk, Jolanda Janssen, Natalia Walenkamp Eindredactie Jolanda Janssen Lay out Natalia Walenkamp Medewerkers Frank de Bie, Mérèl Bilderbeek, Maaike Bloem, Marisia Cardoso, Peter Doeswijk, Mark de Graaf, Gerrit de Jager, Tineke Klijnstra, Hans Walenkamp, Rente de Weerd Portretfotografie Caro Bonink Druk Dijkman Print, Diemen Deadline volgende editie 25 maart 2014
Archieffoto’s zijn beschikbaar gesteld door het Stadsarchief. De VijzelCourant is een gratis uitgave van Ondernemersvereniging De Vijzel en mede mogelijk gemaakt door Stadsdeel Centrum. Lid worden van Ondernemersvereniging De Vijzel? Stuur een mail naar
[email protected] of bel 06-17974488 of kijk op www.devijzelamsterdam.nl Alle rechten berusten bij Ondernemersvereniging De Vijzel cq de betreffende auteur/fotograaf. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.
februari/maart 2014
16
de VijzelCourant
Spaces Vijzelstraat | contactpersoon Vivian Suhr email:
[email protected] | telefoon: 020-240 2400
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL ABS Actual Business Services AFM Albert Heijn Albus Hotel Antiek en Klokken Architectenbureau Vroom Astoria Vastgoed B.V. Atelier ‘t Sieraad Atria Aurora Kontakt Azijnman Opticiens Banks Mansion Be Human Productions Boek 'n plank Borghese Real Estate Broodjeszaak Etenstijd Bureau B+B Café Bistro De Fles Café Feijoa Café Le Patron Café Mulder Café Myrabelle Café P.king Café restaurant Panini Caro Bonink Fotografie Cindy’s City Optiek
Coffeeshop Little Croissanterie Le Mortier De Badjassenwinkel De Bazel Conference Center De Galerij Lijstenmakerij Dermatologisch Centr. Wetering Devils & Angels Dirk Witte Dutch Homemade Dutch Dry Clean Finn Dutch Amsterdam Foam Foto Studio Heno Gebroeders Winter Gone with the Wind Hart's Wijnhandel Holtkamp Patisserie Jos Harm Juice & Salad Café Kind of Food Koek, Shaeffer & van Tijen Kroonenberg Groep Link Taal Studio Lopers Company Mail & Female Mercure Hotel Museum van Loon
NH Carlton Hotel NV Stadsgoed Organic Oskar Travel Pathé de Munt Pesto Presto Peter Doeswijk Printerette Priwet Rossia Qas Holidays Restaurant Senses Rogh’s Deli Simon Meijssen Stadsarchief Stadsboekwinkel Sumo Sushi & Grill Restaurant SYU That's Amore The Natural Health Company Van Dulst Kapsalon Village Bagels Vijzel Vintage Vlaams Broodhuys Nieuwe leden: Spaces Westhoff Advocaten Coffeeshop Mellow Yellow
