de VijzelCourant
april/mei 2013
1
Berichten van ondernemersvereniging De Vijzel
de VijzelCourant
3e jaargang nr. 2, april/mei 2013
gratis uitgave, oplage 3800
Koninginnedag
Bahique
Four Seasons
pagina 3
pagina 8
pagina 8
Foto: Jolanda Janssen
Bomen Onvoorstelbaar! Na meer dan tien jaar staan er weer bomen op de Vijzelgracht. Ooit stond die gracht vol met tientallen prachtige platanen, die echter tot groot verdriet van de bewoners in verband met de aanleg van de metro en het bijbehorende station dienden te worden gekapt. Nu de aannemer klaar is met het grote werk en de meeste risico's achter de rug
zijn, vond Peter Doeswijk het wel weer tijd dat deze platanen terugkwamen. In samenwerking met Dienst Metro, de eigenaar van het Prins en Keizer-gebouw Borghese en natuurlijk aannemer Max Bögl zijn er 17 platanen geregeld van vier jaar oud. De bomen staan voorlopig in stalen bakken in de bouwput zodat de aannemer ze, indien nodig, kan verplaatsen.
Als de metro dan over een jaar of 4 klaar is zijn deze bomen inmiddels acht jaar en al flink gegroeid, zodat ze in de volle grond geplaatst kunnen worden. En ondertussen hebben de bewoners weer uitzicht op groen. We gaan ervan genieten. Hopelijk u ook. De redactie
Museumbrug
Arthur Frommer
Prins en Keizer
pagina 13
pagina 9
pagina 6
april/mei 2013
VOORWOORD
Enthousiasme Soms kom je in situaties die je niet kunt voorspellen. De afgelopen ledenvergadering was zo’n situatie. Op een schitterende locatie, met zwembad, verzorgd door het Albus Hotel, waarvoor nogmaals dank. Meer dan dertig leden kwamen en er ontstond een prachtig enthousiast gesprek. Het is een feest om voorzitter te zijn van zo’n mooie groep ondernemers. En dat terwijl ik eigenlijk niets te melden had, omdat de gemeente op dat moment nog niet had gereageerd op onze aanvraag voor een evenementenvergunning. Wel had Jeanine van Pinxteren, stadsdeelvoorzitter, ons laten weten geen geld te geven voor Koninginnedag, wat ze wel samen met de burgemeester beloofd had! Maar met al die enthousiaste ondernemers dacht ik: we gaan niet opgeven. Dus een brief gestuurd aan E. van der Laan en J. van Pinxteren en een dag later ook de pers erbij gehaald en via de kranten en tv een oproep gedaan om naar ons te luisteren, want we hebben echt een punt. Ook had ik een beter plan voor het Spui en Waterlooplein beschreven in deze brief. Bij de commissie Algemene Zaken heb ik ingesproken. Meer kon ik niet doen. Wel roep ik iedereen op om vóór en ná Koninginnedag zoveel mogelijk zijn best te doen om samen met het personeel zo netjes en vriendelijk mogelijk zijn zaak te drijven, maar ook in de omgeving van de zaak aardig te zijn en de boel schoon te houden. Het vuilnis niet te vroeg op straat en dan ook netjes en verzorgd. Ramen gelapt. Zodat we als straat zo goed mogelijk voor de dag komen. En waarom? Nou, de hele internationale pers loopt een week lang rond met foto- en tv-camera's om in al hun landen te laten zien hoe mooi Amsterdam is, dat is dus héél véél gratis reclame voor Amsterdam, waarvan we nog heel lang profijt kunnen hebben.
Peter Doeswijk Voorzitter OV de Vijzel
2
de VijzelCourant
INHOUD 2
VOORWOORD PETER DOESWIJK
3
KONINGINNEDAG
4
ONDERNEMINGEN OVER VERKOOP VIA INTERNET
5
NIEUWS VAN DE STRAATMANAGER COLUMN RECHTGEAARD
6
PRINS EN KEIZER
7
BOVEN HET MAAIVELD NELLEKE MULDER IMAGOGROEP
8
NIEUW IN DE STRAAT FOUR SEASONS, BAHIQUE
9
MERCURE HOTEL ARTHUR FROMMER
10
SHOPPEN COLUMN ONDERGRONDS
11
RED EEN PORTRET BUURTOPERA GUNTHER EN JULIA
12
CITAAT VAN DE STRAAT
13
STADSGEZICHTEN WIJNCOLUMN HART VOOR WIJN
14
AGENDA STRIP HEINZ
15
RECEPT SUDOKU COLOFON
16
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL
STRAAT EN GRACHT IN FOTO’S Voor deze editie zijn de foto’s van de fotostrip gemaakt door Sarah de Rijcke. Ze schrijft: ,,De Vijzelstraat associeer ik met jachtig doorgaand verkeer. Op de dag dat ik foto's ging maken was de straat ook voortdurend het decor voor vrachtverkeer, pakketvervoerders en natuurlijk personen(en honden...)vervoer. Een mooi, levendig straatbeeld. Voor het contrast heb ik daarnaast doorkijkjes gefotografeerd naar de zijstraten en -grachten van de Vijzelstraat, met als suggestie dat je daar even kunt ‘ontsnappen’ aan alle hectiek."
april/mei 2013
3
KONINGINNEDAG 2013
Helaas geen compromis Jolanda Janssen en Peter Doeswijk Koninginnedag 2013 belooft een fantastisch feest te worden. Helaas niet voor onze ondernemers. Het wordt geen dag, zelfs niet in afgeslankte vorm, zoals ondernemersvereniging De Vijzel voor ogen stond en waar al een jaar aan gewerkt is. Na overleg met burgemeester Eberhard van der Laan en stadsdeelvoorzitter Jeanine van Pinxteren mogen de ondernemers van de Vijzelstraat en – gracht eigenlijk helemaal niks.
Toiletwagens Ook wilde De Vijzel toiletwagens plaatsen op de bruggen over de grachten die de Vijzelstraat en –gracht kruisen. Tienduizenden mensen passeren de straat (of varen over de gracht), maar ruime toiletvoor-
De afgelopen jaren is de straat op Koninginnedag in steeds grotere mate vol komen staan met (illegale) hamburgerstands, suikerspinwagens, aggregaten, professionele marktkramen en dergelijke, die van heinde en ver kwamen. Onze eigen ondernemers moesten soms vechten om hun stoep vrij te houden, en zelf wat te kunnen verdienen.
de VijzelCourant
zieningen waren er niet. De diverse café’s konden de stroom niet aan, met als gevolg dat mensen tussen auto’s, in portieken, en in de grachten hun behoefte deden. Geen fraai gezicht (of geur). Vergunning werd echter niet afgegeven, want de straat vrij moest blijven omdat het een calamiteitenroute is. Vreemd, want die marskramers uit Verweggistan konden er zonder problemen hun wagen neerzetten; van handhaving was wat dat betreft geen sprake. Niets Onze plannen werden uitermate positief ontvangen. En toen kondigde koningin Beatrix haar aftreden aan. Vooropgesteld: wij gunnen haar en haar zoon een prachtig feest. Maar we waren natuurlijk niet echt blij met de mededeling dat er niks meer mocht op de Vijzelstraat en –gracht. We hebben dan ook niet opgegeven, zijn tot op het allerlaatste moment in gesprek gegaan en uiteindelijk is het resultaat: De Vijzel mag geen marktkramen plaatsen, geen toiletwagens, geen leuke acts, geen guirlandes over de straat, en geen bandjes in de straat. Stoep Jammer, maar we hebben ons uiterste best gedaan. De gemeente heeft toegezegd 29 april de gracht bij het Weteringcircuit af te zetten, na de laatste tram, en heeft beloofd de gracht en straat vrij te houden van marktkooplui van buiten. Vrijwel zeker komen er geen toiletwagens. Het blijft natuurlijk vrijmarkt in Amsterdam. Alle bewoners en ondernemers raden we aan om alleen maar op de eigen stoep iets te doen. En ondanks alles zullen wij als vereniging de straat volhangen met vlaggen en de hele week ons best doen zo goed mogelijk voor de dag te komen.
Toezegging De Vijzel heeft vorig jaar een inventarisatie gemaakt van de problemen, en is in gesprek gegaan met de gemeente om een en ander in goede banen te leiden. Het resulteerde in de toezegging van de burgemeester en de stadsdeelvoorzitter dat De Vijzel een evenementenvergunning zou krijgen, plus een subsidie, om zelf een mooi feest te organiseren. De ondernemers waren allemaal enthousiast, en het ROC van Amsterdam en de Hogeschool van Den Haag hadden medewerking toegezegd.
Fiets gestolen!
de Nederlandse tekenaar Linde Faas een etiket dat een waar collector’s item is.
Het klinkt een beetje raar dat je als wijnspeciaalzaak in de handel van gestolen fietsen gaat, maar het gaat toch echt gebeuren! De Gestolen Fiets is namelijk al jaren een wijn die Dirk van der Niepoort (beter bekend van zijn porthuis Niepoort) speciaal voor de Nederlandse markt maakt in de Douro in Portugal (prijs ! 9,55 bij Hart’s Wijnhandel). Geïnspireerd door de troonwissel en de Gestolen Fiets ontwierp
Het verhaaltje erop: de fiets van prins Willem-Alexander wordt gestolen, maar geen nood: hij mag achterop bij zijn moeder. Als ze in een park even uitrusten besluit Koningin Beatrix dat het tijd is om afstand te doen van de troon. De overdracht van de kroon vieren ze met een glas wijn. Daarna springt prinses Beatrix achter op de fiets bij Koning WillemAlexander en brengt hij haar naar huis.
april/mei 2013
ONDERNEMINGEN OVER...
Verkoop via internet Marisia Cardoso Online ondernemen is in opmars in winkelland Nederland. Uit recent onderzoek van Het Economisch Bureau van ING en magazine De Zaak blijkt dat maar liefst 95% van de ondernemers zich online inzet voor bedrijfsdoeleinden. Hoe zit het met de ondernemers in de Vijzel? Kunnen klanten ook virtueel shoppen in de Vijzelstraat? En hebben ze Facebook-likes of Twittervolgers?
Mark Kenbeek Gone with the wind, Vijzelstraat 22 Speelgoed winkel Gone With The Wind heeft naast Facebook en Twitter ook een complete webshop waar alle artikelen besteld en gelijk afgerekend kunnen worden. ,,Onze website hebben we in 1998 opgezet. De laatste jaren hebben we allerlei aanpassingen doorgevoerd om het de klant steeds makkelijker te maken. Zo kun je bijvoorbeeld via IDEAL veilig online betalen. Twitter gebruik ik om de leveranciers op de voet te volgen." Kenbeek ziet ook nadelen bij online winkelen. ,,We kunnen niet garanderen dat de bestelling binnen een dag op de deurmat ligt, omdat het niet alleen van ons afhangt hoe snel dit zal gaan. Zelf heb ik ooit weken moeten wachten op een cadeautje dat ik voor de verjaardag van mijn schoonvader online had gekocht en binnen
4
drie dagen geleverd zou worden. Daar kwam nog eens bij dat de communicatie met het bedrijf erg slecht was. Vandaar dat wij niet aan automatische bevestigingsmails doen, maar een persoonlijk mailtje tikken met de stand van zaken." De winkel aan de Vijzelstraat zal als het aan Kenbeek ligt nooit plaatsmaken voor alleen een webshop. ,,Dan mis je het persoonlijke contact met de klanten. Ik vind het ouderwets winkelen zowel voor de klant als voor de ondernemers de beste manier. Klanten zien wat ze kopen. Bovendien kunnen wij je veel meer vertellen over het product en je in de winkel beter begeleiden met je wensen. Speelgoed moet je zien en voelen.”
Nick Pals Juice&Salad, Vijzelstraat 135 Juice&Salad labelt zichzelf als ’de gezondste bar van Nederland’. Eigenaar Nick Pals: ,,We hebben vrijwel sinds het begin een website. Je moet het de klanten zo makkelijk mogelijk maken om je te kunnen vinden. Wij hebben ook uitgebreid ons menu op de site gezet. Zo kun je zien welke ingrediënten we gebruiken." De meeste klanten van Pals komen langs in de fysieke winkel. Maar het bezorgen begint steeds meer op gang te komen. ,,De bestellingen worden via juiceandsalad.nl meestal in de ochtend geplaatst voor de lunch. Als het om een grote bestelling gaat bezorgen we. Maar de meeste klanten komen nog zelf. Vaak sturen ze een mailtje met een order en een tijd wanneer ze het af willen halen. Zo genieten ze langer van de lunchbreak, omdat ze niet onnodig in de rij hoeven te wachten op hun bestelling." Juice&Salad is ook te vinden op Facebook en heeft een aardige inter-actie met de 597 vrienden. Zo plaatsen we bijvoorbeeld onze dagsoep of laten we klanten stemmen
de VijzelCourant
op de lekkerste recepten. Het is een snelle manier om feedback te krijgen en een leuk middel om het contact met de klanten te onderhouden. We zullen in de toekomst ook winacties en andere leuke dingen creëren."
Kristina Turkmen LAAT, Vijzelstraat 131 Bij modezaak LAAT wordt het belang van internet steeds duidelijker en wordt Facebook vaker ingezet. ,,We hebben sinds de opening al een Facebook-account. Via deze weg proberen we meer klandizie te trekken en onze klanten op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen en nieuwe collecties. Zo hebben vaak mensen een kledingstuk op Facebook gezien, dat ze dan in de zaak komen kopen. Het bereik van Facebook beperkt zich niet tot een bepaald gebied, zoals bij bijvoorbeeld folders. Vandaar dat klanten vanuit heel het land naar de winkel reizen voor een item." Volgens de onderneemster loop je tegenwoordig achter als je als winkel niets op internet doet. ,,Je moet jezelf online versterken, wil je het als ondernemer overleven in deze tijden. Helaas hebben wij het nog niet helemaal van ons winkelend publiek. Het komt voor dat het in de winkel muisstil is en de mensen verderop bij de Munt en in de Kalverstraat bijna over elkaar heen struikelen omdat het daar zo druk is. Het winkelend publiek stroomt nog steeds niet door naar de Vijzelstraat om te shoppen", aldus Turkmen, die de zaak met haar twee zusjes runt. ,,Het kost veel tijd en energie om een goed lopende website op te zetten, maar ik denk dat de voordelen het waard zullen zijn.”
april/mei 2013
5
de VijzelCourant
Nieuws van de straatmanager Op onze website kunt u zien welke ondernemers vanwege technische redenen niet mee konden doen aan de actie.
Natalia Walenkamp ! 50,- gratis Afgelopen november zijn er door de NZlijn tegoedbonnen uitgedeeld om de schok van de laatste verzakkingen op de Vijzelgracht te verzachten. Veel van deze bonnen zijn ingeleverd, maar nog lang niet allemaal. Ik wil iedereen die nog een bon thuis heeft liggen vragen om deze als nog uit te geven. Hoewel op de bon staat dat deze geldig is tot 31 maart, kunnen we u nu vertellen dat de bon geldig blijft tot 30 juni 2013.
RECHTGEAARD
Kleine lettertjes Stef Henselmans, advocaat Algemene voorwaarden (A.V.) zijn vaak de zogenaamde ’kleine lettertjes’ die behoren bij een contract, bijvoorbeeld van koop-verkoop. Deze kleine lettertjes hebben vaak een negatieve connotatie; ze worden als onsympathiek beschouwd, omdat er vaak zaken in zijn geregeld die men van te voren niet verwachtte of die niet te pas komen. A.V. worden zelden gelezen. Toch hebben ze een belang, voor de verkoper, maar ook voor de koper, zeker ook als de koper een consument is. De voorwaarden regelen vrij uitvoerig de rechtspositie van partijen, bijvoorbeeld bij contracten die heel vaak worden gesloten (zoals het treinkaartje) of waar het gaat om kleine artikelen (bijv. een rolletje drop bij de kiosk), waar het belang gering is. Maar ze worden ook gebruikt bij zakelijke transacties; bij grote belangen wordt er dan vaak over onderhandeld.
Stille Tocht Op 4 mei zal ook dit jaar weer door de Vijzelgracht en -straat de Stille Tocht gaan. Elk jaar loopt de burgemeester, vergezeld door leerlingen van Amsterdamse basisscholen, vanaf het Museumplein naar de Nationale Herdenking op de Dam. Dit jaar wordt de tocht mede georganiseerd door stadsdeel Centrum. Voorafgaand aan de tocht houden de burgemeester en de stadsdeelvoorzitter uit stadsdeel Centrum, Jeanine van Pinxteren, een toespraak. De tocht vangt aan bij het monument voor Roma en Sinti en stopt onderweg bij de monumenten Vrouwen van Ravensbrück en de Gevallen Hoornblazer. Bij aankomst bij de Nationale Herdenking op de Dam is er een speciaal vak gereserveerd voor alle deelnemers van de tocht. In feite regelen A.V. zaken als: wanneer komt er een koop tot stand (aanbod en aanvaarding), wanneer en hoe wordt er geleverd (van belang bij verkoop op afstand), wat als er niet betaald wordt (incasso, kosten), wordt er garantie verleend, wat als er geschillen zijn? In het algemeen gelden er twee vereisten voor A.V.: ze moeten redelijk zijn (een garantie verstrekken van 3 dagen voor een nieuwe auto is niet redelijk) en je moet er redelijkerwijs kennis van kunnen nemen (ze moeten overhandigd worden of makkelijk verkrijgbaar zijn). Om geen risico te lopen worden A.V. vaak achter op het briefpapier (bijv. de opdrachtbevestiging) geplaatst en wordt er aan de voorzijde naar verwezen. Voor consumenten zijn speciale voorwaarden van toepassing, vaak per branche geregeld door consumenten- en ondernemersorganisaties. Via de site van de Kamer van Koophandel en de SER kan veel informatie worden opgevraagd en kunnen ook voorbeelden worden gedownload. Of bepaalde voorwaarden toepasselijk zijn en hoe ze moeten worden uitgelegd, als er een geschil is tussen partijen, is uiteindelijk ter beoordeling van de geschillencommissie of de
foto: Jurgen Koopmanschap
Het Amsterdams 4 en 5 mei comité roept iedereen, individuen en organisaties, op om met de Stille Tocht mee te lopen. Voor meer informatie of vragen kunt u mailen naar
[email protected] of bellen met 020-5287129. Aanvang: 18:00 uur. Locatie: Museumplein Bezorgers gezocht Wie kan er wel wat extra’s gebruiken en wil één keer in de twee maanden de VijzelCourant rondbrengen? Mail:
[email protected] rechter. Conclusie: hoed u voor de kleine lettertjes!
!"#$%!&'&()'&**)& +,-.#$/01234!)!5675 ,896:3#85#$;1851<=62114%8$!! >>>%3#85#$;1851<=62114%8$
april/mei 2013
Duintjer wordt Prins en Keizer Van de redactie De nieuwe naam van gebouw Duintjer staat al een tijdje op een groot doek aan de zijgevel: Prins en Keizer, naar de twee grachten waartussen het circa 110 meter lange gebouw staat. De ongeveer 90 creatieve bedrijfjes die er de afgelopen jaren onderdak vonden, zullen 31 mei het pand verlaten hebben. De dag erna zal meteen worden begonnen met de renovatie. De overlast voor de buurt zal men daarbij zoveel mogelijk proberen te beperken, benadrukt Borghese Real Estate, die het gebouw samen met
6
Keystone Vastgoed en vastgoedontwikkelaar COD kocht van Vesteda. Duurzaam Belangrijkste klus is de verduurzaming van het gebouw. Er worden nu tonnen per jaar aan energie betaald. In het tuintje achter het gebouw komt een bron voor warmte en koude opslag. Door middel van een warmtepomp wordt beschikbare warmte uit de bodem op een hoger temperatuurniveau gebracht en gebruikt in het gebouw. Daarnaast komt er overal dubbelglas en maken de radiotoren plaats voor inductie-units in het plafond. De maatregelen moeten er toe leiden dat het gebouw energielabel A krijgt. Nu geeft het G (van geen, lager kan niet). Schoonmaken Als omwonenden zullen we meer merken van het aan de buitenkant schoonmaken
de VijzelCourant
van het gebouw. Een deel van de gevel bestaat uit geandoniseerd aluminium, dat nu vies bruinig is. De oorspronkelijke bronskleur zal echter weer tevoorschijn komen. En ook de witte vlakken zullen worden opgefrist. Nissen Op straatniveau zal een en ander veranderen. De vele nissen die zorgen voor sociale onveiligheid en waar het niet altijd even fris ruikt, zullen verdwijnen. De pui wordt recht en van glas. Ook de vitrines, die het licht en het zicht wegnemen, gaan er allemaal uit. Huurders De fietskelder die onder het gebouw zit, wordt verbeterd, zodat de huurders die het gebouw vanaf mei 2014 zullen betrekken daar gemakkelijker gebruik van maken en niet meer hun fiets op de stoep stallen. Een groot deel van Prins en Keizer is verhuurd aan Spaces, dat volgens een flexibel concept kantoorruimte op maat verhuurt aan zowel kleinere als wat grotere ondernemingen. Over de invulling van de overige ruimte wordt nog onderhandeld. Op de achtste verdieping komt in ieder geval een skylounge voor de huurders. Ook over de winkels op de begane grond wordt nog druk nagedacht. Graag zou men op de kop op de Prinsengracht-zijde ‘iets met spraakmakende horeca’ zien. En voor het overige ‘nettere, leuke winkels’. Dan kan natuurlijk van alles zijn. We zijn benieuwd. Nieuwsgierig geworden? Op www.devijzelamsterdam.nl/prins-enkeizer hebben we het filmpje van Borghese geplaatst.
Speeltuin speelklaar Angelique Wijnberg Begin maart kwamen 10 vrijwilligers van dagbesteding ‘Het Tuinhuis’ en twee vrijwilligers van stichting CIEE (een Amerikaanse student en een begeleidster) om te helpen met het speelklaar maken van speeltuin U.J. Klaren. Na een korte uitleg van de werkzaamheden onder een genot van een kopje koffie met heerlijke vruchtengebakjes en koekjes
aangeboden door Holtkamp zijn ze aan het werk gegaan. De vrijwilligers hebben de hele ochtend hard gewerkt om 6 bigbags met boomschors in de speeltuin te verspreiden, alles te vegen en alle bladeren in de compostbak te storten. Ter afsluiting kregen de vrijwilligers een lunch met soep aangeboden door Albert Heijn Vijzelstraat. Stadsdeel Centrum heeft twee stratenmakers ter beschikking gesteld om een stuk in de speeltuin opnieuw te straten. De speeltuin ligt er prachtig bij. Ondernemers en vrijwilligers: hartelijk dank daarvoor.
april/mei 2013
BOVEN HET MAAIVELD
De eerste indruk Jolanda Janssen
7
Bureau voor de eerste indruk, noemt Bilderbeek het resultaat. Er wordt advies gegeven op het gebied van presentatie, houding en gedrag. Kleur- en stijladvies vallen daar ook onder, net als makeupadvies. Desgewenst gaat ze als personal shopper mee op pad.
Negentig procent van het imago van een organisatie wordt bepaald door het gedrag van de medewerkers, en maar tien procent door het logo, of het pand en dergelijke. Maar in de budgetten is de verhouding precies andersom. ,,Daar laten bedrijven een kans liggen”, zegt Mérèl Bilderbeek. ,,Hoe je behandeld wordt aan de kassa of de telefoon bepaalt of je positief naar een organisatie kijkt.” Bilderbeek is onlangs op Vijzelgracht 31 – 1 (boven Mogeen) gestart met een vestiging van de Nelleke Mulder Imagogroep. Deze succesvolle imagoconsulent zit sinds 1998 in Sneek in een groot pand met vier studio’s en een schoonheidsspecialiste, wilde uitbreiden naar de andere kant van de Afsluitdijk en keek logischerwijs naar Amsterdam.
Mijn onderneming staat als een huis Alex van Heeswijk, docent Ondernemerschap, buurtbewoner Wie in Nederland bouwt een huis zonder een bouwtekening? En teken jij die dan zelf of vraag je het aan een erkend architect? In Nederland vinden veel ondernemers dat hun onderneming moet staan als een huis, maar krijgt de ‘bouwtekening’ vaak niet veel aandacht. Het is de wens van velen, een eigen onderneming. Een eigen winkel of kantoor, hoe mooi kan het zijn… De wens van zelfstandig ondernemen gaat niet in vervulling bij de openingsborrel, maar pas als de eerste jaarcijfers positief zijn. Vaak laat het gevoel van geluk nog langer op zich wachten. Goede vooruitzichten helpen daar natuurlijk wel bij. Leren Onderzoek, van onder meer de UvA, heeft aangetoond dat we ondernemen kunnen leren.
,,Niet voor iedereen is het combineren van kleding vanzelfspre-kend en dan is het makkelijk als jij het pashokje ingaat en ik de spulletjes kom brengen”, zegt Bilderbeek. Ook een jong huisartsenkoppel heeft ze geadviseerd. ,,Je hebt altijd studentikoos geleefd, staat aan de basis Bereiden toekomstige ondernemers zich terdege voor? Gaan ze risico’s nemen, of hebben ze overzicht en controle over de risico’s? Het zijn veelal behoorlijke investeringen die ondernemers moeten doen; in veel gevallen moeten ze zich eerst in de schulden steken. Dus lijkt het voor de hand te liggen om serieus werk te maken van je bouwwerk. Advies Gelukkig zijn er in Nederland veel initiatieven van succesvolle oud-ondernemers die starters of bedrijven in nood helpen. Mijn advies aan startende ondernemers is dan ook: pak alle hulp die je kunt krijgen met beide handen aan. Vanwege mijn kennis van de Vijzelbuurt en mijn werkzaamheden bij het opleiden van ondernemende studenten bij de Hogeschool van Amsterdam en UvA ben ik diverse malen om hulp gevraagd. Ook kunnen studenten buurtonderzoeken uitvoeren voor nieuwe ondernemers. Onderzoek Kijk eerst om u heen. Hoe gaat het met de winkelstand en de horeca bijvoorbeeld? Zijn de buurtbewoners tevreden over het
de VijzelCourant
van je carrière, wilt zakelijk meer impact maken en je ook privé wat anders gaan kleden. Maar hoe doe je dat dan?” Klantgericht Door de crisis hebben mensen meer aandacht voor zaken als presentatie. ,,Mensen moeten zich meer onderscheiden op de werkvloer. En ook organisaties moeten zich meer onderscheiden. De klant heeft meer keuze, dus het is belang-rijk zichtbaarder te zijn en klantgericht te denken”, aldus de consulent, die ook trainingen geeft op dit gebied. ,,We werken aan de basishouding, zodat de werknemer bezig is met wie er tegenover hem staat. De meest gemaakte fout is dat mensen onaardig zijn. Er staat altijd een verhaal aan de andere kant van de balie. Iemand die een half uur heeft rondgereden voor hij een parkeerplek vond, daarna veel parkeergeld moest betalen, ook nog in de hondenpoep stapte, en toen bij mij binnenliep, die moet zijn verhaal, zijn stress ventileren.” Meer info: www.nellekemulder.nl aanbod en diversiteit? En als het ze gevraagd wordt, geven ze dan hun mening? Ja? Fijn, want de resultaten van dit soort onderzoeken helpen nieuwe ondernemers weer bij het maken van hun plannen. Bewoners, denk dus mee met nieuwe ondernemers en geef ze een kans!
april/mei 2013
NIEUW IN DE STRAAT
Een beetje anders Van de redactie Een aap die alle talen spreekt. Want hij herhaalt wat je zegt, of het nou Chinees, Russisch of Hollands is. Dat vindt Aly Shawer, de eigenaar van Four Seasons dat sinds kort op Vijzelstraat 8 zit, toch wel het gekste wat hij verkoopt. En hij verkoopt een hóóp. Van aanstekers en aardbeienplantjes tot zaad (voor plantjes). Van cannabis-lolly’s, Delfts blauwe theepotten, koekoeksklokken, kaas en koelkastmagneten, nagelvijltjes, parfum en peniswarmers, sjaals en stropdassen met tulpen, vogelhuisjes en waterpijpen. Een wonderlijke collectie. ,,Ik doe mijn best om anders te zijn”, zegt Shawer (39) lachend. ,,Toeristen zien altijd hetzelfde in die souvenirwinkels. Dit is een giftshop, met van alles wat. Luxe en mooie artikelen, gekke dingen, klein, groot. Zonder Amsterdam of Holland erop. Bijvoorbeeld een bord met een opdruk van tulpen kan dan net zo goed uit Portugal of Marokko komen. Het is dan gewoon een mooi aandenken of cadeautje.”
8
de VijzelCourant
studie maatschappelijk werk hierheen om drie maanden Nederlands te studeren en daarna in het bedrijf vanuit Egypte de contacten met de Nederlandse partner te onderhouden.” Maar het beviel hem zo goed in Amsterdam dat hij bleef. ,,Leuke stad, mooi, gezellig, echte vrijheid… Voor een jongen van 23-24 was het het paradijs.” Nagelstudio Hij vond werk in souvenirwinkels, zette vervolgens een nagelstudio op bij het Spui, begon een winkel met souvenirs en planten op de bloemenmarkt aan het Singel, begon een snackbar (recht tegenover Artis) en nu dus Four Seasons. Die andere zaken heeft hij overigens ook nog steeds. ,,Het is hard werken”, beaamt hij. ,,Maar dat heb ik zo geleerd van mijn familie.” En terug naar Egypte? ,,Nu nog niet. Ik ben heel blij hier. Ik voel me mezelf. Mensen zijn vriendelijk, bij de gemeente of bank gaat alles heel netjes volgens de regels en is iedereen hetzelfde. Dat is in Egypte wel anders. En het leven… Heb je weleens auto gereden in Egypte? Een chaos. Dáárom ben ik hier.”
Aly Shawer
Vrijheid Shawer, afkomstig uit het Egyptische Alexandrië, is sinds 1997 in Nederland. ,,Mijn familie heeft een groot oliebedrijf in Egypte en ik kwam na mijn
La Cacerola In december 2010 ging na jarenlang dicht te zijn geweest het piepkleine, charmante restaurantje La Cacerola in de Weteringstraat weer open. Het werd een beetje het geheime adresje van de buurt. Verborgen achter een wijnrank, romantisch ambiance, lekker eten, gemaakt door de Braziliaanse chef Guto Souza, een gastvrij onthaal door zijn Hollandse vrouw Neel Hermans. Ze hadden elkaar in 2003 leren kennen in Portugal, waar Guto als Chef werkte in restaurant Sul in Lissabon en Neel werkte
voor het organisatie comité van het Europees Kampioenschap voetbal. Na hun huwelijk vertrokken ze een jaar later naar Goa, India, om er een restaurant op te zetten. Na 6 jaar vonden ze het tijd om verder te reizen en kwamen ze in Amsterdam terecht. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ze kregen heimwee naar Goa. Zo erg dat ze het roer inmiddels hebben overgedragen aan Gustaaf Kout, een zeer gedreven kok die al langere tijd mee draaide in de keuken van La Cacerola, en zesde werd bij de tv-show Master Chef. Met zijn kookkunsten zal het dan ook wel goed zitten. We wensen Guto en Neel en hun dochtertje Kiki veel geluk in Goa, en Gustaaf veel succes in de Weteringstraat.
NIEUW IN DE STRAAT
Schittering Van de redactie Een jongensdroom die uitkomt vind hij een beetje overdreven. Maar Michael Gabriël (32) beaamt dat hij al heel lang een eigen zilverwinkel, ‘een juwelierachtig iets’, wilde beginnen. Nu grijpt hij zijn kans, op Vijzelstraat 133. Bahique, zo heet de zaak. Dat betekent zoveel als schittering, stralend, in het Aramees, zijn moedertaal. ,,Briljant, eigenlijk letterlijk”, vertelt hij. Hij richt zich op de verkoop van zilver, vooral handgemaakte sieraden, voor mannen, vrouwen en kinderen. Maar kunstvoorwerpen, bronzen beelden of accessoires kan je er ook vinden. ,,Mooie spullen, met veel kwaliteit. In de winkel zal vooral zilver te zien zijn, maar als iemand iets uitgevoerd wil hebben in een ander edelmetaal, dan kan dat ook; dan laten we het maken. We willen ook inkopen. Alle zilver- en edelsmeden mogen langskomen. En mensen die iets bijzonders te verkopen hebben ook.” Familie Het is natuurlijk niet uit de lucht komen vallen, zo’n winkel. Als kind van vijf jaar stond hij al in de zilver- en goudwinkel van zijn vader, in Istanbul. Die was edelsmid, net als zijn vader. Ook de familie van moeders kant zat het smeden in het bloed. Zelf studeerde hij hier in Amsterdam Hebreeuwse taal en letterkunde, werkte aan de universiteit en hielp vooral zijn drie zussen in hun bedrijven; zij zijn de dames die LAAT runnen.
april/mei 2013
9
ook voor het universiteitsblad artikelen. Maar toen werd hij opgeroepen voor militaire dienst en werd hij in Europa gelegerd, in Duitsland. Daar ging zijn schrijversbloed borrelen. Hij schreef in 1955 een gids voor rondreizende soldaten, genaamd The GI’s Guide to Traveling In Europe. Hij bracht het in eigen beheer uit en het verkocht zo goed, dat hij in 1957 met een versie voor burgers kwam: Europe on 5 Dollars a Day, waarin hij de belangrijkste steden beschreef. Zo ook Amsterdam.
ARTHUR FROMMER
Een hotel met een historie
Reizen Na terugkeer naar Amerika ging hij voor een advocatenkantoor werken, maar hij kon het reizen en schrijven niet laten en hij bracht talloze boeken uit. In 1961 richtte hij zelfs een reisbureau op, $5-a-Day Tours, Inc. Het jaar daarop trok hij zich helemaal terug uit de advocatuur om zich te richten op zijn bedrijf. Zijn reisgidsen waren zeg maar de voorlopers van Lonely Planet.
Jolanda Janssen Mooi opgeknapt straatje hoor, denk je als je als nietsvermoedende toerist door de Nieuwe Looiersdwarsstraat kuiert. Beetje vreemd stil alleen aan de even kant, tegenover de opvang. Iedereen heeft diezelfde vitrage als de buren, en er staat niks op de vensterbanken, ook saai. Pas als je de hoek omgaat zie je een uithangbord boven een grote poort. Mercure Hotel, staat er op. Achter die ‘saaie’ gevels bevinden zich de 96 kamers van dit hotel. Mercure Hotel Arthur Frommer, zo heet het voluit. Deze Amerikaan heeft er een kleine 40 jaar geleden voor gezorgd dat dat Nieuwe Looiersdwarsstraatje eruit ziet zoals het nu doet. Leger Arthur Frommer was (of liever gezegd: is, want hij leeft nog, hij is hoogbejaard en slecht ter been) een Amerikaanse reisschrijver en uitgever van reisboeken. Hij werd in 1929 geboren in Jefferson City in Missouri, als zoon van een Poolse moeder en een Oostenrijkse vader. Toen hij 14 was, verhuisde het gezin naar New York, waar hij later afstudeerde in de politieke wetenschappen; vervolgens ging hij naar Yale om rechten te studeren. Hij schreef er
Noorderbuurt Ondertussen had hij bedacht dat hij wel allerlei toeristen naar Amsterdam kon sturen, maar dat er daar maar weinig internationale hotels waren die bij de
de VijzelCourant
Amerikanen in de smaak zouden vallen. Hij besloot er zelf maar iets aan te doen. En zo kwam hij in de Noorderbuurt terecht. Dat was in de jaren 60 een nogal verpauperde buurt. In 1969 kocht Frommer 19 wevershuisjes op, die in 1670 afgebouwd waren. Onder leiding van architect Pieter Pals werden ze prachtig gerestaureerd. De indeling werd gehandhaafd, er werden geen muren afgebroken of kamers vergroot. Je kunt dan ook precies zien hoe de huisjes in elkaar moeten hebben gezeten. Er zijn binnen weinig echt oude details meer, maar bijvoorbeeld de marmeren vloer in de lobby is nog de originele vloer. Buiten echter werden de gevelindeling, de trappetjes, de monumentale deuren in ere hersteld. Het hotel werd ´Oud-Hollands´ ingericht, en het personeel liep in bijpassende kleding. Zo leken de portiers weggelopen uit een schilderij van Rembrandt. Frommer runde zijn hotel met veel succes tot 1982. Toen verkocht hij het aan Mercure. Zijn reisboekenbedrijf had hij inmiddels ook al verkocht, maar hij heeft er nog steeds een adviserende rol. Hij schrijft een blog op www.frommers.com, en samen met zijn dochter Pauline heeft hij een wekelijkse reisshow op de radio. In ‘zijn’ hotel is hij echter al lang niet meer geweest.
april/mei 2013
10
de VijzelCourant
Shoppen Eindelijk is het lente! Na een paar bijzonder koude maanden, met zelfs een nieuw weerrecord, is het dan zover. De zonnige dagen kondigen zich aan, hét moment om de bloemetjes buiten te zetten. Dat vraagt uiteraard om een paar items die het voorjaar vieren.
Azijnman Opticiens, Vijzelstraat 81 Bij het doorbreken van de eerste zonnestralen kunnen de zonnebrillen niet achterblijven. Van grote ronde modellen tot pilotenbrillen, alles mag anno 2013.
&Foam, Vijzelstraat 78 Haal de lente in huis met een prachtig schilderij. Deze kleurrijke prent van Luke Stephenson, genaamd ’Diamond Sparrow #1’ staat in het teken van de mus, die je in het vroege voorjaar niet alleen kunt zien, maar vooral kunt horen. Diamond Sparrow #1, Giclée print, 21 x 29,8 cm, Edition of 5, ! 450,00.
Giftshop Vijzel, Vijzelstraat 85b In de lentezon is het vaak vechten geblazen voor een plekje op de overvolle terrassen. Wie daar geen zin in heeft, kan natuurlijk gewoon voor de deur of op een bankje aan de gracht genieten van een biertje. In stijl, natuurlijk, met bierglas (medium ! 9,95, groot ! 14,99). Hoody met de tekst ’Safe water drink beer’ ! 24,99.
ONDERGRONDS
ding duidelijk is geworden uit de presentaties, om een reactie uit het Parool te citeren: er is wel over nagedacht.
Gemiste kans Rente de Weerd Op een aardige manier presenteerde de Dienst Metro verleden maand de keuzeontwerpen voor de inrichting van de metrostations. Per station waren in het Duintjergebouw drie uitwerkingen te bekijken. De twee stations in Noord worden aan de hand van het thema ‘landelijk’ van kunst voorzien. Het Centraal Station heeft de wereld als kenmerk meegekregen. Op het Rokin staat de archeologie centraal en de Pijp moet als aankleding iets in de richting van een ‘wijkgevoel’ gaan krijgen. Je kunt ze mooi vinden of niet, maar als er één
Tja, en dan station Vijzelgracht. Zoals bekend hebben een drietal vrolijke bezoekers van Brussel bedacht dat Amsterdam, dus de Vijzelgracht, een station moet krijgen waar de gedachte aan Ramses Shaffy levendig wordt gehouden. En zo krijgt de Vijzelgracht een portret van Shaffy, met als gezichtscontouren metrolijntjes. Naar verluidt was het comité dat de opdracht had verstrekt, over de kwaliteit van de ontwerpen die binnen de reguliere inzendingtermijn zijn aangeboden niet echt tevreden. En zo is men binnen eigen kring op zoek gegaan naar een meer aansprekend ontwerp. Dat is dus Shaffy met metrolijntjes ge-
Priwet Rossia, Vijzelstraat 87 Bij een drankje horen hapjes. Nu kun je toastjes besmeren met de gebruikelijke kruidenkaas, tapenade en tonijnsalade. Maar wat dacht je van rode kaviaar afkomstig van zalm, Gold label Lachskaviar voor ! 20,95? Of de wat duurdere zwarte kaviaar, Asetra voor ! 45.
Four Seasons, Vijzelstraat 8 Sinds kort heeft de souvenirwinkel Four Seasons Amsterdam zijn deuren geopend. Daar vinden we onder meer deze vrolijke kopjes met rozenprint, inclusief dienblad te koop voor ! 14,99. worden. Het ontwerp voor de Vijzelgracht presenteerde zich al wat ongelukkig in het Duintjer-gebouw, bovenaan een niet werkende roltrap. Maar nu met een overzicht van wat er voor de overige stations te kiezen valt, is duidelijk dat het ook een wat ongelukkig ontwerp is. Met het Museumkwartier om de hoek, waar het station Vijzelgracht als ‘aanlandpunt’ mede voor is bedoeld, is er met de keuze voor Shaffy een fabelachtige inspiratiebron ongebruikt gebleven. Hebben we het Rijks, het Stedelijk en het van Gogh vlakbij, moeten we het doen met metrolijntjes… Dat is ronduit te betreuren. Misschien kan er nog wat inspirerends worden bedacht. Als we de tussenbalans opmaken voor wat betreft de aankleding voor het station Vijzelgracht, dan luidt die: een gemiste kans, helaas.
april/mei 2013
11
Red een portret
uit de De Lairessestraat – allemaal lieten ze zich door Merkelbach vereeuwigen.
Van de redactie
Vochtschade Na de dood van Merkelbach in 1942 zette zijn dochter Mies de studio voort. Maar de concurrentie werd heviger en veel gespecialiseerde portretstudio’s legden het af tegen de opkomende doe-het-zelf fotografie. In 1969 sloot het atelier zijn deuren. Mies Merkelbach schonk tienduizenden negatieven aan het Stadsarchief. Vele tonnen glas, die wegens ruimtegebrek provisorisch werden opgeslagen. Helaas gingen in de jaren 70 veel glasplaten door vochtschade verloren. Veertigduizend glasnegatieven werden gered, opnieuw verpakt en veilig opgeborgen. Ook werden duizenden namen uit het klantenbestand overgetypt, maar de relatie met de portretten was niet altijd meer duidelijk.
Veertigduizend onbekende Amsterdamse gezichten vragen om uw hulp. Op 4 april lanceerde het Stadsarchief met een publiekscampagne en een benefietavond de website www.redeenportret.nl, waarop bezoekers kunnen bijdragen aan het digitaliseren en online brengen van de prachtige fotoportretten van de beroemde Amsterdamse fotograaf Jacob Merkelback en zijn dochter Mies uit de periode 1913 – 1969. Dit jaar is het honderd jaar geleden dat Jacob Merkelbach zijn luxe portretatelier begon in het prestigieuze gebouw van Hirsch & Cie aan het Leidseplein. Uit heel Nederland kwamen klanten: artiesten, politici en andere bekende Nederlanders. Maar ook ‘gewone’ Amsterdammers lieten er hun foto maken als aandenken voor familie en vrienden. Mata Hari, Toon Hermans, mevrouw Van Aalst van de Overtoom, de hond van meneer Zeeman
BUURTOPERA
Repeteren geblazen Carel Petersen De auditie. Ik ben er door! Kennelijk ben ik bij het zingen voldoende op toon gebleven, was ik redelijk tekstvast bij mijn eerste zangsolo ooit, en ben ik op het onderdeel ‘drama’ niet dramatisch de mist in gegaan. Ik ben nu volwaardig lid van het illustere buurtoperagezelschap Günther en Julia. Benieuwd ben ik. Wie zijn er nog meer uitverkoren? Na enige dagen angstige spanning komt het bericht: Bertje, Ane Jelle… Ah, maar zij niet. Eén off-day en je valt door de mand. Zielig. Maar wél toch dat mooie meisje, en óók die lange... Goed zo! Ik voel een blije, verwachtingsvolle spanning. Het wordt nu echt! De repetities gaan beginnen. Op naar het zaaltje in Speeltuin U.J. Klaren. Bedoeld als kinderopvang, maar nu bezet door ruim dertig enthousiaste aspirant koorleden. Componist Sjoerd achter het keyboard,
Steun Met de actie Stadsarchief publiek om digitaliseren.
de VijzelCourant
zoektocht naar de identiteit van duizenden onbekende gezichten. Wie een portret herkent, kan op www.redeenportret.nl het verhaal achter de foto vertellen. Wie zelf nog een door Merkelbach gemaakt portret van een voorouder heeft, kan dat uploaden. In september zal het Stadsarchief een grote tentoonstelling wijden aan Studio Merkelbach, en zal er een boek worden gepubliceerd over het atelier.
Red een Portret vraagt het financiële steun van het de glasplaten te kunnen Tevens is de actie een
dirigent Erik voor de troepen. Initiator Thijs tevreden blikkend over het gezelschap buurtgenoten. Nu maar even samen ‘Het knopje van het leven…’ zingen. Lachend kijken we elkaar aan: wát een sound! Wat klinkt het vol en goed als je voor het eerst van je leven mídden in een koor staat! Midden in jouw koor! foto: Martin Plummer
En inmiddels zíjn we een paar weken en een paar repetities verder. Er is de gelikte internetsite www.scava.net. De koorleden staan er allemaal op. Ik oefen de dertig namen bij de gezichten. Elke maandag en straks ook om de zoveel keer op donderdag stormen we de trappen op naar de oefenruimte. We hebben inmiddels meerdere onderdelen tekst en bladmuziek van wat de opera gaat worden. We zetten een couplet in. Halt! Het kan nog zuiverder. Die tweede stemmen nog even apart. Zet ook eens een gezicht dat hoort bij de tekst die je zingt! Erik kneedt het koor en anticipeert tegelijkertijd op de spelrepetities. En achter de schijnbare wanorde van enthousiaste buurtgenoten, stukken opera in wording, ontwikkelende teksten, koffiebekertjes, apart oefenende groepjes van schoolkinderen, klaarovers en wethouders, blijkt een bevlogen en deskundig team te zitten, met een ijzeren regie. Er ontstaat chron-logie, rollen vallen op hun plaats, er is meerstemmig gezang, vriendschap en soms ook even na afloop het café. Buurtopera Günther en Julia… we liggen op stoom: de boor gaat door!
april/mei 2013
12
de VijzelCourant
Citaat van de straat De Vijzelstraat en -gracht vormen een van de drukste verkeersaders van het centrum. Voetgangers, fietsers, auto’s, duizenden mensen komen erdoor heen. Wat komen ze doen? We gingen de straat op.
Russische kunst Malewink (46) uit Amsterdam: ,,Tot en met 3 april was de tentoonstelling ’Primrose, Russian Colour Photography’ te zien in FOAM. Ik ben zelf van Russische afkomst en ben gisteren komen kijken naar de prachtige werken van bekende fotografen en kunstenaars als Ivan Shagin, Dmitry Baltermants, Sergey Prokudin-Gorski, Alexander Rodchenko, Vladislav Mikosha and Boris Mikhailov. De tentoonstelling wordt vandaag afgebroken en ik mag kosteloos een paar lijsten mee naar huis nemen. Die ben ik nu komen halen."
Uitwisseling Esther (16) uit Amsterdam: ,,Volgende week ga ik op uitwisseling naar de Franse stad Nancy. Ik zit in 5 VWO en ga een week bij een Frans gezin logeren. De Franse leerlingen waarmee we de uitwisseling doen, zijn vorige week al bij ons geweest. Het meisje waar ik heen ga is gek op stroopwafels, dus die neem ik voor haar mee. Daarnaast heb ik ook bloembollen en die typische klompensloffen gekocht. Ik denk dat het gastgezin heel blij zal zijn met hun cadeautjes."
Fietspaden Melissa (17) uit Amsterdam: ,,De Vijzelstraat erg is druk, maar ook best gezellig. Het enige minpunt: ik moet elke dag door de straat en vind het heel eng als ik hier fiets. Aan beide zijden geen fietspaden en door die geparkeerde auto’s is het soms lastig manoeuvreren. Vooral als de tram en auto’s tegelijkertijd naast je racen. Dat mag wel aangepakt worden. Waar ik wel vrolijk van wordt, zijn de prachtige bloemen die elk voorjaar aan de bruggen hangen. Maakt de straat heel erg mooi om te zien."
Bankenstraat Wim (57) en Sonja (59) uit Purmerend: ,,We komen net uit het Stadsarchief. Het is prachtig. Het oude Stadsarchief zat ook in een oud pand, maar De Bazel is een monumentaal gebouw met een hele historie. Als kind noemden we deze straat de bankenstraat. Leuk dat de geschiedenis van het gebouw ondanks de renovatie zo naar voren komt en dat we nu jaren later toch nog een kijkje kunnen nemen in het voormalig hoofdkantoor van de Nederlandsche Handel-Maatschappij."
Verwenpunt Gian (17) uit Amsterdam: ,,De Vijzelstraat hoort bij mijn dagelijkse route. Ik volg danslessen bij Lucia Marthas en samen met een vriendin die daar ook zit, loop ik bijna altijd vanaf de Albert Cuyp via de Vijzel naar het centraal station. Eigenlijk lopen we omdat de Albert Heijn onze tussenstop is. Daar halen we namelijk iets lekkers om onszelf als het ware te belonen. We willen na ons examen allebei een HBO-opleiding volgen op de dansacademie en werken daar dus heel hard voor."
april/mei 2013
13
de VijzelCourant
Tentoonstellingen stadsgezichten Van de redactie ,,Het is het enige artistieke dat ik kan”, verzucht Ben Koeleman, van Lopers Company op Vijzelgracht 7. De vraag was waarom hij fotografeert. Want Koeleman mag dan als missie hebben om lopers te helpen bij alle aspecten van het hardlopen, fotografie is een bijna net zo grote passie.
Om daar verandering in te brengen, is bij zijn buren Boek ’n Plank, op nummer 11, een kleine expositie van zijn foto’s te zien. Het zijn voornamelijk panoramische stadsgezichten (,,Met fotoshop krijg je dat mooi aan elkaar”): de grachten met vaak heel bijzondere luchten.
,,Meestal, als ik ergens langs fiets in Amsterdam, vind ik het niet zo speciaal meer, omdat je eraan gewend bent. Tot je een bijzondere lucht ziet, dan wordt het een apart plaatje. En die bijzondere luchten zijn als je erop let regelmatig te zien.”
cijn tegen scheurbuik. Er werd een papje gemaakt van citrusschillen, omdat die rijk waren aan vitamine C. Om het bittere goedje beter weg te kunnen krijgen, werd het gemengd met brandewijn en suiker. Het had nog niet de naam Oranje-bitter, maar de ingrediënten kwamen al dicht in de buurt. De volgende vermelding van Oranjelikeur is van na 1620. Dit werd gemaakt ter ere van verschillende gewonnen veldslagen van Frederik Hendrik. Curaçaoschillen, dat zijn schillen van zeer bittere sinaasappels met de naam Pommeranz-appeljes, werden geweekt in brandewijn waaraan suiker was toegevoegd om het iets beter drinkbaard te maken. Vervolgens is er tot ongeveer 1800 niet veel over terug te vinden. In 1815, als
koning Willem I aantreedt, krijgt het de naam Oranjebitter: ze laten na een vernieuwd recept de suiker weg. De echte trend werd pas gezet in 1898, toen de troon werd overgenomen door koningin Wilhelmina. Vanaf dat moment hoort het drankje bij de koninklijke feestelijkheden. In de jaren daarna wisselt de voorkeur van de bevolking regelmatig van Oranjelikeur naar Oranjebitter en weer terug. Wij zijn van mening dat er geen suikers horen in dit traditionele ‘commerciële’ drankje van Pommeranz-appeltjes en brandewijn en dat het gewoon Oranjebitter moet zijn. Dus op 30 april gewoon de kiezen op elkaar en proost voor onze nieuwe Koning!
,,Ik denk weleens: ik had er gelijk mijn werk van moeten maken. Zo leuk vind ik het wel”, lacht hij. Maar ja, via allerlei omwegen (een baantje bij de KLM, als dienstweigeraar te werk gesteld bij het Binnengasthuis, een studie politicologie en kennissen met hardlopen als hobby) kwam hij in de handel terecht. India ,,Ik fotografeer sinds een jaar of 45. Tegenwoordig veel meer dan vroeger. Toen moest je steeds een rolletje kopen, en dat kostte veel geld. Maar nu: ik ben na drie weken vakantie in India teruggekomen met 1700 foto’s. Door de fotografie is het contact met de mensen heel leuk. Ze vinden het prachtig als je ze wilt fotograferen. Ik ben bezig een website te mkaen, waarop ik mijn foto’s kan zetten. Want je drukt weleens wat af ik heb stápels foto’s thuis liggen – maar verder doe je er zo weinig mee.”
HART VOOR WIJN
Traditie Hart’s Wijnhandel Frank de Bie & Mark de Graaf Tijdens feestelijkheden rond het Koningshuis, en met name op Koninginnedag, wordt er vaak Oranjebitter of Oranjelikeur gedronken. Maar is dit een traditie die ooit vanuit het Koningshuis zelf is ontstaan? Of is het oranje drankje gewoon een commerciële zet van de Nederlandse distilleerderijen? We ondernamen een stevige zoektocht naar antwoorden op onze vragen. De eerste vermeldingen wijzen op een medi-
april/mei 2013
14
de VijzelCourant
&Foam
Foam
Geelvinck Museum
Vijzelstraat 78
Keizersgracht 609
Keizersgracht 633
Tot en met 26 mei: Books &Foam. Bijzondere presentaties die licht werpen op het ontwerpproces, installaties, signeersessies en een uitzonderlijk aanbod van de beste internationale fotoboeken van dit moment. 5 mei: wereldprimeur van het boek WAITS/CORBIJN `77-`11 (Anton Corbijn signeert). 18 mei: speciale avond in het kader van Das Magazin Festival.
Tot en met 12 mei: Lieko Shiga – Canary In haar werk combineert Shiga lokale mythes en verhalen van gewone mensen. Tot en met 12 mei: Maryam !ahinyans Fotostudio -" Foto Galatasaray. Een selectie uit het studio archief van !ahinyan. Tot en met 16 mei: Foam 3h: Sara Cwynar Everything In the Studio (Destroyed). Fotografie gecombineerd met installaties, collages en sculptuur. Tot en met 19 juni: Koos Breukel & Roy Villevoy – Tí. In Nieuw-Guinea in de grotendeels onbegaanbare mangrove leven de inwoners van Tí al generaties lang geïsoleerd van de rest van de wereld.
Tot en met 30 september: 'Swart op de Gracht', in het kader van Grachten400 en 150 Jaar Herdenking Slavernijverleden en Vrede van Utrecht 1713. Woensdag 1 mei 16.45 uur: Snowapple op Grachtengordeltour, driestemmige zang begeleid door diverse instrumenten. Entree"10. Kamerconcerten: iedere zondagmiddag de ‘Geelvinck Salon’ 16:45 toegang 15 euro. Reserveren via de website Geelvinck.nl.
Tulpen Dagen Ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan van de Amsterdamse grachtengordel én het 40-jarig bestaan van Museum Van Loon organiseren Museum Van Loon en tuinarchitecte Saskia Albrecht in samenwerking met het Tulpenmuseum en de Stad Amsterdam de Tulpen Dagen Amsterdam. Gedurende de hele maand april is er een Tulpenroute te wandelen door Amsterdam Centrum en Zuid en op zaterdag 27 en zondag 28 april zijn er een vijftiental particuliere tuinen met tulpen opengesteld voor het publiek. Bij elkaar zijn er meer dan 15.000 tulpen geplant. Openingstijden: zaterdag 27 en zondag 28 april 10.00 uur tot 17.00 uur. Passepartout: "12,50. Verkoop Museum Van Loon, Amsterdamse VVV en het Uitburo N.B. De tuinen zijn vanwege stoepen en trappen helaas niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers en kinderwagens. Honden worden niet toegelaten. Heinz
Goethe Instituut Herengracht 470 25 april, 20:00: lezing/boekpresentatie Leven met de vijand, Barbara Beuys en David Barnow 26 april, 17:00: lezing/recital Jim Samson. Hoorbare naties in de muziek van Chopin Maison Descartes – Institut Français Vijzelgracht 2 24 april: ontmoeting met Delphine de Vigan. Tot 26 april: Rob Verbeek, foto’s van geschilderde muurreclames. 27 april: wijnworkshop L’Álsace éternelle. 25 mei: wijnworkshop: La Corse. 7 tot 31 mei: tentoonstelling De School van Tunis. 27 mei: ontmoeting met Jean Echenoz.
Stadsarchief Vijzelstraat 32 Tot en met 26 mei.: Booming Amsterdam, de groei van Amsterdam in de Gouden Eeuw. Amsterdam in gesprek, iedere 1e en 3e zondag van de maand om 15.00 uur over Amsterdamse historie. Toegang gratis. Open monumentendag Amsterdam In het kader van 400 jaar Amsterdamse grachten presenteert Bureau Monumenten & Archeologie in 2013 vier ‘Amsterdam Heritage Days’, oftewel vier maal een Open Monumentendag Amsterdam. Op die dagen worden veel monumenten open-gesteld en activiteiten georganiseerd, waaronder unieke monumenten die anders niet toegankelijk zijn. Bezoekers komen midden in het verhaal van de Amsterdamse grachtengordel terecht. De tweede zondag in de reeks is 26 mei. Zie www.amsterdam.nl/ openmonumentendag. De Jong - Windig
april/mei 2013
15
de VijzelCourant
BROCCOLI ZALM TAART (4 PERSONEN) Ingrediënten: 400 gr panklare broccoli in roosjes 400 gr zalm (kan ook uit blik) 5 plakjes bladerdeeg ontdooid 3 eieren 4 eetlepels slagroom Peper en zout
Pak een schaal en doe hier het visvlees in en schep het door de broccoli. Klop de eieren in een apart schaaltje samen met de slagroom los en voeg peper en zout naar smaak toe. Vet een lage taartvorm (ca. 26 cm) in en bekleed hem met het bladerdeeg. Prik vervolgens met een vork gaatjes in het bladerdeeg. Schep het broccoli-zalmmengsel in de vorm en schenk het eimengsel erover heen. Bak de taart in ongeveer 25 minuten gaar.
Bereiding: Verwarm de oven voor op 225 graden. Kook de broccoli zo’n 4 minuten in ruim kokend water met zout. Spoel de broccoli vervolgens af met koud water en laat hem uitlekken. Laat de zalm uitlekken, verwijder de velletjes en de graatjes, verdeel het visvlees in stukjes.
UIT DE VIJZEL
Variatietip: 100 gr geraspte kaas door het eimengsel roeren en/of 1 ui mee laten koken met de broccoli.
Iedere uitgave een recept van een van onze ondernemers of bewoners.
Natalia Walenkamp, straatmanager
Sudoku makkelijk
Sudoku moeilijk
3 8 4
7 2
5
5
1
6
4
8
5
8
5
1
6
9
9
9
4
5
6
8
7
2
3
1
7
6
8
2
3
1
9
5
4
3
2
1
4
9
5
8
7
6
5
7
6
9
2
4
3
1
8
1
8
9
3
7
6
4
2
5
2
3
4
1
5
8
6
9
7
8
1
2
5
6
9
7
4
3
4
9
7
8
1
3
5
6
2
6
5
3
7
4
2
1
8
9
Vorige editie moeilijk 4
6
5
2
9
3
7
8
1
2
8
9
7
5
1
4
3
6
1
7
3
6
4
8
9
2
5
9
5
7
1
3
2
8
6
4
6
1
2
4
8
9
5
7
3
3
4
8
5
7
6
1
9
2
5
9
6
3
1
7
2
4
8
8
3
1
9
2
4
6
5
7
7
2
4
8
6
5
3
1
9
6 4
8
9
1
7
8 2
8
7 9
COLOFON Verschijnt eens per twee maanden Redactieadres Vijzelgracht 11, 1017 HM Amsterdam Mobiel 06-51993915 Mail
[email protected] Redactie Peter Doeswijk, Jolanda Janssen, Natalia Walenkamp Eindredactie Jolanda Janssen Lay out Natalia Walenkamp Medewerkers Frank de Bie, Marisia Cardoso, Mark de Graaf, Alex van Heeswijk, Stef Henselmans, Nico Perk, Carel Petersen, Sarah de Rijcke, Rente de Weerd, Angelique Wijnberg
6 4
3
2 3
4
5
Portretfotografie Caro Bonink Druk Dijkman Offset, Diemen Deadline volgende editie 25 mei
1 1
1
7
Vorige editie makkelijk
8
8
5 2
3
7
6
3 9
5
5
9 6
2 5
8
Archieffoto’s zijn beschikbaar gesteld door het Stadsarchief. De VijzelCourant is een gratis uitgave van Ondernemersvereniging De Vijzel en mede mogelijk gemaakt door Stadsdeel Centrum. Lid worden van Ondernemersvereniging De Vijzel? Stuur een mail naar
[email protected] of bel 06-17974488 of kijk op www.devijzelamsterdam.nl Alle rechten berusten bij Ondernemersvereniging De Vijzel cq de betreffende auteur/fotograaf. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.
april/mei 2013
16
de VijzelCourant
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL ABS Actual Business Services AFM Albert Heijn Aletta Albus Hotel Antiek en Klokken Architectenbureau Vroom Astoria Vastgoed B.V. Aurora Kontakt Azijnman Opticiens Be Human Productions Boek 'n plank Borghese Real Estate Broodjeszaak Etenstijd Bureau B+B Café Bistro De Fles Café Feijoa Café Le Patron Café Mulder Café Myrabelle Café P.king Café restaurant Panini Caro Bonink Fotografie Cindy’s City Optiek Coffeeshop Little De Badjassenwinkel
De Bazel Conference Center De Kunstboer Dermatologisch Centr. Wetering De Terechte Kronkel De Vliegwinkel Devils & Angels Dirk Witte Dutch Homemade Finn Dutch Amsterdam Foam Foto Studio Heno Gebroeders Winter Gone with the Wind Hart's Wijnhandel Henselmans Advocaten Holtkamp Patisserie Hypotheekvisie Jos Harm Juice & Salad Café Kind of Food Koek, Shaeffer & van Tijen Kroonenberg Groep Link Taal Studio Loperscompany Mail & Female M. Rogh NH Carlton Hotel
NV Stadsgoed Organic Oskar Travel Pathé de Munt Pesto Presto Prinsenkeizer Printerette Priwet Rossia Qas Holidays Restaurant Senses Simon Meijssen Stadsarchief Stadsboekwinkel Sumo Sushi & Grill Restaurant SYU That's Amore The Albus The Natural Health Company Van Dulst Kapsalon Village Bagels Vlaams Broodhuys Peter Doeswijk Nieuwe leden Atelier ‘t Sieraad Croissanterie Le Mortier Mercure Hotel Tosti Plus