Griffie Gemeenteraad Utrecht Secretariaat raadscommissie Mens & Samenleving Postadres Postbus 16200 3500 CE Utrecht Telefoon 030 - 286 10 69 Fax 030 - 286 15 18 www.utrecht.nl/gemeenteraad
Verslag openbare behandeling Voorjaarsnota 2015 en Verantwoording 2014 door de Commissie Mens & Samenleving d.d.15 en 17 juni 2014 Verslag door Datum verslag Vaststelling verslag Aanwezig: 15 juni ’s middags:
10
15 juni ‘s avonds:
17 juni ’s middags: 20
17 juni ’s avonds: 30
En overigens: Niet aanwezig: De agenda:
40
Geertjan Benus (in opdracht van de griffie, eindredactie vóór aanbieding van het verslag aan de griffie). Geertjan werkte voor dit verslag samen met een collega in zijn branche. 24 juni 2015 De commissie stelt dit verslag definitief vast in haar vergadering van 7 en 9 juli 2014. Eventuele wijzigingen op dit verslag worden verwerkt in het verslag van die vergadering. De voorzitter mevrouw G. Bouazani (PvdA), de wethouder de heer J. Kreijkamp en de heer P. Jansen, en voorts de leden: mevrouw S. Scholten (D66), de heer A. Kleuver (D66), mevrouw B. Paardekooper (GroenLinks), de heer P. van Corler (GroenLinks), de heer D. Gilissen (VVD), mevrouw J. Inkelaar, de heer M. Eggermont (SP), mevrouw M. Haage (PvdA), de heer S. van Waveren (CDA), de heer M. van Ooijen (ChristenUnie), de heer S. Menke (Student & Starter), mevrouw S. Oskam (Partij voor de Dieren), mevrouw R. Freytag (Student & Starter), de heer C. Bos (Stadsbelang). Bovendien zijn de heer M. Kiewik (commissiegriffier) en mevrouw I. Arets (commissiesecretaris) aanwezig. De voorzitter de heer S. van Waveren, de burgemeester de heer J. van Zanen en de wethouder de heer K. Geldof, en voorts de leden de heer J.A. Kleuver (D66), mevrouw S. Scholten (D66), de heer V. Wijlhuizen (SP), mevrouw Q. Rajkowski (VVD), de heer S. de Vries (GroenLinks), mevrouw M. Haage (PvdA), mevrouw M. Metaal (CDA), mevrouw B. Dibi (PvdA), de heer F. Valkenburg (Student & Starter), de heer S. Menke (Student & Starter), de heer C. Bos (Stadsbelang Utrecht), de heer M. van Ooijen (ChristenUnie). Verder zijn aanwezig, van de griffie, de heer M. Kiewik (commissiegriffier) en mevrouw I. Arets (commissiesecretaris). De voorzitter de heer S. van Waveren, de wethouders mevrouw M. Jongerius en de heer J. Kreijkamp, en voorts de leden mevrouw A. Knip (D66), mevrouw S. Baş (D66), mevrouw S. Scholten (D66), mevrouw A. Knip (D66), mevrouw T. Scally (GroenLinks), mevrouw H. Koelmans (SP), mevrouw Q Rajkowski (VVD), mevrouw B. Paardekooper (GroenLinks), de heer S. de Vries (GroenLinks), de heer A. van Schie (VVD), mevrouw J. Inkelaar (ChristenUnie), mevrouw M. Metaal-Froon CDA), mevrouw B. Dibi (PvdA), de heer R. Post (PvdA), de heer S. Menke (Student & Starter), de heer H. de Jong (Student & Starter), de heer C. Bos (Stadsbelang). Ook zijn aanwezig, van de griffie de heer M. Kiewik (commissiegriffier) en mevrouw I. Arets (commissiesecretaris). De voorzitter mevrouw B. Paardekooper, de wethouders de heren V. Everhardt en mevrouw M. Jongerius en voorts de leden mevrouw S. Baş (D66), mevrouw A.M. Podt (D66), de heer B. Meijer (D66), mevrouw H. de Boer (GroenLinks), mevrouw T. Scally (GroenLinks), mevrouw J. Tielen (VVD), mevrouw H. Koelmans (SP), mevrouw B. Dibi (PvdA), mevrouw M. Metaal-Froon CDA), de heer H. Stahl (Stadsbelang Utrecht), de heer M. van Ooijen (ChristenUnie), de heer S. Menke (Student & Starter), de heer F. Valkenburg (Student & Starter). Tevens zijn aanwezig van de griffie, de heer M. Kiewik (commissiegriffier) en mevrouw I. Arets (commissiesecretaris). Ambtelijke vertegenwoordigers van gemeentelijke afdelingen. 15 en 17 juni 2015
0. Inhoudsopgave 1. Opening en mededelingen.......................................................................................................................... - 2 2. Reactie van de voorzitter van de subcommissie Controle en Financiën op de VJN/Berap en Verantwoording en de reactie van de subcommissie op het accountantsrapport ................................................................. - 2 3. Financiën, (= geen formeel programma in de VJV/JS) uit de JS o.a. hfdst Samenvatting, hfdst 1, Algemeen, hfdst 2, Paragrafen hfdst 3 + 4 Baten en Lasten en Balans en Balans en prgr rekening en hfdst bijlagen. Uit de VJN/Berap o.a. hfdst 1 Samenvatting, hfdstuk 2.1 Fin. Ontwikkeling en deels hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap. Inclusief Raadsvoorstel Resultaatbestemming 2014, Inclusief Raadsvoorstel Lokale heffingen 2015 – 2018, Inclusief Raadsvoorstel Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015 – 2018, inclusief Raadsvoorstel m.b.t. de opdrachtverstrekking Pagina 1 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
50
60
70
80
controlewerkzaamheden aan de accountant; Sport, hfdst 1.11 (JS hfdst 5 (VJN en Dierenwelzijn = geen formeel programma in de VJN)................................................................................................................... - 3 4. Bewoners en bestuur (m.u.v. Stadspromotie, behandeling do-mi bij W&I): hfdstuk 1.1. JS en VJN deels hfdst 2.2 programma’s en hfdst 3 investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN hfdstuk 5 en 6 m.u.v. Wijkgericht Werken en participatie (= bespreking wo-middag) , Organisatievernieuwing (= geen programma in de VJN/JS; Veiligheid hfdst 1.9 (JS) en VJN deels hfdst 2.2 programma’s/kansen en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen , hfdst 5 en 6 Berap ......................................................................................................... - 19 5. Onderwijs hfdst 1.7 (JS), en VJN deels hfdst 2.2 programma en hfdst 3 (Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6; Cultuur hfdstk 1.10 (JS) en VJN deels 2.2. programma’s en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap; Wijkgericht Werken en participatie (VJN/Berap hfdst 1.1. Bewoners en bestuur en VJN deels hfdst 3, investeren/kansen hfdst 4 Bijlagen VJN hfdst 5 en 6 Berap. - 38 6. Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid, hfdst 1.8 (JS) en VJN deels hfdst 2.2 programma’s en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap ................................................................... - 57 Toezeggingen bij de behandeling van de Voorjaarnota ..................................................................................... - 77 1. Opening en mededelingen Middagvergadering 15 juni De voorzitter, mevrouw Bouazani, opent de vergadering op deze dag tegen de ouderenmishandeling en heet alle aanwezigen welkom én de mensen die de vergadering volgen via het internet. Deze week vindt de behandeling van de Voorjaarsnota 2015 plaats, de jaarstukken 2014 en een aantal daaraan gerelateerde raadsvoorstellen. De afgelopen vrijdag aan de commissie toegestuurde raadsbrief over de Meicirculaire kan de commissie betrekken bij het betoog indien zij dat wenst. De stukken worden bijeengenomen in één termijn behandeld. Zij gaat in op de spelregels. Zij verneemt dat geen van de aanwezige fracties het woord wil voeren over het geheime stuk bij agendapunt 3. Het Presidium zond de commissie het Raadsvoorstel Opdrachtbevestiging controlewerkzaamheden accountant 2015 toe. Zij verneemt van de commissie dat zij dat voorstel zonder discussie met de A-status doorzendt naar de raad. De voorzitter geeft het woord aan de heer Van Corler. Avondvergadering 15 juni De voorzitter, de heer Van Waveren, hervat de vergadering omstreeks 20.00 uur. Geeft weer wat op de agenda staat. Middagvergadering 17 juni De voorzitter, de heer S. van Waveren, hervat de vergadering omstreeks 14.00 uur en noemt de onderwerpen die aan de orde zijn. Avondvergadering 17 juni De voorzitter, mevrouw Paardekooper, heropent de vergadering omstreeks 20.00 uur. Zij deelt mee welke onderdelen van de Voorjaarsnota behandeld zullen worden. De definitieve besluitvorming in de raad vindt plaats op 30 juni. Zij gaat kort in op de spelregels.
90
100
Mededelingen Geen 2. Reactie van de voorzitter van de subcommissie Controle en Financiën op de VJN/Berap en Verantwoording en de reactie van de subcommissie op het accountantsrapport De subcommissie De heer Van Corler (voorzitter subcommissie) licht toe dat hij aanvullend ingaat op het niet afgeven van een goedkeurende verklaring gezien de brief die de subcommissie aan de raadscommissie verstuurde. Het niet afgeven, hangt samen met de nog uit te voeren controlewerkzaamheden door de accountant van BghU, Baker Tilly Berk. Vrijdag 12 juni jongstleden voerde Deloitte een review uit op de aangeleverde informatie. Deloitte trof geen inhoudelijke bijzonderheden aan. Na afwikkeling van zijn interne kwaliteitsreview en na ontvangst van de getekende bevestigingsbrief zal Deloitte de controleverklaring en het accountantsverslag verstrekken. Een betere afstemming tussen de accountant van de BghU en de gemeente Utrecht kwam al aan de orde bij de commissie Controle en Financiën. Toegezegd is daaraan aandacht te zullen besteden. Wethouder Kreijkamp voegt hieraan niets anders toe dan dat hij deze ochtend de bevestiging vernam dat Deloitte een goedkeurende verklaring gaat afgeven. Pagina 2 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
De voorzitter dankt de subcommissie voor het gedane werk. 3.
110
120
130
140
150
Financiën, (= geen formeel programma in de VJV/JS) uit de JS o.a. hfdst Samenvatting, hfdst 1, Algemeen, hfdst 2, Paragrafen hfdst 3 + 4 Baten en Lasten en Balans en Balans en prgr rekening en hfdst bijlagen. Uit de VJN/Berap o.a. hfdst 1 Samenvatting, hfdstuk 2.1 Fin. Ontwikkeling en deels hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap. Inclusief Raadsvoorstel Resultaatbestemming 2014, Inclusief Raadsvoorstel Lokale heffingen 2015 – 2018, Inclusief Raadsvoorstel Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015 – 2018, inclusief Raadsvoorstel m.b.t. de opdrachtverstrekking controlewerkzaamheden aan de accountant; Sport, hfdst 1.11 (JS hfdst 5 (VJN en Dierenwelzijn = geen formeel programma in de VJN) De commissie Mevrouw Haage (PvdA) dankt het college voor de jaarstukken, de bestedings- en dekkingvoorstellen en de Voorjaarsnota. De inzichtelijkheid is toegenomen en het laat zich aanzien dat de ondersteuning hieraan veel werk moet hebben gehad. De stad groeit, de budgetten voor Utrecht van het Rijk groeien, maar de kansen voor alle Utrechters om mee te gaan in die groei gaan niet gelijk op. Door te bezuinigen op voorzieningen en te investeren in ICT maakt het college andere keuzen dan de PvdA. Bij haar inbreng gaf zij voorbeelden van bezuinigingen, en van de berekening van het weerstandsvermogen en de dekkingsvoorstellen. Het college bezuinigt veel in de stad: 2% generiek op grote instellingen en 1 miljoen euro op het Initiatievenfonds. Zij stelt: “Utrecht maken we samen maar nu even niet” en dat terwijl de initiatieven van bewoners nóg meer moeten worden ondersteund in de participatiesamenleving. Een andere korting die opvalt, is de korting op voor- en vroegschoolse educatie. Een innovatietaakstelling klinkt mooi maar is een bezuiniging. Waarom moet innovatie altijd geld opleveren? Misschien kost innoveren soms wel geld en gaat de kost voor de baat uit, zeker als “vernieuwing centraal staat” zoals het college schrijft. Zij vraagt de wethouder om een reactie hierop. Er worden nog steeds zaken vooruitgeschoven of omzeild, zoals de bibliotheek en het Cultuurforum Leidsche Rijn. Zij vraagt welke financiële risico's dit met zich meebrengt. Bij het robuustere model voor de berekening van het weerstandsvermogen zet de PvdA vraagtekens. De verhoging van de OZB wordt structureel doorgetrokken. Waarom kiest het college ervoor om bij zulke meevallers het weerstandsvermogen te verhogen? De gemeente is 0,8 miljoen euro strenger voor zichzelf geworden zonder dat daar een aanwijsbare aanleiding voor is. Het is ook mogelijk per jaar 8 mensen als toezichthouder in de openbare ruimte aan te stellen. In verhouding met de G4 zou Utrecht kwetsbaarder zijn en meer afhankelijk van het Rijk zijn omdat Utrecht geen grote haven of luchthaven heeft. Utrecht heeft een kleiner verdienmodel dan andere G4 steden. De heer Van Corler (GroenLinks) vraagt of de PvdA ervoor pleit dat Utrecht niet alle risico's goed moet afdekken in het weerstandsvermogen. Mevrouw Haage (PvdA) antwoordt ontkennend en licht toe dat het haar opvalt dat het college naar een nog strengere berekening toe gaat. Uit vorige collegeperiodes kan zij zich niet herinneren dat de berekening niet streng genoeg zou zijn. Zij betwijfelt of extra bijverzekeren een goed idee is. De heer Van Corler (GroenLinks) vraagt zich af of het beleid strenger is of dat de risico's scherper in beeld worden gebracht. Hij begreep dat er een ander rekenmodel wordt gebruikt waarbij scherper in beeld komt welke risico's er zijn en hoe die worden afgedekt. Hij kan zich voorstellen dat de PvdA blij is dat de risico’s goed in beeld zijn. De heer Meijer (D66) vraagt of de PvdA kiest voor zorgvuldigheid of voor nu besteedbare middelen. D66 kiest voor een zorgvuldige berekening van de risico's. Mevrouw Haage (PvdA) antwoordt dat de gemeentelijke financiën “scherp aan de wind zeilen” is. Dat wil zeggen dat de gemeente haar risico’s zorgvuldig moet afdekken maar dat betekent niet dat er reserves aangehouden moeten worden terwijl de voorzieningen voor de inwoners belangrijk zijn. De heer Gilissen (VVD) vraagt of de PvdA het met de VVD eens is dat een betere en scherpere berekening van het weerstandsvermogen noodzakelijk is. Als dat zo is, moet er een storting volgen om het weerstandsvermogen weer op 1 te krijgen. De heer Meijer (D66) stelt dat het verschil tussen “scherp aan de wind zeilen” en “omslaan” nu is bepaald. Dat ligt vast op het getal 1. Het indexgetal dat daarvoor wordt gebruikt, is niet hoger dan 1. Daarmee wordt scherp aan de wind gezeild. Mevrouw Haage (PvdA) geeft aan dat Nederland zich vaak oververzekert. Zij vindt het gerechtvaardigd dat hier aan de orde te stellen en erover te discussiëren of er niet te veel risico's worden afgedekt. Daarmee worden de stad investeringen ontzegd en blijven voorzieningen op peil. Verzekeren ten opzichte van zelf betalen brengt ook extra overhead met zich mee. De heer Gilissen (VVD) vindt dat mevrouw Haage geen antwoord geeft op zijn vraag. Hij zegt dat er een nieuwe Nota risicomanagement en weerstandsvermogen is. Er ligt een nieuwe systematiek ten grondslag aan de berekening van het bedrag dat nodig is voor het weerstandsvermogen. Als de PvdA meent dat de gemeente zich oververzekert, wil hij graag weten waar het aan schort. De VVD is tevreden met het nieuwe systeem. Hij vraagt Pagina 3 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
160
170
180
190
200
210
waar het aan scheelt volgens de PvdA. Waar ligt de structurele fout in de wijze waarop het weerstandsvermogen nu wordt berekend? Mevrouw Haage (PvdA) roept alleen de vraag op waarom de berekening strenger wordt en daar wil zij het bij laten. Er is een enorm bedrag van bijna 60 miljoen euro overgebleven uit 2014. Er worden nieuwe dekkingsvoorstellen gedaan, onder meer voor TivoliVredenburg, van 1,7 miljoen euro. Zij begrijpt dat er reserve moet worden opgebouwd maar zij vindt dat er te veel automatisme is bij het opvangen van tekorten van TivoliVredenburg. Zij wil graag druk op de ketel houden om die exploitatie rond te krijgen om tegenvallers op de exploitatie en geluidslekken te kunnen opvangen. Ten aanzien van de sportstimulering ziet de PvdA dat de sportdeelname bij jongeren boven de 16 jaar gelijk blijft. In de wijken Noordwest en Zuidwest daalt de deelname en in het kader van toenemend overgewicht bij jongeren vindt zij dat een zorgelijke ontwikkeling. Hoe kijkt de wethouder hiernaar en is hij bereid extra in te zetten op deze doelgroep en wijken? De roeisport heeft nog steeds een huisvestingsprobleem. Wanneer komt de wethouder met een concreet plan? Hardlopen en wielrennen zijn grote sporten in Utrecht. De PvdA overweegt hardlooproutes en de route van de Tour de France op straat aan te geven zodat mensen op het wegdek kunnen zien wat een goede intervaltraining is en hoe lang een route is. Hiermee kan Utrecht een loopvriendelijke stad worden. De PvdA denkt dat dit idee sportstimulerend kan werken. Zij vraagt de wethouder om een reactie. De heer Meijer (D66) zegt dat gemeenten onder vuur van het Rijk liggen. Keer op keer wordt door het Rijk een greep uit de gemeentekas gedaan. Hij noemt voorbeelden. Daar komen de eigen tegenvallers nog bij, zoals de extra investering in Tivoli, de asbestsanering op de Vechtdijk en de niet-ingevulde taakstelling op de overhead. Het is het college toch gelukt de kortingen op te vangen en ambities waar te maken. Op cultuur, het op peil houden van het Decentralisatiefonds, een investering op het jongerenwerk, het tegengaan van radicalisering, internationale profilering van de stad en het stimuleren van werkgelegenheid. Hij maakt het college hiervoor zijn complimenten. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt of D66 zich ervan bewust is dat hij alle meevallers van de gemeente nu niet noemt. Het zou hem sieren wanneer de heer Meijer die meevallers ook noemt. De heer Meijer (D66) geeft de ChristenUnie gelijk want er zijn wel degelijk meevallers. Ook op financieeltechnische dossiers worden resultaten geboekt, waaronder de pilot Mijn WOZ en diverse nota Verbonden Partijen, de Nota Inkoop, buurtbudgetten. Die zaken liggen nu niet voor. De nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen krijgt van D66 niets dan lof. Er ligt een professionele en solide berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. Die heeft de gemeente ook beschikbaar. Ten aanzien van zero-based begroten heeft D66 de politieke ambitie om het begrotingsproces van de gemeente Utrecht te verbeteren. Hij baseert zich hierbij op de bevindingen van het team audit van de afdeling Concernmanagement, Financiën en Control. Die geeft in haar rapportage Zicht op de Draaiknoppen van 3 april aan dat het voor de gemeente heel goed zou zijn om dit instrument ter hand te nemen. Dat is ook gebeurd. Een aantal trajecten is doorlopen maar het valt hem toch op dat de ambtelijke organisatie worstelt met het begrip “zero-based begroten”. D66 meent dat dit komt omdat de methodiek louter als een bezuinigingsmaatregel wordt beschouwd en ook zo toegepast. Belanghebbende partijen in de stad worden in beperkte mate betrokken en de nadruk ligt vooral op de minimale wettelijke taak. Er wordt volgens D66 onvoldoende gekeken naar de maatschappelijke opgave en ambitie. D66 roept het college en de ambtelijke organisatie op zero-based begroten niet te zien als een bedreiging die per definitie leidt tot minder geld voor de uitvoering van taken op een bepaald beleidsterrein maar die methode te zien als een kans om vanuit de wettelijke taak en de maatschappelijke ambities samen met de inwoners de juiste afweging te maken ten aanzien van de begroting en de besteding van middelen. Welke mogelijkheden ziet de wethouder hiertoe en is hij bereid deze verder vorm te geven? Hoeveel budgetten staan op de subsidiestaat die niet of nauwelijks worden benut? Aan het eind van het jaar vloeien deze uiteindelijk terug in de algemene middelen. Geld uitgeven is inderdaad geen doel op zich. Het is wél zonde dat zoveel ambities niet kunnen of worden vervuld. Had het college die middelen niet aan andere ambities kunnen toewijzen? Graag een reactie van de wethouder. De heer Gilissen (VVD) zegt dat de subsidiestaat een bijzonder onderdeel is van het startdocument. Wil de D66fractie jaarlijks kritisch kijken naar de besteding van de subsidies? Uiteraard zijn er allerlei verantwoordingsmechanismen, maar hij oppert het idee van het “zero-based begroten” (het kritisch kijken naar wat er nodig is om een bepaald doel te realiseren) scherper terug te laten komen in al het geld dat de gemeente via subsidies uitgeeft. De heer Meijer (D66) antwoordt dat de heer Gilissen en hij op één lijn zitten. Hij stelde niet voor niets een schriftelijke vraag over de onderuitputting bij subsidies. Hij wil ook bij zero-based begroten goed kijken naar hoeveel geld voor welke subsidie nodig is. Hij is er geen voorstander van steeds een bedrag vrij te maken dat zelden of nooit volledig wordt toegekend aan mensen die daarop recht hebben of daarop aanspraak kunnen maken. Hij is het op dit gebied eens met de VVD-fractie.
Pagina 4 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
220
230
240
250
260
De schulden van de gemeente lopen op. Utrecht blijft binnen de grenzen die de VNG acceptabel vindt, maar de vraag is of de raad die ook acceptabel vindt. Grote uitgaven zijn in aantocht zoals voor de Jaarbeurspleingarage en andere ontwikkelingen in bijvoorbeeld Leidsche Rijn en in het Stationsgebied. Veel van die uitgaven autoriseerde de raad al eerder. Daar wil hij niet aan tornen. Wat is de visie van de wethouder op de oplopende schuldenlast en welke mogelijkheden ziet hij om deze te dempen? De Meicirculaire laat geen glorieus beeld zien, onder meer door tegenvallende uitgaven van de rijksoverheid en de trap-op-trap-afsystematiek. De wethouder stuurde de commissie via een commissiebrief een eerste analyse. Met enkele meevallers is de grootste klap op te vangen. Hij roept de wethouder op tot een terughoudende financiële koers om de verwachte meevallers daadwerkelijk te realiseren. Ten aanzien van de gemeentelijke heffingen meent D66 dat de verhouding afvalstoffenheffing tussen een eenpersoonshuishouden en een meerpersoonshuishouden niet optimaal is. Het is tijd voor een volgende stap om de afvalstoffenheffing rechtvaardiger te maken. Hij vraagt een toezegging van de wethouder. Hij complimenteert het college met de goedkeurende verklaring van de accountant die Deloitte voornemens is af te geven. De gemeente heeft haar zaakjes voor wat betreft de financiële Verantwoording goed op orde. Dat vindt hij een groot goed. Mevrouw Scholten (D66) deed in 2014 bij de Voorjaarsnota een oproep om samen met de sportsector slagen te maken in de maximale bezetting van accommodaties en slimme oplossingen om kosten te besparen of het gebruik te vergemakkelijken. Volgens de jaarstukken 2014 is de gemeente begonnen met het efficiënter benutten van sportparken. In de beleving van D66 gaat dit niet snel. Zal de gemeente in 2015 tempo maken? Zij vraagt een reactie van de wethouder. Het college geeft aan dat er geen knelpunten zijn op de buitensportaccommodaties. Verenigingen hebben wel knelpunten. Ziet de wethouder die knelpunten als louter een probleem van de verenigingen of heeft de wethouder de ambitie om in deze collegeperiode een stap te zetten in de oplossing van dergelijke knelpunten? Zij geeft als voorbeeld de zogenaamde toendra van Zwaluwen Utrecht. De heer Gilissen (VVD) vraagt hoe D66 aankijkt tegen het onderzoek van de mogelijkheid van zelfbeheer van sportaccommodaties door sportverenigingen. De VVD meent dat dit beste manier is om mensen erbij te betrekken. Mevrouw Scholten (D66) antwoordt dat haar fractie daar groot voorstander van is. Zij is blij dat daarin stappen worden gezet. Ook haar fractie hoopt dat het college hierin tempo maakt. Het college wil ruimte geven aan nieuwe sportieve initiatieven maar in de praktijk is dit lastig. Hoe wil de gemeente echt faciliterend gaan werken? De wethouder liet zich positief uit over het ondernemerschap dat verenigingen tonen bij het efficiënt gebruiken van de eigen accommodaties. Moet de gemeente verenigingen meer ruimte bieden om nieuwe sportieve activiteiten op de velden mogelijk te maken, ook om daar financieel voordeel uit te halen? Ziet de wethouder mogelijkheden voor een pilot waarbij het ondernemerschap van verenigingen wordt beloond met een deel van de extra huur die de gemeente binnenhaalt dankzij het ondernemerschap? Zij krijgt hierop graag een reactie. In 2014 gaf de wethouder aan dat hij zeer enthousiast was over sport en bewegen in de openbare ruimte. Wordt er in 2015 tempo gemaakt met de ontwikkeling van nieuwe gebieden voor sport in de openbare ruimte? D66 vindt de insteek van het college voor sport en bewegen binnen de WMO nog beperkt. De gemeente volgt en moedigt aan maar D66 wil graag een actievere rol van de wethouder en zijn collega’s zien op dit vlak. Dat is én goed voor de mensen die het betreft én het kan bijdragen aan een betere benutting van de accommodaties. Zij krijgt hierop graag de reactie van de wethouder. De heer Kleuver (D66) merkt op dat over Dierenwelzijn weinig vermeld is in de nota. De nota is recentelijk herzien. Hij neemt aan dat het college daar in de toekomst in zijn Voorjaarsnota iets meer over zal melden dan nu het geval is. Zijn fractiegenoot de heer Sienot zal bij de behandeling van de openbare ruimte terugkomen op watervogelvriendelijke kades. Kan de wethouder nog iets melden over de Green Deal?
270
De heer Van Waveren (CDA) brengt in dat ondanks de relatie van sommige stukken met de Voorjaarsnota deze niet altijd meegezonden hoeven te worden. Hij sprak daarover met de procedurecommissie. Daarbij is gezegd dat de Nota verbonden partijen apart behandeld kan worden. Er is ook een extra dagdeel ingepland voor de verkeersplannen. Hij vraagt het college rekening te houden met de druk in deze commissie. Vorig jaar maakte hij het college een compliment over geld dat op de plank was blijven liggen. In de Jaarstukken staat dat er in 2014 60 miljoen euro is overgebleven. In 2013 was dat nog 90 miljoen euro. Dat is een stap in de goede richting voor een betere begroting en de uitvoering daarvan. De heer Van Waveren vraagt aandacht voor de OZB 2 miljoen euro meer is geïnd dan eind 2013 bij de begroting was voorzien. Deze trend bestaat voor het CDA al te lang en de OZB wordt nu gebruikt om tekorten op andere onderdelen te dichten. Het CDA vindt dat geen wenselijke situatie.
Pagina 5 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
280
290
300
310
320
330
Hij is wel positief over het kwijtscheldingspercentage en de inning van de OZB. Dat zegt iets over de economie maar het zegt hopelijk ook iets over de belastingsamenwerking. Over de oninbaarheid van de OZB is maar weinig specifieke informatie bekend. Dat is voor het CDA een belangrijk punt omdat oninbaarheid de rechtvaardiging in belastingen ondermijnt. Hij vraagt daarin meer inzicht en hij vraagt de wethouder in volgende jaarrekeningen bij alle heffingen en leges specifiek te benoemen welk percentage oninbaar is gebleken en daarbij een verklaring te geven zo dat de raad kan weten wat de raad vaststelt. Over de bestedings- en dekkingsvoorstellen zit onderhandelingsruimte met betrekking tot de 1,7 miljoen euro die opgenomen zou worden voor TivoliVredenburg in 2014 en die feitelijk 1,2 miljoen euro is geworden. De heer Meijer (D66) merkt op dat in de brief over de Meicirculaire staat dat het geld dat minder nodig is voor dekking van het exploitatietekort van TivoliVredenburg, juist nodig is om de extra rijkskorting op te vangen. Hij vraagt een gedachte van het CDA over hoe dat geld te benutten dat minder nodig is om het exploitatietekort van TivoliVredenburg te dekken. De heer Van Waveren (CDA) zal daarvoor met een voorstel komen. De brief over de Meicirculaire is nagezonden bij de begrotingsbehandeling. Dan zal het CDA ook sluitende voorstellen doen. Hij constateert dat momenteel gekeken wordt naar bestedings- en dekkingsvoorstellen en een financiële discussie gevoerd wordt op een specifiek onderwerp. Het CDA ziet daartussen een goede match. Bij de Voorjaarsnota werd het CDA verrast door het positieve beeld dat het college schetst. De groei van de stad lijkt wel heel veel ruimte te bieden voor extra investeringen. Het is lastig in te schatten hoe terecht dat optimisme is. Het CDA ziet wel groei maar het is de vraag of alle opbrengsten zich daadwerkelijk zullen voordoen en de groei zich zal doorzetten zoals voorzien. De risico's blijven groot zoals te zien in de Meicirculaire. Door de decentralisaties komen grotere risico's bij de gemeenten te liggen. Het Verdeelmodel Werk en Inkomen is al aangehaald. Tevens zitten er nog risico's in de eigen organisatie. De ambities op de overhead worden in 2015 afgeboekt. De vraag is wanneer de innovatietaakstelling en de inkooptaakstelling afgeboekt moeten worden. Het college rapporteert daarover in de Voorjaarsnota alleen tekst en geen cijfers. Dat geeft hem te denken. Een aantal investeringsvoorstellen van het college juicht het CDA toe en voor een aantal van die voorstellen diende het CDA een tegenbegroting in. Het CDA is blij dat het college hierop goed studeerde. Hij mist wel een kritische blik op de rest van de programma's. Die blik was mogelijk op een aantal onderdelen en ook nodig om te investeren waar nodig. Daarmee sluit hij zich aan bij de opmerking van D66 over zero-based begroten. Hij ziet een zorgelijke trend waarbij het lijkt of de nieuwe stad de oude stad financiert. Hij hoopt daarin een beter inzicht te krijgen via inzichtelijke buurtbegrotingen. Voor het CDA zou in de Nota lokale heffingen een nadrukkelijke ambitie op verlaging van de lasten mogen staan. Hij spreekt zijn zorg uit over de nota en de afspraken die daarin zijn opgenomen. Hij constateert dat dit het coalitieakkoord betreft en hij weet niet of het de moeite waard is daarvoor een motie in te dienen die het niet zal halen. Met de Nota risicomanagement en weerstandsvermogen gaat het CDA akkoord. Het is wel belangrijk dat de uitvoering juist verloopt. Het systeem kan wel kloppen maar staat of valt met de ambtelijke organisatie die de risico's tijdig signaleert en goed op waarde schat. Hij hoopt dat dit de aandacht van het college heeft en houdt. De afgelopen jaren is in het kader van Sport veel aandacht besteed aan beweegcoaches, combinatiefunctionarissen, et cetera. Het verdiepende bezoek van de raad leverde niet de overtuiging op dat dit een verstandige manier is om sportdeelname te bevorderen. Hij wil graag nagaan hoe de verschillende functionarissen op verschillende plekken op een andere manier in te zetten zijn om beweging onder kinderen te stimuleren. In de openbare ruimte staan op diverse plekken voetbalkooien. Het CDA wil in de openbare ruimte meer inzetten op een diversiteit aan sporttoestellen. Wanneer op een voetbalveld twee extra palen gezet worden, levert dat een rugbyveld op. Sommige verenigingen dragen graag zorg voor clinics. Dan is een grotere diversiteit aan sporten te organiseren en kan het college daarmee wellicht een deel van de capaciteitsproblemen oplossen. Hij is benieuwd hoe de wethouder dit ziet. De heer Gilissen (VVD) gaat in op de combinatiefunctionarissen. Hij merkt op dat dit geld voor deze functionarissen beschikbaar is. Dat is structureel te maken. Wanneer de gemeente geen gebruik meer zou maken van de cofinanciering zou nog maar de helft van dat geld beschikbaar zijn. Hoe kijkt het CDA daartegenaan? Eigenlijk gooit het college nu het kind met het badwater weg. De heer Van Waveren (CDA) zegt dat het wel om belastinggeld gaat. De gemeente zou met het Rijk in gesprek kunnen gaan over een juiste bestedingsmanier. Het CDA is van mening dat het geen effectieve methode is en kiest ervoor dit belastinggeld terug te geven. Hij weet dat er een belastingherziening aankomt en daarvoor is elke euro nodig. Verder is hij blij dat deze SP-wethouder zich achter de Tour de France schaart en licht toe hoe hij daarvan kennis kon nemen. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) zegt dat in het voorjaar van 2015 het debat over de Nota Dierenwelzijn wordt gevoerd. Het aantal gebouwbewonende diersoorten neemt af. Cijfers over andere diersoorten zijn niet bekend. Zij vraagt naar de stand van zaken met betrekking tot amendement 16. Zij wil weten hoe het met de
Pagina 6 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
340
350
360
370
380
390
Green Deal staat en de plannen ter versterking van biodiversiteit in Utrecht. Wanneer kan de raad het raadsvoorstel verwachten? Ook dit jaar vinden onderzoeken plaats naar de door haar genoemde gebouwbewonende diersoorten. Wanneer worden de resultaten van het onderzoek verwacht en kunnen de onderzoeksresultaten ter informatie naar de raad worden gestuurd? Welke onderzoeken naar biodiversiteit vinden in de stad nog meer plaats? De heer Van Corler (GroenLinks) merkt op dat de extra opgave vanuit het Rijk al is genoemd door D66. In de brief over de Meicirculaire is daarover informatie gegeven. In de brief staat: "In de Voorjaarsnota van 2015 is een bedrag gereserveerd voor het terugdraaien van de structurele armoedetaakstelling van 0,85 miljoen euro voor 2015." Dit bedrag is in 2015 echter niet nodig omdat er een incidentele invulling is gegeven aan de taakstelling. Hoe verhoudt zich dat tot de intentie van het amendement (2014-55) dat is aangenomen? Kan de wethouder hierover iets zeggen? Het is goed dat het 3D-fonds wordt aangevuld tot een niveau van 20 miljoen euro. Het CDA is blij met de buurtbudgetten en de pilot Budgetmonitoring. Bij de Voorjaarsnota 2014 vroeg het CDA daarvoor aandacht. Hij roept het college op ervoor te zorgen dat de politiek betrokken blijft bij de pilot. Hij vraagt het college hoe het denkt over het inbedden van succesvolle initiatieven en hoe deze een plek krijgen binnen de financiering van reguliere programma's. Met betrekking tot de innovatietaakstelling en het zero-based begroten sluit hij aan bij de woorden van D66. Hij is van mening dat de gemeente eerst zelf het zero-based begroten moet beheersen voordat dit wordt opgelegd aan andere organisaties. Het is logisch dat de innovatietaakstelling een inbedding krijgt binnen de gemeente. De heer Meijer (D66) zegt dat instellingen die afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidie niet het kind van de rekening mogen worden. Hij spreekt over niet-uitgeputte maar wel begrote subsidies. Hoe kijkt GroenLinks aan tegen structurele onderuitputting op subsidies waarvoor geld wordt gereserveerd maar die structureel niet worden toegekend omdat daarvoor geen aanvragen worden gedaan? De heer Van Corler (GroenLinks) antwoordt dat altijd kritisch gekeken moet worden naar onderuitputting. In de Jaarstukken leest hij dat er in 2014 een winst van 2,3 miljoen euro is geboekt op het treasurybeleid. Volgens hem komt dat terug in de interne rentetoerekening. Als het gaat om de BghU vraagt hij of er goed wordt gelet op de dienstverlening. Er zijn geluiden over lange wachttijden. Over het risicomanagement en het weerstandsvermogen zei hij al het een en ander en is het goed dat de nadruk ligt op het risicomanagement. Het is goed dat ook nietfinanciële risico's aandacht krijgen binnen het risicomanagement. Er moet scherp worden gekeken op welk niveau de niet-financiële risico's worden afgehandeld. Het weerstandsvermogen heeft als regel dat het niveau boven 1 afgeroomd mag worden. Dat wordt beperkt tot een kwart van het overschot van het betreffende jaar. Dat lijkt een logische regel maar deze is wel rigide als er grote bedragen vrijvallen. Dan blijft er onnodig geld op de plank liggen voor risico's terwijl het geld verder afgeroomd zou kunnen worden. Hij vraagt hierover een reactie van het college. De heer Meijer (D66) vraagt of GroenLinks zich bewust is van het feit dat in de toekomst bij de Voorjaarsnota meer afgeroomd mag worden dan het kwart dat nu gebruikelijk is. Het feit dat maar een kwart afgeroomd kan worden, is een mooie beschermconstructie voor de raad om over dit geld te beslissen. De heer Van Corler (GroenLinks) zegt dat deze discussie al eerder in de raad is gevoerd. Het is goed om in de regelgeving van de raad aan te geven hoe daarmee omgegaan moet worden. Als er meer ruimte is dan het genoemde kwart om af te romen moet de raad die ruimte ook nemen. GroenLinks is bezorgd over de situatie van de studentensportverenigingen. De gemeentelijke subsidie is weggevallen en de Hogeschool Utrecht voerde een bezuiniging door op het sportcentrum. Hij begreep dat Olympos kampt met een tekort van 300.000 euro voor 2014. Daardoor moeten studentensportverenigingen hun contributies verhogen. Deelt de wethouder de zorg over de ontstane situatie bij de studentensportverenigingen? Wat kan de wethouder daaraan doen? Is de wethouder bereid tot een onderzoek over stelselherziening waardoor sportverenigingen minder worden gesubsidieerd via accommodaties en meer worden gesubsidieerd voor het laten sporten van bijzondere doelgroepen? De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) zegt dat deze wethouder een koorddanser is. Als er iets gebeurt, schiet het te manipuleren rekenkundige slappe koord alle kanten op. Utrecht bouwt aan een financieel gezonde toekomst. Dat is wat het college hierover kon zeggen. Over 2014 boekte Utrecht een resultaat van11 miljoen euro en er blijft 2 miljoen euro vrij besteedbaar over. Dit bedrag wordt gestort in de algemene dekkingsreserve. Hij meent dat Utrecht het helemaal niet goed doet. Door onderhoud aan gemeentepanden door te schuiven naar de toekomst en omdat papieren resultaten niet conform besluit worden toegevoegd aan de reserve Leidsche Rijn maar worden geboekt in de resultaten, verdoezelt de gemeente de cijfers. Zonder deze verdoezelingen is de winst een tragisch verlies en ontstaat een zichtbaar gat in de begroting van 2015. Dat is geen behoedzaamheid Pagina 7 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
400
of betrouwbaarheid maar manipulatie. Dat gat in de begroting komt er alsnog aan. Dit gebeurt onder meer door de invloed van de diverse andere factoren waar te weinig geld voor is uitgetrokken. De balans met enorme schuldposities met opgeblazen materiële vaste activa van Utrecht vastgoed is per definitie maatschappelijk. De panden blijven hierdoor mogelijk buiten de VPB-discussie. De heer Meijer (D66) vraagt of de heer Bos de wethouder kan vragen te reageren op de redevoering.
410
420
430
De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) zegt dat Utrecht een gemeente is waarop de VPB-discussie van toepassing moet zijn. Utrecht verdient het als ondernemer gezien te worden. Als de gemeente dat niet wil, moeten zaken die niet als publiekelijk worden gezien, worden afgestoten. Utrecht moet terug naar de kerntaken. Hij stelde geen vraag en het college hoeft niet te reageren. Een reflectie zou wel interessant zijn. Twee hockeyvelden voor een imaginaire club in Leidsche Rijn is mooi om te hebben maar deze imaginaire club heeft geen kantine of kleedgelegenheid. Gaat de gemeente een verzoek voor deze voorzieningen honoreren? Reserveert de gemeente daarvoor geld? Stadsbelang Utrecht is van mening dat de velden beter bij Fletiomare in De Meern aangelegd hadden kunnen worden. Als Fletiomare al een overschot kent in het aantal aanmeldingen, hoe zit dat dan bij andere hockeyclubs in Utrecht? Moet er niet worden geconstateerd dat de clubs te weinig hockeyvelden hebben? Waarom overwoog de wethouder de optie bij Fletiomare niet? Stadsbelang Utrecht vernam dat SV Nieuw Utrecht wil fuseren met een Amsterdamse club. De kosten bedragen 28.000 euro. Wat vindt de wethouder daarvan? De heer Gilissen (VVD) zegt dat de VVD kan instemmen met de Nota risicomanagement en weerstandsvermogen. Bij eerdere gelegenheden is gevraagd om betere en andere prestatie-effectindicatoren. Hij zal deze nu niet allemaal noemen, maar zijn fractiegenoten zullen bij de verschillende portefeuillehouders concrete voorstellen doen voor betere en andere prestatie-effectindicatoren. Hij vraagt of de wethouder het met de VVD eens is dat de benchmark en vergelijkbaarheid met andere gemeenten centraal moeten staan bij het ontwikkelen van nieuwe effectindicatoren. Is de wethouder bereid richting de volgende begroting of de begroting daarna aansluiting te zoeken bij landelijke initiatieven? De schuld van de gemeente Utrecht is bijna 1 miljard euro. Dat is een schuld van 3.000 euro per inwoner. Dat leidt tot een jaarlijkse rentederving van bijna 20 miljoen euro. De VVD wil deze beweging keren. Schuld maken mag geen norm zijn, ook niet voor een gemeentelijke overheid. Concrete voorstellen om de schuld terug te draaien zijn er niet. Het moet wel inzichtelijk zijn waaruit de schuld precies bestaat. De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) vindt het een vreemd en opmerkelijk verzoek van de VVD. De VVD weet waar het geld aan uit is gegeven, zoals 50 miljoen euro voor de Jaarbeurspleingarage. Daar stemde de VVD mee in. Hij vraagt of de VVD spijt heeft en of die fractie besluiten wil terugdraaien.
440
De heer Gilissen (VVD) denkt dat het goed is dat een gemeente niet langer gebouwen in portefeuille houdt dan strikt noodzakelijk. Hij wil het signaal afgeven dat de gemeente zorgvuldig moet kijken waaraan het geld wordt uitgegeven. Hij meent dat eerst moet worden bekeken wat de samenleving en de markt zelf kunnen doen. De VVD meent dat de exploitatie van de gebouwen in de markt gezet moet worden. Zijn signaal is: wees zorgzaam, laat de schuld niet verder oplopen en maak inzichtelijk waarvoor het geld geleend is. De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) zegt dat gebouwen pas worden afgestoten als dat financieel aantrekkelijk is. De VVD zei geen gebouwen te willen afstoten. Nu ziet hij de VVD terugkeren op zijn schreden. De heer Meijer (D66) zegt dat de VVD een indicator noemt van een schuld per inwoner. Er zijn meerdere indicatoren aan de gemeentelijke schuld te verbinden. Is de VVD het met hem eens dat gesproken moet worden over betere indicatoren die iets zeggen over de gemeentelijke schuld? Ziet de VVD mogelijkheden om daarin een aanscherping aan te brengen?
450
De heer Gilissen (VVD) antwoordt dat de VVD die aanscherping ook wil. Tegen de heer Bos zegt hij dat het aangaan van leningen betekent dat de gemeente daar voor meerdere jaren aan vastzit. De gemeente moet daarin terughoudend zijn. Gedane zaken nemen keer maar voor de VVD mag dit niet meer worden. Bij het inzichtelijk maken wordt ook duidelijk dat er een rentelast is van 65 euro per Utrechter. Transparantie laat zien waarvoor het geld is geleend. Hij vraagt of de raad jaarlijks geïnformeerd kan worden over de herfinanciering van gedane leningen. Hij zou het op prijs stellen als voortaan bij elk raadsvoorstel een aparte paragraaf wordt gevoegd waarbij in kaart wordt gebracht wat de materiële en immateriële lasten zijn voor bewoners en ondernemers in de stad. Is de wethouder bereid toe te zeggen dat in de standaardisering van de raad de kosten worden meegenomen?
Pagina 8 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
460
Sport is belangrijk. De wethouder zei onlangs: "Met 1 euro voor sport bereik je meer dan met 10 euro voor welzijn." Dat is in lijn met de gedachte van de VVD over sport en hij ziet uit naar de voorstellen die in lijn zijn met deze filosofie bij de begroting 2016. De status van de sportvisie is nog onduidelijk. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) hoort dat de VVD voor de begroting 2016 wil bezuinigen op welzijn. Aan welke posten denkt de VVD? Hij vraagt dit zodat de coalitiepartners daarvan ook op de hoogte zijn.
470
480
490
500
De heer Gilissen (VVD) zegt dat hij refereert aan een uitspraak van de wethouder. Als via sport bereikt kan worden dat er minder beroep wordt gedaan op welzijnsfaciliteiten, is de gemeente al heel ver. Door meer bewegen en meer buitenspelen kunnen veel kosten op gebied van welzijn worden voorkomen. Hij vindt de aanname en hypothese van de wethouder interessant en hij kijkt hoe de wethouder dat verder gaat uitwerken. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) merkt dat de VVD zijn vraag ontwijkt. Als de VVD voor de begroting van 2016 nieuwe voorstellen wil zien, moet zij dat aangeven. Dan weten de andere coalitiefracties ook wat het verlanglijstje van de VVD is. De heer Gilissen (VVD) gaat nu geen concrete voorstellen doen. De wethouder gooit de handschoen en die pakt de VVD op. Dat hoeft niet per definitie gepaard te gaan met een bezuinigingstaakstelling. In reactie op de sportvisie geeft het college aan welke financiële wijzigingen nodig zijn. Voor de VVD is dat niet duidelijk maar in deze Voorjaarsnota zijn welke consequenties voor begrotingen van latere jaren nog niet duidelijk. Hierover zal in de raad nog worden gesproken. Hij is benieuwd naar de ambitie van de wethouder om dit mogelijk te maken. Is de wethouder bereid een inventarisatie te maken van de accommodaties die in aanmerking komen voor zelfbeheer door verenigingen of andere organisaties? Er is achterstand ontstaan in de onderhoudswerkzaamheden omdat daar geen raamcontract voor is afgesloten. Hij vraagt daarop een toelichting van de wethouder. Wat zijn de gevolgen voor de verschillende sportverenigingen? De verbinding tussen topsport en breedtesport moet volgens de VVD meer aandacht krijgen. Hij vraagt de wethouder te reageren op het idee om bekende Utrechtse topsporters en hun prestaties te betrekken bij het stimuleren van jonge sporters om deel te nemen aan de breedtesport. Wil de wethouder hen actief erbij betrekken om te sporten en gezond te leven onder de aandacht te brengen bij de Utrechtse jeugd? De heer Van Ooijen (ChristenUnie) zegt dat er een financieel robuuste Voorjaarsnota voorligt. Het weerstandsvermogen staat op 1 en de schuld, hoewel toegenomen, blijft binnen de normen. Hij complimenteert het college met deze jaarcijfers. Hij vraagt wel aandacht voor de risico's binnen het Sociaal Domein. De accountant spreekt vooral over risico's in de grondexploitaties. De risico's in het Sociaal Domein zijn significant. Hij vraagt de wethouder hoe het op dit thema meer inzicht kan geven in de risico's. Het zwaktepunt is en blijft de taakstelling die het college opnam in de Voorjaarsnota. Diverse taakstellingen blijven staan of worden niet gehaald. In hoeverre zijn innovatietaakstellingen echte innovaties en geen bezuinigingsvoorstellen uit de overheadtaakstelling? Er zijn nu drie taakstellingen via het zero-based begroten en daaruit blijkt dat bij concrete taken er met beleid geschoven moet worden. Hoelang wil het college doorgaan met dit instrument? Want het kost veel geld om op die manier naar de begroting te kijken. Bij de begraafplaats is in 2013 en 2014 een tekort van 100.000 euro. De opgaaf om kostenneutraal te werken is niet gehaald. Dat leidt jaarlijks tot hogere begraafkosten. Wat gaat het college doen om deze kosten te beheersen en kan hij daarvan voor de begroting 2016 een kostenoverzicht ontvangen? De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) vraagt hoe de ChristenUnie met kritiek kan komen als zij meent dat de cijfers er goed en gedegen uitzien. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) maakte een compliment voor het algemene beeld dat het college schetst. Het is een robuuste begroting en het getuigt van moed om de overheidstaakstelling af te boeken. Er zit nog steeds een zwaktepunt in de begroting en daarvan moet het college zich bewust zijn.
510
De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) zegt dat voor Leidsche Rijn geen risico is opgenomen. Toch wordt het beeld gegeven dat het weerstandsvermogen op 1 staat terwijl er geen risico voor Leidsche Rijn is opgenomen. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) laat die conclusie aan de heer Bos. In de bestuursrapportage wordt voornamelijk ingegaan op de financiële afwijkingen. Hij zou het goed vinden als er een meer inhoudelijke toelichting over de afwijkingen zou komen lopende het begrotingsjaar. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) zegt dat het geen jaren van overvloed zijn voor sportverenigingen. De ChristenUnie is blij dat er toch positieve ontwikkelingen zichtbaar zijn in de sportwereld. Haar fractie is blij met de bestemming van de middelen uit amendement 2014-22 die worden ingezet voor de nationale sport- en Pagina 9 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
520
530
540
550
560
570
580
beweegweek met aandacht voor vrijwilligers en het nieuwe project sport maatschappelijk actief. In 2014 vroeg de ChristenUnie bij de Voorjaarsnota specifiek aandacht voor de sportverenigingen die maatschappelijke activiteiten verrichten. Zij is blij dat Utrecht is gestart met de ondersteuning voor verenigingen die zich extra inzetten voor de stad. Dat gebeurt nu via het netwerk Vitaal plus. Voor zes verenigingen is een specifiek traject beschikbaar: 'Vitaal plus op maat traject'. Is de wethouder bij een grote belangstelling bereid het traject uit te breiden? Zij hoopt dat de wethouder wil toezeggen dat de verenigingen hierin optimaal worden ondersteund. In december 2014 nam de raad motie 164 aan over het resterende bedrag van de compensatieregeling voor sportverenigingen binnen het OVU. Daarin werd het college opgeroepen het geld te laten terugvloeien naar sportverenigingen die zich ervoor inzetten de werkgelegenheid onder haar leden te vergroten. Nu stelt het college per brief voor de middelen op een andere manier in te zetten, namelijk voor een ontwikkelplan voor multifunctioneel gebruik van accommodaties. Dat lijkt de ChristenUnie niet in lijn met de motie. Zij vraagt de wethouder opnieuw naar het bedrag van 30.000 euro te kijken en dit in te zetten op een manier die recht doet aan de motie. De heer Eggermont (SP) zegt dat dit de eerste Verantwoording is die hij meemaakt waarbij alle zaken bij elkaar worden opgeteld. Dat scheelt veel uitzoekwerk. Zijn collega-raadsleden moeten in de Verantwoording kunnen zien of alle taken op een juiste manier zijn uitgevoerd en of die bij de resultaatbestemming naar voren komen. Kijkend naar de Verantwoording valt hem op dat deze vaak wordt onderbouwd met dezelfde zinsnede zonder dat wordt vermeld waarom dat zo is. Op grond daarvan kan hij niet zien of zaken wel of niet zijn uitgevoerd en welke politieke keuze gemaakt is. Hij vraagt de wethouder daaraan meer aandacht te besteden. Het verschil in toevoegingen en onttrekkingen uit reserves wordt veroorzaakt doordat bij het boeken van reserves op de balans ten gunste of ten laste van exploitatie, de grootboekrekeningen niet dwingend zijn voorgeschreven. Er kan worden geboekt met een onjuiste kostenplaats. Dat is ook geconstateerd door Deloitte. Wat vindt de wethouder hiervan? De SP wil dat deze zaken op elkaar aansluiten. Hij vraagt of de wethouder daarnaar te kijken. Bij afgesloten investeringen valt hem op dat bij mobiliteit nogal ruim wordt geboekt. Zodra investeringen worden afgesloten, gaat het overschot terug naar de reserves mobiliteit. Volgens de SP is dat niet altijd noodzakelijk. Dat geld kan ook terugvallen naar de algemene middelen. Hij wil het college erop wijzen dat er een doelstelling ligt om soberder te werken ten aanzien van mobiliteit. Daarvoor is een PM-post opgenomen in het coalitieakkoord en de SP ziet die post nog niet ingevuld. De SP meent dat er kritischer gekeken moet worden naar de afgesloten investeringen. In de Voorjaarsnota ziet hij de net genoemde PM-post niet terug. Het valt hem op dat er een nieuwe PM-post bij komt. Door het wegvallen de ISW-gelden staat in de Voorjaarsnota 2016 hoe wordt omgegaan met het niet reserveren van geld voor stedelijke ontwikkeling. Hij kan zich niet voorstellen dat daarvoor nu geen geld meer wordt gereserveerd. Ten aanzien van de correctie OZB geeft hij aan dat de correctie te groot was. Is het niet beter om dat geld pas in 2016 naar boven te laten komen inde Verantwoording van de Voorjaarsnota? Als er een tekort was geweest, zou dat dan ook zijn opgenomen in de Voorjaarsnota? De heer Menke (Student & Starter) sluit aan bij het punt van het CDA over gespreide inbreng van raadsvoorstellen. Ook sluit hij aan bij het punt onderuitputting dat door meerdere partijen al is genoemd. Hij is van mening dat geld dat is vrijgemaakt voor een bepaald doel, ook aan dat doel uitgegeven dient te worden. Hij is blij dat Utrecht het jaar 2014 positief afrondde met de verbeterde risicoramingen en het daarop geüpdatete weerstandsvermogen. Het college heeft bij de innovatietaakstellingen ideeën over de pleinen en organisatievernieuwingen om goedkoper te kunnen werken. Hoe kijkt de wethouder hiernaar? Met de meerjarenhuisvestingsplannen voor binnen- en buitensport en de onlangs uitgekomen Utrechtse sportvisie, waarvan de uitwerking pas tijdens de Voorjaarsnota 2016 wordt gepresenteerd in de nieuwe Sportnota, lijkt het iets rustiger te worden op het gebied van sportbeleid. Hij is benieuwd hoe de sportnota eruit zal zien. Het is goed dat studentensport wordt meegenomen in de ontwikkeling van het sportbeleid. In 2014 werd de taskforce sportbezuinigingen behandeld. Toen is de steun vanuit de gemeente aan studentensport geschrapt. Daardoor zijn forse tariefstijgingen doorgevoerd vanuit het sportcentrum Olympos. Verenigingen betalen nu tweemaal zoveel huur bij Olympos. Dat is fors meer dan de bedragen die reguliere sportverenigingen betalen voor gemeentelijke sportaccommodaties. Studenten betalen nu net zoveel contributie als bij een regulier vereniging maar bij een reguliere vereniging krijgen sporters meer waar voor hun geld. Dat leidt ertoe dat teams overstappen naar reguliere verenigingen. Dat is een onwenselijke situatie. Hij is benieuwd naar het standpunt van de wethouder. Hoe gaat de gemeente ervoor zorgen dat er voldoende sportaccommodaties zijn als veel studenten overstappen naar reguliere verenigingen? Hij is nieuwsgierig naar de voortgang in de overleggen tussen de wethouder en de studentensportverenigingen. Wanneer kan hij concrete resultaten tegemoet zien? Het sporten in de openbare ruimte is een stijgende trend. Hij moedigt de wethouder aan hiermee nog proactiever aan het werk te gaan. Hij vraagt op welke bestaande plekken in de stad kleinschalige toevoegingen gedaan kunnen worden om nog beter te kunnen sporten in de openbare ruimte. Pagina 10 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Hij vraagt naar de huidige stand van zaken ten aanzien van de accommodatie van roeivereniging Viking. In de stukken staat nog steeds dat het college ermee bezig is. Wanneer wordt hierover een besluit genomen en wanneer is de opening van deze accommodatie?
590
600
610
620
Mevrouw Oskam (Partij voor de Dieren) maakt graag gebruik van haar tijd om over Dierenwelzijn te spreken. Het gaat dan specifiek om openstaande toezeggingen van de wethouder die volgens haar fractie nog niet zijn uitgevoerd. Zij sluit aan bij het pleidooi van de heer Kleuver om in de stukken uitgebreider over Dierenwelzijn te spreken. In maart jl. zegde de wethouder toe het amendement 11 voor te leggen aan de VRU. Het gaat om de opvang van alle dieren bij rampen en niet alleen om de opvang van huisdieren en vee. Wat is de stand van zaken van dit amendement? Tijdens de commissievergadering van 19 februari jl. toonde de wethouder zich bereid een brief te schrijven aan de staatssecretaris waarin wordt verzocht de verkoop van dieren in tuincentra en dierenwinkels te ontmoedigen. De wethouder wilde dit liever samen met andere gemeenten oppakken. De Partij voor de Dieren heeft aangeboden hieraan mee te werken. Heeft de wethouder al contact gehad met wethouders van andere gemeenten over een gezamenlijke brief aan de staatssecretaris? Wil de wethouder samen met de Partij voor de Dieren tijdens het zomerreces een werkbezoek afleggen aan een tuincentrum en een dierenwinkel die dieren verkopen? In de commissievergadering van 19 februari jl. gaf de wethouder aan dat hij bij de gemeente Bunnik zou navragen of zij voor een bepaald deel van de landgoederen dezelfde regels voor dierenjacht wil toepassen als de gemeente Utrecht. Heeft de wethouder hierover al contact gehad met de gemeente Bunnik? De Partij voor de Dieren vroeg de wethouder de raad vóór de Voorjaarsnota te informeren over de Amersfoortse aanpak ten aanzien van de hulp aan dieren in nood. De wethouder vond dit te vroeg maar van de Dierenbescherming begreep zij dat de gemeente al druk doende is met de voorbereidingen. Is er al iets concreets te melden over het Amersfoortse model? Is er al iets te melden over hulp aan gewonde en ontheemde wilde dieren in Utrecht? Zijn er al afspraken gemaakt en zo ja, welke? De Partij voor de Dieren is benieuwd of er al een overeenkomst is getekend met de betrokken ministeries over de green deal. Wanneer kan de raad hierover een voorstel verwachten? De groene webprojecten staan vermeld in de jaarstukken van 2014. De wijkgroenplannen vervallen eind 2017. Wat gebeurt er met de groene webprojecten? Zij pleit voor behoud van deze projecten. Worden de groene webprojecten voortgezet? Deze zijn gericht op de biodiversiteit in de stad en op het helpen van wilde dieren in de stad. Het gaat niet goed met de wilde dieren in Utrecht. De raad kan verder geen inhoudelijke suggesties doen voor deze projecten. In het meerjarengroenplan staat dat deze projecten worden opgepakt in samenspraak met bewoners. Waarom is voor deze constructie gekozen? Zij vraagt de wethouder om een toezegging dat de raad door middel van een commissiebrief op de hoogte wordt gesteld, en daar waar mogelijk kan meebeslissen over de groene webprojecten. De wethouder beloofde de raad ten aanzien van Dierenwelzijn twee jaarlijkse rapportages. De eerste rapportage gaat over de stand van fauna en flora in de stad. De Partij voor de Dieren vraagt wanneer zij deze rapportage kan verwachten. De tweede rapportage gaat over amendement 18 dat door de raad is aangenomen op 19 maart jl. De wethouder zegde toe te komen met een jaarlijkse rapportage over het verloop van Dierenwelzijn in Utrecht. De eerste rapportage zou bij het jaarverslag van 2014 worden gevoegd. Waarom stuurde de wethouder die rapportage over Dierenwelzijn nog niet toe? De heer Kleuver vroeg of de cijfers over dierenmishandeling op te nemen zijn in een jaarlijkse rapportage. Wanneer komt deze rapportage voor het eerst? Het CDA vroeg samen met Stadsbelang Utrecht bij de behandeling van de Kaderbrief naar de kappen van de verlichting. Wat is de stand van zaken? De wethouder vroeg de raad hem te blijven aansporen op het gebied van Dierenwelzijn. Aangezien de woonvisie nu is vastgesteld, zal de wethouder meer tijd hebben voor de portefeuille Dierenwelzijn. De voorzitter concludeert dat alle fracties het woord hebben gevoerd. Hij schorst de vergadering tot 15.40 uur. Daarna volgt de beantwoording van de wethouders.
630
640
Wethouder Kreijkamp dankt de commissieleden voor hun inbreng en de gemaakte complimenten. Met betrekking tot de Verantwoording over 2014 vroegen de PvdA en het CDA heel direct naar het bestedingsvoorstel TivoliVredenburg van 1,7 miljoen euro. Bij het maken van de Verantwoording en de bestedings- en dekkingsvoorstellen nam het college dit bedrag op in de verwachting dat TivoliVredenburg in 2014 op een tekort zou uitkomen van 1,7 miljoen euro. Bij ontvangst van de Jaarstukken 2014 van TivoliVredenburg bleek dat het tekort 1,2 miljoen euro is. Voor 2015 en 2016 is wel een behoedzaamheidreserve opgenomen. Er staat niet vermeld dat deze middelen direct naar het programma Cultuur en daarna naar TivoliVredenburg gaan. Hij wil daar wel behoedzaam mee omgaan want hij wil niet te maken krijgen met extra tegenvallers. Wethouder Jongerius zit maandelijks met TivoliVredenburg aan tafel om ervoor te zorgen dat de exploitatiebegroting gezond wordt. Zoals mevrouw Haage vraagt, zet het college druk op de ketel. Het bedrag van 0,5 miljoen euro dat in 2014 niet nodig was, valt vrij in 2015. De gemeente ontving de Meicirculaire en deze was over het accres zeer teleurstellend. Het Rijk gaf minder uit dan geprognosticeerd, Pagina 11 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
650
660
670
680
690
700
vooral op het gebied van diverse kindregelingen, studieleningen en het Innovatiefonds. Dat betekent dat Utrecht met terugwerkende kracht minder geld ontvangt over 2014. Dat levert een nadelig saldo op in de begroting van 2015. Het college zag dekkingsmogelijkheden voor 2015. Het college sprak af een terughoudend financieel beleid te voeren, zoals gevraagd door de heer Meijer. Het college besloot niet tot extra bezuinigingsmaatregelen gedurende 2015. De raad ontving de eerste bestuursrapportage en bij de begroting ontvangt de raad de tweede bestuursrapportage. Dan zal het college inzicht geven in de stand van zaken op deze tegenvaller. Hij hoopt dat hij de GroenLinks-fractie, met betrekking tot amendement 55 over armoedebestrijding, gerust kan stellen. Op pagina 16 van de bestedings- en dekkingsvoorstellen staat 1 miljoen euro genoemd als bestedingsvoorstel in het programma Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid. De 850.000 beschouwt het college als eerste dekking voor de begroting in 2015 op basis van de Meicirculaire. Enkele opmerkingen zijn gemaakt over zero-based begroten en de taakstelling. Het college maakte duidelijk hoe het om wil gaan met zero-based begroten. De ChristenUnie vraagt of het college een andere koers moet gaan varen bij het zero-based begroten. Dat zei het college ook. Nu wordt naar de begroting gekeken of er nog ergens budget vrij is dat voor een bepaald doel ingezet kan worden. Dat is niet de manier waarop het college zero-based wil inzetten. Het college wil zerobased inzetten bij vooral het opstellen van nieuw beleid. Dan wordt met een leeg wit vel bij nul begonnen om de begroting van onderop op te bouwen. Dat instrument wil het college uitrollen en op die manier wordt zero-based ingezet. Dit is iets wat het college graag met bewoners wil oppakken waardoor de begroting goed wordt opgebouwd. Bij de inzet van buurtbudgetten kondigde het college twee pilots aan voor de wijken Lombok en Lunetten. De gemeente gaat met de bewoners in gesprek om de buurtbudgetten vorm te geven. Het is belangrijk de raad bij het verdere traject te betrekken. Hij stelt voor daarvoor een participatietraject op te stellen met raad en bewoners. Als de raad het Initiatievenfonds aanneemt staat daarin dat een initiatief dat drie jaar loopt, ingebed moet worden in de reguliere begroting. De portefeuillehouders zullen dan zeggen hoe zij het initiatief willen inbedden omdat zij het project dan binnen de bestaande begroting uitvoeren. Dan komt de discussie weer terug bij de buurtbudgetten: wat doet de gemeente wel en wat niet? De discussies over buurtbudgetten en het Initiatievenfonds en het opstellen van de begroting zullen steeds dichter bij elkaar komen te liggen. Voor de buurtbudgetten zal het college in twee buurten een pilot starten. Als de raad instemt met het Initiatievenfonds, is de start op 1 juli 2015 en zal het college trachten het fonds een goede plek te geven. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt of de raad elk jaar bij de Voorjaarsnota een brief ontvangt over welke organisaties in aanmerking komen voor fondsen, welke middelen daarvoor binnen de begroting zijn gevonden en welke criteria dan gelden. Hij wil meer houvast als het gaat om de zoektocht met organisaties naar verankering van de projecten in de begroting. Wethouder Kreijkamp antwoordt dat het niet direct om organisaties maar meer om doelstellingen gaat. Daarbij spelen prestatie- en effectindicatoren een rol. Vanuit het Initiatievenfonds is voor maximaal drie jaar een bijdrage te geven. Daarna gaat het college na binnen welke doelstelling een initiatief past. Binnen de doelstelling zijn de middelen dan te herschikken om een initiatief een structureel karakter te geven. Dat is niet in het proces opgenomen en dit moet de wethouder nog verder uitwerken. Het debat over het Initiatievenfonds moet eerst worden afgerond. De heer Van Corler (GroenLinks) vraagt hoe de wethouder dit punt binnen de gemeentelijke organisatie verder oppakt. Zorgt de afdeling Financiën ervoor dat deze taak binnen de organisatie een plek krijgt of is dat ook onderdeel van de zoektocht? Wethouder Kreijkamp antwoordt dat het in eerste instantie de verantwoordelijkheid is van de portefeuillehouder. Initiatieven worden op verschillende portefeuilles genomen. Vanuit Financiën wordt gekeken dat er niet meer wordt beloofd dan waar is te maken. De portefeuillehouders moeten binnen de programma's keuzes maken. De ChristenUnie wees op een aantal zwaktepunten in de begroting. Voor een groot deel is de wethouder het met deze partij eens. Vanuit Financiën is het belangrijk dat taakstellingen snel worden ingevuld en daar wordt hard aan gewerkt. In deze Voorjaarsnota zijn geen nieuwe taakstellingen opgelegd. Het college is van mening dat taakstellingen haalbaar moeten zijn. Ten aanzien van de innovatietaakstelling brengt hij voor het voetlicht dat in 2014 is besloten deze taakstelling over verschillende programmaonderdelen te verdelen. Innoveren levert niet alleen geld op, het kost ook geld. Vanuit alle organisatieonderdelen is bekend gemaakt dat zij dit kunnen doen en dat zij voorstelen hebben en een lijst met suggesties. Hij moet vanuit zijn rol op die organisatieonderdelen sturen op de resultaten, ook vanuit de Berap. De wethouder krijgt van alle onderdelen te horen dat ze hiermee aan de slag gaan. Hij benadrukt dat het hier niet gaat om bezuinigingen. Met gaat om optimalisaties binnen de organisatie door gebruik te maken van innovatie. Hij zal voortdurend scherp toezien op deze taakstelling en hij denkt dat de taakstelling haalbaar is. Een aantal vragen is gesteld over de schuldpositie van de gemeente. Het is niet mogelijk om de exacte schuldenopbouw aan te geven. In de Voorjaarsnota op bladzijde 17 is geschreven dat het college bij de programmabegroting een overzicht zal geven van alle kasstromen en een planning in de financieringsbehoefte. Daarmee zal het college meer inzicht geven in de schuldenopbouw. Hij zal hierover terugkomen bij de Programmabegroting. Richting de heer Meijer zet de wethouder uiteen dat de hoogte van de schuld niet per definitie iets zegt over de financiële gezondheid van een gemeente. Het is belangrijker dat er ruimte is op de begroting om de kapitaal- en Pagina 12 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
710
720
730
740
750
760
afschrijvingslasten te betalen. Dan wordt het ook meer een treasury-discussie. Utrecht heeft niet te maken met financieringstekorten. Het gaat om middelen waarvoor een lening is afgesloten waarvoor het college in de toekomst wel kapitaallasten in de boeken, in de begroting zal opnemen. Het college stuurt fors op de schuldpositie maar de discussie hierover wil hij in de subcommissie voeren. De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) vraagt of de wethouder een denkrichting kan aangeven als er wordt gesproken over indicatoren. Wethouder Kreijkamp antwoordt dat hij daarover nog niet heeft nagedacht. De heer Gilissen (VVD) is blij met de toezegging om de schuldpositie verder te bespreken in de subcommissie. Kan de raad dan ook een doorkijk krijgen in de meerjarige ontwikkeling van de schuldpositie en van de beheermaatregelen die daarop genomen kunnen worden? Is de wethouder bereid om een meerjarig inzicht te geven en de mogelijke beheermaatregelen expliciet in kaart te brengen? Wethouder Kreijkamp verwijst naar bladzijde 17 over de planning horizon tot 2019. Hij zal kijken wat hij verder kan aanleveren. Het regime op het weerstandsvermogen is niet strenger geworden. De methodiek is aangepast en daarmee komt de gemeente meer in lijn met de werkwijze van andere gemeenten. Het college is verplicht elke vier jaar een Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement aan te nemen. Die ligt dus nu ook voor. Alle risico's zijn opnieuw ingeschat en op basis van die analyse komt het college met het voorstel voor bijstorting van 800.000 euro om op de 1.0 uit het Coalitieakkoord te komen. De discussie van de heer Van Corler over de afroming met meer dan 25% is een boeiende. De wethouder vindt het behoedzaam om aan te geven dat het college slechts 25% mag afromen. Gezien de discussie uit het verleden laat hij de bevoegdheid voor verdere afroming bij de raad. Bij de afvalstoffenheffing is in het verleden al geprobeerd een verschil aan te brengen tussen eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens. Hij stelt voor de verdere discussie over dit onderwerp te voeren met de portefeuillehouder, de heer Geldof. Het college kan de oninbare heffingen en belastingen bij de Verantwoording laten zien. Als het college dat doet, is het altijd een momentopname. Niet is te zien wat na die tijd binnenkomt. De wethouder oppert dat de gemeente meer naar een systeem zou toe moeten om dit over een langere periode te kunnen volgen. Hij stelt voor hierover op een ander moment door te praten. De heer Van Waveren (CDA) merkt op dat het college op enig moment decharge verleent aan de belastinginspecteur over een jaar X. Hij vraagt of het college een poging wil doen om de oninbare belastingen op een goede manier in beeld te brengen. Wethouder Kreijkamp begrijpt dat het de heer Van Waveren niet gaat om wat op dat moment is geïnd maar om wat op een gegeven moment als niet meer te innen bedrag is geïdentificeerd. Hij stelt voor na te gaan hoe dat is vorm te geven. De VVD vroeg aandacht voor de prestatie-effectindicatoren. Op dit moment worden indicatoren vastgelegd die deels voor alle gemeenten hetzelfde zijn. Het college is voornemens daarvoor een raadsvoorstel in te dienen. Op die manier zijn steden beter met elkaar te vergelijken. Ten aanzien van de administratieve lasten meent de wethouder dat die niet bij elk voorstel moeten worden opgenomen. Dat werkt alleen maar lastenverhogend. Hij stelt voor bij voorstellen waarbij dit aan de orde is hieraan minimale aandacht te besteden. Dan geeft het college aan wat dit voor anderen gaat betekenen. De heer Gilissen (VVD) zegt dat het niet de bedoeling is dat ambtenaren dat allemaal moeten gaan berekenen. Het kan ook een kwalitatieve analyse zijn over de impact van een voorstel op de stad. Het is wel goed bij een raadsvoorstel altijd de omgevingseffecten te beschrijven. Het zou de raad helpen als de kwalitatieve en kwantitatieve effecten op een vaste plek in het raadsvoorstel als overweging terugkomen. Wethouder Kreijkamp hoopt dat elk besluit van invloed zal zijn op de stad en de bewoners. Hij kan hierover geen toezegging doen. Hij denkt niet de bedoelde effecten zo vaststaand bij elk voorstel te moeten opnemen. De heer Van Corler (GroenLinks) vraagt of de VVD een voorbeeld kan geven waarbij zij deze analyse mist. De heer Gilissen (VVD) zal bij de portefeuille Economie met een aantal voorbeelden komen. Wethouder Kreijkamp gaat in op de inbreng van de heer Bos. Hij attendeert hem op de opname van een aantal behoedzaamheidsreserves in de Voorjaarsnota. De wethouder vermoed dat de gevolgen op het gebied van de Vennootschapsbelasting groot zijn. De vier grote gemeenten zijn in overleg met het Rijk om ervoor te zorgen dat de administratieve lastendruk niet te groot wordt voor ze. De G4 hebben wel gezegd nu een aantal reserveringen op te nemen. Het kan de gemeenten veel geld kosten. De heer Bos sprak ook over de rolscheiding publiek en privaat. Met de Wet Markt en Overheid die onlangs is aangenomen, zal de rolscheiding heel goed moeten worden bekeken. Als de gemeente op privaatrechtelijk gebied werkt, moet zij daarover een goede uitleg geven. In de subcommissie is het vastgoed al besproken en daar wil hij het voorlopig bij laten. De ChristenUnie vroeg naar de kosten voor de begraafplaatsen. Voor de beantwoording van die vraag verwijst hij naar portefeuillehouder, de heer Geldof. De vraag over het inhoudelijk maken van de bestuursrapportage begrijpt hij. De eerste bestuursrapportage laat alleen de afwijkingen zien. In de tweede bestuursrapportage wordt per programma de stand van zaken gegeven.
Pagina 13 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Dat is niet alleen een financiële maar ook een inhoudelijk rapportage. In de tweede bestuursrapportage zal meer inhoudelijk naar de programma's worden gekeken.
770
780
790
Punt van orde en voortzetting van het debat De heer Van Ooijen (ChristenUnie) merkt op dat hij vorig jaar een omgekeerd antwoord kreeg op de vraag over de begraafplaats. Hij vraagt het college dit voor eens en altijd de juiste plek te geven. Wethouder Kreijkamp zal hierover contact opnemen met portefeuillehouder Geldof. Hij vervolgt zijn beantwoording. De heer Eggermont wees op een verschil van 195.000 euro in de reserves op de balans. De wethouder zet uiteen dat het college er scherp op zal toezien dat deze cijfers in de volgende rapportage goed worden weergegeven. Hij dankt de heer Eggermont voor diens alertheid. De SP wijst op twee PM-posten. De post over mobiliteit staat in het coalitieakkoord en het college bespreekt hoe de versobering moet plaatsvinden. Hoe dat financieel uitpakt, laat hij aan de portefeuillehouder. Als de PM-post middelen oplevert, zijn deze bedoeld voor de algemene middelen. Bij stedelijke ontwikkeling is de discussie andersom. Het college ziet daar de reserves voor stedelijke middelen 'opdrogen' en daarvoor moet komend jaar een oplossing komen. Die discussie wordt in het najaar gevoerd in combinatie met de discussie rond de ruimtelijke keten. Die discussie wordt afgerond met een voorstel aan de raad bij de volgende Voorjaarsnota. Volgend jaar komt het college hierop terug met een dekking. De heer Eggermont (SP) hoort de wethouder zeggen dat hij de invulling van de PM-post mobiliteit aan de portefeuillehouder overlaat. Hij neemt aan dat de wethouder bij het afsluiten van de investeringen hierover wel iets te zeggen heeft, of laat hij dat ook volledig over aan de portefeuillehouder? Als er bij een investering een bedrag vrijvalt, is er in ieder geval een eerste aanzet voor het invullen van die PM-post. Wethouder Kreijkamp antwoordt dat hij deze discussie juist voert vanuit de portefeuille Financiën. Bij de discussie over het MPB is Financiën betrokken, om zoveel mogelijk onder de streep over te houden. In antwoordt op de vraag over de OZB deelt mij mee dat het OZB-bedrag nu moet worden ingeboekt omdat nu bekend is dat het bedrag zal vrijvallen in positieve zin. Het kan ook in negatieve zin vrijvallen en dan moet daarvoor in de Voorjaarsnota al dekking worden gezocht. Om die reden doet het college dit bij de Voorjaarsnota. De heer Eggermont (SP) overweegt dat als een jaar eerder de correctie al bekend was, deze bij de vorige Voorjaarsnota al gecorrigeerd had moeten worden voor bijna 2 miljoen euro. Wethouder Kreijkamp antwoordt dat de correctie achteraf wordt doorgevoerd. Dat is wat het college met de raad heeft afgesproken. Hij kijkt naar de ingeschatte en werkelijke waardeontwikkeling. Daarvoor is een correctiefactor bedoeld. Het gaat om een incidenteel bedrag en om die reden komt het bedrag terug bij de Voorjaarsnota. De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en rondt daarmee deze bespreking van dit onderdeel van de Voorjaarsnota af.
800
810
820
Wethouder Jansen beantwoordt de vraag van de PvdA over sportstimulering. De deelname in Overvecht is gegroeid en de deelname in Zuidwest en Noordwest is gedaald. Dat wordt gemonitord en dat moet over een langere termijn worden gevolgd. Hij wil niet de grote conclusies trekken dat sportstimulatie over de hele linie niet werkt. De suggestie hardlooproutes op straat te markeren, vindt de wethouder een goed idee. Het Lint in Leidsche Rijn is daarvan een goed voorbeeld. Er wordt gewerkt aan een parcours op Kanaleneiland. De Bolhof in Lunetten is een 5 kilometer parcours dat ook is gemarkeerd. Het is zaak dat markeringen alleen worden aangebracht op veilige routes. Bij diverse andere projecten is een parcours rond de buurt uit te zetten. Mevrouw Haage (PvdA) vroeg ook naar fietsmarkeringen voor wielrenners, zoals het parcours van de Tour de France. Klopt het dat de wethouder toezegt de hardlooproutes bij de nieuwe projecten aan te leggen? Wethouder Jansen noemde het tijdritparcours van de Tour de France niet omdat hij eerst de risico's in kaart wil brengen als mensen een scherpe tijd willen neerzetten. Hij vraagt de PvdA te waken voor doorschieten in de op zich leuke ideeën. In het bestemmingsplan Maximapark Leidsche Rijn gaat het college na of ongelijkvloerse kruisingen zijn mee te nemen. Daarmee kan de veiligheid van het circuit en de sporter worden vergroot. Bij de roeisportvereniging Viking is de financiering van het sportgedeelte geregeld om het gat in de begroting van Viking te dichten. De club is gevestigd in een gebied waarbij de geluidhinder van de A12 een rol speelt. Dat beïnvloedt de woningbouw waar dit project onderdeel van uitmaakt. Als de woningbouw niet kan starten, kan Viking ook niet starten omdat het als een geheel gezien moet worden. Hij ging ervan uit dat RWS op redelijk korte termijn geluidsschermen zou plaatsen. Het geluidsprobleem moet wel eerst worden opgelost voordat de wijk verder is te ontwikkelen. Mevrouw Haage (PvdA) wil vooral weten per wanneer de raad een plan kan verwachten. Wethouder Jansen antwoordt dat er een plan ligt. De bouw kan pas starten als het geluidsprobleem is opgelost. Daarnaast pleiten de roeiers voor een nieuwe roeibaan op de Uithof. Eerlijkheidshalve denkt hij dat een roeibaan van 3 kilometer op die plek een onhaalbaar plan is. In de toekomst is wel meer roeiwater nodig. Hij noemt in dit
Pagina 14 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
830
840
850
860
870
880
verband ook recreatief roeien op de Haarrijnse plassen en de uitbreiding van de mogelijkheden daar. Op langere termijn is Rijnenburg mogelijk een optie. D66 doet een oproep om de efficiencyslag voor sportparken te versnellen. In 2014 zijn nieuwe gebruiksvoorwaarden ingevoerd waarbij overcapaciteit bij voetbalverenigingen wordt overgedragen aan andere verenigingen. Dat is pure winst. De zondagcompetitie voor pupillen lijkt de wethouder een goede stap. Dat wordt nog verder uitgebreid. Het college geeft er de voorkeur aan dit soort overleg met de verenigingen te doen. De verenigingen werken met veel vrijwilligers en het is niet goed om top-down bepaalde maatregelen op te leggen. Verenigingen hebben vaak de neiging te zeggen dat zij over onvoldoende capaciteit beschikken. In veel gevallen kan ook verstandig worden gekeken naar de beschikbare capaciteit. Bij uitbreiding van de stad wordt wel geïnvesteerd in nieuwe sportaccommodaties. Als voorbeeld noemt hij de hockeyvelden in Rijnvliet. Fletiomare was ooit een dorpsclub. De club heeft nu 2000 leden. Het is goed om bij de opstart van een nieuwe vereniging flankerend beleid mee te nemen. Het is positief dat Fletiomare aanbood de hockeyclub in Rijnvliet te helpen. Wethouder Jansen merkt op dat D66 het ondernemerschap bij verenigingen wil belonen. Dat wordt al gedaan. Het nieuwe tarievenbeleid geeft daartoe een aanzet. Als verenigingen in de daluren sport aanbieden, is dat goedkoper. De spitsuren zullen duurder worden. Op korte termijn wil het college iets doen aan de uitbreiding van de daltarieven aan de hand van een andere programmering van gymuren van scholen waarmee overdag meer daluren ontstaan. Nieuwe initiatieven, zoals hockey bij Hercules en Sporting, stimuleert dit college. Dat daarvoor dubbele huur moet worden betaald, begrijpt hij niet. Hij hoorde het verhaal eerder, maar hij is van mening dat dit initiatief uit te voeren is binnen de bestaande huurcontracten. Kleine kinderen die hockeyen op de voetbalvelden, brengen geen schade toe aan de voetbalvelden. Mevrouw Scholten (D66) noemde de casus om aan te geven hoeveel energie het kost om een initiatief positief beoordeeld te krijgen door de gemeente. Het lijkt haar goed als een volgend initiatief minder energie vergt om tot wasdom te komen. Wethouder Jansen zegt dat de gemeente zeker haar best deed om dit initiatief zo snel mogelijk tot stand te laten komen. Er worden ook gesprekken gevoerd met Olympos om te kijken of daar nog mogelijkheden zijn om aan “side sharing” te doen. De wethouder is een groot voorstander van bewegen in de openbare ruimte. Bij herinrichting van buurten zoals het gebied Wisselspoor, is het goed naar de groeninrichting en looproutes te kijken. Dat gebied heeft nu een steenachtig uiterlijk. Zondag 21 juni a.s. opent de wethouder een BMX-parcours in het Noorderpark en met de daar aangelegde brug over de noordelijke randweg is deze voorziening goed bereikbaar voor inwoners. Aangaande het preventiebeleid constateert hij dat ook zijn collega’s ervan overtuigd zijn dat wanneer de gemeente aan de voorkant investeert aan de achterkant veel curatieve inspanningen zijn te voorkomen. In de Zorgnotitie is een aantal elementen opgenomen die voortkomen uit de discussie tussen de verschillende portefeuillehouders hoe aan de preventieve kant meer te doen. Het CDA meent dat buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen niet al te goed functioneren en hij vraagt of het geld niet besteed kan worden aan vakleerkrachten voor meer beweging op de basisscholen. Hij is zelf gaan kijken bij het werk van de buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen en deze mensen worden in belangrijke mate aangestuurd door sportverenigingen. Verder is hun werk gericht op doelgroepen zoals gehandicapten en senioren. De wethouder vindt het een verstandige investering en een groot deel van de investeringen wordt betaald door het ministerie van VWS. Voetbalkooien en Cruijff Courts worden ook al gebruikt op heel veel plekken voor andere doeleinden. De inrichting van deze speelplekken moet worden afgestemd met de buurt. Als er een groot scala aan beweegmogelijkheden wordt aangeboden aan de jeugd, vermindert de wachtlijstproblematiek bij sportverenigingen. In dat opzicht heeft de heer Van Waveren zijns inziens een punt. De heer Van Waveren (CDA) wil ook dat de wethouder iets met zijn voorstel doet. Verschillende kleine verenigingen zijn bereid clinics te geven om meer bekendheid voor hun sport te genereren. Is de wethouder bereid daar bij nieuwe velden naar te kijken en daarmee actief aan de slag te gaan? Wethouder Jansen deelt die gedachte. Er zijn al stappen gezet in die richting. De combinatiefunctionarissen werken voor een breder scala van sporten dan voorheen. Geprobeerd wordt de belangstelling te verbreden maar er moet ook worden aangesloten bij de belangstelling die er is. Het college heeft wel de intentie kleinere sporten meer onder de aandacht te brengen. De atletiekvereniging organiseert belangeloos schoolatletiekwedstrijden en dat levert haar vaak ook weer leden op. De heer Van Waveren (CDA) merkt op dat veel van die velden bedoeld zijn voor het voetballen. Hij wil een verbreding mogelijk maken zodat ook andere sporten gebruik kunnen maken van die veldjes. Hij constateert dat de wethouder daarin nu geen beweging wil maken. Hij zal zich hierover beraden voor het slotdebat. Wethouder Jansen zegt dat er ook basketbalveldjes zijn en in sommige buurten is ook een zwembad aanwezig. Er zijn meerdere voorzieningen in de openbare ruimte maar hij weet niet of daarvan een overzicht beschikbaar is. Als dat zo is, zal hij dat aan de commissie verstrekken. Pagina 15 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
890
900
910
920
930
940
GroenLinks is bezorgd over de financiële situatie van de studentensportvereniging. In 2014 is een korting doorgevoerd in de tariefstelling voor reguliere sportverenigingen en daar profiteert de studentensportvereniging niet van. Er zijn meer studenten lid van een reguliere vereniging dan van een studentensportvereniging. De gemeente geeft ongeveer 100 euro per inwoner per jaar uit aan sport, waar het landelijk gemiddelde ligt op 60 euro per jaar per inwoner. Hij had regelmatig overleg met Olympos en daarbij is geconstateerd dat er opmerkelijk weinig mensen sporten bij Olympos vanuit de diverse omliggende studentenopleidingen. Het blijkt dat er weinig is nagedacht over de integrale inzet voor de sportaccommodaties. Hij wil ervoor waken dat de gemeente het probleem van de universiteit en de hogeschool gaat overnemen. Er zijn veel studenten die bij reguliere sportverenigingen zijn aangesloten en de universiteit en de hogeschool moeten in zijn overtuiging hun eigen verantwoordelijkheid hierin nemen. De heer Menke (Student & Starter) zegt dat Olympos voor de veldsporten een capaciteitsprobleem kent. Zij betaalt meer voor de velden dan reguliere verenigingen. Als nog meer studenten overstappen naar reguliere verenigingen, zal daar een nog grotere druk ontstaan. Hoe kijkt de wethouder daartegenaan? Wethouder Jansen zegt dat sporters bij een reguliere vereniging van harte welkom zijn. Het regime bij Olympos is anders dan bij de reguliere sportverenigingen. De gemeente paste de subsidieregeling aan en er wordt nu gesubsidieerd via de uurtarieven van de accommodaties. De universiteit subsidieert via de sportpas en daarom moet meer worden betaald voor de velden. Het gaat erom welk bedrag door de universiteit wordt gesubsidieerd en de conclusie daarover laat hij aan de commissie. Ten aanzien van de nieuwe hockeyvelden voor imaginaire hockeyclub bij Rijnvliet waarover Stadsbelang Utrecht sprak, heeft hij al gezegd dat Fletiomare bereid is te investeren in de nieuwe club. De kleedruimten zijn opgenomen in het investeringsbedrag en voor de kantine lift de vereniging voorlopig mee op de kantine van tennisvereniging PVDV. Als de hockeyvereniging inderdaad een grote groei doormaakt, kan zij in de toekomst een eigen kantine aanleggen. De heer Bos (Stadsbelang Utrecht) merkt op dat Fletiomare duidelijk zei wel te willen helpen maar geen verantwoordelijkheid te zullen nemen. De nieuwe club zal geen satellietclub zijn van Fletiomare. Het is ondertussen nog steeds een imaginaire club. Wethouder Jansen sprak niet over een satellietclub. Hij constateert dat de heer Bos weinig vertrouwen heeft in het organisatorisch vermogen van de inwoners van Leidsche Rijn. Hij meent dat daar de meest slimme mensen van Utrecht wonen, met een aardig inkomen, die veel tijd willen steken in de sport. De verenigingen in Leidsche Rijn groeien als kool. Als SV Nieuw Utrecht wil fuseren, kan de wethouder daar van alles over vinden maar hij gaat daar niet over. De wethouder gaat over het beschikbaar stellen van accommodatie. De wethouder wil dat de gebruikersovereenkomst wordt nageleefd en dat de huur wordt betaald. Dan is er niets aan de hand. Er is nog wel een geschil over een terugbetaling van een depot voor de bouw van het clubhuis. In 2014 sloot de gemeente daarover een deal met de club. De club heeft een deel van de schuld direct erkend en die wordt via een afbetalingsregeling terugbetaald. Over het restant loopt een geschil bij de rechtbank; de gemeente wacht de uitspraak af. Wanneer de gemeente gelijk krijgt, neemt de wethouder aan dat de club een afbetalingsregeling wil treffen. Zo niet dan heeft de club een probleem. Hij wil verder geen mening uitspreken over een eventuele fusie. De heer Bos (Stadsbelang) vindt dat de wethouder mag constateren wat hij wil. Hij zei dat niet. Hij merkt op dat de gemeente voor wat betreft SV Nieuw Utrecht in een bijzondere situatie zit. Een geschil ligt voor bij de rechtbank en er is een afbetalingsregeling getroffen. De exploitatie van de vereniging is niet heel rooskleurig. Hij vindt dat het college er wel iets van moet vinden. Het gaat om een partij met welke het college behoorlijk veel te stellen had en hij verwacht dat de gemeente met die partij nog wel het nodige te stellen zal krijgen. Wethouder Jansen zegt wel met SV Nieuw Utrecht te hebben gesproken en dat de gemaakte afspraken worden nageleefd. Hij vraagt wat dan het probleem is. De heer Bos (Stadsbelang) zegt dat er een overaanbod is in de aanmeldingen voor de diverse hockeyverenigingen. Het is wellicht verstandiger velden aan te leggen bij bestaande hockeyclubs omdat de accommodatie dan kan worden gedeeld. Hij vraagt nog een reactie van de wethouder. Wethouder Jansen vraagt zich af waar de velden dan neer te leggen. Bij Fletiomare is een bepaalde inrichting gemaakt voor het Maximapark. De bewoners daar willen graag meepraten over de inrichting van het gebied. Rijnvliet is altijd gezien als een goede sportvoorziening in Leidsche Rijn. Hij wil daaraan vasthouden. Hij vervolgt zijn beantwoording. De VVD sprak zijn waardering uit voor de uitspraak: “1 euro voor sport levert meer op dan € 10 voor welzijn”. De gedachte daarachter is dat sport voor 90% draait op de inzet van vrijwilligers. Bij sport kan door actieve participatie een bijdrage worden geleverd aan de vereniging en tegelijkertijd wordt aan het eigen welzijn gewerkt. Om die reden ontstaat steeds vaker een link tussen welzijn en sport, onderwijs en sport en zorg en sport. Hij wil proberen het preventieve beleid te laten meeliften met andere programma's om daarmee voor in de keten meer effect te genereren voor al die programma’s. De financiële consequenties van de sportvisie zijn inderdaad nog niet bekend. Als de gemeente 100 euro per inwoner per jaar aan sporten besteedt, denkt hij dat deze bijdrage niet direct verhoogd hoeft te worden. Hij neigt ernaar te onderzoeken hoe die 100 euro effectiever in te kunnen zetten. De sportvisie zal daarvoor ook Pagina 16 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
950
960
970
980
990
1000
aanknopingspunten geven. Het kan wel zijn dat investeringen anders worden ingericht of dat de tariefstructuur wordt veranderd waardoor per saldo die 100 euro anders zal landen. Voor de begroting zal het college de stand van zaken ten aanzien van zelfbeheer door verenigingen aan de raad melden. Zelfbeheer kent veel gradaties en momenteel kijkt hij naar meerdere manieren om het maatschappelijk rendement van accommodaties te verhogen. Het commitment van verenigingen is daarbij te versterken. De heer Gilissen (VVD) vindt dat de ambitie wel omhoog kan. Alle accommodaties moeten actief in beeld worden gebracht. Dan is na te gaan welke vorm, medebeheer of zelfbeheer, de gemeente het best kan aanjagen. De VVD ziet wel een oplossing in het versterken van die samenhang in de sportaccommodaties en in het bestrijden van de gebrekkige bezetting. Hij vraagt de wethouder in beeld te brengen wat nodig is om tot medebeheer of zelfbeheer over te gaan. Wethouder Jansen is het wel eens met de heer Gilissen. Er zijn veel complexen die een stap in de goede richting zetten. Er zijn ook voorbeelden bekend van verenigingen die wel goed samenwerken en daarmee het gebruik van hun accommodatie proberen te vergroten. Hij zal voor de begroting een lijst aanleveren waaruit blijkt hoe het totale palet eruitziet. Het onderhoud aan accommodaties is uitgesteld vanwege de integriteitkwestie. Dat duurt de wethouder al veel te lang. Op een aantal plekken wordt het hoog tijd aan de slag te gaan. Het budget is er nog en er wordt aan een plan gewerkt om alsnog in het onderhoud te voorzien. De heer Gilissen (VVD) vraagt wanneer het achterstallig onderhoud is ingelopen. Kan de wethouder de urgentie die hij voelt, vertalen in een concrete toezegging? Wethouder Jansen vraagt of de heer Gilissen ermee akkoord gaat dat hij de planning toestuurt aan de commissie voordat de raad de Voorjaarsnota behandelt. De wethouder pleitte al eerder voor een koppeling tussen topsport en breedtesport. Hij wil bescheiden middelen inzetten om kinderen en andere doelgroepen te motiveren om op eigen niveau te gaan bewegen. Daarbij is de inzet van topsporters een effectief middel. Als extra budget gezocht moet worden binnen de 100 euro per inwoner, moet hij kijken waar hij dat geld dan vandaan haalt. Het kan zijn dat de raad hiervoor extra geld wil uittrekken. De ChristenUnie was positief over de verduurzamingslag bij sportverenigingen. Utrecht is een van de gemeenten die daar actief op inzet, ook via de VSU Verenigingen hebben het laaghangend fruit veelal al geplukt en nu wordt gekeken naar een vervolgstap in de verduurzaming. Utrecht investeert veel in de eigen accommodaties. Hij refereert aan zijn recente bericht over de zonnepanelen. De laagdrempeligheid sportaanbod is belangrijk. Voor de beantwoording van amendement 22 deelt hij mee dat het college eerst de resultaten van Vitaal plus wil afwachten. Het college is bereid om bij grote belangstelling te onderzoeken hoe het aantal trajecten is uit te breiden. Motie 164 spreekt de wens uit dat geld terugvloeit naar de verenigingen en het is wenselijk dat de gemeente blijft investeren in het bevorderen van werkgelegenheid. Het geld terug laten vloeien naar de verenigingen en het ontwikkelingsplan multifunctioneel gebruiken kan duurzaam bijdragen aan de werkgelegenheid, kan meer activiteiten genereren, en sluit waar mogelijk aan bij het netwerk. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) vraagt of de wethouder kan uitleggen wat hij met de laatste zin van zijn beantwoording bedoelt. Wethouder Jansen kan het antwoord ambtelijk laten toelichten of hij komt schriftelijk terug op de vraag. De heer Toussaint (ambtelijke ondersteuning) keek inderdaad naar deze motie 164. Gedacht is een ontwikkelplan te maken samen met de verenigingen. Een plan voor een groter multifunctioneel gebruik van de sportaccommodaties. Daarbij zijn dan zoveel mogelijk effecten van werkgelegenheid te betrekken, ook in aansluiting op het Sportnetwerk zodat het college op die manier het budget inzet in de geest van de motie. Wethouder Jansen bevestigt dat de studentenraad sinds 2014 meer is aangehaakt bij alles wat op dit gebied gebeurt. De discussie over de taskforce wil hij niet overdoen. Studenten hebben dezelfde rechten als reguliere sporters en zij kunnen kiezen voor een studentensportvereniging of een reguliere sportvereniging. Andersom kan dat niet. Hij vindt het een goede zaak dat ook Student & Sporter de potentie ziet van sporten in de openbare ruimte. De heer Menke (Student & Starter) vindt het vreemd dat de wethouder met een armhaal alle sporters binnenhaalt. Er is nu al een tekort aan accommodaties voor veldsporten. Hoe ziet de wethouder het voor zich als alle studenten overstappen naar reguliere verenigingen en zij die toeloop niet aankunnen? Wethouder Jansen antwoordt dat veel verenigingen in de stad studenten onder hun leden hebben. Studenten zijn goed in shoppen en in het nagaan waar zij het beste terecht kunnen. Van belang is dat zij zich thuisvoelen. Het is belangrijk het een beetje leuk te hebben. De heer Van Corler (GroenLinks) stelde nog een vraag over het onderzoek naar de mogelijkheden van een geleidelijke stelselherziening van accommodatiesubsidie naar doelgroepensubsidie. Wethouder Jansen zegt dat deze manier van subsidiëren haaks staat op de manier van subsidieverlening zoals die afgelopen jaren plaatsvond. De wethouder erkent dat ook voor die lijn wel iets te zeggen valt. Er is gekozen voor de huidige regeling omdat het college hiermee de huren voor accommodaties verlaagt. Dat heeft tot gevolg dat minder overhead nodig is. Pagina 17 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1010
1020
1030
1040
1050
1060
Hij gaat over tot de beantwoording van de vragen over Dierenwelzijn. Het college voert overleg voor de AVB rond de Crisis- en Herstelwet die nodig is voor de Green Deal. De aanvraag zal waarschijnlijk op 1 oktober a.s. worden ingediend bij de Tweede Kamer. Het gaat om een Algemene Maatregel van Bestuur met voorrang. Ook de Eerste Kamer kan daarover nog het woord voeren en afhankelijk van de doorlooptijd heeft Utrecht juridisch de mogelijkheid om met de Green Deal te starten. Parallel daaraan wordt gesproken met alle partijen die bouwen in Utrecht. Dat is omdat nog gewerkt wordt aan het financieringsstelsel. Loopt de financiering langs de publieke lijn, bijvoorbeeld via de leges? Of loopt die via de private lijn, bijvoorbeeld een stichting. Marktpartijen kunnen een stichting in het leven roepen gericht op de uitvoering van de activiteiten. Wethouder Geldof gaf op 25 april de aftrap van het Wilde Bijenproject. In de afgelopen periode was er veel belangstelling vanuit de bevolking voor dit soort projecten. In amendement 16 wordt geen apart plan ten behoeve van de biodiversiteit gevraagd. In het meerjarengroenprogramma wordt hieraan al hard gewerkt en dit valt onder de portefeuille van wethouder Geldof. De onderzoeksresultaten van gebouwbewonende diersoorten worden openbaar bekendgemaakt. De raad wordt hierover periodiek bij het jaarverslag geïnformeerd. Hij geeft een overzicht van de onderzoeken in dit kader. Voor amfibieën wordt vijfjaarlijks onderzoek gedaan naar de bewoners van de poelen in Utrecht, de eerste ronde vond plaats in 2013. Onderzoek naar faunapassages vindt vijfjaarlijks plaats. De derde ronde was in 2014. Dat wordt naar de raad gestuurd. Het wilde bijenonderzoek vindt dit jaar voor het eerst plaats met behulp van de bewoners. Het vissenonderzoek vindt plaats in het kader van het baggerprogramma en door de Wilde Plantenwerkgroep van de KNNV. In antwoord op de Partij voor de Dieren deelt de wethouder mee dat de brief aan de VRU een maand geleden is verstuurd in afschrift aan de gemeenteraad, voor zover de wethouder weet. Over het Amersfoortse model worden constructieve gesprekken gevoerd. Zijn inschatting is de raad binnen de gestelde termijn hierover te kunnen informeren. Mevrouw Oskam (Partij voor de Dieren) las de brief aan de VRU. Daarin stond niets vermeld over hulp aan wilde dieren bij rampen. Wat is de gestelde termijn van het Amersfoortse model? Wethouder Jansen antwoordt dat per 1 juli aanstaande verschillende contracten aflopen. Het college staat in dubio of deze contracten nog een keer met een jaar moeten worden verlengd. Hij verwacht dat er in 2015 nog een parapluovereenkomst afgesloten kan worden. Het format van het jaarverslag is heel strak en de cijfers waar de Partij voor de Dieren om vraagt, mochten daarin niet worden opgenomen. Deze moeten los van het Jaarverslag worden verstuurd en dat is nog niet gebeurd. Deze informatie wordt zo spoedig mogelijk aan de raad verstuurd. In de nieuwe contracten worden SMART-doelstellingen afgesproken waaraan de prestatiecontracten moeten voldoen. Groene webprojecten blijven bestaan en vallen onder de portefeuille van de heer Geldof. De wethouder deelt mee dat aan het begin van het zomerreces twee werkbezoeken aan een tuincentrum te hebben gepland. Hij wil daar geen gecombineerd bezoek van de wethouder en de Partij voor de Dieren van maken. Het gaat om een collegeaangelegenheid en de Partij voor de Dieren is 'vrouws' genoeg daarin een eigen weg te vinden. De brief aan de staatssecretaris komt daarna. Hij wil eerst van de tuincentra horen hoe zij tegen de verkoop van dieren aankijken. Over de jacht op de landgoederen is nog geen voortgang te melden. De Nota Dierenwelzijn is op 18 maart 2015 aangenomen maar het is hem nog niet gelukt hierop actie te ondernemen. Mevrouw Oskam (Partij voor de Dieren) vraagt wanneer de wethouder wel voortgang zal melden over de gemeente Bunnik. Zij wil nog een toezegging van het college dat de raad mee kan beslissen over de groene webprojecten en daarvan op de hoogte wordt gesteld. De wethouder gaf nog geen antwoord op de vraag over de jaarlijkse rapportage Dierenwelzijn. Wethouder Jansen herhaalt zijn antwoord over de jaarlijkse rapportage. Hij wil de raad eenmaal per jaar goed informeren. De raad kan dan gegronde vragen stellen om versnippering te voorkomen. Hij vraagt de raad zich daartoe te beperken. De uitwerking van het gebruik van diervriendelijke verlichtingskappen valt onder Stadswerken. Over hoe het college daar principieel in zit, moet worden gediscussieerd tijdens de behandeling van de Nota Dierenwelzijn. Daar kijkt het college nog steeds hetzelfde tegenaan. De heer Kleuver (D66) vult aan dat bij de vaststelling van de herziene Nota Dierenwelzijn is gezegd bij de vaststelling van de herziene nota één keer per jaar een passage op te nemen in de rapportage over dierenmishandeling. Met die toezegging kan zijn fractie leven en hij hoopt ook de fractie van de Partij voor de Dieren Mevrouw Korsuize (ambtelijke ondersteuning milieu en mobiliteit) meent dat de getallen over dierenmishandeling voor dit jaar niet zijn meegenomen in de rapportage. Zij is hierover niet 100% zeker.
Pagina 18 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Wethouder Jansen zegt dat het gesprek met de gemeente Bunnik nog niet plaatsvond. De onderwerpen gerelateerd aan de landgoederen Amelisweerd worden verzameld en in een eerstkomend periodiek bestuurlijk overleg met de gemeente Bunnik besproken. 1070
1080
1090
1100
1110
De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en schorst vervolgens de vergadering tot 20.00 uur. Bij de bespreking van de gerecapituleerde toezeggingen komt het navolgende aan de orde. De heer Gilissen (VVD) zegt dat de voorzitter aangeeft dat de wethouder een overzicht zal geven van sportcomplexen waar zelfbeheer of medebeheer mogelijk is. De VVD wil inzicht in alle accommodaties, ook als zelfbeheer of medebeheer niet mogelijk is. Wethouder Jansen zegt dat dit heel veel meer werk geeft. Het college heeft als grondhouding dat zelfbeheer of medebeheer overal mogelijk is. Hij wil de plannen positief benaderen en zijn insteek daarbij is dat in het geval verenigingen mogelijkheden zien ten aanzien van zelfbeheer of medebeheer, hij daaraan prioriteit geeft. Mevrouw Oskam (Partij voor de Dieren) zegt dat er ook een toezegging is gedaan om in het eerstvolgende bestuurlijke overleg met de gemeente Bunnik te spreken over de jacht, dat de wethouder twee werkbezoeken brengt aan tuincentra, dat hij daarna een brief zal versturen aan de staatssecretaris over de verkoop van dieren en dat de raad nog dit jaar de Amersfoortse aanpak kan verwachten. De voorzitter attendeert de Partij voor de Dieren er op dat deze toezeggingen niet zijn opgenomen omdat ze al op de lijst stonden. De voorzitter schorst de vergadering om 17.15 uur tot 20.00 uur. De vergadering gaat dan verder onder voorzitterschap van de heer Van Waveren met de agendapunten Veiligheid, bewoners en bestuur. 15 juni in de avond 4. Bewoners en bestuur (m.u.v. Stadspromotie, behandeling do-mi bij W&I): hfdstuk 1.1. JS en VJN deels hfdst 2.2 programma’s en hfdst 3 investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN hfdstuk 5 en 6 m.u.v. Wijkgericht Werken en participatie (= bespreking wo-middag) , Organisatievernieuwing (= geen programma in de VJN/JS; Veiligheid hfdst 1.9 (JS) en VJN deels hfdst 2.2 programma’s/kansen en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen, hfdst 5 en 6 Berap De commissie Mevrouw Haage (PvdA) complimenteert alle handhavers en toezichthouders, politie en ook bewoners die op de veiligheid in de stad letten waardoor het voor velen plezierig wonen en werken in Utrecht is. Er is grotere behoefte aan toezicht en handhaving. Zij adviseert het college dit te doen waar dat het meest nodig is. Bij de Amsterdamsestraatweg was beloofd om in de avonduren te handhaven. Zij verneemt van de ondernemers dat die handhaving op die uren er nog steeds niet is. Dat is uitdrukkelijk toegezegd, ook in deze commissie. Waar wel wordt gehandhaafd en het niet het gewenste effect oplevert, is het alcoholverbod in de binnenstad. Overlastplegers worden niet altijd aangepakt en mensen die romantisch bij de sluis zitten met een glaasje worden wel aangepakt. De wijkraad Binnenstad geeft aan dat de openbare ruimte steeds meer wordt ingenomen door illegale terrassen en andere activiteiten. Zij krijgt graag een reactie van het college op de effectiviteit van de handhaving. In verband met krimp is er een vergrote externe inhuur bij toezicht en handhaving. Mevrouw Haage vraagt naar de oorzaak daarvan. Zijn daar te weinig mensen te vinden die dit moeilijke werk willen doen? 101 hennepkwekerijen zijn in het afgelopen jaar opgerold. Het college kan geen antwoord geven op de vraag naar de kosten daarvan. Haar inschatting is dat deze hoog zijn. Ze vraagt of dit mede een reden is voor de burgemeester om te blijven pleiten voor een ander beleid ten aanzien van hennep in Den Haag en nu ook bij de VNG. Een belangrijk thema is discriminatie. Het juridische pad van het doen van aangifte en vervolging door het OM werkt helaas zelden. Het gevolg is geen genoegdoening voor de slachtoffers, weinig aangiften die tot een veroordeling leiden en daardoor nog minder mensen die aangifte doen. Ze krijgt graag de reactie van de burgemeester op deze negatieve spiraal van de aanpak van deze discriminatie. Het idee van de PvdA fractie is een ander pad te kiezen dan alleen het juridische. De PvdA ziet graag bemiddeling in dergelijke gevallen. Wat is mogelijk uit de bestaande middelen en welke rol kunnen andere organisaties zoals buurtbemiddeling op artikel 1 van de grondwet betekenen. De raad stemde in met de aanpak van radicalisering. Haar fractie is erg benieuwd hoe het gaat met de uitvoering. Zijn hier meer of minder jongeren in beeld gekomen en worden zij en hun families goed ondersteund. Mevrouw Dibi (PvdA) merkt op dat dit college besloot geen afzonderlijk diversiteitbeleid uit te voeren. Zij hoort wethouders zeggen dat ze diversiteit belangrijk vinden. Wanneer het gaat over het personeelsbeleid van de gemeente, ziet zij daarvan helaas niets terug. De PvdA betreurt dat en vindt dat een gemiste kans. Mevrouw Dibi vraagt of de wethouder kan zeggen wat de visie van het college is als het gaat om diversiteit binnen het personeelsbeleid? Is de wethouder bereid om een proef te starten met anoniem solliciteren zoals Art. 1 adviseerde?
Pagina 19 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1120
1130
1140
1150
1160
1170
In 2013 dienden SP, GroenLinks en de PvdA de motie 42 in het aantal flexmedewerkers te beperken tot 30 bij het Klantcontactcentrum. Die is ook overgenomen door het college. De wethouder geeft nu aan dat de motie niet volledig is uitgevoerd omdat dat te duur is. Zij verneemt graag van de wethouder of hij bereid is de motie alsnog uit te voeren. Haar fractie is benieuwd naar de mening van de overige indieners van de motie. Mevrouw Rajkowski (VVD) was dan wel geen indiener van de motie maar wil wel graag reageren. Bij het Klantcontactcentrum kost een vaste medewerker 42 euro per uur en een flexwerker 19 euro per uur. Dat scheelt 23 euro. De VVD pleit ervoor niet te kijken naar zulke stramienen maar te streven naar een goede balans tussen kwaliteit en efficiëntie. Het liefst zou haar fractie de motie helemaal willen loslaten. Zij vraagt wat de PvdA daarvan vindt. Mevrouw Dibi (PvdA) bevestigt de door mevrouw Rajkowski genoemde getallen. Wanneer een en ander bij elkaar wordt opgeteld, is het niet zoveel geld in vergelijking met de overschrijding van 10 miljoen op de externe inhuur. Zij zegt: “Het is dan maar hoe je het ziet”. Daarbij is het belangrijk dat mensen vastigheid hebben. Het gaat de kwaliteit niet ten goede komen wanneer continu wisselingen in het personeel plaatsvinden. Dat speelt dan nu ook. Zij vervolgt haar inbreng in haar termijn. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dat de motie als uitspraak van de raad uitgevoerd moet worden. Wat vindt de VVD er van wanneer een gewoonte gemaakt wordt van het niet nakomen van uitspraken van de raad. In Utrecht bestaat de goede gewoonte moties uit te voeren. Waarom wil de VVD het college daaraan niet houden? Mevrouw Rajkowski (VVD) stelde nog geen vragen aan het college. Zij is blij met die goede gewoonte. Het is ook een gewoonte dat wanneer het bestuur over de inhoud niet blij is, een nieuwe motie in te dienen is die een oude motie overtreft. Mevrouw Dibi (PvdA) vindt dit een creatieve gedachte van mevrouw Rajkowski. Zij vervolgt haar inbreng. De in 2014 gerealiseerde externe inhuur voor 77,3 miljoen, ligt hoger dan de doelstelling in de programmabegroting. Die was 67 miljoen. Dat is ruim 10 miljoen euro hoger. Dat is een flink bedrag. De verwachting voor 2015 is dat het bedrag rond 62 miljoen zal zijn. Haar fractie vindt dit een verontrustende ontwikkeling. Dit komt elk jaar ook weer terug. Kennelijk lukt het het college niet om de kosten beheersbaar te houden. Hoe zal de wethouder ervoor zorgen dat het in 2015 wel bij de 62 miljoen euro blijft en niet weer miljoenenmeer. Er is steeds weer een reden waarom iets hoger uitvalt. Het college stelt voor een extra bijdrage te leveren als gemeente Utrecht in de regionale samenwerking van 30 cent per inwoner voor regionale samenwerking Verkeer en Vervoer. Haar fractie vindt dat onwenselijk en onnodig. Waarom zou de gemeente inwoners nog een keer belasten boven de 1,50 euro voor de algemene regionale samenwerking. Bovendien krijgt de raad nog een voorstel voor de regionale samenwerking. Waarom loopt het college hierop vooruit wanneer het gaat om de Voorjaarsnota. Op 1 juli treedt de aanpak schijnconstructies in werking. Dan kan de gemeente als opdrachtgever aansprakelijk worden gesteld voor handhaving van de cao door een opdrachtnemer. Dat zoiets dergelijks nodig is, bleek recentelijk nog in het Stationsgebied. D66 stelde daarover vragen. Zij vraagt of het college bereid is de voorwaarde van cao-handhaving op te nemen in contracten met de opdrachtgever. Haar fractie maakt zich zorgen over het ziekteverzuim onder een deel van het personeel. Zij ontvangt signalen over dat op sommige afdelingen sprake is van 20% ziekteverzuim. Een normaal percentage is 4-6%. In dat licht is 20% heel veel. Men geeft aan dat het vooral komt door de reorganisatie en alles wat erbij komt. De OR zei ook dat de gemeente op dit moment het predicaat “goed werkgeverschap” niet verdient. Zij vraagt of de wethouder deze knelpunten herkent. Hoe zal hij deze aanpakken? Mevrouw Scholten (D66) merkt op dat vorig jaar bij de Voorjaarsnota uitgebreid gesproken is over de gemeentelijke website. Diverse fracties leverden verlanglijstjes aan. Daarna is het bijzonder stil geworden op dit vlak. Uiteraard is met de verhuizing naar het stadskantoor veel aandacht uitgegaan naar de fysieke dienstverlening. Zij vraagt hoe het staat met de nieuwe website. Haar fractie wil graag tempo maken op dit vlak. De huidige website functioneert onvoldoende. Hierbij vraagt haar fractie specifieke aandacht voor toegankelijkheid. De website is onvoldoende toegankelijk. Met de decentralisaties is het belang van toegankelijkheid alleen maar toegenomen omdat mensen met een beperking voor veel meer zaken de gemeente nodig hebben. Ze vraagt hierop de reactie van de wethouder. In het licht van meldingen ziet haar fractie verbetermogelijkheden. Zij neemt aan dat de gemeente graag wil dat inwoners zaken melden. De gemeente kan daarop reageren. Vaak zullen mensen dat doen vanaf een mobiele telefoon. Dat is niet gemakkelijk. Dergelijke meldingen moeten verbeterd kunnen worden, bijvoorbeeld door beter samen te werken met apps op dit vlak die ook al beschikbaar zijn. Daarnaast ziet haar fractie kansen om bij meldingen ook gebruik te maken van open data, vergelijkbaar met hoe het gaat met verkeerslichtmeldingen. Op die manier is zowel voor de organisatie als voor inwoners inzichtelijk welke meldingen er zijn. Dat kan ook een reden zijn om niet te melden of juist nog een keer te melden. Daar is een betere dienstverlening te leveren. In de afgelopen jaren is strak gestuurd op het verkleinen van de organisatie. Haar fractie ziet dat de fte’s oplopen. Zij vraagt het college daarop nog even strak te sturen. Zij vraagt de wethouder hierop te reageren.
Pagina 20 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1180
1190
1200
1210
1220
1230
Pleinen zijn een belangrijk element die door het college worden genoemd in de organisatievernieuwing. De raad heeft daarop weinig zicht. Zij vraagt of de wethouder kan toezeggen op enige wijze periodiek inzicht te zullen geven in de Pleinen en hun resultaten. Zouden raadsleden voor relevante pleinen kunnen worden uitgenodigd? Een plein is een werkvorm om een doorbraak te forceren. Haar fractie zou graag zien dat een initiatief tot een plein ook vanuit bewoners kan komen, ook als de ambtenaar met wie het initiatief te maken heeft dat niet zelf bedacht of niet wenselijk vond. Kan de wethouder toezeggen dit op enigerlei wijze mogelijk te maken? De PvdA sprak al over diversiteit. Recentelijk is over dit onderwerp een goede Raadsinformatieavond gehouden. Dat leidde ook tot diverse initiatieven in de gemeentelijke organisatie. Haar fractie deelt mee graag te willen dat de raad jaarlijks inzichtelijk krijgt welke initiatieven worden genomen op dit vlak om dit onderwerp goed op de agenda te houden. Dat zou mogelijk kunnen zijn in de vorm van een onderdeel van een sociaal jaarverslag. Voor zover zij weet heeft de gemeente geen sociaal jaarverslag. Zij zag een mooi verslag uit 2007. Zij vraagt de wethouder of hij dit in ere zou willen herstellen met daarin het thema diversiteit expliciet opgenomen. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt of het college op dit moment een goed diversiteitbeleid heeft, gericht op personeel. Mevrouw Scholten (D66) brengt het gesprek in de Raadsinformatieavond onder de aandacht waarbij D66 en de PvdA een rol hadden. Zij hebben geconstateerd dat in de laatste jaren hierop weinig stappen vooruit zijn gezet, ook omdat vrij weinig mensen zijn aangenomen en daardoor niet veel extra diversiteit te realiseren was. Zij ziet dat de urgentie gevoeld voor. Zij vindt het belangrijk de urgentie hierop vast te houden. Om die reden stelde zij deze vraag. De heer Kleuver (D66) komt het woord “veiligheid” 177 keer tegen in de Voorjaarsnota. Dat is het voordeel wanneer de stukken volledig digitaal gelezen worden. Hij ziet het woord terug in heel veel paragrafen en vrijwel steeds in de context die te maken heeft met preventie, het voorkomen van problemen, de-escalatie. Zo ziet D66 het graag. Hij heeft weinig op met begrippen als zerotolerance. Zerotolerance schakelt het gezond verstand uit. Ook bij handhaving vindt zijn fractie gezond verstand van groot belang. Dat neemt niet weg dat repressie zo nu en dan nodig is. Maar ook dat kan met gezond verstand. Cijfers op het gebied van veiligheid en de bijbehorende middelen leveren bij een eerste indruk een redelijk positief beeld op met plus- en minpunten. De grootste tegenvaller is misschien wel de stijging in de ervaren onveiligheid. Dat lijkt hem frustrerend om te vernemen wanneer per saldo de stad veiliger wordt. Het college ziet de pijnpunten en geeft daarvan een helder beeld. Dat wekt bij zijn fractie vertrouwen. Bij de Voorjaarsnota 2014 vroeg D66 de burgemeester naar het inzicht in de kosten bij de inzet van de veiligheidsdiensten bij voetbalwedstrijden, vooral bij betaald voetbal. De oproep is herhaald bij de behandeling van de begroting. In beide gevallen zegt de burgemeester dit inzicht toe. Tot nu toe kreeg de raad dit niet. Mogelijk moet de raad het nu per motie vragen. In de tweede plaats was D66 aanwezig bij een vergadering van de wijkraad Noordoost. Daar werd gezegd dat de burgemeester zou werken aan een stuk over de Amsterdamsestraatweg waarin hij met extra verzoeken aan de gemeenteraad zou komen. De heer Kleuver vraagt of dit correct is. Ten derde vraagt de fractie zich af waarom voor de volgende zaken geen effectdoelstellingen zijn geformuleerd: (1) het voorkomen van het faciliteren van georganiseerde ondermijnende criminaliteit en van misbruik van gemeentelijke vergunningen, regelingen en subsidies. (2) Verstoring van de openbare orde en maatschappelijke onrust zijn voorkomen dan wel bestreden en (3) incidenten en crisis zijn voorkomen en/of bestreden. Dat lijken hem doelen waarbij hele goede effectindicatoren te formuleren zijn. Hij vraagt waarom dat laatste niet is gebeurd. De heer Menke (Student & Starter) heeft heel veel moeite met goede effectindicatoren voor het tegenhouden van potentiële evenementen. Hoe ziet de heer Kleuver dit voor zich. De heer Kleuver (D66) licht toe dat het mogelijk is om sommige incidenten en crises aan te zien komen. Het zelfde geldt voor verstoring van de openbare orde, georganiseerde criminaliteit en misbruik van vergunningen. Zijns inziens is het wel degelijk mogelijk om daarop indicatoren los te laten. Hij vervolgt zijn inbreng in zijn termijn. Bij de uitvoeringsnota’s over handhaving vroeg D66 naar een uitsplitsing van het geld dat besteed wordt aan het handhaven op het gebied van parkeren. Dit zegde de burgemeester ook toe. De raad ontving dit niet. Hij vindt dat vervelend omdat zijn fractie graag zou willen overwegen om een deel van de middelen voor het handhaven op fietsparkeren op een andere manier in te zetten. D66 heeft daarover enkele ideeën. Hierop worden 14 fte ingezet. Wanneer dat aantal gehalveerd wordt, gaat het grootste deel naar handhaving op parkeren maar zijn ook andere dingen te doen op het gebied van handhaven, met een hogere prioriteit. De heer Bos (Stadsbelang) vindt het opmerkelijk dat de heer Kleuver de inzet op fietsverkeer handhaving wil verminderen terwijl zijn collega enkele weken geleden heeft gezegd juist ook te moeten gaan handhaven op bromfietsen en snorfietsen. Hij vraagt hoe de heer Kleuver een en ander met elkaar rijmt. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dit een vreemd voorstel van de D66 fractie. De fietsparkeerhandhaving wordt betaald uit het programma bereikbaarheid, niet vanuit het programma veiligheid. Wanneer de D66 fractie daarin zou willen schuiven, zou het dan wellicht logisch zijn dit naar andere handhaving binnen het domein van de bereikbaarheid te schuiven?
Pagina 21 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1240
1250
1260
1270
1280
1290
1300
De heer Kleuver (D66) merkt op dat het hier om BOA’s gaat. Dit is in de commissie Mens en Samenleving behandeld onder het onderwerp veiligheid door de burgemeester. Het is een mogelijkheid het geld dat nu aan de handhaving op bromfietsen wordt uitgegeven aan fietsparkeren te besteden? Dit is niet met elkaar in tegenstrijd. Het zou wel kunnen als ander doel. Wanneer de raad van tevoren inzicht had gehad in de cijfers, had de raad daarin nu een betere afweging kunnen maken. Nu moet D66 dit in deze commissie vragen. Hiermee gaf hij zijns inziens zowel de heer Bos als de heer De Vries antwoord. Mevrouw Metaal (CDA) complimenteert het college met de extra inzet op veiligheid in Utrecht in het komende jaar, met de aanpak van de radicalisering en met de bestrijding van criminaliteit. Het CDA pleitte daarvoor al veel vaker. Blijkbaar is nu de inzet toch veranderd. Dat doet haar deugd. Zij vraagt zich wel af waar de ommezwaai vandaan komt. Zij vraagt of nu duidelijkheid bestaat over of het extra budget er zal komen dat aan het ministerie van V&J is gevraagd. Met betrekking tot de Amsterdamsestraatweg is de integrale aanpak nu enige tijd bezig. Zij vraagt of er al positieve ervaringen zijn te melden. Zo worden illegale bordelen en massagesalons aangepakt, wordt intensief op illegale arbeid en gokken gecontroleerd. Zij vindt het jammer dat de panden die hiermee in verband staan na zes maanden weer opengaan. In de raad is gesproken over de mogelijkheid van de sluitingstijden op een deel van de Amsterdamsestraatweg. Dat zou de panden een stuk minder lucratief maken en de louche business wegjagen en zij spreekt de hoop uit dat de huurprijzen weer passend worden voor normale winkels. De heer Kleuver (D66) vindt het begrijpelijk dat het CDA spreekt over sluitingstijden. Hij merkt op dat in de tijd van de gedwongen sluiting veel minder overlast was ondanks de openingstijden. Sluitingstijden zouden zijns inziens symptoombestrijding zijn en niet de aanpak van de daadwerkelijke oorzaak. Hij vraagt of het wellicht beter is boeven te vangen dan bestuurlijke aandacht te besteden aan de sluitingstijden. Mevrouw Metaal (CDA) bevestigt dat dat beter is. Sluitingstijden vormen wat haar betreft onderdeel van de aanpak. Er was wel degelijk overlast, alleen minder tijdens het sluiten van de panden. Deze zaken zijn vaak tot diep in de nacht open. Dan is er ruimte voor allerlei zaken die daar niet thuishoren. Wanneer ze niet meer open zijn worden de panden iets minder aantrekkelijk voor de activiteiten die daar achter plaatsvinden. In die zin zou de gemeente de illegale activiteiten echt aanpakken dan alleen symptomen te bestrijden. De heer Kleuver (D66) constateert dat hij het zo gezegd eens is met het CDA. Wanneer de foute kapperszaken en massagesalons gesloten zijn, is er veel minder overlast en hoeft het bestuur geen aandacht te besteden aan de sluitingstijden. Dan wordt het voor de horecabedrijven mogelijk ook minder aantrekkelijk om zo lang open te zijn. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt de heer Kleuver welke zin het heeft dat een kapperszaak aan de Amsterdamsestraatweg 24 uur per dag open is. Hij vraagt hem dit uit te leggen. Heeft hij ooit wel iemand om 03.30 uur bij een kapper gezien? Mevrouw Rajkowski (VVD) hoort D66 bij veiligheid een heel betoog houden over preventie. Nu komt het CDA met een mooie maatregel die juist in de preventieve sfeer ligt ook als het gaat om overlast, en hoort zij D66 spreken over boeven vangen. Zij is daarmee heel blij maar ze vindt het ook tegenstrijdig als het gaat om de vraag of D66 wel of niet voor preventie is. De heer Kleuver (D66) bevestigt dat er een redelijke kans is dat er iets heel bijzonders aan de hand is wanneer iemand om 0.30 uur bij de kapper zit. Het gaat vooral om de sluitingstijden voor de horeca en om het aanpakken van boeven. D66 is nooit tegen de aanpak van boeven. Uiteraard moet een burgemeester het gereedschap hebben om boeven te vangen. Hij verneemt graag van de burgemeester waar hij tegenop loopt als dat het geval is en of de raad hem daarbij behulpzaam kan zijn. Hij herhaalt dat hij sluitingstijden symptoombestrijding vindt en niet de aanpak van de echte oorzaak. Mevrouw Metaal (CDA) zet haar inbreng voort in haar termijn. Zij is het niet eens met de heer Kleuver over symptoombestrijding. Het gaat wat haar betreft echt om het wegnemen van de oorzaken. Ook zag zij op de Amsterdamsestraatweg in de afgelopen jaren dat louche zaken eerst plaatsvonden in belwinkels en dat daarna fietswinkels en massagesalons volgden. Op het moment waarop het college dienstverlening gaat sluiten, vinden de ondernemers wel een horecabestemming; ze vinden er wel iets op. Zij pleit liever het voor najagen van een algemeen beeld dan voor specifiek te nemen maatregelen. Het is al een tijd terug waarop de burgemeester toezegde met een voorstel te komen. Ondertussen is het gokkantoor weer open en lagen de omwonenden een aantal nachten knarsetandend in hun bed. Zij begreep dat vanuit het wijkbureau de betrokken ambtenaren het signaal gaven dat extra maatregelen nodig zijn op het middelste stuk van de Amsterdamsestraatweg. Wanneer kan de raad dat voorstel verwachten? In aansluiting op de inbreng van de PvdA zegt ook het CDA de handhaving na 22:00 uur een zorg te vinden. Al eerder is gesproken over de handhaving van de leerplicht. De cijfers over schooluitval zijn in vergelijking met steden met vergelijkbare leerlingenaantallen niet heel erg bemoedigend. Als stad van Kennis en Cultuur zou Utrecht daarop heel hard moeten inzetten. Zij realiseert zich terdege dat handhaving daarbij niet de heilige graal is en dat er een totaalpakket moet zijn. Daarom komt zij hierop terug bij het onderdeel onderwijs bij wethouder Kreijkamp. Haar fractie zou wel graag willen weten of het college een verhoogde inzet wenselijk vindt, ook op het handhavingdeel. Pagina 22 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1310
1320
1330
1340
1350
1360
Haar fractie maakt zich zorgen over het bereik van de vrouwen/moeders van de radicaliserende jongeren. Dat verloopt via de moskeebesturen. In welke mate zet het college hierop in? De suggestie is gedaan Ladyfit te betrekken in het beleid. Die biedt ook andere cursussen aan dan alleen op het gebied van sport en daar komen heel veel islamitische dames. Met betrekking tot Bewoners en Bestuur leest zij in de stukken dat de geplande bezuiniging op bestuursadviseurs niet werkbaar zou zijn. Haar fractie vindt een goede ondersteuning van het college heel belangrijk ook als het gaat om de bereikbaarheid voor oppositiefracties. In vergelijking tot andere grote steden heeft Utrecht weinig ondersteuning voor het bestuur. Het CDA kan erin meegaan die bezuiniging niet door te zetten. Zij vraagt zich wel af of wellicht beter is in te zetten op politieke assistenten in plaats van bestuurassistenten. Utrecht is de enige grote stad die zonder politieke assistenten werkt, terwijl politieke assistenten de politieke rol van de wethouder beter kunnen monitoren dan assistent op het gebied van de inhoudelijke zaken. Zij maakt zich bovendien een beetje zorgen over de draaglast van de griffie van de gemeenteraad. In het afgelopen jaar toonde de raad zich heel actief. De raad overspoelt de griffie met expertmeetings, brainstorms en al wat dies meer zij. Het lijkt haar goed om met de griffie na te gaan in hoeverre de griffie met deze bezetting vooruit kan en aan de vragen van de raad kan voldoen. Zij pleit voor eerlijkheid op dat terrein. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat de verantwoording een forse daling van de criminaliteitscijfers laat zien. Hij complimenteert de burgemeester daarmee. Hij sluit zich aan bij de woorden van mevrouw Haage als het gaat om het complimenteren van de overige Utrechters en agenten en handhavers die hiervoor hun best doen in de openbare ruimte. Tegelijkertijd worden de uitgaven voor dit programma fors verhoogd. Dat loopt op naar 1 miljoen euro in 2017, zeker nu recentelijk is gebleken dat de gemeentelijke dienst Toezicht en Handhaving de handhaving van de gemeentelijke duurzaamheidambities niet zo nauw lijkt te nemen en zeer recent dure dieselbusjes aanschafte, is GroenLinks niet geneigd zonder meer akkoord gaan met deze extra gelden. Hij vraagt of overwogen is om de nieuwe ambities uit het bestaande budget te financieren. Als het gaat om de aanpak van radicalisering vraagt hij of minimaal de helft van het budget naar welzijn zou moeten. Hij merkt op dat dit een vergelijkbare vraag is als gesteld door het CDA om de moeders te bereiken via bijvoorbeeld Ladyfit. Het is belangrijker vroegtijdig te signaleren dan de put te dempen met een verdronken kalf. Utrecht werkt met man en macht aan het nieuwe Zandpad. GroenLinks steunt elk initiatief dat sekswerkers sterker en onafhankelijker maakt en prostitutie normaliseert. Hij is ervan geschrokken dat zoveel sekswerkers nu gedwongen in de illegaliteit werken na de sluiting van het Zandpad. Hij ziet graag dat de gemeente niet stil blijft staan naast de ambitie voor het nieuwe Zandpad en dat de gemeente verder kijkt naar mogelijkheden om de situatie voor sekswerkers te verbeteren. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt op welke cijfers de heer De Vries zich baseert. De heer De Vries (GroenLinks) antwoordt “op het onderzoek van de Universiteit Utrecht, het Pompe Instituut”. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vermoedde dat al. De cijfers van de gemeente Utrecht laten een heel ander beeld zien. Hij vraagt of de heer De Vries de cijfers van de gemeentelijke diensten wantrouwt. De heer Bos (Stadsbelang) heeft de indruk dat dit “stennismakerij” is. Hij vindt dat niemand gedwongen voor de illegaliteit kiest. Prostituees kunnen overal heen. De heer De Vries (GroenLinks) herhaalt zijn bron voor de cijfers. Hij kent ook het bericht dat de gemeente andere cijfers hanteert. Ook uit die cijfers blijkt dat veel mensen in illegaliteit sekswerk doen. Waar ze ook vandaan komen, GroenLinks vindt die ontwikkeling zorgelijk. Zijn fractie ziet deze mensen liever uit de illegaliteit stappen om hun werkzaamheden legaal te gaan doen. Dat lijkt hem ook beter als het gaat om het afhalen van het taboe en de veiligheid van deze mensen te garanderen. Wanneer mensen op geen enkele manier meer legaal hun werk kunnen doen binnen de gemeentegrenzen, vindt hij dat een vorm van gedwongenheid. De heer Bos (Stadsbelang) vindt dat een vreemde redenering. Mensen kunnen zelfs een vergunning aanvragen om te gaan tippelen op de Europalaan. Voor zover hij weet is daar nog wel een aantal vergunningen beschikbaar. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dat de raad niet moet voorschrijven hoe sekswerkers hun werkzaamheden uitvoeren. Hij laat de opmerking van de heer Bos voor wat die waard is en vervolgt zijn inbreng in zijn termijn. Hij vraagt of het college bereid is om de mogelijkheden voor de verbetering van de positie van sekswerkers en hun werkplekken te onderzoeken, los van de ontwikkelingen in de raamprostitutie. Mevrouw Metaal (CDA) vraagt naar het exacte doel van het onderzoek. De heer De Vries (GroenLinks) antwoordt na te gaan hoe het mogelijk is de werkplekken van het prostituees te verbeteren en daarvan meer te maken. Mevrouw Metaal (CDA) begrijpt dat de heer De Vries wil afwijken van het Zandpad en de hele stad als werkplek wil aanwijzen, et cetera. De heer De Vries (GroenLinks) wil niet vooruitlopen op het onderzoek waarvan hij het college vraagt het uit te voeren. Hij vervolgt zijn inbreng in zijn termijn. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) merkt op dat de heer De Vries in de media aankondigde allerlei voorstellen te gaan doen voor de verbetering van de positie van sekswerkers. Nu vraagt de heer De Vries het college een Pagina 23 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1370
1380
1390
1400
1410
1420
onderzoek te gaan doen. De burgemeester heeft al een keer gekeken naar thuisprostitutie. Hij concludeerde dat het onderzoek eigenlijk niet goed mogelijk is. Hij vraagt wat heer De Vries wil. Of was dit een proefballon die nu doorgeprikt blijkt in deze commissievergadering? De heer De Vries (GroenLinks) stelde de door hem aangekondigde vraag. Hij vindt daaraan niets vreemd. GroenLinks maakte bij de vaststelling van het nieuwe handhavingprogramma een belangrijk punt van de aanpak van fietsendiefstal. De burgemeester zegde toe hieraan een hoge prioriteit te geven. Recentelijk was de gemeenteraad op werkbezoek bij de politie. Daar bleek dat dit in de praktijk niet zoveel voorstelt. Wanneer een heterdaadsituatie zich voordoet, treedt de politie op. Feitelijk blijft het daarbij - dat was zo ongeveer wat de commissaris en de aanwezige agenten zeiden. Hij vraagt of dit betekent dat in het verleden weggekeken werd bij een heterdaad. Hij vraagt de burgemeester klip en klaar aan te geven hoe hij ervoor gaat zorgen dat de cijfers voor wat betreft fietsendiefstal gaan dalen. Uit onderzoek van het AD bleek dat de kans op een boete per gemeente sterk verschilt. In Amsterdam is de kans om beboet te worden door een BOA 10%. In Utrecht is die kans vele malen lager met slechts 4%. GroenLinks is benieuwd naar wat de burgemeester hiervan vindt. Hij vraagt of hij wil nagaan of kostenneutraal of zelfs kostenpositief meer BOA's in te zetten zijn. Het lijkt zijn fractie niet erg wanneer meer mensen beboet worden op foutparkeren of op het vervuilen van de openbare ruimte. De heer Bos (Stadsbelang) kan dit niet rijmen met het feit dat de dekking voor 2015 ontbreekt voor de activiteiten van de BOA’s. Hij beschouwt het als onmogelijk om dit kostendekkend te maken. De heer de Vries (GroenLinks) herhaalt zijn informatie over de kans op een boete in Amsterdam. Hij vraagt of die kans in Utrecht kostenneutraal te verhogen is. Als het gaat om de organisatie van de gemeente Utrecht is GroenLinks geschrokken van het gegeven dat de gemeente Utrecht zoveel mensen laat werken op zogenaamde Payroll-constructies. Het net als grote multinationals gebruik maken van schijnconstructies vindt hij een gemeentelijke organisatie zeker niet passen. Hij vraagt of de wethouder de ambitie deelt van GroenLinks om alle Payrollers in eigen dienst te nemen. Is de wethouder bereid om bij de presentatie van de begroting een plan van aanpak voor te stellen. Mevrouw Rajkowski (VVD) heeft geen negatieve ervaringen vanuit de positie van Payroller bij de gemeente. Zij vraagt uit welke middelen GroenLinks die maatregel wil betalen als het gaat om de dekking ervan. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dat horen bij normaal en fatsoenlijk werkgeverschap. Dat kan wat hem betreft gewoon uit de daarvoor beschikbare middelen. Mevrouw Rajkowski (VVD) vraagt of zij bij dezen kan concluderen dat alle bedrijven, organisaties, publiek en privaat die met Payroll-constructies werken geen goede werkgevers zijn in de ogen van GroenLinks. De heer De Vries (GroenLinks) antwoordt met te zeggen dat de gemeente geen multinational is. De gemeente is de organisatie die voor de gemeenschap werkt. Zij moet een voorbeeld zijn van goed werkgeverschap. GroenLinks vindt Payroll-constructies daar niet bij horen. De motie 42 wordt niet uitgevoerd. Daaraan refereerde de PvdA ook al. In Utrecht bestaat de gewoonte om moties die zijn aangenomen door deze gemeenteraad uit te voeren. Het college stopt bij 45% flex. GroenLinks is daarmee niet akkoord. Hij vraagt of het college alsnog bereid is de motie uit te voeren. Ook sluit hij zich aan bij de vragen van de PvdA over externe inhuur. Hij sluit zich ook aan bij de vragen van het CDA over politiek assistenten. Mevrouw Metaal (CDA) vraagt hoeveel procent van de flexwerkers ontevreden is met een flexcontract. De heer De Vries (GroenLinks) heeft die cijfers niet. Hij heeft daaraan geen behoefte op dit moment. De raad deed klip en klaar uitspraak: 30% flex. GroenLinks sluit zich aan bij de inbreng van de PvdA over anoniem solliciteren. Hij vraagt of de wethouder de ambitie deelt om ook bij de publieksdiensten een positief selectiebeleid uit te voeren zodat werknemers van zeker deze diensten een afspiegeling vormen van de samenleving. De heer Bos (Stadsbelang) kan zich grotendeels vinden in de bijdrage van de PvdA over de 30% Flex. Stadsbelang Utrecht is tot de conclusie gekomen dat wethouder Geldof de Utrechtse ambtenaren zoveel schrik aanjaagt, dat ze de kuierlatten nemen of de ziektewet induiken. Hij vindt dat de wethouder zich dat moet aantrekken. Daarom wil Stadsbelang de kosten weten als gevolg van het ziekteverzuim. Hoe hoog is het kort en het lang verzuim in percentages, in bedragen. Hij onderschrijft de vragen van de PvdA naar de oorzaak van de hoge vlucht in het percentage ziekte. Hoe hard is de gemeente Utrecht bezig met re-integratie? Stadsbelang Utrecht vindt dat op het gebied van veiligheid het aardig gaat in de gemeente. Uiteraard maakt de fractie zich zorgen over de toename van het onveiligheidsgevoel zoals D66. Hij wil graag een update hebben van de burgemeester op eerdere toezeggingen aan de raad. Het was een toezegging dat de burgemeester iets ging doen met het gevoel van onveiligheid in de stad. Stadsbelang Utrecht constateert dat de criminaliteit langzamerhand uit het centrum geduwd wordt richting de wijken West Zuid en Leidsche Rijn. Hij vraagt of die constatering juist is en hij vraagt of dat veroorzaakt wordt doordat in het centrumgebied intensieve handhaving plaatsvindt. Hij hoort over veel junks in Lombok, diefstal, junks en geweld in Leidsche Rijn, prostituees en logementen - hij vraagt hierover nadere informatie. Pagina 24 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1430
1440
1450
1460
1470
1480
In de afgelopen maanden stoorde het de heer Bos dat de burgemeester een publicitaire rel maakte over de 300.000 euro bonnenschrijfvergoeding die de gemeente gaat verliezen omdat het Rijk dit niet meer gaat vergoeden voor de inzet van de BOA’s. Utrecht kan nog een beetje teren op de vergoeding die Utrecht over 2014 ontvangt, maar per 1 januari 2016 is het over en dan zit de gemeente met de gebakken peren zonder funding. Hij vraagt waarom de burgemeester zijn helpende hand niet heeft gepakt en de opdracht heeft overgenomen bij de behandeling van de programmabegroting 2015. Had hij amendement 2014/61 niet begrepen? Hij roept de burgemeester op om vanuit zijn rol als portefeuilleverantwoordelijke maar ook als voorzitter VNG nog een keer te proberen met het ministerie tot overeenstemming te komen, maar ook naar alternatieve funding te gaan zoeken om de BOA’s hun bonnen te laten schrijven, ook na 1 januari 2016. Het mogelijk ontbreken van deze functie, mag niet beteken dat de BOA’s hun werk niet meer kunnen doen met alle gevolgen van dien. Hij krijgt graag de reactie hierop van de burgemeester. Mevrouw Rajkowski (VVD) gaat in op Bewoners en Bestuur en maakt het college een compliment voor de laagste overhead van de 100.000+ gemeenten, namelijk 29%. Ze sluit zich aan bij het voorstel van het CDA voor de politieke assistenten. Per week ontvangt de gemeentelijke organisaties 4000 bezoekers aan de balies van de publieksdienstverlening. Utrecht is dienstverlenend en klantgericht. De VVD wil die lijn graag doorzetten. Het lijkt haar erg dienstverlenend wanneer Utrecht ook op zaterdagochtend bij de gemeente terecht kan. Zij ontvangt graag de toezegging van de wethouder dat hij voor een aantal weken of maanden de gemeentelijke dienstverlening ook op zaterdagochtend openstelt. Zij vraagt het college de resultaten en de analyse daarvan met de raad delen. Zij stelt voor Utrecht het voorbeeld te laten geven aan de rest van Nederland het gaat om een klantgerichte gemeente. De VVD ziet graag dat Utrecht pilotgemeente wordt voor elektronisch stemmen bij de eerstvolgende verkiezingen. Mevrouw Rajkowski vraagt of het college zich daarvoor actief kan inzetten. Ook de VVD wil graag niet alleen per brief maar ook digitaal communiceren. Zij herhaalt haar inbreng over de verhouding tussen flexwerkers en vaste medewerkers. Zij gaat in op regiozaken. Het BRU wordt afgeschaft, onder andere vanwege de gebrekkige democratische controle. In plaats daarvan komt er een lichtere en flexibele vorm van een regio, de U10. De VVD roept de burgemeester op om toe te zien op een duidelijke verankering van de rol van de betrokken gemeenteraden hierin. In een eerste stap richting die invulling in het convenant Verkeers- en Vervoersoverleg was het woord gemeenteraad niet eens te vinden, zo merkt zij op. Zij krijgt graag de toezegging dat het college zich hiervoor gaat inspannen. Als het gaat om het financiële kader dat hierbij hoort, merkt mevrouw Rajkowski op dat de regio bijdragen aan het BRU 3,10 euro is per inwoner. De VVD is van mening dat alle regionale samenwerking wel iets mag kosten, maar dat de kosten in alle domeinen gezamenlijk toch onder de 2 euro per inwoner moeten blijven. Daarnaast verwacht haar fractie kosten voor de inzet van de gezamenlijke organisaties en alle uitvoering bij de projecten. Zij krijgt hierop graag reactie van het college. Als het gaat om veiligheid sluit zij zich aan bij de woorden van de PvdA over de Utrechtse handhavers. De VVD vindt het fijn dat ze de straten van Utrecht een stuk veiliger maken. De criminaliteitscijfers laten een dalende trend zien. Dat geldt helaas niet voor de veiligheidsbeleving. Voor haar als liberaal zijn veilig zijn en veilig voelen beide belangrijk. De VVD wil meer zicht hebben in de veiligheidsbeleving van de inwoners en om die reden vraagt de fractie om een verdiepende enquête naar deze beleving. Zij vraagt of het college bij die verdieping ook een uitsplitsing kan maken per wijk, wanneer mensen zich onzeker voelen en vanaf wanneer - soms heeft dat te maken met een voorval van een jaar geleden. De heer Bos (Stadsbelang) adviseert mevrouw Rajkowski haar betoog te staken met betrekking tot het veiligheidsgevoel. Hij regelde dat al met de burgemeester. Mevrouw Rajkowski (VVD) is heel blij dat ook Stadsbelang Utrecht dit onderwerp heel belangrijk vindt. De VVD denkt dat een aanvullende enquête veel informatie kan opleveren. Daarbij zou haar fractie graag willen dat daarbij niet alleen de bewonersenquête wordt gebruikt maar ook de meldingen die ontvangen zijn bij de politie, en andere delen van de gemeente zoals JOU. Haar fractie wil graag weten wat het maakt dat mensen zich onveilig voelen en of daarvoor een rol is weggelegd voor de gemeenten en welke die dan is. Ze sluit zich aan bij het CDA over de Amsterdamsestraatweg. De VVD is erg blij met het extra geld voor het voorkomen en bestrijden van criminele activiteiten. Een half miljoen euro is heel veel geld. Dit wordt ingezet voor HIC en voor de gebiedsgerichte aanpak, zoals die op de ASW. De onderwereld komt haars inziens aan de oppervlakte op een deel van de ASW. De directe omwonenden hebben daar heel veel last van. Haar fractie begrijpt dat dit een lastige kwestie is, maar toch zou zij graag willen dat de burgemeester gebruik maakt van zijn bevoegdheid om specifiek een gebied aan te wijzen waar bijvoorbeeld de belwinkels tussen 00.00 en 07.00 uur dicht zijn zodat de bewoners spoedig weer van hun nachtrust kunnen genieten. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) maakt het college zijn complimenten voor de inzet op veiligheid en noemt daarbij zowel de toezichthouders als de agenten. Hij sluit zich in dat opzicht aan bij zowel GroenLinks als de PvdA over de positieve ontwikkelingen in het veiligheidsbeeld. Pagina 25 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1490
Hij stelt enkele vragen over de Amsterdamsestraatweg die hij zijn collega’s nog niet hoorde stellen. De eerste vraag gaat over het financiële plaatje dat hoort bij de Amsterdamsestraatweg. Dit jaar is het college begonnen met de ontwikkelstrategie. Dit betreft een strategie die na twee jaar afloopt als het gaat om de financiële middelen. Hij las een in zijn ogen curieuze zin, namelijk dat bij de Europese commissie zou worden gezocht naar extra middelen. In principe liep de investering af. Hij is benieuwd hoe het er daarmee voorstaat, zowel wethouder Geldof als de burgemeester kunnen daar wat hem betreft op ingaan. In hoeverre worden de extra middelen waarover mevrouw Rajkowski sprak, aangewend om de ontwikkelstrategie op peil te houden. In de afgelopen tijd zijn steeds meer signalen dat er een probleem is met betrekking tot de leefbaarheid in de wijk. Ondanks alle sluitingen wordt simpelweg heel veel alcohol op straat gebruikt. Dat komt de leefbaarheid vooral 's avonds en 's nachts niet ten goede. In hoeverre is hierover nagedacht en in hoeverre is de burgemeester bereid hierover na te denken. Uit de snelheden die het verkeer maakt op de Amsterdamsestraatweg, blijkt dat te weinig aan handhaving wordt gedaan. Die snelheden zijn veel te hoog en mogelijk ook ver boven de 50 km/uur in de avonden en nachten.
1500
1510
1520
1530
1540
Hij zal het debat over de sluitingstijden niet overdoen. Hij vraagt of het juist is dat het college richting de wijkbewoners zou hebben gecommuniceerd dat zonder extra maatregelen de ontwikkelstrategie niet zou kunnen worden uitgevoerd, zoals sluitingstijden voor de horeca en/of dienstverleners. Als dit zo gecommuniceerd is, is hij heel benieuwd waarom de raad daarover tot op heden niets weet. Hij vraagt in dit opzicht openheid te betrachten richting de raad. Als het gaat om de Hardebollenstraat lijken er bewegingen te zijn richting een andere locatie. Hij leest allerlei berichten in de media. Soms reageert de gemeente wel en soms niet. Zijn fractie is benieuwd naar wat er allemaal op dit terrein gebeurt. Hij vraagt de burgemeester hem daarover bij te praten. Is de burgemeester bereid indien er ontwikkelingen zijn die met de raad te delen, waar nodig in het geheim? De afdeling Toezicht en Handhaving werkt vanuit het Stadskantoor terwijl de politie vanuit de wijken werkt. Daar lijkt een conflict te zijn. De vaste aanspreekpunten bij Toezicht en Handhaving zijn verdwenen. Is de burgemeester bekend met dit probleem? Wat zou de burgemeester kunnen doen om dit op te lossen? Voor 2016 staan bij de VRU geen onbekende maatregelen op de rol om de bezuiniging te halen. Hij vindt dat voor 2016 positief nieuws. Hij vraagt de burgemeester of de gemeenteraden van de VRU voorstellen krijgen over hoe in 2016 te zien zal zijn hoe de 1,8 miljoen is in te boeken. Indien dat niet het geval is, zou 2016 nog weleens een heel prikkelend jaar kunnen zijn voor de VRU. Hij sluit zich graag van harte aan bij de vragen van de PvdA over externe inhuur in het kader van Bewoners en Bestuur en bij de vragen van Stadsbelang over het ziekteverzuim. De ChristenUnie maakt zich zorgen over de toegenomen en de toenemende digitalisering in de dienstverlening van de gemeente. De digitale dienstverlening is de kans, maar tegelijkertijd ook een grote belemmering voor velen. De tevredenheid over de dienstverlening is van een 7,5 naar een 7,1 gezakt. Bovendien blijken maar liefst 30% van alle Utrechters niet goed in staat gebruik te maken van de digitale dienstverlening voor de meer complexe digitale aanvragen. Een aantal good practices zouden kunnen zijn om bijvoorbeeld te werken met Wijkservicepunten. Dat zijn aanspreekpunten in de wijk waar Face to Face contact mogelijk is met de gemeente. Die punten zijn voor iedereen bereikbaar op een afstand van 1,5-2 km. In dit verband noemt de heer Van Ooijen de bibliotheek en de wijkcentra. Hij wil graag weten of de wethouder bereid is om na te gaan of dit in Utrecht mogelijk is. In verband met de website van de gemeente Utrecht is zijn fractie benieuwd naar de vernieuwingen. Af en toe ziet hij sommige vernieuwingen maar hij vindt over het geheel de vernieuwing vrij beperkt blijven. Ook hierbij is zijn fractie verontrust over de komst van de digitalisering en de kloof met de samenleving. Van een toegankelijke website zijn prachtige voorbeelden. Hij vraagt zich af of de gemeente Utrecht daarin stappen gaat zetten. De heer Wijlhuizen (SP) is blij te zien dat veel van zijn voorgenomen inbreng al gedaan is. Hij sluit zich daarbij zoveel mogelijk aan en vult hier en daar die inbreng aan. Als het gaat om veiligheid vraagt hij aandacht voor de cijfers over huiselijk geweld. Die lijken enorm te zijn gedaald. In 2014 zelfs met 18% ten opzichte van 2013, zo leest hij in de Jaarrekening. Dit bevreemdt hem zeer. In het AD van 9 juni staat juist dat het huiselijk geweld enorm groeit, ook in deze regio. Vandaag was hij op de site van Rtv Utrecht dat het huiselijk geweld tegenover ouderen ook is gestegen in deze regio. Hij vraagt de burgemeester hoe die twee gegevens met elkaar te rijmen zijn. Wellicht dat het antwoordt een pagina verderop, pagina 170 van de Jaarrekening staat. Daar leest hij dat in 2014 de twee steunpunten voor huiselijk geweld en de zes algemene meldpunten huiselijk geweld van het AMK samengevoegd zijn tot een groot provinciaal meldpunt Huiselijk Geweld, genaamd Veilig Thuis. De Buurtteams zijn in 2014 voorgelicht en getraind om hun expertise in die geweldsituatie te vergroten. Het lijkt erop alsof het meldpunt veel meer op afstand is komen te staan van de inwoners van Utrecht en dat het veel moeilijker is om de melding te doen. Daarnaast wordt de verantwoordelijkheid gedeeltelijk bij de Buurtteams neergelegd die in 2014 helemaal nog niet geëquipeerd waren om dit te doen. Hij vraagt de burgemeester of daar een hiaat zou kunnen zitten van de 18% daling. Zo niet juicht hij dat toe Pagina 26 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1550
1560
1570
1580
1590
1600
en spoort hij het college aan dit naar buiten te brengen omdat andere gemeenten met dezelfde problematiek worstelen. Hij vraagt of het mogelijk is weer te geven wat het college hierin zo goed heeft gedaan. De heer Bos (Stadsbelang) hoort de heer Wijlhuizen praten over samenvoeging van meldpunten en dat hij vermoedt dat dit kan samenhangen met het meer op afstand zetten van de burger. Hij oppert de mogelijkheid van het afnemen van de aangiftebereidheid. De heer Wijlhuizen (SP) houdt die mogelijkheid open. Hij verneemt dat dan graag van de burgemeester. Als het gaat om de veiligheid in de wijken is al een en ander gezegd. Hij vond het erg schrikbarend dat het onveiligheidsgevoel in een aantal wijken sterk is gestegen navenant aan de stijging van de criminaliteit. In West 11%, in Overvecht 7% en in Leidsche Rijn en in Zuid ook 7% stijging van de criminaliteit. Je zou maar in West wonen. Wat gaat de burgemeester doen om het peil op gelijk niveau te brengen met de wijken waar de criminaliteit is gedaald in de afgelopen jaren. Mevrouw Metaal (CDA) valt de heer Wijlhuizen bij en vraagt het college meer in te zetten op de gebiedsgerichte aanpak van de BOA’s. Met de ontwikkeling waar zij op doelt, gaat specifieke belangrijke expertise verloren terwijl een en ander elkaar tegenspreekt als het gaat over gebiedsgerichte aanpak. De heer Wijlhuizen (SP) sluit zich aan bij de opmerkingen van de PvdA en van GroenLinks over de uitzendkrachten binnen de gemeentelijke organisatie. Die motie moet worden uitgevoerd. In de Voorjaarsnota is inderdaad te lezen dat tussen de regels door een voorstel wordt gedaan om meer geld uit te geven aan de U10. De SP blijft zich zorgen maken over het democratische gehalte daarvan. Daarover deed de VVD ook een uitspraak. Hij sluit zich daar graag bij aan, mede met de vraag of het nodig is om extra geld daaraan uit te geven en of dat geld niet veel beter ergens anders voor is in te zetten. De heer Menke (Student & Starter) gaat in op communicatie. In de jaarstukken is te zien dat op heel veel plekken geld blijft liggen, bijvoorbeeld waar het gaat om ingeplande subsidies. Lang niet alle mensen die recht hebben op ondersteuning ontvangen die. Hij noemt in dit verband de culturele broedplaatsen, culturele leningen maar ook bijstandsuitkeringen voor jongeren. Die worden lang niet door iedereen die daar recht op heeft, aangevraagd. Hij vindt het zonde wanneer de gemeente een mooie subsidie in het leven roept of wanneer de gemeente een regeling uitvoert het gewenste effect niet bereikt wordt omdat niemand van de regeling iets afweet. Hij vraagt gemeentebreed veel meer aandacht te besteden aan communicatie over gemeentelijk beleid, over de subsidies, de regelingen en uitkeringen waarop Utrechters recht hebben. Alleen via de communicatie kunnen de regelingen het gewenste effect hebben. De fabelachtige nieuwe website zou een mooie eerste stap zijn. Daaraan refereerden D66 en de ChristenUnie ook al in hun bijdragen. Hij vraagt de wethouder communicatieplannen op te stellen voor regelingen en subsidies, nu maar vooral ook wanneer nieuwe subsidies en regelingen in het leven worden geroepen. Hij vraagt het college daarvoor ook budget te reserveren binnen de desbetreffende programma's. Over de leeftijdopbouw van de gemeentelijke organisatie maakt zijn fractie zich voortgaand zorgen. Hierin lijkt geen ontwikkeling te zijn. Wanneer de huidige lijn wordt doorgezet, ontstaat een groot gat in de leeftijdsopbouw waarvan de gemeentelijke organisatie decennialang last kan hebben. Dit probleem werd al geïdentificeerd in Verder Via B en nog eens in de rapportage van Divers Talent. Hij zag onvoldoende terug dat hieraan wordt gewerkt. Hij is zeer benieuwd te vernemen hoe de wethouder dit probleem in de komende jaren gaat aanpakken. Hij vraagt daarop de reactie van het college. De heer Valkenburg (Student & Starter) brengt de navolgende punten in. Zijn fractie is net als veel andere partijen blij over dat Utrecht dit jaar weer veiliger is geworden. Het aantal misdrijven in Utrecht is voor het zoveelste jaar op rij gedaald. Omdat het zo goed gaat met de objectieve veiligheid, zoekt Student & Starter het debat op een aspect waarmee het minder goed gaat: de subjectieve veiligheid. Helaas vertoont die laatste geen gelijke daling met de dalende criminaliteitscijfers. Zijn fractie vindt dat erg zorgelijk. Student & Starter vindt het belangrijk dat niemand belemmerd wordt in zijn leven door onveilige gevoelens. Daarom zou hij zich graag extra willen inzetten voor het verbeteren van de veiligheidsbeleving. Essentieel daarbij is de verbetering van de kennis over subjectieve veiligheid. Wanneer en waarom voelen mensen zich onveilig, hoe bestrijdt de gemeente dat dan? Zijn fractie is blij met de vragen van de VVD en eerder van Stadsbelang aan de burgemeester over een bewonersenquête over dit onderwerp. Ook zijn fractie wil die enquête graag houden met nog een stapje daarboven op. Hij vraagt de burgemeester relevante wetenschappelijke literatuur te verzamelen over veiligheidsbeleving om op basis daarvan en op basis van de enquête een concreet plan van aanpak op te stellen om de veiligheidsbeleving in Utrecht te verbeteren. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat de heer Valkenburg een enquête voorstelt met de verwijzing naar wetenschappelijke stukken over dit onderwerp. Uit de stukken blijkt vaak dat het het beste is zo min mogelijk over veiligheid te communiceren. Juist die communicatie leidt tot onveiligheidsgevoelens. Hij vraagt of in dat licht een enquête wel een verstandig idee is. De heer Valkenburg (Student & Starter) is het daarover volledig eens met GroenLinks. Helaas moet hierover wel opnieuw gesproken worden. Hij hoopt dat dergelijke inzichten als die van de heer De Vries daarbij dan goed duidelijk worden.
Pagina 27 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1610
1620
Vooruitlopend op de uitkomsten van het onderzoek en op het plan van aanpak, zal Student & Starter een voorstel doen. De heer Wijlhuizen (SP) merkt op dat in Amsterdam de hogeschool van Amsterdam samen met de gemeente Amsterdam drie fieldlabs opzetten waarin honderden studenten samen met de gemeente de straat opgingen om dit soort enquêtes te houden en daar gezamenlijk onderzoek naar te doen en interventies te plegen. Hij vraagt of Student & Starter bekend is met dit fenomeen en met deze werkwijze. Wat vindt Student & Starter daarvan? Dezelfde vraag stelt hij aan de burgemeester. Hij vindt het een goede suggestie dit in Utrecht te gaan uitproberen. De heer Valkenburg (Student & Starter) vindt dit een heel interessant initiatief. Kwalitatief onderzoek moet daarvan deel uitmaken. Zo iets is ook al in Utrecht gebeurd. In het centrum zijn studenten gevraagd of zij zich veilig voelen in het uitgaansleven. Hij vervolgt zijn inbreng in zijn termijn. Uit onderzoek blijkt dat de hoge kwaliteit van de openbare ruimte bijdraagt aan het voorkomen van criminaliteit. Het lijkt zijn fractie een goed idee om bij de hotspot-aanpak de openbare ruimte ook vlekkeloos te houden. Naast dat het criminaliteit voorkomt zou het ook nog eens qua kosten effectiever kunnen zijn. Hij vraagt daarom aan de wethouder om met de portefeuillehouder openbare ruimte af te stemmen dat bij het instellen van hotspots direct ervoor wordt gezorgd dat die spots ook vlekkeloos zijn: openbare ruimte van de hoogste kwaliteit. Ten derde complimenteert Student & Starter het college met het inzicht van het college van het belang van het actief bestrijden van huisjesmelkers. Zijn fractie is blij dat het team voor bestrijding van vastgoedcriminaliteit extra capaciteit heeft gekregen om huisjesmelkers nog beter te kunnen aanpakken. Beantwoording door het college Burgemeester Van Zanen dankt alle fracties voor de vriendelijke woorden voor iedereen die mede de daling van de objectieve veiligheidscijfers veroorzaken door op straat met een grote professionaliteit het werk uit te voeren.
1630
1640
1650
1660
Mevrouw Haage vroeg aandacht voor het thema handhaving vooral in de openbare ruimte. De burgemeester weet niet waarop zij zich baseert wanneer zij over de handhaving op de Amsterdamsestraatweg spreekt na 22.00 uur. Dit is een onjuiste veronderstelling. Wel degelijk wordt ook 's avonds en 's nachts gehandhaafd. Hij verneemt graag waar het signaal vandaan komt. Mevrouw Haage (PvdA) licht het kort toe. In een Raadsinformatieavond is gesproken over de Amsterdamsestraatweg waar de eigenaar van de Albert Heijn meldde dat hij weinig steun ondervond. Daar komt haar bewering vandaan. Zij is blij met het antwoord van de burgemeester. Burgemeester Van Zanen wil graag bevorderen dat deze vragen gesteld blijven worden. Hij vervolgt zijn beantwoording. De vraag is gesteld of de handhaving wel voldoende effectief is, ook als het gaat om de handhaving van de regels met betrekking tot de verkoop en de consumptie van alcohol. Gezegd is dat de mensen op het terras aan de sluis in Lombok een boete krijgen. De burgemeester merkt op dat dit vaak heel gezellig begint. Hij kan zich wel voorstellen dat de bewoners in de kleine nachtelijke uren overlast ondervinden. Als het gaat om alcohol in de binnenstad wordt wekelijks de horeca en de openbare ruimten bezocht door inspecteurs van de gemeente. Illegale terrassen worden aangeschreven. Jongeren onder de 18 in bezit van alcohol worden beboet. Die jongeren worden vooral aangetroffen in de buitenwijken en in de parken. Het dilemma rond het terras is de ruimte die de ondernemers zoeken in het gebruik van de openbare ruimte op onder meer smalle trottoirs. Dit blijft een moeilijk punt. Ook in de binnenstad wordt aan de voorkant gehandhaafd. Gevraagd is naar het waarom van de krimp in de handhaving. De handhavingeenheden worden zoveel mogelijk gespaard. Wel zijn twee taakstellingen doorgevoerd, waarvan de ene al twee jaar geleden is vastgesteld door het college en de raad. De 250.000 euro wordt voornamelijk gerealiseerd bij de geüniformeerde dienst met het schrappen van de gemeentelijke handhavingstaken en vermindering van toezicht op buitenevenementen. Verder is er nog een taakstelling in het kader van innovatie van 200.000 euro. Ook door de raad en het college vastgesteld. Die wordt gerealiseerd door de aanschaf van een tweede scanauto. Die afdeling kon tot nog toe alleen analoge vergunningen leveren en kan nu sneller werken. Achter de scanauto’s hoeven geen scooters meer te rijden. Dat scheelt ongeveer 10 fte. De handhaving van overtredingen in verband met hennep kost veel capaciteit maar moet wel gebeuren. Dit vindt ook plaats vanuit het thema overlast. Inderdaad zijn er andere dingen mogelijk. Het college en de voorzitter van de raad pleiten daarvoor. Dat was al bekend. De meerderheid in de Tweede Kamer is krap. De toekomst is nog ongewis. Als het gaat om discriminatie wordt het relatief onbevredigende resultaat rond meldingen via het OM beschreven. De burgemeester verwacht dat het de aangiftebereidheid ook niet zal doen toenemen wanneer onvoldoende genoegdoening in de beleving van het slachtoffer wordt gegeven. Hij herkent de neerwaartse beweging als invloed hiervan op de aangiftebereidheid. Hij pleit ervoor de aangifte niet na te laten. De lijn die mevrouw Haage voorstelt volgt het college al. Het college werkt samen met Art. 1 om dit op een andere manier te gaan doen. De
Pagina 28 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1670
1680
1690
1700
1710
1720
burgemeester zou graag willen dat er andere mogelijkheden waren. Wanneer genoegdoening aan slachtoffers op een andere manier ook of daarnaast te bereiken is, is dat alleen maar de moeite waard. Met betrekking tot de aanpak van de radicalisering zijn er getallen van mensen die in beeld zijn. Die informatie is openbaar. Wanneer zich daarin wijzigingen voordoen, zal de burgemeester de commissie daarvan op de hoogte stellen. Op dit moment is daartoe geen directe aanleiding. Hij sluit verandering daarin niet uit. Hij moet ervan uitgaan dat de activiteiten die de betrokkenen hierin ondernemen met veel steun van mensen buiten en met heel veel deskundigen, steeds beter gedaan worden. Wanneer er andere signalen zijn, verneemt hij die graag. Hij hoopt dat gemeente hiervoor meer middelen gaat krijgen. Mevrouw Dibi vroeg als eerste van de Partij van de Arbeid over het BRU en de voortzetting. Kijkend naar de bijdragen van de gemeente aan het BRU, zal sprake zijn van halvering. In mei is gesproken over het verkeersconvenant waarover recentelijk in de raad besluitvorming plaatsvond zonder de financiële vertaling. De burgemeester vindt het niet te vroeg en ook niet te laat. Hij vindt het netjes dat het college dit aankondigt. In alle varianten gaat er geld vanaf en zal er geld terugkomen naar de gemeente mogelijk ook eenmalig omdat bij het BRU geld overblijft. Wanneer het echt alleen gaat over de 30 cent, gaat wethouder Van Hooijdonk daarover. Harde afspraken zijn gemaakt met de nieuwe autoriteit op het gebied van vervoer, de provincie om alles wat Utrecht en de andere gemeenten hebben binnengehaald aan middelen rond verkeer en vervoer, in de toekomst veilig te stellen. Daarin gaat heel veel geld om. Utrecht heeft alles overgedaan en kan het nu niet meer zelf. Hij vraagt de commissie nog eens over die 30 cent na te denken. De burgemeester pleit ervoor deze bijdragen te steunen. Dit is in het belang van de gemeente Utrecht om het rijke vervoer- en verkeersbeleid ook te garanderen in de toekomst. Het college loopt niet vooruit en de burgemeester stelt het vooruitzicht dat de raad dit nog krijgt voorgelegd. In de dezelfde meivergadering hadden de SP en vooral ook de woordvoerder van de VVD, de burgemeester en het college zeer stevig aangesproken op de verankering van de gemeenteraden in het BRU. Mevrouw Rajkowski geeft een voorzet met het voorstel, 1,50 euro, 30 cent EBU. Het was 3,00 euro voor het BRU. Het college stelt voor 1,50 euro voor de U10 en daarboven Verkeer en vervoer 30 cent. Daarnaast dan nog 1 euro voor de EBU. Mevrouw Rajkowski vraagt het college te proberen het bedrag onder de 2 euro te houden. De burgemeester zal proberen daarmee rekening te houden. Richting de heer Wijlhuizen merkt hij op dat de kern van de U10 is dat dit terugkomt bij de raden en dat er geen DB’s en AB’s en dergelijke toestanden zijn, maar dat het hier gebeurt en dat de raad het college en zichzelf op pad stuurt om de regionale belangen niet alleen voor de gemeente Utrecht maar ook voor de rest van de regio te verdedigen. Het gebeurt voortaan vanuit de raden. De burgemeester vindt dat een denkfout van sommigen als gaan de colleges nu vrijelijk op pad. De heer Wijlhuizen (SP) hoort de burgemeester de ene keer zeggen dat er geen sprake is van een verhoging en dat de bijdrage ten opzichte van het BRU lager is. Ten opzichte van de oude begroting voor de U10 wordt het bedrag daadwerkelijk hoger, van 760.000 euro naar 924.000 euro. De bijdrage wordt bijna 1 miljoen euro. Dat is in zijn optiek een verhoging. Hij pleit ervoor die verhoging vooral niet door te voeren en hij sluit zich in dat opzicht aan bij de VVD hiermee heel voorzichtig te zijn. Hij vraagt hierover een duidelijke uitspraak van de burgemeester. Burgemeester Van Zanen benadrukt dat het college in dezen zeer terughoudend zal zijn. Hij verwacht dat ook andere gemeenteraden dit hun colleges zullen vragen. De voorstellen komen nog bij de raad terug. 1,50 euro is de helft van 3 euro. 30 cent wordt gevraagd om de tientallen miljoenen en de Utrechtse belangen te verdedigen. Dat vindt hij nog steeds denkbaar. De EBU vindt hij ook van grote betekenis en net zo belangrijk, al beschouwt hij de EBU als net iets anders dan waar het gaat om het BRU omdat het BRU dat aandachtsveld niet had. Dit stelt de burgemeester vast en verder is het aan de raad. Hij houdt een hartstochtelijk pleidooi voor dat de raad hiermee aan de slag gaat, verankerd in raden vanuit raden op basis van werkplannen die de gemeenteraad kan toetsen en vaststellen. Dat kost geld maar het is de bedoeling dat zo zuinig en zo goedkoop mogelijk te doen. Hij stelt een vervolg van deze discussie in het vooruitzicht. Hij dankt de heer Kleuver voor zijn vriendelijke woorden. Met hem en anderen deelt hij de frustratie over dat de cijfers voor een groot deel de goede kant opgaan, maar de gevoelens nog niet. Tegelijkertijd weet hij niet wat er gebeurt wanneer het over enkele jaren andersom zou zijn. Hij zal nagaan in hoeverre de inzet bij voetbalwedstrijden al beantwoord is. Dat antwoord had al gegeven moeten zijn. De burgemeester is niet van plan te gaan werken aan een stuk over de Amsterdamsestraatweg waarin hij met extra verzoeken aan de gemeenteraad zou komen, tenzij de heer Kleuver iets anders bedoelt. Hij noemt in dit verband ontwikkelstrategie waarin wethouder Jongerius the lead heeft. De wethouders Jansen en Kreijkamp en de burgemeester steunen de wethouder Jongerius hierin. Recentelijk is hierover ook overleg geweest gericht op de actualiteiten. Ongetwijfeld zullen opnieuw stukken naar de raad toe gaan over de Amsterdamsestraatweg. De burgemeester zal de signalen van de commissie morgen in het college inbrengen. Mogelijk bedoelt de heer Kleuver iets anders. De raad stelde de kaders voor het cameratoezicht vast. De burgemeester moest toezeggen dat ieder jaar een heel helder jaarlijks uitvoeringsplan zal voorliggen waarop op afzonderlijk cameraniveau is te toetsen of Utrecht voldoet aan de criteria. Daarin zit het besluit van de burgemeester om vijf publieke camera's op de Amsterdamsestraatweg te plaatsen. Dat stuk ontving de commissie al. Waarschijnlijk wordt dat geagendeerd Pagina 29 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1730
1740
1750
1760
1770
1780
in de eerstvolgende commissievergadering. Eén of twee vergaderingen geleden vroegen meerdere fracties de burgemeester na te denken over collectieve sluitingstijden in bijzondere omstandigheden. De wijziging van artikel 2.46 van de APV verdedigde hij in een van zijn eerste vergaderingen. De heer Kleuver was daartegen. Het is de bevoegdheid van de burgemeester. Destijds zegde hij een evaluatie toe over wat in dit verband is gepasseerd. Het gaat dan steeds om individuele sluitingen. Het APV-artikel was al niet zo oud. Dat werkte zeer succesvol. Te zien is dat het na zes maanden een keer ophoudt. De burgemeester is vast van plan om te reageren op de door meerdere fracties gestelde vraag, zeker in het licht van de actualiteit op de Amsterdamsestraatweg. Hij licht toe dat hij het tijdig zal laten weten wanneer hij gebruik gaat maken van zijn bevoegdheden. Hij zal de vragen zeer snel beantwoorden, daarvoor is nu ook reden in de actualiteit. Hij vraagt nog iets meer tijd om dit antwoord voor te bereiden. In ieder geval zal hij het antwoord voor het zomerreces geven. Hij weet niet of er nieuwe voorstellen ASW gereed zijn. Mevrouw Rajkowski (VVD) vindt het fijn dat de burgemeester hiermee aan de slag gaat. Zij vraagt of zijn toezegging betekent dat de commissie vóór het zomerreces wordt geïnformeerd. Of zal het college dan ook nog vóór het zomerreces zaken ondernemen? Of doet het college dat later? Burgemeester Van Zanen streeft ernaar het antwoord voor 9 juli te kunnen geven. Dan kan hij nog niet doen waarvan hij vermoedt dat de VVD en het CDA graag willen dat hij doet. Hij stelt wel de commissie graag in de gelegenheid om te beoordelen of hij zijn bevoegdheden op een verstandige manier gebruikt en of de raad hem daarin kan steunen. Mevrouw Metaal (CDA) vraagt of de burgemeester ermee rekening houdt dat wanneer er iets is waarover de raad moet spreken, de raad die mogelijkheid voor het zomerreces zal krijgen. Burgemeester Van Zanen antwoordt dat het uitgesloten is. Hij verwijst naar de volle agenda's. Hij wil hierop serieus kunnen ingaan. De vragen uit de Amsterdamsestraatweg zijn niet gering. Het zit de mensen heel hoog. Hij kreeg van de raad bevoegdheden waarvan hij alleen in de grootst mogelijke zorgvuldigheid gebruik wil maken. Hij kan het niet sneller dan zoals gezegd. Hij wil dit wel graag snel met de commissie bespreken omdat hij voortgang wil. De heer Bos (Stadsbelang) vraagt de heer Kleuver of hij dit ook symptoombestrijding vindt. De voorzitter merkt op dat dit een discussie is die de beantwoording van de burgemeester doorkruist. Hij wil van deze handelwijze geen gewoonte maken. De heer Kleuver (D66) kan niet beoordelen of dit symptoombestrijding is. Wat de burgemeester nu zegt, klopt met wat de raad besloot. Waarschijnlijk zal de burgemeester een generieke aanpak voorstellen waaronder ook de goeden zullen leiden. Daarom is zijn fractie daar zo op tegen. Hij kan de vraag van de fractie van Stadsbelang niet beter beantwoorden dan zo bij een gebrek aan stukken. In antwoord op mevrouw Haage licht de voorzitter toe dat hij de heer Kleuver een korte reactie toestond omdat hij ook de burgemeester interrumpeerde. Hij vond het fair om de gelegenheid te geven dat af te maken op aangeven van de heer Bos. Het gaat hier om een debat in één termijn. Hij staat daarom een aanvullend debat met de heer Kleuver niet toe. Wanneer zij een eigen reactie heeft of een reactie naar de burgemeester, zal hij dat wel toestaan. Hij verneemt dat dat niet het geval is en geeft de burgemeester het woord. Burgemeester Van Zanen vervolgt zijn beantwoording. Dé effectdoelstelling op de drie genoemde onderwerpen “bestrijden en voorkomen van incidenten openbare orde”, et cetera heeft nog niemand bedacht. Het lijkt zo logisch als wat. Het gaat om de inzet op grote evenementen. De deskundigen zeggen dit nog niet te hebben, en dit gaat ook de andere G4 steden aan. Hij houdt zich aanbevolen. Het is moeilijk om dit soort zaken te voorspellen. De heer Kleuver vroeg twee keer naar de tarieven en hij levert op het uitblijven daarvan terechte kritiek. Dit zal morgen in het college worden besproken. De raad kan dit morgen ontvangen. Het spijt hem dat het zo lang duurde en dat de voorbereiding op dit debat daardoor kan zijn gehinderd. Het college dacht dat daarvoor ruimte was omdat het programma bereikbaarheid donderdag aan de orde zal zijn. Over handhaving op schooluitval is gesproken bij het handhavingprogramma. Dit is in aantocht en dan zal er op in worden gegaan. Hij zal de vraag doorgeven. De burgemeester maakte een opvoedconferentie mee voor en door moeders en hij genoot daarvan. Hij is zeer geïnteresseerd in Ladyfit. Hij zal navraag doen naar aanleiding van de vraag hierover. Richting de heer de Vries gaat hij in op de middelen voor de aanpak van radicalisering. Hij stelt de bespreking daarvan in het vooruitzicht bij het programmaonderdeel Veiligheid. Mogelijk is de verdeling van de middelen wel ¾ welzijn kijkende naar alle activiteiten die effect hebben op de veiligheid en de veiligheidsbeleving. Het college gaat werken op basis van een plan van aanpak. Te zien is hoe gemengd die is samengesteld. Hij noemt dit het samengaan van preventie en de repressie. Dat zou wat hem betreft goed moeten komen. De heer De Vries (GroenLinks) hoort de burgemeester iets zeggen over een plan van aanpak. Hij vindt dat interessant klinken. Hij vraagt of de burgemeester bereid is op basis van de gelden die hij nu extra vraagt in deze Voorjaarsnota een raadsvoorstel over de besteding daarvan de raad te doen komen. Burgemeester Van Zanen stelt voor het zo te regelen dat hij samen met de collega’s van de meest betrokken portefeuilles na zal gaan of bedragen zijn toe te kennen aan wat het college aanreikte zodat de raad een beeld hiervan heeft en hij zijn oordeel kan vellen. Hij vindt een raadsvoorstel wel ver gaan. Pagina 30 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1790
1800
1810
1820
1830
1840
De heer De Vries ging in op het thema prostitutie. Hij herhaalt het zeer eens te zijn met de opvatting de prostitutie uit de illegaliteit te moeten halen en taboes te doorbreken en de sector te normaliseren. Het college is hard aan het werk om te doen wat met de raad is afgesproken. Richting de heer Van Ooijen noemt hij wat er allemaal gebeurt. Er gebeurt van alles dat in lijn is met de gemaakte afspraken en niets anders. Zodra de burgemeester nieuws heeft, zal hij dat met de raad delen. Richting de heer De Vries vindt hij het te gemakkelijk en te veel verwachtingen wekken wanneer hij nu zou zeggen na te gaan of de positie verder te verbeteren is. Hij zou het niet fair vinden om een dergelijk onderzoek nu aan te kondigen. Op dit moment komt hij niet verder dan langs de lijnen van de eerdere notitie om een paar zaken toe te staan, zoals in de Jaffastraat waar een bordeelvergunning is verlopen. Verder dan dat komt hij op dit moment niet. Het college is het eens met de drie lijnen en werkt hard aan dit dossier. Hij hoopt op afzienbare termijn licht in de tunnel te zien. Hij kan zich geen voorstelling maken van wat een onderzoek op dit moment kan opleveren. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dit onbevredigend aanvoelen. De burgemeester wijst het verzoek van GroenLinks naar een onderzoek af, en plaatst tegelijkertijd daar tegenover geen alternatief maar voelt wel mee met zijn vraag. Hij daagt hem uit om een tegenvoorstel te noemen waarin hij wel de ambitie dient die de burgemeester en GroenLinks kennelijk samen delen en dan ook tegelijkertijd daarvan werk te maken. Dat laatste mist de heer De Vries in deze beantwoording. Burgemeester Van Zanen veronderstelt dat de uren, ambities, energie vanuit de sector, vanuit de meiden, van de medewerkers voor en achter de schermen, de middelen die de gemeente wil inzetten rond het thema prostitutie, de heer De Vries minimaal het gevoel zouden moeten geven dat hieraan snoeihard wordt gewerkt, juist vanuit de ambitie die de heer De Vries noemde. Nu loopt dat veel minder snel dan gewenst en weet hij op dit moment niet wat hij redelijkerwijs zou kunnen doen aan een thema als taboe en thema als illegaliteit. Hij vindt het dan beter om te zeggen dit niet voor zich te zien en ruimte te vragen voor het waarmaken van zijn ambitie om vervolgens verder te praten. Hij wil graag ruimte voor het college om hierover nog verder na te denken. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat de burgemeester aangeeft dat hij zijn ambitie deelt. Hij begrijpt waar de vraag vandaan komt. De burgemeester ziet dit alleen niet voor zich. Hij oppert dat daaraan vooraf een onderzoek nodig is om na te gaan welke mogelijkheden er zijn. Zou het college dat niet moeten onderzoeken om daar achter te komen. Hij vraagt andermaal of de burgemeester dat met GroenLinks wil aangaan. Burgemeester Van Zanen zal dit in het college bespreken en ernaar streven hierop terug te komen voor de eindbehandeling van de Voorjaarsnota. Helaas was hij niet aanwezig bij het werkbezoek. Hij herhaalt de harde afspraken die gemaakt zijn in het kader van het IVP rond fietsendiefstallen. Voor het zomerreces zal een plan van aanpak de raad bereiken tegen fietsendiefstallen. Richting de heer Bos kondigt de burgemeester aan meer in beeld te brengen over de cijfers over het veiligheidsgevoel. Een brief over het thema veiligheidsbeleving is gereed voor verzending. Mevrouw Rajkowski en de heer Valkenburg vroegen of het bestuur in het kader van de monitor hierop verder in kan gaan. Hij vindt dat een belangrijk thema. Hij bevestigde richting de heer Bos dat er verbindingen zijn tussen de delen van de stad. Wanneer op het ene deel gedrukt wordt, verschuift de criminaliteit naar andere delen van de stad. Hij beschouwt dat als geen nieuws. Dit is ook besproken bij het IVP. De heer Bos noemde “een publicitaire rel rond de inzet van BOA’s”. Dat was wat hem betreft in het belang van de gemeente. Hij was en is daar nog steeds razend over. Hij vindt het onbegrijpelijk dat een dergelijk klein bedrag niet kan worden gevonden. Hij vindt het een buitengemeen slechte beurt dat wat de gemeente nog kan beïnvloeden de BOA-vergoeding er af gaat. Hij zegt dit ook in het licht van de nationale politie en de lokale verankering van het nationale veiligheidsbeleid. Vervolgens diende de raad een amendement in, maar op een te vroeg moment. De gemeente heeft deze middelen nog en het college moet de middelen ter vervanging nog vinden. Dat is nu nog niet nodig. Hij las ook dat de gemeente Utrecht de vergoeding uit 2014 nog heeft. De Kamer was onverbiddelijk en hij vindt het nu niet meer opportuun om hierover een robbertje te vechten. De heer Bos (Stadsbelang) vraagt van de burgemeester te beseffen dat hij zijn zorgen deelt. Dat was ook de reden waarom hij het amendement had ingediend. Een van de zaken die hij wilde voorkomen, is dat de burgemeester nu voor 300.000 euro moet gaan knokken. Daarom was een gedeelte van het amendement in ieder geval vanuit de eigen organisatie funding te zoeken. Wanneer het zo is dat Utrecht het geld niet krijgt, kan het zo zijn dat de effectiviteit van de inzet van de BOA’s onder druk komt te staan. Hij ziet dat de burgemeester het geld nog niet geregeld heeft en dat hij het probeert los te weken bij het ministerie. Dat schijnt kennelijk niet te lukken. Hij roept de burgemeester op voor een plan B te zorgen. Dat was ook het onderdeel van zijn amendement. De publiciteit die de burgemeester zocht is zijns inziens slechts de helft van het verhaal. Burgemeester Van Zanen antwoordt dat dat betekent dat de portefeuillehouder zal bevorderen dat bij de volgende Voorjaarsnota het is opgelost of er is iets anders verzonnen. De heer Bos (Stadsbelang) merkt op dat de burgemeester nu op middelen uit 2014 teert. In principe heeft de gemeente Utrecht voor 2016 middelen nodig uit 2015. Hij neemt aan dat de burgemeester de BOA’s zal inzetten zoals hij ze in 2014 inzette. Nu kost het de gemeente geld. Hij wil graag dat dit zo spoedig mogelijk geregeld wordt zodat Utrecht funding heeft voor het jaar 2016 vanuit middelen uit 2015. Pagina 31 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1850
1860
1870
1880
1890
1900
Burgemeester Van Zanen lijkt dat heel verstandig. Hij attendeert de commissie op de bladzijden 18 en 19. Hij leidt daarvan af dat het is geregeld. Hij leest dit op bladzijde 18 over de 300.000 euro waarover de heer Bos spreekt. De voorzitter stelt voor dat iedereen dit naleest. Wanneer hierover discussie blijft, kan de raad in het slotdebat oplossingen bedenken, dan weet iedereen welke middelen openstaan. Burgemeester Van Zanen vervolgt zijn beantwoording en merkt op zich te willen beraden op of Utrecht mee kan doen aan de pilot Elektronisch Stemmen. Hij wil zich laten adviseren over de consequenties daarvan. Het financiële plaatje ontwikkelstrategie moet hij vragen aan de portefeuillehouder. Hij weet dat niet op dit moment. Hij zal aandacht vragen voor alcohol en snelheid in de sfeer van de handhaving rond de Amsterdamsestraatweg. Hij wil daar graag op terugkomen nadat hij is nagegaan of hij hier iets kan. Hij komt in ieder geval terug op de Amsterdamsestraatweg in een ander verband. Hij weet dat er een wijkraadsvergadering is geweest. Uit de reacties van de commissie leidt hij af dat er iets is geroepen. Hij zei wat hij hierover weet. De heer Van Ooijen stipte een belangrijk punt aan. Het college vond daarvoor een redelijke oplossing. Alle medewerkers van Toezicht zijn ondergebracht in het stadskantoor. Dit gaf een goede impuls aan vooral de flexibele inzet zoals aan het flexibele team. Behouden zijn de tweewekelijkse wijkoverleggen die de gebiedsmanagers veiligheid de politie en de teamleider van TOR (Toezicht Openbare Ruimte) (VTH) houden. Daar worden de prioriteiten in de wijken gezamenlijk besproken. Wanneer dit signaal is afgegeven, moet worden nagegaan of de vaste aanspreekpunten (schakelpunten) zijn weggevallen. De commissie krijgt het laatste randje van wat er nog geregeld moet worden rond de noodzakelijke bezuiniging bij de VRU omdat de gemeente Utrecht de VRU een taakstelling oplegde. Die krijgt de gemeenteraad tijdig te zien. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) is benieuwd naar Toezicht en Handhaving. Hij was benieuwd naar de schakelpunten, naar de vaste momenten. Wanneer dit mogelijk is voor de eindbehandeling van de Voorjaarsnota vindt hij dat prima. Burgemeester Van Zanen vervolgt zijn beantwoording en gaat in op de cijfers huiselijk geweld. Daarover is uitvoerig gesproken bij het IVP. De heer de Vries vroeg wat daaraan is te doen. De burgemeester vond het ook opmerkelijk: “daling van de gewelddelicten van 2976 in 2006 naar 2437 in 2014 …het betreft het totaal aantal geweldsdelicten”. Met betrekking tot huiselijk geweld is toegezegd dat er een doelstelling, een indicator komt voor de zomer. Hij vindt dit onzorgvuldig geformuleerd. De heer Wijlhuizen zou nu kunnen zeggen dat dit alleen op huiselijk geweld lijkt te slaan, terwijl dit een veel bredere categorie is. De burgemeester vreest juist dat de meldingsbereidheid nog steeds te wensen overlaat. Hij wil laten onderzoeken of de centralisatie leidt tot een hogere drempel. Voor hem was de 18% daling geen reden om te zeggen dat het geweldig gaat. De heer Wijlhuizen (SP) is blij dat de burgemeester hierbij ook vraagtekens stelt. Hij verneemt graag van de burgemeester wat hij vindt van de cijfers die vandaag op Rtv Utrecht staan waarin wordt gemeld dat het aantal meldingen juist is gestegen met 42% in het afgelopen jaar. Voor hem zitten hierin zoveel dubieuze en verschillende cijfers dat hij er niet uitkomt. Hij wil hierop graag een zo helder mogelijk antwoord. Burgemeester Van Zanen vindt dat het heel erg ver gaat. Hij legt zich hierbij niet neer. Hij herhaalt zijn reacties. Hij is ook bereid na te gaan hoe deze cijfers zich verhouden tot de cijfers die vorige week in Binnenlands Bestuur stonden. De heer Bos (Stadsbelang) merkt op dat in gezamenlijkheid gedeeld is tijdens de behandeling van het Veiligheidsplan liever meer meldingen te krijgen omdat het dan duidelijk is dat het systeem werkt. Hij ziet in dat de burgemeester de geest van het amendement heeft uitgevoerd. Burgemeester Van Zanen merkt op over meer inzet in de wijken dat het streven van het college gericht is op het geven van de beste cijfers aan alle wijken. De raad sprak recentelijk het IVP. Daar zit heel veel aandacht juist voor de wijken en de wijkveiligheidsmanagers. Het college blijft daarop gebieds- en wijkgericht inzetten. Richting de heer Valkenburg merkt hij op in te zijn gegaan op de vraag van mevrouw Rajkowski en eerder op de vraag van de heer Bos. De burgemeester is bereid om in de stadsmonitor na te gaan hoe het college nog verder kan werken aan het onderzoek naar de veiligheidsbeleving. Hij vindt ook wat de Hogeschool van Amsterdam kennelijk heeft gedaan heel leuk. Hij wil dit graag doen. Hij is het zeer eens met hotspots schoon te laten zijn. Daarvoor heeft de gemeente Utrecht een kwaliteitssysteem in de openbare ruimte. Wanneer er aantoonbaar verband is tussen de onveiligheidsgevoelens en de objectieve veiligheid van de hotspots, is hij bereid bij zijn collega wethouder Geldof na te gaan of hij vanuit veiligheid iets kan doen. Vlekkeloos vindt hij te ver gaan. Dat kan hij niet toezeggen. De heer Valkenburg (Student & Starter) vraagt of de burgemeester bereid is om uit te zoeken of dit verband bestaat. Burgemeester Van Zanen vindt de broken window-theorie iets anders dan dit vlekkeloos te maken. Hij merkt op tot zijn spijt dat ook schitterende plekken toch hotspot kunnen zijn. Nog niet beantwoorde vragen
Pagina 32 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1910
1920
1930
De voorzitter merkt op dat GroenLinks nog een vraag stelde over de “BOA’s en kostendekkendheid”, de ChristenUnie over de Hardebollenstraat en het CDA over de griffie. De heer Valkenburg (Student & Starter) vroeg nog naar een concreet plan van aanpak voor de aanpak van de onveiligheidsgevoelens. Mevrouw Metaal (CDA) stelde nog een vraag over de gebiedsgerichte inzet van BOA’s. Zij was er van uitgegaan dat de griffie bij wethouder Geldof lag. Zo niet, veronderstelt zij dat de politiek assistenten ook thuishoren in de portefeuille van de burgemeester. De voorzitter merkt op dat de griffie van de raad is. Die is in ieder geval niet van wethouder Geldof. De ondersteuning van het college hoort wel bij de wethouder Organisatiezaken. Burgemeester Van Zanen zal met de griffier en de nieuwe griffier het thema aan de orde stellen in het presidium. Dat lijkt hem het geëigende gremium. Hij vindt het ondenkbaar dat de BOA’s door het schrijven van boetes zichzelf kunnen terugverdienen. Het gaat om slechts 6% van wat Utrecht kan doen. Dat is het zeer onbevredigende rond dit thema. Het college bekeek de bestuurlijke boete direct. De vier varianten besprak de gemeente Utrecht direct in de G4. Dat is niet mogelijk omdat de Eerste Kamer daar een stokje voor stak. Dan gaat de gemeente Utrecht een vermogen uitgeven om 6% op te halen. Er valt een gat van 300.000 euro. Dat vangt de gemeente Utrecht zelf op. De burgemeester maakt zich daarover behoorlijk boos, niet alleen vanwege de centen maar juist vanwege het moment. Nu met de nieuwe Nationale politie zou de positie van de raden worden versterkt. Daar horen de BOA’s en de inzet ook bij. Om die reden baalt hij hiervan. Hij schaarde de vragen over de Hardebollenstraat onder het thema “er gebeurt van alles” maar er is niets dat de raad nog niet weet. De heer Wijlhuizen (SP) verneemt van de voorzitter dat de activiteiten van de hogeschool van Amsterdam en de fieldlabs bij de toezegging horen met betrekking tot de brief over (on)veiligheidsgevoelens. De voorzitter schorst de vergadering voor 5 minuten en heropent haar na afloop met aandacht voor de spreektijden.
1940
1950
1960
Beantwoording wethouder Geldof Wethouder Geldof dankt de commissieleden voor de gestelde vragen. Mevrouw Haage van de PvdA stelde een vraag over vergrote externe inhuur bij VTH vanwege krimp en dat een en ander lastig met elkaar te rijmen zou zijn. De wethouder licht toe dat daar banen zijn die op termijn zullen verdwijnen - bijvoorbeeld mensen die scanauto’s invoeren. Voorzien wordt dat daar op enig moment minder mensen zullen werken, daarom wordt momenteel gebruik gemaakt van enige externe inhuur zodat de afdeling niets te maken heeft met ontslagprocedures. Voor de toelichting verwijst de wethouder naar de Voorjaarsnota. Mevrouw Dibi stelde enkele vragen over de visie van het college op diversiteit. Het college vindt een divers personeelsbestand bijdragen aan de kwaliteit van de diensten en producten en aan een prettiger werksfeer en een groter vermogen om snel in te spelen op vragen vanuit de stad. Daarom vindt het college het belangrijk daar waar mogelijk diversiteit te bevorderen. De gemeente Utrecht beschikt over weinig jongere werknemers. Daarover werden meerdere vragen gesteld in de commissie. Daaraan wil het college werken. Tegelijkertijd is de gemeente Utrecht een organisatie met weinig vacatures. Hij bevestigt dat de mate van diversiteit laag is in het management met hogere schalen. Ook daar wil het college aan werken. Zodra er vacatures zijn, zal het college goed kijken of daarop breed te werven is. Het college neemt zich voor in die gevallen netwerken aan te boren waarin ook diversiteit zit. Een proef met anoniem solliciteren is geopperd. Het college is daarvan geen voorstander. Dat zou suggereren dat de gemeente op namen selecteert. Het college herkent dat niet en de gemeente doet dat niet, juist ook omdat het college nagaat waar de diversiteit te bevorderen is. De heer Wijlhuizen (SP) merkt op dat de wethouder zegt dat de gemeente niet kijkt naar de namen, terwijl in de praktijk uit onderzoeken blijkt dat namen daadwerkelijk meespelen. Hij zou graag willen weten hoe de wethouder weet dat juist in deze gemeente dit niet gebeurt. Dat zou een fantastisch middel zijn om naar andere gemeenten te exporteren. Hij krijgt hierover graag meer duidelijkheid. Wethouder Geldof zei al dat het college zich hierin niet herkent. Een van de belangrijkste oorzaken is dat Utrecht een gemeente is met weinig vacatures. De gemeente had weinig instroom in de afgelopen jaren. Eerder zijn hier discussies gevoerd over jongeren. Heel veel jongeren zijn gebleven, maar werden ouder. De gemeente is een organisatie met weinig relatie. Het college neemt zich voor vooral bij vacatures de diversiteit te bevorderen. Hij herhaalt zijn argument met betrekking tot anoniem solliciteren. De heer Wijlhuizen (SP) merkt op dat zijn vraag geen betrekking had op de leeftijd. Zijn vraag had betrekking op de achternaam, de achtergrond. De beantwoording had te maken met de leeftijdsopbouw. Hij vraagt alsnog aandacht daarvoor van de wethouder. De heer De Vries (GroenLinks) complimenteert de wethouder met zijn behartenswaardige woorden over diversiteit. GroenLinks kan die woorden van harte ondersteunen. Het is goed dat de wethouder daarin normerend Pagina 33 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
1970
1980
1990
2000
2010
2020
is voor een gemeentelijke organisatie. Hij begrijpt niet dat de wethouder zonder motivatie anoniem solliciteren verwerpt. Uit onderzoek blijkt dat iedereen onbewust vanwege een intern mechanisme voorkeuren heeft. Dat is alleen te voorkomen door anoniem solliciteren mogelijk te maken. Wethouder Geldof herhaalt zijn argumenten over weinig instroom. Waar instroom te realiseren is, bevordert het college diversiteit waar mogelijk. Het gaat hier om processen van boven af naar beneden en vice versa. In antwoord op de vraag van GroenLinks over de publieksfuncties en diversiteit nodigt hij de heer De Vries uit bij de gemeente binnen te lopen. Dan is ook te zien dat aan de balies een afspiegeling van de bevolking werkt. Ook om die reden ziet het college geen reden om anoniem solliciteren in te zetten. Het zou suggereren als selecteert Utrecht anders wanneer geen sprake is van anoniem solliciteren. De doelstelling van het college is de diversiteit te bevorderen. Tegen die achtergrond voelt het college hiervoor niet. Hij vervolgt zijn beantwoording. Velen in de commissie hebben de motie 42 genoemd over de verhoging van het percentage vaste medewerkers bij het Klantcontactcentrum. Het college voerde de motie voor een flink deel uit. Tegelijkertijd blijkt uit de uitvoering dat dit ook een kostenplaatje met zich meebrengt. In de Voorjaarsnota stelt het college de raad een dekking voor van 162.000 euro voor wat nu is bereikt. De wethouder hoort de commissie goed. Het probleem is dat voor een verdere uitvoering van de motie nu geen dekking is. Dat is een punt van aandacht omdat met een verdere uitvoering van de motie de gemeente nog een keer moet inzetten op 162.000 euro structureel. Mevrouw Dibi (PvdA) vindt dat gemakkelijk. De raad moet niet voor een dekking zorgen. De motie is door een meerderheid de raad aangenomen. Het is dan aan het college om daarvoor een dekking te zoeken. Het heeft niet zozeer te maken met een dekking, maar met keuzes. Wil de wethouder dit of wil hij het niet? Momenteel is 10 miljoen euro overschrijding op externe inhuur. Zij stelt voor deze bron te gebruiken voor dekking. Zij roept de wethouder op de motie uit te voeren. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat de dekking voor deze motie er is: dat is het programma Bewoners en Bestuur. Die motie is door een meerderheid in de raad aanvaard. De gewoonte is in Utrecht dat het college aangenomen moties uitvoert. Hij wil de wethouder daar graag aan houden. Hij brengt in herinnering dat in het collegeakkoord is afgesproken dat staand beleid en staande uitspraken van de raad gerespecteerd worden door dit college. Hij verwacht daarom niets anders van deze wethouder. Wethouder Geldof merkt op dat de commissie in de Voorjaarsnota een voorstel ziet voor 162.000 euro. Dat zijn de meerkosten voor zover de motie is uitgevoerd. Wanneer de percentages hoger moeten, kost dat nog een keer dat bedrag. Daarvoor bestaat momenteel geen dekking. Dat maakt het lastig voor het college dit uit te voeren. Het is niet mogelijk om binnen het programma te gaan verschuiven. Voor wat nu is doorgevoerd legt het college de voorstellen voor de dekking bij de raad neer. De heer Wijlhuizen (SP) ondersteunt met passie het pleidooi van GroenLinks en de PvdA. Ook de SP is van mening dat hier sprake is van staand beleid. Een meerderheid in de raad wenst dit. Hij dringt erop aan dit vooral door te voeren en stelt voor dat het college op zoek gaat naar dekking. Hij kan zich niet anders voorstellen dan dat dit bedrag ergens te vinden moet zijn. Stel dat de raad besluit de U10 niet het extra geld te geven, beschikt het college over 160.000 euro. Hij ziet wel degelijk ruimte om dit te bespreken. De voorzitter constateert dat het college een voorstel doet. De commissie reageert daarop. De wethouder merkt op dat het college nog steeds achter het voorstel staat zoals het college dat heeft neergelegd. De raad beschikt over diverse instrumenten om hiervan iets te vinden. Hij vraagt de commissie niet in herhaling te vallen. De heer De Vries (GroenLinks) gaat er van uit dat voorzitter opkomt voor standpunten van de raad. Hij benadrukt zijn standpunt met betrekking tot het uitvoeren van aangenomen moties. Het college doet dat niet op dit punt. Hij verwacht van de voorzitter dat hij voor zijn raad gaat staan zonder in te grijpen in de discussie die gevoerd wordt. De voorzitter merkt op dat het hem opvalt dat de discussie niet verder komt. Hij adviseert als de voorzitter van de commissie het instrumentarium van de raad te benutten. De heer Wijlhuizen (SP) voegt aan deze discussie toe van mening te zijn dat mensen voor normaal werk, normaal betaald moeten worden, en dat ze normaal in dienst genomen kunnen worden, zeker bij een gemeente als Utrecht. Zijn fractie wil dat Utrecht goed werkgeverschap toont. Daar hoort dit bij. Dat is precies waarom destijds de raad volmondig ja zei tegen deze motie. Daar wordt nu overheen gestapt. Ook in dat opzicht wil hij graag een uitspraak van de wethouder waaruit blijkt dat hij de intentie heeft een goed werkgever te zijn in de gemeente Utrecht. De heer De Vries (GroenLinks) gaat de motie niet opnieuw inhoudelijk verdedigen. Dat is al eerder gedaan. Hij legt bij de wethouder terug dat hij zich kan voorstellen dat het college dit pad niet wil inslaan waarin het college op een eigen manier omgaat met een motie. Hij doet een klemmend beroep op de wethouder om zijn opstelling in dezen te heroverwegen. Wethouder Geldof stelt vast dat de Voorjaarsnota voorligt zoals voorgelegd. Hij hoort de commissie goed. Het college wil een goed werkgever zijn. Dat staat niet ter discussie, zeker niet bij dit college. Hij zal in overleg moeten gaan in het college. Deze Voorjaarsnota dekt in ieder geval de voorbije tranche. Die is gerealiseerd. Hij zal bij de begroting moeten nagaan of hij de middelen kan vinden voor de verdere uitvoering van de motie. De voorzitter merkt op dat de heer Wijlhuizen de vraag iets algemener had gesteld over goed werkgeverschap, hoe de wethouder goed werkgeverschap in dit kader duidt. De heer De Vries (GroenLinks) vraagt of de wethouder nu toezegt dat hij dit bij de begroting gaat regelen. Pagina 34 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2030
2040
2050
2060
2070
2080
Wethouder Geldof kondigt aan in het college met zeer veel nadruk de woorden uit de commissie onder de aandacht te zullen brengen, ook gerelateerd aan de eerder aangenomen motie. Dat is wat hij nu kan zeggen. Hij vervolgt zijn beantwoording en gaat in op de vragen van mevrouw Dibi over de externe inhuur. Hij brengt in herinnering dat de externe inhuur binnen de bestaande budgettaire kaders valt. Externe inhuur betekent niet dat de uitgaven tot overschrijding leiden. Daar waar meer externe inhuur nodig was, heeft hij die ook gemeld. Aan de externe auditafdeling vroeg hij goed in beeld te brengen waar wat zit, maar ook ervoor te zorgen een goed onderscheid te maken omdat hier in Utrecht heel veel zaken onder één noemer “externe inhuur” te brengen zijn. De wethouder vindt het van belang daarin meer inzicht te krijgen. Hij schreef daaraan te zullen werken en dat hij bij de begroting voorstellen zal doen zodanig dat een en ander beter beheersbaar is. Mevrouw Dibi ging in op schijnconstructies per 1 juli en de voorwaarden voor CAO-handhaving. De wethouder licht toe dat dit formeel betrekking heeft op inkoopvoorwaarden. Hij zal nagaan met zijn collega in het college of dat tot een wijziging kan leiden van de aanpak. Gesproken is over ziekteverzuim. Ziekteverzuim is een belangrijk aandachtspunt van het college. Het percentage lag in 2014 op 6,5% en het ligt nu op 6,7%. De norm die het college nastreeft is 5,8%. Daar zit het college duidelijk boven. Het werkt er hard aan om dit percentage naar beneden te krijgen. Om daar een voorbeeld van te geven gaat hij in op een vraag over re-integratie. In 2/3 van de verzuimgevallen langer dan zes weken zijn medewerkers aan het re-integreren in eigen of in ander werk. Dan gaat het om medewerkers die fysiek nog volledig meetellen. Het college probeert de re-integratie zo spoedig mogelijk gestalte te geven. Waar een voorbeeld is gegeven van een afdeling met 20% ziekteverzuim, zijn op die afdeling in het verleden veel mensen aangenomen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. De zwaarte van het werk is in de loop der tijd veranderd. Ook daar werkt het college zo hard als mogelijk aan het terugdringen van het verzuim. Het is voor iedereen van belang dat mensen met plezier werken en dat, wanneer ze een keer ziek zijn, zij zo snel mogelijk weer terugkomen in het werk. Mevrouw Dibi (PvdA) merkt op dat de gemeente zelf activiteiten ontplooit op het gebied van re-integratie in het Loonbaancentrum. Dan gaat het over 25 werknemers die per1 januari in de WW zullen zitten. Over die werknemers sprak zij niet. Zij sprak over de andere groep die nu in de cijfers zitten van de 20%. Zij vraagt de wethouder of de wethouder en zij over hetzelfde spreken. Wethouder Geldof sprak over mensen die bij de gemeente werken die langer dan zes weken ziek zijn. Van hen zit twee derde in de re-integratie om weer aan het werk te komen en te herstellen. Ingaand op de vragen van mevrouw Scholten van D66 over de nieuwe website, met de toegankelijkheid als een belangrijk aandachtspunt, informeert de wethouder de commissie dat het college hard bezig is met de verbetering van de huidige website. Hij licht toe dat het gaat om een continu proces. In de loop van de tijd is hieraan al een aantal zaken gewijzigd. Hij noemt de readspeaker als voorbeeld. De hoofdnavigatie is vereenvoudigd ook op basis van input van bewoners. Themasites zijn vereenvoudigd. Momenteel wordt veel meer met iconen gewerkt. Iconen zijn van groot belang voor de toegankelijkheid van websites. Deze week zal het college de homepage onder meer met iconen eenvoudiger opbouwen. Aan de zoekmachine is gewerkt. Die is verbeterd. Het college zet verder door. De Wmo-sites zullen heringericht en toegankelijker gemaakt worden. Ook werkt het college aan het vereenvoudigen van het digitaal loket. De wethouder zegt toe na de zomer een gedetailleerde voortgangsrapportage geven. Het is een continu proces. Er veranderen af en toe zaken op de website. Die zijn niet direct zichtbaar op de homepage. Dit heeft de hoogste aandacht. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vindt het een goede zaak dat de wethouder voor een meer toegankelijke website gaat en dat hij met iconen werkt. In het land zijn enkele voorbeelden van websites waarin gebruikers gebruik kunnen maken van een afzonderlijke eenvoudiger versie van de site. Hij noemt als voorbeeld de website van de SVB. Hij doet het voorstel dit ook op te nemen in de aan te bieden mogelijkheden op de Utrechtse website. Hij vraagt de wethouder of hij daarover wil rapporteren in de voortgangsrapportage. Hij vindt het overigens een uitstekend idee. Wethouder Geldof wil hierover in ieder geval nadenken. Het college wil werken aan ervaringen die mensen hebben waardoor ze “er niet uitkomen”. In dat geval, streeft het college ernaar dat gebruikers op de website zelf toelichting kunnen vragen. Het college zal de optie van een eenvoudiger versie onderzoeken. De wethouder zal dit meenemen in de voortgangsrapportage. Mevrouw Scholten stelde vragen over digitalisering poststromen. Het college begint met een pilot Berichtenbox. Dat is een persoonlijke postbus voor elektronische berichten van de overheid. Dan is digitaal te communiceren met inwoners. De inwoner bepaalt zelf of hij/zij de berichten wel of niet digitaal wil ontvangen. De realisatie zal na de zomer plaatsvinden. Het zal dan gaan over herinneringsbrieven en parkeervergunningen. Bij goede resultaten zal het college dat breder toepassen. In het proces zullen meldingen dit jaar verder verbeteren. Een nieuwe oplossing wordt gezocht om door middel van een kaart en open data het eenvoudiger te maken om een melding te maken. Het college hoopt dat eind dit jaar te hebben gerealiseerd. Apps kunnen nu al worden gebruikt. Als voorbeeld noemt hij de app Buiten Beter en Verbeter de Buurt. Via die apps kunnen inwoners al meldingen bij de gemeente doen.
Pagina 35 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2090
2100
2110
2120
2130
2140
Mevrouw Scholten (D66) weet dat laatste. Opmerkelijk vindt zij dat de inwoner in het gebruiken van deze apps, verwezen wordt naar de mogelijkheid om dit via de gemeentelijke website te melden. Zij raadt het college aan die melding bij die apps niet te maken. Het is minder gebruiksvriendelijk om vanaf een mobiel een melding op de gemeentelijke website maken. Zij stelt voor de apps als eerste kanaal in te zetten. Wethouder Geldof zal dit nagaan. Het is mogelijk dat die melding in de app is ingebouwd. Hij vervolgt zijn beantwoording. Gevraagd is of op groei gestuurd wordt. De wethouder deelt mee dat de organisatie in zijn totaal nog steeds kleiner aan het worden is. Op bepaalde onderdelen komen wel extra medewerkers. Formatieplaatsen zijn gebudgetteerd waardoor het niet mogelijk is dat er plotseling formatieplaatsen bijkomen. De wethouder antwoordt bevestigend dat het college inzicht kan geven aan de raad over Pleinen. Het college zal de raad daarover nader informeren. Wanneer het relevant is zal het college raadsleden uitnodigen bij Pleinen. Als het gaat om het mogelijk maken van initiatieven van bewoners, doet het college dat het liefst samen met de ambtenaren. De gemeente moet dan ook deel zijn van de oplossing. In het verleden had de gemeente een sociaal jaarverslag. Dat is afgeschaft ook in het kader van rationalisering en de beperking van de overhead. Hij stelt voor dit jaarlijks mee te nemen in de jaarstukken in de paragraaf Bedrijfsvoering. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt op basis van welke gegevens de wethouder gaat rapporteren wanneer het hele beleid is afgeschaft. Het college heeft een basis nodig om te kunnen terugrapporteren. Wethouder Geldof zal daar goed naar kijken. Hij noemt de aandachtspunten sociaal beleid. Op bepaalde vlakken zal de rapportage gaan over wat er aan gedaan is. Het is mogelijk om te rapporteren over wat het college doet aan sociaal beleid. De paragraaf bedrijfsvoering lijkt hem hiervoor een prima plek. Mevrouw Metaal vroeg naar bezuinigen op bestuursassistenten. De wethouder licht toe dat het hier gaat over de secretariële functies. Het gaat hier niet over bestuursadviseurs. De vraag naar politiek assistenten beantwoordt de wethouder met op te merken dat het college aan het begin niet de keus heeft gemaakt op die manier te werken maar op de gebruikelijke manier in het Utrechtse. Dat is de stand van zaken op dit moment. De burgemeester is al ingegaan op de vragen over de griffie. De heer De Vries ging in op de Payroll-constructies. Dat is een belangrijk aandachtspunt. Het college is hierover in overleg met de vakbonden en is gestart met een onderzoek naar de payroll. Wanneer de gemeente structureel werk heeft, is het de intentie van het college om mensen in dienst te nemen. Het onderzoek zal gaan over waar mensen op een payroll zitten die feitelijk structureel werk doen. Dat kan leiden tot een hogere formatie of hier en daar extra kosten. De wethouder komt daarover terug bij de raad wanneer een onderzoek daartoe leidt. Hij is hiermee bezig met de vakbonden. Het lijkt hem een redelijke termijn de raad hierover te informeren rond de begroting. De heer De Vries (GroenLinks) weet dat hierover in het verleden een motie aangenomen is. Hij is verbaasd dat hier een onderzoek nodig is. Bij ambtelijke navraag bleek hem dat 125 mensen in dienst zijn via payroll constructies. Zijn fractie vindt dat nogal een aantal. Daarvan is individueel te bepalen wie daarvan wel of niet in vaste dienst te nemen. De heer Wijlhuizen (SP) stelt aan de orde dat meerdere keren gesproken wordt over hogere kosten Payrollers en uitzendkrachten. Hij krijgt graag meer inzicht in hoe dat zit. Waar zitten die kosten dan in? Hoe is het mogelijk dat ze 20/30% meer kosten? Wethouder Geldof antwoordt dat het college een toelichting gaf op de kosten. Hij verwijst kortheidshalve naar die toelichting. Externe inhuur is ook mogelijk via payroll wanneer voorzien wordt dat bepaalde functies ergens niet al te lang meer bestaan. Hij wil dit samen met de vakbonden goed in beeld brengen zodat te bezien is waar dit wel en waar niet een passende aanpak is. Het is nadelig voor het zittend bestand wanneer mensen op functies komen te zitten die verdwijnen. De heer Bos sprak over medewerkers die de kuierlatten nemen. De wethouder herkent dat beeld niet zo. Wanneer dat het geval zou zijn had het college op heel veel vlakken via vacatures en verloop minder problemen als het gaat om veroudering, et cetera. De heer Bos (Stadsbelang) had in de wandelgangen aan wethouder Geldof gezegd dat het hem specifiek ging om uitzendkrachten die onder invloed van het amendement 30% Flex echt de kuierlatten namen. Op die mensen richt hij zich. Hij vraagt de wethouder hierop inhoudelijk in te gaan. Wethouder Geldof licht toe dat op het moment waarop het college aan de slag ging bij het Klantcontactcentrum om het percentage te veranderen, een aantal uitzendkrachten ergens anders zijn gaan werken omdat ze vastigheid zochten. Heel veel medewerkers van het Klantcontactcentrum kwamen uit de overplaatsbaarheid. De heer Bos (Stadsbelang) wil graag antwoord op zijn vraag naar het inzicht in de kosten van het ziekteverzuim. Wat kost dat aan salaris? Wat kost het aan externe inhuur? Hoe hoog is het kort en het lang verzuim in percentages en in kosten? Dat waren zijn openstaande vragen. Hij neemt aan dat de wethouder daarin graag inzicht wil geven.
Pagina 36 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2150
2160
2170
2180
2190
2200
Wethouder Geldof was al ingegaan op het generieke ziekteverzuim en het streefcijfer. Hij zal de commissie nader informeren over de uitsplitsing van de cijfers. Hij zal navraag doen en hierop schriftelijk terugkomen en hij zegt dat in reactie op de vragen die mevrouw Dibi stelde over de afdeling waar het verzuim 20% is. De wethouder vervolgt zijn beantwoording met in te gaan op de vraag van mevrouw Rajkowski over de openstelling van het loket op zaterdagochtend. Hij vindt dit een leuk idee. Hij merkt op richting de VVD dat in het geval het loket zaterdagochtend opengaat, het loket dicht moet zijn op een ander dagdeel. Hij zal dit nagaan. Het moet wel budgettair neutraal. Hiervoor zijn geen extra middelen. Ook zal hij moeten nagaan of de rechtspositie van de medewerkers dit toelaat. Mevrouw Rajkowski (VVD) vindt het niet alleen een leuk maar ook een belangrijk idee. Zij kan zich voorstellen dat op doordeweekse dagen ook minder drukke dagdelen te vinden zijn waardoor het loket dan te sluiten zou zijn. Zij vindt het belangrijk flexibiliteit te houden in de dienstverlening. Zij begrijpt dat de wethouder met een aantal zaken rekening moet houden. Die zaken zouden in een pilot aan de orde kunnen komen. Zij vraagt de wethouder die toezegging iets gemakkelijker te doen. Wethouder Geldof benadrukt goed te zullen kijken of die openstelling op zaterdag mogelijk is. Hij moet dan een aantal zaken in beeld brengen voordat hij hierover meer kan zeggen. Hij ziet de voordelen van een eventuele openstelling van het loket op de zaterdagen. De heer Van Ooijen sprak over digitale vaardigheden, wijkservicepunten en over de website en hij sprak over een digitale kloof. Op dit moment voert het college op het gebied van de dienstverlening gesprekken met professionals. Hij wil zoeken naar verbetering met een wijkbedrijf, de bibliotheek, Miramedia naar de dienstverlening voor de groepen die het lastig vinden. Dat zal het college in een Plein doen. Daarbij zijn breed partijen betrokken. Sommige partijen bieden ook al steunpunten. Zij gaan na in hoeverre zij elkaar kunnen versterken. Het college biedt in een aantal zaken extra ondersteuning aan. Hij noemt als voorbeelden de DiGisterker cursussen en de DiGiD dagen. Daarin geeft het college het publiek informatie over hoe een en ander aan te vragen en wat ermee mogelijk is. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vindt het een goede zaak dat de wethouder zo actief bezig is met dit thema. Hij ontvangt graag de uitnodiging voor het aangekondigde Plein. Hij krijgt graag van de wethouder de toezegging dat hij dit idee ook inbrengt in deze gesprekken. Het gaat hem om laagdrempelige toegangspunten. Hij vraagt dit te bespreken met de partners en na te gaan wat het moet kosten. Wethouder Geldof zal dat in het Plein bespreken. Op veel plekken is de gemeente al redelijk laagdrempelig aanwezig. Hij neemt de vraag van de heer Menke over ingeplande subsidies en informatie daarover, mee naar het college. De gemeente kent heel veel verschillende subsidieregelingen. Bij sommige is de nodige voorlichting gegeven, sommige worden minder uitgeput. Dit is iets voor de vakafdeling wanneer het echt gaat over de inhoud. De heer Menke (Student & Starter) had gehoopt op meer informatie van de wethouder. Hij vernam dat er een kloof gaat ontstaan in de leeftijdsopbouw. Wat gaat er gebeuren waardoor dat gevaar afneemt. Wat is de geprognosticeerde groei? De ontwikkelingen? Hij heeft onvoldoende vertrouwen in dat het college dit nu tegengaat. Hij verneemt graag van de wethouder wanneer deze laatstgenoemde daarin meer inzicht kan geven. Wethouder Geldof noemt in dit verband trainees in programma’s en stages. Hij noemt het door hem eerder genoemde gebrek aan verloop van personeel in de organisatie en een gebrek aan groei. In Utrecht is 13% van de mensen onder de 35 jaar. Gemiddeld bij overheidsorganisaties is dat iets van 13,8%. In die zin loopt de gemeente Utrecht daar niet echt mee uit de pas. Bij vacatures zal het college ook aandacht schenken aan de leeftijdsopbouw van de organisatie. Daarvoor zijn vacatures nodig. Het gaat dan om meer groepen, maar leeftijd zal een belangrijk criterium zijn. De heer Menke (Student & Starter) vraagt of het college dan nu van de mogelijkheid gebruik maakt om tot 1 januari 2016 vanwege het Actieplan Jeugdwerkloosheid, specifiek te werven op 18-27 jarigen. De heer Van Soelen (Concernmanager HRM, ambtelijke Ondersteuning) deelt mee dat waar dat aan de orde is, dit gebeurt. Hij attendeert er op dat er niet veel vacatures zijn waar dat nu speelt. Wanneer de kans bestaat om jongeren aan te nemen, doet het college dat. Wethouder Geldof concludeert dat hij hiermee alle vragen heeft beantwoord. De voorzitter constateert dat hij geen vragen heeft gemist. Hij recapituleert de gedane toezeggingen. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op bij de recapitulatie van de toezeggingen dat de wethouder een toezegging deed zich in te spannen om de motie Flex uit laten uitvoeren. Hij vraagt daarover geïnformeerd te worden. De voorzitter licht toe dat dit bij de programmabegroting gebeurt. Wethouder Geldof bevestigt dit. Dan is ook te zien waartoe zijn inspanning heeft geleid. Mevrouw Scholten (D66) wil graag het hoe en het wanneer over de toezegging over de rapportage over Pleinen. Zij mist de toezegging met betrekking tot het initiatief samen met ambtenaren. Zij weet dan niet hoe mensen dit weten. Wethouder Geldof zal over een maand informatie geven over de pleinen en zal op de genoemde aspecten ingaan. De vraag staat centraal hoe burgers een Plein kunnen aanvragen. Pagina 37 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2210
De heer Van Ooijen (ChristenUnie) merkt op dat de wethouder ook toegezegd heeft in de voortgangsrapportage over de website de suggestie en de mogelijkheid te bekijken van een gemakkelijke versie van de website. De voorzitter licht toe dat dit zit in zijn samenvatting en dat de wethouder de diverse suggesties uit de commissie hierin zal meenemen. De voorzitter schorst de vergadering om 22.50 uur tot woensdagmiddag.
2220
2230
2240
2250
2260
17 juni in de middag 5. Onderwijs hfdst 1.7 (JS), en VJN deels hfdst 2.2 programma en hfdst 3 (Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6; Cultuur hfdstk 1.10 (JS) en VJN deels 2.2. programma’s en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap; Wijkgericht Werken en participatie (VJN/Berap hfdst 1.1. Bewoners en bestuur en VJN deels hfdst 3, investeren/kansen hfdst 4 Bijlagen VJN hfdst 5 en 6 Berap. De commissie Mevrouw Dibi (PvdA) neemt haar collega mevrouw Bouazani waar. De PvdA wil graag inzicht in het aantal thuiszitters vanwege ontbrekend leerlingenvervoer en inzicht in het aantal leerlingen dat vanwege het ontbrekend passend aanbod thuiszit. Zij vraagt of de wethouder bereid is daarvan een overzicht te geven. Als het gaat om voortijdig schoolverlaten MBO laat het hoge percentage voortijdig schoolverlaters zien dat het veel MBO-ers niet lukt om een baan te vinden voor minimaal 12 uur. Zij vraagt of het college een beeld heeft van wie deze jongeren zijn en van de redenen waarom het deze jongeren niet lukt een baan te vinden. Speelt hier uitsluiting vanwege afkomst een rol? Met betrekking tot het bestrijden van taalachterstand verlaagt Utrecht de subsidie met 2%. Volgens het college moet de organisatie deze bezuinigingen zelf invullen. Zij vraagt ten koste waarvan de bezuiniging gaat. Zij zou het jammer vinden wanneer dit ten koste gaat van de kwaliteit of dat er wachtlijsten ontstaan. Zij krijgt graag de visie van de wethouder hierop. Na de flinke bezuiniging op de bibliotheek wordt de gemeente Utrecht opnieuw geconfronteerd met een bezuiniging van 2%. In 2014 stelde het college een visie op, op de bibliotheek van de toekomst. Wanneer kan de raad de visie verwachten op een uitgeklede bibliotheek? Hetzelfde geldt voor de uitkomst van het onderzoek nieuwe centrale bibliotheek en voor de beantwoording van de schriftelijke vragen van de PvdA en van het CDA van 22 maart. De heer Post (PvdA) merkt op dat het college zijn ambitie met betrekking tot cultuur voor een beleidsterrein definitief loslaat door het jaarlijkse budget daarvoor te halveren. Hij vindt het niet verrassend maar wel teleurstellend. De beloften aan inwoners worden hiermee verbroken. In het collegeprogramma werd nog gesproken over het wegwerken van achterstanden op het gebied van cultuur in Leidsche Rijn/Vleuten De Meern. De 4,1 miljoen euro haalt het college weg zonder dat er een alternatief is voor de culturele voorziening. Wanneer kan de raad dat plan verwachten? Natuurlijk is het mooi dat het gat wordt gedicht met de 4,1 miljoen in de convenantperiode. Dat is prettig voor alle organisaties die dit aangaat. Hier wordt geen extra geld geregeld. De heer De Vries (GroenLinks) vraagt waarom de PvdA een enorm megalomaan theater wil bouwen waar totaal geen vraag naar blijkt te zijn, blijkt uit verschillende onderzoeken, onder andere die van Leisure & Artsgroup. De heer Post (PvdA) laat de terminologie van de heer de Vries aan hem. Hij vindt het vervelend dat er nog helemaal geen voorstel naar de raad is gekomen. Nu wordt wel alvast de helft van het budget weggehaald terwijl er nog geen enkel voorstel is voor wat er dan wel gaat gebeuren. Met zijn fractie valt over allerlei vormen te praten. Hij is ervan overtuigd dat in Leidsche Rijn een substantieel volwaardig gebouw moet komen. Met halvering van het budget wordt dat uitgesloten. Hij verwacht dat GroenLinks het daarover eens is met de PvdA. De heer De Vries (GroenLinks) ziet dat het college een bewuste keuze maakt om te investeren in programmering en niet in gebouwen. Hij vraagt waarom de PvdA steeds blijft denken in gebouwen alsof dat een oplossing is voor een culturele vraag. De heer Post (PvdA) gelooft niet dat het mogelijk is een volwaardige culturele faciliteit te realiseren voor een stadsdeel als Leidsche Rijn zonder een volwaardig gebouw. Hij begrijpt dat GroenLinks en de PvdA het daarover oneens zijn. Naast dit financiële aspect komt nog de kaasschaafbezuiniging op subsidies van instellingen die groter zijn dan 500.000 euro. Die bezuinigingen slaan neer bij RASA, Kikker, Zimihc en TivoliVredenburg. TivoliVredenburg bestaat één jaar. Terecht dat dit op een leuke manier gevierd is. Al eerder sprak de PvdA over de financiële gang van zaken. Die blijft in de ogen van de PvdA zorgwekkend. Over 2014 blijkt het tekort enigszins mee te vallen, niet 1,7 maar “slechts” 1,2 miljoen euro tekort. Hij vindt dat een mooie meevaller gezien de omstandigheden. Toch vraagt het college de raad voor 2015/2016 respectievelijk 2,5 en 1,1 miljoen vrij te maken. Dat zijn precies de bedragen die door TivoliVredenburg zijn opgegeven en in de laatste brief zijn die bedragen opgenomen. De PvdA vindt het wel heel erg gemakkelijk om daarbij een op een de bedragen die Pagina 38 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2270
2280
2290
2300
2310
2320
TivoliVredenburg zelf opneemt, mee te nemen in de Voorjaarsnota. Wordt daarmee niet de druk van de ketel afgehaald? Welke afspraken zijn gemaakt over het vergroten van de inkomsten, bijvoorbeeld uit verhuur? Welke voorwaarden worden verbonden aan de extra subsidies die nu worden voorgesteld. Wat zijn fractie betreft is nog meer gebruik te maken van de interactie tussen amateurkunst en TivoliVredenburg. Cultuur in de wijken is voor de PvdA namelijk van groot belang. De heer Van Schie (VVD) las met belangstelling het jaarverslag van TivoliVredenburg. Hij was enorm onder de indruk van de vele educatieve activiteiten die deze instelling in het afgelopen jaar ontplooide. Is de heer Post daarover ontevreden of zegt hij dat dit wel een pluim waard is? De heer Post (PvdA) bevestigt dat het hem een pluim waard is. Hij denkt dat het gebouw meer mogelijkheden heeft voor zinnige activiteiten, vooral overdag tijdens kantooruren. Hij moedigt het college aan optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die amateurkunst Utrecht biedt. Hij zegt niet dat TivoliVredenburg dat onvoldoende doet op dit moment. Uit de beantwoording van de schriftelijke vragen over de wijkcultuurhuizen van GroenLinks en D66 maakt zijn fractie op dat de verruiming van de programmeringgelden die als ambitie is opgenomen in het collegeprogramma, zich beperkt tot de 300.000 euro die de raad hiervoor in 2000 extra beschikbaar had gesteld. Hij krijgt graag de bevestiging dat dit een juiste conclusie is uit de beantwoording. Dat maakt hem extra benieuwd naar de invulling van de 300.000 euro. De wethouder antwoordde daarover te zullen terugkomen in de convenantperiode 20172020. Hij is heel benieuwd wat dit voor de wijkcultuurhuizen kan betekenen. Hij vraagt of deze intensivering terecht komt bij cultuurcampus Leidsche Rijn. De cultuurcampus heeft plannen om zich te ontwikkelen tot een centrum voor amateurkunst. Mevrouw Scholten (D66) verwacht binnenkort een eerste tussenevaluatie van de stadsgesprekken in het kader van de vernieuwing van de stadsdemocratie. Zij ziet dat de behoefte in de stad aan goede gesprekken over de stad groot is. Het college is positief over de ontwikkeling van Wijkgericht Werken. Haar fractie wil daarover graag meer weten en organiseerde daarom voor komende dinsdag een Raadsinformatieavond over dit onderwerp. In de afgelopen jaren zag zij dat de wijkgroenplannen, de samenhang en de samenwerking tussen bewoners stimuleerden. Die Wijkgroenplannen lopen nu af. De vraag is hoe de energie in de wijken vasthouden. Zij vraagt de reactie van de wethouder. Ten aanzien van participatie is bij gebiedsontwikkeling te zien dat zaken ook nog minder soepel lopen, ook bij derden. Zij noemt als voorbeeld het gebeuren bij de NS met het wisselspoorgebied. D66 zoekt naar een manier om als gemeente meer te sturen op de kwaliteit van dergelijke participatie zonder het als gemeente over te nemen van de initiatiefnemers. De vraag is of verbeteringen zijn aan te brengen in het ondersteunen van derden op het gebied van participatie. Of kan de gemeente bij vergunningverlening duidelijke randvoorwaarden stellen ten aanzien van participatie. Ze krijgt daarop graag een reactie. In de manier van werken van de gemeente zit een drempel naar vroegtijdige participatie. Het budget voor participatie komt pas vrij na vaststelling van de startnotitie. In de startnotitie wordt al van alles vastgelegd over het proces en over de inhoud van plan waardoor het hoogste niveau van participatie al direct onder druk staat. Een mogelijkheid om dit te omzeilen zou zijn om een participatie rondom de startnotitie op te nemen in de plankosten. Ze krijgt graag de reactie van de wethouder op deze suggestie. Het blijft lastig om targets te stellen op het gebied van participatie. Waarom zou het bestuur het aantal Raadsinformatieavonden als target stellen? Ze tekent daarbij aan dat het college daarover niet gaat. Opvallend is dat er geen target is gezet op initiatieven. Zij vraagt of het college daarover heeft nagedacht. Ze krijgt graag de reactie van het college hierop. Wanneer Utrecht dan samen gemaakt wordt, is het belangrijk dat de raad zijn controlerende rol ook kan uitoefenen op het gebied van participatieprocessen. De kwaliteit van het participatieproces is een belangrijk onderdeel in de besluitvorming geworden. Die processen zijn nog onvoldoende ingericht om de raad toe te rusten dit goed te doen. Haar fractie wil graag een toezegging dat de raad inzicht houdt in lopende participatieprocessen doordat hij wordt uitgenodigd voor bijeenkomsten of doordat er een goed overzicht van bijeenkomsten beschikbaar is. Dit laatste zou ook voor de geïnteresseerde inwoner heel handig zijn. Ze krijgt hierop graag de toezegging van de wethouder. De gemeente slecht allerlei drempels, maar de drempel om als Utrechter iets op de agenda van de gemeenteraad te krijgen is nog steeds aanzienlijk. 2500 handtekeningen voor een stedelijk onderwerp vindt zij niet niets. Burgerinitiatieven komen daarom ook heel weinig voor. In diverse andere steden is deze drempel veel lager. De D66 fractie zou het aantal handtekeningen substantieel omlaag willen brengen naar hoogtes zoals die in bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam worden gehanteerd, respectievelijk 200 of 250. Daarnaast wil haar fractie de leeftijdsgrens voor een burgerinitiatief verlagen van 18 naar 14 jaar vanuit de ambitie om ook jongeren meer invloed te geven in de stad. Ook hierop krijgt zij graag een toezegging van de wethouder. Mevrouw Knip (D66) merkt op dat culturele voorzieningen in belangrijke mate de identiteit van de stad bepalen. Een bloeiend productieklimaat en een rijk cultureel aanbod dragen bij aan dynamiek en daarmee ook aan
Pagina 39 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
landelijke en internationale betekenis. In de Atlas voor gemeenten 2015 is Utrecht weer gestegen. Zij vindt plaats 2 in de woonaantrekkelijkheidsindex een compliment waard. De rol van cultureel erfgoed is hierbij evident. 2330
2340
2350
2360
2370
2380
Terugkijkend stelt ze vast dat 2014 een goed jaar voor Utrecht was voor Kunst en Cultuur. Zij maakt de wethouder complimenten voor de reparatie van het Cultuurconvenant en zij dankt het college voor zijn dragende opstelling. De culturele sector kan nu verder bouwen aan een sterke infrastructuur, maar vooral aan een sterke programmering en dus aan een sterk onderscheidend profiel. D66 wil vernieuwende initiatieven, verbindingen en samenwerkingsvormen alle ruimte geven. Dat past bij een creatieve stad. Om die reden vraagt zij aandacht voor broedplaatsen, voor creatieve industrie, verbinding tussen kennis en onderwijsinstellingen en vooral voor talentontwikkeling. D66 vraagt onverminderd aandacht voor deze innovatieve plekken. Zij denkt daarbij aan tijdelijke en vaste plekken, aan huisvesting voor de HKU, de Metaal Kathedraal. De fractie kijkt uit naar nieuwe initiatieven zoals Call of the Mall. Ze vraagt of de wethouder deze ambitie steunt. Het college geeft nu vorm aan de nieuwe cultuurnota 2017-2020. Vorige week is de uitgangspuntennotitie van de minister verschenen. D66 kijkt terug op een energiek stadsgesprek verneemt graag van de wethouder welke vervolgstappen zij gaat nemen richting de Utrechtse uitgangspuntennotitie, samen met de adviescommissie en samen met de culturele sector. Mevrouw Knip vraagt of de wethouder kan zeggen hoe zij nieuwe spelers met goede plannen voldoende kans gaat bieden op een plek in de komende cultuurnota. De balans tussen enerzijds stabiliteit en anderzijds vernieuwing is cruciaal. Ze krijgt hierop graag een toelichting. Het aantal bezoekers van Utrechtse musea in het museum kwartier is in 2014 toegenomen. Vele schoolklassen brengen bezoek aan de Utrechtse musea. D66 roept het college nog een keer op om werk te maken van de bereikbaarheid van de stad en veilige haltes in de stad. Ze krijgt hierop graag een toezegging. Zij vraagt de wethouder rekening te houden met de nieuwe inrichting van de Lange Nieuwstraat. Zij zegt “Zonder lokaal geen internationaal” en licht toe dat zij daarmee bedoelt dat zonder aandacht voor cultuur in de wijken en het neerzetten van een scherp profiel, Utrecht zich niet internationaal kan manifesteren. De nadruk ligt op programmering bij de producerende instellingen. Zij heet het Nederlands Kamerkoor welkom en spreekt de hoop uit dat vele andere instellingen zullen volgen. Vorige week ontving haar fractie een brief over de internationale agenda. De concrete uitwerking laat nog lang op zich wachten. D66 vraagt de wethouder daarmee meer haast te maken. Een simpel overzicht van de activiteiten lijkt haar fractie niet heel erg lastig. Op wijkniveau ligt Leidsche Rijn op koers en gaat Castellum Hoge Woerd in september open. Zij beschouwt dit laatste als een mooie aanvulling op het culturele aanbod in Leidsche Rijn en in de stad. Zij sluit zich aan bij de vraag welke volgende stap de raad kan verwachten, hoe nu verder en wanneer de ideeën voorgelegd worden aan de raad en op welke wijze het college ook de wijk daarbij betrekt? Ze krijgt hierop graag het antwoord van de wethouder. Ze sluit zich aan bij de vraag over Vleuterweide. De heer Post (PvdA) gaat in op de uitspraak dat Leidsche Rijn op koers ligt. Hij bestrijdt dat. Een aantal jaren geleden is een afspraak gemaakt met bewoners om echt te investeren in hoogwaardige culturele activiteiten. Daarvoor is niet voor niets 8 miljoen euro gereserveerd. Hij herhaalt dat het college dit nu meer dan halveert. Mevrouw Knip (D66) handhaaft haar standpunt dat Utrecht op koers ligt. Met de opening van Castellum Hoge Woerd krijgt Leidsche Rijn een volwaardige culturele voorziening. Zij merkt overigens op dat de 8 miljoen euro waarover de heer Post spreekt, het bedrag is dat bestemd is voor de stad. Hoge Woerd is niet alleen voor de mensen in Leidsche Rijn, maar ook voor de andere wijken. De heer Bos (Stadsbelang) bestrijdt dat Castellum Hoge Woerd een volwaardige culturele voorziening is. Hij schampert dat het gaat om één zaal. Mevrouw Knip (D66) vindt dit een belangrijke zaal met ook een buitengebied en met verschillende randprogrammering daaromheen. Zij adviseert de heer Bos de programmering op de website te bekijken. Het gaat wat haar betreft niet om de stenen maar om de programmering. De heer Post (PvdA) is zeer verbaasd over het antwoord van mevrouw Knip. Hij doet niets af aan Castellum Hoge Woerd. Dat heeft vooral een wijkfunctie. Die was altijd al gepland naast het cultuurforum dat nadrukkelijk een grotere regionale functie zou moeten hebben. Hij vindt in dat licht Castellum Hoge Woerd niet een serieuze invulling van de eerder gemaakte afspraken. Mevrouw Knip (D66) merkt op dat zij zich kan voorstellen dat de heer Post ook heeft gezien dat er geld gereserveerd blijft voor de culturele voorziening van formaat. Daarvoor wacht zij de plannen af die voorgelegd worden aan de raad. Op dit moment is het lastig speculeren over ideeën. Zij wacht af welke plannen de wethouder voorlegt aan de raad voor dat bestemde geld. De heer Post (PvdA) vindt dat daar precies het probleem ligt. Het college heeft nog niets gepresenteerd op dit vlak, maar halveert al wel het budget. Hij vraagt wat mevrouw Knip daarvan vindt. Hij zou het logischer hebben gevonden wanneer de wethouder eerst een voorstel had gedaan om op basis daarvan al dan niet het budget aan te passen. Mevrouw Knip (D66) merkt op dat heer Post ook moet hebben gezien dat de wethouder in haar beantwoording van de technische vragen het parcours enigszins heeft aangegeven voor wanneer er een plan ligt. Zij zou het een Pagina 40 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2390
2400
2410
2420
2430
2440
omgekeerde wereld vinden wanneer eerst 8 miljoen wordt ingevuld. Utrecht is bezig met het realiseren van goede plannen. D66 wil een businesscase zien in deze raad alvorens een bedrag te bestemmen. In die zin stelt zij de kwaliteit van de programmering voorop en niet de stenen. Mevrouw Baș (D66) vindt onderwijs het allerbelangrijkste in deze Voorjaarsnota. Goed onderwijs beschouwt zij als de basis voor economisch en persoonlijk succes, nu en later. Het onderwijs heeft behoefte aan vernieuwing. Dat is een vraagstuk van niet alleen vandaag maar van alle tijden. Utrecht gaat niet wachten op 2032 zoals staatssecretaris Sander Dekkers dat in zijn campagne beoogt. Utrecht investeert nu al in een brede talentontwikkeling van alle jeugd. Ze noemt in dit verband de Brede School Academie maar ook de Brede Impuls Kwaliteit en Excellentie in het onderwijs zijn hiervan mooie voorbeelden. Mevrouw Baș gaat in op drie onderwerpen. Het allereerste is “de thuiszitters”. Haar collega mevrouw Dibi zei hierover zojuist al iets. Zij kan zich aansluiten bij haar vragen. Haar fractie vraagt aansluitend daarop of in de programmabegroting een effectindicator is op te nemen waarbij meerdere vormen van thuiszitters worden gemonitord. Het gaat haar dan onder andere om thuiszitters als gevolg van het ontbreken van passend onderwijs. Ze krijgt hierop graag een toezegging. Het baart D66 zorgen dat het percentage voor MBO -1 bijna op 45% ligt. Het hoge percentage laat ook zien dat het veel jongeren niet lukt om een baan te vinden volgens het criterium van minimaal 12 uur. Aansluitend op de vraag van mevrouw Dibi vraagt zij de wethouder snelle voortgang te maken met de gesprekken die hij waarschijnlijk al voert met de schoolbesturen. Afsluitend merkt zij op dat het MBO excellent beroepsonderwijs moet worden. Haar fractie wil daarom graag horen hoe het college dit wil bereiken met de schoolbesturen in de diverse Utrechtse afdelingen en hoe men de aansluiting met het VMBO ziet. Zij verneemt steeds vaker de vraag of het onderwijs de kinderen wel voldoende voorbereid op een toekomst en op de toekomstige arbeidsmarkt. Ook die vraag is van alle tijden. Hoe zal Utrecht aansluiten bij de succesvolle activiteiten die daarop worden gezet. Uit trendrapportages van onder meer het UWV blijkt dat het toekomstige arbeidsgroeipotentieel uit de sectoren energie, toerisme en technologie komt. Zij vraagt hierop de reactie van de wethouder. Het bestuur komt nog te spreken over het Meerjarenperspectief onderwijshuisvesting. Vooruitlopend op de discussie vindt zij het vreemd dat enerzijds in de verantwoording in het afgelopen jaar blijkt dat er geld op de plank is blijven liggen, terwijl anderzijds vooral de multifunctionele accommodaties met problemen kampen die het onderwijsklimaat niet ten goede komen in de zin van duurzaamheid en gezond binnenklimaat. Zij vraagt of de wethouder vooruitlopend op die discussie hierover meer kan zeggen. Mevrouw Metaal (CDA) sprak al over veiligheid bij het onderwerp school uit school. De aanpak schooluitval wierp ook in Utrecht zijn vruchten af. Bij vergelijking van de Utrechtse cijfers met een vergelijkbare leerlingenpopulatie, blijkt dat er wel iets te verbeteren is. Dat is belangrijk omdat leerlingen die uitvallen daarvan in hun verdere leven de gevolgen dragen. Niet iedereen is Steve Jobs. Vaak is schooluitval het gevolg van een complex aan problemen. De aanpak van schooluitval gaat iedereen aan. Het CDA zou daarop graag stevig willen inzetten, onder meer via handhaving. Zij realiseert zich terdege dat dat niet het enige aspect is. Het is maar de vraag wat wel een goede aanpak is. Die vraag zou het CDA graag aan de orde willen laten komen tijdens een stadsgesprek over schooluitval, waarbij met experts, met betrokken ouders, en met andere betrokkenen ideeën uit de stad op te halen zijn. Zij hoopt dat de wethouder en andere partijen hierin de meerwaarde van inzien. Cultuur is voor Utrecht van grote waarde. Mevrouw Knip zei al dat cultuur in Utrecht verbindend werkt. Met de effect doelstelling 1.3.1 “het vergroten van lokale en internationale culturele betekenis” koerst de stad nu sterk op de internationale betekenis door grootse aansprekende projecten aan te trekken, bijvoorbeeld het Nederlands filmfestival. Utrecht zal daarbij rivaliseren met Amsterdam. Het CDA vreest dat het college hiermee voorbijstreeft aan de lokale culturele betekenis door burgers ook mee te laten spelen in grote plannen - zij noemt als voorbeeld de ter inzage gelegde plannen voor de Kade. Het CDA vindt het belangrijk dat ook buurt- en amateurverenigingen een plek krijgen en houden in het culturele leven. Nu gaat binnen de cultuurbegroting heel veel geld naar de grote naam als TivoliVredenburg, Stadsschouwburg en naar het Centraal Museum en overal naar de gebouwen in plaats van naar de programmering. Zij schaart zich achter de opvatting van D66 dat de programmering belangrijker is. Over TivoliVredenburg is eerder deze week door de PvdA al het een en ander gezegd. In de afgelopen week is het CDA een stuk minder belobbyd dan vorig jaar. Zij neemt aan dat dat betekent dat culturele instellingen tevreden zijn met de plannen. Zij vindt dat een mooi gegeven. Kijkende in de jaarstukken ziet zij dat de tevredenheid van mensen over het culturele aanbod in de wijken niet bepaald groeit. Het CDA hoopt dat in de komende jaren de financiële nadruk minder op de grote jongens en meer op de kleintjes, de amateurkunst en op de kunst in de wijk zal komen te liggen. Met onder meer de PvdA is het CDA verbolgen over het weghalen van het budget voor een trekker uit Leidsche Rijn. Dat geld was van Leidsche Rijn, was Leidsche Rijn beloofd en komt nu in een aantal vooralsnog bodemloze putten in de binnenstad. Pagina 41 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2450
2460
2470
2480
2490
2500
De heer De Vries (GroenLinks) betrapt het CDA op een inhoudelijke inconsistentie in haar bijdrage. Eerst zegt het CDA dat er minder geld moet naar gebouwen en meer geld naar programmering. En nu pleit het CDA ervoor om het geld in gebouwen te laten zitten, terwijl het college de keuze maakt om het geld in programmering te steken. Mevrouw Metaal (CDA) licht toe niets over een gebouw te hebben gezegd. Zij zei dat er geld beschikbaar was voor een trekker in Leidsche Rijn. Dat mag wat haar betreft van alles zijn. Zij vervolgt haar inbreng in haar termijn. De Leidse Rijnconnectie pleit al geruime tijd voor het openhouden en het inhoudelijk ontwikkelen van de Cultuurcampus tot een centrum voor amateurkunst. Het CDA wil heel graag dat die cultuurcampus een kans krijgt. Zij beseft dat deze niet de eerste organisatie in Utrecht zou zijn die een nieuwe kans krijgt als het even iets minder gaat. Dat zou moeten kunnen van het beschikbare geld. Daarbij kunnen lokale voorzieningen als muziekles en cultuureducatie op scholen ook een boost gebruiken in Leidsche Rijn. Ze gaat over naar participatie en merkt op dat de slogan van dit college is Utrecht maken we Samen. Zij vraagt of het college daarvan al spijt heeft. Dat samen is bedoeld voor alle inwoners, maar niet alle inwoners kunnen meedoen met Utrecht, bijvoorbeeld omdat zij een taalachterstand hebben. Het college weet dat en zegde Taal doet Meer een flinke ondersteuning toe voor de komende jaren. Maar andere partners in de stad zetten hierop ook succesvol in. Die partners zetten in op participatie van burgers die niet op taalvaardig en niet digitaal vaardig zijn. Die mensen worden door de eisen van deze tijd buitenspel gezet. Het gaat om nogal een aantal mensen, zoals het onderzoek uitwijst dat de PvdA vroeg. Een bijkomend voordeel van het samenwerkingsverband Leven en Leren, is de taal en het netwerk die cursisten van de computercursussen direct meekrijgen. Ook in het kader van radicalisering waarover afgelopen maandagavond is gesproken, is dat een waardevol gebeuren. De hieraan verbonden organisaties schrapen tot nu toe steeds hun jaarlijkse bijdragen bijeen. Gezien de eisen van deze tijd, zou de gemeente taallessen in welke vorm dan ook intensiever moeten aanbieden met een groter bereik. Zij vraagt of het college een toezegging kan doen na te gaan of dit binnen de betrokken programma's zijn bestek kan krijgen. Zij is ervan overtuigd dat dit gaat lukken. Dit is van belang voor participatie, veiligheid, Werk en Inkomen, Onderwijs en zelfs voor gezondheid. Zij voorziet dat hieruit een passend bedrag voort kan komen. Zij brengt de Skaeve Huse in herinnering en vraagt het college iemand hierin de hoofdverantwoordelijkheid te geven. Mevrouw Scally (GroenLinks) merkt op dat de jaarstukken laten zien dat Utrecht de eerste griffiergemeente is waar scholen voor basisonderwijs van voldoende kwaliteit zijn. Zij complimenteert de wethouder daarmee. De jaarstukken laten echter ook hoge aantallen vroegtijdig schoolverlaters zien. Zij sluit zich omwille van de tijd aan bij alle vragen die hierover al gesteld zijn. Ze wil vooral weten wat de wethouder van plan is hieraan aan te doen. Ook de PvdA stipte het al aan dat vooral jongeren met een niet-Nederlandse achtergrond veel moeite hebben met het vinden van een stageplaats of van een baan. Zij zal dit punt donderdag bij Werk en Inkomen ook inbrengen. Zij is echter ook benieuwd naar wat er vanuit Onderwijs gedaan wordt op dit punt. Zijn de lopende projecten voldoende om hieraan iets te doen? Over de voor- en vroegschoolse-educatie is in de Voorjaarsnota een krimp te zien op dat budget. Uit de commissiebrief van 8 juni wordt duidelijk dat in het schooljaar 2015/2016 het nu bestaande bestendigd zal blijven. Haar fractie maakt zich zorgen over wat daarna zal gebeuren, vooral gezien termen als scherpe keuzen. Voor GroenLinks is voor- en vroegschoolse educatie een belangrijke schakel in het onderwijssysteem. Zij vraagt of de wethouder dat met haar eens is. GroenLinks vindt het belangrijk dat de voor- en vroegschoolse educatie behouden blijft, of dat nu door het Rijk gefinancierd gaat worden of door de gemeente. Dat is een hele belangrijke schakel. Dit geeft zij de wethouder mee bij het opstellen van zijn visiestuk dat zij einde van dit jaar verwacht. Mevrouw Baș (D66) bestrijdt dat dit wordt afgeschaft. Zij vraagt de reactie van mevrouw Scally. Mevrouw Scally (GroenLinks) merkt op dat het woord “afschaffen” niet voorkomt in haar tekst. Wel is sprake van een krimp. Zij benadrukt het visiestuk van het college heel belangrijk te vinden. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) merkt op dat zij die veel hebben meer krijgen en zij die weinig hebben wordt zelfs dat ontnomen wat ze verdienen. Zij kan zich voorstellen dat mensen denken dat dit een punt is uit het VVD verkiezingsprogramma, maar het is een vrije weergave van een citaat uit het evangelie van Mattheüs: de gelijkenis van de talenten. Daarom heet dit effect ook wel het Mattheüseffect. Deze week werden de eerste resultaten bekend van een onderzoek van Godfried Engbers en Eric Smit over participatie in de armere wijken met een meer diverse bevolkingssamenstelling. Die ligt namelijk op een lager niveau dan de participatie in rijkere wijken. De onderzoekers wezen op het belang van de sociale infrastructuur en voorzieningen om de participatie op peil te houden. Natuurlijk kennen wijken zoals die zijn ingedeeld delen met een hogere sociaal-economische status en delen met een gemiddeld lager sociaaleconomische status. Haar vraag is hoe het gemeentebestuur ervoor gaat zorgen dat zich een en ander gaat mengen. Ze geeft een voorzet voor de discussie die zij verwacht over de Sociaal Makelaars. In de evaluatie wordt aanbevolen om de Sociaal Makelaars beter te financieren, juist met het oog op het proactief arrangeren van activiteiten voor kwetsbare Pagina 42 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2510
2520
2530
2540
2550
2560
bewoners. Het college neemt die aanbeveling niet over. Hoe wil het college dan bewerkstelligen dat de participatie in armere wijken waar ze juist nodig is op hetzelfde peil komt als in wijken met een hogere sociaaleconomische status. Is het college bereid om als doelstelling na te streven het participatiepeil in wijken met een lage sociaaleconomische status op hetzelfde niveau te krijgen als in wijken met een hoge sociaaleconomische status. Zij vraagt de reactie hierop van de wethouder. Mevrouw Dibi (PvdA) is blij met deze opmerkingen. Het verbaast haar omdat dit college ook voorstelt en feitelijk ook besluit op een aantal onderdelen, heel veel te bezuinigen op zaken die de wijk aangaan. Ze noemt de kinderen, de speeltuinen, de afbouw van de wijk actieplannen en het Initiatievenfonds waarover het bestuur nog zal discussiëren als voorbeelden. Het voorstel is arme en rijke wijken bijna evenveel geld te geven met daarmee de bureaucratie als een enorme drempel. Zij hoorde GroenLinks daarover weliswaar kritische vragen stellen, maar deze fractie wees dit niet af. Deze inbreng verbaast haar. Zij is het met deze inbreng erg eens. Zij stelt voor hierin gezamenlijk op te trekken. Mevrouw Rajkowski (VVD) wordt kriebelig van de stigmatisering van wijken en de rijken die meer krijgen en de armen minder. Het Initiatievenfonds is ook genoemd. In de commissie is daarover gesproken. De beantwoording door de wethouder was heel duidelijk. Ook in een wijk waar rijke mensen wonen, wonen soms ook armere mensen. Het bestuur van de stad kijkt niet naar het inkomen van mensen. Elke wijk krijgt evenveel met een stukje erbovenop afhankelijk van het aantal inwoners. Zij vraagt GroenLinks op te houden met wat zij “onzin” noemt. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) bevestigt dat het vorige college waarvan GroenLinks en de PvdA deel uitmaakten, een deel van de bezuiniging heeft ingezet. Bij de discussie over het Initiatievenfonds drong GroenLinks aan op een goede positie voor de Sociaal Makelaars. Om die reden gaat zij daar nu op in. Richting mevrouw Rajkowski merkt zij op dat onderzoek onderzoek is. In dat onderzoek gaat het over hogere en lagere sociaaleconomische status. Daar komt dit resultaat uit. Zij vraagt het college daar wat mee te doen. Als gaat om de participatie van zieken en gehandicapten merkt zij op dat in het Coalitieakkoord het college zich wil inzetten om mensen langer thuis te laten wonen door innovatieve toepassingen zoals het gebruik van domotica. Goede digitale oplossingen vereisen geen specifieke digitale vaardigheden en zijn voor iedereen bruikbaar zodat mensen langer maatschappelijk actief kunnen blijven en ook langer thuis. Domotica zijn ook een speerpunt op de economische ontwikkeling van Utrecht. Hierin liggen ook werkgelegenheidskansen. Met de bespreking van de nieuwe nota Volksgezondheid zal zij hierop verder terugkomen. Juist op dit nieuwe terrein is het belangrijk de verbinding tussen dossiers stevig te leggen. Zij verzoekt het college om dit najaar een overzicht te geven van de ontwikkelingen die het college voor zich ziet. Welke rol ziet de gemeente voor zichzelf, met welke partners en met welke verwachte resultaten? Het bestuur zou dan dit najaar met de raad, inwoners, partners en gemeente in gesprek willen over de stand van zaken, de mogelijkheden en urgentie en de gewenste koers en inzet. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat voor een stad van kennis en cultuur het enorm belangrijk is juist in kennis en cultuur te investeren. Zijn fractie is enorm blij dat het gat in de begroting voor het Cultuurconvenant gedicht is. Hij complimenteert de wethouder en het college hiermee en hij feliciteert de stad. Vooral ook is hij blij met deze verschuiving omdat uit meerdere onderzoeken is gebleken dat er totaal geen behoefte is aan een mega theater in het Leidsche Rijn centrum. Tegelijkertijd blijft een kleiner bedrag over voor een culturele voorziening in Leidsche Rijn centrum. GroenLinks vindt dat prima maar wil wel dat de gemeenteraad voldoende ruimte houdt om daarover een standpunt in te nemen wanneer een besteding van dat bedrag bekend is geworden. Hij vraagt of de wethouder dit kan toezeggen. Is het bijvoorbeeld mogelijk om deze ontwikkelingen in Leidsche Rijn centrum in samenhang te bespreken met de richtlijnen voor het nieuwe Cultuurconvenant. Met betrekking tot de wijkcultuurhuizen sluit hij zich aan bij de vragen van de PvdA. GroenLinks had verwacht dat de verschuiving van 300.000 euro naar wijkcultuur uit het unaniem aangenomen amendement dat behandeld wordt bij de transitie cultuureducatie in deze Voorjaarsnota zijn weerslag gekregen zou hebben. Wanneer wordt dit amendement van de gemeenteraad uitgevoerd? Hij sluit zich aan bij de vragen van D66 over de cultuurnota. Hij staat stil bij de lokale omroep Rtv Utrecht. Utrecht geeft RTV Utrecht ongeveer 700.000 euro subsidie per jaar zonder hierover in de raad te spreken. Hij probeerde ambtelijk en via technische vragen na te gaan hoe dit geld besteed is. Hij heeft daarover geen helderheid kunnen krijgen. Gaat dit geld nu rechtstreeks naar de ondersteuning van vrijwilligers bij het maken van radio en tvprogramma's, of betaalt de gemeente Utrecht het salaris van de directeur. Hij gebruikt bewust de overdrijving als stijlfiguur. Elke vraag die hij hierover stelde, is onbeantwoord gebleven. Hij vraagt in de aankomende begroting een uitsplitsing van dit bedrag. Mevrouw Metaal (CDA) hoort de heer De Vries aan de ene kant warme woorden spreken over cultuur in de wijken en vervolgens maakt de heer de Vries nog meer voorbehouden bij geld voor Leidsche Rijn bestemd voor cultuur. Leidsche Rijn is daadwerkelijk een wijk. Zij stelt nadrukkelijk dat dat ook een programmering kan zijn en niet per se een gebouw. Hij vraagt hoe de heer De Vries de werkverdeling voor zich ziet. De heer De Vries (GroenLinks) voert aan dat op dit moment veel geld wordt uitgegeven aan cultuur in Leidsche Rijn. Hij benadrukt dat Leidsche Rijn geen eiland is. Het terrein hoort bij de rest van de stad. Mensen in Leidsche Pagina 43 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2570
Rijn profiteren ook van stedelijke voorzieningen zoals een Stadsschouwburg, TivoliVredenburg en een Centraal museum. Mensen fietsen graag 10 minuten om in de binnenstad komen. Dat geld is niet alleen voor Leidsche Rijn. Dit geld staat op de cultuurbegroting. Het geld wordt van gebouwen verschoven naar programma's. De heer Bos (Stadsbelang) licht toe dat Leidsche Rijn behoefte heeft aan wijkenoverstijgende voorzieningen. Wijk overstijgende voorzieningen zijn vooral gecentreerd in de binnenstad in Utrecht. Met de huidige inzet wordt die lijn doorgezet. De heer De Vries (GroenLinks) brengt in niet te zeggen dat Leidsche Rijn maar de stad in moet. Voor wat de heer Bos zegt, is nog een flink bedrag beschikbaar. Hij attendeert erop dat een flinke bioscoop is gebouwd in Leidsche Rijn.
2580
De heer Bos (Stadsbelang) levert vandaag alleen inbreng op cultuur. TivoliVredenburg is zowel zorgenkind als paradepaardje van de stad. Hij is paradepaardje vanwege de architectuur, de programmering en de mogelijkheden voor synergetische festivals. Hij zorgenkindje vanwege forse tegenvallers in de constructie en in de exploitatie. Het Muziekpaleis kondigde in de jaren 2015/2016 incidentele structurele exploitatietekorten aan. Voor 2015 is het geschatte tekort 2,5 miljoen, voor 2016 1,1 miljoen. Hij vraagt de wethouder in hoeverre de geconstateerde constructiefouten te verhalen zijn op de bouw aannemer. Kan de wethouder zeggen hoe hoog het direct toerekenbare exploitatieverlies is als het gaat om die bouwkundige onvolkomenheden en zou het college die direct toerekenbare exploitatieverliezen in de vordering naar de aannemer betrekken. Stadsbelang Utrecht wil graag weten wat er gedaan wordt om ervoor te zorgen dat de exploitatie van TivoliVredenburg kloppend is per 2017. Zullen de personeelskosten omlaag gaan? Zal TivoliVredenburg zich gaan focussen op branchevreemde activiteiten? Bijvoorbeeld een restaurant op de bovenste verdieping? Allerlei bedrijfsevenementen zoals congressen en bijeenkomsten faciliteren? Een dergelijke ontwikkeling vindt Stadsbelang Utrecht ongewenst omdat hier de mogelijkheid ligt op marktbederf. Hij vraagt de wethouder of TivoliVredenburg kans ziet op exploitatieverbeteringen door middel van programmatische intensiveringen en verbeteringen. Of is op een gegeven moment het plafond bereikt en kan de gemeente de oplossing alleen nog maar vinden in branchevreemde activiteiten? Als het gaat om cultuur in Leidsche Rijn en Vleuten de Meern. De wijk moet al vroeg met cultuur beginnen. Anders ontspruit de wijk als tot een persoon die nu het woord voert tot het college. Belangrijk is dat kinderen zich al vroeg kunnen herkennen in het aanbod. Er dient zich in de wijken 9 en 10 een probleem aan dat door cultuur liefhebbers te ervaren is als nijpend en dat zich op de grens van cultuur en educatie bevindt: de dreiging van sluiting van de cultuurcampus. Indien dat gaat plaatsvinden, berooft de gemeente Utrecht duizenden jonge cursisten van hun muziek, dans en theaterlessen. Stadsbelang Utrecht is er een voorstander van dat cultuur bereikbaar is voor alle leeftijden en voor alle bevolkingslagen en de educatie staat aan de basis. Om die reden is de fractie van mening dat initiatieven ondersteund moeten worden die zorgen voor de blijvende verankering van cultuureducatie. Hoe ziet de wethouder dit? En hoe ziet zij dit in perspectief van de dreigende sluiting van de cultuurcampus? Dit brengt hem bij het Coalitieakkoord. Daar leest hij dat geïnvesteerd zou worden om de culturele achterstanden van Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern in te halen. Daar had de gemeente een jaarlijks terugkomend budget voor van 8 miljoen euro. Het college roomt dit af met 4 miljoen om gaten te vullen in de toch al zo goed bedeelde Utrechtse stad. Hij vraagt zich dan met veel inwoners van deze wijken af wat van die ambitie nog over is om deze culturele achterstand in te lopen. Liet het college die ambitie volledig los? Hij krijgt graag de reactie van de wethouder hierop. Hij waarschuwt het college hem niet te vertellen dat het antwoord Castellum Hoge Woerd is. Die instelling zat al in de koker. De exploitatie is zo goed als rond. Het theater is van start gegaan met de kaartverkoop. De programmering ziet er goed uit en speelt in op een langdurig niet ingeloste behoefte van wijkbewoners. Cultuur moet wat Stadsbelang Utrecht betreft dicht bij de mensen staan: laagdrempelige activiteiten en evenementen voor iedereen in de buurt. In de wijk Vleuten-De Meern Leidsche Rijn zijn de eerste palen geslagen van een culturele constructie die uitgebouwd dient te worden. Hij spreekt hiermee over de Leidsche Rijnconnectie waarin - naar zijn beleving - professionele gezelschappen en amateurkunstenaars of een combinatie daarvan een plek vinden in vaste of satellietlocaties. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat naast die ene zaal nog veel meer zalen zijn in de wijken 9 en 10. Hij noemt het theater op ’t Zand, de campus Vleuterweide, de Kathedraal. Hij oppert die eerst beter te gebruiken dan nu na te denken over het neerzetten van een nieuw gebouw. De heer Bos (Stadsbelang) vervolgt zijn bijdrage in zijn termijn. Een gedeelte van het resterende schamele budget moet als het aan Stadsbelang Utrecht ligt, worden ingezet om de initiatieven die in de wijken plaatsvinden zichtbaarder te maken. Daarvan zijn goede voorbeelden: zingende beelden trokken enkele weken geleden een recordaantal bezoekers: 1200. De kwaliteit van de voorstellingen was hoog. Die kwam mede tot stand door het aantrekken van een professional uit de wijk die de jonge amateurs in goede banen wist te leiden. Daarom vraagt hij de wethouder of zij het met Stadsbelang Utrecht eens is dat deze kwaliteit een continue financiële basis nodig heeft. Hij vraagt of de wethouder daarvoor geld kan “bestellen”. De Culturele Zondagen en de stadsbrede evenementen moeten niet zoals zij nu overwegend plaatsvinden in Utrecht Stad. Zijn fractie hoopt van harte dat deze ook ingepland kunnen worden in de wijken Vleuten-De Meern
2590
2600
2610
2620
2630
Pagina 44 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2640
2650
2660
2670
2680
2690
en Leidsche Rijn. Hij vraagt of de fractie de wethouder aan haar zijde kan vinden en of de wethouder zich zal inspannen om dit mogelijk te maken. Tijdens de behandeling van de programmabegroting sprak zijn collega over aanplakbiljetten/publicatiebiljetten met betrekking tot culturele evenementen in Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn. Daarbij zegde de wethouder toe dit te zullen opnemen met de Stichting cultuurpromotie en eventueel met andere partijen om dit mogelijk te maken. Er moet meer gedaan worden aan de zichtbaarheid. Helaas bleek uit navraag bij Stichting Cultuurpromotie dat het college dit niet opgepakt en niet gecommuniceerd heeft. Met de instelling zou niet gecommuniceerd moeten worden omdat de stichting een verkeerd loket is. Hij vraagt wat de wethouder hieraan heeft gedaan bij wie zij dit heeft neergelegd en welke acties daaruit voortvloeiden. De heer Van Schie (VVD) dankt voor de gelegenheid hier te kunnen spreken over cultuur. De VVD is blij dat middelen gevonden zijn voor Castellum Hoge Woerd. Zijn fractie stemt in met het collegevoorstel tot dekking. Zijn fractie is ook blij met de duidelijkheid over de culturele voorzieningen in Leidsche Rijn. Zijn fractie wacht vol spanning op de initiatieven die het college naar hij hoopt snel kan presenteren. De fractie is ongelooflijk trots op TivoliVredenburg en het succesvolle jaar van de muziek. Hij ontving deze week het jaarverslag van de Stichting. Hij ziet zeker lichtpuntjes in de exploitatie. Hij is blij met het biertje extra van een flink aantal bezoekers. Naar hij hoopt trekt dat volgend jaar nog aan. TivoliVredenburg was mede organisator van het zelfstandige en zeer succesvolle Le Guess Who, een internationaal hoog gewaardeerd festival. Nadat TivoliVredenburg garant stond voor het tekort van ruim 37.000 euro en de gemeente weer garant staat voor het tekort van TivoliVredenburg, is met een keurig ABC-tje de gemeente aan de lat voor het tekort van Le Guess Who dat ook al ruim 75.000 subsidie ontving. De VVD vindt dit een ongewenste indirecte subsidiestroom en is van mening dat gezien de bijzondere relatie met TivoliVredenburg deze geen indirecte subsidies moeten verstrekken met gemeentelijk geld zolang er nog tekorten zijn in de exploitatie. Hij krijgt graag de toezegging van de wethouder dat het college daarmee gaat stoppen. Hij koppelt hieraan de vraag of dit eigenlijk wel mag en kan, om op deze manier garantstellingen af te geven. D66 sprak al over de nieuwe convenant periode en de ruimte die nieuwe krachten ook moeten krijgen om zich te presenteren en om subsidies te verwerven. De VVD is daarvan een groot voorstander. De fractie vindt dat er ruimte moet zijn voor nieuwe ideeën en creativiteit omdat die een kans verdienen. Hij vraagt of de wethouder een mogelijkheid ziet om dit jaar initiatieven te laten pitchen voor kleine ondersteuningsubsidie waarmee een goede aanvraag voor een nieuwe convenantsperiode voor te bereiden is. Hij vraagt of dit te bekostigen is uit de projectsubsidies. Zoals de heer Bos al zei, vindt ook de VVD het heel belangrijk dat professionals betrokken zijn bij het doen van aanvragen. In de praktijk is te zien dat een beetje ondersteuning daarbij een veel betere onderbouwing kan geven van een aanvraag. Vorig jaar vroeg de VVD naar een rapportage bij de verantwoording wat per instelling het publiekbereik is geweest. Zijn fractie vindt dat belangrijk en ziet deze gegevens graag opgenomen in de verantwoording. Dat is ondanks de toezegging van de wethouder blijkbaar niet gelukt. Hij vraagt of de wethouder een motie wil of dat zij nu een spijkerharde toezegging doet. Ook wil de VVD graag in de verantwoording zien welk percentage subsidie de desbetreffende gesubsidieerde instelling ontvangt. Het college weet dat de VVD van mening is dat instellingen moeten streven naar 50% eigen inkomsten. Wat kan de wethouder doen om de instellingen te prikkelen dit streefcijfer te halen? De VVD is van mening dat gesubsidieerde instellingen bij de verantwoording moeten rapporteren in welke mate ze hebben bijgedragen aan de effectdoelstellingen van het gemeentelijk beleid. De gemeente kan dan de rapportages veel beter verwerken en weer doorrapporteren aan de raad. Ook is zijn fractie van mening dat gesubsidieerde instellingen moeten werken aan een eigen onafhankelijk klanttevredenheidskader en dat ze daarover moeten rapporteren. Hij vraagt de mening van de wethouder hierover. Dit hoeft geen grote lastendruk te betekenen maar het zorgt wel voor bewustwording bij de instellingen over cultureel ondernemerschap en iets over het effect van hun programmering op de maatschappij. De VVD stemt van harte in met de voorstellen om geld vrij te maken voor het Cultuurconvenant 2017-2020. Zijn fractie sluit zich aan bij de opmerkingen die gemaakt zijn door de heer Bos en mevrouw Metaal over het UCK en de cultuurcampus. Mevrouw Rajkowski (VVD) is in het kader van participatie blij te lezen dat in Utrecht aandacht en ruimte is om te leren. De VVD verwacht kwaliteit boven kwantiteit als het gaat om participatie en een stuk verwachtingenmanagement. Zij ziet ook bij de verschillende stadsgesprekken dat daarvan wordt geleerd en dat het steeds beter gaat. Zij vraagt deze trend door te zetten. Zij sluit zich aan bij D66 over beter zicht op bestaande initiatieven. Dat is niet alleen handig voor raadsleden maar ook voor vrijwilligers. Haar fractie vindt het jammer dat de mate van participatie wordt gemeten aan de hand van nieuwe initiatieven. Over de desbetreffende prestatie-indicator stelde haar fractie ook technische vragen. De betrokkenheid of de verbinding in de buurt is niet alleen te meten aan de hand van nieuwe maar ook aan de hand van bestaande initiatieven. De VVD vindt het erg jammer dat de bestaande initiatieven niet worden meegenomen. Ze worden Pagina 45 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2700
2710
2720
2730
2740
2750
daarmee ondergewaardeerd op hun betrokkenheid en positieve invloed op de wijk. Zij vraagt of de wethouder kan toezeggen dat de bestaande initiatieven in de volgende Voorjaarsnota of in de programmabegroting wel worden meegenomen. Zij sluit zich aan bij de complimenten die GroenLinks plaatste richten het college. Zij sluit zich ook aan bij wat de PvdA noemde over de bestrijding van taalachterstand. Zij vindt het heel belangrijk dat er geen grote kloof komt tussen mensen die digivaardig zijn en digibeten. Als liberaal vindt zij het belangrijk dat iedereen kan meekomen op zijn eigen manier zodat iedereen zijn of haar eigen leven kan inrichten. Mevrouw Rajkowski sluit zich ook aan bij andere partijen over de zorg over schooluitval. Vooral de bewoordingen van het CDA spreken haar zeer aan. De VVD is nieuwsgierig naar het Passend Onderwijs. Zij vraagt of de wethouder de raad daarvan een update kan geven. Hoe gaat het met de voortgang hiermee op de Utrechtse basisscholen? De fractie is erg blij met het extra geld voor excellentie. Daarover zullen de fracties in de raad nog spreken. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) gaat in op het achterstandenbeleid in het onderwijs. Haar fractie is blij met de goede resultaten. Zij vindt het onvoorstelbaar dat het Rijk dreigt met een enorme korting. Zij dringt erop aan bij de wethouder vooral de lobby voort te zetten en te proberen dit tegen te houden. Tegelijkertijd is de nadruk op excellentie te zien. Zij vindt dat een verschuiving ten opzichte van de afgelopen jaren. Dit dreigt ten nadele te gaan van het achterstandenbeleid. Zij hoopt de inzet te kunnen behouden op wat is opgebouwd in de afgelopen jaren. Als het gaat om de maatschappelijke stage lopen daarover nog schriftelijke vragen. Haar fractie roept op om de vragen en de specifieke situatie snel op te pakken. Zij vraagt de wethouder of hij daaraan op dit moment hard werkt. Het aantal antisemitische incidenten in Nederland is vorig jaar met 71% gestegen. Een groot deel daarvan vond plaats op scholen. Het lijkt de ChristenUnie van belang om het antisemitisme terug te dringen en de betrokkenheid van de leerlingen bij het oorlogsverleden van Nederland te vergroten. De ChristenUnie doet hiervoor het voorstel om de basisscholen in de stad aan te moedigen om één van de 30 oorlogsmonumenten in de stad te adopteren en het onderhoud van het monument op zich te nemen. Enkele scholen adopteerden eerder al een oorlogsmonument. Dan gaat het vooral over hun betrokkenheid bij de jaarlijkse herdenking op 4 mei. Zij ziet mogelijkheden om leerlingen ook door het jaar heen te laten zorgdragen voor een monument. Dit gebeurt al op een basisschool in Doorn. Dat lijkt haar een win-winsituatie voor alle partijen. Zij vraagt hierop de reactie van de wethouder. Ze sluit zich aan bij de vragen van de PvdA richting de bibliotheek over de visie van het college en de voortgang in de ontwikkelingen. Over de cultuurhuizen in de wijken is al iets gezegd. Ook haar fractie draagt dit onderwerp een warm hart toe. Feitelijk was zij verbaasd. Haar fractie had begrepen dat bij deze Voorjaarsnota een voorstel zal voorliggen om de programmeringgelden bij de wijkcultuurhuizen te verruimen. Dat voorstel ontbreekt. De ChristenUnie is nog verbaasder over het alleen maar terugvallen van het college op de 300.000 euro in plaats van de in het vooruitzicht gestelde verruiming gestand te doen. In dat opzicht sluit zij zich aan bij de PvdA. Zij vraagt of de wethouder alsnog bereid is om op korte termijn een plan in te dienen met daarbij aanvullende middelen. Haar fractie mist op dit moment de ambitie van het college. Over TivoliVredenburg is al het een en ander gezegd. In het jaarverslag zijn veel mooie ontwikkelingen te lezen, veel bezoekers, veel vrijwilligers, veel inzet om de stad op allerlei mogelijke manieren te betrekken. De ChristenUnie is daarmee blij. De fractie ziet ook dat de exploitatie door veel onzekerheden wordt omgeven. Over de voorgestelde reserve krijgt haar fractie een dubbel gevoel. Het is aan de ene kant verstandig om de risico’s af te dekken, maar het kan ook een verkeerd signaal zijn. Het blijven bijplussen van miljoenen vindt zij niet uit te leggen. Zij dringt erop aan die reserve niet in te zetten. In het kader van de participatie noemt zij de wijkraden. Zij leest in de jaarstukken dat in 2014 het college de wijkraden bijna de helft minder vaak om advies vroeg. 10 gevraagde adviezen tegenover 17 in 2013. Op de wijkraden als instrument zet het college dus minder in. Haar fractie betreurt dat. Zij vindt het belangrijk om de wijkraden serieus te nemen. Zij doet de suggestie de input vanuit de wijkraden beter zichtbaar te maken. Zij zou graag zien dat de wijkraadadviezen als link toegevoegd worden aan het betreffende raadsvoorstel, zowel in de mail aan de raad als in IBABs. Op dit moment moet zij heel vaak doorklikken om de wijkraadadviezen te kunnen lezen. Zij ziet enige ruimte voor verbetering en verneemt graag hoe de wethouder dit ziet. De ChristenUnie had een onbestemd gevoel bij de stadsgesprekken. Dat heeft allereerst te maken met de kosten ervan. Te zien was dat meer dan 200.000 euro besteed was aan de stadsgesprekken over energie. Daarnaast is de ChristenUnie van mening dat het financiële kader waarbinnen wordt gesproken vaak niet goed helder wordt gemaakt. Bij de gesprekken over het Initiatievenfonds en over armoede is bijvoorbeeld geen enkele keer benoemd dat bezuinigd werd op het budget. Dat lijkt haar relevante informatie. Om die reden vraagt zij of de wethouder bereid is om vanaf nu bij stadsgesprekken duidelijkheid te geven over de financiële kaders van het desbetreffende onderwerp.
Pagina 46 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Mevrouw Rajkowski (VVD) vraagt over het laatst ingebracht punt de wethouder via de ChristenUnie of het college dit wil meenemen in de beantwoording van haar vraag over het verwachtingenmanagement.
2760
2770
2780
2790
2800
2810
Mevrouw Koelmans (SP) voert namens de heer Wijlhuizen het woord op Cultuur, Onderwijs en Wijkgericht Werken en Participatie. De heer Wijlhuizen is verhinderd. Voor cultuur komt het belangrijkste pas in het najaar bij het uitkomen van de cultuurnota. Zij wacht daar ook met smart op. Haar fractie is blij dat nu alvast geregeld is de financiën hiervoor op peil te houden. De SP is daar blij mee. Dit stond ook al in het Coalitieakkoord. Met betrekking tot de start van de bouw van Castellum Hoge Woerd vraagt zij naar het verloop, of de bouw op schema ligt, hoe het financieel gaat, of er nog beren op de weg te verwachten zijn. De SP krijgt hierover graag een update. Zij ziet in de Voorjaarsnota dat TivoliVredenburg het grootste struikelblok is. Zij hoorde verschillende fracties morren over de exploitatietekorten en over dat de raad die gaat opvullen. Zij wijst haar collega's erop dat de raad daarmee heeft ingestemd, met uitzondering van de SP. In de jaarstukken op bladzijde 186 leest zij dat in de eerste helft van 2016 een evaluatie kan worden uitgevoerd en dat op basis daarvan beter onderbouwde uitspraken te doen zijn over structurele baten en lasten in de exploitatie. Zij vindt dat op zich best laat. Daarover zijn afspraken gemaakt dat dit begin 2016 zou plaatsvinden. Zij vraagt wat te doen wanneer er opnieuw ontdekt wordt dat er weer verrassingen zijn er weer financiële tegenvallers. Wat doet TivoliVredenburg nu om de exploitatie te verbeteren. De raad ontving een brief waaruit blijkt dat de instelling meer doet aan sponsoring en aan veel meer dingen. Wat doet de gemeente om echt te sturen op een betere programmering en TivoliVredenburg te ondersteunen in de realisatie daarvan? Zij vraagt naar de toegankelijkheid van mindervaliden van TivoliVredenburg. Wethouder Jansen had toegezegd samen met TivoliVredenburg om naar verbeteringen te kijken. Zij wil weten hoe het daarmee staat. Mogelijk weet wethouder Jongerius hierop het antwoord. Daarnaast vraagt zij hoe het staat met de nog te bouwen culturele voorzieningen. Hoe worden de toegankelijkheidseisen daarin gewaarborgd? Op bladzijde 187 van de jaarstukken wordt een bedrag genoemd van 406.000 euro extra uitgaven aan cultuur. Hoe kan het dat zij dit niet terugziet in de Verantwoording. Wat gaat de wethouder doen om dit jaar wel binnen de begroting te blijven. Over het leerlingenvervoer is heel veel gezegd in de afgelopen periode. De SP is blij met de nieuwe aanbesteding. Haar fractie zal dit nauwgezet volgen en zij vraagt of er een update is op de ontwikkelingen rond de groepsvervoerder Klomp. Ook zij maakt zich zorgen over het percentage van bijna 50% vroegtijdig schoolverlaters op het MBO-1. De gemeente is niet verantwoordelijk voor de inhoud van het onderwijs en ook niet voor de kwaliteit. De gemeente is wel verantwoordelijk voor het bieden van kansen voor iedereen. Zij vindt in dit licht dit niet alleen schrikbarend maar vooral ook heel extreem. Wat gaat de wethouder hieraan doen? D66 stelde voor gauw in gesprek te gaan. Zij vraagt wat uit die gesprekken dan moet komen. Wat moet de wethouder de schoolbesturen opdragen om te gaan doen? Zij wil graag een plan van aanpak zodat zij duidelijkheid krijgt over wat de gemeente hieraan gaat doen. De gemeente heeft een grote verantwoordelijkheid in jeugdwerkloosheid, in jeugdcriminaliteit, maar ook in de zorg ervoor dat jongeren kansen geboden wordt een baan te vinden. Zij vraagt hoe het staat met de ontwikkelingen rond de realisatie van de Bibliotheek. Wanneer kan de raad een update verwachten? Is de wethouder ook van mening dat de wijkbibliotheken van vitaal belang zijn voor de stad en voor het bevorderen van lezen en schrijven in de verschillende wijken en dat de ontwikkelingen in het centrum nooit ten koste mogen gaan van de wijkbibliotheken? Zij krijgt hierop graag een toezegging van de wethouder. Mevrouw Koelmans sluit zich volmondig aan bij het betoog van GroenLinks over het Mattheüs-effect in het kader van Wijkgericht Werken en Participatie. Dit effect is haars inziens gebaseerd op simpele feiten: (1) het recente onderzoek waarover GroenLinks sprak en (2) de evaluatie van de Leefbaarheidbudgetten in Utrecht. De mensen die het weten te vinden hebben het vaak het minst nodig, en de mensen die het niet weten te vinden hebben het wél het meest nodig. Zij betreurt het dat die situatie bestaat. Hoe zal de raad monitoren dat de in de komende jaren wassende gelden voor Utrecht Maken we Samen ook goed worden besteed. Hoe kan de raad daar zicht op blijven houden en ook bijsturen? Mutatis mutandis geldt diezelfde vraag voor de wijkraden. De heer De Jong (Student & Starter) dankt het college voor de duidelijke overzichten in de Voorjaarsnota en in de jaarstukken. Hij gaat in op Onderwijs en Wijkgericht Werken. Hij complimenteert het college met de kwaliteit van het Utrechtse basisonderwijs en met de structurele kwaliteitsimpuls in het Utrechtse voortgezet onderwijs op het gebied van excellentie. Daarnaast is hij geschrokken van de enorme percentages vroegtijdig schoolverlaters en van de bezuinigingen van het Rijk op de Voor- en Vroegschoolse Educatie. De kwaliteitsgroei in Utrecht op dit gebied van de afgelopen jaren mag volgens zijn fractie niet verloren gaan. Kinderen die op jonge leeftijd een taalachterstand oplopen, zijn gevoeliger voor schooluitval op latere leeftijd. Daarnaast kent de VVE niet alleen een maatschappelijk belang, ook de portemonnee profiteert daarvan. Investeren in de voorschoolse periode is zeer rendabel. Uit onderzoek van de hogeschool in Utrecht Pagina 47 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2820
2830
2840
2850
2860
2870
blijkt dat iedere euro die geïnvesteerd wordt aan kinderen van deze jonge leeftijd, 7 – 9 euro rendement oplevert. Om die reden sluit hij zich aan bij de desbetreffende punten van GroenLinks en de ChristenUnie. Als het gaat om de voortijdige schoolverlaters zou te zeggen zijn dat de investeringen nodig zijn en misschien ook nodig blijven. Ondanks de samenwerking met regionale partners en met de schoolwerkagenda moest hij lezen dat het percentage vroegtijdig schoolverlaters van het MBO-1 op dit moment 44,9% is. Dat zijn de voorlopige cijfers. Hij verneemt graag van de wethouder hoe dit percentage naar beneden te krijgen is. In maart van dit jaar is de internationale school in Nederland verhuisd naar Transwijk. Deze school heeft een nog steeds groeiend aantal leerlingen van expats, onderzoekers en andere bewoners die tijdelijk in Nederland wonen. Voor de komende vier jaar wordt gezocht naar een permanent onderkomen voor 600 leerlingen. Afgelopen maandag is gesproken over het Stationsgebied. Student & Starter vindt het belangrijk dat dit gebied levendig zal zijn. Verschillende doelgroepen en gebruikersdoelen komen de levendigheid van dit gebied ten goede. Om die reden vraagt hij de wethouder of een permanente bestemming van de internationale school mogelijk is in het Stationsgebied. De locatie ligt behoorlijk centraal in Utrecht en in Nederland en is een ideale uitvalsroute met het grootste treinstation van Nederland om de hoek. Dat betekent toegankelijkheid voor de hele regio. Op die manier is het binnenstadgevoel net een stukje meer te stimuleren. De heer Bos (Stadsbelang) vindt dit een hele leuke wens maar financieel niet uitvoerbaar. Hij vraagt hoe Student & Starter daar naar kijkt. De heer De Jong (Student & Starter) krijgt de indruk dat de heer Bos nu het antwoord geeft. Zijn vraag was gericht aan de wethouder. Hij vervolgt zijn beantwoording. Over Wijkgericht Werken en Participatie is veel gezegd. Hij beperkt zich in dit verband tot jongerenparticipatie. Utrecht maken We Samen, zowel jong als oud. Ook D66 onderstreepte het belang van jongeren, ook hun belang in de Utrechtse politiek. Zijn fractie wil jongeren de mogelijkheden voor inspraak bieden, bijvoorbeeld tijdens een speciale jongeren Raadsinformatieavond die zijn fractie gezamenlijk met D66 zal organiseren. Hij verneemt graag de plannen van het college om jongeren nog meer te betrekken bij alle besluiten die in de stad worden genomen, of misschien wel bij de besluiten die de jongeren zelf kunnen nemen. De heer Menke (Student & Starter) gaat in op de portefeuille cultuur. Hij is blij dat de middelen voor het Cultuurconvenant geregeld zijn. Zijn fractie ziet uit naar de uitgangspunten van de komende cultuurnota. Hij wordt minder vrolijk van de kaasschaaf op de subsidies, waaronder ook de culturele. Zijn fractie is nog steeds voorstander van scherp gemaakte keuzes en had liever gezien dat het college zou wachten om in combinatie met de nieuwe cultuurnota een integrale afweging te maken. Hij vraagt aandacht voor het gegeven dat cultuur de interne gemeentelijke afdelingsgrenzen overschrijdt. Culturele initiatieven lopen daar vaak op vast. Vooral op het vlak van evenementen, kunnen afdelingsgrenzen erg belemmerend zijn. Hij vraagt de wethouder een integraal aanspreekpunt voor organisatoren van evenementen in het leven te roepen, waar de organisator terecht kan van een eerste informatievraag tot aan de uiteindelijke vergunningsaanvraag. Zo krijgen ze niet steeds van doen met wisselende gemeentelijke afdelingen die elk hun eigen verantwoordelijkheden en focus hebben. Op deze manier is zowel door de gemeente als door organisatoren een stuk efficiënter te werken. Hij verwacht dat daarvan iedereen blij wordt. Hij vraagt aandacht voor het nieuwe podium dat Utrecht rijk is: het Jaarbeursplein met de mooie trappen die een prachtige tribune vormen. Helaas benut de gemeente nog niet ten volle die trappen en dat terwijl het een prachtige plek is om de vele forensen en gemeenteambtenaren kennis te laten maken met de culturele rijkdom van Utrecht. Met een beetje geluk zitten ze ook nog in de zon. Hij vraagt de wethouder om op korte termijn hiermee aan de slag te gaan door samen met de culturele instellingen van Utrecht hieraan invulling te geven. Hij zou een groot voorstander zijn van popup concerten van artiesten die later op de dag op het podium staan van bijvoorbeeld Ekko of TivoliVredenburg. Die kunnen dan nog mooi de laatste paar kaartjes verkopen. Schorsing tot 15.20 uur en hervatting van de vergadering Wethouder Kreijkamp gaat in op de voor- en vroegschoolse educatie. Dit dossier is in ontwikkeling. Daarover is informatie geschreven in de Voorjaarsnota en recentelijk zond het college een brief hierover naar de raad. De wethouder maakt zich zorgen over mogelijke kortingen uit het Rijk op de onderwijsachterstandmiddelen en op de middelen die voor het bestuursakkoord op de VVE beschikbaar waren. Het college voert nog steeds de lobby om aan de Utrechtse ambitie te kunnen blijven voldoen. Het college streeft ernaar dat alle Utrechtse leerlingen kunnen blijven gebruik maken van de voorzieningen. Het streven van 95-100% VVE blijft voor de wethouder overeind staan. Hij heeft er vertrouwen in die doelstelling te kunnen blijven houden. Hij zal zich daarvoor hard maken. Zoals de raad weet zijn het de middelen Voor- en Vroegschool, de Brede Schoolacademie, de Schakelklassen, de zomerscholen, verlengde leertijd. Het gaat om allerlei activiteiten. De wethouder is bezig met het bestuur hierop een visie te ontwikkelen. Hij verwacht na de zomer met die visie te kunnen komen. In de Voorjaarsnota is de 2% korting opgenomen. Het gaat om een korting van gesubsidieerde instellingen met de grootte van meer dan 500.000 euro. Dat geldt ook voor de stichting Spelenderwijs. Het college heeft hierover Pagina 48 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2880
2890
2900
2910
2920
2930
gesproken met de Stichting. Het doel is de korting te laten neerslaan op efficiëntie binnen Spelenderwijs. Die mag niet ten koste gaan van bereik en kwaliteit. De wethouder neemt dat mee in zijn visie. Vele fracties vroegen aandacht voor het voortijdig verlaten van school. Hij refereert hierbij aan de Schoolwerkagenda die naar de raad is gegaan. Te zien is dat Utrecht het goed doet ten opzichte van de G4. Nog steeds is sprake van een dalend percentage. Beide MBO’s doen het goed. Een percentage van 44,9 betekent 89 leerlingen. Het jaar daarvoor waren daar 82 op MBO-1. Dat betekent een toename in de uitval op MBO-1 van 7 leerlingen. Elke leerling die uitvalt, is er een teveel. Mevrouw Dibi constateerde terecht dat MBO-1 niveau niet kwalificerend is. Hij telt pas niet mee wanneer iemand binnen een half jaar werk vindt van minimaal 12 uur per week. MBO-1 wordt volgend schooljaar ook niet meer in die constructie gegeven. De scholen gaan naar de entreeopleiding die toe moet leiden naar niveau 2. Leerlingen met een VMBO-diploma kunnen naar niveau 2. Het gaat hier niet om de kwetsbare groep die geen VMBO-diploma haalt, die vaak ook van praktijk onderwijs en uit het speciaal onderwijs afkomstig is. Daar zal de entreeopleiding het middel zijn dat enerzijds, indien mogelijk, gaat leiden naar niveau 2. Maar het grootste deel zal leiden tot arbeid. Over die afspraken over deze kwetsbare jongeren in die entreeopleiding, is de wethouder met de besturen bezig om een uitwerking te maken op de eerder in deze commissie besproken samenwerkingsagenda, het convenant. De wethouder verwacht binnen een week á 10 dagen terug te komen bij de raad over hoe de entreeopleiding precies vorm te geven. In het algemeen voert het college momenteel de Schoolwerkagenda uit. Dat is de inzet op de overstap tussen VMBO en MBO, de inzet op de zorg in en om de school, op de beroepskeuzes en op de aansluiting arbeidsmarkt. Daarover voert het college regelmatig gesprekken met de MBO’s op ambtelijk en bestuurlijk niveau. Het CDA vroeg naar een Stadsgesprek over dit onderwerp. De wethouder vindt het goed dat de raad hierin initiatieven neemt. Hij is zeer bereid hieraan ondersteuning te leveren en dat gesprek aan te gaan. Hij neemt zich wel voor heel goed na te denken over een brede opzet van de uitnodiging. Deze problematiek speelt ook buiten school. In dit verband noemt hij gecombineerd onderwijs op de grens met de portefeuilles economie en de portefeuille van Werk en Inkomen. De vraag is dan hoe met deze doelgroep om te gaan en hoe kansen te bieden op de arbeidsmarkt. Bekend is dat deze doelgroepen het op dit moment zeer moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. De onderzoeken lijken in de richting te wijzen dat dit specifiek meer geldt voor allochtonen dan voor jongeren in het algemeen. Voor deze jongeren is steeds minder werk. In dit verband moet vooral hard gewerkt worden aan alle aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. De wethouder is zeer ertoe bereid om een breed gesprek hierover aan te gaan. Hij verwacht dat dit terug zal komen in de commissie Stad & Ruimte. 40 kinderen zitten thuis in verband met een gebrek aan passend onderwijs. De helft daarvan heeft een school inschrijving, de andere helft niet. Over het algemeen gaat dat over plaatsingsproblematiek. Dat betreft vaak leerlingen die te maken hebben gehad met een verwijdering, die uitgevallen zijn tijdens de overstap, die net verhuisd zijn naar de stad of die Utrecht hebben verlaten. De termijn van thuiszitten kan verschillen van 4-6 maanden. Het samenwerkingsverband heeft alle betrokkenen in beeld. Dat verband is bereid om de raad te informeren over hoe het gaat met de voortgang van het Passend Onderwijs en de basis van het voortgezet onderwijs. Gevraagd is of dit een effectindicator kan zijn in de programmabegroting. De wethouder denkt dan eerder aan een prestatie-indicator. Dit is hard meetbaar in de Verantwoording. Hij zegt toe de prestatie-indicator op te nemen de programmabegroting. Mevrouw Baș (D66) verneemt van de wethouder dat de bredere definitie van thuiszitters de oorzaak is van hoger aantal jongeren (364 inplaats van 40). Hij doet de suggestie de definities naast elkaar te leggen. Leerplicht hanteert een vaste definitie van thuiszitters. Hij stelt voor zich hierin goed te verdiepen en daarover te spreken. Mevrouw Baș (D66) doet de wethouder de suggestie hierover zijn ambtsgenoot in Amsterdam te benaderen. Amsterdam bestudeert de definities momenteel. Wethouder Kreijkamp zal met zijn collega hierover spreken. Hij vervolgt zijn beantwoording van de vragen over de aansluiting tussen VMBO-MBO. Het gaat om de aansluiting op succesvolle sectoren waarin werk te vinden is: Energie, Toerisme, techniek. Enerzijds biedt de gemeente met de kwaliteitsimpuls voor kwaliteit in de beleidsregel excellentie mogelijkheden om voor specifieke projecten en impulsen om middelen te bieden. Dit loopt nog in de raad. Daarnaast werkt het college met de Economic Board aan de Human Capital agenda om te zorgen voor de betere aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. Daar wordt heel duidelijk gefocust op de onderkant van de arbeidsmarkt. Ook de provincie gaf in haar akkoord extra aandacht aan dat de EBU zich ook daarop gaat richten. Daar zijn Groen, Gezond en Slim als speerpunten gekozen omdat die in de toekomstige arbeidsmarkt zeer interessant zijn en de cross-overs met technologie juist daar ook het uitgangspunt vormen. Op die tafel wordt hieraan gewerkt. De stad is ook bezig met de City Deal op het gebied van gezondheid. Daar zijn in het Utrechtse de economische kansen groot in de zorg voor de aansluiting van het VMBO. Mevrouw Baș vroeg naar de huisvestingsmiddelen die bedoeld zijn voor Binnenklimaat en Energie Zuinig. Het college zal daarmee voortvarend aan de slag gaan. Dit staat los van het vorige week gepresenteerde Meerjarenperspectief. Dit gaat om nieuw- en verbouw van scholen. Het probleem van de MFA’s is al langere tijd breder bekend in het college. Het college inventariseert samen met alle gebruikers de knelpunten van de MFA’s. Hij zal hierover terugkomen bij de commissie samen met wethouder Jansen.
Pagina 49 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
2940
2950
2960
2970
2980
2990
Mevrouw Scally vroeg naar stages voor jongeren met een niet Nederlandse achtergrond. Het college vangt ook die signalen op maar krijgt dat nooit heel concreet. Hierover is eerder al gesproken. Het college betrekt momenteel de MBO’s bij Utrecht Maken We Samen om na te gaan wat partijen hieraan samen kunnen doen in de wijken. Mevrouw Inkelaar ging in op de maatschappelijke stage. De vragen zijn ook schriftelijk gesteld en mevrouw Metaal stelde deze vragen. Hij zal de vragen voor 30 juni beantwoorden. Het streven is de vragen aanstaande dinsdag in het college te behandelen. De lijn van de beantwoording zal zijn dat het college hierin positief staat om dit in de komende jaren te blijven faciliteren, maar dat het college nog steeds van scholen wil horen welke plannen zij hebben. De gemeente zal niet de middelen overnemen die eerder door het Rijk werden verstrekt. De wethouder wil nu van de scholen vernemen wie er meedoet en voor hoeveel leerlingen. Het college is bereid een bijdrage voor drie jaar beschikbaar te stellen voor het informatiesysteem voor de matching. Het moet niet een op aanbod gericht systeem vanuit de gemeente worden. De wethouder vindt ook dat onderwijs hier aan zet is. Hij verneemt positieve signalen vanuit het onderwijs dat men hiermee wil doorgaan. De andere vraag van mevrouw Inkelaar ging in op de betrokkenheid van scholen bij het onderhoud aan oorlogsmonumenten. De wethouder vindt deze aandacht van groot belang. Hij brengt zijn bezoek in Hoograven aan De Vrije school Utrecht in dit kader voor het voetlicht. Hij wil dit punt zeker meenemen in de aanpak Utrecht Maken we Samen, maar hij zal dit punt ook bespreken in de Utrechtse Onderwijsagenda. Hij komt hierover terug bij de commissie. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) licht toe dat haar vraag zowel gericht was op de mogelijkheid dat scholen monumenten adopteren, als op het doen van een mogelijke extra stap om ook het onderhoud van de monumenten hierbij te verzorgen. Kan de wethouder iets zeggen over die mogelijkheid? Wethouder Kreijkamp zet uiteen dat het hem interessant lijkt wanneer de scholen dit willen doen. De scholen doen zo ook kennis op in het onderhoud van monumenten. Hij noemt in dit verband ook de maatschappelijke stage. Hij stelt voor daarover het gesprek aan te gaan. Met betrekking tot het leerlingenvervoer via de fa. Klomp merkt de wethouder op dat terecht is geconstateerd dat de concessie verleend is aan CONNEXXION op basis van 70% kwaliteit en 30% kosten. De wethouder bevestigt dat er sprake is van onrust onder de ouders als het gaat om het vervoer van de fa. Klomp. Ook de gemeente voert indringende gesprekken met deze organisatie om te garanderen dat het leerlingenvervoer op orde is. De wethouder hoopt op zeer korte termijn hierover meer duidelijkheid te kunnen verschaffen. Tot op heden komt de firma de contractuele verplichtingen goed na. Het college doet er alles aan om ervoor te zorgen dat dit zo blijft. Het college heeft ook scenario's in het hoofd om snel te kunnen doorschakelen indien zich problemen voordoen. Zodra de wethouder nieuws heeft, zal hij de raad en de ouders individueel informeren. Met betrekking tot de nieuwe locatie internationale school denkt de wethouder in de eerste plaats aan Oost. Dat heeft de voorkeur van de meeste partijen en ook de voorkeur van deze wethouder. Heel veel ouders wonen in die regio. Het college beschikt over een lijst van mogelijke locaties en nam daarover nog geen beslissing. Het is voor de wethouder geen halszaak dat de internationale School in Oost móet komen. Als er andere geschikte locaties zijn, zal het college die zeker overwegen en dan zal het college deze suggestie daarin meenemen. Enkele vragen zijn gesteld over de bibliotheek. De wethouder informeert de commissie over de voortgang. De visie op de toekomstige bibliotheek is in het college behandeld, is vastgesteld en ligt nu voor bij de Stichting Bibliotheek met het verzoek aan te geven hoe dit in te vullen. De wethouder wil beide stukken doorzenden naar de raad als raadsvoorstel zodat ook de raad hierover kan spreken. De wethouder verwacht dit na de zomer. Het college is heel druk bezig met het vinden van huisvesting voor de centrale blbliotheek. Nog steeds heeft het college meerdere locaties op het oog. Uitgebreide gesprekken vinden plaats met de bibliotheek en met de vastgoedeigenaren van de verschillende opties. Dit doet de wethouder samen met zijn collega's van Hooijdonk en Jansen. Hierbij spelen ook enkele verkeers- en ruimtelijke aspecten. Hij wil met een rond verhaal komen over de bibliotheek. Het gaat om een locatie die op alle aspecten zeer kansrijk is. Het gaat om bestemmingsplanlocaties waarover goed doorgedacht moet worden. Ook de partijen met wie het college spreekt moeten naar een hoger echelon. Dat heeft ook in de besluitvorming enige tijd nodig. Partijen zijn er nog niet uit. De wethouder ziet wel kansen. Hij streeft er naar om binnen twee weken hierover duidelijkheid te geven. Hij las een motie van enkele raadsleden: bij de Voorjaarsnota duidelijkheid te geven. Hij kan die duidelijkheid in deze commissievergadering niet leveren. Hij spant zich in om in het slotdebat die duidelijkheid wel te kunnen geven. Hij benadrukt prioriteit te hechten aan zorgvuldigheid. Hij wil met een goed verhaal naar buiten waar ook de zelfstandige Stichting Bibliotheek en de Raad van Toezicht achter kunnen staan. Wanneer het college die duidelijkheid heeft, komt hij hiermee naar buiten. Eerder had de wethouder gezegd nog steeds als uitgangspunt te hebben dat zowel een goede centrale vestiging nodig is als goede wijkvestigingen voor de dienstverlening aan Utrechters. De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en rondt hiermee de beantwoording door de wethouder af. Beantwoording door wethouder Jongerius
Pagina 50 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3000
3010
3020
3030
3040
3050
Wethouder Jongerius beantwoordt de vragen en opmerkingen over TivoliVredenburg. Zij dankt de raad voor de vele complimenten over het feest. Zij zag die ook uit de stad komen via de sociale media. De medewerkers werken hard aan een hoogstaand kwalitatief programma en aan de gastvrijheid. De wethouder gaat er vanuit dat de wachtrijen voor de verkoop zullen zijn opgelost en dat de bedrijfsvoering steeds beter gaat functioneren. Het college spreekt de organisatie daar ook bij voortduring op aan. Het college heeft de presentatie gekregen over uitgaven die 500.000 euro lager zijn dan begroot. Dat komt voor een deel door de hogere inkomsten en minder uitgaven aan kapitaallasten. De wethouder verwacht dat in de komende tijd de inkomsten hoger zullen worden. Het aantal bezoekers blijft toenemen. De organisatie heeft nog steeds een behoedzaamheidreserve nodig voor 2015 en 2016. In 2016 zal de evaluatie plaatsvinden. Dan is de instelling een jaar aan de slag en is goed te zien hoe het verder gaat met de organisatie in de toekomst. Dan is aan de hand van externen te zien waar de verbeterpunten zitten. Het college zet daar een onderzoek op uit en zal de raad over vormgeving daarvan na het zomerreces informeren. Het college had een bedrag van 8 miljoen euro. Dat was een heel hoog bedrag. Voor de helft van dat bedrag is nog iets heel moois te organiseren in Leidsche Rijn Centrum. Als uitkomst van de stadsgesprekken wordt momenteel gewerkt aan het antwoord op de vraag hoe dit centrum nog levendiger is te maken. Dat betekent aan de ene kant dat voorstellen zijn gevraagd van mensen die zich bezighouden met programmering. En voorstellen zijn gevraagd van mensen die aan de slag zijn met de vraag welke voorziening dat centrum nog nodig heeft. Daarvoor is een klankbordgroep in het leven geroepen die de gebeurtenissen volgt naar aanleiding van de stadsgesprekken. Die groep zal worden uitgebreid met meer mensen uit Leidsche Rijn zelf. Het college zal na het reces de plannen van het college bekend maken. De heer Post (PvdA) brengt in dat het college nog steeds geen plan heeft gepresenteerd maar het college halveert wel het budget. Hij vraagt of de wethouder dat vreemd vindt vooral ten opzichte van de bewoners in Leidsche Rijn met wie in het verleden afspraken zijn gemaakt. Wethouder Jongerius antwoordt dat zij niet anders weet dan dat de bewoners niet meer uitgaan van een groot theater. Zij beseffen dat dan ook geen 8 miljoen euro nodig is voor de organisatie van een bruisend centrum. Zij denkt voor de helft van het bedrag een mooie culturele voorziening op te richten. Overigens komen Leidsche Rijn en Vleuten de Meern ten opzichte van de andere delen van de stad er niet bekaaid vanaf als het gaat om de verdeling van de cultuurmiddelen. Zij gaat er vanuit dat voor 4 miljoen euro een hele mooie activiteit op touw te zetten is. De heer Van Schie (VVD) vindt het mooie van een nieuwe convenantperiode dat er veel meer geld beschikbaar is voor cultuur. Alle initiatieven in Leidsche Rijn kunnen net als in andere delen van de stad daarop inschrijven. Hij stelt vast dat niet gezegd is dat deze 4 miljoen verschuiven zal. Dat geld komt ten goede aan alle inwoners van de stad. Initiatieven vanuit de gemeenschap kunnen daarop aanspraak maken. De gelden zijn nu via een ander kanaal beschikbaar. De heer De Vries (GroenLinks) merkt op dat de PvdA steeds op een afspraak wijst. Hij vraagt waarom de PvdA zo’n enorm groot theater wil neerzetten voor leegstand? De heer Post (PvdA) herkent zich niet in de terminologie van de heer De Vries: bouwwerken, et cetera. Hij spreekt over een volwaardig cultuurforum. Dat is altijd de afspraak geweest. De heer De Vries (GroenLinks) licht toe dat het cultuurforum ging over een theater met meer dan 1000 stoelen. In dit verband is wel eens het aantal van 1600 genoemd. Uit onderzoek blijkt dat daar totaal geen behoefte is. Van belang is om nu iets te bouwen waaraan de wijk daadwerkelijk iets heeft. Wethouder Jongerius vervolgt haar beantwoording. Het college draagt de amateurkunst een warm hart toe. Te zien is ook dat vele instellingen zich daarop actief inzetten. De heer De Vries (GroenLinks) had een toezegging gevraagd op het verdere proces rond Leidsche Rijn Centrum en of de raad daar actief bij betrokken zou worden en of dit in samenhang kon plaatsvinden met de richtlijnen die de raad gaat vaststellen voor het nieuwe Cultuurconvenant. Zij vraagt hoe de wethouder de ruimte gaat geven aan de raad die de raad graag wil hebben. Wethouder Jongerius zet uiteen dat het college in het najaar inzicht krijgt in de plannen van drie ondernemers. Die plannen betekenen dan dat het college moet nagaan hoe daarover te beslissen en hoe die te realiseren. Het Cultuurconvenant gaat in per 2017. De wethouder vermoedt dat een en ander niet gelijk oploopt met het Cultuurconvenant en de daarin te maken keuzes. De heer De Vries (GroenLinks) vraagt of de wethouder wil toezeggen dat wanneer het college zijn voorkeur heeft bepaald, zij die als raadsvoorstel zal voorleggen, zodat de gemeenteraad een principiële keuze kan maken voordat een definitief besluit is genomen over de verdere voortgang. Hij herhaalt zijn oproep dit in samenhang met het Cultuurconvenant te doen. Mevrouw Knip (D66) vraagt aanvullend op de vraagstelling van de heer De Vries hoe de wethouder de wijk hierin betrekt. Zij vraagt dit in het proces te betrekken. Wethouder Jongerius antwoordt dat de klankbordgroep uitgebreid wordt, ook naar mensen van de wijk. Wanneer het college de voorstellen heeft ontvangen gaat het ook met de wijk in gesprek. Uiteraard komt dit terug in de raad. Zij hoopt dat dit zo gaat lopen en dat dan ook duidelijk is welke kant de criteria opgaan in het kader van het Cultuurconvenant. Pagina 51 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3060
3070
3080
3090
3100
3110
Het college werkt aan de uitwerking van de uitkomsten van stadsgesprekken. Het college haalt ook nog op andere plekken informatie op over hoe de criteria op te stellen. Zij hoopt dat een en ander zoveel mogelijk samenloopt. Het college maakt zich hard om zoveel mogelijk amateurkunstoptredens in de stad toe te staan. De wijkcultuurhuizen maken zich hiervoor hard. Zij rekent de optredens van de kinderen in TivoliVredenburg ook tot de amateurkunst. Iedere culturele instelling is zich er goed van doordrongen dat de amateurkunst ook een mooie manier is om aan talentontwikkeling te werken. Daarop zet het college zeker in. De wethouder attendeert op het binnenhalen van (inter)nationale festivals, zoals het Nederlands brassbandfestival. Het college doet dat bewust. Over de wijkcultuurhuizen en de motie over de 300.000 euro zijn verschillende vragen gesteld. In de nota gaat het feitelijk om een verschuiving van middelen. Het college zond de commissie een brief over de besteding van die middelen aan de wijkcultuurhuizen. In het Cultuurconvenant zal duidelijk worden waar de middelen uiteindelijk terecht zullen komen. Iedereen kan hierop inschrijven met een voorstel. Het college zal erop toezien dat er middelen zijn voor de wijkcultuurhuizen. Die middelen komen uit 2017. Het college maakte geen extra geld vrij om de wijkcultuurhuizen nu al te ondersteunen. Haar budget zit vast aan alle bestaande instellingen. Daarnaast heeft het college een budget voor de projecten. Zij hoorde de vraag goed om projectsubsidies toe te kennen om aan vernieuwing te blijven werken. Dat geld is wel beschikbaar. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) blijft het een beetje gek vinden dat het college mooie sier maakt met de verruiming van de programmeringgelden, terwijl dit bedrag er al lag. Zij vraagt hoe de wethouder daartegen aankijkt. Beschouwt zij dit als een actieve verruiming van de programmeringgelden op conto van het college, of is dit al veel eerder besloten? Wethouder Jongerius antwoordt dat de raad over deze motie heeft besloten. De wethouder incasseerde die motie op die manier. Zij vervolgt haar beantwoording. Wanneer het gaat over de projectsubsidies is de vraag gesteld of eenmalige subsidies te benutten zijn voor het ondersteunen van initiatieven bij de plannen die instellingen maken. De wethouder antwoordt dat daarvoor projectsubsidies niet bedoeld zijn. Projectsubsidies vormen geld voor activiteiten. Het college gaat er wel vanuit dat wanneer een initiatiefnemer goede activiteit weet te organiseren, de initiatiefnemer zich daarmee op de kaart zet. Veel van de instellingen die nu uiteindelijk in het Cultuurconvenant zitten, zijn ook op die manier ontstaan: ze hebben zich eerst bewezen. Doordat ze zich bewijzen groeit de club uit tot een club met een goede cultuuraanvraag. De heer Van Schie (VVD) merkt dat juist hele kleinschalige initiatieven die de potentie hebben om door te groeien behoefte hebben aan een ondersteuning van een goede aanvraag, juist ook om de gelegenheid te krijgen zich te presenteren. Dat lukt soms niet met een project, maar wel in de vorm van een goede formulering, het maken van een goede begroting, in het nagaan of andere fondsen aan te spreken zijn. Hij zoekt naar de mogelijkheden die de wethouder kan bieden om daaraan ondersteuning te bieden zodat de instellingen met potentie ook kunnen uitgroeien. Wethouder Jongerius gaat er meer vanuit dat een klein initiatief zich eerst bewijst en misschien volgend jaar nog niet meedoet aan het Cultuurconvenant, en dat een instelling vaker een beroep moet doen op een projectsubsidie om verder te groeien. In het Cultuurconvenant kunnen afspraken gemaakt worden over hoe groot het flexibele budget is. Zij gaat er niet vanuit dat een klein initiatief nu van de projectsubsidies gebruik moet maken om een hele uitgebreide begroting en een plan te gaan schrijven. Zij kan zich voorstellen dat op die manier geredeneerd, instellingen vanaf 2020 rijp kunnen zijn voor het Cultuurconvenant. Zo ging het in het verleden vaak ook. De heer De Vries (GroenLinks) vindt dat de wethouder behartenswaardige woorden spreekt. Zijn concrete vraag was hoe hij terugleest in de Voorjaarsnota dat de raad de 300.000 euro heeft verschoven van cultuureducatie naar wijkcultuurhuizen. Wethouder Jongerius antwoordt dat dit te maken heeft met de P&C cyclus en het moment in die cyclus waarop de brief is verstuurd door het college. Het gaat om een interne verschuiving in de begroting met ingang van 2017. Zij vervolgt haar beantwoording. Vragen zijn gesteld over de Cultuurcampus in Leidsche Rijn. Ook de initiatiefnemers met de Cultuurcampus kunnen een aanvraag indienen in het kader van het nieuwe Cultuurconvenant. De commissie is ingegaan op de toegankelijkheid van TivoliVredenburg. De wethouder deelt mee dat met het oog op de verbetering van die toegankelijkheid hierover overleg plaatsvindt. Als het gaat om de toegankelijkheid van nieuwe organisaties kijkt Agenda 22 daarop mede toe. Dat is de opdracht aan Agenda 22. Ambtelijk is wel overleg over de aanplakborden. Er is altijd een mogelijkheid om via VTH tegen een gereduceerd tarief een bord op te hangen om een festiviteit aan te kondigen. De wethouder sprak met de afdeling Cultuur af dit op de website nog duidelijker te zullen vermelden. Dit geldt niet alleen voor culturele activiteiten, maar vooral ook om andere soorten activiteiten. Gevraagd is in hoeverre Utrecht een aanspreekpunt kan krijgen voor evenementen. Het evenementenbeleid komt tot stand onder verantwoordelijkheid van wethouder Kreijkamp. Wanneer het gaat om de toekenning van vergunningen in het kader van Toezicht en Handhaving, ligt de verantwoordelijkheid bij de burgemeester. Die hebben daarover duidelijke afspraken. Dat wordt ambtelijk goed afgestemd op dit moment. Pagina 52 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3120
3130
3140
3150
3160
3170
De heer Menke (Student & Starter) hoort terug van veel organisatoren dat juist omdat verschillende afdelingen hierbij betrokken zijn met elk hun eigen insteek, ze eigenlijk geholpen willen worden in het proces door een en hetzelfde aanspreekpunt van begin tot eind. Daar lopen veel initiatieven op vast terwijl Student & Starter die initiatieven graag in Utrecht wil hebben. Hij herhaalt zijn vraag. Wethouder Jongerius zal met beide betrokken collega’s hierover spreken om na te gaan of dit mogelijk is en of dit zal bijdragen aan wat de fractie van Student & Starter wil. Zij vervolgt haar beantwoording. De commissie is ingegaan op Rtv Utrecht. Deze zender krijgt 11 miljoen euro totaal. Daaraan draagt de gemeente 650.000 euro bij. De gemeente vraagt voor dat bedrag programma's te maken die specifiek gaan over de regio Utrecht. De gemeente geeft daarvoor geen speciale opdrachten. Dat heeft te maken met extra kosten voor belastingen die daarmee gemoeid zouden zijn. Voor deze subsidie maakt de gemeente afspraken zoals te doen gebruikelijk. De wethouder kan het overzicht laten zien uit het desbetreffende deel van de begroting. De heer De Vries (GroenLinks) schaart dit onder het mistige antwoord dat hij ambtelijk al ontving. Niemand kan hem duidelijk maken wat voor dit geld gebeurt. Ook Rtv Utrecht niet. Hij vraagt de wethouder hierin schriftelijk inzicht te geven bij de begrotingsbehandeling zodat bekend is wat ongeveer voor de 650.000 euro bij benadering gebeurt. Wethouder Jongerius verwacht dat de gemeente kan uitleggen waarom de gemeente bijdraagt. Zij vervolgt haar beantwoording. Een vraag is gesteld over de internationale agenda. Het college is in overleg om die internationale agenda snel naar de commissie toe te laten gaan. De wethouder zal daarvoor zorg dragen. Een idee vatte post om pop-up concerten te organiseren op de Spaanse trappen. Dit lijkt de wethouder geweldig wanneer hiervoor een initiatiefnemer is. Utrecht neemt zelf het initiatief niet. De heer Menke (Student & Starter) licht toe dat zijn vraag erop gericht was om de grote culturele instellingen te vragen om even te zoeken voor optredens voor de Spaanse trappen. Nu ligt dit leeg. Hij verwacht dat veel instellingen bereid zijn om hier naar op zoek te gaan. Dan zou het Stationsgebied ook weer iets levendiger worden. Wethouder Jongerius wil dit voorleggen aan de instellingen. Zij laat het over aan de instellingen om het al of niet doen. Een vraag is gesteld over in hoeverre de Culturele Zondagen ook richting Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn hun activiteiten kunnen inplannen. De wethouder merkt op dat een aantal Culturele Zondagen plaatsvond in wijken. Voor de Culturele Zondagen geldt hetzelfde. Ze kunnen gestimuleerd worden om dit te doen, maar de Culturele Zondagen programmeren zelf. Zij zal deze wens meegeven aan de Culturele Zondagen. Overigens merkt zij op dat al veel gebeurt in Leidsche Rijn en zij noemt een voorbeeld van een optreden van zingende beelden in het Maxima-Park. Zij denkt dat ook Leidsche Rijn veel van dergelijke initiatieven neemt. Cultuur19 zet hierop veel in. Gevraagd is naar de toekomst van de Lange Nieuwstraat. De wethouder is gecharmeerd van de gedachte om van deze straat een Museumstraat te maken. Hierover vindt zeer constructief overleg plaats, én met het Catharijneconvent én met het Universiteitsmuseum dat ook in deze straat domicilie koos. Ambtelijk wordt op diverse niveaus hierover gesproken om na te gaan hoe deze straat nog aantrekkelijker te maken voor de toeristen vanaf het Domplein de verschillende musea te bezoeken. De 2% korting geldt voor alle instellingen boven de 500.000 euro. Die afspraak is gemaakt bij het Coalitieakkoord. Voor cultuur betekent dat dat 500.000 euro minder te besteden is. Dat bedrag drukt vooral op de grote instellingen. Gemiste antwoorden De voorzitter noemt de vragen waarop hij de antwoorden nog heeft gemist: Le Guess Who, garantstelling, Publiekbereik en de Verantwoording, en een vraag van de SP over de extra uitgaven in de jaarstukken. De heer Post (PvdA) had gevraagd naar de voorwaarden verbonden aan de extra exploitatiesubsidies voor TivoliVredenburg. Mevrouw Koelmans (SP) voegt daaraan de toegankelijkheidseisen TivoliVredenburg toe en bij de nieuwe nog te bouwen gebouwen. Mevrouw Knip (D66) had een vraag gesteld over het stoppen van bussen op de Lange Nieuwstraat. De heer Bos (Stadsbelang) had een vraag gesteld over de continue financiële basis voor jonge amateurs. Hij stelde vragen over De zingende beelden, TivoliVredenburg en de geconstateerde constructiefouten om die te verhalen op de bouwaannemer en over het meenemen van de daardoor ontstane exploitatieverliezen in de vordering. Wethouder Jongerius licht toe dat de Le Guess Who ooit is ontstaan uit Tivoli. Tivoli is samengegaan in TivoliVredenburg. Voor 2014 was dat nog vermengd. Vanaf 30 juni 2015 stapt de bestuurder van TivoliVredenburg uit het bestuur van Le Guess Who. Dan zullen de eventuele tekorten van Le Guess Who niet meer drukken op TivoliVredenburg. In 2014 zat dit nog in een soort van transitie. De heer Van Schie (VVD) vindt het ongewenst dat TivoliVredenburg garant staat voor allerlei festivals in de stad, hoe welkom en waardevol die ook zijn. Hij vraagt of de wethouder kan toezeggen dit niet nog een keer te doen.
Pagina 53 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3180
3190
3200
3210
3220
3230
Wethouder Jongerius heeft al toegezegd dit niet meer te zullen doen. Zij vervolgt haar beantwoording met in te gaan op de constructiefouten bij TivoliVredenburg. Het college gaat van alles proberen om de gevolgen hiervan te verhalen op de bouwaannemer. De voorzitter voegt met instemming van de wethouder toe dat wethouder Everhardt gisteren toelichtte dat onderzocht wordt wat allemaal te verhalen is en hoe dat is mee te nemen. Te constateren is dat exploitatieverliezen daarbij worden meegenomen. Wethouder Jongerius vervolgt haar beantwoording. Zij licht toe dat het zeker niet de bedoeling is TivoliVredenburg een garantie te geven voor het geld dat het college op de behoedzaamheidreserve zette. Dit geld staat apart en niet bij TivoliVredenburg. Het gaat ook niet om een extra exploitatiesubsidie. Het college houdt TivoliVredenburg aan de gemeentelijke begroting. Het college is ervan overtuigd dat wanneer er tekorten zijn, het daarvoor nu moet reserveren. Zij realiseert zich daarbij dat TivoliVredenburg net van start is en zich nog moet bewijzen. Dat geld wordt niet op voorhand aan TivoliVredenburg toegekend. Wanneer TivoliVredenburg op dat geld een beroep doet, zal de instelling de gemeente moeten overtuigen dat dat beroep nodig is. De wethouder stuurt per kwartaal in het overleg met de bestuurder op de resultaten. Ambtelijk vindt die sturing maandelijks plaats. De heer Post (PvdA) had gevraagd wanneer dan de subsidie wordt verleend, of de wethouder voorwaarden aan die subsidie stelt, bijvoorbeeld met betrekking tot de te verwerven eigen inkomsten. Wethouder Jongerius licht toe dat het college altijd voorwaarden stelt aan subsidies. Een van de voorwaarden bij TivoliVredenburg is dat de instelling in ieder geval zelf andere inkomsten verwerft. De 8 miljoen euro is niet het totale bedrag. TivoliVredenburg verwerft ook op andere manieren geld, onder andere door de verkoop van kaarten. De totale begroting van TivoliVredenburg is vele malen groter dan het door de gemeente Utrecht toegekende bedrag. Dat zit ook in de subsidievoorwaarden. Als het gaat om de toegankelijkheidseisen aan nieuwe panden, verwijst de wethouder naar Agenda 22. Die kijkt altijd mee naar die eisen. Het college vindt dat panden aan die eisen moeten voldoen, zeker als het om gemeentelijke panden gaat. Mevrouw Koelmans (SP) merkt op dat de gemeente de Agenda 22 ook al had tijdens de bouw van TivoliVredenburg. Toch is het daarmee niet helemaal goed gegaan. Hoe kan de raad ervan uitgaan dat het nu wel goed gaat? Wethouder Jongerius neemt zich voor hierop nog meer te sturen en zij attendeert er op dat Agenda 22 meekijkt bij de ontwikkeling van nieuwe plannen, zeker nu voor Leidsche Rijn centrum. De wethouder zal de vraag naar meer haltes op de Lange Nieuwstraat bespreken met haar collega wethouder Van Hooijdonk. Zij zal nagaan wat daar nog nodig en mogelijk is. De heer Van Schie (VVD) denkt dat het specifiek gaat om de mogelijkheden voor touringcars. Het gaat hem niet zozeer om de lijnbussen. Mevrouw Knip (D66) licht toe dat het haar gaat om het in- en uitstappen van schoolkinderen in en uit touringcars. De voorzitter deelt mee dat wethouder Kreijkamp hierop een toezegging deed. Hij zal de raad hierover informeren in het kader van toeristisch beleid. De heer Bos (Stadsbelang) zet zijn nog niet beantwoorde vraag in perspectief van wat beantwoord is. Wethouder Jongerius antwoordt dat het haar lijkt alsof zij een subsidie moet toekennen en zij verneemt daarop een ontkennende reactie van de heer Bos (Stadsbelang). De wethouder licht toe dat zij er dan vanuit gaat dat de instelling een aanvraag indient, ook in het kader van het Cultuurconvenant, dan wel dat de instelling een beroep doet op de projectsubsidie bij Cultuur waarop initiatiefnemers een beroep kunnen doen. Op dit moment loopt er een mogelijkheid om een aanvraag in te dienen. De voorzitter vraagt aandacht voor de vraag van de heer Van Schie over de Verantwoording en over streefcijfers op eigen inkomsten en publieksbereik. Mevrouw Koelmans (SP) brengt haar vraag over de 460.000 euro overbesteding in het afgelopen boekjaar onder de aandacht. Wethouder Jongerius vraagt ambtelijke ondersteuning op de beantwoording van deze vraag van mevrouw Koelmans. In antwoord op de vraag over de Verantwoording merkt zij op dat al eerder is gevraagd of het college het publiek bereik zichtbaar kan maken en hoe te stimuleren is dat een klanttevredenheidsonderzoek gedaan wordt. Zij is hierover in gesprek met de instellingen. TivoliVredenburg en de Schouwburg zijn hiermee doende op dit moment. Zij stimuleert graag dat instellingen dit zelf ook zien als hun verantwoordelijkheid dit te organiseren om door middel van intervisie of het onderling maken van afspraken daarvoor duidelijker de verantwoordelijkheid te nemen. Zij zal ze daarop aanspreken dit ook te doen. Feitelijk is het goed kennen van de klanten een reclame voor vervolg. Mevrouw Koelmans (SP) verwijst naar pagina 187 van de jaarstukken waar zij leest over extra uitgaven aan cultuur. Zij vraagt waarom ze dat niet terugvindt in de verantwoording. Wat gaat de wethouder doen om de volgende keer binnen de begroting te blijven? Mevrouw Van de Boogaard (Controller Cultuur) licht toe dat de gemeente een richtlijn heeft van 10%. Wanneer het bedrag niet boven die richtlijn uitkomt, licht de afdeling niet alle details toe. Geredeneerd is dat dit bedrag zo klein is op wat in totaal begroot en uitgegeven is, dat dit niet is toegelicht. De heer Van Schie (VVD) vindt dat het bestuur niet alleen een inspanning moet vragen van de instelling maar ook verantwoord zou moeten willen zien welk publiekbereik de instelling realiseert met de subsidies van de Pagina 54 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
gemeente. Hij vraagt daarop een toezegging van de wethouder. Wethouder Jongerius zegt toe dit de instellingen als opdracht mee te geven in het nieuwe Cultuurconvenant. 3240
3250
3260
3270
3280
3290
De voorzitter stelt vast dat hiermee de bespreking over Cultuur is afgerond. Participatie en wijkgericht werken Wethouder Jongerius gaat in op de stadsgesprekken en de wijkraden. D66 stelde de vraag in hoeverre de gemeente de ondersteuning van derden kan gebruiken bij de verbetering van participatie in gebiedsontwikkeling en de kosten daarvan rond het maken van een startnotitie en de vraag in hoeverre het college dat kan financieren. Dit participatietraject loopt bij haar collega’s Geldof en Jansen. Zij zal dit onderwerp bij hen aan de orde stellen. Zij kan sec vanuit haar portefeuille daarop niets toezeggen. Vragen zijn gesteld over targets in de participatie. De wethouder kon niet achterhalen of het hier gaat om targets in initiatieven. Initiatieven maken geen deel uit van targets. Het college zal niet beoordelen hoeveel nieuwe initiatieven zijn ontvangen. Zij beoordeelt wel graag de kwaliteit van de initiatieven. Zij wil samen met de raad nagaan in hoeverre dit in de toekomst beter is te ontwikkelen; welke criteria zijn te ontwikkelen voor de beoordeling van de kwaliteit? Zij ziet in dit licht uit naar de bijeenkomst met de wijkraden. Het Initiatievenfonds komt op zich aan de orde op 25 februari in de raad. In de commissie is een uitgebreide discussie gevoerd over hoe het geld voor het Initiatievenfonds te verdelen. De wethouder gaat er vanuit dat de raad voorstellen zal doen in dit licht omdat hierover verschillend wordt gedacht. Een van de ideeën was om iets te doen met de verdeling van de middelen vanuit het Initiatievenfonds over wijken met een lagere sociaaleconomische status. De wethouder zei dit te zien in het kader van de Sociaal Makelaar en de wijkbureaus die op deze manier wel verdeeld zijn. Die kunnen ondersteuning bieden aan mensen die niet in staat zijn het initiatief vorm te geven. Voor de ondersteuning van initiatieven zette het college meer Sociaal Makelaars in, in wijken met een lagere sociaal-economische status. Overigens profiteert niet alleen de initiatiefnemer van de initiatieven, maar ook de wijkbewoners. Zij noemt de Moestuin in Overvecht als voorbeeld. Het gaat hierbij vaak om sociaalmaatschappelijke doelen. Sommige initiatieven bereiken ook laag opgeleiden. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) merkt op dat de vraag die nog niet beantwoord is, de vraag is waarom de gemeente dan juist niet aanbevelingen zou opvolgen uit de evaluatie om de Sociaal Makelaars ook daarvoor meer geld te geven? Ten derde vroeg zij of het bestuur ook doelstellingen kan formuleren op het gebied van participatie in sociaal economisch zwakkere wijken. Wethouder Jongerius verwijst naar een onderzoek waaruit de aanbeveling kwam dat aandacht besteed moet worden aan individuele begeleiding in de ondersteuning van kwetsbare mensen. Een aantal Sociaal Makelaarorganisaties biedt in dit licht activiteiten aan op het gebied van Meedoen naar Vermogen en Sociale Prestatie en Dagondersteuning. Dat gaat niet uit middelen die het college bestemt voor de Sociaal Makelaarorganisaties zelf. De Sociaal Makelaarorganisaties zijn alleen gericht op de ondersteuning van mensen bij hun initiatieven. De begeleidingachtige activiteiten worden betaald uit de Wmo-middelen voor Sociale prestatie en dagondersteuning. Zij merkt op dat het ingewikkeld is om doelstellingen te formuleren op participatie. Het is dan goed om na te denken over wat het bestuur daarmee zou bedoelen; wat wil het bestuur daarvan terugzien? Dan gaat het er om wie met het initiatief bereikt worden en welke mensen betrokken worden bij alle vormen van participatiegesprekken. Haar doel is zoveel mogelijk mensen te betrekken die niet vanzelf betrokken raken bij initiatieven. Dat is ook één van de leerpunten die bij stadsgesprekken zijn geformuleerd. Op de realisatie daarvan zal het college zich in de komende tijd veel meer richten. De wethouder waakt bij deze vraag uit de commissie ook voor heel veel bureaucratie met indicatoren en registraties. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) vraagt of de wethouder wil terugkomen over de uitwerking en bevordering van participatie in sociaal zwakkere wijken. Wethouder Jongerius bevestigt dat het absoluut haar doel is dit voor elkaar te krijgen. Zij laat de raad graag met haar meedenken hoe dit nog meer te bevorderen is. De ChristenUnie stelde de vraag in hoeverre wijkraadadviezen onderdeel uitmaken van de raadsvoorstellen. Dat lijkt de wethouder een goed idee. Dit is vorm te geven in afstemming met de griffie. Vragen zijn gesteld ook over in hoeverre een eventuele verlaging van het aantal handtekeningen en de leeftijdsgrens voor mensen die willen meedoen aan de opstart van initiatieven. De wethouder beseft dat de raad de beslissing moet nemen. Het lijkt haar goed dit in het presidium te bespreken. Mevrouw Scholten (D66) heeft dit van tevoren bij de griffier nagevraagd. Zij bracht in dat het goed is dit te bespreken met het college en het college met een voorstel te laten komen voor een nieuwe verordening op dit vlak. Zij vraagt de toezegging of de wethouder dit wil voorbereiden. Wethouder Jongerius antwoordt dat wanneer de raad hiertoe besluit het college een verordening zal opstellen. Nog niet beantwoorde vragen Wethouder Jongerius houdt het voor mogelijk dat Domotica een hulpmiddel is waardoor mensen gemakkelijker kunnen meedoen. Het gebruik ervan kan toegankelijk gemaakt worden. Zij verwijst naar haar desbetreffende uitspraken in het kader van de Wmo over dat zij hiermee meer zou willen.
Pagina 55 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3300
3310
3320
3330
3340
3350
Het is niet de bedoeling alleen nieuwe initiatieven te laten meetellen om na te gaan of wijkbewoners betrokken zijn. De wijk en de bewoners zijn betrokken vanuit bestaande en nieuwe initiatieven. Zij herkent zich niet in de veronderstelling dat zij de betrokkenheid op die manier wil meten. Zij wil juist stimuleren dat zoveel mogelijk mensen betrokken raken. Het college vindt in het licht van jongerenparticipatie het heel belangrijk dat ook jongeren meedoen. De aanvliegroute is het Initiatievenfonds via de wijk. Zij ziet graag dat jongeren zich daarbinnen actief tonen en dat zij ook bereikt worden. Dat zal het college stimuleren door de voorlichting die de gemeente gaat geven bij het uitbrengen van berichten over het Initiatievenfonds. Dit zegde zij al eerder toe. De heer De Jong (Student & Starter) vraagt of de wethouder de promotie richting jongeren ook op scholen zal laten plaatsvinden, bijvoorbeeld middelbare scholen. Wethouder Jongerius licht toe dat het hier gaat om wijkgerichte activiteiten. Het college nodigt jongeren heel graag uit die daaraan mee willen doen. Het kan daarbij uiteraard ook gaan om scholen in de buurt. Het college zal het Initiatievenfonds bekend maken onder jongeren en instellingen in de stad vanuit de wijken. Mevrouw Dibi (PvdA) ondersteunt het pleidooi van de heer De Jong. De buurtvaders wisten nog van niets. Zij gaf hen voorlichting. Dat maakt duidelijk dat het Initiatievenfonds niet bekend is. Zij vraagt de wethouder de bekendheid zo breed mogelijk te maken. Wethouder Jongerius zal daarover spreken met de wijkregisseur. In het voortraject zijn al veel mensen en instellingen hierbij betrokken. Het Initiatievenfonds is niet zomaar tot stand gekomen. Een communicatieplan staat klaar om ermee aan de slag te gaan. Een totaal overzicht is gevraagd van participatietrajecten die gaande zijn. De wethouder merkt op dat die opdracht wel heel breed is. Zij kan deze toezegging niet zomaar doen. Wel kan elke wethouder die een participatietraject heeft lopen, duidelijk maken dat dit speelt. Het is ook bekend bij de wijkbureaus wanneer het gaat om participatietrajecten in wijken of in buurten. Die moeten daarvan ook weten. Mevrouw Scholten (D66) had de wethouder inderdaad gevraagd de raad ofwel actief uit te nodigen ofwel een overzicht te geven, waarbij het overzicht ook voor inwoners interessant is. Het zit zo niet in de organisatie om raadsleden standaard uit te nodigen. Zij hoopt in dit opzicht op een toezegging van de wethouder dit te doen en dit bij haar collega's te bevorderen. Mevrouw Rajkowski (VVD) merkt op dat gisteren enkele raadsleden aanwezig waren bij de bespreking van de resultaten van Leven en Leren. In die bijeenkomst kreeg zij te horen dat veel vrijwilligers zeiden niet precies te weten welke initiatieven er zijn en dat zij de verbinding niet kunnen opzoeken. Wanneer de wethouder nu zegt dat bij wijkbureaus veel bekend is, lijkt het haar gemakkelijk om wat bekend is inzichtelijk te maken. Wethouder Jongerius brengt in dat op www.JijMaaktUtrecht.nl een initiatievenoverzicht staat, een digitaal overzicht van de initiatieven in de stad. Wanneer dat onvoldoende bekend is, zal zij daaraan meer bekendheid geven. Iedereen die zijn initiatief daarop kwijt wil, kan zijn informatie daarop publiceren. Het gaat om initiatieven van bewoners die activiteiten organiseren. De vraag van mevrouw Scholten gaat meer over de participatietrajecten als zodanig in het geval in een wijk iets gebouwd gaat worden en de betrokkenheid van bewoners daarbij. Dat is een andere vorm van participatie. Zij pakte de vraag op om actief te bevorderen dat raadsleden samen met bewoners voor dergelijke bijeenkomsten uitgenodigd worden. Zij neemt deze vraag mee naar haar collega's om dit te bevorderen. De heer De Jong (Student & Starter) stelde ambtelijke vragen over www.jijmaaktUtrecht.nl Van de 1700 initiatieven op die website zijn 200 door bewoners ingevuld en 1500 door ambtenaren. Hij vraagt hierop uitleg. Hij benadrukt dat het hem gaat om de communicatie naar buiten toe. Hij leest op die website hele goede ideeën. Wethouder Jongerius neemt zich dit signaal over gebrekkige communicatie ter harte. Zij vindt het heel erg van belang dat iedereen hiervan afweet. Zij licht toe dat het hier niet gaat om initiatieven van ambtenaren. Het gaat om ambtenaren die de moeite hebben genomen om het initiatief dat ze in de stad hebben opgehaald op de website te zetten. Het zijn en blijven initiatieven van bewoners. Soms gaat het ook om initiatieven waaraan zowel de gemeente als de bewoners werken. Ook om die reden kunnen initiatieven op de website zijn opgenomen. Met betrekking tot de inbreng over de gewenste heldere communicatie over financiële kaders aan het begin van een stadsgesprek zet zij uiteen dat naar wat zij weet dit ook is gezegd bij de bespreking van het Initiatievenfonds. Zij bevestigt verwachtingenmanagement een heel belangrijk thema te vinden. Zij vindt het absoluut van belang dat aan het begin van het traject goed te communiceren. Mevrouw Inkelaar (ChristenUnie) dankt de wethouder voor haar reactie. Zij is blij dat dit punt op deze manier actief wordt opgepakt. Ze vraagt of dit ook in heldere taal wordt gecommuniceerd als het gaat om het budget dat beschikbaar is ten opzichte van wat voordien beschikbaar was. Wethouder Jongerius bevestigt de oproep te hebben gehoord. Mevrouw Paardekooper (GroenLinks) vraagt de wethouder te reageren op haar vraag naar het overzicht van wat het college van plan is te gaan doen met Domotica als input voor een gesprek. Wethouder Jongerius antwoordt hierover in het najaar in gesprek te zullen gaan. Zij wil zoveel mogelijk informatie hierover ophalen. Zij kan zich voorstellen dat een bijeenkomst nog veel meer informatie bijeenbrengt. Des te meer experts gaan deelnemen aan deze bijeenkomst, des te beter. Daarbij denkt zij ook aan wat er elders in Nederland op dit terrein gebeurt en mogelijk ook internationaal. Pagina 56 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3360
3370
3380
3390
3400
3410
Gemaakte afspraken, geen toezeggingen Als de raad daarom verzoekt zal de wethouder een voorstel doen tot aanpassing van de verordening voor het aantal handtekeningen bij het burgerinitiatief en de deelnameleeftijd. Zij zal www.JijMaaktUtrecht.nl beter bekend maken. De wethouder neemt zich ter harte dat aan het begin van de stadsgesprekken de kaders goed duidelijk gemaakt worden. Zij zal met haar collega’s Geldof en Jansen in overleg gaan over hoe de gemeente meer kan ondersteunen van dan wel sturen op participatie bij gebiedsontwikkeling door derden. Nagaan of participatie rondom de startnotitie opgenomen kan worden in de plankosten en daarop een visie ontwikkelen. De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en schorst vervolgens om 16.50 uur de vergadering tot 20.00 uur. 17 juni in de avond 6. Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid, hfdst 1.8 (JS) en VJN deels hfdst 2.2 programma’s en hfdst 3 Investeren/kansen, hfdst 4 Bijlagen VJN, hfdst 5 en 6 Berap De commissie Mevrouw Dibi (PvdA) zal spreken over alle onderwerpen op deze agenda van vanavond. Zij stelt het overschot van 6,6 miljoen euro verstrekkingen in het kader van de Wmo op de jaarrekening aan de orde. Dat overschot komt in een ander daglicht te staan, afgezet tegen de signalen die de PvdA heeft ontvangen over een gebrek aan onderbouwing van afwijzingen van aanvragen. Eerder stelde haar fractie ook vragen over de afwijzing van de aanvraag van een mevrouw voor een aanpassing van haar badkamer om zich zelfstandig te kunnen blijven wassen en op die manier zelfredzaam te blijven. Dergelijke signalen komen vrij regelmatig voor. Uit navraag door het Utrechtse PvdA-Ombudsteam in de ambtelijke organisatie bleek dat ambtenaren zelf ook worstelen met de toekenningscriteria. Het is geen wonder dat de onderbouwing van afwijzingen vragen oproept. Daaraan toegevoegd de drastische kortingen op het aantal uren in het huishouden, is haars inziens de vraag gerechtvaardigd of de raad wel blij moet zijn met dit overschot. Goedkoop zou wel eens duurkoop kunnen zijn en haar verwachting is dan ook dat later een grotere zorgvraag gaat ontstaan. Dat wil de PvdA met de transformatie in het sociale domein voorkomen. Mevrouw Tielen (VVD) vraagt of mevrouw Dibi herkent dat dit enorme overschot op de Wmo-verstrekkingen niet voor het eerst is. In de toekomst zal dit nog wel eens de zorgvraag kunnen vergroten. Kijkende naar de cijfers constateert mevrouw Tielen dat die zorgvraag alleen maar kleiner is geworden. Zij vraagt hoe mevrouw Dibi dit ziet. Mevrouw Dibi (PvdA) bevestigt dat al een aantal jaren sprake is van onderbesteding. Ook daarover stelde haar fractie kritische vragen. Zij kan voor de 6,6 miljoen euro nergens een verklaring vinden. Zij herhaalt haar argumenten met betrekking tot het ombudsteam. Wanneer wat dat team beweert waar is, zou het bestuur daarmee iets moeten. Zij vraagt in dit kader of de wethouder kan zeggen voor welk totaalbedrag aanvragen zijn afgewezen en hoe zich dat bedrag in inhoudelijk opzicht verhoudt tot voorgaande jaren. Hoe heeft het percentage afwijzingen zich in de loop der tijd ontwikkeld? Herkent de wethouder het signaal uit de ambtelijke organisatie dat criteria niet altijd eenduidig zijn toe te passen? Zij verneemt graag hoe de wethouder hierover denkt. Ook over de bundeling van advies- en cliëntenraden stelde haar fractie eerder vragen. Met nog geen 4% in 2014 op de Wmo-verstrekkingen overgehouden, zou die bezuiniging ook op de advies- en de cliëntenraden een jaar kunnen worden uitgesteld. Iedereen kon die brief lezen. Zij verneemt graag van de wethouder of zij bereid is hierin mee te gaan om op deze wijze de krachtenbundeling een reële kans te geven. De PvdA maakt zich over de gevolgen van de grote kortingen in het aantal uren huishoudelijke hulp nog steeds zorgen. De fractie zei dit eerder al. Kan de wethouder zeggen welke ervaringen de huishoudcoaches hebben opgedaan en welke signalen daaruit zijn voortgekomen? In dit kader vraagt zij over de besteding van de WtcgCER middelen ook naar aanleiding van de uitgebreide mail van COSBO en SOLGU die ervoor pleiten deze middelen ook ten goede te laten komen aan de doelgroep. Het college doet nu een voorstel naar aanleiding van de motie 146. Zij vraagt de wethouder of dit betekent dat tot nu toe nog niemand een dergelijke tegemoetkoming heeft ontvangen. Zij vraagt wanneer het college dan tegemoetkomingen wel kan toekennen. COSBO en SOLGU deden volgens de PvdA waardevolle suggesties om een deel van de Wtcg-CER-middelen dat naar de bekostiging gaat van de Buurtteams, direct in te zetten om mensen die dat nodig hebben een beetje extra huishoudelijke hulp te bieden. Zij verneemt graag van de wethouder wat zij van deze suggestie vindt. Utrecht heeft als enige van de G4 geen lokaal discriminatiebeleid. Haar fractie vindt dit een gemiste kans. Zij vindt het bovendien niet kunnen. Atikel 1 heeft een mooi actieplan liggen die op alle beleidsterreinen aanbevelingen doet om discriminatie aan te pakken en te bestrijden. Mevrouw Dibi vraagt of het college bereid is alsnog aan de raad een lokaal discriminatieplan voor te leggen en deze in samenwerking met Artikel 1 vorm te geven.
Pagina 57 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3420
3430
3440
3450
3460
3470
Dit college besloot om geen afzonderlijk diversiteitsbeleid uit te voeren. Mevrouw Dibi vraagt de wethouder naar de visie van het college over diversiteit binnen alle lagen van de organisatie en daarbuiten. Is de wethouder bereid om alsnog een plan van aanpak aan de raad voor te leggen voor het diversiteitsbeleid? De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt wat in het diversiteitsbeleid zou moeten staan volgens de PvdA. Mevrouw Dibi (PvdA) vindt het heel belangrijk dat het college zijn visie geeft. De verschillende doelgroepen zijn afgeschaft. Het ontbreekt nu aan visie. Als het aan de PvdA ligt, komt het college met een concreet plan gericht op de diversiteit in de samenleving. Mogelijkheden ontstaan met subsidieverstrekkingen. Mevrouw Podt (D66) vindt het vreemd dat mevrouw Dibi zegt dat de doelgroepen weg zijn. Bij haar weten is nu sprake van een inclusief beleid en heeft dat beleid ook veel voordelen. Op ieder terrein kan iedere wethouder op zijn eigen manier goed kijken hoe dit past in het beleid. Dat lijkt haar heel positief. Zij is benieuwd naar de opvatting hierover van mevrouw Dibi. Mevrouw Dibi (PvdA) zou graag de doelen willen hebben en de resultaten van het inclusief beleid. Wanneer zij die krijgt, is zij het eens met mevrouw Podt. In 2000 is er sprake van een verdubbeling van trajecten met statushouders bij een gelijkblijvend bedrag. Zij vraagt de wethouder of er extra geld te verwachten is wanneer zich meer dan een verdubbeling zou voordoen in het aantal begeleidingstrajecten. Recentelijk zijn schriftelijke vragen gesteld over het gokbeleid. Zij vond de antwoorden teleurstellend. Van de tien vragen werden 7 met “nee” beantwoord. De conclusie was dat de kennis ontbrak en dat er geen beleid is om gokproblemen aan te pakken. Ze vraagt of de wethouder bereid is een onderzoek te doen – een soort van nulmeting om de stand van zaken duidelijk te krijgen. Gokken is een groot probleem in Utrecht. Over het afschaffen van subsidies van 60.000 euro voor de Kinderraad en de fikse korting van 280.000 euro op de speeltuinen, merkt mevrouw Dibi op dat het duidelijk mag zijn dat de PvdA het daarmee niet eens is. Kinderen moeten gewoon kunnen meedoen. Kan de wethouder zeggen of hij de zorgen van haar fractie deelt en hoe hij de knelpunten gaat oplossen. Het overgewicht onder kinderen in krachtwijken is toegenomen ondanks de aanpak van JOGG. Zij leest niets terug over extra of andere maatregelen. Zij vraagt daarop de reactie van de wethouder. Mevrouw Baș (D66) merkt op dat de gemeente als het om de uitvoering van de Jeugdwet gaat, het beleid en de infrastructuur aardig op de rit heeft. Het beleid en de uitvoeringsorganisatie staan, de aanvullende zorg is beschikbaar en daarover worden goede afspraken gemaakt. Dat geldt voor de nieuwe Wmo, al maakt haar fractie zich zorgen over de krimp van het nieuwe Wmo-budget zoals blijkt uit de Meicirculaire. Taal en digitale vaardigheden zijn essentieel om op eigen kracht te kunnen blijven meedoen aan de samenleving. Uit het onderzoek naar aanleiding van de breed gesteunde raadsmotie nummer 46 vorig jaar, blijkt dat ongeveer 30% van alle Utrechters op een of andere manier digitaal niet vaardig is. Het gebrek aan deze vaardigheden brengt vooral inwoners in de knel met meervoudige problemen op sociaal, financieel en maatschappelijk gebied. Het maatschappelijk middenveld en de vele digitaal vrijwilligers bundelen de krachten al onder de noemer “Leven en Leren”. Organisaties gaven gisteren bij een conferentie aan dat er zowel knelpunten zijn als dat kansen onbenut blijven. Dat heeft niet alleen te maken met ontbrekende financiën, maar vooral ook met een gebrekkige samenwerking tussen de verschillende afdelingen. D66 wil graag vervolgstappen verbinden aan het onderzoek. Zij ziet daarom graag een uitvoeringsplan waarin de gemeente een faciliterende rol neemt en zij de samenwerkende partners versterkt. Het lijkt D66 het meest logisch om dat in te passen in het beleid van het Plan van Aanpak Laaggeletterdheid. Zij vraagt of de wethouder daartoe bereid is. Mevrouw Metaal (CDA) hoort mevrouw Baș zeggen dat er knelpunten zijn en financieringsproblemen. Vervolgens hoort zij haar over een actieplan praten waarin de gemeente zich faciliterend opstelt. Zij vraagt of de gemeente zich ook financierend mag opstellen. Mevrouw Baș (D66) antwoordt bevestigend en verwijst naar haar inbreng. Zij vervolgt haar inbreng met haar oproep aan de overheid de burgers op begrijpelijke en toegankelijke wijze te informeren. De communicatie vanuit de gemeente is echt nog te verbeteren. Veel Utrechters zijn ontevreden over die communicatie. Afgelopen maandag is al uitvoerig gesproken over de gemeentelijke website en het versneld implementeren van de webrichtlijnen. Haar fractie zou ook graag zien dat brieven, wijkberichten en andere communicatie in begrijpelijke taal worden opgesteld. Steeds meer organisaties leggen zichzelf standaarden op als het gaat om het taalniveau in de communicatie. Daarbij worden aannames gedaan over het taalniveau van de lezer en worden ook afspraken gemaakt over het niveau waarop de organisatie communiceert. Zij wil graag weten welke standaarden de gemeente Utrecht hanteert. Wat doet de gemeente al om haar communicatie op het gewenste niveau te krijgen? Zij ontvangt graag een reactie van de wethouder. Ondanks de stevige inzet van het college op mantelzorgondersteuning ontvangt haar fractie signalen dat het toch niet allemaal soepel loopt voor de mantelzorgers. Ze neemt aan dat ook andere fracties dergelijke signalen ontvangen. Het gaat daarbij om ingewikkelde procedures voor een indicatie bij aanvragen voor woningaanpassingen, het invullen van 15 formulieren op de gemeentelijke website, of de tijd die het mantelzorgers kost om Buurt-
Pagina 58 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3480
3490
3500
3510
3520
3530
teams uit te leggen hoe zij geholpen zouden moeten worden. Zij ervaart dat als hulp van de wal in de sloot. Hoe kan de gemeente invulling geven aan de aanbevelingen van de vele organisaties, waaronder de SOLGU? Utrecht als Agenda 22 gemeente klinkt mevrouw Baș als muziek in de oren. Helaas krijgt D66 vaak signalen dat op dit gebied eigenlijk nog weinig veranderd is. Bij de programmabegroting 2015, heeft D66 deze wethouder een toezegging gevraagd en gekregen dat voor Agenda 22 concrete doelstellingen en indicatoren bij de verschillende desbetreffende programma's worden opgenomen. Zij vraagt de wethouder of zij kan aangeven hoe en wanneer hieraan gevolg wordt gegeven Mevrouw Podt (D66) merkt op dat Utrecht mensenrechtenstad is. Voor D66 blijft die open tolerante stad een speerpunt. D66 is blij dat de raad zo breed voor de motie stemde om zonder voorwaarden vooraf de regeling voor bed, bad, brood en begeleiding voor mensen zonder verblijfsvergunning te behouden. Uit onderzoek naar de leefsituaties van ongedocumenteerde kinderen blijken enkele zaken nog om aandacht van de raad vragen. Één ervan is dat de behoefte aan jeugdhulp voor deze kinderen lastig in beeld te krijgen is. Het lijkt belangrijk dat organisaties en mensen zelf weten dat zij hiervan waar - nodig gebruik - kunnen maken. Stichting LOS bracht samen met het Utrechtse STIL enkele jaren geleden een boekje uit met basisrechten voor ongedocumenteerden. D66 wil ervoor zorgen dat dit boekje wordt geüpdate en breed wordt verspreid onder organisaties die specifiek werken met ongedocumenteerden, bijvoorbeeld ook bij Burgerzaken. De zorg voor jeugd is op te nemen in dit boekje, maar ook de nieuwe rechten met betrekking tot het doen van veilige aangifte, de opvang en de stages. Ze krijgt hierop graag de reactie van de wethouder. De gemeente heeft een voorbeeldrol op het gebied van diversiteit en als organisatie veel te winnen bij een meer divers personeel. Dat was de reden voor D66 om eerder dit jaar een rondetafelconferentie te houden met ambtenaren over dit onderwerp. D66 is blij dat de wethouder eerder deze week toezegde de raad jaarlijks op de hoogte te zullen houden van de activiteiten die in de organisatie plaatsvinden om de diversiteit te vergroten. D66 is dan ook enthousiast over het tekenen van de verklaring van Amsterdam en van Dordrecht, waarmee de gemeente zegt zich te willen inzetten voor een zichtbare verbetering van de werkomgeving van LHBT’s en voor het ondersteunen van transgenders op de werkvloer. Beide verklaringen bestaan uit een aantal concrete stappen. D66 verneemt graag welke plannen het college heeft om die stappen te concretiseren. Mevrouw Dibi (PvdA) hoort veel mooie positieve woorden. Ze vraagt of mevrouw Podt kan zeggen waar de raad het college straks op kan afrekenen als het gaat om diversiteit over alle lagen en over alle bevolkingsgroepen. Mevrouw Podt (D66) heeft geen behoefte om het college hierop af te rekenen. Zij vindt het positief dat onder de ambtenaren heel veel gebeurt en dat het college met dit verhaal de diversiteit weer een volgende stap geeft. Zij heeft daarin vertrouwen. Mevrouw Dibi (PvdA) trekt hierbij de conclusie dat mevrouw Podt op basis van “niet weten” toch heel blij is. Mevrouw Podt (D66) vindt dat het aan mevrouw Dibi is om die conclusie te trekken. Zij vervolgt haar inbreng in haar termijn. Iedereen kon zien dat een bezuiniging in aantocht was op het speeltuinwerk. D66 sprak hierover open met mensen van de Sociaal Makelaarorganisaties. Het stap voor stap begeleiden van “beheer door bewoners” gaat op heel veel plaatsen gelukkig heel goed. Haar fractie maakt zich wel zorgen over de begeleiding in de wijken met minder zelfredzame bewoners, juist ook omdat het speeltuinwerk en de andere taken van Sociaal Makelaars in feite communicerende vaten zijn. Zij vraagt naar de gevolgen van deze bezuiniging voor de kwaliteit van het bredere werk van Sociaal Makelaars en hoe de gemeente ervoor zorgt dat het speeltuinwerk stevig blijft staan juist ook in kwetsbare wijken. Ze krijgt hierop graag de reactie van de wethouder. Eerder sprak deze raad over het gevolg van experimenten met gereguleerde wietteelt. D66 is blij dat de wethouder de desbetreffende motie van haar fractie omarmde. In Amsterdam kondigde de burgemeester aan dat hij de mogelijkheden tot het vergroten van de stash (de voorraad van coffeeshops) boven de 500 gram zou aankaarten bij de minister. D66 ziet daarvan de voordelen, zowel voor de ondernemer als voor de veiligheid op straat. Zij vraagt zich af of ook de wethouder in het Utrechtse deze wens kan meenemen in zijn gesprekken met de minister. In mei van dit jaar bracht Unicef het jaarbericht Kinderrechten uit. Daarin staat dat participatie van jongeren op onderwerpen die hen aangaan echt beter moeten. Hun mogelijkheden om informatie aan te dragen is beperkt. De informatie over zaken die hen aangaan is vaak onbegrijpelijk. D66 en Student & Starter namen het initiatief tot een Raadsinformatieavond speciaal voor jongeren van 12-18 jaar. Die Raadsinformatieavond zal deze groep jongeren op een laagdrempelige manier de mogelijkheid geven om hun ideeën aan te dragen. Daarnaast denkt D66 dat het belangrijk is om de jongeren veel actiever te betrekken bij hun dossiers. Zij verneemt graag hoe de wethouder dit ziet. Mevrouw Dibi (PvdA) hoort mevrouw Podt zeggen dat zij participatie heel belangrijk vindt. Ook haar fractie vindt dat belangrijk. Zij merkt op dat ondertussen wel 60.000 euro subsidie afgepakt wordt van de Kinderraad. Zij is een groot voorstander van de Kinderraad. Zij vraagt naar de visie van mevrouw Podt daarop. Mevrouw Podt (D66) antwoordt dat zij daarop terecht zou komen in haar bijdrage. Voor de jongere kinderen is de Kinderraad een mooie gelegenheid om kennis te maken met participatie en burgerschap. Hoewel haar fractie heeft begrepen dat de stedelijke Kinderraad wordt geborgd door de Sociaal Makelaars, lijkt het D66 goed om de banden tussen de Kinderraad en de volwassenraad in de toekomst te behouden. In de draaiboeken voor de Pagina 59 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3540
3550
3560
3570
3580
3590
Kinderraad is het inschakelen van raadsleden nu niet opgenomen. Zij vraagt of het college daaraan iets kan doen. Ook ziet haar fractie graag dat uitzicht behouden blijft op de participatie van alle verschillende Kinderraden aan de stedelijke Kinderraad. Zij verneemt graag de reactie van de wethouder. D66 is heel tevreden over de opvang van de tekorten in het jongerenwerk in deze Voorjaarsnota. Tijdens de discussies over preventie van radicalisering is uitgebreid gesproken over de sleutelrol van de jongerenwerkers. D66 is blij dat het college de fractie heeft gehoord. De heer Meijer (D66) merkt op dat met de uitvoering van de nieuwe Jeugdwet het lokaal bestuur zijn zaakjes aardig op orde lijkt te hebben. Toch blijkt uit onderzoek van diverse partijen, dat het slecht gesteld is met de kinderrechten in Nederland, zoals ook blijkt uit het eerder genoemde jaarbericht Kinderrechten van Defence for Children. Bij kinderrechten denken veel mensen vaak aan het tegengaan van kinderarbeid in de landen die ver weg liggen. Voor een deel is dat terecht. Maar kinderrechten gaan ook over zaken die in Utrecht relevant zijn. D66 is van mening dat Utrecht het initiatief moet nemen. Zijn fractie heeft op dit gebied een duidelijke ambitie: Utrecht wordt Kinderrechtenstad. Utrecht is een stad waarin zowel beleidsmatig als in de dagelijkse praktijk het internationaal verdrag van de rechten van het Kind in de volle breedte een plek heeft. Utrecht moet uitblinken in de toegankelijkheid van het onderwijs en in goede zorg voor alle kinderen. Van belang is de privacy van kinderen te waarborgen. Het is goed wanneer kinderen zich gesteund voelen in de ontwikkeling van hun identiteit. Kinderen hebben inspraak in zaken die hen aangaan en kinderen groeien niet op in armoede. Volwassenen beschermen kinderen tegen misbruik en mishandeling. Utrechtse kinderen voelen zich veilig. Hij vraagt of de wethouder die ambitie deelt. Mevrouw De Boer (GroenLinks) kan zich voorstellen dat weinig mensen deze ambitie niet delen. De vraag is dan hoe dit te realiseren. De heer Meijer (D66) vervolgt zijn bijdrage met op te merken dat een eerste stap in de goede richting nagaan is waar de verbeterpunten zitten. Utrecht moet die aanpakken. Hij roept de wethouder op tot het laten doen van een kritisch onafhankelijk onderzoek door deskundigen zoals het kinderrechtencollectief, waarvan Unicef en de Stichting Kinderpostzegels deel uitmaken. Mevrouw Metaal (CDA) begrijpt dat de heer Meijer dit punt naar voren brengt omdat de Kinderombudsman een rapport heeft geschreven. Vervolgens wil hij een onderzoek doen naar de knelpunten. Zij veronderstelt dat die knelpunten in het rapport van de ombudsman genoemd worden. Zij vraagt of veel geld te besparen is door dat als uitgangspunt te nemen. De heer Meijer (D66) licht toe dat het rapport van het kinderrechtencollectief gedaan is op basis van landelijke wet- en regelgeving en de uitvoering daarvan nog te weinig op het gebied van lokale regels. Hij wil graag weten hoe het staat met Utrechtse plannen en hoe adequaat en doeltreffend die zijn. Om die reden doet hij zijn oproep het onderzoek te doen. Met de aandachtspunten die dat onderzoek oplevert, moet Utrecht aan de slag, samen met kinderen, ouders, experts, hulpverleners, de Buurtteams en de ambtenaren. Hij vraagt of de wethouder kan toezeggen dat hij dit gaat oppakken. Zo verwacht de heer Meijer dat Utrecht een voorbeeld wordt voor andere gemeenten en wordt Utrecht een broedplaats voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Mevrouw De Boer (GroenLinks) denkt dat heel veel gegevens al bekend zijn. Als voorbeeld noemt zij de kinderen die in armoede leven. De heer Meijer kan dat lezen in de armoedemonitor. Wanneer de heer Meijer dit plan uitvoert vraagt zij zich af waar hij het extra geld gaat halen voor de aanpak van armoede. Dat geld is dan hiervoor nodig. De heer Meijer (D66) vindt het in ieder geval een verantwoordelijkheid om te doen wat gedaan moet worden. Hij verwacht witte vlekken in de Utrechtse aanpak, zowel in het onderwijs als in de armoedebestrijding als in de participatie van kinderen, als in de Jeugdzorg. De heer Meijer wil weten waar die witte vlekken zitten en hij wil graag dat de wethouder die oppakt met het verdrag voor de rechten van het kind in de hand. D66 zet hiermee de stip op de horizon. Als het aan D66 ligt, wordt Utrecht de Kinderrechtenstad. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vindt dit betoog van de heer Meijer frappant. Hij vraagt zijn aandacht voor de begroting voor jeugd van de afgelopen jaren en van de komende jaren. Dan gaat er alleen geld af. Miljoenen zullen bezuinigd worden op de jeugdhulp. Miljoenen worden bezuinigd op de inkoopafspraken. Het bestuur van de stad kan niet anders. Hij ervaart het verhaal van de heer Meijer als klotst het geld tegen de plinten. Hij vraagt hem boter bij de vis te doen en te zeggen waaruit het onderzoek betaald moet worden. Hij noemt in dit verband het extra geld voor armoede en allerlei extra initiatieven bij speeltuinen. Hij krijgt graag de reactie van de heer Meijer. De heer Meijer (D66) wil vooral nu allereerst nagaan waaraan het bestuur van de stad dat weinige geld dat er nog is voor deze groep moet besteden. Daarvoor is dat onderzoek nodig. Waar liggen de ontwikkelpunten van de stad? Hij wil daarop investeren. Hij vindt dat en een duidelijke ambitie belangrijk. Mevrouw Metaal (CDA) sluit zich aan bij de inbreng van mevrouw Baș. 30.000 mensen in Utrecht zijn digibeet. Die kunnen niet goed meekomen in deze stad van kennis en cultuur. Zij kan zich voorstellen dat het college zich dat aantrekt. Het faciliteren zou misschien meer als boter bij de vis moeten gaan. Dit heeft niet alleen te maken met digitaliseren en mensen wegwijs maken op computers. Dit heeft alles ook te maken met de aanpak van radicalisering, met veiligheid, met participatie, met van alles en nog wat.
Pagina 60 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3600
3610
3620
3630
3640
3650
Hoe tevreden culturele instellingen zijn, zo ontevreden of bezorgd zijn heel veel organisaties op het gebied van zorg en welzijn. Het CDA maakt zich nog steeds grote zorgen over de enorme bezuiniging op huishoudelijke hulp. Die kreeg Utrecht weliswaar van het Rijk opgelegd, maar die is redelijk doorvertaald. Met de 840 bezwaarschriften spant Utrecht landelijk de kroon. In Binnenlands Bestuur werd gerept over het grote aantal bezwaarschiften landelijk dat grond werd verklaard. Mevrouw Metaal is heel erg benieuwd naar de stand van zaken hiervan in Utrecht. Zijn daarover al cijfers en welke zijn daarvan de gevolgen? Naast zorgen over huishoudelijke hulp maakt haar fractie zich zorgen over de opvang van verwarde mensen, over de toegang tot de Jeugd-GGZ en over algemene ondersteuning van mensen die hulp nodig hebben bij het dagelijks leven. Het CDA onderschrijft de noodkreet van belangenbehartigers zoals de fracties in de raad die hebben gekregen. Zij kijken met andere spelers naar hoe de verdere samenwerking verder vorm te geven is. Mevrouw Metaal vindt het een goede zaak dat dit gebeurt. De eerste opzet die zij zag van de Bundeling, ziet er goed uit. Ze vindt dat veelbelovend. Zoals gezegd is dit jaar voor iedereen wel een overgangsjaar. Het college voelt dat ook wanneer zij ziet dat het college een pas op de plaats wil maken bij de Inkoop Wmo en de jeugdzorg als het gaat om het aantal spelers om de rust te bewaken. Het CDA zei in de besprekingen dit te begrijpen. Zij vraagt zich wel af waarom de belangenbehartigers die rust niet wordt gegund van Utrechts meest kwetsbare inwoners. Om in het veranderende landschap dit jaar hun kerntaken te volbrengen en daarbij een flinke reorganisatie door te voeren is een enorme opgave. De wethouder geeft in de inleiding op de stukken complimenten over de inzet bij de Bundeling. Mevrouw Metaal vraagt de wethouder hen ook een half jaar rust en ruimte te geven om deze operatie uit te voeren. Zij sluit zich aan bij de inbreng van D66 over de Sociaal Makelaars. Zij hoorde dat heel veel naar voren kwam bij de bespreking van het nieuwe Initiatievenfonds. De Sociaal Makelaars zullen via dat fonds die zaken gaan oppakken. Ook zij worden net na de start al weer met een korting geconfronteerd. Haar fractie ziet weer problemen ontstaan, bij onder meer het speeltuinwerk. Ook wordt een overloop gezien vanuit de Buurtteams. Soms kunnen Buurtteams niets voor mensen doen. Zij geven dan de suggestie maar eens te gaan kijken bij de Sociaal Makelaars. De Sociaal Makelaars zeggen vrijwilligers te willen vinden die de huishoudelijke hulp komen doen. Zij merkt op dat het hun taak niet is en zij ziet dat dit hen niet lukt. Zij vraagt zich af of het speeltuinwerk en de andere taken van de Sociaal Makelaars gewaarborgd kunnen worden. Zij vraagt ook of geëvalueerd wordt hoe het samenspel tussen Buurtteams en Sociaal Makelaars functioneert. Met betrekking tot de Wtcg-gelden nam de raad eind vorig jaar een motie aan. Die motie hield in dat het geld besteed moest worden aan de doelgroep, en niet alleen aan de minima. Ondertussen is Utrecht op de helft van 2015 beland. Mensen zitten al even zonder geld. Zij doelt in dit verband vooral op de compensatie voor chronisch zieken. Zij vraagt wanneer het geld in hun richting zal gaan. Het CDA maakt zich met andere partijen zorgen over de krimp waarover in de Meicirculaire is gesproken. Zij benadrukt dat het geld niet “tegen de plinten klotst”. Zij sluit zich aan bij de eerder genoemde zorgen over de mantelzorgers. Mevrouw Scally (GroenLinks) haalt aan dat de burgemeester in de maandagvergadering zei dat 75% van het budget preventie radicalisering naar welzijnsachtige maatregelen gaat. GroenLinks is blij met een dergelijke verdeling. Wat haar fractie betreft zit echte preventie in de inclusieve samenleving en in het tegengaan van discriminatie en ook in het contact zoeken met de migrantenzelforganisaties. Zij is het eens met de PvdA dat aandacht voor discriminatie zeer belangrijk is. Naar zij weet werkt de wethouder aan een stuk in het kader van Utrecht zijn we Samen. Zij verwacht dat de wethouder daarop zal ingaan. Ook op andere punten kan mevrouw Scally zich aansluiten en zit zij op de lijn van voorgaande sprekers. Zij kan zich aansluiten bij de vragen van de PvdA over de statushouders en bij de opmerkingen over digitalisering van D66. Het VN verdrag over de rechten van personen met een handicap wordt binnenkort geratificeerd. Hieruit voortvloeiend, stellen verschillende gemeenten, organisaties en bedrijven en de Rijksoverheid een zogenoemde pledge op. Dit betreft doelstellingen op het gebied van de toegankelijkheid. Het ratificeren van dit verdrag zal grote gevolgen hebben voor de stad en dit verdrag zal verder strekken dan de al eerder genoemde huidige Agenda 22. Mevrouw Scally is benieuwd of het college met dit verdrag bekend is. Is de wethouder bereid in kaart te brengen waar de aanpassingen voor Utrecht precies plaats moeten vinden? Zij beschouwt dat als de aanloop om vervolgens ook in Utrecht te kijken naar een soortgelijke pledge. Mevrouw De Boer (GroenLinks) gaat in op jeugd, maatschappelijke ondersteuning en volksgezondheid. Zowel wat betreft jeugd als maatschappelijke ondersteuning ligt de focus heel sterk op de Buurtteams en op de aanvullende zorg. Zij vindt dat terecht vanwege de enorme opgave. Voor het programma Jeugd is het effect van de Meicirculaire zoals verwacht. De risico’s blijven echter groot. Datzelfde geldt ook voor de Wmo. Om die reden is GroenLinks heel blij dat het college voorstelt om het fonds decentralisaties weer aan te vullen naar 20 miljoen euro, juist ook om die risico's te kunnen opvangen. Onlangs stond de commissie al stil bij de inkoop van Zorg. Haar fractie kijkt uit naar de toegezegde expertmeetings hierover. Pagina 61 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3660
3670
3680
3690
3700
3710
Met de aandacht voor de Buurtteams in de jeugdhulp moet de gemeente de aandacht voor het gewoon opgroeien niet vergeten. Onlangs ontving de commissie een brief van het college over de invulling van de taakstelling Jeugd en Vrije Tijd. Voor een groot deel kan GroenLinks zich daarin vinden. Daar wordt ook meer gezocht naar de inzet van bewoners en vrijwilligers, bij bijvoorbeeld de speeltuinen. Het is wel belangrijk dat de gemeente het goed volgt. In die brief kondigt het college een onderzoek aan dit te bestuderen. GroenLinks vindt dat een belangrijke stap. Zij vraagt het college goed in de gaten te houden wat op dat vlak gebeurt. Een onderdeel van de taakstelling op het programma Jeugd, is ook het stopzetten van de stedelijke coördinatie op de Kinderraad. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt of zij mevrouw De Boer hoort zeggen dat de fractie van GroenLinks voorstander is van de inzet van vrijwilligers op de speeltuinen. Zo ja, is zij zich ervan bewust dat in bepaalde wijken het (a) helemaal niet zo vanzelfsprekend is die vrijwilligers te hebben en dat die de capaciteit hebben en (b) dat de gemeente ook te maken heeft met kwaliteit. De gemeente heeft ook geschoold personeel nodig om op een professionele manier met de kinderen te kunnen omgaan. Ook daar ziet zij een risico. Zij vraagt hoe mevrouw De Boer dit ziet. Mevrouw Metaal (CDA) merkt op dat het percentage vrijwilligers in Utrecht jarenlang heel hoog en stabiel is op 40%. Heel veel extra wordt al aan vrijwilligers gevraagd op heel veel beleidsvlakken. Zij vraagt waar de gemeente die vrijwilligers zal gaan vinden. Mevrouw De Boer (GroenLinks) merkt op dat met betrekking tot dit laatste in de afgelopen jaren al is ingezet. Te zien is dat mensen juist in hun eigen buurt, bijvoorbeeld bij een speeltuin, over het algemeen bereid zijn zich in te zetten. Zij bevestigt dat dit verschilt per wijk en per buurt. Mevrouw Dibi zegt dat terecht. Als het aan GroenLinks ligt wordt niet voor niets gezegd in de brief van het college dat goed gekeken moet worden naar wat op welke plek nodig is. Het is niet mogelijk over de hele stad te zeggen alles los te laten en dat de buurt het zelf mag doen. Dit moet per speeltuin bekeken worden. Dat is het onderzoek, de monitoring die daarop moet plaatsvinden. Een onderdeel van de taakstelling op het programma Jeugd is ook het stopzetten van de stedelijke coördinatie op de Kinderraad. Het risico is daardoor dat de Kinderraad langzamerhand zou kunnen verdwijnen. GroenLinks zou dat enorm betreuren omdat de Kinderraad heel erg bijdraagt aan de burgerschapsvorming van kinderen. Zij vindt het instrument Kinderraad redelijk uniek. Ook hierop wil GroenLinks graag een toezegging van het college dat er goed gemonitord wordt of het wegvallen van de stedelijke coördinatie ongewenste effecten heeft waardoor de Kinderraad uiteindelijk zal verdwijnen. GroenLinks kan zich goed vinden in het beschikbaar stellen van een budget voor jongerenwerk. Het jongerenwerk is positief beoordeeld bij de recente visitatie in het kader van noodzakelijke bijdragen aan het gewoon opgroeien in Utrecht en in het kader van tijdige signalering van problemen. GroenLinks is daarmee erg blij. Maatschappelijke ondersteuning en volksgezondheid zijn beide uitgebreid in de commissie besproken of ze staan binnenkort op de agenda. Zij ontving recentelijk de nota Volksgezondheid. Behalve de eerder genoemde punten, staat in het Coalitieakkoord dat wordt ingezet op innovatieve toepassingen, zoals op de inzet van Domotica om mensen langer thuis te laten wonen. Dat is in de ogen van GroenLinks veel breder. Dan gaat het feitelijk om de inzet van slimme technologie. GroenLinks denkt dat wanneer de gemeente dat goed doet, zij veel kansen creëert om het welzijn, de gezondheid en de gezondheidsvaardigheden van de inwoners te vergroten. Dit draagt ook bij aan gezond en tevreden langer thuis wonen, aan participatie en aan een toegankelijke stad. Met de bespreking van de nieuwe nota Volksgezondheid zal haar fractie hierop terugkomen. Omdat het zo van belang is dit nieuwe terrein in verbinding te brengen met de verschillende beleidsgebieden, dus ook welzijn en maatschappelijke ondersteuning, vraagt GroenLinks bij de Voorjaarsnota hiervoor ook al aandacht om een stevige basis te leggen voor dit dossier. Zij verzoekt het college dit najaar een overzicht te geven van de ontwikkelingen op dit gebied. Wat ziet het college voor zich? Waarop wil het college met slimme technologie inzetten? Welke rol ziet de gemeente voor zichzelf? Met welke partners? Welke doelen en verwachtingen heeft het college op dit terrein? Zij vraagt dit omdat dit in het Collegeakkoord eigenlijk al aangekondigd is. Zij zou graag in het najaar met de raad, inwoners en partners en met de gemeente in gesprek gaan over de stand van zaken en de mogelijkheden en over de koers die de gemeente in dit opzicht moet inzetten. Zij vraagt de reactie van beide wethouders omdat dit op meerdere gebieden gaande is. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) refereert aan het verzoek om de bezuiniging op Advies en Cliëntenraden een jaar uit te stellen. Hoe denkt de GroenLinks fractie daarover? Mevrouw Scally (GroenLinks) merkt op dat nu al heel lang van tevoren is aangekondigd dat verschillende cliëntengroepen samen zouden komen. Voor haar staat voorop dat elke cliëntenraad een eigen uniek karakter heeft en houdt met zijn eigen achterban en dat die kennis niet verloren moet gaan. Naar haar weten ligt er een plan waarin dat mogelijk is. Zij is er geen voorstander van dit nu weer uit te stellen. Opnieuw uitstellen betekent weer in dezelfde discussie terechtkomen. Het lijkt haar goed om nu met het plan dat voorligt door te gaan. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) concludeert dat GroenLinks niet bereid is mee te denken over een alternatieve dekking en een uitstel van de bezuiniging met een jaar met enkele fracties die dit hebben genoemd. Mevrouw Scally (GroenLinks) antwoordt bevestigend in die zin dat dit dan wel kort samengevat is.
Pagina 62 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3720
3730
3740
3750
3760
3770
De heer Stahl (Stadsbelang) merkt op dat 2014 zowel voor professionelen als voor de inwoners van de stad die van de diensten gebruik maken, een moeilijk jaar is. Uiteraard was dit ook een moeilijk jaar voor de raad als het gaat om de te nemen beslissingen. Hij leest in de jaarstukken dat het college veel aandacht heeft voor positieve ontwikkelingen in de stad op deze beleidsterreinen. Uiteraard mag het college zijn zegeningen tellen. Maar er zijn ook punten die te verbeteren zijn. Die las Stadsbelang niet terug in de stukken. Stadsbelang Utrecht zou het mooi vinden dat zowel in de Voorjaarsnota als in de begroting aan die te verbeteren punten aandacht wordt besteed. De aandacht daarvoor zou een goed uitgangspunt zijn voor nieuw beleid of voor de verbetering van beleid. Graag verneemt Stadsbelang Utrecht van de wethouder welke verbeterpunten het college ziet. Is het college bereid dit in de volgende jaarstukken of in de begroting van 2016 op te nemen? Volksgezondheid en welzijn van inwoners zijn voor Stadsbelang belangrijke draagvlakken voor de Utrechtse economie. Wanneer beide er goed voor staan, zullen de bewoners optimaal in staat zijn een goede bijdrage te leveren aan de Utrechtse economie. Wanneer een van beide ontbreekt, zal dat grote financiële consequenties hebben voor de inwoners en voor de stad zelf. Hij denkt hierbij aan de bijstand, schuldhulpverlening en alle zaken die daarmee raakvlakken hebben. Stadsbelang Utrecht hecht veel waarde aan het helpen van inwoners op een efficiënte manier. Dat betekent ook het vereiste slagvaardig optreden van de ambtelijke organisatie om de inwoners zo snel mogelijk weer op weg te helpen en weer een positieve rol te vervullen in de Utrechtse samenleving. Omdat dit meerdere beleidsterreinen omvat, meerdere diensten en meerdere wethouders, denkt Stadsbelang dat hier nog heel veel efficiëntie is te halen. De heer Stahl vraagt om die reden aan de wethouder hoe het college deze slag zal maken en op welke termijn het college aan de raad denkt te laten zien hoe deze effiëntieslag gerealiseerd is of zal worden. Hij vraagt de reactie van de wethouders. In het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de inrichting van de Buurtteams. Uit informatie is gebleken dat de Buurtteam steeds meer bekendheid krijgen in hun directe omgeving. Op een aantal vlakken vonden snel verbeteringen plaats en zijn ook nog verbeteringen nodig. De doorverwijzing naar de aanvullende zorg verloopt niet altijd volmaakt. Dat betekent vooral kritiek op de gezondheidszorg waarop de diverse huisartsen al hebben gereageerd. De huisartsen zijn niet geëquipeerd voor de positie die ze hiermee hebben gekregen. Hij vraagt de wethouder voorstellen te doen om tot verbeteringen te komen. Het gaat Stadsbelang Utrecht om te bevorderen dat inwoners zo snel mogelijk weer efficiënt aan de samenleving kunnen bijdragen. Bij inwoners in de stad zijn veel schulden. Op basis van de huidige cijfers neemt het aantal inwoners met schulden nog steeds toe. Daarbij zit ook een groep mensen die onverantwoorde uitgaven deden. Stadsbelang Utrecht vindt dat zorgelijk. Dit veroorzaakt veel bijeffecten waaronder persoonlijke, mentale en fysieke. Ook de gezinsleden ervaren direct de lasten daarvan. Zij kunnen niet meer sporten, meedoen aan uitjes, aan verjaardagsfeestjes en zij kunnen verzorgen hun kleding niet meer goed verzorgen. Uiteindelijk komt een dergelijk gezin in een isolement terecht waar het moeilijk uitkomt. Vele gezinnen staan zo jarenlang onder bewindvoering of onder een budgetbeheerder van de gemeente Utrecht. Daarmee is jaarlijks 1300 euro gemoeid voor 16 uur dienstverlening. Hij ontvangt graag van de wethouder een financieel overzicht van het aantal inwoners dat van schuldhulpverlening gebruik maakt en hoe lang periode van hulp per gezin duurt. Ook wil hij graag de totale kosten weten. Hij vraagt de reactie van de wethouder. De schuldhulpverlening loopt in de gemeente Utrecht nog niet optimaal. Veel aspecten hiervan zijn voor verbetering vatbaar. Het traject schuldsanering duurt gemiddeld drie jaar of langer en daarna komt de kwijtschelding. Het gaat vaak om een aflossing van 50 – 100 euro per maand. Dat betekent op basis van 10.000 euro dat een gemiddelde schuldeiser met ruim zesduizend euro aan schuld blijft zitten. Om tot een snelle afhandeling te komen, stelt Stadsbelang Utrecht voor om een andere richting in te slaan. Hij denkt aan een fonds waaruit alle schulden betaald worden en mensen daaruit een aflossing kunnen doen met rentepercentage van 1% nadat in het eerste jaar de procedures gevolgd zijn volgens de wettelijke voorschriften. Hij ontvangt graag de reactie van de wethouder en een toezegging dit voorstel verder uit te werken. Diverse keren is gesproken over de betrokkenheid van belangenorganisaties. Zijn fractie verneemt graag hoe het in de praktijk uitwerkt tot een goed stuk beleid. Op welke wijze kan de wethouder ervoor zorgen dat de belangenorganisaties goed verankerd worden zodat de draaicirkel wordt doorbroken van de afgelopen maanden. Hij ontvangt graag de reactie van de wethouder. Verder kan hij zich aansluiten bij de opmerkingen van de PvdA over huishoudelijke hulp, de uitspraken van D66 over mantelzorg en digitalisering, de zorgen die geuit zijn over de Meicirculaire en bij de uitspraken over de Kinderraad. Mevrouw Tielen (VVD) maakt beide wethouders haar complimenten. Voor een groot deel is het gelukt om te gaan zorgen en zich geen zorgen te gaan maken. In de bespreking van de eerste kwartaalrapportages is hierover al gesproken. Al eerder zijn opmerkingen gemaakt over het gigantische overschot van 6 miljoen euro in 2014 op de Wmo-verstrekkingen. Vooruitblikkend naar 2015 pleitte de VVD al voor realistischer begroting op deze post om het betreffende geld op een andere wijze te kunnen besteden. Helaas is daaraan geen gehoor gegeven. Voor haar gevoel wordt de raad keer op keer aan het lijntje gehouden - drie jaar op rij vindt zij structureel en niet incidenteel. Zij sluit zich aan bij de vragen van de PvdA meer inzicht te krijgen in de getallen. Anders dan alleen de afwijzingen wil zij ook graag het aantal toewijzingen en typen zodat zij inzicht krijgt in het gebied waarover nu Pagina 63 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3780
3790
3800
3810
3820
3830
gesproken wordt. Anders dan de PvdA vindt de VVD het niet nodig om het geld op te maken. Zij pleit er vooral voor het geld vooral goed te besteden. Mevrouw Koelmans (SP) vraagt wat goed besteden is. Waar kan het geld dan heen? Mevrouw Tielen (VVD) vindt op zichzelf de poging om het risico af te dekken in het Decentralisatiefonds een prima besteding. Zij pleit er dan wel voor dit van tevoren te bedenken. Zij zal later terugkomen op deze vraag. Mevrouw De Boer (GroenLinks) sluit zich aan bij de vraag van mevrouw Koelmans. Zij kan zich herinneren dat bij de discussie over de dekking van het gat op armoede voor dit jaar gezegd is dat in 2014 geen geld zou overblijven op de Wmo omdat er zoveel aanvragen kwamen dat het geld beslist zou opgaan. In dat licht gezien vindt zij 6 miljoen euro veel geld nu er dan toch geld is overgebleven. Mevrouw Tielen (VVD) wil graag met betrekking tot de ambities en de ontwikkelingen op het gebied van gezondheid, welzijn en jeugd een aantal vragen en opmerkingen plaatsen, te beginnen met jeugd en Volksgezondheid. De VVD wil liever dan experimenteren aandacht voor structurele en continue verbeteringen als het gaat om gezondheid en jeugd. Zij benoemt daarbij drie onderwerpen: tabaksgebruik, JOGG en het buiten spelen. In het voorgestelde volksgezondheidbeleid is nog niet veel terug te vinden over het beleid om tabaksgebruik te ontmoedigen. Vooruitlopend op de commissie in augustus en september, vraagt zij van de wethouder wat hij van de raad nodig heeft om meer aandacht te besteden aan dit groeiende probleem. Daarnaast las de VVD met interesse over de opbrengsten van de JOGG-projecten. Helaas is in die documentatie weinig terug te vinden over de kosten. De VVD vraagt de wethouder om voor de bespreking van het volksgezondheidbeleid deze kosten en opbrengsten inzichtelijk te maken en deze ook te benchmarken naar de opbrengsten en kosten van JOGG of soortgelijke programma’s in andere grote gemeenten. Mevrouw Koelmans (SP) antwoordt dat het voor 2015 om 105.000 euro gaat, voor 2016 om 66.000 euro en voor 2017 35.000 euro. Mevrouw Tielen (VVD) had die getallen ook. De totale getallen van de afgelopen jaren vindt zij daarbij ook interessant. Haar vraag is feitelijk welke kosten tegenover welke opbrengsten staan. Zij vraagt dit de wethouder. Met betrekking tot het buiten spelen haalt zij Jantje Beton aan: “Buitenspelen maakt kinderen vrolijk en blij” - zij vermoedt dat iedereen dit herkent. Actief buiten bewegen met andere kinderen stimuleert zowel lichamelijke als sociale gezondheid. In Utrecht zijn voldoende parken, speelpleinen en plantsoenen vergeleken met de Jantje Beton-norm. Toch maakt haar fractie zich enorme zorgen. Te weinig kinderen bewegen voldoende. Nauwkeuriger gezegd merkt zij op dat veel Utrechtse meisjes te weinig bewegen, veel minder dan de jongens en dan vooral in een wijk als Overvecht. Dat ligt niet aan het aantal speelplekken, maar aan het gevoel van veiligheid rondom de speelplekken. Mogelijk spelen culturele overwegingen ook een rol. De VVD vraagt de wethouder of hij het ermee eens is dat jongens en meisjes in Utrecht vrij en veilig moeten kunnen buitenspelen. Hoe zal de wethouder vanuit jeugdwelzijnswerk ervoor zorgen dat dit mogelijk is. Met betrekking tot welzijn, maatschappelijke ondersteuning en opvang gaat zij in op de bundeling van cliëntenadviesraden en belangenorganisaties. Enkele andere partijen spraken hierover al. Haar fractie ontving vandaag enkele brandbrieven over benodigde bedragen. De VVD vindt dat de richting die nu is ingezet er goed uitziet en goed op tempo is. De VVD vraagt zich wel af op basis van welke criteria de wethouder nu de euro’s verdeeld. De raden en de organisaties met een brede achterban vragen om meer geld, zoals AKO met meer dan 30.000 belanghebbenden en de cliëntenraad Wmo met ongeveer 11.000 mensen in de achterban. De VVD denkt dat voor het geheel niet meer geld is, maar zij is er wel van overtuigd dat de verdeling anders kan. Zij vraagt of de wethouder kan toelichten waarom de organisaties in de clusters W&I en Maatschappelijke Ondersteuning tussen 4 en 6 euro per persoon in de doelgroep te besteden krijgen en enkele organisaties in de maatschappelijke opvang ruim het dubbele of nog veel meer. Zij vraagt maar de achtergrond van de ruim 160.000 euro subsidie die de wethouder volgens het voorstel wil toezeggen aan de Stichting GOUD. Die stichting vertegenwoordigt nog geen 800 mensen. Vindt de wethouder belangenbehartiging van onafhankelijke harddrugsgebruikers zodanig meer bijdragen aan de stad dan de hulp aan chronisch zieken, gehandicapten of ouderen? De VVD kan zich dat niet voorstellen en wil weten hoe de wethouder deze keuze kan toelichten aan de raad en daarmee aan de inwoners van de stad. Mevrouw Podt (D66) begreep dat organisaties geld krijgen voor verschillende activiteiten. Het geld is niet alleen bestemd voor de adviezen die zij geven, maar ook voor de cliëntenbegeleiding. Daarin zitten grote verschillen tussen organisaties. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt of mevrouw Tielen enig idee heeft van de zwaarte van de doelgroep van Stichting GOUD. In die doelgroep zitten veel chronisch zieken. Mevrouw Tielen (VVD) bevestigt daarvan een idee te hebben maar zij vindt het bedrag in geen verhouding staan tot bedragen aan andere belangenbehartigende organisaties. Zij wil graag weten hoe de wethouder dit ziet. Over de mantelzorgers sluit zij zich aan bij de oproep en de vragen van D66 als ook bij de vragen en opmerkingen over de Wtcg-gelden van mevrouw Metaal van het CDA. De VVD vindt het goed dat het college inzet op begeleiding van statushouders zoals is uitgelegd in de stukken aan de commissie. Zij vindt het jammer dat in het AZC 250 statushouders zitten die al heel lang wachten op een huis. Ze vraagt of de wethouder het een goed idee vindt om een moreel appel te doen op mensen die nu scheef
Pagina 64 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3840
3850
3860
3870
3880
3890
wonen in een sociale huurwoning om plaats te maken voor statushouders zodat zij perspectief kunnen opbouwen in deze stad. De heer Stahl (Stadsbelang) vraagt wat de VVD dan doet met de mensen die al op de wachtlijst stonden. Hebben die geen voorrang? Mevrouw Tielen (VVD) refereert aan de uitspraken van wethouder Jansen. Zij antwoordt dat dit het dilemma is van iedereen. Hoe ervoor te zorgen dat alle mensen die graag een woning willen in Utrecht, ook een woning krijgen. Sommige mensen wachten al acht á tien jaar op een woning. Ook voor die mensen geldt dat het fijn is wanneer mensen die nu scheef wonen, plaatsmaken voor mensen die recht hebben op een sociale huurwoning. Dat geldt wat haar betreft zeker voor statushouders. Mevrouw De Boer (GroenLinks) vraagt de VVD of die fractie dan mogelijk van mening is dat het handiger is om in plaats van sociale huurwoningen te verkopen, meer woningen te gaan bouwen. Mevrouw Tielen (VVD) vindt deze vraag heel terecht en zij parkeert die vraag om daarop later terug te komen. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) sluit zich aan bij de uitspraken van mevrouw Baș over de digitaliseringskloof en Leven en Leren. 2015 stond eigenlijk in het teken van de start van de decentralisatie. Inderdaad lijkt het erop dat de gemeente Utrecht haar zaakjes aardig op orde heeft. Hij belicht de positie van de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten en de doelgroep die betrokken is bij jeugd en jeugdhulp. In de portemonnee van deze mensen gebeurt van alles. Dat heeft vooral te maken met veranderingen in eigen bijdragen, maar ook met kleinere veranderingen, met het armoedebeleid en met het wegvallen van het Mantelzorgcompliment. Hoeveel in de portemonnee is veranderd, is niet zo bekend. Om die reden is zijn fractie ontevreden over het voorliggende Wtcgvoorstel. Zijn fractie heeft geen idee wie precies ondersteuning behoeft en hoeveel. Daarop moet het college beter zicht geven. Hij vraagt de wethouder dat zicht te leveren en het voorstel op de Wtcg daarop beter aan te passen. Ondertussen heeft de gemeente te maken met allerlei verschillende sociale kaarten: Welkome Wijk, MEE, de UGids, www.Ukuntmeer.nl, de Disk (digitale sociale kaart Utrecht) en nog enkele andere. De regie lijkt te ontbreken. Ondertussen investeert het college op allerlei fronten in ICT. Hij verwacht dat het dan mogelijk is om een goede piekfijne en adequate sociale kaart te maken waarin de aanbieders en allerlei verschillende organisaties kunnen zien welke organisaties betrokken zijn in de wijk. De huidige sociale kaarten zijn ofwel niet adequaat, ofwel nog in ontwikkeling en ondertussen zijn alle organisaties bezig met veranderingen. De ChristenUnie wil graag een procesvoorstel om tot dé sociale kaart van Utrecht te komen. Zijn fractie ziet graag een grotere ambtelijke capaciteit die zich hiermee bezighoudt. De heer Van Ooijen is blij met de scherpere inzet op vrijwillige inzet en vooral blij over het contact dat is gelegd met het hoger onderwijs. Hij tekent daarbij aan dit laatste nog wel een beetje vaag te vinden. De motie van de ChristenUnie had hiertoe opgeroepen. Hij vraagt het college wat nog meer te benutten is. Kan het college nu wel cijfers geven over zijn ambitie met het hoger onderwijs en de verbinding met vrijwillige inzet? Daarop liep de discussie de vorige keer stuk. Op pagina 147 van de jaarstukken leest hij over een groei van het aantal mensen dat zich sociaal geïsoleerd voelt van 7%- naar 9%-punten. Hij vindt het dan heel bijzonder dat het college als een van de eerste punten de verbeteringen op het gebied van eenzaamheid noemt, in vergelijking met de G4. Dat wekt de indruk als loopt Utrecht hierop voor. Hij vraagt waarom het college zich in de positie voelt om dit te zeggen en of het college ook zo zou reageren wanneer het 2%-punten meer had uitgegeven aan de loonkosten, of aan de overhead. Hij zou graag willen dat de Buurtteams beter geëquipeerd worden om het probleem van de eenzaamheid het hoofd te bieden. Over huishoudelijke hulp is al een en ander gezegd. Hij sluit zich daarbij graag aan. Over de lichte toets merkt hij op dat Utrecht momenteel een dergelijk toets hanteert. Hij verwijst daarbij naar het beleidsplan Meedoen Naar Vermogen van december 2013. In hoeverre sprak het college met de belanghebbenden? Hij doelt dan vooral op de Wmo-cliëntenraad, maar ook op de verschillende juridische afdelingen. In hoeverre spraken ze over dit onderwerp en wat waren hun reacties? Hij is heel benieuwd wat precies is opgenomen over de bezuiniging op de adviesraden. In de brief die de commissie heeft gekregen leest hij dat over “de invulling van de taakstelling overeenstemming is bereikt”. Hij vindt het een merkwaardige zin. Hoe is het dan mogelijk vandaag nog meerdere brandbrieven te hebben ontvangen over de financiering? Wat verstaat het college onder “overeenstemming bereikt”? Wie is dan de penvoerder geweest van het voorliggende voorstel? Dragen de betrokken partijen dit voorstel of moest de gemeente het nodige doordrukken? Hij vraagt de reactie hierop van de wethouder. Geld zou afkomen van voormalig staatssecretaris Teeven voor de opvang van ongedocumenteerden. Hij vraagt van de wethouder een toezegging met betrekking tot de toegezegde middelen over een periode van een paar maanden. Hij vraagt het college een concreet voorstel te doen voor de bestemming van die gelden. Hij vraagt de raad hiervan op de hoogte te houden.
Pagina 65 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3900
3910
3920
3930
3940
3950
In het Catharijnehuis voor de dagopvang van dak- en thuislozen spelen twee zaken: (a) een bezuiniging en (b) de zoektocht naar nieuwe locatie. De ChristenUnie krijgt voor beide punten een voorstel van het college hoe het college wil terugrapporteren over hoe het met (a) en (b) staat. Afgelopen maandag verwees de burgemeester de heer Van Ooijen naar wethouder Jongerius over zijn vraag over de Amsterdamsestraatweg en Europees geld dat aangevraagd zou worden bij de Europese commissie. Voor de ontwikkelingsstrategie loopt de regeling in 2016 en 2017. Hij vraagt hoe het zit met die investering. Heeft de gemeente middelen om door te gaan met de ontwikkelstrategie? Momenteel wordt in de Voorjaarsnota 400.000 euro geïnvesteerd in veiligheid. In hoeverre wordt dat geld ook besteed aan de Amsterdamsestraatweg? Of besteedt het college die middelen aan andere zaken in het Veiligheidsdomein? Hij vraagt de reactie van de wethouder op de financiële ontwikkelingen. Mevrouw Koelmans (SP) merkt op dat de Buurtteams nu al op hun maximale formatie zitten als gevolg van de extra intensivering. Bij alle problemen in Utrecht wordt in het bestuur vaak geroepen dat de Buurtteams daarmee iets moeten. Zij vraagt hoe de teams dat zelf zien. Zij vernam dat de Buurtteams al behoorlijk hoge druk ervaren over alle taken die op ze afkomen. Daar zit een spanningsveld en zij krijgt graag de reactie van beide wethouders. Bij haar komt ook de vraag op of alle doelgroepen die de Buurtteams bedienen, de teams even goed weten te vinden. Zo ontving zij signalen over dat mensen met een licht verstandelijke beperking niet altijd even goed de Buurtteams kunnen vinden. Hoe wordt bijgehouden welk type cliënten gebruik maakt van de diensten van de Buurtteams? Hoe kan de raad daarop zicht krijgen? Zij stelt deze vraag over Jeugd en over het Buurtteams Sociaal. Naar aanleiding van verontrustende geluiden op landelijk niveau over wachtlijsten van instellingen voor de Jeugd GGZ, vraagt de SP hoe het staat met de wachtlijsten in Utrecht, wie dat monitort. Zij vraagt het college de commissie een overzicht te doen toekomen. Het percentage ervaren jongerenoverlast vond mevrouw Koelmans opvallend. Het streefcijfer in 2014 was 14%. Het behaalde cijfer is 22%. Ruim eenvijfde deel van de mensen in Utrecht ervaart overlast door jongeren. Hoe zal het college in de komende jaren inzetten op de bestrijding daarvan? Zij sluit zich aan bij de zorgen over de speeltuinen die door andere fracties zijn genoemd. In een commissiebrief las zij dat het effect van de aanpak van overgewicht bij kinderen niet significant was. Het overgewicht bleef constant. In de wijk Overvecht nam het percentage overgewicht toe. Bij kinderen met een lagere sociaal economische achtergrond had de aanpak geen significant effect, zo concludeert de gemeente. De gemeente geeft als verklaring dat gezonde voeding niet de hoogste prioriteit heeft bij deze groep mensen en dan vooral bij de ouders. Zij vraagt zich af in het licht van een evaluatie van de besteding van de gelden uit de JOGG waarom de gemeente dan toch hiermee zou doorgaan. Van belang is dat de activiteiten ingrijpen op een probleem dat door de doelgroep ook zo ervaren wordt. Mevrouw Dibi (PvdA) is het eens met het eerste deel van de inbreng van mevrouw Koelmans. Zij vindt de conclusie dat het niet werkt een beetje kort door de bocht. Uit onderzoek is ook gebleken dat de aanpak van overgewicht integraal moet zijn vooral in wijken waar veel armoede heerst. Zij vindt dat het bestuur armoede aandacht moet geven. Mevrouw Koelmans (SP) merkt op dat dit nu acht jaar bestaat. Nu na die periode blijkt deze investering geen significant effect te hebben. Zij vindt het dan lastig om daarover genuanceerd te zijn. Zij staat op het standpunt dat wanneer iets niet werkt, het eenvoudigweg niet werkt. Dat is logisch wanneer de aandacht hieraan niet ingrijpt op het ervaren probleem door de doelgroep zelf. De doelgroep ervaart namelijk grotere problemen, namelijk de vraag of de huur volgende maand nog te betalen is, de kinderen die nieuwe schoenen nodig hebben, de energierekening die nog betaald moet worden, een scheiding, et cetera. Ervoor zorgen dat je kind naar school een appel meeneemt in plaats van een blikje energiedrank of een gevulde koek ligt dan niet in het aandachtsgebied van de ouders. De mensen zelf ervaren het probleem met de gezondheid zelf niet. Zij pleit ervoor vooral in te zetten op armoedebestrijding. Daar ligt wat haar betreft de kern van het probleem. Wanneer de gemeente daarop inzet verwacht mevrouw Koelmans dat het gewicht van de kinderen zal afnemen. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt of de SP een voorstel gaat doen om de middelen van JOGG te besteden om de 150.000 euro bezuiniging op armoedebeleid te repareren. Mevrouw Koelmans (SP) merkt op dat de bezuiniging op armoedebeleid niet meer in de jaarstukken staat. De bezuiniging van 150.000 euro kan gerealiseerd worden op de overhead. Die gaat niet ten koste van de mensen in Utrecht zelf. Zij maakt zich daarover niet druk. Zij zou graag andere gelden willen vinden om hiervoor een voorstel te doen. Zij vraagt de heer Van Ooijen of hij dan met de SP zal meedoen. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) doet graag mee aan alles wat de SP doet om de 150.000 euro bezuiniging te repareren. Hij roept de SP op niet te snel ervan overtuigd te zijn dat het wel kan met de overhead. Dat hield het bestuur vorig jaar een heel jaar vol, en uiteindelijk bleek dat niet te kunnen. Hij stelt in die zin ook vragen bij de 150.000 euro. Wanneer de kern het armoedebeleid is, vraagt hij de SP nog een keer of deze fractie bereid is het geld dat de SP gevonden heeft, te investeren in het armoedebeleid.
Pagina 66 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
3960
3970
3980
3990
4000
4010
Mevrouw Koelmans (SP) antwoordt bevestigend. Zij wil heel graag een extra pot geld vinden om iets met armoede te doen. Dat heeft dan geen betrekking op de 150.000 euro bezuiniging op overhead. Die bezuiniging blijft wat haar betreft recht overeind. Daar staat zij achter. De heer Stahl (Stadsbelang) oppert als idee om het overschot op de Wmo hiervoor te benutten. Mevrouw Koelmans (SP) zal nu geen concrete potten noemen. Feitelijk zal dit onderwerp 18 juni in de commissie Stad & Ruimte aan de orde komen. Zij vervolgt haar inbreng in haar termijn. Zij sluit zich aan bij de zorgen die eerder zijn geuit door andere fracties over de mantelzorgers. Bij het overschot van meer dan zes miljoen, sluit zij zich aan bij de desbetreffende opmerkingen van GroenLinks. Aangaande de huishoudelijke hulp en de vragen over hoe het gaat met de huishoudcoaches, sluit zij zich aan bij de PvdA. Met betrekking tot de maatschappelijke ondersteuning sluit zij zich aan bij GroenLinks over de huisvesting van de statushouders. Zij is blij dat nu doorgegaan wordt met de opvang van ongedocumenteerden. Bij toegankelijkheid sluit zij zich aan bij de desbetreffende inbreng van de fractie van D66. En als het gaat om toegankelijkheid en de Agenda 22 sluit zij zich aan bij de opmerkingen van GroenLinks. Zij vindt het percentage dat de communicatie begrijpelijk en toegankelijk vindt wel erg laag. Zij vindt dat dat echt anders moet. De heer Valkenburg (Student & Starter) kreeg zorgwekkende signalen over een toename van het aantal studenten met psychische problemen. Die kloppen bij een studentenpsycholoog aan. Het kan dan gaan om een burnout tot depressie of om psychische problemen die pas naar buiten komen als mensen begin 20 jaar zijn, wanneer een student op kamers woont. Student & Starter waarschuwde al eerder deze groep niet te vergeten. Studenten zijn vaak relatief fysiek gezond en worden daardoor vaak over het hoofd gezien maar kampen wel relatief vaak met psychische problemen. Eerder kreeg de commissie de toezegging dat de Buurtteams hierover contact hebben met SSH en met onderwijsinstellingen. Helaas ontvangt zijn fractie signalen dat dat niet altijd even goed gaat omdat weinig gebruik gemaakt wordt van de signalerende functie die onderwijsinstellingen zouden kunnen hebben. Student & Starter denkt dat dit een gemiste kans is. Hij vraagt daarom de wethouder waarom er zo weinig contact is met hulpverleners van de universiteit en hogeschool. Hij krijgt graag van de wethouder een toezegging hiermee nog actiever bezig te gaan. Zijn fractie vindt het belangrijk dat studenten zelfredzaam worden en dat mensen het maximale uit zichzelf kunnen halen. Daarom vroeg Student & Starter studenten met een fysieke beperking naar waar zij tegenaan liepen en wat de gemeente daaraan zou kunnen doen. Zijn fractie kreeg van deze denktank veel input. Hij noemt een aantal van die punten daaruit: de informatievoorziening op de website van de gemeente over studeren met een aandoening is zeer beperkt. Hij beschrijft zijn ervaringen met de website van gemeente Utrecht. Mevrouw Metaal (CDA) vraagt waarom de geméénte informatie moet hebben over studeren met een beperking. Zij kan zich voorstellen dat het handiger is wanneer universiteiten en hogescholen die informatie beschikbaar hebben. De heer Valkenburg (Student & Starter) is dat voor een deel eens met mevrouw Metaal. Hij zal ingaan op de vraag waarom het handig is wanneer de gemeente beschikt over bepaalde informatie. Mevrouw De Boer (GroenLinks) vraagt of Student & Starter ook onderzocht of het niet vinden van de gezochte informatie te maken heeft met dat op de website niets is gepubliceerd of dat het aan de zoekmachine zelf ligt. De heer Valkenburg (Student & Starter) vindt dat mevrouw De Boer voor een deel een punt heeft. Terugkomend op de inbreng van mevrouw Metaal merkt hij op dat informatie over de studietoeslag wél door de gemeente wordt gegeven. Die informatie is handig. Jongeren willen studeren. Studenten hebben gemerkt dat weinig informatie beschikbaar is en dat ze zelf veel moeten regelen. Gelukkig zijn studenten ondernemend en tonen ze initiatief. In Groningen bestaat een project dat is opgezet door jongeren die zelf een lichamelijke beperking hebben en willen studeren aan de universiteit. Zij wilden dan ook op kamers wonen net als iedere andere student. Hun organisatie beschikt over vrijwilligers die voor de studenten in kaart brengen wat de student nodig heeft. Op die manier hoeven studenten niet het wiel opnieuw uit te vinden en kost het ze ook niet zoveel tijd en energie om zaken te regelen en hebben ze meer tijd over om te studeren. Hij wil graag van de wethouder weten of zij bereid is om met deze organisatie in gesprek te gaan en of zij na wil gaan of de gemeente dit project zou kunnen faciliteren in Utrecht. Zijn fractie wil de wethouder bovendien vragen om de informatievoorziening voor deze groep op de website van de gemeente te verbeteren. Student & Starter vraagt aandacht voor de toegankelijkheid van Utrecht. De fractie vindt het jammer dat mensen met een fysieke beperking met de auto naar het centrum moeten komen omdat ze niet zelfstandig met de bus kunnen reizen en problemen ervaren in gebouwen als TivoliVredenburg. Hij vraagt de wethouder om op alle beleidsterrein aandacht te houden voor mindervaliden in Utrecht conform Agenda 22. Vrijwilligerswerk is een belangrijk onderdeel van de samenleving en wordt door de bezuiniging nog noodzakelijker. De ChristenUnie bracht hierover al iets in. Veel organisaties zitten om vrijwilligers te springen. Zijn fractie ontving signalen over een mismatch tussen vraag en aanbod bij vrijwilligerswerk. Hij vraagt of de wethouder daarvan op de hoogte is. Bekend is dat al heel veel organisaties hiermee bezig zijn. Student & Starter vraagt de wethouder met deze partijen om de tafel te gaan om dit te coördineren.
Pagina 67 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4020
4030
De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt welke mismatch de heer Valkenburg bedoelt welke ideeën hij daarover heeft. De heer Valkenburg (Student & Starter) noemt als voorbeeld het maatjesproject van Humanitas. Daar is een wachtlijst van vrijwilligers. U-2B Heard werkt ook met jongeren met een minder sterke sociaaleconomische achtergrond. Daar is een tekort aan vrijwilligers. Het zou mooi zijn de vrijwilligers op de wachtlijst bij Humanitas de suggestie kregen om bij het andere project aan de slag te gaan. Hij stelt het niet realiseren van 90% van de doelstellingen met de mensen op de zelfredzaamheidsmatrix aan de orde. Kwetsbare huishoudens of mensen die zich aanmelden voor de nachtopvang vallen onder de zelfredzaamheidsmatrix. Student & Starter vindt het belangrijk dat deze mensen wordt geleerd om zelfstandig te zijn en is verbaasd over deze onrealisatie van 90%. Zijn fractie vond de beantwoording van de technische vragen onvoldoende inzicht geven en verneemt graag van de wethouder of de beleidsdoelstellingen gehaald worden of niet. Worden deze mensen voldoende geholpen om zelfredzamer te worden? Verder kan zijn fractie zich aansluiten bij de vragen van D66 over het verhogen van de stash bij de coffeeshops, bij de vragen van verschillende partijen over de mantelzorg en over de jongerenraad. De voorzitter schorst de vergadering tot 21.30 uur en heropent haar voor de beantwoording door de wethouders.
4040
4050
4060
4070
Beantwoording door de wethouders Wethouder Everhardt gaat in op de Gezondheidzorg en Jeugd. Hij beantwoordt de vragen over het gokbeleid. Wanneer hij hierop als wethouder wordt aangesproken, gaat het over gokverslaving. Bij Victas is inzichtelijk te krijgen hoeveel mensen zich met vragen hierover melden. Dan is het belangrijk om na te gaan hoe de signalering verloopt bij de Buurtteams. Het is mogelijk om na te gaan en te delen met de commissie wat voor vragen daar worden gesteld, specifieke doelgroepen daarbij uitgesloten. Ingaand op de vraag over de nulmeting zet de wethouder uiteen dat Utrecht een gezondheidspeiling kent. Hij zal nagaan in hoeverre het mogelijk is om een dergelijke vraag op te nemen in de gezondheidspeiling. Hij zal nagaan hoeveel tijd en energie dit kost en welke meerwaarde de opname van de vraag hierin zal hebben. Hij zal daarover terugkomen bij de commissie. Dan zal hij ook antwoord geven op de vraag of hij dat wil doen of niet en met welke redenen. Mevrouw Dibi (PvdA) dankt de wethouder voor deze toezegging. Uit de beantwoording van de schriftelijke vragen bleek voor haar dat het college nog niet weet wat er aan de hand is. Ze doet een dringend beroep op de wethouder om inzichtelijk te maken dat het hier gaat om een gezamenlijk belang. Wethouder Everhardt vervolgt zijn beantwoording en gaat in op de vraag naar de voorraad van cannabis bij coffeeshops. Dit valt feitelijk onder de portefeuille van de burgemeester. Hij zal deze vraag met hem bespreken. Het college zal hierover terugkomen bij de commissie. Gezond gewicht is een belangrijk onderwerp. Meerdere fracties hebben hierover gesproken. In het stuk zelf staat een aantal nulmetingen uit 2010 en 2014. Zojuist kreeg hij ambtelijk de percentages aangereikt die gelden voor het JOGG-bereik. Als het gaat om JOGG zelf is een significante daling te zien. Hij benadrukt dat Utrecht uit een situatie kwam waarbij het gewicht onder jongeren alleen maar toenam. Het niet meer laten toenemen van het gewicht vergt alleen al een enorme inspanning. Te zien is dat de aanpak een verdere stijging kon voorkomen. Ook in andere steden vindt die stabilisatie plaats. De wethouder vindt dat een meerwaarde. Mevrouw Koelmans (SP) ziet graag een vergelijking met steden waarin de JOGG-aanpak er niet is en waar het gewicht is toegenomen. Wethouder Everhardt bevestigt dat hierover veel meer valt te zeggen. Hij schetst de veranderingen in de JOGG-aanpak in de loop der tijd. Hij biedt aan een expertmeeting hierover te organiseren zo dat de commissie een afgewogen oordeel kan vellen over of de meerwaarde in deze aanpak er nog steeds is voor de stad. De wethouder is van die meerwaarde nog steeds overtuigd en hij blijft de aanpak kritisch volgen. Mevrouw Tielen (VVD) dankt de wethouder voor de toezegging. Zij vraagt hem of het mogelijk is de expertmeeting te houden vóór de behandeling van het Volksgezondheidbeleid. Wethouder Everhardt merkt op dat de raad zijn eigen agenda bepaalt over de behandeling door de raad van deze nota. Hij weet dat professionals op landelijk niveau bereid zullen zijn om deze informatie met de raad te delen. Hij zal er op inzetten dat die informatie gedeeld wordt. De voorzitter merkt op dat Volksgezondheid behandeld wordt op 9 juli. Zij verneemt van de commissiegriffier dat dit waarschijnlijk in de procedurecommissie op 18 juni wordt besloten. Zij verneemt uit de commissie het voorstel de besluitvorming over deze nota over het zomerreces heen te tillen. Wethouder Everhardt stapt in zijn beantwoording over naar het jeugddomein. Als het gaat om vragen over de toekomst van de Kinderraad is te zien dat op stedelijk niveau de Kinderraad doorgaat in een andere vorm. Uiteraard is het mogelijk om Kinderraden op scholen te laten aanhaken. Ook de schakel tussen de raad en de Kinderraad zou beschreven moeten worden. De raad kan dat zelf verzorgen wanneer dat nog een omissie zou zijn. De wethouder is het eens met GroenLinks goed de ontwikkeling nu te moeten volgen. Hij zal de commissie daarvan op de hoogte houden. Hij neemt aan dat de Kinderraad de raad zal kunnen vinden. De wethouder bevestigt dat een bezuiniging is ingezet in verband met de speeltuinen. Ongeveer 2 miljoen euro blijft over aan middelen voor 20 speeltuinen die beheerd worden. Dat is 100.000 euro per speeltuin.
Pagina 68 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4080
4090
4100
4110
4120
4130
Ten tweede ziet hij een ontwikkeling in de stad waarbij een aantal van de beheerde speeltuinen op een goede manier in handen van vrijwilligers en buurtbewoners komen. Dat is een zeer zorgvuldig proces. Het college begeleidt het proces op een goede manier. Recentelijk is hier nog een onderzoek naar gedaan vanuit de universiteit. Enkele studenten verdiepten zich in een zorgvuldige begeleiding. Het college wil dat pad verder aflopen. Hij vindt de inzet zeer verantwoord. De wethouder zal de commissie proactief informeren over de ontwikkelingen. Mevrouw Dibi (PvdA) begrijpt dat dit betekent dat speeltuinen minder betaalde krachten krijgen. Dat zal als gevolg hebben dat sommige speeltuinen voor bepaalde periodes dicht moeten. Zij hoort de wethouder iets anders zeggen. Zij krijgt haar signalen uit het veld. Zij vraagt de wethouder om zich de signalen ter harte te nemen, zeker als die betrekking hebben op de krachtwijken. Het kan niet zo zijn dat bepaalde speeltuinen gaan sluiten of op bepaalde dagdelen niet open zijn bij gebrek aan beroepskrachten. De wethouder zegt dat het allemaal met vrijwilligers moet kunnen. De PvdA heeft daarover grote twijfels, zeker als het gaat om bepaalde wijken. Wethouder Everhardt ontkent dit niet. Hij zegt: “Bezuinigingen doen altijd pijn”. De terugkerende opmerking die hij maakte, heeft betrekking op de hoeveelheid geld die beschikbaar is voor de 20 speeltuinen die over zijn. Daarop is een goed regiem te zetten. Ten tweede ziet hij ontwikkelingen die plaatsvinden waarbij speeltuinen op een nieuwe en vernieuwde manier met de inzet vanuit de buurt van ook vrijwilligers de speeltuinen te benutten waarvoor ze bedoeld zijn. Hij herhaalt de ontwikkeling te zullen blijven volgen. Mevrouw Dibi (PvdA) bevestigt dat de wethouder voorbeelden noemt waar het goed gaat. Zij kent voorbeelden waar het niet goed gaat. Overvecht is daarvan een voorbeeld. Wethouder Everhardt herhaalt zijn inbreng over dit onderwerp. Hij vervolgt met in te gaan op de vragen over jongeren en activering, daarbij aanhakend aan de Kinderraad. De wethouder noemt in dit verband enkele platforms als U-2B Heard, en JijUtrecht, de cliëntenraad van de jeugdhulpinstellingen, het jongerenwerk dat betrokken is bij de activiteiten, en hij noemt het MBO-team van Buurtteams die ook gebruik maken van de jongeren. Het college blijft dit doen. De wethouder vindt dat een groot goed. De vraag naar de ambitie van Kinderrechtenstad zet de wethouder in het perspectief van Utrecht als mensenrechtenstad. Dat is gezien, erkend en is Utrecht gegund. Als het gaat om de mensenrechten zijn daarbij per definitie kinderrechten opgenomen. Hij kan zich voorstellen dat dit in de communicatie in de komende tijd expliciteerd wordt. Ook dit moet weer gezien, erkend en gegund worden. In die zin is een aanscherping mogelijk. De wethouder is van plan met enkele stakeholders op landelijk niveau te overleggen waarbij hij denkt aan de Kinderombudsman en aan de vertegenwoordiging van Defence for Children. Hij wil dan nagaan hoe het kinderrechtenverdrag werkt in gemeentelijke kaders. Hij denkt dan aan dezelfde methodiek als die gevolgd is om mensenrechtenstad te worden. Het eigen beleid wordt hierop getoetst. Het gaat niet om rapporten. Hij ontraadt de raad om daarin veel energie te steken. Hij denkt dat het zinvol is om de uitkomst daarvan in het bestuurlijke te delen om na te gaan of een kleine verandering is aan te brengen in de inzet van meer en meer beperkte middelen. De wethouder is benieuwd of Utrecht een eerste toets kan doorstaan. Ook de Kinderombudsman is zeer scherp. Hij volgt alle steden nauwgezet. Utrecht deed aan drie enquêtes mee om een inzicht te geven in de ontwikkelingen. Dit geeft de wethouder er vertrouwen in als gemeente Utrecht op de goede weg te zijn. De heer Meijer (D66) vraagt of de wethouder de rapportage van de Kinderombudsman wil delen met de raad. Wethouder Everhardt antwoordt bevestigend. De rapportage is ook gebaseerd op Utrechtse gegevens. Hij zal de link met de commissie delen. In het najaar zal een bijeenkomst gehouden worden over innovatieve ontwikkelingen. Vanuit zijn verantwoordelijkheid ziet hij mooie ontwikkelingen op het gebied van Volksgezondheid. Heel veel partijen zijn op het Sciencepark bezig met innovatieve projecten. Hij noemt in dit verband de gamingindustrie waarmee Utrecht in Nederland voorop loopt. Hij denkt dat dat een mooie versterking kan zijn van de bijeenkomst in het najaar. Dat is ook te tonen. Mevrouw De Boer (GroenLinks) vindt het heel fijn dat de wethouder dit wil. Zij hoort hem voorbeelden noemen die breder gaan dan alleen Domotica. Zij merkt op dat de boodschap goed is overgekomen dat het hier ook echt gaat over slimme technologie. Wethouder Everhardt merkte op dat de fractie van Stadsbelang een schot voor de boeg deed met zijn inbreng over schulden en schuldenproblematiek. Deze wethouder draagt hiervoor verantwoordelijkheid vanuit zijn portefeuille Werk en Inkomen. Hij voorziet dat 18 juni hierover meer informatie is uit te wisselen. De inbreng van de fractie van Stadsbelang over het fonds vond hij intrigerend. Het college werkt in het kader van de Social Impactbond ook op het gebied van armoede en schuld om te zien of er een mogelijkheid is externe financiers te vinden die iets met schulden willen doen en die de schuldenpositie van mensen zouden willen overnemen. Daarop wordt nu een voorbereiding getroffen. De wethouder vindt dat een goede weg om te bewandelen. Het college zal dit ook inzetten. De heer Stahl (Stadsbelang) merkt op dat hij het verstandig vindt hierop morgen terug te komen. Wethouder Everhardt vervolgt zijn beantwoording. Hij hoorde vanuit de VVD fractie twee onderwerpen over gezondheid. Vanzelfsprekend vindt hij veilig buiten spelen ook een belangrijk fenomeen. Hier staat jongerenwerk in den brede garant voor. Hij vraagt in dit opzicht aandacht voor de prestaties van JOU in de afgelopen jaren zoals een onafhankelijke toetsingscommissie die prestaties heeft erkend. Hij bevestigt richting de VVD dat dit een constant aandachtspunt blijft van het college. Pagina 69 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4140
4150
4160
4170
4180
4190
Aan de andere kant is gevraagd naar ervaren overlast veroorzaakt door jongeren. De wethouder bevestigt het subjectieve daarin. Dit is een lastig vraagstuk vanuit het perspectief van het gemeentebestuur. Dit heeft ook te maken met het weer. In een hele mooie zomer spelen vaak heel veel kinderen buiten en zullen veel mensen overlast van jongeren kunnen ervaren. Een dit heeft volgens de wethouder ook te maken met in hoeverre de maatschappij nog adaptief is tot jongerengedrag. Jongeren zoeken per definitie grenzen op. Als het gaat om het vinden van oplossingen is het probleem redelijk ongrijpbaar. Mevrouw Koelmans (SP) deelt dit met de wethouder. Ook zij vindt het probleem lastig. Zij vraagt of hierover objectieve gegevens bekend zijn, zoals overtredingen die geregistreerd staan bij de politie. Wethouder Everhardt verwacht dat dat zeker het geval zal zijn. Dan is wel sprake van een andere categorie. Dan gaat het om jongeren die met de politie in aanraking zijn gekomen, om jongeren die zijn voorgeleid, die bureau Halt-trajecten hebben gelopen. Ook die trajecten zijn inzichtelijk te maken. Hij benadrukt dat het hier gaat om de beleving van het gedrag van jongeren. De heer Valkenburg (Student & Starter) had bij de technische vragen gevraagd wie de mensen zijn die de overlast ervaren. Hij kreeg als antwoord dat dit niet was uitgezocht. Als antwoord op een andere technische vraag zag hij het antwoord dat het allemaal is uitgesplitst naar leeftijd, et cetera et cetera. Hij vraagt of de wethouder dat iets meer kan toelichten voor dit onderwerp. Wethouder Everhardt antwoordt dat hij dat op dit moment niet kan. Hij zal dit nader uitzoeken. Kennelijk is er een nadere duiding over wie de melders zijn en welke categorieën daaraan zijn gekoppeld. De heer Valkenburg (Student & Starter) merkt op dat bij Veiligheid zijn fractie om een nadere analyse vroeg van de inwonersenquête op het gebied van de onveiligheidsgevoelens en waar die vandaan komen, en om wat voor soort mensen het gaat. Hij hoopt dat deze vraag daarin ook wordt meegenomen. Mocht dat niet het geval zijn vraagt hij de wethouder hiervoor zorg te dragen. Wethouder Everhardt zal het eerste punt nagaan en met betrekking tot het tweede punt gaat hij na of dat mogelijk is. Mevrouw Tielen (VVD) merkt op dat de wethouder wel heel snel overging van buitenspelende kinderen naar overlast. Zij begrijpt de associatie. Ze vraagt of de wethouder herkent dat meisjes veel minder buiten spelen dan jongens en of de wethouder het net zo belangrijk vindt als de VVD dat onderzocht wordt hoe dit mogelijk is. Wil de wethouder zich inzetten om ervoor te zorgen dat ook meisjes vrij en veilig buiten kunnen buitenspelen? Wethouder Everhardt antwoordt “vanzelfsprekend”. Hij is het daarmee volledig eens. Als het gaat om het gevraagde onderzoek wil hij nagaan wat hierover bekend is. Misschien zijn daarvoor ook kwalitatieve analyses nodig of een kwalitatief gesprek met jongeren van JOU of met Sociaal Makelaars die daarop meer zicht hebben. Daarna kan het college een volgende stap nemen. De vraag naar hoe Buurtteammedewerkers omgaan met druk beantwoordt de wethouder met te wijzen op de snelle toeloop. Goed dat het Buurtteam goed gevonden is. De Buurtteams zetten een stapje bij. Het ligt aan de mate van professionaliteit of de Buurtteammedewerkers die ontwikkeling kunnen bijhouden. Hij ziet dat het hier gaat om hoogwaardige professionals die vorm geven aan de werkzaamheden. Hij zal de ontwikkeling nauwgezet blijven volgen. Momenteel vindt heel veel onderlinge feedback plaats. De openheid is er om ook kennis van buitenaf aan te trekken vanaf de tweede lijn. Die elementen zullen hierbij helpen. Hij verwacht hierover in de loop van de tijd meer informatie met de commissie te zullen delen. Over het gevraagde over het bijhouden van de mensen aan de balies bij de Buurtteams, licht de wethouder toe dat het college de hulpvragen wel bijhoudt maar niet de specifieke doelgroepen. Met betrekking tot de JGGZ is op landelijk niveau te zien bij de hele zware specialistische zorg dat daar een kleine wachtlijst ontstaat. Een gesprek vindt plaats tussen VNG en het Rijk met type branche organisaties die daarmee van doen hebben. Niet in beeld is wat Utrecht uit eigen regio terugziet op de JGGZ-wachtlijsten op (boven)regionaal niveau. De gegevens zullen in de loop van de tijd meer en meer hard worden. Het college zal de commissie proactief informeren. Naar aanleiding van de vragen van Student & Starter over de psychische vraagstukken van de studenten zet de wethouder uiteen dat de studenten niet onder de JGGZ vallen maar onder de GGZ. Daarmee komt de verantwoordelijkheid bij de zorgverzekeraars te liggen. De gemeente gaat daar niet over. Mogelijk is dat de reden waarom de Buurtteams deze link nog niet leggen. Het is nodig dit bespreekbaar te maken bij de zorgverzekeraars. De wethouder is zeer geïnteresseerd in de informatie over studenten (in spe) met een handicap. Hij staat er voor open het gesprek met hen aan te gaan. Hij zal in dit verband ook aandacht hebben voor de informatievoorziening op de website van de gemeente. Vragen die de wethouder nog niet heeft beantwoord Mevrouw Tielen (VVD) vroeg naar wat de wethouder nog meer nodig heeft van de raad om meer aandacht te schenken aan de tabakspreventieparagraaf in het Volksgezondheidsbeleid. Wethouder Everhardt had willen zeggen dat het onderwerp met naam en toenaam is genoemd in de Volksgezondheidsmonitor. Het programma rond middelen en middelengebruik op scholen wordt actief aangeboden. De scholen geven zelf aan aan welke thema's zij aandacht willen schenken. Daar zit tabak ook in. Ook in de versla-
Pagina 70 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4200
vingszorg is hiervoor aandacht. Hij stelt voor dit verder uit te diepen bij de bespreking van de nota Volksgezondheid. De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en rondt hiermee de bespreking van de onderwerpen uit de portefeuille van wethouder Everhardt af.
4210
4220
4230
4240
4250
Beantwoording door wethouder Jongerius Wethouder Jongerius dankt de commissie voor de vragen. Zij gaat in op welzijn, dus ook op diversiteit en De Bundeling en vervolgens op Meedoen naar Vermogen, dus de Buurtteams en de overschotten, de hulp bij het Huishouden, de mantelzorg en de Amsterdamsestraatweg en zij zal ingaan op de digitalisering. Welzijn Gevraagd is in hoeverre de Buurtteams en de Sociaal Makelaarorganisaties elkaar hebben gevonden. Gestart is met de Sociaal Makelaarorganisatie. Vernieuwend welzijn is vooruitgelopen op de 3D’s. Te zien is dat de Sociaal Makelaars al een tijd aan de slag zijn en dat nu goede gesprekken plaatsvinden tussen de Sociaal Makelaarorganisaties over wat zij doen en wat de Buurtteams doen. De Buurtteams ondersteunen individuele mensen en de Sociaal Makelaarorganisaties ondersteunen bij het opzetten van initiatieven en bij het stimuleren dat mensen hun activiteiten kunnen laten plaatsvinden in de voorzieningen die daarvoor in het leven zijn geroepen. In Overvecht loopt een 3D-lab om daar leerervaringen op te doen. Wat men daar aan leerervaring opdoet, wordt overgebracht aan de andere Sociaal Makelaarsorganisaties en aan de Buurtteams. Als het gaat om diversiteit en antidiscriminatie koos het college duidelijk ervoor om gezamenlijk te werken aan een inclusieve samenleving. Het college doet dat vanuit het uitgangspunt van inclusiviteit. Hieraan wordt heel hard gewerkt. Ieder collegelid voelt zich op zijn of haar terrein daarvoor verantwoordelijk en laat zich daarop ook aanspreken. Wethouder Jongerius is systeemverantwoordelijk en houdt als wethouder daarvoor een vinger aan de pols. Ze kijkt daarbij ook naar haar eigen terrein. Het college is van mening dat op een aantal punten nog zaken zijn te verbeteren, dat het nog steviger kan. In die zin kondigde het college aan, aan de slag te zijn met een “Utrecht zijn we Samen-aanpak”. Bij de introductie van dat plan vroeg de raad naar een concreter voorstel. Het college zal dat doen. 30 Juni wordt dat plan in het college behandeld. Daarna komt het plan naar de raad toe. Het college houdt onverkort vast aan het actieplan LHBT. Daarop zou nog een vervolg komen. De raad kan dat binnenkort verwachten. Agenda 22 is een onderdeel van de activiteiten in dat kader in de zin van de stimulering van Utrecht zijn we Samen. Vragen zijn gesteld over in hoeverre hieraan concrete indicatoren zijn te koppelen op alle onderdelen binnen de gemeente. De wethouder vindt dat een lastige vraag. Zij neemt die vraag mee terug naar het college om na te gaan of dit inderdaad concreter is te maken. Zij zal het VN gehandicaptenverdrag bestuderen ook om na te gaan wat Utrecht hierin al doet. Utrecht loopt behoorlijk voorop vanuit Agenda 22. Wanneer zij aanleiding heeft om te constateren dat Utrecht zaken niet doet die wel in dat verdrag staan, zal zij dat bespreken met de commissie. Het college wil uiteraard graag voorop blijven lopen. Wanneer daartoe aanleiding is, zal zij de commissie hierover een update geven. Mevrouw Dibi (PvdA) hoort de wethouder LHBT noemen. Zij is het eens met de wethouder dat Agenda 22 op zich wel goed gaat. Zij vraagt wat Utrecht doet richting migranten en discriminatie. Zij ziet daar niets van terug. Wethouder Jongerius antwoordt dat dat niet aan de orde is. Het college voert gesprekken met migranten in de stad. Zij noemt in dit kader enkele bijeenkomsten waarbij zij of het college aanwezig waren in Overvecht en in de OASE. Het college zal aan de raad een Utrecht Maken We Samenplan voorleggen. Daarin zitten veel onderwerpen, onder meer op het terrein van de versterking van de positie van allochtonen op de arbeidsmarkt. Dit gaat ook over training van frontlinewerkers en ook ook over interventies op het gebied van hulpverlening en om de vraag hoe te specialiseren. Rond radicalisering speelt momenteel een belangrijk gegeven. Op dat gebied moeten veel mensen ook getraind en geschoold worden. Zij geeft hieraan vorm samen met de burgemeester. Mevrouw Dibi (PvdA) dankt de wethouder voor deze informatie. Zij brengt in dat Art. 1 als wettelijk instrument van de gemeenten een actieplan opstelde op de fondsen die de wethouder nu noemt. Zij merkt op dat dat op zich goed is maar wel het enige. Zij vraagt of de wethouder kan toezeggen dat zij Art. 1 bij dit plan zal betrekken. Van Art. 1 leest zij hele goede artikelen. Wethouder Jongerius bevestigt dat Art. 1 nadrukkelijk betrokken is bij het schrijven van het plan Utrecht Zijn We Samen. Onlangs zat het college met ongeveer 90 instellingen om de tafel. Eén van de organisaties was ook Art. 1. Hieruit komen allerlei trekkersgroepen. Art. 1 zal een van de trekkersgroepen voorzitten en zal ook concrete acties meer uitvoeren. Zij hebben hun ideeën ook goed kunnen inbrengen. Het college voerde met De Bundeling verschillende gesprekken. Mevrouw Scally (GroenLinks) brengt het VN-verdrag onder de aandacht waarover zij nog een vraag wil stellen. Voor een deel is haar vraag beantwoord. Zij vindt het fijn dat naar dit verdrag wordt gekeken en dat ook wordt nagegaan waar Utrecht hierin verder kan groeien. Zij schaart zich achter de uitspraak van de wethouder dat Utrecht hierin graag voorop wil blijven lopen.
Pagina 71 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4260
4270
4280
4290
4300
4310
4320
Zij vroeg ook of Utrecht een pledge wil opstellen met daarin doelstellingen waarlangs Utrecht verder kan groeien op dit punt. Wethouder Jongerius deelt mee dat wanneer uit de vergelijking blijkt dat het college nog zaken vindt ontbreken, het college die zal opnemen in de brief die zij naar de commissie zal toesturen. Mevrouw Baș (D66) merkt op dat het lovenswaardig is wat de wethouder toezegt op verzoek van GroenLinks. Dat gaat veel dieper en specifiek in op Agenda 22 en het VN-gehandicaptenverdrag. De toezegging die zij vorig jaar kreeg, sluit daarop nauw aan, namelijk dat het college inzichtelijk zou maken onder welke programmaonderdelen welke activiteiten op het gebied van de Agenda 22 worden uitgevoerd en waar de leemtes zitten. Zij vraagt of de wethouder dat nog een keer kan toezeggen. Wethouder Jongerius zei dat dit een moeilijk proces is waarvan het lastig is om het helemaal inzichtelijk te krijgen. Zij neemt dit terug naar het college om te laten nagaan hoe dit verder vorm is te geven in de komende tijd. Het zou veel vergen om op elk programma op elk onderdeel uit te werken wat dat precies betekent voor Agenda 22. Zij vroeg aan Agenda 22 naar de belangrijkste speerpunten om daaraan in de komende tijd aandacht te geven. Zij zal die aan de commissie toezenden. Mevrouw Baș (D66) zit niet te wachten op nog een keer een speerpuntennotitie. Die heeft de gemeente al. Zij nam die vorig jaar door. Uit die notitie blijkt dat meerdere speerpunten domeinoverstijgend zijn. Het enige dat zij graag zou willen zien is dat de gemeente dit terugziet in haar eigen P&C-cyclus bij de verschillende programmaonderdelen. Agenda 22 gaat niet alleen over de Wmo. Agenda 22 gaat juist ook over zaken als stoeptegels, voetgangerspaden, openbare ruimten. Het lijkt haar niet zo moeilijk voor de wethouder om uit haar eigen beleidsdocument de speerpunten te vertalen naar heldere cijfers en gegevens voor de P&C cyclus. Wethouder Jongerius antwoordt de vraag te zullen meenemen om met alle wethouders mee te kijken naar hoe zij dit in het eigen programma’s hebben verwerkt en hoe ze daaraan aandacht besteden in de voorliggende stukken (De Verantwoording en de Jaarstukken) en dat dat per onderdeel op die manier zal worden duidelijk gemaakt. Met betrekking tot De Bundeling stuurde de wethouder de commissie de stand van zaken toe. Recentelijk sprak zij nog met De Bundeling. Gisteren vond opnieuw een ambtelijk overleg plaats. Dat was een bijeenkomst waarin samengewerkt is aan het gezamenlijk ontwikkeld model. Gesproken is ook over de verdeling van de middelen. Aan de gemeente is gevraagd om een en ander op te schrijven. De gemeente was penvoerder in opdracht van de instellingen die dit plan hebben vormgegeven. Gisteren is niet gezegd dat men daarmee niet verder wil. Gisteravond ontvingen de betrokkenen de afschriften van de brieven die de raad ook ontving. De wethouder begrijpt dat dit voor instellingen een verandering met zich meebrengt. De instellingen moeten nu een transitie doormaken. De gemeente begeleidt dat op een goede manier. Zij gaat ervan uit dat partijen hiermee verder zullen komen. Zij zal geen extra middelen ter beschikking stellen en/of langer uitstel geven. De wethouder vindt het belangrijk hierop druk te houden en vanuit een inclusieve aanpak een inclusieve bundeling te krijgen vanuit de belangenbehartiging van organisaties. Stichting GOUD zit aan de ene kant in een belangenbehartigingsrol en aan de andere kant zit de organisatie ook in de rol van hulpverlener. Daarin zit het verschil als het gaat om het bedrag dat aan deze stichting is toegekend. Mevrouw Tielen (VVD) vraagt naar de uitsplitsing van deze bedragen; hoeveel geld voor de belangenbehartiging en hoeveel geld voor de hulpverlening. Wethouder Jongerius antwoordt die uitsplitsing te zullen laten uitzoeken en de commissie te doen toekomen. Vragen zijn gesteld over in hoeverre de gemeente de vrijwillige inzet in percentages kan vastleggen. De wethouder blijft erbij dit moeten doen op basis van faciliteren, stimuleren en motiveren om op die manier vrijwilligers mee te krijgen. Ze gaat daarop geen taakstelling vastleggen. Het college is wel in gesprek met de universiteit en de hogeschool om af te stellen met vrijwilligers. De mismatch tussen vrijwilligers lijkt de wethouder een onderwerp dat aan de orde te stellen is bij de vrijwilligerscentrale. Wat kan die centrale doen om vrijwilligers bij de ene organisatie in te zetten bij een andere bij een ander project. Vrijwilligers kiezen op basis van vrijwilligheid. Ook de vrijwilligerscentrale kan niemand dwingen om andere activiteiten te gaan doen. Ze kunnen wel van elkaar op de hoogte gebracht worden. De wethouder kan zich voorstellen dat de vrijwilligerscentrale daarin een rol zou kunnen spelen. De vraag over de stijging op de zelfredzaamheidsmatrix neemt de wethouder als een technische vraag mee terug om daarna daarop te reageren. Het college is goed in gesprek met het Catharijnehuis. Het Catharijnehuis kijkt uit naar een andere huisvesting. De wethouder betrok hierbij ook andere instellingen. Zij vindt het van belang om goed na te gaan welke instellingen welke taken op zich nemen. De instellingen constateren dat zij voor een deel overlap hebben in doelgroepen en mensen die ze bereiken. Zij werken mee aan een plan hoe daaraan op een andere manier beter vorm te geven. Zodra ze daarover meer duidelijkheid heeft, zal zij daarover berichten. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vindt dit een goed idee van de wethouder. Hij wil graag weten wanneer de raad meer duidelijkheid krijgt. Dit is al langere tijd gaande. Hij wil graag weten wanneer het gesprek tot een afronding komt. Wethouder Jongerius deelt mee dat de instellingen de tijd hebben gevraagd. Die tijd hebben ze gekregen. Het is gebleken dat bij sommige instellingen huisvesting vrijkomt waarover ook is af te stemmen. De wethouder is van Pagina 72 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4330
plan in het najaar hierover duidelijkheid te krijgen. De instelling moet in oktober/november weten waaraan zij toe is. Ondertussen kijkt het college ook naar mogelijkheden van nieuwe huisvesting voor het Catharijnehuis. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt of het een goed idee is wanneer het college voor de jaarwisseling een brief stuurt aan de raad over de voortgang van dit dossier. Wethouder Jongerius zegt die brief toe en verwijst naar haar eerdere toezegging. Zij vervolgt haar beantwoording. Als het gaat om domotica schetst de wethouder welke aandacht daarvoor is, ook in andere beleidsvelden. Eén digitale sociale kaart zou heel mooi zijn. De wethouder weet hoe ingewikkeld dat is. Iedere andere doelgroep wil weer andere informatie uit de kaart naar boven laten komen. Zij is blij met het aantal terreinen waarop zaken in beeld komen. Wanneer dat beeld meer compleet is, is het pas mogelijk om na te gaan of een bundeling hierin mogelijk is. Zij legt zich niet vast op het toewerken naar een sociale kaart. Zij heeft geen behoefte aan het inzetten van een hele dure automatisering op dit dossier. Vragen die nog niet beantwoord zijn Mevrouw Podt (D66) vraagt hoe de wethouder denkt over de verklaring van Dordrecht en Amsterdam. Zij vraagt aandacht voor haar vragen over een basisrechtenboekje voor ongedocumenteerden.
4340
Mevrouw Metaal (CDA) merkt op dat de wethouder zei dat de Sociaal Makelaars bedoeld zijn om groepen mensen in hun initiatieven te helpen. Zij krijgt het signaal van Sociaal Makelaars dat ze nu te maken hebben met overloop van Buurtteams en daarmee ook met individuele gevallen. Hiermee reflecteert de wethouder op de bezuiniging op de Sociaal Makelaars. Mevrouw Tielen (VVD) is benieuwd wat de wethouder denkt over een moreel appel op haar in verband met huisvesting van statushouders.
4350
4360
4370
4380
Wethouder Jongerius antwoordt dat Utrecht de verklaring van Dordrecht en Amsterdam opneemt in het concrete actieplan LHBT. De wethouder zal ambtelijk laten nagaan in hoeverre het basisrechtenboekje ongedocumenteerden van LOS en STIL een aanpassing nodig heeft en het college zal ervoor zorgen dat het boekje meer verspreid wordt. Zij verwacht dat in de komende tijd nog veranderingen in aantocht zullen zijn. In antwoord op vragen over meer individuele gevallen bij de Sociaal Makelaarorganisaties antwoordt de wethouder dat het college in Overvecht bezig is met de Sociaal Makelaar en de Buurtteamorganisatie om te experimenteren en af te stemmen over hoe de samenwerkingsrelatie verder door te ontwikkelen is. Het college gaf naar aanleiding van het onderzoek aan de Sociaal Makelaarorganisatie mee dat het de taak is van die organisatie om te stimuleren dat mensen initiatieven nemen, dan wel dat zij mensen begeleiden bij het nemen van initiatieven. Sociaal Makelaarorganisaties kunnen ook een aanvraag indienen in het kader van Sociale prestatie en Dagbesteding. Die organisaties bieden dan gelegenheid om mensen op te vangen en kwetsbare burgers een aanbod te doen. Zij doen dat niet vanuit hun Sociaal Makelaarsfunctie. Als voorbeeld geeft zij de Eet Meegroepen die opgezet worden in buurthuizen. Dit vindt plaats in het kader van dagondersteuning en wordt vanuit de Wmo-gelden bekostigd. Het gevraagde morele appel in verband met de huisvesting van statushouders, beantwoordt de wethouder met op te merken dat zij op dit gebied samenwerkt met wethouder Jansen. De afspraak tussen de beide wethouders is om regelmatig afstemming te organiseren. De wethouder is zeker op zoek naar nieuwe mogelijkheden voor huisvesting van statushouders. Meedoen naar Vermogen Wethouder Jongerius gaat in op het overschot van 6,6 miljoen euro. Dit kon de raad niet verrassen omdat dit al was opgenomen in enkele rapportages van het college. In tegenstelling tot het afgelopen jaar zal Utrecht in dit jaar en komende jaren geen afzonderlijk geld meer hebben voor prestatieveld 6. Dat is nu ondergebracht in het totale Wmo-budget. Nu gaat het om een eenmalig overschot. Dat is tijdelijk geld. Enkele voorstellen die de commissie deed, leken op structurele voorstellen. Dat is geen goed plan. De wethouder merkt op dat de commissie deze Meicirculaire heeft gelezen. De gemeente krijgt te maken met zwaar weer. Daarnaast is een aantal getallen nog onzeker, bijvoorbeeld over de mensen die in de systemen zitten. Onzeker is ook hoeveel bijdrage van het Rijk te verwachten is. Het Rijk haalt ook weer geld weg over 2015. De situatie is te onzeker om te kunnen zeggen dat het bedrag van 6 miljoen euro opnieuw over zal zijn in het komende jaar. De raad vroeg de wethouder ook zuinig om te gaan met de middelen van 20 miljoen euro voor de bestemmingsreserve. Zij heeft de opdracht van de raad zo opgevat dat zij daarmee ook zuinig om moet gaan. Zij wil binnen haar eigen budget geen tekorten organiseren om vervolgens te belanden bij deze bestemmingsreserve. In de komende tijd zal het college opnieuw rapporteren over de stand van zaken met betrekking tot de financiën. Het is de wethouder er niet om te doen geld over te houden, maar zij wil zeker weten dat ze uitkomt met de middelen die voorhanden zijn.
Pagina 73 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4390
4400
4410
4420
4430
4440
Mevrouw Tielen (VVD) merkt op dat het nu het derde jaar op rij is. In 2012 ging het om 3,5 miljoen, in 2013 4,5 miljoen en in 2015 is het ruim 6 miljoen euro. Zij stelt voor hiervan te leren door terug te kijken. De vraag die de VVD en de PvdA de wethouder stelde was inzicht te geven over de afgelopen drie jaar over het aantal ingediende aanvragen voor de Wmo-verstrekkingen, het aantal afgewezen aanvragen, het aantal toegekende, et cetera. Zij denkt daarbij aan clustering van soorten aanvragen, zoals trapliften en dergelijke. Zij wil graag de toezegging van de wethouder hierin enig inzicht te krijgen. Wethouder Jongerius licht toe dat in het afgelopen jaar geld overbleef omdat de gemeente op een andere manier bestedingen deed. De vraag is of dit volgend jaar ook zo is te regelen. Zij gaat er niet vanuit dat dit jaar het aanbestedingstraject zo zal lopen als vorig jaar. Gevraagd is naar een overzicht van de afgelopen drie jaar. Zij kan zich voorstellen dat de raad dit wil hebben. Zij zal dat geven voor zover mogelijk en daarvan leren. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt of dat overzicht voor het einddebat naar de commissie kan toekomen. Wethouder Jongerius antwoordt te verwachten dat dit niet voor 30 juni rond zal zijn. Voor 2015 zal het overschot er niet meer zo uitzien. Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt of het overzicht voor de begroting kan komen. Wethouder Jongerius zal zich inspannen om te onderzoeken wat mogelijk is. Wanneer het mogelijk is, zal zij erop aansturen dat zij het overzicht vóór de begrotingsbehandeling kan leveren. Zij kan zich ook voorstellen dat de informatie in grote lijnen wordt geleverd. Mevrouw De Boer (GroenLinks) hoorde mevrouw Tielen vragen in kaart te brengen wat is toegezegd en wat is afgewezen en waar het geld aan uitgegeven is. Zij verwacht dat dat niet zó ingewikkeld is dat dit maanden moet duren. De heer Stahl (Stadsbelang) vraagt of hij ervan mag uitgaan dat de gemeente dit nog steeds op schrift stelt. Of gaat het hier om geautomatiseerde systemen. Wanneer dat laatste het geval is, verwacht hij dat deze informatie zo uit de computer kan komen. Wethouder Jongerius kan niet overzien of dit snel uit de computer kan komen. Zij kent dit als ervaringsdeskundige, als leidinggevende. Zij weet niet of dit ook mogelijk is op het terrein van de verstrekkingen van hulpmiddelen. Zij houdt vast aan haar toezegging dit eerst te willen onderzoeken. Wanneer het snel uit te draaien is, kan zij deze informatie ook op korte termijn leveren. De heer Stahl (Stadsbelang) doet de suggestie dat de wethouder een beroep doet op de ambtelijke ondersteuning. De heer Van Leeuwen (ambtelijke ondersteuning Meedoen naar Vermogen) deelt mee dat momenteel niemand in de zaal aanwezig is van de afdeling Werk en Inkomen. Bij die afdeling worden deze systemen bijgehouden. Hij denkt dat op hoofdlijnen gegevens te verstrekken zijn. Hij kan de mate van voor 30 juni te leveren gedetailleerde informatie niet goed schatten. Wethouder Jongerius vervolgt haar beantwoording. Gevraagd is naar een overzicht van de (on)gegrond verklaarde bezwaarschriften en hoe het zit met de huishoudcoaches bij de hulp in de huishouding. De wethouder wil de commissie na de zomer schriftelijk hierover rapporteren. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vraagt of haar rapportage zal ingaan op alle vragen die betrekking hebben op de huishoudelijke hulp. Wethouder Jongerius verneemt desgevraagd dat de heer Van Ooijen (ChrsitenUnie) doelt op zijn vragen over de lichte toets. Hij vraagt of de wethouder die vragen ook zal meenemen. Het verschil tussen ja en nee, is de tijd die nodig is om een en ander te regelen. Om die reden stelde hij zijn vraag. Wethouder Jongerius antwoordt dat zij de bezwaarschriften kan laten zien, wat daaraan (on)gegrond aan verklaard is, welke aanvragen zijn ingediend en hoeveel daarvan (aanvullend) zijn toegekend. Daarnaast lopen er een aantal beroepszaken. Daaruit kan zij nog geen uitgebreide lijn halen, behalve dan dat de goedgekeurde beroepszaken niet afwijken van het beleid. Zij kan zeggen hoeveel mensen gebruik hebben gemaakt van de toelage voor hulp bij het huishouden, hoeveel mensen gebruik hebben gemaakt van de huishoudcoach. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) had gevraagd in hoeverre de lichte toets is ingevoerd en of de gemeente alleen de zware toets toepast: wie wel en wie niet 78 uur per jaar krijgen. In hoeverre is hierover gesproken met belanghebbenden, wat is de reactie daarop en kan die informatie ook richting de raad komen? Hij houdt misverstanden voor mogelijk in de verwachtingensfeer. Wethouder Jongerius antwoordt dat Utrecht de lichte toets toepast voor HBH. De heer Van Ooijen (ChristenUnie) verzoekt het college gauw in gesprek te komen met de verschillende belanghebbenden die de raad bestoken met de vraag hoe het mogelijk is dat de mensen die zo nauw betrokken zijn bij de gemeente Utrecht verzoeken om de toepassing van een lichte toets. Hij heeft de indruk dat er iets moet zijn waardoor mensen ervan overtuigd zijn dat Utrecht geen lichte toets hanteert. Hij adviseert de wethouder daarover in gesprek te gaan, dit op te helderen en aan de raad verslag uit te brengen over waarom dit mogelijk is. Wethouder Jongerius lijkt het goed om met deze partijen in gesprek te gaan om na te gaan of het college hieronder iets anders verstaat. Zij zal dit gesprek aangaan.
Pagina 74 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4450
4460
4470
4480
4490
4500
Over de Wtcg-CER-gelden ontving de commissie een raadsvoorstel. De wethouder kan zich voorstellen op basis daarvan het gesprek te gaan voeren. Zij gaat daarop nu niet uitgebreid in. Met betrekking tot de inzet op de mantelzorg vindt het college het van belang om de mantelzorgers te versterken. Voor volgend jaar is 700.000 euro uitgetrokken. De uitvraag bij de instellingen voor dat geld loopt momenteel. Dat betekent dat het college extra voorzieningen gaat organiseren voor de mantelzorgers. Mantelzorgers kunnen ook gebruik maken van de toeslag voor hulp bij het huishouden voor een bedrag van 10 euro. Het college zal daaraan binnenkort extra aandacht gaan geven. Zij benaderde in eerste instantie mensen die al hulp in het huishouden hebben. De ChristenUnie stelde een vraag over eenzaamheid. Utrecht scoort lager dan de G4. De heer Van Ooijen heeft gelijk wanneer hij zegt dat Utrecht daarover bescheiden mag zijn. Het is niet goed dat eenzaamheid voorkomt. De 2% stijging is een punt van aandacht voor het college. Gevraagd is ook of de digitalisering goed toegepast wordt in de organisatie van de gemeente. Ook dat vindt de wethouder van belang. Ze kijkt daarin mee. De gemeente geeft ondersteuning aan een aantal organisaties. Zij denkt hierbij aan het wijkbedrijf 3.0. Die stichting ontving middelen in het kader van sociale prestatie en dagbesteding. Het college is op zoek naar in hoeverre Utrecht in aanmerking komt voor Europees geld. Het college is met G4-gemeenten in overleg om middelen te ontvangen via het ministerie van SZW voor kwetsbare ouderen. Zij zet er op in dat alle dienstverleners hun verantwoordelijkheid nemen. Dat is niet alleen de gemeente. Dat zijn ook de banken en alle andere vertegenwoordigers in de stad die met digitalisering werken. Het college zou graag het gesprek nader voeren met het bedrijfsleven om te stimuleren dat ook het bedrijfsleven hierop energie en inzet pleegt. De I&A-medewerkers verzorgen de ondersteuning van de Buurtteammedewerkers bij het invullen van formulieren. De wethouder hoorde de vragen goed over de website van de gemeente die niet goed functioneert. Zij neemt aan dat hiervoor ook aandacht is gevraagd bij haar collega wethouder Geldof. Het is van belang dat iedereen kan vinden wat hij op de website zoekt. Zij ziet haar rol op dit terrein breed. Zij voelt zich verantwoordelijk voor het bevorderen dat dit in het college aan de orde wordt gesteld, maar ook in de stad en dat de stad dat ook gemeentebreed oppakt. Zij ziet het ook als een aanmoediging dat de commissie dit zo duidelijk als een belang naar voren brengt hiermee verder te gaan. Mevrouw Baș (D66) is ontzettend blij met deze toezegging van de wethouder. Zij merkt ook dat de wethouder met ontzettend veel passie uiteenzet wat zij aan geld wil binnenhalen. De essentie van haar verhaal is niet zelf de regie te gaan nemen in het bedenken en in het vinden van potjes. Zij opteert voor het aangaan van de samenwerking met organisaties die zich al bundelden in het Leven en Lerenprogramma met daarbij de wijkbedrijven, bibliotheek, Mira Media, Taal doet Meer, Stichting Lezen en schrijven et cetera. Daarbij hebben de bedrijven zelf projectsubsidies en komen zij nu tot de ontdekking dat zij de gemeente graag als samenwerkingspartner zien. Hoe ziet de wethouder dat? Mevrouw Dibi (PvdA) vraagt de wethouder de regie te nemen als het gaat om de gaten die gaan vallen vanuit alle informatie die boven tafel is gekomen in de uitvoering van de motie. Zij spreekt dan ook over het financiële deel. Zij vraagt het college een plan van aanpak voor te leggen. Wethouder Jongerius zet uiteen dat het college op 26 mei de commissie een brief stuurde over de stand van zaken in de digitalisering. Zij kan zich voorstellen dat de commissie die brief afzonderlijk agendeert. Natuurlijk stimuleert het college dat partijen met middelen met elkaar in contact komen. Dat is ook de taak van de gemeentelijke organisatie. Zij beschouwt de reactie uit de commissie als steun om de rol van die ambtelijke organisatie nog een keer extra onder de aandacht te brengen. Daarnaast zet het college zich in om extra middelen te verwerven via Europa en SZW. Mevrouw Metaal (CDA) merkt op dat deze partijen al heel goed samenwerken terwijl de wethouder spreekt over het bevorderen van de samenwerking. Zij hoorde uit de raad een vrij brede oproep om vooral op de eigen begroting te gaan kijken hoe eentiende van de Utrechtse bevolking die laaggeletterd is en digibeet beter te betrekken bij de Utrechtse samenleving. Zij hoopt op meer enthousiasme bij de wethouder. Wethouder Jongerius begrijpt dat de raad haar vraagt hiervoor middelen beschikbaar te stellen. Zij heeft die middelen op dit moment niet. Wanneer de commissie voorstelt waar zij deze middelen vandaan kan halen, ziet zij dat graag. Zij vindt het van belang ondersteuning te geven op het gebied van digitalisering. De heer Stahl (Stadsbelang) vindt dat het plan in samenhang moet zijn met de bestaande organisaties. Hij beseft dat er grijze gebieden zijn. Hij wil dat er één verbinding ontstaat waardoor het mogelijk is om samen te werken om de mensen die het nodig hebben het gereedschap te geven. Dat geld is voorhanden. Hij wijst op het Wmo-geld. Hij vindt het een mooi initiatief om uit het overgebleven Wmo-geld middelen beschikbaar te stellen. Wethouder Jongerius vervolgt haar beantwoording met in te gaan op de Amsterdamsestraatweg. Gevraagd is in hoeverre daar gebruik gemaakt wordt van Europese middelen. Het geld voor de eerste fase is rond. Daarmee wordt ook gewerkt. Dat werpt ook zijn vruchten af. De Amsterdamsestraatweg wordt steeds veiliger. Momenteel wordt de aanvraag voor de tweede fase uitgewerkt. Daarbij wordt ook gekeken naar Europees geld. Nog niet beantwoorde vragen Pagina 75 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4510
De heer Van Ooijen (ChristenUnie) vroeg naar de positie van de doelgroep van de CG-raad die te maken heeft met allerlei veranderingen beter in kaart te brengen. Misschien interpreteerde de wethouder dit als hoort dit bij de Wtcg-CER-gelden. Daar hoort het ook een beetje bij, maar hij vraagt het ook afzonderlijk. In hoeverre is er echt in beeld wat er gebeurt in de portemonnee van mensen die bij andere aanbieders zorg krijgen die te maken hebben met andere eigen bijdragen. Hij wil graag de effecten daarvan in beeld krijgen. Hij vraagt de wethouder dat beeld te geven. Hij brengt zijn vragen over de procesbrief onder de aandacht in verband met de afspraken die destijds gemaakt zijn met staatssecretaris Teeven. Bovendien vroeg hij in hoeverre zicht is op en of er geld afkomstig zal zijn van de Europese commissie voor de Amsterdamsestraatweg. Wanneer Utrecht dat geld niet krijgt, had Utrecht een ontwikkelstrategie van twee jaar waarbij niet duidelijk is wat het vervolg zal zijn. Hij vroeg ook in hoeverre de middelen uit de pot van 400.000 euro hieraan zullen worden besteed. Het gaat hem dan om de middelen die nu geïntensiveerd zijn voor Veiligheid in de Voorjaarsnota. Mevrouw Baș (D66) stelde nog een vraag over taalniveau en standaarden waarmee de gemeente werkt als het gaat om de gemeentelijke communicatie, niet zijnde de website. Het gaat haar om communicatie via papier. De vraag is of de standaarden mogelijk te laag gesteld zijn en wat de gemeente moet doen om die bij te stellen.
4520
4530
4540
Wethouder Jongerius licht toe dat het ingewikkeld is om de doelgroep in beeld te brengen. Zij denkt dan eerder aan het inkomensplaatje van een aantal mensen - een soort van steekproef. De vraag is dan wat het effect is van alle regelingen die nu op mensen afkomen. Het mooiste zou zijn om dit in samenwerking met andere gemeenten te doen. Dan is een opdracht te geven aan een van de universiteiten om mee te kijken in het nagaan wat er met de doelgroep gebeurt. Zij kan zich voorstellen dat dit teruggelegd wordt in het overleg met de G4. Zij houdt het voor mogelijk dat ook VWS geïnteresseerd is hierop beter zicht te hebben. In het licht van de brief rond bed, bad en brood kan de wethouder het bedrag nog niet geven. Momenteel zijn gesprekken gaande met de heer Dijkhof samen met de VNG. Daarbij is ook deze wethouder betrokken. De eerste gesprekken lopen. Het college vraagt hierop snel zicht te krijgen. In antwoord op de vragen met betrekking tot de Amsterdamsestraatweg zet de wethouder uiteen dat hard gewerkt is aan de vormgeving van de ontwikkelstrategie. Dat is nu gaande. De resultaten zijn momenteel merkbaar. Het is nu van belang de aanvraag te doen in het kader van de Europese middelen. Dan weet het college of het die middelen daadwerkelijk binnenhaalt. De wethouder gaat daar vooralsnog vanuit. Als het gaat om de 400.000 euro in de begroting voor veiligheid hebben die middelen betrekking op een bredere taak. De wethouder vermoedt dat ook de Amsterdamsestraatweg hiervan iets zal merken. De fase 1 van de ontwikkeling van de Straatweg wordt helemaal gedekt in het plan dat al is goedgekeurd en dat momenteel draait. Wanneer blijkt dat het taalniveau te hoog is, moet het college daaraan aandacht besteden. Zij verneemt ambtelijk dat de gemeente Utrecht het taalniveau B1 hanteert voor de gemeentelijke communicatie. Op dat niveau worden alle brieven getoetst. Mevrouw Koelmans (SP) neemt aan dat 58% dat niveau beheerst. Toch vindt 58% de gemeentelijke informatie toegankelijk. Wethouder Jongerius vermoedt dat in de percentages een fout is geslopen en dat het niet gaat om 58% maar om 85%. Dat percentage is genoemd in de beantwoording van de schriftelijke vragen. De voorzitter recapituleert de gedane toezeggingen en sluit hiermee de vergadering van de commissie Mens en Samenleving over de Voorjaarsnota en de jaarstukken omstreeks 23.00 uur.
Pagina 76 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Toezeggingen bij de behandeling van de Voorjaarsnota van de wethouders en de burgemeester
4550
Gedaan op 15, 17 en 18 (middag) juni 2014
Toezeggingen wethouder Everhardt VJN/Ver. 18 juni 2015 Werk & Inkomen - Armoedebeleid. De wethouder komt in september met voorstellen naar de commissie (=herhaalde toezegging). \ -
Dress for succes. De wethouder komt in september met de uitkomst van de gesprekken met deze organisatie.
-
Onderzoek Basisinkomen. De wethouder zal in september een concreet voorstel met de raad delen.
-
Sectorplannen. De wethouder zal de commissie in oktober nader informeren.
-
Effectiviteit werkgeversservicepunt. De wethouder gaat na hoe de serviceverlening ervaren wordt en koppelt dat rond de PGB terug naar de commissie.
-
Klanttevredenheidsonderzoek W&I. De wethouder gaat hier naar kijken en komt daar rond de PGB-behandeling op terug.
-
Bezoek UW. De wethouder koppelt zij bevindingen in oktober terug naar de commissie.
-
Indicatoren pag. 121/122. De wethouder gaat de prestatie- en effectindicatoren beter in lijn met elkaar brengen.
-
Voorlichting W&I/buurtteams. De wethouder zal de commissie informeren over de wijze van voorlichting door de buurtteams welke voorheen bij W&I plaatsvond.
4560
4570
Toezeggingen wethouder Jongerius VJN/Ver. 17 juni 2015 4580
Welzijn Diversiteit en anti-discriminatie. De wethouder stuurt het plan ‘Utrecht zijn we samen’ binnen enkele weken naar de commissie.
Cliëntenraden. De wethouder verstrekt de commissie een uitsplitsing van de bijdrage voor belangbehartiging en hulpverlening van de stichting Goud.
Stijging op zelfredzaamheid matrix. De wethouder komt terug op deze technische vraag.
4590
Pagina 77 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Meedoen naar vermogen Overzicht WMO-budgetten. De wethouder gaat voor de PGB-behandeling een overzicht te verstrekken van de aanvragen, afwijzingen en toekenningen m.b.t. de WMO-gelden over de afgelopen 3 jaar.
Beschrijving effecten van regelingen op Wtcg-doelgroep. De wethouder zal in haar G4-overleg nagaan of de vraag daar ook speelt en of gezamenlijke kan worden opgetrokken om inzicht te krijgen wat het doet voor personen.
Agenda 22 en het VN-gehandicaptenverdrag. De wethouder komt terug bij de commissie als het VN-verdrag activiteiten benoemd waarop in Utrecht nog niet wordt ingezet.
Catharijnehuis. Opvang dak- en thuislozen. De wethouder komt voor het einde van het jaar met een brief.
Basisrechtenboekje ongedocumenteerden. De wethouder gaat het boekje updaten en verspreiden onder organisaties.
Bezwaarschriften huishoudelijke hulp. De wethouder zal voor de PGB-behandeling een overzicht verstrekken van de aantallen ingediende bezwaarschriften. Daarbij wordt o.a. inzicht verstrekt in de gegrond en ongegrondverklaring, de huishoudtoelage, het gebruik van de huishoudscoach.
Lichte toets. De wethouder komt bij belanghebbenden terug op de lichte toets en de onduidelijkheid welke daar over heerst.
4600
4610
Toezeggingen wethouder Everhardt VJN/Ver. 17 juni 2015 Volksgezondheid Gokverslaving. De wethouder gaat bekijken of en hoe in de Gezondheidsmeting een nulmeting gokverslaving kan worden opgenomen.
Coffeeshops. De wethouder treedt in overleg met de burgemeester over de vragen over coffeeshops (met 500 gram en meer voorraad) en komt daar op terug.
Meerwaarde JOG-aanpak. De wethouder zegt toe een expertmeeting op dit onderwerp voor te bereiden, die zal plaatsvinden voor behandeling van het raadsvoorstel Volksgezondheid.
Organisatie Wheel en Deal. De wethouder is bereid het gesprek met de studenten organisatie aan te gaan.
Kinderrechtenstad. De wethouder heeft direct na de zomer een overleg met de betrokken partijen (zoals Defence for Children), bekijkt mede op basis daarvan of de stad een toets in die richting kan doorstaan en komt daarna terug naar de commissie.
Subjectieve beleving jongerenoverlast. De wethouder gaat na of een nadere duiding van de signalen en realisatiecijfers (uit de verantwoording) te geven is.
4620
4630
Pagina 78 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Buitenspelen. De wethouder gaat na wat we als organisatie weten van de signalen m.b.t. het niet-buitenspelen van meisjes en komt op basis daarna evt. met een kwalitatieve duiding.
Kinderraad. De wethouder zal de gevolgen van de bezuiniging monitoren.
Speeltuinen. De wethouder zal de gevolgen van de bezuinigen monitoren.
4640
Toezeggingen wethouder Jongerius VJN/Ver. 17 juni 2015 Cultuur Tivoli Vredenburg. De wethouder zal de commissie na het zomerreces informeren over de vormgeving van het onderzoek naar de efficiency-verbetering van Tivoli Vredenburg.
Cultuurvoorzieningen Leidsche Rijn Centrum. De wethouder zal in het najaar de drie in ontwikkeling zijnde plannen aan de raad voorleggen.
Eenduidig aanspreekpunt evenementen. De wethouder neemt hierover contact op met wethouder Kreijkamp en de burgemeester en koppelt de resultaten terug naar de commissie.
Subsidie RTV Utrecht. De wethouder zal de commissie inzicht verstrekken in de besteding van de verstrekte subsidie.
Internationale agenda. De wethouder zal de commissie de agenda op korte termijn toesturen.
Trappen Stadskantoor. De wethouder zal de mogelijkheid van het gebruik van de trappen onder de aandacht brengen bij de grote culturele instellingen.
Verantwoording publieksbereik en klanttevredenheidsonderzoek. De wethouder zal deze items als opdracht in het nieuwe cultuurconvenant meenemen.
4650
4660
Participatie en wijkgericht werken Wijkraadadviezen. De wethouder is bereid om waar mogelijk wijkraadadviezen te linken aan relevante raadsvoorstellen en zal daarover o.a. met de griffie afspraken maken.
Participatietrajecten. De wethouder zal de leden van de raad, al dan niet via de collegecollega’s, actief uitnodigen tot deelname aan participatietrajecten.
Gebiedsontwikkeling door derden. De wethouder zal bij de collega’s aandacht vragen om ook bij derden die aan gebiedsontwikkeling aan te dringen op participatie.
Participtiegraad. De wethouder komt in het najaar bij de commissie terug op het bevorderen van de participatiegraad van mensen uit wijken met een lage sociaal-maatschappelijke status.
4670
Pagina 79 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Overzicht Domotica. De wethouder zal in het najaar een bijeenkomst organiseren om met de commissie in gesprek te gaan over domotica.
Toezeggingen wethouder Kreijkamp VJN/Ver. 17 juni 2015 4680
Onderwijs Vroegtijdige Voorschoolse Opvang. De wethouder komt, in overleg met de schoolbesturen, na de zomer met een visie.
Stadsgesprek voortijdige schoolverlaters. De wethouder is bereid om samen met de raad een gesprek voor te bereiden
Thuiszitters. De wethouder zal de verschillende definities van het begrip naast elkaar leggen en de commissie daarover informeren.
Betrokkenheid scholen bij oorlogsmonumenten. De wethouder zal hierover in zijn overleg met de schoolbesturen aandacht voor vragen en daarover bij de commissie terugkomen.
4690
Bibliotheek Locatie Bibliotheek. De wethouder zal rond het slotdebat met een locatie naar buiten komen.
Toezeggingen wethouder Kreijkamp VJN/Ver. 15 juni 2015 4700
Financiën Schuldenopbouw. De wethouder zal in de PGB inzicht geven in de opbouw van schulden. De wethouder komt daar ook op terug bij de Subcommissie.
Buurtbudgetten. De raad wordt betrokken in het participatief traject met de bewoners.
Oninbare heffingen en belastingen. De wethouder gaat bekijken of en hoe daar bij de Verantwoording inzicht in gegeven kan worden.
Toezeggingen Wethouder Geldof VJN/Ver. 15 juni 2015 4710
Organisatievernieuwing Motie 42 (max. 30% flexwerkers bij KCC). De wethouder zegt toe zich bij de PGB in te zetten voor middelen ter dekking van de verdere uitvoer van de motie.
Aanpak schijnconstructies/naleving CAO. De wethouder komt hier, na overleg met de portefeuillehouder inkoop, op terug bij de commissie.
Toegankelijk website en meldingen. De wethouder komt na de zomer met een voortgangsrapportage. De wethouder komt daarbij ook terug op de wijze waarop wordt omgegaan met meldingen.
Pagina 80 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
Pleinen. De wethouder gaat de raad over een maand rapporteren over de opbrengst van pleinen en de evt. participatie daarbij van raadsleden. Ook de mogelijkheid voor burgers om een plein aan te vragen komt daarbij aan de orde.
Diversiteit. De wethouder zal daarover voortaan in de paragraaf bedrijfsvoering terugkoppeling over doen.
Payrol-constructies. De wethouder zal, mede na overleg met de vakbonden, bij de PGB hierop rapporteren.
Openstelling. De wethouder komt in september terug op het verzoek tot openstelling van de ambtelijke dienstverlening op zaterdagochtenden.
Ziekteverzuim. De wethouder zal de commissie voor het slotdebat inzicht verstrekken in de kosten van het ambtelijk ziekteverzuim en daarbij een uitsplitsing doen in niveaus/types/afdelingen.
Plein laagdrempelige digitale vaardigheden. De gemeente organiseert een plein, de werkwijze van ‘Den Haag’ zal daarbij ingebracht worden.
Communicatie regelingen. De wethouder neemt de zorgen over communicatie over regelingen, subsidies en uitkeringen mee terug naar de collega’s in het college.
4720
4730
Toezeggingen Burgemeester VJN/Ver. 15 juni 2015 4740
4750
Openbare Orde en Veiligheid Sluitingstijden. De burgemeester komt voor het zomerreces met voorstellen over verplichte sluitingstijden op de ASW. (herhaalde toezegging).
Radicalisering. De burgemeester komt terug op het beter bereiken van vrouwen, o.a. via Lady Fit.
Prostitutie. De burgemeester neemt het verzoek om een onderzoek naar werkplekken voor prostitués mee terug in het college en rapporteert daarover voor het slotdebat.
Veiligheidsbeleving. De commissie ontvang op korte termijn een brief over de veiligheidsbeleving en een onderzoek daarna.
Fietsendiefstal. De commissie ontvang op korte termijn een brief over de aanpak van fietsendiefstal.
Elektronisch stemmen. De burgemeester komt terug op de mogelijkheid over de eventuele deelnamen aan de ‘pilot elektronisch stemmen’.
Amsterdamse Straatweg. De burgemeester komt in overleg met wethouder Jongerius terug op de inzet van middelen voor de ASW, en de alcohol- en snelheidshandhaving.
Pagina 81 van 82
Griffie Gemeenteraad Utrecht Verslag openbare behandeling van de Voorjaarsnota Commissie Mens & Samenleving d.d. 15 en 17 juni 2015
4760
Huiselijk geweld. De burgemeester komt terug op de discrepantie in de cijfers van het Algemeen Dagblad en Binnenlands Bestuur.
Toezeggingen wethouder Jansen VJN/Ver. 15 juni 2015 Sport Zelfbeheer sportcomplex. De wethouder zal voor de PGB een overzicht aanleveren van sportcomplexen waarop mede- of zelfbeheer mogelijk kan zijn.
4770
Aanpak achterstallig onderhoud sportcomplexen. De wethouder zal voor raadsbehandeling van de VJN een planningsoverzicht aan de raad sturen.
Netwerk ‘Vitaal plus’ (Amendement 22). De wethouder is, afhankelijk van de uitkomsten van de resultaten, te bekijken of uitbreiding van het netwerk mogelijk
Pagina 82 van 82