VAN EN VOOR MENSEN MET EEN HART- OF VAATZIEKTE Regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

VAN EN VOOR MENSEN MET EEN HART- OF VAATZIEKTE Regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

Heel Nederland één 6 minutenzone Zo raakt u buikvet kwijt Dress Red Day en Wereldhartdag Kaas: vette hap of bron van calcium

September 2013

advertenties binnenvoor

COLOFON

INHOUD

Regionieuws Noord-Holland boven het Noordzeekanaal verschijnt één keer in de drie maanden.

Voorwoord

2

Heel Nederland één 6 minutenzone

3

Correspondentieadres: Regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal Pietie Snoodijk-de Klerk Noorderkade 516 1823 CJ Alkmaar tel.: 072-5122307 e-mail: [email protected]

Braderie in Obdam

5

Diagnostiek en behandeling beroerte

9

Lekker en gezond

10

Terugdringen tabaksverkooppunten

11

Antwoorden zoutquiz en zoutweetjes 13 Contributie Minimaal € 20,- per jaar. Contactpersoon Lotgenotencontacten: Adri Drubbel tel.: 020-6910782

Meldpunt antistolling

14

Wat het hoofd met het hart doet

16

Zo raakt u buikvet kwijt

17

20-jarig bestaan Cardiobezoekgroep 18 Contactpersoon reanimatiecursussen: Hans Anderson tel.: 072-5715130 / 06-53296474 Website: www.hartenvaatgroep.nl Layout en druk Nolin Uitgevers B.V. www.nolin-binnenhofprojecten.nl De uitgever en de vereniging zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Niets uit deze uitgave mag worden gekopiëerd en/ of verspreid zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en/of de vereniging.

Statines

24

Weet u het antwoord?

26

Kaas: vette hap of bron van calcium

27

Dress Red Day en Wereldhartdag

30

Zelfmanagement

31

Paddenstoelenpasta

32

Invloeden op antistollingsmiddelen

33

Kookworkshop

33

ROW patiëntendag

34

Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

1

VOORWOORD Beste mensen, De zomer is weer ten einde. Hopelijk hebt u kunnen genieten van mooie dagen en lekker buiten bewegen. Bewegen is belangrijk, dat vindt u ook in dit nummer van ons regioblad weer terug. Het regioteam heeft deze zomer niet stil gezeten. De ziekenhuisbezoeken in Hoorn en Alkmaar aan de harten vaatpatiënten zijn gewoon doorgegaan. In Hoorn heeft men zelfs het 20-jarig bestaan van de bezoekgroep gevierd. Hierover leest u meer in dit blad. We hebben behalve een nieuwe voorzitter, zoals u in het vorig nummer heeft kunnen lezen, nu ook een nieuwe penningmeester en een nieuwe leefstijlcoördinator. Met deze versterking zijn wij heel blij. Er zijn nog vacatures voor een webmaster, een redacteur voor dit regioblad, een sportief ingesteld persoon voor het versterken van de leefstijlleden en iemand die het regiosecretariaat op zich wil nemen. Hebt u interesse voor één van deze vacatures en wilt u uw steentje bijdragen aan ons regioteam, meldt u dan aan op: [email protected]. Wij hopen dat u met plezier en interesse ons regioblad leest. Hebt u een bijdrage voor dit blad, laat het ons weten. Het is tenslotte van- en voor ons allemaal. De redactie


2

HEEL NEDERLAND ÉÉN 6 MINUTENZONE De Hartstichting wil van Nederland één grote 6-minutenzone maken. Een 6-minutenzone is een gebied waar het mogelijk is om binnen 6 minuten alle handelingen uit te voeren die nodig zijn bij een hartstilstand. Daarmee is de overlevingskans te verhogen naar 25%. Jaarlijks krijgen 15.000 a 16.000 mensen een hartstilstand. Dat betekent dat het aantal geredde levens kan oplopen naar 4000 per jaar. In een 6 minutenzone: • zijn voldoende AED’s beschikbaar. •

weet iedereen waar de dichtstbijzijnde AED hangt.

•

herkent iedereen een hartstilstand en weet hij hoe te handelen.

•

zijn leekhulpverleners oproepbaar, snel ter plekke en kunnen direct reanimeren en een AED (laten) halen.

Waar zijn de 6 minutenzones in Nederland? In Nederland zijn veel initiatieven om een 6 minutenzone in te richten. Op www.6minutenzone.nl vindt u verschillende voorbeelden van 6-minutenzones. Gratis reanimatiematerialen Er zijn gratis materialen beschikbaar voor verenigingen ter ondersteuning van de 6-minutenzone, zoals een poster of harmonicakaartje met reanimatiestappen, een reanimatie app en een folder over hartstilstand.


3

advertenties 1


4

BRADERIE IN OBDAM Donderdag 20 juni j.l. werd er in Obdam een braderie gehouden. De weersgoden lieten zich helaas van een niet al te gunstige kant zien. Niet getreurd, de kraam was besproken en zouden we er vol goede moed op aan. De “zomer”markt zou zijn tussen 13.00 en 21.00 uur. Vóór die tijd werd de kraam geëtaleerd met allerhande infoboekjes van de Hartstichting en de Hart& Vaatgroep. Info over zaken die je natuurlijk het liefst in het leven over zou willen slaan als je geen slachtoffer van de kwaal zou zijn. Na onze conclusie dat het weer toch nog niet zo heel erg slecht was en de temperatuur heel aangenaam bleek, kwam ook de loop van marktbezoekers opgang. Deze keer hadden we de “zoutquiz” als publiekstrekker. Wanneer aan mensen op straat de vraag werd gesteld “weet u veel over zout” dan werd in de meeste keren volmondig een positief antwoord gegeven. Hierbij werd prompt ingehaakt of men dan ook de zoutquiz zou willen invullen. Tja, en dan begon het piekeren,goed nadenken of overleggen met de partner of mede marktgenoot. Zelfs tot de discussie over hoe het toch met zout in de kaas zat. Helaas bleek de theorie van deze marktbezoeker niet de juiste zo bleek bij onze navraag,voor alle zekerheid, bij de kaaskraam van kaasboerderij Spil. Na het aankruisen van de antwoorden, het samen bespreken en de score bekijken, bleek het een “toch niet helemaal alles weten over zout” te zijn. Dat er zelfs in Engelse drop zout zit vonden de grote liefhebbers van deze lekkernij wel heel erg begrotelijk. Aan de infostand werden vragen gesteld over hoge bloeddruk, het fenomeen van Renaud, een aneurysma, gezonde voeding en verdere risico’s. Aan vraagstellers en geïnteresseerden werden infoboekjes meegeven zodat men het thuis rustig kon doorlezen. Regionieuws van de Hart&Vaatgroep werd ook meegegeven met hierbij de VIDA. De mededeling dat lid wordenvan een lotgenotengroep zoals de Hart&Vaatgroep veelal vergoed wordt door de zorgverzekeraar, werd goed ontvangen. Een jonge mevrouw vertelde over haar TIA’s, die gevolgd werden door een hersenbloeding. Een emotioneel verhaal over haar ervaring en dat zij er zo goed doorheen gekomen was dankzij het snel optreden van haar 5 jarig zoontje.Dat je dan zo op een markt het vertrouwen krijgt van eigen verhalen en een luisterend oor mag zijn, is heel bijzonder.Ook verhalen over de fietsproeven en de samenwerking tussen cardiologen en longartsen in diverse ziekenhuizen kwamen aan bod. Zelfs dat speltbrood zo gezond voor het hart is en momenteel makkelijker in winkels verkrijgbaar is.Spelt bevat hoogwaardige, onverzadigde vetzuren en géén cholesterol.


5

Spelt reinigt als het ware de bloedvaten en vermindert de kans op hartaandoeningen. De flinke plensbui tussen 16.00 en 18.00 uur laten we maar buiten beschouwing. Hierna werd de draad weer opgepakt en werden vele marktbezoekers weer aan de tand gevoeld over hun zoutkennis en vragen aan de kraam beantwoord.

U merkt het wel, een infostand van de Hartstichting / Hart&Vaatgroep als directe infobron in de buurt is ons ook deze dag weer prima bevallen. Kees, Coby, Hans en Greet


6

TIP: Wetenswaardigheden over “SPELTBROOD” “…Spelt is het beste graan. Het is vet, warm, krachtig én het heeft een hoge voedingswaarde. Spelt wordt beter verdragen dan alle andere granen. Het graan geeft de persoon die het eet goed vlees en goed bloed. Het zorgt voor een opgewekt en blij gemoed. Hoe spelt ook wordt gegeten, als brood of verwerkt in andere spijzen, het is goed om te eten en het is licht verteerbaar.…” Wanneer u in de gelegenheid bent om eens te Googelen, dan is dit beslist een site vol met gezonde wetenswaardigheden.

De zoutquiz; Zout is een belangrijke smaakmaker in onze voeding. Maar teveel zout verhoogt de bloeddruk. En een hoge bloeddruk verhoogt de kans op het krijgen van een hartinfarct of beroerte.Wat weet u over zout? Doe de zoutquiz. 1. Het meeste zout dat u dagelijks binnen krijgt, komt van bewerkte voedingsmiddelen uit de winkel en niet uit het zoutvaatje in de keuken en aan tafel. o Waar o Niet waar 2. Natrium en zout zijn hetzelfde. o Waar o Niet waar 3. U kunt beter mineraalzout met kalium gebruiken in plaats van keukenzout.. o Waar o Niet waar 4. Kant- en- klare kruidenmengsels bevatten veel zout. o Waar o Niet waar 5. Jonge kaas bevat bijna geen zout. o Waar o Niet waar 6. Zoete drop bevat minder zout dan zoute drop. o Waar o Niet waar De antwoorden vindt u verder op in dit boekje.


7

advertenties 2


8

DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING BEROERTE STEEDS SNELLER Jaarlijks krijgen ongeveer 40.000 mensen in Nederland een beroerte. Snelle diagnostiek, bij een herseninfarct binnen vier en een half uur trombolyseren en zo snel mogelijk revalideren zijn belangrijk. Hoe sneller de patiënt aan zijn herstel begint, hoe meer kans op herstel. De medische term voor een beroerte is cerebro vasculair accident (CVA). Er zijn twee soorten: hersenbloeding (er knapt een bloedvat in de hersenen) en herseninfarct. Het merendeel van de beroertes betreft een herseninfarct. Dan is er sprake van afsluiting van een bloedvat in de hersenen, meestal door een bloedstolsel. Een deel van de hersencellen krijgt dan geen zuurstof en voeding meer en sterft af. Daarom is snel behandelen zo belangrijk. Stollingsfactor Bij een herseninfarct proberen we het stolsel op te lossen met sterke bloedverdunners, het trombolyseren. Een hersenbloeding verergerje juist met bloedverdunners. Daarom vangen we depatiënt op de spoedeisende hulp (SEH) op met een compleet diagnostisch team. Er wordt een scan van de hersenen gemaakt en de stollingsfactor van het bloed en het gewicht van de patiënt worden daar bepaald. Bij een herseninfarct wordt – als het kan – meteengetrombolyseerd. Daarna gaat de patiënt naar de Brain Care Unit (BCU) op de afdeling neurologie waar onderzoeken van hethartritme, de bloeddruk en hartvaten volgen. Mobiliseren Het trombolyseren deed ongeveer tien jaar geleden zijn intrede. Voor die tijd was het beleid: onderzoek, afwachten en medicijnen. Nu is het snel diagnosticeren, behandelen en mobiliseren. Sinds enkele jaren gebeurt dat binnen het CVA-zorgpad. Dat is een patiëntenroute volgens vast protocol van de opname tot ontslag of controle op de nazorgpoli. Symptomen Plotselinge eenzijdige verlamming aan gezicht, arm of been, moeite met praten of problemen met zien. Bel direct 112 of huisarts Via de huisarts of direct met 112 ambulance door naar de spoedeisende hulp van het ziekenhuis.


9

De Cijfers Drie van de vier mensen blijven na een beroerte in leven. Nederland telt ongeveer 226.200 mensen die een beroerte hebben overleefd. Beroerte is de voornaamste oorzaak van invaliditeit. De kosten van zorgconsumptie worden geschat op ruim 1,5 miljard Meer weten? www.mca.nl www.gemini-ziekenhuis.nl www.cva-samenverder.nl www.cerebraal.nl Bron: Zorg van NU (MCA-Gemini)

LEKKER EN GEZOND Hart voor Walnoten Van walnoten is al een poos bekend dat ze beschermen tegen harten vaatziekten. Uit een recent onderzoek blijkt dat dit komt door stofjes in de noot, die de bloedvaten langdurig soepeler maken Bron: Journal of Nutrition, juni 2013

Weldadig kopje thee Zwarte thee bevat polyphenolen die de kans op harten vaatziekten zouden kunnen verkleinen. Zo’, zes koppen per dag verlagen het risico met één derde. Ook zou het de kans op diabetes type 2 doen afnemen. Bron: tijdschrift Margriet


10

TERUGDRINGEN TABAKSVERKOOPPUNTEN De “Alliantie Nederland Rookvrij” presenteerde op Wereld niet Rokendag (31 mei) een onderzoeksrapport over tabaksverkoop in de detailhandel. Daaruit blijkt dat er in Nederland ongeveer 60.000 verkooppunten zijn van tabak. Sigaretten zijn bij wijze van spreken op iedere straathoek te krijgen. Terugdringen van het aantal verkooppunten is dan ook het speerpunt van de Alliantie Nederland Rookvrij! Onderzoek bij verkooppunten tabak Het onderzoek toont aan dat sigarettenverkoop voor winkels, supermarkten, drogisterijen en boekwinkels een middel is om klanten binnen te krijgen of te houden. Ze zien tabak als serviceproduct en stellen dat de omzet in tabaksproducten van essentieel belang is voor de winkel. Draagvlakonderzoek Uit onderzoek naar het draagvlak in Nederland voor het beperken van verkooppunten van tabak blijkt, dat de meeste mensen het (helemaal) eens zijn met een verbod op de verkoop van tabaksartikelen in sportkantines (68%) en bij drogisten (61%). Bijna de helft (46%) vindt dat tabaksartikelen alleen mogen worden verkocht in tabaksspeciaalzaken (36% vindt dit niet en 18% neutraal). Hart&Vaatgroep partner Alliantie Nederland Rookvrij! Sinds kort is De Hart&Vaatgroep partner van de Alliantie Nederland Rookvrij!. De Hart&Vaatgroep staat achter de doelstelling om gezondheidsschade door (mee) roken in Nederland terug te dringen en het aantal mensen dat (over) lijdt aan de gevolgen van tabaksrook te beperken. Oproep aan het kabinet De partners van de Alliantie Nederland Rookvrij! roepen het kabinet op om verdere beperkende regels te stellen aan de verkoop van tabak en bij wet te regelen dat dit alleen nog via vergunning is toegestaan bij geregistreerde en deskundige tabaksspeciaalzaken. Hiermee wordt tabaksverkoop een uitzondering en kan een verkoper bij overtreding van de tabakswet de vergunning ingetrokken worden. Meerokende meisjes Meisjes die thuis dagelijks rook moeten inademen, ondervinden daar mogelijk meer schade van dan jongens, ontdekten Australische wetenschappers. Passief meeroken heeft een erg ongunstig effect op hun goede HDL-cholesterol.Tegenwoordig sterven meer vrouwen aan harten vaatziekten dan mannen.


11

advertenties 3


12

DE ANTWOORDEN VAN DE ZOUTQUIZ 1. Het meeste zout dat u dagelijks binnenkrijgt komt van bewerkte voedingsmiddelen uit de winkel. Antwoord: Waar. De gemiddelde Nederlander krijgt 9 tot 10 gram zout per dag binnen. Driekwart hiervan komt uit vleeswaren, kaas, brood, soepen, kant-en-klaarmaaltijden, pizza’s, visproducten en snacks. Uw lichaam heeft aan 1 tot 3 gram zout al voldoende. De Hartstichting adviseert maximaal 6 gram zout per dag. 2. Natrium en zout zijn hetzelfde. Antwoord: Niet waar. Keukenzout bestaat uit natrium en chloride. Natrium verhoogt de bloeddruk. I gram natrium komt overeen met 2,5 gram zout. Staat op het etiket het natriumgehalte? Vermenigvuldig dit dan met 2,5 om het zoutgehalte te krijgen. 3. U kunt beter mineraalzout met kalium gebruiken dan keukenzout. Antwoord: Waar. Kalium verhoogt de bloeddruk niet. Zoutsoorten waarin natrium voor een deel is vervangen door kalium zijn JOZO Bewust en LoSalt. Deze soorten bevatten ook jodium voor een goede schildklierwerking. Nierpatiënten moeten aan hun arts vragen of zij zout met kalium mogen gebruiken. Zeezout bevat evenveel zout als keukenzout! 4. Kant-en-klare kruidenmengsels bevatten veel zout. Antwoord: Waar. Kruidenmengsels zoals gehakt- of viskruiden, bevatten veel zout. Net als bouillonblokjes, ketjap, aromazout, mosterd, sambal, juspoeder, nasi-en bamikruiden. Gebruik voor uw maaltijd liever natuurlijke smaakmakers zoals verse en gedroogde kruiden en specerijen. 5. Jonge kaas bevat bijna geen zout. Antwoord: Niet waar. Jonge en oude kaas bevatten veel zout, omdat kaas bij de bereiding in een zoutbad wordt gelegd. Daarna moet de kaas rijpen. Jonge kaas rijpt 4 weken en oude kaas wel 10 maanden. Langer rijpen maakt de kaas droger en zouter. Er zijn ook minder zoute kaassoorten te koop zoals, Maaslander en Milner. 6. Zoete drop bevat minder zout dan zoute drop. Antwoord: Niet waar. Alle soorten drop bevatten zout. Ook zoete drop en Engelse drop. Daarnaast bevat drop de stof glycerrhizinezuur, die de bloeddruk ook verhoogt. Als u hoge bloeddruk heeft, kunt u daarom het beste voorzichtig zijn met het eten van elke soort drop. Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

13

Wetenswaardigheden over “ZOUT en NATRIUM” Zout bevat natrium. Dit mineraal is van invloed op de vochtbalans van het lichaam en is nodig voor een goede werking van spier-en zenuwcellen. Teveel natrium vergroot het risico op hart-en vaatziekten en kan leiden tot nierziekten. Voor volwassenen is het advies om maximaal 6 gram zout (2,4 gr. Natrium) binnen te krijgen. Gemiddeld ligt de zoutinname rond de 10 gram. Zout is een smaak waar we snel aan wennen.

2000 Minder sterfgevallen door harten vaatziekten per. Dat levert een daling van het dagelijks gebruik van zout mogelijk op, als we van 9 naar 6 gram teruggaan. Bron: www.gezondnu.nl

MELDPUNT ANTISTOLLING De Hart&Vaatgroep verzamelt ervaringen van mensen die antistollingsmiddelen gebruiken. Deze ervaringen willen wij gebruiken om de zorg rond antistolling te verbeteren. Ook willen we nagaan of aanvullend onderzoek rond antistollingsmiddelen nodig is. Antistolling is belangrijk voor grote groepen mensen, zoals bijvoorbeeld voor mensen met boezemfibrilleren. Antistollingsmiddelen worden ook wel stollingsremmers of bloedverdunners genoemd. Bij antistolling gaat het om het vinden van een goede balans tussen het voorkomen van ongewenste stolsels en ongewenste bloedingen. Het vinden van de juiste balans is precisiewerk. Antistollingsmiddelen moeten zorgvuldig gebruikt worden. Dit vraagt om goede samenwerking tussen zorgverleners en goede informatie en ondersteuning aan patiënten. Veranderende zorg rondom antistolling De zorg rond antistolling verandert. Bij de traditionele antistollingsbehandeling staan mensen onder controle van een trombosedienst. De trombosedienst meet de stollingswaarde van het bloed en berekent de dosering van het antistollingsmiddel. Een


14

deel van de patiënten meet en doseert zelf maar ontvangt hiervoor wel ondersteuning van de trombosedienst. Sinds kort komen mensen met boezemfibrilleren, zonder hartklepproblemen, in aanmerking voor behandeling met nieuwe antistollingsmiddelen (NOAC). Bij deze nieuwe middelen is ondersteuning door de trombosedienst niet nodig. Per 1 december 2012 worden twee NOAC vergoed uit de basisverzekering, namelijk dabigatran en rivaroxaban. Vanaf 1 juni 2013 is er een derde middel bijgekomen, namelijk apixaban. Dit biedt de behandelaar een extra mogelijkheid om het best passende middel te adviseren. Lees meer over antistolling op www.hartstichting.nl. Meldpunt Antistolling We willen graag weten hoe mensen de (veranderende) zorg rond antistolling ervaren. Daarom verzamelen we ervaringen via het Meldpunt Antistolling. Het Meldpunt is er voor iedereen die antistollingsmiddelen gebruikt of die hier het afgelopen jaar gebruik van heeft gemaakt. Deel uw ervaring door de vragenlijst in te vullen op www.hartenvaatgroep.nl bij “ervaringen delen”.

Vragen? Heeft u vragen over antistollingsmiddelen of over het meldpunt antistolling, stel uw vraag dan aan de infolijn Hart en Vaten.

Infolijn Hart en Vaten Vragen over Hart- en Vaatziekten? Bel : 0900 – 3000 300 Maandag t/m vrijdag 09.00 – 13.00 uur (lokaal tarief) Of stel uw vraag online: www.hartenvaatgroep.nl , Infolijn Hart en Vaten.


15

WAT HET HOOFD MET HET HART DOET Psychologische factoren beïnvloeden de kans op en prognose van verschillende hartaandoeningen. Cardiologen moeten daar meer aandacht voor hebben, zegt Jos Widdershoven. ‘We zijn geneigd om de klachten van de patiënt te behandelen en zijn gerustgesteld als de pijn op de borst of kortademigheid verdwenen is, de kransslagader open is en het ecg genormaliseerd. […] ik hoop u te hebben kunnen overtuigen dat we er dan nog niet zijn’, zei Jos Widdershoven, hoogleraar integrative cardiology tijdens zijn oratie aan de Tilburg University.Widdershoven zal zich gaan bezighouden met de effecten van psychologische factoren op coronair lijden en hartfalen. Hij is daarmee een van de weinige cardiologen die zich stort op de relatie tussen hoofd en hart. Voor Widdershoven is het echter overduidelijk dat psychologie een onderdeel van cardiologie vormt. Zelf is hij gespecialiseerd in pacemaker- en ICDimplantaties. Widdershoven: ‘Ik zie dagelijks wat een impact het plaatsen van een ICD heeft.Veel patiënten zijn zeer angstig voor shocks. Dat kan tot een depressie en zelfs tot PTSS leiden, zeker als mensen een onterechte shock krijgen. Soms hebben patiënten zelfs liever dat de ICD uit gaat. Ik zeg wel eens: na het implanteren begint de morbiditeit. Dat geldt ook na een hartaanval, of een dotterprocedure, bypasses: we weten dat stress, angst en depressie veel voorkomen bij deze patiënten. En die factoren verslechteren weer de prognose. Zo neemt de kans op voortijdig overlijden en complicaties toe bij depressie.’ Daar wordt al rekening mee gehouden binnen de cardiologie: ‘Bij de hartrevalidatie screenen we op die symptomen, en zo nodig verwijzen we naar de psycholoog, maar een bijkomend probleem is dat een bepaalde groep patiënten niet komt naar de revalidatie, of snel afhaakt.’ Widdershoven heeft het over mensen met een zogenaamde type-D-persoonlijkheid, mensen met negatieve affectiviteit en sociale inhibitie. Widdershoven: ‘Zeg maar binnenvetters bij wie het glas altijd half leeg is. Zij lopen meer kans op complicaties, en die wil je dus juist bij je houden als behandelaar. Maar juist deze groep valt vaak terug in oude, ongezonde leefpatronen.’ Die type-D-persoonlijkheid, is niet onomstreden. Over de term en het onderzoek ernaar, is kritisch geschreven. Hoe kijkt Widdershoven daar tegenaan? ‘Het klopt dat de invloed van persoonlijkheid op prognose de laatste 10 jaar is afgenomen.


16

Maar de behandeling van bijvoorbeeld het hartinfarct is drastisch veranderd. Destijds kreeg de grootste groep trombolyse, nu wordt het grootste deel binnen een uur gedotterd. Studies over prognoses na een infarct zouden dus eigenlijk over moeten.’ Widdershoven doet zelf ook onderzoek naar de gevolgen van persoonlijkheidskenmerken, maar dan bij patiënten met niet-significant coronair lijden: ‘Die gaan we langdurig volgen, om te zien welke factoren een rol spelen bij langetermijncomplicaties.’ Als hij cardiologen al zover krijgt verder te kijken dan het ecg lang is, en oog te hebben voor patiënten met psychologische risicofactoren, is vervolgens wel de vraag of ze daar ook wat aan kunnen doen: ‘Behandeling met antidepressiva heeft bijvoorbeeld wel positief effect op zogenaamde zachte uitkomsten: beter kwaliteit van leven, minder klachten. Maar op cardiale morbiditeit en sterfte doen ze niets. Daar moet ik wel bij zeggen dat studies naar interventies doorgaans maar 6 tot 12 maanden duren. Dat is in mijn ogen te kort, en ik wil dan ook studies gaan doen waarbij we mensen zeker 5 jaar volgen.’ Sophie Broersen Oratie Jos Widderhoven, Tilburg University, ‘Cardiologie en Psychologie, living apart together’

ZO RAAKT U BUIKVET KWIJT Buikvet bevindt zich tussen de organen in onze buik. Dit vet verhoogt het risico op sterftegevallen door harten vaatziekten. Daarom wordt aangeraden om regelmatig de taille in het oog te houden. Maar hoe raakt u dat buikvet kwijt, als het er al is? De mogelijkheden: • Sporten • Twee soorten buikvetten • Waarom uithoudingssporten goed zijn tegen buikvet. Sport om het buikvet weg te werken Amerikaanse onderzoekers lieten 144 mensen, mannen en vrouwen tussen de 18 en 70 jaar, sporten. Zo konden ze achterhalen welke sportactiviteit het buikvet het beste laat verdwijnen. - Eén derde deed aan uithoudingssporten. De bedoeling was om snel te wandelen op een loopband, waar klim werd nagebootst. Deze groep wandelde per week 12 mijl, wat overeenkomt met iets meer dan 19 kilometer. - Eén derde deed drie keer per week aan spiertraining. - Eén derde combineerde beide sporten.


17

Twee soorten buikvetten De onderzoekers verzamelden vervolgens de vetgegevens die de personen rond de taille hadden. Zowel het onderhuidse vet, dat het meest zichtbaar is, als het buikvet werd onderzocht. Het buikvet dat zich rond de organen nestelt, is ook het meest gevaarlijke voor de gezondheid. Uit de resultaten blijkt: • Vet verdwijnt in het algemeen bij een combinatie van beide sporten • Het buikvet verdwijnt bij het wandelen. • Bij spieroefeningen verliest een persoon het onderhuidse vet, maar er komt buikvet bij. Waarom zijn uithoudingssporten goed tegen buikvet? Het is simpel een kwestie van calorieën. Om het buikvet te laten verdwijnen is het belangrijk om calorieën te verbranden. Een langdurige sportactiviteit, bijvoorbeeld 19 kilometer per week wandelen, is een goede manier om deze energie te verbruiken. Toch moet u niet in paniek raken als u graag uw spieren traint. De spiermassa onderhouden of verhogen is belangrijk om gezond ouder te worden. Specialisten raden dan ook aan om beide sporten te combineren. Maar met een lichte voorkeur voor de uithoudingssporten, als u teveel buikvet heeft.

HET “20 JARIG JUBILEUM” VAN DE CARDIOZIEKENHUISBEZOEKGROEP IN HOORN NH. Cardioziekenhuisbezoekgroep. Een pracht van een woord om je tong over te breken maar ook om te puzzelen hoeveel Nederlandse woorden je wel uit deze lange naam kan toveren. Deze bijzondere bezoekgroep vierde zondagmorgen 18 augustus 2013 haar 20 jarig jubileum in het Westfriesgasthuis in Hoorn. In de conversatiezaal van uiteraard de afdeling Cardiologie. ‘s Morgens 9.00 uur in de centrale hal hadden we als bezoekgroep afgesproken. Vroeg voor de zondagmorgen, maar die tijd zouden we best nodig hebben om voorbereidingen te treffen voor de genodigden die om 10.00 uur zouden arriveren. Met drie serveerwagens vol met presentjes om deze ochtend uit te delen, dozen echte Limburgse vlaai, en andere benodigdheden werd de vierde etage per lift opgezocht. Kaarten voor patiënten werden voorzien van alle namen van de bezoekgroep, vlaggen opgehangen, tafels en stoelen dichter bij elkaar gezet, de handen werden stevig uit de mouwen gestoken.


18

Joke,Trees,Tini en Nico gingen de patiënten op zaal en de CCU langs voor een kort praatje en het aanbieden van een feestelijk presentje. De sfeer dat er iets te vieren was werd al gevoeld door de aangrenzende afdeling want, het klonk zo gezellig allemaal. Tegen 10.00 uur arriveerden de eerste genodigden en schoven ook de eerste hartpatiënten aan. Even voor half elf kon ik van start met mijn: “VAN HARTE welkom. Fijn dat u op deze zondag-morgen, hier op de afdeling Cardiologie in het Westfriesgasthuis aanwezig bent bij het 20 jarig jubileum van de CARDIOziekenhuisbezoekgroep! U als patiënt, waar het uiteindelijk om gaat, staat natuurlijk op de allereerste plaats, samen met uw familie. Of het voor u fijn is dat u hier bent is een ander verhaal. U had het vast en zeker liever anders gehad. Maar,………. zonder u was deze speciale bezoekgroep er nooit geweest”. Daarna was er een welkom aan: De heer Timmermans,Voorzitter van de Raad van Bestuur van het Westfriesgasthuis, de heer Koppes, unithoofd van deze afdeling Cardiologie, dr. van der Klippe, dienstdoend cardioloog van deze zondag, de heer Pijl, Wethouder van Volksgezondheid in Hoorn, mevrouw Weerts, directeur van de Hart&Vaatgroep in Den- Haag en waarnemend voor de Hartstichting, de heer Michielse, onze voorzitter van de Hart &Vaatgroep Regio N-H-N., de heer Nijhuis, die samen met de heer van Heest en mij in 1993 de start hebben gemaakt van deze CARDIObezoekgroep, de verpleging van de afdeling, onze mensen van de CARDIOziekenhuisbezoekgroep in Alkmaar. Zij bezoeken elke eerste zondag van de maand in het MCA alle hartpatiënten. En mijn eigen vaste vrijwilligers van de afgelopen jaren: Nico Quaedvlieg , Metty Koning , Joke van Leijden,Trees van Dam,Tini van Schagen , Herma Spriensma, André Ouburg, Klaas Buijsman , Nel Truijens, Nancy Evers en Herman Freesen. Daarbij mag ik toch wel zeggen dat ik bijzonder trots op ze ben!! Deze uniek te noemen CARDIObezoekgroep in Nederland bestaat sinds augustus 1993. Toen spontaan begonnen, samen met mijn dagelijkse bestuursleden Hans en Albert van de Kring West-Friesland van de Vrienden van de Hartstichting. Dat was tijdens het aanbieden van de eerste televisies op de afdeling Cardiologie in het Streekziekenhuis als dank van een jubilerend bedrijf in Hoorn. Bezoekjes, waarom op de zondagmorgen, zal u zich wellicht afvragen. Wel, deze ochtenden vinden er doorgaans geen onderzoeken en geen bezoeken van artsen en andere diciplines plaats. Hooguit van de Cardioloog die deze zondag aanwezig is. In de begin periode kwamen wij als kleine groep bezoekvrijwilligers één keer per maand op de zondagochtend op de afdeling Cardiologie voor een praatje en vooral als luisterend oor bij de patiënten aan bed. Na een aantal jaren werd de groep bezoekvrijwilligers groter. Meer mensen uit ons bestuur in de Kring West Friesland / Wieringermeer en meer mensen als collecteorganisatie in onze regio wilden graag hun medewerking geven.


19

advertenties 4


20

We gingen een periode in, waarbij we één keer in de drie weken op de afdeling Cardiologie van harte welkom waren. Tot,…er twee jaar geleden een vraag van het ziekenhuis kwam of het ook mogelijk zou zijn om, één keer in de veertien dagen bij de patiënten langs te kunnen gaan. Dit omdat patiënten niet zo lang meer in het ziekenhuis verblijven dan voorheen toen bedrust langer een must was. Herstellen kan je namelijk ook thuis. Iets wat resulteerde dat wij op 26 mei jl. voor de 200ste keer als luisterend oor sinds 1993 aanwezig waren op deze afdeling Cardiologie. Zondag 18 augustus voor de 206de keer. Dit alles volgens een goede invulling van een bezoekrooster voor het hele jaar. Al rekenend komen we uit op zo’n 5800 bezoekjes aan hartpatiënten. “Een kleinschalig werk” van vrijwilligers achter de schermen van de Hartstichting en de Hart&Vaatgroep, alles op deze afdeling Cardiologie. Een pilot qua samenwerking, want nergens in Nederland werkten vrijwilligers van de Hartstichting en de Hart&Vaatgroep zo nauw samen als hier. En we kunnen met trots zeggen: het gaat gesmeerd! Het liefst zien we dat deze CARDIObezoekgroep kan uitrollen over heel Nederland. “Een groots werk” van vrijwilligers op de zondagochtenden om dit 20 jaar te kunnen en mogen doen. Aan u als patiënten alle dank dat wij bij u aan bed of gezellig aan tafel welkom zijn tijdens uw verblijf hier in het ziekenhuis. Gesprekjes met soms een diepgaande achtergrond, de angst voor het onbekende en hoe moet het straks verder. We wijzen patiënten dan op de mogelijkheid om contact op te nemen met de Lotgenotengroep van de Hart&Vaatgroep. Soms ook gesprekjes over wat er buiten het ziekenhuis gebeurt om even in de sfeer te blijven van het hedendaagse. En zoals het in West -Friesland gaat, iedereen kent bijna iedereen als je in gesprek bent met elkaar. We komen dan ook regelmatig bij mensen die zeggen “nou dan ken je die en die van die en die ook wel denk?”. Als er een boek over deze 20 jaar geschreven zou worden, zal dit er één kunnen zijn van zeer stevig formaat. Maar dat zal nooit gebeuren want alles wat wij horen van patiënten is en blijft vertrouwelijk. Daarom, nogmaals dank aan u als patiënt en uw familie dat wij een luisterend oor mogen zijn tijdens uw verblijf hier op de afdeling Cardiologie. Dank voor uw vertrouwen en we wensen u uiteraard alle goeds toe voor een goed herstel voor zover dat mogelijk is. Dank aan het Westfriesgasthuis dat wij zolang welkom zijn hier op de afdeling Cardiologie. Dank aan het verplegend team voor de bijzonder prettige samenwerking. Bij de koffie en thee lekkere vlaai, presentjes voor patiënten en verpleging en diverse cardiodiciplines denkt u misschien, wie zal dat betalen, …… daar gaat het geld van de collecte Hartweek. Hierop werd door sommige aanwezigen direct het gebaar van een collectebus gemaakt. Maar, de presentjes waren samen met de heerlijke vlaaien gesponsord door de RABObank Hoorn- Midden Westfriesland. Wijzelf blijven dus verantwoord met geld omgaan.


21

De RABObank heeft op het hoofdkantoor stickers op de ramen met de mooie tekst dat zij “Hart hebben voor de samenleving en mensen.” Daar heb ik in dit geval heel dankbaar gebruik van gemaakt vanwege sponsoring. RABObank, “HART”elijk dank hier voor. Mijn speech zat erop en mocht ik de heer Timmermans het woord geven. Lovende woorden die over ons allemaal uitgestrooid werden met als dank van het ziekenhuis een geweldig mooi boeket bloemen voor de bezoekgroep. Daarna een woordje van de heer Pijl, die lang geoefend had op het woord Cardioziekenhuisbezoekgroep zoals hij zei. Wederom lovende woorden voor al ons bijzondere vrijwilligerswerk. Dit werd beloond met een EENHOORNZEGEL van de Gemeente Hoorn met een bedrag van €.500,-- voor uitbreiding van ons werk. Een hele eer voor ons als groep om dit in ontvangst te mogen nemen. Voor mevrouw Weerts was al aardig wat gras onder de voeten weggemaaid. Maar tijdens haar woorden bleek dat er in samenspraak met de Hartstichting was besloten om de CARDIObezoekgroep heel duidelijk een plaats te geven in hun doelstelling. Iets wat ons, na vele jaren, erkenning geeft en dat we met elkaar gaan proberen dit over heel Nederland uit te rollen. Een hele klus en beslist niet iets van vandaag op morgen. De heer Michielsen bracht ons als voorzitter van onze eigen regio geen lot van de loterij zo vertelde hij. Bovendien wat moest hij nog zeggen. Er was weinig voor hem overgebleven. Namens de regio mochten wij een kadobon in ontvangst nemen om met onze groep lekker ergens te gaan lunchen en met elkaar de verhalen van de afgelopen bezoekjaren nog eens op te halen. De heer Koppes kreeg voor op zijn bureau een bijzonder schaaltje in hartvorm door ons aangeboden. Na het formele deel van deze ochtend zijn mw.Weerts en de heer Pijl met mensen van de bezoekgroep aangeschoven bij patiënten om op deze manier te ervaren wat een luisterend oor eigenlijk is. Er werd informeel met elkaar gezellig nagepraat en tegen twaalf uur keerde de rust terug in de conversatiezaal van de Cardioafdeling. Een zondagmorgen waar we met elkaar als groep met heel veel genoegen op terug kunnen kijken. Een zondagmorgen met heel veel bijzondere mensen in het Westfriesgasthuis in Hoorn bij elkaar en een geweldig warm voelende samenwerking! Greet Hoffman-Weijtze, coördinator van de Cardiobezoekgroep in Hoorn.


22


23

STATINES: HÉT GENEESMIDDEL TEGEN TE HOGE CHOLESTEROL Medicatie tegen verhoogde cholesterol is in onze maatschappij al stevig ingeburgerd. Er bestaan verschillende groepen van geneesmiddelen om het cholesterolgehalte in het bloed te verlagen. De groep die tegenwoordig het meest wordt voorgeschreven, zijn de statines. maar wat zijn deze zo sterk verspreide geneesmiddelen precies. Statines zijn stoffen die de werking van het enzym HMG-CoA reductase remmen. Daardoor vermindert de productie van cholesterol in het lichaam sterk. Ze wordt wel niet volledig stopgezet. Statines verlagen de LDL-cholesterol met 20 tot 50 %. Statines zijn onder meer te krijgen onder de naam Simvastatine®, Pravastatine®, enz. Hoe moeten statines worden ingenomen? Statines moeten ‘s avonds voor het slapengaan worden ingenomen. Het enzym dat door de statines in zijn werking wordt geremd, is ’s nachts namelijk het meest actief. Een behandeling met statines begint altijd met de lichtst mogelijke dosis. Die dosis wordt daarna geleidelijk aan verhoogd tot het peil is bereikt waarop het middel volgens wetenschappelijk onderzoek - zijn preventieve werking uitoefent. Er wordt natuurlijk ook rekening gehouden met de bijwerkingen. Welk effect hebben statines op de gezondheid? Statines hebben niet direct, maar indirect een effect op de gezondheid. De verlaging van het cholesterolgehalte is geen doel op zich. Verhoogde cholesterol is namelijk geen ziekte, maar alleen een risicofactor voor cardiovasculaire ziektes. Het eigenlijke doel van een behandeling met statines is niet om de cholesterol te verlagen, maar om het aantal vasculaire aandoeningen (infarct, CVA), blijvende handicaps en sterfgevallen als gevolg van deze ziektes te verlagen. Dat gebeurt door de aanmaak van cholesterol af te remmen. Een behandeling met statines vermindert het risico op overlijden met 10%, alle oorzaken samen genomen. In welke gevallen worden statines voorgeschreven? • Statines zijn heel doeltreffend om herhaling te voorkomen bij mensen die een hartinfarct of een cerebrovasculair accident (CVA) hebben gehad. Dat effect is bewezen en wordt door alle wetenschappers erkend. Het middel wordt in dat geval meestal genomen in combinatie met andere geneesmiddelen (bloeddrukverlagende middelen, aggregatieremmers) en gekoppeld aan voorschriften rond leef- en eetgewoonten. Dat laatste is al net zo belangrijk.


24

•

Statines worden ook gebruikt in de primaire preventie van cerebrovasculaire accidenten (CVA), bij mensen dus die nog nooit een beroerte e.d. hebben gehad, maar die wel risicopersonen zijn voor deze ziektes. Dat kan zijn omdat ze roken, omdat ze overgewicht, diabetes, een te hoge cholesterol of andere risicofactoren hebben en omdat de voedingstips niet voldoende resultaat hebben. Voor mensen met een eerder matig cardiovasculair risico zijn maatregelen rond leef- en eetgewoonten te verkiezen boven medicatie. Hebben statines bijwerkingen? Bijwerkingen zoals hoofdpijn, spijsverteringsproblemen, huiduitslag en vermoeidheid komen voor, maar in mindere mate. Ze zijn ook van korte duur. De meest hinderlijke bijwerking van statines zijn spierproblemen: • Pijn of onverklaarbare gevoeligheid van de spieren, krampen en spiermoeheid. • Verhoogde CPK-spiegel in het bloed (door de spieraandoening). • Een heel zeldzame complicatie, maar die wel fataal kan zijn, is rhabdomyolysis. Dat is een afbraak van spierweefsel die zich uit in extreme spierpijn en verzwakte spieren. Het gevaar bestaat dat de aangetaste spieren giftige stoffen naar het bloed sturen en dat de nieren daardoor beschadigd raken. Het is dus een zeer zware bijwerking van statines die kan leiden tot vermindering van de nierfunctie. Het probleem hier is dat rhabdomyolysis niet te voorspellen is. Dr. Catherine Solano


25

WEET U HET ANTWOORD? Wat betekent het “HART” in onze taal? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Hij heeft een speciaal plekje in mijn hart. Ik strijk met de hand over m’n hart. Ik schenk mijn hart aan hem/haar. Ik heb zin om mijn hart eens goed te luchten. Heb het hart eens. Waar het hart vol van is loopt de mond van over.

Hartwetenswaardigheden; Duurt de ontwikkeling van het mensenhart langer of korter dan die van een kip? Een mensenhart…………………, een kippenhart…………… Een echt hart ziet er heel anders uit dan het hart dat we kennen als symbool voor de liefde. Uit welke periode stamt de herkomst van het Valentijnshart?................................ BLOEDSERIEUS

Hoeveel liter bloed heeft wie?

GIRAF

………

KIP

CAVIA

………

HOND ………

AAP

………

MENS ………

VARKEN ………

SLANG ………

KOE

LEEUW ………

………

………

Maak uw keuze; 40 , 56 , 13 , 0,8 , 1,5 , 3,6 , 5 , 8 , 0,28 , 0,09 liter PUZZELT U MEE? Hoeveel Nederlandse woorden kunt u maken uit het woord: CARDIOZIEKENHUISBEZOEKGROEP


26

Oplossingen: Bloedserieus: Giraf 56 liter, Koe 40 liter, Leeuw; 13 liter, Slang 0,08 liter, Hond 1,5 liter, Aap 3,6 liter, Mens 5 liter,Varken 8 liter, Cavia 0,28 liter, Kip 0,09 liter. De periode van herkomst stamt uit de middeleeuwen ca. 1300 na Christus. De ontwikkeling van een mensenhart duurt 6 weken en van een kip 8 dagen.

KAAS:VETTE HAP OF BRON VAN CALCIUM De plus- en minpunten van een broodje kaas Nederland eet het liefst een broodje kaas bij het ontbijt en de lunch. Het lijkt een gezonde keuze, maar kaas bevat een behoorlijke hoeveelheid vet en zout. Wat zijn de voor- en nadelen van kaas Kaas bevat veel calcium. Dit mineraal heb je nodig voor de opbouw en het onderhoud van je botten en gebit. Het helpt tegen osteoporose(botontkalking) en is nodig voor een goede werking van de zenuwen en spieren, de bloedstolling en het transport van andere mineralen in het lichaam. Vitamines en eiwit In kaas zit ook veel vitamine A en D.Vitamine A is goed voor de huid, ogen, de groei en de weerstand. Vitamine D heb je nodig om calcium in het lichaam te kunnen opnemen. Het lichaam kan vitamine D onder invloed van zonlicht in de huid zelf aanmaken, maar het zit ook in volvette kaas. Daarnaast bevat kaas eiwit, wat aminozuren levert. Aminozuren zijn bouwstenen voor het eiwit in lichaamscellen. Bovendien verzadigt eiwit goed. Als je veel eiwit eet, heb je daarna minder snel weer honger.


27

advertenties 5


28

Vet en zout In kaas zit veel verzadigd vet. Dit type vet verhoogt het 'slechte' cholesterol LDL. Dit cholesterol blijft aan je vaatwanden plakken en vergroot daarmee het risico op harten vaatziekten. Ook bevat kaas veel zout. Zout is niet ongezond, maar je krijgt makkelijk teveel binnen. Mensen die er gevoelig voor zijn, krijgen bij het eten van zout een hogere bloeddruk. Zout wordt in je lichaam door je nieren gefilterd. Als je erg vaak zout eet, worden de nieren te veel belast en dat is niet goed voor je hart. Kaas wordt wel eens gebruikt als vleesvervanger, omdat er in beide producten eiwit zit. Het nadeel is dat kaas nauwelijks ijzer bevat, waardoor het geen volwaardige vervanger van vlees is. Vetgehalte Hoe vet een kaassoort is, kun je zien aan aanduidingen als 20+, 30+ en 48+. Deze getallen zeggen iets over het percentage vet van de zogenaamde droge stof, dus de kaas waar al het vocht uitgehaald is. Het vochtpercentage van kaas kan namelijk schommelen, omdat de kaas tijdens het bewaren vocht verliest. De droge stof blijft constant. Een 30+ kaas bestaat dus niet voor 30 procent uit vet. Stel dat deze kaas voor 40 procent uit vocht en voor 60 procent uit droge stof bestaat, dan bevat 100 gram kaas 40 gram vocht en 60 gram droge stof. Er zit 30 procent vet in de droge stof, dus 30 procent van 60 gram = 18 gram vet per 100 gram kaas. Het Voedingscentrum adviseert volwassenen om niet meer dan anderhalve plak kaas (30 gram) per dag te eten. Eet bij voorkeur 20+ of 30+ kaas, want daar zit minder vet in dan in de volvette varianten. Ook light kazen kun je beter niet onbeperkt eten, dus weersta de verleiding om een extra plak kaas op brood te doen 'omdat het toch light is'. Jolanda Niemantsverdriet Bronnen:Voedingscentrum


29

Wat is Dress Red Day? Vrouwen Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd doodsoorzaak nummer één bij vrouwen. Op Dress Red Day vragen we extra aandacht hiervoor. Dit doen we door zoveel mogelijk mensen in Nederland te vragen op deze dag rood te dragen. Draag rood op Dress Red Day! Toon uw betrokkenheid en draag rood op Dress Red Day. Een rode jurk, een rood shirtje, een rood overhemd of een rode stropdas. Alles kan en mag, zolang het maar rood is. Zorg dat u Dress Red Day niet vergeet. Zet 29 september alvast (rood) omcirkeld in uw agenda. Wereld Hart Dag Dress Red Day valt samen met Wereld Hart Dag op 29 september. Hart- en vaatziekten zijn volksziekte nummer 1 en met enkele maatregelen verklein je de kans erop. Houd het hart gezond: • Beweeg voldoende • Eet gezond en gevarieerd • Gebruik niet te veel zout • Drink alcohol met mate • Stop met roken Informatie: In het MCA te Alkmaar is er in het kader van Dress Red Day extra aandacht voor harten vaatziekten bij vrouwen. Op maandag 30 september is er in de centrale hal bij de hoofdingang een informatiemarkt. Bovendien kunt u ’s avonds een presentatie bij wonen van Prof. Dr. A.E.R. Arnold (cardioloog) over vrouwen en harten vaatziekten. Aanvang 19.30 uur. Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

30

HART- EN VAATAANDOENINGEN EN ZELFMANAGEMENT Eigenlijk is iedereen bezig met zelfmanagement: dagelijks kiest u de kleding uit die u wilt dragen, koopt u de voedingsmiddelen die u wilt gaan eten en bepaalt u zelf hoe laat u gaat slapen. Als u lichamelijke klachten heeft zoals pijn of griep, kiest u ervoor om (een gedeelte van) de behandeling zelf uit te voeren of een zorgverlener te bezoeken. Gemiddeld heeft een chronisch zieke patiënt twee van de 365 dagen in het jaar direct contact met zorgverlener(s). Zelf leeft u wel 24 uur per dag met uw ziekte. Goed zelfmanagement kan er voor zorgen dat u meer grip op uw leven en ziekte krijgt. Door informatie te verzamelen, uw gezondheid in de gaten te houden en goed naar uw lichaam te luisteren kunt u zelf een rol spelen bij de zorg die u krijgt. Zelfmanagement, wat is dat eigenlijk? Zelfmanagement of zelfzorg betekent dat u zó met uw ziekte probeert om te gaan, dat u uw leven kunt leiden zoals u dat het liefst zou doen. Oftewel: u zoekt naar een balans tussen wat de ziekte van u vraagt en hoe u uw leven wilt leiden. Samen met uw zorgverlener(s) (huisarts, verpleegkundige, specialist, diëtist, etc.) en uw naasten kunt u zoeken naar deze balans. Het komt er dus op neer dat u zelf de regie voert over het leven met uw ziekte. Wat betekent zelfmanagement voor de relatie met uw zorgverlener? Zorgverleners en patiënten vullen elkaar aan. Als u het heft in eigen hand wilt nemen, dan gaat u bijvoorbeeld zelf (een deel van) de zorg uitvoeren, uw levensstijl aanpassen en meedenken over wat goed is voor uw gezondheid. De zorgverlener wordt dan meer een coach, die open staat voor uw ideeën en met wie u samen beslissingen neemt en waar u samen vertrouwen in hebt. Hoe aan de slag met zelfmanagement? Uit onderzoek blijkt dat patiënten actief betrokken willen worden bij hun behandeling. Ze vinden het belangrijk dat artsen goed luisteren en meer ruimte geven voor vragen en overleg. Patiënten geven aan dat hun behandeling dan betere resultaten geeft en dat de kwaliteit van hun leven erdoor verbetert.  Informatie: verzamel informatie over uw ziekte en de behandeling ervan bij uw zorgverlener(s) en patiëntenvereniging. Zoek andere patiënten op en wissel ervaringen uit. Denk na over de informatie die u nodig heeft, bijvoorbeeld van uw zorgverlener.  Stel doelen: zelf managen lukt het beste als u uw eigen doelen stelt op het gebied van uw gezondheid. Gezondheidsdoelen kunnen over van alles gaan: het behalen van een bepaalde bloeddruk of een bepaalde activiteit (weer) kunnen uitvoeren.


31

 Beslis mee en bepaal hoe uw zorg eruit moet zien: vraag welke mogelijkheden er zijn als het gaat om uw gezondheid. Overleg met uw zorgverlener(s) over de voor- en nadelen van bepaalde keuzes in uw behandeling. Kies wat het beste bij uw leven en uw doelen past. Als u deze tips in de praktijk brengt, neemt uw kennis over uw ziekte en de invloed daarvan op uw kwaliteit van leven toe. Hierdoor bent u in staat veel betere keuzes te maken. U krijgt meer vertrouwen in eigen kunnen. Alleen of samen? Zelfmanagement betekent niet dat u alles zelf moet doen. Uw omgeving kan u helpen: uw zorgverlener(s), maar ook uw familie, vrienden, medepatiënten, buren, collega’s en anderen. Het is belangrijk dat u om hulp vraagt als u dat nodig hebt, dat u grenzen stelt als het u teveel wordt en dat u praat over hoe u zich voelt en wat u bezig houdt. Meer weten? Kijk op: www.zelfmanagement.com/patiënten. Of kijk voor meer informatie op www.hartenvaatgroep.nl of bel 088 1111600.

PADDENSTOELENPASTA Ingrediënten voor 4 personen. • 300 gram pasta • 3 dunne prei • 3 teentjes knoflook • 3 paprika’s • 500 gram gemengde paddenstoelen • 100 gram walnoten • 3 eetlepels olie • 125 ml crème fraiche light • ½ bosje peterselie • peper

Bereidingswijze • snijd de prei in ringen • hak de teentjes knoflook fijn • snijd de paprika in stukjes • snijd de paddenstoelen in stukjes • kook de pasta gaar en laat deze uitlekken • verhit de olie in een wokpan • roerbak de prei, knoflook, paprika en paddenstoelen • voeg de crème fraiche toe en draai het vuur laag • hak de walnoten grof en voeg ze toe • hak de peterselie en voeg dit samen met de gare pasta toe aan het prei-paddenstoelen mengsel • maak op smaak met wat peper

Tip! Lekker met wortelsalade. Eet smakelijk! Bron: http://www.hartstichting.nl/gezond_leven Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

32

INVLOEDEN OP DE ANTISTOLLINGSMIDDELEN Stollende bloedverdunners (antistollingsmiddelen) Bloedverdunners van de trombosedienst, zoals acenocoumarol of fenprocoumon, kunnen gevaarlijk worden in combinatie met grote hoeveelheden van sommige voedingssupplementen. Dit kwam onlangs aan het licht door het overlijden van een man die veel veenbessensap dronk. Zijn bloedstolling bleek vijftigmaal vertraagd in plaats van de twee- à driemaal zoals de bedoeling van de medicijnen is. Andere voedingssupplementen die een effect kunnen hebben op de bloedstolling zijn onder meer sint-janskruid, ginkgo, ginseng, groene thee, dong quai, visolie en de vitamines A, E, C en K. Mensen met trombose die deze middelen toch willen gebruiken moeten met hun arts overleggen en de bloedstolling vaker laten controleren.

Daktarin heeft invloed op antistollingsmiddelen De werkzame stof in het medicijn Daktarin is miconazol. Miconazol is een antischimmelmiddel. Dit middel bestrijdt schimmelinfecties van de huid en nagels, zoals voetschimmel (zwemmerseczeem), candida-infecties of kalknagels. Het beschadigt de celwand van de schimmel, waardoor de schimmel afsterft. Heeft dit medicijn een wisselwerking met andere medicijnen? De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen zijn: - antistollingsmiddelen, namelijk fenprocoumon en acenocoumarol. Miconazol versterkt het effect van deze middelen. Uw arts zal miconazol vervangen door een ander middel. Neem hierover contact op met uw arts. Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw arts. Bron: Trombosedienst

KOOKWORKSHOP ‘KOKEN MET SMAAK’ Veel patiënten krijgen van hun cardioloog of hartfalenverpleegkundige een zout arm dieet voorgeschreven. Vaak ontbreekt het echter aan praktische handreikingen om de goed bedoelde adviezen in de praktijk te brengen. De Hart&Vaatgroep organiseert speciaal voor patiënten met o.a. hartfalen een kookworkshop “zoutarm koken”. Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

33

In samenwerking met de hartfalenpoliklinieken, zal een professionele docent dieetkeuken de deelnemers op weg helpen bij het bereiden van smaakvolle zoutarme gerechten. Tijdens de kookworkshop krijgen de deelnemers vooral praktische tips om te voorkomen dat zoutarm koken een flauwe hap oplevert. Aan het eind van de workshop kunnen de deelnemers genieten van de smaakvolle resultaten. Locatie: Reade (Revalidatiecentrum Amsterdam) Overtoom 283, 1054 HW Amsterdam Datum: 19 oktober 2013 Aanvangstijd: 13:00 uur Kosten: € 15,-- (leden) of € 20,-- (niet leden) U kunt zich opgeven bij de Hart&Vaatgroep telefonisch tel: 088–11 11 600 of via [email protected] Voor meer informatie: Adri Drubbel tel: 020–6910782 of [email protected] Note: Let op bij het e-mailadres van dhr. Drubbel. Het is a_drubbel@.......,let op het onderliggende streepje!

ROW-PATIËNTENDAG 2013 De Hart&Vaatgroep en het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein maken zich momenteel op voor de 8e ROW-Patiëntendag. Deze informatiebijeenkomst over de ziekte van Rendu-Osler-Weber wordt om de twee jaar landelijk georganiseerd. Dit in aansluiting op de eveneens tweejaarlijkse conferenties van de HHT-Foundation, waar artsen uit de hele wereld rapporteren en discussiëren over de huidige stand van zaken aangaande onderzoeken en ontwikkelingen. De Patiëntendag is bedoeld voor patiënten met de ziekte van Rendu-Osler- Weber, hun familieleden en andere geïnteresseerden. Ook lezers van dit regioblad zijn van harte welkom! Daarom onderstaand wat gegevens over de informatiebijeenkomst. In het kader vindt u een korte samenvatting van de ziekte zelf. Programma: Het programma bestaat onder andere uit: • het laatste nieuws van het wereldcongres ROW dat plaats vond in juni 2013, behandeling van bloedneuzen, van PAVM’s en CAVM’s (bloedvatafwijkingen in de longen en in de hersenen), laserbehandeling van de huid, medicatie voor ROW in de lever en darmen, inflammatie bij ROW. Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

34

Het geheel wordt afgesloten met een vragenuurtje met het artsenpanel. Wanneer? Zaterdag 9 november 2013, van 13.00-17.00 uur, inloop vanaf 12.00 uur. Waar? Conferentiecentrum Zonheuvel, Amersfoortseweg 98, 3941 EP Doorn. Zonheuvel is eenvoudig te bereiken met het openbaar vervoer, parkeren is gratis. Kosten: Voor leden van De Hart&Vaatgroep is de bijeenkomst gratis. Voor nietleden bedraagt de bijdrage € 7,50. Informatie en aanmelding: U kunt zich aanmelden op www.hartenvaatgroep.nl/formulieren-row-patientendag-2013.html. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ons secretariaat [email protected] of via telefoonnummer: 088 – 111600. Riet Alaverdy-van der Knijff, Diagnosegroep ROW van De Hart&Vaatgroep

RENDU-OSLER-WEBER: Wat is deze zeldzame ziekte? De ziekte van Rendu-Osler-Weber (ROW) is een zeldzame erfelijke ziekte van de bloedvaten, waarin plaatselijk verwijdingen bestaan die gemakkelijk bloeden. De officiële naam van de ziekte is Hereditaire Hemorrhagische Teleangiëctasieën (HHT). Dit betekent ‘erfelijke bloedende vaatverwijding’. Omdat bij deze ziekte de haarvaten ontbreken, ontstaan directe verbindingen tussen slagaders en aders. Aanvankelijk op microscopisch niveau, maar allengs groter, o.a. doordat het slagaderlijk bloed onder hogere druk in de aders komt dan normaal. De aders zijn daar niet op gebouwd omdat normaliter de hoge druk in de slagaders sterk afneemt bij het passeren van de nauwe haarvaten. En die ontbreken dus bij de ROW-patiënt. Daardoor ontstaan kleine en grote directe en abnormale verbindingen: vaatmalformaties of AVM’s. Bloedneuzen zijn verreweg de meest voorkomende en meest hinderlijke klacht, maar er zijn ook andere uitingsvormen. Zo kan ROW ook gevonden worden in slokdarm, maag en darmen, in de lever, de huid en de hersenen. AVM’s in de longen is de gevaarlijkste uitingsvorm, omdat kleine stolsels en klontjes bacteriën door de vaatmalformatie heen via de linker harthelft in de hersenen kunnen komen en een beroerte of hersenabces kunnen veroorzaken. Daarom wordt ROW-patiënten altijd aangeraden zich daarop te laten screenen. Bij De Hart&Vaatgroep zijn boekjes en brochures over deze ziekte verkrijgbaar.


35

DE HART&VAATGROEP Wat is De Hart&Vaatgroep? De Hart&Vaatgroep is de patiëntenorganisatie van en voor mensen met een hart- of vaatziekte. Wij werken op zowel landelijk als regionaal niveau aan informatievoorziening, lotgenotencontact, leefstijlbegeleiding en collectieve belangenbehartiging. De Hart&Vaatgroep is opgezet voor en door mensen die zelf een hart- of vaatziekte hebben of hun naasten. Ook mensen die (nog) niet ziek zijn en de risico’s uit eigen familie kennen, kunnen bij De Hart&Vaatgroep terecht. Wat biedt De Hart&Vaatgroep u? - Informatiebrochures over harten vaatziekten en daaraan gerelateerde onderwerpen - Een internetsite met onder meer een kennisbank met toegankelijke informatie - Het leefstijlmagazine ‘Vida’ met nieuws en achtergronden - Informatiedagen en themabijeenkomsten over uiteenlopende onderwerpen - Contact met mensen met hetzelfde ziektebeeld, zowel één op één als in groepsverband - Leefstijlactiviteiten zoals kookworkshops en sporten beweegaanbod - Belangenbehartiging van alle harten vaatpatiënten Lid worden? Door uw steun kunnen wij ons inzetten voor harten vaatpatiënten. Kijk voor meer informatie over De Hart&Vaatgroep, het lidmaatschap (€ 20,-) of het donateurschap op onze internetsite www.hartenvaatgroep.nl. U kunt ook een e-mail sturen aan [email protected] of bellen met het secretariaat 088- 1111600. U kunt meer informatie en het aanmeldingsformulier aanvragen door hieronder uw gegevens in te vullen en op te sturen naar: De Hart&Vaatgroep Postbus 300 2501 CH Den Haag --------------------------------------------------------------------------------------Graag ontvang ik meer informatie over De Hart&Vaatgroep. Naam:.............................................................................................................

Man/Vrouw*

Adres:..................................................................................................................................... Postcode/woonplaats:............................................................................................................. E-mail:.................................................................................................................................... Hart& Vaatgroep regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

36

advertenties binnenachter

afz: P. Snoodijk-de Klerk Noorderkade 516 1823 CJ Alkmaar

Uitgave van:

van en voor mensen met een hart- of vaatziekte

VAN EN VOOR MENSEN MET EEN HART- OF VAATZIEKTE Regio Noord-Holland boven het Noordzeekanaal

Recommend Documents