St. Samenwerkende Publieke Omroepen Midden Nederland t.a.v. het bestuur Postbus 1012 3500 BA UTRECHT
Datum 16 maart 2006
Onderwerp Integraal toezicht SSPOMN en OUS 2004
Uw kenmerk
Ons kenmerk FTZ-001226-ee
Contactpersoon Mevr. E.J. Eijsvogel
Doorkiesnummer (035) 7737 743
Geacht bestuur, De brief bevat de uitkomsten van het integraal toezicht 2004 voor Omroep Utrecht Stichting (OUS) en tevens de beoordeling van de gecombineerde jaarrekening 2004 van Stichting samenwerkende Publieke Omroepen Midden Nederland (SSPOMN) en OUS. In het kader van het integrale toezicht op de lokale omroepen hebben wij uw organisatie op drie aspecten beoordeeld, te weten: 1. Jaarrekening 2004 van SSPOMN/OUS en RTV Utrecht Reclame B.V. (Financieel toezicht). 2. Programmering terzake OUS (Programmatoezicht). 3. Programmabeleidbepalend orgaan terzake OUS (Toezicht zendtijd- en kabelzaken). Hieronder geven wij de resultaten van onze beoordeling.
1. Jaarrekening SSPOMN/OUS De afdeling Financieel Toezicht heeft van u ontvangen: 1. De gecombineerde jaarrekening 2004 van SSPOMN/OUS met goedkeurende accountantsverklaring van Ernst & Young Accountants. 2. Jaarrekening 2004 van RTV Utrecht Reclame B.V. met goedkeurende accountantsverklaring van BDO CampsObers Accountants. 3. De managementletters 2004 van SSPOMN van Ernst & Young Accountants. 4. ITZ formulier 2004 van OUS. Verder hebben wij van u antwoorden ontvangen naar aanleiding van gerezen vragen bij de beoordeling van deze stukken. Wij hebben onze beoordeling gericht op de naleving van titel 9 BW 2, de Mediawet en de beleidsregels van het Commissariaat inzake neventaken, nevenactiviteiten, sponsoring en reclame. De regionale omroepen lijken niet te vallen onder titel 9, Boek 2 BW, gezien de omvang van de omroepen en de Handelsregisterwet. Wij maken niettemin enkele opmerkingen in het licht van titel 9, met de kennis dat titel 9 niet van toepassing is en met de kennis dat er een Handboek Financiële Verantwoording Regionale Omroepen in de maak is. Dit handboek schrijft de toepassing van titel 9 BW 2 voor. Naar aanleiding van onze beoordeling hebben wij een aanzienlijk aantal bevindingen en opmerkingen, die hierna zijn weergegeven. Gecombineerde jaarrekening SSPOMN en OUS Zoals gesteld in de eerste alinea hebben wij uitsluitend een gecombineerde jaarrekening 2004
van OUS en SSPOMN ontvangen en niet de individuele jaarrekeningen. In de toelichting op de gecombineerde jaarrekening heeft u de winst- en verliesrekening nader verdeeld naar lokale en regionale activiteiten. Van de balans is alleen het eigen vermogen onderverdeeld naar lokaal en regionale componenten. Wij benadrukken dat met de presentatie van een gecombineerde jaarrekening OUS/SSPOMN twee separate rechtspersonen financieel verweven zijn. Deze twee rechtspersonen hebben afzonderlijke besturen, waarvoor niet helder is waar de financiële bestuursverantwoordelijkheid begint en eindigt. In het kader van goed bestuur/corporate governance achten wij deze situatie als onwenselijk. Wij verzoeken u derhalve passende maatregelen te nemen. De gecombineerde jaarrekening als begrip bestaat niet in titel 9 BW 2. Verder wordt in de verslaggevingspraktijk de gecombineerde jaarrekening gebruikt in aanvulling op de jaarrekeningen van afzonderlijke rechtspersonen. Wij adviseren u met klem om afzonderlijke jaarrekeningen voor OUS en SSPOMN op te stellen. Een gecombineerde jaarrekening kan uiteraard in aanvulling hierop worden verstrekt. Ons dringende advies hangt mede samen met het vooruitzicht dat het Handboek Financiële Verantwoording Regionale omroepen de naleving van titel 9 BW 2 voorschrijft. Naleving Titel 9 BW 2: Consolidatie (SSPOMN) Wij hebben geconstateerd dat de jaarrekening 2004 van RTV Utrecht Reclame B.V. niet is geconsolideerd in de jaarrekening van SSPOMN/OUS. U heeft ons medegedeeld dat u meent dat er geen sprake is van een groepsmaatschappij, door het ontbreken van centrale leiding en afwezigheid van en economische eenheid. Wij stellen vast dat RTV Utrecht Reclame B.V. voor 100% in eigendom is van moedermaatschappij SSPOMN. Volgens haar statuten is RTV Utrecht Reclame B.V. alleen werkzaam voor SSPOMN (artikel 2) en heeft de algemene vergadering (in casu SSPOMN) de bevoegdheid directie en commissarissen te benoemen, te ontslaan, danwel te schorsen (artikelen 21,22,26,27). Verder blijkt uit artikel 21 lid 5 dat ‘de directie zich moet gedragen naar de aanwijzingen van de algemene vergadering betreffende de algemene lijnen van het te voeren financiële, sociale, economische en personeelsbeleid’. Daarnaast blijkt verbondenheid tussen RTV Utrecht Reclame B.V. en SSPOMN uit een vergelijkbaar logo met RTV Utrecht (handelsnaam van SSPOMN/OUS) en vestiging op gelijke locatie als de moedermaatschappij. Wij stellen derhalve dat RTV Utrecht Reclame B.V. een groepsmaatschappij is van SSPOMN en verlangen van u dat de financiële gegevens van RTV Utrecht Reclame B.V. consolideert in de jaarrekening van SSPOMN/OUS vanaf het jaar 2005. Naleving Mediawet en beleidsregels Nevenactiviteiten (SSPOMN en OUS) De verkoop van banden, tapes, dvd’s en dergelijke als ook de verhuur van kantoorruimte worden in de Mediawet beschouwd als nevenactiviteiten en dienen aangemeld te worden bij het Commissariaat voor de Media. Wij wijzen u erop dat de aanmelding voor deze activiteiten nog niet heeft plaatsgevonden en vragen u dit voor 1 april 2006 alsnog te doen. Wij constateren dat in de jaarrekening de verplichte overzichten van baten en lasten voor nevenactiviteiten ontbreken. Wij hebben deze specificaties van op aanvraag alsnog ontvangen over 2004. Wij verzoeken u vanaf boekjaar 2005 de genoemde specificaties aan de additionele informatie toe te voegen. Deze specificaties dienen door uw accountant te zijn gecontroleerd en gewaarmerkt.
Goedkeuring Vrijval Egalisatierekening pand Pavia (SSPOMN) Zoals blijkt uit uw jaarrekening op pagina 12,13 en 14 is de Egalisatierekening pand Pavia in FTZ-001226-ee • blad 2
2004 ad € 1.233.147 vrijgevallen ten gunste van de Overige reserve. U heeft aangegeven dat deze vrijval aangekondigd is in de jaarrekening van 2003 van SSPOMN/OUS, maar dat van uw provincie geen afzonderlijke goedkeuring voor de herbestemming van het vrijgevallen bedrag is ontvangen. De egalisatierekening is oorspronkelijk getroffen ter egalisering van subsidiebaten van het pand Pavia te Zeist. Aangezien het karakter van de voormalige egalisatierekening haar herkomst vindt in financiering door middel van publieke middelen, verlangen wij een schriftelijke instemming van uw provincie voor de herbestemming van egalisatierekening pand Pavia. Goedkeuring Vorming Bestemmingsreserve bedrijfspand (SSPOMN) In 2004 is voor € 1.345.034 een bestemmingsreserve gevormd voor het nieuwe bedrijfspand aan de Hengeveldstraat 27-29 te Utrecht. U heeft bij brief van 4 oktober 2005 uw provincie verzocht tot instemming met deze gevormde bestemmingsreserve. Wij verlangen van u dat u de schriftelijke instemming alsnog overlegt. Titel 9 BW 2: Voorziening Programmafonds (SSPOMN) De accountant geeft in uw management letter ter overweging aan ‘voorzieningen uitsluitend te treffen indien er sprake is van juridisch afdwingbare verplichtingen’. U heeft ons op verzoek medegedeeld dat aan deze voorziening geen verplichtingen ten grondslag liggen, maar dat deze is gevormd op basis van beleidsvoornemens. Tevens heeft u aangegeven dat de voorziening ultimo 2005 substantieel zal zijn afgenomen. Aangezien uit voorgaande blijkt dat de voorziening geen wettelijke grondslag heeft, verlangen wij van u dat de voorziening ultimo 2005 tot nihil is afgebouwd. Onderverdeling Opbrengst producties (SSPOMN en OUS) In uw jaarrekening worden overige opbrengsten vermeld ad € 3.908.581. De overige opbrengsten zijn nader gespecificeerd in de toelichting op de winst- en verliesrekening. Uit deze toelichting en aanvullende informatie is gebleken dat onder de overige opbrengsten tevens bedragen zijn verantwoord welke zijn ontvangen van gemeente en provincie, zoals in de Opbrengst producties. Wij verzoeken u alle ontvangen bedragen van overheidsinstellingen inzichtelijk te maken in uw jaarrekening. Afdracht aan FunX B.V. (OUS) OUS heeft in 2004 een bedrag van € 148.000 ontvangen van de Gemeente Utrecht ter financiering van de activiteiten van FunX B.V. Wij hebben vastgesteld het subsidiebedrag voor € 139.637 is doorbetaald aan FunX, hetgeen een batig voordeel oplevert van € 8.363 voor OUS. U heeft aangegeven eigen lasten in mindering te brengen op de doorbetaling aan FunX B.V. Deze inhouding van lasten komt niet overeen met de subsidieafspraken tussen OC&W, FunX B.V. en de G4-Omroepen. U dient het bedrag ad € 8.363 alsnog over te maken aan FunX B.V. Daarnaast constateren wij dat FunX B.V. slechts een subsidie van € 115.317 heeft verantwoord in haar jaarrekening 2004, hetgeen wederom € 24.320 lager is dan de gemelde kosten ad € 139.637 in de jaarrekening van SSPOMN/OUS. Hiervan heeft u aangegeven geen verantwoordelijkheid te kunnen nemen voor de verantwoording van de jaarrekening van FunX B.V. Wij menen dat OUS wél mede verantwoordelijkheid draagt voor de jaarrekening van FunX, daar FunX een neventaak van OUS is. Wij verlangen van u vanaf boekjaar 2005 de verantwoording van subsidie door FunX B.V. en SSPOMN/OUS schriftelijk af te stemmen en gelijk te laten lopen bij het opstellen van de beide jaarrekeningen.
FTZ-001226-ee • blad 3
Exploitatieresultaat 2004 SSPOMN/OUS Zoals blijkt uit de door u verschafte informatie is over het jaar 2004 een positief exploitatieresultaat van € 2.054.431 behaald. Dit bedrag is door u als volgt samengesteld: Reguliere baten € 9.829.119 Baten opbrengst pand Pavia € 2.455.066 € 10.229431 Lasten Exploitatieresultaat € 2.054.431 Het exploitatieresultaat 2004 is door u toegevoegd aan het eigen vermogen onder de overige reserves. Met betrekking tot de jaarrekening 2004 van RTV Utrecht Reclame B.V. hebben wij een tweetal opmerkingen. Bartering RTV Utrecht Reclame B.V. (SSPOMN) Het Commissariaat is voornemens een beleidslijn inzake bartering te ontwikkelen. Vooruitlopend hierop stellen wij de volgende eisen aan bartering overeenkomsten. a. Over en weer worden facturen gestuurd, die verwerkt worden in de administratie. b. In de bartering overeenkomst worden ontvangen en geleverde goederen/diensten expliciet genoemd. c. In de bartering overeenkomst wordt aangegeven waartoe ontvangen goederen/diensten door de omroep/rechtspersoon worden aangewend. Door RTV Utrecht Reclame B.V. aan ons overgelegde barterovereenkomsten lijken te voldoen aan deze eisen. Het ontvangen overzicht van barterovereenkomsten is niet goed aan te sluiten met de verantwoorde posten in de jaarrekening van RTV Utrecht Reclame B.V. en op details niet goed aan te sluiten met onderliggende barterovereenkomsten. U heeft reeds aangegeven de aansluiting in de jaarrekening van 2005 inzichtelijker te maken. Wij verzoeken u om de bartercontracten separaat te verantwoorden in een bijlage bij de jaarrekening. Deze bijlage dient overigens door uw accountant te worden gecontroleerd en gewaarmerkt. Een model volgens welke bartering contracten kunnen worden verantwoord is bijgevoegd bij deze brief. Voorziening kosten oud-personeelslid RTV Utrecht Reclame B.V. (SSPOMN) Sedert enige jaren bestaat er een voorziening voor de kosten van oud-personeelslid voor € 30.000. Voor de afvloeiing heeft u in 2005 goedkeuring aangevraagd bij het UWV. Aangezien de voorziening al meerdere jaren niet benut is en daarmee de daadwerkelijke verplichting niet blijkt, verlangen wij van u dat de voorziening ultimo 2005 tot nihil is afgebouwd. Exploitatieresultaat 2004 RTV Utrecht Reclame B.V. Zoals blijkt uit de door u verschafte informatie is over het jaar 2004 een positief exploitatieresultaat van € 59.985 behaald. Dit bedrag is door u als volgt samengesteld: Baten € 708.723 € 648.738 Lasten Exploitatieresultaat € 59.985 Het exploitatieresultaat 2004 is door RTV Utrecht Reclame B.V. toegevoegd aan het eigen vermogen.
FTZ-001226-ee • blad 4
Solvabiliteit en liquiditeit ultimo 2004 De solvabiliteit en liquiditeit van SSPOMN/OUS gezamenlijk zijn in de volgende kengetallen uit te drukken: Solvabiliteit = eigen vermogen : totaal vermogen x 100% Liquiditeit = vlottende activa : vlottende passiva Volgens jaarrekening 2004 (SSPOMN en OUS gezamenlijk) Solvabiliteit Liquiditeit
41% 3,53
Wij verzoeken u om voor 1 april 2006 schriftelijk te laten weten dat u onze aanwijzingen met betrekking tot de jaarrekening volgt.
2. Programmering terzake van OUS Wij hebben in 2004 van StadsRadio Utrecht en van StadsTV Utrecht een weekprogrammering opgevraagd. Voor StadsRadio Utrecht betrof het de uitzendweek van 11 t/m 17 oktober 2004 en voor StadsTV Utrecht de uitzendweek van 20 t/m 29 september 2004. Beide uitzendweken werden getoetst op de volgende aspecten: bewaarplicht, ICE-norm, reclame- en sponsorregels. Deze toets heeft geleid tot de volgende uitkomsten. Oordeel Wij zijn van mening dat de uitzendingen van StadsRadio Utrecht in de getoetste week geen overtredingen van de geldende reclame- en sponsorregels bevatten. Ook voldeed de zender in deze week aan de ICE-norm en werd bijna volledig aan de bewaarplicht voldaan; in totaal waren slechts 9 van de aangeleverde 168 uren door ruis of geen geluid niet te beluisteren. Met betrekking tot StadsTV Utrecht bleek het aangeleverde materiaal enkel beeldmateriaal te bevatten en geen geluid. De omroep voldeed hiermee niet aan de bewaarplicht en controle van de uitzendingen was hierdoor niet mogelijk. In januari 2005 is een nieuwe uitzendweek van StadsTV Utrecht opgevraagd. Bevindingen Op StadsRadio Utrecht werden geen gesponsorde programmaonderdelen aangetroffen. Verder waren alle reclameblokken duidelijk onderscheiden van de rest van de programmering. Met betrekking tot de ICE-norm, gaf de omroep zelf aan dat de betreffende uitzendweek voor 61% uit lokale informatie, cultuur en educatie bestond. Ter controle zijn 6 programmaonderdelen beluisterd die zeer bepalend waren voor dit ICE-percentage. Hieruit bleek dat het door de omroep opgegeven aantal ICE-minuten per programmaonderdeel in de meeste gevallen gehaald werd. Uiteindelijk werd een ICE-percentage van 52,6% geconstateerd. De volgende 9 uur konden door ruis of geen geluid niet beluisterd worden: 11 oktober 2004, 08.00-12.00 uur &16 oktober 2004, 05.00-10.00 uur. De 'geluidloze' uitzendbanden van StadsTV Utrecht hebben wij aan de omroep retour gezonden. De omroep heeft zelf ook geconstateerd dat de banden geen geluid bevatten.
3. Programmabeleidbepalend orgaan ter zaken van OUS Voor wat betreft het pbo stellen wij vast dat de samenstelling van dit orgaan, indien de vacatures voor emanicipatiebewegingen, toerisme, volksgezondheid en gezondheidszorg, en werknemers zijn vervuld, voldoet aan de vereisten die worden gesteld in artikel 30 van de Mediawet, maar dat hij zijn hoofdtaak – het vaststellen van het programmabeleid en of aan dit programmabeleid gestalte wordt gegeven – onvoldoende uitvoert. In 2004 is dit orgaan slechts twee maal bijeen geweest en was de opkomst, zo blijkt uit de notulen, bedroevend laag. FTZ-001226-ee • blad 5
Opmerkelijk is voorts dat in de pbo-vergadering d.d. 6 april 2004 is verzocht om een overzicht van de taken en bevoegdheden van het pbo en dat met de mededeling in de pbo-vergadering d.d. 7 oktober 2004 dat het pbo het beleid toetst met betrekking tot de programmering geen genoegen wordt genomen. Er blijkt zelfs bij het pbo behoefte te bestaan aan een overzicht van zijn leden! Overigens, en wellicht ten overvloede, merken wij in dit verband op dat het bestuur van een regionale (en lokale) omroepinstelling te allen tijde verantwoordelijk is voor de samenstelling en het functioneren van het pbo. Bij brief d.d. 29 september 2005 heeft u ons bericht dat de vergaderfrequentie van het pbo in 2005 is verhoogd naar 4 per jaar. Naast de notulen van deze vergaderingen zien wij een recent overzicht van de samenstelling van het pbo, indien mogelijk, op korte termijn met belangstelling tegemoet.
Een afschrift van deze brief is naar het college van Gedeputeerde Staten van uw provincie gezonden.
Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
prof. dr. Jan van Cuilenburg voorzitter
prof. dr. Tineke Bahlmann commissaris
Wij wijzen u erop dat op grond van de Algemene wet bestuursrecht de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven, dan wel gebruikelijke wijze is bekend gemaakt, een bezwaarschrift kan indienen bij het Commissariaat voor de Media, Postbus 1426, 1200 BK Hilversum.
Aantal bijlagen: 1
FTZ-001226-ee • blad 6
MODEL V BARTERING CONTRACTEN Betreft omroepinstelling: Bijlage bij jaarrekening : 20XX
Nr
Participant barterovereenkomst
01 02 03
Aanvang
Einde
Prestatie aan de omroep
Prestatie door de omroep
Factuur bedrag €
Totaal €
FTZ-001226-ee • blad 7
