AANGETEKEND Stichting Rotterdamse T.V. Producties t.a.v. RNN (Regio News Network) t.a.v. De directie Kralingseweg 278 3066 RA ROTTERDAM Datum
Onderwerp
19 mei 2005
Sanctiebeschikking
Uw kenmerk
Ons kenmerk
Contactpersoon
Doorkiesnummer
JuZa-003185-rw
Mevr. mr. R. Westerhof
(035) 7737 785
Inleiding Hiermee leggen wij u een bestuurlijke boete op van € 10.100,- wegens overtreding van de artikelen 71k, tweede lid, tweede volzin, 71m, eerste lid, en 138d van de Mediawet. Voorts leggen wij u een waarschuwing op vanwege overtreding van artikel 71f, eerste lid, van de Mediawet. U heeft sluikreclame uitgezonden. In een programmaonderdeel worden diverse bedrijven op een overdreven en overdadige wijze getoond en vermeld. Door zogenaamde aanhakende reclame wordt de informatie in het programmaonderdeel in een (nog meer) wervende context geplaatst. U heeft dan ook beoogd reclame te maken voor deze bedrijven. Er is onder meer gelet op de wijze van cameravoering waarmee namen, (beeld)merken, producten of diensten in beeld zijn gebracht. Een aantal van uw sponsorvermeldingen is aan te merken als een reclameboodschap in de zin van de Mediawet doordat onder meer slogans en adressen zijn toegevoegd, hetgeen niet is toegestaan. Ook heeft u niet voldaan aan uw plicht om de opnamen van uw programma – die u gedurende twee weken na uitzending dient te bewaren – desgevraagd aan ons ter beschikking te stellen, nu u slechts een gedeelte van de gevraagde informatie heeft aangeleverd. Daarnaast leggen wij aan u een waarschuwing op nu de wijze van omlijsting van een aantal reclameblokken onvoldoende onderscheiden is van de rest van uw programma. Procedure Bij brief van 12 juli 2004, kenmerk PTZ-004680-jvh, hebben wij u verzocht ons de integrale opnamen van het gehele programma van RNN7 Televisie toe te zenden, zoals uitgezonden in de week van maandag 5 juli 2004, 00:00 uur tot en met zondag 11 juli 2004, 24:00 uur (= totaal 168 uur). Ook hebben wij de daarop betrekking hebbende programmaschema’s opgevraagd, het uitzendschema zoals dat wordt gebruikt door de eindregie, een overzicht van de hoeveelheid uitgezonden reclame en alle door of namens u gemaakte afspraken die u inzake het genoemde programma heeft gemaakt met derden, inclusief sponsoring. Bij brief van 29 juli 2004, kenmerk PTZ-005029-jvh, bent u in de gelegenheid gesteld alsnog aan het informatieverzoek te voldoen met betrekking tot de uitzendweek zoals aangegeven in het eerste informatieverzoek.
Bij brief van 5 augustus 2004, ontvangen op 6 augustus 2004, deelt u mede dat u na 18 augustus 2004 contact met ons opneemt vanwege vakantie van de verantwoordelijke medewerker voor de integrale opnamen. Bij brief van 26 augustus 2004, ontvangen op 27 augustus 2004, deelt u mede dat u op 27 augustus, althans zo snel mogelijk aan ons informatieverzoek zal voldoen. Bij brief van 10 september 2004, ontvangen op 15 september 2004, stuurt u twee compilatie-dvd’s van uitzendingen van RNN7 in de opgevraagde week met daarop 81,5 minuten programmamateriaal. Wel genoemd in de brief maar niet bijgesloten is informatie omtrent programma- en uitzendschema’s en de hoeveelheid uitgezonden reclame. Schriftelijke overeenkomsten zijn niet bijgevoegd. Na uw brief van 10 september 2004 zijn wij een nader onderzoek gestart naar uw programma. Tijdens ons onderzoek hebben wij een klacht ontvangen met betrekking tot uw programma waarbij enkele videobanden zijn gevoegd. Bij brief van 17 februari 2005, kenmerk JuZa-001194-ivs, hebben wij u op de hoogte gebracht van ons voornemen tot het opleggen van een bestuurlijke boete wegens overtreding van de artikelen 71k, tweede lid, tweede volzin, 71m, eerste lid, en 138d van de Mediawet. Op 31 maart 2005 is een hoorzitting gehouden bij het Commissariaat waarbij u uw zienswijze naar voren heeft gebracht. U heeft toegezegd vóór 8 april 2005 sponsor- en barterovereenkomsten toe te sturen alsook een financieel jaarverslag over 2004 of, indien niet aanwezig, over 2003. Tot op heden hebben wij de door u toegezegde informatie niet ontvangen. A.
Boete
1. Sluikreclame Feiten Op 2 oktober 2004 heeft u het programmaonderdeel Zomer op je TV uitgezonden. Zes Rotterdamse vrouwen worden een zomer lang gevolgd in hun dagelijkse leven. Verschillende bedrijven en instellingen uit de regio Rotterdam worden tijdens deze aflevering getoond en vermeld, zoals in bijlage 1 weergegeven. In aanhakende reclameblokken worden reclameboodschappen getoond van bovengenoemde bedrijven. In de reclameboodschappen worden beelden getoond uit het programmaonderdeel. Relevante regelgeving Zie bijlage 2. Overweging Uitgangspunt Een hoofdregel van de Nederlandse mediaregelgeving is dat reclameboodschappen in televisieprogramma’s uitsluitend worden uitgezonden in blokken en dat reclameboodschappen als zodanig herkenbaar zijn en duidelijk onderscheiden zijn van de andere programmaonderdelen. JuZa-007390-rw • blad 2
Op grond van artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet, zijn daarom in programmaonderdelen van commerciële omroepinstellingen alle vermeldingen en vertoningen van namen en (beeld)merken, producten, diensten of activiteiten verboden, voor zover de omroepinstelling, naar redelijkerwijs kan worden aangenomen, daarmee beoogt of mede beoogt reclame te maken. Reclame-uiting In het programmaonderdeel Zomer op je TV – zoals onder de feiten in bijlage 1 weergegeven – zijn naam en beeldmerk van Kennedy getoond; naam en beeldmerk van Ontharingsinstituut Epilennium getoond, naam van Body Services getoond, beeldmerk en dienst van Grandair Tours getoond en naam, beeldmerk en producten van Oliphant getoond. Deze uitingen zijn voor het gemiddelde publiek duidelijk waarneembaar, op grond waarvan het in staat is bovengenoemde bedrijven en instellingen te identificeren. De bovengenoemde uitingen zijn voorts geschikt om een positieve houding van het publiek ten opzichte van deze bedrijven en instellingen te bevorderen. Het mag als een feit van algemene bekendheid worden verondersteld dat indien producten of merk(namen) op min of meer opvallende wijze en niet in negatieve zin worden getoond in een tv-uitzending, doorgaans een deel van het kijkerspubliek tot aankoop wordt bewogen. De bedoelde uitingen zijn derhalve reclame-uitingen in de zin van de Mediawet. In het programma van een commerciële omroepinstelling is het toegestaan om reclame-uitingen te tonen en te vermelden mits de omroep daarmee niet beoogd reclame te maken want dan is sprake van sluikreclame. Oogmerk Uit de – in bijlage 1 opgenomen – omschreven feiten blijkt dat de namen, beeldmerken, producten en diensten van bovengenoemde bedrijven met opzet zijn getoond en vermeld in het programmaonderdeel Zomer op je TV. Het programmaformat bestaat uit het belichten en aanprijzen van de activiteiten van ondernemingen uit de regio Rotterdam die tevens het programmaonderdeel bekostigen of op andere wijze een bijdrage leveren. De redactionele ruimte wordt voornamelijk ingevuld met bezoeken aan en informatie over bedrijven die een bijdrage hebben verstrekt aan het programmaonderdeel. Verder is van belang dat namen, beeldmerken, producten en diensten van de sponsors op nadrukkelijke wijze worden getoond, onder meer door deze beeldvullend in beeld te brengen. Op grond van de aftitelrol nemen wij aan dat het programmaonderdeel Zomer op je TV wordt gesponsord door Kennedy, Epilennium, Body Services, Grandair en Oliphant. Gezien bovenstaande kan redelijkerwijs worden aangenomen dat u met het tonen of vermelden van de diverse bedrijven in het programmaonderdeel beoogd of mede beoogd heeft het publiek te bewegen tot het gebruik maken van hun diensten, gunstig te stemmen ten aanzien van dan wel afname te bevorderen van hun producten en diensten. Volgens de Nota van Toelichting bij artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet is het oogmerk om reclame te maken bijvoorbeeld niet aanwezig in gevallen die vergelijkbaar zijn met die, bedoeld in de artikelen 27 tot en met 30a en 32 van het Mediabesluit (Stb. 1992, 334, blz. 25-26). JuZa-007390-rw • blad 3
De genoemde reclame-uitingen in het programmaonderdeel zijn niet aan te merken als nietvermijdbare reclame-uitingen als bedoeld in artikel 27 van het Mediabesluit. Voorts is de wijze waarop de reclame-uitingen zijn vermeld niet vergelijkbaar met de gevallen bedoeld in de artikelen 28 tot en met 30a en artikel 32 van het Mediabesluit. Door de wijze waarop namen, (beeld)merken, producten of diensten worden getoond in het programmaonderdeel en gelet op de aanhakende reclameboodschappen waardoor reclame-uitingen in het programmaonderdeel in een (nog meer) wervende context worden geplaatst – in het bijzonder geldt dit voor Epilennium en Body Services –, vinden deze vertoningen niet plaats overeenkomstig artikel 28, eerste lid, onderdeel c van het Mediabesluit (zie bijlage 1). Dit is met name het geval nu de informatie in het programmaonderdeel op dezelfde wijze wordt gegeven als in de reclameboodschap. Aangezien het onderhavige geval niet vergelijkbaar is met de gevallen bedoeld in de artikelen 27 tot en met 30a en 32 van het Mediabesluit, kan niet worden gesteld dat het oogmerk om reclame te maken niet aanwezig is. Uitzonderingen Van het algemene verbod in artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet, zijn slechts uitgezonderd de vermeldingen en vertoningen bedoeld in de artikelen 71j, 71k, tweede en derde lid, en 71l, eerste lid, van de Mediawet. De artikelen 71j en 71l, eerste lid, van de Mediawet, zijn in casu niet van toepassing. In artikel 71k, tweede lid, van de Mediawet wordt de sponsorvermelding aan het begin of eind van een gesponsord programmaonderdeel geregeld. Het tonen en vermelden van namen van bedrijven en instellingen tijdens het programmaonderdeel kan niet worden aangemerkt als een sponsorvermelding in de zin van artikel 71k, tweede lid, van de Mediawet en is derhalve op basis daarvan niet toegestaan. Artikel 71k, derde lid, van de Mediawet bepaalt onder welke voorwaarden producten of diensten in een gesponsord programmaonderdeel mogen worden vermeld of getoond. Volgens de nota van toelichting bij artikel 71k van de Mediawet mogen deze goederen slechts neutraal in beeld worden gebracht en niet in een wervende context worden geplaatst (Stb. 1992, 334, blz. 25). De producten en diensten van de sponsors en niet-sponsors worden op overdreven en overdadige wijze getoond. Zij worden voorts wervend in beeld gebracht door de wijze van cameravoering en de aanhakende reclame. De vertoningen en vermeldingen van de producten en diensten van de desbetreffende bedrijven en instellingen zijn op grond van artikel 71k, derde lid, van de Mediawet derhalve niet toegestaan. Conclusie Aangezien u, naar redelijkerwijs kan worden aangenomen, met het tonen of vermelden van namen, (beeld)merken, producten en diensten van de bovengenoemde bedrijven tijdens de verschillende programmaonderdelen beoogd of mede beoogd heeft het publiek te bewegen tot het gebruik maken van hun diensten, gunstig te stemmen ten aanzien van dan wel afname te bevorderen van hun producten en diensten, en de uitzonderingen bedoeld in de artikelen 71j, 71k, tweede en derde lid, en 71l, eerste lid, van de Mediawet in casu niet van toepassing zijn, hebben wij in het sanctievoornemen geoordeeld dat u artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet heeft overtreden. JuZa-007390-rw • blad 4
Tijdens de hoorzitting erkent u de fouten in het sanctievoornemen. Een aantal mediarechtelijke regels is onvoldoende bekend bij de omroep. Ten aanzien van het programmaonderdeel Zomer op je TV merkt u het volgende op. In deze real life soap worden zes vrouwen in Rotterdam een zomer lang gevolgd. Omdat de dames gedurende het programma beschikbaar moesten zijn voor opnamen – en de omroep daar financieel weinig tegenover kon stellen – is in de vorm van een barter-deal met diverse bedrijven afgesproken dat in ruil voor het filmen de dames onder meer een gratis schoonheidsbehandeling of kleding kregen aangeboden. In de barter-overeenkomsten is min of meer opgenomen wat – met gesloten beurzen – tegen elkaar wordt geruild. Feitelijk is niet veel winst gemaakt en het programma is ook niet met dat oogmerk opgezet. Voorts heeft het bedrijf Grandair wel een vergoeding aangeboden maar dit bedrijf is failliet gegaan. Wij blijven van oordeel dat u artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet heeft overtreden, hetgeen door u ook wordt erkend. Tijdens het programmaonderdeel heeft u vijf bedrijven op overdreven en overdadige wijze getoond en vermeld, mede bezien in het licht van de aanhakende reclame. Deze bedrijven hebben een sponsorbijdrage geleverd ten behoeve van de totstandkoming van het programmaonderdeel. Ten aanzien van bartering merken wij het volgende op. Uit uw betoog is niet op te maken wat feitelijk tegen elkaar is geruild door de omroep en de diverse bedrijven alsmede of dit op marktconforme wijze is geschied. Dit blijkt ook niet uit schriftelijke stukken nu u, ondanks toezeggingen, verzuimd heeft deze toe te sturen. Daarbij zij opgemerkt dat de reclame- en sponsorregels onverkort op barterovereenkomsten van toepassing zijn. Ten overvloede merken wij op dat voor de beoordeling of sprake is van een overtreding de bedrijfsvoering van de omroep, zoals het wel of niet hebben van een winstoogmerk, niet relevant is. 2. Sponsorvermelding Feiten Op 22 en 23 september 2004 heeft u het programmaonderdeel Show Gallery uitgezonden. Op 22 september worden aan het begin, en op 23 september aan het begin en einde van het programmaonderdeel de volgende sponsorbillboards getoond: Op een grijze achtergrond wordt het logo van My Travel getoond alsmede de tekst: ‘De beste start van je vakantie! www.mytravel.nl.’ Op een zwarte achtergrond wordt het logo van Jack & Jones getoond alsmede diverse (mode)foto’s. Op een lichtblauwe achtergrond wordt het logo van Bransus hair & beauty getoond alsmede de tekst: ‘straatweg 42 c, 3051 BG, Rotterdam-hillegersberg tel 010-2189494.’ Op een lichtgele achtergrond wordt het logo van Dodgers getoond alsmede de tekst: ‘Korte Lijnbaan 9c Rotterdam.’ Een voice-over zegt: “Dit programma wordt mede mogelijk gemaakt door MyTravel reiswinkels, Jack & Jones, Bransus hair & beauty en Dodgers”. Relevante regelgeving Zie bijlage 2. Overweging Ingevolge artikel 1, aanhef en onderdeel ll van de Mediawet wordt onder sponsoren van een programmaonderdeel verstaan het verstrekken van financiële of andere bijdragen door een JuZa-007390-rw • blad 5
overheidsbedrijf of particuliere onderneming, ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van een programmaonderdeel, teneinde de uitzending daarvan als programmaonderdeel te bevorderen of mogelijk te maken. Ingevolge artikel 71k, tweede lid, van de Mediawet worden aan het begin of aan het einde van een gesponsord programmaonderdeel, ter informatie van het publiek, alle sponsors vermeld. De vermelding gebeurt door middel van naam of (beeld)merk en is zodanig vormgegeven dat zij niet voldoet aan de definitie van reclameboodschap, zoals bedoeld in artikel 1, onderdeel kk van de Mediawet. Ingevolge artikel 10 van de BSCO, onderdelen b, d en f, voldoet een vermelding als bedoeld in bovengenoemd artikel in ieder geval aan de wettelijke definitie van reclameboodschap, indien met gebruikmaking van beeld of geluid, direct of indirect, wordt verwezen naar een product of dienst dan wel consumentenverpakking van een product; een slagzin wordt vermeld of getoond of een adres, telefoonnummer, faxnummer, email- of internetadres wordt vermeld of getoond. Nu aan het beeldmerk My Travel een slogan en internet adres worden toegevoegd; nu aan het beeldmerk Jack & Jones beeldmateriaal wordt toegevoegd; nu aan het beeldmerk Bransus hair & beauty een adres en telefoonnummer worden toegevoegd en nu aan het beeldmerk Dodgers een adres wordt toegevoegd, voldoen bovengenoemde vermeldingen aan de wettelijke definitie van reclameboodschap. De sponsorvermeldingen zijn daarom op deze wijze niet toegestaan en in strijd met artikel 71k, tweede lid, tweede volzin van de Mediawet. Tijdens de hoorzitting erkent u de geconstateerde overtreding in het sanctievoornemen. U merkt op dat het vermelden van een adres van een bedrijf op het billboard vaak geschiedt als een extra service naar het bedrijf toe. De omroep is zich er niet van bewust dat dit mediarechtelijk niet is toegestaan. U spreekt van beginnersfouten die tegen beter weten in en zonder opzet worden gemaakt. Wij blijven van oordeel dat u artikel 71k, tweede lid, tweede volzin, van de Mediawet heeft overtreden, hetgeen door u ook wordt erkend. Wij wijzen u erop dat voor de beoordeling of sprake is van de overtreding, opzet niet relevant is. 3. Bewaarplicht Feiten In de week van 5 tot en met 11 juli 2004 hebt u 168 uur televisieprogramma uitgezonden. U hebt het Commissariaat hiervan 81,5 minuten ter beschikking gesteld. Dit is 0.8% van de totale opvraagtijd. Relevante bepaling Zie bijlage 2. Overweging Nu u van 168 uur televisieopnamen slechts 81,5 minuten ter beschikking heeft gesteld, hebben wij in het sanctievoornemen geoordeeld dat u artikel 138d van de Mediawet hebt overtreden. Tijdens de hoorzitting erkent u de fouten in het sanctievoornemen. Wij blijven bij ons standpunt dat u artikel 138d van de Mediawet hebt overtreden. JuZa-007390-rw • blad 6
4. Sanctiebeschikking Op grond van artikel 135, eerste lid, van de Mediawet kunnen wij u een bestuurlijke boete opleggen bij overtreding van het bepaalde bij of krachtens de Mediawet. Ingevolge de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 1999 hanteren wij voor de bepaling van de hoogte van de boete een vaste berekeningsgrondslag die met factoren voor de ernst van de overtreding en voor de mate van verwijtbaarheid worden vermenigvuldigd. Per 31 december 2003 is artikel 135, eerste lid, van de Mediawet gewijzigd. Met deze wijziging zijn de wettelijke boetemaxima herzien. De artikelen 2.6 en 2.7 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen geven nadere invulling aan artikel 135 van de Mediawet door middel van het vaststellen van een berekeningsmethodiek. Voor het berekenen van de berekeningsgrondslag met betrekking tot overtredingen begaan na 31 december 2003, baseren wij ons op deze berekeningsmethodiek waarbij wij uitgaan van de wettelijke boetemaxima, zoals vastgesteld bij de bovengenoemde wetswijziging. Sluikreclame Per abuis hebben wij in het sanctievoornemen ten aanzien van artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet een berekeningsgrondslag van € 2.700,- gehanteerd. Bij overtreding van het bepaalde in artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet in een televisieprogramma geldt voor u als commerciële omroep met een publieksbereik van 25.000 tot 500.000 huishoudens een berekeningsgrondslag van € 1.650,-. Voor de ernst van de overtreding kennen wij 3 punten toe. Hierbij nemen wij in overweging dat het een programmaonderdeel betreft waarin vijf bedrijven op overdreven en overdadige wijze worden getoond en vermeld. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij geen punten toe. Daartoe zijn ons geen bijzondere feiten of omstandigheden gebleken. Wij leggen u derhalve een boete op van € 4.950,- wegens overtreding van artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet. Onjuiste sponsorvermelding Per abuis hebben wij in het sanctievoornemen ten aanzien van artikel 71k, tweede lid, tweede volzin, van de Mediawet een berekeningsgrondslag van € 2.700,- gehanteerd. Bij overtreding van het bepaalde in artikel 71k, tweede lid, tweede volzin, van de Mediawet in een televisieprogramma geldt voor u als commerciële omroep met een publieksbereik van 25.000 tot 500.000 huishoudens een berekeningsgrondslag van € 1.650,-. Voor de ernst van de overtreding en de mate van verwijtbaarheid kennen wij geen punten toe. Daartoe zijn ons geen bijzondere feiten of omstandigheden gebleken. Wij leggen u derhalve een boete op van € 1.650,- wegens overtreding van artikel 71k, tweede lid, tweede volzin, van de Mediawet. Bewaarplicht
JuZa-007390-rw • blad 7
Bij overtreding van het bepaalde in artikel 138d van de Mediawet in een televisieprogramma geldt voor u als commerciële omroep met een publieksbereik van 25.000 tot 500.000 huishoudens een berekeningsgrondslag van € 700,-. Voor de ernst van de overtreding kennen wij vijf punten toe in verband met het gegeven dat u van opgevraagde opnamen 99,2% niet ter beschikking hebt gesteld. Hierbij hebben wij wel rekening gehouden met het gegeven dat u weliswaar niet hebt voldaan aan de verplichting tot overlegging van de integrale programmering, maar toch een deel hiervan in de vorm van de afzonderlijke programmaonderdelen ter beschikking hebt gesteld. Voor de mate van verwijtbaarheid kennen wij geen punten toe. Van bijzondere feiten of omstandigheden is hiervoor niet gebleken. Wegens overtreding van artikel 138d van de Mediawet leggen wij u derhalve een totale boete van op van € 3.500,-. Totaal Tijdens de hoorzitting is het volgende aan de orde gekomen. Indien de financiële situatie van een omroep daartoe aanleiding geeft, kan een boete deels voorwaardelijk worden opgelegd. Als in een later stadium het programmaonderdeel nog steeds niet voldoet, wordt een nieuwe boete opgelegd en zal het voorwaardelijke deel van de boete alsnog betaald moeten worden. Hiervoor is wel vereist dat een omroep inzicht geeft in zijn financiële situatie. Ondanks uw toezegging hebben wij tot op heden geen stukken ontvangen waaruit blijkt dat de (hoogte van de) boete onevenredig zwaar drukt op de financiële situatie van de omroep. Nu u deze stelling niet met bewijsstukken en evenmin op andere wijze heeft onderbouwd, kunnen wij niet overgaan tot het opleggen van een deels voorwaardelijke boete. Derhalve leggen wij u een bestuurlijke boete op van € 10.100,- wegens overtreding van de artikelen 71k, tweede lid, tweede volzin, 71m, eerste lid, en 138d van de Mediawet. B.
Waarschuwing
Feiten In uw programma van 23 september 2004 heeft u na het programmaonderdeel Bijdehand een reclameblok uitgezonden. Het reclameblok is aan het begin door middel van een zogenaamde bumper – met de tekst ‘reclame’ – onderscheiden van het reguliere programma. Na de bumper worden negen reclameboodschappen getoond waarvan de laatste halverwege wordt onderbroken voor een programmaoverzicht van RNN7. Dan vervolgt het reguliere programma. In uw programma van 27 september heeft u na het programmaonderdeel BusinessPoint een reclameblok uitgezonden. Voorafgaand aan het reclameblok wordt een bumper getoond met een animatie waarin de presentator van het zojuist beëindigde programmaonderdeel te zien is op een schip dat tussen twee gebouwen doorvaart. Na deze bumper worden zes reclameboodschappen getoond en een programmaoverzicht van RNN. Daarna vervolgt het reguliere programma. Relevante bepalingen Zie bijlage 2. JuZa-007390-rw • blad 8
Overweging De wijze van omlijsting van de reclameblokken op 23 en 27 september is onvoldoende onderscheiden van de rest van uw programma. De inleidende bumper van het reclameblok op 27 september is niet van dien aard dat de kijker de aanvang van een reclameblok kan herkennen. Voorts toont u direct na een (halve) reclameboodschap het reguliere programma van RNN7. Het reclameblok wordt niet door een optisch of akoestisch middel onderscheiden van het reguliere programma. U heeft daarmee naar ons oordeel artikel 71f, eerste lid, van de Mediawet overtreden. Wij verzoeken u nadrukkelijk in de toekomst met bovenstaande rekening te houden. Wij volstaan in casu met een waarschuwing. Mocht echter in de toekomst blijken dat bovengenoemde situaties niet in overeenstemming zijn gebracht met de mediarechtelijke regelgeving, dan zullen wij een sanctieprocedure starten en geconstateerde overtredingen laten meewegen in de puntentoekenning.
Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
prof. dr. Jan van Cuilenburg voorzitter
mr. Inge Brakman commissaris
Wij wijzen u erop dat op grond van de Algemene wet bestuursrecht de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift kan indienen bij het Commissariaat voor de Media, postbus 1426, 1200 BK te Hilversum.
Bijlage: - 1: feiten - 2: relevante regelgeving - 3: verslag hoorzitting
JuZa-007390-rw • blad 9
Bijlage 1 – Feiten Aflevering Zomer op je TV – 2 oktober 2004 Kennedy Eén van de vrouwen gaat winkelen in kledingzaak Kenedy. Gedurende 5 seconden wordt de pui van de winkel getoond met daarop twee maal de naam ‘Kennedy’ en het logo. Vervolgens wordt een close-up getoond van het uithangbord van de winkel met daarop naam en logo. De naam ‘Kennedy’ – in rode letters op de witte muur – wordt getoond op een wijze dat het ongeveer tweederde van het beeld beslaat. In het daaropvolgende reclameblok wordt een reclameboodschap getoond van Kennedy Mode met beelden uit de aflevering. Ontharingsinstituut Epilennium Twee van de vrouwen bezoeken Ontharingsinstituut Epilennium. Gedurende drie seconden wordt beeldvullend de glazen deur van het bedrijf getoond waarop het logo van het bedrijf en de tekst ‘Ontharingsinstituut Epilennium. Voor haar verlichtend’ staat. Body Services Eén van de vrouwen gaat naar een schoonheidskliniek Body Services. Als zij naar binnen is gelopen, beweegt de camera richting het naambord van het bedrijf dat naast de deur hangt. In het daaropvolgende reclameblok wordt een reclameboodschap getoond van Body Services met beelden uit de aflevering. Grandair Tours Twee van de dames boeken een reis via Grandair Tours. Terwijl de dames achter de computer zitten en overleggen waar ze heen zullen gaan, zoomt de camera in op het logo van Grandair Tours op de website. Het logo wordt 10 seconden midden in beeld gehouden en beslaat de helft van het beeld. Boven het logo is in de menubalk van de web-browser het internetadres http://www.grandair.nl te lezen. Oliphant Twee van de dames bezoeken de winkel Oliphant. Gedurende 6 seconden toont een stilstaand shot de pui van de winkel. Boven de glazen etalage & toegangsdeur hangt een bord met daarop logo, naam en slogan van de winkel: ‘Oliphant. Gróóts in biljartsport en gezelschapsspelen...!’ Dit bord beslaat ongeveer een zesde van het beeld. Ook wordt gedurende 6 seconden een shot getoond van een uitstalling van gezelschapsspellen: een groen kleed met daarop de spellen ‘De Burcht’, ‘Kalaha’, meerdere versies van ‘Carcassonne’, een pak speelkaarten en een houten tangramspel in een doosje. Deze uitstalling is ca. 6 sec. in beeld. Een voice-over zegt: “Woensdag hadden Chantal en Kelly een goed voornemen om die avond lekker thuis te blijven met een gezellig spelletje. Die zochten ze uit bij Oliphant gezelschapsspellen.”
JuZa-007390-rw • blad 10
In het daaropvolgende reclameblok wordt een reclameboodschap getoond van Oliphant met beelden uit de aflevering. De aftiteling van Zomer op je TV luidt: Mede mogelijk gemaakt door: Gaucho’s aan de Maas, The Shoe Club, Auto & motorrijschool Vriends, Cleopatra, Hoofdstuk II, in den Boekenkast, Koeien & Kreeften, Luxor Theater, Skicentrum Bergschenhoef, Maritime Roughe, Bloemencentrum de Molen, Olifant biljart en gezelschapsspelen, Kennedy Mode, Restaurant La Stanza, BBQ Restaurant Gonzales, Steketee Paintball, Studio Jodi, Ched Kappers, de Rijke Trucking, Star Security Den Haag, Funky House, DJ Maurice, Woonstore, Sunservice, Elmira Hats, My Travel reiswinkel, Sleutel en Slotenhuis, Wanderland, Zo Wit!, Ijssalon Capri, American Dream Café, Kroonduif Air, Epilennium, Elizabeth Kurucz, Bransus Hair & Beauty, Body Services, Lommerijk, DOK 99, Cum Laude autorijschool, Sorbonne, Stigter Tuinmeubelen, Bodyflair, Skydive Rotterdam, VOF Hollandsch Diep, Quality Limo Service, Erotisch Warenhuis Mata Hari, Connexxion Tours, Zeilcentrum Henk van Gent, Gay Palace, La Baraque, Grand Air, Erotische Massage Salon Kim, Tuincentrum Gouweleeuw, Jan Bik, GSM-shop, Foto Klein, Knoppers Motoren, Dansschool De Roerdomp, Jet Sports Europe, Rob’s Petshop, Decoba, Cash Converters, Strand Pavilion Baloe, C-side Strandpavilion, ZeeBries, De Pannekoekenboot, Drogisterij Nieuwe Binnenweg, Poolcafe Blaak, eurohotel Centrum, Ramblas Erotisch Diner, Restaurant Chung Ching, Beachclub Door ’t Lint, O’Sheas Irish Pub, Boodschappen Bezorgservice Schouten de Ridder, Speelautomaten Achterberg, Woman’s World Health. Met speciale dank aan: De Apres Skihut, Las Palmas, Autobedrijf Frans Bul B.V.
JuZa-007390-rw • blad 11
Bijlage 2 – Relevante regelgeving Bewaarplicht Artikel 138d van de Mediawet: Instellingen die een programma voor binnenlandse omroep verzorgen en de Wereldomroep bewaren gedurende twee weken na de uitzending opnamen van hun uitgezonden programma's. Zij stellen deze opnamen desgevraagd ter beschikking van het Commissariaat voor de Media. Onderscheid van reclameboodschappen Artikel 71f, eerste lid, van de Mediawet: 1. Reclameboodschappen of telewinkelboodschappen die zijn opgenomen in het programma van een commerciële omroepinstelling zijn als zodanig herkenbaar en door optische of akoestische middelen duidelijk onderscheiden van de andere programmaonderdelen. Er wordt geen gebruik gemaakt van subliminale technieken. Sponsorvermelding Artikel 1, aanhef en onderdeel II van de Mediawet ll. sponsoren van een programma-onderdeel: het verstrekken van financiële of andere bijdragen door een overheidsbedrijf of particuliere onderneming die zich gewoonlijk niet bezighoudt met omroepactiviteiten of met de vervaardiging van audiovisuele producties, ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van een programma-onderdeel, teneinde de uitzending daarvan als programma-onderdeel te bevorderen of mogelijk te maken; Artikel 71k, tweede lid, van de Mediawet 2. Aan het begin of aan het einde van een gesponsord programmaonderdeel worden, ter informatie van het publiek, alle sponsors vermeld. De vermelding gebeurt door middel van naam of (beeld)merk en is zodanig vormgegeven dat zij niet voldoet aan de definitie van reclameboodschap, bedoeld in artikel 1, onderdeel kk. Artikel 10, onderdeel c,d en g, van de Beleidsregel Sponsoring Commerciële Omroep (BSCO) Een vermelding, als bedoeld in de artikelen 52h, tweede lid, en 52i, eerste lid, van het besluit (oud), voldoet in ieder geval aan de wettelijke definitie van reclameboodschap, indien: b. met gebruikmaking van beeld of geluid, direct of indirect, wordt verwezen naar een product of dienst dan wel de consumentenverpakking van een product; d. een slagzin, geheel of gedeeltelijk, wordt vermeld of getoond; f. een adres, telefoonnummer, faxnummer, e-mail- of internetadres wordt vermeld of getoond; Sluikreclame Artikel 1, aanhef en onderdeel kk van de Mediawet kk. reclameboodschap: boodschap, niet zijnde een telewinkelboodschap, waarmee onmiskenbaar wordt beoogd het publiek te bewegen tot het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, dan wel gunstig te stemmen ten aanzien van een bepaald bedrijf, een bedrijfstak of een bepaalde instelling teneinde de verkoop van producten of de afname van diensten te bevorderen; Artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet 1. Onverminderd het bepaalde in de artikelen 71j, 71k, tweede en derde lid, en 71l, eerste lid, worden in de programma’s van commerciële omroepinstellingen geen namen, (beeld)merken, producten, diensten of activiteiten van personen, bedrijven of instellingen JuZa-007390-rw • blad 12
vermeld of getoond, indien de desbetreffende commerciële omroepinstelling, naar redelijkerwijs kan worden aangenomen, daarmee beoogt of mede beoogt het publiek te bewegen tot het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, dan wel gunstig te stemmen ten aanzien van een bepaald bedrijf, een bedrijfstak of een bepaalde instelling teneinde de verkoop van producten of de afname van diensten te bevorderen. Artikel 71k, tweede en derde lid, van de Mediawet 2. Aan het begin of aan het einde van een gesponsord programmaonderdeel worden, ter informatie van het publiek, alle sponsors vermeld. De vermelding gebeurt door middel van naam of (beeld)merk en is zodanig vormgegeven dat zij niet voldoet aan de definitie van reclameboodschap, bedoeld in artikel 1, onderdeel kk. 3. In een gesponsord programmaonderdeel mogen producten of diensten van een sponsor worden vermeld of getoond, indien het publiek niet door middel van specifieke aanprijzingen of anderszins wordt aangespoord tot het kopen of huren van die producten of tot het afnemen van die diensten. Artikel 27 van het Mediabesluit Niet vermijdbaar zijn reclame-uitingen die behoren tot het normale straatbeeld en die zonder opzet en zonder nadruk gedurende enkele seconden in een programma-onderdeel voorkomen. Artikel 28 van het Mediabesluit 1. In programma-onderdelen van informatieve en educatieve aard zijn vermijdbare reclameuitingen in de vorm van het tonen of vermelden van een product of dienst toegestaan, mits: a. de vertoning of vermelding past binnen de context van het programma; b. de vertoning of vermelding geen afbreuk doet aan de programma-formule of de integriteit van het programma; c. de vertoning of vermelding niet op een overdreven of overdadige wijze plaatsvindt; en d. er geen sprake is van specifieke aanprijzingen van deze producten of diensten. 2. Het eerste lid is van overeenkomstige toepassing op andere programma-onderdelen, met uitzondering van programma-onderdelen die in het bijzonder bestemd zijn voor minderjarigen beneden de leeftijd van twaalf jaar. Artikel 4, eerste en tweede lid, van de Beleidsregel Sponsoring Commerciële Omroep (BSCO) 1. Onder «sponsoren van een programmaonderdeel», bedoeld in artikel 1, onderdeel ll, van de wet, wordt niet verstaan het verstrekken van een bijdrage die in het programmaonderdeel niet of niet identificeerbaar wordt getoond of vermeld en, a. door een derde in bruikleen is gegeven of, b. in verhouding tot de totale kosten van de totstandkoming of aankoop van het programmaonderdeel van ondergeschikte betekenis is. 2. Het vermelden of tonen, aan het begin of aan het einde van een programmaonderdeel, van een naam, handelsmerk, logo of beeldmerk van degene die een bijdrage, als bedoeld in het eerste lid, heeft verstrekt, wordt geacht te geschieden met het oogmerk bedoeld in artikel 52j, eerste lid, van het besluit (oud), tenzij: a. de vermelding gebeurt op de titelrol of, voor zover het radio betreft, bij de afkondiging van het programmaonderdeel, en, b. de vermelding uit niet meer bestaat dan de woorden «met dank aan» gevolgd door de (handels)naam van degene die de bijdrage heeft verstrekt. JuZa-007390-rw • blad 13
Artikel 7, tweede lid, van de Beleidsregel Sponsoring Commerciële Omroep (BSCO) 2. Vermelding van de sponsor of evenementensponsor als zodanig, op een andere plaats dan aan het begin of het einde van een programmaonderdeel, wordt geacht te geschieden met het oogmerk om reclame te maken, bedoeld in artikel 52j, eerste lid, van het besluit (oud).
JuZa-007390-rw • blad 14
