Uitgave van BDO Branchegroep Zorg

MEI 2013 NUMMER 1 JAARGANG 5 WWW.BDO.NL

Nieuwsbrief Zorg Uitgave van BDO Branchegroep Zorg MARKT VANAF PAGINA 1

FISCALITEIT

WET- & REGELGEVING

VANAF PAGINA 4

VANAF PAGINA 7

Beste lezer,

INHOUD

Voelt u het ook, de nieuwe energie in de zorgsector? Ik merk het in mijn dagelijkse contact met klanten en partijen in de zorgmarkt. In alle lagen van organisaties beginnen mensen ondernemend te denken. Nieuwe initiatieven en samenwerkingsverbanden steken de kop op, de zorgsector is volop in beweging! Een mooi recent voorbeeld zijn de uitkomsten van ons onderzoek naar de marktwerking in de zorg. Maar liefst 60% van alle ondervraagde instellingen is daar anno 2013 klaar voor, en ook de rest werkt er hard aan. Er wordt nu echt een draai gemaakt. Naar een nieuwe, gezonde toekomst!

Ü 60% van de zorginstellingen is klaar voor de marktwerking...........................1 Ü In 3 stappen helderheid over de juiste koers..............................................2 Ü Bent u beschermd tegen een DDoS-cyberaanval?.....................................2

Ü Chris van den Haak

Ü Heldere tips en tricks voor een gezonder zorgbedrijf......................... 3

[email protected]

Ü Uitbesteding en overnames: Speelveld of mijnenveld.................................... 4

Heeft u suggesties voor deze nieuwsbrief of wilt een update doorgeven van uw contactgegevens, mail dan naar [email protected].

Ü 21% BTW voor zorg-zzp-er?............................. 4 Ü Automatische vrijstelling kan ongunstig uitpakken! ..................................5

MARKT

Bemoedigende uitkomsten uit onderzoek naar marktwerking in de zorg

“60% VAN DE ZORGINSTELLINGEN IS KLAAR VOOR MARKTWERKING” De zorgsector heeft afgelopen jaar grote stappen gemaakt op de weg naar marktwerking. Inmiddels is 60% van de instellingen daar klaar voor. In 2011 en 2012 was dat nog slechts 20%, meldt Chris van den Haak, voorzitter van de BDO Branchegroep Zorg. Dat blijkt uit cijfers in het rapport ‘Voortvarend en Behoedzaam’, dat de BDO Branchegroep Zorg dat de BDO Branchegroep Zorg deze week publiceert. Deze analyse is gebaseerd op enquêtes onder 231 zorginstellingen in onder meer AWBZ, GGZ, ziekenhuizen, eerstelijnszorgorganisaties en jeugdzorginstellingen, uitgevoerd door BDO. “De uitkomsten zijn bemoedigend”, stelt Van den Haak. “Bedrijfsmatig werken was enkele jaren geleden nog geen algemeen goed binnen de zorgsector. Dat blijkt nu wel anders:

Ü Zorgwerknemers opgeleid? Vraag loonbelasting terug................................ 6 Ü Fusie? 7 stappen door het juridische regeldoolhof ..............................7 Hoofdstuk X Lorem Ipsum

VOORTVAREND EN BEHOEDZAAM

MerendeeL zOrgIn STeLLIngen kLaa TOeneMende Mar kTWerkIng In de r VOOr zOrg Onder zOek dOOr BdO Branc

hegrOep zOrg

1

Ü Hoog op de agenda: Sturen op integriteit!...........................................7 Ü Zorgmarkt in beweging, maar wie heeft de regie?................................... 8

2

Nieuwsbrief Zorg

bedrijfsmatig werken is omarmd. Daardoor kunnen instellingen grote slagen maken bij de verdere transformatie naar de nieuwe omstandigheden in de zorgsector.” Weinig grip op de strategie Kanttekeningen zijn er ook: “Zo ontdekten we dat veel instellingen nog steeds beperkte grip hebben op hun strategie en dat zij nog te weinig zicht hebben op hun optimale marktpositie en productportfolio”, licht Van

‘Bedrijfsmatig werken is omarmd, maar toch zullen er nog faillissementen volgen.’

den Haak toe. “Daardoor lopen zij het risico dat ze tevergeefs investeren in nieuwe producten en diensten omdat die straks wellicht niet bij hun marktpositie of omgeving passen. Dus aan de ene kant gaat het vooruit, maar tegelijk voorzien we ook dat er in de komende jaren opnieuw een aantal faillissementen en reorganisaties in de zorg zit aan te komen. Het blijft scherp opletten!”

Meer weten? Download het rapport ‘Voortvarend en Behoedzaam’ via www.bdo.nl/zorg of neem contact op met Chris van den Haak of Rob Karlas. Ü Chris van den Haak [email protected] Ü Rob Karlas [email protected]

MARKT

Leerzaam: ‘Strategie Assessment’ voor zorginstellingen

IN 3 STAPPEN HELDERHEID OVER DE JUISTE KOERS Veranderingen in de zorgsector stellen hoge eisen aan bestuurders. Hoe bepaal je de beste koers te midden van vergrijzing, stijgende zorgkosten en de switch naar outputfinanciering? Daarvoor ontwikkelde BDO het Strategie Assessment voor zorginstellingen: een controle-instrument dat bestuurders, directeuren en toezichthouders in de zorg helpt

om de juiste strategie voor hun organisatie te formuleren. Dat helpt ze bij: ■ beoordeling van de huidige positie in de markt; ■ bepaling van de optimale strategie; ■ beoordeling van de beste condities voor implementatie. Het assessment behandelt alle voor de strategie belangrijke aspecten en hun onderlinge samenhang. Zo zijn niet alleen de koers en doelstellingen duidelijk, maar ook de mogelijke hindernissen en valkuilen. Via drie stappen levert het BDO Strategie Assessment in korte tijd waardevolle inzichten op. Zo brengt het zorgbestuurders precies wat ze nodig hebben: helderheid over de optimale koers voor hun organisatie.

Dit brengt zorgbestuurders precies wat ze nodig hebben: helderheid over de optimale koers

MARKT

Ook zorgsector mogelijk kwetsbaar voor online terreur

BENT U BESCHERMD TEGEN EEN DDOS-CYBERAANVAL? DDoS of ‘Distributed Denial of Service’ is sinds de cyberaanvallen op diverse banken een hot item. Ook uw eigen organisatie drijft grotendeels op de beschikbaarheid van data, en loopt dus potentieel risico. Maar wat is zo’n DDoS-aanval eigenlijk? Wat zijn de gevaren? En wat kunt u er tegen doen? IT-auditor Martine van de Merwe legt uit. “DDoS staat voor Distributed Denial of Service”, weet Van de Merwe. “Bij een DDos-aanval

worden de servers van een organisatie bestookt met een grote hoeveelheid aanvragen waardoor de servers overbelast raken. Vergelijk het met de hoofdingang van een ziekenhuis waar duizenden (nep-)patiënten tegelijk naar binnen willen: de entree raakt geblokkeerd en ook echte patiënten kunnen tijdelijk niet naar binnen.” Afhankelijkheid in de zorg Net als banken zijn ook zorginstellingen voor hun dagelijkse werk sterk afhankelijk van

STRATEGIE ASSESSMENT: HELDER EN CONCREET 1. Vooraf: Intakegesprek, voorstudie op basis van strategische documentatie, formulering vragen en observaties. 2. Eerste sessie: Presentatie van de geformuleerde vragen, discussie onder regie van gespreksleider, inventarisatie beslispunten, opstellen tijdplan. 3. Tweede sessie: Bespreken resultaten eerste meeting, toetsen strategie, doelstellingen en haalbaarheid, bespreken condities voor implementatie.

Meer weten? Wilt u hulp bij het ontdekken en aanscherpen van de juiste strategie voor uw organisatie? Neem dan contact op met Frank van der Lee of Rob Karlas van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Frank van der Lee [email protected] Ü Rob Karlas [email protected]

‘In 2010 werd het Westfriesgasthuis getroffen door een virus; alle behandelingen moesten worden uitgesteld.’ servers. Van de Merwe: “Als een DDoS-aanval van webservers doorslaat en ook interne servers platlegt, zijn patiëntgegevens niet meer opvraagbaar. Afspraken kunnen niet worden gemaakt, testresultaten zijn onbereikbaar - het hele proces raakt vertraagd of loopt vast.” Dat is meer dan alleen onhandig: patiënten die eHealth-toepassingen gebruiken, kunnen zelfs concrete gezondheidsrisico’s lopen. Als zij normaal gesproken via eHealth bijvoorbeeld online hun bloedwaarde of stollingswaarde Ü

3

Nieuwsbrief Zorg

Een DDoS-aanval heeft doorgaans niet als doel om data te stelen of te beschadigen. Alleen de beschikbaarheid van gegevens wordt aangetast, om zo een website of organisatie (tijdelijk) onbereikbaar te maken. Niettemin kan de schade enorm zijn! doorgeven en de benodigde medicatie krijgen teruggemeld, weten ze bij een DDoS-storing niet hoeveel medicijnen zij moeten nemen.” Onwaarschijnlijk? “Nee, integendeel!”, waarschuwt Van de Merwe. “Eind 2010 werd het Westfriesgasthuis in Hoorn getroffen door een computervirus. Alle behandelingen en operaties moesten worden uitgesteld; alleen spoedeisende hulp was mogelijk.” Wat kunt u doen? Helaas is een DDoS-aanval niet echt te voorkomen. “Maar je kunt de schade wel beperken”, benadrukt Van de Merwe. “Bijvoorbeeld door een goede scheiding aan te

brengen tussen webservers en interne servers. Bij een onverhoopte aanval kunnen de interne processen ongestoord doordraaien, zelfs al is internetverkeer tijdelijk niet mogelijk. Door tijdig de juiste maatregelen te nemen, kunt u de schade en overlast voor uw patiënten en uw organisatie tot het minimum beperken.”

MARKT

Marktwerking vraagt om een ondernemende instelling

HELDERE TIPS EN TRICKS VOOR EEN GEZONDER ZORGBEDRIJF Het is overbekend: de zorgsector zit middenin een wervelwind van ontwikkelingen. Meest ingrijpende actuele voorbeelden zijn de invoering van DOT/DBC’s, de normatieve huisvestingscomponent en de WMO. Die dynamiek vraagt om leaner & meaner. De BDO Branchegroep Zorg werkt al jarenlang in de voorhoede van deze transitie in de sector, en geeft u graag een aantal tips & tricks. Voor lagere kosten en hogere opbrengsten. Realistische indicaties! Veel instellingen in langdurige zorg hanteren een te lage indicatiestelling. De behandelaar gaat vaak uit van wat de cliënt nog kan, terwijl het CIZ kijkt naar wat de cliënt niet kan. Dit verschil kan oplopen tot honderdduizenden euro’s per jaar. Een steekproef op uw cliëntenbestand kan snel zichtbaar maken of dat ook bij u speelt. Slimmer met vastgoed Vastgoed blijft één van de grootste posten bij de meeste zorginstellingen. In de komende tijd wordt het steeds belangrijker om de bezettingsgraad te maximaliseren. Dreigt structureel ruimte-overschot en zijn verkoop of verhuur geen opties? Denk dan ook eens aan samenwerking met andere

zorgverleners op uw terrein of aan de inrichting van seniorenwoningen van een specifieke doelgroep. Soms is zelfs sloop beter dan behoud (denk aan doorlopende kosten). Dit is zeker: uw omzet/-samenstelling zal de komende jaren substantieel veranderen. En daarmee uw kostenstructuur en balansverhoudingen. 360-graden oriëntatie De overgang van AWBZ en Jeugdzorg naar de WMO staat op vele agenda’s. Daarnaast speelt er in veel gemeenten nog een derde transitie: die van de Participatiewet (werk en inkomen). Te midden van al die onduidelijkheid zien wij dat

Meer weten? Neem dan contact op met Martine van de Merwe of Jur de Vries van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Martine van de Merwe [email protected] Ü Jur de Vries [email protected]

‘Alleen al het verschil in indicatiestelling kan oplopen tot honderdduizenden euro’s per jaar.’ veel gemeenten intern of samen werkbare modellen ontwikkelen, maar dat zorgaanbieders daar nog vaak onvoldoende bij aanhaken. Die zouden vanuit de optiek van gemeenten immers toch alleen maar ‘preken voor eigen parochie’. Toch is het raadzaam om ook als zorgaanbieders daarover meedenken. Dan ontstaat namelijk een completer 360-graden beeld van de markt en de mogelijkheden, en vind je vaak sneller de uiteindelijk betere oplossing. Aan de slag! Stilzitten is geen optie. De BDO Branchegroep Zorg helpt u graag op diverse vlakken om de vele ontwikkelingen in de zorg het hoofd te kunnen bieden. Zoals: ■ Onderzoeken juistheid indicatiestellingen; ■ Begeleiden van strategieassessments met Raad van Bestuur en Raad van Toezicht; ■ Uitvoeren van ‘Lean six sigma’-trajecten (‘de juiste dingen doen’); ■ Uitvoeren van rendementsanalyses; ■ Opzetten en uitvoeren vastgoedstrategieën; ■ Zoeken en creëren van samenwerkingen. Meer weten? Neem dan contact op met Rik van Brederode of Frank van der Lee van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Rik van Brederode [email protected] Ü Frank van der Lee [email protected]

4

Nieuwsbrief Zorg

MARKT

Betrouwbaar advies en begeleiding cruciaal outsourcing, fusie of (her)financiering

UITBESTEDING EN OVERNAMES: SPEELVELD OF MIJNENVELD?

als bestuurder liefst niet over één nacht ijs, maar stel je vooraf en tijdens elke fase van het proces kritische vragen. Zoals: in hoeverre loont uitbesteding werkelijk? Hoe zien oude en nieuwe kostenstructuur eruit? En hoe garanderen we de kwaliteit van de taken die we uitbesteden?

Heeft u plannen voor een fusie, overname of het uitbesteden van taken? Ga niet over één nacht ijs. “De wereld van uitbestedingen, overnames en (her)financiering kan een mijnenveld zijn”, waarschuwt Roelof van Dijk, adviseur M&A bij BDO Corporate Finance.

FISCALITEIT

Uitbesteden? Blijf kritisch! Steeds meer zorginstellingen focussen zich op hun kernactiviteiten en besteden ondersteunende activiteiten zoals catering, beveiliging, automatisering en schoonmaak uit aan gespecialiseerde marktpartijen. Daarbij ga je

Overname of (her)financiering? Ook overnames en (her)financieringen zijn in de zorg aan de orde van de dag. Onder de aanhoudende budgetdruk zoeken zorgaanbieders samenwerking. Door organische groei, via samenwerkingsverbanden en via overnames. Daarnaast zien nieuwe investeerders commerciële kansen door verbetering van de efficiency en het creëren van schaalgrootte bij zorgaanbieders. Een dynamisch speelveld, dat soms een mijnenveld lijkt. Pragmatisch en deskundig In al deze gevallen (en meer) bieden de adviseurs van BDO Corporate Finance en BDO Transaction Advisory Services uitkomst. Zij hebben diepe kennis van de zorgsector en de investeringsmarkt en ruime ervaring met outsourcings-, overname- en financieringstrajec-

WAT BDO CORPORATE FINANCE VOOR U KAN DOEN ■ Outsourcing: van haalbaarheidsonderzoek tot en met het sluiten van de contracten. ■ Verkoop van een instelling: van verkoopklaar maken tot en met het afronden van de transactie. ■ Koop van een instelling: van het opstellen van de acquisitiestrategie tot en met het afronden van de transactie. ■ Financiering: van het opstellen van een liquiditeitsmodel tot en met het afronden van de financiering. ■ Waardebepaling: van de uitkoop van minderheidsbelangen en arbitrage tot fusies of het toe-/uittreden van aandeelhouders. ■ Business Restructuring: van turnaround en rendementsverbetering tot schuldstructurering, insolventie en exit-advies. ten. Van (voor)onderzoek en due diligence tot de financiering en het sluiten van de deal. Meer weten? Hebt u plannen voor uitbesteding, aankoop/verkoop of reorganisatie? Neem vandaag nog contact op met Roelof van Dijk of uw BDO-adviseur. Ü Roelof van Dijk [email protected]

Staatssecretaris wil hoge accijns op inzet zelfstandigen

21% BTW VOOR ZORG-ZZP-ER? Verpleegkundigen, operatieassistenten, anesthesiemedewerkers en vergelijkbare beroepsgroepen bieden hun diensten steeds vaker aan als zzp-er. De fiscus wil dat deze zelfstandigen zonder personeel 21% btw gaan rekenen over hun diensten. Maar hoe is dat te rijmen met de medische btw-vrijstelling? Volgens staatssecretaris Weekers van Financiën geldt de medische vrijstelling alleen als de zzp-er zelfstandig een gezondheidskundige dienst verricht, een Wet BIG-opleiding heeft afgerond en de verrichte dienst behoort tot het deskundigheidsbereik van die beroepsbeoefenaar. “De staatssecretaris stelt zich op het standpunt dat geen sprake is van Ü

Diverse zelfstandigen zijn procedures gestart met als inzet: volledig btwvrije zorg

5

Nieuwsbrief Zorg

zelfstandigheid als de zzp-er werkt onder leiding en toezicht van de opdrachtgever”, legt btw-specialist Marco Beerens van BDO uit. “De zzp-er stelt dan arbeid ter beschikking, vergelijkbaar met een uitzendbureau, en dus zou dan 21% btw van toepassing zijn.”

FISCALITEIT

Kromme situatie Dat creëert een kromme situatie. Beerens: “Die stellingname impliceert namelijk dat deze zzp-ers niet zelfstandig zijn. Daarmee sluit de btw-wetgeving hen in feite uit van het ondernemerschap. Bovendien vallen hun

werkzaamheden, als deze worden uitgevoerd in loondienst, wél volledig onder de vrijstelling die voor het ziekenhuis of vergelijkbare instelling geldt.” In reactie op de antwoorden van de staatssecretaris op eerdere vragen hebben de Tweede Kamerleden Omtzigt en Bruins Slot op 16 april 2013 aanvullende vragen gesteld. “Zij willen weten hoe de staatssecretaris tot btw-heffing komt”, weet Beerens. “In het land zijn zorg-zzp-ers diverse procedures gestart, met als inzet: volledig btw-vrije zorg. Zolang het laatste woord hierover niet is gezegd, is het

Nieuwe regeling VPB voor ondernemende stichtingen en verenigingen

AUTOMATISCHE VRIJSTELLING KAN ONGUNSTIG UITPAKKEN!

verstandig om als zzp-er bezwaar te maken tegen de eigen btw-aangifte.”

Meer weten? Neem contact op met Marco Beerens of Matthijs van Ooij. Ü Marco Beerens [email protected] Ü Matthijs van Ooij [email protected]

generieke (drempel)vrijstelling. Stegeman: “Deze kijkt puur naar de behaalde financiële resultaten: (bijna) elke stichting of vereniging is VPB-vrijgesteld als de winst niet meer bedraagt dan € 15.000 in enig jaar. Deze vrijstelling is ook van toepassing bij een winst die hoger is dan € 15.000 maar in het jaar en de daaraan voorafgaande vier jaren samen niet meer bedraagt dan € 75.000.” Dit lijkt aantrekkelijk maar kan toch financieel ongunstig uitpakken, zoals met deze twee scenario’s. 1 V  an ‘belastingplichtig’ naar ‘vrijgesteld’: eindafrekening “Stel, uw stichting of vereniging was voorheen belastingplichtig, maar door de nieuwe drempelvrijstelling wordt u vrijgesteld”, schetst Stegeman. “U moet dan in het laatste jaar dat u belastingplichtig bent afrekenen over de stille reserves, fiscale reserves en/of goodwill. Staat er bijvoorbeeld een pand op de balans met een boekwaarde die lager is dan de waarde in het economisch verkeer, dan volgt er over het verschil acuut een heffing. Ook een eventuele desinvesteringsbijtelling wordt hierin meegenomen. Deze eindafrekening vindt plaats in het jaar direct voorafgaande aan het jaar waarin de subjectieve vrijstelling van toepassing wordt.”

De VPB-regels voor ondernemende stichtingen en verenigingen zijn veranderd. Deze instellingen kunnen daardoor een flinke VPB-heffing voor de kiezen krijgen. “Wilt u die voorkomen, dan is snelle actie geboden!”, adviseert fiscalist Nika Stegeman.

beginsel zelf ook belastingplichtig voor de vennootschaps-belasting (VPB)”, legt Stegeman uit. “Er is een vrijstelling mogelijk voor instellingen in de zorgsector, als meer dan 90% van het werk bestaat uit daadwerkelijke genezing, verpleging of verzorging. Door de strikte handhaving van die norm, vallen veel organisaties (welzijn, maatschappelijk werk, prenatale zorg, kinderopvang, advies en begeleiding) buiten deze vrijstelling, en zijn zij dus VPB-plichtig.”

Wat is het verhaal? “Stichtingen en verenigingen die een onderneming drijven, zijn in

Nieuw: generieke vrijstelling Sinds 1 januari 2012 geldt een nieuwe

■ Let op: u kunt nog tot 1 juli 2013 kiezen voor

vrijwillige VPB-plicht. ■ Keuze wel of niet vrijstellen hangt af van inschatting toekomstig resultaat.

2M  ogelijk gevolg van de subjectieve vrijstelling: een hogere heffing Verder geldt dat een stichting of vereniging bij vrijstelling alle eventuele verrekenbare verliezen uit eerdere jaren kwijtraakt. “Mocht u in de toekomst door goede resultaten weer belasting-plichtig worden, dan kunt u eerdere verliezen niet meer in aftrek brengen. Ü

Is uw stichting of vereniging al beoordeeld op de effecten van de algemene vrijstelling? Wellicht is actie voor 1 juli 2013 gewenst!

6

Nieuwsbrief Zorg

Het klinkt tegen- strijdig, maar zo kan vrijstelling dus leiden tot een hogere heffing!” Stilzwijgend vrijgesteld Er zit een klein addertje onder het gras van de nieuwe regels: de subjectieve vrijstelling geldt van rechtswege. Stegeman: “Elke instelling die voldoet aan de voorwaarden, is dus vanzelf en stilzwijgend vrijgesteld. Wilt u geen vrijstelling, omdat u bijvoorbeeld een eindafrekening wilt vermijden, dan moet u daar expliciet een verzoek voor indienen bij de inspecteur. Dit moet binnen zes maanden na het jaar waarop het verzoek betrekking heeft. Om

eindafrekening voor kalender jaar 2012 te voorkomen, moet uw verzoek dus vóór 1 juli 2013 zijn ingediend. Zo’n verzoek geldt vervolgens vijf jaar.” Tijdig verzoek indienen! Verricht uw stichting of vereniging belastingplichtige activiteiten? Dan is het zaak om op korte termijn te beoordelen of de drempelvrijstelling speelt om vervolgens te kiezen: automatische vrijstelling accepteren, of een verzoek indienen om de vrijstelling niet toe te passen en jaarlijks VPB-aangifte te (blijven) doen. “Wat per geval de beste keuze is, hangt af van uw inschatting van het verwachte

verloop van uw toekomstige resultaten”, benadrukt Stegeman. “Maar regel het in elk geval tijdig: voor 1 juli aanstaande!”

Meer weten? Heeft u vragen over de (gevolgen van de) gewijzigde subjectieve vrijstelling voor stichtingen en verenigingen? Neem dan contact op met Nika Stegeman of Philip Warmenhoven. Ü Nika Stegeman [email protected] Ü Philip Warmenhoven [email protected]

FISCALITEIT

“Deze bedraagt voor werknemers in een BBL-traject € 2.700 per werknemer, en voor werknemers die minstens 2 maanden een stage in een BOL-traject volgen op € 1.297 per werknemer”, weet Van Peer. Daarbij gelden drie voorwaarden: 1. V  raagt u afdrachtsvermindering aan voor BBL- en BOL-trajecten van uw werknemers, dan dienen deze te kwalificeren voor de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB). 2.De inhoudingsplichtige moet in het bezit zijn van een afschrift van de tripartiete overeenkomst waarin het leertraject van de werknemer is vastgelegd. 3.Bij werknemers jonger dan 25 mag het toetsingsloon voor BBL-trajecten in principe niet meer zijn dan € 22.923 (2013, fulltime). Voor BOL-trajecten is er geen sprake van een toetsloon.

Aantrekkelijke loonsubsidie steuntje in de rug bij scholing

ZORGWERKNEMERS OPGELEID? VRAAG LOONBELASTING TERUG! ■ Vermindering loonbelasting mogelijk bij

externe én interne scholing. ■ Regeling loopt af, maar claimen kan nog tot vijf jaar terug. Goede scholing en training van zorgmedewerkers zijn van levensbelang. Dat kost flink, maar gelukkig is er een tegemoetkoming mogelijk in de loonbelastingsfeer. Die moet je alleen wel tijdig en correct aanvragen, benadrukt Marc van Peer, fiscalist bij BDO. Met name in de zorgsector worden in de regel tal van opleidingen aangeboden die in

aanmerking komen voor deze vorm van subsidie voor werkgevers. Van Peer: “Als werknemers bijvoorbeeld een beroepsbegeleidende leerweg (BBL) of een beroepsopleidende leerweg (BOL) volgen, kom je als werkgever onder voorwaarden in aanmerking voor deze regeling.” Hoe werkt het? Voor inhoudingsplichtigen die werknemers een BBL- of BOL-traject aanbieden (maar ook andere opleidingen, zie hierna) bestaat in 2013 de mogelijkheid gebruik te maken van de afdrachtvermindering onderwijs.

Claimen tot vijf jaar terug Dit fiscale voordeel is met terugwerkende kracht mogelijk voor de afgelopen vijf jaar. “Heeft u daarvan nog geen gebruik gemaakt, dan kunt u daarvoor dit jaar nog een correctiebericht indienen bij de Belastingdienst”, adviseert Van Peer. “Stel dat u tien kwalificerende werknemers heeft opgeleid en tot vijf jaar kunt terugvragen, dan betekent dat een mogelijke teruggaaf van circa € 135.000. Het is dus zeer de moeite waard om deze regeling goed onder de loep te nemen, zeker nu de afdrachtverminderingen waarschijnlijk per 1 januari 2014 worden afgeschaft.”

Meer weten? Neem contact op met Marc van Peer of Nika Stegeman van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Marc van Peer [email protected] Ü Nika Stegeman [email protected]

WET- & REGELGEVING

7

Nieuwsbrief Zorg

Waar moet u rekening mee houden bij het maken van fusieplannen?

FUSIE? 7 STAPPEN DOOR HET JURIDISCHE REGELDOOLHOF

4. W TZi “Als toegelaten instelling in de WTZi hebben zorginstellingen voor een fusie ook toestemming van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nodig”, tipt Sprangers. “Denk erom dat die alleen kan worden verkregen na tijdige verstrekking van uitgebreide informatie bij het Ministerie!” 5. Vorm van de fusie “Afhankelijk van de wensen van de fusiepartijen luistert ook de vorm waarin de fusie wordt gegoten zeer nauw”, benadrukt Sprangers. “Wordt het bijvoorbeeld een joint venture, een samensmelting van zorginstellingen plaatsvinden in één van de bestaande zorginstellingen, of in een nieuw op te richten stichting?”

Fusies tussen zorginstellingen zijn aan de orde van de dag. Daarbij gelden strenge juridische regels, vanaf het moment van de plannenmakerij. Dit lijkt soms een doolhof. Maar met deskundige hulp vindt u snel de weg. Bart Sprangers, jurist van de BDO Ondernemingsrecht en lid van de BDO Branchegroep Zorg, belicht 7 hot topics. 1. De ondernemingsraad (OR) Sprangers: “Op grond van de Wet op de ondernemingsraden kan uw zorginstelling verplicht zijn een voorgenomen fusie ter advisering aan een medezeggenschapsorgaan voor te leggen, zoals OR, personeelsvertegenwoordiging of -vergadering. Dit advies moet worden gevraagd in een fase dat medezeggenschap het besluit nog kan beïnvloeden.”

WET- & REGELGEVING

2.Mededingingsrecht “Om monopolies of kartelvorming te voorkomen houdt de Autoriteit Consument & Markt (voorheen

NMa) toezicht op fusies tussen grote ondernemingen”, weet Sprangers. “Sommige fusies moeten zelfs worden voorgelegd aan de Europese Commissie. Of een fusie tussen zorginstellingen moet worden voorgelegd, hangt af van een aantal criteria. Ook de NZa heeft daar een stem in. Tot dusverre wordt deze slechts geraadpleegd, maar er ligt een wetsvoorstel bij de Eerste Kamer dat regelt dat de NZa zelfs formeel goedkeuring moet geven. Het is onbekend of en wanneer dit definitief wet wordt.” 3. Subsidies “Afhankelijk van de provincie waarvan de zorginstellingen subsidie ontvangen, hebben zij informatieverplichtingen aan de betreffende provincie en bij regelmaat toestemming van de provincie nodig”, aldus Sprangers. “Dit kan al gelden in de fase van een bestuurlijke of organisatorische fusie, dus al ruim voor de feitelijke juridische fusie.”

Fraude en imagoschade te lijf met extra aandacht voor betrouwbaarheid

HOOG OP DE AGENDA: STUREN OP INTEGRITEIT! De toenemende complexiteit van de zorgsector, de prijsdruk en resultaatgerichtheid zet de integriteit binnen zorginstellingen onder druk. Dit leidt tot nieuwe risico’s van financiële en imagoschade. Daarom is het belangrijk om juist nú te sturen op integer gedrag! Drie recente ontwikkelingen hebben integriteit hoog op de agenda gezet: toenemende werk- en prestatiedruk, de voortdurende kostendruk en de toenemende complexiteit van zorginstellingen. Alle drie factoren kunnen

betrokkenheid, motivatie en inzet verminderen en kunnen leiden tot niet-integer handelen. Twee invalshoeken Integer gedrag van mensen binnen organisaties wordt beïnvloed door (externe) organisatiefactoren én door (interne) individuele factoren. Effectief sturen op integriteit is daarom gestoeld op twee invalshoeken: 1. Van individu naar organisatie Zoals gesteld: uiteindelijk gaat het om het gedrag van Ü

6. Juridische due diligence “Voor beide fusiepartners is het belangrijk te weten dat ook de ander zijn zaken juridisch goed in orde heeft”, benadrukt Sprangers. “Zijn de juiste contracten gesloten en vergunningen verleend? En hoe zit het met de lopende procedures? Dit wordt in een juridische due diligence in kaart gebracht. Die geeft zekerheid voor beide partijen.” 7. Arbeidsvoorwaarden werknemer “Bij een fusie houden werknemers in beginsel dezelfde rechten. Dit kan een tweedeling in arbeidsvoorwaarden en daarmee mogelijke onrust en zelfs ongelijke behandeling met zich brengen. En hoe zit het met de cao?”, schetst Sprangers. “Het is belangrijk om hier zo mogelijk harmonisatie toe te passen die voor alle medewerkers acceptabel is.”

Meer weten? Neem contact op met Bart Sprangers of Robert Franken van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Bart Sprangers [email protected] Ü Robert Franken [email protected]

8

Nieuwsbrief Zorg

een medewerker. Het gedrag wordt in belangrijke mate gestuurd door individuele kenmerken als het moreel bewustzijn. De BDO Integriteitsmonitor geeft inzicht in dit cruciale aspect. Het is een wetenschappelijk onderbouwd, online instrument waarmee u eenvoudig en snel inzicht krijgt in hoe de persoon omgaat met morele dilemma’s. 2. Van organisatie naar individu De medewerkers worden beïnvloed door de bedrijfscultuur. Maar die bestaat uit meer dan een boekje met kernwaarden en een gedragscode. De zachte kant, de soft controls, is waarschijn lijk de lastigste en in elk geval de minst grijpbare.

WET- & REGELGEVING

BDO biedt advies en hulp bij integriteitsissues. Het hanteert daarbij een aanpak met drie centrale invalshoeken: ‘voorkomen, signaleren

‘Effectief sturen kent twee invalshoeken: van individu naar organisatie én andersom.’ en reageren’. Deze wisselwerking tussen organisatie en individu vormt de basis voor het sturen op integriteit. Vervolgens zijn er in 4 stappen concrete acties mogelijk. 1 Bepalen integriteitsrisico’s Maak met behulp van onder andere de BDO Integriteitsmonitor inzichtelijk welke soft controls aanwezig zijn en wat voor type mens in de organisatie werkt. 2 Vaststellen integriteitsprogramma Bepaal op basis van de integriteitsrisico’s welke vervolgacties nodig zijn. BDO hanteert hierbij

Advocaat mr. Marco Balhuizen over recente juridische uitspraken

‘ZORGMARKT IN BEWEGING, MAAR WIE HEEFT DE REGIE?’ Marktwerking in de zorg blijft de gemoederen bezig houden. Regels veranderen, macht verschuift voortdurend en regels worden gaandeweg bijgesteld. Advocaat mr. Marco Balhuizen van Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat schetst een aantal recente uitspraken en ontwikkelingen. DE OVERHEID De overheid blijft op de zorgmarkt de rol van marktmeester vervullen. Recente belangrijke wijzigingen in de financierings- en bekostigingsstructuur zijn onder meer: ■ ex post verevening zorgverzekeraars wordt afgebouwd; ■ vrij onderhandelbare deel van de medisch specialistische zorg wordt verruimd; ■ invoering integrale prestatiebekostiging; ■ afschaffing budgetsystematiek; ■ DBC’s vervangen door DOT’s; ■ verzekeraars moeten vóór 1 april contracten met zorgverleners afsluiten (‘Bestuurlijk Hoofdlijnenakkoord’). DE ZORGVERZEKERAARS De prikkels en mogelijkheden voor zorgverzekeraars om scherp in te kopen zijn als gevolg van de hiervoor geschetste ontwikkelingen toegenomen. In de praktijk lijkt dit nog niet echt van de grond te zijn gekomen. Eisen bij inkoop zorg Zorgverzekeraars zijn in principe vrij om te bepalen met welke aanbieders zij contracten afsluiten. Ook uit recente rechtspraak blijkt dat de zorgverzekeraar daarbij normen van zorgvuldigheid en redelijkheid en billijkheid in acht moet nemen. Zorg wordt in de

een soft controls scan voor de zorgsector. 3 Implementeren integriteitsprogramma In deze stap worden concrete acties ondernomen. Hierbij valt te denken aan integriteitsworkshops en het aanpassen van werkprocessen. 4E  n dan: meten en volgen Sturen op integriteit gaat hand in hand met meten (met de soft controls scan en de BDO Integriteitsmonitor) en zo nodig bijstellen. Meer weten? Neem dan contact op met Frank van der Lee of Marjolein Snippe van de BDO Branchegroep Zorg. Ü Frank van der Lee [email protected] Ü Marjolein Snippe [email protected]

DE ZORGAANBIEDERS

DE OVERHEID

DE ZORGVERZEKERAARS

praktijk vaak ingekocht via een aanbesteding, waarbij sprake moet zijn van een verifieerbare, transparante en non-discriminatoire inkoopprocedure. Eisen bij vergoeding niet-gecontracteerde zorg Ook wanneer een zorgverzekeraar geen contract heeft met een zorgaanbieder, is hij niet volledig vrij in zijn handelen. Verzekeraars moeten immers ook een vergoeding bieden voor genoten zorg bij niet-gecontracteerde zorgverleners. Zij vergoeden in een dergelijk geval in de praktijk slechts een deel. Op 14

‘Zorg bij niet-gecontracteerde zorgverleners? Dan is 50% vergoeding niet voldoende.’

DE TOEZICHTHOUDERS

maart heeft de rechtbank Zeeland-WestBrabant in een geschil tussen CZ en een aanbieder van specialistische GGZ geoordeeld dat een vergoeding van slechts 50% niet geoorloofd is. De hoogte van een vergoeding mag immers geen ‘hinderpaal’ vormen voor een beroep op niet-gecontracteerde zorg. DE ZORGAANBIEDERS Fusie ziekenhuizen In de afgelopen periode is weer volop gefuseerd door ziekenhuizen. De NMa (per 1 april jl. onderdeel van de nieuwe Autoriteit Consument & Markt, ACM) heeft recent drie fusies goedgekeurd. In alle gevallen ontstonden er ziekenhuizen met zeer grote marktaandelen in hun verzorgingsgebieden. Volgens de NMa zijn de verzekeraars evenwel in staat om de ziekenhuizen te disciplineren wat betreft prijs (kosten) en kwaliteit. Ü

9

Nieuwsbrief Zorg

Als extra waarborg is voor de komende jaren een prijsplafond met de ziekenhuizen afgesproken. Structurele samenwerking andere zorgverleners Mede als gevolg van de toegenomen (regie)rol van de zorgverzekeraars ontstaat ook bij zorgverleners de behoefte tot krachtenbundeling. Daardoor zijn structurele vormen van samenwerking tussen zorgverleners in opkomst, zoals ‘brugmaatschappen’: gefuseerde maatschappen van specialisten die zijn verbonden aan verschillende ziekenhuizen. Deze vormen zijn vanuit het mededingingsrecht eerder toege-staan dan ‘losse’ samenwerkingsverbanden (waarbij zorgverleners als zelfstandige onder-nemingen op de zorgmarkt actief blijven). DE TOEZICHTHOUDERS Aanmerkelijke marktmacht apotheker Recent heeft het CBb, de hoogste rechter,

beslist dat de NZa een apotheek in Breskens terecht heeft bevolen een contract met zorgverzekeraar Menzis aan te gaan. De apotheek zou over ‘aanmerkelijke marktmacht’ beschikken en die misbruiken door te weigeren een contract met Menzis aan te gaan. Het CBb heeft in dat verband onder meer overwogen dat het niet aannemelijk is dat de zorgverzekeraar over voldoende ‘counterveiling power’ beschikt. Aanmerkelijke marktmacht huisartsen Vorig najaar heeft de NZa ook aan twee samenwerkingsverbanden van huisartsen (Almere en Prinsenbeek) een verplichting opgelegd vanwege misbruik van aanmerkelijke marktmacht. De aangesloten huisartsen zouden expliciet weigeren hun patiënten door te verwijzen naar een bepaalde internet-

MEER INFORMATIE

apotheek. Volgens de NZa kunnen de patiënten, vanwege de machtspositie van de huisartsen, niet naar een huisarts die hen wel zou willen doorverwijzen naar een (internet) apotheek naar keuze.

BDO heeft een unieke strategische samenwerking met Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat. In nauwe samenwerking met de advocaten en notarissen van dat kantoor kunnen wij uw belangen in de zorg op een effectieve en professionele wijze behartigen. Voor meer informatie: Ü Marco Balhuizen (advocaat) [email protected]

BDO BRANCHEGROEP ZORG De specifieke kennis en kunde binnen de zorgsector heeft BDO gebundeld in de BDO Branchegroep Zorg. Deze branchegroep adviseert en ondersteunt diverse zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, privéklinieken, AWBZ-instellingen en eerstelijns zorgverleners, bij onder meer financiële, fiscale en organisatorische vraagstukken. Wij zijn ervan overtuigd dat de basis van het succes van ons en dat van onze klanten ligt in wederzijds vertrouwen. Wij geloven dat alleen vak- en branchekennis, cijfers en regels hiervoor niet de enige uitgangspunten zijn. Het draait om wat onze klanten nodig hebben. Maar ook wie ze nodig hebben. Een betrokken, persoonlijke relatie is voor ons de basis van een bestendige vertrouwensband. Het ontwikkelen van deze relatie staat centraal in alles wat wij doen. Als accountant, als fiscalist of als consultant. Wij richten ons op het verhaal achter de vraag van onze klanten. Omdat wij begrijpen dat het de mensen zijn die er toe doen.

Mocht u naar aanleiding van deze publicatie nog vragen hebben en/of meer informatie wensen, neem dan contact op met de BDO Branchegroep Zorg. Algemeen secretariaat Postbus 4053, 3502 HB Utrecht Telefoon 088 – 236 48 03 E-mail [email protected] Internet www.bdo.nl/zorg Twitter twitter.com/BDOZorg

BDO, omdat mensen tellen.

Colofon Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid, maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor het verkrijgen van een advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie.

BDO heeft een strategische samenwerking met Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat. Daardoor zijn wij in staat de belangen van de cliënt optimaal te behartigen. BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een

aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die onder de naam ‘BDO’ optreden. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms. 05/2013 – FC13185