NOVEMBER 2010 NUMMER 2 WWW.BDO.NL
FLOWERS & FOOD Uitgave van BDO Branchegroep Flowers & Food VRIJ INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN & BTW
COLUMN: MAARTEN TROMP
PAGINA 1
PAGINA 3
PAGINA 5
INHOUD Vrij internationaal ondernemen Voor u gelezen: Rutte roemt agrarische sector Internationale handel en grensoverschrijdende contracten
Voor u gelezen - Tuinbouw laat kansen liggen in buitenland
Internationaal ondernemen & BTW Voor u gelezen - VGB: verhoging BTW Duitsland is serieuze bedreiging
VRIJ INTERNATIONAAL ONDERNEMEN ‘Controlling’ is op zichzelf al een hele uitdaging, maar het ‘beheersen’ van een buitenlandse vestiging lijkt soms wel hogere wiskunde. Dit is al het geval met vestigingen in Europa, maar helemaal als uw onderneming voet zet op intercontinentale gronden. Afrika, Amerika en Azië blijken een totaal andere wereld. Desalniettemin gaan Nederlandse ondernemingen steeds vaker een buitenlands avontuur aan. Zo verkrijgen leveranciers van uitgangsmateriaal belangen in buitenlandse vennootschappen voor hun aanvoer van grondstoffen en zijn bloementelers wereldwijd actief voor wat betreft hun productielocaties. Hoe zorgt u ervoor dat u ook daar vrij kunt ondernemen en grip heeft en houdt op uw (dochter)bedrijf? Eén ding staat vast: u kunt niet op twee plaatsen tegelijk zijn. Dit artikel gaat in op de aandachtgebieden voor ‘internationaal beheersen’, zodat u grip krijgt en behoudt, ook over de landsgrenzen. Belangrijke facetten Controlling blijft controlling, uw doelstellingen blijven gelijk, maar toch is het werk totaal anders. Wat maakt het werk dan zo anders?
Het internationale speelveld kent een aantal belangrijke facetten om in de gaten te houden. Hieronder staan de meest belangrijke facetten voor u op een rij: taal & cultuur; afstand & tijdzones; valuta & business klimaat; informatievoorziening; wet- & regelgeving. Taal & cultuur Het ligt misschien voor de hand, maar taal en cultuur zijn de eerste en grootste barrière voor het in control krijgen van een buitenlandse vestiging. Engels mag dan wellicht de voertaal zijn, maar jezelf genuanceerd uitdrukken en de ander precies goed laten interpreteren wat jij bedoelt, is en blijft lastig. Met name de Nederlandse directheid wordt niet zelfden onjuist geïnterpreteerd. Elk land en elke cultuur is anders. Het is daarom raadzaam om je te verdiepen in de ongeschreven regels van het land. Net als in Nederland blijkt ook communicatie de sleutel tot succes. Afstand & tijdzones Als u ontwaakt, is men in China al uren aan het werk. Stopt u uw dag, dan mag men in Brazilië nog een aantal uur verder.
Column Hillenraad Consultancy Voor u gelezen - Exporterende bedrijven zijn groter, innovatiever en efficiënter dan nietexporterende
2
Flowers & Food
Tijdzones en tijdsverschillen zijn inherent aan het internationaal ondernemen, maar deze tijdzones bieden ook goede kansen. Joost van Koot, Group International Auditor bij Hyva, vult aan: Regel uw internationale zaken op het juiste uur van de dag. Geef bijvoorbeeld een opdracht richting China in de middaguren en grote kans dat de volgende ochtend een antwoord in uw postvak ligt. Ondanks de fysieke afstanden verkleint u op deze manier de psychologische afstand tussen u en uw buitenlandse ‘dochter’. Bezoek echter wel met enige frequentie de vestiging op locatie anders blijft u gezien worden als een buitenstaander. Valuta & business klimaat Koersverhoudingen kunnen een grote spelbederver zijn in de internationale handel. Winsten kunnen ‘verdampen’ met het kelderen van de wisselkoers. Het is voor uw organisatie van belang waakzaam te blijven. Breng uw valutastromen in kaart en ‘hedge’ waar mogelijk onnodige risico’s. Schiet hier echter ook niet in door, treasury is weliswaar belangrijk, maar u bent geen valutahandelaar. Houd hierbij in ieder geval rekening met het business klimaat van het land (en/of de regio) van de onderneming. Informatievoorziening In iedere organisatie is goede en tijdige informatievoorziening een absolute must. Dit geldt des te meer voor buitenlandse vestigingen. Daar waar binnen uw onderneming binnen Nederland betrekkelijk eenvoudig uniforme standaarden zijn te hanteren (voor wat betreft administratie en verslaggevingseisen), is dit internationaal al een stuk lastiger. Verdiep u vooraf in de locale eisen gericht op informatieverstrekking en vertaal deze waar mogelijk naar uw eigen informatiebehoeften. Hierbij is goede communicatie wederom van belang. Stem vooraf goed af welke informatie u wilt ontvangen en met welke regelmaat. Bij uw frequente bezoek aan de vestiging op locatie is het raadzaam een financieel specialist mee te nemen om de aangeleverde informatie ter plaatse te controleren. Wet- & regelgeving Laten we eerlijk zijn; u kunt zich niet verdiepen in alle wet- en regelgeving van elk land waarin u vestigingen heeft. Op hoofdlijnen kunt u ongetwijfeld goed meekomen, maar voor de details kunt zich laten adviseren door een lokale partij. Elk land heeft bijvoorbeeld zijn eigen regels omtrent vennootschapsbelasting, sociale zekerheid en algemene juridische bepalingen. Locale regelingen kunnen echter ook kansen bieden, bijvoorbeeld in de vorm van subsidies. De grotere, internationale accountantsorganisaties hebben hiervoor de kennis en contacten voor u. Zo kunt u zich concentreren op wat voor u belangrijk is, uw onderneming.
International controlling begint, net als controlling binnen Nederland, bij het verhogen van uw mate van zichtbaarheid. Laat regelmatig van u horen, toon uw gezicht zo af en toe. Controlling blijft uiteindelijk ook ‘people business’ en zichtbaarheid vergroot het vertrouwen in u en uw doelstellingen. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over vrij ondernemen over de grenzen kunt u contact opnemen met: BDO Consultants B.V. Organisation & Control Maarten Berends E-mail
[email protected]
VOOR U GELEZEN - RUTTE ROEMT AGRARISCHE SECTOR Premier Mark Rutte heeft in de Regeringsverklaring, vanochtend in de Tweede Kamer, lovende woorden gesproken over de Nederlandse agrarische sector. ‘Deze ís en blijft een belangrijk speerpunt’, aldus de premier. Volgens Rutte is de agrarische sector van groot, internationaal belang. Nederland is de tweede landbouwexporteur ter wereld, memoreerde hij, en is daarmee ‘het levende bewijs’ van de innovatieve kracht van de Nederlandse economie. Daarbij dienen overheid, bedrijfsleven en wetenschap samen te werken. Rutte ziet als belangrijkste ambitie van het nieuwe kabinet: Nederland sterker uit de economische crisis te laten komen. Bron: Agrarisch Dagblad, 26 oktober 2010
INTERNATIONALE HANDEL EN GRENSOVERSCHRIJDENDE CONTRACTEN Nederland speelt een belangrijke rol in het internationale handelsverkeer. Er zijn veel Nederlandse ondernemingen die zaken doen met buitenlandse ondernemingen en zeker zoveel buitenlandse ondernemingen die in Nederland hun afzetgebied hebben of samenwerken met Nederlandse ondernemingen. Op deze internationale handel en de daarmee samenhangende grensoverschrijdende contracten zijn verschillende regels van toepassing waarvan het belang pas duidelijk wordt op het moment dat er een geschil ontstaat over de uitvoering van de tussen de internationale partijen gesloten overeenkomst. Onderlinge verschillen Geschillen tussen ondernemingen zijn er altijd geweest. In het verleden betrof dit vaak een geschil tussen alleen Nederlandse partijen. Gezien de toenemende internationalisering en de toegenomen ‘claimcultuur’ zijn geschillen steeds meer grensoverschrijdend. Denk bijvoorbeeld aan het geval waarin een contract is gesloten op basis waarvan een Nederlands bedrijf aan een Italiaanse onderneming bloemen levert. Het Nederlandse bedrijf schakelt een Frans transportbedrijf in. Vervolgens blijkt bij aflevering door het Franse transportbedrijf dat de bloemen zijn verwelkt. Zijn in dit geval de Nederlandse wettelijke (aansprakelijkheids)regels van toepassing, de Italiaanse of de Franse? De verschillen zijn soms groot. Het is daarom van belang om te weten welk recht op uw internationale contract van toepassing is. Het toepasselijke recht bepaalt de gevolgen van juridische situaties zoals wanprestatie, ontbinding en aansprakelijkheid. Pas als u weet welk rechtsstelsel van toepassing is, kunt u de juridische en financiële risico’s in kaart brengen. Om zeker te kunnen zijn welk recht van toepassing is op het
Flowers & Food
contract dat u wilt gaan sluiten, kunt u samen met uw contractspartij een rechtskeuze maken. Rechtskeuze U bent als contractspartij vrij in het maken van een rechtskeuze en kunt ieder willekeurig rechtsstelsel kiezen. Ondanks die vrijheid, kan de door u gemaakte rechtskeuze worden beperkt door voorrangsregels en (dwingende) bepalingen van nationaal en gemeenschapsrecht die, ondanks de rechtskeuze, toch op de overeenkomst van toepassing zijn. Als voorbeeld kan hier de consumentenovereenkomst gelden. Bij het sluiten van een consumentenovereenkomst blijven de dwingende bepalingen van het land waar de consument zijn gewone verblijfplaats heeft van toepassing, ongeacht of partijen een rechtskeuze hebben gemaakt. Vorm rechtskeuze Wilt u bij het sluiten van een (internationaal) contract een rechtskeuze maken, dan dient u die rechtskeuze uitdrukkelijk te maken. Deze uitdrukkelijke rechtskeuze kunt u zowel schriftelijk als mondeling maken. Om eventuele bewijsproblemen te voorkomen, is het verstandig om de rechtskeuze schriftelijk vast te leggen. Algemene voorwaarden Uw rechtskeuze kunt u opnemen in uw algemene voorwaarden. Het gevaar dreigt echter dat uw contractspartij haar eigen algemene voorwaarden op het te sluiten contract van toepassing verklaart en daarin een andere rechtskeuze heeft gemaakt. Welke algemene voorwaarden zijn dan van toepassing en maken deel uit van het contract; de zogenoemde ‘battle of forms’? In Nederland geldt een andere regel dan buiten Nederland. In Nederland geldt de zogenoemde ‘first shot-rule’: kort door de bocht komt dit neer op de vraag welke partij als eerste zijn algemene voorwaarden van toepassing heeft verklaard. Buiten Nederland geldt over het algemeen de ‘last shot-rule’: dit komt – kort door de bocht – neer op de vraag welke partij als laatste zijn algemene voorwaarden van toepassing heeft verklaard. Let op: het enkel van toepassing verklaren en ter hand stellen van de algemene voorwaarden is in het geval van het sluiten van een internationaal contract niet voldoende om de algemene voorwaarden van toepassing te laten zijn. U dient expliciet te verwijzen naar de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden. Om de onzekerheid over de uitkomst van de ‘battle of forms’ weg te nemen, kunt u uw contractspartij vragen uw algemene voorwaarden uitdrukkelijk te aanvaarden en die aanvaarding vastleggen in een door de contractspartijen ondertekende overeenkomst.
3
Welk recht is van toepassing op het contract indien u geen rechtskeuze maakt? Heeft u geen (geldige) rechtskeuze gemaakt dan geldt de leer van de zogenoemde ‘kenmerkende prestatie’: de overeenkomst wordt beheerst door het recht van het land waar de partij die de kenmerkende prestatie moet verrichten haar gewone verblijfplaats heeft. Om te voorkomen dat er onduidelijkheid ontstaat over welk recht van toepassing is, dient u dus een bewuste keuze te maken voor het Nederlandse recht. Indien u het Nederlands recht van toepassing verklaart is het ook verstandig de Nederlandse rechter als bevoegde rechter aan te wijzen, ook dit dient in het contract te worden vastgelegd. Hiermee voorkomt u dat u met de wettelijke regels van een ander recht en een andere rechterlijke macht wordt geconfronteerd. Tot slot nog een belangrijke opmerking: vanaf 1 januari 2011 gelden de nieuwe Incoterms 2010 (internationale afspraken over internationaal transport van goederen). De regels worden eenvoudiger, duidelijker en praktischer gepresenteerd. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over juridische aspecten van internationale handel kunt u contact opnemen met: Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat Janneke Mobron en Femke Swinkels E-mail
[email protected] [email protected]
VOOR U GELEZEN - TUINBOUW LAAT KANSEN LIGGEN IN BUITENLAND De Nederlandse glastuinbouwketen van logistieke dienstverleners, toeleveranciers en veredeling laat kansen liggen in het buitenland. Daarvoor wordt gewerkt aan een model waarbij een consortium van bedrijven samen complexe projecten kan bouwen. De komende jaren zal de vraag naar Nederlandse kennis en techniek toenemen, maar bedrijven zijn afzonderlijk waarschijnlijk niet in staat complexe, grote projecten in te vullen. Net als in de baggerwereld met Netherlands Water Partnership, is in Nederland mogelijk behoefte aan gezamenlijk optreden in het buitenland. In het meest optimale scenario kunnen de Nederlandse partijen in samenwerking met kennisinstellingen een model samenstellen voor de inrichting van Greenport-activiteiten in het buitenland. ‘Nederland is sterk in veredeling, technologie, logistiek, maar in het werken in consortia zijn we minder geoefend.’ De partijen in Greenports verwachten dat opkomende economieën zullen werken aan creatie
van hoogwaardige voedselproductie. Voor het inrichten van vaak grote tuinbouwprojecten zullen ze vaker bij Nederland aankloppen. ‘Je zult bijvoorbeeld zien dat het Midden-Oosten complete nieuwe steden bouwt en dat daarvoor dichtbij voedselproductie wordt gecreëerd.’ Voor de Nederlandse toeleveranciers kan zo’n model de positie op de internationale markt verstevigen. De verwachting is dan ook dat de groei van de Nederlandse toeleveranciers vooral in het buitenland zal liggen, zonder dat de dynamiek op de eigen markt uit het oog verloren wordt. Ook de teelt kan in buitenlandse projecten instappen. Om de haalbaarheid van het model te onderzoeken, wordt het aantal buitenlandse projecten in kaart gebracht en wordt de behoefte nagegaan van bedrijven om samen op te trekken. Bron: Agrarisch Dagblad, 15 januari 2010
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN & BTW In eerste instantie zou BTW geen problemen mogen veroorzaken. BTW is immers een Europese belasting die binnen heel Europa geldt, waarbij iedere Lidstaat dezelfde BTW-wetgeving geïmplementeerd moet hebben. De wetgeving is vastgelegd in de Europese BTW Richtlijn. Iedere Lidstaat mag echter de Richtlijn op haar eigen manier interpreteren. Zo kan het voorkomen dat een wetsartikel van de BTW Richtlijn op verschillende manieren wordt uitgelegd. Handelsproblematiek ‘Vrachtauto’s vast aan Oekraïense grens’. Zo luidde de kop van een artikel geplaatst op de
Flowers & Food
internetsite van de Telegraaf in augustus 2010. Het artikel vermeldt dat ongeveer 40 Nederlandse vrachtwagens met onder meer bloemen en planten vaststonden bij diverse Oekraïense grensovergangen. Oekraïne diende namelijk de importbelasting te verlagen op last van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Om hetzelfde bedrag aan belastingen binnen te halen zou Oekraïne druk hebben uitgeoefend op Nederlandse handelaren om de factuurbedragen te verhogen. Volgens de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten bestellen veel importeurs in Oekraïne niet meer bij Nederlandse handelaren omdat zij ervan uitgaan dat de bloemen en planten toch niet op tijd of in slechte staat arriveren. De autoriteiten in Oekraïne hebben officieel nog niet gereageerd. Het bovenstaande is een van de problemen waar Nederlandse handelaren mee te maken kunnen krijgen in het internationale verkeer. Hoewel Oekraïne geen lid is van de Europese Unie, kunnen vergelijkbare problemen ook spelen bij handel binnen de Europese Unie. En de belasting die bij internationale handel vaak speelt is de BTW. Teruggave buitenlandse BTW Betaalde buitenlandse BTW kan door middel van een zogenaamd Achtste Richtlijn-verzoek worden teruggevraagd. In dit opzicht is het van belang om na te gaan dat de buitenlandse BTW correct in rekening is gebracht. Ten onrechte berekende BTW wordt namelijk niet teruggegeven. In de praktijk komen wij geregeld tegen dat ondernemers in het buitenland niet op de hoogte zijn met de BTW-wetgeving aldaar (met name de nieuwe Europese landen). Heeft een buitenlandse ondernemer BTW in rekening gebracht voor bijvoorbeeld een opslagdienst, terwijl de heffing van de BTW was verlegd naar de opdrachtgever, dan zal de opdrachtgever de buitenlandse BTW niet terugkrijgen van de desbetreffende belastingautoriteit. De opdrachtgever dient dan in conclaaf te gaan met zijn leverancier om de BTW terug te krijgen (die in de meeste gevallen wel al is betaald). In dit opzicht is het van belang te weten dat de regels voor de teruggaaf van buitenlandse BTW ingrijpend zijn gewijzigd sinds 1 januari 2010. Belangrijke wijzigingen zijn dat de terugbetalingstermijnen strakker zijn geformuleerd. Daarnaast wordt bij overschrijding van de termijnen rente vergoed door de desbetreffende belastingautoriteiten. Tevens kunnen teruggaafverzoeken elektronisch worden ingediend in de eigen Lidstaat. De deadline voor het indienen van het teruggaafverzoek is verlengd tot 30 september van het opvolgende kalenderjaar. Voor 2009 is de termijn voor een teruggaafverzoek verder verlengd tot 31 maart 2011. Zover niets dan positief. De praktijk wijst echter uit dat sommige Lidstaten vertraging hebben opgelopen met de inbedrijfs-
telling van hun portaalsite. Andere Lidstaten kregen bij de inbedrijfstelling en beheer ervan te maken met technische problemen. Dit heeft ertoe geleid dat belastingplichtigen hun teruggaafverzoeken niet konden indienen. Van de Nederlandse Belastingdienst mag uitstel van betaling van belastingen worden aangevraagd zolang de verzoeken voor BTW-teruggaaf nog in behandeling zijn en dat om deze reden de belastingen tijdelijk niet betaald kan worden. Het uitstel van betaling kan worden aangevraagd bij het belastingkantoor waar de onderneming onder valt. BTW kansen Zoals hierboven besproken kunnen ondernemers die handelen in het internationale verkeer tegen een scala van problemen aanlopen. Ook op het gebied van de BTW. Daarentegen kunnen ook voordelen behaald worden. In Nederland is op het gebied van de BTW een van de bekendste voordelen de verleggingsregeling bij invoer. Door middel van deze verleggingsregeling kunnen importerende ondernemers aanzienlijke cashflow voordelen behalen. In beginsel dient namelijk op het moment dat goederen worden ingevoerd (vanuit een non-EU land) in Nederland importBTW betaald te worden. Deze BTW kan middels de periodieke BTW-aangifte worden teruggevraagd. Wanneer een ondernemer elk kwartaal aangifte doet, kan in het slechtste geval de BTW pas drie maanden later worden teruggevraagd. Wanneer de verleggingsregeling bij invoer wordt toegepast is op het moment van invoer geen BTW verschuldigd. De heffing van de BTW wordt dan verlegd naar de BTW-aangifte. In dezelfde aangifte is de verschuldigde BTW ook weer aftrekbaar. Zodoende hoeft feitelijk geen import-BTW betaald te worden, en kan er dientengevolge een cashflow voordeel behaald worden. BTW is een complexe belasting met soms meer uitzonderingen dan regels. Zeker in internationaal verband is het van belang vooraf kennis te nemen van de kansen en valkuilen. BDO in Nederland maakt deel uit van het internationale BDO-netwerk, dat wereldwijd actief is met meer dan 1.000 kantoren in ruim 100 landen. Hierdoor kunnen wij dus
4
terugvallen op een schat aan grensoverschrijdende informatie en kennis en zijn wij op de hoogte van de knelpunten en de voordelen bij handel in het internationale verkeer. Uiteraard kunnen wij door middel van een gesprek bepalen of in uw situatie nog voordelen te behalen zijn of dat u juist moet letten op bepaalde knelpunten. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over (internationale handel &) BTW kunt u contact opnemen met: BDO Belastingadviseurs Maurice Prickartz E-mail
[email protected]
VOOR U GELEZEN - VGB: VERHOGING BTW DUITSLAND IS SERIEUZE BEDREIGING Duitsland is voornemens om het hoge BTWtarief te gaan heffen op bloemen en planten. ‘Het is bijna zeker dat de verhoging naar 19% plaats gaat vinden en dat betekent een serieuze bedreiging voor de sector’, zo zei voorzitter Herman de Boon van de VGB op de Algemene Ledenvergadering. De crisis heeft zijn sporen nagelaten bij de groothandel. In 2009 zakte de export terug naar het niveau van 2005. De handel trekt dit jaar weer aan, maar volgens De Boon van de VGB is een tweede crisis in aantocht. De groothandelsorganisatie vreest dat het Nederlandse kabinet of de gehele EU de Duitse BTWverhoging gaat volgen. ‘Dat betekent een verlies van minstens 15% voor de Nederlandse bloemenen plantenexport’, verwacht De Boon. Daarnaast zal het ook nadelig zijn voor de werkgelegenheid. Productschap Tuinbouw en de VBN delen de zorg van de VGB. Bron: VGB, 1 oktober 2010
Flowers & Food 5
COLUMN HILLENRAAD CONSULTANCY Martien Penning is oprichter van Hillenraad Consultancy, raadgevers voor strategie, haalbaarheid en ontwikkeling. Hillenraad Consultancy werkt voor middelgrote ondernemingen in de flowers & food branche. Hillenraad is tevens initiatiefnemer van de Hillenraad 100: een lijst van toonaangevende ondernemingen in de tuinbouwsector.
Maarten Tromp Zeehelden spreken tot de verbeelding. De geschiedenis ligt ver achter ons, de mislukkingen en misstanden zijn vergeten, maar de roemruchte daden en successen zitten in ons collectief geheugen. Nederland heeft een lange traditie van zeevaarders, specerijenhandelaren en overzeese gebiedsdelen. Ook dat hebben we ver achter ons gelaten. Toch is deze internationale traditie in de tuinbouw nog steeds uiterst actueel. Nederland is te klein Nederland van nu is te klein voor de tuinbouw om zelfstandig te kunnen overleven. We zijn daarom op zoek naar nieuwe buitenlandse afzetmarkten voor onze producten, onze technieken en onze diensten. Maar ook gaan we naar het buitenland op zoek naar grondstoffen, lage productiekosten, halffabricaten en versproducten. Maar van de traditionele import- en exportactiviteiten ontwikkelt de Nederlandse tuinbouw zich steeds meer tot internationale draaischijf van productie, handel en techniek. Ondernemers gaan op zoek naar productielocaties in het buitenland, niet alleen voor goedkope productie maar meer en meer om de locale afzetmarkt als thuismarkt te ontwikkelen. Dit zien we vooral gebeuren in geïndustrialiseerde landen als bijvoorbeeld Engeland en de USA, maar ook in China is menig Nederlands bedrijf actief als lokale producent en leverancier. Bijvoorbeeld een Nederlands veredelingsbedrijf dat Chinese groente veredelt voor de Chinese thuismarkt. Er zijn in de Hillenraad top 100 al heel wat bedrijven die op vijf continenten een eigen vestiging hebben. Maar hoe Nederlands zijn de (grote) bedrijven eigenlijk nog? Er zijn veel voorbeelden van bedrijven met een strategische participatie van een grote
internationale moeder, of zijn zelfs volledig in handen van een buitenlands concern. Cultuur Kortom de internationalisering voltrekt zich in een rap tempo. Dat stelt hoge eisen aan de organisatie. En wil je internationaal echt succesvol zijn dan moet je locale sales- en researchmedewerkers hebben. Dan wordt het borgen van je bedrijfscultuur en continuïteit een heel ander vraagstuk. Dat betekent niet alleen op uitvoerend- en managementniveau een extra dimensie, maar ook op directieniveau. Van een ‘onskent-ons’-cultuur naar een mondiaal opererend concern dat talent aan zich moet binden, op alle niveaus. Dat zijn grote stappen. Daar is een enorme professionaliseringsslag te maken. Gelukkig hebben we in de sector nog steeds een cultuur waar we met collega-bedrijven successen én falen uitwisselen. Een voordeel van een klein landje is dat je in het grote buitenland toch elkaar graag een handje helpt. Want dat is de kracht van de Nederlandse cultuur; wel veel klagen maar als het erop aankomt toch op elkaar kunnen rekenen. Daar zijn we in het verleden groot van geworden, daar kunnen we in de tuinbouw ook groot mee blijven. Vooruitzicht En net als bij de grote zeehelden, uiteindelijk worden de meeste mislukkingen vergeten en laten we ons graag inspireren door het behaalde succes. Internationaliseren is veel vooruitkijken en durven. Soms mag je even een beetje terugkijken op de successen, maar dat is eigenlijk vooral voor de geschiedschrijving.
Ook Maarten Tromp heeft een langere lijst van tegenslagen dan van successen. Toch is dat laatste ons vooral bijgebleven. Ondernemers aan de slag dus. De Nederlandse bedrijvenvloot op laten stomen in een gezamenlijk internationaal offensief, waarbij ieder schip zijn eigen verantwoordelijkheid heeft maar de vloot gezamenlijk koers zet. Een aantal bedrijven uit de sector heeft deze boodschap al heel goed begrepen! Martien Penning www.hillenraad.nl
VOOR U GELEZEN EXPORTERENDE BEDRIJVEN ZIJN GROTER, INNOVATIEVER EN EFFICIËNTER DAN NIET-EXPORTERENDE Nederlandse exporterende bedrijven zijn substantieel groter, innovatiever en efficiënter dan niet-exporteurs. Dit blijkt uit het onlangs gepubliceerde rapport Internationalisering en productiviteit van het CBS. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken (EZ) heeft het CBS onderzoek gedaan naar de verschillen tussen exporteurs en niet-exporteurs voor wat betreft de omvang, de productiviteit, de innovatie en de kostenstructuur. Uit het onderzoek blijkt dat exporterende bedrijven weliswaar slechts 7 procent van de in Nederland actieve bedrijven vormt, maar toch verantwoordelijk is voor een belangrijk deel van de economische dynamiek. Zo blijkt dat 44 procent van de werknemers (in de private sector)
Flowers & Food 6
voor een exporterend bedrijf werkt. Daarnaast zijn exporterende bedrijven verantwoordelijk voor 52 procent van de toegevoegde waarde, 80 procent van de innovatie-uitgaven en 87 procent van de R&D-uitgaven van de private sector in Nederland. Volgens de CBS-onderzoekers zijn exporteurs gemiddeld genomen meer dan tien keer groter dan niet-exporteurs voor wat betreft netto omzet, en meer dan acht keer zo groot waar het toegevoegde waarde betreft. De gemiddelde arbeidsproductiviteit is 36 procent hoger bij exporteurs en de kosten per werknemer 30 procent. Ook is het gebruik van uitzendkrachten meer dan 1,5 keer zo hoog. In termen van kostenstructuren blijkt uit het rapport dat exporteurs een relatief groter deel van hun omzet inkopen en dus minder zelf produceren. De verkoopkosten liggen iets hoger bij exporteurs, maar met name de totale arbeidskosten en de overige kosten, zoals huisvesting en energie, liggen weer lager dan bij niet-exporteurs. Ten slotte zijn de uitgaven aan R&D en andere uitgaven aan innovatie van exporteurs respectievelijk 7 en 4 keer zo hoog als die van een gemiddelde niet-exporteur. Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek, 11 oktober 2010
MEER INFORMATIE Mocht u naar aanleiding van deze publicatie nog vragen hebben en/of meer informatie wensen, neem dan contact op met de Brancheadviesgroep Flowers & Food van BDO Accountants & Adviseurs. E-mail
[email protected]
Colofon Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid, maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor het verkrijgen van een advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie. BDO heeft een strategische samenwerking met Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat. Daardoor zijn wij in staat de belangen van de cliënt optimaal te behartigen.
BDO BRANCHEGROEP FLOWERS & FOOD De werkzaamheden van BDO Branchegroep Flowers & Food voor de Flowers & Food branche betreffen een breed scala aan diensten. Ons multidisciplinaire team staat voor u klaar voor: controleopdrachten; fiscale advisering; bedrijfseconomische en organisatorische vraagstukken; advies op het gebied van Personeel & Organisatie; IT & automatiseringsvraagstukken. BDO heeft een enthousiast team van professionals dat actief is binnen de Flowers & Food branche en in andere branches. BDO is namelijk van mening dat al haar medewerkers een brede praktijkervaring moeten opbouwen en behouden. Het voordeel hiervan is dat bij BDO'ers begrippen als bedrijfsmatig werken, efficiency en doelmatigheid in de genen zit. Voor u zorgt dit in combinatie met de BDO aanpak van no-nonsense en betrokken dienstverlening voor een hoge toegevoegde waarde.
BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk.
professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy).
In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy).
BDO Accountants & Belastingadviseurs B.V., BDO Consultants B.V. en BDO Holding B.V. zijn lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maken deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die onder de naam ‘BDO’ optreden.
BDO Belastingadviseurs is een op naam van BDO Accountants & Belastingadviseurs B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam.
BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms.
BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de
11/2010 – FC10225