FLOWERS & FOOD INNOVATIEBOX. Seminar Duurzaamheid & Innovatie in de Flowers & Food sector

JUNI 2011 JAARGANG 2 - NUMMER 2 WWW.BDO.NL

FLOWERS & FOOD Uitgave van BDO Brancheadviesgroep Flowers & Food WBSO-SUBSIDIE

INNOVATIEBOX

OP EIGEN KRACHT

PAGINA 1

PAGINA 3

PAGINA 5

INHOUD

Afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk; ‘WBSO-subsidie’

Bespaar op belastinguitgaven voor innovatieve winst – de innovatiebox

Subsidies voor energie en milieu in 2011 De subsidieadministratie Column Hillenraad Consultancy Seminar ‘Duurzaamheid & Innovatie’ in SUBSIDIES Graag bieden wij u onze tweede nieuwsbrief Flowers & Food van 2011 aan. Met deze nieuwsbrief willen wij u informeren over actuele ontwikkelingen in de sector en de visie en oplossingen die BDO te bieden heeft. We hebben gekozen voor een themanummer over subsidies. Zo zullen wij in deze nieuwsbrief aandacht besteden aan de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk, de innovatiebox, energie-, milieu- en innovatiesubsidies en de subsidieadministratie. Maar er is ook ruimte gemaakt voor een kritische noot van Martien Penning en graag verwijzen wij nog naar het mede door ons georganiseerde seminar ‘Duurzaamheid en Innovatie’. Ik wens u veel inspirerend leesplezier. BDO Brancheadviesgroep Flowers & Food Cees Uitbeijerse

AFDRACHTVERMINDERING SPEUR- EN ONTWIKKELINGSWERK; ‘WBSO-SUBSIDIE’ De overheid acht het stimuleren van de Nederlandse kenniseconomie van groot belang. Zij probeert dat onder andere te bewerkstelligen met de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk. De regeling De afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk (S&O) is een subsidie op de loonkosten die door Agentschap NL wordt verstrekt. In de praktijk wordt deze subsidie ook wel eens aangeduid als ‘WBSO-subsidie’: de subsidie is namelijk gebaseerd op de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk. Een onderneming komt in aanmerking voor de subsidie als de werknemers op projectmatige basis speur- en ontwikkelingswerkzaamheden verrichten. Er bestaan vier verschillende soorten projecten die in aanmerking komen voor de subsidie:

de Flowers & Food sector

2

Flowers & Food

1 Ontwikkeling van producten, processen of programmatuur Dit betreft onderzoek naar technisch nieuwe oplossingen voor een technisch probleem. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de ontwikkeling van oogst- en plantmachines die de taken van reguliere werknemers deels of geheel kunnen overnemen. Het onderzoek moet wel resulteren in iets concreets bijvoorbeeld een prototype, model of applicatie. 2 Technisch wetenschappelijk onderzoek Dit betreft onderzoeksprojecten, waarmee technische en wetenschappelijke kennis wordt gegenereerd. Het onderzoek moet dan ook onder meer gericht zijn op het zoeken van een verklaring voor een verschijnsel. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een laboratoriumonderzoek naar de mogelijkheden om de gebruiksduur van CO2-kachels te verlengen (onderzoek naar de vervuiling en degeneratie van de kachels). 3 Analyse technische haalbaarheid Dit betreft een analyse van een eigen, mogelijk S&O-project dat een antwoord geeft op de vraag of het S&O-project kan worden uitgevoerd. Het betreft de technische analyse van de haalbaarheid. De economische of financiële aspecten spelen hierbij slechts een marginale rol. 4 Technisch onderzoek Dit betreft onderzoek gericht op de verbetering van een productieproces of gebruikte programmatuur binnen de eigen onderneming. Voordelen De afdrachtvermindering S&O biedt een vermindering van de af te dragen loonheffing over de loonkosten van de S&O-medewerkers van 50% over de eerste € 220.000 aan

S&O-loonkosten. Voor de loonkosten die dit bedrag overtreffen bedraagt de korting op de af te dragen loonheffing 18% van de S&O-loonkosten. De vermindering kan in de aangifte loonheffingen worden verwerkt. De aan te vragen WBSO-verklaring vormt tevens het entreekaartje om gebruik te kunnen maken van de fiscaal aantrekkelijke innovatiebox, een regeling in de sfeer van de vennootschapsbelasting die voordelen uit innovaties tegen slechts 5% belast. De S&O-loonkosten worden gebaseerd op het aantal te besteden S&O-uren vermenigvuldigd met de uurlonen van de S&O-medewerkers. Daarbij kijkt Agentschap NL naar de lonen van twee jaar terug. De uurlonen voor het jaar 2011 worden dus gebaseerd op de lonen van 2009. Had de werkgever in 2009 geen S&Obeschikking, dan moet de werkgever uitgaan van een uurloon van € 29. Voor startende werkgevers geldt overigens niet het percentage van 50%, maar het hogere percentage van 64%. Van een starter is met name sprake als de werkgever in de voorafgaande vijf kalenderjaren in maximaal vier daarvan inhoudingsplichtige was en in die periode in maximaal twee jaren de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk heeft toegepast. Zelfstandige ondernemers die minimaal 500 S&O-uren in een kalenderjaar besteden, hebben recht op een extra aftrekpost op de winst. Dit bedrag wordt jaarlijks vastgesteld en bedraagt in 2011 € 12.104. Ook voor startende ondernemers geldt een aanvullende faciliteit: de aftrekpost is dan € 6.054 hoger. Het begrip ‘startende ondernemer’ kent vergelijkbare criteria als bij startende werkgevers.

Aanvraag Een aanvraag voor de afdrachtvermindering moet worden ingediend bij Agentschap NL. Bij de aanvraag moeten diverse gegevens van de onderneming worden vermeld, alsmede een projectomschrijving van het onderzoeksproject. Hierbij dient een schatting te worden gemaakt van het aantal te verrichten S&O-arbeidsuren. U kunt maximaal drie keer per jaar een aanvraag voor de WBSO-subsidie indienen. Deze subsidie heeft betrekking op een periode van minimaal drie en maximaal zes maanden binnen het kalenderjaar en moet minimaal een volle kalendermaand voor de ingangsdatum worden aangevraagd bij Agentschap NL. De subsidie kan worden aangevraagd via internet. Mocht het zo zijn dat de aanvrager niet direct alle gegevens kan aanleveren, dan bestaat de mogelijkheid om een vormvrije aanvraag in te dienen met een beperkt aantal gegevens. Agentschap NL geeft dan de mogelijkheid om de resterende gegevens binnen een aantal weken alsnog aan te leveren. Administratievoorwaarden Om aan te tonen dat daadwerkelijk sprake is geweest van S&O-werk, dienen de S&Omedewerkers een S&O-administratie bij te houden. Deze administratie geeft per project een duidelijk inzicht in de aard, de inhoud, de voortgang en de omvang van de uitgevoerde projectwerkzaamheden. De administratie kan bijvoorbeeld worden ingericht met vergaderstukken, rapportages, foto’s, testresultaten, meetverslagen, berekeningen, etc. Verder dient een administratie van de S&O-uren te worden bijgehouden. Hieruit moet blijken op welke dagen een medewerker S&O-werkzaamheden verricht, hoeveel uur het per dag betreft en aan welk project deze uren zijn besteed.

Flowers & Food

Tot slot De afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk biedt, zeker in combinatie met de innovatiebox, een aantrekkelijke steun in de rug voor ondernemers die innoveren. BDO heeft ter zake ruime ervaring en kan u bijstaan bij de aanvraag van de afdrachtvermindering. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over afdrachtvermindering speuren ontwikkelingswerk kunt u via [email protected] contact opnemen met: BDO Accountants & Adviseurs Adviesgroep Loon- en Premieheffing Marcel Kawka en Marco Dijkshoorn

BESPAAR OP BELASTINGUITGAVEN VOOR INNOVATIEVE WINST – DE INNOVATIEBOX In een eerdere uitgave van deze nieuwsbrief besteedden wij al aandacht aan de innovatiebox. Deze fiscaal zeer aantrekkelijke regeling biedt met name voor de sterk innoverende tuinbouwsector veel mogelijkheden.

Ruime toepassing Niet alleen hightech innovaties van de moderne toeleveranciers kwalificeren voor de innovatiebox, ook kan worden gedacht aan alledaagse ontwikkelingen in het productieproces. Een tuinder die door een creatieve oplossing zijn ruimte beter kan benutten, kostenvoordelen kan behalen of zijn productuitval kan beperken, kan mogelijk ook kwalificeren voor de innovatiebox. Essentieel hierbij is wel dat de tuinder voor deze ontwikkeling vooraf de WBSO-subsidie aanvraagt. Op deze wijze kan naast de subsidie op de loonkosten (de WBSOsubsidie, zoals elders in deze nieuwsbrief beschreven), ook geprofiteerd worden van een verlaagde belastingheffing over bijvoorbeeld de meeropbrengst per m² of de kostenvoordelen. Kwekers die een nieuw soort hebben ontwikkeld en hiervoor een WBSO-subsidie of een kwekersrecht hebben verkregen, kunnen eveneens gebruik maken van de innovatiebox. De meeropbrengsten die de kwekers met het product verdienen kunnen kwalificeren voor deze belastingbesparing. Ook eventuele licentieopbrengsten kunnen onder de innovatiebox worden gebracht. Geschiedenis De voorloper van de innovatiebox - de octrooibox - is in 2007 ingevoerd, maar kende toen nog veel beperkende voorwaarden. Het verlaagde tarief bedroeg destijds 10% en de regelgeving was zeer complex. Mede hierdoor werd door de Nederlandse mkb-bedrijven nauwelijks gebruik gemaakt van de octrooibox. Aangezien de overheid het stimuleren van de Nederlandse kenniseconomie van groot belang acht, is met ingang van 2010 het effectieve tarief verlaagd naar 5% en zijn de beperkende voorwaarden grotendeels weggenomen. Bovendien heeft de politiek de Belastingdienst geïnstrueerd om mee te denken met de Nederlandse ondernemers, zodat de regeling ook binnen het mkb succesvol kan worden.

De voorwaarden Om in aanmerking te komen voor de innovatiebox dient een onderneming voordelen te behalen met ontwikkelingen waarvoor zij een kwekersrecht, een octrooi of een WBSOverklaring heeft ontvangen. De voordelen die hieraan kunnen worden toegerekend, worden effectief tegen maximaal 5% belast (in plaats van het reguliere tarief van 25%). Uit het onderzoeksrapport van EIM/NL Octrooicentrum van vorig jaar blijkt dat de Nederlandse tuinbouwgebieden zeer sterk vertegenwoordigd zijn binnen de octrooiaanvragende mkb-bedrijven in Nederland.

Coöperatieve Belastingdienst In dit kader heeft de Belastingdienst aangegeven mee te willen denken met ondernemingen, mits de toepassing van de innovatiebox in vooroverleg wordt afgestemd. In het vooroverleg met de Belastingdienst kunnen praktische afspraken worden gemaakt die voor meerdere jaren (meestal gedurende een periode van drie tot vijf jaar) zekerheid kunnen bieden over de toepassing van de innovatiebox voor een onderneming. U hoeft dus niet jaarlijks in discussie met de Belastingdienst.

3

Terugwerkende kracht In tegenstelling tot veel subsidieregelingen kan van de innovatiebox wel met terugwerkende kracht worden geprofiteerd. De innovatiebox kan namelijk alsnog in de aangifte vennootschapsbelasting over een boekjaar worden verwerkt, zolang de definitieve aanslag vennootschapsbelasting over dat boekjaar nog niet vaststaat. De innovatiebox levert dan dus direct liquiditeiten voor uw onderneming op. Van belang is echter wel dat uw bedrijf gedurende deze jaren reeds voordelen behaalde uit een ontwikkeling, waarvoor u na 1 januari 2007 een octrooi of kwekersrecht heeft verkregen, of een WBSO-verklaring na 1 januari 2008. Innovatiebox bij verliezen De keuze voor de innovatiebox kan per afzonderlijke ontwikkeling worden gemaakt. Als een onderneming in zijn totaliteit (tijdelijk) verliesgevend is, maar er toch winstgevende innovaties binnen de onderneming aanwijsbaar zijn, kan toch gebruik worden gemaakt van de innovatiebox. De toepassing van de innovatiebox leidt dan tot een verhoging van de verrekenbare verliezen. Als deze verliezen kunnen worden teruggewenteld naar het verleden, leidt dit direct tot een verhoging van de liquiditeit voor de onderneming. Indien de verliezen alleen voorwaarts verrekenbaar zijn, leiden ze tot een besparing van vennootschapsbelasting in de toekomst. Kortom De innovatiebox kan voor veel ondernemingen leiden tot een aanzienlijke besparing op de belastinguitgaven. Door middel van de innovatiebox kan de heffing over de innovatieve winst worden teruggebracht van 25% tot maximaal 5%. De BDO branche- en adviesgroep Flowers & Food beschikt over de specifieke deskundigheid om de innovatiebox juist in de innovatieve land- en tuinbouwsector toe te kunnen passen. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over de innovatiebox kunt u via [email protected] contact opnemen met: BDO Belastingadviseurs Pieter Eenhoorn en Stefan van Vliet

SUBSIDIES VOOR ENERGIE EN MILIEU IN 2011 Jean-Pierre Houtkoop is subsidieadviseur van Tatanaio subsidie advies. Tatanaio ondersteunt bedrijven bij het zoeken naar en aanvragen van subsidies waarbij de focus ligt op subsidies voor technische innovatieprojecten, investeringen en ontwikkelingen op het gebied van energie en milieu, glastuinbouw en investeringsprojecten in opkomende markten.

Flowers & Food

Inleiding Heeft u plannen voor investeringen in de duurzaamheid van uw bedrijf, met maatregelen op het gebied van energie, milieu en innovaties? Dan is dit overzicht van subsidieregelingen wellicht interessant voor u. Wees geen dief van uw eigen portemonnee en ga na – voordat u begint – of u in aanmerking komt voor financiering! Want ook dit jaar zijn er weer diverse subsidiekansen voor projecten en activiteiten op het gebied van energie en milieu in de agrarische sector. In dit artikel worden de mogelijkheden van het DR-Loket (voorheen LNV Loket) voor u op een rij gezet. Regeling voor innovatieve energiesystemen In 2007 werd het programma Marktintroductie energie-innovaties geïntroduceerd. In dit kader kunt u subsidie aanvragen voor investeringen in innovatieve energiesystemen die de CO2-uitstoot verminderen. Innovatieve systemen zijn systemen die recent op de markt zijn gebracht. De subsidie bedraagt 40% van de investeringskosten, tot een maximum van €1,5 miljoen. De regeling onderscheidt twee soorten systemen: semi-gesloten kassystemen en overige innovatieve energiesystemen. Het eerste aanvraagtijdvak is op 15 maart gesloten, maar later in het jaar kunt u nogmaals aanvragen namelijk tussen 15 september en 28 oktober. (Voor biomassaketels kan geen subsidie meer worden aangevraagd.) Regeling voor energiebesparende investeringen Een ander programma op energiegebied is Investeren in Energiebesparing. Deze subsidie geldt voor investeringen in energiebesparende apparatuur zoals energiebesparende schermen, klimaatcomputers, gevelschermen en warmtebuffersystemen. Tevens kunnen de zogenoemde energieclusters, samenwerkingsverbanden van twee of drie glastuinders voor de uitwisseling van warmte, CO2 en/of elektriciteit, een aanvraag indienen. De subsidie bedraagt 25% van de kosten. U kunt (onder voorbehoud) subsidie aanvragen tussen 1 april en 13 mei. Het is nog niet bekend wat het volgende moment is om deze subsidie aan te vragen.

4

opslag perssap en percolatiewater of het scheiden van schoon en vervuild hemelwater. Afhankelijk van waarin u investeert, bedraagt de subsidie 25% of 40%, tot een maximum van € 50.000 of € 100.000. Tip: vergeet niet om na te gaan of uw investering in aanmerking komt voor Milieu Investeringaftrek. Subsidie op het gebied van gezamenlijke aanpak innovaties Via het programma Samenwerking bij Innovaties kunnen samenwerkingsverbanden van agrobedrijven subsidie aanvragen voor projecten op het gebied van waterbeheer, hernieuwbare energie, biodiversiteit en klimaatverandering. De subsidie bedraagt 35% van de kosten tot een maximum van € 500.000. Voorbeelden van mogelijke projecten zijn: uitbannen schadelijke emissies, ontleden van reststromen voor hergebruik, projecten gericht op grond- en/ of oppervlaktewater, energiewinning uit reststromen of projecten die zorgen voor het verminderen van emissies van stoffen uit de landbouw die een schadelijk effect hebben op de biodiversiteit. De subsidie kan aangevraagd worden van 1 juni tot 15 juli. Tip: ga na of uw innovatieproject tevens in aanmerking komt voor de WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk). Het is toegestaan dit te combineren met deze innovatiesubsidie. Meer informatie Voor meer informatie over deze regelingen kunt u terecht op de website van het DR-Loket (voorheen LNV-Loket): www.hetlnvloket.nl, kies via onderwerpen: subsidies. Het DR-Loket geeft informatie over de uitvoering van de wet- en regelgeving van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). Jean-Pierre Houtkoop Tatanaio, Subsidie advies en Projectmanagement www.tatanaio.nl

Tip: vergeet niet om na te gaan of uw investering in aanmerking komt voor Energie Investeringaftrek.

DE SUBSIDIEADMINISTRATIE “O ja, er moet ook nog een accountantsverklaring bij.”

Regeling voor investering in het milieu Zeer waarschijnlijk gaat de regeling Investeren in milieuvriendelijke maatregelen ook dit jaar weer van start. Deze subsidie geldt voor investeringen voor de bewerking van dierlijk mest, rijenbemesters, vergroting van mestopslagcapaciteit, produceren van hernieuwbare energie, voorzieningen voor

Het binnenhalen van de subsidie is een euforisch moment. De subsidieverstrekker erkent het belang van het project en is bereid bij te dragen in de kosten! Vol enthousiasme wordt het project gestart. Maar let op: zijn alle kosten ook daadwerkelijk declarabel? De basis daarvoor wordt gelegd met een goede subsidieadministratie!

De procedure De subsidieverstrekker is blij dat u het project uitvoert maar geeft u geen vrijbrief. Zij wil uiteraard toetsen of de subsidie ook voor het verstrekte doel is aangewend. Zij wil het project en de kosten beheersen. Zonder alle subsidies over één kam te willen scheren werkt het vaak als volgt: 1 projectplan en begroting worden met een beschikking vastgesteld; 2 er worden (tussentijdse) rapportages opgesteld; 3 er wordt een afrekening opgesteld; 4 veelal moet er een accountantsverklaring bij de eindafrekening. Projectplannen en rapportages laat ik graag aan u. Over de afrekening en de vereiste verklaring wil ik wel graag wat zeggen. Tip: neem de voorwaarden helemaal door De subsidievoorwaarden en bijlagen zijn de spelregels die u met de subsidieverstrekker heeft afgesproken. Het lijkt een open deur, maar neem deze spelregels alstublieft integraal door. De subsidieverstrekker is vaak, terecht overigens, streng in de leer. Wist u bijvoorbeeld dat in het algemeen:  alle wijzigingen ten opzichte van het projectplan vooraf moeten worden goedgekeurd;  alle wijzigingen ten opzichte van de begroting vooraf moeten worden goedgekeurd;  soms een sluitende urenadministratie vereist is;  u ook verantwoordelijk kan zijn voor de administratie van de partner in het project? Tip: leg afspraken vooraf schriftelijk vast Het projectplan en de begroting vormen het raamwerk dat u met de subsidieverstrekker bent overeengekomen. Dat wijzigingen vooraf moeten worden goedgekeurd lijkt misschien wat rigide, maar het is de enige manier waarop de subsidieverstrekker het project en de kosten kan beheersen. Wijzigingen is een breed begrip, als medewerkers meer uren maken dan begroot of als u iemand anders

Flowers & Food

inschakelt, dan is het zeker niet vanzelfsprekend dat de subsidieverstrekker dit vergoedt en al helemaal niet als die medewerker andere kwaliteiten en dus een ander tarief heeft. Hoe kijkt de subsidieverstrekker aan tegen verschuivingen tussen kostenrubrieken als de totale kosten gelijk blijven? Vaak is dit via de subsidievoorwaarden afgekaderd en anders moeten hier afspraken over gemaakt worden. Uiteraard moeten die afspraken vooraf gemaakt worden en verdient het aanbeveling om ze schriftelijk te laten bevestigen. Tip: betrek de administratie (en accountant) bij de projecten Gelukkig is er een verschil tussen projectmanagers en boekhouders. Een goed project vereist een goede samenwerking waarbij de projectmanager eindverantwoordelijk is en de administratie behulpzaam is bij procesbeheersing, kostenregistratie en budgetbewaking. Beiden moeten natuurlijk wel de spelregels kennen maar onze ervaring is, dat als het aankomt op vastleggen en het naleven van regels, de administrateur toch strikter in de leer is dan een projectmanager. Afhankelijk van de omvang van het project kan het ook aanbeveling verdienen om de accountant bij de aanvraag, de inrichting van de administratie of tussentijdse afrekening te betrekken. Wij hebben al vele verklaringen bij subsidieafrekeningen mogen verstrekken en ik kan u verzekeren dat er verschil is tussen een tijdig verzoek door de controller en een telefoontje (om ‘5 voor 12’) rechtstreeks van de projectmanager. Een goede samenwerking kan voorkomen dat kosten niet declarabel zijn en dat (accountants)kosten niet onnodig hoog zijn. Twee addertjes onder het gras kunnen zijn een sluitende urenadministratie en samenwerking met derden. Sluitende urenregistratie Vaak zijn personeelskosten een belangrijk onderdeel van het gesubsidieerde bedrag. Om die kosten te bewaken kan het zijn

5

dat de subsidieverstrekker een sluitende urenregistratie vereist. Een sluitende urenregistratie gaat veel verder dan het ‘aannemelijk maken dat de uren gemaakt zijn’. Lang niet alle bedrijven kunnen aan dat vereiste voldoen. Als dat het geval is, dient u dat tijdig te signaleren en aanvullende afspraken te maken! Samenwerking met derden Voor veel projecten wordt kennis gebundeld om gezamenlijk het project te realiseren. Voor een deel van het project wordt dan gebruik gemaakt van deskundigheid van anderen. In de praktijk leeft nog wel eens de gedachte dat de partner in het project ‘zijn eigen subsidie maar veilig moet stellen’. Helaas is dit niet de manier waarop de subsidieverstrekker er over het algemeen over denkt. Dit alles heeft weer te maken met projectbeheersing. De subsidieverstrekker stelt in het algemeen één partij aan als eindverantwoordelijke, ook wel penvoerder genoemd. De penvoerder is eindverantwoordelijke, voert de administratie voor het gehele project en dient de einddeclaratie voor het gehele project in. Op het moment dat u penvoerder bent, is het dus van belang met de partners in het project afspraken te maken over (uren)registratie, indienen van facturen en communicatie over afwijkingen van projectplannen en ingediende begrotingen! Ten slotte In dit artikel zijn enkele aandachtspunten genoemd voor het voeren van een goede subsidieadministratie. Een goede samenwerking tussen de projectmanager en de administratie lijkt daarbij een randvoorwaarde. De subsidieverstrekker wil het project en de kosten beheersen en dus tijdig afstemming over afwijkingen en u wilt dat alle ingediende kosten subsidiabel zijn. Zolang u die hoofdlijnen bewaakt, kan de afrekening van de subsidie met een glimlach worden opgesteld en kunnen wij er ‘even een accountantsverklaring bij verstrekken’. Meer informatie Voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over administratieve verplichtingen bij subsidieverlening kunt u via [email protected] contact opnemen met: BDO Audit & Assurance B.V. Cees Uitbeijerse en Rik Klunder

COLUMN HILLENRAAD CONSULTANCY Martien Penning is oprichter van Hillenraad Consultancy, raadgevers voor strategie, haalbaarheid en ontwikkeling. Hillenraad Consultancy werkt voor middelgrote ondernemingen in de flowers & food branche. Hillenraad is tevens initiatiefnemer van de Hillenraad 100 een lijst van toonaangevende ondernemingen in de tuinbouwsector.

Op eigen kracht Het is een klassiek kip of ei probleem, worden innovaties uit weelde geboren of uit armoede? Bekend is dat er vaak een crisis nodig is om tot echte verandering te komen. Mensen en organisaties hebben een natuurlijke weerstand tegen veranderingen en zijn vaak risicomijdend. Daarom komen veranderingen altijd moeilijk op gang. Veel organisaties concentreren zich op het verbeteren van bestaande processen, en het liefst concentreert men zich daarbij op technologische verbeteringen. Die zijn inzichtelijk, makkelijker meetbaar en liggen in eerste instantie buiten organisatorische aanpassingen. De ondernemingen die dit innovatiepad volgen kiezen graag voor de ‘subsidieroute’. Het dekt de risico’s af en geeft wat lucht in de financiële belasting van de organisatie. Het is veelal zoeken naar oplossingen voor bekende problemen. Hieruit komen zelden ‘doorbraakinnovaties’ die de rol van de onderneming, het productconcept of de marktpositie structureel veranderen. Doorbraakinnovaties De ondernemingen of ondernemers die doorbraakinnovaties weten te realiseren zijn vaak wars van subsidies, die beperken hen in hun veranderdrift. Subsidies vragen om papierwerk, projectvoorstellen, procedures, controles en inpassingen binnen de subsidierichtlijnen. Bij doorbraakinnovaties is het juist nodig om buiten de gebaande paden te denken. Omgekeerd te redeneren. Ook willen deze ondernemers graag de tijd en het idee aan hun zijde houden. Doorbraakinnovaties komen vaak voort uit visie en gedrevenheid en kenmerken zich door ‘open innovatie’ waarbij samengewerkt wordt over de grenzen van eigen kunnen en over de grenzen van de sector. Maar ook in subsidieland is er vooruitgang geboekt, er zijn instrumenten vooraf om innovaties te stimuleren en instrumenten achteraf om fiscale voordelen te verkrijgen vanwege gerealiseerde innovaties.

Flowers & Food

Comfort Blijft de vraag staan wat nu uiteindelijk de innovatie drijft? Soms is het de uitvinder pur sang, soms de verbeteraar en zo af en toe de ‘vernieuwer’. In de praktijk spreken de vernieuwers het meest tot de verbeelding, zij stralen succes uit. De verbeteraars zorgen voor de massa van kleine stapjes die de marktontwikkelingen volgen maar niet echt veranderen. De Flowers & Food sector snakt naar innovaties die het verschil maken en de markt structureel veranderen. Helaas zijn deze doorbraakinnovaties zeldzaam en zelden geïnitieerd door subsidies. Het is uiteindelijk aan de ondernemers zelf om het verschil te maken, de subsidies bieden alleen het comfort van een gereduceerd risico. Martien Penning Hillenraad Consultancy www.hillenraad.nl

6

sessie van Rob Baan is er ook een aantal workshops te volgen over onder andere BRICS, fiscale aandachtspunten in de sector, innovatie en praktijkervaringen in de sector. Het dagvoorzitterschap is in handen van Dick Oosthoek, directeur Akker- en Tuinbouw binnen de Rabobank. Hij zal deze middag in goede banen leiden en de conclusies van de diverse workshops samenvatten. De bijeenkomst wordt georganiseerd in Westfriesland en het programma start om 15.30 uur en wordt omstreeks 18.45 uur afgesloten met een overheerlijk buffet. Wilt u een uitnodiging, meer informatie of de hand-out ontvangen? Bel of mail dan met Wendy Haakman van BDO, [email protected], telefoon 0229 – 259 820.

SEMINAR ‘DUURZAAMHEID & INNOVATIE’ IN DE FLOWERS & FOOD SECTOR Op dinsdag 21 juni a.s. organiseert BDO in samenwerking met de Rabobank en Stichting Seed Valley het seminar ‘Duurzaamheid & Innovatie’. Rob Baan, eigenaar van Koppert Cress en voorloper op dit gebied gaat dieper in op dit thema aan de hand van zijn eigen praktijkervaringen de afgelopen jaren. Naast de plenaire

MEER INFORMATIE Mocht u naar aanleiding van deze publicatie nog vragen hebben en/of meer informatie wensen, neem dan contact op met de Brancheadviesgroep Flowers & Food van BDO Accountants & Adviseurs.

Colofon Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid, maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor het verkrijgen van een advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie.

BDO heeft een strategische samenwerking met Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat. Daardoor zijn wij in staat de belangen van de klant optimaal te behartigen.

E-mail [email protected] LinkedIn BDO Branchegroep Flowers & Food Website www.bdo.nl/flowersfood

BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in

BDO BRANCHEADVIESGROEP FLOWERS & FOOD De werkzaamheden van BDO Brancheadviesgroep Flowers & Food voor de Flowers & Food branche betreffen een breed scala aan diensten. Ons multidisciplinaire team staat voor u klaar voor:  controleopdrachten;  fiscale advisering;  bedrijfseconomische en organisatorische vraagstukken;  advies op het gebied van Personeel & Organisatie;  IT & automatiseringsvraagstukken. BDO heeft een enthousiast team van professionals dat actief is binnen de Flowers & Food branche en in andere branches. BDO is namelijk van mening dat al haar medewerkers een brede praktijkervaring moeten opbouwen en behouden. Het voordeel hiervan is dat bij BDO’ers begrippen als bedrijfsmatig werken, efficiency en doelmatigheid in de genen zit. Voor u zorgt dit in combinatie met de BDO-aanpak van no-nonsense en betrokken dienstverlening voor een hoge toegevoegde waarde.

een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die onder de naam ‘BDO’ optreden. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms.

05/2011 – FM11145