TUDELTA.36. >05 > 07 > 08 >12 > 19 English Delta Online. Verslavend. Dunne wand. Top grads

DELTA. 36 27-11-2008

weekblad van de technische universiteit Delft

>05 Delta Online

> 07 Dunne wand

> 08 China

>12 Verslavend

> 19 English Top grads

Steeds vaker plaatst de redactie van Delta nieuwsberichten alleen op de vernieuwde website. Om de lezer van de papieren krant niets te laten missen, geven we vanaf nu een wekelijkse selectie van de artikelen op de website.

Niemand kan zien hoe de glasplaten van de dertien meter hoge gevel bevestigd zijn, maar bij storm beweegt de façade tot dertig centimeter heen en weer. De nieuwbouw van Hogeschool InHolland op de TU-campus krijgt een unieke en uiterst dunne glasgevel.

China is misschien niet de eerste bestemming waar een student aan denkt als hij een deel van zijn opleiding in het buitenland wil volgen. Toch weten steeds meer Delftse studenten de weg te vinden naar dit nieuwe ‘beloofde land’. “Als ik straks naar China terugga, weet ik zeker dat ik dingen zie die ik getekend heb.”

Verslavend, vond Paul Vos, medeoprichter van Stip, het werk voor de gemeenteraad. Hij vertelt over de begindagen vijftien jaar geleden, toen studenten met de grootste argwaan werden bekeken door andere raadspartijen. “Studenten dachten: als jullie zo neerbuigend doen, gaan we zeker op Stip stemmen.”

Last Friday the Delft University Fund and StuD student employment agency honored the best graduates of 2007-2008 from the eight TU faculties. Of these eight winning graduates, four were international students. Dawid Strebicki, from the Faculty of Architecture, was also selected as overall top TU Delft graduate of the year.

x

01

www.delta.tudelft.nl

TUDELTA.36

Eten en toiletpotten: een vreemde combinatie. Toch vroeg tijdelijk restaurant Happietaria afgelopen woensdag met een ludieke actie bij de C1000 aan de Zuidpoort aandacht voor de projecten die het met zijn opbrengsten steunt. Het verdiende geld moet de sanitaire voorzieningen in Soedan en Sri Lanka helpen verbeteren.

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX) Pagina 02: ‘Niet omdat ik christelijk ben’

DELTA. 36 27-11-2008

02

nieuwsinterview

‘Niet omdat ik christelijk ben’ TUdelta.36 > Jaargang 40 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactie Frans Godfroy (hoofdredacteur), Saskia Bonger (hoofdredacteur a.i.), Jorinde Hanse, Katja Wijnands (eindredactie), Tomas van Dijk, Maaike Muller, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Lotte Asveld, Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, George van Hal, Dap Hartmann, Christian Jongeneel, Ivo van Leeuwen, David McMullin, Anna Noyons, Jeroen Röhner, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Robert Visscher, Floris Wiegerinck, Martine Zeijlstra. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).([email protected]) > Vormgeving

Kummer & Herrman, Utrecht

> Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen

Martin Kers ([email protected])

> Redactieraad

Ruud Buitenhuis is derdejaars student werktuigbouwkunde en lid van VGSD, een kleine christelijke vereniging. Sinds februari werkt hij fulltime aan Happietaria, een tijdelijk benefietrestaurant beheerd door studenten.

Waarom moeten mensen bij Happietaria komen eten? “Het wordt een goed restaurant, geen studentenmensa waar je opgewarmde macaroni voorgeschoteld krijgt. Bovendien steun je mensen die het geld hard nodig hebben.” Wie kookt er eigenlijk? Studenten? “We hebben professionele koks die vrijwillig de keuken leiden. Als student heb je geen ervaring met de logistiek van het koken van een driegangenmenu voor zestig man. De koks worden trouwens wel bijgestaan door studenten.”

xGEORGE VAN HAL Hoe ben je bij Happietaria terecht gekomen? “Ik ben omgepraat door de vorige Happietaria-organisatie. Sinds februari zijn we bezig met het Happietaria Management Team (HMT), waarvan ik voorzitter ben. De rest wordt gedaan door ondercommissies die verantwoordelijk zijn voor het pand, de juridische zaken, de keuken, de pr, enzovoorts.” Hoeveel tijd ben je eraan kwijt? “Nu werk ik fulltime. Al met al zal ik er zo’n half jaar studievertraging door oplopen, net als de rest van het team. De ondercommissies werken niet fulltime.”

Ruud Buitenhuis. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Doe je dit vanuit je geloof? “Nee, het is niet dat het ‘moet’ omdat ik christelijk ben. Het is meer een instelling, denk ik.” Hebben jullie het goede doel zelf gekozen? “We konden uit een aantal projecten kiezen. We kozen voor het inzamelen van geld voor water en sanitaire voorzieningen in de derde wereld, omdat de resultaten tastbaar zijn. En water en techniek passen goed bij Delft.”

Ir. S. Rozendaal (voorzitter), mw. prof.dr.ir.drs. H. Bijl, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof. dr.B.J. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir. C. Vermeeren

> Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: [email protected] www.delta.tudelft.nl > ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede > Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:[email protected] www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan.

Hoe ben je aan het pand gekomen? “We zitten nu in het oude Apollotheater. Eerst leek dat niet zo’n heel geschikte locatie, omdat er bijvoorbeeld nog een schuine vloer in zat. Die hebben we er uit gesloopt. De eigenaar krijgt een opgeknapt pand terug en wij hebben een locatie. Hierna gaat het in de verkoop.” Kost dat opknappen nog geld? “Nee, alles gebeurt vrijwillig. Happietaria wordt in Delft traditioneel door vier christelijke verenigingen (CSR, Navigators, CSFR en VGSD) gedragen, dus we hebben een hoop mankracht.”

Hoe vaak vindt dit plaats? “In Delft was het in 2003 voor het laatst. In de tussentijd is het wel een keer geprobeerd, maar bleek er te weinig animo. Je bent een half jaar aan de organisatie kwijt en dat moet je willen. In de grote studentensteden gebeurt het vaker.” Wanneer is dit project wat jou betreft geslaagd? “Als er drie weken lang een mooi restaurant gestaan heeft en er niets ernstigs fout is gegaan. Als de bezoekers goed gegeten hebben en niet naar buiten lopen met het idee ‘wat een karige bende is het hier.’” En financieel? “We moeten voor onze projecten elk vijftigduizend euro ophalen. Maar er zijn twee instanties die samen onze opbrengsten met tweeënhalf vermenigvuldigen. Uiteindelijk is daarom twintigduizend euro genoeg. Volgens de begroting gaan we ongeveer driekwart ton ophalen en daar hebben we rond de tweeduizend klanten voor nodig. Er zijn twee eetshifts per avond, het restaurant biedt plaats aan zestig personen en we zijn drie weken open. Het moet dus kunnen.”

x

www.happietaria-delft.nl

Schuurbiers

Loos Besluit In aanmerking nemende dat: - dit schrijven betrekking heeft op het door de Commissie Besluitvorming van de TU Delft op 26 november 2008 om 14.00 goedgekeurde Besluit A(2008)746; - voornoemde Commissie om 14.15 heeft besloten tot wijziging van voornoemd Besluit; - op dit Besluit de Algemene Modelbepalingen AM 3 van toepassing zijn, evenals de Meer Specifieke Modelbepalingen AM 3 - A t/m F, en de Zeer Specifieke Modelbepalingen AM 3 - A - 01 t/m F - 86 (inclusief de mogelijke wijziging van die bepalingen zoals vastgelegd in het Besluit Wijzigingen Modelbepalingen); Komt de Commissie Besluitvorming tot de slotsom dat alle besluiten binnen de TU Delft vanaf heden niet meer genomen kunnen worden zonder goedkeuring van voornoemde Commissie. Alle besluiten, inclusief de bijzonder eenvoudige besluiten, zijn slechts geldig na uitvoerig overleg en akkoord van de Commissie Besluitvorming.

> HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail [email protected]

Enige uitzondering daarbij vormen alle besluiten die krachtens en uit hoofde van de Commissie Besluitvorming zelf genomen worden. Daarbij is onverminderd van kracht het overeenkomstige Besluit om geenszins tot besluiten te komen in het geval van mogelijke wijzigingen. In die gevallen wordt verwezen naar het Kader Besluiteloosheid.

> Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

Voornoemde Commissie zal van alle besluiten een volledig schriftelijk verslag in drievoud uitbrengen. Het verslag is strikt vertrouwelijk. Ten minste een exemplaar dient in het bezit te zijn van de Voorzitter, de overige twee exemplaren worden onverminderd eigendom van de Secretaris en de Penningmeester van voornoemde Commissie. Tegen dit Besluit kan bezwaar aangetekend worden. Het bezwaarschrift

dient op 27 november 2008 tussen 9.00 en 9.05 in vijfvoud te worden ingediend, vergezeld van de nodige bijlagen (zie daarvoor de Richtlijnen Bezwaar Besluiten van 17 september 2008). Het bezwaarschrift wordt niet in behandeling genomen, noch zal er op enigerlei wijze over worden gecorrespondeerd.

DELTA. 36 27-11-2008

Nieuws

Excellent

Science Port

Bouwkunde leeft

Wel hoogleraar zijn, maar zonder managementwerk en onderwijstaken. Dat is het gelukkige lot van dr. Andrei Metrikine van Civiele Techniek en Geowetenschappen. Het hoofd van de onderzoeksgroep wave mechanics is benoemd tot Antoni van Leeuwenhoekhoogleraar (AvL). De van origine Russische onderzoeker is volgens de benoemingscommissie niet alleen succesvol in zijn eigen vakgebied, hij springt ook flexibel in op interessante niches daarbuiten.

Aan weerszijden van de A13 komen, als het aan Science Port Holland ligt, bedrijvenparken voor kennisintensieve industrie. Behalve het wetenschapspark Technopolis ten zuiden van de TU-campus, maakt ook de locatie Schieveen nabij Rotterdam Airport deel uit van het plan. Maandag zullen collegevoorzitter Van den Berg en burgemeester Opstelten van Rotterdam de aftrap geven in aanwezigheid van staatssecretaris van economische zaken Heemskerk. Met de nabijheid van twee universiteiten hoopt men R&D-afdelingen te trekken.

De ideeënprijsvraag ‘Building for Bouwkunde’ leeft wereldwijd. Vanuit de hele wereld is gereageerd op de vraag met ideeën te komen voor een nieuw pand. In totaal zijn er 460 inzendingen binnengekomen, zo meldt projectleider Agnes Wijers. Dat zijn er zo veel, dat het tijdschema voor de verdere gang van zaken ongeveer een maand is opgeschoven. De (internationale) juryleden komen pas op 14 januari bij elkaar en het vermoeden is dat zij rond 21 januari de genomineerden bekendmaken. Oorspronkelijk zou dat in de tweede helft van

Acties tegen harde knip zijn te laat voor Delft Studenten komen door het hele land in actie tegen de harde knip. Delftse studenten vrezen dat het weinig nut zal hebben en zetten niets op touw. “Wij hebben de harde knip eigenlijk al.” xGEORGE VAN HAL/HOP Aanleiding voor alle acties is het besluit van minister Plasterk van onderwijs om de knip per 2010 landelijk in te voeren. In de Studentenkamer, het officiële overleg met de minister dat gisteren plaatsvond, bleek vooral de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) moeilijk te kunnen leven met Plasterks voornemen om de masteropleidingen tot verboden terrein te verklaren voor studenten zonder bachelordiploma. Vice-voorzitter Janosz Betko voorspelt dat studenten uit angst voor grote studievertraging wel twee keer zullen nadenken voor ze aan een buitenlands avontuur beginnen of bestuurlijk actief worden. Bovendien twijfelt hij aan het nut van de knip. “Er is geen bewijs dat de harde knip mensen tot een bewustere keuze dwingt. Misschien moet de minister eerst eens een onderzoek laten doen naar het nut van de

maatregel.” Maar daarin heeft Plasterk geen trek. “Meten is niet altijd weten. Ik verwacht eigenlijk pas op de lange termijn aantoonbaar effect.” Ook wil hij niet dat universiteiten eindeloos zelf blijven bepalen of ze met een harde knip werken. “Dan krijg je een lappendeken. De harde knip is een systeemeigenschap van het bachelor-masterstelsel: je hoort het diploma nodig te hebben om aan de master te beginnen. Nu krijgt een student na drieënhalf jaar een keer een mailtje waarin staat te lezen dat hij genoeg

‘Misschien moet de minister eerst eens een onderzoek laten doen naar het nut van de maatregel’ punten heeft voor zijn bachelor. Ik wil dat studenten na drie jaar een bewuste keuze maken.” Dinsdag wordt bij de helft van de universiteiten tegen de knip gedemonstreerd. “Studenten in Nijmegen, Groningen, Wageningen, Eindhoven, Utrecht en de Vrije Universiteit doen mee”, laat actieleider Sanne Struik van de LSVb desgevraagd weten. In Delft twijfelt men of welke actie dan ook de harde knip nog kan voorkomen. ““We hebben voordat het besluit viel al vijfduizend handtekeningen tegen de knip verzameld”, vertelt Lennert van den Boom van

Een en ander valt na te lezen in het Communiqué Berichtgeving Besluitneming van het actieoverleg van de Subcommissie Goedkeuring en Wijziging Besluiten van de Commissie Besluitvorming. Dit Besluit kan op generlei wijze teniet gedaan worden door besluiten van derden, met uitzondering van het in de Bijzondere Bepalingen en op grond van het in de Bepaling Wijziging Besluitvorming bepaalde recht tot Wijziging Besluitvorming, dat slechts toegekend zal worden aan onder het recht Besluitvorming uit hoofde van de Commissie Besluitvorming toegewezen en bevoegde personen, te weten de Voorzitter, Secretaris of Penningmeester van voornoemde Commissie. Aan dit schrijven kan geen enkele aanspraak of betekenis ontleend worden, noch enige vorm van inhoud of gewicht, krachtens het Algemeen Besluit No 4782-0.1982-A, ten aanzien van het al dan niet rechtsgeldig zijn van dit document of enig ander document van deze auteur of aan auteur verbonden partijen (zie voor verbonden partijen artikel 478.b van de notulen van de Vergadering van Administrateurs van de Commissie Besluitvorming d.d. 24 september 2008). Aldus besloten en ondertekend door de Commissie Besluitvorming, 26 november 2008 te Delft. Drs. Daan Schuurbiers is onderzoeker bij de werkgroep biotechnologie en maatschappij.

Buurtjes

Bewoners van de Poptahof, zowel studenten als niet-studenten, eten gebak en chips op een buurtfeest dat Woonbron en Duwo op 21 november hielden. Dit gebeurde naar aanleiding van klachten over geluidsoverlast van de studenten. Men hoopt dat de bewoners elkaar na dit feest daar makkelijker op aan durven te spreken. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

studentenvakbond VSSD. “Die heeft het college van bestuur destijds naast zich neergelegd. Wij vonden het dus niet noodzakelijk iedereen weer op te trommelen voor de plaatselijke acties, aanstaande dinsdag. We doen wel mee met de landelijke actie op 8 december in Den Haag.” In Delft wordt de harde knip al in 2009 ingevoerd. Menno van der Kamp van studentenpartij Oras ziet het somber in. “Wij hebben de harde knip eigenlijk al, dus we kunnen ‘m niet meer tegenhouden.” Van den Boom is wel blij dat de discussie nu ook landelijk is opgelaaid. “Misschien dat we van hogerhand nog iets tegen de invoering kunnen doen.” Pagina 04: TU moet mentaliteit student aanpakken

03

Elektroprofessor december al gebeuren. Wanneer de ceremonie plaatsvindt, is nog niet bekend. Een team analyseert eerst de plannen die zijn ingestuurd. Voor 14 januari wordt daar niets over naar buiten gebracht. De jury besluit aan de hand van de inzendingen nog hoe zij het prijzengeld van zestigduizend euro verdeelt.

Elektriciteitsnetwerken zullen in de nabije toekomst sterk veranderen, verwacht prof.dr.ir. Margot Weijnen van de afdeling infrastructures systems and services van de faculteit TBM. De deelaanstelling per 1 december van de expert prof.dr.ir Marija Ilíc (1951) ziet ze daarom als grote aanwinst. Ilíc voert de leerstoel control of future electricity network operations voorlopig voor vijf jaar. Ze blijft ook verbonden aan de Carnegie Mellon universiteit in Pittsburgh, waarmee de TU al samenwerkt.

Delft boert goed bij Jong Talentprijzen Studenten van de TU vielen woensdag in de prijzen bij de uitreiking van de Jong Talentprijzen bij de Koninklijke Hollandse Maatschappij in Haarlem. Grootste winnaars van de dag waren Wibout Roukens en Sven Voormeren, die met hun afstudeeronderzoek respectievelijk de Bakkenist Jong Talent-prijs (voor informatiesystemen) en de Corus Jong Talent-prijs (werktuigbouwkunde en materiaalkunde) binnensleepten. Twee andere afstudeerprijzen gingen naar studenten van de Universiteit Utrecht. Aan de prijzen is een bedrag van tienduizend euro verbonden. Roukens ontwikkelde een informatiesysteem met touchscreen voor motoragenten en testte dat op gebruiksgemak in de praktijk. “Uiteindelijk hebben meer dan zestig motoragenten het systeem uitgeprobeerd. Ze vroegen me steeds wanneer ze het konden gebruiken, dus dat is een goed teken.” Roukens weet nog niet precies wat hij met zijn prijzengeld gaat doen. “Misschien een stuk van mijn studieschuld afbetalen. Het is wel prettig als dat weg is.” Voormeren won met zijn onderzoek naar hoe trillingen van de aandrijflijn van personenauto’s zich verplaatsen naar het binnenste. “Het

was vooral erg leuk vanwege de mix van theorie en praktijk”, vertelt hij. Met de resultaten kan afstudeerbedrijf BMW het rijcomfort optimaliseren. “De resultaten zijn bemoedigend. Het is nu alleen de vraag of BMW ermee verder wil en zo ja, wie dat dan gaat doen.” Het gewonnen geld steekt hij misschien in een verhuizing. “Ik verhuis binnenkort naar Den Haag, dat is dichter bij mijn werk. Daarbij zou het geld goed van pas komen.” Verder won wiskundestudente Menel Rahrah als beste vrouwelijke allochtone eerstejaars in de exacte

‘Iets is altijd juist of onjuist, daar kun je geen meningsverschil over hebben’ vakken een aanmoedigingsprijs van 1250 euro (De Kartini-prijs). Wat haar zo aanspreekt in de wiskunde? “De logica. Iets is altijd juist of onjuist, daar kun je geen meningsverschil over hebben. Die duidelijkheid vind ik prettig.” Naast bovengenoemde winnaars, gingen acht van de veertig aanmoedigingsprijzen voor de beste eerstejaars in de exacte vakken naar studenten van de TU Delft. Hun goede studieresultaten leverden hen elk vijfhonderd euro op. (GvH)

DELTA. 36 27-11-2008

04

boeken/opinie

DELTA. 36 27-11-2008

De beste Dawid Strebicki van bouwkunde is vorige week verkozen tot beste afstudeerder van de TU. Hij won met zijn ontwerp van een scholencomplex vlakbij het IJplein in Amsterdam Noord. Volgens begeleiders Mechthild Stuhlmacher en mentor bouwtechnologie Sjap Holst getuigt zijn ontwerp van ‘diepgaand nadenken over de rol van de school in de stad en het karakter van een (ideale) onderwijsinstelling’. Alle prijswinnars kregen een oorkonde, een bronzen legpenning en een cheque ter waarde van duizend euro. Als winnaar kreeg

xChristian Jongeneel Degenen die Guus Berkhout nog kennen uit zijn periode als collegelid van de TU Delft, herinneren zich ongetwijfeld het cyclische innovatiebeleid dat hij in die tijd ontwikkelde. Dat voorziet in een voortdurende terugkoppeling tussen actoren in het innovatieproces. Berkhouts kritiek was namelijk dat onderzoekers te vaak hun vondsten over de schutting gooien en zich er dan niet meer om bekommeren, terwijl de ontvangers aan de andere kant ook niet meer de moeite nemen om met hun bevindingen terug te gaan naar de onderzoekers. Maar juist die terugkoppeling zorgt voor de verrassendste resultaten. Dat cyclische innovatiemodel speelt een belangrijke rol in ‘Vooruitzien is regeren’, dat Berkhout, inmiddels hoogleraar innovatiemanagement,

schreef samen met Wim de Ridder, hoogleraar toekomstonderzoek aan de Universiteit Twente. Het model vormt de opmaat van het tweede deel van het boek, dat gaat over regeren. Het eerste deel gaat – dat ligt voor de hand – over vooruitzien. Berkhout en De Ridder beginnen met een analyse van de huidige technologische trends, het noodzakelijke vertrekpunt voor een extrapolatie naar de toekomst. Dit blijft allemaal redelijk op basisniveau, bijvoorbeeld in de vorm van een lijst van zestien producten waarvan veel te verwachten valt, van zonne-energie tot quantumcryptografie. Daarna tillen de auteurs de analyse een trapje hoger, door te kijken naar metatrends: wat zijn de drijvende gedachten achter die producten? Helaas beperken ze zich hierbij tot een vijftal losse voorbeelden. Een daarvan is biomimetrie, technologische ontwikkelingen die hun inspiratie vinden in de natuur. Die vind je in de luchtvaart, de architectuur, de medische wereld en vele andere plekken. Een mooie analyse, maar ze wordt niet verbonden met de andere observaties in het hoofdstuk. Het derde hoofdstuk in het vooruitzien-deel is helemaal een verzameling van losse observaties – geen onzinnige observaties, bijvoorbeeld over democratisering van

de innovatie, maar de lezer vraagt zich onwillekeurig af: waarom staat die hier? Die trend wordt in het regeerdeel van eveneens drie hoofdstukken voortgezet. Na het pleidooi voor een cyclisch innovatiemodel, dat vraagt om netwerken van gebruikers, leveranciers en onderzoekers, wijden Berkhout en De Ridder een hoofdstuk aan onzekerheid. Wees daar

Een dichtgetimmerd innovatieproces, met targets en mijlpalen, is de dood in de pot niet bang voor, betogen ze. Een dichtgetimmerd innovatieproces, met targets en mijlpalen, is de dood in de pot. ‘Immers, juist door deze onzekerheden ontstaan nieuwe kansen. Goede leiders weten onzekerheden succesvol te exploiteren.’ In het laatste hoofdstuk komt het duo toe aan waar het vermoedelijk allemaal om te doen is: het Nederlandse innovatiebeleid. De belangrijkste componenten zijn aanwezig, constateren zij, maar het ontbeert durf. Het innovatiebeleid moet zelf geïnnoveerd worden. Dat zou moeten beginnen met een hervorming

van de politiek, die meer op hoofdlijnen moet besturen. Regeerakkoorden gaan over de maatschappelijke thema’s die opgelost moeten worden, niet over wie welk departement mag besturen met hoeveel geld. Het boek presenteert een nieuw overheidsmodel, dat verdacht veel lijkt op de succesvolle hervorming van het onderzoek die Berkhout ooit in Delft doorvoerde. De vakgerichte ministeries (faculteiten) blijven, maar de oplossingen (onderzoeken) worden ter hand genomen door projectministeries (research centra), die dwars door de bestaande structuren heen snijden en voortdurend in beweging blijven, al naar gelang het project dat vraagt. Aan die omslag wil het tweetal graag meewerken met het door hen opgerichte European Center for Innovation. Het lijdt geen twijfel dat de auteurs diep hebben nagedacht over de materie, maar op de argeloze lezer komt het niet altijd even samenhangend over. Het ene moment lees je over de globale theorieën van innovatiegoeroes als Prahalad en Florida, even later krijg je een twee pagina’s lange lijst van kennisvalleys voorgeschoteld. Dat zijn wel heel verschillende detailniveaus. Ondanks de vele heen-en-weerverwijzingen blijft het vaak lastig om de redenering te volgen. De voornaamste kritiek op ‘Voor-

uitzien is regeren’ betreft dan ook niet de inhoud, maar de vorm: het is een grabbelton. De samenhang is er ongetwijfeld wel, maar ze is te veel in het hoofd van de auteurs blijven hangen en te weinig aan het papier toevertrouwd.

xHANS SEIP Weet de universiteit hoeveel studenten in Delft komen studeren door wat de stad te bieden heeft? En als de bestuurders dat weten, hechten ze er dan waarde aan? Eerstejaars studenten die nu beginnen aan hun studie, krijgen te maken met de harde knip: eerst je bachelor helemaal afmaken, dan pas beginnen aan je master. Een vak

niet halen is uit den boze. Studenten gaan hierdoor meer strategisch studeren. Op de eerste plaats komt de studie (zoals dat ook vóór de knip was), maar op de tweede en derde plaats staat nu ook de studie. Bij elke mogelijkheid tot ontplooiing moeten studenten eerst bedenken: kost mij dit geen (half)jaar studievertraging? Hetzelfde geldt voor het BSA (bindend studieadvies). Dit zal veel mensen afschrikken om in het eerste jaar lid te worden van sport- of gezelligheidsverenigingen. Maatregelen als de harde knip en het BSA worden ingevoerd omdat er problemen zijn. De internationale concurrentiepositie van de Delftse student neemt af en de uitval van studenten in latere jaren is te hoog. Maar passen de maatregelen wel bij de problemen? We moeten kijken naar de oorzaak. En dat is waarschijnlijk de mentaliteit die Delftse studenten met de paplepel krijgen ingegoten. “Ah joh, zeven jaar over je studie doen is hier heel gewoon. Je eerste jaar is het jaar waar je het meest van moet

genieten; je hebt nog de rest van je studietijd om te studeren.” Dit soort teksten krijg je al te horen als je op eerstejaarsweekend bent. Dít is het probleem waar de TU zich op moet focussen. Nieuwe studenten arriveren gemotiveerd, ze willen hun studie goed doen en veel punten halen. Het eerste kwartaal studeren ze nog hard, maar ze raken er naarmate het collegejaar vordert steeds meer overtuigd dat zeven jaar de norm is.

Waar wil de TU heen met de harde knip en het bindend studieadvies? Het bindend studieadvies zal de uitval in de latere jaren tot op zekere hoogte tegengaan. Studenten die niet aan de norm voldoen, worden na een jaar onherroepelijk weggestuurd. Maar deze maatregel verlaagt de studieduur van studenten die mogen blijven niet. De gemiddelde studieduur is en

blijft 7,2 jaar. Studenten halen de BSA-norm, maar daarna zakt hun studietempo in. Het BSA zal eerstejaars studenten vooral afschrikken om zich in te zetten voor een studie-, studenten- of sportvereniging. Bovendien kunnen studenten met veel potentie onterecht weggestuurd worden. Kan de TU niet samen met de student nadenken over de echte problemen en daar effectieve maatregelen voor bedenken? Elke student wil een goede ingenieur worden, met een opleiding van de hoogste kwaliteit. Maar er moet wel verbredingruimte blijven voor studenten die hun ambitie en talent naast hun studie verder willen verrijken. De ontplooiingsmogelijkheden in Delft zijn legio. Dat is waardevol, want studenten leren hierdoor meer dan alleen dat wat in hun collegeboeken staat. De vraag is: waar wil de TU heen met de harde knip en het bindend studieadvies en wat bedenkt de universiteit nog meer om de student ‘te motiveren’? En wanneer bedenkt ze een maatregel die het probleem van

Het Delft Energy Initiative was vrijdag in het sportcentrum de eerste presentatie van het Delfts Research Initiatief Energie. Bezoekers kregen stickers en stiften om mee te denken. xJOS WASSINK ‘Maak windmolens onzichtbaar’, ‘Haal energie uit kernafval’ en ‘Voorzie huizen van tredmolens’. Het is maar een greep uit de gele plakkertjes die na een uur brainstormen op de borden waren geplakt. De

Nieuwe snack

Ingenieursverkiezing

Hiphopinje

‘Een drankje in een unieke verpakking’, dat is het meest concrete dat vijfdejaars student industrieel ontwerpen Jasper Hartong kwijt wil over zijn winnende inzending voor snoepfabrikant Mars. Hartong deed samen met jaargenoten Priscilla Huang en Michel Boerrichter mee aan de ideeënwedstrijd ‘Battle of Concepts’. Mars had een oproep geplaatst voor een tussendoortje van de toekomst, dat energie zou moeten geven. Hartong bedacht toen dat energie niet uit koolhydraten, maar uit rust zou kunnen komen. Dat leverde 1200 euro op.

Wie scoort het best in persoonlijkheid, ondernemerschap en innoverend vermogen? Maandag is dat de vraag bij de verkiezing van de ‘Ingenieur van het Jaar’ op de Kivi Niria Ingenieursmanifestatie in de Haagse Hogeschool. De jury heeft een voorselectie gemaakt van drie dertigers, van wie er twee uit Delft komen. Het zijn ir. Job Nijman (Fugro Water Services), ir. Saskia Rijtema (Heerema Marine Contractors) en ir. Jan van der Tempel (TU).

Het cultuurcentrum houdt op 4 december workshops voor hiphoppers-to-be, ‘Hiphopinje’. Rapper Grootmeester Jan, bekend van de hiphopformatie D.A.C., laat de truc zien om goede teksten te schrijven. In andere workshops leer je een beat te maken, of mag je scratchen op de draaitafel. Wie dan nog energie heeft, kan er ook nog een paar stoere passen bij leren. Dat komt goed van pas tijdens het aansluitende feest.

x

ongeveer zeventig bezoekers van het Delft Energy Initiative hadden enthousiast gehoor gegeven aan de oproep van ceremoniemeester en windenergiehoogleraar prof.dr.ir. Gijs van Kuik (Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek) om hun ingevingen kenbaar te maken. Kwartiermaker van het Delfts Research Initiatief (DRI) Energie, prof.dr.ir. Tim van der Hagen (reactorfysica, Technische Natuurwetenschappen) had eerder de potentiële omvang van het DRI Energie aan de TU geschetst: acht faculteiten, 65 secties en 700 medewerkers hebben ‘iets’ met energie. Van hen verwacht het DRI nu ideeën, onderzoeksvoorstellen en projecten. Als voorbeeld deed hij een greep uit geruchtmakende projecten uit het

verleden: de Ampelmann, de Nuna, de zonneboot, organische zonnecellen, onderzoek naar biofuels en elektrisch vervoer (Superbus en elektroscooter). De kracht van de TU ligt volgens Van der Hagen in de uitgebreide expertise over het hele scala van onder-

‘Voorzie huizen van tredmolens’ zoek, ontwerp en beleid. Rector Fokkema viel hem daarin bij. “Wie anders moet de leiding nemen in de energietransitie”, vroeg hij zich retorisch af. Studenten, maar niet alleen zij, werden opgeroepen lid te worden

x

Guus Berkhout en Wim de Ridder, ‘Vooruitzien is regeren – leiderschap in innovatie’. Prentice Hall, pp. 160, 24,95 euro.

de mentaliteit aanpakt, in plaats van een maatregel die het actieve studentenleven alleen maar zal beperken? Dit stuk staat vol met vragen die alleen het college van bestuur van de TU kan beantwoorden. En dan is mijn laatste vraag: wanneer beantwoordt u mijn vragen eens? Hans Seip is lid van de facultaire studentenraad van Civiele Techniek en Geowetenschappen.

Veel fabrikanten en softwareproducenten zeggen naar hun klanten te luisteren, maar daar komt weinig van terecht. Ir. Marc Steen schreef er een boek over, uit frustratie. Gevraagd naar goede voorbeelden van mensgericht ontwerpen, is hij even stil. Ook prof.dr. Pieter Jan Stappers, actief in dit gebied bij Industrieel Ontwerpen, heeft lange bedenktijd nodig. In een e-mail naderhand geeft hij voorbeelden waarvan hij vermoedt dat human centered design is toegepast: de Senseo (de gebruiker wil snel koffie, met schuimlaagje, en drinkt vaker in z’n eentje) en de TiVo (Philips’ harddisk videorecorder in de Verenigde Staten die televisieprogramma’s toont wanneer het de gebruiker uitkomt). De veelgeprezen iPod is volgens Marc Steen juist geen voorbeeld van mensgericht ontwerp, omdat hij ontsproten is aan de heldere visie van één man, Steve Jobs, en niet het resultaat van klantenconsultatie. “Dat kan zijn”, vult Stappers aan, “maar vergeet niet dat Apple in de jaren tachtig en negentig juist ontzettend veel gebruikersonderzoek heeft gedaan. Jobs heeft dat misschien allemaal nog in zijn hoofd zitten.” De stroming van het mensgerichte ontwerpen stamt, als nawee van de sixties, uit het Scandinavië van de jaren zeventig en tachtig. Vooral bij kantoorautomatisering en in de zorg mochten gebruikers meepraten over de innovaties. Als consultant bij ondermeer KPN, Philips en TNO zag Steen dat bedrijven maar weinig gebruik maakten van de gebruiker. Goede suggesties werden vaak niet

x

www.snc.tudelft.nl

www.ingenieursmanifestatie.nl

van de Energy Club. Student Remco Abbink, voorzitter van duurzaamheidsplatform Osiris, vertelde dat de Energy Club zich richt op studenten en alumni in de hoop een netwerk en platform te vormen waar mensen elkaar motiveren en mobiliseren. Als voorbeeldprojecten noemde hij het Delft University Sustainable Campus project, FIAT LUX (zon- en windenergie voor ontwikkelingslanden) en Duto (Delft Auto) voor toekomstige mobiliteit. Ook zoekt de Energy Club een ‘clubhuis’ op de campus.

x www.tudelft.nl/energy

Senseo-denken voor ontwerpers

TU moet mentaliteit student aanpakken Eens in de zoveel tijd voert de universiteit een maatregel in om het studentenleven in Delft aan banden te leggen. Hans Seip vraagt zich af of de TU weet hoeveel toegevoegde waarde het studentenleven heeft voor de universiteit.

Strebicki nogeens een sculptuur en duizend euro. Strebicki deed mee aan de MSc3/4-studio ‘Back to school’, georganiseerd door de leerstoel interiors. 'Onze docenten hadden het onderzoeksthema en het programma al klaar. We deden allemaal hetzelfde project, alleen met onze eigen invulling. Dus we hoefden geen voorwerk meer te doen', zei hij in Delta 35.

Brainstormen over energie

Grabbelton van innovatieve ideeën ‘Vooruitzien is regeren’ van Guus Berkhout en Wim de Ridder is een boek vol interessante visies over innovatie. Maar het zou gewonnen hebben bij een iets systematischer aanpak.

05

Nieuws

delta online Kookluchtjes Studenten aan de Korvezeestraat klagen over rook- en kookluchtjes van hun buren. Volgens de bewoners werkt de ventilatie niet goed. Duwo zegt nog niet veel klachten te hebben gehad.

Tevreden Studenten lijken veel meer te spreken over hun stageplaatsen dan een half jaar geleden. Zowel hbo’ers als academici waardeerden hun tijdelijke werkomgeving met een zesje. Nu krijgen werkgevers respectievelijk een 7,3 en een 7,7.

Brand Chester W. ontkent dat hij op 8 april 2008 brand heeft gesticht in een studentenhuis aan de Oude Delft. Bij die brand konden vier studenten de vlammen ontvluchten. W. ontkende tijdens zijn zitting op 24 november ook de tweede brand in het pand.

Beter af De toegevoegde waarde van een doctorstitel lijkt groter dan gedacht. Gepromoveerden hebben betere banen dan niet-gepromoveerde academici en verdienen gemiddeld twintig procent meer.

Huisjesmelker Rots-Vast Groep is volgens de Landelijke Studenten Vakbond en Rood (de jongerenorganisatie van de SP) ‘huisjesmelker van het jaar’. Het Delftse filiaal van de Rots-Vast Groep herkent zich niet in de kritiek.

Getekend

Mensgericht ontwerp in praktijk: verpleegkundigen bepalen de optimale kamerinrichting. (Foto: Liz Sanders, NBBJ)

opgepikt en ontwerpers bleven makkelijk in hun eigen ideeën hangen. Steen raakte gefrustreerd en besloot na te gaan waar de goede bedoelingen ontspoorden. Hij stapte in op een promotieprogramma van de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Het proefschrift ‘The fragility of humancentred design’ dat hiervan het resultaat was, verdedigt hij vrijdag aan de TU. Hierin beschrijft Steen de uitdaging van het mensgerichte ontwerp als ‘de juiste balans te vinden tussen open en gesloten, tussen zelf en ander’. Ontwerpers hebben een lastige rol.

Enerzijds willen ze zich openstellen voor de meningen van eindgebruikers, anderzijds moeten ze beslissingen nemen en knopen doorhakken. Maar waar ligt de balans? Waar bijvoorbeeld Apple zich kenmerkt door een constante visie, is Windows veel kleurlozer omdat het veel verschillende gebruikers tevreden wil stellen. In de praktijk komen gebruikers vaak pas aan het eind van een ontwerpproces in beeld. Bij een zogenaamde usability test kijkt een team van ontwerpers toe - liefst vanachter een halfdoorlatende spiegel - hoe een gebruiker zich

door de menu’s worstelt. Dat de gebruiker zo weinig heeft in te brengen, is volgens Stappers een gevolg van de korte traditie van het vak. Zo bestaat bij IO pas sinds 2004 het mastervak context en conceptualisatie, waarbij studenten etnografische technieken leren gebruiken om de gebruiker beter te leren kennen.

De handtekeningenactie die drie Twentse studenten vorige week begonnen tegen de harde knip krijgt redelijk wat respons. Al leeft de actie het meeste onder studenten van de universiteit Twente zelf.

Beurspromovendi Minister Plasterk heeft opnieuw bezwaar aangetekend tegen het bursalensysteem voor promovendi. Anders dan veel universiteiten wil hij dat ze hun status als werknemer niet kwijtraken. (SB)

Jos Wassink

x

Ir. Marc Steen hoopt vrijdag te promoveren bij prof.dr.ir. Jan Buis (TU) en prof.dr. Hugo Letiche (UvH).

x www.delta.tudelft.nl

DELTA. 36 27-11-2008

06

wetenschap

DELTA. 36 27-11-2008

07

wetenschap

desgevraagd

TUSSENSTAND

Creatief in de kampong

Glazen zeilen

Voor de Indonesische bedrijven en overheden zijn de kampongs in het stadscentrum van Jakarta een doorn in het oog. Volgens stedenbouwkundige Devisari Tunas wordt het economische belang van de kampongs sterk onderschat.

Niemand kan zien hoe de glasplaten van de dertien meter hoge gevel bevestigd zijn, maar bij storm beweegt de façade tot dertig centimeter heen en weer. De nieuwbouw van Hogeschool InHolland op de TU-campus krijgt een unieke en uiterst dunne glasgevel.

xSaar Slegers In het centrum van Jakarta, vlak bij een belangrijk zakencentrum, ligt een sloppenwijk, de Kampong Kebon Kacang. Terwijl hier de armen hun kostje bij elkaar scharrelen, wonen en werken even verderop de rijke zakenlui. “Het is een aparte tegenstelling”, zegt dr.ir. Devisari Tunas, die haar promotieonderzoek deed naar de informele economie in de sloppenwijk. “Het lijken twee gescheiden werelden, terwijl ze slechts op een steenworp afstand van elkaar liggen.” De bewoners van de kampong hebben geen vast inkomen, geen legale huisvesting en kunnen niet of nauwelijks rekenen op bescherming van de staat. In Indonesië komen mensen die geen geld hebben om een huis te huren of te kopen vaak terecht in sloppenwijken. De meesten van hen hebben nauwelijks scholing gehad. Ze hebben geen startkapitaal waarmee ze een bedrijfje kunnen beginnen en geen connecties in het bedrijfsleven. Bovendien ontbreekt de basale infrastructuur, zoals water- en elektriciteitvoorziening, waardoor het moeilijk is om een eigen zaakje te beginnen.

Hoe de kampongbewoners desondanks weten te overleven, zag Tunas tijdens haar onderzoek in de Kampong Kebon Kacang. “In een sloppenwijk verwacht je een hopeloze situatie aan te treffen”, vertelt ze. “Je verwacht dat de mensen er hulpeloos en terneergeslagen zijn. Ik vond het dan ook verrassend om te merken dat mensen juist heel creatief en flexibel zijn. Ze proberen het beste van hun situatie te maken met de middelen die ze hebben.” Tunas geeft enkele voorbeelden: “Omdat op veel plaatsen in de sloppenwijk geen watervoorziening is, kost het veel tijd om je kleren te wassen. Sommige vrouwen verzamelen daarom het wasgoed van buren en nemen het mee naar een waterplaats, om het daar te wassen. Anderen verdienen hun geld door elke dag wat eten te koken en dat te verkopen in een stalletje voor hun huis. Weer anderen stellen hun telefoon ter beschikking.” Op het eerste gezicht lijkt het erop dat de economie binnen de kampong drijft op onderlinge handel, maar bij nadere bestudering blijkt dat er veel verbanden bestaan tussen het formele commerciële centrum en de sloppenwijk. “Arbeiders die op de grote boulevards werken, zoals chauffeurs en schoonmakers, hebben niet genoeg geld om hun lunch en slaapplaats te betalen in de formele sector. Zij komen naar de sloppenwijken om te eten en huren er soms een kamer. Deze arbeiders zijn afhankelijk van het bestaan van de kampongs en de kampongbewoners zijn afhankelijk van de komst van de arbeiders.” Terwijl de kampongbewoners en arbeiders uit de lagere regionen afhankelijk zijn van het bestaan van de kampong, ziet het bedrijfsleven in Jakarta de kampongs liever verdwijnen. Dat benut de grond liever om er nieuwe winkelcentra, hotels

en kantorenpanden te bouwen. Het komt regelmatig voor dat maffiaachtige organisaties brand stichten in de kampong, zodat mensen hun huizen kwijtraken en het land kan worden ingenomen door bedrijven. De Indonesische overheid staat echter onder druk van internationale organisaties en ziet zich genoodzaakt om meer en meer rekening te houden met de rechten van de kampongbewoners. Er worden daarom programma’s op poten gezet om de kampongbewoners te stimuleren om te verhuizen door bijvoorbeeld huisvesting aan te bieden aan de rand van de stad. Volgens Tunas is dat geen goede oplossing. “Kampongbewoners zijn in hun levensonderhoud afhankelijk van de locatie van de kampong en van de sociale structuren. Ver weg van het economische centrum en zonder hun sociale netwerk kunnen zij geen handeltjes opzetten. Buiten de kampong verliezen zij de mogelijkheid om inkomsten te verwerven.” Volgens Tunas moet het probleem bij de wortel worden aangepakt: “Mensen trekken naar de kampong omdat ze op het platteland niet financieel kunnen rondkomen. Jakarta is hét economische centrum van Indonesië. De overheid zou de welvaart beter moeten spreiden en de groei van andere economische centra moeten stimuleren. Dan hebben mensen minder motivatie om naar de kampongs van Jakarta te trekken.”

x Devisari Tunas promoveerde maandag 24 november bij Bouwkunde. De titel van haar proefschrift luidt: ‘The Spatial Economy in the Urban Informal Settlement’.

Het terrein van een luxe hotel wordt slechts door een muur gescheiden van de kampong. (Foto: Y. Effendy)

Drinkwater van astronautenplas Deze week haperde hij nog. Maar het nieuwe urinezuiveringsapparaat in het internationale ruimtestation ISS moet straks astronautenplas zuiveren tot drinkwater. Wie de ruimte in gaat, weet dat hij daar niet op culinaire hoogstandjes hoeft te rekenen. Maar straks krijgen astronauten, naast hun vijf jaar houdbare maaltijd uit een zak, een glaasje met hun eigen plas te drinken. Door van urine drinkwater te maken, moeten ruimtevaarders langere tijd in het internationale ruimtestation ISS kunnen blijven, zonder dure aanvoer van water per ruimteveer. Drinkwater maken van urine is prima mogelijk, zegt dr.ir. Jasper Verberk (Civiele Techniek en Geowetenschappen) desgevraagd. “Schadelijke stoffen in urine zijn daar met bestaande technologieën uit te zuiveren.” Hoe, daar wil hij met collega’s van de afdeling gezondheidstechniek wel even over brainstormen. In een uurtje verzinnen de onderzoekers een vier-stappenzuiveringssysteem. Om van een plasje tot een glas drinkbaar water te komen, moeten eerst de ziekmakende micro-organismen eruit. “In ons systeem zitten drie stappen die micro-organismen en bacteriën verwijderen”, vertelt Verberk. Een membraan met poriën van honderd nanometer tot een micrometer moet het grotere vuil verwijderen. Na deze ‘ultra-filtratie’ is het aan een nanofilter om nog kleinere deeltjes te filteren. Uiteindelijk maakt ultraviolet licht het DNA van de nog overgebleven organismes kapot. “Zo’n double of tripple treatment is normaal in drinkwaterzuivering”, vertelt Verberk. “Als een van de stappen niet goed werkt, zorgen de andere filters ervoor dat het water veilig is.” Bovendien verstopt het kleinere filter niet zo snel, als een ander filter het grootste vuil al heeft verwijderd. “In ons systeem zitten twee stappen om ook medicijnsporen uit urine te halen.” Het eerder genoemde nanofilter heeft ook deze taak. Om nog kleinere deeltjes te verwijderen gaat de urine, vóór de UV-desinfectie, nog door een kolom met korrels. Dit ‘actieve koolfilter’ absorbeert de allerkleinste moleculen. Het systeem is klein uit te voeren en dus makkelijk mee te nemen de ruimte in, meent Verberk. Maar ook op aarde zou met de techniek drinkwater uit afvalwater gewonnen kunnen worden. Het filter verwijdert ook de gele kleur van plas. “Maar sociale acceptatie blijft een probleem. Wil je je eigen urine drinken?” Om mensen het gevoel te geven dat gezuiverd afvalwater prima drinkwater kan zijn, is goede marketing nodig, meent Verberk. “In Singapore staat al een installatie, waar alle waterzuiveringsonderzoekers van de wereld graag een kijkje nemen”, vertelt Verberk. Het water uit die zogeheten NEWaterinstallatie komt van afvalwater. “Het wordt daar verkocht in flesjes, zoals bij ons Spa wordt verkocht. Als mensen een paar jaar hebben kunnen wennen, kun je er vanuit gaan dat dit uit afvalwater geproduceerde water het drinkwaternet in gaat.” In Singapore wil de overheid minder afhankelijk worden van wateraanvoer uit Maleisië. Ook in Australië, waar grote watertekorten heersen, zag Verberk een dergelijk project. “Maar de marketing was daar een stuk minder goed. Mensen accepteerden het dus niet”, zegt Verberk. “Maar ja, op de Maas lozen de Belgen ook hun afvalwater en daar maken we in Nederland drinkwater van. Er zitten dezelfde afvalstoffen in, maar omdat het natuurlijk is, voelt het anders.” (MM)

xJos Wassink Architect Rijk Rietveld, blond golvend haar en een grote vlinderdas, was op zoek naar verwondering. Dat vertelt hij via een videolink vanuit zijn vestigingsplaats New York. Verwondering wilde hij bereiken met een volkomen gladde glaswand, zonder kolommen of kozijnen in zijn ontwerp voor de Hogeschool InHolland aan de Leeghwaterstraat. Het gebouw bestaat uit twee grote witte blokken, met als blikvanger het vrijstaande auditorium (oneerbiedig ook als ‘frietzak’ aangeduid) dat aan drie zijden door glas omgeven wordt. Daardoor ontstaat een groot atrium. Tussen begin 2006 en half 2007

had Rietveld in het vliegtuig tussen Amsterdam en New York onvermoeibaar nieuwe oplossingen geschetst voor de wand. Anderhalf jaar zou het duren voordat er een geschikte technische constructie voor gevonden was. Dat experimentele proces kwam voort uit een zogenaamde Sia Raak-innovatiesubsidie voor hboscholen, TU en bedrijven. Betrokken waren onder anderen prof.dr.dipl. ing Ulrich Knaack (bouwconstructies bij Bouwkunde), prof.dr.ir. Mick Eekhout (productontwikkeling bij

Het concept is zo vernieuwend, dat de makers er een octrooi op hebben aangevraagd Bouwkunde en directeur Octatube) en dr.ir. Michiel Hagenbeek, manager R&D van het composietlab van Hogeschool InHolland. Eekhout herinnert zich de talloze besprekingen waarin het team tot wanhoop werd gedreven door de wensen van de architect. Uiteindelijk, nadat alle mogelijke opties waren gepasseerd, kwam het team met een unieke constructie. “Als je mensen lang genoeg tergt, komt er wel wat uit”, grijnst Eekhout. Speciaal ontwikkelde dubbelglazen

Aan de glasgevel van Hogeschool InHolland kun je niet zien hoe hij gemaakt is. (Artist's impressions: Rietveld Architects LLP)

panelen hebben een sleutelrol in het ontwerp. De dubbele glasplaten zijn aan elkaar bevestigd met een tussenrandkader van composietmateriaal. Uniek is de doorvoer van koolstof buizen door de spouwruimte van het glaspaneel, evenwijdig aan het glas. Dat biedt de mogelijkheid om de gevel met doorgevoerde kabels bijeen te houden. Die kabels lopen dus niet achter de panelen langs, zoals normaal, maar er ook verticaal doorheen. Stalen zijkabels dragen het gewicht van de glaspanelen. Aramide kabels door de glaspanelen vangen, net als in een zeil, de dwarsbelasting op van de winddruk. De panelen worden in verticale stroken opgehangen. De grootste breedte (en hoogte) is 1,80 meter, de kleinste 1,20 meter. Het resultaat: een ‘onmogelijk’ gladde en slanke glazen gevel van vier verdiepingen hoog. In een proefmodel van drieënhalve bij vijf meter zijn alle benodigde onderdelen op elkaar afgestemd, inclusief koolstof afstandhouders (spacers) die stijfheid moeten combineren met thermische isolatie en waterdichte afsluiting. Het concept is zo vernieuwend, dat de makers er een octrooi op hebben aangevraagd. Ook de stalen draagconstructie van de hal vereisen speciale aandacht. Doordat de gevel zijn stijfheid ontleent aan de voorspanning op de doorgevoerde kabels, ondervindt de staalconstructie een flinke extra voorspanbelasting. Ook de hoeken zijn een huzarenstukje. De glaswand beweegt met de wind mee, tot een maximale uitwijking van 330 millimeter bij windkracht twaalf. Zonder extra voorzieningen zouden twee haaks op elkaar staande glaswanden in de hoek op elkaar stuiten, met desastreuze gevolgen. Om botsingen tussen de wanden te voorkomen, hebben de ontwerpers de gevel ‘verjongd’, dat wil zeggen dat de glasgevels in het midden maximaal 340 millimeter smaller zijn dan aan boven- en onderkant. Waar twee wanden op elkaar aansluiten, wordt de langwerpige spleet gedicht met lichtdoorlatend grijs rubber, om bewegingen van de glasgevel op te vangen. Gevraagd naar de grootste risico’s, wijst Eekhout op het demoraampje. Daar, rond de kabeldoorvoer, ligt volgens hem het meest kritische gebied voor breukvorming en inwateren. Opdrachtgever Hogeschool InHolland is zich bewust van de risico’s van de primeur. Collegevoorzitter Lein Labruyère zegt lang geaarzeld te hebben. Maar uiteindelijk woog de wereldprimeur zwaarder dan de voorzichtigheid. De oplevering zal volgens plan in de zomer van 2009 plaatsvinden.

Chris van Hinsbergen. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Reistijd voorspellen Naam: Ir. Chris van Hinsbergen (27) Nationaliteit: Nederlandse Promotor: Prof.dr. Henk van Zuylen en prof.ir. Frank Sanders (Civiele Techniek en Geowetenschappen) Onderwerp: Verkeersvoorspellingen door middel van modelgebaseerde alsmede datagedreven methodes Tussenstand: Halverwege “Voor automobilisten is het vaak lastig te voorspellen hoe lang ze onderweg zullen zijn als ze de auto instappen. Ik denk dat ik die tijden veel preciezer kan voorspellen. Op dit moment hangen camera’s boven de A12 tussen Zoetermeer en Voorburg voor mijn onderzoek. De camera’s registreren de kentekens van de auto’s aan het begin en aan het einde van de route. Zo kom ik te weten hoe lang auto’s er gemiddeld over doen. Soms zitten er zeer grote verschillen tussen. Sommige automobilisten rijden bijvoorbeeld wel vijf minuten sneller op een gemiddelde van twintig minuten. Bij een file is het heel makkelijk voorspellen. Dan rijdt vrijwel iedereen even hard. Ik meet ook in de stad. Ik ben nu bezig met een project in het centrum van Utrecht. Dat is een grote ellende voor het voorspellen van de reistijd. Stoplichten, zebrapaden, fietsers en bushaltes zijn desastreus. Als je pech hebt, doe je er zo twee keer langer over dan wanneer je geluk hebt. In de stad spelen heel veel toevalligheden mee. Op dit moment worden op verschillende snelwegen al reistijdvoorspellingen gedaan. Bij Den Haag staat op matrixborden hoe lang je er over doet naar Rotterdam. Maar deze voorspellingen zijn zeer onnauwkeurig. De informatie is vijftien minuten oud en ze gaan er bij de voorspelling vanuit dat de huidige situatie blijft zoals die is. Dat is natuurlijk nooit zo. In de ochtend- en avondspits ontstaan files en die veranderen voortdurend. Ze worden bijvoorbeeld langer of korter. Ook de TomTom gaat er vanuit dat de huidige situatie hetzelfde blijft. Ik wil de reistijd nauwkeuriger voorspellen en heb twee pijlen op mijn boog. Ik werk aan zowel een dynamisch verkeersmodel als een soort neuraal netwerk. Bij voorspellingen in de stad loop ik tegen de grenzen aan van de mogelijkheden van het neurale netwerk. Het aantal gegevens wordt zo groot, dat je het niet gekalibreerd krijgt. Het is lastig om een goede balans te vinden. Datzelfde geldt voor het verkeersmodel. Aan de andere kant wil ik ook niet de gemakzuchtige modellen van de bestaande situatie gebruiken, zoals nu wordt gedaan, omdat die niet krachtig genoeg zijn. Uiteindelijk hoop ik dat mijn reistijdvoorspeller over twee jaar op de markt wordt gebracht. Ik wil bij Rijkswaterstaat een pilot doen om de camera’s langs de A13 te gebruiken. Ik zou de reistijdgegevens graag gebruiken voor mijn onderzoek.” (RV)

DELTA. 36 27-11-2008

08

reportage

DELTA. 36 27-11-2008

09

reportage

Terug naar China China. Misschien niet de eerste bestemming waar een student aan denkt als hij een deel van zijn opleiding in het buitenland wil volgen of op zoek is naar een leuke stage. Toch weten steeds meer Delftse studenten de weg te vinden naar dit nieuwe ‘beloofde land’. “Als ik straks naar China terugga, weet ik zeker dat ik dingen zie die ik heb getekend.”

door voor meerdere gesprekken een goed onderwerp.” Ze kan het, kortom, andere studenten van harte aanraden. “Het is zeker de moeite van het papierwerk waard. De andere cultuur en de nieuwe vriendschappen maken dat het tot nu toe één van de leukste periodes in mijn studententijd is.”

Weinig avontuurlijk

xGeorge van Hal en Thijs den Otter (HOP) “In restaurants is het lastig communiceren”, vertelt Nathan Volkers uit Delft, over zijn tijd als stagiair in China. “Dan sta je bijvoorbeeld ineens een kip na te doen om uit te beelden wat je wilt eten”, lacht hij. “Je wilt namelijk wel graag zeker weten wat je bestelt.” Volkers is één van een groter aantal Delftse studenten dat zijn stage in China doet. Zijn tijd daar bracht hij door met een andere Delftse student, die stage liep bij Philips. Pas vlak voor het vertrek kwamen ze er van elkaar achter dat ze naar China gingen en huurden daarop samen een appartement in downtown Sjanghai. “Met zijn tweeën is het meteen leuker”, vertelt Volkers. “Dan is het bijvoorbeeld niet gênant om een dier na te doen om je eten te regelen, maar juist heel grappig. Vooral als je de reacties van alle mensen

Het meer om Hongkong Eiland. Op de achtergrond is het gebouw van Philips te zien. (Foto’s: Nathan Volkers)

om je heen je ziet.” Toch vormt het taalprobleem voor veel mensen een drempel. Volgens de Chinese universiteiten zelf is hun Engels echter prima. Neem de Guanghua School of Management in Beijing, die bekend staat als de beste business school in Azië. “Ik begrijp best dat studenten aarzelen voor ze besluiten naar China te gaan”, zegt associate dean Xinzhong Xu in vlekkeloos Engels. “Vandaar dat we voor studenten van onze partneruniversiteiten een kort

kennismakingsprogramma hebben. Dan kunnen ze twee weken een kijkje nemen en proeven van ons Engelstalige onderwijs. Velen komen terug.”

Mafkees Zelfs voor Kim Hing You, student industrieel ontwerpen, was het qua taal even wennen toen hij in China aankwam. En zijn ouders zijn nog wel Chinees. “Maar zij spreken Kantonees”, legt hij uit. Op uitwisseling

in Beijing, leerde hij vervolgens Mandarijn. “Het is qua structuur en grammatica dezelfde taal, maar de uitspraak is anders. Ik heb daarom vooral woordjes moeten leren.” Het begin bleek vanwege zijn Chinese uiterlijk lastig. “Voor buitenlanders doen Chinezen toch vaak geen moeite, heb ik het idee. Dan gaan ze er al vanuit dat ze alleen Engels kunnen. Bij mij lag dat anders. Ze vonden dat ik een raar accent had of dachten dat ik een domme jon-

‘Dan sta je ineens een kip na te doen om uit te beelden wat je wilt eten’

Een drukke winkelstraat in hartje Sjanghai.

gen was, een mafkees. Dan bleven ze maar ratelen en ratelen. Als ik geluk had, verstond ik misschien twee woorden.” Hing You volgde vakken in Beijing, maar over het niveau was hij niet zo te spreken. “Dat niveau lag volgens mij lager dan in Delft. Qua studie heb ik daar dus geen dingen geleerd die ik hier niet ook had kunnen leren.” Toch was zijn uitwisseling wel degelijk de moeite waard. “De taal leren ging veel makkelijker en het is natuurlijk ook gewoon erg leuk. Bovendien verbreed je jezelf cultureel. Niet alleen wat betreft China, maar vooral wat betreft andere culturen. Er zijn namelijk héél veel buitenlandse studenten op Chinese

universiteiten en die mensen leer je vanzelf kennen.” Wat contact met Chinezen betreft, is het volgens Hing You een beetje wat je er zelf van maakt. “De campus is heel groot, een beetje een eigen wereld. Je hoeft die niet af, als je dat niet wilt. In de klas zat ik gewoon samen met Chinese studenten. Dus als je contact wílt maken, dan kan dat.” Aviva Tierhof trok naar een Chinese universiteit voor haar afstudeeronderzoek in de micro-elektronica. “Vorig jaar liep ik stage in Xi’an en dat beviel mij zeer goed.” Over haar huidige onderzoek is ze ook tevreden. “De begeleiding is goed en al het groepswerk wordt besproken in het Engels, waardoor de samenwerking met andere groepsleden makkelijker verloopt.” Ze studeert in Hongkong en heeft daar sowieso weinig last van de taalproblemen waar anderen tegenaan liepen. “Hier spreken redelijk veel mensen Engels, waardoor je jezelf verstaanbaar kunt maken.” Net over de grens in China wil het soms wél wat moeilijker zijn, vooral in de kleinere dorpjes. “Maar met een basale kennis van het Chinees en wat gebaren is het me tot nu altijd gelukt om te kunnen communiceren.” Net als Hing You is ook zij blij met haar tijd in China. “De mensen hier zijn gezellig en het sociale leven is belangrijk. De vele activiteiten op de universiteit helpen ook de banden tussen studenten te versterken.” Ook Tierhof vindt de verschillen in cultuur interessant. “Je hebt daar-

Directeur Jacques van Vliet van het Neso in Beijing, de voorpost van het Nederlandse hoger onderwijs in China, zou graag zien dat meer studenten het voorbeeld van Hing You en Tierhof zouden volgen. Maar Nederlandse studenten blijken weinig avontuurlijk. Op de vaak enorme campussen van de Chinese instellingen liepen vorig jaar maar 750 Nederlanders rond. “Dat aantal moet omhoog”, vindt van Vliet. Hij heeft wat dat betreft de wind in de rug: vergeleken met het collegejaar 2006/07 nam het aantal Chinagangers vorig jaar met twintig procent toe. Maar wie gaan erheen? En wie zouden erheen moeten gaan? De voorhoede wordt al jaren gevormd door sinologen, ofwel studenten Chinese taal en cultuur. Deze studenten zijn door de Universiteit Leiden min of meer verplicht om tijdens hun bacheloropleiding een jaar in China te bivakkeren. Zij worden – al dan niet met beurs – ondergebracht bij de beste universiteiten van de Volksrepubliek en vinden er relatief eenvoudig hun weg. Ze spreken vaak een aardig woordje Chinees en hebben zich al verdiept in de cultuur. Toch is het zelfs voor deze groep wennen. “Het onderwijs is hier vaak klassikaal”, zegt Jasper van Holsteijn uit Gouda. “Nederlanders vinden het normaal om elkaar in werkgroepen feedback te geven en dat is men hier niet echt gewend. Maar goed, klassikaal onderwijs is

natuurlijk ook een gevolg van mijn studiekeuze: wie de taal goed wil kennen, moet woorden leren en karakters stampen. Dat is lang niet eenvoudig. Ik volg bijvoorbeeld een cursus krantenlezen in het Chinees en dat lukt me echt nog niet. Dat klinkt misschien gek, maar de Chinese taal kent een slordige zestigduizend karakters in plaats van zesentwintig letters.” Je zou denken dat de universiteiten van China ook andere studenten wel iets te bieden hebben. In de wereldwijde universiteitenranglijst van Times Higher Education staan bijvoorbeeld zes Chinese universiteiten in de top 200. Beijing staat het hoogst genoteerd op nummer vijftig, hoger dan de Nederlandse toppers. Toch vinden uit Delft vooral de stagiairs hun weg naar de opkomende wereldmacht. Volkers snapt wel waarom: “Stedenbouw gebeurt daar op heel grote schaal, heel anders dan in Europa. Zo was er rond de eeuwwisseling het plan om voor 2020 ongeveer vierhonderd nieuwe steden te bouwen,

‘Misschien had ik mazzel met het bureau waar ik zat, maar ik mocht echt heel veel doen’ elk voor meer dan één miljoen inwoners. Dan bouw je dus in twintig jaar zo’n beetje heel Europa opnieuw. Uiteindelijk is dat niet helemaal uit de verf gekomen, maar het geeft wel aan wat de ambities zijn.” Bovendien krijg je in China snel resultaat van je werk. “Misschien had ik mazzel met het bureau waar ik zat, maar ik mocht echt heel veel doen. Ik heb daar in dat half jaar hele projecten kunnen afronden, die bij ons jaren

Een volle metro in Beijing.

kosten”, vertelt hij. “Dan kwamen ze naar me toe en zeiden: ‘kun jij over twee weken een ontwerp afhebben voor een gebouw dat op dit plein kan komen?’ Als ik ze dan vroeg of ze

“De campus is heel groot, een beetje een eigen wereld. Je hoeft die niet af, als je dat niet wilt.” (Foto: HOP)

wel wisten dat ik nog maar student was, bleek dat geen probleem. Ze kwamen eigenlijk mensen tekort. Als ik straks naar China terugga, weet ik zeker dat ik dingen zie die ik getekend heb.” Ook Hing You, die na zijn uitwisseling terugkeerde naar China voor een stage, kan dat onderschrijven. “Ik merkte dat de productie daar veel sneller ging, de drempel was lager. Dan stapte ik de werkplaats van een malmaker binnen met een tekening of model. Nadat de plaatselijke ingenieur er naar gekeken had en wat aanpassingen doorgegeven had, begonnen ze meteen met mallen maken. In Nederland zou dat ontwerp eerst nog tien keer heen en weer gestuurd moeten worden, tussen verschillende mensen. Dat kost veel meer tijd.” Waarom het in China dan zo snel gaat? Volgens Hing You komt dat door de concurrentie. “Er zitten rustig twintig malmakers in zo’n straat, dus dan gaan ze sneller met jouw opdracht aan de slag.” Tot slot merkt ook Tierhof wel wat van de dynamiek van de Chinese technologische vernieuwingsdrang. “Er zijn hier inderdaad redelijk veel grootschalige projecten vergeleken met Europa. Dit komt gedeeltelijk

door de andere indeling van de master hier. Ook normale masters duren twee jaar. Studenten doen dan voor bijvoorbeeld een master of philosophy twee jaar onderzoek. Daardoor is er ruimte voor grootschaligere projecten, maar het niveau daarvan kan erg verschillen.” Is China dan the place to be voor Delftenaren op zoek naar een leuke buitenlandstage? Volkers denkt van wel. “China kan voor iedereen uit Delft heel interessant zijn. Zo zijn ze bijvoorbeeld met een aantal heel grote waterbouwkundige projecten bezig.” En naar Volkers verwacht, kan het alleen nog maar beter gaan. “Ze zijn in China op dit moment nog weinig vernieuwend. Maar het zijn geen domme mensen. Sterker nog: ze zijn juist heel slim, maar ze zijn vooral bezig geweest met het inlopen van hun achterstand door veel te kopiëren en door backwards engineering. Maar als straks één miljoen Chinezen écht innovatief bezig zijn, dan tellen wij niet meer mee. In China kan het allemaal gaan gebeuren.”

DELTA. 36 27-11-2008

10

lifestyle

Kroon op de Lampan

DELTA. 36 27-11-2008

waarheen waarvoor

Het is een nogal doorsnee lampje, de Lampan van Ikea. Tot je een heleboel aan elkaar vastmaakt tot een soort kroonluchter, een ‘platonic sun’.

De zaalvoetbalsters van Tutor behaalden dinsdagavond op het sportcentrum een regelmatige 4-0 overwinning op HBSS. De van een blessure teruggekeerde Manon Post was een van de doelpuntenmakers voor de middenmoter in de eerste klasse. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Kunstgrashockeyvelden worden zelden afgekeurd, tenzij er sneeuw op ligt. De spelers van Dopie en DSHC leefden met toenemende spanning toe naar de onderlinge clash van afgelopen zondag. “We hebben de hele week extra hard getraind en er was muziek voor langs de lijn geregeld”, aldus Mark Charnley van thuisploeg Dopie. Grote witte vlokken gooiden echter roet in het eten. De gebruikelijke prestigestrijd tussen de hockeyers van Virgiel en het corps zou dit keer een extra pikante zijn omdat de clubs de onderste twee plaatsen bezetten. Voor Annelie Verbon van de Delvers vormde de sneeuw tijdens de Warandeloop geen enkel probleem. “Het decor was prachtig”, aldus de TU-studente die tijdens de tien kilometer lange trimcrossloop genoot van de sprookjesachtige sfeer in het Tilburgse bos. “Het was soms erg glad, maar daardoor was het juist een prachtige wedstrijd om te lopen.” In de strijd om de snelste vrouwentijd had Verbon in de Tilburgse Madelinde Buys een pittige concurrente. “Zij haalde mij na ongeveer drie kilometer in, maar rond de zeven kilometer ging ik haar weer voorbij.” Uiteindelijk kwam de Delftse, die zich pas voor de tweede maal aan een tien-kilometerloop waagde, als eerste over de finish in 47:29, twaalf seconden vóór haar rivale, die overigens wel een snellere nettotijd liet noteren (47:00 om 47:17). Helemaal geen boodschap aan sneeuw en kou hadden de stoere rugbyers van DSR-C. De rode lantaarndrager van de ereklasse was echter niet opgewassen tegen subtopper Haagsche RC en verloor met 55-3. Het was voor de nog puntloze Delftse studentenploeg de achtste nederlaag op rij. Bij de Hel van het Noorden juichen de echte liefhebbers helse weersomstandigheden doorgaans alleen maar toe. Het sneeuwde zondag niet tijdens de races van deze roeiklassieker in Groningen, maar gelukkig stond er wel een snijdend koude tegenwind. De beste Delftse prestatie kwam weinig verrassend van de herentwee Roeland Lievens/Arnoud Greidanus. Op het zes kilometer lange traject zetten de WK-gangers van Proteus een tijd neer van 23:12.33. Dat was 23 seconden langzamer dan de gevreesde ‘Muda’s’, de broers Vincent en Tycho uit Amsterdam. In het lichte-heren-skiffveld leek Proteër Daan Boonstra op weg naar de winst. Na twee kilometer lag hij aan de leiding, waarna hij door pech de strijd voortijdig moest staken. Lagaaier Dennis Kuijk werd hier vijfde, terwijl diens verenigingsgenoot Marien Ruppert zich de achtste plaats toe-eigende bij de zware heren. In een sneeuwvrije werkruimte aan de Stevinstraat is intussen de nieuwe ploeg van het DUT-racingteam druk doende om zelf ontwikkelde concepten om te zetten in een degelijk en weloverwogen totaalontwerp voor de nieuwe wagen, waarmee in 2009 het wedstrijdcircuit van de Formula Student competition voor duurzame kartraceauto’s zal worden betreden. Op 17 december presenteert het team het complete ontwerp aan het publiek. (JT)

x Tips? [email protected]

xIVO KNUBBEN

Met een Lampan van vier, zes of twaalf lampjes kun je de beste vorm maken.

beste vorm maken”, vindt Saakes. De dodecahedron van twaalf lampen vindt hij zelf het mooist. Daarvan hangen er inmiddels drie in het StudioLab op IO. Voor de dodecahedron maakt de doe-het-zelver in alle twaalf voetjes vijf gaten. “Dat gaat het snelst met een soldeerbout, maar het stinkt dan wel een beetje.” Met tie-wraps – of kabelbinders in goed Nederlands – zet hij de lampjes aan elkaar vast. Dan moeten de twaalf stekkers er nog af en een nieuwe stekker eraan. “Dan is de lamp klaar. Met een kleerhanger kun je hem ophangen.” Ook de tentoonstellingmakers van Platform21 in Amsterdam vonden zijn ontwerp op internet. Saakes’ lamp paste perfect in hun tentoonstelling ‘Hacking Ikea’. Ontwerpers werden daarvoor uitgenodigd een geheel eigen draai te geven aan de doorsnee Zweedse producten. “De winnares kocht een lamp, bracht hem terug, maar hield de doos. Daar sneed ze stukjes uit en hing er een lamp in”, vertelt Saakes. Zelf was hij te laat om mee te doen aan de wedstrijd, maar zijn platonic sun kwam wel in de tentoonstelling.

Hij hing in Amsterdam, op de Dutch Designweek in Eindhoven en nu in Seoul. Vanaf 2 december is de lamp te zien op de tentoonstelling ‘Maak ons land’ in het Nederlands Architectuurinstituut in Rotterdam. Ook geeft Saakes binnenkort een workshop op een congres van internetprovider XS4all. “Dat is iets meer afleiding dan ik had gehoopt”, lacht Saakes. Hij wacht er dan ook even mee om meer ideeën op een site zetten. “Eerst mijn proefschrift.” Maar hij is toch benieuwd naar een heel grote lamp van honderd Lampans. Saakes rekende uit dat honderd tot honderdtwintig het maximum is. “De kap is iets breder dan de voet. Als je de bol te groot maakt en dus de hoek tussen de lampen te klein, dan komen de kappen tegen elkaar aan.” Saakes hoopt dat iemand zich meldt die zo’n grote platonic sun wil. “Dan neem ik nog wel een paar dagen vrij om hem in elkaar te zetten.”

x

Vanaf 2 december is de lamp te zien op de tentoonstelling ‘Maak ons land’ in het Nederlands Architectuurinstituut in Rotterdam.

Fred Schuttler. (Foto: George van Hal)

Kou lijden In deze rubriek gaat Delta op zoek naar mensen die onderweg zijn. Deze week treffen we Fred Schuttler, die zijn fiets pakt bij Industrieel Ontwerpen. Studeer je industrieel ontwerpen? “Nee, ik ben bachelorstudent luchtvaart- en ruimtevaarttechniek. Ik volg een minor bij IO.” Waar kom je oorspronkelijk vandaan? “Ik kom uit Duitsland en ben L&R gaan doen, omdat ik graag mijn bachelor in het Engels wilde volgen. In Duitsland kon dat niet.” Hoe bevalt het hier? “Op de universiteit bevalt het heel goed. Alleen mijn woonsituatie is wat minder.” Hoezo? “De universiteit probeert te helpen bij huisvesting, maar doet eigenlijk niet genoeg. Het is erg moeilijk om een goede kamer te vinden. De eerste twee jaar ging het nog relatief gemakkelijk via Duwo. Maar aan de Marcushof, waar ik toen woonde, mochten bachelorstudenten zoals ik maar één jaar blijven wonen. We hebben toen wel een truc gevonden om een tweede jaar af te dwingen, maar dit jaar was het echt afgelopen.”

floris

Sport

Sint trakteert op popconcert Zondagavond, 20.15 uur. De Band Krijgt Kinderen zit in België, in Mechelen om precies te zijn. De band is op tournee bij onze zuiderburen, maar zal komende zaterdag aanwezig zijn bij het Sinterklaasfeest op de TU Delft.

xMAAIKE MULLER Het begon als een geintje, vertelt ir. Daniël Saakes. Maar al snel werd zijn platonic sun via internet een ware hype en kostte het hem behoorlijk wat tijd naast zijn eigenlijke werk: namelijk promoveren bij Industrieel Ontwerpen (IO). Op het StudioLab, een ruimte voor promovendi bij IO waar Saakes zit, staat op iedere tafel een Lampan. Dit is een heel gewoon lampje van Ikea van ongeveer dertig centimeter hoog. Een plastic kap op een plastic voet, in het rood, zwart of wit. “Het is het allergoedkoopste lampje van Ikea”, zegt Saakes. “Eigenlijk is er niet veel aan, maar met heel veel tegelijk wel, dacht ik. Dus ik heb er gewoon een heel grote lamp van gemaakt.” Saakes knutselde met twaalf Lampans een soort bolvormige kroonluchter in elkaar. De instructie zette hij op instructables.com, een website waarop creatievelingen ideeën delen. Saakes: “Ik zat al een tijdje naar die websites te kijken. Ik vind het een interessant concept, dat mensen hun ontwerpen delen zodat iedereen het kan maken.” Volgens Saakes zijn dergelijke sites heel populair, omdat iedereen de eenheidsworst van onder andere Ikea zat is. “Die winkel verkoopt over de hele wereld dezelfde producten. Ik vond het wel een grap om juist met een Ikea-lampje zelf iets te maken.” En dat vond niet alleen hij, want op de site staan al minstens vijftien foto’s van mensen die de lamp ook in elkaar zetten. “Het leuke is dat overal ter wereld Ikea-winkels zijn, dus iedereen kan de lamp maken.” Wat Lampans, een soldeerbout en een paar uur tijd zijn genoeg. “Je kunt hem met zoveel lampen maken als je wilt. Maar met vier, zes of twaalf lampjes kun je de

11

lifestyle

En nu? “Nu ben ik verhuisd naar Rotterdam, maar daar woon ik in een niet al te best pand. Het is slecht geïsoleerd, dus heel koud. Gisternacht kon ik bijvoorbeeld niet languit liggen, omdat ik anders te snel afkoelde. Maar het is wel goedkoop.” Hoe lang duurt het reizen? “Ik fiets meestal en dat duurt ongeveer veertig minuten. Als er geen sneeuw ligt.” Hoe bevalt de studie? “L&R is moeilijker dan ik had verwacht. Als ik alles op tijd had willen halen, dan had ik niet nog een leven buiten mijn studie kunnen hebben.” Wat doe je verder zoal? “Ik slaap veel. Nee, grapje. Ik woonde eerst in die internationale studentenwoningen en daar gebeurde altijd wel iets, omdat er veel mensen wonen. Ik vind het eigenlijk vooral leuk om met mensen te praten.” (GvH)

Sebas Wolfensberger (37) is een van de vijf bandleden die afgelopen weekend naar België is afgereisd. Ooit deed hij het conservatorium, maar inmiddels maakt hij alweer negen jaar deel uit van De Band Krijgt Kinderen. Een naam die direct de vraag oproept: waar komt deze vandaan? “Eigenlijk is de verklaring heel simpel”, begint Wolfensberger. “In 1998 maakten drie van onze bandleden de cd ‘Ook klein klein kleutertje houdt van pop’. Zij wilden vooral laten zien dat muziek voor de allerkleinsten ook poppy kan zijn. Na een succesvol optreden op een feestje in de studio, werd om meer geroepen. Een nieuwe band was dus geboren. In diezelfde periode kreeg een van de bandleden zijn eerste kind. Toen er een naam voor de band moest worden bedacht, vonden we deze wel erg toepasselijk.” Afgelopen september werd het tienjarig jubileum gevierd met een groots optreden in Paradiso. “Eigenlijk bestonden we negen jaar”, lacht Wolfensberger, “maar we wilden er een feestjaar van maken. Vandaar dat we ons tiende seizoen hiervoor hebben uitgekozen.” “In de beginperiode waren we vooral een kinderband. Inmiddels richten we ons ook op familievoorstellingen voor vier jaar en ouder. Daarnaast geven we optredens voor peuters en op scholen. En in deze periode hebben we dan een Sinterklaasvoorstelling. Nieuw dit jaar is de volwassen voorstelling ‘Ik ben dikker, dikker dan jij’.” In het prille begin werden vooral oer-Hollandse kinderliedjes gecoverd. Door de jaren heen kwamen er steeds meer liedjes van eigen hand bij. Nu bestaat het repertoire voor ongeveer zeventig procent uit eigen nummers. Met het Sinterklaasfeest zal dat percentage niet worden gehaald. “Sinterklaas is vooral ook een feest van herkenning. We zullen dus vooral de bekende liedjes laten horen.”

(Foto: De Band Krijgt Kinderen)

Hoe ziet een optreden van de Band Krijgt Kinderen eruit? “Ik zie het echt als het eerste popconcert voor kinderen”, legt Wolfensberger uit. “De kinderen kunnen meezingen en dansen, maar dan niet de voorgeprogrammeerde dansjes zoals dat bij K3 gebeurt. Het is allemaal

‘Wat K3 doet is mooi, maar wij proberen zoveel mogelijk authentiek te blijven’ wat losser, zeg maar.” Het woord is gevallen. K3. “Wat zij doen is zeker ook mooi, maar ik vind het soms wel erg naar het commerciële neigen. Met onze band proberen we toch zoveel mogelijk authentiek te blijven.” Zijn de kids een beetje in toom te houden gedurende een optreden? “Dat verschilt nog weleens, zeker als er vierhonderd kinderen aanwezig zijn met twintig leerkrachten. Dan is het vaak lastig om op je plek te blijven zitten. Het komt geregeld voor dat kinderen het podium op

komen.” Wolfensberger lacht: “Het is natuurlijk niet de bedoeling maar het hoort erbij. We gedogen het maar.” Net als bij ‘echte’ popconcerten is er altijd een nummer dat het het beste doet in de zaal. Welke dat is? “Zonder enige twijfel is dat ‘Jongens, meisjes, aan de kant, daar komt mama Olifant’. Er kan dan flink met de voeten worden gestampt.” Wolfensberger is inmiddels ook vader geworden. Zijn zoon van twee heeft al eens een optreden van papa mogen meemaken. “Dat was nog niet helemaal een succes. Die kleine wilde natuurlijk meteen naar zijn vader toe en dat was dus niet de bedoeling”, lacht hij. “Even wachten tot-ie wat ouder is.”

x

Sinterklaasfeest voor medewerkers en hun kinderen, zaterdag 29 november om 14.00 uur in de Aula. Toegangskaarten à 7 euro p.p. zijn te koop bij het Prometheus secretariaat in de Aula. 1 Euro van alle kaarten gaat naar de stichting Cliniclowns. Het kaartje is inclusief pauzedrankje en voor de kinderen is er iets te snoepen in de pauze. Na afloop ontvangen alle kinderen een cadeautje.

x www.prometheus.tudelft.nl

Studie Ontwijkende Activiteiten De Dijk is al sinds het begin van de jaren tachtig actief in de Nederlandse popindustrie, hoewel de echte doorbraak pas in 1987 kwam met ‘Niemand in de Stad’. Maar dat de band nog niet afgeserveerd is bleek ook dit jaar weer, toen het laatste album enkele weken op de tweede plaats van de hitlijsten te vinden was. Vandaag treden deze iconen van de Nederpop vanaf zeven uur op in het Paard van Troje in Den Haag. Een heel wat jongere band, die zich bovendien van een nogal ander genre bedient, is zaterdag in het Haagse poppodium te zien. De mannen van Kane trekken met hun ‘Everythingyouwant’-tour langs de Nederlandse popzalen. Zaterdag is de band vanaf een uur of zeven te bewonderen op het podium.

Wanneer je de naam Frederik Jan Georg de Jonge noemt is het niet meteen duidelijk dat het hier om een cabaretier gaat die al meer dan een kwart eeuw op de planken staat. Beter bekend als de helft van ‘Neerlands Hoop’ of wanneer hij het alleen doet als Freek de Jonge, is hij zelfs tot in de top honderd van ‘de grootste Nederlander’ gekomen. Met ‘De Limiet’ toont de Jonge dat hij de kunst van het kritische cabaret nog niet is verloren. Woensdag is hij te zien in Theater Diligentia in Den Haag. (JR)

x www.paard.nl www.theater-diligentia.nl

DELTA. 36 27-11-2008

interview

12

DELTA. 36 27-11-2008

13

interview

‘De gemeenteraad is verslavend’ WIE IS PAUL VOS? Paul Vos (36) studeerde in 1997 af als werktuigbouwkundige. Zijn eerste baan was op het ministerie van buitenlandse zaken, waar hij ook het beroemde diplomatenklasje deed. Begin 2000 maakte Vos de overstap naar de strategieconsultant McKinsey & Company in Amsterdam. Sinds 2002 werkt hij bij Shell in het team dat verantwoordelijk is voor overnames en verkopen van onder meer raffinaderijen en olievelden. Zulk goed teamwerk als binnen zijn Stip-fractie is hij in zijn verdere carrière zelden tegengekomen. “Door het rotatiesysteem kun je alles goed overdragen. Bij andere partijen moeten mensen zich echt omhoog knokken en dan werken ze minder samen. Bovendien hebben ze gewone banen naast hun fractiewerk, waardoor ze elkaar veel minder zien.” De Stip-fractie is van oudsher veel meer aanwezig op het stadhuis dan andere fracties. “Tot groot vermaak van de bodes wilden we een kamer helemaal op zolder, weg van alles en iedereen. Dan konden we met zoveel zijn als we wilden en zoveel lawaai maken als we wilden.” (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

Studenten Techniek in Politiek, beter bekend als Stip, viert dit jaar zijn derde lustrum. Mede-oprichter Paul Vos vertelt over de begindagen, toen de studenten met de grootste argwaan werden bekeken door andere gemeenteraadspartijen. Inmiddels levert Stip al jaren een wethouder.

Ik kan me voorstellen dat jullie je zo snel mogelijk wilden bewijzen. Wanneer kwam jouw kans als raadscommissielid? “Ik zat in de commissie die ging over het leerlingenvervoer voor het speciaal onderwijs. De kinderen worden in busjes vervoerd, op kosten van de gemeente. Die laatste was van plan het vervoer zwaar te versoberen. Ik ben met betrokkenen gaan praten en toen bleken er grote fouten te zitten in de uitwerking van de plannen. De wethouder ontkende dat eerst, maar moest later toegeven. Dat speelde al meteen in de beginfase.” Dat ging dus meteen niet over studentenhuisvesting. “In de beginjaren ging tachtig tot negentig procent van onze tijd op aan algemene thema’s.”

xSASKIA BONGER

Zijn de verhoudingen tussen de gemeente en de TU wel echt verbeterd? Universitaire bestuurders ergeren zich nog steeds aan de traagheid van de gemeente met vergunningenverlening. “Heel veel potentiële conflicten worden nu in de kiem gesmoord. Op zijn minst is er nu een platform waar mensen met elkaar praten. Door de strategie van Delft Kennisstad, waarin de TU een grote rol speelt, is de communicatie vele malen beter. Maar de TU blijft een heel grote factor op tal van vlakken in Delft. Het kan niet anders of het TU-belang botst af en toe met het algemene belang. En het is nu eenmaal een gegeven in Nederland: de ruimtelijke-ordeningsmolens draaien heel langzaam.”

Stip ontstond vijftien jaar geleden uit onvrede met de verhoudingen tussen de TU Delft en de gemeente. Wat was er aan de hand? “In het voorjaar van 1993 speelde er een aantal grote dossiers waar we ook in de universiteitsraad (nu verdeeld in ondernemingsraad en studentenraad, red.) mee te maken kregen. De vergunningenverlening voor de bouw van de TU-bibliotheek verliep moeizaam. Het hele plan dreigde niet door te gaan. Ook had het gemeentebestuur besloten dat de toewijzing van huurwoningen op basis van leeftijd zou moeten gaan, wat ongunstig uit zou pakken voor studenten. Verder werden horecaregels strenger, waardoor sociëteiten niet meer zouden kunnen draaien. Dat gaf veel ergernis.” Dat kan alleen als de basisverhoudingen slecht zijn. “De verhoudingen waren zeker gespannen. Delft is een heel rare stad. Er wonen relatief veel jongeren en studenten en eenvijfde van de grond was toen in handen van de TU. De gemeente dacht: de TU mag haar handen dichtknijpen met zo’n mooie stad als Delft. Zonder de stad zou de universiteit niet meer zijn dan de Universiteit Twente. De TU vond juist: zonder ons zou Delft een tweede Gouda zijn. Mooi, maar weinig te doen. Er ontstond een negatieve spiraal, niemand sprak met elkaar. Het werd zelfs zo erg dat de loco-burgemeester in 1993 niet bij de opening van het academisch jaar werd uitgenodigd.” Maar waarom dan een nieuwe partij oprichten? “Als mensen niet met elkaar praten, dan begrijpen ze elkaar ook niet. Het was toch vreemd dat in de gemeenteraad niemand zat die iets had met de TU. Dat moest anders. We hadden ons kunnen aansluiten bij bestaande partijen, maar als student is dat ondoenlijk. Voordat je in een partij op een verkiesbare plek komt, moet men je echt kennen. Maar studenten hebben in de relatief korte tijd dat ze in Delft zijn geen tijd om een reputatie op te bouwen. Andere gemeenteraadspartijen hadden in de begindagen kritiek op Stip. Ze waren tegen een partij die er alleen zou zijn voor een zeer specifieke doelgroep. Hoe was de sfeer tijdens de eerste campagne die jullie voerden? “Mensen werden steeds kribbiger. De toon werd feller, want een zetel voor ons zou ten koste gaan van hen. Andere partijen deden arrogant, wat tegen ze werkte. Studenten dachten: als jullie zo neerbuigend doen, gaan we zeker op Stip stemmen. Overigens was men wel altijd fair. Tegenwoordig is het allemaal wat minder fris en netjes, onder invloed van de landelijke politiek.” Jullie pareerden kritiek door te laten zien dat jullie ook over andere onderwerpen dan studentenhuisvesting een mening hadden. Toch zochten jullie de kiezers onder de studenten. “De eerste keer wel. In latere verkiezingen haalden we telkens twee of drie zetels. Statistisch gezien moeten er ook andere mensen dan studenten op ons gestemd hebben. Ook in wijken waar geen studenten woonden, hadden we stemmen.” Jij was in het eerste jaar voorzitter van de partij. Stip verwierf één zetel. Jij stond op twee en miste de boot. “Die verkiezingsavond in mei 1994 kwamen wijk voor wijk de uitslagen binnen. Eerst hadden we niks, maar toen de wijken waar veel studenten woonden aan de beurt kwamen, schoten we omhoog naar dik twee zetels. De ambtenaren op het gemeentehuis raakten zelfs in paniek toen de uitslag van het centrum binnenkwam, zoveel stemmen hadden we daar. Hele-

De TU was zo blij met de komst van Stip dat de toenmalige bestuursvoorzitter jullie uit eigen zak geld leende. Zijn universiteit en Stip altijd twee handen op één buik? “Niet per se. In de discussie over de komst van een tramlijn door de TU-wijk hadden we een tegenovergesteld standpunt. Wij waren voor, de TU was tegen.” maal op het einde van de avond, toen de uitslag van de allerlaatste wijk binnenkwam, misten we de twee zetels uiteindelijk op dik honderd stemmen. Dat was natuurlijk jammer, maar ik heb daarna bijna de volle vier jaar heel fanatiek commissiewerk gedaan.” Stip heeft geen grondbeginselen. Heel Delfts wil de partij vooral problemen oplossen. Maar hoe doe je dat als je geen ideologie hebt? Ontstonden daardoor binnen de partij niet meteen ellenlange discussies? “Het zijn zulke praktische onderwerpen waarmee je in de gemeenteraad te maken krijgt, dat het worstelen is om daar een ideologie op los te laten. Met grote onderwerpen als inkomenspolitiek of milieubeleid mag de gemeente niks. Zij voert alleen maar uit.” Hoe is het jullie gelukt om je in te werken? Hoe snel hadden jullie het politieke spel onder de knie? “Men zei: de raad is heel ingewikkeld, het duurt jaren om je in te werken. Maar dat bleek wel mee te vallen. Als je je goed inleest en overal gaat kijken en met mensen gaat praten, dan lukt het. Ons voordeel was natuurlijk dat we daar voltijds mee bezig konden zijn, terwijl andere raadsleden gewoon een baan hebben. Ik denk dat we nog binnen het eerste jaar ingewerkt waren. Daarbij hadden we het geluk dat er een aantal grote strategische onderwerpen begonnen te spelen. Omdat het over nieuwe zaken ging - als Delft Kennisstad, de gemeentelijke reorganisatie en de parkeergarages – misten we geen dossierkennis.” Alles ging meteen gesmeerd? “Nou, we moesten door schade en schande achter een heel belangrijke truc komen. En die is dat je bovenop een onderwerp moet zitten nog voordat de ambtenaar zijn stuk voor de gemeenteraad schrijft. Dan kun je de meeste input hebben. Als een nota voor het eerst in de raad is, ben je al te laat voor grote veranderingen. Want die betekenen gezichtsverlies voor de betrokken wethouder. Zo stonden in de begintijd eens de straatnamen voor een nieuw bedrijvenpark op de agenda. Eén straat zou Electriciteitspad of iets dergelijks gaan heten. Dat vonden we zo’n stom naampje. In de raad vroegen we om die naam terug te nemen, ook omdat er een spelfout in stond. Daarna bleek de commissie die de namen had verzonnen zwaar beledigd.”

Wat zie je als de grootste verdienste van Stip? “De gemeente houdt nu vanaf het begin rekening met de TUgemeenschap.” Hoe volg je Stip nu? “Via de site en de maandelijkse knipselkrant. Vanaf afstand dus. Dat is de kracht van Stip: de huidige generatie doet het werk. Het roulatiesysteem werkt vanaf het begin goed. Je werkt een jaar in, hebt een jaar een verantwoordelijke post en rolt een jaar uit. Dat heeft vele voordelen. Eén daarvan is dat eventuele blauwe plekken verdwijnen. Mensen krijgen die blauwe plekken van een ander raadslid, een wethouder of een bepaald onderwerp. Dat kan heel lang doorzieken, maar bij Stip zit er iedere vier jaar een compleet nieuwe ploeg.” Hoe was het om na Stip weer student te zijn? “Dat viel me zwaar. De gemeenteraad is redelijk verslavend. Het is intensief, je leert iedereen kennen, komt overal. Het is even wennen om je daarna weer in de bieb op je dictaatje te concentreren. De meeste hebben dan ook eerst een fase waarin ze niks doen. Het studeren komt daarna meestal vanzelf weer.” Is het goed voor je persoonlijke ontwikkeling of voor je carrière om bij Stip te gaan? “Als mensen het puur doen voor hun carrière, zou ik ze niet eens willen hebben. Het moet komen vanuit pure belangstelling, want het is hard werken. Doe je het zo, dan staat het natuurlijk goed tijdens een sollicitatie.” Hoe zie je de toekomst van Stip? “In de huidige constellatie is er een vrij stabiele basis voor twee of drie zetels. Zou bijvoorbeeld Rijswijk bij Delft komen door een gemeentelijke herindeling, of zou de TU Delft sluiten, dan valt die basis weg. En het is ook geen wet dat we een wethouder leveren. Dat is nu toevallig drie keer op rij gebeurd, maar dat heeft alles te maken met de verhoudingen tussen andere partijen en met de landelijke politiek. Speelt er landelijk een spannend onderwerp, dan hebben kiezers de neiging ook in de gemeente op hun landelijke partij te stemmen. Dat is nadelig voor lokale partijen. Maar wat nog veel belangrijker is, is de verhouding tussen mensen.”

Aankondigingen Bekendmaking Het College van Bestuur van de Technische Universiteit Delft heeft in zijn vergadering van 14 oktober 2008 de volgende regeling vastgesteld: Regeling resultaat- en ontwikkelingscyclus (R&O-cyclus) werknemers TU Delft 2009. Deze regeling vervangt de regeling R&Ocyclus uit 2001. De belangrijkste wijzigingen zijn: - meer ruimte ingebouwd voor persoonlijke- en loopbaanontwikkeling - zespuntschaal voor de kwalificaties - de totale doorlooptijd ingekort tot 8 weken. De regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2009. Deze regeling ligt tot twee maanden na heden ter inzage bij de afdelingen P&O van de beheerseenheden. De regeling wordt geplaatst op de website van de TU Delft. D.J. van den Berg Voorzitter

Algemeen Algemene Bewonersorganisatie Op maandag 1 december houdt de Algemene Bewonersorganisatie (ABo), de huurdersorganisatie voor huurders van DUWO, een algemene ledenvergadering (ALV). Alle bewoners zijn welkom op 1 december vanaf 20.00 in zaal 2B van Delftstede, Phoenixstraat 66 te Delft. Aan de orde zal zijn de verkiezing van

een nieuw bestuur, waarvoor nog geen voordrachten bekend zijn en de toekomst van de vereniging. Voor meer informatie raadpleeg www.abodelft.nl.

Studium Generale Maandag 1 december,
20.15 uur - Film en debat: Meat the truth door Kaen Soeters. De klimaatfilm ‘Meat the truth’ is een spraakmakende documentaire die laat zien dat wereldwijd de veehouderij meer broeikassen uitstoot dan alle auto's, trucks, treinen, boten en vliegtuigen samen. Daar is gelegenheid tot een open discussie. Speakers, Burgwal 45-49, Delft - toegang gratis. Dinsdag 2 december,
20.15 uur - Lezing door Kader Abdolah over zijn boek ‘De boodschapper’. Het levensverhaal van de profeet Mohammed.
Het Meisjeshuis, Oude Delft 112, Delft - toegang gratis. Woensdag 3 december, 
20.15 uur - Lezing door Pim van Lommel over ‘Bijna dood ervaringen: eindeloos bewustzijn’. Het huidige concept in de medische wetenschap is dat het bewustzijn het product is van de hersenfunctie. Zou het echter ook kunnen zijn dat de hersenen als een ontvanger functioneren voor het bewustzijn en herinneringen? DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis.

Student and Career Support Informatie Student and Career Support

Studentenactiviteiten is een onderdeel van de dienst Onderwijs en Studentenzaken. Het omvat de diensten van de studentendecanen, de studentenpsychologen en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBOopleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een studentendecaan of een studentenpsycholoog. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Inloopspreekuur dinsdag- en donderdagochtend van 11.30–12.30 uur. Voor Student and Career Support in het algemeen kun je terecht op het Open Spreekuur op dinsdagochtend van 11.30-12.30 uur. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 015-2788004. e-mail: [email protected] website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl Open spreekuur Het open spreekuur van dinsdag 2 december van de studentendecanen wordt verzet naar donderdag 4 december. Op dinsdag 2 december zal er ook geen open spreekuur van de studentenpsychologen zijn. DHO-symposium De stichting Duurzaam Hoger Onderwijs nodigt u uit om samen met vertegenwoordigers

Eettafels Sint Jansbrug Oude Delft 50-52 Donderdag 27 november Pasta met tonijn of paddestoelen en frisse salade. Vers fruit en diverse toetjes. Vrijdag 28 november Roti met kip of gekookt ei en gemengde salade. Vers fruit en diverse toetjes. Maandag 1 december Boeuf bourgignon met hacheevlees of tahoe en port-au-prince salade. Vers fruit en diverse toetjes. Dinsdag 2 december Kip of cashewnoten tandoori en atjar. Vers fruit en diverse toetjes. Ma t/m vr geopend van 17.3019.30 uur. Dagschotel (incl. salade) 3,40 euro, fruit 0,25 euro, toe 0,30 euro, luxe toe 0,85 euro, bier en fris 0,90 euro. Het menu staat ook op www.jansbrug.nl. Thursday November 27 Pasta with tuna or mushrooms and fresh salad. Fresh fruit and various Desserts. Friday November 28 Roti with chicken or egg and mixed salad. Fresh fruit and various desserts. Monday December 1 Boeuf bourgignon with stew meat or tofu and port-au-prince salad. Fresh

uit het bedrijfsleven, overheid, maatschappelijke organisaties, docenten en studenten te discussiëren over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, bedrijfsethiek en leiderschap voor de 21ste eeuw. Woensdag 3 december in de Rode Hoed in Amsterdam. Kijk voor meer info op www.dho.nl of mail naar [email protected].

International Office Informatie Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via [email protected] of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

Studieverenigingen Studievereniging i.d On the 26th and the 27th of November the 8th edition of the Industrial Design Engineering Business Fair) will take place. For studens the fair offers the opportunity to get in touch with companies by visiting the stands, participating in readings and/or participating in the speeddating activity. There is a lot to see and do on the IOB 2008. For more information and subscription you can check the website www.id.tudelft.nl/iob.

Studentenverenigingen OJV De Koornbeurs Op dinsdag 2 december zullen Maarten Willemse & Thomas Platzer vanaf 21.00 uur een cabaret voorstelling houden in de eetzaal. De toegang bedraagt 3,50 euro. www.koornbeurs.nl

Praktische Studie Op donderdag 27 november zal het lustrumsymposium ‘Pompen of verzuipen, is Nederland waterproof?’ van Praktische Studie gehouden worden in de Aula van de TU Delft. Voor meer informatie zie www.ps.tudelft. nl/symposium.

Overige

melden voor het Unitech programma 2009-2010 op www. unitech-international.org. De aanmeldingsdeadline is 16 februari. Op 2 februari vindt om 18.00 uur een informatiebijeenkomst plaats op de faculteit Techniek, Bestuur en Management, zaal A. Aanmelden hiervoor kan tot 23 januari via [email protected].

Mega Medezeggenschaps Manifestatie Vrijdag 28 november in Utrecht: de Mega Medezeggenschap Manifestatie. Een dag voor alle medezeggenschappers vol leuke workshops, een lezing van Karl Dittrich (voorzitter NVAO), een diner en een borreldebat met onderwijsexperts. Georganiseerd door de LSVb, LOF en SOM. Voor meer informatie kijk op www.studentenpolitiek. nl/mmm.

Young Kivi Niria Op woensdag 3 december vindt van 12.30-14.30 uur de lunchlezing ‘The Myth of Unsustainibility’ plaats in zaal 2.62 van de faculteit Civiele Techniek. Saul Lemkowitz zal aan de hand van een aantal voorbeelden beargumenteren dat het allemaal wel mee valt met de unsustainibility. Toegang is gratis voor leden en 2 euro voor geinteresseerden (inclusief lunch). Aanmelden via [email protected].

Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek “Aankondigingen” in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: [email protected]. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

xANGELE STEENTJES

Wetenschapsagenda Alle promoties, intree- en afscheidsredes vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft

* Digital Holographic Particle Image Velocimetry. Promotie van ir. T.A. Ooms. Promotor: prof.dr.ir. J. Westerweel. 12.30 uur. * Analytische Bio(techno)logie TU Delft: From the cockroach to the elephant, it is all the same! Intreerede van prof.dr. P.D.E.M. Verhaert. 15.00 uur.

Gegevens voor deze rubriek kunt u doorgeven via e-mail: [email protected].

Vrijdag 28 november * The fragility of human-centred design. Promotie van ir. M.G.D. Steen. Promotoren: prof.dr.ir. J.A. Buijs en prof.dr. H. Leti10.00 uur. siecaADV-A4kleurNieuw che. 02-05-2006 11:40 Pagina 1

Printen alsof het gedrukt staat

fruit and various desserts. Tuesday December 2 Tandoori with chicken or cashews and atjar. Fresh fruit and various desserts. Open from Monday to Friday from 17.30-19.30 hrs. Daily dish (incl. salad) €3.40, fruit €0.25, dessert €0.30, beer and soda € 0.90. Find the complete menu at www.jansbrug.nl.

Koornbeurs Voldersgracht 1 Donderdag 27 november Basis: Prei en wortel-ananassalade. Soep: Minestronesoep. Vlees: Penne alla carbonara of vis. Veg.: Penne met brocolli-groene pesto saus.

Dinsdag 2 december Basis: Pommes frites, pasta, sperziebonen en lofsla met rozijnen. Soep: Paprikasoep. Vlees: Saucijsje. Veg.: Aubergine-feta quiche. Woensdag 3 december (Mexico) Basis: Witte rijst, bruine rijst, gemengde groenten en tomatensalade. Soep: Bonensoep. Vlees: Varkensvleesschotel met pinda. Veg.: Tortilla schotel.

• Proefschriften • Prijslijsten • Cursusboeken • Leaflets A5, A4 en A3 • Visitekaartjes • Afstudeerbundels • Catalogi • Brochures • Ringbanden • Overhead sheets • Scripties • Lesmateriaal

Eettafel geopend ma t/m vr van 17.30-19.30 uur. Basismaaltijd 3,60 euro, soep 0,30 euro, toetjes v.a. 0,30 euro, fruit v.a. 0,40 euro. Inl. www.koornbeurs.nl/ eettafel.

Vrijdag 28 november Basis: Pommmes croquettes, bulghur, broccoli en komkommersalade. Soep: Pepersoep. Vlees: Kalkoenshaslick. Veg.: Gevulde paprika. Maandag 1 december Basis: Koolrabi en ijsbergsalade met limoendressing. Soep: Knoflooksoep. Vlees: Penne met chorizo-kip saus of vis. Veg.: Penne met tomatenpaprika saus.

x Zie ook www.eettafels.tudelft.nl.

Ella Fasel is gedetacheerd als bedrijfsmaatschappelijk werker. “Ieder mens maakt zich een methode eigen om met problemen om te gaan. Soms kom je in situaties terecht waarin jouw methode niet werkt. Ik probeer mensen te laten zien dat er meer oplossingsstrategieën zijn.”

Unitech Je kunt je vanaf heden aan-

x

• Instructie-manuals • Posters A3, A2, A1, A0 en groter • Dictaten • Lamineren • Bedrukking van CD en DVD

Bel voor informatie en prijsopgave: T 015 256 19 19 F 015 256 56 06 M [email protected] H w w w. s i e c a . n l Voor een demonstratie en werkbespreking bent u van harte welkom aan de Turbineweg 20, 2627 BP Delft

Minimaatjes AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl. Stichting Delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met kinderen van 8-14 jaar. www. natuurwacht.nl, 015-2783086 of [email protected].

Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.

De Nierstichting is jarig. Kadotip: word donateur.

Met uw gift komt een toekomst met zo min mogelijk nierziekten en een betere toekomst voor nierpatiënten dichterbij. Kijk op www.nierstichting.nl of bel 035 697 80 55.

15

service

’Problemen zijn op verschillende manieren op te lossen’

verschijnt onder verantwoordelijkheid van de directie Marketing & Communicatie

Officieel

DELTA. 36 27-11-2008

14

service

TU DELft voorlichting

DELTA. 36 27-11-2008

Sinds februari 2008 is Ella Fasel met haar collega Tanja Herbert werkzaam bij de TU Delft als bedrijfsmaatschappelijk werker. Beiden zijn gedetacheerd vanuit het GIMD (Gemeenschappelijk Instituut Maatschappelijke Dienstverlening). Fasel heeft al een carrière in het bedrijfsmaatschappelijk werk achter de rug. Zij werkte lange tijd bij het ministerie van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieu en daarna voor kortere perioden bij onder meer de ministeries van defensie en buitenlandse zaken. De TU Delft is niet haar enige opdracht-

gever. Zij werkt ook bij Meavita, een grote onderneming op het gebied van zorg. “Het zijn twee verschillende organisaties. Bij Meavita werken veel laaggeschoolde medewerkers, voor wie je regelmatig brandjes moet blussen ofwel snel een probleem dient op te lossen. Bij de TU is dat zelden het geval, maar spelen zich rond medewerkers soms hele intriges af die je moet ontrafelen. Hoe hoger opgeleid de mensen zijn, des te geraffineerder de tactieken om het elkaar lastig te maken.”

Oplossingsstrategieën Fasel vindt de TU een inspirerende en interessante omgeving. Op haar spreekuur ziet zij regelmatig medewerkers uit de lagere functies en hoogopgeleide vrouwen. De eerste groep heeft er moeite mee dat door de OOD (Organisatie Ondersteunende Diensten) de zeggenschap over hun werk minder is. “Voor mensen die tien of twintig jaar hun eigen gang konden gaan, valt het niet mee als zij bijvoorbeeld nu moeten gaan tijdschrijven. Je kunt het vergelijken met de invoering van de tachograaf bij de vrachtwagenchauffeurs, die dat ook ervoeren als een beknotting van de vrijheid. Helaas begrijpen sommige leidinggevenden niet altijd dat medewerkers tijd nodig hebben om aan een nieuwe werksituatie te wennen en dan ontstaan spanningen.” Fasels benadering kenmerkt zich door

Ella Fasel. (Foto: Cetera)

medewerkers en leidinggevenden te laten zien dat er bijna altijd meer oplossingsstrategieën zijn. “Mijn uitgangspunt is dat problemen horen bij het leven. Door de jaren heen leert ieder mens zich een methode aan om met problemen om te gaan. Soms kom je in situaties waarin jouw methode niet werkt. Mijn taak is om mensen te laten zien dat er nog andere oplossingsstrategieën zijn en samen te zoeken welke oplossing geschikt is voor deze situatie. Soms is dat ander werk zoeken.” De tweede groep, hoogopgeleide

vrouwen, heeft meestal moeite om een veeleisende baan en kinderen te combineren. “Degenen die het wel lukt, hebben vaak steun van ouders of anderen uit hun omgeving. Als deze steun ontbreekt, een partner overlijdt of de ouders hulpbehoevend worden, dan komen vrouwen al snel klem te zitten. In andere landen speelt dit dilemma minder. In België is het bijvoorbeeld heel gewoon dat kinderen een groot deel van de week naar de opvang gaan. In Nederland zien ze je dan al snel als een slechte moeder.” Op de TU is daar niet altijd voldoende oog voor, vindt Fasel. “Hoogopgeleide vrouwen zitten met dezelfde dilemma’s als vrouwen in lagere functies. Omdat zij heel intelligent zijn, verwacht iedereen dat zij hiervoor wel een oplossing bedenken. Soms zitten zij in sociale omstandigheden waardoor het moeilijk is tot een oplossing te komen.”

x Bedrijfsmaatschappelijk werk is bereikbaar op tel. (015) 278 32 25 of via www. tudelft.nl bij medewerkersportal. Op dinsdag, donderdag en vrijdag is Tanja Herbert aanwezig, op maandag en woensdag Ella Fasel. Een interview met Herbert stond vorige week in Delta.

x www.gimd.nl

Idea League te onbekend bij studenten Idealistic, het samenwerkingsverband van de studentenraden van de Idea League, discussieert op 5, 6 en 7 december over gezamenlijke masters, Engels in het onderwijs en een betere samenwerking. Roel Rutgers van de studentenraad: “De Idea League leeft te weinig onder studenten. Dat willen wij veranderen.” Het weekend van Sinterklaas is niet het meest gelukkige moment voor een overleg, beaamt Roel Rutgers, lid van de studentenraad en van Oras en verantwoordelijk voor de Idealisticbijeenkomst in Delft. Het is bijvoorbeeld lastig om voor de vrijdagmiddag TU-prominenten te vinden die een woordje willen richten tot de aanwezige studentenraden. “Wij hebben wel geprobeerd het in een ander weekend te plannen, maar dat lukte niet. Het voordeel is dat wij studenten uit Zwitserland, Duitsland en Frankrijk met een Nederlandse traditie kunnen laten kennismaken. We zijn van plan om op vrijdagavond op een of andere manier Sinterklaas te vieren.” Idealistic is de studententak van de Idea League, een samenwerkingsverband tussen de universiteiten Imperial College of Science and Technology in

Londen, TU Delft, ETH Zürich, RWTH Aken en Paris Tech. De studentenraden van deze universiteiten houden maandelijks een videoconferentie en komen één keer per jaar bij elkaar. “Het wordt afwisselend georganiseerd door de verschillende leden. Dit jaar is de TU Delft aan de beurt.”

Best practices Vrijdag 5 december staat in het kader van vermaak, maar zaterdag en zondag zullen de studentenraden van Zürich, Parijs, Aken en Delft zich over verschillende kwesties buigen. “Londen ontbreekt dit jaar. Om verschillende redenen was het niet mogelijk om een vertegenwoordiger te sturen.” De bijeenkomst begint met een presentatie van de best practices van de verschillende studentenraden. De Delftse studentenraad gaat zijn collega’s het polderen uitleggen. “Wij laten zien aan hoeveel verschillende vormen van overleg wij deelnemen en hoe besluiten tot stand komen.” Vervolgens komen diverse discussiepunten op tafel, waaronder de gezamenlijke masters. “Tot nu toe is er nog maar één gezamenlijke master gerealiseerd: applied geophysics. Studenten hadden liever gezien dat er al meer waren.” Een van de hindernissen zijn de ECTS-punten, die een student krijgt bij het afronden van een college. “De TU Delft is vrij coulant en accepteert de punten die een student bij een andere universiteit van de Idea League behaalt. Bij andere universiteiten verloopt dat nog niet zo soepel. Wij willen kijken waar de knelpunten zitten en wat er aan te doen is.” Een ander onderwerp op de agenda is

het gebruik van Engels in het onderwijs. “In dat opzicht is het wel handig dat Londen niet aanwezig is, omdat voor hen dat probleem niet speelt.” Net als bij de TU Delft is bij de andere Idea League-universiteiten Engels de voertaal geworden bij een groot deel van de masteropleidingen. “Op dit moment speelt de discussie of Engels ook de taal van de bachelors moet worden. Wij vinden het belangrijk om daar als studenten over mee te denken, want wij zien ook nadelen. De docenten beheersen het Engels niet allemaal even goed, net zoals de studenten. Het vwo-Engels sluit niet helemaal aan op het Engels dat wordt gebruikt in de opleidingen van een technische universiteit.” Een ander punt dat in het weekend op tafel zal komen, is de relatieve onbekendheid van de Idea League onder studenten, aldus Rutgers. “Elk jaar is er een Idea League-sportevenement. Eerlijk gezegd had ik – voordat ik actief werd voor Oras – nog nooit van dat evenement gehoord. Wij vinden dat die

onbekendheid doorbroken moet worden. Wil de Idea League een succes worden, dan moet het ook leven onder studenten. Een sportevenement is een uitstekende manier voor studenten om elkaar te leren kennen en om de onderlinge integratie van de universiteiten te bevorderen. Maar dan moeten zij wel weten dat het er is.” Studenten die geïnteresseerd zijn in de uitkomsten van het studentenoverleg, kunnen terecht op de website van Oras. “Het is de bedoeling een week later een verslag van de bijeenkomst op de sites te plaatsen.” (AS)

x www.oras.nl

DELTA. 36 27-11-2008

16

service

DELTA. 36 27-11-2008

17

service

do 27 nov t/m wo 3 dec 2008

in memoriam Booz & Company www.booz.com

Dirk-Jan Peet (20-12-1974 – 22-11-2008) Op 22 november 2008 overleed onze geweldige collega Dirk-Jan Peet. 1 September van dit jaar was hij tien jaar in dienst van de sectie technologiedynamica & duurzame ontwikkeling, maar er was weinig reden tot feestvreugde. Dirk-Jan was opgenomen in het Dijkzicht Ziekenhuis en onderging chemotherapie vanwege een hersentumor. Die tumor openbaarde zich na terugkomst van zijn vakantie in juli 2008. Dapper onderging hij de behandeling. Zijn vrouw Dorien en zijn tweejarige zoon Mathijs waren hem tot troost. De ziekte van Crohn waaraan hij al acht jaar leed, compliceerde de behandeling aanmerkelijk en maakte het leven voor Dirk-Jan heel zwaar. Dirk-Jan heeft de strijd niet kunnen winnen, hoe hij zich ook inzette. Dirk-Jan heeft bij de sectie technologiedynamica & duurzame ontwikkeling gewerkt aan verschillende onderwerpen. Aanvankelijk, toen hij nog student scheikundige technologie was en was aangesteld als student-assistent, werkte hij voor het project onderwijs duurzame ontwikkeling. Dirk-Jan legde documentatiemappen aan voor een breed palet aan onderwerpen. Al snel ontwikkelde hij echter een bijzondere belangstelling voor de vraag wat de betekenis is geweest van de opkomst van informatie- en communicatietechnologie voor duurzame ontwikkeling. Die vraag wordt vaak met simpele opmerkingen beantwoord, maar blijkt allerminst eenvoudig beantwoordbaar als indirect gevolgen van technologische ontwikkeling ook worden meegenomen. En die indirecte waren veruit het belangrijkste, zo was al snel duidelijk. Dirk-Jan werkte vaak hard, om naast zijn onderwijstaak voldoende tijd te hebben om die onderzoeksvraag met voldoende diepgang te kunnen bewerken om daardoor ooit te kunnen promoveren. Het is

#

Act boldly, directly, and be prepared to roll up your sleeves to work with clients. That is how we deliver results. That is what creates and delivers essential advantage.

echter tragisch dat keer op keer als hij net lekker op gang kwam met zijn onderzoek, een van de vele complicaties van de ziekte van Crohn weer toesloeg en Dirk-Jan weer een half jaar uitschakelde. Die promotie bleek hem niet gegund. Voor het onderwijs in de duurzame ontwikkeling werkte hij aan een bijzondere aanpak om andere docenten te bewegen dit issue in hun onderwijs te verwerken. Je moest ze niet dwingen, en zeker niet op cursus sturen, je moest ze uitdagen om het belang van hun discipline voor duurzame ontwikkeling aan te tonen, en dat vervolgens ook in het onderwijs verwerken. Die aanpak werkte. Dirk-Jan werd uitgenodigd in verschillende andere landen om die aanpak uit te dragen. Dirk-Jan was een verwoed fotograaf en heeft ons groepsleven veelvuldig vastgelegd. Gelukkig ontbrak hij zelf niet op alle foto’s en kunnen we hem blijven herinneren met zijn beheerste humor, en zijn uitgebreide feitenkennis die hij vaak op onnavolgbare wijze tot verrassend nieuwe duurzaamheidinzichten omsmeedde. Dirk Jan was niet alleen een typische Delftenaar doordat hij vanuit zijn studie aan deze universiteit bleef werken. Hij was ook een typische Delftenaar nieuwe stijl: technisch vernuftig, begaan met mensen en ervan overtuigd dat we met zijn allen kunnen en moeten bijdragen aan een betere wereld. Wij zullen Dirk-Jan zeer missen.

nieuw! do ma di wo 22:00 - vr za 21:45

JAR CITY

Gebaseerd op een boek van een populaire misdaadschrijver, schetst deze detective een prachtig somber beeld van IJsland. De beelden zijn zo geënsceneerd dat de kou en treurigheid bijna te voelen zijn. Een eenzame inspecteur staat na een moord op een vrachtwagenchauffeur voor een raadsel. Het spoor leidt naar een genetisch bioloog. Baltasar Kormákur - IJsland/Duitsland/ Denemarken 2006 één week do di wo 19:30 - vr za zo 19:45

Namens alle collega’s van de sectie technologiedynamica & duurzame ontwikkeling, Karel Mulder, sectieleider.

“… je hebt nog 10 minuten, welke strategie kiest je team voor jouw bedrijf, en wat doet de concurrent? Overleeft je bedrijf de komende vijf jaar … ?” Van 25 t/m 27 februari 2009 organiseert Booz & Company The Game. Tijdens The Game speel je met een groep van 25 studenten een strategisch simulatiespel, de zogenaamde “Wargame”. Je ervaart wat de uitdagingen van een CEO zijn en leert onze aanpak kennen. Daarnaast krijg je uitgebreid gelegenheid om kennis te maken met ons kantoor.

Call for abstracts The International Technology, Education and Development Conference 2009 encourages you to submit abstracts and participate in the conference that will be held on the 9th, 10th and 11th of March in Valencia, Spain. The objective of the conference is to share experiences in the fields of technology, education, development and international collaboration. More information on www.iated.org/inted2009. International Student Church Students of all denominations are invited to our ecumenical
service every Sunday at Raamstraat 78, 11.30 hrs followed by tea/coffee.
The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin supported
by student leaders.
More information on www. iscnetherlands.nl.

Student and Career Support Information The student psychologists

and the central student and careers councelors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl. Open hours The open hours of the student counselors on Tuesday the 2nd of December will be postponed to Thursday the 4th of December. On Tuesday the 2nd of December the open hours for the student psychologists will be cancelled.

BREATH

Job opportunities The Brussels Event will be held on the 11th and 12th of December. Find out more about all participating companies and application on www.careersineurope. com/Brussels/Internatiopnaljob-event/companies.

International Office Information The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: [email protected] or by phone: 015-2788012.

do di wo 21:30 vr za 22:00 zo ma 21:45

BLINDNESS

XXXQIEUIFTJTOM

4FSWJDFT
JO
%FMGU
BU
ZPVS
BEESFTT

Komedie over Franse wijnsnobs, (goudeerlijke) Californische boerenpummels en een fameuze historische wijntest. Sympathieke underdog-film met prachtige beelden en sterk spel van Alan Rickman. 1976. Britse vinoloog ontdekt in Californië heerlijke wijnen. In Parijs stelt hij zijn collega’s op de proef... Randall Miller - VS 2008

Zondag een speciale wijnmiddag: De grote proeverij tussen Franse en Californische wijnen uit 1976 wordt na de vertoning dunnetjes overgedaan, maar dan voor/door het publiek. Met uitleg van de wijnconnaisseurs van Wijnkoperij Henri Bloem, over de historische wijnproeverij uit de film. Het publiek bepaalt zelf welk van de twee landen zo’n 30 jaar later winnaar wordt! -- NB: reserveren verplicht! elke zondag 22.00 5 euro entree

SNEAK � PREVIEW klassieker

Jean Becker - Frankrijk 2007 Moefi kinderclub zo 12:45 - wo 14:15

nl gd. o . ww ICT ck w in de e h re fc e, 6 o carriè 3 hed 6 f c s 8 o n , E cht. 262 baan am 015 en bij erd n Utre l t s e e b m re ft, A hoven voo Del d

Ein H&J Uitgevers_2x70_zw-w

14-05-2004

Voor advertenties bel met:

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E [email protected]

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

14:02

Een vervolgfilm vol kinderlogica met een knipoog naar de ouders. Ned. gesproken, AL. Winky krijgt de taak voor het paard van de Sint te zorgen, maar dat blijkt lastiIndrukwekkende film van Fernando ger dan verwacht. Meirelles (CIDADE DE DEUS) is een Mischa Kamp - Nederland 2007 boekverfilming van de Portugese schrijver en nobelprijswinnaar José Moefi kinderclub Saramago. Deze claustrofobische zo 13:00 wo 14:00 allegorie toont met misselijkma- THE FOX AND THE CHILD kende beelden aan dat de mens Een sprookjesachtige wandeling in erbarmelijke omstandigheden door de seizoenen, van de maker alle normen en waarden overboord van MARCH OF THE PENGUINS. Ned. gooit. Stedelingen worden met gesproken, 6+ Een meisje sluit blindheid Paginabesmet 1 en door de over- vriendschap met een vos. Samen gaan ze op ondekkingstocht door de heid in quarantaine gezet. wilde natuur. Fernando Meirelles - C/Br/J 2008 5e week vr zo 16:45 - za 16:30

BRIDESHEAD REVISITED

Complex liefdesverhaal van epische proporties, bekend van de bestseller van Evelyn Waugh en de prachtige tv-serie uit de jaren '80. Prachtige enscenering. Arme en atheïstische student ontmoet in Oxford de excentrieke Sebastian, en later diens zus. Hij wordt deel van hun adelijke (en gelovige) wereld. Julian Jarrold - Gr.Britt. 2008

#

The Game is on

BOTTLE SHOCK

WAAR IS HET PAARD VAN SINTERKLAAS?

Meld je aan voor 12 december 2008 op www.booz.nl/events Werken in de industrie? Kun jij organisatie aanbrengen in de voorbereiding, uitvoering en oplevering van grote constructieprojecten? Trek je graag de kar en ben je communicatief? Gevraagd: (bijna) afgestudeerde engineers die willen doorgroeien in (petro) chemie, die body willen geven aan project management middels data management. Enige feeling met databases, data management of programmeren is een pre. We werken met grote bedrijven als Shell in het binnen- en (verre) buitenland. Ons bedrijf in Utrecht is klein en informeel, geeft je een hoge mate van vrijheid en de mogelijkheid tot diverse opleidingen om verder te groeien. Ook zijn er mogelijkheden voor stages. Contact: T: 030 2627186, www.coconsole.com

4e week - i.s.m. Henri Bloem za zo 15:00

Kim Ki-Duk (BIN-JIP en SPRING, ma 19:45 SUMMER, FALL, WINTER... AND WITNESS FOR THE SPRING) vertelt dit liefdesdrama PROSECUTION op zijn zeer visuele manier, in krachtige kleurrijke beelden en aan de hand van de seizoenen. De regisseur maakt van de kijker bijna een voyeur. Een bedrogen huisvrouw raakt gefascineerd door een ter dood veroordeelde gevangene. Regelmatig gaat zij hem bezoeken en zo worden zij langzaam verliefd. Klassiek rechtbankdrama, naar een toneelstuk van Agatha Christie, Kim Ki-Duk - Zuid-Korea 2007 vol spitse dialogen en uitstekend één week acteerwerk. Let op de ogen van do di wo 19:45 vr za zo ma 19:30 zo 14:40 de advocaat! Marlene Dietrich schittert als harde tante die optreedt YOUNG AT HEART Deze pretentieloze documentaire als getuige tegen haar van moord wil laten zien dat lang niet alle beschuldige echtgenoot. ouderen achter de geraniums zit- Billy Wilder - VS 1957 ten; geen verrassend thema, maar wel een zeer aanstekelijke film. 7e week Een koor van ouderen (gemid- vr 17:00 - za zo 17:15 delde leeftijd rond de tachtig) zingt DIALOGUE AVEC een ongebruikelijk repertoire van MON JARDINIER stevige pop- en rockhits. De film Hartverwarmende Franse ‘praattoont aanloop naar een belangrijk film’ over de opbloeiende vriendoptreden en de persoonlijke achter- schap tussen intellectueel (Daniel Auteuil) en werkman. Mondaine gronden van de zangers. schilder trekt zich terug op het platStephen Walker - Gr.Britt. 2007 teland en bespreekt het leven met 2e week zijn (behoorlijk wijze) tuinman.

www.talentforbelgium.com. Deadline: 28th of November.

Talent for Belgium Are you a Top Talent? Apply, be invited, come and meet leading companies in Belgium on the 9th of December. Register at

48

Wijnproeverij

Nieuw deze week: een ijskoude IJslandse detective, een hartverwarmende documentaire over een hoogbejaard Amerikaans popkoor en een stil Zuidkoreaans liefdesverhaal. Op zondagmiddag is er in het filmhuis een wijnproeverij bij de vertoning van de film BOTTLESHOCK in samenwerking met Wijnkoperij Henri Bloem. Dit arrangement met film en proeverij kost 15 euro.

Announcements General

filmweek

Luc Jacquet - Frankrijk 2007

Verwacht

Volgende week IL DOLCE E L'AMARO, een maffiafilm, maar net even anders. Ook de laatste Bergman-film in het retrospectief, en één van zijn meest beroemde: FANNY OCH ALEXANDER. Als klassieker vertoont Lumen BRIEF ENCOUNTER van David Lean (regisseurvan spektakelfilms als LAWRENCE OF ARABIA en THE BRIDGE OVER THE RIVER KWAI).

www.filmhuis-lumen.nl Doelenplein 5 Delft 214 02 26

DELTA. 36 27-11-2008

18

Delta in English

Sinterklaas

Ten million

Quality

Skinny facade

Tragedy

TU Delft’s Sinterklaas party on Saturday, November 29, is a great time for international staff and their families to enjoy a traditional Dutch holiday. Prometheus personnel union is hosting the Sinterklaas party at the Aula, starting at 14:00. All TU Delft personnel and their children are warmly invited to attend the event, where parents and children can enjoy special games and of course meet Sinterklaas and his helper Pete. Entry tickets cost 7 euro per person and includes drink, candy and presents for the kids.

TU Delft’s faculties had a collective budget deficit last year of 10.5 million euro, and their reserves funds weren’t always sufficient. For the coming year, TU Delft expects a budget deficit of 14 million euro. This amount consists of the 15 million euro of university-wide deficit, less the positive revenue of 1.3 million euro generated from various associations, foundations and companies TU Delft has stakes in. The university believes it is still owed 15 million euro from the Dutch central government for implementing the Bachelor-Master system.

Students have graded the overall quality of TU Delft’s facilities, communication channels and educational organization as a 6.7 this year, or 0.1 points higher than in 2007, according to a logistics quality survey conducted this year for the fifth successive year. All 15,395 TU students received the survey with questions about issues like study areas, copy machines, exam scheduling and course registration. Only 37.7 percent of students completed the survey.

The Delft Hogeschool INHolland on the Rotterdamseweg now has the thinnest facade in the world. The four-storey high facade is just 45 millimeters thick. This stunning feat was achieved by using a combination of extremely strong cables to mount the 13-meter high facade and reinforced glass panels. TU Delft Professor Mick Eekhout (Architecture) is involved in developing this project. He explained that the cables run through a cavity in the double glass. The facade will be unveiled in mid 2009.

A 21-year-old TU Delft architecture student, her sister and another passenger died in a car crash on the night of November 16, when the car they were traveling in hit a highway guardrail and then slammed into a concrete bridge support. The TU Delft student – Annemarie Waaijer – was driving the car. She was returning from a techno party in Gent with her sister Fleur (17) and her friend Demy Wuestenenk (17). The accident happened on the E19 in the direction of Breda. It is thought that Waaijer fell asleep at the wheel. Police report that no

Too damn cold for football! The author brought his passion for football with him from Nigeria to TU Delft, but the beautiful game isn’t so beautiful when you’re running around in Holland’s hurricane winds and arctic cold wearing a pair of shorts.

and after training. And trainings are held at a state of art sports facility, complete with lights, branded kits, equipment and an AstroTurf pitch, all of which combines to make one feel like a professional football star on TV. The Ariston 80 experience was wonderful yet also complex, owing to the biting cold weather and language barrier, as well as to the different football styles and techniques favored here. Ariston 80’s players and coaches do have very cordial relationships and are open to criticism, which is so different from my home village football experience, where the trainer-manager is king and no one dares contradict or challenge his authority. Compared to Milo FC however, the skill level and ball play here feels a bit too orchestrated, and players are given little freedom to experiment and express themselves with the ball. Yet I love the organization and facilities, commitment and attitude of the Dutch players and coaches. So while it was a truly new and wonderful experience playing at Ariston 80, the pressures of schoolwork and the freezing Dutch climate have left me cold. Now I stay indoors as soon as night falls, with my radiator turned up to the max, content to kick a football in my mind only, while praying earnestly for summer to come so I can once again enjoy playing the beautiful game.

Match day

The author (team photo, bottom row, second from left) and the boys of Milo FC

club’s business-like approach was summed up in the club slogan: ‘Wassan Kweleow’ - the business of football. Funded by the villagers and local politicians, Milo FC employed a manager who also had to serve as physio, trainer, kit man, treasurer, disciplinarian and match organizer. Training sessions at Milo FC were serious yet replete with the training pitch clowning footballers are renowned for. Serious, but always with a comical side, like when players came late: the manager would then ‘ask’ the latecomers to be so kind as to jog 20 times around the pitch, pay a fine and hand wash the

entire team’s jerseys after a match. Every village boy with some talent played for one of Milo FC’s two teams. Matches were played against other regional village teams. Religion also played a role at Milo: the ritual was to start each training session by praying to God for protection. The manager then split us into two teams based on hierarchy: the younger, less experienced players against the older more experienced ones. Because we had no training jerseys, one team played barechested under the sizzling Agyaragu sun. Arguing, cursing and fighting for the ball, sometimes tempers

Milo FC practiced every day except Fridays, which was our village market day, when we’d all meet up to discuss the week’s training or arrange matches, while gulping gourds of fresh palm wine. Oh how I miss those times! On match day the entire village assembled to cheer us on to victory. The unwritten rule of Nigerian village football is that the visiting team is allowed to pick the match referee, who is usually one of the team’s officials, and the visiting team also always receives monies called a ‘Match Guarantee’, of around 35.00 euro, paid to them by the host team and meant to cover the visiting team’s transportation costs. In contrast, my football experience at Ariston 80 has been very professional, although rather serious for pure enjoyment purposes. There seems to be a bit too much emphasis of technique, style and physical exercises here, like one would expect in the football academies, and hardly ever time for just playing free flowing training ground football, like at Milo FC. At Ariston 80, the warm up exercises are business-like and followed by a player’s weekly performance assessments based on game stats. It’s all so much better organized here - players can take showers and have tea, coffee or cold drinks before

study breaks Art and Architecture ‘Antiques and Curiosa’ Northern City Centre, Delft www.delft.com Go in search of interesting, odd and fine antiques, items of curiosity, retro stuff and old junk. Every Saturday, 9:00-17:00. ‘Shape our country’ NAi, Rotterdam www.nai.nl Would you like to see more greenery in your street? Do you dream of living on water? Decide yourself what the Netherlands should look like. 13 October to 3 May 2009

Cinema - Documentary ‘Some Like It Hot’ Filmhuis Lumen, Delft www.filmhuis-lumnen.nl Classic courtroom drama based on

an Agatha Christie story. Marlene Dietrich stars as a ruthless woman who testifies against her husband in a murder trial. Monday, 1 Dec at 19:45. ‘Meat the Truth’ Speakers, Delft www.speakers.nl This documentary film about climate change is the first major project of the Nicolaas G. Pierson Foundation. Examines how raising livestock worldwide accounts for more CO2 emissions than all the cars, trucks, trains, bots and airplanes worldwide combined. This film will be followed by an open discussion with the film’s producers. 1 December, 20:00. Free. ‘Bollywood film night’ TU Delft Cultural Center

www.snc.tudelft.nl A Bollywood night of great musical films. Nov 28, 21:00. Free.

Disco and Parties ‘Dag in de Branding’ Paard van Troje, The Hague www.paard.nl Dag in the Branding (Day in the Branding) takes a musical trip back to America before the credit crisis, to the days of Mario Bros, Pacman and Donkey Kong. Tunes from classic computer games played on classical instruments. DJ Sniff closes the show. Nov 29. 22:30. 8.50 euro. ‘Face Tomorrow’ Speakers, Delft www.speakers.nl The Rotterdam ban Face Tomorrow, fresh of performances at Lowlands and Pukkelpop, and tours of the US

and Europe, bring their live show to Speakers, playing tunes from their latest album, ‘In the Dark’. Nov 27, 20:30. 10 euro.

Lecture ‘Myth of Unsustainably’ Civil Engineering Faculty Room 2.62, TU Delft www.sg.tudelft.nl In this lunchtime lecture, Dr Saul Lemkowitz will use a large variety of examples to demonstrate that our presumed unsustainability is just a myth told to scare us. There should be more people, more consumption and more technology. Lecture is from 12:30 to 13:30. After the lecture an extended debate 3 December, 12:30 to 14:30. 2 euro.

Music ‘Rhythm Construction’

19

Delta in English

Urine machine alcohol or drugs were involved in the crash. The three victims, who were all wearing seatbelts, died at the scene. Waaijer was a member of Laga, the student rowing club, and also a member of the Delftsch Student Corps.

Astronauts aboard the international space station are trying to fix their urine machine, a vital piece of equipment that converts urine and sweat into drinkable water and would allow the space station to have six crew members onboard. Flight controllers asked station commander Michael Fincke to change the way a centrifuge is mounted in the $154 million water recycling system. Fincke was asked to remove the centrifuge’s mounts. “Fantastic! That’s something we can do,” Fincke told Mission Control. If the astronauts can fix the

Feedback system, samples will be generated for testing back on Earth. The urine processor however only functions for two hours before shutting down. The water recycling system is essential for allowing more astronauts to live on the space station next year. Lead flight director Ginger Kerrick said engineers hope to fix the problem, but they’re also studying whether six crew members could still live at the space station even if the urine processor only works for two hours at a time. The international space station plans to expand from three to six residents next year.

If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to [email protected]. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.

University honors top faculty graduates

would flare, forcing the manager to discipline the culprits by making them buy drinking water for the entire team after training.

xBEMGBA NYAKUMA I don’t know how my fellow Africans who play professionally in Holland, England, Germany, Russia…do it, but as for me it’s just too damn cold to play the beautiful game in these parts. In fact, come 17:00 at night and it’s too cold for me to even leave my apartment unless absolutely necessary – and by absolutely necessary I’m talking about a fire or something! When I first arrived in Delft last September to start my MSc studies, one of the first things I did was seek out a football club to join – TU Delft’s Ariston 80. What a change that club was from my local village club – Milo FC - back home in Nigeria. What a change from those sweltering days playing under the hot sun for Milo FC. Seems like another world now. Playing for Milo FC was full of passion and pride. Although the club’s best players earned salaries of about 13.00 euro per month, the

DELTA. 36 27-11-2008

HPC’s Music Cafe, The Hague www.haagspopcentrum.nl Rockville plays an eclectic mix of Caribbean music. Nov 29. 20:00. Free. ‘Reggae Night Café de Pater, The Hague www.patermuziek.nl Reggae Night as a various musicians come together, featuring Fulami and the House of Lalibella. Nov 29. 23:00. Free.

x

For a complete listing of this week’s Study Breaks, go to: www.delta.tudelft. nl

Last Friday the Delft University Fund and StuD student employment agency honored the best graduates of 2007-2008 from the eight TU faculties. Of these eight winning graduates, four were international students. Dawid Strebicki, from the Faculty of Architecture, was also selected as overall top TU Delft graduate of the year. xDAVID KRAMER “The Delft University Fund has had a long tradition of supporting the best of the university, and we’re honored to continue to promote exemplary students,” said Delft University Fund (UfD) Vice President Chiel van den Heuvel, speaking during the UfD-STUD award ceremony, held last week in the Aula. Rather disappointingly, the twohour ceremony was not very well attended, with relatively few students, friends and family members in attendance.  Following Van den Heuvel’s introductory speech, TU Delft’s Rector Magnificus Jacob Fokkema delivered a formal welcome speech, in Dutch. Fokkema and Van den Heuvel then personally congratulated the winning graduates. Each top graduate gave a brief presentation of his graduation thesis, before receiving a personalized bronze medallion, letter of achievement and a check for €1,000. All of TU Delft’s eight faculties nominated one graduate who had not only produced an excellent final thesis while attaining high grades, but also had exemplified academic distinction among his or her peers inside and outside the classroom. One of the first to present, from the Faculty of Civil Engineering & Geosciences, was Matthieu de Schipper, who befitting his last name, designed a circular surfing pool that produced perfect waves. Schipper studied the wakes of large boats displacing water in confined spaces, determining the optimal speed and hull design to create the perfect break. “Theoretically, if my calculations are correct, you could surf in circles indefinitely!” he enthusiastically exclaimed during his presen-

(Photo: Hans Stakelbeek/FMAX)

tation. “I’ve shown that science can be fun,” De Schipper continued.  “I researched surfing, which is quite hip, and showed that it’s not all about calculations.”  When asked by Rector Fokkema if there were any potential investors for his invention, De Schipper replied: “Well, there are a few problems with the calculations and design, but there are a few potential buyers out there.” Fokkema added that he was looking forward to seeing these surf centers dotting the Dutch landscape.

Pretty pictures Vincenz Thoma, of the Faculty of Industrial Design Engineering (IDE), presented his thesis on the ‘Design & development of a city bike’, a hybrid model designed for the 25-35 year old “sporty and hip” crowd, he said. In collaboration with Canyon Bicycles, the professional racing and mountain bike outfitters based in Koblenz, Germany, Thoma designed a bike aimed at expanding Canyon’s product line and market share. Armed with a variety of innovative features, Thoma’s bike is meant to be one-size-fits-all.  “It has a patent-pending integrated bike lock that can’t be forgotten or misplaced, as well as an internal light system, and in fact the entire back tubes glow red at night,” Thoma explained

during his presentation, while adding that the pedals and handlebars fold back flush, allowing the bike to stand right up against a wall, which is perfect for users living in tight quarters. Thoma added that the sporty-styled bike was geared more towards active cycling enthusiasts. “Canyon has a tradition in high-end models for professional and active cyclists. I

‘The Americans haven’t asked for me yet, but they know I exist’ wanted to design something that could bridge the gap between sports and city living.” Thoma studied mechanical engineering at the Hochschule Kempten in Germany before coming to Delft.  “Studying at TU Delft has immensely helped me professionally. There is no program like IDE anywhere in Germany.”  Thoma noted, however, that he was not yet a member of WTOS, TU Delft’s student cycling association. Other projects included one by Kartik Kumar, from Aerospace Engineering, whose seemingly incomprehensible thesis title, ‘Weak capture and the weak stability boundary. An investigation into the

restricted problem of three bodies’, was surprisingly made understandable by Kumar’s visible passion for the subject. “I really spent my thesis looking at pretty pictures,” he joked in reference to the numerous graphs he produced.  “Basically, I wanted to see how objects move within the influence of gravity fields and how we can get to the moon cheaper, i.e. for less fuel.” Fokkema jokingly offered Kumar a PhD position at the university now that he’s finished his MSc, although Fokkema did also venture that probably the Americans were already after Kumar. “Well, the European Space Agency is now just launching a probe using the theories I studied, though NASA’s been doing it for years, even if they didn’t know the math behind it!” Kumar quipped.  “The Americans haven’t asked for me yet, but they definitely know I exist.”

Pure luck In addition to selecting the best graduate from each faculty, a jury selected one overall winner for the title of ‘Best TU Delft graduate’, which is an award based on several factors, Van den Heuvel explained: “In addition to thesis work and good grades, this award recognizes the work of both the student and the professor.  As such, we look at the

overall project organization and achievement. And what is important as well is the social impact of the findings and the future prospects of the work in question.” This year’s ‘Best TU Delft graduate’ award - which came with an additional €1,000 check - was won by Dawid Strebicki of the Faculty of Architecture. Strebicki’s project was for a new school on the northern bank of Amsterdam’s IJ River.  “I looked at how the urban block developed and the strange intersection of the grid as a perfect place to situate the project,” said Strebicki. “It’s a building that talks to the city, while creating a distinct academic neighborhood. It’s a redesign of the standard school morphology.” Although it’s well known that international students are regularly among the TU’s highest academic achievers, Strebicki was nonetheless surprised to learn of his nomination, remarking that he didn’t even know there was a prize for best graduate. “I think it’s pure luck that I’m standing before all of you tonight,” he told the audience during his presentation. “It could’ve been anyone, but it happened to be me!”

x

The four 2007-08 best faculty graduates not mentioned in this article are: Rafi Vayani (EEMCS); Diederik Apotheker (TPM); Alon Rosenthal (AS); and Marius de Groot (3mE).

DELTA. 36 27-11-2008 achterkant

00 20

CULTURE SHOCK

Snel koken en niet dansen

MEDEWERKER VAN DE WEEK

Wat vinden buitenlandse studenten raar aan ons? En wat valt ze op aan Nederlandse gebruiken en gewoontes? Jaime López uit Ecuador, masterstudent bouwkunde. Nederlanders gaan vreemd om met eten, vindt Jaime López. “Jullie brengen voedsel terug tot zijn primaire functie: voeden. Voor ons is de maaltijd aanleiding om samen te komen. Met elkaar genieten van het koken en van het eten. Eten heeft hier geen sociale functie. Jullie koken zo snel mogelijk, omdat je daarna weer wat anders moet doen. In Ecuador mixen we een heleboel producten. Werken we met echte ingrediënten in plaats van eten uit een pak.” Daarnaast vindt hij het heel vreemd dat mensen hier op feestjes niet dansen. “Misschien houden Nederlanders daar niet van. Als je waar ik vandaan kom mannen en vrouwen bij elkaar brengt, zijn ze binnen een uur aan het dansen met elkaar. In Ecuador is er altijd muziek op feestjes. In Nederland praten en drinken ze alleen maar. Hier moet je echt naar specifieke dansfeesten als je wilt dansen. Ik probeer daar regelmatig naar toe te gaan, ben op bijna alle feesten van SoSalsa geweest.” Jaime López zegt geen enkele buitenlandse student in Delft te kennen die kan zeggen dat hij een Nederlandse vriendin heeft. “Vrouwen blijven afstand houden, zelfs als je acht uur per dag op dezelfde kamer zit. Bij mannen gaat het iets gemakkelijker. Nederlanders zijn erg beleefd, maar je komt niet tot echte vriendschappen.” (JT)

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

maaike strijker

Onbegrip

Student: Crispijn Huijts (20), student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek. Medewerker: prof.dr.ir. Michel van Tooren, hoofd afdeling aerospace design, intregration and operation “Meneer van Toren is een held. Hij heeft ontzettend veel bereikt, terwijl hij eigenlijk nog heel jong is. Hij is heel gedreven en ambitieus. Hij heeft een eigen bedrijf en een leerstoel aan de TU Delft. Maar daarbij is hij vooral ontzettend aardig. Hij maakt ook enorm goede grappen, heeft echt humor. Hij is zo iemand voor wie je meteen respect hebt. Zodra hij begint te praten, is iedereen geboeid. Ik heb zelf helaas nog geen les van hem gehad, maar ik weet zeker dat hij ook een heel goede docent is." (AN)

kriep

(Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Als je bouwkunde studeert, zal het misschien wel meevallen. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij het ontwerpen van een gebouw of het vormgeven van een stad. Bij de meeste andere studies in Delft, loop je er nogal eens tegenaan dat mensen geen idee hebben waar je studie überhaupt om draait. Wanneer je bij de kapster in de stoel kruipt, vraagt ze meteen wat je in het dagelijks leven doet. “Ga je naar school, of werk je al?” Wanneer je haar duidelijk hebt gemaakt dat je studeert, komt natuurlijk de onvermijdelijke vraag. Welke studie? Nu bevat de naam van mijn studie tenminste nog een onderdeel dat de meeste mensen wel herkennen: scheikunde. Civiele techniek zal op een verjaardag of familiedag waarschijnlijk nog veel meer glazige blikken oproepen. Wat ze met de term technologie in combinatie met scheikunde moeten, lijkt alleen nog niet helemaal duidelijk. Dus het onderwerp wordt subtiel veranderd in het kabinet Balkenende of het weer. Heus, ik snap wel dat niet iedereen even geïnteresseerd is in technologie als de gemiddelde Delftse

student. Toch probeer ik op zijn minst de mensen die het dichtst bij mij staan uit te leggen waar ik mee bezig ben: scheikundige technologie. Vaak lopen mensen vast op het feit dat ze zich weinig kunnen voorstellen bij grote chemische processen. Toen ik laatst een ontwerpopdracht kreeg om een oplossing te bedenken voor een afvalstroom die vrijkomt bij de productie van kaas, zag ik mijn kans schoon. Dit was de kans om mijn moeder een voorbeeld te geven van waar mijn studie om draait. De samenvatting werd vol enthousiasme aangehoord. “Je bent nog wel zo dol op kaas, dit is echt een opdracht voor jou!” Toen ik daarna probeerde dieper op de opdracht in te gaan en uit te leggen wat we nu precies gaan ontwerpen, volgde een pijnlijke en lange stilte. Uiteindelijk kon ze alleen nog uitbrengen: “Hoe heb ik ooit zo’n dochter kunnen krijgen….” Het vooroordeel dat techniek moeilijk en onbenaderbaar is, heb ik na al die jaren nog steeds niet weg kunnen nemen. Zelfs niet bij mijn ouders.