TUDELTA.32. >03 > 07 > 08 >12 > 19 English Verkiezingen. Zeebenen

DELTA. 32 30-10-2008

weekblad van de technische universiteit Delft

>03 Reisvergoeding

> 07 Astronauten

> 08 Verkiezingen

>12 Zeebenen

> 19 English IDE kicks-off

Het voorstel van het cvb om de vergoeding van 28 cent per kilometer voor binnenlandse dienstreizen te schrappen, maar voortaan wel parkeer- en tolgeld te vergoeden, is van tafel. De vakbonden en de or hebben ernstige bezwaren.

Een test in de centrifuge lijkt duidelijk te maken of astronauten gevoelig zijn voor ruimteziekte. Een idee van Wubbo Ockels leidde tot nieuw inzicht in de aanpassing aan gewichtloosheid. ESA-astronauten vertellen er vrijdag over bij L&R.

Wie o wie komen de komende drie jaar in de ondernemingsraad en de onderdeelcommissies? Medewerkers kunnen op 4 en 5 november kiezen uit kandidaten van drie fracties: Abvakabo FNV, CMHF/ACHOP en Democratisch Beleid. Delta legde de lijsttrekkers een aantal stellingen voor.

Gert van der Heijden staat als reserve klaar om in te vallen in de prestigieuze Volvo Ocean Race. Hij acht de kans reëel dat hij een of meer etappes mag meevaren. Na het behalen van zijn bachelor staat hij voor de keuze: zich richten op de Olympische Spelen van Londen of professioneel gaan zeilen.

Past efforts to integrate TU Delft’s Dutch and international students have largely failed. The Faculty of Industrial Design Engineering (IDE) however tried a new approach this year that seems to have worked, resulting in a greater sense of group cohesion among all the faculty’s new MSc students.

01

TUDELTA.32

Tentamenweek. Dat is keihard blokken. Afzien, helemaal als je zoals deze studenten werktuigbouwkunde de lastige horde analyse moet nemen. Volgende week is het leed weer geleden en kunnen studenten weer vrij rond-

rennen op deze plek. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 32 30-10-2008

02

nieuwsinterview

’Ik wil één groot Delfts lab maken’ TUdelta.32 > Jaargang 40 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactie Frans Godfroy (hoofdredacteur), Saskia Bonger (hoofdredacteur a.i.), Jorinde Hanse, Katja Wijnands (eindredactie), Tomas van Dijk, Maaike Muller, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Lotte Asveld, Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, George van Hal, Dap Hartmann, Christian Jongeneel, Ivo van Leeuwen, David McMullin, Anna Noyons, Jeroen Röhner, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Robert Visscher, Floris Wiegerinck, Martine Zeijlstra. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).([email protected]) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out

Liesbeth van Dam

> Mededelingen Martin Kers ([email protected]) > Redactieraad Ir. S. Rozendaal (voorzitter), mw. prof.dr.ir.drs. H. Bijl, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof. dr.B.J. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir. C. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: [email protected] www.delta.tudelft.nl

Afrikaanse trommelaars en drankjes tussen de opstellingen. Feest in het laboratorium voor hydro- en aerodynamica dat vorige week precies negentig jaar bestond. Sectieleider prof.dr.ir. Jerry Westerweel hoopt op nog negentig jaar.

Veel laboratoria hebben moeite te blijven bestaan. Hoe kan het dat jullie er al zo lang zijn? “Een groot laboratorium is duur en er komt steeds minder geld van de overheid. Toch heeft de TU vier of vijf jaar geleden besloten de grootschalige laboratoria te houden in het belang van toegepast onderzoek. In tegenstelling tot de universiteiten van Twente en Eindhoven.” Gaat het lab nog negentig jaar mee? “Dat hopen we. Onze kracht is dat

Hebben jullie daar al iets op bedacht? “Nee, dat is nog toekomstmuziek. Er is een promovendus heel precies aan het onderzoeken hoe dat uitdoven precies werkt.”

Jerry Westerweel. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

we fundamenteel onderzoek doen waar de industrie iets aan heeft en dat we computersimulaties combineren met experimenten. Op de computer krijg je informatie die je met experimenten niet krijgt. Aan de andere kant kun je met een simulatie vaak maar een klein deel van de stroming berekenen. Bovendien kom je nieuwe onverwachte verschijnselen vaak alleen tegen als je experimenten doet. Maar we hebben voor zo’n groot laboratorium wel genoeg ondersteuning nodig. Met de OOD (reorganisatie, MM) zijn we ingekrompen tot het absolute minimum. Als de technicus op

> ISSN 0169-698x

vakantie is, liggen de experimenten vaak stil.” Is er een mysterie van toen waar jullie nu nog aan werken? “Turbulentie. Dat speelt een rol bij veel stromingen. Je hebt turbulentie nodig om suiker door je koffie te mengen en om grote concentraties vervuiling in de atmosfeer te voorkomen. Maar soms wil je het tegengaan, omdat turbulentie zorgt voor meer weerstand. Denk aan de schaats- en zwempakken met ribbels of een vliegtuig dat herrie maakt.”

Kunnen jullie de sterke positie van Burgers vasthouden? “Als redacteur van een tijdschrift over experimentele stromingsleer zie ik de laatste jaren dat de meeste artikelen uit Delft komen, maar vanuit verschillende groepen. Samen met die groepen wil ik één groot lab maken, waarin we grootschaliger experimenten kunnen uitvoeren en expertise kunnen delen. Bij elkaar vormen we waarschijnlijk het grootste laboratorium voor stromingsleer in Europa. De stromingsleer is hier begonnen, en we zijn nog steeds heel sterk.”

Schuurbiers

> Druk

Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede

> Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:[email protected] www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail [email protected] > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

Nieuws

Microgolfweek

Strenger

De Amsterdamse RAI is deze week het toneel van maar liefst vier conferenties over microgolf en radar. Het programma van de European Microwave Week 2008 omvat lezingen, workshops en korte cursussen. Deelonderwerpen zijn microgolftechnologie (prof.ir. Peter Hoogeboom), draadloze technologie (dr. H. Nikookar), radar (prof.dr. O. Yarovyi) en microgolf IC’s (prof. John R. Young).

Universiteiten steunen het plan van staatssecretaris Van Bijsterveldt van onderwijs om de exameneisen in het voortgezet onderwijs te verzwaren. Volgens de huidige examenregels kunnen leerlingen hun diploma halen met louter onvoldoendes voor het centraal schriftelijk examen. Ze mogen deze namelijk compenseren met de resultaten van hun schoolexamen. De staatssecretaris geeft critici gelijk dat de geloofwaardigheid van het diploma daardoor in het geding is. Ze stelt daarom voor dat vanaf het schooljaar 2011-2012 alleen

x www.eumweek.com

03

Beurs leerlingen slagen die gemiddeld een voldoende halen – ten minste een 5,45 – voor het centraal schriftelijk examen. Bovendien mogen ze op hun eindlijst hooguit één onvoldoende hebben voor de basisvakken Nederlands, Engels en wiskunde. Universiteitenvereniging VSNU vindt dat de staatssecretaris nog wel een stapje verder had mogen gaan. De drie basisvakken zijn zo belangrijk voor het vervolgonderwijs dat ze eigenlijk alle drie met een voldoende afgesloten moeten worden. (HOP)

Loubna Aammari, eerstejaars studente technische informatica, kreeg vrijdag 17 oktober een informaticabeurs van 2400 euro. De beurs is een initiatief van de informaticaopleidingen van de drie technische universiteiten. Elke universiteit koos een kandidaat op basis van eindexamenresultaten en motivatie. “Ik was altijd al dol op wiskunde en daarbij sprak de breedte van de opleiding mij aan”, verklaart Aammari haar motivatie. “Er komt veel meer bij kijken dan ik eerst dacht. En het is erg leuk iets te produceren dat echt door

anderen gebruikt kan worden.” Dat ze gekozen werd voor de informaticabeurs kwam als een totale verrassing. “Mijn eerste reactie was verbazing. Daarna kwam er al snel een glimlach op mijn gezicht. Toch wel een mooie meevaller...”

U hebt toch al iets van het mysterie kunnen oplossen? “Ja. In 2004 hadden we een artikel in Science, waarin we een theorie presenteerden die verklaarde waarom in lange buizen turbulentie ontstaat naarmate de vloeistof harder gaat stromen. In Nature publiceerden we in 2006 dat die turbulentie, ook als het hard stroomt, uiteindelijk uitdooft. Je moet alleen heel lang wachten. Dat is een belangrijke vinding, want als turbulentie zichzelf niet in stand kan houden, kun je het misschien zo ‘kietelen’ dat het versneld uitsterft.”

xMAAIKE MULLER U greep de gelegenheid niet aan om een nieuwe naam te lanceren? “Nee, ondanks modieuze ideeën van anderen wil ik onze naam houden. Het is een sterke naam, in de wereld kent men dit als ‘het lab van Burgers’. Hij heeft het lab in 1918 opgericht en legde de basis voor de stromingsleer in Nederland.”

DELTA. 32 30-10-2008

Volle buik ‘Delftse studenten hebben hun buik vol van de luxebroodjes in het sporten cultuurcentrum van hun universiteit’, meldde De Telegraaf vorige week woensdag. De Telegraaf had het weer van Delta, die een week eerder berichtte over de tegenvallende klandizie in het nieuwe Sportcafé. De studenten vinden de broodjes te duur; een rechttoe rechtaan kadet past beter in het budget. Ik schrok toen ik het las. Dat studenten niet veel geld hebben, verbaasde me niet. Maar luxueus belegde broodjes? Op onze universiteit? Het leek te mooi om waar te zijn. Hoogste tijd voor een secundaire analyse van een notoire broodjesliefhebber. Op een regenachtige zondagmiddag ga ik op onderzoek uit. Voor wie lang niet in het sportcentrum is geweest, is het even wennen. Twee jaar geleden maakte de muffe kantine plaats voor een stijlvol ingericht Sportcafé. En daar hoort een kok bij die volgens directeur Raymond Browne 'ambities heeft en mooie gerechten wil maken.' Binnen is het tamelijk druk. Een clubje hockeyspelers staat voor de bar uit te dampen. Op de achtergrond draait de titelsong van Friends: ‘I’ll be there for you...’ De beruchte broodjes staan op de bar. Ik neem de proef op de som: een broodje huisgemaakte tonijnsalade. Het is een wit pistoletje met wat komkommer, tomaat, een blaadje krulsla, en in het midden een dikke schep tonijnsalade. Wanneer ik hem hapklaar maak, zakt de volvette massa langzaam over de rand van het broodje. Het broodje is vers, de groente nog fris,

Rakettest

Enkele seconden luid gesis en een enorme rookwolk ontlokten afgelopen donderdag vreugdkreten aan de leden van raketbouwvereniging Dare op Defensie-terrein ‘t Harde. Nu de raketmotoren werken, kunnen de studenten eind januari met hun Stratos-raket een aanval doen op het hoogterecord voor amateurraketten. Dat staat nu op 10,6 kilometer. De Delftenaren mikken op 15 kilometer. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Bonden verwerpen lagere reisvergoeding Het voorstel om de vergoeding van 28 cent per kilometer voor binnenlandse dienstreizen te schrappen maar voortaan wel parkeer- en tolgeld te vergoeden, is van tafel. De vakbonden en de or hebben ernstige bezwaren. xCONNIE VAN UFFELEN

en de tonijnsalade is romig en smaakvol. Goedgekeurd. En de prijs? Het valt allemaal erg mee. Voor mijn broodje tonijnsalade reken ik € 3,50 af. Toegegeven, daar heb je in de Koornbeurs toch al gauw drie bier voor, en dat is ook voedzaam en lekker. Maar de minder bedeelden kunnen hier ook terecht. Een blik op de menukaart leert dat er in ieder geval genoeg is om na een uurtje stevig sporten de zuurverbrande calorietjes weer aan te vullen. Zoals het een sportkantine betaamt, zijn er broodjes kroket, broodjes bal en bitterballen. Een tosti ham-kaas: € 1,75. ’s Avonds krijg je voor € 7,50 een biefstuk met groente, krieltjes en kruidenboter. En waar krijg je nog een kop koffie of een biertje voor € 1,25? Kortom: schappelijke prijzen. Met een goedgevulde buik stap ik weer op de fiets. Het sportcentrum ligt wel wat uit de route, maar een beetje beweging kan na deze lunch geen kwaad. Halverwege begint het flink te regenen. In mijn hoofd hoor ik de kok me naroepen: ‘When the rain starts to pour, I’ll be there for you, like I’ve been there before, I’ll be there for you, ‘cuz you’re there for me too...’ Van de week nog maar een broodje tonijnsalade halen. Drs. Daan Schuurbiers is onderzoeker bij de werkgroep biotechnologie en maatschappij.

De bonden en de ondernemingsraad (or) vinden dat werknemers in beginsel alle kosten die zij voor hun baas maken, vergoed moeten krijgen. Negentien cent per gereden kilometer dekt volgens hen niet alle kosten. “Je hebt ook afschrijfkosten”, zegt Floor Koornneef, voorzitter van de bonden in het Lokaal Overleg. Volgens hem gaan medewerkers ook met de auto omdat daar ‘meestal tijd mee wordt gewonnen’. “Dat komt ten goede van de baas”, zegt Koornneef . “Het is een kwestie van geven en nemen.” In de huidige regeling dienstreizen van de TU gelden twee tarieven: een standaardtarief van 19 cent per kilometer (onbelast) en een hogere vergoeding van 28 cent per kilometer, waarvan 9 cent belast is. Die hogere vergoeding geldt alleen als autogebruik echt onmisbaar is en

er vooraf toestemming is gegeven door de leidinggevende. Het college van bestuur stelde onlangs voor om de hoge vergoeding te schrappen, omdat dat voor de afdelingen finance & control en personeel & organisatie een aanzienlijke verlichting van de administratieve lasten zou betekenen. Bovendien zou het discussie achteraf voorkomen. Parkeer- en tol-

Volgens Koornneef hebben decanen en directeuren geen zin om voor elke dienstreis een paraaf te zetten gelden zouden dan voortaan wel vergoed worden. De bonden en de or menen dat de administratieve lasten met ict gemakkelijk te verhelpen zijn. “Flauwekul”, zegt collegelid en voorzitter van het Lokaal Overleg Paul Rullmann. “Digitalisering van de personele administratie is een heel complexe zaak. Daar wordt te eenvoudig over gedacht.” De bonden vinden dat de huidige regeling niet functioneert. In de praktijk wordt maar in een klein aantal gevallen 28 cent per kilometer vergoed. Volgens Rullmann wordt ongeveer tachtig procent van de dienstreizen vergoed op basis van negentien cent per kilometer.

Reden daarvoor is volgens Koornneef dat decanen en directeuren geen zin hebben om voor elke dienstreis een paraaf te zetten. “Dat begrijp ik, maar de regeling functioneert niet”, zegt Koornneef. Rullmann legt uit dat het college naar een standaardtarief van 19 cent en vergoeding van parkeergelden wilde, omdat medewerkers soms wel acht euro aan parkeergeld kwijt zijn. “Mensen hebben dan het gevoel voor de baas te betalen.” “Het Lokaal Overleg wil 28 cent of nog meer voor iedereen”, zegt Rullmann. “Wij hebben de regeling uitgebreid ten gunste van alle reizigers. Je geeft ze een vinger en ze grijpen een hele hand. Ik denk dat iedere medewerker vóór deze regeling is, maar nu begin ik er niet meer aan. Het hele land zit op 19 cent, dat komt ongeveer overeen met ov-kosten.” De or wil nu zelf met een nieuw voorstel komen. Volgens de bonden kan een nieuwe regeling ‘heel eenvoudig’ zijn. “Alle reizen moeten goedkeuring hebben van de chef en met Basware wordt achteraf gecontroleerd. Als iemand te veel reist kan de chef hem daar op aanspreken.”

Verwarring rond promotietraject Tegen betaling promoveren, in plaats van betaald krijgen. Rond dat opmerkelijke promotietraject van de Delft School of Design ontstond deze week verwarring. Uiteindelijk is de wervingstekst van de website van het Delft School of Design (DSD) verwijderd, in afwachting van de juridische mogelijkheden. Het tegen betaling promoveren bij de Delft School of Design, blijkt (voorlopig) niet te kunnen. Volgens de verwijderde wervingstekst op de website zou promotie de eerste twee jaar 10 duizend euro per jaar moeten kosten, om daarna – na toelating tot de laatste twee jaar – gratis te zijn. Hans Suijkerbuijk van de afdeling beleidscoördinatie en -ondersteuning legt uit wat het probleem is: “Als ze geld willen vragen, moeten ze meedoen aan een accreditatietraject, zodat ze een officiële kwaliteitsgarantie krijgen.” Zonder dit krijgen buitenlandse promovendi volgens Arie Graafland, DSDdirecteur, van de immigratie- en naturalisatiedienst, geen verblijfsvergunning. “Het zijn geen mensen die met een beurs komen studeren en het zijn geen promovendi, dus het is onduidelijk wat ze dan wél zijn”, vertelt hij. “Het idee is nog steeds om volgend

jaar september met deze opleiding te beginnen”, vertelt Graafland. “We hebben ook al een stuk of vijftien vooraanmeldingen. Het betreft trouwens uitsluitend buitenlandse studenten. Nederlandse studenten zijn hier niet voor te porren.” Graafland benadrukt dat een con-

‘Nederlandse studenten zijn hier niet voor te porren’ structie als deze in bijvoorbeeld Engeland en Amerika een stuk normaler is. “Daar is het bovendien nog een stukje duurder. Twintig- of dertigduizend dollar, of vijftien- tot twintigduizend pond per jaar zijn dan normale bedragen.” Groot voordeel van het traject is volgens Graafland de ‘commitment’ die beide partijen van tevoren tonen. Bovendien zorgt concurrentie met ‘gewone’ promotietrajecten voor een soort kwaliteitscontrole. Graafland wacht af wat de mogelijkheden nu precies zijn. “We zullen zien wat wel en niet kan.” (GvH)

DELTA. 32 30-10-2008

Gevoel Team Tangerine is de winnaar van de Ikea Innovatieprijs voor studenten aan de TU. Arjan Helmer, student industrieel ontwerpen, bedacht met zijn team een systeem waarbij de klant via internet beelden aan Ikea kan sturen. Het sleutelwoord is ‘gevoel’. “Stel je zit op het strand en ziet een mooie zonsondergang”, zegt Helmer, “dan kun je daar een foto van maken en die opsturen naar Ikea.” Daar zoekt men er een product bij dat hetzelfde gevoel oproept. “Zo heb je direct een band met het product”, legt Helmer uit. Het is de bedoeling

04

nieuws/opinie

Grants dat er ook associatief (‘zoek een tafel bij deze stoel’) en vervangend (‘ik wil een nieuwe bank die lijkt op deze’) gezocht kan worden. Team Tangerine won met alleen het concept, want voor een dergelijk systeem is eerst nog wel nieuwe beeldherkenningssoftware nodig.

x www.ikea-delft.nl/competitie/nl

Het college van bestuur beslist deze maand of het Grants-programma van de TU blijft bestaan. Via dit programma kunnen wetenschappelijke medewerkers een beurs aanvragen om collega’s uit het buitenland tijdelijk aan de TU te laten meedraaien. De rector heeft het programma na de toekenningsronde in juni stilgelegd in afwachting van de definitieve beslissing van het cvb. “Voordeel van het programma is dat elke wetenschapper het initiatief kan nemen voor een subsidieaanvraag. Het initiatief hoeft niet bij een hoogleraar te lig-

gen”, zegt Geert Jan Olsder, voorzitter van de commissie. “Met de afschaffing van de commissie zou het moeilijker worden om subsidie te krijgen voor deze initiatieven. Het is mogelijk dat de aanvragen in de toekomst via de Delftse onderzoeksinstituten moeten worden ingediend. Het voordeel is dat er zo meer lijn komt in de aanvragen, het nadeel dat individuele initiatieven minder makkelijk gerealiseerd kunnen worden.”

DELTA. 32 30-10-2008

Nieuws

Mekelprijs

Lintje

Belasting

De winnaars van de Mekelprijs zijn weer bekend. Jaarlijks wordt deze prijs uitgereikt aan het beste essay van een masterstudent over de raakvlakken tussen ethiek en techniek. Tweejaarlijks is er ook een promovendi-variant. Vorige week werden beide prijzen uitgereikt. In de studentencategorie won Sergio Carrasco-Matros met zijn essay ‘Simple return mission to Mars’ en in de phd-categorie viel ‘Ethics in action’ van Delta-columnist Daan Schuurbiers in de prijzen. Beide winnen een certificaat en een cheque van duizend euro.

Sjoerd Dijkstra is 22 oktober tijdens zijn afscheidsreceptie benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau vanwege zijn rol in het onderwijs en de organisatie van de TU. Dijkstra was jarenlang universitair hoofddocent en onderwijscoördinator binnen de afdeling Delft center for systems and control van de faculteit 3mE. Hij leverde belangrijke bijdragen aan een veelheid van toepassingen van de regeltechniek en was onder andere vakgroepbeheerder en secretaris van de ondernemingsraad.

Gemeenten kunnen afvalstoffenheffingen blijven verhalen op de langst zittende bewoner van een studentenhuis. Dat heeft de Hoge Raad bepaald. De huidige wet maakt het niet mogelijk de lasten over alle bewoners te verdelen. De Hoge Raad boog zich over de inningsproblemen nadat de gemeente Den Bosch in hoger beroep was gegaan tegen een uitspraak van het plaatselijke gerechtshof. Dit stelde eerder een student in het gelijk die zich beklaagd had dat hij ook de afvalstoffenheffing van zijn huisgeno-

opinie

Mislukte evaluatie OOD is ieders dood De manier waarop het college van bestuur de reorganisatie OOD wil evalueren, is beneden de maat, vindt Rolant Goetgeluk. Het college zou een voorbeeld kunnen nemen aan de aanpak van het Onderzoeksinstituut OTB. xRoland Goetgeluk Hoe is het mogelijk dat het college van bestuur (cvb) onder aanvoering van Paul Rullmann, die verantwoordelijk is voor personeel en organisatie, de volgende zin laat opnemen in het ‘OOD-evalutie’-persbericht van 13 oktober: ‘De projectgroep stelt vast dat er zeer uiteenlopende verwachtingen bestaan ten aanzien van de aanpak en resultaten van deze evaluatie.’

Een gebrek aan wetenschappelijke reflectie over eigen methodologische falen? De zwartste doem duistert in de conclusie: het succes van de Organisatie Ondersteunende Diensten (OOD) wordt voortaan gemeten aan de huidige situatie. Zo boek ik ook successen! De kredietcrisis leert dat deze aanpak niet wordt geaccepteerd. Als de ondernemingsraad (or) dit verhaal accepteert, heeft het cvb een rulle bui. En de werkvloer likt de wonden. Vandaag heb ik het persbericht in het onderwijs gebruikt. Studenten leren momenteel iets over ‘weten te meten t.b.v. meten is weten’ en het gebruik van ‘statistische’ referentiepunten. Het cvb schrijft: ‘Hoe was het in het verleden gesteld met het assortiment en de kwaliteit van de dienstverlening, en aan welke kwaliteitseisen zou de dienstverlening in de huidige situatie moeten voldoen? Hierover is geen overzichtsinformatie beschikbaar.’ Wordt hier gezegd dat de OOD onmeetbare flauwekul is? Sommige studenten wilden meteen een voldoende voor

zeer matige conceptopdrachten. Een slecht voorbeeld doet slecht volgen. Mentale corruptie? Natuurlijk kan er valide en betrouwbaar onderzoek worden gedaan. Zet de werkvloer centraal; mensen kunnen best zaken zinvol beoordelen. En natuurlijk is de beoordeling dan subjectief. Maar via eenvoudige

Zet de werkvloer centraal; mensen kunnen best zaken zinvol beoordelen statistische technieken kan wel worden vastgesteld of er intersubjectieve overeenkomsten zijn tussen mensen. Zo is een voorstelbare uitkomst dat het verschil tussen de negatieve waardering van nieuwe collega’s (post-OOD) en de oude garde over de huidige situatie niet significant is. Dat is natuurlijk een knap nare uitkomst. Er zijn natuurlijk ook andere uitkomsten mogelijk.

Maar dat moet je wel willen weten. De directie en de onderdeelcommissie (odc) van het Onderzoeksinstituut OTB wilden wijzer worden. Er is daarom een intranetenquête opgesteld, afgenomen en verwerkt. De aanpak is ook goedkoop: een e-mail naar iedereen met een html-link naar de vragenlijst in NetQuestionnaires, een (non)responsanalyse en statistisch stoeien. De resultaten zijn op de intranetsite geplaatst met een verantwoording. En de uitkomsten zijn zeer reëel. En inderdaad constateren we een onderscheid tussen nieuwe collega’s en de oude garde. Zeer relevant is dat de werkvloer oplossingsrichtingen geeft. De directie heeft vervolgens de resultaten gebruikt voor de zelfevaluatie. Heel professioneel en open allemaal. Wetenschappelijk eigenlijk. Er moet een degelijke evaluatie komen. De effectiviteit van de OOD moet getoetst worden. Or-lid Joanna Daudt van de dagelijks-bestuurfractie heeft de OTB-vragenlijst en aanpak benoemd in een or-vergadering. En zo zijn er vast nog meer

aanpakken, maar die van het cvb is beneden de maat. Vermoedt het cvb dat de cijfers over de effectiviteit akelig lijken op die van de efficiëntie van de OOD: de extra kosten voor de inhuur voor derden 21 miljoen euro meer begroot was dan voorzien was (Delta 25). Het najaar van 2008 is rul voor besturen die de balans niet goed opmaken. Op persoonlijke titel geschreven door Roland Goetgeluk, voorzitter van de onderdeelcommissie van Onderzoeksinstituut OTB en kandidaat voor het dagelijks bestuur van de ondernemingsraad van de TU Delft.

VSSD-voorzitter Thomas Dekker bepleit een effectieve bewonersorganisatie. Dit doel zullen alle huurders van Duwo onderschrijven. Hans Talmon stelt dat de Algemene Bewonersorganisatie (Abo) slechts effectief kan zijn wanneer ze opkomt voor alle bewoners. Het is goed te memoreren wat tot de huidige impasse heeft geleid. De laatste anderhalf jaar is de ABo geleid door oud VSSD-bestuurders. De communicatie met de leden is in deze periode zeer slecht verlopen. De huurders werden niet geïnformeerd. Uitnodigingen voor ledenvergaderingen werden slechts verstuurd naar 1 tot 2 procent van de leden. Het bestuur heeft samengespannen met Duwo om niet-studenten

uit hun woningen te werken. Ook de huurbescherming van studentbewoners met reguliere huurcontracten dreigde te worden verkwanseld. In totaal worden zo een paar duizend bewoners in hun fundamentele huurrechten bedreigd, niet alleen in Delft maar ook in Amsterdam, Amstelveen, Leiden en Den Haag. Het oplopen van de bestuurscrisis bracht het collectief disfunctioneren van het ABo-bestuur aan de oppervlakte. Het bestuur verzuimde gebruik te maken van de geboden speelruimte om te zorgen voor een adequate opvolging. Op het hoogtepunt van de crisis zette het bestuur de ledenvergadering voor het blok om te kiezen voor ontslag of herbenoeming van het gehele bestuur. Een en ander was een slechte zaak voor de continuïteit voor de vereniging. Intussen had de Duwo-directie het ABo-bestuur informeel laten weten dat het nieuwe bestuur niet zou worden erkend. Het nieuwe bestuur zou immers niet langer een studentenbestuur zijn, maar een bestuur van en voor alle bewoners – conform de ABo-statuten. Onze bewonerscommissie heeft

voortdurend geprobeerd om de ABo-leden en vooral de andere bewonerscommissies bij de problematiek te betrekken. Voor, tijdens en na de val van het ABo-bestuur hebben wij compromissen voorgesteld. De beslissende ledenvergadering heeft uiteindelijk gekozen om een kandidaat-bestuurslid te vragen op korte termijn een extra vergadering bijeen te roepen met als hoofd-

Zoals we gezien hebben loopt een ‘eigen volk eerst’-aanpak vast in ineffectiviteit doel de verkiezing van een nieuw bestuur. De organisator heeft echter onvoldoende aandacht gegeven aan de werving van kandidaat-bestuursleden, vooral via de besturen van studentenverenigingen en studieverenigingen. De noodzakelijke cultuuromslag bij de communicatie met de leden is eveneens veronachtzaamd. Onze bewonerscommissie heeft hier steeds vergeefs op aangedrongen. Bij de stranding van

de ABo ligt de verantwoordelijkheid uiteraard ook bij de onverschilligheid van veel bewoners. Om terug te komen op de analyse van de VSSD-voorzitter: Thomas Dekker constateert dat de ABo draagvlak mist. De laatste anderhalf jaar overziend, is deze constatering zeer terecht. Alleen wordt helaas niet de verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie onderkend die de VSSD in hoge mate heeft. Dit gezien de dominantie van oud VSSD-bestuurders in het dagelijks bestuur van de ABo, en daarbij genomen het convenant uit 2006 waarin de VSSD, Duwo, TU Delft en gemeente Delft hebben afgesproken om het tekort aan studentenhuisvesting aan te pakken. Met de val van het ABo-bestuur is ook de VSSD teruggefloten. Het is onjuist om de fundamentele huurbescherming van niet-studentbewoners op te offeren voor de eigen achterban. De ABo is er voor alle bewoners. Zoals we gezien hebben loopt een ‘eigen volk eerst’-aanpak vast in ineffectiviteit. Ik roep de VSSD op zich in te zetten voor een bestuur van en voor alle bewoners. Er is maar één plaats

xGeorge van Hal Buiten de Delftse grenzen zijn woorden als numerus fixus of bindend studieadvies al een tijd ingeburgerd, maar daarbinnen vormen zij nog een heikel punt. Tegelijkertijd lijkt Delft langzaam overbevolkt te raken. Menno van der Kamp, vice-voorzitter van studentenpartij Oras, ziet die drukte als deel van een verstrengelde bos problemen: “We kijken ook naar de relatief grote

De ABo is er voor alle bewoners waar de democratie in de ABo zich afspeelt – transparant en controleerbaar – en dat is de ledenvergadering, wat daarvan ook de tekortkomingen zijn. Ik heb er alle vertrouwen in dat de belangen van studenten en nietstudenten samen kunnen gaan. De ABo is er voor alle bewoners. Hans Talmon, voorzitter bewonerscommissie Renswoude 2 en juridische toezichtcommissie Abo.

x Bewoners, inclusief vertegenwoordigers van de VSSD, zijn welkom op de algemene ledenvergadering maandag 1 december om 20.00 uur in zaal 2B van Delftstede, Phoenixstraat 66 te Delft. De ABo zoekt geschikte kandidaat-bestuursleden die bereid zijn om op te komen voor de belangen van alle bewoners.

x www.abodelft.nl

Convenant ten moest betalen. De gemeente bracht daar tegenin dat deelaanslagen per bewoner op dit moment juridisch niet geoorloofd zijn, en kreeg gelijk. De LSVb wil dat de wet wordt aangepast en gaat een plan voor individuele verdeling naar de Tweede Kamer sturen. Daarnaast zouden gemeenten studieleningen niet langer als inkomen moeten zien, zodat studenten vaker in aanmerking kunnen komen voor kwijtschelding van lokale belastingen. De betalingsproblemen spelen alleen op de particuliere kamermarkt. (HOP)

Studenten denken na over bindend studieadvies Wordt het volgend jaar nog voller in Delft? De recorddrukte bij de Open Dagen lijkt er wel op te wijzen. Tijd voor studentenpartijen om het bindend studieadvies en selectie aan de poort te overwegen. Deze zouden de stijgende studentenstroom kunnen stremmen.

studieuitval in de latere jaren, het te lage studierendement en de mentaliteit van studenten. Het bindend studieadvies wordt overwogen als deeloplossing voor die problemen.” Voor collega Jeroen van Eldert, fractievoorzitter van studentenpartij Het Principe, is het bindend studieadvies geen optie: “Het is geen goed middel. Bovendien is het veel te zwaar om te gebruiken voor instroombeperking.”

‘Het bindend studieadvies levert hooguit een kleine verbetering op’ Oras wil eerst meer onderzoek doen: “We kijken naar cijfers van binnen en buiten Delft. Bovendien hebben we hier een erg rijk studentenleven en verdienen we daarom misschien wel een uitzonderingspositie.” Kunnen er desondanks lessen geleerd worden uit de succesvolle invoering van het bindend studieadvies in andere steden? Van Eldert denkt van niet: “Het bindend

05

studieadvies levert hooguit een kleine verbetering op. Er zijn geen duidelijk bewezen effecten.” Oras denkt na over alternatieven. Van der Kamp: “Bijvoorbeeld intakegesprekken en een numerus fixus.” Het Principe ziet niets in dat laatste. “Bij een numerus fixus tellen alle examencijfers, terwijl hier eigenlijk alleen de bètavakken relevant zijn.” De partijen zijn het wel eens over een eerlijkere voorlichting, waardoor studenten wellicht minder snel aan een studie beginnen die niet bij hen past. “Het college van bestuur staat daar ook achter”, vertelt van der Kamp. Overigens meent van Eldert dat instroombeperking überhaupt niet nodig is: “De vraag naar ingenieurs blijft erg hoog, dus ik denk dat de studentenpopulatie hier niet aan banden gelegd hoeft te worden.” Dat oplossingen voor het drukteprobleem niet voor het oprapen liggen, neemt hij daarbij dan voor lief. Oras sluit echter niets uit: “Er is voor het totaalpakket aan problemen waarschijnlijk niet één oplossing te bedenken. We moeten dan dus van alle oplossingen de voor- en nadelen afwegen.”

De TU gaat onderzoek doen voor Rotterdamse plannen op gebied van energie, klimaat, duurzaamheid en water. Burgemeester Opstelten en rector Fokkema tekenen daartoe een convenant op het Kivi-Niria jaarcongres ‘Reinventing Delta Life’ op donderdag 30 oktober in de aula. Waterbouwkundige prof. dr.ir. Nick van de Giesen noemt als voorbeeldprojecten ‘Rotterdam Climate Initiative’ en ‘Rotterdam Climate Proof’. Het eerste richt zich op vermindering van CO2uitstoot, het tweede op aanpassing aan klimaatverandering. De uit-

werking van CO2-afvang en -opslag roept veel onderzoeksvragen op, net als de realisatie van ‘groene daken’ en waterpleinen in de stad als antwoord op wateropvang en -opslag. Daarnaast zijn warmte in de stad en veiligheid bij overstromingen onderwerpen van studie. Rotterdam is een van de zogenaamde hotspots in het onderzoekprogramma ‘Kennis voor Klimaat’ van de universiteiten van Utrecht en Wageningen. Via het convenant komt nu ook Delft in beeld met naast de TU het Unesco-instituut IHE en Deltares.

Peter Rem is de beste entrepreneur Recycle-onderzoeker dr. Peter Rem (CiTG) ontving dinsdag de Delft Entrepreneurial Scientist Award, voor de meest ondernemende wetenschapper. Rem (Civiele Techniek en Geowetenschappen) kreeg de eerste prijs ter waarde van 40 duizend euro en een sculptuur voor zijn innovatieve recyclingtechnologie. De manier waarop hij koper van staal weet te scheiden, mondde uit in de technostarter ReSteel. De Delft Entrepreneurial Awards werden dit jaar voor het eerst uitgereikt aan wetenschappers die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor ondernemerschap en het gebruik van kennis voor het bedrijfsleven (kennisvalorisatie). Uit de voorrondes kwamen twaalf genomineerden naar voren. De jury, bestaande uit rector Fokkema, YES!Delft-directeur Paul Althuis en 3mE-decaan Marco Waas, had veel waardering voor de impact van Rems patenten die, volgens het

juryrapport, bijdragen aan de doelstelling van de TU. Prof.dr.ir. Michel van Tooren, hoofd van de L&R-afdeling aerospace design, integration and operations, kreeg de tweede prijs (20 duizend euro) voor zijn inspirerende begeleiding van studenten en promovendi bij ondermeer Delfly, Roboswift en de Formula Student racewagen. De derde prijs (10 duizend euro) ging naar prof.dr.ir. Pieter Kruit (Technische Natuurwetenschappen) voor zijn werk op het gebied van de elektronenoptiek voor het maken van chipmaskers. Met dertig patenten en een eigen bedrijf (Mapper Lithography) is hij een ondernemende man. Op de feestelijke bijeenkomst in de hal van Industrieel Ontwerpen presenteerde prof.dipl.ing. Jan Vambersky het grote witte boek ‘A room with a view’ over de interfacultaire Delftse ontwerpschool. De onderscheidingen zijn een initiatief van prof.ir. Adriaan Beukers (L&R, composietmaterialen). Hij wordt gezien als founding father van het ondernemende hoogleraarschap. Het Valorisation Center en YES!Delft namen de organisatie ter hand. (JW)

Kieskompas voor zwevende or-kiezers TU-medewerkers kiezen 4 en 5 november de nieuwe medezeggenschapsraden. Een kieskompas maakt de keus makkelijker. Inwoners van de Verenigde Staten mogen op 4 november kiezen, TUmedewerkers kunnen die dag en de dag daarna hun stem uitbrengen op kandidaten voor de ondernemingsraad (or) en de onderdeelcommissies. Om de keuze te vergemakkelijken lanceerde de or 27 oktober een kieskompas. Op de website kunnen kiezers 36 stellingen beantwoorden en zo uitvogelen welke partij en welke kandidaat het beste bij ze past. Collegelid Paul Rullmann opende de website maandag door als eerste wat stellingen in te vullen. Een voorbeeld daarvan was: ‘Faculteiten en diensten die hun budget overschrijden moeten zelf bezui-

nigingen doorvoeren.’ Rullmann: ‘Ja, in beginsel.’ Alleen is die optie niet aan te klikken. Wel is te kiezen voor: ‘helemaal mee eens’, ‘mee eens’, ‘neutraal’, ‘niet mee eens’, ‘helemaal niet mee eens’, ‘geen mening’. Na de stellingen over thema’s als de campus, medezeggenschap, financiën en personeelsbeleid te hebben ingevuld, laat het kompas zien welke kandidaat het dichtst bij de kiezer staat en welke kandidaat het verst daar van af. Zelfs wie overal ‘geen mening’ invult, krijgt een kandidaat in beeld: Joanna Daudt van Democratisch Beleid. Dat komt niet doordat zij geen mening zou hebben, maar doordat de antwoorden van de kandidaten worden gemiddeld. Op de dagen van de verkiezingen kunnen kiezers via de website doorklikken voor het daadwerkelijke stemmen. (CvU)

Complimenten

x ortudelft.kieskompas.nl

De wekenlange voorbereiding vol trainingen en dansfeestjes heeft niet geholpen: SoSalsa werd zaterdag 18 oktober op het Dutch Open Salsa Championship in Rijswijk geen Nederlands kampioen in de amateurcategorie. Toch was danser Maurice Smit (student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, 24) tevreden. “We ontvingen na afloop veel complimenten.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 32 30-10-2008

06

wetenschap

DELTA. 32 30-10-2008

07

wetenschap

desgevraagd

Astronauten draaien door

Academisch baggeren Nederlandse baggeraars voelen de hete adem van Chinese concurrenten in de nek. Met academisch onderzoek, vooral naar nieuwe modelleringsmethoden en baggeren op grote diepte, kunnen baggerbedrijven uit Nederland hun voorsprong behouden, zegt de nieuwe baggerprofessor Cees van Rhee. xChristian Jongeneel Een baggersnijkop is een roterend driedimensionaal object dat zowel in grond als in water zijn werk moet doen. Maak daar maar eens een computermodel voor. Toch is dat precies wat prof.dr.ir. Cees van Rhee, die afgelopen dinsdag zijn intreerede hield als hoogleraar baggertechnologie, voor ogen staat. “Het losmaken en transporteren van grond bevindt zich modelmatig in het niemandsland tussen grondmechanica en vloeistofmechanica”, vertelt hij enthousiast. “Dat zijn unieke fysische processen waar ik me altijd erg voor geïnteresseerd heb. De TU Delft is een van de weinige plekken ter wereld waar ze op academisch niveau bestudeerd worden.” Dat is niet alleen wetenschappelijk interessant, maar ook praktisch van groot belang, legt hij uit: “De snijkop snijdt grond los en zuigt die op. Dertig procent van de losgemaakte grond wordt echter niet opgezogen. Met een betere vormgeving van de kop valt de efficiëntie nog heel veel te verbeteren. Nu gebeurt dat

noodgedwongen met trial and error. Maar als je bedenkt dat een snijkop 100 duizend euro kost, begrijp je dat er niet heel veel uitgeprobeerd wordt. Modellering is dus extreem belangrijk.” Het maken van modellen is ook belangrijk voor andere ontwikkelingen in de baggerindustrie. Zo zijn er steeds grotere capaciteiten nodig voor megaprojecten, zoals de palmeilanden bij Dubai. Ook duurzamer werken wordt belangrijker, er kan bijvoorbeeld nog veel gewonnen worden op het energieverbruik van baggerschepen. “Een ander punt is dat we weinig weten van de gevolgen die het opwoelen van sediment hebben op het milieu”, zegt Van Rhee. “Vaak kan het geen kwaad, maar als je vlakbij een koraalrif zit wel. Ook die processen moeten beter gemodelleerd worden.” Een sterkere academische aankleding van de baggertechnologie is iets van de laatste jaren. De baggerbedrijven zelf verrichten al tientallen jaren onderzoek, maar hielden

Naast het traditionele opspuiten van grond en uitdiepen van vaargeulen ziet Van Rhee een nieuwe markt ontstaan voor baggeraars: mijnbouw in de diepzee dat liefst voor zichzelf. Inmiddels is het besef ontstaan dat om goede baggertechnologen op te leiden, zij al op de universiteit met hoogwaardig onderzoek in aanraking dienen te komen. Ook voelen de Nederlandse baggeraars, samen nog altijd wereldmarktleiders, de druk van de Chinese concurrentie. Naast het traditionele opspuiten van grond en uitdiepen van vaargeulen

Cees van Rhee: "Modellering is extreem belangrijk." (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

ziet Van Rhee een nieuwe markt ontstaan voor baggeraars: mijnbouw in de diepzee. Zij worden nu al vaak te hulp geroepen door oliebedrijven die een stevig fundament willen hebben voor hun installaties op de zeebodem. Maar de oceaanbodem bevat ook een schat aan metalen en de gedachte is opgekomen om die te winnen, ook op dieptes tot twee kilometer. “Je moet je een op afstand bestuurbare machine voorstellen die wordt afgezonken”, vertelt Van Rhee. “Met een lange leiding, waarin verschillende pompen zitten, is hij verbonden met een schip, waar de ertsen van de overige grond gescheiden worden. Ook hier is weer een modelleringsaspect aan verbonden: hoe gedraagt het los te woelen gesteente zich bij extreem hoge waterdruk?” Werk genoeg dus voor Van Rhee en zijn studenten, die zich sinds zijn aanstelling – de hoogleraarspost was enige tijd vacant – weer in grote aantallen aanmelden. Terecht, stelt de hoogleraar, want het vak heeft toekomst: “Demografische ontwikkelingen zijn de drijvende kracht. Steeds meer mensen wonen in kustgebieden. Om hen te herbergen heb je twee keuzes: landinwaarts gaan of naar zee. Als het aanleggen van nieuw land per vierkante meter goedkoper is dan de bestaande grondprijs, zoals in Hong Kong, dan ligt de keuze voor de hand.” Van de kredietcrisis ligt hij niet wakker. Megaprojecten hebben lange looptijden en reageren daarom langzaam op schommelingen in de conjunctuur. Ook de internationale handel, met steeds grotere containerschepen, zal doorzetten en vragen om nieuwe, diepere havens, zoals de Tweede Maasvlakte. Om over de stijgende zeespiegel nog maar te zwijgen. “De toekomst ziet er voor ons goed uit.”

TUSSENSTAND

Een test in de centrifuge lijkt duidelijk te maken of astronauten gevoelig zijn voor ruimteziekte. Een idee van Wubbo Ockels leidde tot nieuw inzicht in de aanpassing aan gewichtloosheid. ESA-astronauten komen er vrijdag bij L&R over vertellen. xJos Wassink

Naaktscanner Als het aan de Europese Commissie ligt, moeten alle passagiers op Europese vliegvelden in de toekomst onderworpen worden aan een bodyscan. Dat meldde NRC Handelsblad op 20 oktober. Europese politici zijn verdeeld over het invoeren van een verplichte bodyscan. De Duitse minister van binnenlandse zaken, Wolfgang Schäuble, heeft bekendgemaakt er niets in te zien. Politieagenten zouden als gluurders bestempeld worden. De Nederlandse minister van justitie Hirsch Ballin heeft daarentegen geen bezwaar tegen het gebruik van de ‘naaktscanner’. Volgens hem zouden de scans slechts ‘louter informatieve informatie’ tonen. Op Schiphol worden op dit moment al proeven gedaan met bodyscans. Op vrijwillige basis laten de passagiers zich scannen. “Het grote voordeel van de scan is dat het niet meer nodig is om het hele lichaam te fouilleren”, zegt ir. Marianne van Scherpenzeel. De TU-alumna deed binnen de masteropleiding management of technology (Techniek, Bestuur en Management) onderzoek naar veiligheidscontroles voor personeel op vliegvelden en werkt nu op Schiphol, waar ze zich bezighoudt met capaciteitsmanagement. “Passagiers ervaren een fouillering vaak als erg ongemakkelijk. Ze worden uiteindelijk toch overal betast. Maar na het maken van een scan kan er heel gericht gefouilleerd worden. Iemand van de beveiliging kan nu zeggen: ik zie dat er een voorwerp in uw binnenzak zit. Kunt u dat er even uithalen?” Van Scherpenzeel vindt dat er een handige oplossing is gevonden om te voorkomen dat de privacy van de passagiers in het geding raakt. “De beambten die de scans bekijken, bevinden zich in een andere ruimte dan de passagiers. Ze zien de passagiers niet en kunnen daardoor niet de link leggen tussen de scans die ze op hun scherm voorbij zien komen en de individuele passagiers.” De persvoorlichting van Schiphol meldt bovendien dat de scans meteen worden gewist. Maar hoe werkt de scanner? Dat weet prof.dr. Paul Planken (optica, Technische Natuurwetenschappen). “Het gaat hier om een millimeter wave scanner. Dit apparaat gebruikt elektromagnetische straling om de contouren van het lichaam zichtbaar te maken. De frequentie van deze straling zit tussen de frequentie van zichtbaar licht en de frequentie van radiogolven in. De golven gaan makkelijk door kleren heen, maar weerkaatsen op de mensenhuid. Dat komt doordat het water in de huid het licht deels absorbeert en deels reflecteert. Ook voorwerpen zoals messen en explosieven reflecteren de golven en worden daardoor zichtbaar in de scanner. De voorwerpen kaatsen een andere hoeveelheid golven terug. Daardoor contrasteert het voorwerp met de huid.” De professor vervolgt: “Ik vraag me af wat er zou gebeuren als je met zeiknatte kleren in de scanner zou gaan staan. Ik heb geen idee wat die dan aangeeft.” Met een ander soort scan, de backscatter X-ray, kunnen nog gedetailleerdere plaatjes gemaakt worden, maar dat apparaat wordt op Schiphol niet gebruikt. Planken: “De X-ray-scanner gebruikt röntgenstraling en die straling zou in principe tot DNA-schade kunnen leiden. De straling van de millimeter wave scanner is daarentegen volkomen ongevaarlijk.” (SS)

In 1990 stapte Wubbo Ockels in de centrifuge van het ‘Centrum Mens en Luchtvaart’ van de Koninklijke Luchtmacht in Soesterberg. Nederlands beroemde eerste astronaut liet zich een uur rondslingeren met een versnelling van drie keer de zwaartekracht op zijn borstkas, en wankelde vervolgens weer het apparaat uit. Medisch bioloog dr. Eric Groen (TNO) daarover: “Zodra hij zijn hoofd bewoog, kreeg hij het gevoel dat de wereld tegen hem in bewoog en op zijn netvlies danste. Hij had ook een wat robotachtige loop en kon moeilijk een bochtje maken.” Die ervaring hebben veel mensen die uit de centrifuge tuimelen. Maar er zijn er niet veel die kunnen constateren zoals Ockels deed, die immers in 1985 met de Space Shuttle Challenger in de ruimte was geweest - dat het onaangename gevoel verrassend veel op ruimteziekte leek. Ruimteziekte overkomt ongeveer de helft van de mensen die met gewichtloosheid te maken krijgen. Het ongemak wordt veroorzaakt door veranderingen in de zwaartekracht, die de ruimtelijke oriëntatie aantasten. Het lichaam moet zich

hun missie (Shukor: “I was born for space”), en Eric Groen onderzoekt nu als principal investigator van het MOP-programma (Motion Perception) hoe ze reageren op het wegvallen van de extra gravitatie na de centrifuge. “Tot nu toe is de correlatie honderd procent”, zegt Groen desgevraagd. Hij heeft sinds hij in 1997 promoveerde op ruimteziekte dertien teruggekeerde astronauten kunnen testen. Bij allemaal bleek gevoeligheid voor afschakelen van drie ‘g’ samen te hangen met het optreden van ruimteziekte. Er staan nog vijf kandidaten op de planning om de statistiek van de meting te verbeteren. Je zou verwachten dat de Europese ruimtevaartorganisatie ESA van die kennis gebruikmaakt om kandidaat-astronauten te selecteren. Volgens ESA-voorlichter Michel van Balen is dat niet het geval. Wel is de Coriolis-test voor bewegingsziekte als selectiecriterium afgeschaft, nadat er geen correlatie bleek te bestaan met space sickness. Volgens Groen (TNO) heeft de ESA leren leven met het ongemak. Met aanduidingen voor medicatierichting en meer geduld bij langere missies heeft ESA er volgens Groen ‘een weg omheen gevonden’. Maar voor Marsreizen, waarbij men gebruik wil maken van een ingebouwde centrifuge om kunstmatige zwaartekracht op te wekken, is volgens Groen vervolgonderzoek nodig naar de effecten van herhaalde blootstellingen aan de centrifuge. Mannen als Shukor zijn er klaar voor. “Schrijf mij maar in”, zegt de van oorsprong orthopedisch chirurg.

aanpassen aan gewichtloosheid en zolang die aanpassing nog niet voltooid is - gewoonlijk twee tot drie dagen - kan misselijkheid optreden, samen met visuele illusies en desoriëntatie. Net als bij wagen- of zeeziekte kunnen de symptomen variëren van een lichte misselijkheid tot overgeven, hoofdpijn en intense ziekte-ervaring. Nasaastronauten drukken hun ongemak uit in decimalen op de schaal van Garn - genoemd naar de meereizende senator Jake Garn die in 1985 spectaculair onwel werd. De hypothese van Ockels was dat de overgang van drie ‘g’ (gravitatie of zwaartekracht) naar één g, het-

‘Mensen die fluitend de ergste stormen op zee doorstaan, kunnen in de Space Shuttle toch voor de bijl gaan’ zelfde effect had als van zwaartekracht naar gewichtloosheid. Dat is een interessante stelling, want het zou betekenen dat je met een toer in de centrifuge al van te voren vast zou kunnen stellen of iemand gevoelig is voor ruimteziekte. Er bestaat tot nu toe geen test om de ruimtebestendigheid te testen. Mensen die fluitend de ergste stormen op zee doorstaan, kunnen in de Space Shuttle toch voor de bijl gaan. Ook de beruchte Coriolis-proef met een snel roterende stoel waar Russen hun kosmonauten op trainen, heeft geen voorspellende waarde voor het space adaptation syndrome. De Maleisische astronaut Skeikh Muszaphar Shukor en de Fransman Leopold Eyharts ondergaan donderdag bij TNO Human Interfaces in Soesterberg de centrifugetest. Van hen is bekend hoe ze op de gewichtloosheid reageerden tijdens

De bolletjestest is een van de manieren waarop men bij TNO na een uur in de centrifuge de mate van desoriëntatie vaststelt. (Foto: TNO Human Interfaces)

x ESA-astronauten Skeikh Muszaphar Shukor en Leopold Eyharts komen vrijdag om 16 uur naar L&R, zaal B op uitnodiging van studievereniging Leonardo da Vinci.

Johan Wolmarans. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Elektrisch vliegtuig Naam: Johan Wolmarans Nationaliteit: Zuid-Afrikaanse Leeftijd: 27 Jaar Promotor: Prof.dr. Bram Ferreira en dr.ir. Henk Polinder (Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica) Onderwerp: Ontwikkeling van geïntegreerde fout tolerante permanent magneetmotor en vermogenselektronica voor luchtvaart toepassing. Tussenstand: Halverwege “Veel pneumatische en hydraulische systemen in een vliegtuig kunnen vervangen worden door elektrische systemen. Wij ontwikkelen daarom een nieuwe elektromotor voor de luchtvaart. Deze motor kan onder meer een compressor aansturen, die de cabine van een vliegtuig op druk houdt. Nu gebeurt dat nog pneumatisch. Als een vliegtuig bij de terminal staat moeten de motoren uitstaan. Omdat de koellucht gekoppeld is aan de motoren, wordt het heel heet in het vliegtuig. Dat is natuurlijk vervelend. Met een elektromotor bestaat dat probleem niet. Ook de APU (Auxiliary Power Unit), een kleine gasturbine in de staart van een vliegtuig die druklucht geeft om de motoren mee te starten, kan vervangen worden door een elektromotor die gebruikt wordt als een generator. De luchtvaartindustrie is helaas conservatief en heel voorzichtig om nieuwe technieken aan te nemen. Toch wordt in de nieuwe Boeing 787 momenteel een aantal elektromotoren gebruikt om de cabine op druk te houden. Dat gebeurt niet met onze, maar wel met vergelijkbare techniek. Er zijn wel een aantal verschillen. Onze elektromotor werkt bijvoorbeeld veel efficiënter. Een ander verschil is onze fouttolerantie. De elektromotor die wij ontwikkelen heeft in plaats van drie fases, maar liefst tussen de vijf en zeven fases. Als een fase, bijvoorbeeld een schakelaar of wikkeling, uitvalt, dan blijft de machine doordraaien, omdat de andere fases nog werken. Dat is heel belangrijk, want het systeem moet uiteraard helemaal betrouwbaar zijn. Het ontwerp is vertrouwelijk omdat we een nieuw soort elektromotor ontwikkelen. Het is een doosje dat bestaat uit vermogenselektronica, een elektromotor en een verkoelingssysteem. We proberen de motor zo compact en licht mogelijk te maken, zonder lastige lange kabels zijn die voor storingen kunnen zorgen. Ik ontwerp nu voornamelijk achter de computer. Begin volgend jaar beginnen we met de bouw van een prototype, daar kijk ik erg naar uit. Dat betekent echter niet dat het apparaat ook al snel op de markt komt. Het duurt waarschijnlijk nog vijf tot zeven jaar tot de elektromotor echt wordt toegepast. Nadat we het prototype hebben gebouwd, moeten we nog veel testen, zo moet de motor bijvoorbeeld een temperatuur van -55 tot 55 graden aankunnen. Ook de software van de microchip moet goed worden gecertificeerd. In 2010 moet het prototype klaar zijn. Dan komt er een vervolgproject, waarin de nadruk ligt op de commerciële productie. Mijn promotie duurt nog twee jaar. Het spreekt me zeer aan om met nieuwe techniek bezig te zijn. Dat maakt het onderzoek spannend. Als dit project doorgaat en het prototype haalt het niveau, dan zou ik graag daarna nog aan het project verbonden blijven.” (RV)

DELTA. 32 30-10-2008

08

reportage

DELTA. 32 30-10-2008

09

reportage

Op naar de stembus Wie o wie komen de komende drie jaar in de ondernemingsraad en de onderdeelcommissies? Medewerkers mogen op 4 en 5 november kiezen uit kandidaten van drie fracties: Abvakabo FNV, CMHF/ AC-HOP en Democratisch Beleid. Delta legde de lijsttrekkers een aantal stellingen voor. xCONNIE VAN UFFELEN

'Achterban kan mij voeden' 'We moeten nog een robbertje vechten'

Margit Tamás (43) is lijsttrekker voor Abvakabo FNV. Ze werd geboren in Hongarije en werkt al elf jaar bij Bouwkunde. Daar is zij docent visualisatietechnieken en leidinggevende bij de vakgroep mediastudies. Ze koos voor de Abvakabo FNV vanwege de grote landelijke achterban van deze bond. “Die achterban kan mij voeden. De bond heeft een breed draagvlak en ervaring bij conflicten.”

Joanna Daudt (54) is fractievoorzitter en voert de lijst van Democratisch Beleid (DB) aan. Ze werkt al 22 jaar als onderwijskundige voor de TU. Ze is bij de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica betrokken bij de kwaliteitszorg van het onderwijs en bij e-learning. DB opereert volgens Daudt onafhankelijk van vakbondsregimes. “Het is leuker om met mensen te praten die van alle kanten naar een probleem kijken.”

Stelling: Door teruglopende inkomsten heeft de TU te maken met grote begrotingsproblemen en moeten er keuzes worden gemaakt als het gaat om investeringen. Het creëren van extra onderwijszalen moet daarin voorrang krijgen. Tamás: “We moeten meer naar avondcolleges gaan als dat een goede oplossing is. Dan heb je alle zalen die je wilt hebben. Misschien hebben we over een paar jaar wel minder studenten. Ik vind wel dat studenten goede stoelen moeten hebben, goed moeten kunnen schrijven en dat docenten goed hoorbaar moeten zijn.”

Stelling: Het college zet te veel in op internationalisering: van medewerkers kan niet worden verwacht dat zij hun werk (deels) in het Engels doen. “Ik ben het niet met deze stelling eens, het wordt hier steeds Europeser. Je wilt ook studenten van buiten, maar er moet een goede verhouding zijn. Ik heb er moeite mee als het aantal buitenlandse medewerkers en studenten meer dan vijftig procent wordt, want de TU is wel een Nederlands instituut betaald door de Nederlandse belastingbetaler. Veel buitenlandse medewerkers spreken geen Nederlands: die kunnen nooit bij bachelors onderwijs geven.” Stelling: Belangrijke onderwerpen als de reorganisatie en de r&oregeling (beoordelingsregeling) zijn afgerond. De rol van de or is voorlopig uitgespeeld. “Dat denk ik niet. We moeten nog een robbertje vechten over hoe je de OOD evalueert. In het kader van de OOD is dertig procent van de medewerkers van personeelszaken gereduceerd. Dat merk je heel goed. Ik vind het van een ongelooflijke minachting voor je medewerkers getuigen dat je mensen niet vraagt hoe tevreden ze over dienstverlening zijn. Angsthazerij.”

Stelling: Faculteiten moeten meer vrijheid krijgen wat betreft personeelsbeleid. Tamás: “Ik heb zo’n vermoeden dat faculteiten kunnen doen wat ze willen. Het zou wel mooi zijn als er normen komen voor personeelsbeleid. Als je bijvoorbeeld een afdelingssecretaris mist, zou je die eerst binnen de universiteit moeten zoeken en niet daarbuiten.” (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

En hoe denken de lijsttrekkers over… 'Odc's zijn hartstikke goed' Dineke Heersma (55) is lijsttrekker voor CMHF/AC-HOP. Ze werkt al twaalf jaar bij de TU waarvan bijna zes jaar als afdelingssecretaris bij biomechanical engineering van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen. CMHF/ AC-HOP stelt volgens haar de mens centraal. “Het zijn de mensen die het verschil maken. Ik zit in de or omdat ik van bemoeirecht houd.” Stelling: Het aantal studenten rijst de pan uit. Om het voor medewerkers werkbaar te houden, zou de TU minder opleidingen en minors moeten aanbieden. “Lastig, deze stelling. Minors mogen van mij blijven. Minors en nieuwe opleidingen geven verbreding. Er gaan wel eens stemmen op om moeilijke vakken te vervangen of in te korten. Daar zou je voorzichtig mee moeten zijn, omdat je de basiskwaliteit van de TU-ingenieur moet handhaven.” Stelling: De onderdeelcommissies (odc’s) van de ondernemingsraad kunnen beter worden afgeschaft en vervangen door een centrale or: het is moeilijk kandidaten te vinden en kiezers kennen deze kandidaten vaak niet. “Odc’s zijn hartstikke goed. Hoe graag de TU ook wil dat we standaard zijn: faculteiten hebben verschillende culturen. Op faculteiten heb je meer praktische problemen. Die los je in een odc beter op. De or gaat over algemene zaken van de TU. Als iets op een faculteit uit de hand loopt, kan de odc dat bij de or aankaarten. Niet alles hoeft onder de aandacht van het college te komen.”

Bij de TU Delft ligt te veel nadruk op onderzoek in plaats van onderwijs. Tamás: “Wat is te veel? Onderzoeksresultaten moeten veel meer naar het onderwijs. Studenten moeten weten wat er aan onderzoek is en wat er uitkomt. Ik merk wel dat onderzoek en onderwijs enorm gescheiden zijn van elkaar en dat is jammer.” Heersma: “Onderzoek is heel belangrijk. De derde geldstroom levert veel geld op nu Den Haag ons een beetje laat zakken. Onderwijs levert ook onderzoeksideeën op. Het één is nodig voor het ander. Wel vind ik dat er te weinig staf is met de toenemende aantallen studenten. Je moet je kwaliteit kunnen handhaven.” Daudt: “Moeilijk, dat wisselt per faculteit. Als je het over waardering hebt, is deze uitspraak misschien juist. Er wordt wel steeds meer naar gekeken, maar onderzoek en onderwijs zijn nog steeds niet gelijkwaardig binnen de TU. Als ik kijk naar het feit dat we het hier hebben over gemeenschapsgeld vind ik onderwijs heel belangrijk.” De verschillende fracties binnen de or onderscheiden zich totaal niet van elkaar. Tamás: “De fracties onderscheiden zich wel. De Abvakabo heeft een grote achterban. De anderen hebben dat niet. Abvakabo-leden overleggen ook over vraagstukken die lijken op die van andere universiteiten. Je deelt ervaringen.” Heersma: “Wij zijn in eerste instantie TU-personeel met allemaal dezelfde pet op. Ieder maakt voor zichzelf de keuze welke vakbond hem aanspreekt. Ik koos voor de CMHF omdat ik zag dat zij iemand heel goed hielpen.” Daudt: “Er is wel een verschil. DB is bijvoorbeeld wat minder bang om variaties in de r&o-regeling toe te staan. Je moet niet bang zijn dat mensen binnen een regeling dingen uitvinden die

beter werken. We merken dat vakbonden dingen te veel willen dichttimmeren. Dat is de dood in de pot. Wel is het zo dat door een schrale compensatie in tijd er amper discussie is. Je krijgt één dag in de week om stukken te lezen, een mening te vormen, te praten en te vergaderen.”

De or verliest de grote lijnen uit het oog en discussieert te vaak over details. Tamás: “Als details over werkomstandigheden gaan, discussiëren we daar natuurlijk over. Zeker in de r&o-regeling willen we uitsluiten dat woorden multi-interpretabel zijn.”

Dat de TU post digitaal wil gaan verwerken en dus centraal opent en scant, is prima. Het gaat immers om zakelijke post. Tamás: “Daar heb ik geen problemen mee. Anders moet je post naar je huis laten sturen. Wel is het zo dat als je intern solliciteert, je misschien niet wil dat je leidinggevende dat weet.”

Heersma: “De grote lijn betekent niet dat je de diepte niet in mag. Ik vind dat je het af en toe over details mag hebben. De r&o-regeling leent zich daar voor. Je kunt in die regeling veel ruimte overlaten voor eigen initiatief waardoor veel misverstanden kunnen ontstaan, wij wilden dat voorkómen.”

Heersma: “Daar ben ik absoluut tegen. Het kost gigantisch veel geld en tijd. Ik heb het idee dat zo veel geld gestoken wordt in iets waar nooit wat uitkomt. Een systeem als bijvoorbeeld Peoplesoft (van personeel & organisatie, red.) is nog steeds niet op orde.”

Daudt: “Ik denk dat we niet de grote lijnen uit het oog verliezen, maar er mag wel wat meer discussie zijn. Wat betreft details is er een rol voor de voorzitter die dingen moet afkappen.”

Daudt: “Ik wil weten hoe het bij andere universiteiten werkt. Dat is de makke hier: er wordt niet gekeken hoe het elders is.” De or zet zelf te weinig onderwerpen op de agenda. Tamás: “Dat is niet waar. We zetten onderwerpen als bijvoorbeeld de Mekelweg en arbovraagstukken constant op de agenda.” Heersma: “Ik ben het wel met deze stelling eens. We moeten daar in de volgende periode voor waken. Dat komt door de vele documenten van het college van bestuur: we ontvangen veel informatie waar we niet echt in geïnteresseerd zijn. Je eerste or-periode is ook een leerperiode.” Daudt: “Door tijdgebrek en te weinig contact met de achterban zetten we inderdaad te weinig onderwerpen op de agenda. We zouden ons werk beter kunnen doen met meer structuur en meer professionaliteit.”

Medezeggenschap is een wassen neus: het college doet toch wat het van plan is. Tamás: “Nee, door onze bemoeienis is bijvoorbeeld de wp-nota (over wetenschappelijk personeel, red.) niet doorgegaan en wordt die nu een personeelsnota voor alle medewerkers van de TU.” Heersma: “Dat is te gemakkelijk om zo te zeggen. Een open deur. Hiërarchie is er ook. Altijd. Medezeggenschap is een gift. We worden soms niet vroeg genoeg bij onderwerpen betrokken, maar als ik het een wassen neus vond zat ik er niet in.” Daudt: “Nee, bij de meeste onderwerpen niet. Goede bestuurders weten dat medezeggenschap belangrijk is en toetsen plannen en besluiten. Als je plannen wilt doordrukken, kan dat in principe wel, maar dat is niet handig voor de verstandhouding met de or. De wp-nota hadden ze kunnen doordrukken maar wij hadden als or zo veel goede argumenten dat die nota van tafel is. Wel doorgedrukt is de harde knip.”

DELTA. 32 30-10-2008

10

lifestyle

De loempia’s van Nam Vo

Sport

Nam Vo (19) is ermee opgegroeid: de lekkere Vietnamese loempia’s van oma. Nadat zij stopte met haar Scheveningse loempiakraam, bleef ze verkopen aan vrienden en familie. Nam, op zijn beurt, plaatste af en toe bestellingen van huisen verenigingsgenoten. Toen oma hoorde dat hij ging verhuizen naar de Balthasar van der Polweg, wilde ze dat hij ook daar haar loempia’s ging slijten. xGEORGE VAN HAL

De in het geel gestoken futsallers van Tutor leden vrijdagavond tegen Arentsburg hun vijfde opeenvolgende nederlaag. De bezoekers wonnen met 6-4. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Hoewel de resultaten, nul punten uit vijf duels, weinig reden tot optimisme bieden, heeft aanvoerder Steven Foppes van futsalclub Tutor alle vertrouwen in betere tijden. “We zijn bouwende. We moeten dat alleen nog even omzetten in prestaties.” Vorig seizoen eindigde Tutor met een schamel aantal punten als laatste in de landelijke eerste divisie. Vanwege een herindeling van de competitie degradeerde de ploeg niet. “Misschien hebben we wel te weinig kwaliteit voor dit niveau. Bij futsal heb je echter altijd teams die goed kunnen voetballen, maar het laten afweten op inzet. Teams die een beetje lopen te dollen en daardoor steken laten vallen. Daar moeten wij het dit jaar van hebben.” Foppes’ hoop is verder gevestigd op het onderlinge treffen binnenkort met het eveneens puntloze AVS/Germinal. Tegen Arentsburg zag Tutor vrijdag een 2-1 voorsprong veranderen in een 3-5 achterstand. “Bij 4-5 kreeg ik een goede kans, maar werd ik met een onbestrafte sliding belet te scoren. Uiteindelijk werd het nog 4-6. Met een beetje mazzel hadden we een punt kunnen weghalen.” Tutor bevindt zich overigens in ‘goed’ gezelschap van de hockeyers van Dopie en DSHC. De heren bezetten respectievelijk de voorlaatste (3 uit 6) en laatste (1 uit 6) plaats van de eerste klasse B. DSHC leed een dikke thuisnederlaag tegen plaatsgenoot Hudito (1-5), terwijl de Virgilianen de andere stadsderby met Ring Pass nipt verloren (4-3). Meer slecht nieuws. Studentensport Nederland meldt dat de organisatie van de Universiade, een soort Olympische Spelen voor studenten, die in juli 2009 in Belgrado staat geprogrammeerd enkele geplande sporten ‘vanwege de economische crisis’ heeft geschrapt. Behalve handbal, kanoën, karate, schieten en worstelen, vervalt ook het roeien. “Ontzettend jammer”, reageert kracht- en conditietrainer Ad Dubbeldam van het sportcentrum. “De Universiade is een perfecte gelegenheid voor B-roeiers, degenen die nog onder de wereldtop zitten, om internationale startervaring op te doen. Voor hen is het een mooi opstapje. Echt zonde.” Roelant Lievens en Arnoud Greidanus, die zich in de twee gaan richten op de Spelen van 2012 in Londen, waren dubbel succesvol tijdens de op 18 oktober verroeide Tromp Boatraces bij Hilversum. Eerst wonnen zij met de Proteusploeg glansrijk de vier met stuurman. Het Delftse kwartet finishte na 5250 meter roeien ruim een halve minuut eerder dan de Delftse rivaal Laga. Later op de dag sloot het duo de race in de twee-zonder winnend af in 19:10.61. Het derde Proteus-‘blik’ werd binnengehaald door een gecombineerde dames vier met stuurvrouw. Nieuw op het sportcentrum. Wie zijn gezondheid wil testen kan er op 5 november terecht om vetgehalte, BMI (body mass index), cholesterol, bloeddruk en fysieke conditie te laten meten. Voor de liefhebbers van flips (salto’s), twists en kicks bestaat er sinds kort de mogelijkheid wekelijks een tricking/freerunning training te volgen. (JT)

x Tips? [email protected]

“Het was echt een ideetje van oma, ja”, zegt Vo met een glimlach. Eén advertentie op de flatsite, twee mailtjes en een telefoontje later, zitten we in de net ingerichte studentenkamer van Nam. Gezeten op een ruim tweepersoonsbed, doet de tweedejaars werktuigbouwkunde zijn verhaal: “Ik verkocht al aan vrienden bij het Delfts Studenten Corps, mijn studentenrugbyclub en aan huisgenoten”, vertelt Vo. “Die bestelden er dan een stuk of honderd per keer en gooiden die in de vriezer.” Ideaal als snack na het stappen, weet hij. “Je hebt dan altijd zin om even wat te happen. Een lekker loempiaatje gaat er wel in.” De loempia’s werden standaard bijbesteld bij oma zodra ze op waren. Toen oma ziek was, was er even een tekort. “Toen ze weer beter was, stuurde ik een sms’je rond waarin alleen stond ‘ze zijn er weer!’. Er waren toen natuurlijk meteen een paar gasten die een bestelling plaatsten.” Ondanks dat Vo hier pas twee weken

DELTA. 32 30-10-2008

waarheen waarvoor

‘Na het stappen gaat een lekker loempiaatje er altijd wel in’ advertentie gereageerd. Tekenend is dat hij zelfs nog geen proefexemplaren heeft kunnen leveren aan zijn nieuwe ganggenoot. “Onze frituurpan is helaas overleden, dus we kunnen hier niets bereiden.” Of het idee van zijn oma succesvol wordt, is daarom nog niet te zeggen. “Ik doe maar een gooi. Misschien dat er ooit in de toekomst een aardig handeltje uit voortkomt.” Zelf zal hij daar dan trouwens geen geld van zien. “De winst gaat naar oma.” Zo lang als Vo zich kan herinneren, geniet hij al van haar loempia’s. “We hebben een vrij grote familie en die eten ze allemaal. Oma’s loempia’s zijn een begrip”, vertelt

floris

hij. “We namen er vaak een heleboel mee naar huis als we langs waren geweest. Dan smikkelden we daar allemaal van, inclusief mijn ouders.” Tegenwoordig gaat het nog net zo. Hij ziet oma nog vaak. “Ze vraagt dan altijd of ik ‘nog wat moet hebben’ voor mijn vrienden.” Stiekem vindt Vo de loempia’s van zijn oma het allerlekkerst, al zijn het in principe dezelfde dingen die je bij de loempiakraam koopt. “Die dunne cilindervormige loempia’s, die je eet met zoetzure saus of sambal. Dat zijn ze ja”, bevestigt Vo. Toch dringt de vraag zich op of hij na levenslange loempiaconsumptie eigenlijk niet een beetje is uitgekeken op de gefrituurde rolletjes. “Nee, toch niet”, zegt hij beslist. “Maar je moet ze natuurlijk ook niet elke avond eten.” Zelf heeft hij trouwens ook weleens geprobeerd een loempia te draaien, maar dat is niet makkelijk. “Het recept op zich is vrij simpel, maar je moet het wel kunnen”, legt hij uit. “De truc is alles in de juiste verhouding erin te stoppen, zodat de smaak klopt. Maar moeilijker nog is het goed strak opdraaien van de loempia’s zodat ze niet uit elkaar vallen in de frituurpan.” Vo kan het wel, maar zo moeiteloos als zijn oma het doet, lukt het hem niet. Glimlachend: “In de tijd dat ik er eentje maak, maakt oma er tien!”

Vrouwenstop bij C.S.R. Vrouwen zijn aan de TU altijd welkom. Bij studentenvereniging C.S.R. denken ze daar anders over. Sinds 6 oktober geldt er een vrouwenstop en daarmee heeft de vereniging een primeur in Delft. Is de ‘nood’ echt zo hoog of is er iets anders aan de hand? Een reconstructie.

Nam Vo: “Misschien dat er ooit in de toekomst een aardig handeltje uit voortkomt.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

woont, oogt zijn nieuwe studentenkamer al geleefd en af. Uit een openliggende tas steekt verpakplastic van een sixpack bier, een elektrische gitaar staat prominent tentoongesteld en de verse was hangt aan lijntjes langs het plafond. Jammer genoeg loopt de handel hier nog niet zo goed als in zijn vorige huis aan de Oostsingel. Eigenlijk heeft tot nu toe alleen Delta op zijn

11

lifestyle

xIVO KNUBBEN

(Foto: George van Hal)

Tentamen In deze nieuwe rubriek gaat Delta elke week op zoek naar mensen die onderweg zijn. Deze week troffen we vierdejaars Bouwkunde Thijs ten Brummelhuis bij de fietsenstalling van het sportcentrum. Hij bleek onderweg naar zijn tentamen ‘bouw- en draagconstructies’. Hard gestudeerd vorige week? “Niet echt. Ik heb dit weekend wat gedaan en vanmorgen even in de trein. Toch heb ik alles wel doorgelezen en wat oude tentamens bekeken.” In de trein? Woon je niet in Delft? “Nee, ik woon nu in Utrecht. Ik heb wel in Delft gewoond, maar ik had het eigenlijk wel een beetje gezien hier. Ik ga daarom mijn master niet in Delft doen.” Waarom niet? “Ik voel me hier niet echt thuis. Ik heb het gevoel dat ik anders tegen dingen aankijk dan de mensen hier. Bovendien spreekt de manier van onderwijs me niet erg aan. Het is allemaal veel te globaal en de vakken sluiten niet erg goed op elkaar aan. Maar het is natuurlijk ook gewoon een leuke uitdaging om ergens anders aan de slag te gaan.” Loop je nog een beetje nominaal? “Nee, ik loop nu een jaar achter. Dat komt gedeeltelijk omdat ik een paar dingen niet gehaald heb, maar ik heb ook een half jaar thuisgezeten met een burn-out. Dat kwam omdat ik te veel dingen naast mijn studie deed. Zo speelde ik bijvoorbeeld trompet. Om dan vormbehoud te hebben, moet je elke dag oefenen. Ik speelde bij verschillende orkesten en ensembles, onder andere bij Krashna Musica en de Big Band van het Delfts Studenten Corps. Verder had ik een eigen band. Uiteindelijk werd dat allemaal wat te veel, dus dat doe ik nu niet meer.” Gaat het lukken met je tentamen? “Ja hoor, dit soort vakken is niet zo lastig, heb ik ervaren. Het moet wel lukken, dus.” (GvH)

Het is 14 januari 1882. Het Tilburgse echtpaar Johanna Stoel en Klaas Bes wordt verblijd met de geboorte van een dochter. Het blijkt niet zomaar een dochter. In 1900 is Marie - want zo wordt zij genoemd - de eerste vrouwelijke student aan de Polytechnische School in Delft, de voorloper van de huidige TU. Vanaf de eerste ‘technische’ madame groeit het percentage vrouwen dat in Delft komt studeren decennialang niet echt snel. Ter indicatie: in 1982 studeren in totaal 787 vrouwen aan de universiteit. Daarmee vormen zij op dat moment slechts zeven procent van het totale studentenbestand. Twintig jaar later, in 2002, studeren 2779 vrouwen aan de TU Delft. Dat is 21 procent van het totaal. Een hoogtepunt, want in de jaren daarna daalt het percentage tot iets onder de twintig procent. Pas in 2007 wordt deze negatieve tendens weer doorbroken. Hoe zit het met de verschillende faculteiten? Een eerste blik op de cijfers van vorig jaar leert dat Industrieel Ontwerpen het grootste aandeel vrouwen aan boord heeft (37,4%), gevolgd door Bouwkunde (31,8%) en Technische

Het percentage vrouwen bij Delftse studentenverenigingen ligt aanzienlijk hoger dan bij de gemiddelde faculteit. (Foto: C.S.R.)

Natuurwetenschappen (22,4%). Aan de onderkant van de lijst zou Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek zich hard moeten maken voor een retourtje Venus, want het aandeel vrouwen houdt hier nog niet over (8,6%). 3mE sluit de rij met 7,2%, maar kon ten opzichte van 2006 een klein procentje erbij optellen. Een bemoedigende score dus. De studentenverenigingen dan. Het blijkt goed te gaan met de Delftse

L&R zou zich hard moeten maken voor een retourtje Venus vrouw bij de vereniging. Een rondje langs wat verenigingen geeft aan dat het percentage vrouwen aanzienlijk hoger ligt dan bij de gemiddelde faculteit. Getallen die voorbij komen liggen zo tussen de 25 en 35 procent. Voormalig Proteus-bestuurslid Wouter van Caspel meldt dat bij de roeivereniging het aandeel vrouwen gewoonlijk zo rond de 28 procent ligt. In zijn eigen bestuursjaar - twee jaar terug - lag dat percentage rond de veertig, ongekend hoog. Of hij zelf verantwoordelijk was voor die opmerkelijke stijging?

Percentage vrouwelijke studenten aan de TU

Percentage vrouwelijke studenten per faculteit (2007)

Jaar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Faculteit 3ME BK CITG EWI IO LR TBM TNW

% 20,5 21,0 21,1 21,0 20,5 19.9 19,5 19,7

% 7,2 31,8 16,5 11,2 37,4 8,6 18,2 22,4

(Bron: TU Delft)

Wouter schiet in de lach, het antwoord is duidelijk. Virgiel meldt trots op de site dat zij de meeste vrouwen in huis heeft. De vereniging kent 1600 leden van wie dertig procent vrouw. Een klein rekensommetje leert dat dit zo’n 480 dames moeten zijn. Geen slechte score voor Delftse begrippen. Bij het Delftsch Studenten Corps vertelt een toevallig aanwezige dat het percentage bij de nieuwe lichting dit jaar zelfs rond de 33 ligt. De koppositie van Virgiel is dus geen zekerheid. Dan is het 6 oktober 2008. Tijdens een huishoudelijke vergadering besluit studentenvereniging C.S.R. om een vrouwenstop in te voeren. Aanleiding hiervoor is dat er een ‘significante toename van het aantal vrouwen binnen de Civitas was waar te nemen’, zo meldt het persbericht. Wat begon als een ludieke actie, eindigde in een keurig opgestelde motie waarin het geheel op Delftse wijze wordt uitgelegd. Houd je vast. ‘Overwegende dat vrouwen samenklieken en ook in Delft op zoek zijn naar andere vrouwen, en een stop zal suggereren dat de C.S.R. overloopt van vrouwen, wat, gezien de eerdere genoemde neiging tot klieken die dames eigen is, zeer gunstig is om nog meer dames aan te trekken...’ De motie wordt verduidelijkt met een uitspraak van de Russische schrijver Tsjechov: ‘Omdat vrouwen zonder mannengezelschap verleppen en mannen zonder vrouwengezelschap versuffen.’ Een vrouwenstop dus, om nog meer vrouwen aan te trekken. En dat terwijl de AEX de ene na de andere zwarte dag laat noteren. Eigenlijk is er dan maar één conclusie mogelijk: koop aandelen ‘Delftse vrouwen’. Dan weet je in ieder geval zeker dat je niet het schip in gaat. Bij de C.S.R. hebben ze dat alvast goed begrepen.

Studie Ontwijkende Activiteiten Het Nederlandse duo Kraak en Smaak begon ooit als studioact, maar na de release van hun laatste album ‘Plastic People’ en het overweldigende Europese succes van de hit ‘Squeeze Me’, zijn ze tegenwoordig ook een van de hotste live-acts. Donderdagavond treden ze vanaf negen uur op in Speakers, evenals de Delftse dj formatie Rundfunk. Na enkele jaren hard werken zijn hiphoppers Pete Philly & Perquisite tot de grotere artiesten in ons land te rekenen. Ze verwerken niet alleen hiphop, maar ook jazz, broken beats en soul in hun nummers. Na een clubtour door Europa zijn de artiesten weer terug in Nederland en doen zij donderdagavond het Paard van Troje aan. Het optreden start rond half negen.

Deze week is het Paard druk bezet, want naast Pete Philly & Perquisite, staat Maria Mena op het programma. Deze Noorse schone heeft zichzelf intussen wel bewezen: miljoenen mensen bekeken haar nieuwste clip op internet, ze verdiende een platina plaat voor haar eerste album en ontving een gouden plaat voor haar nieuwste cd. Ook trad de zangeres op bij grote Nederlandse festivals als Pinkpop. Maria Mena staat maandag vanaf ongeveer half negen op het Haagse podium. (JR)

x

www.speakers.nl www.paard.nl

DELTA. 32 30-10-2008

interview

12

DELTA. 32 30-10-2008

13

interview

‘Gezonde dosis respect voor de zee is belangrijk’ Gert van der Heijden staat als reserve klaar om in te vallen in de prestigieuze Volvo Ocean Race. Hij acht de kans reëel dat hij een of meer etappes mag meevaren. Na het behalen van zijn bachelor staat hij voor de keuze: zich richten op de Olympische Spelen van Londen of professioneel gaan zeilen. xJIMMY TIGGES Hoe raakte je bij de Volvo Ocean Race betrokken? “Ik kreeg begin juli een telefoontje van Bouwe Bekking. Die kende ik van Mean Machine, een Nederlands zeilsyndicaat en -team. Vorig jaar waren die al bezig met een campagne voor deelname aan de Volvo Ocean Race, maar ze kregen de sponsoring niet rond. Ik was bij die ploeg betrokken. Toen Bouwe belde zat ik in de TGV, op weg naar Perpignan. Ik zou daar met een Franse ploeg twee etappes meevaren in de Tour de France à la voile. Bouwe is nu campagneleider van de twee Spaanse Telefonica-boten die aan de oceaanrace meedoen en schipper op een daarvan. Hij vroeg of ik zin had eerste reserve te worden voor de deelnemers onder de dertig jaar. Naar aanleiding van de vorige race, waaraan vooral veel oudere, ervaren zeilers deelnamen, had de organisatie besloten om twee jonge zeilers verplicht te stellen per boot. Op die manier krijgen jongeren ook een kans. Zijn tweede vraag ging over een trainingstocht van tweeduizend mijl die de volgende dag van start zou gaan. Als ik wilde kon ik mee. Ik heb het Franse team in overleg afgebeld en ben naar Alicante doorgereisd. De volgende dag kwam ik daar aan. Ik heb mijn tas aan boord gezet, heb mij voorgesteld aan degenen die ik nog niet kende en daarna zijn we vertrokken.”

WIE IS GERT VAN DER HEIJDEN? Vanaf eind jaren negentig kreeg Gert van der Heijden (1982) steeds meer ervaring in het wedstrijdzeilen. Niet alleen in een- of tweemansboten, maar ook op schepen met een grotere bemanning. In 2003 zette hij als tweedejaars student maritieme techniek met een aantal andere studenten Delft Challenge op. Dit is een project waarbij een jaar lang werd toegewerkt naar deelname aan de Tour à la voile, de Ronde van Frankrijk voor Mumm 30’s. Bij zijn derde en laatste deelname aan deze internationale wedstrijd, als schipper in 2006, eindigde de Delftse boot op de derde plaats van het studentenklassement. Vorig jaar was Van der Heijden betrokken bij een campagne van het Nederlands zeilsyndicaat Mean Machine voor deelname aan de prestigieuze Volvo Ocean Race 2008/2009. Een etappetocht over de wereldzeeën van ruwweg 68 duizend kilometer, uitgesmeerd over negen maanden. De campagne strandde op een gebrek aan sponsoring. Dit jaar werd hij in extremis gevraagd of hij reserve wilde zijn voor de jonge teamleden van de twee deelnemende boten van de Spaanse Telefonica-ploeg. Zaterdag 11 oktober zwaaide hij zijn ploeggenoten uit in Alicante, voor hun eerste etappe naar Kaapstad. (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

Hoe beviel die tocht? “Het was een redelijk heftige ervaring. We hebben acht dagen gevaren. Het was voor het eerst dat ik zo lang de oceaan opging en dat ik in een wachtsysteem meedraaide. Het was ontzettend gaaf, ik heb heel veel geleerd. Bij terugkomst zei Bouwe: als je wilt kun je tot september blijven. Er gingen twee bemanningsleden naar de Olympische Spelen. Ik mocht voor een van hen invallen. Die anderhalve maand was ik onderdeel van het team, heb ik alle trainingen en ontwikkelingen meegemaakt.” Doe je alle taken, of heb je een specifieke positie op zo’n boot? “Je vaart met zijn tienen. Dat is eigenlijk weinig. Je moet allround zijn. Je zit wel vaak in de positie waar je het beste in bent. In mijn geval is dat zeiltrimmen, het verzorgen van de optimale stand van de zeilen. Dat ik groot en sterk ben is ook handig. Er zijn veel spullen op zo’n boot die steeds verplaatst moeten worden om ‘m harder te laten gaan. Als al dat spul nat is, weegt dat tweeëneenhalve ton. Bij elke manoeuvre moet je dat verplaatsen. Er zijn twee Telefonica-boten, Black en Blue. Op die laatste zat ik. We trainden vaak tegen elkaar. Hielden testen van negen minuten waarin we verschillende zeilen uitprobeerden in verschillende standen. In combinatie met de data van de roerhoek, windhoek en windsterkte kwamen daar allerlei nieuwe gegevens uit. Hoeveel graden de kiel gekanteld was, hoe de spanning op de stagen was die de mast overeind moeten houden. Mijn technische TU-achtergrond, bijvoorbeeld de kennis over diverse stromingen die ik daar heb opgedaan, komt bij zoiets goed van pas.” Het lijkt mij geen toeval dat je maritieme techniek bent gaan doen. “Zeilen en watersport zijn altijd mijn grote passies geweest. En ik ben altijd handig geweest met techniek. Dan is één plus één al gauw twee.” Is de Volvo Ocean Race je ultieme doel? “In het offshore-zeilen over lange afstanden is de Volvo Ocean Race het hoogst haalbare. Voor kleine eenpersoonsbootjes als de Finn zijn dat de Olympische Spelen. Meedoen aan de Spelen is zeker ook een grote droom, al is dat een heel andere discipline. De nuances liggen heel anders als je met een of twee

man in een boot zit. Het hangt er een beetje vanaf, of het het een of het ander wordt. Als ik mij op de Spelen zou richten, maak ik best kans dat ik mij daarvoor kwalificeer. Ik blijf trainen in de Finn, zolang ik niet wordt opgeroepen voor de Volvo Ocean Race. De afspraak is dat ik fit ben. Ik krijg een telefoontje als ik nodig ben. Intussen is het belangrijk dat ik aan mijn eigen ontwikkeling werk. Die haal ik uit de Finn. Ik ga intussen gewoon door met de rest van mijn leven.” Je zit vaak op het water. Is dat te combineren met je studie? “Ik ben in 2001 in Delft begonnen. Dat ik niet nominaal loop is een van de concessies die erbij horen. Studeren gaat in periodes. Door mijn officiële topsportstatus kan ik daar ook langer over doen. Ik besteed nu weer even veel tijd aan mijn studie, er komen tentamens aan. Zodra de Volvo-race in beeld komt gaat het accent meer richting zeilen.” De race is aan zijn eerste etappe bezig, van Alicante naar Kaapstad. Ik neem aan dat je de ontwikkelingen op de voet volgt? “Ja. Op internet wordt elke drie uur een update gegeven van de posities.” Is het niet frustrerend om de race van afstand te volgen en maar af te wachten wat er gebeurt? “Ik heb ze uitgezwaaid in Alicante. Dat was moeilijk, ik had graag aan boord gezeten. Aan de andere kant weet ik dat het nu eenmaal zo is. Het was van tevoren duidelijk. Ik zit er niet echt op te hopen dat iemand geblesseerd raakt of niet verder wil. Ik ken ze goed. Het zijn allemaal aardige gasten, van wie ik veel heb geleerd. Ik wens ze niet toe dat ze moeten stoppen. Ik zit niet elke avond te duimen dat er eentje zijn been breekt.”

het wedstrijdelement? “Ik heb geen enkele behoefte om de wereld rond te zeilen zonder wedstrijdelement. Ik wil er met zo’n team alles uithalen wat erin zit. Als je dat doet en je wordt tweede, is het niet beter dan dat. Maar als je alle ingrediënten hebt om te winnen en het lukt niet, dan is het vervelend. Het is vergelijkbaar met de Formule 1. Daar heb je ook grote en kleine budgetten, goede en slechte voorbereiding. Die bepalen voor een groot deel je kansen.” Tijdens de vorige Volvo Ocean Race is een Nederlandse zeiler overboord geslagen en verdronken. Ben je wel eens bang tijdens zo’n lange tocht op volle zee? “Er zijn situaties waarbij je over je eigen grens heengaat. Dat kan beangstigend zijn, gezien het natuurgeweld waarmee je te maken hebt. Aan de andere kant heb je de ervaring van eerdere keren dat je zo’n situatie hebt meegemaakt. Een gezonde dosis respect voor de zee is belangrijk. Tot nu toe ben ik niet bang geweest aan boord.” Wat zijn de belangrijkste eigenschappen die je moet hebben? “Je moet zowel fysiek als geestelijk sterk zijn, goed in de groep passen en een goede allround zeiler zijn.” Is de zeilwereld je toekomst? “Met zeilen kun je goed verdienen. De sport is de laatste jaren sterk geprofessionaliseerd, zowel voor zeilers als voor ontwerpers. Ik zou een en ander kunnen combineren. Een andere mogelijkheid is dat ik mij in de Finn op de Olympische Spelen ga richten. Ik ben nu mijn bachelor aan het afronden. Ik denk niet dat ik een masteropleiding ga volgen. Want wat doe je dan als je voor de Volvo Race wordt opgeroepen. Het kan goed zijn dat ik na mijn bachelor volledig de zeilsport in duik.”

Hoe groot acht je de kans dat je wordt opgeroepen? “Het gebeurt regelmatig dat iemand afvalt. Langeafstandsbootraces zijn heel extreem. Je kunt gewond raken of geblesseerd. De race duurt negen maanden. Er zijn tien grote etappes. De kans is reëel dat ik er één of meer meevaar.” Je zit tijdens een etappe soms een maand lang met elkaar op een boot. Is onderlinge frictie niet een belangrijke aanleiding om af te haken? “Dat zou kunnen. Maar bij de Telefonica-ploeg heeft iedereen een uitgebreide voorbereiding gehad. Dan wordt al veel duidelijk.” De Telefonica-boten worden tot de kanshebbers gerekend. Is voor jou alleen het meevaren belangrijk of gaat het je ook om

x

www.volvooceanrace.org

DELTA. 32 30-10-2008

H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14

service

Aankondigingen Student and Career Support

MKB-dag Het midden- en kleinbedrijf (mkb) bestaat uit bedrijven met maximaal 250 medewerkers. Van alle Nederlandse ondernemingen heeft slechts 1 procent meer dan 250 werknemers. Op 6 november kun jij met het MKB in contact komen tijdens de MKB-dag Delft. Naast bedrijfspresentaties wordt er aandacht besteed aan de verschillen tussen werken in grote en kleinere bedrijven in het algemeen. Ben je op zoek naar een (afstudeer) stage of baan? Schrijf je dan nu in: Deelname aan de MKB-dag Delft is gratis na registratie via www.mkbdagdelft.nl.

International Office

General

Informatie Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via [email protected] of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

International Student Church Students of all denominations are invited to our ecumenical
service every Sunday at Raamstraat 78, 11.30 hrs followed by tea/coffee.
The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin supported
by student leaders.
More information on www. iscnetherlands.nl.

x

Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek “Aankondigingen” in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: [email protected]. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Student and Career Support Information The student psychologists and the central student and careers councelors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office

14:02

Voor advertenties bel met:

hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl.

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E [email protected]

Graduate opportunities There are graduate opportunities for reservoir engineers, geologists and geophysicists. For information and application see www.venture-production. com. Closing date: November 3, 2008.

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

XXXQIEUIFTJTOM

International Office

4FSWJDFT
JO
%FMGU
BU
ZPVS
BEESFTT

Information The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: [email protected] or by phone: 015-2788012.

Koornbeurs Voldersgracht 1

Wij zijn geopend van ma t/m vr vanaf 9.00-14.00 uur en van 16.30-19.30 uur. Vanaf 11.30 uur zijn er maaltijden te verkrijgen waaronder een vegetarische dagschotel, een pastaschotel en een 3-componentenmaaltijd. Vanaf 16.30 uur zijn deze maaltijden wederom verkrijgbaar met als uitbreiding een luxe maaltijd.

Donderdag 30 oktober Basis: Aardappelen, witte rijst, spinazie en witlofsalade met rozijnen. Soep: Preisoep. Vlees: Hachee of vis. Veg.: Bladerdeegflapje met aubergine, kaas en courgette.

Sint Jansbrug Oude Delft 50-52 Ma t/m vr geopend van 17.3019.30 uur. Dagschotel (incl. salade) 3,40 euro, fruit 0,25 euro, toe 0,30 euro, luxe toe 0,85 euro, bier en fris 0,90 euro. Het menu staat ook op www.jansbrug.nl. Open from Monday to Friday from 17.30-19.30 hrs. Daily dish (incl. salad) €3.40, fruit €0.25, dessert €0.30, beer and soda € 0.90. Find the complete menu at www.jansbrug.nl.

Tyche Oude Delft 123 Maandag 3 november (De brandweerman) Basis: Spaghetti bolognese. Luxe: Held on fire (pittige rijstschotel). Dinsdag 4 november (Rama) Basis: Nasi goring. XLuxe: Gado gado. Woensdag 5 november (Herakles) Basis: Moussaka Extra Luxe: Lamsspiesjes, Griekse salade met tzatziki en frites

Maandag 3 november Basis: Bietjes en andijviesalade met mandarijn. Soep: Tomatensoep. Vlees: Penne carbonara of vis. Veg.: Penne met paddestoelensaus. Dinsdag 4 november Basis: Pommes frites, bruine rijst, snijbonen en groene salade. Soep: Uiensoep. Vlees: Kalkoenshaslick. Veg.: Paprika-olijf quiche. Woensdag 15 oktober (Italia) Basis: Broccoli en tomatensalade. Soep: Minestrone. Vlees: Lasagne. Veg.: Vegetarische lasagne met aubergine. Eettafel geopend ma t/m vr van 17.30-19.30 uur. Basismaaltijd 3,60 euro, soep 0,30 euro, toetjes v.a. 0,30 euro, fruit v.a. 0,40 euro. Inl. www.koornbeurs.nl/ eettafel.

Alcuin Oude Delft 55-57 Maandag t/m donderdag Ieder dag keuze uit drie basismaaltijden: drie soorten vlees, drie soorten aardappelgarnituur en vier soorten groenten, waarvan twee salades of een luxe maaltijd.

Soup is served at 18.30 hrs. Soup, meat and vegetarian everyday, everybody is welcome. Tuesday and Thursday 3,40 euro, Wednesday 4 euro. www.wolbodo.nl

Minimaatjes

Studieverenigingen

AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl.

VSV ‘Leonardo da Vinci’ Op woensdag 5 november van 12.30-13.30 uur zal in collegezaal B van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek een lunchlezing gegeven worden met als thema ‘Learning from airplane crashes.’ Praktische Studie Op woensdag 12 november vindt het lustrumopeningsfeest plaats in Lorre. Op donderdag 27 november zal het lustrumsymposium ‘Pompen of verzuipen, is Nederland waterproof?’ van Praktische

Maandag 3 november * Chemometric Optimization Studies in Catalysis Employing High-Throughput Experimentation. Promotie van S.R.M. Pereira, engenharia. Promotoren: prof.dr. R.A. Sheldon en prof.dr. G.J. Witkamp. 10.00 uur. * Stone Stability Under Nonuniform Flow. Promotie van T.H. Nguyen, MEng. Promotor: prof. dr.ir. M.J.F. Stive. 12.30 uur. * Noise in Sub-Micron CMOS

Voor jou maar even Voor mij een heel leven Bloed geven. Minder kun je niet doen.

Studie gehouden worden in de Aula van de TU Delft. Voor meer informatie zie www.ps.tudelft. nl/symposium. Vereniging voor Techische Physica Op dinsdag 18 november zal het symposium ‘Physics of Health: Right on Target’ van de VvTP plaatsvinden in de kerk ‘Oude Jan.’ Zie http://symposium.vvtp. tudelft.nl voor meer informatie en registratie.

Studentenverenigingen OJV De Koornbeurs Op donderdag 30 oktober speelt de rockband The Mystery Train

Conductors vanaf 21.00 uur in de kelder van OJV De Koornbeurs. Toegang is gratis. Op zaterdag 6 november speelt Defpenalty vanaf 21.30 uur in de kelder van OJV De Koornbeurs. www.thedefpenalty.com

Overige

Stichting Delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met kinderen van 8-14 jaar. www. natuurwacht.nl, 015-2783086 of [email protected].

Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.

Consultancy Cycle 2008 Geïnteresseerd in strategy consultancy? Tijdens de Consultancy Cycle 2008 kom je in contact met verschillende bedrijven en kun je kijken of het iets voor jou is. Registratie en informatie op www.consultancycycle.com.

Image Sensors. Promotie van X. Wang, MSc. Promotor: prof.dr.ir. A.J.P. Theuwissen. 15.00 uur. Dinsdag 4 november * Aluminium-Mediated Selective Solid-Phase Epitaxy of High-Quality Silicon Diodes. Promotie van Y. Civale, Diplome d’Ingenieur. Promotor: prof.dr. L.K. Nanver. 10.00 uur. * The inaudible symphony: on the detection and source identification of atmospheric infrasound. Promotie van drs. L.G. Evers. Promotoren: prof. dr. D.G. Simons en prof.dr.ir. A. Gisolf. 12.30 uur. * Sensory incongruity and

filmweek

surprise in product design. Promotie van ir. G.D.S. Ludden. Promotor: prof.dr. P.P.M. Hekkert. 15.00 uur. Woensdag 5 november * Learning from Nature: Biologically-inspired Sensors. Promotie van D.H.B. Wicaksono, MEng. Promotor: prof.dr. P.J. French. 10.00 uur. * Drie-in-de-pan. Intreerede van prof.dr. D. Lenstra, faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. 15.00 uur.

Grieks Filmfestival

Van donderdag tot en met zondag is het vier dagen Grieks Filmfestival in Lumen; voor de tweede keer alweer. Er zijn vier recente films te zien en een programma van korte films. De voorstelling van BRIDES op donderdag is nu al uitverkocht, maar er komt een extra vertoning op zaterdagmiddag. Nieuw is BRIDESHEAD REVISITED, een kostuumfilm naar de beroemde tv-serie van weleer. Ook gaat IT'S HARD TO BE NICE draaien, een Bosnische bitterzoete komedie die zich grotendeels in Sarajevo afspeelt.

nieuw! do vr 19:15 za 22:15 zo 17:15 ma wo 22:00

scherpe observaties, over het Bosnië dat na de oorlog op zoek is naar een nieuwe identiteit. Vol lakonieke humor, die zo typisch is voor Sarajevo. Van de Tiger Award winnaar van SUMMER IN THE GOLDEN VALLEY. Sympathieke taxichauffeur wil een beter mens worden, maar in het corrupte en criminele Sarajevo gaat dat niet zomaar.

Gegevens voor deze rubriek kunt u doorgeven via e-mail: [email protected].

Srdjan Vuletic - Bosnië/Slov/Serv/GrBr/Dld 07 2e en laatste week! do vr zo ma di 22:15

THE TRAP (KLOPKA)

Servische films zien we niet vaak in het filmhuis. Deze uitstekende thriller heeft veel oog voor detail en een sterke, ingetogen en inventieve cameravoering. De film geeft tevens een beeld van het hedendaagse Belgrado. Hartverscheurend familiedrama over wanhopige man, die voor het dilemma staat om voor veel geld een misdaad te begaan, om een dure operatie voor zijn kind te kunnen bekostigen. elke zondag 22.00 5 euro entree

SNEAK PREVIEW Bergmania: klassieker ma 20:00

Bloed is leven

WILDE AARDBEIEN

Pagina 1

Warme, lyrische film van Bergman over dromen en herinneringen. Werkelijkheid en verbeelding, herinneringen, dromen en nachtmerries lopen in elkaar over. Oude hoogleraar droomt over zij naderende dood en mijmert over zijn leven en denkt terug aan een fijne jeugd. Maar waardoor en wanneer werd hij zo afstandelijk en verbitterd? Ingmar Bergman - Zweden 1957

Printen alsof het gedrukt staat • Proefschriften

• Leaflets A5, A4 en A3 • Visitekaartjes • Afstudeerbundels • Catalogi • Brochures • Ringbanden • Overhead sheets • Scripties • Lesmateriaal • Instructie-manuals • Posters A3, A2, A1, A0 en groter • Dictaten • Lamineren • Bedrukking van CD en DVD

Bel voor informatie en prijsopgave: T 015 256 19 19 F 015 256 56 06 M [email protected] H w w w. s i e c a . n l Voor een demonstratie en werkbespreking bent u van harte welkom aan de Turbineweg 20, 2627 BP Delft

Zomer 1922: fotograaf ontmoet op schip naar New York één van de 700 bruiden, die op weg zijn naar hun bruidegommen. Emotievolle film, meegeproduceerd door Martin Scorsese. Pantelis Voulgaris - Griekenland 2004 vr 19:30

VERZAMELPROGRAMMA

Renos Haralambidis - Griekenland 2000 zo 2 nov 17:00

Jongeman blijkt kooktalent en treedt toe tot een geheim koks-genootschap. Zijn obsessie voor de perfecte maaltijd brengt hem in komische en absurde situaties, tot iets hem de betrekkelijkheid van alles doet inzien. Stergios Niziris - Griekenland 2004 zo 2 nov 19:30

THE GUARDIAN’S SON

Ambitieuze tv-verslaggever raakt in afgelegen bergdorpje in conflict met één van de laatste bewoners. Fraai gefotografeerd debuut over de voor- en nadelen van het traditionele dorpsleven. Dimitris Koutsiambassakos - Griek. 2006 laatste week! za 14:15 - zo 15:00

LE BALLON ROUGE + CRIN BLANC

“Ik vind het niet eerlijk. Mijn vriendje is doodgegaan, omdat hij geen prik heeft gehad! Dat begrijp ik niet, want een prik kost bijna niks. Is er iemand die mij dat uit kan leggen?”

Jannik Hastrup e.a. - Dk 07 Moefi kinderclub zo 13:00 wo 14:00

PELIKAANMAN

Komische avonturenfilm. Ned. gesproken, 6+ Pelikaan besluit om mens te worden en sluit vriendschap met de 10-jarige Emil en Elsa.

Mamadou, 13 jaar, Mali

Help mee in de strijd tegen kindersterfte Word nu lid van Unicef Bel 0800 1133

Albert Lamorisse - Frankrijk 1956, 1953

3e week - verlengd vr 16:45 za 14:00 za di 22:00 - ma 19:30

PARIS

Cédric Klapisch maakte weer zo’n ensemblefilm waar we hem van kennen (L'AUBERGE ESPAGNOLE). Met Romain Duris en Juliette Binoche. Pierre is ziek en beziet vanaf het balkon het leven in de stad en de verschillende mensen rondom hem. Cédric Klapisch - Frankrijk 2008

3e week vr za 16:30 - zo 14:45 - di wo 19:30

DIALOGUE AVEC MON JARDINIER

Hartverwarmende Franse ‘praatfilm’ over de opbloeiende vriendtussen een kunstenaar en FIETSMUG EN DANSMUG schap een eenvoudige tuinman. MonAnimatiefilm met kleurrijke ver- daine kunstenaar trekt zich terug beelding, humor en muziek. Ned. op het platteland en bespreekt het gesproken, 4+ Dagmar is een leven met zijn tuinman. dansmug. Ze is verliefd op Egon de Jean Becker - Frankrijk 2007 fietsmug. Moefi kinderclub zo 12:45 - wo 14:15

• Prijslijsten • Cursusboeken

do 19:30 uitverkocht - za 16:45 EXTRA

BRIDES

Twee (korte) klassiekers voor jong en oud over vriendschap. Gouden Palm en Oscar. Prachtige technicolor opnamen van Parijs. Een jongen in Parijs wordt gevolgd door een rode ballon. Daarna Crin-Blanc, over Srdan Golubovic - Servië/Dtsl/Hong 2007 een jongen en een wit wild paard.

Bel 0800 - BLOEDBANK of kijk op www.sanquin.nl

11:40

Grieks filmfestival alle films zijn Engels ondertiteld

IT’S HARD TO BE NICE LIKE CHEF, LIKE GOD Onderhoudende tragikomedie met

d

02-05-2006

44

Vier korte Griekse films, w.o. een documentaire over de kleine ‘buitenvan Heiligen’ langs Griekse BRIDESHEAD REVISITED huisjes wegen. Filmmakers Wim Oudshoorn Een complex liefdesverhaal van en Barbara Meter zijn te gast. epische proporties, bekend van de Wim Oudshoorn, e.a. - Griekenland 2007 bestseller van Evelyn Waugh en de prachtige tv-serie uit de jaren 80. za 1 nov 19:30 De aankleding is prachtig. Arme CHEAP SMOKES en atheïstische student Charles ont- Ron wil niets meer dan een kop moet in Oxford de excentrische Se- koffie en een sigaret; en wat zwerbastian, en later zijn zus. Hij wordt ven met Sophia. Fijne film met podeel van hun adelijke (gelovige) etische mijmeringen en grappige, wereld. filosofische en melige dialogen. Julian Jarrold - Gr.Britt. 2008 Een ode aan het lummelen.

Ein

siecaADV-A4kleurNieuw

do 30 okt t/m wo 5 nov 2008

nieuw! do vr 21:30 - za zo di 19:15 - wo 20:00

l d.n .og T w C w kw de I hec ère in c f i o e, 36 f carr hed 86 nsc t. E 62 baan o , 2 am trech bij 015 erd U bel or een mst en en A , t v f l o vo h De

Monday 5 November (Mexican week) Entrée: Chicken-pea soup. Main course: Burrito or vegetarian burrito with tomato-salsa and a green salad.

Thursday 7 November (Mexican week) Entrée: Vegetable soup. Main course: Chili con or sin carne with a mixed salad and red kidney beans.


Studentenactiviteiten

Alle promoties, intree- en afscheidsredes vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft

Wolbodo Verwersdijk 102

Wednesday 6 November (Mexican week) Entrée: Maize-tomato cream soup. Main course: Spiced chicken or stuffed bell pepper with sour cream, fresh vegetables and wedges. Dessert: Fresh fruits with clove syrup.

15

service

Liisa Helminen - Finland 2004

#

Eettafel geopend van 18.0019.30 uur. Basis 3,50 euro, luxe 4,30 euro, xluxe 4,80 euro. dsb@ tudelft.nl. Er wordt iedere dag een vegetarische variant van het menu aangeboden. Ook wordt er iedere dag soep aangeboden. For the English menu look at www.dsb.tudelft.nl. Information: [email protected].

Vrijdag 31 oktober Basis: Pommes croquettes, bulghur, romanesco en koolsla met yoghurtdressing. Soep: Paprikasoep. Vlees: Saucijsje. Veg.: Gevulde paprika.

Alle maaltijden worden geserveerd met soep. Eettafel geopend ma t/m do 18.00-19.30 uur. Basis 3,00 euro, luxe 4,10 euro. Het specifieke menu voor komende week is te vinden op www.virgiel.nl.

30-10-2008

Wetenschapsagenda

Eettafels Buffet Blauw Mekelweg 5

Pagina 1DELTA. 32

#

Informatie Student and Career Support is een onderdeel van de dienst Onderwijs en Studentenzaken. Het omvat de diensten van de studentendecanen, de studentenpsychologen en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBOopleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een studentendecaan of een studentenpsycholoog. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Inloopspreekuur dinsdag- en donderdagochtend van 11.30–12.30 uur. Voor Student and Career Support in het algemeen kun je terecht op het Open

Spreekuur op dinsdagochtend van 11.30-12.30 uur. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 015-2788004. e-mail: [email protected] website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl

Announcements

14-05-2004

...door uw gift op giro 6640 cliniclowns.nl

Verwacht

Vanaf volgende week BOTTLE SHOCK, een komedie over het

begin van de Californische wijnmakerij, met Alan Rickman en Bill Pullman. Van 6 tot en met 12 november 'De ontdekking van de buren', een serie bijzondere Duitse films. Zie de aparte brochure.

www.filmhuis-lumen.nl Doelenplein 5 Delft 214 02 26

16

service

Filmtips

Mustsee www.mustsee.nl Tel. (015) 2151900 Angus, Thongs and perfect Snogging, week (beh. zo. t/m di.) 16:30, zo. 17:00; Anubis & het Pad der 7 Zonden, do. t/m za. 13:30, 15:50 en 19:10, zo. 12:00, 14:10, 16:20 en 18:20, ma. en di. 18:30, wo. 13:30, 15:50 en 18:30; Bride Flight, do. t/m za. 13:00, 16:00, 18:40 en 21:40, zo. 13:00, 16:00 en 20:30, ma. en di. 20:30, wo. 13:00, 16:00 en 20:00; De Brief voor de Koning, do. za. en wo. 13:40; Brokeback Mountain, do. en vr. 14:00; Burn after reading, week (beh. ma. en di.) 16:10, 18:40 en 21:00, za. ook 23:20, ma. en di. 18:40 en 21:00; Casino Royale, wo. 21:00; Eagle Eye, do. t/m zo. 21:50, ma. t/m di. 21:20; Mamma Mia! The Movie, do. en vr. 16:20 en 19:10, za. zo. en wo. 16:20 en 18:50, ma. en di. 18:50; Max Payne, week (beh. zo.) 21:20, za. ook 23:40, zo. 21:40; My best Friends Girl, week (beh. wo.) 21:30, wo. 19:00; Quantum of Solace (met Pauze), do. 19:40, week (beh. do. en di.) 20:30, vr. t/m zo. ook 21:50; Quantum of Solace, do. 18:30, vr. t/m zo. 21:10, za. ook 23:20, ma. en wo. 19:00 en 21:30; Radeloos, week (beh. ma. en di.) 13:00, 15:30 en 19:00, ma. en di. 19:00; Rocknrolla, week 21:30, za. ook 23:40; Sex Drive, vr. 18:50, zo. 19:20, ma. en di. 19:00; Sinterklaas en het Geheim van het Grote Boek, week (beh. zo. t/m di.) 14:00, zo. 12:00 en 14:30; Space Chimps, za. zo. en wo.

13:20; Tropic Thunder, do. t/m zo. 19:00, ma. t/m wo. 18:50; W, do. en vr. 16:30 en 21:30, za. zo. en wo. 15:40 en 21:10, ma. en di. 21:10; Wall-E (NL), vr. en zo. 13:40; De Zeven van Daran: De Strijd om Pareo Rots, week (beh. ma. en di.) 14:10. Theater Lantaren/Venster www.lantaren-venster.nl Tel. (010) 2772266 La Zona, week (beh. ma.) 20:00 en 22:00, vr. zo. en wo. ook 15:30, zo. ook 13:30, ma. 20:00; Sneak Preview, ma. 22:00; The mourning Forest, week 19:15; Amazing Grace, week (beh. zo.) 21:45; The last Days of Shishmaref, week 19:15, zo. ook 13:00; Il dolce e l’Amaro, week (beh. zo. en di.) 21:30, vr. en wo. ook 15:00; Estômago, week (beh. zo.) 21:45, vr. ook 15:00; Beefcake: Le Temps qui reste, di. 16:30; Cinematheek: Bergmania – De Glimlach van een Zomernacht, ma. t/m wo. 19:30; Cinematheek: Anna Magnani Retroperspectief – Campo de Fiori, do. 19:30; Bellissima, vr. 19:30; l’Onorevole Angelina, za. 19:30; Abbasso la Ricchezza!, zo. 19:30; Rotterdam Classics: 100 jaar Feyenoord, zo. 15:30.

MUZIEK Speakers (Delft) www.speakers.nl Tel. (015) 2124446 Live: Kraak en Smaak, do. 20:30; Kickstart!: De start van je weekend!, do. 24:00; Special: Create Games, vr. 23:00; D.Dance: Attractiv Beatz, za. 24:00;

Studium Generale: Niet de Illuminati, ma. 20:00; Comedy Night: Sonnema Comedy Tour, wo. 20:30. Paard van Troje (Den Haag) www.paard.nl Tel. (070) 3601838 Swell, do. 19:30 (rock); MTV presents: Pete Philly & Perquisite, do. 19:30 (hiphop); N.O. presents Acku, do. 23:00 (eclectisch); Paris Appelle, vr. 19:30 (divers); Haagenbasz, za. 0:00 (drum ‘n bass); Saybia, za. 19:00 (pop); Ziggi & the Renaissance Band, za. 19:30 (reggae); Jamaican Dancehall Party, za. 23:30 (dancehall); Sneakerz, zo. 19:00 (dance); Maria Mena, ma. 19:00 (pop). Rotown (Rotterdam) www.rotown.nl Tel. (010) 4362669 The Cheer Up! Club: Pivot, do. 21:00; DJ St Paul: Helter Skelter, vr. 23:00; Ryan Shaw, zo. 21:00; Throw Me The Statue, di. 21:00; Headphone, wo. 21:00.

THEATER Theater de Veste (Delft) www.theaterdeveste.nl Tel. (015) 2121312 Musicalgroep Rits: Rags, vr. en za. 20:15, za. ook 14:00; Introdans Ensemble voor de Jeugd: Slapstripstick, zo. 14:30; DiRECT: Tommy (The Who) [tryout], di. en wo. 20:15. Theater Pepijn (Den Haag) www.theater-pepijn.nl Tel. (070) 3455109540

Anne van Veen: Anne, do. 20:30; Arie Blok: Stormen en Zwaarden, vr. 20:30; Willemijn Smeets: Grip, za. 20:30; Peter Kuiper: Alles bij elkaar was ’t jofel evengoed!, zo. 14:00; Jhanna Houweling: LofT: Seeing with new eyes, ma. 20:30; Ter Bescherming v. d. Jeugd: Het beste van ..., wo. 20:30. Rotterdamse Schouwburg (Rotterdam) www.schouwburg.rotterdam. nl Tel. (010) 4118110 RO Theater: Woyzeck, do. vr. en wo. 20:15, zo. 16:30; Toneelschuur Produkties: Bergen, do. en vr. 20:15; Piet Rogie: Zwerfmens, za. 20:00; Growing up in Public: I’m every woman, za. 20:30; Wunderbaum: Beer Tourist, za. 22:00, zo. 20:30; Poppentheater Koekla: Nif Naf Noef, zo. 11:00; Theater Gnaffel: De Koning en de rest, zo. 15:00; Rotterdamse Schouwburg: Kijken naar dans 1 – van klassiek ballet tot postmoderne dans, di. 19:30; Rotterdamse Schouwburg: Obama Victory Evening, di. 20:30; Rotterdamse Schouwburg: The victory breakfast, wo. 7:30.

Koelbl: Hair, t/m 25 januari 2009; Glorie van Rome: Burgers, keizers en gladiatoren t/m 8 maart 2009; Alberto Giacometti: Overzicht van zijn oeuvre, t/m 8 februari 2009. Rijksmuseum voor Volkenkunde (Leiden) www.rmv.nl Tel. (071) 5168800 AFRIKA-gallerij: Brabants bont in Afrika, t/m 4 januari 2009; CHINA-gallerij: Manilla – Catch me if you can!, t/m 28 december 2008; JAPAN en KOREA-gallerij: Lily Eversdijk Smulder bij de Inuit, t/m 11 januari 2009; AZIËgallerij: Snouck Hurgronje, verzamelaar in Mekka 1885, verlengd t/m 25 januari 2009; MIDDEN- en ZUID-AMERIKAgallerij: Collectie Penard in de spotlights, t/m 22 maart 2009; NOORD-AMERIKA-gallerij: Nomaden boven de Poolcirkel, verlengd t/m 19 januari 2009; Music in Motion, t/m 23 augustus 2009; Rondleiding Middenen Zuid-Amerika, za. 13:3014:30; Afrikaans verhaal over Koning Sunjata, zo. 14:30-14:45; Shakuhachi, zo. 12:00-13:00; Gamelanrepetitie, zo. 10:0011:30; Rituelen rondom de dood, zo. 13:30-14:30.

EXPOSITIES Kunsthal (Rotterdam) www.kunsthal.nl Tel. (010) 4400301 Meisjes van de fabriek: Foto’s uit de collectie van het Nationaal Archief, t/m 23 november 2008; Jan Banning: Bureaucratica, t/m 14 december 2008; Herlinde

Boijmans van Beuningen (Rotterdam) www.boijmans.nl Tel. (010) 4419400 De Collectie één, semi-permanent; Interventies: Karin van Dam – Bumping Tumble, t/m november 2008; Interventies: Geert Mul – Horizons, semi-

permanent; Interventies: Adam Colton: Love arises from foam, t/m 18 januari 2009; Interventies: Olaf Nicolai en Thonik – Apollo, semi-permanent; Charley Toorop: Vooral geen principes!, t/m 18 januari; Shirana Shahbazi: Still life with shells, t/m 18 januari; Sgraffito in 3D, t/m 4 januari; Kunstluiers, za. 15:00-16:00; Kunststudio: Dansen met Toorop, zo. 13:3015:00; Pak een stoeltje met Sjarel Ex: Over Max Beckmann, wo. 12:30-13:00.

Bride Flight (Regie: Ben Sombogaart) NL 2008. Het gaat goed met de Nederlandse film. Dit blijkt wel weer uit het feit dat Bride Flight onderscheiden is met een 'gouden film'. Een stel Nederlandse meiden heeft het helemaal gehad met de sfeer na de oorlog. Ze besluiten naar Nieuw-Zeeland te gaan om zich met hun verloofdes te verenigen. In het vliegtuig ontmoeten ze Frank en ze raken alle drie erg gecharmeerd van hem. Hun levens raken onlosmakelijk met elkaar verbonden... Mustsee Het zusje van Katia (Regie: Mijke de Jong) NL 2008. Met zes nominaties en uiteindelijk twee gouden kalveren - voor beste vrouwelijke bijrol en beste scenario - op zak, is “Het zusje van Katia” een interessante film. Het zusje van Katia (pas in de laatste scène wordt haar eigen naam genoemd) woont samen met haar moeder, een prostituee, en haar zus Katia, een stripper, in Amsterdam. Ze wil net zo worden als haar zus Katia. Deze heeft echter totaal geen oog voor haar en dreigt zelfs in dezelfde branche als haar moeder terecht te komen. Als Katia valt voor een Italiaan worden de spanningen in het gezin alleen maar groter... Filmhuis Den Haag

17

service

MKB stelt zich voor Onder studenten bestaan over het midden- en kleinbedrijf vooroordelen als ‘Je kunt er geen carrière maken en niet in het buitenland werken’ en zoeken daarom bij deze bedrijven geen stage of baan. Op 6 november is er een MKB-dag op de TU Delft om die vooroordelen weg te nemen. xANGELE STEENTJES

TU DELft voorlichting

Cultuuragenda FILM

DELTA. 32 30-10-2008

verschijnt onder verantwoordelijkheid van de directie Marketing & Communicatie

DELTA. 32 30-10-2008

Student werktuigbouwkunde Stefan Mieras is lid van Young Kivi Niria Students Delft en organiseert de MKBdag samen met Caroline Scheepmaker, studentendecaan bij student & career support van de TU Delft. Mieras vertelt dat hij ook vooroordelen had over het MKB. “Ik dacht dat het lastig was verschillende functies uit te oefenen, dat een internationale carrière onmogelijk was en de collega’s niet dezelfde interesse hebben.” Nu denkt hij er heel anders over en weet ondertussen waar het misverstand vandaan komt. “Het MKB wordt als synoniem gezien met bedrijven van hoogstens vijf mensen. In werkelijkheid bestaat

het uit bedrijven tot 250 medewerkers. Die bedrijven hebben natuurlijk allerlei functies en een deel daarvan heeft ook vestigingen in het buitenland.” Mieras voegt eraan toe dat slechts één procent van de Nederlandse bedrijven meer dan 250 medewerkers heeft. Toch zijn deze grote, veelal internationale bedrijven dominant in het denken van de TU-student. “Voor sponsoring, uitjes en stageplaatsen richten TUstudenten zich vooral op deze bedrijven. Op de Delftse Bedrijvendagen voeren bijvoorbeeld de grote ondernemingen meestal de boventoon. Het MKB heeft aan de andere kant het nodige te bieden aan interessante functies of aan sponsormogelijkheden, maar dat beseffen studenten te weinig.”

MKB-dag Om een einde te maken aan deze situatie van ‘onbekend maakt onbemind’ van het MKB hebben de TU Delft en ingenieursvereniging Kivi Niria besloten om op 6 november het MKB de gelegenheid te bieden zich op de universiteit te presenteren. Het MKB werkt hier graag aan mee, omdat deze sector zeer geïnteresseerd is in contact met de technische universiteiten. Een deel van het MKB bestaat uit innovatieve bedrijven die veel behoefte hebben aan hoogopgeleiden uit de bètatechniek. Op de MKB-dag presenteren de deelnemende bedrijven zich in de foyer van

de aula van de TU Delft met stands, workshops en bedrijf- en branchepresentaties. “Het evenement wordt geopend om elf uur door Jan Dekker, president van Kivi Niria. Dat is net na de eerste colleges en op een moment dat er veel studenten op de campus zijn.” Voor de internationale studenten zijn er speciale workshops met als onderwerpen ‘Looking for work in the Netherlands’ of ‘The Knowledge worker package’. Er hebben zich 32 bedrijven aangemeld; bij twaalf daarvan is kennis van de Nederlandse taal niet vereist en negen bedrijven opereren internationaal.” Als een echte (toekomstig) ingenieur houdt Mieras van cijfers en hij heeft daarom een database gemaakt met gegevens over de deelnemende bedrijven. Hier staat bijvoorbeeld in welk type ingenieurs de bedrijven geïnteresseerd zijn. “Voor alle studierichtingen van de TU Delft – van bouwkunde tot wiskunde – zijn er minimaal vijf bedrijven die interesse hebben in hun kennis. Voor studenten elektrotechniek en informatica is er meer keuze. Er zijn drie bedrijven die in alle TU-studenten geïnteresseerd zijn: Supair (uitzendbureau voor studen-

ten), consultancybureau Unipartners en het softwarebedrijf E-Semble.” Ondertussen hebben zich meer dan vierhonderd studenten aangemeld, van wie een aanzienlijk deel internationale studenten. “Het aanmelden is gratis, maar voor de presentaties en workshops geldt: vol is vol. Naast de kans op een stage, afstudeerplek of baan krijgt de student hiervoor een gratis lunch en borrel.” Heeft werktuigbouwer Mieras onder de aangemelde bedrijven zelf nog een verrassende ontdekking gedaan? “Inderdaad, ik volg een interfacultaire master sustainable energy technology. Er heeft zich een bedrijf DWA aangemeld waar ik nog nooit van had gehoord. Het richt zich op duurzame installatie- en energieadviezen en dat is voor mij heel interessant. Ik ga daarom bij hun stand langs.”

x

www.mkbdagdelft.nl

’We moeten voorkomen dat medewerkers in een fuik belanden’ Niek Tholen is lid van DB, volgens eigen zeggen de enige echte partij in de ondernemingsraad. “De andere partijen zijn vakbonden.” Zijn portefeuille is personeel en organisatie. “Het is goed dat het vorige voorstel voor de r&o-cyclus is verworpen. Wat er nu ligt is beter.” Pas achttien maanden is Niek Tholen, docent bij de faculteit EWI, lid van de ondernemingsraad voor Democratisch Beleid (DB). Eigenlijk tot zijn eigen verbazing. “Ik stond laag op de lijst, maar toen er weer een plaats vrijkwam, waren degenen die boven mij stonden om allerlei redenen verhinderd en zat ik ineens in de or.” Hij vindt het geen probleem als hij dit jaar ‘echt’ wordt gekozen. “Ik vind het orwerk interessant. Je krijgt een beter en veel breder beeld van de organisatie en van de politieke krachten waarbinnen de TU Delft opereert. Zo is de berekening voor de vergoeding van de snelle invoering van de bachelormaster erg ongunstig uitgepakt voor de TU Delft. Ondertussen wordt er nog onderhandeld met het ministerie. In de hoop dat dit resultaat oplevert, krijgt iedere beheerseenheid volgend jaar een bedrag waarin nog niet de totale bezuiniging is verwerkt. Pakken de onderhandelingen ongunstig uit

medewerkers omgegaan. “Als vooraf een beoordelaar – veelal de leidinggevende – informatie inwint bij anderen over zijn medewerkers en hij na het gesprek anderen de uiteindelijke beoordeling nog eens voorlegt is de privacy in het geding, en gaat de zaak erg lang duren. En dan bestaat ook nog eens de kans dat beoordelingen achteraf gewijzigd worden!” Nu ligt er volgens Tholen een beter voorstel waarin de or-eis is opgenomen dat een medewerker binnen zes tot acht weken na het functioneringsgesprek zijn beoordeling krijgt. “Ook vinden wij goed dat in het voorstel staat dat in beoordelingen van de leidinggevenden de mening van de beoordeelde wordt meegenomen.” Tholen begrijpt dat medewerkers niet voor een actieve or-deelname kiezen; het or-werk vereist tijd en inzet en draagt niet altijd bij aan een carrière. “Ik vind dat niet terecht; actief deelnemen aan medezeggenschap zou positief moeten meewegen in je r&ocyclus.” Tholen vindt het wel vreemd dat zo weinig medewerkers stemmen. “Dat is beslist niet veel moeite. We gaan in de week voor de verkiezingen in ieder geval actie voeren om hen eraan te herinneren hun stem uit te brengen.” (AS)

jaar – leken, als je afging op de nota, niet te bestaan.” Tholen vond het jammer dat de nota zo beperkt was, want er is wel een probleem. “Binnen een organisatie als de universiteit heb je veel zogenaamde ‘fuikfuncties’. Als universitair docent kun je nog uhd worden, maar verder kom je meestal niet; voor diegenen die alleen onderwijs of alleen onderzoek doen bestaat zelfs deze mogelijkheid niet. En als je altijd onderzoek hebt gedaan naar een speciaal soort plastic, kun je niet gemakkelijk overstappen naar ander wetenschappelijk werk. Het zou goed

Niek Tholen. (Foto: Cetera)

voor de TU Delft, dan kan er weer een bezuinigingsronde volgen. Als or volg je dit van nabij en kun je meedenken en je mening erover geven.”

Fuikfuncties Tholen heeft zich de afgelopen maanden beziggehouden met de portefeuille personeelsbeleid. Hierin zitten twee belangrijke onderwerpen: de wp-nota (wetenschappelijk personeel) en de r&o-cyclus (resultaat en ontwikkelingscyclus). “Binnen de wpnota was alleen de tenure track goed uitgewerkt. Na zes jaar onzekerheid kon een wetenschapper een aanstelling als uhd (universitair hoofddocent) krijgen, maar zeker was het niet. De rest van de wetenschappers – vooral de docenten en diegenen ouder dan 45

‘Actief deelnemen aan medezeggenschap zou positief moeten meewegen in je r&ocyclus’ zijn als eens werd nagedacht over de vraag hoe te voorkomen is dat medewerkers in die fuik belanden.” Een ander punt op het gebied van personeelszaken was de r&o-cyclus. Er was in 2001 een regeling overeengekomen, maar de verschillende partijen vonden dat deze niet goed werd uitgevoerd. “Bij de beoordelings- en functioneringsgesprekken stond vooral de beoordeling centraal en zelden de ontwikkeling. Verder kwamen er ook merkwaardige situaties voor, waarbij vooraf voor een hele afdeling de verdeling van de beoordelingen werd afgesproken.” Ook werd er niet altijd op de juiste manier met de privacy van

x

www.or.tudelft.nl

DELTA. 32 30-10-2008

18

Delta in English

Senz wins

New website

Senz storm umbrellas have won three major international awards recently. In addition to the Good Design Award 2008, the most prestigious Japanese design award, the Delft-based company also won the Japanese Deshima Award for the most successful Dutch product introduction in Japan. Closer to home, the Design Management Europe Award was presented in Wales for implementing design philosophy and design culture in business operations.

As of 4 November, when visitors enter http://www.tudelft.nl they will see a new TU Delft home page. The underlying pages will be updated soon afterwards. With this new website, TU Delft aims to provide information efficiently and effectively to both internal and external target groups. The website will be more attractive, more interactive, and more demand oriented. The TU Delft website is the face of TU Delft to the outside world. It is not just that prospective Dutch students are making far more frequent use of Internet to find information

Career day for you and SME SME Recruitment Day is the good opportunity to explore your career options in the Netherlands. Representatives from small and medium-sized companies will be on campus looking to recruit international and Dutch students. xDAVID MCMULLIN So you’ve been living in Holland for a while, studying at TU Delft. Maybe you’ve started to love the gray skies, the ‘chocoladehagel’ on your bread and the direct way the Dutch have of communicating. So now you’re thinking you might want to stay in the Netherlands after you graduate. But here comes the tricky part: how do you go about finding a job in the Netherlands? A great place to start is at the SME Recruitment Day held on Thursday, November 6 in the Aula. SMEs - small and medium-sized enterprises – have a lot to offer TU Delft engineers. More than 30 Dutch

SMEs will be present: at their information stands, company reps will be waiting to tell you all about the job positions, internships or graduation project placements they have available. The SME business sector in the Netherlands - i.e. companies that have a maximum of 250 employees - offers surprisingly good career opportunities for prospective engineers. The SME day is being co-hosted by the Royal Institute of Engineers in the Netherlands (Kivi Niria) and TU Delft. This is a unique opportunity for you to perhaps meet your future employer in the small and mediumsized business sector. This SME event will also feature general presentations on the differences between working for large (multinational) companies and smaller enterprises, as well as a range of workshops. One such workshop especially for international students will be hosted by TempoTeam Global Recruitment Services, which has developed a program package especially for foreign graduates in the Netherlands. The Tempo-Team workshop focuses on providing accurate information about the job-hunting process in the Netherlands, offering useful tips, practical information

and insights into how young professionals should successfully apply for jobs. The workshop will also offer real-life examples of cultural management differences, work habits, application procedures and national differences in CV writing. Internationals students are invited to bring their CVs along: Tempoteam will then conduct a CV-check to see if your CV adheres to Dutch professional standards. The SME recruitment day program starts with a welcome speech by Jan Dekker, President of KIVI NIRIA and chairman of Syntens. Then, running concurrently throughout the day are: a recruitment fair for small and medium-sized businesses; business sector presentations, workshops and company presentations, all of which ends with informal drinks and networking opportunities from 16:30 to 17:30.

x Entry to the SME Recruitment Day including lunch and drinks - is free for TU students. However, you must register in advance at www.mkbdagdelft. nl. The website also offers more information about the program, workshops and SMEs that will be present. SME Recruitment Day, November 6, 10:30 to 17:30, Aula TU Delft, Mekelweg 5.

about degree programs, but foreign students and researchers also view the Internet as the primary source of information about studies, research, partnerships, people and organizations. Demand orientation is an important motive for restructuring the website. “Internet contributes to achieving the objective of providing information about TU Delft efficiently and effectively,” says Rob Speekenbrink, TU Delft’s Internet manager.

Southwest Delta

Bamboo

Rotterdam’s Mayor Ivo Opstelten and TU Delft Rector Jacob Fokkema will sign a collaboration agreement for ‘Climate, energy, sustainability and water’ on Thursday, 30 October. The agreement commits the two parties to an underlining joint ambition to turn Rotterdam and the Southwest Delta into an international showcase for solutions to climate problems. The agreement will be signed at the Aula during the annual conference of the Netherlands Royal Institute of Engineers Kivi Niria.

Thanks to the fact that bamboo grows so rapidly and has other good properties, giant bamboo can form an interesting, environmentally friendly alternative to various other raw materials and wood types. This is the conclusion drawn by Pablo van der Lugt, who received his PhD degree from TU Delft on October 21. However, designers are still not sufficiently familiar with the possibilities bamboo offers. In Western Europe, bamboo, especially in its industrial form, is still a fairly unknown material with a low market share (under 1 percent).

Happy New 5769! I love the New Year. The family dinner, the traditional apples with honey, the grenade apples… The expectation of first rain. Of course, I mean Rosh Ha Shana, the Jewish New Year, which we celebrated in September, when the first drops of rain usually fall in Israel and which is quite different from the European New Year. And I double so much love celebrating Rosh Ha Shana in Europe. It’s so much fun to congratulate people here with a ‘Happy New 5769!’ and see their brains go ‘abort, ignore, retry?’ Giving people pieces of apple dipped in honey and explaining that it’s eaten so that the New Year will be just as sweet – call me naïve but I think it really does bring people together. Besides, it tastes so good. The question everyone asks once I explain it’s the other New Year we’re celebrating is: ‘When did you start to count?’ The answer is actually quite obvious – when the world was created of course. To me it’s still an unanswered question whether the count started when God said ‘Let there be light’ or when God was satisfied with the job and turned to rest. But since the difference is just a week it’s negligible. This year I even went to the synagogue for the New Year’s prayers and the toast. Security is tight in synagogues across the world nowadays, so this New Year starts with a passport inspection. The attendance

DELTA. 32 30-10-2008

is low and we have to wait for the minyan, the headcount of ten adult Jewish men necessary for the prayers to be technically valid. Since I’m not a regular, I appreciate the rabbi’s announcements of the page in the prayer book every now and then. In the synagogue it’s the usual disorder, as chatting-whilepraying is the one sport that could actually win Israel Olympic gold medals every four years. Once the prayers are complete, the men and women converge in the dining room for the wine and apples. After the blessings we conclude the night with an in-depth discussion on the kosherness of the zebra and the giraffe. The saying is that you will spend the year the way you meet it. Well, I hope I won’t have to spend the next year in such disputes. Michael Afanasyev, MSc, is from Israel

kramer

19

Delta in English

Cheese please Industrial designer and architect Van der Lugt regards this as a missed opportunity, because the possibilities for creating high-quality industrial products from bamboo, such as blockboard and flooring, are increasing constantly. Bamboo is moreover an environmentally friendly material. It has a tremendously fast growth rate, through which the material absorbs large amounts of CO2 from the atmosphere. Giant bamboo therefore is an interesting alternative to less environmentally friendly materials, such as tropical hardwood.

The Sports & Culture (S&C) center restaurants aren’t popular with students, primarily because the food is too fancy and the prices too high. According to the 2007-2011 Sport & Culture business plan, S&C restaurants are supposed to cover their own costs. However, the restaurants had a negative balance of 50,000 euro this year. The business plan also called for the restaurants to be staffed primarily by students; therefore, in the first season (2006/2007) only students worked in the restaurants. But this proved to be impractical. Student workers

If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to [email protected]. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.

A great escape from ‘cultural boxes’ Past efforts to integrate TU Delft’s Dutch and international students have largely failed. The Faculty of Industrial Design Engineering (IDE) however tried a new approach this year that seems to have worked, resulting in a greater sense of group cohesion among all the faculty’s new MSc students. xSAMIR SABERI A recent study by the student political party Oras found that the integration of Dutch and international students is still lagging behind. “Students at TU Delft do not live and work in an international community,” the study concluded. “Dutch students at TU Delft have little or nothing to do with the TU’s international students, let alone Dutch students having friends among the internationals.” Problematic, but then contemporary European societal dynamics show that the integration process for ethnic minorities generally takes time, as indeed is the case for TU Delft’s integration process. Yet there is a real sense of urgency for improving the TU’s integration process, for without doing so, not only do international students enjoy

there time here less, but the learning processes within faculties can suffer as well. Aware of this, the Faculty of Industrial Design Engineering (IDE) organized a special ‘2008 Master Kick-Off Event’ in early September. Both the participants and organizers were extremely pleased with the results: over the course of the day a real sense of group cohesion developed. According to Lenneke Kuijer, the former head of IDE’s International Office who organized the event, the most important reason for the event’s success was that they did not specifically set out to promote

‘An open mindset enables team members to prevent problems or at least manage them’ integration per se. Rather, promoting integration between Dutch and international students is simply part of IDE’s broader objective of creating a greater sense of community among its students Kuijer: “The Master Kick-off Event’s objective was primarily intended to create a group feeling among all MSc students, whether they were our own former BSc students, students from other Dutch universities, or students from abroad.” The kick-off event was held at the ‘Lijm&Cultuur’ factory, a former gelatin production factory that has been converted into a trendy, cultural hotspot in Delft. Massimiliano Marass, an MSc student from Italy,

IDE students worked in groups to design a game for evaluating teamwork processes (Photo: courtesy of IDE)

applauded the “excellent decision” to host the event off-campus: “I had the impression that a sort of common identity was developing, and exactly because we were isolated from the rest of the university and had to spend the whole day together.” During the day, new MSc students received information about the faculty’s programs, professors and compulsory courses, as well as information about the do’s and don’ts in teamwork, which also served as input for a game assignment. “We had to design a game that allowed teamwork processes to be evaluated,” says Nathalie Stem-

Halloween “I was on the phone with my old college friend, Tina, the other night just catching up on things. Normally, when six times zones and a large body of saltwater doesn’t divide us, we’ll sit on our mobiles for hours letting the free minutes and large gaps of silence pass between us. These days, we end up on Gchat; she complaining about having too much mindless work to do and me simply complaining about another looming presentation. When we have to compress our thoughts and feelings into an expensive telephone call, weeks of events and feelings are compressed into an hour, though often it feels more like we’re talking to ourselves than to one another. Instead of asking what’s new in each others’ lives, we end up just making an hour of statements, usually following this form: Me: “Tina, I have a presentation coming up that I don’t want to prepare for.” Tina: “I went running today.” Me: “It’s raining in Delft, so I don’t want to run.” Tina: “We should go skiing when you’re back.” Me: “Hmm. I don’t know what I want to be for Halloween.” Tina: “Me neither!” What to be for Halloween: the most important of all questions. Unbeknownst to most, upon reaching a certain age Americans start to fret profusely about costume choices. When your parents dressed you as a cute little baby in a pumpkin suit, it said a lot about your parents, though when you’re old enough to dress yourself as queeny LA aerobics instructor Richard Simmons, it reflects a lot on you. In 24 years of Halloweens, I’ve covered all the old standards from ghosts, vampires, elves, 70s TV superstars, pantless college student, to less inspired characters (the time I went as myself and just applied a random different adjective to everyone who asked what I was).

Feedback proved to be unreliable, often failing to show up for work and being difficult about scheduling work shifts. “Not all the students workers seemed capable of learning how to work in a restaurant,” says S&C Director Raymond Browne. “Customers sometimes had to wait 45 minutes for their food. And this of course was reflected in the bottom line.” Students also complained of the ridiculously high prices and fancy food. Joost Willems, of Oras: “If you order a cheese sandwich, you don’t want salad and cucumbers to come with it.”

Last year, however, was particularly uninspired, when (gasp) I didn’t celebrate Halloween at all. Knowing not a single American here, I was left to watch reruns of It’s the Great Pumpkin, Charlie Brown with a bottle of red wine and a box of stroopwafels. It seems in Delft, Halloween, if celebrated at all, is just another excuse to drink while wearing ridiculous costumes. Though there’s not a week that goes by that I don’t see some group of students heading off to another costume party, leaving Halloween to be yet another theme. I used to love Halloween; my favorite of all the holidays, but now it’s been reduced to an afterthought. While continental Europeans have started to slowly embrace the day, they’ve managed, like with most aspects of American culture, to only take the most commercial aspects. Fun-sized bars of candy show up in the C1000 in September but no one prowls the streets looking for tricks or treats. Students dress up as call girls or pimps and drink liters of bad beer, but did they think long and hard and creatively about their costumes? This year I’ll be celebrating Halloween on a lone, isolated beach somewhere in Cuba with a bottle of Havana Club. I’ll have a good group of friends with me - architects no less. I suppose that’s the most important, anyways. It won’t feel like a real, American Halloween as the warm trade winds allow us to dress more scantily, but it’ll be my own, international version. I’ll bring my own memories of Halloween past while creating new ones on the shores of an isolated island with a group of international mates, creating our own new twist on an old, tried and true American holiday. David Kramer is an MSc architecture student from the United States. His next column will appear in Delta 37. IDE’s MSc kick-off event was held off-campus at the ‘Lijm&Cultuur’ factory (Photo: courtesy of IDE)

bert, from The Netherlands. “And this was funny because while we were carrying out the assignment we were also focusing on how our team functioned.” The ‘2008 Master Kick-Off Event’ then concluded with an after-party and ‘borrel’.

Cultural boxes For the most students - whether Dutch or international - getting to know people of the same nationality or ethnic identity is relatively easy. Kuijer admits that for many people, working in heterogeneous teams is quite challenging. She says approaching each other without prejudice is fundamental for success in such teams: “An open mindset enables team members to prevent problems or at least manage them. And there is also a real incentive for all students to cooperate as best they can in diverse teams, because studies show that diverse teams generally attain better, more creative solutions.” For the IDE faculty however the goal of teaming up people from different nationalities goes beyond merely promoting integration and preparing students for MSc programs. Kuijer: “The graduates we deliver often have to work in heterogeneous and international teams. By stimulating diversity, we’re trying to prepare them as best we can for their future careers.” Kuijer believes that, rather paradoxically, the past failures of promoting integration between Dutch and international students is perhaps due to the specific focus on culture differences: “When you start pointing out the ‘foreigners’ and the ‘Dutch’, an atmosphere of putting

each other in cultural boxes is created.” The consequences of thinking in cultural boxes are of course negative. “Such an atmosphere can lead to situations in which the ‘Dutch’ start explaining to the ‘foreigners’ how ‘we’ do things here,” Kuijer says. And from such a patronizing ‘hostguest’ scenario, no real, meaningful interaction between Dutch and international students is ever likely to occur. Such kick-off events are typically organized for all first-year BSc students and have a long tradition in Dutch higher education – this year marked the 25th anniversary of TU Delft’s OWEE program, for example. This IDE event however was a kickoff for only new MSc students, and Kuijer stresses that it’s important that BSc and MSc group-building programs are kept separate. Given the fact that most international students desperately want to integrate with the TU Delft’s Dutch community, other TU Delft faculties could do well to host similar kick-off events of their own in future. Italian MSc student Massimiliano Marass certainly feels that being denied an opportunity to integrate with TU Delft’s Dutch students would result in an “incomplete experience”. He also firmly believes that integration benefits both Dutch and international students equally: “Sharing experiences is one of the best ways to increase your expertise and learn about the world around you. And who knows, you might even make new friends!”

00 20

DELTA. 32 30-10-2008 achterkant

CULTURE SHOCK

Neus snuiten Wat vinden buitenlandse studenten raar aan ons? En wat valt ze op aan Nederlandse gebruiken en gewoontes?

MEDEWERKER VAN DE WEEK

Sodaba Roustayar (21), derdejaars bouwkunde, Afghanistan. Woont sinds haar dertiende in Nederland. “Wat mij het meest stoort zijn mensen die hun neus snuiten tijdens het eten, terwijl ze het smerig vinden als anderen zitten te boeren.” Ook raar: ze smeren ’s ochtends broodjes om mee te nemen en ’s middags op te eten. Nederlanders wijzen altijd naar anderen. “Ze zijn niet nationalistisch, maar ze stellen zichzelf wel boven anderen. Vooral boven buitenlanders. Ik geef huiswerkbegeleiding aan kinderen. In schoolboeken wordt het communisme helemaal de grond ingeboord. Ze wijzen op de propaganda van anderen, maar zijn blind voor hun eigen propaganda.” Leuk vindt ze dat Hollanders soms zo lekker nonchalant zijn, ook in het buitenland. “Ik denk dat ze trots zijn dat ze zichzelf kunnen zijn, dat ze in de wereld een bepaalde positie hebben. In Istanbul zag ik dat Nederlanders boterhammen zaten te eten die ze zelf in een zakje hadden meegenomen. Terwijl er zoveel goedkope restaurants zijn!” Nederlanders kijken de kat uit de boom. “Als het onderwerp politiek is, zie je de hele tafel meeluisteren, maar ze zeggen niets. In mijn land zou iedereen zich ermee bemoeien.” Ze zijn geduldig, rustig. “Vooral de mannen. Aziatische mannen zijn in het algemeen wat agressiever, misschien té mannelijk. En Nederlanders houden van feesten en lachen. Ook als ze tijdens discussies hun frustraties uiten, blijven ze lachen.” (JT)

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

michael afanasyev

Was wollen Sie?

Aisa Essed, student werktuigbouwkunde Ewoud van Luik, hoofd onderwijs- en studentenzaken bij 3mE “Hij is gewoon een super relaxt iemand. Ewoud helpt de werktuigbouwkundestudent snel te kunnen studeren. Hij denkt met studenten mee en als je een probleem hebt, is Ewoud degene die je uit de brand helpt. Daarbij is hij soms heel flexibel. En aardig, het is iemand met wie je gewoon wil praten als er iets is. Als je met een probleem zit, roepen studenten meteen: ‘Ga naar Ewoud!’ Door hem worden studenten niet de dupe van het systeem, zodat wij ons kunnen concentreren op de studie. Zo hoort het. Ik hoop echt dat hij nooit met pensioen gaat, hij is super belangrijk voor werktuigbouwkunde.” (AN)

THEO KOENEMAN

(Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Altijd werd me verteld dat Duitsers anders zijn met hun omgangsvormen, hun stijve bureaucratie en hun befehl ist befehl-cultuur. Ik dacht dat het in het echt zou meevallen. Mooi niet. De eerste ochtend na mijn aankomst in Aken ging ik naar de faculteit om met een professor te overleggen over een eerdere mailwisseling. Op de dichte deur was er een briefje dat bezoekers verzocht zich bij het secretariaat te melden. ‘Was wollen Sie?’, zei de secretaresse. Aan haar toon te horen was ze niet bereid me zomaar de professor te laten spreken. De professor was belangrijk en mocht niet gestoord worden, en mijn nonchalante ‘ich habe schon eine e-mail geschrieben’ was geen goede zet. Mijn steenkolenduits verschafte me ook geen bonuspunten. Ik moest uitleggen wie ik was en wat ik wilde, waarna de informatie doorgespeeld zou worden naar de meneer die mij al dan niet een audiëntie zou verschaffen. Uiteindelijk viel de professor zelf reuze mee en dacht ik dat het bij die ene beschermende secretaresse zou blijven. Ik had me vergist. De volgende ochtend moesten alle nieuwkomers zich bij het international office melden. Er moest een formulier ingevuld worden. Een voor een

mochten we de kamer binnen om ons adres en de duur van de bachelorstudie in te vullen. Ik durfde niet te vragen naar het nut van het formulier, dat had weinig zin, maar wel of we het niet allemaal tegelijk konden doen. Een kort nein was het antwoord. Ik verzamelde al mijn moed om te vragen waarom. Dat werd me niet in dank afgenomen. Met tegenzin kreeg ik te horen dat als iedereen tegelijkertijd formulieren zou invullen, iedereen tegelijkertijd vragen zou stellen en dan zou er chaos zijn. Ik begreep het. Ordnung muss sein. Al eerder had ik instructies gekregen over een andere bijeenkomst. Omdat ik er toch al was, had ik besloten te vragen naar het doel van die bijeenkomst, maar dat was moeilijk te ontdekken. Men snapte niet waarom ik daarnaar vroeg – de instructies waren toch duidelijk? Ik moest er om negen uur zijn en de reden deed er niet toe. Het zal voor mij een mysterie blijven – ik ben niet gegaan. Michael Afanasyev is student van de joint masters in applied geophysics. Hij schrijft voortaan om toerbeurt een column in Delta.