SEMINAR ONDERZOEKSVERSLAG
Dream | Discover | Do Naam: Rick Evers Studentnr.:
1606060
E-mail:
[email protected] Adres: Hogeschool Utrecht
Periode: D
Faculteit Communicatie
Specialisatie:
en Journalistiek
Jaar: 2014/2015
Padualaan 99,
CMD: JDE-VISD-1
3512 CH, Utrecht
Docent:
Visual design
Hanneke Ponten
1.
Inhoudsopgave
2.
Inleiding Hoofdvraag + Deelvragen
Blz. 3
Hoe ziet de belichting in een fotoadvertentie eruit voor een drankproduct?
Blz.
4 t/m 5
Welke soorten belichting worden gebruikt in een fotoadvertentie voor een drankproduct?
Blz.
5 t/m 6
Hoe ondersteunt de keuze voor de belichting het doel bij het aanprijzen van een drankproduct in een fotoadvertentie?
Blz.
6 t/m 9
Welke consequentie heeft de keuze voor belichting van een drankproduct in een fotoadvertentie?
Blz.
9 t/m 10
Welke belichting past het beste bij de uitstraling van een drankproduct in een fotoadvertentie? Blz.
10 t/m 12
Welke belichting past het beste bij de uitstraling van Wieckse?
Blz.
13 t/m 14
Eindconclusie
Blz.
15
Bijlage
Blz.
16 t/m 18
Inleiding
Licht is naast beeld een belangrijk component bij het aanprijzen van een product in een fotoadvertentie, waarbij je zelf de opstelling in de hand hebt. Het wordt op veel verschillende manieren toegepast al naar gelang om een bepaald effect mee te geven aan het product. Er bestaan zelfs beroepen die zich bezig houden met fotobelichting. Blijkbaar is het belangrijk om een juiste belichting te creëren op je product. Zeker wanneer je iets probeert te verkopen is het belangrijk om ook je belichting optimaal te hebben. Voor ik aan de opleiding CMD begon heb ik mbo AV Productie gestudeerd. Met deze kennis weet ik dat licht een belangrijk component is in o.a. video, advertenties en ander beeldmateriaal. Echter hebben wij bij CMD weinig informatie gehad over belichting. Door dit verschil vraag ik me af of het nu echt zo belangrijk is of niet. Genoeg aanleiding om er onderzoek naar te doen. Sommige voorkeursgoederen 1, zoals de drankproducten bier en wijn, verschillen met andere merken niet veel qua samenstelling van ingrediënten. Een goede advertentie kan het verschil maken. De belichting is bij drankproducten in een fotoadvertentie dus extra belangrijk, omdat er veel van af hangt. Tijd om de belichting in een fotoadvertentie meer ‘aan het licht te brengen’. Doordat belichting in een fotoadvertentie voor drankproducten extra belangrijk kan zijn, is het interessant om te onderzoeken hoe de belichting het aanprijzen van een drankproduct beïnvloedt. Aan de hand van dit onderzoek wil ik wil meer inzicht krijgen in hoe belichting van invloed is op een drankproduct in een fotoadvertentie. Als referentieproduct van drank wil ik de belichting op een fles wijn en een flesje bier onderzoeken. Ik wil enkel de invloed van licht testen, dus kleuren, logo’s en verpakkingen mogen niet zichtbaar zijn(denk aan doorzichtig fles wijn en flesje bier). Daarbij wil ik onderzoeken wat voor invloed de belichting heeft op het drankproduct en of dat klopt met de literatuur.
Hoofdvraag: Welke invloed heeft belichting op het aanprijzen van een drankproduct in een fotoadvertentie? Deelvragen: • • • • • •
Hoe ziet de belichting in een fotoadvertentie er uit voor een drankproduct? Welke soorten belichting worden gebruikt in een fotoadvertentie voor een drankproduct? Hoe ondersteunt de keuze voor de belichting het doel bij het aanprijzen van een drankproduct in een fotoadvertentie? Welke consequentie heeft de keuze voor belichting van een drankproduct in een fotoadvertentie? Welke belichting past het beste bij de uitstraling van een drankproduct in een foto- advertentie? Welke belichting past het beste bij de uitstraling van Wieckse?
Bron 1:
Floor & van Raaij, Ko & Fred (2010). Soorten producten, Marketingcommunicatiestrategie(zesde druk. Blz 12). Groningen | Houten: Noordhoff Uitgevers
3.
Hoe ziet de belichting in een fotoadvertentie eruit voor een drankproduct?
Verschillende fotoadvertentie heb ik bekeken op de invloed van licht en kleur. Ik heb geconstateerd dat in een reclamefolders vaak fotoadvertenties verschijnen. Daarbij is opgevallen dat in een fotoadvertentie vaak een witte schaduwloze achtergrond gebruikt wordt. De achtergrond moet zo egaal mogelijk zijn.4 Zo kan het natuurlijk makkelijker worden verwerkt in een witte folder. Ook is het digitaal makkelijker om uit te knippen en in een andere achtergrond te plaatsen, wat je veelal ziet in reclamefolders. In een andere setting wordt veel gebruik gemaakt van schaduwen, het halo-effect, achtergrond en glans. Hieronder heb ik uitgewerkt hoe de elementen van licht worden toepast in fotoadvertenties voor drankproducten. Schaduwloos 4 Wanneer je als doel hebt het product te fotograferen om later in een andere achtergrond te plaatsen wil je dat er geen schaduwen aanwezig zijn. Zo kan het eenvoudig geknipt en geplakt worden op een andere achtergrond in de nabewerking. Fijne details of structuren moet je vermijden op de achtergrond. Schaduwen voorkom je met diffuus (zacht) licht. Hoe groter het oppervlakte van de lichtbron, des te minder schaduwen je krijgt. Bij afbeelding 1 (Verpakkingsmanagement, 2011) zie je een voorbeeld van een schaduwloze belichting.
Afbeelding 1
Schaduw Naast dat schaduwen tijd oproepen worden schaduwen vaak gebruikt om diepte te creëren, zoals je ziet in afbeelding 2 (Edwines, 2010). Dit zorgt ervoor dat het beeld aantrekkelijker wordt om naar te kijken. We leven immers zelf in een 3D wereld en beschouwen dit ook als een realistischer beeld. Het creëren van diepte wordt in fotoadvertenties voor drankproducten vaak gedaan door in de nabewerking een reflectie aan de onderkant te plaatsen. Natuurlijk kun je er ook voor kiezen met de belichting zelf schaduwen te creëren. Dit lukt het beste met hard licht(uit een richting). Het halo effect 5 In een fotoadvertentie voor drankproducten kom je regelmatig het halo effect tegen. Dit verschijnsel, waarbij een product als heilig wordt neergezet, heeft een belichting waarbij er een soort aura ontstaat om het product. Veel wereldmerken passen dit effect toe, waarbij het halo effect het meest effectief is. In bijna alle fotoadvertenties van Heineken kom je dit tegen, zoals in afbeelding 3 (inmore.nl, 2014) te zien is. Het effect wordt veelal in de nabewerking toepast maar je kunt het ook met kunstmatige belichting creëren. Wanneer je licht van onder of boven het product schijnt levert dit een halo effect op. Door het zien van het halo effect worden er aannames gedaan op basis van verwachtingen en vooroordelen. Iets dat heilig eruit ziet moet wel goed zijn. Blijkbaar is het een effectieve vorm van belichting waarbij een product als meer ideaal wordt gezien.
Afbeelding 2
Afbeelding 3
Glans Naast het halo effect zie je in een fotoadvertentie voor drank meestal een glans of glinstering in het glaswerk. Een glanzend glas ziet er natuurlijk mooier en blinkender uit en het is een teken van schoon en netjes. Met licht kun je een glans creëren door hard licht uit één richting te schijnen op het glas.
4.
Bron (afbeelding) 1: Verpakkingsmanagement. (2011, 23 maart). Nieuw ontwerp Heineken [Online afbeelding]. Gedownload op 11 mei 2015, van http://www.verpakkingsmanagement.nl/images/130089723355423-03-11-Heineken_%286%29.jpg Bron (afbeelding) 2: Edwines. (2010). Fusion V Stellenbosch 2010, De Toren Private Cellar. Halfje [Online afbeelding]. Gedownload op 11 mei 2015, van http://www.edwines.com/shop/1337-thickbox/toren-fusion-v.jpg Bron (afbeelding) 3: Pinterest, Inmore.nl. (april 2014). Heineken inhaak [Online afbeelding]. Gedownload op 11 mei 2015, van https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/93/87/38/938738fbf64e56aec353e8cbfed5ccc2.jpg Bron 4: Verburg, K. (2013). Productfotografie in je eigen thuisstudio. Geraadpleegd op 4 mei 2015, van http://www.digitalefotografietips.nl/fotosmaken/productfotografie/ Bron 5: van Hoften, R. (2011). Sociaalpsychologische principes, halo effect(blz 106-107). Geraadpleegd op 11 mei 2015, van https://cursussen.sharepoint.hu.nl/FCJ/97/CMD/jaar2/JDE-PSYCH.2V11/Lists/Literatuur/Attachments/8/Reclame%20psy chologie%20hoofdstuk%206%20en%207%5B3%5D.pdf
Trending De laatste tijd is flatdesign en ‘less is more’ helemaal in. In reclamefolders zie je dit terug door de platte schaduwloze ontwerpen voor folders. Er is behoefte aan duidelijkheid, concreet en ‘to the point’, dus al het overbodige mag weg. Zo ook de schaduwen. En dat heeft desastreuse gevolgen voor de creatieve belichting. In afbeelding 1 (Gall-bloemendaal, 2011) heb ik een voorbeeld van hoe dat er dan uit ziet. Afbeelding 1
Het is duidelijk dat enkel een schaduwloze achtergrond je zintuigen niet genoeg prikkelt om het product te willen. Als je dorstig bent en je ziet een advertentie met een halo-effect, een goede belichting die maakt dat de foto zo levensecht is, met een glans op het glas eerder neigt tot aankoop. Ook een glanzende schaduw aan de onderkant werkt goed. Het zorgt voor meer diepte en een meer realistische weergave van het beeld. Een creatieve belichting veroorzaakt dus veel meer prikkeling bij de doelgroep.
Welke soorten belichting worden gebruikt in een fotoadvertentie voor een drankproduct? Nu we weten hoe de belichting in een fotoadvertentie er voornamelijk uitziet voor een drankproduct ga ik bekijken welke soorten belichting daarbij horen. In het boek ‘Films maken’ (Roemer Lievaart, 2007) 2 wordt beschreven hoe je met een driepuntsbelichting schaduwen wegwerkt.
Key light
Back Aangezien schaduwen haast niet gebruikt worden in fotoadvertenties is het handig om je light schaduwen weg te werken. Die kan je het beste weg werken door gebruik te maken van Fill de driepuntsbelichting, zoals ik in afbeelding 2 heb vormgegeven. Het principe bestaat uit light belichting vanuit drie punten waarbij uit één punt het hoofdlicht komt. Uit de andere twee Afbeelding 2 punten komt belichting die de schaduwen wegwerkt. Met een hoofd-(key), invul-(fill) en tegenlicht(back light) kan je ook bij producten prima schaduwen wegwerken. Als je enkel het product wilt belichten voor in een reclamefolder, zonder schaduwen, dan kun je het beste belichten volgens dit principe met wit licht. Door de driepuntsbelichting zijn ook alle details goed zichtbaar. Er bestaat een basis opzet van hoe productbelichting in de ruimte gebruikt wordt. Kijk maar eens naar de volgende afbeelding. Wat ook opvalt is dat het product schuin staat, waardoor 2 zijden te zien zijn. Bij een rond product is dit niet mogelijk, en maakt dit niet uit.
Afbeelding 4: Hier heb ik geprobeerd Afbeelding 3: Simpele basis licht opzet Bron (afbeelding) 1: Bron 2: en Bron (afbeelding) 3:
de driepuntsbelichting toe te passen
Gall-bloememdaal. (2011). Gall en Gall actie folder [Online afbeelding]. Gedownload op 11 mei 2015, van http://www.gall-bloemendaal.nl/content/23724/news/clnt/3286708_1_org.jpg Lievaart, Roemer B. (juni 2007). driepuntsbelichting, Films Maken(blz 127-128). Amsterdam: QQleQ Dramaproducties Frieman, J. (2010). Elementaire studioverlichting, Fotografiegids, Licht(derde druk, blz 108). Utrecht: Veltman Uitgevers Goede product fotografie. (13 januari 2015). Belichting van productfotografie: Welke invalshoeken gebruiken? [Online afbeelding]. Gedownload op 11 mei 2015, van http://goedeproductfotografie.nl/belichting-van-productfotogra fie-welke-invalshoeken-gebruiken/
5.
Diffuus licht 1 Zonlicht heeft een scherpe schaduw. Dit heeft te maken met dat de lichtstralen, die van één kant komen, exact evenwijdig lopen. Dit wordt hard licht genoemd. Tl-licht geeft nauwelijks schaduw. Dit heeft te maken met dat het licht vanuit meerdere kanten komt, of in ieder geval loopt het niet parallel. Dit wordt diffuus of zacht licht genoemd. Door hard of zacht licht te gebruiken in je belichting voor een drankproduct, verkrijg je verschillende effecten. In afbeelding 3 (Goede product fotografie, 2015) op de vorige pagina zie je hoe de softboxen zorgen voor zacht licht. Softboxen zijn witte schermen, die er voor zorgen dat het licht van meerderen kanten komt. Zo voorkom je schaduwen. In veel fotoadvertenties valt het op dat ze veel gebruik maken van zacht licht. Het verschil in effect tussen het gebruik van hard en zacht licht is enorm. Daardoor zie je meteen of er zacht of hard licht wordt gebruikt. Zacht licht, heeft het grootste voordeel dat alles direct goed belicht is. Het gaat immers alle kanten op en belicht dus ook alles. Diffuus licht geeft haast geen diepte aan het beeld, waardoor alles veel vlakker lijkt en omdat het licht veel monotoner is. Omdat bij het maken van een fotoadvertentie de drankproducten vaak worden geknipt en geplakt wordt dit licht veel gebruikt. Als je diffuus licht gebruikt, suggereer je afwezigheid van duidelijke lichtbronnen, zoals de zon of (gloei)lampen. De bekendste vormen van diffuus licht in het dagelijkse leven zijn bewolkt weer en tl-licht. Wanneer je de fotoadvertentie buiten fotografeert moet je daarom rekening houden met het weer en het licht wat daar uit voort komt. Het product wordt ‘aan het licht gebracht’ Met licht kun je de aandacht sturen. Omdat we in het donker minder goed of slecht zien trekt het licht de aandacht, daar waar het op schijnt. Denk aan een theaterzoeklicht die gericht staat op een hoofdrolspeler. Het publiek heeft niet meer door dat er op de achtergrond het decor wordt verwisseld. Omdat de aandacht gericht moet zijn op het drankproduct moet het product dus duidelijk in het licht worden gezet in tegenstelling tot de rest van de ruimte. In veel fotoadvertenties voor drankproducten zie je dit effect terug. Denk aan het eerder genoemde halo effect, waarbij er een aura ontstaat om het product. De rest van de ruimte is zichtbaar donkerder en daarmee is alle aandacht op het product gericht. De belichting in zulke fotoadvertenties voor drankproducten komt dan alleen van onder of boven. Het licht schijnt door het glas en geeft de rest van het glas een lichtgevend effect. Opvallend is dat er weinig creativiteit wordt gebruikt in de belichting. Naast het halo effect, de driepuntsbelichting en de glans in het glas, is er niet heel duidelijk één soort belichting die veel wordt toegepast. En dat terwijl je met licht een hoop kanten uit kunt. Belichting kan de opstelling een andere kleur geven en kan daarom wel degelijk bepalend zijn. Het verschilt per situatie en wat je er mee wilt laten zien. Een creatieve belichting past wellicht niet heel erg bij het aanprijzen van het drankproduct.
Hoe ondersteunt de keuze voor de belichting het doel bij het aanprijzen van een drankproduct in een fotoadvertentie? In de psychologie wordt licht gezien als een externe prikkel. Dat houdt simpelweg in dat onze zintuigen worden geprikkeld door een prikkel van buitenaf. De prikkel, ook wel stimuli genoemd, wordt waargenomen door onze ogen en omgezet naar neurale impulsen. Deze neurale impulsen worden via onze zenuwbanen naar onze hersenen gestuurd. Hier wordt de informatie verwerkt. Op deze informatie reageren wij in een richting die gunstig is voor ons. Als we concluderen dat onze behoeften worden bevredigd door actie te ondernemen, bijvoorbeeld door het kopen van het drankproduct, zullen we proberen dit gedrag ook te vertonen. De actie dient immers als een beloning voor ons. Op deze manier heeft licht wel de invloed om ons aan te zetten tot gedrag, mits het licht geen negatieve associaties oproept.2
6.
Bron 1: Bron 2: Bron 3: Bron 4:
Lievaart, Roemer B. (juni 2007). Hard en zacht licht, Films Maken(blz 124). Amsterdam: QQleQ Dramaproducties P.C. Zimbardo P.G., A.C. Weber en R.L. Johnson(2010). Perceptie, 1 hoofdstuk. Psychologie, de essentie(4e druk) Pierson Education. Michels, W. (2009). Identiteit, Essentie van communicatie(eerste druk, blz 21). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv Floor & van Raaij, Ko & Fred (2010). Functie van een merk voor de consument, Marketingcommunicatiestrategie(zesde druk. Blz 5) Groningen | Houten: Noordhoff Uitgevers
Over het algemeen is het doel van een fotoadvertentie zoveel mogelijk verkoop te genereren. Om dit te bereiken is je marketingbeleid erg belangrijk. Een marketingbeleid berust op een uitgebreide uitwerking van de marketingmix. De marketingmix bestaat uit 4 elementen: promotie, prijs, plaats, en product (4 P’s). De elementen moeten goed op elkaar zijn afgestemd om doeltreffend te zijn. Om de verkoop te stimuleren moet je het product ‘aan het licht brengen’ bij je doelgroep. Door te promoten weten mensen dat het product bestaat: naamsbekendheid. Ook de prijs en plaats van het product in de winkel hebben invloed op de verkoop. Daarnaast moet je weten wat je wilt uitstralen. De marketingcommunicatie kan anders zijn dan de merkwaarden. De identiteit, de huisstijl, de missie en visie van het merk kunnen bepalend zijn voor de boodschap die je wilt overbrengen.3 Een merk heeft een psychosociale functie voor de consument. Het helpt de consument bij de gewenste zelfexpressie, door in te spelen op de emotie.4 Wanneer de consument zich emotioneel gebonden voelt met het product zal de behoefte ontstaan om het ook daadwerkelijk te willen kopen. Een merk met een eigen verhaal helpt bij deze emotionele verbintenis. In een fotoadvertentie wil je een bepaalde sfeer creëren die aansluit op de boodschap. Het is dus belangrijk om eerst te weten wat je boodschap is, en dat probeer je met een passende belichting uit te stralen. Het gaat om het gevoel wat de consument krijgt bij het zien van de fotoadvertentie. Een huisstijl zorgt voor herkenning, onderscheid ten opzicht van de concurrent en de communicatie van de identiteit. De volgende elementen zijn bepalend in een huisstijl: een logo(zowel woord als beeld), een kleur, een typografie en een fotobeleid.1 Met een kunstmatige belichting kan je zelf de kleuren bepalen, die aansluit op de gewenste huisstijl. (kleur)associaties 2, 3, 4 Mensen associëren kleuren met emoties. Ze kennen bepaalde eigenschappen toe aan kleuren. Het is de kunst om een belichting op te stellen die passen bij de visuele identiteit van het product. Kleuren hebben een eigen gevoelswaarde en deze worden bepaald door de samenleving waarin je leeft. Associaties kunnen ontstaan door hun rol in de natuur, door onze cultuur en ons psyché. Associaties berusten vaak op ongeschreven afspraken. Blauw staat ook wel voor mannelijkheid. Uit nature heeft blauw niks te maken met mannen. Vroeger, zo’n honderd jaar geleden, was blauw zelfs vrouwelijk en roze mannelijk. Blauw werd in de twintiger jaren ingevoerd in veel arbeiderswerkkleding. Het heeft dus langzaam aan een mannelijke gevoelswaarde gekregen. Een combinatie van natuurlijke en aangeleerde kleurassociaties zorgt er voor dat we er onbewust een gevoel aan koppelen. Als ons gevoel sterk is, zijn we meer geneigd daarnaar te handelen. Ons gedrag wordt gestuurd door het (meestal) onbewuste. Merken spelen hier slim op in. Je kunt dus gekleurd licht gebruiken om een bepaalde sfeer of associatie mee te geven aan je drankproduct. Leonardo da Vinci was al bezig met deze kleurassociaties. Hier volgen een aantal kleurassociaties volgens Leonardo da Vinci(links) en van Europa(rechts):
•
Onrust, oorlog, revolutie, bloed, hartstocht,
•
Agressief, warm, gevaar, vurig
offer, ego, energie, beweging. •
Gezelligheid, gretigheid, weelde, feest
•
Opwekkend, feestelijk
•
Tijd, zon, maan en sterren, zomer, rijpe oogst,
•
Feestelijk, zonning, dynamisch
•
Verfrissend, veilig, rust, natuur
goud, gewin, verstand. •
Verdorvenheid, verloren zuiverheid, valsheid, haat, afgunst, ziekte, afzondering, verraad.
Bron 1: Michels, W. (2009). Huisstijl, Essentie van communicatie(eerste druk, blz 28). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv Bron 2: Dubbeldam, S. (2015). Hoe kleurassociaties merken versterken. Geraadpleegd op 6 mei 2015, van http://www.brandrepublic.nl/blog/hoe-kleurassociaties-merken-versterken/ Bron 3: Michels, W. (2009). Huisstijl, Essentie van communicatie(eerste druk, blz 29-30). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv Bron 4: Schellens, B. (onbekend). Associaties bij kleuren. Geraadpleegd op 12 mei 2015, van http://www.brigitteschellens.nl/artikel/10-ma nieren-om-je-magazine-beter-vorm-te-geven/
7.
•
Oneindigheid, de hemel, ruimte, reizen, geestelijke
•
Koel, rustig, open, vrij
liefde, meditatie, eeuwigheid. •
Waardig, geestelijk, bescheidenheid, afzondering
•
-
•
Macht van duisternis, dood, verderf, vernietiging.
•
Somber, neutraal, rustig, technisch
•
Ongereptheid, volmaaktheid, goddelijke reinheid,
•
Rein, vreugde, zuiver, open
onschuld, licht van geest, vrede, leegte.
Met licht kan er gebeurtenissen buiten beeld worden gesuggereerd, doordat onze hersenen op basis van verwachtingen en vooroordelen een voorspelling doen op de situatie. Dit gedrag is nodig om te anticiperen op de omgeving voor onze veiligheid. We doen een voorspelling op wat komen gaat. Bijvoorbeeld, een harde lichtbron vanuit een richting kan een aankomende auto zijn. Bij het zien van een fotoadvertentie laten wij onbewust onze gedachtes ook de vrije loop en worden we continu geprikkeld door dat gene wat we zien, en wat er (wellicht) gaat komen. Motivatie en emotie 1 Emoties bestaan niet alleen uit passieve belevingen, maar kan ook worden gezien als drijfveren om een bepaald doel te bereiken. Emoties kunnen ons motiveren tot fantastische prestaties. Ze kunnen ons ook negatief gedrag laten vertonen, denkend aan jaloezie of hebzucht. Negatieve emoties proberen we uit de weg te gaan, en positieve emoties omarmen we. We zijn op zoek naar plezier en het bereiken van doelen, zoals het winnen van een sportwedstrijd, een leuke meid veroveren of hogerop komen binnen een bedrijf. Emoties spelen een belangrijke rol om ons te activeren tot gedrag. Echter hoeft niet elke emotie te leiden tot gedrag. Bij het zien van een drankproduct met een bepaalde kleur kunnen er wel emoties opgeroepen worden, maar deze hoeven niet per se aan te zetten tot het gewenste gedrag. Wanneer de kleur wel positieve en passende associaties oplevert kan het wel leiden tot het gewenste gedrag. Denk bijvoorbeeld aan het zien van een fles met blauwe belichting. Blauw kan geassocieerd worden met water en past bij een fles drank. Het roept positieve emoties op en de primaire behoeften om te drinken op. Het kopen van het product is een soort beloning, het lest onze dorst. Hier volgen een paar basisemoties, die kunnen ontstaan bij het zien van kleuren: 1. Liefde 2. Angst 3. Vreugde 4. Woede
5. Verdriet 6. Verrassing/Verbazing 7. Schaamte 8. Walging
Niet alleen met kleur associëren we, maar ook met schaduwen, donker en licht of helderheid en intensiteit. Denk aan een zaklamp wat in het donker van onder op een gezicht of product schijnt. Dit zorgt voor een enge weergave en roept angst op. Een lichtbron schuin van boven kan de zon suggereren en zorgt voor een gezellige zomerse weergave. We worden er vrolijk van. Wanneer het belichting vrij donker is, kan het aangeven dat het ‘s avonds is. Wanneer maak je de keuze voor de belichting en hoe ondersteunt dit het doel? Als we weten wat de boodschap van de marketingcommunicatie is kunnen we dit koppelen aan de kennis over de kleurassociaties. Dit zorgt voor een gewenste kleurrichting. Dat geldt ook voor de keuze voor hard of zacht licht, intensiteit en de richting waaruit het licht komt. Bron 1: Wijsman, E. (2013). Motivatie en emotie, Psychologie & Sociologie(blz 93). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv
8.
Bedenk dus wat je wilt uitstralen? Welke kleurassociaties en belichtingskeuzes zijn gewenst? En welke kleuren, intensiteit en hard of zacht licht passen bij de visuele identiteit en/of boodschap van de marketingcommunicatie?
Welke consequentie heeft de keuze voor belichting van een drankproduct in een fotoadvertentie? Om hier antwoord op te krijgen ga ik de associaties onderzoeken bij verschillende soorten belichting(vanuit verschillende perspectieven, met verschillende kleuren en intensiteit/helderheid) op een fles wijn en flesje bier. Ik kies voor een merkloos product omdat ik enkel de belichting wil testen en geen andere invloeden (zoals verpakking, logo, merk). Welke associatie hebben de proefpersonen en klopt dit met de eerdere theorie? Iedereen heeft natuurlijk een eigen perceptie bij een wijntje of een biertje, maar we leven ook in hetzelfde land waarin we dezelfde normen en waarden hanteren. Kleuren Om de kleurenassociaties te onderzoeken vraag ik de proefpersonen wat het eerste woord is dat bij ze opkomt, bij het zien van één van de basiskleuren. Met de resultaten kijk ik of deze uiteenlopen of gelijk liggen met de Europese kleurassociaties. Daarnaast zal ik kijken of dit voornamelijk natuurlijke of aangeleerde associaties zijn. Perspectieven Foto’s zijn over het algemeen 2D afbeeldingen van 3D ruimtes. Omdat je in een fotoadvertentie de belichting zelf kunt opstellen, zal ik ook rekening houden met de belichting vanuit de diepte. Daarom wil ik de belichting vanuit 16 verschillende kanten onderzoeken. Doordat het licht uit verschillende kanten komt, zal het verschillende effecten opleveren. Hier zal ik per richting vragen wat ze vinden van het opgeleverde beeld. Wat voor gevoel roept het op?
Afbeelding 1: Dit zijn de punten waaruit het licht wordt onderzocht op het drankproduct
Lichtintensiteit Omdat je met kunstmatige belichting de lichtintensiteit zelf in de hand hebt, zal ik dit ook onderzoeken. Je kunt de belichting donker of lichter zetten. Ik wil onderzoeken welke lichtintensiteit de ondervraagden het beste vinden passen bij een fotoadvertentie voor wijn of bier op basis van hun associaties. Zien zij liever een lichte of juist een wat donkere fotoadvertentie voor een drankproduct? Ik geef ze vier verschillende mogelijkheden, van licht naar donker. Ik verwacht dat de associaties in grote lijnen dicht bij elkaar liggen. Wij leven immers in dezelfde maatschappij onder dezelfde normen en waarden. Volgens de literatuur verschillen de kleurassociaties per cultuur of land, maar dat is in dit onderzoek niet van toepassing. Toch heeft iedereen een eigen perceptie op het beeld dat zij zien en waar zij het beeld mee associëren. Ik verwacht dus kleine verschillen.
9.
De resultaten In de bijlage staan de resultaten van de verschillende belichtingen op de drankfles die ik heb onderzocht. De kleurenassociaties liggen behoorlijk gelijk, bij zowel vrouwen als bij de mannen. Rood wordt gezien als een warme en liefdevolle kleur, maar wordt ook geassocieerd met vurig rood, woede en bloed. Daarbij kiezen de vrouwen vaak voor de liefde maar denken mannen ook aan gevaar, woede en bloed. Een behoorlijk contrast tussen gevoelswaarden bij één kleur, en een duidelijke verschil tussen man en vrouw. Oranje wordt meestal gekoppeld aan het Nederlands elftal of sinaasappelen. Bijna alle ondervraagden denkt meteen aan de zon bij de kleur geel, en bij groen denken de meeste aan de natuur. Dit is een logische associatie omdat deze kleuren overwegend voorkomen in de natuur en iedereen heeft er dagelijks mee te maken. Bij blauw wordt eerder aan water dan aan de lucht gedacht. Waarschijnlijk omdat de wolken voor de blauwe lucht hangen. De zee is daarentegen wel altijd blauw van kleur. Water komt echter niet voor bij de Europese kleurassociaties, zoals ik die heb gevonden in de literatuur. Bij paars moesten veel ondervraagden even twijfelen. Sommige ondervraagden dacht uiteindelijk aan paarse groente, zoals courgette, rode uitjes of rode kool. Ze kwamen ook vaak uit op bloemen. Bij wit licht wordt verschillend gedacht. De één vindt het een heilige kleur, de ander denkt aan wolken of papier. Daarnaast werd de kleur wit aan woede gekoppeld, denkend aan witheet. De antwoorden zijn vaak associaties met kleuren die overwegend in de natuur voorkomen. Blijkbaar wordt bij kleurassociatie dus meer gedacht aan natuurlijke elementen. Dit komt wellicht door het menselijk oerinstinct, doordat we kleur gebruiken om ‘te overleven’ in de natuur. De kleuren oranje en paars bijvoorbeeld komen meer voor bij kunstmatige kleuren. De antwoorden waren dan vaak associaties met dingen die niet uit de natuur komen, zoals het Nederlands elftal. De associaties bij het zien van belichting uit verschillende richtingen komen behoorlijk overeen met elkaar. Bij de belichting van boven(punten 1, 2 en 3) wordt vaak geassocieerd met een tijdstip van de dag, zoals ‘s ochtends, ‘s middags en ’s avonds. De belichting lijkt de zon voor te stellen bij geel en wit licht. Bij de kleur blauw heb ik reacties gehad waarbij het lijkt alsof het product zich onderwater bevindt, waarbij de zonnestralen van boven komen. De belichting uit punt 2 wordt ook gezien als zomers. Bij de afbeeldingen met witte belichting van zijwaarts(punt 4 en 5) wordt gedacht aan een voertuig met koplampen, die aan komt rijden. Bij punt 7 ontstaat er duidelijk een halo effect, wat als mooi wordt ervaren. Het product lijkt op een voetstuk te worden geplaatst, waarbij alle aandacht naar het drankproduct gaat. Bij belichting van onderaf ontstaat een duistere sfeer, zoals bij belichting vanuit de punten 6, 8, 14, en 16. Bij belichting uit punt 15 ontstaat een grote schaduw waardoor het product groter en machtiger lijkt. Bij 14 en 15 is dit ook het geval, maar de schaduw schrikt af en wekt een duistere en beangstigde sfeer. Het tegenovergestelde effect is bij belichting van bovenaf, wat voor velen als kleinerend wordt gezien. De schaduw is dan erg klein. Er wordt gesuggereerd dat er een veel groter object buiten beeld is, die de overmacht heeft. De belichting uit zijwaartse richting vanuit de diepte(punten 12 en 13) wekt een vriendschappelijke sfeer op. “Het lijkt alsof de fles een maatje heeft, door de even grote schaduw die ontstaat.”
Welke belichting past het beste bij de uitstraling van een drankproduct in een fotoadvertentie? Eigenlijk kan ik geen duidelijk antwoord geven op deze vraag, aangezien dit onderzoek niet gaat over een merk. Maar ik wil enkel de belichting onderzoeken op een drankproduct om te kijken wat het oproept. Dit doe ik door van verschillende lichtopstellingen een foto te maken. Daarbij zal ik een passende doelgroep ondervragen wat het beeld voor associaties oproept. Andere invloeden, zoals verpakking, merken of logo’s wil ik vermijden. Er bestaat wel een stereotype bier- en wijndrinker. Deze stereotyperingen kan ik als doelgroep beschouwen en associaties zoeken, die passen bij deze uitstraling. Dan kom ik een heel eind in de richting van een passende uitstraling met een bijbehorende lichtopstelling. Zo kan ik zonder merk toch opzoek naar een uitstraling voor waar bier en wijn voor staat. Aan de hand van de associaties bij stereotype bier- en wijn drinker ga ik proberen een verwachting te doen op welke belichting het meeste past bij de uitstraling. In mijn onderzoek kan ik deze
10.
gegevens dan vergelijken met wat de proefpersonen passend vinden. Vrouwen worden vaak gekoppeld aan wijn, omdat vrouwen vaak geen bier lusten. Mannen worden weer gekoppeld aan bier. Beide producten hebben dus een andere doelgroep en willen iets anders uitstralen. Een biertje mag bijvoorbeeld best mannelijk en stoer overkomen, terwijl een reclame voor een wijntje juist teder en zacht mag zijn. De marketingcommunicatie voor bier of wijn verschilt dus nogal voor beide producten. Stereotype bierdrinker en het ideale biertje Het stereotype bierdrinker is een man omdat bier over het algemeen wordt gedronken door mannen. De stereotype bierdrinker is onfatsoenlijk en plomp.1 Bier wordt gedronken in de kroeg of lekker thuis op de bank met vrienden onder het voetbal kijken. Een gevoel van samenhorigheid en gezelligheid past bij de uitstraling van bier. Daarnaast drinkt bier het fijnst als het koud is, met twee vingers schuim (typisch Nederlands 2 ) en is de kleur van de meeste biertjes bruin/geel. Bier mag dus best groots en stoer worden uitgebeeld in een fotoadvertentie, om de mannen aan te spreken. Daarnaast kan je mannelijke kleuren gebruiken. De gele (over het algemeen vrouwelijke) kleur van bier kun je beter niet gebruiken in de fotoadvertentie. Bruin is een minder vrouwelijk kleur, en sommige dubbel of tripel bieren hebben een donkere kleur bruin. Je kunt dus beter een kleur gebruiken die meer aanspreekt voor mannen. Heineken gebruikt groen wat herkenbaar is met de huisstijl, maar ook associeert met (het grasmat van) voetbal. Heineken is immers niet voor niets één van de grootste sponsors bij het betaald voetbal. Naast groen passen de kleuren blauw en oranje, volgens de stereotype bierdrinker en het ideale biertje, het meeste bij bier. Blauw past in beeld van het ideale ‘koude’ biertje en bij de ‘mannelijke’ uitstraling. Bavaria heeft er dus prima aan gedaan om blauw als merkkleuren te gebruiken. Oranje wordt als een feestelijke kleur gezien door de Europese kleurassociaties. Daarnaast past een stoere en machtige uitstraling bij mannen, wat je met grote schaduwen of een met halo effect kunt bereiken. In de resultaten zal ik terug kijken of de kleuren(groen, blauw en oranje), de grote schaduw en het halo-effect ook door de proefpersonen als een passende belichting worden gezien.
Afbeelding 1:
Afbeelding 2, 3 en 4:
Mindmap over bier
Deze belichting verwacht ik als meest passend bij een fotoadvertentie voor een fles bier:
blauw, groen of oranje, met halo effect, en grote schaduw Stereotype wijndrinker en het ideale wijntje Het imago van een wijndrinker is gezond en welgemanierd.1 Het wordt vaker gedronken door vrouwen, omdat vrouwen niet van bier houden en vanwege de sterke alcoholsmaak. Een fotoadvertentie voor wijn mag best elegant worden neergezet in een fotoadvertentie. De elegantie zal de vrouwelijke doelgroep aan spreken. De elegantie zie je namelijk ook terug in de rondingen van de wijnflessen en -glazen. Een elegante, kleur is bijvoorbeeld rood wat staat voor liefde en passie. Aangezien de druiven rood of groen van kleur zijn, passen deze kleuren ook goed bij de uitstraling van wijn. Echter is de wijn zelf nooit groen van kleur, maar eerder geel. Groen staat wel weer voor verfrissend, veilig en natuur. Dit beeld past ook prima bij een wijntje. Naast de kleuren rood, groen of geel mag de fles wijn een sierlijke en elegante schaduw hebben. Ook verwacht ik dat de ondervraagden een belichting kiezen van bovenaf, door de zomerse en warme associaties.
Bron 1: Op ’t Hoog, J. / Kemperman J. / Geelhoed, J. / van den Berg, J. / Soedjak, B. (Februari 2014). Speciaal bier uit België. Geraadpleegd op 6 mei 2015, van http://www.wikibusinessmodels.com/node/38 Bron 2: Arjan (2013) / Schuimkraag. Geraadpleegd op 19 mei van http://www.bierwoordenboek.com/schuimkraag.ashx
11.
Afbeelding 1:
Afbeelding 2, 3 en 4:
Mindmap over wijn
Deze belichting verwacht ik als meest passend bij een fotoadvertentie voor een fles wijn:
rood, groen of geel, met elegante schaduw of zomerse belichting
De resultaten Onverwacht is de kleur geel naar voren gekomen als meest passende kleur voor een fles bier in een fotoadvertentie. De mannen denken natuurlijk aan de gele kleur van bier, en zien dit als de passende kleur voor bier. Dat heeft waarschijnlijk te maken met ons oerinstinct. Wij zijn geneigd de kleuren te gebruiken om de houdbaarheid te controleren. De gele kleur is een herkenning van een ideaal biertje. Echter associëren we de kleur geel met een zachte kleur en dat staat weer lijnrecht tegenover het mannelijke stereotype van een biertje. Daarnaast werd ook de groene kleur als passend gevonden, vanwege het voetbal. Bij de mannen wordt de belichting uit punt 7(zie afbeelding 5: belichting van onderaf) als passend ervaren. Deze belichting geeft de fles een machtig en heilig effect, wat positieve associaties oplevert. Daarna vonden de ondervraagden de belichting uit punt 2 het beste, door de zomerse associatie. Bijna alle mannen vinden een lichtintensiteit van 25% passend bij een fotoadvertentie voor een drankproduct, omdat een biertje vaak ‘s avonds wordt gedronken. Vrouwen vinden de kleuren rood, geel en groen het meeste passen in een fotoadvertentie voor een fles wijn. De vrouwen vonden dit het beste passen vanwege de kleur van de wijn of de druiven. Deze kleuren komen wel overeen met mijn voorspellingen. De kleurassociaties passen dus prima bij de kleur die wijn al heeft. Wellicht zie je daarom in een supermarkt niet zo gauw een blauwe etiquette op een fles wijn. De associaties zijn dus niet zo gek. De vrouwen vinden de belichting uit punt 2(van bovenaf) het meeste passen bij de uitstraling van wijn. Zij zien het liefst een zomerse uitstraling in een fotoadvertentie voor wijn. Bij deze belichting lijkt de zon van boven te komen. Voor de lichtintensiteit wordt hier dan ook de 100% intensiteit gekozen, wat natuurlijk past bij de zomer.
Afbeelding 5: Belichting die volgens de mannen
het meeste past bij een fles bier
Afbeelding 6: Belichting die volgens de vrouwen
het meeste past bij een fles wijn
Naast dat dit onderzoek voor een deel gebaseerd is op meningen, heb ik niet de meningen van mannen gevraagd over wat zij een passend belichting vinden bij wijn. Bovendien kan ik geen harde conclusies trekken met zo weinig ondervraagden. Het onderzoek was nog relevant toen ik opzoek ging naar associaties met verschillende belichting. Maar door de resultaten denk ik dat deze deelvraag bij een onderzoek naar een merkloos product niet te beantwoorden is. De verkregen fotoadvertenties in afbeelding 5 en 6 associëren wel bij een fles bier en wijn. Daarnaast past de belichting bij de uitstraling. Toch ben ik benieuwd of ik een meer passende belichting kan vinden bij een drankproduct met een merk.
Bron 1: Op ’t Hoog, J. e.a., (Februari 2014). Speciaal bier uit België. Geraadpleegd op 6 mei 2015, van http://www.wikibusinessmodels.com/node/38
12.
Welke belichting past het beste bij de uitstraling van Wieckse?
Omdat ik niet tot een relevante en passende belichting kan komen bij een merkloos drankproduct ga ik het met een merk proberen. Bij wijn en bier in het algemeen ontbreekt een duidelijke identiteit. Iets wat je met een merk wel hebt. Ik heb gekozen voor een merk dat niet heel bekend is, zodat ik mij meer moet verdiepen in waar het merk voor staat. Wieckse Wieckse Witte is een witbiertje dat zijn oorsprong heeft in Maastricht, gebrouwen in het stadsdeel Wyck (op z’n Limburgs Wieck). De brouwmeester in die tijd heette Wim van Wijk, die het Wieckse bier heeft bedacht. Het Wieckse biertje heeft een succesvolle proef doorstaan in Café de Engel, waar het als eerste werd geschonken. Engeltjesbier werd het genoemd. Vandaar de engelvleugels in het logo. Naast dat het een witbiertje is, heeft het merk naar alle waarschijnlijkheid een witte uitstraling dankzij associaties met engeltjes. De witte ster in het rode schild komt voort uit het Wapen van Maastricht(zie afbeelding 2). Onder het merk Wieckse zijn er verschillende producten uitgebracht: Wieckse Witte, Wieckse Rosé en Wieckse Radler. Deze producten zijn ook allemaal in alcohol vrije versie te verkrijgen. Merkidentiteit Wieckse Het biertje wordt op de website omschreven als een fris, fruitig en zacht witbiertje. Het ziet er, in tegenstelling tot een pils, troebel uit en heeft een zoete smaak. Het wordt neergezet als een zomers biertje, wat je het liefste drinkt in het zonnetje. Zo luidt de slogan: Proef de zomer! Daarnaast hecht Wieckse waarden aan milieubewust brouwen, wat zij volledig doen door gebruik van zonne-energie. De keuze voor zonne-energie, in plaats van andere vormen van opgewekte groene stroom, past zelfs bij het zonnige biertje.
In steekwoorden is dit waar Wieckse voor staat met de kleuren die daar volgens de Europese kleurassociaties het meeste bij passen: • • • • • •
Zomers / zonnig Engeltjesbier Milieubewust Laag in calorieën Fris en fruitig Zoete Smaak
Afbeelding 1: Logo Wieckse 2
Afbeelding 2: Wapen van Maastricht 3
Bij het zien van deze kleuren rijst de vraag in mij op waar de kleur blauw vandaan komt. Echter bij het opzoeken
van het Wapen van Maastricht wordt al duidelijker wat de inspiratie is geweest voor het ontwerpen van het logo. In de naam Wieckse Witte wordt al opvallend verwezen naar een passende kleur. Discussies over de kleur keuze zijn haast uitgesloten. Het is duidelijk dat we eigenlijk nog steeds niet kunnen bepalen welke belichting het meest past bij de uitstraling van Wieckse Witte. Dit heeft namelijk ook te maken met wat je wilt uitstralen. Stel dat Wieckse het milieubewuste produceren wilt uitstralen, dan kan dit ook met de kleur groen in plaats van wit. Bovendien kan de marketingcommunicatie per product verschillen onder één merk. Ik kan wel op zoek gaan naar een belichting die past bij de huisstijl.
Bron 1: Onbekend (2015) / Het verhaal. Geraadpleegd op 25 mei van http://www.wieckse.nl/ontdek-wieckse/het-verhaal Bron 2: http://www.biernet.nl/images/merken/7149-Wieckse.jpg Bron 3: http://nl.wikipedia.org/wiki/Wapen_van_Maastricht
13.
Passende belichting bij de huisstijl van Wieckse Halo effect Wat past er meer bij een engel dan het (heilige) halo effect? En met een witte of licht gele belichting is dat het meest passend bij de uitstraling van Wieckse. Schaduwen Omdat de engel naar voren is gekomen tijdens het onderzoek naar Wieckse, is het misschien leuk om te kijken of we schaduwen in de vorm van engelvleugels kunnen verkrijgen rondom het bierflesje. Zo kan worden benadrukt dat het ‘Engeltjesbier’ is. Een belichting die een zon suggereert is overigens ook al voldoende passend bij het merk. Lichtintentie Een passende lichtintentie is ook wel uitgesloten, want bij een zonnige en zomers uitstraling wil je graag een hoge lichtintensiteit.
Een flesje Wieckse ziet er met deze passende lichtspecificaties dan zo uit:
Afbeelding 1: Halo effect, zonder schaduw
Afbeelding 2: Halo effect met schaduw van engelenvleugels
Bij het zien van deze afbeeldingen wordt in ieder geval de visuele identiteit van Wieckse zichtbaar. En dat is wat belichting o.a. te bieden heeft. Het overbrengen van je boodschap kan extra worden benadrukt. Het roept meer positieve associaties op en heeft meer invloed op onze emoties. En alles wat een positieve bijdrage levert bij het aanprijzen van een product is natuurlijk van harte welkom!
14.
Eindconclusie In mijn onderzoek ben ik op zoek gegaan naar belichting en hoe deze invloed heeft op een drankproduct in een stilstaande omgeving, zoals in een fotoadvertentie. Licht zorgt voor een bepaalde sfeer rondom het product en dit heeft invloed op de emoties. Hoe meer wij worden geprikkeld, des te meer wij ons verbonden voelen met het product. Het beste is als de belichting positieve emoties met zich meebrengt. Als we concluderen dat we met de aankoop ons behoeften bevredigen zullen we de intentie hebben het drankproduct te willen kopen. Echter is belichting niet enige beweegreden. De factoren, zoals de 4 P’s, hebben ook invloed op het koopgedrag. Belichting is wel een essentieel onderdeel voor het aanprijzen van een drankproduct. Als CMD’ers moeten we daar rekening mee houden. Het halo effect is een veel voorkomende belichting in fotoadvertenties voor reclameproducten. Doormiddel van een driepuntsbelichting worden schaduwen vaak weggewerkt, zodat het product eenvoudig te knippen en te plakken is in een andere achtergrond. Dit zie veel in reclamefolders. Om het 2D effect te verkleinen wordt er regelmatig een lichtreflectie toegevoegd in de nabewerking. Bij een merkloos product, zoals een fles bier en wijn, kan er niet worden bepaald welke belichting het meeste past. Bij een merkloos product weet je de identiteit niet die je wilt uitstralen. Het is ook niet relevant om op basis van een stereotypering een passende belichting te zoeken. Het onderzoek naar een merkloos product is meer wel relevant wanneer ik opzoek ga naar associaties met verschillende soorten belichting. Wanneer ik proefpersonen vraag wat het eerste bij hen opkomt bij het zien van een kleur, zijn dit vaak associaties met natuurlijke elementen. Wanneer er wel een merk gebruikt wordt om een passende belichting te zoeken kom ik al alleen tot een passende belichting bij de huisstijl. Echter kan de Marketingcommunicatie anders zijn dan de uitstraling van je huisstijl. Stel dat Wieckse het milieubewuste produceren wilt uitstralen, dan kan dit ook met de kleur groen. Wanneer je wel weet wat je wilt uitstralen kan je doormiddel van onze kennis over associaties met verschillende soorten belichting toch tot een passende belichting komen. Met deze passende belichting draag je bij aan een betere sfeer, en verhoog je de kans op meer verbintenis met de consument. Uiteindelijk zal het in ieder geval een positieve bijdragen leveren bij het aanprijzen van een drankproduct. Bedenk dus wat je wilt uitstralen? Welke kleurassociaties en belichtingskeuzes zijn gewenst? En welke kleuren, intensiteit en hard of zacht licht passen bij de visuele identiteit en/of boodschap van de marketingcommunicatie? Cheers!
15.
Bijlage
16.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
2.
2.
2.
2.
2.
2.
2.
3.
3.
3.
3.
3.
3.
3.
4.
4.
4.
4.
4.
4.
4.
5.
5.
5.
5.
5.
5.
5.
6.
6.
6.
6.
6.
6.
6.
7.
7.
7.
7.
7.
7.
7.
8.
8.
8.
8.
8.
8.
8.
9.
9.
9.
9.
9.
9.
9.
10.
10.
10.
10.
10.
10.
10.
11.
11.
11.
11.
11.
11.
11.
12.
12.
12.
12.
12.
12.
12.
13.
13.
13.
13.
13.
13.
13.
14.
14.
14.
14.
14.
14.
14.
15.
15.
15.
15.
15.
15.
15.
16.
16.
16.
16.
16.
16.
16.
De resultaten van belichting op een fles wijn: Proefpersoon 1:
(Vrouw, 52 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Liefde
1. ’s Ochtends
9. ‘s Ochtends
Voetbal
2. ‘s Middags
10. Kleinerend
3. ‘s Avonds
11. ‘s Avonds
4. Zaklamp
12. Elegant
5. Voor deuropening
13. Elegant
6. Tuinlamp
14. Duister
7. Heilig, pronkstuk
15. Verstikkend
De zon De natuur Water
Lavendel
Heilig 8. Tuinlamp
Meest passende lichtintensiteit: 3.
(Vrouw, 20 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
1. 4.
Meest passende lichtintensiteit:
Passie
1. Toerist, zonnig
9. Neerkijkend
Feest
2. Heilig, zomers
10. Verlegen
3. Toerist, zonning
11. Neerkijkend
4. ‘s Avonds
12. Vriendschappelijk
5. Auto, aanrijding
13. Vriendschappelijk
6. Duister
14. Angst
7. Heilig, duister
15. Opkijkend
8. Duister
16. Angst
Elektriciteit Begroeiing Water Lavendel Heilig
Proefpersoon 3:
(Vrouw, 18 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Vuur, liefde
1. Vreugde
9. Verassing
Schemering
2. Liefde
10. Verdriet
3. Vreugde
11. Verassing
4. Woede
12. Vreugde
5. Vreugde
13. Vreugde
6. Verdriet
14. Angst
7. Verassing
15. Walging
8. Verdriet
16. Angst
De zon Natuur, milieu Lucht, water Heilig Licht
Proefpersoon 4:
(Vrouw, 50 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Liefde
1. Verdriet
9. Walging
Warmte, zon
2. Vreugde
10. Schaamte
3. Verdriet
11. Walging
4. Angst
12. Vreugde
5. Vreugde
13. Vreugde
6. Angst
14. Angst
7. Liefde
15. Vreugde
8. Angst
16. Angst
Lente, bloemen Rust Veilig Op je hoede Steriel, zomer
Proefpersoon 5:
(Vrouw, 24 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Liefde, lichaam
1. Vreugde
9. Vreugde
Sinaasappels
2. Liefde
10. Schaamt
3. Verassing
11. Verassing
4. Angst
12. Walging
5. Vreugde
13. Walging
6. Verdriet
14. Woede
7. Verassing
15. Liefde
8. Angst
16. Woede
De zon Gras, groei Water, koud Homo’s Bliksem, licht
Liefde
5.
2.
16. Duister
Proefpersoon 2:
Meest passende belichting:
1.
Sfeervol, avondsfeer “Bij wijn denk ik aan gezelligheid, ‘s avonds romantisch bij de openhaard.”
Meest passende belichting: Zoete witte wijn
2.
2. 3. 4.
Meest passende lichtintensiteit: 3.
2.
Meest passende lichtintensiteit: 2.
Zomers Overdag
“Bij wijn denk ik aan zoete witte wijn, het liefst in de zomervakantie aan het strand.”
Meest passende belichting: Rode wijn
2.
4. 1.
‘s Avonds
Elegant, ‘s Avonds Bij avondeten
“Ik mag net pas wijn drinken, maar bij denk ik aan avondeten, of uitgaan.”
Meest passende belichting: Rode en witte wijn
2.
4.
Zomers Rosé en wit: zomer, rood: donkere dagen
3.
“Bij rode wijn denk ik aan winter, stevig en sterker van
1.
Meest passende lichtintensiteit: 1. 2. 3. 4.
smaak. Bij rosé denk ik aan zomer, Italië en barbeque.”
Meest passende belichting: Kleur van druiven
2.
Mooi helder omringend licht Helder licht
“Bij wijn denk ik aan druiven, en aan Frankrijk waar de druiven vandaag komen. Ik drink zelf liever witte wijn”
17.
De resultaten van belichting op een flesje bier: Proefpersoon 1:
(Man, 25 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Liefde, bloed
1. ‘s Ochtends
9. Namiddag
Sinaasappelen
2. ‘s Middags, vreugde
10. Onderdrukkend
3. ‘s Avonds
11. Namiddag
4. Koplampen auto
12. Gelijkwaardig
5. Koplampen trein
13. Gelijkwaardig
6. Beangstigend
14. Beangstigend
7. Heilig en machtig
15. Verstikkend
Zon, elektriciteit Milieu, natuur Water, lucht
Bloemen
Wolken 8. Beangstigend (Man, 26 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron: 1. Toerist, zonnige dag
Nederlands elftal 2. Verliefd De zon Natuur Water Bloemen Wolken, papier
3. Zonnig, ander tijdstip
11. Schaamte
4. Verassing
12. Woede
5. Auto aanrijding,
13. Woede
6. Angst
14. Machtig
7. Mooi
15. Angst, woede
8. Angst
16. Machtig
(Man, 22 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Meest passende lichtintensiteit:
9. Schaamte, walging 10. Schaamte, verdriet
3. De zon
11. Schaamte, walging
4. Onnatuurlijk lichtbron
12. Vreugde
5. Onnatuurlijke lichtbron
13. Vreugde
6. Duister
14. Woede
7. Vreugde
15. Woede
8. Duister
16. Woede
Schaamte
Proefpersoon 4:
(Man, 18 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Liefde/woede
1. Vreugde
Nederlands elftal 2. Liefde Verassing Schaamte Verdriet Angst Woede
9. Verbazing 10. Schaamte
3. Vreugde
11. Verbazing
4. Woede
12. Liefde
5. Woede
13. Liefde
6. Angst
14. Angst
7. Verassend
15. Walging
8. Angst
16. Angst
Proefpersoon 5:
(Man, 58 jaar)
(Kleur)associaties:
Associaties door richting lichtbron:
Gevaar
1. Verassing
Nederlands elftal 2. Vreugde De zon Voorjaar Politie Geloof Bleek
9. Verbazing 10. Schaamte
3. Verassing
11. Verbazing
4. Walging
12. Verdriet
5. Walging
13. Verdriet
6. Verdriet
14. Angst
7. Liefde
15. Schaamte
8. Verdriet
16. Angst
2.
het weekend. Een bruine/gelige rakker klinkt voor mij als een ideaal biertje.”
Meest passende belichting: Voetbal
7.
Het wordt mooi neergezet Omdat je bier vaak ‘s avonds drinkt
“Bij bier denk ik aan vrienden,
2. De zon
Walging
“Ik drink bier alleen ‘s avonds in
4.
1. De zon
Verdriet
Heilig en machtig effect
1.
1.
Vreugde
Schaamte
7.
3.
Gevaar/liefde
Verassing
Kleur van bier
Gezellige avondsfeer
Meest passende lichtintensiteit:
10. Neerkijkend, kleinerend
Meest passende belichting:
3.
4.
9. Schaamte
Proefpersoon 3:
18.
2.
16. Beangstigend
Proefpersoon 2: Gevaar
Meest passende helderheid:
1.
die een leuke avond hebben onder het voetbal kijken”
Meest passende belichting: Bier en voetballen
2.
3. 2. 4.
Meest passende lichtintensiteit: 3.
Op vakantie in de zon “Bier en fifa, zo ziet mijn vrijdagavond er vaak uit. Bier drinkt het lekkerst op vakantie in de zon.”
Meest passende belichting: Kleur van bier
15.
4. 2. 1.
Meest passende lichtintensiteit: 4. 3. 2. 1.
Ziet er zonnig uit
Stoer effect Geeft meer sfeer
“Een biertje associeer ik met geel vanwege de kleur. De belichting uit punt 7 heeft een mooi effect op de fles.”
Meest passende belichting: Zachte kleur, kleur van bier
15.
Machtige schaduw ‘s Avonds
“Ik ga graag naar het Nederlands elftal. Ik drink niet veel bier, maar op zulke momenten wel. Bij geel denk ik aan bier, omdat bier geel is”
