Seminar Dream | Discover | Do Onderzoeksverslag
WEARABLES Nieuw hulpmiddel voor visueel gehandicapten?
Meral Basar 1624711 Pauline Weseman User Experience Design JDE-UXD-2 JDE-SEMUX.3V-13 Blok B 2014-2015 09-01-2015
INHOUDSOPGAVE MOTIVATIE pag. 3 INLEIDING pag. 4 ONDERZOEKSVRAGEN pag. 5 ONDERZOEKSMETHODEN pag. 6 ONDERZOEK pag. 7
Deelvraag 1 pag. 8
Deelvraag 2 pag. 10
Deelvraag 3 pag. 13
Deelvraag 4 pag. 15
CONCLUSIE pag. 16 LITERATUURLIJST pag. 17
2
MOTIVATIE Sinds het begin dat de eerste wearables werden geïntroduceerd ben ik al heel erg geïnteresseerd in het draagbare device. Met deze reden had ik daarom ook in mijn tweede leerjaar CMD bij het vak User Experience Design een app bedacht en ontworpen voor de Google Glass. Met de introductie van wearables verandert er heel veel in de gebruikerservaring van consumenten. Ze verschijnen steeds meer in verschillende vormen en maten. Wearables zijn op dit moment de trend die ons dagelijks leven zou moeten vergemakkelijken. Maar wat kunnen visueel gehandicapten eigenlijk met wearables? Hoe kunnen zij toch gebruik maken van deze nieuwe mobiele technologie die op het lichaam gedragen wordt en wat bied het hun? Mijn doelstelling van dit seminar was dan ook onderzoek hiernaar te gaan doen aangezien wearables op dit moment een opkomende nieuwe trend zijn in de mobiele technologie. Ik wilde graag weten op welke manier deze trend ook een bijdrage kon leveren aan mensen met een visuele handicap, en deze doelgroep dus tegemoet kon komen in hun behoeften en beperking.
Hoe is dit relevant voor ons als CMD’er?
Het is interessant voor een CMD’er om inzicht te krijgen in de nieuwste technologische ontwikkelingen met betrekking tot consumenten met visuele beperkingen. Technologie groet in rap tempo en we kunnen onderhand niet meer zonder. Draagbare devices vormen een opkomende nieuwe trend en een nieuwe manier van communiceren. Met de komst van de wearable technologie zal er weer het een en ander veranderen in de belevenis van de consument. Door meer inzicht te krijgen hoe deze nieuwe producten en trends ook interessant kunnen zijn voor consumenten met een visuele beperking kan je hier als CMD’er op inspelen. De CMD’er zou met deze inzichten een manier van communiceren kunnen bedenken en ontwerpen die zich aansluit op het vermogen van consumenten met een visuele beperking. De nieuwe technologische ontwikkelingen op het gebied van wearables kunnen leiden tot een nieuwe gebruikerservaring en wellicht komen er nieuwe design principles.
3
INLEIDING Met de introductie van wearables verandert er heel veel in de gebruikerservaring van consumenten. Deze nieuwe trend zou de communicatie en navigatie onderweg en in ons dagelijks leven moeten vergemakkelijken. Voor het lezen van berichten of het vinden van informatie kijkt de consument sneller en eenvoudiger op een wearable zoals bijvoorbeeld een smartwatch. Maar wat kunnen deze draagbare devices consumenten met een visuele handicap bieden? Hoe kunnen zij ook gebruik maken van deze nieuwe mobiele technologie en wat voor bijdrage levert dit hen? Allemaal vragen die in ons op kunnen komen. Tijdens dit onderzoek ga ik mijn deelvragen langs die ik heb opgesteld en zal ik door middel van deze antwoorden aan het einde een conclusie trekken die mijn hoofdvraag moet beantwoorden.
“For people without disabilities, technology makes things easier. For people with disabilities, technology makes things possible” -IBM
4
ONDERZOEKSVRAGEN Hoofdvraag
Met dit onderzoek heb ik geprobeerd om antwoord te geven op de volgende hoofdvraag: “Hoe kunnen wearables het gebruiksgemak verhogen en zo een bijdrage leveren aan mensen met een visuele handicap?”
Deelvragen
Om antwoord te krijgen op de hoofdvraag heb ik een aantal deelvragen opgesteld en onderzocht, deze zijn:
• • •
Wat zijn wearables?
•
Wat zijn de kansen en risico’s van deze technologische ontwikkelingen voor mensen met een visuele handicap?
Wie verstaan we onder visueel gehandicapten?
Welke ontwikkelingen zijn er op dit moment op het gebied van wearables voor visueel gehandicapten?
5
ONDERZOEKSMETHODEN Kwalitatief onderzoek
Om de opgestelde deelvragen en de uiteindelijke hoofdvraag aan het einde van dit onderzoek te kunnen beantwoorden en onderbouwen heb ik kwalitatief onderzoek gedaan. Dit is met name uitgevoerd middels deskresearch. Ik heb hiervoor gebruik gemaakt van bestaande gegevens in de vorm van literatuur die zowel online als offline beschikbaar waren. Ook websites en eventuele voorgaande (wetenschappelijke) onderzoeken werden geraadpleegd in de zoektocht naar mogelijk bruikbare bronnen voor het onderzoek.
6
ONDERZOEK
DEELVRAAG 1 Wat zijn Wearables?
Er komen steeds meer intelligente apparaten op de markt. De nieuwe technologiegolf die op ons af komt zijn de “wearables”. Wearables zijn draagbare (computer) apparaatjes die je om je arm, op je lichaam of in je kleding kan dragen. Ze geven ons inzicht in verschillende data. Een belangrijke eigenschap hierbij is dat de technologie (al dan niet voortdurend) interactie heeft met de gebruiker. Het zijn vaak apparaten die in verbinding staan met je smartphone en zo informatie synchroniseren en laten zien. Je kan het zien als een verlengstuk voor je smartphone.1 Op dit moment zijn de meeste wearables eigenlijk nog gewoon (bewegings) sensoren met data verwerking, opslag en communicatie capaciteiten die mooi verpakt zijn en weergegeven worden in een applicatie. Ze kunnen wisselende patronen en kleuren laten zien als gevolg van veranderingen in warmte of beweging. Hiermee wordt onze kleding, accessoires en sieraden opeens door combinatie met techniek interactief.2 Voordat een apparaat of device onder de categorie wearables valt wordt er hier een aantal eisen aan gesteld. De eisen waar een wearable aan moet voldoen zijn:
• • •
•
De technologie moet ten eerste gebruikt worden als een verlengstuk van het lichaam. De technologie moet naadloos geïntegreerd zijn met de activiteiten die je verricht. De technologie is direct beschikbaar op het moment dat je het nodig hebt. Je hoeft het apparaat dus niet eerst aan te zetten. Bijvoorbeeld een wearable met een geïntegreerde rookmelder zou op het moment dat er rook aanwezig is gelijk de gebruiker moeten alarmeren zonder dat deze eerst het apparaat hoeft aan te zetten. De technologie doet zijn werk op de achtergrond en verzamelt zo gegevens en informatie over de gebruiker zonder dat de gebruiker daar zelf actief en bewust mee bezig is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een hartslagmeter van een health app, die op de achtergrond je hartslag in de gaten houd zonder dat jij daar actief mee bezig bent.3
Fysisch en esthetisch
Wearables moeten uit fysische oogpunt licht van gewicht zijn en de vormfactor moet variabel zijn aan te passen aan de gebruiker. Als bijvoorbeeld de vormfactor een fanatieke gamer belemmerd in zijn mogelijkheid om op een “natuurlijke wijze” een game te spelen, is de kans klein dat deze fanatieke gamer de wearable technologie ook daadwerkelijk zal gaan gebruiken. De user interface moet hierbij dus duidelijk worden aangepast aan de specifieke context van de gebruiksdoeleinden. Ook speelt esthetiek een belangrijke rol bij het gebruik van de wearable apparaat of technologie. Dit is vooral belangrijk wanneer het apparaat ook door anderen gezien wordt. Denk hierbij vooral aan de essentie van mode en trends. Het draagbare apparaat zou dan een fashion statement moeten maken naar anderen terwijl het tegelijkertijd wel zijn functionaliteit moet behouden. De belangrijkste kenmerken van wearables kun je dus indelen in twee verschillende groepen, de psychische kenmerken en de functionele kenmerken. De belangrijkste kenmerken om tot een ideale wearable te komen zijn weergegeven in het schema in Fig.1.4
1
Dol, A. (2010) Handboek Interactieontwerp. Culemborg: Van Duuren Media, 2010, blz 398-399.
2
Redmax,. (2014) Wearables: iets voor ons?. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http://www.redmax.nl/nieuws/wearables-iets-voor-ons/
3
Computertotaal,. (2014) Wearables: Wat zijn dat precis?. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http://computertotaal.nl/apple/wearables-wat-zijn-dat-63339
4
Sazonov, E. , Neuman, M.R. (2014) Wearable Sensors: Fundamentals, Implementation and Applications. Oxford UK: Elsevier Science Publishing Co. Inc, 2014, blz 7-13.
8
Fig. 1. Belangrijkste kenmerken van wearables
Wearables in de zorg
Wearables kunnen dus de communicatie en de navigatie in ons dagelijks leven vergemakkelijken. Digitalisering is niet meer weg te denken uit ons dagelijks bestaan en komt steeds dichterbij. Maar deze nieuwe draagbare technologie bied ook veel kansen voor de gezondheidszorg. Mensen zijn tegenwoordig steeds meer bezig met hun gezondheid. Ze houden dit dan ook vaak digitaal bij. Ze kunnen met behulp van wearables zelf hun hartslag, bloedsuikerspiegel, temperatuur of bloeddruk meten. De komst van de wearable technologie in de vorm van sensoren in allerlei medische apparaten kan niet alleen leiden tot flinke besparingen in de gezondheidszorg, maar er ook voor zorgen dat er op het vlak van preventie veel verbetert. Want hoe eerder en beter mensen zelf inzicht hebben in hun gezondheidssituatie en op een gemakkelijke manier deze informatie kunnen delen met zorgverleners, hoe beter dit is voor preventie en vroegtijdige signalering in de zorg. Vroegtijdig signaleren betekent eerder ingrijpen, waardoor complicaties in veel gevallen voorkomen kunnen worden. Ofwel: hogere kwaliteit van zorg tegen lagere kosten. Op deze manier wordt er betere zorg op maat geleverd met echte aandacht voor de behoeften die patiënten hebben.5 Voor sporters gaat het bij wearables dus vooral om het inzicht krijgen in hun prestaties en deze te kunnen verbeteren. Bij de ouderen zou het oogpunt preventie zijn. Maar hoe kunnen wearables ook voldoen aan de behoeften van visueel gehandicapten?
5
Computable,. (2014) Waardevolle Big Data uit wearables in de zorg. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http://www.computable.nl/artikel/opinie/zorg/5126122/1276929/waardevolle-big-data-uit-wearables-in-de-zorg.html#ixzz3LELsw6xL
9
DEELVRAAG 2
Wie verstaan we onder visueel gehandicapten? Veel mensen die slecht zien dragen een bril of contactlenzen. Dankzij deze visuele hulpmiddelen kunnen we tegenwoordig weer normaal zien. Maar wat als deze hulpmiddelen niet voldoende zijn? In deze deelvraag wordt aangegeven wat een visuele handicap precies is en welke beperkingen dit met zich meebrengt.
Visuele handicap
Bij een visuele handicap verstaan we een stoornis in het zintuig “zien”. Op dit moment zijn er in Nederland ruim 320.000 mensen met een visuele beperking. Ongeveer 85% hiervan is 50 jaar of ouder. Je spreekt van een visuele beperking als iemand niet (blindheid) of slechts gedeeltelijk (slechtziendheid) kan zien. Hieronder verstaan we ook mensen met nachtblindheid (het niet tot beperkt kunnen zien wanneer er weinig licht is) en kleurenblindheid (het niet volledig kunnen waarnemen van kleuren). Stoornissen van het gezichtsvermogen zijn meestal het gevolg van een oogaandoening of oogziekte. Maar er kan ook sprake zijn van een storing bij de beeldverwerking in de hersenen. Het aantal mensen met een visuele handicap in Nederland groeit met het jaar. Een belangrijke reden voor deze toename is de vergrijzing en de toename van diabetes.6 Kenmerkend bij mensen met een visuele beperking zijn de aandoeningen op het gebied van:
• • • •
Gezichtsscherpte Gezichtsveld Licht-donkeraanpassing Kleurwaarnemingen
Tijdens mijn onderzoek richt ik mij specifiek op mensen met blindheid en slechtziendheid, omdat deze groep mensen het meeste voorkomen in Nederland en de meeste belemmeringen ervaren in het dagelijks leven.
Blindheid
In Nederland zijn er ongeveer 76.000 blinde mensen met een substantieel, onherstelbaar verlies van zicht in beide ogen. Onder blind zijn verstaan we dat iemand niet of minder dan 5% ziet of dat het gezichtsveld is beperkt tot minder dan 10 graden (normaal is dit 140 graden). Dit wordt ook wel maatschappelijke blindheid genoemd. Het betekend dus niet altijd dat iemand die blind is helemaal niets meer ziet. Sommige mensen kunnen nog wel het verschil in licht en donker zien en de omtrek van mensen en voorwerpen herkennen. Volledige blindheid komt in het algemeen minder voor. Dit zijn er slechts één op de vijf in Nederland.
Slechtziendheid
In Nederland zijn er ongeveer naar schattig 223.000 mensen slechtziend. Onder slechtziend verstaan we dat iemand minder dan 30% kan zien. Dit betekend dat hun gezichtsscherpte lager is dan normaal, het gezichtsveld is verkleind tot onder de 30 graden of dat ze veel last heb van licht. Ook met een bril of lenzen kunnen deze mensen niet goed zien. Slechtziendheid kan voorkomen in veel verschillende vormen. Sommige mensen kunnen niet scherp zien en zien hun omgeving alleen maar troebel, anderen mensen zien alleen maar allemaal donkere vlekken, en weer anderen kunnen alleen zien wat precies recht voor hun staat en missen zicht aan hun zijkant (tunnelvisie).7
6
Bartimeus Sonneheerdt., (2014) Feiten & cijfers over blind of slechtziend zijn. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://www.steunbartimeus.nl/ wpcontent/uploads/2014/05/BARTI1305_factsfigures4.pdf
7 MCH Medisch centrum Haaglanden,. (2014) Blindheid en slechtziendheid. Geraadpleegd op 6 december 2014, van https://www.mchaaglanden.nl/stimulansz/ ziekten-a-z/blindheid
10
Fig. 2. Gezichtsveld bij blindheid
Visueel gehandicapten en hun belemmeringen
Als gevolg van beperkingen van het gezichtsvermogen ervaren visueel gehandicapten veel belemmeringen in hun dagelijks leven. Doordat ze dingen niet of onduidelijk waarnemen hebben zij dan ook vaak moeite met hun functioneren. Simpele dagelijkse handelingen en bezigheden als bijvoorbeeld de post lezen, boodschappen doen en huishoudelijke taken verrichten die voor anderen heel normaal zijn, zijn voor hun niet zo van zelfsprekend. De impact van een visuele beperking op het meedoen in de maatschappij is erg groot. De visueel donkere wereld van blinden en slechtzienden belemmert hun in het streven naar zelfstandigheid en de drang om initiatieven te willen ondernemen.8
Mobiliteit en toegankelijkheid
Je kunnen verplaatsen is nodig en vanzelfsprekend om zelfredzaam je leven vorm te geven. Voor mensen met een visuele beperking is het zelfstandig van A naar B gaan vaak lastig, tijdrovend en energievretend. Zij zijn door hun beperkte mobiliteit vaak afhankelijk van anderen in hun omgeving die hun hierbij moet helpen. Bij de inrichting van openbare ruimtes en faciliteiten zoals gebouwen, musea en bioscopen wordt er over het algemeen vaak geen rekening gehouden met blinden en slechtzienden. Dit zorgt bij hen voor ongewenste drempels die een volwaardige participatie in de maatschappij in de weg kan staan. Mensen met een visuele beperking willen net als ieder ander kennis kunnen nemen van algemene en openbare informatie.
Overige belemmeringen die visueel gehandicapten in het dagelijks leven kunnen ervaren zijn: • Problemen bij het volgen van onderwijs en opleiding (vooral bij het lezen van teksten en bij schriftelijke activiteiten) • Teksten op het bord, scherm en mededelingenborden zijn niet of moeilijk leesbaar • Moeite met visueel overzicht houden (niets is in één-oogopslag te zien) • Problemen bij het maken van toetsen en opdrachten • Problemen in de communicatie door het missen van non-verbale informatie • Energieproblemen (alle activiteiten en handelingen kosten meer inspanning) • Problemen met veiligheid en oriëntatie (denk hierbij ook aan het verkeer)9 8
Van Sprang, A. (2011) Orthopedagogiek: Een eerste oriëntatie. Leiden: Boom Lemma uitgevers, 2011, blz 129-131.
9
Saxion,.(2014) Visuele beperking. Geraadpleegd op 6 december 2014, van http://saxion.nl/studerenmeteenfunctiebeperking/site/functiebeperkingen/visueel
11
Hulpmiddelen om beperkingen te verminderen
Voor mensen met een visuele handicap zijn er allerlei verschillende hulpmiddelen verkrijgbaar, zoals speciale lenzen, loepen, en sterke lampen. Deze hulpmiddelen helpen deze mensen om de “kleine dingen” in het leven weer te zien en zorgen ervoor dat zij zo zelfstandig mogelijk door het leven kunnen. Een aantal bekende hulpmiddelen voor blinden en slechtzienden zijn:
Braille Dit zijn reliëfpuntjes waarmee letters, cijfers, leestekens en andere symbolen voelbaar worden gemaakt. Op deze wijze wordt het mogelijk voor blinden en slechtzienden om te kunnen lezen en schrijven. Braille lezen moet je eerst leren, daarna kan je het pas lezen en schrijven. De blindenstok Dit is een witte stok met twee rode bandjes. Doormiddel van deze stok kan een blinde binnen een straal van drie meter voelen of er iets of iemand in de buurt is. Je kunt het als het ware vergelijken met een voelspriet. De geleidehond Deze honden zijn er special voor getraind om mensen met een beperking te helpen.10
Behoeften en verlangens
Visuele gehandicapten zijn meer dan hun beperking. Ze verlangen net als ieder ander naar een omgeving waarin zij zich veilig en zo zelfstandig mogelijk kunnen bewegen in bijvoorbeeld openbare ruimtes. Ze hebben de behoefte aan specifieke toegankelijkheidseisen ten aanzien van kleur, verlichting, contrast, meubilair, lichtschakelaars, automatische deuren, reliëfaanduidingen en alternatieven voor draaideuren en roltrappen. Daarnaast hebben mensen met een visuele handicap vaak de behoeften aan hulpmiddelen die hen kan helpen en ondersteunen bij het verrichten van dagelijkse bezigheden zoals het verrichten van arbeid, doen van boodschappen, het onderhouden van sociale contacten en het beoefenen van een sport. Ook moeten ze een bijdragen kunnen leveren aan veiligheid, oriëntatiemogelijkheden, toegankelijkheid en herkenbaarheid van de woning.
Digitale samenleving
De samenleving wordt steeds digitaler, multimedialer en vooral sneller. Digitale ontwikkelingen groeien in een razend tempo. Dit biedt veel nieuwe mogelijkheden aan de consument. Denk hierbij aan websites, apps, social media maar ook het verdwijnen van de treinkaartjes met de invoer van de OV-chipkaarten. Vaak wordt er bij het ontwerpen van deze toepassingen geen rekening gehouden met mensen met een visuele beperking. Hierdoor lopen zij vaak achter bij deze technologische ontwikkelingen. Het is voor deze groep mensen daarom ook een grote uitdaging om in de (digitale) samenleving van nu te participeren.11 De snel groeiende technologische ontwikkelingen hebben ook een positieve kant. Het biedt nieuwe mogelijkheden voor nieuwe vormen van zorgverlening.
10 Mens en Gezondheid,. (2010) Visuele Handicap. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/50257-visuelehandicap.html 11 Zorgbelang Nederland,. (2008) Omgaan met visuele beperkingen. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://www.zorgbelang-nederland.nl/index. php?p=381&sub=2&document_id=71
12
DEELVRAAG 3
Welke ontwikkelingen zijn er op dit moment op het gebied van wearables voor visueel gehandicapten? We zetten technologie in om dingen beter te maken, sneller of eenvoudiger. Er worden steeds meer apps gebouwd voor wearables en smartphones die ons helpen in onze gezondheid te bewaken. Denk aan de vele health apps die er momenteel zijn. Op dit moment zijn dus wearables de trend die ons dagelijks leven zou moeten vergemakkelijken. Maar ook voor mensen met visuele beperkingen worden steeds meer wearables ontwikkeld. Maar hoe kan deze draagbare technologie de wereld van visueel gehandicapten veranderen? Hoe kan het ervoor zorgen dat het hun leven ook vergemakkelijkt en zij daardoor vrijer en zelfstandiger in de maatschappij kunnen functioneren? Kortom wat kunnen mensen met een visuele handicap met deze opkomende trend van wearables? Om hier antwoord op te krijgen ga ik als aller eerst na welke mogelijkheden en ontwikkelingen er op dit moment zijn voor visueel gehandicapten op het gebied van wearables. De belangrijkste zal ik hieronder behandelen.
OrCam
Fin Ring
Dit is een kleine wearable computer die aan het montuur van een bril bevestigd kan worden. Het apparaat herkent tekst en leest deze informatie vervolgens op. Op deze manier stelt deze wearable visuele gehandicapten in staat om informatie te kunnen “lezen”. Je kunt het vergelijken met een hulp die elk gewenst moment influistert wat er op verkeersborden, verpakkingen etc. staat. Een hulp bij het voorlezen van teksten dus.12
Dit is een wearable die gedragen wordt om de duim als een soort ring. Deze ring kan gebaren herkennen waardoor je hand kan dienen als interface met smart apparaten in je huis en in een klap verandert in een soort afstandsbediening. Door simpele gebaren uit te voeren zoals bijvoorbeeld je duim omhoog te houden, kan je al een “OK” communiceren naar je computer of apparaten. Op deze manier zouden visueel gehandicapten gemakkelijker hun apparaten in huis kunnen bedienen zonder er ook maar veel energie in te stoppen.13
12 Wearable,. (2013). Orcam stelt visueel gehandicapten in staat verkeersborden te lezen. Geraadpleegd op 18 november 2014, van http://www.wearable.nl/ interfaces/orcam-stelt-visueel-gehandicapten-in-staat-verkeersborden-te-lezen/ 13
Wearable,. (2014).Tover je hand om in een keyboard met Fin. Geraadpleegd op 20 november 2014, van http://www.wearable.nl/interfaces/tover-je-hand-omin-een-keyboard-met-fin/
13
Microsoft wearable headset
Sony SmartWig
Microsoft is op dit moment in de testfase van een wearable headset voor mensen met een visuele handicap. De headset staat continu in verbinding met een Windows Phone en geeft de gebruiker 3D-beschrijvingen van de directe omgeving. Via GPS maakt het apparaat contact met een netwerk van zendertjes in de stad zoals bushaltes en winkels. De zendertjes geven via Bluetooth signalen af aan het kaakbot van de gebruiker op het moment dat deze in de buurt komt. Via de headset kan de gebruiker horen wat er in de buurt is. De applicatie helpt bij het richting bepalen en navigeren, doordat de gebruiker de signalen aan zijn rechter of linker zijde van zijn kaakbot kan voelen. Deze geluidsgolven zorgen ervoor dat er een 3D ervaring word opgeroepen, waardoor de gebruiker toch het stadsgevoel meekrijgt. Zo kunnen mensen met een visuele beperking toch meer bewegingsvrijheid ervaren.14
Het plan ligt al op tafel, en de patenten zijn al aangevraagd. Sony is bezig met de ontwikkelingen voor een nieuwe draagbare smarttechnologie, namelijk de SmartWig. De SmartWig is een pruik vol diverse ingebouwde sensoren die gekoppeld zijn aan het brein met een wifi-verbinding, een GPS-ontvanger en een kleine camera die je omgeving registreert. Door middel van vibrerende commando’s kunnen visuele gehandicapten naar hun bestemming worden geleid. Met de SmartWig zouden zij veilig moeten kunnen rondlopen.15
OpenGlass
OpenGlass is een speciale software voor mensen met een visuele beperking die het in de toekomst mogelijk moet maken om objecten te identificeren met Googles augmented reality-bril. Op dit moment is het zogenoemde OpenGlass-project nog in de testfase bezig, waarin al een aantal tests met visueel gehandicapten zijn uitgevoerd. Het systeem gebruikt eerder opgeslagen informatie om hiermee een situatie of object mee te herkennen. Hierdoor kan het systeem direct een waarschuwing geven bij gevaarlijke situaties.16
14 Wearable,. (2014) Microsoft werkt aan headset die blinden en slechtzienden assisteert. Geraadpleegd op 20 november 2014, van http://www.wearable.nl/ hulpmiddelen/microsoft-werkt-aan-headset-die-blinden-en-slechtzienden-assisteert/ 15
Actua,. (2013) Draagbare smarttechnologie, dat is pruik werk. Geraadpleegd op 24 november 2014, van https://actua3cm.wordpress.com/2013/11/29/ draagbare-smarttechnologie-dat-is-pruik-werk/
16
Wearable,. (2014) Google Glass laat slechtzienden objecten herkennen. Geraadpleegd op 24 november 2014, van http://www.wearable.nl/apps/googleglass-laat-slechtzienden-objecten-herkennen/
14
DEELVRAAG 4
Wat zijn de kansen en risico’s van deze technologische ontwikkelingen voor mensen met een visuele handicap? Technologische ontwikkelingen scheppen dus vooral veel fysieke mogelijkheden voor visueel gehandicapten. Maar de toegankelijkheid van de digitale wereld blijft voor hun een lastig probleem. Voorzieningen zouden veel minder moeten worden toegespitst op datgene wat voor de meeste mensen geschikt is. De nieuwe technologische ontwikkelingen brengen dus zowel allerlei kansen als risico’s met zich mee. De belangrijkste zal ik hieronder toelichten.
Risico’s
Eventuele nadelen van de in snel tempo groeiende technologische ontwikkelingen zouden kunnen zijn dat mensen met een visuele handicap zich hier niet of niet snel aan zouden kunnen aanpassen. En daarnaast zouden sommige hardware en software niet goed toegankelijk kunnen zijn voor deze groep mensen. Deze toegankelijkheden zijn zowel fysiek als didactisch van aard, maar ook economische toegankelijkheid speelt hierbij een grote rol. Dit is namelijk het geval wanneer een product bijvoorbeeld veel te duur is om verder uit te gaan werken, ermee te gaan experimenteren en vervolgens op de markt te brengen voor in dit geval een relatief kleine doelgroep. Als we kijken naar de technologische ontwikkelingen op het gebied van wearables lijken deze op het eerste gezicht allemaal veelbelovend, maar zijn vaak nog onvoldoende uitgekristalliseerd. Ze zijn nog niet volledig getest en kunnen hierdoor ook weer een gevaar vormen voor de veiligheid van mensen met een visuele handicap.
Kansen
Nieuwe technologische ontwikkelingen voor visueel gehandicapten zullen nieuwe technische hulpmiddelen met zich mee brengen. Dit kan ervoor zorgen dat de participatie van deze groep de digitale samenleving zal vergroten. Dit voordeel betreft voornamelijk het opheffen van fysieke toegankelijkheidsproblemen. Mensen met een visuele handicap zouden met de komst van de wearable technologie vrijer een zelfstandiger hun leven kunnen lijden, doordat ze minder hulp van anderen nodig hebben met bepaalde dagelijkse handelingen. Ze zullen in staat zijn veel meer dingen zelf te kunnen doen. Er zou met de komst van de nieuwe technologische ontwikkelingen dus een positieve doorbraak kunnen ontstaan in de manier waarop visueel gehandicapten zich zelfstandig kunnen verplaatsen in hun dagelijks leven.16
17
Sligte, H.W. , Breetvelt, I. , Heemskerk, I.M.C.C. (2010) Technologische ontwikkelingen voor leerlingen met een visuele beperking of dyslexie. Amsterdam: Kohnstamm Instituut, 2010, blz. 29-32.
15
CONCLUSIE De hoofdvraag die ik aan het begin van mijn onderzoek had opgesteld was: “Hoe kunnen wearables het gebruiksgemak verhogen en zo een bijdrage leveren aan mensen met een visuele handicap?”. Het antwoord op deze vraag zal ik hieronder toelichten, en dat luid als volgt: Wearables zijn dus op dit moment de nieuwste trend op het gebied van technologie. Dit draagbare device zorgt voor een nieuwe gebruikerservaring bij consumenten. Het moet zowel uit fysisch als uit esthetisch oogpunt rekening houden met de behoeften van de gebruiker. Hierbij moet de user interface zich goed aanpassen aan de doeleinden van de gebruiker. Wearables vergemakkelijken de communicatie en navigatie in ons dagelijks leven. De technologie doet zijn werk op de achtergrond en de gebruiker hoeft zelf dus niet bewust actief er mee bezig te zijn. Doordat het gebruiksgemak van het apparaat op deze manier wordt verhoogt, kan het ook een positieve bijdrage leveren aan mensen met een visuele handicap. Wearables kunnen er voor zorgen dat de dagelijkse belemmeringen van visueel gehandicapten kunnen worden vermindert, en dat de mobiliteit en de toegankelijkheid kan worden vergroot. Het apparaat kan zo in de toekomst dienen als een nieuw en misschien wel beter hulpmiddel voor mensen met een visuele handicap en hun op deze manier tegemoet komen in hun behoeften en verlangens. De snel groeiende technologische ontwikkelingen bieden nieuwe kansen en vooral veel fysieke mogelijkheden voor mensen met een visuele handicap. Het is een verrijking op de huidige hulpmiddelen. Op dit moment zijn er al heel wat nieuwe ontwikkelingen aan de gang op het gebied van wearables voor visueel gehandicapten. Diverse “speciale” wearables en software zijn al in de testfase of staan nog op de planning en moeten kunnen dienen als een nieuw hulpmiddel om het gebruiksgemak van visueel gehandicapten te vergroten en hun dagelijks leven te vergemakkelijken. Ze zouden met de komst van het nieuwe technologische hulpmiddel minder hulp van anderen nodig hebben. Op deze manier zouden wearables ervoor kunnen zorgen dat visueel gehandicapten vrijer en zelfstandiger kunnen leven. Visueel gehandicapten lopen vaak wat achter op de technologische ontwikkelingen. Ze kunnen door de verminderde toegankelijkheid vaak niet of niet goed mee doen met deze nieuwe ontwikkelingen. De komst van wearables voor visueel gehandicapten zou ervoor kunnen zorgen dan mensen met een visuele handicap ook (gemakkelijker) kunnen participeren in de digitale samenleving van nu. Echter zijn er ook risico’s en nadelen voor het gebruik van wearables bij visueel gehandicapten. Veel van de technische ontwikkelingen voor deze groep mensen zijn momenteel namelijk nog een “idee” dat op de tekentafel ligt of zijn nog in de testfase. Ze lijken op het eerste gezicht veelbelovend maar, doordat ze niet of niet volledig getest zijn weten we op dit moment nog onvoldoende over of de wearables ook daadwerkelijk zo goed en veilig zullen zijn als dat we momenteel aannemen. Daarnaast zal de uitwerking waarschijnlijk relatief duur zijn waardoor het lastig zal worden het product op de markt te krijgen voor een wat kleinere doelgroep als visueel gehandicapten. Kortom: Wearables kunnen dus als nieuwe hulpmiddel dienen om de dagelijkse behoeften en verlangens van visueel gehandicapten te kunnen vervullen. Het kan kun dagelijkse activiteiten vergemakkelijken en hun een stuk van hun vrijheid en zelfstandigheid teruggeven. Naast het feit dat de productiekosten van zo een wearable voor zo een relatief kleine groep mensen dus erg hoog zal zijn is een ander nadeel dat de wearables onvoldoende getest zijn op de veiligheid en de kans van slagen in het gebruikersdoel ervan.
16
LITERATUURLIJST Actua,. (2013) Draagbare smarttechnologie, dat is pruik werk. Geraadpleegd op 24 november 2014, van https:// actua3cm.wordpress.com/2013/11/29/draagbare-smarttechnologie-dat-is-pruik-werk/ Bartimeus Sonneheerdt., (2014) Feiten & cijfers over blind of slechtziend zijn. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://www.steunbartimeus.nl/wpcontent/uploads/2014/05/BARTI1305_factsfigures4.pdf Computable,. (2014) Waardevolle Big Data uit wearables in de zorg. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http://www.computable.nl/artikel/opinie/zorg/5126122/1276929/waardevolle-big-data-uit-wearables-in-dezorg.html#ixzz3LELsw6xL Computertotaal,. (2014) Wearables: Wat zijn dat precis?. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http:// computertotaal.nl/apple/wearables-wat-zijn-dat-63339 Dol, A. (2010) Handboek Interactieontwerp. Culemborg: Van Duuren Media, 2010, blz 398-399. MCH Medisch centrum Haaglanden,. (2014) Blindheid en slechtziendheid. Geraadpleegd op 6 december 2014, van https://www.mchaaglanden.nl/stimulansz/ziekten-a-z/blindheid Mens en Gezondheid,. (2010) Visuele Handicap. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://mens-engezondheid.infonu.nl/diversen/50257-visuele-handicap.html Redmax,. (2014) Wearables: iets voor ons?. Geraadpleegd op 3 december 2014, van http://www.redmax.nl/ nieuws/wearables-iets-voor-ons/ Saxion,.(2014) Visuele beperking. Geraadpleegd op 6 december studerenmeteenfunctiebeperking/site/functiebeperkingen/visueel
2014,
van
http://saxion.nl/
Sazonov, E. , Neuman, M.R. (2014) Wearable Sensors: Fundamentals, Implementation and Applications. Oxford UK: Elsevier Science Publishing Co. Inc, 2014, blz 7-13. Sligte, H.W. , Breetvelt, I. , Heemskerk, I.M.C.C. (2010) Technologische ontwikkelingen voor leerlingen met een visuele beperking of dyslexie. Amsterdam: Kohnstamm Instituut, 2010, blz. 29-32. Van Sprang, A. (2011) Orthopedagogiek: Een eerste oriëntatie. Leiden: Boom Lemma uitgevers, 2011, blz 129-131. Wearable,. (2014) Google Glass laat slechtzienden objecten herkennen. Geraadpleegd op 24 november 2014, van http://www.wearable.nl/apps/google-glass-laat-slechtzienden-objecten-herkennen/ Wearable,. (2014) Microsoft werkt aan headset die blinden en slechtzienden assisteert. Geraadpleegd op 20 november 2014, van http://www.wearable.nl/hulpmiddelen/microsoft-werkt-aan-headset-die-blinden-enslechtzienden-assisteert/ Wearable,. (2013). Orcam stelt visueel gehandicapten in staat verkeersborden te lezen. Geraadpleegd op 18 november 2014, van http://www.wearable.nl/interfaces/orcam-stelt-visueel-gehandicapten-in-staatverkeersborden-te-lezen/ Wearable,. (2014).Tover je hand om in een keyboard met Fin. Geraadpleegd op 20 november 2014, van http:// www.wearable.nl/interfaces/tover-je-hand-om-in-een-keyboard-met-fin/ Zorgbelang Nederland,. (2008) Omgaan met visuele beperkingen. Geraadpleegd op 9 december 2014, van http://www.zorgbelang-nederland.nl/index.php?p=381&sub=2&document_id=71 17
