redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion
Studeren in de VS is duur Weinig Saxion onder Australische zon LiNK is building bridges Nummer 2, oktober 2012
r a a it? n b na 36 s i b t o agi a p p o Grhe H el T ijk sn K
Inhoud 10
Studeren in de VS is duur
12
Weinig Saxion onder Australische zon
31
LiNK is building bridges
19
Dossier informatievoorziening
En verder: 4 Nieuws, opinie, fun I 15 Student & co I 24 Collega & co I 26 In kenniskingen 28 Agenda 29 Mededelingen/CMR I 31 International I 34 Oud-student I 36 Recensies 38 De maand van… I 39 Volgende maand, Colofon
Serious edition Sax komt binnenkort met een speciale editie. In december brengen we, samen met UT Nieuws van Universiteit Twente, een extra magazine uit. Thema: Serious Request. Het Glazen Huis staat dit jaar in Enschede. Het belooft een van de grootste evenementen te worden die de laatste jaren in een Saxion-stad werden gehouden. De eerste acties binnen Saxion beginnen al vorm te krijgen en de mailbox van Sax loopt over van de interessante ideeën. We gaan er zeker aandacht aan besteden! Hoe het nummer er precies uit komt te zien laten we nog even in het midden, maar de bedoeling is er veel
geld mee op te halen voor het goede doel van deze Serious Requestjaargang: het terugdringen van de babysterfte. Maar dit nummer dan? Niet verder lezen? Absoluut wel! Dit is namelijk de eerste Sax met een dubbele cover – eentje voor en eentje achter. Achteraan (vooraan voor de lezers die achteraan beginnen) zit namelijk óók een special: de topvijftig en de tip-tien van Saxionondernemers. Thijs Klaverstijn en Wendy van Til Hoofdredacteuren Sax
Nieuws, opinie, fun
Nieuws, opinie, fun
Financiële vergoeding, ook zonder studievertraging
Tweets #Saxion 1/10 @Marjolein01 College organisatie saxion. Had nog wel een uurtje langer in m’n bed kunnen blijven liggen. 10/10 @anaalderen Ik heb mijn nieuwe liefde van het leven gevonden in de kipburgers van het Saxion. 11/10 @RuudKoopman Opleidingen bouwkunde, civiele techniek en archeologie worden samengevoegd met academie “bedrijfskunde en ondernemen”.#saxion 12/10 @PascalHeynen Opleidingen ROB Deventer @Saxion gaan door; vorm en naam worden wat actueler. Dank, Sax.nu, voor ‘fijne’ koppen in de berichtgeving :-(
15/10 @NadiasTweet Is dit een oproep voor meer IDMers #HIDS@Saxion: “ICT-studenten worden verkeerd opgeleid” 16/10 @JohnBouwens Breaking news: koffiezetapparaat doet weer waar hij voor bedoeld was! Vanochtend leek apparaat nog op zonnebank! #saxion 19/10 @RobPaalman de laatste uurtje op de landbouwschool, het planoshok is al leeg :( beetje raar gevoel :( @ svplanos @Saxion_ROB @IntoSaxion
IDent niet blij met ‘klein hok’
Collegevoorzitter Wim Boomkamp kondigde het al in de zomer van 2011 aan. Er komt financiële steun voor studentbestuurders. Met het vaststellen van de Financiële Ondersteuning Studenten Saxion (FOSS) is nu dan echt geregeld dat bestuurders een vergoeding ontvangen, ongeacht of ze studievertraging oplopen.
Voorheen konden studentbestuurders van bijvoorbeeld studieen studentenverenigingen alleen aanspraak maken op het zogenaamde Voorzieningenfonds als ze studievertraging opliepen. Dat betekende dat een eventuele financiële compensatie pas achteraf geregeld werd. Nu kunnen studentbestuurders, afhankelijk van de categorie waarin ze vallen, vier, zes of negen maanden een vergoeding krijgen. De categorieën zijn gebaseerd op de grootte van de vereniging (meer of minder dan 150 leden) en of de vereniging zich exclusief op Saxion-studenten richt. De maandelijkse vergoeding is qua hoogte vergelijkbaar met de basisbeurs voor uitwonende studenten. Het bedrag wordt in één keer uitbetaald aan de studievereniging. Het bestuur van de vereniging moet dan zelf zorgen dat het geld onder de bestuursleden wordt verdeeld. “Studenten kunnen zelf beslissen wat ze met de vergoeding doen”, aldus bestuursadviseur Krista Nijssen. “Ze kunnen het sparen als ze nu al inzien dat ze vertraging gaan oplopen, maar als ze het direct willen uitgeven kan dat ook.” Goed begin Het bestuur van de Koepel Overleg Studenten Saxion (KOSS), de overkoepelende organisatie van studieverenigingen, is blij met
4
de herziene ondersteuning voor studentbestuurders. “Het ziet er prima uit en is een goede beginstap”, meent secretaris Rens Weustink. “Het is een stap in de verdere professionalisering van bestuursparticipatie bij Saxion, maar we moeten eerst zien hoe het uitpakt. Omdat het nieuw is, is het moeilijk oordelen. Dat kan over een tijdje.” Weustink ziet de nieuwe regeling als een stimulans. “Dat kan het zeker zijn. Maar het is wel belangrijk voor studenten dat deze vergoeding niet de hoofdreden is om in het bestuur van een vereniging te stappen. Ik wist zelf aan het begin van mijn bestuursperiode bij KOSS ook niet of het een financiële vergoeding of studiepunten op zou leveren. Ik zag het als een mooie kans en uitdaging.” De FOSS regelt niet alleen financiële ondersteuning voor studentbestuurders, maar ook voor studenten die uitblinken in sport, kunst en cultuur en voor studenten die buiten hun schuld vertraging oplopen, bijvoorbeeld door een langdurige ziekte. Een commissie beoordeelt alle aanvragen. Gemiddeld komen er ieder jaar ongeveer 120 binnen. Thijs Klaverstijn
Het hok is te klein om met het voltallig bestuur in te vergade-
Onderzoek en studieroute Crime Science is niet blij
ren. Voor vergaderingen wordt daarom uitgeweken naar een
met de gang van zaken rond hun bestuursruimte in
andere ruimte. Ook voor de ledenbinding zou de vereniging
Enschede. De vereniging zit vanaf de oprichting in
liever een ruimte op de vierde verdieping van Wolvecamp
een klein hok, terwijl volgens hen is gezegd dat het
hebben. Hammink: “Daar zitten onze leden. Hier kunnen
om een tijdelijke oplossing zou gaan.
we ze nooit een stoel aanbieden als ze voor de gezelligheid langskomen. Bovendien is er geen ventilatie en zijn er geen
Foto: Auke Pluim
Stimulans voor studentbestuurders
Studievereniging IDent van de opleiding Forensisch
IDent werd ruim twee jaar geleden opgericht en kreeg – tij-
ramen.”
delijk – een hok op de tweede verdieping van Wolvecamp
Inmiddels zoeken de studenten hun heil buiten de eigen aca-
toegewezen. Het lastige is dat nooit is gezegd hoe lang die
demie (Lifescience, Engineering en Design – LED). Ze heb-
tijdelijke situatie zou duren. “Op termijn zouden we verhui-
ben contact gezocht met het Servicecentrum Voorzieningen,
zen naar iets groters, maar dat wordt telkens weer uitge-
maar bij het ter perse gaan van dit nummer hadden ze daar
steld”, zegt voorzitter Dennis Hammink. “Inmiddels kun je
nog geen reactie van gehad. (TK)
niet meer spreken van een tijdelijk onderkomen.”
Kenniscentra verbinden op thema techniek De zes kenniscentra van Saxion gaan hun samenwerking intensiveren. Richtinggevend daarbij is het speerpunt van de hogeschool: techniek. Doel is een betere profilering richting werkveld, maar ook naar het buitenland. De samenwerking is onder andere het gevolg van de vraag uit het werkveld. “Daar wordt gezegd dat het nu te verbrokkeld is. Elk kenniscentrum blijft op zijn eigen grondgebied, terwijl we door samen te werken vanuit de eigen expertise we op verschillende manieren naar vraagstukken kunnen kijken”, legt Theo de Bruijn, lector bij het kenniscentrum Leefomgeving uit. Een tweede reden is dat de hogeschool meer op de agenda van Brussel wil inspelen. “Met de samenwerking komt de kwaliteit van het onderzoek van de hogeschool beter naar voren”, aldus bestuursvoorzitter Wim Boomkamp. “Andere universities of applied sciences in Europa maken deze keuzes ook. Bovendien starten we binnenkort met onze centres of expertise. Zij sluiten ook aan bij deze samenwerking.” Op 22 november vindt voor het eerst een groot congres plaats, georganiseerd door alle kenniscentra, voor ruim 400 relaties van de hogeschool. Daarnaast wordt gekeken of bij vraagstukken en onderzoeken die bij de verschillende kenniscentra liggen ook kan worden aangesloten door andere kenniscentra. (WvT)
5
Nieuws, opinie, fun
TEDx Saxion Salon (Em)powered by the social media is het thema van het eerste door Saxion georganiseerde TEDx-evenement. Drie sprekers, waaronder Saxion-docent Robin Effing, houden een talk over social media. Saxion heeft een TEDx-licentie. De letters TED staan voor technologie, entertainment en design. TED is een non-profitorganisatie met als slogan ‘ideeën die het waard zijn om te verspreiden’. Op internet zijn tig filmpjes te vinden waarin mensen hun ideeën met het publiek delen. TEDx is een afgeleide versie van TED. Tijdens een TEDx moeten de sprekers het publiek motiveren en inspireren tot een discussie.
Foto: Toma Tudor
De eerste TEDx Saxion Salon vindt plaats op 27 november. De ‘performance’ van Effing heeft als titel Social Kingdome Come. Keith Jenkins, oprichter en schrijver van reisblog Velvet Escape, vertelt hoe social media zijn passie werd en internetondernemer Denny Mekic laat zien hoe Facebook ons leven overneemt. Na de talks wordt er een video van Ted.com getoond en is er discussie met na afloop een borrel. (WvT)
Wat begon met het verkopen van een paar overgebleven ledlampjes op Marktplaats groeide uit tot een webshop voor ledlampen: Proleds.nl. Lars Jissink (19, Industrieel Product Ontwerpen) zocht (en vond) een energiezuinige en sfeervolle ledlamp. Hoe kwam je op het idee om ledlampen te verkopen? “Ik was altijd al weg van techniek, dat heb ik van mijn vader. Ik deed vaak kleine hobbyprojectjes, waaronder een met ledlampen. Toen dat project klaar was, had ik nog wat lampjes over en die zette ik op Marktplaats. Het verkopen daarvan ging zo goed dat ik er meer kocht. Die zette ik ook op Marktplaats, voor een iets hogere prijs natuurlijk. Op mijn kamer had ik een voorraad van ongeveer 10.000 ledjes. Ik pakte ze zelf in en verzond ze via de post. Dat ging hartstikke goed, maar na een tijdje wilde ik meer.”
6
Hoe zag dat ‘meer’ eruit? “Het werd tijd voor het grotere werk. Letterlijk en figuurlijk. Ik had altijd kleine ledjes, van die kleine lichtbrandertjes, verkocht en wilde over op de grotere ledlampen voor in huis. Maar die waren in het begin nog niet sfeervol genoeg. Dat waren geen lampen om in je woonkamer of restaurant te hangen. Ik ging op zoek naar een producent die bereid was om samen met mij het sfeerlicht van een gloeilamp in een ledlamp te krijgen. Dat is me gelukt. Ik vond een producent in China, waar ik tot op de dag van vandaag nog mee samenwerk!”
Hoe ziet een werkdag er voor jou uit? “Ik ben tweedejaars Industrieel Product Ontwerpen en dat is soms lastig te combineren met mijn werk. Er is steeds meer vraag naar ledlampen. Toch heb ik eigenlijk de perfecte combinatie. Dit project is echt een product van iemand die IPO studeert. Ik leer er veel door.” Waar zie jij jezelf in de toekomst? “In de toekomst heb ik mijn eigen bedrijf waarmee ik een goed product op de markt zet. Het zou leuk zijn als ik verder kan in de ledlampen, maar dat hoeft niet per se. Eerst mijn studie maar eens succesvol afronden. En daarna… daarna horen jullie nog wel van me.” Lin Kiekebosch
Minder scripties openbaar De HBO Kennisbank, de nationale database voor scripties uit het hbo, vult zich gestaag. Inmiddels zitten er duizenden scripties in, waaronder ruim zevenhonderd van Saxion. Het hadden er meer kunnen zijn, maar scripties mogen steeds vaker niet openbaar worden gemaakt vanwege vertrouwelijke informatie. Bij de uitreiking van de Saxion scriptieprijs mochten twee van de topdriescripties niet openbaar worden gemaakt. Het wel of niet openbaar zijn van een scriptie wordt bij inleveren van de scriptie vastgelegd. Student, academie of bedrijf kunnen aangeven dat de scriptie niet voor publiek toegankelijk is. “We merken vaker dan voorheen dat scripties niet de database in mogen omdat de inhoud niet openbaar mag worden gemaakt”, vertelt Anne Hurenkamp van de Saxion Athenaeumbibliotheek. “Dat is jammer voor de mensen die op zoek zijn naar informatie.” De medewerkers van de bibliotheek merken dat daar aan de balie steeds vaker naar wordt gevraagd. Scripties op papier worden helemaal niet meer opgenomen, alleen digitale versies worden geaccepteerd. Er zijn nog wel papieren scripties in de Saxion-bibliotheken te vinden, maar dat komt door de bewaarplicht van vijf jaar. Vertrouwelijke informatie in een scriptie kan overigens worden afgeschermd (lees: zwart gemaakt) waardoor de scriptie toch in de databank kan worden opgenomen. “Ook dan bevat een scriptie een schat aan informatie voor een nieuwe generatie scriptieschrijvers”, zegt Hurenkamp. (WvT)
Illustratie: iStockphoto/Aqua
Energiezuinig gloeiende ledlamp
Belicht
Nieuws, opinie, fun
Happy hour verdwijnt Het happy hour verdwijnt. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) wil af van het goedkoop drinken en lijkt daarmee toe te geven aan toegenomen politieke druk. Student Hoger Hotelonderwijs en voorzitter van studievereniging Promaître Jens dan Driel (20) laat zijn licht schijnen over de kwestie. “Het volgende is aan de hand: in Den Haag willen ze de leeftijdsgrens voor verkoop van licht alcoholische dranken verhogen van zestien naar achttien jaar. Als een soort van gebaaraHaa geeft de KHN te kennen dat ze nu van het happy hour aan banden willen leggen of af zelf af willen schaffen, in de hoop dat die grens niet omhoog gaat. Het happy hour afschaffen lijkt mij niet de remedie tegen drankmisbruik. Belangrijker is dat er strengere regels komen voor het happy hour en voor de prijs van bier. Nergens is vastgelegd hoe duur bier mag zijn. In Leeuwarden is een café met een happy hour waar bier gratis wordt weggegeven. Als je regels hebt, is het ook mogelijk controle uit te oefenen. Ik kan me voorstellen dat de leeftijdsgrens voor alcohol-
Poll
verkoop omhoog gaat. Er moet iets worden gedaan aan fenomenen als comazuipen. Maar je moet wel oppassen dat het dan niet de illegaliteit induikt. Of de omzet van cafés in het gedrang komt door een hogere leeftijdsgrens? Dat verschilt enorm per café. Er zijn genoeg horecagelegenheden waar mensen onder de achttien jaar niet eens binnenkomen, dus die zullen er sowieso niets van merken. Als student vind ik het bestaan van het happy hour prettig en ik zou het jammer vinden als het verdwijnt. Tijdens het happy hour is het bier uitermate betaalbaar voor een student. Het is niet zo dat ik me dan helemaal lazarus zuip, het is eerder een mooie gelegenheid om een keer een rondje te geven aan vrienden.” (TK)
sax.nu
Wat vind jij van de invoering van het sociaal leenstelsel?
21%
Prima plan (75)
65%
Slecht vooruitzicht (235)
14%
Who cares? Ik heb er geen last van (50)
1%
Geen mening (3)
7
Nieuws, opinie, fun
Nieuws, opinie, fun
Opinie
In the picture
Foto: Auke Pluim
Pavlov
Eerste integratiediner bij Saxion
Mensen met verschillende nationaliteiten en achtergronden, ofwel internationale studenten en studenten van het Voorbereidend Jaar Anderstaligen, kwamen samen tijdens het eerste Nationaal Integratiediner in restaurant Rollecate van Saxion Deventer.
ACT let op kleinschaligheid
8
De academie Creatieve Technologie is dit studiejaar wederom flink gegroeid. Circa 900 nieuwe studenten stroomden in waarmee het totaal op circa 2.800 uitkwam. “We willen nu even tijd om op adem te komen en om er voor te zorgen dat mensen geen nummer worden”, aldus directeur Jan Wolters.
Dat willen we zo houden, maar we zullen er aan moeten wennen de omvang van de academie niet uit het oog te verliezen. Organiseren van kleinschaligheid is moeilijk in een grote academie.” Toch vindt hij de academie niet te groot. “Het zijn de opleidingen die groot worden, niet de academie. We moeten gewoon alles goed in de gaten houden.”
Twee jaar geleden fuseerden de academie Communicatie, Informatietechnologie en Informatiemanagement (CII) en de academie Toegepaste Kunst en Techniek (TKT) tot de academie Creatieve Technologie (ACT). Nu komt daar ook nog eens een flinke toename van het aantal studenten bij voor de opleidingen die onder deze academie vallen. Directeur Jan Wolters: “De academie groeit flink en dat maakt dat we moeten nadenken over de structuur en de stijl van onze organisatie op academieniveau. Toen we nog klein waren, konden zaken even snel in de wandelgangen worden besproken.
Cadeautje “De fusie was een cadeautje voor TKT”, vindt de ACT-directeur. “CII kende een degelijke manier van onderwijs ontwerpen. TKT sloeg daarin nog wel eens een stap over. Daarnaast verhoogde de samenwerking ook de kwaliteit van de academie, want we hebben samen binnen een jaar de studieroute Gaming uit de grond gestampt. Maar ook de toenmalige CII’ers moesten zich aanpassen: van grote onderwijsteams hebben we kleinere behapbare teams gemaakt. En dat blijven we ook nu gewoon aanhouden.” (WvT)
Zolang er een basisbeurs is, wordt er aan gesleuteld. En dat is al meer dan 25 jaar. De basisbeurs ging omlaag toen de OV-studentenkaart werd ingevoerd. Daarna werd de beurs gekoppeld aan de studievoortgang (tempobeurs). Vervolgens aan het behalen van een diploma (prestatiebeurs). Intussen steeg het collegegeld van 500 gulden (ongeveer 225 euro) naar 1.771 euro. Op al die beleidswijzigingen volgde dezelfde Pavlov-reactie van studentenorganisaties en onderwijskoepels: de ingrepen brengen de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in gevaar. Toen begin oktober uitlekte dat onderhandelaars van VVD en PvdA een akkoord hadden bereikt over het invoeren van een sociaal leenstelsel, lag de protestbrief van de HBO-raad al klaar. Voorzitter Thom de Graaf betoogt daarin dat invoering van studieleningen de hogescholen minstens 15.000 studenten per jaar zal kosten. De raad baseert die wijsheid op het model waarmee het Centraal Planbureau dit voorjaar de verkiezingsprogramma’s doorrekende. Volgens het CPB is er een lineair verband tussen studiekosten en deelname aan het hoger onderwijs. Elke verhoging met 1.000 euro zorgt voor 0,6 procent minder eerstejaars. Als studenten hun basisbeurs moeten lenen, lopen ze in vier jaar een studieschuld van 12.800 euro op en daalt de deelname aan het hbo met 6 procent, rekent De Graaf voor. “Het laat zich raden dat dit vooral studenten uit de lagere inkomensgroepen zal betreffen.”
Uitschieters uit de actualiteit
+
Beste werkgever
Een ietwat sarcastisch plusje voor Saxion dat als beste onderwijswerkgever uit de bus kwam in een onderzoek van Effectory. Fijn voor Saxion dat ze dit de komende twee jaar op allerlei uitingen kunnen melden, maar hoe waardevol is die titel? Een bedrijf komt namelijk alleen op die ranglijst als ze een medewerkerstevredenheidsonderzoek hebben laten uitvoeren door Effectory. Is vast niet goedkoop, zo’n onderzoek. Als goedmakertje dus een mooie titel, goed voor de nodige publiciteit en goodwill bij medewerkers.
–
Niet geïnformeerd
Een dikke min voor de communicatie richting studenten van de opleidingen Bestuurskunde, Stedenbouwkundig Ontwerpen, Milieukunde en Ruimtelijke Ordening en Planning. Zij moesten via Sax vernemen dat hun opleiding straks niet meer bestaat, wat tot veel verwarring leidde. Gek genoeg was er een heel plan om werknemers te informeren, maar aan studenten was niet gedacht. Terwijl volgens de beleidsmakers de ingrijpende veranderingen voor beter onderwijs moeten zorgen en toch echt met de studenten in het achterhoofd zijn bedacht.
‘Protestbrief lag al klaar’ Een veel te voorbarige conclusie, want het CPB-model waarmee de raad rekent is boterzacht. Het berust op ervaringen in de VS die in 2011 nog door hetzelfde CPB als niet relevant voor de Nederlandse situatie terzijde werden geschoven. Amerikaanse studenten zijn voor studieleningen aangewezen op commerciële banken. Dat betekent dat ze niet altijd extra geld kunnen lenen als het collegegeld omhoog gaat. Uiteraard beïnvloedt dat de deelname negatief. Nederland kan beter kijken naar ervaringen in het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië waar verhogingen van het collegegeld in combinatie met het uitbreiden van de leenmogelijkheden niet leidde tot afname van het aantal studenten. Of naar de ervaringen in eigen land. Ondanks het afbrokkelen van de basisbeurs en de collegegeldverhogingen is de deelname aan het Nederlandse hoger onderwijs de laatste decennia explosief gestegen. Het is dus de vraag of de basisbeurs zo’n geweldige bijdrage levert aan de toegankelijkheid. Vast staat dat jongeren uit de laagste inkomensgroepen nog steeds zijn ondervertegenwoordigd in het hoger onderwijs. Als je dat recht wil trekken, moet je de basisbeurs afschaffen en het geld dat je daarmee bespaart in beurzen voor studenten uit de laagste inkomensgroepen stoppen. Dan moeten studenten met rijkere ouders (meer) gaan lenen, maar dat is socialer dan vasthouden aan een uitgeholde basisbeurs die weinig of niets bijdraagt aan de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Yvonne van de Meent is freelance onderzoeksjournalist, gespecialiseerd in onderwijs
Een blik in de hogeschool- en universiteitsbladen
Ondertussen bij… Opmars van de 3D-printer UT Nieuws – Universiteit Twente Wat maakt de 3D-printer zo bijzonder en wat verklaart zijn opmars? Kunnen we straks schoenen ontwerpen en printen, vragen ze zich bij UT Nieuws af. De redactie ging ermee aan de slag, van ontwerp tot product. So you think you can science UK – Rijksuniversiteit Groningen In Groningen woedt een felle strijd om de Academische Jaarprijs. Het gaat om veel geld, 100.000 euro, maar ook om dromen en om drive. Het team dat het best z’n onderzoek vertaalt naar een groot publiek kan zijn dromen waarmaken. Rog in de remix Cursor – Technische Universiteit Eindhoven Masterstudenten en afstudeerders laten tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven hun werk zien. Bijzondere creaties worden tentoongesteld: schoenen gemaakt van de huid van een rog die je vanachter je computer hebt gemanipuleerd. En een condoom waarmee je het geslacht van je baby kunt bepalen.
9
Verenigde Staten
Achtergrond
Studeren in de VS kost geld
‘Een beetje lanterfanten is er niet bij’ Studeren in Nederland wordt duurder. In de VS liggen de studiekosten al langer veel hoger, zeker voor de betere universiteiten. Wat doet die hoge eigen bijdrage met Amerikaanse
teloze leningen en andere toelages. Zo ontving Stephanie Oberfoell, beste leerling van haar middelbare school, een beurs van een private donor voor haar bachelorstudie aan Stanford. Ook haar studie geneeskunde in Los Angeles kon ze er voor een deel mee betalen. De rest financiert ze met een lening. “Ik weet niet hoe het me gelukt zou zijn zonder die beurzen”, zegt ze. “Ik voel me bevoorrecht.” Oberfoell neemt haar studie bijzonder serieus. “Iemand heeft een enorm bedrag voor mij neergeteld en ik wil laten zien dat ik dat waard ben. Ik zie mijn studie als een kans en wil eruit halen wat erin zit.”
studenten? Werken ze daardoor harder? Zijn ze gemotiveerder? Durven ze nog iets anders
Foto: iStockphoto/David Franklin
te doen dan studeren?
Stephanie Oberfoell (25) spert haar ogen wijd open op als ze hoort hoeveel collegegeld Nederlandse studenten betalen. “Wow”, zegt ze ongelovig, “dat is een andere wereld.” Haar vierjarige bachelorprogramma aan Stanford kostte 41.250 dollar (31.500 euro) per jaar. Ze is nu derdejaars geneeskunde aan de University of California in Los Angeles à 34.784 dollar (26.500 euro) per jaar.
10
Het Nederlandse collegetarief is 1.771 euro. Nederlandse studenten krijgen nu nog een basisbeurs, maar vanaf 2014 moet er worden geleend. Studenten moeten meer verantwoordelijkheid nemen voor hun opleiding, vinden VVD en PvdA. Een opleiding is immers een investering in de eigen toekomst. Nederlandse studenten moeten zich over hun leenangst heen zetten. Na hun studie lossen ze hun schuld zo weer af.
Private donor Het collegegeld in de VS is dan wel hoger dan in Nederland, maar niet alle studenten betalen het volledige bedrag. Uit onderzoek van Judith Scott-Clayton, docent economie en onderwijs aan de Columbia University in New York, blijkt dat slechts een op de drie studenten alles zelf betaalt. In Amerika kunnen studenten een beroep doen op beurzen, stipendia, ren-
Work hard, play hard Hard werken, tempo maken en de juiste keuze maken, dat is ook de ervaring van Nederlander Micha Hernández van Leuffen (32). Hernández studeerde bedrijfskunde en computerwetenschappen aan de VU en de UvA voor hij voor een half jaar naar de universiteit van San Francisco (USF) vertrok. “Dat halve jaar kostte net zo veel als mijn hele studie aan de VU”, grinnikt hij. Maar het was het meer dan waard. “Hier zitten de grootheden in mijn vakgebied. Ik heb in korte tijd veel waardevolle kennis en contacten opgedaan. Het was ontzettend gaaf.” Het grootste verschil met Nederland was dat zijn medestudenten gerichter met hun studie en carrièreplanning bezig waren,
zegt Hernández. “Aan de USF betaal je per vak, dus je gaat geen vakken volgen waar je niets aan hebt”, zegt hij. “Een beetje lanterfanten of uitproberen is er ook niet bij.” Van die no-nonsense houding kunnen Nederlandse studenten wel iets leren, denkt Hernández. “Als je in Nederland heel hard studeerde, werd er gefluisterd dat je waarschijnlijk niet van je studententijd genoot. Maar in de VS was het ook niet zo dat iedereen alleen maar in de boeken zat. Er werd flink gefeest. Maar als je een nacht had doorgehaald, zat je de volgende dag toch op tijd en voorbereid in de collegebanken. Work hard, play hard.” Return on investment Amerikaanse studenten benaderen hun opleiding economisch, stelt econoom en onderwijskundige Judith Scott-Clayton. De return on investment, de mate waarin investering in opleiding leidt tot een goed betaalde baan, is een belangrijke factor voor de studiekeuze. Talenstudies en vakken als filosofie en geschiedenis worden alleen gekozen als de student zo gemotiveerd is dat hij bereid is risico te nemen. Die economische benadering heeft ook een keerzijde, zegt Nederlander Wouter van Oortmerssen. Hij was acht jaar docent informatica aan de Southern Methodist University, een privéschool in Dallas, Texas. “Studeren is hier veel duurder. Duurder be-
tekent vaak prestigieuzer. En prestige is de sleutel tot een goede baan, meer dan kennis of ervaring, denkt men. Studenten – of liever hun ouders – zijn bereid daarvoor diep in de buidel te tasten.” Dat maakt studenten volgens Van Oortmerssen niet per se gemotiveerder. “Sterker, ze worden arrogant. Hun houding is: ik heb hier veel voor betaald, maak jij me maar slim, als ik er maar niet voor hoef te zweten. In de VS is bovendien sprake van een klantgerichte relatie met de student. En de klant wil het papiertje zonder te veel gedoe. Natuurlijk zijn niet alle studenten zo. Zeker onder de masterstudenten zaten hardwerkende en gemotiveerde studenten.” Een probleem is wel dat gemotiveerde, maar minder rijke studenten zich door de kosten laten afschrikken. “Op mijn universiteit zaten vooral rijkeluiskindjes”, zegt Van Oortmerssen. “De samenstelling van de studenten was erg eenzijdig.” Volgens Hernández gaan de echte zorgen van studenten over de kans op werk na hun studie: “Toen ik vorig jaar afstudeerde, was het lastig een baan te vinden. Van een aantal medestudenten weet ik dat ze genoegen moesten nemen met een stageplek. Als je zoveel hebt geïnvesteerd is dat een drama. Want je studieschuld moet je wel afbetalen.” Eva de Valk/HOP
Presidentsverkiezingen Studiekosten zijn een belangrijk onderwerp in de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 6 november. De opvattingen van Barack Obama en Mitt Romney zijn sterk contrasterend. In New Hampshire vertelde Romney studenten dat hij het niet als een taak van de overheid beschouwt studenten tegemoet te komen in hun studiekosten. “Het is heel verleidelijk voor een politicus om te zeggen: Weet je wat, hier heb je wat geld. Ik ga jullie geen gratis dingen beloven die jullie uiteindelijk toch zelf [via belastingen, red.] moeten terugbetalen.” Romneys alternatief is nieuwe banen creëren en belastingen verlagen “zodat je in staat bent je schulden af te betalen en meer over te houden van wat je hebt verdiend.” Romneys running mate Paul Ryan had eerder al een voorstel ingediend waarbij zou worden gekort op de Pell Grant, een beurs voor studenten uit arme gezinnen. Onder Obama werd het beschikbare geld voor de Pell Grant verdubbeld. Voor zijn nieuwe termijn stelt hij een hervorming van het federale studieleningenstelsel voor waarin de studieschuld naar draagkracht wordt afbetaald. De maandelijkse lasten zouden niet hoger moeten liggen dan tien procent van het inkomen en na tien jaar moet de schuld komen te vervallen. Obama is populair onder jongeren. In de verkiezingen van 2008 stemde 68 procent van de 18- tot 24-jarigen op Obama, 32 procent stemde toen op John McCain.
11
Achtergrond
Solar Team Twente
Communicatiefrustratie leidt tot minder promo en kleinere deelname
Maar twee Saxionners in Solar Team Twente Saxion investeerde de afgelopen jaren veel in het Solar Team Twente. De buitenwereld ziet
Klotenbanden Binnen de academie zijn de reacties minder diplomatiek. Duidelijk is dat de frustratie en irritatie vorig jaar tot grote hoogte stegen in het mediateam van ACT. De invloed van het communicatiebureau op de in Australië gemaakte films was een belangrijke bron van ergernis. Alle beelden werden voor uitzending gewogen en vele minuten film sneuvelden, zeer tegen de zin van de makers. “We voelden ons niet serieus genomen. We werden als kleuters behandeld. Dan denk je: waar doen we het nog voor?”, zegt een betrokkene die liever anoniem wil blijven. Ook de richtlijnen voor de leden van Solar Team Twente vielen verkeerd bij de Saxionmedewerkers. De hoop de race te winnen mocht niet worden benadrukt. “Ze moesten zeggen dat ze streefden naar een podiumplaats”, aldus een andere betrokkene
de Twentse zonnewagen echter vooral als een UT-project. En dan is er ook nog de frustratie over de gang van zaken in het vorige team. “We werden als kleuters behandeld.”
ger aan de pols houden bij de selectie van de teamleden, die geheel in handen is van het (afscheid nemende) Solar Team Twente. “We willen tijdens de procedure graag weten of er genoeg Saxion-studenten bij de sollicitanten zitten. Is dat niet het geval, dan gaan we actief werven in de klassen bij Werktuigbouwkunde, Technische Natuurkunde en Elektrotechniek. We gaan meer promoten, zorgen dat het leeft onder onze studenten. Dat vinden we belangrijk, want het Solar Team is een prachtig project”, zegt Silvia Stegeman van LED. Langstudeerboete Michael ten Den (Technische Natuurkunde) was een van de (toen nog) vijf Saxion-studenten in het vorige Solar Team Twente. Hij denkt dat de verminderde interesse te maken heeft met de hbo-cultuur. “Bij de universiteit is het voor studenten vanzelf-
Foto: Flickr/Matt Cummings
‘Waar doen we het nog voor?’
12
Desert of No Time. Zo heet de 53 minuten durende film over de 3.021 kilometer die het Solar Team Twente in 2011 aflegde door de gloeiendhete Australische woestijn. Een gelikt visitekaartje, geproduceerd door medewerkers en studenten van de Academie Creatieve Technologie (ACT). Maar voor de volgende editie van de World Solar Challenge hoeven ze niet meer te rekenen op promotiefilms, videoverslagen en andere audiovisuele producten van ACT. Een gevolg van een hoogopgelopen conflict achter de schermen.
Schuurpunten ACT stelde de afgelopen drie Solar Challenges een heel mediateam beschikbaar voor de Twentse zonnewagen. Twee docenten en acht studenten waren bij de laatste editie betrokken. Een aantal van hen ging mee naar Australië voor het maken van reportages. Waarom in 2013 niet meer? Volgens ACT-directeur Jan Wolters komt dat door capaciteitsgebrek. “Er moeten veel andere dingen gebeuren binnen onze academie.” Maar bij doorvragen erkent Wolters dat er onenigheid
is geweest tussen zijn mensen en Solar Team Twente. Met name met het communicatiebureau dat de pr voor het team verzorgde. “Er waren verschillende uitgangspunten. Wij benaderden de race vanuit een creatief, artistiek oogpunt. Zij deden dat met een communicatieve blik. Dat leverde enkele schuurpunten op”, zegt Wolters. “We hebben het uiteindelijk professioneel opgelost door een gezamenlijk redactie te formeren met mensen van hen en van ons. Die heeft haar werk prima gedaan.”
van Saxion. “Bij een vorige race had een teamlid het over die ‘klotenbanden’ die iedere keer lek gingen. Dat soort uitspraken wilde men voorkomen, met het oog op de sponsors. Er zijn grote belangen gemoeid met het Solar Team, hebben we gemerkt.” ACT-directeur Wolters spreekt liever over ‘ergernisjes’. “Ja er is wat onenigheid geweest over het snijden in een film. Daar hadden we geen grip op. Dat zij er anders tegenaan keken met hun communicatieachtergrond, dat begrijp ik wel. Dat had ik ook gedaan, als ik in hun schoenen had gestaan. That’s life.” Vinger aan de pols De Academie Creatieve Technologie heeft zijn bijdrage nu dus drastisch teruggeschroefd. Verder is ook de aanwezigheid van Saxion binnen het Solar Team een stuk minder. Het team telt slechts twee Saxion-studenten: Marieke Bosman (Media Informatie & Communicatie) en San Punt (Technische Natuurkunde). De UT levert er vijftien. Bij de Academie Life Science, Engineering & Design zijn ze daar van geschrokken. Voor het volgende Solarteam wil LED zelf de vin-
sprekend om nevenactiviteiten te doen, zoals bestuursfuncties. Ze hebben meer een studentenleven naast de studie. In het hbo komen mensen vooral om te studeren. De hele discussie over de langstudeerboete heeft dat versterkt. Bovendien zijn de technische opleidingen van de UT groter dan die van Saxion.” Ten Den merkte de dalende animo afgelopen voorjaar al tijdens de presentaties van het oude team, die nieuwe kandidaten moesten opleveren. “Op de UT trokken we volle zalen. Bij Saxion was de belangstelling een stuk minder. Het leeft niet zo onder Saxion-studenten. Ze weten nog wel dat er een Solar Team Twente is, maar daarmee houdt het op.” Ook bij de buitenwacht is amper bekend dat Saxion meedoet met de Twentse zonnewagen, heeft Ten Den gemerkt. “Ze dachten bijna allemaal dat ik aan de universiteit studeer. In de beeldvorming hoor je weinig over Saxion. Waarschijnlijk komt dat omdat het ooit bij de UT is begonnen en het andere Nederlandse team (Delft) wel een universiteitsteam is.” Marco Krijnsen
Saxion blijft Solar Team ondersteunen Collegevoorzitter Wim Boomkamp ligt er niet wakker van dat het nieuwe Solar Team Twente slechts twee Saxionstudenten telt. “Het is een Twents project en dan gaat het er niet om wie waar studeert. Bovendien zitten bij de UT-teamleden ook oud-studenten van Saxion.” Saxion zal de komende jaren het Solar Team financieel blijven ondersteunen met 25.000 euro plus een bijdrage (in geld en mensen) voor mediaondersteuning. De bijdrage is even hoog als die van de UT. “Mediaondersteuning gebeurt op een andere manier dan de vorige keer. We kijken nog wat onze rol daarin wordt”, aldus Boomkamp die vindt dat deelname veel meerwaarde heeft voor de hogeschool. “Het Solar Team leeft wel degelijk binnen Saxion.” In 2005 deed voor het eerst een Twentse zonnewagen mee aan de Solar World: de Solutra, gebouwd door studenten van de UT. Twee jaar later sloot Saxion aan. Zes hbo-studenten werkten samen met tien UT-collega’s aan de Twente One (zesde plaats in 2007). Het studentenaandeel van Saxion in de twee daaropvolgende teams (21Revolution en 21Connect) was vergelijkbaar. Het huidige team bestaat uit twee Saxionstudenten en vijftien UT-studenten.
13
The Overload wil Enschede muziekimpuls geven
Foto: Toma Tudor
Student & co
Saxion-studenten Ruben Eijsink en Dave Zandvliet zijn mede-initiatiefnemers van The Overload, een initiatief dat wil bijdragen aan het verbreden van de muziekscene in Enschede. Doel is elke avond een muziekevent te organiseren. Het idee ontstond toen Arris Roordink, eigenaar van bookings agency ‘Alles Los’, en Ruben elkaar in mei ontmoetten. Ze spraken over het versmalde muziekaanbod in Enschede. Sommige alternatieve stromingen worden op dit moment niet goed vertegenwoordigd. Natuurlijk is er Poppodium Atak, en in Hengelo Metropool, plus een aantal kleinere podia. Die zijn goed in wat ze doen, maar het is onvoldoende. Enschede heeft behoefte aan een breed en onafhankelijk podium met brede programmering. Mensen blij maken “We willen maandelijks avonden organiseren waar verschillende alternatieve genres aan bod kunnen komen. Van alles tussen indiefolk en noisepunk, maar ook elektronische muziek willen we niet schuwen. Voorheen waren er meer mogelijkheden om naar onbekende bandjes te luisteren. Dit moet iets toevoegen aan het huidige aanbod”, zegt Dave. “We wil-
KWF Collectant 210x297 fc.indd 1
23-04-12 13:01
len relevante content leveren. Ons belangrijkste doel is om deze stad meer muzikale kleur te geven waardoor er meer een scene ontstaat.” The Overload is een onafhankelijk podium dat zelf z’n locaties uitkiest. “Wij hoeven niet per se winst te maken, we willen mensen vooral blij maken”, zegt Ruben. Op 8 september vond in Theater Mystiek de eerste Overload-avond plaats, met drie lokale bands. Een maand later was er een tweede show met bands als The Black Atlantic en Awkward I. “Er was die avond honderd man publiek waarvan tachtig betalende bezoekers. Wij als organisatie, maar ook het publiek, de bands en het Mystiek Theater vonden het een geslaagde avond”, zegt Ruben.
bara Morgenstern, elektronica uit Berlijn, ondersteund door Sefrijn uit Enschede. Mede door de verbouwing kan slechts vijftig man publiek het concert bijwonen. Dave en Ruben hopen dat ook dit event een succes wordt zodat The Overload meer bekendheid krijgt en een waardevolle toevoeging is op het muzikale aanbod in Enschede.
Fabrieksschool Op 25 november organiseert The Overload in de Fabrieksschool, ook wel bekend onder de naam Enjoy The Crisis, een avond met een optreden van Bar-
Richard Hoekstra
Om bekendheid te geven aan de avonden moet er worden gepromoot. Dat gebeurt voornamelijk via social media, maar ook via print. Als je op de hoogte wilt blijven van verschillende playlists en video’s van optredens wilt zien, houd dan de Facebook-pagina van The Overload in de gaten.
15
Protest
Student & co
Foto: Toma Tudor
‘Mensen entertainen is mijn droom’
Daniël Schröder (24), alias Kalibah, is klaar om Nederland te veroveren met betoverende Nederlandse raps. De student Veiligheidskunde heeft zijn toekomst al uitgestippeld. “Ik doe alles op intuïtie. Ik heb het gevoel dat ik geboren ben voor het podium. Met optredens gaat het nu al de goede kant op.”
Kalibah trad op in onder meer Amsterdam en Leiden. Ook was hij dit jaar host op het Green Vibrations Festival in Enschede. Daniël: “Ik heb daar acht uur op het podium gestaan. Vergeleken met het jaar ervoor, waar ik drie kwartier mocht optreden, was het een fantastische ervaring.” Om zijn bekendheid in Nederland verder te vergroten heeft hij een mail plus demo naar het radioprogramma ‘Nachtegiel’ van Giel Beelen gestuurd. Hij hoopt op een optreden in het programma. Daniël rapt voornamelijk over zaken die hem bezighouden. “Dan kun je denken aan dingen die mij aanspreken of dingen die ik heb meegemaakt.” Op het podium draagt hij een oranje masker. Hij koos voor die kleur omdat hij meestal in Nederland optreedt. Het duurde bijna drie jaar voor hij de taal onder de knie had, maar nu hij ‘alle moeilijke grammatica kan uitspreken’, is Kalibah klaar voor een volgende stap. Zijn songs schrijft hij zelf en met een computerprogramma zoekt hij daar de juiste beat bij. Af en toe krijgt hij hulp van Twee Ons, een rapformatie uit Enschede. Sun Lounge Zonnestudio is de belangrijkste sponsor van dit raptalent. Via YouTube heeft hij diverse promotieactiviteiten ingezet. “Zo schrijf ik voor andere artiesten en promoten zij via mijn Youtubekanaal, Kalibah Productions. Per video trek ik 5.000 tot 7.000 kijkers, dus dat is positief”, zegt de rapper. (RH)
JASPER Studentenwoningleed
En… cut! Een geluk bij een ongeluk, zo zou je het sneuvelen van de fotocamera van Mascha van Duijn (37, tweedejaars Toegepaste Psychologie in deeltijd) kunnen noemen. Nadat haar pup haar fotocamera stuk had gebeten, schafte Mascha van Duijn een spiegelreflexcamera aan. Het betekende een carrièreswitch. Samen met haar partner, Ryan de Wit, richtte ze Unicorn Wedding Cinematography op. Het bedrijf maakt huwelijksfilms Hollywoodstijl.
Vanuit mijn ooghoek zie ik iets bewegen en hoor ik vrijwel tegelijkertijd een klap alsof er een baksteen door een ruit wordt gegooid. Even waan ik mij in Haren. Het blijkt een ei te zijn. Tegen de ruit, maar door het eiwit lijkt het alsof de ruit is gebarsten. Blijkbaar hebben de achterburen het ook niet zo met de verschrikkelijke muzieksmaak van de bovenbuurman, maar dan kunnen ze op z’n minst proberen het goede huis te raken. Dit zet ik ook in het briefje dat ik bij hen in de bus doe.
Hiphoporganisator “Ik miste de old school hiphopfeesten en keek wat ik daar aan kon doen”, zegt Ebru Altinbas (23), student Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs. Ebru ging als vrijwilliger aan het werk bij de Deventer poptempel Burgerweeshuis. Met succes.
16
Samen met haar vrienden Josua en Marcel Tapilawatin zette Ebru het eerste hiphopfeest in het Burgerweeshuis op poten. “Daar hebben we flink in geïnvesteerd. In tijd, maar eigenlijk ook wel in geld. Gelukkig vonden we sponsors die hun naam op t-shirts en zelfs op koektrommels wilden zetten. Het Burgerweeshuis had alle vertrouwen in ons initiatief, we mochten de zaal voor niets gebruiken.” Het eerste feest, in juli, was een groot succes. De tweede keer zorgde het Burgerweeshuis voor een dj. “Ook dat was een prachtig feest.” “Het levert drie keer niks op als je naar geld kijkt. Maar we organiseren de feesten als 808-team en ons motto is ‘808LOVE, alles uit liefde voor hiphop!’ We krijgen er een heleboel voldoening voor terug en een enorme kick.”
Het volgende feest staat gepland op 1 december. Er wordt ook al gepraat over een versie in Arnhem. (LK) Wil jij ook een hiphopfeest bezoeken? Dat kan! De feesten zijn gratis, maar reserveren is noodzakelijk want vol is vol. Kijk voor kaarten op 808 van Facebook of Twitter.
Foto: Auke Pluim
De animo voor de buslijn lijkt echter ook iets te dalen, waardoor er na de herfstvakantie geen problemen meer worden verwacht. Omdat de openbaarvervoersverbinding vanuit Twente naar de Achterhoek niet optimaal is, zet Saxion zelf een bus in voor stu-
denten die daar vandaan komen. In de eerste weken van het studiejaar kwam het voor dat er niet voldoende capaciteit was om alle studenten te vervoeren. De tourbus van OAD heeft geen staanplaatsen, daarom werd een lijnbus ingezet. Ook reden er voor de herfstvakantie nog dubbeldekkers. De verwachting is dat na de herfstvakantie alles weer terugkeert naar de oude situatie. Dan moet één tourbus met een capaciteit van ongeveer vijftig personen voldoende zijn. (TK)
Foto: Auke Pluim
Genoeg plaats in de Saxionbus De gratis bus die voor Saxion naar de Achterhoek rijdt, is niet groot genoeg voor het aantal studenten dat mee wil, zo bleek aan het begin van het studiejaar.
Sinds bijna anderhalf jaar woon ik samen met mijn vriendin in een studentenwoning in Deventer. Een leuk eigen huisje met eigen badkamer, keuken en zelfs een tuin. Klinkt misschien ideaal, maar dat valt tegen. Een paar weken geleden hadden onze bovenburen, ook studenten, hun subwoofer weer eens fijn op standje ‘stadionconcert’ gezet. De glazen dansten door de kast. Omdat ze het vaak zelf na een half uurtje ook zat zijn doen we dan maar iets in de richting van ‘leven en laten leven’. De rest van de buurt is daar minder bedreven in.
Een filmverslag van een huskysledetocht werd uitgezonden bij ‘Life & Cooking’. Mascha en Ryan kregen het advies ‘hier meer mee te gaan doen’. Ryan ontdekte op internet Amerikaanse trouwfilms en zag kansen. Trouwfilms worden niet veel gemaakt in Europa. Alleen in Griekenland en Kroatië zijn er bedrijven met vergelijkbare producten. De kracht van hun films ligt in de exclusiviteit: Mascha en Ryan nemen niet meer dan vijftien opdrachten per jaar aan. Vóór het huwelijk zijn ze een week non-stop met de bruiloft bezig. Ze houden gesprekken met het bruidspaar, bezoeken de trouwlocaties en schrijven een filmscript. Details als lichtinval en de exacte positie van de ‘filmpersonages’ maken kwalitatief het verschil met reguliere trouwvideo’s. Na drie weken is de trailer klaar en nog eens negen weken later kan de uiteindelijke film van 25 minuten in een bioscoop worden vertoond. Mascha geniet van de drukke combinatie studie en werk. Naast alle administratieve taken die horen bij het runnen van een eigen bedrijf, maakt ze fotoreportages en films. De diepgang in haar studie TP vind ze een mooie tegenhanger voor de Hollywoodglamour. (MS)
Even later staat er een verontwaardigde buurvrouw op de stoep. Ze pleit onschuldig. Ik raak met haar aan de praat. Ze blijkt hier al veertien jaar te wonen en weet precies bij wie ik moet zijn. Ze doelt op de kinderen van die dikke vent met die mat, die altijd op de stoep Heineken zit te drinken maar wel Mercedes rijdt. En zijn vriendin die een fluoriserend hoogblond kapsel heeft waar zelfs Wilders een beetje nat van zou worden. Dat kapsel wordt overigens altijd gecomplementeerd door een glimmend roze trainingspak. Of een met panterprint, voor als de roze in de was zit. De achterbuurvrouw kent deze mensen al wat langer en kan ons garanderen dat deze paupers in staat zijn om eieren te gebruiken als communicatiemiddel.
Foto: Toma Tudor
Student & co
De buurvrouw vertelt ons nog wat meer over de buurt. Die Joegoslavische ex-militair die twee huizen verderop woont en elke dag Export-bier zuipt, heeft vorig jaar haar kinderen bedreigd met een mes omdat ze op zijn stoep speelden. Toen de schuttingen net geplaatst waren is er een schuttingdeur gejat. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Doe mij toch maar een studentenkamer in een leuke buurt waar men niet met ongeboren kippen gooit om een punt te maken. Jasper Brester is vijfdejaarsstudent Kunst en Techniek.
17
Informatievoorziening
Heb je je bachelor afgerond? Kies dan voor een master in Leiden of Den Haag. Masterdag 9 november Kom langs en maak kennis met de Universiteit Leiden: 70 masters en meer dan 200 specialisaties. Meld je aan op unileidenmasters.nl
Bij ons leer je de wereld kennen.
‘Tristan lacht weer.’ Moeder van Tristan
Dossier
Het is een bron van klaagzangen en zeurtweets. Er gaan miljoenen euro’s in om en toch functioneren het niet altijd naar behoren. Sax nam een kijkje achter
De kracht van een lach. Giro 6640 &O&OQUSB[LQGG
de schermen van de informatiesystemen Blackboard, Bison en MijnSaxion en bij
Illustraties: Studio Lakmoes
informatievoorziening Planning en Roostering. 19
Coververhaal
Informatievoorziening
Meer ontwikkelingen in het verschiet
‘Een informatiesysteem is een spoorwegennet’ Blackboard, Bison, MijnSaxion. Studenteninformatie, zoals roosters en cijfers, zit bij Saxion in grote digitale systemen die ook nog eens onderling met elkaar zijn verbonden. Sax dook in de wereld van de digitale informatiesystemen van de hogeschool en constateerde dat er in de afgelopen jaren veel is gebeurd én dat er interessante ontwikkelingen gepland staan.
20
Niet flitsend Blackboard komt niet altijd even modern over, onderkent ook Heino Logtenberg, programmamanager ICT & Onderwijs. “We hebben voor Blackboard gekozen omdat het een stabiel en robuust systeem is dat zich ook qua beveiliging heeft bewezen in de wereld. Maar qua uitstraling is het niet de meest flitsende omgeving. En als je wat wilt veranderen, is dat niet altijd mogelijk omdat het zo’n groot systeem is. Dat is jammer.” Bison, het studievoortgangsysteem, doet vooral lastig als een student switcht van studie. “Dan heb je ineens twee inlogaccounts, want als je switcht of een tijdje stopt met je studie krijg je een nieuw studentnummer”, aldus Jelma de Haan, teamleider Bison. “In mei is dit voorbij want dan werken we met een nieuwe koppeling voor het studentinschrijfsysteem.”
Anderhalf jaar geleden waren er nog veel problemen met toetsinschrijvingen die via Bison gingen. De Haan: “Studenten hadden zich ingeschreven, maar dat werd niet altijd goed geregistreerd. Daardoor kwam het bijvoorbeeld voor dat een ingeroosterde toetsruimte te klein was voor het aantal studenten dat kwam opdagen.
eens met bepaalde plannen, was er veel enthousiasme, maar op de momenten dat we echt door moesten zetten, ging het soms pijn doen en begonnen er dingen te knellen. Dat was een frustratie tijdens dit project. We hadden bijvoorbeeld verder kunnen zijn met het onderdeel roosteren en toetsen.”
academies wel een goede score op tafel weten te leggen. Het spanningsveld tussen Planning en Roostering en sommige academies zit ’m vooral in een verschillende visie. Roosteren gebeurt tegenwoordig op een centrale plek binnen Saxion terwijl dat vroeger anders was. Toen had elke academie nog een of meer eigen roosteraars. Tibben: “Het klopt dat je bij die manier van werken meer contact hebt met docenten en studenten, maar dat betekent niet dat je daar betere roosters van krijgt.” In het kader van VRIS is bij Planning en Roostering nu het vervolgproject ‘Roosteren in één keer goed’ gestart waarmee het roosterproces beter op de rit wordt gezet, onder andere dus de aanlevering vanuit academies. Ook wordt voor het eerst bijgehouden hoeveel roosterwijzigingen er zijn. “Daarmee kunnen we onszelf en de academies een spiegel voorhouden”, aldus Gerrit Bekendam van het Servicecentrum Voorzieningen. “Zo weten we bijvoorbeeld dat maar vijf procent van de wijzigingen door ziekte van docenten en vacatures komt, terwijl dat vaak als belangrijke reden wordt opgevoerd voor het doorvoeren van roosterwijzigingen.” Tibben is er van overtuigd dat de nieuwe richting die zij met Planning en Roostering inslaat de juiste is, hoewel ze ook beseft dat het moeilijk is om in de ogen van an-
‘Houding en gedrag moeten eerst veranderen’ Dat is nu grotendeels voorbij. Een student krijgt nu een bevestiging van zijn inschrijving per mail.” Houding en gedrag Tussenuren zijn lastig, net als uitvallende lessen. Echt vervelend wordt het voor student en docent als roosters niet op tijd klaar zijn. Zij horen in week acht van een kwartiel hun rooster voor de volgende periode van tien weken te krijgen. Maar het komt nog wel eens voor dat het de hogeschool niet lukt deze deadline te halen. Aan het begin van dit studiejaar werd project VRIS afgerond. VRIS heeft als doelstelling de dienstverlening richting studenten te verbeteren. Een ingrijpend proces voor grote groepen medewerkers. Ingrid Lammerse, programmamanager VRIS, is tevreden over het verloop van het project en over hoe de verschillende veranderingen in gang zijn gezet. Maar er is ook frustratie. “Vaak was iedereen het
Houding en gedrag zijn de sleutelwoorden die door Lammerse worden gebruikt. Ook door Gea Tibben, teamleider Planning en Roostering waar vijftien tot twintig roosteraars werken. De houding en het gedrag van medewerkers bij zowel de academies als Planning en Roostering is een belangrijk onderdeel van de kwaliteitsslag die Saxion wil maken. Zo moeten academies de roosterinformatie voor het volgende kwartiel in de tweede week van de lopende periode doorgeven. Tibben: “Dat is de ideale situatie voor een roosteraar.” Spiegel De kwaliteit van roostering verschilt per academie. Dat verschil is ook terug te zien in de oordelen in de Nationale Studenten Enquete (NSE). De academies Creatieve Technologie (6,2), Gezondheidszorg (6,0) en Ruimtelijke Ontwikkeling en Bouw (6,3) scoren op dat vlak matig, terwijl andere
Illustraties: Studio Lakmoes
Begin dit studiejaar liep de informatievoorziening binnen Saxion in de soep. Zo waren niet alle roosters op tijd zichtbaar in MijnSaxion en werkte Blackboard niet meer. Daarom werd Blackboard tijdelijk ontkoppeld van MijnSaxion. MijnSaxion is de portal waar studenten hun roosters, cijferlijsten, toetsinschrijvingen en mededelingen van de academie kunnen vinden. “Je moet de digitale informatiesystemen van Saxion zien als een spoorwegennet”, legt John Bouwens, business informatiemanager bij de dienst Communicatie, uit. “Om al die treinen op tijd te laten rijden moet alles werken.” Een reisplanner zou daarbij wel handig zijn. Zo blijken niet alle studenten op de hoogte te zijn van het bestaan van MijnSaxion. Studentleden van de Centrale Medezeggenschapsraad meldden tijdens een vergadering in september dat ze niet waren geïnformeerd over het bestaan van MijnSaxion. “Die verantwoordelijkheid ligt bij de academies”, zegt Floor van Grouw, projectleider MijnSaxion. “Zij communiceren de ingebruikname van de portal naar studenten. Maar het kan zijn dat sommige studenten informatie mislopen, bijvoorbeeld door stage of ziekte, dat houd je altijd. Ook maken twee academies, Marketing en International Management en Hospitality Business School, nog geen gebruik van MijnSaxion. Daardoor hebben een aantal studenten die informatie ook nog niet gehad.”
21
Coververhaal
deren alles goed te doen. Tibben: “Maar tegenwoordig zijn er bij aanvang van een lesperiode altijd roosters, dat is ook wel eens anders geweest. Een jaar of zeven geleden besloot de directeur van een academie om de lessen af te gelasten omdat de roosters er nog niet waren. Dat ligt gelukkig in het verleden. De toewijding van de roosteraars mag wel eens benadrukt worden, net als dat voor het ene ding dat fout gaat er ook twintig dingen goed gaan.” Informatiegevoeligheid Bij MijnSaxion, Bison en Blackboard wordt constant gewerkt aan verbeteringen. “Bij Blackboard werken we hard aan het inpasbaar maken van social media”, zegt Logtenberg. “We gaan er ook voor zorgen dat docenten beter op de hoogte zijn van
Informatievoorziening
onderdeel moeten worden van ons systeem, zodat deze gegevens beschikbaar zijn voor studieloopbaanbegeleiders. Een belangrijk thema waar we nu mee bezig zijn is zorgen dat studenten zich bewust zijn van de gevoeligheid van de gegevens in alle systemen.” Op korte termijn wordt voor MijnSaxion gewerkt aan een zogeheten single signon, waarbij je slechts één keer hoeft in te loggen om toegang te krijgen tot alle systemen die onder MijnSaxion hangen. In 2013 krijgt MijnSaxion een update die een kwaliteitsslag moet opleveren en waarin ook de nieuwe huisstijl van de school is opgenomen. Van Grouw: “Het wordt eenvoudiger om het scherm in te delen. Daarnaast heeft de gebruiker meer invloed op wat wordt weergegeven. Dat
Feiten en historie MijnSaxion - Het voorwerk voor MijnSaxion begon in 2008. Wat ontbrak was toewijding vanuit de organisatie waardoor het plan niet goed van de grond kwam. In 2010 werd een doorstart gemaakt en werden verantwoordelijkheden beter belegd. De plannen werden geëvalueerd en aangepast. In januari 2011 startte de pilot MijnSaxion bij drie academies. Daarna volgden updates en meer academies. In januari 2013 volgen de laatste twee academies en de medewerkers. Op dit moment maken tijdens piekmomenten ruim 20.000 Saxionners per dag gebruik van MijnSaxion, in totaal zo’n 27.000 gebruikers. Totale kosten: circa 1,5 miljoen euro in vijf jaar (inclusief licentiekosten, inhuur personeel en personeel van Saxion). Bison – Een aantal medewerkers herinnert zich vast nog de kop ‘Saxion zoekt vervanger Pandia-O’. Pandia-O (O staat voor Onderwijs) was de voorloper van Bison. Zowel Pandia als Bison zijn systemen voor het monitoren van de studievoortgang en voor het plannen van de studieloopbaan. In 2004 leek Pandia-O een geschikt systeem, maar na vier jaar ontwikkelen (kosten: 1,5 miljoen) zag de hogeschool er vanaf. Educator (later Bison) werd wel in gebruik genomen. Nu maken circa 22.000 Saxionners actief gebruik van Bison. De totale kosten van Bison zijn niet bekend bij de redactie omdat dit volgens de organisatie te concurrentiegevoelig is om te publiceren.
‘Vaarwel intranet, hallo MijnSaxion’ de didactische mogelijkheden van het systeem. Dan kan er meer gebruik worden gemaakt van voortgangsdiagnostisch toetsen en meer worden samengewerkt in groepsomgevingen.” Voor Bison wordt een koppeling naar Blackboard en het roosterprogramma Eduflex ontwikkeld. En er zijn nog meer ontwikkelingen achter de schermen. Zo moeten de gemiddelde cijfers van toetsen en het rendement van studenten beter inzichtelijk worden gemaakt. De Haan: “We onderzoeken of ook intakegesprekken
Blackboard – Sinds vier jaar maakt de hogeschool gebruik van Blackboard. In deze jaren is het gebruik van het systeem gestegen naar ruim 20.000 Saxionners op dit moment. Blackboard bevat tachtig procent van de onderwijsinhoud, waaronder readers en weblectures. Saxion is de eerste hogeschool in Nederland die Blackboard ook voor mobieltjes aanbiedt. Docenten krijgen uitleg (waaronder maattrajecten) over de werking van het systeem. Kosten ICT&O: 1,7 miljoen euro (inclusief functioneel beheer, personeel en licenties) op jaarbasis. Blackboard alleen kost ruim vier ton.
houdt in dat informatie ook kan worden uitgeschakeld, wat betekent dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor het op de hoogte blijven van alle voor hen bedoelde informatie.” Vanaf januari krijgen ook de medewerkers van Saxion toegang tot MijnSaxion. Inmiddels zijn dan ook de laatste twee academies – Marketing en International Management en de Hospitality Business School – naar de studentenversie van MijnSaxion overgegaan. Na de updates volgt nog een laatste slag: “We willen de
informatie ook via mobiele telefoons ontsluiten”, zegt Van Grouw. “Voor tablets is dat niet moeilijk, voor smartphones wel.” De projectleider verwacht dat ook daarna de ontwikkelingen niet stil blijven staan. “ICT blijft zich ontwikkelen. Er komen vast weer nieuwe systemen.” Thijs Klaverstijn en Wendy van Til
22
23
Collega & co
Collega & co
Het hoger onderwijs in Vietnam sluit niet aan op de arbeidsmarkt. Siep Littooij, medewerker International Office en co-directeur van het Nuffic-project in Vietnam, wil het Vietnamese onderwijs meer beroepsgericht maken.
HRM moet minder bevoogden Banen voor het leven bestaan niet meer. Hoe neemt de HRM-professional de werknemer mee in die ontwikkeling? En wat betekent dit voor de HR-opleidingen? Door minder te bevoogden, zegt Maarten Riemsdijk, voorzitter van het HRM Lectoren Netwerk Nederland en lector bij Saxion.
“Het Vietnamese hoger onderwijs sluit niet aan op de arbeidsmarkt. Om die aansluiting te verbeteren is het van essentieel belang dat er docenten komen die de gekozen onderwijsmethoden in nieuwe curricula kunnen toepassen om daar zo een positieve draai aan te geven”, zegt Siep Littooij. Op acht universiteiten draait nu een test met een vernieuwd curriculum. Er wordt gekeken of de methoden bijdragen aan de leerervaring en of de strenge Vietnamese regelgeving een belemmering vormt voor het curriculum. “Het inbrengen van praktijkervaring is hierbij heel belangrijk De boodschap naar de student moet duidelijk zijn. Studenten moeten leren werken richting eigen competenties en attitudes”, zegt Littooij. “Voor dit project is er grote ambitie, maar hoe maak je die waar?” De situatie in Vietnam is vergelijkbaar met die in Nederland. “De relatie met het werkveld in Nederland en in Vietnam vertoont overeenkomsten. Dat is een interessante constatering. We moeten proberen om een creatieve oplossing te bedenken. De vraag vanuit de markt moet worden beantwoord. Hier moeten we invulling aan geven.” Het project is gestart op 1 januari 2012 en loopt vier jaar. “Inmiddels ben ik viermaal voor dit project in Vietnam geweest. Ik beleef veel plezier aan het werk. Ik ben al eerder in Vietnam geweest, toen voor andere projecten”, aldus Littooij. (RH)
Op 2 november vindt op de Hogeschool Utrecht het praktijkonderzoekcongres van het HRM Lectoren Netwerk Nederland plaats. Deze tweede editie draagt de titel HRM onder nieuwe arbeidsverhoudingen. Het praktijkonderzoekcongres is ontstaan als tegenhanger van de wetenschappelijke congressen en biedt een platform voor onderzoekers uit het hbo. Deze onderzoeken worden steeds beter en zijn, aldus voorzitter Maarten van Riemsdijk, ‘agendazettend’. De focus ligt op de praktische relevantie van opleiding en praktijk en minder op de academische pendant, het ontwikkelen van theorie en modellen. Een goede HRM-professional staat volgens Van Riemsdijk, die als lector Strategisch HRM tevens is verbonden aan Saxion en aan de Universiteit Twente, naast het lijnmanagement. Hij moet businesscases kunnen schrijven en balansen kunnen lezen. Net als de leidinggevende weet hij daarnaast hoe medewerkers aan te sturen. Werkgevers vragen steeds meer van hun werknemers: meer flexibiliteit en meer zelf verantwoordelijkheid nemen voor de loopbaan. Banen voor het leven bestaan niet meer. Hoe neemt de afdeling Human Resources iemand mee in die ontwikkeling? Het vraagt om een andere, minder bevoogdende benadering door de HRM-professionals. Zonder slimmer te willen zijn dan het bedrijfsleven moeten HR-opleidingen inspringen op die veranderende arbeidsverhoudingen. Signalen uit de praktijk serieus nemen en daar al in de opleiding op inspelen is wenselijk. Kennisuitwisseling tussen de HRM-lectoraten kan de ontwikkeling van de landelijke opleidingen verbeteren. (MS)
Vruchtbaar werkhuwelijk
24
De Graaf en Tieleman spraken elkaar twee jaar geleden bij een praktijkcollege voor het eerst. Dat was vlak nadat eerstgenoemde aan zijn baan bij Saxion was begonnen. “We raakten aan de praat en we dachten over veel zaken hetzelfde”, vertelt De Graaf. “Onze verschillende achtergronden bleken vooral een voordeel.” Al snel ontstond het idee om samen een studieboek te schrijven. Tieleman had daar al ervaring mee, ze had zelfs afspraken met een uitgever over het publiceren van een volgend boek. Na de prettige kennismaking met De Graaf besloot ze hem te vragen als co-auteur voor het boek Ontwikkelingspedagogiek. Tieleman: “We gaan in het boek uit van het startpunt dat het gemiddelde kind en de gemiddelde opvoeding niet bestaan.” Hun boek is ook het resultaat van een verschil in mentaliteit tussen universiteit en hbo-instelling. De Graaf: “We hebben voor het boek beide expertisegebieden naast elkaar gelegd. Zoiets is niet vanzelfsprekend op een universiteit, daar is iedereen meer bezig binnen zijn eigen vakgebied. Op het hbo is daar wel ruimte voor.” De samenwerking tussen beide schrijvers verliep en verloopt ook bij het schrijven van hun tweede boek uitstekend. “Het samen schrijven gaat heel gemakkelijk”, vertelt Tieleman. “Het is
vooral fijn dat we hetzelfde werktempo hebben. Als dat niet zo is, ga je je misschien al snel ergeren aan de ander.” Dat was tussen Tieleman en De Graaf bepaald niet het geval. “Maryke heeft aan een half woord genoeg om mij te begrijpen.” (TK)
Kosten incorrect gebruik verhaald Saxion verlengt het gebruik van de NS Businesscard. Toch gaat niet elke medewerker er even zorgvuldig mee om. Sommige gebruikers vergeten bijvoorbeeld uit te checken. Op jaarbasis kost dat de school duizenden euro’s aan boetes. Misschien dat in de toekomst wordt overwogen deze kosten op medewerkers te verhalen.
Foto: Auke Pluim
Jan Willem de Graaf is neuropsycholoog, Maryke Tieleman pedagoog. De hoofddocenten van de academie Mens en Arbeid publiceerden samen al eerder een studieboek. De samenwerking beviel zo goed dat een tweede co-productie op stapel staat.
Het incorrecte gebruik omvat meer dan in- of uitchecken. Zo zijn er ook medewerkers die eerste klasse reizen of reizen op niet-werkdagen. “Leidinggevenden van de verschillende academies en diensten zijn ingelicht”, zegt coördinator Esther Ezendam van het servicebureau Personeel en Financiën. “Zij kunnen medewerkers daar op aanspreken. Medewerkers worden niet rechtstreeks ingelicht, het gaat via de leidinggevende. De leidinggevende bepaalt uiteindelijk welke afspraken met de medewerker worden gemaakt.” (WvT)
RUUD Ikwilnepje Ik zie me nog zitten in de docentenvergadering van het Informaticateam, ruim anderhalf jaar geleden. We constateerden dat we iets misten in onze opleiding. Was het de kers op de appelmoes? De slagroom op de chocolademelk? Of waren het de stukjes worst bij een goeie borrel? We wisten het niet en lieten het maar even bezinken. Maar het bleef kriebelen en we besloten er een studiedag aan te wijden. Op deze dag kwamen we tot de conclusie dat we de opleiding grondig moesten vernieuwen. Hoewel we vonden dat we al best een goede opleiding hadden kon er ook nog wel veel veranderen. Uiteindelijk kwamen we met zijn allen tot de conclusie dat we ons vol overgave zouden moeten gaan storten in de wondere wereld van de mobiele apps. Een nieuw curriculum was geboren! In de maanden die volgden werd er naast het uitvoeren van het (oude) onderwijs driftig ontwikkeld aan het nieuwe curriculum. Oude roestige elementen gingen eruit en nieuwe frisse ideeën kwamen erin. Af en toe sloeg de twijfel toe. Toen ik na drie avonden prutsen een eerste appje gefabriceerd had die de tekst ‘Hello World’ levensgroot in beeld zette zakte de moed me in de schoenen. Waar waren we aan begonnen? Ook de buitenwereld had er lucht van gekregen dat we ‘iets met appjes’ deden. Het was niet ongewoon dat wildvreemde mensen ons mailden dat ze ook wel een appje wilden. Het werd zelfs zo erg dat ze onze kamer op kwamen gestormd en buiten adem ‘ikwilnepje!’ riepen. Saxion, Sax, maar ook allerlei bedrijven stonden ineens allemaal tegelijk aan de poort. Steevast gooide ik de vraag ‘wat moet het appje dan doen?’ erin en dan keken ze vaak wat beteuterd. Daar hadden ze nog niet over nagedacht. Voor ons, informatici, is het echter essentieel om te weten welke functionaliteit in het appje gewenst is. We kunnen pas wat bouwen als dat duidelijk is. Afgelopen jaar hebben we ons volledig vernieuwde eerste jaar uitgevoerd met 65 studenten. Ons rendement was hoger dan ooit en ondanks wat opstartproblemen waren de studenten erg tevreden. Wij ontwikkelden vrolijk verder en dit jaar voeren we voor dezelfde groep het nieuwe tweede jaar uit. Als extra dank groeide onze instroom met vijftig procent en zitten we nu met ruim honderd studenten! Steevast roepen die allemaal ‘ikwilnepje!’.
Foto: Toma Tudor
Foto: iStockphoto/BeyondImages
Vietnamees beroepsonderwijs moet beroepsgerichter
Ruud Greven is docent aan de academie Creatieve Technologie.
25
In kenniskringen
Gezelschapsspel
Serious game ‘Een steekje los?’ blijft in ontwikkeling. Onder leiding van Ellen Spanjers werken twee Saxion-studenten verder aan het bordspel. Sabine te Vaarwerk, derdejaars Kunst en Techniek, zal tijdens haar stage een magazine met informatie over de toepassingsmogelijkheden van het spel, interviews met spelleiders en antwoorden op veelgestelde vragen opzetten. Arnout Groen, derdejaars Toepaste Psychologie, gaat spelworkshops begeleiden en is betrokken bij de ontwikkeling en testfase van de serious game, de online versie van het spel. In februari komt er ruimte voor een stagiair die uitbreidingssets zal gaan ontwikkelen. De uitbreidingen worden gekoppeld aan thema’s, zoals ‘op het werk’, of aan persoonlijkheidsstoornissen. Daarnaast is er gelegenheid voor een onderzoekstage gericht op de serious game, dat een vervolg is op de testfase van Groen. Ben je geïnteresseerd in een stage of wil je helpen met het testen van de serious game? Mail naar:
[email protected]. Meer info over ‘Een steekje los?’ en GGZmooianders is te vinden op www.eigenwijsspel.nl en www.ggzmooianders.nl.
Een gesprek over psychische problemen kan zwaar zijn. Maar dat hoeft niet. Ellen Spanjers van het lectoraat Geestelijke Gezondheidszorg ontwikkelde ‘Een steekje los’, een gezelschapsspel over psychische gezondheid en kwaliteit van leven. Voor gespreksgroepen, maar ook om te spelen met vrienden en familie.
“Doe je mee?” De vraag wordt gesteld aan een Turkse man die elke dag zwijgend in buurtrestaurant Resto VanHarte zit. Hij loopt naar binnen, bestelt zijn eten, lepelt het naar binnen, rekent af en vertrekt weer. De man staat bekend als iemand die moeite heeft met contact maken. Medewerkers van het buurtrestaurant weten niet goed hoe ze hem kunnen bereiken. Dat hij aangeeft niet mee te willen doen met het bordspel ‘Een steekje los?’ is dan ook niet verrassend. Hij wil wel meekijken.
26
Gekken ‘Een steekje los?’ is een idee van Ellen Spanjers, projectleider en ervaringsdeskundige in de Geestelijke Gezondheids-
zorg (GGZ). Het spel bestaat uit stukken waarmee verschillende speelborden kunnen worden gelegd. Het wordt gespeeld met een wedstrijdelement of met het doel interessante gesprekken te voeren. Met een dobbelsteen en pionnen of alleen met kaarten. “Een enorm flexibel en dus eigenwijs spel”, vertelt Spanjers. “Het spel is een kennismaking met de geestelijke gezondheidszorg op een manier die vrijblijvend en veilig is.” Veel mensen denken bij de term GGZ aan ‘gekken’, mensen die in een kliniek zijn opgenomen. Maar geestelijke gezondheidzorg is breder. “We vertellen vaak niet eens dat het een spel over psychische gezondheid is, want dat geeft meteen een stempel. Het is ook zeker niet
nodig om dat te vertellen. ‘Een steekje los?’ moet uiteindelijk wel helpen de verschillen tussen de belevingswerelden van gezonde en zieke mensen te verkleinen.” Om studenten en medewerkers van Saxion Deventer kennis te laten maken met de geestelijke gezondheidszorg, presenteerde Spanjers op 10 oktober, de dag van de psychische gezondheid, het spel tijdens een workshop. “Ik ben één dag in de week aan het werk voor het lectoraat GGZ: herstelgerichte zorg en empowerment. Mijn taak is op een creatieve manier het imago van de geestelijke zorg verbeteren onder de noemer GGZmooianders. Mijn eerste actie op Saxion was een grote lipdub organiseren tijdens de
Foto: Auke Pluim
Geestelijk gezond gezelschapsspel week van de psychiatrie. Het was nu tijd voor een vervolg.” Openhartige verhalen In de hal van Saxion in Deventer schuiven een aantal mensen aan in het restaurant. Op andere plekken in het gebouw doen of kijken anderen mee. Ze buigen zich over vragen, reageren op foto’s, geven hun mening over een stelling en delen ervaringen. Ze mogen halverwege het spel aanschuiven of stoppen. Niks is fout, alles is mogelijk. Tijdens het spelen van het spel vertellen mensen openhartige en vaak emotionele verhalen. Bijvoorbeeld als antwoord op de vraag ‘Wat doe je als je onverwacht een vrije dag hebt?’, naar aanleiding van
een foto van bloemen of een stelling over er helemaal doorheen zitten. ‘Een steekje los’ heeft acht thema’s: gezondheid, vrije tijd, zingeving, hulp, thuis, sociale contacten, relatie, studie en beroep. Daartussen kan worden geswitcht. “Je mag een zwaarder thema overslaan, daar ben je helemaal vrij in. Het gaat erom dat je plezier hebt. Meestal wordt er veel gelachen.” Ellen Spanjers heeft de geestelijke gezondheidszorg zelf aan den lijve meegemaakt. “Ik had een eetstoornis en ben opgenomen geweest. Daarna heb ik een tijd geworsteld met het gebrek aan nazorg. Ik heb daarom toentertijd, in de jaren negentig, zelf een nazorggroep opgericht in Zutphen.” Een kleine twaalf jaar later, in 2006, waren er twintig groepen, acht medewerkers, negentig vrijwilligers, gastdocenten en een Praktijkhuis. Laagdrempelig Spanjers gebruikt graag educatieve spellen om gespreksgroepen op gang te helpen en het delen van ervaringen gemakkelijker te maken. Ze miste een goed spel over psychische gezondheid. “Ik heb wel honderd educatieve spellen, maar wat ik nodig had zat er niet tussen. Daarom besloot ik dat zelf te maken. Het moest een educatief spel zijn met prikkeling en
humor erin, maar ook met de praktijk van de geestelijke gezondheid als ingrediënt.” In haar functie bij Zorgbelang Gelderland, waar ze sinds 2006 werkt, kreeg Spanjers de gelegenheid fondsen te werven, een spelletjesfabrikant in te schakelen en aan de slag te gaan. Eind 2010 was de eerste editie af (inmiddels wordt gewerkt aan een tweede druk). Bij de start van het spel in Resto VanHarte zit de Turkse man op de tweede rang, een beetje schuin achter de vier deelnemers. Tijdens het spelen schuift hij langzaam dichterbij, waarbij hij in de kring van de – ondertussen twaalf – spelers eindigt. Echt meedoen doet hij niet, maar hij volgt alles met belangstelling en als iemand hem een vraag stelt, geeft hij antwoord. Na afloop vraagt de spelleider hem of hij het leuk vond. “Ja, de volgende keer doe ik mee!” zegt hij enthousiast. De medewerkers van het centrum zijn verrast. “Een voorbeeld van de laagdrempeligheid van het spel”, zegt Spanjers. “Zo heb ik legio verhalen. Volgend jaar gaan we met het lectoraat de resultaten wetenschappelijk verantwoord meten. Maar deze ervaringen zeggen mij nu al dat het spel zijn doel bereikt. En dat is geweldig.”
27 Mandy van Dijk
Agenda
Mededelingen Deze pagina valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid van de redactie van Sax.
Wat is er in november te doen in de Saxion-
CMR NIEUWS | Sociaal leenstelsel
steden Enschede, Deventer en Apeldoorn? De Sax-agenda geeft een overzicht van de activiteiten in de regio. Kijk voor nog meer informatie en voor de meest actuele uitgaanstips op de
Een nieuwe editie van het HBO-Studentenfeest, dit keer met het thema ‘Strak in je Pak’ (denk aan: bananenpak, tirolerpak, badpak, clownspak, etc.) georganiseerd door alle studieverenigingen van Saxion. Aanvang: 22.00 uur in de Hbo Sociëteit aan de Stadsgravenstraat 41-43 in Enschede.
Foto: slobjob
agenda van Sax.nu.
14 november Strak in je pak
9 november Cloaca Tien jaar na de eerste première verdient het succesvolle toneelstuk een moderne opvoering. Vier mannen kennen elkaar uit hun studententijd maar zijn uit elkaar gegroeid. Uit solidariteitsgevoel helpen ze elkaar. Met onder meer Tygo Gernandt en Thijs Römer. Cloaca speelt in theater Orpheus Apeldoorn. Entree vanaf: 24,10 euro. Aanvang: 20.00 uur.
TEDxSaxionSalon Het eerste event van TEDx Saxion op 27 november heeft als thema (Em)Powered by… The Social Media. Robin Effing, Keith Jenkins en Denny Mekic zijn de performers bij deze salon. TEDx Saxion wil op een regionaal niveau innovatief denken en discussiëren stimuleren. Kijk voor meer informatie (en aanmelden) op tedxsaxion.nl.
28
Nico Dijkshoorn en Ronald Giphart werken samen. In het Burgerweeshuis van Deventer gaan ze zingen, schrijven, dichten, dansen, huilen, lachen, eten en matennaaien. Aanvang: 20.30 uur. Studenten betalen 14,50 euro entree.
Foto: Titia Hahne
Foto: PIEK
15 november Matennaaiers
29 november Workshop Digital Fabrication Het FabLab van Saxion legt uit: in een workshop komen de basismachines van het FabLab aan bod, met onder meer de lasersnijder, 3D-printer, 3Dscanner en foliesnijder. Kosten bedragen 37,50 euro, exclusief materiaalkosten. Aanmelden kan via fablabenschede.nl.
Win kaarten voor het Crossing Border festival Crossing Border is een muziek en literatuurfestival, naast edities in Den Haag en Antwerpen organiseren ze het festival dit jaar voor het eerst ook in Enschede op 15 en 16 november. Met optredens van o.a. The Kyteman Orchestra, Andrew Bird, First Aid Kit, Peter Buwalda, Wim de Bie en vele anderen. De organisatie geeft via Sax 2 x 2 kaarten voor een dag naar keuze weg. Deze kan je winnen door je contactgegevens voor 7 november te mailen naar
[email protected] onder vermelding van Crossing Border.
Zoals iedereen heeft gehoord of gelezen, wordt de langstudeerboete per 1 december door de VVD en PvdA teruggedraaid. Studenten krijgen hun betaalde boetegeld teruggestort. De plannen voor een sociaal leenstelsel liggen klaar. De langstudeerboete is nu wel van de baan maar er moet nog steeds worden bezuinigd. Het kabinet dat op dit moment in de maak is heeft plannen voor een sociaal leenstelsel. Om de studie te kunnen bekostigen, zullen studenten vanaf 2014 geld moeten gaan lenen van de overheid. Gevolg is dat elke student aan het eind van zijn studie een schuld heeft die hij moet terugbetalen. Om collegegeld en boeken te kunnen financieren zal deze studieschuld op minimaal 12.750 euro uitkomen. De schuld pakt hoger uit als de student ‘uit huis’ gaat studeren. Nu krijgt een student nog studiefinanciering, bestaande uit een basisbeurs en een – inkomensafhankelijke – aanvullende beurs. Daarnaast kan hij een bedrag lenen. Als de studie met succes wordt
afgerond, worden basis- en aanvullende beurs kwijtgescholden. Een eventuele lening hoeft pas later te worden terugbetaald. In het nieuwe stelsel moeten studenten onmiddellijk na het voltooien van hun studie beginnen met afbetalen en niet, zoals nu, twee jaar na het beëindigen van de studie. Van de regen in de drup Aan de ene kant worden in de maatschappij allerlei maatregelen genomen om te voorkomen dat mensen in financiële problemen komen (denk aan de strengere regels voor het afsluiten van een hypotheek of andere lening), aan de andere kant worden studenten opgezadeld met een hoge studieschuld. Natuurlijk is studeren investeren, maar om nu onmiddellijk na je studie, als je een baan moet zien te vinden en moet investeren in bijvoorbeeld huisvesting, te beginnen met terugbetalen, is vragen om problemen. Ook ouders van studenten zien dit als een slechte start en willen dit natuurlijk het liefst voorkomen. Straks komen de
tijden weer terug dat kinderen van vermogende ouders weer een enorme voorsprong krijgen in de maatschappij. Studentleden van de CMR van Saxion zijn ook lid van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Deze organisatie probeert het leenstelsel socialer te maken dan nu wordt voorgesteld. Want zoals het er nu uitziet komen studenten straks van de regen in de drup. Oh ja, sinds kort zit de CMR op Twitter. Zaken die betrekking hebben op alle studenten van Saxion kunnen daar worden gevolgd. Korte vragen worden beantwoord. Volg de CMR van Saxion op @CMRsaxion. Henk-Jan Ruiter (studentlid CMR)
Studentvoorzieningen Trainingen en workshops voor een betere versie van jezelf (door Saskia Vlieger)
Denk je dat je jezelf hier en daar nog wel wat kunt verbeteren? Heb je last van stress? Stel je het studeren uit? Ben je bang om fouten te maken? Durf je iets wat belangrijk voor je is niet te doen? Doe een training, cursus of workshop van Studentvoorzieningen. Dat helpt.
• • • • • • • • •
Leren studeren Studeren met dyslexie Nederlandse taal Presenteren Faalangst Stoppen met piekeren Rouwen Opkomen voor jezelf Mindfulness
Studentvoorzieningen biedt trainingen, cursussen en workshops voor alle studenten van Saxion. De trainingen duren kort en worden buiten de tijden van het normale studieprogramma gegeven. De meeste programma’s zijn zowel in Deventer als in Enschede te volgen. Studentvoorzieningen heeft trainingen, cursussen en workshops in de aanbieding op de volgende thema’s: • Uitstelgedrag • Studiekeuze • Studiestress
Individueel of in een groep De trainingen worden gegeven door trainers van de afdeling Studentvoorzieningen. Saxion biedt de trainingen aan voor slechts vijftien euro. Je krijgt daarvoor vier tot zes bijeenkomsten waarin je samen met andere studenten uitwisselt en traint. Werk je liever alleen, dan kun je via Studentvoorzieningen voor een individuele training terecht bij een studentendecaan, studentenpsycholoog, loopbaanadviseur of taaldocent.
MijnSaxion Op MijnSaxion staat een overzicht van alle trainingen en trainingsdata: Voorzieningen > Studentbegeleiding en ondersteuning > Trainingen en workshops. Je kunt ook contact opnemen met je studieloopbaanbegeleider. Studentenbalie Aanmelden voor een training doe je bij een van de studentenbalies van Saxion: • Enschede:
[email protected], 053-4871808 • Deventer:
[email protected], 0570-603773
29
International
Students’ association Link focuses more on international students
Building a bridge between international students and Dutchies
Students’ association LiNK will focus more on international students. “The number of international people in our school is still increasing, and we want international students and their fellow Dutch students to mingle”, explains Marielle Veenendaal of the newly founded international LiNK (committee). Another 150 international students started their studies with the school of Creative Technology (ACT) at Saxion. “We noticed that they couldn’t really connect with our students’ association and wanted to do something about that now”, says Veenendaal. “Students had tried to do this before, but it’s difficult. Now we have formed a committee with international and Dutch students to make things better.” One of the things that the committee wants to change is that international students seem to have many complaints. Veenendaal:
“Most of the information is in Dutch and internationals want and need to know more than the information provided in English. We are going to look into this and see if we can get a better connection with the staff of ACT. We might even make an information point for the international students of ACT where Dutch LiNK students inform their fellow international students what is going on. But that’s just one idea.” Ideas The committee doesn’t have a game plan yet, but it is keen to get started, says Veenendaal. “We’ve got many ideas for improvement, events and so on.” One other point of action is to get international students to come to the LiNK parties and organise international theme parties, such as Halloween. “International students used to think that LiNK just wasn’t for them. With this committee, we will change this. LiNK is for all ACT students, not just the Dutch students. We want to build a bridge between internationals and Dutchies, because it is good to mingle with different nationalities and a fun experience, too.” The committee’s first party has been planned already: November 7 is pointed out for a Halloween party. More information can be found later on the LiNK website: www.islink.nl/en. Wendy van Til
31
International
International
‘My heart beats for big band music’
What did you guys come up with? “We thought the area had a lot of potential, it gives a view of the city, for instance. But the problem is not just what there is to see. We thought the problem is that the traffic flow to the other part of the city is the main issue. By fixing that, it is easier to bring more life to the area. So, we came up with a plan that consists of more than one phase.”
How did you learn about the project in Gdansk? “There was a note on the bulletin board describing the project. I thought it would be good for me to get out of my comfort zone and mingle with more international students, as this is necessary next year, too in my final year of Urban Design. And, of course, it would be an amazing experience.”
Any more experiences you want to share? “It was a good thing to do. We learned a lot from each other and the Polish student we teamed up with. We felt connected, not just because we were all international students, but also because we were working on a joint project.” (WvT)
Can you tell us more about the project? “This four-day project was set up to come up with plans for a hill. In Gdansk, there is a newly build tourist centre near that hill, but the centre can’t seem to get people from another part of town to that hill. There are not many investments in the part of the city where the hill is and the surrounding forests house many homeless people. In the four days we were in Gdansk, we got a tour of the city and lectures. We only had one day to come up with plans.”
32
Photograph provided
Nami Cha (South Korea), Jessica da Rocha Brito Oliveira (Brazil), Cian O’Shea (Ireland) and Miranda van de Burgt (the Netherlands) are all students from the School of Environmental Planning and Building. They went to Gdansk, Poland together to work on a project to think up small solutions for a local hill. Sax spoke with Van de Burgt.
Dutchies sometimes have weird traditions. So, here’s another one: we serve aniseed sprinkles on biscuit rusk when a baby is born. White and blue, if it’s a boy, white and pink, if it’s a girl. But the funny thing is: Dutchies call the sprinkles mice. Rusk is a crispy round flat bread that has been baked twice. You put some butter on and then add some sprinkles. But where does this tradition come from? The answer is the middle ages. At that time, it was custom that the mother of the child and guest who came to visit to see the newborn child were treated with snacks. It was a celebration that the mother and baby had survived. Rusk was only eaten during festive occasions; it was a luxury only
for the rich and was seen as a real treat. For the commoners, there was sugared white bread. In the old days, people thought aniseed had healing powers. And it also had the reputation that aniseed would reduce the womb to its original size and would ward off bad spirits. But why call it mice? Well, not all historical experts agree on that. Some say that the shape of the sugar-coated aniseed, with a small tail, was the reason.
Others say it is in the name of the fruitfulness of mice. But the Dutchies don’t stop at white/ pink and white/blue variation. When a Dutch prince or princess is born you can also a get white/orange variation in the supermarkets. This was first done when Beatrix, the current queen of the Netherlands, was born, in 1938. (WvT)
Spanish teacher looking for students Martha Celis was a journalist in Spain, but also has a degree in teaching. Because of the economic crisis she lost her job and wants to improve and expand her knowledge by studying Marketing at Saxion Deventer. To be able to pay for her cost of living and studies, she tries to make some money by teaching Spanish. “I studied Journalism in Spain, got a job, but then the crisis hit and I got fired from my job. Then I decided to improve my English skills and go abroad. But, in doing so, I wanted to learn something more to set myself apart when looking for a job back home and I thought marketing was a good choice. Before my studies in Spain, I took a course to be a Spanish teacher, so that’s why I now want to teach people who are interested Spanish. I haven’t had a class yet, but I am keen to get students. Anyone is welcome, from beginners to more experienced, from students to Deventer locals. All classes will be as much in Spanish as possible, because I feel that’s the best way to learn. At home, teachers taught me English in Spanish and I believe that is the reason why Spanish people’s English is
Photo: Wendy van Til
Exploring options in Gdansk
Biscuit rusk with aniseed sprinkles for babies Photo: Erwin Schoonderwaldt
“My father was a singer and a musician. Back home, I am a singer in a big band too, so when I came to study with Saxion earlier this academic year, I missed it a lot because I only focused on my studies. I went to a student counsellor and he advised me to go look for it, because a person needs to relax with hobbies too.” So, Zimmermann accepted the counsellor’s advice of the counselor and started looking for a place where she could sing. “The first on my list was a music school in Deventer. And if by chance, when I walked in, I heard jazz sounds. I was intrigued. I just walked into the room the sounds came from and there was a big band rehearsing. I introduced myself, told them what I wanted and they asked if I could sing a little, so I did.” Zimmermann got lucky and became one of the big band singers. “I love it. Hanzestad Band Deventer is really cool. Once every two weeks, I rehearse with them. It’s too bad that in only five months I go abroad again for my studies. But I am sure, I will keep on singing. My heart beats for big band music.” (WvT) Photo: Auke Pluim
Her father was a musician and in her heart, she is a singer. So when Agata Zimmermann moved to Deventer to study Tourism and Leisure management with Saxion, she needed to continue her hobby. And she found a way to do so, she joined the Hanzestad Band Deventer.
Dutchies explained:
not too good. My Spanish classes are meant for one purpose only: to be able to communicate with people and not just for homework or a good remark on your resume. Experience is the key, I say.” (WvT)
33
Oud-student
Sander Schelberg
De naam Schelberg is geen onbekende voor mensen die al langere tijd in het oosten van het land wonen. Vader Wim Schelberg was lange tijd burgemeester van Weerselo. Zoon Sander was zes jaar burgemeester van Teylingen en daarvoor vier jaar van Schermer. Met 36 jaar was hij toen de jongste burgemeester van Nederland. Na zijn benoeming zei Schelberg in de regionale krant: “Ik hoef hier niet weg, maar voor Hengelo maak ik een uitzondering.” Dat had hij waarschijnlijk ook tegen pakweg Nijmegen of Groningen gezegd, zo vermoeden wij hardop. “Nee, ik had eerder in de partij laten weten dat Hengelo een stad was waar ik nog wel eens burgemeester zou willen worden.” Bij zijn benoeming in Teylingen zei Schelberg dat hij zeker een termijn zou blijven. Dat lukte op een haar na. “Als Kerkhaert eerder was weggegaan, had ik niet gesolliciteerd, dan was ik hier gebleven. Ik had daar met alle liefde en plezier nog zeker wel twee periodes kunnen zitten.”
Oud-student nieuwe burgemeester van Hengelo
Schelberg: ‘Ut kump goed’ In het kort Naam: Sander Schelberg Studie: Heao Afgestudeerd: 1990 Hengelo
34
Eigen foto
Is nu burgemeester van
Motorzaag De liefde voor Hengelo moet wellicht worden gezien als liefde voor Twente. Vanaf zijn vierde jaar gewoond in Weerselo, op school in Oldenzaal, eerst de mavo toen de havo aan het Thijcollege. Deels gestudeerd in Enschede. “Mijn keuze voor bestuurskunde was natuurlijk ingegeven doordat mijn vader burgemeester was. Ik heb ook altijd burgemeester willen zijn. Ik ben eerder lui geweest dan dat ik van de gebaande paden afweek.” De jonge Sander was geen recalcitrant type in de plattelandsgemeente Weerselo waar de KVP dertien van de dertien (!) zetels bezette in de raad. “Het democratisch systeem moest er opnieuw worden uitgevonden.” Sander koos voor de VVD. “Ik ben nog steeds een bevlogen katholiek, maak zelfs deel uit van een Pauselijke orde en ga nog regelmatig naar de kerk.” Vrienden van Schelberg haalden hem naar de JOVD, de jongerenclub van de VVD. Daar hoorde hij wat ook zijn eigen overtuiging is: “De JOVD van Twente was in die tijd de grootste van Nederland. Ik raakte politiek geïnteresseerd. Het was niet van dat heel principiële en niet van het zware en het was ook nog eens een keer heel gezellig. Past ook bij mijn basishouding dat ik anderen niet wil beperken in hun levenshouding, dat is de liberaal in mij.” Wat overigens niet betekent dat je Schelberg op zondag met een motorzaag
in zijn tuin aan het werk zult zien/horen. “Ik ga graag naar de kerk en ik kijk er niemand op aan die niet gaat.” Twents volkslied Het was ongetwijfeld ook deze uitspraak die in Hengelo de deur voor hem opende. De stad was min of meer automatisch aan het CDA gelinkt. In een tijd dat linkse partijen (Partij van de Arbeid, SP, GroenLinks) veel bankjes bezetten, wordt een VVD’er warm onthaald. Een mooie bestuurlijke carrière volgde dankzij (kamerlid) Willibrord van Beek die binnen de VVD het talentenmanagement coördineerde. “Hij zei tegen mij: ‘Je gaat eerst naar een kleine gemeente om het vak te leren’. Bij de VVD hebben ze een visie op talent.” Daardoor kon Schelberg op betrekkelijk jonge leeftijd in een betrekkelijk grote stad worden benoemd. “Ik kom terug in een stad die net als ik is doorgegroeid. Ik kom niet alleen terug uit flauwe melancholie. Ik ga naar een stad die voor mijn ambt, voor mijn vak leuk is. In het westen was ik een Tukker in ballingschap. Ik had daar twee collega’s, Liesbeth Bloemen en Henri Lenferink, die ook uit Twente kwamen. Als het wel eens heel gezellig was tijdens de burgemeesterskring stonden we op en zongen we uit volle borst het Twents volkslied. Studieschuld afbetaald In Enschede deed hij de heao. “De Maere heette die vroeger.” Terugkijkend op die tijd: “Ik ben volledig student geweest. Ik heb zeven jaar over de studie gedaan. Ik ging vol voor het Drienerlose studentencorps Cheiron. In de Griekse mythologie heb je de centaur, half paard, half mens. Cheiron was gekozen als symbool, als naamdrager van het corps. Ik heb in die tijd zo veel geleerd. Het groen achter mijn oren kwijtgeraakt. Studenten die dit blad lezen raad ik nadrukkelijk aan niet alleen te studeren, maar ook student te zijn. Want zeker hbo-studenten zijn niet zo snel geneigd lid te worden van bijvoorbeeld corpora of grote stevige studentenverenigingen.”
De studiefinanciering is in de afgelopen 25 jaar toch wel veranderd, weerleggen we. “Ik heb mijn tweede studie, in Leiden, helemaal zelf moeten betalen. Dat heb ik ook gedaan. Lachend afbetaald. Nee, niet van de staat, van de Rabobank geleend. Met garantstelling van mijn vader. Dat is een prima investering geweest. Je leert een vak, maar je leert ook het leven. Hoe je het doet doe je het, desnoods werk je twee keer zo hard en ga je wat vroeger je nest uit. Weet ik veel, maar pak die tijd. Ik denk veel terug aan mijn studententijd.” Mijn vader was geen burgemeester… “Ik wil niet zeggen dat je op een sinaasappelkistje moet beginnen, maar het is helemaal niet erg om op een kamer, desnoods met meer, te beginnen. Wij beginnen al heel luxe in het leven. Ik wil dat mijn kinderen, ook als ik het allemaal zou kunnen betalen, zelf een deel van hun studie betalen.” Zelfstandig denken “Het voordeel van hbo is dat je echt heel goed leert werken. Het wetenschappelijk analyseren is bij het hbo niet of nauwelijks aanwezig. Ik herinner me mijn eerste mondeling examen bij de universiteit Leiden. Ik had op hbo-wijze het boek van kaft tot kaft geleerd. Maar er werd niet één vraag over het boek gesteld, alleen analytische vragen. Met de hakken over de sloot haalde ik een zesje. En toen ontstond bij mij de gedachte van om meer zelfstandig te denken.” Hij heeft nooit meer contact gehad met Saxion. Wel wordt hij nog jaarlijks uitgenodigd door ‘Leiden’. “Verbaast mij ook ja. Wellicht worden de contacten weer wat aangehaald nu ik in Hengelo aan het werk ga.” Hij vertelt een mooie anekdote over toen hij onlangs in Hengelo bij de vierdaagse op een terras zat en zijn buurman attendeerde op het vergeten van diens jas. ‘Die kon ik wel ’ns meeneme’. Dus niet ‘sorry’ of ‘bedankt’. Ik begrijp dat, ik denk ook in het Twents. Mijn wethouders vinden dat ik te veel relativeer, dat zei ook een journalist tegen me. Ik begreep ze niet. Ik neem alles serieus. Ik had een paar keer gezegd ‘het komt goed’. Als je in het Twentse zegt, ‘ut kump goed’ dan komt het goed, dan sta je er vierkant achter. Dat is geen relativeren, dat is dubbel onderstrepen.” Jan Medendorp
35
Recensies
FILM
Recensies
9
Looper Van: Rian Johnson Met: Joseph Gordon-Levitt, Bruce Willis, Emily Blunt In de bios: 29 november Joseph Gorden Levitt speelde tussen zijn zesde en twintigste al in bekende komedieseries als Family Ties, Powers That Be, Roseanne en 3rd Rock from the Sun. Daarna studeerde hij geschiedenis en poëzie en kluste hij nog wat bij in kleine alternatieve films, waaronder het sterke Brick. Na zijn studie brak hij in Hollywood door met een reeks sterke films: 500 Days of Summer, Hesher, Inception, 50/50 en eerder dit jaar The Dark Knight Rises. Nu is hij te zien in Looper, een film die net als Inception speelt met de natuurwetten. Vooral de tijd moet het ontgelden. Oorzaak en gevolg, toekomst, heden en verleden draaien voordurend om elkaar heen. Over dertig jaar is tijdreizen uitgevonden en stuurt de maffia zijn slachtoffers terug naar het verleden waar ze worden neergeknald door huurmoordenaars. Joe is een van de huurmoordenaars die anno nu zijn opdrachten uit de toekomst krijgt. Dat gaat goed tot hij ineens een slachtoffer voor zich krijgt dat hij herkent: zijn dertig jaar oudere zelf is teruggestuurd uit de toekomst om door hem vermoord te worden zodat de loop kan worden gesloten. Behalve een snelle actiefilm met een zeer coole Levitt is Looper een intelligente tijdreisfilm waarvan je mentale horloge in de war raakt. (RvN)
GAME
36
7
CD
8,5
BOEK
7,5
FILM
a balladeer – I can’t keep track of each fallen Robin
Cathelijn Schilder – Eerst een huis
House at the end of the street
“This is nothing borrowed, this is something blue.” Aldus Marinus de Goederen in de openingstrack van de nieuwe cd van zijn band a balladeer. Luisteraars weten nu precies waar ze aan toe zijn: something blue. Twaalf liedjes waarin de vrolijkheid ver te zoeken is. Twee jaar geleden verscheen een solo-cd van de zanger onder de naam mr a balladeer, maar nu is de band terug. Ondanks de bandbezetting blijven het toch merendeels stemmige luisterliedjes. Zo poppy als hun oude hit Swim with Sam wordt het zelden, hoogstens in het up-tempo Sleepover dat een sterk REM-gevoel heeft. Tekstueel duikt De Goederen in allerlei tragische verhalen. Zo gaan drie songs over een aan borstkanker overleden vriendin. Tarot, Tequila, 5 Minutes Beside A Hospital Bed en For Isabelle maken het verdriet voelbaar. Verdriet en melancholie bepalen de sfeer van deze prachtplaat. Voor je depri wordt, krijg je de kans mee te zingen met Karaoke Night, een song over een vergeten popartiest die na een faillissement zijn geld verdient met karaoke. Op de site van a balladeer kun je meedoen aan een karaokewedstrijd en maak je kans op meezingen op het podium tijdens een concert. (RvN)
Marijn is 27 en heeft overal al gewoond. Achter een brillenzaak waarbij ze de keuken deelde met de opticien die elke middag havermout maakte en dat uit de pan opat. In een kraakpand omdat ze vond dat ze als kunstenaar in een kraakpand moest wonen, wat niet waar bleek te zijn. In de Bloemstraat met een huisgenote die elke nacht in een dronken en stoned monster veranderde. Nu is ze op zoek naar een goed huis, want dat lost alle problemen op. Tussen het bezoeken van koopwoningen door wandelt ze met bejaarden omdat haar kunstenaarscarrière niet echt van de grond komt. Marijn is een vrouw met onbekende bestemming, ze moet haar draai nog vinden in het leven, al komt ze in deze tweede roman van Cathelijn Schilder al een heel eind. Ondanks de exen die haar achterna zitten (meer in haar gedachten dan in werkelijkheid) en dankzij een grommend klaarkomende makelaar die welwillend al die huizen met haar afloopt. Het leek er bijna op dat Schilder gestopt was met schrijven, haar debuut is alweer zeven jaar oud. Gelukkig is er nu Eerst een huis waarin vooral de rustige stijl, de laconieke humor en de associaties van de hoofdpersoon prettig weglezen. (RvN)
Van: Mark Tonderai Met: Jennifer Lawrence, Mark Thieriot, Elisabeth Shue In de bios: 8 november
CD
8
Worms Collection
Two Gallants – The Bloom and the Blight (CB)
Platform: PS3/XBOX 360 Elke student die enige affiniteit heeft met games zal in zijn jeugdjaren het spel Worms wel eens hebben gespeeld. Voor de leken onder ons: het doel van Worms is het vernietigen van het andere team (dat uit wormen bestaat) door middel van je eigen team (dat ook uit wormen bestaat). Daarvoor wordt gebruik gemaakt van absurde wapens – van een eenvoudig vuurwapen tot een schaap (dat dient als een lopende tijdbom). Worms Collection is een spel voor de PS3 en XBOX 360, waarbij drie eerder uitgebrachte spellen op één speldisk zijn verzameld. Het gaat hierbij om de delen Worms HD, Worms Ultimate Mayhem en Worms 2 – Armageddon. Of het spel er nu realistisch uitziet of niet of dat de zogenaamde voice-acting (het stemmenwerk in spellen) wel of niet realistisch overkomt, is niet belangrijk voor deze game. Worms HD en Worms 2 – Armageddon zijn in 2D uitgebracht, Worms Ultimate Mayhem wordt gespeeld in 3D. Worms Collection is vanzelfsprekend het leukst als met ‘menselijke’ tegenstanders wordt gespeeld, het is een echte multiplayer. Het spel straalt enorm veel plezier uit. Het nog eens spelen roept bij veel gamers tot nostalgische gevoelens op. (JV)
Blues. Zijn dat niet die oude mannen die een eeuw geleden na het katoen plukken aan hun gitaarsnaren begonnen te plukken in rokerige cafés in Chicago om met langzame uithalen hun zorgen over verlaten geliefden, slechte werkomstandigheden en drankzucht te bezingen? Wie blues hiermee associeert, heeft een goed muzikaal-historisch besef, maar leeft nog te veel in de vorige eeuw. Blues in de 21ste eeuw is bijvoorbeeld een mooiboy als John Mayer die genoeg ex-geliefden heeft om over te wenen, maar ook gewoon verdraaid goed gitaar kan spelen. Naast deze nette blues zijn er ook de vuile bluesbands die zich niet op gitaarsolo’s concentreren, maar punk en alternatieve rock in hun ruige bluesgeluid stoppen. Sinds de The White Stripes er mee ophielden, hebben The Black Keys de kopposities in de ruige blues-sector overgenomen. Two Gallants is een betrekkelijk jonge band in diezelfde hoek. Net als de Stripes en de Keys bestaat de band uit twee mensen, maar weten ze wel een volledig bandgeluid neer te zetten. Hun tweede album staat vol goede songs (check Ride away eens) en zorgt er voor dat Two Gallants een geduchte concurrent van The Black Keys wordt. De band is te zien op het muzikaal-literaire Crossing Border-festival in Enschede (15/16-11). (RvN)
5,5
Elissa en haar moeder verhuizen naar een onbekende stad. Ze trekken in een groot vrijstaand huis. Elissa krijgt vrienden op school, de moeder gaat aan het werk in het plaatselijke ziekenhuis. Als de moeder steeds vaker avond- en nachtdiensten moet draaien, blijft Elissa alleen in het grote huis achter. Op dat moment komt regisseur Tonderai binnen met een grote zaag. Hij vindt het begin van deze film te afgezaagd. Hij maakt een radicale keuze en stuurt de dochter het huis uit, naar de buren. Daar ontmoet ze een erg leuke buurjongen. De jongen woont daar alleen nadat zijn jongere zus hun ouders heeft vermoord. En dan zijn we waar we moeten zijn in deze thriller die dankzij het tijdig ingrijpen van de regisseur net niet helemaal clichématig wordt. Want de buurjongen wordt door de hele stad zwartgemaakt, terwijl Elissa hem juist vertrouwt. Of dat terecht is, merk je als je de film tot het einde toe uitkijkt. Jennifer Lawrence liet al in het donkere Winter’s Bone (2010) zien een goede actrice te zijn, maar lijkt dit jaar compleet op de automatische piloot te acteren. Na haar degelijke rol in Hunger Games, speelt ze nu wederom een degelijke rol in deze best wel aardige thriller. (RvN)
PRIJSVRAAG: The Hobbit Vanaf 12 december is het eerste deel van The Hobbit in de Nederlandse bioscopen te zien. De voorgeschiedenis van The Lord of the Rings is nu eindelijk ook door regisseur Peter Jackson verfilmd en wordt vertoond op het witte doek. Hobbit Bilbo Baggins reist samen met Gandalf de tovenaar en een groep dwergen naar een berg om de door een draak gestolen schatten terug te halen. Onderweg komen ze van alles tegen. Sax en Wolff Cinestar doen een viparrangement cadeau. Win twee entreekaarten en twee drankjes en snackjes met het beantwoorden van de volgende vraag: In hoeveel delen is het verhaal van The Hobbit verfilmd? Mail je antwoord, je naam en je telefoonnummer vóór 19 november naar
[email protected]. Alleen Saxionners kunnen meedoen aan deze actie. Scan de QR-code voor een trailer van de film.
37
De maand van…
De maand van…
Volgende editie
vijftien fysiotherapiestudenten. De afgelopen tijd waren ze druk met het masseren van leden van Het Gelders Orkest. Het orkest bracht in het Wilminktheater in Enschede een zes uur durende voorstelling ten gehore. De musici konden in de pauzes wel wat ontspanning gebruiken.
Volgende editie
Studentenkamers We nemen een kijkje in verschillende studentenkamers, voelen freestyle voetballer Kathy Vije aan de tand en nog veel meer natuurlijk. Denk jij een interessante bijdrage te kunnen leveren aan de volgende Sax? Neem contact met ons op:
[email protected].
ep De projectgro tudenten es pi ra he ot fysi s Orkest er die Het Geld t. masseer
Blijf op de hoogte! De massageruim te is gereed en duidelijk herk enbaar.
Volg Sax op Twitter (@sax_nu) en Facebook (facebook. com/saxmedia). ‘Vind ons leuk’ en ontvang het laatste nieuws via je nieuwsfeed. Op www.sax.nu blijf je op de hoogte van alles in en over Saxion.
De massages en van de student ir. la pu po g er zijn
colofon RTV Oost komt langs om opname s te maken.
Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion. Sax wordt gratis verspreid onder 23.000 studenten en 2.500 medewerkers van Saxion in de vestigingen Deventer, Enschede en Apeldoorn. Sax verschijnt negen keer per jaar. Het dagelijks nieuws over Saxion en het hoger onderwijs lees je op www.sax.nu. Redactiesecretariaat Postbus 501, 7400 AM Deventer Handelskade 75, kamer A2.09 0570-603993
Ook de Twentsche Courant Tubantia toonde belangstelling voor het bijzondere project.
38
Foto: Franco Bouly
De mensen staan in de rij voor de musici van Het Gelders Orkest.
Ben jij Saxion-student of werk je bij Saxion? En lijkt het je leuk een keer in Sax te staan? Stuur een e-mail naar
[email protected]. Misschien ben jij de volgende keer de hoofdpersoon in De maand van…
Abonnementen/toezending
[email protected] Hoofdredactie Thijs Klaverstijn, Wendy van Til 0570-603003
[email protected] Eindredactie Désirée van Hattum 0570-601966
[email protected]
Aan dit nummer werkten mee Jasper Brester, Monika van Breugel, Mandy van Dijk, Ruud Greven, Richard Hoekstra, Lin Kiekebosch, Willem Korenromp, Marco Krijnsen, Jan Medendorp, Yvonne van de Meent, Ricco van Nierop, Nicolien Oldeman, Jorben Vink
Opmaak VisionMakers Enschede Drukwerk Drukkerij Roelofs Enschede
Illustraties Tom Goovaerts (pagina 5), Studio Lakmoes (pagina’s 19 t/m 23)
Advertenties Bureau van Vliet Postbus 20 2040 AA Zandvoort 023-5714745
Cover Studio Lakmoes
Kopij inleveren vóór 14 november
Fotografie Toma Tudor, Auke Pluim
Volgende Sax 4 december
Beeldmateriaal en teksten mogen alleen met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd.
39