Raadsvergadering : 23 april 2012 Voorstelnr.
: R 6880
Onderwerp
: verplaatsing brandweerkazerne
Agendanr. 12
Stadskanaal, 5 april 2012 Beslispunt Instemmen met het verplaatsen van de brandweerkazerne naar de Veenstraat met inachtneming van de uitgangspunten van de intentieovereenkomst zoals gesloten met Simon Benus Vastgoed bv. Aan de raad 1. Inleiding De brandweer en de ambulancedienst zijn gevestigd in een accommodatie aan de Steenhouwer in Stadskanaal; beide huren van de gemeente. De commandant van de brandweer heeft met betrekking tot het gebruik van de huidige kazerne een aantal knelpunten geïnventariseerd. Zo geeft hij onder andere aan dat er behoefte is aan meer ruimte zowel in de remise als buiten voor een oefenterrein. De huidige locatie biedt in planologische zin geen uitbreidingsmogelijkheden meer. Dit heeft onder andere te maken met de beperkte omvang van het bouwblok in het bestemmingsplan en externe veiligheidsaspecten door de aanwezigheid van een verkooppunt voor motorbrandstoffen (waaronder lpg) pal tegenover de kazerne en de opslag van industriële gassen bij Boiten Techniek aan de achterzijde. Simon Benus Vastgoed bv (Benus Vastgoed) is bekend met deze knelpunten en heeft min of meer op eigen initiatief een plan gepresenteerd voor een nieuw onderkomen voor zowel de brandweer als de ambulancedienst. Het betreft hergebruik en gedeeltelijke nieuwbouw van het complex aan de Veenstraat, tot voor kort in gebruik bij Jorritsma Bouw; Benus Vastgoed is in de positie de grond met opstallen te verwerven. Het plan voorziet in een oplossing voor de benoemde knelpunten, biedt onderdak aan de ambulancedienst en in de toekomst mogelijk aan meer instanties voor hulpverlening. Eveneens kan dan gedacht worden aan modernisering van de brandweerkazerne. 1.1. Beoogd effect Het realiseren van een adequaat onderkomen voor brandweer- en ambulancetaken. 2. Argumenten 2.1. Knelpunten uitvoering brandweertaken De commandant van de Regeling Brandweer Zuid-Groningen (RBZG) heeft met betrekking tot de uitvoering van de brandweertaken in de huidige kazerne, de praktijk en toekomstige ontwikkelingen getoetst aan de (uitvoerende) taken van de RBZG en heeft de volgende knelpunten geïnventariseerd: − Het brandweerwerk wordt gekwalificeerd als "vuil werk"; de Arbeidsinspectie heeft geconstateerd, dat er geen douche- en wasgelegenheid aanwezig is.
1
− Als gevolg van toenemende activiteiten (uitrukken, oefenen) alsmede zwaardere onderhoudseisen aan ademluchtapparatuur voldoet de ademluchtwerkplaats niet meer qua omvang, outillage en daglichttoetreding. De scheiding van vuile en schone apparatuur en het incidenteel met meerdere mensen uitvoeren van onderhoud is niet goed mogelijk. Bij de inrichting van de nieuwe locatie worden deze problemen ondervangen. − Om genoemde ARBO-knelpunten op te lossen is reeds een krediet van € 243.000,00 ter beschikking gesteld. Inpandig kunnen niet zonder meer aanpassingen gerealiseerd worden; hiervoor is een ingrijpende aanpassing van de buitenschil en van de remise van de ambulancedienst noodzakelijk. Door vergroting van de buitenschil wordt de toch al beperkte oefenruimte buiten tot nagenoeg nul gereduceerd waardoor nieuwe knelpunten ontstaan. Tevens biedt deze aanpassing geen oplossing voor andere knelpunten; probleem blijft namelijk dat de huidige remise op termijn te weinig ruimte biedt. − De remise biedt in feite te weinig ruimte. De laatste jaren is een aantal uitrukvoertuigen vervangen. De nieuwe voertuigen hebben een grotere lengte waardoor deze slechter bereikt kunnen worden en de slangengoot moeilijk bereikbaar is. Nu moeten de voertuigen eerst gedeeltelijk uitgereden worden om van de slangengoot gebruik te kunnen maken. Dit brengt extra werk met zich mee en betekent dat de roldeuren open blijven staan met onnodig warmteverlies en extra energiekosten als gevolg. Bij de inrichting van een nieuwe remise wordt dit probleem opgelost. − Het uitrijden met de voertuigen wordt bemoeilijkt doordat de nieuwe voertuigen vanwege hun toegenomen lengte een grotere bochtstraal kennen. Tegenover de roldeuren is de parkeerplaats voor de personenauto’s van de vrijwilligers gesitueerd. Om schade te voorkomen, moet bij het uitrukken nauwkeurig worden gemanoeuvreerd, hetgeen de aanrijtijd niet ten goede komt. Een andere parkeermogelijkheid biedt het perceel helaas niet en verder weg parkeren belemmert het met spoed uitrijden van de voertuigen eveneens. Bij de inrichting van de nieuwe locatie wordt dit probleem ondervangen. − De uitrukroute van de ambulancedienst loopt voorlangs de roldeuren. Oefenen door de brandweer op het gehele voorterrein (dus ook voor de roldeuren) is daarmee onmogelijk en onverantwoord. Zowel het uitrijden van de ambulances als van de brandweervoertuigen, wordt op het moment dat wordt geoefend gehinderd. De terreininrichting van de nieuwe locatie is zodanig, dat dit geen problemen veroorzaakt. − De in- en uitrit van de brandweer sluit erg dicht bij de rotonde aan op de Steenhouwer. Door de continue verkeersdruk is deze in-/uitrit vaak geblokkeerd hetgeen het aanrijden van de vrijwilligers naar de post en het uitrijden van de brandweervoertuigen belemmert. De nieuwe locatie kent dit probleem niet. − De brandweerpost Stadskanaal is aangewezen als opleidingslocatie voor de Stichting Brandweeropleidingen Noord (BON). De post Stadskanaal krijgt hiervoor een financiële vergoeding per cursus. Een knelpunt voor het opleidingscentrum is dat het oefenterrein niet optimaal gebruikt kan worden. Met de terreininrichting op de nieuwe locatie wordt op dit probleem ingespeeld. − Het ziet ernaar uit dat de watervoorziening met behulp van tankwagens regionaal geregeld gaat worden. Voor de post Stadskanaal is het denkbaar voor stalling hiervan in aanmerking te komen. Dit kan betekenen dat er een extra voertuig (trekker met oplegger) op de post gestald moet worden. Op de huidige locatie is dit onmogelijk. De nieuwe locatie biedt hiervoor voldoende ruimte. − Voor ontwikkelingen als kazerneren (een brandweerfunctionaris opdragen in de kazerne te verblijven) van personeel in de avond- en nachturen biedt de huidige locatie geen ruimte. Dit is geen acuut knelpunt maar vormt wellicht in de nabije toekomst wel een item. In het nieuwe gebouw kan hierin worden voorzien. Elders in ons land wordt deze manier, van het acuut beschikbaar hebben van brandweerpersoneel, steeds vaker toegepast. Het zal duidelijk zijn dat hierdoor de uitruk- en opkomsttijden aanzienlijk korter worden. Het is namelijk gebleken dat het vinden van vrijwilligers gaandeweg steeds lastiger wordt. Door vrijwilligers te kazerneren, kan de eis ten aanzien van woon- en werkafstand gedeeltelijk komen te vervallen en wordt het woonen zoekgebied voor vrijwilligers aanmerkelijk vergroot. 2
De Stichting Brandweer Auto Stadskanaal (BAS), bestaande uit oud- en huidige korpsleden, heeft een oude brandweerauto gerestaureerd. Mondeling is afgesproken dat de gemeente zorgt voor stalling. Op dit moment is de oldtimer gestald in de remise. De Stichting BAS houdt vast aan de gemaakte afspraak en wil de gerestaureerde brandweerauto ook graag in de nieuwe remise stallen. 2.2. Technische beoordeling van het plan Analyse van het voorliggende plan leert het volgende: − De bestaande bebouwing bestaat uit een kantoorgebouw van drie verdiepingen en een aangebouwde woning. De woning wordt gesloopt, in het bestaande gebouw worden enkele sobere aanpassingen gerealiseerd en er wordt een tweetal sobere remises aangebouwd (een voor de brandweer en een voor de ambulance). Op de begane grond worden de "bedrijfsruimten" voor zowel de ambulancedienst als de brandweer afzonderlijk gerealiseerd. Op de eerste etage komen naast een oefen- en kantoorruimte voor de ambulancedienst een vergaderruimte, alsmede een oefen- en leslokaal voor de brandweer. Op de tweede etage wordt het beroepspersoneel van de brandweer en de clustermanager van Ambulancezorg Groningen gehuisvest. De hal, het trappenhuis, pantry’s en toiletruimten (op de etages) worden ingericht voor gemeenschappelijk gebruik. − De uitrukroute van de ambulance(s) verloopt gescheiden van die van de brandweer en loopt via ’t Vooraf naar de Veenstraat respectievelijk de Oosterstraat. − De uitrukroute van de brandweervoertuigen loopt rechtstreeks via de Veenstraat. Het uitrukken kan onbelemmerd geschieden aangezien de voertuigen van het personeel naast het gebouw worden geparkeerd. Achter het terrein wordt voldoende oefenterrein gecreëerd, dat vanuit de remise bereikbaar wordt. Naast de nieuw te bouwen remise is ook nog voldoende oefenterrein aanwezig; het gehele terrein wordt voorzien van een hekwerk. − Het huidige complex dateert uit 1987. Onlangs heeft een technische inspectie van het geheel plaatsgevonden; daarbij zijn geen verontrustende en noemenswaardige onvolkomenheden aan het licht gekomen. Wel zijn er enige aandachtspunten: ∗ De toenmalige isolatiewaarden waren van een totaal andere orde dan wat nu geëist wordt. Het bestaande onderkomen van zowel de brandweer als de ambulancedienst is niet bepaald energiezuinig, waarbij moet worden bedacht dat de energieprijzen alleen maar verder zullen stijgen. Om het gebouw energiezuiniger te maken, is een aantal aanpassingen noodzakelijk. De kosten hiervan zijn nog niet exact in beeld gebracht maar zijn marginaal. Bij de renovatie van het nieuwe pand zullen vanzelfsprekend de nodige duurzame energiebeperkende maatregelen worden ingepast. ∗ Er is al enige tijd sprake van lekkage in het kantoorgedeelte van de huidige kazerne, veroorzaakt door een constructiefout in de bevestiging van de gevelpanelen. De onderste laag gevelpanelen is beschadigd maar wel opnieuw te gebruiken; de herstelkosten worden geraamd op € 10.000,00 tot € 12.000,00. In het geval van totale vervanging van de gevelpanelen bedragen de kosten € 40.000,00. ∗ Er is nog een krediet van € 11.000,00 beschikbaar voor het uitvoeren van technisch onderhoud in de remise; in afwachting van een mogelijke verplaatsing wordt dit onderhoud uitgesteld. 2.3. Oud versus nieuw Bij de ter inzage gelegde stukken treft u een impressie aan van "plan Veenstraat". Op grond van het ingediende voorlopige ontwerp ontstaat de volgende situatie voor wat betreft bebouwde vloeroppervlakte: Steenhouwer Veenstraat Brandweer 876 m2 1.348 m2 2 354 m2 Ambulancedienst 597 m Gezamenlijke ruimten 198 m2 2 1.473 m 1.900 m2 3
Na toerekening van de gezamenlijke ruimten: Brandweer Ambulancedienst
1.495 m2 405 m2 1.900 m2 2 De brandweer krijgt 619 m meer vloeroppervlakte beschikbaar, de ambulancedienst levert 192 m2 in.
2.4. Ambulancezorg Groningen Naast de brandweer maakt de ambulancedienst gebruik van het huidige pand. Ambulancezorg Groningen betaalt hiervoor een huurvergoeding. Benus Vastgoed acht het voor de rendabiliteit van het plan noodzakelijk dat Ambulancezorg Groningen meeverhuist naar het nieuwe complex. De dagelijkse samenwerking tussen de medewerkers van de brandweer en van de ambulancedienst is overigens uitstekend te noemen; beide partijen koesteren de samenwerking. 2.5. Verkoop huidige kazerne Door het verplaatsen van de activiteiten van de brandweer en de ambulancedienst komt de huidige kazerne leeg te staan; deze zal vervolgens worden afgestoten. 2.6. Regionalisering Nieuwe wetgeving tendeert naar verplichte regionalisering van de gemeentelijke brandweer. In onze regio wordt gekoerst op regionalisering per 1 januari 2014. Voor wat betreft de huisvesting moet nog een strategische keuze worden gemaakt voor het centraal dan wel decentraal beheren van de verschillende accommodaties. De exacte gevolgen voor het beheer van de huidige accommodaties zijn nu niet aan te geven. 3. Draagvlak Het beroepspersoneel van de brandweer, dat zich bezighoudt met de dagelijkse uitvoeringstaken van de RBZG, en de vrijwilligers staan achter het plan. De clustermanager van Ambulancezorg Groningen reageert positief op de plannen met de aantekening dat zijn directie geen hogere huursom wenst te betalen dan thans is verschuldigd. De verplaatsingsplannen hebben onvermijdelijk consequenties voor de begroting van de RBZG en daarmee voor de exploitatiebijdrage van beide gemeenten. Het algemeen bestuur van de RBZG zal zich moeten uitspreken over de plannen en de financiële consequenties. 4. Aanpak/uitvoering/voortgang De directie van Ambulancezorg Groningen is op de hoogte gebracht van de plannen; nader overleg heeft inmiddels plaatsgevonden. De gemeente heeft met Benus Vastgoed een intentieovereenkomst gesloten. Centraal staat daarbij, dat de haalbaarheid van het huisvestingsplan staat en valt met de bereidheid van Ambulancedienst Groningen mee te verhuizen naar de nieuwe locatie. Benus Vastgoed zal tijdig tot overeenstemming zien te komen met Ambulancezorg Groningen over een passende huurovereenkomst voor de nieuwe locatie. Voor de gemeente geldt, dat zij een langlopende (marktconforme) huurovereenkomst geoffreerd krijgt. Tot slot is nog bepaald, dat Benus Vastgoed de huidige kazernelocatie overneemt tegen een nader te bepalen overnamesom; aangezien het hier een zichtlocatie betreft, is omschreven, dat herontwikkeling dient te geschieden in overeenstemming met het ter plaatse geldende bestemmings- en beeldkwaliteitsplan.
4
5. Juridische consequenties De gemeente heeft voor een periode van tien jaar een huurovereenkomst met Ambulancezorg Groningen; deze overeenkomst loopt af per 1 oktober 2012. Om een adequate verkoop van de huidige locatie mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat het complex vrij van huur kan worden opgeleverd; hiervoor moest uiterlijk 1 april 2012 de huur zijn opgezegd. Het opzeggen van het huurcontract is de bevoegdheid van ons college. Om geen rechten verloren te laten gaan, hebben wij dan ook - vooruitlopende op uw besluit - de huurovereenkomst met Ambulancezorg Groningen voor 1 april 2012 (pro forma) opgezegd. Het opzeggen van de huurovereenkomst laat onverlet, dat wij met Ambulancezorg Groningen in overleg blijven over het vervolg van de activiteiten met betrekking tot de huisvesting. De huurrelatie houdt dan op te bestaan door tijdige en rechtmatige opzegging door de gemeente. Ambulancezorg Groningen kan geen aanspraak maken op huurbescherming; uit de wet blijkt echter wel dat de huurder ontruimingsbescherming geniet. Volledigheidshalve past daarbij nog de uitleg, dat bij de ontruimingsbescherming een belangenafweging plaatsvindt tussen de belangen van de huurder en van de verhuurder. De rechter kan de termijn van ontruiming gedurende drie keer met telkens één jaar verlengen; jaarlijks moet verlenging worden gevraagd. In het geval van toewijzing wordt door de rechter een bedrag bepaald dat redelijk is ter vervanging van de huur (meestal ten bedrage van de huurprijs). 6. Kosten, baten en dekking Uitgangspunten voor de huisvesting van de brandweer zijn: − de gemeente biedt de RBZG huisvesting aan; − Benus Vastgoed treedt op als verhuurder voor zowel de gemeente als de ambulancedienst; − een gebouw dat voldoet aan de ARBO-technische voorschriften. Met de indeling en renovatie van de nieuwe kazerne wordt rekening gehouden met de wensen en visie van de brandweer en Ambulancezorg Groningen. 6.1. Huurprijs brandweerkazerne De huidige kazerne is eigendom van de gemeente en wordt voor een deel aan de RBZG verhuurd voor € 101.200,00. In deze huurprijs is nog geen rekening gehouden met een hogere huurprijs als gevolg van de nog niet uitgevoerde maar wel geplande aanpassing naar ARBO-voorschriften (€ 243.000,00). Na deze aanpassing bedraagt de huurprijs, inclusief energielasten € 125.900,00. De in rekening gebrachte huurprijzen zijn nagenoeg kostendekkend. Voor het "plan Veenstraat" ligt een langlopend en marktconform huurvoorstel met een huurprijs van € 134.500,00, exclusief energielasten; de energielasten worden door de verhuurder geschat op circa € 10.000,00 per jaar. NOOT: Het is mogelijk een (hogere) huurprijs, inclusief energielasten overeen te komen. De verhuurder heeft zich bereid verklaard het risico van stijgende energieprijzen en hogere verbruikswaarden naar zich toe trekken. In die situatie zal bij de gebruikers echter de prikkel ontbreken om duurzaam om te gaan met het energie- en waterverbruik. 6.2. Huurprijs Ambulancezorg Groningen Ambulancezorg Groningen krijgt voor de huidige huisvesting door de gemeente in 2012 een huur van € 37.000,00 in rekening gebracht; in de huurprijs zijn de energielasten begrepen.
5
In de nieuwe situatie krijgt Ambulancezorg Groningen van Benus Vastgoed een passende huurprijs geoffreerd. Ambulancezorg Groningen krijgt ten opzichte van de huidige situatie de beschikking over 190 m2 minder vloeroppervlak; men geeft aan met het kleinere beschikbare vloeroppervlak alle taken prima te kunnen uitvoeren. In deze huurprijs zijn (in tegenstelling tot de huidige situatie) de energielasten niet opgenomen. 6.3. Inrichting en ICT Met betrekking tot de inrichting en inventaris van het nieuwe gebouw moet de RBZG investeren. Uitgangspunten zijn: een sobere inrichting en zoveel mogelijk hergebruik van de bestaande inventaris. Het gaat om de volgende investeringen: - inrichten ademlucht werkplaats € 40.000,00 - inrichten kleedruimten " 10.000,00 - aanschaf meubilair " 8.000,00 - maatregelen ICT (aanname) " 25.000,00 - vloerbedekking " 10.000,00 - onvoorzien " 15.000,00 totaal € 108.000,00 De structurele lasten van deze investeringen bedragen € 12.000,00 en worden verwerkt in de begroting van de RBZG. In het geval van verplaatsen van de brandweeractiviteiten naar de Veenstraat moet binnen de begroting van de RBZG een aantal investeringen tot een bedrag van € 20.000,00 ineens worden afgeschreven. 6.4. Financiële scenario’s huisvesting Voor wat betreft de huisvesting van de RBZG wordt gevraagd een keuze te maken tussen handhaving van de huidige situatie en verplaatsing. In het volgende overzicht zijn voor de verschillende scenario’s de gevolgen voor de exploitatiebijdrage in beeld gebracht. Hierbij is rekening gehouden met de verdeelsleutel die wordt gehanteerd voor de exploitatiebijdrage (33% voor rekening van de gemeente Vlagtwedde en 67% voor rekening van de gemeente Stadskanaal). Situatie 1. Huidige situatie kazerne Steenhouwer a. zonder aanpassingen b. noodzakelijke ARBO-aanpassingen 2. Nieuwe situatie kazerne Veenstraat - huisvestinglasten (huur, energie, water en belastingen) - investeringslasten inrichting en inventaris Totale structurele lasten plan Veenstraat Incidentele afwaardering boekwaarden kazerne Steenhouwer
Te verdelen lasten
Aandeel Vlagtwedde
Aandeel Stadskanaal
101.200,00 125.900,00
33.400,00 41.500,00
67.800,00 84.400,00
12.000,00 156.500,00
51.700,00
105.000,00
20.000,00
6.600,00
13.400,00
144.500,00
Het is reëel de kosten van de nieuwe huisvesting (situatie 2) te beoordelen vanuit situatie 1b. Het aanpassen van het gebouw conform de ARBO-voorschriften is onvermijdelijk en wordt uitgevoerd wanneer de verplaatsing niet doorgaat. 6
Effect op exploitatiebijdragen Voor het verplaatsen naar de Veenstraat zal de gemeente Vlagtwedde bereid moeten zijn structureel haar exploitatiebijdrage te verhogen met € 10.200,00 (€ 51.700,00 -/€ 41.500,00) en incidenteel met € 6.600,00. Voor onze gemeente stijgt de exploitatiebijdrage structureel met € 20.600,00 (€ 105.000,00 -/- € 84.400,00) en incidenteel met € 13.400,00. Het beleid van de gemeente is erop gericht accommodaties af te stoten daar waar het mogelijk is; bij het buiten gebruik stellen van de huidige kazerne ligt verkoop daarom het meest voor de hand. 6.5. Mogelijke lastenverlichting Meer huurders Het is niet uitgesloten dat in de nabije toekomst meer instanties voor hulpverlening gebruik gaan maken van de nieuwe kazerne. Met de verbouwing en inrichting van het complex wordt met deze mogelijkheid rekening gehouden. In dat geval vindt een herverdeling van de beschikbare vierkante meters plaats en wordt de huurprijs naar beneden bijgesteld.
Burgemeester en wethouders
de heer G.J. van der Zanden secretaris
mevrouw B.A.H. Galama burgemeester
WVe/ 7
Nr. 12 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 5 april 2012, nr. R 6880; besluit: in te stemmen met het verplaatsen van de brandweerkazerne naar de Veenstraat met inachtneming van de uitgangspunten van de intentieovereenkomst zoals gesloten met Simon Benus Vastgoed bv. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 23 april 2012.
De raad
de heer K. Willems raadsgriffier
WVe/
mevrouw B.A.H. Galama voorzitter
