Overzichtsrapport SER Gelderland Onderwijs: MBO
In opdracht van SER Gelderland
September 2008
Drs. J.D. Gardenier L.T. Schudde
CAB Martinikerkhof 30 9712 JH Groningen 050 - 3115113
[email protected] www.cabgroningen.nl
1
Onderwijs: MBO In totaal volgen in de provincie Gelderland in 2007 zo`n 63.000 deelnemers een opleiding in het Middelbaar Beroeps Onderwijs. Eenderde van deze groep volgt een opleiding in de sector zorg en welzijn, 30% in de techniek, 30% in de sector economie en 7% in de sector groen. Deelnemers in het MBO kiezen in Gelderland relatief iets vaker voor een opleiding in de sector groen en iets minder vaak voor een economische opleiding vergeleken met het gemiddelde in Nederland. Meer dan 70% van de deelnemers volgt een opleiding op niveau 3 of 4. Tweederde van de deelnemers volgt een voltijd BOL opleiding, eenderde volgt een BBL traject. Naar niveau en opleidingssoort zijn er nauwelijks verschillen zichtbaar tussen Gelderland en Nederland als geheel. Deelnemers mbo naar sector 33% 30%
35%
32%33%
30%30%
30% 25% 20% 15% 10% 5%
5%
7%
1% 1%
0% Combinatie Economie van sectoren
Groen
Nederland
Techniek
Zorg en Welzijn
Gelderland
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
Deelnemers mbo naar niveau 50%
44% 44%
40% 30%
26% 24%
26% 27%
niveau 2
niveau 3
20% 10%
4% 4%
0% niveau 1
Nederland
niveau 4
Gelderland
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
2
Deelnemers mbo naar opleidingssoort 67%
70%
66%
60% 50% 40%
31%
32%
30% 20% 10%
2%
2%
0% BBL
BOL deeltijd Nederland
BOL voltijd
Gelderland
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
Op gemeentelijk niveau zijn er enkele opvallende verschillen zichtbaar in de verdeling van deelnemers naar sector. Langs de noordrand van de Veluwe en in enkele gemeenten in de Achterhoek en rond Arnhem en Nijmegen kiezen relatief veel deelnemers voor de zorgsector. In de Betuwe juist relatief weinig. Aandeel deelnemers MBO in de sector Zorg als % van het totaal, 2007 meer dan 35% 30 tot 35% minder dan 30%
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
3
Aandeel deelnemers MBO in de sector economie als % van het totaal, 2007 meer dan 30% 25 tot 30% minder dan 25%
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB Het aandeel deelnemers in de sector techniek en economie vormt op gemeenteniveau bijna elkaars spiegelbeeld. In meer stedelijke gemeente als Arnhem, Apeldoorn, Nijmegen, Ede, Deventer en Zutphen kiezen relatief veel deelnemers voor de sector economie en relatief weinig voor de sector techniek. In de Betuwe, de Achterhoek en de noordrand van de Veluwe kiezen deelnemers relatief vaker voor de sector techniek. Het beeld in de sector groen volgt enigszins het beeld in de sector techniek. Aandeel deelnemers MBO in de sector techniek als % van het totaal, 2007 meer dan 35% 30 tot 35% minder dan 30%
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
4
Aandeel deelnemers MBO in de sector groen als % van het totaal, 2007 meer dan 10% 5 tot 10% minder dan 5%
Bron: Colo, kubusbestand, bewerking CAB
Voortijdig Schoolverlaters Het percentage voortijdig schoolverlaters ligt in de Provincie Gelderland voor het MBO net boven de 8% en voor het voortgezet onderwijs op 1,6%. Voor Nederland liggen deze percentages op 9,2 en 1,3%. Vergeleken met het nationaal gemiddelde doet het MBO het in Gelderland dus iets beter en het voortgezet onderwijs een fractie minder goed. Een meer stedelijke omgeving is een risicofactor voor voortijdig schoolverlaten. Deze conclusie trok het SCP in een recent verschenen onderzoek1 en dit is terug te zien in de gegevens voor Gelderland. De meest verstedelijkte regio van Gelderland scoort qua voortijdig schoolverlaters beduidend hoger dan de meer rurale Achterhoek. De problematiek van het voortijdig schoolverlaten concentreert zich in het MBO en dan met name in de lagere niveaus. Naast de mate van verstedelijking speelt de achtergrond van de leerlingen een rol: allochtone leerlingen, leerlingen met laag opgeleidde ouders en kinderen uit eenoudergezinnen lopen een verhoogd risico op voortijdig schoolverlaten.
1
Gestruikeld voor de start, De school verlaten zonder startkwalificatie, Sociaal Cultureel Planbureau, 2008
5
Voortijdig schoolverlaters in het MBO als percentage van het totaal aantal deelnemers, 2005-2006 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0%
el
G
em nh Ar
r de nd la
-N ijm
k
e eg
e ho
d an
ie dr
i lle Va
nl re
en ed St
e D
ie iv R
k
e w lu Ve
oe rh
rd
e ht
oo N
Ac
n
vsv met vmbo diploma
vsv met mbo 1 diploma
vsv zonder diploma
Bron: ministerie OCSW, bewerking CAB Voortijdig schoolverlaters in het voortgezet onderwijs als percentage van het totaal aantal leerlingen, 2005-2006 2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
G r de el
em nh Ar
nd la
-N
ie dr
ijm
k
e eg
e ho
d an
i lle Va
nl re
en ed St
e D
ie iv R
e w lu Ve
k oe rh
rd
e ht
oo N
Ac
n
vsv met vmbo diploma
vsv zonder diploma
Bron: ministerie OCSW, bewerking CAB
6
BIJLAGE: ROC`s in Gelderland Apeldoorn: ROC Aventus Laan van de Mensenrechten 500 postbus 387 7300 AJ APELDOORN www.aventus.nl Locaties in Apeldoorn, Deventer en Zutphen Arnhem: ROC Rijn IJssel Velperweg 43 6824 HH ARNHEM www.rijc.nl Locaties in Arnhem, Nijmegen, Wageningen, Renkum, Dieren, Zevenaar, Bemmel en Elst Doetinchem: Graafschap College Slingelaan 1 7001 EA DOETINCHEM www.graafschapcollege.nl Locaties in Doetinchem en Groenlo Ede: ROC A12 Reehorsterweg 80 postbus 78 6710 BB EDE www.a12.nl Locaties in Ede, Veenendaal en Velp Nijmegen: ROC Nijmegen Van Schaeck Mathonsingel 101 6512 AL NIJMEGEN www.roc-nijmegen.nl Locaties in Nijmegen, Boxmeer, Druten en Wijchen Tiel: ROC Rivor Medelsestraat 5 postbus 365 4000 AJ TIEL www.rocrivor.nl Locaties in Tiel, Geldermalsen, Culemborg, Druten en Zaltbommel
7