Overzichtsrapport SER Gelderland Werkloosheid
In opdracht van SER Gelderland
September 2008
Drs. J.D. Gardenier L.T. Schudde
CAB Martinikerkhof 30 9712 JH Groningen 050 - 3115113
[email protected] www.cabgroningen.nl
1
Werkloosheid De daling van de werkloosheid in Gelderland houdt nagenoeg gelijke tred met de ontwikkeling van de werkloosheid op nationaal niveau. In januari 2007 lag het werkloosheidspercentage (Nww) voor Nederland nog op 7,5% van de beroepsbevolking. Voor Gelderland was dit 7%. In april 2008 is dit percentage voor Nederland teruggelopen naar 5,8% en voor Gelderland naar 5,4%. Daarmee blijft het niveau van de Nww werkloosheid in Gelderland ongeveer een half procent beneden het landelijk gemiddelde.
Ontwikkeling Nww, index 120 110 100 90 80 70 60 jan07
feb07
mrt07
apr07
mei07
jun- jul-07 aug- sep07 07 07
Nederland
okt07
nov- dec07 07
jan08
feb08
mrt08
apr08
Gelderland
Bron: CWI, bewerking CAB, april 2007 = 100
Nww als % van de beroepsbevolking 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5 4,5 4 jan- feb- mrt- apr- mei- jun07 07 07 07 07 07
jul- aug- sep- okt- nov- dec- jan- feb- mrt- apr07 07 07 07 07 07 08 08 08 08 Nederland
Gelderland
Bron: CWI, bewerking CAB
2
Ontwikkeling Nww per gemeente, april 2007 – april 2008 meer dan 25% daling 20 tot 25% daling 15 tot 20% daling 5% groei tot 15% daling
Bron: CWI, bewerking CAB
Op gemeentelijk niveau zijn er een aantal opvallende verschillen in de ontwikkeling van de werkloosheid. De daling is procentueel het sterkst geweest in de gemeenten direct ten oosten van de IJssel en in delen van de Betuwe. In de meer stedelijke gebieden en in het oosten van de Achterhoek was de daling minder sterk. Alleen in de gemeente Hattem groeide het aantal Nww-ers. Werkloosheidpercentage (Nww) per gemeente, april 2008
meer dan 6% 5 tot 6% 4 tot 5% minder dan 4%
Bron: CWI, bewerking CAB
3
Nww naar opleiding
100% 90%
4% 10%
4% 9%
31%
30%
11%
4% 10%
31%
29%
4%
80% 70% 60% 50% 40%
30%
31%
28%
29%
30% 20% 10%
24%
27%
25%
28%
NL, apr 07
NL, apr 08
Geld, apr 07
Geld, apr 08
0%
basis
vmbo
mbo-havo-vwo
hbo-ba
wo-ma
Bron: CWI, bewerking CAB Als we de werkloosheid naar opleidingsniveau bekijken dan blijkt het opleidingsniveau in Gelderland vrijwel gelijk te zijn aan het landelijk gemiddelde. Het aandeel hoger opgeleiden (HBO en WO) ligt vrij stabiel rond de 14%, zowel in Nederland als in Gelderland. Dit lijkt erop te duiden dat voor hoger opgeleiden de werkloosheid ongeveer op het niveau van de frictiewerkloosheid ligt. Op middelbaar niveau is er zowel in Nederland als in Gelderland nog steeds een lichte daling te zien. De grootste uitdaging ligt bij de (absolute) onderkant van de arbeidsmarkt. Een ruime meerderheid van de werklozen heeft een opleidingsniveau beneden een startkwalificatie en het aandeel van deze laag opgeleide groep neemt toe. Ook hier volgt het beeld in Gelderland het landelijke beeld.
4
Nww naar duur
100% 90% 28% 80%
38%
38%
40%
70% 15% 60% 13%
12%
11%
50% 40%
21%
14%
13%
17%
30%
12%
14%
13%
24%
21%
23%
NL, apr 08
Geld, apr 07
Geld, apr 08
12% 20% 10%
19%
0% NL, apr 07
0-6m
6-12m
1-2j
2-3j
>3j
Bron: CWI, bewerking CAB Als we de Nww naar duur bekijken zien we twee ontwikkelingen. Enerzijds neemt de dynamiek aan de voorkant toe. Het aandeel mensen dat relatief kort werkloos is (een jaar tot minder dan een half jaar) neemt toe. Dit komt overeen met de verwachte ontwikkeling ten gevolge van de herziening van het sociale zekerheids stelsel. Aan de andere kant neemt het aandeel langdurig werklozen (langer dan 3 jaar werkloos) ook toe. Deze ontwikkeling is in Gelderland sterker dan gemiddeld in Nederland. Een voor de hand liggende handreiking aan gemeenten is om zwaarder in te zetten op de groep langdurig werklozen. Nu vindt er een grote inspanning plaats aan de voorkant van het bestand, terwijl deze groep vaak zonder extra inspanning van de gemeenten zijn weg naar de arbeidsmarkt vindt. De grootse uitdaging en potentieel de grootste opbrengst is juist te behalen met de groep die al langer zonder werk zit.
5
NWW naar leeftijd
100% 90% 80%
36%
39%
37%
39%
50%
48%
50%
48%
14%
13%
13%
12%
NL, apr 07
NL, apr 08
Geld, apr 07
Geld, apr 08
70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
15-30
30-50
50-65
Bron: CWI, bewerking CAB Als we de werkloosheid naar leeftijdscategorie bekijken dan is het beeld in Gelderland nagenoeg gelijk aan het Nederlands gemiddelde. De werkloosheid onder jongeren (tot 30 jaar) daalt licht, terwijl het aandeel 50+ mede onder invloed van de vergrijzing nog steeds toe neemt. In absolute zin is er wel sprake van een daling onder de groep 50+.
6
NWW naar regio Ontwikkeling Nww naar WRG-regio, jan. 2007 – apr. 2008, indexcijfer 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65
G R )
R iv ie re n
la
nd
(W
er ho ek Ac ht
R ) ek
(W G
) rie ho
St ed en d
Va lle i( W G R D e
G R )
rd -V el N oo
Ar nh em
N
ijm
eg
en
uw e
(W
(W G R
)
G L
N L
60
Bron: CWI, bewerking CAB, april 2007 = 100, januari 20007 en 2008 zijn lichtblauw gekleurd. Als we de ontwikkeling van de nww op het niveau van de WGR-regio`s bekijken dan vanlt op dat de Achterhoek, Noord-Veluwe en De Vallei scherpere seizoenspieken kennen dan Arnhem – Nijmegen, Rivierenland en Stedendriehoek. De daling van de nwwwerkloosheid is het sterkst in de regio`s Rivierenland en Stedendriehoek en het minst sterk in de regio`s Arnhem – Nijmegen en Noord – Veluwe. In De Achterhoek en De Vallei is het beeld minder eenduidig door sterkere seizoenspieken. De regio`s Arnhem – Nijmegen en Rivierenland hebben een relatief groot aantal laag opgeleidde nww`ers. De Vallei, Stedendriehoek en de Achterhoek hebben relatief minder laag opgeleidde nww`ers. Wat opvalt is het relatief groot aantal nww`ers met een middelbare opleiding in de Achterhoek en Noord-Veluwe. Hoger opgeleidde nww`ers zijn sterker vertegenwoordigd in de meer stedelijke regio`s Arnhem – Nijmegen, Stedendriehoek en De Vallei. De regio`s Rivierenland en De Vallei hebben een groot aandeel nww`ers die langer dan 2 jaar staan ingeschreven en relatief minder nww`ers die korter dan een jaar staan ingeschreven. De overige regio`s ontlopen elkaar niet veel qua duur. Als we de leeftijdsverdeling in het nww-bestand op regio-niveau bekijken valt op dat de meer stedelijke regio`s als Arnhem – Nijmegen, Stedendriehoek en De Vallei iets minder grijs en iets meer groen in het bestand hebben. De Achterhoek kent het grootste aandeel 50 plus en het laagste aandeel dertig min in het bestand.
7
Nww naar opleidingsniveau, WGR-regio`s, april 2008 100% 90%
4% 9%
4% 10%
30%
29%
30%
28%
27%
28%
10%
4% 11%
2% 10%
28%
32%
35%
27%
27%
27%
30%
28%
28%
26%
23%
3% 9%
4% 11%
3% 10%
27%
27%
32%
28%
7%
80% 70% 60% 50% 40%
31%
30% 20% 10%
31%
30%
basis
e Va lle St i ed en dr ie ho ek Ac ht er ho ek
D
oo rd -V el uw e
eg en
vmbo
N
-N
er e
Ar nh em
iv i R
ijm
nl an d
L G
N
L
0%
mbo-havo-vwo
hbo-ba
wo-ma
Bron: CWI, bewerking CAB
Nww naar duur, WGR-regio`s, april 2008 100% 90% 80%
40%
38%
11%
12%
35%
36%
38%
37%
12%
12%
11%
13%
16%
14%
15%
14%
12%
14%
25%
22%
41%
42%
13%
10%
14%
13%
70% 60% 50% 40% 30%
14%
13% 12%
13%
12%
13%
24%
23%
25%
25%
11%
11%
20% 10%
24%
21%
0-6 mnd
6-12 mnd
1-2 jr
2-3 jr
i Va lle D e
Ac ht er ho ek N oo rd -V el Ar uw nh e em -N ijm ge n R iv ie re nl an d
ek rie ho
L G
St ed en d
N L
0%
> 3 jr
Bron: CWI, bewerking CAB
8
Nww naar leeftijd, WGR-regio`s, april 2008 100% 90% 80%
39%
39%
37%
38%
39%
41%
41%
45%
48%
48%
50%
50%
46%
48%
47%
45%
13%
12%
13%
12%
14%
11%
11%
11%
70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%
15-30
30-50
oe k Ac ht er h
Ve lu w e
N oo rd -
R iv
ie re nl an d
Va lle i D e
ijm
eg en
ek -N
en dr ie ho
Ar nh em
G L
St ed
N L
0%
50-65
Bron: CWI, bewerking CAB
9
