OVERZICHT De Raad Aanvang: Tijd
13-11-2007 17:00
Raadzaal 1.02
17:00 Besluit zonder debat 1. Vestiging gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van opvangvoorzieningen. Toelichting : Het gaat hier om een technische beslissing. Het inhoudelijk debat volgt later. Het is de bedoeling het eigendom te verwerven van de locaties waar de definitieve keuze op valt. Met de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat het gemeentelijk aankoopbeleid wordt doorkruist. Het college heeft voorkeursrecht gevestigd; de raad dient dit binnen 8 weken te bevestigen, anders vervalt het. Met het vestigen van een gemeentelijk voorkeursrecht op de in de shortlist opgenomen locaties wordt geen uitspraak gedaan over de uiteindelijk door de raad vast te stellen shortlist. Na de definitieve keuze kan het recht voor de niet gekozen locaties vervallen. Raadsdebatten Aanvullende mondelinge toelichting van het college op zijn reactie op aangeleverde amendementen en ingebrachte punten en debat hierover. - Collegestandpunt inzake ingediende moties en amendementen 2. Begroting 2008-2011 (zie website begroting en jaarverslag) 3. Belastingvoorstellen 2008 Belastingverordeningen en tarieventabellen (zie bijlagen agendapunt 30-10-2007) Portefeuillehouder : drs. J.A. Hekman 18:30 Pauze Gelegenheid voor fractieoverleg over amendementen na reactie college 19:30 Amendementenmarkt - Overzicht aangeleverde amendementen en moties Gelegenheid voor fracties om amendementen samen te voegen, etc. 20:15 Indienen amendementen Korte toelichting op wijzigingen, intrekking, samenvoeging van eerder aangeleverde amendementen 20:45 Stemmingen over amendementen, begroting en belastingvoorstellen - Overzicht amendementen en moties Begroting 2008-2011 22:30 Einde
1
Het Besluit Datum: Aanvang:
dinsdag 13 november 2007 17:00
Besluit zonder debat 1.
Vestiging gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van opvangvoorzieningen. Toelichting : Het gaat hier om een technische beslissing. Het inhoudelijk debat volgt later. Het is de bedoeling het eigendom te verwerven van de locaties waar de definitieve keuze op valt. Met de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat het gemeentelijk aankoopbeleid wordt doorkruist. Het college heeft voorkeursrecht gevestigd; de raad dient dit binnen 8 weken te bevestigen, anders vervalt het. Met het vestigen van een gemeentelijk voorkeursrecht op de in de shortlist opgenomen locaties wordt geen uitspraak gedaan over de uiteindelijk door de raad vast te stellen shortlist. Na de definitieve keuze kan het recht voor de niet gekozen locaties vervallen. Raadsdebatten Aanvullende mondelinge toelichting van het college op zijn reactie op aangeleverde amendementen en ingebrachte punten en debat hierover. - Collegestandpunt inzake ingediende moties en amendementen
2.
Begroting 2008-2011 (zie website begroting en jaarverslag)
3.
Belastingvoorstellen 2008 Belastingverordeningen en tarieventabellen (zie bijlagen agendapunt 30-10-2007) Portefeuillehouder : drs. J.A. Hekman Pauze Gelegenheid voor fractieoverleg over amendementen na reactie college Amendementenmarkt - Overzicht aangeleverde amendementen en moties Gelegenheid voor fracties om amendementen samen te voegen, etc. Indienen amendementen Korte toelichting op wijzigingen, intrekking, samenvoeging van eerder aangeleverde amendementen
Stemmingen over amendementen, begroting en belastingvoorstellen - Overzicht amendementen en moties Begroting 2008-2011 Einde
Besluit zonder debat
1.
Vestiging gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van opvangvoorzieningen. Reg.nr .: 2527054 2527054 (pdf)
Toelichting : Het gaat hier om een technische beslissing. Het inhoudelijk debat volgt later. Het is de bedoeling het eigendom te verwerven van de locaties waar de definitieve keuze op valt. Met de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat het gemeentelijk aankoopbeleid wordt doorkruist. Het college heeft voorkeursrecht gevestigd; de raad dient dit binnen 8 weken te bevestigen, anders vervalt het. Met het vestigen van een gemeentelijk voorkeursrecht op de in de shortlist opgenomen locaties wordt geen uitspraak gedaan over de uiteindelijk door de raad vast te stellen shortlist. Na de definitieve keuze kan het recht voor de niet gekozen locaties vervallen.
Raadsdebatten
Aanvullende mondelinge toelichting van het college op zijn reactie op aangeleverde amendementen en ingebrachte punten en debat hierover. - Collegestandpunt inzake ingediende moties en amendementen Collegestandpunt inzake ingediende moties en amendementen (pdf)
2.
Begroting 2008-2011 (zie website begroting en jaarverslag) Reg.nr .: 2560547 2560547 (pdf)
3.
Belastingvoorstellen 2008 Belastingverordeningen en tarieventabellen (zie bijlagen agendapunt 30-10-2007) Reg.nr.: 2560791 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Sperling (4699) Portefeuillehouders: Zie /smartsite.shtml?ch=ter&id=180393 Opsteller: De Korte (4787) Samenvatting: Ieder jaar stelt de gemeenteraad de begroting vast. De programma’s worden eerst in De Ronde besproken. De fracties kunnen elkaar en het college bevragen over de programma’s en ook kunnen zij aangeven op welke terreinen ze voornemens zijn amendementen in te dienen. Daarnaast kunnen burgers (spreekrecht burgers) de raad nog zaken meegeven bij hun voorbereiding. Reden van aanbieding: Op grond van artikel 191 Gemeentewet stelt de raad de begroting vast. Van de raad wordt gevraagd: a. Te bezien of de verwerking van de opdrachten die bij de kadernota zijn meegegeven overeenkomen met de bedoelingen van de raad. b. De programma’s van de begroting voor te bereiden voor Het Besluit. c. De belastingvoorstellen 2008 voor te bereiden voor Het Besluit (behoort bij programma 12). Vervolgtraject: Debat over de begroting vindt plaats in De Ronde (plenair) van 6 november 2007. Besluitvorming/stemmingen vinden plaats in Het Besluit op 13 november 2007. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: http://www.amersfoort.nl/smartsite.shtml?ch=TER&id=164990 (reeds in uw bezit) : Raadsinformatiebrief 2007 nr. 110, oktoberbrief (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=179832) : Concept-raadsvoorstel/besluit gemeente-begroting 2008-2011 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180404) : Concept-raadsvoorstel/besluit belasting-voorstellen 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180405 : Verordening afvalstoffenheffing 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180406 : Verordening begraaf- en crematierechten 2008 (nr./smartsite.shtml?ch=ter&id=180407) Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180408 : Verordening haven- en kadegelden 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180409 Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180410 : Verordening hondenbelasting 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180411 : Verordening leges 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180412 Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180413
: Verordening marktgeld 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180414 : Verordening precariobelasting 2008(nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180415 Tarieventabel (/smartsite.shtml?ch=ter&id=180416 : Bijlage : Financiële onderbouwing Zaal: Raadzaal 1.02 18.00 uur: Onderwerp 1.: Brand in de binnenstad : Toelichting: Naar aanleiding van de brand in de binnenstad is er zowel vanuit de raad als het college de behoefte geuit om hier aandacht aan te besteden. Het college wil de raad graag actief verdergaand informeren en er is ruimte voor vragen en reacties. Zaal: Raadzaal 1.02 Molendijkzaal 0.01: Vermeerzaal 1.03 19.00 uur: /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402/smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Imming secr. De Korte portef. Van ’t Veld, Van Daalen, Eerdmans, Hekman Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402/smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Imming secr. De Korte portef. Kruyt Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Van Rooijen secr. Van de Meerendonk portef. Luchtenveld, Hekman, Van ’t Veld Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402vz Van Rooijen secr. Van de Meerendonk portef. Van Daalen, Eerdmans Verslag: /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Offereins secr. Kemink portef. Eerdmans Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402vz Offereins secr. Kemink portef. Van Vliet-Kuiper Van Daalen, Van ’t Veld Verslag 21.00 uur: /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402/smartsite.shtml?ch=ter&id=180402vz
Tanamal secr. Van de Meerendonk portef. Kruyt, Luchtenveld Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz secr. Van de Meerendonk portef. Van ’t Veld, Kruyt Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Parmaksiz secr. Kemink portef. Van ’t Veld Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Parmaksiz secr. Kemink portef. Luchtenveld Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402/smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Parmaksiz secr. Kemink portef. Van Daalen Verslag: /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402vz Van Garderen secr. De Korte portef. Van Vliet-Kuiper, Eerdmans, Kruyt Verslag /smartsite.shtml?ch=ter&id=180402 vz Wiersma secr. De Korte portef. Hekman Verslag Reg.nr.: 2560791 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Sperling (4699) Portefeuillehouders: Zie /smartsite.shtml?ch=ter&id=180393 Opsteller: De Korte (4787) Samenvatting: Ieder jaar stelt de gemeenteraad de begroting vast. De programma’s worden eerst in De Ronde besproken. De fracties kunnen elkaar en het college bevragen over de programma’s en ook kunnen zij aangeven op welke terreinen ze voornemens zijn amendementen in te dienen. Daarnaast kunnen burgers (spreekrecht burgers) de raad nog zaken meegeven bij hun voorbereiding. Reden van aanbieding: Op grond van artikel 191 Gemeentewet stelt de raad de begroting vast. Van de raad wordt gevraagd: a. Te bezien of de verwerking van de opdrachten
die bij de kadernota zijn meegegeven overeenkomen met de bedoelingen van de raad. b. De programma’s van de begroting voor te bereiden voor Het Besluit. c. De belastingvoorstellen 2008 voor te bereiden voor Het Besluit (behoort bij programma 12). Vervolgtraject: Debat over de begroting vindt plaats in De Ronde (plenair) van 6 november 2007. Besluitvorming/stemmingen vinden plaats in Het Besluit op 13 november 2007. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: http://www.amersfoort.nl/smartsite.shtml?ch=TER&id=164990 (reeds in uw bezit) : Raadsinformatiebrief 2007 nr. 110, oktoberbrief (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=179832) : Concept-raadsvoorstel/besluit gemeente-begroting 2008-2011 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180404) : Concept-raadsvoorstel/besluit belasting-voorstellen 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180405 : Verordening afvalstoffenheffing 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180406 : Verordening begraaf- en crematierechten 2008 (nr./smartsite.shtml?ch=ter&id=180407) Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180408 : Verordening haven- en kadegelden 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180409 Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180410 : Verordening hondenbelasting 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180411 : Verordening leges 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180412 Tarieventabel (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180413 : Verordening marktgeld 2008 (nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180414 : Verordening precariobelasting 2008(nr. /smartsite.shtml?ch=ter&id=180415 Tarieventabel (/smartsite.shtml?ch=ter&id=180416 : Bijlage : Financiële onderbouwing Cursussen, congressen: Datum ter inzage Dinsdag 6 november aanstaande vindt in het Fortis Auditorium te Utrecht het jaarlijkse congres plaats met als thema"INVESTEREN, INVESTEREN, INVESTEREN!" met als ondertitel de hamvraag: " Het moet, maar kan het ook?".: 9-10-2007 VNG afdeling Utrecht. Uitnodiging Workshops met als onderwerp "Maak werk van uw budgetrecht" in september/oktober 2007: 09-08-2007 Symposium `Lokaal bestuur nu en in de toekomst` 12 november 2007 in de Grote Kerk te Den Haag.: 18-10-2007
Op 22 november 2007 organiseert StimulanSZ samen met de Atlant Groep in Helmond hét congres over de modernisering van de sociale werkvoorziening (Wsw).: 18-10-2007 Vragen nr.: Fractie Omschrijving: Datum indiening Datum beantw.: Publicatie op BIS 2007-37: JA Studie `Het opgeblazen bestuur` een kritische kijk op de provincie: 21-03-07 21-03-07: 9-04-07 2007-42: BPA BPA voorstel rondom Flehite: 27-03-07 2007-44: JA Plannen woonbouw La Venus du Canal: 27-03-07 27-03-07: 9-04-07 2007-101: VVD Een Loket voor werkgevers en werkzoekenden: 17-08-07 9-10-07: 17-10-07 2007-104: VVD Geven van inzicht onkruidbestrijding: 28-08-07 2007-105: SP Leerlingenvervoer en problemen met Connexion: 03-09-07 25-09-07: 10-10-07 2007-106: VVD Overlast in Zielhorsterpark en Amersfoort breed: 03-09-07 02-10-07: 10-10-07 2007-107: BPA Amersfoortse aanpak van radicalisering: 04-09-07 02-10-07: 10-10-07 2007-108: CDA Afval ergernis in Binnenstad: 10-09-07 16-10-07: 17-10-07 2007-109: SP Smink en plannen golfbaan Hoogland-West: 10-09-07 02-10-07: 10-10-07 2007-110: BPA Veel meer TBS-ers in Amersfoort: 11-09-07 9-10-07: 12-10-07 2007-111: GRL Uitspraak van de Raad van State over de kap op de Grebbeliniedijk: 13-09-07 2-09-07: 10-10-07
2007-112: BPA Beantwoording vragen vertrek gemeentesecretaris: 13-09-07 16-10-07: 17-10-07 2007-113: CDA Vervolgvragen Veteranendag: 13-09-07 9-10-07: 12-10-07 2007-114: GRL Energiemaatregelen in supermarkten: 18-09-07 2007-115: VVD Gebruik Marokkaanse namen door de burgelijke stand: 19-09-07 9-10-07: 12-10-07 2007-116: PvdA B&W-voorstel 2462630, Kersenbaan/Kruispunt Roethof: 19-09-07 16-10-07: 17-10-07 2007-117: BPA Gedeeltelijk afgesloten Tunnel Amsterdamseweg: 20-09-07 2007-118: BPA Bomensterfte aan Heiligenbergerweg: 24-09-07 2007-119: BPA Liendert Rustenburg vernieuwt: 25-09-07 2007-120: VVD Het Bergkwartier beschermd stadsgezicht: 26-09-07 2007-121: BPA Geld voor de vrijwilligers van de thuiszorg: 26-09-07 9-10-07: 12-10-07 2007-122: CDA Buitensporige kosten buurtbudget: 02-10-2007 2007-123: CDA Sluiproute Hooglanderveen: 03-10-2007 2007-124: GRL Uitspraak Raad van State over energiemaatregelen in supermarkten Vervallen identiek aan 114: 11-10-07 2007-125: SP Geluidsscherm Schuilenburg: 22-10-07 2007-126: SP Vertraging Stadsdiensten: 22-10-07 Reg.nr .: 2529036 Inhoudsopgave en leeswijzer (pdf) Deel 2: Financiële toelichting (pdf) Deel 3: Programma’s (pdf) Begrippenlijst (pdf) Deel 1: Algemene toelichting (pdf) Deel 4: Paragrafen (pdf)
2560547 (pdf) 2529036 (pdf)
Portefeuillehouder : drs. J.A. Hekman
Pauze
Gelegenheid voor fractieoverleg over amendementen na reactie college
Amendementenmarkt - Overzicht aangeleverde amendementen en moties Programma: Fractie Portefeuillehouder: Korte omschrijving Programma 0 ’: ’ ’: Algemeen Programma 1: ’ ’: Veiligheid /smartsite.shtml?id=181460: GrL, BPA, PvdA, SP Van Vliet-Kuiper: Dierentehuis Amersfoort (1/3 regeling toepassen) Programma 2: ’ ’: Stedelijk Beheer en Milieu /smartsite.shtml?id=181461: GrL Eerdmans: Voorbeeldfunctie duurzaam stadhuis Programma 3: ’ ’: Zorg, welzijn en wijkontwikkeling /smartsite.shtml?id=181462: CDA Van ’t Veld: Is normaal toch? - II (jongerenfilm) /smartsite.shtml?id=181463: SP Van Daalen: Invalidentoilet /smartsite.shtml?id=181464: BPA Van Daalen: WMO-gelden: Ieder zijn deel /smartsite.shtml?id=181465: SP Van Daalen: Toegankelijkheid gebouwen /smartsite.shtml?id=181466: CDA Van Daalen: Maatschappelijk betrokken ondernemen /smartsite.shtml?id=181467: PvdA Van ’t Veld: Waterbedeffect jongerenvoorzieningen Amersfoort-Noord /smartsite.shtml?id=181468: CDA Van ’t Veld: NK Streetmasters /smartsite.shtml?id=181469: SP Van ’t Veld: Extra budget voor zelfstandige speeltuinverenigingen Programma 4: ’ ’: Onderwijs /smartsite.shtml?id=181471: PvdA, CU Eerdmans: Opvoedondersteuning voor de hele stad /smartsite.shtml?id=181473: PvdA, CU, VVD, GrL Eerdmans: Doorzetten verlengde schooldag De Boogschutter /smartsite.shtml?id=181473: CU, PvdA, JA, SP Eerdmans: Schoolontwikkeling en deskundigheidsbevordering basisscholen /smartsite.shtml?id=181475: PvdA Eerdmans: Verandering koers ABC-scholen Programma 5 ’: ’
’: Groen-blauwe Structuur Programma 6 ’: ’ ’: Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen /smartsite.shtml?id=181476: JA, PvdA Eerdmans: Marktplaats Wagenwerkplaats NS emplacement /smartsite.shtml?id=181477: SP Luchtenveld: Ambitie slaagkans voor een ongedeelde stad Programma 7 ’: ’ ’: Economie en Bereikbaarheid /smartsite.shtml?id=181478: PvdA, GrL, SP Luchtenveld: Aanvulling en versnelling fietsstimuleringsplan /smartsite.shtml?id=181479: JA, GrL Luchtenveld: Gratis fietsparkeren /smartsite.shtml?id=181480: JA Van ’t Veld: Geen plan, geen pilot, geen plein /smartsite.shtml?id=181481: SP Van ’t Veld: Economisch ongedeelde stad Programma 8 ’: ’ ’: Cultuur /smartsite.shtml?id=181482: JA, PvdA, VVD, GrL, BPA, SP Kruyt: Aansprekend cultuuraanbod op basis van vastgesteld beleid /smartsite.shtml?id=181483: JA Kruyt: Structurele verhoging van de cultuurbegroting is een investering in de leefbaarheid, enz. /smartsite.shtml?id=181484: JA Kruyt: Structurele aandacht voor cultureel en industrieel erfgoed is een ontwerpeis voor de gebouwde omgeving /smartsite.shtml?id=181485: JA Kruyt: Asbest uit Flehite en de kosten daarvan uit de cultuurbegroting /smartsite.shtml?id=181486: SP Van ’t Veld / Kruyt: Behoud wijkwinkel en wijkmuseum in het Soesterkwartier Programma 9 ’: ’ ’: Toerisme, Recreatie en Sport /smartsite.shtml?id=181487: VVD, PvdA, JA Kruyt: Aanmoediging kunstijsbaan Programma 10 ’: ’ ’: Werk en Inkomen Programma 11: ’ ’: Bestuur en Publieke Dienstverlening /smartsite.shtml?id=181488: CDA Van Vliet-Kuiper: Faciliteren raadswerk /smartsite.shtml?id=181489: GrL Eerdmans: Servicegericht tot in je tenen
Programma 12: ’ ’: Bedrijfsvoering en Financiën /smartsite.shtml?id=181490: GrL Kruyt: ICT investeringen /smartsite.shtml?id=181491: VVD, SP Hekman: Handen en voeten
Gelegenheid voor fracties om amendementen samen te voegen, etc.
Indienen amendementen
Korte toelichting op wijzigingen, intrekking, samenvoeging van eerder aangeleverde amendementen
Stemmingen over amendementen, begroting en belastingvoorstellen - Overzicht amendementen en moties Begroting 2008-2011 Nr.: Partij PFH: Korte omschrijving Programma 1: ’ ’: Veiligheid /smartsite.shtml?id=181909 gewijzigd: GrL BPA PvdA SP Van Vliet-Kuiper: Dierentehuis Amersfoort (1/3 regeling toepassen) Programma 2 ’: ’ ’: Stedelijk Beheer en Milieu /smartsite.shtml?id=181910: GrL Eerdmans: Voorbeeldfunctie duurzaam stadhuis Programma 3: ’ ’: Zorg, welzijn en wijkontwikkeling /smartsite.shtml?id=181914: CDA Van ’t Veld: Is normaal toch? - II (jongerenfilm) /smartsite.shtml?id=181924: GrL Van ’t Veld: Maatschappelijk Betrokken Ondernemen + Weekend Tref /smartsite.shtml?id=181931: SP Van Daalen: Invalidentoilet /smartsite.shtml?id=181932: BPA Van Daalen: WMO-gelden: Ieder zijn deel /smartsite.shtml?id=181933: SP Van Daalen: Toegankelijkheid gebouwen /smartsite.shtml?id=181934: CDA Van Daalen: Maatschappelijk betrokken ondernemen /smartsite.shtml?id=181935: PvdA Van ’t Veld: Waterbedeffect jongerenvoorzieningen Amersfoort-Noord /smartsite.shtml?id=181936: CDA Van ’t Veld: NK Streetmasters /smartsite.shtml?id=181937: SP Van ’t Veld: Extra budget voor zelfstandige speeltuin-verenigingen Programma 4: ’ ’: Onderwijs /smartsite.shtml?id=181925: PvdA CU Eerdmans: Opvoedondersteuning voor de hele stad /smartsite.shtml?id=181927 gewijzigd: PvdA CU VVD GrL Eerdmans: Doorzetten verlengde schooldag De Boogschutter
/smartsite.shtml?id=181928 gewijzigd: CU PvdA JA SP Eerdmans: Schoolontwikkeling en deskundigheids-bevordering basisscholen /smartsite.shtml?id=181938: PvdA Eerdmans: Verandering koers ABC-scholen /smartsite.shtml?id=181939: VVD BPA Eerdmans: ABC scholen Programma 5 ’: ’ ’: Groen-blauwe Structuur Programma 6 ’: ’ ’: Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen /smartsite.shtml?id=181982: JA PvdA Eerdmans: Marktplaats Wagenwerkplaats NS emplacement /smartsite.shtml?id=181940: SP PvdA Luchtenveld: Ambitie slaagkans voor een ongedeelde stad Programma 7 ’: ’ ’: Economie en Bereikbaarheid /smartsite.shtml?id=181929: PvdA GrL SP Luchtenveld: Aanvulling en versnelling fietsstimuleringsplan /smartsite.shtml?id=181930: JA GrL Luchtenveld: Gratis fietsparkeren /smartsite.shtml?id=181961: JA Van ’t Veld: Geen plan, geen pilot, geen plein /smartsite.shtml?id=181962: SP Van ’t Veld: Economisch ongedeelde stad Programma 8 ’: ’ ’: Cultuur /smartsite.shtml?id=181963: JA PvdA VVD GrL BPA SP Kruyt: Aansprekend cultuuraanbod op basis van vastgesteld beleid /smartsite.shtml?id=181965: JA Kruyt: Structurele verhoging van de cultuurbegroting is een investering in de leefbaarheid van onze stad met een groot economisch en welzijnseffect /smartsite.shtml?id=181966: JA Kruyt: Structurele aandacht voor cultureel en industrieel erfgoed is een ontwerpeis voor de gebouwde omgeving /smartsite.shtml?id=181967: JA Kruyt: Asbest uit Flehite en de kosten daarvan uit de cultuurbegroting
/smartsite.shtml?id=181974: SP Van ’t Veld / Kruyt: Behoud wijkwinkel en wijkmuseum in het Soesterkwartier Programma 9 ’: ’ ’: Toerisme, Recreatie en Sport /smartsite.shtml?id=181975 gewijzigd: VVD PvdA JA CDA BPA Kruyt: Aanmoediging kunstijsbaan /smartsite.shtml?id=181976: BPA JA SP Kruyt: Kunstgrasvelden Programma 10 ’: ’ ’: Werk en Inkomen Programma 11: ’ ’: Bestuur en Publieke Dienstverlening /smartsite.shtml?id=181968: CDA Van Vliet- Kuiper: Faciliteren raadswerk /smartsite.shtml?id=181970: GrL Eerdmans: Servicegericht tot in je tenen Programma 12 ’: ’ ’: Bedrijfsvoering en Financiën /smartsite.shtml?id=181971: GrL Kruyt: ICT investeringen /smartsite.shtml?id=181972: VVD PvdA CU Hekman: Reserve Ruimtelijke Investeringen (RRI) /smartsite.shtml?id=181973: BPA Hekman: Tweede afvalbrengstation /smartsite.shtml?id=181977: VVD SP BPA Hekman: Handen en voeten /smartsite.shtml?id=181978: BPA Hekman: Ook afval is een serieuze zaak A-3.2 (pdf) A-8.1 (pdf) M-8.1 (pdf) M-6.1 (pdf) A-7.3 (pdf) M-3.4 (pdf) A-11.2 (pdf) A-12.1 (pdf) A-8.3 (pdf)
M-3.3 (pdf) A-4.3 (pdf) A-4.1 (pdf) A-7.1 (pdf) M-12.1 (pdf) A-2.1 (pdf) M-4.2 (pdf) M-3.5 (pdf) M-4.1 (pdf) M-3.2 (pdf) M-9.1 (pdf) A-1.1 (pdf) M-3.7 (pdf) M-3.1 (pdf) M-3.6 (pdf) A-7.2 (pdf) A-12.2 (pdf) A-11.1 (pdf) A-6.1 (pdf) A-8.2 (pdf) A-4.2 (pdf) M-9.2 (pdf) A-12.3 (pdf) A-8.4 (pdf) M-12.2 (pdf) A-7.4 (pdf) A-3.1 (pdf)
Einde
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2527054 : 30 oktober 2007 : HB-1
TITEL Vestiging gemeentelijke voorkeursrecht ten behoeve van opvangvoorzieningen
BESLISPUNTEN Op de percelen genoemd op de Shortlist opvanglocaties een voorkeursrecht te vestigen op grond van de Wet voorkeursrecht gemeenten.
AANLEIDING Inleiding In onze vergadering van 18 september jl. hebben wij besloten onderhavige voorstel aan uw raad aan te bieden. Ons voorstel is 19 september jl. overeenkomstig de Wet voorkeursrecht gemeenten bekendgemaakt. Daarmee is met ingang van 20 september jl. voor een periode van 8 weken een zogenaamde voorbescherming van kracht geworden. In die periode zijn direct belanghebbenden in de gelegenheid gesteld hun zienswijzen naar voren te brengen (zie hierna onder “Betrokken partijen”). Om het voorkeursrecht te kunnen bestendigen dient uw raad vóór het verstrijken van die termijn van 8 weken op onderhavige voorstel te besluiten. Gelet op vorenstaande is het noodzakelijk dat uw raad uiterlijk dinsdag 13 november as. op onderhavige voorstel besluit. Wij hechten eraan op deze plaats te benadrukken dat er met de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht op de in de shortlist opgenomen locaties geen uitspraak wordt gedaan over de uiteindelijk door uw raad vast te stellen shortlist. Indien uw raad mocht besluiten een of meerdere locaties niet in de shortlist op te nemen dan zullen wij met betrekking tot die onroerende zaken het voorkeursrecht doen vervallen.
Locatiekeuze opvangvoorzieningen Het collegeprogramma 2006-2010 zet, wat betreft de maatschappelijke opvang, in op een verdergaande scheiding van doelgroepen in de dak- en thuislozenzorg. Hierdoor verbetert de zorg aan de doelgroep en daklozen krijgen weer perspectief. Tevens brengt het de overlast van dak- en thuislozen op straat verder terug. Wij willen met ons programma aan de keten van voorzieningen de volgende voorzieningen toevoegen: - een hostel voor drugsverslaafden; - een opvanglocatie voor alcoholverslaafden; - containerwoningen voor zeer onaangepaste huurders; - een nieuwe inloop voor dak- en thuislozen waarna de locatie Stovestraat gesloten wordt. De voornemens uit ons programma zijn een logisch vervolg op twee moties die in de vorige raadsperiode zijn aangenomen. Motie opvangvoorzieningen De motie opvangvoorzieningen draagt het college op: A. via participerende inspraak een platform te creëren, waarin inwoners met college en ambtelijk apparaat meedenken over mogelijke extra en eventueel alternatieve locaties; B. aan de gemeenteraad uiterlijk één jaar na installatie van de nieuwe gemeenteraad het resultaat van deze gezamenlijke zoektocht voor te leggen.
Inlichtingen bij:
Mr. R.G.M. Titulaer, SOB/EO, (033) 469 44 09
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 2
Motie containerwoningen In de vorige raadsperiode is de motie Containerwoningen aangenomen (juni 2005). In deze motie verzoekt de raad het college: • Te onderzoeken of een oplossing met containerwoningen, zoals gevonden in Kampen, ook mogelijk is in Amersfoort. • De jaarlijkse kosten van de containerwoningen inclusief begeleiding en mogelijke financiering inzichtelijk te maken. Uw raad wijst de locaties voor de vier opvangvoorzieningen aan via een proces dat zich kenmerkt door transparantie en participatie. Uw raad heeft hiertoe de Procedure locatiekeus opvangvoorzieningen in oktober 2006 vastgesteld. In deze procedure zijn vier stappen te onderscheiden: Stap 1 Het vaststellen van de procedure om de vier locaties voor opvangvoorzieningen aan te wijzen. Stap 2 Het vaststellen van de toetsingspunten voor de locaties. Stap 3 De totstandkoming van de shortlist. Stap 4 Het aanwijzen van vier locaties aan de hand van de shortlist. De afgelopen maanden is stap 3 van de procedure tot uitvoering gebracht: de totstandkoming van de shortlist voor de straks aan te wijzen vier locaties. Het zoekproces naar mogelijke locaties voor de vier opvangvoorzieningen, is in gang gezet. In eerste instantie door het verzamelen van een zo groot mogelijk aantal locaties. Deze locaties vormen gezamenlijk de longlist van 121 mogelijke locaties voor de vier opvangvoorzieningen. Een lijst met rijp en groen door elkaar. Over deze locaties zijn, aan de hand van de toetsingspunten, gegevens verzameld. Aan de hand van deze gegevens heeft de weging plaatsgevonden en zijn we gekomen tot de shortlist. De shortlist is u bij raadsvoorstel 2523426 separaat aangeboden.
BEOOGD EFFECT Met onderhavige voorstel wordt de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht beoogd op de in de short list opgenomen locaties voor zover deze niet reeds eigendom zijn van de gemeente. De vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht heeft als gevolg dat de eigenaar die voornemens is de betreffende onroerende zaak te vervreemden deze eerst aan de gemeente te koop moet aanbieden (art. 10 Wvg).
ARGUMENTEN Om de realisering van de opvangvoorzieningen optimaal te kunnen regisseren dient de gemeente te kunnen beschikken over de door uw raad uiteindelijk aan te wijzen locaties. Daartoe staan de gemeente een drietal instrumenten ter beschikking, te weten minnelijke verwerving, vestiging van een gemeentelijke voorkeursrecht en onteigening. Minnelijke verwerving staat daarbij voorop. De minnelijke verwerving kan worden ondersteund met een gemeentelijke voorkeursrecht. Met de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat het gemeentelijk aankoopbeleid wordt doorkruist door ongewenste aankopen van derden.
KANTTEKENINGEN Het is niet uitgesloten dat een eigenaar van één van de aangewezen locaties naar aanleiding van de vestiging van het voorkeursrecht zijn onroerende zaak te koop aanbiedt. Alsdan dienen wij te besluiten omtrent verwerving van de onroerende zaak. Dit moment kan gelegen zijn voor het moment waarop uw raad besloten heeft omtrent de uiteindelijke locaties. Afhankelijk van de stand van de locatiekeuze en de dan in te schatten risico’s zullen wij een besluit omtrent verwerving van de aangeboden onroerende zaak nemen. De consequentie van het niet ingaan op een te koop aanbieding is dat de eigenaar gedurende drie jaren vrij is te vervreemden aan derden,.
FINANCIËN De aanwijzing van de in de short list opgenomen locaties als locaties waarop de Wet voorkeursrecht gemeenten van toepassing is, heeft geen financiële consequenties. De toekomstige verwervingskosten zullen worden gedekt uit het in de kaderbegroting 2008-2011 voor de realisering van de voorzieningen opgenomen bedrag van ongeveer 1 miljoen euro.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 3
VERVOLG Het onderhavige voorkeursrecht heeft een geldingsduur van 2 jaren (art. 8 Wvg). Om het voorkeursrecht te kunnen continueren dient er voor het einde van die termijn een ontwerp-bestemmingsplan ter inzage te worden gelegd.
BETROKKEN PARTIJEN De eigenaren van de aangewezen onroerende zaken zijn in de gelegenheid gesteld hun zienswijzen omtrent dit voorstel kenbaar te maken. De Staat der Nederlanden heeft, als enige eigenaar, door tussenkomst van de Rijksgebouwendienst, van deze gelegenheid gebruik maakt. De Staat is eigenaar van de onroerende zaak Kerkstraat 1. Daarnaast zijn er door een vijftal omwonenden van de locatie Barchman Wuytierslaan 196 en door de buurtverenigingen Beroemde Vrouwenbuurt en Daam Fockemalaan en omgeving namens de bewoners, huurders en ondernemers van de Aletta Jacobslaan, de Barchman Wuytierslaan, de Daam Fockemalaan en omgeving, zienswijzen ingediend tegen onderhavige voorstel. Ook een omwonende van de locatie Leusderweg 320 heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt een zienswijze in te dienen. De zienswijzen liggen voor u op de gebruikelijke wijze ter inzage. Met betrekking tot de kenbaar gemaakte zienswijzen overwegen wij het volgende: De Staat geeft in haar zienswijze onder andere aan dat het bijzondere karakter en de buitengewone architectonische waarde van de onroerende zaak zich niet verhoudt met het voorgenomen gebruik ten behoeve van een opvangvoorziening. Daarmee richt dit onderdeel van de zienswijze zich tegen de toegedachte bestemming. Een dergelijke zienswijze dient naar voren te worden gebracht in het kader van de besluitvorming omtrent de bestemming van de onroerende zaak Kerkstraat 1. Vorenstaande brengt met zich mee dat dit onderdeel van de zienswijze buiten beschouwing kan worden gelaten. In een volgend onderdeel van de zienswijze wordt verwezen naar een brief van de gemeente van 15 maart 2006 waarin is aangegeven dat de gemeente geen interesse heeft in de onroerende zaak Kerkstraat 1. Ten aanzien van dit onderdeel overwegen wij dat de onroerende zaak Kerkstraat 1 op dat moment nog niet in beeld was als mogelijke locatie voor een opvangvoorziening noch voor enige andere bestemming. In zoverre staat voornoemde brief niet in de weg aan de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht. Bij brief van 8 juni 2007 heeft de Staat de gemeente opnieuw gevraagd of zij de onroerende zaak Kerkstraat 1 wenst aan te kopen. Daarop is gereageerd met de mededeling dat wij daarover nog geen uitsluitsel konden geven. Deze laatste brief noch ons antwoord staan in de weg aan de vestiging van een gemeentelijk voorkeursrecht. Tot slot geeft de Staat aan niet bereid te zijn tot verkoop ten behoeve van een opvangvoorziening maar wel bereid te zijn mee te zoeken naar alternatieve locaties. Ten aanzien van dit laatste onderdeel van de zienswijze overwegen wij dat dat een gemeentelijk voorkeursrecht niet verplicht tot verkoop. Enkel wanneer de Staat voornemens is te verkopen dient zij de onroerende zaak eerst aan de gemeente aan te bieden. Daarmee geeft ook dit laatste onderdeel geen aanleiding tot wijzing van ons voorstel. Samenvattend geeft de zienswijze van de Staat geen aanleiding het ontwerp besluit te wijzigen. Ten aanzien van de ingekomen zienswijzen van de omwonenden en de buurtverenigingen Beroemde Vrouwenbuurt en Daam Fockemalaan en omgeving overwegen wij het volgende. Op grond van artikel 4:8 Awb stelt een bestuursorgaan belanghebbenden in de gelegenheid zienswijzen naar voren te brengen. Ingevolge artikel 1:2 Awb wordt onder belanghebbende verstaan degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. De Wvg is in het leven geroepen teneinde het de gemeente mogelijk te maken door grondverwerving haar ruimtelijk beleid te verwezenlijken. De vestiging van een voorkeursrecht heeft tot gevolg dat de eigenaar van de desbetreffende onroerende zaak wordt beperkt in zijn mogelijkheden tot vervreemding hiervan. Daarmee zijn het de eigenaren en zakelijk gerechtigden wiens belangen rechtstreeks bij onderhavige besluit zijn betrokken. Nu niet is gebleken dat de omwonenden noch de bewoners, huurders en ondernemers van de Aletta Jacobslaan, de Barchman Wuytierslaan, de Daam Fockemalaan en omgeving noch de omwonende van de een rechtstreeks bij het onderhavige besluit betrokken belang hebben, kunnen zij niet als belanghebbenden worden aangemerkt. De betreffende zienswijzen worden om die reden buiten beschouwing gelaten.
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 4
Indien uw raad besluit overeenkomstig onderhavige voorstel wordt het besluit aan de eigenaren van de aangewezen onroerende zaken bekendgemaakt door toezending van een kopie van het voorstel en het besluit met de bijbehorende stukken. De eigenaren kunnen gedurende zes weken bezwaar maken tegen het besluit. Aan degene die een zienswijze hebben ingediend zal eveneens een kopie van het voorstel en het besluit met bijbehorende stukken worden toegezonden. Daarnaast wordt van het besluit mededeling gedaan in de Staatscourant en onder de stadsberichten in Amersfoort Nu.
Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- kadastrale tekeningen - perceelslijst
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2527054
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 30 oktober 2007, sector SOB/EO (nr.2527054); b e s l u i t:
op grond van artikel 8 Wet voorkeursrecht gemeenten, vooruitlopend op de terinzagelegging van een ontwerp-bestemmingsplan, aan te wijzen, voor de maximale duur van 2 jaren, als percelen waarop de artikelen 10 t/m 24, 26 en 27 van de Wet voorkeursrecht gemeenten van toepassing zijn, de percelen, plaatselijk bekend Grote Koppel 65, Barchman Wuytierslaan 196, Kerkstraat 1, Leusderweg 320, Leusderweg 24, Snouckaertlaan 70 en Zonnehof 10 een en ander zoals aangegeven op de bij dit besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte tekeningen met de respectievelijke nummers 2007-30 tot en met 2007-36 en perceelslijst, houdende de kadastrale aanduiding van de in de aanwijzing opgenomen percelen, hun grootte alsmede de namen van de eigenaren, een en ander volgens de openbare registers van het kadaster per 11 september 2007 en met de aantekening dat het perceel Zonnehof 10 eerder op 25 januari 2005 en op 8 maart 2005 is aangewezen op grond van artikel 8a Wvg respectievelijk artikel 8 Wvg en de percelen Grote Koppel 65 en Snouckaertlaan 70 eerder op 25 januari 1990 op grond van artikel 6 Wvg.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 13 november 2007. de griffier
de voorzitter
Gemeente Amersfoort
RAADSINFORMATIEBRIEF NR 136 Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : gemeenteraad : Wethouder J. Hekman
Reg.nr. Datum
: 2579946 : 7 november 2007
TITEL Standpunt moties en amendementen begroting 2008
INLEIDING Bij de behandeling van de begroting 2008-2011, in de ronde van 6 november jl., zijn er door de leden van uw raad een dertigtal moties en amendementen ingediend. Wij hebben ons hierop beraden en ons standpunt treft u bijgaand aan. Ons standpunt op de onderscheiden moties en amendementen dient wel geplaatst te worden binnen een breder kader. Wij willen u door middel van deze raadsinformatiebrief deelgenoot maken van onze overwegingen.
DE POSITIE VAN DE BEGROTING IN RELATIE TOT DE KADERNOTA In onze optiek hoort het zwaartepunt van de begrotingsafwegingen te liggen bij de behandeling van de kadernota. Bij de kadernota worden richtinggevende uitspraken gedaan door de gemeenteraad, die voor ons college in belangrijke mate leidend zijn voor de opstelling van de gemeentebegroting. De begroting geldt daardoor meer en meer als een uitwerking van de kadernota. Bij de presentatie van de begroting hebben wij ook zo goed mogelijk willen aangeven op welke wijze wij invulling hebben gegeven aan de richtinggevende uitspraken van de gemeenteraad, gedaan ten tijde van de behandeling van de kadernota, teneinde uw raad in de gelegenheid te stellen om te beoordelen in hoeverre de begroting daaraan voldoet. Het opvoeren van geheel nieuwe wensen past naar onze mening niet in deze systematiek. De kadernota van het eerstvolgende jaar is de passende gelegenheid om dit te toen.
DE BEOORDELING VAN DE THANS VOORLIGGENDE MOTIES Bij de beoordeling van de thans voorliggende moties hebben wij ons dan ook primair laten leiden door de vraag of de betreffende motie of het betreffende amendement uitdrukking geeft aan het feit dat in de begroting onvoldoende recht wordt gedaan aan de uitspraken die de raad heeft gedaan ten tijde van de kadernota. Indien daar naar ons oordeel sprake van is, dan stellen wij voor om deze moties/amendementen nu reeds in te passen in de begroting. Indien het gaat om nieuwe wensen, die niet geschraagd worden door richtinggevende uitspraken rondom de laatste Kadernota, stellen wij voor om deze te betrekken bij de behandeling van de Kadernota van volgend jaar. In dit licht willen wij u dan ook voorstellen om de volgende moties/amendementen te honoreren: • A-4.2 Doorzetten verlengde schooldag De Boogschutter (incidenteel honoreren voor 2008 en de structurele continuering af te wegen bij de Kadernota van volgend jaar). Hoewel hier bij de Kadernota geen expliciete uitspraak over is gedaan, betreft het hier de doorwerking van een motie die is aangenomen ten tijde van de de kadernota. Het had in de rede gelegen deze daarbij te betrekken. ; • A-4.3 Schoolontwikkeling en deskundigheidsbevordering basisscholen (incidenteel honoreren van € 300.000,-- en de consequenties voor latere jaren afwegen bij de Kadernota van volgend jaar). Ook hier geldt dat sprake is van een doorwerking van een motie die is gehonoreerd ten tijde van de kadernota.
Inlichtingen bij:
Drs. G.W. Ormel, CST/FIN, (033) 469 42 34
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
•
A-6.1 Marktplaats Wagenwerkplaats NS emplacement (incidenteel honoreren van € 35.000). Bij de vaststelling van de jaarrekening 2006 hebben wij reeds € 1 miljoen geoormerkt ten behoeve van de Wagenwerkplaats. Inmiddels is bekend geworden dat NS Poort een bedrag beschikbaar heeft gesteld, onder de voorwaarde dat de gemeente Amersfoort een zelfde bedrag beschikbaar stelt. Het betreft hier nieuwe feiten die invulling geven aan een wens die ten tijde van de kadernota / jaarverslag breed bij uw raad leefde.
Over amendement 11.1 (faciliteren van raadswerk) doen wij als college geen uitspraak. Wij zijn van oordeel dat de afweging of hier wel of geen middelen voor beschikbaar moeten worden gesteld, primair bij uw raad hoort te liggen. Ten aanzien van het amendement 7.1 (Aanvulling en versnelling fietsstimuleringsplan) stellen wij voor om hiervoor een bedrag € 200.000,-- incidenteel te honoreren door middel van een herprioritering binnen RSV-1. Wij zijn van mening dat hiermee een aantal concrete knelpunten kan worden opgelost. Mocht uit de evaluatie van het fietsstimuleringsplan blijken dat er aanvullend budget benodigd zou zijn, dan kan dit afgewogen worden bij de Kadernota van volgend jaar, al dan niet binnen RSV-1. Als logisch gevolg van deze lijn stellen wij voor de nieuwe thema’s die door uw raad zijn aangedragen, af te wegen bij de kadernota van het volgend jaar. Er is nog een ander argument dat hiervoor pleit: Tussen nu en medio volgend jaar wordt nog een aantal nieuwe beleidskaders aan uw raad aangeboden, c.q. behandeld: • Sportnota; • Cultuurnota; • Beleidskader WMO; • Mileubeleidsplan; • Actieplan Dienstverlening; • Fietsstimuleringsplan. Het ligt in de rede om eerst de beleidskaders vast te stellen en vervolgens daar invulling aan te geven door middel van een brede prioriteitenafweging bij de Kadernota. Voor ons standpunt ten aanzien van de overige moties en amendementen verwijzen wij u naar de bijlage.
HET FINANCIËLE KADER Onze voorstellen resulteren per saldo in een budgetbeslag van ongeveer € 0,4 miljoen. In de begroting is zowel de incidentele, als de structurele financiële ruimte echter volledig ingevuld. In de oktoberbrief hebben wij u aangegeven dat tegenover de additionele middelen, voortvloeiende uit de juni-circulaire en de september-circulaire een aantal tegenvallers staan. Ten eerste is er in de begroting nog sprake van een substantieel risico ter zake van de WMO. Het is onze ambitie om deze voorzieningen op een passend niveau te garanderen. Daarnaast zullen nog extra middelen nodig zijn om de loonstijging op te vangen, als gevolg van de nieuwe CAO, die naar verwachting binnen afzienbare tijd zal worden afgesloten. Nu reeds staat vast dat de aangegeven middelen hierdoor volledig zullen worden aangewend. Als gevolg van het realistisch ramen zijn de budgettaire risico’s in deze begroting toegenomen. Wij hebben u reeds aangegeven dit alleszins verantwoord te vinden, temeer daar wij de norm voor de saldi-reserve hebben opgehoogd van € 3 miljoen tot het totaal van de omvang van de stelpost onderuitputting in de begroting: € 6 miljoen. Wij willen vasthouden aan deze norm van € 6 miljoen. Maar gelet op de nu levende wensen stellen wij u voor tijdelijk iets onder deze norm te gaan zitten, indien daaraan de afspraak wordt gekoppeld dat bij de kadernota van volgend jaar wordt voorzien in de aanvulling tot die norm. In dat licht bezien vinden wij het verdedigbaar om het benodigde bedrag van ongeveer € 0,4 miljoen nu te onttrekken aan de saldireserve.
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Gemeente Amersfoort
1OVERZICHT AMENDEMENTEN BEGROTING 2008-2011
Reg.nr.
2578386
Financiële consequentie
Advies
Toelichting
€ 500.000,- (I)
Ontraden
Het college stemt wel in met het principe van de 1/3e regeling, mits er sprake is van een sobere variant. Verder stelt het college voor om nu nog geen additioneel budget te reserveren.
€ 300.000,- (I)
Afwegen bij volgende kadernota
Programma 3: Zorg, welzijn en wijkontwikkeling A-3.1 CDA Van 't Veld Is normaal toch? - II (jongerenfilm)
Binnen bestaand budget
Ontraden
Er wordt gevraagd om € 50.000,- voor een tweede film van Young Vision. Dit is een erg hoog bedrag. Naast de € 10.000,subsidie voor de eerste film hebben de makers sponsorgelden kunnen werven. Voor een eventuele tweede film is dat eveneens een goede mogelijkheid. We zullen Young Vision vragen een subsidievoorstel in te dienen waarna we deze zullen beoordelen.
M-3.1
€ 80.000,- (I)
Ontraden
Het onderzoek is niet voor het einde van 2007 afgerond en daarom kunnen dus ook nog geen uitkomsten gemeld worden. Op dit moment is nog niet helder op welke plek het toilet gerealiseerd kan worden en dus ook welke kosten ermee gemoeid zijn .
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
Programma 0: Algemeen
Programma 1: Veiligheid A-1.1 GrL, BPA, Van VlietPvdA, SP Kuiper
Dierentehuis Amersfoort (1/3 regeling toepassen)
Programma 2: Stedelijk Beheer en Milieu A-2.1 GrL Eerdmans Voorbeeldfunctie duurzaam stadhuis
SP
Inlichtingen bij:
Van Daalen
Invalidentoilet
Drs. G.W. Ormel, CST/FIN, (033) 469 42 34
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
M-3.2
BPA
Van Daalen
WMO-gelden: Ieder zijn deel
Financiële consequentie -
M-3.3
SP
Van Daalen
Toegankelijkheid gebouwen
M-3.4
CDA
Van Daalen
M-3.5
PvdA
Van 't Veld
Advies
Toelichting
Ontraden
Uitgangspunt van de WMO is dat er een integrale afweging gemaakt wordt m.b.t. de ondersteuning van de inwoners van Amersfoort. De staatssecretaris heeft in een toelichting nogmaals benadrukt dat dat betekent dat er geen aparte budgetten per prestatieveld aan de orde kunnen zijn. Bovendien heeft de raad bij de besluitvorming over de opzet van het WMO-beleidskader in juni 2007 aangegeven dat er een integrale afweging plaatsvindt op basis van de maatschappelijke opgaven en niet per prestatieveld.
?
Ontraden / Afwegen bij kadernota
Maatschappelijk betrokken ondernemen
Binnen bestaand budget.
Ontraden
Waterbedeffect jongerenvoorzieningen Amersfoort-Noord
-
Geen bezwaar
Wij staan positief ten opzichte van het principe dat de subsidieregeling gepromoot moet worden. Voor wat betreft de toegankelijkheid van de raadzaal kunnen de consequenties van het gevraagde nu niet in beeld te brengen. In 2008 zal onderzocht worden hoe de toegankelijkheid van de raadszaal voor minder validen/rolstoelgebruikers verbeterd kan worden. Op dit moment is niet duidelijk wat de kosten van de verschillende mogelijkheden zijn. Zo nodig zal bij de kadernota voor de te kiezen oplossing een dekkkingsvoorstel worden gedaan. Wij staan positief ten aanzien van de intentie. In de gesprekken die momenteel met Ravelijn/Matchpoint gevoerd worden over de prestatieverklaring 2008 is aangedrongen op het verwerven van aanvullende middelen door Matchpoint bij hun sponsoren uit het bedrijfsleven. Het college wordt gevraagd voortvarend aan de slag te gaan met het zoeken, vinden en realiseren van een goede jongerenvoorziening in Amersfoort-Noord. Wij vatten dit op als steun voor ons beleid: in Nieuwland, Kattenbroek en Hoogland realiseren we een jongerenvoorziening in 2008. Daarnaast vindt in 2009 oplevering plaats van jongerencentrum Fithorst in Vathorst.
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
M-3.6
CDA
Van ‘t Veld
NK Streetmasters
M-3.7
SP
Van ‘t Veld
Extra budget voor zelfstandige speeltuinverenigingen
Financiële consequentie Binnen bestaand budget. € 10.000
Advies
Toelichting
Geen bezwaar Geen bezwaar
Wij vinden dit een goed plan. In 2008 voorronden van NK kampioenschap, in 2009 (Amersfoort 750) finale. Op dit moment is voor deze vijf speeltuinen een structureel budget van € 70.000,- beschikbaar voor activiteiten én inspecties en vervangingen. Doorgaans wordt op dit budget enig geld overgehouden. Er is dit jaar eenmalig € 600,- extra per speeltuinvereniging subsidie verleend. Wij zijn bereid om dit bedrag structureel te maken door herschikking binnen deze post. Ook zullen we de vijf verenigingen nogmaals attenderen op het feit dat er in 2007 nog geld over is.
(wel andere dekking)
Programma 4: Onderwijs A-4.1 PvdA Eerdmans CU
Opvoedondersteuning voor de hele stad
€ 650.000,- (I)
A-4.2
PvdA, CU, VVD, GrL
Eerdmans
Doorzetten verlengde schooldag € 45.000,- (I) De Boogschutter € 45.000,- (S)
A-4.3
CU, PvdA, JA, SP
Eerdmans
M-4.1
PvdA
Eerdmans
Schoolontwikkeling en deskundigheidsbevordering basisscholen Verandering koers ABCscholen
€ 300.000,- (I) € 300.000,- (S) -
Ontraden/ Afwegen bij volgende kadernota Gewijzigd Geen bezwaar Gewijzigd Geen bezwaar Ontraden
Financiele dekking (saldi reserves) is een probleem. Deze wens zal worden afgewogen bij de volgende kadernota. Het is zeer waarschijnlijk dat voor die tijd extra middelen van het Rijk beschikbaar komen voor opvoedonder-steuning (als onderdeel voor extra impuls jeugd en gezin). Incidenteel honoreren / Structureel afwegen bij volgende kadernota. Zie ook raadsinformatiebrief Incidenteel honoreren / Structureel afwegen bij volgende kadernota. Zie ook raadsinformatiebrief De motie berust (naar alle waarschijnlijkheid) op een misverstand ingegeven door toelichting over de uitrol van het ABC-concept op pagina 117 van de begroting 2008 – 2011. De genoemde ‘andere lijn’ betreft de uitrol van het ABC-concept over de gehele stad en dus niet de al geplande ABC-scholen in Vathorst en de prioriteitswijken. Het gaat bij de ‘uitrol’ om de inhoudelijke samenwerking en niet om gezamenlijke huisvesting.
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
Financiële consequentie
Advies
Toelichting
Geen bezwaar Ontraden
Zie raadsinformatiebrief
Programma 5: Groen-blauwe Structuur
Programma 6: Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen A-6.1 JA, PvdA Eerdmans Marktplaats Wagenwerkplaats NS emplacement M-6.1 SP Luchtenveld Ambitie slaagkans voor een ongedeelde stad
€ 35.000,- (I) PM
Er zijn drie mogelijkheden om de slaagkans van woningzoekenden te verhogen: 1. Het bouwen van extra woningen. Hievoor zijn nieuwe woningbouwlocaties nodig. Het college ziet daartoe geen mogelijkheden. 2. Meer sociale huurwoningen bouwen ten koste van andere prijssegmenten. Dit is in afwijking van het woningbouwprogramma dat gebaseerd is op het benodigde aantal woningen in de kernvoorraad. 3. De slaagkans voor bepaalde doelgroepen binnen het huidige woonruimteverdelingssysteem vergroten. Dit zal ten koste gaan van andere groepen woningzoekenden. Het college is van mening dat de huidige slaagkansen van de diverse groepen woningzoekenden waaronder jongeren en lage inkomensgroepen op een acceptabel niveau liggen. Het aantal woningen dat aan de verschillende doelgroepen wordt toegewezen is in evenwicht met het aantal woningzoekenden uit die doelgroep dat actief op zoek is naar een woning. .
Programma 7: Economie en Bereikbaarheid
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Financiële consequentie € 850.000,- (I)
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
A-7.1
PvdA, GrL
Luchtenveld
Aanvulling en versnelling fietsstimuleringsplan
A-7.2
JA, GrL
Luchtenveld
Gratis fietsparkeren
€ 30.000,- (S) (met ingang van 2010)
A-7.3
JA
Van 't Veld
Geen plan, geen pilot, geen plein
€ 75.000,- (I) (voordeel)
Advies
Toelichting
Gewijzigd Geen bezwaar
Zie raadsinformatiebrief. Het college stelt voor om op dit moment € 200.000,-- beschikbaar te stellen vanuit RSV-1 om een aantal knelpunten aan te pakken. Mocht uit de evaluatie van het fietsstimuleringsplan blijken dat er aanvullend budget benodigd zou zijn, dan kan dit afgewogen worden bij de kadernota, al dan niet binnen RSV-1. Aangezien het gaat om een budgetaanvraag met ingang van 2010, is de volgende kadernota vroeg genoeg om deze wens af te wegen.
Ontraden / Afwegen bij volgende kadernota Ontraden
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
A-7.4
SP
Van 't Veld
Economisch ongedeelde stad
Programma 8: Cultuur
Financiële consequentie € 300.000,- (I)
Advies
Toelichting
Ontraden
- Een gevarieerd aanbod van werk is belangrijk en dat geldt net zo goed voor middelhoog- en hooggeschoolde arbeidsplaatsen als voor laaggeschoolde arbeidsplaatsen. - Het is een misvatting dat een diensteneconomie relatief weinig werk biedt voor lager opgeleiden en jongeren. Integendeel, de dichtheid van arbeidsplaatsen is ook voor laagopgeleide werknemers juist hoger dan in andere sectoren. Verder biedt onze diensteneconomie goede perspectieven voor de toekomst, terwijl vooral in de industrie veel werkgelegenheid wordt verplaatst naar lage lonenlanden. - De ervaring leert dat ons bedrijfsleven moeilijk aan laagopgeleid technisch personeel kan komen. Daarom is het veel meer zaak om in die personeelsbehoefte te voorzien, dan om extra bedrijven die dit beperkt aanwezige personeel nodig hebben aan te trekken. Om de instroom van scholieren richting technisch onderwijs te bevorderen, werken we samen met de Kamer van Koophandel en het onderwijs in het Techniekgilde. - Wij onderkennen het belang van het MKB voor onze economie. Veel van onze beleidsthema's zijn ook of juist relevant voor het MKB. Bijvoorbeeld: ontwikkeling startersbeleid, starterspas, ontwikkeling broedplaatsen, deelname Taskforce Innovatie, deelname Stichting Nieuwe Bedrijvigheid, stimulering creatieve economie, BreedNet Amersfoort, informatievoorziening voor bedrijven en stroomlijning vergunningen. - Er hebben zich de afgelopen jaren ook bedrijven gevestigd die juist veel lager opgeleide werknemers in dienst hebben, zoals IKEA en DHL.
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Financiële consequentie -
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
A-8.1
JA, PvdA, VVD, GrL, BPA, SP
Kruyt
Aansprekend cultuuraanbod op basis van vastgesteld beleid
A-8.2
JA
Kruyt
Structurele verhoging van de cultuurbegroting is een investering in de leefbaarheid, enz.
€ 250.000,- (S)
Ontraden
A-8.3
JA
Luchtenveld
€ 100.000,- (S)
A-8.4
JA
Kruyt
Structurele aandacht voor cultureel en industrieel erfgoed is een ontwerpeis voor de gebouwde omgeving Asbest uit Flehite en de kosten daarvan uit de cultuurbegroting
€ 142.000,- (S)
Ontraden / Afwegen bij volgende kadernota Ontraden
M-8.1
SP
Van 't Veld / Kruyt
Behoud wijkwinkel en wijkmuseum in het Soesterkwartier
-
Ontraden
Programma 9: Toerisme, Recreatie en Sport M-9.1 VVD, Kruyt Aanmoediging kunstijsbaan PvdA, JA
Advies
Toelichting
Geen bezwaar
Bij de peiling van de concept-nota in De Ronde bieden wij de raad alle gelegenheid om op de toedeling van het cultuurbudgetten aan de instellingen te reageren én de zienswijze van de raad aan het college mee te geven. In de nieuwe cultuurnota , waarin het college-programma is uitgevoerd, wordt een forse extra structurele en incidentele financiële impuls aan de sector gegeven. Wij achten het voorbarig om daar op dit moment - terwijl de conceptnota nog niet eens in de inspraak is geweest of is vastgesteld - alweer een extra impuls aan toe te voegen.
Geen bezwaar
Het cultuurbudget is in deze begroting met € 142.000,opgehoogd vanwege de kapitaallasten van de asbestproblematiek. Wij willen ons wel inspannen om het wijkmuseum een goede plek te geven in het Soesterkwartier. Of dat persé op dit lokatie moet, achten wij een zaak voor de initiatiefnemers en direct betrokken partijen om dat onderling uit te maken, daar dient ons inziens - het college niet een actieve rol in te spelen. In ambtelijk contact met het wijkmuseum wordt dit ook bevestigd. Inmiddels weten we ook dat SWA-directie het voortouw neemt.
Mits passend binnen het distributieplanologisch onderzoek.
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2579946
Nr.
Partij
PFH
Korte omschrijving
Financiële consequentie
Advies
Toelichting
Programma 10: Werk en Inkomen
Programma 11: Bestuur en Publieke Dienstverlening A-11.1 CDA Van VlietFaciliteren raadswerk Kuiper A-11.2 GrL Eerdmans Servicegericht tot in je tenen
€ 50.000,- (S)
Zie raadsinformatiebrief
€ 100.000,- (I)
Ontraden / Afwegen bij volgende kadernota
Voorgesteld wordt om eerst het actieplan dienstverlening af te wachten.
Programma 12: Bedrijfsvoering en Financiën A-12.1 GrL Kruyt ICT investeringen
-
Ontraden
M-12.1
-
Ontraden
In het najaar is in de ronde inzicht gegegeven in de ICTinvesteringen. De nota van de gemeentecontroller over de indicatoren en het proces van begrotingsafwegingen en begrotings- en verantwoordingsdocumenten is inmiddels besproken in de commissie Begroting en Verantwoording. Het wordt binnenkort geagendeerd voor het fractievoorzittersoverleg. Voorgesteld wordt om voorstellen op dit gebied in dat traject nader af te wegen.
VVD, SP
Hekman
Handen en voeten
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2560547 : 17 oktober 2007 :
TITEL Gemeentebegroting 2008-2011
BESLISPUNTEN 1. De gemeentebegroting 2008-2011 vast te stellen; 2. voor fysieke investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt een bedrag van € 7,2 miljoen beschikbaar te stellen.
AANLEIDING Op grond van artikel 190 van de Gemeentewet dient het college aan de raad een ontwerp-begroting aan te bieden voor het komende jaar en de drie daarop volgende jaren.
BEOOGD EFFECT Een door de raad tijdig vastgestelde begroting die structureel (en incidenteel) sluitend is.
ARGUMENTEN Op grond van artikel 191 van de Gemeentewet dient de gemeenteraad vóór 15 november de begroting van het daarop volgende jaar vast te stellen.
KANTTEKENINGEN Indien de begroting niet tijdig wordt vastgesteld en/of niet structureel (en incidenteel) sluitend, dan kan dit er uiteindelijk toe leiden dat de gemeente onder preventief toezicht van de Provincie wordt gesteld.
FINANCIËN De ontwerp-begroting die het college aan de raad heeft aangeboden is structureel (en incidenteel) sluitend. In de raadsinformatiebrief over de financiële ontwikkelingen na het opstellen van de ontwerp-begroting (no.2543697 d.d. 2 oktober j.l.) is geconcludeerd dat er op dit moment geen aanleiding bestaat om bij de begrotingsbesprekingen uit te gaan van een ander begrotingsbeeld dan is opgenomen in de ontwerpbegroting 2008-2011. In de begroting zijn middelen opgenomen voor sociale investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt. In totaal gaat het om een bedrag van € 7,5 miljoen. Hiermee lopen de sociale ambities vanuit Amersfoort vernieuwt gelijk op met de fysieke ambities. Uw raad heeft daar bij eerdere gelegenheden om gevraagd. Al bij de Kaderbrief is door ons aangegeven dat het budget voor de fysieke ambities (ad € 7,2 miljoen) kan worden gedekt uit de harde middelen die in het kader van de Ruimtelijke Financieringsagenda beschikbaar zijn. Formele beschikbaarstelling van dit bedrag door de raad heeft evenwel nog niet plaats gevonden. Daarom stellen wij u voor om tegelijk met de vaststelling van de begroting tevens uw formele fiat te geven aan dit budget.
Inlichtingen bij:
D. Sperling, CST/FIN, (033) 469 46 99
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 2
BETROKKEN PARTIJEN In de stadsberichten van 10 oktober 2007 is, conform artikel 190 van de gemeentewet, kennis gegeven van de terinzagelegging en verkrijgbaarstelling van de begroting. Voorts krijgen burgers en organisaties op 30 oktober tijdens de behandeling van de begroting in De Ronde spreekrecht. Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- ontwerp-raadsbesluit
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2560547
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 17 oktober 2007, sector CST/FIN (nr.2560547); b e s l u i t:
1. de gemeentebegroting 2008-2011 vast te stellen; 2. voor fysieke investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt een bedrag van € 7,2 miljoen beschikbaar te stellen.
Vastgesteld in de openbare vergadering van … de griffier
de voorzitter
Begroting 2008 - 2011 Amersfoort stad met een hart
Inhoud en leeswijzer
Deel 1
4
Algemene toelichting 1. Inleiding: “Wat voor stad willen wij zijn?” 2. Uitkomsten stadspeiling Amersfoort 2007 3. Belangrijke opgaven in onze stad 4. Landelijke en provinciale ontwikkelingen raken Amersfoort 5. Positie en samenwerking 6. Heroverwegingen 7. Ruimtelijke Financieringsagenda 8. Amersfoort Vernieuwt 9. Wijken 10. Amersfoort Jong 11. Grote Steden Beleid 12. Overzicht aanvaarde moties kaderbrief 2008-2011 13. Overzicht aanvaarde amendementen kaderbrief 2008-2011 14. Collegeprogramma
6 7 8 9 11 12 13 14 15 22 23 24 28 35 36
Deel 2
Financiële toelichting 1. Structureel sluitende begrotingsramingen 2. Bestemming van de structurele begrotingsruimte 3. Incidentele middelen en de aanwending daarvan 4. Lokale lasten 5. Reserves en voorzieningen 6. Reserve Stedelijke Voorzieningen 7. Wijkse voorzieningen Vathorst
46 47 51 56 59 64 68 70
Deel 3
Programma’s Leeswijzer 1. Veiligheid 2. Stedelijk beheer en milieu 3. Zorg, welzijn en wijkontwikkeling 4. Onderwijs 5. Groen-Blauwe structuur 6. Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 7. Economie en bereikbaarheid 8. Cultuur 9. Toerisme, sport en recreatie 10. Werk en inkomen 11. Bestuur en publieke dienstverlening 12. Bedrijfsvoering en Financiën Paragrafen 1. Weerstandsvermogen 2. Treasury 3. Onderhoud van kapitaalgoederen 4. Verbonden partijen 5. Het gemeentelijk grondbeleid 6. Subsidies 7. Bedrijfsvoering
Deel 4
72 77 78 88 97 116 124 132 147 164 177 184 193 204 212 213 215 218 225 234 236 237
3 INHOUD
Leeswijzer
Leeswijzer Indeling van de begroting Deze begroting 2008 – 2011 bestaat uit vier delen: 1 algemene toelichting 2 een financiële toelichting 3 en programmagewijze toelichting 4 de paragrafen Deel 1 In deel 1, de algemene toelichting, geven we op hoofdlijnen aan waar we ons de komende jaren hard voor maken. We beginnen daarbij met een korte aanduiding van de (inhoudelijke) thema’s die de komende jaren op de agenda staan en die ook in deze begroting een belangrijke plaats innemen. Na een uiteenzetting van de wijze waarop wij de heroverwegingen vorm willen geven worden de inhoudelijke thema’s nader toegelicht. Het gaat daarbij om de Ruimtelijke Financieringsagenda, Amersfoort Vernieuwt, de wijken, Amersfoort Jong en het Grote Steden Beleid. Deel 1 wordt afgesloten met twee overzichten. Allereerst van de moties en amendementen die bij de behandeling van de Kaderbrief zijn aangenomen en die daarmee kaders zijn geworden bij de opstelling van de nieuwe begroting. Wij geven daarbij kort aan wat met deze raadsuitspraken is of wordt gedaan. Het tweede overzicht betreft de voortgang van de uitvoering van het collegeprogramma. Behalve de financiële stand van zaken hebben wij daarbij ook de inhoudelijke voortgang vermeld. Deel 2 In deel 2, de financiële toelichting geven wij allereerst aan welke begrotingsruimte uiteindelijk beschikbaar was en wat daarmee is gedaan. Ook de incidentele middelen komen daarbij aan de orde. Vervolgens wordt geschetst hoe de lokale
4
lasten zich het volgend jaar zullen ontwikkelen en welke uitgangspunten daarbij zijn gehanteerd. Daarna wordt inzicht gegeven in de reserves en voorzieningen. Apart wordt daarbij stil gestaan bij de Reserve Stedelijke Voorzieningen-1. Tot slot van de financiële toelichting wordt een overzicht gegeven van de wijkse voorzieningen die uit de algemene middelen in Vathorst zullen worden gerealiseerd. Deel 3 In deel 3 van de begroting staan de programma’s centraal. Dit deel bevat een nadere inhoudelijke toelichting op diverse onderdelen van de begroting. Wij hebben daarbij, met de ervaringen van het Jaarverslag 2006 in het achterhoofd, de opzet van de 3 W-vragen wat aangepast. Getracht is met name de vraag “wat gaan we daarvoor doen” zodanig concreet te formuleren dat toetsing daarvan in het Jaarverslag 2008 makkelijker en concreter kan worden. Wij realiseren ons daarbij het einddoel zeker nog niet te hebben bereikt, maar zijn ervan overtuigd een duidelijke stap in de goede richting te hebben gezet. Via de gemeentecontroller zijn wij in overleg met uw raad over het gebruik van kengetallen / indicatoren, overeenkomstig de door uw raad aangenomen motie ter zake. Het resultaat hiervan heeft uiteraard nog geen uitwerking kunnen krijgen in deze begroting, maar in de begroting van volgend jaar. Deel 3 bevat daarnaast de door de raad vast te stellen begrotingsbedragen (op programmaniveau) en een nadere toelichting daarop in de vorm van bedragen per programmaonderdeel. Deel 4 Deel 4 van de begroting bevat een aantal paragrafen. Deze geven diverse dwarsdoorsneden van de begroting. De onderwerpen die daarin aan de orde komen zijn het weerstandsvermogen van de gemeente, de treasury, het onderhoud van kapitaalgoederen, de verbonden partijen, het gemeentelijk grondbeleid, de subsidies en de bedrijfsvoering. De begroting wordt afgesloten met een begrippen- en afkortingenlijst.
LEESWIJZER
5
2
Financiële toelichting deel 2
In de Kaderbrief 2008-2011 hebben wij een eerste budgettair beeld geschetst. Wij hebben daartoe op globale wijze doorgerekend welke uitkomst zou resulteren indien in de lopende meerjarenbegroting nieuwe autonome ontwikkelingen, aangepaste arealen, mee- en tegenvallers, nominale ontwikkelingen e.d. worden verwerkt. Met name vanwege de onduidelijkheid over de uitwerking van het regeerakkoord, konden daarbij slechts bandbreedtes worden aangegeven voor de structurele ruimte in de nieuwe begroting. Deze varieerden van € 5 miljoen tekort in het meest slechte scenario tot € 3,5 miljoen positief in een meer optimistische variant. Bij de gemaakte berekeningen hebben wij aangegeven dat de wijze waarop de uitwerking van het regeerakkoord zijn vertaling krijgt in het gemeentefonds in hoge mate bepalend is voor de feitelijke financiële ruimte. De meicirculaire zou hierover duidelijkheid moeten verschaffen. Helaas is deze circulaire te laat verschenen om deze nog te kunnen betrekken bij de afronding van de begroting. Aan de begrotingsramingen kleven daardoor meer onzekerheden dan gebruikelijk. Wij zullen u dan ook tegelijk met deze begroting een brief doen toekomen waarin wij aangeven in hoeverre de meicirculaire en de septembercirculaire gevolgen hebben voor de ramingen die in de nieuwe begroting zijn opgenomen. In deze paragraaf zullen wij nader ingaan op de wijze waarop wij, op basis van onze inschattingen over het gemeentefonds en rekening houdend met de uitspraken die de Raad heeft gedaan bij de behandeling van de Kaderbrief en met nieuwe en geactualiseerde financiële gegevens, tot sluitende begrotingsramingen zijn gekomen. Allereerst geven wij een geactualiseerd beeld van het aanwezige budget. Vervolgens wordt op hoofdlijnen aangegeven hoe dit budget is aangewend. Een nadere detaillering van dit budgetbeslag en van de aanwending van de incidentele middelen is in de volgende paragrafen aan te treffen.
Beschikbaar budget (waar komt het geld vandaan?) Algemene uitkering De belangrijkste wijzigingen in het gemeentefonds doen zich voor uit hoofde van het coalitieakkoord. De zaken die voor de gemeenten relevant zijn zijn nader uitgewerkt in het bestuursakkoord tussen het Rijk en de gemeenten. De daarin opgenomen bedragen en de berichtgeving daarover zouden de indruk kunnen wekken dat dit akkoord resulteert in voor de gemeenten ongekend hoge uitkeringen uit het gemeentefonds. Zo zou sprake zijn van een reële groei van het gemeentefonds in de periode 2008-2011 van structureel € 1,1 miljard. Het beeld dat hieruit naar voren komt vereist enige nuancering. Zo is van genoemde € 1,1 miljard in onze vorige begroting al een bedrag van € 0,5 miljard verwerkt. Het gaat hier om de reële accressen 2008-2010 die al in de meicirculaire van het vorig jaar waren opgenomen. Verder moet een bedrag van € 0,2 miljard als tegenvaller van de genoemde € 1,1 miljard worden afgetrokken. Het gaat hier om de toevoeging van veiligheidsgelden aan het gemeentefonds die het vorig jaar heeft plaatsgevonden en waarvan de algemene gedachte was dat dit bedrag na 2009 zou worden gecontinueerd. In onze (vorige) begroting was dit bedrag dan ook structureel ingeboekt. Nu achteraf blijkt dat deze gelden niet structureel zijn dient de daaruit voortvloeiende tegenvaller uit de reële groei van het gemeentefonds te worden afgedekt. Macro gezien resteert hiermee een extra reële groei van het gemeentefonds van € 0,4 miljard. Voor onze gemeente leidt de in het bestuursakkoord genoemde groei van het gemeentefonds hiermee tot extra inkomsten ad € 1,4 miljoen in de periode 2008-2010 en daarboven in 2011 tot een toeneming van de algemene uitkering met € 2,0 miljoen. Zoals wij ook al in het jaarverslag 2006 en bij de kaderbrief hebben aangegeven leidt de bijstelling van diverse eenheden die van belang zijn voor de verdeling van het gemeentefonds voor onze gemeente tot beduidende tegenvallers. In totaal gaat het, ten opzichte van de vorige begroting, om een bedrag van € 2,2 miljoen. Het gaat hierbij met name om het aantal bijstandsontvangers (waartegenover zich elders in de begroting voordelen voordoen), maar ook om een aantal andere verdeelmaatstaven. De groei van de stad tenslotte betekent in 2011 een budget van € 1,9 miljoen.
47 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
1. Structureel sluitende begrotingsramingen
2
In totaal levert de algemene uitkering aldus het volgende budget op (miljoenen euro’s; budget is -):
2008-2010
2011
Totaal
-1,4
-2,0
-3,4
-
-1,9
-1,9
0,8
-3,9
-3,1
bestuursakkoord (reële groei) verdeelmaatstaven groei van de stad
2,2
2,2
In aansluiting op de inleiding bij deze paragraaf benadrukken wij nog eens dat deze ramingen van de algemene uitkering zijn opgesteld zonder dat wij de beschikking hadden over een actuele circulaire. Dit betekent een grotere globaliteit van de ramingen van de accressen, maar bijvoorbeeld ook de impliciete veronderstelling dat een aantal reeds eerder aangekondigde herverdelingen binnen het gemeentefonds (OOV, BTWCompensatiefonds, WMO) voor onze gemeente neutraal uitpakken. In hoeverre dit spoort met de werkelijkheid van de circulaires zal pas later duidelijk worden, op het moment dat wij de mei- en septembercirculaire hebben kunnen doorrekenen. Wij zullen u hierover bij het uitkomen van de begroting nader informeren. OZB In samenhang met de bijstelling van de woningbouwcijfers komen de ramingen van de OZB in 2008-2010 € 0,1 miljoen lager uit dan in de vorige begroting is verwerkt. In het nieuwe jaar 2011 genereert de OZB door de groei van de stad een budget van € 0,5 miljoen. Realistischer / risicovoller ramen Zoals wij reeds in het Jaarverslag en bij de bespreking van de Kaderbrief hebben aangegeven, hebben de hoge rekeningoverschotten van de afgelopen jaren ons aanleiding gegeven opnieuw kritisch te kijken naar de gehanteerde ramingsmethodieken. Blijkens de rekeningoverschotten had immers in de begroting meer budgetbeslag kunnen worden opgenomen zonder afbreuk te doen aan het vereiste van sluitende ramingen. In dit kader zijn wij tot de volgende vier maatregelen gekomen.
48
a. wij hebben in de nieuwe begroting rekening gehouden met een onderuitputting op de begrotingsuitgaven ter grootte van € 6,0 miljoen (in plaats van € 3,7 miljoen). Deze ophoging (ad € 2,3 miljoen) is geconcretiseerd door een verhoging van de reeds bestaande algemene stelpost van € 3,7 miljoen tot € 4,0 miljoen en door het opnemen van afzonderlijke onderuitputtingsposten op de diverse programma’s ten bedrage van in totaal € 2,0 miljoen. Deze posten zijn geraamd op die programma’s waarop zich in het verleden (substantiële) onderuitputting heeft voorgedaan (in concreto de programma’s 1 t/m 4, 6, 8, 9 en 10). In samenhang met de verhoging van de onderuitputtingspost stellen wij verder voor de minimumnorm voor de saldireserve te verhogen van € 3 miljoen tot € 6 miljoen. Mocht de onderuitputtingspost, om wat voor reden dan ook, in enig jaar niet worden gerealiseerd dan beschikken wij in ieder geval voor 1 jaar over een buffer om dit op te vangen. Dit verschaft ons ook de tijd om zonodig maatregelen te treffen om dergelijke tekorten in de jaren daarna te voorkomen. b. Omdat zich in het verleden dikwijls substantiële meevallers op de inkomsten hebben voorgedaan hebben wij ook aan de inkomstenzijde van de begroting een stelpost (voor extra inkomsten) opgenomen. Wij hebben deze post voorshands bepaald op € 1,0 miljoen. Alhoewel wij deze post begrotingstechnisch hebben ondergebracht in de raming van de algemene uitkering is deze post nadrukkelijk algemeen bedoeld. c. Al geruime tijd blijkt dat de rente op onze eigen reserves en voorzieningen (de zogenoemde bespaarde rente), na aftrek van de daaruit te betalen toevoeging van rente en inflatie aan de reserves, beduidend hoger is dan de stelpost (ad € 1,5 miljoen) die daarvoor is opgenomen. Ook in deze begroting is dit het geval. Wij hebben deze stelpost met ingang van 2009 dan ook met € 0,5 miljoen verhoogd tot € 2,0 miljoen. d. Tenslotte hebben wij besloten om in de toekomst wat risicovoller te ramen door er op onderdelen voor beoogde beleidsaanpassingen voorshands van uit te gaan dat deze binnen de aanwezige budgetten kunnen worden opgevangen. Dit uitgangspunt is in deze begroting geconcretiseerd in de ramingen van het minimabeleid. Dit is gebeurd bij de 12-18 jarigen regeling, maar vooral ook bij de gevolgen van de bestandskoppeling. Wij zullen, in navolging van de
Deze ramingsaanpassingen leiden derhalve in totaliteit tot een beduidende verruiming van de financiële mogelijkheden. In totaal gaat het om € 3,8 miljoen. Wij gaan ervan uit dat het realiteitsgehalte van de begrotingsramingen hiermee verder is verhoogd. Wij tekenen daarbij aan dat de ramingsaanpassingen daarmee ook een wat groter risico op rekeningtekorten met zich meebrengen. Een zodanig risico is inherent aan dit soort bijstellingen. Samenvattend ziet het beeld van de beschikbare ruimte er daarmee als volgt uit (miljoenen euro’s; budget is -):
Beschikbare ruimte 2008-2010
2011
Totaal
algemene uitkering
0,8
-3,9
-3,1
OZB
0,1
-0,5
-0,4
Realistischer/risicovoller ramen
-3,5
-0,3
-3,8
-2,6
-4,7
-7,3
Budgetbeslag (wat is met het geld gedaan?) Bij de Kaderbrief hebben wij in kaart gebracht welke begrotingsaanpassingen noodzakelijk zijn, enerzijds om het bestaande beleid te kunnen voortzetten en anderzijds ter dekking van onvermijdelijke extra uitgaven. Bij de begrotingsopstelling hebben wij dit geactualiseerd en daarin ook de prioriteiten van het Collegeprogramma en de wensen van de Raad betrokken.
De begrotingsaanpassingen zijn in een aantal categorieën onder te verdelen. Allereerst gaat het om de zogenoemde areaalbudgetten. Dat zijn de noodzakelijke extra bedragen die samenhangen met de groei van de stad (zoals het onderhoud van het toegenomen openbare areaal). In de periode 20082010 kunnen de geraamde bedragen met € 0,7 miljoen worden verlaagd, terwijl daarvoor in het nieuwe jaar 2011 een bedrag van € 2,2 miljoen nodig is. De genoemde bedragen zijn gebaseerd op de daarvoor vastgestelde normen. Een tweede categorie extra uitgaven betreft de voortzetting van afgesproken reeksen die ook reeds in de vorige meerjarenbegroting waren opgenomen (zoals de jaarlijkse stortingen in de Reserve Stedelijke Voorzieningen). In 2011 is hiermee een bedrag van € 0,6 miljoen gemoeid. In de derde plaats hebben wij de vervangingsinvesteringen geïnventariseerd. Ook deze categorie dient in de nieuwe begroting te worden opgenomen, aangezien anders onder meer de bedrijfsvoering in gevaar komt. Voor deze investeringen is in totaal een bedrag nodig van € 0,8 miljoen. Tegenover deze (en andere investeringen) staat de vrijval van kapitaallasten doordat investeringen zijn afgeschreven, maar ook een budgetbeslag vanwege de doorwerking in 2011 van de kapitaallasten van de vorig jaar opgenomen nieuwe investeringen 2010. Van nieuwe investeringen wordt in het eerste jaar immers maar de helft van de volledige kapitaallasten geraamd. In totaal en per saldo leiden deze overige kapitaallasten tot een vermindering van het budgetbeslag van € 0,1 miljoen. De vijfde categorie bestaat uit autonome, onvermijdelijke ontwikkelingen. Deze vergen een budget van € 0,3 miljoen. De ruimere beschikbaarheid van structurele middelen dan aanvankelijk gedacht heeft het mogelijk gemaakt om substantiële bedragen in de begroting op te nemen voor nadrukkelijke wensen van de Raad, zoals vastgelegd in moties en amendementen of anderszins. In totaal gaat het daarbij om € 2,2 miljoen. Ook voor de uitvoering van het Collegeprogramma konden in deze begroting extra gelden worden uitgetrokken, en wel in totaal € 0,9 miljoen. Verder was het mogelijk om extra bedragen te ramen teneinde het bestaande beleid ongewijzigd te kunnen voortzetten, knelpunten weg te nemen en om enkele andere wensen te honoreren. Hiermee is een (structureel) bedrag van € 1,1 miljoen gemoeid.
49 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
Raadsmotie ter zake, overgaan tot bestandskoppeling. Dit zal als zodanig ongetwijfeld leiden tot een groter beroep op de betreffende regelingen. In de begroting hebben wij het budget voor de bijzondere bijstand evenwel niet aangepast, omdat zich binnen dit budget wellicht ook meevallers zullen voordoen (bijvoorbeeld ten gevolge van de groei van de economie). Wij realiseren ons daarmee risico’s te lopen, maar achten deze verantwoord, mede in het licht van de hoge rekeningoverschotten van de afgelopen jaren in het algemeen en de overschotten op het betreffende programma in het bijzonder.
2
en rioleringskosten via de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Ook van deze begrotingsaanpassingen is een overzicht opgenomen in de volgende paragraaf.
In totaal is derhalve sprake van het volgende budgetbeslag (miljoenen euro’s; budgetbeslag is +):
Budgetbeslag 2008-2010
2011
Totaal
-0,7
2,2
1,5
-
0,6
0,6
vervangingsinvesteringen
0,2
0,6
0,8
overige kapitaallasten
0,3
-0,4
-0,1
areaalbudgetten voortzetting reeksen
autonome ontwikkelingen
-0,4
0,7
0,3
Collegeprogramma
0,7
0,2
0,9
moties c.a. Raad
2,0
0,2
2,2
Overige
0,5
0,6
1,1
2,6
4,7
7,3
Budgettair saldo
Ramingsgrondslagen begroting
•
+2,7% t.o.v. begroting 2007
•
prijzen 2008: +1,0% t.o.v. begroting 2007
•
ramingen 2009 t/m 2011: loon-/prijspeil 2008
•
Wanneer de budgettaire ruimte en het budgetbeslag met elkaar worden vergeleken, blijkt dat deze structureel met elkaar in evenwicht zijn (miljoenen euro’s; tekort is +):
loonkosten 2008:
rente nieuwe investeringen: 4,5%
•
rente-omslag activa per 1/1/08: 4,5%
Budgettair saldo • 2008-2010
2011
Totaal
beschikbaar budget
- 2,6
- 4,7
-7,3
budgetbeslag
+2,6
+ 4,7
+7,3
-
-
-
1200 in 2007, 1100 in 2008, 1100 in 2009 en 1000 in 2010
•
waardering en afschrijving activa: zie paragraaf Onderhoud van kapitaalgoederen
• Niet zichtbaar in dit staatje is dat in de jaren 2008 en 2009 in de ramingen incidentele overschotten aanwezig zijn. Deze hebben wij toegevoegd aan de beschikbare incidentele middelen (zie paragraaf 4). In totaal gaat het daarbij om een bedrag van € 3,5 miljoen. Hierna resulteren begrotingsramingen die zowel structureel als incidenteel sluitend zijn.
woningbouw:
jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen: hiervoor zijn twee voorzieningen aanwezig, een voorziening voor wachtgelden c.a. vanwege de reorganisatie per 1/1/97 en een voorziening voor uitkeringen ex-wethouders. Aangezien de overige jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen jaarlijks van vergelijkbaar volume zijn, zijn hiervoor geen voorzieningen gevormd maar zijn deze via de begroting afgedekt.
Overige bijstellingen van de begroting Tenslotte zijn in deze begroting zaken opgenomen die budgettair neutraal zijn dan wel budgettair neutraal zijn verwerkt. Het gaat hierbij onder meer om zaken waarvoor bedragen aan de algemene uitkering zijn toegevoegd (dan wel onttrokken) en om de verrekening van ontwikkelingen in de sfeer van de afval-
50
2. Bestemming structurele begrotingsruimte
Begrotingsbijstellingen i.v.m. het Collegeprogramma (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 7
Openbaar vervoer
100
8
Stelpost cultuur
300
9
500
1/3e maatregel sport toeristisch-recreatieve promotie
10
100 200
12-18 jarigenregeling
250
250
100
100
p.m.
p.m.
500
200
0
250
950
Begrotingsbijstellingen i.v.m. moties, amendementen en overige Raadsuitspraken * (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 1
handhaving openbare ruimte
450
450
3
straathoekwerkers
200
200
crisis-/nachtopvang
120
opvangvoorzieningen
450
4
ABC-scholen (invest. € 4 mln)
9
Kies je sport
10
koppeling bestanden minimabel.
900 187
188
120
375 120
p.m. 1340
* onderdelen hiervan hebben mede betrekking op het collegeprogramma
120 450
p.m. 450
187
188
2165
51 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
In de vorige paragraaf is uiteengezet hoeveel (extra) structureel budget in de nieuwe begroting beschikbaar is gekomen en, op hoofdlijnen, welke bestemming daaraan is gegeven. Verder zijn enkele budgettair neutrale posten in de begroting opgenomen, dat wil zeggen posten waarvoor daarmee samenhangende posten zijn verlaagd dan wel daaraan gerelateerde inkomsten zijn verhoogd. In deze paragraaf geven wij van al deze nieuw opgenomen posten een nadere detaillering. Wij hanteren daarbij het onderscheid dat ook in de vorige paragraaf is aangehouden. Bij iedere post is tevens aangegeven bij welk programma deze thuishoort. Op de incidentele middelen die beschikbaar zijn gekomen en de aanwending die daaraan in de nieuwe begroting is gegeven gaan wij in de volgende paragraaf in. Bij de nu volgende overzichten tekenen wij overigens met nadruk aan dat de bedragen wijzigingen aangeven ten opzichte van de bedragen die in de vorige meerjarenbegroting 2008 tot en met 2010 waren opgenomen.
2
Overige begrotingsbijstellingen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 1
2 3
dierenbescherming
17
17
aanpak oud en nieuw
50
50
drank- en horecawet
71
71
grondwaterbeheersing
65
65
vergoedingen commissies
10
10
buitenkasten
85
85
4
uitbreiding VO
6
woonadviescommissie
20
8
onderhoud Flehite
57
57
asbestproblematiek Flehite
142
142
onderhoud Mondriaanhuis
30
30
huisvesting Xynix
65
huur depot Archiefdienst
15
O&F-plan c.a. Archiefdienst
81
toename leerlingen ZMOK
10
formatie sociale zekerheid
50
65 0 81 -135
170
-170
11
fractievergoedingen
50
12
areaaluitbreidingen subsidies
-300 0 50 50
50
375
375
580
1103
50
50
huisvesting (Poli) 30 843
52
50
-15
-165
bestuurlijk informatiesysteem
105 20
schuldhulpverlening
werkbudget P&C
105
30 -305
-15
Uitgavenbijstellingen i.v.m. areaalwijzigingen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma wegen (incl.kunstwerken)
-28
80
openbare verlichting
-17
50
33
straatreiniging/gladheidsbestr.
-18
53
35 11
afwatering openbaar groen milieubeheer
52
-7
18
-50
141
91
-8
23
15
3
wijkontwikkeling/buurtbudgetten
10
10
4
leerlingenvervoer
50
50
uitbreiding 1e inrichting
15
15
schoolzwemmen
15
15
7
verkeer
div.
wijkse voorzieningen Vathorst
12
belastingen
-4
9
5
-606
1746
1140
-8
24
16
-746
2234
1488
Extra uitgaven i.v.m. voortzetting reeksen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 2
intensivering wegenonderhoud
241
241
VVP-storting in RSV-1
54
54
impuls onderhoud groen
44
44
3
invest. div .wijkaccommodaties
5
5
4
modernisering schoolgebouwen
35
35
12
storting in RSV-1 (€ 2,1 mln)
126
126
expl.lasten grote sted. voorz.
100
100
605
605
53 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
2
2
Extra uitgaven i.v.m. vervangingsinvesteringen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 1
investeringen Brandweer
24
24
2
kademuren en bruggen
10
10
openbare verlichting
17
17
verkeersregelinstallaties
22
22
59
52
132
37
42
79
7
camera's roodlicht/ snelheid 8
onderhoudsplan De Flint
9
Buzz-sportstimulering glijbaan Bosbad
12
7
14
3 10
10
vaste en mobiele telefonie
19
3 20
85
123
inventaris
19
7
7
Collegeauto
9
9
345
345
616
791
automatiseringsinvesteringen 17
43
115
Begrotingsbijstellingen i.v.m. autonome ontwikkelingen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 1
overgangsrecht FLO Brandweer
137
CAO Brandweer
240
240
bijdrage veiligheidsregio
75
75
3
opvang asielzoekers
20
20
4
uitbreiding leerplicht
80
80
6
planschades
125
125
bouwbeleid
70
-70
geldleningen c.a. parkeren
55
-6
-6
-6
37
bijstand (WWB/FWI)
-960
-536
-133
170
-1459
kwijtschelding belastingen
-300
7 10 11
verkiezingen
12
ICT-projecten
1
19
-300 30
163
incidentele loonontwikkeling
tekort peilaanpassingen
54
200
-150
-150
180
180
-38
-38
663
246
40
702 285
194
200
40
FPU-gemeenten div.
300
0
dekking ICT via bedrijfsvoering portikosten
144
702 -582
-120
Budgettair neutrale begrotingsaanpassingen (boven de vorige meerjarenbegroting) (bedragen x € 1.000,-; budgetbeslag is +) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma areaalontwikk. rioleringskosten
12
aanpassing rioolrecht
2
areaalontwikkeling afvalkosten meevaller oud papier
-42
120
78
42
-120
-78
0
0
0
-83
238
155
-300
expl.lasten 2e milieubrengstation verlaging kosten Rova 12
350
-175
-175
383
-175
-238
-30
0
0
0
0
realisatie 2e milieubrengstation
1500
-1500
tlv reserves Rova (aandeel A'frt)
-1000
1000
0
12
tlv tariefsegalisatiereserve afval
-500
500
0
0
0
0
2
ondergronds afval Puntenburg
250
-250
0
idem Neptunusplein en Spoorstr.
100
-100
0
tlv tariefsegalisatiereserve afval
-350
350
0
2
3
aanpassing afvalstoffenheffing
-300 350
groei collectief vervoer uitvoeringskosten WMO (WVG) WMO-verstrekkingen
6
extra kosten BGK dekking uit extra bouwleges
6
GSB-programmakosten dekking uit voorziening GSB
10
extra budget bijzondere bijstand
0
0
0
250
100
100
450
0
-850
-100
-100
-1050
0
0
0
600
600 0
375
375
-375
-375
0
0
50
50
-50
-50
0
0
24
24
(Wet Bopz) opsporing en controle ABW
0 68
-68
terugdraaien korting herziening alimentatiestelsel 3
WMO-budget
12
derving OZB ivm amendement de Pater
84
84
-236
-236
110
110
0
storting suppletie-uitkering 2011 in RSV-2 12
verrekening via algemene uitk.
0 0
2431
2431
-50
-2363
-2413
0
0
0
55 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
2
2
3. Incidentele middelen en aanwending daarvan Beschikbare middelen In de Kaderbrief hebben wij, naar de stand en inzichten van dat moment, aangegeven dat een bedrag van circa € 20 miljoen aan incidentele middelen beschikbaar zou zijn. Nadere besluitvorming in de Raad en nadere inzichten bij de begrotingsopstelling en uitwerking hebben wijziging in dit bedrag veroorzaakt. Per saldo heeft dit ertoe geleid dat wij bij de begrotingsafronding over een incidentele ruimte van ruim € 21 miljoen konden beschikken. Dit bedrag is als volgt opgebouwd: • € 6,9 mln netto saldo rekening 2006 onform Jaarverslag 2006 • € 0,8 mln afroming WWB-reserve • € 2,4 mln dividenden BNG 2007 • € 1,0 mln dividenden BNG 2009 • € 0,8 mln dividenden REMU • € 7,7 mln afwikkeling verkoop REMU • € 19,6 mln incidentele middelen conform Kaderbrief • - € 0,6 mln moties “Actie op uitval” en “Verlengde schooldag” (rek.saldo 2006) • - € 1,0 mln amendement Wagenwerkplaats (rek.saldo 2006) • - € 3,5 mln amendement storting in RSV-2 (rek.saldo 2006) • - € 1,3 mln vorming tariefsegalisatiereserve afval (rek.saldo 2006) • + € 2,2 mln extra middelen ogv Lentebrief (RIB 2436305) • + € 1,7 mln meevaller Wet Werk en Bijstand (extra vrijval reserve WWB) • + € 2,0 mln meevaller saldireserve (m.n. extra rentetoevoegingen) • + € 1,8 mln meevaller rente reserves en voorzieningen 2008 • + € 3,5 mln faseringsvoordelen begroting (budget eerder dan budgetbeslag) • € 24,4 mln • - € 3,0 mln aanvulling saldireserve ivm hogere norm daarvoor • € 21,4 mln
Aanwending van de middelen Bij de aanwending van de incidentele middelen hebben wij twee zaken als uitgangspunt genomen. Enerzijds de wensen die bij de bespreking van de Kaderbrief door (een meerderheid van) de Raad, al dan niet via moties, naar voren zijn gebracht dan wel ondersteund en anderzijds het Collegeprogramma. Daarnaast heeft de ruime beschikbaarheid van incidenteel geld ons de mogelijkheid geboden oplossingen te vinden voor enkele andere knelpunten en wensen. Daarbij was er de gelukkige omstandigheid dat er geen geld nodig was om de begrotingsramingen niet alleen structureel maar ook incidenteel sluitend te maken. Integendeel, zoals hiervoor aangegeven waren in de conceptramingen incidentele overschotten aanwezig ter grootte van € 3,5 miljoen. Samengevat hebben wij de beschikbare incidentele middelen in de nieuwe begroting de volgende aanwending gegeven: a. € 4,0 mln tbv prioriteiten Collegeprogramma b. € 11,4 mln tbv moties, amendementen en overige Raadsuitspraken c. € 6,0 mln tbv overige knelpunten en wensen € 21,4 mln
56
Een specificatie van deze bedragen is in het vervolg van deze paragraaf opgenomen. Volledigheidshalve merken wij in dit verband nog op dat wij de zgn. suppletie-uitkering OZB (algemene uitkering) in 2011 (ad € 2,4 mln) hebben toegevoegd aan de Reserve Stedelijke Voorzieningen-2. Hiermee wordt het beleid gecontinueerd dat het vorig jaar is ingezet.
Aanwending incidentele middelen t.b.v. het Collegeprogramma (bedragen x € 1.000,-) 2008
2009
2010
2011
totaal
57 2 3 7 8
Milieu: communicatie, informatie, educatie
11
100 190
(speel)voorzieningen
1000
1000
Ravelijn
200
creatieve initiatieven werkgelegenheid
250
openbaar vervoer
125
125
stelpost cultuur
150
150
200
400 250 125
25
400 300
50
1/3e maatregel sport
50 250
250
250
750
toeristisch-recreatieve promotie
50
50
onderzoek 1 gemeentelijk servicenummer
50
50
150
150
actieplan dienstverlening onderzoek aanbieden digitaal abonnement 12
50
190
toekomstscenario's De Flint 9
50
natuurspeelplaatsen
Stelpost bedrijfsvoering / P&C
50
50
125
125
2440
900
250 375
275
3990
Aanwending incidentele middelen i.v.m. moties, amendementen & overige Raadsuitspraken (bedragen x € 1.000,-) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 1
Dierenasiel
3
Amersfoort Vernieuwt sociaal
4
leerplicht
5
Groen-Blauw
7
onderzoek structuurverbetering binnenstad
9
investeringsimpuls sportvoorzieningen
* onderdelen hiervan hebben mede betrekking op het collegeprogramma
500 1000 90
500 1000
1000
500
3500
90
90
88
358
1000
1000
1500
3500
1000
1000
1500
2665
3090
3590
75
75 3500 2088
11433
FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
Programma
2
Overige aanwendingen incidentele middelen (bedragen x € 1.000,-) 2008
2009
2010
2011
totaal
Programma 2
(milieu)ambities duurzaam Amersfoort
3
jongerenparticipatie Young Vision
4 5 6
125
125
35
35
30
laaggeletterdheid
100
100
100
stad zoekt boer
100
kwaliteit Eemplein / Huis aan de Eem stadsarchitect
8 11
12
300 2000
1000
1000
125
125
125
375
participeren ondernemersplein
25
25
25
75
continueren proef gratis fietsparkeren
30
30 150
300
restauratie monumenten Amersfoort 750
150
60
750
750
15e verjaardag stedenband Liberec
65
lobby / communicatiebudget
50
50
50
150
citymarketing
100
100
100
300
fiber to the home
130 1740
580
5955
3635
58
100 100
2000
kwaliteit Puntenburg 7
250
65
130
De ontwikkeling van de lokale lasten heeft ook dit jaar weer een nadrukkelijke plaats ingenomen bij de verschillende besprekingen die zijn gevoerd over het financiële beleid van de gemeente. Bij de Kaderbrief zijn hierover enkele moties aangenomen en ook bij de behandeling van het jaarverslag zijn de gemeentelijke belastingen en heffingen aan de orde geweest. In deze paragraaf zetten wij uiteen hoe wij in de nieuwe begroting invulling hebben gegeven aan de gewenste matiging van de lastenontwikkeling en aan andere daaraan gerelateerde wensen van de Raad. Wij zijn ervan overtuigd dat onze voorstellen ertoe zullen leiden dat onze gemeente het volgend jaar in de diverse ranglijsten van de lokale lasten opnieuw verder zal zakken.
OZB Tariefsontwikkeling Het vorig jaar is bij de Kaderbrief discussie gevoerd over de ontwikkeling van de lokale lasten in het algemeen en die van de OZB in het bijzonder. Dit heeft er onder meer in geresulteerd dat met ingang van 2007 is overgegaan op een meer actuele methodiek voor de peilaanpassingen. Toepassing hiervan voor het komende jaar 2008 leidt tot een peilaanpassing van 1% (conform het Centraal Economisch Plan 2007). Echter, het vorig jaar is tevens besloten de OZB-tarieven in de jaren 2008 en 2009 te verhogen met de peilaanpassing verminderd met 0,5%. Bij de bespreking van de Kaderbrief 2008-2011 is dit beleidsuitgangspunt nog eens nadrukkelijk bevestigd. Dit betekent dat de OZB-tarieven in 2008 per saldo met 0,5% zullen worden verhoogd ten opzichte van 2007. Aldus is ook in 2008 sprake van een zeer gematigde ontwikkeling van de OZB. Regelgeving Enkele jaren geleden zijn stringente regels inzake de OZB in werking getreden. Deze stellen maximale grenzen aan de OZBtarieven en reguleren ook de maximale stijging daarvan. In het bestuursakkoord dat is afgesloten tussen het nieuwe kabinet en de gemeenten is overeengekomen de limitering van de (stijging van de) OZB-tarieven met ingang van 1 januari a.s. af te
schaffen. In de plaats daarvan zal een macronorm voor de lokale lastenontwikkeling komen. Mocht die norm worden overschreden dan zijn sancties via het gemeentefonds mogelijk. Wij tekenen hierbij aan dat, welk systeem ook van toepassing zou zijn, de hoogte van de Amersfoortse OZB-stijging in 2008 zodanig beperkt is dat deze niet anders dan binnen welke norm dan ook kan liggen. Wij wachten de nadere vormgeving van de normering dan ook met vertrouwen af. Volledigheidshalve maken wij hier tenslotte nog melding van de afspraak in het bestuursakkoord tot een nadere verkenning en uitwerking van de mogelijkheid het OZB-tarief per waardeeenheid van € 2.500 te vervangen door een percentage van de waarde. Op de feitelijke hoogte van de OZB-aanslagen zal dit evenwel geen invloed hebben. Herwaardering Voor het belastingjaar 2008 zal de OZB-heffing worden gebaseerd op de nieuwe taxatiewaarden per 1 januari 2007 in plaats van op de waarden per 1 januari 2005. Vanaf 2007 zal jaarlijks hertaxatie plaatsvinden met een peildatum die 1 jaar voor het belastingjaar ligt. Gelet op de ontwikkeling van de markt voor onroerend goed zullen in het algemeen ook nu weer (beperkt) hogere waarden resulteren. Bij de tariefsaanpassingen 2008 die wij in verband daarmee zullen aanbrengen zullen wij budgettaire neutraliteit als uitgangspunt hanteren. Dit betekent dat wij de tarieven zodanig zullen verlagen dat in 2008 een OZBopbrengst zal resulteren die overeenkomt met hetgeen nu in de begroting is geraamd. De tarieven zullen daartoe worden verlaagd met het percentage van de gemiddelde waardestijgingen. Dit betekent dat de gemiddelde OZB-aanslag in 2008 0,5% hoger zal liggen dan in 2007. De Rijksregels ter zake zijn zodanig dat door de hertaxaties geen lastenverschuivingen tussen de diverse categorieën OZB-betalers behoeven op te treden. Wij gaan ervan uit dat wij u nog dit jaar de voor de waardeontwikkelingen gecorrigeerde tarieven ter vaststelling zullen kunnen aanbieden. Rioolrecht Met ingang van 1 januari a.s. krijgen de gemeenten de mogelijkheid het rioolrecht te vervangen door een rioolheffing.
59 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
4. Lokale lasten
2
Hiertoe is door het Rijk besloten vanwege de verbreding van de gemeentelijke taken inzake het waterbeheer. Naast de afvoer van hemelwater en afvalwater krijgen de gemeenten ook de zorg voor de grondwaterbeheersing. Een heffing in plaats van een recht maakt het mogelijk de betreffende extra kosten, die niet het karakter hebben van individuele dienstverlening, door te berekenen aan de burgers en bedrijven. Met ingang van 1 januari 2010 vervalt de mogelijkheid rioolrecht te heffen en kan slechts sprake zijn van een rioolheffing. Bij de bespreking van de Kaderbrief is stilgestaan bij de rioolheffing. De Raad heeft aangegeven (motie 12.13) geen behoefte te hebben aan voorstellen ten aanzien van een verbrede rioolheffing. Wij hebben die in deze begroting dan ook achterwege gelaten. Dit betekent dat in Amersfoort voorshands het rioolrecht zal blijven bestaan. Zoals al vele jaren het geval is hebben wij de hoogte daarvan ook in 2008 bepaald op 100% kostendekking. Omdat de autonome groei van het rioolrecht (dat wil zeggen het extra rioolrecht ten gevolge van de groei van de stad) hoger is dan de voorziene (beperkte) kostenontwikkelingen, kunnen de tarieven van het rioolrecht in 2008 met 3% worden verlaagd ten opzichte van 2007. Bij de continuering van het rioolrecht (in plaats van een rioolheffing) tekenen wij nog twee punten aan. Allereerst wijzen wij erop dat uiterlijk in 2010 ook in onze gemeente het rioolrecht zal moeten worden vervangen door een rioolheffing. In de tweede plaats de kanttekening dat nog niet duidelijk is welke extra kosten de nieuwe watertaken in de toekomst met zich mee zullen brengen. Dit zal mede afhankelijk zijn van bijvoorbeeld de milieueisen ter zake. Op dit moment voorzien wij extra kosten van grondwaterbeheersing ter grootte van € 65.000. Wij hebben deze ten laste van de algemene middelen gebracht. Zou het in de toekomst evenwel om aanzienlijk hogere bedragen gaan dan zal het onontkoombaar zijn alsdan nader af te wegen of en in hoeverre dekking uit de rioolheffing acceptabel is. Omdat de tarieven van het rioolrecht gekoppeld zijn aan de waarde van het onroerend goed zullen de feitelijke tarieven pas kunnen worden bepaald indien de resultaten van de herwaardering bekend zijn. Zoals reeds opgemerkt zal dit naar verwachting nog dit jaar zijn beslag krijgen. Ook bij het rioolrecht zul-
60
len wij uiteraard budgettaire neutraliteit hanteren, dat wil zeggen de tarieven verlagen met het percentage van de gemiddelde waardestijging, zodat de gemiddelde aanslag van het rioolrecht in 2008 3% lager zal liggen dan in 2007.
Afvalstoffenheffing Tariefsegalisatiereserve Ook de afvalstoffenheffing is de afgelopen periode punt van discussie in de Raad geweest. Bij de bespreking van het gemeentelijk jaarverslag 2006 is de wens naar voren gekomen om meevallers in de sfeer van het afval – hogere opbrengsten dan wel lagere kosten – in een reserve te storten. Uit een zodanige reserve kunnen tegenvallers (in de kosten en / of de opbrengsten) worden gedekt. Ook maakt zo’n reserve het mogelijk om in enig jaar waarin zich een incidentele kostenstijging voordoet deze niet door te berekenen in het tarief maar te dekken uit de reserve. Op deze wijze wordt alles wat door de burgers via de afvalstoffenheffing wordt betaald ook in deze sfeer aangewend. Gelet op de uitspraken van de Raad hebben wij besloten het voordeel dat zich in 2006 in de sfeer van het afval heeft voorgedaan (ad € 1,3 miljoen) toe te voegen aan een nieuw in te stellen tariefsegalisatiereserve afval. In deze nieuwe begroting doen wij enkele voorstellen om in 2008 reeds gebruik te maken van de nieuwe reserve. Het gaat hier om de kosten van het ondergronds afval Puntenburg, Neptunusplein en Spoorstraat (ad € 350.000) en om (een deel van ) de kosten voor het realiseren van een tweede milieubrengstation (ad € 500.000). Voor een gelijkmatig verloop van de tarieven van de afvalstoffenheffing stellen wij voor deze kosten af te dekken uit de tariefsegalisatiereserve. Na aftrek hiervan blijft in de reserve nog een bedrag van bijna € 0,5 miljoen beschikbaar. Tariefsontwikkeling Reeds vele jaren is het beleid ten aanzien van de afvalstoffenheffing om de kosten voor de afvalverwijdering en –verwerking daarin voor 100% door te berekenen. Met inachtneming van dit uitgangspunt worden sinds 2006 gedifferentieerde tarieven gehanteerd: een (lager) tarief voor éénpersoonshuishoudens en een (hoger) tarief voor meerpersoonshuishoudens.
Per saldo zijn de geschetste kostenontwikkelingen in 2008 zodanig dat de (kostendekkende) tarieven van de afvalstoffenheffing in 2008 met 1% kunnen worden verlaagd ten opzichte van 2007. Wij merken hier nog bij op dat in 2009 wellicht tot een verhoging zal moeten worden besloten. In dat jaar zullen zich namelijk exploitatielasten van het tweede milieubrengstation voordoen. Voor een deel zien wij mogelijkheden om die binnen de bestaande kosten af te dekken, voor een ander deel zullen deze in de afvalstoffenheffing moeten worden doorberekend. Toeristenbelasting Op grond van een convenant tussen de gemeente en de hoteliers is met ingang van 2006 de toeristenbelasting afgeschaft. De hoteliers hebben zich daarbij verplicht om een aantal ID-banen om te zetten in arbeidsplaatsen (vaste en/of doorstroombanen). Tot op heden verloopt de uitvoering van het convenant, ondanks de realisatie van een aantal reïntegratietrajecten, niet zoals beoogd. Daarom hebben wij een gesprek met de horeca gehad om te bezien op welke wijze in de verdere realisering van de doelstellingen van het convenant kan worden voorzien. Vanuit de horeca wordt voorgesteld het project werken in de horeca door te
zetten, met extra afstemming met het CWI, omdat het aanbod van kandidaten tot dusver onvoldoende was. Aanvullend heeft de horeca aangeboden om mee te denken en te adviseren inzake te ontwikkelen varianten voor een nieuw theater/congrescentrum, wil men nagaan hoe actuele informatie over horeca-faciliteiten voor inwoners en bezoekers van de stad aan de gemeentelijke website toegevoegd kan worden en wil men nagaan welke horecazaken in de binnenstad hun toiletfaciliteiten ook aan onder meer bezoekers per rolstoel kunnen aanbieden. Wij gaan ervan uit dat dit tot concrete afspraken zal leiden. Op basis hiervan stellen wij de Raad voor om de heffing van toeristenbelasting ook in 2008 achterwege te laten. Overige belastingen en rechten De hondenbelasting en de precario worden in 2008 verhoogd met de algemene peilaanpassing van 1,0%. Bij vrijwel alle overige heffingen zijn de tarieven gebaseerd op 100% kostendekking. Dit betekent dat daarin in 2008 alle kostenontwikkelingen ten opzichte van 2007 zijn verwerkt. Bij de paspoorten / identiteitskaarten is dit niet het geval, aangezien het Rijk hiervoor maximumtarieven heeft vastgesteld. Lastenontwikkeling burgers In het volgende overzicht is aangegeven hoe de ontwikkelingen in de OZB, het rioolrecht en de afvalstoffenheffing, uitgaande van de hiervoor uiteengezette beleidsvoornemens, bij benadering voor de gemiddelde burger uitwerken. Wij benadrukken dat het hier gaat om het statistische begrip gemiddelde burger in een woning van € 229.000 (gemiddelde WOZ-waarde per 1/1/2005). Voor individuele burgers zal de feitelijke lastenontwikkeling anders kunnen zijn dan hieronder vermeld, afhankelijk van enerzijds de economische waarde van de betreffende woning en anderzijds de vraag of hij / zij in aanmerking komt voor kwijtschelding. Verder zal de feitelijke lastenontwikkeling uiteraard afhankelijk zijn van de nieuwe WOZ-waarden. De lasten van burgers met een meer dan gemiddelde stijging van de WOZ-waarde van hun woning zullen meer dan gemiddeld stijgen en omgekeerd. Met deze kanttekeningen kan het volgende beeld van de lastenstijging in 2008 worden gegeven:
61 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
In de sfeer van de kosten doen zich enkele ontwikkelingen voor, die alle uiteraard doorwerken in de hoogte van de afvalstoffenheffing. Allereerst betreft dit de interne toerekening van apparaatskosten. Deze is recent tegen het licht gehouden, hetgeen heeft geleid tot toepassing van een gewijzigde methodiek waarmee een betere doorberekening van kosten plaatsvindt (zie ook het slot van par.3 van de Raadsinformatiebrief over de uitvoering van de begroting, de zgn. Lentebrief). Als zodanig leidt dit tot een lagere doorberekening van apparaatskosten in de afvalstoffenheffing. Hier staat tegenover dat de compensabele BTW die onderdeel uitmaakt van de kostenbasis voor de afvalstoffenheffing de afgelopen jaren te laag is ingeschat. In deze begroting corrigeren wij dit. Per saldo werken deze beide ontwikkelingen neutraal uit voor de heffing. Voor het overige is, naast de reguliere peilaanpassing, sprake van een kostenmeevaller. Deze is terug te voeren op de hogere opbrengsten van het oud papier.
2
lastenstijging in 2008
Kwijtschelding van belastingen Kwijtschelding is mogelijk voor de afvalstoffenheffing, het rioolrecht en de hondenbelasting (max.1 hond). Met de afschaffing van de bewoners-OZB in 2006 is de kwijtscheldingsmogelijkheid voor de OZB de facto vervallen. Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingplichtigen. Bij de bepaling daarvan houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals die normatief zijn opgenomen in de landelijke richtlijnen voor het kwijtscheldingsbeleid. Van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren maken wij welbewust geen gebruik teneinde ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Aan de bijstandsgerechtigden en aan burgers die uitsluitend een AOW-uitkering hebben wordt als regel automatisch kwijtschelding verleend.
(Bedragen in €) 2007
2008
Eenpersoonshuishoudens
• • •
OZB-gebruikersdeel Rioolrecht-gebruikersdeel Afvalstoffenheffing
0
0
49
48
214
212
Lasten huurders
263
260
• •
226
227
OZB-eigenarendeel Rioolrecht-eigenarendeel
61
60
Lasten eigenaren/bewoners
550
547
(-1,1%)
(-0,5%)
Meerpersoonshuishoudens
• • •
OZB-gebruikersdeel Rioolrecht-gebruikersdeel Afvalstoffenheffing
0
0
49
48
282
280
Lasten huurders
331
328
• •
226
227
OZB-eigenarendeel Rioolrecht-eigenarendeel
61
60
Lasten eigenaren/bewoners
618
615
Het tot nu toe gevoerde kwijtscheldingsbeleid zullen wij in 2008 voortzetten. Dit betekent dat de kwetsbare groepen in de Amersfoortse samenleving een beroep kunnen blijven doen op de mogelijkheden tot (ruimhartige) kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.
(-0,9%)
(-0,5%)
Deze tabel maakt nog eens zichtbaar dat in 2008 sprake is van een heel gematigde ontwikkeling van de lokale lasten in onze stad: per saldo is sprake van een lastendaling van 0,5 à 0,9%. Wij gaan er dan ook van uit dat wij hierdoor op de ranglijst van de lasten in de (37) grootste gemeenten komend jaar opnieuw een lagere plaats zullen innemen dan thans het geval is (16).
Tenslotte merken wij in dit verband nog op dat in het bestuursakkoord is vastgelegd dat de staatssecretaris van Financiën zal bezien of inkomensgegevens ter beschikking van de gemeenten kunnen worden gesteld ten behoeve van het kwijtscheldingsbeleid. Wellicht biedt dit verdere mogelijkheden voor het optimaliseren van ons kwijtscheldingsbeleid.
Opbouw belastingramingen (bedragen x € 1.000,-)
Afvalstoffenheffing Rioolrechten OZB Toeristenbelasting
62
2006(rek.)
2007
2008
2009
2010
2011
14.976
15.105
15.057
15.416
15.680
15.921
9.235
9.290
9.316
9.449
9.582
9.703
23.363
24.902
25.337
25.684
26.170
26.647
57
0
0
0
0
0
Hondenbelasting
487
498
508
508
508
508
Precariobelasting
88
103
104
104
104
104
48.206
49.898
50.322
51.161
52.044
52.883
Kostenbasis afvalstoffenheffing en rioolrecht In de Raad is de afgelopen periode de wens naar voren gebracht om in de begroting informatie op te nemen over de kostenbasis voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Tot nu toe volstonden wij met het ter inzage leggen van dit soort gegevens bij de belastingvoorstellen. Ingevolge de wens van de Raad geven wij hieronder op hoofdlijnen aan hoe de kostenbasis voor beide heffingen is opgebouwd. Zoals gebruikelijk zullen wij bij de belastingvoorstellen meer gedetailleerde informatie ter inzage leggen. 63 (Bedragen x € 1.000)
Kosten Rova
6.956
Kosten AVU
5.281
Overige kosten
670 12.907
Compensabele BTW Kostenbasis 2008
2.150 15.057
Kostenbasis rioolrecht 2008 (Bedragen x € 1.000)
Kapitaallasten oude investeringen
1.729
Dotatie aan investeringsvoorziening
3.842
Onderhoudskosten
2.942 8.513
Compensabele BTW Kostenbasis 2008
803 9.316
FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
Kostenbasis afvalstoffenheffing 2008
2
5. Reserves en voorzieningen Naast de begrotingsramingen en de lastenontwikkeling zijn ook de reserves en voorzieningen van belang voor de beoordeling van de financiële situatie waarin de gemeente zich bevindt. Met name de reserves geven immers een indicatie van het weerstandsvermogen van de gemeente, dat wil zeggen de mate waarin de gemeente in staat is financiële tegenvallers op te vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten. Daarnaast laten de reserves zien welke bestedingsmogelijkheden aanwezig zijn voor (nog) niet in de begroting opgenomen activiteiten.
De voorzieningen Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen is vooral van belang omdat voorzieningen te beschouwen zijn als vreemd vermogen en reserves als eigen vermogen. Aan voorzieningen kleven verplichtingen. De gemeente heeft daarom weinig keus als het gaat om de vraag welke voorzieningen aanwezig moeten zijn en welke omvang deze moeten hebben. De voorschriften uit het Besluit Begroting en Verantwoording zijn hiervoor bepalend. De feitelijke situatie ten aanzien van de voorzieningen is dat wij, waar deze noodzakelijk zijn, voorzieningen hebben die de benodigde omvang hebben. Dit betekent dat alle voorzienbare en kwantificeerbare risico’s en verplichtingen zijn afgedekt. In de volgende tabel zijn de voorzieningen opgenomen die thans aanwezig zijn en is zichtbaar gemaakt welke mutaties wij in 2008 in deze voorzieningen hebben geraamd:
Staat van voorzieningen (bedragen x € 1.000,-)
Saldo begin
Stortingen
2008
Implementatiekosten ombuigingen 1997
774
Onderhoud gebouwen BRW
478
Verlofsparen Onderhoud gebouwen DIA
Saldo einde
aanwending
2008
218
556
94
15
557
729
545
373
315
545
7.878
8.770
2.493
-2.177
13 189
Wachtgelden wethouders
860
Fonds Openbare Ruimte:
3.385
• Baggerwerken
Vermindering
13
-745
813
2.245
1.069
794
905
958
360
3.842
1.374
2.828
• Wegen
1.320
2.163
3.774
-291
• Verlichting
1.381
266
472
1.175
• Openbaar groen • Rioleringswerkzaamheden
Grote Steden Beleid • BDU Economie • BDU Fysiek (ISV-2) Algemene risicovoorziening grondexploitaties BANS klimaatconvenant
64
310
500
500
310
3.337
2.193
2.160
3.370
14.881
14.881
245
245
Staat van voorzieningen Saldo begin
Stortingen
2008
Groot onderhoud Begraafplaatsen
393
Infrastructuur
100
ISV-1
58
816
1.086
Vervangen reizigers informatiesysteem
606
90
Onderhoud buitenkant schoolgebouwen Kunst Vathorst Cultureel arrangement Totaal van de voorzieningen
2008
492 100
5.755
Egalisatie speciale uitkeringen
Saldo einde
aanwending
99
Uitv. Mjp. Wet bodemsanering Besluit Locatiegebonden subsidies
Vermindering
5.813 1.086
816 696
2.137
2.137
11.574
11.901
13.771
9.705
586
864
864
586
64
107
107
64
179
190
369
0
46.683
25.789
28.720
43.753
De reserves Het totaal van de reserves van de gemeente bedraagt op 1 januari 2008 naar raming € 124 miljoen. Van deze reserves heeft € 106 miljoen een bestemming, terwijl de algemene reserve (i.c. de saldireserve) € 18 miljoen bedraagt. Met deze reserves hebben wij substantiële middelen om gestelde doelen te kunnen realiseren dan wel als achtervang te kunnen fungeren indien financiële tegenvallers ontstaan vanwege de effectuering van risico’s die de gemeente loopt. Op dit laatste wordt nader ingegaan in de paragraaf weerstandsvermogen. In de volgende tabel zijn de aanwezige reserves opgenomen alsmede de in de begroting 2008 opgenomen mutaties daarin.
65 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
(bedragen x € 1.000,-)
Saldo einde 2008
Onttrekkingen t.g.v. de exploitatie
Bijschrijving rente vast percentage of 4,5%
Bijschrijving inflatie vergoeding 1,0%
Saldo begin 2008
2
(Bedragen x € 1.000,-)
Stortingen t.l.v. de exploitatie
Staat van reserves
Algemene reserves Saldireserve
18.550
835
13.385
6.000
Totaal algemene reserves
18.550
835
13.385
6.000
23.356
1.401
3.769
20.988
Bestemmingsreserves Algemene dekkingsreserve Bedrijfsvoeringsreserves • Archiefdienst
49
• CST
0
• DIA
673
• Griffie
49 0 7
680
48
48
• SOB
403
4
407
• WSO
553
6
559
• BRW
223
2
11.218
112
7.808
78
Specifieke beleidsreserve Egalisatiereserve BTW- compensatiefonds Reserve Wijkse voorzieningen Vathorst
225 10.212
3.718
17.824
1.269
6.617
952
43
328
667
Exploitatie Stadhuiscomplex
3.321
257
632
2.946
Tariefsegalisatiereserve afval
1.330
13
850
493
76
1
194
-117
131
1
3.987
40
3.205
6.010
1.222
733
7
129
222
647
• compartiment overige
7.807
78
1.810
9.760
Reserve Stedelijke voorzieningen II
2.950
30
Calamiteiten budgetsubsidiering
1.307
13
160
1.480
Huis aan de Eem
2.845
29
1.275
4.149
Kunstaankopen / beeldende vormgeving
363
4
367
Wet voorzieningen gehandicapten
536
5
541
1
118
Aanloopverliezen CBA Verkoop gerestaureerde woningen
132
Reserve Stedelijke Voorzieningen I • compartiment bereikbaarheid • compartiment groen
Welzijnsvoorzieningen Nieuwland Sociale vernieuwing Recreatieve en toeristische gebieden Werk en bijstand Maatschappelijke opvang Dekking kapitaallasten
39
5
5
3.887
39
314
3 13.760
162
2
Wijkbudgetten
133
1
Reserve Ruimtelijke Investeringen
2.874
1.052
1.854
38.308
317
26.402
WMO Reserve ijsbaan
66
39 117
-65 2.980
164 134
2.000
2.000
2.283
2.283
Totaal bestemmingsreserves
106.011
476
1.701
30.551
31.480
107.259
TOTAAL RESERVES
124.561
476
2.536
30.551
44.865
113.259
Saldireserve In de nota Reserves en Voorzieningen is vastgelegd dat de saldireserve minimaal € 3 miljoen dient te bedragen. In het voorgaande hebben wij aangegeven deze minimumnorm te willen optrekken naar € 6 miljoen. Zoals blijkt uit de tabel bedraagt de saldireserve begin 2008 € 18,6 miljoen. Rekening houdend met de aanwending van de incidentele middelen zoals beschreven in paragraaf 3 resteert in de saldireserve eind 2008 nog een bedrag van € 6,0 miljoen. Dit komt precies overeen met de nieuwe norm. Dit betekent dat in de saldireserve geen vrij aanwendbare middelen meer aanwezig zijn. Algemene dekkingsreserve De rente-opbrengsten van deze reserve worden (structureel) ten gunste van de begroting gebracht. Dit betekent dat over deze reserve niet vrijelijk kan worden beschikt, omdat dit gepaard gaat met budgetverlies. In zoverre dat budgettair inpasbaar is wordt vanuit deze reserve jaarlijks € 2,1 miljoen overgeheveld naar de Reserve Stedelijke Voorzieningen. Ook in de nieuwe begroting zijn deze stortingen jaarlijks opgenomen. Iedere storting van € 2,1 miljoen brengt een structurele rentederving met zich mee van € 126.000. Deze kosten zijn afgedekt binnen het totaal van de beschikbare budgettaire ruimte. Specifieke beleidsreserve In deze financieel-administratieve reserve zijn bedragen gereserveerd voor de afdekking van incidentele begrotingssaldi en incidentele begrotingsprioriteiten conform eerdere besluitvorming in de raad, aangevuld met de voorgestelde aanwending van de incidentele middelen in zoverre deze na 2008 plaatsvindt. De omvang van de reserve is precies toereikend om genoemde zaken af te dekken. Dit betekent dat hierin in principe geen vrije ruimte aanwezig is. Egalisatiereserve BTW-Compensatiefonds De reserve heeft als doel het egaliseren van de budgettaire gevolgen van de introductie van het BTW-Compensatiefonds. De reserve heeft een zodanige omvang dat hieruit jaarlijks de (aflopende) incidentele tekorten kunnen worden opgevangen. In deze reserve zijn derhalve geen vrij aanwendbare gelden aanwezig. Reserve Stedelijke Voorzieningen-I Zie de volgende paragraaf.
Reserve Stedelijke voorzieningen-II Op grond van de besluitvorming bij de jaarrekening 2006 is in 2007 een bedrag van € 3,45 miljoen in deze reserve gestort. Hiervan is € 0,5 miljoen overgeheveld naar de nieuwe reserve voor de ijsbaan. Zoals bij de vorige begroting besloten zullen vanaf 2009 in ieder geval de bedragen die wij ontvangen uit hoofde van de zgn. suppletie-uitkering OZB aan de reserve worden toegevoegd. Naar huidige raming gaat het daarbij om € 3,0 miljoen in 2009,€ 2,7 miljoen in 2010 en € 2,4 miljoen in 2011. In totaal bevat deze reserve daarmee € 11 miljoen. Over de aanwending van de reserve zal worden besloten in samenhang met de op te stellen visie Amersfoort 2030. Reserve Huis aan de Eem Doel van deze reserve is het egaliseren van de aanloop- en faseringskosten en incidentele kosten van het nieuw te ontwikkelen Huis aan de Eem. De reserve wordt gevoed uit de budgetten die zijn geraamd voor de structurele lasten van het centrum en die daarvoor voorshands niet behoeven te worden gebruikt. Reserve Werk en Bijstand In deze reserve zijn gelden gereserveerd voor maatregelen die zijn gericht op de uitstroom uit de bijstand naar werk. Het gaat hier om middelen boven de uitkering op grond van de Wet Werk en Bijstand (werkdeel). In deze begroting is een extra onttrekking aan de reserve opgenomen ter grootte van € 2,5 miljoen. Op deze wijze blijft, conform de Kaderbrief van vorig jaar, de continuïteit van de uitvoering van werktoeleidings- en werkgelegenheidsprojecten de komende twee jaar gewaarborgd. Dekking kapitaallasten Deze reserve is in het leven geroepen omdat het (sinds 2004) in bepaalde gevallen niet meer is toegestaan investeringen in 1 keer af te dekken via reserves. Waar het gaat om zogenoemde investeringen met economisch nut móet de betreffende investering worden geactiveerd en in de loop van een aantal jaren worden afgeschreven. Deze nieuwe regel is van toepassing op een aantal investeringen waarvoor bedragen waren / zijn gereserveerd. Voor deze gevallen is de reserve afdekking kapitaallasten gevormd. Uit deze reserve worden, nu afdekking ineens niet meer is toegestaan, de afschrijvingslasten van deze investeringen gedekt. Op die manier kan, met inachtneming van de nieuwe regels, worden bereikt dat deze lasten (ook in de toekomst) budgettair neutraal zijn. De hierin aanwezige bedragen zijn derhalve niet vrij aanwendbaar. De hoge toevoeging in 2008 aan de reserve betreft voor € 9,8 miljoen overhe-
67 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
Enkele van de in het overzicht opgenomen reserves lichten wij hier nader toe:
2
velingen vanuit de RSV-1 (Huis aan de Eem, zwembad, ABCscholen) en heeft voor het overige betrekking op in de begroting 2008 geraamde investeringen (€ 2 miljoen ABC-school, € 1 miljoen investeringsimpuls sport en € 1 miljoen jongerenvoorzieningen). Van het bedrag van € 38 miljoen dat naar raming eind 2008 in deze reserve aanwezig zal zijn heeft € 10 miljoen betrekking op reeds verrichte investeringen en € 28 miljoen op investeringen die nog moeten plaatsvinden.
Nieuwe reserves Tariefsegalisatiereserve afval Zoals in de vorige paragraaf uiteengezet hebben wij in 2007 hiervoor een nieuwe reserve in het leven geroepen. Reserve ijsbaan Ingevolge de raadsmotie ter zake is in 2007 een separate reserve ijsbaan gevormd. In deze reserve zijn de thans reeds op verschillende plekken gereserveerde bedragen (ad € 2,0 miljoen) voor de ijsbaan samengebracht. Naar verwachting zal in deze reserve begin 2008 nog € 1 miljoen kunnen worden gestort vanwege het dit jaar ontvangen extra BNG-dividend. Reserve Ruimtelijke Investeringen Zie de paragraaf Ruimtelijke Financierings Agenda in de algemene toelichting bij deze begroting.
6. Reserve Stedelijke Voorzieningen RSV-1 Algemeen Vorig jaar hebben wij u aangegeven dat de komende jaren een bijdrage vanuit de grondexploitaties aan de reserve Stedelijke Voorzieningen niet meer mogelijk zal zijn. Dit houdt in dat met inachtneming van de reeds eerder gedoteerde middelen voor gehandicaptenbeleid per saldo een bedrag van € 116 miljoen zal worden gestort in de reserve stedelijke voorzieningen (zie de tabel hieronder). Wij beschouwen daarmee de reserve stedelijke voorzieningen als een afgerond geheel. Inmiddels zijn nadere voorstellen gedaan omtrent de instelling van een “RSV-2” (zie ook de vorige paragraaf). Zoals reeds eerder is aangegeven zal er nog wel een faseringsprobleem ontstaan binnen RSV-1. De middelen komen gefaseerd beschikbaar in de periode tot en met 2015, terwijl de grote investeringen worden voorzien in de periode tot en met 2010 (Huis aan de Eem en Zwembad).
Reserve Stedelijke Voorzieningen (bedragen x € 1 miljoen) T/m 2006
Totaal
2012
t/m 2011
t/m 2015
Grondexploitatie
8,8
Begrotingsruimte
4,8
Verkoop Coelhorst
0,8
Vathorst / Bovenwijkse voorzieningen
5,9
Verkoop Bouwfondsaandelen
5,8
VVP-bijdrage
8,6
7,5
Algemene dekkingsreserve
8,8 -1,4 7,5
Totaal
8,8
3,4
3,4
0,8
0,8
13,4
7,1
20,5
16,1
6,0
22,1
8,4
34,1
5,8
5,8
15,2
10,5
25,7
Rente
1,6
0,8
2,4
2,4
WVG
2,8
2,8
2,8
Budget bestuursopdrachten Verkoop REMU-aandelen Budget RHC Totaal
68
2007 t/m 2011
0,7
0,7
0,7
12,6
12,6
12,6
2,5 70,1
2,5 24,9
95,0
2,5 21,5
116,5
De bestedingen geven het volgende beeld te zien:
Bestedingen T/m 2006
2007
Totaal
2012
t/m 2011
t/m 2011
t/m 2015
Totaal
Stimuleringsfonds volkshuisvesting
2,9
2,9
2,9
Brandweerkazerne
2,5
2,5
2,5
Zwembad
1,0
7,0
8,0
8,0
Huis aan de Eem
3,0
15,0
18,0
18,0
ICT
0,4
0,4
0,4
Crematiorium
0,9
0,9
0,9
ABC-school Schuilenburg
1,4
ABC-school Kruiskamp
0,8
0,7
1,4
1,4
1,5
1,5
Overige ABC-scholen
2,0
3,2
5,2
5,2
Amersfoort on line
0,7
0,2
0,9
0,9
Vrijwilligerssteunpunt
0,5
Studenten/jongerenhuisvesting
0,7
Wonen boven winkels
0,5
0,5
1,0
1,7
2,5
0,3
0,3
0,3
4,2 1,1
Bestuursopdrachten
1,1
1,1
BTW-compensatiefonds
0,2
0,2
0,2
Groen-Blauwe structuur
1,0
1,0
2,0
2,0
Jongerenvoorzieningen
0,7
0,6
4e Hockeyveld
0,2
Eemkades Bereikbaarheid
0,7
1,3
1,3
0,2
0,2
0,7
0,7
30,4
16,0
46,4
12,1
Groen
1,1
0,8
1,9
0,6
Gehandicaptenbeleid
1,6
1,2
2,8
Totaal toekenningen
53,8
47,0
100,8
Stand reserve
16,3
-5,8
58,5 2,5 2,8
15,2
116,0 0,5
69 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
(bedragen x € 1 miljoen)
2
7. Wijkse voorzieningen Vathorst In de gemeentebegroting zijn bedragen opgenomen ter dekking van de exploitatielasten van de realisatie van de wijk Vathorst. Deze cijfers worden tweejaarlijks geactualiseerd. De batenkant wordt gevormd door de extra inkomsten ten behoeve van Vathorst vanuit het gemeentefonds en de OZB. Daarnaast zijn ook de middelen voortvloeiend uit de OZB over de bouwgrond aan het budget voor de wijkse voorzieningen Vathorst toegevoegd. Omdat de wijkse voorziening veelal worden gerealiseerd alvorens de inkomsten uit het gemeentefonds en de OZB worden gegenereerd, zal sprake zijn van een tijdelijk faseringstekort. Echter, rekening houdend met een jaarlijkse onderuitputting van € 300.000,-- zal de wijk Vathorst over de periode tot en met 2017 budgettair neutraal uitvallen voor de gemeentebegroting. De afgelopen jaren was er sprake van een veel omvangrijkere onderuitputting, zodat wij het verantwoord achten om hiermee rekening te houden. Indien de onderuitputting niet optreedt zal er nog steeds sprake zijn van een tijdelijk faseringstekort, maar duurt het enkele jaren langer, alvorens het tekort wordt ingelopen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de realisatie van de gemeentelijke voorzieningen in Vathorst.
In gebruik genomen: De Brink in 2002/2003 • Noodlokalencomplex Veenweg • Permanente huisvesting 28 lokalen • Speciaal onderwijs 5 groepen • 3 gymzalen bewegingsonderwijs • 2 peuterspeelzalen • Sociaal cultureel werk (inclusief bso) • Kinderdagverblijf Fithorst in 2005 • 4 voetbalvelden v.v. Hooglanderveen Sminkhoek in 2004 • Wellantcollege (bijdrage bouwkosten)
70
De Laak 1 in 2005/2006 • Tijdelijke huisvesting basisonderwijs (12 lokalen) • Permanente huisvesting (38 lokalen) • 1 gymzaal bewegingsonderwijs • Peuterspeelzalen • Kinderdagverblijf incl. BSO Hooglanderveen in 2006 • Nieuwbouw Dissel (bijdrage bouwkosten)
In uitvoering/voorbereiding: ICO-cluster oplevering 2009 • Voortgezet Onderwijs (41 lokalen) • Sporthal • Bibliotheek • Kleinschalig theater • Steunpunt kunsteducatie • Facilitaire ruimte • Kinderdagverblijf Brink: • Natuurcentrum Vathorst • Complex t.b.v. tijdelijke huisvesting 2008 Sminkhoek • 4 voetbalvelden vv VOP (2007/2008) • 8 tennisbanen (2007/2008) • Zwembad (2010) • Tennishal met tennisbanen Fithorst • 2 voetbalvelden Hooglanderveen (2007/2008) • Hockeycomplex (2007/2008) • Jongerencentrum (2008/2009) • Skatepark (2007) De Laak in 2009 • Ouderensteunpunt • Wijkgezondheidscentrum Hooglanderveen in 2008 • Nieuwbouw Josephschool • Peuterspeelzaal
De Bron in 2010 • Tijdelijke huisvesting basisonderwijs (14 lokalen) • Permanente huisvesting (32 lokalen) • 2 gymzalen bewegingsonderwijs (sportzaal) • Peuterspeelzaal • Sociaal cultureel werk • Kinderdagverblijf incl. BSO
In de planning: 71 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
De Laak 2 in 2012 • Tijdelijke huisvesting basisonderwijs (13 lokalen) • Permanente huisvesting (17 lokalen) • Speciaal basisonderwijs (10 groepen) • 2 gymzalen bewegingsonderwijs • 2 peuterspeelzalen • Sociaal cultureel werk • Kinderdagverblijf incl. BSO
3
Programma’s deel 3
Door de raad te autoriseren begrotingsbedragen 2008-2011 (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) 9.940
10.416
12.244
11.839
12.033
12.188
02 Stedelijk beheer en milieu
58.681
61.904
59.394
59.367
59.004
59.829
03 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
31.491
45.574
51.903
52.033
52.339
51.704
04 Onderwijs
26.768
25.533
25.518
25.797
26.317
26.936
05 Groen-blauwe structuur
1.199
2.095
333
114
114
114
112.743
95.413
75.245
73.701
57.955
49.344
07 Economie en bereikbaarheid
17.868
18.199
18.857
12.721
12.595
12.600
08 Cultuur
15.577
17.085
18.181
17.852
18.030
17.973
7.561
7.816
9.491
9.200
9.013
8.377
65.830
70.354
65.473
64.636
64.003
64.202
06 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
09 Toerisme, sport en recreatie 10 Werk en inkomen 11 Bestuur en publieke dienstverlening
12.601
12.166
13.308
12.711
12.882
12.971
12 Bedrijfsvoering en financien
33.618
30.211
25.516
29.004
31.778
33.688
393.877
396.766
375.463
368.975
356.063
349.926
Totaal lasten Baten (exclusief onttrekkingen reserves) 01 Veiligheid
433
298
386
386
386
386
6.468
5.163
5.200
5.200
4.114
4.114
03 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
9.864
11.036
12.899
12.802
12.717
12.717
04 Onderwijs
9.068
5.003
4.213
4.213
4.213
4.213
0
0
0
0
0
0
110.155
90.884
67.382
67.104
52.374
44.038
11.604
9.127
9.055
7.512
7.012
7.011
1.401
1.081
1.064
714
714
714
677
421
424
374
324
324
51.385
50.102
47.565
47.466
47.895
48.019
02 Stedelijk beheer en milieu
05 Groen-blauwe structuur 06 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 07 Economie en bereikbaarheid 08 Cultuur 09 Toerisme, sport en recreatie 10 Werk en inkomen 11 Bestuur en publieke dienstverlening
2.136
1.942
1.987
2.023
2.054
2.090
12 Bedrijfsvoering en financien
207.066
209.228
213.989
213.712
216.838
221.549
Totaal baten
410.257
384.285
364.164
361.506
348.641
345.175
73 PROGRAMMA’S - DEEL 3
01 Veiligheid
3
Door de raad te autoriseren begrotingsbedragen 2008-2011 (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Saldo (exclusief mutaties reserves) 01 Veiligheid
9.507
10.118
11.858
11.453
11.647
11.802
02 Stedelijk beheer en milieu
52.213
56.741
54.194
54.167
54.890
55.715
03 Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
21.627
34.538
39.004
39.231
39.622
38.987
04 Onderwijs
17.700
20.530
21.305
21.584
22.104
22.723
05 Groen-blauwe structuur
1.199
2.095
333
114
114
114
06 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
2.588
4.529
7.863
6.597
5.581
5.306
07 Economie en bereikbaarheid 08 Cultuur 09 Toerisme, sport en recreatie 10 Werk en inkomen 11 Bestuur en publieke dienstverlening 12 Bedrijfsvoering en financien
Saldo (exclusief mutaties reserves)
9.072
9.802
5.209
5.583
5.589
16.004
17.117
17.138
17.316
17.259
6.884
7.395
9.067
8.826
8.689
8.053
14.445
20.252
17.908
17.170
16.108
16.183
10.465
10.224
11.321
10.688
10.828
10.881
-173.448
-179.017
-188.473
-184.708
-185.060
-187.861
-16.380
12.481
11.299
7.469
7.422
4.751
-16.380
12.481
11.299
7.469
7.422
4.751
Toevoegingen reserves
41.523
37.117
33.566
6.770
8.267
4.797
Onttrekkingen reserves
50.034
49.598
44.865
14.239
15.689
9.548
-24.891
0
0
0
0
0
Saldo (inclusief mutaties reserves)
74
6.264 14.176
Begroting 2008 LASTEN (bedragen x € 1.000,-)
Bedrijfsvoering en Financiën aan reserves) Bestuur en publieke 40.504 10% dienstverlening 13.308 Veiligheid 3% 12.244 Werk en inkomen 3% 65.473 16% (Inclusief toevoegingen
Stedelijk Beheer en Milieu 59.395 15% Zorg en Welzijn 53.055 13%
Toerisme, Sport en Recreatie 13.493 3% Cultuur 25.492 6%
Economie en Bereikbaarheid 22.102 5%
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen 75.245 19%
Onderwijs 28.249 7%
Groen-blauwe structuur 469 0%
Begroting 2008 BATEN (bedragen x € 1.000,-) (Inclusief onttrekkingen aan reserves)
Toerisme, Sport en Recreatie 1.711 0%
Stedelijk Beheer en Milieu 5.394 1%
Zorg en Welzijn 12.926 3%
Economie en Bereikbaarheid 15.065 Cultuur 4% 1.197 0%
Bedrijfsvoering en Financiën 247.861 62%
Veiligheid 386 0%
Onderwijs 4.459 1%
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen 67.382 17%
Groen-blauwe structuur 222 0%
Werk en inkomen 50.439 12% Bestuur en publieke dienstverlening 1.987 0%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
75
3
Samenstelling Algemene Middelen
Saldo algemene reserves 18.884 10%
Rente eigen vermogen 7.603 4%
OZB 25.338 14% Overige belastingen 613 0%
Gemeentefonds 131.362 72%
Besteding Algemene Middelen Bestuur en publieke dienstverlening 11.321 6% Werk en inkomen 15.034 8%
Bedrijfsvoering en Financiën 817 0%
Veiligheid 11.858 6% Stedelijk Beheer en Milieu 29.628 17%
Toerisme, Sport en Recreatie 11.782 6% Cultuur 24.295 13% Economie en Bereikbaarheid 7.037 4%
76
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen 7.862 4%
Onderwijs 23.790 Groen-blauwe 13% structuur 247 0%
Zorg en Welzijn 40.129 23%
Door de Raad te autoriseren begrotingsbedragen Op de voorgaande pagina’s zijn de door de Raad te autoriseren begrotingsbedragen 2008-2011 opgenomen. Dit zijn de bedragen op programmaniveau. Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (het BBV) zijn daarbij ook de rekeningcijfers 2006 en de begrotingscijfers van het nu lopende jaar 2007 vermeld. Eveneens conform het BBV zijn de betreffende bedragen allereerst opgenomen zonder daarin de onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves te betrekken. Vervolgens zijn deze daarin wel verwerkt. De dan resulterende cijfers laten zien dat de begrotingsramingen in elk jaar sluitend zijn. De bedragen luiden in duizenden euro’s.
Nadere informatie per programma Bij de hierna volgende programmateksten is voorts ter informatie aan het slot van elk van de programma’s een nadere uitsplitsing van de programma-totalen opgenomen. Ook de daar genoemde bedragen luiden in duizenden euro’s. Ter verduidelijking van deze cijfers per programma volgt hier een korte toelichting. 1. Overzicht lasten, baten en saldo (excl. mutaties reserves) Het cijfermatige gedeelte begint met een overzicht van de lasten, de baten en het saldo van het betreffende programma. Daarbij is per programma een onderverdeling gemaakt naar programmaonderdelen. De lasten, de baten en het saldo worden voor 6 jaren
weergegeven, te beginnen met de rekeningcijfers 2006. In de volgende kolom 2007 staan de begrotingscijfers 2007 vermeld, met daarin ook verwerkt de begrotingswijzigingen die de raad tot en met februari 2007 heeft vastgesteld. Deze ramingen zijn (evenals die voor de daaropvolgende jaren) gerangschikt naar programmaonderdelen. De kolommen 2008 tot en met 2011 geven de nieuwe begrotingsramingen weer. In de betreffende overzichten zijn de toevoegingen en onttrekkingen aan reserves niet meegenomen. Het Besluit Begroting en Verantwoording (het BBV) schrijft namelijk voor dat eerst de lasten, baten en saldi exclusief de reserves worden weergegeven en dat daarna (per programma) wordt aangegeven welke bedragen aan de reserves zijn toegevoegd en onttrokken. 2. Overzicht saldi inclusief mutaties reserves De onder 1 genoemde overzichten eindigen met de saldi (excl. mutaties reserves) van het betreffende programma in elk van de jaren. Een saldo dat begint met een – betekent dat per saldo sprake is van een bate, een positief weergegeven saldo betekent dat per saldo sprake is van een last voor de begroting. Vervolgens wordt aangegeven welke toevoegingen aan reserves aan het programma zijn geraamd en welke onttrekkingen. Aldus wordt, conform de bepalingen van het BBV, zichtbaar gemaakt wat de saldi van het betreffende programma zijn wanneer de mutaties reserves wel zijn meegenomen. 3. In de ramingen begrepen investeringen Indien van toepassing wordt aan het slot van elk programma aangegeven welke investeringen in de ramingen zijn opgenomen. Daarbij wordt, conform het BBV, onderscheid gemaakt in enerzijds investeringen met economisch nut en anderzijds investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut (zie hiervoor ook de paragraaf Onderhoud van kapitaalgoederen).
77 FINANCIËLE TOELICHTING - DEEL 2
Leeswijzer
3.1
Veiligheid SOCIALE VEILIGHEID
Missie We streven naar een veilig Amersfoort, waarin buren elkaar kunnen aanspreken, waarin pleinen echt openbaar gebied zijn, waarin inwoners weerbaar zijn en zich beschermd weten, waarin jeugd een eigen plek inneemt, waarin respect geldt als basisnorm, waarin regels gehandhaafd worden en waarin ernstige calamiteiten achterwege blijven.
Context en achtergrond Dit hoofdstuk heeft zowel betrekking op de sociale als de fysieke veiligheid. Sociale veiligheid heeft betrekking op criminaliteit, ernstige vormen van overlast en op gevoelens van (on)veiligheid (subjectieve veiligheid). Bij de gemeente Amersfoort hanteren we een vierjaarlijkse veiligheidsbeleidcyclus, het Integraal Veiligheidsprogramma (IVP), met een jaarlijkse activiteitenplan, het Veiligheidsactieprogramma. Het geldende IVP “Nota Veiligheidsbeleid Amersfoort” loopt in 2008 af. Momenteel wordt gewerkt aan een nieuw meerjarenbeleidsdocument, dat eind 2007 aan de gemeenteraad wordt voorgelegd. Dit betekent dat het mogelijk is dat de in deze begroting geschetste veiligheidsaanpak voor 2008 en volgende jaren op een aantal onderdelen gewijzigd kan worden. Hiermee is bij het opstellen van onderstaande tekst nog geen rekening gehouden. Het veiligheidsbeleid is zeer breed en divers en omvat een scala aan activiteiten en projecten. In deze programmabegroting leggen wij het accent vooral op nieuwe ontwikkelingen. Dit betekent dat de hier genoemde activiteiten niet limitatief zijn. Voor een volledig overzicht van de lopende activiteiten, projecten en doelstellingen verwijzen wij naar het Veiligheidsactieprogramma 2007 en de diverse (uitvoerings)plannen van aanpak, die deels ook in 2008 doorlopen. Naast de in deze begroting opgenomen aanpak en activiteiten blijven wij met onze partners gericht op het initiëren en uitvoeren van vernieuwende activiteiten, zoals bijvoorbeeld het ‘weekendarrangement’.
Bestuursakkoord Rijk - gemeenten De thema’s uit de veiligheidsparagraaf van het Beleidsprogramma van het Kabinet Balkenende IV 2007-2011 sluiten goed aan bij het Amersfoortse veiligheidsbeleid. Meer aandacht is er voor preventie in het kader van veiligheid. Amersfoort Vernieuwt De uitwerking van het programma voor Binnenstedelijke Vernieuwing Amersfoort (Amersfoort Vernieuwt) is een belangrijke -aan veiligheid- gerelateerde ontwikkeling. Via een gecombineerde aanpak van sociaal, fysiek, economie en veilig willen we dat over 10 jaar de prioriteitswijken door vernieuwing en herontwikkeling een substantieel betere leefbaarheid kennen. Veiligheid is daarvan ook een belangrijk onderdeel. Kruiskamp Krachtwijk Minister Vogelaar voor Wonen, Wijken en Integratie heeft de Amersfoortse wijk Kruiskamp aangewezen als één van de veertig wijken die van een probleemwijk moeten uitgroeien tot een prachtwijk. Dit betekent dat na de zomer van 2007 een integraal wijkactieplan moet zijn opgesteld, waarin de focus ligt op 5 thema’s: wonen, werken, leren, veiligheid en integratie. Het wijkactieplan heeft een tijdshorizon van 8 à 10 jaar. Bij het opstellen en uitvoeren van het wijkactieplan zoeken we nadrukkelijk de aansluiting met “Amersfoort Vernieuwt” en voor wat betreft het thema veiligheid met de hotspotaanpak Kruiskamp. Dierentehuis Conform de bij de Kaderbrief aangenomen motie is in afwachting van nader onderzoek en definitieve besluitvorming in deze begroting rekening gehouden met een bedrag van € 0,5 miljoen voor de nieuwbouw van het dierentehuis. Handhavingsorganisatie Op 4 juli 2007 heeft het college over de organisatie van de handhaving in de openbare ruimte (HOR) het volgende besloten: • Er wordt een uitvoeringsplan voor een integrale handhavingsorganisatie voor de HOR opgesteld, met als uitgangspunt deze eerst intern te organiseren om vervolgens het uitvoeringsdeel van de HOR uit te besteden. • Er zal een marktverkenning worden uitgevoerd naar de mogelijkheden van het extern uitbesteden van de HOR.
Concreet betekent dit dat de HOR op integrale wijze vorm zal krijgen. De integraliteit komt vooral naar voren doordat de groepen stadstoezichthouders, milieupolitie, parkeercontroleurs en surveillanten zullen worden samengevoegd. Zodra de samenvoeging compleet is, zal deze groep uit 20 personen bestaan voor het stadstoezicht en 10 personen voor de parkeercontrole (inclusief kader). De huidige groep toezichthouders bestaat uit 4 personen, aangevuld met 6 bij Trigion ingehuurde toezichthouders. Totdat de nieuwe handhavingsorganisatie gestalte heeft gekregen, neemt deze groep de handhaving in de openbare ruimte voor haar rekening. Ten aanzien van de handhavingsbevoegdheid staat de vraag centraal of de gemeente Amersfoort de wet Bestuurlijke Boete of de wet OM Afdoening gaat volgen of bevoegdheden op basis van de APV uitvoert (of een combinatie van deze drie). In 2008 zullen de verschillende scenario’s bestuurlijk worden voorgelegd zodat er een keuze kan worden gemaakt. Voor het realiseren van de integrale handhavingsorganisatie is in deze begroting een bedrag van € 450.000,- opgenomen. Communicatie Onder het motto “samen voor een veilig Amersfoort” hebben we voor de veiligheidsaanpak 2007 en 2008 een communicatieplan opgesteld. In de communicatie ligt de focus op twee pijlers: 1. De harde aanpak van onveiligheid: waarschuwen, handhaven en successen communiceren. In deze pijler staat de repressieve aanpak van onveiligheid centraal. De communicatieboodschap is “Amersfoorters kunnen rekenen op een harde aanpak van veroorzakers van onveiligheid”. 2. ‘Mensen maken veiligheid’: concrete en inspirerende voorbeelden communiceren. In deze pijler staat de mens centraal: de weerbare mens die zelf invloed uitoefent op zijn omgeving en zich daarbij gesteund weet door instanties en hun professionals. Daarmee kent deze pijler ook een belangrijke preventieve werking. De communicatieboodschap is “iedereen kan bijdragen aan een veilige stad”.
Kaderstellende nota’s • • •
Groeipijn en Perspectief (2004); Nota Veiligheidsbeleid Amersfoort “Amersfoort Veilig”, Integraal Veiligheidsprogramma 2004-2008; Kiezen voor Veiligheid (2003).
79 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Ontwikkelingen
3.1
Sociale Veiligheid Wat willen we bereiken? • We willen de oorzaken van overlast, criminaliteit en onveiligheid wegnemen. • We willen de sociale veiligheid in de stad, met name in de hotspots, aantoonbaar verbeteren. • We willen onveiligheidsgevoelens van de inwoners verminderen.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Hotspots en doelgroepen/thema’s: (intensieve korte termijnaanpak)
De hotspot- en doelgroep/thema-aanpak is succesvol als eind 2008
Programmatische aanpak van onveiligheid, waarbij de focus ligt op
blijkt dat:
(maximaal) vier gebieden in de stad (hotspots) en maximaal 4 stadsbre-
• Uit de politiestatistieken blijkt dat het aantal aangiften en incidenten
de doelgroepen/thema’s.
in de hotspots en ten aanzien van de benoemde doelgroepen/thema’s t.o.v. 2007 is afgenomen; • Zich minder bewoners in de hotspots onveilig voelen (monitor leefbaarheid en veiligheid); • Specifieke doelstellingen uit de plannen van aanpak (per hotspot/doelgroep/thema) zijn gerealiseerd.
Cameratoezicht op 15 locaties in de stad.
In 2008 hebben we op 15 locaties in de stad cameratoezicht gerealiseerd, met daarnaast de mogelijkheid van flexibel cameratoezicht bij calamiteiten. Met het cameratoezicht willen we criminaliteit voorkomen c.q. terugdringen, de openbare orde handhaven en het veiligheidsgevoel vergroten. Eind 2008 evalueren we of de beoogde resultaten zijn behaald.
Bestuurlijke aanpak van criminaliteit
Met deze aanpak willen we:
• Continueren van de aanpak hennepplantages middels het Convenant
• De overlast en eventuele illegale praktijken van voornoemde doel-
Aanpak Hennepteelt. • Daarnaast richten we ons met het Convenant Vrijplaatsen op het versterken van de integrale handhaving op de volgende terreinen: cannabissector (coffeeshops/growshops), “patsers”, belwinkels, woonwagencentra, prostitutiesector, huisjesmelkers. Aanpak fietsendiefstal
groepen doeltreffender bestrijden; • Het overheidsoptreden, gericht op bestuurlijke en strafrechtelijke handhaving, doeltreffender en doelmatiger maken; • De veiligheid van bewoners en omwonenden bevorderen en handhaven. In 2007 is onderzocht hoe met een preventiegerichte aanpak het aantal fietsendiefstallen kan worden teruggedrongen. In het najaar 2007 wordt een concreet uitvoeringsplan aan de raad voorgelegd, dat in 2008 wordt uitgevoerd.
Zoektocht naar geschikte locaties voor dag- en nachtopvang daklozen en
Als in 2008 de nieuwe locaties voor opvangvoorzieningen bekend zijn,
verslaafden
zal per locatie worden onderzocht welk pakket aan maatregelen en afspraken over toezicht/handhaving nodig zijn om de leefbaarheid, veiligheid en openbare orde in de directe omgeving van de voorzieningen te bevorderen.
80
Sociale Veiligheid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Terugdringen recidive
Door een adequate toeleiding naar voorzieningen op het terrein van
• Adequate toeleiding
wonen, zorg, werk/inkomen willen we actief bijdragen aan het terugdrin-
• Veelplegeraanpak
gen van recidive door ex-gedetineerden. In eerste instantie richten we
• Terugdringen Vermogenscriminaliteit
ons vooral op de groep veelplegers. In combinatie met de veelplegeraanpak is het doel om het aantal aangiften van vermogenscriminaliteit met 6% terug te dringen. In het najaar van 2007 wordt in de Amersfoortse horeca een quickscan
Plan van aanpak preventie activiteiten
uitgevoerd om inzicht te krijgen in het alcoholgebruik onder jongeren en de handhaving van de regels m.b.t. dit gebruik. Naar aanleiding van de uitkomsten volgt een plan van aanpak met preventieactiviteiten.
Kengetallen Sociale Veiligheid Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
Effectindicatoren Objectieve veiligheid • Geregistreerde criminaliteit
Politie
11.541
2006 < 12.600 < 12.600 < 12.600 < 12.600
• Woninginbraken (aantal aangiften)
Politie
1.017
2006
< 1.065
< 1.065
< 1.065
< 1.065
• Geweldsdelicten Uitgaansgebied in
Politie
51
2006
< 50
< 50
< 50
< 50
5.779
2006
< 5.000
< 5.000
< 5.000
< 5.000
1.152
2006
< 900
< 900
< 900
< 900
Stadspeiling
26%
2007
Centrum Maliebaan /
62%
2006
75%
75%
(aantal aangiften)
hottimes (Doelstelling convenant 'Veilig Uitgaan') (aantal meldingen) • Veel voorkomende criminaliteit
(aantal aangiften) • Jeugdoverlast (aantal meldingen)
Subjectieve veiligheid • Percentage inwoners dat zich in de
24%
eigen buurt wel eens onveilig voelt. Prestatie-indicatoren Veelplegers • % van de veelplegers dat een nazorg-
en/of resocialisatietraject wordt geboden. (GSB-doelstelling is 50%)
Reclassering
75%
75%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
81 Jeugd en Alcohol (“Gezond Uitgaan”)
3.1
FYSIEKE VEILIGHEID
Missie ‘De brandweer is de motor achter veiligheid in Amersfoort. Ze is toegankelijk, goed voorbereid, goed toegerust en aangesloten op de samenleving’.
Context en achtergrond Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zicht op risico’s voor de omgeving van inrichtingen die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises (waaronder naast de meer bekende rampen ook terreurdreiging en pandemieën). Naast een globale schets van de dagelijkse activiteiten op het gebied van de fysieke veiligheid leggen we in deze programmabegroting vooral het accent op nieuwe ontwikkelingen. Voor een volledig overzicht van de lopende activiteiten, projecten en doelstellingen verwijzen we naar het beleidsprogramma 20062010 van Brandweer Amersfoort.
Ontwikkelingen Bestuursakkoord Rijk - Gemeenten De versterking van de veiligheidsregio’s wordt ook door het huidige kabinet voortgezet. Gemeenten zetten zich daarbij samen met het Rijk in op het verbeteren van de brandweerzorg en de ontwikkeling van de veiligheidsregio’s. In het bestuursakkoord met de VNG zijn hierover afspraken gemaakt. Om dit te effectueren worden onder andere kwaliteitscriteria opgesteld, gelieerd aan de wetgeving rond veiligheidsregio’s.
82
Uitgangspunt hierbij is dat regionalisering van het beheer van de brandweer in deze kabinetsperiode niet bij wet wordt opgelegd. De ontwikkelingen binnen de veiligheidsregio Utrecht (VRU) liggen tot dusverre in de lijn van het akkoord. Veiligheidsregio en regionalisering Brandweer De vorming van de veiligheidsregio (VRU) is sinds 1 januari 2006 een feit. De komende periode staat de versterking van de brandweerkolom binnen de regio op de agenda. Het college is voorstander van het gefaseerd en gecontroleerd toe groeien naar volledige regionalisering van de brandweer. Een proces dat gedreven moet worden door verbetering van de kwaliteit van de brandweerzorg. Gedurende dit proces moet constant duidelijk zijn wat het organisatorische eindbeeld van de regionale brandweer is en welke stappen ondernomen moeten worden om daar te komen. Voor Amersfoort gelden hierin de volgende drie uitgangspunten: het ondersteunen van het proces waar mogelijk; het borgen van de lokale verankering en invloed en het minimaal handhaven van de huidige kwaliteit van brandweer Amersfoort tegen gelijk blijvende kosten. Veiligheid bij verminderd zelfredzame personen Door de toenemende vergrijzing en de trend om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen, neemt het aantal huishoudens met verminderd zelfredzame personen toe. Middels advisering over bewustzijn, gedrag en woningaanpassingen wil de brandweer extra aandacht aan deze groep mensen geven om de fysieke veiligheid te verbeteren.
Kaderstellende nota’s • •
Brandweer Beleidsprogramma 2006-2010 Bestuursakkoord VNG met minister van Binnenlandse Zaken (BZK) van 4 juni 2007.
Fysieke Veiligheid Wat willen we bereiken? • Verhogen van de fysieke veiligheid binnen Amersfoort. • Voorkomen en/of beperken van slachtoffers en schade ten gevolge van branden, explosiegevaar en andere fysiek onveilige zaken aan gebouwen. • Beperken van verwondingen bij verkeersslachtoffers en het redden van slachtoffers bij waterongevallen. • Verdergaande samenwerking binnen de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) en de gemeente.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Brandweerzorg:
In het algemeen vallen hier activiteiten onder die ondergebracht zijn bij
• Pro-actie, preventie en preparatieve planvorming.
de brandweer en te maken hebben met: • Inventariseren van risico’s;
Concreet worden in 2008 de volgende activiteiten uitgevoerd:·
• Zorg voor veilige ontwikkelplannen (bijv. bestemmingsplannen);
• Het project ‘Veilig wonen’ in de wijk Kruiskamp krijgt in 2008 een ver-
• Afgifte van gebruiksvergunningen en veiligheidsadvisering bij bouw-,
volg in een nog nader te bepalen wijk; • Het bevorderen van de fysieke veiligheid van minder zelfredzame per-
milieu- en evenementenvergunningen; • Toezicht en handhaving.
sonen in de thuisomgeving; • Op basis van het in 2007 geformuleerde beleid het aantal nodeloze brandmeldingen terugdringen; • De gebruiksvergunning betrekken in het vergunningenloket en implementeren van het van rijkswege afgekondigd nieuw gebruiksbesluit; • Invoeren van maatregelen gericht op het verhogen van het nalevingsniveau (aanbeveling rekenkamer); • Het verder verstevigen van de samenwerking met onze handhavingspartners middels het programmatisch handhaven en stimuleren van het handhavingshuis (periode 2009-2010); • Deelname van de brandweer in projecten op het gebied van de sociale veiligheid (‘Veilig Amersfoort’, ‘Veilig ondernemen’ en ‘Keurmerk veilig wonen’). • Preparatie, repressie en nazorg.
Onder preparatie wordt verstaan die activiteiten die betrekking hebben op de adequate voorbereiding van de brandweerinzet. Het gaat hier om
In 2008 worden op dit gebied de volgende activiteiten uitgevoerd:
activiteiten op het gebied van operationele planvorming, oefenen en
• Afronden van het onderzoek naar de invloed van verkeersremmende
opleiden van brandweerpersoneel. Repressie is de brandweerinzet zelf.
maatregelen op de opkomsttijden van de brandweer en implementa-
Deze is van voldoende kwaliteit zoals vastgelegd in de brandweerzorg-
tie van maatregelen gericht op het ook in de toekomst voldoen aan
norm.
de brandweerzorgnorm; • Introductie van het oefenpaspoort voor brandweerpersoneel; • Implementatie van het nieuw besluit Brandweerpersoneel; • Invoering van de 48-urige werkweek en Periodiek Arbeidsgeneeskundige Monitor (PAM) voor brandweerpersoneel
PROGRAMMA’S - DEEL 3
83
3.1
Fysieke Veiligheid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Externe veiligheid
Hiermee worden de activiteiten bedoeld die te maken hebben met veiligheidsaspecten bij bedrijvigheid en vervoer van gevaarlijke stoffen. Een
Voor 2008 zijn de volgende activiteiten van belang:
beleidsgebied dat in nauwe samenwerking met het Gewest Eemland en
• Regionale afstemming van saneringsactiviteiten in het kader van het
de Provincie Utrecht wordt vormgegeven. Het betreft het voorkomen van
Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI); • Versterking externe veiligheid door gemeentelijke deelname aan het
specifieke gevaren in de lokale planvorming op het gebied van de ruimtelijk ordening, milieu, verkeer en transport.
Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid 2006 – 2010 (PUEV 2). Hieronder vallen: 1. transport gevaarlijke stoffen; 2. risico-inventarisatie; 3. ruimtelijke ontwikkeling en externe veiligheid en 4. verantwoording groepsrisico.
Crisisbeheersing
Hiermee wordt bedoeld de voorbereiding op dreiging van klassieke rampen uitgebreid met complexere en grootschaliger dreigingen als gevolg van bijvoorbeeld terrorisme en pandemieën.
Onder andere worden de volgende specifieke activiteiten in 2008 uitgevoerd: • Meer aandacht voor nieuwe dreigingen en het vervolmaken van de lokale risicoanalyses; • Zorgen voor voldoende invulling (kwantitatief en kwalitatief) van de lokale crisisorganisatie; • Het op orde brengen en houden van de gemeentelijke processen (kwaliteitsimpuls) conform het regionaal beheersplan; • Voldoen aan het basiszorgniveau zoals vastgesteld door de veiligheidsregio c.q. het verder ‘crisisproof’ maken van onze gemeentelijke organisatie. Zo nodig middels extra opleiden en oefenen van deelnemers aan de lokale crisisbeheersingsorganisatie.
Veiligheidsregio
Hieronder worden alle activiteiten die te maken hebben met de regiona-
Verder invulling geven aan de regionalisering van de brandweer-
le samenwerking verstaan.
organisatie.
84
Kengetallen Fysieke Veiligheid Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
0% - 2%
2006
< 10%
< 10%
< 10%
< 10%
Prestatie-indicatoren Risicodekking Brandweer 1 • Percentage overschrijding van
Brandweer
de zorgnormen.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
85
1
Voor het bepalen van de kwaliteitseisen is aansluiting gezocht bij de handleiding Brandweerzorg (ministerie BZK). Het beperken van brandgevaar kan moeilijk in aantallen slachtoffers worden uitgedrukt. Daarom wordt hier het begrip 'Risicodekking' gebruikt. Als de gerealiseerde opkomsttijd (de tijd waarbinnen de Brandweer na een melding arriveert) van een bepaalde hoeveelheid personeel en materieel bij brand in een bepaald gebouw korter is dan of gelijk is aan de aanbevolen waarde, is er sprake van een zogenaamd 'gedekt risico'. In het andere geval is sprake van een 'ongedekt risico'. Voor Amersfoort is 'ongedekt risico' bepaald op maximaal 10% van de uitrukken.
3.1
Financiën Veiligheid (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
9.715
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Fysieke veiligheid
8.021
8.878
9.421
9.516
9.560
Sociale veiligheid
1.919
1.538
2.823
2.323
2.473
2.473
Totaal lasten
9.940
10.416
12.244
11.839
12.033
12.188
Fysieke veiligheid
405
272
360
360
360
360
Sociale veiligheid
28
26
26
26
26
26
433
298
386
386
386
386
9.355
Baten (exclusief onttrekkingen reserves)
Totaal baten Saldo (exclusief mutaties reserves) Fysieke veiligheid
7.616
8.606
9.061
9.156
9.200
Sociale veiligheid
1.891
1.512
2.797
2.297
2.447
2.447
9.507
10.118
11.858
11.453
11.647
11.802
9.507
10.118
11.858
11.453
11.647
11.802
9.507
10.118
11.858
11.453
11.647
11.802
19
374
160
Overige investeringen Brandweer
215
292
182
60
Totaal
215
311
556
220
Saldo programma 1 (exclusief mutaties reserves) Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Saldo programma 1 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen: Investeringen met economisch nut Voertuigen Brandweer
86
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Veiligheid 12.244 3%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
87
Overige programma’s 381.798 97%
Waar komt het geld vandaan?
Overige 234 2%
Algemene middelen 11.858 97%
Bijdrage van derden 152 1%
3.2
Stedelijk beheer en milieu BEHEER OPENBARE RUIMTE
Missie ‘We werken samen met bewoners, ondernemers, andere overheden en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, te werken en te recreëren.’ In het programmaonderdeel beheer openbare ruimte (BOR) werken we specifiek aan het inrichten en in stand houden van een schone, hele en veilige leefomgeving.
Context en achtergrond Goed beheer van de openbare ruimte vraagt enerzijds om dagelijks onderhoud en anderzijds zijn regelmatig vervangingsinvesteringen noodzakelijk. Het dagelijks beheer en onderhoud richten zich op een goed functionerende buitenruimte. In 2008 wordt voor € 11 miljoen door aannemers in opdracht van BOR buiten weggezet. Stedelijk beheer onderhoudt de stad en zorgt dat deze schoon en heel is. Gebruikers van de openbare ruimte kunnen hun betrokkenheid tonen door onvolkomenheden te melden bij het Meldpunt woonomgeving. Vervanging is noodzakelijk wanneer niet meer aan de huidige gebruikseisen kan worden voldaan door slijtage ten gevolge van het gebruik en de eisen en wensen van dit moment. Dagelijks onderhoud De gemeente werkt ook in het beheer van de stad volgens een regiemodel. Uitvoerende werkzaamheden besteedt zij uit aan andere partijen zoals RWA en ROVA. Er lopen drie beheercontracten voor het onderhoud van de openbare ruimte: met RWA voor het grootste deel van de stad, met Ontwikkelingsbedrijf Vathorst voor Vathorst en met ISS in Schothorst. Daarmee wordt zowel invulling gegeven aan kwaliteit, regie, sociale werkvoorziening, partnership en concurrentie in de uitvoerende werkzaamheden voor de gemeente. Vervangingsinvesteringen Er wordt gewerkt aan het beheer van de stad. Dit neemt niet weg, dat er nog een onderhoudsachterstand is aan groen en wegen. Er is tot 2012 jaarlijks structureel meer budget beschikbaar om deze achterstand weg te werken. Uit de rapportage “Beheer Buiten Beter” blijkt dat we op koers zitten, maar de inhaalslag duurt nog zeker tot 2015. Op de overige beheer-
Meldingen en handhaving Bij het in stand houden van de kwaliteit van de openbare ruimte kunnen burgers een rol spelen. Allereerst door zorgvuldig gebruik en daarnaast door zaken zonodig door te geven aan het Meldpunt Woonomgeving. De campagne en de mogelijkheid van melden via de website betekent dat burgers het Meldpunt Woonomgeving beter en makkelijker weten te vinden. De afgelopen jaren is het aantal meldingen aanzienlijk toegenomen met 30-50% per jaar en we verwachten dat die trend zich nog wat doorzet. Dit vraagt niet alleen om extra inzet maar betekent ook een verdere professionalisering van de dienstverlening.
Het College van B en W wil de handhavingsorganisatie van de gemeente veranderen. Daarbij kijken we kritisch naar de regelgeving. Een centraal handhavingsmeldpunt en een integrale handhavingsorganisatie voor de openbare ruimte binnen de gemeente zijn de hoofdpunten van de ambitie. Voor meer informatie zie ook programma 1 Veiligheid.
Kaderstellende nota’s • • • • •
Nota Evaluatie Kwaliteit Openbare Ruimte (2002); Instelling Fonds Openbare Ruimte (2006) (2002); Waterplan Amersfoort 2005 – 2015 (2005); Nota Areaalnormensystematiek (2006); Nota Kwaliteit Openbare Ruimte (2006), zie ook paragraaf Onderhoud van kapitaalgoederen.
Beheer openbare ruimte Wat willen we bereiken? • De kwaliteit van de openbare ruimte verbeteren door het inlopen van de resterende achterstanden. Op plaatsen en onderdelen waar de kwaliteit op het nagestreefde niveau is, dit niveau handhaven, gebruikmakend van de aangepaste areaalnormen. • Bij noodzakelijke onderhoud- en beheermaatregelen de aanwezige groenkwaliteit optimaliseren waarbij de verschillende groenfuncties waar mogelijk versterkt worden en de variëteit gewaarborgd blijft. • De trend, waarbij de waardering van burgers over de kwaliteit van de openbare ruimte geleidelijk aan toeneemt, vasthouden met extra aandacht voor het interim-beheer op herstructureringslocaties. • Verdere toename van de bekendheid bij burgers met het Meldpunt Woonomgeving en de dienstverlening op niveau houden. • Een sfeervolle laatste rustplaats bieden (voor Amersfoort en Leusden) en een locatie voor crematies (voor de hele regio), met optimale dienstverlening, en bovendien kostendekkend.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Beheer en onderhoud:
Verder wegwerken van de onderhoudsachterstand in de openbare ruimte
• Verder wegwerken van de onderhoudsachterstanden in de openbare
volgens het uitvoeringsprogramma wegen en groen 2007 t/m 2011 en
ruimte.
bij herinrichting rekening houden met het bestaande groen en waar nodig dit vervangen en aanvullen.
• Natuurspeelplaatsen. Er zullen tenminste drie natuurspeelplaatsen worden gerealiseerd. • De brede waardering en aandacht voor het groen in de stad benutten.
Voorbereidingen zijn in gang gezet. Er is daarvoor € 190.000,- extra beschikbaar. Samen met onze partners plannen en beheer- en onderhoudsovereenkomsten maken voor zowel grote als kleine groengebieden.
89 PROGRAMMA’S - DEEL 3
gebieden (zoals riolering) is geen achterstand, maar werken we volgens vaste investeringsramingen en gecoördineerde aanpak via projecten in overleg met bewoners.
3.2
Beheer openbare ruimte Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Burgers duidelijk maken wat ze mogen verwachten voor kwaliteit in
Door middel van informatie over de afgesproken kwaliteit (nota Kwaliteit
de openbare ruimte.
Openbare Ruimte en de Kwaliteitscatalogus) wordt onze burgers duidelijk gemaakt wat ze mogen verwachten van de gemeente.
• De kwaliteit van de woonomgeving en de betrokkenheid van de burger vergroten.
De kwaliteit van de woonomgeving en de betrokkenheid van de burger daarbij vergroten door kleinschalige bewonersinitiatieven mogelijk te maken.
• Werken op beeld om het onderhoudsniveau in de stad op een vastgesteld kwaliteitsbeeld te handhaven. • Wijkonderhoud Vathorst.
Bij het beoordelen door middel van schouwen bewoners en bewonersorganisaties betrekken. Het beheer van de openbare ruimte gebeurt in de vorm van parkmanagement. Het beheer is decentraal geregeld, in de wijk zelf. Beheer op maat dus. Op het bedrijventerrein en de kantorenlocatie werkt de gemeente samen met ondernemers.
• Grondwateroverlast beperken en monitoren.
Het grondwater fluctueert door stopzetting waterwinning en wateroverlast als gevolg van langere en stevige buien. Om dit beter te beheersen is in 2008 € 65.000,- extra beschikbaar.
Meldingen en handhaving: • Extra inzet om toename meldingen bij het Meldpunt Woonomgeving te verwerken.
De toename van het aantal meldingen vraagt extra inzet. De verantwoording over het aantal meldingen en de snelheid van afhandeling gebeurt via het jaarverslag.
• Integrale handhaving van wet- en regelgeving; te beginnen bij de openbare ruimte.
Besluitvorming over een vernieuwde handhavingsorganisatie. Vanuit Stedelijk Beheer moeten stadstoezichthouders, toezichthouders PSA, politiesurveillanten en wijkopzichters een positie krijgen binnen deze organisatie. Ook omgevingsvergunning gerelateerde onderwerpen worden meegenomen. Voor meer informatie over de HOR, zie programma 1 Veiligheid.
Crematorium en Begraafplaatsen Amersfoort (CBA): • Onderhoudsniveau op ‘goed’ houden en de dienstverlening verder verbeteren.
Het streven is het aantal crematies tenminste op 1.000 per jaar te houden, maar mogelijk uit te breiden naar 1.100 per jaar. Het aantal begrafenissen op 450. Uitstraling en service zijn daarin belangrijk. De huidige begraafplaats Rusthof heeft 11.000 graven.
• Aantal crematies uitbreiden en het aantal begrafenissen op peil houden.
90
In 2008 starten we met de uitbreiding van Rusthof met 2.500 graven. Deze uitbreiding is nodig om aan onze wettelijke zorgplicht te voldoen.
Kengetallen Beheer openbare ruimte Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
4,5
2007
4,5
4,5
• algemene onderhoud
74%
2007
74%
74%
• maaien van gras
73%
2007
73%
73%
• verwijderen van onkruid
60%
2007
60%
60%
• onderhoud van bomen
73%
2007
79%
73%
• onderhoud voet- en fietspaden
64%
2007
65%
66%
• onderhoud overige wegen
72%
2007
72%
73%
• onderhoud waterpartijen
55%
2007
56%
57%
• verwijderen van zwerfvuil
51%
2007
51%
51%
• onderhoud speelplekken
48%
2007
48%
48%
• straatverlichting
84%
2007
85%
86%
• wegen 2
20%
2006
19%
18%
17%
• groen
50%
2006
53%
48%
44%
44%
36%
2007
40%
40%
40%
60%
- Verharding
2,7
2003
2,7
2,7
- Beplanting
3,0
2003
3,0
3,0
- Gras / Gazon
3,0
2003
3,0
3,0
- Meubilair
3,4
2003
3,4
3,4
- Speelvoorzieningen
4,0
2003
4,0
4,0
- Verharding
3,7
2006
3,7
3,7
- Groen
3,7
2006
3,7
3,7
- Totaal
3,7
2006
3,7
3,7
• binnen een maand
88%
2006
80%
80%
80%
80%
• binnen drie maanden
93%
2006
90%
90%
90%
90%
Aantal begrafenissen
387
2006
420
420
420
420
Aantal crematies
938
2006
950
950
950
950
Effectindicatoren Stadspeiling
% inwoners dat tevreden is over:
Stadspeiling
Prestatie-indicatoren Percentage achterstallig onderhoud:
Bekendheid van het Meldpunt
Beheersysteem
Stadspeiling
17%
Woonomgeving inzake OR. Kwaliteit onderhoud OR 3 (0 = zeer laag, 5 = zeer hoog). • Technische staat
Afdeling BOR
• Verzorging
De afhandelingstermijn van meldingen bij
MORE
Meldpunt Woonomgeving 4:
1
2 3
4
GSB kengetallen (die door alle grote steden op vergelijkbare wijze worden gehanteerd) om de mate van verloedering (ook wel aangeduid met fysieke kwaliteit) in de buurt aan te duiden. Deze varieert van 0 (= geen verloedering) tot 10 (= veel verloedering). Het kengetal is gebaseerd op de mate waarin bewoners vinden dat "rommel op straat", "hondenpoep", "bekladding van muren of gebouwen (graffiti)"en "vernielingen in de buurt" niet, soms of vaak voorkomen in hun buurt. De achterstand in wegenonderhoud is toegenomen tot 20%. Door jaarlijkse verhoging van het budget wordt deze trend in 2008 omgebogen en kunnen we deze achterstanden verder inlopen. De technische staat en de verzorging van kwaliteit van de openbare ruimte wordt periodiek gemeten door professionals. De uitkomsten van deze schouwen worden gewaardeerd op een schaal van 1 (= zeer laag) tot 5 (= zeer hoog). Het streefbeeld is gemiddeld genomen basis (3,0). In de afgelopen jaren zijn nieuwe speelplekken aangelegd en speelelementen vervangen. Mede gezien de relatief jonge bevolkingsopbouw in Amersfoort en de uitbreidingswijken zijn er veel recent geplaatste speeltoestellen en is de kwaliteit van de speelvoorzieningen hoger dan onze norm. De technische staat scoort hierdoor gemiddeld 4,0 (= hoog). Een niveau 3,0 (basis) voldoet aan alle wettelijke veiligheidsvoorschriften en is voldoende. Groen wordt in 2006 en 2010 geschouwd. Een melding bij de meldpunten is afgehandeld als het gemelde probleem is opgelost of is uitgelegd waarom we dat niet of later doen (is conform rapportage in het Burgerjaarverslag).
91 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Kengetal verloedering 1
3.2
MILIEU
Missie We werken, samen met bewoners, ondernemers, andere overheden en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren. In het programmaonderdeel milieu werken we specifiek aan de duurzame ontwikkeling van de stad en aan het behoud en de versterking van het ecologisch kapitaal.
Context en achtergrond Het milieu in het algemeen en de duurzame inrichting en ontwikkeling van Amersfoort in het bijzonder staan volop in de belangstelling. Met instemming van de Raad wordt in 2007 het beleidskader voor het te voeren milieubeleid opgesteld. Dit kader zal voor de jaarwisseling ter goedkeuring aan het gemeentebestuur worden voorgelegd. In het milieubeleidsplan worden de lange termijn ambities voor de verschillende milieuaspecten aangegeven en geconcretiseerd in realistische, korte termijn doelen. Beoogd wordt een praktisch, programmatisch meerjarendocument, waaruit jaar-
lijks een operationeel milieuactieplan kan worden afgeleid. Op basis van deze actieplannen wordt het gevoerde beleid verantwoord. Na besluitvorming door de Raad zullen actieplannen worden opgesteld. De realisatie van de milieuprogrammering zal de komende jaren extra geld vragen. Hiervoor is zowel in 2008 als in 2009 een bedrag van € 125.000,- opgenomen. Bij afronding van de ISV periode bleek een groot deel van de bodemsaneringsdoelstelling niet te zijn gehaald. Dit leverde een aanzienlijke verplichting op voor de lopende ISV-II periode (2005-2009). Inmiddels is richting het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) aangetoond dat er meer gesaneerd is dan aanvankelijk gedacht, waardoor de verplichting sterk naar beneden kon worden bijgesteld. VROM heeft dit inmiddels bevestigd per brief waardoor het financiële gevaar is verdwenen. Uiteraard wordt nog steeds extra aandacht besteed aan het realiseren van de nu geldende doelstelling.
Kaderstellende nota’s • • • •
Klimaatplan Amersfoort 2004-2007 (2004); Bodemnota (2007); Geluidsnota (2007); B&W notitie Luchtkwaliteit (2005).
Milieu Wat willen we bereiken? • Goede milieukwaliteit vasthouden en waar nodig en mogelijk verbeteren. • Bijdrage leveren aan gezonde, duurzame leefomgeving op basis van drie speerpunten: gezond en veilig, energie en klimaat, natuur en biodiversiteit.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Stimuleren van duurzaamheid binnen de overheid, bedrijfsleven en
Duurzaam Amersfoort betreft een gezamenlijke verantwoordelijkheid
bewoners.
van overheid, bedrijfsleven en bewoners. Tegen deze achtergrond wordt een structurele dialoog met vertegenwoordigers van deze groeperingen aangegaan. Enerzijds om te traceren waaraan naar de opvatting van deze partijen prioriteit moet worden gegeven en anderzijds om partijen te stimuleren tot het leveren van concrete, waarneembare eigen bij-
92
Milieu Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: dragen. Voor het opzetten, inrichten en onderhouden van de dialoog met de stad is zowel voor 2008 als voor 2009 € 50.000,- in de begroting opgenomen.
Opstellen van prestatie- en belevingsindicatoren.
Door het benoemen van prestatie- en belevingsindicatoren kunnen we de gewenste resultaten inzichtelijk maken. Door het monitoren van deze
Speerpunt gezond en veilig
Op het gebied van water, bodem, lucht, afval geluid, externe veiligheid
• Realiseren tweede milieubrengstation
en gezondheid zullen voor de afzonderlijke sectoren in het milieube-
• Ondergrondse afvalcontainers
leidsplan heldere doelstellingen worden gesteld voor de komende jaren en de ambities voor de langere termijn. In 2008 willen we in de gemeente een tweede milieubrengstation realiseren, aangezien de capaciteit van het huidige station inmiddels is bereikt. Verder worden in 2008 in Puntenburg en op het Neptunusplein ondergrondse afvalcontainers geplaatst. Afdekking van zowel de investering in het tweede milieubrengstation (€ 1,5 miljoen) als de investering in het ondergronds afval (€ 350.000) vindt plaats uit de reserves.
Speerpunt energie en klimaat
De gemeente Amersfoort wil de uitstoot van schadelijke stoffen zoveel mogelijk beperken en wil daarnaast de initiatieven om duurzame bronnen te gebruiken aanmoedigen.
Speerpunt natuur en biodiversiteit
De gemeente Amersfoort streeft er naar om de Ecologische hoofdstructuur gerealiseerd te hebben en naar een duidelijk waarneembare toename van de kenmerkende planten en diersoorten.
In het najaar van 2007 zal het nieuwe milieubeleidsplan (MBP) gepresenteerd worden voor de komende jaren (2008-2011). In dit plan zullen de ambities van de gemeente Amersfoort worden gepresenteerd. Dit kan betekenen dat een aantal ambities verscherpt zullen worden. In navolgende tabel staan de ambities van de gemeente van dit moment.
93 PROGRAMMA’S - DEEL 3
indicatoren worden de bereikte resultaten transparant en bespreekbaar.
3.2
Kengetallen Milieu Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Stadspeiling
14%
2007
14%
14%
Stadspeiling
8%
2007
8%
8%
Stadspeiling
4%
2007
4%
4%
Afdeling Milieu
174
2006
157
140
123
106
Afdeling Milieu
2
2006
1
1
1
1
98%
98%
98%
98%
Effect-indicatoren • % bewoners dat vindt dat geluids-
overlast door verkeer vaak voorkomt in buurt. 1 • % inwoners dat vindt dat ander geluids-
overlast vaak voorkomt in de buurt. 1 • % inwoners dat vindt dat stankoverlast
vaak voorkomt in de buurt. 1 Prestatie-indicatoren • Aantal nog te saneren woningen met
een geluidbelasting > 65 d(B)A (totale voorraad). 2 • Aantal overschrijdingen sanerings-
waarde plandrempel luchtkwaliteit. 3 • Percentage inrichtingen dat beschikt
Gewest Eemland
98%
over een dekkende vergunning. 4 • Gescheiden inzameling van afval per
ROVA
inwoner. 5 53%
2006
53%
53%
53%
53%
- gft
74 kg
2006
85 kg
85 kg
85 kg
85 kg
- papier / karton
62 kg
2006
75 kg
75 kg
75 kg
75 kg
- glas
17 kg
2006
23 kg
23 kg
23 kg
23 kg
- textiel
3 kg
2006
5 kg
5 kg
5 kg
5 kg
- kca
2 kg
2006
2 kg
2 kg
2 kg
2 kg
- bronscheiding (47% te verbranden)
1
Deze vragen worden 1 keer per 2 jaar gesteld in de stadspeiling. Gestreefd wordt naar het stabiliseren van de huidige grenswaarden.
2
Dit betreft het aantal woningen met een geluidbelasting op de gevel die de landelijke grenswaarde overschrijdt.
3
Toetsing aan landelijke normstelling vindt plaats voor enkele stoffen (fijn stof, stikstofdioxide, benzeen). Er wordt momenteel onderzoek verricht en saneringsplannen opgesteld om op deze locaties alsnog aan de grenswaarden te voldoen. Sanering van locatie Hogeweg lijkt niet meer urgent; resteert nog 1 locatie.
4
In verband met dynamiek in het bedrijvenbestand (nieuwe vestigingen en vergunningen in procedures) is een 100% dekking niet haalbaar.
5
Amersfoort heeft de streefcijfers uit het Landelijk Afvalbeheer Plan (LAP) overgenomen. De landelijke streefcijfers voor stedelijkheidsklasse 2 hebben een looptijd tot 2012.
94
Financiën Stedelijk beheer en milieu (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Beheer
38.504
40.653
39.144
39.488
40.318
40.883
Milieu
18.130
19.671
20.250
19.879
18.686
18.946
2.047
1.580
58.681
61.904
59.394
59.367
59.004
59.829
Lasten (exclusief toevoegingen reserves)
Wijkontwikkeling Totaal lasten
95 Beheer
4.862
3.797
3834
3.834
3834
3834
Milieu
1.579
1.366
1.366
1.366
280
280
6.468
5.163
5.200
5.200
4.114
4.114
Beheer
33.642
36.856
35.310
35.654
36.484
37.049
Milieu
16.551
18.305
18.884
18.513
18.406
18.666
2.020
1.580
52.213
56.741
54.194
54.167
54.890
55.715
54.167
54.890
55.715
Wijkontwikkeling Totaal baten
27
Saldo (exclusief mutaties reserves)
Wijkontwikkeling
Saldo programma 2 (exclusief mutaties reserves)
52.213
56.741
54.194
Toevoegingen reserves
6
1
1
Onttrekkingen reserves
80
117
194
177
159
90
52.139
56.624
54.001
53.990
54.731
55.625
Saldo programma 2 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen: Investeringen met maatschappelijk nut Herstelprogramma kademuren / bruggen
293
293
293
293
Totaal
293
293
293
293
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Baten (exclusief onttrekkingen reserves)
3.2
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Stedelijk Beheer, Wijkontwikkeling en Milieu 59.395 15%
Overige Programma’s 334.647 85%
Waar komt het geld vandaan?
Rioolrecht 9.316 16%
Bijdrage van derden 3.794 6%
Reserves 194 0%
Afvalstoffenheffing 15.057 25% Overige 71 0%
96
Rijksvergoeding 1.335 2%
Algemene middelen 29.628 51%
ZORG
Missie ‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’ Ons beleid op het gebied van zorg en welzijn is toegesneden op alle inwoners. Specifieke maatregelen voor allochtone Amersfoorters treffen we alleen wanneer algemeen beleid niet volstaat en er sprake is van achterstanden.
Context en achtergrond Wet maatschappelijke ondersteuning Op 1 januari 2007 werd de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) van kracht en is de gemeente verantwoordelijk voor de hulp bij het huishouden. Het Gewest Eemland voert deze taak uit en ook het zorgloket is daar ondergebracht. De WMO biedt een nieuw wettelijk kader voor een samenhangend stelsel van wonen, zorg en welzijn. De invulling van ons lokale WMO-beleid wordt omschreven in het 4-jarig beleidskader, dat in 2007 samen met inwoners, cliëntenorganisaties en instellingen is ontwikkeld en eind 2007 wordt aangeboden aan de Raad. Het beleid is vormgegeven rond de volgende maatschappelijke opgaven: 1. We willen mensen uitdagen meer zelf initiatief te nemen; 2. We willen de samenhang in de wijk vergroten; 3. We willen mensen langer in hun eigen omgeving laten wonen; 4. We willen een vangnetfunctie bieden aan specifieke doelgroepen. Gezondheidsbeleid In de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid staan de gemeentelijke taken omschreven op het gebied van de openbare gezondheidszorg. In het najaar van 2007 wordt een nieuwe
97 PROGRAMMA’S - DEEL 3
3.3
Zorg, welzijn en wijkontwikkeling
3.3
nota gezondheidsbeleid aan de Raad aangeboden. De uitvoering van het gezondheidsbeleid gebeurt voor het grootste deel door de GGD-Eemland. In de loop van 2008 zal de besluitvorming over een mogelijke fusie van de GGD plaatsvinden.
Kaderstellende nota’s • • •
Beleidskader WMO 2008-2011 ( wordt in najaar 2007 aangeboden aan de Raad) Verordening Individuele WMO voorzieningen. Nota Lokaal Gezondheidsbeleid (wordt in najaar 2007 aangeboden aan de Raad)
Wet maatschappelijke ondersteuning Wat willen we bereiken? • In 2008 is het nieuwe beleidskader WMO van kracht. Doelstelling is de beleidskeuzes wijkgericht uit te werken en te implementeren.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Uitwerken en implementeren van ons WMO-beleid
Specifieke wijkgerichte uitwerking van beleidskeuzes is in 2008 aan de orde
• Aanbevelingen van de evaluatie verordening individuele verstrekkingen implementeren. • Uitvoeren en monitoren van WMO-taken zoals verstrekken
De evaluatie wordt in het najaar van 2007 uitgevoerd en de aanbevelingen komen begin 2008 beschikbaar Voorbeelden van individuele WMO-voorzieningen zijn: hulp bij het huis-
individuele WMO-voorzieningen, de informatie en adviesfunctie en
houden, woningaanpassingen, vervoersvoorzieningen, rolstoelen of
het persoonsgebonden budget.
scootmobielen.
Gezondheidsbeleid Wat willen we bereiken? • De hoofddoelstelling van ons lokaal gezondheidsbeleid (jaarplan 2008) is het verkleinen van de gezondheidsverschillen tussen de verschillende bevolkingsgroepen en het stimuleren van gezond gedrag. Hierbij richten wij ons op mensen in een sociale achterstandspositie.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Intensiveren preventie van het alcohol- en drugsmisbruik.
De aanbevelingen van het onderzoek van STAP naar het alcoholgebruik onder jongeren zullen in 2008 worden opgevolgd.
• Inrichting jeugdzorg voor de leeftijdsgroep 0-19 jaar.
In aansluiting bij landelijke ontwikkelingen en op basis van efficiencyoverwegingen wordt gekozen voor een integratie van de jeugdgezondheidszorgactiviteiten voor de totale leeftijdsgroep 0-19-jarigen. Hierbij zal ook aandacht zijn voor gerichte controles bij kwetsbare doelgroepen.
98
Kengetallen Zorg Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
Onderstaande kengetallen laten het beeld zien van stabilisatie. Doelstelling is om de streefwaarden te stabiliseren bij een groeiende problematiek. Effect-indicatoren • % overgewicht onder 5/6-jarigen 1
Jeugd gezondheids-
9%
2006
9%
9% #
9%
11%
2006
9%
9% #
9%
Vierjaarlijkse gezondheids- GGD
30%
2004
25%
GGD
23%
2004
20%
25%
2004
25%
25%
25%
39%
2004
35%
35%
35%
55%
2004
55%
55%
55%
Jaarverslag Amant
96%
2004
95%
95%
95%
• % bereik 5 - 6 jarigen
Jaarverslag GGD
96%
2004
95%
95%
95%
• % bereik 13 - 14 jarigen
Jaarverslag GGD
95%
2004
95%
95%
95%
onderzoek Jeugd gezondheids-
99
onderzoek • Verlagen van het percentage
onverantwoorde drinkers • Verlagen van het aantal scholieren dat
ooit cannabis heeft gebruikt • % senioren met depressieve klachten
peiling Vierjaarlijkse peilstationonderzoek Senioren gezondheidsenquête
• % eenzame senioren
Senioren-gezondheidsenquête
• % senioren dat eigen gezondheid als
goed beoordeelt
Senioren gezondheidsenquête
Prestatie-indicatoren • % bereik 0-4 jarigen door consultatie-
bureaus
1
Grote variatie tussen de diverse wijken. In Kruiskamp Koppel heeft 27% van de 5/6-jarigen en 16% van de 13/14-jarigen te kampen met overgewicht.
#
is GSB
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• % overgewicht onder 13/14-jarigen
3.3
VRIJWILLIGERS EN MANTELZORGERS
Missie ‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’ Ons beleid op het gebied van zorg en welzijn is toegesneden op alle inwoners. Specifieke maatregelen voor allochtone Amersfoorters treffen we alleen wanneer algemeen beleid niet volstaat en er sprake is van achterstanden.
Context & achtergronden De WMO biedt een wettelijk kader voor een samenhangend stelsel van wonen, zorg en welzijn. Vrijwilligersbeleid is hieraan verbonden. De nota “Vervolg aanpak vrijwilligersbeleid 20062007” wordt opgevolgd door het beleidskader WMO. Het maatschappelijk belang van vrijwilligers is groot en wordt – mede in het licht van de WMO – steeds groter. Wij willen dan ook bewerkstellingen dat het vrijwilligerswerk in onze stad een omvangrijke en waardevolle rol blijft spelen.
Kaderstellende nota’s Beleidskader WMO 2008-2011 (wordt in najaar 2007 aangeboden aan de Raad).
Vrijwilligers en mantelzorgers Wat willen we bereiken? • We willen dat het aantal vrijwilligers gelijke tred houdt met de groei van de stad.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Faciliteren van vrijwilligersbeleid via Vrijwilligerssteunpunt Ravelijn.
Het Vrijwilligerssteunpunt biedt basisvoorzieningen voor vrijwilligers, onder andere individuele bemiddeling, bemiddeling van bedrijven, inzet van scholieren, deskundigheidsbevordering, collectieve verzekering, kennisoverdracht en promotie. In 2008 en 2009 is een bedrag beschikbaar van € 200.000,-.
• Via projecten Maatschappelijke Stages, Nestor en het project Vrijwilligerswerk allochtone Nederlanders stimuleren dat meer
Het gaat om doelgroepen zoals jongeren, senioren, allochtonen en langdurig werklozen.
mensen uit verschillende doelgroepen vrijwilligerswerk gaan doen. • We brengen onze waardering voor vrijwilligers expliciet tot uitdrukking. • Ondersteunen van mantelzorgers via het Steunpunt Mantelzorg.
Dit doen we door het organiseren van de jaarlijkse Stadsbrunch en de uitreiking van de Amersfoortse vrijwilligersprijs. Het Steunpunt Mantelzorg biedt informatie en advies, emotionele steun, respijtzorg en praktische hulp aan mantelzorgers en zorgt voor bekendheid en deskundigheid over de noden en behoeften van mantelzorgers bij hulpverleners en organisaties.
• Ondersteunen van mantelzorgers door het creëren van goede voorwaarden voor het verlenen van zorg.
Wij bieden mantelzorgers waar nodig financiële steun, materiële steun en treffen maatregelen die het combineren van werk en zorg mogelijk maken.
100
Kengetallen Vrijwilligers en mantelzorgers Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
26%
2007
26%
26%
26%
26%
Effect-indicatoren • % inwoners dat in het afgelopen
Stadspeiling
jaar wel eens actief is geweest als vrijwilliger
Missie ‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’
Context & achtergronden De WMO biedt een wettelijk kader voor een samenhangend stelsel voor wonen, zorg en welzijn. Het Seniorenbeleid is hieraan verbonden. De nota “Vitaal seniorenbeleid heeft de toekomst” wordt opgevolgd door het beleidskader WMO.
Kaderstellende nota’s Kadernota WMO 2008-2011 (wordt najaar 2007 aangeboden aan de Raad).
Senioren Wat willen we bereiken? • We willen dat senioren zo lang en comfortabel mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen en deel uitmaken van een sociaal netwerk. In het voorkomen en tegengaan van sociaal isolement heeft de gemeente een duidelijke rol, waarbij het in contact komen met kwetsbare senioren het belangrijkste doel is. • Vitale ouderen willen we zo lang mogelijk vitaal houden. Wij maken graag gebruik van hun talenten en ervaring, door hen te faciliteren en te ondersteunen bij hun initiatieven. • We willen dat senioren het bestaande aanbod aan voorzieningen en regelingen kunnen vinden en gebruiken. Dit is van belang om langer en beter zelfstandig te kunnen blijven wonen en functioneren.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Uitvoering plan van aanpak eenzaamheidsbestrijding.
In de loop van 2008 wordt dit tweejaarlijks plan afgerond en zal worden geëvalueerd.
• Afstemming over vraag en aanbod door voorzetting jaarlijkse confe-
In voorjaar 2008 wordt de ouderenconferentie gehouden
rentie voor senioren. • Voortzetting Seniorenraad waarbij wij extra aandacht hebben voor
De Seniorenraad zal minimaal 10 keer bij elkaar komen in 2008
versterking van de raad met allochtone leden. • Huisbezoeken en spreekuren door seniorenwegwijzers in de wijken.
75+-ers krijgen huisbezoek aangeboden en in 11 wijken worden spreekuren gehouden.
101 PROGRAMMA’S - DEEL 3
SENIOREN
3.3
Kengetallen Vrijwilligers en mantelzorgers Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
13%
2003
10%
10%
2003
10%
900
2006
2010
2011
Effect-indicatoren • % 65-plussers dat aangeeft ‘te weinig
Stadspeiling
contact’ te hebben of 'wel meer contact’ zou willen hebben Prestatie-indicatoren • Gesprekken door seniorenwegwijzers
WSO
INTEGRATIE Missie ‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’
Context & achtergronden Het uitvoeringsplan integratiebeleid Bouwen aan binding gaat in 2008 haar derde jaar in. De essentie van alle uitvoeringsonderdelen is ontwikkelen van duurzaam contact en het bevorderen van zelfredzaamheid, emancipatie en participatie. De Wet Inburgering (WI) is per 1 januari 2007 in werking. Het jaar 2007 is een overgangsjaar om daarin de beleidskaders en
950
950
950
de uitvoering verder vorm te geven. Door het nieuwe kabinet zijn ingrijpende wijzigingen aangekondigd in de WI die in de loop van 2008 en 2009 in werking zullen moeten treden. In het najaar van 2007 is een Deltaplan inburgering gepresenteerd waarin in elk geval de volgende thema’s zijn opgenomen: • vergroting van de groep waarvoor de gemeente een inburgeringsaanbod kan doen; • verbetering van de kwaliteit en effectiviteit van de inburgeringstrajecten. De budgettaire kaders voor 2008 worden nog bepaald door de oude regelgeving onder de WI. Voor 2008 verwachten we binnen het Rijksbudget 2007-2009 voldoende ruimte te hebben voor de uitvoering van het beleid.
Kaderstellende nota’s Integratiebeleid en uitwerkingsprogramma 2005 ev.: bouwen aan binding.
Integratie Wat willen we bereiken? • Amersfoorters van allochtone afkomst participeren als volwaardige burgers in de samenleving. • We willen achterstanden van Amersfoorters van niet-Nederlandse oorsprong op gebied van arbeid, onderwijs en criminaliteitspreventie verminderen. • We willen de sociaal-culturele integratie bevorderen en wederzijds beeldvorming verbeteren.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• De uitvoering van de WI leidt tot het aanbieden van in totaal
De trajecten zijn deels gericht op arbeidsparticipatie (in samenwerking
1400 trajecten in 2007, 2008 en 2009.
102
met Sociale Zekerheid en UWV) en deels op maatschappelijk
Integratie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: functioneren en opvoeden. De verdeling van trajecten is 50%- 50%.
• Vanaf 2008 trekken wij € 50.000,- per jaar uit voor taaltrajecten voor een specifieke doelgroep.
Het gaat hierbij om mensen van wie we verwachten dat zij het inburgeringsexamen niet kunnen halen, maar voor wie extra (taal-)ondersteuning bij hun dagelijks leven wel dringend wenselijk is.
Kleurrijk. • Wij bevorderen de participatie in de stad door overleg en dialoog met diverse groepen.
De Adviesraad Amersfoort Kleurrijk was voorheen de Allochtonen
De organisaties die een belangrijke rol spelen zijn het Participatieteam, het platform Allochtone Vrouwen Amersfoort, Netwerk Inzicht, Ameraad, Platform voor Levensbeschouwingen en Religies.
• Wij bevorderen de participatie in de stad.
De gemeente ondersteunt een groot aantal initiatieven waaronder in elk geval: - Ramadanfestival; - Dag van de Dialoog; - Dag van het Respect; - Bijeenkomst van en met zelforganisaties; - Anti-discriminatiebureau; - Internationale vrouwendag (8 maart); - Stichting Gastvrij, project Aandacht maakt het gewone markant; - Huiswerkbegeleiding voor allochtone jongeren; - Cursussen ouderbetrokkenheid voor allochtone ouders; - Iftar-maaltijd op de Hof. In 2008 is er € 40.000,- beschikbaar voor het ondersteunen van extra activiteiten
• Projectleiding uitvoering Pardonregeling
103
Adviesraad.
In samenwerking met corporaties (AEDES), NVA, Vluchtelingenwerk, CWI, MKB, COA, Nidos en gemeentelijke afdelingen Sociale Zekerheid en Volkshuisvesting bevorderen dat mensen de beschikking krijgen over uitkering of werk, een huis, een inburgeringaanbod (als zij een uitkering ontvangen).
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Wij continueren de advisering door de Adviesraad Amersfoort
3.3
Kengetallen Integratie Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Sociale Zekerheid
50%
2006
Allochtonenmonitor
80%
2001
Allochtonenmonitor
59%
2001
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
Effect-indicatoren • % bijstandsgerechtigden dat geboren is
in een niet-westers land. • % allochtonen dat zich thuis voelt in de
stad. • % allochtonen dat zich thuis voelt in de
wijk. Prestatie-indicatoren • Inburgertrajecten oudkomers.
Jaarverslag NVA
150
2004
• Inburgertrajecten nieuwkomers.
Jaarverslag NVA
230
2004
Landelijk wordt nu voorbereid de invoering van de zogeheten Integratiekaart, waardoor met een beperkt aantal vaste indicatoren de staat van integratie in een stad gemeten kan worden en vergeleken kan worden tussen steden. Amersfoort participeert actief in deze ontwikkeling. Dat is ook de reden waarom hier geen streefwaarden aan zijn verbonden.
De integratiekaart is inmiddels ontwikkeld, maar bevat cijfers van het CBS. Deze cijfers komen 1,5 tot 2 jaar na dato beschikbaar en zijn dus niet geschikt om de uitvoering van beleid te toetsen. Amersfoort doet mee aan een landelijk opgezette benchmark integratie. Dit sluit aan bij het voornemen van het nieuwe kabinet om de kwaliteit van de inburgeringstrajecten te verbeteren.
104
Missie ‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’
Context en achtergronden Doelgroepen Mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking zijn kwetsbare inwoners van de stad. Om te kunnen deelnemen is het voor deze groep belangrijk dat (individuele) voorzieningen en de openbare ruimte goed toegankelijk zijn. Een deel van de kwetsbare groepen wordt gevormd door de OGGZ-doelgroep: mensen met psychiatrische problemen, vereenzaamde ouderen, dak- en thuislozen en verslaafden. De doelgroep wordt ook wel zorgwekkende zorgmijders genoemd omdat het mensen zijn die wel zorg nodig hebben, maar daar zelf niet om vragen.
Een andere kwetsbare groep vormen de mensen die als slachtoffer, getuige of pleger betrokken zijn bij huiselijk geweld. Huiselijk geweld is de meest voorkomende vorm van geweld, maar lang niet alles wat zich thuis afspeelt wordt gemeld. De gevolgen zijn ingrijpend voor alle betrokkenen. Huiselijk geweld is lichamelijk, seksueel of psychisch geweld door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. Maatschappelijke opvang en verslavingszorg Ons beleid is er op gericht om daklozen en/of verslaafden gerichte, doelgroepspecifieke hulp te bieden en op termijn perspectief op een normaal en waardig bestaan. Vanuit deze optiek blijven we inzetten op de scheiding van doelgroepen binnen de dak- en thuislozenopvang en willen begin 2008 vier locaties voor opvangvoorzieningen aanwijzen, om de keten van opvangvoorzieningen te optimaliseren. Via een Plan van Aanpak zal het Zorgkantoor, in overleg met ons, meer specifieke middelen voor de opvang en begeleiding van zorgmijders inzetten.
Kaderstellende nota’s Nota maatschappelijke opvang 2004-2008: zorg onder dak.
Kwetsbare groepen Wat willen we bereiken? • Het beperken van de instroom in opvangvoorzieningen, door het terugdringen van het aantal huisuitzettingen. • Het verbeteren van de kwaliteit van de opvangvoorzieningen en het bevorderen van de uitstroom uit deze voorzieningen. Verbetering van de sluitende keten van zorg en maatschappelijke dienstverlening. • De belangrijkste looproutes die verschillende voorzieningen en wijken met elkaar verbinden worden startend in 2008 aangepast aan de richtlijnen ‘voetpaden voor iedereen’. • Nieuwbouwplannen voldoen aan het Bouwbesluit en waar mogelijk aan aanvullende gemeentelijke toegankelijkheidseisen. • Er is in de binnenstad een openbaar toilet dat toegankelijk is voor mensen met een beperking. • Verminderen van huiselijk geweld.
Wat gaan we er voor doen: • Realiseren van een Taskforce overlastgevende huurders.
Toelichting: Gezamenlijk met de woningcorporaties wordt een inspanning geleverd om ogenschijnlijk niet (meer) plaatsbare huurders te huisvesten.
105 PROGRAMMA’S - DEEL 3
KWETSBARE GROEPEN
3.3
Kwetsbare groepen Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: Hiervoor is een bedrag van € 30.000,- beschikbaar in 2008.
• Voorkomen van huisuitzettingen.
In 2008 zetten we voor het derde jaar extra middelen in ten behoeve van Via Voorkomen van huisuitzettingen.
• Voortzetten van de doelgroepenscheiding.
We wijzen locaties aan voor een hostel, een alcoholopvang, woonunits voor onaangepaste huurders en een dagopvang als alternatief voor de huidige opvangvoorziening aan de Stovestraat. We maken een plan voor de realisatie van deze voorzieningen. Hiervoor is structureel geld opgenomen (€ 450.000,- in 2008 en € 900.000,- vanaf 2009) in de begroting.
• Uitvoeren en presenteren van de resultaten van de tweede monitor
In 2007 hebben we het effect van het zorgcentrum voor harddrugsver-
naar de overlastbestrijding en de zorgverlening rond het zorgcen-
slaafden gemonitord. Gebleken is dat het zorgcentrum een positief
trum.
effect heeft op de gezondheid van de bezoekers. De overlast rond deze opvangvoorziening is na de start in eerste instantie toegenomen, maar vertoont daarna weer een dalende lijn.
• Inzet meer gerichte specialistische zorg bij de opvang van dak- en thuislozen • Verbeteren van de sluitende keten.
De GGZ en de verslavingszorg levert specialistische zorg op locatie waardoor de doorstroom in de maatschappelijke opvang verbetert. Onder andere door voortzetting van het afstemmingsoverleg in het OGGZ-platform.
• De aanpassingen om de belangrijkste looproutes goed toegankelijk te maken worden gedeeltelijk uitgevoerd in de periode maart-oktober 2008. Het resterende deel van de aanpassingen wordt gecombineerd met onderhoud of reconstructies in de toekomst. Daar waar in de stad groot wegonderhoud of reconstructies worden uitgevoerd, worden de richtlijnen voor toegankelijkheid voor iedereen toegepast. • We toetsen samen met de Woon Advies Commissie (WAC) alle nieuwbouwplannen. • Eigenaren van woongebouwen en van openbare gebouwen met bepaalde maatschappelijke functies kunnen gebruik maken van een subsidieregeling voor het verbeteren van de toegankelijkheid. • We onderzoeken de mogelijkheden voor de inrichting van een toegankelijk openbaar toilet in de binnenstad en zetten ons in voor de totstandkoming daarvan. • Aanpak huiselijk geweld.
We zetten de Aanpak huiselijk geweld, die sinds 2001 in Eemland Zuid is ontwikkeld, voort en zullen waar mogelijk de samenwerking met Eemland Noord en de Heuvelrug versterken.
106
Kengetallen Kwetsbare groepen Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
Prestatie-indicatoren Gemiddelde verblijfsduur in de
Jaarrapportage
maatschappelijke opvang:
uitvoerende instelling
• Gemiddelde verblijfsduur in directe
6 - 9 maanden
3 tot 6 #
18
12 #
107
• Gemiddelde verblijfsduur in vormen van
PROGRAMMA’S - DEEL 3
opvang in maanden; woonbegeleiding is in maanden; 40
• Voorkomen aantal huisuitzettingen per
2004
100 #
jaar; • Aantal plaatsen in de vrouwenopvang;
- plaatsen blijf-van-mijn-lijf
16
- plaatsen woonbegeleiding
14
2004
34 #
750
2004
770 #
30
2004
50 #
380
2004
400 #
Ambulante en sociale verslavingszorg:
16 #
Ladis
• Aantal cliënten dat per jaar feitelijk
wordt behandeld: - cliëntencontacten - veelplegers in geïntegreerd traject • Aantal behandelingen dat per jaar
regulier wordt afgesloten. Aantal plaatsen dagopvang dak- en
Jaarrapportage
55
45
45
Aantal plaatsen nachtopvang.
Jaarrapportage
14
14 1
14 1
14
14
Aantal plaatsen zorgcentrum verslaafden
St. Maliebaan
0
45
45
45
45
thuislozen.
dak- en thuislozen.
1
exclusief de nachtopvang in het zorgcentrum
#
is GSB
3.3
WIJKWELZIJN EN WIJKONTWIKKELING
Missie
denken aan de publicaties als ‘vertrouwen in de buurt’ en ‘stad en stijging’, maar ook aan de 40-wijken aanpak van minister Vogelaar. Ook Kruiskamp is aangewezen als één van de 40 aandachtswijken en is daarom toegevoegd aan Amersfoort Vernieuwt.
‘We stimuleren een betrokken en sociale samenleving. Een stad waarin alle Amersfoorters, ongeacht beperking, handicap of achtergrond, op gelijkwaardige wijze kunnen meedoen. Een stad waarin mensen op elkaar en, indien nodig, op de overheid kunnen rekenen.’ ‘We werken, samen met bewoners, ondernemers, andere overheden en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren.’
Amersfoort Vernieuwt, maar ook de wijkgerichte uitwerking van het WMO-beleidskader, de voortzetting van de hotspotaanpak en bijvoorbeeld ‘Jong op straat’ vragen allemaal maatwerk, een integrale aanpak en samenwerking met bewoners en andere partners in de wijk. Dit vraagt voortdurend om vernieuwing van samenwerkingsverbanden, methodieken, participatievormen en instrumenten.
Context en achtergronden
Kaderstellende nota’s
Sinds 1 januari 2007 is de Wet Maatschappelijke ondersteuning (WMO) van kracht en is de welzijnswet komen te vervallen. De WMO beidt een nieuw wettelijk kader voor een samenhangend stelsel van wonen, zorg en welzijn. In 2008 is het nieuwe beleidskader WMO van kracht en willen we de beleidskeuzes wijkgericht uitwerken en implementeren. In Amersfoort neemt het ‘wijkgericht werken’ een belangrijke plek in (zie toelichting in deel 1 van de begroting). Ook landelijk neemt de aandacht voor het wijkgerichte werken nog steeds toe. Daarbij valt te
Kadernota WMO 2008-2011 (wordt in najaar 2007 aangeboden aan de Raad). • Meerjaren ontwikkelingsprogramma Grote Steden Beleid (MOP-GSB) 2005-2009 (2004); • Wijk in beweging, ontwikkelingsplan Liendert/Rustenburg 2007-2020 (2007); • 3816: Boter bij de vis, ontwikkelingsplan Randenbroek/Schuilenburg 2007-2020 (2007); • Wijkactieplan Kruiskamp 2007-2015 (in voorbereiding);
Wijkwelzijn Wat willen we bereiken? • Mede voor de veiligheid en leefbaarheid in de wijken is een goede sociale samenhang van belang. • Wij stimuleren daarom een actieve deelname van wijkbewoners bij ontwikkelingen in hun eigen woon- en leefomgeving, het zelforganiserend vermogen van (groepen) bewoners alsmede ontplooiing van en ontmoeting tussen betrokken partijen. • Optimalisering van de ketenaanpak jeugd: afstemming binnen de keten en samenwerking tussen betrokken partijen. • Bijdragen aan de realisatie van de doelstellingen van operatie Amersfoort Jong (2007 – 2010). • Verdere uitwerking van het wijkwelzijnsdeel uit het WMO-beleidskader.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het intensiveren van het jongerenwerk/straathoekwerk.
Door de toename van het aantal risicogroepen is de behoefte aan meer ambulante jongerenwerkers op straat groter. Hiervoor is een bedrag van € 200.000,- opgenomen.
108
Wijkwelzijn Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het subsidiëren van organisaties, zoals SWA, Versa en De Kamers, voor het handhaven van een adequaat aanbod van vrijetijdsactiviteiten voor kinderen, tieners en jongeren en volwassenen. • Het subsidiëren van ondersteuningsfaciliteiten bij (dreigende) samenlevingsproblemen.
109
• Het verbeteren en vernieuwen van het sociaal-cultureel werk in het kader van de WMO. • Het optimaliseren van de effecten van de buitenkasten.
Door extra te investeren in de Buitenkasten (€ 85.000,- structureel vanaf 2008) vergroten we de positieve effecten hiervan op de opvoedondersteuning.
• Het monitoren en verder uitwerken van de afspraken binnen het
In het ketenoverleg zijn o.a. de volgende organisaties vertegenwoordigd:
ketenoverleg ‘Jeugdhulpverlening, -zorg, onderwijs en veiligheid’
ROC’s, SWA, Sovee, NIS, PC Eemland, GGD, Amant, kinderopvangorga-
(Amersfoort Jong).
nisaties, Bureau Jeugdzorg, Raad voor de kinderbescherming, Justitie.
• Het faciliteren en stimuleren van de samenwerking van de partners binnen Jong Centraal (Amersfoort Jong). • De voorbereiding van de invoering van een lokale verwijsindex ‘risicojeugd’ (digitaal signaleringssysteem). • Het stimuleren van jongerenparticipatie
Jong Centraal is een samenwerkingsverband van de gemeente Amersfoort en instellingenvoor lokale jeugdhulpverleners, jeugdzorg en onderwijs. De verwijsindex is een instrument om op lokaal niveau samenwerking en informatie-uitwisseling rondom risicojongeren te verbeteren. Dit doen we door middel van onder andere het ondersteunen van jongerenpanel Young Vision, betrekken van jongeren bij het realiseren van jeugdvoorzieningen en het organiseren van droomtafels (€ 35.000,in 2008 en € 30.000,- in 2010)
• Verdere uitvoering van Operatie Amersfoort Jong (voor zover niet opgenomen in de andere programma’s).
• Het realiseren van meer buurtsportactiviteiten; • Het realiseren van (jeugd/speel)voorzieningen. Hiervoor is in 2008 € 1.000.000,- in de begroting opgenomen; • Een bijdrage leveren aan de aanpak van overlastgevende- en risicojeugd; • Een bijdrage leveren aan een positievere beeldvorming over jongeren bij de overige bewoners van de stad; • Het realiseren van een grotere deelname van kinderen en jongeren aan creatieve activiteiten (dans, zang, muziek, creatieve hobby); • Uitvoering geven aan de adviezen uit het onderzoek rond kwantiteit, kwaliteit en toegankelijkheid van stageplekken (zie ook programma 4).
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Het opstellen van een beleidsplan over de wijkcentra.
3.3
Kengetallen Wijkwelzijn Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Stadspeiling
5,8
2007
6,0
6,0
Stadspeiling
7,2
2007
7,2
7,2
Stadspeiling
52%
2007
60%
60%
Stadspeiling
15%
2007
25%
25%
Stadspeiling
7%
2002
11%
11%
• Direct bereik Wijkcentra bij kinderen
Stadspeiling
12%
2002
12%
• Klanttevredenheid peuterspeelzalen
SWA
7,5
2005
8,0
Effect-indicatoren • Kengetal sociale kwaliteit van de
woonomgeving # • Rapportcijfer over wijk
Prestatie-indicatoren • % mensen dat aangeeft tevreden te zijn
over speelmogelijkheden kinderen in de buurt • % mensen dat aangeeft tevreden te zijn
over voorzieningen voor jongeren • Direct bereik Wijkcentra onder volwas-
sen bevolking (deelname activiteiten)
#
is GSB
Kengetal sociale kwaliteit van de woonomgeving is een GSB-kengetal, ook wel aangeduid met 'sociale cohesie' of 'sociale samenhang' varieert van 0 (= geen samenhang) tot 10 (= veel samenhang). Het kengetal is gebaseerd op de score op de volgende vier stellingen: "de mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks", "de mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om", "dit is een gezellige buurt met veel saamhorigheid" en "ik voel mij thuis tussen de mensen die in deze buurt wonen".
110
Wijkontwikkeling Wat willen we bereiken? • Een aantrekkelijk leefklimaat op buurt- en straatniveau. • Een grotere betrokkenheid van bewoners bij elkaar en bij hun buurt. • Een grotere eigen verantwoordelijkheid van bewoners voor hun leefomgeving. • Samenhang en afstemming tussen de inzet en inspanningen van gemeente, bewoners, bedrijven en partnerorganisaties.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Sociaal programmamanagement bij de uitvoering van Amersfoort
Dit geldt zowel in de Amersfoort Vernieuwt-wijken (Liendert-Rustenburg,
Vernieuwt.
Randenbroek-Schuilenburg, Kruiskamp), als in de Amersfoort Vernieuwtgebieden (bijvoorbeeld Ganskuijl, Bloemenbuurt). Het omvat het bewaken van de voortgang van het sociale programma en indien nodig bijsturen en initiëren van aanvullende maatregelen. Belangrijk onderdeel van het sociale programma zijn de AV-teams, die in een aantal buurten in 2008 van start zullen gaan.
• Programmaboeken nieuwe stijl Koppel en Soesterkwartier
De ontwikkelingsplannen en het wijkactieplan gelden als voorbeeld voor de ‘programmaboeken nieuwe stijl’. Passend bij onze wijkgerichte werkwijze zullen de wijze van totstandkoming en de uiteindelijke inhoud (thema’s) sterk afhangen van de wijk.
• Monitoren ontwikkelingen in wijken
Instrumenten zijn de tweejaarlijkse monitor leefbaarheid en veiligheid en de vierjaarlijkse wijkatlassen. En daarnaast natuurlijk onze eigen kennis van de wijk, opgedaan in alle gesprekken en bijeenkomsten met bewoners en professionals.
• De Wijk Wijzer
Deze projectenoverzichten per beheerwijk, waarop in één oogopslag kan worden gezien waar het komende jaar iets speelt, komen in de plaats van de vroegere programmaboeken.
• Het ontwikkelen van nieuwe vormen van bewonersparticipatie.
De uitdrukkelijke wens van het College om alle plannen in samenspraak met de stad uit te werken, vragen om voortdurende vernieuwing van de manier waarop we bewoners en andere partners betrekken bij ons werk. Ook in 2008 zullen daarom weer nieuwe methodieken (bijvoorbeeld stakeholdersmethode bij jongerenvoorzieningen) en overlegvormen (bijvoorbeeld platform Liendert, leerlingwijkraden, het inzetten van internet) worden ontwikkeld en toegepast. Daarbij zal ook invulling worden gegeven aan de motie met betrekking tot het functioneren van de wijkbeheerteams.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
111
3.3
Wijkontwikkeling Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Bewonersinitiatieven stimuleren door het beschikbaar stellen van buurtbudgetten voor (met name sociale) buurtbudgetprojecten in alle wijken. • Verbeteren van de samenwerking tussen de professionele partners, door een gebiedsgerichte (maatwerk)aanpak, thematisch waar het
De hotspotaanpak, de AV-teams, maar ook de ketenaanpak jeugd zijn hiervan voorbeelden.
nodig is. (voorbeelden zijn: hotspots -> ketenaanpak jongeren R) • Stimuleren en ondersteunen van een vraaggerichte en gebiedsgerichte aanpak bij programma’s
Dit betreft het ondersteunen van activiteiten uit de andere begrotingsprogramma’s, bijvoorbeeld bij de toepassing van de ‘stakeholders’ methode voor jongerenvoorzieningen, maar ook bij het voeren van wijkgesprekken, het zoeken van opvangvoorzieningen, projecten op het gebied van verkeersveiligheid, etc.
• Wijkgerichte communicatie via internet en krant.
112
Kengetallen Wijkontwikkeling Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
Effect-indicatoren • Rapportcijfer over wijk
Stadspeiling
7,2
2007
7,3
7,4
• Kengetal overlast 1
Stadspeiling
2,7
2007
2,6
2,6
Stadspeiling
16% 2
2007
16%
16%
Stadspeiling
33%
2007
33%
33%
Stadspeiling
62%
2007
67%
67%
Stadspeiling
78%
2007
80%
80%
90% 3
2006
(0=komt nooit voor, 10=komt vaak voor)
113
erop vooruit zal gaan • % inwoners dat vindt dat de gemeente
te weinig aandacht heeft voor problemen in de buurt. • % inwoners, dat wel eens van het
buurtbudget heeft gehoord • % inwoners, dat zich medeverantwoor-
delijk voelt voor de leefbaarheid in de buurt Prestatie-indicatoren • % gehonoreerde buurtbudgetaanvragen
Jaarrapportage
80%
80%
80%
80%
die betrekking hebben op sociaal of op de combinatie sociaal-fysiek
1
GSB-kengetal is om de mate van overlast in de buurt aan te duiden. Deze varieert van 0 (= geen overlast) tot 10 (= veel overlast). Het kengetal is gebaseerd op de mate waarin bewoners vinden dat 'overlast van groepen jongeren', 'overlast van buren of omwonenden', 'geluidsoverlast, niet vanwege verkeer' en 'vernielingen in de buurt' niet, soms of vaak voorkomen in hun buurt.
2
was in 2005 15%
3
was in 2005 80%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• % inwoners dat verwacht dat de buurt
3.3
Financiën Zorg, welzijn en wijkontwikkeling (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Integratie
1.204
325
404
308
310
310
Kwetsbare groepen
7.004
13.578
13.921
14.681
14.926
14.944
Senioren
757
891
957
940
940
940
Vrijwilligers
271
711
745
745
545
545
8.421
6.664
10.108
10.215
10.403
9.751
Wijkwelzijn Zorg
13.834
23.405
25.768
25.144
25.215
25.214
Totaal lasten
31.491
45.574
51.903
52.033
52.339
51.704
8.419
8.419
8.419
Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Integratie
1.132
97
97
Kwetsbare groepen
2.648
8.517
8.419
Senioren Vrijwilligers Wijkwelzijn
100 2.021
Zorg
3.963
2.422
4.383
4.383
4.298
4.298
Totaal baten
9.864
11.036
12.899
12.802
12.717
12.717
Saldo (exclusief mutaties reserves) Integratie
72
228
307
308
310
310
4.356
5.061
5.502
6.262
6.507
6.525
Senioren
757
891
957
940
940
940
Vrijwilligers
171
711
745
745
545
545
6.400
6.664
10.108
10.215
10.403
9.751
Kwetsbare groepen
Wijkwelzijn Zorg
9.871
20.983
21.385
20.761
20.917
20.916
21.627
34.538
39.004
39.231
39.622
38.987
Saldo programma 3 (exclusief mutaties reserves)
21.627
34.538
39.004
39.231
39.622
38.987
Toevoegingen reserves
1.466
1.178
1.152
92
92
92
Onttrekkingen reserves
781
11
27
29
29
29
22.312
35.705
40.129
39.294
39.685
39.050
Saldo programma 3 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen: Investeringen met economisch nut
114
Aanpassingen aan wijkaccommodaties
66
95
95
95
Totaal
66
95
95
95
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Zorg en Welzijn 53.055 13%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
115
Overige programma’s 340.987 87%
Waar komt het geld vandaan?
Bijdrage van derden 2.238 4%
Rijksvergoeding 10.661 20%
Reserves 27 0% Algemene middelen 40.129 76%
3.4
Onderwijs ONDERWIJSBELEID Missie ‘Jeugdigen, jongeren en volwassenen in staat stellen zich goed voor te bereiden op, of te ondersteunen bij het zo zelfstandig mogelijk functioneren in de samenleving en waar nodig leren invulling te geven aan de eigen verantwoordelijkheid. Het behalen van een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt is hierbij van groot belang.’
Context en achtergrond In 2007 is het actieprogramma onderwijsbeleid 2007 –2010 ‘Actie op de uitval’ vastgesteld. Directe aanleiding voor de vernieuwing van het onderwijsbeleid vormt het veranderd Rijksbeleid waarbij gemeentelijke taken rond onderwijs verschoven zijn naar schoolbesturen. In het actieprogramma zijn taken en afspraken vastgelegd over de inzet van enerzijds gemeente en anderzijds scholen op de verschillende beleidsterreinen. Samen met de (onderwijs)instellingen geven we invulling aan de ‘lokaal educatieve agenda’. Uitgangspunten hierbij zijn dat gemeente en onderwijs elkaar aanvullen, budgetten zinvol worden ingezet en versnippering wordt voorkomen. De Tweede Kamer heeft begin april 2007 ingestemd met het voorstel om de kwalificerende leerplicht tot 18 jaar in te voeren. Dit brengt extra en andere werkzaamheden met zich mee voor de leerplichtambtenaren. De uitbreiding van de capaciteit van de leerplichtambtenaren met één formatieplaats wordt onder andere hiervoor ingezet. Groei van het speciaal onderwijs en toename van het aantal kinderen met complexe problematiek vertaalt zich in groei van het leerlingenvervoer. Op landelijk niveau vindt onderzoek plaats naar het mogelijk bundelen en onder verantwoordelijkheid van de gemeenten brengen van doelgroepenvervoer. Het Kabinet denkt daarbij niet alleen aan leerlingenvervoer en gehandicaptenvervoer in het kader van de WMO (daar is de gemeente al verantwoordelijk voor), maar ook aan WIA-vervoer (vervoer in het kader van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen), Zittend Ziekenvervoer, AWBZ-vervoer en Boven Regionaal Vervoer. In de loop van 2008/2009 wordt naar verwachting duidelijk wat deze ontwikkeling gaat betekenen voor gemeenten, organisatorisch en financieel. Het Kabinet legt in het onderzoek een duidelijke link met de WMO.
Kaderstellende nota’s •
Actie op de uitval: actieprogramma onderwijsbeleid 2007 –2010;
• • • • • •
Actualisering jeugdbeleid: Operatie Amersfoort Jong: 2007 –2010; Operatie Amersfoort Jong 2007 –2010: de 11 blikvangers; Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid 1999; Verordening leerlingenvervoer 2003; Verordening subsidiëring godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs 2006; Vaststellingsovereenkomst Onderwijsbegeleiding 20052008; 117
Onderwijsbeleid Wat willen we bereiken? • Het bijdragen aan de ontwikkelingskansen van jeugdigen en jongeren tot 23 jaar zodat zij zich in overeenstemming met hun capaciteiten kunnen ontplooien. • Het verminderen van voortijdige schooluitval en ervoor zorgen dat meer jongeren (alsnog) een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt behalen. • Het verminderen van de laaggeletterdheid onder de Amersfoortse bevolking.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Implementatie van “Actie op de uitval” – actieprogramma onderwijs-
Het actieprogramma bevat:
beleid 2007 –2010.
• Twee blikvangers (ABC-scholen en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten) uit Amersfoort Jong; • Drie prioriteiten (voor- en vroegschoolse educatie, zorgstructuur en taalbeleid); • Vijf thema’s (sociale veiligheid, kwaliteitszorg, schakelklassen, zwart/witte scholen en verplicht overleg tussen onderwijs en gemeente).
• Uitrol van het ABC-concept in alle wijken (onderdeel van Operatie Amersfoort Jong, het Collegeprogramma en ‘Actie op de Uitval’).
Met ingang van 2008 volgen we een andere lijn bij de totstandkoming van de nieuwe ABC-scholen. Voor de uitrol van het ABC-concept is gezamenlijke huisvesting in een gebouw niet leidend, maar gaat het om de inhoudelijke samenwerking. Daarnaast zal, meer dan in voorgaande jaren het geval was, het professionele werkveld de plannen zelf ontwikkelen en uitvoeren. De uitwerking op wijkniveau ligt bij de organisaties en instellingen in de wijk. Om de samenwerking tussen scholen en overige voorzieningen in de wijk te realiseren is extra menskracht gewenst. Hiervoor is in de begroting voor de coördinatiefuncties in 2008 € 150.000,- opgenomen, oplopend tot € 300.000,- in 2010.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Voor Amersfoort Jong verwijzen wij naar de Algemene en Financiële toelichting (hoofdstuk 1) in deze begroting.
3.4
Onderwijsbeleid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het in het kader van de ABC-ontwikkeling aangaan van een subsidie-
Vanaf 2008 is er op stedelijk niveau een stichting of samenwerkings-
relatie met betrokken instellingen, het monitoren en toetsen van de
verband actief. Organisaties uit het onderwijs, kinderopvang en welzijn
van tevoren vastgestelde resultaten.
houden toezicht op de ABC-ontwikkeling en treden stimulerend en innoverend op.
• Het voorkomen van voortijdig schoolverlaten.
Dit door: • betere registratie; • maatwerkmaatregelen nemen;· • maatjes/coachingtrajecten starten;· • (media)campagne, • sluitende afspraken tussen betrokken partijen maken en stimuleren dat ze nagekomen worden. Een deel van de extra formatie leerplicht (1 fte per 1-1-2008) wordt hiervoor ingezet.
• Voorstel over het al dan niet vormgeven van het ABC-concept voor het voorgezet onderwijs.
Het kabinet en de VNG gaan afspraken maken over een ‘dekkend’ aanbod van brede scholen in de rest van Nederland en een uitbreiding met 200 brede primair-onderwijsscholen en 100 brede voorgezet-onderwijsscholen. In Amersfoort richten we ons tot nu toe op het primair onderwijs.
• Inventarisatie van de voorwaarden voor het oprichten van een studie-
Komt voort uit motie 4.1. Inmiddels is dit als voorstel opgenomen in het
centrum, mogelijk nabij de scholen in Kruiskamp / Koppel
krachtwijkplan Kruiskamp dat in het najaar 2007 wordt aangeboden aan
(Amersfoort Vernieuwt).
minister Vogelaar.
• Het toerusten van leerlingen bij aanvang van het leesonderwijs op
Het ondersteunen bij opvoeding en ouderbetrokkenheid (VVE).
speelzalen en in basisscholen door het aanbieden van taalprogramma’s passend bij de leeftijd. • Implementatie plan van aanpak laaggeletterdheid.
Zo rond de 12% van onze inwoners is laaggeletterd. Het gaat om een lastige problematiek die een lange adem vergt. Voor de jaren 2008 tot en met 2010 is in de begroting totaal € 300.000,- opgenomen. Het plan van aanpak richt zich op zowel jongeren als volwassenen. Activiteiten rond de ‘herkenning, de signalering en de toeleiding’ door de betrokken professionals, het werken met ambassadeurs, een campagne gericht op de doelgroep en een goed aanbod zijn belangrijke pijlers bij de aanpak. Het plan omvat activiteiten gericht op het herkennen en bespreekbaar maken van laaggeletterdheid en het werven van de verschillende doelgroepen voor een adequaat (cursus-)aanbod.
118
Onderwijsbeleid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het voorlichten van ouders over onderwijsmogelijkheden gericht op evenwichtige deelname van allochtone en autochtone leerlingen in het primair onderwijs (spreiding). Het ondersteunen van ouderinitiatieven op dit vlak. • In 2008 uitvoering geven aan de adviezen uit het onderzoek rond kwantiteit, kwaliteit en de toegankelijkheid van stageplekken.
119
• Het monitoren en verder uitwerken van de afspraken binnen het
PROGRAMMA’S - DEEL 3
ketenoverleg onderwijs – arbeidsmarkt. • Het uitvoeren van de Vaststellingsovereenkomst Onderwijsbegeleiding 2005-2008. • Samen met scholen en andere partijen de leer-/werkcentra (Arbeids Trainings Centrum + De Buitenkans) ondersteunen. • Prestatieverklaringen en productovereenkomsten met het ROC Midden-Nederland. • Productafspraken met instellingen als SOVEE, SWA, NVA en het Activeringscentrum.
Kengetallen Onderwijsbeleid Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
Onderwijs- en jeugdmonitor 700
2005
725
600 #
1
• Aantal in te richten schakelklassen
Jaarverslag instellingen
8
2006
8#
1
• % jeugdigen en jongeren tot 23 jaar dat
Onderwijs- en jeugdmonitor 24%
2006
20%
19% 2
Effect-indicatoren • Aantal allochtone en autochtone peu-
ters en kleuters dat deelneemt aan voor- en vroegschoolse programma’s
22%
het onderwijs zonder startkwalificatie heeft verlaten 1
Afhankelijk van nieuwe GSB-afspraken
2
Wij verwachten met de inzet die wij gaan plegen een sterkere daling te bewerkstelligen van voorgenomen in kader van Operatie Amersfoort Jong (21%)
#
is GSB
2011
3.4
ONDERWIJSHUISVESTING
gerealiseerd. In de bestaande wijken tekent zich een stabilisatie dan wel afname van het aantal leerlingen af.
Missie
De in 2000 met de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs gemaakte afspraken, bekend als de operatie VO-Dolente, zijn geldig tot 2010. Met de besturen vindt overleg plaats over de ontwikkeling van het aantal leerlingen en daaraan gerelateerd de behoefte aan capaciteit vanaf 2010. Op basis van de onderzoeksresultaten dient medio 2008 een afweging te worden gemaakt over de te volgen koers voor de huisvesting van het voortgezet onderwijs.
‘Het scheppen van de juiste randvoorwaarden op het gebied van huisvesting zodat de onderwijsinstellingen in het basis-, speciaal basis-, (voortgezet) speciaal- en voortgezet onderwijs optimaal kunnen functioneren.’
Context en achtergrond De groei van de stad doet zich de komende jaren voor in Vathorst. Met de schoolbesturen voor basisonderwijs is overleg opgestart over de betekenis van verstedelijking van VathorstWest voor de huisvestingscapaciteit in dat gebied in relatie tot het huidige plangebied. Om pieken in de toename van het aantal leerlingen te kunnen opvangen en als opstartlocatie voor o.a. drie nieuwe basisscholen is nabij het te realiseren hoofdwinkelcentrum een extra semipermanent voorzieningencluster
Kaderstellende nota’s • • • • • •
Plan huisvesting VO-Dolente 2000-2010; Plan huisvesting SO-Dolente 2001-2010; Plan adequate huisvesting basisonderwijs 2003-2006; Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs 2007; Onderwijshuisvestingprogramma 2008; Verordening beheer scholencomplex De Vosheuvel 2005.
Onderwijshuisvesting Wat willen we bereiken? • Het voorzien in en handhaven van kwantitatief toereikende en kwalitatief adequate ruimte voor onderwijs en voor gymnastiekonderwijs voor primair -, speciaal – en voortgezet (speciaal) onderwijs.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Uitvoeren van het Onderwijs-huisvestingprogramma 2008. • Voorbereiden van de ontwikkeling van de ABC-school in Liendert (Amersfoort Vernieuwt) (2008) • In 2008 opleveren nieuwbouw voor de Sint Joseph-basisschool inclusief peuterspeelzaal Hooglanderveen. • Uitbreiden van basisschool De Langenoord in Hoogland met twee lokalen (2008)
120
Voor de bouw is in de begroting € 4.000.000,- opgenomen.
Onderwijshuisvesting Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Werken aan voorlopig ontwerp voor cluster De Bron (ABC-school) (2008) • Start bouw van ICO in Vathorst (2009). • Vervangen en uitbreiden van drie gymnastiekaccommodaties (2008).
Het gaat om de accommodaties: Soesterkwartier/P. Borstraat, Amersfoort-Zuid/Corderiuscollege en nog een tweede in Amersfoort-
121 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Zuid op een nog nader te bepalen locatie. • Vervolgonderzoek van de benodigde capaciteit in het voortgezet onderwijs vanaf 2010. • Uitvoeren van fase 2 van de realisatie van een tijdelijk scholencomplex in Vathorst. • Vergroten capaciteit basisonderwijscluster van De Brink (ABC-school) in Vathorst. • Onderzoek capaciteit basisonderwijs Vathorst voor wat betreft planning 2e Laakcluster in relatie tot voorgenomen verstedelijking Vathorst-West. • Onderzoek naar verplaatsen c.q. elders uitbreiden van een deel van scholencomplex De Vosheuvel.
Kengetallen Onderwijshuisvesting Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
Stadspeiling
72%
2007
73%
V&V
70%
2006
72%
2009
2010
74%
76%
Effect-indicatoren • % Amersfoorters dat (zeer) tevreden is
over het basisonderwijs in hun buurt Prestatie-indicatoren • % basisscholen dat adequaat is
gehuisvest in 2006 op grond van de afspraken in basisonderwijs
2011
3.4
Financiën Onderwijs (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Onderwijsbeleid
13.459
11.778
11.639
11.847
12.056
12.072
Onderwijshuisvesting
13.309
13.755
13.879
13.950
14.261
14.864
Totaal lasten
26.768
25.533
25.518
25.797
26.317
26.936
Onderwijsbeleid
7.663
4.972
4.182
4.182
4.182
4.182
Onderwijshuisvesting
1.405
31
31
31
31
31
Totaal baten
9.068
5.003
4.213
4.213
4.213
4.213
Lasten (exclusief toevoegingen reserves)
Baten (exclusief onttrekkingen reserves)
Saldo (exclusief mutaties reserves) Onderwijsbeleid Onderwijshuisvesting
5.796
6.806
7.457
7.665
7.874
7.890
11.904
13.724
13.848
13.919
14.230
14.833
17.700
20.530
21.305
21.584
22.104
22.723
22.723
Saldo programma 4 (exclusief mutaties reserves)
17.700
20.530
21.305
21.584
22.104
Toevoegingen reserves
2.730
1.769
2.731
31
2.031
31
Onttrekkingen reserves
599
409
246
271
271
271
19.831
21.890
23.790
21.344
23.864
22.483
Saldo programma 4 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen: Investeringen met economisch nut Gymnastieklokalen
808
De Vosheuvel, 18 groepen Modernisering schoolgebouwen Meubilair en onderwijsleerpakketten
6.060 1.697
1.697
Uitbreiding 1e inrichting
207
Uitbreiding VO
122
1.010
1.000
213
ABC-scholen
2.700
Totaal
4.610
210
200
3.030
3000
2.000 1.904
13.118
4.200
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Onderwijs 28.249 7%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
123
Overige programma’s 365.793 93%
Waar komt het geld vandaan?
Bijdrage van derden 37 0%
Rijksvergoeding 4.176 15% Reserves 246 1%
Algemene middelen 23.790 84%
3.5
Groen-Blauwe structuur Missie ‘We werken in de ontwikkeling van de stad, samen met bewoners, ondernemers, andere overheden en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren. We richten ons in het Groen-Blauwe programma specifiek op de vormgeving en versterking van de groene en blauwe ruimte in de stad en de buitengebieden.’
Context en achtergrond Er is een beleidsvisie Groen-Blauwe structuur (2004) met daarin de ambities voor het groen en het water in Amersfoort in 2015. Bij deze visie hoort een uitvoeringsprogramma dat jaarlijks wordt geactualiseerd. De prioriteiten voor het komende jaar liggen bij Park Randenbroek en omgeving, Vathorst Noord, Maatweggebied en het Waterwingebied. Naast deze projecten wordt er onder andere gewerkt aan projecten als Laakzone en Ecologische Verbindinszone Valleikanaal. De uitgangspunten die sturend zijn in het programma GroenBlauwe structuur (GBS) staan hieronder genoemd. De Groen-Blauwe structuur als de “gemeenschappelijke tuin” van de stad Een belangrijke invalshoek in het ontwikkelen van de GroenBlauwe structuur is de keuze om de kwaliteit van het groen voor mens en natuur centraal te zetten. Door de Groen-Blauwe structuur te benoemen als gemeenschappelijke tuin van de stad wordt de nadruk op de kwaliteit en beleving van het groen gelegd. In de Reserve Stedelijke Voorzieningen zijn twee voorzieningen opgenomen voor de Groen-Blauwe structuur. Vanuit deze reserve wordt onder andere de GBS projectfinanciering en het programmamanagement betaald. De kosten van de Groen-Blauwe structuur liften deels mee in Amersfoort Vernieuwt en de ontwikkeling van Vathorst Noord en West. Ingezet wordt op een ontwikkeling van Vathorst West waarmee tevens middelen worden gegenereerd voor de groene ontwikkeling van Vathorst Noord, de Maatweg, Waterwingebied en park Randenbroek. In de projectexploitatie van verschillende projecten is een post opgenomen voor de inrichting van de groene ruimte. Voor Maatweg, Randenbroek/Heiligenbergerbeekdal en Waterwingebied is er een tekort in de projectexploitatie. Er zijn 124
gemeente en Provincie over de uitvoering van deze projecten van de GBS Amersfoort voor de periode 2007-2013. Daarnaast wordt er met het ministerie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) overleg gevoerd om middelen beschikbaar te krijgen voor de Groen-Blauwe structuur. De projecten in het programma Groenblauwe structuur worden onderzocht op aanvullende mogelijkheden voor Europese subsidies en Europese samenwerking. Als vervolg op de conferentie Stad zoekt Boer worden projecten opgezet die de relatie tussen de stad en platteland versterken. Hiervoor is incidenteel € 0,1 miljoen in deze begroting opgenomen.
Kaderstellende nota’s • • •
Beleidsvisie Groen-Blauwe structuur (2004); Waterplan (2005); Uitvoeringsprogramma 2006-2009.
Groen-Blauwe structuur Wat willen we bereiken? • Versterken van cultuurhistorisch waardevolle groengebieden. • Meer diversiteit binnen cultuurlandschappen. • Meer duurzaam watersysteem en waterbeheer. • Hogere belevingswaarde water voor bewoners. • Versterken ecologische groenzones. • Verbeteren ecologische verbindingen. • Verbeteren fiets- en wandelpadenstructuur. • Grotere recreatieve capaciteit en toegankelijkheid landelijk gebied. • Meer landschaps- en agrarisch beheer door boeren. • Verbeteren ruimtelijke en economische structuur in de buitengebieden.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Algemeen:
Samen met provincie Utrecht wordt, in kader van Agenda Vitaal
• Uitwerken van raamovereenkomst Groen-Blauwe structuur.
Platteland voor Maatweg, Randenbroek / Heiligenbergerbeekdal en
• Europese subsidies verwerven voor Verbrede Laak en Groen-Blauwe
Waterwingebied een raamovereenkomst uitgewerkt.
structuur.
Via Interreg worden Europese Subsidies aangevraagd voor GroenBlauwe structuur en Verbrede Laak. Interreg is een programma van de Europese Unie waarmee de Europese
125 PROGRAMMA’S - DEEL 3
dus naast de eigen middelen bijdragen van derden nodig om de ambities te realiseren. Om mogelijke co-financiers over te halen te investeren in groenprojecten wordt een deel van de incidentele financiële ruimte gereserveerd voor Groen-Blauw namelijk € 3,5 miljoen (motie Groen-Blauw M-5.3, aangenomen door de Raad op 29 mei 2007). Voor de meeste projecten uit de Groen-Blauwe structuur wil Amersfoort aanhaken bij de bestuurlijke en programmatische structuur voor de Gelderse Vallei en Eemland. Voor een aantal projecten willen we hierop een uitzondering maken en rechtstreeks afspraken maken met de provincie Utrecht. Het gaat om de volgende projecten: Randenbroek /Heiligenbergerbeekdal, Maatweg, Waterwingebied en Vathorst Noord. Deze projecten zijn ingewikkelde grootschalige projecten, waar veel beleidsterreinen en partijen binnen de gemeente Amersfoort bij betrokken zijn en waar grote financiële consequenties voor gelden. Met de Provincie wordt in aansluiting op het Agenda Vitaal Platteland een rechtstreekse (gebieds)afspraak gemaakt tussen
3.5
Groen-Blauwe structuur Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: Unie jaarlijks subsidies verleent aan creatieve, vernieuwende samenwerkingsprojecten voor Europese ruimtelijke ontwikkeling.
• Lobby voor Rijksbijdragen voor Groen-Blauwe structuur.
Er wordt in 2008 gelobbyd voor Rijksbijdragen van het ministerie LNV en het ministerie van VROM.
• Versterken draagvlak voor GBS.
Het draagvlak voor GBS versterken door middel van communicatie via publicaties en diverse media.
• Monitoren van recreatief gebruik, natuurwaarden. Groen in de Wijk: • Opstellen natuurwaardenkaart. • Pilot Groensaldoregeling in Amersfoort Vernieuwt. • Visievorming en realisatie natuurspeelplaatsen. Groen voor de stad: • Realiseren Zocherplantsoen fase 6, inclusief vijver. • Inrichten Ecologische verbindingszone Valleikanaal. • Visie- en planvorming herontwikkeling Waterwingebied. • Visie en planvorming Groengordel Soesterkwartier. • Inrichtingsplan Maatweg. • Participatie uitwerken Randenbroek / Heiligenbergerbeekdal. • Visie ontwikkeling Vathorst Noord Landelijk gebied: • Aanleg en herstel landschapselementen bij particulieren.
Zoals houtwallen, poelen en boomgaarden, via LandschapsBeheer Utrecht.
• Stad zoekt Boer.
Ten behoeve van de versterking van de relatie stad en ommeland, nieuwe vormen van samenwerking in multifunctionele en reguliere landbouw stimuleren en ondersteunen (Nationaal Landschap Arkemheen – Eemland).
• Realiseren waterbergings- en recreatiegebied de Schammer.
Gemeente Leusden is trekker van dit project.
• Planvorming Verbrede Laak.
Dit project wordt geleid door gemeente Bunschoten.
• Fietsbrug over de Eem bij Soest.
Gemeente Soest is trekker van dit project.
• Deelname aan overlegstructuren waarvan provincie Utrecht trekker is.
Voorbeelden van deze overlegstructuren zijn: • Hart van de Heuvelrug – Leusderheide; • Herstel van Grebbelinie; • Reconstructieplan Gelderse vallei en Utrecht Oost; • Nationaal landschap Arkemheen – Eemland.
126
Overzicht raming uitvoeringsprogramma Groen-Blauwe structuur (Bedragen x € 1.000.000,-) Kosten
Dekkingsrichting
Voorlopig tekort
Deze bijdragen moeten nog zeker
Gemaakt
Te maken
Totaal
Subsidie1
Regio2
Gemeente 3
Totaal
gesteld worden.
3,3
21,8
25,1
3,0
3,6
4,6
11,3
-13,8
6,5
13,5
20
4,4
6,8
6,1
17,3
-2,7
0
15
15
0
1,4
3,3
4,7
-10,3
68,3
68,3
0
2,2
21,0
23,2
-45,1
118,6
128,4
7,4
14,0
35,0
56,5
-71,9
STAD (Zocherplantsoen; Moerasje
127 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Hooglandse Dijk; Groengordel Randenbroek Schuilenburg; Randenbroek e.o.; Ecologische Verbindingszone Valleikanaal; Flierbeek; Fietstunnel/ ecoduct Valleikanaal; Groenzone Soesterkwartier; Waterwin-gebied; Nimmerdor / Klein Zwitserland; Zocher-plantsoen fase 6/ Plantoen West.) HEUVELRUG (Birkhoven – Bokkeduinen; Bestemmingsplan Utrechtseweg e.o.) OOST (Wieken/Vinkenhoef-Bloeidaal; De Schammer; Buitengebied Oost) OMGEVING EEM (Structuurplan Maatweg; Paden langs de Eem; Oeververbinding Eem; Bestemmingsplan Buitengebied West). NOORD (Groenstructuur in Vathorst, Groenstructuur in Vathorst, Laakzone; Groenzone Vathorst-West). 4 TOTAAL
9,8
1
Subsidies bestaan uit bijdragen vanuit ISV, NBW, D2, POP en overige.
2
Regio bestaat uit bijdragen van de Provincie, Utrechts landschap, Waterschap en buurgemeenten.
3
Gemeente bestaat uit bijdragen vanuit exploitatie, WSO, RSV en overige.
4
Uitgaande van integrale ontwikkeling Vathorst West en Noord en gemeentelijke cofinanciering middels onder andere grondposities.
3.5
Reserve Stedelijke voorzieningen – Compartiment Groen ‘In onderstaande tabel wordt het verloop van de Reserve Stedelijke Voorziening, compartiment Groen (RSV-Groen) weergegeven. Vanuit deze reserve wordt onder andere de GBS-projectfinanciering en het programmamanagement betaald.
RSV compartiment Groen (bedragen x € 1.000,-) 2007
Stand reserve
2008
2009
647
2010
2011
1.544
2.441
1.825
733
101
129
18
7 1.000
1.000
1.500
119
136
1.000
1.000
1.500
103
103
103
1.544
2.441
3.838
Voeding Compartiment groen Rentevergoeding Begroting extra Totaal voeding Prioriteiten Programmamanagement Bijdrage projecten
101
103
1.110
119
733
647
Overige kosten Stand Reserve
128
Kengetallen Groen-Blauwe structuur Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
71%
2006
74%
92%
2004
92%
2009
2010
2011
Effect-indicatoren • Tevredenheid over recreatie-
Vrijetijdsmonitor
mogelijkheden in en om Amersfoort • Aantal bezoeken Eempaden (telling)
GBS
• Aantal hectares grasland in Polder
Luchtfotometing
>0
Zeldert blijft gelijk
129 • Aantal hectare nieuw en heringericht
Jaarrapport GBS/ISV
natuur- en/of recreatiegebied
Projecten voor de komende jaren (de genoemde hectares zijn een schatting): • Valleikanaal fase II: 15 ha • Vathorst Noord: 80 ha • Randenbroek: 30 ha • Maatweg: 5 ha
• Kilometers aangelegde en/of
Jaarrapport GBS
opengestelde fiets- en wandelpaden
Projecten voor de komende jaren (de genoemde kilometers zijn een globale schatting): • Eempaden: 3 km • Valleikanaal fase II: 1 km • Verbinding met de Schammer • Bloeidaal: 1 km • Laakzone: 6 km
• Aantal gerealiseerde ecologische
verbindingen
Jaarrapport GBS
• Valleikanaal fase II: looprichels onder ca. 9 bruggen (uitvoering 2007) • Heiligenbergerbeekdal (2007-2009)
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Prestatie-indicatoren
3.5
Financiën Groen-blauwe structuur (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Groen-blauwe structuur
1.199
2.095
333
114
114
114
Totaal lasten
1.199
2.095
333
114
114
114
Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Groen-blauwe structuur
0
0
0
0
0
0
Totaal baten
0
0
0
0
0
0
Saldo (exclusief mutaties reserves) Groen-blauwe structuur
1.199
2.095
333
114
114
114
1.199
2.095
333
114
114
114
Saldo programma 5 (exclusief mutaties reserves)
1.199
2.095
333
114
114
114
Toevoegingen reserves
1.159
132
136
1.000
1.000
1.500
Onttrekkingen reserves
296
2.095
222
103
103
103
2.062
132
247
1.011
1.011
1.511
Saldo programma 5 (inclusief mutaties reserves)
130
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Groen-blauwe structuur 469 0%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
131
Overige programma’s 393.573 100%
Waar komt het geld vandaan?
Reserves 222 47%
Algemene middelen 247 53%
3.6
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen RUIMTELIJKE ONTWIKKELING
Missie ‘We werken, samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren.’ In het programmaonderdeel Ruimtelijke ontwikkeling werken we specifiek aan voldoende ruimte voor wonen, werken, voorzieningen en recreëren. We stemmen functie, gebruik, inrichting en beheer goed op elkaar af. Een hoge ruimtelijke kwaliteit is het uitgangspunt.
Context en achtergrond Nieuwe wetgeving Er is nieuwe landelijke wetgeving op komst, die van invloed is op de ruimtelijke ontwikkeling en het woningbeleid: de Woningwet, Interim-wet Stad en Milieu, Wet ruimtelijke ordening (Wro) en Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO).
132
Wro Vooruitlopend op de nieuwe Wro heeft reparatiewetgeving plaatsgevonden op het gebied van planschade. Planschade is weer te verhalen op de initiatiefnemer. We worden nu nog geconfronteerd met de gevolgen van de overgangsregeling. De invoering van de Wro zal naar laatste berichtgeving per 1 juli 2008 plaatsvinden. Met de invoering van de Wro wordt het voor gemeenten verplicht dat zij bestemmingplannen voor stedelijk én buitengebied gaan maken. Op dit moment geldt dat alleen nog voor stedelijk gebied. Bestemmingsplannen dienen om de tien jaar herzien te worden, op laste van het niet kunnen vragen van leges voor bouwaanvragen die gelegen zijn binnen een bestemmingsplan dat ouder dan tien jaar is. Het voeren van een projectprocedure (vergelijkbaar met het huidige artikel 19.1 WRO vrijstelling) dient binnen een jaar gevolgd te worden door een bestemmingsplan. Daarnaast stelt de wet een structuurvisie verplicht voor alle bestuurslagen (Rijk, Provincie en gemeente). Tegelijk met de invoering van de verplichte structuurvisie vervallen veel van de huidige planologische instrumenten, zoals structuurplannen, structuurschetsen en sectorale beleidsnota’s. De financiële consequenties van de invoering van de Wro zijn voor deze begroting nog niet in beeld.
Uitbreiding en vernieuwing In de ruimtelijke ontwikkeling van de stad is sprake van verschillende soorten vernieuwingen: • ‘Uitleggebieden’: uitbreiding van gebieden (zoals Vathorst en Vathorst West) • Transformatiegebieden: bestaande gebieden krijgen een nieuwe functie of er wordt een functieverandering onderzocht (zoals CSG/Eemplein en Kop van Isselt) • Herstructureringsgebieden: bestaande gebieden worden vernieuwd met grotendeels behoud van de functie (meeste gebieden van Amersfoort Vernieuwt) Er ligt nog een grote bouwopgave in Vathorst. Meer en meer komt het accent echter te liggen op transformatie en herstructurering. Ook is er meer aandacht voor het behoud van industrieel erfgoed (zie ook programma 8, Cultuur). De uitvoering van stedelijke vernieuwing (Amersfoort Vernieuwt) sluit aan bij de doelstellingen in de fysieke pijler van het Meerjaren Ontwikkelingsprogramma Grotestedenbeleid (GSB-MOP) op het gebied van wonen, omgevingskwaliteit, zorgvuldig ruimtegebruik. Het sluit ook aan bij de fysieke voorwaarden voor een aantrekkelijke sociale en veilige omgeving. Amersfoort Vernieuwt, in samenwerking met woningcorporaties, kent nadrukkelijk deze sociale component. Visie Het College van B en W ontwikkelt een visie op het gebied Oliemolenkwartier/Kop van Isselt. In 2008 wordt naar aanleiding van in 2007 geschreven essays, de stedenbouwkundige studie verder uitgewerkt.
De ontwikkeling van Vathorst West is de laatste kans om in een uitleggebied woningen te bouwen voor de opvang van de toekomstige woningbehoefte van Amersfoort. De ontwikkelingsvisie van NV Utrecht vraagt om maximaal 3000 woningen in Vathorst West om aan de toekomstige regionale woningbehoefte te voldoen. Vathorst Noord ligt in het overgangsgebied van het Nationaal Landschap. Het kan dienen als een buffer tussen de wijk Vathorst en de kwetsbare polder Arkemheen. Tevens kan het een belangrijk recreatief groengebied voor de inwoners van Vathorst en Amersfoort Noord worden. 133
In de startnotitie Vathorst West en Noord is een plan van aanpak beschreven om een structuurvisie voor Vathorst West en Noord te ontwikkelen. Er wordt voorgesteld om de visie ontwikkeling voor Vathorst West en Noord integraal via een open planproces vorm te geven. De integrale ontwikkeling van Vathorst West en Noord biedt de kans om een kwaliteitslag te maken voor de afronding van de stad aan de noordkant. In de startnotitie wordt het proces van participatie middels drie werkateliers beschreven. Tevens worden in relatie tot de Europese aanbestedingsregels een aantal mogelijke samenwerkingsmodellen met marktpartijen beschreven. Eindproduct is een discussienota met verschillende scenario’s voor ontwikkeling van Vathorst West en Noord en een voorstel voor een samenwerkingsmodel.
Kaderstellende nota’s • • • • • • •
Daarnaast wordt in 2008 de ontwikkeling van de visie op Vathorst Noord en West gestart.
Stadsperspectief (2000); Visie Groen-Blauwe structuur (2004); Structuur- en bestemmingsplannen / ontwikkelingsvisies; GSB/MOP, prestatieafspraken en ISV ontwikkelingsprogramma; Welstandsnota 2004; Plan van aanpak Wet Publiekrechtelijke Beperkingen (“Puber”, 2006); Conceptontwikkelingsplannen Amersfoort Vernieuwt.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Onder de nieuwe Wro dienen alle (nieuwe) bestemmingsplannen digitaal beschikbaar en uitwisselbaar te zijn. De nieuwe Grondexploitatiewet heeft zijn uitwerking in de Wro en daarmee de wijze waarop bestemmingsplannen moeten worden geformuleerd.
3.6
Ruimtelijke ontwikkeling Wat willen we bereiken? • Optimale ruimtelijke kwaliteit, met als pijlers: gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde. Waar deze kwaliteit op peil is: in stand houden. Waar de kwaliteit beter moet: verbeteren. • Vertegenwoordiging van Amersfoortse belangen bij (plannen van) andere overheden, zodat deze de kaders bieden om Amersfoorts beleid te realiseren. • Adequaat en up-to-date planologisch-juridisch kader voor de hele gemeente zodat we voldoen aan wettelijke eisen, burgers rechtszekerheid hebben en er mogelijkheden zijn voor ruimtelijke ontwikkelingen.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Algemeen • Deelname in overleggen op Rijks-, provinciaal, gewestelijk en lokaal
Voorbeelden zijn Noordvleugel Utrecht, Hart van de Heuvelrug, G27.
niveau. • Verhogen aantal onherroepelijk goedgekeurde bestemmingsplannen.
De doelstelling is een toename van het aantal onherroepelijk goedgekeurde bestemmingsplannen jonger dan 10 jaar tot 80 % dekking in 2008.
• Implementatie van de nieuwe Wro en bijbehorende regelgeving.
De invoering van de Wro zal naar laatste berichtgeving per 1 juli 2008 plaatsvinden.
• Planning maken voor de benodigde planherzieningen tot 2018 in verband met de inwerkingtreding in 2008 van de nieuwe Wro. • Digitale uitwisselbaarheid van alle nieuwe bestemmingsplannen met alle partijen die bij het planproces betrokken zijn. • Digitale inspraak op bestemmingsplannen mogelijk maken.
Op dit moment loopt er al een pilot in samenwerking met de provincie Utrecht. Vanaf juli 2008.
• Stedenbouwkundig begeleiden van particuliere bouwplannen. • Visieontwikkeling Amersfoort-West.
In 2008 maken we een start met de visieontwikkeling van AmersfoortWest.
• Openbare ruimte Eemplein:
In verband met de kwaliteitsslag van het plein wordt er een extra investering gedaan van € 2 miljoen. In 2008 wordt een definitief ontwerp gemaakt voor de openbare ruimte.
• Wagenwerkplaats. Het verder ontwikkelen van de culturele en economische broedplaatsgedachte.
In 2008 wordt: 1. de restauratie van de Veerensmederij uitgevoerd, hiervoor is bij de jaarrekening van 2006 € 1 miljoen beschikbaar gesteld. Dit is tevens een leerplaatsenproject;
134
Ruimtelijke ontwikkeling Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: 2. in samenwerking met NS en werkgroep Wagenwerkplaats een stichting voor beheer en exploitatie opgericht die tevens een initiërende rol krijgt bij de ontwikkeling van creatieve economie en cultuur (= creatieve stad); 3. het bestemmingsplan vastgesteld waarbinnen de ontwikkeling van het gebied als economische en culturele broedplaats mogelijk wordt
• Afronden gebiedsgerichte uitwerking Amersfoort-Eemland
In 2008.
(NV Utrecht). • Opstellen ontwikkelingsvisie en kwaliteitsbeeld.
De stadsarchitect start in 2008 met het opstellen van een stedenbouwkundige ontwikkelingsvisie en een kwaliteitsbeleid. Voor de komende jaren is hiervoor een bedrag van € 375.000,- in deze begroting opgenomen.
Uitbreiding/uitleg: • Uitvoering verstedelijkingsopgave in Vathorst. • Kop van Schothorst.
In 2008 zoeken van marktpartij(en) en verdere ontwikkeling van de plannen met die marktpartij(en). Dit project wordt een combinatie van woonzorg- en grondgebonden woningen.
• Nieuw Meander Medisch Centrum aan de Maatweg
Op de ziekenhuislocatie aan de Maatweg wordt in 2008 gestart met de bouw.
Stedelijke vernieuwing: • Amersfoort Vernieuwt.
In 2008 worden in het kader van de uitvoering van de ontwikkelingsplannen de geplande projecten uitgevoerd.
• Structuurvisie Park Randenbroek en omgeving verder uitgewerkt.
Naar aanleiding van intensieve participatie in 2007 zal in 2008 de planvorming verder worden uitgewerkt. Daarbij blijft het onderzoek naar financiële haalbaarheid en subsidie parallel doorlopen.
• Uitwerking visie Nederberg.
In 2008 verdere uitwerking van de visie Nederberg, met name ten aanzien van het gebied Zonnehof.
Transformatie: • Ontwikkeling Eemplein.
In 2008 start de bouw van het Eemplein.
• Ontwikkeling Puntenburg.
De bouw van Blok M start in het eerste kwartaal van 2008. In het tweede kwartaal volgt de bouw van Blok G.
135 PROGRAMMA’S - DEEL 3
gemaakt.
3.6
Ruimtelijke ontwikkeling Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Ontwikkeling ziekenhuislocatie aan Maatweg.
Op de ziekenhuislocatie aan de Maatweg wordt in 2008 gestart met de bouw.
• Ontwikkeling Wieken/Vinkenhoef.
In 2008 verdere realisatie van dit bedrijventerrein.
• Herontwikkeling terrein ziekenhuis Lichtenberg.
In 2008 worden marktpartijen geselecteerd voor de herontwikkeling van het ziekenhuisterrein.
• Oliemolenkwartier.
We gaan in 2008 verder zoeken naar tijdelijke functies (scope van 15 jaar) in de creatieve economie.
• Zonnehof.
Uitwerken van stedenbouwkundige visie voor de Zonnehof.
• Stadhuispleingebied: Uitwerking visie
In 2007 is de stedenbouwkundige visie afgerond. Uitwerking vindt in 2008 plaats.
Bestemmingsplannen: • Ontwikkelen van diverse bestemmingsplannen.
In 2008 worden voor de volgende gebieden nieuwe bestemmingsplannen ontwikkeld: • Birkhoven-Bokkeduinen; • Utrechtseweg en omgeving; • Spoorwegemplacement; • Isselt; • Buitengebied West en Oost; • Maatweg • Leusderkwartier • CSG Zuid/Zonnehof.
• Beginnen met herziening van Stadhuisplein en omgeving, Park Schothorst en atletiekbaan, Centrum, Hogeweg en Park Randenbroek.
• Overstap van het papieren naar het digitale bestemmingsplan.
136
Stadhuisplein en omgeving. Park Schothorst en atletiekbaan oud: 1987 Centrum
oud: 1988
Hogeweg
oud: 1967
Park Randenbroek
oud: 1960
2008
Kengetallen Ruimtelijke ontwikkeling Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
26
2006
26
28
30
32
60%
2005
80% 2
85%
90%
90%
Effect-indicatoren • Vrijstellingen artikel 19 lid 1
projectprocedures. Prestatie-indicatoren
137
bestemmingsplannen 1 1
Het meest actuele kengetal (60%) is inclusief de plannen die in procedure zijn bij Gedeputeerde Staten of Raad van State.
2
Naar verwachting treedt de nieuwe Wet ruimtelijke ordening juli 2008 in werking. Deze Wro kent ondanks eerdere berichten toch weer een vorm van vrijstellingsprocedure: de projectprocedure. Anders dan onder de huidige WRO ken de Wro echter een verplichting tot het aanpassen van bestemmingsplannen binnen een termijn van een jaar na het afronden van de projectprocedure. In de praktijk kan dit tot een grote druk leiden bij het opstellen van bestemmingsplannen. Of de voor 2008 en 2009 geprognosticeerde percentages haalbaar blijken te zijn, is nu moeilijk in te schatten.
WONEN
Missie ‘We werken, samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren.’ In het programmaonderdeel Wonen werken we specifiek aan een ‘ongedeelde stad’, met een gevarieerd woningaanbod in elke wijk, en met voldoende keuzemogelijkheden op de Amersfoortse woningmarkt. Daarnaast werken we aan een klant- en doelgerichte wijze van uitvoering van regelgeving.
Context en achtergrond Nieuwe wetgeving De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) (zie ook het programmaonderdeel Ruimtelijke ontwikkeling). De WABO treedt naar verwachting 1 januari 2009 in werking. Deze wet heeft als doel om de regelgeving op het gebied van de openbare ruimte (bouwen, milieu, kappen van bomen, enz.) te stroomlijnen (procedurele integratie en inhoudelijke coördinatie). Het resultaat hiervan is de omgevingsvergunning. Doel is vanuit een klantgerichte werkwijze toestemming te verkrijgen
voor een ruimtelijk voornemen (bouwen, kappen, enzovoorts) in te dienen bij een loket, binnen een procedure, met een bevoegd gezag en met een bezwaar- en beroepsprocedure te behandelen. De Wet maatschappelijke opvang (WMO). Deze wet vraagt om een visie op het snijvlak van wonen, zorg en welzijn. De huisvestingswet, deze wet heeft tot doel de bevordering van een evenwichtige en rechtvaardige verdeling van schaarse woonruimte. Uitbreiding en vernieuwing De uitvoering van stedelijke vernieuwing (Amersfoort Vernieuwt) sluit aan bij de doelstellingen in de fysieke pijler van het GSB-MOP op het gebied van wonen, omgevingskwaliteit, zorgvuldig ruimtegebruik. Het sluit ook aan bij de fysieke voorwaarden voor een aantrekkelijke sociale en veilige omgeving. Amersfoort Vernieuwt, in samenwerking met woningcorporaties, kent nadrukkelijk deze sociale component. De wijk Kruiskamp is door het Rijk aangewezen in het kader van de 40-wijken aanpak (van aandachtswijk naar krachtwijk). Hiervoor dient nog in 2007 in overleg met de bewoners een wijkactieplan te worden opgesteld met concrete acties op het gebied van wonen, werken, leren, integreren en veiligheid. Woningbouw en woningmarkt Er ontstaat een meer vraaggerichte woningmarkt, in plaats van
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Dekkingsgraad goedgekeurde
3.6
een aanbodgerichte markt. Op de Amersfoortse woningmarkt overtreft de vraag nog steeds het aanbod. Het tekort aan woningen wordt steeds meer een kwalitatief tekort, in plaats van kwantitatief. De groei van het woningaanbod in Vathorst heeft effect op de bestaande stad en in het bijzonder op de wijken die het minst goed in de markt liggen. Daarom is het van belang te investeren in de wijken van Amersfoort Vernieuwt. De omvang van de kernvoorraad woningen (18.500) is ruim voldoende om ook de mensen met een relatief laag inkomen te huisvesten. In het woonprogramma Amersfoort Vernieuwt wordt een deel van deze overmaat benut om de woningdifferentiatie te vergroten door het slopen van goedkope huurwoningen en het toevoegen van woningen in duurdere prijsklassen. Hbo-opleidingen vestigen zich in Amersfoort. Dat is van invloed op de vraag naar huisvesting van studenten en op vestiging van onderwijsinstellingen. In de verstedelijkingsafspraken met het Rijk en Provincie hebben we ons vastgelegd op het realiseren van een aantal woningen. Of we de afspraken kunnen nakomen hangt mede af van het tempo van herstructureren en van de economische ontwikkeling. In 2006 is een raamcontract afgesloten met de corporaties voor de komende 5 jaar. Hierin staan prestaties beschreven op het gebied van wonen, leefbaarheid en dergelijke. Dienstverlening/HVA/WABO Amersfoort investeert in verbeteren van de dienstverlening naar burgers en bedrijven. Het project Het Vergunningeloket Amersfoort (HVA) wordt in 2007 afgerond. Mede in het spoor van de koersnota SOB zal de afdeling BGK opgeschaald worden naar de afdeling Vergunningen, toezicht en handhaving. Het streven is om 1 januari 2008 over een één-loket te beschikken waar burger en bedrijven (persoonlijk, telefonisch, schriftelijk en/of digitaal) terecht kunnen voor vergunningen, meldingen en klachten op het gebied van de bebouwde omgeving. Uitgangspunten daarbij zijn dat Amersfoort de regie vervult, er integrale afwegingen plaatsvinden en er kwaliteitsafspraken komen. Andere partners, Brandweer, Gewest Eemland, Provincie en Waterschap vervullen waar nodig een adviesfunctie. De inwerkingtreding van de Wabo is uitgesteld tot 1 januari 2009. Dit betekent dat nog het nog niet mogelijk is om meerdere vergunningen (Wabo spreekt over toestemmingen) binnen één procedure en één bezwaar en beroepsgang te behandelen.
138
Amersfoort zal vanaf 1 januari 2008 de integrale afweging invoeren waardoor binnen het wettelijk mogelijke burger en bedrijf van meet af aan inzicht verkrijgen in de slagingskans van het plannen. De komende 2 jaar zullen vooral in het teken staan van de verdere integratie van de dienstverlening, daarbij zal de informatie via de gemeentelijke internetpagina nadrukkelijk aandacht vragen. Het gaat heirbij om informatie vooraf, tijdens de procedure en achteraf (archief) in nauwe samenhang met Geo/Gis en de informatie van met name de rijksoverheid. De incidentele kosten voor de implementatie, inrichting en verder uitbouw van Het Vergunningenloket Amersfoort kunnen opgevangen worden uit de legesopbrengsten. De discussie tussen de Minister en de 2de Kamer over de te verwachten verhoging van de bestuurskosten als gevolg van de invoering van de Wabo, lees betere dienstverlening, loopt. In de voorjaarsnota zal daar waarschijnlijk meer over te melden zijn. Vooralsnog wordt uitgegaan van een budgettair neutrale implementatie behoudens de implementatie, frictiekosten en eventuele kosten voor het verbeteren van de digitale dienstverlening. De extra kosten (van € 375.000,-) bij bouwleges worden veroorzaakt door uitbreiding van de formatie. De extra kosten worden goedgemaakt door extra legesinkomsten omdat het volume aan aanvragen toeneemt en er sprake is van substantiële stijging van de bouwkosten waarover de leges berekend mogen worden. De hoogte van de tarieven van de bouwleges worden in 2008 niet gewijzigd.
Kaderstellende nota’s • • • • • • • • • • • • •
Woonvisie 2006-2010 (2006); Wonen, zorg en service (2002); Wonen boven winkels; Masterplan Studentenhuisvesting (2003); Stimuleringsfonds voor de volkshuisvesting (2000); Jongerenhuisvesting, een kwestie van verdelen (2000); VROM-nota Wonen: “Mensen, wensen, wonen”, Wonen in de 21e eeuw (2000); Welstandsnota (2004); Plan van aanpak binnenstedelijke vernieuwing (2005); Plan van aanpak Wet Publiekrechtelijke Beperkingen (“Puber”, 2006); Pilot “VROM”-vergunning (omgevingsvergunning) (2006); De veranderende handhaving (2006); Invoering omgevingsvergunning (Collegebesluit 160107).
Wonen Wat willen we bereiken? • Wijken waar mensen met plezier wonen en waarmee ze zich verbonden voelen. • Verbeterde leefbaarheid in de binnenstad en de gebieden van Amersfoort Vernieuwt. Huisvesting voor gevarieerde typen bewoners, zoals huishoudens met laag inkomen, starters en studenten, bewoners die hoge kwaliteit vragen en ouderen – onder wie de zorgvragers. • Verscheidenheid aan woonmilieus (van stedelijke milieus tot ontspannen woonmilieus als Nieuwland en Vathorst). • Veilige, duurzame en functionele en een aantrekkelijke woon-, werk en leefomgeving. • Naleving van de regelgeving middels een gecoördineerde wijze van toezicht en handhaving zoals ook de WABO voorschrijft.
139
• Eén vergunningverlenende instantie voor de fysieke leefomgeving (‘één loket’); • Vergunningmanagement op basis van klant- en vraagprofiel; • Vereenvoudiging vergunningverlening; • Inrichten, per 1 januari 2008 of zo spoedig mogelijk, van de één loket functie. • Mogelijkheid van toegankelijke digitale informatie over de omgevingsvergunning, het digitaal aanvragen en inzicht geven in het procesverloop van de vergunningaanvraag en het op termijn digitaal kunnen raadplegen van vergunningen en handhavingsbesluiten.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Beleid en regelgeving, prestatieafspraken: • Opstellen en bewaken van woningbouwprogramma.
Hierin speciale aandacht voor wonen, zorg en welzijn.
• Beleid uitvoeren om het aantal huisuitzettingen te verlagen. • Kwaliteit nieuwbouwwoningen bewaken.
Dit wordt gedaan door het toetsen van woningbouwplannen.
• Afspraken maken met woningcorporaties.
Jaarlijkse uitwerking van het in 2006 getekende raamcontract door het opstellen van het jaarcontract 2008.
• Overleggen met diverse partners op de woningmarkt.
Overleggen met Amersfoortse, regionale en provinciale partners op de woningmarkt over diverse (gezamenlijke) beleidskwesties.
• Evalueren en aanpassen welstandsnota.
Eerste helft 2008.
• Monitoren positie jongeren.
Om de slaagkans voor jongeren in de huidige voorraad goed te houden blijft de gemeente de positie van jongeren monitoren.
• Nieuwbouw geschikt voor jongeren / starters.
Vanuit differentiatiedoelstellingen werkt de gemeente samen met diverse corporaties aan nieuwbouw die qua prijsstelling geschikt is voor jongeren/starters.
• Experimenteren (ook in Amersfoort Vernieuwt wijken) met vormen van particulier en collectief opdrachtgeverschap.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Optimale dienstverlening door:
3.6
Wonen Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Stimulering, subsidies en financiële bijdragen: • Laten verstrekken van financiële bijdragen zoals startersleningen.
Dit gebeurt via Stimuleringsfonds voor de Volkshuisvesting Nederland. In totaal is een budget van € 2.100.000,- beschikbaar.
• Verstrekken van woonconsumentensubsidies voor organisaties die opkomen voor ‘woonbelangen’ van burgers. • Stimuleren van gebruik Keurmerk Veilig Wonen. • Specifieke aandacht voor starters op de woningmarkt.
Starters op de woningmarkt vragen speciale aandacht. Met name starters die een woning willen kopen komen door de hoge woningprijzen moeilijk aan bod. Wel is er een instrument van startersleningen.
• Het verstrekken van subsidie voor het realiseren van jongerenen studentenhuisvesting. Woningbouwprojecten: • Participeren in NV Wonen boven winkels voor de realisering van
In 2008 worden minimaal 16 en maximaal 43 woningen gerealiseerd.
120 woningen boven winkels en bedrijven tot 2012. • Per jaar 100 starterswoningen laten realiseren.
Acquisitie en financiële bijdrage aan projecten waarin dit gebeurt.
• Deelname in projecten van Amersfoort Vernieuwt. • Deelname Kruiskamp Krachtwijk. • Deelname visieontwikkeling Vathorst West-Noord. Vergunningen, toezicht en handhaving: • Actief begeleiden proces.
Informeren en adviseren over de regelgeving, het proces van aanvraag en vergunningverlening en het voeren van vooroverleg.
• Efficiënt, op tijd en volgens de regelgeving afhandelen van vergunningaanvragen. • Toezicht op de naleving van vergunningen en handhaving van de regelgeving. • Uitwerken en implementeren van resultaten pilot omgevingsvergunning.
Dit wordt gedaan op het gebied van: • Eén loket voor de omgevingsvergunning; • Vergunningmanagement; • Handhaving omgevingsvergunning.
• Aanvraag digitale bouwvergunning.
Functionaliteit via internet beschikbaar stellen en doorontwikkelen ten aanzien van andere producten.
140
Kengetallen Wonen Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
7,7
2007
1
7,8
1
7,9
7,3
1
7,3
Effect-indicatoren • Rapportcijfer per woning
Stadspeiling
• Rapportcijfer woonomgeving
Stadspeiling
7,2
2007
1
• Rapportcijfer woonomgeving binnenstad
Stadspeiling
7,3
2007
1
7,3
1
7,4
• Aandeel Amersfoorters dat gehecht is
Stadspeiling
63%
2007
1
63%
1
64%
aan de buurt
141 • Aantal te realiseren zorgwoningen door
Afdeling VH
corporaties
40 + 149
2005
122
122
122
122
50
200
15
15
15
15
additioneel in koopsector
• Aantal te realiseren woningen boven
winkels
NV Wonen boven winkels
• Slaagkans voor jongeren tot 25 jaar
Woonkompas
20%
2005
20%
20%
20%
20%
• Slaagkans voor jongeren van
Woonkompas
22%
2005
22%
22%
22%
22%
• Slaagkans voor 65-plussers
Woonkompas
39%
2005
39%
39%
39%
39%
• Slaagkans voor alle huishoudens
Woonkompas
22%
2005
22%
22%
22%
22%
• Slaagkans voor huishoudens met een
Woonkompas
22%
2005
22%
22%
22%
22%
1.400
26 tot 30 jaar
laag inkomen • Aantal woningen met Keurmerk 'Veilig
2
wonen' • Aantal aanvragen bouwvergunningen
BWT+
1.395
2006
1.400
1.400
1.400
• Aantal aanvragen overige vergunningen
BWT+
438
2006
400
400
400
400
• Aantal controles bouwvergunningen
BWT+
7.500
2006
7.300
7.600
7.900
8.200
• Aantal waarschuwingen bestuursdwang
BWT+
122
2006
183
191
199
207
• Aantal zaken afgedaan na bestuurs-
BWT+
170
2006
20
20
20
20
dwang
1 Eens in de 2 jaar wordt de leefbaarheidsmonitor uitgebracht waarin de cijfers worden gepubliceerd. 2 Deze indicator is in ontwikkeling, in afwachting van een landelijk registratiesysteem.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Prestatie-indicatoren
3.6
GRONDEXPLOITATIES EN (STRATEGISCHE) VASTGOEDEXPLOITATIES
Financieringsagenda worden voorstellen gedaan over de aanwending van de te verwachten winsten uit de OBV-Vathorst. In de grondexploitatie CSG wordt rekening gehouden met de te verwachte winst uit de BV Eemkwartier.
Kaderstellende nota’s: •
Per 1 januari 2007 zijn nog vier grondexploitaties operationeel: Bestaand Stedelijk Gebied (CSG en BSG), Nieuwland, De Wieken-Bloeidaal en Vathorst-bedrijventerrein. Deze grondexploitaties zijn geactualiseerd naar de stand van 31 december 2006. Naast de herziening van de exploitaties op het gebied van kosten en opbrengsten is dit jaar ook extra aandacht besteed aan de wijze van registreren en verantwoorden, conform het Besluit Begroting en Verantwoording. Als gevolg hiervan hebben er enkele (budgettair neutrale) verschuivingen plaatsgevonden tussen de Algemene Risicovoorziening en de grondexploitaties.
Zie paragraaf grondbeleid.
In deze begroting wordt een overzicht gegeven van de stand van zaken van de lopende grondexploitaties. Ruimtelijke ontwikkelingen waarvan door de Raad nog geen grondexploitatie is vastgesteld zijn niet opgenomen in deze overzichten. Ook de grondexploitaties die in een PPS-constructie zijn opgenomen (OBV Vathorst, BV Eemkwartier en VOF Podium) zijn in deze begroting niet opgenomen. De besluitvorming over deze deelnemingen kent een afzonderlijk traject. In de Ruimtelijke
Overzicht grondexploitaties met een negatief saldo
per 1-1-2007
Te verwachten saldo op contante waarde
Uitgaven
Te verwachten saldo op eindwaarde
Inkomsten
na 31-12-2006
Te verwachten
per 31-12-2006
Boekwaarde
(bedragen x € 1.000.000,-)
1a. Bestaand Stedelijk Gebied (BSG)
10,8
11,9
18,7
4,0
3,3
1b. Bestaand Stedelijk Gebied (CSG)
-33,8
46,4
22,4
-9,8
-9,1
2.
Wieken/Bloeidaal
-20,2
68,6
52,6
-4,2
-2,9
3.
Initiële kosten/verplichtingen
0,0
0,0
6,2
-6,2
-6,2
Totaal grondexploitaties met een
-43,2
126,9
99,9
-16,2
-14,9
Prognose grondexploitatie
tekort
142
1a. Bestaand Stedelijk Gebied (BSG) Deze grondexploitatie bevat de volgende deelprojecten: De Birkt Isselt, voormalig gymnasium Johan van Oldenbarneveld, Moskee Zangvogelweg, RIJ Berg, Spoorwegzone, Bosrand, Brede School, Nimmerdor, Willem Barentszstraat, Appelweg, Zevenhuizerstraat en Noordewierweg. Het resultaat van al deze plannen heeft een positief saldo van € 3,3 miljoen (contante waarde). Risico’s Gelet op de planfase zijn beperkte risico’s aanwezig in de plannen Brede School en de Willem Barentszstraat. Extra risico schuilt in een fiscale naheffing omzetbelasting, die kan voortvloeien uit een in 2006 uitgevoerde controle van de Belastingdienst. In het kader van de actualisatie van de Grondexploitaties en de Risicovoorziening hebben we een gedeelte van de potentiële claim verwerkt in de post initiële kosten/verplichtingen 1b. Bestaand Stedelijk Gebied (CSG) In deze grondexploitatie zijn een aantal projecten in ontwikkeling en uitvoering: Nefkens-terrein, Bergstraat-Weltevreden, Bloemweg, Brouwershof, Politie, Eemhaven, Eemplein, Kop Gildekwartier en afronding Hoofdinfrastructuur VVP. Een aantal nieuwe projecten dienen nog te worden gestart, zoals de herontwikkeling van het Helleplein/Stadhuisplein en de ontwikkeling van het Oliemolenkwartier (o.a. perceel Rohm en Haas). De plannen in het CSG leveren een tekort op van € 9,1 miljoen (contante waarde). Dit tekort wordt enerzijds afgedekt via het batig saldo uit de plannen BSG (€ 3,3 miljoen) en anderzijds (€ 5,8 miljoen) via de Algemene Risicovoorziening Grondexploitaties. Risico’s Binnen het BSG-CSG zijn een aantal risico’s aanwezig zoals faseringsrisico’s, plankosten, verwervingskosten (onder andere Bloemweg). Ook hier geldt dat fiscale controle tot naheffingen kan leiden. 2. De Wieken-Bloeidaal Het plan ‘De Wieken’ betreft de ontwikkeling van circa 50 hectare duurzaam bedrijventerrein in de zuidelijke oksel van het knooppunt Hoevelaken. Het gebied ‘Bloeidaal’ ligt ten zuiden van de Hogeweg en omvat de aanleg van een natuur en recreatiegebied, met bebouwingsmogelijkheden langs de Hogeweg.
De ontwikkeling van beide gebieden is in volle gang. De grondexploitatie heeft thans een geprognosticeerd tekort van € 2,9 miljoen (contante waarde). Dit tekort wordt afgedekt via de Algemene Risicovoorziening Grondexploitaties. Risico’s Met name het gegeven dat enkele eigenaren niet bereid zijn tot verkoop, maar een beroep doen op zelfrealisatie, betekent dat niet alle kosten van de openbare voorzieningen kunnen worden afgedekt (met name de kosten van aanleg van de randboulevard als bovenwijkse voorziening). De fiscale controle kan ook hier tot naheffingen kan leiden. 3. Initiële kosten en verplichtingen Vooruitlopende op de vaststelling van nieuwe grondexploitaties zijn/worden kosten gemaakt en bestaan verplichtingen die meegenomen moeten worden bij de herziening van de grondexploitatie en de Risicovoorziening. Per 31 december 2006 gaat het om een bedrag van € 6,2 miljoen. Vooralsnog worden deze kosten aangemerkt als een tekort. In de verdere planontwikkeling zal gestreefd worden de kosten terug te verdienen. Het bedrag van € 6,2 miljoen wordt afgedekt via de Algemene Risicovoorziening Grondexploitaties. (Strategische) vastgoedexploitatie De exploitatie van de strategische objecten kent een saldo nul. Daaraan ligt het uitgangspunt ten grondslag dat het exploitatieresultaat van de strategische objecten ten laste c.q. ten gunste van de boekwaarde van de objecten komt en deze boekwaarde ten tijde van de inbreng van de strategische objecten in een grondexploitatie kan worden terugverdiend. De boekwaarde van de strategische objecten bedraagt per 31 december 2006 € 41 miljoen. Algemene Risicovoorziening Grondexploitaties De Algemene Risicovoorziening Grondexploitaties bedraagt per 31 december 2006 een bedrag van € 14,9 miljoen Dit bedrag is daarmee toereikend om het geprognosticeerde tekort ad € 14,9 miljoen van de grondexploitaties BSG/CSG en de Wieken/Bloeidaal, aangevuld met een raming van initiële kosten en verplichtingen, af te dekken. Voor Nieuwland is als beleidsconforme bestemming bij het jaarverslag 2006 een bedrag van afgerond € 2,3 miljoen toegevoegd aan de reserve ruimtelijke investeringen. Het verwachte positieve exploitatiesaldo van bedrijvenpark Vathorst kan te zijner tijd worden toegevoegd aan deze reserve.
143 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Toelichting per grondexploitatie
3.6
Overzicht grondexploitaties met een positief saldo
per 1-1-2007
Te verwachten saldo op contante waarde
Te verwachten saldo op eindwaarde
Uitgaven
Inkomsten
na 31-12-2006
Te verwachten
per 31-12-2006
Boekwaarde
(bedragen x € 1.000.000,-)
Prognose grondexploitatie 4. Nieuwland
1,2
0,3
1,5
0
0
5. Vathorst Bedrijvenpark
1,8
51,2
51,4
1,6
1,1
Totaal positieve grondexploitaties
3,0
51,5
52,9
1,6
1,1
Toelichting per grondexploitatie 4. Nieuwland Het plan Nieuwland bevindt zich in de afrondingsfase. Een aantal werkzaamheden moet nog worden uitgevoerd, met name gericht op de afronding van het woonrijp maken. Het project Stadstuin nadert zijn voltooiing met de bouw van de woontorens in het noorden van het plangebied. De verkoop van boerderij “de Sneul” is in 2007 in gang gezet. Risico’s Gelet op de planfase (afronding) zijn in dit plan geen risico’s meer aanwezig. 5. Vathorst-bedrijventerrein en geluidwal De ontwikkeling van het bedrijvenpark Vathorst langs de A1 omvat circa 32 hectare. In de afgelopen jaren zijn door het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst een aantal tranches bouwrijpe gronden aan de gemeente overgedragen. De vervolguitgifte daarvan aan nieuwe bedrijven verloopt naar wens en volgens planning (onder meer IKEA, Yokogawa, Body Fashion). In de herziening van de grondexploitatie per 31 december 2006 wordt uitgegaan van een positief saldo van € 1,1 miljoen. Risico’s De faserings- en marktrisico’s blijven aandacht houden, maar zijn vooralsnog beheersbaar.
144
Financiën Ruimtelijke ontwikkeling en wonen (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Bouw- en gebruikskwaliteit Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Totaal lasten
5.573
5.234
6.458
6.389
6.391
6.391
105.111
88.488
66.631
65.157
49.408
40.924
2.059
1.691
2.156
2.155
2.156
2.029
112.743
95.413
75.245
73.701
57.955
49.344
145 Bouw- en gebruikskwaliteit Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Totaal baten
6.420
4.668
5.386
5.386
5.386
5.386
103.603
86.114
61.945
61.667
46.937
38.601
132
102
51
51
51
51
110.155
90.884
67.382
67.104
52.374
44.038
Saldo (exclusief mutaties reserves) Bouw- en gebruikskwaliteit Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting
-847
566
1.072
1.003
1.005
1.005
1.508
2.374
4.686
3.490
2.471
2.323
1.927
1.589
2.105
2.104
2.105
1.978
2.588
4.529
7.863
6.597
5.581
5.306
2.588
4.529
7.863
6.597
5.581
5.306
2.588
4.529
7.863
6.597
5.581
5.306
Saldo programma 6 (exclusief mutaties reserves) Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Saldo programma 6 (inclusief mutaties reserves)
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Baten (exclusief onttrekkingen reserves)
3.6
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen 75.245 19%
Overige programma’s 318.797 81%
Waar komt het geld vandaan?
Bijdrage van derden 5.629 7%
Rijksvergoeding 2.330 3% Algemene middelen 7.862 10%
Grondexploitatie 59.424 80%
146
ECONOMIE
Missie We werken, samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren. In het programmaonderdeel Economie werken we specifiek aan een uitnodigend investeringsklimaat voor bedrijven en dat draagt bij aan het creëren van werkgelegenheid en goede commerciële voorzieningen.
Context en achtergrond De economie trekt landelijk aan en dat heeft een positieve invloed op onze economische ontwikkeling. Door uitbreiding met woningen en bedrijfsruimte groeit Amersfoort in inwonertal en aantal arbeidsplaatsen. Naast fysieke uitbreiding is het innovatieve vermogen belangrijk voor de groei van de economie. Ons economisch profiel geeft voor het thema innovatie goede aanknopingspunten, en Rijk en Europa (Pieken in de Delta en EFRO) bieden subsidiekansen om innovatie te stimuleren. We streven samen met andere gemeenten in de Noordvleugel naar het bevorderen van het innovatief vermogen en het versterken van de regionale samenhang. Innovatie en creativiteit hangen in hoge mate samen. De creatieve economie omvat een groot aantal sectoren, met de creatieve output als bindend element. Het gaat om bedrijven die hun economische waarde van hun producten en diensten uit hun creatieve waarde halen. De creatieve economie is in Amersfoort relatief sterk vertegenwoordigd (25% van de werkgelegenheid versus landelijk 18%) en we proberen deze via het project Amersfoort Creatieve Stad verder te stimuleren. Op het vlak van commerciële voorzieningen, zoals detailhandel en horeca, spelen allerlei ontwikkelingen, lokaal en landelijk, bijvoorbeeld verdere schaalvergroting, nieuwe formules en concepten en verkoop via internet. Ten behoeve van een optimaal niveau van voorzieningen streven we naar een voorzieningenstructuur die ruimte biedt voor dynamiek en vernieuwing en tegelijkertijd waarborg is voor een attractief en divers stads-
147 PROGRAMMA’S - DEEL 3
3.7
Economie en bereikbaarheid
3.7
gericht aanbod in combinatie met aantrekkelijke en complete dagelijkse voorzieningen binnen de wijken. In dit verband vragen de positie, de structuur en het functioneren van de binnenstad - in de setting van een groeiende stadin het bijzonder aandacht. De groei van Amersfoort geeft extra mogelijkheden en vraagt tegelijkertijd ook meer om de beoogde stadsbrede functie waar te kunnen maken. Het is de bedoeling dat de historische binnenstad zich met de uitbreidingen Eemhaven en Eemplein nadrukkelijker tot stadscentrum voor geheel Amersfoort gaat ontwikkelen en manifesteren. Van groot belang voor de toekomst van onze economie is ook de binding van het gevestigde bedrijfsleven aan de stad. Ter versterking van de samenwerking en binding met het bedrijfsleven zetten we in op dienstverlening en accountmanagement. Hiermee werken we aan een uitnodigend investeringsklimaat. Bedrijven moeten zich hier welkom voelen, zowel bedrijven die hier al zijn gevestigd als bedrijven die een nieuwe vestigingslo-
catie zoeken. Ook de omgevingsvergunning zal bijdragen aan een betere dienstverlening voor bedrijven.
Kaderstellende nota’s • • • • • • •
Plan van Aanpak Economie (2004) en Economische Acties tot 2008; Meerjaren Ontwikkelingsprogramma Grotestedenbeleid (MOP-GSB) 2005-2009; Nota aanpak Veilig Ondernemen (2005); Innovatieprogramma Amersfoort (2007); Nota Detailhandel (2002) en Nota Perifere Detailhandel (2004); Nota Horecabeleid Amersfoort 2006-2010; Aanpak marketing en acquisitie; Amersfoort, tot uw dienst! (2005).
Economie Wat willen we bereiken? We streven naar een gezonde economie, met: • Ruimte voor bedrijvigheid, met innovatie en creativiteit; • Goede commerciële voorzieningen (detailhandel, horeca e.d.); • Goede dienstverlening en acquisitie, zodat bedrijven zich welkom voelen in Amersfoort.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Ruimte voor bedrijvigheid: • Aanbieden van voldoende en gevarieerde vestigingsruimte op diverse locaties. • Creëren van kansen met de regio (Kansenkaart).
Onder meer de kantorenlocaties CSG en Podium (in Vathorst) en de bedrijventerreinen Bedrijvenpark Vathorst en De Wieken. Samen met de regio en andere Noordvleugel-gemeenten streven we naar het bevorderen van het innovatief vermogen en de creatieve economie. In dit verband participeert Amersfoort in projecten van de Task Force Innovatie Regio Utrecht (TFI) en Pieken in de Delta, zoals: • Creative Cities, een regionaal expertisecentrum met laagdrempelige ondersteuning voor de creatieve industrie, voor startende, bestaande en groeiende bedrijven; • Dutch Game Factory, een broedplaats voor talent, verzamelplaats voor (nieuwe) bedrijvigheid, vestigingsplaats voor Nederlandse en buitenlandse gamebedrijven en toeleveranciers en verbindende schakel tussen de verschillende partijen in de game-industrie; • Digitale Marktplaatsen, waarmee de partners in de Noordvleugel
148
Economie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: lokale breedbandnetwerken onderling willen verbinden en de ontwikkeling van breedbanddiensten stimuleren, dit bevordert innovatie en samenwerking; • Groeilink, een platform dat snelle groeiers in de Noordvleugel bij elkaar brengt, verbindingen legt tussen talentvolle ondernemers, jonge groeiers van informatie voorziet en een eigen netwerk tot stand brengt. Amersfoort Creatieve Stad en de realisatie van creatieve initiatieven met betrekking tot economie en werkgelegenheid (broedplaatsen). Hiervoor willen we in 2008 een bedrag van € 250.000,- uittrekken. Concrete locaties voor broedplaatsen zijn bijvoorbeeld het Oliemolenkwartier (ontwerp en advies, Mediaplaza), de Wagenwerkplaats (onder meer creatieve bedrijvigheid, cultuur en onderwijs) en Bedrijvenpark Vathorst (broedplaats voor snelle groeiers).
• Onderzoeken van de mogelijkheden voor ruimte voor bedrijvigheid op langere termijn (2015-2030) in het kader van de gemeentelijke Toekomstvisie 2030 en in de NV Utrecht. • Verder vergroten van het aantal BreedNet-aansluitingen.
Amersfoort BreedNet is een supersnel internet specifiek voor bedrijven en instellingen. Tevens willen we BreedNet afstemmen en combineren met andere breedbandinitiatieven in Amersfoort.
• Vergroten van ‘veiligheid van ondernemen’ door veiligheidsprojecten in samenwerking met bedrijfsleven. Commerciële voorzieningen: • Ontwikkelen van een ruimtelijk – economische visie voor het stadscentrum.
Met aandacht voor de verschillende deelgebieden, zoals Amicitia, de Hof, Eemhaven en Eemplein, en de samenhang en looproutes er tussen. We ontwikkelen deze visie in overleg met ondernemers en vastgoedeigenaren. De stadscentrumvisie zal samen met enkele recente dpo’s (distributieplanologische onderzoeksadviezen) in de wijken onderdeel zijn van actualisatie van de Nota Detailhandel, die de wenselijke detailhandelsstructuur voor geheel Amersfoort voor de komende jaren weergeeft. Wij willen hier in 2008 € 75.000,- voor uittrekken.
• Participeren in binnenstadsmanagement, samen met de onderne-
149
In samenhang met de voorgaande projecten werken we verder aan
De nadruk in deze samenwerking ligt op binnenstadsmarketing via
mers (SPOA, Ambion, OFA en KHN), de eigenaren (VEBA) en de
ondernemersacties. Als gemeente werken we hiernaast aan binnenstads-
Kamer van Koophandel.
marketing en citymarketing (Amersfoort-breed).
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Stimuleren van creatieve economie.
3.7
Economie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Uitvoeren van dpo’s (distributieplanologische onderzoeksadviezen) bij nieuwe detailhandelsontwikkelingen. • Ontwikkelen van het Eemplein.
Dit is een meerjarig project.
• Ontwikkelen van winkel- en horecavoorzieningen in Vathorst.
Dit is een meerjarig project.
• Stimuleren van verbetering/revitalisering van wijkwinkelcentra, binnen en buiten de stedelijke vernieuwingswijken. • Verbeteren en meer differentiëren van het horeca-aanbod. • Verlevendigen van het reguliere aanbod met ambulante handel. Dienstverlening en acquisitie: • Voortzetten en uitbouwen van dienstverlening/accountmanagement.
Met frequent bedrijfsbezoek, de ‘Rode-loper-aanpak’ en Amersfoort Aangenaam voor nieuwe vestigers. Samen met andere gemeenten nemen we deel aan het project ‘VIP-EZ’ van het ministerie van EZ. VIPEZ zal inzicht geven in de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening richting bedrijfsleven en handvatten ter verbetering.
• Aanbieden van Digitaal Bedrijvenloket op internet. • Informatievoorziening.
Onder andere via vastgoed-trendrapportages.
• Periodiek overleg met bedrijfsleven.
Regelmatig bestuurlijk overleg met vertegenwoordigers van de grotere en van de kleinere bedrijven; VAB, OFA en KHN en KvK. Daarnaast voeren we ad hoc overleg ten behoeve van de gezamenlijke ontwikkeling van economisch beleid.
• Participeren in het Ondernemersplein.
De Kamer van Koophandel heeft het plan om samen met de gemeente, Syntens en de belastingdienst een Ondernemersplein op te zetten met een compleet palet van informatie, voorlichting en advies op één locatie (kantoor KvK). De Kamer heeft de Gemeente Amersfoort verzocht om hierin te participeren met informatieverschaffing en de fysieke aanwezigheid van personeel. Wij willen hier bij wijze van pilot voor drie jaar in voorzien en trekken daar drie jaar lang € 25.000,- voor uit (2008, 2009 en 2010).
150
Kengetallen Economie Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
6,7 1
2005
66.200
2006
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
+ 1 à 2%
+ 1à 2%
Effect-indicatoren • Ondernemingsklimaat
Benchmark
6,7 2
Ministerie Economische Zaken PAR, O&S
arbeidsplaatsen in Amersfoort • Bezoek stadscentrum door
+1 à 2%
+1à 2%
Index = 100
151
O&S
Amersfoorters:
35%
2006
35% 3
- minimaal eens per week
89%
2006
89% 3
74%
2003 65 à 70%4
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Werkgelegenheid; aantal
- minimaal eens per maand • Binding voor boodschappen aan het
O&S
'eigen' wijkwinkelcentrum • Afname aantal delicten op bedrijfsloca-
ties (aantal aangiften afgezet tegen de
Monitor Criminaliteit
1.193
2006
- 20% 5
Bedrijfsleven
aangiftebereidheid) Prestatie-indicatoren • Aantal breednetaansluitingen4
Breednet
78
2006
125
• Direct uitgeefbaar bedrijventerrein
IBIS/afd. GZ
6 ha.
2006
5 ha. 6
5 ha.
Afdeling EZ
1
2007
1
1
Afdeling EZ
1
2006
1
1
1
5 ha.
5 ha.
1
1
1
(minimum) • Innovatie: aantal broedplaatsen
cumulatief • Samenwerkingsaanpak Veilig
Ondernemen, zoals KVO (Keurmerk) cumulatief • Nieuwe ontwikkeling/ herontwikkeling
Afdeling EZ
op het vlak van detailhandelvoorzieningen • Bestuurlijk overleg bedrijfsleven
Afdeling EZ
3x2
2005
3x2
3x2
3x2
3x2
Afdeling EZ
15
2006
15
15
15
15
(VAB, MKB, Horeca) • Aantal bedrijfsbezoeken 1
G30 gemiddeld 6,5. 2 Of een plek in de top 10. 3 Amersfoort wordt uitgebreid met Vathorst, dat wat verder bij het stadscentrum vandaan ligt en eigen voorzieningen krijgt. Het streven is om de huidige gemiddelde bezoekcijfers toch te handhaven (inclusief Vathorst). 4 Amersfoort-breed was in 2003 (Stadspeiling O&S) de wijkbinding voor boodschappen/dagelijkse artikelen prima met gemiddeld 74% (tweederde wordt doorgaans als goed gezien). De komende jaren worden er twee grootschalige stadgerichte supermarkten toegevoegd; aan het Eemplein en in het Handelsgebouw. Deze zullen hun eigen marktaandeel gaan innemen. Het streven is om de wijkbinding voor dagelijkse artikelen toch gemiddeld op 65 à 70% te houden. 5
Gemeentelijk project t/m 2009. 6 Hiermee kunnen we voorzien in de ruimtebehoefte van de bedrijven.
3.7
BEREIKBAARHEID
-
Missie ‘We werken, samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties, aan een vitale stad. Aantrekkelijk om in te wonen, werken en recreëren.’ In het programmaonderdeel Bereikbaarheid werken we specifiek aan een optimaal verkeeren vervoersysteem voor voetganger, fietser, automobilist en OV-gebruiker. We dragen bij aan verkeersveiligheid en werken aan de hand van milieunormen voor luchtkwaliteit en geluid.
• •
•
Context en achtergrond •
•
•
•
•
152
Centrale doelen in de Nota Mobiliteit zijn: - In goede banen leiden van de mobiliteitsgroei (groei gebruik en bezit auto); - Meer samenhang aanbrengen tussen ruimte, economie en verkeer en vervoer. De nadruk ligt op het versterken van de economie door het verbeteren van de bereikbaarheid. Daarbij streeft men ernaar zaken zo veel mogelijk te decentraliseren onder de noemer “decentraal wat kan, centraal wat moet”. Er komt dus een sterkere focus op regionale samenwerking. In de provincie Utrecht worden de gebruikers en het bedrijfsleven via NV Utrecht, de pakketstudies en platform Amersfoort bereikbaar nadrukkelijk betrokken bij het benoemen van de (oorzaken van) knelpunten, aandragen van oplossingen en participeren in de implementatie daarvan. In het Verkeers- en Vervoerplan 2005 (VVP2005) zijn de volgende doelstellingen geformuleerd: - Het realiseren van een doelmatig verkeers- en vervoersysteem om de bereikbaarheid in en van Amersfoort voor alle vormen van vervoer te waarborgen; - Het waarborgen van de economische bereikbaarheid door terugdringen van doorgaand- en sluipverkeer; - Het verbeteren van de verkeersveiligheid en leefbaarheid. Uit het Collegeprogramma 2006-2010 volgen nieuwe, specifieke aandachtsgebieden: - Het versterken en stimuleren van het openbaar vervoer; - De aanpak van geluidhinder en verbetering luchtkwaliteit;
•
Versnelling fietsstimuleringsmaatregelen; Autoluwe binnenstad in relatie tot een stadsdistributiecentrum; - Bereikbaarheid stationsgebied; - De aanpak van de parkeerproblematiek in de wijken. Tevens wordt de bereikbaarheid van Amersfoort met name aan de Westkant onder de aandacht gebracht. De ontsluiting van Vathorst vergt de komende jaren extra inspanning. Vathorst moet goed bereikbaar zijn, via alle vervoersmogelijkheden. Amersfoort wordt omsloten door de A1 en A28. Door de toenemende drukte komt de bereikbaarheid van de regio en de stad steeds verder onder druk te staan. Een Gebiedsgerichte Verkenning Ring Utrecht, inclusief A1-A28A27, is uitgevoerd. Het resultaat van de Verkenning, oplossingsrichtingen voor de bereikbaarheidsproblematiek voor de regio heeft ertoe geleid dat twee integrale pakketstudies zijn opgestart, waarbij aandacht wordt geschonken aan Rijkswegen, onderliggend wegennet, mobiliteitsmanagement, OV en fiets . Het betreft de pakketstudie Ring Utrecht en de pakketstudie Driehoek A1-A27-A28 (Amersfoort is hierbij trekker). Tot eind 2008 is de gemeente Amersfoort, namens de provincie Utrecht, concessiebeheerder voor het stadsvervoer. Per 1 december 2008 zal het opdrachtgeverschap door de Provincie worden vervuld.
Kaderstellende nota’s • • • • •
• • • • •
Naar een toekomstvast openbaar vervoer 2000; Bereikbaarheidsprofiel Eemland 2001; Fietsstimuleringsplan 2001; Nota parkeernormen 2001; Aan de slag met Dynamisch VerkeersManagement in Amersfoort! – visie en uitvoeringskader – (definiëring van de doorstroomroutes en de kwaliteitseisen) 2001; Strategisch Mobiliteitsplan provincie Utrecht 2004-2015; Parkeerbeleidsplan Amersfoort 2005; VVP 2005, De kaders voor het Verkeers- en Vervoersbeleid 2005-2015 van de gemeente Amersfoort; Nota Mobiliteit, Naar een betrouwbare en voorspelbare bereikbaarheid 2005; Pakketstudie Driehoek A1-A27-A28.
Bereikbaarheid Wat willen we bereiken? • Toename fietsgebruik in de periode 2006 – 2015. • Het vasthouden van de modal split in de periode 2005 – 2015. • Op de doorstroomroutes van het stedelijk hoofdwegennet minimaal te voldoen aan de kwaliteitseisen ten aanzien van doorstroming voor de automobilist voor de periode 2006 – 2010. • Afnemend aantal verkeersslachtoffers in de periode 2005 – 2010. • Verbeteren gebruik van de (schaarse) parkeerruimte in de wijken rond het stadscentrum in de periode 2006 – 2008.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Stimuleren fietsgebruik.
Onder meer door het faciliteren van gratis fietsparkeren, en het verbeteren van de kwaliteit van het fietsnetwerk door het realiseren van ontbrekende schakels en de fietsroute De Schammer – Amersfoort Centrum. Voor het continueren van de proef gratis fietsparkeren hebben we in deze begroting zowel voor 2008 als voor 2009 een bedrag van € 30.000,- opgenomen.
• Stimuleren gebruik Openbaar Vervoer.
Onder meer door: het voortzetten van onderzoek naar/uitvoeren pilots met goedkoop/gratis openbaar vervoer, en een actief beheer van de exploitatie stadsdienst tot 1 december 2008 (per 1 december 2008 gaat concessiebeheer naar de Provincie). Voor het stimuleren van openbaar vervoer hebben we in deze begroting een structureel bedrag van € 0,1 miljoen opgenomen en een incidenteel bedrag van € 0,4 miljoen.
• Reconstructie stedelijk (hoofd)wegennet.
Gericht op verbeteren van doorstroming op de hoofdwegen en de verkeersveiligheid van fietsers en voetgangers. Voorbeelden hierbij zijn onder meer: reconstructie Zielhorsterweg en bijdragen aan reconstructie Vondellaan-Gasthuislaan.
• Dynamisch VerkeersManagement (DVM). • Aanpak locaties en gebieden met relatief veel verkeersongevallen
De oude doelstelling voor 2009 is in 2007 reeds bereikt, en aanvullend daarop het aanpakken van verkeersveiligheids-, doorstromings-, overlastknelpunten in de wijken. Hierbij zal de aanpak geleidelijk verschuiven van de black-spots, naar de inrichting van 30 km-zones in alle wijken (gereed in 2010) en het verder verbeteren van verkeersveiligheid rond scholen. Daarna zal ingezet worden op beïnvloeding van het verkeersgedrag.
153 PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Gevoel van verkeersonveiligheid in de wijken verminderen in de periode 2005 – 2010.
3.7
Bereikbaarheid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het voorkomen van sluipverkeer door woongebieden
Onder meer door het in september 2007 gestarte project ‘sluipverkeer Hoogland’.
• Invulling geven aan vastgesteld parkeerbeleidsplan en uitvoeringsmaatregelen. • Voortzetten van het besluitvormingsproces Kersenbaan.
Hierbij gaat het op korte termijn om het doorlopen van een participatietraject ten behoeve van de variantkeuze en de nadere uitwerking en het (mede) doorlopen van de planologische procedures.
• Amersfoort is trekker van de pakketstudie Driehoek, en draagt daarin financieel en personeel actief bij.
Ook aan de pakketstudie Ring Utrecht worden bijdragen geleverd. Doel van een pakketstudie is het ontwikkelen van een samenhangend pakket aan verkeer- en vervoersmaatregelen. Dit om zo effectief en efficiënt mogelijk een verkeer- en vervoersnetwerk in het betreffende studiegebied te realiseren dat aan de gestelde normen voldoet. De bijdragen voor beide studies beslaan zowel de studie als de daaruit voortvloeiende uitvoering van de maatregelen. Wij hebben de financiële inspanningsverplichting om het integrale pakket in Amersfoort vanaf 2014 mogelijk te maken (tot een maximum van € 20 miljoen). Ook de andere wegbeheerders dragen financieel en personeel bij. In de bestuursovereenkomst tussen de regio (waaronder Amersfoort) en de minister van V&W zijn hierover afspraken gemaakt.
• Onderzoek naar autoluwe binnenstad.
Er komt een startnotitie in 2008.
• Medewerking aan RWS verlenen aan de uitvoering van de Spoedwet
Voor Amersfoort is van belang: de extra rijstrook in de spitsperiode op
wegverbreding.
de A28 Utrecht richting Hoevelaken (2010) en A1 Hoevelaken richting Barneveld (2008).
• Aanvullend aan voornoemde actie wordt de aansluiting Hogeweg op de A28 gereconstrueerd.
Doel van dit project is om de toegang tot het Centraal StadsGebied van Amersfoort te verbeteren, en om problemen van terugslag op de A28 te voorkomen.
• Bijdragen aan binnenstedelijke vernieuwing (Amersfoort Vernieuwt) vanuit de Reserve Stedelijke Vernieuwing (RSV).
De bijdrage is voor het waarborgen van de bereikbaarheid en verkeersveiligheid in deze gebieden. NB: In de investeringsplanning RSV is na te gaan welke bedragen voor bovenvermelde acties zijn gereserveerd
154
Kengetallen Bereikbaarheid Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Streefwaarden
Jaar
2008
2009
2010
2011
Effect-indicatoren • Het aantal fietsers op hoofdroutes.
Tellingen
• Modal split: % OV-verplaatsingen van
MON
nieuw 7,5%
2006
5,5%
MON
33%
2006
33%
33%
33%
45
2006
< 43
< 42
< 41
< 40
9.751
2006
10.145
10.348
10.546
10.745
Stadspeiling
51%
2007
Stadspeiling
6,5
2007
6,9
8
2006
6
6,9
2006
5,5%
Amersfoorters. • Modal split: %
(brom)fietsverplaatsingen van AVV/ROV
fers op gemeentelijke wegen.1 • Het aantal reizigers dat gemiddeld per
NVS
werkdag gebruik maakt van de stadsdienst. • % Inwoners dat tevreden is over de
65%
parkeergelegenheid in de buurt. • Rapportcijfer verkeersveiligheid in de
eigen straat. Prestatie-indicatoren • Aantal blackspots en verkeersongeval-
AVV/ROV
len concentraties op gemeentelijke wegen. .2 • Rapportcijfer tevredenheid reizigers in
OV Kwaliteitsbarometer
7,3
7,4
7,4
7,4
de stadsdienst. .3
1 Het aantal ernstige verkeersslachtoffers is onder meer door het wegnemen van diverse blackspots in 2006 zeer sterk gedaald (doelstelling was 73, gerealiseerd is 45). Op basis van deze cijfers is de streefwaarde sterk naar beneden bijgesteld. 2 De doelstelling voor 2009 uit de begroting 2007, 10 blackspots in 2009, is inmiddels ruimschots behaald. Derhalve is deze doelstelling aangescherpt. 3 Het 'rapportcijfer stadsdienst' 2006 is lager dan het gestelde doel (7,2). Wij zin van mening dat de streefcijfers voor 2007 en verder even wel gehandhaafd dienen te blijven. Het streven is vanuit de huidige situatie het niveau en de trend uit het verleden weer te hervinden.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
155
Amersfoorters. • Het aantal ernstige verkeersslachtof-
3.7
RESERVE STEDELIJKE VOORZIENINGEN – COMPARTIMENT BEREIKBAARHEID
termijn – bereikbaar te houden voor bewoners, bezoekers en bedrijven. Uiteraard wordt bij diverse bestedingen vanuit de RSV ook aansluiting gezocht bij projecten die hun oorsprong elders hebben dan een verkeerskundige. Zo wordt bijvoorbeeld in combinatie met beheer- en stedelijke vernieuwingsprojecten vanuit verkeerskundig perspectief gewerkt (en financieel bijgedragen) aan dergelijke projecten. In deze paragraaf wordt met name ingegaan op de beoogde dekking vanuit de RSV-gelden uit het compartiment Bereikbaarheid. Onderstaande tabel geeft het kasritme voor het compartiment Bereikbaarheid weer, onderverdeeld naar de gekozen prioriteiten.
Meerjarenbegroting In de meerjarenbegroting is gedurende de looptijd van RSV (tot 2015) voor bereikbaarheidsprojecten een bedrag van circa € 105.000.000,- beschikbaar. Dit bedrag bestaat uit circa € 37.000.000,- aan subsidies en circa € 68.000.000,- uit RSV-gelden1. De maatregelen uit het RSV, compartiment Bereikbaarheid zijn erop gericht om Amersfoort – ook op lange
RSV uitgaven t/m 2015 (bedragen x € 1 miljoen) Totaal
2007
2008
2009
2010
2011
t/m 2006 Voeding Administratieve correcties Totaal
30,4
2012-
totaal
2015
t/m 2015
2,6
3,4
3,3
3,4
3,3
12,1
58,5
32,2
2,6
3,4
3,3
3,4
3,3
12,1
60,3
11,0
-3,4
-1,1
1,8
1,1
0,7
0,1
10,2
4,3
3,0
2,9
2,1
1,8
1,9
0,7
16,7
1,8
1,8
Gekozen prioriteiten OV Fiets Veilig & Leefbaar
1,7
2,1
4,1
2,5
0,6
0,3
1,1
12,4
Bereikbaarheid
5,5
0,7
4,1
4,4
4,0
4,6
1,0
24,3
Beleid/Progr. Man.
1,0
0,4
0,8
0,3
0,3
0,3
1,0
4,1
VF Zwembad
3,0
-3,0
Totaal gekozen prioriteiten
23,5
2,8
10,8
14,1
7,8
7,8
0,9
67,7
Saldo RSV
8,7
8,5
1,1
-9,7
-14,1
-18,6
-7,4
-7,4
De daadwerkelijke voeding t/m 2006 is € 1,8 miljoen hoger door enkele administratieve correcties en afwikkeling van oude kredieten.
1 Het totale investeringsvolume is toegenomen met € 4 miljoen. Naar aanleiding van de kwartaalrapportages (onder mer meevaller Reiniertunnel) zijn de RSV-uitgaven met € 1 miljoen naar beneden bijgesteld. Omdat het opdrachtgeverschap voor het project Hogeweg van RWS naar de gemeente Amersfoort is overgedragen, ontvangen wij van RWS een bijdrage aan dit project (€ 5 miljoen). Dit bedrag is toegevoegd aan de subsidies.
156
De indeling in prioriteiten is veranderd ten opzichte van afgelopen jaren. De prioriteit ‘auto’ uit de vorige begroting is in de huidige begroting opgedeeld in ‘veilig & leefbaar’ en ‘bereikbaarheid’. Hiermee wordt meer recht gedaan aan de aard van de projecten die onder deze prioriteiten zijn ondergebracht. Openbaar Vervoer Voor Openbaar Vervoer geldt dat investeringen zullen worden gepleegd door pilots uit te voeren op het gebied van gratis/goedkoop Openbaar Vervoer, en dat door het verbeteren van de doorstroming in de stad de betrouwbaarheid (en daarmee het gebruik) van het Openbaar Vervoer positief wordt beïnvloed. In de begroting is een bedrag van € 100.000,structureel en € 0,4 miljoen incidenteel gereserveerd. Daarnaast zullen maatregelen ter verbetering van P&R Schothorst worden voorbereid. Fiets Het stimuleren van fietsgebruik wordt voorzien door maatregelen te treffen aan het beschikbare fietsnetwerk. Ontbrekende schakels zullen worden gerealiseerd evenals logische verbindingen, zoals De Schammer – Amersfoort Centrum. Daarnaast worden middelen gereserveerd ten behoeve van fietsparkeren. Uiteraard maakt het stimuleren van fietsgebruik ook onderdeel uit van bijvoorbeeld reconstructieprojecten waarbij de veiligheid voor fietsverkeer verbetert. Veilig en leefbaar Voor veilig en leefbaar geldt dat middelen zijn gereserveerd voor de uitrol van 30 km-zones, verbeteren van de veiligheid rondom scholen en het treffen van verkeersveiligheids- en leefbaarheidsmaatregelen. Bovendien wordt voor veilig en leefbaar veelvuldig aansluiting gezocht bij de uitvoering van bijvoorbeeld onderhoudsprojecten. Voorbeelden van medefinanciering bij projecten ten behoeve van de verbetering van de veiligheid en leefbaarheid zijn: reconstructie Vondellaan-Gasthuislaan, reconstructie Utrechtseweg Roodlichtcamera’s In 1998 zijn in het kader van het project Reguleren en Matigen (REM) controleposten gekomen voor roodlichtnegatie en snelheidsbepaling. Inmiddels zijn er in Amersfoort 32 van deze posten waarin 3 camera’s rouleren. Deze camera’s zullen in
verband met afschrijving en digitalisering moeten worden vervangen. Hiervoor is de aankomende jaren extra geld beschikbaar. Bereikbaarheid Het gaat hierbij met name om grootschalige reconstructies, zoals Stationsstraat/Asch van Wijckstraat, knooppunt Hogeweg-A28, bijdrage aan de reconstructie Hertenkop en het realiseren van De Kersenbaan. Mobiliteitsbijdrage Dit is een bijdrage die ontvangen wordt van een aanvrager die parkeerplaatsen realiseert boven de parkeernorm. Deze bijdrage moet worden herbestemd direct- dan wel indirect ten gunste van de parkeren, parkeerinfrastructuur, verbetering fietsinfrastructuur, verbetering infrastructuur OV, voorzieningen voor stadsrandparkeren of transferpunten rondom de betreffende locatie. Voorfinanciering Zwembad Ten behoeve van de realisatie van het nieuwe zwembad wordt een voorfinanciering gedaan vanuit de RSV.
Belangrijkste verschillen met de vorige begroting Het belangrijkste verschil met begroting 2007 bestaat uit de opdeling die is aangebracht in de benaming, en invulling, van de gekozen prioriteiten. Ten opzichte van de begroting 2007 zijn onder meer toegevoegd: P&R Schothorst en Sluipverkeer Hoogland. Aandachtspunt Op basis van de huidige begroting resteert er in 2015 een tekort van ca. € 7 miljoen. Voor de komende jaren (korte termijn) zullen daarom grote inspanningen worden gedaan om extra middelen van derden te kunnen genereren. Bovendien zal, in geval van een positief eindsaldo binnen de Verkeersovereenkomst Vathorst (VOV), dit worden gebruikt om het tekort binnen RSV (deels) aan te zuiveren. Ook zal aandacht worden geschonken aan fasering en versobering binnen het programma. Mocht in de loop van 2009 nog steeds sprake zijn van een begrotingstekort aan het einde van de looptijd, dan zal herprioritering plaatsvinden. Het jaar 2009 is bewust
157 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Toelichting gekozen prioriteiten
Onderstaande projecten bestaan in veel gevallen uit meerdere prioriteiten. Projecten bestaan bijvoorbeeld uit zowel ‘bereikbaarheid’ als ‘Openbaar Vervoer’ en ‘fiets’. Er is dus niet gemakkelijk een link te leggen naar de tabel met indeling naar prioriteiten.
In tegenstelling tot eerdere begrotingsteksten staan de totale projectkosten in dit overzicht niet meer vermeld. Dit omwille van het gegeven dat de totale projectkosten een ‘gekleurd
subsidie
dekking RSV
(bedragen x € 1.000.000,-)
OV Vathorst
2,0
13,0
Toegankelijkheidsmaatregelen haltes
1,1
0,7
Park & Ride station Schothorst
1,0
1,0
Gratis fietsparkeren
0,2
Fietsstimuleringsmaatregelen/ ontbrekende schakels
1,5
Fietsroute De Schammer-A'foort Centrum
1,7
2,3
Verkeersveiligheid rond scholen/knelpunten in de wijken
2,2
0,3
30 km Maatregelen (inclusief Binnenstad)
2,5
Verkeersmaatregelen Bergkwartier Noord
0,7
Verkeersveiligheid en leefbaarheidsmaatregelen
1,5
Reconstructie Flierbeeksingel
0,4
Reconstructie Vondellaan-Gasthuislaan
2,0
Utrechtseweg
0,3
Werk met werk maken; aanpassing verkeersstructuur
4,3
-2,3
RSV uitgaven 2009 t/m 2015
Uitvoeringsprogramma
RSV uitgaven 2008
beeld’ geven. Vaak betreft het immers projectkosten die voortkomen uit beheer (bijvoorbeeld vervangen riolering) of economische ontwikkeling.
verwachte RSV uitgaven t/m 2007
3.7
gekozen omdat dan een aantal grote projecten aanbesteed zal zijn, en er dus meer financiële zekerheid kan worden geboden.
1,1 0,5
0,5
0,1
0,0
0,1
0,1
0,6
0,8
0,7
0,8
0,2
1,4
0,3
0,5
0,9
0,8
0,8
0,2
0,2
0,5
0,3
0,3
0,6
0,6
0,3
0,4 1,6
0,4
2,3
0,1
2,2
Sluipverkeer Hoogland
pm
pm
Tweerichting verkeer Stationsstraat/ Asch van Wijkstraat
1,8
0,3
1,5
0,0
Bijdrage reconstructie Zielhorsterweg
0,4
0,8
0,2
0,2
0,0
Reconstructie knooppunt Hogeweg-A28
4,9
5,3
0,5
2,2
2,2
12,0
8,0
1,2
1,5
9,3
0,3
stedelijke ontwikkeling
CSG 11 Kersenbaan
158
Bijdrage aan reconstructie Hertenkop
1,5
Amersfoort Vernieuwt Hogewegzone (verkeer)
9,0
0,5
1,0 9,0
RSV uitgaven 2009 t/m 2015
0,5
0,3
0,0
0,1
0,1
0,0
0,0
Programmamanagement
1,4
0,6
0,1
0,7
Pakketstudie/Mobiliteitsmanagement
1,4
0,3
0,2
0,9
Actualisatie VVP
0,7
0,2
0,5
Monitoring en Beleidsontwikkeling
0,5
0,1
0,1
Voorfinanciering zwembad
0,0
0,3 0,0
Afgeronde projecten tot/met 2007
13,7
4,8
13,7
TOTAAL
67,6
37
26,4
10,6
30,6
De onttrekkingen aan de reserve RSV-Bereikbaarheid bedragen t/m 2015 € 67,6 miljoen. Onderstaande tabel is een verdeling van dit bedrag naar afgeronde, lopende en in 2008 op te starten projecten en na 2008 op te starten projecten. Uit deze tabel blijkt dat veel projecten onder handen zijn of dit jaar worden gestart. (bedragen x € 1 miljoen) Budget RSV, CB Totaal afgeronde projecten t/m 2007
26,4
Verwachte uitgaven in 2008
10,6
Nog op te starten projecten 2009 en later
30,6
Totaal
67,6
159 PROGRAMMA’S - DEEL 3
RSV uitgaven 2008
0,8
Verkeersmodellen
subsidie
DVM
dekking RSV
verwachte RSV uitgaven t/m 2007
(bedragen x € 1.000.000,-)
3.7
Verkeersovereenkomst Vathorst Binnen het programma Economie en Bereikbaarheid loopt naast het programma RSV compartiment Bereikbaarheid het programma Verkeersovereenkomst Vathorst (VOV). Dit programma heeft een investeringsvolume van € 54 miljoen.
Financiële verdeling VOV (bedragen x € 1 miljoen) Totale projectkosten
Aansluiting Vathorst Corlaer
30,7
Tunnel Nijkerkerstraat
17,7
Zielhorsterweg
1,9
Reconstructie Nijkerstraat
1,4
Programmamanagement
1,7
Overige Totaal
0,9 54,3
In een aantal van de projectkosten is rekening gehouden met de post risico’s, in een aantal andere gevallen is het uitdrukken van risico’s in geld nog niet mogelijk. Daarvoor is de post overige opgenomen.
Projectbijdragen aan VOV intern en extern (bedragen x € 1 miljoen) Totale projectkosten
Provincie Utrecht
3,7
OBV
24,4
Gemeente Nijkerk
5,3
Gemeente Amersfoort (incidentele middelen)
3,4
RSV (Zielhorsterweg)
0,4
Totaal
160
17,1
RWS
54,3
Uitvoeringsprogramma 2008 ZEVENHUIZERSTRAAT
Reserve Stedelijke Voorzieningen Compartiment Bereikbaarheid
Openbaar Vervoer
HOGE STEE G
PALIS SADE N
RIJKSWEG 1
RIJKSWEG 1
KRABBE-
PER
SCHEER
BAA
EM BRAS
RS
KIKKERBEET
NIEUWLAND SEDREEF
s
KAR
GELE PLOMP
EENDENKROOS
STINS E DE
PALES TINAW EG
WORK UMS TRAA T VOLLE NHOV EKAD E
VOLEN DAMK ADE
MOR
RONDWEG-OOST
KEESOMSTRAAT
RONDWEG -OOST
BEELDSCHERMWEG BEELDSCHERMWEG COBOLWEG
ALGOLWEG
VAN WAA DER LSPA D
UITDA MSTR AAT
RAAT
SCHE LLING GRACWOUD HT E-
EG BUURTW
ST EG-WE DODEW
VLOOS WIJKS WEG E-
HIND LEMM ELOO ERKA PENK DE ADE
KKAD E GAAS TGRA CHT
HARD ERWIJ
ENERGIE WEG
PLOMPSTRAAT
AT ESTRA
OUTPUTWE G OUTPUTWE G
RUSTENBU RGERWEG
AMERSFOORTS
28 RIJKSWEG
DRIFTAKK ERWEG DRIFTAKKER WEG
voorzvlak2 naar cod
28
G LOCKHORSTERWE
ARNHEMSEWEG
1914
G KERKWE
BLOK ZIJLP BLOK ARK ZIJLP ARK
FORTRANWEG
COBOLWEG
ALGOLWEG FAUSTP AD
OTELLOP AD
DRIFTA KKERW EG
LOCKH ORST ERWE G
LAAN
STRAA T
LEUSDE RWEG
EG HEILIGENBERGERW
Watergang Watergang (vla
EWEG STEINS DORRE
LAAN OOST WEGDODE
MAR KENH AVEN
MARK ENHA VEN
FORTRANWEG
BASICWEG
TERMINALWEG
DIGITAALPAD
LAGEWEG
VERDIWE G
VERDIW EG
RINGWEG-RA NDENBROEK
ROBI JNW EG
Andere grote v
EWEG ARNHEMS
17 G-OOST DODEWE
OOST DODEWEG-
KUINR ESTR AAT
HAVE N MARK EN
HARL INGE NSTR AAT
RI
HENRY DUNANTSTRAAT
VERDI WEG
GOUNODSTRAAT
WAGNERSTRAAT
28
woningcorporaties STICHTING DE ALL STICHTING OMNIA STICHTING PORTAA
DORRESTEINSEWEG
EG BUURTW
EG RIJKSW
28 RIJKSWEG
MAKK UMG RACH T
SCHO KLAN DSTR AAT AAN
VAN WOU DIJKLTER
HOLL EWEG
ZIELHO
KAMEELVLINDER
ZIELHO RSTER LAAN
KRAA NVOG ELSTR AAT
AAT WEBERSTR
AT GOUNODSTRA
T WAGNERSTRAA
BIZETSTRAAT
BIZETSTRAAT
DS. RIJPERSTRAAT
FLAM INGOS TRAA T
BROEK -RANDEN RNGWEG
BROEK -RANDEN RINGWEG
FIGARO PAD
OTELLO PAD
RWEG RANDENBROEKE
ENERGIEWE G
HAVIK
SHOR ST HAVIK SHOR ST
AREN DSHO AREN RST DSHO RST
IBISST RAAT
MUSS ENPAD
ROSSINISTRAAT
OUTPUTWEG
LIEND ERTSE WEG -
VALKE NHOR VALKE ST NHOR ST ROER DOMP STRA AT
LIENDERTSEDREEF
PELIKA ANST RAAT
VINKE NBAA N
TUINF LUITER STRAA T
LIJSTE RSTRA AT
TAPUI TSTRA AT
MUSS ENPAD
WIELE WAAL STRAA T
LIEND ERTSE WEG
LIENDERTSEDREEF GERRIT VEERST DE RAAT
BAREN DSSTR AAT
HUDSO NSTRA AT WILLEM
RAN DWIJ CKLA AN
VAN
BALB OAS TRAA T
TRAA T
DRES SEM DENS
PIETER DAAL HELLEN ERF
VAN DER
wijkgrens
RIJKS WEG
LAAN ERGEN ZANDB
28
28
KUINR ESTR AAT
MEDE MBLIK STRA AT POLD ER
DUIFPOLDER
BETHUNEPOLDER
HAARLEMMERMEERPOLDER
EENDRACHTSPOLDER
EILANDSPOLDER
VEEN WEG
HOEF SEWE G
BASICWEG
HOEF SEWE G
PLOTTE RWEG
HOEF SEWE G
ROND EELS TRAA T
DISKET TEWEG ZIELH ORST ERWE G LIENDERTSEDREEF
LIEND ERTSE WEG VINKE NBAA N
PARELHOENSTRAAT
MAYE NSTRA AT JAN
NECK STRA AT VAN
NEPT UNUS PLEIN
ROGG EVEE NSTR AAT RA NDW IJCKLAAN
KERWEG DRIFTAK
URSULINEWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
G-OOST DODEWE
KATW OUDE STRA AT
UITDA MSTR AAT
PIAAM STRAA T
VEEN WEG OUDE
VUUR STEE BERG N-
WEZEPERBERG DUISTERWEG
KAMEELVLINDER
KOLIBRIEVLINDER
ZIELHO RSTER LAAN RSTER LAAN
DORUS RIJKERSSTRAAT
DORUS RIJKERSSTRAAT STRAAT
HOEFS EWEG
STRAAT
ZIELHORSTERWEG
SPINETPAD
PRINTERWEG
GOOBEN STRA DMANY AT N-
CHAR
CHRI STRASTIA LIE AT N-
WALLFATS STRA ERAT
HINEEARL STRA SAT
ALBERT SCHWEITZERSINGEL
TRIAN GELS TRAA T
MANDOLINESTRAAT
GITAARERF
MANDOLINESTRAAT
BANJO-
STRAAT
LUITERF
STRAAT
HARP-
CONTRABASERF
STRAAT
STRAA T
RAAT
CELLOSTRAAT
PALLAD IO
DA
VINCIS T
BREUER ERF
BOMBARDONSTRAAT
MARCE L
STRA AT
GLEN
DJAN GO
MILL STRA ER- N AT
HOLI BILLY STRADAYAT
ALBERT SCHWEITZERSINGE L
VELD ERF
EMIC LAER VITRU SEWE VIUS G JAZZ PAD
ARISTOTELES-
STRAAT
CITERPAD
BOMBARDONST RAAT
RIET
GLASHOF
SINT
VAN STR AAT
KALKOENSTRAAT
GAST HUIS
JOZEF ISRAELSSTRAAT
URKG RACH T
URKG RACH T
VOLLE NHOV EKAD E
VOLE NDAM KADE RANS STRADORP AT -
TAFE LBER G
GREN SPOL DER
SPRE NGEN BERG
SCHE RMER
STER
BEEM
RIESE NBER G
SCHU RENB ERG
PIETE RSBE RG
SINT
SNIJD ERSB ERG
SPRE NGEN -
TOOV ERBE RG
SCHIL BERG
WETE RING KADE
OSSE NBER G PAAS BERG
MING ERSBERG
DUIST ERWE G
DART HUIZE RBER G
FRAN K BELG ISCHE
HALL EHUI S HET
STINS E DE
RIETK REEK
STEIN TJES KREE K
HALL EHUI S
HOVE NIERS WEG DE
HET
STAE TEKA MER
BAAN DER
DE
DE
HOVE NIERS WEG
STEL P
STAE TEKA MER
DE
BAAN DER DE
DOBB E
DE STRANG
DE
DE KOER S
VELD ERF
RAAT EMICLA ERSEW EG
STRAEDG ARAT
STRA YOUNGAT
MASK ER HET
ALBERIKPAD
SAGENLAAN
ZIELH ORST ERWE G DE WITTE WITHS TRAA T
HEINS TRAA T PIET
DOES STRA AT DER
VAN
LIEND ERTS EWEG LIENDER TSEWEG
DIRK POMP STRA AT
LIEND ERTS EWEG
HOUT MANS TRAA T DE
BONTWILLE STRA EKOEM AT -
TASM ANST RAAT
ABEL
TSTRAAT
ASSENRA ADSTRAA T VAN
DIRK
VAN
ROCHUS STRAA T
WALTO REN PLAN TSOE N-OO ST
BINN DE EN VEST E
PLAN TSOE N-OO ST
STAD SRIN G
HOO PSTR AAT
BORE STRA AT EL
DE HOO STRA PAT
DE
ZWAA BLEK NSTR ERSS AAT INGE L
RT NEUH UIJS STRAA T ALBE
STRAAT
GERRITSEN
BERLIOZSTRAAT
s
28
G 28 RIJKSWE
DURGE RDAMH AVEN
OLYM PUS
KOEK OEKE RWEG HAF HET
LAGU NE
DE K
KREE K OTHE ENSE
ZAND KREE K
HET
LANG HUIS HET
FAZAN TENST RAAT
NIJENR ODE
HOLKERWEG
HOLKERWEG
HOLKERWEG
KONING NOBELPAD
RIEBE ECKP BINCK AD ESST RAAT
VAN
MP
BLOEMEN DAL SESTR AAT
SPIERINGSTEEG
BREDESTEEG
BLAUWEBRUGGANG KERKSTRAAT
PRONIERSVESTEE G
ZUIDSIN GEL
MUUR HUIZEN
LANG ESTR AAT
OLDE BARN NVELD STEE ETG
ZUIDSI NGEL
PLAN TSOE N-OO ST
ACHT HET ER STAD HUISOUDE
HAVE STEE RG
VERM EERS TRAA T
RINGWEG -DORRES TEIN
GE
D ENHA
SWAM
DISKET TEWEG
MAS KER
EMIC LAER HOF
HET
MORI ELJE
LANG HUIS
WEDE RIK
GEDA CHTE N DER HOF
DE WISS EL
OUDPA D
SPRING ERSTR AAT
J.J.P.
POORTM ANPAD KROM-
HOUTPAD
ZOCHERPAD
LUNTERENSTRAAT
BERLAGESTRAAT
VAN
NIBELUNGENPAD
ALBERIKPAD
SAGENLAAN
ALBERIKPAD
NIBELUNGENPAD
WIELANDSTRAAT
REINAARTPAD
KONING NOBELPAD
HOLKERWEG
HOLKERWEG
REINAARTPAD
KONING NOBELPAD
HOLKERWEG
HOLKERWEG KEERKRING
STEE NBO K
JAN
RP
L EIN
CELSIUS STRAAT
25 Monitoring & Beleidsontwikkeling (stadhuis)
5
WATER DAAL
WATERDAAL
OUDE STRASCHIL AT D-
HOGESTE EG BERG ENBO ULEV ARD LEER SUM SEBE RG
MARK ELOS EBER G
PRAT TENB URGS EBER G
KIEKB ERG
KUIPE BERGR-
RIESE NBER G KEIEN BERG
VAAL BERGSER-
RIESE NBER G KEIEN BERG
ESCH BERG
EELE RBER G
DRIE BERG
SPAC ELAB
MAA NLAN DER
GAN GBO ORD
HAF HET
LAGU NE DE
KLEIN E KREE
STUU RBOO RD
SLUF TER
DE
MUI GROO TE
KREE K
DE
HELL ING DE
VEN
KRAB MOS BENK SELK REEK REEK
HET
PANN E
TONN EKRE EK
DE
AZIERING
HET WERDERZA ND
KOOTWIJK ERZAND
KORN
MASKER
HOOLESTEEG HOOLESTEEG NEDERHORST
HINDERSTEIN
OUDAAN OVERNES
M ENSTR
ABRAHAM BLANKAARTSINGEL
OUDEGEIN
BARTJE BLOMS TRAAT
GOUDE STEIN
CROMW IJK
SEXT ANT
KEER KRIN G
KOPE RSTE EG
CHIRU RGIJN SGILD E
BLOE
BOLDERSSTRAAT
BL OEMEN BINNEN - DAL SEPOORT
BREES TRAAT
ELLEBOO K R G
NO
STEE G
ARNH EMSE STRA AT
T RAAT
RUIJ
ENLAAN ZANDBERG
STEPHEN SONSTRA AT
REAUMU RSTRAAT
CELSIUSS TRAAT
ALAAN HELTE M
EINSTEINSTRAAT
LEUSDERWE G
VLIER BERGEN-
BERG ENBO ULEV ARD
GEUL HEM MERB ERG
BERG ENBO ULEV ARD
KAME RDAL SEBE RG
HOEN DERB ERG
SPOE TNIK
KOSM ONAU T
KOSM ONAU T
SPAC ESHU TTLE
NG LAN CERI KIELZOG
REIN IERS STEE G
RELIN G STEV EN DE ZENE GROE N
HOF
TIE
VERW OND ERIN G
MYS HET TERIE
AVON TUUR
GEHE UGEN
HET
ONTD DE EKKIN
G
LINN AEUS SERR E
MORIELJE
BOVIST HULSHOR STERZAND
MEERDONK
HET
SPOOR
DONK
SOERENDONK
SPOORDONK
DONJO N
HET MASKER
WOUDZOOM
DE
THEB E
LABY RINTH HET BOVIST
DE
DE
VOORBURC HT
HERTZH OF
MARCO NISTRA AT
KLI
FRAN
MONNIKE NPAD
PAD
FRANKLIN STRAAT
LIUSP AD
MARC ONIST RAAT
SNEL
LEUSDE RWEG
MONNIKENGALVANISTRAAT
SUMATRASTRAAT
STEPHEN SONSTRA AT
VAN MARNIXLAAN
MARK ELOS EBER G
APOLLO
SATU RNUS
DUURZAAMHEID
ZEVE NHU IZERS TRAA T OUDE
ASTR ONAU T
SATE LLIET
DE
HET
RUIM
KAJU IT
VOOR OND ER HET
WAN
REIN T IERS TEEG
HET
BENO ORDE NHO UT LEO'S OORD
AFRIKARING
EVER BE
ONTD EKKIN G
DE
JEN
WOUDZOOM
THEB E
INKTB ES
STEE NBES WING ERD
BEZU HOUTIDEN -
KAST EEL
WEER GAN G DE
MEZE KOUW DE
BALGZAND
GAN G
BEEKHUIZ ERZAND
HARSKAM PERZAND
AREN DONK
GAGEL DONK
KAZE MATT EN
HAASDO NK
DE
GRAAF LODEWIJ KLAAN
LEUSDE RWEG
LAVEND EL STRAAT WINDSTEEG
WEST SINGE L
ARNHE MSEWE G
ZONN EHO F LEUSDE RWEG
KEPPLERSTRAAT
APPELW EG
LAAN
GRAAF
JAN
LEUSDERW EG
LEENAER NICASI T US
APP ELWEG
ENLAAN
HENDRIK LAAN GRAAF LODEWIJ KLAAN
APPELW EG
GRAAF
GRAAF GERALD LAAN
BOTHLA AN PIETER
STEVEN BOTHLA AN PIETER
HUIJ GEN SLAA N
MAR NIXLA AN
VAN
AN CATSLA
JACOB
PAUL OWN ALAA N ANNA
KAPELWEG STARINGLAAN
RWEG SAFFIE
G INSESTEE DORRESTE
KAPELWEG
s
WEG SMA RAGD NTWEG DIAMA
BANKAS TRAAT
AT ISTRA VERD
OU
DIAMA NTWEG
DORRESTEINSEWEG
BANKAS TRAAT
s
s
s s
EG INSEW ESTE DORR
ERGEN LAAN ZANDB
LOMBO KSTRAA T
WIJNBERG H
WEG EMSE ARNH
AT NSTRA VOSSE
TERNAT ESTRAA T
DEN
AT NSTRA WOLVE
ISPAD HAGED
NTWEG DIAMA
SNO VEL ECK G ENS HEU
WEG BUURT
-STR AAT
T TRAA ESZS
G MEIN VENIN
VAN HEN MUSSC
STRAAT SOEMB ASTRA AT
NABUC STRAA COT OTELLO PLAATS OTELL OPLA ATS
WEG RGER ENBE HEILIG
VAN JACOB STRAAT BILER
KAPELWEG
BUITE DALSMENNKAD E E
HET PUNTBOEK
UTRE CHTS EWEG
KOE
VAN
S
BURGE MEE
KORTE BERGST RAAT
SPOO RSTR AAT
PAULUS BUYSLAAN
DE
AN VAN DER H AGENLA
KONIN GIN
PEPE STRA RLANG AT ESTR AAT
ELINE
DRAKEN STEIN
WITTE KINDP AD
GROENEVELD
HOOI-
ERSPAD DORSERS-
MAAIERPAD S PAD
ZAAIE RSPA D
EGGE RSPLOEG PAD ERSPAD
GROENEVELD
GILDE DE
PLAA NTS
SMAL LEBR UG -
SMAL LEPAD
PLANTSOE N-WEST
STADHUISPLEIN
SMA LLEP AD
ASCH
VAN
LA AN
WILHE LMINA LAAN
OLDEN BAR NEVELT
VAN JOHAN
KONIN GIN
WILHE LMINA LAAN
HOOIDON K
KASTEEL BAST ION
BAST ION DE
DUIVEN STEEG
DUIVENSTEEG
ELSENB URG
WINKE LPAD AMELISW EERD MERTEN SPAD
BALLAD ELAAN
VERESTR AAT
WILLEM
MATHILD EHOF
BALLAD ELAAN
SCHEEPVAARTWEG
KWEKERSWEG
STENGELWEG
BLADWEG
BLOE-
KWEKERSWEG
SEM- PAD
SCHEEPVAARTWEG
ZEILPAD
STENGELWEG
BLADWEG
MAST-
PAD
BLOESEMWEG VEND ELIER
KWEKE PAD RS WEG
SCHU TSPAT ROON DE
BRABANT SESTRAA T
EEML AAN
LAAN
SMALL EPAD
PIET MONDRIAAN
STRAA T
PIJPERS
CASPAR WITTELSTRVAN AAT
PIETER
WIJCK
DOLLARDST RAAT BORSTRA AT
ERFSTRAA T
PAULUS
WITHOOS STRAAT MATTHIAS
VAN STELLINGW GERRIT
BA
AUCU
N NOORTST RAAT
HUNZESTR AAT
RIJNS TRAAT TULPSTRAAT
WILLIBRORD USSTRAAT STRAAT
SINT
SINT
TULPSTRAAT
BONIFACIUS STRAAT
LELIE STRAAT
KLIMOPSTRAAT
HEINSIUSLAAN
VAN PERSIJNSTRAAT
MERW EDES TRAA T REGG ESTR AAT
RIJNSTRAA T
MERWEDE STRAAT
LINGESTR AAT
ROERSTRA AT
LEKSTRAA T
LELIE STRA AT T LEL IESTRAA
CISSTNARRAAT
HERF STDR AAD
WOUDZOOM
BERK ENLA AN
ACAC IALAA N MOLENWE G
MOLENWEG
MOLE NWEG
DE BOVENKRU IER NIEUW ELINE VEREST RAAT
OUDIJC KERF VAN INDU STRIE WEG
INDUS TRIEW EG
BERKELS TRAAT GREBBEST RAAT
GREBBEST RAAT
LEKSTRAAT
BERKELST RAAT
FUCHSIASTRAA T
ATLAS
BLAASJES
BITTERKRUID
KRUID
CHRISTOFFELKRUID
LAAN VAN
ENGEL
RUITER
DE NIEUWE
DE ZWARTE DE GOUDEN PLOEG
PLOEG
GOUD EN
OUDE
MARTINUSLAAN
ENGWEG
BERKENLAAN
ENGWEG ZEVE NHU IZERS TRAA T
BERK ENLA AN
POPULIERWEG
MEIDOORNP AD
ZADELMA KERSTRA AT
GRAVE URSTR AAT
DE
WEEDEPAD
VOOR DE DE
HAMSEWE G HAM SEWE G
DE
MAATWEG
DE SCHANS ZWAA IKOM
MIJNBO UWWEG
KALIUMW EG MIJNBO UWWEG
UTRE CHTS EWE G
s
WEBERSTRAAT
RWEG NBERGE HEILIGE
MOZARTWEG
EMMALAAN
TWEG MOZAR
HUIJ GEN SLAA N
AAT ERSTR WAGN
TWEG MOZAR
AAT NRICSS TR
CATSLAAN
RIGOLE TTOSTR AAT
s
HEIJ
RMANHOF
OF ANH
KARM
WEG EMSE ARNH
N JOHA
JACOB
STRAAT RIGOLETTO
(stadhuis) 24 Actualisatie VVP (stadhuis)
AIDASTR AAT
TRAVIAT STRAATA-
T LAMBER
TRAAT ROELOFSS
WEG TIJGER WOES
MAAR TENP AD
AAT TOSCASTR
TURANDOT STRAAT
AT AIDASTRA
21 Programmamanagement (stadhuis) 23 Pakketstudie/mobiliteitsmanagement
AD BOHEMEP
C RAAT WEBERST
TRAAT LISZTS
T STRAA CHOPIN
AAT ERSTR WAGN
AAT HAHNSTR AT HAHNSTRA
ALBERT
AT SSTRA RUBEN
ALBERT
AT NSTRA VOSSE
SINT
s
ZWARTEWEG
s
AT NSTRA WOLVE
CURA CAOL AAN
D OBERONPA
SCHUILEN
PLEIN
BURGER-
TWEG MOZAR
RWEG NBERGE HEILIGE
VERMEERSTRAAT
T STRAA
KAMERL I N GH
BOER OE
AD MIGNONP
ERSPAD PARELVISS
BACHWEG
AT NSTRA CHOPI
LAAN
PLEIN
CARMEN-
PLEIN
MANON-
D NORMAPA
CARMENSTRAAT
RAAT UNDINEST
TELEMA NNHOF
AT RSTRA REIGE
STIRUM
s
OPERAWEG
MANONSTRAAT
TRAAT JULIETTES
D MIGNONPA
ARIAWEG
MARTHAPAD
SIMSONSTRAAT
PELLEASPLAATS
DELILASTRAAT
PLEIN
SIMSON-
BACHWEG
T ESTRAA JULIETT
MELISANDEPLAATS
CORNELIS DOPPERSTRAAT
ZWEERSSTRAAT
AT WAGENAARSTRA
RWEG BERGE GEN - EG GEN ERW HEILIBERG
LIMBU RG
OPERAWEG
ROMEOSTRAAT
ISOLDEPLAATS
TANNHAUSERPLEIN
ARIAWEG
TANNHAUSERSTRAAT
TRISTANPLAATS
LOHENGRINSTRAAT
HOF FALSTAFF
JOHAN
AAN EGEB MAN
VAN
FIDELIOSTRAAT
PARSIFALPLAATS
ARIAWEG
NARCISST RAAT
FIDELIOHOF
FUCHSIASTRA AT
G OPERAWE
FLORESTANSTRAAT
PAD ARABELLA
TRAAT LEONORES
BERNARD
CORNELIS DOPPERSTRAAT
AT SCHUMANNSTRA
TERLOOSSTRAAT
HORSTPAD
T TRAA RENS HUZA
CAVALERIESTRAAT
COMPONISTENPAD
T RAA
AT STRA VAN AMA SYTZ
ZWEERSSTRAAT ANTON VAN DER
VAN
WILLEM
LANDREPAD
EG BACHW
EYKENERF
AT SCHUBERTSTRA
BERNARD
GERRIT
COMPO-
NISTENPAD
DRON ESKA PLEIN
AT PETER VAN ANROOYSTRA
KEUC HEN IUSL AAN
KAZE MATT EN
GERST EKAMP WEITKAMP BOEK
GLAZEN IERSTRAAT
ZEVENH UIZERST RAAT
GRIEND WERKER STRAAT -
GRIENDWERKER STRAAT -
TARW EKAM P
HOUTS NIJDER PAD KANTK LOSSE RPAD
HEET KAM P
KOOP DE
VAN BOETZELAERLAAN
HET WELVAREN
DE KOOP
BUNSCHOTERSTRAAT
KLAP MUTS -
DE
VANADIUM WEG NATRIUM WEG
BERKELST RAAT
DIEZESTRAAT
GOUWE STRAA T
GOUWE STRAA T
DONGE STRAA T
KOPE RVLIN DER
STALKRUID
TASJES -
KRUID
VALKR UID
VETK RUID
DAL KRUID
MELKKRUID
PENNINGKR UID
PIJLKRU ID
LONG KRUID ZWAAN
MAANTJE
DE WITTE
VRIEND
HET HALVE
POORTERSDREEF
PAARDEN
DE
KLOOSTERLAA N
KOLKRIJST
ZEVENHUIZE RSTRAAT
BREELAND
BIESHAAR LAAN
BREELA NDHOF
BIESHAARLA AN
KRAAILAN D
ENGW EG
BUNSCHOTERSTRAAT
OUDE KERKLAAN
ROOKE-ERF
VAN DE GROOTEVHEENERF
ROBE RTSK RUID
LEVER KRUID -
KRAN VEDE KRUID R- S-
KNO KRUI OPD
KAAS JESK RUID
KRUID
HEEL KRUI D ING
DE VERGULDE WAGEN
BOOG
HOGE
BOOG HOGE
WESTLANDSE BELLEFLEUR
BELLEFLEU R
FRANSE
ZIGEUNERINGAARDE
GAAR DE
DE VRIJE
PITRUS
BIESVAREN
KIKKER BEET
KRABBESCHEER
BIESVAREN
RT
WATERSPIN
RANONKEL WATER
RJU FFER
RINGSTAA
WATERSP
ZURING
WATER-
RINGSLANG
LA
JAMES
COELHORSTE
JAMES GRIEVEGAARDE
COELHORSTE RAPPELGAAR RAPPELGAAR DE DE
WINSTONGAARDE
HOGE BOOG
GRIEVEGAARDE
ZALM
MOERASSLAK
ZALM
VUU
NOTAR ISAPP ELGAA RDE
BOSKO OPGAA RDE VAN
BELLEFLEUR
HOOGLANDSEP OORT GUDDEPAD
BURGEMEE ST
BURGEMEESTER SMITTWEG KABOF
HAVERKAMP VAN BOETZELAERLAAN
BUNSCHOTERSTRAAT
BIK DE
WEER HORS TERW EG
BOELENHOEFSE WEG
BUNS CHOT ERST RAAT RADIUM WEG VANAD IUMWE G
VANAD IUMWE G
RADIUM WEG
UMWEG
MAGNES IUMWEG
PAD
DINTELSTR AAT
G SEWE EVELD BARN
ANTSTR AAT
WEIJ-
PAD
PRIMULASTRA AT
VAN DER
ANEMOONSTRA AT
SIKKEMAPAD
WIEKSLAG
ELKRAMSVOG STRAAT
STRAAT SPREEUWEN
VIOLENSTRAAT
SWEG BEVRIJDING
SCHRIJVER HOF
VAN TIJNPAD
WIEKSLAG
IRISSTRAAT
SCHUUR
LAAR
DE SCHAKE
SENFFPAD
VAN ROIJENPAD
IJSVOGELPAD
WEG TREKVOGEL
HORTENSIAHOF
DE KS TABA
BINE
DE WINDTUR
TRAAT RONHAARS
IJSVOGELPAD
PRIMULASTRA AT
EL
DE ZONNEC
G LAGEWE
BINE
DE WINDTUR
RAAT VICTORIEST
EEF REINTENDR
IJSVOGELPAD
VRIJHEID
NFLORESTA HOF
RWEG RANDENBROEKE
AAT DENSTR
BACHWEG
DRES
s
s ARIAPLEIN
ROBIJNWEG
BALIST RAAT
Beleid en strategie
HESSE NWEG
s
ARIAWEG
s
AAT NSTR HAYD
LAAN ERGEN ZANDB
RONDW EG-ZUID
M
EL
PLEIN
REHORST-
VICTORIESTRAAT
VAN DE
MP -KRUISKA RINGWEG AMP RINGWEG-KRUISK
TRAAT HAENS MAGEL
SEM
N DE BINNE VESTE
AD PELLEASP
PLEIN AD PELLEASP
HAYDNSTRAAT
DEN WIJNBERGH
T TRAA ESZS MEIN
EG DERW LEUS
M
DE STUWDA
OUDE
DE STUWDA
IN VERZETSPLE
IN VERZETSPLE
DE ZONNEC
RGERWEG RUSTENBU
RAAT MULDERSST
KSTRAAT REIJMERIN
WEG
T DAVISSTRAA
IRISSTRAAT
TOR
DE GENERA
LIEZEN-
GERWEG RUSTENBUR
REEF JONKMAND
TRAAT HUISZOONS
BERGPAD
F
EG TREKVOGELW
15
ARIAPLEIN
DELILA-
AD PELLEASP
VERDISTRAAT
K
B
IJL
WEG RIJKS
EG NSEW DOOR
DE DYNAMO
DE DYNAMO
TOR
DE GENERA
AAT
DE GRAAFDREE
VRIJHEID
AAT SPECHTSTR
AAT EKSTERSTR
POLOMARCO STRAAT
TRAAT KOEKOEKS
AT AENSTRA MAGELH TRAAT CABRALS
HOGEWEG
FLIERBEEK SINGEL
s
DONIZETTIPAD
AT STRA KNER BRUC
s
s
IN OPERAPLE
PLEIN D ISOLDEPA
VERDISTRAAT
RAAT ERST MAHL
WEG HOGE
EG HOGEW
EG
HOGEW EG KKERW DRIFTA
s
ATS TENORPLA
D TRISTANPA LOHENGRIN-
AT RAMEAUSTRA
AAT INISTR ROSS
TSWEG ILLEGALITEI
VAN DE
LWEG ZANGVOGE
AT
DA GAMASTRA
STRAAT
SINTE TRAAT BRANDAENS
s
NWEG WIEKE
s
B
FAUSTPAD
s
s
PAD LIEZENBERG
ITSWEG ILLEGALITE
VAN HOFTENSTR
WEG
T FUUTSTRAA
AAT TALINGSTR
s
Reconstructie ontsluitingswegen 10 Reconstructie Trace VondellaanGasthuislaan 11 Reconstructie Utrechtseweg 12 Aanpak sluipverkeer Hoogland 13 Twee richtingen Stationsstraat, Asch van Wijckstraat 14 Reconstructie Zielhorsterweg 15 Reconstructie knooppunt Hogeweg/A28 16 CSG II Kersenbaan 17 Reconstructie Hertekop 18 Amersfoort vernieuwt Hogewegzone 19 DVM 20 Verkeersmodellen (stadhuis)
s
ARIAWEG
AD PARSIFALP
EPAD MELISAND
s
s
s
K BROE NDEN EG-RA RINGW K BROE NDEN EG-RA RINGW
BERGPAD
DOORNINK STRAAT
RSTRAAT DONKELAA
ERSWEG KOERIERST
VAN
STRAAT DIJKHUIZEN
DOORNINKSTRAAT
WIEKSLAG
DS. RIJPERSTR
AD SISSELAARP
SWEG BEVRIJDING
RAAT ROMEOST
D TRISTANPA
s
BACHWEG
EG BACHW
NWEG WIEKE
WIEKENWEG
s
AAT
WEERTMANPLEIN
EG BURGERW SCHUILEN
EUTERPEPLEIN
EUTE RPEP LEIN
s
LIEZEN-
EF DE GRAAFDRE
DREEF
T EERD ENSTRAA
BARON VAN HEEMSTRA PLEIN
GEALLI
JNDILLENWI
D BOERSPA
RDENGEALLIEE STRAAT
AD BUNNIKP
WIEKSLAG
T KLUUTSTRAA
VASCO
RUISKAMP RINGWEG-K
RUISKAMP RINGWEG-K
BRAL
RAAT CABOTST
CARTIERSTRAAT
s
s
D ISOLDEPA
s
ELGARSTRAAT
DE STATOR
G UTWE OUTP
VAN
AT RDENSTRA
D BRONKPA
BERG- F STEIJNHO
LIENDERTSEWEG
TRAAT
DE RUIJTERS
HYACINTSTRAA T
DREEF
CROCUSSTRAAT
WEG WARE HARD
WEG
E ZWART STEEG
BATOSTRAAT
VIOLENSTRAAT
AREHARDWWEG
LICHTPEN
TE ZWAR G STEE
HULSTSTRAAT
WEG
TRAAT BATOS
GEUZEN PAD VESPER
STRAAT RUBENS
LLOL AAN
G UTWE OUTP
T WEG SONNE
RODDE
AAT
STRAAT VIANDEN
NSTRAAT MECHELE
VAN
RADBOUDSTR
VAN
SSTRAAT ANSFRIDU
T USSTRAA BERNULF
SINT
WILLEM
HENDRIK
NLAA N
NIJKERKERSTR
TWEG OUTPU
SILVERSTEIN
WEESHUISGANG
LINDE
HOLLEWEG
G AYWE DISPL
G TORWE
NBURG SANDE
T TRAA IESS ANDR
DER
LAAN
JOHANNES VAN ROSSUMLAAN
DIRK VAN WEELAAN
DAAN BROUWER
1
TERMINALWEG
AD OZAP SPIN
NIJENRODE
OVEN QUEEKH
SOETEN DAAL
s AD PARSIFALP
RAAT ROMEOST
D TRISTANPA
P
G GERWE ENBUR SCHUIL
T SSTRAA SIBELIU
PLEIN
EG HOGEW
s s
OF LEONOREH OF LEONOREH
s
AAT SOHNSTR MENDELS
BEETHOVENW EG
EG BACHW
VAN DE WEEM-
18
HOGEWEG
LINKPLEIN
ROGAARPLEIN
RGERWEG RUSTENBU LAGEWEG
Verkeersveiligheid 6 Verkeersveiligheid rond scholen 7 30 kilometermaatregelen 8 Verkeersveiligheidmaatregelen Bergkwartier Noord 9 Verkeersveiligheid en leefbaarheidsmaatregelen (o.a. voetpaden voor iedereen)
WEG RIJKS
RONDWEG-OOST
RTENRAAT MAA ERST LUTH
SUCIU CONF KADE
AD IJNP CALV
AT STRA RT NUS ALBE MAG
SOETEN DAAL
SINT
T OBRECHTSTRAA
HOLLEWEG
JOHANNES MARIA GOESLAAN
EWEG HOLL
EG INALW TERM
KWEG BAN DATA
INGAT FLEM STRA
T TRAA PETS TROM
AT STRA ENES DIOG
RSDWA PAD FLUIT
D OTPA FAG
USAUG STINU ERF
G SEWE HOEF
HOOG EN WELLERLAAN
EG RDW RECO
STRAAT
TPAD FAGO
ODE NIJENR
HOF KERK JANS
DOU
T ERDAAL
AT STRA KOCH
ON AMB
NG VENI
s
RAAT OMST KEES
LAAN MULDER
WEG BANK DATA
D RNPA HOO
TPAD FAGO
D LOPA PICCO
EMICLAERSEWEG
ENT BEEST MARK
N
VAN BEEKLAAN
ALPHONS
EG SEW HOEF
TJACH
INETKLAR PAD
EMICLAERSEWEG
VICTOR HORTASTRAAT
HENRY VAN DE VELDESTRAAT
STRAAT HAUSSMANN
F ELER BRUN
AAT NTESTR BRAMA
I.K.
19
REGE-
STRAAT SPREEUWEN
HOGEWEG
s
LAAN
RUBE NSS TRAA T
SLAAN GASTHUI
DE GANSKU
s
KAMERLINGH ONNESSTRAAT
BROE K
TRAAT TUYLLS
EWEG HOLL
TRAAT BAZELS
EN
GROTE JANS-T SINT STRAA
NIN
VAN
N BEEKLAA
ELLLAN SCHIMM
VAN
GERARD
1
DE
HUIZ
LKREUPE STRAAT
EL SING VERS WE
STRAAT
TREU BLAA N
DE DE HOFSTE
HOOG EN WELLERLAAN
WEG RIJKS
T CURIESTRAA
NIELS
K.P.C.
BOHRPAD
NEWTONPAD
PLANCKPAD
BOHRPAD MAX
NIELS
AT BOMBARDONSTRA
STRAAT WIJDEVELD
RAAT USST IVARI STAD
STRAAT
RAAT
ERS EWEG
RIETVELDERF
EMICLA
DA VINCI
VELDERF
CON INCK
EG OLIESTE
SAVOR
T STRAA TUYLL
1
VLINDER
WEERSCH I
VLINDER
ERF DUIKER
AT STRA
DO LEONAR
DREYERSHOFJE
WALIKERSTRAAT
CONINCKSTRAAT
DE
VAN
WEG RIJKS
TOLIFAN R VLINDE
D ENPA PAUK
PURPER
IJN POSTEL
T TRAA ONS BARD BOM
ING VOET
LAER EMIC
DE
NAAR
DER AT VAN L.C. TSTRA VLUG
LAAN
AT NESSTRA
HOBBEMASTRAAT
ORANJ LAAN E-
D KERKPA
RD ULEVA TABO VALU
ARD ULEV TABO VALU
G WAA
CH- ER NAR VLIND
DE
G ONIN BEKR
GEL R RSIN INDE EITZE ENVL SCHW CITRO RT ALBE D ENPA PAUK
DE
GELAT TRIAN STRA
ER VLIND
D ENPA PAUK
NDER HEIDEVLI
ER
T VLIND AGAA
HOF LAER EMIC
NS BALA
NG ELGA STAP
R LINDE
S BEUR
VAN
TRAAT GHENTS
HOBBEMASTRAAT
TRAAT KELVINS
TRAAT NHEITS FAHRE
J.P.
LANDWEG
G ENWE GULD
HEIDEVLINDER
DER APOLLOVLIN
S ARGU
DE
VAN
TRAAT BRAKELS
VAN WOUSTRAAT
TRAAT NHEITS FAHRE
DR.
G VEENWE
POLDER PAULINA
D BRAN
SCH
WEG PPEL KNU
RT ALBE
NG ELGA STAP
S BEUR
VAN
TSTRAAT BANCKER
RAAT TROMPST
AT ZANDG
RWEG TIJGE WOES
RT ROBE
ARUBALAAN
ANDEST RAAT
GKADE WETERIN
POLDER AMELIA
BOS STERRE
WEG HEIDE
DE
DE
CRIJNSSENSTRAAT
VAN BRAKELSTRAAT
TRAAT
TSTRAAT BANCKER
RAAT TROMPST
DE RUIJTERS
s
Schuilenburg s
DER HEIJDENSTRA
1914
APPE LWEG
WEG VEEN
ULEVARD LAAKBO
1
WEG EURO
WEG RIJKS
EG PELW KNUP
AN
TKWIKSTAAR PAD
s
KREIJMERIN STRAAT
s
TRAAT ZWALUWENS
s
TRAAT MENDELSSOHNS
RAAT ALPHONS DIEPENBROCKST
s
VA LERIUSHOF
s
s
G LAGEWE LAGEWEG
TKWIKSTAAR PAD
EG LAGEW OUDE
s
ZERNIKESTRAAT
'S GRAVES
GKADE WETERIN
DAMESPOLDER
WEG EURO
ASIE FANT LA SAGEN
RD BONGE
RD GERA
EG BOSW
ARD BOULEV VALUTA
K BROE
TE ZWAR STEEG
S JOANNE RAAT DIESTST
VAN
EWEG ARNHEMS
USSTRAAT
LAU R EN
CELSI
ELHOMM PAD
s
TRAAT MEEUWENS TRAAT MEEUWENS
T BRAHMSSTRAA
AT STRA GRIEG
DE
MEI- KEVER PAD
D MOLPA
POLDER AMELIA
DAMESPOLDER NOORDOOSTPOLDER
OOIJPOLDER
WEEREPOLDER
TJAARDERPOLDER
UITHUIZERPOLDER
WIERINGERMEERPOLDER
D LEVAR ABOU VALUT
HET
OOM OVERT
s
s
AN ZWOLLA
SNOECKGENSHEUVEL
RPAD VLINDE
D EGELPA
BOSWEG
WA
JOHAN KA
AAT NSSTR HERTE
PAD KONIJN D ORNPA
TKWIKSTAAR PAD
s
AT J.P. SWEELINCKSTRA
s
s
s
Randenbroek-
PAAR DENW ED
VAN
VAN AT ONIE STRA ANTH DIJCK
s
s
AAT PLEVIERSTR
AAT PLEVIERSTR
VREDE
HOVENPLEIN
RONHAARSTRAAT
K
VAN DE
G ESTEE GROEN RAAT MELLEMAST
LAAN
LAAN
TRAAT ALBATROSS
WEG
EG LAGEW OUDE
VAN RANDWIJCK
EG HOGEW
BEETHOVENW EG
PAUWSTRAAT
LIS CORNE
DUPONT PLEIN
RAAT
DE GANSKUIJL
EEKHO
s
JACOB
ROEK DENB -RAN WEG RING
SLAAN GASTHUI
RPAD MARTE PAD WEZEL
s
s
AAT KROESSTR
VAN
DE VREDE
POT-
VAN RANDWIJCK
AAT GRUTTOSTR
VAN RANDWIJCK
TKWIKSTAAR PAD
KOLKMANSTRAAT
KOLKMANSTRAAT
VAN DE POLPLEIN
VOGE LWEID E
G LAGEWE
AAT MAUVESTR
BREITNERSTRAAT
s
T STRAA STEVIN
BOSWEG
G BOSWE
VAN
P
WEG
s
HOFLANDSTRAAT
LAAN
PLEIN
BERINGSTRAAT
s
VAN DEN HELMSTRAAT
GERWEG RUSTENBUR
FURGLER-
G ESTEE GROEN
TERSCHOLEKS STRAAT
LAGEWEG
s
s
GABR IELST
16 AAT NSSTR HERTE
BOSWEG
VAN
VOGEL-
s
T ENSTRAA AMUNDS
AT VERMEULENSTRA MAT THIJS
VAN RENNESPAD D ESPA RENN
HE ILI
T ZSTRAA LORENT LIJNHERME PAD
AAT TZSTR LOREN
T LORENTZSTRAA
s
HENRIETTE BOSMANSPLEIN CATHARINA
S BOSBOOM JOHANNE
VAN GOGHS TRAAT
N TSOE PLAN
GRENSPOLDER
BERG
ARD ULEV ENBO BERG
KREEK
TE ZWAR STEEG
HAAG
AAN INSEL NSTE BEKE
RWEG TIJGE WOES
T TRAA GENS RONT
EVERARD
WEG MEYSTER
ARCHIME DES STRAAT
s
CATHARINA
s
s
P
PAD
s
HEESTPAD
s T WULPSTRAA
AAT DIASSTR
G BUSWE COLUM
STRAAT BERING
K ENBROE G-RAND RINGWE
HOBBE MASTR AAT
HET
GROOTE
OVEN QUEEKH
TE ZWAR STEEG
KLEINE
RAAT KOEST
AAT
10
VLIJT STRA AT
s
RANDENBROEK ERWEG
WEG MEYSTER
AT MSTRA MERDA
CO STE
EL BORE
s
T EINDSTRAA
s
s
WIEKS LAG
MEZE N-
MERE LSTRA AT
GEELG ORSS TRAA T
OMEUS BARTHOL
PAD
WILLEM OT VAN M WILLE RLOOAT OTTE STRA
VAN 'T
VAN 'T EINDSTRAAT
DE ROTOR
VAN GROOT-
ITSWEG ILLEGALITE
PLEIN
KIEVIT S-
HOGEWEG
VERM EULE NSTR AAT
T PETER ANROOYS VAN
GALOPPEERBAAN
KIEVIT SPAD
PAD
TRAAT NANSENS
s
s
s
s
TREKV OGEL WEG
s
LEEUW ERIKS TRAAT
MEZE NPAD
s
HOGEWEG
GERARD BOEDIJNERF
STRAAT MEMLING
s
RAAT CARTESIUSST
LAAN
5 40-4 LAAN
DE
OM OVERTO
LVIS SCHE GJE STEE
-
RBIER SCHE AT STRA
VINCENT
TRAAT FLINCKS GOVERT
T -OOS WEG ROND
KREEK
LE CORBUSIERSTRAAT
T MARK
HT
E GRAC STRAAT LANG VROUWE LIEVE
E LDSTR
S
DE
P
s
RIJKS WEG 1
DAALPAD
ERSWEG KOERIERST
KERSPAD ONDERDUI
s
MEZE N-
COOKJAMES STRAAT
RING
STRAAT
ARNH EMS EWEG
s
T STRAA FLINCK
s
STRAAT ERIKSON
VAN
RDENGEALLIEE STRAAT
s
TRAAT ALBATROSS
STADS
HOEFSMIDERF
HEIL IGEN BERG ERW EG
s
KEMP HAAN PAD -
VAN
G BUSWE COLUM
s
SINT
MIEREV
EG IJGERW WOEST
DE ROTON
P
PUS OLYM
GROOTE
HOOLESTEEG
EN GRO
RAAT MEST KROM
AT STRA EVELD MIER
I JGERWEG
K
AAT JACOB MARISSTR
DOU STRA AT
RAAT ANDTST REMBR
RT GOVE
KAMP
I EE
Auto
HOLLEWEG
OUTPUTWE G
TREKV OGEL WEG
PAD
BISSCHOPSWEG
JAN TOOROPSTRAAT
s
AT
BALLOT STRAA T
BALIST RAAT
1914
N STEE WEEG
PAPENHOFSTEDE
R VIJVE
BURGER BUURT STRAAT LIN FRANK
LORENTZ STRAAT
SC
JAN VAN
BUIJS
'S GRAVE SANDE STRAA T
TIMORST RAAT
BILLITO NSTRA AT
MADOE RASTRA AT
N HOVE
ESTRAAT
STRAAT KROMME
E AT KORTSTRA
LAAN
PASCAL STRAAT PASTEU RSTRAA T
ONNES STRAAT
TIMORST RAAT
LWEG KAPE
s
CERAM STRAA T
DER
ENDALS
AT SINT AGATHASTRA
REIN
s
VOLTA STRAA T
BORNE OPLEIN
CELEBES STRAAT
s
LWEG KAPE
LAAN
-ZUID
POOR TWAL
SURINAMELAAN
SE STICHT
s AAN CAOL CURA
ARUB ALAA N
DER
T VAN ALMONDESTRAA
MAET-TRAAT SUYKERS
ANTSTUYVES STRAAT
NST VARKE MARK
GANG RIDDER
T STRAA HELLE
SINT JORISPLEIN
AT NSTRA ELEDE KRANK
INGEL WESTS
HUGO
LAAN BELGEN
OEN PLANTS
IN KONING XBEATRI
SCHEL TEMA
TREEKE RBERG JE
LAAN
DE KREEK
LAAN
MAN
HELLESTRAAT
RAAT BREEST
AN ARDLA BERNH
NLAAN
PRINS
CLAUS
VOLTA STRAA T
BORNEOP LEIN
LWEG KAPE
BONA IRELA AN
1914
DE
VOER
STADHUISPLEIN
AAT BREESTR
WESTSINGEL
PRINS
PRINS NDER-
ELAAN ORANJ
-ALEXA LAAN WILLEM
GROOT LAAN
s
RONDW EG-ZU ID
COPERNICUSS TRAAT
EDISONSTRAA T
s
LAAN
N EUGE GEH
VAN ENBRAMM STRAAT
DIER GEN TWEELIN
STAD- IN HUISPLE
ACHT LANGEGR
GERA RD
RAAT FRANS HAL SST
NHOEK UWE STRAAT
AAT NSTR
s
EDISONSTRAA T
T
SABAPAD
s s
HET
EN WIND
IEM DIERENR
ENIEUW WEG
AAN LANTL
AAN NDERL -ALEXA WILLEM PRINS RLAAN XANDE EM-ALE
sJAVASTRAA
s
SCHELT EMALA AN
s
UGEN GEHE
DER
IEM DIERENR
E SPUI GROT E SPUI KLEIN
MESD
LEE
T S TRAA
s
E VEST
BISSCHOPSWEG
ANTON
FRANS HALSSTRAAT
WATT
LEIF
MATTHIJS
DE
STRAAT ANSFRIDUS
K
ALBERT CUIJPSTRAAT
V
ALGOLWEG OUTPUT WEG HARDWARE WEG
GEALL
s
LAAN WIJCK RAND
CA
s s
TUYLL STRA AT
BASICWEG
s
C
PUTTE RSTRA AT
s
s
STRAAT POTTER
T AGSTRAA
DALTON STRAAT
N MELAA SURINA
HET
LAAN
AD KARELP
TURPIJN PLAATS BEIAART PAD
KONING
ROS
EL KOPP
KOKJES-
LOOG STRA ENAT
VAN
P
DIGITAALPAD
DIGITAALPAD
SOFTWARE WEG
s
LAAN WIJCK RAND
WEG BISSCHOPS
JAN STEENSTRAAT
G AREWE HARDW
s
VAN
PAULUS
VAN OSTADE PLEIN
DIGITAALPAD DIGITAALPAD
s NEPT UNU SPLE IN
NEPTUNUSPLEIN NEPT UNUS PLEIN
KAMP
R DE ACHTE REN WALTO
KAMP
EN BINN
BLEK ERSS INGE L
SINT
s
EG UTERW COMP
RAAT GANZENST
ZEEVAARDERS
SRING STAD
AAT YMSTR KENHE
BLAN
VAN
s
ELARNH SDASTRAAT EMS EWEG
DE
G ERWE PRINT
AAT GANZENSTR
KAMP
SINT
ZUIDSINGEL
HAAG GROTE
T
VAN ROOTSELAAR STRAAT
DALTO NSTRA AT
VERHOEVENS TRAAT
SINT EUSTATIUSPAD
Ps
EIDE DOPH
N HOVE
PAD BEIAART
D OOR EG-N
DSEW GLAN HOO
P
EGRA CHT
ERIK FRED
AAT WEISTR
S
HERE NSTR AAT
- EN- G DRIE RING STEE
EVERARD
GENE STET LAAN
DUIN
DER
ROS
NEL ANTUN MERIDIA
7
SCHOU TEN- STEEG
VELD
P
GRAAF HENDRIK LAAN
BREDEROLAAN
AAN
HET
LAAN
AD OGIERP
D OOR EG-N
DSEW GLAN HOO
G OPSWE BISSCH
WILLEML AAN
EFFENLAA N
FEITHLAAN HUGO DE
K KREE
RING ONDE VERW
D BRUISPA
RUIS ZUIDERK
AN MERIDIA
PLEIN
AT ESTRA GOND ALDE
STR WOE S
AMPER ESTRA AT
RAAT ERST MOOI ARIJN
OLEN KRO O NTJESM
ENGELB ERTPAD
GRAAF RENATU SHOF
GRAAF
COORNHER TLAAN
VAN
s LAAN HEIJE
ING AZIER
RING ONDE VERW
DE
AOBSCUR
N VOERMA
s
s
VALK ESTR AAT
HAAG
EINS E-
KAMP
ER ACHT
JANS
KORT EGRA KORT CHT
STADSRING
GRAAF GRAAF HENDRIK LAAN
GRAAF
CAMPEN STRAAT
BEMMELST RAAT
GE T HEILI GEES
REIN FRED BLAN ERIK KENH VAN STRA AT EYM-
BEKE NST LAAN
SINT F ACHTER ANNAHO
E KLEIN SINT AT STRA
NIEU
WSTR AAT STOV ESTR AAT
AN BEEKLA
DISSELPAD
DIRK VAN WEELAAN
BASICWEG
BASICWEG
MODEMWE G
MERE LSTRA AT
STRAA T
RIJPS TRAA T
AAT RSTR OEVE GOUD
SCHE LTUSS INGEL
AAT POTHSTR
KAMP
KAMPER- BINNEN POORT
AAT ESTR LANG
ZEVENHUIZEN
ER ACHTDE
GROTE HAAG
AAT
s
WILLEML AAN
VAN
CAMERA
AN MERIDIA
MAER
VAN
BEETSLAA N
GROO TLAAN
RUIMTEVAART
DE
PAD
DE KEETJE RIETERF
TRAAT GARIETS
RWEG BROEKE KATTEN
s ADOLFLA AN
TOLLENSLAAN
K
EIDE DOPH
E LIEFD
HART EN
TEIN HINDERS
OTPAD LANCEL
AD GRAALP
KOESTR AAT
SLIJK-
AAT POTHSTR
MUUR
LKT APPE MAR
E N MARKT
ROZEM STEEG MUURHUIZEN
SINGEL
AT STRA
s
GRAAF HENDRIK LAAN
s
APPELW EG
ERGEN MOERSB
PAD ARTHUR
AT E STRA LANG ZUID
BE EK
E BEEK LANG
WELTEVR EDEN
GRAAF
BU R
s
K
RLAAN BORGE
DE
ING RIKAR AME
DER
NKROONE BURG
KONING
OTPAD LANCEL
AD GRAALP
VAN
JAN LA
VONDELLAAN
AN LENNEPLA
VAN
1
DE
HOF
G OETIN ONTM
TE MILE
D KARELPA
s
SOEV E
WE
s
GRAVIN
GRAAF
s GRAAF JANLAAN
EWEG CHTS UTRE
ROND WEGZUID
ER ASSO
PLEIN
KONING
TAFELRONDE-
OTPAD LANCEL
AD GRAALP
WOUTER
VAN BLOKLANDLA AN
DA COSTA PLEIN
POTG IETER LAAN
DE
PAD BEIAART
HOOF TLAAN
DIJKL AAN
LLAAN VONDE
TSEWEG UTRECH
DE GENESTETL
E EFEZ
ROS
LAAN
FRISOLAAN
A N JULIANRGLAA STOLBE
JOHAN
VAN
LAAN
ER ASSO
VAN ROOS STRAAT DEKEMA
JE KLAART DONZEPAD
LIEVE EOF VROUW KERKH
POORT STEEG -
STADS RING
PRINSES JULIANAPLEIN KERS ENBA AN
RS DWA AT STRA
WESTERS TRAAT
APPELMARKT
KROM N- G MES TOREGAN TRAA LANG T EGRA CHT
RAAT ENST LOOG WESTVAN STRA REEN AT EN-
NOOR D ANNA STRAA T
CELZUSTE STRA RENAT
s
TEUT
LAAN
BUITENVELDSEWEG
HOEFSEW EG
COMPUTERWEG
ERWEG PLOTT
RINGW EG-KR UISKAM P
PLAN CIUS
LEMA IREST RAAT
s
SINT
STEEG
PLEIN
WEG INAL TERM
HOEFSEWEG
G TERWE COMPU
Liendert-Rustenburg
s
s
GEELG ORSS TRAA T
LINSC HOTE NSTR AAT
VAN SPILB ERGE NSTR LEMA AAT IREST RAAT
KEYS ERSTR AAT
DIRK
PLANT SOEN-
s CELZUSTERENSTRAAT
FLINT-
FLINT-
WEVERSS INGEL
GRO
NEN- HALS STEEG
P
SCHE LTUSS INGEL
s
s
HOF
TMARK GANG
ZWA-
E DE ARNHEMS
STAD SRIN G
TOLL IUSS TRAA T
S STRAAT
HUIJGENSLAAN
VONDELPLEIN
BURG
L AAN
HAVIK
-
METHOR S
N- NOORD PLANTSOE
TEUT
WEG BANK DATA
TERMINALWEG
HOEFSEW EG
s
KEMP HAAN PAD
s
VAN
WAAR WIJCK STRA AT
PULLS TRAA T
SCHELTUSSINGEL
BLOE M
MUUR HUIZEN
HAVIK
KERKGANG
STER R PATE STRAAT
Berg-Leusderkwartier-Vermeerkwartier AU NASS
23
R MEESTEIPPENNEW STRAAT
NT RMO
PAUL OWNA LAAN
U RITSL MA
DILLEN
IJK BOOMR
PY
ANNA
NA
ZWIJGERLAAN
EWEG
DER
VAN
WILLEM DE
ACHT ER
ZONNE HOF
STER
CO LIG NY LAAN
CK
LAAN
BIL
AAN
N
AAT
ZONN EHO F
CHARLO BOURBOTTE DE NLAAN
CHARLO BOURBOTTE DE NLAAN
AN
SOPH IALA AN
DE
WALDE
LAAN ON LAAN CLAUS
NA PAULOW AN
IN
E LOUIS
N KLAA SKER HEEM
11
WILLE ZWIJG M ERLAA
JOHAN PRINS AAN FRISOL
s
PRINS
KONING
TH. AN LOHM
DE
PRINS
SNOUC KAERT LAAN
CHTS UTRE JOAN NES LEEN NICA AERT SIU
K
KRUISKAMP
KRUISK A
EINDWEG
HOLLEWEG
VAN
PER POSTLO
HOEFSEWEG
G ERWE ORST ZIELH
s
EVERT SENS TRAA T
DE
'T ZAND
MUURHUIZEN
OMME STEEG
T SESTRAA UTRECHT
VLAS AKKE RWEG
KEMPER LAAN
FREDERIKLAAN
TESSEL SCHADE LAAN
MR.
LOUD
IJK BOOMR
HIA LA AN
BOSCH
P.C.
K
N RIKLAA FREDE PRINS
JORISSTR
DE WIDTSTRAAT
BLOEM WEG
BERK ENWE G
TSEWEG UTRECH
PRINS FREDERIK LAAN
LAAN
AT RSTRA SPOO
TORENST RAAT
SINT
NSTRAAT EVERTSE
s
RAAT GALENST
MP KRUISKA
3 4 Binnenstad BOLLEBRUGGANG
VAN
s
AT STRA MUS ERAS
K
MD VELDBEE
BUITENVELDSEWEG
EG FSEW HOE KWEG BAN DATA
KWEG BAN DATA EG FSEW HOE
PLOTTERWEG
WIEKS LAG
TRAA T
ZANG VOGE LWEG
KORT ENAE RSTR AAT
CALLENBURGHSTRAAT
VAN
s
BOLDERSHOF
ACHTER HET OUDE WEESHUIS
'T ZAND
6
AT STRA BERG
KONIN GIN
SOP
AN
PRINS
KARN VAN EBEE LAANK
AAT
TER
AT STRA BERG
N
MARIE LAAN
DR. RLA
STR
LAA
LA AN NOLENS KUYPE
AN
VLAS AKKE RWEG
T TRAA ONSS STATI
R SPOO
8
NINGEN
HEINSIUS LAAN
P
ABRAHAM
STEIN GUNTER
AAT SSTR WIJER
VAN
ER LAAN
DR.
HOOG LAND SEWE G
ACHTER HOF DAVIDS
s
s
s
s
CORNELIS SMINKLAAN
TPAR SPOR
ERASMUS
AT STRA MUS ERAS
s
RIETZA NGER STRAA T
K
EWEG ERTS LIEND
RINGW EG-KR UISKA MP
NPAD DIEME
AT STRA
-NOORD PLANTSOEN
MOLENSTRAAT
STADSRING
AT STRA WERS WERS BROU EL BROU TUNN
STER
PRIN SES
K
LAAN ELLO COPP
TEIN GOUDES
NIEUW E POOR
s KWARTE LS
s
VAN
K NINC LPEN MME NINCKKADE SCHI SCHIMMELPEN
EL
ST RAAT
TRAAT ONSS STATI
AT WITTE DE WITHSTRA
T NSTRAA EVERTSE
BRIEF WOLLE WEVE RSGIL DE
DRAP IERSG ILDE
s
KORHOENSTRAAT
JAN VAN RIEBEECKPAD
AAT NSTR GALE
AAT DUNANTSTR
s
s T TRAA LESS TOTE ARIS
BRINK
N JERLAA INKMEI BRENN
s
ORST K ZIELH
CURIESTRAAT
s
SCHW
s
HENDRIK BOERSENLAAN
AN ERLA MEIJ NINK BREN
AUGUSTINUSERF
COMPU TERWE G
s HOF IJZEN PATR
OBDA MSTR AAT
s
s
s
s FLOSPAD
TA PESE
J NVLINDER
DARWINPAD
BAR T
EG ENW GULD
INPUTP LEIN
SPERW ERHO SPERW RST ERHO RST
s
5
AN LA NA ALTE
NSE SPAA
s
BRAILLESTRAAT
14
PLOTTE RWEG
VAN
s
s
STRAAT
G INGSWE VERBIND
ENER GIEW EG
JAN
WIELANDSTRAAT
RINGWEG-KOPPEL
ENRIE M
RT ALBE
s
INPUTP LEIN GEINT UNNEL
s
AAT YKERSTR MAETSU
WEG
SOEVE
PRINS
REGENTESSE LAAN
DE
s
BOOG-ERSSCHUTT PLEIN
T SEXTAN
LEER
KLEIN E KOPP
STAD SRI STAD SRING
KERS ENBA AN
VAN EYNE KAPP
EN- N KERSBAA
VAN
AN ONLA PIERS
RLAAN KUYPE
AN ENLA HOUT
F ENHO BINN
VAN
HAM ABRA
PRIN
BEU
N ALAA LSTR TROE
E KORT WLAND BOU WEG LAND BOUW WEG
KOPPEL
NG
RIJ SCHILDE
AN IAANLA MONDR
HOF
E UGESDO PORTESCU
VLIERVLINDER VOGELVLINDER
MON I
2
EG ERW ORST ZIELH
EEF IMODR JEROL
JEROLIM O
KSE ENRIJLLING OOST SCHI
ER OLI- VLIND NDER FANT UILVLI
CKPAD RIEBEE
UILENSPIEGELSTRAAT
GUNTHERSTRAAT
DIEDERIK-
s
s HENRY
AN ERLA MEIJ NINK BREN
NSATIJ ER VLIND
VLIND ER
OLIFANTVLINDER
CORNELIS DREBBELSTRAAT
s s
LES TER
OLERF ROBBEKN
RINGW EG-KR UISKA MP
R CHUTTE BOOGS
TE GRO
HET
LAAN RGER ENBE PUNT
GROEN
VAN HOGENDORPLAAN
DR.
ES
BEER
DE
EI N
HOF
PAD TUBA
T TRAA LESS TOTE ARIS
MAS MAN STRA AT
K
K
PAD TUBA
ES ERASMU SSTRAA T
GOEDROENSTRAAT
KEERKRING
DE
T
LEPAD SMAL
R JELL PIETE
GROTE
KLEINE EL
TROOS TWIJKS TRAAT
STATIO NS PLEIN
HENDRIK LAAN WITT L AAN
DE
THOR BECK EPLEI N
N EPLEI BECK THOR
N HOVE
ELSENBURG
AN BALLADELA
RAAT UWSEST HENEGO
MPL
BRUNHILDEPLEIN
P
TROMBONESTRAAT
s
HOMER AT US STRA
KUIF
MO
s
GEL RSIN EITZE
STRA AT
OLIFA NT
EIKE BLADVLINDER
PAD
sSAXOFOON
SOCRATES
LUXEM FRAN
s
SVLINDER ZIJDE RUP
s
HOMERUSSTRAAT
s
RONDEELSTRAAT
DALERSPLEIN JOFFERENPAD
s
s
DONSVLINDER
s
P
s
CHAR LIE PARK STRA ERAT
GODIVASTRAAT
HAGENHOF
BRUUNPLEIN TIBEERT-
RIK
E TRIJNTJ ISCORNEL ERF
s
BRENNINKMEIJERLAAN
s
JNVL INDER
STADIVARIUSSTRAAT
s
ARISTOTEL
s
BATOSTRAAT
SIEGFRIEDSTRAAT
PLEIN
MELI
s
s
SARA BURGERHARTSINGEL
s
HILDE-
s
VAN
s
s
s
HET PALET
13
ACHTEROM
STATIONSPLEIN
BARCHMAN WUYTIERSLAAN
BARCHMAN WUYTIERSLAAN
HET
KOPP ELWE G
TRAAT FLEVOS
SNOUC KAERTL A
EPMA NLAA N
IJSMACHAR PAD
AD FLERICP
DSEHOLLAN STRAAT
AAT
PIET
TFLOVEN HOF
TAPPERSG ILDE
EE
GRIMBEERTSTRAAT
PLAATS TURPIJN
NENWEG PALADIJ
OOGSTPAD
T
T T-WES TRAA EEMS AAT
SOESTERW EG
PIET MONDRIAANPLEIN
s
GOUW HENE RAAT SEST
AT STRA MAN PIENE
LAMBERT
STRAAT INDEREN HEEMSK
PLEIN
ENPAD JOFFER
PAD RINNEN HERDE
KRIEM-
KONING
ASSENTIJNPAD
s
ILCKE NSTR AAT
INDER
BLADEIKE VLINDER
HER
s s
PAD TUBA
GLEN N STRA MILL AT ER-
IESTR AAT
UDEN
DONSVL
BOY
s
s LEEUWEN-
KANTEKLAARPAD
KONING ETZELSTRAAT
ISEGRIM-
PLEIN
STRAAT
AAT ESTR BON TROM
PAD
LAAN
ELLIN TONP DUKE GAD BAS IESTR AAT
THEO
WES SEL
GEL HARTSIN BURGER
s
KANTEKLAARPAD
HOF
s
COUN T
DTAT HAR REIN STRA
s
s T TRAA GELS TRIAN
CELLOSTRAAT
COUN T BAS
PATRIJZENHOF
s
LANDBOUWWEG
WOLLE DE MEES WEVE TERPR RSGIL OEF DRAP DE IERSG ILDE
EL
NIEUW E POOR
-
SARA
BRECHTJE SPIEGELERF
VELSENPAD
FIRAPEELSTRAAT
s
LAATS OLIVIERP
NDER
ADL EIKEB ER VLIND
SE BURG K
s
ATLAS VLINDER
s
s
SCHOTHORSTER
s
R VLINDE
S ATLA
OHOB AT STRA
s STRO NGS TRAA T
VLINDER
ATLAS
VLI DONS
K
FOON SAXO
T TRAA ONS BARD BOM
RAAT INIST BERN OHOB AT STRA
PAD JAZZ
s
LOUI S ARM
s
SARA GEL RTSIN ERHA BURG
SULLIVA STRAA NT
BERN STRA INIAT
UDEN STRA MAS AT MAN -
OVEN QUEEKH
G STEE
s
GERARD VAN
HOF RUIGEN
s
TE ZWAR
HART BURGERHA SINGEL RTSINGEL
SARA
STRAAT
S DPLAAT ROELAN
BELIJN-
s
K HOOGLANDSEDIJ
s s
KOPPELWEG
KLEIN E KOPP
DE
KERF STASTO
AD
DUREN- F DAALHO
T TSTRAA ELEGAS
s
s
ESLANG VECHT
IMBAAT MAR STRA
T TRAA GELS TRIAN
LOUIS KAHNSTRAAT RF
MIES DER ROHE-E RF
DIO PALLA
TRAAT BERNINIS
s
V
s
Zielhorst
HENDRICK DE
KEYSERLAAN
VAN
GROP WALT IUSERER F
ARDO LEON
NDER LOVLI APOL
T TRAA GELS TRIAN
PEUTZERF
P. BEHRENSE
RIET
SSOMER N BERGE
EIN OUDEG
G ENBUR PEERL
s
Koppel-Kruiskamp KELKWEG
TUINBOUWWEG
GROT E KOPP
HOORNS TRAAT
LAAS NICO
STAMPERWEG
s
NBURG SPRUITE
GEIN OUDE
OVERSTICH T
BURGER
MART STAMERF
s
DOES BURG STRA AT
PALADIJNENWEG
s s
s
s ONDERL HOOGL ANDSED ANGS IJK
DE
s
s
s
ENGANELO HOF
s
L G-KOPPE RINGWE
BOSBOUWWEG
TUINBOUWWEG
GERSTR GRONIN
JORDAN US
VA
JELLES PIETER RALAAN TROELST
RWEG BROEKE KATTEN
D DIDOPA
s
T T-OOS TRAA EEMS
C
SOES TERW EG
LIGUSTERSTRA AT
s
JE DONZEP KLAART
AIOL-
P
EL G-KOPP RINGWE
WEG KANAAL
'T SASJE
AAT GERSTR GRONIN
SARA
ORION
S
TRAAT FRIESES
T ESTRAA ZEEUWS
FRIESESTRAAT
EVLAAMS STRAAT NIJVEREG-ZUID HEIDSW
K WEG
EMPLACEMENT N.S.
N SLAA ESIU
LPAD MIRABE
AD FLERICP
T ESTRAA DRENTS
s
IJSSELSTRA AT
NOORDEW IER
s
LAURUSSTRAA T
s
STRAAT RIGANT
s
NOUTSTR AAT
KOPPELWEG
IPPER
s
s
s
GEIN OUDE
OVERNES
s
DPAD
LIMBURG SESTRAA T
AMST ERDA MSEW EG
K
s
NOORDEWI ERWEG
s
TULPSTRAAT
SOESTERWEG
TRAAT MOREES
N VAN MARIKE ENPAD NIMWEG
JKPAD ELKERLI
ELAAN BALLAD
NPAD SPROKE
E- AT LING STRA
AMSTELST RAAT
s
sLELIESTRAAT
GALJOENWEG
SCH
EL
s
s
TERF MAASKAN
s
HENDRICK DE KEYSERLAAN
VAN
RIET VELD ERF
LAAN ZUILEN
LIRE
HEIDEWEG
s
-
IJN BOER TAM
DER VAN TRAAT L.C. VLUGTS
ENKH UIZEN
ZEN BOMBIE
IJ LDER MAA
VAN
VAN
HEIDEWEG
SINGEL
s
MT LOGHE STRAA
VAN
F IWEINHO
GAWEIN PLAATS
SPAD BEATRIJ
SPAA RNES TRAA T
s
KORVETWEG
s
NOORD
s
STR
s
ODE NIJENR
NIJENRODE
s
JACHTPAD
EEMZI JDE
KLEIN E KOPP
EGHEIDSW NIJVER
NARCIS
VAN ROOS STRAAT DEKEMA
JKPAD ELKERLI
GALJOENWEG
LAAN BERGER PUNTEN
LOBELIASTRAAT
DAAL BOEKEN
NPAD SPROKE
EEMZIJDE
MAASSTRA AT
WAALSTRA AT
T TRAA ARDS DOLL
WAALSTRA AT
T NAR ISSTRAA C
s
SPAD BEATRIJ
PLEIN
EITESMOR
N VAN MARIKE ENPAD NIMWEG
MAATWEG
KORVETWEG
AT SESTRA GELDER AT SESTRA GELDER
AMST ERDA MSEW EG
PLEIN
AAT
DE
HEIDEWEG
HEIDEWEG
K
PANFLUITSTRAAT
AAT KSTR DUDO
s
ST NGER
s
EG HEIDEW
VALU TABO ULEV ARD
IERSE POND
RIES AND
AGAATVLINDER
s
G ONIN BEKR
AT ASTRA BAKEM
RIET
MOLIERESTRAAT
VEN RAADHO
OVEN RAADH
F RIJNHO
TRIGAN AT STRA
BEER
ORD EG-NO HEIDSW NIJVER
AMSTERD AMSEWE G
DOLLARDS TRAAT
s
s
TE KIN
GALAAD
TRAAT VIVIANES
BLANCE FLOERSTRAAT
SANDE-
s
PLEIN
TFERGUU PLAATS
-KOPPEL RINGWEG
SPAARNES TRAAT
NOORDEW IERWEG
ROZENSTRAAT
BEGONIASTRAA T
DISHOF
WEG KANAAL
TJALKWEG
Soesterkwartier s
GRISEL-
NENWEG PALADIJ
NMORIAE PAD
GEER
WIT
WEG HAVEN
GEULSTRA AT
ROZENSTRAA T
BEGONIASTRA AT
PLEIN
IJ ELKERL
ELKERLIJKPAD
N SPROKE
NS SCHA
DOLLARDSTR AAT
s GOUDSB LOEMSTRAAT
TGLORIAN STRAAT
s
VAN M BRA
Schothorst
PAD AVALON
s
ERLAAN SCHOTHORST
PIETER
C
s
NEN-
F EREKHO
s
AOBSCUR CAMERA STRAAT
KEGGEPLEIN
EL ARTSING
KLEIN EKLAASJ STRAAT
s
LORREI-
s
PLEIN
EGIDIUS HOF
DE SCHANS
s s
T TRAA
SPAD BEATRIJ FLOREN TIJN-
AT ENSTRA KLARISS
DE
RINGWEG-KOPPE L
VAN ROOSSTRAAT DEKEMA
FLORIS-
LHOF FABE
PLEIN
NPAD MORIAE
TEXTIE LWEG
WIERWEG
s
DAMIET SPYRAMU STRAAT
ENKLARISS STRAAT
IJK CROMW
M BLANKA ABRAHA VAN STRAAT ROOS DEKEMA
PAD AVALON
s BOHORT PLAATS
IPAD LAMPRE
F TISBEHO
TENBURGZA STRAAT
s
s
TRAAT MOREES
STRAAT MERLIJN
K PAD
NMOENE STRAAT
AT CHSTRA BADELO
JNPAD HALEWI
LAER EMIC
THEO
OOM OVERT STEIN HINDER
AOBSCUR CAMERA STRAAT
s
HILDEB RANDSTRAAT
DE
NAAR
ANSE ITALIA
VITRU VIUS
NERVISTRAAT
ODE NIJENR
G INGSWE VERBIND
Gratis fietsparkeren Fietsstimuleringsmaatregelen/ ontbrekende schakels Fietsroute De Schammer, Amersfoort-Centrum
K FRAN
RON DWE G-OO ST
D BRAN
LAAN
NAAR
s
s
s
MUIDERSLOT
BROEK
s
s
VINCENTERF HAMAN
GERRIT OF WITSEH
ENEDELING STRAAT
HAVEN WEG
HAVE NWEG NIJVERHE IDSWEGNOORD
RWEG BROEKE KATTEN
ELAAN BALLAD
ENKLARISS STRAAT
NS SCHA
SPAARNESTR AAT
SPRI
R NPOLDE VROUWE
Fiets 3 4
R APOLDE SUZANN
LAER EMIC
NG
KOLO MME N
T STRAA LBACH MERKE
s
s
SLOT MUIDER
HARDEN EL ARTSING STEIN M BLANKA GOUDE ABRAHA
GEESB ERGEN
LD BIJLEVE
s
EL ARTSING
s
s
KEES ERF BAKELS
s
HEER
ELSENBURG
TEIN BOELES
s
M BLANKA ABRAHA
REVA BONHEU STRAAT
EVA BONHEU STRAAT R-
RENPA D
SKINDE KONING
BURG BLIKKEN
ELINE RAAT VEREST
WEG MAAT
ELAAN BALLAD
ERPAD ISKAND
DAAL BLEIJEN
EG MAATW
s
s
GEERESTEIN
s
NBURG KROONE
TEIN DRAKES
DRIEHOVEN
s AMELIS WEERD
TAKMAS TRAAT
s
ROSSAA RTPAD
s
s
BEVERW EERD
ELLY
s MAARTE N
OLDER CLARAP
KSE GRIE HME DRAC
LAER EMIC NAAR
sSTRA
DER
HIND ELOO PENK AD
GENE MUID ENGR ACHT ELBU RGST RAAT
s
LOT HOFS
LAAN
AALTOSTRAAT
s
s
BEEREVELD
TAKMAS TRAAT
s
DER IJNEPOL CATHAL
MEIJEPOLDER
S = speeltuin P = peuterspeelzaal B = buitenschoolse opvang K = Kinderdagverblijf C = Combinatie van 2 of 3 van P, B of K
161
HIND ELOO PENK ADE
EG VEENW
HOFS LOT
SLIET EN
DE
ZER
LAER EMIC HOF
DE OVERSTEEK
RIETVELDERF
GRANPRE
RHOEK
NKROONE BURG
HAMSEWEG
ELLY
SCHIESTRA AT
s s
VAN EESTERENSTRAAT
SCHOT HORST ERLAA N
s
s
ZIJPENBERG
HARD ERWIJ KKAD E
ELBU RGST RAAT
HET
HILDE R
SPIEK ER
LAAN
DE
MAS KER
WEIT
DOM STRA AT
LAAX UMS TRAA T
HUIZE NKAD E
HOOR NPLA NTSO EN
POLDER SABINA
KARRESPOOR
LAAN
ST
LIEVEN DE KEYERF
s
GAUDISTRAAT
SE FRAN
KLINK ET
DE
DE
STEL P
WOLF SEIND
MARK FINSE
K
GARV ENPAD
DE
HET
AGAATVLINDER
s
SPRING ER
s
ZOCHER PAD
s
GARVENPAD
SCHO VENP AD
s
s ER MASK
NIEUWE
LAAN ORSTER SCHOTH
WINKELPAD
s
P
SPAN T
WOLF SEIND
MASKER
R MOE
s EK
CASTELLUM
N ERLAA HORST SCHOT
s
DAMES
POLDER HENRICA
HET
DE
ENKEERD PAD
HET
MAKE LAAR
HET
HET ZWIN DE MEENTE
LE CORB USIERSTRAAT
EERD AMELISW
GEULS TRAAT
KOOG
N CHTE GEDA
ENKEERDPAD
AD WINKELP
s
DE
DER
KLAPDE MUTS
LAAN ELAER BOETZ
BANTPOLDER
LEMM ERKA DE
DE ENKA HUIZ
HOOR N WETE RING KADE
LAAK BOUL EVAR D
ZILVERBERG
DARTHUIZERBERG
HET
DER
HAMSEWEG
HET FORTUYN
VAN
CHROMIU MWEG
DE
DE OVERSTE
s
WITTE BEDEKT WAL E WEG
ENKEE RDPAD
WEG MOLEN
s
UTS KLAPM
s
MAAT WEG
OLLARDSTRAAT
OOST
WAL WEG
RAVEL IJN
DEKZAN DPAD
RAAT ERST CHOT BUNS
AMSTERDA MSEWEG
STEEG
DE
ULEB ORD
s
E KRAGG
HET
T R AAT
AKKERS
N FORTUY
N MORGE DE
NIJVE RHEID SWEG -NOOR D
CANT HAR EL
KOLH ORNK ADE
VEENWE G
K
s
LANIN G
DE MARKE
HET
s
DE
DE
KREE K
s
s
HOF
s
MOLENWEG
P&R Schothorst
E MAR DUITS
KLINK ET
HET SLEU TELS TUK BALK EN
K
HET
s
LE CORBUSIERS
DE KOOP
BOVENKERKERPOLDER
ZILVERBERG
OUDE
BANTPOLDER
LDER LENAPO MAGDA
s
KLEIN E KREE
s
NAAR
STILLE
s
s
s
DE
VIER
HET
s
KLAP MUTS
LANDLUS T
NIJVERHE IDSWEGNOORD
ZON HORI
LAAN
DE
DE DRIE
KOOP
DUIFPOLDER
K
DE KRAGGE
AMANIET
WEST
WITTE
ING AZIER
ELFE NBA NKJE
s
s
BRUGGEN SINGEL-Z UID
STEEG
BEDE KTE
ZADELMA KERSTRA AT
SCHOON OORD
K
YN FORTU
DE
BOETZELA ERLAAN
PARK SCHOON OORD
PARK
GEER
HET
DUIFPOLDER WAGENINGSEBERG
LAAX UMS TRAA T
MUID ENKA DE
R NPOLDE VROUWE
s
s DE KKER LEGA
SCHOON OORD
s
DE
s
KOOP
OV Vathorst (Bunschoterstraat)
2
SPAK ENBU RGKA DE
T RENS
O STAV
SCHA RWOU DEST RAAT
WETE RING KADE
OLDER LOUISAP
KLEIN E KREE
VOOR KREE STE K
s
s
IKSTRU E HEID
s
RING
STRA AT
MUID ENKA DE
LAAK BOUL EVAR D
EG EUROW
HET
HET
T TINE R STRAA
VIER
DE
SCHA RWOU DE
SCHO KLAN DSTR AAT
LAAK BOUL EVAR D
OUDE VEENWEG
ESCH BERG
EMM INKH UIZER
BEEM STER
BERG
AAT TERSTR ROEVOE
DASS ENBE RG
PAS BERG
SPUIKREEK
O DE STAD HUG E OTEN VRIES NNA SERR GESL JOHA TER- E WESDIJKSERR
DE
VALEN DE DRIES
GEER
s
DE
HOUWERSTRAAT
AAT MARS KRAMERSTR
EWEG HAMS AKKE RS
s
DE
TOL
WELHET HETVAREN VARE WELN
VAN
STILLE
PANN E
s
LIE AUSTRA
AMANIET
WEST
DE
C
OPLO SSIN G
GIET
ERL AAN MOLENAARLAAN
PARK
KOOP
UYN FORT HET
DE TOL
DE
SCHRIJNWERKERLAAN
HTLAAN AMBAC
AD KOETSIERP
SLAG
PLA
R S LAKENKOPE
s
MORG ENZON
HET WELVAREN
s
STEEN
PER
IM KER
EG TERW HORS COEL
DE
POTTENB AKKERLA AN
s
RPAD LAPPE KETEL
s
s
NT SOEN
TRAAT
AN KOMHOEKLA
WEG STER HOR WEER
EG FSEW NHOE BOELE
BIK
DE
BRUGGEN SINGEL-N OORD
STEEG
STUUR BOOR D
HEUV EL
sG
WIND EN
s
STILLE
WEG
BOLWERK
KO
DE
BEDE KTE
s
s
SCHOONOORDER LAAN
VAN BOETZEL AERLAAN
G OETIN ONTM
KAMP MAIS
P KAM MAIS
COELHORSTERW EG
DROEVEND ALSESTEE G
WEER
LUIST ERGA NG
P
AMBACH TLAAN
DE
DE
T BUNSCHOTERSTRAA
TOLICK
EG ELHORSTERW
TLAAN SPOR
s
RING
BRUGGEN SINGEL-ZU ID
LO TTO
BAST ION
SPORTL AAN
GLAZEN STRAATIER-
ROGGEKAMP
K TOLIC
s
LUIST ERGA NG
ISO
OUDEWEG
HAVERKAMP
s
ENGWEG
ENGWEG
s
EZONN DAUW
REFLEC
GESL STADOTEN
AUSTRA LIE
BRUGGEN SINGEL-N OORD
KASTEEL
1
BES ZUUR
s WILGEN LAAN
T OMS TOEK
BES ZUUR
s
BOSSE RDIJK
DER
AAN ORIEL PAST
HOF
s SPORTL AAN
HOF
HT UITZIC VOOR
s s
BIESHAAR LAAN
TOLICK
AFRIK ARING
s
BEZUIDEN HOUT
DE
HERIN HOF NERINDER
C
E TROJ
S
MEELBES
s
LOBE - E LIUS SERR
s
ER NIPPO
s
PEJI POM
ALMEE RDERH OUT
DE
GLIED HOO
ENSE DODO SERR
MEM PHIS MYC ENE
STRUWEELPAD
SERINGENPAD
JASMIJNPAD
LINDE LAAN
s TOLICK
HAVE RKAM P
WIERI NGEN PAD
MUID ENKA DE
PURM ER
UBAC HSBE RG
VUUR STEE NBER G
VIJLE NERB ERG
TURF BERG
HET HAF
DELT A
Kattenbroek
IUSE CLUS SERR
s
AK KARN
VE NINE
YRA PALM
IKRAA E HEID
DER
O HAG CART
AK KARN
GANGBOORD
KREE K
BAKBO ORD
AMERIKARIN G
DE
NTIUM BYZA
SOS KNOS
MEELBES
LIJST ERBE SLAA N
RELING
G OETIN ONTM
US PETR ON- E HOTT SERR US HORT
LON BABY
OS IMBR
DEELERWOUD
PLATA ANWE G
s
ZUIVEL-
K GBLI TERU
HET
N HOVE
ESDOO RNLAA N
KRAAILAND
DE
DER
EG
P. EJAC. TIJSS E SERR ANSE HEIM SERR
ER ASSO
SPANDERSWOUD
PAMPUS-
s
PRUNUSPAD
BEUK ENLA AN
s
s
LAAN
VAN LOENERF
AAN AARL BIESH
KABOF KABOF
PLAT AANW
IEPEN LAAN
KRAAILA NDHOF
KRAAILANDHOF
VAGENKAMP
KENBRIN PAD
AT
WELLENSIEKERF
KABOF
KABOF
WOUDZOOM
'T LAAR
HOUT
12
s
LEO'S OORD
KERKLAAN
EIKENLAAN
KASTANJELAA N
DE
LIJZIJDE
G IKARIN AMER
EIKENLAAN
K
SPAR RENB OOM SEBE RG
SPRE NGEN BERG
RONDWE G-OOST
s
LOEFZIJDE
DER HOF TOEKOMST
s
DE
s
KERKLAAN
s
BONGERD
WEG RIJKS
AD KENP BRIN
ZEVEN
ZANDKAMP
BREELAND
s
HOLT ERBE RG
EMM INKH UIZER BERG
RONDWEG-NO ORD
GANGBOORD
DE BOEG
RELING
DE HORIZON
BREELAND
BREELANDHOF
DASS ENBE RG
G SEWE
P E SCHAA GROEN
SEGERSERF
GRASHUISERF
SANDBRINKERF
WILLEM VERBEEKERF
KERKLAAN
KLOOSTERLAA N
BIESHAARLAA N
BIESHAARLAAN
DE BOSKAMP
s
MAANLANDER
s
s MEIJJESWEG
DS POSTHUMUS
Hoogland DE BOSKAMP
s
W VROU JONK
PASTOOR PIECKWEG
OUDE
BERG ENBO ULEV ARD
PAS BERG
HET KOMPAS
TWEG FOEY
HOGE
PASTORIELAAN
s
KLIFS BERG
SWEI KHUI ZERB ERG
TANK ENBE RG
RONDWEG-NOORD
R KABEYE E MATE SMALL HEIDJE N
s
s
s
HEID
BOOM LINDE
HET
GRONINGER KROONGAARDE
LAGE
s
FLUITEKAM P
MAA NLAN DER
DUUR ZAAM
N MATE
GEEREN
RSTR A
KOLKRIJST
s
VAN
RONDWEG-NOORD
HOGE GEEREN
LAGE
HUIZE
ZANDKAMP
FLUITEKAMP
HERIK ERBE RG
CALVE ENSE WEG
INI GEM
EL ONDE GEKRO
MUNT
OUDE
DE LAATSTE STUIVER
s
KIEKB ERG
GOU DSBE RG
HAAR LERB ERG
NNEL ERTU REINI
LAAN AAT RSTR HUIZE ZEVEN
AD KENP BRIN
EL DE NDE GEKROO
s
HET E HAAGS HOFJE
DE
DE
s
ENKATT KER-T BROEPOOR
F DREE TERS POOR
s
OORD RONDWEG-N
SCHATSBERG
MUN TBER G
CALVEENSEW EG
MAA NLAN DER
K
UT ONA ASTR
ULDE VERG
DE OUDE MUNT
RAAT INGST WETER
FLUITEKAMP
PUS OLYM
s F DREE TERS POOR
POORTERSDREEF
DE OUDE MUNT
GRONINGER
DE
CALVEEN SEWEG
ART TEVA RUIM
DE
s
PASTOOR PIECKWEG
VAN MGR.
UT ONA ASTR
DE GOUDEN PLOEG
ULDE VERG
N SLAA ICIER PATR
HET RODE HERT
RIS RDE NOTALGAA APPE
s
PAARD
LEEUW
EN WAG
WITTERT VAN HOOGLANDLAAN
DE ER WIJSERF
'T HAARTJE
ART TEVA RUIM
N SLAA ICIER PATR
DE
DE OUDE MUNT
NIEUWLANDSEWEG
DE ZWARTE AREND
VALK
ULDE VERG PAUW
s
P
s
PAARDEN
s
DE
GAARDENDREEF
JONATHANGAARDE
GAARDE
OET SALJ
1
N KAZE
s
HET ZWARTE
LEME LERB ERG
K
POORTERSDREEF
DE ULDE VERG
ARDE
GAARDE
GLORIE VAN HOLLANDGAARDE KEULEMAN-
GRUTMOLEN
RUIMT
WEG MSE EBOO LIND
DRIE
RODE HET
LAAKBOULEVA RD
LUTTE NBER G
FROM BERG
ARIA NE
RODE DE VERGULDE
HERT
sGAARDE
KROONGAARDE
s
s
1 PALES TINAW EG-OO ST
SPAK ENBU RGKA DE
LEER SUM SEBE RG
Hooglanderveen-Vathorst
DE ESON
WEG RIJKS
DE
EWEG SNEULS
EER JESP REEF DEND GAAR
DE AAR UWG RABO
DRENTSE BELLEFLEU R
DUBBELE BELLEFLEU
LIMBURGS R E BELLEFLEU R BELLEFLEU RGAARDE
K
DE OUDE
WINSTON GAARDE
BATAAFS BELLEFLE E BRABANTUR
BELLEFLE SE UR
RONDWEG-N OORD
ZWAAN
VRIEND
W LEEU
DE
GAARDEND REEF
SCHONE
LASKRUID DUIFKRUID
DE RODE
LICHT RDER NOO
OG
E AARD
TROS
D ERMGAAR
APPELG A ARDE
s
s
BO
NS NGLA MAA
JAMES GRIEVEGA
ARIANE
WERV ERSH OOFS TRAA T
LAAKBOULEVA RD
SEWE G
s
BARBARAKRUID
OUDE ZEVENHUIZERSTRAAT
DE DUBBELE SLEUTEL
HET BLAUWE LAKEN
s
DE WITTE
MANTET
LINDE BOOM
BITTERKRUID
ID BIL ZE KRU
RUID
G
KOE
BONTE
DE
D GLOE VUUR
ARDE
ZOETE
GAARDE
STER
s
BRILKRUID
s
DE VRIJE
WIERI NGEN PAD
ZEEPK RUID
KRUID
s
BRILKRUID
NIEUWLANDSEWEG
s
s N REGE
RDE
RDE GAA
A PEERG
RDE AAGTGAA
PEER
SUIKER
PONDS
EERGAA TROSJESP
PEER E JUTTE GAARD
DREEF GAARDEN
ZOETE
E ZOETEGAARD
RDE GAA KOOP BOS
LEMOEN GAA RDE
ERVIJFVING KRUID
D PARNASKRUI
DALKRUID
DENK GUL
LICHT RDER NOO G NBOO REGE
BOOG
ANNA BOELENS GAARDE
GOUDREI NET
KRUID
EEF
GE
BOSAPPELG
INGRID MARIEG AARDE
1
ZEVENHUIZERPOORT
GLAS
LAGE
ZWAR TSLU ISKAD E
RIJKS WEG
WILDE MANS KRUID
KRUIDENDREEF
KRUID HEEL
BOOG
P
SEDR
MANDER WATERSALA
TRAAT BUNSCHOTERS
DE ZOETE GAAR
ER PAGN CAM
VAN
s
ARDE ERGA KLEIPE
s
sKRUID
RE SCHOR
s
HEELKRUID
ZONNEWIJZER
LAGE BOOG
SIJSJESPEERGAARDE
RDE ZOETEGAA
NE SCHO
ZELDERT
EG RSTE WATE
KAMSALAMANDER
BEVER
s
RGAARDE SIJSJESPEE
s
9
ERKER S WAT
C
REEF
1
KRUID
BEVER
MANDER
PARN ASKR UID
NHEKSE KRUID
s
UID EINKR FONT
s
s
OTTER
SED
s
RDE ZOETEGAA
ZOETE D ERMGAAR
DEND REEF
KAASJES
HELMKRUID
KLEEF
VIS-
DER WATERSALAMAN
VUURSALA
VIS OTTER
ZELDE RT
MANDER ALA RS BRILSALAMANDE R RIB LAMA BENSANDE R ALP ENSAL AMANDER
KRUI
s
s
L
ND DUIZE
WATERSCHEER
C
RINGSLANG
ERT SEP OORT
s
KRUIDE NDREEF
WATERDRIEB LAD
WATERLELIE
WATERSCHEERLING
s
s
WATERVIOLIER
LAK
POELS
GROTE
RIJKSW EG
EDSERHO VING KRUID
DUIFKRUID
RSPIN WATE LAK TUINS
NSLAK BARNSTEE
WATERVIOLIER WATER-
AK ESSL HUISJ
FOREL
WATERDREEF
WATER-
sGENTIAAN
sWATERMUNT WATER VIO- LIER
Nieuwland TUINSL AK
NIEUWL ANDSE DREEF
s
KRUID
s
WATERRAN ONKEL
RN
VOO
ANK BL RIETV OORN VAL
MEER
WATE
s
WATERT OR
s
s
KRUID
WATERDR EEF
SEDREEF NIEUWLAND
WATE R DREE F
WATERSCHORPIOEN
WATE RVLO
AK
s
SIK
WATERDREEF
SIKKEL
EG RSTE WATE NSL POST HOOR
s
STEU R
KE LK RUID
NAGELKRUID
PAR NAS
K
SNOE K
LT
MATTENBI ES
RAAT UMST WORK
LIBELLE
BUNSCHOTERSTRAAT
ZEE
MATTENBI ES
LISDODDE
s
PITRUS
WATER DREEF
ZELD
KALMOES
GELE LIS
RAAT UIZERST ZEVENH
GELE PLOMP
OUDE
KIKKERBEET
UID SPEENKR
GELE PLOMP
sKLEIN KROOS STERRENKROOS
s
LIBELLE
ZURING
BRASEM
PITRUS
LIBELLE
PER
BITTER
FOREL K AR
WATE RSTE EG
BASISSCH (12 BIBL ( BUURTHUIS (1 CULTUUR ( GEMEENTE (1 OVERIG (70 KERK (4 WELZIJN ( OVERIG (1921 SPORT (6 VGZOW (7 WELZIJN (12 WINKEL (25
PROGRAMMA’S - DEEL 3
FOREL
VAL MEER
3.7
Financiën Economie en bereikbaarheid (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
16.699
16.654
16.681
10.873
11.118
11.182
1.169
1.545
2.176
1.848
1.477
1.418
17.868
18.199
18.857
12.721
12.595
12.600
10.886
8.361
8.286
6.743
6.743
6.743
718
766
769
769
269
268
11.604
9.127
9.055
7.512
7.012
7.011
5.813
8.293
8.395
4.130
4.375
4.439
451
779
1.407
1.079
1.208
1.150
6.264
9.072
9.802
5.209
5.583
5.589
5.209
5.583
5.589
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Bereikbaarheid Economie Totaal lasten Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Bereikbaarheid Economie Totaal baten Saldo (exclusief mutaties reserves) Bereikbaarheid Economie
Saldo programma 7 (exclusief mutaties reserves)
6.264
9.072
9.802
Toevoegingen reserves
3.924
2.643
3.245
Onttrekkingen reserves
4.984
7.380
6.010
5.204
4.334
7.037
5.209
5.583
5.589
1.543
1.543
1.543
1.543
303
303
303
303
Saldo programma 7 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen Investeringen met maatschappelijk nut: VVP-voeding Reserve Stedelijke Voorzieningen Vervanging verkeerslichtinstallaties Vervanging parkeerverwijzingssysteem
1.010
Investeringen met ecomisch nut Digitalisering camera's
300
300
300
603
603
1.633
Vervanging auto marktzaken Totaal
162
20 303
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Economie en Bereikbaarheid 22.102 6%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
163
Overige programma’s 371.940 94%
Waar komt het geld vandaan?
Parkeerbelasting 2.571 12%
Overige 1.543 7%
Bijdrage van derden 941 4% Rijksvergoeding 4.000 18%
Algemene middelen 7.037 32%
Reserves 6.010 27%
3.8
Cultuur Missie ‘Het bevorderen van de cultuurdeelname van in principe alle inwoners van Amersfoort en het versterken van de aantrekkingskracht en het creatief vermogen van de stad.’ Wij streven naar het ontwikkelen en in stand houden van een aansprekend en gevarieerd cultuuraanbod, waarbij we de samenwerking zoeken met andere beleidsterreinen als jeugd, onderwijs, economie, toerisme en ruimtelijke ordening.
Context en achtergronden Eind 2007 hebben wij de Raad een nieuwe kadernota voor het cultuurbeleid in de periode 2008-2015 aangeboden. In deze kadernota bouwt de gemeente voort op het beleid dat al met de kadernota Stijl van de Stad in 2000 is ingezet. De groei van de stad, de Operatie Amersfoort Jong en Amersfoort Vernieuwt, de inzet op de ontwikkeling van de creatieve economie en het vrijetijdsaanbod, zijn factoren die doorwerken in het cultuurbeleid van de komende acht jaar. Daarnaast is Amersfoort steeds meer het middelpunt van de regio en maakt de stad deel uit van de Noord-vleugel van de Randstad. In de begroting is voor de eerste uitvoering van een nieuw cultuurbeleid een stelpost opgenomen in 2008 en 2009 van incidenteel € 150.000,- per jaar. De feitelijke bestemming zal als apart besluit bij de cultuurnota worden vastgesteld. Daarnaast is in de begroting eveneens structureel € 300.000,in 2008, opgehoogd naar € 500.000,- per 2009, opgenomen als stelpost cultuur. Ook deze bestemming wordt in de nieuwe kadernota vastgelegd. Hierbij betrekken wij ook de evaluatie van de incidentele inzet in 2006 en 2007 als gevolg van de motie Kunstmest. Het jaar 2008 is het laatste jaar waarin wij van het Rijk subsidie krijgen voor de uitvoering van het Actieplan Cultuurbereik en het Actieplan Versterking cultuureducatie in het basisonderwijs.
164
BIBLIOTHEEK EN MEDIA
Missie Verwezen wordt naar de hierboven geformuleerde algemene Missie.
Context en achtergronden Zie “context en achtergronden” aan het begin van dit programma.
Kaderstellende nota’s Nieuw Amersfoorts Peil, Kadernota cultuurbeleid 2008-2015; Beleidsregels subsidiering incidentele activiteiten kunstensector.
Bibliotheek en Media Wat willen we bereiken? • Een aantrekkelijk, toegankelijk en divers aanbod van onafhankelijke informatie- en cultuurdragers, om de inwoners de mogelijkheid te bieden tot objectieve cultuur-, informatie- en nieuwsgaring.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Aanbesteding Huis aan de Eem.
Deze nieuwbouw betreft niet alleen een nieuwe huisvesting. Het is ook een mijlpaal in het proces van de vernieuwing van het bibliotheekaanbod. Een vernieuwingsproces dat een aantal jaren geleden landelijk is ingezet voor alle bibliotheken. Ook Amersfoort heeft dit proces voortvarend opgepakt. De bibliotheek is in 2007 als eerste in Nederland gecertificeerd door de brancheorganisatie. De bibliotheek zal in het Huis aan de Eem nauw samenwerken met Archief Eemland en Scholen in de Kunst.
• Ontwikkeling van de wijkbibliotheek Vathorst in het ICO-cluster.
De bouw van dit ICO-cluster start in 2009.
• Besluitvorming over samenwerking/fusie met de bibliotheken van Bunschoten, Leusden en Woudenberg en Baarn. • Subsidieverstrekking aan de openbare bibliotheek.
De bibliotheek ontvangt de subsidie voor het realiseren van een bepaald programma-aanbod, met een spreiding over de stad en adequate dienstverlening.
• Subsidieverstrekking aan de lokale omroeporganisatie.
Omroep Amersfoort heeft van het Commissariaat voor de Media de zendmachtiging verkregen. Momenteel loopt nog een bezwaarprocedure.
• Besluitvorming over incidentele subsidie voor de noodzakelijke vervanging van de apparatuur en versterking van het weerstandvermogen van de lokale omroep.
165 PROGRAMMA’S - DEEL 3
• •
3.8
Kengetallen Bibliotheek en Media Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
7,7
2005
Streefwaarden 2008
2009
2010
32.000
36.000 2
36.000
1.200.000 1.350.000 2
1.350.000
730.000 2
730.000
2011
Effect-indicatoren • Rapportcijfer bibliotheek
Klanttevredenheid
1
onderzoek
Prestatie-indicatoren • Aantal leden bibliotheek
Jaarverslag
31.768
2006
• Aantal uitleningen bibliotheek
Jaarverslag
1.274.505
2006
• Aantal bezoekers bibliotheek
Jaarverslag
716.000
2006
65.000
1 Over de frequentie van de klanttevredenheidsonderzoeken moeten nog nadere afspraken gemaakt worden. 2 Na oplevering Huis aan de Eem
AMATEUR- EN PODIUMKUNST
Kaderstellende nota’s •
Missie
•
Verwezen wordt naar de missie aan het begin van dit programma.
•
Context en achtergronden
•
De geformuleerde “context en achtergronden” aan het begin van dit programma.
•
Nieuw Amersfoorts Peil, Kadernota cultuurbeleid 2008-2015; Beleidsregels structurele subsidie voor amateurkunstverenigingen; Beleidsregels subsidiering incidentele activiteiten kunstensector; Beleidsregels subsidiering zaalhuur de Flint t.b.v. amateurkunstverenigingen; Reglement commissie podiumkunsten.
Amateur- en Podiumkunst Wat willen we bereiken? • Een aantrekkelijk, laagdrempelig en divers aanbod op het gebied van amateur- en podiumkunsten en film, voor zoveel mogelijk Amersfoortse inwoners om zowel actief als receptief aan deel te nemen. Met bijzondere aandacht voor de jongeren, de festivals en het cultureel productieklimaat.
Wat gaan we er voor doen: • Uitwerken toekomstscenario’s Theater De Flint. • Huisvestingssubsidie aan Jeugdoperagezelschap Xynix verstrekken.
166
Toelichting:
Amateur- en Podiumkunst Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Structurele subsidieverstrekking aan de culturele basisvoorzieningen.
Dit zijn Scholen in de Kunst, De Flint, De Lieve Vrouw en De Kelder. Ze krijgen de subsidie voor het realiseren van een programma-aanbod.
• Meerjarige subsidieverstrekking aan evenementen en podiumkunst /
Voor het produceren en realiseren van een programma-aanbod.
jongerencultuur & broedplaats. • Incidentele subsidieverstrekkingen aan projecten op de terreinen
167
Deze incidentele subsidieverstrekking vindt plaats in drie rondes.
• Structurele subsidieverstrekking aan amateurkunstverenigingen.
De subsidie is een bijdrage in de organisatiekosten en moet de kwaliteit bevorderen.
Kengetallen Amateur- en Podiumkunst Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
Stadspeiling
25%
2006
30%
40%
Stadspeiling
26%
2006
30%
40%
2011
Effect-indicatoren • % inwoners dat in de afgelopen
12 maanden een voorstelling voor toneel / musical / dans / cabaret in Amersfoort heeft bezocht • % inwoners dat in de afgelopen 12
maanden een pop / klassiek / jazz / operaconcert in Amersfoort heeft bezocht • Rapportcijfer De Flint
Klant tevredenheid
• Rapportcijfer de Lieve Vrouw
onderzoek
7,5
2005
8
2005
2
7,5 8
• Rapportcijfer De Kelder
6,9
2005
2
7,5
• Rapportcijfer Scholen in de Kunst
7,8
2005
2
8
Prestatie-indicatoren • Aantal bezoeken De Flint
Jaarverslag
97.225
2006
• Aantal bezoeken De Lieve Vrouw
Jaarverslag
54.536
2006
55.000
60.000
55.000
• Aantal bezoeken De Kelder
Jaarverslag
13.672
2006
25.000 30.000 1
35.000
• Aantal cursisten Scholen in de Kunst
Jaarverslag
5.150
2006
5.500 1
5.500
1 na oplevering Huis aan de Eem 2 in verband met de verbouwing
100.000 100.000 100.000
4.580
45.000
PROGRAMMA’S - DEEL 3
van amateurkunst, podiumkunst, letteren en film.
3.8
BEELDENDE KUNST EN MUSEA
Kaderstellende nota’s •
Missie Verwezen wordt naar de missie aan het begin van dit programma.
• •
Context en achtergronden De geformuleerde “context en achtergronden” aan het begin van dit programma.
•
Nieuw Amersfoorts Peil, Kadernota cultuurbeleid 2008-2015; Beleidsregels subsidiering incidentele activiteiten kunstensector; Beleidsregels toekenning atelierruimte aan beeldend kunstenaars; Reglement commissie beeldende kunst.
Beeldende kunst en Musea Wat willen we bereiken? • Een aantrekkelijk, toegankelijk en divers aanbod van onafhankelijke informatie- en cultuurdragers, om de inwoners de mogelijkheid te bieden tot objectieve cultuur-, informatie- en nieuwsgaring.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Verwijdering asbest en renovatie van het Stadsmuseum Flehite.
In de begroting is hiervoor een extra kapitaallast opgenomen van € 142.000,-.
• Structurele Subsidieverstrekking aan Museum Amersfoort-in-C en Mondriaanhuis. • Meerjarige subsidieverstrekking aan Vario Mundo, Kunstkijkroute en dergelijke instellingen.
De instellingen ontvangen de subsidie voor het produceren en realiseren van een programma-aanbod.
• Opdrachtverstrekkingen en -begeleiding voor het realiseren van kunstwerken in de openbare ruimte. • Incidentele subsidie verstrekkingen voor projecten op het gebied van Beeldende Kunst & Vormgeving.
168
Deze incidentele subsidieverstrekking vindt plaats in drie rondes.
Kengetallen Beeldende kunst en Musea Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
17%
2006
25%
7,7
2005
1
8
7,7
2005
1
8
7,2
2005
1
70.551
2006
60.000 75.000 2
75.000
75.000
10.229
2006
11.000
11.000
11.000
11.000
10
2006
3
3
3
3
Effect-indicatoren • % inwoners dat in de afgelopen
Vrijetijdsmonitor
30%
12 maanden een museum of galerie in Amersfoort heeft bezocht • Rapportcijfer Museum Flehite
Klant tevredenheid onderzoek
• Rapportcijfer Zonnehof
169
Prestatie-indicatoren • Aantal bezoeken Museum Amersfoort
Jaarverslag Flehite & Zonnehof
• Aantal bezoeken Mondriaanhuis
Jaarverslag
• Aantal Kunstopdrachten in de openbare
Gemeentelijk jaarverslag
ruimte
1 Over de frequentie van de klanttevredenheidonderzoeken moeten nog nadere afspraken worden gemaakt. 2 Na oplevering KadE
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Rapportcijfer Armando Museum
3.8
PROJECTEN
Missie Verwezen wordt naar de missie aan het begin van dit programma.
Context en achtergronden De geformuleerde “context en achtergronden” aan het begin van dit programma.
Kaderstellende nota’s •
Nieuw Amersfoorts Peil, Kadernota cultuurbeleid 2008-2015.
Projecten Wat willen we bereiken? • Een aantrekkelijk, toegankelijk en gevarieerd cultuuraanbod door als gemeentelijke overheid op meerjarige projectbasis investeringsprogramma’s uit te voeren gericht op het ontwikkelen van de culturele infrastructuur van de stad.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Aanbesteding van de nieuwbouw van de culturele instellingen in het Huis aan de Eem. • Begeleiding bouw van KADE, de nieuwe museumlocatie op het voor-
Hier hoopt museum Amersfoort-in-C begin 2009 te kunnen proefdraaien.
malige Meursing-terrein. • Start bouw ICO-cluster Vathorst
2009
• Uitvoering van het Actieplan Cultuurbereik.
Dit is gericht op het verbreden van het culturele aanbod en de deelname.
• Uitvoering van het Actieplan Versterking Cultuureducatie,
Dit is gericht op het bevorderen van de cultuureducatie in het primair onderwijs.
Kengetallen Projecten Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
Vrijetijdsmonitor
12%
2006
35%
Jongerenpeiling
19%
2004
Vrijetijdsmonitor
61%
2006
2009
2010
Effect-indicatoren • % inwoners dat actief en georganiseerd
40%
aan kunst en cultuur doet. • % jongeren dat actief en georganiseerd
25%
40% 1
aan kunst en cultuur doet. • % inwoners dat tevreden is over het
cultuuraanbod in algemene zin. 1 Blikvanger Amersfoort Jong
170
65%
70%
2011
ARCHIEF EEMLAND Kaderstellende nota’s Nieuw Amersfoorts Peil, Kadernota cultuurbeleid 2008-2015.
Archief Eemland Wat willen we bereiken? • Een Een geslaagde verhuizing naar het Huis aan de Eem en een succesvolle start.
171
• Verdere optimalisering virtuele studiezaal • Versterking regionale karakter • Ontwikkeling breed pakket van dienstverlening en presentatie • Verdergaande samenwerking met erfgoed- en culturele instelling in de regio
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Voorbereiding en uitvoering verhuizing in 2009/2010 naar het Huis aan de Eem • Door optimale synergie met onder andere Openbare Bibliotheek in het Huis aan de Eem, een groter aantal bezoekers informeren over de geschiedenis van stad en streek. • Verdere digitale toegankelijkheid archieven en collecties • Ontwikkeling verschillende (interactieve) webomgevingen voor onderscheiden doelgroepen • Professionele dienstverlening aan regionale partners • Regelmatig contact historische vereniging o.m. door vaste coördinator • Historische informatiepunten op locatie actief doorontwikkelen • Optreden als initiatiefnemer en/of deelnemer bij samenwerkingsprojecten • Ontwikkelen en faciliteren van activiteiten voor de viering van Amersfoort 750 • Dienstverlening vanuit Het Huis aan de Eem meer toespitsen op verschillende doelgroepen en herhalingsbezoek stimuleren
Met de huisvesting in het Huis aan de Eem verwachten we een groter aantal fysieke bezoekers te kunnen trekken door een aantrekkelijke programmering van tijdelijke tentoonstellingen, evenementen, lezingenprogramma, maar ook door de publieksvriendelijker situering van de studiezaal temidden van andere culturele instellingen. De aandacht voor de virtuele studiezaal blijft onverminderd hoog
PROGRAMMA’S - DEEL 3
•
3.8
Kengetallen Archief Eemland Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
60:40
2007
70:30
80:20
80:20
80:20
4.863
2006
5.000
5.000
7.000
9.000
187.000
2007
200.000 220.000 245.000
265.000
Effect-indicatoren • Klanttevredenheid blijkens verhouding
plus- t.o.v. verbeterpunten
Er wordt pas op dit moment een nieuw onderzoek afgenomen
Prestatie-indicatoren • Aantal bezoeken studiezaal/
deelnemers activiteiten • Aantal bezoeken website
Eindrapportage jaarcontract 2006 Webstatistiekprogramma’s 2007
MONUMENTENZORG EN ARCHEOLOGIE
Missie ‘Het cultuurhistorisch erfgoed moet zichtbaar zijn en beschermd worden. Door de geschiedenis van de stad te koesteren, versterken wij het imago van Amersfoort en is de ontwikkelingsgeschiedenis van de stad ook voor de toekomstige Amersfoorters te begrijpen.’ In het programmaonderdeel Monumentenzorg en Archeologie werken we specifiek aan het zichtbaar maken en het beschermen van het cultuurhistorisch erfgoed. Door de geschiedenis van de stad te koesteren, versterken wij het imago van Amersfoort en is de ontwikkelingsgeschiedenis van de stad ook voor de toekomstige Amersfoorter leesbaar.
Context en achtergronden Het cultuurhistorisch erfgoed is bepalend voor de specifieke identiteit van onze stad. Vanzelfsprekend moet dit erfgoed ook zorgvuldig en deskundig worden beheerd en beschermd. Door de geschiedenis van de stad te koesteren, versterken wij het imago van Amersfoort en is de ontwikkelingsgeschiedenis van de stad ook voor de toekomstige Amersfoorter leesbaar. De Rijksoverheid heeft in 2006 voor de Rijksmonumenten een aangepast subsidie- en financieringssysteem ingevoerd. Dat
172
systeem is meer gericht op onderhoud in plaats van restauratie. Willen wij daarnaast ook de kwaliteit van de gemeentelijke monumenten in de toekomst waarborgen, dan vraagt dat ook voor deze categorie een nieuwe subsidie- en financieringssystematiek. De bescherming en herontwikkeling van het industrieel erfgoed vergt aandacht. De nieuwe monumentenwet, najaar 2007 in werking getreden, heeft tot doel dat bij ruimtelijke planning meer en beter rekening wordt gehouden met de archeologische waarden die zich in de bodem bevinden en deze, waar mogelijk, beter te beschermen. Vertaald naar gemeentelijk niveau vergt dit aanpassing van de monumentenverordening en de ontwikkeling van een subsidiesysteem. De wet stelt ook nieuwe eisen; waaronder de eis dat alle archeologische werkzaamheden volgens de kwaliteitsnorm worden uitgevoerd. De sectie archeologie werkt al jaren met een grote groep trouwe vrijwilligers die belangrijk zijn bij de uitvoering van het archeologisch werk en een belangrijke functie hebben in de verbreding van het draagvlak van archeologie. Zij zijn de ambassadeurs voor archeologie in de stad en spelen ook een belangrijke rol bij het publieksbereik en educatie, speerpunten van de sectie Archeologie.
Kaderstellende nota’s • • •
Amersfoort, goed bekeken, kadernota monumentenzorg en archeologie; Monumentenverordening Amersfoort; Besluit tot instelling van de Monumentencommissie.
Monumentenzorg en Archeologie Wat willen we bereiken? • Het deskundig beheren en beschermen van monumenten, beeldbepalende en waardevolle panden met hun omgeving in de gemeente Amersfoort ter versterking en behoud van beschermde stadsgezichten en historische identiteit. • Tastbaar en zichtbaar maken van de ontwikkelingsgeschiedenis van de stad aan de hand van monumenten, beeldbepalende waardevolle panden en aanwezige archeologische waarden. • Archeologie blijvend laten voldoen aan wettelijke verplichtingen en kwaliteitseisen. • Het deskundig beheren en beschermen van het archeologisch bodemarchief in de gemeente Amersfoort. Behoud waar mogelijk, opgravingen waar
173
noodzakelijk.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Beleidsimplementatie.
Voortvloeiend uit nieuwe wet voor archeologie en de nieuwe nota Monumentenzorg en Archeologie. Het aanpassen van de gemeentelijke monumentenverordening ten behoeve van nieuw beleid.
• Het ontwikkelen van nieuw subsidie- en financieringssysteem voor gemeentelijke monumenten.
Aansluitend bij de veranderende Rijksregelingen (ter vervanging van de bestaande regelingen) en voor archeologisch onderzoeken naar aanleiding van particuliere ontwikkelingen, met name in de binnenstad. Dit in relatie tot de nieuwe monumentennota.
• Het archeologisch bedrijf aan wettelijke verplichtingen en kwaliteitsei-
Dit in relatie tot de nieuwe monumentennota.
sen aanpassen (‘K.N.A.-proof maken’) om nieuwe opgravingsvergunning te verkrijgen. • Uitvoeren van de beleidsvoorstellen zoals in deze nota genoemd. • Integratie van monumentenzorg en archeologie in processen
Deelname aan RO-projecten.
Ruimtelijke Ontwikkeling (RO). • Invoeren van een gemeentelijk monumentenbeheersysteem
Dit project verloopt in fasen.
en digitale monumentenkaarten.
• Digitaliseren Archief Monumentenzorg.
In fasen wordt het tekeningenbezit van monumentenzorg gedigitaliseerd, de originelen worden overgebracht naar archief Eemland, zo worden de tekeningen toegankelijk gemaakt voor derden.
• Restaureren eigen monumenten.
Onder meer Kamperbinnenpoort, Stadsmuren, bouwkundige onderdelen Begraafplaats Soesterweg en Stoneyschuif.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Kennis over en waardering van archeologie van de stad bij inwoners.
3.8
Monumentenzorg en Archeologie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Inventariseren van monumenten.
Onder meer boerderijen, (bouw)historisch onderzoek, industrieel erfgoed, wederopbouwperiode en oeuvre stadsarchitecten.
• Actualisatie monumentenlijst.
Na gereedkomen van de monumentenbeschrijvingen voorstellen doen tot plaatsing van panden op de gemeentelijke monumentenlijst, vooral in het kader van het onlangs door het Rijk beschermde stadsgezicht Bergkwartier.
• Organiseren van de Open Monumentendag.
In 2009 krijgt Amersfoort de landelijke opening.
• Uitvoering vastgestelde visie over het industrieel erfgoed.
Na vaststelling van oplegnotitie bij de nota “Tussen Spoor en Eem” de hierin verwoorde beleidsvoorstellen uitvoeren
• Beleidsontwikkeling voortvloeiend uit nieuwe wet voor archeologie.
Deze gaat naar verwachting in per 1 januari 2007 en is de uitwerking van het Verdrag van Valletta.
• Actualisatie van de archeologische waardenkaart.
Kengetallen Monumentenzorg en Archeologie Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
200
Effect-indicatoren • Aantal gemeentelijke monumenten
Monumentenzorg
157
2006
187
200
200
• Aantal beschermde stadsgezichten
Monumentenzorg
17
2006
18
18
18
18
• Aantal Rijksmonumenten
Monumentenzorg
429
2006
437
437
437
437
• Aantal archeologische Rijksmonumenten
Archeologie
5
2006
5
5
5
5
• Aantal archeologische gemeentelijke
Archeologie
1
2006
• Aantal Archeologisch belangrijke plaatsen Archeologie
55
2006
Monumentenzorg
20
2006
25
25
25
25
• Aantal verstrekte restauratiesubsidies
Monumentenzorg
23
2006
23
23
23
23
• Aantallen publicaties en lezingen
Monumentenzorg
11
2006
15
15
15
15
• Aantal publicaties, lezingen, open dagen
Archeologie
100
2005
100
100
100
100
• Percentage uitgewerkte en gepubliceerde Archeologie
20%
2005
100%
100%
100%
100%
monumenten
Prestatie-indicatoren • Aantal vergunningen voor het wijzigen
van monumenten
en rondleidingen opgravingen uitgevoerd vanaf 1-1-2002
174
Financiën Cultuur (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) 6.615
7.251
8.132
8.189
7.608
7.629
Archief Eemland
1.209
1.232
1.403
1.468
1.467
1.468
Beeldende kunst en musea
3.183
2.830
3.022
3.077
3.076
3.071
Bibliotheek en media
3.219
3.187
3.166
3.167
3.168
3.168
Monumentenzorg en archeologie
830
1.536
1.537
1.431
1.359
1.207
Projecten
521
1.049
921
520
1.353
1.430
15.577
17.085
18.181
17.852
18.031
17.973
Totaal lasten Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Amateur- en podiumkunst
287
287
287
287
287
287
Archief Eemland
323
283
285
285
285
285
Beeldende kunst en musea
271
106
107
107
107
107
35
35
35
714
714
714
Bibliotheek en media Monumentenzorg en archeologie Projecten Totaal baten
75 14
58
35
431
347
350
1.401
1.081
1.064
6.328
6.964
7.845
7.902
7.321
7.342
886
949
1.118
1.183
1.182
1.183
Saldo (exclusief mutaties reserves) Amateur- en podiumkunst Archief Eemland Beeldende kunst en musea
2.912
2.724
2.915
2.970
2.969
2.964
Bibliotheek en media
3.144
3.187
3.166
3.167
3.168
3.168
816
1.478
1.502
1.396
1.324
1.172
90
702
571
520
1.353
1.430
14.176
16.004
17.117
17.138
17.317
17.259
14.176
16.004
17.117
17.138
17.317
17.259
3.671
7.947
7.311
1.413
740
740
423
133
133
296
383
23.528
24.295
18.418
17.761
17.616
276
237 780
108
780
108
Monumentenzorg en archeologie Projecten
Saldo programma 8 (exclusief mutaties reserves) Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Saldo programma 8 (inclusief mutaties reserves)
17.847
In de ramingen begrepen investeringen Investeringen met economisch nut Vervangingsinvesteringen De Flint Meerjaren onderhoudsplan De Flint Huis aan de Eem
6.000
Totaal
6.276
237
175 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Amateur- en podiumkunst
3.8
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Cultuur 25.492 6%
Overige programma’s 368.550 94%
Waar komt het geld vandaan?
Reserves 133 1%
Bijdrage van derden 958 4%
Algemene middelen 24.295 95%
176
Rijksvergoeding 106 0%
TOERISME
Missie Het bevorderen van de belangstelling voor en deelname aan de toeristische, sportieve en recreatieve voorzieningen in Amersfoort.
Context en achtergronden 177
Amersfoort trok in 2006 1,2 miljoen personen die samen zo’n 3,1 miljoen toeristische bezoeken aan de stad brachten (bron: CVO). Gemiddeld werd per bezoek € 38,40 uitgegeven, waarvan 51,7% terechtkwam bij winkels en 34,1% bij de horeca. Bezoeken aan Amersfoort om zakelijke redenen zijn hierbij niet meegeteld (vergaderingen, bijeenkomsten en congressen). Toerisme is een belangrijke economische factor voor de stad. Uit onderzoek naar de economische betekenis van toerisme en recreatie in de provincie Utrecht (Ecorys, 2006) blijkt dat deze sector in de regio Amersfoort goed is voor 1.250 voltijdbanen aan directe werkgelegenheid voor het zakelijk toerisme en 1.150 fte’s voor de dagtochten- en vakantiemarkt. Bovendien draagt toerisme bij aan het in stand houden en ontwikkelen van voorzieningen die ook voor de burgers van Amersfoort zelf aantrekkelijk zijn. Uit de Vrijetijdsmonitor 2007 blijkt dat ook de Amersfoortse inwoners de toeristische activiteiten in de stad hoog waarderen. De rondvaarten van de Waterlijn kregen rapportcijfer 8, de fietsboot over de Eem een 7,7 en de rondleidingen door de binnenstad een 7,6. Onze inspanningen op het vlak van toerisme zijn drieledig. Ten eerste dragen wij de zorg voor het in stand houden en ontwikkelen van een aantrekkelijk openbaar gebied (met name de historische binnenstad) en het algemene voorzieningenniveau. Ten tweede scheppen wij voorwaarden voor initiatieven die bijdragen aan de realisatie van toeristische voorzieningen in de stad. Ten derde zijn wij aanjager voor toeristische promotie van de stad. Wij nemen deel aan een breed overleg met de toeristische sector in de stad. Hieruit ontwikkelen zich allerhande toeristische acties en initiatieven, waar wij regelmatig aan bijdragen.
Kaderstellende nota’s • •
Bestuursopdracht Versterking cultuurtoeristisch profiel; Ontwikkelingsvisie Groen-Blauwe structuur.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
3.9
Toerisme, sport en recreatie
3.9
Toerisme Wat willen we bereiken? • Het versterken van de toeristische aantrekkelijkheid van Amersfoort opdat meer mensen een toeristisch bezoek aan de stad brengen. • Amersfoort als toeristische bestemming meer (landelijke) bekendheid te geven.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Verbinden van de nieuwe Eemhaven met de historische binnenstad.
Dit wordt gedaan door een nieuwe invulling van het project Levende Historie in het gebied tussen de Eemhaven en Stadsmuseum Flehite.
• Voortzetting Amersfoortse Familiedagen.
De Amersfoortse Familiedagen zijn een promotie-evenement van het toeristisch en vrijetijdsaanbod in de stad, gericht op inwoners van Amersfoort en via hen op familie, vrienden en kennissen van ook buiten de stad.
• Attractiviteit van de binnenstad in de winter vergroten.
Dit door bijdragen aan winterevenementen zoals ‘Kerst in Amersfoort’.
• Onderzoek naar positieversterking voor het zakelijke toerisme.
Onderzoeken hoe we in samenwerking met Provincie en horeca onze positie op de markt voor zakelijk toerisme verder kunnen ontwikkelen.
• Participeren in de Vereniging van Nederlandse Vestingsteden.
Amersfoort is sinds 1 januari 2007 lid geworden van de Vereniging Nederlandse Vestingsteden (NVS). Samen met momenteel 16 steden willen wij een sterkere positie in de toeristische markt verwerven door het benutten van de cultuurhistorische betekenis van de bewaard gebleven vestingwerken als attractiepunt.
• Een toeristisch actieplan uitwerken
Dit plan richt zich zowel op het versterken van het voorzieningenniveau als op het geven van meer bekendheid aan Amersfoort als toeristische bestemming.
• Structurele subsidieverlening aan VVV Amersfoort.
VVV Amersfoort (Utrecht Toerisme & Recreatie) ontvangt de subsidie ten behoeve van de toeristische informatievoorziening en promotie van de stad.
• Incidentele subsidieverlening aan toeristisch-recreatieve initiatieven.
De subsidie is bedoeld als stimulans voor de start en ontwikkeling van het particulier initiatief.
178
Kengetallen Toerisme Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
3,1 mln
Streefwaarden 2008
2009
2010
2011
2006
3,2 mln 3,5 mln 3,5 mln
3,5 mln
750.000 770.000 770.000
770.000
Effect-indicatoren • Aantal toeristische bezoeken aan
Amersfoort
Continu Vakantie Onderzoek
Prestatie-indicatoren Jaarverslag Dierenpark
690.000
2006
• Deelname Rondvaarten Waterlijn
Jaarverslag
49.000
2006
49.000
50.000
50.000
50.000
• Passagiers Eemlijn
Jaarverslag
8.700
2006
10.000
10.000
10.000
10.000
• Deelnemers Rondleidingen Gilde
Jaarverslag
13.090
2006
13.000
14.000
14.000
14.000
SPORT EN RECREATIE
Missie ‘Het bevorderen van de belangstelling voor en deelname aan de toeristische, sportieve en recreatieve voorzieningen in Amersfoort.’
verenigingen en belangstellenden gediscussieerd over thema’s als topsport, ruimte in de stad voor groei van de sport en de rol van sport in sociaal-maatschappelijk verband. De uitkomsten van deze debatten is voeding voor het vernieuwde sportbeleid. Wij verwachten begin 2008 het nieuwe beleidskader ter vaststelling aan de Raad aan te bieden. Uitkomsten van de sportdebatten en van het onderzoek door het Mulier Instituut geven invulling aan de inzet van de investeringsimpuls.
Context en achtergronden Kaderstellende nota’s Amersfoort is een sportieve stad. Veel Amersfoorters sporten wekelijks één of meerdere malen, bij een gemeentelijke sportaccommodatie, bij particuliere sportvoorzieningen of in de openbare ruimte. De hoge sportdeelname in Amersfoort hangt in belangrijke mate samen met de relatief jonge bevolking en het aandeel hoger opgeleiden. In 2007 zijn wij gestart met een interactief beleidsproces voor het actualiseren van het gemeentelijk sportbeleid. In diverse bijeenkomsten (sportcafés) is met Amersfoortse sporters,
• • • • • •
Nieuwe kadernota sportbeleid 2000-2007; Ontwikkelingsvisie Groen-Blauwe structuur; Beleidsregels subsidiering bijzondere sportevenementen Amersfoort; Beleidsregels subsidiering schoolsport Amersfoort; Beleidsregels subsidiering sporttechnisch jeugdkader Amersfoort; Beleidsregels subsidiering stimulering sportdeelname Amersfoort.
179 PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Aantal bezoeken DierenPark
3.9
Sport en Recreatie Wat willen we bereiken? • Het aantal sportieve recreanten minimaal gelijke tred laten houden met de groei van de stad door het bieden van een aantrekkelijk en gevarieerd aanbod van sportieve en recreatieve voorzieningen, redelijk gespreid over de stad en het stimuleren van het gebruik.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• De aanleg van 3 kunstgrasvelden in 2008 en 3 in 2009 op basis van
De hoge sportdeelname in Amersfoort leidt tot knelpunten: zowel
aantoonbare wachtlijsten en uitkomst onderzoek Mulierinstituut.
binnen de veld- als de zaalsporten is sprake van een ‘knellend’ accommodatiebestand. In de begroting is extra incidenteel investeringsbudget (in totaal € 3,5 miljoen) om de eerste nood te lenigen, voor zowel veldals binnensport.
• Voorstellen ontwikkelen voor uitbreiding van de zaalcapaciteit.
In het kader van het in 2008 te verrichten onderzoek naar multifunctioneel gebruik van voorzieningen zullen voor de uitbreiding van de beschikbare zaalcapaciteit voorstellen worden ontwikkeld. Daarbij zullen meerdere mogelijke financieringsbronnen (extern, onderwijs) worden betrokken.
• Verstrekken van investeringssubsidies voor aanpassing, uitbreiding of vernieuwing van sportvoorzieningen in het kader van de 1/3 regeling.
De 1/3 –regeling wordt structureel ingebed vanaf 2011. Gezien de te verwachten ontwikkelingen rond een aantal verenigingsaccommodaties wordt het budget voor de regeling in 2009, 2010 en 2011 verhoogd.
• Structurele subsidieverstrekking aan de NV SRO voor het beheer- en
Niet alle inwoners van Amersfoort maken in gelijke mate gebruik van de
de exploitatie van gemeentelijke voorzieningen en voor de uitvoering
sportaccommodaties. Met name in de Amersfoort Vernieuwt-wijken is
van subsidieregelingen t.b.v. sportstimulering.
sprake van een lagere (georganiseerde) sportdeelname onder verschillende doelgroepen. Sportstimulering op school en in de wijken blijft punt van aandacht. Hierbij gaat het niet alleen om activiteiten, maar zeker om deskundigheidsbevordering bij kader en bij sportverenigingen om jongeren te enthousiasmeren, te begeleiden en liefst door te laten stromen naar het reguliere sportaanbod. Daarnaast ligt er een vraag om in regionaal verband de mogelijkheden voor sporters met een handicap te vergroten.
• Incidentele subsidieverlening aan de organisaties van bijzondere sportevenementen. • In 2008 uitvoering 2e fase (baan 7 en 8) van het tennispark Nieuwland. • In 2008 realiseren tennispark (8 banen) in Vathorst.
180
Sport en Recreatie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• In 2008 realiseren kantine, kleed- en wasaccommodatie voor Hockey Club Eemvallei in Vathorst. • In 2008 realiseren 6e voetbalveld bij voetbalvereniging Hooglanderveen. • In 2008 planvorming voor de zwembaden in Vathorst en aan de Hogeweg.
181
• In 2008 onderzoek naar de haalbaarheid van een kunstijsbaan in
PROGRAMMA’S - DEEL 3
combinatie met het zwembad in Vathorst. • Het ontwikkelen, behouden en vernieuwen van recreatieve routestructuren voor wandelen en fietsen.
Kengetallen Sport en Recreatie Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Effect-indicatoren % inwoners dat aan sport doet
Vrijetijdsmonitor
73%
2006
74%
• % 55-plussers dat aan sport doet
Vrijetijdsmonitor
53%
2006
55%
60%
• % jongeren van 10-22 jaar dat in
Jongerenpeiling
58%
2004
60%
65%
•
75%
georganiseerd verband aan sport doet Prestatie-indicatoren • Aantal bezoeken zwembaden
NV SRO
643.069
2006
1
• Aantal deelnemers sportbuurtwerk
NV SRO
28.261
2006
30.000
1 inschatting nog niet mogelijk i.v.m. nieuwe zwembaden
35.000
35.000
35.000
3.9
Financiën Toerisme, sport en recreatie (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
6.679
6.808
8.265
8.125
7.938
7.306
882
1.008
1.226
1.075
1.075
1.071
7.561
7.816
9.491
9.200
9.013
8.377
672
421
424
374
324
324
677
421
424
374
324
324
6.007
6.387
7.841
7.751
7.614
6.982
877
1.008
1.226
1.075
1.075
1.071
6.884
7.395
9.067
8.826
8.689
8.053
8.053
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Sport en recreatie Toerisme Totaal lasten Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Sport en recreatie Toerisme Totaal baten
5
Saldo (exclusief mutaties reserves) Sport en recreatie Toerisme
Saldo programma 9 (exclusief mutaties reserves)
6.884
7.395
9.067
8.826
8.689
Toevoegingen reserves
2.502
4.175
4.002
1.002
1.502
2
Onttrekkingen reserves
13
539
1.287
1.287
1.162
537
9.373
11.032
11.782
8.541
9.029
7.518
Saldo programma 9 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen Investeringen met economisch nut Kunstgras korfbalvereniging
75
Toplaag aanloopbanen atletiekbaan
64
Toplaag atletiekbaan Glijbaan Bosbad
207 200
Buzz-sportstimulering
182
20
Sportfondsenbad
3.000
Totaal
3.339
207
20
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Toerisme, Sport en Recreatie 13.493 3%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
183
Overige programma’s 380.549 97%
Waar komt het geld vandaan?
Bijdrage van derden 324 2%
Rijksvergoeding 100 1% Reserves 1.287 10%
Algemene middelen 11.782 87%
3.10
Werk en inkomen Missie ‘Het voorkomen van langdurige uitkeringsafhankelijkheid, het bevorderen van de zelfredzaamheid en participatie van uitkeringsgerechtigden en overige minima en het voorkomen en aanpakken van misbruik van de sociale zekerheid.’
Context en achtergrond In het beleidsprogramma ‘Samen werken, samen leven’ van het kabinet Balkenende IV staan o.a. de volgende voornemens: • Substantiële verhoging van de arbeidsparticipatie van 70% nu naar 80% in 2016; • Landelijk gaan 200.000 mensen extra aan de slag, waardoor in 2012 75.000 cliënten minder in de bijstand zitten en er 25.000 niet-uitkeringsgerechtigde (NUG) werkzoekenden minder zijn. Speerpunten zijn het realiseren van een goed werkende arbeidsmarkt, een soepele overgang van school naar werk en van de ene baan naar een andere, het vergroten van de maatschappelijke participatie en het bevorderen van ondernemerschap met name vanuit een uitkeringssituatie; • Meer ruimte voor gericht armoedebeleid; • Het tot een minimum beperken van de wachtlijsten voor schuldhulpverlening in 2011; • Invoering van de leerwerkplicht voor jongeren tot 27 jaar in combinatie met de mogelijkheid tot inhouding op een eventuele uitkering; • Sollicitatieplicht voor alleenstaande ouders in de bijstand met kinderen tot 5 jaar vervangen door een opleidingsplicht. Omdat deze plannen nog niet zijn vertaald naar gemeentelijk niveau is er nog geen zekerheid over de consequenties die dit zal hebben op de Rijksbijdrage voor Amersfoort. Vooralsnog hebben we de huidige meerjarenraming van het Rijk gevolgd. Zodra het Rijk de meerjarenraming heeft aangepast, zullen we dit in Amersfoort ook aanpassen. Uiteraard blijven we de landelijke lijn volgen en is het dus waarschijnlijk dat de doelstellingen nog scherper worden.
184
De landelijke plannen om participatiebudgetten van gemeenten (WWB, WSW, Wet Inburgering en volwasseneneducatie) samen te voegen zullen mogelijk in 2008 duidelijk worden. We zullen aansluiten bij deze ontwikkelingen en waar mogelijk vooruitlopen.
WERK Missie Zie de hierboven geformuleerde missie.
Context en achtergrond Zie de aan het begin van deze programma geformuleerde context en achtergrond
Kaderstellende nota’s • •
“Doen wat je kunt” - beleidskader Werk & Inkomen 2005-2009; Het re-integratiepalet van de gemeente Amersfoort (2006).
Werk Wat willen we bereiken? • Beperken van instroom in een WWB-inkomensvoorziening. • Bevorderen en realiseren van duurzame uitstroom uit de uitkering naar regulier werk. • Bevorderen van maatschappelijke participatie door activering van inwoners met een minimuminkomen die (nog) niet werken in zo mogelijk een reguliere baan.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Voorkomen van instroom in de uitkering door voortzetting ‘Morgen
Bijstandaanvragers die kunnen werken krijgen direct een baan aangebo-
beginnen’.
den. Sommige aanvragers zien dan af van de aanvraag. Een groot aantal start in ‘Morgen beginnen’ en ontvangt loon in plaats van een uitkering. Velen vinden tussentijds of aansluitend een reguliere baan.
• Fraudepreventie door screening op het moment van aanvraag uitkering. • Voorkomen instroom van jongeren in de bijstand (Operatie Amersfoort Jong).
Binnen de Operatie Amersfoort Jong draait het programma Jeugd aan het werk. Ook het project MKB Leerwerkbanen is een instrument gericht op jongeren.
• Bijstandsgerechtigden toeleiden naar werk via trajecten op maat.
Bijstandsgerechtigden worden zo snel mogelijk toegeleid naar duurzaam werk, onder de noemer trajecten op maat. Er zijn diverse instrumenten inzetbaar, zoals de Doorstroompool en Plus Werk.
• Mogelijk maken van werken met behoud van uitkering (Werk mee).
In de lijn van de landelijke ontwikkeling zien we dat de groep cliënten die nieuw instroomt in de bijstand en de groep die al langere tijd in de bijstand zit een “complexere” problematiek heeft. De uitstroom naar regulier werk neemt hierdoor af. We anticiperen hierop door activering van bijstandsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor 2008 beoordelen we of het huidige re-integratiepalet nog aanpassing vergt gelet op de aangekondigde extra gesubsidieerde banen (onder andere participatiebanen, brugbanen en opstapbanen)
185 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Om onze doelstellingen te realiseren blijven we in Amersfoort focussen op de vijf samenhangende beleidssporen: • Instroombeperking; • toeleiding naar werk; • activering van cliënten; • handhaving; • minimabeleid.
3.10
Werk Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Monitoren re-integratievorderingen van bijstandscliënten.
Om de vorderingen van de cliënten te kunnen monitoren werken we met de Amersfoortse re-integratieladder. Met deze methodiek houden we zicht op wat de cliënt nog nodig heeft op weg naar activering en regulier werk.
• We wijzen uitkeringsgerechtigden actief op hun recht op uitstroomen activeringspremies in geval van aanvaarden van (vrijwilligers)werk en monitoren de mate waarin hiervan gebruik wordt gemaakt. • Ontwikkelen arbeidsmarktbeleid gericht op creëren extra arbeidsplaatsen aan de onderkant van de arbeidsmarkt.
Het creëren van extra arbeidsplaatsen, zoals landelijk is besloten, pakken we op door arbeidsmarktbeleid te ontwikkelen in samenwerking met de ketenpartners en regiogemeenten voor de gehele onderkant van de arbeidsmarkt.
• Aanpakken werkloosheid bij de groep 45 jaar en ouder.
Omdat de groep uitkeringsgerechtigden van 45 jaar en ouder onvoldoende profiteert van de positieve trends op de arbeidsmarkt bieden we deze groep in 2008 extra ondersteuning.
• Stimuleren (startende) zelfstandig ondernemers.
We onderzoeken de mogelijkheden voor het verstrekken van ondernemerskredieten en microkredieten om meer uitkeringsgerechtigden (en andere minima) een eigen bedrijf te laten starten. Deze trajecten zijn een aanvulling op de trajecten gericht op zelfstandig ondernemerschap (BBZ).
• Met het CWI en het UWV brengen we de zogenoemde Niet-uitke-
We willen deze mensen mobiliseren om te voorkomen dat ze uiteindelijk
ringsgerechtigden (Nug) in beeld en ondersteunen hen waar nodig in
in de bijstand komen en ook om in te spelen op de toenemende krapte
het vinden van werk.
op de arbeidsmarkt (‘Iedereen is nodig’).
• Vooruitlopend op de modernisering van de Wet Sociale
De modernisering van de Wet Sociale Werkvoorziening zal mogelijk per
Werkvoorziening gaan we de activering van mensen op de WSW-
2008 worden ingevoerd. Vanaf 2008 is de financiering en verantwoor-
wachtlijst aanpakken en Begeleid werken stimuleren.
ding van de Wet Sociale Werkvoorziening een taak van de gemeente.
• Voortzetting deelname aan het regionale project Leren en werken in Eemland (leerwerkbanen, EVC-trajecten).
Hiermee wordt de overgang van uitkering naar werk of van de ene naar de andere baan gestimuleerd. Na de pilot in 2007 krijgt dit project in 2008 structureel een plaats in het regionale arbeidsmarktinstrumentarium.
• Duale trajecten inburgeren en re-integreren op de arbeidsmarkt.
SZ voert in het kader van de nieuwe Wet inburgering trajecten uit voor WWB-ers, Niet-uitkeringsgerechtigden (Nug) en UWV-ers.
• Extra aandacht voor maatschappelijke participatie in de ‘Amersfoort Vernieuwt’-wijken.
186
Kengetallen Werk Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Jaarplan W en I
246
2006
170
160
150
140
Jaarplan W en I
25
2006
25
25
25
25
Effect-indicatoren • Aantal cliënten waarvan de WWB
- uitkering is beëindigd door uitstroom naar regulier werk • Aantal beëindiging WWB-uitkeringen
door het starten een eigen bedrijf
187 • Gemiddeld aantal werkplekken (per
Jaarplan W en I
50
2006
50
50
50
50
4181
2005
3351
360
360
360
189
2005
110
110
110
110
0
2005
75
100
100
100
maand) traject Morgen Beginnen • Totaal aantal plekken gesubsidieerde
arbeid:
Jaarplan W en I (incl. ID- en WIW-banen)
• Doorstroompool trajecten • Pluswerk trajecten
0
2005
150
150
150
150
607
2006
550
550
500
500
• waarvan gericht op werk
486
2006
415
385
350
350
• waarvan gericht op activering
122
2006
135
165
150
150
89
2006
75
75
75
75
10
20
30
30
• Werk mee trajecten • Aantal nieuwe trajectovereenkomsten
Jaarplan W en I
arbeidstoeleiding en activering: 'traject op maat'.
• Aantal trajecten gericht op zelfstandig
Jaarplan W en I
ondernemerschap • Aantal micro- en /of ondernemers-
Jaarplan W en I
kredieten • Beweging op de re-integratieladder
Jaarplan W en I
0,90
2006
0,75
0,75
0,75
0,75
Jaarplan W en I
70%
2006
70%
70%
70%
70%
Jaarplan W en I
50%
2006
50%
50%
50%
50%
60%
60%
60%
in trede • % Uitstroom cliënten uit 'Morgen
beginnen' naar regulier werk • % Uitstroom Doorstroompool naar regu-
lier werk na afronding trajectperiode • % Uitstroom Pluswerk naar regulier
Jaarplan W en I
werk na afronding trajectperiode
1 De afbouw van de ID en WIW en de geleidelijke opbouw van de nieuwe vormen van gesubsidieerde arbeid verklaart het verschil tussen de jaren 2005 en 2008
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Prestatie-indicatoren
3.10
INKOMEN
Missie Zie de aan het begin van deze programmatekst geformuleerde missie.
Context en achtergrond Zie de aan het begin van deze programmatekst geformuleerde context en achtergrond.
Kaderstellende nota’s “Doen wat je kunt” – beleidskader Werk & Inkomen 2005-2009;
Inkomen Wat willen we bereiken? • Klantvriendelijke, rechtmatige (‘oneigenlijk gebruik beperken’) en efficiënte verstrekking van uitkeringen aan inwoners van Amersfoort die (tijdelijk) niet in een eigen minimuminkomen kunnen voorzien.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Handhaving en dienstverlening in samenhang uitvoeren.
Bij relevante veranderingen in de persoonlijke omstandigheden van de cliënt kijken we niet alleen opnieuw naar rechtmatigheid en verplichtingen, maar ook of de cliënt optimaal gebruik maakt van de bestaande regelingen.
• Diensten digitaal aanbieden.
De dienstverlening binnen de Keten Werk en Inkomen bieden we de komende jaren steeds meer aan via een digitaal loket. Een uitkering of bijzondere bijstand kan ook via internet aangevraagd worden. Burgers die van een werkloosheidsuitkering terugvallen in de bijstand, hoeven hun gegevens nog maar één keer door te geven, waarna alle betrokken partijen (CWI, UWV en gemeente) de gegevens hergebruiken.
• Ontwikkelen van een gebouw Werk en Inkomen.
In 2008 komen we met een programma van eisen en een voorlopig ontwerp voor een gebouw voor Werk en Inkomen.
• Verruimen van de voorwaarden van de Langdurigheidtoeslag.
We sluiten aan bij de door het kabinet voorgenomen deregulering van de langdurigheidtoeslag.
• Uitvoeren van een cliënttevredenheidsonderzoek in 2008.
In 2004 heeft dit onderzoek voor de laatste keer plaatsgevonden. In 2008 zal dit wederom plaatsvinden.
• Invoering Wet Vazalo.
Naar verwachting wordt per 2008 de wet voorzieningen arbeid en zorg alleenstaande ouders (Vazalo) landelijk ingevoerd. In Amersfoort wordt een experiment uitgevoerd ter voorbereiding op de invoering van deze wet.
188
Kengetallen Inkomen Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
4,37%
2006
4,20%
4,10%
4,10%
4,10%
2640
2006
2.584
2.509
2.536
2.593
Effect-indicatoren • % huishoudens met een bijstand-
CBS
uitkering in Amersfoort Prestatie-indicatoren • Aantal bijstandgerechtigden WWB 1
Bedrijfsvoering
189
MINIMABELEID
Missie Zie de aan het begin van deze programmatekst geformuleerde missie.
Context en achtergrond Zie de aan het begin van deze programmatekst geformuleerde context en achtergrond.
Kaderstellende nota’s “Doen wat je kunt” – beleidskader Werk & Inkomen 2005-2009;
Minimabeleid Wat willen we bereiken? • Verbeteren van de inkomenspositie van mensen die van een minimuminkomen moeten rondkomen. • Vergroten van het bereik van minimaregelingen.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Bestandskoppeling.
Door het koppelen van bestanden ingaande 2008 kunnen we minima beter bereiken en het gebruik van de volgende regelingen optimaliseren: Bijzondere Bijstand, sociale participatie (SoPa), Amersfoort Plustoeslag voor 65 plussers, collectieve aanvullende ziektekostenverzekering voor Minima en langdurigheidtoeslag.
• Uitvoeren van de regeling tegemoetkoming schoolkosten voor minima met kinderen van 12-18 jaar
PROGRAMMA’S - DEEL 3
1 We volgen de huidige meerjarenraming van het Rijk in de begroting als het gaat om het aantal bijstandsgerechtigden WWB.
3.10
Minimabeleid Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Uitvoering Jeugdsportfonds Aanbevelingen uit het onderzoek van het Verwey-Jonker-instituut voor
• Taskforce Armoede.
een effectiever minimabeleid zullen worden aangeboden aan de Amersfoortse Taskforce Armoede. Zij kunnen dan concrete voorstellen uitwerken. • De nieuw ontwikkelde aanpak van de schuldhulpverlening zullen we
We zullen ook proactief schuldproblematiek aanpakken. Een voorbeeld hiervan is het benaderen van cliënten zodra de deurwaarder beslag wil
in 2008 verder toepassen.
leggen op de uitkering.
Kengetallen Minimabeleid Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Effect-indicatoren • In 2008 gaan we door bestands-
koppeling het bereik van de minimaregelingen optimaliseren Prestatie-indicatoren • Aantal aanvragen bijzondere bijstand
Jaarplan W en I
3.151
2006
3.151
3.151
3.151
3.151
• Aantal Sociale Participatie
Jaarplan W en I
2.382
2006
3.080
3.429
3.778
3.778
• Aantal Amersfoort+ voor 65 jaar en
Jaarplan W en I
1.325
2006
1.360
1.380
1.400
1.420
ouder • Aantal kwijtscheldingen belastingen
Beleidsverslag 2006
4.409
2006
4.587
4.587
4.587
4.587
• Nieuwe aanmeldingen
Jaarplan W en I
1.241
2006
1.500
1.350
1.200
1.200
Jaarplan W en I
1.450
2006
1.600
1.600
1.600
1.600
Jaarplan W en I
3.993
2006
4.275
4.416
4.560
4.560
2.050
2.050
schuldhulpverlening • Aantal aanvragen
Langdurigheidstoeslagen • Deelname collectieve
ziektekostenverzekering
190
• Pilot Jeugd sportfonds
75
100
• Regeling 12-18 jarigen
1.540
2.050
Financiën Werk en inkomen (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
45.755
47.515
43.676
42.800
43.013
43.216
7.104
7.978
7.703
7.553
7.570
7.566
Werk
12.971
14.861
14.094
14.283
13.420
13.420
Totaal lasten
65.830
70.354
65.473
64.636
64.003
64.202
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Inkomen Minimabeleid
191 Inkomen
39.931
39.199
36.445
36.171
36.425
717
217
417
417
417
417
Werk
10.737
10.686
10.703
10.878
11.053
11.053
Totaal baten
51.385
50.102
47.565
47.466
47.895
48.019
Inkomen
5.824
8.316
7.231
6.629
6.588
6.667
Minimabeleid
6.387
7.761
7.286
7.136
7.153
7.149
Werk
2.234
4.175
3.391
3.405
2.367
2.367
14.445
20.252
17.908
17.170
16.108
16.183
14.445
20.252
17.908
17.170
16.108
16.183
16.108
16.183
Minimabeleid
36.549
Saldo (exclusief mutaties reserves)
Saldo programma 10 (exclusief mutaties reserves) Toevoegingen reserves
3.500
Onttrekkingen reserves
2.500
2.874
1.115
21.252
15.034
16.055
Saldo programma 10 (inclusief mutaties reserves)
14.445
PROGRAMMA’S - DEEL 3
Baten (exclusief onttrekkingen reserves)
3.10
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Werk en Inkomen 65.473 17%
Overige programma’s 328.569 83%
Waar komt het geld vandaan?
Algemene middelen 15.034 23%
Reserves 2.874 4%
Bijdrage van derden 2.667 4%
Rijksvergoeding 44.898 69%
192
BESTUUR
Missie ‘Amersfoort is een vitale stad waar iedereen telt en waaraan we samen willen werken.’
Context en achtergrond 193
Werkwijze Raad In 2005 heeft de Raad voor een nieuwe werkwijze gekozen. Belangrijkste doelstelling hiervan was de betrokkenheid van burgers bij het werk van de Raad te vergroten en de besluitvorming sneller en efficiënter te laten verlopen. In de achterliggende periode is de werkwijze op onderdelen verder verbeterd, is het aantal vergaderingen teruggebracht, is er aandacht geweest voor het verder verbeteren van de bestuurlijke stukken en hebben medewerkers van de organisatie cursussen “helder en strategisch adviseren” gevolgd. Op verschillende beleidsterreinen zijn participatiebijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast worden voor Raadsleden regelmatig werkbezoeken in de stad georganiseerd. Amersfoort Europaproof De ontwikkelingen die plaatsvinden in Brussel worden steeds belangrijker. Europees beleid beïnvloedt nationaal beleid, maar Europese ontwikkelingen werken ook door op lokaal niveau. Voor de Amersfoortse organisatie is het belangrijk om ‘Europaproof’ te zijn: goed voorbereid te zijn op de kansen en verplichtingen die Europa biedt. In 2006 zijn we gestart met het Europaproof traject. Dat traject loopt door tot en met 2007.
Kaderstellende nota’s •
Nieuwe vergaderstructuur Raad (Raadsbesluit d.d. 8 maart 2005).
PROGRAMMA’S - DEEL 3
3.11
Bestuur en publieke dienstverlening
3.11
Bestuur Wat willen we bereiken? Meer betrokkenheid burgers bij het werk van de Raad. • Het gemeentebestuur wil de betrokkenheid van de Amersfoortse burgers en organisaties bij het werk van de Raad vergroten. Een snellere en meer efficiënte besluitvorming. • Verdere ontwikkeling van de kwaliteit van de besluitvorming met aandacht voor inhoud, proces en vergaderstructuur. Amersfoort ‘Europaproof’: • Wij willen dat zowel het bestuur als de ambtelijke organisatie goed op de hoogte is van de kansen en verplichtingen die Europa biedt. De verplichtingen spitsen zich toe op de Europese wet- en regelgeving en de doorwerking van deze wetten en regels op lokaal niveau. De kansen liggen op het terrein van kennis en het verwerven van Europese subsidies om Amersfoortse ambities te verwezenlijken. Amersfoort kent daarbij drie prioriteiten: de programma’s werk en inkomen, Groen-Blauwe structuur en economie en bereikbaarheid.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
Betrokkenheid van burgers:
Naast de participatie- en inspraaktrajecten bij belangrijke ruimtelijke en
• Participatie en inspraaktrajecten.
beleidsonderwerpen zullen ook in het kader van het Visietraject 2030 de
• Het organiseren van werkbezoeken in de stad.
inwoners en bedrijven in de stad een grote betrokkenheid hebben.
Een snellere en meer efficiënte besluitvorming
Verdere ontwikkeling van de kwaliteit van de besluitvorming, waarbij
• Continue aandacht voor training medewerkers.
aandacht wordt besteed aan de inhoud, het proces en de vergader-
• Terugblik op vergadersysteem van de Raad.
structuur
• Verdere ontwikkelingen van faciliteiten ten behoeve van de Raad op intranet en extranet. Europa: • Het aantal contacten van medewerkers in/over Europa stijgt door: - Informatie over Europese wet- en regelgeving, kennis en subsidies toegankelijk te maken voor bestuur en organisatie. - Cursussen aan te bieden over Europese onderwerpen zoals aanbesteden, staatssteun en het verwerven van Europese subsidies.
Op de intranetsite over Europa kunnen bestuurders en ambtenaren actuele informatie vinden het Europaproof project; over de diverse werkgroepen en de actuele ontwikkelingen. Uit onderzoek in 2007, gericht op de naleving van Europese wetten en regels, volgen concrete aanbevelingen. Deze juridische aanbevelingen worden in 2008 uitgevoerd. Binnen de organisatie wordt afgestemd over aan te vragen Europese subsidies en de contacten die daarvoor nodig zijn. In 2008 houden we een personeelsenquête om te kijken of de medewerkers informatie over Europa (wetten en regels, kennis en verwerving subsidies) weten te vinden. Dit is een vervolg op de nulmeting die we in 2005, voorafgaand aan het Europaproof traject, hebben gehouden. We onderzoeken de mogelijkheid om toe te treden tot een Europees netwerk van Europese groeisteden, op initiatief van de Zweedse stad Solna.
194
Bestuur Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het investeringsbedrag in Europa wordt ‘terugverdiend’ door: concre-
Concrete projectaanvragen bij het Europees Fonds voor Regionale
te doelen te formuleren voor de prioriteiten Werk en Inkomen, Groen-
Ontwikkeling (EFRO) worden ingediend. Dit gebeurt op basis van het
Blauwe structuur en Economie en Bereikbaarheid.
position paper ‘Amersfoort; innovatieve en vitale motor (2006). Deze projectaanvragen worden samen met de provincie Utrecht voorbereid. De provincie heeft aangegeven in ieder geval ruim € 4 miljoen beschikbaar te stellen voor Amersfoort.
Kengetallen Bestuur Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
Stadspeiling
35%
2006
38%
Stadspeiling
58%
2006
55%
Personeelsenquête 2008
20%
2005
30%
Personeelsenquête 2008
12%
2005
20%
Effect-indicatoren • % inwoners dat vindt dat het gemeente-
bestuur veel doet om hen bij het bestuur te betrekken. • % inwoners vindt dat zij geen enkele
invloed hebben op het gemeentebestuur • % van het personeel dat informatie over
Europese wet- en regelgeving weet te vinden • % van het personeel dat informatie over
Europese subsidies weet te vinden
2009
2010
2011
PROGRAMMA’S - DEEL 3
195
3.11
COMMUNICATIE
Missie ‘Amersfoort is een vitale stad waar iedereen telt en waaraan we samen willen werken.’
Context en achtergrond Voor de periode 2007-2010 wordt een nieuw communicatiebeleidskader opgesteld. De Raad heeft aangegeven als kaderstellend orgaan van de gemeente richting te willen geven aan de uitgangspunten voor het gemeentelijke communicatiebeleid. Het College wil burgers en belanghebbenden zo vroeg mogelijk betrekken bij de planontwikkeling, zodat zij hun wensen en ideeën tijdig naar voren kunnen brengen. Daarnaast zijn er verschillende maatschappelijke trends die ook een andere aanpak van communicatie vereisen: informatisering, informalisering, internationalisering, individualisering, drukker bestaan, negatieve beeldvorming politiek, verantwoordingsdruk en scepsis ten aanzien van macht en overheid. Het communicatiebeleidskader is met name gericht op voorlichting (‘aan de stad’), interactieve beleidsvorming (‘met de stad’) en citymarketing (‘over de stad’).
Kaderstellende nota’s •
Nota communicatiebeleid 2007-2010.
Communicatie Wat willen we bereiken? Zorgvuldig in de communicatie aan de stad. • De gemeente heeft de taak – al dan niet wettelijk – om alle inwoners en bedrijven/instellingen te informeren. Deze voorlichtingstaak moet zorgvuldig worden uitgevoerd: tijdig, begrijpelijk, volledig en gericht. Het grootste deel van de communicatie-inspanning is nu gemoeid met deze voorlichtingstaak. Daarnaast wordt ingezet op het bereiken van groepen die met de huidige middelen moeilijk bereikbaar blijken of waarvan een te diffuus beeld bestaat voor specifiek behoefteonderzoek. Zoals allochtone inwoners en jongeren. Open in de communicatie met de stad • Interactieve beleidsvorming is van belang voor de kwaliteit van het gemeentelijk beleid. Burgers mede-eigenaar van de oplossingen maken, bevordert de maatschappelijke betrokkenheid. Daarbij wordt duidelijk een keuze gemaakt tussen het meewegen en inventariseren van kennis en behoeften van Amersfoorters enerzijds en de verantwoordelijkheden en vragen het bestuur (College en Raad) anderzijds. Het is niet mogelijk om bij alle processen voor de meest verregaande vorm van participatie te kiezen; omdat niet ieder onderwerp zich ervoor leent, omdat het qua capaciteit en middelen te veel vraagt en omdat we willen vermijden dat inwoners van de stad ‘participatiemoe’ worden. Daarom kiezen we per fase van de beleidscyclus uit drie vormen van interactieve beleidsvorming: inspraak, consultatie en coproductie. Openheid betekent ook dat we in de maatschappelijk discussie alle stemmen willen (laten) horen. Niet alleen die van een kleine groep, maar ook die van de stille meerderheid. Trots in de communicatie over de stad. • We willen samen met de partners in de stad Amersfoort in de etalage zetten. We mogen trots zijn op onze stad en dat willen we uitdragen door Amersfoort in de markt te zetten, te profileren. Citymarketing, stadspromotie en externe betrekkingen zijn belangrijke instrumenten om (de stijl van) de stad (her)kenbaar te maken.
196
Communicatie Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• We zetten onze middelen meer in op de groepen die nog niet of
Daarvoor zoeken we naar manieren om informatie toegankelijker, per-
slecht worden bereikt.
soonlijker en interactiever te ontsluiten. Aan de hand van onderzoek naar levenswijze en behoefte zetten we in op een betere indeling in doelgroepen.
• We kiezen ervoor om in alle fases van agenda-, beleids-, besluit- en planvorming een zichtbare keuze te maken in interactieve
De keuze voor inspraak, consultatie of coproductie wordt duidelijk in
197
beeld gebracht met de bijbehorende spelregels.
• Onderzoek en beleid als onderbouwing voor bestuurlijke keuzes worden proactiever gepresenteerd.
Op deze manier willen we balans brengen in de berichtgeving en uitingen. Geen evenwicht zonder tegenwicht.
• Citymarketing inzetten voor de profilering van Amersfoort.
Er zijn al veel initiatieven in de stad, van gemeente, particulieren, belangenverenigingen, et cetera. De citymarketeer bundelt bestaande initiatieven uit de stad om op die manier samen meer effect te genereren. Het bestaande, deels informele, netwerk wordt beter benut. Er worden nieuwe middelen ontwikkeld om de citymarketing te ondersteunen.
Kengetallen Communicatie Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
Stadspeiling
52%
2007
53%
54%
Stadspeiling
75%
2007
80%
84%
Stadspeiling
27%
2007
30%
34%
49%
2007
50%
50%
Effect-indicatoren • % inwoners dat zich voldoende
geïnformeerd vindt over beslissingen van het gemeentebestuur Prestatie-indicatoren • % inwoners dat rubriek Stadsberichten
in Amersfoort Nu leest • % inwoners dat rubriek Stadsberichten
‘vrijwel iedere week’ of ‘af en toe’ leest
Door de “verhuizing” van de Stadsberichten van de Stad Amersfoort naar Amersfoort Nu is de bekendheid afgenomen. Het streven is dat de bekendheid in 2011 weer op het oude niveau is.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
beleidsvorming.
3.11
DIENSTVERLENING
algemeen en de dienstverlening in het bijzonder. Denk daarbij aan het actieprogramma ‘Andere overheid’ (65% elektronische dienstverlening in 2007) en het werk van de commissie Gemeentelijke Dienstverlening (de commissie Jorritsma). Ook is er in de afgelopen jaren via wetgeving het een en ander veranderd: denk daarbij bijvoorbeeld aan de invoering van het burgerservicenummer en de landelijk invoering van basisregistraties. Het optimaliseren van de dienstverlening is een permanente opgave die in Amersfoort vooral binnen de sectoren en afdelingen wordt opgepakt. Er wordt ook gewerkt aan een gemeentebreed actieplan dienstverlening. In dit plan worden acties uitgewerkt die de gemeente de komende jaren wil doorvoeren om de dienstverlening naar een nog hoger niveau te brengen. De eerste acties uit het actieplan dienstverlening worden in 2008 uitgevoerd, hierbij wordt aansluiting gezocht bij reeds lopende acties binnen de sectoren. De gemeente Amersfoort heeft zich aangemeld als pioniergemeente bij de interbestuurlijke Taskforce Regeldruk Gemeenten.
Missie ‘Onze ambitie voor de gemeentelijke dienstverlening is om boven het landelijk gemiddelde te (blijven) scoren’ (uit: Collegeprogramma 2006-2010).
Context en achtergrond Op 4 juni 2007 werd tussen het Rijk en de gemeenten het bestuursakkoord ‘samen aan de slag’ getekend. Het bevat de inhoudelijk agenda waarmee Rijk en gemeenten de komende jaren samen willen werken aan één effectieve overheid in dienst van de burger. Belangrijk onderdeel van het akkoord vormt de verbetering van de dienstverlening en het invoeren van de elektronische overheid. Ook in het beleidsprogramma ‘samen werken en samen leven’ van het Kabinet Balkenende IV wordt aandacht besteed aan dienstverlening. Ook hier wordt vooral ingezoomd op de e-overheid: ”ICT-toepassingen, internet en digitalisering zijn instrumenten die de dienstverlening van de overheid kunnen verbeteren. De overheid wordt toegankelijker.” Dit is niet nieuw: in de afgelopen jaren is er in diverse gremia veel nagedacht over de relatie burger – overheid in het
Kaderstellende nota’s • •
Informatiebeleidsplan Digitaal Amersfoort 2007 - 2010; Actieplan dienstverlening (wordt eind 2007 opgeleverd).
Dienstverlening Wat willen we bereiken? • Met onze dienstverlening boven het landelijk gemiddelde (blijven) scoren. • Burgers sneller en gemakkelijker helpen door méér digitale producten via de gemeentelijke website aan te bieden. • Het gebruik van het digitale kanaal stimuleren. • De kwaliteit van de dienstverlening via de verschillende kanalen (aan de balie, via de telefoon, per brief, e-mail, digitaal) verder optimaliseren. • Meer zicht krijgen op het gebruik van en de waardering door onze klanten van die kanalen.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• In 2008 beginnen we met de uitvoering van het Actieplan
In 2007 maken we een analyse van de uitgangssituatie van onze dienst-
dienstverlening.
verlening. We kijken naar de kanalen waarlangs we onze diensten verlenen; hoe doen we het nu, waar zijn we goed in en waarin minder, waar liggen kansen? Dit leidt eind 2007 tot een actieplan dienstverlening, waarin we concreet aangeven op welke vlakken we extra inspanning gaan leveren om de dienstverlening nog verder te verbeteren.
198
Dienstverlening Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: We sluiten hierbij zoveel mogelijk aan bij reeds lopende initiatieven en acties gemeentebreed; overal in de organisatie wordt al hard gewerkt aan onze dienstverlening. Het actieplan gaat deze inspanningen samenbrengen, versterken en aanvullen om zo de ambities van het college op het gebied van dienstverlening waar te maken.
• Méér producten volledig digitaal aanbieden en afhandelen.
In 2007 zijn de eerste volledig digitale producten geïntroduceerd, samen
199
door op de ingeslagen weg en het aantal volledig digitale producten verder uitbreiden. Concreet gaat het in 2008 dan om de volgende 9 producten: 1. GBA-uittreksel; 2. Binnengemeentelijke verhuizing; 3. Intergemeentelijke verhuizing; 4. Melding openbaar gebied; 5. Aanvragen gecombineerde ‘BKS-vergunning’: Lichte bouw-, kap- en sloopvergunning; 6. Afspraken; 7. Bezwaarschrift (algemeen); 8. Belastingbezwaarschriften; 9. Evenementenvergunning. • De mogelijkheden van digitale dienstverlening (beter) bij de burgers bekend maken.
Via Stadsberichten, folders en de website gaan we aandacht vragen voor de nieuwe digitale producten die via www.amersfoort.nl worden aangeboden. Zo hopen we het gebruik van het digitale kanaal te stimuleren. Of dat ook daadwerkelijk het geval is gaan we onderzoeken via een kanalenmonitor (zie volgende punt).
• Het opzetten van een kanalenmonitor.
Onze burgers nemen langs verschillende kanalen (balie, post, telefoon, website, mail) producten en diensten van ons af. Op dit moment weten we te weinig over het gebruik en de waardering van deze ‘kanalen’ en hoe de verschillende kanalen zich tot elkaar verhouden. Daar gaan we wat aan doen door een monitor op te zetten. Hierdoor krijgen we beter zicht op het gebruik en de wensen van onze klanten en kunnen we onze dienstverlening nog gerichter optimaliseren.
• Het beter reguleren van de klantstromen en terugdringen van de wachttijden bij de balies van Burgerzaken.
Bij de receptie in de centrale hal komen nu verschillende bezoekersstromen samen (klanten van burgerzaken en bezoekers van het stadhuis). Die gaan we beter scheiden.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
met DigiD (voor de elektronische identificatie). In 2008 gaan we verder
3.11
Dienstverlening Wat gaan we er voor doen:
Toelichting: Daarnaast gaan we het werken op afspraak stimuleren en uitbreiden in de middag. Op deze manier verwachten we het klantaanbod beter te verwerken en de wachttijden aan de balies van Burgerzaken terug te dringen.
• Opstellen kwaliteitshandvesten.
Het kabinet en de VNG streven ernaar dat alle overheidsorganisaties met burgercontacten in 2008 zijn gaan werken met kwaliteitshandvesten. Amersfoort maakt hier in 2007 een start mee bij de afdeling Burgerzaken. In 2008 willen we dit ook voor andere afdelingen gaan doen. In een kwaliteitshandvest maak je als gemeente beloften over de kwaliteit van de dienstverlening. Het schept duidelijkheid: wat mag de burger verwachten van onze dienstverlening? Het opstellen van zo’n handvest brengt intern de discussie op gang over wat wel en wat niet onder ‘kwaliteit’ moet worden verstaan. Waar willen we als organisatie voor gaan staan, wat kunnen/willen we waarmaken?
• Invoering ‘Dwangsom bij niet tijdig beslissen’.
Het wetsvoorstel ‘Dwangsom bij niet tijdig beslissen’ houdt in dat als een overheidsorgaan te laat op aanvragen reageert, de aanvrager dat orgaan een dwangsom kan opleggen. De dwangsom is een bedrag per dag dat het orgaan te laat is met beslissen (maximaal € 1260,-). Landelijke invoering vindt waarschijnlijk plaats in 2009. Vooruitlopend op de invoering van dit wetsvoorstel is in 2007 een aantal pilots uitgevoerd en zal een dergelijke regeling in Amersfoort worden ingevoerd in 2008 (zie ook raadsinformatiebrief van 29 juni 2007). Het streven is de meeste beslissingen op aanvragen onder de werking van deze regeling te brengen. Rechtspositionele besluiten en complexe/kritische aanvragen zullen worden uitgezonderd.
200
Kengetallen Dienstverlening Omschrijving
Bron
Actueel kengetal
Streefwaarden
Gegeven
Jaar
2008
2009
2010
2011
7,4
2005
7,5
7,6
7,6
7,6
Effect-indicatoren • Rapportcijfer bezoekers
Landelijke benchmark
Stadhuisplein 1 Prestatie-indicatoren Ranglijst gemeenten 150e plaats
2006 Binnen top 50 gedurende het hele jaar
Stadspeiling
68%
2006
75%
76%
78%
78%
Stadspeiling
40%
2006
50%
60%
60%
60%
Stadspeiling
21%
2006
22%
25%
30%
40%
DIA/BB
4,6%
2006
10%
15%
15%
15%
DIA/PIM
91%
2006
92%
93%
94%
95%
• % telefonische bereikbaarheid1
81%
2007
85%
85%
85%
85%
• % geslaagde telefonische contacten1
62%
2007
70%
70%
70%
70%
• % klachten dat binnen 6 weken
80%
2006
85%
85%
85%
85%
17%
2006
20%
20%
20%
20%
201
website (advies.overheid.nl) • % inwoners dat bekend is met
gemeentelijke website • % inwoners dat bekend is met het
Digitaal loket • % inwoners dat al eens iets digitaal
heeft geregeld via de gemeentelijke website • % bezoekers van burgerzaken dat op
afspraak wordt geholpen1 • % brieven dat binnen 4 weken is
beantwoord
is afgehandeld1 • % ingetrokken bezwaarschriften als
DIA/JZ telling
gevolg van mediation1
1 Deze prestatie-indicator is opgenomen in het Burgerjaarverslag 2006
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Beoordeling van de gemeentelijke
3.11
Financiën Bestuur en publieke dienstverlening (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Bestuur
5.692
5.265
6.056
5.199
5.269
5.112
Communicatie
1.705
1.711
2.132
2.132
2.132
2.132
Dienstverlening
5.204
5.190
5.120
5.380
5.481
5.727
12.601
12.166
13.308
12.711
12.882
12.971
18
6
6
6
6
6
Lasten (exclusief toevoegingen reserves)
Totaal lasten Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Bestuur Communicatie
7
Dienstverlening
2.111
1.936
1.981
2.017
2.048
2.084
Totaal baten
2.136
1.942
1.987
2.023
2.054
2.090
Bestuur
5.674
5.259
6.050
5.193
5.263
5.106
Communicatie
1.698
1.711
2.132
2.132
2.132
2.132
Dienstverlening
3.093
3.254
3.139
3.363
3.433
3.643
10.465
10.224
11.321
10.688
10.828
10.881
10.465
10.224
11.321
10.688
10.828
10.881
10.465
10.224
11.321
10.688
10.828
10.881
Saldo (exclusief mutaties reserves)
Saldo programma 11 (exclusief mutaties reserves) Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Saldo programma 11 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen Investeringen met economisch nut Stemmachines
7
Audiovisuele hulpmiddelen raadszaal
207
Vervanging PC's raadsleden
66
Verkiezingen raad (aanpassing fractiekamers c.a.) Totaal
202
202 7
207
268
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Bestuur en Publieke dienstverlening 13.308 3%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
203
Overige programma’s 380.734 97%
Waar komt het geld vandaan?
Secretarieleges 1.981 15%
Overige 6 0%
Algemene middelen 11.321 85%
3.12
. Bedrijfsvoering en financiën Missie We willen zorgdragen voor gezonde gemeentelijke financiën, waarbij de van onze inwoners gevraagde financiële bijdragen in een goede verhouding staan tot het geleverde voorzieningenniveau.
Context en achtergrond Programma 12 is veel minder een beleidsmatig programma dan de overige 11 programma’s. Het opnemen van effect- en prestatie-indicatoren bij dit programma is daarom in het algemeen minder relevant. Dit is ook de reden dat u indicatoren in dit programma in zeer beperkte mate aantreft. In de financiële toelichting bij de begroting en in de paragrafen wordt uitvoerig ingegaan op de financiën van de gemeente. Voor een nadere inhoudelijke toelichting op dit programma wordt dan ook naar deze onderdelen verwezen.
Kaderstellende nota’s •
•
•
•
204
Kaderbrief 2008. Met deze brief en de daarbij aangenomen moties heeft de raad het college de kaders meegegeven voor de uitwerking van de begroting 2008-2011. Aanspreken op afspraken. Hierin worden zowel de inhoud als de filosofie van het contractmanagement in de gemeente Amersfoort geschetst. De kern van dit instrument is dat partijen afspraken maken en elkaar aanspreken op de nakoming ervan. Het document, dat is bedoeld voor raadsleden, het college en management en medewerkers van de gemeente Amersfoort, is in 1999 vastgesteld. Blijven doen wat nodig is. In dit document wordt aangegeven op welke wijze de gemeente Amersfoort omgaat met marktpartijen en de daaruit voortkomende ervaringen met privatiseringen en publiek-private samenwerkingen. De filosofie hierachter is de ‘regiewerkwijze’: alleen daar opereren waar het nodig is dat de gemeente aanwezig is / sturing geeft of waar dat inhoudelijk of financieel meerwaarde heeft. Inkoopbeleid Amersfoort. Een professionele inkoop is een belangrijke voorwaarde voor het optimaal functioneren van de ‘regiewerkwijze’. De kwaliteit van de inkoop bepaalt mede de kwaliteit van de uitvoering van (deel)taken en projecten. De invoering van contractmanagement legt verant-
•
•
•
•
Deze verordening is verplicht op grond van artikel 213a van de nieuwe Gemeentewet en is in 2004 door de raad vastgesteld. Nota reserves en voorzieningen. Hierin zijn de spelregels geformuleerd hoe moet worden omgegaan met toevoegingen en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen. Verder wordt in de nota aangegeven voor welke doelen reserves en voorzieningen worden gevormd. De nota is in 2004 door de raad vastgesteld. De nota zal in 2008 worden geactualiseerd. Verordening financieel beleid en beheer. Deze verordening is in 2004 door de raad vastgesteld en regelt de verhouding en taakverdeling tussen raad en college op het gebied van financieel beleid en beheer. Recente tussentijdse evaluatie heeft geen aanleiding tot aanpassing van de verordening gegeven. Verordening inzake de externe controle op het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie. Deze verordening bevat de bepalingen inzake de accountantscontrole. De verordening is in 2003 door de raad vastgesteld.
Belastingen en heffingen Wat willen we bereiken? • Een gematigde gemeentelijke lastenontwikkeling • Een evenwichtige verdeling van de lastendruk over de belastingbetalers • Belastinginkomsten ter grootte van de bedragen zoals opgenomen in de begroting
Wat gaan we er voor doen: • Een verhoging van de OZB-tarieven met slechts 0,5 % (derhalve 0,5% onder de reguliere peilaanpassing) • Een verlaging met 3% van de tarieven van het rioolrecht • Een verlaging met 1% van de tarieven van de afvalstoffenheffing • Correctie van de voorgestelde tarieven van de OZB en het rioolrecht met hetzelfde percentage als de waardestijging van het onroerend goed.
Toelichting:
205 PROGRAMMA’S - DEEL 3
•
woordelijkheden lager in de organisatie. Dit maakt het noodzakelijk dat duidelijk is binnen welke kaders en randvoorwaarden bestuurders en ambtenaren van de gemeente Amersfoort kunnen handelen. In de nota inkoopbeleid worden hiervoor beleid en doelstellingen geformuleerd en uitgewerkt. De nota is in 1999 vastgesteld en wordt thans geëvalueerd. In het voorjaar van 2008 zal een geactualiseerde nota Inkoopbeleid aan de raad ter vaststelling worden voorgelegd. Treasurystatuut. Gemeenten zijn in het kader van de wet FIDO (financiering decentrale overheden) verplicht om de beleidsmatige infrastructuur van de treasury-functie te beschrijven. Het belangrijkste uitgangspunt van de wet is het beheersen van risico’s. De beleidsuitgangspunten zijn in het treasury-statuut van de gemeente Amersfoort opgenomen. Het statuut is in 2005 door de raad vastgesteld. Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid. In de verordening periodiek onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur is geregeld dat het college ieder jaar in januari een plan vaststelt voor het in dat jaar te verrichten onderzoek.
3.12
Belastingen en heffingen Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het uitvoeren van het kwijtscheldingsbeleid waarin maximaal gebruik wordt gemaakt van de wettelijk toegestane mogelijkheden • Het op een kwalitatief goed peil taxeren van de binnen de gemeente gelegen onroerende zaken met als peildatum 1 januari 2008 • Uiterlijk 29/02/08 verzending van de waardebeschikkingen per 1 januari 2007 • Een tijdige en correcte oplegging en inning van belastingen • Een tijdige en adequate afhandeling van bezwaar- en beroepschriften
Kengetallen Belastingen en heffingen Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
2009
2010
Effect-indicatoren • Afhandeling bezwaarschriften WOZ.
74 dagen1
2006
• Afhandeling bezwaarschriften
38 dagen1
2006
• Afhandeling ontheffingen heffingen.
16 dagen1
2006
< 30 dagen
• Afhandeling verzoeken kwijtscheldingen
62 dagen1
2006
< 100 dagen
• Afhandeling beroepen kwijtscheldingen
20 dagen1
2006
< 6 maanden (de wettelijke termijn is 1 jaar)
heffingen.
< 60 dagen (de wettelijke termijn is 1 jaar).
(volgens de richtlijnen 120 dagen) < 42 dagen (de wettelijke termijn is 56 dagen)
• Verzending aanslagen/ beschikkingen
2006
Minimaal 95% uiterlijk 29/02/08, zo mogelijk 31/01/2008
1 Gemiddelde afhandelingstermijn
206
2011
Algemene uitkering Gemeentefonds Wat willen we bereiken? • Een juiste uitkering uit het Gemeentefonds • Actueel inzicht in ontwikkelingen rond het Gemeentefonds opdat hierop tijdig kan worden geanticipeerd.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Vaststellen van de gevolgen van de jaarlijkse
207
Gemeentefondscirculaires voor de gemeente.
PROGRAMMA’S - DEEL 3
• Het aanleveren aan het rijk van de benodigde informatie en het toezien op het juiste gebruik daarvan. • Het informeren van de raad over relevante ontwikkelingen in het Gemeentefonds.
Geldleningen en beleggingen Wat willen we bereiken? • Het binnen de kaders van het door de Raad vastgestelde treasury-statuut voorzien in voldoende financiële middelen om de verschillende programma’s te kunnen uitvoeren.
Wat gaan we er voor doen:
Toelichting:
• Het tijdig aantrekken van benodigde financiële middelen (beschikbaarheid) • Het beheersen van de rente- risico’s (risicominimalisatie) • Het zoveel mogelijk beperken van de rentekosten van de leningen en het bereiken van voldoende rendement op overtollige middelen (rente-optimalisatie) • Het beperken van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities (kostenminimalisatie)
Kengetallen Geldleningen en beleggingen Omschrijving
Bron
Actueel kengetal Gegeven
Jaar
Streefwaarden 2008
Effect-indicatoren • Renterisiconorm
Wet FIDO
€ 54,6 mln
2008< € 54,6 mln
• Kasgeldlimiet
Wet FIDO
€ 34,8 mln
2008< € 34,8 mln
2009
2010
2011
3.12
ALGEMENE BATEN EN LASTEN
Op dit programmaonderdeel zijn diverse bedragen geraamd die (nog) niet aan inhoudelijke programmaonderdelen kunnen worden toegerekend. Het gaat om zaken als onderuitputting, saldi van apparaatskosten, het BTW-compensatiefonds e.d. Het programmaonderdeel heeft derhalve voornamelijk een administratief-technisch karakter. Met betrekking tot de 3W-vragen volstaan we daarom met het aangeven van enkele algemene financiële cq. bedrijfsvoeringsaangelegenheden die het volgend jaar zullen worden uitgevoerd.
Algemene baten en lasten Wat willen we bereiken?
Wat gaan we er voor doen: • Opstellen van een geactualiseerde nota Inkoopbeleid (2008) • Opstellen van een geactualiseerde nota reserves en voorzieningen (2008) • Afronden van de evaluatie van de gemeentelijke deelnemingen en verzelfstandigingen (2008)
208
Toelichting:
Financiën Bedrijfsvoering en financiën (bedragen x € 1.000,-) rekening
raming
raming
raming
raming
raming
2006
2007
2008
2009
2010
2011
8.370
5.819
2.724
6.118
8.803
10.726
Lasten (exclusief toevoegingen reserves) Algemene baten en lasten Algemene uitkering Gemeentefonds 2.497
3.170
3.126
3.219
3.308
3.295
Geldleningen en beleggingen
22.751
21.222
19.667
19.667
19.667
19.667
Totaal lasten
33.618
30.211
25.517
29.004
31.778
33.688
Baten (exclusief onttrekkingen reserves) Algemene baten en lasten
9.158
5.408
3.670
3.449
3.336
3.443
109.524
124.660
131.362
135.072
138.027
141.792
Belastingen en heffingen
48.207
49.898
50.323
51.161
52.045
52.884
Geldleningen en beleggingen
40.177
29.262
28.633
24.030
23.430
23.430
207.066
209.228
213.988
213.712
216.838
221.549
Algemene uitkering Gemeentefonds
Totaal baten Saldo (exclusief mutaties reserves) Algemene baten en lasten
-788
411
-946
2.669
5.467
7.283
Algemene uitkering Gemeentefonds -109.524
-124.660
-131.362
-135.072
-138.027
-141.792 -49.589
Belastingen en heffingen
-45.710
-46.728
-47.197
-47.942
-48.737
Geldleningen en beleggingen
-17.426
-8.040
-8.966
-4.363
-3.763
-3.763
-173.448
-179.017
-188.471
-184.708
-185.060
-187.861
Saldo programma 12 (exclusief mutaties reserves)
-173.448
-179.017
-188.471
-184.708
-185.060
-187.861
Toevoegingen reserves
26.066
15.770
14.988
3.231
2.901
2.431
Onttrekkingen reserves
43.282
36.124
33.872
11.125
13.668
8.134
-190.664
-199.371
-207.355
-192.602
-195.827
-193.564
2.248
2.158
1.363
Saldo programma 12 (inclusief mutaties reserves) In de ramingen begrepen investeringen Investeringen met economisch nut Investeringen automatisering Facilitaire investeringen
166
Vervanging personeelsinformatiesysteem
400
Vervanging financieel systeem
850
Diverse vervangingen Investeringen Belastingen (waardebepaling) Totaal
700 1585
412
60
1.775
3.595
172 2.248
2.496
209 PROGRAMMA’S - DEEL 3
Belastingen en heffingen
3.12
Aandeel in de totale gemeentebegroting
Bedrijfsvoering en Financiën 25.517 6%
Overige programma’s 368.525 94%
Waar komt het geld vandaan?
Algemene middelen 817 3%
Geldleningen derden 19.510 76%
210
Overige 188 1%
Algemene baten 3.482 14% Dividenden 1.520 6%
PROGRAMMA’S - DEEL 3
211
Begrippen- en afkortingenlijst
G27 G4 GBA GBS GGZ GRP II GRP III GS
Amersfoortse Brede Combinatie. Stichting Arbeidsintegratie van gehandicapten en niet-gehandicapten. Amersfoortse Binnenstads Ondernemers. Algemene Maatregel van Bestuur. Algemene Politieverordening. Algemene Subsidieverordening Teams van Aanspreken en voorthelpen Afvalverwijdering Utrecht Vervoer als geregeld onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen. Brede Doeluitkeringen, zoals de pijlers van het Grotetedenbeleid genoemd worden. BDU Sociaal, Integratie en Veiligheid. Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen. Lichte bouw-, kap- en sloopvergunning. Bank Nederlandse Gemeenten Beheer Openbare Ruimte Brandweer Grondexploitatie Bestaand Stedelijk Gebied 1a Binnenstedelijke Vernieuwing Amersfoort Ministerie van Binnenlandse Zaken. Crematorium en Begraafplaatsen Amersfoort Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers. Grondexploitatie Bestaand Stedelijk Gebied 1b. Concernstaf Centrum voor Werk en Inkomen. Dienstverlening Informatie Advies Persoonlijke identificatiecode voor elektronische dienstverlening door de overheid. Distributieplanologische onderzoeksadviezen. Pakketstudie Driehoek A1-A27-A28 Dynamisch VerkeersManagement. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Elders Verworven Competentie - trajecten Ministerie van Economische Zaken. Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zicht op risico’s voor de omgeving van inrichtingen die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises (waaronder naast de meer bekende rampen ook terreurdreiging en pandemieën). Dit is een bestuurlijk en ambtelijk overlegorgaan van de 27 grootste steden in Nederland, zonder de vier grootste steden. De vier grootste steden van Nederland. Gemeentelijke Basis Administratie. Groen-blauwe Structuur. Geestelijke Gezondheidszorg. Gemeentelijk Rioleringsplan 2002-2006 Gemeentelijk Rioleringsplan 2007-2011. Gedeputeerde Staten van de Provincie.
245 BEGRIPPEN- EN AFKORTINGENLIJST
ABC-school AIGENG Ambion AmvB APV ASV AV-teams AVU AWBZ-vervoer BBZ BDU BDU-SIV BEVI BKS-vergunning BNG BOR BRW BSG BVA BZK CBA COA CSG CST CWI DIA DigiD Dpo’s Driehoek DVM EFRO EVC-trajecten EZ, Ministerie van Fysieke veiligheid
GSB GSB III convenant GSB-MOP HOR ICO-cluster Inbreiding ISV ISV-I ISV-II IVP KHN KvK KVO LNV, Ministerie van MER MKB MTR Nidos
NUG NVA NVS OBV OFA OGGZ P&R PAM Pandemie PPS-en / PPS-constructie PSA PUEV RFA RRI RSV RWA RWS SO SOB Sociale veiligheid
246
SoPa SOVEE SPOA SPvE
Grote Steden Beleid. Is het GSB convenant dat met het Rijk is afgesloten voor de periode 2005-2009. Meerjaren Ontwikkelingsprogramma Grotestedenbeleid. Handhaving in de openbare ruimte. Informatie, Cultuur en Ontmoeting Bebouwing van open terreinen in de bestaande stad Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Periode loopt van 200 tot en met 2004. Periode loopt van 2005 tot en met 2009. Integraal Veiligheidsprogramma. Koninklijke Horeca Nederland. Kamer van Koophandel. Keurmerk Veilig Ondernemen. Ministerie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Milieueffectrapportage. Midden- en Klein Bedrijf. Midterm Review Stichting Nidos is een voogdij-instelling voor ambulante Jeugdhulpverlening en verleent hulp aan jonge vluchtelingen die om diverse redenen (tijdelijk) niet onder het ouderlijk gezag staan. Niet-uitkeringsgerechtigden. Stichting N.V.A., Centrum voor Duurzame Inburgering is een dienstverlenende organisatie die zich ten doel stelt om inburgering en integratie te bevorderen. Vereniging Nederlandse Vestingsteden. Ontwikkelingsbedrijf Vathorst. Ondernemersfederatie Amersfoort Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Park and Ride, parkeerplaats dichtbij het station waar reizigers hun reis met de trein kunnen voortzetten. Periodieke Arbeidsgeneeskundige Monitor. Een zich over een geheel land of continent verbreidende ziekte. Publiek Private Samenwerking Parkeerservice Amersfoort Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid. Ruimtelijke Financieringsagenda Amersfoort. Reserve Ruimtelijke Investeringen. Reservering Regionaal sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort en omgeving. Rijks Water Staat Speciaal Onderwijs. Stedelijke Ontwikkeling en Beheer Sociale veiligheid heeft betrekking op: criminaliteit, op ernstige vormen van overlast en op subjectieve gevoelens van (on)veiligheid (een veilig gevoel). Sociale Participatie Stichting Onderwijs Voorrang Eemland. Stichting Promotie Ondernemers Amersfoort Stedenbouwkundig Programma van Eisen.
Stichting Welzijn Amersfoort. Taskforce Innovatie regio Utrecht. Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen. Vereniging Amersfoortse Bedrijven Wet Voorzieningen Arbeid en Zorg Alleenstaande Ouders. Vereniging van Eigenaren Binnenstad Amersfoort Verbeter- en InnovatieProgramma Economische Zaken. Vereniging Nederlandse Gemeenten. Voortgezet Onderwijs Verkeersovereenkomst Vathorst. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Veiligheidsregio Utrecht Voor- en vroegschoolse educatie Verkeers- en Vervoersplan Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wijk Beheer Team Programma 1 bladzijde 1 Wet Bevordering IntegriteitsBeoordelingen door het Openbaar Bestuur. Wet Inburgering Vervoer als geregeld onder de Wet Inkomen en Arbeid Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wet ruimtelijke ordening Welzijn, Sociale zekerheid en Onderwijs Wet Sociale Werkvoorziening. Wet Werk en Bijstand. Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie
247 BEGRIPPEN- EN AFKORTINGENLIJST
SWA TFI UWV VAB Vazalo VEBA VIP-EZ VNG VO VOV VROM, Ministerie van VRU VVE VVP WABO WBT Weekendarrangement Wet Bibob WI WIA-vervoer WMO Wro WSO WSW WWB WWI, Ministerie van
248
1
Algemene toelichting deel 1
Het gaat goed met de stad. Amersfoort is een vitale stad, maar moet wél de wolken aan de hemel in de gaten houden. Het gaat goed met de meeste inwoners en ondernemers. Amersfoort is een stad waar iedereen telt, ook de mensen die het moeilijker hebben. Het gaat goed met het bestuur. Amersfoort is een toegankelijke stad waar we oprecht met elkaar in gesprek zijn. We zijn niet bang voor daadkracht als dat nodig is. Het gaat goed met het leven in veel van de wijken. Amersfoort is een betrokken stad, die met haar partners volop investeert in de wijken die op achterstand staan. Het schept verplichtingen dat het goed gaat. Bij het verschijnen van deze begroting zitten we midden in de debatten en dromen over de toekomst. De vraag “wat voor stad willen wij zijn?” is gewaagd. Want het is een existentiële vraag die veel op het spel zet: onze identiteit en onze ambities, onze toekomst. Het gaat goed met de stad en dat verplicht ons een stap verder te zetten in wie we zijn en wat we willen. Nu is 2030 nog ver weg. In deze begroting is de toekomst veel tastbaarder. Maar ook hier speelt die existentiële vraag door alles heen: “wat voor stad willen wij zijn?”. Met de keuzes van vandaag geven wij vorm aan onze samenleving. In dit document verplichten wij onszelf, om de in 2008 begrote resultaten waar te maken. Resultaten die als ambities beschreven staan in ons collegeprogramma 2006-2010, en waarvoor wij in deze begroting veel middelen vrij kunnen maken. Ook dat geeft aan dat het goed gaat met Amersfoort. De lat ligt hoog.
Kwaliteit van leven Amersfoort? Dan hebben we het over een stad waar het comfortabel en inspirerend is, aantrekkelijk om te wonen en om te werken of te ontspannen. Met een hoge kwaliteit van leven. Er zijn veel lokale omstandigheden die daar aan bijdragen. Het
groen in en om Amersfoort bijvoorbeeld, dat terecht wordt onderscheiden. Het bloeiende festivalklimaat, de cultuur in de stad en in de wijken, een relatief veilig uitgaansleven en de vele sportmogelijkheden. Maar ook het ondernemerschap en de vele hoogwaardige bedrijven met veel directe en indirecte werkgelegenheid. Een historische stad met nieuwe wijken, die een voorbeeldfunctie hebben, en met interessante architectuur, tot en met onze nog ontluikende wijk Vathorst. En met betrokkenheid van mensen bij elkaar, ook dat draagt bij aan de kwaliteit van leven. Die kwaliteit blijft niet vanzelf in stand. In deze begroting worden zeer forse investeringen gedaan voor Amersfoort Vernieuwt, groen en sport. Overigens zonder dat de lokale lasten oplopen. Dit is natuurlijk enkel mogelijk doordat we hier en daar wat verdienen, en doordat ook anderen, zoals de provincie, investeren. Belangrijk is dat we bij onze beslissingen, vanuit het zoekende besef “wat voor stad willen wij zijn?”, steeds bijven kiezen voor kwaliteit. Ook al maakt dat de keuzen vaak zwaarder. Een pregnante bedreiging voor de hoge kwaliteit van leven in onze stad is mobiliteit, zowel de groei als de beperking er van. Mobiliteit draagt bij aan ons levensgeluk en is vitaal voor een gezonde economie. Juist een stad die door haar gunstige ligging op voorsprong staat, is extra kwetsbaar voor bereikbaarheidsproblemen. Tegelijk brengt mobiliteit milieu- en gezondheidsschade en ruimtebeslag. In het mobiliteitsdossier zijn geen simpele en eenzijdige oplossingen, alleen al omdat verkeer vloeibaar is als water. Verstandig en multimodaal beleid is nodig. Daarbij is ook de digitale bereikbaarheid nadrukkelijk aan de orde. In deze begroting wordt een substantieel bedrag voor mobiliteit vrijgemaakt. Kwaliteit van leven heeft alles te maken met ontplooiïng, met leren en met creativiteit. De kennisintensieve economie wint mondiaal steeds meer aan belang. Binnen Nederland bevindt Amersfoort zich in de voorhoede. Vandaar dat zowel onderwijs en onderwijsvoorzieningen, als het faciliteren van een innovatieve en creatieve economie, in het Amersfoortse beleid zo’n grote rol speelt. In deze begroting meer daarover in programma 4, 6 en 7.
7 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
1. Inleiding: “Wat voor stad willen wij zijn?”
1
Inclusief denken Amersfoort? De sfeer is er wel eens beschreven als ‘ontspannen, toegankelijk, ambitieus’. Tegelijk is het een sociale stad met veel vrijwilligers en een hart voor elkaar. Niet voor niets heet het collegeprogramma ‘vitale stad waar iedereen telt’. Twee majeure onderwerpen in dit verband zijn het creëren van opvanglokaties en het vernieuwen van wijken in het programma ‘Amersfoort Vernieuwt’. Beide thema’s komen tot stand met zeer veel interactie met alle betrokkenen, en voegen de daad bij het woord als het gaat om ‘iedereen telt’. Een bekende Amersfoorter heeft ooit de term ‘inclusief denken’ geïntroduceerd. Misschien is dat een goede term voor de filosofie waarin wij hier invulling geven aan deze maatschappelijke opdracht van de lokale overheid. Inclusief denken betekent niet enkel de zelfredzamen faciliteren maar ook oog en oor hebben voor hen die op een of andere wijze in een afhankelijker positie zitten. Schuldhulpverlening, maatschappelijke opvang, toeleiding naar werk. Inclusief denken betekent voor ons óók rekening houden met hen die tot een volgende generatie behoren of elders op de wereld wonen. We hebben het dan over duurzaamheid, waarbij steeds de afweging tussen economische, ecologische, en sociaal-culturele effecten van ons handelen moet worden gemaakt. Sinds kort heeft die vorm van inclusief denken enorm gewonnen aan maatschappelijke belangstelling. Je ziet het terug in onze begroting, maar ook in beleidsdocumenten zoals het provinciale collegeprogramma. Wij vinden dat Amersfoort in duurzaamheid zelf een voorbeeldrol moet vervullen. Doen wat je zegt, daarin komen het ‘willen’ en ‘zijn’ vanuit de vraag ‘Wat voor stad willen wij zijn?’ samen.
Aanspreken en vooruithelpen In de op één na jongste stad van Nederland staat ‘Amersfoort Jong’ vanzelfsprekend hoog op de agenda. Steeds gaat het om twee kanten van dezelfde medaille, die horen bij een ontwikkeling naar volwassenheid. Bijvoorbeeld: enerzijds ruimte voor de jeugd, anderzijds overlastsituaties aanpakken. Bijvoorbeeld: enerzijds kansen en mogelijkheden bieden, anderzijds uitval bestrijden. Die tweezijdige aanpak is ook bekend van de aanpak achter de voordeur in achterstandsbuurten met de AV-teams, ‘aanspre8
ken en vooruithelpen’-teams. Wij geloven dat het vooruithelpen niet moet leiden tot afhankelijkheid, maar altijd in het teken moet staan van groei naar volwassenheid, zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid. En omgekeerd: dat het aanspreken moet gebeuren omdat mensen daarmee vooruit komen. Het aanspreken van burgers in het kader van een betere handhaving wijst mensen op hun verantwoordelijkheid voor regels, die het mogelijk maken dat wij prettig kunnen samenleven. In een stad waarmee het goed gaat moet een gemeente zijn rollen goed spelen. “Wat voor stad willen wij zijn?” leidt zo tot de vraag “Wat voor overheid willen wij zijn?”. De gemeente dient ontplooiïngskansen te stimuleren, moet tevens een dienstverlener zijn op het kwaliteitsniveau dat je vandaag de dag mag verwachten, en is ook noodzakelijk als fair en rechtvaardig handhaver van maatschappelijke spelregels. In een volwassen democratie is het gepast dat de gemeente haar burgers betrekt bij planontwikkeling en besluitvorming. Een open debat waarin de politiek soms knopen moet doorhakken. Ook in de participatie gaat het goed met de stad. De keerzijde die daarbij hoort is dat bewoners en ondernemers wel hun verantwoordelijkheid nemen: participatie vragen hoort parallel te lopen met verantwoordelijkheid nemen. Amersfoort is van de Amersfoorters.
2. Uitkomsten stadspeiling Amersfoort 2007 Voordat we op hoofdlijnen kijken naar de belangrijkste opgaven in onze stad, besteden we kort aandacht aan de stadspeiling 2007. Deze peiling over leefbaarheid en veiligheid wordt elke twee jaar gehouden. Hieronder noemen we een aantal uitkomsten en vergelijken die met eerdere peilingen. Het rapportcijfer dat onze bewoners aan de stad geven is een ruime 7. Dit is licht gestegen ten opzichte van eerdere jaren, wat ons college verheugt. Een hoog percentage (78%) voelt zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in de buurt. Ook dit percentage laat een lichte stijging zien in vergelijking met 2005. De inwoners in onze stad ergeren zich het meest aan te hard rijden, rommel op straat en hondenpoep.
Hoewel het beeld over Amersfoort iets positiever is dan voorgaande jaren, geeft de stadspeiling aanleiding om krachtig door te gaan met handhaving, met het vergroten van de leefbaarheid en veiligheid in onze stad.
In deze begroting stellen we voor om € 14,5 miljoen incidenteel in Amersfoort Vernieuwt te investeren. Daarbij kiezen we kiezen voor een evenwichtige verdeling van de inzet van het geld: de helft gaat naar fysieke investeringen en de andere helft naar sociale zaken. Een fors deel van het geld (€ 4 miljoen) besteden we aan de ontwikkeling van ABC-school in LiendertRustenburg. Meer over dit onderwerp treft u aan in de paragraaf Amersfoort Vernieuwt. 9
Groen
3. Belangrijke opgaven in onze stad Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste opgaven in onze stad. Dit is de tweede begroting van de bestuursperiode 2006 – 2010, die we met trots presenteren. Wij hebben een goede invulling kunnen geven aan zaken die samenhangen met raadsmoties en amendementen. Ook dit jaar zijn we erin geslaagd om een flink deel van de wensen uit het collegeprogramma op te nemen. Wij zijn verheugd dat dit kon worden gerealiseerd bij enigszins dalende gemeentelijke lasten voor de burgers in 2008.
Amersfoort Vernieuwt Het programma Amersfoort Vernieuwt ‘Iedereen doet mee’ is een gezamenlijk initiatief van de gemeente, de woningbouwcorporaties De Alliantie Eemvallei en Portaal en andere partners. Het doel van Amersfoort Vernieuwt is het sociale, fysieke en economische niveau van naoorlogse wijken te verhogen. Amersfoort Vernieuwt moet mensen helpen vooruit komen, met kansen op het gebied van samenleven, wonen, werken, leren, leefbaarheid en voorzieningen. Daarbij zijn extra investeringen nodig om mensen op de sociaaleconomische ladder een treetje hoger te krijgen. We investeren fors in de wijken Liendert, Rustenburg, Randenbroek en Schuilenburg, de Hogewegzone en de wijk Kruiskamp. Deze laatste wijk is in 2007 toegevoegd aan het Amersfoort Vernieuwt programma.
De versterking van de groene en blauwe structuren in de stad en in het buitengebied staan de komende jaren centraal. Dit doen we op basis van de beleidsvisie Groenblauwe structuur uit 2004. Het komende jaar geven we prioriteit aan vier plekken in de stad: park Randenbroek, Vathorst Noord, het Maatweggebied en het Waterwingebied. We willen de komende jaren € 3,5 miljoen extra beschikbaar stellen voor de ontwikkeling van groen en blauw. Amersfoort heeft in 2006 goud heeft gewonnen in de nationale competitie Groenste Stad van Nederland die is georganiseerd door de Entente Florale. De jury was vol lof over de wijze waarop Amersfoort het beheer van het groen vorm geeft onder andere door ecologisch groenbeheer en samenwerkt met bewoners en organisaties. In 2007 is de Europese jury van de Entente Florale ontvangen. Zij hebben uitgebreid kennis gemaakt met het groen in Amersfoort. Wij hopen het nationale goud om te zetten in Europees goud. Het creëren van natuurspeelplaatsen vinden we van belang. Daar gaan we de komende periode € 190.000 incidenteel in steken. In 2008 willen we een tweede afvalbrengstation realiseren. Dit is nodig omdat de capaciteit van het huidige milieustation niet meer toereikend is. De kosten die gepaard met deze investering gaan, bedragen € 1,5 miljoen. Dit bedrag wordt gedekt uit de reserves. Meer informatie over groen en milieu treft u aan in de programmateksten.
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
Er is sprake van een lichte toename van de verloedering van wijken en ook is er iets minder cohesie, daar wil het college onverminderd aandacht aan besteden. Bewoners ervaren verkeer als belangrijkste buurtprobleem. Het onveiligheidsgevoel dat mensen hebben, is gelijk gebleven in vergelijking met voorgaande jaren.
1
Amersfoort Jong
Openbare ruimte
Amersfoort is één van de jongste steden van Nederland. Maar liefst 31% van onze bevolking is onder de 24 jaar. Het aantal kinderen en jongeren zal de komende jaren verder toenemen. Daarom zijn we in 2006 gestart met de Operatie Amersfoort Jong, de basis van het nieuwe jeugdbeleid voor de komende jaren. In 2007 is Operatie Amersfoort Jong goed op stoom gekomen. Aan de hand van vijf programma’s (Jeugd in huis, Jeugd op school, Jeugd op straat, Jeugd op een club en Jeugd aan het werk) werken we aan een jeugdbeleid waarin knelpunten en problemen voor kinderen en jongeren worden voorkomen. Amersfoort moet wat ons betreft een goede, leuke en aantrekkelijke woonplek zijn met oog voor talenten en mogelijkheden van jongeren. Voldoende speelvoorzieningen vinden we belangrijk in onze stad. Op dit moment hebben we nog onvoldoende plekken voor onze jongeren in de stad. Daarom stellen we in deze begroting opnieuw een bedrag van € 1 miljoen beschikbaar voor het creëren van nieuwe voorzieningen. Meer informatie over de operatie Amersfoort Jong vindt u in het vervolg van deze algemene toelichting.
De kwaliteit van de openbare ruimte krijgt een impuls in Puntenburg en het Eemplein. We trekken hier incidenteel € 3 miljoen voor uit. Ook investeren wij in een stadsarchitect. Verder investeren we in de transformatie van oude terreinen in het Eemkwartier en we vernieuwen het gebied rond de Zonnehof en het Stadhuisplein.
Veilig en onder dak Iedereen telt in onze stad. We willen dat alle Amersfoorters een kans krijgen om mee te doen in onze stad. We accepteren niet dat er mensen op straat leven. We willen goede opvangvoorzieningen in de stad hebben. Daarom trekken we € 900.000 uit voor de exploitatiekosten van uitbreiding van de opvangvoorzieningen. We vinden het belangrijk dat de inwoners in onze stad zich veilig voelen in hun wijk, in hun stad. We blijven investeren in wijken met specifieke problemen (de hotspots). Ook investeren we de komende jaren in de handhavingorganisatie. Wij hebben hiervoor in de nieuwe begroting structureel € 450.000 extra uitgetrokken, boven op de bedragen uit de vorige meerjarenbegroting.
Sport We kiezen voor een aanzienlijke investeringsimpuls in de sportvoorzieningen: de komende jaren willen we € 3,5 miljoen in sport investeren. Ook trekken we extra geld uit voor de 1/3 maatregel sport. Deze maatregel houdt in dat de gemeente 1/3 kan bijdragen aan investeringen van sportverenigingen. Tot en met 2011 is voor deze voorziening jaarlijks € 500.000 beschikbaar. De helft hiervan is structureel.
Cultuur We willen Amersfoorters stimuleren om nog meer te genieten van de cultuur in onze stad. Daarom investeren we in een gevarieerd cultuuraanbod, sponsoren we de festivals in de stad en geven we subsidies voor cultuur op school en cultuur in de wijk. We hebben in deze begroting € 300.000 incidenteel en € 500.000 structureel opgenomen om culturele initiatieven te stimuleren (motie Kunstmest).
10
Onderweg We kiezen voor versterking van het openbaar vervoer in onze stad. Daar investeren we de komende jaren, boven op de vorige meerjarenbegroting, in met € 400.000 incidenteel en € 100.000 structureel. De bereikbaarheid in en om onze stad is van cruciaal belang. Er vindt onderzoek plaats naar de verbetering van doorstroming van al het verkeer in het gebied van A1, A27 en A28. In de zogenoemde pakketstudie Driehoek A1A27-A28 is Amersfoort de trekker. In deze studie wordt aandacht besteed aan rijkswegen, onderliggend wegennet, mobiliteitsmanagement, Openbaar Vervoer (OV) en fiets.
Minimabeleid In publicaties, landelijke onderzoeken en benchmarks wordt het Amersfoortse minimabeleid positief beoordeeld. Niettemin streven wij naar verdere optimalisering van het effect van ons
Uit dit onderzoek bleek dat gezinnen met schoolgaande kinderen van ongeveer 12-18 jaar en een minimuminkomen financieel de meest kwetsbare groep zijn. Daarom is besloten tot een regeling waarmee deze gezinnen per 1 september 2007 recht hebben op een tegemoetkoming van € 300 per schoolgaand kind per jaar.
we beleidsaccenten voor de komende jaren. Hieronder geven we kort een aantal voorbeelden van raakvlakken tussen Rijksbeleid en ons beleid. Naast een nieuw landelijk bestuur, zijn er ook provinciale verkiezingen gehouden. Dit heeft geleid tot een nieuw college van Provinciale Staten in de provincie Utrecht.
Een nieuw kabinet Op 22 februari 2007 werd het nieuwe kabinet onder leiding van premier Balkenende geïnstalleerd. Het beleidsprogramma ‘Samen werken, samen leven’ werd gepresenteerd, na een periode van honderd dagen waarin de nieuwe bewindslieden het land introkken. Daarnaast werd tussen Rijk en gemeenten een bestuursakkoord gesloten. De beleidsaccenten van het nieuwe kabinet hebben ook consequenties voor onze stad.
Dienstverlening Het optimaliseren van de dienstverlening is een permanente opgave voor ons. De komende jaren gaan we een gemeentebreed actieplan dienstverlening uitvoeren. Voor 2008 stellen we hiervoor € 150.000 beschikbaar. In 2008 gaan we onder andere werken met kwaliteitshandvesten en het aantal digitale producten uitbreiden. Veder willen we via onderzoek beter zicht krijgen op het gebruik en de wensen van onze burgers en bedrijven ten aanzien van de diverse kanalen (balie, post, telefoon, website, mail) waarlangs produkten en diensten worden afgenomen.
Kruiskamp Krachtwijk Amersfoort is één van de achttien steden in Nederland waar zich aandachtswijken bevinden. In Kruiskamp wordt de komende jaren hard gewerkt aan de toekomst van de wijk. Het doel is om van Kruiskamp een krachtwijk te maken. In en direct na de zomer van 2007 is in samenspraak met de wijkbewoners en andere partners een wijkactieplan opgesteld voor minister Vogelaar van Wonen, Werken en Integratie. In dit plan geven gemeente, bewoners en andere instellingen aan hoe de wijk de komende jaren versterkt kan worden.
4. Landelijke en provinciale ontwikkelingen raken Amersfoort
Jeugd en gezin In het beleidsprogramma staat onder meer de invoering van de centra voor jeugd en gezin. Amersfoort beschikt al sinds begin 2007 over Jong Centraal, de Amersfoortse variant van het centrum voor jeugd en gezin en behoort daarmee tot de koplopers in Nederland. Het kabinet legt hoge prioriteit bij de aanval op de schooluitval, eveneens een onderwerp waar we lokaal veel in investeren.
Amersfoort bevindt zich letterlijk en figuurlijk in het centrum van Nederland. De stad staat niet op zich en ontwikkelingen buiten onze gemeentegrenzen hebben uiteraard effect op onze stad. Zo is er dit jaar een nieuw kabinet geformeerd met nieu-
Veiligheid De thema’s uit de veiligheidsparagraaf van het Beleidsprogramma van het Kabinet Balkenende IV 2007-2011 sluiten goed aan bij het Amersfoortse veiligheidsbeleid. Meer aandacht is er voor preventie in het kader van veiligheid.
11 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
beleid. De minimaregelingen bereiken niet iedereen die daar recht op heeft. Zoals voorgenomen in ons collegeprogramma, hebben we onderzocht hoe het bereik van deze regelingen kan worden vergroot. Dit kan door het koppelen van bestanden. Per 1 januari 2008 worden daarom verschillende bestanden gekoppeld zodat mensen directer benaderd kunnen worden. Ook hebben wij laten onderzoeken wat het effect is van landelijke en lokale inkomensondersteunende regelingen op de financiële positie van minima in Amersfoort.
1
Investeringen in groen Het Rijk wil meer investeren in het groen in en om de steden. Overigens krijgen webeperkte bedragen. De regering heeft aangekondigd extra hectares grond rond de grote steden te willen gebruiken voor recreatieve groengebieden. Deze ambitie komt overeen met onze ambities voor Vathorst Noord. Innovatieve en concurrerende economie Tot slot hecht het nieuwe kabinet veel waarde aan een innovatieve, concurrerende economie, waarbij kennis en innovatie van belang zijn. Deze ambitie sluit goed aan bij ons project Amersfoort Creatieve Stad, waarbij we het innovatieve en creatieve vermogen van onze economie willen versterken. In de programmateksten treft u meer informatie aan over de plannen van het nieuwe kabinet en de relatie met Amersfoort.
Een nieuw provinciaal bestuur Op 14 mei 2007 heeft het nieuwe college van Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie Utrecht haar coalitieakkoord gepresenteerd. Onder de noemer ‘Slagvaardig samenwerken aan kwaliteit en duurzaamheid’ zetten GS onder andere in op de ruimtelijke ontwikkeling van de provincie, op wonen, landelijk gebied, de economische ontwikkeling, duurzaamheid en milieu, jeugd, samenleving en cultuur. ‘Samen maken wij Utrecht mooier’ is de titel van het collegeprogramma dat GS in september presenteerden. Amersfoort vindt daarin vele aanknopingspunten, met haar eigen thema’s op provinciaal niveau. Amersfoort heeft voor de samenwerkingsagenda van GS de volgende thema’s voor gezamenlijk re realiseren ambities aangemeld: • Stad zoekt boer • Innovatie en kennisinstellingen • Proeftuin Groenblauw • Duurzaamheid • Sluitende jeugdzorg • Amersfoort creatieve stad • De Wagenwerkplaats • Amersfoort Vernieuwt ‘Iedereen doet mee’ • IJsbaan • Cultuurcentrum Eemplein • Transformatie in de bestaande stad • Bereikbaarheid Centraal Stadsgebied • Amersfoort 750 jaar 12
De komende jaren zien wij er naar uit om het partnerschap met de provincie Utrecht nader uit te werken.
5. Positie en samenwerking Amersfoort is een grote stad. Afgelopen jaar hebben we de 140.000ste inwoner mogen begroeten. Deze trend van groei zet zich de komende jaren voort. Dit mede door de bouw van Vathorst, die de komende jaren nog onverminderd door gaat. Voor een stad als Amersfoort wordt steeds belangrijker om zich goed te vermarkten. Dat doen we in Amersfoort onder andere door het investeren in citymarketing. Onze nieuwe citymarketeer – gestart in 2007 - zal in samenspraak met onze partners in de stad werken aan een goede positionering en profilering van Amersfoort in Nederland. Niet alleen citymarketing kan bijdragen aan een heldere profilering van de stad, ook is het belangrijk om over de toekomst na te denken. Wat voor stad wil Amersfoort zijn? In dit kader is het visietraject geïnitieerd door de gemeenteraad ‘Amersfoort op weg naar 2030’ van groot belang. Verder blijven we actief met het grotestedenbeleid (GSB). Het huidige convenant loopt door tot en met 2009. We blijven ons inzetten voor leefbare, sociale en economisch sterke wijken. Het kabinet zal ook na 2009 door gaan met het grotestedenbeleid. Meer informatie over het grotestedenbeleid treft u aan in de aparte paragraaf over ons GSB-beleid. De ambities die we hebben verwoord in ons collegeprogramma kunnen we slechts ten dele als gemeente en stad alleen verwezenlijken. We hebben partners nodig om onze regio welvarend te houden. We streven samen met andere gemeenten in bijvoorbeeld de Noordvleugel naar het bevorderen van het innovatief vermogen en het versterken van de regionale samenhang. Op het terrein van wonen en ruimtelijke ontwikkeling zijn onze NV-Utrecht partners van groot belang. In 2007 is een ruimtelijke investeringsagenda opgesteld. Deze agenda biedt een strategie voor de grote ruimtelijke plannen voor deze Collegeperiode en een eerste verkenning van de periode tot 2020. Zoals uit deze agenda blijkt, vraagt de periode na
2011 om een nadere analyse van de (financiële) positie van onze stad, dit voor al in het licht van de afronding van de groei van de stad. Daarom is het voor de toekomst van de stad belangrijk te investeren in een netwerk van samenwerkende partners. Partners in de regio, bij het Rijk, maar ook in Europa.
6. Heroverwegingen
tingen van heroverwegingen In september moet een voorstel voor het heroverwegingsproces ter besluitvorming aan de raad worden voorgelegd, zodat de heroverwegingen in de begrotingsbehandeling in het najaar kunnen worden meegenomen. Wij komen daarbij tot het volgende voorstel: a. Realistisch ramen; b. Proces voor permanent heroverwegen; c. Heroverwegen binnen programma’s;
Realistischer / risicovoller ramen
Eén van de redenen waarom in het collegeprogramma gewag is gemaakt van een heroverwegingsoperatie is gelegen in het feit dat ruimte gevonden moest worden voor de uitvoering van het collegeprogramma. Gelet op de uitkomsten van de jaarrekening, die het afgelopen jaar wederom een positief saldo te zien gaf, was voor ons aanleiding om te veronderstellen dat er (nog) realistischer geraamd zou kunnen worden. Uiteraard wel onder de voorwaarde dat dit verantwoord en goed onderbouwd dient te geschieden. Op deze wijze kan een groot deel van het heroverwegingsbedrag worden ingevuld.
Over de afgelopen vier jaar bedroeg het (bruto) rekeningssaldo gemiddeld € 15,2 miljoen. Het ligt voor de hand om, meer dan tot nu toe het geval was, in de begrotingssystematiek te anticiperen op een zekere onderuitputting, c.q. rekeningoverschotten. In de financiële uiteenzetting gaan wij nader in op de door ons genomen maatregelen om realistischer / risicovoller te ramen. Dit betekent uiteraard wel dat we in de begroting meer risico lopen dan voorheen. Dat vereist wel dat de risico’s goed benoemd worden.
Tegelijkertijd hebben wij hierbij aangegeven het fenomeen “heroverwegen”, ook als er geen directie financiële noodzaak aanwezig is, niet zondermeer ter zijde te willen schuiven. Eén van de mogelijkheden die hierbij werden genoemd is om bijvoorbeeld een nieuwe cyclus van doelmatigheidsonderzoeken in te steken op programmagewijze doorlichting op doeltreffendheid. Uw raad heeft daarop, via een amendement op de kaderbrief, aangegeven thans geen uitspraken te willen doen. Over de rich-
De rekeningssaldi van de afgelopen jaren gaven het volgende beeld te zien:
Rekeningsaldi (Bedragen in €) Afgelopen jaren 2003:
16,3 miljoen
2004:
6,5 miljoen
2005:
15,8 miljoen
2006:
24,8 miljoen
Ons huidige beleid inzake het risicomanagement voorziet hierin. Daarnaast stellen wij voor om ten behoeve van de risico-afdekking de norm van de saldireserve te verhogen van € 3 miljoen, naar € 6 miljoen. Het totale risico ten aanzien van de geraamde onderuitputting is daarmee dus eenmalig volledig op te vangen.
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
13
Bij de begroting 2007 hebben wij aangegeven dat wij voornemens zijn om een heroverwegingsoperatie in gang te zetten. Wij willen dit combineren met de uitvoering van de opdracht die in het collegeprogramma was neergelegd om een “oud voor nieuw-operatie” te starten. Op 6 maart hebben wij met de gemeenteraad in een informele raadsconferentie van gedachten gewisseld over de richting van de te voeren operatie. In de kaderbrief hebben wij al aangegeven dat daaruit geen eenduidig beeld naar voren kwam over de richting waarin de heroverwegingen zouden moeten worden gevonden. Nagenoeg geen enkel programmaonderdeel werd door een meerderheid aangewezen als in aanmerking komend voor heroverwegingen. Overigens hebben niet alle fracties deelgenomen aan deze exercitie.
1
Permanent heroverwegen De afgelopen vier jaar hebben de bedrijfsdoorlichtingen centraal gestaan in de doelmatigheidsonderzoeken ex. artikel 213a gemeentewet. In 2007 zal de cyclus van vier jaar afgerond worden en daarmee is de gehele gemeentelijke organisatie de afgelopen periode aan een doorlichting onderworpen. De onderzoeken ex. artikel 213a betreffen een instrument van het college. Jaarlijks worden zowel het onderzoeksprogramma, als de rapportages ter kennis gebracht van de gemeenteraad. Wij stellen ons voor om het proces van permanent heroverwegen aan te laten sluiten bij de nieuwe cyclus van uit te voeren onderzoeken ex. artikel 213a gemeentewet. Periodiek zou dan een programmagewijze doorlichting kunnen plaats vinden op met name de doeltreffendheid. Hierbij zou kunnen worden gedacht aan twee à drie programma’s per jaar. Op deze wijze zou per periode van vier jaar de gehele programmabegroting aan een heroverweging kunnen worden onderworpen. Deze methodiek komt bovendien tegemoet aan de wens die bij (een deel van) de gemeenteraad leeft om onderdelen van de begroting en de jaarrekening periodiek diepgaander te behandelen. We hebben gekozen voor een zodanige verdeling dat binnen een periode van vier jaar alle programma’s minimaal eenmaal aan een meer diepgaande behandeling worden onderworpen. Verder geven wij er de voorkeur aan om de programma’s evenwichtig over de sectoren te verdelen, teneinde ongewenste pieken in de werkbelasting te voorkomen. Programma’s waarvoor op dit moment nieuw (kaderstellend) beleid in voorbereiding is, worden later in de cyclus opgenomen. Zo is op dit moment een nieuwe kadernota sport en een nieuwe kadernota cultuur in voorbereiding. Het ligt niet voor de hand om onmiddellijk na vaststelling van de nota’s de betreffende programma’s aan een heroverweging te onderwerpen. In de planning willen we proberen, zoveel als mogelijk is, aan te sluiten bij bestaande beleidscycli. In dit verband ligt het bijvoorbeeld voor de hand om de heroverweging van het programma Stedelijk Beheer en Milieu te koppelen aan de geplande evaluatie van de openbare ruimte. Voor 2008 zullen de volgende programma’s aan een doorlichting worden onderworpen: • Veiligheid; • Economie en bereikbaarheid; • Werk en inkomen
14
Deze nieuwe cyclus zal van start gaan met ingang van 2008. Indien uw raad instemt met het door ons voorgestelde proces van permanent heroverwegen, zal de aanpak, waaronder de onderzoeksopzet, nader worden uitgewerkt.
Heroverwegen binnen programma’s Wij hebben de intentie om ook het afwegingsproces binnen de programma’s meer invulling te geven. Daarom willen wij meer stimuleren dat voor de honorering van bepaald begrotingswensen (bij voorbeeld die van geringe omvang) compensatie wordt gezocht binnen de betreffende programma’s.
7. Ruimtelijke Financieringsagenda Het samengaan van budgettair neutrale ontwikkelingen met het realiseren van de diverse beleidsambities op het gebied van wonen, Groen-Blauw, verkeer en economie is in de (nabije) toekomst niet vanzelfsprekend meer. In afnemende mate kan het opbrengstpotentieel uit de grondexploitaties voldoende financiële bijdragen genereren om ook op langere termijn ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te blijven maken. De balans tussen de opbrengsten uit grondexploitaties en investeringen in stedelijke ontwikkelingen kan uit evenwicht raken juist daar waar het ‘ouder’ worden van de stad extra binnenstedelijke investeringen noodzakelijk maakt. Een nieuwe strategie is nodig om het streven naar een budgettair neutraal saldo van alle ruimtelijke ontwikkelingen te waarborgen zonder in te boeten op beleidsambities. In de vorm van de Ruimtelijke Financieringsagenda Amersfoort (RFA) is een uitwerking gegeven van de ruimtelijke en financiële ontwikkelingsstrategie. Met het oog op onder meer de beschikbare middelen en lopende planontwikkeling, is in de financieringsagenda een stelsel van maatregelen opgenomen voor de periode tot 2012 met daarnaast een doorkijk richting 2020.
De daadwerkelijke besluitvorming over de besteding van de middelen in de RRI vindt plaats op het moment van vaststelling van een plan. Het inzicht in het verloop van plannen en de RRI zal jaarlijks worden verschaft bij de vaststelling van de jaarrekening. Het instellen van een RRI naast de algemene risicovoorziening is noodzakelijk om een onderscheid te maken tussen de gelden waarvan de bestemming al is vastgelegd in de algemene risicovoorziening (zijnde de tekorten van de reeds vastgestelde exploitaties) en de vrij besteedbare gelden van de RRI. Zodra een plan met een negatieve grondexploitatie is vastgesteld zal het benodigde bedrag uit de RRI worden overgebracht naar de algemene risicovoorziening. Hiermee blijft inzichtelijk over welke gelden de Raad nog kan besluiten. Voor de periode na 2012 wordt een Programmering Ruimtelijke Investeringen opgesteld waarin de ambities, kansen en bedreigingen tegen elkaar worden afgezet. De fysieke investeringen en grondexploitaties worden in deze Programmaring Ruimtelijke Investeringen overzichtelijk geclusterd en gekoppeld aan in- en externe financieringsbronnen. Ambities worden gekoppeld aan middelen en mogelijkheden. Aan de hand van de Programmering Ruimtelijke Investeringen kunnen nieuwe kansen en risico’s integraal en toekomstbestendig worden bijgestuurd. Een jaarlijkse oordeel en keuze in de programmering, gericht op risico’s en risicobeheersing, zal plaatsvinden bij de kaderbrief. Op basis van de Programmering Ruimtelijke Investeringen zal richting worden gegeven aan de besteding van de in de RRI aanwezige middelen.
8. Amersfoort Vernieuwt Amersfoort Vernieuwt is de stedelijke vernieuwingsopgave van de gemeente Amersfoort. Het is een gezamenlijk initiatief van de gemeente Amersfoort en de woningcorporaties De AlliantieEemvallei en Portaal Eemland, waarbij zoveel mogelijk samenwerking en interactie wordt gezocht met bewoners, wijkpartners en belangengroepen. Met de uitvoering van het programma Amersfoort Vernieuwt wil de gemeente bereiken dat over 12 jaar de prioriteitswijken en de overige locaties een substantieel betere leefbaarheid kennen, met een gemiddeld hogere woningkwaliteit, hogere waardering van de woonomgeving, hogere veiligheid en betere onderlinge verhoudingen tussen de bewoners. Om dit doel te bereiken werken mensen vanuit verschillende disciplines en organisaties nauw met elkaar samen. Het programma is integraal opgezet. Dat wil zeggen dat er zowel aandacht is voor de fysieke aspecten als voor de sociale aspecten. Bijvoorbeeld het verbeteren van woningen en openbare ruimte, jeugdvoorzieningen, AV-teams en buurtvaders. Daarnaast investeren we op de economische aspecten zoals stimulering van de wijkeconomie. Het programma Amersfoort Vernieuwt heeft een aantal belangrijke kenmerken, te weten: • De mens staat centraal: De aanpak is tweeledig; de mensen krijgen kansen (individuele aanpak) en de wijk wordt er beter van (collectieve aanpak). De individuele en collectieve aanpak hangen met elkaar samen. Collectieve verbetering leidt tot individuele verbetering – en andersom. • Sociaal investeren: grootse en kleine gebaren: Om de sociale structuur te versterken worden grote en kleine investeringen in de wijk gedaan. Grote gebaren zijn bijvoorbeeld de realisatie van ABC scholen in Liendert-Rustenburg en de multifunctionele spel- en ontmoetingsplek voor de jeugd in Randenbroek. Kleine gebaren zijn bijvoorbeeld de inzet van AV-teams om de problemen achter de voordeur aan te pakken en mensen meer aan te spreken op hun ongewenst gedrag. • Betere woningen, gevarieerde wijken: Bij renovatie en nieuwbouw krijgen kwaliteit, gezondheid en veiligheid aan-
15 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
Uitgangspunt bij de planontwikkeling is en blijft kwaliteit en budgettaire neutraliteit. Uitgaande van de Amersfoortse kwaliteitsambitie is een aantal nieuwe plannen waarschijnlijk niet financieel neutraal te ontwikkelen en bestaat op deze plannen een voorzienbaar tekort. Om te voorkomen dat plannen ontwikkeld worden zonder perspectief op financiële dekking, wordt een systematiek van verevening ontwikkeld in de vorm van een nieuw ingestelde Reserve Ruimtelijke Investeringen (RRI). In deze RRI worden potentiële inkomsten uit plannen en grondexploitaties – met inbegrip van de resultaten van de grondexploitatie Vathorst – en potentiële uitgaven met elkaar in verband gebracht. De instelling van de RRI draagt er in bij dat inhoudelijke ambities niet vooraf onmogelijk worden gemaakt door financiële beperkingen op een individueel plan.
1 •
•
•
dacht. De woningbouw moet gevarieerder op zowel het gebied van prijs, koop of huur en grondgebonden of hoogbouw. Mensen moeten iets te kiezen hebben. Uitgangspunt is eerst bouwen dan slopen, zodat mensen in de wijk kunnen blijven wonen. Groene wijken: de tuin van Amersfoort: Mensen hebben behoefte aan gevarieerd groen van goede kwaliteit. Groen geeft identiteit aan de wijk. Zo bloeien wijken letterlijk en figuurlijk op. Gebiedsgerichte aanpak (1+1 =3): Per wijk, buurt of straat stemmen we alle sociale en fysieke projecten en activiteiten op elkaar af. Zo versterken ze elkaar en vullen ze elkaar aan. Iedereen doet mee: Binnen Amersfoort Vernieuwt is een grote rol weggelegd voor de bewoners, ondernemers, de wijkpartners en de belangengroepen. Zowel op programmaniveau als op projectniveau zullen de verschillende groepen betrokken worden. We geven ze meer invloed en verwachten daar het nemen van meer verantwoordelijkheid voor terug.
Het programma heeft een doorlooptijd tot 2020 en kan in verschillende deelgebieden worden onderverdeeld. Hieronder worden de deelgebieden kort beschreven.
•
•
•
Onderwijs: vergroot je wereld voor nu en straks; elke wijk een ABC-school en het aantal vroegtijdige schoolverlaters verlagen. Leefbaarheid: hartstocht voor het alledaagse; een schoon, heel, veilig, mooi en goed onderhouden woonomgeving realiseren. Voorzieningen: krachtige voorzieningen in de wijk. Het voorzieningenniveau in de wijken op het gebied van detailhandel, zorg, welzijn en sport op peil brengen en houden.
Door de vaststelling van de ontwikkelingsplannen door de Raad - naar verwachting eind 2007 - start formeel de uitvoeringsfase. In de uitvoeringsfase zullen de betrokken partijen met veel interactie met bewoners, ondernemers en de wijkpartners starten met de uitvoering van de projecten. Hiervoor wordt een uitvoeringsplan geschreven. Concreet zal in 2008 enerzijds gewerkt worden aan de zogenaamde “quick wins” in de wijken, zodat we snel zichtbare resultaten kunnen laten zien. Ook starten we met allerlei (integrale) projecten zoals de AV-teams, stimulering wijkeconomie, woonservicegebied Vogelplein en de herontwikkeling Driehoek Zwarteweg.
De Hogewegzone De wijken Liendert/ Rustenburg en Randenbroek Schuilenburg Voor de verbetering van deze wijken zijn - na een intensief traject met bewoners en een inspraakperiode- de ontwikkelingsplannen Liendert/ Rustenburg en Randenbroek Schuilenburg in 2007 inhoudelijk afgerond en vastgesteld. De ontwikkelingsplannen bevatten een ontwikkelingsvisie tot 2020 en richten zich op zes thema’s binnen de wijken. Ook bevatten ze een overzicht van alle projecten die in de wijken tot 2020 uitgevoerd gaan worden. De zes thema’s binnen de wijken zijn: • Samenleven: Iedereen doet mee: de sociale samenhang bevorderen. Zorgen dat er meer mensen mee (kunnen) doen. • Wonen: Voor iedereen wat wils, de differentiatie van het woningaanbod vergroten • Werken: levendigheid en bedrijvigheid in de buurt en de sociaal-economische positie van de bewoners verbeteren. 16
De Hogewegzone is een stedelijk gebiedsontwikkelingsproject binnen het programma Amersfoort Vernieuwt. Voor de Hogewegzone wordt ingezet op een stadsentree met stedelijke allure. Het gaat om een hoogwaardige, stedelijke inrichting van de hoofdverkeersader de Hogeweg. Het programma omvat woningbouw, een nieuw zwembad en een sporthal. Bovendien speelt de afwikkeling van het verkeer op de Hogeweg een belangrijke rol. In 2007 zijn op verzoek van de Raad en in overleg met de participatiegroep twee stedenbouwkundige modellen uitgewerkt. Eén model met een aanmerkelijk lagere dichtheid van woningen dan de andere. Vervolgens hebben de gemeente en De Alliantie-Eemvallei gestudeerd op de financiële en programmatische consequenties. Eind 2007 worden de twee modellen aan de Raad voorgelegd. Na de bespreking van de twee modellen in de Raad zal in 2008 één model worden uitgewerkt tot een stedenbouwkundig
Tenslotte gaat de projectgroep in 2008 met verschillende doelgroepen aan de slag om verschillende thema’s bijvoorbeeld de openbare inrichting, het verkeer, architectuur en beeldkwaliteit en (maatschappelijke) voorzieningen uit te werken.
Overige projecten In het verleden zijn in het kader van de Binnenstedelijke Vernieuwing (BVA) 31 ontwikkellocaties benoemd. Van de 31 locaties vallen 18 locaties buiten de gebieden van de ontwikkelingsplannen. Onlangs is besloten dat drie projecten, namelijk de herontwikkeling St. Elizabethlocatie, NS Wagenwerkplaats en Kop van Isselt, niet meer als Amersfoort Vernieuwt projecten worden benoemd. De resterende 15 projecten zijn verschillend van aard en hebben verschillende doorlooptijden. Hierbij kan men denken aan sloop van verouderde woningen en nieuwbouw (bijvoorbeeld Parkweelde II en Orion), renovatieprojecten (bijvoorbeeld Ganskuijl en omgeving) en transformatie van vrijkomende (school)gebouwen tot nieuwe functies. Dit alles met als doel om de ruimtelijke kwaliteit in de wijken te verhogen en het ruimtelijk gebruik te vergroten.
Kruiskamp Het Ministerie voor WWI heeft de wijk Kruiskamp in Amersfoort aangemerkt als één van de 40 aandachtswijken in Nederland waar een concentratie van grootstedelijke problemen speelt. Minister Vogelaar heeft de gemeente Amersfoort gevraagd met een Wijkactieplan te komen om van Kruiskamp “een krachtwijk” te maken. De vraagstelling daarbij was om in ieder geval aandacht te besteden aan de thema`s wonen, werken, leren en opgroeien, integreren en veiligheid. De geschiedenis van Kruiskamp leert dat het alleen al in de fysieke omgeving gaat om langdurige processen, te meer geldt dit nog voor de benodigde sociale en economische veranderin-
gen. Nu in de fysieke opgave van Kruiskamp grote stappen gezet zijn en de sociale en economische processen in gang gezet zijn, komt het er op aan die met kracht voort te zetten. Investeringen zijn de komende jaren in die wijk minder nodig in de fysieke sfeer, maar nadrukkelijk wel, haast in structurele zin, in de sociale activiteiten. De aanwijzing van Kruiskamp in het kader van de ombouw van 40 aandachtswijken tot krachtwijken kan er toe leiden dat zo die processen ook voortgezet (en waar nodig geïntensiveerd) kunnen worden. In 2007 zijn we voor de zomervakantie begonnen met “Kruiskamp Krachtweek”, een week lang de wijk in om te praten met bewoners. Na het peilen van zowel bewoners, professionals als bestuurders wordt in september het wijkactieplan aan WWI aangeboden. Alle partijen die hebben meegewerkt aan de totstandkoming van dit stuk zullen hun handtekening erop zetten. In oktober worden met het Rijk (door middel van een charter) afspraken gemaakt over de (extra) inzet in Kruiskamp en de daarbij te behalen resultaten. In 2008 zal de uitvoering van Kruiskamp Vernieuwt gaan starten. Duidelijk is dan hoeveel geld vanuit het ministerie voor Kruiskamp is gereserveerd en welke andere partijen een bijdrage gaan leveren.
Financiële toelichting Investeringen De ontwikkelingsplannen Liendert-Rustenburg en Randenbroek-Schuilenburg, met de concrete projectenboeken gaan uit van een flinke investering in Amersfoort Vernieuwt van zowel de gemeente als van De Alliantie-Eemvallei en Portaal Eemland. Een doorrekening van alle projecten in de ontwikkelingsplannen levert een investeringsniveau van circa € 101 miljoen op voor de gemeente (inclusief subsidies) voor de gehele periode tot 2020. Het betreft zowel fysieke als sociale investeringen. In deze berekeningen zijn de investeringen in de ontwikkellocaties (driehoek Zwarte weg, oude schoollocaties en de Hogewegzone) niet opgenomen. Ook de investeringen voor de wijk Kruiskamp zijn hierin nog niet opgenomen. Zodra hierover meer duidelijkheid ontstaat kan dit worden toegevoegd aan de begroting Amersfoort Vernieuwt.
17 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
Programma van Eisen (SPvE). Dit SPvE vormt de basis voor het stedenbouwkundig plan en een nieuw bestemmingsplan voor het gebied. Daarnaast zal de procedure voor het opstellen van een Milieueffectrapportage (MER) worden opgestart.
1
Verdeling gemeentelijke investeringen Amersfoort Vernieuwt (Bedragen x € 1.000.000,-)
Randenbroek Schuilenburg
22
Liendert-Rustenburg
35
Hogeweg (zwembad + infrastructuur)
28
Overige + wijkoverstijgend
16
Totaal
101
Dekking (Bedragen x € 1.000.000,-) De dekking van deze investeringen zijn onder andere ISV/BLS, Fonds openbare ruimte, welzijnsgelden, RSV en subsidies. Totale investeringen
101,0
Dekking ISV/ BLS, Fonds openbare ruimte, welzijnsgelden, etc.
72,0
Dekking vanuit begrotingsruimte 2007 t.b.v. sociale / overige investeringen
7,5
Verwachte dekking voor fysieke investeringen wordt meegenomen bij de ruimtelijke financieringsagenda
7,0
Verwacht tekort na 2012
De komende periode zal getracht worden om extra externe middelen aan te trekken. Omdat de uitwerking van de plannen een continue proces is zullen ook de ramingen regelmatig worden bijgesteld.
14,5
Een budgettair neutrale ontwikkeling van de brede school Liendert-Rustenburg lijkt echter niet mogelijk. Daarom is vanuit de begrotingsruimte 2007 een bedrag van € 4 miljoen voor de realisering van deze brede school opgenomen. Zowel de grondexploitatie als de kosten voor de realisering van de brede school zullen de komende tijd nader worden onderbouwd.
Ontwikkellocaties In de ontwikkelingsplannen zijn een aantal gemeentelijke ontwikkellocaties benoemd. Voor de ontwikkellocaties zullen in de vervolgfase grondexploitaties worden opgesteld. Daarbij zullen de volgende financiële uitgangspunten worden gehanteerd. Driehoek Zwarte weg In de exploitatie van de Driehoek dient rekening te worden gehouden met een bijdrage aan de structuurvisie Randenbroek en de gemeentelijke kosten voor Amersfoort Vernieuwt. Vooralsnog is de hoogte van de bijdrage gefixeerd op € 3 miljoen. ABC-scholen Het voornemen is om in de wijk Liendert een ABC-school te realiseren. 18
Schoollocaties: De mogelijke herontwikkeling van schoollocaties die vrijkomen na het realiseren van de brede school zal ook de komende tijd nader worden onderzocht. Hogeweg: Voor de Hogeweg wordt vooralsnog uitgegaan van een budgettair neutrale planontwikkeling. Op voorhand is duidelijk dat onder andere door het gebouwd parkeren deze budget neutraliteit onder grote druk staat en de exploitatie vermoedelijk een tekort zal laten zien. Bij de uitwerking van de modellen zullen ook de kosten voor het zwembad nader in beeld gebracht worden. Bij de kaderbrief hebben wij u aangegeven aangegeven dat er tot en met 2011 nog een tekort resteerde op de fysieke ambities van Amersfoort Vernieuwt van € 7 miljoen. In de voorlopige schets van de Ruimtelijke Financieringsagenda hebben wij u in
Uw raad heeft daarop aangegeven dat de fysieke ambities en de sociale ambities vanuit Amersfoort Vernieuwt gelijk op moesten lopen. Dat is voor ons reden geweest om binnen de nieuwe meerjarenbegroting een investeringsruimte van € 7,5 miljoen te scheppen. (€ 4 miljoen voor de ABC-scholen en € 3,5 miljoen ten behoeve van de overige sociale ambities). Daarmee is er tot en met 2011 sprake van een sluitend plaatje
in het kader van Amersfoort Vernieuwt. De fysieke en sociale componenten zijn daardoor meer in evenwicht gebracht. In deze paragraaf treft u een voorlopig investeringsoverzicht aan onderverdeeld naar de diverse programma’s, inclusief de wijze waarop deze investeringen zijn gedekt. Met nadruk merken wij hierbij op dat de ontwikkelingsvisie nog niet is vastgesteld en dat er dus nog sprake is van een voolopig investeringsoverzicht. De behandeling daarvan vindt plaats in oktober 2007. Dat is ook de reden waarom u de investeringen uit dit overzicht nog niet één op één vertaald zijn in de programmatotalen. Wanneer er sprake is van een definitief investeringsoverzicht en meer duidelijkheid is over de werkelijke fasering, zullen wij deze cijfers in de eerstvolgende programmabegroting opnemen.
Voorlopige onderbouwing Investeringen ontwikkelingsplannen Amersfoort Vernieuwt (Bedragen x € 1 miljoen)
Investeringen tot en met 2011
Kosten
Dekking
Dekking begroting
Dekkingsbronnen
2008 –2011 Fysieke investeringen
41,6
34,4
7,2
Zie onderbouwing
Sociale investeringen
37,0
30,3
6,7
Zie onderbouwing
Overige investeringen
0,8
0,0
0,8
79,4
64,7
14,7
Kosten
Dekking
Dekking begroting
Totaal
Investeringen na 2011
Dekkingsbronnen
2008 –2011 Fysieke investeringen • Gemeentelijke bijdrage wonen
3,8
• Investeringen openbare ruimte
7,5
3,8 7,5
Fonds openbare werken
Sociale investeringen
10,1
Totaal
21,4
7,5
13,9
Kosten
Dekking
Dekking begroting
Totale investeringen ontwikkelingsplannen
10,1
Tekort na 2011
2008 –2011 Fysieke investeringen
52,9
41,9
7,2
3,8
Sociale investeringen
47,1
30,3
6,7
10,1
Overige investeringen
0,7
0,0
0,7
100,7
72,2
14,6
13,9
19 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
de kaderbrief gepresenteerd dat binnen het totaal van de binnenstedelijke projecten, waaronder Amersfoort Vernieuwt, tot een budgettair neutrale aanpak kon worden gekomen, ondermeer door de inzet van de winstuitkeringen vanuit Vathorst, de vrijvallende volkshuisvestingsgelden van het gewest en de verwachte winsten vanuit Nieuwland en het bedrijventerrein Vathorst.
1
Nadere onderbouwing investeringen tot 2011 (Bedragen x € 1 miljoen)
Fysieke investeringen
Programma
Kosten
Dekking
Dekking
Dekkingsbronnen
RFA Investeringen in de
2 Stedelijk beheer
openbare ruimte
7,5
7,5
0,0
Fonds Openbare ruimte
en Milieu
Grote infrastructurele
7. Economie en
RSV Compartiment
aanpassingen
Bereikbaarheid
Bereikbaarheid
• Hogeweg
9,0
9,0
0,0
• Fiestroute valleikanaal
1,5
1,5
0,0
• Vosheuvel
0,5
0,5
0,0
Winkelcentra
7. Economie en
Subsidie, RSV
Bereikbaarheid • Euterpeplein • Operaplein Gemeentelijke bijdrage
2,7
2,7
0,0
p.m.
p.m.
p.m.
8,4
8,4
6. Ruimtelijke ontwikkeling
wonen
en Wonen
Dekking is ISV en BLS-gelden. Na 2011 is nog een bedrag van € 3,8 miljoen noodzakelijk wat nog niet is gedekt.
Kosten
6. Ruimtelijke ontwikkeling
projectorganisatie
2,7
2,7
en Wonen
Kosten tot 2009 daarna zal bekeken worden welke kosten nog gemaakt moeten worden en hoe deze gedekt kunnen worden.
Investeringen groen in de wijk Investeringen groenstructuren
2. Stedelijk beheer
1,5
1,5
en Milieu
Betreft onder andere groeninvestering bij renovatie.
5. Groen-Blauwe
Uitgangspunt is het verkrijgen
Structuur
van € 2 miljoen subsidie voor het waterwingebied.
• Waterwingebied
5,0
2,0
3,0
• Valleikanaal
2,8
2,8
0,0
41,6
34,4
7,2
Totaal fysieke investeringen
Tekort is meegenomen in de ruimtelijke investeringsagenda.
20
Nadere onderbouwing investeringen tot 2011 (Bedragen x € 1 miljoen)
Sociale investeringen
Programma
Kosten
Dekking
Dekking
Dekkingsbronnen
RFA Voorzieningen 9. Toerisme, Sport en Recreatie
Voor het zwembad is voor de
* bouwkosten
19,0
19,0
0,0
* grondwaarde
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
12,2
8,2
4,0
5,5
3,1
* parkeren • ABC-scholen
4. Onderwijs
bouwkosten € 19 miljoen . gereserveerd
21
+p.m. Sociaal programma inclusief AV-teams
2,4
Voor de ABC-school was € 3,7 + € 4 miljoen gereserveerd. De totale kosten bedragen 12,2 miljoen. Verwacht wordt dat een deel van deze kosten gedekt kan worden uit de herontwikkeling van de oude schoollocaties.
Projectleiding sociaal programma Totaal sociale investeringen
0,3
0,0
37,0
30,3
0,3
GSB en € 1,8 miljoen sociale gelden.
6,7 + p.m.
Overige investeringen
Programma
Kosten
Dekking
Dekking
Dekkingsbronnen
RFA Handhaving en toezicht
1. Veiligheid
0,4
0,0
0,4
Pilot voor 3 jaar personeelskosten,
7. Economie en
0,3
0,0
0,3
Pilot voor 3 jaar, Alliantie en Portaal
Alliantie betaald eigen inzet. Wijkeconomie
Bereikbaarheid Totaal overige investeringen
betalen eigen inzet. 0,7
0,0
0,7
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
• Zwembad
1
9. Wijken Het College werkt aan een vitale stad. Waar het in elke wijk prettig is om te wonen en waar mensen kansen hebben om vooruit te komen op het gebied van wonen, werken, onderwijs en vrijetijdsbesteding. Dat kunnen we niet alleen. We zoeken actief samenwerking met bewoners en andere partners in de stad (maatschappelijke organisaties, ondernemers, andere overheden) en staan open voor de inbreng en initiatieven van deze partijen.
Wijkgericht werken Landelijk is de tendens voelbaar om extra nadruk te leggen op de wijken. In Amersfoort hebben we dit 15 jaar geleden al opgepakt door de introductie van “wijkgericht werken”: we willen de problemen aanpakken op de schaal waarop ze spelen. Dat kan betekenen gebiedsgericht (wijk of buurt), thematisch (jeugd, veiligheid) of projectgericht. Maatwerk is belangrijk maar moet niet leiden tot willekeur. Er moet een goede wisselwerking zijn met stedelijke beleidssturing. De aanpak bij de totstandkoming van de ontwikkelingsplannen in de Amersfoort Vernieuwt-wijken is het laatste voorbeeld van hoe wijkgericht werken kan worden ingevuld. Heel expliciet is ernaar gestreefd de inwoners een directe inbreng te geven bij het stellen van prioriteiten en het benoemen van acties die de leefbaarheid en cohesie van hun woonbuurt kunnen vergroten. Tegelijkertijd is steeds kritisch gekeken of inpassing in het stedelijk beleidskader mogelijk was of dat het stedelijk beleidskader aanpassing behoeft. Voor alle prioriteitswijken worden op deze manier integrale meerjarenplannen gemaakt, we duiden ze aan met ‘programmaboeken nieuwe stijl’. Voor Amersfoort Vernieuwt-gebieden die buiten de prioriteitswijken liggen overwegen we buurtontwikkelingsplannen te maken. Soms betekent wijkgericht werken een wijkgerichte invulling van een stedelijke beleidskader. Zo zullen de beleidskeuzes uit het WMO-beleidskader in 2008 wijkgericht worden uitgewerkt en geïmplementeerd, zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van woonservicegebieden. Voor de beheerwijken is dit de manier om wijkgericht werken vorm te geven. Voor deze wijken schrijven we geen ‘programmaboeken nieuwe stijl’ maar maken we jaarlijks De WijkWijzer (een handzaam overzicht van alle projecten die in de wijk gaan spelen). 22
Behalve maatwerk leveren, betekent wijkgericht werken ook dat we problemen integraal aanpakken (sociaal, fysiek en economisch). Een voorbeeld is de aanpak van de Ganskuijl. Daar gaat De Alliantie-Eemvallei woningen renoveren, tegelijkertijd doen we een aantal sociale ingrepen op het gebied van veiligheid en sociale cohesie. We werken nauw samen met partners in de wijk als de politie, het welzijnswerk, de woningcorporatie en – minder voor de hand liggend – het Corderiuscollege (een school voor voortgezet onderwijs die graag een rol in de buurt wil vervullen). Een ander voorbeeld van een buurt- of wijkaanpak, waarbij integraliteit voorop staat, is de hotspotaanpak van Veilig op Straat. Door de gerichte aanpak samen met de andere veiligheidspartners in een beperkt aantal buurten, bereikten we de afgelopen jaren goede resultaten. De keuze van het College om wijkwethouders te benoemen, is een logisch gevolg van het belang dat wij hechten aan wijkgericht werken. De wijkwethouder kent de eigen wijk en is bestuurlijk ‘oog en oor’. Hij vormt het gezicht van het gemeentebestuur in de wijk en is alert op de gevolgen van nieuw stedelijk beleid voor de wijk.
Bewonersbetrokkenheid We zien bewoners als partners en nemen hun wensen, behoeften en eigen initiatieven serieus. Heel uitdrukkelijk streven we ernaar dat burgers zich meer betrokken voelen bij hun stad en zich goed geïnformeerd en gehoord voelen door het gemeentebestuur. Participatie en communicatie zijn daarvoor belangrijke middelen. Participatie kan meer doelen dienen: het maken van betere plannen, het versterken van de zelfredzaamheid in de wijken en soms ook – indien nodig – het herstellen van het vertrouwen in het bestuur. In Amersfoort wordt per project een keuze gemaakt voor een bepaalde graad en vorm van participatie (inspraak, consulteren of coproduceren). Communicatie vindt plaats op verschillende niveaus: op stedelijk niveau, op wijkniveau, op buurt- en complexniveau en op projectniveau en wordt toegespitst op thema’s en doelgroepen. Participatie en communicatie worden hiermee maatwerk. Voorbeelden hiervan zijn de wijkgesprekken voor het WMObeleidskader, de stakeholdersmethode rond jongerenvoorzieningen of het wijkplatform in Liendert-Rustenburg, maar ook de planvorming voor de herinrichting van speelplekjes samen
Behalve betrokkenheid van bewoners bij plannen van de gemeente, streven we ook een grotere betrokkenheid na van bewoners bij elkaar en bij hun buurt. Dit doen we onder meer via het beschikbaar stellen van de zogenaamde buurtbudgetten voor activiteiten die de leefbaarheid vergroten. We stimuleren vooral initiatieven op het sociale vlak of op de combinatie sociaal-fysiek. Maar ook vanuit het wijkwelzijnswerk ondersteunen we bewoners om zelf initiatieven tot uitvoering te brengen, zoals het zelf organiseren van activiteiten. Bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte maken we kleinschalige bewonersinitiatieven mogelijk om de kwaliteit van de woonomgeving en de betrokkenheid van de bewoners daarbij te vergroten. Als gevolg hiervan ontstaan op steeds meer plekken in de wijken netwerken en samenwerkingsverbanden van bewoners die actief aan de slag gaan met de leefbaarheid in de wijk. Zo kunnen bewoners van de Melange hun vragen en opmerkingen kwijt bij een bewonersgroep die de contacten onderhoudt met de ontwikkelaar. De speeltuinvereniging Kruiskampkwartier is bezig met een groot herinrichtingsplan waarbij ze sponsors zoeken van buiten en aankloppen bij de gemeente. Tegelijk hebben ze een relatie met het ABC-netwerk en proberen ze de speeltuin meer ‘gekleurd’ te krijgen. Al met al proberen ze de speeltuin een nieuwe centrale plek in de wijk te geven. In de Binnenstad worden stamtafels georganiseerd waarbij iedere keer een thema centraal staat. In ‘de luiaard’ maken bewoners een eigen buurtkrant en wordt een eigen buurtsite actueel gehouden. Een bewonersgroep rondom de NS-werkplaats heeft partijen bij elkaar gebracht om samen plannen te maken voor de toekomst van de Wagenwerkplaats. Als gemeente zijn we heel blij met deze initiatieven en proberen deze te ondersteunen door mee te denken of bijvoorbeeld bij te dragen vanuit het buurtbudget.
Samenwerking met partners Essentieel voor het welslagen van het wijkgerichte werken is naast de betrokkenheid van bewoners de samenwerking tussen gemeente, bedrijven en partnerorganisaties. We zetten in op een effectieve en uitvoeringsgerichte samenwerking tussen
professionals. Het gaat daarbij niet alleen om een gezamenlijke aanpak van problemen op de schaal waarop ze spelen, maar ook om het samen tijdig signaleren van kansen en bedreigingen om de leefbaarheid in de Amersfoortse wijken te behouden of verbeteren. Hiertoe maken we in een aantal gevallen op stedelijk niveau ketenafspraken die worden vertaald naar projecten op buurtniveau. Als voorbeeld kan genoemd worden de samenwerking met de ketenpartners veiligheid, die verzilverd wordt bij de hotspotaanpak. Maar ook de ketenaanpak jeugd waarvan een pilot loopt in Randenbroek is een goed voorbeeld van samenwerking met partners. Vaak ontstaan samenwerkingsverbanden ter plekke zoals bijvoorbeeld rondom de Hof Der Gedachten. Hier werken Alliantie, politie en jongerenwerk samen aan de verstandhouding tussen bewoners en jongeren (onder meer door een buurtsoap), worden overlastgevers aangepakt door politie en maken Alliantie en gemeente samen fysieke aanpassingen die hangen op ongewenste plekken tegengaan. De AV-teams (Aanspreken en Vooruithelpen) die in 2008 van start gaan zijn een goed voorbeeld van samenwerking op het gebied van zorg, werkgelegenheid, sociale activering en toezicht en handhaving. Hierbij werken we samen met de corporaties, politie, scholen, en zorg- en welzijnsinstellingen zoals SWA, Amant, CWI, Arbeidsintegratie, NVA, Stadsring 51, Ravelijn, Sovee, et cetera. Aandachtspunt hierbij is met name de samenwerking met Bureau Jeugdzorg en Riagg.
10. Amersfoort Jong Operatie Amersfoort Jong In 2007 is Operatie Amersfoort Jong op stoom gekomen. Aan de hand van vijf programma’s (Jeugd in huis, Jeugd op school, Jeugd op straat, Jeugd op een club en Jeugd aan het werk) werken we aan een jeugdbeleid waarin knelpunten en problemen voor kinderen en jongeren worden voorkomen en waarbij Amersfoort een goede, leuke en aantrekkelijke woonplek is met oog voor talenten en mogelijkheden van jongeren. Per programma zijn twee projecten (blikvangers) benoemd, die in 2010 gerealiseerd zijn. Bij de uitwerking hiervan worden jongeren betrokken en gestimuleerd om mee te denken.
23 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
met een buurt. Waar nodig zullen wij bewoners ondersteunen om te kunnen meedoen in gemeentelijke planprocessen en bij de uitvoering van die plannen.
1
Binnen programma Jeugd op school willen we bereiken dat meer jongeren doorleren totdat zij een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt hebben behaald. Wij verwachten met de inzet die wij gaan plegen een sterkere daling te bewerkstellingen dan eerder voorgenomen (21%). Onze doelstelling is dat in 2010 maximaal 19% niet-leerplichtigen het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. En dat 50% van de voortijdige schoolverlaters in het schooljaar 2009 – 2010 in dat schooljaar is herplaatst. Daarnaast hebben we in 2010 een ABC-school in elke wijk. De (speel/buiten)locaties voor kinderen en jongeren moeten beter. Binnen programma Jeugd op straat werken we aan verbeteringen op basis van een inventarisatie van de bestaande speelruimte. De Amersfoort Vernieuwt-wijken hebben daarbij onze speciale aandacht. Jeugd op straat werkt ook aan het verminderen van jeugdoverlast. Doelstelling is dat in 2010 overlastgevende jongeren uit de ergernis top 3 zijn van de monitor Leefbaarheid & Veiligheid. Programma Jeugd op een club richt zich op sport en cultuur deelname. In 2010 willen we in elke wijk een buurtsportactiviteit voor 3-6 jarigen, 7-12 jarigen en de groep 13-18 jarigen. Bovendien doet dan gemiddeld 65% van alle Amersfoortse jongeren onder de 23 jaar aan sport via een sportvereniging of sportschool/fitnessclub en gemiddeld 40% aan creatieve activiteiten zoals muziek, dans of zang. Binnen Jeugd aan het werk streven we ernaar dat jongeren een opleiding volgen of aan het werk zijn. In 2010 is de geregistreerde jeugdwerkloosheid onder het landelijk gemiddelde (volgens de CBS-definitie van werkloosheid) en zijn er voldoende passende stageplekken. Ouders of verzorgers zijn verantwoordelijk voor het grootbrengen van hun kinderen. Maar als dat nodig is, moeten zij kunnen rekenen op ondersteuning bij hun opvoedende taak. Binnen programma Jeugd in huis is hiervoor in 2007 Jong Centraal opgezet, een jeugdinformatiepunt dat naast de al bestaande wegen naar hulp een mogelijkheid biedt om antwoord te krijgen op vragen rondom jeugd. Daarnaast werken we binnen dit programma naar betere samenwerking en afstemming tussen organisaties en instellingen.
24
11. Grote Steden Beleid Algemeen In 2005 is Amersfoort volwaardig lid geworden van het Grotestedenbeleid. Op basis van het Amersfoortse Meerjaren Ontwikkelingsprogramma ‘Groeipijn en Perspectief’ is het GSB III convenant afgesloten met het Rijk voor de periode 20052009. In het GSB III convenant hebben wij 52 indicatoren opgenomen waarop we resultaat willen boeken. Op doelstellingenniveau zijn voor het Grotestedenbeleid in Amersfoort vijf thema’s gekozen: 1. Het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid 2. Het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving 3. Het verbeteren van de sociale kwaliteit van de samenleving 4. Het binden van midden- en hogere inkomens aan de stad 5. Het vergroten van de economische kracht van de stad. Organisatorisch is het Grotestedenbeleid onderverdeeld in drie pijlers, ook wel Brede Doeluitkeringen (BDU’s) genoemd: 1. BDU Sociaal, Integratie en Veiligheid: gericht op het versterken van leefbaarheid, veiligheid, gezondheid, participatie, zelfredzaamheid en integratie. 2. BDU Fysiek (ISV-II): gericht op huisvesting, omgevingskwaliteit, milieukwaliteit, watersystemen, bereikbaarheid en geluidssanering. 3. BDU Economie: gericht op revitalisering, innovatie, werkgelegenheid en dienstverlening voor ondernemers. Binnen de BDU’s mogen de steden de beschikbare middelen naar eigen inzicht besteden zolang zij de gemaakte inhoudelijke resultaatafspraken maar halen. Hiertoe is een uitvoeringsprogramma opgesteld waarin staat beschreven waar het geld naartoe gaat en op welke wijze deze projecten bijdragen aan de te realiseren outputdoelstellingen. Conform de afspraken is in 2007 een Midterm Review (MTR) gehouden om te bezien hoe het staat met de uitvoering. Daarbij is alleen gekeken naar de resultaten in relatie tot de doelstellingen en niet naar de omvang van de uitgaven tot nu toe. Kijkend naar de prestaties tot nu toe hebben we samen met het Rijk geconstateerd dat we goed op koers liggen en er
Als volwaardig lid van het Grotestedenbeleid neemt Amersfoort ook deel aan de G27. Dit is een bestuurlijk en ambtelijk overlegorgaan van de 27 middelgrote steden in Nederland. Doelstelling hiervan is kennisuitwisseling tussen de steden en het gezamenlijk lobbyen naar het Rijk. Eén van de onderwerpen is de vormgeving van het Grotestedenbeleid na 2009.
BDU SIV Binnen de BDU Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV) worden de volgende GSB-thema’s onderscheiden: • Naar een veiliger samenleving • Van de Straat en veilig • Gedeeld burgerschap • Geen leerling zonder diploma van school • Gezond en wel in de stad. De aanpak binnen ‘Naar een veiliger samenleving’ is tweeledig: gebiedsgericht en doelgroepgericht. De hotspotaanpak wordt ook in 2008 voortgezet (zie programma Veiligheid). De laatste ontwikkeling ten aanzien van de doelgroepgerichte aanpak is het voorkomen van terugval/recidive van veelplegers door te zorgen voor een adequate toeleiding naar voorzieningen op het gebied van wonen, zorg, werk en inkomen. Dat doen we in samenwerking met onze ketenpartners veiligheid. De gemeente heeft een coördinator nazorg ex-gedetineerden aangesteld en een casusoverleg nazorg gestart. Onontbeerlijk bij het vergroten van de veiligheid is de betrokkenheid en participatie van burgers. Met het motto ‘mensen maken veiligheid’ willen we accentueren dat een veilige stad gebaat is bij weerbare burgers die zelf ook een bijdrage leveren aan veiligheid en leefbaarheid, en zich daarbij gesteund weten door gemeente, instanties en hun professionals. Ten aanzien van huiselijk geweld gaan we in 2008 de focus leggen naar meer preventie en signalering, zodat eerder ingegrepen kan worden.
Ten aanzien van ‘Van de Straat en veilig’ gaat het enerzijds om het voorkomen van huisuitzettingen, anderzijds om maatschappelijke opvang en tot slot om het versterken van de keten van zorg- en maatschappelijk dienstverlening. Dit is uitgewerkt in programma Zorg, Welzijn en Wijkontwikkeling. De budgetten in de maatschappelijke opvang knellen in relatie tot de problematiek binnen deze sector. Zowel de G27 als de G4 zijn hierover in gesprek met het Rijk, dat vooralsnog geen besluit heeft genomen. Naast middelen uit de doeluitkering zet Amersfoort eigen middelen in voor het uitvoeren van het beleid maatschappelijke opvang. In 2008 komen we met een plan van aanpak om meer middelen vrij te maken voor dit doel. Met betrekking tot ‘Gedeeld burgerschap’ worden in 2008 circa 350 inburgeringtrajecten uitgevoerd, deels gericht op de doelgroep die toegeleid wordt naar werk, deels gericht op de verzorgende ouders. De activiteiten die betrekking hebben op ‘Geen leerling zonder diploma van school’, zoals voorschoolse en vroegschoolse programma’s en schakelklassen, zijn opgenomen in het actieprogramma onderwijsbeleid 2007-2010 ‘Actie op de Uitval’, hierover meer in programma 4. Tot slot het thema ‘Gezond en wel in de stad’, dat in 2008 in het teken staat van de invoering van het elektronisch kinddossier. Speerpunt voor Amersfoort hierbij is het vroegtijdig opsporen van (de neiging tot) overgewicht en het initiëren van extra begeleiding. De projecten van BDU Sociaal, Integratie en Veiligheid maken deel uit van programma 1, 3 en 4.
BDU Fysiek Het aan deze pijler gekoppelde budget heet het investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV). Het ISV is in het leven geroepen met als doel om op lokaal niveau de stedelijke vernieuwingsopgave zo slagvaardig mogelijk op te pakken. De ISV-I periode binnen het GSB liep van 2000 tot en met 2004. De huidige periode (2005-2009) wordt aangeduid met ISV-II. Bij de afronding van de ISV-I periode bleek een groot deel van de bodemsaneringdoelstelling niet te zijn gehaald. Dit leverde een aanzienlijke verplichting op voor de lopende ISV-II periode (2005-2009). Inmiddels is richting VROM aangetoond dat er
25 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
geen aanleiding is om de ambities in het convenant te wijzigen. Voor risicovolle indicatoren zijn afspraken gemaakt over de manier van verantwoorden en afrekenen in 2010. Deze betreffen de BDU fysiek en worden hierna toegelicht.
1
meer gesaneerd is dan aanvankelijk gedacht, waardoor de verplichting sterk naar beneden kon worden bijgesteld. VROM heeft dit inmiddels bevestigd per brief waardoor het financiële risico is verdwenen. Uiteraard wordt nog steeds extra aandacht besteed aan het realiseren van de nu geldende doelstelling. Een deel van het ISV-I budget is nog niet uitgegeven. Het gaat om een bedrag van circa € 5 miljoen. Dit is echter al volledig beschikt aan lopende projecten zoals de Willem Barentszstraat en sociale woningbouw Vathorst. Bij gereedmelding van deze projecten wordt de laatste tranche uitbetaald. Bij de Midterm Review in 2007 is geconstateerd dat ten opzichte van de afspraken eind 2009 naar verwachting een aantal resultaten zal achterblijven en andere meer dan 100% scoren. Degene die achterblijven zijn: • het aantal te realiseren studenteneenheden • grootschalige groenprojecten • verontreinigd grondwater • geluidssanering. Met het Rijk zijn al deze risico’s doorgenomen. Dit heeft niet geleid tot wijzigingen in de ambities. Wel zijn er afspraken gemaakt over de manier van verantwoorden en afrekenen in 2010 van de risicovolle indicatoren. Afgesproken is dat voor grootschalige groenprojecten alternatieven, mits voorhanden, worden aangedragen. Het realiseren van studenteneenheden is achtergebleven omdat blijkt dat het grootste deel van de studenten op de particuliere markt huisvesting vindt. Daarnaast blijken studenten kwaliteitsvragers. De door de corporaties beschikbaar gestelde kamers vinden nauwelijks tot geen aftrek. Slechts de spraakmakende projecten zoals de spaceboxen en de in het centrum gelegen studenteneenheden genieten veel belangstelling. Dit is reden om de doelstelling voor studentenhuisvesting opnieuw te definiëren. Hiertoe zullen in het eerste kwartaal 2008 voorstellen worden gedaan. Dit is niet verwijtbaar aan de gemeente en zal bij gewijzigd beleid geen verplichting opleveren. Het achterblijven van het saneren van verontreinigd grondwater wordt gecompenseerd door sanering van verontreinigde grond en oppervlak. Het gaat hierbij uiteindelijk om de hoeveelheid gesaneerde Bruto Prestatie Eenheden.
26
Voor geluidssanering geldt dat het volledig gereserveerde bedrag voor geluidssaneringen daaraan besteed zal worden. Dit is echter onvoldoende om de totale doelstelling te behalen. Met de investeringen van de BDU Fysiek willen we vooral werken aan een verbetering van de fysieke kwaliteit van de leefomgeving. Met name in de vroeg naoorlogse wijken is deze kwaliteit onder druk komen te staan. Het budget voor de periode 2005-2009 behelst in totaal € 10,6 miljoen. Hiervan is een groot deel (€ 5,1 miljoen) bestemd voor bodemsaneringen. Het overige geld wordt voor het grootste deel (€ 4,85 miljoen) geïnvesteerd in Amersfoort Vernieuwt. Het restant zal worden geïnvesteerd in minder locatiegebonden projecten. Een aantal projecten start later dan verwacht. Daarom komt er eind 2007 een nieuw voorstel hoe de middelen binnen Amersfoort Vernieuwt zullen worden ingezet. Voor 2008 staan de volgende projecten gepland: • Valleikanaalzone 2e fase; verbeteren (grootschalig) groen in de stad, verbeteren kwaliteit openbare ruimte • Vijver Meursing; verbeteren kwaliteit openbare ruite, verbeteren (grootschalig) groen in de stad • Diverse bodemsaneringen • Geluidssaneringen; verbetering van de milieukwaliteit in de fysieke leefomgeving door verbetering van de geluidssituatie bij de zogenaamde A- en railwoningen • Hogewegzone; aanpassing bestaande voorraad met het oog op volledig toegankelijk maken, verbeteren kwaliteit openbare ruimte, keurmerk veilig wonen, eventuele vervanging woningen, omzetten van huur naar koop, nieuwbouw inbreiding, vervanging van woningen, cultuurimpuls. De projecten van BDU Fysiek maken onderdeel uit van de programma’s 2, 5, 6 en 7.
BDU Economie De middelen van de BDU Economie vormen een stimuleringsbudget dat in combinatie met andere middelen (gemeente of partners) projecten mogelijk maakt. Ze worden in 2008 ingezet voor projecten over innovatie (waaronder ook creatieve economie) en veilig ondernemen.
Voor veilig ondernemen gaan we verder met de activiteiten in de binnenstad, Emiclaer en Isselt, Calveen en De Hoef (via de Stichting Veiligheidszorg Amersfoort). Voor bedrijventerreinen en winkelcentra met een actieve ondernemersvereniging willen we het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) halen. Onderdeel van de KVO-certificering is samenwerking tussen publieke en private partners. Ambities en verantwoordelijkheden worden vastgelegd in een veiligheidsplan en een samenwerkingsovereenkomst. Emiclaer is het eerste winkelcentrum in Amersfoort dat het KVO-certificaat reeds heeft behaald. 27
De projecten van BDU Economie maken onderdeel uit van het programma 7.
Financiële toelichting (Bedragen x € 1.000,-)
Realisatie
Realisatie
2005
2006
2007
2008
2009
Totaal
BDU SIV: Uitgaven: 1. Regulier • burgerschap, integratie, onderwijs, sociale opvang
5.754
7.800
8.127
8.128
35.109
• voortijdig schoolverlaten
5.300
245
333
334
333
1.245
• VVE en schakelklassen
413
1.800
1.800
1.800
5.813
2. Gezond in de stad
70
70
70
70
70
350
3. Veiligheid/overig
930
1.155
2.992
2.203
2.203
9.483
Totaal uitgaven SIV
6.300
7.637
12.995
12.534
12.534
52.000
Totaal inkomsten SIV
7.290
9.370
11.900
11.720
11.720
52.000
155
2.456
2.489
-
5.100
200
4.350
-
4.550
BDU fysiek: Uitgaven: 1. Bodem 2. Amersfoort vernieuwt/BVA 3. Overig
18
191
55
706
-
970
Totaal uitgaven fysiek
18
346
2.711
7.545
-
10.620
1.791
1.858
1.878
2.546
5.547
10.620
Totaal uitgaven
299
578
480
484
484
2.325
Totaal inkomsten
465
465
465
465
465
2.325
Totaal inkomsten fysiek BDU economie:
TOTAAL GSB: Uitgaven
6.617
8.561
16.186
20.563
13.018
64.945
Inkomsten
9.546
11.693
14.243
14.731
14.732
64.945
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
Voor innovatie gaat het om de realisering van creatieve broedplaatsen in de stad, zoals Oliemolenkwartier en Wagenwerkplaats. Daarnaast wordt binnen Amersfoort Vernieuwt bekeken of in vrijkomende panden broedplaatsen gerealiseerd kunnen worden. Ook willen we initiatieven uit de markt ondersteunen, zoals de realisatie van een broedplaats voor snelgroeiende bedrijven op Bedrijvenpark Vathorst. Naast fysieke projecten zijn er ook niet-fysieke projecten. Dit zijn projecten waarin innovatieve ondernemers worden gefaciliteerd, grotendeels in samenwerking met regionale partners binnen de Taskforce Innovatie regio Utrecht (TFI). Verder gaan we innovatie stimuleren met netwerkbijeenkomsten, prijsvragen en promotie.
1
12. Overzicht aanvaarde moties kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
M-0.1
JA
Omschijving Kadernota 2008 e.v.
Gevraagde acties Een volwaardige kadernota op te
Portefeuillehouder Hekman
stellen die voldoet aan het 3W
Stand van zaken In uitvoering (in overleg met de Raad)
principe en waarin wensen zijn onderbouwd.
M-1.1
PvdA, VVD, CDA,
Alle toezichthouders openbare
In september 2007 uitgewerkte
Van Vliet-Kuiper /
In voorbereiding,
GrL
ruimte onder een dak
plannen voor integrale handhaving
Van Daalen
middelen in begroting
voor te leggen aan de Raad.
gereserveerd
In deze plannen ook kleine ergernissen als hondenpoep en zwerfvuil mee te nemen. Hiermee in het begrotingsvoorstel voor 2008 wel rekening te houden.
M-1.4
GrL, VVD, BPA,
Dierentehuis Amersfoort
PvdA, SP
In overleg te treden met de
Van Vliet-Kuiper
In uitvoering terug-
Dierenbescherming en te bepalen
koppeling volgt eind sep-
welke investering minimaal nodig
tember; € 0,5 miljoen is
zal zijn om duurzaam te voldoen
gereserveerd.
aan wettelijke gemeentetaken. Hierbij een aantal reële scenario's voor de financiering uit te werken (bv: gedeeltelijke subsidie/ gedeeltelijke lening; volledige lening; gemeente eigenaar van de nieuwbouw). De gemeenten Leusden en Woudenberg ten behoeve van de bijdragen van deze gemeenten tijdig bij dit proces te betrekken. De Raad hierover uiterlijk eind september 2007 een terugkoppeling te geven.
M-2.1
PvdA, SP
Stad & Stijging
De op bladzijde 15 van de Kaderbrief genoemde € 7 miljoen zowel te bestemmen voor de fysieke als voor de sociale component van de binnenstedelijke vernieuwing, het bevorderen van kleinschalige economische ontwikkelingen
28
Hekman
Uitgevoerd via deze begroting
kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
Omschijving
Gevraagde acties
Portefeuillehouder
Stand van zaken
in de wijk daaronder begrepen. Duidelijkheid te verschaffen met betrekking tot de dekking van de overige € 8 miljoen, met dien verstande dat ook hierin beide com-
29
ponenten in voldoende mate aan
M-2.3
BPA
Uitbouwen Wijkcentra en Wijk
Voor de begroting 2009 te komen
Beheer Teams (WBT’s).
tot een integraal beleidsplan ten
Van ’t Veld/ Hekman
In voorbereiding
Eerdmans
Notitie t.b.v. begrotings-
aanzien van: De toekomstige uitbouw van de Wijkcentra. Van het functioneren van de WBT’s in het licht van alle bestaande en te verwachten processen in de wijk.
M-2.4
BPA
Noodzaak tweede
Met een notitie aan de Raad te
afvalbrengstation
komen waarin de noodzaak van
behandeling in
een tweede afvalbrengstation
voorbereiding
nader wordt uitgewerkt.
M-3.2
SP
Openbaar invalidentoilet
Draagt het College op om op basis
Van Daalen
van de kosten in Nijkerk en voor-
Onderzocht wordt of de horeca dit kan realiseren
uitlopend op het onderzoek alvast structureel een bedrag te reserveren om de openbare invalide toiletten ook daadwerkelijk een feit te laten worden.
M-3.3
CU
Maatschappelijke
Maximale druk uit te oefenen, op
opvang
alle mogelijke manieren, in alle mogelijke verbanden, om de regering te overtuigen van de onwenselijkheid van haar voornemen wat betreft de opvang van dak- en thuislozen. In de begroting 2008 hiervoor middelen te reserveren.
Van Daalen
In deze begroting zijn middelen gereserveerd
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
bod komen.
1 kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
M-4.1
PvdA, GrL, CU,
Omschijving Studiecentrum Kruiskamp-Koppel
Gevraagde acties Met de betrokken onderwijs- en
Portefeuillehouder
Stand van zaken
Eerdmans
In voorbereiding
Eerdmans
In voorbereiding
Eerdmans / Kruyt
In voorbereiding /
maatschappelijke instanties te
BPA
inventariseren wat de voorwaarden voor het oprichten van een Studiecentrum zijn. De mogelijkheid te onderzoeken het Studiecentrum te plaatsen nabij de scholen in de wijken de Kruiskamp/Koppel. Voor het onderzoek naar het Studiecentrum € 25.000,- te reserveren en de financiering hiervoor vooral ten laste te laten komen van het wijkverbeteringsgeld voor Amersfoort van minister Vogelaar.
M-4.2
PvdA, GrL
Opvoedondersteuning
Te berekenen hoeveel extra geld nodig is om alle wijken in Amersfoort opvoedondersteuning te kunnen bieden. Dit voor bespreking van de begroting 2008-2011 terug te rapporteren aan de Raad.
M-4.4
PvdA
Leer-/werkplekken
Bij de restauratieplannen van de
Wagenwerkplaats
Wagenwerkplaats expliciet gebruik te maken van leerwerkplaatsen voor werkloze Amersfoorters zodat ook de groep kansarme jongeren en ouderen van de restauratiewerkzaamheden kan meeprofiteren. In overleg te treden met de werkgroep Wagenwerkplaats om deze plannen uit te voeren in samenspraak met de wijk. De activiteiten in 2007 voor te bereiden en in de begroting 2008 voldoende middelen te reserveren binnen de restauratieplannen om dit initiatief met de werkgroep uit te voeren.
30
uitvoering
kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
M-4.5
BPA
Omschijving Maak werk van leerplicht
Gevraagde acties Op basis van de landelijke aanbe-
Portefeuillehouder Eerdmans
Stand van zaken In voorbereiding
velingen, voor 1 januari 2008 te komen met een aanvullend jaarwerkplan voor de toezichthoudende en controlerende taken van de
31
gemeentelijke leerplichtambtena-
Een en ander volgens de Leerplichtwet en de uitvoering van het actieprogramma ‘Actie op de uitval’.
M-5.3
CU
Groen-Blauw
In de begroting 2008-2011 een
Van Daalen
substantieel deel van de incidente-
Uitgevoerd via deze begroting
le financiële ruimte te reserveren voor Groen-Blauw.
M-6.3
CDA, PvdA
Niet afboeken waarde
De boekwaarde van het
Oliemolenkwartier
Oliemolenkwartier in stand te
Hekman/Van ‘t Veld
Uitgevoerd
Luchtenveld
In deze begroting is
houden.
M-6.4
JA
Kwaliteit Puntenburg
De wens tot het beschikbaar stellen van extra middelen in een
€ 1 miljoen gereser-
omvang van € 500.000,- boven al
veerd; nadere toelichting
gevoteerde bedragen voor het
hierop volgt voor de
geplande park in Puntenburg voor-
begrotingsbehandeling
eerst niet worden gehonoreerd. Verzoekt het College de volgens hem noodzakelijke uitgave nader toe te lichten alvorens de Raad een besluit hierover neemt.
M-6.5
JA
Kwaliteit Plantsoen West
De Raad nader en in voldoende
Luchtenveld
Geen extra middelen
mate te informeren over de oor-
opgenomen; nadere
zaak van de budgetoverschrijding
informatie volgt.
en de noodzaak om een bedrag in de voorgestelde omvang beschikbaar te stellen. In afwachting van nadere informatie aan de Raad, vooreerst geen bij-
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
ren (met wettelijke bevoegdheden).
1 kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
Omschijving
Gevraagde acties
Portefeuillehouder
Stand van zaken
drage ter dekking van budget – overschrijdingen bij de kwaliteit – verbetering Plantsoen West in de komende begroting op te nemen.
M-7.1
CDA, VVD, PvdA
Structuurverbetering binnenstad
Een onderzoek uit te voeren dat de
Van ‘t Veld
In voorbereiding; onder-
mogelijkheden van het verbeteren
zoekskosten in deze
van de economische structuur van
begroting opgenomen
de binnenstad in kaart brengt. Ondernemers en vastgoedeigenaren te betrekken bij dit onderzoek.
M-7.4
CDA
Mobiele flitsteams
Met de politie te overleggen of de
Luchtenveld
In voorbereiding
Luchtenveld
Wordt meegenomen in
gemeente kan bijdragen aan de totstandkoming van een mobiele flitsploeg. Voor de begroting 2008 inzichtelijk te maken welke kosten daarmee gemoeid zijn.
M-7.7
JA
Randstadspoorhalte
Te onderzoeken wat de ver-
Dierentuin/Prins Bernhardkazerne
keerstechnische, ruimtelijke en
de pakketstudie
financiële voorwaarden zijn voor
Driehoek
de dergelijke spoorweghalte. In contact te treden met het provinciaal bestuur en te bezien in hoeverre het ontwikkelen van een spoorweghalte Dierentuin/Prins Bernhardkazerne als een gezamenlijk initiatief kan worden opgezet.
M-8.2
PvdA, JA
Evaluatie motie Kunstmest
De doelstellingen die in de motie Kunstmest werden benoemd te evalueren op behaald succes. Te motiveren waarom onderdelen uit Kunstmest wel of niet doorgevoerd, dan wel structureel gefinancierd gaan worden.
32
Kruyt
Wordt uitgevoerd via de nieuwe cultuurnota
kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
Omschijving
Gevraagde acties
Portefeuillehouder
M-9.1
PvdA, GrL, BPA,
Investeringsimpuls
Een substantiële start te maken
SP, CU, CDA, VVD
sportvoorzieningen
met een investeringsimpuls in
voor € 3,5 miljoen opge-
sportvoorzieningen met als doel in
nomen; uitwerking volgt.
Kruyt
Stand van zaken In deze begroting is hier-
deze Raadsperiode te voorzien in tenminste drie extra kunstgrasvel-
33
den met bijbehorende kleedkamers
geschikt voor sportevenementen. Hiertoe voor de begroting in het najaar te komen met een investeringsvoorstel.
M-9.5
CU
Sporthal aan de Hogeweg
Bij de herinrichting van de
Kruyt
Zal worden betrokken bij
Hogeweg te streven naar de tot-
uitwerking investerings-
standkoming van een sporthal met
impuls sport
vier zaaldelen en een grote tribune en naar de Raad toe te komen met een voorstel.
M-9.6
VVD, JA, CDA, PvdA
Proces kunstijsbaan
Een ‘procesmanager’ kunstijsbaan aan te wijzen. Voor 1 juli 2007 te komen met het op 28 november 2006 toegezegde procesvoorstel ter zake, dat uitgaat van de intentie om zwembad en ijsbaan in Vathorst aan elkaar te koppelen. Voor 15 oktober 2007 aan de Raad een dekkingsplan voor 1. Een kunstijsbaan gekoppeld aan een zwembad en 2. Een kunstijsbaan aan de Raad te presenteren gebruik makend van de informatie waarover belanghebbende beschikken. Daarbij maximaal geld vanuit Provincie en andere bronnen aan te boren. Vooralsnog geen rekening te houden met de structurele lasten met betrekking tot de kunstijsbaan.
Kruyt
In voorbereiding
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
en één extra sporthal, zo mogelijk
1 kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
M-12.6
CDA
Omschijving Toeristenbelasting
Gevraagde acties De hoteliers op korte termijn van
Portefeuillehouder
Stand van zaken
Van ’t Veld / Hekman
In uitvoering
Hekman
Is uitgevoerd
Hekman
Is uitgevoerd
bovenstaande in kennis te stellen en met hen te overleggen over alternatieve compensatie. De voorbereidingen voor het invoeren van toeristenbelasting op tijd uit te voeren, zodat het mogelijk is per 1 januari 2008 tot invoering over te gaan, mocht overleg op niets uitlopen.
M-12.11
VVD, JA, CDA,
Hernoemen RSV-II reserve voor
De voor de ijsbaan geoormerkte
PvdA
ijsbaan
gelden in de RSV II, toe te voegen aan de reeds bestaande reserve voor de ijsbaan teneinde een beter inzicht te verstrekken.
M-12.13
VVD, JA, CDA, PvdA
34
Brede rioolheffing
De verbreding van de rioolheffing niet in te voeren.
13. Overzicht aanvaarde amendementen kaderbrief 2008-2011 Motie
Partij
Omschijving
Gevraagde acties
A-b.3
VVD, CDA, CU,
Onderdeel 1: Raadsbesluit wijzigen
Het College op te dragen bij de begro-
GrL, PvdA
(afweging van prioriteiten)
tingsafwegingen rekening te houden
Portefeuillehouder Hekman
Stand van zaken Uitgevoerd via deze begroting
met de vermelde prioriteiten: a. Structurele doorwerkingen moties en amendementen
A-b.4
VVD, CDA, CU,
Onderdeel 2: Raadsbesluit wijzigen
Thans geen uitspraken te doen over
GrL, PvdA
(heroverwegingen)
richtingen van heroverwegingen, maar
in deze begroting en
een voorstel voor het heroverwegings-
Raadspiegeling
Hekman
Uitgevoerd, zie voorstel
proces in september aan de Raad voor te leggen en daarover tot besluitvorming te komen, zodat de heroverwegingen op deze basis in de begrotingsbehandeling in het najaar kunnen worden meegenomen.
A-b.5
VVD, CDA, CU,
Onderdeel 3: Raadsbesluit wijzigen
De notitie ruimtelijke investeringsstra-
GrL, PvdA
(ruimtelijke investeringsstrategie)
tegie, die afzonderlijk aan de Raad zal
Hekman
Notitie ligt ter bespreking bij de Raad
worden voorgelegd, af te wachten, waarbij de budgetneutraliteit van grondexploitaties als uitgangspunt gehandhaafd blijft.
A-b.6
VVD, CDA, CU,
Onderdeel 4: Raadsbesluit wijzigen
a. Bij de begroting te overwegen of al
GrL, PvdA
(belastingen en tarieven)
dan niet tot herinvoering van toeristenbelasting moet worden overgegaan; b. De tarieven voor de onroerende zaakbelasting te verhogen met 0,5% onder de inflatie; c. De tarieven voor rioolrecht en afvalstoffenheffing te handhaven op een kostendekkend tarief; d. De overige tarieven te verhogen met het inflatiepercentage; e. Geen behoefte te hebben aan voorstellen ten aanzien van de invoering van een verbrede rioolheffing.
Hekman
Uitgevoerd via deze begroting
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
35
b. Prioriteiten Collegeprogramma
1
14. Collegeprogramma Doorrekening Collegeprogramma
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting 2008-2011 incidenteel
structureel
incidenteel
structureel
2007-2010
Voortgang
incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Programma 1: Veiligheid • Aanpak van overlastgevende-
Van Vliet /
en riscojeugd / preventieve
Van 't Veld
100
100
In uitvoering
Van Vliet
100
100
In uitvoering
Van Vliet
100
100
In uitvoering
Van Vliet
p.m.
Van Vliet
200
200
Van Vliet /
848
300
100
450
800
100
450
aanpak gericht op jeugd en jongeren (aansluiting Operatie Amersfoort Jong 2006 - 2010) • Preventie van alcohol en drugsmisbruik • Terugdringen van recidive veelplegers • Naast preventie een strikt
In uitvoering
handhavingsbeleid • Vergroten veiligheid o.a. door
In uitvoering
doorzetten "Veilig op straat" • Versterking gemeentelijke handhaving /Handhaving
In voorbereiding
Van Daalen
Openbare Ruimte / onderzoek uitbreiding BOA's
Totaal Veiligheid
1.348
0
0
Programma 2: Stedelijk beheer & Milieu • Samenwerken met inwoners,
Eerdmans
In uitvoering
Eerdmans /
In uitvoering
bedrijven en instanties • Kostendekkende afvalstoffenheffing • Ondergrondse afvalsystemen
Hekman Eerdmans
In voorbereiding
in delen van het centrumgebied • Tweede milieubrengstation
Eerdmans
• Beschermde status aan gebie-
Eerdmans
80
80
In voorbereiding In voorbereiding
den met hoge natuurwaarde • Verkeersmilieukaarten
Eerdmans
• Stimuleren duurzame energie-
Eerdmans
bronnen
36
25
100 600
25
100
In voorbereiding
300
In uitvoering
Eerdmans
50
incidenteel
2008-2011 structureel
50
Voortgang
2007-2010 incidenteel
50
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
structureel
Doorrekening Collegeprogramma
incidenteel
• Communicatie, informatie,
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
100
In uitvoering
educatie • Milieuhandhaving
Eerdmans
In uitvoering
• Verminderen afval /
Eerdmans
In uitvoering
Eerdmans
In voorbereiding
bevorderen hergebruik • Convenanten met supermarktwinkeliers over retourstations Eerdmans
50
50
• Verbeteren / meten
Eerdmans
30
30
In uitvoering
luchtkwaliteit • Knelpunten langs rijkswegen
Eerdmans
50
50
• Drie natuurspeelplaatsen
Van 't Veld
360
170
Totaal
75
960
25
830
In voorbereiding 190
0
290
Programma 3: Zorg en Welzijn WMO • Naadloze overgang van AWBZ-
Van Daalen
p.m.
Gereed
Van Daalen
p.m.
Gereed
Van Daalen
p.m.
In uitvoering
Van Daalen
p.m.
Van Daalen
p.m.
Van Daalen
220
Van Daalen
p.m.
-----
Van Daalen
p.m.
In uitvoering
Van Daalen
p.m.
In uitvoering
gefinancierde hulp naar WMO • Verstrekkingen verordening per 1-10-2006 vaststellen • 2007 is overgangsjaar: WMObeleid wordt op verschillende prestatievelden vastgesteld • Verschillende manieren van burgerparticipatie hanteren • Kadernota 2008 met voorstellen komen voor budgetten die passen bij WMO-wensen • Bestaande voorzieningenniveau
400
In uitvoering
mag niet dalen (Ravelijn) • Als bestaande voorzieningenniveau niet binnen rijksmiddelen gehandhaafd kan blijven, moet dit door efficienccyverbeteringen gerealiseerd worden • Wijkgerichte aanpak van woonzorg-welzijnsvoorzieningen ontwikkelen • Demografisch profiel van de stad opstellen voor de periode tot 2015-2020
Totaal
220
0
0
0
0
400
37 ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
• Schoon Openbaar vervoer
Doorrekening Collegeprogramma
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
incidenteel
structureel
incidenteel
1
structureel
2007-2010
Voortgang 2008-2011 incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Maatschappelijke opvang • Hostel voor drugsverslaafden
Van Daalen
250
• Containerwoningen voor zeer
Van Daalen
30
In voorbereiding
Van Daalen
1.250
In voorbereiding
Van Daalen
150
In voorbereiding
30
In voorbereiding
onaangepaste huurders • Opvangvoorziening voor alcoholverslaafden • Nieuwe inloop voor dak- en thuislozen vinden en daarna Stovestraat sluiten • Zoektocht naar nieuwe locaties
Van Daalen
100
100
In uitvoering
ter hand nemen langs de weg van participerende inspraak • Stelpost maatschappelijke
Van Daalen
500
1.120
530
100 1.120
Gereed
opvang
Totaal
1.680
100
0
Diversiteit, Integratie en Participatie • Met onconventionele methoden
Eerdmans
In uitvoering
steeds nieuwe mensen betrekken • Meer stageplekken en werk
Eerdmans
voor allochtonen • Belonen van gemotiveerde
Eerdmans
In voorbereiding
inburgeringscursisten • Inburgeringsondersteuning
Eerdmans
50
50
voor mensen waarvan verwacht wordt dat zij het examenniveau niet halen
Totaal
38
50
0
50
0
0
0
Voortgang
incidenteel
2008-2011
incidenteel
2007-2010
structureel
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
structureel
Doorrekening Collegeprogramma
incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Jeugd en jongerenbeleid • Operatie Amersfoort Jong
Van 't Veld
500
500
In uitvoering
vormt het uitgangspunt voor het te voeren beleid • Uitwerken van de vijf jeugdprogramma's a. Jeugdwerkloosheid onder
Kruyt
In uitvoering
39
b. Inventarisatie van
Van 't Veld
100
4.000
1.000
1.000
In uitvoering
Kruyt
250
250
In voorbereiding
Van 't Veld
350
350
In voorbereiding
(speel)voorzieningen vormt basis voor verbeteringen van voorzieningen c. Stimulering buurtsportactiviteiten: elke wijk een activiteit voor de verschillende leeftijdsgroepen d. Kwaliteitsverbetering van het peuterwerk e. Sluitende aanpak voortijdig
Eerdmans
In uitvoering
schoolverlaters
Totaal
700
4.500
600
1.500
0
4.000
375
1.000
Programma 4: Onderwijs • Concept van ABC-school in
Eerdmans
1.120
Eerdmans
300
In uitvoering
elke wijk realiseren • Versterking ABC-scholen /
300
In uitvoering
coördinatiefuncties • Voldoende stageplekken /
Eerdmans
In voorbereiding
toegankelijk voor iedereen • Knelpunten t.a.v. stageplekken
Eerdmans
25
25
Gereed
in kaart brengen
Totaal
1.420
25
300
4.025
375
0
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
het landelijk gemiddelde
Doorrekening Collegeprogramma
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
incidenteel
structureel
incidenteel
1
structureel
2007-2010
Voortgang 2008-2011 incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Programma 5: Groen-Blauwe structuur • Uitvoeringsplan Groen Blauwe
Van Daalen
p.m.
3.500
In uitvoering
Structuur • Planologische verankering van
Van Daalen
In uitvoering
Hekman
In uitvoering
GBS • Ziekenhuislocaties budgettair neutraal • Visie ontwikkeling ziekenhuis-
Hekman
p.m.
In uitvoering
locaties
Totaal
0
0
0
0
0
3.500
Programma 6: Ruimtelijke ontwikkeling en Wonen Ruimtelijke ontwikkeling • Visie "Amersfoort op weg naar
College
300
200
2030" • Integrale afronding van
Van 't Veld
Grex
In uitvoering
105
In uitvoering
Luchtenveld
Grex
In uitvoering
Hekman
Grex
In voorbereiding
Hekman
RSV-2
In voorbereiding
Vathorst, inclusief Vathorst West en Vathorst Noord/ ontwikkelingsstrategie Vathorst • Voorsorteren ontwikkelings-
Eerdmans
105
mogelijkheden spoorwegemplacement • Ontwikkelingsvisie Kop van Isselt en Delen van Isselt • Integrale visie voor de Westkant van de stad • Bereikbaarheid van het westelijk deel van de stad bezien • Planvorming Kop van Isselt
Luchtenveld
2.000
Grex
• Terugdringen scheef wonen /
Luchtenveld
1.500
500
In uitvoering In voorbereiding/
100 starterswoningen / andere
In uitvoering
doelgroepen • Plannen voor studentenhuis-
Luchtenveld
In uitvoering
vesting
Totaal
40
0
3.905
0
805
0
0
Voortgang
incidenteel
2008-2011
incidenteel
2007-2010
structureel
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
structureel
Doorrekening Collegeprogramma
incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Binnenstedelijke vernieuwing • Ontwikkelingsvisies voor de
Hekman
8.000
Grex
In uitvoering
GSB
In uitvoering
wijken • Sociale voorzieningen en leef-
Van 't Veld
baarheidsvraagstukken Hekman
200
Grex
In uitvoering
41
faciliteren • Zorgvuldige afweging tussen
Luchtenveld
Grex
In uitvoering
slopen en handhaven van woningen • Realiseren van starterswonin-
Luchtenveld
In uitvoering
gen en levensloopbestendige woningen • Groene saldo regeling bij vernieuwingsplannen • Wijkvoorzieningen (winkels, speelvz., etc.)
Hekman/
25
75
In uitvoering
Van Daalen Hekman /
3.000
RSV-2
In uitvoering
Van 't Veld
Totaal
225 11.075
0
0
0
0
Programma 7: Economie en Bereikbaarheid Sociaal economische ontwikkeling • Economische kansenkaart
Van 't Veld
200
200
In uitvoering
ism de regio • Belonen van creatieve initiatie-
Van 't Veld
1.000
250
250
In uitvoering
ven mbt werkgelegenheid • Dienstverlening account-
Van 't Veld
300
300
In uitvoering
management • Distributieplanologische
Van 't Veld
75
In uitvoering
onderzoeken / detailhandelsontwikkeling • Initiatieven voor maatschappe-
Van 't Veld
In voorbereiding
lijk verantwoord ondernemen ondersteunen
Totaal
500
1.000
500
250
0
325
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
• Betrokkenheid van burgers
Omschrijving
Portefeuille houder
Doorrekening Collegeprogramma
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
incidenteel
structureel
incidenteel
2008-2011
structureel
incidenteel
1
structureel
2007-2010
Voortgang
400
100
100
400
Verkeer en vervoer • Versterken en stimuleren
Luchtenveld
1.000
In uitvoering
openbaar vervoer. Onderzoek naar goedkoop / gratis openbaar vervoer • Fietsstimuleringsplan aanvul-
Luchtenveld
In voorbereiding
len / versneld uitvoeren • Bereikbaarheid van het station
Luchtenveld
1.000
RSV-1
In voorbereiding
100
In voorbereiding
vergroten • Verkeersafwikkeling stations-
Luchtenveld
plein in beeld brengen • Stadsdistributiecentrum /
Luchtenveld
autoluwe binnenstad • Onderzoek naar terugdringen
Luchtenveld
In voorbereiding
van parkeeroverlast
Totaal
1.000
1.000
500
100
100
400
Programma 8: Cultuur • Naadloze Actualisering
Kruyt
50
50
In uitvoering
cultuurbeleid start in 2006 • Accenten in nieuw beleid
Kruyt
250
• Voortzetting motie Kunstmest
Kruyt
500
• Onderzoek naar lokaal
Kruyt
300
In voorbereiding
worden: ontwikkeling cultuurdeelname, diversiteit van initiatieven, informele cultuur 1.000
500
In uitvoering In voorbereiding
stimuleringsfonds • Uitwerken van drie toekomst-
Kruyt
100
50
Luchtenveld
100
100
50
In voorbereiding
scenario's voor De Flint • Monumenten verder
In uitvoering
inventariseren
Totaal
42
750
250
0
1.200
500
350
Voortgang
incidenteel
2008-2011
incidenteel
2007-2010
structureel
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
structureel
Doorrekening Collegeprogramma
incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Programma 9: Toerisme, sport en recreatie • Herijkte visie op sportbeleid in
Kruyt
50
50
In uitvoering
2007 • Accent nieuw beleid blijft
Kruyt / Van 't Veld
50
50
In uitvoering
breedtesport: accommodaties,
43
verenigingsondersteuning, • Continueren van 1/3e
Kruyt
500
1.500
250
750
Gereed
3.500
Gereed
maatregel sport • Stelpost investeringsimpuls
Kruyt
sportvoorzieningen • Onderzoek naar meer multi-
Kruyt
50
50
In voorbereiding
functioneel gebruik van voorzieningen • Onderzoek naar kunstijsbaan
Kruyt
1.050
RSV-2
• Exploitatielasten kunstijsbaan
Kruyt
300
p.m.
• Onderzoek naar tenniscentrum
Kruyt
• Onderzoek naar verlichten van
Kruyt
In uitvoering Gereed
50
50
In uitvoering
de administratieve lasten • Tariefstijging, m.n. voor
Kruyt
In voorbereiding
Kruyt
Gereed
zaalsporten, beperken • Regeling sociale participatie meer onder de aandacht brengen • Toeristisch-recreatieve
Van 't Veld
150
150
100
50
1.800
350
4.300
promotie versterken
Totaal
2.050
150
50
In uitvoering
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
sportbuurtwerk
Doorrekening Collegeprogramma
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
incidenteel
structureel
incidenteel
1
structureel
2007-2010
Voortgang 2008-2011 incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Programma 10: Werk en inkomen • Optimaliseren van "morgen
Kruyt
In uitvoering
Kruyt
In voorbereiding
beginnen" / Doorstroompool / Trajecten op maat / Werk mee • Aandacht voor ouderen met WWB uitkering • Bestrijding jeugdwerkloosheid
Kruyt
• Visie modernisering WSW
Kruyt
• Plek en toekomst Banenplan
Kruyt
300
300
In uitvoering In voorbereiding
p.m.
Gereed
nader bezien • Effectiever inzetten huidige
Kruyt
p.m.
In uitvoering
instrumenten / regelingen armoedebestrijding • Schuldhulpverlening: preventie
Kruyt
200
200
In uitvoering
beter in kaart
Totaal
300
200
300
200
0
0
Programma 11: Bestuur en Publieke dienstverlening Bestuur en publieke dienstverlening • Handhavingsambities /
Luchtenveld
150
150
In voorbereiding
Sanering van regelgeving • Centraal handhavingsmeldpunt
Van Vliet / Van Daalen
• Integraal handhavingsbureau binnen de gemeentelijke
p.m.
Van Vliet / Van Daalen
organisatie
Totaal
44
0
150
0
150
0
0
Voortgang
incidenteel
2008-2011
incidenteel
2007-2010
structureel
Gehonoreerd in Meerjarenbegroting
structureel
Doorrekening Collegeprogramma
incidenteel
Portefeuille houder
structureel
Omschrijving
Gemeentelijke dienst- en serviceverlening • Onderzoek één gemeentelijk
Eerdmans
300
Eerdmans / Kruyt
500
100
15
50
50
In voorbereiding
150
In voorbereiding
servicenr. • ICT benutten om dienstverlening verbeteren • Onderzoek naar lokale
Van Vliet
55
Van Vliet
p.m.
In voorbereiding
45
• Onderzoek naar nieuwe
In voorbereiding
vormen van participatie • Onderzoek aanbieden digitaal
Eerdmans
100
450
155
1.265
50
In voorbereiding
abonnement
Totaal
0
150
0
250
Programma 12: Bedrijfsvoering en Financien • Uitwerken 3-W-principe
Hekman
• Oud voor nieuw principe
Hekman
100
50
150
In uitvoering
In uitvoering
• Flexibele aanwending van
Hekman
In uitvoering
reserves • Tussentijdse evaluatie op
Hekman
100
100
gemeentelijke deelnemingen en verzelfstandigingen • Lokale heffingen / belastingen
Hekman
p.m.
560
worden verhoogd met maximaal inflatiepercentage
Totaal
Totaal generaal
100
100
10.573 24.680
560
50
0
250
4.215 11.260 2.895
11.065
In voorbereiding
ALGEMENE TOELICHTING - DEEL 1
ombudsfunctie
4
Paragrafen deel 4
Beleid voor risicomanagement In november 2005 heeft de Raad het Beleid voor Risicomanagement voor vier jaar vastgesteld. De doelstellingen van dit beleid luiden als volgt: 1. Inzicht krijgen in de risico’s die we lopen. Op basis van dit inzicht kunnen risico’s eventueel worden afgedekt. 2. Ervoor zorgen dat het optreden van risico’s zo weinig mogelijk effect heeft op de uitvoering van het bestaande beleid. 3. Verder stimuleren van het risicobewustzijn (van medewerkers) in de organisatie en het treffen van maatregelen ter voorkoming of beperking van risico’s. 4. Beoordelen van het weerstandsvermogen. De benodigde weerstandscapaciteit stellen we vast aan de hand van een risico-inventarisatie. Alle afdelingen inventariseren hun eigen risico’s, inclusief de kans van optreden en financiële gevolgen. Op basis van dit risicoprofiel rekent een simulatieprogramma uit hoeveel weerstandscapaciteit we nodig hebben. De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Amersfoort bestaat uit: • Algemene – en bestemmingsreserves, behalve: - De post “exploitatie stadhuiscomplex” die de kosten van dit complex afdekt. - De algemene dekkingsreserve. De rente hierover wordt namelijk gebruikt als dekkingsbron voor de begroting. - Reserve dekking kapitaallasten. Deze dekt de kapitaallasten van de investeringen. • Bezuinigingsmogelijkheden van maximaal de structurele rente op reserves en voorzieningen. Wij houden in de begroting rekening met structurele rente op reserves en voorzieningen. Voor 2008 is dit € 2 miljoen. Mocht dit bedrag lager uitvallen, dan gaan we ervan uit dat we dit op kunnen vangen met bezuinigingen. De beschikbare weerstandscapaciteit moet minstens even groot zijn als de benodigde weerstandscapaciteit. Dit betekent een ratio weerstandsvermogen van groter dan of gelijk aan 1.
De rapportagemomenten aan de Raad zijn als volgt: • Jaarrekening: inventarisatie risicoprofiel, beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. • Begroting: actualisatie risicoprofiel, beschikbare en benodigde weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. • Lente- en Herfstrapportages: nieuwe risico’s, opgetreden risico’s en afgehandelde risico’s. • Tussentijds in Raadsvoorstellen bij projecten waar relevante risico’s worden gelopen. 213
Risico-inventarisatie Ter voorbereiding op de jaarafsluiting 2006, hebben wij een uitgebreide risico-inventarisatie uitgevoerd. Hiertoe zijn gesprekken gevoerd met afdelingshoofden. Dit is de derde keer geweest dat wij een gemeentebrede inventarisatie hebben uitgevoerd en de eerste keer dat de sectoren dit zelf hebben gedaan, dus zonder begeleiding van een extern bureau. Risicocoördinatoren van de gemeente zijn hier speciaal voor opgeleid. Door zelf de regie te nemen over onze risico-inventarisatie, is het risicobewustzijn in de organisatie toegenomen. Hiermee komen we tegemoet aan een van onze doelstellingen. De uitkomst is dat het risicobedrag en daarmee de benodigde weerstandscapaciteit ten opzichte van de vorige inventarisatie is afgenomen. Dit komt doordat nog eens kritisch naar onze risico’s is gekeken waardoor risico’s uit het profiel zijn verdwenen of naar beneden zijn bijgesteld. Voor de begroting 2008 hebben wij de belangrijkste risico’s nog eens onder de loep genomen. Ten opzichte van de top-10 uit het jaarverslag 2006 is één risico verdwenen. Op nummer 10 staat nu een nieuw risico. Het risico rondom de Verkeersovereenkomst Vathorst is naar beneden bijgesteld. Door de voortgang van de werkzaamheden, nemen de onzekerheden en daarmee het risico af. Dit risico is hierdoor uit de top 10 verdwenen. Nieuw in de top 10 is het risico dat de geraamde onderuitputting niet wordt gerealiseerd. Hoewel het in de gehele inventarisatie geen nieuw risico is, is het wel een reëel risico omdat we risicovoller zijn gaan ramen.
PARAGRAFEN - DEEL 4
1. Weerstandsvermogen
4
Risicoprofiel De 10 belangrijkste risico’s van de gemeente Amersfoort (ten tijde van het opstellen van de begroting 2008) Invloed op simulatie in % 1.
Handhaving van woonwagenkamp De Birkt kan leiden tot schadeclaims van omliggende bedrijven.
2.
Een te kleine omvang van de algemene risicovoorziening grondexploitaties kan leiden tot een tekort
19,0
op de grondexploitaties. Overigens is op basis van inzichten per 31 december 2006 de algemene risicovoorziening met een storting van € 0,2 miljoen op een toereikend niveau gebracht. 3.
Amersfoort lagere uitkeringen krijgt dan was begroot. 4.
6,0
De bouwmarkt is regelmatig overspannen qua vraag en aanbod wat kan leiden tot incidenteel bovenmatige prijsstijgingen voor grote projecten (bijv. ICO-cluster, Huis aan de Eem).
5.
7,0
Bezuinigingen op en herverdelingen binnen het gemeentefonds kunnen ertoe leiden dat de gemeente
5,6
De ontwikkeling van zowel Vathorst-Noord als Vathorst-West (daarin begrepen de aankoop van de gronden Smink en overige gronden) kan leiden tot een tekort.
4,8
6.
Naheffing van BTW op grondexploitaties kan leiden tot een financiële claim van de Belastingdienst.
4,2
7.
De realisatie van het project “Amersfoort Vernieuwt” (binnenstedelijke vernieuwing) kan leiden tot een tekort.
2,8
8.
VOF Podium kan niet aan zijn verplichtingen voldoen wat leidt tot kosten bij de Gemeente Amersfoort (aansprakelijkheid). VOF Podium is de publiekprivate samenwerkingsconstructie belast met de ontwikkeling van KantorenPark Podium langs de A28 in de wijk Vathorst.
9.
2,5
CSG Eemkwartier BV presteert minder dan verwacht wat leidt tot lagere of geen winstuitkering. CSG Eemkwartier BV is een onderneming waarin de gemeente Amersfoort voor 50% participeert en welke
10.
onderneming is belast met de ontwikkeling van een multimediacentrum in het Eemkwartier.
2,4
De geraamde onderuitputting wordt niet gerealiseerd. Dit leidt mogelijk tot een tekort in de begroting.
2,2
Als een risico 10% invloed heeft op de simulatie betekent dit dat als dit risico verdwijnt, de benodigde weerstandscapaciteit (bij benadering) met dit percentage afneemt.
Beschikbare weerstandscapaciteit
Benodigde weerstandscapaciteit
Totaal reserves
Op basis van de risico-inventarisatie bedraagt de benodigde weerstandscapaciteit, bij een zekerheidspercentage van 90%, € 33 miljoen. Dit betekent dat er € 33 miljoen nodig is om de risico’s financieel af te dekken. Beschikbare weerstandscapaciteit De tabel geeft aan uit welke reserves de beschikbare weerstandscapaciteit bestaat bij de start van het begrotingsjaar 2008. De totale beschikbare weerstandscapaciteit bedraagt dus ruim € 71 miljoen. Met deze beschikbare weerstandscapaciteit is het (vrijwel) 100% zeker dat wij voldoende capaciteit hebben om alle risico’s financieel af te dekken.
214
(Bedragen x € 1.000,-)
124.561
Af: Exploitatie stadhuiscomplex
3.321
Af: Algemene dekkingsreserve
23.356
Af: Reserve dekking kapitaallasten
26.402
Beschikbare weerstandscapaciteit
71.482
Weerstandsvermogen Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, leggen we de relatie tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit enerzijds en de beschikbare weerstandscapaciteit anderzijds. De relatie tussen beide wordt in de figuur weergegeven op de volgende pagina.
Wettelijk kader
gewenste weerstandscapaciteit
beschikbare weerstandscapaciteit
Weerstandsvermogen
De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, zetten we af tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.
Sinds 1 januari 2001 is de Wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO) van kracht. Deze wet heeft met name tot doel de renterisico’s die een gemeente loopt zoveel mogelijk te beperken. De wet FIDO schrijft voor dat jaarlijks maximaal 20% van de totale vaste schuld (> 1 jaar) onderhevig mag zijn aan een renteherziening en/of herfinanciering. Op een totale verwachte (netto)schuld per 1 januari 2008 van € 273 miljoen kent onze gemeente een renterisiconorm van € 54,6 miljoen. In onderstaande tabel is te zien dat de gemeente – op basis van de op dit moment bekend zijnde gegevens – de komende vijf jaar ruimschoots voldoet aan de wettelijke norm. Er vinden in 2008 geen contractuele renteherzieningen plaats en er is geen recht op vervroegde aflossing van leningen.
Renterisico als % van de netto vaste schuld
ratio = weerstandsvermogen
beschikbare weerstandscapaciteit benodigde weerstandscapaciteit
2008
2,0%
2009
5,8%
2010
6,2%
2011
5,2%
De ratio weerstandsvermogen bedraagt € 71 / € 33 = 2,1.
2. Treasury
Met betrekking tot de korte schuld (< 1 jaar) stelt FIDO dat deze maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag bedragen. In 2008 komt dit neer op een kasgeldlimiet van € 34,8 miljoen. De gemeente benut deze ruimte voor haar rekening-courant schuld bij de BNG en het aantrekken van kasgeld.
De financieringsbehoefte van de gemeente Evaluatie Wet FIDO Op basis van de begroting bestaat er voor 2008 een financieringsoverschot van circa € 20 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door: a. De financiering van het EMU-saldo (zie berekening hierna). Dit overschot is met name een gevolg van geraamde grondverkopen voor een bedrag van in totaal rond € 47 miljoen.
In april jl. heeft de minister van Binnenlandse Zaken een evaluatie van de wet FIDO aangeboden aan de Tweede Kamer. Daarin wordt de conclusie getrokken dat de wet FIDO over het algemeen de beoogde uitwerking heeft en ook een behoorlijk draagvlak heeft bij betrokkenen.
-€ 25,5 miljoen
b. Aflossingsverplichtingen op in het verleden aangetrokken geldleningen en te ontvangen aflossingen op in het verleden verstrekte geldleningen. € 5,5 miljoen
Er worden enkele wijzigingen voorgesteld, t.w.: • Wijziging van de renterisiconorm Dit heeft betrekking op een vereenvoudiging van de wijze waarop de norm moet worden berekend.
215 PARAGRAFEN - DEEL 4
Risico’s
4
•
•
Verbod op verstrekking van hypothecaire geldleningen aan personeel. De minister is van mening dat risico wordt gelopen met publieke middelen. Voor Amersfoort betekent dit dat t.z.t. geen nieuwe hypotheken aan gemeentelijk personeel kunnen worden verstrekt. Toezicht provincies
Het toezicht in het kader van de wet wordt vereenvoudigd en zal worden ingebed in het reguliere begrotingstoezicht. Naar verwachting zal de behandeling van deze onderwerpen door de Tweede Kamer dit najaar plaatsvinden. Daarna zullen wij u hierover verder kunnen informeren.
Leningenportefeuille opgenomen geldleningen (Bedragen x € 1.000,-)
Bedrag Stand per 1-1-2008 Nieuwe leningen Aflossingen Stand per 31-12-2008
530.000 p.m. 25.000 505.000
De gemiddelde rente op deze leningen bedraagt in 2008: 4,80%.
Leningenportefeuille verstrekte geldleningen (Bedragen x € 1.000,-)
Bedrag Stand per 1-1-2008 Nieuwe leningen Aflossingen Stand per 31-12-2008
1403.000
p.m. 21.000 382.000
1 Waarvan € 146 miljoen hypothecaire geldleningen ambtenaren. De gemiddelde rente op deze leningen bedraagt in 2008: 4,84%.
Rente In de begroting is rekening gehouden met een rente voor nieuwe investeringen van 4,5%. Bij de totstandkoming van deze tekst (eind augustus 2007) bedraagt de rente voor langlopende financieringsmiddelen (20 jaar) 4,72%.
216
1
Wat is uw exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves
volgens meerjarenraming
2009
2008
volgens begroting 2008
resterende periode
2007, aan-gevuld met raming
2007
(Bedragen x € 1.000,-)
volgens realisatie begroting
Berekening EMU-saldo
8.403
-11.299
-7.469
217
2
Wat zijn uw afschrijvingen ten laste van de exploitatie?
12.638
16.311
17.015
3
Wat zijn uw bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
21.895
25.788
26.165
4
Wat zijn uw uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op de
7.550
11.955
9.204
0
0
0
0
0
0
balans worden geactiveerd? 5
Wat zijn de in mindering op de onder vraag 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen?
6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa:
6a
Wat zijn uw verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs)?
6b
En wat is de daarin te verwachten boekwinst?
7
Hoeveel bedragen de uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan
0
0
0
34.724
11.724
7.965
35.320
47.049
47.637
0
0
0
22.129
28.720
30.534
0
0
0
nee
nee
nee
0
0
0
13.853
25.543
35.738
bouw-,woonrijp maken e.d.? 8
Grondverkopen:
8a
Wat zijn de verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs)?
8b
En wat is daarin de te verwachten boekwinst?
9
Wat zijn uw betalingen ten laste van de voorzieningen?
10
Zijn er voorts betalingen die niet via de onder vraag 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van de bovenstaande vragen?
11
Bij de berekening van het EMU-saldo wordt gecorrigeerd voor verkoop van deelnemingen en aandelen
11a
Gaat u deelnemingen en aandelen verkopen? (ja/nee)
11b
Zo ja wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst
Berekend EMU-saldo
PARAGRAFEN - DEEL 4
(zie BBV, artikel 17c)
4
3. Onderhoud van kapitaalgoederen De gemeente Amersfoort heeft een groot vermogen geïnvesteerd in kapitaalgoederen in de vorm van wegen, groen inclusief speelvoorzieningen, water, riolering, openbare verlichting en gebouwen. Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is van groot belang voor het zo optimaal mogelijk functioneren van de gemeente, onder meer op het gebied van veiligheid, vervoer en recreatie. Onderhoud is ook nodig om kapitaalvernietiging te voorkomen. Deze paragraaf geeft inzicht in het onderhoudsprogramma van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Per kapitaalgoed gaan we in op het beleidskader, de middelen en de begroting, met een korte stand van zaken. Vervolgens vindt u een tabel met het verwachte verloop van het Fonds Openbare Ruimte. We sluiten af met panden en objecten in beheer bij de gemeente en het beheer en onderhoud van het Stadhuiscomplex. Extra inspanningen Met het onderzoek, in 2000/2001, naar de kwaliteit van de openbare ruimte in de stad is inzicht verkregen in de kwaliteit van het beheer van de openbare ruimte in de stad en zijn eenmalig en structureel extra financiële middelen voor onderhoud beschikbaar gesteld. Over de effecten van de extra inspanningen, die soms pas na een aantal jaar zichtbaar zijn, wordt tweejaarlijks gerapporteerd. De eerste rapportage (Nota “Resultaat op straat”) heeft in het najaar van 2004 plaatsgevonden en de tweede rapportage (Nota “Beheer Buiten Beter”) is medio 2007 de Raad aangeboden. Uit deze rapportages blijkt dat de kwaliteit geleidelijk aan toeneemt maar in een minder snel tempo dan aanvankelijk verwacht.
Fonds Openbare Ruimte Om de extra middelen optimaal te besteden, is het Fonds Openbare Ruimte ingesteld. In deze zogeheten ‘egalisatievoorziening’ kunnen normbedragen voor groot onderhoud of vervangingen van wegen, riolering, openbaar groen, water en openbare verlichting (deze laatste sinds 1 januari 2007)
218
worden gereserveerd. Ook kan het fonds schommelingen in bestedingen over de jaren opvangen. De voorziening heeft ieder jaar een ten minste neutrale stand.
Beschrijving per kapitaalgoed Wegen Beleidskader Het beleidskader wordt met name bepaald door de resultaten van de ‘Evaluatie Kwaliteit Openbare Ruimte en Areaalnormensystematiek’ inclusief de uitvoeringsprogramma’s. Het doel is het op peil brengen, houden en doelmatig beheren van de kwaliteit van gemeentelijke wegen. Uit het onderzoek van 2001 bleek dat 25 procent van de verhardingen achterstallig onderhoud heeft. Met het investeringsniveau van dat moment, zou in 2011 zo’n 40 procent van de wegen in Amersfoort in slechte of zeer slechte staat zijn. Financiële consequenties beleidsdoel De gemeente heeft daarom in 2001 besloten om in 2003 eenmalig een budget van € 4,1 miljoen ter beschikking te stellen voor de aanpak van het achterstallig onderhoud aan de wegverharding. Daarnaast is structureel jaarlijks € 243.000,- (prijspeil 2008) ter beschikking gesteld, jaarlijks te vermeerderen met een zelfde bedrag. Bovendien wordt jaarlijks bekeken of een extra slag gemaakt kan worden om het achterstallig onderhoud weg te werken. In een jaarlijks uitvoeringsprogramma wordt vastgelegd welke concrete maatregelen in een jaar worden genomen om de achterstand in te lopen. Op basis van de groei van de budgetten wordt, met behulp van het wegbeheersysteem, voorspeld dat rond 2015 de achterstanden nog niet geheel tot een aanvaardbaar niveau zijn teruggebracht. Het kwaliteitsniveau “basis” is dan vrijwel bereikt; de dan nog resterende achterstand wordt geraamd op circa € 5 miljoen (zie rapportage Beheer Buiten Beter). Begin 2006 heeft besluitvorming plaatsgevonden over de Areaalnormensystematiek waarbij in het normbedrag per woning alle kosten van dagelijks beheer en onderhoud, de kosten voor vervanging en reconstructie en personeelskosten zijn meegenomen. Tevens is besloten de nulsituatie te baseren op de begrotingsgegevens van 2006 en de norm jaarlijks te indexeren.
In 2008 wordt gestart met de herinrichting van en vervanging van de riolering in een groot aantal wegen in Berg-Zuid (waaronder de Kapelweg en de Hugo de Grootlaan) en Kruiskamp (Trompstraat, De Ruijterstraat en Evertsenstraat). Een groot aantal werken is in voorbereiding om in de periode 2008 en 2009 integraal te worden uitgevoerd. Het accent ligt daarbij op vervanging van de riolering en reconstructie en herinrichting van een groot aantal wegen in achtereenvolgens Berg-Noord (waaronder het laatste nog te reconstrueren deel van de Utrechtseweg), het Leusderkwartier (waaronder de Woestijgerweg) en Liendert (omgeving Fazantenstraat). Door zorgvuldige participatie en afstemming met andere werken vertraagt de start van een aantal projecten. Zo kan de herinrichting van de Gasthuislaan, Everard Meysterweg en Daltonstraat niet los worden gezien van de aanleg van de Kersenbaan. Vooruitlopend hierop wordt in 2008 gestart met het begin van het tracé Vondellaan – Gasthuislaan, namelijk de herinrichting van de Vondellaan en de Van Campenstraat. Riolering Beleidskader Het beleidskader is het Gemeentelijk Rioleringsplan 2002 –2006 (GRP II). De gemeente heeft een zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van het afvalwater binnen haar grondgebied. In het Gemeentelijk Rioleringsplan verwoordt de gemeente hoe zij invulling wil geven aan deze zorgplicht. In de planperiode is in Amersfoort voldaan aan de wettelijke verplichtingen ten aanzien van ongezuiverde lozingen in het buiten gebied en de zogenaamde ‘basisinspanning’. Tevens is veel aandacht besteed aan de zorg voor inzameling en transport van ons afvalwater. Waar mogelijk is daarbij gebruik gemaakt van nieuwe technieken en inzichten in de omgang met (afval-)water in de stad, zoals afkoppeling van hemelwater van de riolering.
Begin 2008 wordt het gemeentelijk rioleringsplan 2007 – 2011 (GRP III) door de Raad vastgesteld. Hiermee wordt het beleidskader vanaf 2007 vastgelegd. Op basis van analyses van het huidig functioneren van de riolering en toetsing hiervan worden in het GRP III maatregelen voorgesteld in het kader van voortzetting van bestaand beleid en in het kader van nieuwe inzichten of beleidsontwikkelingen. De prioriteit voor de komende jaren ligt bij vervanging en het ombouwen van een gemengd naar een gescheiden stelsel (afkoppeling van hemelwater). 219
Financiële consequenties beleidsdoel De financiering van de rioleringszorg verloopt via het rioolrecht. Het rioolrecht is een retributie. Dat betekent dat de gemeente kosten in rekening kan brengen bij diegene die een gemeentelijke dienst kan gebruiken – in dit geval de afvoer van afvalwater via het rioolstelsel. Alleen de netto drukkende kosten mogen worden verhaald, dus de kosten na aftrek van bijvoorbeeld subsidies. De kosten die in rekening mogen worden gebracht zijn onder meer investeringskosten, exploitatiekosten en overhead. De financiering van nieuwe aanleg vindt geheel plaats via de grondexploitatie. De voorziening Groot Onderhoud Riolering maakt onderdeel uit van de voorziening Fonds Openbare Ruimte. Het saldo van deze voorziening blijft positief. Stand van zaken In 2008 wordt in diverse straten in de wijken Berg, Dorrestein, Liendert en Randenbroek de riolering vervangen. Water Beleidskader Het beleidskader wordt gevormd door het Waterplan Amersfoort, het Baggerplan Amersfoort en het Grondwaterplan Amersfoort, alsmede de resultaten van de nota Evaluatie Kwaliteit Openbare Ruimte en Areaalnormensystematiek. Het doel is te zorgen voor een duurzaam veilige en aantrekkelijke leefomgeving. Dat doen we door duurzaam beheer en in stand houden van de functies van vijvers, singels en watergangen, inclusief de oevers, water- en moerasvegetaties. Daarnaast zorgen we voor voldoende waterberging, voor beperking van grond- en oppervlaktewaterverontreiniging. Ook voorkomen we wateroverlast en voeren we samen met de Provincie de Beheervisie Eem uit.
PARAGRAFEN - DEEL 4
Stand van zaken We zijn de inhaalslag begonnen met vooral de hoofd- en wijkontsluitingswegen. Deze wegen bepalen mede de verkeersafwikkeling, de verkeersveiligheid en de risico’s op aansprakelijkheid voor de gemeente. Daarnaast is gewerkt aan woonstraten en bedrijventerreinen.
4
Financiële consequenties beleidsdoel De kosten die te maken hebben met het verwijderen van slib uit de watergangen, het in stand houden van kademuren langs de Eem en het uitvoeren van de Beheervisie Eem worden gedekt uit het Fonds Openbare Ruimte, compartiment Bagger. De overige kosten voor waterbeheer worden gedekt uit het jaarbudget ‘Afwatering’.
Stand van zaken De afgelopen jaren zijn de watergangen in de wijken gebaggerd. In 2010 worden nieuwe baggerwerkzaamheden uitgevoerd. Het plan is om in 2008 langs Van der Kamp en een deel van de Insteekhaven de damwanden te gaan vervangen. Afhankelijk van de noodzaak en de beschikbare middelen in het baggerfonds wordt nog bepaald over welk deel dit precies gaat gebeuren.
Financiële consequenties beleidsdoel Uit het evaluatieonderzoek van 2001 is gebleken dat er bij meer dan 80% van de bomen sprake was van een onderhoudsachterstand. Daarnaast waren er grote achterstanden bij sierheesters, gazons en speelvelden. Op basis van het evaluatieonderzoek heeft de Raad besloten tien jaar lang (2002 t/m 2011) jaarlijks € 753.000,- (prijspeil 2008) extra beschikbaar te stellen voor vervanging, planmatig en regulier groenonderhoud en speelvoorzieningen. Bovendien wordt het onderhoudsbudget structureel met € 44.000,- (prijspeil 2008) per jaar verhoogd, tot de gewenste niveaus zijn bereikt. In de rapportage Beheer Buiten Beter van medio 2007 is over de effecten van de extra inspanningen aangegeven dat het er op dit moment naar uitziet dat, met de inzet van extra middelen tot en met 2015 de resterende achterstand in vervanging van heesterbeplanting ongeveer 15% bedraagt en de achterstand in planmatig onderhoud ongeveer 10%. Wat betreft bomen is de resterende achterstand in vervanging in 2012 teruggebracht tot circa 15%. De achterstand in planmatig onderhoud bedraagt dan naar verwachting nog ongeveer 12%. Bij doorlopend budget kunnen de achterstanden eind 2015 zijn teruggebracht tot circa 10%. De kwaliteit van speelvoorzieningen loopt door allerlei oorzaken naar verwachting de komende jaren achteruit.
Groen en speelvoorzieningen Beleidskader Het beleidskader wordt gevormd door de beleidsvisie GroenBlauwe structuur, diverse Beheerplannen, de Beleidsregel Speelplekken en de nota Kwaliteit Openbare Ruimte. Het groenbeheer kent globaal twee doelen: • De instandhouding van technische, recreatieve, ruimtelijkvisuele en ecologische functies van het groen, in de stedelijke- en landelijke gebieden; • De bewustwording bij burgers voor zelfbeheer van groenvoorzieningen.
Stand van zaken Het structurele bedrag is gebruikt voor de aanpak van knelpunten in met name de prioriteitswijken, bijvoorbeeld overhangend groen en vuilverwijdering. De extra middelen zijn ingezet voor vervanging en planmatig onderhoud van groen (met name heesters) en om de achterstand in het planmatig groenonderhoud weg te werken (met name bomen). Op het gebied van speelvoorzieningen investeren we, naast het onderhoud van speelplekken en speeltoestellen voor de kleinsten, in voorzieningen voor jongeren zoals pannaveldjes, kunstgras en skatevoorzieningen.
Met de instandhouding bedoelen we concreet: het onderhoud en de noodzakelijke vervanging van bomen en het overige groen op het land en in het water. Dit gebeurt aan de hand van
Openbare verlichting Beleidskader Het beleidskader is vastgelegd in de nota “Verlicht Amersfoort
De hoeveelheid en kwaliteit van de aanwezige bagger en de oeverbescherming is enkele jaren geleden in beeld gebracht, voorafgaand aan de overdracht van watergangen naar het Waterschap. Uit dat onderzoek is een achterstand gebleken. Per 1 januari 2003 is het eigendom en onderhoud van alle primaire watergangen (ongeveer 40 hectare) aan het Waterschap overgedragen. De gemeente betaalt een afkoopsom van € 2,4 miljoen (inclusief BTW) voor achterstallig onderhoud. Dit bedrag is in de periode 2003-2007 in vijf gelijke termijnen betaald. Baggerwerken of oeverbescherming wordt uitgevoerd zover wij de financiële middelen daarvoor beschikbaar hebben
220
gewenste ‘eindbeelden’ voor beplanting. Daarnaast gaat het om de vervanging van en het onderhoud aan speelvoorzieningen in de openbare ruimte.
getten uit de exploitatie die bestemd zijn voor de vervangingsinvesteringen. De vervangingskosten geven een sterk wisselend beeld te zien. De periode van 2013 tot en met 2016 vertonen de grootste vervangingspiek.
Financiële consequenties beleidsdoel De financiële consequenties voor het wegwerken van de vervangingsachterstanden zijn in 2001 in beeld gebracht. De beleidsnota van 2007 heeft geen extra financiële consequenties tot gevolg. Het handhaven van de middelen is noodzakelijk om de realisatie te kunnen waarborgen. Door de verbeteringen in de stad dalen de kosten van het dagelijkse onderhoud. Door het toepassen van duurdere materialen in de nieuwbouwwijken stijgen de vervangingskosten. Een deel van de bespaarde onderhoudskosten wordt daarom aangewend om de vervangingen te bekostigen. De voeding vindt via een groeimodel plaats door aanwending van de vrijval van kapitaallasten en de bud-
Stand van zaken De vervangingsachterstanden bedragen momenteel gemiddeld ongeveer 2 jaar. De beschikbare financiële middelen lijken voor de komende 15 jaar voldoende. Voor de periode na 2020 moet een plan van aanpak worden opgesteld om de stijgende kosten te beheersen. Verloop Fonds Openbare Ruimte Het verloop van het Fonds Openbare Ruimte, waarin bedragen voor onderhoud van riolering, openbaar groen, wegen en bagger gereserveerd worden, ziet er als volgt uit:
Verloop Fonds Openbare Ruimte (bedragen x € 1.000.000,-) 2008
2009
2010
2011
4,14
Voeding: •
riolering
3,83
3,93
4,04
•
groen
0,79
0,71
0,71
0,70
•
wegen
2,16
2,44
2,71
2,98
•
bagger
0,81
0,83
0,85
0,87
•
openbare verlichting
0,27
0,33
0,39
0,45
7,86
8,24
8,70
9,14
4,98
Totaal Onttrekking: •
riolering
1,37
2,52
3,72
•
groen
0,91
0,86
0,81
0,80
•
wegen
3,77
5,82
3,58
1,84
•
bagger
2,25
0,40
0,27
0,49
•
openbare verlichting
0,47
1,03
0,38
0,89
Totaal
8,77
10,63
8,76
9,00
Saldo
0,91
-2,39
-0,06
0,14
Stand fonds per 1 januari
3,39
2,49
0,09
0,03
Stand fonds per 1 december
2,49
0,09
0,03
0,17
221 PARAGRAFEN - DEEL 4
2007-2012”. Sinds 2001 is het beleid ingezet om de vervangingsachterstanden te verkleinen. Naar verwachting zijn deze achterstanden ongeveer in 2012 weggewerkt. Daar waar mogelijk worden de projecten gecombineerd met andere disciplines.
4
Gebouwen Gemeentelijke panden Te behouden, deels monumentale, panden en objecten Beleidskader SOB heeft de regie over het beheer en onderhoud van een deel van het gemeentelijk vastgoed te weten: a. Panden en objecten, die in het kader van het gemeentelijk grondbeleid ten behoeve van een lopende dan wel mogelijk toekomstige grondexploitatie zijn verworven; b. Panden en objecten, die de gemeente vanuit het verleden in bezit heeft. Voor meer informatie over groep a wordt verwezen naar de paragraaf over het gemeentelijk grondbeleid. Groep b wordt onderscheiden in te behouden en te verkopen panden en objecten. De te behouden panden en objecten hebben een cultuurhistorische en/of maatschappelijk karakter. De eigendom is onlosmakelijk aan de gemeente verbonden. De te verkopen panden en objecten zijn oud gemeentelijk bezit, wat niet noodzakelijkerwijs bij de gemeente in eigendom hoeft te blijven. De verkoop geschiedt gefaseerd omdat per pand/object in de markt het meest geschikte moment wordt afgewacht. De exploitatie van het te behouden vastgoed verloopt in 2008 budgettair neutraal. Het tekort wordt jaarlijks met een vast bedrag gefinancierd uit de lopende begroting. Een eventueel hoger tekort wordt gedekt uit gerealiseerde opbrengsten van het te verkopen vastgoed, waarvan de exploitatie in 2008 eveneens budgettair neutraal zal verlopen. Op basis van ingeschatte gefaseerde verkoopopbrengsten is de verwachting, dat een budgettair neutraal verloop van de exploitatie van het te behouden en het te verkopen vastgoed tot circa 2013 zeker is gesteld. Het dagelijks beheer en onderhoud van het vastgoed in groep b is uitbesteed aan een derde partij. Uitgangspunt is dat het vastgoed in een goede staat van onderhoud wordt gehouden. Aan de monumentale panden en objecten wordt extra zorg besteed.
222
Onderhoud gebouwen en installaties Stadhuiscomplex De gebouwen rond het Stadhuisplein vertegenwoordigen een waarde van ongeveer € 50 miljoen. Om de structurele onderhoudskosten te kunnen voorzien en beheersen, besloot de Raad in 1993 gebruik te gaan maken van een gebouwenbeheersysteem. Met dit systeem vinden het beheer, het onderhoud en de opzet van meerjarige onderhoudsplanningen en –begrotingen efficiënt en nauwkeurig plaats. Door middel van een voorziening worden de kosten van groot onderhoud van het stadhuiscomplex over de jaren heen geëgaliseerd. Uitgangspunten van het beheer van de gebouwen en installaties zijn soberheid en doelmatigheid. Het meerjarenplan is bedoeld om prognoses te maken voor het groot onderhoud op korte, middellange en lange termijn (tot 15 jaar). Zo kunnen we de functionaliteit van het gebouw en zijn voorzieningen waarborgen, en is de besteding van beschikbare middelen beter te beheersen. Op deze manier voldoen we ook aan de door het ABP in de huurovereenkomst opgenomen voorwaarde dat voor de kantoorgebouwen c.a. meerjarenonderhoudsplannen worden opgesteld en uitgevoerd. Op basis van de onderhoudsramingen dient jaarlijks een bedrag van rond de € 1.285.000,- beschikbaar te zijn voor het onderhoud van de gebouwen en installaties. Deze middelen zijn in de begroting 2008 aanwezig. In de begroting 2008 is voor het periodiek en storingsonderhoud van de installaties en het dagelijkse onderhoud van de gebouwen een bedrag beschikbaar van rond de € 555.000,-. Voor groot onderhoud wordt in 2008 een bedrag van ongeveer € 730.000,- in het onderhoudsfonds Gebouwen gestort. De kosten van het groot onderhoud in 2008 worden geraamd op € 545.000,-. De geraamde stand van de onderhoudsvoorziening bedraagt per 1 januari 2008 rond € 190.000,-. Waardering en afschrijving van activa Investeringen Bij gemeenten worden twee soorten investeringen onderscheiden namelijk investeringen met een meerjarig economisch nut en investeringen met een maatschappelijk, maar geen economisch nut. Investeringen met een economisch nut moeten worden geactiveerd en afgeschreven. In het BBV worden deze
Wat investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut betreft, maar geen economisch nut, geldt dat deze geactiveerd mogen worden mits gedaan in de openbare ruimte. Wel is het wenselijk dat, indien dergelijke investeringen worden geactiveerd, de afschrijving binnen een redelijke termijn plaatsvindt. Dat is de reden dat op deze investeringen reserves in mindering mogen worden gebracht en dat er ook resultaat afhankelijk op mag worden afgeschreven. De kapitaallasten (afschrijving en rente) van te activeren investeringen, worden in het eerste jaar voor de helft begroot. De veronderstelling die hieraan ten grondslag ligt is dat gemiddeld genomen een investering halverwege het jaar zal plaatsvinden. In de volgende jaren worden de jaarlijkse kapitaallasten volledig in aanmerking genomen totdat de investering geheel is afgeschreven. Activa Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa, waaronder de kosten van onderzoek en ontwikkeling, worden gewaardeerd op basis van verkrijgings- of vervaardigingprijs, verminderd met afschrijvingen. Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de geactiveerde kosten, gebaseerd op de verwachte toekomstige gebruiksduur, met een maximum van vijf jaar Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden gewaardeerd op basis van aan-
schaffingswaarde of vervaardigingprijs, verminderd met afschrijvingen. Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de aanschaffingswaarde, gebaseerd op de verwachte gemiddelde economische levensduur van de activa. Op gronden wordt niet afgeschreven. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. 223 PARAGRAFEN - DEEL 4
investeringen gedefinieerd als die investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid middelen te verwerven en/of die verhandelbaar zijn. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de mogelijkheid middelen te verwerven. Het hoeft dus niet. Een vergelijkbare redenering geldt voor de verhandelbaarheid. Het gaat om de mogelijkheid de activa te verkopen, niet om de vraag of de gemeente het actief ook daadwerkelijk wil verkopen. Op investeringen met een economisch nut mogen geen reserves in mindering worden gebracht. Daarnaast mag er op deze investeringen niet resultaatafhankelijk extra worden afgeschreven. Wel is het volgens het BBV mogelijk om bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief op de waardering van het actief in mindering te brengen. Dit kan betekenen dat het te activeren bedrag daarmee per saldo op nul uitkomt en niet wordt geactiveerd en afgeschreven.
4
Overzicht meest gangbare afschrijvingstermijnen Categorieën
Afschrijvingstermijn
Immateriële vaste activa
maximaal 5 jaar
Materiële vaste activa Automatisering: netwerkbekabeling
10 jaar
‘thin clients’ en overige systemen
6 jaar
servers, software en licenties
3 à 5 jaar
printers
4 jaar
Inventaris: meubilair
10 jaar
overige voorzieningen
5 à 15 jaar
Vervoermiddelen: voertuigen brandweer
7 à 15 jaar
dienstauto’s
5 jaar
Gebouwen: scholen
40 à 60 jaar
sporthallen/gymzalen
40 jaar
Theatervoorzieningen en overige gebouwen
25 à 50 jaar
kleed- en wasaccommodaties
25 jaar
noodlokalen
15 jaar
diverse installaties
10 à 25 jaar
dakbedekking
20 jaar
luchtbehandelingsinstallaties
15 jaar
gevelwasinstallaties
10 jaar
Terreinen: Sportterreinen
40 jaar
Speelterreinen
25 jaar
Zwembaden en bijbehorende installaties
15 à 40 jaar
Infrastructuur:
224
reconstructie wegen
40 jaar
kademuren/bruggen
40 jaar
verkeersregelinstallaties
10 jaar
openbare verlichting
25 jaar
Algemeen De gemeente Amersfoort heeft bestuurlijke en financiële belangen in een aantal verbonden partijen, waaronder gemeenschappelijke regelingen en vennootschappen. Deze verbonden partijen voeren het beleid uit voor de gemeente. De belangrijkste verbonden partijen zijn de gemeenschappelijke regelingen Gewest Eemland, het regionale werkvoorzieningschap Amersfoort en omstreken (RWA), de Afvalverwijdering Utrecht (AVU), de publiek-private samenwerkingsverbanden Vathorst en Eemkwartier, NV ROVA (stadsreiniging), NV De Flint (theater, annex congrescentrum), NV SRO (Beheer en exploitatie van sport- en welzijnsvoorzieningen) NV Observant (stadsinformatiecentrum) en NV Parkeerservice Amersfoort (uitvoering van gemeentelijk parkeerbeleid). Tijdens de reorganisatie van 1996 is binnen de gemeente Amersfoort het werken in regie ingevoerd. Uitgangspunt van de regiewerkwijze is de gedachte dat de gemeente zich dient te beperken tot de echt noodzakelijke taken. Binnen de regiewerkwijze geeft de gemeente sturing door externe partijen optimaal te stimuleren om binnen de algemene kaders het gemeentelijk beleid mee te ontwikkelen en uit te voeren. De gemeentelijke ambities daarbij worden herkenbaar door duidelijke keuzen vooraf te maken binnen een beperkt aantal doelstellingen en de realisatie zoveel mogelijk dia derden te laten realiseren. De nadruk op hoofdzaken en het stellen van duidelijke prioriteiten, gekoppeld aan de opvatting over de rol van private partijen daarbij, houdt in dat de feitelijke uitvoering geen direct onderwerp van inhoudelijke zorg meer is. De volgende kenmerken zijn essentieel voor de regiewerkwijze: • Besturen op hoofdlijnen: veel aandacht voor de beginfase van planvorming en de vaststelling van kaders, maar weinig bemoeienis met uitvoeringsdetails; • Uitvoering door de best gekwalificeerde partij, zo mogelijk door derden; • Samenwerking met de markt; • Aansturen op afstand; • Zakelijke verhoudingen; • Kleine, transparante overheidsorganisatie; • Maximaal gebruik maken van de inzet en initiatieven van derden.
Er is een bewust onderscheid gemaakt in de aansturing vanuit de beleidsinhoudelijke invalshoek en de aansturing vanuit de bedrijfsvoeringstechnische invalshoek. De aansturing van de beleidsinhoudelijke invalshoek vindt plaats door middel van een af te sluiten dienstverleningsovereenkomst met de betreffende verzelfstandigde instelling. Op bestuurlijk niveau is de inhoudelijk betrokken portefeuillehouder hiervoor de eerst verantwoordelijke. De aansturing vanuit de bedrijfsvoeringstechnische invalshoek vindt in de regel plaats door middel van participatie in de algemene vergadering van aandeelhouders. De aansturing heeft met name betrekking op de volgende aspecten: • De beoordeling of de vennootschap voldoet aan de rendementsdoelstellingen; • De beoordeling van effectiviteits- en efficiency-aspecten; • De beoordeling van de continuïteit en de solvabiliteit van de organisatie. Belangrijke instrumenten die de aandeelhoudersvergadering hierbij ten dienste staan zijn de bevoegdheid tot het vaststellen van een jaarrekening, de begroting en een strategisch meerjarenplan. In de aandeelhoudersvergaderingen wordt de gemeente Amersfoort in de regel vertegenwoordigd door de wethouder Financiën.
Bestuurlijke ontwikkelingen AKRO-rapport In het Raadsprogramma 2002-2006 stond de opdracht om de PPS-constructies van de gemeente Amersfoort te evalueren. Het begrip PPS-en wordt hier breed opgevat: inclusief de in 1997 verzelfstandigde en uitbestede taken. Dit evaluatieonderzoek is uitgevoerd door AKRO Consult en is vastgelegd in het rapport “PPS, Uitbesteding en Verzelfstandiging binnen de gemeente Amersfoort”. De conclusies ten aanzien van het AKRO-rapport (naast die welke betrekking hadden op de risicoanalyse) waren de volgende: 1. Nieuwe uitbestedingen of PPS-en worden op voorhand niet uitgesloten, maar de noodzaak daartoe zal van geval tot geval worden bekeken. Beoordeling daarbij is de vraag vanuit welke rol en in welke mate de gemeente wenst te participeren in dergelijke constructies.
225 PARAGRAFEN - DEEL 4
4. Verbonden partijen
4
2. De aanbevelingen in het AKRO-rapport met betrekking tot de PPS-en en uitbestedingen bieden een goede basis voor een verdere uitwerking door het College. Van belang is dat de gemeente een visie ontwikkelt over de toekomst van de onderscheiden verbonden partijen, waarbij de aanbevelingen in het AKRO-rapport worden meegenomen. Aan de hand van dat kader kan het functioneren van de betreffende verbonden partij worden getoetst. Dit kan ook van belang zijn bij de besluitvorming omtrent het al dan niet continueren van de samenwerking met een bepaalde verbonden partij, De Raad dient uiteraard betrokken te worden bij deze visie-ontwikkeling. 3. Over het reguliere verloop van de verbonden partijen wordt in de paragraaf “Verbonden partijen” in het jaarverslag verantwoording afgelegd. Majeure onderwerpen zullen separaat aan de Raad, via Het Besluit of De Ronde, worden voorgelegd. 4. Indien de samenwerking met een verbonden partij substantieel wijzigt, of besloten wordt tot continuering van een dergelijke samenwerking dan wordt de Raad, via De Ronde, hierbij betrokken. Vervolg evaluatie PPS Eind 2004 heeft de commissie BES ingestemd met een vervolgevaluatie, waarin werd ingegaan op de wijze waarop de samenwerkingsrelatie met de verschillende verzelfstandigde zou worden vorm gegeven. De algemene conclusie dat instellingen nog niet zover zijn gevorderd in hun verzelfstandiging en onafhankelijkheid dat “straffeloos” tot openbare aanbesteding zou kunnen worden overgegaan, werd breed onderschreven. Een bedrijf leent zich pas voor openbare aanbesteding als dat bedrijf kan overleven, ook als de opdracht van de gemeente wegvalt, in welk geval de gemeente ook niet met de negatieve consequenties wordt geconfronteerd. Eén en ander houdt in dat de gunning vooralsnog ondershands plaats vindt. Om de betrokken verzelfstandigde instellingen scherp te houden, zullen ook andere instrumenten moeten worden gehanteerd: 1. Het onderhands gunnen van een basispakket, en de aanvullingen daarop gunnen via een openbare aanbesteding; 2. Periodieke bedrijfsdoorlichtingen; 3. Scherp en zakelijk formuleren van de dienstverleningsovereenkomsten, onder meer door toepassing van het openboek-principe; 4. Verdere uitbouw van de opdrachtgeversrol.
226
En voor de langere termijn: 1. Vergroting van de solvabiliteit, waardoor onafhankelijkheid ontstaat; 2. Toepassing van eigen CAO’s; 3. Toetreding van andere aandeelhouders niet uitsluiten; 4. Het voorlopig handhaven van de hybride situatie van aandeelhouders- en opdrachtgeversrol; 5. Het blijven volgen van de marktontwikkelingen; 6. Het verkleinen van de afhankelijkheid van de gemeente Amersfoort als opdrachtgever. Tussentijdse evaluatie gemeentelijke deelnemingen en verzelfstandigingen In het Collegeprogramma 2006-2010 is opgenomen dat er in overleg met de Raad een tussentijdse evaluatie zal plaatsvinden van de gemeentelijke deelnemingen en de verzelfstandigingen. Als eerste stap daartoe zijn in 2006 de vermogensposities, de financiële resultaten en de afspraken over dividenduitkeringen van verschillende verbonden partijen in kaart gebracht. Daarbij zijn ook de afspraken over de door de gemeente en verbonden partijen gehanteerde tarieven betrokken. De evaluatie van de gemeentelijke deelnemingen en verzelfstandigingen wordt in 2008 afgerond.
Overzicht van de verbonden partijen Omdat ten tijde van het opstellen van de programmabegroting 2008 niet alle begrotingscijfers 2008 van verbonden partijen beschikbaar zijn, is in het onderstaande overzicht zoveel als mogelijk uitgegaan van de werkelijke cijfers over 2006. In een enkel geval zijn de werkelijke cijfers over 2005 vermeld.
Belang
Resultaat 2006
Eigen vermogen eind 2006
Vreemd vermogen eind 2006
Overzicht van de verbonden partijen
NV SRO1
Naamloze vennootschap
100%
599
4.376
10.992
NV de Flint
Naamloze vennootschap
100%
77
454
2.370
Verbonden partij
Rechtsvorm
(Bedragen x € 1.000,-)
2005/2006 gebroken boekjaar
NV ROVA
Naamloze vennootschap
22%
7.312
15.185
50.774
NV REMU-Houdstermaatschappij
Naamloze vennootschap
5%
5.386
166.857
40.935
Parkeerservice Amersfoort Holding NV
Naamloze vennootschap
100%
264
2.994
3.596
NV Vitens
Naamloze vennootschap
2%
30.700
218.300
1.740.100
NV Observant
Naamloze vennootschap
50%
14
38
1.508
(resultaat 2005)
(eind 2005)
(eind 2005)
NV Wonen boven Winkels
Naamloze vennootschap
50%
-1.046
-1.199
4.087
NV NUON
Naamloze vennootschap
0,007%
763.000
5.167.000
5.708.000
Bank Nederlandse Gemeenten2
Naamloze vennootschap
0,5%
199.000
2.576.000
87.520.000
Grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV
Besloten vennootschap
100%
-26
33
611
(resultaat 2005)
(eind 2005)
(eind 2005)
Ontwikkelingsbedrijf Vathorst BV
Besloten vennootschap
50%
180
196
74
CSG Eemkwartier BV
Besloten vennootschap
50%
0
203
100
PARAGRAFEN - DEEL 4
227
4
Vennootschap onder Firma
33%
-96
Vreemd vermogen eind 2006
Resultaat 2006
VOF Podium
Belang
Verbonden partij
Rechtsvorm
(Bedragen x € 1.000,-)
Eigen vermogen eind 2006
Overzicht van de verbonden partijen
1.181
63
(ondernemings-
(schulden)
vermogen)
Gewest Eemland
Gemeenschappelijke regeling
Ca 49%
165
1.298
(inclusief GGD)
38.593 (inclusief BWS)
Afvalverwijdering Utrecht (AVU)
Gemeenschappelijke regeling
14%
0
0
5.753
Veiligheidsregio Utrecht
Gemeenschappelijke regeling
8,7%
851
2.427
6.011
Recreatieschap
Gemeenschappelijke regeling
5%
-15
1.586
1.061
Regionaal werkvoorzieningschap
Gemeenschappelijke regeling
16%
0
499
17.773
Amersfoort en omstreken (RWA)3
1 Begin 2007 heeft het College van de gemeente Amersfoort een principebesluit genomen om te komen tot samenwerking van de NV SRO met de te verzelfstandigen afdeling Sport&Recreatie/Accommodaties van de gemeente Haarlem. Bij deze beoogde samenwerking per 1-1-2008 geldt als uitgangspunt dat in het sportbedrijf de gemeente Amersfoort en de gemeente Haarlem participeren. Alvorens het College van Amersfoort hierover een definitief besluit neemt, wordt de Raad in de gelegenheid gesteld zijn wensen en bedenkingen kenbaar te maken. 2 De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) heeft in 2006 en 2007, als gevolg van het aanscherpen van de balansverhoudingen, extra dividenden van in totaal € 1 miljard uitgekeerd aan de aandeelhouders. Voor Amersfoort kwam dit neer op ruim € 4,8 miljoen. Gelet op de huidige inzichten is de bank verder nog van plan om in 2009 nog eens € 200 miljoen aan extra dividend uit keren aan de aandeelhouders. Hiervoor geldt wel dat er aan bepaalde voorwaarden moet worden voldaan. Voor Amersfoort zou dit een extra dividend van ongeveer € 1 miljoen betekenen. 3 De stichting AIGENG (arbeidsintegratie van gehandicapten en niet-gehandicapten) en de Amfors Holding B.V. zijn nauw verbonden met het RWA. De stichting AIGENG beheert 100% van de aandelen van Amfors Holding B.V. Amfors Holding B.V. dient enerzijds de doelen van de Stichting vorm te geven en anderzijds haar dochtervennootschappen zodanig te runnen dat deze zelfstandig bij dragen aan de continuïteit van het RWA. De samenwerkingsovereenkomst, die de onderlinge relaties regelt tussen RWA en de Amfors Groep maakt van Amfors Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen een belangrijke verbonden partij met het RWA. Als uitvloeisel van de samenwerkingsovereenkomst wordt het subsidieresultaat van het RWA (verschil tussen loonkosten SW-werknemersrijksbijdrage) door Amfors Holding B.V. aangezuiverd. In 2006 ging dit om een bedrag van bijna € 2,7 miljoen. Door deze aanzuivering is het bedrijfsresultaat van het RWA nihil. Het bedrijfsresultaat van Amfors Holding B.V. over 2006 bedroeg € 54.000,-. Dit resultaat is toegevoegd aan het eigen vermogen. Door deze toevoeging bedraagt het eigen vermogen van de Holding bedroeg eind 2006 ruim € 9,8 miljoen.
228
Verbonden partijen (1) Verbonden partij
Verplichte afdekking van het tekort
Verstrekte garanties en geldleningen en aandelenkapitaal
NV SRO
Nee, de aandeelhouder van
•
(Amersfoort)
een NV is niet aansprakelijk voor de schulden van de NV •
Aandelenkapitaal van
Risico’s afgedekt door andere partners
N.v.t
•
Exploitatie en beheer
Monitoring van risico’s
•
Beoordeling van begro-
€ 45.000,-;
van de accommodaties
Wachtgeldverplich-
komen weer voor reke-
tingen voor een deel
ning van de gemeente;
nakomen van presta-
ting en jaarrekening; •
Beoordeling van het
De gemeente loopt het
ties (inclusief het op
faillissement of
risico dat de betreffen-
een voldoende niveau
betalingsonmacht
de voorzieningen door
houden van de voor-
Gezamenlijke inspan-
de financiële druk
zieningen).
ningsverplichting bij
slecht worden onder-
calamiteiten waaron-
houden.
van het personeel bij
•
Overige risico’s bij failissement
•
229
der gerekend wordt
PARAGRAFEN - DEEL 4
een substantiële wijziging van het takenpakket SRO als gevolg van een verandering in de afname van producten / diensten door de gemeente Amersfoort. NV De Flint
Nee, de aandeelhouder van
(Amersfoort)
een NV is niet aansprakelijk
•
voor de schulden van de NV •
•
•
Aandelen kapitaal van
N.v.t
•
Exploitatie en beheer
•
Beoordeling van begro-
€ 45.000,-;
van het theater komt
Achtergestelde lening
weer voor rekening van
van € 453.780,-;
de gemeente;
nakomen van presta-
ting en jaarrekening; •
Beoordeling van het
De gemeente loopt het
ties (inclusief het op
tingen voor deel van
risico dat het theater
een voldoende niveau
het personeel bij
door de financiële druk
houden van het thea-
faillissement of
slecht wordt onderhou-
ter).
betalingsonmacht;
den;
Wachtgeldverplich-
•
Calamiteitenregeling:
•
Voor de prestaties
subsidie wordt ver-
moet een andere
strekt als de Flint bui-
exploitant voor het
ten haar schuld om
theater worden
niet in staat is om aan
gezocht.
de prestaties te voldoen. NV ROVA
Nee, de aandeelhouder van
(Zwolle)
een NV is niet aansprakelijk
•
voor de schulden van de NV •
Aandelenkapitaal van
Andere deelnemende
€ 174.032-;
gemeenten hebben een
prestaties moet een
•
Voor de uit te voeren
Opgebouwde vermo-
evenredig pakket aan
andere leverancier wor-
gen in ROVA is omge-
aandelen en hebben een
den gezocht;
zet in een achtergestel-
evenredig aandeel in de
de lening van € 9,5 miljoen.
•
Beoordeling van de begroting en de jaarrekening;
•
Beoordeling van het
In de gemeentebegro-
nakomen van de
achtergestelde lening, met
ting 2008 en verder is
prestaties.
uitzondering van de ver-
rekening gehouden
strekte achtergestelde
met een jaarlijkse
lening door Amersfoort in
winstuitkering van
1996 van € 6,8 miljoen.
€ 570,00,-
•
4
Verbonden partijen (2) Verbonden partij
Verplichte afdekking van het tekort
Verstrekte garanties en geldleningen en aandelenkapitaal
NV REMU-
Nee, de aandeelhouder van
De vennootschap heeft in
Houdstermaatschappij
een NV is niet aansprakelijk
2003 haar aandelen in
(Utrecht)
voor de schulden van de NV REMU NV in eigendom
Risico’s afgedekt door andere partners
Overige risico’s bij failissement
Monitoring van risico’s
N.v.t
overgedragen aan NV Eneco. In 2007 heeft er een slotuitkering als gevolg van de afkoop van garantieverplichtingen plaatsgevonden. Met deze slotuitkering zal de rol van de Houdstermaatschappij zich beperken tot belangenbehartiger in het kader van een eventueel nog van ENECO te ontvangen vergoeding, indien dat bedrijf voor ultimo 2010 voor meer dan 50% zou worden verkocht. Parkeerservice Amersfoort Nee, de aandeelhouder van Holding NV
een NV is niet aansprakelijk
(Amersfoort)
voor de schulden van de NV
•
Aandelenkapitaal van
N.v.t
•
€ 46.000,-;
Voor de uitvoering van
•
Goedkeuring
het contract moet een
begroting en
andere leverancier wor-
jaarverslag:
den gezocht; NV Vitens
Nee, de aandeelhouder van
(Utrecht)
een NV is niet aansprakelijk
•
Aandelenkapitaal van
Geen, met uitzondering
€ 131.691,-
van het door partijen ver-
en verder is rekening
strekte aandelenkapitaal.
gehouden met een
voor de schulden van de NV
•
In de begroting 2008
jaarlijkse winstuitkering van € 160.000,Aandelenkapitaal van
Geen, met uitzondering
een NV is niet aansprakelijk
€ 29.496,-;
van het door partijen ver-
andere aanwending
voor de schulden van de NV •
Garanties voor geldle-
strekte aandelenkapitaal.
voor het gebouw moe-
NV Observant
Nee, de aandeelhouder van
(Amersfoort)
•
•
ningen van € 1,65 miljoen. Voor een bedrag
•
De gemeente zal een
•
Beoordeling
ten vinden;
begroting en
Mogeliljk dat onder
jaarrekening.
van € 1,5 miljoen is de
financiële druk het
aflossing gegarandeerd
gebouw slecht onder-
door verpanding van
houden is.
het subsidie aan de Observant.
230
NV Wonen boven
Nee, de aandeelhouder van
Aandelenkapitaal van
De Alliantie-Eemvallei
Winkels (Amersfoort)
een NV is niet aansprakelijk
€ 23.000,-;
neemt voor een zelfde
voor de schulden van de NV •
Restantbudget zal in
bedrag deel in het aan-
de vorm van leningen
delenkapitaal en verstrekt
begroting en
beschikbaar worden
voor een zelfde bedrag
jaarrekening.
gesteld.
aan geldleningen.
•
•
Beoordeling projectvoorstellen;
•
Beoordeling
Verbonden partijen (3) Verbonden partij
Verplichte afdekking van het tekort
Verstrekte garanties en geldleningen en aandelenkapitaal
NV NUON
Nee, de aandeelhouder van
•
(Amsterdam)
een NV is niet aansprakelijk
Risico’s afgedekt door andere partners
Overige risico’s bij failissement
Aandelenkapitaal van
Andere gemeenten en pro-
€ 44.640,-
vincies nemen naar evenre-
en verder is rekening
digheid deel.
gehouden met een
voor de schulden van de NV
•
Monitoring van risico’s
In de begroting 2008
jaarlijkse winstuitkering van € 10.000,-. Bank Nederlandse
Nee, de aandeelhouder van
Gemeenten
een NV is niet aansprakelijk
(Den Haag)
voor de schulden van de NV
•
Aandelenkapitaal van
Andere gemeenten nemen
€ 680.550,-
naar evenredigheid deel.
•
In de begroting 2008 en verder is rekening gehouden met een jaarlijkse winstuitkering van € 500.000,-
Nee, de aandeelhouder van
Amersfoort BV
een BV is niet aansprakelijk
(Amersfoort)
voor de schulden van de BV
•
•
Aandelenkapitaal van
Zie 4e aandachtspunt vori-
€ 45.000,-;
ge kolom.
231
N.v.t.
PARAGRAFEN - DEEL 4
Grondexploitatiebedrijf
Via deze BV wordt deelgenomen in Eemkwartier CV, Vathorst CV en VOF Podium;
•
Garantie van € 1,2 miljoen ten behoeve van de deelneming in VOF Podium;
•
Gemeente staat garant voor de nakoming van de verplichting van de BV in VOF Podium (met verhaalrecht van 2/3 op de partners in VOF).
•
Gemeente heeft zich
•
De private partners
Vathorst BV
een BV is niet aansprakelijk
hoofdelijk aansprake-
hebben gezamenlijk
niet afgemaakte wijk.
(Amersfoort)
voor de schulden van de BV
lijk gesteld voor BNG
eveneens een aandelen-
Wellicht moet een
financiering van
kapitaal van € 9.000,-
nieuwe grondexploita-
€ 250 miljoen;
ingebracht.
tie worden opgestart,
ven aandeelhoudersbe-
Aandelenkapitaal van
met een mogelijk
sluiten moeten aan de
€ 9.000,-;
tekort, c.q. grote
gemeente worden
Via deze BV wordt
risico’s;
voorgelegd.
•
deelgenomen in Vathorst CV.
•
Er is sprake van een
Goedkeuring
Nee, de aandeelhouder van
•
•
•
Ontwikkelingsbedrijf
De gemeente kan de aangekochte gronden niet inbrengen in de grondexploitatie. De aanwezige boekwaarde moet (gedeeltelijk) als verlies worden afgeboekt.
jaarverslag en grondexploitatie; •
Van te voren omschre-
4
Verbonden partijen (4) Verbonden partij
Verplichte afdekking van het tekort
Verstrekte garanties en geldleningen en aandelenkapitaal
CSG Eemkwartier BV
Nee, de aandeelhouder van
•
(Amersfoort)
een BV is niet aansprakelijk voor de schulden van de BV
•
Risico’s afgedekt door andere partners
Overige risico’s bij failissement
Monitoring van risico’s
De private partners heb- •
Er is sprake van een
Goedkeuring jaarverslag
€ 9.000,-;
ben gezamenlijk even-
niet afgemaakt project.
en grondexploitatie;
Via deze BV wordt
eens een aandelenkapi-
Wellicht moet een
deelgenomen in
taal van € 9.000,- inge-
nieuwe grond-
Eemkwartier CV.
bracht.
exploitatie worden
Aandelenkapitaal van
•
opgestart, met een mogelijk tekort, c.q. grote risico’s; •
De gemeente kan de aangekochte en de nog in bezit zijnde gronden niet inbrengen in de grondexploitatie. De aanwezige boekwaarde moet (gedeeltelijk) als verlies worden afgeboekt;
•
De volledige winstverwachting ad € 11 miljoen is inmiddels geoormerkt.
De stille vennoten zijn niet •
50% van de nominale
CSG Eemkwartier CV
aansprakelijk voor de schul-
(Amersfoort)
den van de CV; De beherend
drijf Amersfoort BV en
inbreng is door private
vennoten wel. De gemeente
Eemkwartier BV
partners beschikbaar
•
Zie grondexploitatiebe-
Zie CSG Eemkwartier BV.
gesteld
Amersfoort participeert voor 100% in 1 van de stille vennoten (grondexploitatiebedrijf Amersfoort BV) en voor 50% in de beherend vennoot (CSG Eemkwartier BV) De stille vennoten zijn niet
232
•
50% van de nominale
Ontwikkelingsbedrijf
aansprakelijk voor de schul-
Vathorst CV
den van de CV; De beherend
bedrijf Amersfoort BV
inbreng is door private
(Amersfoort)
vennoten wel. De gemeente
en Vathorst BV;
partners beschikbaar
Amersfoort participeert voor •
Grondexploitatiebedrijf
100% in 1 van de stille ven-
Amersfoort BV heeft
noten (grondexploitatiebe-
zich garantgesteld voor
ben zich garant gesteld
drijf Amersfoort BV) en voor
het eventuele verlies
voor het eventuele ver-
50% in de beherend vennoot
tot maximaal
lies tot maximaal
(Vathorst BV)
€ 11 miljoen.
€ 11 miljoen.
•
Zie grondexploitatie-
gesteld. •
De private partners heb-
Zie Vathorst Beheer BV
Zie Vathorst Beheer BV
Verbonden partijen (5) Verbonden partij
Verplichte afdekking van het tekort
Verstrekte garanties en geldleningen en aandelenkapitaal
Risico’s afgedekt door andere partners
Overige risico’s bij failissement
VOF Podium
Hoofdelijke aansprakelijk-
Zie grondexploitatiebedrijf
Hoofdelijke aansprakelijk-
De gemeente is weer ver-
Beoordeling exploitatie-
(Amersfoort)
heid van Grondexploitatie-
Amersfoort BV.
heid van de private part-
plicht om de gronden ten
overzicht en jaarverslag.
bedrijf Amersfoort BV met
ners met een verhaalsrecht behoeve van de kantoren-
een verhaalsrecht van 2/3
van 1/3 deel op
locatie van OBV af te
deel op de private partners.
Grondexploitatiebedrijf
nemen, met als risico dat
Amersfoort BV.
de gronden niet kosten-
Monitoring van risico’s
dekkend ontwikkeld kunnen worden. Gewest Eemland
Ja, de deelnemers in een
(Amersfoort)
gemeenschappelijke regeling bijdrage
Bekostiging via jaarlijkse
Andere gemeenten nemen
Gemeenten moeten het
Beoordeling begroting en
naar evenredigheid deel
tekort aanvullen
jaarrekening
233
zijn gezamenlijk aansprake-
ten Afvalverwijdering Utrecht
Ja, de deelnemers in een
(Nieuwegein)
gemeenschappelijke regeling bijdrage
Bekostiging via jaarlijkse
Andere gemeenten nemen
Gemeenten moeten het
Beoordelilng begroting en
naar evenredigheid deel
tekort aanvullen
jaarrekening
Andere gemeenten nemen
Gemeenten moeten het
Beoordeling begroting en
naar evenredigheid deel
tekort aanvullen
jaarrekening
Andere gemeenten nemen
Gemeenten moeten het
Beoordeling begroting en
naar evenredigheid deel
tekort aanvullen
jaarrekening
Andere gemeenten nemen
Gemeenten moeten het
Beoordeling begroting en
naar evenredigheid deel
tekort aanvullen
jaarrekening
zijn gezamenlijk aansprakelijk voor de ontstane tekorten Veiligheidsregio
Ja, de deelnemers in een
Utrecht (Utrecht)
gemeenschappelijke regeling bijdrage
Bekostiging via jaarlijkse
zijn gezamenlijk aansprakelijk voor de ontstane tekorten Recreatieschap
Ja, de deelnemers in een
(Utrecht)
gemeenschappelijke regeling bijdrage
Bekostiging via jaarlijkse
zijn gezamenlijk aansprakelijk voor de ontstane tekorten Regionaal werkvoorzie-
Ja, de deelnemers in een
ningschap Amersfoort en
gemeenschappelijke regeling gemeenschappelijk rege-
omstreken (RWA)
zijn gezamenlijk aansprake-
(Amersfoort)
lijk voor de ontstane tekor-
Jaarlijkse bijdrage aan de
ling is nihil.
ten
Risico’s De risico’s zoals die benoemd zijn in de paragraaf verbonden partijen zijn meegenomen in de risico-inventarisatie bij de paragraaf weerstandsvermogen.
PARAGRAFEN - DEEL 4
lijk voor de ontstane tekor-
4
5. Het gemeentelijk grondbeleid
In 2008 zullen de verwervingen zich onder andere toespitsen op de projecten Amersfoort Vernieuwt, het project Randboulevard, De Wieken Vinkenhoef (Energieweg), resterende percelen Vathorst West en Noord, reconstructie Nijkerkerstraat en aanleg Kersenbaan.
Inleiding
In de Nota Integraal Grondbeleid is vastgelegd dat we incidenteel proactief onroerend goed kunnen verwerven (‘strategisch proactief grondbeleid’). Met deze strategische verwervingen kunnen we vooruitlopen op mogelijke toekomstige planontwikkelingen. Strategische verwervingen versterken de positie van de gemeente op de grondmarkt. Zij stellen ons in staat betere regie te voeren over de toekomstige invulling van die locaties, al dan niet in samenwerking met andere partijen.
Van oudsher probeert de overheid via het maken van ruimtelijk beleid maatschappelijke doelen voor ruimtelijke ordening, wonen, natuur, milieu etc. te realiseren. Terwijl de gemeente voorheen het primaat had op de ontwikkeling van maatschappelijke doelen, dragen tegenwoordig marktpartijen daaraan in hoge mate bij. Deze verschuiving noodzaakt tot het veiligstellen van de maatschappelijke doelen en een optimale verdeling van de schaarse grond. Daartoe is het van belang dat de overheid de regie blijft voeren. Het gemeentelijk grondbeleid is een instrument dat dienstbaar is aan de realisatie van het ruimtelijk beleid. Het grondbeleid heeft betrekking op de invulling van de taken verwerving, beheer, uitgifte, kostenverhaal, samenwerking en grondexploitatie. Afhankelijk van de invulling van deze taken stelt het grondbeleid de gemeente in staat meer dan wel minder regie te voeren. De beleidskaders voor het gemeentelijk grondbeleid staan in de Nota integraal grondbeleid, die door de Raad in 2006 is vastgesteld. Uitgangspunt van voornoemde nota is het voeren van een actief grondbeleid. Een actief grondbeleid betekent dat de gemeente verwerft, beheert, bouw- en woonrijp maakt en uitgeeft.
De afgelopen jaren is om strategische redenen in het bestaand stedelijk gebied en in het buitengebied een aantal objecten aangekocht. Ten behoeve van mogelijke nieuwe plannen worden deze objecten als strategisch vastgoed in eigendom gehouden. Ook in 2008 zal in voorkomende gevallen gebruik worden gemaakt van mogelijkheden tot strategische verwerving. Indien daarbij het bedrag van € 2.000.000,- wordt overschreden zullen wij niet overgaan tot verwerving dan nadat de Raad van de gemeente Amersfoort in de gelegenheid is gesteld zijn wensen en bedenkingen kenbaar te maken.
Beheer gemeentelijke eigendommen Onderstaand wordt ingegaan op verwerving, beheer, uitgifte, kostenverhaal, samenwerking en de diverse grondexploitaties.
(Strategische) verwervingen Onder verwerving in het kader van de realisatie van ruimtelijke plannen wordt verstaan: het verkrijgen van eigendommen met behulp waarvan regie kan worden gevoerd. Bij een actief grondbeleid, zoals dat door de gemeente Amersfoort wordt gevoerd, kan gebruik worden gemaakt van verschillende verwervingsinstrumenten, te weten minnelijke verwerving, de Wet voorkeursrecht gemeenten en onteigening.
234
Het beheer van een deel van het gemeentelijk vastgoed is eveneens een taak van in het kader van het grondbeleid. Het beheer van deze kapitaalgoederen kan worden onderscheiden naar objecten die: 1. Ten behoeve van een lopende dan wel mogelijk toekomstige grondexploitatie zijn verworven; 2. De gemeente vanuit het verleden in bezit heeft. Voor zover de hiervoor onder 1. aangeduide objecten zijn verworven ten behoeve van lopende grondexploitatie komen de baten en lasten van die objecten ten gunste respectievelijk ten laste van de betreffende grondexploitatie. Het exploitatiesaldo
De hiervoor onder 2. aangeduide objecten zijn niet verworven in het kader van het gemeentelijk grondbeleid. Voor meer informatie over deze kapitaalgoederen wordt verwezen naar de paragraaf Onderhoud van kapitaalgoederen. De gemeente verzorgt het beheer deels in eigen beheer, deels in regie door middel van dienstverleningsovereenkomsten. Tot en met augustus 2007 had de gemeente een dienstverleningsovereenkomst met de Stichting ‘Zinnig Beheer en Meer’ en de NV SRO. In 2007 zijn de diensten Europese aanbesteed. Ten tijde van het voorbereiden van onderhavige begroting was nog niet bekend aan wie de dienst zou worden gegund.
Gronduitgifte Het gronduitgiftebeleid vormt het sluitstuk van het actief grondbeleid. Via gronduitgifte wordt gekomen tot planvorming en planrealisatie. In de voorwaarden voor gronduitgifte worden, naast algemene juridische voorwaarden, aanvullende voorwaarden opgenomen die belangrijk zijn voor het gemeentelijk beleid, zoals woningdifferentiatie, particulier opdrachtgeverschap en milieuaspecten. De meest voorkomende vorm is uitgifte in eigendom. Incidenteel maken we gebruik van uitgifte in erfpacht. Ook in het uitgifteproces geldt als uitgangspunt een marktconforme grondprijs. De berekening daarvan gebeurt op basis van marktprijzen en via de methode van residuele grondwaardeberekening. In 2008 zal de uitgifte zich voor wat betreft de uitgifte van bedrijfsterreinen concentreren in De Wieken Vinkenhoef en bedrijvenpark Vathorst. Voor wat betreft de uitgifte van bouwterreinen voor woningbouw voorzien wij uitgiften op de Kop Gildekwartier, Kop Schothorst, aan de Schans en ten zuiden van de Hogeweg.
Kostenverhaal In de praktijk komt het voor dat particulieren of marktpartijen grond in bezit hebben, waarop zij de (door de gemeente gewenste) bestemming zelf willen realiseren. Wanneer zich die situatie voordoet, moet de betreffende partij een bijdrage leveren aan de gemeente voor de kosten van aanleg van de openbare voorzieningen; kostenverhaal. Hierover wordt overleg gevoerd op basis van de gemeentelijke Exploitatieverordening (artikel 42 WRO). De bestemmingswijzigingswinst komt in dergelijke situaties ten goede aan de grondeigenaar. Dit zogeheten facilitaire grondbeleid passen we (noodgedwongen) nu toe bij enkele percelen in het bestemmingsplangebied De Wieken Vinkenhoef. Met de eigenaren van deze percelen, die niet bereid zijn tot verkoop, zal de gemeente trachten exploitatieovereenkomsten af te sluiten. Als er in overleg geen overeenstemming wordt bereikt, zullen we gebruik maken van de Baatbelasting om de kosten van de door de gemeente aangelegde openbare voorzieningen te verhalen. Op 22 juni 2007 is een wijziging van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening aangenomen inhoudende een nieuwe regeling voor kostenverhaal. Naar verwachting zal deze wet medio 2008 in werking treden (gelijktijdig met de invoering van de nieuwe Wro). Met de invoering van deze wet zal het kostenverhaal bij particuliere grondexploitatie effectiever en efficiënter kunnen plaatsvinden. In elk geval zullen meer exploitatie- en plankosten kunnen worden verhaald dan nu volgens de huidige regelgeving het geval is. Daarnaast is het ook mogelijk om zogenaamde locatie-eisen te stellen aan de grondeigenaren (aanwijzing gronden voor sociale woningbouw en particulier opdrachtgeverschap alsmede eisen ten aanzien van de inrichting van de openbare ruimte).
Samenwerkingsvormen De gemeente streeft in beginsel naar een actief grondbeleid. Daar tegenover kan worden gesteld het hiervoor beschreven facilitair grondbeleid. Daartussenin kunnen de samenwerkingsvormen worden geplaatst. Deze samenwerkingsvormen kunnen worden aangeduid als publiek-private samenwerking (PPS). PPS wordt veelal ingegeven door grondposities. In sommige gevallen wordt bewust gekozen voor PPS. In het verleden
235 PARAGRAFEN - DEEL 4
van de strategische objecten komt ten laste c.q. ten gunste van de boekwaarde van de strategische objecten. Indien deze objecten in de toekomst in een grondexploitatie worden ingebracht geschiedt dat tegen boekwaarde waarna de boekwaarde kan worden afgeboekt. Voor meer informatie over de exploitatie van de strategische objecten wordt verwezen naar de Prognose resultaten grondexploitaties programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen.
4
is gekozen voor een PPS bij de ontwikkeling van het CSGEemkwartier en het plangebied Vathorst, waarbij de laatste werd ingegeven door ingenomen grondposities. Voordelen van dergelijke samenwerkingen zijn dat risico’s worden gespreid, er winst kan worden gemaakt en kennis kan worden gebundeld, waardoor een marktconform plan kan worden ontwikkeld en gerealiseerd. De uiteindelijke samenwerkingsvorm is steeds afhankelijk van het specifieke project en de taak- en risicoverdeling tussen partijen. In elk geval zal de waarborg van gemeentelijke regiefunctie om kwalitatief goede plannen te realiseren, voorop blijven staan. Vanzelfsprekend zal daarbij de (Europese) wetgeving op het gebied van aanbesteden in acht worden genomen. In 2008 zal in het kader van Amersfoort Vernieuwt de samenwerking met de corporaties verder worden voortgezet. In het kader van deze samenwerking zullen wij waar wenselijk en noodzakelijk onze grondbeleidsinstrumenten inzetten. Op projectniveau zal de samenwerking vorm worden gegeven middels ontwikkelings- en realisatieovereenkomsten. In het kader van de totstandkoming van de discussienota Vathorst West en Noord zal nader onderzoek plaatsvinden naar mogelijke samenwerkingsvormen met de eigenaren van de ingenomen grondposities.
Grondexploitaties Ruimtelijke plannen moeten financieel uitvoerbaar te zijn. De plannen worden daartoe financieel vertaald in grondexploitaties, die in principe ‘sluitend’ moeten zijn. Een grondexploitatie is een hulpmiddel bij de besluitvorming. Met een grondexploitatie kan men: • De haalbaarheid (of juist de onhaalbaarheid) van een project aantonen; • Aangeven hoe de financiële dekking te verzorgen; • Een keuze tussen alternatieven onderbouwen; • Afwegingen maken hoe een plangebied ingevuld zal worden, zoals de verhouding tussen de diverse opbrengstcategorieën: woningen in de sociale sector, woningen in de markt sector, kantoren etc. Op dit moment lopen er vier gemeentelijke exploitaties: • Bestaand Stedelijk Gebied (waarin opgenomen de projecten in het Centraal Stadsgebied en de overige projecten in het Bestaand Stedelijk Gebied);
236
• • •
Wieken-Bloeidaal; Nieuwland; Vathorst-bedrijvenpark.
In de opsomming zijn niet opgenomen de grondexploitaties die zijn ondergebracht in een Publiek-Private Samenwerking (PPS), te weten CSG Eemkwartier CV, Ontwikkelingsbedrijf Vathorst CV en de deelneming in de VOF Podium Kantorenpark Vathorst. Daarvoor verwijzen wij u naar de paragraaf Deelnemingen. De lopende grondexploitaties en vastgoedexploitatie worden jaarlijks geactualiseerd. Tekorten worden verrekend via de Algemene Risicovoorziening voor deze exploitaties. De aard van de lopende exploitaties is thans zodanig dat geen grote winsten meer worden verwacht. Alle inspanningen zullen er op moeten worden gericht om budgettair neutraal uit te komen.
6. Subsidies De gemeente Amersfoort heeft een structurele subsidierelatie met ruim 100 instellingen en verstrekt daarnaast ongeveer 150 incidentele subsidies per jaar. Het stelsel dat de subsidierelatie tussen onze gemeente en de instellingen reguleert, is geënt op het principe van budgetsubsidiëring. Jaarlijks is hier een bedrag van € 60 miljoen mee gemoeid. De nieuwe Algemene Subsidieverordening (ASV) wordt naar verwachting in september/oktober 2007 vastgesteld. In de ASV en nadere subsidieregelingen worden onder meer de eisen vastgelegd voor de indiening van de subsidieaanvraag en de inhoudelijke en financiële verantwoording van subsidieverstrekkingen. De nieuwe ASV biedt een goede wettelijke grondslag voor het verstrekken van subsidies. Tevens is de ASV op enkele onderdelen verhelderd en zijn, mede in het kader van de deregulering, overbodige (wettelijke) bepalingen verwijderd. In 2008 zullen wij de implementatie van het verbetertraject 2006 afronden. Werkwijzen en instrumenten ter verbetering van de aansturingsrelatie zullen worden gehanteerd waardoor risico’s beter kunnen worden beheerst en de bestuurskracht van instellingen zal worden verbeterd. Door middel van het voorgaande wordt de rechtmatigheid tevens (beter) gewaarborgd.
Personeel en organisatie Algemeen Hieronder wordt in grote lijnen geschetst welke ontwikkelingen te verwachten zijn in de gemeentelijke organisatie en op het terrein van het personeels- en organisatiebeleid. Arbeidsmarktbeleid De sectoren geven duidelijk urgentie aan arbeidsmarktbeleid. De arbeidsvoorwaarden van de Gemeente Amersfoort dienen immers aantrekkelijk te zijn ten opzichte van de arbeidsvoorwaarden van de omliggende organisaties en bedrijven. Bovendien heeft het management een belangrijke taak in het binden en boeien van medewerkers. We willen, zeker op specialistische functies, kwalitatief goede medewerkers kunnen aantrekken en behouden. De volgende activiteiten staan op de agenda: • Analyse van de arbeidsmarkt waaronder vergelijking van de arbeidsvoorwaarden met andere gemeente en overheidsbedrijven. • Onderzoek naar de wensen van medewerkers, dit in navolging van de fiscale voordelen die medewerkers nu via de werkgever ondervinden. • Diversiteitsbeleid dat een bijdrage levert aan het verbeteren van in- en doorstroom van de verschillende doelgroepen, waaronder het aantrekken van jonge en/of allochtone medewerkers. • Opleidingenbeleid en –uitvoering worden een integraal onderdeel van het Mobiliteits- en loopbaancentrum. Het MLC/de Amersfoort Academie heeft namelijk een belangrijke functie voor de doorstroom en het ontwikkelen van mensen op de interne arbeidsmarkt. Daarnaast is het aantrekkelijk vanuit de externe werving. In 2008 gaan het Mobiliteitsen loopbaancentrum en de Amersfoort Academie gezamenlijk, onder een nieuwe naam, verder. • Opzetten van een gemeentebrede, planmatige management- en talentontwikkeling. Het doel van deze management- en talentontwikkeling is om enerzijds de managers te ondersteunen, anderzijds om high potentials voor de organisatie te behouden door deze op te leiden en in hun loopbaan te begeleiden.
Organisatieontwikkeling Voor Digitaal Amersfoort zullen de consequenties voor de organisatiestructuur en de te ontwikkelen competenties van medewerkers in beeld worden gebracht en uitgewerkt deze uit samen met de betreffende leidinggevenden. Het bestaande integriteitbeleid wordt aangepast aan de nieuwe wetgeving. Social Control Op het gebied van social control P&O staan de volgende activiteiten gepland: • De digitalisering op het P&O vlak dient te worden geprofessionaliseerd. Het personeelsinformatiesysteem is aan vernieuwing toe, zodat het meer gebruikersvriendelijke informatie geeft aan leidinggevenden. De verwachting is dat dit in 2008 gaat gebeuren. P&O levert hieraan samen met DIA een belangrijke bijdrage. • Het verzuimcijfer is opnieuw als streefcijfer op 6% vastgesteld. Het streefcijfer voor 2009 zal mogelijk lager zijn, maar hiervoor onderzoeken wij eerst welk verzuim beïnvloedbaar is. De afdeling P&O en de arbodienst voeren deze analyse uit en komen met een advies voor een streefcijfer voor 2009. • De Raad heeft voor het begeleiden van stagiaires binnen de gemeentelijke organisatie een streefgetal aangegeven. Voor 2009 richten wij ons op: 20 stageplekken voor ongeveer 80 stagiaires vanuit het ROC. Het zijn voornamelijk stageplekken voor allochtone jongeren van niveau 1 en 2. Maar ook het MBO niveau 3 en 4 rekenen wij mee in het streefcijfer. Voor de gelieerde instellingen spannen wij ons in om hetzelfde streefgetal te halen. • Het streefcijfer arbeidsgehandicapten blijft op 5% staan. Het streefcijfer voor allochtone medewerkers wordt in het vierde kwartaal van 2007 vastgesteld. Medezeggenschap De samenwerking met de Ondernemingsraad, het Georganiseerd Overleg met de vakbonden en de werkgever is in 2007 geëvalueerd en opnieuw beklonken. In 2008 wordt vanuit aangepaste afspraken verder gewerkt aan een constructieve samenwerking op het gebied van de organisatie en de medewerkers in deze organisatie.
237 PARAGRAFEN - DEEL 4
7. Bedrijfsvoering
4
Cijfers bedrijfsvoering Raming / streven 2008 Aantal fte’s (toegestane formatie) (per 1 september 2007)
893
Ziekteverzuim
6%
Jaargesprekken
100%
Aantal stageplekken vanuit ROC
20 (2009)
Aantal arbeidsgehandicapten
Planning en control Juridische kwaliteitszorg Binnen de gemeente Amersfoort is de aandacht voor juridische kwaliteit van gemeentelijke diensten en producten de afgelopen jaren toegenomen. In 2006 is een gemeentebrede juridische risicoanalyse uitgevoerd. De hoofdconclusie uit deze risicoanalyse was dat de zaken over het algemeen goed op orde zijn. Op een aantal onderdelen zijn verbeterpunten genoemd. Naar aanleiding van dit rapport is besloten tot een verdere borging van de juridische kwaliteitszorg binnen de organisatie. Er is een centrale coördinator aangesteld voor juridische kwaliteitszorg en er is een overleg tot stand gekomen van de juridische controllers van alle sectoren, de brandweer en de afdeling Juridische Zaken (het juridisch kwaliteitsoverleg, (JKO)). Het doel van het JKO is het bevorderen van de juridische kwaliteit van de organisatie en de systematische borging hiervan. Het JKO stelt zich voor 2008 de volgende doelen: • Alle medewerkers in de organisatie worden geïnformeerd over de beschikbare instrumenten op het gebied van juridische kwaliteitszorg • Alle medewerkers worden in de gelegenheid gesteld zich de basisbeginselen van JKZ eigen te maken. • De publicatie van gemeentelijke regelgeving voldoet aan de landelijke standaard hiervoor. • Er vindt gemeentebrede afstemming plaats over belangrijke juridische dossiers • De kwaliteit van juridische processen wordt systematisch getoetst
238
5%
•
Er wordt een start gemaakt met het Europaproof maken van de gemeente op het gebied van wet- en regelgeving • De bekendheid en het juiste gebruik van de mandaatregeling wordt bevorderd. • Het beheer van contracten wordt effectiever georganiseerd De aanpak van het JKO wordt uitgewerkt in een jaarplan. Inkoop Speerpunten strategische inkoop Voor 2008 en volgend kent strategische inkoop de volgende speerpunten. Ten aanzien van Inkoopbeleid: 1. Duurzaam Inkopen inbedden in de ambtelijke organisatie. Het College van de gemeente Amersfoort heeft in de Startnotitie Milieubeleidsplan 2008-2011 een ambitie vastgesteld van 100% duurzaam inkopen aan het eind van 2011. 2. Nieuwe Nota Inkoopbeleid Amersfoort 2008 – 2011 en gerelateerde richtlijnen. De nieuwe Nota Inkoopbeleid komt in de loop van van 2008. De hieraan gerelateerde ‘Richtlijn Aanbestedingsvorm Diensten, leveringen en Werken’ is eind 2008 geactualiseerd. Ten aanzien van Inkooporganisatie: 3. Inkoopkennis op peil houden en brengen. Inkoop is een decentrale bevoegdheid. De organisatie steekt daarom veel tijd in het actualiseren van de inkoopkennis van betrokken ambtenaren, middels Intranet (Inkoop Toolkit) en presentaties.
Ten aanzien van Inkoopinstrumenten: 4. Verantwoording afleggen over de uitvoering van het gemeentebrede inkoopbeleid middels inkooprapportages. 5. Verbeteren van het inkoopcontractbeheersysteem. Inzicht in beëindiging van contracten biedt Inkoop de mogelijkheid om de inkooptactiek te bepalen en de aanbesteding gedegen en vroegtijdig voor te bereiden. Per jaar moet inzicht verkregen worden in de bestaande contracten van alle leveranciers, te beginnen met de grootste leveranciers.
Kengetallen Strategische inkoop
• Duurzaam Inkopen
Defenitie % van inkoopvolume waarbij bij
2007
2008
2009
2010
2011
23%
30%
50%
70%
100%
5
4
4
4
4
Goed
Goed
Goed
Goed
Goed
18 (2005)
40
-
-
60
aanschaf rekening is gehouden met sociale of milieucriteria. % van inkoopvolume vermenigvuldigd met 0 (niet meegenomen); 0,5 (deels meegenomen); 1 (volledige eisen van Senter Novem meegenomen) • Aantal gegeven
inkoopworkshops
Minimum aantal presentaties Inkoop, sectoraal en gemeentebreed
• Beoordeling accountant
inkoopproces
Resultaat van jaarlijkse audit op uitvoering van het inkoopbeleid voor 10 willekeurig geselecteerde inkoopcontracten/-facturen.
• Score MSU+model
Weergave van de volwassenheid van de Inkoopfunctie: Score op 8 strategische inkoopprocessen en 6 ondersteunende processen (schaal 0-100).
• Contractbeheer
% bij Inkoopadviseurs bekende contracten t.o.v. totaal aantal contracten, voor diensten en leveringen
Onbekend
100% >
100% >
100% >
100% >
€ 2 mln
€ 1 mln
€ 1 mln
€100.000,-
PARAGRAFEN - DEEL 4
239 Kengetal
4
Inkoop strategische producten Strategische ‘producten’ zijn producten met een hoog inkooprisico en een hoog belang. Vaak worden deze producten van slechts één leverancier betrokken en is er een wederzijdse afhankelijkheid tussen opdrachtgever en leverancier. Daarbij komt dat deze producten een belangrijke waarde vertegenwoordigen in de kostprijs van het eindproduct. Duurzame langdurige samenwerking tussen beide partners ligt voor de hand, bijvoorbeeld in de vorm van een partnership. Het doel van deze tactiek is het creëren van wederzijdse betrokkenheid voor gezamenlijke verbeteringsprojecten, zoals integrale kostenverlaging of kwaliteitsverbetering. Activiteiten voor 2008 zijn dan ook: • Ontwikkelen van een instrument voor leveranciersbeoordeling • In kaart brengen risico’s • Bepalen van de juiste balans in de wederzijdse afhankelijkheid van strategische leveranciers: welke omzet mag de leverancier bij ons maximaal doen en welk deel van de omzet van de leverancier wil de gemeente Amersfoort innemen?
Kengetallen Strategische inkoop Kengetal
Defenitie
• Leveranciersbeoordeling Leveranciersbeoordeling
Score van strategische leveran-
2007 -
2008
2009
0-
0-
meting
meting
ciers op leveranciersbeoordeling
2010
2011
60%
80%
+ 20%
door gebruikers. • Contractmanagement
Contractmanagement Deel van de strategische leveranciers met wie (mede door Inkoopadviseur) een evaluatiegesprek is gevoerd.
240
20%
40%
Op het gebied van risicomanagement zijn de volgende afspraken gemaakt. 2x per jaar langs bij managers Om risicomanagement voor het management leefbaar te houden, gaan de risicocoördinatoren 2x per jaar bij de managers langs: in februari met de jaarrekening en in oktober met de herfstrapportage. In oktober staat met name de voortgang van de beheersmaatregelen op de agenda en de belangrijkste wijzigingen. Voor de lentebrief en de begroting vragen we alleen naar de wijzigingen in de top 10. Onderwerpen uitdiepen Jaarlijks gaan we op één à twee onderwerpen dieper in om risico’s te inventariseren. De resultaten van 2007 (grondexploitatie en Wet Sociale Werkvoorziening) worden verwerkt in 2008. Onderwerpen voor 2008 zijn nog niet bekend. Belangrijke risico’s met gering financieel gevolg De top-10 is gebaseerd op de financiële gevolgen van risico’s. Een belangrijke vraag is dan ook: hoe willen we omgaan met en rapporteren over belangrijke risico’s die geen of nauwelijks financiële gevolgen hebben, zoals imagorisico’s. Raakvlakken AO, rechtmatigheid, juridische kwaliteitszorg Vanuit meerdere invalshoeken wordt in de organisatie naar risico’s gekeken. Ook vanuit AO, rechtmatigheid en juridische kwaliteitszorg worden risico’s geïnventariseerd. De uitdaging is om de raakvlakken tussen deze inventarisaties helder te krijgen en zoveel mogelijk samenwerking te zoeken. De eerste stap is AO in te zetten bij risico’s die veel voorkomen.
Proces en sturing Kadernota en programmabegroting Met de behandeling van de kadernota geeft de raad aan het college de kaders mee voor de nieuw op te stellen meerjarenbegroting. De kadernota wordt opgesteld als voorzet voor de discussie in de raad. Deze nota bevat richtinggevende uitspra-
ken die kunnen worden beoordeeld, overgenomen, verworpen en aangevuld en zonodig expliciet kunnen worden vastgelegd in moties. De te stellen kaders zijn uiteraard sterk afhankelijk van de financiële situatie en de bestuurlijke prioriteiten van de raad zoals deze zijn vastgelegd in de prioriteitenlijst van de raad en het collegeprogramma. Veel ligt al vast in de besluitvorming door de raad in het verleden. Dit betekent dat, tenzij daar nadrukkelijke uitspraken over worden gedaan, het bestaande beleid wordt gecontinueerd. De behandeling van de Kaderbrief 2008-2011 heeft aanleiding gegeven tot een evaluatie. De gemeenteraad heeft uitgesproken behoefte te hebben aan een “volwaardige” kadernota waarin voorstellen duidelijk, eventueel in 3-w-vorm zijn toegelicht. Inmiddels zijn 3 bijeenkomsten belegd waar nagenoeg alle raadsfracties aan hebben deelgenomen. In het najaar van 2007 zal de evaluatie verschijnen. Hierin zal met name aandacht worden geschonken aan: • De vorm en inhoud van de kadernota; • De planning van de onderscheiden budgetcycli; • Het aantal zwaartepunten in de begrotingscyclus (één of twee) en de consequenties daarvan voor de verschillende documenten (inhoud en de wijze behandeling). Proces 3-W-vragen Inmiddels is dit de derde begroting die is samengesteld volgens de 3-W-structuur: • Wat willen we bereiken? • Wat gaan we ervoor doen? • Wat mag het kosten? Wij hebben daar een vierde W-vraag aan toegevoegd: • Waar halen we het geld vandaan? Bij de totstandkoming van de begroting 2006, de eerste die was opgezet volgens deze systematiek, hebben wij u aangegeven dat de ontwikkeling van de gemeentebegroting ‘nieuwe stijl’ zich nog in een ontwikkelfase bevindt en dat we de komende jaren willen benutten om tot een volwaardige programmabegroting te komen. Deze ambitie komt overeen met hetgeen is opgenomen in het collegeprogramma. Ook daarin is de ambitie uitgesproken om de komende jaren te komen tot een verdere uitbouw van de 3-W-vragen.
241 PARAGRAFEN - DEEL 4
Risicomanagement
4
Verantwoording Na afloop van het jaar verantwoordt ons college zich voor het gevoerde bestuur aan de raad. Via het verantwoordingsdebat dat hierover plaatsvindt, kan de raad invulling geven aan zijn controlerende taak. Ook de komende jaarrekening zal, evenals die van 2006, gestoeld zijn op de 3-W-vragen. Conform onze actieve informatieplicht, informeren wij de raad ook tussentijds over financiële en beleidsinhoudelijke relevante ontwikkelingen ten opzichte van de begroting van het betreffende jaar. Dit gebeurt in ieder geval twee keer per jaar in de lente- en herfstbrief. Jaarcontracten en productbegroting Het college maakt op zijn beurt weer afspraken met de algemeen directeur/secretaris en de sectordirecteuren over de daadwerkelijke uitvoering van de programmabegroting. Deze afspraken worden vastgelegd in jaarcontracten. De jaarcontracten vervullen de functie van de productbegroting. In de productbegroting staan de activiteiten opgenomen die nodig zijn om de doelstellingen uit de programmabegroting te bereiken. Verder bevat de productbegroting een nadere detaillering en uitwerking van de ramingen in de programmabegroting. Financiële verordeningen In 2002 is de Wet dualisering in werking getreden. Naast de rekenkamer(functie) schrijft de wet nog drie verordeningen voor die betrekking hebben op de versterking van de financiële functie: 1. Verordening inzake uitgangspunten financieel beleid en regels voor financieel beheer en inrichting financiële organisatie (artikel 212 Gemeentewet); 2. Verordening inzake externe controle op financiële beheer en de inrichting van de financiële organisatie (artikel 213 Gemeentewet); 3. Verordening met betrekking tot periodiek onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur (artikel 213a Gemeentewet) Verordening financieel beleid en beheer De verordening Financieel beleid en beheer is in juni 2004 door uw raad vastgesteld. De verordening regelt de verhouding en taakverdeling tussen raad en college op het gebied van
242
financieel beleid en beheer. Ten aanzien van diverse onderwerpen wordt in artikel 12 van de verordening bepaald dat het beleid en andere relevante informatie zal worden opgenomen in de begroting. Wij hebben hier vooral via de paragrafen invulling aan gegeven. Wel zal dit op onderdelen nog moeten worden uitgebouwd en aangescherpt. Met betrekking tot het financiële beheer zijn allerlei taken voorbehouden aan het college. Wij hebben nadere uitwerkingsregels vastgesteld waarin de interne verhouding tussen het college en de ambtelijke organisatie is geregeld. Controleverordening Jaarlijks wordt er een Cliënt Service Plan vastgesteld. In het Cliënt Service Plan worden de serviceafspraken en wederzijdse verwachtingen tussen de gemeente Amersfoort en de accountant met betrekking tot de opdracht van controle vastgelegd. Met ingang van 2004 geeft de gemeentelijke accountant in zijn verklaring bij de jaarrekening naast de financiële controle ook een oordeel over de rechtmatige totstandkoming van de jaarrekening. In het Cliënt Service Plan wordt daarmee ook rekening gehouden. Verordening doelmatigheid en doeltreffendheid Op grond van de verordening periodiek onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur (artikel 213a Gemeentewet), wordt in 2007 de sector SOB doorgelicht. Daarnaast zal in 2007 ook een beeld wordt geschetst van gemeentebrede bedrijfsvoeringsaspecten met een totaalbeeld van sterke punten en verbeterpunten voor de organisatie. Daarmee is de laatste tranche van de doorlichtingscyclus afgesloten. In het kader van de heroverwegingsdiscussie zijn wij voornemens om het instrument van doelmatigheidsonderzoeken in te zetten in het kader van permanent heroverwegen. Periodiek zou dan een programmagewijze doorlichting kunnen plaats vinden op met name de doeltreffendheid. Hierbij zou kunnen worden gedacht aan twee à drie programma’s per jaar. Op deze wijze zou per periode van vier jaar de gehele programmabegroting aan een heroverweging kunnen worden onderworpen. Deze methodiek komt bovendien tegemoet aan de wens die bij (een deel van) de gemeenteraad leeft om onderdelen van de begroting en de jaarrekening periodiek diepgaander te behandelen.
Deze nieuwe cyclus zal van start gaan met ingang van 2008. Indien uw raad instemt met het door ons voorgestelde proces van permanent heroverwegen, zal de aanpak, waaronder de onderzoeksopzet, nader worden uitgewerkt.
Informatie- en communicatietechnologie
In 2008 worden voor alle medewerkers nieuwe ICT werkplekken gerealiseerd, gebaseerd op recente maar bewezen technologie. Belangrijk uitgangspunt hierbij is goede samenwerking en delen van informatie. De bestaande ICT infrastructuur is dubbel uitgevoerd. Dit is een belangrijke waarborg voor leveringszekerheid van de ICT voorzieningen. Om bij calamiteiten de meeste essentiële ICT voorzieningen beschikbaar te houden, zal in 2008 een uitwijkvoorziening buiten het gemeentehuis worden gerealiseerd met bijbehorende calamiteitenprocedures."
243 PARAGRAFEN - DEEL 4
"Elektronische dienstverlening” is een van de speerpunten in het gemeentelijke dienstverleningsbeleid. Om deze dienstverlening op een effectieve en efficiënte manier in te voeren, is in 2007 gekozen voor een platformbenadering. Dat houdt in dat het Microsoft platform gebruikt wordt als technische bodem waarop dienstverleningsprocessen digitaal worden ingericht. Speerpunt hierin zijn een 9-tal gemeentelijke e-diensten: GBA-uittreksel, binnengemeentelijke verhuizing, intergemeentelijke verhuizing, melding openbare gebied, de gecombineerde bouw-, kap- en sloopvergunning, afspraken, bezwaarschriften algemeen, bezwaarschriften belastingen en de evenementenvergunning.
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2560547 : 17 oktober 2007 :
TITEL Gemeentebegroting 2008-2011
BESLISPUNTEN 1. De gemeentebegroting 2008-2011 vast te stellen; 2. voor fysieke investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt een bedrag van € 7,2 miljoen beschikbaar te stellen.
AANLEIDING Op grond van artikel 190 van de Gemeentewet dient het college aan de raad een ontwerp-begroting aan te bieden voor het komende jaar en de drie daarop volgende jaren.
BEOOGD EFFECT Een door de raad tijdig vastgestelde begroting die structureel (en incidenteel) sluitend is.
ARGUMENTEN Op grond van artikel 191 van de Gemeentewet dient de gemeenteraad vóór 15 november de begroting van het daarop volgende jaar vast te stellen.
KANTTEKENINGEN Indien de begroting niet tijdig wordt vastgesteld en/of niet structureel (en incidenteel) sluitend, dan kan dit er uiteindelijk toe leiden dat de gemeente onder preventief toezicht van de Provincie wordt gesteld.
FINANCIËN De ontwerp-begroting die het college aan de raad heeft aangeboden is structureel (en incidenteel) sluitend. In de raadsinformatiebrief over de financiële ontwikkelingen na het opstellen van de ontwerp-begroting (no.2543697 d.d. 2 oktober j.l.) is geconcludeerd dat er op dit moment geen aanleiding bestaat om bij de begrotingsbesprekingen uit te gaan van een ander begrotingsbeeld dan is opgenomen in de ontwerpbegroting 2008-2011. In de begroting zijn middelen opgenomen voor sociale investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt. In totaal gaat het om een bedrag van € 7,5 miljoen. Hiermee lopen de sociale ambities vanuit Amersfoort vernieuwt gelijk op met de fysieke ambities. Uw raad heeft daar bij eerdere gelegenheden om gevraagd. Al bij de Kaderbrief is door ons aangegeven dat het budget voor de fysieke ambities (ad € 7,2 miljoen) kan worden gedekt uit de harde middelen die in het kader van de Ruimtelijke Financieringsagenda beschikbaar zijn. Formele beschikbaarstelling van dit bedrag door de raad heeft evenwel nog niet plaats gevonden. Daarom stellen wij u voor om tegelijk met de vaststelling van de begroting tevens uw formele fiat te geven aan dit budget.
Inlichtingen bij:
D. Sperling, CST/FIN, (033) 469 46 99
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 2
BETROKKEN PARTIJEN In de stadsberichten van 10 oktober 2007 is, conform artikel 190 van de gemeentewet, kennis gegeven van de terinzagelegging en verkrijgbaarstelling van de begroting. Voorts krijgen burgers en organisaties op 30 oktober tijdens de behandeling van de begroting in De Ronde spreekrecht. Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- ontwerp-raadsbesluit
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2560547
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 17 oktober 2007, sector CST/FIN (nr.2560547); b e s l u i t:
1. de gemeentebegroting 2008-2011 vast te stellen; 2. voor fysieke investeringen in het kader van Amersfoort Vernieuwt een bedrag van € 7,2 miljoen beschikbaar te stellen.
Vastgesteld in de openbare vergadering van … de griffier
de voorzitter
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2529036 : 2 oktober 2007 : HB-3
TITEL Belastingvoorstellen 2008
BESLISPUNTEN De volgende belastingverordeningen vast te stellen: de ‘Verordening afvalstoffenheffing 2008’; de ‘Verordening begraaf- en crematierechten 2008’; de ‘Verordening haven- en kadegeld 2008’; de ‘Verordening hondenbelasting 2008’; de ‘Verordening leges 2008’; de ‘Verordening marktgeld 2008’; de ‘Verordening precariobelasting 2008’;
AANLEIDING Voor het jaar 2008 wordt een nieuwe begroting vastgesteld. Om de belastinginkomsten synchroon te laten lopen met deze nieuwe begroting, is het noodzakelijk de tarieven in de belastingverordeningen aan te passen.
BEOOGD EFFECT Het wederom kunnen heffen van gemeentelijke belastingen in het jaar 2008, waarbij de diverse tarieven zijn aangepast aan trends en ontwikkelingen.
ARGUMENTEN Wij zijn verheugd u, in tegenstelling tot de meeste andere gemeenten, voor het derde achtereenvolgende jaar te kunnen informeren dat de combinatie van belastingen die onder de woonlasten vallen in Amersfoort daalt, en nu voor alle categorieën belastingplichtigen. Zie daarvoor ook de overzichten in de paragraaf lokale lasten van de begroting. Ook dit jaar heeft de ontwikkeling van de lokale lasten een belangrijke plaats ingenomen bij de diverse overleggen over het financiële beleid van de gemeente Amersfoort. Bij de Kaderbrief zijn hierover enkele moties aangenomen en ook bij de behandeling van het jaarverslag zijn de gemeentelijke belastingen en heffingen aan de orde geweest. In deze belastingvoorstellen zullen wij de diverse belastingen onder uw aandacht brengen en de ontwikkelingen daarin weergeven. Onroerendezaakbelastingen In het bestuursakkoord dat is afgesloten tussen het kabinet en de gemeenten is afgesproken dat de stijgingslimiet voor OZB-tarieven per 1 januari 2008 komt te vervallen. Het wetsvoorstel is bij het schrijven van dit wetsvoorstel inmiddels aan de Tweede Kamer gezonden. De verwachting is dat het wetsvoorstel in ieder geval op 1 januari 2008 in werking treedt. Of het wetsvoorstel al dan niet in werking treedt zal op de Amersfoortse situatie in 2008 niet heel veel invloed hebben. In verband met de prijsontwikkelingen worden de tarieven van de belastingen (niet zijnde retributies) in 2008 in Amersfoort conform het Centraal Economisch Plan 2007 met 1% verhoogd. De OZB-tarieven zullen, zoals afgesproken bij de vorige begroting, stijgen met die peilaanpassing, verminderd met 0,5%. Per saldo stijgen de OZB-tarieven in 2008 dus met 0,5% ten opzichte van 2007. -1-
Gemeente Amersfoort
Voor het jaar 2008 geldt dat de aanslagen OZB worden gebaseerd op nieuwe WOZ-waarden. Voor alle objecten worden op basis van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) nieuwe waarden vastgesteld, naar waardepeildatum 1 januari 2007. Deze herwaardering gaat overigens vanaf nu jaarlijks plaatsvinden. Waar voorheen de peildatum twee jaar voor het belastingjaar lag, is dat nu nog maar 1 jaar. Dat betekent dat de WOZ-waarde actueler is geworden. De uit de herwaardering gedestilleerde prijsontwikkeling ten opzichte van de vorige waardepeildatum, 1 januari 2005, zal naar evenredigheid in mindering worden gebracht op de tarieven. Omdat de herwaardering op dit moment nog niet geheel is afgerond zal een definitief voorstel in december a.s. aan u worden voorgelegd. De rijksregels ter zake zijn zodanig dat door de hertaxaties geen lastenverschuivingen tussen de diverse categorieën OZB-betalers behoeven op te treden. Afvalstoffenheffing Uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is om de kosten voor afvalinzameling en –verwerking volledig door te berekenen aan de huishoudens. De tarieven zijn totstandgekomen door verwerking van kosten die voortvloeien uit de dienstverleningsovereenkomst met de ROVA en de AVU, de compensabele BTW en interne kosten. Sinds het jaar 2006 wordt er in de tarieven onderscheid gemaakt in één- en meerpersoonshuishoudens, waarbij de eenpersoonshuishoudens een lager bedrag betalen dan meerpersoonshuishoudens. Wij stellen u voor dit beleid te continueren. In de kostenstructuur hebben zich enkele ontwikkelingen voorgedaan. Voor een beschrijving van die ontwikkelingen verwijzen wij u naar de paragraaf lokale lasten in de begroting. Resumerend is de kostenontwikkeling zodanig dat de tarieven met ongeveer een procent kunnen dalen. Wij stellen u de volgende verlaagde tarieven voor: Categorie Eenpersoons huishouden Meerpersoonshuishouden
2007 € 213,72 € 282,36
2008 € 211,68 € 279,84
Ten aanzien van zwerfafval en verpakkingen is een onderhandelaarsakkoord gesloten tussen VNG, bedrijfsleven en de minister van VROM. Daarin is afgesproken dat gemeenten hun kosten vergoed krijgen uit een nieuw afvalfonds. Het gaat dan om kosten die zij maken voor het inzamelen van (huishoudelijk) verpakkingsafval. Aan de andere kant krijgen gemeenten er door het convenant ook nieuwe taken bij (bijv. gescheiden inzameling). Wat daarvan de consequenties zijn voor bijvoorbeeld de kostenbasis van de afvalstoffenheffing is landsbreed nog niet duidelijk. Wij zullen de ontwikkelingen met interesse volgen en zullen u informeren zodra daartoe aanleiding is. Rioolrechten Met ingang van 1 januari 2008 krijgen gemeenten de mogelijkheid het rioolrecht te vervangen door een rioolheffing. Dit heeft het rijk besloten vanwege de verbreding van de gemeentelijke taken inzake het waterbeheer. Naast de afvoer van hemelwater en afvalwater krijgen de gemeenten ook de zorg voor de grondwaterbeheersing. Een heffing in plaats van een recht maakt het mogelijk de betreffende extra kosten, die niet het karakter hebben van individuele dienstverlening, door te berekenen aan de burgers en bedrijven. Met ingang van 1 januari 2010 vervalt de mogelijkheid rioolrecht te heffen en kan slechts sprake zijn van een rioolheffing. Bij de bespreking van de Kaderbrief is uitvoerig stilgestaan bij de rioolheffing. De raad heeft besloten dat in Amersfoort de brede rioolheffing (nog) niet wordt ingevoerd (motie 12.13). Wij hebben die in deze belastingvoorstellen dan ook achterwege gelaten. Dit betekent dat in Amersfoort het rioolrecht in 2008 (nog) blijft bestaan. De introductie van het rioolrecht in Amersfoort in 2006 met de WOZ-waarde als heffingsmaatstaf was destijds een nog niet veel voorkomende heffingsvariant. Op dat moment was er ook nog geen jurisprudentie ten aanzien van de WOZ-waarde als geoorloofde heffingsvariant. Wel is destijds op basis van de memorie van toelichting op de Gemeentewet en diverse uitspraken van de staatssecretaris van financiën zorgvuldig overwogen de WOZ-waarde als maatstaf voor het rioolrecht in Amersfoort te hanteren. Inmiddels is er voldoende jurisprudentie waaruit blijkt dat de WOZ-waarde voor zowel het eigendom als het gebruik als maatstaf voor de rioolrechten mag worden gehanteerd. In een procedure bij de rechtbank Utrecht is ten aanzien daarvan recent in Amersfoorts gelijk beslist. Eerder heeft de rechtbank Zutphen al beslist dat de WOZ-waarde als maatstaf geoorloofd was. -2-
Gemeente Amersfoort
Evenals bij de afvalstoffenheffing geldt bij rioolrechten volledige doorberekening van de kosten. De voorziene kostenontwikkelingen zijn zodanig dat deze kunnen worden opgevangen uit de autonome groei van het rioolrecht (dat wil zeggen het extra rioolrecht ten gevolge van de groei van de stad). Sterker nog, de areaaluitbreiding is groter dan de kostenontwikkeling. Voor 2008 betekent dit dat de tarieven met 3% kunnen dalen ten opzichte van 2007. Ook voor de rioolrechten geldt dat de tarieven, evenals bij de OZB, evenredig aan de waardeontwikkeling van onroerende zaken worden gecorrigeerd, in december a.s. Woonlastenontwikkeling De hierboven vermelde tarieven en tariefsontwikkelingen leiden voor de burgers van Amersfoort tot de volgende woonlasten:
EENPERSOONSHUISHOUDENS * OZB-gebruikersdeel * Rioolrecht-gebruikersdeel * Afvalstoffenheffing Lasten huurders * OZB-eigenarendeel * Rioolrecht-eigenarendeel Lasten eigenaren/bewoners
MEERPERSOONSHUISHOUDENS * OZB-gebruikersdeel * Rioolrecht-gebruikersdeel * Afvalstoffenheffing Lasten huurders * OZB-eigenarendeel *Rioolrecht-eigenarendeel Lasten eigenaren/bewoners
2007 2008 0 49 214 263 226 61 550
0 48 212 260 (-1,1%) 227 60 547 (-0,5%)
2007 2008 0 49 282 331 226 61 618
0 48 280 328 (-0,9%) 227 60 615 (-0,5%)
Uit de tabel blijkt dat de lasten van alle categorieën burgers volgend jaar (met enkele euro’s) dalen. Het gaat hier echter om gemiddelden. In individuele gevallen kunnen, bij afwijking van de gemiddelde waardeontwikkeling, de woonlasten toch stijgen, of meer dalen. Toeristenbelasting Op grond van een convenant tussen de gemeente en de hoteliers is met ingang van 2006 de toeristenbelasting afgeschaft. De hoteliers hebben zich daarbij verplicht om een aantal ID-banen om te zetten in arbeidsplaatsen (vaste en/of doorstroombanen). Tot op heden verloopt de uitvoering van het convenant, ondanks de realisatie van een aantal reïntegratietrajecten, niet zoals beoogd. Er is daarom een gesprek geweest met de horeca om te bezien op welke wijze in de verdere realisering van de doelstellingen van het convenant kan worden voorzien. Vanuit de horeca wordt voorgesteld het project werken in de horeca door te zetten, met extra afstemming met het CWI, omdat het aanbod van kandidaten tot dusver onvoldoende was. Aanvullend heeft de horeca aangeboden om mee te denken en te adviseren inzake te ontwikkelen varianten voor een nieuw theater/congrescentrum, wil men nagaan hoe actuele informatie over horecafaciliteiten voor inwoners en bezoekers van de stad aan de gemeentelijke website toegevoegd kan worden en wil men nagaan welke horecazaken in de binnenstad hun toiletfaciliteiten ook aan onder meer bezoekers per rolstoel kunnen aanbieden. Wij gaan ervan uit dat dit tot concrete afspraken zal leiden. Op basis hiervan stellen wij de Raad voor om de heffing van toeristenbelasting ook in 2008 achterwege te laten. Overige belastingen en rechten Voor de hondenbelasting en de precariobelasting is in de tarieven de algemene peilaanpassing verwerkt. Dat betekent dat deze tarieven met 1,0% stijgen. Voor de tarieventabel bij de -3-
Gemeente Amersfoort
precarioverordening geldt een kleine aanpassing, in die zin dat zoveel mogelijk tarieven per maand zijn opgenomen. Voor winterrassen geldt dat voor het komende winterseizoen nog geen precario wordt geheven. Voor het seizoen 2008/2009 zal dat wel het geval zijn. Voor de precarioverordening 2008 betekent dat dat alleen de maanden januari en februari zijn vrijgesteld en dat het volgende seizoen, beginnend vanaf november 2008, geen vrijstelling meer geldt. Vanaf dat moment geldt een tarief van € 1. Dat is ongeveer eenderde van het zomertarief. Voor de leges en de begraaf-en crematierechten geldt dat de tarieven zijn aangepast conform de kostenontwikkeling. Voor de leges betekent dit dat de tarieven gemiddeld zo’n 1% zijn gestegen. Weliswaar zijn de tarieven voor de ID-kaarten behoorlijk gestegen, maar dat wordt veroorzaakt door een stijging van de af te dragen rijksleges. Het rijk heeft de af te dragen leges opgetrokken naar een voor haar kostendekkend niveau. De leges reisdocumenten zijn overigens naar beneden afgerond op eenheden van vijf cent. Voor de begraaf-en crematierechten geldt dat de tarieven in de basis met 2% zijn gestegen wegens stijging van externe kosten. Voor het haven- en kadegeld worden de tarieven met 1% verhoogd. Voor het marktgeld geldt hetzelfde. Een gedetailleerde financiële onderbouwing van de tarieven is opgenomen in de bijlage, zoals die afzonderlijk ter inzage is gelegd. Kwijtschelding Het tot nu toe gevoerde kwijtscheldingsbeleid zullen wij in 2008 voortzetten. Dit betekent dat de kwetsbare groepen in de Amersfoortse samenleving een beroep kunnen blijven doen op de mogelijkheid tot ruimhartige kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Kwijtschelding is mogelijk voor afvalstoffenheffing, rioolrecht (gebruik) en hondenbelasting (max. 1 hond). Door de afschaffing van de bewoners-OZB is de kwijtschelding voor de OZB vervallen.
KANTTEKENINGEN Voor de onroerendezaakbelastingen en de rioolrechten geldt dat de tarieven 2008 uiterlijk in december 2007 worden vastgesteld conform de prijsontwikkeling (CEP) en de waardeontwikkeling bij woningen en niet-woningen.
FINANCIËN Voorstellen zoals hierboven omschreven zijn verwerkt in de begroting.
VERVOLG Publicatie op de gebruikelijke wijze. Voorafgaand aan de aanslagoplegging eind februari 2008 zal via de Stadberichten extra informatie worden verschaft omtrent de tarieven, de herwaardering, de wijze van betaling, mogelijkheden tot kwijtschelding en het spreekuur voor senioren.
-4-
Gemeente Amersfoort
BETROKKEN PARTIJEN Burgers en bedrijven van Amersfoort.
Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de loco-secretaris,
de burgemeester,
drs. D. de Jonge
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- ontwerp-raadsbesluit - de ‘Verordening afvalstoffenheffing 2008’ (nr. 2531769); - de ‘Verordening begraaf- en crematierechten 2008’ (nr. 2532186 / 2534251)); - de ‘Verordening haven- en kadegeld 2008’ (nr. 2532214 / 2533504); - de ‘Verordening hondenbelasting 2008’ (nr. 2532228); - de ‘Verordening leges 2008’ (nr. 2531786 / 2521050); - de ‘Verordening marktgeld 2008’ (nr. 2531987); - de ‘Verordening precariobelasting 2008’ (nr. 2532248 / 2534100); Ter inzage
- financiële onderbouwing
-5-
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2529036
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 oktober 2007, sector DIA/BB (nr.2529036); b e s l u i t:
vast te stellen de volgende verordeningen:
de ‘Verordening afvalstoffenheffing 2008’;
de ‘Verordening begraaf- en crematierechten 2008’;
de ‘Verordening haven- en kadegeld 2008’;
de ‘Verordening hondenbelasting 2008’;
de ‘Verordening leges 2008’;
de ‘Verordening marktgeld 2008’;
de ‘Verordening precariobelasting 2008’;
Vastgesteld in de openbare vergadering van 13 november 2007 de griffier
de voorzitter
-6-