ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. NHTV internationale hogeschool Breda Opleiding Facility management Croho-registratienummer: 34500

NHTV © Certiked

ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van NHTV internationale hogeschool Breda Opleiding Facility management Croho-registratienummer: 34500 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 6 april en 30 mei 2006

Inhoud van het verslag Identificatie ...............................................................................................................................................2 Managementsamenvatting.........................................................................................................................4 Bevindingen ..............................................................................................................................................6 Bijlage 1: Programma................................................................................................................................6 Bijlage 2: Beoordeelde documenten .........................................................................................................6 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader .............................................................................................6 Bijlage 4: Visitatieteam.............................................................................................................................6 Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen...............................................................................................6

De verantwoordelijke teamleider: ir. R.S. Kloosterman namens deze,

M.I. van de Velde Certiked November 2006

Pagina 1 van 59 NHTV - Facility Management Def.

NHTV © Certiked

Identificatie NHTV internationale hogeschool Breda Sibeliuslaan 13 4837 CA Breda Postbus 3917 4800 DX Breda Telefoon: 076 - 530 22 03 Website: www.nhtv.nl Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: H. Uijterwijk, voorzitter College van Bestuur NHTV

Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: • NHTV internationale hogeschool Breda • HBO opleiding Facility management • Voltijd • Locatie Breda Doel van het onderzoek is te beoordelen in welke mate het NVAO Beoordelingskader (februari 2003) adequaat wordt afgedekt.

Teamsamenstelling Teamleider: ir. R.S. Kloosterman Extern deskundige: J. Wardenier Secretaris: A.J.C. van Noort Tweede secretaris (tweede visitatiedag): drs. T. Buising Studentlid: J.A.M. van Velthoven


NHTV © Certiked

Werkwijze De opleiding heeft een zelfevaluatie opgesteld ten aanzien van de gevisiteerde opleiding, en deze doen toekomen aan het visitatieteam in maart 2006. Het visitatieteam heeft een voorbereidende bijeenkomst gehad op 28 maart 2006 waarin is vastgesteld dat het zelfevaluatierapport voldoende basis biedt om de visitatie uit te voeren. De eerste visitatiedag is uitgevoerd op 6 april 2006; en op 30 mei 2006 is de tweede visitatiedag uitgevoerd. Het conceptrapport is op 21 juli 2006 toegezonden aan het management van de opleiding. Op 11 oktober 2006 zijn schriftelijke reacties opgesteld door de opleiding, die hebben geleid tot onderhavig definitief rapport. In de aanloop naar de visitatie is er driemaal een bijeenkomst geweest tussen de voorzitter van het visitatieteam en vertegenwoordigers van de Hogeschool. Deze bijeenkomsten hadden alle een voorlichtend en planningstechnisch karakter, waarbij onder andere de werkwijze is toegelicht, de teamsamenstelling is besproken en het programma tot stand is gekomen.


NHTV © Certiked

Managementsamenvatting Op 6 april 2006 en 30 mei 2006 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding Facility management van NHTV. Doelstelling was een toetsing uit te voeren van de kwaliteit van de opleiding, gerelateerd aan het NVAO Beoordelingskader. NHTV is een hogeschool, die opleidingen op het gebied van toerisme, hospitality, entertainment en mobiliteit verzorgt. Er studeren momenteel in totaal ongeveer 6.000 studenten. NHTV in haar geheel wordt bestuurd door het College van Bestuur. De opleiding Facility Management (hierna ook te noemen: FM) wordt aangestuurd door een opleidingsdirecteur. De opleiding FM is met als werktitel ‘Meer beleving in het onderwijs’ opgezet en gestart in 2002, zodat in de zomer 2006 de eerste studenten zullen afstuderen. De opleiding is voorts op een vergelijkbare leest ontwikkeld en gestart als de ‘zusteropleiding’ Hoger Hotelonderwijs, die een jaar eerder van start ging. Bij het opzetten van de opleiding FM is het management bewust een minder traditionele weg gaan bewandelen. Het feit dat de opleiding geheel nieuw was, creëerde de kans om het direct en geheel competentiegericht op te zetten. En voorts is vanaf het eerste moment de interactie met de beroepspraktijk het leidende uitgangspunt geweest, zowel bij het opzetten van de opleiding als nu ook bij het ‘draaien’ ervan. Het visitatieteam heeft zeer veel waardering voor bijvoorbeeld de assessments die de ruggengraat vormen van het toetsingsbeleid, en waarbij het facilitair bedrijfsleven nauw en zorgvuldig betrokken is. Deze verwevenheid van opleiding en werkveld ziet het visitatieteam als een sterk punt met belangrijke meerwaarde voor de studenten. De jonge opleiding doet het goed in de studentenmarkt. De groei is groot en vanaf 2006 zal er gewerkt gaan worden met een numerus fixus; voorts staat de opleiding in de Keuzegids hoger Onderwijs 2005/2006 op de tweede plaats van de FM-opleidingen; een prestatie waar het management terecht trots op is. Het visitatieteam heeft, naast deze positieve bevindingen, met name kritisch gekeken naar de breedte van het curriculum. Daar waar Facility Management uit zichzelf al een breed vakgebied is, constateert het visitatieteam dat enkele onderwerpen (met name human resource management in relatie tot leiderschapsaspecten) een steviger plaats in het curriculum verdienen. Het als rode draad gedefinieerde ‘Imagineering’ wordt welhaast als los onderwerp binnen FM gepresenteerd en minder als rode draad. Met daarbij de waarneming dat de scripties van bijna-afgestudeerden kunnen winnen aan overtuigingskracht, ligt de conclusie voor de hand dat een nadere focus in het curriculum kan helpen bij het nog verder verstevigen van de opleiding en de positie die zij als ‘runner-up’1 inneemt. Alles overwegend heeft het visitatieteam zeer veel waardering voor de opleiding, waarbij de vernieuwende gedachten en de osmose met het relevante bedrijfsleven een uitstekende bijdrage leveren aan de praktijkgerichte ontwikkeling van de studenten. Alle facetten van het NVAO kader zijn voor de voltijd hbo-bacheloropleiding Facility Management als voldoende of goed beoordeeld. Op grond van bovenstaande stelt het Certiked visitatieteam vast dat alle onderwerpen van het NVAO kader positief beoordeeld worden.

1

Bron: Keuzegids Hoger Onderwijs 05/06


NHTV © Certiked

Overzicht van beoordelingen voltijd opleiding Onderwerp en facet

Doelstellingen opleiding

Domeinspecifieke eisen Niveau: Bachelor Oriëntatie HBO

Programma

Eisen HBO Relatie doelstellingen / inhoud Samenhang programma Studielast Instroom Duur Afstemming vormgeving / inhoud Beoordeling en toetsing

Inzet van personeel

Eisen HBO Kwantiteit personeel Kwaliteit personeel

Voorzieningen

Materiële voorzieningen Studiebegeleiding

Interne kwaliteitszorg

Evaluatie resultaten Maatregelen tot verbetering Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld

Resultaten

Gerealiseerd niveau Onderwijsrendement

Certiked beoordeling positief voldoende voldoende goed positief excellent goed goed voldoende voldoende voldoende goed goed positief goed voldoende goed positief voldoende goed positief goed goed goed positief voldoende voldoende


NHTV © Certiked

Bevindingen Voor de NVAO-onderwerpen zijn hieronder de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Steeds zijn in de ‘blokken’ de NVAO-criteria aangegeven die bij betreffend onderwerp en facetten horen, is een beschrijving gegeven van de bevindingen en wordt vervolgens een beoordeling ten aanzien van betreffend facet gegeven.

1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

•

Het hart van de opleiding wordt gevormd door de servicegerichtheid naar doelgroepen (of doelgroepgericht handelen). De doelgroep wordt gevormd door de interne klant, de leverancier en/of de bezoeker van een evenement. Bij de start van de opleiding in 2002 werden 33 competenties gehanteerd die inhoudelijk gebaseerd waren op het Beroeps- en opleidingsprofiel Facilitaire dienstverlening 1999 dat was opgesteld door het LOOFD (Landelijk Overleg Opleidingen Facilitaire Dienstverlening). Dit beroeps- en opleidingsprofiel is erkend door het werkveld. Het aantal competenties bleek te omvangrijk om goed te kunnen toetsen en over te brengen aan de studenten. Mede daardoor heeft de opleiding in 2003 zeven kerncompetenties ontwikkeld. Daarbij worden drie beroepsrollen onderscheiden: die van performance manager, (verander)manager en zelfstuurder. De performance manager creëert beleving van dienstverlening. De (verander)manager analyseert en bepaalt doelen, maakt vervolgens plannen om deze te bereiken, organiseert en coördineert de uitvoering ervan, evalueert deze en stelt ze bij. De zelfbestuurder stuurt de eigen professionele ontwikkeling en levert een bijdrage aan het beroep. In september 2005 is een nieuw Facility management competentieprofiel ontwikkeld in aansluiting op het nieuwe competentieprofiel voor Bachelor of Business Administration. De negen FM-competenties die zijn afgeleid van het BBA-profiel sluiten beter aan bij de opvattingen over competentie-leren van de opleiding dan het oude profiel. Dit is voor de opleiding aanleiding om op basis hiervan vanaf de instroom van studiejaar 2006/2007 het competentieprofiel van de opleiding FM te herijken om aansluiting op actuele ontwikkelingen te waarborgen. Het nieuwe Facility management competentieprofiel is erkend door het werkveld. Facility management is een brede opleiding. Het doel is dan ook niet om specialisten af te leveren maar om breed opgeleide deskundigen te laten instromen op de arbeidsmarkt. Het uitgangspunt van de opleiding is de ondersteuning van het primaire proces van een organisatie en hoe je dit primaire proces goed kunt managen. De speerpunten van de opleiding worden gevormd door imagineering (het creëren van een beleving bij de gast) en visitormanagement.


NHTV © Certiked

•

•

•

• •

•

Aan de opleiding is een werkveldadviescommissie verbonden, die meerdere keren per jaar bij elkaar komt. Deze commissie heeft zowel een klankbord- als een signaalfunctie. Ze adviseren de opleiding over vraagstukken die hen worden voorgelegd, maar eveneens brengen ze het management van de opleiding op de hoogte van de ontwikkelingen in het werkveld. De werkveldadviescommissie geeft aan dat de opleiding deze adviezen ter harte neemt en er ook iets mee doet. Imagineering (gerelateerd aan de eerste competentie) wordt door de opleiding als zeer belangrijk bestempeld. Imagineering heeft een toegevoegde waarde voor het primaire proces en/of het facilitaire proces. De essentie is door beleving in faciliteiten te brengen uiteindelijk te komen tot een besparing op processen. De werkveldadviescommissie ondersteunt de visie van het opleidingsmanagement. Leden van de werkveldadviescommissie worden bij de assessments betrokken als beoordelaars. Niet iedereen werkt aan alle assessments mee. Een aantal leden heeft naar aanleiding van de assessments een auditverslag geschreven, waarin kritisch naar het assessment, het proces en de procedure wordt gekeken. Een van de leden heeft bijvoorbeeld de kritische vraag gesteld hoe assessors aan de hand van het gesprek kunnen bepalen of de competenties wel worden behaald. Naar aanleiding hiervan heeft de opleiding besloten om op voorhand meer informatie over de student ter beschikking te stellen aan de assessors. De assessors die aan het derde- en vierdejaars assessment meewerken, krijgen een training. De leden van de werkveldadviescommissie vinden dat de combinatie met de opleiding Hoger Hotelonderwijs een meerwaarde biedt voor de opleiding FM, met name in relatie tot gastvrijheid. Internationalisering zien zij als welkome aanvulling omdat Nederland weliswaar klein is, maar wel een internationaal karakter heeft. Internationalisering, maar ook imagineering, is noodzakelijk voor het ambitieniveau van NHTV als het gaat om de mensen die ze willen afleveren. De docenten benoemen de volgende elementen als onderscheidend ten opzichte van andere FMopleidingen: imagineering, de kleinschaligheid, het internationale karakter, de toepassingsgerichtheid die de student bezit na afronding van de opleiding, het contact met het werkveld, de individuele begeleiding en de kennis en achtergrond van de medewerkers.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding heeft zich bij de ontwikkeling van het curriculum gebaseerd op het meest actuele competentieprofiel. Dit profiel is gevalideerd door een relevante vertegenwoordiging van het werkveld. Inhoudelijk wordt structureel input gevraagd aan vertegenwoordigers van de beroepspraktijk door middel van overleg met de werkveldadviescommissie. Daarom beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Domeinspecifieke eisen’ als ‘voldoende’.


NHTV © Certiked

1.2 Niveau De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

Voor de opleiding zijn de volgende zeven kerncompetenties geformuleerd: 1. Creëren van beleving van de dienstverlening: 2. Analyseren en doelen bepalen; 3. Plannen maken; 4. Organiseren en coördineren; 5. Evalueren en bijstellen; 6. Sturen van de eigen professionele ontwikkeling; 7. Bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het beroep. Deze competenties zijn gerelateerd aan drie beroepsrollen: performance manager, verandermanager en zelfstuurder. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau dat vereist mag worden van een beginnend beroepsbeoefenaar op hbo-bachelor niveau. De opleiding heeft in een schematisch overzicht de Dublin Descriptoren gerelateerd aan de zeven competenties. Uit het schema blijkt het volgende. Kennis en inzicht: De in Breda afgestudeerde student FM beschikt over een brede, multidisciplinaire basis en bezit kennis en inzicht op het gebied van Facility Management. Op basis van de kennisaandachtsgebieden behorende bij de competenties is invulling gegeven aan kennis/inzicht aspecten in het curriculum. Uitgangspunt hierbij is dat de student aan het eind van de studie op hoofdlijnen kennis van en inzicht in de kennisaandachtsgebieden in relatie tot het vakgebied moet hebben, zoals aangeboden in de verplichte literatuur, colleges, studiereizen en gastcolleges. Toepassen kennis en inzicht: Door het competentiegerichte onderwijs waarin opdrachten uit de beroepspraktijk centraal staan, oefenen studenten in het voortdurend toepassen van de verworven kennis, vaardigheden en inzicht. In de loop van de studie worden de problemen steeds complexer, terwijl de ondersteuning afneemt. Hierdoor kan de student aan het eind van de opleiding als beginnend beroepsbeoefenaar zelfstandig aan de slag. De uitwerkingen van de competenties zijn gebaseerd op beroepsproducten zodat de toepassing van kennis en inzicht voor de aanpak van opdrachten in het werkveld, duidelijk naar voren komt. Voorbeelden van beroepsproducten zijn analyseverslagen en de blauwdruk voor een evenement. Oordeelsvorming: Hierbij gaat het bijvoorbeeld over de competenties “Analyseren en doelen bepalen”, “Evalueren en bijstellen en “Bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het beroep”. Tot de beroepsproducten behoort bijvoorbeeld een adviesplan met betrekking tot de strategie-implementatie van een facilitaire organisatie en een bijbehorend communicatieplan.


NHTV © Certiked

•

•

Communicatie: De in Breda afgestudeerde student FM beschikt over een breed scala aan communicatieve vaardigheden. Aspecten hiervan komen aan de orde in de competenties “Beleving van dienstverlening”, “Analyseren en doelen bepalen”, “Plannen maken”, “Organiseren en coördineren”, “Evalueren en bijstellen” en “Bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het beroep”. Het betreft zowel mondelinge als schriftelijke communicatie, evenals interne en externe communicatie. Leervaardigheden: De context van de competenties gaat van (niveau 1) school /groepsgewijze opdrachten naar (niveau 3) werkelijk bedrijf met werkelijke zelfstandige opdrachten waardoor de overgang naar de beroepspraktijk soepel kan verlopen en een vervolgstudie aan te gaan die een hoog niveau van autonomie veronderstelt. Aan dit aspect wordt bij de zeven competenties aandacht besteed in de competentie “sturen van de eigen professionele ontwikkeling”. Zoals in bovenstaande toelichting duidelijk wordt, zijn de Dublin Descriptoren zodanig herkenbaar in de zeven kerncompetenties terug te vinden, dat hiermee het bachelorniveau van de opleiding inzichtelijk wordt. In het geval er wijzigingen worden aangebracht aan het opleidingsprogramma, wordt gecheckt of de wijzigingen in overeenstemming blijven met de te behalen eindkwalificaties en het beoogde eindniveau bij afronding van de opleiding.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Uit de analyse kan worden afgeleid dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij het niveau van HBO-bachelor, zoals in de Dublin descriptoren weerspiegeld. De opleiding biedt de student voldoende handvatten om in de beroepspraktijk de drie beroepsrollen op zich te kunnen nemen. Er is in het curriculum een aanmerkelijk deel praktijk, maar zonder dat dat ten koste gaat van de aandacht voor theorie. Op basis van de bovenstaande bevindingen beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Niveau’ als voldoende.

1.3 Oriëntatie HBO De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

In het competentieprofiel is aangegeven aan welke kwalificaties de beginnend beroepsbeoefenaar voldoet en welke beroepsproducten hij kan maken als hij een competentie voldoende beheerst. De eindkwalificaties zijn afgeleid van het landelijke beroepsprofiel dat erkend is door het werkveld.


NHTV © Certiked

•

•

•

De werkveldadviescommissie is betrokken bij de vaststelling van de opleidingskwalificaties. Doordat in alle studiejaren werkvelddeskundigen (niet alleen leden van de werkveldadviescommissie) worden ingezet als beoordelaar van presentaties, opdrachten en assessments, hebben zij goed zicht op het niveau van de eindkwalificaties. De opleiding heeft zo de mogelijkheid gecreëerd om structureel input vanuit het werkveld te ontvangen ten aanzien van de inhoud en het niveau van de eindkwalificaties en de mate waarin dit aansluit bij de wensen vanuit het werkveld. De opleiding heeft hierover positieve reacties ontvangen. De ontwikkeling van competenties en de uitwerking hiervan in niveaus is een doorlopend proces geweest. Sinds 2005 is het evalueren en bijstellen van de competenties een taak van de in dat jaar opgerichte curriculumcommissie. Aanvullend wordt reeds onder studenten de duidelijkheid van de eisen aan een beginnend beroepsbeoefenaar onderzocht, evenals het niveau van de opleiding. Uit het NHTV-brede Studenttevredenheidsonderzoek dat plaatsvond in 2004 bleek dat de opleiding FM hierop bovengemiddeld scoort ten opzichte van andere NHTV-opleidingen.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt de praktijkgerichtheid van het competentieprofiel als voldoende en corresponderend met dat van een beginnend beroepsbeoefenaar in het betreffende werkveld. Op basis van de bevindingen beoordeelt zij het facet ‘Oriëntatie HBO’ als goed.

Beoordeling van het onderwerp ‘Doelstellingen opleiding’

Het visitatieteam is van mening dat voor de opleiding een goede basis is gelegd met het gebruikte competentieprofiel. Het profiel, dat in overleg met het werkveld tot stand is gekomen, bevat kwalificaties die behoren bij het bachelorniveau. Ze zijn afgestemd op het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar. Alle facetten van het onderwerp ‘Doelstellingen opleiding’ zijn als voldoende of goed beoordeeld. Daarom is de beoordeling van het onderwerp in zijn geheel positief.


NHTV © Certiked

2. Onderwerp: Programma 2.1 Eisen HBO Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •

•

•

•

•

De opleiding maakt gebruik van relevante en actuele vakliteratuur op hbo-niveau. De opleiding is bewust praktijkgeoriënteerd. Dit wordt gedaan onder het motto; “Een dag zonder inbreng van het beroepenveld, is een verloren dag”. De opleiding heeft dan ook goede aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het belang van de praktijk en de rol van de praktijk neemt per jaar toe. Gedurende de projecten krijgt de student te maken met casussen uit zowel de profit als de non-profit sector. Dit geeft de student de gelegenheid om af te tasten wat het beste bij hem past. In het eerste jaar komt de oriëntatie op de praktijk aan bod, in de vorm van een meeloopstage en projecten waarbij een concreet beroepsproduct moet worden opgeleverd. Voorbeeld hiervan is het thema ‘huisvesting’ waarbij een huisvestingsplan moet worden opgesteld, waarvoor een casus wordt aangeleverd door een relevante organisatie uit de beroepspraktijk (bijvoorbeeld Interpolis, gemeente, kinderdagverblijven, etc). In dit kader worden diverse integrale beroepsproducten opgeleverd waarbij alle andere thema’s van het eerste jaar geïntegreerd zijn (interne klant, visitormanagement, leveranciersmanagement, etc). In het tweede jaar vindt verdieping plaats. Er wordt gewerkt met reële casussen / projecten. De projecten slaan een directe brug naar de praktijk. Opdrachten uit het werkveld worden ingebracht in het onderwijs. Hierbij wordt concreet gewerkt aan het oplossen van werkelijke problemen / vraagstukken van opdrachtgevers uit het beroepsveld. Een van de onderdelen van het 2e jaar is het facilitair evenement dat de studenten in zijn geheel moeten organiseren (bijvoorbeeld kerstfeest voor alle NHTV medewerkers, modeshow en DJ Contest). Aan het einde van het tweede jaar en het begin van het derde jaar volgen de studenten een praktijkstage. Voorbeelden zijn invoering van een barcode systeem voor kleding bij een grote zorginstelling, opstellen van een productendienstencatalogus van een gemeente. Hiernaast wordt in het tweede en derde jaar ook met concrete opdrachten / casussen uit de praktijk gewerkt, zoals bijvoorbeeld bij het onderdeel strategie & communicatie in het derde jaar. Het restant van het derde jaar heeft een academisch karakter. De studenten krijgen gastcolleges aangeboden en maken individuele cases die ondersteund worden door experts. Er zijn in totaal zes expertgroepen die gerelateerd zijn aan branches, twee van de zes expertgroepen zijn Engelstalig. De expertgroepen worden door een docent voorgezeten. De expertgroepen bieden de studenten de mogelijkheid om ervaring en kennis uit te wisselen en om vragen te stellen aan de docent. Het doel van de expertgroepen is dat de student een verbinding legt tussen de zelf geworven case en de inhoud van de colleges. Daarnaast bieden de expertgroepen de mogelijkheid om praktijkontwikkelingen te volgen, wat kan leiden tot aanpassingen in het curriculum.


NHTV © Certiked

•

•

•

•

•

•

•

Het vierde jaar is vraaggestuurd. De student kan het onderwijs dan zelf invullen. De student bepaalt in het derde jaar welke omgeving hij nodig heeft om de competenties op het beoogde niveau te behalen. De context waarin dat gebeurt kan per student verschillen. In de praktijk blijkt dat de meeste studenten voor een stage van een half jaar kiezen, aangevuld met een afstudeeropdracht. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om minoren te volgen bij NHTV of andere onderwijsinstellingen. Ook op andere manieren wordt de praktijk in de opleiding gebracht. Studenten worden verplicht in het eerste jaar binnen het leerbedrijf van de instelling zogenaamde servicepunten te verdienen. Dit kan door binnen het leerbedrijf activiteiten te doen gericht op de beleving van gastvrijheid of dienstverlening. Ook extern kunnen servicepunten verdiend worden, door bijvoorbeeld mee te werken aan de evenementen die door de ouderejaars worden georganiseerd. Tevens worden er studiereizen naar het buitenland georganiseerd waarbij kennismaking met het werkveld een belangrijk onderdeel is. Ook door middel van gastcolleges en werkbezoeken zoekt de opleiding aansluiting bij ontwikkelingen in het werkveld. Voor een stageplek voor de tweede/derdejaars stage kunnen de studenten terecht bij het praktijkbureau. Dit bureau zorgt voor het merendeel van de stages. In enkele gevallen zoekt de student zelf een stageplaats. Het is bij de student bekend aan welke criteria de stageplaats moet voldoen om goedgekeurd te worden door de opleiding. Voor de eventuele stage in het vierde jaar is de student zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats / afstudeerplaats. Een grote betrokkenheid met het werkveld heeft altijd voorop gestaan, door alle jaren heen. Dit is concreet in de opleiding terug te vinden in de cases die uit de beroepspraktijk komen en de gastcolleges. Het werkveld is hiernaast ook betrokken als beoordelaar en opdrachtgever bij veel studieonderdelen. Dit betreft onder andere de beoordeling van eerstejaarspresentaties, opdrachtgever en beoordelaar bij tweedejaarsprojecten, opdrachtgever, begeleider en beoordelaar van stages, onderwerp van derdejaarscasus strategie & communicatie, gastdocent en assessor bij alle assessments. Ook worden er periodiek netwerkbijeenkomsten georganiseerd waar het werkveld bij betrokken is en is er een werkveldcommissie waar belangrijke beleidsonderwerpen besproken worden.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding is vanaf het eerste jaar zeer praktijkgericht en geeft daar vervolgens in alle studiejaren op verschillende manieren vorm aan. De betrokkenheid van het werkveld is ook gedurende de hele opleiding uitstekend georganiseerd en neemt afwisselende vormen aan. Het visitatieteam beoordeelt het facet ‘Eisen HBO’ daarom als excellent.


NHTV © Certiked

2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

•

• •

Het onderwijs is ingericht rond zeven competenties, die in elk van de vier jaren in meer of mindere mate terugkomen. De zeven competenties dienen gedurende de vier jaar op drie niveaus te worden bereikt, waarbij complexiteit, transfer en verantwoordelijkheid gedurende de drie niveaus toenemen. In het eerste jaar ligt de nadruk op het bereiken van competentie niveau 1. In het tweede jaar op niveau 2. De laatste twee jaar wordt gewerkt aan competentieverwerving op niveau 3. De opbouw van het programma is gebaseerd op thema’s. Een thema is een ‘bundeling van vakdisciplines onder een gemeenschappelijke paraplu’. Binnen de thema’s wordt gewerkt aan de verschillende competenties en worden concrete beroepsproducten opgeleverd. In factsheets worden de thema’s beschreven naar leerdoelen, lesperioden, betrokkenen, studiemethoden, opdrachten, studiebelasting en toetswijze. De factsheets vormen voor de studenten een informatiebron en zijn toegankelijk via de elektronische leeromgeving N@tschool. Hiernaast zijn er trainingen op het gebied van communicatie, interactie en managementvaardigheden. Deze hebben tot doel de studenten kennis, vaardigheden etc bij te brengen. Er worden ook onderdelen als Engels, Financieel management en Organisatiekunde gegeven. Het eerste jaar kent zeven thema’s (inclusief meeloopstage), het tweede jaar zes (inclusief praktijk), het derde jaar twee (inclusief stage). In de eerste drie jaar van de opleiding is het onderwijsprogramma voor alle studenten identiek. Het vierde jaar wordt volledig vraaggestuurd ingevuld. Dit betekent dat de studenten zelf, met behulp van een persoonlijk ontwikkelplan dat in het derde jaar wordt opgesteld, definiëren op welke wijze de afstudeerfase wordt ingevuld. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden: een minorstudie aan een andere instelling, in combinatie met een afstudeerstage; verdieping van kennis door bijvoorbeeld in het verlengde van de tweede / derdejaarsstage een verdieping op een specifiek kennisgebied te ontwikkelen; of verbreding van kennis waarbij de student kiest voor een stage op een gebied waar hij / zij nog geen ervaring heeft. Uit het gesprek van het visitatieteam met de afstudeerders is gebleken dat het vierde jaar inderdaad verschillend wordt ingevuld, afhankelijk van de doelstellingen van de student. Hierbij geldt als gemene deler dat nagenoeg alle studenten een stage van minimaal een half jaar opnemen in het programma. De opleiding beslaat de volle breedte van het vak. In het gesprek van het visitatieteam met studenten is naar voren gebracht dat studenten het brede karakter van de opleiding waarderen. Imagineering is een speerpunt van de opleiding. Daarbij zijn de interne en externe klant belangrijk. Imagineering is gericht op beleving, wat verder gaat dan service. Het gaat er niet om dat de student (of afgestudeerde) nadenkt over wat hij doet, maar juist over wat er gebeurt en hoe dat wordt ervaren. Dit heeft consequenties voor een aantal disciplines. In Imagineering wordt met name creativiteit getraind. Dit krijgt binnen de opleiding met name zijn beslag binnen het thema Imagineering.


NHTV © Certiked

•

•

•

• •

•

Internationalisering is een belangrijk aandachtspunt van de opleiding. Dit komt in de opleiding naar voren in Engelstalig onderwijs (in beperkte mate), Engelse les in de eerste drie jaar, de mogelijkheden voor een buitenlandse stage (in studiejaar 2005/2006 zijn twee tweedejaars studenten op uitwisseling naar het buitenland gegaan en hebben zeven studenten toestemming kregen na assessment 3 in het buitenland te studeren, twaalf studenten hebben in dit jaar stage gelopen in het buitenland), studiereizen en samenwerking met FM-opleidingen in het buitenland. Internationalisering is onderdeel gemaakt van het kwaliteitsbeleid. Doelen inclusief kritische succesfactoren zijn opgenomen in de Balanced Score Card. Jaarlijks vindt evaluatie plaats (zie ook facet 5.1 Evaluatie resultaten). De curriculumcommissie bewaakt de aansluiting tussen het competentieprofiel en de curriculumblauwdruk. Zij initiëren en organiseren periodieke herijking van de aansluiting van competenties en curriculumblauwdruk op het werkveld. Tevens beoordelen zij voorstellen tot curriculumwijzigingen en ze adviseert het kernteam over gewenste veranderingen. Bestudering van de documenten heeft geleerd dat het geheel aan leerdoelen dekkend is voor de eindkwalificaties. De leerdoelen zijn vooraf voldoende helder voor de studenten. De opleiding is erop gericht de student zelfstandigheid bij te brengen. De zelfstandige en individuele benadering nemen toe naarmate de opleiding vordert. Bij stagebedrijven is bekend dat de opleiding zelfstandige studenten aflevert, dus dat wordt ook verwacht als ze een stagiair in het bedrijf nemen. De vierdejaars studenten vinden dat ze voldoende toegerust zijn om de arbeidsmarkt te betreden. Ze vermoeden dat de praktijk wel pittig zal zijn, maar hebben er vertrouwen in dat ze het kunnen.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft kunnen vaststellen dat er sprake is van een goede relatie tussen de doelstellingen van de opleiding en de inhoud van het programma: de doelstellingen worden door de inhoud goed afgedekt. Het visitatieteam heeft geconstateerd dat het programma vele zijpaden biedt die recht doen aan het brede karakter van de opleiding. Het visitatieteam beoordeelt het facet ‘Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma’ daarom als goed. Het visitatieteam bevestigt het brede karakter van de opleiding. Dit past bij het gekozen profiel en wordt goed uitgewerkt in het programma. Ten aanzien van de continuïteit van de opleiding in de toekomst wordt aanbevolen blijvend te bewaken of het programma in zijn geheel dekkend is (met name aspecten op het gebied van personeelsmanagement en financieel management kunnen naar de waarneming van het visitatieteam steviger aangezet worden). Tegelijkertijd dient men ervoor te waken dat een nog verdere verbreding niet gaat leiden tot een verdunning. Men ontkomt op die wijze er niet aan om een nadere focus voor de opleiding uit te werken. Verder adviseert het visitatieteam het volgende. Het aandeel Imagineering in het programma oogt wat losstaand; het wordt als het ware als een onderwerp binnen Facility Management gepresenteerd. Vanuit het oogpunt dat Imagineering een door de opleiding benoemd speerpunt is, verdient het een meer geïntegreerde plaats als ‘rode draad’.


NHTV © Certiked

2.3 Samenhang programma Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend studieprogramma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

• •

•

•

Alle thema’s binnen de opleidingen dragen bij aan de ontwikkeling van vooraf vastgestelde competenties. Zowel tussen als binnen thema’s is er sprake van samenhang. Van samenhang tussen thema’s is bijvoorbeeld sprake als voor bepaalde beroepsproducten de kennis van thema’s gecombineerd moet worden. Doordat in verschillende studiejaren thema’s op deze manier met elkaar verweven zijn, is er sprake van een geïntegreerd onderwijsprogramma. Ook binnen thema’s dienen verschillende vakdisciplines met elkaar samen te hangen om integratie van het onderwijsprogramma te bewerkstelligen. Wat betreft de mate waarin dit gebeurt, onderscheidt de opleiding twee gradaties van onderwijsintegratie: semi-onderwijsintegratie (waarbij verschillende vakdisciplines onafhankelijk en parallel aan elkaar aan de orde komen en op het einde van het thema, bij de concrete vormgeving van het beroepsproduct, geïntegreerd worden, zoals in het tweedejaarsproject huisvesting) en helix integratie (waarbij de verschillende vakdisciplines elkaar op verschillende momenten gedurende een thema raken en van input voorzien, zoals het onderdeel research in het tweedejaars thema imagineering of het onderdeel Engels in het thema visitormanagement). Semi-onderwijsintegratie is de minimale vorm die voor alle onderdelen geldt. De inhoudelijke samenhang komt ook naar voren in de verschillende competenties. Ieder thema richt zich op een aantal van te voren vastgestelde competenties, waarbij beroepsproducten die in een thema worden opgeleverd ook bijdragen aan de samenhang tussen de thema’s. De onderwijsintegratie neemt toe in de loop van de vier jaar. Dit komt tot uitdrukking in de omvang van de thema’s, die worden groter en in de complexiteit van de thema’s. Ook dit sluit aan bij de gewenste competentieontwikkeling van de studenten, waarbij het uiteindelijke doel is dat de studenten de competenties op niveau 3 beheersen (dat van beginnende beroepsbeoefenaar). Ook de bij de thema’s behorende beroepsproducten worden gedurende de vier jaar steeds complexer. Ook voor het flankerend onderwijs (waartoe de trainingen op het gebied van communicatie worden gerekend) geldt dat de moeilijkheidsgraad oploopt gedurende de opleiding. Uit het studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat studenten de samenhang in het programma als positief beoordelen (de score van FM ligt hoger dan de gemiddelde scores voor de NHTV als geheel). De onderdelen sluiten inhoudelijk op elkaar aan, de studenten ervaren samenhang in het programma en de aansluiting tussen de propedeuse en de hoofdfase is goed. Ook uit gesprekken die het visitatieteam voerde met de studenten is gebleken dat zij de samenhang in het programma herkennen.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam is van mening dat sprake is van een goed samenhangend curriculum. Dit komt onder andere tot uitdrukking in de verschillende vormen van integratie die de opleiding onderscheidt. Hiernaast komt de inhoudelijke samenhang ook nadrukkelijk naar voren in de toenemende complexiteit van de competenties en de beroepsproducten. Op basis hiervan beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Samenhang van het programma’ als goed.


NHTV © Certiked

2.4 Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

• • • • •

•

•

•

In het programma wordt uitgegaan van een studieweek van 40 uur. Deze 40 uur zijn gevuld met het volgen van onderwijs, uitwerken van beroepsproducten (zelfstandig en onder begeleiding), toetsen en assessments. Het aantal instructie / contacturen neemt gedurende de vier jaar af en het aantal uren dat men besteedt aan beroepsproducten neemt gedurende de studie toe. In het derde jaar heeft de voorbereiding op toetsen en assessments veel aandacht omdat de student zich in het derde jaar met het opstellen van het POP voorbereidt op het vierde jaar. Met uitzondering van het tweede jaar volgen gedurende de gehele opleiding de verschillende thema’s elkaar op. In het tweede jaar lopen twee projecten en het facility event gelijktijdig. In de eerste drie jaar van de opleiding is het onderwijsprogramma voor alle studenten identiek. Het vierde jaar wordt volledig vraaggestuurd ingevuld. Zoals eerder aangegeven wordt voor elk thema een factsheet opgesteld. Hierin wordt ingegaan op leerdoelen, lesperioden, betrokkenen, studiemethoden, opdrachten, studiebelasting en wijze van toetsing (inclusief herkansingsmogelijkheden). Dit factsheet is openbaar en dient onder andere als informatievoorziening naar de studenten en wordt via N@tschool gepubliceerd. Studiepunten worden alleen toegekend als assessments met een positief resultaat zijn afgesloten. De assessments vinden gedurende de opleiding in totaal vier keer plaats (twee in het eerste studiejaar, één aan het eind van het derde studiejaar en de laatste aan het eind van het vierde studiejaar, zie verder facet 2.8 Beoordeling en toetsing). Dit heeft potentieel tot gevolg dat de student bij het niet behalen van het assessment grote studievertraging oploopt. Als assessment twee niet gehaald wordt, volgt hieruit een bindend negatief studieadvies aan de student. Bij het niet behalen van assessment drie en vier ondervindt de student studievertraging. De opleiding heeft geprobeerd ervoor te zorgen dat studievoortgang belemmerende factoren toch zoveel mogelijk worden weggenomen. Bij het niet voldoen aan de instapvoorwaarden voor assessment drie, zijn er herkansingsmogelijkheden. Als de problemen daarmee niet opgelost zijn, kan de examencommissie besluiten dat de student een gedeelte over moet doen. Wanneer de student kan worden toegelaten tot het assessment, maar dit niet met goed gevolg aflegt, dan volgt enkele maanden laten een herkansing. Als het vierde assessment niet succesvol is doorlopen, maakt de student in overleg met de afstudeerbegeleider een plan en doet hij individueel opnieuw assessment als hij daar aan toe is. Bij tussentijdse uitvallers wordt op verzoek van de student een deel van een assessment afgenomen door de examencommissie. Als dit met goed gevolg is afgelegd, wordt een aantal EC’s toegekend. Tevens bestaat voor de student de mogelijkheid om een verklaring te ontvangen van de toetsen die eerder met succes zijn doorlopen. De opleiding onderzoekt en analyseert de aansluiting met de verschillende vooropleidingen. Eerstejaarsstudenten hebben gedurende de hele propedeuse gesprekken met de studieloopbaanbegeleider. De studievoortgang is daarbij ook onderwerp van gesprek. Indien de studievoortgang achterblijft, worden extra gesprekken gepland of kan worden doorverwezen naar de decaan.


NHTV © Certiked

•

•

•

•

Studielast en studeerbaarheid zijn vaste onderdelen bij verschillende evaluaties. Het komt aan de orde binnen het opleidingsteam, de opleidingscommissie en de module-evaluaties. Uitkomsten worden geanalyseerd en kunnen tot aanpassing van het programma, of andere maatregelen leiden. Uit het studenttevredenheidsonderzoek (2004) blijkt dat studenten de studielast (studeerbaarheid en keuzemogelijkheden) in het programma als positief beoordelen (de score van FM ligt hoger dan de gemiddelde scores voor de NHTV als geheel). Dit betreft zowel de verdeling van de studielast over het collegejaar als de begeleiding bij problemen in de studievoortgang. Uit de HBO keuze gids (2004) blijkt dat de FM-studenten van de NHTV de samenhang en de studeerbaarheid positief beoordelen. In vergelijking met de overige FM-opleidingen is de beoordeling van het onderdeel studeerbaarheid echter aan de lage kant. Uit het gesprek van het visitatieteam met de studenten is gebleken dat de studenten op dit gebied geen knelpunten ervaren. De studie is in het eerste jaar goed te doen. Het tweede en derde jaar worden door de studenten als zwaarder ervaren. Met name door de projecten en door de case Strategie & Communicatie.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam vindt dat op grond van het bovenstaande dat de opleiding afdoende omgaat met studievoortgang belemmerende factoren. Daarom beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Studielast’ als voldoende.

2.5 Instroom Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • •

• • • •

Instroom vindt plaats vanuit HAVO, VWO en MBO. Instroom vanuit MBO niveau 4 wordt direct toegelaten. Studenten met een havo diploma Cultuur & Maatschappij of Economie & Maatschappij of een vwo diploma Economie & Maatschappij worden direct toegelaten tot de opleiding. Voor havo / vwo studenten met een van de andere profielen geldt Economie I als toelatingseis. Voor verwante instroom (MBO opleiding Facilitaire Dienstverlening) bestaat de mogelijkheid van een verkort traject. Met elke MBO-FD student vindt een intake gesprek plaats. Ook voor VWO instroom is vanaf september 2006 een verkort traject gestart. De instroomeisen van de opleiding sluiten aan bij de eindkwalificaties van HAVO, VWO, en MBO-vooropleidingen. Zij-instroom is ook mogelijk wanneer het een economische opleiding betreft. Hierbij wordt getoetst of de eindkwalificaties van de opleiding vergelijkbaar zijn met de eindkwalificaties van de propedeuse van FM. Tot nog toe is dit echter nagenoeg niet voorgekomen.


NHTV © Certiked

•

•

• •

Met elke FM student die stopt wordt een exit gesprek gehouden door de decaan. Het beëindigen van de studie is vaak het gevolg van persoonlijke factoren of het niet voldoen van de studie aan de verwachtingen. Dit laatste hangt samen met een onvoldoende beeld van de opleiding hetzij door onvoldoende oriëntatie van de student zelf hetzij door onvolledige informatie over de studie door de opleiding. De opleiding heeft een aantal verbeterpunten geformuleerd gericht op het verbeteren van de instroom. Dit betreft onder andere het intensiveren van de contacten met de toeleverende scholen, het terugkoppelen van de resultaten van studenten aan de toeleverende ROC’s, het voeren van round table gesprekken met studenten die een verkort traject volgen en het verbeteren van de coördinatie van de instroom. Uit het gesprek van het visitatieteam met de studenten is gebleken dat de instroom divers is, zowel vanuit MBO, HAVO als VWO. Het visitatieteam heeft in het gesprek met de studenten geen problemen geconstateerd ten aanzien van de instroom in de opleiding en de aansluiting met de vooropleiding.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Op basis van bovenstaande bevindingen is het visitatieteam van mening dat de opleiding ernaar streeft om het programma adequaat aan te laten sluiten bij de kwalificaties van de instromende studenten. De opleiding heeft acties geformuleerd die gericht zijn op het verbeteren van de instroom. Het visitatieteam beoordeelt het facet ‘Instroom’ daarom als voldoende.

2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: 240 studiepunten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

• • • •

Het onderwijsprogramma omvat voor havo/vwo/mbo studenten een vierjarig programma met een omvang van 240 EC’s. Vwo- en mbo-studenten met een verwante vooropleiding komen in aanmerking voor vrijstellingen ter waarde van 60 EC’s. Zij volgen op grond hiervan een driejarig programma. De opleiding is opgebouwd uit 8 semesters, verdeeld over 4 onderwijseenheden. Elk semester heeft een omvang van 30 EC’s. Aan het einde van elke onderwijseenheid vindt een assessment plaats. Als de student voor dit assessment een voldoende haalt, krijgt de student de bijbehorende studiepunten. Door middel van N@tschool wordt de voortgang van de student gevolgd. In evaluaties, onder andere bij alumni, wordt onderzocht hoe men de studielast ervaart in relatie tot de studieduur

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot omvang van het curriculum. Daarom beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Studieduur’ als voldoende.


NHTV © Certiked

2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

•

•

•

De opleiding heeft gekozen voor een sociaal-constructivistische benadering van het onderwijs. Volgens deze benadering is leren een constructief, actief en interactief proces, wat het beste geschiedt in een zinvolle context. Er wordt een krachtige leeromgeving gecreëerd met een hoog gehalte aan authenticiteit, waarbinnen de student wordt uitgedaagd om samen met anderen actief te leren, met een duidelijk zicht op de functionaliteit van het geleerde. Nieuwe kennis wordt steeds in verband gebracht met bestaande kennis. De basis voor het didactisch concept van de opleiding is het competentiegerichte onderwijs. De ondersteuning die de student krijgt is afgestemd op de fase van de opleiding waarin de student zich bevindt. De opleiding heeft bewust gekozen voor het hanteren van verschillende werkvormen per jaar met het oog op het einddoel en eindniveau van de student. In het eerste jaar wordt groepsgericht probleemgestuurd onderwijs als werkvorm gehanteerd. In het tweede jaar groepsgericht projectgestuurd onderwijs, in het derde jaar individuele academische oriëntatie en het vierde jaar wordt volledig vraaggestuurd ingevuld. Door deze stappen wordt bereikt dat de student verandert van een middelbare schoolstudent naar een student die steeds meer het leerproces in eigen hand neemt. Naarmate de opleiding vordert komt er meer nadruk op individualisering. De relatie met de praktijk wordt gedurende de vier jaren intensiever. In het eerste jaar ligt de nadruk op oriëntatie op de beroepspraktijk (probleemgestuurd), in het tweede jaar zijn alle projecten gebaseerd op een reële casus uit de beroepspraktijk (projectgestuurd). In het tweede / derde jaar gaan de studenten op stage. De tweede helft van het derde jaar heeft een academisch karakter. Studenten werken hierbij aan een case op het gebied van strategie en communicatie. Het vierde jaar is volledig vraaggestuurd ingevuld. Dit betekent dat de student, in overleg met de begeleider, aan het einde van het derde jaar een persoonlijk ontwikkelplan opstelt. In dit plan geeft de student aan welke competenties tot dan toe op welk niveau bereikt zijn, wat de student wil en wat de student in de afstudeerfase, het vierde jaar gaat doen (welke competenties en welk interessegebied centraal staan). In de praktijk betekent dit dat de studenten instructie / onderwijs contacturen volgen. Dit neemt in de loop van de vier jaar af (met uitzondering van de academische oriëntatie tijdens de tweede helft van het derde jaar). Hiernaast werken de studenten zelfstandig en onder begeleiding aan het ontwikkelen van de beroepsproducten. En werken de studenten zelfstandig of onder begeleiding aan de (voorbereiding van de) toetsen en assessments. In de eerste drie jaar worden diverse thema’s onderscheiden (de stages worden ook als thema beschouwd). Ieder thema richt zich op een of meerdere competenties en leidt tot een concreet beroepsproduct.


NHTV © Certiked

• •

Hiernaast vinden er in de eerste drie jaar diverse trainingen plaats (bijvoorbeeld gericht op presentatietechnieken, onderhandelen, leidinggeven, etc). In het gesprek van het visitatieteam met de studenten is naar voren gekomen dat studenten de opbouw van zelfstandigheid in het programma en de verschillende werkvormen die hierbij gehanteerd worden, bewust ervaren. In het eerste jaar is er sprake van veel begeleiding en ondersteunen de studenten elkaar, in het vierde jaar werken de studenten zelfstandig. Studenten vinden het competentiegerichte onderwijs uitdagend, omdat ze zelf op zoek moeten gaan naar kennis. Het wordt ze niet op een presenteerblaadje aangereikt. De kennis moeten ze gelijk toepassen in projecten. Om de projecten te kunnen uitvoeren, moeten ze de kennis dus wel opdoen want anders kunnen ze niet verder.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het gehanteerde didactisch concept is in lijn met de doelstellingen van de opleiding en de gekozen werkvormen sluiten hier nauw op aan. Het visitatie team waardeert de afwisseling in werkvormen, elk jaar heeft een eigen primaire werkvorm en hierdoor een eigen karakter. Ook de relatie met de beroepspraktijk wordt op deze wijze opgebouwd over een periode van vier jaar. Waarbij deze relatie elk jaar op een andere, bij de betreffende werkvorm passende wijze, wordt vormgegeven. Daarom beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Afstemming tussen vormgeving en inhoud’ als goed.

2.8 Beoordeling en toetsing Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

De opleiding hanteert drie vormen van toetsing: voorwaardelijke toetsen in de vorm van toetsing van groepsopdrachten, niet voorwaardelijke toetsing in de vorm van kennis/inzicht tentamens en competentie-examens in de vorm van assessments. Elke onderwijseenheid (4 in totaal) wordt afgesloten met een assessment. De EC’s worden toegekend na het positief afronden van een assessment. Per assessment wordt voor de verschillende kennistoetsen en vaardigheden / attitude toetsen de cesuur aangegeven. Voor ieder assessment zijn instapvoorwaarden gedefinieerd. Globaal komt het er voor assessment 1 tot en met 3 op neer dat de cesuur voor de toetsen van kennis, vaardigheden en attitude is bepaald op minimaal een 5,5. Om tot een 5,5 te komen kunnen themaresultaten met elkaar gemiddeld worden. Ten aanzien van Engels dient het gemiddelde cijfer minimaal een 4,0 te bedragen. Dit zal op korte termijn worden aangepast naar een 5,5 (waarbij een minimaal resultaat per toets een 4,0 moet bedragen). De visitatiecommissie heeft hier met verwondering op gereageerd. Afgestudeerden komen in een werkveld dat steeds internationaler wordt (onder andere door internationalisering van bedrijven en internationale leveranciers) en de opleiding is onderdeel van een internationale hogeschool. Daarom verwacht het visitatieteam dat een student zijn Engels voldoende beheerst. In de optiek van het visitatieteam is er bij een cijfer van 4,0 sprake van onvoldoende beheersing. De opleiding heeft wel geborgd dat de taalbeheersing van de student aan het eind van zijn opleiding voldoende is


NHTV © Certiked

•

•

• •

•

•

•

•

•

•

Tussen het tweede en derde assessment vindt een go no-go procedure plaats voor deelname aan de stage in het tweede en derde jaar. Tussen het tweede en het derde assessment wordt door middel van de studieloopbaancoaching een vinger aan de pols gehouden ten aanzien van de ontwikkeling van de student. Het karakter van assessment 1 en 3 is meer gericht op ontwikkeling, assessment 2 en 4 zijn meer gericht op beoordeling. Het laatste assessment heeft als doel het vaststellen of de student niveau 3 heeft bereikt op de onderscheiden competenties. De studenten worden door middel van studieloopbaancoaching voorbereid op de assessments. Het assessment bestaat uit verschillende onderdelen: een zelfbeoordelingsverslag (hierin reflecteert de student op zichzelf (competenties en ervaringen), een verantwoordingsgesprek (in dit gesprek verantwoordt de student het zelfbeoordelingsverslag en het beroepsproduct) en een evaluatiegesprek (hierin kan de student eventuele onduidelijkheden nader toelichten). Ook de beroepspraktijk is betrokken bij de assessments: bij elke assessment zijn minimaal 2 assessoren betrokken, waarbij gestreefd wordt naar een assessor uit het werkveld. Bij assessment 4 worden 2 assessoren uit de beroepspraktijk betrokken. De afgelopen jaren heeft de opleiding geïnvesteerd in de training van assessoren met als doel ze op dezelfde manier naar de student te laten kijken. De assessoren worden gecertificeerd door een extern bureau. Bij de samenstelling van de teams wordt rekening gehouden met de paradigma’s van de assessoren met als doel een evenwichtig team samen te stellen. Bij de stage en afstudeeropdracht zijn er twee soorten beoordeling. De ene beoordeling is gericht op het persoonlijk functioneren en de andere beoordeling is gericht op de uitvoering van de opdracht. Ook van de praktijkbegeleider wordt een oordeel gevraagd door hem te vragen of hij de student zou aanstellen als assistent FM. Er is een examencommissie die verantwoordelijk is voor (onder andere) de organisatie en de kwaliteitsbewaking rond de uitvoering van tentamens en examens. Zij beoordelen het niveau en de resultaten van de toetsen en assessments. De toetscommissie heeft organisatorische en inhoudelijke taken rond de toetsing. Ze dragen zorg voor ontwikkeling, evaluatie en bijstelling van het toetsbeleid binnen de kaders van het onderwijsconcept en van het toetsplan binnen de kaders van het toetsbeleid. Ze onderzoeken nieuwe toetsmogelijkheden en bewaken de kwaliteit van toetsen in het licht van toetsbeleid en toetsplan. Daar waar nodig adviseren ze het opleidingsmanagement en de themaverantwoordelijken over bijstelling van de toetsen. Uit het NHTV studenttevredenheidsonderzoek blijkt dat de studenten vinden dat de toetsstof goed aansluit bij de leerstof (ook qua niveau) en dat de toetsen een goede afspiegeling zijn van de leerdoelen. Hierbij wordt wel opgemerkt dat de assessments hierbij niet onderzocht zijn.


NHTV © Certiked

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam is van mening dat de toetsen en assessments voldoende toetsen of de studenten de leerdoelen van het programma hebben bereikt. Het visitatieteam waardeert met name de betrokkenheid van de beroepspraktijk bij de assessments. Op grond daarvan beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Beoordeling en toetsing’ als goed. Het is opvallend dat voor de talen lage instapvoorwaarden zijn gedefinieerd, hetgeen eigenlijk niet past bij de internationale uitstraling die de hogeschool ambieert. Het visitatieteam vindt het geruststellend dat de opleiding wel heeft geborgd dat de taalbeheersing van de student aan het eind van zijn opleiding voldoende is. Niettemin pleit het visitatieteam er toch voor dat studenten door middel van toetsen en assessments in een vroeger stadium van de opleiding dienen aan te tonen dat hun taalbeheersing van voldoende niveau is. Beoordeling van het onderwerp ‘Programma’ De facetten van het onderwerp ‘Programma’ zijn door het visitatieteam voldoende, goed of excellent beoordeeld. Daarom beoordeelt het visitatieteam dit onderwerp ook als geheel positief.


NHTV © Certiked

3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

• •

•

•

• •

Doordat de opleiding de beroepspraktijk centaal stelt in het onderwijs, wordt gewerkt met veel medewerkers die beschikken over relevante werkervaring. Dit beeld is bevestigd tijdens gesprekken die het visitatieteam had met de docenten. De opleiding maakt bij ieder thema gebruik van gastdocenten. Dit wordt door de studenten zeer gewaardeerd. Er wordt naar gestreefd bij elk assessment minimaal één externe assessor in te zetten die afkomstig is uit de beroepspraktijk. Bij het vierde assessment worden twee externe assessoren ingezet. Het doel hiervan is het werkveld een beeld te laten krijgen van de kwaliteit van de studenten. Daarnaast biedt dit de opleiding de mogelijkheid om zicht te krijgen op de wensen die het werkveld heeft. Ook in andere rollen kunnen werkveldvertegenwoordigers betrokken zijn bij de opleiding, bijvoorbeeld als beoordelaar bij een opdracht in de propedeuse, als opdrachtgever of jurylid in het tweede of derde jaar, als stage- en/of afstudeerbegeleider of als deelnemer in de werkveldcommissie. Professionalisering en actualiteit van de kennis van de docenten wordt geborgd doordat docenten stagiair(e)s en afstudeerders begeleiden. Zo houden ze veel contact met het werkveld en blijven ze voeling houden met ontwikkelingen in de praktijk. Tevens worden jaarlijks studiereizen georganiseerd. Ook het contact met gastsprekers biedt docenten de mogelijkheid om van actuele ontwikkelingen op de hoogte te blijven. De docenten die aan de opleiding zijn verbonden zijn rechtstreeks afkomstig uit de beroepspraktijk. Uit gesprekken met studenten is gebleken dat zij de docenten deskundig en praktijkgericht vinden. Ze vinden dat de docenten breed georiënteerd zijn en dat de diverse kennisgebieden voldoende vertegenwoordigd zijn in het docententeam.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het algemeen beeld is dat de docenten beschikken over brede, relevante praktijkervaring. De nog jonge opleiding heeft docenten rechtstreeks uit de praktijk gehaald, waardoor een mooie dynamiek ontstaat. Tevens wordt op vele manieren het beroepenveld ingeschakeld tijdens de lessen. Op grond hiervan beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Eisen HBO’ als goed.


NHTV © Certiked

3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

Er is een overzicht beschikbaar van de hoeveelheid personeel. Dit overzicht heeft betrekking op het onderwijsgevend personeel en een deel van het onderwijsondersteunend personeel. Tot het onderwijsgevend personeel worden onder andere docenten, studiebegeleiders, gastdocenten en assessoren gerekend. Tot het onderwijsondersteunend personeel behoren de functies secretariaat, decanaat, projectmedewerkers, leerbedrijf, program managers en directeur. De opleiding Facility Management bestond in 2005 uit 17,8 FTE. Het leerbedrijf, dat ingezet wordt bij Hoger Hotelonderwijs en Facility management, bestond in 2005 uit 2,5 FTE. De ratio van het aantal studenten per medewerker laat sinds de start van de opleiding een groei zien. Per 31 december 2005 bedroeg het aantal studenten per medeweker 22,0. De opleiding voorziet dat deze ratio 1 op 23 zal worden door een groei in het aantal studenten en FTE. Docenten beoordelen de bezetting zelf als voldoende. NHTV streeft naar een verhouding tussen tijdelijke en vaste formatie van 20% / 80%. Voor FM en HHO samen geldt dat ongeveer 57% van de medewerkers in vaste dienst is. Dit is verklaarbaar door het aanstellingsbeleid waarbij met tijdelijke contracten wordt gewerkt. De opleiding werkt doelbewust veel met gastsprekers. Hier worden de nodige middelen aan besteed.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Op grond van bovenstaande argumenten beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Kwantiteit personeel’ als voldoende.

3.3 Kwaliteit personeel Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

De kwalitatieve samenstelling van de formatie wordt bewaakt door te streven naar werving van onderwijsgevend personeel uit de beroepspraktijk. In de Balanced Score Card is het doel geformuleerd dat een bepaald percentage van het onderwijsgevend personeel uit het werkveld afkomstig dient te zijn. Er worden docenten met expertise op verschillende kennisgebieden geworven. De opleiding draagt er zorg voor dat de onderwijsgevende medewerkers voldoende expertise in huis hebben om het programma te realiseren. Een deel van de tijd van hun aanstelling mogen de docenten besteden aan hun eigen kennisontwikkeling. Ze mogen voorstellen aandragen hoe ze deze tijd wensen in te vullen. Voorbeelden zijn het bijwonen van congressen en deelnemen aan studiereizen. Sinds begin 2006 bestaat voor docenten de mogelijkheid om te promoveren.


NHTV © Certiked

•

• •

• •

•

•

• •

• •

Een groot deel van de nieuwe docenten was bij de start onvoldoende didactisch geschoold. De medewerkers die niet onderwijsbevoegd waren, hebben een IVLOS-cursus van de Universiteit van Utrecht gevolgd. Tevens hebben diverse docenten in de afgelopen jaren aan andere congressen of scholingsprogramma’s deelgenomen, zoals een assessment training, cursus projectmanagement, training Begeleiden van probleemgestuurd onderwijs. Ook maken de medewerkers jaarlijks een tweedaagse studiereis. Ter bevordering van de kwaliteit van het Engels van de medewerkers zal een docent Engels aangesteld worden, die on the job maatwerk zal leveren. De taken van de onderwijsgevende medewerkers in de uitvoering van het onderwijs wordt twee maal per jaar vastgelegd in jaarplannen. Dit wordt door de program manager met de medewerkers besproken. Het betreft onder andere de vaststelling van de themaverantwoordelijke en verdeling van de werkzaamheden. Bij uitval van docenten of studiebegeleiders wordt voor vervanging gezorgd, tenzij dit vanwege de specifieke deskundigheid niet mogelijk is. De evaluatie van de studenten uit de thema-evaluaties en de evaluatie van vier collega’s uit de 360 graden feedback formulieren vormen input voor de periodieke functionerings- en beoordelingsgesprekken die door de directeur met de medewerker worden gevoerd. Binnen NHTV worden de docenten op verschillende manieren geëvalueerd. In de thema-evaluaties kunnen de studenten een oordeel geven over de inhoudelijke en didactische kwaliteit van de docenten. Het blijkt dat de studenten hier tevreden over zijn, maar de organisatorische kwaliteit vinden ze voor verbetering vatbaar. Dit heeft ertoe geleid dat de rol van themaverantwoordelijke nader geëxpliciteerd is. Ook wordt NHTV-breed geregeld een studenttevredenheidsonderzoek gehouden. Het laatste onderzoek stamt uit 2004. Daaruit is gebleken dat de studenten redelijk positief zijn over de mate waarin docenten voorbeelden uit de beroepspraktijk gebruiken en stimulerend en enthousiasmerend zijn. De scores van de opleiding FM zijn vergelijkbaar met de gemiddelde score van de NHTVopleidingen. Docenten stimuleren via opdrachten en werkcolleges de actieve participatie van studenten. Studenten geven ook aan dat de betrokkenheid van de docenten bij hun ontwikkeling groot is. De docenten omschrijven zichzelf als een club van ambitieuze mensen die de natuurlijke neiging hebben om hard te lopen. Ze hebben de afgelopen jaren veel energie gestoken in de opbouw van de opleiding. Nu alles staat, is het doel om te consolideren en in te spelen op de ontwikkelingen die extern worden opgelegd. Nieuwe docenten krijgen een coach toegewezen. Er is een inwerkprogramma waarin de nieuwe docent door meerdere docenten gecoacht wordt. Ook kijken docenten regelmatig met elkaar mee. De studenten zijn eveneens positief over de kleinschaligheid van de opleiding. Het grote voordeel hiervan is voor hen dat de docenten makkelijk benaderbaar zijn en dat er veel informeel contact is. De sfeer wordt dan ook als goed omschreven.


NHTV © Certiked

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding zet docenten in die inhoudelijk deskundig zijn en beschikken over de kennis en vaardigheden om hun onderwijstaken adequaat uit te voeren. Uit de gesprekken met studenten is gebleken dat men tevreden is over de kwaliteit van de docenten. Ze zijn zeer positief over het persoonlijke en informele contact met de docenten. Daarom beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Kwaliteit personeel’ als goed.

Beoordeling van het onderwerp ‘Inzet van personeel’ Het visitatieteam heeft geconstateerd dat de opleiding werkt met een deskundig team dat voldoende praktijkgericht is. De informele sfeer en het laagdrempelige contact worden door studenten als positief ervaren. De facetten van het onderwerp ‘Inzet van personeel’ zijn door het visitatieteam met voldoende of goed beoordeeld. Daarom beoordeelt zij dit onderwerp ook als geheel positief.


NHTV © Certiked

4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

De opleidingen HHO en FM zijn gevestigd op een andere locatie dan de overige NHTV-opleidingen. Zo zou gemakkelijker gewerkt kunnen worden aan een eigen “hotelcultuur”. Na een zoektocht van enkele jaren naar een nieuwe locatie is in 2004 definitief besloten om in het huidige gebouw te blijven. De opleiding besteedt aandacht aan het goed faciliteren van lokalen en spreekruimtes. Ook is veel aandacht gegeven aan de faciliteiten van niet contactgebonden activiteiten. Daartoe behoort een uitgebreid studielandschap met een ruime collectie vakliteratuur, voldoende mogelijkheden om individueel en in groepen te werken. Elke ruimte is voorzien van een draadloos netwerk. Uit enquêtes blijkt dat de tevredenheid van de studenten over de materiële voorzieningen voldoende is. Dit is vergelijkbaar met het gemiddelde van alle NHTV-opleidingen. FM-studenten zijn meer tevreden over het aantal werkplekken voor groepsopdrachten in vergelijking met de gemiddelde NHTV-score. Een ruime meerderheid van de studenten vindt het studielandschap een aangename werkruimte. In gesprekken die het visitatieteam voerde, bleek dat de faciliteiten door de studenten wisselend worden ervaren. Het studielandschap kan rekenen op enthousiasme. De huisvesting en de logistiek leiden tot wat kritische reacties. De studenten gaan ervan uit dat de verbouwing hiervoor een oplossing zal blijken te zijn.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam is van mening dat de voorzieningen strikt genomen voldoen. Het is voor de kwaliteit van het onderwijs echter wenselijk om hierin te investeren. De besluitvorming rondom verhuizing of uitbreiding in het huidige gebouw is in de afgelopen jaren diverse keren uitgesteld. Soms was dat te danken aan de vertragende (soms externe) factoren. Het visitatieteam heeft hier begrip voor. Inmiddels is de knoop doorgehakt en heeft de opleiding besloten de beschikbare faciliteiten in het huidige gebouw uit te breiden. Vanwege het perspectief dat binnen afzienbare tijd de voorzieningen gemoderniseerd worden, heeft het visitatieteam besloten het facet ‘Voorzieningen’ met een voldoende te beoordelen.


NHTV © Certiked

4.2 Studiebegeleiding en informatievoorziening De studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op studievoortgang. De studiebegeleiding en de informatievoorziening sluiten aan bij de behoefte van studenten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Het competentiegerichte curriculum en de toenemende vraagsturing door studenten veroorzaakt een aantal verschillende coachingsrollen binnen de opleiding. Het doel van studieloopbaanbegeleiding (SLB) is om studenten planmatig en systematisch te begeleiden in hun leer- en ontwikkelingsproces. In de SLB vindt de koppeling plaats tussen de leerdoelen die de student formuleert en de competenties die hij moet bereiken. SLB zorg voor samenhang in het curriculum. • De studieloopbaanbegeleiding bestaat uit twee onderdelen (namelijk studiebegeleiding en (studie)loopbaanbegeleiding) en vier fases. Eerste fase: studiebegeleiding De fase loopt van de start van de studie tot aan de start van de stage aan het eind van het tweede studiejaar. De student krijgt een study career coach (SCC) toegewezen die de student begeleidt in zijn traject van persoonlijke en professionele ontwikkeling en er is ruimte voor signalering van persoonlijke problemen. Kenmerkend voor de coaches is dat zij studenten begeleiden en niet beoordelen. Tweede fase In deze fase is de student actief in het werkveld. De supervisor placement neemt de rol van de SCC over. De coaching is meer gericht op beroepsgerichte competentie-ontwikkeling. Derde fase: (studie)loopbaanbegeleiding Deze fase staat de advisering bij de voorbereiding op de toekomstige loopbaan centraal. De coach (Personal Development Plan Coach of PDP Coach) begeleidt de student in zijn loopbaanontwikkeling. Door het samenstellen van een zelfverantwoordingsverslag en een Personal Development Plan bereidt de student samen met de PDP Coach de laatste fase van zijn competentieontwikkeling voor. Kenmerkend voor de coaches is dat zij studenten adviseren en begeleiden, maar niet beoordelen. Vierde fase Tijdens deze fase neemt de graduation supervisor de rol van de PDP coach over. Uitgangspunt is dat de begeleiding en coaching van de student wordt gedaan richting het afsluitende assessment. • Studenten mogen zelf kiezen of zij de rol van studiebegeleider en studieloopbaanbegeleiding door één of verschillende docenten willen laten vervullen. De meeste studenten kiezen voor één docent die hen gedurende alle studiejaren begeleidt. Uit gesprekken met de studenten blijkt dat zij positief zijn over de studiebegeleiding. Studenten vinden de docenten over het algemeen betrokken bij de studenten, maar voelen zich niet door hen betutteld. Het contact tussen studenten en docenten is goed. Docenten zijn goed bereikbaar en toegankelijk. • Tijdens de stage is er met regelmaat contact tussen de student en de docent. Rond de zesde week brengt de docent een bezoek aan het stageadres. Maandelijks rapporteert de student aan zijn begeleider over de ontwikkelingen en de voortgang. De student onderhoudt op N@tschool een logboek, dat alleen voor hem en zijn begeleider toegankelijk is. • Tijdens de vierdejaars stage is de begeleiding erop gericht om de student te helpen ten aanzien van goede bewijsvoering waarmee hij kan aantonen de competenties op het gevraagde niveau te bezitten.


NHTV © Certiked

•

•

•

•

•

Studenten die door omstandigheden niet in staat zijn om het onderwijsprogramma volgens planning te doorlopen, kunnen voor extra begeleiding terecht bij de decaan. De decaan voert tevens exitgesprekken met de studenten die de opleiding voortijd verlaten en is als adviseur betrokken bij de besprekingen van de examencommissie. De decaan rapporteert aan de directeur en houdt de coaches regelmatig op de hoogte. Het functioneren van de decaan van HHO en FM wordt goed gewaardeerd. De opleiding gebruikt de studiegids, de NHTV-website en de elektronische leeromgeving N@tschool als belangrijkste informatiebronnen om de student te informeren over actuele zaken. In de studiegids staat informatie die te maken heeft met de organisatie en uitvoering van het onderwijs en het lesrooster van het dat jaar geldende curriculum. Op de NHTV-website vindt de student hogeschoolbrede en opleidingsspecifieke informatie die hem in staat moeten stellen zelfstandig te functioneren binnen de opleiding. Via N@tschool vindt de student alle opleidingsspecifieke informatie die van belang is, zoals informatie over thema’s en assessments, module- en stagehandleidingen. Op de elektronische leeromgeving staat tevens informatie over roosterwijzigingen en lesuitval. Daarnaast kunnen studenten N@tschool gebruiken als platform voor informatie-uitwisseling. Studenten zijn tevreden over de toegevoegde waarde van de elektronische leeromgeving. Naast deze drie belangrijkste bronnen vormen ook de monitoren, publicatieborden, het secretariaat, de decaan, de OER en de hogeschoolkrant En Route een informatiebron voor studenten. De informatieborden worden door de studenten minder gewaardeerd. In het studenttevredenheidsonderzoek van 2004 werd informatievoorziening met betrekking tot tentamens en roosterwijzigingen minder gewaardeerd. De opleiding wil dit verbeteren door betere informatievoorzienig over thema’s op N@tschool, onder andere via de factsheets. Studenten geven aan dat de docenten goed bereikbaar zijn. Ook via de mail komen snelle reacties. Daarnaast worden wekelijks Q&A (Question & Answer)-spreekuren georganiseerd.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Voor de informatievoorziening richting de studenten maakt de opleiding gebruik van meerdere kanalen. Over het algemeen is men goed in staat de student te bereiken en tijdig te informeren over belangrijke zaken. Het visitatieteam is onder de indruk van de wijze waarop de studieloopbaanbegeleiding is vormgegeven. De opleiding heeft gekozen voor een duidelijk didactisch concept. Van groepsgericht probleemgestuurd onderwijs ontwikkelt het curriculum zich naar volledige vraagsturing in de afstudeerfase. Daar zijn de werkvormen op afgestemd. De opleiding heeft zich gerealiseerd dat de rol van de coach gedurende die jaren ook een verandering ondergaat. De manier waarop dit is uitgewerkt en toegepast in de praktijk verdient waardering. Om die reden beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Studiebegeleiding en informatievoorziening’ met goed. Beoordeling van het onderwerp ‘Voorzieningen’ Het visitatieteam is het met het opleidingsmanagement eens dat een aantal faciliteiten op betrekkelijk korte termijn dient te worden uitgebreid en vernieuwd. De plannen hiervoor liggen klaar en zullen binnen afzienbare tijd worden uitgevoerd. De informatievoorzienig is adequaat, maar ronduit positief is het visitatieteam over de wijze waarop invulling wordt gegeven van de studieloopbaanbegeleiding. De facetten van het onderwerp ‘Voorzieningen’ zijn als voldoende respectievelijk goed beoordeeld. Daarom is het oordeel voor het onderwerp als geheel positief.


5. Onderwerp: interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

• •

•

•

•

NHTV, internationale hogeschool Breda heeft op instituutsniveau een kwaliteitssysteem ingevoerd. De regiefunctie van kwaliteitszorg binnen de hogeschool is neergelegd bij het Strategisch centrum kennis, innovatie, kwaliteit (KIK). Het kwaliteitssysteem is geënt op de gedachte van de Deming-cirkel: Plan, Do, Check en Act. De hogeschool neemt het standpunt in dat de verschillende onderdelen van de hogeschool zelf verantwoordelijk zijn voor de invulling van het kwaliteitssysteem. De beleidscyclus bestaat uit vier deelcycli. De Balanced Score Card-, de begrotings-, de jaarverslag- en de jaarrekeningscyclus. Op opleidingsniveau worden sinds enkele jaren de strategische doelstellingen vastgelegd in de Balanced Score Card (BSC). Daarbij worden drie thema’s (kwaliteit, internationalisering en kennispoort) onderscheiden. Voor ieder van de thema’s is de te onderzoeken groep bepaald (medewerkers en/of werkveld en/of studenten), evenals de te meten prestatieindicatoren. Jaarlijks worden de indicatoren geëvalueerd en eventueel bijgesteld. Omdat de opleiding nog jong is, is het aantal prestatie-indicatoren nog beperkt. Eveneens op opleidingsniveau worden studentevaluaties gebruikt om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen. Belangrijke onderwerpen hierin hebben onder andere betrekking op inhoud programma, studiebelasting, toetsing en docenten/begeleiding. Ten behoeve van functionerings- en beoordelingsgesprekken beoordelen medewerkers elkaar met behulp van 360 graden feedback-formulieren. De opleiding beschikt per groep stakeholders over een aantal instrumenten om de opleiding te evalueren: Studenten: thema-evaluatie, evaluatie stages, afstuderen, round tables, studenttevredenheidsonderzoek NHTV-breed, exit-evaluatie uitvallers. Alumni (vanaf 2006/2007): onderzoek aansluiting competenties en curriculum op werkveld. Werkveld: evaluatie prestatie studenten bij stage en afstuderen, werkveldbijeenkomsten, presentaties, assessoren evaluatie afstuderen, assessments. Medewerkers: medewerkerstevredenheidsonderzoek NHTV-breed. Het managementteam stelt het beleid vast. Om de uitvoering van het beleid te waarborgen, zijn overlegorganen zoals de curriculumcommissie, de toetscommissie en de kwaliteitscommissie samengesteld.

NHTV © Certiked

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het facet ‘evaluatie resultaten’ als goed. Daarbij heeft het visitatieteam overwogen dat de opleiding gebruik maakt van het kwaliteitssysteem van de hogeschool, dat adequaat is, en daarbinnen zelf streefdoelen heeft geformuleerd en de eigen prestaties evalueert aan de hand van periodieke onderzoeken bij de belangrijkste stakeholders.

5.2 Maatregelen tot verbetering De uitkomsten van deze evaluatie vormen de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

De opleiding heeft een reeks van concrete verbeteringen gerealiseerd in de afgelopen jaren, onder andere op basis van uitkomsten van het eerder beschreven kwaliteitssysteem. Deze zijn onder andere: - Vastleggen van de plan- en verbetercyclus; - Beschrijving van het onderwijskundig beleid; - Evaluatie van de rol van themaverantwoordelijke. Dit heeft geleid tot beschrijving van de organisatie van de opleiding; - Digitale en fysieke archievering van documenten door het secretariaat met behulp van het Quality Information System (QIS) - Oprichting van de werkveldcommissie; - Bevorderen van eenduidige formats met betrekking tot assessments, onder andere door middel van training en certificering van assessoren. Studenten zijn positief over de wijze waarop de opleiding omgaat met verbeterpunten die voortkomen uit enquêtes of andersoortige signalen van studenten. De opleiding trekt zich de opmerkingen aan en over het algemeen wordt snel en adequaat actie ondernomen om verbeteringen te realiseren. Zij geven aan dat voor hen duidelijk zichtbaar is dat de opleiding zich ontwikkelt. Per jaar zien ze verbeteringen. Een voorbeeld van een verbeteractie is de aanpassing van het studielandschap naar aanleiding van gesprekken tussen de deelraad en de opleidingscoördinator.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het facet ‘maatregelen tot verbetering’ als goed. Het visitatieteam heeft daarbij overwogen dat de opleiding een aantal verbetermaatregelen heeft genomen en dat deze maatregelen tot daadwerkelijke verbeteringen hebben geleid.

Pagina 31 van 59 NHTV - Facility management Def.

NHTV © Certiked

5.3 Betrekken van medewerkers, studenten alumni en beroepenveld Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, studenten alumni en beroepenveld van de opleiding actief betrokken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

Behalve bij evaluaties zijn stakeholders ook op andere manieren bij de opleiding betrokken Met de medewerkers wordt periodiek teamoverleg in diverse vormen gehouden. Zo zijn er de bijeenkomsten in het kader van thema’s, opleidingsoverleg, evaluatiebijeenkomsten, brede medewerkersbijeenkomsten en studiedagen. Daarnaast nemen medewerkers deel aan de opleidingscommissie, examencommissie, curriculumcommissie, toetscommissie en kwaliteitscommissie. Via de deelraad en de medezeggenschapsraad toetsen de medewerkers samen met de studenten het beleid van de opleiding en NHTV. Studenten worden bij de onderwijsthema’s betrokken via round tables die na de thema’s plaatsvinden. De resultaten hiervan worden door de studentenraad met de program manager besproken. Ook toetsen de studenten via de deelraad en de medezeggenschapsraad samen met medewerkers het beleid van de opleiding en NHTV. Alumni zullen in de toekomst worden betrokken bij de opleiding door enquêtes en een alumniwebsite. Verder is de opleiding voornemens een jaarlijkse alumnibijeenkomst te organiseren. Het werkveld wordt op diverse manieren bij de opleiding betrokken. Ze kunnen als beoordelaar ingezet worden bij de presentaties van het 1e jaar, maar ook als opdrachtgever of jurylid bij tweedejaarsprojecten, als opdrachtgever bij stages of als assessor bij de vier verschillende assessments. Ook wordt het werkveld betrokken bij evaluaties door middel van periodieke werkveldbijeenkomsten in het kader van stages, gastcolleges en via de werkveldcommissie.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft geconstateerd dat de opleiding alle belangrijke stakeholders periodiek en op verschillende wijzen bij de interne kwaliteitszorg betrekt en daar input aan vraagt met betrekking tot het eigen functioneren. Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen het facet ‘Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld’ als goed. Beoordeling van het onderwerp ‘Interne kwaliteitszorg’

Op grond van de positieve score op alle facetten beoordeelt het visitatieteam het onderwerp ‘Interne kwaliteitszorg’ ook als positief.


NHTV © Certiked

6. Onderwerp: resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

•

•

Ter voorbereiding op hun afstudeertraject maken de studenten aan het einde van het derde studiejaar een persoonlijk ontwikkelplan (POP). Hierin reflecteren ze op hun ontwikkeling ten aanzien van de competenties: in welke mate beheersen ze de competenties voldoende, welke competenties willen ze verder ontwikkelen en welke afstudeeropdracht (en –plaats) sluit daar het best bij aan. Het POP wordt besproken met de afstudeerdocent, die beoordeelt of de doelen voldoende SMART zijn geformuleerd en adviseert eventueel ten aanzien van een bijpassende afstudeerplaats. Na afronding van de afstudeeropdracht maken de studenten een scriptie en vullen daarmee het portfolio aan. Ook andere relevante documenten, waaronder een nieuwe versie van het POP, worden aan het portfolio toegevoegd. Daarin dienen ze aan te tonen dat ze de competenties beheersen. In vrijwel alle portfolio’s worden daartoe op competentie gebaseerde beoordelingen van de bedrijfs-afstudeerbegeleiders opgenomen. Op basis van het portfolio wordt besloten of de student toelaatbaar is tot het afrondende laatste assessment. In het assessment wordt beoordeeld of de student alle competenties op niveau 3 beheerst. Ten tijde van de visitatie waren er nog geen afgestudeerden van de opleiding. De eersten worden in de loop van 2006 verwacht. De procedures rondom afstuderen en een groot deel van het docententeam is gelijk aan de opleiding Hoger Hotelonderwijs. Er is daarom geen reden om aan te nemen dat het gerealiseerde eindniveau hier anders zal zijn. De opleiding wil mede voldoende kwaliteit garanderen door aandacht te besteden aan de kwaliteit van de assessoren. Ook acht men het van belang dat zoveel mogelijk ervaren werkvelddeskundigen assessen. Alle assessoren krijgen een training, die leidt tot certificering. Het doel van de training is om de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid te vergroten. Hiermee wordt bedoeld dat onafhankelijk van de assessor of het team van assessoren een assessment op dezelfde manier beoordeeld wordt. De opleiding heeft op de terugkomdag in november aan vierdejaars studenten gevraagd naar de mate waarin de opleiding in hun ogen voorbereidt op de beroepspraktijk. Een meerderheid van de studenten heeft dit als goed beoordeeld. Leden van de werkveldadviescommissie geven aan dat het reflectievermogen van de studenten FM sterk ontwikkeld is. Ze vinden de studenten meer volwassen overkomen dan studenten van andere opleidingen. Ze zijn steviger en kunnen meer incasseren.


NHTV © Certiked

•

Het visitatieteam heeft gesproken met een aantal afstudeerders. Door middel van bestudering van hun (nog onbeoordeelde) afstudeerrapporten, het aangepaste POP en een kleine presentatie van hun afstudeeronderzoek die zij op verzoek van het visitatieteam hebben gegeven, heeft het visitatieteam vastgesteld dat het te realiseren eindniveau overeen kan gaan stemmen met het hbo-bachelorniveau. Wel heeft het visitatieteam vastgesteld dat de diepgang van scripties verder kan verbeteren, met name ten aanzien van (onderbouwing van) oordeelsvorming.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Tot op het moment van visitatie heeft nog geen lichting afgestudeerden de opleiding FM verlaten. Niettemin heeft het visitatieteam kunnen vaststellen dat het niveau van de huidige groep vierdejaars adequaat is: studenten werken aan competenties én persoonlijke groei, waardoor ze worden opgeleid tot zelfredzame beroepsbeoefenaren. Het visitatieteam beoordeelt het facet daarom ‘Gerealiseerd niveau’ als voldoende. Punt van aandacht is de diepgang van enkele scripties die door het visitatieteam zijn beoordeeld. Deze zijn weliswaar niet onvoldoende, maar zeker ook niet alle overtuigend. In combinatie met de aanbeveling die het visitatieteam plaatste bij facet 2.2 (‘de opleiding kan op onderdelen nog breder worden’) dient men te hoeden voor een verdunning. Deze twee bevindingen te samen genomen (‘het kan op onderdelen breder en het kan een tandje dieper’) leidt welhaast vanzelf tot de conclusie dat een verdere focus nodig zal zijn om beide doelstellingen te realiseren. Naar aanleiding van het concept visitatierapport is het visitatieteam ter ore gekomen dat de opleiding naar aanleiding van bovenstaande feedback, die in zijn algemeenheid ook in een evaluatieonderzoek door de assessoren is bevestigd, reeds heeft geleid tot een coachingstraject dat is toegespitst op een inhoudelijke verdieping van de afstudeerproducten.


NHTV © Certiked

6.2 Onderwijsrendement Voor het onderwijsrendement zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleidingen. Het onderwijsrendement voldoet aan deze streefcijfers. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: •

•

•

•

NHTV registreert gegevens over in- en uitstroom van de opleiding FM. Concreet noteert de opleiding de onderstaande kengetallen per studiejaar: o Totaal aantal ingeschreven studenten, verdeling man-vrouw; o Aantal studenten per studiejaar; o Netto onderwijsvraagfactor; o Aantal onderwijsvragenden; o Aantal geslaagden; o Gemiddelde studieduur geslaagden. Per cohort worden de volgende gegevens genoteerd: o Totaal aantal ingeschrevenen voor propedeuse, verdeling man-vrouw; o Vooropleiding en profiel; o Propedeuserendement na een en twee jaar; o Uitval na een en twee jaar; o Totale uitval per cohort; o Opleidingsrendement na drie, vier en vijf jaar; o Totaal rendement per cohort; o Resterend aantal studenten. De opleiding heeft twee stuurvariabelen gedefinieerd met betrekking tot het onderwijsrendement: de onderwijsvraagfactor dient minimaal 1 te zijn en de uitval tijdens een studiejaar dient maximaal 30% te zijn. De onderwijsvraagfactor kan momenteel nog niet worden berekend. De uitval bedroeg in 2002 en 2003 minder dan 20%. Van het cohort 2004 bedroeg de uitval na het eerste studiejaar 27,9%. Met ingang van studiejaar 2006/2007 zal er een numerus fixus gelden voor de opleiding. Ten aanzien van doorstroom is nog geen streefpercentage vastgesteld. Daarvoor worden eerst de resultaten van de eerste jaren bestudeerd. Wel hoopt de opleiding door het invoeren van instapvoorwaarden de uitval positief te beïnvloeden. De opleiding gebruikt informatie die wordt verkregen uit het LOOFD (Landelijk Overleg Opleidingen Facilitaire Dienstverlening) om de rendementsgegevens van deze opleiding te vergelijken met andere opleidingen.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat opleidingspecifieke kengetallen worden gehanteerd. Een numerus fixus zal worden ingesteld. Door middel van een intakeprocedure wordt geprobeerd de uitval te beperken. Op basis van het bovenstaande beoordeelt het visitatieteam het facet ‘Onderwijsrendement’ als ‘voldoende’.


NHTV © Certiked

Beoordeling van het onderwerp ‘Resultaten’ Het gerealiseerde eindniveau stemt overeen met het hbo-niveau. De facetten van het onderwerp ‘Resultaten’ zijn als voldoende beoordeeld. Daarom beoordeelt het visitatieteam het onderwerp als geheel ook positief.


NHTV © Certiked

Bijlage 1: Programma Visitatiedag 1 6 april 2006 09.00 – 9.30 uur

Bestuurslid en directeur Voorstellen, doornemen programma H. Uijterwijk Voorzitter College van Bestuur NHTV R. Hermans Directeur Facility management

09.30 – 11.00 uur

Opleidingsdirecteur en curriculumontwikkelaars Domeinspecifieke eisen, bachelorniveau hbo-oriëntatie, programma van de opleiding R. Hermans Directeur Facility management Mw. D. Heeroma Programmamanager Facility management Mw. A. de Zeeuw Docent H.P. Verkooijen Docent

11.00 – 11.30 uur

Intern beraad visitatieteam

11.30 – 12.30 uur

Werkveldcommissie Domeinspecifieke eisen, bachelorniveau hbo-oriëntatie, programma van de opleiding L. Harpe J. Suijker B. van de Rhoer

12.30 – 14.00 uur

Lunch en documentenonderzoek

14.00 – 14.30 uur

Rondleiding

14.30 – 15.30 uur

Vervolg documentenonderzoek (door deel visitatiecommissie)

15.30 – 16.30

Intern beraad visitatieteam

16.15 – 17.00 uur

Opleidingsmanagement Terugkoppeling van de bevindingen, maken van vervolgafspraken


NHTV © Certiked

Visitatiedag 2 30 mei 2006 09.30 – 11.00 uur

Docenten, docerend in hoofdvakken Vakinhoud, beroepsoriëntatie en didactiek Anneke Doorman Themaverantwoordelijke 2e jaar, lid Expertgroep 3e jaar, afstudeerbegeleider Claire van het Bolscher Studiebegeleider Leen Fokker Docent Strategie en communicatie Geoff Maree Docent Imagineering Harry Reinders Docent Vaardighedenprogramma, themaverantwoordelijke 2e jaar Mariëlle van Rooy Studiebegeleider Yvonne Kanters Docent Communicatiemanagement Rob van Ginneken Docent Financieel management

11.00 – 11.30 uur

Afstudeerbegeleiders en stagebegeleiders Stages en afstudeeropdrachten Wil Gooskens Coördinator 2e/3e jaars stages Marianne Korbijn Coördinator praktijkbureau Daphne Heeroma Coördinator afstudeerfase

11.30 – 12.30 uur

Studenten voltijd, verdeeld over de leerjaren en profielen Studiebegeleiding, studielast, informatievoorziening, faciliteiten Eline Bendijk 1e jaars Jens Rathmann 1e jaars Max Veenhof 2e jaars Wilma v.d. Putten 2e jaars e Frans van Eersel 2 jaars Marith v.d. Witteloostuijn 3e jaars Jan-Willem v.d Oever 3e jaars e Eric van Boelen 4 jaars Thomas Kock 4e jaars Irma Bak 4e jaars Nicoline de Kooter 4e jaars


NHTV © Certiked

12.30 – 14.00 uur

Lunch, documentenonderzoek, korte rondleiding langs de faciliteiten

14.00 – 15.00 uur

Vierdejaars (afstudeerders) Resultaten van de opleiding Eric van Boelen 4e jaars Thomas Kock 4e jaars Irma Bak 4e jaars Nicoline de Kooter 4e jaars

15.00 – 16.30 uur

Aanvullend documentenonderzoek, intern beraad van visitatieteam.

16.30 – 17.00 uur

Opleidingsmanagement Terugkoppeling


NHTV © Certiked

Bijlage 2: Beoordeelde documenten • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Zelfevaluatierapport Beschrijving van competenties en competentieniveaus Het competentieprofiel voor de Hoge Hotelscholen Curriculumblauwdruk Opleidingsconcept Toetsbeleid Onderwijs- en examenregeling Assessmentformulieren Study career coach plan Internationaliseringsbeleid opleiding FM 2005 Studiemateriaal van alle studiejaren Diverse toetsen van alle studiejaren Verslagen werkveldadviescommissie NHTV Studenttevredenheidsonderzoek 2004 Alumni evaluatie afstudeerders 2005 Notulen evaluatiebijeenkomsten assessoren Round table verslagen Stageverslagen Scripties


NHTV © Certiked

Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader De student werkt gedurende de studie aan het verwerven van zeven kerncompetenties waarbij er drie ontwikkelingsniveaus worden doorlopen. Hierbij wordt de context steeds complexer, de transfer (toepassing van kennis en vaardigheden) steeds meer integraal en de verantwoordelijkheid steeds groter. 7 kerncompetenties Uitgaande van de facility manager in de rol van performance manager, verander manager en zelfstuurder, maakt de FM-student zich de volgende 7 kerncompetenties eigen: Rollen

Kerncompetenties

1. Creëren van beleving van de dienstverlening Performance manager Herkennen van- en streven naar / uitdragen van de optimale kwaliteit van De verschillende klantgroepen hebben uiteenlopende wensen en dienstverlening met gevoel voor de wensen en belangen van interne- en externe klant. belangen (branche x domein). Beleving van de dienstverlening wordt mede bepaald door de uitstraling van de facilities. De facility manager wordt geacht de beleving van de dienstverlening te creëren door eigen performance, door advisering en door aansturing. De (verander) manager Het facilitair proces moet ge(re)organiseerd en geïmplementeerd worden. De facilitair manager wordt geacht de (re)organisatie te sturen als manager of te beïnvloeden als adviseur. Dit in een steeds veranderende omgeving.

De zelfstuurder De facility manager moet “bij de tijd” en “op niveau” blijven.

2. Analyseren 3. Plannen 4. Organiseren en 5. en doelen maken coördineren Evalueren Ontwikkelen (of (Adviseren over) bepalen en bijstellen Vertalen van bijstellen) van coördineren van Evalueren en (gegeven) koers, een uitvoering van het (eventuele) en/of project/activiteite werk; leiding geven bijstellen van de opdracht(en) in n aan medewerkers. bedrijfsvoering. doelen en plan. Opstellen Lost waar nodig Evalueren van de budgetten. van een problemen op. veranderstrategie; Bepalen van of implementatiepla monitoren van de adviseren over n. nieuwe strategie. de strategie. 6. Sturen van de eigen professionele ontwikkeling Signaleren van- en inspelen op nieuwe mogelijkheden en kansen. Eigen kennis en ontwikkeling bijhouden. 7. Bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het beroep Netwerken, publiceren.

Figuur 1. Kerncompetenties opleiding FM


NHTV © Certiked

Voorbeelden van beroepsrollen en context waartegen competentieontwikkeling plaatsvindt zijn performance manager, (verander)manager en zelfstuurder. De performance manager creëert beleving van dienstverlening, De (verander) manager analyseert en bepaalt doelen, maakt vervolgens plannen om deze te bereiken, organiseert en coördineert de uitvoering ervan, evalueert deze en stelt ze bij, De zelfstuurder stuurt de eigen professionele ontwikkeling en levert een bijdrage aan het beroep. In aanvulling op de voorbeeld beroepsrollen en competenties ijn de kennisaandachtsgebieden die in de opleiding worden gehanteerd in kaart ebracht.

De facility manager heeft als manager van voorwaardenscheppende producten en diensten ten behoeve van een organisatie in de rollen van performance manager en (verander) manager te maken met verschillende stakeholders: interne- en externe klanten, leveranciers, personeel, management en maatschappij, die uiteenlopende wensen en belangen hebben. De facility manager heeft daarbij te maken met een steeds complexere omgeving. De facility manager functioneert binnen uiteenlopende branches zoals bedrijfsleven, overheid, gezondheidszorg en de hospitality branche. - Het kennisaandachtsgebied Facility Management is bedoeld om kennis te maken met het vakgebied. - Voor de facility manager als performance manager ligt het accent op omgaan met interne- en externe klanten, hierbij komen de kennisaandachtsgebieden visitormanagement, imagineering / conceptontwikkeling, food & beverage en hospitality aan de orde. In relatie tot de stakeholder leveranciers komt leveranciersmanagement en juridische aspecten / contractmanagement aan de orde. - Tenslotte komen Huisvestingsmanagement en beheer als belangrijke facilitaire kennisaandachtsgebieden in de studie naar voren. - Voor de facility manager in de rol van (verander) manager komen aan de orde financiën / bedrijfseconomie, Human Resource Management / organisatiekunde, marketing en CRM / strategie / verandermanagement en research / externe analyse. - Kennisaandachtsgebieden ter ondersteuning van de ontwikkeling van sociale- en communicatieve competenties die nodig zijn in de rol van verandermanager of adviseur in internationale context zijn Engels, intercultureel management, communicatie en projectmanagement - Overige algemene BBA kennisgebieden waar de studenten in de studie mee kennismaken krijgen zijn informatiemanagement, kwaliteitsmanagement, ethiek, risicomanagement, logistiek, arbo en milieu. Uitgangpunten voor kennisontwikkeling in de opleiding is, in aansluiting de tabel met competentieniveaus, op competentieniveau 1 het bezitten van basiskennis. Op niveau 2 het bezitten van basis kennis en het kunnen toepassen hiervan in complexe situaties op tactisch niveau. Op het eindniveau 3 is dit het bezitten van overzicht over de kennisaandachtsgebieden maar ook het kunnen ontwikkelen en kiezen van theorieën op het gebied van Facility Management. Toelichting kennisaandachtsgebieden opleiding FM


NHTV © Certiked

Beroepsrollen <-> kerncompetenties <-> kennisgebieden De 7 kerncompetenties refereren vooral aan het kunnen uitoefenen van voorbeeld beroepsrollen performance manager, verander manager en zelfstuurder. Per competentie worden er 3 niveaus doorlopen door de student. Per competentie zijn een aantal niveau’s geformuleerd, waarbij als leidraad een schema uit het gezamenlijk competentieprofiel van de domeincompetenties Business Administration is gebruikt. Dit schema ziet er als volgt uit: Competentie niveau e 1 niveau

2e niveau

3e niveau

Complexiteit Beschikt over en ontwikkelt basiskennis en vaardigheden, werkt vooral met routines, krijgt instructies, volgt aansturing door leidinggevende. Past kennis toe, werkt met richtlijnen en procedures in complexe situaties, verdiept zich in vraagstukken van complexiteit in het werk.

Taakuitvoering condities Transfer Verantwoordelijkheid Beschikt over de nodige Draagt verantwoording voor kennis en vaardigheden om het eigen takenpakket, routinematig te werken in formuleert doelen, legt over de voortgang een intern project of voor verantwoording af. een externe opdrachtgever. Beschikt over en ontwikkelt uitgebreide kennis, vaardigheden, en enige ervaring om te werken en levert goede prestaties in diverse organisaties.

Werkt resultaatgericht, zet eigen trajecten uit, onderhandelt over de trajecten, legt verantwoording af over keuzes, weegt deze af met een termijnperspectief. Analyseert problemen, vragen Analyseert de eigen situatie, Werkt pro-actief, vult hiaten binnen de eigen verantwoordt op diverse en knelpunten in complexe kennis aan via zelfsturend situaties, handelt in de niveaus en professionele leren verwerft waar nodig praktijk zelfstandig, neemt wijze de nieuwe vaardigheden, denkt beslissingen, ontwikkelt informatieverzameling, en werkt met een branchenieuwe procedures of nieuw en organisatie overstijgende theoriekeuze en –vorming en plan van aanpak, gebruikt de gekozen oplossingen naar kijk op de problemen. creativiteit in het aanpakken de opdrachtgever en naar en uitvoeren van opdrachten. collega’s, staat open voor kritisch oordeel van collega’s en beroepsgenoten.

In de volgende pagina’s wordt per kerncompetentie de 3 niveaus uitgewerkt in voorbeelden, die zijn bedoeld als ondersteuning bij de ontwikkeling van de student en het curriculum en interpretatie van de competentieniveaus. Per niveau wordt ingegaan op context rol, handelen en worden een aantal voorbeeld beroepsproducten weergegeven.


NHTV © Certiked

KERNCOMPETENTIE 1 CREËREN VAN BELEVING IN DIENSTVERLENING Dit houdt in: Herkennen van en streven naar/uitdragen van de optimale kwaliteit van dienstverlening met gevoel voor wensen en belangen van interne en/of externe klanten. NIVEAU 1 Context / complexiteit Leerbedrijf/ Stagebedrijf/ Realistisch probleem binnen een werkelijke organisatie. Rol Medewerker Facilitair bedrijf/ Horeca Handelen Verleent in interactie met de klant op flexibele en gastvrije wijze diensten. Ontwikkelt eenvoudige, routinematige diensten en concepten. Werkt mee in een dienstverlenende functie van een facilitair bedrijf. Heeft daarbij aandacht voor de eigen presentatie (gastheer- of gastvrouwschap) Voorbeeld beroepsproducten2 : • (reflectie op) servicegericht gedrag in de rol van medewerker leerbedrijf/stagebedrijf. • Organiseren en uitvoeren van een eenvoudige dienst (een buffet) • Advies m.b.t. opzetten van een bedrijfsrestaurant. • Blauwdruk van een evenement. NIVEAU 2 Context / complexiteit Werkelijk bedrijf / behoefte naar bezinning op ontwikkelingen in de externe omgeving m.b.t. een geïsoleerd probleem. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. Rol Adviseur/expert/ netwerker Handelen: Creëren van de beleving van de dienstverlening, waarbij de verschillende klantgroepen worden betrokken. Tonen van inlevingsvermogen in klanten. Organiseren van een evenement. Uitvoeren en presenteren van een projectopdracht. Heeft daarbij aandacht voor de eigen presentatie / performance.

2

In het kader van internationalisering dienen een deel van de beroepsproducten Engelstalig te zijn, dit geldt voor alle competenties.


NHTV © Certiked

Voorbeeld beroepsproducten Advies op het gebied “imagineering” , waaronder het vertalen van de visie van de organisatie in gedragspatronen en omgevingskenmerken met betrekking tot beleving van de dienstverlening door klanten en het creëren van innovatieve en creatieve oplossingen met woord en beeld. Advies op het gebied van de invulling van een evenement. Niveau 3 Context / complexiteit Nationaal of internationaal stagebedrijf/ werkelijk bedrijf Rol Leidende rol binnen een Facilitair bedrijf/ adviseur Handelen Sturen en begeleiden van medewerkers in het klantgeoriënteerd verlenen van facilitaire diensten Oplossen van problemen met een klant en/of medewerker Omgaan met medewerkers en klanten met verschillende moedertalen en culturele achtergronden Ontwikkelen en communiceren van een facilitair dienstverleningsconcept/ visie op dienstverlening Uitvoeren en verdedigen van een integraal advies over communicatie van facilitaire strategie. Voorbeeld beroepsproducten : Bewijs van of reflectie op servicegericht gedrag, tevreden klanten/ medewerkers. Opstellen en uitvoeren van een klanttevredenheid- of preferentieonderzoek. Benchmarking van diverse klantgroepen in verschillende landen Advies over de communicatie van een facilitaire organisatie. Visie op dienstverlening / dienstverleningsconcept facilitaire organisatie.

Kritische situatie Het ontwikkelen van een antenne voor klantbeleving en problemen.


NHTV © Certiked

KERNCOMPETENTIE 2 Analyseren en doelen bepalen Dit houdt in: Bepalen en / of vertalen van een gegeven koers en/of opdracht in doelen en budgetten.

Niveau 1 Context / complexiteit Realistisch probleem, werkelijke of zo realistisch mogelijke organisatie. Rol Onderzoeker/adviseur/expert Handelen Volgt richtlijnen uitvoeren van relevant field- en deskresearch Analyseren m.b.v. gegeven werkmodellen vanuit verschillende disciplines Onderbouwde uitwerking van de keuzes al of niet binnen een gegeven strategie Voorbeeld beroepsproducten • Advies inrichtingsplan • Advies inkoopplan • Advies locatiekeuze en uitwerking gebouwontwerp • Blauwdruk van een evenement opstellen • Food & beverage plan Niveau 2 Context / complexiteit a. Werkelijk facilitair bedrijf met werkelijke vraag / behoefte aan bezinning op ontwikkelingen in de interne/externe omgeving m.b.t. een geisoleerd probleem. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. b. Werkelijk facilitair (stage) bedrijf met werkelijke vraag / behoefte aan bezinning op ontwikkelingen in de externe omgeving m.b.t. een geisoleerd probleem. Is verantwoordelijk voor de visie op de omgeving. Werkt zelfstandig en pro-actief. Heeft te maken met diverse stakeholders. Rollen Onderzoeker / adviseur/ expert/ netwerker Handelen a. Analyseert het probleem of de vraag van de opdrachtgever Voert analyse uit op relevante ontwikkelingen in de interne of externe omgeving aan de hand van desk en fieldresearch ; Kiest daarbij relevante werkmodellen Formuleert opties en geeft advies over welke optie de beste is om het probleem op te lossen. Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan de opdrachtgever Bouwt een relatie op met de opdrachtgever en zet daarbij het werkproces uit Voert uit en en presenteert een real-life projectopdracht binnen het thema huisvesting, beheer en leveranciersmanagement


NHTV © Certiked

b. Bovengenoemde, plus: Geeft vorm aan overleg en rapportage naar de verschillende stakeholders Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan verschillende stakeholders Bouwt een relevant netwerk op Voorbeeld beroepsproducten a. Advies binnen het thema huisvesting, beheer en leveranciersmanagement, en/of informatievoorziening, kwaliteit, arbo of milieuaspecten. Bijvoorbeeld analyse van de ontwikkelingen op een facilitair deelterrein. Vervolgens een op basis van bureau- en veldonderzoek onderbouwd advies voor een organisatie hoe deze toe te passen. b. Opdracht voor het stagebedrijf op het niveau assistent facility manager. • Volgt richtlijnen uitvoeren van relevant field- en deskresearch • Analyseren m.b.v. gegeven werkmodellen vanuit verschillende disciplines Onderbouwde uitwerking van de keuzes al of niet binnen een gegeven strategie

Niveau 3 Context / complexiteit Werkelijk nationaal of internationaal (facilitair) bedrijf, bezinning op ontwikkelingen in de externe omgeving m.b.t. een geïntegreerd probleem. Is verantwoordelijk voor de visie op de omgeving. Werkt zelfstandig en pro-actief. Heeft te maken met diverse stakeholders. Rollen Onderzoeker / adviseur/ expert/ netwerker Handelen Legt zelf contact met een te onderzoeken organisatie Voert een analyse uit op de interne organisatie en relevante externe ontwikkelingen Kiest daarbij zelf relevante werkmodellen Zet daarbij het eigen werkproces uit Geeft zelf vorm aan overleg met de verschillende stakeholders Formuleert strategische opties mbt een geïntegreerd probleem Geeft advies over welke optie de beste is Bouwt een relevant persoonlijk netwerk op Voorbeeld beroepsproducten • Identificatie van de interne en externe stakeholders van een facilitaire organisatie inclusief omgevingsanalyse • Analyse van externe (internationale) trends en ontwikkelingen en de gevolgen daarvan voor de bedrijfsvoering • Advies m.b.t. het bepalen van de strategie van een facilitaire organisatie • Actueel en relevant persoonlijk netwerk Kritische situatie: Die waarbinnen het van belang is te kunnen bepalen of een observatie of trend, een kans of bedreiging is die winstof verliesgevend kan zijn, of dat het een hype betreft die overwaait. Tevreden houden van en draagvlak creëren bij de stakeholders door realisme en overtuigingskracht.


NHTV © Certiked

KERNCOMPETENTIE 3 PLANNEN MAKEN Ontwikkelen (of bijstellen) van een plan voor de organisatie en/of van het facilitaire proces. Het plan bevat een taakverdelings- budgettaire en tijdscomponent. Niveau 1 Context / complexiteit Een fictieve opdracht vanuit een werkelijk of realistisch facilitair bedrijf. Er is duidelijke aansturing door de opleiding middels de opdracht en de begeleidende docenten. Rol Onderzoeker/ adviseur / expert Handelen Operationaliseren van een gegeven functioneel (fictief) doel in een werkplan voor een deelaspect van de facilitaire organisatie. Voorbeeld beroepsproducten Deelaspect van een werkplan voor een functionele eenheid Het plan bevat een taakverdelingscomponent, een toetsing aan financiele kaders en en een tijdscomponent. Bijvoorbeeld advies inkoopplan, advies inrichtingsplan, food & beverage plan, advies locatiekeuze en uitwerking gebouwontwerp nieuwe huisvesting.

Niveau 2 Context / complexiteit a. Vanuit een functionele eenheid van een werkelijk facilitair bedrijf een werkelijke opdracht. Werkt voor een belangrijk deel zelfstandig mbv de beschikbare richtlijnen en procedures. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. b. Vanuit een functionele eenheid van een werkelijk, nationaal of internationaal, facilitair bedrijf een werkelijke opdracht. Is verantwoordelijk voor een deel van het werkplan. Werkt zelfstandig en pro-actief. Heeft te maken met diverse niveaus binnen de organisatie. Rol a. Onderzoeker/ adviseur / expert/ netwerker b. Assistent facilitair manager Handelen a. Operationaliseren van een gegeven functioneel doel in een werkplan voor een deel van de facilitaire organisatie. Kiest daarbij zelf relevante werkmodellen voor de organisatie en uitvoering van het facilitaire proces. Zet daarbij het eigen werkproces uit Formuleert opties en geeft advies over welke optie de beste is Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan de opdrachtgever Bouwt een relatie op met de opdrachtgever Presenteert de opdracht mondeling en schriftelijk b. bovengenoemde, plus:


NHTV © Certiked

Geeft vorm aan overleg en communicatie met diverse stakeholders. Formuleert opties en geeft advies over welke optie de beste is Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan de verschillende stakeholders. Bouwt een relatie op met de opdrachtgever en creëert draagvlak bij de stakeholders. Voorbeeld beroepsproducten a. Real-life projectopdracht binnen het thema huisvesting, beheer en leveranciersmanagement, waaronder het opstellen van een deelwerkplan voor een facilitaire afdeling. Het plan bevat een taakverdelings, een toetsing aan financiële kaders en een tijdscomponent. (bijvoorbeeld: inkoopplan, huisvestingsplan, ICT-inrichtingsplan, schoonmaakplan, energiebeleidsplan, vervoersplan). b. Opdracht voor een stagebedrijf op het niveau assistent facility manager zoals het opstellen van een deelwerkplan voor een facilitaire afdeling. Het plan bevat een taakverdelings, een toetsing aan financiele uitgangspunten en een tijdscomponent. (bijvoorbeeld: inkoopplan, huisvestingsplan, ICT-inrichtingsplan, schoonmaakplan, logistiek plan, catering plan, evenementenplan).

Niveau 3 Context / complexiteit Vanuit een functionele eenheid van een werkelijk nationaal of internationaal facilitair bedrijf een werkelijke opdracht. Is verantwoordelijk voor het opzetten en realiseren van een complex werkplan. Werkt zelfstandig en pro-actief. Heeft te maken met diverse niveaus binnen de organisatie. Rol Projectverantwoordelijke binnen een facilitaire organisatie Handelen Operationaliseert een gegeven functioneel doel in een werkplan voor de facilitaire afdeling Kiest relevante werkmodellen Zet daarbij het eigen werkproces uit Geeft vorm aan overleg en communicatie met diverse stakeholders. Formuleert opties en geeft advies over welke optie de beste is Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan de verschillende stakeholders. Bouwt een relatie op met de opdrachtgever en creërt draagvlak bij de stakeholders. Voorbeeld beroepsproducten Opdracht (voor een stagebedrijf) op het niveau projectleider/ facilitair coördinator. Het plan bevat een taakverdelingscomponent, een vertaling naar de financiele consequenties en een tijdscomponent. Advies/plan met betrekking tot strategie-implementatie van een facilitaire organisatie. Daarbij behorend communicatieplan. Kritische situatie: Tevreden houden en draagvlak creëren bij de verschillende stakeholders. Opstellen van een realistisch en goed onderbouwd plan.


NHTV © Certiked

KERNCOMPETENTIE 4 ORGANISEREN EN COÖRDINEREN Dit houdt in: (Adviseren over) coördineren van de uitvoering van het werk; leiding geven aan medewerkers lost waarnodig problemen op Niveau 1 Context / complexiteit Organiseren van een kleinschalige projectmatige activiteit. Er is duidelijke aansturing door de opleiding middels de opdracht en de begeleidende docenten. Rol Projectgroepdeelnemer, planner, projectleider. Handelen: Sturen en coördineren van het facilitaire proces (beperkte projectorganisatie). Beroepsproduct: Organiseren en uitvoeren van een buffet. Plan van aanpak voor een projectmatige activiteit (project huisvesting). Realiseren van dit plan. Organiseren van een internationale studiereis. Niveau 2 Context / complexiteit Real life facility event. Er is duidelijke aansturing door de opleiding middels de opdracht en de begeleidende docenten. Er is sprake van externe klanten. Rol Coördinator van een evenement Handelen: Sturen en coördineren van projectorganisatie van een facilitair evenement (modeshow, nieuwjaarsborrel etc.) Samenwerken met personen van verschillende moedertalen en culturele achtergronden. Hieronder valt het oplossen van problemen, het onderhandelen met opdrachtgever en leveranciers en het communiceren met medewerkers en opdrachtgever. Voorbeeld beroepsproduct: Plan van aanpak voor een facilitair evenement. Realiseren van dit evenement. Tevreden stakeholders. (Mede-)organisatie en uitvoering van een internationale studiereis waarbij hulp wordt geboden aan derden of een ander project.

Niveau 3 Context / complexiteit Vanuit een werkelijk nationaal of internationaal (facilitair) bedrijf een werkelijke opdracht om een specifiek proces te organiseren


NHTV © Certiked

Rol Coördinator van een facilitair project of proces Oplossen van problemen. Onderhandelen met opdrachtgever en leveranciers. Communiceren met medewerkers en opdrachtgever. Handelen: Sturen en coördineren van het facilitaire proces (projectorganisatie, event of facilitair proces). Omgaan / samenwerken met personen van verschillende moedertalen en culturele achtergronden. Voorbeeld beroepsproduct: Realiseren van een plan van aanpak of werkwijze voor een facilitair proces of evenement, bijvoorbeeld de inhoudelijke en/of logistieke coördinatie van een internationaal congres, de invoering van een nieuw catering concept of locatie of coördinatie van een facilitaire unit. Evalueren van dit plan. Bewijs van en/of reflectie op tevreden stakeholders.


NHTV © Certiked

KERNCOMPETENTIE 5 Evalueren en bijstellen Dit houdt in: Evalueren en (eventueel) bijstellen van de bedrijfsvoering, de planning en organisatie van het proces en de strategie. Bij de bijstelling komen organisatorische, budgettaire-, omgevings-, taakverdelings- en tijdsaspecten aan de orde. Niveau 1 Context / complexiteit Er is een duidelijke aansturing door de opleiding middels de opdracht en begeleidende docenten. De opdracht is realistisch. Rol Onderzoeker/ expert/adviseur Handelen Volgens richtlijnen uitvoeren van relevant field- en deskresearch Analyseren bestaande situatie m.b.v. gegeven werkmodellen vanuit verschillende disciplines, bijvoorbeeld een SWOT. Onderbouwde keuze maken en/of oplossingsrichtingen geven. Voorbeeld beroepsproducten Interviewverslag facility manager. Excursieverslag. Stageverslag waarin het stagebedrijf wordt geanalyseerd. Gasttevredenheidsenquête. Niveau 2 Context / complexiteit Werkelijk bedrijf /bezinning op ontwikkelingen in de externe omgeving. Definiëren van een probleem/ knelpunt. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. Rollen Onderzoeker / adviseur/ netwerker Handelen Voert analyse uit op relevante ontwikkelingen in de interne & externe omgeving Evalueert de bedrijfsvoering van een organisatie onderdeel en kiest daarbij relevante werkmodellen; Zet daarbij het werkproces uit en formuleert oplossingsrichtingen Verbetert het eigen advies aan de hand van feedback Geeft geïntegreerd advies over verbetering/verandering optie de beste is Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan de opdrachtgever Mondelinge en schriftelijke presentatie


NHTV © Certiked

Voorbeeld beroepsproducten Real-life opdracht, evaluatie van een onderdeel van de facilitaire bedrijfsvoering, bijvoorbeeld binnen het thema Imagineering, maar ook binnen andere facilitaire thema’s zoals thema huisvesting, beheer of leveranciersmanagement, food&beverage etc.. Hieronder valt: • Analyse van knel- en verbeterpunten van een onderdeel van de facilitaire organisatie • Extern analyse en signaleren van knelpunten op het gebied van huisvesting • Interne (proces) analyse en verbeterplan catering • Preferentieonderzoek bezoekers. • Klanttevredenheidsonderzoek op deelaspecten, zoals een onderzoek naar telefonische bereikbaarheid van een ziekenhuis • Daarnaast advies m.b.t. oplossingsrichtingen en in kaart brengen van financiële consequenties hiervan.

Niveau 3 Context / complexiteit Werkelijk nationaal of internationaal (facilitair)bedrijf/ bezinning op ontwikkelingen in de externe omgeving m.b.t. een geïntegreerd probleem. Is verantwoordelijk voor de visie op de omgeving. Werkt zelfstandig en pro-actief. Heeft te maken met diverse stakeholders. Rollen Adviseur/ markt- en omgevingsexpert Handelen Selecteert zelf een te onderzoeken organisatie. Voert analyse uit op relevante ontwikkelingen in de interne en externe omgeving; kiest daarbij zelf relevante werkmodellen Evalueert de koers van de facilitaire organisatie en formuleert adviezen (n.a.v. strategische opties) Zet daarbij het eigen werkproces uit en verbetert het eigen product aan de hand van feedback Legt verantwoording af over gemaakte keuzes aan verschillende stakeholders en geeft zelf vorm aan overleg en rapportage naar deze stakeholders. Bouwt een relevant persoonlijk netwerk op Voorbeeld beroepsproducten • Extern analyseverslag • Interne (proces) analyse en verbeterplan • Advies m.b.t. strategie verandering en implementatie van de gewenste strategie • Actueel en relevant persoonlijk netwerk (relatie leggen/onderhouden met een organisatie). • Analyse van een gasttevredenheidsonderzoek en vertalen in verbeterplannen. • Adviseren van organisaties hoe in te spelen op externe ontwikkelingen. Kritische situatie: Te kunnen bepalen of een advies haalbaar en realistisch is. Draagvlak kunnen verkrijgen bij stakeholders in een veranderende omgeving.


NHTV © Certiked

Kerncompetentie 6 Sturen van de eigen professionele ontwikkeling Handelen: • Voldoende tijd en ruimte plannen voor de persoonlijke ontwikkeling • Benoemen van eigen sterke en zwakke punten aan de hand van het competentieprofiel • Reflecteren op eigen beroepsmatig handelen • Actief feedback op eigen beroepsmatig handelen vragen • Individuele leerdoelen formuleren • Opstellen van een POP Niveau 1 Context / complexiteit De binnenschoolse opleidingssituatie. Er is duidelijke aansturing door de opleiding middels opdrachten en de begeleidende docenten. Rol Zelfstuurder Handelen • Benoemen van eigen sterke en zwakke punten m.b.t. ontwikkelen • Reflecteren op eigen handelen • Feedback op eigen handelen ontvangen en verwerken • Individuele leerdoelen formuleren Voorbeeld beroepsproducten • Zelfevaluatieverslagen • Reflectieverslagen • Persoonlijk Verbeter Plan Niveau 2 Context Vanuit een werkelijk facilitair bedrijf een werkelijke opdracht om een specifiek proces te verbeteren en buitenschoolse (stage) opleidingssituatie. Werkt voor een belangrijk deel zelfstandig m.b.v. de beschikbare richtlijnen en procedures. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. Rol Zelfstuurder Handelen • Bewaken tijd en ruimte voor de persoonlijke ontwikkeling • Benoemen van eigen sterke en zwakke punten aan de hand van het competentieprofiel • Reflecteren op eigen handelen • Feedback op eigen handelen ontvangen en verwerken • Individuele leerdoelen formuleren


NHTV © Certiked

Voorbeeld beroepsproducten: • Zelfevaluatieverslagen • Reflectieverslagen • Stageplan • Stageverslag

Niveau 3 Context / complexiteit Een werkelijk (facilitair) bedrijf met werkelijke opdrachten.Is verantwoordelijk voor (de uitvoering van) zijn eigen POP. Werkt zelfstandig en pro-actief. Er is regelmatige begeleiding beschikbaar. Rol Zelfstuurder Handelen • Voldoende tijd en ruimte plannen voor de persoonlijke ontwikkeling • Benoemen van eigen sterke en zwakke punten aan de hand van het competentieprofiel • Reflecteren op eigen beroepsmatig handelen • Actief feedback vragen op eigen beroepsmatig handelen • Individuele leerdoelen formuleren • Opstellen van een POP Voorbeeld beroepsproducten: • POP • Evaluatieverslagen • Reflectieverslagen • Verslag van functioneringsgesprek


NHTV © Certiked

Kerncompetentie 7 Bijdrage ontwikkeling beroep Dit houdt in: Herkennen, bijhouden en analyseren van nieuwe ontwikkelingen m.b.t. het beroep. Dit kunnen inhoudelijke trends zijn, maar ook ontwikkelingen m.b.t. de functie of positionering. Klant- en/of beroepsgroep(en) stellen vragen bij de legitimering van het beroep. Opbouwen van persoonlijke contacten binnen de professionele community. Beroepsproducten: • Een beschrijving van de eigen visie op het beroep • Een beschrijving van een relatief nieuwe of aangepaste facility management aanpak • Actueel en relevant persoonlijk netwerk

Niveau 2 Context / complexiteit Werkelijk nationaal of internationaal bedrijf , werkelijke opdrachten, binnen- en buitenschoolse (stage) opleidingssituatie. Werkt voor een belangrijk deel zelfstandig mbv de beschikbare richtlijnen en procedures. Er is regelmatige begeleiding en ondersteuning beschikbaar. Rol Netwerker, onderzoeker Handelen De professional levert een bijdrage aan de ontwikkeling van het beroep. Dit kan inhouden: • Ontwikkelingen in de internationale beroepspraktijk verbinden met (nieuwe) oplossingen/ methoden op het gebied van facility management • Verwoorden van zijn visie op de facilitaire bedrijfsvoering • Bijdrage leveren aan de ontwikkeling of bijstelling van de visie op facilitaire vraagstukken. • Bouwt een relevant persoonlijk netwerk op Voorbeeld beroepsproducten • Een beschrijving van een relatief nieuwe of aangepaste oplossing voor een facility management vraagstuk • Begin van een persoonlijk netwerk Niveau 3 Context / complexiteit Werkelijke (inter)nationale beroepspraktijk. Rollen Professional Netwerker, onderzoeker


NHTV © Certiked

Handelen De professional levert een bijdrage aan de ontwikkeling van het beroep. Dit kan inhouden: • Onderzoek: ontwikkelingen in de beroepspraktijk verbinden met (nieuwe) theorieën en methoden op het gebied van facility management • Verwoorden van zijn visie op het beroep • Bijdrage leveren aan de ontwikkeling of bijstelling van de visie op de maatschappelijke plaats en functie van de facilitaire organisatie en de positie van de facility manager daarin • Bouwt een relevant persoonlijk netwerk Voorbeeld beroepsproducten: • Een beschrijving van de eigen visie op het beroep • Een beschrijving van een relatief nieuwe of aangepaste facility management aanpak • Een publicatie in een nationaal of internationaal vakblad • Actueel en relevant persoonlijk netwerk


NHTV © Certiked

Bijlage 4: Visitatieteam Ir. R.S. Kloosterman (1967), teamleider Na zijn studie Technische Bedrijfskunde (TUE, 1991) heeft Kloosterman gewerkt voor het adviesbureau KPMG Consulting. Belangrijke aandachtsgebieden waren daarbij marktonderzoeken en het formuleren van strategische plannen. Na twee jaar heeft hij zich zelfstandig gevestigd en sindsdien grote projecten uitgevoerd in binnen- en buitenland (Rusland, Kazakhstan, Tsjechië, Curaçao), op het grensvlak van strategie, marktoriëntatie en managementsystemen. In Oekraïne en Kazakhstan betrokken geweest bij projecten in de agrarische en foodsector. Voorts: het opzetten van buitenlandse operations in opdracht van Rijnconsult en in opdracht van Barents Consulting (London). Sinds 1995 is hij werkzaam voor Certiked, sinds 2002 fulltime in de rol van directeur. Veel visitaties geleid, van voltijd bekostigd tot deeltijd aangewezen onderwijs. Rol in het visitatieteam: projectleiding, hands-on ervaring met internationale en veranderingskundige vraagstukken. J. Wardenier (1948), extern deskundige De heer Wardenier is werkzaam bij de Belastingdienst. Hij heeft daar gedurende zijn 42-jarige dienstverband diverse functies vervuld. Hij begon in het uitvoerende primaire proces, stroomde door naar het operationele management, gaf leiding aan grote veranderingsprojecten en is verantwoordelijk geweest voor de inrichting van grote delen van de Belastingdienstorganisatie. Hij heeft de functie van directeur personeel en organisatie vervuld van de Belastingdienst, waarna hij directeur van het Belastingdienst/Centrum voor Facilitaire Dienstverlening (B/CFD) is geweest. In deze functie gaf hij leiding aan ongeveer 1.600 medewerkers die nagenoeg alle facilitaire taken (exclusief kennis, communicatie en ICT) ten behoeve van de Belastingdienst vervullen. Sinds kort is hij voorzitter van het managementteam van de Belastingdienst, regio Holland-Midden. Tevens is hij lid van de Groepsraad van de Belastingdienst. Inbreng in het visitatieteam: branchekennis, materiekennis. A.J.C. van Noort (1973), secretaris Mevrouw Van Noort heeft Personeel en Arbeid en Nederlandse taal- en letterkunde gestudeerd. Sinds eind 2005 is zij zelfstandig adviseur op het gebied van arbeid en organisatie, projectmanagement en communicatie. Daarvoor was ze bij de LOI werkzaam als businessunitmanager, waar ze in de rol van opleidingsmanager verantwoordelijk was voor de kwaliteit en actualiteit van HBO-opleidingen op het gebied van marketing, communicatie, gezondheidszorg en welzijn. Rol in het visitatieteam: secretaris, met brede ervaring in HBO managementopleidingen T. Buising (1971), tweede secretaris Titia Buising heeft Toegepaste Onderwijskunde gestudeerd. Zij heeft daarna bij diverse adviesbureaus gewerkt (EB Management, KPMG) aan vraagstukken op het gebied van onderwijsontwikkeling, ontwikkeling van (school) organisaties en de relatie onderwijs – arbeidsmarkt. Dit in zowel HBO, MBO als VMBO. Sinds januari 2006 is zij werkzaam als zelfstandig onderwijskundige. Rol in het visitatieteam: tweede secretaris, met brede ervaring in HBO. J.A.M. van Velthoven (1979), studentlid Hans van Velthoven studeert aan de faculty of architecture, Technische Universiteit Delft, afstudeerrichtingen Real estate en housing én Buildingtechnology. In de loop van 2006 verwacht hij te komen tot de afronding van zijn dubbele afstudeertraject. In 2001 behaalde hij zijn propedeuse Bedrijfskunde aan de Erasmus universiteit Rotterdam. Hij heeft voorts diverse student-assistentschappen vervuld aan de Faculteit Bouwkunde en heeft zitting gehad in de Centrale en Facultaire studentenraad. Rol in het visitatieteam: student met ervaring in medezeggenschap


NHTV © Certiked

Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen


ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. NHTV internationale hogeschool Breda Opleiding Facility management Croho-registratienummer: 34500

Recommend Documents