Omge. ving. can BBC. Gemeente Opwijk Eindrapport Omgevingsanalyse. Omgevingsanalyse

BBC

Omge S can ving Omgevingsanalyse

Gemeente Opwijk Eindrapport Omgevingsanalyse 19 oktober 2012 Gemeente Opwijk NIS-code: 23060 Rapporteringsperiode 2014-2019

Gemeente Opwijk

Omgevingsanalyse : methodiek

BBC

De omgevingsanalyse is een verplichte toelichting bij het meerjarenplan (art. 9). Dit is een motivering en verantwoording voor de gekozen beleidsprioriteiten in het meerjarenplan. Tegelijk kan de omgevingsanalyse een basis zijn voor oriëntatie van het beleid en voor het bepalen van de beleidsprioriteiten. Het beleid zal erop gericht zijn te veranderen, verbeteren, versterken, in te spelen op maatschappelijke evoluties … De omgevingsanalyse wordt uitgevoerd aan de hand van de SWOT-methodologie. In een eerste stadium kunnen (per dienst of cluster) de sterke en zwakke punten van de organisatie (intern), en de opportuniteiten en bedreigingen rondom de organisatie (extern) worden opgelijst. Dit resultaat is een weergave van het profiel van de organisatie binnen haar omgeving : omgevingsanalyse. In een verder stadium kan deze analyse leiden tot aanbevelingen, concrete voorstellen tot verbetering in actieplannen en acties die opgenomen worden in een inspiratienota. Op basis van deze analyse (en nota) en de beleidsprioriteiten van de nieuwe beleidsploeg kunnen de beleidsdoelstellingen voor het meerjarenplan worden bepaald.

Gemeente Opwijk NIS-code: 23060 Rapporteringsperiode 2014-2019

Gemeente Opwijk


BBC

Vlaamse beleidsprioriteiten Lokale beleidsvisie en prioriteiten Beleidsdoelstellingen OMGEVINGSANALYSE

Actieplannen Interne analyse SWOT-ANALYSE Externe analyse


Acties

Gemeente Opwijk


BBC

De SWOT-analyse wordt opgebouwd rond de clusters die afgelijnd werden in de opstartvergadering. Deze clusters zijn een groepering van verwante diensten die vaak een gemeenschappelijk of overlappend werkterrein beslaan. Deze clusters komen veelal overeen met de beleidsdomeinen in BBC, of kunnen daarop worden afgestemd. Voor elke cluster is een interne en externe analyse gemaakt. Voor de gemeente Opwijk is gekozen voor de volgende clusters:

1 Bestuur

: interne diensten

2 Vrije Tijd

: sport, cultuur, bibliotheek

3 Jeugd & Welzijn

: jeugd en welzijn (sociaal huis)

4 Omgeving

: ruimtelijke ordening, grondgebied, milieu, infrastructuur

5 Onderwijs

: gemeentelijk onderwijs


Gemeente Opwijk


BBC

De interne-analyse is opgebouwd rond 7 vlakken. Aan de hand van 10 gerichte gesloten vragen binnen elk vlak wordt het interne profiel belicht en geëvalueerd.

1 Strategie en planning 2 Financieel beheer 3 Innovatie en dienstverlening 4 Communicatie en reputatie 5 Kwaliteit en interne controle 6 Personeel en organisatie 7 Samenwerking en netwerken

De interne SWOT-analyse wordt weergegeven in een positioneringsroos. Voor de interne analyse blijkt uit de roos op welke van de 7 vlakken de cluster sterk of zwak presteert. Tevens blijkt welke vlakken als belangrijk of minder belangrijk worden aanzien (rode driehoek). Daaruit kan worden afgeleid wat de werkpunten zijn voor de interne organisatie. :

Mate van belang volgens cluster

:

Clusterscore

:

Score Q&A


Gemeente Opwijk


BBC

De externe-analyse (OT) wordt opgebouwd rond 6 vlakken. Binnen elk vlak schetsen we de omgeving van de organisatie en de mogelijke impact hiervan op het beleid. Deze vraagstukken worden door de clusterverantwoordelijken beantwoord met kennis van het basisprofiel van de organisatie uit de beschikbare statistieken.

1 Institutioneel 2 Economisch 3 Demografisch en sociaal 4 Technologisch

De externe SWOT-analyse wordt weergegeven in een positioneringsroos. Voor de externe analyse blijkt uit de roos welk de belangrijkste omgevingsfactoren zijn die impact hebben op de organisatie en in welke mate de organisatie daarvoor klaar is of niet, of zich daarop afstemt of kan afstemmen.

5 Ecologisch

:

Mate van belang volgens cluster

6 Maatschappelijk

:

Clusterscore


Gemeente Opwijk

BBC

Basisprofiel


Gemeente Opwijk

Omgevingsanalyse : basisprofiel* Gegevens Inwoners

Lokaal

BBC Belfius cluster

Vlaams

13.893

Laatste meting 2012

Grijze druk

40,95 (37,21 in 1997)

2010

Groene druk

41,46 (42,47 in 1997)

2010

Groei

+13,2%

+5,9%

+5,2%

2010

+7,4%

+3,6%

+4,3%

2010

Vreemdelingen/1000 inw

20,9

34,1

63,9

2010

Groei Alleenwonende (vr)

+34,9%

+24%

+15,7%

2009

Aanvullende personenbel.

7,8%

7,2%

7,2%

2012

42

49

36

2012

1.350

1.117

1.340

2012

17

20

21

2010

Bevolkingsprojectie 2011-2020

Waarde 1% APB Onroerende voorheffing Waarde 100 opct. OV

* Bronnen: http://www.ibz.rrn.fgov.be; http://aps.vlaanderen.be/lokaal/lokale_statistieken.htm


Gemeente Opwijk

Omgevingsanalyse : basisprofiel Gegevens VTE/1000 inw Gemeente

Lokaal

BBC Belfius cluster

Vlaams

Laatste meting

6,90

5,91

8,20

2010

€176,6

€190,4

€155,4

2010

448,4 kg

455,3 kg

524,8 kg

2010

94,6%

87,5%

92%

2009

60,7

20,0

70,7

2009

Groei verkeersongevallen

-19,4%

-20,9%

-14,1%

2010

Groei Verkeersongevallen met fietsers

Max. 9

-15%

-0,5%

2009

Gem. verkoopprijs bouwgrond/m² Kg hh afval per inw/jaar Uitvoeringsgraad Riolering Zuiveringsgraad

BELFIUS. Woongemeenten in de stadsrand (Cluster V1).


Gemeente Opwijk

Omgevingsanalyse : basisprofiel Gegevens Soc.huurwoningen/app. /aantal private huishoudens

Lokaal

BBC Belfius cluster

Vlaams

Laatste meting

0,8

2

5,5

2008

Jobratio

40,6%

51,2%

73,4%

2009

Werkloosheidsgraad 09/2012

3,74%

7,28%

7,59%

2012

€18.697

€19.610

€16.620

2009

Leefloontrekkenden/1000 inw

2,9

1,7

4,1

2010

Plaatsen in wzc/1000 65+

67,4

65,5

58,2

2010

13

17,8

32,7

2011

Gemiddeld inkomen/inw.

Geregistreerde diefstallen en afpersingen/1000 inw Indien niet vermeld, is het basisjaar 2000.

Legende: Grijze druk: Bevolking 60+ ten opzichte van de bevolking 20-59 jaar. Groene druk: Bevolking 0-19 jaar ten opzichte van de bevolking 20-59 jaar. Jobratio: Aantal jobs t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar).


Gemeente Opwijk

BBC

Interne analyse


Gemeente Opwijk : Bestuur

Interne analyse : positionering


BBC

Gemeente Opwijk : Omgeving



BBC

Gemeente Opwijk : Welzijn & Jeugd



BBC

Gemeente Opwijk : Vrije Tijd



BBC

Gemeente Opwijk : Onderwijs



BBC

Gemeente Opwijk

Interne analyse :

1 Strategie en planning

BBC

Zwakke punten - Er is een strategisch plan voor de organisatie, maar dit is in hoofdzaak een papieren plan geen werkmiddel. - Het strategisch plan van een ‘cluster’ wordt enkel binnen de cluster gecommuniceerd. De strategie is bijgevolg niet gedragen binnen de organisatie. - Er is nood aan een realistische lange termijnvisie. - Er is geen koppeling tussen het beleidsmatige en het financiële plan. - Er wordt hoofdzakelijk ad hoc gerapporteerd over het bereiken van doelstellingen. - De ondersteuning en opvolging van beleidsplanning vanuit de administratie is beperkt door de beperkte bezetting.

Sterke punten - Indien decretaal verplicht is een strategisch meetbaar plan opgemaakt per cluster. - De strategie wordt op dienstniveau bewaakt.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

1 Strategie en planning

BBC

Aanbevelingen - Er is nood aan langetermijnvisie. BBC biedt opportuniteiten om hieraan te werken op basis van duidelijke afspraken tussen politiek en administratie. - Invoer regelmatig diensthoofdenoverleg of overleg met alle betrokken actoren rond strategie. - Verhogen van de frequentie managementteam met aandacht voor strategische aandachtspunten. - Jaarlijkse evaluatie en bijsturing van het beleidsplan. - Evaluatie bemanning van beleidsondersteunende functies. - Opmaak afsprakennota adviesorgaan.

managementteam/bestuur

over

de

erkenning


als

decretaal

verplicht

Gemeente Opwijk

Interne analyse :

2 Financieel beheer

BBC

Zwakke punten - Er is weinig betrokkenheid van administratie bij de begrotingsopmaak en bespreking. - Er is geen koppeling van het beleidsplan aan de financiële planning. - Er is geen centrale aankoopdienst. Onderscheiden diensten voeren individueel overheidsopdrachten uit. (individuele tijdsbesteding en opvolging wetgeving). - De kost van de dienstverlening wordt niet nagegaan. - De feedback over het weerhouden budget is beperkt. - Investeringen worden niet sterk gepland.

Sterke punten - De wet op overheidsopdrachten wordt steeds toegepast. - Er wordt proactief op zoek gegaan naar subsidies. - De clusters geven aan sterk kostenbewust te werken.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

2 Financieel beheer

BBC

Aanbevelingen - Toegang verzekeren tot de cijfers voor ieder personeelslid. - Budgettering op project of actieniveau. - Nauwe samenwerkingsverbanden creëren met het OCMW en andere lokale besturen, onder meer via gezamenlijke aankoop/ bestekken voor hardware. - Opzet interne gezamenlijke aankoopdienst bij herziening van de organisatiestructuur.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

3 Innovatie en dienstverlening

BBC

Zwakke punten - Innovatie vertrekt niet vanuit een strategisch kader. - Dienstverlening aan de bevolking wordt als heel belangrijk ervaren, voor innovatie is er echter weinig tijd en ruimte, de nadruk ligt op het zo snel mogelijk bedienen van de burger. - De dienstverlening is hoofdzakelijk beperkt tot de klassieke taken van een openbaar bestuur.

Sterke punten - De innovatieve competentie wordt binnen de clusters als voldoende ingeschaald. - Er is samenwerking met andere organisaties bij de ontwikkeling van producten. - Het productaanbod wordt vanuit de diensten op eigen initiatief regelmatig vernieuwd. Aanbevelingen - Opnemen innovatie in strategisch plan. - Opnemen innovatie als vast item in het diensthoofdenoverleg of het dienstoverleg. - ICT: Introductie een multiseat of andere virtuele oplossing voor de werkposten van vooral de dienst burgerzaken, mogelijks ook grondgebiedzaken en infrastructuur.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

4 Communicatie en reputatie

BBC

Zwakke punten - Relevante interne informatie wordt centraal vergaard, maar niet actief aan de diensten aangeboden. - De digitale communicatie naar de burger is zwak (nieuwe website wordt in 2012 gelanceerd). - Er is geen centraal loket en de dienstverlening is sterk over het grondgebied verspreid.

Sterke punten - Opwijk scoort algemeen goed in burgercommunicatie. Dit is hoofdzakelijk papieren communicatie. - Algemeen zijn de klanten van de clusters goed gekend. Er wordt een profiel opgemaakt. Voorbeeld: De cluster ‘vrije tijd’ doet een sterke analyse van de deelnemers van aangeboden activiteiten en richt zijn praktische werking op de resultaten (gerichte mailings). - De doelgroep wordt vaak betrokken bij de activiteiten. - De klant kan steeds bij de dienstverlening terecht, desnoods wordt hij doorverwezen of een alternatief aangeboden.

Aanbevelingen - Strikter toepassen van huisstijl gekoppeld aan duidelijke richtlijnen. - Opmaak intern communicatieplan.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

5 Kwaliteit en interne controle

BBC

Zwakke punten - Er is weinig kwaliteitscontrole, dit zijn voornamelijk individuele initiatieven. - Er worden enkel ad hoc acties rond interne controle uitgevoerd per dienst. - Risico’s worden enkel in kaart gebracht na incidenten. - De infrastructuur voorziet in de basisnoden van de klanten. - De diensten liggen sterk decentraal en er is geen centraal loket. Dit is een groot aandachtspunt gezien de sterke stijging van de bevolking en gerelateerde dienstverlening binnen elke cluster. - Het systeem van de ‘open’ balie beperkt de privacy. Sterke punten - De dienstverlening voorziet goed in de huidige noden. - Er is een gemeenschappelijke deontologische code die gedragen is door de organisatie. - Er is een klachtenregistratiesysteem (aandachtspunt is opvolging meldingen en mondelinge klachten).


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

5 Kwaliteit en interne controle

BBC

Aanbevelingen - Uitbouw interne controlesysteem met aandacht voor opvolging. - Uitbouw bestaand klachtenmanagementsysteem met aandacht voor mondelinge klachten, meldingen. - Invoeren van standaardprocedures voor controle en onderhoud van de bestaande ICT- accommodatie. - Onderzoek decentrale huisvesting. - Evaluatie openingsuren (geen uitbreiding, maar meer gericht en seizoensgebonden plannen).


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

6 Personeel en organisatie

BBC

Zwakke punten - Het peil van het verzuim is vergelijkbaar met dat van andere lokale besturen, er zijn wel specifieke aandachtspunten binnen de organisatie. Er is echter nog geen duidelijk beleid of plan van aanpak. - Er is niet gepeild naar personeelstevredenheid. - Personeelsbehoeften worden niet systematisch gepeild. - Er is een groter personeelsverloop. (A's die voor lagere functies solliciteren vullen de plaatsten maar voor beperkte tijd in, dit zorgt voor de hogere kost van de werving). - Er is nood aan een meer actieve opvolging van de vormingsnoden binnen het personeel.

Sterke punten - Medewerkers hebben een functieomschrijving, functioneringsgesprekken en evaluatiegesprekken. - Er wordt aan competentiemanagement gedaan.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

6 Personeel en organisatie

BBC

Aanbevelingen - Opstart kerntakendebat (herzien organisatiestructuur vanuit de administratie (met de nadruk op beleidsondersteunende functies) en oefening van 'de juiste man op de juiste plaats‘). - Meer regelmatig overleg en toetsing naar de personeelsbehoeften per dienst en dit in functie van het personeelskader. Er is nood aan eerlijke reflectie van de diensten met betrekking tot de bezetting: Kunnen we met de huidige bezetting van de diensten ruimere dienstverlening aan? - Aanleggen gezamenlijke werfreserve OCMW en gemeente (uitbreiden werfreserve, meer gebruik maken van interne personeelsmobiliteit). - Gebruik competentieprofiel bij aanwerving en interne personeelsmobiliteit. - Opstart verzuimbeleid. - Evaluatie interne personeelsmobiliteit onder meer binnen de scholengemeenschap.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

7 Samenwerking en netwerken

BBC

Zwakke punten - Indien iemand wegvalt, tracht men snel een oplossing te vinden. Een vaste aanpak is er niet. - Er wordt niet vaak met ‘multidisciplinaire’ teams gewerkt. - De samenwerking over de clusters heen scoort zwak. - Er zijn geen gedragen organisatiedoelstellingen. - Er kan nog sterker op intergemeentelijke samenwerking in kader van schaalvergroting ingezet worden. Sterke punten - Er wordt formeel samengewerkt met andere organisaties indien dit nuttig is (inhoudelijk sterk). - De organisatie vergelijkt zijn ervaringen en prestaties met andere organisaties en past het beleid aan. - Er wordt gewerkt met doelstellingen op dienstniveau waar verschillende individuen tot bijdragen.


Gemeente Opwijk

Interne analyse :

7 Samenwerking en netwerken

BBC

Aanbevelingen - In het verlengde van het managementteam zouden werkgroepen over de lokale besturen heen interessante vorm van samenwerken per dienst of cluster kunnen bevorderen. Bijvoorbeeld: personeelsdeskundigen van diverse gemeentes en OCMW's brainstormen over diverse onderwerpen. Vele collega's zitten met dezelfde vragen, waarom het warme water uitvinden? - Qua ICT is een vrij kleine gemeente zoals Opwijk financieel en organisatorisch niet in staat om alle projecten aan te vatten. Schaalvergroting is nodig. De virtuele centrumsteden zijn een goed middel om dit te bereiken.


Gemeente Opwijk

BBC

Externe analyse



Externe analyse : missie

BBC

Om gericht te kunnen antwoorden op de interne en externe bevraging, moet elke cluster kort zijn missie weergeven. Een missie is een kernachtige uitdrukking van de bestaansreden van een organisatie, het kerndoel. Een antwoord op de vragen:

Een efficiënte en effectieve dienstverlening en werkorganisatie garanderen voor inwoners en personeelsleden van de gemeente Opwijk.



Externe analyse : positionering


BBC


Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Beleids en beheerscyclus : Op 25 juni 2010 heeft de Vlaamse Regering haar definitieve goedkeuring gehecht aan de beleids- en beheerscyclus van de gemeenten, de provincies en de OCMW's. Deze regelgeving omvat de inhoud van de beleidsrapporten (meerjarenplan, budget en jaarrekening), evenals de regels voor de boekhouding. Opwijk stapt in 2014 in, in het BBC-traject. De voorbereiding en omschakeling is echter een organisatiebreed project met sterke gevolgen op beleidsmatig (concrete planning gekoppeld aan financiële middelen) en financiële vlak (strak financieel evenwicht). - Opmaak strategisch beleidsplan met zowel aandacht voor ondersteunende diensten als de operationele diensten. Pensioenregeling : Ingevolge de nieuwe pensioenwet (in werking sedert 1 januari 2012) worden alle bestaande pensioenstelsels van de lokale besturen (de zogenaamde ‘pools’) samengevoegd in een “gesolidariseerd pensioenfonds”. Er wordt een toenemende kost van de pensioenen verwacht dit is onder meer afhankelijk van de verhouding tussen het aantal statutairen en contractuelen (responsabiliseringsbijdrage). Nu tendens van de aanwerving van contractuelen. In september 2012 was 30% van het personeelsbestand vast benoemd (in koppen). - Opmaak visie op aanpak pensioenen en verhouding contractuelen en statutairen, revisie organogram (in functie van samenwerking met het OCMW).



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Beleidsbeslissingen met sterk financiële impact : Van volgende beleidsbeslissingen wordt verwacht dat ze een blijvende financiële impact zullen hebben op de werking in de volgende legislatuur: het Project Haviland/Sint Annasite en het Project TMVW/De Vetweyde (open lucht recreatiedomein). Deze projecten zijn geprefinancierd, maar zullen de volgende legislatuur doorwegen op de begroting. - Evaluatie verwerven nieuwe en alternatieve inkomsten of besparen.

Samenwerking OCMW en gemeente : Via de recente aanpassingen aan het gemeente- en OCMW-decreet wordt de samenwerking tussen het OCMW en de gemeente gefaciliteerd onder meer op het vlak van gedeelde ondersteunende diensten. De gemeente en het OCMW Opwijk willen niet overgaan tot een volledige integratie, maar wel zoeken naar andere samenwerkingsmogelijkheden zoals de digitale centrumsteden. Nu is er een princiepsakkoord voor de samenwerking met het OCMW opgezet hoofdzakelijk voor ondersteunende gemeenschappelijke diensten (personeel, informatica, klusjesdienst, communicatie) in functie van schaalvergroting en meer kwaliteitsvolle ouput en dienstverlening. - Vastleggen prioriteiten voor de gezamenlijke organisatie van diensten, implementatie, aanpassing rechtspositieregeling, evaluatie huisvesting).



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Gesubsidieerde contracten : Gemeente Opwijk zet op dit moment sterk in op gesubsidieerde contracten. In september 2012 was 36% van het personeelsbestand gesubsidieerd (in koppen ). Er wordt optimaal gebruik gemaakt van Gesco’s, sociale maribel en dergelijke. Indien de subsidie zou wegvallen zou dit gevolgen hebben voor de continuïteit van de werking. Bovendien kunnen de Gesco contracten op zeer korte termijn door de tewerkgestelde opgezegd worden. Dit is deels ondervangen (geen sleutelfuncties). - Evaluatie inzet gesubsidieerde contracten en spreiding binnen de organisatie.

Regelgeving burgerlijke stand : De regelgeving inzake identiteitskaarten vreemdelingen, reispassen en rijbewijzen wijzigt waardoor de huidige praktische indeling moet worden herzien (o.a. plaatsten van een bio-box). De nadruk ligt op biometrische gegevens.)

- Evaluatie scheiden publieksgerichte diensten en niet publieksgerichte, evaluatie centraal onthaal en loket (nu enkel sociaal huis).



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Openbaarheid van bestuur : De praktische uitwerking van de passieve openbaarheid van bestuur verloop vlot. Op vlak van communicatie naar de burger inzake actieve openbaarheid van bestuur zijn er nog uitbreidingsmogelijkheden, maar gezien de huidige werklast van 1 VTE is dit optimaal ingevuld.



Externe analyse :

2

Economisch

BBC

Impact van de economische crisis op het wervingsproces : Globaal zijn er meer kandidaten die zich aanbieden. Een lokaal bestuur beidt werkzekerheid in een onzeker economisch klimaat. Dit heeft echter als gevolg dat de organisatie van examens met een groot aantal deelnemers de totale aanwervingskost verhoogd. Bovendien stelt men vast dat hoger opgeleiden zich kandidaat stellen voor ‘lagere’ functies’. Dit vergroot het risico op verloop.

Impact van de economische crisis op het debiteurenbeheer : Er zijn globaal meer ‘slechte betalers’. Dit zorgt voor een hoge administratieve kost en last. (Voorbeeld: Schoolfacturen, buitenschoolse kinderopvang, vakantiewerking...). Bovendien stijgt de inkomst van de personenbelasting minder snel. Opwijk Aanvullende personenbelasting Waarde 1% APB Opct. onroerende voorheffing Waarde 100 opct.

Belfiuscluster

Vlaanderen

jaar

7,8%

7,2%

7,2%

2012

42

49

36

2010

1.350

1.117

1.340

2012

17

20

21

2010

- Evaluatie retributiereglementen (o.a. begraafplaatsen) en belastingsreglementen, opzet meer gerichte controles in functie financiële risico's.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Demografische samenstelling en evolutie : Opwijk heeft te kampen met toenemende vergrijzing. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 ouderen (grijze druk). In 1997 waren er 3,7 ouderen t.o.v. 10 beroepsactieven. In 2010 waren 2979 Opwijkenaars ouder dan 60 jaar. 628 personen waren ouder dan 80 jaar. Opwijk heeft een zeer licht afnemende, maar hoge groene druk. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 jongeren (groene druk). In 1997 waren er 4,3 jongeren t.o.v. 10 beroepsactieven. Er is een toename van de bevolking in Opwijk. T.o.v. 2000 is er een groei met 13,2% in Opwijk, 5,9% in vergelijkbare gemeentes en 5,2% op het Vlaamse niveau. De studiedienst van de Vlaamse regering voorspelt in de gemeentelijke profielschets van april 2012 opnieuw een stijging in 2020 met 7,4% t.o.v. 2011 voor Opwijk, 3,6% voor vergelijkbare gemeentes en 4,3% op het Vlaamse niveau. Deze evoluties zorgen voor een stijgende druk op de pensioenlasten, een toename van de werkdruk onder meer op de loketdiensten en vereisen een aangepaste aanpak. - Evaluatie openingsuren.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Interne demografie : De komende legislatuur gaat een groot aantal van de personeelsleden op pensioen (Voorbeeld: de volledige dienst cultuur). Een organisatieoefening in kader van de vervanging dringt zich op. Externe vervanging is namelijk niet steeds noodzakelijk. Ook de motivatie van oudere personeelsleden blijft een aandachtspunt. - Evaluatie vacatures extern openstellen of intern reorganiseren. - Opmaak plan van aanpak vervanging cultuurdienst



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

Website en e-loket : Een goede website is een sterke brug naar de burger. Dit zowel voor het verstrekken van informatie als het digitaliseren van transacties naar het model van een digitaal loket (e-loket). In 2012 wordt de nieuwe website opgeleverd, maar het e-loket moet verder uitgebouwd worden. Dit is een blijvend aandachtspunt ook vanuit de diensten die verantwoordelijk zijn voor het up-to-date houden. Er zijn nog mogelijkheden die de bruikbaarheid van het e-loket verhogen zoals het afschaffen van gemeentelijke zegels en de introductie van de digitale handtekening. - Uitbouw e-loket, afschaffen gemeentelijke zegels, introductie digitale handtekening.

Nieuwe media : De nieuwe media (o.a. sociaal netwerksites) kunnen goede kanalen zijn voor doelgroepgerichte communicatie. Deze nieuwe media worden binnen de organisatie nog niet gebruikt. Er zijn wel al een aantal initiatieven genomen. Er is een domeinnaam voorzien op facebook, en een SMS-applicatie voor verkeersomleidingen werd onderzocht. Algemeen is er wel een sterk aanbod aan communicatiekanalen naar de burger. Opwijk is echter hoofdzakelijk sterk in geschreven communicatie. - Nieuwe technologieën implementeren indien het ene meerwaarde heeft (geen trendhopping).



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

ICT-investeringen : ICT is een van nature een grote verbruiker van financiële middelen. Een studie van provinciebedrijf Vera toont echter aan dat qua informaticabudget de gemeente Opwijk ver onder het gemiddelde zit, zowel globaal (€100.000 Opwijk vs. €240.000 gemiddeld) als per inwoner (€7,3 Opwijk vs. €13,8 gemiddeld). Een te groot deel van het budget gaat naar onderhoudscontracten van soft- en hardware en licentiekosten van software. ICT heeft nood aan bepaalde financiële reserves. Incidenten of onverwachte investeringen kunnen zich zonder voorafgaande waarschuwing voordoen en kunnen ingrijpend zijn. - De cluster ijvert voor een grotere financiële inspanning die wordt geïnvesteerd in duurzame middelen: langdurig aanwezige en goed te onderhouden hardware in eigen beheer, degelijke software met normale licentiekosten, bij voorkeur een extra ICT-ambtenaar die dienstverlening kan verbeteren en de afhankelijkheid van externe leveranciers kan verlagen.



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Ecologisch werken : De organisatie zet in op ecologisch werken onder meer via ecologisch aankoopprocedures, het scannen van inkomende post (digitale postregistratie) en elektronische maaltijdcheques (instap op korte termijn). Een aandachtspunt is de digitalisering van de ‘boeken burgerlijke stand’. De elektronische handtekening is echter nog te beperkend.

- Streven naar een evenwicht tussen ecologie en financiën binnen de ondersteunende diensten en burgerzaken.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Veranderende sociale relaties : Nieuwe gezinssituaties kunnen de dienstverlening complexer maken. Mondiger worden van de burger : De clusters signaleren dat de burger mondiger en veeleisender wordt. Indien de burger rechtstreeks gevolgen ondervindt van het beleid wil hij vaak individueel reageren. Er wordt bovendien een onmiddellijke behandeling van individuele klachten verwacht.




BBC


Zorgen dat de inwoners van Opwijk een ruim aanbod ter beschikking hebben om hun vrije tijd in te vullen.





BBC


Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Planlastverminderingsdecreet deel 1 : De sectorale plannen worden met als uiterste deadline 1 jan. 2014 ingepast in de beheers- en beleidscyclus. Dit houdt in dat de individuele planningsverplichting van de sectorale plannen: cultureel erfgoed, cultuur, flankerend onderwijs, gemeentelijk onderwijs, integratie, jeugd, kinderopvang, lokaal sociaal beleid, lokale diensteneconomie, milieu, ontwikkelingssamenwerking, opvoedingsondersteuning, ouderenbeleidparticipatie, sport wordt omgezet in één globaal plan. - Opmaak uitgebalanceerd strategisch meerjarenplan met aandacht voor alle sectoren (cultuur, sport, bibliotheek, archief en toerisme) en interne werking.

Planlastverminderingsdecreet deel 2 : Volgens de ontwerpdecreten moet het lokaal beleid inzetten op volgende beleidsprioriteiten: Sport: ondersteunen kwalitatieve uitbouw sportverenigingen via gericht subsidiebeleid, stimuleren sportverenigingen tot professionalisering met bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding en eventueel onderlinge samenwerking, voeren activeringsbeleid met oog op levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod, het voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren aan sport.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Planlastverminderingsdecreet deel 3 : Volgens de ontwerpdecreten moet het lokaal beleid inzetten op volgende beleidsprioriteiten: Cultuur: voeren kwalitatief en duurzaam lokaal cultuurbeleid, organiseren laagdrempelige bibliotheek aangepast aan hedendaagse behoeften, organisatie cultuurcentrum indien van toepassing. Bibliotheek: inspelen op maatschappelijke uitdagingen zoals digitalisering, onafhankelijk pluriform aanbod volgens doelpubliek in niet commerciële omgeving, online catalogus gebaseerd op Open Vlacc, laagdrempelig aanbod (moeilijke doelgroepen), klantvriendelijke uren, 75% budget aan Nederlandstalige publicaties. - Opnemen Vlaamse beleidsprioriteiten in BBC-beleidsplan (Verdere focus intergemeentelijke samenwerking, focus op participatie en participatie van kansengroepen, gericht op doelgroepen in plaats van activiteiten) en aanvullende werken. Opname beleidsprioriteit digitalisering bibliotheek (kan sterker zoals uitbreiding naar digitaal abonnement).

Planlastverminderingsdecreet deel 4 : De herziening van de decreten houdt ook een afzwakking van de diplomavereisten voor gekwalificeerd personeel in. Onder meer de verhouding voor gediplomeerd bibliotheekpersoneel, cultuurbeleidscoördinator en sportfunctionaris wijzigt, de nadruk ligt wel op gekwalificeerd personeel. De gemeente krijgt een meer autonome rol.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Adviesraden en beheersorganen : De kerntaak van de adviesraden sport en cultuur is het advies verlenen over de betrokken materie aan de beleidsmakers. Via de adviesraad wil men aan de burgers de mogelijkheid geven inspraak te hebben in het lokaal vrije tijdsbeleid. Het is echter niet eenvoudig om afstemming en duidelijke afspraken op vlak van taakverdeling, ondersteuning en praktische werking te maken. - Evaluatie praktische werking adviesraden. Veiligheidsnormering evenementen : Op het Vlaamse niveau worden bijkomende normen voorzien in het kader van veiligheid zoals het bewaken van de geluidsoverlast, verplichting van het automatiseren van het toneeltrekken opgelegd. Dit is binnen Opwijk echter al ondervangen: het toneeltrekken is al 2 jaar geautomatiseerd en geluidsmeters worden indien nodig aangekocht in samenwerking met de provincie. Intergemeentelijke samenwerking op vlak van vrije tijd: Er wordt vanuit de cluster ‘vrije tijd’ al ingezet op intergemeentelijke samenwerking voor de programmatie en publicatie van activiteiten ( Voorbeeld: Vlabraaccent). Deze samenwerkingen kunnen nog verder uitgebreid worden. - Verderzetten van activiteiten zoals het actieplan klassieke muziek in brede zin.



Externe analyse :

2

Economisch

BBC

Economische activiteiten : Er zijn weinig economische activiteiten in de gemeente. Dit heeft gevolgen voor sponsoring. Er is een afbouw van horecazaken in de gemeente en de logistieke steun is beperkt. Tarieven en middelen : Bibliotheek: De bibliotheek is laagdrempelig (3 euro lidgeld per jaar). De tarieven zijn gekozen in overleg met het bibnet Vlaams Brabant en afgestemd op de omliggende gemeenten. De totale uitgaven voor de bibliotheek per inwoner van de gemeente is het laagste voor de vergelijkingsgroep. Het aantal voltijdse equivalenten per 1000 inwoners bedraagt voor bibliotheekpersoneel in Opwijk 0,25 en dat is het laagst voor de vergelijkingsgroep. Cultuur: De prijs en programmatie worden gemaakt in overleg met de centra uit de buurt. Veel culturele activiteiten op het grondgebied zijn gratis als gevolg van beleidsmatige keuze. Voor familievoorstellingen in samenwerking met de gezinsbond ligt het plafond op 14-15 euro (zaal capaciteit maximum 240 mensen). Mensen maken echter meer bewust een keuze inzake hun vrije tijdsbesteding. Gezinnen stellen andere prioriteiten (gezinsvakantie blijft belangrijk, maar dit heeft effect op andere domeinen zoals horeca en ticketverkoop). De familievoorstelling wordt naar 5 euro per persoon gebracht. Dure voorstellingen spreken namelijk minder aan. Grote voorstellingen zijn voor de grote steden. Er wordt echter een daling in de opbrengst vastgesteld. Tot voor 10 jaar waren de inkomsten kaartenverkoop +/- 89.000 euro, nu is dit gehalveerd. - Evaluatie tarievenbeleid vrije tijd en uitgaven bibliotheek.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Bevolkingsgroei : Er is een toename van de bevolking in Opwijk. T.o.v. 2000 is er een groei met 13,2% in Opwijk, 5,9% in vergelijkbare gemeentes en 5,2% op het Vlaamse niveau. De studiedienst van de Vlaamse regering voorspelt in de gemeentelijke profielschets van april 2012 opnieuw een stijging in 2020 met 7,4% t.o.v. 2011 voor Opwijk, 3,6% voor vergelijkbare gemeentes en 4,3% op het Vlaamse niveau. De infrastructuur van de cluster ‘vrije tijd’ groeit echter niet mee met de bevolkingstoename. Sport: Veel inwoners willen aan sport doen, er is een sterke nood aan sportinfrastructuur. Het project Vetweyde biedt nog geen oplossing voor groepssporters (basket, volley, judo). Sportverenigingen met hoofdzakelijk jeugdige leden en met een groot aantal leden hebben nood aan bijkomende infrastructuur. Cultuur: Er is ook nood aan vergaderruimte. Bibliotheek: Er is een uitbreiding van de scholenwerking (meer leerlingen en scholen rekenen meer op de bibliotheek (afbouw eigen klasbibliotheek).



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Senioren : Opwijk heeft te kampen met toenemende vergrijzing. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 ouderen (grijze druk). In 1997 waren er 3,7 ouderen t.o.v. 10 beroepsactieven. In 2010 waren 2979 Opwijkenaars ouder dan 60 jaar. 628 personen waren ouder dan 80 jaar. Bibliotheek: de huidige werking zet al in op de ondersteuning van deze doelgroep. Er worden al boeken aan huis geleverd, er zijn audioboeken, grote letterboeken, een samenwerking met het OCMWwoonzorgcentrum en er is computeropleiding. Dit kan echter nog uitgebreid worden onder meer naar minder mobielen en de private woonzorgcentra. Cultuur: Er is een mindermobielencentrale (6 vrijwilligers) die zorgbehoevenden op vrijwillige basis rondrijden. Er is bovendien een samenwerking met de woonzorgcentra, de dienst toerisme promoot het ‘sportelen’ en andere doelgerichte activiteiten, er is een feest voor de derde leeftijd. Een moeilijke te bereiken doelgroep zijn de jonge gepensioneerden. - Algemeen vrije tijdsaanbod meer richten tot actieve senioren, deze komen vandaag nog niet genoeg aan bod. - Vanuit de bibliotheek een samenwerking opzetten met de private woonzorgcentra.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Diversiteit en doelgroepen : De huidige vrije tijdsdoelstellingen en werking zijn nog te weinig aangepast aan bepaalde bevolkingsgroepen (allochtonen, andere culturen, anderstaligen). Deze toenemende bevolkingsgroep heeft specifieke noden gebaseerd op cultuurverschillen (aparte toegang voor vrouwen, afgeschermde ruimte, geen mannen toegelaten, geen gebruik van openbare toiletten). Voorbeeld: het zaalreglement is niet aangepast aan de culturele gebruiken van andere bevolkingsgroepen. Wapenen tegen misbruiken is nodig. - Opmaak plan van aanpak in functie van diversiteit en integratie.



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

Digitalisering van de dienstverlening naar de burger : De digitalisering van de communicatie over het vrije tijdsaanbod is noodzakelijk voor de verdere uitbouw van onze diensten. Wegens personeelsgebrek en uitgetelde beslissingen wordt onder meer op de nieuwe media nog niet sterk ingezet. Dit terwijl de nieuwe media wel belangrijke kanalen voor doelgroepgerichte communicatie zijn. Zo wint de blog van de bibliotheek aan belang (wordt meer uitgebouwd als digitale etalage.). Met de opstart van de nieuwe website (2012) is een e-loket voorzien waar op korte termijn volgende initiatieven van de volledige cluster ‘vrij tijd’ in worden opgenomen: toerisme (wandelkaarten), bibliotheek (digitale lidkaart), archief (stamboom), cultuur (online reserveren).



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Overlast Jeugdhuis Nijdorp : De komst van Jeugdhuis Nijdrop zorgt voor meer afval in de omgeving en het park. Sinds de start is het onderhoud verviervoudigt. - Sensibilisering gebruikers (ook vanuit de scholen). Ecologische infrastructuur : Er werden zonnepanelen geïnstalleerd in 2012 op zowel het gemeenschapscentrum, de bibliotheek, de cafetaria als de sporthal.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Adviesraad Vlaams beleid : In de legislatuur 2007-2012 is een adviesraad voor het Vlaams beleid opgericht (erkend door de gemeenteraad) die erop toeziet dat de Vlaamse taal gehanteerd wordt op het grondgebied. Er zijn echter nog uitbreidingsmogelijkheden. Hangjongeren : Sinds de heraanleg van het park is er een probleem met drugsgebruik, alcoholmisbruik en vervuiling. Dit is bedreigend voor de gebruikers van de bibliotheek en de bezoekers van het park. Deze groep ‘hangjongeren’ wordt overigens steeds jonger. Deze groep maakt nauwelijks gebruik van de gemeentelijke vrije tijdsactiviteiten. Nu is er een samenwerking met lokale politie opgezet. - Preventief werken via activiteiten op maat. Vrijwilligers : Het engagement van de vrijwilligers verandert. Vrijwilligers willen zich niet langer op lange termijn engageren, maar op projectbasis. Onbezoldigd werk wordt ook steeds meer een uitzondering. Er is al een vrijwilligersreglement met bepalingen rond onder meer vergoedingen. Met mensen die een vast weerkerende taak krijgen wordt een afsprakennota voorgelegd (verwachtingen en voorzieningen). - Vrijwilligerscentrale verder uitbouwen.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Verenigingen : Er is een verschuiving in het verenigingsleven. De bestaande verenigingen vinden weinig nieuwe leden, er komt echter een andere vorm van verenigingen (buurtgebonden) op en daarom is er een tekort aan vergaderruimte. - Voorzien vergaderruimte in Sint Anna site.


Gemeente Opwijk : Jeugd & Welzijn


BBC


Het aanbieden van een kwalitatieve en toegankelijke dienstverlening voor elke burger gericht op alle levensdomeinen met als doel het algemeen welzijn te verbeteren.





BBC


Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Beleids- en Beheerscysclus en Planlastverminderingsdecreet deel 1 : De sectorale plannen worden met als uiterste deadline 1 jan. 2014 ingepast in de beheers en beleidscyclus. Dit houdt in dat de individuele planningsverplichting van de sectorale plannen: cultureel erfgoed, cultuur, flankerend onderwijs, gemeentelijk onderwijs, integratie, jeugd, kinderopvang, lokaal sociaal beleid, lokale diensteneconomie, milieu, ontwikkelingssamenwerking, opvoedingsondersteuning, ouderenbeleidparticipatie, sport wordt omgezet in één globaal plan. - Opmaak uitgebalanceerd strategisch meerjarenplan met aandacht voor alle sectoren en interne werking Decreet kinderopvang : Het ontwerpdecreet betreffende de kinderopvang is definitief goedgekeurd op 28 maart 2012. Dit decreet bundelt de huidige versnipperde regelgeving naar Europese normen op vlak van kwaliteitseisen, subsidies, subsidiegrond, voorrangsregeling en prijszetting. Het lokaal bestuur krijgt wel bij dit alles een regierol, het lokaal overleg kinderopvang blijft als (verplichte) adviesraad bestaan. Nieuw is dat er een lokaal loket kinderopvang moet komen. De adviesraad duidt een initiatiefnemer aan om dit loket te realiseren. Dit kan in een sociaal huis zijn, elders of zelfs een regionaal initiatief. In grote lijnen gaat het erom de toegankelijkheid naar kinderopvang te verbeteren en vraag en aanbod optimaal op elkaar af te stemmen (Dit alles staat los van de huidige regelgeving IBO). - Evaluatie opname loketfunctie door de gemeente.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Decreet Opvoedingsondersteuning : Het decreet omschrijft de wijze waarop aan opvoedingsondersteuning kan gedaan worden (opgelegd door de wetgever) door een aantal actoren. Met opvoedingsondersteuning is de laagdrempelige geslaagde ondersteuning van opvoedingsverantwoordelijken bij de opvoeding van kinderen bedoeld. Er is sprake van een ‘lokaal overleg opvoedingsondersteuning naar analogie met lokaal overleg kinderopvang. Een belangrijke rol in het decreet is weggelegd voor de ‘opvoedingswinkels’ die hiervoor ook gesubsidieerd kunnen worden onder voorwaarden. Daarnaast wordt ook de klemtoon gelegd op lokale samenwerkingsverbanden m.b.t. opvoedingsondersteuning. Gezien de grootte van Opwijk is er geen nood aan een opvoedingswinkel. Er is echter wel nood aan overleg over dit thema hoewel men waakzaam moet zijn voor een overaanbod aan overlegstructuren. Het huidige adviesorgaan (LOK) functioneert niet meer naar behoren omwille van het wegvallen van de coördinerende rol van de gemeente. Sinds 2011 wordt er hier wel samengewerkt met externe partners om mee te werken aan de week van de opvoeding. - Elk nieuw initiatief kan ingebed worden in de opdracht van het lokaal bestuur om een loketfunctie voor kinderopvang op te richten.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Beleidsbeslissingen met sterk organisatorische impact : Van volgende beleidsbeslissingen wordt verwacht dat ze een sterke organisatorische impact zullen hebben op de werking in de volgende legislatuur: beleidsbeslissing inzake fysiek sociaal huis (OCMW is verhuist naar het centrum en zit samen met dienst welzijn in 1 nieuwe locatie), beleidsbeslissing inzake financiering jeugdheem, uitbouw welzijnsdienst. - Sociaal huis: Praktische afspraken kostenverdeling nieuw samenwerkingsmogelijkheden (alle ondersteunende diensten vrijwilligerswerking in functie van beschikbare middelen. - Welzijnsdienst: Evaluatie rol welzijnsdienst (kerntakendebat).


sociaal huis, gezamenlijk),

evaluatie evaluatie


Externe analyse :

2

Economisch

BBC

Sociale cijfers : Werkloosheid: de werkloosheidsgraad lag in september 2012 op 3,74%. Het Vlaamse gemiddelde lag op 7,28%. In opwijk was 30% jonger dan 25 jaar, 49% tussen 25 en 50 jaar en 22% ouder dan 50 jaar. 40% was laaggeschoold, 36% middengeschoold en 26 % hooggeschoold. De werkloosheidsduur was bij 71% lager dan één jaar. Leefloon: In 2010 ware er 2,9 leefloners per 1000 inwoners in Opwijk een stijging met 45% sinds 2000. In vergelijkbare gemeenten waren er 1,7 leefloners per 1000 inwoners in 2010 en in Vlaanderen waren er 4,1. Schaarste op de arbeidsmarkt : Het personeel dient in equivalenten het aantal kinderen te volgen. De regel is nu 1 begeleidster per 14 kinderen. Het beroep is echter een knelpuntberoep gezien de onpopulaire arbeidsuren.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Groene druk/IBO 1 : Opwijk heeft een zeer licht afnemende, maar hoge groene druk. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 jongeren (groene druk) in totaal waren dit 3016 jongeren. In 1997 waren er 4,3 jongeren t.o.v. 10 beroepsactieven. Het aantal jonge gezinnen met kinderen neemt toe. Hierdoor stijgt de vraag naar kinderopvang, de IBO bereikt zijn maximale capaciteit. Dit na uitbreidingswerken in 2009. Op het werkveld zijn er op korte termijn wel dringend maatregelen nodig wil men de druk op de kinderopvang niet laten escaleren. 1. De locatie: de huidige locatie kan de bezettingsgraad niet langer volgen. Er zijn enkele mogelijkheden. Men kan het IBO er volledig stopzetten en verhuizen naar een grotere locatie. Of men kan het IBO opsplitsen op 2 sites. Men kan hierbij de keuze maken tussen leeftijd (kleuters/kleine kinderen) of tussen scholen (de ene school naar locatie A en de andere nar locatie B). Of men kan werken met een vorm van inschrijving (Dit laatste is weinig realistisch in de praktijk). Tot slot zou men de buitenschoolse kinderopvang ook kunnen uitbesteden. 2. Het personeel dient in equivalenten het aantal kinderen te volgen. De regel is nu 1 begeleidster per 14 kinderen. Het beroep is een knelpuntberoep.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Groene druk/IBO 2 : 3. Het IBO heeft een erkenning voor 104 kinderen. Dit komt overeen met 104 x 4 meter of een beschikbare (en meetellende) infrastructuur van 116 vierkante meter. De opvang is slechts voor 42 plaatsen gesubsidieerd. Ook hier volgt al jaren de graad van subsidiëring de werkelijke situatie niet meer. Te verwachten kosten zijn dus: investeren in een nieuwe (grotere) locatie én in bijkomend niet gesubsidieerd personeel. Er zijn ook verdoken kosten door de toename van het aantal kinderen zoals energiekosten, voedselfactuur, enz. Groene druk/speelpleinwerking : Er is een grote vraag naar speelpleinwerking, maar dit wordt onder meer niet opgelost door weinig efficiënte praktische verwerking (in de praktijk wordt het aantal inschrijvingen niet ingevuld: onaangekondigde annulatie, terwijl inschrijvingen moeten geweigerd worden). - Herzien betalingsmogelijkheden inschrijvingskosten...).

(betaling

bij

inschrijving


of

gedeelde

betaling

bij


Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Senioren : Opwijk heeft te kampen met toenemende vergrijzing. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 ouderen (grijze druk). In 1997 waren er 3,7 ouderen t.o.v. 10 beroepsactieven. In 2010 waren 2979 Opwijkenaars ouder dan 60 jaar. 628 personen waren ouder dan 80 jaar. 1 op 3 wordt 60+ in 2020. Dit heeft belangrijke gevolgen voor het zorgen vrije tijdsaanbod en algemeen specifieke vragen van senioren naar gemeentelijke dienstverlening, aanpak van alleenstaanden. (Zie enquête 2009: alle 80+'ers zijn bezocht als basis van het ouderenbeleidsplan, belangrijkste aandachtspunten: eenzaamheid, veiligheid, comfort (voet -en fietspaden)). Er is echter geen ouderenbeleidscoördinator die het ouderenbeleid aanstuurt. De seniorenraad doet zelf activiteiten, maar dit is op beleidsmatig vlak nog een aandachtspunt. - Evaluatie aanwerving deeltijdse ouderenbeleidscoördinator.



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

Digitalisering van de dienstverlening naar de burger : Er wordt ingezet op een fysiek sociaal huis met digitale aspecten (website in opbouw als deelsite van nieuwe gemeentelijke website in opbouw met ook het OCMW en de jeugddienst als deelsite). Dit ook met een e-loket er zijn echter nog verdere uitbreidingsmogelijkheden dit is nog vaak: afdrukken, invullen, opsturen.



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Ecologisch werken : De organisatie zet in op ecologisch werken onder meer via ecologisch aankoopprocedures, het scannen van inkomende post (digitale postregistratie) en elektronische maaltijdcheques (instap op korte termijn). Voor kinderopvang wordt duurzaam en ecologisch materiaal aangekocht en er worden in kader van welzijn regelmatige gezondheidsacties in de loop van het jaar georganiseerd (Fit in je Hoofd, griepvaccinatie, mammobiel,…). Bovendien werd de bouw van het woonzorgcentrum en serviceflats uitgevoerd volgens de modernste technieken.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Aanbod aan dienstverlening voor personen met een handicap : Er is een structurele achterstand in Vlaams-Brabant op vlak van het welzijnsaanbod voor personen met een handicap. Vrijwilligers : Het engagement van de vrijwilligers verandert. Vrijwilligers willen zich niet langer op lange termijn engageren, maar op projectbasis. Onbezoldigd werk wordt ook steeds meer een uitzondering. De oprichting vrijwilligerscentrale tijdens de vorige legislatuur deel van de beleidsnota met onder meer het kanaliseren en centraliseren van vrijwilligerswerk, mensen informeren over rechten, mensen samenbrengen, herwaarderen vrijwilligerswerk. Er zijn initiatieven geweest (vrijwilligersbeurs,...). Sinds 1 jaar is er in het sociaal huis een vrijwilligerscentrale, maar nieuwe impulsen zijn nodig. - Opnemen vrijwilligerscentrale in nieuwe beleidsplan. Verdraagzaamheid : Er is een veranderende verdraagzaamheid tegenover kansengroepen zoals onder meer steuntrekkende of anderstaligen. Er ligt nog een rol voor de cluster ‘welzijn’ weggelegd op vlak van sensibilisering. - Opzetten sensibiliseringsacties.




BBC


Het streven naar een kwaliteitsvolle leefomgeving voor alle inwoners op vlak van de omgeving in de ruime zin van het woord.





BBC


Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Verschuiving van bevoegdheden naar het lokale niveau : De evolutie om steeds meer bevoegdheden naar het lokale niveau te schuiven maakt dat professionalisering steeds meer en meer aan de orde is om de wetgeving te kunnen volgen en alle bevoegdheden nog coherent te kunnen invullen. Voorbeeld: Takenpakket handhaving (bouwovertredingen e.d.), milieueffectenrapportering (expertise op vlak van bodem, water, lucht). De opleiding van het personeelsbestand (technische kennis en administratieve kennis (opvolging snel veranderende regelgeving)) volgt niet steeds in voldoende mate (tijdsgebrek). Acties in kader van handhaving worden opgenomen, maar dit komt bovenop de reguliere werking. Het bestuur is zich niet steeds bewust van werklast, complexiteit van dossiers. Omgevingsvergunning : De milieuvergunning en de stedenbouwkundige vergunning smelten samen in de omgevingsvergunning. Met het invoeren van de unieke omgevingsvergunning zullen initiatiefnemers niet langer een aparte stedenbouwkundige vergunning en milieuvergunning moeten aanvragen. De evolutie naar Omgevingsvergunning houdt een nog grotere verantwoordelijkheid in voor het gemeentelijk niveau (Hierdoor neemt het aantal te behandelen dossiers voor de gemeente toe en wordt afstemming tussen de dienst ruimtelijke ordening en milieu belangrijker). Deze bevoegdheden horen praktisch samen.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Samenwerkingsovereenkomst milieu : De toekomst van de samenwerkingsovereenkomst in kader van milieu is onzeker waardoor deze subsidies ook in het gedrang zouden komen. Dit is een bedreiging. De samenwerkingsovereenkomst zorgt immers ook voor een duidelijk werkkader. Vergunningsautonomie : Een gemeente kan aanspraak maken op vergunningsautonomie ('ontvoogding') op voorwaarde dat ze beschikt over: een goedgekeurd gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, een gemeentelijke stedenbouwkundige ambtenaar, een conform verklaard plannenregister, een vastgesteld vergunningenregister, een register van de onbebouwde percelen. Een ontvoogde gemeente beslist volledig autonoom over aanvragen van stedenbouwkundige vergunning en ruimtelijke planning. Hierdoor wijzigt de verantwoordelijkheid van de stedenbouwkundig ambtenaar, is er een grotere expertise nodig en neemt de verantwoordelijkheid van het beleid toe. Opwijk voldoet aan deze 5 voorwaarden. Dit is zowel een bedreiging (een lokaal bestuur is niet altijd opgewassen in het nemen van - soms - moeilijke beslissingen) als een opportuniteit (nog meer lokale autonomie). De personeelsmiddelen zijn echter nog niet toegenomen in verhouding met de verantwoordelijkheden. - Evaluatie hoog aantal RUPS i.v.m. omliggende gemeenten.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Takenpakket openbare orde : Er is geen duidelijk beleid/taakafspraken rond het opnemen van administratieve sancties. - Opmaak duidelijke taakafspraken.

Algemene aanbeveling : Het beleid moet rekening houden met alle nieuwe uitdagingen die op lokaal vlak dienen ingevuld te worden; het bestuur moet zich bewust zijn van de uitdagingen waarvoor men staat, de impact op de medewerkers (werkdruk) en niet veronderstellen dat alles zomaar zal kunnen opgevangen worden door de bestaande mensen zonder investering.

Beleidsbeslissingen met sterk financiële impact : Van volgende beleidsbeslissingen wordt verwacht dat ze een sterke financiële impact zullen hebben op de werking in de volgende legislatuur: De Vetwyde, site Sint Anna, beslissing inzake bestemming site industriegebied De Flackt (te bespreken in kader herziening structuurplan), beslissing inzake bestemming Sint Pauluszaal, Sociaal huis, nieuwe locatie van dienstverlening zoals de buitenschoolse kinderopvang(ibo).



Externe analyse :

2

Economisch

BBC

Bedrijventerrein : Van zodra de lokale ondernemer de eigen woning en perceel overschrijdt, moet hij Opwijk verlaten. Er is een lokaal bedrijventerrein voorzien in RUP. Nu is er echter geen eenduidigheid over de locatie. De plaatsing van bedrijventerreinen wordt van hogerhand mee bepaald (bijvoorbeeld aansluitend bij de kern). Het gebrek aan bedrijventerreinen maakt dat ondernemers uit Opwijk in hun eigen gemeente niet terecht kunnen en misschien de gemeente moeten verlaten. Dit kan een bewuste keuze zijn, maar tevens kan dit een bedreiging zijn voor lokale ondernemers (en inkomsten hieruit die worden mislopen). - Duidelijke beleidskeuze inzake lokaal bedrijventerrein.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Demografische samenstelling en evolutie : Opwijk heeft te kampen met toenemende vergrijzing. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 ouderen (grijze druk). In 1997 waren er 3,7 ouderen t.o.v. 10 beroepsactieven. In 2010 waren 2979 Opwijkenaars ouder dan 60 jaar. 628 personen waren ouder dan 80 jaar. Opwijk heeft een zeer licht afnemende, maar hoge groene druk. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 jongeren (groene druk). In 1997 waren er 4,3 jongeren t.o.v. 10 beroepsactieven. Er is een toename van de bevolking in Opwijk. T.o.v. 2000 is er een groei met 13,2% in Opwijk, 5,9% in vergelijkbare gemeentes en 5,2% op het Vlaamse niveau. De studiedienst van de Vlaamse regering voorspelt in de gemeentelijke profielschets van april 2012 opnieuw een stijging in 2020 met 7,4% t.o.v. 2011 voor Opwijk, 3,6% voor vergelijkbare gemeentes en 4,3% op het Vlaamse niveau. De stijgende inwijking (jonge gezinnen) in Opwijk is een bedreiging : 1) voor de druk op de prijzen van gronden en woningen die op zich al aanzienlijk is; 2) voor de druk op de afvalcijfers (deze zijn moeilijker te halen bij inwijking met mensen uit streken die minder goed bekend zijn met het sorteergedrag in Vlaanderen); 3) voor de druk op het groen en de landelijkheid (verdrukking door bebouwing); 4) creëert meer nood aan infrastructuren (vb. ontspanningsgelegenheden-recreatie-opvang).



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Senioren : De verouderende bevolking creëert de nood aan: 1) meer woonzorgcentra (al dan niet publiekelijk uitgebaat); 2) ander type woningen (kleinere woningen, woningen voor alleenstaanden). Op dit moment is de norm 80m². Sociaal : De doelgroep van sociaal zwakkeren komt in Opwijk onvoldoende aan bod (getuige hiervan de cijfers van het te behalen bindend sociaal objectief). De sociale huurwoningen en koopwoningen voldoen niet aan de objectieven. Bovendien zijn meersgezinswoningen niet overal te realiseren, dit wordt nu wel in RUPS ondervangen in kader van een doelgroepenbeleid. - Stellingname in functie van het sociaal objectief.



Externe analyse :

Demografisch

3

BBC

Sociaal objectief :

Te realiseren 202O/2025

Gerealiseerd

Nog te realiseren

Huurwoningen

116

32

84

Koopwoningen

52

18

34

Kavels

2

0

2

Noot: als rekening gehouden wordt met het feit dat de 17 woningen van de woonkoepel die in de nulmeting in aanmerkingen werden genomen niet meer actueel zijn én met de 4 Webra woningen die sociaal verhuurd worden, komt het totaal te realiseren huurwoningen op 97 in plaats van 84.



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

Digitale vergunningen : De komst van de digitale milieu en stedenbouwkundige vergunning is zowel een opportuniteit als een bedreiging. Het is vooral een uitdaging op vlak van informatica die ervoor moet zorgen dat alle nodige investeringen kunnen gebeuren om deze evoluties te kunnen volgen. - Bijkomend budget en ondersteuning voorzien voor implementatie digitale bouwaanvraag.

GIS-systeem : Geografische data worden digitaal verwerkt en bijgehouden in het GIS-systeem. Doel is het verbeteren van de toegankelijkheid tot en het vergemakkelijken van de raadpleging van de goedgekeurde RUP’s en hun bijhorende voorschriften met behulp van GIS-instrumenten. De GIS-technologie is actueel een onderbenut instrument in de gemeente; dit is een bedreiging. Dit wordt op dienstniveau behandeld. Iedereen bereddert zich. Een algemene aanpak is noodzakelijk. De mogelijkheden zijn binnen het bestuur nog onvoldoende gekend. - Aanwerving GIS-ambtenaar (eventueel in combinatie met ruimere ondersteuning ICT). Algemene aanbeveling : Het is van belang om tijdig te investeren in techniek en de hieraan gekoppelde opleiding.



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Subsidiëring duurzaamheid : Afschaffingen van Vlaamse subsidies (o.a. premies woningaanpassingen) heeft als gevolg dat duurzame investeringen worden teruggedrongen. Gezien de beperkte begrotingsruimte is het belangrijk om gerichte keuzes te kunnen maken wat betreft het lokale ondersteunende beleid. - Voorzien enveloppe in functie van actuele noden

Zuiveringsgraad : Opwijk zit goed qua zuiveringsgraad; dit is zeker een Opportuniteit ook naar de toekomst.

Open ruimte en landelijkheid : De overblijvende open ruimte- landelijkheid staat onder druk door de bevolkingsaangroei. Dit is een bedreiging. Het opmaken van ruimtelijke uitvoeringsplannen (2 open ruimte RUP's) zoals "landschappelijke overgang" en "Brabantse Beek" vormen hier zeker een opportuniteit naar de toekomst. Opwijk stelt zich innovatief op op dit vlak.

.



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Groenonderhoud : Iedereen is overtuigd van voldoende "groen" (onder allerlei vormen). Dit wordt een bedreiging als onvoldoende middelen voorhanden zijn om dit groen kwalitatief te onderhouden (nadruk op enerzijds kwalitatieve eigen arbeiders in combinatie met uitbesteden via bijvoorbeeld Pro natura). - Evaluatie inzet eigen personeel versus uitbesteding Bosareaal : Het beleid zette reeds sterk in op het beheer van het bosareaal. Er zijn veel gronden aangeworven, deze vergen echter verdere investering of onderhoud.

Energie : Er is een algemeen sterke aanpak op vlak van, energieverbruik. De energieprestatiecertificaten zijn opgemaakt voor gemeentelijke gebouwen grote dan 1000 m2 en er is ook een energieboekhouding van alle gemeentelijk gebouwen (per maand) die jaarlijks wordt geanalyseerd en waar jaarlijks over wordt gerapporteerd.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Mobiliteitsverwachting : De mobiliteitsverwachting van de burger is hoog. De dienstverlening moet liefst zo dichtbij en zo eenvoudig mogelijk zijn. Mensen willen in eigen gemeente parkeren voor de deur en voor de handelszaak. De grote parking binnen het centrum is echter verdwenen waardoor de parkeerdruk is gestegen. - Evaluatie onderzoek naar de mogelijkheid tot betalend parkeren in combinatie meer controle op de "blauwe zone".

Kleinhandel : De kleinhandel staat onder druk in de gemeente; dit is een bedreiging. Er is geen echte winkelstraat in Opwijk, de lokale kleinhandel verdwijnt. Er is echter geen medewerker binnen de gemeente die actief werkt rond middenstand, er is geen actief handelsbeleid. Evidente oplossingen zijn niet voor de hand liggend.

- Opzet actiever handelsbeleid.




BBC


Missie niet aangeleverd





BBC


Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Bepalingen omtrent onderwijs : Sinds 25 november 2011 zijn er andere regels voor inschrijvingen van tel. Er zijn verschillende criteria waaronder afstand van woon- of werkplaats naar school. Indien de gemeente wil werken met deze criteria is een centraal aanmeldingssysteem verplicht voor de scholen. Opwijk werkt met een aanmeldings- en inschrijvingsregister en heeft de criteria met succes ingevoerd.

Flankerend onderwijsbeleid : Het decreet flankerend onderwijsbeleid biedt hiervoor een kader voor samenwerking tussen het onderwijs en de dienst welzijn. Cruciaal binnen dit verhaal is het nastreven van de strategische doelstelling die het lokaal flankerend onderwijsbeleid vooropstelt, namelijk een ondersteuning bieden aan het lokaal onderwijs binnen zijn maatschappelijke opdracht om voor iedereen gelijke onderwijskansen te garanderen. Die gelijke onderwijskansen impliceren vier uitdagingen: de ondersteuning van kansarmen, het creëren van een veilige leeromgeving voor iedereen, de aanpak van spijbel- en risicogedrag, het stimuleren van levenslang leren en de erkenning van verworven competenties. Binnen Opwijk zijn er reeds initiatieven gaande, wel geen strategie op papier bepaald, bestuur moet keuze maken of ze hier verder wil op inzetten of uitbouwen. Indien men voor uitbouwen kiest kan men de taken centraliseren in ondersteunende onderwijsdienst.

- Evaluatie aanpak Flankerend onderwijs en oprichting ondersteunende onderwijsdienst.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Nieuwe decreten onderwijs en buitengewoon onderwijs : De nieuwe regelgeving kan een belangrijke impact hebben op de werking en werkdruk. Binnen het lager onderwijs is er algemeen een sterk niveauverschil binnen de klassen. Dit vraagt bijkomende aandacht van de leerkrachten. Indien de nieuwe richtlijnen voor Type 8 kinderen (Kinderen met leermoeilijkheden) ingevoerd worden kan dit wegen op de werking. (Type 8 kunnen in de toekomst mogelijk na 2 jaar naar het gewone basisonderwijs worden verschoven).

Erkenning ASS-werking (kinderen met autismespectrumstoornissen) : De ASS- werking in MOZA-IK is opgestart sinds 2002 in hoop op erkenning. Dit is echter nog steeds niet zo. Deze groep wordt opgevangen en er is sterke vraag naar (maximum 20 kinderen, zit volledig vol), maar er zijn geen bijkomende middelen. Belangrijk is een blijvend proactieve aanpak.



Externe analyse :

1 Institutioneel

BBC

Lokale inzet op onderwijs : Traditioneel wordt binnen Opwijk sterk ingezet op de ondersteuning van het onderwijs. De voorbije legislatuur is sterk geïnvesteerd in lokaal onderwijs onder meer met de bouw van Muziek en tekenacademie, de Moza-ik, ombouw oude BLO voor kleuterafdeling de Boot en plannen in uitvoering voor de BUSO-school. Er is steeds de afweging voor de investering in gemeentelijk onderwijs ten opzichte van het vrije net e.d. waardoor investeringen soms afgewogen worden zoals de digitalisering. - Opmaak duidelijke afspraken rond gemeentelijke investeringen en de verhouding tussen de gemeentelijke investering en toelage Vlaamse gemeenschap.

Pensioenhervorming : Onderwijzend personeel moet langer werken, heeft minder snel arbeidsuurvermindering, en terbeschikkingsstelling. De personeelsleden moeten eigenlijk tot 62 werken. Met minder motivatie tot gevolg. Interne mobiliteit is ook niet steeds eenvoudig (weinig mogelijkheden) of mentorschap e.d.. Er is voor oudere leerkrachten nog geen beleid rond opgezet. - Evaluatie interne personeelsmobiliteit onder meer binnen de scholengemeenschap.



Externe analyse :

2

Economisch

BBC

Achterstallige facturen : Rekeningen worden door sommige leerlingen moeilijk betaald. Slechts 60% van de facturen voor het buitengewoon onderwijs worden onmiddellijk geïnd. De opvolging ervan is decentraal. De facturen worden door de scholen geïnd en naar de gemeente doorgestuurd. Er worden door de scholen zelf veel aandacht en tijd geïnvesteerd, ook de doorverwijzing naar het OCMW vlot in de mate van het mogelijke. Voorbeeld: Het schoolhuis probeert omwille van de speciale problematiek van de leerlingen zo veel als mogelijk cash te ontvangen en pas dan te laten deelnemen aan activiteiten. Het noodzakelijke materiaal voor de lessen wordt betaald door de school/gemeente.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Groene druk : Opwijk heeft een zeer licht afnemende, maar hoge groene druk. T.o.v. 10 beroepsactieven waren er in 2010 4,1 jongeren (groene druk) in totaal waren dit 3016 jongeren. In 1997 waren er 4,3 jongeren t.o.v. 10 beroepsactieven. Het aantal jonge gezinnen met kinderen neemt toe. Er is een vermeerdering van het aantal kinderen voor de basisschool. Dit is rechtstreeks gekoppeld aan de groei van het aantal inwoners. Jaar

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Geboortes

180

183

220

175

161

184

Het aantal leerlingen is per klas beperkt, waardoor de scholen te klein worden. Het buitengewoon lager onderwijs heel veel aantrekking ook van buiten Opwijk. Op dit moment worden leerlingen geweigerd voor de gemeentelijke BLO-school en het gemeentelijk lager onderwijs. Er is een prioriteit voor de mensen van Opwijk en broers en zussen.



Externe analyse :

3

Demografisch

BBC

Anderstaligheid : Er is een grote instroom van anderstaligen (De thuistaal van de moeder is niet Nederlands). Dit is een zeer complex probleem. Algemeen in de Opwijkse scholen is deze een sterk gediversifieerde groep hoofdzakelijk Franstalig. Een algemeen probleem is de communicatie met de ouders. De leerlingen zelf worden snel opgevangen binnen het onderwijssysteem, maar dit vraagt een tijdsintensieve aanpak. In alle scholen is GOK-werking opgezet die hierop inzet onder meer door het gebruik van pictogrammen. Anderstalige kinderen (moeder spreekt geen Nederlands) De Boot

17,2%

MOZA-IK

36,8%

Schoolhuis

34,2%

- Uitbreiding GOK-werking over het volledige scholennet.

Diversiteit : De diversiteit in onder meer geloofsovertuiging ( o.a. islamisering en het daarbij horende gedachtengoed) heeft een impact op de werking. Voorbeelden: sterke culturele verschillen man/vrouwverhouding, en voedingsgewoonten. Dit kan de communicatie en het opvoedingsproces bemoeilijken.



Externe analyse :

4

Technologisch

BBC

ICT-investeringen : Gelet op de snelle technologisch evoluties is het moeilijk om vanuit het onderwijs steeds actuele trends op te volgen. Aandachtspunt is de investering in ICT vanuit het gemeentelijk en het Vlaamse beleid (digiporden, I-pads, tablets, computerpark).



Externe analyse :

5

Ecologisch

BBC

Duurzaamheid en ecologie : Er wordt veel belang gehecht aan milieuopvoeding. Dit hoort bij de prioriteiten van het onderwijs. Op vlak van welzijn is er de verstrengen van de regelgeving en de daaruit voortvloeiende zware investeringen: veiligheid, toegankelijkheid, brandveiligheid, voeding en welzijn. Dit is blijvend aandachtspunt, want dit vraagt investeringen.



Externe analyse :

6

Maatschappelijk

BBC

Zorgtaken : De zorgtaken van de leerkrachten in het lager onderwijs nemen sterk toe, ook in buitengewoon onderwijs. De leerkrachten worden ook meer geconfronteerd met meervoudige handicap en problematieken. Bovendien laten ouders de opvoeding meer over aan de school. Bovendien volgen ze weinig de gedragscode en opvoedingsprincipes van de school.


www.qaq.be

© 2012 Q&A Niets uit deze presentatie mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke bronvermelding.

09/258 84 39

09/226 84 40

@ [email protected]


BBC

Omge. ving. can BBC. Gemeente Opwijk Eindrapport Omgevingsanalyse. Omgevingsanalyse

Recommend Documents