BBC
Omge S can ving Omgevingsanalyse
Gemeente en OCMW Zedelgem Eindrapport Omgevingsanalyse 22 februari 2013
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De omgevingsanalyse is een verplichte toelichting bij het meerjarenplan (art. 9). Dit is een motivering en verantwoording voor de gekozen beleidsprioriteiten in het meerjarenplan. Tegelijk kan de omgevingsanalyse een basis zijn voor oriëntatie van het beleid en voor het bepalen van de beleidsprioriteiten. Het beleid zal erop gericht zijn te veranderen, verbeteren, versterken, in te spelen op maatschappelijke evoluties … De omgevingsanalyse wordt uitgevoerd aan de hand van de SWOT-methodologie. In een eerste stadium kunnen (per dienst of cluster) de sterke en zwakke punten van de organisatie (intern), en de opportuniteiten en bedreigingen rondom de organisatie (extern) worden opgelijst. Dit resultaat is een weergave van het profiel van de organisatie binnen haar omgeving : omgevingsanalyse. In een verder stadium kan deze analyse leiden tot aanbevelingen, concrete voorstellen tot verbetering in actieplannen en acties die opgenomen worden in een inspiratienota. Op basis van deze analyse (en nota) en de beleidsprioriteiten van de nieuwe beleidsploeg kunnen de beleidsdoelstellingen voor het meerjarenplan worden bepaald.
2
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
OMGEVINGSANALYSE
BBC
Inspiratienota
Interne analyse SWOT-ANALYSE
Aanbevelingen
Externe analyse
3
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De SWOT-analyse wordt opgebouwd rond de clusters die afgelijnd werden in de opstartvergadering. Deze clusters zijn een groepering van verwante diensten die vaak een gemeenschappelijk of overlappend werkterrein beslaan. Deze clusters komen veelal overeen met de beleidsdomeinen in BBC, of kunnen daarop worden afgestemd. Voor elke cluster zal een interne en externe analyse worden gemaakt. Voor de interne analyse van de gemeente Zedelgem is gekozen voor de volgende clusters:
1 Interne diensten 2 Vrije tijd 3 Omgeving
4
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De SWOT-analyse wordt opgebouwd rond de clusters die afgelijnd werden in de opstartvergadering. Deze clusters zijn een groepering van verwante diensten die vaak een gemeenschappelijk of overlappend werkterrein beslaan. Deze clusters komen veelal overeen met de beleidsdomeinen in BBC, of kunnen daarop worden afgestemd. Voor elke cluster zal een interne en externe analyse worden gemaakt. Voor de interne analyse van het OCMW Zedelgem is gekozen voor de volgende clusters:
1 Interne diensten 2 Dienstverlening 3 Welzijn
5
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De SWOT-analyse wordt opgebouwd rond de clusters die afgelijnd werden in de opstartvergadering. Deze clusters zijn een groepering van verwante diensten die vaak een gemeenschappelijk of overlappend werkterrein beslaan. Deze clusters komen veelal overeen met de beleidsdomeinen in BBC, of kunnen daarop worden afgestemd. Voor elke cluster zal een interne en externe analyse worden gemaakt. Voor de externe analyse van de gemeente en het OCMW Zedelgem is gekozen voor de volgende clusters: 1 Interne diensten: Gemeente en OCMW 2 Vrije tijd 3 Omgeving 4 Welzijn
6
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : project… vervolg
BBC
Het resultaat van de omgevingsanalyse is een rapport waaruit een synthese van ‘top 20’ kan worden afgeleid in een inspiratienota. Deze nota is (samen met het rapport) de basis voor overleg met de beleidsploeg.
Omgevingsanalyse
De inspiratienota profileert de organisatie binnen haar omgeving. Vanuit de expertise van de administratie zijn aanbevelingen geformuleerd.
Afstemming met beleidsvisie
De inspiratienota wordt naast de visie van de beleidsploeg gelegd. Daaruit ontstaat een ontwerp van beleidsplan.
Afstemming op Vlaams beleid
Het ontwerp van beleidsplan wordt desgevallend aangepast en afgestemd op de Vlaamse beleidsprioriteiten.
Toetsen aan externe partners
Het ontwerp van beleidsplan wordt getoetst met externe partners (burgers, belangengroepen, …) en aangepast of bijgestuurd.
7
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De interne-analyse is opgebouwd rond 7 vlakken. Aan de hand van 10 gerichte gesloten vragen binnen elk vlak wordt het interne profiel belicht en geëvalueerd.
1 Strategie en planning 2 Financieel beheer 3 Innovatie en dienstverlening 4 Communicatie en reputatie 5 Kwaliteit en interne controle 6 Personeel en organisatie 7 Samenwerking en netwerken
De interne SWOT-analyse wordt weergegeven in een positioneringsroos. Voor de interne analyse blijkt uit de roos op welke van de 7 vlakken de cluster sterk of zwak presteert. Tevens blijkt welke vlakken als belangrijk of minder belangrijk worden aanzien (rode driehoek). Daaruit kan worden afgeleid wat de werkpunten zijn voor de interne organisatie. :
Mate van belang volgens cluster
:
Clusterscore
:
Score Q&A
8
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : methodiek
BBC
De externe-analyse (OT) wordt opgebouwd rond 6 vlakken. Binnen elk vlak schetsen we de omgeving van de organisatie en de mogelijke impact hiervan op het beleid. Deze vraagstukken worden door de clusterverantwoordelijken beantwoord met kennis van het basisprofiel van de organisatie uit de beschikbare statistieken.
1 Institutioneel 2 Economisch 3 Demografisch en sociaal 4 Technologisch
De externe SWOT-analyse wordt weergegeven in een positioneringsroos. Voor de externe analyse blijkt uit de roos welke de belangrijkste omgevingsfactoren zijn die impact hebben op de organisatie en in welke mate de organisatie daarvoor klaar is of niet, of zich daarop afstemt of kan afstemmen.
5 Ecologisch
:
Mate van belang volgens cluster
6 Maatschappelijk
:
Clusterscore
9
Gemeente en OCMW Zedelgem
BBC
Basisprofiel
10
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : basisprofiel* Gegevens
Lokaal
Inwoners
22.407
BBC
BELFIUS-cluster
Vlaams
Laatste meting 2012
Grijze druk
29,85 (20,53 in 1997)
2012
Groene druk
38,19 (42,08 in 1997)
2012
Groei
+0,7%
+4,7%
+5,2%
2010
Groeiprojectie 2011-2020
+1,5%
+3,6%
+4,3%
2011
Vreemdelingen/1000 inw
10,4
35,5
63,9
2010
Groei Alleenwonende (V)
+19,1%
+23,1%
+15,7%
2009
Groei Alleenwonende (M)
+25,5%
+32,0%
+23,8%
2009
Aanvullende personenbelasting
8,00%
7,32%
7,32%
2012
Waarde 1% APB/inwoner
35,05
33,74
38,29
2012
* Bronnen: http://arvastat.vdab.be/arvastat/werkloosheid_results.jsp; http://aps.vlaanderen.be/lokaal/pdf/gemeente-2012/.pdf; http://www.ibz.rrn.fgov.be/index.php?id=2471&L=1
11
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : basisprofiel Gegevens
BBC
Lokaal
BELFIUS-cluster
Vlaams
Laatste meting
Onroerende voorheffing
1.500
1.309
1.401
2012
Waarde 100 opct. OV/inw
16,94
18,02
21,44
2012
VTE/1000 inw Gemeente
5,57
6,5
8,20
2010
VTE/1000 inw OCMW
4,46
6,8
5,20
2010
Groei ondernemingen
+7,8%
+56,3%
/
2012
Gem. verkoopprijs bouwgrond/m²
€173,5
€131,4
€155,4
2010
631,8 kg
520 kg
524,8 kg
2010
Uitvoeringsgraad Riolering
90,5%
87,3%
92%
2009
Zuiveringsgraad
74,9%
37,6%
70,7
2009
Groei verkeersongevallen
-35,4%
-18,8%
-14,1%
2010
Groei Verkeersongevallen met fietsers
+55,6%
+25,9%
-0,5%
2009
Kg hh afval per inw/jaar
BELFIUS. Landelijke en agrarische gemeenten met industriële activiteit (Cluster V4)
12
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : basisprofiel Gegevens
BBC
Lokaal
BELFIUS-cluster
Vlaams
Laatste meting
5,8
4,4
5,5
2008
Jobratio
72,6%
64,9%
73,4%
2009
Werkloosheidsgraad op 1/2013
4,01 %
/
7,29 %
2012
Gemiddeld inkomen/inw.
€15.851
€15.802
€16.620
2009
Leefloontrekkenden/1000 inw
2,4
1,4
4,1
2010
Plaatsen in WZC/1000 65+
16,2
57,9
58,2
2010
Geregistreerde diefstallen en afpersingen/1000 inw
17,5
14,0
31,4
2010
Soc.huurwoningen/app. /aantal private huishoudens
Familiale zorgindex
31,60 (25,39 in 1997)
2012
Afhankelijkheidsratio
88,05 (77,07 in 1997)
2012
Interne vergrijzing
24,59 (23,27 in 1997)
2012
Indien niet vermeld, is het basisjaar 2000.
13
Gemeente en OCMW Zedelgem
Omgevingsanalyse : basisprofiel
BBC
Terminologie Grijze druk
Bevolking 65+ ten opzichte van de bevolking 20-59 jaar.
Groene druk
Bevolking 0-19 jaar ten opzichte van de bevolking 20-59 jaar.
Jobratio
Aantal jobs t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar).
Familiale zorgindex
Bevolking 80+ ten opzichte van de bevolking 50-59 jaar.
Afhankelijkheidsratio v1
Bevolking 0-19 jaar en 65+ ten opzichte van de bevolking 20-64 jaar.
Interne vergrijzing
Bevolking 80+ ten opzichte van 65 +.
14
Gemeente Zedelgem
BBC
Interne analyse
15
Gemeente Zedelgem : Interne diensten
Interne analyse : positionering
BBC
16
Gemeente Zedelgem : Omgeving
Interne analyse : positionering
BBC
17
Gemeente Zedelgem : Vrije tijd
Interne analyse : positionering
BBC
18
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
1 Strategie en planning
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Er bestaat geen algemene globale strategie voor de gemeente Zedelgem. Het zijn voornamelijk die diensten die vanuit decretale beleidsplanningsverplichtingen werken met een strategisch plan (voorbeeld: jeugd, cultuur, woonwinkel, milieu, moeten en tijd). Daarnaast zijn andere diensten, zoals bijvoorbeeld de ondersteunende diensten, voor hun werking gebonden aan decretale en regelgevende verplichtingen. - De bepaling en de opmaak van de strategie gebeurt in hoofdzaak in overleg tussen de diensten en de bevoegde schepen. Daarnaast worden ook sectoraal de adviesraden betrokken. De ondernomen acties en actieplannen kaderen vaak in de vooropgestelde strategieën. Daarbij wordt er soms een insteek gegeven vanuit het politieke bestuur of omwille van opportuniteiten die zich aandienen. - De kennis en communicatie over strategieën wordt voornamelijk op dienstniveau georganiseerd. Sectoroverschrijdend communiceren over strategische lijnen gebeurt vandaag nog te weinig. Dit is ook merkbaar in de beperkte toetsing van beleidsplannen aan andere sectoren. Indien het voorkomt, dan gebeurt de toetsing slechts op clusterniveau. - De meetbaarheid wordt niet in alle sectoren van de organisatie gegarandeerd (voorbeeld: diensten en ondernemersloket). Daarbij aansluitend is deze meetbaarheid garanderen niet (voorbeeld: indicator voor tevredenheid en kwaliteit, tijd, …). Er wordt in sommige sectoren organisatie reeds gemeten (voorbeeld: vrije tijd, omgeving). Deze resultaten uit metingen echter niet gehanteerd.
interne evident van de worden
- Er wordt slechts ad hoc, bij een vraag, of jaarlijks, via het jaarverslag, gerapporteerd. - De coördinatie van de strategie zal een aandachtspunt vormen: opvolging, bewaking, timing, … .
19
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
1 Strategie en planning
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het meer aftoetsen van de strategie van interne diensten met de diensten en het beleid. - Inzet op structurele toetsing van andere diensten beleidslijnen/strategieën van het beleid/interne diensten.
aan
de
beschikbare
middelen
en
de
- Inzet op duidelijke en realistische doelstellingen voor de volledige legislatuur met het doel om het traject te volgen. De interne diensten hebben hierbij de rol tot het bewaken van het traject. - Inzet op regelmatig overleg tussen het College van Burgemeester en Schepenen en de administratie. - Inzet op meer communicatie intern in de organisatie over strategie en strategische lijnen. - Inzet op toetsing van beleidsplannen en afstemming van beleidsplanning tussen de verschillende clusters/domeinen/sectoren en diensten (raakvlakken). - Inzet op het meer meten van de strategie om nadien deze informatie te hanteren. - Inzet op voldoende communicatie en overleg tussen beleid en administratie bij het opstellen van het strategisch plan. - Inzet op het zoeken naar een systeem om goed te rapporteren. - Inzet op structureel overleg binnen de cluster omgeving waar nuttig en nodig. - Inzet op voldoende rekening houden met verplichtingen/opdrachten vanuit hogere overheden. - Inzet op het betrekken van bestuur bij opstellen van beleidsplan: weten wat goedgekeurd wordt en hier achter blijven staan. 20
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
2 Financieel beheer
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Op dit moment is de financiële situatie van de gemeente Zedelgem goed: een lage schuldenlast en een evenwicht in begroting. Het is echter zo, gezien de geplande investeringen, dat de schuldenlast zal toenemen met als gevolg dat de investeringsruimte en de marge kleiner zullen worden naar de toekomst toe. Daarnaast wordt er een afname van de gesubsidieerde middelen vanuit de hogere overheden verwacht. - Binnen de gemeente Zedelgem is er een centrale aankoopverantwoordelijke: onder de financiële dienst is er een aankoopdienst die het merendeel van de aankopen doet. De wet op overheidsopdrachten wordt hierbij strikt toegepast. Daarnaast worden ook nog zaken dienstgebonden aankocht. Zowel intern als extern zijn er nog groeimogelijkheden (voorbeeld: met OCMW). De organisatie wil hiernaast kosten besparen en doet haar best om ook kostenbewust te werken. - Er is een meerjarenplanning opgemaakt. Hierbij wordt jaarlijks het budget en de begroting getoetst. De jaarlijkse planning verloopt sterk. Voor de volledige meerjarenplanning is de planning echter niet zo sterk: soms duiken ad hoc initiatieven, problematieken of opportuniteiten op. - Tot nu toe volstond het budget om aan de strategische doelstellingen te voldoen. Een aandachtspunt is de minder sterke raming van budgetten. Bij de opmaak van het budget worden de verschillende diensten betrokken (voorstellen, budgetwijzigingen, …). Terugkoppeling, inspraak en beargumentering kunnen beter. Sommige diensten kunnen hun budget opvolgen, maar dit is niet zo voor iedere dienst. - Inzake subsidiëring gaat de organisatie na of geplande zaken gesubsidieerd kunnen worden. Dit moet, en gebeurt ook met een zin voor realisme: timing, kosten en baten. Het is belangrijk om dit realisme te bewaren: soms kunnen er te veel subsidies aangevraagd worden, of zijn er lange wachttijden. - Door de overheveling van taken vanuit de hogere overheden, komt de personele bezettingsgraad alsmaar meer onder druk te staan.
21
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
2 Financieel beheer
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het koppelen van beleid aan de beschikbare middelen. - Bij verandering van het beleid, beschikbare middelen heroriënteren. - Inzet op beredeneerde budgetwijzigingen (binnen de financiële marge en het beleid). - Inzet op realistische budgettering. - Opmaken van een financieel overzicht van elk project, en dit clusteroverschrijdend (aankoop, onderhoud, verbouwingswerken, energiekosten,...). - Inzet op gelijkaardige gezamenlijke aankopen (voorbeeld: flipcharts). - Inzet op, na de opmaak van het budget, terugkoppeling naar en dialoog met diensten voor definitieve goedkeuring. - Inzet op het uitbreiden van gezamenlijke aankopen (voorbeeld: intercommunaal en buurgemeenten). - Inzet op het krijgen van een beter zicht op budget (overzicht, opvolging). - Inzet op het opmaken van een meerjarenplan in overleg met de diensten.
22
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
3 Innovatie en dienstverlening
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Dienstverlening : - De aangeboden dienstverlening wordt regelmatig door de verschillende clusters kritisch in vraag gesteld. Verbeteracties volgen waar mogelijk, maar kunnen soms enige vertraging hebben. Hierbij worden nieuwe diensten en producten door de diensten ontwikkeld. Dit wanneer bepaalde noodzaken of opportuniteiten optreden. Ook wordt het bestaande diensten- en productenaanbod uitgebouwd op eigen initiatief. - De gemeente Zedelgem is reeds bezig met het opmaken van een productencatalogus voor de hele organisatie. Deze catalogus zal een grote meerwaarde met zich meebrengen naar informatie en kennis toe. Dit kan ook een meerwaarde betekenen in het doorverwijzen van het cliënteel. - Innovatie : - Innovatieve ideeën ontstaan vanuit de wisselwerking op dienstniveau tussen het diensthoofd en de medewerkers. Het is echter zo dat het voorzien van tijd en ruimte voor innovatie niet steeds gegarandeerd is. - Inzake competenties voor innovatie, wordt er vastgesteld dat niet alle innovaties door iedere medewerker kunnen opgenomen worden: soms is er nood aan een intensievere begeleiding, langere tijdspanne, … . - De verschillende diensten van de organisatie vermoeden dat het dienstenaanbod afgestemd is op de noden van het cliënteel. Dit wordt echter niet systematisch getoetst. 23
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
3 Innovatie en dienstverlening
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het in vraag stellen van eigen werking. - Inzet op het nog meer openstaan voor vernieuwing. - Inzet op het kaderen van de dienstverlening in de strategische doelstellingen van de organisatie. - Inzet op het sneller uitwerken van het veranderingsproces. - Inzake competenties: meer inzetten op de juiste persoon op de juiste plaats. - Inzet op het voeren van klantenonderzoek en –bevraging. - Inzet op meer meten. - Inzet op het bundelen van diensten en taken (voorbeeld: vrijetijdsloket in de Groene Meersen, …). - Inzet op het maken van een koppeling met GIS voor het meten en evalueren van werking (voorbeeld: wat is de ideale plaats voor een uitleenpost van de bib?). - Inzet op het stellen van prioriteiten inzake de geografische spreiding van de diensten. - Inzet op het verbeteren van het onthaal.
24
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
4 Communicatie en reputatie
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Interne communicatie : - De interne communicatie op dienstniveau verloopt in de verscheidene diensten goed. - Op organisatieniveau is er nog ruimte voor verbetering. Er worden enerzijds verscheidene kanalen en mogelijkheden aangewend om dit te stroomlijnen via onder andere binnenpost en communicatie via mail. Vaak wordt er vastgesteld dat de concrete vertaling echter niet goed verloopt. Anderzijds wordt er ook toevallig en informeel informatie vernomen. Er is nog geen echte actieve communicatie. Ook de communicatie tussen administratie en beleid kan geoptimaliseerd worden. - Externe communicatie : - De organisatie doet veel inspanningen om de klanten correct te informeren. Er bestaan veel informatiekanalen en ook inspraak- en informatiemomenten worden georganiseerd. Het in vraag stellen van de aanpak rond de externe communicatie gebeurt slechts occasioneel (manier van communicatie, vernieuwing, inhoudelijk, …). Er wordt nog te weinig gedifferentieerd en doelgroepgericht gecommuniceerd. - De organisatie is heel bereikbaar: klanten kunnen terecht in de gemeente en worden doorverwezen. Een aandachtspunt is wel de telefonische bereikbaarheid buiten de openingsuren (permanentie). - De meeste diensten maken gebruik van dezelfde stijl voor de communicatie naar het cliënteel. - De reputatie van de organisatie wordt door sommige diensten bevraagd. Dit informeel of via bevragingen. Er worden ook sectoraal inspanningen gedaan om het imago te verbeteren. - Er wordt gebruik gemaakt van netwerken voor communicatie (VDAB, intercommunales, …).
25
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
4 Communicatie en reputatie
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het verkleinen van de kloof tussen de verwachting van uitvoerende diensten en de mogelijkheden tot ondersteuning van de interne diensten (overleg om tot consensus te komen). - Inzet op gelijkvormige interne communicatie en het opmaken van een intern communicatieplan. - Inzet op het meer gebruiken van publicaties vanuit de provincie en andere partners (voorbeeld: aantal vreemdelingen op werkgebied). - Inzet op het centraal beheren en up-to-date houden van adressenbestand. - Inzet op het uitwerken van één communicatiebeleid voor de cluster vrije tijd. - Inzet op het ontwikkelen van een innoverende huisstijl. - Inzet op het frequenter maken van de interne communicatie (voorbeeld: meer frequent binnenpost en dienstoverleg). - Inzet op het gebruiken van nieuwe communicatiemiddelen (voorbeeld: sociale media, e-loket, …). - Inzet op het gestuurd en eenvormig gebruik van de Facebookpagina door de communicatiedienst. - Inzet op een aangepaste communicatie aan de doelgroepen. - Inzet op het aflijnen hoe participatie en inspraak vorm krijgen en dit als een structureel onderdeel van de werking uitbouwen.
26
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
5 Kwaliteit en interne controle
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Er wordt weinig ingezet op kwaliteitscontrole en interne controle in de organisatie. Op dienstniveau worden wel een aantal interne controlesystemen gehanteerd: dit is voornamelijk een ad hoc implementatie. Daarnaast zijn sommige procedures in kaart gebracht, maar er wordt hier echter niet mee gewerkt. - De infrastructuur voorziet minstens goed in de huidige noden van het cliënteel. Aandachtspunten zijn hierbij het verouderd cultuurcentrum (renoveren/nieuw) en de lokalen van het kunstonderwijs. Er zijn hiervoor reeds projecten lopende waardoor deze aandachtspunten zullen worden aangepakt. - De dienstverlening voorziet in de huidige noden van het cliënteel. Er wordt veel aangeboden aan de burgers. Er zijn ook enkele projecten lopende om de organisatie van de dienstverlening te verbeteren. De communicatie over het aanbod aan dienstverlening van verschillende diensten kan nog beter. - Er wordt slechts occasioneel of na een incident gepeild naar klantentevredenheid; voornamelijk informeel. Dit gebeurt niet systematisch. - De klachten worden allemaal geregistreerd. De organisatie heeft hiervoor recent een klachtenopvolgingssysteem opgestart. Daarnaast zijn er ook mogelijkheden om meldingen door te geven. - Risico’s voor de organisatie worden niet op een structurele basis in kaart gebracht. - Er is een deontologische code, maar de gedragenheid ervan is niet verzekerd.
27
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
5 Kwaliteit en interne controle
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het implementeren van systematiek in de opmaak en de opvolging van kwaliteit en interne controle. - Inzet op het ontwikkelen van een kwaliteitshandboek. - Inzet op het in kaart brengen van gekende en gebruikte procedures. - Inzet op het maken van een duidelijk onderscheid tussen een melding en een klacht naar de burger toe. - Inzet op verkrijgen van kennis inzake de financiële toestand per dienst om een efficiënt interne controlesysteem verder uit te werken. - Inzet op het opvolgen van de deontologische code.
28
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
6 Personeel en organisatie
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Er wordt goed ingezet op de vorming, training en opleiding in de organisatie. Het aanbod is aanwezig, opleiding wordt ook toegestaan, maar tijd om vorming te volgen, is niet steeds aanwezig. - De meeste medewerkers vinden de organisatie een aantrekkelijke werkgever. Er zijn ook veel initiatieven ter bevordering van de interne cultuur (voorbeeld: vriendenkring). Er werd hierbij wel vastgesteld dat de loyaliteit niet steeds aanwezig is. - Globaal is verzuim beperkt in de organisatie. Waar het voorkomt, kan dit een impact hebben op de dienstverlening. - Personeelsbehoeften worden ad hoc in kaart gebracht op dienstniveau. Er wordt niet steeds een gevolg aan gegeven. Er wordt ook niet gewerkt met een personeelsbehoefteplanning voor de hele organisatie. - Er is geen systeem voor doublures uitgewerkt. Meestal wordt er een oplossing gezocht wanneer iemand wegvalt. Sommige diensten vangen dit reeds op via bijvoorbeeld een tandemsysteem. Het in kaart brengen van procedures kan hiertoe bijdragen. Ondanks het ontbreken van doublures, wordt de continuïteit van de dienstverlening verzekerd door de flexibiliteit en collegialiteit van de medewerkers. - Medewerkers hebben functionerings- en evaluatiegesprekken. Er is in het merendeel van de diensten een goede opvolging en uitvoering van deze cyclus. Er wordt echter niet steeds een gevolg gegeven aan evaluaties. - De organisatie past geen algemene aanpak inzake competentiemanagement toe. Dit wordt intuïtief georganiseerd. Er worden wel aanzetten gegeven (voorbeeld: herbekijken bij vacatures). - Er wordt slechts occasioneel, via functioneringsgesprekken of op informele basis, gepeild naar medewerkerstevredenheid. Dit wordt voornamelijk op dienstniveau georganiseerd.
29
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
6 Personeel en organisatie
BBC
Aanbevelingen van de clusters (1) - Inzet op het ontwikkelen van betere functiebeschrijvingen: actualisering, afstemming op specifieke functies en implementatie van competentiemanagement. - Inzet op het kritisch bekijken van de personeelsbezetting in functie van de te bereiken doelstellingen. - Inzet op het uitschrijven van procedures om op organisatieniveau een opvangnet bij afwezigheden te ontwikkelen. - Inzet op terugkoppeling om interne communicatie te verbeteren (voorbeeld: na personeelsbevraging). - Inzet op het organisatiebreed en objectief in kaart brengen van personeelsbehoeften en –noden. - Inzet op het optimaal benutten van competenties.
30
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
6 Personeel en organisatie
BBC
Aanbevelingen van de clusters (2) Door het overhevelen van taken, worden alle clusters sterk onder druk gezet op vlak van personeel. In de externe analyse zijn daarom de volgende aanbevelingen geformuleerd : - Inzet op duurzame invulling van functies (wegwerken tijdelijke contracten). - Inzet op opleiding om tegemoet te komen aan wijzigende regelgevingen. - Inzet op het focussen op kerntaken / structurele keuzes maken naar dienstverlening toe. - Inzet op het in kaart brengen van personele capaciteiten bij regelgevingen, verplichtingen en beslissingen. - Inzet op competenties. - Inzet op het behouden van de graad van professionalisering. - Inzet op het correct inschakelen van personeelsleden volgens de geactualiseerde functiebeschrijving.
31
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
7 Samenwerking en netwerken
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Interne samenwerking : - Er wordt regelmatig samengewerkt binnen de clusters van de organisatie. Dit wordt voornamelijk op een informele en spontane basis georganiseerd. - Er wordt projectmatig samengewerkt in de hele organisatie tussen de verschillende diensten (werkgroepen, …). Binnen deze projecten worden ook multidisciplinaire teams samengesteld. Wanneer het opportuun is, worden ook experts betrokken. - Er zijn slechts gezamenlijke doelstellingen op dienstniveau waartoe verschillende individuen bijdragen. Sommige doelstellingen kunnen verder uitgebreid worden naar organisatieniveau (voorbeeld: dienstverlening). - Externe samenwerking : - Er wordt formeel en projectmatig met externe partners samengewerkt wanneer het nuttig is of een verrijking vormt. - Gelijkaardige dienstverleners in de regio zijn gekend. De organisatie richt haar dienstverlening hier soms op. Er wordt informatie gedeeld met andere besturen. De organisatie benut ook de mogelijkheden van benchmarking met andere organisaties. - Sommige samenwerkingsverbanden waarin de gemeente participeert, lopen door elkaar. Het kan opportuun zijn om meer in te zetten op afstemming. - Er wordt reeds beperkt samengewerkt met het OCMW. Naar de toekomst toe zal dit ook verder uitgewerkt worden.
32
Gemeente Zedelgem
Interne analyse :
7 Samenwerking en netwerken
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Per projectgroep: inzet op het vastleggen/bepalen van duidelijke doelstellingen, duidelijke timing, duidelijke taken, duidelijke afspraken en duidelijke samenstelling op basis van expertise. - Inzet op het afstemmen van projectgroepen op elkaar. - Inzet op het opmaken van timing en bewaken van timing over de projecten heen. - Inzet op het ontwikkelen van een duidelijk kader voor alle projecten. - Inzet op structurele samenwerking tussen OCMW en gemeente: duidelijk kader uitwerken en maken van goede planning en goede afspraken. - Inzet op het gebruik maken van netwerken (organisatiebreed). - Inzet op het afstemmen van samenwerkingsverbanden. - Inzet op het projectmatig samenwerken binnen de cluster vrije tijd. - Inzet op het aanduiden van doelgroepverantwoordelijken binnen de cluster vrije tijd. - Inzet op het formaliseren van interne samenwerking, zonder het afschaffen van bestaande informele samenwerking. - Inzet op het detecteren of een project multidisciplinair is.
33
OCMW Zedelgem
BBC
Interne analyse
34
OCMW Zedelgem : Interne diensten
Interne analyse : positionering
BBC
35
OCMW Zedelgem : Dienstverlening
Interne analyse : positionering
BBC
36
OCMW Zedelgem : Welzijn
Interne analyse : positionering
BBC
37
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
1 Strategie en planning
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - De diensten van de organisatie werken met strategische plannen. De strategische plannen worden voornamelijk opgemaakt vanuit de decretale verplichtingen. Deze worden niet steeds als een werkinstrument gebruikt in de hele organisatie. Wel bestaat er een goede opvolging vanuit het lokaal sociaal beleid, het WZC en de kinderdagverblijven. De interne diensten werken niet met strategische plannen. Waar nodig, omwille van regelgeving en opportuniteiten, worden de strategieën bijgestuurd. - De strategieën worden bepaald door de diensten en administratie en er wordt hierrond overleg georganiseerd. Grote beslissingen worden in de raad voorgelegd. Daarnaast heeft de voorzitter hierbij ook een belangrijke stem. Soms beslist ook het vast bureau over bepaalde zaken. - De strategieën worden gekend en gecommuniceerd op dienstniveau. Daarnaast wordt ook gecommuniceerd over een raadsbeslissing. Organisatorisch bespreekt het managementteam beleidsmatige afspraken die overkoepelend voor de hele organisatie gelden. Overschrijdende kennis over de doelstellingen tussen diensten bestaat echter niet steeds. Dit hangt samen met de beperkte toetsing van strategieën over de verschillende sectoren heen die vandaag bestaat. - De ondernomen acties en actieplannen kaderen vaak in de vooropgestelde strategie. Soms kunnen ad hoc prioriteiten van politici strategische doelstellingen doorkruisen. - De meetbaarheid wordt in het merendeel van de diensten gegarandeerd vanuit de regelgevende verplichtingen (voorbeeld: kinderdagverblijf, WZC). Interne diensten slagen er echter vandaag nog niet in om meetbaarheid te garanderen. Aandachtspunten zijn tijdsgebrek en het voeren van metingen. - De realisatie van de vooropgestelde strategische plannen is hoog. - Er wordt via jaarverslagen en ad hoc gerapporteerd. De financiële dienst rapporteert meer regelmatig. De gegevens zijn ter beschikking, maar de proactieve rapportering wordt nog niet gefaciliteerd.
38
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
1 Strategie en planning
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op een betere interne communicatie tussen de verschillende diensten. - Inzet op een betere interne communicatie naar het bestuur toe. - Inzet op een bepaling van een duidelijke strategie door administratie en politiek samen. - Inzet op het inpassen van ad hoc initiatieven in de vooropgestelde strategie. - Inzet op het implementeren van afstemming en communicatie tussen de verschillende sectoren.
39
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
2 Financieel beheer
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - De financiële situatie van het OCMW is afhankelijk van de gemeente. De organisatie tracht de financiële situatie zo goed mogelijk te behouden. Het is echter niet evident om kosten in te schatten en daarnaast wordt er een daling van de gesubsidieerde middelen verwacht. - Binnen het OCMW gebeuren sommige aankopen gecentraliseerd (voorbeeld: papierwaren en kantoormateriaal). Daarnaast wordt er, op vlak van dienstverlening, minder gezamenlijk aangekocht. - Er is een jaarlijkse planning inzake het investeringsprogramma: er kunnen voorstellen ingediend worden om te voorzien in het budget. Dit gebeurt in overleg met de financieel beheerder en wordt er ingezet op afstemming. De investeringen worden centraal aangestuurd door het secretariaat. - De budgetten zijn daarnaast gekend door de diensten. Overleg wordt geïmplementeerd en er is een driemaandelijks overzicht inzake de stand van zaken van de bestedingen. De opmaak van de budgetten gebeurt in overleg tussen de directies en de financieel beheerder. Binnen de diverse diensten wordt er overleg gepleegd met de personeelsleden. - De financiële en infrastructurele middelen volstaan vandaag om de strategische doelstellingen te bereiken. Bij het WZC en de kinderdagverblijven vormt de personele capaciteit een aandachtspunt bijvoorbeeld bij vervangingen. Om hieraan weerwerk te bieden, is er echter een grote financiële impact. - De wet op overheidsopdrachten wordt toegepast. - De subsidiemogelijkheden worden over het algemeen goed aangewend in de organisatie. - Budgethouderschap wordt georganiseerd in de organisatie via directies. - De kostprijzen van sommige diensten en dienstverlening kunnen nagegaan worden.
40
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
2 Financieel beheer
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het beter bekijken van de mogelijke subsidiestromen. - Inzet op het meer doen van kostprijsberekeningen om voordeel te verkrijgen (aandachtspunt tijd). - Inzet op het onderzoeken van de mogelijkheden voor gezamenlijke aankopen inzake bijvoorbeeld voeding en drank voor kinderdagverblijven, WZC en dienstencentrum. - Aandacht hebben voor de krappe personeelsbezetting.
41
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
3 Innovatie en dienstverlening
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - De dienstverlening wordt op een frequente wijze in vraag gesteld en dit op basis van opmerkingen, vragen, … . Verbeteracties volgen af en toe hieruit, en dit binnen de mogelijkheden. Het diensten en productaanbod wordt regelmatig aangepast volgens noodzaak, tijd en opportuniteiten. Ook wordt het bestaande aanbod uitgebouwd. - Er zijn matig tot voldoende competenties aanwezig in de organisatie om te innoveren. Door onder andere de hoge werklast, ontbreekt er soms motivatie en werklust bij continue diensten. - Innovatie wordt bepaald in overleg tussen de administratie en de raad. Binnen de administratie wordt dit op het niveau managementteam besproken en zijn het voornamelijk de diensthoofden die een toetsing uitvoeren bij personeelsleden (voorbeeld: via teamvergaderingen). - Er worden voldoende middelen voor innovatie voorzien. Een aandachtspunt hierbij is de huidige situatie in het WZC (afwachtend tot het nieuwe project). - Het aanbod aan dienstverlening wordt getoetst aan de vragen van het cliënteel. Sommige diensten gaan dit expliciet na via bevragingen (voorbeeld: kinderdagverblijven, de Braambeier, WZC). Daarnaast worden ook informele aspecten opgevangen. - Er is ruimte voor innovatie in de organisatie: ideeën mogen aangebracht worden en worden besproken.
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op meer proactief evalueren van de eigen werking van de interne diensten. - Inzet op investeren in voldoende competent personeel.
42
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
4 Communicatie en reputatie
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Interne communicatie : - Binnen de kinderdagverblijven wordt er gecommuniceerd via teamvergaderingen en informeel. In het WZC wordt de interne communicatie gefaciliteerd via vergaderingen, maar dit kan nog meer georganiseerd worden. Binnen de andere diensten wordt er vastgesteld dat dit sterk afhankelijk is van dienst tot dienst: sommige diensthoofden willen meer inzetten op een intensievere communicatie. - Overkoepelend, op OCMW-niveau, wordt er voornamelijk via e-mail en telefonisch gecommuniceerd. Er is daarnaast ook een intranet voor de personeelsleden, maar het is niet duidelijk of dit een goed communicatiemiddel is. - Externe communicatie : - Het cliënteel is gekend door de verschillende diensten. Sommige diensten brengen op gezette tijdstippen de belangrijkste klantengroepen in kaart (voorbeeld: De Braambeier). - De organisatie tracht de cliënten correct te informeren, en dit via verscheidene mediakanalen. Het is echter zo dat de aanpak inzake externe communicatie slechts occasioneel in vraag gesteld wordt door de verschillende diensten. Er wordt hierover nog niet voldoende proactief kritisch nagedacht. - De doelgroep wordt voldoende betrokken bij activiteiten van de diensten (voorbeeld: gebruikersraad, WZC, familieraad WZC, activiteiten, vormingsavond voor ouders) - De meeste diensten maken gebruik van dezelfde stijl voor de communicatie naar de klanten toe. Er is een huisstijl vanuit het OCMW. De Braambeier hanteert een eigen logo.
43
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
4 Communicatie en reputatie
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op een uniforme communicatie van alle diensten naar de burgers toe (wie communiceert, wie wordt op de hoogte gebracht over bepaalde communicatie, …). - Inzet op het bevragen of de interne communicatie efficiënt georganiseerd wordt. - Inzet op integratie van nieuwe sociale media met nodige aandacht voor consequenties (voorbeeld: oprichten Facebookprofiel).
44
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
5 Kwaliteit en interne controle
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Sommige diensten maken gebruik van een geformaliseerd kwaliteitshandboek dat gericht is op het verbeteren van het kwaliteitsniveau van de organisatie (WZC, kinderdagverblijven en De Braambeier). Daarnaast werken andere diensten slechts met individuele initiatieven. - Naast kwaliteitscontrole, worden procedures in de organisatie op een regelmatige basis in kaart gebracht. Deze procedures zijn wel niet voor alle diensten in kaart gebracht. - De kwaliteit van de infrastructuur is over het algemeen goed: de kinderdagverblijven en De Braambeier beschikken over een goede infrastructuur. Aandachtspunten zijn enerzijds het WZC en anderzijds de beperkte ruimte in het hoofdgebouw. - De dienstverlening van de organisatie voorziet goed in de huidige noden van het cliënteel. - De klantentevredenheid wordt door sommige diensten bevraagd en de resultaten uit bevragingen worden ook verwerkt in actieplannen. Andere diensten gaan niet expliciet naar klantentevredenheid peilen, maar doen dit voornamelijk informeel of occasioneel. - De organisatie scoort goed inzake klachten. Er is een klachtenregistratiesysteem en er is gedefinieerd wat als klacht beschouwd wordt. De klachten worden ook binnen een redelijke termijn behandeld. - Inzake interne controle is er geen centraal strategisch aangestuurd systeem. Elke dienst hanteert hiervoor eigen systemen voor interne controle. - Sommige risico’s worden in kaart gebracht in de organisatie (voorbeeld: crisishandboeken, prikaccidenten, brandpreventie, …). De aanpak inzake risico’s is niet structureel georganiseerd. - Er is een deontologische code die gedragen is door de medewerkers van de organisatie.
45
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
5 Kwaliteit en interne controle
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het inbouwen van interne controlesysteem. - Inzet op het bevragen van kwaliteit van de dienstverlening van de interne diensten. - Inzet op het opmaken van een interne klachtenprocedure voor de medewerkers. - Suggestie: aanduiden van een overkoepelende preventieadviseur die toezicht houdt op interne controle, kwaliteit, … . Dit kan eventueel via samenwerking gefaciliteerd worden.
46
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
6 Personeel en organisatie
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Er is een vast systeem ontwikkeld in de organisatie voor de compensatie van overuren: dit is afhankelijk georganiseerd van dienst tot dienst. - Personeelsbehoeften worden jaarlijks in kaart gebracht bij de opmaak van het budget. - Er wordt proactief gezocht naar opleidingen en deze worden geclusterd waar mogelijk. - Doublures en back-up zijn uitgebouwd voor sommige sleutelfuncties in de organisatie. Er kan hier weerwerk aangeboden worden via het uitschrijven van procedures. - De meeste medewerkers vinden dat het imago van het OCMW als werkgever goed of behoorlijk is. - Medewerkers hebben functionerings- en evaluatiegesprekken. Deze worden ook goed uitgevoerd en opgevolgd. - Er wordt zoveel als mogelijk gepeild naar competenties bij aanwervingen. Binnen de functiebeschrijvingen worden competenties ook vermeld. Competentiemanagement an sich is nog niet echt uitgewerkt. - Er wordt slechts occasioneel gepeild naar medewerkerstevredenheid: via functioneringsgesprekken of op een informele basis. - Verzuim vormt een knelpunt voor het WZC Maartenshove. Daarnaast is er weinig tot geen verzuim in de organisatie. - Aandachtspunten zijn knelpuntberoepen en back-up voor ICT. 47
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
6 Personeel en organisatie
BBC
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op het in kaart brengen en aanpakken van ziekteverzuim. - Inzet op implementeren van tevredenheidsmetingen bij het personeel (goed nadenken over de toepassing ervan en communicatie erover). - Inzet op het voorzien van back-up voor ICT. - Inzet op het uitschrijven van procedures voor secretariaat om back-up makkelijker te maken. - Inzet op waardering van aanwezige competenties. Door het overhevelen van taken, worden alle clusters sterk onder druk gezet op vlak van personeel. In de externe analyse zijn daarom de volgende aanbevelingen geformuleerd : - Inzet op duurzame invulling van functies (wegwerken tijdelijke contracten). - Inzet op opleiding om tegemoet te komen aan wijzigende regelgevingen. - Inzet op het focussen op kerntaken / structurele keuzes maken naar dienstverlening toe. - Inzet op het in kaart brengen van personele capaciteiten bij regelgevingen, verplichtingen en beslissingen. - Inzet op competenties. - Inzet op het behouden van de graad van professionalisering. - Inzet op het correct inschakelen van personeelsleden volgens de geactualiseerde functiebeschrijving.
48
OCMW Zedelgem
Interne analyse :
7 Samenwerking en netwerken
BBC
Vaststellingen vanuit de clusters - Interne samenwerking : - Er wordt frequent samengewerkt binnen de clusters, maar voornamelijk op informele basis. Er worden ook soms formele afspraken gemaakt op clusterniveau. Daarnaast wordt er ook projectmatig samengewerkt in de hele organisatie: ofwel worden projecten gezamenlijk opgestart, ofwel worden andere diensten informeel betrokken. - Er zijn voornamelijk gezamenlijke doelstellingen op dienst- of projectniveau. - Externe samenwerking : - Er wordt formeel, informeel en projectmatig samengewerkt met andere organisaties. - De organisatie kent gelijkaardige dienstverleners en houdt hier soms rekening mee. - De mogelijkheden van benchmarking worden nog niet ten volle benut. Het is echter niet steeds evident om te vergelijken. - Daarnaast wordt ook informatie uitgewisseld met andere besturen.
Aanbevelingen van de clusters - Inzet op een nog bredere samenwerking binnen de cluster welzijn. 49
Gemeente en OCMW Zedelgem
BBC
Externe analyse
50
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse : missie
BBC
Om gericht te kunnen antwoorden op de interne en externe bevraging, moet elke cluster kort zijn missie weergeven. Een missie is een kernachtige uitdrukking van de bestaansreden van een organisatie, het kerndoel.
Gemeente : Ondersteuning bieden aan de organisatie, zodat de organisatie haar doelstellingen kan behalen en optimaal kan functioneren. De organisatie (administratie en beleid) bewust leren omgaan met de beschikbare middelen (optimaal het geld van de burger gebruiken). OCMW : Kwalitatief ondersteunen van de andere diensten en van de beleidsploeg.
51
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse : positionering
BBC
52
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Beleids- en beheerscyclus : Vanaf uiterlijk 1 januari 2014 moeten steden en gemeentes, OCMW ’s, provincies en autonome gemeentebedrijven voldoen aan het BBC-besluit. Deze verandering in regelgeving heeft verregaande gevolgen voor de werking van de organisatie. Zo wordt onder andere de financiële planning meer gelinkt aan de beleidsplanning. De gemeente en het OCMW van Zedelgem hebben de opmaak van de omgevingsanalyse afgerond en zijn bezig met een informatieronde. Er is hiervoor een werkgroep opgericht die de organisaties probeert te trekken binnen dit BBC-verhaal. Ook softwarematig zullen de pakketten moeten overschakelen. Momenteel hebben OCMW en gemeente verschillende softwareleveranciers. Bij opstart in 2014 zullen beide leveranciers behouden blijven, maar de komende jaren zal er wel toegewerkt worden naar een gelijkschakeling.
- Inzet op het volgen van de opgemaakte planning. - Inzet op het vrijwaren van de timing. - Inzet op het overschakelen van de softwarepakketten.
53
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Wetgeving op overheidsopdrachten : De wetgeving op overheidsopdrachten is recent opnieuw gewijzigd. In de gemeente is de kennis inzake de nieuwe wetgeving nog niet in huis. Er is één iemand gespecialiseerd in overheidsopdrachten en gaat hiervoor de nodige opleidingen volgen. In het OCMW volgt ook één iemand deze materie op. Daarnaast zijn er enkele medewerkers die ook over een zekere basiskennis beschikken. Er wordt hierbij gewerkt met het programma 3P waar de wijzingen in wetgeving worden gekoppeld. Het kan een nuttige meerwaarde zijn dat verschillende mensen zich specialiseren in deze materie.
- Inzet op het inwerken in de nieuwe materie. - Inzet op het nakijken voor back-upsysteem of –persoon om kennis te delen en afhankelijkheid te verminderen.
54
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Interne staatshervorming – Witboek : De Vlaamse Regering keurde op 8 april 2011 het witboek interne staatshervorming goed. Het witboek past in een belangrijke doelstelling van het Vlaams Regeerakkoord 2009-2014 om het Vlaamse bestuurlijke landschap te vereenvoudigen. De krijtlijnen van de interne staatshervorming liggen vast in het regeerakkoord en bevatten onder andere meer bevoegdheden voor de lokale besturen. Lokaal wordt dit waargenomen door veranderingen die plaatsvinden in de bevoegdheidsverdelingen tussen verschillende overheidsniveaus. Er is hierover echter weinig kennis.
- Inzet het anticiperen op mogelijke veranderingen. Samenwerking gemeente en OCMW : Vandaag is er een beperkte samenwerking tussen beide organisaties. Dit zal gefaciliteerd worden door de verhuis van het sociaal huis naast het gemeentehuis. Vandaag zijn er verschillende infrastructuren, software, technologieën en visies.
- Inzet op meer samenwerking. - Inzet op het uitwerken van een gemeenschappelijke visie. - Inzet op het afstemmen van de systemen. - Inzet op betere wederzijdse kennis (organisatie en mensen).
55
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Beleidsbeslissingen vorige legislatuur : De investeringen van deze legislatuur liggen voor de gemeente en het OCMW grotendeels vast door beslissingen genomen in de vorige legislatuur. Enkele van deze investeringen zijn het sociaal huis, het PPS-project voor het WZC en serviceflats, het project Jonkhove (gemeenschapscentrum Aartrijke) en het project Develter (dienstencentrum Veldegem). Het PPS-project zal een impact hebben op de werklast van alle ondersteunende diensten: het woonzorgcentrum zal deels uit het OCMW wegvallen. Wat betreft het sociaal huis is dit een samenwerking met de gemeente: het OCMW zal een andere huisvesting krijgen en dit valt onder het gemeente- en OCMW-budget. Het project Jonkhove zal voornamelijk gedragen worden door de gemeente, en het project Develter door het OCMW. Concreet zullen al deze projecten een grote financiële impact hebben op de organisaties. Er bestaat het vermoeden dat er nood zal zijn aan het maken van keuzes (financiële moeilijkheden).
- Inzet op een strike opvolging. - Inzet op het opmaken van een globaal kostenplan per project. - Inzet op het opmaken van de planning voor opstart sociaal huis. - Inzet op het opvolgen en beheren van financiële kaders per project. - Inzet op het uitwerken van een gemeenschappelijk stappenplan voor gemeente en OCMW. - Inzet op het opmaken van een strategisch plan voor de gehele legislatuur.
56
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Verhuis sociaal huis en samenwerking : Het sociaal huis zal gehuisvest worden naast het gemeentehuis. Er zijn hierbij plannen tot het ontwikkelen van één algemeen onthaal en het doel bestaat er ook uit om diensten nauwer te laten samenwerken. Vandaag zijn zowel de gemeente als het OCMW twee aparte besturen. Beiden vinden het daarom van groot belang om een duidelijk plan op te maken over hoe deze samenwerking zal gestroomlijnd en uitgevoerd worden.
- Inzet op het opmaken van een overeenkomst over gemeenschappelijke werkvelden. - Inzet op het ontwikkelen van een stappenplan voor overstap. - Inzet op het creëren van draagvlak met oog voor inspraak van beide organisaties. - Inzet op het maken van een duidelijke denkoefening per afdeling over de voor- en nadelen. - Inzet op het duidelijk stellen wat de doelstelling van de samenwerking is.
57
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Financiële crisis – impact op leningen : Er wordt vastgesteld dat het moeilijk is om leningen op 20 of 25 jaar te verkrijgen. Deze vaststelling kan een mogelijke bedreiging vormen voor grote projecten zoals het PPS-project. Indien de lening voor het PPS-project niet doorgaat, kan dit impliceren dat het project mogelijk aangepast wordt. Aangezien het project één van de prioriteiten is de komende legislatuur, zal er een oplossing gezocht worden.
- Inzet op het maken van keuzes bij “worst case scenario”: doorgaan met PPS, schrappen op andere projecten, … om zo een kapitaalinjectie mogelijk te maken. - Inzet op het anticiperen van de impact bij het aangaan van leningen op een kortere looptijd. - De realisatie van het PPS-project WZC moet primeren.
58
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Financiële crisis – dalende inkomsten uit belastingen : Er wordt vandaag nog geen daling van de inkomsten uit belastingen als gevolg van de financiële crisis ervaren. Het is echter zo dat bij een dalende economie, er een stijging van de werkloosheid voorkomt. Dit kan dan een uitwerking krijgen naar inkomsten uit personenbelasting. Niettegenstaande wordt er wel een toename van het totale bevolkingsaantal tegen 2022 tot 25.000 inwoners verwacht. Dit kan een mogelijke daling uit inkomsten compenseren. Zedelgem zit vandaag reeds boven het Vlaamse gemiddelde en de BELFIUS-cluster.
Zedelgem
BELFIUS
Vlaams
Meting
Aanvullende personenbelasting
8,00%
7,32%
7,32%
2012
Waarde 1% APB/inwoner
35,05
33,74
38,29
2012
Onroerende voorheffing
1.500
1.309
1.401
2012
Waarde 100 opct. OV/inwoner
16,94
18,02
21,44
2012
- Inzet op het creëren van financiële ruimte door bijvoorbeeld projecten te schrappen en intern kritisch naar de werkingskosten te kijken, in plaats van een tarieven- of belastingverhoging. 59
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Financiële crisis – toename uitgaven OCMW : Door de financiële crisis wordt er een toename van het aantal aanvragen voor leefloon verwacht bij het OCMW. De gemeente merkt daarnaast reeds een toename van het aantal uithuiszettingen met extra opslagkosten voor inboedel als gevolg.
- Inzet op het creëren van financiële ruimte door bijvoorbeeld projecten te schrappen en intern kritisch naar de werkingskosten te kijken (concentreren op kerntaken?).
Financiële crisis – daling subsidies hogere overheden : Er wordt enerzijds een daling van de subsidies van hogere overheid vastgesteld (voorbeeld: LOI, …). Daarnaast zijn er ook langere wachttijden voor subsidies (voorbeeld: monumentenzorg, VIPA, …). Dit gaat gepaard met het moeilijker verkrijgen van subsidies.
- Inzet op het blijvend rekening houden met mogelijke afname/wachttijden bij de opmaak meerjarenplanning. - Inzet op, indien subsidies wegvallen, het rekening houden met de mogelijkheid dat de organisatie zelf een kostenlast moet dragen. 60
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Financiële crisis – toename wanbetalers : Momenteel is het aantal wanbetalers status quo, maar gezien de crisis wordt er een stijging verwacht. Dit kan een impact hebben op de werking.
- Meer inzetten op debiteurenbeheer.
Toename energieprijzen : Er is een toename in energieprijzen: verwarming, elektriciteit, transport, … . Dit zorgt voor problemen in verouderd patrimonium (voorbeeld: WZC).
- Inzet op het voorzien van een jaarlijkse stijging in de werkingskosten. - Inzet op het investeren in energiebesparende maatregelen. - Inzet op aandacht hebben voor duurzaamheid bij nieuwe projecten. - Inzet op het sensibiliseren en responsabiliseren bij gebruikers. - Inzet op concentreren van patrimonium (deelgemeenten).
61
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Interne demografie – Gemeente (1) : Onderstaande grafiek is een weergave van het gemeentepersoneel volgens leeftijd en geslacht in koppen. Er wordt vastgesteld dat de grootste groep personeelsleden zich bevindt tussen de 45 en 54 jaar. Deze groep zal binnen 10 à 15 jaar op pensioen gaan. Dit vormt een risico naar financiën en kennisverlies toe.
62 (*) Bron: Informatienota Zedelgem 2012
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Interne demografie – Gemeente (2) : Onderstaande tabel is een weergave van de in- en uitstroom van personeelsleden van de gemeente in 2010, 2011 en 2012. Bij deze in- en uitdiensttredingen zijn ook de tijdelijke contracten en vervangingen gerekend. Instroom
Uitstroom
2010
19
9
2011
25
24
2012
18
13
63 (*) Bron: Personeelsdienst Zedelgem
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Interne demografie – OCMW (3) : Onderstaande grafiek is een weergave van het OCMW-personeel volgens leeftijd en geslacht in koppen in 2012. Er kan vastgesteld worden dat er een redelijk evenwicht is, met een piek in de groep 45 tot 54 jaar. In deze grafiek zijn ook de studenten opgenomen.
64 (*) Bron: Personeelsdienst OCMW
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Interne demografie – OCMW (4) : Onderstaande tabel is een weergave van de in- en uitstroom van personeelsleden van het OCMW in 2010, 2011 en 2012. Deze cijfers zijn gebaseerd op “begindatum tewerkstellingsperiode” en op “einddatum tewerkstellingsperiode”. Instroom
Uitstroom
2010
65
38
2011
79
66
2012
71
60
65 (*) Bron: Personeelsdienst OCMW
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Interne demografie – Gemeente en OCMW (4) :
- Inzet op een leeftijdsbewust personeelsbeleid. - Inzet op het anticiperen op kennisoverdracht bij oudere personeelsleden.
66
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – Gemeente (1) : Het gemeentebestuur stelt 156 personeelsleden te werk, dit staat voor 135,25 voltijds equivalenten. De cijfers die vermeld zijn in de volgende slides, dateren van mei 2012. De organisatie voorziet in een tweede pensioenpijler voor contractuele medewerkers van 1% op de jaarwedde. Voor de statutaire medewerkers worden de patronale bijdragen betaald (RSZPPO). De prognose is in 2013 26,5%, in 2014 28,5%, in 2015 32% en in 2016 34%. De toename van wedden voor mandatarissen heeft een impact op de pensioenregeling. De gemeente Zedelgem moet vandaag nog geen responsabiliseringsbijdrage te betalen. Dit wordt ook in de nabije toekomst niet voorzien. Het is hiervoor belangrijk om het huidig aantal statutaire betrekkingen te behouden.
- Inzet op bewustwording. - Inzet op het opnemen van stijgende kosten in meerjarenplanning.
67 (*) Bron: Informatienota Zedelgem 2012
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – Gemeente (2) : Onderstaande grafiek is een weergave van het gemeentepersoneel volgens statuut in koppen.
68 (*) Bron: Informatienota Zedelgem 2012
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – Gemeente (3) : Onderstaande grafiek is een weergave van het gemeentepersoneel per afdeling in koppen.
69 (*) Bron: Informatienota Zedelgem 2012
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – OCMW (4) : De organisatie voorziet in een tweede pensioenpijler voor contractuele medewerkers van 1%. Voor de statutaire medewerkers en de mandatarissen worden de wettelijke verplichtingen betaald. Het OCMW van Zedelgem moet vandaag nog geen responsabiliseringsbijdrage te betalen. Het is echter niet duidelijk of dit zo zal blijven. Zo kan de verhuis van het WZC mogelijks een verschuiving met zich meebrengen. Daarnaast wordt er ook niet getracht om nog statutaire medewerkers aan te werven. Dit verhoogt opnieuw de kans op een mogelijke betaling van een responsabiliseringsbijdrage.
- Inzet op bewustwording. - Inzet op het opnemen van stijgende kosten in meerjarenplanning.
70 (*) Bron: Personeelsdienst OCMW
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – OCMW (5) : Onderstaande grafiek is een weergave van het OCMW-personeel volgens statuut in koppen.
71 (*) Bron: Personeelsdienst OCMW
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Pensioenregeling – OCMW (6) : Onderstaande grafiek is een weergave van het OCMW-personeel per afdeling in koppen.
72 (*) Bron: Personeelsdienst OCMW
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
E-loket : In de gemeente is er vandaag een digitaal loket voor aanvraagformulieren. Er zijn echter enkele knelpunten door beperkingen (lokaal, wetgeving, rechtsgeldigheid, …). Dit vormt één van de uitdagingen voor de toekomst. Dit gaat gepaard met een toenemende vraag. Ook bij het OCMW kunnen reeds formulieren gedownload worden.
- Inzet op het uitbreiden van het e-loket (binnen de mogelijkheden).
Nieuwe media : De burger is vandaag mondiger en maakt gebruik van nieuwe media. Deze kanalen moeten opgevolgd worden. Vandaag maakt het OCMW hier beperkt gebruik van.
- Inzet op bewustmaking van de mogelijkheden en risico’s van de verschillende kanalen. - Inzet op het opnemen in het personeelsbeleid van de gemeente. - Inzet op het beschermen van de identiteit van de organisaties op verschillende kanalen. - Inzet op het ontwikkelen van een beleid hoe omgegaan moet worden met deze verschillende kanalen. 73
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Digitalisering interne werking : Evoluties naar digitaal dossierbeheer, klantenbeheer, … worden opgevolgd in de gemeente. De plannen worden opgemaakt en in bepaalde diensten is de overstap al gemaakt. Alle diensten maken hierbij gebruik van digitale gegevens. Een aandachtspunt is het verzamelen van het totale aanbod aan informatie en toonbaar maken. Er bestaat concreet nog geen globaal opvolgingsdossier. In het OCMW wordt dit ook gefaciliteerd: de sociale dienst heeft alle fiches van cliënten digitaal, er is een eigen opvolgingssysteem en het WZC zet ook in op digitalisering.
- Inzet op het opvolgen van nieuwe mogelijkheden. - Inzet op het maken van plannen met de diensten. - Inzet op het behouden van een globaal overzicht overkoepelend over de organisatie. - Implementeren van nieuwe toepassingen.
74
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Duurzaamheid : Er is een groeiend bewustzijn voor duurzaamheid. Er wordt hier ook rekening mee gehouden bij aankopen, maar dit kan nog beter.
- Inzet op het bewustmaken van duurzaamheid (voorbeeld: bij nieuwe gebouwen). - Inzet op sensibilisering van personeel en gebruikers. - Inzet op het opnemen van duurzaamheid in het proces van aankoop. - Inzet op het betrekken van duurzaamheidsambtenaar bij aankopen.
Minder autogebruik woon-werkverkeer medewerkers gemeente : De gemeente stelt vast dat er minder gebruik gemaakt wordt van auto’s voor het woon-werkverkeer. Dit is een positieve evolutie.
- Inzet op het ontwikkelen van faciliteiten voor fietsers (voorbeeld: fietsenstallingen, beschikbare dienstvoertuigen, …) en hier belang aan hechten.
75
Gemeente en OCMW Zedelgem : Interne diensten
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
“Work-life balance” : Er wordt steeds meer rekening gehouden en aandacht geschonken aan de “work-life balance”. De organisaties zijn hier reeds heel flexibel naar bijvoorbeeld verloven, deeltijds werken en glijdende werkuren toe.
- Inzet op het bestendigen van de huidige situatie. - Inzet op het exploreren van nieuwe mogelijkheden. Veeleisende en mondige burger : De gemeente is bezig met de ontwikkeling van een nieuw concept rond dienstverlening (maatstaven, communicatie, …) om hieraan een antwoord te bieden.
- Inzet op meer duidelijkheid: zelfde boodschap door beleid en administratie.
76
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse : missie
BBC
Om gericht te kunnen antwoorden op de interne en externe bevraging, moet elke cluster kort zijn missie weergeven. Een missie is een kernachtige uitdrukking van de bestaansreden van een organisatie, het kerndoel.
Op een efficiënte manier een kwalitatieve dienstverlening en omgeving creëren in Zedelgem ten behoeve van alle gebruikers.
77
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse : positionering
BBC
78
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Wijzigingen in VLAREMA : De wijzigingen in VLAREMA hebben een invloed op tarieven bijvoorbeeld inzake huisvuilzakken en containerpark. Momenteel wordt de gehele werking gescreend om in kaart te brengen waar de organisatie reeds voldoet aan de nieuwe normering en waar niet. Zo wordt het duidelijk waar de nodige inspanningen zullen moeten gebeuren.
- Inzet op het intercommunaal aanpakken. VLAREM inzake nieuwe geluidsnormering : De nieuwe geluidsnormering is in werking getreden op 1 januari 2013. De cluster is gestart met een screening. De nieuwe normering zal een impact hebben enerzijds op het personeel en anderzijds op de gebouwen. Er zullen meer metingen en controles moeten gevoerd worden. Daarnaast zullen er ook aanpassingen aan gebouwen moeten gebeuren. Dit facet heeft twee delen: metingen naar de gemeenschap toe en geluidsnormering naar eigen gebouwen toe (isolatienormen).
- Inzet op een grondig overleg met dienst gebouwen. - Inzet op samenwerking in zonaal verband (politiezone) inzake geluidsnormering. 79
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
VLAREM inzake vergunningen : VLAREM inzake vergunning heeft twee belangrijke wijzigingen: de invoering van de omgevingsvergunning en een herklassering van de bestaande vergunning (klasse 1 naar klasse 2). De milieuvergunning en de stedenbouwkundige vergunning zullen verdwijnen als afzonderlijke instrumenten en opgaan in één omgevingsvergunning. Deze wijziging zal een impact hebben op de werking (inhoudelijk grote impact). De herklassering van de bestaande vergunning zal impliceren dat er verschillende vergunningen zullen overgeheveld worden van provinciaal naar gemeentelijk niveau. Het is nog onduidelijk wat de impact zal zijn naar werklast en personeel toe.
- Inzet op het in kaart brengen van de impact die de herklassering met zich zal meebrengen.
Subsidies rioleringsdossiers : Bij subsidieaanvragen voor rioleringsdossiers wordt er een prioriteitenstelling gehanteerd. Er bestaat een vermoeden dat, de aanvragen voor rioleringsdossiers gekoppeld aan werken aan gewestwegen, niet langer prioritair zijn. Dit heeft concrete gevolgen voor bepaalde werken in de gemeente Zedelgem.
- Nood aan duidelijke communicatie van de hogere overheden. 80
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Energieprestatiecertificaten : Er dient voor elk gebouw een energieprestatiecertificaat (EPC) opgemaakt te worden voor gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van > 1.000m² (2009), van > 500m² (2013) en van > 250m² (2015). De 6 publieke gebouwen groter dan 1000 m² beschikken over een EPC-attest. Daarnaast vallen er geen publieke gebouwen in de nieuwe verplichte categorie van 500-1000 m². De gemeente zal vanaf 2015 moeten EPC-attesten opstellen voor gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte groter dan 250m². In 2014 zullen er een aantal gebouwen onder deze categorie vallen. Voor de 6 gebouwen met een EPC-attest wordt een energieboekhouding bijgehouden door de energiediensten van Eandis (Comeet). Bijkomend wordt de energieboekhouding nog bijgehouden voor 4 extra gebouwen die niet over een EPC-attest beschikken.
Einde zoneringsplannen : De zoneringsplannen eindigen in 2013. Op het nieuwe zoneringsplan zullen minder IBA’s behouden worden, maar zal er meer ingezet worden op andere mogelijkheden (voorbeeld: drukriolering). Door collectieve optimalisering van de riolering kan het zijn dat de gemeente meer zal moeten bijdragen aan RioP, de rioolbeheerder. Daarnaast zal de scheiding van afval- en hemelwater stelselmatig groeien.
- Inzet op een herberekening van de kosten voor de uitvoering van de verplichtingen: zelf blijven dragen of bijdrage van de inwoners?
81
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Geklasseerde monumenten : Er is een regelgeving in opmaak die voorziet in subsidiëring voor geklasseerde monumenten. Hierdoor staat de dorpskernvernieuwing in Loppem momenteel “on hold”. Het project zal verdergezet worden wanneer er meer duidelijkheid is over de nieuwe regelgeving en de bijhorende voorwaarden. De gemeente Zedelgem heeft ca. 20 geklasseerde monumenten.
- De regelgeving afwachten en voorzien van het nodige budget.
Pesticidenreductiedecreet : Uiterlijk op 31 december 2014 moeten alle openbare ruimten pesticidenvrij beheerd en onderhouden worden. Er kon gekozen worden voor een nulgebruik vanaf 2004 of een stapsgewijze afbouw. De gemeente is volop bezig met de afbouw van het pesticidengebruik. In 2011 werden 38% minder pesticiden gebruikt dan in 2010. In 2012 is dit verbruik opnieuw gedaald met 35,3%.
- Inzet op sensibilisering van de bevolking. - Inzet op het aanschaffen van milieuvriendelijke manieren van onkruidbestrijding. - Inzet op omvormen van het openbaar domein (planten, …). - Inzet op aangepaste ontwerpen voor verhardingen.
82
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Herschaling waterlopen : Momenteel bestaan er drie categorieën waterlopen. De eerste categorie wordt beheerd door de Vlaamse bevoegdheid, de tweede categorie door de provincie en de derde door de gemeente. Mogelijks komt er een herschaling van derde categorie naar eerste categorie beken en tweede categorie. Het beheer van de derde categorie zou dus mogelijks weggetrokken worden bij de gemeente. Dit kan een afname van werklast impliceren.
- Inzet op het blijvend opvolgen van deze evolutie.
Mobiliteitsdecreet : Er is een wijziging in het mobiliteitsdecreet wat betreft de bevoegdheden van adviesorganen. Er worden meer bevoegdheden naar de gemeente toegewezen waardoor de procedures een veel snellere doorlooptijd verkrijgen. Momenteel verloopt alles nog via een provinciale auditcommissie.
83
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Wetgeving inzake gemeenschapswachten : Alle veiligheidstaken worden ondergebracht onder de nieuwe wetgeving inzake gemeenschapswachten. Zo zullen de gemachtigde opzichters vanuit PWA niet verder als gemachtigde opzichters kunnen functioneren. De gemachtigde opzichters zullen vanaf nu onder het vrijwilligersstatuut vallen.
- Inzet op het blijvend traceren van mogelijke vrijwilligers.
Decreet op begraafplaatsen : Het decreet op begraafplaatsen voorziet in de mogelijkheid dat mensen gratis voor 10 jaar kunnen begraven worden. Er wordt vastgesteld dat meer en meer mensen beroep doen op deze mogelijkheid. Dit heeft een impact op beschikbare plaatsen en op inkomsten uit concessies.
- Inzet op het rekening houden met de minderinkomsten.
84
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
CRAB – decreet : Op 1 juni 2011 werd het CRAB (Centraal Referentieadressenbestand) de authentieke geografische gegevensbron voor adressen in Vlaanderen opgemaakt. Daarnaast is ook het CRAB-decreet in werking getreden. Dit houdt in dat de Vlaamse steden en gemeenten de initiators van adresgegevens in het CRAB worden. Ze zullen exclusief en zelfstandig de CRAB-adresgegevens voor hun grondgebied beheren. CRAB is aanwezig in de gemeente, maar moet nog afgestemd worden met de diverse diensten. Het wettelijk verplicht kader is aanwezig, maar de interne toegankelijkheid is niet mogelijk (communicatie softwarepakketten).
- Inzet op het uitwerken van een gedragen en een eenduidig reglement (huisnummers). - Inzet op een goede toepassing van dit reglement. VLAREBO : VLAREBO legt de opmaak van het register verontreinigde gronden op. De gemeente Zedelgem beschikt over een deel van het register, maar niet in de juiste configuratie.
- Inzet op het voorzien van de juiste software om te implementeren. - Inzet op het ingeven van de gegevens in de software (mensen voorzien). 85
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Handhavingsdecreet : Er is een wijziging in het handhavingsdecreet inzake toezicht. Zo zullen een aantal bijkomende proactieve controles dienen uitgevoerd te worden.
- Inzet op het inschatten van de impact en uitwerken van zonale samenwerking waar mogelijk. Decreet grond- en pandenbeleid : De gemeente beschikt over een leegstandsregister en een register onbebouwde percelen, maar deze dienen geactualiseerd te worden. Het register recht van voorkoop is opgemaakt, maar moet nu up-to-date gehouden worden. Er wordt reeds een sociale last van 20% doorgevoerd bij vergunningen. Daarnaast verplicht dit decreet de lokale besturen tot het uitbouwen van een bindend sociaal objectief. De realisatiegraad van het sociaal objectief bedraagt 9% tegen 2020. Er moeten vandaag nog 144 sociale huurwoningen en 60 sociale koopwoningen gerealiseerd worden.
- Inzet op het uitwerken van een strategisch plan inzake sociaal objectief. - Inzet op het uitwerken van een actieplan semipublieke gronden (1/4de van beschikbare gronden tegen 2020 aanwenden voor sociale woningbouw). - Inzet op het efficiënt en gevarieerd invullen van de sociale last; afgestemd op de noden en samenstelling van de bevolking (cluster welzijn). 86
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Conformiteitsattest : Vanaf 2013 dienen regionale Sociale Verhuurkantoren (SVK) een conformiteitsattest, conform de Vlaamse Wooncode, aan te vragen bij de gemeenten.
- Inzet op het afsluiten van een samenwerkingsprotocol met het SVK en dit laten goedkeuren door de gemeente. Codex ruimtelijke ordening : Er zijn wijzigingen in de codex ruimtelijke ordening zoals onder andere beroepsprocedures voor derden, omgevingsvergunning, herklassering vergunningen, digitale bouwaanvragen, belasting op ontbrekende parkeerplaatsen, inventaris bouwkundig erfgoed, plannen en vergunningenregister en woonbehoeftestudies.
- Inzet op uitbouwen van frontoffice.
87
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Principiële beoordelingen : In het kader van projectvergaderingen en stedenbouwkundige attesten, moeten burgers op korte termijn een principiële beoordeling van hun, soms vrij grote, projecten krijgen. Het is niet evident om hieraan te voldoen (tijdsdruk).
- Inzet op het vrijmaken van tijd om te kunnen inspelen op deze projecten. Erkenning Sociaal Verhuurkantoor : Sinds de erkenning, mag er slechts één actief regionaal erkend Sociaal Verhuurkantoor zijn op het grondgebied. Brugge kent er twee, waarvan er één op het grondgebied Zedelgem actief is.
- Inzet op het nagaan van wat de impact is op intergemeentelijk niveau.
88
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Wissel in planologische instrumenten : De evolutie van BPA’s of bijzondere plannen van aanleg naar RUP’s of ruimtelijke uitvoeringsplannen moet geïmplementeerd worden. De gemeente zit momenteel nog in het voorbereidend project met de opmaak van het GRS of gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Dit is moeilijk: BPA’s mogen niet meer opgemaakt worden, maar het opmaken van een RUP is nog niet mogelijk doordat het GRS nog in ontwikkeling is.
- Inzet op het vrijmaken van tijd voor overleg tussen beleid en administratie om tot gedragen RUP’s te komen. - Afwerken van het GRS.
89
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Samenwerkingsovereenkomst milieu : De samenwerkingsovereenkomst milieu loopt ten einde op 31 december 2013. Deze overeenkomst zal niet meer vernieuwd worden. Er zal hierdoor lokaal minstens € 72.000 wegvallen. Er zal mogelijks voorzien worden in een ander soort financiering (projectenportefeuilles).
- Inzet op nadenken hoe hierop kan geanticipeerd worden. Contracten Vlaams gewest naar onderhoud openbaar groen : De gemeente is in overleg met het Vlaams gewest om het onderhoud van bepaalde delen van het openbaar groen in contracten vast te leggen. Het Vlaams gewest staat vandaag in voor het onderhoud van bepaalde delen van het openbaar groen langs gewestwegen. De gemeente overweegt hierbij om bepaalde stukken op zich te nemen.
- Inzet op keuzes maken vanuit het beleid.
90
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Aanbod De Lijn : Door de economische crisis zet De Lijn in op besparingen. Eén van de gevolgen hiervan zijn beperkingen in het aanbod van De Lijn. Dit vormt een grote minwaarde voor de bevolking, maar de gemeente heeft hierin echter weinig inspraak.
- Inzet op het blijvend aandringen om het aanbod aan openbaar vervoer te behouden. Economische crisis – impact op afvalgedrag : De economische crisis heeft een impact op het afvalgedrag van mensen. Er wordt meer aan sluikstorten gedaan.
- Inzet op het uitvoeren van toezicht op sluikstorten.
91
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Economische crisis : Door de crisis worden er minder subsidies voorzien voor riolering door de VMM. Dit zal een toename van de financiële lasten op de gemeente met zich meebrengen.
- Overgaan tot autofinanciering in dossiers waar riolering een kleiner aandeel uitmaakt van het geheel. Betaalbare woningen : Het aanbod aan betaalbare woningen wordt steeds kleiner en kleiner. Dit heeft een impact op de kwaliteit van de leefomgeving: dit zowel op het niveau van de woning als op het niveau van de ruimere omgeving.
- Inzet op het toezien op woonkwaliteitsnormen. - Inzet op het durven innovatief zijn wat betreft nieuwe woontypologieën. Ondernemingen : Er zijn weinig startende ondernemingen op het grondgebied Zedelgem. Dit gaat gepaard met de vaststelling dat er lokaal weinig grond ter beschikking is. Hier wordt de gemeente beperkt door de provincie (behoefteonderzoek).
- Inzet op het voorzien van geschikte ambachtelijke zones voor startende KMO’s.
92
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Dualisering : Er is een zekere dualisering in de bevolking: er bestaat een sterke kloof tussen arm en rijk. Dit is ook merkbaar in de lokale huisvesting: villawoningen ten opzichte van woningen van mindere kwaliteit waar meerdere mensen in gehuisvest zijn.
- Inzet op het proactief opvolgen van de woonkwaliteit. - Inzet op het vormen van een lokaal netwerk om deze problematiek multidisciplinair aan te pakken (gemeente, woonwinkel en OCMW).
Vergrijzing : Vandaag is er lokaal een stijgende vergrijzing in Zedelgem. Ten opzichte van 10 beroepsactieven zijn er in 2012 2,9 65-plussers. Dit is een stijging tegenover 1997 waar er slechts 2 65-plussers ten opzichte van 10 beroepsactieven waren. Om een antwoord te bieden aan deze vergrijzing is er reeds een woonzorgproject lopende. Zo zal er in elk centrum van de deelgemeenten een comfortabele zone gecreëerd worden (voorzieningen, drempelloos, voetgangerscirkel, …).
- Inzet op het maken van een afweging tussen thuiszorg/levenslang thuis wonen of aantrekken van ouderen naar het centrum waar alle voorzieningen op wandelafstand zijn. 93
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Gezinsverdunning en nieuw samengestelde gezinnen : Er is enerzijds een gezinsverdunning (toename alleenwonenden) en anderzijds een toename van het aantal nieuw samengestelde gezinnen. Het is echter zo dat, om een woningaanbod te creëren, er een grote afhankelijkheid is van de provincie (behoefteonderzoek).
- Inzet op het voorzien van aangepaste woontypologieën.
Bevolkingsdichtheid : Onderstaande tabel geeft de bevolkingsdichtheid van Zedelgem ten opzichte van de BELFIUS-cluster en het Vlaams gewest weer. Deze bevolkingsdichtheid brengt een nood aan openbaar groen en natuur met zich mee. De gemeente zet hier reeds goed op in via projectwerking (bufferbekkens, natuurontwikkeling, …).
Bevolkingsdichtheid 2012
Zedelgem
BELFIUS-cluster
Vlaams Gewest
370
294
426
- Inzet op het zorgen voor voldoende openbaar domein en dit gecombineerd met recreatie, waterbeheer, ….
94
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
GIS : GIS is vandaag uitgebouwd en wordt voornamelijk vanuit de decretale verplichtingen aangewend. Er schuilen hier echter nog veel meer mogelijkheden. Begraafplaatsen, milieu, infrastructuur en mobiliteit zetten nog niet sterk in op een digitale werking (reeds in opstart). Er wordt afgewacht om deze aspecten te implementeren in het GIS-systeem.
- Inzet op het implementeren van het GIS-systeem in de hele organisatie. - Inzet op het invoeren van alle data in het GIS-systeem. - Inzet op het streven naar compatibele gegevens over de grenzen van de verschillende diensten heen. - Inzet op het voorzien van opleiding en aangepast hard- en software. Technologische evoluties inzake milieu : Er zijn allerlei technologische evoluties inzake milieu: zonnepanelen, zonneboilers, elektrische fietsen, … . Dit gaat gepaard met een nood aan oplaadpunten en nood aan wijzigingen in de infrastructuur. Daarnaast hebben deze evoluties ook een sterke impact op premies.
- Inzet op het ontwikkelen van een visie over hoe kan ingespeeld worden op deze evoluties. - Inzet op het gebruiken van opportuniteiten bij projecten. 95
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Nieuwe communicatiemiddelen : Het is belangrijk om vandaag gebruik te maken van de nieuwe communicatiemiddelen (voorbeeld: Facebook). Daarnaast moet er ook aandacht zijn voor klassieke communicatiekanalen om de volledige bevolking blijvend te bereiken.
- Inzet op het communiceren naar de bevolking dat via het internet veel informatie kan geraadpleegd worden (voorbeeld: kadasterplannen).
GIPOD : Het Generiek Informatieplatform Openbaar Domein of GIPOD brengt alle informatie over werken en/of manifestaties op het openbaar domein zoveel mogelijk samen. Het zorgt ervoor dat er meer afstemming komt tussen nuts- en/of wegenwerken, dat werken op omleidingstrajecten vermeden worden en dat conflicten tussen werken en manifestaties beter kunnen gedetecteerd worden. De grote nadruk van GIPOD ligt op synergie tussen verscheidene partners. Momenteel wordt reeds gebruik gemaakt van dit instrument. Binnenkort zal dit systeem ook geüpdatet worden.
- Inzet op communicatie om een breder draagvlak te krijgen. 96
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Soft- en hardware : Er zijn veel technologische mogelijkheden naar digitale inventarisering, archivering en tools toe. Het is echter zo dat niet al de bestaande en aanwezige mogelijkheden in soft- en hardware worden gebruikt.
- Inzet op ondersteuning vanuit GIS-cel en ICT.
97
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Klimaatregelgeving (CO2-uitstoot) en energiemaatregelen : De klimaatregelgeving naar vermindering van CO2-uitstoot toe en de daaraan gekoppelde energiemaatregelen moeten geïmplementeerd worden in de eigen gebouwen. Daarnaast worden er ook meer vragen in het kader van energie gesteld aan het loket vanuit de burger.
- Inzet op meer overleg tussen de milieudienst en de dienst gebouwen bij nieuwe gebouwen. - Inzet op het meer opnemen van duurzaamheid als criteria in de startnota van de projectfase. Dierenoverlast : Er is vandaag een opstoot van dierenoverlast inzake bijvoorbeeld everzwijnen, kevers, duiven, meeuwen, vossen, zwerfkatten en insecten.
- Inzet op het uitwerken van een beleidsvisie om deze problemen effectief aan te pakken.
98
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Waterbeheersingsproblematiek : Gemeente Zedelgem wordt geconfronteerd met problemen inzake waterbeheersing. Er is hiervoor reeds één bufferbekken gerealiseerd. Een tweede bufferbekken is gepland. Andere initiatieven worden ook genomen. Daarnaast wordt ook vastgesteld dat bij nieuwe verkavelingen de burgers zelf gaan ophogen zonder vergunning.
- Inzet op het ontwikkelen van een handhavingsbeleid.
Voetgangers- en fietsvriendelijke en veilige omgeving : Er is vandaag een gebrek aan een goede voetgangersvriendelijke, fietsvriendelijke en veilige omgeving.
- Inzet op het voorzien van meer fietspaden. - Inzet op het openstellen van trage wegen. - Inzet op het stimuleren van het openbaar vervoer. - Inzet op het creëren van verkeersveilige dorpscentra. - Inzet op het opnemen van deze problematiek bij het vraagstuk centralisatie-decentralisatie in het kader van dienstverlening. 99
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Sociaal netwerk en verdraagzaamheid : De afbrokkeling van het sociaal netwerk en de verdraagzaamheid wordt onder meer vastgesteld door een stijging van het aantal klachten. De burgers verwachten een afstemming van de dienstverlening op hun noden.
- Inzet op het ondersteunen van sociale netwerkvorming. - Inzet op het stimuleren van wijkwerking. - Inzet op het verschaffen van dienstverlening aan huis waar wenselijk en noodzakelijk. Ontkerkelijking : Er bestaat vandaag een tendens van ontkerkelijking. Mensen verwachten daardoor een bezinningsruimte op de begraafplaats. Momenteel is de gemeente Zedelgem hier qua infrastructuur en personeel niet volledig op voorzien. Daarnaast hebben deze burgers ook hoge verwachtingen naar onderhoud en toegankelijkheid toe.
- Inzet op het inventariseren van de noden en de behoeften. - Inzet op het maken van een keuze, rekening houdend met deze vragen, behoeften en verwachtingen. - Inzet op het ontwikkelen van een visie in het kader van de herbestemming en het medegebruik van kerken. 100
Gemeente en OCMW Zedelgem : Omgeving
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Tewerkstelling door transportfirma’s (culturen en vrachtwagens) : Gemeente Zedelgem ervaart een grotere mix van culturen door de tewerkstelling van transportfirma’s. Dit gaat gepaard met een toename van het aantal vrachtwagens op het openbaar domein. Deze hebben een grote impact op de inwoners. Er zijn lokaal weinig mogelijke parkeerplaatsen voor vrachtwagens.
- Inzet op het voeren van een gestructureerd overleg met de firma’s. - Inzet op het opstellen van een reglement. - Inzet op het zoeken naar alternatieven.
Mondige, creatieve en assertieve burger : De burgers worden mondiger, creatiever en assertiever bij het verkrijgen van vergunningen, subsidies en premies.
- Inzet op het meer alert zijn voor deze tendens. - Inzet op het creëren van een politiek draagvlak. - Inzet op het uitoefenen van een voorbeeldfunctie. 101
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse : missie
BBC
Om gericht te kunnen antwoorden op de interne en externe bevraging, moet elke cluster kort zijn missie weergeven. Een missie is een kernachtige uitdrukking van de bestaansreden van een organisatie, het kerndoel.
Het proactief aanbieden van een laagdrempelig en kwaliteitsvol aanbod, complementair aan het bestaande, toegankelijk voor iedereen, met bijzondere aandacht voor kansengroepen, volgens behoefte van het werkgebied.
102
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse : positionering
BBC
103
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Belang van output : De cluster stelt vast dat in de nieuwe wetgeving enkel output nog van belang is. Er worden geen eisen meer gesteld aan het personeelskader. De vrees bestaat dat de cluster zijn activiteiten met minder mensen zal moeten organiseren. Het zal een uitdaging zijn om vrije tijd op de kaart te zetten. Geluidsnormering : De nieuwe geluidsnormering is in werking getreden op 1 januari 2013. Er zijn hiervoor reeds informatiesessies voor verenigingen georganiseerd. Ook is dit luik in het beheersorgaan van het gemeenschapscentrum en de bibliotheek aan bod gekomen. De gemeente zal geluidsmeters aankopen.
- Inzet op aanpassen van gebruikersreglementen. Planlastverminderingsdecreet : De sectorale plannen worden met als uiterste deadline 1 januari 2014 ingepast in de beheers- en beleidscyclus. Dit houdt in dat de individuele planningsverplichting van de sectorale plannen; cultureel erfgoed, cultuur, flankerend onderwijs, gemeentelijk onderwijs, integratie, jeugd, kinderopvang, lokaal sociaal beleid, lokale diensteneconomie, milieu, ontwikkelingssamenwerking, opvoedingsondersteuning, ouderenbeleid participatie, sport en stedenfonds; wordt omgezet in één globaal plan. Door de evolutie naar één globaal plan stelt de vraag zich wat het aandeel van het jeugdbeleid zal zijn.
- Inzet op een automatische en categoriale doelgroepenreflex (voorbeeld : jeugd).
104
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Vlaamse beleidsprioriteiten (1) : Onderstaande opsomming geeft de Vlaamse beleidsprioriteiten inzake vrije tijd weer: Sport: ondersteunen kwalitatieve uitbouw sportverenigingen via gericht subsidiebeleid, stimuleren sportverenigingen tot professionalisering met bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding en eventueel onderlinge samenwerking, voeren activeringsbeleid met oog op levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod, voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren aan sport. Cultuur: voeren kwalitatief en duurzaam lokaal cultuurbeleid, organiseren laagdrempelige bibliotheek aangepast aan hedendaagse behoeften, organisatie cultuurcentrum indien van toepassing. Cultureel erfgoed: inzetten op digitaal cultureel erfgoed vanuit een strategische visie op duurzame reservatie, aggregatie en nieuwe vormen van ontsluiting, inzetten op religieus cultureel erfgoed, inzetten op culturele archieven, ondersteunen van de vrijwilligerswerking die zich inzet voor de zorg voor en ontsluiting van cultureel erfgoed. Bibliotheek: inspelen op maatschappelijke uitdagingen zoals digitalisering, onafhankelijk pluriform aanbod volgens doelpubliek in niet commerciële omgeving, online catalogus gebaseerd op Open Vlacc, laagdrempelig aanbod, klantvriendelijke uren, 75% budget aan Nederlandstalige publicaties. Jeugd: ondersteunen van het jeugdwerk, bevordering van participatie aan het jeugdwerk van kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties, voeren van een beleid ter verhoging van de aandacht voor jeugdcultuur. 105
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Vlaamse beleidsprioriteiten (2) : Gemeenten dienen in te tekenen op de Vlaamse beleidsprioriteiten als voorwaarde voor subsidiëring. De keuze zal voorgelegd worden aan het College van Burgemeester en Schepenen.
- Intekenen op Vlaamse beleidsprioriteiten. - Inzet op het uitwerken van een realistische planning om ze te kunnen uitvoeren.
Uniforme advies- en beheersorganen : Vandaag werken de organen volgens eigen statuten. De organisatie is bezig met een afstemming van de advies- en beheersorganen. Het doel is hierbij meer uniformiteit en modernisering te creëren.
- Inzet op evaluatie van centrumraden voor sport. - Inzet op het bepalen van procedures tot advies. - Inzet op uniforme procedures bij samenstelling (reeds lopende) met als doel eenvormigheid. - Inzet op afstemming van statuten (reeds lopende) met als doel eenvormigheid. - Inzet op het bekomen van betrokkenheid tussen gemeente en OCMW (cluster welzijn). 106
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Beleids- en beheerscyclus : Vanaf uiterlijk 1 januari 2014 moeten steden en gemeentes, OCMW ’s, provincies en autonome gemeentebedrijven voldoen aan het BBC-besluit. Deze verandering in regelgeving heeft verregaande gevolgen voor de werking van de organisatie. Het BBC-verhaal stuurt mee in de richting van het integraal werken binnen de cluster, de gemeente en het OCMW. Vandaag is er een ad hoc en informele samenwerking binnen de cluster.
- Centralisatie van vrijetijdsdiensten op één locatie (Groene Meersen, bib, jeugdcentrum, sport en GC), verankerd in de werkstructuur van BBC als hefboom voor geïntegreerde samenwerking. - Inzet op een betere coördinatie van beleidsplanning en –opvolging. - Inzet op afstemming van het aanbod tussen gemeente en OCMW. - Inzet op het aanduiden van doelgroepencoördinator(en) minstens binnen cluster en/of organisatie.
107
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Economische situatie : De economische situatie is niet rooskleuring. Vermoedelijk zullen de middelen eerder afnemen dan toenemen (voorbeeld: subsidies). Dit zal een impact hebben op de werking van de vrijetijdssector.
- Inzet op het voeren van dialoog tussen het beleid en de administratie.
Toename vaste operationele kosten : Er is een toename van vaste operationele kosten door de aankoop van gebouwen en infrastructuur waarbij er soms een onvoldoende inschatting is gemaakt van de werkings- en de exploitatiekosten.
- Inzet op het maken van doordachte keuzes bij aankoop gebouwen en gronden met een inschatting van de impact op de werking. - Inzet op het opstellen van een beheers- en onderhoudsplan.
108
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Tarievenbeleid : De sector streeft ernaar om meer inkomsten te genereren. De tarieven die gevraagd worden in de vrijetijdssector zijn laagdrempelig. Voornamelijk de prijzen in zaalverhuur liggen laag.
- Inzet op differentiatie in het prijzenbeleid (doelgroepen). - Inzet op afstemming van retributiereglementen op elkaar. - Inzet op afstemming met het OCMW. - Inzet op het inplannen van sociale tarieven. - Inzet op evaluatie prijzen zaalverhuur. - Inzet op afstemming van reglementen binnen regionale samenwerkingsverbanden (Winob, Ginter, …). - Inzet op responsabiliseren van permanente gebruikers. Kansengroepen : Vandaag is er een medewerker van het dienstencentrum aanwezig in het overleg vrije tijd. In de toekomst zal deze samenwerking vergroten. Samenwerking rond kansengroepen is nog niet expliciet aanwezig en wordt nog te weinig gefaciliteerd.
- Inzet op het opnemen van samenwerking rond kansengroepen in het meerjarenplan.
109
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Ruimtelijk structuurplan : Door nieuwe geplande verkavelingen wordt er een nieuwe demografische groei verwacht. Door deze demografische groei zullen er nieuwe doelgroepen op het grondgebied aanwezig zijn. De cluster zal deze nieuwe inwoners moeten leren kennen en een afgestemd aanbod voor hen voorzien.
- Inzet op het aanpassen van de dienstverlening aan de nieuwe inwoners. - Inzet op geïntegreerd werken (lokaal dienstencentrum per deelgemeente met beperkte gemeentelijke dienstverlening).
Minder mobiele mensen : Er wordt vanuit Vlaams niveau gevraagd om meer in te zetten op dienstverlening voor minder mobiele mensen. Lokaal is er een Minder Mobielen Centrale, maar deze is enkel toegankelijk voor mensen met een laag inkomen. Deze doelgroep wordt daarnaast geconfronteerd met de moeilijkheid dat de deelgemeenten ver uit elkaar liggen. Vanuit de bibliotheek is er reeds een informele bib aan huis en ook sport organiseert activiteiten.
- Inzet op het inrichten van de dienstverlening: meer diensten aan huis of decentrale dienstverlening. - Inzet op activiteiten op maat. - Inzet op het optimaliseren van verbinding tussen de verschillende deelgemeenten (via openbaar vervoer 110 of alternatieven).
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Jeugd : 1/3de van de bevolking is jeugd. Ook lokaal wordt er vastgesteld dat er een grote groene druk: ten opzichte van de beroepsactieven zijn er vandaag 3,8 0- tot 19-jarigen (5.073). In 1997 waren dit er 4,2. In Zedelgem is er een ruim aanbod voor deze doelgroep (speelpleinwerking, activiteiten voor tieners, repetitieruimtes, verenigingen, ...). Er wordt echter wel vastgesteld dat de 14- tot 16-jarigen moeilijker bereikbaar zijn. Dit gaat gepaard met het feit dat er enkel een basis- en middenschool in Zedelgem is.
- Inzet op het aandacht hebben voor de doelgroep jeugd. - Inzet op het actief en organisatiebreed betrekken van jeugd voor advies (voorbeeld: mobiliteit): categoriale jeugdreflex.
Alleenwonenden : Statistisch gezien is er een toename van de alleenwonenden vast te stellen: +19,1% alleenwonende vrouwen van 2000 – 2009 en + 25,5% alleenwonende mannen van 2000 – 2009.
- Inzet op het voldoende aandacht hebben voor deze doelgroep (hoe bereiken, versterken door sociale cohesie, …). 111
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Vergrijzing : Vandaag is er lokaal een stijgende vergrijzing in Zedelgem. Ten opzichte van 10 beroepsactieven zijn er in 2012 2,9 65-plussers. Dit is een stijging tegenover 1997 waar er slechts 2 65-plussers ten opzichte van 10 beroepsactieven waren. Binnen deze vergrijzing is er een toenemende groep medioren of de jong gepensioneerden. Er is een ruim aanbod voor deze doelgroep vanuit het verenigingsleven, vanuit het OCMW en vanuit vrije tijd.
- Inzet op het actief en organisatiebreed betrekken van senioren voor advies: categoriale seniorenreflex. - Inzet op het organiseren van meer activiteiten overdag. - Inzet op het beter leren kennen van de doelgroep.
112
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Digitalisering van de dienstverlening : Het digitaal loket van de gemeente staat nog in de kinderschoenen.
- Inzet op het uitbouwen van een digitaal loket. - Inzet op digitalisering dienstverlening: online betalingen, voorinschrijvingen van activiteiten, reservaties van zalen, … . - Inzet op een meer degelijke ondersteuning van de diensten inzake ICT. Digitale kloof : Digitalisering brengt ook negatieve consequenties met zich mee zoals het ontstaan van een digitale kloof. Deze kloof neemt alsmaar meer toe zowel bij ouderen, als bij jongeren, als bij medewerkers. Er wordt vanuit de bibliotheek hier reeds ingezet via het organiseren van laagdrempelige vorming. Ook het dienstencentrum zet hierop in.
- Inzetten op vormingen op maat. - Inzet op samenwerking met scholen naar ondersteuning voor het bereiken van de eindtermen (zoekvaardigheden). 113
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Sociale media : Sociale media zijn alomtegenwoordig, maar er wordt in de gemeente hier nog niet voldoende gebruik gemaakt. De toepassing ervan is in elke dienst anders. De sociale media kan wel uitvergroot worden naar een bredere communicatiestrategie.
- Inzet op uitbouwen van een coherent beleid. - Inzet op ruimte voor digitale interactie met gebruikers (blogs, intranet, facebook, twitter,…). - Inzet op het maken van afwegingen en beslissingen nemen (voorbeeld: wat met digitale nieuwsbrief?).
Toegangscontrole : De toegangscontrole voor zaalverhuur is problematisch. Er is vandaag enkel op één locatie een badgesysteem (jeugdcentrum). Dit vormt een groot knelpunt voor de cluster.
- Inzet op integratie in het proces zaalverhuur. - Inzet op het implementeren van degelijke software voor zaalverhuur met een focus op gebruiksgemak voor de lijndiensten. - Inzet op integratie in het digitaal loket. 114
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Digitalisering bibliotheek- en erfgoedsector : Er is een toenemende digitalisering in de bibliotheek- en erfgoedsector. Er werden hier reeds stappen in ondernomen. De bibliotheek tracht mee te zijn en vervult een pioniersrol (voorbeeld: RFID, Wifi, tablets, … ).
- Inzet op het opvolgen en verder innoveren. - Inzet op het blijven waarmaken van een pioniersrol.
115
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Energie : Energie wordt duurder en kostbaarder. De gemeente Zedelgem profileert zich in dit kader als een groene gemeente.
- Inzet op het responsabiliseren van de (permanente) gebruikers. - Inzet op de renovatie van lokalen die niet beantwoorden aan huidige normeringen. - Inzet op het uitspelen van de voorbeeldfunctie van een gemeentebestuur. - Inzet op investeren in duurzame energie (voorbeeld: zonnepanelen). - Inzet op een ecologisch beheer van landschappen. Gezonde levensstijl : Er is meer en meer aandacht nodig voor een gezonde levensstijl. De sector zet hier reeds goed op in via sensibiliserende activiteiten (voorbeeld: sport). Ook wordt binnen de gemeente een fietsvergoeding gegeven.
- Inzet op het inrichten van speelzones. - Inzet op het aanbieden van laagdrempelige lessenreeksen. - Inzet op vormingen met lokaal dienstencentrum en bibliotheek. 116
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Preventie : Vanuit welzijn, in samenwerking met de bibliotheek, is er reeds aandacht voor preventie (valpreventie, lezing, …). Er worden hiervoor verschillende actoren betrokken.
117
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Toerisme : Toerisme zit in de lift. In de gemeente Zedelgem is er echter weinig tijd voor dit thema. Vandaag is er nog geen adviesorgaan voor de ondersteuning van toerisme. In deze legislatuur zal toerisme onder de cultuurraad worden opgenomen.
- Inzet op het structureel voorzien van tijd. - Inzet op fietstoerisme en erfgoedtoerisme. - Inzet op het ontwikkelen van de site Vloethemveld. - Inzet op promoten van het kasteel van Loppem. - Inzet op het ontwikkelen van trage wegen. - Inzet op meer inspraak via adviesorganen om toerisme op de kaart te zetten. Armoede en tewerkstelling : Meer mensen balanceren op de rand van de armoede. De gemeente werkt vandaag reeds met art. 60-ers om hieraan deels tegemoet te komen.
- Inzet op aandacht voor sociale tewerkstelling (voorbeeld: inschakelen art. 60-ers, toeleiden naar knelpuntberoepen, …). - Inzet op het inschakelen van Sesam voor onderhoudswerkzaamheden.
118
Gemeente en OCMW Zedelgem : Vrije tijd
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Vrijwilligers : De sector werkt alsmaar meer en meer met vrijwilligers. Er worden vrij makkelijk vrijwilligers gevonden, maar dit voornamelijk voor activiteiten op korte termijn. De vrijwilligers worden vandaag nog te weinig of niet gecoördineerd betrokken bij de werking.
- Inzet op het werken met een vrijwilligerscoach. - Inzet op het uitwerken (OCMW/gemeente).
van
een
gestructureerd
vrijwilligersbeleid
over
de
sectoren
heen
Verenigingsleven en individualisering : Er zijn minder verenigingen en er is een grotere individuele vrijetijdsbesteding. Dit gaat gepaard met een daling van het aantal leden in verenigingen en een vergrijzing van besturen. Daarnaast vormt het gemeentelijk aanbod vaak ook een concurrentie voor het aanbod uit verenigingen.
- Inzet op aandacht mountainbikeroutes).
hebben
voor
recreatieve
zones
(finse
piste,
skatepark,
speelzones,
- Inzet op het uitwerken van een complementair aanbod.
119
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse : missie
BBC
Om gericht te kunnen antwoorden op de interne en externe bevraging, moet elke cluster kort zijn missie weergeven. Een missie is een kernachtige uitdrukking van de bestaansreden van een organisatie, het kerndoel.
Dienstverlening : Realisatie van art. 1 van de organieke wet door het aanbieden van kwalitatieve en innoverende dienstverlening. Welzijn: Ten dienste staan van de bevolking ongeacht de achtergrond.
120
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse : positionering
BBC
121
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Nieuw decreet kinderopvang : Het nieuw decreet kinderopvang gaat van kracht op 1 januari 2014. Er is echter nog onduidelijkheid over de concrete veranderingen en aanpassingen die dit decreet met zich mee zal brengen. De grootste verandering is het naar elkaar toebrengen van de openbare sector, de erkende gesubsidieerde sector en de zelfstandige sector. Daarnaast zal er per 7 kinderen steeds 1 begeleidster verplicht aanwezig moeten zijn. Dit is 1 begeleidster voor 12 kinderen bij rust- en slaapmomenten. De cluster heeft ook het vermoeden dat de regels inzake de bezettingsgraad zullen verstrengd worden. Vanaf april zal hier meer duidelijkheid over zijn.
- Inzet op opvolging van de wetgeving. - Inzet op implementatie van de wetgeving om erkenning en subsidiëring te behouden. Kwaliteitsdecreet : In het kader van het kwaliteitsdecreet zullen de nieuwe kwaliteitsindicatoren vanaf maart 2013 moeten geïmplementeerd worden in het woonzorgcentrum. Deze implementatie brengt met zich mee dat er verplicht een aantal metingen zullen moeten gevoerd en gerapporteerd worden om zo een vergelijkingsbasis te creëren ten opzichte van andere woonzorgcentra en om zo te rapporteren naar het RIZIV. Dit dringt nieuwe werkwijzen op. Er is een kwaliteitscoördinator aangesteld die bezig is met het volgen van een opleiding hieromtrent.
- Inzet op het voldoen aan de wettelijke normeringen.
122
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Vermaatschappelijking van de zorg en andere tendensen : Door de vermaatschappelijking van de zorg zal de zorg op een breder niveau bekeken worden: er zullen verschillende initiatieven en actoren kunnen betrokken worden. In het woonzorgcentrum stelt men vast dat er meer en meer jong dementerenden zijn. Opvang voor deze doelgroep is er echter niet steeds. Daarnaast zijn er ook lange wachtlijsten. Vandaag is het zo dat enkel sterk zorgbehoevenden een plaats in het woonzorgcentrum kunnen krijgen (B, C of CD). Deze tendensen nopen tot een verdere uitbouw van de thuiszorg.
- Inzet op het anticiperen op deze wijziging door meer clusteroverschrijdend te werken.
Samenwerking tussen gemeente en OCMW op gebied van welzijn en dienstverlening : Een samenwerking tussen gemeente en OCMW op gebied van welzijn en dienstverlening gebeurt vandaag reeds rond grote projecten. Eén van de aspecten hierbij is de samenwerking in het kader van de bouw van het nieuwe woonzorgcentrum.
- Inzet op het uitdiepen van de samenwerking. - Inzet op een goede begeleiding van de samenwerking. - Inzet op gedragenheid door alle actoren. 123
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
1 Institutioneel
BBC
Woonzorgdecreet : Het OCMW heeft vandaag serviceflats in haar beheer (14 in Loppem). In het kader van het nieuwe woonzorgdecreet was er een nieuw project voorzien met uitbouw van assistentiewoningen (20). Het is echter zo dat er een tendens is naar minder serviceflats/assistentiewoningen. De cluster stelt vast dat er veel geïnvesteerd wordt in thuiszorg. Daarnaast is het in Zedelgem van belang om te investeren in woongelegenheden voor zwaar zorgbehoevenden. Een mogelijkheid bestaat om, naast het nieuwe woonzorgcentrum, een systeem van aanleunwoningen uit te werken, maar dit heeft een grote financiële impact.
124
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Reglementeringen werkloosheidsuitkeringen : De reglementering op de werkloosheidsuitkeringen is sinds november gewijzigd. Er is een degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen ingevoerd. Door deze nieuwe wetgeving verwacht het OCMW een toename in het aantal leefloonaanvragen. De verstrengde regelgeving zorgt ervoor dat de uitkering daalt na 6 maand, waardoor er meer zal beroep gedaan worden op het OCMW.
- Inzet op samenwerking met uitbetalingsinstellingen werkloosheid om mensen zo snel mogelijk toe te leiden naar het OCMW om zo een verval in armoede te voorkomen.
Toename energiekosten : Er is een toename in energiekosten en dit wordt vastgesteld door een toename in aanvragen tot tussenkomst in energiefacturen. Ook neemt de vraag vanuit de bevolking toe om een vergelijking tussen energieleveranciers te maken. Door de spelende economische crisis en verstrengde regelgeving allerhande, hebben mensen alsmaar minder middelen. De toename van de kostprijs op alle niveaus oefent een grote druk uit. Daardoor gaan burgers vaker beroepen op het OCMW voor ondersteuning.
- Inzet op promoten van groepsaankoop. - Inzet op vergelijking energieleveranciers en begeleiding (voorbeeld: vanuit de woonwinkel). 125
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Toename woonkosten : Er is een toename in woonkosten wanneer het gaat over kopen, bouwen of huren van huisvesting. Daarbij gepaard is er ook een hoge last bij het aangaan van een hypothecaire lening. De cluster stelt vast dat veel mensen door veranderende werkomstandigheden, toename prijzen, regelgeving, … niet langer in staat zijn om de woonlast te dragen (niet meer betalen of moeilijk betalen). Deze doelgroep beroept hiervoor dan op het OCMW of de woonwinkel voor hulp.
- Inzet op preventie. - Inzet op het geven van woonsubsidies. - Inzet op promotie van het sociaal verhuurkantoor. - Inzet op het verder uitbouwen van het aanbod aan sociale woningen. Activering via tewerkstelling : Het OCMW voert een beleid om cliënten kansen te geven om via sociale tewerkstelling terug in de reguliere arbeidsmarkt geactiveerd te worden. Vanuit het OCMW kunnen mensen reeds in contracten art.60 werken. Ook intern werken reeds mensen in contracten art.-60. Dit wordt gecombineerd met een begeleiding door het OCMW.
- Inzet op het voorzien in voldoende aangepaste potentiële arbeidsplaatsen. - Inzet op het aangaan van samenwerkingsverbanden met externe partners.
126
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Spanningsveld tussen fiscaal draagvlak en behoeften in dienstverlening en zorg : Vandaag bestaat er een spanningsveld tussen enerzijds het fiscaal draagvlak en anderzijds de toenemende verwachtingen en behoeften naar dienstverlening en zorg toe. Het is kostelijk om een uitgebreid aanbod te creëren en het is niet evident om deze kostprijs door te rekenen naar bewoners WZC of serviceflats. Daarnaast oefent de demografische groei een druk uit op de voorzieningen. Het is belangrijk om betaalbaarheid te garanderen.
- Inzet op het stellen van duidelijke beleidsprioriteiten. - Inzet op het minder nemen van ad hoc beslissingen die de strategische keuzes doorkruisen en zware financiële gevolgen hebben.
Schaarste op de arbeidsmarkt : Het OCMW ervaart knelpunten in het aantrekken van volgende profielen: kinderverzorgenden, zorg- en verpleegkundigen. Het vinden van deze mensen is enerzijds een moeilijk gegeven. Anderzijds wordt deze mensen een tijdelijk contract aanboden, wat de werkzekerheid niet garandeert. Vandaag blijven tijdelijke vacatures openstaan, is er een zeker verloop van personeelsleden en is er een hoge werkdruk. 127
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Tarievenbeleid : Er wordt vastgesteld dat de kostprijs voor zorg en voorzieningen alsmaar meer toeneemt. Het is echter zo dat de tarieven voor de gebruikers niet in gelijke mate mee evolueren. Ten opzichte van de private sector zijn de kamers van het woonzorgcentrum goedkoper: €44,78 ten opzichte van €55/dagprijs eenpersoonskamer en €35,92 ten opzichte van ca. midden €40/dagprijs tweepersoonskamer. De tarieven evolueren enkel mee met de indexering. De serviceflats zijn €21,96/dag exclusief kosten. De tarieven voor de thuiszorg worden berekend op basis van het belastbaar inkomen. Voor de kinderdagverblijven worden de tarieven berekend volgens het inkomen: dit kan variëren van €1,54 tot €27,75. Gezinnen met meerdere kinderen krijgen ook een korting van €3,10 per kind ten laste (minimum tarief moet wel betaald worden). Daarnaast zijn er uitzonderingen mogelijk voor mensen die moeilijkheden hebben (sociaal verslag, …). Deze sociale tarieven zijn ofwel de minimumtarieven of 20%, 50% of 75% korting. Vanuit Kind en Gezin moeten verplicht 20% van het aantal kinderen uit vier voorrangscategorieën aanvaard worden (alleenstaande ouders, gezamenlijk belastbaar inkomen €14.330 inkomsten uit werk, gezamenlijk belastbaar inkomen €14.330 inkomsten uit vervangingsinkomen of mensen in uitzonderlijke sociaal pedagogische situaties). De kinderdagverblijven merken daarnaast een toename van het aantal openstaande rekeningen. Er wordt hier reeds op ingespeeld via de sociale dienst (afbetalingsplan).
128
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Werkloosheid (1) : Onderstaande tabel is een algemene schets van de werkloosheid (niet werkende werkzoekenden of NWWZ) in januari 2013 : Zedelgem
Vlaanderen
438
215.191
4,01%
7,29%
Man
3,93%
54,5%
Vrouw
4,10%
45,5%
<25 jaar
27,9%
21,7%
25 tot 50 jaar
45,2%
54,9%
>= 50 jaar
26,9%
23,4%
Aantal NWWZ Werkloosheidsgraad Geslacht
Leeftijd
129 (*) Bron: http://arvastat.vdab.be
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Werkloosheid (2) : Algemene schets van de werkloosheid (niet werkende werkzoekenden of NWWZ) in januari 2013 : Zedelgem
Vlaanderen
Laaggeschoold
46,3%
48,9%
Middelgeschoold
39,7%
35,6%
Hooggeschoold
13,9%
15,4%
< 1 jaar
61,2%
58,4%
1 tot 2 jaar
17,4%
17,3%
>= 2 jaar
21,5%
24,4%
Nationaliteit
Niet- EU
3,7%
10,5%
Origine
Allochtonen
6,6%
26,3%
65,2%
72,4%
Studieniveau
Werkloosheidsduur
Werkzoekend in een kansengroep
130 (*) Bron: http://arvastat.vdab.be
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Leefloon : Onderstaande grafiek is een overzicht van het totaal aantal gerechtigden op leefloon in 2008, 2009, 2010 en 2011 :
131 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Leefloon (2) : Onderstaande grafiek is een overzicht van het aantal gerechtigden op leefloon per categorie :
132 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Leefloon (3) : Onderstaande grafiek is een overzicht van het aantal studenten met leefloon :
133 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Individuele steunverlening : Onderstaande grafiek is een overzicht van het totaal aantal dossiers financiële steunverlening :
134 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Schuldhulpverlening – dossiers budgetbegeleiding : Onderstaande grafiek is een overzicht van het totaal aantal dossiers budgetbegeleiding :
135 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Schuldhulpverlening – dossiers budgetbeheer : Onderstaande grafiek is een overzicht van het totaal aantal dossiers budgetbeheer :
136 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
2
Economisch
BBC
Schuldhulpverlening – dossiers collectieve schuldenregeling : Onderstaande grafiek is een overzicht van het totaal aantal dossiers collectieve schuldenregeling :
137 (*) Bron: Jaarverslag 2011 sociale zaken
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Samenstelling gerechtigden op leefloon : Er is een verandering van samenstelling van gerechtigden op leefloon: er zijn meer samenwonende of alleenstaanden met kinderen ten laste.
- Inzet op dienstverlenend aanbod. - Inzet op het afstemmen van steunbarema’s op deze doelgroep.
138
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Ouderen blijven langer thuis wonen : Ouderen blijven langer thuis wonen. Dit gaat gepaard met een vereiste van hoge zorgbehoevendheid vooraleer er kan beroep gedaan worden op een woonzorgcentrum. Er wordt ook vastgesteld dat het emotioneel een grote stap is om niet langer thuis te wonen. Het steeds breder wordende netwerk thuiszorg biedt hier wel een antwoord op (oppasdiensten, onderhoud, maaltijden, klusjes, verzorging, …).
- Inzet op het onderzoeken tot realisatie van meer aanleunwoningen. Sociale doelgroep : 20% van de kinderen in kinderdagverblijven moet uit een voorrangscategorie komen. Deze regel is ingevoerd met het oog op integratie. Gezinnen met twee inkomens komen hierdoor echter op de wachtlijst.
- Inzet op het meer creëren van opvangplaatsen waardoor iedere bevolkingsgroep in aanmerking komt.
139
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
3
Demografisch
BBC
Grijze druk : Vandaag is er lokaal een stijgende vergrijzing in Zedelgem. Ten opzichte van 10 beroepsactieven zijn er in 2012 2,9 65-plussers. Dit is een stijging tegenover 1997 waar er slechts 2 65-plussers ten opzichte van 10 beroepsactieven waren. Om een antwoord te bieden aan deze druk zou het aanbod moeten uitgebreid worden, maar dit is geen evidentie. Er moet nagegaan worden wat het meest noodzakelijk is. In Zedelgem is de grootste noodzaak opvang in woonzorgcentra. De thuiszorg vangt daarnaast de andere doelgroepen op. Dit gaat gepaard met lange wachtlijsten in het woonzorgcentrum (relatief: verschuiving, verschillende lijsten, …). Voor de serviceflats is er een wachttijd van 3 tot 5 jaar.
- Inzet op het onderzoeken tot realisatie van meer aanleunwoningen.
0-3 jarigen – bezettingsgraad : Er moet, om subsidiëring te verkrijgen, 80% bezettingsgraad gehaald worden in de kinderdagverblijven. Vandaag halen de kinderdagverblijven zo’n 90%. De wachtlijsten tonen aan dat de kinderdagverblijven volzet zijn tot maart/april 2014.
140
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Internettoegankelijkheid WZC : Het installeren van een draadloos netwerk voor de elektronische zorgdossiers zullen getest worden in één afdeling. In het nieuwe woonzorgcentrum zullen deze mogelijkheden voorzien worden.
- Er moet aandacht zijn voor beveiliging. Nieuwe technologieën in de thuiszorg : Er ontstaan opportuniteiten in de thuiszorg door de opkomst van nieuwe technologieën. Deze technologieën maken het mogelijk om langer thuis wonen (voorbeeld: personenalarm). Zo is het ook makkelijker om contact te houden met familie en mantelzorgers.
- Inzet op het opvolgen van de technologische evoluties. - Inzet op het motiveren van de doelgroep om technologische evoluties op te volgen. Algemene digitalisering : Nieuwe technologieën zoals iPads, televisieschermen voor projectie van foto’s, computers, draadloos netwerk, … zijn nog niet overal aanwezig. Opnieuw speelt het facet van de privacy hier een rol. 141
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Digitaal loket kinderopvang : Met het digitaal loket kinderopvang wordt vraag en aanbod gecentraliseerd. Dit zit ook vervat in het nieuwe decreet kinderopvang. Het doel is hierbij dat alle vrije plaatsen in kinderopvang worden geregistreerd in één centraal loket.
- Inzet op het opnemen van een trekkersrol vanuit het OCMW (coördinatie).
Nieuwe sociale media : Informatie die verspreid wordt via nieuwe sociale media is publiek geheim. Deze informatie kan wel nuttig zijn in de bestrijding van sociale fraude. Het grootste knelpunt situeert zich in de wet op privacy. Door het gebruiken van sociale media bestaat er een groot risico tot het verspreiden van zaken die indruisen tegen de privacy. Deze toepassing wordt vandaag enkel gebruikt in De Braambeier.
- Inzet op het toepassen voor andere diensten met aandacht voor de wet op privacy.
142
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
4
Technologisch
BBC
Vreemdelingendossiers : Er is nood aan een transparant opvolgingssysteem voor vreemdelingendossiers. Momenteel is dit niet aanwezig en wordt hiervoor een grote personeelsinspanning gevraagd. Het is voornamelijk complex om dit bij te houden bij vreemdelingen die van de ene gemeente naar de andere gemeente verhuizen. Een centrale databank zou hier opportuun zijn.
143
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
5
Ecologisch
BBC
Voedselveiligheidsnormering HACCP : Er is een strenge voedselveiligheidsnormering inzake HACCP. Voor de kinderdagverblijven zijn de keukens vernieuwd en zijn investeringen gedaan om te voldoen aan de normering (koude zones, afwaszones en warme zones). Ook het nieuwe WZC zal hieraan moeten voldoen. Het huidige WZC heeft aanpassingen gedaan naar aanleiding van controle door de inspectie. Er is ook een bureau aangesteld die advies heeft verleend. Bij de maaltijdbezorging moeten ook hier de normeringen toegepast worden.
- Inzet op het permanent kritisch bekijken van de dienstverlening. - Inzet op het bieden van mogelijkheden om infrastructuur aan te passen. Dakisolatie in huurwoningen : Er zijn strengere normen voor dakisolatie in huurwoningen en het is de verhuurder die moet voldoen aan deze normering, maar dit gebeurt niet steeds. Het is belangrijk om zwakke huurders te sensibiliseren.
- Inzet op informeren en begeleiden van zwakke huurders. - Inzet op informeren en begeleiden van eigenaars. Ecologie : Er moet voldoende aandacht besteed worden aan ecologie bij de realisatie en de renovatie van nieuwe 144 projecten naar isolatie en andere normering toe.
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Mondige burger : De mondige burger vormt een uitdaging bij het aanbieden van een kwalitatieve dienstverlening. De media stuurt dit ook sterk aan. De sociale dienst wordt geconfronteerd met meer agressieve cliënten. De kinderdagverblijven hebben het vaak ook moeilijk om te anticiperen op bepaalde omstandigheden (voorbeeld: vechtscheidingen). Het WZC heeft daarbij veeleisende bewoners/familie en wordt geconfronteerd met (verbale) agressie.
- Inzet op voorzien van aangepaste vorming voor personeelsleden (hoe omgaan met reacties?).
Actieve en geschoolde senioren : Er is vandaag een grote groep actieve en beter geschoolde senioren met een drukke agenda. Deze kunnen een ondersteuning bieden op verschillende terreinen.
- Inzet op het engageren van deze doelgroep als vrijwilliger of mantelzorger.
Vereenzaming : Vereenzaming is een problematiek die naar boven komt. In het WZC krijgt 10% à 15% van de bewoners geen of weinig bezoek. Het WZC speelt hier wel reeds op in.
145
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Evoluties in kinderopvang : Kinderen verblijven vandaag langer in een kinderdagverblijf (‘s morgensvroeg tot ‘s avonds laat). Er is daarnaast een toename van het aantal ouders die zieke kinderen naar de opvang brengen. Het is niet evident om hieraan weerwerk te bieden.
- Inzet op het bieden van ondersteuning van de draagkracht van het personeel. - Inzet op het bekend maken van alternatief aanbod.
Meervoudige problematieken : Er wordt vastgesteld dat cliënten vaak te kampen hebben met meervoudige problematieken. Financiële problemen gaan vaak hand in hand met opvoedings- en huisvestingsproblemen.
Vraag naar levenseindebepaling : In het WZC wordt vroegtijdige zorgplanning reeds systematisch geïmplementeerd. Er worden hierbij gesprekken gevoerd met de CRA (hoofdarts), huisarts, familieleden en soms bewoners.
146
Gemeente en OCMW Zedelgem : Welzijn
Externe analyse :
6
Maatschappelijk
BBC
Armoede en dualisering : Vandaag bestaat er een grotere kloof tussen arm en rijk en neemt de (verdoken) armoede toe.
- Inzet op het proactief werken in samenwerking ervaringsdeskundigen, anticiperen bij niet-betaling, …).
met
scholen
(voorbeeld:
voordrachten
- Inzet op het stimuleren van verenigingen waar armen het woord voeren. - Inzet op meer huisbezoeken. - Inzet op het gebruik maken van sleutelinformanten. - Inzet op het sensibiliseren van het werkveld en relevante personen/organisaties (voorbeeld: scholen, artsen, pastoors, Kind en Gezin, apothekers, …).
147
www.qaq.be © 2013 Q&A Niets uit deze presentatie mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke bronvermelding.
09/258 84 39
09/226 84 40 @
[email protected]
BBC