Omgevingsanalyse KAMPENHOUT. meerjarenplan gemeente

Omgevingsanalyse meerjarenplan 2014-2019

gemeente

KAMPENHOUT

Inhoudsopgave 1. BURGERZAKEN .................................................................................................................. 4  DESTEP-analyse 2. CULTURELE ZAKEN ............................................................................................................15 2.1 Jeugd  DESTEP-analyse  SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 2.2 Sport  DESTEP-analyse  SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 2.3 Cultuur  DESTEP-analyse  SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 2.4 Toerisme  DESTEP-analyse  Doelmatigheidsanalyse 2.5 Openbare bibliotheek  DESTEP-analyse  Doelmatigheidsanalyse 2.6 Muziekschool  DESTEP-analyse 3. GRONDGEBIEDZAKEN .......................................................................................................87 3.1 Milieu  DESTEP- en SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 3.2 Wonen  Doelmatigheidsanalyse 3.3 Openbare werken, mobiliteit en patrimonium  DESTEP- en SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 3.4 Ruimtelijke ordening en stedenbouw  DESTEP- en SWOT-analyse 3.5 Werken in eigen beheer  Doelmatigheidsanalyse 4. INTERNE ZAKEN .............................................................................................................. 181  ICT-scan  Zelfevaluatieoefening

2

5. ONDERWIJS .................................................................................................................... 193  DESTEP-analyse  SWOT-analyse 6. LOKALE ECONOMIE ......................................................................................................... 206  DESTEP-analyse  SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 7. WELZIJN ......................................................................................................................... 235  DESTEP-analyse  SWOT-analyse  Doelmatigheidsanalyse 8. Methodiek opmaak omgevingsanalyse: gebruikte methodes ........................................... 258

3

1

BURGERZAKEN

BURGERZAKEN DESTEP-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Totale bevolking: 31/12/2007 31/12/2008 31/12/2009 31/12/2010 31/12/2011 Mannen

5438

5489

5511

5547

5577

Vrouwen

5662

5686

5708

5695

5739

Totaal

11100

11175

11219

11242

11316

Vergroening: 2010

2011

0-2 % 0-2 jaar 3-5 % 3-5 jaar 6-11 % 6-11 jaar 12- % 12-17 0-2 % 0-2 jaar 3-5 % 3-5 jaar 6-11 % 6-11 jaar 12jaar t.o.v. totale jaar t.o.v. totale jaar t.o.v. totale 17 jaar t.o.v. jaar t.o.v. totale jaar t.o.v. totale jaar t.o.v. totale 17 bevolking bevolking bevolking jaar totale bevolking bevolking bevolking jaar bevolking 371

3,31

386

3,45

808

7,21

839

7,49

361

3,21

396

3,53

779

6,94

855

De leeftijdsgroepen werden afgebakend op basis van de schoolleeftijd van de minderjarigen (kleuterschool, lagere school, middelbaar onderwijs). Zowel de ondergrens als de bovengrens van de leeftijdsgroep worden meegeteld (Zo werden, bijvoorbeeld, zowel de 12- als de 17 jarigen meegeteld).

4

% 12-17 jaar t.o.v. totale bevolking 7,61

Minderjarigen 3-5 Jaar

3,40

% t.o.v. totale bevolking

2,90 2006 2007 2008 2009 2010 2011

3,10 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Minderjarigen 12-17 Jaar % t.o.v. totale bevolking



3,60

7,30 6,80

7,65 7,45 2006 2007 2008 2009 2010 2011

% t.ov. totale bevolking


Vergrijzing 2009

2010

2011

%65-69 jaar t.o.v. totale bevolking


% 80+ t.o.v. totale bevolking







3,97

7,99

4,07

4,01

7,87

4,26

4,21

7,84

4,47

3,80

7,85 7,65 2006 2008 2010

5

4,60 4,10 3,60 2006 2007 2008 2009 2010 2011

4,00

Veroudering 80+ % t.o.v. totale bevolking

4,20

Veroudering 70-79 jaar % t.o.v. totale…

4,40

2006 2007 2008 2009 2010 2011


Veroudering 65-69 jaar

Leeftijdscategorieën 4500 4000 3500 3000

2010

2500 2000

2015

1500

2020

1000

2025

500 0 < 15 jaar

15-39 jaar

40-65 jaar

65-79 jaar

80 jaar en meer

Verdunning

% Alleenwonenden

2006

2007

2008

2009

2010

2011

21,6

22,3

21,5

22,5

23,0

22,8

6

Alleenwonenden % t.o.v. totaal aantal gezinnen 23,0 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 2006

2007

2008

2009

2010

2011

Men kent een lichte daling van het aantal alleenwonenden t.o.v. het totaal aantal gezinnen.

Aankomst en vertrek in Kampenhout 2007

2008

2009

2010

2011

Aankomst Belgen in Gemeente

587

556

541

538

523

Vertrek Belgen uit Gemeente

506

525

528

587

508

In 2010 zijn meer Belgen uit de gemeente vertrokken dan aangekomen. In 2011 kwamen meer Belgen in Kampenhout wonen dan er Belgen uit de gemeente vertrokken.

Verkleuring 31/12/2007 31/12/2008 31/12/2009 31/12/2010 31/12/2011 Ingeschreven Vreemdelingen

376

369

362

362

358

Aangekomen Vreemdelingen

68

51

38

38

70

Vertrokken Vreemdelingen

21

40

34

34

54

De bevolking ingeschreven in het wachtregister (asielzoekers) is niet opgenomen in deze cijfers! De grootste groep vreemdelingen behoren tot de Europese Unie (Nederland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Polen, Spanje, Duitsland). Er is ook duidelijk een toevlucht te merken van vrouwelijke personen uit Thailand.

7

Rijbewijzen

2007

Rijbewijzen

2008

740

1032

2009

2010

859

889

2011

2013

808

!! Invoering elektronische rijbewijzen

Identiteitsbewijzen 2007

2008

2009

2010

2011

1368

651

1093

3128

3797

Verblijfsdocumenten Vreemdelingen

88

58

101

75

86

Geboortepasje

134

125

139

110

109

Kids-Id

493

501

536

539

309

Eid Belgen

Eid Belgen 4000 3000 2000 Eid Belgen

1000 0

Reispassen

Reispassen

2007

2008

2009

2010

410

549

450

570

2011

2013

445 Invoering elektronische reispassen!

8

Geboorten en overlijdens

Huwelijken en wettelijke samenwoning 2007

2008

2009

2010

2011

Huwelijk in eigen gemeente

37

37

47

28

49

Huwelijk in het buitenland

0

0

2

2

1

2007

2008

2009

2010

2011

21

28

28

34

42

Wettelijke samenwoning


Wettelijke samenwoning 60

40 20 0


40

Wettelijke samenwo ning

20 0

Het aantal “Wettelijke Samenwoningen” is sinds 2007 verdubbeld. Zeer opvallend blijkt dat ook het aantal “huwelijken” steeg in 2011!

Echtscheidingen

Echtscheidingen

2007

2008

2009

2010

2011

20

23

23

19

16

Het aantal echtscheidingen in 2011 kende echter een lichte daling.

9

Echtscheidingen 25 20 15 Echtscheidingen

10 5 0 2007

2008

2009

2010

2011

B. CONCLUSIES Vergrijzing In 2025 verwachten we een toename van de 80-jarigen (en ouder) van 33,8%. We dienen in de toekomst rekening te houden met een verouderde bevolking in onze gemeente. Verkleuring We merken momenteel een hoge toevlucht van burgers uit de nieuwe lidstaten van de Europese Unie, zoals Bulgarije en Roemenië. Verder merken we ook een opkomst van het aantal burgers uit Thailand. Aangezien de procedures gezinshereniging (met Belg) zeer complex geworden zijn, vragen deze procedures enorm veel tijd. Het bestaand loket biedt geen enkele privacy voor het behandelen van deze dossiers. Bij moeilijke zaken kunnen deze personen niet apart genomen worden en moeten zij gehoord worden in publiek. Ook bij het uitreiken van “een bevel om het grondgebied te verlaten” krijgen we drama’s aan het loket. Rijbewijzen 2013 zal ongetwijfeld enorm druk worden aangezien de elektronische rijbewijzen ingevoerd worden. Identiteitsbewijzen A. KIDS-ID We stellen een daling vast van het aantal Kids-ID’s vast (van 493 in 2007 naar 309 in 2011). Deze identiteitsbewijzen werden in 2007 ingevoerd. Naar de toekomst toe is wellicht een verandering te verwachten door volgende factoren: -

Noodzaak tot hernieuwde (lokale) sensibiliseringscampagne Multifunctioneel gebruik: bv. Vervanging lidkaart bibliotheek, verenigingen,…

B. IDENTITEITSKAARTEN De omschakeling van de elektronische identiteitskaart werd gespreid over een te korte tijdspanne. In 2011 werden 3797 identiteitskaarten afgeleverd (2429 exemplaren meer dan in 2007) - 7000 identiteitskaarten werden vervangen tussen 01-01-2010 en 31-12-2011!

10

C. REISPASSEN Men kent een stijging in het aantal alleenstaande ouders, hierdoor zullen geleidelijk aan meer reispassen aangevraagd worden. Vaak worden zowel een kids-ID als een reispas aangevraagd zodat beide ouders een identiteitsbewijs hebben. Tevens zorgt dit voor extra administratie voor toelatingen om naar het buitenland te vertrekken. Verder hebben wij vernomen dat ook de reispassen elektronisch zullen ingevoerd worden tegen 2013, wat opnieuw zorgt voor extra administratie (foto’s zullen hier gescand worden, vingerdrukken zullen hier genomen worden e.a.) Zie afbeelding hieronder: Biometrische configuratie met BIO BOX

Strafregister Bij moeilijke zaken (bv. Het verjaren van bepaalde straffen en eerherstel) kunnen deze personen niet apart genomen worden en moeten zij in publiek ontvangen worden. Bij zeer zware dossiers (inbraken, zedenfeiten,…) dienen we deze burgers te woord te staan in publiek, waardoor andere burgers vaak ongemakkelijk worden. Geboorten en overlijdens Na onderzoek kan men een lichte daling van het aantal geboorten en overlijdens vaststellen. Aangezien we op termijn rekening moeten houden met een verouderde bevolking dienen we tevens rekening te houden met een toekomstige stijging van het aantal overlijdens op korte termijn.

11

C. Nieuwe beleidsdoelstellingen

THEMA 1: INFRASTRUCTUUR Strategische doelstelling 1: Vergaderruimte voorzien voor moeilijke dossiers rond vreemdelingen en strafregister om de privacy van de burgers te respecteren. Operationele doelstelling 1.1: Vreemdelingen op hun gemak stellen bij de uitreiking van een bevel om het grondgebied te verlaten, een mogelijkheid creëren om meer informatie mee te geven, een betere service te bieden waardoor ze begeleid het land kunnen verlaten. Personen met een zwaar strafregister apart ontvangen waardoor andere burgers niet betrokken worden. Indicator: Respecteren van de privacy van alle burgers. Actieplan: Deze ruimte voorzien in het nieuw administratief centrum? Financiële analyse: In samenwerking met het managementteam.

THEMA 2: RIJBEWIJZEN Strategische doelstelling 1: Goed georganiseerde omschakeling van de nieuwe rijbewijzen voorzien om de drukte te spreiden over meerdere jaren. Operationele doelstelling 1.1: Geen overdrukke periode om de zoveel jaren! Indicator: Marie-Christine is echter halftime in dienst! Andere collega’s kunnen tijdelijk mee inspringen maar dit zal de algemene werking op de bevolkingsdienst enorm vertragen. Het is zeker niet aan te raden om de volledige bevolking gelijktijdig te laten omschakelen naar een elektronisch rijbewijs. Deze rijbewijzen zullen slechts 10 geldig zijn. Indien we iedereen tegelijk omschakelen, zal het over tien jaar opnieuw zeer druk worden! Actieplan: Het is interessant om deze omschakeling geleidelijk aan te doen, bijvoorbeeld één deelgemeente per jaar, zodat de drukte gespreid kan worden over 4 jaren. Financiële analyse: Bijkomende kost aan de burgers, EUR 25/rijbewijs

THEMA 3: IDENTITEITSKAARTEN & KIDS-IDs Strategische doelstelling 1: Extra personeel voor de drukke jaren rond identiteitskaarten +omschakeling rijbewijzen en omschakeling reispassen!

12

Het lijkt niet ondenkbaar dat op relatief korte termijn de invoering van de Kids-ID tevens een verplichting wordt voor elk kind onder de 12 jaar (bijkomende taken zoals oproepingen versturen, herinneringen versturen, vervallen kaarten opsporen, administratie: VOLLEDIGE procedure van de identiteitskaarten nu!) Operationele doelstelling 1.1: Geen overdrukke periode om de zoveel jaren! Indicator: Aangezien de identiteitskaarten slechts 5 jaar geldig blijven, kunnen wij nu reeds een piek verwachten in de jaren 2015 en 2016! Actieplan: De omschakeling naar de elektronische rijbewijzen en een nieuwe piek rond de identiteitskaarten zullen gelijk lopen waardoor men extra personeel nodig heeft op de bevolkingsdienst. Financiële analyse: In samenspraak met het managementteam.

THEMA 4: REISPASSEN Strategische doelstelling 1: Voldoende bezetting voor toekomstige deadline rond reispassen en toelatingen om naar het buitenland te vertrekken. Operationele doelstelling 1.1: Alle medewerkers de mogelijkheid geven om het werk op de juiste manier af te werken, zonder een constant tijdsgebrek. Indicator: De elektronische reispassen zullen ingevoerd worden tegen 2013, wat opnieuw zorgt voor extra administratie (foto’s zullen hier gescand worden, vingerdrukken zullen hier genomen worden e.a.) Actieplan: De omschakeling naar de elektronische reispassen zal gelijk lopen met de deadlines rond de rijbewijzen en identiteitskaarten waardoor men extra personeel nodig heeft op de bevolkingsdienst. Financiële analyse: nog niet vastgelegd door FOD.

THEMA 5: ALGEMENE PERSONEELSBEZETTING Strategische doelstelling 1: Voldoende bezetting voor toekomstige deadlines rond rijbewijzen, reispassen, verkiezingen en identiteitskaarten. Voldoende service kunnen bieden naar de burgers toe! De kwaliteit van onze dienst primeert! Operationele doelstelling 1.1: Alle medewerkers de mogelijkheid geven om het werk op de juiste manier af te werken, zonder een constant tijdsgebrek. Indicator:  Stijging van de werkdruk en opvang van afwezigheden van medewerkers.

13



Nieuwe deadlines rond rijbewijzen, reispassen, verkiezingen en identiteitskaarten.



Bijkomende procedures vreemdelingenzaken.

We dienen in de toekomst rekening te houden met een verouderde bevolking in onze gemeente. Dit zal tevens een drukke periode worden voor het aanvragen van parkeerkaarten, pensioenaanvragen en sociale tegemoetkomingen. Ook verwachten we vanaf 2015 meer overlijdens in onze gemeente. Wij bevinden ons momenteel reeds in de onmogelijkheid om alles op een correcte manier af te werken waardoor de service naar de burger niet meer gegarandeerd kan worden! Actieplan: Aanwerven van één vast voltijds werknemer voor het departement Burgerzaken (halftijds bevolking – halftijds BS) + eventueel bijkomstige hulp van tijdelijke werkkrachten voor omschakeling rijbewijzen en reispassen. Financiële analyse: in samenwerking met het managementteam.

D. BRONNEN       

 ◦ ◦

Demografisch luik Omgevingsanalyse Kampenhout 2012 Rijksregister (Lijsten Remmicom) Verwerking Steunpunt sociale planning provincie Vlaams-Brabant Gemeentelijke profielschets ABB Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI), FOD Economie Socio-demografisch profiel DEXIA (www.dexia.be) Statistische databank provincie Vlaams Brabant: http://www.vlaamsbrabant.be/over-deprovincie/info-voor-lokale-besturen/statistische-databank/tabellen-grafieken-kaartendoclijst/index.jsp Studiedienst Vlaamse Regering: http://www4.vlaanderen.be/sites/svr/Cijfers/Pages/Excel.aspx http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/Pages/2011-01-24-studiedag-projecties.aspx

14

2

CULTURELE ZAKEN

JEUGD DESTEP-analyse

1A. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch:  Het aantal geboorten zal licht dalen. Het aantal – 18 jarigen in de gemeente blijft stabiel. Er worden geen grote stijgingen of dalingen verwacht.  Het aantal alleenwonenden zal stijgen. (Meer vrouwen dan mannen)  Stijging van het aantal alleenstaande ouders (1-oudergezinnen). *  Er is een stijging van het aantal vreemdelingen(allochtonen) in Vlaanderen. In Kampenhout wordt er niet meteen een stijging verwacht.  Er is een stijging van het aantal huwelijken en wettelijke samenwonenden + daling van scheidingen*  De geboortes in 2009 moeten nu opgevangen worden. In de toekomst is er een lichte daling van geboortes*  Er is een daling van de tieners*  Er is een sterke stijging van geboortes in kansarme gezinnen  Het aantal leefloontrekkenden is licht gestegen  De actieve bevolkingsgroep werkt alsmaar langer Ecologisch:  Er wordt meer en meer aandacht besteed aan de milieuvriendelijke/ energiezuinige en duurzame infrastructuur en verplaatsingsmiddelen (zomerbrigade openbaar vervoer/ samenwerking sport).*  Meer vraag naar speeltuinen in een groene omgeving (speelbos).*  Stijging van het aantal verplaatsingen te voet, al lopend of met de fiets. Deels door het aspect milieu, sport en gezondheid, deels door de stijgende brandstofprijzen.

15

Sociaal:  Met de opkomst van de sociale media en het internet kan men veel makkelijker en sneller informatie verspreiden , maar er zijn minder “echte” contacten. *  Sociale isolatie door handicap *  Daling van het aantal vrijwilligers in de jeugdverenigingen (moeilijk te motiveren om leiding te worden)*  Nog meer nood aan opvang in de vakantieperioden/ naschools aangezien beide ouders gaan werken.  De huidige generatie brengt veel vrije tijd binnenshuis door  Betere samenwerkingsverbanden tussen de verschillende jeugdverenigingen onderling en tussen de jeugdverenigingen en de gemeente.*  Door de vernieuwde infrastructuur is er meer aantrek van nieuwe leden Technologisch:  Meer en meer taken van de diensten kunnen gedigitaliseerd, geautomatiseerd worden. Dit zal de werking van de dienst vereenvoudigen en versnellen zodat deze een betere service kan geven aan de inwoners/klanten. (Vb. Online ticketingsysteem, online reservaties plaatsen voor kinderhappening, jongerennamiddag,.., contacten via e-mail)  De plaatsing van een skatepark moet passen binnen het RUP Weesbeek.*  Sociale media, internet worden meer en meer gebruikt als communicatiemiddel. *  Er zou meer aandacht besteed moeten worden aan het onderhoud van de gemeentelijke speeltuintjes  Ondanks de technologische vooruitgang werken vele jeugdverenigingen/jeugdhuis met verouderde systemen voor het samenstellen van subsidiedossiers.*  De chirolokalen worden momenteel gratis gebruikt door jeugddienst voor haar speelpleinwerking, waardoor de chiro mogelijke inkomsten misloopt (ze kunnen deze dan niet verder verhuren aan chirobewegingen). De Chiro plant een nieuwbouw (start oktober 2012). Het is momenteel onduidelijk of het ’t Grobbeltje daar nog terecht kan tijdens de zomermaanden.

Economisch:  De financiële toestand/besparingen van de federale overheid is nefast op de werking van de gemeenten. De besparingen hebben onrechtstreeks ook gevolg op de werking van de jeugddienst.  De prijzen van de activiteiten en producten blijven stijgen terwijl de prijzen van bv. de zomerbrigade en andere activiteiten stabiel blijven. Hierdoor kunnen er steeds minder activiteiten aangeboden worden. De prijzen van deze diensten moeten stijgen. *  Er wordt binnen de gemeente geen grote stijging verwacht van het aantal personen die een leefloon ontvangen. Het is dus niet meteen nodig om hiervoor maatregelen te voorzien.  Centralisatie jeugdinfrastructuur*  Polyvalent gebruik van de jeugddienst (jip, preventie, kinderkunsten, schilders, grobbeltje)  Er is nood aan uniforme en duidelijke reglementen bij de jeugdverenigingen (administratieve last verminderen, vb. sabam, subsidiedossiers,controle brandveiligheid.. )*

16

 

De lokalen van de jeugdverenigingen zijn sterk verbeterd met de jaren maar vragen blijvend onderhoudswerk* Door de lage verloning zijn er steeds minder animatoren geneigd om te blijven werken in Kampenhout aangezien de verloning in de omliggende gemeenten hoger ligt.

Politiek - wetgevend:  Er worden nieuwe beleidsprioriteiten opgesteld door de Vlaams overheid. De gemeente moet voldoen aan de eisen indien men subsidies wenst te ontvangen. Er zullen nieuwe beleidsdoelstellingen en reglementen moeten opgesteld worden. Nadien zal men ook jaarlijks een verantwoording moeten afleggen.  Na de gemeenteraadsverkiezingen die in oktober 2012 plaatsvinden, bestaat er de kans dat de er een nieuw/ gewijzigd gemeentebestuur zal komen. Zij hebben elk hun eigen visies op het beleid.  Verplichte administratieve rondslomp (!!)*

1B. CIJFERGEGEVENS Cijfergegevens ’t Grobbeltje Jaar 2007 2008 2009 2010 2011

Totaal aantal kinderen 361 / / 443 476

Kleuters 168

Lagere school 193

262 279

181 197

Cijfergegevens Be Oké Gemiddeld aantal kinderen per dag Jaar 2009

Krokus /

Pasen /

2010

60

2011

/

2012

74,8

Week 1: Week 2: Week 1: Week 2: Week 1: Week 2:

Herfst 45.5 50 52,2 71,8 56 73,4 63,75

17

/ 55,6

Kerst Week 1: Week 2: Week 1: Week 2: Week 1: Week 2:

3,6 41,6 37,5 48,6 43 55,25

Tarieven ’t Grobbeltje & Be Oké Kinderen woonachtig in Kampenhout 1ste kind uit een gezin 2de kind uit eenzelfde gezin vanaf 3de kind uit eenzelfde gezin

Kinderen niet woonachtig in Kampenhout € 10,00 / dag € 8,00 / dag € 6,00 / dag

€ 7,00 / dag € 5,00 / dag € 3,00 / dag

Jongerennamiddag Jaar 2010 2011 2012

Totaal aantal kinderen 30 Afgelast wegens te weinig inschrijvingen 28

Kinderhappening Jaar 2010 2011

Totaal aantal kinderen 200 279

Dag van het Jeugdwerk Jaar 2009 2010 2011

Totaal aantal aanwezigen 34 Niet doorgegaan 42

Subsidies Jeugd Jaar

Totaal basissubsidies

Totaal werkingsubsidies

Internat.kamp/ projectsubsidies

Lok&ter

€ 18.106,00 € 11.184,00

Kadervorming (aantal personen) 21 24

2007 2008

€ 5.405,00 € 5.468,00

Geen aanvraag Geen aanvraag

€ 32.022,92 € 11.951,55

2009 2010 2011

€ 4.600,00 € 4.645,00 € 4.752,86

€11.971,00 €11.722,00 €10.943,70€

29 23 31

Geen aanvraag € 1.250,00 (2 JV) € 1.150,00 (1 JV)

€ 23.749,00 € 11.327,60 € 23.163,40

2. SELECTIE (trends/ontwikkelingen met een sterretje achter *)

18

3. CONCLUSIES - KANSEN EN BEDREIGINGEN KANSEN: 1. Het vernieuwen en het uitbreiden van de huidige infrastructuur kan ervoor zorgen dat alle vakantieperiodes uniform en op dezelfde locatie doorgaan zodat er ook bij de ouders minder vergissingen ontstaan en zodat alle materiaal ter plaatse kan blijven en niet verhuisd dient te worden (minder slijtage) 2. Voorzien van online inschrijvingssysteem voor de verschillende activiteiten alsook een online reservatiesysteem voor de verhuur van de jeugddienst/ uitleen informatieve spelen. Dit zal de werking van de dienst vereenvoudigen en versnellen zodat deze een betere service kan geven aan de inwoners. 3. Sociale media en het internet gebruiken als communicatiemiddel naar de verenigingen en de bevolking toe. Dit om meer publiek te bereiken vooral de jongere generatie is op deze manier beter te bereiken. 4. Samenwerkingsverband tussen de gemeentelijke jeugddienst en de Kampenhoutse scholen om de kinderopvang in de vakantieperioden te vergroten en te optimaliseren. 5. Na de gemeenteraadsverkiezingen die in oktober 2012 plaatsvinden, bestaat er de kans dat de er een nieuw/ gewijzigd gemeentebestuur zal komen. Zij hebben elk hun eigen visies op het beleid. 6. Betere samenwerking tussen de vrijetijdsdiensten en intergemeentelijke samenwerking promoten om kosten te besparen en elkaars dienst/gemeente te versterken 7. Stijging van het aantal leden in de jeugdverenigingen door betere infrastructuur en de nodige veiligheidsmaatregelen 8. Door de centralisatie van de jeugdinfrastructuur geven we aan de ouders een duidelijk beeld van de jeugddienst/jeugdactiviteiten. Ook voor de jongeren is dit positief gezien het jeugdhuis dichtbij gelegen is. Dit kan voor een positieve wisselwerking zorgen tussen de jeugddienst en de jongeren.

BEDREIGINGEN: 1. De sociale media en het internet worden algemeen als positief bestempeld maar zorgen er anderzijds voor dat kinderen/jongeren minder snel naar buiten komen en ‘echt’ afspreken met hun vrienden 2. De actieve bevolkingsgroep werkt alsmaar langer waardoor grootouders minder tijd hebben om hun kleinkinderen op te vangen

19

3. De financiële toestand/besparingen van de federale overheid is nefast op de werking van de gemeenten. De besparingen hebben onrechtstreeks ook gevolg op de werking van de dienst. Aangezien alles steeds duurder wordt kunnen we ook steeds minder gratis activiteiten aanbieden en deze activiteiten zijn net de activiteiten die de kinderen/ jongeren naar buiten lokken 4. De prijzen van de activiteiten en producten blijven stijgen terwijl de prijzen van bv. de kinderopvang/speelpleinwerking en andere activiteiten stabiel blijven. De prijzen van deze diensten moeten stijgen om de kwaliteit van het aanbod te blijven verbeteren. 5. Daling van het aantal vrijwilligers in de jeugdverenigingen (moeilijk te motiveren om leiding te worden) en animatoren op de speelpleinwerking. Als deze daling blijft aanhouden in de toekomst zijn wij genoodzaakt om minder kinderen toe te staan op de speelpleinwerking/ in de jeugdverenigingen. 6. Jaarlijks zijn er bijkomende formaliteiten/kosten bij het organiseren van een fuif of activiteit. Hierdoor haken vele jeugdverenigingen af of zijn ze minder gemotiveerd om iets te organiseren. 7. Bij gebrek aan communicatie tussen de jeugdverenigingen en de gemeentelijke diensten zal de samenwerking steeds stroever verlopen 8. Chiro Kampenhout wil uitbreiden. Voorlopig is het nog een vraagteken of we volgend jaar gebruik kunnen maken van hun lokalen en terreinen door deze werken. Idem wat betreft sport-en cultuurhal Berg waar men een nieuwe kleuterschool wil bouwen. Waar zal de Be oké tijdens deze werken plaatsvinden?

4. NIEUWE BELEIDSDOELSTELLINGEN 1.

Vanaf 2014 wordt er meer gecommuniceerd op maat van kinderen/jongeren door gebruik van sociale netwerksites Actieplan: in 2014 maakt de jeugddienst een account aan op de sociale netwerksite Facebook en zal ze ook alle activiteiten aankondigen via een evenement op deze netwerksite. Financiële analyse: geen meerkost

2. Vanaf 2014 worden de vrijwilligers in jeugdverenigingen op een gepaste manier bedankt voor hun inzet. Actieplan: organisatie van de Dag van het jeugdwerk in samenspraak met de jeugdraad Financiële analyse:

20

Actieplan: de gemeentelijke jeugdraad sluit het jaar af met een gezamenlijke activiteit Financiële analyse: de jeugdraad beschikt over een eigen rekening dus geen meerkost voor de gemeente.

3. Tegen 2019 is de bestaande jeugdinfrastructuur geoptimaliseerd, gecentraliseerd en uitgebreid in functie van de behoeften van de Kampenhoutse kinderen en jongeren. Actieplan Haalbaarheidsstudie ifv uitbreiding jeugdinfrastructuur Vernieuwing bestaande infrastructuur Uitbreiding bestaande jeugdinfrastructuur (materiaalruimte, binnenruimte kinderen,..) Centraliseren van de jeugdinfrastructuur op één locatie Optimaliseren bezettingsgraad infrastructuur en terreinen Financiële analyse: de uitbreiding van de jeugdinfrastructuur wordt geschat op een € 400.000. De kosten voor de huur van twee containers tijdens de zomermaanden + de eventuele huur van de chirolokalen valt hierdoor weg. Zie ook visie op toekomst oude kleuterschool Berg in memorandum. 4.

Tegen 2014 kan er voor alle activiteiten van de jeugddienst online worden ingeschreven. Actieplan: verdere bekendmaking en verplichting bij ouders om online in te schrijven voor deze activiteiten. Financiële analyse: Geen meerkost, wel minder opbrengsten (vb. online ticketing)

5. Tegen 2014 werken aan meer en een betere samenwerking tussen de vrijetijdsdiensten en intergemeentelijke samenwerking promoten Actieplan: op regelmatige tijdstippen overleg tussen de verschillende vrijetijdsdiensten en de activiteiten meer op elkaar afstemmen Actieplan: driemaandelijks overleg met de jeugddienst van Steenokkerzeel en Zemst. Activiteiten overlopen, elkaar versterken waar mogelijk, vervoer delen enz. Financiële analyse: geen meerkost

21

6. Vanaf 2014 is er een betere controle op het onderhoud van de huidige jeugdinfrastructuur door de gemeentediensten. Actieplan: grondige controle (eventueel ter plaatse) nadat de jeugdverenigingen hun dossier met aangevraagde werken hebben voorgelegd op de jeugdraad. Ook achteraf controle van de uitgevoerde werken. Actieplan: betere communicatie en informatie omtrent de gemeentelijke diensten waarop de verenigingen beroep kunnen doen wat hun infrastructuur en omliggende terreinen betreft. Financiële analyse: er is een ruim budget voorzien door de gemeente ter verbetering van Lokalen en Terreinen van de jeugdverenigingen

7. Vanaf 2014 zorgen voor een beter financieel evenwicht zodat de kwaliteit behouden blijft. Actieplan: een kleine bijdrage vragen voor activiteiten die tot nog toe gratis werden aangeboden Actieplan: de tarieven voor speelpleinwerking en Be Oké herbekijken Financiële analyse:

8. Vanaf 2014 helpt de gemeente de jeugdverenigingen bij het beperken van de formaliteiten bijde algemene werking van een jeugdvereniging en/of jeugdhuis. Actieplan: eenduidige en eenvoudige reglementen opstellen voor de aanvraag van een fuif/activiteit. Actieplan: een stappenplan opmaken voor de samenstelling van subsidiedossiers zodat dit eenvoudiger wordt Actieplan: jaarlijks een vorming geven rond efficiënter (administratief) werken in jeugdverenigingen Financiële analyse: geen meerprijs

22

JEUGD SWOT-analyse

1. Lokalen JH Tonzent Positief: -

Goede locatie, weinig tot geen last van de buren, centraal gelegen Brandveiligheid is in orde Geluid- en lichtinstallatie in orde

Negatief: -

Mag meer gekuist worden Kan likje verf gebruiken

Toekomst: De bovenverdieping kan tot een volwaardige verdieping uitgebouwd worden

Chiro Kampenhout Positief: -

Goede ligging, centraal gelegen

Negatief: -

Afhankelijk van de parochie voor keti-lokaal Onderhoud kan beter (vb. riolering) Vuilzakken (containers zouden beter en hygiënischer zijn) Problematiek drugsdealing op parking aan Chiro

Toekomst: Met nieuwbouw is er geen nood meer aan stockageruimten bij andere mensen en zal de Chiro niet meer afhankelijk zijn van de parochie voor hun Keti-lokaal. Door de nieuwbouw (start voorzien oktober 2012) krijgt de Chiro de kans meer leden aan te nemen.

Scouts Berg Positief: -

Goede ligging, rustig Lokalen zijn goed onderhouden

23

Negatief: -

Binnenmuren mogen niet geschilderd worden Lang wachten op herstellingen die moeten uitgevoerd worden

Scouts Buken Positief: -

De nieuwbouw heeft gezorgd voor een imagoboost Door de nieuwe wijk zijn er veel nieuwe leden

Negatief: -

Vandalisme (ondanks plaatsen van camera ; deze werkt niet, maar dient om af te schrikken) Soms klachten van buren (i.v.m. lawaai, bal dat in tuin vliegt,..)

Toekomst: ?

Scouts Nederokkerzeel Positief: -

Ligging (overal dichtbij) Verhuur is goed Nieuwbouw is bijna klaar Geen vandalisme meer

Negatief: -

Properheid kan altijd beter Brandveiligheid

Toekomst: ?

2. Zwakte, sterkte, Kansen, bedreigingen, toekomst JH Tonzent Momenteel is er een goede werking maar hoe de toekomst er zal uitzien is een vraagteken. Volgend jaar gaan 3 van de 4 leden die nu deel uitmaken van de kern uit het bestuur en het is moeilijk om opvolging te zoeken. De huidige raad van bestuur zal dit intern bekijken. De administratie is een zware last. Elk jaar komt er meer en meer bij kijken en dit is demotiverend. Jeugdwerk is een hobby en mag geen voltijdse job zijn bij wijze van spreken. In JH Tonzent zitten vooral mensen van Tonzent zelf of van de Chiro. Ze willen dit graag anders zien naar de toekomst toe.

24

Chiro Kampenhout Er is voldoende engagement van de huidige leiding. Het aantal leden ligt in een stijgende lijn. Wanneer de nieuwbouw klaar zal zijn kan de Chiro blijven groeien in aantal leden. Ook de Chiro kaart aan dat de administratieve rompslomp het onaangenaam maakt om dingen te organiseren. Zeker ingeval van de strandfuif. De Chiro hoopt op een betere samenwerking met de gemeente wat betreft de regeling rond de speelpleinwerking tijdens de zomer. Op zich zien zij geen problemen met de kinderen die in hun lokalen zitten en op hun terreinen spelen.

Scouts Berg De scouts van Berg is tevreden over hun aantal leden, ze maken zich hierover ook geen zorgen naar de toekomst toe. Wat wel een beetje verontrustend is, is dat een groot deel van de leiding volgend jaar stopt en dat de oudste groep, de komende leiding, weinig mensen telt. Het is ook twijfelachtig of zij allemaal leiding zullen worden. Het engagement is met ups en downs maar over het algemeen ok. Er werd ook gevraagd waarom scouts Berg geen fuif meer organiseert. Dit komt voort uit tijdsgebrek bij de leiding/leden. Tip voor de andere verenigingen: bij scouts Berg maken ze gebruik van een dropbox. Alle documenten (voorbereidingen e.d.) kunnen hierop gepost worden zodat iedereen hier een overzicht op heeft. Het is ook een handig werkinstrument om het werkingsverslag op te stellen.

Scouts Buken Ook scouts Buken is tevreden over hun ledenaantal. Door de nieuwbouw heeft de scouts een imagoboost gekregen waardoor ze ook meer leden aantrekken. Het engagement van de huidige leiding laat soms te wensen over maar ze hebben een goed oog op de toekomstige leidingsploeg. De aansluiting van gas en riolering is nog niet in orde. Scouts Buken voelt zich lichtelijk benadeeld doordat zij zowel voor Kampenhout als voor Herent een werkingsverslag moeten indienen maar het totaalplaatje altijd minder is dan een andere Kampenhoutse jeugdvereniging.

25

Scouts Nederokkerzeel Scouts Nederokkerzeel is tevreden over hun aantal leden en zeer tevreden over de leiding en de komende leidingsploeg. Er is meer dan voldoende engagement. De activiteiten zijn meestal in orde maar kunnen soms beter voorbereid of uitgewerkt worden.

3. Uitdagingen Scouts Buken -

11.11.11. activiteit organiseren als eerste in rij

-

Goede leidingsploeg klaarstomen

Scouts Nederokkerzeel -

Fuiven/activiteiten beter organiseren

-

Meer promotie

-

Goede afspraken maken

Scouts Berg -

Leidingstekort oplossen

JH Tonzent -

Nieuwe jeugdige leden aantrekken

-

Nieuwe RVB samenstellen

Chiro Kampenhout -

Leidingstekort oplossen

-

Nieuwbouw

26

JEUGD Doelmatigheidsanalyse

Omschrijving van de actie:

Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij tot het actie? (tot welke bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappelijk hoogmotivering probleem draagt de actie bij) matig-laag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse neen ontvangsten en uitgaven

Raming werkdagen

motivering

HOOFDSTUK 1: JEUGDWERKBELEID Strategische doelstelling 1: Jeugdwerk blijvend ondersteunen OD 1: Het gemeentebestuur ondersteunt financieel de jeugdverenigingen d.m.v. doorbetaling subsidies Vlaamse Gemeenschap. Basissubsidies

Alle erkende jeugdverenigingen krijgen een basissubsidie, afhankelijk van de aard van de jeugdwerkvorm. Deze subsidie is gerelateerd aan minimale criteria waaraan elke jeugdwerkvorm dient te voldoen.

alle verenigingen dienen tijdig hun erkenningsaanvraag in, verder wordt er niks gevraagd om deze subsidies te verkrijgen

Werkingssubsidies

Eind december ontvangen alle erkende jeugdverenigingen een afrekening op basis van een puntenberekening van de werkingstoelage.

Ondersteuning jeugdverenigingen

19.450 €

1

15

duidelijke en eenvoudige regels en deadlines meegeven, is nu niet het geval

Kadervormingssubsidies Elke vereniging dient elk jaar 20 uur kadervorming te volgen. De gemeentelijke jeugdraad tracht 2 maal per jaar zelf een vorming, toegankelijk voor alle jeugdverenigingen, te organiseren. Jongeren die cursus volgen in het kader van een brevet animator of hoofdanimator in het jeugdwerk kunnen hiervoor ook een subsidie aanvragen.

verloopt goed, de attesten worden binnengeleverd en 2x per jaar uitbetaald. Geen opmerkingen

2

Projectsubsidies en Jeugdverenigingen die een subsidies internationale overkoepelend project uitwerken kampen kunnen hiervoor subsidies aanvragen. Jeugdbewegingen die op internationaal kamp gaan kunnen beroep doen op deze subsidievorm.

van projectsubsidies werd tot nog toe nog geen gebruik gemaakt. Als er een vereniging op buitenlands kamp gaat, wordt er wel gebruik gemaakt van deze subsidies, het dossier is meestal tegen de deadline in orde.

1

duidelijke en eenvoudige regels en deadlines meegeven, is nu niet het geval

OD 2: Het gemeentebestuur ondersteunt via eigen middelen de jeugdverenigingen. Subsidies Kampvervoer

jv financieel ondersteunen

Lokalen en Terreinen

Verbetering van de infrastructuur

bijna alle verenigingen maken hiervan gebruik. Offertes worden tijdig ingeleverd. alle verenigingen maken gebruik van deze subsidies. Het verkrijgen van offertes/ facturen verloopt vaak moeizaam.

4.000 €

1

17.500 €

20

OD 3: Het gemeentebestuur ondersteunt de verenigingen op logistiek vlak. vergaderruimte en lokalen ter beschikking stellen voor jeugdverenigingen

De Pastorij van Relst kan als vergaderlocatie worden gebruikt voor verenigingen

enkel de fanfare en de schildersclub maken voorlopig gebruik van de lokalen. De jeugddienst werd nog maar eenmaal verhuurd aan een jeugdvereniging. De lokalen werden toen niet naar behoren achtergelaten

28

1

goede communicatie tussen jeugddienst en jv, Nood aan subsidie dossiers zijn vaak onvoldoende in orde, neemt tijd in beslag,

Gratis uitlenen van speelkoffers, informatieve spelen en bibboxen

informeren van jongeren

Weinig communicatie, amper promotie/weet

gratis uitlenen van tafels, stoelen en podiumelementen

Erkende jeugdverenigingen kunnen via de gemeentelijke loods gratis tafels, stoelen en podiumelementen ontlenen.

de jeugdverenigingen maken hier regelmatig gebruik van.

350€ (2011)

meer promotie/bekendmaking bij jeugd/scholen

1

jeugdverenigingen vergeten vaak tijdig aan te vragen (vertraging door voorlegging aan CBS of weten niet hoe dit moet

OD 4: Het gemeentebestuur en de jeugddienst investeren in hun vrijwilligers. Dag van de jeugd Vormingen

animatoren BKO en 't Grobbeltje

Jeugdbewegingen samenbrengen/bedanken De jeugddienst organiseert elk jaar een aantal vormingen, ook de jeugdverenigingen worden hiervoor uitgenodigd. Deelname aan een vorming levert extra punten op in het werkingsverslag.

Initiatief onvoldoende ingeburgerd! LOK: succes, jeugd: amper!

1.000 €

5

1.000 €

10

Jaarlijks worden er een 100-tal animatoren aangeworven voor de korte vakanties en de zomervakantie.

bij bko geen probleem om animatoren te vinden, bij 't Grobbeltje wel (periode 2 4!!)

36.000 €

20

OD 5: Het Gemeentebestuur ondersteunt de verenigingen bij het voeren van promotie en bekendmaking van activiteiten. gemeentelijke jeugdwebsite

Dit is de informatiewebsite voor alle Kampenhoutse kinderen en jongeren.Op deze site kunnen o.m. alle Kampenhoutse jeugdverenigingen een activiteitaankondigen, een link plaatsen, …

nieuwe jeugdsite is een succes, wordt regelmatig bijgevuld met foto's/teksten.

29

1/maand

meer communicatie voor meer slaagkans

aanstelling verloopt niet efficiënt: animatoren weinig betaald, moeilijk om er voldoende te vinden, vrijwilligersconctracten

Vrijetijdsgids

Het departement vrije tijd ( jeugd, cultuur, sport, toerisme en bibliotheek) brengt een vrijetijdsgids uit, deze wordt verspreid in alle Kampenhoutse brievenbussen en bedeeld aan de nieuwe inwoners. Onze jeugdbrochure jong loof is geïntegreerd in deze vrijetijdsgids.

Welzijnbeurs

De jeugddienst vertegenwoordigt alle jeugdwerkinitiatieven op de welzijnsbeurs i.s.m. departement Culturele Zaken.

4.260 €

1

Geen zicht op. Ik geloof dat enkel Tonzent dan tapt en de chiro een eetstand voorziet. Volgens mij nemen andere jeugdverenigingen geen deel aan deze dag.

Strategische doelstelling 2: Prioriteit jeugdwerkbeleid: veiligheid en hygiëne OD 1: Aanwenden subsidies prioriteit jeugdwerkbeleid brandveilige jeugdlokalen

Terugbetaling keuring en eventuele herstelling van branddetectie. Terugbetaling en eventuele vervanging van brandblusapparaten. Vorming rond veiligheid (De preventiedienst van Haviland zal een vorming geven over veiligheid binnen de jeugdlokalen)

Alle jeugdverenigingen hebben de laatste jaren flink gewerkt aan de brandveiligheid. Alle lokalen zijn zo goed als in orde.

6.473 €

4

Hygiënische jeugdlokalen

Veiligheid van de lokalen: omheiningen, afschermen van speelruimte en de straten. Creëren van veilige oversteekplaatsenHygiëne: hygiënische en veilige binnenspeelruimten- Opslagruimte: het veilig opbergen van gasflessen, poetsmateriaal, giftige stoffen, materialen die enkel voor kampen e.d. worden gebruiktBuitenruimte: het creëren van veilige en bespeelbare buitenruimten- Brandveiligheid

idem

idem hygiëne

4

30

OD 2: Het gemeentebestuur hecht belang aan een veilige omgeving voor de jongeren. Strategische doelstelling 3: Interactief bestuur OD 1: Het gemeentebestuur en de jeugddienst ondersteunen inhoudelijk het jeugdwerk jeugdraad

Tijdens de maandelijkse jeugdraadvergaderingen zullen de vaste punten worden besproken en wordt de jeugdraad ingelicht over elke stap die het bestuur neemt inzake jeugdbeleid.

de jeugdraad zit in een stijgende lijn. Veel volk en meer interactie tussen de verschillende verenigingen.

11

HOOFDSTUK 2: JEUGDBELEID Strategische doelstelling 1: Streven naar een breed en vernieuwend vrijetijdsaanbod OD 1: Het gemeentebestuur biedt een uitgebreid opvangaanbod tijdens de vakantieperiodes BKO

De jeugddienst organiseert elke korte vakantie (Krokus, Pasen, Herfst en Kerstmis) BKO, een opvanginitiatief voor max. 50 kinderen tussen 2,5 en 12 jaar. Door de grote vraag naar opvang tijdens deze vakanties zal de jeugddienst het aantal beschikbare plaatsen vanaf 2011 verhogen naar 80.

de werking van BKO is het laatste jaar grondig aangepakt. Uit een kleine enquête blijkt ook dat de ouders zeer tevreden zijn over de huidige werking.

2.500 €

t Grobbeltje

De jeugddienst staat in voor de organisatie van de speelpleinwerking tijdens de zomervakantie. Het aanbod geldt voor alle kinderen van 2,5 tot 12 jaar, zij kunnen elke weekdag terecht op ’t Grobbeltje.

Opvangmogelijkheden voor werkende ouders + bezorgen van sociale, prettige vakantiedagen.

20.000 €

31

40

60 dagen de werking zou efficiënter (voorbereiding) verlopen als we tijdig voldoende animatoren kunnen aanstellen, dit is amper het geval wat voor veel administratieve rompslomp zorgt tijdens de speelpleindag zelf

startdag animatoren

eerste kennismaking met animatoren, voorbereiding zomervakantie, verdeling groepen

Denkgroep organiseren speelpleinbeleid en animatorenactiviteiten uitwerken met ervaren animatoren

Zomerbrigade

Een aparte zomerbrigade voor jongeren van 12 tot en met 15 jaar. Zo willen we meer jongeren naar het speelplein krijgen om hen elke dinsdag en donderdag een aangepast programma aan te bieden.

de startdag is intussen wel een gekend fenomeen maar moet eens herbekeken worden door de denkgroep. Het aspect van kennismaking en voorbereiding is een beetje naar de achtergrond verzeild.

3

de denkgroep is weer opgewaardeerd. We komen regelmatig samen om de werking van 't Grobbeltje te evalueren en moniactiviteiten uit te denken. De denkgroep heeft ook inspraak bij het materiaal dat wordt aangekocht. De zomerbrigade trekt zeer weinig jongeren en is een hoop geregel voor een zeer kleine doelgroep.

10

25

OD 2: Onderzoek naar uitbreiding van de jeugdinfrastructuur Het gemeentebestuur onderzoekt de wijze van uitbreiding voor de jeugdinfrastructuur van de Pastorij van Relst.

OD 3: Het gemeentebestuur organiseert jeugddagen op maat jongerennamiddag

Een namiddag vol workshops waarop elke jongere tussen 12 en 16 jaar persoonlijk werd uitgenodigd.

de laatste jongerennamiddag was op zich wel een succes maar er kan altijd meer volk bij. Meer promotie.

32

3.500 €

5

meer structuur brengen tijdens de activiteit en een duidelijk 'hoofddoel' van de avond meegegeven

vaak te weinig jongeren waardoor activiteiten moeten afgezegd worden of administratieve romslomp als jongere groepen meegaan op activiteit. Geld voor de activiteiten wordt cash meegebracht, ook niet handig.

skatedag

In samenwerking met het Belgisch skateteam organiseren we jaarlijks een skatedag. Zo willen we ook elk jaar ons oor te luisteren leggen bij de skaters waar hun noden liggen.

de skatedag is in 2012 niet doorgegaan wegens de afbraak van het oude skatepark. In 2011 waren het vooral skaters van Skateteam Vans die aanwezig waren. Van de gemeente Kampenhout zelf relatief weinig.

500 €

Kinderhappening

Niet enkel de jongeren krijgen een jongerennamiddag, ook voor de kinderen is er een heuse feestnamiddag. De jeugddienst zorgt voor een spetterende show waarop alle kinderen worden uitgenodigd. Het gemeentebestuur wil tweejaarlijks deelnemen aan de organisatie van een buitenspeeldag. Dit is i.s.m. de Vlaamse Overheid. Het gemeentebestuur wil tweejaarlijks een roefeldag organiseren i.s.m. lokale verenigingen en middenstand. Dit is een initiatief om kinderen en jongeren te laten proeven van de grote mensenwereld.

Groot succes, maar afhankelijk van de groepen/workshops die worden aangeboden

4.500 €

nog niet uitgevoerd

3.500 €

nog niet uitgevoerd

3500 €

Buitenspeeldag

Roefeldag

20

Strategische doelstelling 2: Kinderen betrekken bij inspraak OD 1: De gemeente wil deelname aan het bestuur van haar jongste inwoners stimuleren

33

administratieve rompslomp voor de inschrijvingen, zal nu wel beteren als we gebruik maken van ticketgang.

Eerste roefeldag zal doorgaan november 2012

kindergemeenteraad

In 2010 werd de kindergemeenteraad opgestart, we willen met de deelnemers van de kinderburgemeesterverkiezing de inspraak van kinderen vergroten. Jaarlijks zal de kindergemeenteraad meerdere malen per jaar samengeroepen worden.

de kindergemeenteraad is een groot succes en groeit elk jaar in deelnemers.

1.500 €

30

Strategische doelstelling 3: Fuifbeleid OD 1: Een positief en veilig fuifklimaat fuifreglement

Aandacht voor verkeersveiligheid, drugs- en alcoholpreventie Dag van de jeugdbeweging

Samenstellen werkgroep fuifbeleid. Evalueren en herwerken huidig fuifreglement Opstellen van standaard aanvraagformulieren vorming rond preventie voor jeugdraad en alle verantwoordelijken en leiding van de jeugdverenigingen Jaarlijks is er de “dag van de jeugdbeweging”. Voor de leiding van de jeugdwerkinitiatieven willen we een bus inleggen. De jeugdwerkers krijgen dan ook een pakket aangeboden rond alcoholpreventie. De uitwerking zal gebeuren door de jeugddienst en de preventiecoördinator.

WORDT IN SAMENWERKING KASTZE OPGESTELD. ZAL KLAAR ZIJN IN DECEMBER 2012

0

Geen succes. Ondanks veel promotie geen inschrijvingen van de jeugdverenigingen.

1

meer efficiëntie vereist op vlak van een geschikte data vinden

0

meer bekendheid rond dit initiatief

Voor zover ik weet wordt er van it initiatief geen gebruik gemaakt.

1.150 €

Strategische doelstelling 4: De jeugddienst werkt nauw samen met andere diensten en initiatieven OD 1: Logistieke ondersteuning Wereldfeest Jaarlijks organiseert het 11 11 11 comité Kampenhout het wereldfeest. Een driedaagse happening voor jong en oud ter ondersteuning van 11 11 11. De jeugdraad organiseert mee de kindernamiddag en ook JH Tonzent stelt jaarlijks zijn lokalen gratis ter beschikking. Deelname aan deze activiteiten kan ook ingebracht worden in het puntensysteem van de werkingssubsidies.

34

OD 2: Ondersteuning Kinderburgemeesterverkiezing Ieder jaar wordt in Kampenhout een kinderburgemeester verkozen tijdens de jaarlijkse Parkfeesten van het Park van Relst. Dit is een organisatie van het parkcomité. De kinderen die deelnemen aan de verkiezing worden nadien allemaal uitgenodigd op de gemeentelijke kindergemeenteraad. De kinderburgemeesterverkiezing wordt logistiek ondersteund door de jeugddienst.

OD 3: Jeugddienst hecht belang aan inspraak en advies van andere raden drugspreventie

De jeugdraad neemt deel aan de vormingsavonden en ook in het fuifbeleid zal de preventie rond alcohol en drugs een belangrijk deel uitmaken. We kunnen ten allen tijde beroep doen op de kennis van de preventiemedewerker en deze zal dan ook een belangrijke rol spelen in de sensibiliseringscampagnes waaraan de jeugdraad zal deelnemen.

Geen succes. Ondanks veel promotie geen inschrijvingen van de jeugdverenigingen.

scholenoverleg

Om het contact en de communicatie naar de scholen toe te verbeteren zetelt de jeugddienst in het scholenoverleg. Zo hebben we een nauwe band met deKampenhoutse scholen en wordt de promotie van de verschillende activiteiten ook via de scholen gevoerd. Als jeugddienst vinden we het belangrijk om regelmatig te polsen wat er leeft binnen de scholen en ook de meningen van ouders over de georganiseerde activiteiten komt zo tot bij ons. Een goede samenwerking met de scholen blijft een prioriteit binnen de jeugddienst.

de jeugddienst heeft nooit veel inbreng op deze vergadering.

35

0,5

2

meer bekendheid rond dit initiatief

Samenwerking met welzijnsdienst Lokaal Overleg Kinderopvang

Naast de deelname aan het scholenoverleg organiseert de jeugddienst ook het lokaal overleg kinderopvang. De jeugdraad heeft hierin ook een afgevaardigde.

loopt goed. Vooral de inspraak bij vormingen wordt geapprecieerd.

5

Samenwerking met Departement Culturele Zaken kinderkunstenatelier

poëzieprijs

Kinderkunstenatelier (tekenen, schilderen,kleiwerkjes,…) in de Pastorij van Relst (lokalen van de jeugddienst). Ondersteuning bij de organisatie van de tweejaarlijkse poëzieprijs, ingericht door de cultuurdienst.

Loopt goed. Klas 6-9 jarigen zit voor 2de jaar op rij vol (20 lln), klas 10-14 jarigen voor de helft (9 lln) WORDT VOLLEDIG DOOR CULTUURDIENST GETROKKEN.

2

0

Strategische doelstelling 5: Doelstellingen prioriteit jongerencultuur OD 1: Herstelling en aanleg Skatepark Onderzoek naar locatie en te voorziene toestellen + Aankoop en plaatsen van nieuwe toestellen

Verloopt moeizaam omdat er weinig skateforma's zijn in België en omdat de skatetoestellen verplaatsbaar moeten zijn en omdat er een klein budget is. Moet ook passen binnen RUP Weesbeek.

20.000 €

15

OD 2: Herstelling en aanleg Speelpleintjes in elke deelgemeente Opfrissing van bestaande speeltuinen 2013: plaatsen nieuwe speeltuigen aan sporten cultuurcentrum Berg.

de opfrissing/herstellingen gebeuren niet automatisch jaarlijks. Enkel na opmerkingen vanuit de kindergemeenteraad of buren wordt dit gedaan.

36

2.500 €

1

duidelijke jaarlijkse afspraken met loods

OD 3: Oplijsten hangplekken Oplijsten van hangplekken en overleg jeugdraad 2012: plaatsen van gerichte voorzieningen bij hangplekken 2013: opvolging hangplekken

ON HOLD

2.500 €

0

OD 4: BMX parcours i.s.m. sportdienst onderzoek naar mogelijkheden inrichten BMX parcours2013: aanleg BMX parcours

ON HOLD

0

OD 5: Aanleg speelbos i.s.m. milieudienst Aan de Hutteweg zal in 2011 een nieuw speelbos worden ingehuldigd. Het is een mooie gelegenheid om de jeugdverenigingen een extra stimulans te geven om zo veel mogelijk buiten te spelen. In 2011 zal het speelbos gerealiseerd worden, dit is een samenwerking tussen de jeugd- en milieudienst.

ON HOLD (het CBS heeft beslist om deze actie te verdagen naar de volgende legislatuur)

6.000 €

0

OD 6: Samenwerking met stripbib van het Jeugdhuis Tonzent onderzoek naar mogelijkheden heropening 2012: heropening stripbib

de stripcollectie van JH Tonzent werd onlangs naar de bibliotheek verhuist.

37

250 €

1

Strategische doelstelling 6: Interactief bestuur OD 1: Bekendmaking JBP Verspreiding JBP aan jeugdraad + JBP digitaal te raadplegen op gemeentelijke website + vermelding in gemeenteberichten

Ondanks een verspreiding van het JBP maken de jeugdverenigingen hier amper tot geen gebruik van. Vragen i.v.m. werkingsverslagen of subsidieaanvragen worden rechtstreeks aan mij gesteld i.p.v. opgezocht te worden in JBP

-

1

350€ (2011)

1

OD 2: integratie JIP op jeugddienst verhuis JIP van BIB naar Jeugddienst2011: promotie JIP

het JIP is vlot verhuist naar de jeugddienst en er werd de nodige promotie rond gemaakt. Desondanks komen er geen mensen het JIP bezoeken. De zuilen met infobrochures staan er vrij nutteloos.

38

SPORT DESTEP-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS (Enkel de trends en ontwikkelingen die ik verder in deze analyse gebruik staan opgesomd) Demografisch:  De bezettingsgraad van sporten cultuurcentrum Berg is hoog. Overdag worden de zalen gebruikt door de gemeenteschool, ’s avonds en in het weekend gebruiken de sporten cultuurverenigingen de sportzalen. Met de verbouwingen die in september 2012 starten verdwijnt de polyvalente zaal waardoor er enkele sportverenigingen zonder trainingsplaats komen te zitten. *  De bezettingsgraad van sporthal Kampenhout is matig. Overdag worden de zalen amper gebruikt . ’s Avonds en in het weekend is de bezettingsgraad heel hoog. Op weekdagen is de sportzaal vanaf 17 uur tot 23 uur constant in gebruik. Ook op zaterdag en zondag gaat er hele dagen sport door. *  Aangezien er buiten de sportzalen geen alternatieve zalen zijn in de gemeente om grote evenementen te organiseren, moeten de sportverenigingen veel te dikwijls plaatsmaken voor grote gemeentelijk en externe organisaties.*  Er is/komt meer en meer vraag naar extra trainingen wedstrijduren op de piekuren (avonden, weekends) maar met de huidige sportaccommodaties is het moeilijk/onmogelijk om dit te voorzien *  Centralisatie sportinfrastructuur*  Doelgroepen : o De kleuters worden voldoende bereikt (kleutersportweek, kleuterhappening) o De 6-16 jarigen worden voldoende bereikt (sportweken, schoolsport, scholenveldloop)  Alle sportweken zijn steeds volzet (80/sportweek). Er is niet meteen mogelijk om dit aantal uit te breiden (infrastructuur) o Voor de volwassenen is er voldoende sportaanbod en extra vraag naar extra activiteiten o Het aanbod voor senioren is beperkt en er is vraag naar extra sporten vrijetijdsaanbod voor senioren in de gemeente *  Er treedt vergrijzing op bij de bevolking: stijging zijn van het aantal 65 – 79 jarigen. De mensen leven steeds langer wat resulteert in een stijging van de 80- plussers. *  Het aantal alleenwonenden zal stijgen. (Meer vrouwen dan mannen) *  Stijging van het aantal alleenstaande ouders (1-oudergezinnen). *  Er is een stijging van geboortes in kansarme gezinnen. *  Het aantal leefloontrekkenden is licht gestegen. *

Ecologisch:  Er wordt meer en meer aandacht besteed aan de milieuvriendelijke/ energiezuinige en duurzame (sport)infrastructuur en verplaatsingsmiddelen. *  Aandacht voor sporten in de natuur (vb. lopen op onverharde wegen, Finse pisten, sportaccommodatie met groene buffer en landelijke omgeving) * Sociaal:  Minder/geen clublokalen meer door de sluiting van de volkscafe’s. *  Sociale isolatie door ouderdom/handicap *  De huidige werkende generatie heeft minder tijd voor vrijetijdsbesteding Er wordt meer aandacht besteed aan sporten wanneer het voor hen het beste past (weekends, avonden). *  Betere samenwerkingsverbanden tussen de verschillende sportverenigingen onderling en tussen de sportverenigingen en de gemeente. *  Meer samenwerking nodig tussen de verschillende vrijetijdsdiensten*  Een (goeddraaiende) cafetaria is nodig aan de sportinfrastructuren of minstens een ruimte waar de verenigingen drank kunnen nuttigen. Naast sport is ook ontspanning en het napraten een belangrijke drijfveer voor het sporten. * Technologisch:  De ontmoetingszaal (refter) van het sporten cultuurcentrum Berg is niet geschikt voor de activiteiten waarvoor het gebruikt wordt. (te weinig berging, koelruimten, geen geschikte keuken, slechte plaatsing steunpilaren, slechte kwaliteit tafels en stoelen, …). *  Meer en meer taken van de diensten kunnen gedigitaliseerd, geautomatiseerd worden. Dit zal de werking van de dienst vereenvoudigen en versnellen zodat deze een betere service kan geven aan de inwoners/klanten. (Vb. Online ticketingsysteem, online reservaties plaatsen voor sportinfrastructuur, contacten via e-mail, …) *  Er is een vraag naar de vernieuwing van de huidige sportinfrastructuur. Eens deze vernieuwd is, is het belangrijk dat deze goed onderhouden wordt. *  Er komen steeds nieuwe en betere technieken op de markt (geautomatiseerd toegangssysteem, energiebesparende systemen, …) die gebruikt kunnen worden op de werking van de infrastructuur te verbeteren en kosten te besparen (minder personeel, minder energieverbruik). *  Sociale media, internet worden meer en meer gebruikt als communicatiemiddel. * Economisch:  Subsidies Inkomsten: Bloso: 17.835 euro (2011) na het indienen van het jaarverslag Provincie: 881 euro (in 2011) na het indienen van het subsidiedossier sportpromotionele werking gemeente Uitgaven (verplicht): Sportverenigingen:

40

17.500 euro beleidssubsidies & 9.187 euro impulssubsidies De beleidssubsidies zijn vastgelegd in het sportbeleidsplan, de impulssubsidies worden berekend op basis van het aantal inwoners. Overzicht subsidies sportverenigingen voorbije jaren: Sportvereniging 2009 1 BC Kampenhout € 1.188,4 2 Concordia € 246,54 3 De Jonge Elite € 738,17 4 FC Berg Op € 2.814,69 5 GSF Kampenhout € 4.323,29 6 Kampenhoutse Hondenschool € 883,05 7 Karate Berg € 3961,41 8 KWB Wielervrienden € 879,8 9 De Leeuwkens € 367,54 10 LRV De Laarstallen (paardrijden) € 647,77 11 LRV De Laarstallen (ponyrijden) € 3.420,28 12 Petanka € 373 13 Relst Sint- Jozef € 219,3 14 SK Kampelaar € 1.715,65 15 SK Kampenhout € 1.191,62 16 Sloebers Berg / 17 TC De Zeype € 2.079,39 18 WTC Relst € 949,57 19 Jiu Jitsu Samoerai / 20 Witloofstappers /

2010 € 1.031,709 € 363,236 € 482,424 € 1.030,141 € 2.492,295 € 777,615 € 2.640,570 € 818,041 € 496,372 € 5.083,428 € 1.786,438 € 450,763 / € 2.118,108 € 2.522,670 € 265,674 € 1.526,520 € 964,089 € 565,675 € 1.019,433

2011 € 1.055.967 € 265.971 € 466.264 € 781.182 € 2.134.488 € 839.763 € 2.746.060 € 754.904 € 353.011 € 4.781.234 € 815.931 € 379.926 € 317.499 € 3.156.765 € 3.843.184 € 298.998 € 1.416.817 € 974.693 € 545.615 € 759.149

Naar de toekomst toe gaat hier voorlopig weinig veranderingen in komen. De gemeenten gaan nog steeds een gelijkaardig bedrag (2,4 euro/inwoner) krijgen dat ze ook in de toekomst gedeeltelijk gaan moeten verdelen onder de sportverenigingen. 

 



De inkomsten die de gemeente ontvangt door de verhuur van sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg zullen de komende jaren niet meteen stijgen of dalen. De bezettingsgraad is hoog en veel extra reservaties kunnen er niet meer bijkomen. Inkomsten regelmatige reservaties Kampenhout + Berg (2011): +/- 19.000 euro Inkomsten eenmalige reservaties (2011): +/- 11.000 euro Uitgaven: enorm moeilijk om hier een bedrag op te kleven In de nabije toekomst moet er in de begroting een aanzienlijk budget voorzien worden voor de broodnodige renovatie van sporthal Kampenhout.* De financiële toestand/besparingen van de federale overheid is nefast op de werking van de gemeenten. De besparingen hebben onrechtstreeks ook gevolg op de werking van de (sport)dienst. * De prijzen van de sporten en producten blijven stijgen terwijl de prijzen van bv. de sportweken en andere activiteiten stabiel blijven. Hierdoor kunnen er steeds minder

41



activiteiten door de sportdienst worden aangeboden. De prijzen van deze diensten moeten stijgen. * (UITGAVEN (2011): +/- 18.000 euro (excl. busvervoer) IN (2011): +/- 15.000 euro) Polyvalent gebruik van de (sport)accommodaties zal resulteren in een betere bezettingsgraad en meer inkomsten *

Politiek - wetgevend:  Er worden nieuwe beleidsprioriteiten opgesteld door het Bloso/ de Vlaams overheid. De gemeente moet voldoen aan de eisen indien men subsidies wenst te ontvangen. Er zullen nieuwe beleidsdoelstellingen en reglementen moeten opgesteld worden. Nadien zal men ook jaarlijks een verantwoording moeten afleggen. De nieuwe Vlaamse beleidsprioriteiten zijn: * o Het ondersteunen en de kwalitatieve uitbouw van sportverenigingen via een doelgericht subsidiebeleid. o Het stimuleren van sportverenigingen tot professionalisering met een bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding en eventueel tot onderlinge samenwerking. o Het voeren van een activeringsbeleid met het oog op een levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod. o Het voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren in sport.  Na de gemeenteraadsverkiezingen die in oktober 2012 plaatsvinden, bestaat er de kans dat de er een nieuw/ gewijzigd gemeentebestuur zal komen. Zij hebben elk hun eigen visies op het (sport)beleid wat de werking van de (sport)dienst kan/zal beïnvloeden. *

2. SELECTIE (trends/ontwikkelingen met een sterretje achter *)

3. CONCLUSIES - KANSEN EN BEDREIGINGEN Kansen 1. De sporthal Kampenhout is vaak beschikbaar tijdens de daguren. Het is mogelijk dat de scholen of verenigingen tijdens de daguren gebruik maken van de zaal zodat deze niet leeg staat. Zelfs mits verlaagd tarief voor de scholen of verenigingen brengt dit nog steeds extra inkomsten binnen. Het personeel is aanwezig. 2. Bij de renovatie van sporthal Kampenhout moet men rekening houden met de stijgende vraag aan trainingsuren. Het is nuttig om achter/naast de sporthal van Kampenhout een polyvalente zaal (dans, turnen, gevechtssporten) en eventueel een vergaderzaal te voorzien om zo extra ruimte en trainingsuren te creëren.

42

3. Eens het RUP Weesbeek (terreinen achter) de sporthal is gewijzigd in recreatiegebied en na de renovatie van sporthal Kampenhout, kan er na zorgvuldige bevraging van de noden en behoeften en na een goede planning gestart worden met het voorzien van extra sportinfrastructuur. (centralisatie) 4. Het vernieuwen en het uitbreiden van de huidige sportinfrastructuur zorgt ervoor dat het energieverbruik zal dalen, de bezettingsgraad zal stijgen. Het geeft de bestaande verengingen de kans om in goede omstandigheden hun sport te beoefenen en geeft de mogelijk voor het ontstaan van nieuwe verenigingen (vb. atletiekpiste  atletiekclub). 5. Het voorzien van een drankgelegenheid/ontmoetingslokaal in het sporten cultuurcentrum Berg waar sportverenigingen na de training/ wedstrijd gezellig kunnen samenzijn en een drankje kunnen nuttige. 6. Het sportaanbod voor senioren verhogen met oog op gezondheid, langer leven en sporten in groep/teamverband (vermindering sociaal isolement). 7. Voorzien van online inschrijvingssysteem voor de verschillende activiteiten alsook een online reservatiesysteem voor de sporten cultuurzalen. Dit zal de werking van de dienst vereenvoudigen en versnellen zodat deze een betere service kan geven aan de inwoners. 8. Sociale media en het internet gebruiken als communicatiemiddel naar de verenigingen en de bevolking toe. Dit om meer publiek te bereiken (vooral de jongere generatie is op deze manier beter te bereiken. 9. Samenwerkingsverband tussen de gemeentelijke sportdienst, SVS en de Kampenhoutse sportverenigingen om het naschools sportaanbod en het sportaanbod in de vakantieperioden te vergroten en te optimaliseren. 10. De nieuwe beleidsprioriteiten opgesteld door het Bloso/ de Vlaams overheid kunnen gezien worden als een kans. Deze prioriteiten richten zich op bepaalde doelgroepen. Indien de gemeente een werking opzet gericht naar deze doelgroepen zal het hiervoor ook beloond worden onder de vorm van subsidiëring. De nieuwe Vlaamse beleidsprioriteiten zijn: a. Het ondersteunen en de kwalitatieve uitbouw van sportverenigingen via een doelgericht subsidiebeleid b. Het stimuleren van sportverenigingen tot professionalisering met een bijzonder accent op kwaliteitsvolle jeugdsportbegeleiding en eventueel tot onderlinge samenwerking. c. Het voeren van een activeringsbeleid met het oog op een levenslange sportparticipatie via een anders georganiseerd laagdrempelig beweeg- en sportaanbod d. Het voeren van een beweeg- en sportbeleid met aandacht voor transversale samenwerking zodat kansengroepen gelijke kansen krijgen om actief te participeren in sport.

43

Bedreigingen: 1. Aangezien er buiten de sportzalen geen alternatieve zalen zijn in de gemeente om grote evenementen te organiseren, moeten de sportverenigingen veel te dikwijls plaatsmaken voor grote gemeentelijk en externe organisaties. 2. Er is/komt meer en meer vraag naar extra trainingen wedstrijduren op de piekuren (avonden, weekends) maar met de huidige sportaccommodaties is het moeilijk/onmogelijk om dit te voorzien 3. De huidige sportinfrastructuur is verouderd en dringend aan vernieuwing toe. De energiekosten en herstellingskosten gaan stijgen en de veroudering kan op termijn resulteren in een lagere bezettingsgraad. 4. Dee ontmoetingszaal (refter) van het sporten cultuurcentrum Berg is niet geschikt voor de activiteiten waarvoor het gebruikt wordt. (te weinig berging, koelruimten, geen geschikte keuken, slechte plaatsing steunpilaren, slechte kwaliteit tafels en stoelen, …). * 5. De sociale media en het internet zorgen voor een betere en snellere informatieverspreiding, maar zorgen ook voor minder “echte” contacten. 6. De werkende generatie heeft minder tijd voor vrijetijdsbesteding. Er wordt meer aandacht besteed aan sporten wanneer het voor hen het beste past (weekends, avonden). De avonduren in de sporthallen zijn verzadigd en in het weekend is de sporthal beperkt geopend. 7. De financiële toestand/besparingen van de federale overheid is nefast op de werking van de gemeenten. De besparingen hebben onrechtstreeks ook gevolg op de werking van de (sport)dienst. 8. De prijzen van de sporten en producten blijven stijgen terwijl de prijzen van bv. de sportweken en andere activiteiten stabiel blijven. Hierdoor kunnen er steeds minder activiteiten door de sportdienst worden aangeboden. De prijzen van deze diensten moeten stijgen om de kwaliteit van het aanbod te blijven verbeteren.

4. Nieuwe beleidsdoelstellingen THEMA 1: SPORTINFRASTRUCTUUR

Strategische doelstelling 1: De bestaande sportinfrastructuur in Kampenhout is geoptimaliseerd, uitgebreid en gecentraliseerd.

44

Operationele doelstelling 1.1: OPTIE 1 In 2016 is de sporthal van Kampenhout volledig gerenoveerd en uitgebreid met een polyvalente zaal en vergaderzaal zodat de sportverenigingen in optimale omstandigheden hun sport kunnen beoefenen en er extra sportverenigingen terecht kunnen. Indicator: Renovatie en uitbreiding van de sporthal te Kampenhout. (2016) Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Haalbaarheidsstudie renovatie en uitbreiding sporthal Externe firma (Infrax) 2012 - 2013 Kampenhout

1. Planning van de vernieuwingen aan de sporthal.

Gemeentebestuur/ Openbare werken/ sportdienst

2013

2. De werken worden openbaar aanbesteed.

Gemeentebestuur

2014

3. De werken worden toegekend aan een bedrijf.

Gemeentebestuur

2014

4. Start uitvoering werken.

Gemeentebestuur

2014

5. De werken zijn beëindigd.

Gemeentebestuur

2015

Sportdienst Sportraad

Januari 2016

Gemeentebestuur/ sportdienst

Januari 2016

6. Er is een nieuw huishoudelijk reglement voor het gebruik van de sporthal Kampenhout

7. Inhuldiging, ingebruikname sporthal Kampenhout

Financiële analyse: in samenwerking met de dienst openbare werken/grondgebiedzaken

Operationele doelstelling 1.2: OPTIE 2 In 2017 is de sporthal van Kampenhout gerenoveerd en uitgebreid met een polyvalente zaal en vergaderzaal zodat de sportverenigingen in optimale omstandigheden hun sport kunnen beoefenen en er extra sportverenigingen terecht kunnen. Indicator: Renovatie en uitbreiding van de sporthal te Kampenhout. (2017)

45

Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Meerjarenplanning opstellen van de vernieuwingen aan de sporthal.


2013

2. Fase 1: Vernieuwing kleedkamers kelder


2014

3. Fase 2: Vernieuwing Technische ruimte


2014

4. Fase 3: Vernieuwing en uitbreiding kleedkamers gelijkvloers sporthal Kampenhout


2015

5. Fase 4: Vernieuwing inkomhal en WC’s inkomhal


2015

6. Fase 5: Vernieuwing deuren, ramen en beglazing


2016

6. Fase 6: Achterbouw polyvalente zaal en vergaderzaal


2016

Gemeentebestuur/ Openbare werken/ sportdienst Sportraad

Januari 2017


Januari 2017

7. Er is een nieuw huishoudelijk reglement voor het gebruik van de sporthal Kampenhout

8. Inhuldiging, ingebruikname sporthal Kampenhout


Operationele doelstelling 2: Tegen eind 2018, is er extra sportinfrastructuur gecreëerd achter de huidige sporthal Kampenhout om aan de behoeften en noden ivm sportinfrastructuur in de gemeente Kampenhout te voldoen. Voorkeur sportdienst: (te plaatsen tegen eind 2018) i. Kunstgrasveld met kleedkamers en kantine ii. Finse (loop)piste Indicator: Er is extra sportinfrastructuur gecreëerd achter de huidige sporthal Kampenhout (2018)

46

Actieplan: Maatregel

Wie

1. Het RUP Weesbeek is gewijzigd en goedgekeurd

Gemeentebestuur/ Grondgebiedzaken

Wanneer 2013

2. Er wordt een behoeftenonderzoek uitgevoerd. Welke sportinfrastructuur is noodzakelijk? Prioriteiten opstellen.

Gemeentebestuur/ Grondgebiedzaken/ sportdienst

2013

3. Planning uitbreiding sportinfrastructuur


2014 - 2015

4. Start uitvoering werken. (afhankelijk van het resultaat van het behoeftenonderzoek. Kunstgrasveld, kleedkamers, andere, …)


2016

5. De werken zijn beëindigd.


2018


Operationele doelstelling 3: Tegen het einde van 2015 is er een duidelijke bestemming gegeven aan het sporten cultuurcentrum Berg en wordt het gebouw en de werking geoptimaliseerd. Indicator: Er is een afsprakennota opgesteld waarin de bestemming en de plichten van alle betrokken partijen duidelijk omschreven staan. Actieplan: Maatregel

Wie Gemeentebestuur/ 1. Overleg tussen de schepen van onderwijs/cultuur/sport, departementshoofd Culturele zaken, directie gemeenteschool departementshoofd en sportdienst ivm toekomstvisie sporten cultuurcentrum Culturele zaken/ Berg sportdienst Gemeentebestuur/ 2. In samenspraak met alle betrokken partijen worden er departementshoofd duidelijke afspraken gemaakt ivm de werking en de Culturele zaken/ bestemming van sporten cultuurcentrum Berg sportdienst Gemeentebestuur/ 3. De gemaakte afspraken worden uitgevoerd zodat de departementshoofd werking van het sporten cultuurcentrum Berg Culturele zaken/ geoptimaliseerd kan worden sportdienst

47

Wanneer

2014

2014

2014

4. Er wordt een extra berging voor sportmateriaal voorzien naast de huidige sporthal van het sporten cultuurcentrum Berg.


2015

5. Er wordt een lokaal vrijgemaakt/voorzien waar de sportverenigingen na training/ wedstrijd een drankje kunnen nuttigen en gezellig kunnen samenzijn.


2015

Financiële analyse: Gering bedrag. Werken kunnen uitgevoerd worden door eigen diensten.

Operationele doelstelling 4: In 2015 zullen de klanten van de sportdienst gebruik kunnen maken van het online reservatiesysteem voor sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg Indicator: De klanten van de sportdienst kunnen vanaf 2015 elektronisch de zalen reserveren. Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Offertes en informatie aanvragen

Departementshoofd culturele zaken/ sportdienst

2014

2. Budgetten voorzien in begroting


2014

3. Aankopen van het reservatiesysteem


2015

4. Opleiding van het personeel en eventueel infoavond voor de (sport)verenigingen


2015

5. Uittesten en opstarten van het reservatiesysteem


2015

6. Evaluatie van het online reservatiesysteem


2015

Financiële analyse: Afhankelijk van het systeem (aankoop of idem ticketgang sportweken, per transactie gaat wordt er een vast bedrag van de totaalprijs afgehouden)

48

Operationele doelstelling 5: Tegen september 2016 is de bezettingsgraad van sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg geoptimaliseerd. Indicator: Hogere bezetting tijdens de daguren en constante/optimale bezetting tijdens de piekuren (avonduren). Vermindering van het aantal annulaties door niet-sportactiviteiten. Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Er wordt een werkplan opgesteld om de bezetting van de sporten cultuurcentrum Berg te verhogen.

Sportdienst

2015

2. Er wordt een werkplan opgesteld om de bezetting van de sporthal Kampenhout te verhogen.

Sportdienst

2016 - 2017

Financiële analyse: 0 euro

THEMA 2: COMMUNICATIE Strategische doelstelling 1: De sportdienst en de georganiseerde sportactiviteiten zijn beter bekend bij de sportverenigingen en de inwoners van de gemeente Kampenhout. Operationele doelstelling 1: Om het sportaanbod bij een ruimer publiek bekend te maken, zal de sportdienst vanaf 2014 sociale media en het internet gebruiken als communicatiemiddel naar de verenigingen en de bevolking toe. Indicator: In 2014 worden alle evenementen en nieuwsitems ivm sport in Kampenhout gemeld via facebook, twitter, de digitale nieuwsbrief en op de eigen website. Actieplan: Maatregel

Wie

1. De sportdienst maakt een facebook- en twitteraccount aan 2. De sportdienst verspreidt tweemaandelijks een digitale nieuwsbrief naar de sportverenigingen en geïnteresseerde inwoners. 3. 3. De sportdienst heeft een eigen aantrekkelijke website waar alle sportactiviteiten die in Kampenhout en omstreken plaatsvinden gemeld worden. Financiële analyse: 500 euro

49

Wanneer Sportdienst

Sportdienst Webmaster/ sportdienst

2014

2014

2014

Strategische doelstelling 2: De contacten en de informatie-uitwisseling tussen sportdienst en de sportverenigingen die de sportcentra op regelmatige basis huren is verbeterd. Operationele doelstelling 1: Vanaf 2014 wordt er bijkomend aan de normale contacten met de sportverenigingen jaarlijks één infovergadering georganiseerd met de regelmatige gebruikers van sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg. Indicator: Vanaf 2014 wordt er jaarlijks één infovergadering georganiseerd met de regelmatige gebruikers van sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg Actieplan: Maatregel Wie 1. Alle sportverenigingen die sportcentra op regelmatige basis Sportdienst/ huren, worden begin juni voor het opstellen van de kalender sportverenigingen uitgenodigd voor een infovergadering. Alle informatie voor het volgende seizoen wordt meegegeven en vragen en problemen kunnen meteen worden opgelost. Financiële analyse: 0 euro

Wanneer 2014

Operationele doelstelling 2: Vanaf 2014 wordt er gewerkt aan een betere samenwerking tussen de vrijetijdsdiensten. Indicator: Regelmatige overlegmoment tussen de vrijetijdsdiensten (vanaf 2014) Actieplan: Maatregel Wie 1. Er wordt op regelmatige basis een overlegmoment voorzien Departement tussen de verschillende vrijetijdsdiensten zodat de diensten op Culturele zaken de hoogte zijn van alle activiteiten en de activiteiten meer op elkaar kunnen afgestemd worden. Financiële analyse: 0 euro

Wanneer 2014

THEMA 3: DOELGROEPENWERKING DOELGROEPENWERKING - SPORTVERENIGINGEN (Volgens nieuwe beleidsprioriteiten)

Strategische doelstelling 1: Erkende sportverenigingen met een werking in Kampenhout ontvangen financiële ondersteuning.

50

Operationele doelstelling 1: Vanaf 2014 krijgen sportverenigingen financiële ondersteuning gebaseerd op een reglement met objectiveerbare kwaliteitscriteria. Indicator: Uitbetaling van de subsidies op basis van het subsidiereglement met objectiveerbare kwaliteitscriteria. Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Evaluatie huidige subsidiereglementen.

Sportdienst/ sportraad

2014

2. Onderzoek naar de behoeften van de sportverenigingen op financieel vlak .


2014

3. Een subsidiereglement op basis van objectiveerbare kwaliteitscriteria wordt opgesteld.


2014

4. Uitbetaling van de subsidies op basis van het nieuwe subsidiereglement.


2014

Financiële analyse: Exacte bedrag nog te bepalen door Bloso. Minstens 13.500 euro.

DOELGROEPENWERKING - JEUGDWERKING (Volgens nieuwe beleidsprioriteiten)

Strategische doelstelling 1: De kwaliteit van de jeugdsportbegeleiders in de Kampenhoutse sportverenigingen is verbeterd.

Operationele doelstelling 1: Vanaf 2014 wordt het behalen van diploma’s/ attesten en het volgen van opleidingen/ bijscholingen aangemoedigd en terugbetaald door de gemeente Kampenhout. Indicator: stijging van het aantal gekwalificeerde jeugdsportbegeleiders (10% tegen 2019) Actieplan: Maatregel

Wie

1. Onderzoek aantal JSB’s, JSC’s in de Kampenhoutse sportverenigingen.

51

Sportdienst

Wanneer 2009 2013

Sportdienst

2. Het oude subsidiereglement voor de subsidiëring van de Kampenhoutse sportverenigingen – impulssubsidies wordt geëvalueerd. 3. Het subsidiereglement voor de subsidiëring van de Kampenhoutse sportverenigingen – subsidies voor gekwalificeerde jeugdsportbegeleiders- coördinatoren wordt opgemaakt/gewijzigd. 4. Op vraag van de sportverenigingen en op basis van de aanvragen, organiseert de sportdienst, eventueel in samenwerking met gemeenten uit de regio, een gemeentelijk initiatief om de kwalificatie van de JSB en/ of JSC te verhogen. Deze opleiding is sportspecifiek en beoogt de verhoging van de kwaliteit van de JSB/ JSC.

Sportraad Sportdienst Sportverenigingen

Sportdienst Sportverenigingen


5. Uitbetaling van de subsidies op basis van het nieuwe subsidiereglement.

2008 2013

2010 2013

2014 2019

2014

Financiële analyse: Exacte bedrag nog te bepalen door Bloso.

Operationele doelstelling 2: Vanaf 2014 worden de Kampenhoutse sportverenigingen financieel ondersteund, via een subsidiereglement op basis van het aantal sportgekwalificeerde trainers en jeugdsportcoördinatoren die actief zijn binnen de vereniging. Indicator: stijging van het aantal gekwalificeerde jeugdsportbegeleiders (10% tegen 2019) Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Onderzoek aantal JSB’s, JSC’s in de Kampenhoutse sportverenigingen.

Sportdienst

2014

2. Het oude subsidiereglement voor de subsidiëring van de Kampenhoutse sportverenigingen – impulssubsidies wordt geëvalueerd.


2014

3. Het subsidiereglement voor de subsidiëring van de Kampenhoutse sportverenigingen – impulssubsidies wordt opgemaakt. Dit subsidiereglement beloont sportverenigingen voor het aantal gekwalificeerde JSB’s/JSC’n in het team en stimuleert de verenigingen op die manier om het aantal en de kwalificatie te verhogen. 4. Uitbetaling van de subsidies op basis van het nieuwe subsidiereglement. Financiële analyse: Exacte bedrag nog te bepalen door Bloso.

52

Sportdienst 2014 Sportraad


2014

DOELGROEPENWERKING - ANDERSGEORGANISEERD SPORTAANBOD (Volgens nieuwe beleidsprioriteiten)

Strategische doelstelling 1: De gemeente Kampenhout organiseert jaarlijks sportpromotionele activiteiten om inwoners van Kampenhout sportief op de been te krijgen om sport in het algemeen te promoten en promotie te voorzien voor het huidige sportaanbod. Operationele doelstelling 1: Vanaf september 2014 organiseert de sportdienst minimum 2 evenementen, cursussen of initiaties voor senioren (55- plussers). Algemene trends geven aan dat de Kampenhoutse bevolking zal blijven vergrijzen in de (nabije) toekomst. De sportdienst wil een aangepast sportief programma bieden voor deze groeiende doelgroep van senioren. De nieuwe, aantrekkelijke sportieve activiteiten kunnen bijdragen tot een actieve en gezonde levensstijl. Indicator: aanbod van minimum 2 evenementen, cursussen of initiaties voor senioren Actieplan: Maatregel

Wie

1. Jaarlijks wordt er één grote sportpromotionele activiteit gericht naar senioren georganiseerd (gemeentelijke seniorensportdag) 2. De sportdienst organiseert in samenwerking met de Kampenhoutse sportverenigingen jaarlijks een laagdrempelige sportinitiatie die voor alle senioren toegankelijk is en waar er nadien de mogelijkheid bestaat zich aan te sluiten bij de sportvereniging. 3. Deelname aan alle intergemeentelijke, regionale en

Wanneer Sportdienst/ sportraad

Sportdienst/ sportraad/ sportverenigingen

Sportdienst

2014

2014

2014

provinciale seniorensportdagen Financiële analyse: 4000 euro (jaarlijks)

Operationele doelstelling 2: Vanaf 2014 wordt er sport na school georganiseerd in minstens 1 school. (onder voorbehoud, dit kan nog gerealiseerd worden voor 2014. Indien niet gerealiseerd voor 2014 moet dit zeker worden opgenomen aangezien er hier wel vraag naar is) Indicator: In 2014 wordt er in minstens 1 school naschoolse sport georganiseerd.

53

Actieplan: Maatregelen

Wie

1. (Sport na school activiteiten worden georganiseerd)

2.

Sport na school activiteiten worden georganiseerd in samenwerking met sportverenigingen.

Wanneer

Sportdienst/ Stichting Vlaamse Schoolsport/ Kampenhoutse scholen

2014

Sportdienst/ Stichting Vlaamse Schoolsport/ Kampenhoutse scholen

2014

Financiële analyse: 1000 euro (jaarlijks)

Operationele doelstelling 3: Vanaf 2014 wordt er in samenwerking met de financiële dienst een tariefwijziging doorgevoerd voor de sportpromotionele activiteiten van de sportdienst (vb. sportweken) Indicator: De tarieven van de sportpromotionele activiteiten zijn aangepast. Actieplan: Maatregelen 1. Overleg (en kosten- inkomstenberekening) tussen de betrokken diensten ivm de tarieven van de sportpromotionele activiteiten

Wie Wanneer Departementshoofd culturele zaken/ Vanaf 2014 financiële dienst/ Sportdienst

2. Tarieven wijzigen zodat de tarieven aangepast zijn aan de kostprijs van de huidige producten/ activiteiten en dat het verlies op de activiteiten tot een minimum beperkt wordt.

Departementshoofd culturele zaken/ financiële dienst/ Sportdienst

3. Toepassen gewijzigde deelnametarieven sportpromotionele activiteiten

Departementshoofd Vanaf culturele zaken/ paasvakantie financiële dienst/ 2015 Sportdienst

Vanaf 2014

Financiële analyse: huidige uitgaven blijven of kunnen licht vermeerderen, de inkomsten stijgen

54

DOELGROEPENWERKING - KANSENGROEPEN (Volgens nieuwe beleidsprioriteiten) Strategische doelstelling 1: De sportdienst zorgt er in samenwerking met de betrokken instanties (OCMW, OTB) voor dat de kansengroepen in de gemeente Kampenhout beter bereikt wordt, het sportaanbod vergroot wordt, en dat de sportparticipatie van deze doelgroep verhoogt. Operationele doelstelling 1: Vanaf 2015 moet het sportaanbod en de activiteiten georganiseerd door de sportdienst, sportclubs en andere instanties de kansengroepen (kansarme gezinnen, mindervaliden) beter bereiken. Indicator: Meer vraag en interesse van de doelgroepen in de aangeboden activiteiten. Actieplan: Maatregel Wie Wanneer 1. Informatie, folders en nieuwsbrieven over het sportaanbod en de toekomstige sportactiviteiten worden verspreid over de Sportdienst/ OCMW/ 2015 verschillende instanties die werken met de kansarme OTB bevolking of de mindervaliden in de gemeente. Financiële analyse: 0 euro

Operationele doelstelling 2: Tegen eind 2015 wordt er gestreefd naar een betere samenwerking tussen de verschillende gemeentelijke instanties (sportdienst, sportraad, OCMW, OTB…) voor de kansengroepen. Indicator: Halfjaarlijks overleg tussen de verschillende betrokken gemeentelijke instanties Actieplan: Maatregel

Wie

1. Halfjaarlijks overleg tussen de verschillende betrokken Sportdienst/ OCMW/ gemeentelijke instanties inzake kansengroepen OTB

Wanneer 2015


Operationele doelstelling 3: Tegen eind 2015 zijn er maatregelen uitgewerkt om de kostprijs van het sportaanbod voor de kansarme gezinnen te compenseren of te verlagen. Indicator: Procedures opstellen voor het terugbetalen/ tariefverlaging van de deelnameprijs voor sportactiviteiten/inschrijvingsgelden sportverenigingen.

55

Actieplan: Maatregel 1. Er worden procedures opgesteld voor de terugbetaling van de lidgelden/inschrijvingsgelden die betaald moeten worden voor de deelname aan de sportactiviteiten. Kansarme gezinnen kunnen hier gebruik van maken.

Wie

Sportdienst/ OCMW

Wanneer

2015

Financiële analyse: 1000 euro (jaarlijks) (OCMW?)

Operationele doelstelling 4: Vanaf 2016 wordt er in samenwerking met Ons Tehuis Brabant jaarlijks 1 sportactiviteit voor mindervaliden georganiseerd in de gemeente Kampenhout. Indicator: Jaarlijkse organisatie van 1 sportactiviteit voor mindervaliden in de gemeente Kampenhout Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Overleg met betrokken instanties (OTB) en sportdienst

Sportdienst/ OTB

Eind 2015

2. Organisatie van 1 sportactiviteit voor mindervaliden in de gemeente

Sportdienst/ OTB

2016

Financiële analyse: 1000 euro (jaarlijks)

56

SPORT SWOT-analyse (AV 22/5/2012)

Vraag 1: Welke sportinfrastructuur ontbreekt er in de gemeente en wat kan er verbeterd worden aan de huidige sportinfrastructuur? Antwoorden:  Kunstgrasveld (polyvalent gebruik)  Overdekte tennisterreinen  Zwembad  Atletiekpiste  Buitensportterreinen (basketbalveld, beachvolleybal)  Polyvalente zaal aan sporthal Kampenhout (jiu-jitsu, karate, judo, dans,…)  Nieuw sportmateriaal (zaalvoetbal, volleybal, badminton)  Beperkt aantal binnenterreinen (vb. badminton)  Uitwijkingsmogelijkheden wanneer de sportzaal niet beschikbaar is  Betere fietspaden  (Overdekte) infrastructuur wipschieten  Overdekte petanquebanen  Overdekte piste voor het paardrijden    

Parkeergelegenheid sporthal Kampenhout Vernieuwing sanitair/ sporthal Kampenhout Onderhoud omgeving Verhoging van het aantal beschikbare trainingsuren

Vraag 2: Hoe verloopt de communicatie tussen de sportdienst en de sportverenigingen? Hoe kan dit verbeterd worden?  Geen problemen, contact verloopt goed  Meer persoonlijk contact (vb. plaatsbezoek bij de sportverenigingen)  Meer informatie van de activiteiten doorgeven aan de sportverenigingen  Activiteitenkalender opmaken activiteiten sportcomplex Kampenhout (hondenschool, voetbal, schieting) Vraag 3: Welke zaken ontbreken er in het huidige sportbeleidsplan? Suggesties naar het nieuwe (sport)beleidsplan toe?  Meer infrastructuur van de scholen aanbieden aan de sportverenigingen  Verdere uitwerking van de infrastructuur achter de sporthal Kampenhout

57

    

Extra kleedkamers en kantine voorzien Minder aandacht aan de voetbal Uitbouwen van een loketfunctie waar sportbeoefenaars van eenzelfde discipline met elkaar in contact kunnen komen, ook al kennen ze elkaar niet. (vb. forum) Voorzieningen voor gelegenheidssporters (douchen, drankgelegenheid,…) Kwaliteitsverhoging van de sporten is beperkt door gebrekkige infrastructuur

Vraag 4: Welke criteria vindt u als sportvereniging belangrijk voor het verkrijgen van subsidies?  Stimuleren van de jeugdwerking  Terugbetaling voor het behalen van diploma’s  Inwoner zijn van de gemeente Kampenhout  Frequentie van de trainingen  Het aantal leden  Het aantal trainers  Niet alleen diploma, ook via jaren ervaring  Goed zoals het nu is  Clubactiviteiten  Veiligheid  Sportieve prestaties  Geen subsidies clubs  meer in sportinfrastructuur investeren Vraag 5: Wat zijn de maatschappelijke ontwikkelingen (kansen en bedreigingen) waar de sportverenigingen voorstaan? Bedreiging:  Gebrek aan vrijwilligers  Gebrek aan sponsoring  Matige sportinfrastructuur  Demotivatie door ongelijke verdeling  Individualisme  Het vinden van (gekwalificeerde) trainers  Belastingcontrole (fiscus)  Verdwijnen dorpscafés  Teveel administratie (vooral bij vzw’s)  Veel verantwoordelijkheden voor bestuur Kans:  Meer samenwerkingsverbanden tussen de sportverenigingen  Nieuwe kansen voor alle clubs in nieuw recreatiegebied  Meer jeugd Vraag 6: Welke zijn de zwaktes en de sterktes van de sportverenigingen in de nabije toekomst?

58

Sterkte:  Veel jeugdwerking  Infrastructuur van de tennis is OK  Jeugdtornooien  Lidgelden blijven bij de meeste clubs beperkt  Gemotiveerde leden/ bestuurders  Meer leden Zwakte:  Gebrekkige lokalen  Clubs worden te weinig betrokken bij de gemeentelijke activiteiten vb. scholen, …  Geen vaste trainingsplaats, vaste stek (vb. jiu-jitsu)

59

SPORT Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij actie? (tot welke tot het bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappelijk hoogmotivering probleem draagt de actie bij) matig-laag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming neen ontvangsten werkdagen en uitgaven

motivering

SPORTPROMOTIE Sportregiowerking Noord (ism Boortmeerbeek, Haacht, Steenokkerzeel, Zemst, Tremelo, Keerbergen, Machelen en de Provincie VlaamsBrabant Organisatie van de jaarlijkse Kampioenenviering

Organisatie 7 sportweken (2 paasvakantie en 5 zomervakantie)

Grotere, grensoverschrijdende en nieuwe sportactiviteiten aanbieden aan de inwoners van de deelnemende gemeenten (inwoners van Kampenhout) aan een laag tarief

hoog

Huldiging van de Kampenhoutse sportkampioenen van het voorbije jaar. Promotie van de sport, de sportverenigingen en de sporters in Kampenhout en de regio.

hoog

1) De kinderen laten kennismaken met de basis van de verschillende sporten om 3)Opvang aanbieden voor de kinderen tijdens de vakantieperioden.

hoog

Afhankelijk van de locatie van de activiteiten zijn er meer of minder deelnemers uit de gemeente Kampenhout.

ja

Alle Kampenhoutse Ja kampioenen van het voorgaande sportseizoen worden gehuldigd. De kampioenen verschijnen op de website, de gemeenteberichten en in de regionale pers. Alle beschikbare neen plaatsen (80 per sportweek) zijn steeds bezet. De deelnemende kinderen worden heel de week op een sportieve

-650 €

10

Goede contacten met de collega sportfunctionarisen en de regiocoördinator zorgen voor een goede sportregiowerking.

5

De organisatie van kampioenenviering is heel vlot verlopen. Door het opgestelde reglement en het draaiboek dat door de jaren heen vorm heeft gekregen verloopt de uitvoering van deze activiteit heel goed.

50

Te weinig bekwaamheid van de monitoren (zij doen heel goed hun best, maar missen de nodige expertise om een goede basis van de sporten aan te brengen). Een hogere vergoeding zorgt voor betere/bekwamere monitoren (vb. leerkrachten LO die een

0€

-2.100 €

0€

18000 € (exclusief busvervoer)

manier opgevangen en maken kennis met de basis van de verschillende sporten.

Organisatie fietsweken voor scholen

Planning hopsakeepakket

Fietsvaardigheid en verkeersveiligheid verbeteren bij de kinderen van de Kampenhoutse lagere scholen. De leerlingen aanzetten om zich met de fiets van en naar de school te verplaatsen.

hoog

De motoriek van de kleuters spelenderwijs oefenen en verbeteren in een voor hen vertrouwde omgeving.

hoog

Organisatie Kinderen laten kennismaken met de basketbalinitiaties i.s.m. basis van het basketbal met de intentie B&B Bulldogs om de geïnteresseerde kinderen te laten doorstromen naar de basketbalclub

hoog

15.000 €

Alle kinderen van de Kampenhoutse lagere scholen nemen deel aan deze actie. De kinderen worden in deze periode ook aangemoedigd om zich met de fiets naar de school te verplaatsen.

Ja

Alle kleuters van de Kampenhoutse lagere scholen nemen deel aan deze actie. Ik ga er dan ook van uit dat hun motoriek geoefend/verbeterd is.

neen

200 leerlingen van de 2e graad van de Kampenhoutse lagere scholen nemen deel aan deze actie. Elk jaar ontvangt de club door deze initiatie nieuwe leden. De kinderen leren ook de basistechnieken van het basketbal aan.

ja

61

0€

sportweek geven als bijverdienste). Te weinig inschrijvingsgeld. Te weinig budget om aantrekkelijke activiteiten te organiseren. Nood aan een hoofdmonitor.

0,25

De organisatie, het vervoer en de uitvoering van het fietsenuitleenpakket verlopen vlot. Er is aan het pakket ook een informatiebundel voor de LO- leerkrachten toegevoegd waar zij de nodige informatie en oefeningen kunnen terugvinden.

0,25

De afspraken met de scholen verlopen vrij vlot. De afspraken i.v.m. het vervoer bij de loods verlopen ook goed. Maar de afspraken met SVS (stichting Vlaamse schoolsport) verlopen moeizaam.

0,5

De afspraken met de scholen en met Greet van den Bossch van de B&B Bulldogs verlopen vrij vlot. De afspraken i.v.m. het busvervoer bij de loods verloopt ook vrij goed. De kwaliteit van de initiatielessen is hoog.

0€

0 €. Scholen betalen dit 0€

0€

0€

Organisatie Proef je Mensen die nog niet zijn aangesloten sport periode/ opstellen bij een club maar het wel al eens sportgids overwogen hebben, de kans bieden om vrijblijvend kennis te maken met de sportverenigingen

Organisatie scholenveldloop

Mede- organisator van de Eindejaarsjogging/ marathon

matig tot laag

1)De basisconditie van de kinderen verbeteren (aangezien zij de weken voor de scholenveldloop in de scholen al oefenen voor de afstand te lopen) 2) een leuke loopwedstrijd aanbieden aan de kinderen van de Kampenhoutse lagere scholen 3) Sportpromotie: de kinderen aanzetten om te sporten en om te blijven sporten

hoog

1) Sportpromotie: aanbieden van een grote sportpromotionele activiteit op het grondgebied Kampenhout 2) De mensen aanzetten om aan sport te doen (doel om naar toe te werken) 3) geld inzamelen voor het goede doel

hoog

Deze folder wordt verdeeld onder alle inwoners van de gemeente Kampenhout, maar spijtig genoeg is er verhoudingsgewijs weinig respons op de Proef je sportperiode.

neen

Alle kinderen van de Kampenhoutse lagere scholen nemen deel aan deze scholenveldloop. De basisconditie van deze kinderen verbeterd en de kinderen worden aangemoedigd om te sporten en te blijven sporten.

ja

Verspreid over de 2 dagen waren er een 1000-tal deelnemers aanwezig. We kunnen dus spreken van een succes. Er is 4.700 euro ingezameld voor het goede doel (OTB)

ja

750 €

3

Het opstellen en het verdelen van de folder verloopt goed. De contacten met de sportverenigingen verlopen moeizaam.

3

De organisatie is met de jaren gegroeid, iedereen kent zijn taak en zowel de organisatie als de dag zelf verlopen heel vlot.

4

Ook deze organisatie is met de jaren gegroeid, iedereen kent zijn taak en zowel de organisatie als de dagen zelf verlopen heel vlot

1

Het contact met de directies en LOleerkrachten verloopt heel goed en vlot.

0€

700 €

0€

2.000 €

0 €. opbrengst gaat naar OTB

ONDERSTEUNING SCHOLEN Hulp bij het organiseren van sportdagen/ sportevenementen voor scholen

1)De basisconditie van de kinderen verbeteren 2) een leuke/leerrijke sportdag aanbieden aan de kinderen van de Kampenhoutse lagere scholen

hoog

Alle kinderen van de school nemen deel aan de sportdag. De kinderen krijgen kwaliteitsvolle initiaties

62

ja

0€

3) Sportpromotie: de kinderen aanzetten om te sporten en om te blijven sporten

aangeboden (vb. ropeskipping, jiu-jitsu, ...). De basisconditie van deze kinderen verbeterd en de kinderen worden aangemoedigd om te sporten en te blijven sporten.

0 €.

ONDERSTEUNING SPORTVERENIGINGEN Behandelen Erkennings- De werking en kwaliteit van de en Subsidieaanvragen Kampenhoutse sportverenigingen verbeteren. Zowel de clubwerking in het algemeen als de jeugdwerking (impulssubsidies)

Administratieve ondersteuning (aanvragen toelatingen 11,11,11 mountainbiketocht, eindejaarsjogging en marathon, toelagen)

Hulp bieden bij de organisatie van de activiteiten van de sportverenigingen. De sportverenigingen bijstaan met de administratie en aanvragen bij de gemeente en buurgemeenten.

Logistieke ondersteuning

matig tot laag

hoog

De verenigingen ontvangen de subsidies, maar er is weinig verbetering te merken in de werking en de kwaliteit van de verenigingen.

neen

De verenigingen weten dat ze bij de sportdienst terechtkunnen voor de aanvragen en maken hier dan ook gebruik van.

ja

-28.000 €

5

Tijdrovend werk (nakijken van alle subsidiedossiers, extra informatie aanvragen). Er is ook geen opvolging van wat er net met de subsidies gebeurt. De verwerking via het puntensysteem (exceldoument) gaat vrij vlot,

zie ontvangsten jaarverslag

0€

0,25

Geen opmerkingen,

0€

Niet van toepassing. Verloopt hoofdzakelijk via de gemeentelijke loods

SPORTRAAD Voorbereiding en leiding maandelijkse Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur van de sportraad geeft maandelijks advies over alle sportgerelateerde zaken die zich

hoog

De leden van de RvB hebben veel kennis over het sportlandschap in de

63

ja

0€

6

Geen opmerkingen. Goed en handig sportgerelateerd adviesorgaan.

sportraadvergadering + Nadien verslag opmaken

afspelen in de gemeente.

Organisatie jaarlijkse De Algemene Vergadering van de algemene vergadering + sportraad komt eenmaal per jaar verslag opmaken samen om advies te geven over alle sportgerelateerde zaken die zich afspelen in de gemeente.

gemeente Kampenhout en zijn een grote hulp voor de sportdienst. Alle sportgerelateerde zaken die zich in de gemeente afspelen worden hier maandelijks besproken. matig tot laag

Positief: vragenronde en informatie-uitwisseling tussen de sportvereningen sportdienst - schepen van sport Maar te weinig inbreng en interesse van de sportverenigingen in deze vergadering.

0€

neen

75 €

2

Verplicht volgens de statuten. Brengt veel (papier)werk en verplichtingen met zich mee maar brengt weinig resultaat op.

1

Het opstellen van het dossier gaat vlot en de subsidies worden vrij snel uitbetaald.

2

Het opstellen van het jaarverslag is tijdrovend werk en levert in vergelijking met andere vrijetijdsdiensten relatief weinig subsidies op.

0€

BLOSO/ PROVINCIE Opmaken dossier Belonen van de gemeenten voor de subsidies sportpromotionele werking sportpromotionele werking gemeente (Prov. Vlaams - Brabant)

hoog

Opmaken jaarverslag/ tussentijdse evaluatie voor het verkrijgen van beleids- en impulssubsidies BLOSO

hoog

Belonen van de gemeenten voor het uitvoeren van het sport voor allen decreet

De gemeente ontvangt subsidies naargelang het aantal sportpromotionele activiteiten dat er georganiseerd werden in het voorgaande jaar.

ja

91 % van de Vlaamse gemeenten heeft ingetekend voor het sport voor allen decreet

neen

0€

881 €

0€

26.753 €

64

BEHEER SPORTINFRASTRUCTUUR/ PERSONEEL Reservaties sporthal Kampenhout

Aanbieden van sportruimte aan de inwoners en sportverenigingen van de gemeente Kampenhout.

matig

De sportzaal te Kampenhout heeft 's avonds een vrij hoge bezettingsgraad. Overdag is er een lage bezettingsgraad

ja/ neen

Reservaties sporten cultuurcentrum Berg (ONTM, OVS, SZ)

Aanbieden van sporten cultuurruimte aan de inwoners en sportverenigingen van de gemeente Kampenhout.

matig

Sport- en cultuurcentrum Berg heeft een hoge bezettingsgraad. Zowel overdag (school), 's avonds (sportverenigingen) als in het weekend.

ja/ neen

Personeel/ leiding geven aan zaalwachters (uurroosters, verlofplanning, wekelijkse/maandelijkse planning opmaken, taakverdeling)

Goede diensten en een propere sportinfrastructuur aanbieden aan de inwoners van de gemeente Kampenhout,

Hoog/matig De contacten met de ja/ zaalwachters verlopen neen heel goed. Zij zijn heel flexibel en weten wat er van hen verwacht wordt. Het geleverde werk van sommige zaalwachters is niet altijd in orde en zij moeten regelmatig op hun taken worden gewezen.

65

0€

3

17.000 € 0€

De reservaties verlopen al een stuk vlotter nu elke activiteit niet meer ter goedkeuring op het College van Burgemeester en schepenen moet verschijnen. Een digitaal reservatiesysteem zou de procedure heel wat vereenvoudigen zodat er tijd vrijkomt voor andere zaken uit te werken. Een groot nadeel is dat er teveel nietsportactiviteiten/evenementen doorgaan in de sporthal te Kampenhout (waar deze zeker met de nieuwe sportvloer niet meer voor geschikt is) wat de nodige problemen met zich meebrengt op vlak van planning en misnoegdheid bij de sportverenigingen.

5

De reservaties verlopen al een stuk vlotter nu elke activiteit niet meer ter goedkeuring op het College van Burgemeester en schepenen moet verschijnen. Een digitaal reservatiesysteem zou de procedure heel wat vereenvoudigen zodat er tijd vrijkomt voor andere zaken uit te werken. Nadeel: School sport – cultuur-muziekschool samen = problemen. Er is een duidelijke bestemming nodig en er moeten extra afspraken gemaakt worden om een goede werking te garanderen. Het contact met de zaalwachters is goed. De communicatie verloopt vrij vlot. Het nadeel is dat er enkele zaalwachters amper met een computer kunnen werken wat het digitaliseren van enkele toepassingen (vb. digitale agenda) vermoeilijkt,

13.000 €

0€ 0€

5

Onderhouden/ aankopen / aanvragen/ aanvragen materiaal

Degelijke en veilige sportmaterialen aanbieden aan de inwoners van de gemeente Kampenhout. Een propere sportinfrastructuur aanbieden aan de inwoners van de gemeente Kampenhout (kuismachines, …)

matig tot laag

Onderhoud sporthal Kampenhout en sporten cultuurcentrum Berg (melden/ oplossen defecten, mankementen)

Degelijke en veilige sportinfrastructuur aanbieden aan de inwoners van de gemeente Kampenhout.

laag

De sportmaterialen en neen infrastructuur is zeker niet up to date. Veel materialen zijn oud, versleten en aan vervanging toe. In de mate van het mogelijke proberen we jaarlijks de noodzakelijke materialen aan te kopen.

Moeilijk te bepalen

1

Het is niet makkelijk om kleine mankementen snel op te lossen. Een beperkt budget in eigen beheer zou veel makkelijker werken (zoals bij lopende rekening loods),

De sportinfrastructuur is sterk verouderd. Heel de accommodatie is oud, versleten en aan vernieuwing toe. In de mate van het mogelijke proberen we jaarlijks de noodzakelijke herstellingen uit te voeren

Moeilijk te bepalen

5

Moeilijk werken. Defect/mankement vaststellen, doorgeven naar Priscilla, Priscilla maakt bon op en bezorgd deze aan technieker. Technieker contacteert Nelis met de vraag wat er net mis is en wanneer hij kan langskomen. Technieker komt langs, Nelis/ technieker geeft resultaat door aan Priscilla, ... . Er is te weinig kennis van de werkelijke staat van de sporthal Kampenhout/Berg bij het gemeentebestuur. Dit leidt vaak tot foute beslissingen en onnodige ingrepen/kosten.

66

neen

CULTUUR DESTEP-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch  Stijgend aantal ouderlingen maakt dat de poel waar de heemkring in vist/op doelt groter wordt. Gevolg is wel dat het te collectioneren/ontsluiten materiaal (momenteel nog voornamelijk publicaties) explosief groeit en dat de kelder van VILLA LUCIE te klein zal worden.  Het aantal kerkgangers daalt drastisch. Kampenhout heeft 5 kerken. Welke functies kunnen deze in toekomst innemen?

Ecologisch  Deelnemers culturele evenementen zijn/worden zich ecologisch bewuster

Sociaal  Socio-culterele verenigingen hebben het steeds moeilijker om nieuwe, vooral jonge leden aan te trekken. Concurrentie met andere vrijetijdsbestedingen wordt zeer groot. Kinderen hoppen van de ene hobby naar de andere of ze combineren een onmenselijk groot aantal.  Socio-culterele verenigingen hebben het steeds moeilijker om (geëngageerde) bestuursleden/vrijwilligers/medewerkers aan te trekken.

Technologisch  Toenemend gebrek/ongelijkheid van gemeentelijke infrastructuur, toegespitst op een sociocultureel gebruik (eetdagen, concerten, voorstellingen) in vergelijking met sportinfrastructuur. Bestaande infrastructuur is gericht op sport. Het omvormen/dubbel gebruik van sportinfrastructuur zorgt enerzijds voor extra werk van eigen personeel en vereniging om dergelijke sportinfrastructuur enigszins om te vormen tot een cultuurzaal, anderzijds voor steeds toenemende ergernis van sportverenigingen dat sportzaal niet beschikbaar is.  Het Gemeenschapscentrum van Kampenhout is een amalgaam van diverse gebouwen verspreid over vier plaatsen. Term ‘GC DE KROP’ bestaat alleen op papier en leeft niet onder burger bevolking. GC heeft vooral receptieve functie, er wordt weinig nieuw/bijkomend op aanbod van lokale verenigingen geprogrammeerd. Deels om niet in vaarwater van verenigingen te komen, deels omdat culturele infrastructuur ontoereikend is, deels omdat er politieke weerstand is.  Eigen gemeentelijk archief wordt meer en meer een ondoordringbaar labyrint. Er is geen duidelijke verantwoordelijke hier mee bezig.

Economisch  In 2012 hebben culturele verenigingen voor de allereerste keer subsidies ontvangen ter ondersteuning van hun werking (werkjaar 2011).  Er is een tariefreglement in voege voor programmatie in GC DE KROP.

Politiek-wetgevend  De enveloppensubsidie van 55.300 euro wordt afgeschaft. De Vlaamse overheid zal projectmatig gaan subsidiëren (realiseren van acties die dan achteraf beloond worden.  Vanaf 1 januari 2013 start nieuwe en strengere wetgeving omtrent geluidsnormen waarbij gemeten of/en geregistreerd dient te worden.  Wat met archiefdecreet? Welke zijn bijkomende verplichtingen voor gemeente?  Wat met archeologie? Zal de gemeente de verplichting krijgen een archeoloog in dienst te nemen (via intergemeentelijke samenwerking?)?

CONLUSIES: KANSEN:  Gebruik maken van recycleerbare bekers bij evenementen  Kerkgebouwen inschakelen/omvormen tot culturele ruimtes (op termijn?). BEDREIGINGEN  Frustraties bij zowel socio-culturele als sportverenigingen dat er geen aangepaste socio-culturele infrastructuur is.  Het rekruteren van gemotiveerde en bekwame bestuursleden in lokale verenigingen

68

CULTUUR SWOT-analyse (Cultuurraad 23/5/2012)

Volgende bevindingen werden aangebracht:           

Z: verenigingen hebben het moeilijk om nieuwe/jonge leden aan te trekken Z: verenigingen hebben het moeilijk om bestuursleden aan te trekken/engagement te creëren Redenen hiervoor zijn het ruime/rijke diversiteitaanbod. Mensen hoppen tussen diverse vrijetijdsbeleving, zijn veel mobieler, willen zich niet te vast engageren S: laagdrempeligheid van de verenigingen om toe te treden tot deze verenigingen. Z: scholen/algemeen wordt sport meer gepromoot dan cultuur Kans: proberen meer ‘in te breken’ om cultuur meer te promoten MO: meer gescheiden ouders/eenoudergezinnen/kinderen wonen deeltijds in andere gemeentes/binding met gemeente verkleint Z: Bib => enkele personeelsleden hebben te weinig binding met gemeente/weinig enthousiast MO: er wordt beduidend meer geïnvesteerd in sportinfrastructuur dan in culturele infrastructuur. Kans/Sterkte: cultuurdienst kan/moet niet projecten uitwerken/voorstellen. Comedyavond is hiervan een sterke uiting. Kans/Sterkte: cultuurdienst werkt samen met verenigingen voor logistieke ondersteuning. Vereniging mogen opbrengst drankverkoop behouden.

Deze worden verder verwerkt in de omgevingsanalyse.

69

CULTUUR Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de actie? (tot welke beleidsdoelstelling/maatschappelijk probleem draagt de actie bij)

In welke mate draagt de actie bij tot het bereiken van het doel? motivering

hoogmatiglaag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Jaarlijkse Raming motivering neen uitgaven ontvangsten werkdagen

organisatie Kampenhout Swingt

Samenhorigheid/gemeenschapsvorming versterken + eigen talent podiumkansen aanbieden + culturele verenigingen kans bieden de toog uit te baten

hoog

Grote opkomst, veel interesse

ja

€ 11.000,00

€ 0,00

25

organisatie cultuurprijs (2 jaarlijks)

Belonen van cultureel verdienstelijke personen/verenigingen in de gemeente

matig

Het is moeilijk om steeds nieuwe interessante kandidaten te strikken.

ja

€ 1.500,00

€ 0,00

5

organisatie Poëzieprijs (2 jaarlijks)

Jeugd literair stimuleren, verbreding van interesses

matig

De scholen zetten zich hier achter , individueel is er echter weinig respons

ja

€ 1.000,00

€ 0,00

10

organisatie Kampenhout Klassiek

Specifiek aanbod dat niet aangeboden wordt door lokale verenigingen/andere diensten

hoog

Nog beperkte opkomst, maar is dan ook nieuw initiatief dat kan groeien.

ja

€ 800,00

€ 250,00

2

organisatie comedyavond

Specifiek aanbod dat niet aangeboden wordt door lokale verenigingen/andere diensten

hoog

Grote opkomst, veel interesse

ja

€ 800,00

€ 500,00

2

organisatie 7KK (2 jaarlijks)

Stimuleren/samenbrengen van artistiek beeldend talent

hoog

Zowel qua kandidaten als bezoekers blijft de interesse onveranderd groeien

ja

€ 4.000,00

€ 0,00

15

organisatie Kunstroute (2 jaarlijks)

Stimuleren/samenbrengen van artistiek beeldend talent

hoog

idem

ja

€ 2.700,00

€ 0,00

12

30

Ondersteuning heemkring Campenholt (logistiek + financieel)

Stimuleren van onderzoek/behoud/ontsluiting/uitgave via site/jaarboek van eigen lokaal erfgoed. Op termijn moet deze vereniging zelf bedruipend worden, logistieke/infrastructurele ondersteuning blijft aangeboden

hoog

Stijgend aantal ledenabonnees, meer en meer naambekendheid, interesse in jaarboek, grote opkomst tijdens tentoonstellingen,

ja

€ 2.500,00

€ 0,00

5

Ondersteuning Kunstkring Kampenhoutse Kunstenaars (logistiek, niet-financieel

Het versterken van de lokale artistieke kwaliteiten, onderlinge meerwaarde creëren.

hoog

Veel interesse - groot aantal kunstenaars wonende in Kampenhout. 'ambacht/handwerk/artistieke zelfontplooiing' is een trend die in de lift zit.

ja

€ 0,00

€ 0,00

3

Financiële ondersteuning bieden aan socio-culturele verenigingen via subsidiereglement

Decretale verplichting om minimaal 0,8 euro/inwoner te verdelen via subsidiereglement. De gemeente ontvangt in return 55,000 euro subsidies voor loonkost. Zal in nieuwe decreet anders ingevuld worden

hoog

Verhogen van leefbaarheid van lokale verenigingen verhoogt ook het gemeenschapsgevoel/gebeuren binnen de gemeente.

ja

€ 15.000,00

€ 0,00

2

uitgave vrijetijdsgids (2 jaarlijks)

Bekendmaking van eigen aanbod van alle vrijetijdsdiensten + verzamelen/verspreiden aanbod lokale verenigingen. Doel is om het voltallige aanbod via één enkel middel te promoten

matig

Verenigingen werken niet altijd even tijdig/efficiënt.

ja

€ 3.500,00

€ 0,00

4

Organisatie muzikale kroegentocht

Samenhorigheid/gemeenschapsvorming versterken + eigen talent podiumkansen aanbieden

hoog

Samenwerking met lokale horecazaken, mensen treffen elkaar in gezellig kader.

ja

€ 2.700,00

€ 0,00

8

organisatie kermis BuKen + randanimatie

Traditie

matig

organisatie samen met lokale verenigingen.

ja

€ 1.000,00

€ 0,00

3

71

ALGEMENE OPMERKING: organisatie vraagt veel onoverkomelijke administratie (parkeerverbod, infraxkasten, attesten

kermisuitbaters, … ) wat enorm belastend is organisatie kermis BERG (mei) + randanimatie

Traditie

matig

organisatie samen met lokale verenigingen

ja

€ 800,00

€ 0,00

3

organisatie kermis BERG (augustus) + randanimatie

Traditie

matig

organisatie samen met lokale verenigingen

ja

€ 800,00

€ 0,00

3

organisatie kermis RELST + randanimatie

Traditie

matig

uitsluitend kermis

ja

€ 500,00

€ 0,00

2

organisatie kermis Traditie NEDEROKKERZEEL (Pasen)+ randanimatie organisatie kermis Traditie NEDEROKKERZEEL(augustus)+ randanimatie

matig

uitsluitend kermis

ja

€ 200,00

€ 0,00

1

hoog

ja

€ 1.200,00

€ 0,00

3

organisatie kermis Kampenhout (Pinksteren)+ randanimatie

matig

Dit evenement, is dank zij de inzet van plaatselijk verenigingen uitgegroeid tot een waar volksfeest De kermis is verrijkt met tal van neven activiteiten om een zo ruim mogelijk publiek aan te trekken. Heel dit kermisweekend valt of staat met goed/slecht weer. Financiële middelen zijn te beperkt om het echt tot topper te maken. Overaanbod aan kermissen: KEUZE TUSSEN SEPTEMBERKERMIS OF PINKSTERKERMIS TE KAMPENHOUT, niet langer beide? Septemberkermis (met avondmarkt) laten uitgroeien tot zeer degelijk feestweekend?

ja

€ 2.000,00

€ 0,00

12

Traditie

72

organisatie kermis Kampenhout (september)+ randanimatie

Traditie

matig

De kermis is verrijkt met tal van matig € 2.000,00 neven activiteiten om een zo ruim mogelijk publiek aan te trekken

€ 0,00

12

organisatie/deelname OP EEN KIER i.s.m. Provincie VLBRAB

Erfgoedmonumenten, in bezit en onderhouden door gemeente/belastinggeld open stellen voor bezoekers, zowel binnen als buiten de gemeente.

hoog

Het ontsluiten van eigen erfgoed, bekendheid en betrokkenheid van eigen inwoners verhogen

ja

€ 500,00

€ 0,00

2

laag

weinig interesse van burger

ja

€ 0,00

€ 0,00

1

matig

Aanbod aan Kampenhouts erfgoed is beperkt. Te vaak hetzelfde. Normaal doet Kampenhout 2-jaarlijks mee en is dan verplicht een thema te volgen (dat vaak ook niet op Kampenhout van toepassing is). In de toekomst zal ingespeeld worden op het thema om al dan niet mee te doen.

ja

€ 2.700,00

laag

Verenigingen maken amper gebruik van die lokalen die deel uitmaken van GC DE KROP (uitgezonderd Ontmoetingszaal), maar we zijn decretaal verplicht dit aan te bieden!

ja

€ 0,00

Boekvoorstellingen van Activiteit in bib om bib te promoten als werken (i.s.m. vereniging) die ontmoetingsplaats/promotie een aantoonbare band leescultuur/ hebben met Kampenhout, bv. auteur is inwoner of het handelt over Kampenhout (sporadisch) organisatie/deelname Open Monumentendag (2 jaarlijks)

Lokale gebouwen (afhankelijk van het thema) georganiseerd open stellen voor bezoekers, zowel binnen als buiten de gemeente.

coördinatie verhuur van lokalen die deel uitmaken van GC DE KROP

lokalen voor cultureel gebruik ter beschikking stellen van lokale vereniging - decretale verplichting

73

5

€ 300,00

1

organisatie en voorbereiding vergadering CULTUUR (RVB)

Inspraak en participatie van de burger die betrokkenheid vertoont met culturele aangelegenheden verhogen (met beperkte groep)

hoog

Zinvolle vergaderingen positieve inbreng van deelnemers

ja

€ 0,00

€ 0,00

15

organisatie en voorbereiding vergadering CULTUUR (AV)

Inspraak en participatie van de burger die betrokkenheid vertoont met culturele aangelegenheden verhogen met alle leden van de cultuurraad

matig

verplicht nummertje, weinig inbreng, weinig interesse

ja

€ 0,00

€ 0,00

4

Cultuurkalender

Verschijnt twee-maandelijks - het culturele evenement extra onder de aandacht brengen.

Uit cultuurenquête (opmaak CBP 2011-2013) bleek dat dit wel enorm gekend en gebruikt wordt door Kampenhoutenaar, het is niet altijd duidelijk welk evenement er wel of niet op mag.

ja

€ 0,00

€ 0,00

10

laag

74

TOERISME DESTEP-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch:  Het aantal senioren neemt toe: deze doelgroep is actiever dan vroeger => interesse daguitstapjes in eigen land.  Toename nieuwe inwoners, deze mensen hebben geen kennis van ons toeristisch aanbod  Stijgend aantal leerlingen in Kampenhoutse scholen  Toerisme Vlaams-Brabant richt zich meer naar buitenlandse toeristen Ecologisch:  Meer en meer interesse voor het gebruiken van trage wegen: veilige en milieuvriendelijke verplaatsingen binnen de gemeente  Stijgende interesse voor gezonde voeding en bio-voeding Sociaal:  Overleg tussen diensten (milieu, loods) kan beter  Behoefte aan vast personeel dat instaat voor onderhoud en bewegwijzering van trage wegen, wandelpaden en fietsroutes  Nood aan vast personeelslid voor het onderhoud van het museum Technologisch (WITLOOFMUSEUM/INFOKANTOOR):  Brandveilig stellen van Witloofmuseum blijft zorgenkind (afhankelijk van eigenaar gebouw)  Het depot zit overvol (gebrek aan plaats en tijd voor goede opvolging)  Ontbreken van vergaderlokaaltje  Zichtbaarheid van op steenweg kan beter  Openstaande poorten restaurant en veiling zorgen voor lawaai tijdens bezoeken  Witloofmuseum is heel centraal gelegen (toegankelijk met fiets, auto, openbaar vervoer)  Infokantoor is goed ontsluiting- en verkooppunt van toeristische boeken/folders voor dagjestoeristen  Integratie verkoophal => bezoekerscentrum Economisch:  De financiële toestand/besparingen van de federale overheid en gemeentelijke besparingen zijn nadelig voor de vrijetijdsdiensten. De besparingen hebben (on)rechtstreeks ook gevolg op de werking van de dienst toerisme.  Hopen op meer financiële steun van provincie Vlaams-Brabant en Toerisme Vlaanderen

Politiek - wetgevend:  Hoe zal nieuw bestuur staan t.o.v. huidig aanbod

2. CONCLUSIES - KANSEN EN BEDREIGINGEN KANSEN: 1. Na de gemeenteraadsverkiezingen die in oktober 2012 plaatsvinden, bestaat er de kans dat de er een nieuw/ gewijzigd gemeentebestuur zal komen. Zij hebben elk hun eigen visies op het beleid wat de werking van de dienst kan/zal beïnvloeden. 2. Met audiogidsen (Witloofmuseum) kunnen anderstalige toeristen aangetrokken worden. Hiervoor moet dan wel de promo nog naar die andere talen gebeuren. 3. Omdat de inhoud van de audiogidsen geen vertaling van de tekstpanelen is zou het vertalen van de tekstpanelen een meerwaarde betekenen voor de anderstalige bezoeker. 4. Integreren van verkoophal in Museum als ontvangstruimte/bezoekerscentrum. Tevens kan hier een vergadermogelijkheid ingebouwd worden. 5. Musea worden steeds interactiever. Hierop kan (nog) meer ingespeeld worden. 6. Door inrichting van tijdelijke tentoonstellingen in het museum kan het bezoekersaantal stijgen. 7. Betere toeristische website (ook in meerdere talen) 8. Trend: vraag naar ruiterpaden 9. Trage wegen herwaarderen zit in de lift. Landbouwers hierbij meer betrekken. 10. Het toeristisch aanbod doelgroep gericht uitwerken vb. naar minder mobiele mensen, slechtzienden en -horende, gezinnen, bedrijven, … 11. Inspelen op aanbod eenmalige activiteiten: vb. viering rond historisch figuur of gebouw, kanaal, …

BEDREIGINGEN: 1. Wat als eigenaar de veiling verkoopt en witloofmuseum haar huisvesting kwijtgeraakt? 2. Onderhoud van Trage Wegen en opvolging als er infobordjes (ook van fiets/wandelpaden) verdwenen zijn verloopt niet optimaal (geen uitvoeringsplan). Wegens tijdsgebrek is opvolging niet optimaal. 3. Te weinig budget ter beschikking voor verbeteringen/uitbreidingen Trage Wegen. 4. Dalende interesse voor ‘vrije tijd’ door financiële crisis (vb. scholen, senioren, bedrijven, …)

76

TOERISME Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie? (tot welke actie bij tot het bereiken beleidsdoelstelling/maatschappelijk van het doel? probleem draagt de actie bij) hoogmotivering matiglaag

Herwaardering Trage Wegennetwerk

Burgers laten kennismaken met oude wegeltjes. Deze terug openstellen en onderhouden voor wandelen fietsverplaatsingen, ook deels voor rolstoelen en buggy's

matig

Lid van Straffe streek

promotie van het witloof

matig

Trage wegen bieden een alternatieve en verkeersveilige route, die als ze voldoende zijn uitgerust kunnen bijdragen tot aanvulling van het fietsnetwerk. weinig bijkomend werk, maar gemeente Kampenhout en haar witloof worden mee opgenomen in promomachine van Straffe Streek. Het valt echter moeilijk te meten of de gemeente hierdoor meer interesse wekt bij burgers

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming motivering neen ontvangsten werkdagen en uitgaven Ja

Ja

€ 10000,00 / €200,00

3 à 4 maand Meer controle en betere aanpak voor onderhoud en verbetering van de wegjes is noodzakelijk → opmaak uitvoeringsplan.

Witloofmuseum: conservatie collectie en ontsluiting

Conservatie, ontsluiting en educatie rond het thema witloof

matig

Witloofmuseum is enig in zijn soort, maar bezoekersaantallen zou moeten stijgen massale belangstelling bij kinderen/scholen

neen

€ 2.000,00 (projectkosten)

30

Witloofmuseum: educatieve scholenwerking (deelname week van de smaak & week van de gezonde voeding)

doelgericht naar kinderen toe om te laten kennismaken met het eigen streekproduct/geschiedenis/smaak

hoog

Programmatie en organisatie daguitstappen in Kampenhout

promotie van het lokale erfgoed/geschiedenis

Uitgave brochure daguitstappen

promotie van het lokale erfgoed/geschiedenis

ja

€ 6000,00/ €4000,00

2 maand

hoog

goed uitgewerkt aanbod. Vooral groepen (bv. landelijke verenigingen) uit heel Vlaanderen maken hiervan veel gebruik.

ja

hoog

goed uitgewerkt aanbod. Vooral groepen (bv. landelijke verenigingen) uit heel Vlaanderen maken hiervan veel gebruik.

ja

€ 2.600,00

30

BCM: Conservatie, ontsluiting en educatie organisatie/conservatie/ontsluiting rond het thema volksmuziek/instrumenten i.s.m. Hubert Boone

matig

Momenteel, door beperkte huisvesting krijgt het BCM zeer weinig bezoekers over de vloer. Tentoonstellingen worden ook niet massaal bezocht (de openingsdag wel)

ja

€ 4.000,00

8 (Gerry)

zeer veel overlegmomenten met Hubert

Deelname Dijlelanddag

matig

Naambekendheid

3

Het Dijleland meer bekendheid geven, ook buiten de provincie, gerichte promotie voeren.

ondersteuning van toeristisch overkoepelend project

78

neen

Meer nood aan (meertalige) promotie en bezoekersfaciliteiten verbeteren.

Regelmatig vernieuwen van het aanbod (o.a. bedrijfsbezoeken, …) en samenwerkingsovereenkomsten af te sluiten

Antizjelwandelink

In stand houden van het streekdialect

hoog

Grote belangstelling

ja

€ 100,00

Onderhoud en promotie van reeds bestaande bewegwijzerde wandel/fietspaden

Toeristen via bewegwijzerde paden laten kennismaken met gemeente. De namen van de paden linken ook aan de geschiedenis van de gemeente

hoog

Eens uitgewerkt, is er nog weinig administratief werk aan, maar regelmatig onderhoud (2x/jaar) is nodig. Laagdrempelig: iedereen kan op eigen initiatief deelnemen

ja

€ 2.000,00

meer controle en regelmatig onderhoud

Dag van de Landbouw

promotie lokale erfgoed/witloofverleden

hoog

nationale belangstelling => potentiële bezoekers

ja

€ 2.000,00

samenwerking met witloofgebonden organisaties kan beter

Ghesellen van het witloof

promotie lokale erfgoed/witloofverleden

matig

nationale en internationale belangstelling => potentiële bezoekers

ja

€ 2.500,00

Goede activiteiten kiezen en communiceren

Deelname opening Vaarseizoen (1 mei) en Kanaalfeesten

ondersteuning van toeristisch overkoepelend project

hoog

veel belangstelling => bezoekers Witloofmuseum

ja

€ 2.000,00

Meer randactiviteiten voor gevarieerd publiek voorzien

79

OPENBARE BIBLIOTHEEK DESTEP-analyse

1. Demografie 1.1. Trends :  Het aantal inwoners stabiliseert zich in de volgende jaren vrijwel op 11.800.  Het aantal 65+’s. stijgt Tegen 2019 is één op vijf of 19,8% van de bevolking ouder dan 65.  Tegelijkertijd neemt het aantal geboorten af . (% bevolking jonger dan 12 jaar : 16, 5 % in 2011 naar 15% in 2019).  Het aantal eenoudergezinnen en alleenstaanden blijft toenemen (6% van de bevolking in 2019).  De groep 12 tot 17 jarigen blijft stabiel.  Steeds meer hoger opgeleiden.  Meer tweeverdieners.

1.2. Bedreiging : Vormt de groep van 65+’s een steeds groter doelpubliek (meer vrije tijd = potentiële leners stijgen), dan wordt dit vrijwel gecompenseerd door het dalend gebruik van de bibliotheek doordat :  Eenoudergezinnen en tweeverdieners minder vrije tijd hebben.  Het aantal geboorten daalt = minder potentiële leners.  Hoger opgeleiden hogere eisen stellen waaraan de bibliotheek niet altijd kan op ingaan (meer individuele interesse gebieden tegenover een bibliotheek die meer “algemeen” werkt).  Het gebrek aan hoger onderwijs in de gemeente maakt dat 12-17 jarigen forenzen naar bibliotheken in hun onderwijssteden. 1.3. Kansen / actie :  Verruiming van de openingstijden (o.a. voormiddagen), implementatie van RFID met het daar bijhorende inleveren na sluiting, geven de 65+’s, de alleenstaanden en de eenoudergezinnen meer kans de bib te bezoeken.  Vraaggestuurde collectie komt tegemoet aan de hoger-opgeleiden.  Hot-spot interessegebieden in de bibliotheek maakt het bibgebruik sneller.

2. Ecologie 2.1. Trends :  Papier en druk wordt duurder.  Steeds meer kranten en weekbladen gaan online.  Tegen 2019 stijgend gebruik van tablets, smartphones …  Stijgende verwarmingskosten. 2.2. Bedreiging :  De collectie periodieken wordt minder gebruikt = dalende uitleencijfers.  Gebruikskosten gebouw stijgen.

2.3. Kansen / actie :  E-abbonementen kranten en tijdschriften.  Uitbouw van OPAC en openbaar WIFI.

3. Sociaal-cultureel 3.1. Trends :  Het aantal gebruikers stabiliseert zich tussen 22% en 24% van de bevolking.  Het aantal uitleningen van non-fiction en muziek cd’s blijft dalen met het Internet als voornaamste oorzaak.  De vrijetijdsbesteding wordt meer ingevuld met “actieve” prestaties : sportbeoefening en bewegingscultuur.  Daarnaast wordt e-cultuur steeds belangrijker (tv, internet…). 3.2. Bedreiging:  De bib moet concurreren met andere mogelijkheden van vrijetijdbesteding.  Lezen wordt als een te passieve tijdsbesteding beschouwd.  Klachten over onvriendelijke houding van personeel, vaak echter ook ongegrond gelet dat gebruikers niet hun verantwoordelijkheid nemen (bv. door regen lopen met boeken = is slecht voor boeken; Als hierover dan opmerking gemaakt wordt door personeel, gaat burger in discussie en wil ongelijk niet aanvaarden).

3.3. Kans / actie :  Vraaggestuurde collectie.  Afbouw muziek-cd’s.

4. Technologie 4.1. Trends :  E-toepassingen steeds belangrijker : Internet, tablet/smartphone, digitale- en smart-tv, ondemand tv, downloaden (film, muziek).  ICT-ontwikkelingen maken hard en software steeds krachtiger, mobieler en kleiner. Bedreiging :  Verouderde bibliotheek ICT  Stilstand in toepassingen.  Ondanks het feit dat bib een recent gebouw is, zijn er zeer veel mankementen. Vooral de voorgevel die aan het verzakken is/naar voor aan het hellen is, baart zorgen. Gevolg is dat ook de ramen/deuren spannen/knellen. De afwerking van de ramen/deuren is met houten latjes uitgevoerd (i.p.v. duurzaam materiaal). Kans / actie :  Informatiebemiddeling – kennisbank.  Investeren in ICT.  Aps ontwikkelen.  Nieuwe start bibliotheek met implementatie RFID en herinrichting bib vanaf 2012. Gebouw terug uitstraling geven.

81

5. Economie 5.1. Trends :  De bevolking van Kampenhout beschikt gemiddeld over een vrij hoog inkomen.  Tegelijkertijd is Kampenhout op het gebied van huisvesting vrij duur.  De werkgelegenheid in de eigen gemeente daalt.

5.2 Bedreiging :  Dalend inkomen door economische crisis.  Besparingen op uitgaven stijgen. Werken buiten de gemeente veroorzaakt minder vrije tijd.

5.3 Kans /actie :  Meer dienstverlening gratis aanbieden (afschaffen leen- en lidgelden).

6. Politiek / wetgevend 6.1. Trends:  Economische- en Euro-crisis noodzaken besparingen.  Planlastdecreet verlangt intekenen op beleidsprioriteiten.  Gemeentelijke uitgaven/schulden stijgen.

6.2 Bedreigingen :  Planlastdecreet legt nieuwe/andere verplichtingen op.  Cultuur (i.e. bibliotheek) is geen prioriteit.

6.3 Kans / actie :  De bibliotheek evolueert – beleidsprioriteiten worden nieuwe doelstellingen.  De bibliotheek blijft sterke culturele actor.

Mogelijke nieuwe beleidsdoelstellingen 1. Strategische doelstelling 1 : De openbare bibliotheek bereikt meer inwoners van haar werkgebied. 1.1. Operationele doelstelling 1: De openingstijden van de openbare bibliotheek van Kampenhout zijn klantvriendelijk aangepast aan de behoeften van haar gebruikers. 1.2. Indicator : Het percentage van de bevolking dat de bibliotheek gebruikt stijgt. 1.3. Actieplan : Bijkomend deeltijds (19/38) personeel wordt aangeworven. 1.4. Financiële analyse : via personeelsdienst

82

2. Strategische doelstelling 2 : De bevolking geniet van een actuele en representatieve bibliotheekcollectie. 2.1. Operationele doelstelling 2 : De bibliotheek is geëvolueerd naar een vraaggestuurde bibliotheek 2.2. Indicator : De gebruikscoëfficiënt stijgt. 2.3. Actieplan : Aankoopbeleid evolueert naar vraaggestuurd aanbod. 2.4. Financiële analyse : het bedrag voorzien voor aankoop collecties wordt jaarlijks behouden op minimaal € 27.500,00.

3. Strategische doelstelling 3 : De infrastructuur van de bibliotheek werkt uitnodigend. 3.1. Operationele doelstelling 3 : De erosie van de westgevel van het bibliotheekgebouw is hersteld. 3.2. Indicator : Vochtinsijpeling is opgehouden. Voegen komen niet meer los. Scheuren deinen niet meer uit en zijn hersteld. 3.3. Actieplan :  Onderzoek oorzaken  Formuleren herstelplan  Herstelling uitvoeren 3.4. Financiële analyse : via technische dienst 4. Strategische doelstelling 4 : De bevolking geniet van een dynamische bibliotheek. 4.1. Operationele doelstelling 4 : De bibliotheek maakt gebruik van technologische vernieuwingen. 4.2. Indicator : Website en Opac worden meer geraadpleegd. 4.3. Actieplan  Uitbouw OPAC  Uitbouw bibpagina op de gemeentelijke website  Eigen sociale website- en Blog-pagina  Vernieuwing ICT  Collectie wordt uitgebreid met e-abonnementen

83

4.4. Financiële analyse : tweejaarlijks € 4.500,00 voorzien voor vernieuwing hard- en software. 5. Strategische doelstelling 5 : De bevolking geniet van een betaalbare dienstverlening. 5.1. Operationele doelstelling 5 : De bibliotheek biedt haar dienstverlening gratis aan. 5.2. Indicator : Ontleningen AVM stijgen. Aantal ingeschreven leden stijgt. 5.3. Actieplan :  18-plussers betalen geen jaarlijks lidgeld meer.  AVM kan gratis worden ontleend. 5.4. Financiële analyse :  Inkomsten dalen m.b.t. inschrijvingsgelden : - € 2.500,00 jaarlijks.  Inkomsten dalen m.b.t. leengelden : - € 4.000,00 jaarlijks. 6.

Strategische doelstelling 6 : De gemeente Kampenhout tekent in op de Vlaamse beleidsprioriteit in het kader van het gemeentelijk cultuurbeleid (planlastdecreet) inzonderheid het luik openbare bibliotheek.

6.1. Operationele doelstelling 6 : De openbare bibliotheek heeft haar beleidsdoelstellingen aangepast aan de generieke beleidsprioriteiten van het decreet lokaal cultuurbeleid. 6.2. Actieplan : Beleidsprioriteiten vertalen naar doelstellingen 6.3. Indicator : Gemeente Kampenhout blijft genieten van subsidie. 6.4. Financiële analyse : circa € 1.000,00 jaarlijks.

84

OPENBARE BIBLIOTHEEK Doelmatigheidsanalyse


Jeugdboekenweek

Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij tot actie? (tot welke het bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappelijk hoogmotivering probleem draagt de actie bij) matiglaag Schoolgaande jeugd leert bib en aanbod kennen (leesbevordering)

Hoog

Bibliotheekweek / Verwendag

Potentiële gebruikers leren de bib kennen / Leners krijgen waardering

Laag

Klassikale ontlening

Schoolgaande jeugd komt tijdens schooluren ontlenen (leesbevordering)

Hoog

Onwikkeling/leesbevorderend/luistervaardigheden

Matig

Gebruikers krijgen betere kennis van de collectie

Hoog

Voorleesuurtje

Themastanden

Leerlingen Lager Onderwijs worden lid / gebruiken bib

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse neen ontvangsten en uitgaven Ja

€ 800,00 uitgaven

Ja

€ 500,00 uitgaven

Te weinig nieuwe inschrijvingen

Leerlingen Lager Onderwijs worden lid / gebruiken bib

Ja

Te weinig belangstellenden

n.v.t.

Raming werkdagen

motivering

7 Niet alle onderwijsinstellingen/klassen voorbereiding nemen deel (vervoersproblemen 8 uitvoering lesroosters) 2

doelgroep wordt niet bereikt

10 op jaarbasis Niet alle onderwijsinstellingen/klassen nemen deel (vervoersproblemen lesroosters) 5 op jaarbasis n.v.t.

Ja Verlaagt "door het bos…"

n.v.t. Neen

12 op jaarbasis Uitvoering heeft teveel bijsturing nodig / Creativiteit ontbreekt

MUZIEKSCHOOL DESTEP-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch  De meeste leerlingen die in het filiaal Kampenhout les volgen, zijn ook van Kampenhout. Wat betreft pre-piano/viool is dit ongeveer de helft. Dit maakt dat de gemeente extra betaald voor leerlingen die niet in Kampenhout wonen (dit lesaanbod wordt niet aangeboden door academie, in de toekomst allicht wel).  Nieuwe samengestelde gezinnen/eenoudergezinnen Sociaal  Overaanbod aan vrijetijdsbesteding. Technologisch  De muziekschool kent een stijgend succes/aantal leerlingen. Hierdoor bestaat een stijgend te kort voor nodige lokalen. Het dubbelgebruik met Toverberg vergemakkelijkt de zaken niet (tevens deelt directie Toverberg mee dat ook zij een tekort aan lokalen zullen ondervinden, ook na de ingebruikname van de nieuwbouw). Het gebouw is/wordt te klein. Politiek-wetgevend  Wat met kunstendecreet?  Wat met verplicht curriculum leerlingen erkend muziekonderwijs.

2. CONLUSIES: KANSEN:  Als de nieuwbouw van TOVERBERG er staat, zou de muziekschool kunnen verhuizen naar de kleuterschool (die dan vrij komt te staan, vanaf september 2014) BEDREIGINGEN  Als we niet voldoende en aangepaste infrastructuur voor de muziekschool kunnen aanbieden, kan Academie Zaventem de overeenkomst in twijfel trekken.

3. DOELSTELLINGEN (actieplannen & financiële vertaling) 

Tegen 2014 is de Muziekschool verhuisd naar een nieuwe afzonderlijke locatie (bv. ‘oude’ kleuterschool van Berg).

3

GRONDGEBIEDZAKEN

MILIEU DESTEP- en SWOT-analyse

A. ANALYSE 1. Klimaat en energie Sinds het begin van de twintigste eeuw is de gemiddelde temperatuur met ongeveer 0,74 C gestegen. Het is volgens het IPCC (of het Intergovernmental Panel on Climate Change) zeer waarschijnlijk dat deze temperatuurstijging een gevolg is van de klimaatverandering veroorzaakt door menselijke activiteiten: door het verbranden van fossiele brandstoffen, ontbossing en bepaalde industriële en agrarische activiteiten stijgt de concentratie aan broeikasgassen in de aardatmosfeer. De impact van de opwarming wordt alsmaar duidelijker: stormen, overstromingen, extremere droogtes, enz… De gemeente Kampenhout is zich bewust van het feit dat het energieverbruik niet eindeloos kan blijven groeien zonder nevenverschijnselen als afvalstockage, luchtverontreiniging en uitputting van natuurlijke grondstoffen. Daarom wil de gemeente voortrekker zijn inzake verantwoord energieverbruik en duurzame energiewinning. De gemeente doet reeds geruime tijd beroep op INFRAX en de Cenergie bvba voor de ondersteuning van haar energiebeleid. Sinds december 2008 is er een energiecoördinator aangesteld. De gemeenteraad heeft beslist om deel te nemen aan het project “ESCO” van INFRAX. ESCO staat voor “energy service company”. Hiermee wilt INFRAX in het kader van energiebesparingen in gemeentelijke gebouwen een waaier aan diensten aanbieden die gaan van energieadvies tot realisatie van projecten “sleutel-op-de-deur” met eventueel inbegrip van de financiering. De verschillende diensten van ESCO zijn de prefinanciering van energiebesparende maatregelen, de studie van energiebesparingsmaatregelen (relighting, superisolerend glas plaatsen, ventilatie, ...), de uitvoering van energiebesparingsmaatregelen (audits, monitoring, energieprestatiecertificaat, ...) en een energiemonitoring.

87

2. Afvalstoffen- en materialenbeleid Op 14 december 2011 keurden de Vlaamse volksvertegenwoordigers het nieuwe materialendecreet goed. Dit vormt een voorlopig sluitstuk om het duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen op de kaart te zetten. De Vlaamse Regering hechtte reeds haar definitieve goedkeuring aan het decreet op 24 juni 2011. Het implementeert de Europese kaderrichtlijn (EG) 2008/98 voor het beheer van afvalstoffen in Vlaanderen en verankert het duurzaam materialenbeheer. Het afvalstoffendecreet uit 1981 komt volledig te vervallen. Het decreet veronderstelt dat een integrale kijk op de materiaalketen onontbeerlijk is om een blijvende oplossing te vinden voor het afvalvraagstuk. Parallel aan het decreet, is er een nieuw uitvoeringsbesluit dat het VLAREA volledig vervangt. Het Vlaams Reglement voor het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA), is goedgekeurd op 17 februari 2012 en bevat meer gedetailleerde voorschriften over (bijzondere) afvalstoffen, grondstoffen, selectieve inzameling, vervoer, de registerplicht en de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. De centrale vraag is nu hoe we materialen, alle grondstoffen en daarvan afgeleide producten, zo efficiënt en effectief mogelijk kunnen produceren, gebruiken of verbruiken. Of nog anders gesteld, hoe kunnen we materiaalkringlopen zo beheren dat ze voor eeuwig kunnen blijven draaien. Dit wordt bedoeld met de omschakeling van een klassiek afvalbeleid naar een materialenbeleid, gericht op het verlagen van de milieu-effecten over de hele levenscyclus, die start vanaf de ontginning of winning van een grondstof en eindigt bij de definitieve afdanking van een materiaal onder de vorm van storten of omzetting naar gasvormige emissies (zoals bij verbranding). Een omvattend materialenbeleid is te verkiezen boven een gecompartimenteerd beleid gericht op de effecten tijdens één bepaalde levensfase van een materiaal. Bovendien sluit het nieuwe materialendecreet aan bij een toekomstvisie over de totstandkoming van een groene kringloopeconomie, waarin innovatie en duurzaamheid de boventoon voeren. Behalve dwingende voorschriften en, bijvoorbeeld, milieuheffingen die het verbranden en storten van afval beperken, verankert het Materialendecreet een milieubewust en ondernemend beleid. Een materiaal is elke stof die wordt of is ontgonnen, gewonnen, geteeld, verwerkt, geproduceerd, verdeeld, in gebruik genomen, afgedankt of opnieuw verwerkt, evenals alle voorwerpen die uit die stoffen zijn vervaardigd. Alle afvalstoffen zijn materialen, maar niet alle materialen zijn afvalstoffen. Materialen kunnen primaire grondstoffen zijn, half afgewerkte of afgewerkte producten, of producten die al geruime tijd in gebruik zijn. Ze kunnen zowel hernieuwbaar als niet-hernieuwbaar zijn. Materialen zijn in essentie alle stoffen en voorwerpen of hun componenten die omgaan in onze economie. De achterliggende idee is dat zodra er een handeling gebeurt op een stof of voorwerp, deze handeling kan leiden tot een direct milieu-effect dat optreedt tijdens de handeling zelf of een indirect milieu-effect dat optreedt in een latere fase van de levenscyclus. Ook 'materiaalkringloop' is een sleutelbegrip voor een goede afbakening van het materialenbeleid. Het slaat op het geheel van opeenvolgende handelingen doorheen de hele levenscyclus, vanaf het onttrekken van materialen aan de natuur tot en met het moment dat ze terugkeren naar de natuur in de vorm van afvalstoffen die geen nut meer hebben. In sommige gevallen doorlopen materialen twee of meer keren dezelfde kringloop, of twee of meer verschillende kringlopen. Dit is bijvoorbeeld het geval indien afvalstoffen worden gerecycleerd tot grondstoffen die voor andere toepassingen worden gebruikt dan het oorspronkelijke doel. Sommige materialen doorlopen slechts éénmaal een kringloop, indien materialen de cyclus ontginning-productie-consumptie doorlopen en in hun afvalfase niet meer worden gerecycleerd, maar worden verbrand of gestort. Het afvalstoffenbeleid van de gemeente wil de gezondheid van mens en milieu vrijwaren en de verspilling van grondstoffen en energie tegengaan. Daarom wil het de voortbrenging van afvalstoffen voorkomen of verminderen, de schadelijkheid ervan zoveel mogelijk beperken, er indien mogelijk

88

een herbestemming voor vinden, of, tenslotte, de verwijdering organiseren van afvalstoffen die niet kunnen worden voorkomen of hergebruikt. In de toekomst zal de gemeente het afvalstoffen- en materialenbeleid blijven ondersteunen en promoten naar haar inwoners toe. Eén van de basisprincipes in het Materialendecreet is een duidelijke prioriteitsvolgorde voor de omgang met materialen, en niet alleen afvalstoffen. In de eerste plaats moet de preventie van afvalstoffen worden bevorderd en moet er werk gemaakt worden van duurzame productie- en consumptiepatronen. De tweede trede wil voorbereiding voor hergebruik stimuleren. Denk aan kleine reparaties aan of het schoonmaken van herbruikbare goederen. Ten derde is het recycleren van zoveel mogelijk afvalstoffen en het sluiten van materiaalkringlopen belangrijk. In de vierde plaats worden andere vormen van nuttige toepassing van afvalstoffen aangemoedigd, zoals energieterugwinning en de inzet van materialen als energiebron. Op de vijfde plaats komt de verwijdering van afvalstoffen, met storten als laatste optie. Verbranding of storten buiten Vlaanderen kan onderhevig zijn aan het zelfvoorzieningsprincipe. Vlaanderen wil vermijden dat afvalstoffen worden verbrand of gestort binnen of buiten Vlaanderen als door recyclage meer milieuwinst kan worden gehaald. Vlaanderen zet volop in op selectieve inzameling en behoudt de sturing over de omvang van de verbrandingscapaciteit om ervoor te zorgen dat er geen over- of ondercapaciteit komt. Met de invoering van het nieuwe Materialendecreet moet de gemeente haar beleid licht aanpassen. De gemeente haalde al de richtwaarden opgesteld door de Vlaamse Overheid: ophalen of inzamelen van de verschillende afvalstoffensoorten en de maximale hoeveelheid te verwijderen (verbranden of storten) huishoudelijk afval. De gemeente moest ook een afvalstoffenreglement en een belastings- en/of retributiereglement uitvaardigen dat in overeenstemming is met de opgelegde principes, procedures en regelgeving. Het gemeentebestuur richtte zich binnen de gemeentelijke diensten al op de preventie, het hergebruik en de selectieve inzameling van afvalstoffen en op het milieuverantwoord productgebruik van verscheidene productgroepen zoals cateringproducten, materialen voor tuinen groenaanleg, onderhoud en meubilair, bouwen onderhoudsmateriaal en solventhoudende producten. Afvalpreventieprojecten worden verder opgevolgd i.s.m. de intercommunale Interza: afvalsteward, het ECOSCORE-project ‘Kampenhout spaart de wereld’, ‘Interne milieuzorg’ binnen de eigen diensten, ... Voor haar afvalbeleid (preventie, inzameling en verwerking) werkt Kampenhout met andere gemeenten (Zaventem, Kraainem, Steenokkerzeel en Wezembeek-Oppem) samen in de afvalintercommunale Interza. Per gezin bedraagt de totale kost van de dienstverlening door Interza circa 175 Euro.

3. Integraal waterbeleid Het regelgevend kader voor de waterproblematiek is vooral een aangelegenheid met gevolgen voor de andere overheden dan de lokale. In algemene termen focust het integraal waterbeleid op het voorkomen van watertekorten, de verbetering van de waterkwaliteit, de multifunctionaliteit van water (economisch, sociaal, ecologisch…), en het duurzaam omgaan met water. Om een integraal waterbeleid te kunnen voeren werden de watersystemen ingedeeld in stroomgebieden en stroomgebiedsdistricten, bekkens en deelbekkens. Daarvoor werden beheersplannen opgesteld door de waterschappen die per deelbekken werden opgericht. De instrumenten om dit beleid te voeren

89

zijn vooral wat betreft de watertoets van belang voor de gemeenten. De watertoets houdt in dat elke vergunningverlenende overheid dient na te gaan of er bij het verlenen van een vergunning voor een actie, plan of programma (verkaveling, bouwwerf of nieuwe exploitatie) schadelijke effecten ontstaan voor het watersysteem. Deze dienen in het kader van het voorkomingsbeginsel zo goed mogelijk op voorhand te worden ingeschat, en desnoods beperkt of gecompenseerd, bijv. om overstromingen te vermijden. De regelgeving maakt bovendien een onderscheid naargelang het beleid de oppervlaktewateren betreft, de waterbodems, het grondwater of het riool- en hemelwater. Het waterbeleid van Kampenhout is gebaseerd op het streven naar een integraal waterbeleid (IWB), zoals decretaal bepaald. De gemeente maakt deel uit van het Dijlebekken, dat op zich behoort tot het Scheldebekken. Micro-hydrografisch is Kampenhout gesitueerd in het gebied van de Beneden-Dijle, dat in het noorden wordt begrensd door het gebied van de Grote Nete, in het westen door de gebieden van de Zenne en de Rupel, in het oosten door de gebieden van de Velp en de BenedenDemer, en in het zuiden door het gebied van de Boven-Dijle. De gemeente kan onderverdeeld worden in 3 subbekkens, het subbekken 72C (Leibeek), het subbekken 72D (Weesbeek) en het het subbekken 72E (Barebeek). Hier zijn vooral het subbekken van de Weesbeek en het subbekken van de Barebeek van belang. Het omvat talrijke beken die hoofdzakelijk van zuid naar noord lopen. Uitzondering hierop zijn de Dode Beek en de Zwarte Beek die van oost naar west stromen. De provincie Vlaams-Brabant, de Vlaams-Brabantse gemeenten en polders en wateringen werken samen op het niveau van deelbekkens om het lokale waterbeleid gestalte te geven. In uitvoering van het decreet IWB worden voor alle deelbekkens (of voor clusters van deelbekkens) “deelbekkenbeheerplannen” opgesteld. De gemeente heeft actief meegewerkt aan de opmaak van de duurzame lokale (DULO) waterplannen voor de deelbekken-werking – Leibeek/ Weesbeek/ Molenbeek; en voor de deelbekkenwerking – Barebeek/ Beneden-Dijle. Aangezien het DULO-waterplan voor de deelbekkenwerking – Leibeek/ Weesbeek/ Molenbeek betrekking heeft op een groot deel van het gemeentelijk grondgebied, vormt dit DULO-waterplan één van de belangrijkste aandachtspunten voor de gemeente. Het DULO-waterplan wordt opgemaakt door samenwerking van actoren op deelbekkenniveau en is niet onderhevig aan administratieve of bestuurlijke grenzen. Op die manier ontstaat een werkingsgebied dat de lokale betrokkenheid verzekert en het mogelijk maakt om de verschillende besturen te laten samenwerken om brongerichte oplossingen te zoeken. In het Ruimtelijk Structuurplan zal rekening gehouden worden met de visie rond waterbeleid. Ook zal de integratie tussen ruimtelijke ordening en andere beleidsdomeinen (bijvoorbeeld landbouw, recreatie, natuur, etc.) bewaakt worden. In 2002 tekende de gemeente in op het natuur- en landschapsproject ‘Groene Vallei MiddenBrabant’. Een wezenlijk deel van dit project betreft het integraal waterbeheer, met specifieke aandacht voor de overstromingsproblematiek. In dit project werd voor het onderdeel met betrekking tot water geopteerd om gebruik te maken van de expertise van de andere waterbeheerders, namelijk de Provinciale Dienst Water en Vlaamse Leefmilieuadministratie, Afdeling Water. De belangrijkste waterlopen in het gebied van de Beneden-Dijle zijn: - de Weisetterbeek - de Weesbeek - de Molenbeek – Lellebeek – Barebeek (West-Kampenhout) - de Molenbeek (Oost-Kampenhout) Het kanaal Leuven-Dijle doorsnijdt de gemeente Kampenhout van het zuidoosten naar het noordwesten. Dit kanaal vormt de enige bevaarbare waterloop op het gemeentelijk grondgebied. Over heel zijn lengte dient de Leuvensevaart te voldoen aan viswaterkwaliteit. Als verbindingselement speelt het kanaal mede een bepalende rol als lineair landschapselement in de gemeente.

90

De andere waterlopen zijn onbevaarbaar. Zij vallen ofwel onder de beheerbevoegdheid van de provincie en de gemeente, of de Polders en Wateringen, zoals deze van de Barebeek. Kampenhout telt ook enkele grote oppervlakten stilstaand water in het Torfbroek-Ter Bronnen natuurreservaat langs de Keibeek, in het park van het Kasteel van Wilder langs de Molenbeek, in de omgeving van het Kasteel van Ruisbroek langs de Weesbeek en in het Weisetterbos tussen het Kanaal en de Weisetterbeek. De belangrijkste waterlopen stromen af van zuidelijke naar noordelijke richting. Langs deze waterlopen deden er zich tot op heden regelmatig overstromingen voor. De gebieden rond de Molenbeek-Barebeek, de Dode Beek en de Torfbroekbeek werden ingekleurd als van nature overstroombare gebieden (NOG’s). Door de relatief grote reliëfverschillen in Berg en Nederokkerzeel bestaan er voor de lagere delen van deze deelgemeenten overstromingsrisico’s. Verder is er een overstromingsrisico door de waterhuishouding ter hoogte van het Silsombos op het grondgebied van de gemeente Kampenhout. Tenslotte is in het noorden van de gemeente, daar waar de Molenbeek, de Weisetterbeek en de Weesbeek samenvloeien, een verhoogd risico op piekdebietmomenten. De Weesbeek heeft het dan vaak moeilijk om haar debiet door de sifon onder het Kanaal Leuven-Dijle door te krijgen. Het dient wel gezegd te worden dat de voornaamste overstromingsproblemen zich situeren in de omringende gemeenten Boortmeerbeek, Zemst, Haacht, Mechelen en Bonheiden. De kwaliteit van het hemel- en oppervlaktewater wordt sterk beïnvloed door verontreinigingen als gevolg van menselijke activiteiten en natuurlijke verschijnselen. De verontreinigende stoffen komen in het water terecht via de atmosfeer, door afspoeling, door uitspoeling uit de bodem en rechtstreeks door lozingen, lekken of ongevallen. Het beleid streeft naar preventie van waterverontreiniging, saneren aan de bron, het voorzorgsprincipe en het principe ‘de vervuiler betaalt’. Op het grondgebied van de gemeente Kampenhout zijn er verschillende bedrijven gevestigd die lozingen van vuilvrachten doen hetzij rechtstreeks op het oppervlaktewater, hetzij via riolering. Het emissiemeetnet van de VMM volgt enkele van deze bedrijven op. De waterlopen in Kampenhout kunnen gecategoriseerd worden als zuiver maar niet optimaal als gevolg van punten diffuse lozingen van voornamelijk huishoudelijk en agrarisch afvalwater. Er zijn echter ook gevallen bekend van accidentele of sluiklozingen. De kwaliteit van het oppervlaktewater wordt opgevolgd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) aan de hand van het immissiemeetnet. Dit meetnet bestaat uit tal van meetpunten verspreid over Vlaanderen. Een aantal van deze meetpunten bevinden zich op het grondgebied van de gemeente Kampenhout. Jaarlijks wordt per meetpunt gerapporteerd over de gemeten waterkwaliteit. Hierbij maakt men gebruik van zowel fysico-chemische als biologische parameters. De Vlaamse overheid controleert ook de waterbodems, dat zijn de bodems van waterlopen die altijd of een groot gedeelte van het jaar onder water staan. Deze bodems worden gevormd door de bezonken zwevende deeltjes die de waterloop meevoert. Deze deeltjes bezinken omdat ze zwaarder worden door opname van allerlei elementen die in het water opgelost zijn. Deze elementen kunnen uiteindelijk een bedreiging vormen omdat de concentraties van de stof te hoog worden. Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij was de waterbodem in Kampenhout zwaar verontreinigd tot verontreinigd. Het grondwater vormt een belangrijke bron van de drinkwatervoorziening en wordt ook vaak ingezet in de landbouw en de industrie. Ook bij het instandhouden van vele ecosystemen vervult het grondwater een belangrijke functie. Er moet over gewaakt worden dat de grondwaterreserve niet teveel aangetast wordt door vervuiling, en dat er niet teveel water aan wordt onttrokken. Omdat het verbruik van grondwater steeds verder toeneemt en omdat regenwater steeds minder de kans krijgt

91

om het grondwater door infiltratie van de bodem aan te vullen, is het belangrijk dat de stand van het grondwater systematisch wordt bijgehouden. Bovendien zorgen de toenemende agrarische activiteiten (vermesting, pesticidengebruik), de dichte bewoning (lekkende riolering, stookolietanks voor huisverwarming, verliesputten, etc.) en de industrie (stortplaatsen, brandstoftanks, etc.) voor grotere risico’s op grondwaterverontreiniging. Daarom wordt het grondwater ook gescreend op o.a. bacteriologische kwaliteit en nitraten. Op het grondgebied van Kampenhout bevinden zich 16 putten van grondwatermeetnetten. Het overgrote deel van de gemeente ligt in een gebied dat gekenmerkt wordt door een zeer grote grondwaterkwetsbaarheid. De deklaag in deze kwetsbaarheidszone is maximaal 5 m dik en/of bestaat uit zand. De dikte van de onverzadigde laag is maximaal 10 m. De watervoerende laag bestaat eveneens uit zand. Over een kleiner, noordoostelijk gelegen deel van het gemeentelijk grondgebied is de kwetsbaarheid van het grondwater matig. De deklaag is lemig. De onverzadigde zone kent een dikte van kleiner dan of gelijk aan 10 m, soms kan de laag ook dikker zijn dan 10 m. Ook hier bestaat de watervoerende laag uit zand. In Kampenhout zijn geen grondwaterwingebieden van de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (VMW) afgebakend. Wel bevindt zich ter hoogte van het Sas een klein deel van de beschermingszone in functie van de grondwaterwinning ‘Den Dijk’ van de VMW (afbakeningsbesluit van 30/04/1998). Daarentegen werden in de gemeente wel vergunningen afgeleverd voor private grondwaterwinningen. Het gemeentebestuur baat zelf ook 2 grondwaterwinningen uit. De gemeente houdt de gegevens met betrekking tot de grondwaterwinningen bij in een gedetailleerde inventaris. Hierin worden de naam en het adres van de aanvrager, de categorie, het debiet, etc. opgenomen. Het rioleringsbeleid van de gemeente is gebaseerd op het principe van duurzame ontwikkeling. Het huishoudelijk afvalwater wordt getransporteerd van de woningen tot de waterzuiveringsinstallatie via het gemeentelijk en bovengemeentelijk rioleringsstelsel. Het hemelwater wordt zoveel mogelijk onvermengd met afvalwater afgevoerd via het oppervlaktewaternetwerk van grachten en waterlopen. Het laatste decennium werden door de gemeente Kampenhout heel wat inspanningen geleverd om het rioleringsnet uit te breiden en zoveel mogelijk huizen hierop aan te sluiten. Momenteel bedraagt de theoretische riolerings- en de zuiveringsgraad binnen de gemeente respectievelijk 79,3 % en 40,7%. (gegevens RIODB-rapport 30/03/2009). De rioleringsstelsels van de gemeente bestaan nog hoofdzakelijk uit gemengde stelsels waarbij het huishoudelijk afvalwater samen met het regenwater wordt afgevoerd. Het water dat in de riolen wordt opgevangen, wordt afgevoerd naar collectoren, die zich in de buurt van één of meerdere waterlo(o)p(en) bevinden. Deze collectoren monden uit in een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Het rioolwater wordt dus niet meer rechtstreeks op het oppervlaktewater geloosd. Enkel door overstorten komt nog rioolwater in het oppervlaktewater terecht. De gemeente Kampenhout startte nog niet met het digitaal in kaart brengen van het rioleringsstelsel. In de toekomst kan Aquafin dit werk opmaken voor de gemeente. In de sanering van de rioleringen (aanleg van ontkoppelde systemen) bleek dat de toevoer van hemelwater enkel beperkt kan worden door de eigen opvang van regenwater op te leggen. De gemeente heeft hiertoe in de bouwen milieuvergunning voorwaarden opgelegd voor de afkoppeling van hemelwater en de voorziening van infiltratie systemen. De gemeente baseerde zich hiervoor op de gemeenteraadsbeslissing van 20 november 2008 betreffende de gemeentelijke verordening: Hemelwaterinstallaties en infiltratievoorzieningen voor woningen en lokale besturen. Elk toekomstig gebouw in Vlaanderen met een dakoppervlakte groter dan 50 m² zal in de aanleg van een hemelwaterput moeten voorzien. Indien verharde grondoppervlakten van meer dan 200

92

vierkante meter worden aangelegd, die bestaande infiltratiemogelijkheden grotendeels onmogelijk maken, vallen ze ook onder deze regelgeving. Verder stimuleert de gemeente de inwoners om een hemelwaterput of een infiltratievoorziening aan te leggen via een subsidiereglement. Bij nieuwbouw, herbouw of verbouwing van gemeentelijke bedrijven, dient de gemeente een audit uit te voeren om de mogelijkheden voor een duurzaam watergebruik na te gaan (beschikbare dakoppervlakte voor opvang hemelwater, nuttig gebruik hemelwater in het gebouw, mogelijkheden rationeel watergebruik, duurzame afvoer overtollig regenwater, gescheiden aanbieding afval- en hemelwater, etc;). Voor nieuwe verkavelingen wordt onmiddellijk in de aanleg voorzien van een gescheiden waterafvoersysteem onder een nieuw aan te leggen weg. Bodemverontreiniging kan zich voordoen via vermesting (overbemesting van bodem, oppervlakte- en grondwater door nutriënten), verontreiniging door zware metalen, verontreiniging door milieugevaarlijke stoffen en bestrijdingsmiddelen, verontreiniging door koolwaterstoffen (lekken in ondergrondse brandstoftanks) en verontreiniging van waterbodems (slib van waterlopen). In haar dagelijks beleid laat de gemeente een bodemonderzoek uitvoeren bij de aan- en verkoop van gronden door de gemeente, wanneer er een vermoeden is van verontreiniging. Ze licht OVAM in over een calamiteit en wijst de onderzoeksplichtige op de verplichting een erkend bodemsaneringsdeskundige in te schakelen. De gemeente screent verder de gronden van de gemeente op verontreiniging. Ze sensibiliseert de bevolking inzake de toepassing van het bodemsaneringsdecreet. Ze respecteert de regelgeving inzake grondverzet bij het uitvoeren van gemeentelijke werken. Ze sensibiliseert de bevolking in verband met de wettelijke verplichtingen en mogelijkheden bij het gebruik van oude stookolietanks. Een belangrijke oorzaak van bodemverontreiniging vindt zijn oorzaak in overbemesting. Het probleem van de mestoverschotten in Vlaanderen is vooral het gevolg van de weinig grondgebonden veehouderij. Tot nu toe wordt een groot deel van de mestoverschotten uitgespreid over de cultuurgronden. Door het niet oordeelkundig uitspreiden van de mest kunnen nitraten, andere stikstofverbindingen en fosfaten uitspoelen naar het grondwater of het oppervlaktewater. Het mestdecreet en de opeenvolgende mestactieplannen (MAP) trachten deze problematiek te beheersen. Het vergunningenbeleid en de gehanteerde bemestingsnormen zijn de belangrijkste bepalingen voor de gemeente Kampenhout. In de loop der jaren werd geen sterke aanrijking van nitraten en fosfaten in de bodem en het grondwater vastgesteld. Er werd echter ook geen daling van de nitraatgehaltes waargenomen. Deze stabiele situatie is in hoofdzaak het gevolg van de voor Kampenhout kenmerkende witloofteelt die een relatief lage bemestingsgraad vraagt. Daar waar de intensieve veehouderij in de streek afneemt, wordt een stijging van het houden van paarden in het kader van de vrijetijdsbesteding, vastgesteld. Niet alleen meststoffen maar ook pesticiden in de landbouw en bij particulieren kunnen een diffuse bodem- en waterverontreiniging veroorzaken. Niet alleen de landbouw zorgt voor een verhoogde aanvoer van nutriënten naar het milieu, ook lekkende rioleringen, septische putten, verliesputten, lekkage bij verouderde brandstofopslagtanks etc. kunnen verantwoordelijk zijn voor plaatselijke nitraataanrijkingen die dan verder naar het grondwater kunnen uitspoelen. De gemeente informeert op haar website de bevolking over het belang van de periodieke controle van brandstoftanks. De erosieproblematiek leek binnen de gemeente op het eerste zicht eerder beperkt. Maar overleg met de landbouwers leidde toch tot de initiatie van beheersovereenkomsten tegen erosie die worden afgesloten tussen landbouwers en de gemeente. Het Vlaamse Parlement besliste in 2001 om het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen voor het beheer van de openbare ruimte drastisch te verminderen. Dit principe werd vastgelegd in het Decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse gewest. Er kon gekozen worden voor een nulgebruik vanaf 2004 of een stapsgewijze

93

afbouw. Uiterlijk op 31 december 2014 moeten alle openbare ruimten pesticidenvrij beheerd en onderhouden worden. Op openbaar grondgebied probeert de gemeente verdere stappen te zetten naar een zeropesticidengebruik. Hiervoor werden specifieke zones in kaart gebracht. Een zero-pesticidengebruik op korte termijn blijkt echter moeilijk haalbaar wegens de hogere kostprijs en lagere effectiviteit van biologische bestrijdingsmiddelen of mechanische verwerking. Daarbij dwingen lokale plagen (bladluizen, eikenprocessierups) nog om toch bijkomende bestrijdingsmiddelen te gebruiken. De aanleiding van het nieuwe uitvoeringsbesluit van 19 december 2008 houdende nadere regels inzake de reductieprogramma’s ter vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen was de halvering van het risico voor mens en milieu in 2004 t.o.v. 2002; de openbare besturen hadden reeds bij aanvang van het decreet een belangrijke milieuwinst geboekt; en het louter ‘vervangen’ van producten door alternatieven is ook niet de oplossing.

4. Mobiliteit en infrastructuur Heel wat milieuproblemen vinden hun oorzaak in het verkeer: geluidshinder, luchtvervuiling, versnippering van de open ruimte, verbruik van fossiele brandstoffen, enz… Mobiliteit en milieu vertonen vele raakvlakken. Uiteraard vormen het toenemend gebruik van gemotoriseerde voertuigen en de aanleg van alsmaar meer verharde wegen de grootste milieuproblemen. In Vlaanderen is er nu reeds 74 km snelwegen per 1000 km² opgetekend. De groei van het verkeer dient tegengegaan te worden door een duurzaam mobiliteitsbeleid te voeren met een bewustmaking en mentaliteitswijziging bij de burger om meer alternatieve en milieuvriendelijke vervoerswijzen te gebruiken dan de auto. Het beleid omtrent mobiliteit in Kampenhout is voornamelijk gebaseerd op het ruimtelijk beleid en op het mobiliteitsconvenant. De Vlaamse beleidsvisie hierop gaat uit van ruimtelijke sturing, versterking van de vervoersalternatieven voor de auto, het optimaal benutten van het bestaande wegennetwerk, en de promotie van een andere levensstijl en de keuze voor een andere vervoerswijze. De bedoeling is te komen tot een hogere verkeersveiligheid, een betere verkeersleefbaarheid en een beheersing van de vervoersvraag. De gemeente Kampenhout is een buitengebiedgemeente gelegen in de Vlaamse Ruit, een stedelijk netwerk afgebakend door de grootstedelijke gebieden (Antwerpen, Brussel, en Gent) en 4 regionaal stedelijke gebieden (Mechelen, Leuven, Aalst en Sint-Niklaas). Het beleid in dit buitengebied is gericht op het behoud, het herstel, de ontwikkeling en het verweven van landbouw, natuur, bos, wonen en werken. De belangrijkste wegen op het grondgebied zijn immers die N26 en de N21. De eerste heeft als hoofdfunctie de verbinding op bovenlokaal niveau, de tweede heeft als hoofdfunctie een vlotte doorstroming te garanderen voor het openbaar vervoer en de fiets. De gemeente spant zich samen met de provincie en het gewest in om de bevolking, de industrie en andere sectoren bewust te maken van de bestaande mobiliteitsproblematiek en aan te zetten tot een mentaliteitswijziging, die resulteert in een aangepaste milieuvriendelijkere transportkeuze (openbaar vervoer, fiets, te voet) en rijgedrag. Voor economische activiteiten wordt getracht de vervoersvraag te verschuiven naar de scheepvaart en het spoor. In de aanleg van verkeersinfrastructuur zal de gemeente milieuvriendelijke toetsen aanbrengen via bermbeheer, wegversmallingen in de vorm van perken en bloembakken, die zo bijdragen tot de uitbouw van habitats, KLE’s en ecologische geluidsschermen. De meest nabijgelegen stations liggen in Haacht, Boortmeerbeek, Erps-Kwerps en Kortenberg. Het Kanaal Leuven-Dijle heeft vandaag vooral een meerwaarde op recreatief vlak, voor hengelwedstrijden, kajaktochten, en voor wandelaars en fietsers. In de toekomst zal het kanaal weer meer een waterweg voor vrachtvervoer worden.

94

5. Hinder De gevolgen van bepaalde activiteiten van particulieren en bedrijven kunnen een inbreuk vormen op het welzijn van anderen. Zo worden vooral luchtverontreiniging (o.a. door stof, rook en schadelijke gassen), geurhinder, geluidshinder en lichthinder door velen als storend ervaren. Vaak gaat het om zeer lokale problemen. De gemeente is daarom goed geplaatst om deze vorm van milieuvervuiling, indien mogelijk, terug te dringen en te voorkomen. De samenwerkingsovereenkomst formuleert “hinder” als volgt: ‘Milieuhinder is een beleving van zowel een objectief als een subjectief karakter. Objectieve factoren zijn de fysische eigenschappen, de frequentie van het probleem, de duur en variabiliteit in de tijd, de subjectieve beoordeling kan naargelang van o.a. leeftijd, moment van de dag, emissiehistorie, betrokkenheid bij de bron, … verschillen. Het is een lokaal maar direct merkbaar effect. De hinder kan leiden tot geestelijke, en bij ernstige hinder zelfs tot lichamelijke aantasting van het welzijn’. Het gevolg is dat hinder die de ene persoon als zeer storend ervaart, door de andere misschien veel minder als hinderlijk beschouwd wordt. Het is dan ook niet steeds even éénvoudig voor de gemeente om te bepalen wanneer er tegen een bepaalde vorm van hinder moet worden opgetreden. Voor lucht en geluid bestaan er milieukwaliteitsnormen. Voor licht en geur bestaan dergelijke kwaliteitsnormen (nog) niet. De problematiek rond de luchtverontreiniging heeft o.m. raakvlakken met de problematiek van de verzuring (door landbouw, energieproductie, verkeer en industrie), de fotochemische luchtverontreiniging (door stoffen met een sterk oxiderende werking als stikstofoxide of ozon), de verdunning van de ozonlaag (en een grotere blootstelling aan ultraviolette stralen) en het broeikaseffect (ten gevolge van de verbranding van fossiele brandstoffen en het gebruik van mest) dat voor klimaatswijzigingen zorgt. Deze effecten hebben op hun beurt invloed op andere thema’s zoals aantasting natuurlijke entiteiten en verstoring van watersystemen. Geurhinder is een moeilijker te controleren en te beoordelen vorm van luchtverontreiniging. De stoffen die de geurhinder veroorzaken hebben meestal een zeer lage geurdrempel waardoor de concentratie waarin ze voorkomen moeilijk fysico-chemisch detecteerbaar zijn. Geur wordt verder vaak veroorzaakt door een mengsel van producten die elk afzonderlijk anders of zelfs niet rieken. De periodes van geurhinder zijn vaak kort, zodat kort na een oproep voor meting de hinder al verdwenen is. Geurhinder veroorzaakt meestal geen duidelijke ziekteverschijnselen en is subjectief. Geurhinder is minder bedreigend voor de gezondheid of verstorend voor ecosystemen, maar kan wel het welzijn van de burger aantasten. Geluidshinder is dikwijls een lokaal probleem maar één van de belangrijkste milieuproblemen van deze tijd. De gemeente is m.a.w. goed geplaatst om deze vorm van vervuiling terug te dringen en te verhinderen. Na geluidshinder van verkeer of industrie zijn luidruchtige recreatievormen en burenlawaai de belangrijkste bronnen van hinder. Om geluid als hinder te interpreteren dienen zowel objectieve als subjectieve criteria gehanteerd te worden. De objectieve parameters zijn het geluidsniveau, de frequentie, de duur en de variabiliteit van het geluid. Ook het tijdstip en de plaats waar het geluid wordt voortgebracht of gehoord, speelt een rol bij de interpretatie ervan. Nochtans dienen steeds ook de subjectieve factoren geïnterpreteerd te worden. De waardering van het geluid, de betrokkenheid bij de geluidsbron en de persoonlijke gevoeligheid spelen een rol. De nieuwe geluidsnormen voor elektronisch versterkte muziek gaan in op 1 januari 2013. De normen beogen een evenwicht tussen voldoende muziekbeleving en het beperken van gehoorschade. Lawaai kan een direct effect hebben op onze gezondheid door een aantasting van ons gehoor. Zeer hoge geluidsbelasting gedurende een lange periode kan immers onomkeerbare schade aanrichten waardoor men minder goed gaat horen. Ook slaapstoornissen of communicatieproblemen zijn zeer herkenbare gevolgen. Lichthinder kan op verschillende manieren ondervonden worden. Een direct gezondheidsgevaar van licht is o.a. verblinding, wat kan leiden tot ongevallen. Door sommige hevige lichtbronnen kan ook het gezichtsvermogen al dan niet tijdelijk aangetast geraken Verder kan lichthinder leiden tot onbehagen of een storende werking bij de verlichting van avondlijke en nachtelijke activiteiten. Ook

95

amateurastronomen klagen vaak over teveel kunstlicht tijdens de nacht. De belangrijkste oorzaak van deze lichtvervuiling in ons land is de openbare verlichting, vooral langs de wegen. Door overbodige verlichting te verminderen spaart men niet alleen kosten maar men vermindert ook onrechtstreeks de uitstoot van broeikasgassen. Fauna en flora worden ook negatief beïnvloed door lichtvervuiling. Bij dieren bijvoorbeeld het vroegtijdig uit de winterslaap komen, desoriëntatie, enz…. Bij planten kunnen processen als zaadkieming, bloei en bladafval ontregeld worden. Over lichten geurhinder bestaat weinig of geen regelgeving, al heeft de wetgeving over andere milieuthema’s wel aspecten die van toepassing gebracht kunnen worden op licht- of geurhinder. Zo worden in het Vlarem bvb afstandsregels opgelegd bij bepaalde inrichtingen die geurhinder veroorzaken, zoals intensieve veehouderijen. Om de geluidshinder en luchtverontreiniging te beteugelen bestaat wel een verscheiden palet van regelgevingen op federaal, gewestelijk en provinciaal vlak, waarvan vooral de Vlaremregelgeving en het milieuvergunningenbeleid van belang zijn. Aangezien heel wat bronnen van geluidshinder echter nog niet op federaal of gewestelijk niveau zijn geregeld, en aangezien de gemeente voor bepaalde inrichtingen de vergunningverlenende overheid is, beschikken de gemeenten hier nog over een belangrijke regelende bevoegdheid, en zelfs verordenende bevoegdheid, zoals bij mogelijke geluidshinder veroorzaakt door huisdieren, wedstrijden met motorvoertuigen op de openbare weg, grasmachines of andere tuinwerktuigen. Ook via regels die het geluidniveau beperken in de buurt van bepaalde voorzieningen als scholen of rusthuizen, of de tijdsduur van bepaalde muzikale evenementen die geluids- of andere overlast veroorzaken, hebben de gemeenten nog verordenende mogelijkheden en kunnen ze administratieve sancties (boeten) opleggen, zoals bv. tegen het sluikverbranden van afval. Voor de meeste oorzaken van hinder wordt het toezicht uitgeoefend door de ambtenaren van provincies en gemeenten en door de politie. Een gemeentelijk politiereglement regelt de geluidshinder, luchtverontreiniging, lichtvervuiling en het verbranden van afval. Als de klacht betrekking heeft op bedrijven van Vlarem Klasse 1 kunnen de milieudienst en de lokale politie een beroep doen op de competentie van de Milieuinspectie. De afgelopen jaren zijn de klachten i.v.m. sluikstorten en/of zwerfvuil sterk gestegen. Visuele vervuiling wordt een van de grootste problemen.

6. Natuur, bos en biodiversiteit Open landschappen en natuur dragen bij tot een verbetering van de leefomgeving. De voorbije jaren wordt er steeds meer aandacht besteed aan het creëren van grotere oppervlakten natuur en groen, maar ook aan het behoud van kleine waardevolle natuurelementen. Alle niveaus, van Europese richtlijnen tot de provincie en de gemeente besteden er aandacht aan. Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is de basis van het ruimtelijk beleid van Vlaanderen. Provincies en gemeenten hebben op hun beurt structuurplannen die hiermee dienen te corresponderen. Het grondgebied van Kampenhout bestaat vooral uit onbebouwde percelen. Zo’n 55% is landbouwgrond en 18% is groengebied. De gemeente kan opgesplitst worden in vier deelgebieden. In het ‘Open gebied noord’, vormen de steenwegen en het kanaal Leuven-Dijle de ruimtelijke barrières. Het gebied telt vooral landbouwzones, grote en kleine boscomplexen, natuurreservaten, beekvalleien met kleine landschapselementen en in mindere mate woonkernen, kastelen, lintbebouwing en verspreide woningen. Het ‘Open gebied zuid’, met de landelijke woonkern Nederokkerzeel, wordt vooral gekenmerkt door beekvalleien, landbouwgronden, kastelen, bossen en landelijke kernen met een open karakter. Het westelijk deel van deze zone kent een gaaf open landschap met het Grootveld en waardevolle bosgebieden.

96

Het derde gebied, de Groene Gordel, bevat de groene long van beekvalleien en bosgebieden in de gemeente die ruimtelijk de 2 open gebieden van elkaar scheidt. Het bestaat vooral uit waardevolle bosgebieden die wel voor een groot deel versnipperd zijn door de verkavelingen in Ter Bronnen (woonpark) en de slipschool in het Hellebos. Tenslotte vinden we in het centraal gelegen kerngebied ‘Tussen Duistbos – en Haachtstation’ allerlei vormen van infrastructuur, verschillende woonkernen van de gemeente, het geconcentreerde industriegebied Kampenhout-Sas, lintbebouwing, etc. Het kerngebied ligt aan de basis van de ruimtelijke indeling van ‘Open gebied noord’. De ontwikkelingen (woonkernen, wijken, baanwinkels en bedrijven) rond de N21 hebben bijgedragen tot een opsplitsing van de open ruimte naar 2 open gebieden. Met het gemeentelijk natuurontwikkelingsplan (GNOP) wordt het gemeentelijk beleid inzake natuurbehoud geconcretiseerd. Naast een beschrijving van de ecologische hoofdstructuur en de ecologische infrastructuur werd een actieplan inzake natuurbehoud en –ontwikkeling opgesteld, in het bijzonder gericht op het vergroten van de natuurwaarden. Landschappelijk gezien maakt Kampenhout deel uit van het Regionaal Landschap Dijleland. Het stroomgebied van de Dijle en haar bijrivieren, tussen Leuven en Brussel, is een streek met een eigen karakter en een grote landschappelijke waarde. De Dijle en haar bijrivieren zorgen immers voor een gevarieerd landschap van valleien, hellingen en plateaus. We vinden er nog grote boscomplexen, mooie natuurreservaten, oude dorpskernen en vele holle wegen. Bovendien loopt de grens tussen Laag en Midden-België dwars door dit regionaal landschap. Het noordelijk deel van het Dijleland heeft een vrij vlak landschap. Het zuidelijk deel behoort tot het Brabants Leemplateau dat 60 tot 100 m boven zeeniveau ligt. Het landschap in de gemeente Kampenhout wordt gekenmerkt door de ligging in de Vlaams-Brabantse laagvlakte, op de grens van de Kempische Vlakte en het Heuvelland van Midden-Brabant. De plateaurand vormt op vele plaatsen in het landschap een zichtbare grens tussen noordelijk en zuidelijk Dijleland. Het open-ruimtegebied waarvan Kampenhout deel uitmaakt, behoort enerzijds tot het tuinbouwgebied Brussel-Leuven, en anderzijds tot de Vallei van de Molenbeek en de Weesbeek. De tuinbouwstreek is een vlak en open gebied dat wordt gekenmerkt door een aantal brede, ondiepe valleien. In onze gemeente hebben de valleien van de Weesbeek, de Molenbeek en de Leibeek, het natuurreservaat Torfbroek en het Hellebos grote natuurwaarden. De witloofteelt is in onze gemeente zeer belangrijk. Twee landschappen binnen de gemeente zijn gerangschikt: Het Domein Ter Bronnen met een oppervlakte van 5,4 ha waarvan het grootste deel wordt ingenomen door een vijver; en het Torfbroek en omgeving. Verder dient het beleid aandacht te besteden aan kleine landschapselementen, zoals wegbermen, houtkanten, hagen, plassen, poelen, taluds, bomenrijen, houtwallen, kleine naald- en loofhoutbosjes, etc. Het zijn verbindingselementen en kleine microlandschappen, nauw verbonden met de cultuurgeschiedenis van een streek. In Kampenhout is het belang van houtkanten bijvoorbeeld groot. Het zijn doorgaans gemengde elzenkanten die weinig ontwikkeld of onderbroken zijn. De flora van de bossen in Kampenhout is algemeen genomen gevarieerd en rijk, het zijn voornamelijk natte bossen in valleien met overwegend loofhout. Cruciaal element in de meeste beekvalleien is de kwel, grondwater dat onder druk uit de grond komt. Kampenhout heeft samen met de provincie, negen andere gemeenten (Bertem, Bierbeek, Herent, Huldenberg, Kortenberg, Leuven, Tervuren, Oud-Heverlee en Overijse), natuur- en milieuverenigingen, landbouworganisaties en toeristische organisaties het samenwerkingsakkoord Regionaal Landschap Dijleland (RLD) afgesloten. RLD wil de natuurlijke en landschappelijke rijkdommen in de voornoemde gemeenten duurzaam beheren en verder uitbouwen. In haar beleid tracht het Regionale landschap steeds rekening te

97

houden met de waarde van natuur en landschap als troef voor het natuurgericht toerisme en recreatie. De activiteiten van het regionaal landschap zijn gericht op de bevordering van het streekeigen karakter (bv aanleg poelen), de natuurrecreatie (bv aanleg wandelpaden), en de natuureducatie (bv infoavonden). Een landschapsanimator promoot beheersovereenkomsten bij landbouwers, het behoud en herstel van buurtwegen, de restauratie en herinrichting van parkdomeinen en andere sites, het landschapsherstel door (her)aanplanting en onderhoud van houtkanten, hagen, bomenrijen, aanleg of herstel van poelen, hoogstamboomgaarden,.… Met Herent en Kortenberg werktte Kampenhout samen in het “Strategisch Project Weesbeek”, een natuur- en landschapsproject dat met belangengroepen, natuurbeheerders en overheden de waarde van natuur en landschap tracht te versterken in het stroomgebied van de Molenbeek/Weesbeek en de verbindingsgebieden naar de bossen en natuurrijke gebieden in de ruime omgeving. Zo beoogt het project concrete inrichtingsmaatregelen te treffen, een milieuhygiënische en duurzame landbouw te stimuleren, de beekstructuur en de relatie beekecosysteemvallei te behouden, inbufferen en verder te ontwikkelen, waterwingebieden te beschermen en aangepaste recreatievormen te stimuleren. In de grote natuureenheden van Kampenhout,de vengebieden Hellebos-Snijsselsbos en TorfbroekSilsombos-Kastanjebos, kan de gemeente maatregelen treffen om natuurgerichte bosbouw en bosreservaten in te stellen, de waterhuishouding te behouden en herstellen, de insijpelingsgebieden van het grondwater te beschermen, het microreliëf en de structuur van het landschap te behouden en medegebruik voor recreatie en landbouwactiviteiten mogelijk te maken.

1 1 1

2 2 2 Afbeelding: Grote Eenheden Natuur in Kampenhout Kampenhout is twee natuurreservaten rijk, het Silsombos en het Torfbroek. Het Silsombos is een kalkrijk gebied op de grens van Nederokkerzeel en Erps-Kwerps, bestaande uit natte bossen en moerassige graslanden. Het heeft een boeiende avifauna van zangvogels en broedvogels (nietzangvogels). Ook de insectenfauna is erg interessant met betrekking tot libel- en vlindersoorten. Als zoogdieren kunnen de ree en de hermelijn opgemerkt worden. Het Torfbroek is een overgebleven restant van een eertijds uitgestrekt en voor de Lage Landen uniek moeras, gevoed door zeer kalkrijk grondwater. Het telt een grote verscheidenheid aan planten, verscheiden vegetatietypes (hooilanden, trilvenen, rietvelden, vochtige graslanden en ruigten). Het

98

gebied is rijk aan insecten en er broedt een vijftigtal soorten riet- en moerasvogels. In het Torfbroek werd gestart met een natuurinrichtingsproject van 90 ha. De kunstmatige visvijvers worden door Natuurpunt ingeschakeld in een geheel van natuurlijke heldere waterplassen en dichte rietkragen, afgewisseld met orchideeënrijke graslanden. Naast deze natuurreservaten telt de gemeente nog bosgebieden. Het Rotbos en de vallei van de Dodebeek vanaf de Kampelaarstraat tot aan de Barebeek Is een mooi en rijk gevarieerd bos gebleven met typische bosvogels en vlinders. Ook het bosgebied Hellebos met het Snijsselbos en de Torfbroekbeek, Lellebeek, Molenbeek en Barebeek is rijk aan bostypes als een klein BeukenZomereikenbos, middel-houtbestand, een vrij ijl moerasbos in middelhoutcultuur, oude middelhoutbossen op oud-alluvium en oude loofbossen op oud-alluvium. Oorspronkelijke inheemse soorten zijn er dominant. De zomereik stelt het nochtans niet zo goed. Als bewoners vinden we de typische bosvogels (vier spechtensoorten, boomkruiper, -klever, buizerd enz.) naast ree, vos en marter als zoogdieren. De hazelworm is vrij algemeen en de ringslang is er al gesignaleerd. Ook de bestanden van eekhorens en hazen zijn er groot. Het bosgebied Steentjesbos en omgeving met Zwarte Beek en Bergbeek bestaat voornamelijk uit hoogstammige loofhoutbestanden en kent een zeer verscheiden kruidlaag. Een depressie met zomereik en populier bevindt zich voornamelijk in het noordelijk deel van het bos. Het bos wordt eveneens gekenmerkt door een rijke avifauna. Het bos wordt opengesteld voor het publiek als wandelgebied met bewegwijzerde wandelpaden. Het bosgebied Weisetterbos is gelegen langs de Leuvense Vaart aan de grens met Boortmeerbeek en bestaat vooral uit drogere en zuurdere bostypes. In het oostelijk deel van het bos komen typische plantensoorten van de Brabantse wouden voor. Centraal ligt er een beuken-eikenbos zonder een struiklaag. In het Weisetterbos kan een grote diversiteit aan vogels gespot worden, zoals de nachtegaal. Ook dit bos staat open voor wandelaars met bewegwijzerde paden. In het Weisetterbos ligt tevens het Nico de Boevé-natuurreservaat, dat beheerd wordt door Natuurpunt. De zeldzame zwarte specht is af en toe te zien in dit bos. 2010 was het jaar van de biodiversiteit. Naar aanleiding van dit evenement heeft de provincie Vlaams-Brabant de campagne ‘Samenwerken aan meer biodiversiteit’ gelanceerd. De campagne wil het stopzetten van het verlies aan biodiversiteit en de gemeentes hierin ondersteunen. Uit die campagne kwam het project ‘provinciaal prioritaire soorten’. In dit project is de koppeling leefgebieden-soorten cruciaal om te kunnen slagen. Het college van Burgemeester en Schepenen van Kampenhout heeft beslist om deel te nemen aan dit project en heeft zijn koesterburen gekozen: de bosorchis werd gekozen als mascotte. Maar ook andere soorten werden gekozen als Kampenhoutse koestersoorten: de sleedoornpage, de watervleermuis, de boerenzwaluw, de veldleeuwerik, de waterspitsmuis, de kneu en de parnassia.

7. Duurzame ontwikkeling en materialen Als duurzame ontwikkeling wordt gedefinieerd, wordt vaak teruggegrepen naar de Brundtlanddefinitie van 1987 die een duurzame ontwikkeling omschrijft als “een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in gevaar te brengen”. Duurzame ontwikkeling, en het beleid dat hierop is gericht, omvat dus drie aspecten - een economisch, een sociaal en een milieuaspect – en deze moeten in evenwicht zijn. De samenhang tussen deze drie pijlers wordt voorgesteld in een conceptueel model dat we de duurzaamheidsdriehoek of the Triple Bottom Line noemen. Volgens dit model wordt de maatschappij ingedeeld in drie grote groepen ‘kapitaalvoorraden’ of ‘dimensies’: - menselijke dimensie: elementen met betrekking tot gezondheid, kennis, opleiding, cultuur, enz.; - milieudimensie: natuurlijke rijkdommen, milieukwaliteit, biologische diversiteit, enz. en - economische dimensie: machines, gebouwen, financiële middelen, technologie, enz.

99

Afbeelding 10.1: De duurzaamheidsdriehoek of the Triple Bottom Line Het lijkt alsof de 3 pijlers allemaal evenwaardig zijn en evenveel aandacht verdienen. In de praktijk worden ze ook vaak los van elkaar gezien, en spreekt men van ‘duurzame ontwikkeling’ als er 2 of meer componenten van de 3 geïntegreerd zijn. De 5 belangrijkste principes van ‘duurzame ontwikkeling’ worden onderverdeeld als volgt: - het voorkomingsbeginsel of beginsel van preventief handelen: milieuschade moet worden voorkomen; - het voorzorgsbeginsel: ernstige aanwijzingen zijn voldoende om een mogelijk probleem aan te pakken, zonder dat wetenschappelijke consensus over het oorzakelijk verband tussen verontreiniging en effect nodig is; - de voorkeur voor brongerichte maatregelen: het probleem wordt aan de bron aangepakt; - het stand-still-principe: de bestaande milieukwaliteit blijft minimaal behouden; - het beginsel van ‘de vervuiler betaalt’: wie schade of verstoring veroorzaakt, moet ook instaan voor de (kosten van de) opruiming of hersteloperatie. Dat betekent op lokaal beleid, dat wij – als individu, vereniging of gemeente - ons bewust worden van de impact die ons gedrag of beleid heeft op de maatschappij en op het milieu en dat we op basis van dat inzicht ons gedrag moeten aanpassen. Duurzame ontwikkeling op lokaal niveau is dus een bewustwordings- en veranderingsproces. Om het beleid in de gemeente rond duurzame ontwikkeling succesvol te maken, moet er geïnvesteerd worden in draagvlak en participatie. Participatie wordt dan ook wel eens de vierde pijler en zelfs de kern van het proces duurzame ontwikkeling genoemd. Participatie brengt verschillende voordelen met zich mee. Participatie zorgt voor een actieve betrokkenheid van de inwoners, scholen, verenigingen, bedrijven, … voor de inbreng van nieuwe ideeën, ervaring en expertise en moedigt de ontwikkeling van alternatieve en voorgestelde oplossingen aan. Vaak worden burgers, scholen, verenigingen en bedrijven beschouwd als het middenveld. Een goed evenwicht tussen de 3 pijlers van de duurzame ontwikkelingen; economie, ecologie en sociale aspecten, vormt de basis van het duurzaam beleid van de gemeente Kampenhout. Sinds december 2008 is een duurzaamheidsambtenaar aangesteld die bij de dienst ‘milieu’ werkt omdat de milieuproblematiek de belangrijkste en grootste pijler blijft in het proces ‘duurzame ontwikkeling’.

100

B. DOELSTELLINGEN 1. Klimaat en energie De gemeente Kampenhout voert een duurzaam lokaal energiebeleid. Door het verminderen van de energieconsumptie en het duurzaam omspringen met energie binnen haar eigen organisatie zet de gemeente de bevolking, de industrie en de landbouw aan tot een energiebewust gedrag. De acties en de maatregelen zullen daarom gericht zijn op rationeel energiegebruik, hernieuwbare energiebronnen en de beperking van energieverlies. 2. Afvalstoffen- en materialenbeleid De gemeente stimuleert binnen de eigen organisatie, bij de scholen en bij de bevolking de afvalpreventie. Hoewel de doelstelling van een maximale hoeveelheid restafval van 150 kg per inwoner per kalenderjaar, reeds werd gerealiseerd, zal het gemeentebestuur de inspanningen om alle soorten afval te vermijden voortzetten. Tevens wordt de selectieve inzameling en het hergebruik van afvalstoffen verbeterd door het beleid te evalueren en verder te verbeteren inzake thuiscompostering, de inzamelen verwerkingstechnieken, de bijsturing van de reglementering, de werking van het recyclagepark en het kringloopcentrum. Het gemeentebestuur spoort de verschillende doelgroepen aan om milieuverantwoorde producten te gebruiken en doet dit ook zelf waar mogelijk. De gemeente blijft zich inspannen om het sluikstorten aan te pakken en het zwerfvuil uit het straatbeeld te verwijderen. Door jaarlijks een zwerfvuilactie te organiseren hoopt zij het sensibiliserend effect van de OVAM-campagne te versterken. Met de aanpak van de afvalsteward hoopt de gemeente kort op de bal te kunnen spelen en corrigerend te kunnen optreden. Sensibilisering blijft cruciaal in het voeren van een succesvol afvalbeleid. De gemeente engageert zich dan ook om zowel de eigen personeelsleden als de andere doelgroepen op de meest efficiënte wijzen aan te spreken. 3. Integraal waterbeleid De strategische doelstelling van het integraal waterbeheer is een duurzaam beleid tot stand te brengen gericht op een brongerichte en geïntegreerde aanpak van wateroverlast, verontreiniging, verdroging, aantasting van het natuurlijk milieu en erosie. Daartoe dient het hemelwater maximaal aangewend te worden (gebruik, infiltratie, berging en vertraagde afvoer), moet het afvalwater van niet-gerioleerde gebieden worden gesaneerd, worden de RWZI’s bewaakt en verbeterd, worden diffuse verontreiniging en waterschadelijke producten vermeden, worden de waterlopen kwantitatief, kwalitatief en ecologisch duurzaam beheerd en wordt duurzaam gebruik gemaakt van drinkwater. Alle waterlopen op het grondgebied van de gemeente Kampenhout dienen te voldoen aan de basiskwaliteit voor oppervlaktewater zoals in het Vlarem bepaald. Bovendien werd het Kanaal aangeduid als viswater, waar de normen nog strenger zijn dan de basiskwaliteit. Om aan deze kwaliteitsnormen te kunnen voldoen wordt een monitoring van de waterkwaliteit en een monitoring van de afvalwaterlozingspunten gevoerd. Grachten en hun onmiddellijke omgeving kunnen via een natuurtechnische inrichting of via een instandhouding van hun natuurlijke structuur met o.a. meandering, zorgen voor een ecologische meerwaarde en een natuurlijke habitat voor fauna en flora vormen. De gemeente wil de bestaande grondwaterpeilen en –voorraden, nodig voor het duurzaam behoud van drinkwaterreserves en de ontwikkeling van natuurwaarden, behouden. Dit betekent dat het grondwater niet gevoelig meer mag opgepompt worden dan het zich aanvult. Bodemverontreiniging

101

door overbemesting, pesticidengebruik, de aanwezigheid van lekkende brandstoftanks, etc. dient maximaal voorkomen te worden. De gemeente streeft naar een optimale behandeling van het afvalwater. Daarom wordt in samenwerking met het Vlaamse gewest gewerkt aan de gescheiden afvoer van hemel- en afvalwater en de zuivering ervan. Enkel het afvalwater dient afgevoerd te worden naar zuiveringsstations. De gemeente streeft ernaar om alle vormen van bodemverontreiniging zoveel mogelijk te voorkomen. Hierbij richt ze zich in het bijzonder tot nieuwe bodemverontreinigingen. 4. Mobiliteit en infrastructuur De gemeente Kampenhout wil een duurzaam mobiliteitsbeleid voeren dat spoort met het gevoerde milieubeleid en het beleid inzake ruimtelijke ordening. Dit moet resulteren in een vermindering van de verkeersdrukte, een verbetering van de mobiliteitsinfrastructuur, minder milieuhinder en meer verkeersveiligheid en –leefbaarheid, vooral aan schoolpoorten en op de fietsroutes. Als buitengebiedgemeente wil de gemeente zich ontwikkelen als een landelijke woongemeente met een kernversterkend beleid. In de ruimtelijke ontwikkeling staat daarom een multifunctionele ontwikkeling (wonen, winkelen, etc.) en verweving in de woonkernen centraal. Bijkomende ruimtebehoefte voor wonen, gemeenschapsvoorzieningen, diensten, kleinhandel en lokale economie moet daar ingevuld worden. Tijdens de periode 2010-2020 zal er in Kampenhout een behoefte zijn van ongeveer 144 bijkomende woongelegenheden. Tegen 2025 zullen er nog 31 bijkomende woongelegenheden moeten voorzien worden. Tussen de verschillende kernen worden goede verbindingswegen opengehouden. Het bedrijventerrein aan Kampenhout-Sas, aan de grens met Boortmeerbeek en Haacht, ligt in de nabijheid van het woongebied Haacht-station en wordt afgescheiden door de N26 (LeuvenMechelen) en N21 (Haacht-Brussel), het kanaal Leuven-Dijle en het Weisetterbos. Het bedrijventerrein is bijna volgebouwd maar door efficiënt ruimtegebruik en kwaliteitsvolle inrichting kunnen er nog enkele bedrijfsgronden ontwikkeld worden. In een bedrijvenstudie zal worden onderzocht of er nog behoefte is aan nieuwe bedrijventerreinen. De laatste jaren werd intensief gewerkt aan de aanleg van 2 rotondes ter hoogte van Kampenhout-Sas, de kruising van de N26 en de N21, die de ontsluiting van het industriegebied dienen te ondersteunen. 5. Hinder De gemeente Kampenhout verbindt zich er toe een beleid te voeren dat erop gericht is om door haar eigen activiteiten zo weinig mogelijk milieuhinder te veroorzaken en tegelijkertijd acties te ondernemen en maatregelen te treffen om bij de betrokken doelgroepen eenzelfde gedrag te stimuleren. De gemeente voorkomt en beperkt luchtemissies op haar grondgebied door een aangepast milieuvergunningenbeleid te voeren, door de naleving van de geldende wetgeving te controleren en door de doelgroepen te sensibiliseren. De gemeente Kampenhout tracht geluidsoverlast zoveel mogelijk te beperken en te vermijden door de naleving van de Vlaremregels en het politiereglement te controleren en op te leggen, door inwoners, bedrijven en de organisatoren van evenementen. Via het mobiliteitsbeleid wordt nietgemotoriseerd verkeer en openbaar vervoer aangemoedigd. De gemeente besteedt ook bijzondere aandacht aan het zoeken naar duurzame oplossingen voor de geluidsoverlast van de luchthaven van Zaventem. Om op langere termijn de hinder voor de mens en de nadelige gevolgen voor de ecosystemen als gevolg van lichtpollutie te verminderen, streeft de gemeente naar een aanpassing van de straatverlichting, het oplossen van de knelpunten inzake lichtvervuiling en de bewustmaking van de bevolking over de problematiek. Wat betreft sluikstorten en zwerfvuil (zie ook hoofdstuk III ‘Afval), worden de grootste afvalstukken opgeruimd door de technische dienst van de gemeente en weggebracht naar het recyclagepark. Andere kleine partijen worden opgekuist door INTERZA. Een deel van het zwerfvuil, kauwgom, sigarettenpeuken, kleine papiertjes, … worden opgeruimd door de veegmachine waar het mogelijk is.

102

6. Natuur, bos en biodiversiteit De eerste opdracht van de gemeente is erop toezien dat de belangrijke natuurwaarden waarover Kampenhout beschikt, worden behouden, versterkt en ondersteund. Een duurzaam landschaps- en natuurbeleid is grotendeels afhankelijk van een duurzaam ruimtelijk beleid dat versnippering en lintbebouwing tegengaat, een duurzame mobiliteit uitbouwt, hinder terugdringt, de impact van zachte recreatie beheerst en oneigen gebruik van de valleigronden tegengaat. Door beheersovereenkomsten af te sluiten met de landbouwers en het toepassen van een aangepast beheer kan verruiging worden tegengegaan. De gemeente streeft naar het behoud, herstel en verdere ontwikkeling van de kenmerkende landschappen op haar grondgebied. Ze doet dit middels een goede samenwerking met de MARK en met de gebruikers. Ze past het wettelijk instrumentarium toe ten gunste van natuur en landschap, houdt het gebiedsgebonden landschap en de kleine landschapselementen in stand, promoot de aanleg van meer streekeigen groen, perkt exoten zoals de Amerikaanse vogelkers in, herstelt houtkanten en bomenrijen, creëert natuurverbindingselementen en samenhang tussen bron- en valleigebieden., De ontwikkeling van de natuurlijke structuur sluit aan op de visie van de hogere overheden. Samen met hun stelt de gemeente het herstel en de ontwikkeling van waardevolle vegetaties en habitats tot doel, wil ze bestaande natuurgebieden en –reservaten uitbreiden, bufferzones en verbindingselementen creëren, kwetsbare waardevolle populaties van dieren en planten beschermen en spontaan voorkomende natuur in openbare groenelementen bevorderen. Hierbij wordt steeds samengewerkt met de landbouwsector. De gemeente streeft naar het behoud van de bossen, in het bijzonder op de valleiruggen, en de toename van hun gevarieerd en streekeigen karakter. De gemeente vrijwaart kleine landschapselementen, onderhoudt ze en plant nieuw openbaar streekeigen groen aan. De gemeente integreert haar doelstellingen voor het waterbeleid in deze van het landschaps- en natuurbeleid, aangezien zij daarvoor van essentieel belang zijn. De gemeente wenst door middel van educatie en sensibilisering, de betrokkenheid van de inwoners en de andere doelgroepen te vergroten. 7. Duurzame ontwikkeling en materialen De gemeente wil door haar eigen activiteiten het milieu zo weinig mogelijk belasten, afval vermijden en selectief inzamelen, de mentaliteit van het gemeentepersoneel wijzigen en zoveel mogelijk milieuverantwoorde producten gebruiken. De gemeente blijft zich de komende jaren inzetten voor een mentaliteitswijziging bij het personeel, de scholen, de bevolking en de andere doelgroepen. De gemeente engageert zich dan ook om zowel de eigen personeelsleden als de andere doelgroepen op de meest efficiënte wijzen aan te spreken. Duurzame ontwikkeling moet door al de betrokken gemeentelijke diensten gedragen worden. De gemeente moet zijn beleid zodanig op punt stellen dat zijn duurzaamheidsgedachte als leidraad geldt voor zijn personeel en als voorbeeld voor elke burger, vereniging, scholen en/of bedrijven in Kampenhout.

C. KNELPUNTEN 1. Klimaat en energie Herbruikbare energie is in Vlaanderen aan een opmars bezig, maar het is niet altijd evident om deze vorm van energie toe te passen op bestaande gebouwen. Herbruikbare energie vraagt een serieuze investeringskost op het moment van de installatie maar op lange termijn levert het een grote besparing.

103

Het verbruik qua straatverlichting wordt maandelijks bekeken door de energiecoördinator wanneer de facturen van de energieleverancier worden verzonden. Door renovatie van gebouwen en het recent toevoegen van gebouwen in de energieboekhouding is het nog niet mogelijk geweest om een globale energiezorgsysteem uit te voeren voor de gemeente. Alle gebouwen worden één per één bekeken en hun knelpunten apart behandeld. 2. Afvalstoffen- en materialenbeleid Ondanks het gevoerde voorkomingsbeleid is er nog steeds een overproductie aan verpakkingsmateriaal en reclamedrukwerk. Door de toegenomen selectieve inzameling stijgt de druk op de capaciteit van het recyclagepark. Daarom wordt reeds getracht GFT via andere kanalen af te voeren of zoveel mogelijk te verwerken op de plaats van herkomst. Doorgedreven inspanningen inzake thuiscomposteren leveren de laatste jaren echter spectaculaire resultaten op. De inzameling van de afvalstoffen met carnaval, op de kermis of tijdens markten in één container gebeurt niet selectief, vormt voor de gemeente jaarlijks een grote kost en tast het straatbeeld aan. De voorbije jaren ondervond de gemeente in het kader van de opzeg van de samenwerking met enkele “illegale” textielophalers problemen omdat de inzamelcontainers noch werden weggehaald, noch geledigd. Momenteel is er dus geen legale textielophaling d.m.v. containers op het openbaar domein. Alle textielophaling wordt geregeld via Interza en het lokale recyclagepark. De gemeente blijft, zoals ook de andere overheden, worstelen met zwerfvuil. Met de opstart van het Afvalsteward-project zal er meer onderzoek komen om risicoplaatsen en aspecten die zwerfvuil aan het licht brengen, in kaart te brengen. Het blijft echter moeilijk om sluikstorten te vermijden of de dader te identificeren. Sensibilisatie rond zwerfvuil zal worden georganiseerd in samenwerking met Interza. Vele sensibiliseringscampagnes tenslotte zijn bij de opstart weliswaar heel intensief, maar verwateren gaandeweg, waardoor de doelgroepen terug in de oude slechte gewoonten vervallen. 3. Integraal waterbeleid De kwalitatieve en kwantitatieve gegevens van het oppervlaktewater en het rioleringssysteem, nodig voor een integraal waterbeheersplan, worden nog erg disparaat (VMM, Vlaamse Leefmilieuadministratie) bijgehouden en zijn voor de gemeente niet erg (snel) toegankelijk. De kwaliteit van de waterlopen in Kampenhout wordt beïnvloed door voornamelijk huishoudelijke, en agrarische activiteiten. De meeste beken kennen hoge concentraties aan ammonium, nitraat en fosfaat. Opvallend is ook de hoge chemische zuurstofvraag in de waterlopen waardoor de lozing vanuit de industrie vermoedelijk een andere belangrijke verontreinigingsbron is. Zowel accidentele als sluiklozingen en het gebruik van pesticiden blijven evenzeer een bedreiging voor de kwaliteit van het oppervlaktewater. Het afval- en het hemelwater wordt nog in de meeste gevallen samen via gemengde stelsels en via collectoren naar het oppervlaktewater of naar een RWZI gevoerd. Door de aanleg van verharde oppervlakken kan het water niet in de grond dringen en door het verdwijnen van heel wat grachten gaat een belangrijke bergings- en infiltratiecapaciteit verloren. Zo wordt het regenwater, ondergronds via de rioleringen of via rechtgetrokken waterlopen steeds sneller afgevoerd. Naast erosieproblemen ontstaan er enerzijds situaties met plaatselijk wateroverlast, anderzijds treedt er verdroging op. De waterlopen kennen een te uniforme structuur, met onvoldoende diversiteit in planten- en diersoorten, een te snelle afvoering van het oppervlakte- en hemelwater en daardoor een te trage aanvulling van de grondwatertafel. Het rechttrekken van de waterlopen veroorzaakt een versnelde afkalving van de oevers. Er ontbreekt een globale beheersvisie voor de waterlopen in de gemeente. Bouwtechnische ingrepen, zoals bodemverharding, drainages, grachtenstelsels en rioleringssystemen leiden tot een snellere afvoer van regenwater zodat de grondwaterreserves niet worden aangevuld.

104

De gemeentelijke inventaris vermeldt enkel de vergunde grondwaterwinningen. Vermoedelijk zijn er ook waterwinningen aanwezig die niet vergunningsplichtig zijn, maar die ook niet gemeld werden. Daardoor ontbreekt het aan inzicht in de hoeveelheid opgepompt grondwater. De kwaliteit van ondiepe grondwaterputten is bekend maar kan als onvoldoende beschouwd worden t.o.v. de huidige drinkwaternorm. Helaas geldt dit vaak zowel voor mens als dier. Het gebruik van pesticiden en meststoffen en de aanwezigheid van ondergrondse brandstoftanks blijven risicofactoren voor bodem- en grondwaterverontreiniging. De gemeente wenst zo snel mogelijk het zoneringsvoorstel inzake afvalwaterzuivering van het Vlaamse Gewest te kunnen bekrachtigen teneinde de verschillende zuiveringszones te kennen. Daarna kan definitief bepaald worden in welke gebieden er prioritair aandacht dient geschonken te worden aan individuele waterzuivering. Dienaangaande werd de gemeente Kampenhout als pilootproject gekozen, en gaf de gemeente haar volledige medewerking aan het uitwerken van het ontwerp-zoneringsplan ‘nieuwe stijl’. Tot op heden kon de VMM de gemeente nog niet meedelen of zij akkoord konden gaan met de aanpassingen/aanvullingen die de gemeente aangebracht heeft aan het ontwerp-zoneringsplan Kampenhout. 4. Mobiliteit en infrastructuur De milieuknelpunten op vlak van mobiliteit kunnen voornamelijk gerelateerd worden aan de hinderproblematiek. Al draagt het verkeer en de aanleg van de infrastructuur natuurlijk bij tot versnippering en verstoring van natuurgebieden. Voor de knelpunten hieromtrent verwijzen we dan ook naar de andere punten in dit hoofdstuk. Een specifiek lokaal knelpunt in Kampenhout is het vrachtwagenparkeren in het centrum van de gemeente. Vooral in de woonkernen en aan de schoolomgevingen dient verder de verkeersveiligheid voor zwakke weggebruikers verbeterd te worden. Files in de spitsmomenten op de N-wegen doorheen onze gemeente zijn een vertrouwd beeld geworden en geven ook aanleiding tot sluipverkeer op de belendende wegen. Om het sluikverkeer te ontmoedigen werd in Berg-centrum de verkeersregeling aangepast. Ook werden toegangswegen tot de Haachtsesteenweg en de Leuvensesteenweg permanent afgesloten (behalve voor fietsers en bromfietsers). 5. Hinder De gemeentelijke bevoegdheden inzake luchtemissies en preventie van luchtverontreinigingen door industrie, wegverkeer en gebouwenverwarming zijn gering. Dit geldt ook voor de problematiek rond geluidshinder, waar de gemeentelijke bevoegdheid zich beperkt tot het toezicht en de controle over de bronnen van geluidshinder op haar grondgebied. Over het algemeen zijn weinig gegevens geïnventariseerd over deze vormen van verontreiniging. Hoewel bij grootschalige geuroverlast beroep kan gedaan worden op dure en uitgebreide onderzoeksmethoden, blijkt het zeer moeilijk om een bondige, efficiënte en objectieve methodiek te hanteren waarmee de overlast van een specifiek bedrijf ten opzichte van zijn directe omgeving kan gemeten worden. Om de geluidshinder van de luchthaven in kaart te brengen, wordt geen rekening gehouden met de overlast veroorzaakt door het grondlawaai. De controle op geluidshinder afkomstig van andere bronnen als de luchthaven, is in het algemeen moeilijk en vergt veel deskundigheid en dure apparatuur. Van de gemeente zijn geen systematisch verzamelde en gerapporteerde gegevens beschikbaar. Het overgrote deel van de geluidsmetingen wordt uitgevoerd naar aanleiding van klachten of in uitvoering van bepaalde milieuvergunningsvoorwaarden. Geluidshinder kan slechts gedeeltelijk door technische maatregelen worden voorkomen. Om geluidshinder tot een minimum te beperken is een geïntegreerd beleid inzake milieu, ruimtelijke ordening en verkeer noodzakelijk.

105

De straatverlichting blijkt de belangrijkste bron van lichtpollutie te zijn. Desondanks wordt de verlichting van prioritair belang geacht in het kader van het veiligheidsgevoel en de verkeersveiligheid. 6. Natuur, bos en biodiversiteit De waterkwaliteit en –kwantiteit verslecht door de snellere afvoer van neerslag via rioleringen, verhardingen en ontwatering, en door diffuse vervuilingsbronnen. Dit leidt tot onevenwichten en verdroging van de waterrijke vlakte. De open ruimte versnippert verder door wegen en lintbebouwing. Dit isoleert natuurelementen verder, bedreigt kleine landschapselelementen, leidt tot biotoopverlies en dunnere verbindingen tussen natuurterreinen. Door het achterwege blijven van een aangepast beheer treedt er langzamerhand een verruiging op die toeneemt door het uitspoelen van organische meststoffen Het oneigen gebruik van de valleigronden voor verblijfsrecreatie berokkent schade aan de kwaliteit en de kwantiteit van de natuurlijke entiteiten. In 2004 werd 1 van de 2 campings gesloten om die druk te verminderen. Langs wandelen fietsroutes waar geen openbare vuilbakken staan, verstoort zwerfvuil het natuurbeeld. 7. Duurzame ontwikkeling en materialen Een van de belangrijkste pijler in het proces ‘duurzame ontwikkeling’ is de participatie en de communicatie. Maar dit is ook het grootste knelpunt. De mensen motiveren om aan de verschillende acties deel te nemen, om naar een infoavond te komen luisteren, om de fiets te nemen in plaats van de auto, … Telkens weer moeten de affiches, de artikels in de gemeenteberichten of op de website de juiste doelgroep aanspreken en niet in herhaling vallen. Ook de gedragswijziging die gepaard gaat met het proces ‘duurzame ontwikkeling’ is niet evident. In de brochure ‘D.O. voor dummy’s’ van VODO staat uitgelegd hoe het komt dat gedragswijzigingen zo moeilijk zijn: “Hoewel de aandacht voor milieu en klimaat, ethisch consumeren of Fair Trade de laatste jaren is toegenomen, blijkt er toch een groot verschil te bestaan tussen wat een burger denkt en wat diezelfde burger/consument koopt in de winkel. Attitudes en gedrag stemmen vaak niet overeen.”

D. KANSEN In zitting van 18 december 2008 heeft het gemeenteraad beslist om hernieuwd in te tekenen op de samenwerkingsovereenkomst Milieu en dit voor de periode 2009 t.e.m. 2013. Deze intekening omvat zowel een intekening op basis- als onderscheidingsniveau. In 2014 worden de samenwerkingovereenkomst Milieu niet verlengd. De subsidies worden deels herbestemd voor de aanleg van riolering in de gemeente en de handhaving vanuit het Vlaamse Gewest i.p.v. vanuit de gemeente. Momenteel weten de gemeenten niet of de samenwerkingsovereenkomsten vervangen worden door een andere subsidiesysteem of dat ze verder ontwikkeld worden in een ‘light’ -versie. Dat betekent ook dat de gemeente niet meer vastgebonden is aan de verschillende thema’s van de SO: instrumentarium, afval, milieuverantwoord productgebruik, water, hinder, energie, mobiliteit, natuur en duurzame ontwikkelingen.

106

De gemeente zal zich kunnen focussen op belangrijkere acties in één bepaalde thema’s i.p.v. kleine acties in alle thema’s. De gemeente zal ook eigen acties op touw kunnen zetten die voor haar bestuur en diensten belangrijk zijn dan acties organiseren die standaard voor steden en gemeenten door de Vlaamse Overheid opgesteld werden. Zolang de gemeenten niet weten hoe de samenwerkingsovereenkomst er zullen uitzien in 2014 en hoe de subsidieringen georganiseerd zal zien, is het moeilijk om een toekomstvisie voor de gemeente te schetsen: aan welke voorwaarden zullen we moeten voldoen? welke acties zullen uitgevoerd moeten worden? … De milieudienst zou graag op dezelfde elan als de voorgaande jaren verder werken. Daarom worden de strategische doelstellingen ook in deze context opgesteld. De milieuvergunning en de stedenbouwkundige vergunning zullen verdwijnen als afzonderlijke instrumenten en opgaan in één 'omgevingsvergunning'. Dat staat in de conceptnota die de Vlaamse regering op 23 december 2011 uitbracht. Tegelijk heeft de Vlaamse Regering op voorstel van Vlaams minister Schauvliege ingestemd met de conceptnota over de permanente milieuvergunning. De Omgevingsvergunning legt dus de vergunningsbeslissing bij één bevoegde overheid. In principe is dat de gemeente tenzij voor dié projecten waarvoor de provincie of de Vlaamse overheid als bevoegde vergunningverlenende instantie zijn aangeduid. Voor de provincie zijn dat projecten met een mogelijke grote milieuhygiënische en ruimtelijke impact, die het gemeentelijke niveau overstijgt. Voor de Vlaamse Regering zijn dat projecten die zowel ruimtelijk als op het vlak van milieu een regionale impact kunnen hebben (bv. nieuwe autosnelwegen, tramlijnen, grootschalige windturbineprojecten, enz…). De Omgevingsvergunning gaat ook gepaard met een omvangrijke declassering van de inrichtingen. Volgens een eerste schatting zullen de klasse 1 inrichtingen herleid worden tot ongeveer 5.000 die door de provincie worden vergund en de overige door de gemeenten. Daarnaast wordt de bijzondere procedure zoals ze vandaag bestaat afgeschaft. Vanzelfsprekend zullen er nog projecten zijn publieke en private - die een afweging en beslissing op Vlaams niveau vereisen. Deze Vlaamse projecten zullen in een gesloten lijst worden opgenomen. Nieuw, in het kader van de Omgevingsvergunningsprocedure, is de geïntegreerde adviesverlening door een Omgevingsvergunningscommissie. De diverse adviesverlenende instanties maken in één synthese-advies een globale beoordeling van het project. Dat betekent dat naast de milieu- en de stedenbouwkundige/ruimtelijke aspecten, ook o.m. mobiliteits-, energie- en socio-economische factoren bij de beoordeling van een vergunningsaanvraag kunnen worden meegenomen. Bovendien krijgt een initiatiefnemer te maken met een Vlaamse overheid die met één stem spreekt. Een geïntegreerde vergunningverlening vereist op het terrein ook een gecoördineerde handhavingsaanpak door betere synergie tussen de inspectiediensten van milieu en stedenbouw. Met de permanente milieuvergunning kan veel dynamischer op de bal worden gespeeld via periodieke evaluaties, afhankelijk van o.m. de aard van de inrichtingen, bedrijfs- of sectorspecifieke elementen. Indien nodig of opportuun kunnen de vergunningverlenende overheden vergunningsvoorwaarden voor een bedrijf actualiseren. Dat kan ambtshalve of op verzoek van publiek of adviesinstanties en dit naar aanleiding van controle of periodieke evaluaties. Soms kan de vergunningverlenende overheid de vergunningstermijn in de tijd beperken, bv. omdat een bedrijf een bepaalde tijd krijgt om na een aantal jaar te herlocaliseren.

107

De permanente vergunning geeft de bedrijven ook meer rechtszekerheid en houdt een kostenbesparing in. Tot op vandaag moet bij de hervergunning van een bestaande inrichting de exploitant een nieuwe aanvraag indienen. Dat bezorgt zowel de overheden, als de exploitanten/bedrijven een administratieve last waarvan de meerwaarde betwijfeld wordt. Het gaat immers om de hervergunning van bestaande bedrijven waarvan de mogelijke milieu-impact al in kaart is gebracht n.a.v. de oorspronkelijke vergunningverlening. Het zal in die gevallen vaak volstaan om de vergunningsvoorwaarden aan te passen aan nieuwe kennis, technologische vooruitgang of gewijzigde omgevingsfactoren.

E. BEDREIGINGEN Natuurlijk brengt de stopzetting van de samenwerkingsovereenkomsten heel wat nadelen met zich mee. Een groot deel van de acties uitgevoerd door de milieudienst, maar ook door andere diensten, werden grotendeels gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid via de samenwerkingsovereenkomsten milieu. Het afschaffen van de SO heeft ook als gevolg dat de verplichting van een gemeentelijke MINA-raad vervalt. De subsidiëring van de MiNa-werkers loopt ook via de SO. De vrijheid die de gemeente nu heeft om acties en projecten uit te voeren wordt beperkt door het wegnemen van belangrijke subsidiëringsmiddelen. De provincie Vlaams-Brabant had ook de samenwerkingsovereenkomsten milieu met de Vlaamse Overheid ondertekend en had als onderdeel van haar opdracht gekregen: het ondersteunen van gemeenten. De provincie organiseerde tal van acties om de gemeenten te ondersteunen in het behalen van hun subsidies: samenaankoop energie-audits, campagne ‘Minder hinder’, de afvalbox, … De provincie heeft beloofd om de gemeentes te blijven ondersteunen. Gezien de financiële toestand van de gemeente en de besparingen die elke dienst moet uitvoeren zal de milieudienst haar strategische doelstelling in die opzicht moeten opstellen. Natuurlijk om geld en energie en … te kunnen besparen, moet er investeringen komen. Maar dit moet op een doordachte en duurzame manier gebeuren. Met de invoering van de omgevingsvergunning en het aanpassen van de bestaande indelingslijst, zal de gemeente daarom in de toekomst over een pak méér inrichtingen moeten oordelen dan nu het geval is bij milieuvergunningsaanvragen. Op het vlak van handhaving moet een echt samenhangend instrumentarium komen, dat vlot werkbaar is voor de handhavende overheid, met een duidelijk zicht op de taakverdeling tussen gemeente, provincie en gewest en tussen administratieve en gerechtelijke handhaving.

108

F. NIEUWE BELEIDSDOELSTELLINGEN Strategische doelstelling 1: Reductie van meer dan 20% CO2-uitstoot tegen 2020. Het klimaat verandert. De aarde zou tegen het einde van de eeuw een opwarming tot 2°C ondergaan. Een onomkeerbare klimaatverandering kan vermeden worden maar dan moet onze CO2uitstoot drastisch dalen. De mislukking van de klimaattoppen in Kopenhagen en in Durban zijn geen goede voorbeelden voor de aarzelende, groeiende economie zoals Brazilië, China. Als er geen versnelling hoger geschakeld wordt, zal de klimaatopwarming minstens 4 graden bedragen. Europa wil met haar klimaatpakket het voortouw nemen in de aanpak van de klimaatverandering. Om de klimaatverandering te beperken, wil Europa tegen 2020 20% hernieuwbare energie produceren, 20% energie-efficiënter zijn en 20% minder CO2 uitstoten. De Europese bijdrage blijkt nu al niet voldoende te zijn en zal tegen 2020 minstens 40% van haar uitstoot moeten laten dalen. De gemeente zal een cruciaal rol spelen om van Kampenhout een klimaatneutrale samenleving een succes te maken.  De Convenant of Mayors ondertekenen Een gemeente kan de ‘Convenant of Mayors’ ondertekenen. Dit is een oproep van de Europese commissie aan steden en gemeenten om verder te gaan dan de 20/20/20 doelstellingen (20% energiebesparingen, 20% hernieuwbare energie en 20% CO2-reductie tegen 2020). Met de ondertekening engageert de gemeente zich om meer dan 20% CO2 te reduceren tegen 2020 op haar grondgebied. De provincie Vlaams-Brabant zou fungeren als ‘convenant coördinator’. De gemeente zal een nulmeting en een 2-jaarlijks rapportage moeten opmaken. Er moet ook een klimaatactieplan opgemaakt worden en burgers en bedrijven moeten via allerlei kanalen en acties bij dat plan betrokken worden. Het klimaatplan moet acties in de sectoren bouwen, energieproductie, mobiliteit, ruimtelijk ordening, publieke betrokkenheid en duurzame aankopen inhouden. Hiervoor zijn al een aantal acties ondernomen: klimaatwijken, MIK op de lamp, energietips op de gemeentelijke website en in de gemeenteberichten, bouwteam, ecodriving, … Deze acties zullen verder gezet worden en nieuwe acties zullen ondernomen worden: een gemeentelijk klimaatplan opstellen, … Periode: 2013 - 2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeentelijke milieudienst/VVSG/Provincie Vlaams-Brabant Middelen: Personeelskost – investeringskosten: € 7.500 (in 2013 voor de nulmeting) Aard: Voort – bindend  Energierenovatie van de gemeentelijke gebouwen Door een energierenovatie toe te passen in de gemeentelijke gebouwen worden ze klaar gestoomd voor de toekomst en wordt er gestreefd om deze gebouwen energieneutraal te maken. De gemeente doet reeds geruime tijd beroep op Infrax en Cenergie voor de ondersteuning van haar energiebeleid. In dit kader worden alle gebouwen van de gemeente maandelijks opgevolgd in een energieboekhouding, worden energie-adviezen op maat aangeboden en wordt een energiejaarrapport opgesteld. De gemeente voerde in de voorgaande jaren reeds tal van acties uit, zoals energie-audits, energieprestatiecertificaten of de aanstelling van een energiecoördinator. De komende jaren wordt de samenwerking met Infrax en Cenergie verder gezet, worden de entiteiten energetisch geoptimaliseerd, zal de energiecoördinator maandelijks de meterstanden doorgeven aan Infrax, worden energie-audits uitgevoerd bij verbouwing en nieuwbouw, worden verlichtingsarmaturen (zowel straatverlichting, verlichting van openbare gebouwen, verlichting in gebouwen) vervangen

109

door meer economische alternatieven en worden de werknemers van de gemeente bewustgemaakt van rationeel energiegebruik. Energie service company (ESCO) van PBE (DNB) biedt ook een totaalpakket energiediensten aan om de energie-efficiëntie van de gemeentelijke gebouwen te bevorderen. Met de goedkeuring van het gemeenteraad is de gemeente aangesloten bij de energiediensten van ESCO op basisniveau. De energiediensten die aangeboden worden door ESCO op basisniveau zijn:  Voorziening installeren voor het meten kwartierverbruiken voor gas en elektriciteit;  Energiezorgsysteem opzetten;  Haalbaarheidsstudie uitvoeren;  Energiekadaster opmaken. De DNB zal de gemeente op de hoogte brengen van haar bevindingen van bovenvermelde taken. Op basis hiervan kan de gemeente beslissen om gebouw per gebouw een detailstudie en eventuele uitvoering van de energie besparende maatregelen aan de DNB toe te vertrouwen. Er moet ook rekening gehouden worden mat andere duurzaam aspecten zoals materiaalgebruik, waterbeheer, bereikbaarheid en toegankelijkheid, … Deze regel geldt ook voor sociale woningen. Veel sociale woningen zijn oud en onvoldoende geïsoleerd. Dat levert de bewoners vaak grote energiefacturen op die hen het leven nog moeilijker maken. De gemeente zetelt meestal in de raad van bestuur van de sociale huisvestingsmaatschappij. Hier kan een gemeente milieusparende standpunten verdedigen en andere bestuurders proberen te overtuigen. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/INFRAX/Cenergie Betrokkenen: Gemeente/INFRAX/Cenergie/Bond Beter Leefmilieu Middelen: Personeelkost/Investeringskost/Algemene kost onderhoud gebouwen - € 25.000 Aard: Voort - bindend  Energiezuinige nieuwbouw Bij het bouwen van nieuwe gemeentelijke gebouwen probeert het gemeentebestuur het meest energiezuinig oplossing te vinden, gaande van passief bouwen tot laag energie woningen. Ook hernieuwbare energie en/of alternatieve technologie zullen worden toegepast. Bij nieuwbouw is het belangrijk rekening te houden met de best beschikbare technieken die op dat moment op de markt zijn. De gemeente kan beroep doen op de ervaring van experts van ESCO en/of ook van het Provinciale Helpdesk Energiezorg. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/INFRAX/Cenergie Betrokkenen: Gemeente/INFRAX/Cenergie/Bond Beter Leefmilieu Middelen: Personeelkost/Investeringskost in samenspraak met de dienst openbare werken Aard: Voort - bindend  Groene stroom en herbruikbare energie Momenteel gebruiken alle gemeentelijke gebouwen en de openbare verlichting 100% groene stroom van SPE n.v. In 2013 loopt de openbare aanbesteding voor elektriciteit met SPE n.v. ten einde. Bij de nieuwe aanbesteding zou de gemeente voor een aantal percentage groene stroom kunnen kiezen (10%, 50% of 100%) en dit liefst ook van een groene producent. De gemeente kan ook de eigen inwoners informeren over de verschillende soorten stroom en databanken waar meer info is te vinden over groene stroom en de prijs hiervan. De V-test is een actie

110

waarbij inwoners advies verleend worden over de verschillende leveranciers en waar ze ook effectief kunnen overschakelen. Ook het verder uitbouwen van herbruikbare energie is belangrijk in de komende jaren door:  isoleren van bestaande gebouwen te stimuleren;  plaatsen van zonnepanelen;  het gebruik van alternatieve brandstoffen/energiebronnen voor de verwarming van gebouwen stimuleren. Via subsidiëring en sensibilisatie zal het gebruik van alternatieve technologieën bevorderd worden. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: INFRAX Betrokkenen: Technische dienst/INFRAX/Cenergie Middelen: Personeelskost/investeringskosten via ESCO Aard: Voort – bindend  Het opnemen van energie-efficiëntie als criterium bij overheidsopdrachten De dienst ‘Overheidsopdrachten’ heeft al een aantal criteria voor energie-efficiëntie opgenomen in haar overheidsopdrachten, zoals bij het leasen van kopieermachines. Een aantal andere criteria kunnen nog opgenomen worden:  voor elektrische of elektronische toestellen:  opnemen in het bestek dat de apparatuur een bepaald label moet hebben;  in de offerte moet het energieverbruik van de apparatuur vermeld worden;  bepaalde apparatuur wordt systematisch vervangen door energiezuinige types.  voor gebouwen:  de gemeente sluit een onderhoudscontract af met een gespecialiseerd bedrijf, waarin bepaald wordt dat bepaalde gemeentegebouwen continu geoptimaliseerd worden op vlak van energieverbruik;  bij nieuwbouw en renovatie wordt telkens gestreefd naar het laagste haalbare E-peil;  opleggen van een beter isolatiepeil dan de wettelijke verplichting;  de plannen voor nieuwbouw of renovatie moeten voorgelegd worden aan specialisten op vlak van duurzaam bouwen en bij opmerkingen, aangepast worden aan het advies;  bij renovatie moeten volgende zaken standaard uitgevoerd worden: de vervanging van oude verwarmingsketels, het vervangen van enkel glas en het plaatsen van dakisolatie. Daarnaast wordt bij de vervanging van verlichting indien mogelijk gekozen voor een energiezuiniger type;  bij elke nieuwbouw of renovatie moeten de mogelijke maatregelen inzake energiebesparing en energie-efficiëntie opgelijst worden. De ontwerper moet een haalbare en evenwichtige mix van maatregelen opnemen in het definitieve plan. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst/Economaat/dienst ‘Overheidsopdrachten’ Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Kleine energiebesparende maatregelen De gemeente moet niet alleen investeren in groene stroom, zonnepanelen, isolatie of andere grote investeringen. Zelfs kleine energiebesparende maatregelen zijn efficiënt, zoals:  het plaatsen van: - radiatorfolie;

111

buisisolatie; tochtstrips; spaarlampen; bewegingssensor; spaardouchekop; doorstroombegrenzer en bruismondstuk; een timer op een elektrische waterboiler; stekkerdoos met schakelaar; thermostatische kranen op radiatoren en het ontluchten van radiatoren. -



Maandelijks stuurt de duurzaamheidsambtenaar energiebesparende tips aan het gemeentepersoneel, affiches worden geplaatst, het personeel doet mee aan de ‘Dikke Truiendag’, … Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost – investeringskost: € 2.000 Aard: Voort – bindend  Openbare verlichting optimaliseren Bij het uitbouwen van nieuwe wijken kan de openbare verlichting geoptimaliseerd worden: nieuwe armaturen, minder lichtpunten, … Dit gebeurt in samenspraak met INFRAX. Ook het bestaande openbaar verlichting wordt deel per deel vervangen door energiezuinige lampen. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Energiebesparing Energiebesparing door gedragsverandering wordt vaak vergeten ten voordele van meer zichtbare acties. Gedragsverandering kan zorgen voor gemiddeld 10% besparing per huishouden op gas- en elektriciteitsverbruik. Gedrag laat zich niet eenvoudig en in één keer aanpassen. Hier is blijvende sensibilisatie nodig. Hierin kan de gemeente een voorbeeld zijn voor haar inwoners. De gemeente voerde het voorgaande jaar reeds tal van sensibiliseringscampagnes. Op de website van de gemeente kon men heel wat informatie verkrijgen over rationeel energiegebruik. In de toekomst zal de gemeente deze acties voortzetten en aanvullen met nieuwe campagnes als de klimaatwijken/energiejacht, rationeel energieverbruik, duurzaam bouwen (informatieavond, beurs, …), groen stroom, … Ook het eigen gemeentepersoneel wordt gesensibiliseerd over rationeel energieverbruik door middel van tips, affiches, enz. Tal van acties bereiken slecht of niet de juiste doelgroepen. De communicatiemiddelen moeten uitgebreid worden (facebook, twitter, digitale nieuwsbrief, betere samenwerking OCMW/gemeentelijke diensten). Zo kunnen de acties sneller en naar de juiste doelgroepen verspreid worden, zoals energiescan, klimaatwijken, FRGE, … Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/Infrax/Cenergie/Bond Beter Leefmilieu/Provincie Vlaams-Brabant Betrokkenen: Gemeentelijke milieudienst/Infrax/Cenergie/Bond Beter Leefmilieu/Provincie VlaamsBrabant

112

Middelen: Algemene kost sensibilisering – € 2.500 Aard: Voort - bindend  Subsidies De gemeente verleent een subsidie aan particulieren voor de plaatsing van een zonneboiler. De subsidie bedraagt 250 euro en is cumuleerbaar met de subsidie van de provincie en de netbeheerder. Ook voor het plaatsen van hoogrendementsbeglazing en het laten uitvoeren van een energieaudit bij particuliere woningen krijgen de inwoners van Kampenhout een premie. De volgende legislatuur kunnen de subsidies herbekeken worden en kan de financiële steun van de gemeente verbreed worden naar een algemeen subsidiebedrag voor energiezuinige renovatie en nieuwbouw (muur-, vloer- en dakisloatie, warmtepomp, …). Het fonds ter reductie van de globale energiekost (FRGE) kunnen inwoners quasi renteloze leningen aanbieden voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Dit moet meer en meer gepromoot worden naar de inwoners door middel van affiches, artikels in de gemeenteberichten en op de website, de coördinator uitnodigen op een infoavond rond energiezuinig (ver)bouwen, … Andere acties kunnen in de verf gezet worden, zoals het provinciale bouwadvies. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeentelijke milieudienst Middelen: Subsidiëringsbudget: € 25.000 Aard: Voort – bindend  Energiescan Een energieadviseur komt bij de inwoners van de gemeente thuis en zoekt samen met de bewoners naar mogelijkheden om energie te besparen. Hij maakt een doorlichting van de woning, de verwarmingsinstallatie, het waterverbuik, de verlichting, elektrische apparaten, ... Hij stelt een lijst op van plaatsen of toestellen waar er "energieverlies" is. De energieadviseur kan tijdens de rondgang of bij een later bezoek ook al enkele energiebesparende maatregelen uitvoeren zoals het vervangen van veelgebruikte gloeilampen door spaarlampen, het installeren van een spaardouchekop, het aanbrengen van reflecterende folie achter de radiatoren, ... Zowel de energiescan als de geplaatste materialen zijn helemaal gratis. Na de basis energiescan is er nu ook een gratis opvolgscan, alleen voor bewoners die geen dubbel glas en/of dakisolatie hebben. Voor wie niet wil investeren in dakisolatie en/of dubbele beglazing, is er een evaluatie van de basisscan, wordt er een leveranciersvergelijking gedaan op de VREG site (voordeligste energieleverancier in de regio) en wordt er een extra gratis pakket van bijkomende energiebesparende maatregelen voorzien. Voor wie wel investeert in dakisolatie en/of dubbele beglazing, wordt er een volledige begeleiding voor het plaatsen van dakisolatie en/of hoogrendementsbeglazing, opmeting en opmaak meetstaat ter plaatse, offerte en premies aanvragen (informeren en begeleiden) en coördinatie van de uitvoering der werken voorzien. Het gemeentebestuur heeft beslist dat iedereen zich mag inschrijven voor het laten uitvoeren van een energiescan in zijn woning. Kansarmen, mensen met een verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds, met een collectieve schuldenregeling, met een budgetbegeleiding bij het OCMW, residentieel beschermde klanten en steuntrekkers van het OCMW krijgen voorrang. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Technische dienst/ESCO/INFRAX Middelen: Personeelskost – energiescan is gratis voor de gemeente alsook de bewoner. Aard: Voort – bindend

113

Strategisch doelstelling 2: Streven naar een afvalarme gemeente en naar een efficiënter gebruik van grondstoffen en producten.  Preventief afvalbeleid Het streven naar afvalpreventie moet leiden tot een algemene daling van de afvalproductie per inwoner. De laatste jaren haalt de gemeente de doelstelling van de Vlaamse overheid en dat wil zeggen minder dan 150 kg restafval per inwoner. Maar de hoeveelheid restafval blijft wel stagneren. Tegen 2020 zou de gemeente minder dan 100 kg per inwoner moeten halen. Dit vergt een volgehouden preventiebeleid dat de verschillende doelgroepen voortdurend aanspreekt en sensibiliseert. Tevens worden campagnes gevoerd met betrekking tot composteren en beperken van zwerfvuil, in samenwerking met de provincie en het Vlaamse Gewest. De gemeente zal het aanreiken van afvalpreventiemiddelen blijven aanbieden, zoals antireclamestickers, compostbox van de provincie, … en informatie om in te schrijven op de Robinsonlijst. Meerdere keren per jaar worden afvalpreventietips aan de inwoners aangeboden via de gemeentelijke website of de gemeenteberichten. Bij de gemeentelijke diensten kunnen bepaalde afvalstromen voorkomen worden of drastisch verminderd, zoals papier, … Door het aanschaffen van nieuwe kopieermachines die ook een scanfunctie hebben, zullen documenten tussen de diensten in digitale versie verstuurd worden. Het gebruik van e-mails als communicatiemiddel heeft, zolang deze niet worden afgedrukt, deze afvalstroom al sterk doen dalen. Met de nieuwe scanfunctie kan deze afvalstroom sterker dalen. Producten (kaften, schrijfgerief, …) die niet meer worden gebruikt, moeten niet onmiddellijk in de vuilnisbak eindigen. Via het economaat, kunnen verschillende producten hergebruikt worden. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente, Economaat, bevolking, Interza Middelen: Algemene personeelskost, Algemene kosten sensibilisering Aard: Voort – bindend  Het bieden van financiële stimuli en begeleiding Er zullen subsidies worden verleend voor de aankoop van een geluidsarme hakselaar, een mulchmaaier of een mulchingkit voor bestaande toestellen, voor het gebruik van traag groeiende graszaden en voor het gebruik van herbruikbare luiers. Ook de aankoop van een compostvat van 200 l of een compostbak met drie compartimenten wordt betoelaagd met 5 euro. Voor initiatieven inzake afvalarme kringlooptuinen biedt de gemeente begeleiding en ondersteuning. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente, bevolking, Interza Middelen: begroting Interza Aard: Voort – bindend  De selectieve inzameling van afvalstoffen Omdat een succesvol afvalbeleid enkel mogelijk is indien alle maatschappelijke doelgroepen overtuigd zijn van het belang ervan, blijft de gemeente de komende jaren investeren in het engageren, informeren en sensibiliseren van het gemeentepersoneel, de scholen, de bevolking en andere doelgroepen. De campagnes zullen betrekking hebben op afvalpreventie, selectieve ophaling (sorteerregels, afzetmogelijkheden in de afvalsorteergids, artikels in de gemeentelijke informatiekrant en het informatieblad van Interza, informatie op het recyclagepark,

114

informatieborden langs de weg, etc.), het hergebruik (werking kringloopcentrum), het composteren en ecologisch tuinieren, recyclagepark, infoavonden, huisbezoeken, publicaties van gemeente, Interza, provincie en Vlaams Gewest, illegaal ontwijkgedrag (sluikstorten, sluikstoken, zwerfvuil), pesticidengebruik, resultaten van het afvalbeleid (vergelijkingen met andere gemeenten, provinciaal gemiddelde, gewestelijk gemiddelde). De gemeente evalueert op jaarlijkse basis en in samenspraak met Interza het gewijzigde afvalbeleid voor de selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen. Indien nodig wordt dit bijgestuurd. Het kringloopcentrum wordt ondersteund door een publicatie in de gemeentelijke informatiekrant en de thuiscompostering wordt verder gestimuleerd. De gemeente zal ook in de toekomst bedrijfsafvalstoffen weigeren op het recyclagepark. Ondernemers worden doorverwezen naar afvalophalers en –verwerkers in de omgeving. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente, Interza, OVAM, provincie Vlaams-Brabant Middelen: bijdrage werkingskosten Interza Aard: Voort – bindend  Illegaal ontwijkgedrag voorkomen De gemeente voorziet in de politieverordening betreffende het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen, in het opruimen van gesluikstorte afvalstoffen en zal het sluikstorten intensiever controleren. In samenwerking met de politiezone komt er een bijkomende reglementering omtrent hinder. Door een verhoogde controle van de afvalhinder en het recyclagepark toegankelijker te maken, hopen we op een vermindering van zwerfvuil en sluikstort. De sensibilisatie gebeurt verder i.s.m. de afvalsteward, de provincie en het Vlaams Gewest. In samenspraak met Interza, zal de afvalsteward de zwerfvuil- en sluikstortproblematiek in kaart brengen en proberen bij te sturen op het terrein. Door middel van de jaarlijkse zwerfvuilactie ‘In de ZAK!’ zal de gemeente haar inwoners proberen te betrekken bij de zwerfvuilproblematiek. Er komen informatieborden in het straatbeeld en de Ovam-campagne “In de vuilbak” zal mee uitgedragen worden. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/MARK Betrokkenen: Gemeente/ Interza/ politiezone KASTZE/ scholen/ bevolking/ verenigingen/ landbouw/ industrie Middelen: Algemene personeelskost + kost afvalpreventie Aard: Voort – indicatief  Efficiënter gebruik van producten en materialen Om afval te voorkomen en milieuverantwoorde producten te gebruiken, voert de gemeente een duurzaam aankoopbeleid. Daarom zal ze de provinciale en gewestelijke lijst van aanbevolen producten zoveel mogelijk consulteren en in de mate van het mogelijke toepassen. Op basis hiervan zal zij een eigen lijst van aanbevolen producten opstellen. De gemeente wil in 2016 ook klaar zijn met de opstelling van een afvalpreventieplan. In de komende jaren zal de gemeente verder aandacht schenken aan de reductie van verpakkingsafval, het gebruik van duurzame catering en streekgebonden en fair trade producten. Tenslotte wordt het aanbod van de provincie Vlaams-Brabant inzake het uitlenen van herbruikbare drankbekers geëvalueerd. Door de omvang van de lokale evenementen en de hoge belasting van de

115

initiatiefnemers, zal er de komende jaren onderzocht worden welke aanpak het meest doeltreffend is om tot afvalarme evenementen te komen, met behoud van comfort. De technische dienst probeert ook een maximum aan milieuverantwoorde producten te gebruiken, zoals duurzaam geëxploiteerd hout, milieuvriendelijke verven en vernissen, gekeurd breekpuin, compost met Vlaco-label, milieuvriendelijke kantoormaterialen, … Ook zuinige elektrische toestellen worden aangekocht, koelkasten met een energielabel A, kopieermachine met scanfuncties om het papierverbruik te doen dalen, … Ook de voorwaarden van de overheidsopdrachten worden meer en meer duurzaam zowel op milieu- als op energievlak. Het beleid omtrent het gebruik van COPRO-breekpuin wordt voortgezet. Bij de aankoop van houten materialen en toestellen wordt de voorkeur gegeven aan duurzaam geëxploiteerde houtproducten. De gemeente zal chemische houtverduurzamingsmiddelen maximaal vermijden en waar mogelijk vervangen door milieuvriendelijke. Ook bij de renovatie van gebouwen wordt getracht om duurzame en milieuvriendelijke bouwmaterialen te gebruiken. De gemeente zal het bestaande beleid inzake ‘Materialen voor tuinen groenaanleg, -onderhoud en meubilair’ verderzetten en de mogelijkheden binnen haar eigen werking trachten verder uit te bouwen. Compost als bodemverbeteraar wordt verder gebruikt. Het gehakseld hout afkomstig van de eigen werking wordt hergebruikt in het openbaar plantsoen. Waar het mogelijk is, zal de gemeente haar beleid rond duurzame aankopen voortzetten. De streekproducten worden gepromoot op recepties of als geschenken. Maar ook Fair Trade en bioproducten worden geïntroduceerd, zoals koffie, suiker, thee, … De gemeente promoot streek- en biologische producten tijdens recepties en in geschenkpakketten. De gemeente heeft het label "STRAFFE STREEK GEMEENTE" ontvangen. Dit label geeft aan dat de gemeente de streekproducten een warm hart toedraagt en er ook effectief werk van maakt. De gemeente geeft een duidelijk signaal aan haar inwoners dat de gemeente meewerkt aan de verdere ontwikkeling van haar streekidentiteit. Voor het project ‘Fruit op school’ tracht de dienst welzijn van de gemeente om zo veel mogelijk biologisch fruit aan te bieden aan de kinderen. In de toekomst kan ook en voedselteam opgestart worden binnen het gemeentepersoneel. De jaarlijks biomarkt zal ook blijven aandacht geven aan biologische maar ook streekeigen en seizoensgebonden producten. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst/Aankoopdienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend

Strategisch doelstelling 3: Overgaan naar een duurzaam ruimtebeheer  Invoering van de omgevingsvergunning en nieuwe handhavingsbeleid Weldra zal de invoering van de omgevingsvergunning een feit zijn en zullen de stedenbouwkundige en milieuvergunningen afgeschaft worden. Dit vraagt een nauwe samenwerking tussen de diensten ‘stedenbouw’ en ‘milieu’ op vlak van nieuwe vergunningsaanvragen, handhavingsbeleid, hinderbeleid en adviesorganen. Zolang de omgevingsvergunning nog niet in voege is, zal de milieudienst haar administratieve taken (vergunningsaanvragen, handhaving, …) blijven voortzetten.

116

De gemeente stelt in het kader van haar bevoegdheden reglementen op met betrekking tot aspecten die in relatie staan met de hinderproblematiek. Zij houdt tevens toezicht op de naleving van bestaande normen en reglementeringen en integreert de hinderproblematiek in het milieuvergunningenbeleid. De gemeente wil een inzicht krijgen in de hinderproblematiek, de bronnen en de knelpunten op haar grondgebied, om haar beleid maximaal af te stemmen op de lokale situatie. Daarom worden de klachten geregistreerd in het MKROS en nauwgezet opgevolgd. Jaarlijks worden een verslag over het aantal klachten, de bron van de klachten, de oorzaak, … toegevoegd aan het MJP. Ook de bodemverontreiniging wordt aangepakt door de aanvulling van de inventaris van de verontreinigde gronden, het register van stookolietanks, de inventaris van de bestrijdingsmiddelen, etc. In het kader van het gemeentelijk toezicht zullen meer controles uitgevoerd worden. Periode: 2013-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  Open ruimte sparen Vlaanderen is de meest versnipperde en verkavelde regio van Europa. Dat veroorzaakt heel wat problemen op vlak van verspilling van open ruimte, energieverspilling, extra kosten voor allerlei nutsvoorzieningen (gas, elektriciteit, waterzuivering, postbedeling, …). In de eerste plaats moet de gemeente zich inzetten op zuinig en intensief ruimtegebruik. Dit zowel om voldoende ruimte voor water en natuur te reserveren, maar ook om het energiegebruik te beperken en de groei van het autoverkeer in de hand te houden. De gemeente streeft naar een aantrekkelijke, leefbare kern zonder haar landschappelijk karakter te verliezen en naar het bewaren van open ruimte, natuur en bos. De gemeente is bevoegd voor het opmaken van gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) en voor het afleveren van bouwen verkavelingvergunningen. In een RUP worden bestemmingen vastgelegd die de basis vormen voor het afleveren van vergunningen. Het vergunningsbeleid voor nieuwe bebouwing moet duurzamer met het oog op woondichtheid, percentage sociale woningen, waterbeheer, parkeerplaatsen en oppervlakte gemeenschappelijk groen. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  Overstappen naar een duurzame stedenbouw Duurzaam en energiezuinig bouwen zit duidelijk in de lift, maar blijft nu voornamelijk hangen op het niveau van individuele woningen. In een ruimtelijk uitvoeringsplan of een verkavelingsvergunning kunnen heel wat voorwaarden rond duurzaam bouwen opgenomen worden: oriëntatie van de gebouwen, isolatie, ventilatie, … Op het vlak van waterbeheer kan de gemeente in een nieuwe woonwijk zorgen voor een uitbouw of herwaardering van het grachtenstelsel. Dit zorgt voor voldoende opslag-, buffering- en infiltratieruimte voor overtollig regenwater in periodes van piekneerslag.

117

Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  Ruimte reserveren voor natuur en water Door de klimaatverandering gaat de neerslag in ons regio alleen maar toenemen. Door de verstening van de ruimte kan regenwater nier meer op een natuurlijke manier in de bodem dringen. De regen wordt massaal afgevoerd naar beken en rivieren, die de toevloed vaak niet meer kunnen slikken en overstromen. Daarom moeten er in nieuwe RUP’s of verkavelingsvergunning aandacht besteden worden aan ‘blauwe’ of ‘groen-blauwe’ bestemmingen, zodat natte zones bewaard blijven als waterbergings- of infiltratiegebied. Dit werkt ook bevorderend voor de biodiversiteit van verschillende dieren- en plantensoort. Natuur- en bosgebieden van het Vlaams Ecologisch Netwerk worden aangeduid door de Vlaamse overheid en de natuurverbindingsgebieden ertussen door de provincies. De gemeente is bevoegd voor de ecologische infrastructuur, groengebieden die voor het lokale niveau van belang zijn en kan ook een zone aanduiden voor natuur. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  De uitvoering van de watertoets Sinds 2003 is de watertoets in Vlaanderen in voege getreden. Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning dient de bevoegde overheid rekening te houden met de beginselen en de doelstellingen van het integraal waterbeleid, de waterbeheerplannen en het beleid tegen verdroging. De gemeente zal de watertoets toepassen en telkens advies vragen bij de aangeduide instanties. (www.watertoets.be) Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/ Waterbeheerders/ Natuurverenigingen Middelen: Algemene personeelskost Aard: Nieuw – bindend  De opmaak en de uitvoering van bekkenbeheersplannen en de bijhorende actieplannen Sinds november 2003 is het decreet IWB van toepassing. Vanaf dan is de opmaak van het deelbekkenbeheersplan decretaal verplicht. Om de doelstellingen te bereiken wordt in samenwerking met de verschillende overheden en onder coördinatie van de provincies een beleidsplan opgesteld met voorgenomen acties, maatregelen, middelen en termijnen. De gemeente participeert actief in de opmaak van de bekkenbeheersplannen voor de deelbekkenwerking – Leibeek/Weesbeek/Molenbeek; en voor de deelbekken-werking – Barebeek/BenedenDijle. Naast het duurzaam onderhoud van de waterlopen en het grachtenselsel, zal gewerkt worden aan een verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater en de uitbouw van een vismigratiesysteem.

118

Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente/Naburige gemeenten en steden/Polders en Wateringen/VMM/Natuurverenigingen Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  Beheer van open beddingen, de oevers en het natuurlijk milieu van waterlopen Open beddingen, oevers en het natuurlijk milieu van de waterlopen moeten zoveel mogelijk beschermd worden, door het beperken van overwelvingen, het aanpassen van het ruimings-, onderhouds- en herstellingsprogramma aan de waterloop, het niet meer storten van slib op oevervegetatie, het vrij laten meanderen van de waterlopen en het instellen van bufferzones rond waterlopen. In het GNOP werden reeds onder de actie ‘Integraal waterbeheer waterlopen’ rekening gehouden met het beheer van de beddingen en oevers. In de periode 2012-2015 zullen de handelingen voornamelijk gericht zijn op: het opstellen en het toepassen van het gemeentelijk reglement m.b.t. het overwelven van baangrachten, indien hiervoor een goede basis aanwezig is; het verder werken aan de beheersplannen van waterlopen; het aanpassen van het ruimingsprogramma aan de kenmerken van de waterloop (in samenwerking met de provincie en de natuurverenigingen); het vrij laten meanderen van de waterlopen; het instellen van bufferzones rond de waterlopen en het toezicht op het rechttrekken van waterlopen en de bepalingen omtrent overwelvingen. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant LEEFMILIEUADMINISTRATIE/Aquafin/Natuurverenigingen Middelen: 97.000 Euro Aard: Voort - bindend

Gemeente/VMM/VLAAMSE

 Duurzaam rioleringsbeleid Het rioleringsbeleid binnen de gemeente Kampenhout is grotendeels in handen van Aquafin en de VMM. Zij staan in voor de bewaking en de verbetering van het rioleringsstelsel en de waterzuiveringsinfrastructuur enerzijds, en de inventarisatie en het in kaart brengen van het rioleringsstelsel in het GIS-systeem anderzijds. De komende jaren wordt de nadruk gelegd op de uitbreiding van de rioleringsgraad. In dit opzicht is een strategisch beleid voor ruimtelijk ordening noodzakelijk. Ruimte geven aan natuur en water zorgt ervoor dat wateroverlast bij piekneerslag vermeden wordt en biedt een leefgebied voor planten en dieren. Door te veel verspreide bebouwing kan een groot deel van het woningbestand niet op de riolering en waterzuivering worden aangesloten. Door de verplichte voorziening van de afkoppeling van het hemelwater-afvalwater in geval van nieuw- en vernieuwbouw, zet de gemeente een eerste stap naar de effectieve gescheiden afvoer van het hemel- en afvalwater en zal zij steeds meer overschakelen naar dit gescheiden afvoersysteem. De optimalisatie van de werking van de RWZI’s wordt de komende jaren voortgezet. De gemeente heeft een premiereglement voor de aanleg van een hemelwaterinstallatie, een infiltratievoorziening en de bouw van een IBA bij particulieren. Tenslotte controleert en onderhoudt de gemeente de bestaande rioleringen via de concessieovereenkomst van Aquafin. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/VMM/Aquafin Middelen: 5.000.000 Euro

119

Aard: Voort – bindend  Het stimuleren van rationeel watergebruik De gemeente streeft zowel binnen haar eigen organisatie als bij de andere doelgroepen naar rationeel watergebruik. Via sensibiliseringscampagnes beoogt de gemeente een vermindering van het watergebruik bij de verschillende doelgroepen. Hierbij verwijst de gemeente niet alleen naar waterbesparende ingrepen in de infrastructuur (bijvoorbeeld waterbesparende doucheknoppen), maar ook naar het belang van ons eigen gedrag. In de periode 2014-2019 zal de gemeente bijkomende campagnes voeren. De gemeente stimuleert verder de maximale aanwending (gebruik, infiltratie, berging en vertraagde afvoer) van hemelwater aan de bron. Daartoe legt ze in de vergunningen voor nieuw- en vernieuwbouw voorwaarden op met betrekking tot de aanleg van hemelwaterputten en/of infiltratie-voorzieningen en de afkoppeling van het hemelwater van het rioleringsstelsel. Er zal tevens voldoende ruchtbaarheid gegeven worden aan de bestaande subsidieregelingen die van de verschillende overheden uitgaan. De gemeente verleent immers een toelage voor de aanleg van een regenwaterput en/of een infiltratievoorziening. Via de provincie Vlaams-Brabant kan er ook financiële steun verkregen worden voor de aanleg van groendaken. Daarnaast zal de gemeente blijvend informatie verstrekken over rationeel watergebruik, en meer bepaald over de gebruiksmogelijkheden van hemelwater in het huishouden, de voordelen en het belang van infiltratie, de berging en de vertraagde afvoer van hemelwater. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/ Buurgemeenten/ Provincie Vlaams-Brabant/ Vlaams Gewest Middelen: Algemene personeelskost/ Subsidiëringsbudget: € 5.000/ Algemene kost sensibilisering Aard: Voort - bindend  Een groennorm opstellen Openbaar en functioneel groen in de woon- en werkomgeving van mensen heeft vele voordelen: het is een stapsteen voor planten en dieren, maar het draagt ook bij tot de leefbaarheid van de gemeente. Groen helpt ook bij het afvangen van fijn stof en het onder controle houden van de temperatuur bij extreme koude en warmte. Een groennorm opstellen is een alternatief maar er moet dan ook gewerkt worden aan kwalitatief groen. In Nederland staat de groennorm op 75 m³ per woning. Hiertoe kan de gemeente een groentoets installeren; deze toets geeft aan welke voordelen het groen moet opleveren. Extra groen kan voorzien worden op braakliggende terreinen die eigendom zijn van de gemeente of het OCMW en kunnen opengesteld worden voor het publiek. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  Koppeling problematiek omtrent de waterhuishouding aan het bodembeleid De waterkwaliteit binnen de waterhuishouding wordt in belangrijke mate beïnvloed door de uitspoeling van meststoffen in oppervlakte- en grondwater, het storten van ruimingsslib op de oevers van waterlopen, het gebruik van pesticiden, brandstofverliezen aan brandstoftanks en specifieke bodemverontreiniging als gevolg van VLAREM activiteiten.

120

De gemeente zal de bestaande inventarissen van de verontreinigde gronden, van de gebruikte bestrijdingsmiddelen en van de stookolietanks op haar grondgebied verder aanvullen. Daarnaast zal zij ook werk maken van registers inzake klachten over bodemverontreiniging en van sluikstorten. Tenslotte zal de gemeente het toezicht op de naleving van het mestdecreet voortzetten voor wat haar bevoegdheden betreft, m.n. controle op de naleving van de verbodsperiode voor het spreiden van mest; controle op de naleving van het lozingsverbod; controle op de naleving van de voorwaarden inzake mestopslag zoals voorzien in Vlarem II; en de bevoegdheid inzake vergunningverlening klasse II–veeteeltinrichtingen. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/OVAM/VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE Middelen: Algemene personeelskost Aard: Voort – indicatief  Doe het zonder De gemeente zal op basis van het draaiboek ‘Zonder is gezonder’ de inspanningen van de voorbije jaren voortzetten. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen zal zoveel mogelijk vermeden worden. Indien er toch bestrijdingsmiddelen aangekocht dienen te worden, zal in het kader van het duurzaam aankoopbeleid voorrang gegeven worden aan biologisch vlot afbreekbare producten. Ondertussen heeft de gemeente een veegmachine aangekocht die de straten van de gemeente van klein sluikafval vrijhoudt, zoals papiertjes en peuken, maar zij zorgt ook voor het verminderen van het gebruik van pesticiden. De gemeente blijft zoeken naar alternatieve bestrijdingsmiddelen en –methoden, zoals een brander of een ‘weed-it’-machine. Vanaf 1 januari 2015 geldt een definitief verbod voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen op openbaar terrein. Een volwaardig pesticidenbeleid vergt enerzijds een langetermijnvisie: omvormingen van bestaande groene zones en verhardingen, aangepast groenbeheer, … En anderzijds initiatieven om alle betrokkenen, ook de burgers, te informeren en te sensibiliseren. De gemeente kan het goede voorbeeld geven aan hun inwoners door te kiezen voor milieuvriendelijke alternatieven om de ongewenste kruidgroei te beheren op openbare terreinen. De gemeente kan ook de inwoners betrekken door een peter/meterschap voor pleinen, … En dit hand in hand met een verstandige inrichting van het openbaar, waarbij reeds van bij de ontwerpfase van straten en pleinen rekening wordt gehouden met een juiste ligging en dimensionering van de verharding en het voorkomen van ongewenste kruidgroei, het gemakkelijk en milieuvriendelijk beheer achteraf. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst/dienst Stedenbouw Betrokkenen: Vlaams Gewest/Provincie Vlaams-Brabant/Gemeente Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – bindend  De mobiliteitsplan vertalen naar sensibiliserende acties omtrent mobiliteit De gemeente stimuleerde haar werknemers reeds om te opteren voor meer milieuvriendelijkere vervoersalternatieven voor woon-, werken dienstverplaatsingen door passieve sensibilisering. Daar komen volgende acties bij: het bedrijfsvervoerplan, de verderzetting van de fietsenpremie voor de werknemers van de gemeente, milieuvriendelijk met de auto leren rijden (Lokaal Kyotoprotocol), … Met de campagne ‘Ik kyoto’ daagt het gemeentebestuur zijn personeel uit om 12.5 weken lang met

121

de fiets, te voet, met het openbare vervoer of al carpoolend naar het werk te komen en zo heel wat CO2 te besparen. De gemeente heeft een aantal nieuwe wagens geleased. Deze werden onderworpen aan de ‘Ecoscore’. De ecoscore laat toe om de milieuprestaties van een voertuig in te schatten door rekening te houden met de belangrijkste milieu-impacten die het voertuig veroorzaakt: opwarming van de aarde (voornamelijk door CO2), luchtvervuiling (bv. door fijn stof en stikstofoxiden, met impact op de mens en ecosystemen) en geluidsoverlast. Aan elk voertuig kan een ecoscore toegekend worden tussen 0 en 100. Hoe dichter een voertuig de 100 benadert, hoe milieuvriendelijker het is. Het is ook de bedoeling om de milieu-impacten van het nieuwe wagenpark (na het aanschaffen van de nieuwe wagens) te vergelijken met die van de oude wagens en dit aan de hand van de ‘MilieuToetsingVoertuigenpark’ of MTV. Met deze softwaretoepassing kunnen beheerders van het voertuigenpark op eenvoudige wijze nauwkeurig de Ecoscore van de voertuigen berekenen op basis van het reële gebruik. Het systeem berekent onder meer of een voertuig beter of slechter scoort dan gemiddeld. Het instrument berekent ook welk voertuig uit uw voertuigenpark het best meer of minder ingezet wordt, of welk voertuig dringend aan vervanging toe is omdat het te vervuilend is. Roetfilters plaatsen bij oudere dieselvoertuigen, kunnen een oplossing bieden tegen het fijne stof in de lucht. In de toekomst zouden een aantal werkverplaatsingen met dienstenfietsen kunnen gebeuren. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Betrokkenen: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Middelen: Algemene personeelskost - verplaatsingsvergoeding personeel: 2.500 Euro Aard: Voortzetting – bindend  Trage wegen In de gemeente Kampenhout komen veel trage wegen voor. Dit zijn verbindingen voor nietgemotoriseerd verkeer zoals veldwegen, kerkwegels, jaagpaden, bospaden, …. Veel van die trage wegen zijn in het verleden reeds verdwenen of dreigen in de toekomst te verdwijnen. Zo zijn reeds heel wat veldwegen verdwenen door de aanleg van verkavelingen of onder nieuwe woonwijken. Andere trage wegen werden ‘echte straten’, waardoor ze hun functie van trage weg verloren. Trage wegen kunnen vooreerst gebruikt worden als recreatief wandel-, fiets- of ruiterpad. Heel wat trage wegen in Kampenhout zijn reeds opgenomen in wandelen fietsroutes. Veldwegen en kerkwegels zijn immers ideaal voor wandelaars of fietsers die op een rustige manier van het landschap en de natuur willen genieten. Ze kunnen ook gebruikt worden als veilige functionele verbindingen voor zachte weggebruikers en zeker voor korte afstanden, een alternatieve en verkeersveilige route bieden voor bvb. schoolgaande kinderen. Heel wat trage wegen maken een verbinding tussen en naar dorpskernen. Trage wegen zijn ook van belang voor natuurontwikkeling. Inmiddels zijn drie delen van de gemeente afgewerkt. In 2010 werd gestart met het derde deelgebied, begrensd tussen de Langestraat - Zeypestraat – Haachtsesteenweg – grens Boortmeerbeek. In de toekomst zullen de andere gebieden aan bod komen. Periode: 2014 -2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke dienst voor toerisme Betrokkenen: Gemeentelijke Milieudienst/VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE Middelen: Algemene personeelskost/Trage wegen Aard: Voortzetting – indicatief

122

 Milieuvriendelijke verkeersinfrastructuur Ook de komende jaren zal de gemeente bij de aanleg of de vernieuwing van verkeersinfrastructuur rekening houden met ontwerpalternatieven die een ‘groen’ tintje brengen in het verkeer. Zo zal men bijvoorbeeld bij de plaatsing van geluidsschermen opteren voor bomen, of een muur van plantenbakken. Ook kunnen wegversmallingen worden aangebracht met plantenperken. Bij sommige parkings, zoals in Kampenhout-sas of op het marktplein, is er de mogelijkheid om standplaatsen te voorzien om auto’s te delen. Wie een auto deelt, maakt met meerdere mensen gebruik van één auto. Jij maakt gebruik van de auto wanneer jij hem nodig hebt. Wanneer je hem niet nodig hebt, kan iemand anders ermee op pad. Bezit is dus niet hetzelfde als gebruik. Op dezelfde parkings zouden een aantal oplaadstations voor elektrische auto’s kunnen geplaatst worden. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Betrokkenen: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Middelen: Algemene personeelskost Aard: Voortzetting – indicatief  Een stratenanalyse via CAR Vlaanderen Om lokale overheden de mogelijkheid te geven om zelf de problematiek van luchtverontreiniging in kaart te brengen werd in 2006, in opdracht van het Vlaamse Gewest, door TM Leuven en TNO een software pakket ontwikkeld: CAR Vlaanderen (Calculation of Air pollution from Road traffic). CAR Vlaanderen is een eenvoudig hanteerbaar model om op een snelle manier inzicht te krijgen in de luchtkwaliteit in straten en langs verkeerswegen. Gemeenten kunnen via het CAR model ook inzicht krijgen op de impact van geplande maatregelen. Het gaat hierbij om mobiliteitsmaatregelen die een invloed hebben op de doorstroming, de verkeersintensiteit en/of de samenstelling van het wagenpark. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Betrokkenen: Gemeentelijke Milieudienst en Technische Dienst Middelen: Algemene personeelskost Aard: Voortzetting – indicatief

Strategisch doelstelling 4: Bescherming en uitbreiding van groen en landschap  Verhoogde waakzaamheid voor de naleving van de wetgeving inzake natuur en landschap De gemeente dient de algemeen bindende bepalingen van hogere overheden na te leven en extra waakzaam te zijn voor de grote natuurwaarden in Kampenhout. De gemeente blijft de beschikbare informatie actualiseren en verspreiden, het gemeentelijk wettelijk instrumentarium verbeteren, haar interne organisatie evalueren en optimaliseren, en ontginningsvoorwaarden, kappen van bomen, pesticidengebruik, sluikstorten systematisch controleren en verbaliseren. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/ Politiezone KASTZE/ VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE Middelen: Algemene personeelskost Aard: Voort – bindend

123

 Het beheer van openbaar groen1 Net als de voorgaande jaren zal de gemeente, waar mogelijk, verder gaan met het beheer van bermen, het beheer van openbaar groen van ronde punten en perken, de aanplanting en het onderhoud van straatbomen, het verfraaien van pleintjes en speelhoeken, de bebloeming van de dorpscentra, etc. De gemeente organiseert om de 2 jaar een haagcampagne om de inwoners te stimuleren streekeigen plantgoed, inheemse loofbomen en hoogstamfruitbomen aan te planten. Voor het bermbeheer volgt de gemeente een maaischema, dat verfijnd wordt. We verwijzen ook naar de acties uit het GNOP¨over ‘Botanisch wegbermbeheer in Ter Bronnen’, ‘Wegbermbeheer volgens het wegbermbesluit’ en ’Opstellen groenplan met betrekking tot woongebieden, industriegebieden, etc.’ Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente Middelen: Algemene kost bermbeheer Aard: Nieuw – bindend  Afstemming van recreatie op de draagkracht van de natuurlijke rijkdommen De gemeente werkte (meestal in samenwerking met natuurverenigingen en samenwerkingsverbanden) in het verleden reeds aan de schatting van de draagkracht van de natuur en maatregelen inzake ruimtelijke ordening en inrichtingsmaatregelen, zoals in de GNOP-acties ‘Ontmoediging autoverkeer open ruimten en natuurgebieden’ , ‘Natuureducatieve fietsroute gemeente Kampenhout’ en ‘Natuurgericht beheer golfterrein Wilder’. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het onthaal en de begeleiding van bezoekersgroepen en natuur- en milieu-educatie. De gemeente plande voor de komende jaren ook de natuurvriendelijke inrichting van een BMXparcours bij het gemeentelijk sportcomplex, de verdere ontwikkeling van de natuureducatieve fietsroutes en de uitbouw van een speelbos/geboortebos. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/ Vlaams Gewest/ VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE/ Natuurverenigingen Middelen: Algemene personeelskost Aard: Voort – indicatief  Beleid omtrent de KLE’s De gemeente zal de acties die ze onderneemt om het behoud en uitbreiding KLE, en de sensibilisering van de natuur in Kampenhout verderzetten. Dit zal o.m. gebeuren met haagplantacties, hoogstamboomgaardproject, aanleg van poelen, uitbreiding van subsidiereglementen omtrent KLE’s, beheersovereenkomsten met landbouwers betreft beheer houtkanten en braakliggende akkers. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE/VLM/Landbouwverenigingen/Natuurverenigingen/Regionaal Landschap Dijleland. Middelen: Betoelaging kleine landschapselementen: 2.000 Euro 1

Onder openbaar groen verstaat men bermen, perkjes, parken, en andere kleine landschapselementen die eigendom zijn van de gemeente.

124

Aard: Voort – indicatief  Soortgerichte acties Een aantal vogel- en diersoorten verdient bijzondere aandacht. Bepaalde bosdelen worden tijdelijk of permanent opengehouden voor de nachtegaal. De komende jaren zal het gemeentelijk soortgericht beleid zich vooral toespitsen op de aanplanting van streekeigen groen. Met de campagne ‘koestersoorten’ wil de gemeente een aantal acties uitbouwen om die soorten extra aandacht te geven en hun leefgebieden uit te breiden en bekender maken aan de grote publiek. Ook scholen, bedrijven en vereniging zullen betrokken worden. Periode: 2014-2019 Initiatiefnemer: Gemeentelijke milieudienst Betrokkenen: Gemeente/ Vlaams Gewest/ Provincie/ Naburige gemeenten/ VLAAMSE LEEFMILIEUADMINISTRATIE/ Verenigingen Middelen: Algemene personeelskosten Aard: Voort – indicatief

Strategisch doelstelling 5: Een duurzame toets geven aan de gemeente.  Participatie en communicatie Participatie en communicatie zijn belangrijke onderdelen in een duurzaam beleid. De gemeente Kampenhout zal zich blijven inzetten als voorbeeldfunctie en de bevolking op de hoogte houden van de genomen maatregelen, acties en/of campagne. Daarom wil het gemeentebestuur: - fungeren als voorbeeldfunctie; - ondersteunend en inspirerend acties ontwikkelen en - participatie van externe partijen stimuleren om een duurzamer resultaat te behalen. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Duurzaamheidsscan De duurzaamheidsscan is een instrument dat werd ontwikkeld door het bedrijf BECO in opdracht van de RESOC’s (Regionale Sociaal-economische Overlegcomités) Meetjesland, Gent en Midden-WestVlaanderen. Het is een kwantitatieve tool die methodologisch te vergelijken is met een milieubarometer en die de prestaties van een gemeente op het vlak van duurzaamheid meet en verbeterpunten aanreikt. Zowel de ontwerpers als een uitvoerende gemeente benadrukten tijdens de officiële voorstelling van het instrument dat het complementair is aan de duurzaamheidsspiegel die SLA 21 ontwikkelde. Het instrument dusca bevat 180 indicatoren met een vaste basis van 20. Uit de 160 andere indicatoren maakt de gemeente zelf een keuze. De waarde van een indicator kan vergeleken worden met de vooropgestelde doelstellingen van het gemeentebestuur. Ook een vergelijking met andere diensten of gemeenten is mogelijk. De dusca telt 13 thema's die overeenkomen met de bevoegdheidsindeling van veel gemeenten. Voorbeelden van thema’s zijn ‘strategie en beleid’, economie, welzijn en ruimtelijke ordening. Het is de bedoeling dat de gemeente voor elk domein kwantificeerbare doelstellingen produceert, die daarna worden vergeleken met de data die worden ingevoerd. Op die manier kunnen trends worden geïdentificeerd en krijgt men een beeld van de inspanningen die nog moeten gebeuren.

125

Eerst zou de duurzaamheidsspiegel kunnen toegepast worden en daarna de duurzaamheidsscan om zo een complete beeld van de ‘duurzaamheidsgehalte’ van de gemeente te verkrijgen. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Alle gemeentelijke diensten Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Educatie voor duurzame ontwikkelingen Het veranderingsproces dat noodzakelijk is om van Kampenhout een duurzame gemeente te maken, begint bij de schoolgaande jeugd. Kinderen hebben veel fantasie en verbeelding, nemen alles snel op en zullen de leiders van de toekomst worden. Als ze hun gedrag kunnen veranderen (afval sorteren, zwerfvuil vermijden, lichten uitdoen, ...) of als ze bewust worden van de problematiek inzake milieu, armoede, economische crisis en ze die veranderingen mee naar huis nemen en die gedachtegang kunnen delen met de andere familieleden, worden niet allen de kinderen maar ook de ouders, broers en zussen, grootouders, … gesensibiliseerd. Daarom is het belangrijk dat de scholen, niet alleen de leraars en de directie maar ook de gemeente, een belangrijk plaats geeft aan de educatie voor duurzame ontwikkeling. Dit kan aan de hand van allerlei acties of geschenken die de gemeente aan de scholen geeft (natuurspeeldoos, afvalmonster, …). Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst/Scholen Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Provinciaal steunpunt Duurzaam Bouwen of DuboVlaams-Brabant Op de vergadering van 18 april 2011 heeft het college van Burgemeester en Schepenen beslist om de taken van het provinciaal steunpunt te ondersteunen, zoals het provinciaal steunpunt bekend maken naar de inwoners van de gemeente. De eerste jaren heeft het Provinciaal Steunpunt 2 prioriteiten: een provinciaal netwerk opzetten en technisch bouwadvies geven. Er is een gratis digitaal en telefonisch infoloket voor korte, technische vragen i.v.m. duurzaam bouwen maar ook particulieren die een nieuwbouw of grondige verbouwing plannen, kunnen planadvies duurzaam bouwen aanvragen. Gemeenten kunnen ook bij het steunpunt tevens terecht voor advies en begeleiding bij het uitvoeren van eigen gemeentelijke bouwprojecten met een voorbeeldfunctie. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst/Dubovlaams-Brabant/Provincie Vlaams-Brabant/Dialoog vzw Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Duurzaam bouwen en verbouwen De gemeente Kampenhout heeft al op eigen initiatief tal van acties i.v.m. duurzaam bouwen en verbouwen georganiseerd, zoals infoavonden rond duurzaam energiegebruik (zie hoofdstuk IX), een duurzame beurs, het organiseren van een bouwteam, tips op de website of in de gemeenteberichten, … Ook in de gemeentelijke gebouwen wordt getracht om waar het mogelijk is duurzaam te (ver)bouwen. In het schoolcomplex en sporthal in Berg heeft het gemeentebestuur gekozen voor duurzame alternatieven, zoals ventilatie met warmterecuperatie, zonnepanelen, …

126

Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Duurzaam energieverbruik (zie ook strategische doelstelling 1) Hoe kan ik mijn energiefactuur doen dalen? Hoe kan ik mijn steentje bijdragen om de klimaatsverandering tegen te gaan? Dat zijn vragen die ook het gemeentebestuur bezig houden. Het verbruik daalt wel maar de kosten verbonden aan de fossiele brandstoffen en van de energieleveranciers blijven stijgen. Toch nam het gemeentebestuur een aantal beslissingen die zeker en vast hielpen. Voor de kerstperiode van 2010 heeft het college beslist om de gloeilampen van de kerstverlichting te veranderen door energiezuinigere LED-lampen, maandelijks worden energietips naar het personeel doorgestuurd die vooral op kantoor kunnen toegepast worden maar ook thuis. Het dak van de refter van de school in Nederokkerzeel werd geïsoleerd, … Energie-audits werden al uitgevoerd en sommige maatregelen die in die audits werden voorgesteld, werden ook toegepast in de desbetreffende gebouwen. Ook voor de inwoners zal de gemeente zich blijven inzetten en acties organiseren die van belang zijn in duurzaam energieverbruik (zie strategisch doelstelling 1), zoals de V-test, infoavonden, Bouwteam,… Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost/Investeringskosten Aard: Voort – bindend  Duurzaam mobiliteit (zie ook strategisch doelstelling 2) Om te voldoen aan de voorwaarden van het Lokaal Kyotoprotocol moest ook het verbruik van het wagenpark van de gemeente dalen. Daarvoor werd, op het einde van een leasecontract, geopteerd voor energiezuinigere voertuigen. De technische dienst heeft zelf voor een hybride wagen gekozen. Daarna werd een cursus ‘ecodriving’ aangeboden aan het gemeentepersoneel die vaak met de voertuigen rijdt. Om het gemeentepersoneel te sensibiliseren inzake de belangen van een goede bandenspanning, werden energiesnoeiers uitgenodigd die de bandenspanning van alle voertuigen van het gemeentepersoneel heeft nagekeken. Deze acties werden bekendgemaakt aan de bevolking als voorbeeldfunctie. De acties en het doel daarvan werden uitgelegd en een link naar de bijhorende websites werd geplaatst in de gemeenteberichten en op de gemeentelijke website. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend  Ondersteuning initiatieven m.b.t. ontwikkeling in Noord-Zuid-context De GROS verzamelt een groep mensen voor wie hulp aan het Zuiden geen loos begrip is. Ze zijn allen op de een of andere manier bezig met hulp aan mensen en organisaties in het Zuiden. En Kampenhout steunt hen hierin. De gemeente stelt een budget beschikbaar aan de GROS om aan interessante ontwikkelingsprojecten te besteden, zoals de 11.11.11.-campagne en het ‘Mdzangwini

127

project’. De voorzitster van de MilieuAdviesRaad Kampenhout zetelt ook in de GROS. Een zekere milieugedachte wordt geïntegreerd in de initiatieven van de GROS maar ook andersom. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Welzijnsdienst Betrokkenen: Milieudienst Middelen: Personeelskost/Subsidies Aard: Voort – bindend  Aankoop van duurzame producten De gemeente moet als voorbeeld inzake duurzame consumptie fungeren. Aankopen en investeringen door lokale besturen maken een aanzienlijk deel uit van de markt. Door rekening te houden met milieu- en sociale criteria in alle aankoopprocedures reduceert de overheid dus niet enkel haar eigen milieu-impact, het geeft de markt ook een enorme stimulans om zowel de aangeboden producten en diensten te vergroenen als over te schakelen naar meer milieuverantwoorde productiemethoden. Tevens hebben besturen een belangrijke voorbeeldfunctie om andere aankopers zoals scholen en de gehele bedrijfswereld te overtuigen om duurzaam aan te kopen. Sinds 2005 werd het milieuverantwoord productgebruik van de bestrijdingsmiddelen, duurzaam geëxploiteerd hout en secundaire grondstoffen (minstens voor compost en breekpuin) geïntensifieerd en uitgebreid. De komende jaren zal, in samenwerking met het economaat en de dienst ‘overheidsopdrachten’, de milieudienst concrete beleidsdoelstellingen opstellen om milieu- en sociale criteria in de overheidsopdrachten te integreren. Periode: 2014 - 2019 Initiatiefnemer: Milieudienst Betrokkenen: Dienst ‘overheidsopdrachten’ en Milieudienst Middelen: Personeelskost Aard: Voort – bindend

128

MILIEU Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij tot het actie? (tot welke bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappe lijk probleem draagt de actie bij) hoogmotivering matiglaag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming motivering neen ontvangsten werkdagen en uitgaven

SO - indiening ondertekening

Ondertekening van de SO om subsidies van de Vlaamse overheid te bekomen en zelf tal van acties te kunnen organiseren

hoog

Door de subsidieringen van de SO kan de milieudienst tal van acties uitvoeren (duurzaamheidsambtenaar, …)

Ja/ neen

54.611

0,30

De milieudienst moet de door de burgemeester ondertekende versie opsturen naar de Vlaamse Overheid

SO - indiening project

Grote projecten kunnen nog apart ingediend worden om extra subsidies te bekomen van de Vlaamse Overheid

hoog

Door de subsidieringen van de SO kan de milieudienst tal van acties uitvoeren (afvalsteward, trage wegen, energie-audits, ...)

neen

onderdeel van de 54.611

7,00

Het duurt vrij lang voor de Vlaamse Overheid de projecten goedkeurt (juli-september)

Milieujaarprogramma

De milieudienst moet rapporteren over de uitgevoerde acties van vorige jaar om subsidies van de Vlaamse overheid te bekomen

matig

Om de subsidies te ontvangen van de neen SO moet de milieudienst elk jaar de acties rapporteren over de verschillende thema's (instrumentarium, afval, natuur, energie, …)


20,00

Het duurt vrij lang voor de Vlaamse Overheid de rapportering goedkeurt (september). Het is dan moeilijk om punten te verbeteren het jaar nadien

Projectrapportering

De milieudienst moet voor elk project een apart rapport indienen om subsidies van de Vlaamse overheid te bekomen

matig

Om de subsidies te ontvangen van de neen SO moet de milieudienst over elk project een rapport opmaken


5,00

Het duurt vrij lang voor de Vlaamse Overheid de rapportering goedkeurt (september). Het is dan moeilijk om punten te verbeteren het jaar nadien

Milieubeleidsplan

De acties die de milieudienst voor ogen heeft bundelen en te kennis geven aan het CBS, GR en de bevolking

matig

Zo heeft de milieudienst een goede basis om verschillende acties uit te werken

ja

0

30,00

De acties werden voor een periode van 5 jaar beknopt. Sommige acties werden uitgevoerd, onderen worden steeds uitgevoerd en anderen niet (ander beleid, wegvallen van subsidies of ondersteuning, …)

Milieuvergunningen/m Milieuvoorwaarden opleggen om de eldingen exploitant te verplichten om de Vlarem-wetgeving op te volgen en hinder te beperken

hoog

De gemeente kan zelf bepaalde voorwaarden opleggen om zo de hinder dat veroorzaakt wordt door het bedrijf tot een maximum te verhelpen.

ja

0

120,00

De procedure verloopt zoals wettelijk verplicht.

MARK MilieuAdviesRaad Kampenhout

Een adviesraad oprichten is een verplichting van de SO Milieu om de subsidies te bekomen

hoog

De MARK is samengesteld door experts op het vlak van milieu, natuurverenigingen, inwoners van de gemeente, afgevaardigden van politieke partijen, … De MARK geeft advies aan het college over bijzonder milieuvergunningsaanvragen, start i.s.m. met de milieudienst tal van acties (zwerfvuilactie, ...)

ja

0

12,00

De samenwerking tussen de milieudienst en de MARK is goed. Er worden concrete acties uitgevoerd.

Mina-werkers

Mina-werkers worden in dienst genomen om vooral de groendienst te versterken en acties i.v.m. natuur te realiseren

hoog

De Mina-werkers ontlasten de groendienst. Tal van acties werden gerealiseerd door Pro Natura (aanplanten van bomen, paddenoverzet, zwaluwnesten, …)

ja

106.000 (deels gesubsidieer d)

20,00

De samenwerking tussen de MINA-werkers, milieudienst en de groendienst verloopt goed. Er worden concrete acties uitgevoerd.

MAO/DAO (milieuambtenaren/duurzaamheidsambte narenoverleg)

Overleg brengt thema's aan die alle gemeenten aangaan (wetgeving, acties, …), ook ervaring en/of standpunten over bepaalde onderwerpen worden uitgewisseld

hoog

Het geeft een meerwaarde om ervaringen, visies, ... uit te delen over problemen en/of acties die iedereen tegenkomt.

ja

0

4,00

De data worden op voorhand vastgelegd. Op de agenda worden de meest recentste onderwerpen behandeld. Specialisten komen het onderwerp uiteen zetten.

MKROS

Met het inbrengen van alle milieuklachten in de databank van de Vlaamse Overheid kunnen we extra subsidies krijgen.

matig

De klachten worden op die manier geregistreerd en worden jaarlijks gerapporteerd aan de Vlaamse Overheid

3,00

De databank werkt niet altijd optimaal en veel van de statistieken moeten dus herberekend worden

130

neen

Minder hindercampagne

De bevolking sensibiliseren rond 'hinder' en communicatie. Campagne gerealiseerd door de provincie Vlaams-Brabant

laag

Weinig mensen hebben gebruik gemaakt van het materiaal (auditieve stoelen, flyers, …)

Interza

Samenwerking tussen de afvalintercommunale Interza, de milieudienst en de GR om de inwoners te sensibiliseren rond afvalverwerking, -vermindering zwerfvuil en sluikstort

hoog

Elk inwoner maakt gebruik van de huis-aan-huisinzameling en/of het recyclagepark

Gemeentelijk inventarisatie afvalstoffen

De milieudienst is verplicht om jaarlijks de gemeentelijk inventarisatie voor afvalstoffen van OVAM in te vullen --> subsidies SO

matig

Netheidsbarometer

De netheidsbarometer is een meetinstrument die het mogelijk maakt om de netheid van de gemeente te meten (zwerfvuil, sluikstort, …)

Zwerfvuilactie

INTERZA Recyclagepark

22,00

De communicatie tussen de milieudienst en INTERZA verloopt heel goed. De acties, klachten, vragen, … worden snel behandeld. Tal van acties worden ook ondersteunt door INTERZA.

Om de subsidies te ontvangen van de neen SO moet de milieudienst elk jaar de gemeentelijk inventarisatie van de afvalstoffen naar OVAM doorsturen

3,00

De methode en de databank (en/of invulformulier) worden door OVAM jaarlijks aangepast. Het is zo moeilijk om in te werken. Een deel wordt ingevuld door INTERZA, een ander door FOST+, …

hoog

Met dit instrument is het mogelijk om de plaatsen waar veel zwerfvuil voorkomt en de oorzaak in kaart te brengen, de frequentie van de veegmachine aan te passen, ...

ja

15,00

Kortelings heeft OVAM een databank gemaakt die het mogelijk en gemakkelijker maakt om de gegevens in te voeren en rapporten op te maken.

De actie werd opgestart samen met de MARK. Vrijwilligers, bedrijven en scholen ruimen tijdens een week het zwerfvuil op in de gemeente

hoog

De actie kent meer en meer bekendheid en zet de mensen aan om zich in te zetten tegen sluikstorten en zwerfvuil

ja

15,00

De samenwerking tussen de milieudienst en de MARK loopt vrij goed. Er worden meer en meer vrijwilligers aangesproken om deel te nemen aan deze actie.

Elk inwoner van de gemeente heeft toegang tot het containerpark om zijn afval weg te brengen en dergelijk te sorteren

hoog

Sinds het recyclagepark is opengegaan is er aanzienlijk minder sluikstort

ja

1,00

De inwoners van de gemeente hebben tijdens de openingsuren toegang tot het recyclagepark. Interza werkt momenteel ook aan een project om het recyclagepark dichter bij de mensen te brengen (senioren, mensen zonder auto, …)

131

ja

911.113 (werkingskos ten)

2000 subsidies OVAM = 2500

Afvalsteward

Het project 'afvalsteward' wordt gedeeltelijk gesubsidieerd door de SO Milieu 2008-2013. De afvalsteward houdt zich bezig met het sensibiliseren van de inwoners van de gemeenten aangesloten bij INTERZA (zwerfvuil, sluikstort, …)

hoog

In samenwerking met de milieudienst pakt de afvalsteward het afval-, zwerfvuil- en sluikstortproblematiek aan door sensibiliseringscampagne of door ter plaatse op te treden (brieven sturen, …)

Groene vent zoekt groen event

Kampenhout Swingt' werd ingeschreven als evenement aan de wedstrijd 'Groene vent zoekt groen event' georganiseerd door OVAM. Het afvalarmste evenement kon een mooie prijs krijgen

laag

De bezoekers van het evenement moesten op de website stemmen op de groenste evenement. Kampoenhout Swingt moest het opnemen tegen bekendere en grotere evenementen. Er werd ook geen gevolg aan het project gegeven. Er werd geen materiaal of suggesties gedaan om het evenement groener te organiseren.

Milieuverantwoordproductgebruik producttest

Met de producttest kan de milieudienst en de dienst 'overheidsopdrachten' uitzoeken welke producten het meest milieuvriendelijk of duurzaam zijn.

hoog

Na het invullen van een vragenlijst, zijn de resultaten onmiddellijk beschikbaar en kunnen de verschillende producten uit eenzelfde categorie vergeleken worden

Waterschap Dijleland: project ambtenarenoverleg

De milieuambtenaren worden uitgenodigd om samen te vergaderen over de verschillende problemen rond de Dijle en de Dijlevallei (watersystemen verbeteren, waterketen duurzaam beïnvloeden, …)

laag

Weinig concrete acties werden ondernomen.

132

ja

3,00

De samenwerking tussen de afvalsteward en de milieudienst verloopt heel vlot.

ja

4,00

Elk product (kantoormateriaal, elektrisch en elektronische toestellen, schoonmaakmiddelen en verven en vernissen) moet van OVAM ingegeven worden in de databank van de producttest. Eens alle producten werden ingegeven, moeten alleen nog de nieuwe producten gerapporteerd worden.

Pesticidenreductie

De gemeente moet investeren in materialen en/of technieken om tegen 2015 te voldoen aan het decreet van het Vlaamse gewest.

hoog

Tegen 1 januari 2015 moeten alle openbare ruimten pesticidenvrij beheerd en onderhouden worden. De gemeente koos voor een stapsgewijze afbouw.

ja

Met de jaarlijks invoering van het pesticidengebruik en het gebruik van alternatieve methoden, controleert de Vlaamse overheid de gemeenten over hun reductieplan Subsidiedossier Het geven van subsidies is een extra Hemelwaterput en stimulans voor de inwoners van de infiltratievoorzieningen gemeente om duurzame werken uit te voeren in hun woning

hoog

Met het invullen van de onlineinventaris, krijgt de gemeente een deel van de subsidies van de Vlaamse Overheid (SO Milieu).

ja

hoog

Voor het plaatsen van een regenwaterput bij renovatie geeft de gemeente een subsidie van € 500,00. Deze subsidie wordt voor 50% meegedragen door de Vlaamse Overheid

Digitaal opvolgen milieuklachten MKROS

Milieuklachten (klacht, procedure, …) worden in de databank van de Vlaamse Overheid, MKROS, ingebracht --> SO subsidies

matig

Analyse milieuklachten De milieuklachten worden jaarlijks MKROS geanalyseerd aan de hand van MKROS.

matig

Online-inventaris pesticidengebruik

3,00

De groendienst doet zijn best om nieuwe aangeleerde technieken toe te passen en zo minder pesticiden te gebruiken. De milieudienst rapporteert jaarlijks aan de Vlaamse overheid het pesticidengebruik van de gemeente


2,00

ja

500

1,00

Met de nieuwe databank die ingevoerd is sinds 2010, gebeurt de rapportage op een overzichtelijk en eenvoudig manier. De subsidies die de gemeente uitkeert aan de inwoners die een regenwaterput of infiltratievoorziening hebben geplaatst, worden samen met het milieujaarprogramma jaarlijks gerapporteerd aan de Vlaamse Overheid

De milieudienst doet dit eenmaal per jaar om te voldoen aan de subsidies van de SO Milieu

neen


5,00

De databank is niet gebruiksvriendelijk. De dossiers zijn niet overzichtelijk. De databank valt tijdens het gebruik regelmatig uit.

De analyse geeft een beeld van de ergernissen die leven bij de inwoners maar ook over de aanpak van de klachten. De milieudienst doet dit eenmaal per jaar om te voldoen aan de subsidies van de SO Milieu

neen


2,00

De databank is niet gebruiksvriendelijk. De dossiers zijn niet overzichtelijk. De databank valt tijdens het gebruik regelmatig uit.

133

Handhaving

Wanneer een milieuvergunning afgeleverd is, moeten de exploitanten de voorwaarden die opgelegd zijn in de MV opvolgen.

matig

Verschillende instanties kunnen toezicht houden: de milieuambtenaar, Milieu-Inspectie, de politie, … Deze samenwerking verloopt vrij goed maar iedereen heeft een ander zicht op dezelfde dossiers

Energiescan

De netbeheerders zijn verplicht om beschermde klanten te motiveren om minder energie te verbruiken. Beschermde klanten mogen gratis een energiescan van hun woning laten uitvoeren. Ze krijgen ook gratis materiaal ter beschikking.

laag

De milieudienst, de woonconsulent alsook het OCMW-personeel probeert om deze doelgroep te sensibiliseren maar dit is niet eenvoudig. Daardoor worden de energiescans nu bij iedereen uitgevoerd; beschermde klanten krijgen wel voorrang.

Energieprestatiecertific Een energieprestatiecertificaat (EPC) aten voor publieke gebouwen is verplicht voor gebouwen waarin publieke organisaties gevestigd zijn die aan een groot aantal personen overheidsdiensten verstrekken. Het EPC toont aan de hand van een kengetal hoe energiezuinig een gebouw is.

laag

Het publiek kan zien aan de hand van het kengetal hoe energiezuinig het gebouw is. Ook worden adviezen en tips gegeven maar worden zelden toegepast door de bezoekers.

matig

Voor de sporthal in Kampenhout en de bibliotheek zijn haalbaarheidsstudies aan de gang. Omdat de gemeente met het project juist begonnen is, is het moeilijk om het nu al te evalueren.

ESCO

De gemeenteraad heeft in 2011 beslist om toe te treden in het project “ESCO”. ESCO staat voor “energy service company”. Hiermee wilt PBE in het kader van energiebesparingen in gemeentelijke gebouwen een waaier aan diensten aanbieden die gaan van energieadvies tot realisatie van projecten “sleutel-op-de-deur” met eventueel inbegrip van de financiering.

134

neen

ja

?

20,00

Het zou praktischer zijn, zou de gemeente een samenwerkingsovereenkomst ondertekenen met de politie van de zone. Met de invoering van de omgevingsvergunning, worden de taken over de verschillende instanties opnieuw verschoven.

15,00

Wanneer de haalbaarheidsstudies afgelopen zijn, krijgt de gemeenteraad een overzicht van de kosten die noodzakelijk zijn om de gemeentelijke gebouwen te renoveren.

Energieprestatiedataba Maandelijks moet de nk stedenbouwkundige ambtenaar de gegevens over de energieprestatieregelgeving invoeren in de databank Energie-audits: Aan de hand van energie-audits kan besparende het gemeentebestuur beslissen maatregelen welke energiebesparende maatregelen nuttig zijn voor elk gebouw

FRGE

Energieboekhouding

REG-premies

De inwoners van de gemeente kunnen een goedkope lening aanvragen voor sommigen energiebesparende maatregelen (3Wplus) Maandelijks wordt de meterstand van elk in gebruik gemeentelijk gebouw opgemeten om zo energieverlies te detecteren

De gemeente geeft premies aan haar inwoners voor het plaatsen van HR-beglazing, zonneboilers, het uitvoeren van energie-audit (+1 besparende maatregel) om energiebesparende maatregelen te stimuleren en om haar inwoners aan te moedigen iets te doen tegen de opwarming van het klimaat.

Zie stedenbouw

hoog

De energie-audits vervolledigen de EPC's. Het onderzoek gebeurt op een grondig manier. Na het opmaken van de audits van de bib, de sporthal in de Zeypestraat en het gemeentehuis, heeft het gemeentebestuur beslist om in het project 'ESCO' in te stappen. Kleine energiebesparende maatregelen zijn wel al ondernomen

laag

Het aantal aanvragen blijft beperkt.

matig

De meterstand geeft een indicatie over het verbruik van de voorbije maand. In geval van lek, … wordt het dan vrij laat opgespoord.

Ja/ neen

matig

Sommige premies (HR-beglazing en zonneboilers) hebben meer succes dan andere.

ja

135

ja

25.000

25.000

10,00

ESCO onderzoekt de mogelijkheden voor de sporthal in de Zeypestraat en de bibliotheek (zie ESCO)

25,00

Momenteel is de detectie van een lek of probleem nogal moeizaam. Maar via ESCO zullen binnenkort alle gemeentelijke gebouwen worden voorzien van dataloggers. Met deze loggers wordt de meterstand om het uur (of 15 min.) doorgestuurd naar een databank die een alarm geeft wanneer het verbruik enorm stijgt.

15,00

Met de administratieve vereenvoudiging van de aanvragen van de premies (via INFRAX), gebeurt de hele procedure voor de inwoners alsook voor de administratie vlotter.

Groenestroomcertifica ten

Met de installatie van de zonnepanelen op het dak van de sporthal in Berg, ontvangt de gemeente op regelmatige tijdstippen GSC, stelt de gemeente een voorbeeld van opwekking van groene stroom om haar CO2uitstoot te verminderen en de opwarming van het klimaat tegen te gaan

matig

De besparing zou groter zijn, zou er een terugdraaiende teller geïnstalleerd worden.

Groene stroom

Als voorbeeldfunctie moet de gemeente groene stroom promoten, haar CO2-uitstoot verminderen om het klimaatverandering tegen te gaan. De elektriciteitsleverancier geeft momenteel 100% groene stroom aan de gemeente.

laag

De elektriciteitsleverancier van de gemeente investeert nog steeds in kernenergie en maar weinig in hernieuwbare energie. Wanneer het contract afgelopen is, is het opnemen van groene stroom als criterium belangrijk.

Ecobeurs

De ecobeurs werd georganiseerd samen met de jaarmarkt in 2011 om hernieuwbare energie, duurzame mobiliteit, … naar de mensen toe te brengen.

hoog

De kennismaking van lokale bedrijven die zich inzetten met hernieuwbare energie en/of energiebesparende maatregelen in een gezellige sfeer is belangrijk geworden voor de inwoners.

Dikke truiendag

Sensibiliserende actie tegen de opwarming van de aarde, om CO2uitstoot te verminderen en om energie te besparen De gemeenteraad heeft tijdens de vergadering van 12 maart 2009 beslist om het Lokaal Kyoto Protocol te ondertekenen. Tegen 2012 moet de gemeente 7,5% van haar CO2uitstoot verminderen t.o.v. 2004.

laag

De actie blijft beperkt tot die ene dag en mist een langdurig effect.

matig

Door gedragsverandering van het personeel, betere en energiebesparende investeringen, … kan de CO2-uitstoot behaald worden.

Lokaal Kyoto Protocol

136

ja

± 5400

samen met de energieboek houding

Het invoegen van de meterstand is vrij eenvoudig en de premie voor de GSC wordt rechtstreeks op de rekening uitbetaald.

ja

2,50

De milieudienst helpt de dienst 'cultuur' met het vinden en aanschrijven van nieuwe bedrijven (particulieren) met energiebesparende activiteiten.

neen

10,00

De BBL, die de actie heeft opgestart, steunt nog nauwelijks deze actie. Ze vragen nu aan de gemeenten om het 'convenant of mayors' te ondertekenen.

Klimaatwijken - De Energiejacht

De klimaatwijken, daarna De Energiejacht genaamd, wordt georganiseerd door de BBL. De deelnemende inwoners moeten 8% elektriciteit en gas besparen aan de hand van gedragsverandering.

hoog

Mobiliteitsplan (duurzame scenario)

Het is belangrijk om het mobiliteitsplan te actualiseren en het duurzaam scenario aan de noden van de inwoners aan te passen

Trage wegen (rapportering project)

Met het project 'trage wegen' tracht het gemeentebestuur om veldwegen, … te herstellen en open te stellen voor fietsers en wandelaars.

hoog

Bedrijfsvervoerplan

In 2009 besliste het CBS om een bedrijfsvervoerplan uit te voeren en zo potentiële maatregelen te nemen om duurzaam woon-werkverkeer te promoten

matig

De gezinnen of wijken die zich hebben ingeschreven, waren dolenthousiast en deden al het mogelijke om 8% energie te besparen

neen

20,00

Met de ondersteuning van de provincie Vlaams-Brabant, was de actie gratis voor de gemeente. De opleiding van de energiecoördinatoren werd georganiseerd door de provincie. En op het ambtenarenoverleg konden de ambtenaren ideeën en tips uitwisselen. De provincie Vlaams-Brabant heeft beslist in 2011 om niet deel te nemen aan de actie. De gemeente neemt momenteel ook niet meer deel aan deze actie.

3,00

De milieudienst, i.s.m. de dienst 'toerisme' vraagt en rapporteert alleen naar de Vlaamse Overheid over het project. Ook vraagt de Vlaamse overheid om de link tussen mobiliteit en milieu in dit project goed te ontwikkelen.

8,00

Een nieuwe bedrijfsvervoerplan zou aangewezen zijn.

Zie openbare werken.

Met de openstelling van de trage ja wegen kunnen de inwoners van de gemeente zich met de fiets of te voet gemakkelijker verplaatsen en zonder hinder te hebben van auto's. Dit project helpt om de luchtvervuiling te verminderen, om de verplaatsingen met de auto's te verminderen. Sinds 2009 is er een verschuiving ja/ geweest binnen het personeel neen waardoor het beeld van het bedrijfsvervoerplan niet meer correct is. De maatregelen die toen genomen werden, zijn nog altijd van toepassing (verhoging fietspremie, ikkyoto, …)

137


Ik kyoto

Met de actie 'ikkyoto' wil de milieudienst duurzame woonwerkverkeer promoten bij het gemeentepersoneel: met de fiets, te voet, al carpoolend naar het werk komen

matig

Elk jaar schrijven zich nieuwe personeelsleden in. Het is moeilijker om de mensen die dagdagelijks met de fiets komen te motiveren om zich in te schrijven

ja

150

5,00

De organisatie van deze actie verloopt heel vlot waardoor de milieudienst zelf alleen voor de inschrijving van de gemeente en de personeelsleden motiveren om in te schrijven.

Ecodriving

Het personeel ecologisch leren auto rijden om zo het brandstofgebruik te doen dalen, CO2-uitstoot te verminderen

matig

Het is niet altijd mogelijk te weten of de daling van het brandstofgebruik komt door de lessen ecodriving of door zuiniger wagens.

ja

500 waardoor 50% gesubsidieer d door de provincie

2,00

Een ervaren lesgever van Ecolife vzw geeft de lessen.

Met belgerinkel naar de winkel

De dienst 'Lokale economie' houdt zich bezig met dit actie. Met 'Met belgerinkel naar de winkel' probeert het GB de mensen aan te moedigen om voor kleine afstanden de fiets te nemen. Wie met de fiets naar de milieudienst komt, krijgt zeker en vast een stempel

Roetfilters

Met deze campagne wil de milieudienst bestuurders van dieselwagens attent opmaken dat hun wagens meer gevaarlijke fijne stofdeeltjes uitstoten dan de andere voertuigen.

2,00

De campagne is samengesteld door de Vlaamse Overheid. De MD moet alleen de campagne bekend maken bij de inwoners en de garagisten.

zie dienst 'lokale economie'

matig

Met het plaatsen van een roetfilter kunnen de eigenaars van dieselwagens een subsidie van de Vlaamse overheid krijgen.

138

ja

Bermbesluit

Besluit van de Vlaamse Executieve van 27/06/1984 houdende maatregelen inzake natuurbehoud op de bermen beheerd door publiekrechtelijke rechtspersonen. Bij de toepassing van het bermbesluit dient de gemeente rekening te houden met het behouden van de biodiversiteit maar ook voor het instaan voor de verkeersveiligheid, het bestrijden van schadelijke organismen, het beheersen van de waterhuishouding en het voorkomen van wateroverlast.

hoog

Het behouden van biodiversiteit (dieren, planten) is noodzakelijk voor de landbouw en het klimaatverandering.

ja

Code van goede praktijk: natuurvergunningen

Voor grote veranderingen aan het landschap is een natuurvergunning noodzakelijk

matig

De milieudienst heeft nog maar een paar natuurvergunningen afgeleverd.

ja

Kapmachtiging

Voor het kappen van bomen hebben de inwoners van de gemeente een kapmachtiging nodig. DE aanvraag wordt ingediend bij de MD die een advies geeft aan het CBS. Deze laatste instantie levert de kapmachtiging af. Een groene plek waar kinderen, jeugdbewegingen kunnen spelen

Speelbos

Bebloemingsproject

Dorpscentra te verfraaien door bloemenmanden te plaatsen en bloemen te planten in de perken

laag

Er is voldoende wetgeving (stedenbouwkundige vergunning voor het kappen van bomen, veldwetboek, …) om de kapmachtiging af te schaffen.

hoog

Kampenhout is een groene gemeente met heel veel waardevolle landschapselementen. Maar nergens is er plaats waar de kinderen zich kunnen uitleven Naast het feit dat de dorpcentra mooier ogen, zijn bloemen noodzakelijk om bestuivers aan te trekken, die op hun beurt nodig zijn in de landbouw.

hoog

139

50.000

3,00

Een deel van het maaien wordt uitbesteed. De andere bermen worden door de groendienst gemaaid. Er wordt rekening gehouden met de verschillende soorten om met het maaien te beginnen.

2,00

De procedure verloopt zoals wettelijk verplicht.

neen

15.000

30,00

Het CBS heeft beslist om de actie te verdagen naar volgende legislatuur

neen

18.859

5,00

Het bebloemingsproject ging dit jaar niet door

Haagplantactie

Het doel van deze actie is en blijft de natuur meer kansen te geven door de aanplanting van inheemse hagen en houtkanten in de tuinen aan te moedigen. Deze hagen en houtkanten zijn niet alleen gunstig voor de natuur maar dragen ook bij tot de ontwikkeling van een aantrekkelijke en leefbare woonomgeving. Daarom wordt een heel assortiment streekeigen haagplantpakketten aangeboden aan sterk verlaagde prijzen.

hoog

Het behouden van biodiversiteit is belangrijk voor het gemeentebestuur. Als voorbeeldfunctie heeft de gemeente al dit jaar bomen aangeplant maar moet ook de inwoners van haar gemeente de kans geven om inheemse hagen en bomen aan te planten.

neen

Natura 2000

Een van de doelstellingen van de Europese Unie (EU) is de biologische diversiteit te waarborgen door de natuurlijke habitats en de wilde fauna en flora op het Europese grondgebied van de lidstaten in stand te houden. Daartoe wordt een ecologisch netwerk van speciale beschermingszones “Natura 2000” opgericht.

matig

Andere activiteiten op het gebied van controle en toezicht, de herintroductie van inheemse soorten, de introductie van nietinheemse soorten en onderzoek en opleiding, moeten zorgen voor de samenhang van dit netwerk

Tuin- en biomarkt

De inwoners van Kampenhout kennis laten maken met tuinplanten, bloemen, … maar ook met bio- en streekproducten.

hoog

Provinciaal prioritaire soorten

Om de achteruitgang van biodiversiteit in Vlaams-Brabant tegen te gaan, stelde de provincie een lijst samen van belangrijke soorten waarvoor ze zich verantwoordelijk voelt, de zogenaamde Provinciale Prioritaire Soorten.

hoog

15,00

De instanties met wie de milieudienst de voorgaande jaren de haagplantactie organiseerde, hebben beslist om er mee te stoppen. Dit jaar moet de milieudienst zelf alles organiseren (campagnemateriaal, brieven, betalingen, bestellingen, …)

ja/ neen

5,00

Kampenhout heeft al voldoende natuurgebieden die beheerd worden door Natuurpunt. Er wordt extra inspanningen gevraagd aan de landbouwers om die gebieden beter bij elkaar te verbinden.

De tuinen biomarkt is een vaste waarde geworden in de gemeente. Elk jaar probeert de milieudienst het aanbod te versterken en wanneer het kan te verbreden.

ja

12,00

De milieudienst organiseert zelf de tuinen biomarkt.

Het CBS heeft beslist om een aantal soorten te adopteren en acties te promoten om deze soorten te beschermen

ja

10,00

Er zijn al acties ondernomen voor de padden, kikkers, zwaluwen, … Het specifiek maaien van de bermen helpt ook de vooruitgang van de bosorchis en de parnassia.

140

2500 (campagnem ateriaal)

Paddenoverzet

Door de verstedelijking van sommige gebieden en het toenemende verkeer, hebben de padden, kikkers en salamanders een helpende hand nodig om hun broedplaats te bereiken.

hoog

Zonder onze vrijwilligers zouden veel amfibieën doodgereden worden wat hun populatie veel schade brengt.

ja

2,00

De Mina-werkers plaatsen voor het ontwaken uit hun winterslaap van de amfibieën, netten en emmers. De vrijwilligers moeten de dieren naar de overkant brengen.

Poelenproject

Poelen zijn onmisbare voortplantingsbiotopen voor onze amfibieën. RLD herstelt verlande poelen in hun oude glorie of leggen nieuwe poelen aan.

hoog

De poelen zijn belangrijk voor amfibieën, maar ook voor andere soorten (planten en dieren).

ja

2,00

RLD heeft momenteel een wachtlijst opgesteld. Het kan dus even duren voor de poel aangelegd wordt.

Kringlooptuinieren

Kringlooptuinieren zorgt voor minder tuinafval en trekt meer inheemse dieren aan

hoog

Samen met de provincie VlaamsBrabant en de compostwerking promotie maken rond kringlooptuinieren

ja

5,00

Duurzaam bouwen

Duurzaam bouwen is noodzakelijk om de energiefactuur te bepreken, zo de CO2-uitsttoot te verminderen en de opwarming van het klimaat tegen de gaan.

hoog

Op regelmatige basis, worden artikels, tips, folders, … rond duurzaam bouwen aangeboden aan de inwoners Ook kunnen inwoners voor planadvies bij het centrum 'Duurzaam bouwen' van de provincie

ja

5,00

De provincie alsook de compostwerking van INTERZA hebben een campagne opgemaakt rond kringlooptuineieren. Ook op de tuinen biomarkt geven de compostmeesters tips aan de bezoekers. De informatie wordt door experts samengesteld van de provincie, Dialoog vzw of VIBE

Duurzaam bouwen en rationeel energieverbruik infoavond

De informatie rond duurzaam bouwen en rationeel energieverbruik door experts naar de inwoners van de gemeente brengen.

hoog

Het is niet evident om te weten waar of bij wie u terecht kunt met uw vragen over duurzaam bouwen. Bij een infoavond is de drempel al lager.

ja

4,00

141

De infoavonden worden vaak i.s.m. de provincie, Dialoog vzw of VIBE georganiseerd

Educatie voor DO

Gedragsverandering, die noodzakelijk is om van onze samenleving een duurzaam begrip te maken, begint bij kinderen. Kinderen kunnen op veel manieren ook mensen beïnvloeden

hoog

Het thema 'duurzame ontwikkelingen' omvat veel verschillende topics. Kinderen zijn de volwassenen van morgen. Hun gedrag veranderen heeft heel wat invloeden op de ouders, broers en zussen, grootouders, ...

ja

Infrax Bouw Team

Energiebesparing, vermindering van de CO2-uitstoot en tegengaan van de klimmaatopwarming

hoog

Slim bouwen of verbouwen levert heel wat op: een lagere energiefactuur, een gezonder en comfortabeler huis.

ja

Gemeentelijk grondeninformatieregi ster

Informatie toegankelijk maken voor iedereen via bodemattesten

hoog

EBSD - gemeentelijke schadegevallen

Een erkende bodemdeskundige kan ingezet worden bij schadegevallen -> samenwerkingsovereenkomst met de provincie

matig

De gemeentelijk inventaris is een lijst ja/ van gronden waarvoor ooit neen vergunningen werden afgeleverd voor activiteiten die als potentieel bodembedreigend worden beschouwd. De lijsten worden door de gemeenten doorgegeven aan de OVAM. Die neemt de gronden dan op in haar databank. Erkende bodemsaneringsdeskundigen bepale n of en in hoeverre sanering van uw bodem nodig is en begeleiden ook dit traject.

142

150

10.000

6,00

Waar kan, zal de milieudienst de scholen inlichten over nieuwe projecten, tips, …

5,00

De Infrax Bouwteams worden door een bouwdeskundige gegeven en wordt deels gesubsidieerd door de provincie;

5,00

Momenteel moeten alle vergunningen doorgegeven worden aan OVAM. Binnenkort zal de nieuwe databank van OVAM gelinkt worden aan REMMICOM. Zodra een dossier ingegeven wordt, is het kenbaar bij OVAM.

Tot nu toe hebben we nog geen beroep moeten doen op de EBSD.

WONEN Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij actie? (tot welke tot het bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappelijk probleem draagt de actie bij) hoogmotivering matig-laag

ingestapt in het intergemeentelijk samenwerkingsproject: woonbeleid regio Noord (3Wplus)

Wonen uitbouwen in de gemeente

hoog

Informeren van inwoners omtrent premies , sociale woningen, huurwet, …

De inwoners helpen door de wirwar van premies en wetgeving omtrent wonen in de gemeente.

hoog

Bekendmaking van het woonloket via de gemeentelijke infokanalen.

Continuïteit van het woonloket en de energiebesparende maatregelen.

Organiseren van infoavonden/namiddagen omtrent wonen.

Inwoners informeren omtrent wonen in de gemeente, de premies, de doe-hetzelver,…

Aandacht besteden aan de toegankelijkheid voor openbare gebouwen.

ondersteunen van de toegankelijkheid voor personen met een handicap.

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming motivering neen ontvangsten werkdagen en uitgaven ja

25%/jaar

19u per week

In 2011 waren er 105 loketbezoekers die langskwamen voor informatie.

Ja

nvt.

een heel jaar door

hoog

Er wordt gebruik gemaakt van de website, gemeenteberichten, affiches en flyers.

ja

nvt.

5 dagen per Het merendeel van de inwoners jaar worden via deze kanalen bereikt.

matig

Per jaar vinden er 2 tot 4 info-avonden plaats.

ja

nvt.

1 dag per De opkomst is afhankelijk van het infomoment onderwerp dat wordt besproken.

nee

nvt.

laag

Niet alle openbare gebouwen zijn toegankelijk voor gehandicapten.

geen

De communicatie tussen het woonloket en de inwoners verloopt vlot, de meesten vinden hun weg naar het woonloket.

In de toekomst moet er meer aandacht besteed worden aan de toegankelijkheid voor openbare gebouwen.

Registreren van alle woonvragen door de woonconsulent

Continuïteit van het gemeentelijk premiestelsel.

hoog

Voor een optimale dienstverlening en rapportering worden alle vragen die gesteld worden geregistreerd.

ja

nvt.

heel jaar door

communicatie met SVK Webra optimaliseren.

Verder uitbouwen van het sociale woonaanbod via SVK Webra

hoog

Er is een tekort aan sociale woningen, via het sociaal verhuurkantoor kunnen we dit al wat verhelpen.

nee

nvt.

nvt.

SVK webra is nog vrij onbekend bij de inwoners.

Info-namiddagen levenslang en aanpasbaar wonen + informatie over nieuwe woonvormen verzamelen en verspreiden.

Levenslang en aanpasbaar wonen voor senioren mogelijk maken.

matig

door kleine aanpassingen in de woning kunnen ouderen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Deze infonamiddagen zijn voor hen dan ook van groot belang om dit te realiseren.

ja

nvt.

2 dagen

Er is een talrijke opkomst op deze infonamiddagen voornamelijk gericht op ouderen.

Financiële steunmaatregelen via het OCMW: huursubsidie, doorgangswoningen,…

woonmogelijkheden voor sociaal zwakkeren.

hoog

Via deze middelen kunnen mensen die het wat minder breed hebben ook een degelijke woonst vinden.

ja

nvt.

nvt.

De samenwerking tussen het OCMW en het woonloket verloopt goed.

Promotie maken en Betaalbaar wonen voor jonge mensen. toepassen van de FRGE lening (fonds ter reductie van de globale energiekost)

matig

deze lening voor energiebesparende maatregelen kunnen een extra duwtje in de rug zijn, daar alles toch vrij duur is.

ja

nvt.

nvt.

Er zijn niet zo veel geïnteresseerde in Kampenhout. Proberen om dit nog wat bekender te maken onder de inwoners van Kampenhout.

Lokaal toewijzingsreglement sociale huurwoningen toepassen.

matig

eigen inwoners krijgen voorrang bij sociale huurwoningen.

ja

nvt.

nvt.

De sociale huisvestingsmaatschappijen passen dit reglement toe.

eigen inwoners de kans geven om in hun gemeente te blijven wonen.

144

Het systeem is nog niet optimaal dit zal veranderen als er een registratiesysteem is.

Inwoners informeren over de procedure bij woonkwaliteit.

woonkwaliteit van de gemeente bewaken.

laag

opmaken van een actieprogramma.

Halen van het bindend sociaal objectief.

matig

Informatie verzamelen over huurwetgeving.

inwoners informeren over de huurwet.

collectief lidmaatschap met de huurdersbond.

Alle inwoners van de gemeente kunnen bij hen terecht voor gratis huuradvies. (huurders)

De verloedering van woningen in de gemeente tegengaan.

nee

nvt.

2 dagen

Moet nog bekender gemaakt worden bij de huurders in de gemeente.

Indien we met de sociale woonprojecten ons BSO niet halen zullen we een het actieprogramma moeten aanwenden om onbebouwde percelen aan te snijden.

ja

nvt.

5 dagen

Kampenhout zit goed qua evolutie sociale woningen.

hoog

De aanleg van een map rond de huurwet is hierbij uiterst belangrijk.

ja

nvt.

heel jaar door

We hebben reeds verscheidene inwoners informatie kunnen geven over de huurwet dit zowel voor huurders als verhuurders.

hoog

bekendmaking via het woonloket en het OCMW, dit loopt goed alsook de samenwerking.

ja

€ 250

nvt.

Dit raakt stilaan bekend in de gemeente en inwoners maken hier dan ook gebruik van indien nodig.

145

OPENBARE WERKEN, MOBILITEIT EN PATRIMONIUM DESTEP-en SWOT-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch:  Het aantal alleenwonenden stijgt elk jaar.  Stijging van het aantal alleenstaande ouders  Er is een stijging van geboortes in kansarme gezinnen.  De bevolkingsdichtheid stijgt elk jaar  Het bevolkingsaantal zal tot 2020 blijven stijgen maar minder snel dan de voorbije jaren  Er treedt vergrijzing op bij de bevolking: stijging zijn van het aantal 65 – 79 jarigen. De mensen leven steeds langer wat resulteert in een stijging van de 80- plussers. *  Stijging van het aantal huishoudens, voornamelijk door een stijging van het aantal 1persoonshuishoudens (meer alleenwonende vrouwen dan mannen)  Er wordt een daling verwacht van het aantal 3- en 4-persoonshuishoudens (gezinnen met kinderen) Ecologisch:  Vanaf 2015 mogen geen herbiciden meer gebruikt worden. Het wordt een uitdaging effectieve alternatieven te vinden maar deze zullen alleszins arbeidsintensief en duurder zijn dan het gebruik van herbiciden.  Bij de herinrichting van wegen en omgevingsaanleg worden meer en meer groenvoorzieningen aangelegd in de vorm van hagen, bomen wat meer onderhoud vereist  Er worden steeds meer trage wegen opnieuw geopend, onverharde wegen voor de voetgangers, fietsers die de trage weggebruiker ten goede komen. Het onderhoud van deze trage wegen is echter essentieel om het gebruik ervan te stimuleren.  goede kwaliteit in alle oppervlakte- en grondwaterlichamen moet worden bereikt tegen einde 2015. Hiervoor wordt een gebiedsdekkend uitvoeringsplan opgemaakt door de Vlaamse overheid dat voor de gemeente bindende maatregelen zal inhouden naar zuivering van afvalwater tot 2027  De uitvoeringsgraad voor rioleringen in Kampenhout is gelijkaardig aan het Vlaams gemiddelde en vergelijkbaar met de woongemeenten in de stadsrand (cluster V1). De zuiveringsgraad ligt onder het Vlaams gemiddelde maar dubbel zo hoog in vergelijking met cluster V12.  steeds meer baangrachten worden ingebuisd waardoor de natuurlijke buffering en infiltratie van regenwater wordt verminderd

2

Uit “Individueel Financieel Profiel Kampenhout”, opgesteld door Dexia. De gemeenten die behoren tot de cluster V1zijn gekenmerkt door een jonge bevolking, residentieel, hogere inkomens en 10 à 20.000 inwoners. De gemeenten zijn Bertem, Bierbeek, Bonheiden, Boutersem, Haacht, Herent, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Lennik, Lint, Lubbeek, Meise, Melle, Merchtem, Merelbeke, Nazareth, Opwijk, Oud-Heverlee, Rotselaar, Steenokkerzeel, Tremelo, Vosselaar, Zemst en Zoersel

 

de natuurlijke buffering en infiltratie in de overblijvende bestaande grachten is maar efficiënt en effectief als ze goed onderhouden kunnen worden. Dit is een arbeidsintensieve opdracht. het gemeentelijk patrimonium is verouderd met slechte energieprestaties tot gevolg. Deze zijn vooral te wijten aan een slechte isolatiegraad, verouderd buitenschrijnwerk, verouderde verwarmingsinstallaties

Sociaal:  de burger wordt steeds mondiger en door de huidige communicatiemiddelen wordt de drempel om een melding of klacht in te dienen steeds kleiner. Er wordt een stijging van het aantal meldingen en klachten vastgesteld  Stijgend individualisme van de burgers. De zorg voor het openbaar domein wordt bijna uitsluitend een taak van de gemeentediensten.  Bij het ontwerp van herinrichtingsprojecten willen de burgers meer en meer betrokken worden en inspraak hebben. Burgers verenigen zich meer en meer in actiegroepen of doormiddel van gezamenlijke petities. Het toepassen van participatietrajecten bij projecten en ontwerpen wordt op termijn een noodzaak.  Door het toenemend gebruik van de auto en de toenemende congestiedruk zijn de verkeersintensiteiten en de snelheid toegenomen op de gemeentelijke wegen. Vooral de verhoogde snelheid is een steeds terugkerend item, ondanks de aanwezige snelheidsbeperkingen.  Er worden steeds meer buurt- of straatfeesten georganiseerd. Deze maken alle gebruik van gemeentelijk materiaal, wat een verhoogde werkbelasting tot gevolg heeft voor de gemeentelijke werkplaatsen  De burger verwacht een efficiënte en directe dienstverlening. De deconcentratie van het gemeentelijk patrimonium en de veelheid aan locaties van de gemeentelijke diensten bemoeilijkt deze dienstverlening en zorgt niet voor de verwachte klantvriendelijkheid.

Technologisch:  het gemeentelijk patrimonium is verouderd met slechte energieprestaties tot gevolg. Deze zijn vooral te wijten aan een slechte isolatiegraad, verouderd buitenschrijnwerk, verouderde technieken. De kosten voor onderhoud en renovatie stijgen.  Een verouderd patrimonium dat niet aangepast is aan de hedendaagse normen zorgt tevens voor een verminderd gebruiksgenot en polyvalent gebruik. De bestemmingskeuze van het patrimonium wordt bemoeilijkt door een verouderde indeling van de gebouwen.  De deconcentratie van het gemeentelijk patrimonium en de veelheid aan locaties bemoeilijkt een efficiënt en effectief beheer.  De normen voor brandveiligheid vragen steeds complexere en duurdere ingrepen. De verouderde gebouwenindeling zorgt ervoor dat de noodzakelijke aanpassingen moeilijk uit te voeren zijn en meer financiële middelen vragen.  Het uitvoeren van de onderhouds- en renovatiewerkzaamheden aan het huidig patrimonium verhoogt de vraag naar gespecialiseerd gemeentelijk personeel en is zeer arbeidsintensief.  De personeelsleden van de gemeentelijke werkplaatsen zijn bekwaam maar bezitten niet specifieke technische competenties, specialisaties zoals elektriciteit, loodgieterij, vervenbehangen, … Dit zorgt ervoor dat veel werken aan het patrimonium via overheidsopdrachten

147



 











aan derden moeten uitbesteed worden wat op zijn beurt zorgt voor vertragingen in uitvoering, administratieve overlast, hogere kostprijs, … Kampenhout beschikt over 260 km verharde wegen. Vele wegen in Kampenhout beschikken niet over een geschikte funderingsopbouw. Hierdoor zijn ze niet altijd aangepast aan de huidige verkeersstromen waardoor ze meer aan slijtage onderhevig zijn. Grootschalig onderhoud wordt de komende jaren even belangrijk als kleinschalige herstellingen. De huidige beschikbare middelen om kleinschalige herstellingen uit te voeren aan de weginfrastructuur voldoen niet om een duurzame oplossing te bieden. Recreatief medegebruik van de onverharde landbouwwegen heeft als resultaat dat deze wegen meer aan slijtage onderhevig zijn. Het herprofileren en nivelleren zorgt maar voor een tijdelijke herstelling van de landbouwwegen De beperktheid van het beschikbaar openbaar domein vormt bij de herinrichting van wegen en de aanleg van fietspaden vaak een struikelblok om een gepaste ontwerpoplossing te bieden. Onteigeningen of minnelijke aankopen worden meer en meer noodzakelijk. Meer en meer worden resterende binnengebieden ontwikkeld tot woonwijken waarbij de aanleg van wegenis en riolering noodzakelijk is. Het ontbreken van ontwerprichtlijnen zorgt vaak voor onduidelijkheden en onaangepaste ontwerpen. De groei van alleenstaande huishoudens en de vergrijzing van de bevolking verhoogt de vraag naar appartementen. De voorbije jaren hebben ontwikkelaars gretig op deze vraag ingespeeld door meer en meer meergezinswoningen te bouwen. Moeilijk bereikbare ondergrondse garages zorgen voor een toenemende parkeerdruk in verscheidene woonkernen. Omwille van technologische evoluties en omdat elke woning nood heeft aan aansluitingen voor elektriciteit, communicatiemiddelen, water, riolering en eventueel gas, zijn de nutsmaatschappijen dagelijks hiervoor werken op het openbaar domein aan het uitvoeren. Omwille van de schaalvergroting van de maatschappijen en doordat deze werken door onderaannemers worden uitgevoerd, verloopt de communicatie met de nutsmaatschappijen stroef. Een ondermaats herstel van het openbaar domein na de werken wordt als een constante ervaren. Bij de wegenis- en rioleringswerken aan bestaande straten moeten steeds bestaande nutsleidingen verplaatst worden. Het verplaatsen van deze nutsleidingen om binnen het openbaar domein over voldoende vrije ruimte te beschikken resulteert in een hoge kostprijs. De kostprijs voor het verplaatsen en ontdubbelen van de nutsleidingen neemt steeds een hogere hap uit het investeringsbudget.

Economisch:  Het wordt steeds moeilijker om subsidies voor rioleringsprojecten te verkrijgen. Enkel gemeentelijke projecten die in combinatie met Aquafinwerken kunnen uitgevoerd worden of een oplossing bieden aan een knelpunt komen nog voor subsidie in aanmerkingen. Andere gemeentelijke rioleringsprojecten moeten zonder subsidie gerealiseerd worden.  Het afkoppelingsreglement op privé-domein is een paar jaar in werking. Aangezien enkel nog subsidies voor rioleringsprojecten kan verkregen worden na volledige afkoppeling van regenen afvalwater op privé-domein, moet rekening gehouden worden met toenemende kosten voor afkoppeling volgens het huidige reglement.

148



 

Subsidies voor de aanleg van fietspaden op het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk zijn strikt gebonden aan strenge ontwerpeisen waardoor er meer en meer privaat domein van de aangelanden moet ingenomen worden. De hoge kostprijs om deze innemingen te realiseren en de strikte ontwerpeisen doen het voordeel van subsidie meer en meer teniet Aanpassingen in het kader van brandveiligheid, het onderhoud aan het verouderd patrimonium en de veelheid van locaties zorgen voor steeds stijgende uitgaven. Een aantal gebouwen zijn beschermd als monument. Hiervoor kunnen wel subsidies verkregen worden maar de administratieve doorlooptijd is enorm lang zodat het bestemmen van deze gebouwen enkel en alleen op zeer lange termijn kan bekeken worden.

Politiek - wetgevend:  Er wordt verwacht dat de invoering van een gebiedsdekkend uitvoeringsplan door de Vlaamse overheid i.v.m. de sanering van het oppervlaktewater gevolgen zal hebben voor de prioriteitenlijst van uit te voeren rioleringsprojecten.  Subsidiereglementen worden steeds ingewikkelder en met meer randvoorwaarden. Het voldoen aan de randvoorwaarden zorgt voor uitgaven die soms niet meer in verhouding zijn tot de te verkrijgen subsidies.

2. CONCLUSIES - KANSEN EN BEDREIGINGEN KANSEN: 1. Uniformiteit in weginrichting komt de leesbaarheid van de weginfrastructuur voor de weggebruikers ten goede en verhoogt de verkeersveiligheid. 2. Het gebruik van de trage wegen zorgt voor een veilige verbinding voor de trage weggebruiker 3. Een duurzame oplossing voor het herstellen van het wegdek leidt tot meer klantentevredenheid en minder arbeidsuren voor het personeel 4. Het voltooien van het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk verhoogt de verkeersveiligheid van de fietsers en stimuleert het gebruik van de fiets. 5. Een duurzame oplossing voor de landbouwwegen kan recreatief medegebruik mogelijk maken 6. Rioleringsprojecten vermijden de lozing van afvalwater in de oppervlaktewaters. De waterkwaliteit van het oppervlaktewater wordt verbeterd. 7. Automatisering van het meldingssysteem voor burgers zorgt voor een efficiëntere en effectieve opvolging en uitvoering van de meldingen en verhoogt de klantvriendelijkheid

149

8. Goede afspraken maken goede vrienden: het afsluiten van een protocol met nutsmaatschappijen kan de kwaliteit van de herstellingen na werken op openbaar domein verhogen 9. Een goed onderhouden openbaar domein krikt de uitstraling en het imago van Kampenhout als woongemeente op 10. Na centralisatie van de gemeentelijke diensten op één locatie komen er verscheidene gebouwen vrij die 11. Het heropenen van trage wegen zorgt voor een betere en veilige mobiliteit voor de trage weggebruiker 12. Goede communicatie ivm wegenis- en rioleringswerken versterkt het begrip en de verstandhouding met de omwonenden, weggebruikers.

BEDREIGINGEN: 1. Grote riolerings- en wegenisprojecten hebben een grote impact op de gemeentelijke financiën 2. De bijkomende kosten bij riolerings- en wegeniswerken neemt steeds hogere proporties aan (grondinnemingen, nutsleidingen, …) 3. De onkruidbestrijding op het openbaar domein wordt vanaf 2015 bemoeilijkt aangezien er geen herbiciden meer mogen gebruikt worden. De bestaande natuurlijke technieken zijn minder efficiënt en minder effectief. Het openbaar domein zal niet meer onkruidvrij zijn. Dit kan door de inwoners aanvaard worden als een slecht onderhouden openbaar domein. 4. De verspreiding van de gemeentelijke diensten op verschillende locaties komt de klantvriendelijkheid niet ten goede. Uitstel om te investeren in één locatie voor de gemeentelijke diensten kan leiden tot afstel. 5. Het heropenen van de trage wegen zorgt voor een bijkomende werklast voor het groenonderhoud in de gemeente. 6. Niet gespecialiseerd personeel (elektricien, loodgieter, verver-behanger, …) in de gemeentelijke werkplaatsen zorgt voor vertragingen en administratieve werklast omdat de werken aan het patrimonium steeds aan derden moeten uitbesteed worden. Het aantal specialisten blijft verlagen zodat deze evolutie zich nog verder zal doorzetten.

150

3. NIEUWE BELEIDSDOELSTELLINGEN THEMA 1: ONDERHOUD OPENBAAR DOMEIN

Strategische doelstelling 1: Het openbaar domein is steeds goed onderhouden en in goede staat voor de gebruikers Operationele doelstelling 1.1: Het opstellen van een onderhoudsplan voor het openbaar groen en trage wegen Indicator: het onderhoudsplan is opgemaakt Acties: Maatregel

Wie

Wanneer GGZ

2013

2. Opstellen van een stappenplan voor onderhoud

GGZ

2014

3. Implementatie van het onderhoudsplan

GGZ

2014-2015

1. Inventarisatie van het openbaar groen


Operationele doelstelling 1.2: In 2015 mogen geen herbiciden meer gebruikt worden voor onkruidbestrijding op het openbaar domein. Er moet een meest efficiënt en effectief alternatieve bestrijdingsmethode gevonden worden. Indicator: eind 2014 is er een methode voor onkruidbestrijding op het openbaar domein gekend Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. inventariseren van alternatieve methoden onkruidbestrijding

GGZ

2013

2. afwegingskader opstellen voor vergelijking

GGZ

2013

3. analyse van de beschikbare methoden

GGZ

2013

151

4. testperiode methode

voor

de

meest

efficiënte/effectieve

5. toepassing van de onkruidbestrijding

GGZ

2014

GGZ

Eind 2014

Financiële analyse: 10.000 euro (aankoop materieel onkruidbestrijding) Operationele doelstelling 1.3: Alle beschadigingen aan het wegdek worden op een duurzame wijze hersteld Indicator: er worden geen klachten van blijvende beschadigingen aan het wegdek vastgesteld. Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. onderzoek naar de best beschikbare techniek om putten in het wegdek op een duurzame wijze te herstellen

GGZ

2013

2. aankoop van het benodigde materieel voor toepassing van de methode die uit het onderzoek als beste is gebleken

GGZ

2014

Financiële analyse: 20.000 euro (ruwe raming): aankoop materieel

Operationele doelstelling 1.4: Het opstellen van een onderhoudsplan voor de gemeentelijke wegen Indicator: het onderhoudsplan is opgemaakt Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Opstellen van een beoordelingskader voor de staat van de wegen

GGZ

2013

2. Inventarisatie van de wegen met analyse van de staat van de wegen

GGZ

2013

3. Analyse van de toestand van de wegen ahv de inventarisatie

GGZ

2014

4. Opstellen van een prioriteitenlijst met timing en uit te voeren werken, rekening houdend met toekomstige rioleringsprojecten

GGZ

2014

152

GGZ

5. Implementatie van het onderhoudsplan

2015

Financiële analyse: Afhankelijk van de analyse van de wegen en kostenramingen

THEMA 2: VERKEERSVEILIGHEID

Strategische doelstelling 2: Fietsers moeten zich veilig doorheen de gemeente kunnen bewegen Operationele doelstelling 2.1: De veelgebruikte fietsroutes binnen de gemeente Kampenhout zijn gekend en opgenomen in een gemeentelijk fietsrouteplan Indicator: fietsrouteplan is aanwezig Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Inventarisatie van de bestaande fietspaden

GGZ

2014

2. Onderzoek naar de intra-gemeentelijke frequente fietsroutes

GGZ

2014

3. In kaart brengen van het gemeentelijk fietsrouteplan

GGZ

2015

Financiële analyse: 0 euro Operationele doelstelling 2.2: Het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk wordt geoptimaliseerd ifv het gemeentelijk fietsrouteplan Indicator: aangepast functioneel en recreatief fietsroutenetwerk Actieplan: Maatregel

Wie

1. Evaluatie van het bestaande functioneel en recreatief fietsroutenetwerk ifv het gemeentelijke fietsrouteplan

153

Wanneer GGZ

2014

2. Vraag tot aanpassing van het fietsroutenetwerk aan de provincie Vlaams-Brabant

GGZ

2014

3. Aanpassing van het fietsroutenetwerk

GGZ

2015

Financiële analyse: 0 euro Operationele doelstelling 2.3: Het aanleggen van een fietspad in de Neerstraat op het functioneel fietsroutenetwerk Indicator: het fietspad is in gebruik Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Opstellen ontwerp door studiebureau

GGZ

2013

2. Aanleg van het fietspad door de aannemer

GGZ

2014

3. Ingebruikname van het fietspad

GGZ

Eind 20142015

Financiële analyse: 300.000 euro

Operationele doelstelling 2.4: Het aanleggen van een fietspad of fietsstroken op het recreatief fietsroutenetwerk tussen de Perksesteenweg en de Sint-Servaesstraat Indicator: het fietspad is in gebruik Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Voorontwerp door de eigen diensten

GGZ

2015

2. Aanstellen ontwerper en aanvragen subsidies

GGZ

2016

3. Aanleggen van het fietspad door aannemer

GGZ

2017

154

GGZ

4. Ingebruikname van het fietspad

Eind 20172018

Financiële analyse: 350.000 euro Operationele doelstelling 2.5: De schoolomgevingen zijn veilig voor de kinderen en ouders Indicator: actieplan is aanwezig en de actiepunten worden uitgevoerd Actieplan: Maatregel

Wie

1. inventarisatie van alle schoolomgevingen + veel gebruikte woon-schoolroutes

Wanneer GGZ

2016

2. overleg met de schoolbesturen

GGZ/scholen

2016

3. evaluatie van de schoolomgevingen en zwarte punten op woon-schoolroute

GGZ/scholen

2016

4. actieplan opstellen voor eventuele aanpassingen + subsidies?

GGZ

2017

5. implementatie met start eventuele aanpassingswerken

GGZ

2018

Financiële analyse: raming afhankelijk van eventuele aanpassingen en subsidies Operationele doelstelling 2.6: De zwarte punten (kruispunten, straten, …) inzake verkeersveiligheid worden aangepast zodat de verkeersveiligheid voor alle gebruikers verhoogd Indicator: actieplan is aanwezig Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. inventarisatie van de zwarte punten

GGZ

2015

2. evaluatie van de zwarte punten

GGZ

2016

155

3. opstellen actieplan voor het wegwerken van de zwarte punten

GGZ

2016

2017-2018

4. uitvoeren maatregelen uit het actieplan Financiële analyse: raming afhankelijk van de maatregelen uit het actieplan Operationele doelstelling 2.7: In alle straten zijn de juiste markeringen en verkeersborden aanwezig Indicator: markeringsplan is aanwezig + overal staan de juiste verkeersborden Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Inventarisatie van alle straatmarkeringen en verkeersborden

GGZ

2013

2. In kaart brengen van alle straatmarkeringen en conflictpunten verkeersborden

GGZ

2014

3. Opstellen van het markeringsplan met bijhorende verkeersborden

GGZ

2015


THEMA 3: WEGENIS- EN RIOLERINGSWERKEN

Strategische doelstelling 3: De kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater verbeteren door het aanleggen van gescheiden riolering.

Operationele doelstelling 3.1: Het aanleggen van een gescheiden stelsel in de Zeypestraat, Langestraat, Kampenhoutsebaan, Freyselstraat en Kampelaarstraat zodat het afvalwater via een collector naar het waterzuiveringsstation in de Zeypestraat kan afgevoerd worden Indicator: het gescheiden stelsel is aangelegd

156

Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. bouwvergunning

GGZ

2012

2. opstellen van het bestek en aanbesteding van de opdracht

GGZ

2013

3. start gefaseerde uitvoering

GGZ

2014

4. einde der werken

GGZ

2016

Financiële analyse: 1.150.000 euro

Operationele doelstelling 3.2: Het aanleggen van een gescheiden stelsel in de Kasteellaan, Ahornbomenlaan en Lentelaan zodat het afvalwater via een collector naar het waterzuiveringsstation in de Zeypestraat kan afgevoerd worden Indicator: het gescheiden stelsel is aangelegd Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. bouwvergunning

GGZ

2013

2. opstellen van het bestek en aanbesteding van de opdracht

GGZ

2014

3. start gefaseerde uitvoering

GGZ

2015

4. einde der werken

GGZ

2017

Financiële analyse: 1.000.000 euro

Operationele doelstelling 3.3: De gemeente beschikt over een toepasselijk en effectief afkoppelingsreglement gescheiden riolering op privé-domein

157

Indicator: afkoppelingsreglement is aanwezig Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. evaluatie van het bestaande afkoppelingsreglement

GGZ

2013

2. aanpassen van het bestaande afkoppelingsreglement

GGZ

2013

3. goedkeuring van het aangepast afkoppelingsreglement

GGZ

2014


THEMA 4: COMMUNICATIE Strategische doelstelling 4: De communicatie met de betrokken actoren bij wegenis- en rioleringswerken, werken nutsleidingen verloopt optimaal.

Operationele doelstelling 4.1: De inwoners zijn steeds op de hoogte van geplande werken. Hiervoor wordt een communicatieplan opgesteld. Indicator: communicatieplan is aanwezig + aantal klachten ivm communicatie bij werken Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. opstellen van een communicatieplan

GGZ

2014

2. implementatie van het communicatieplan

GGZ

2014


Operationele doelstelling 4.2: Er wordt een protocol met de nutsmaatschappijen opgesteld zodat de communicatie en opvolging der werken optimaal verloopt.

158

Indicator: protocol is aanwezig + klachten ivm werken nutsmaatschappijen Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. inventarisatie van de sectorale regelgeving met betrekking tot werken nutsmaatschappijen

GGZ

2014

2. overleg met alle betrokken nutsmaatschappijen

GGZ

2014

3. opstellen protocol

GGZ

2014

4. implementatie protocol

GGZ

2015


THEMA 5: PATRIMONIUM Strategische doelstelling 5: De inwoners kunnen terecht in een duidelijk leesbaar en klantvriendelijk administratief centrum waar alle frequent bezocht diensten op één locatie gehuisvest zijn. De werkomgeving voor de personeelsleden is aangenaam en stimuleert een klantvriendelijke aanpak.

Operationele doelstelling 5.1: Voor alle gemeentelijke gebouwen bestaat er een duidelijke bestemming zowel op korte als op lange termijn. Indicator: er is een inventaris aanwezig van alle gemeentelijke gebouwen met een duidelijke bestemming zowel op korte als op lange termijn Acties: Maatregel

Wie

1. opstellen van een inventaris van alle gemeentelijke gebouwen

159

Wanneer GGZ

2012

2. opmaak van een fiche per gebouw met alle relevante info ivm attesten, keuringen, onderhoudscontracten, (ver)huurovereenkomsten, concessies

GGZ

2013

3. opmaak van een bestemmingsplan op korte en lange termijn

GGZ

2014

4. goedkeuring van het bestemmingsplan

GGZ

2014


Operationele doelstelling 5.2: Alle gemeentelijke diensten die frequent door de inwoners geraadpleegd worden zitten op één locatie in een transparant en klantvriendelijk administratief centrum. Indicator: het administratief centrum is gerealiseerd Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. locatiekeuze voor het centraal administratief centrum

GGZ

2013

2. raming van de bouw/verbouwkosten

GGZ

2013

3. vastleggen van financiële middelen

GGZ

2013

4. aanstellen van een ontwerper

GGZ

2013

5. opmaken van een ontwerp

GGZ

2014

6. aanstellen van een aannemer via aanbesteding

GGZ

2014-2015

7. bouw/verbouwing van het centraal administratief centrum (CAC)

GGZ

2015-2016

160

GGZ

8. ingebruikname van het CAC

2017

Financiële analyse: afhankelijk van locatiekeuze en bouwwijze: 3.000.000-10.000.000 euro

Strategische doelstelling 6: Het gemeentelijk patrimonium wordt op een efficiënte wijze onderhouden

Operationele doelstelling 6.1: Voor alle gemeentelijke gebouwen bestaat er een duidelijk onderhouds- en investeringsprogramma in samenhang met doelstelling 5.1 Indicator: onderhouds- en investeringsprogramma is aanwezig Acties: Maatregel Wie 1. opmaak van een onderhoudsprogramma per gebouw met financiële raming voor herstellings- en onderhoudswerken, structurele werken (stabiliteit, energie, …) Financiële analyse: 0 euro

Wanneer GGZ

2014

Operationele doelstelling 6.2: De gemeente beschikt over bekwame en gespecialiseerde personeelsleden die instaan voor het onderhoud en renovatie van het gemeentelijk patrimonium Indicator: de personeelsleden van de gemeentelijke werkplaatsen hebben met succes gespecialiseerde opleidingen gevolgd Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. opmaak van een duidelijk organigram voor de gemeentelijke werkplaatsen

GGZ

2013

2. indien nodig aanpassing van het gemeentelijk organigram

GGZ

2013

3. aanstellen van ploegbazen groen, gebouwen en wegenis/riolering

GGZ

2014

161

4. selectie van personeel voor gespecialiseerde opleidingen elektriciteit, loodgieterij,

GGZ

2014

5. personeelsleden volgen gespecialiseerde opleidingen

GGZ

2014-…


162

OPENBARE WERKEN Doelmatigheidsanalyse



In welke mate draagt de actie bij tot het bereiken van het doel? hoogmatiglaag

motivering

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming neen ontvangsten werkdagen en uitgaven

motivering

onderhoud landbouwwegen

de landbouwers en recreatief medegebruikers via de hoofdlandbouwwegen een comfortabele toegang verschaffen tot de landbouwgebieden

laag

geen duurzame oplossing die veel geld kost. Kostenbaten verhouding is niet goed.

aanleg gescheiden riolering

waterkwaliteit van het oppervlakte- en grondwater verbeteren

hoog

Ja/ neen

afkoppelingsreglement zou moeten herzien worden. Momenteel niet transparant en dure maatregel.

aanleg fietspaden

de fietsers een veilige en comfortabele fietsweg aanbieden langsheen het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk

hoog

Ja/ neen

subsidieprocedure is omslachtig, tijdrovend en duur. Er worden voorwaarden opgelegd die veel geld kosten in verhouding tot de te ontvangen subsidie

heraanleg wegenis

de weggebruikers een veilige en comfortabele weginfrastructuur aanbieden

hoogmatig

neen

eerst nadenken, dan mogelijk uitvoeren. Afweging van de kosten-baten ifv alle mogelijke alternatieven. Elke heraanleg bekijken en kaderen binnen het volledig gemeentelijk beleid inzake mobiliteit

onderhoud wegenis (grootschalig)

de weggebruikers een veilige en comfortabele weginfrastructuur aanbieden door het vervangen van het wegdek

hoog

ja

kolkenreiniging

de regenwaterafvoer van het wegdek op een optimale wijze verzekeren.

hoog

ja

wordt uitbesteed, geen klachten

klinkerwerken

de weggebruikers een veilige en comfortabele weginfrastructuur aanbieden via kleinschalige aanpassingen van het openbaar domein, leesbaarheid verhogen

hoog

ja

wordt uitbesteed, geen klachten

advies voorkomen dat bij de uitvoering van de stedenbouwkundige en bouwof wegeniswerken er problemen verkavelingsvergunningen zouden ontstaan op het vlak van afvoer regenen afvalwater, inplanting t.o.v. het openbaar domein, …

hoog

ja

voorkomen beter dan genezen

toezicht werven (opdrachtgevend)

controle op de uitvoering van de bouwof wegeniswerken zodat er geen problemen ontstaan op het vlak van afvoer regenen afvalwater, inplanting t.o.v. het openbaar domein, …

hoog

ja/ neen

opvolging van werven in uitvoering is tijdrovend. De dienst openbare werken wordt op dat moment zwaar belast met opmerkingen aangelanden, betrokken bewoners

toezicht werven (particulier met nadien opname in openbaar domein)

controle op de uitvoering van de bouwof wegeniswerken zodat er geen problemen ontstaan op het vlak van afvoer regenen afvalwater, inplanting t.o.v. het openbaar domein, …

matig

ja / neen

bijstand door een gemeentelijk aangesteld studiebureau is aan te bevelen

wegmarkeringen

de weggebruikers een veilige en leesbare weginfrastructuur aanbieden door het onderhouden van de wegmarkeringen

matig

neen

momenteel geen up-to-date en leesbaar bestek en inventarisatie aanwezig van de wegmarkeringen

studiebureau dat het dagelijks toezicht houdt, wordt betaald door de particulier en dat schept mogelijk problemen als er discussie ontstaat tussen gemeente en particulier.

164

loketfunctie

de inwoners correct informeren over de ligging van riolering, grens openbaar domein, …

matig

de dienst beschikt niet altijd over de meest accurate info om de inwoners te informeren.

165

ja / neen

de opmaak van informatiebrochures over aansluitingsprocedures zou de dienstverlening naar de burger toe kunnen verhogen

RUIMTELIJKE ORDENING EN STEDENBOUW DESTEP- en SWOT-analyse

1. ONTWIKKELINGEN EN TRENDS Demografisch:  Het aantal alleenwonenden stijgt elk jaar.  Stijging van het aantal alleenstaande ouders  Er is een stijging van geboortes in kansarme gezinnen.  De bevolkingsdichtheid stijgt elk jaar  Het bevolkingsaantal zal tot 2020 blijven stijgen maar minder snel dan de voorbije jaren  Er treedt vergrijzing op bij de bevolking: stijging zijn van het aantal 65 – 79 jarigen. De mensen leven steeds langer wat resulteert in een stijging van de 80- plussers. *  Stijging van het aantal huishoudens, voornamelijk door een stijging van het aantal 1persoonshuishoudens (meer alleenwonende vrouwen dan mannen)  Er wordt een daling verwacht van het aantal 3- en 4-persoonshuishoudens (gezinnen met kinderen) Ecologisch:  Vanaf 2015 mogen geen herbiciden meer gebruikt worden. Het wordt een uitdaging effectieve alternatieven te vinden maar deze zullen alleszins arbeidsintensief en duurder zijn dan het gebruik van herbiciden. Bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen voor wegenis dient hierbij rekening gehouden te worden  Bij de herinrichting van wegen en omgevingsaanleg worden meer en meer groenvoorzieningen aangelegd in de vorm van hagen, bomen wat meer onderhoud vereist. Bij het afleveren van vergunningen dient de aanwezigheid van openbaar groen in de gaten gehouden worden.  goede kwaliteit in alle oppervlakte- en grondwaterlichamen moet worden bereikt tegen einde 2015. Hiervoor wordt een gebiedsdekkend uitvoeringsplan opgemaakt door de Vlaamse overheid dat voor de gemeente bindende maatregelen zal inhouden naar zuivering van afvalwater tot 2027.  De uitvoeringsgraad voor rioleringen in Kampenhout is gelijkaardig aan het Vlaams gemiddelde en vergelijkbaar met de woongemeenten in de stadsrand (cluster V1). De zuiveringsgraad ligt onder het Vlaams gemiddelde maar dubbel zo hoog in vergelijking met cluster V13.  steeds meer baangrachten worden ingebuisd waardoor de natuurlijke buffering en infiltratie van regenwater wordt verminderd

3

Uit “Individueel Financieel Profiel Kampenhout”, opgesteld door Dexia. De gemeenten die behoren tot de cluster V1zijn gekenmerkt door een jonge bevolking, residentieel, hogere inkomens en 10 à 20.000 inwoners. De gemeenten zijn Bertem, Bierbeek, Bonheiden, Boutersem, Haacht, Herent, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Lennik, Lint, Lubbeek, Meise, Melle, Merchtem, Merelbeke, Nazareth, Opwijk, Oud-Heverlee, Rotselaar, Steenokkerzeel, Tremelo, Vosselaar, Zemst en Zoersel



vanaf 2014 wordt vermoedelijk de omgevingsvergunning ingevoerd waarbij zowel de stedenbouwkundige als de milieuvergunning geïntegreerd worden. Samenwerking tussen de afdelingen stedenbouw en milieu zal intenser en efficiënter gebeuren.

Sociaal:  de burger wordt steeds mondiger en door de huidige communicatiemiddelen wordt de drempel om een melding of klacht in te dienen steeds kleiner. Er wordt een stijging van het aantal meldingen en klachten vastgesteld. Steeds meer worden bouwovertredingen gemeld aan de dienst stedenbouw. Aangezien voor de vaststelling en opmaak van het PV de betrokkenheid van de politie vereist is, verloopt het handhavingsbeleid niet steeds efficiënt en effectief.  Bij het ontwerp van herinrichtingsprojecten en stedenbouwkundige vergunningen willen de burgers meer en meer betrokken worden en inspraak hebben. Burgers verenigen zich meer en meer in actiegroepen of doormiddel van gezamenlijke petities. Het toepassen van participatietrajecten bij projecten en ontwerpen wordt op termijn een noodzaak.  Door het toenemend gebruik van de auto en de toenemende congestiedruk zijn de verkeersintensiteiten en de snelheid toegenomen op de gemeentelijke wegen. Vooral de verhoogde snelheid is een steeds terugkerend item, ondanks de aanwezige snelheidsbeperkingen. Het mobiliteitsaspect in de beoordeling van stedenbouwkundige projecten wordt belangrijker  De burger verwacht een efficiënte en directe dienstverlening. De deconcentratie van het gemeentelijk patrimonium en de veelheid aan locaties van de gemeentelijke diensten bemoeilijkt deze dienstverlening en zorgt niet voor de verwachte klantvriendelijkheid.

Technologisch:  Een verouderd patrimonium dat niet aangepast is aan de hedendaagse normen zorgt tevens voor een verminderd gebruiksgenot en polyvalent gebruik. De bestemmingskeuze van het patrimonium wordt bemoeilijkt door een verouderde indeling van de gebouwen.  De deconcentratie van het gemeentelijk patrimonium en de veelheid aan locaties bemoeilijkt een efficiënt en effectief beheer.  De beperktheid van het beschikbaar openbaar domein vormt bij de herinrichting van wegen en de aanleg van fietspaden vaak een struikelblok om een gepaste ontwerpoplossing te bieden. Onteigeningen of minnelijke aankopen worden meer en meer noodzakelijk. Hierbij kan al rekening gehouden worden bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen in de vorm van gratis grondafstanden.  Meer en meer worden resterende binnengebieden ontwikkeld tot woonwijken waarbij de aanleg van wegenis en riolering noodzakelijk is. Het ontbreken van ontwerprichtlijnen zorgt vaak voor onduidelijkheden en onaangepaste ontwerpen.  De groei van alleenstaande huishoudens en de vergrijzing van de bevolking verhoogt de vraag naar appartementen. De voorbije jaren hebben ontwikkelaars gretig op deze vraag ingespeeld door meer en meer meergezinswoningen te bouwen. Moeilijk bereikbare ondergrondse garages zorgen voor een toenemende parkeerdruk in verscheidene woonkernen. De woonkwaliteit vraagt eveneens de nodige aandacht.

167



Omwille van technologische evoluties en omdat elke woning nood heeft aan aansluitingen voor elektriciteit, communicatiemiddelen, water, riolering en eventueel gas, zijn de nutsmaatschappijen dagelijks hiervoor werken op het openbaar domein aan het uitvoeren. Omwille van de schaalvergroting van de maatschappijen en doordat deze werken door onderaannemers worden uitgevoerd, verloopt de communicatie met de nutsmaatschappijen stroef. Een ondermaats herstel van het openbaar domein na de werken wordt als een constante ervaren.

Economisch:  Het afkoppelingsreglement op privé-domein is een paar jaar in werking. Aangezien enkel nog subsidies voor rioleringsprojecten kan verkregen worden na volledige afkoppeling van regenen afvalwater op privé-domein, moet rekening gehouden worden met toenemende kosten voor afkoppeling volgens het huidige reglement.  Een aantal gebouwen zijn beschermd als monument. Hiervoor kunnen wel subsidies verkregen worden maar de administratieve doorlooptijd is enorm lang zodat het bestemmen van deze gebouwen enkel en alleen op zeer lange termijn kan bekeken worden.  Het wordt steeds moeilijker voor jonge gezinnen om in een comfortabele betaalbare woning te voorzien. Binnen de planningscontext van de gemeente en binnen de mogelijkheden van de stedenbouwkundige wetgeving zal het een uitdaging zijn om op deze behoefte stedenbouwkundige antwoorden en alternatieven te formuleren. Politiek - wetgevend:  Er wordt verwacht dat de invoering van een gebiedsdekkend uitvoeringsplan door de Vlaamse overheid ivm de sanering van het oppervlaktewater gevolgen zal hebben voor de prioriteitenlijst van uit te voeren rioleringsprojecten.  Vanaf 2014 wordt er verwacht dat de stedenbouwkundige vergunning en de milieuvergunning geïntegreerd worden in één gezamenlijke omgevingsvergunning. de verhoudingen en de samenwerking tussen de diensten zal moeten herbekeken worden tot een efficiënt en effectief geheel.  De wetgeving inzake stedenbouw en onroerend erfgoed wordt continu bijgesteld. Het is een taak van de betrokken diensten om hier flexibel op in te spelen.  Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Kampenhout is in 2006 goedgekeurd. Het planningsproces werd echter jaren daarvoor opgestart. De wetgeving inzake ruimtelijke ordening is in de tussentijd ook volledig herzien. Hierdoor zijn de beleidskeuzes die destijds gemaakt zijn reeds achterhaald. Verscheidene bepalingen in het structuurplan zijn en worden niet uitgevoerd en er is nood aan een gemeentelijk kader om een antwoord te bieden op de huidige trends en ontwikkelingen op het domein van de ruimtelijke planning en ordening.  Kampenhout voldoet aan alle voorwaarden om een ontvoogde gemeente te worden. De ontvoogding kan bijdragen tot een echt gemeentelijk beleid dat op de specifieke noden en behoeften binnen de gemeentelijke context een antwoord biedt. De ontvoogding brengt wel mee dat de gemeente technologisch en administratief volledig voorbereid is op de overgang. Dit zal bijkomende inspanningen vragen bovenop het bestaande takenpakket.

168

2. CONCLUSIES - KANSEN EN BEDREIGINGEN KANSEN: 1. Uniformiteit in weginrichting komt de leesbaarheid van de weginfrastructuur voor de weggebruikers ten goede en verhoogt de verkeersveiligheid. De opmaak van een stedenbouwkundige verordening voor minimale wegenisinrichting voor de aanleg van nieuwe woongebieden kan hierop inspelen 2. Een duurzame oplossing voor de landbouwwegen kan recreatief medegebruik mogelijk maken. Een beleidsoptie in een herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan dit ondersteunen. 3. Rioleringsprojecten vermijden de lozing van afvalwater in de oppervlaktewaters. De waterkwaliteit van het oppervlaktewater wordt verbeterd. De scheiding van afval- en regenwater in stedenbouwkundige vergunningen draagt hierbij toe. 4. Automatisering van het meldingssysteem voor burgers zorgt voor een efficiëntere en effectieve opvolging en uitvoering van de meldingen en verhoogt de klantvriendelijkheid. 5. Goede afspraken maken goede vrienden: het afsluiten van een protocol met nutsmaatschappijen kan de kwaliteit van de herstellingen na werken op openbaar domein verhogen. 6. Een goed onderhouden en ontworpen openbaar domein in cohesie met een duidelijk en coherent stedenbouwkundig beleid krikt de uitstraling en het imago van Kampenhout als woongemeente op 7. Na centralisatie van de gemeentelijke diensten op één locatie komen er verscheidene gebouwen vrij die een andere bestemming kunnen krijgen. Een langetermijnvisie is noodzakelijk en kan bijkomende mogelijkheden scheppen ten dienste van de inwoners.

8. Goede communicatie ivm grotere stedenbouwkundige projecten versterkt het begrip en de verstandhouding met de omwonenden en verkleint de weerstand tegen projecten.

9. Een herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan kan een nieuwe stimulans geven voor het ruimtelijk beleid binnen de gemeente en kan een antwoord bieden aan de huidige ontwikkelingen inzake wildgroei meergezinswoningen, nood aan betaalbare woningen, …

10. De ontvoogding kan bijdragen tot een echt gemeentelijk beleid dat op de specifieke noden en behoeften binnen de gemeentelijke context een antwoord biedt.

169

BEDREIGINGEN: 1. De onkruidbestrijding op het openbaar domein wordt vanaf 2015 bemoeilijkt aangezien er geen herbiciden meer mogen gebruikt worden. De bestaande natuurlijke technieken zijn minder efficiënt en minder effectief. Het openbaar domein zal niet meer onkruidvrij zijn. Dit kan door de inwoners aanvaard worden als een slecht onderhouden openbaar domein en heeft een negatieve impact op het imago van de gemeente. 2. De verspreiding van de gemeentelijke diensten op verschillende locaties komt de klantvriendelijkheid niet ten goede. Uitstel om te investeren in één locatie voor de gemeentelijke diensten kan leiden tot afstel.

3. Indien er op korte termijn geen herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan wordt ingevoerd kan er geen antwoord geboden worden aan de huidige ontwikkelingen inzake wildgroei meergezinswoningen, nood aan betaalbare woningen, …

4. Intergemeentelijke archeologische dienst: De jongste jaren zijn bouwvergunningen steeds meer onderworpen aan verplichtingen op gebied van archeologisch onderzoek. Het verlenen van bouwvergunningen wordt in steeds meer gevallen, en vooral bij de openbare besturen, afhankelijk gemaakt van een voorafgaand archeologisch onderzoek, dat eventuele waardevolle archeologische plaatsen kan detecteren en inventariseren. Het is opportuun hier op te anticiperen, zodat de mogelijke stappen van archeologisch onderzoek zo goed mogelijk in het planningsproces van een project kunnen worden ingeschat. Hiertoe kan met omringende gemeenten hiertoe een intergemeentelijke archeologische dienst opgericht worden. Deze dienst zou meerdere taken kunnen uitvoeren. Zo kan ze verantwoordelijk zijn voor het opbouwen van beleidsvoorbereidende gebiedskennis en het verrichten van prospectie. Daarnaast kan ze het archeologisch vooronderzoek uitvoeren of organiseren. Indien er vondsten zijn die een archeologisch onderzoek vereisen, kan ook dit door de archeologische dienst uitgevoerd of georganiseerd worden. Het opzetten van een dergelijke dienst heeft tal van voordelen. De afhankelijkheid van derden vermindert door de verworven knowhow. Een grondige kennis van de regio wordt opgebouwd en een proactieve werking wordt mogelijk. Belangrijk is dat de operatie goedkoper kan verlopen, aangezien geen BTW noch overhead aan derden betaald moet worden. Een absolute surplus is bovendien dat er subsidies van de Vlaamse en provinciale overheid voor een dergelijke dienst voorhanden zijn. Voor de gemeenten biedt het beschikken over een archeologische dienst daarenboven een zekere uitstraling. Deze dienst zou worden opgericht als nieuwe interlokale vereniging, dus de gemeenten hoeven enkel te betalen voor werkelijk door deze dienst geleverde prestaties. Voor

170

Kampenhout zou dat, stel dat deze zou samenwerken met bv. Steenokkerzeel, Zemst en Boortmeerbeek komen op een kostenplaatje van +/- 7.000 euro / jaar. De werkprestaties van deze archeoloog worden verdeeld onder de deelnemende gemeentes op basis van oppervlakte. Tot slot zullen bij dit initiatief ook de bestaande organisaties worden betrokken, zoals heemkring Campenholt. Deze laatste zou een adviserende rol kunnen spelen. Momenteel ontbreekt de verplichting tot voorleggen van een archeologisch attest bij verkaveling, maar dit zou er zitten aan te komen.

4. NIEUWE BELEIDSDOELSTELLINGEN THEMA 1: GEMEENTELIJK RUIMTELIJK BELEID Strategische doelstelling 1: De ruimtelijke gemeentelijke beleidsdoelstelling bijstellen om een antwoord te bieden aan de huidige noden en behoeften zonder de noden en behoeften van de toekomstige generaties te hypothekeren. Operationele doelstelling 1.1: Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (SRP) wordt herzien en hervormd tot een strategisch ruimtelijk structuurplan Indicator: het strategisch ruimtelijk structuurplan is herzien Acties: Maatregel

Wie

Wanneer

1. Opstellen van een methodologie en participatietraject

GGZ

2013

2. Opstellen van een blauwdruk dat een analyse maakt van de grote uitdagingen en noden voor het ruimtelijk beleid binnen de gemeente

GGZ

2013-2014

3. Participatietraject naar de bevolking blauwdruk

GGZ

2014

4. Opstellen van een strategisch handboek voor de opmaak van het SRP

GGZ

2014-2015

171

5. Aanstelling van een ontwerpteam voor de herziening van het SRP

GGZ

2015

6. Opstellen van het SRP

GGZ/ontwerpteam

2016

7. Goedkeuringsprocedure van het SRP

GGZ/ontwerpteam

2016-2017

8. Goedkeuring van het SRP

GGZ/ontwerpteam

2017

Financiële analyse: 150.000 euro

Operationele doelstelling 1.2: De woonkwaliteit in meergezinswoningen stedenbouwkundige verordening

wordt

gewaarborgd

door

middel

van

een

Indicator: stedenbouwkundige verordening inzake woonkwaliteit is aanwezig Actieplan: Maatregel

Wie

1. Opmaak van een stedenbouwkundige verordening

2. Goedkeuringsprocedure

Wanneer GGZ

2015

GGZ

2016

Financiële analyse: 0 euro Operationele doelstelling 1.3: Nieuwe wegenis binnen woonprojecten moeten op een kwalitatieve wijze ontworpen en aangelegd worden. Deze richtlijnen worden verankerd in een stedenbouwkundige verordening. Indicator: stedenbouwkundige verordening inzake wegenisontwerp binnen woonprojecten is aanwezig Actieplan: Maatregel

Wie

1. Opmaak van een stedenbouwkundige verordening

172

Wanneer GGZ

2015

GGZ

2. goedkeuringsprocedure

2016


THEMA 2: VERGUNNINGENBELEID Strategische doelstelling 2: Ontvoogding inzake afleveren van vergunningen zorgt voor een coherent en efficiënt beleid inzake vergunningverlening Operationele doelstelling 2.1: De gemeente Kampenhout wordt een ontvoogde gemeente inzake vergunningverlening Indicator: ontvoogding is een feit Actieplan: Maatregel

Wie

1. administratieve en technologische voorbereiding op de ontvoogding

Wanneer GGZ

2013

2. aanvraag tot ontvoogding

GGZ

08/2013

3. ontvoogde gemeente

GGZ

Eind 2013


Operationele doelstelling 2.2: De gemeente implementeert op een effectieve en efficiënte wijze de te verwachten wijzigingen in het vergunningenbeleid (omgevingsvergunning: gecombineerde stedenbouwkundige en milieuvergunning) Indicator: het gewijzigde gemeentelijke vergunningenbeleid is operationeel Actieplan: Maatregel

Wie

Wanneer GGZ

1. kennisname gewijzigde wetgeving

173

? 2014

2. voorbereiding tot implementatie van de gewijzigde wetgeving

GGZ

?

3. verlenen van vergunningen volgens het gewijzigd vergunningenbeleid

GGZ

?


174

WERKEN IN EIGEN BEHEER Doelmatigheidsanalyse



In welke mate draagt de actie bij tot het bereiken van het doel? hoogmatiglaag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier?

motivering

Ja/ neen

anticiperen op oproepen de veiligheid van de inwoners en van politie in kader van gebruikers op het grondgebied openbare veiligheid Kampenhout garanderen

hoog

onveilige situaties worden onmiddellijk aangepakt

ja

voldoen aan de wettelijke voorwaarden inzake veiligheidsinstallatie (legionella, noodverlichting, asbest, brandblussers, alarm, speelpleinen, hefwerktuigen, …)

de veiligheid van de gebruikers van het gemeentelijke patrimonium garanderen

hoog

aan de wettelijke verplichtingen moet voldaan worden

ja

logistieke bijstand bij uitdrijvingen aanmaken en plaatsen infoborden

wettelijke verplichting voor ondersteuning de inwoners informeren van activiteiten binnen de gemeente

hoog matig

Jaarlijkse Raming ontvangsten werkdagen en uitgaven vanaf 2013 gebruik van 3P met exacte aanduiding tijdsbesteding

controle van arbeidsinspectie: positief verslag

ja/neen niet het ideale communicatiemiddel om een groot publiek te bereiken

neen

motivering

opslagmogelijkheden zijn beperkt € 8000

zéér arbeidsintensief (alternatief: digitale infoborden)

verspreiden gemeentelijke affiches

gemeentelijke acties bekend maken aan de inwoners

matig

ronddragen brieven gemeenteraad

kennisgeving gemeenteraad aan gemeenteraadsleden

hoog

affiches verloren in het bos van andere affiches, onzekerheid over doelpubliek

neen

niet altijd collectieve verdeling (50 à 60 locaties), zéér arbeidsintensief

ja

ronddragen inwoners informeren over werken meldingsbrieven aan openbaar domein of gemeentelijke werken of evenementen evenementen

hoog

mensen moeten geïnformeerd zijn

verplaatsingen, verhuis van meubilair, verbruiksgoederen, …

logistieke goederen op de juiste plaats krijgen

hoog

de goederen komen op de juiste plaats terecht

logistieke ondersteuning kermissen

bijdragen tot een veilige kermisomgeving + praktische uitwerking kermisorganisatie

hoog

neen

logistieke ondersteuning markten

bijdragen tot een veilige marktomgeving + praktische uitwerking marktorganisatie

hoog

neen

het takenpakket van de gemeentelijke werkplaatsen is te uitgebreid en kan deels uitgevoerd worden door de verantwoordelijke dienst

logistieke ondersteuning Kampenhout Swingt

bijdragen tot een veilige festivalomgeving + ervoor zorgen dat logistiek alles aanwezig is voor de bezoekers en medewerkers

hoog

neen

in bepaalde deelkernen niet in verhouding tot maatschappelijke opbrengst / soms overvloed in relatie met alle andere activiteiten in de deelkernen / minimum personeelsbezetting in de gemeentelijke werkplaatsen

plaatsen tijdelijke verkeerssignalisatie

veilige verkeerssituatie creëren voor de gebruikers openbaar domein

hoog

ja

efficiënt maar arbeidsintensief (zeker bij wielerwedstrijden, …)

plaatsen permanente verkeerssignalisatie

uitvoeren van wegcode en aanvullende verkeersreglementen

hoog

ja

signalisatie is geplaatst + alles is aanwezig voor muzikanten en medewerkers

176

ja/neen

neen

kan soms door administratief personeel uitgevoerd worden (bv. straten rond gemeenteplein, …) kan soms door administratief personeel zelf uitgevoerd worden / groeperen van aanvragen / bezint eer ge vraagt het takenpakket van de gemeentelijke werkplaatsen is te uitgebreid en kan deels uitgevoerd worden door de verantwoordelijke dienst

plaatsen bijkomende paaltjes, wegspiegels, …

bescherming van het openbaar domein / zwakke weggebruiker + zichtbaarheid openbaar domein veilige verkeerssituatie creëren voor de gebruikers openbaar domein

matig

hoog

neen

wordt niet uitgevoerd door gebrek aan tijd

uitlenen gemeentelijke goederen

goederen worden ter beschikking gesteld van de Kampenhoutse verenigingen en wijken ter ondersteuning van hun activiteiten

hoog

neen

afhaling (personeelslid moet aanwezig zijn) / terugbrengen (personeelslid moet aanwezig zijn maar tijdstip terugbrengen niet gekend: geen controle) / levering (wegens niet aangepast vervoer minstens 2 of 3 personeelsleden aanwezig) / ontlenen (door teveel uitleen ontleen noodzakelijk bij buurgemeenten: personeel niet beschikbaar voor andere taken)

onderhoud grachten

waterafvoer en -infiltratie optimaal laten verlopen, voorkomen overstromingen

hoog

neen

gebrek aan mensen, middelen en tijd

onderhoud/herstellingen afvoer van regenen vuil water rioleringen

hoog

ja

onderhoud/herstellingen een veilige en comfortabele wegdek gebruikssituatie creëren / verlengen levensduur wegdek

hoog

neen

grote herstellingen uitgegeven aan Aquafin, rest kan efficiënt door eigen personeel momenteel geen duurzame herstelmethode / geen goede afspraken met nutsmaatschappijen i.v.m. herstel na werken

onderhoud bermen (maaien)

zichtbaarheid verhogen in kader van verkeersveiligheid

hoog

neen

onderhoud / herstellingen gemeentelijk rollend materieel

gemeentelijke personeel beschikt over geschikt rollend materieel om zijn taken uit te voeren (verplaatsing + werkuitvoering)

hoog

ja/neen

onderhoud verkeerssignalisatie

niet altijd ter bescherming van openbaar domein

177

neen

hoog

dikwijls niet om gegronde reden

deel uitbesteed-deel eigen personeel / afweging kosten-baten ifv van uitvoeren via eigen personeel / klachten over uitvoering blijven voor eigen personeel deels verouderd rollend materieel dat niet altijd beschikbaar is door langdurige herstellingen / meest efficiënt materieel niet aanwezig

onderhoud trage wegen

openbaar groen: nieuwe aanplantingen

de goede staat verzekeren voor een comfortabel en veilig gebruik van de trage wegen groene aangename leefomgeving creëren

hoog

matig

soms wel / soms niet, afhankelijk van doel en locatie

neen

gebrek aan mensen, middelen en tijd / te uitgebreid netwerk van trage wegen

ja/neen

nog meer rekening houden met duurzaamheid, specifieke groeien bloeiomstandigheden, onderhoudsprogramma personeel met gepaste opleiding sinds 2012 aanwezig

openbaar groen: snoeien veiligheid weggebruiker en bomen duurzame groei bomen

hoog

ja

openbaar groen: scheren verhogen verkeersveiligheid hagen weggebruiker en creëren aangename groene leefomgeving

hoog

neen

openbaar groen: vellen bomen

hoog

openbaar groen: onkruidbestrijding

verhogen verkeersveiligheid weggebruiker en creëren aangename groene leefomgeving proper en net openbaar domein: esthetisch

in kader van veiligheid openbaar domein of vervangingsaanplanting

ja

matig

neen

gras maaien voetbalterreinen

maatschappelijk doel voor de gemeente Kampenhout en zijn inwoners onduidelijk

laag

ja/neen

gras maaien jeugdverenigingen

jeugdverenigingen een verzorgd speelterrein aanbieden

hoog

ja

onderhoud gebouwen

levensduur patrimonium verhogen / schade voorkomen / gebruiksgenot verhogen

hoog

taken gaan niet over netheid maar over aanpakken van sleet/ voorkomen schade (schilderen ramen, staat kraanwerk, staat elektriciteit, verstoppingen, onderhoud dakgoten, dakdichting, …)

neen

kleine herstellingswerken gebouwen

gebruiksgenot ten alle tijden garanderen

hoog

vb: lamp vervangen, toilet herstellen, kraan herstellen, …

ja/neen

178

Hoewel Pro Natura taken overneemt is het onderhoud met de huidige mensen en middelen niet volledig uitvoerbaar

tekort aan middelen en mensen, geen aangepaste middelen, overgangsperiode naar herbicidevrij onderhoud uitgevoerd maar zéér arbeidsintensief (onderhoudsovereenkomst voetbal)

geen onderhoudsplan aanwezig voor het patrimonium / tekort aan personeel / tekort aan gekwalificeerd en gespecialiseerd personeel

handige Harry kan dit / tekort aan gekwalificeerd en gespecialiseerd personeel

investeringswerken gebouwen

gebruiksgenot en gemak/duurzaamheid verhogen

hoog

vb: plaatsen gyprocwanden, nieuwe hangtoiletten, Grobbeltje, …

ja/neen

tekort-beperkte pool aan gekwalificeerd en gespecialiseerd personeel / teveel beroep op zelfde personen

onderhoud/herstellingen gebruikgenot voor de kindjesspeelpleintjes ouders garanderen / ontspanningsmogelijkheden bieden

matig

rekening houden met ouderdom omliggende wijk / kern (wordt ouder/verjongd)

ja/neen

plaatsing nieuwe speeltoestellen

ontspanningsmogelijkheden bieden voor kleintjes/ouders

hoog

begraafplaatsen: aanwezigheid tijdens afscheidsceremonie op kerkhof

nihil

laag

begraafplaatsen: delven graf

voorzien van begraafplaatsen

hoog

neen

manuele uitgraving (niet evident rekening houdend met weersomstandigheden, grondwaterstand, …), arbeidsintensief

begraafplaatsen: groenonderhoud

aangename en respectvolle omgeving creëren voor nabestaanden

hoog

neen

begraafplaatsen: verwijderen zerken

verwaarlozing graven tegengaan

matig

ja/neen

niet nagedacht over onderhoud tijdens ontwerpfase: geen onderhoudsvriendelijke beplanting en ontwerp aan laatste rustplaats overledene wordt niets gedaan / enkel verwijderen zerk

openbare netheid: ophalen kadavers

netheid en hygiëne

hoog

vb ophalen dode katten, honden, …

ja

openbare netheid: ongediertebestrijding

hygiëne, schade, ziektes voorkomen

hoog

vb ratten, muizen, processierusp, …

ja

hoog

speelpleintjes in het voorjaar volledig in orde maar onderhoudsprobleem + verouderde speeltuigen

neen

geen maatschappelijke meerwaarde / tijdverlies (aantrekken ceremoniële kledij-aanwezigheid tijdens ceremonieuittrekken ceremoniële kledij)

179

tot op heden enkel vervangingsinvesteringen/herstellingen : geen vernieuwing met onderhoudsvriendelijke speeltuigen 40

enkel ceremonie-uren meegerekend

openbare netheid: sluikstort

netheid en hygiëne

hoog

ja/neen

wordt opgeruimd maar zelden kan sluikstorter geïdentificeerd worden, zonder gevolg

openbare netheid: vandalisme

netheid en veiligheid garanderen

hoog

ja/neen

openbare netheid: vegen wegdek, fietspaden, … openbare netheid: algemeen

gebruiksgenot ten alle tijden garanderen

hoog

ja/neen

wordt opgeruimd en hersteld maar zelden kan overtreder geïdentificeerd worden, zonder gevolg afhankelijk van bestuurder veegmachine

netheid en hygiëne

hoog

winterdienst

veiligheid en gebruiksgemak op het openbaar domein garanderen

hoog

vb gemeentelijke vuilbakjes, zwerfvuil, …

180

ja

arbeidsintensief

ja

beperkt sinds uitbesteding ijzelbestrijding straten

4

INTERNE ZAKEN

INTERNE ZAKEN ICT-scan

Inleiding Dit eindrapport omvat de individuele resultaten van de gemeente Kampenhout voor wat betreft de samenwerkingsscan die uitgevoerd werd door het autonoom provinciebedrijf VERA. De samenwerkingsscan kan gezien worden als een eerste project binnen de virtuele centrumstad Luchthaven en heeft als doel de mate van automatisering en e-Government van de samenwerkende besturen te identificeren, evenals de ingezette middelen, mogelijke verbeterpunten, noden, opportuniteiten, enz. In een eerste overleg met de samenwerkende besturen werd de samenwerkingsscan en haar aanpak uitgebreid toegelicht. Meer informatie over de samenwerkingsscan, zowel over de aanpak als de belangrijke mijlpalen specifiek voor Luchthaven, kan in het projectplan en de presentatie gegeven op de kick off vergaderingen worden gevonden. De eindrapportering van de resultaten en de benchmarking met de andere besturen binnen Luchthaven vond plaats op 28 juni 2012 te Steenokkerzeel en ging gepaard met de officiële ondertekening van het samenwerkingsprotocol. Hierdoor is de Virtuele Centrumstad Luchthaven officieel van start gegaan.

Hoe de resultaten lezen? De resultaten werden gegroepeerd in zes domeinen (maturiteit van de organisatie, aankoopbeleid, staf, beheer, veiligheid en infrastructuur) en worden gepresenteerd in de vorm van een grafiek. De eerste (bovenste) score omvat de score van het bestuur zelf. Vervolgens volgt de gemiddelde score binnen de virtuele centrumstad Luchthaven en de gemiddelde score binnen alle virtuele centrumsteden, die reeds de fase van de samenwerkingsscan doorlopen hebben. Voor een volledige lijst van de virtuele centrumsteden en de gemeente- en stadsbesturen waaruit ze bestaan4, zie in het appendix. Een laatste score (Reeks B) is de gemiddelde score binnen de groep van besturen met een gelijkaardig aantal inwoners (over de verschillende virtuele centrumsteden heen).

4

Deze virtuele centrumsteden bevatten ook OCMW ‘s, maar hiervan werden in dit rapport de scores niet in rekening gebracht.

Een algemene leidraad bij het lezen van de percentages is dat ze geïnterpreteerd moeten worden als de benutte verbetermarges bovenop de te verwachten minimumprestaties (m.a.w. een bestuur dat 40% scoort, beantwoordt aan de minimumvereisten, maar heeft slechts 40% gerealiseerd van het verbetertraject op weg naar een “perfecte” ICT-organisatie).

RAPPORT ICT MATURITEIT ORGANISATIE Voor de ICT maturiteit van de organisatie hebben we in eerste instantie gekeken naar de ICT competenties binnen de administratie en hoe ze beheerd worden: is er een vormingsbeleid m.b.t. ICT vaardigheden, worden er geregeld opleidingen gedaan, is er voldoende ondersteuning voorzien voor de medewerkers m.b.t. tot ICT, ... enz. In tweede instantie kijken we naar de positie, de rol en het belang van ICT binnen de organisatie. Hierin spelen de structuur en de cultuur van de organisatie een grote rol alsook de mate van inspraak die de ICT dienst heeft, hoe de interne communicatie verloopt, de mate waarin dienst overschrijdend overleg plaatsvindt, ... enz. Als laatste aspect komt ook de aansturing van de ICT dienst aan bod, in welke mate het MAT betrokken is met ICT, in welke mate het beleid betrokken is met ICT, welke methodes hiervoor worden aangewend, ... enz.

70

Kampenhout

61

Luchthaven

53

Alle s.w.-verbanden

49

Reeks B 0

20

40

60

80

100

Verbeteradvies:  Zorg voor een beleidsvisie en een beleidsplanning inzake ICT: schrijf de visie, beleidsdoelstellingen en meerjarenplanning neer en zorg voor een jaarlijkse evaluatie ervan.  Pak ICT vraagstukken integraal aan: betrek bij elk ICT vraagstuk de nodige mensen en/of diensten en besteedt niet alleen aandacht aan de technische vereisten, maar ook (en meer) aan de functionele vereisten. Zorg voor een periodieke afstemming met het MAT en het beleid om de evolutie van ICT te kaderen en bij te sturen.  Versterk de ICT-competenties van de medewerkers waar het nodig is.

ICT AANKOOPBELEID Voor het ICT aankoopbeleid hebben we gekeken naar de verschillende methodes die aangewend worden bij aankoop van een ICT oplossing en of deze aankoop ook opgevolgd wordt, m.a.w. of er gekeken wordt naar het rendement van de aankoop. Ook hebben we gekeken naar het verloop van de aankoop, welke soort overheidsopdracht en of er al dan niet sprake is van juridische bijstand, of de markt wordt opgevolgd en ook steeds wordt geraadpleegd, of er onderhandeld wordt, ... enz.

182

74

Kampenhout

61

Luchthaven

59

Alle s.w.-verbanden

69

Reeks B 0

20

40

60

80

100

Verbeteradvies:  Software: dwing eisen af inzake compatibiliteit en openheid bij aankopen  Vergelijk met andere besturen (zowel de oplossing als de prijs) voor een betere prijszetting  Zorg voor juridische ondersteuning bij ICT opdrachten  Vernieuw uw pc park idealiter elke 5 jaar in zijn totaliteit (bulk); dit zorgt voor betere prijzen en bovendien ook een uniforme ICT infrastructuur

ICT STAF Voor ICT staf hebben we vooral gekeken naar de dienst ICT op zich: hoe groot is de dienst (% VTE, outsourcing, ...), wat is de verhouding tussen operationele taken en organisatie ondersteunende taken, wat is de inschaling van de betrokkene(n), zijn er maatregelen getroffen in geval van uitval van de dienst (wegens verlof, ziekte, vertrek, ...), is er voldoende kennis aanwezig binnen de dienst, wordt er voldoende aandacht en tijd besteed aan de vorming van de dienst, ... enz.

73

Kampenhout Luchthaven

58

Alle s.w.-verbanden

57 63

Reeks B 0

20

40

60

80

100

Verbeteradvies:  Zorg voor een aangepast vormingsbeleid voor uw ICT verantwoordelijken  Verbreed het takenpakket van uw ICT verantwoordelijke zodat ook de meer strategische en organisatie-ondersteunende aspecten van ICT erin worden opgenomen (oa. informatie) veiligheidsbeleid, aankoopbeleid, business process management (BPM), ...)  Zorg voor voldoende kennisdeling (documentatie) over de opzet van uw ICT en back-up voor uw ICT verantwoordelijke

183

ICT BEHEER Voor ICT beheer hebben we gekeken naar de aanwezigheid van een inventaris, wat er geïnventariseerd wordt en op welke manier, of er een netwerktekening voorhanden is en of deze regelmatig bijgewerkt wordt. Ook de mate van overleg met de leveranciers kwam aan bod alsook de SLA’s (Service Level Agreement) die voorhanden waren. Er werd gekeken naar de monitoring voorzieningen: wordt de performantie van de server(s) en/of het netwerk in het oog gehouden om op tijd te kunnen ingrijpen, wordt het surfverkeer van de medewerkers in het oog gehouden voor een snelle detectie van bv. grote (en vaak illegale) downloads en door wie gebeurt de monitoring, ... enz. We hebben ook gevraagd naar de aanwezigheid van een noodplan en fail-over oplossingen (bv. een tweede verbinding met het netwerk indien de eerste uitvalt) en als laatste, maar daarom zeker niet de minst belangrijkste factor, hebben we gekeken naar de mate waarin de software uniform is (bv. overal dezelfde versie van office) en of ze centraal ge-update wordt en niet pc per pc.

55

Kampenhout

53

Luchthaven

51

Alle s.w.-verbanden

54

Reeks B 0

20

40

60

80

100

Verbeteradvies:  Centraliseer, uniformiseer en standaardiseer ICT oplossingen voor het behalen van efficiëntiewinsten  Versterk uw inventarisbeheer: inventariseer ook de software ... en actualiseer uw inventaris regelmatig (m.b.v. software). Breng de relaties tussen de verschillende software pakketten in kaart zodat men kan opvolgen en inschatten wat de impact is bij een upgrade. Zorg ook voor een overzicht welke medewerker van welke software gebruik maakt.  Verbeter uw contractbeheer met sterkere aansturing, controle en opvolging van leveranciers: maak gebruik van rapporten, periodiek managementoverleg, SLA’s en borgstellingen  Versterk uw risicobeheer: noodplan, fail-over oplossingen, documentatie, procedures, ...  Werk meer projectmatig: stel een projectplan op (met begin- en einddatum, stakeholders, scope, ...) en volg dit op (m.b.v. software voor project management).

ICT VEILIGHEID Voor de ICT veiligheid kwamen twee soorten maatregelen aan bod: zowel de technische als de organisatorische. Onder technische maatregelen verstaan we de aanwezigheid van back-ups, waar de back-ups bewaard worden en of ze getest worden, of er een antivirus oplossing voorhanden is, ... enz. Onder organisatorische maatregelen verstaan we de mate waarin het bestuur aandacht heeft voor het aspect veiligheid, hoe dit wordt aangepakt, of er interne reglementen of controlemechanismen bestaan, ... enz.

184

58

Kampenhout

47

Luchthaven

45

Alle s.w.-verbanden

47

Reeks B 0

20

40

60

80

100

Verbeteradvies:  Technische maatregelen: o Neem maatregelen voor het vermijden van piraatsoftware o Monitor het surf- en mailverkeer teneinde netwerkproblemen vroegtijdig te detecteren o Zorg voor een Disaster Recovery Plan (DRP)  Organisatorische maatregelen: o Heb aandacht voor ICT veiligheid bij de in- en uitstroom van medewerkers o Zorg voor een veiligheidsbeleid en –plan met toegewezen veiligheidsofficier.

ICT INFRASTRUCTUUR Voor de ICT infrastructuur hebben we gekeken naar drie onderdelen: de hardware (servers en pc’s), de netwerkvoorzieningen en de gebruikte software pakketten. Onze beoordelingsmethode kan als volgt omschreven worden: externe hosting van de infrastructuur werd als beter geëvalueerd dan lokale virtualisatie en deze werd dan weer beter geëvalueerd dan het werken met één of meerdere fysieke servers; een redundant netwerk scoort beter dan een niet redundant netwerk; 2 gescheiden lijnen is beter dan één lijn voor al het netwerkverkeer; hoe meer ingeburgerd het gebruik van ondersteunende software hoe beter; ... enz.

46

Kampenhout

69

Luchthaven

53

Alle s.w.-verbanden

64

Reeks B 0

20

40

60

80

Verbeteradvies:  Zorg voor redundantie m.b.t. connectiviteit en andere kritische componenten  Investeer in organisatie ondersteunende software (bijv.CRM, contractenbeheer, projectbeheer, documentenbeheer, dossierbeheer, ...)  Virtualiseer uw serverpark waar mogelijk en zorg voor redundantie  Overweeg desktop virtualisatie  Besteedt uw infrastructuur uit aan een professioneel datacenter

185

100

ICT UITGAVEN De ICT uitgaven zijn gebaseerd op de uitgaven in het jaar 2010 en zijn BTW inclusief. De kost van het personeel is gebaseerd op de inschaling van de ICT verantwoordelijke waarbij we het gemiddelde hebben genomen van de laagste en het hoogste loon volgens de loonbarema’s. Voor een fulltime B1B3 komt dat neer op 65.732 euro. In absolute cijfers

300000 250000 200000 150000

€ 74.947 € 52.271

€ 54.821 Personeel

€ 65.732

Budget

100000 50000

€ 91.200

€ 138.126 € 124.397 € 135.578

0

OPMERKING VANWEGE MEVR. N. DEPREZ, FINANCIEEL BEHEERDER: Op 14/9/2012 liet mevr. Nele Deprez weten dat ze de correctheid van de cijfers van de ICT uitgaven betwijfelde. Hierbij de correctere cijfers: ICT uitgaven 104 /123 -13

INFORMATICA

104 /742 -53

INFORMATICA

2011

2010

2009

2008

2007

86.327

79.056

80.625

111.688

94.585

44.708

30.048

61.549

36.024

68.411

109.103 142.174

147.712

162.996

Totaal

131.035

gemiddelde

138.604

studie VERA

91.200

186

Bovenstaande geboekte kosten zijn bovendien een onderschatting, daar enkel met de twee grootste artikels rekening werd gehouden (en bvb. niet met kosten die geboekt staan op 720 onderwijs of 767 bib). Er wordt rekening gehouden met 5 jaar (beste vergelijkingsbasis aangezien VERA een afschrijvingsduur van 5 jaar gebruikt). Verbeteradvies:  Trek de ICT uitgaven op en/of optimaliseer uw ICT uitgaven in functie van tijdige vernieuwingen, om te anticiperen op calamiteiten, om ICT in te zetten als organisatieondersteunende instrument,…  Zoek samenwerkingsvoordelen: o Onderling binnen de context van Luchthaven o Samenwerking met het OCMW biedt (economische) schaalvoordelen, maar kan pas slagen onder bepaalde randvoorwaarden

In relatieve cijfers ICT uitgaven: prijs per inwoner

€ 14

Kampenhout Luchthaven

€ 13

Alle s.w.-verbanden

€ 13 € 15

Reeks B 0

5

10

15

20

ICT- uitgaven : prijs per werkpost

Kampenhout

€ 2.706

Luchthaven

€ 2.675 € 3.290

Alle s.w.-verbanden

€ 3.418

Reeks B 0

1000

2000

187

3000

4000

GLOBALE EINDSCORE De globale eindscore is een samenvatting van de besproken domeinen, waarbij volgende weging werd gehanteerd:

Domein

Weging

Staf Maturiteit organisatie Beheer Aankoopbeleid Veiligheidsbeleid Infrastructuur

1 1,5 1,5 0,5 0,5 2

Kampenhout

60

Luchthaven

60 53

Alle s.w.-verbanden 46

Reeks A (< 10.000 inwoners) Reeks B (10.000 - 20.000 inwoners)

58

Reeks C (> 20.000 inwoners)

57 0

20

40

60

80

100

Gemeente Kampenhout haalt een gemiddelde score binnen het VCS Luchthaven. Er zijn zowel uitschieters in de positieve als negatieve zin bij de beoordeling van de 6 domeinen. Op vlak van ICT-maturiteit is Kampenhout bij de beste van de klas wat van groot belang is omdat het bestuur en zijn medewerkers bewust zijn van het belang van informatica voor de goede werking van hun organisatie. De vooruitstrevende visie op informatica werd ook bevestigd in de gesprekken met uw bestuur. ICT wordt gezien als een opportuniteit (i.t.t. een noodzakelijk kwaad) voor een betere en efficiëntere werking. Dit moet alsnog concreet vertaald worden naar het beleid toe. We stellen vast dat de ICT-uitgaven beneden het niveau zijn van het gemiddelde en de resultaten hiervan uiten zich in de domeinen ICT-beheer & infrastructuur. Een goede score op ICT-staf maar daar is nog een bijsturing nodig. De IT- verantwoordelijke moet zich minder met het operationele en meer op strategische en organisatieondersteunende aspecten toeleggen. Zijn takenpakket moet verbreed worden en dat kan door een aangepast vormingsbeleid. Dergelijke ICT-vorming is niet alleen voor hem van toepassing maar voor alle IT-sleutelfiguren binnen de organisatie.

188

APPENDIX Een overzicht van de reeds door ons gescreende stad- en gemeentebesturen: Samenwerkingsverband (Virtuele Centrumstad) S.T.A.D. Noord Hageland Hageland Noord Hageland S.T.A.D. Hageland Hageland Noord Hageland Hageland Luchthaven Noord Hageland Hageland Hageland Hageland Luchthaven Noord S.T.A.D. Luchthaven Hageland S.T.A.D. Noord Luchthaven Luchthaven Hageland

Alle s.w.-verbanden (steden & gemeenten) Aarschot Begijnendijk Bekkevoort Bierbeek Boortmeerbeek Boutersem Diest Geetbets Glabbeek Haacht Hoegaarden Holsbeek Kampenhout Keerbergen Kortenaken Landen Linter Lubbeek Machelen Rotselaar Scherpenheuvel-Zichem Steenokkerzeel Tielt-Winge Tienen Tremelo Zaventem Zemst Zoutleeuw

Reeks A B C

Inwoners < 10.000 10.000 – 20.000 > 20.000

189

Aantal inwoners (Gebaseerd op cijfers 2010) > 20.000 < 10.000 < 10.000 < 10.000 10.000 – 20.000 < 10.000 > 20.000 < 10.000 < 10.000 10.000 – 20.000 < 10.000 < 10.000 10.000 – 20.000 10.000 – 20.000 < 10.000 10.000 – 20.000 < 10.000 10.000 – 20.000 10.000 – 20.000 10.000 – 20.000 20.000 – 25.000 10.000 – 20.000 10.000 – 20.000 > 20.000 10.000 – 20.000 > 20.000 > 20.000 < 10.000

INTERNE ZAKEN Zelfevaluatieoefening

In het eerste trimester van 2012 heeft de interne organisatie van de gemeente Kampenhout een nieuwe risicoanalyse/zelfevaluatieoefening uitgevoerd gebaseerd op de methodieken van het CAFen EFQM-model , het 7S-model van Mc Kinsey en ISO. Via deze zelfevaluatie wenste de organisatie in de eerste plaats de evolutie inzake organisatiebeheersing in kaart te brengen ten opzichte van de vorige oefening eind 2009. Een tweede doelstelling van de risicoanalyse was een gestructureerd overzicht te bekomen van de huidige sterktes en zwaktes. De zelfevaluatie steunt op 8 bouwstenen waaruit een organisatie bestaat. Elke organisatie moet erover waken dat ze aandacht schenkt aan deze 8 bouwstenen, zodat het geheel in balans blijft. Het fundament van de entiteit is de strategie. De organisatie zelf berust op basis van 4 pijlers: mensen, middelen, processen en structuur. De pijlers moeten in goede conditie zijn, anders bestaat het gevaar dat alles scheef gaat hangen. Bovendien opereert de organisatie binnen een bepaalde cultuur waarbij leidinggevenden de koers bewaken en het gebouw als het ware dragen. De gehele organisatie staat in het teken van klanten of burgers. De evaluatie gebeurde per bouwsteen. Om tot een generiek beeld te komen, werd in vier stappen gewerkt: Doel?

Niveau?

Meetsysteem?

Door wie?

Hoe?

Stap 1

Vastleggen gewenst maturiteitsniveau

Bouwsteen

Maturiteitsschaal (score 0 – 5)

Managementteam

Workshop

Stap 2

Bepalen waardeoordelen

Detailniveau: per stelling per bouwsteen

Individueel door alle leidinggevenden

Digitale enquête

Stap 3

Vastleggen huidig maturiteitsniveau Selecteren verbeterprojecten

Bouwsteen

Waarderingsschaal (volledig oneens, oneens, noch oneens, noch eens, eens, volledig eens) Maturiteitsschaal (score 0 – 5)

Managementteam

Workshop

Managementteam

Workshop

Stap 4

Organisatieniveau

190

Vastleggen huidige maturiteitsscores:

Cultuur 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Klanten

Processen

Structuur

Strategie

Werkmiddelen

Maturiteitsscore eind 2009 Maturiteitsscore begin 2012

Mensen

Leiderschap

Vergelijking maturiteitsscores risicoanalyses 2009 en 2012 op niveau bouwstenen

Klanten Processen Financiële middelen

Planning 5 4

Rapportering Financiële opvolging rapportering Structuur

3 2

Infrastructuur

Cultuur

1 Technische middelen

Personeelsbeleid

0

ICT

Gewenste maturiteit Huidige maturiteit

Personeelsbeheer

Managen

Werving en selectie

Delegeren Coachen

Leiding geven

Functionering en evaluatie Persoonlijke ontwikkeling

Vergelijking huidige en gewenste maturiteitsscore op niveau subbouwstenen

Op basis van bovenstaande resultaten en de antwoorden van de respondenten op de digitale vragenlijst) heeft het managementteam de verbeterprojecten geselecteerd voor de periode 20122014. Bij deze prioriteitsbepaling werd tevens geëvalueerd of alle voorheen geselecteerde, maar nog niet uitgevoerde projecten in de komende twee jaar dienen opgestart te worden. De gemeente

191

wenst immers op een dynamische manier om te gaan met gewijzigde omgevingselementen (andere beleidskeuzes, belangrijke nieuwe risico’s en knelpunten, gewijzigde organisatiestructuur, …). Bouwsteen

Begindatum

Einddatum

2/4/2012

31/12/2013

1/3/2013

31/5/2013

Veerle Van Vaerenbergh

1/1/2013

30/6/2015

Karen Dejaegher

1/7/2013

31/12/2013

5. Samenwerking tussen vrijetijdsdiensten optimaliseren

Gerry Croon

1/11/2012

28/6/2013

CULTUUR

6. Samenwerkingsmodel College en Managementteam vastleggen Afsprakennota

Dominique Coucke

1/11/2012

30/1/2013

MENSEN

7. Ontwikkelen van een proactief en geïntegreerd verzuimbeleid

Karen Dejaegher

2/7/2012

31/12/2012

8. Rechtspositieregeling arbeidsreglement

Karen Dejaegher

1/1/2013

28/6/2013

9. Proces werving en selectie medewerkers

Karen Dejaegher

1/5/2012

31/8/2012

10. Proces aanvragen en evalueren vorming

Dominique Coucke

2/7/2012

28/9/2012

11. Herstructureren companyweb

Joke Vanderlinden Kurt Jans

2/4/2012

15/6/2012

2/4/2012

6/1/2014

13. Werkterrein optimaliseren – evalueren bestaande processen visum en inkomende facturen

Nele Deprez

30/9/2013

31/12/2013

14. Verwerken van technische meldingen

Jan Blockmans

2/4/2012

27/9/2013

15. Externe communicatie

Sophie Nolens

1/2/2013

30/8/2013

16. Huisstijl

Sophie Nolens

1/1/2013

28/6/2013

STRATEGIE

STRUCTUUR

MIDDELEN

Project 1. Opmaken van het strategisch beleidsplan 2. Proces opmaken budget op basis van BBC 3. Opvolgen, rapporteren, evalueren en bijsturen van strategisch beleidsplan 4. Personeelsbehoeftestudie

12. CRM (implementatie mid-office) PROCESSEN

KLANTEN

Per verbeterproject werd een projectfiche opgesteld.

192

Projectverantwoordelijke Veerle Van Vaerenbergh Nele Deprez

5

ONDERWIJS

ONDERWIJS DESTEP-analyse

Demografisch 1. Ontwikkelingen/trends Geboortecijfers in de gemeente 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

131

103

117

109

115

102

119

122

115

125

Bron: Gemeentelijke profielschets 2011 Aantal schoolgaande kinderen in Kampenhout 2003

2004

2005

2006

2007

2008

KS

435

443

439

431

404

408

LS

747

753

768

734

752

740

Bron: Gemeentelijke profielschets 2011 Aantal leerplichtige kinderen in Kampenhout 2006

2007

2008

2009

2010

2011

KS

384

379

382

350

386

396

LS

830

834

809

821

808

779

Bron: Omgevingsanalyse bevolkingsdienst Kampenhout

193

Mobiliteit van de schoolgaande bevolking van Kampenhout (2009-2010) wonen in de gemeente

school lopen in de gemeente

wonen én school lopen in de gemeente

instroom

uitstroom

KS

445

446

371

75 = 16,82%

74 = 16,63%

LS

761

713

602

111 = 15,57%

159 = 20,89%

Bron: www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken Waar wonen leerlingen die school lopen in Kampenhout? (2009-2010) Kampenhout

83,95%

Herent

5,18%

Steenokkerzeel

1,98%

Haacht

1,98%

Boortmeerbeek

1,21%

Kortenberg

1,12%

Zemst

0,78%

Tremelo

0,60%

Mechelen

0,60%

Vilvoorde

0,52%

Bron: www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken Waar gaan leerlingen die wonen in Kampenhout naar school? (2009-2010) Kampenhout

79,49%

Steenokkerzeel

3,76%

Kortenberg

3,19%

Haacht

1,88%

Vilvoorde

1,72%

Bron: www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken

194

Overzicht van de scholen van de gemeente per deelgemeente Deelgemeente

Scholen

Kampenhout

Gemeenschapsonderwijs Ter Bronnen - Tiendeschuurstraat 17 Vrije school VGSK De Boomhut - Brouwerijstraat 2 Vrije school Parkschool - Aarschotsebaan 30 (Relst)

Berg

Gemeenteschool De Toverberg - Gemeentewegel 2 Kleuterafdeling De Toverberg - Bergstraat 15

Nederokkerzeel

Vrije kleuterschool ‘t Okkerzeeltje - Bogaertstraat 4 Gemeenteschool Het Klimtouw - Biststraat 13

Buken

Gemeenschapsonderwijs Bukadie - Sint-Antoniusstraat 8

Tabel met aantal kinderen per deelgemeente op 1 januari 2011 Kampenhout

Berg

Nederokkerzeel

Buken

Totaal

KS

224

103

53

16

396

LS

387

208

153

31

779

Aantal kinderen per school op 1 januari 2011 Kampenhout (Buken)

Berg

Nederokkerzeel

Totaal

KS

De Boomhut: 124 De Parkschool: 93 Ter Bronnen: 120 (met Bukadie!)

De Toverberg: 77

‘t Okkerzeeltje: 45

459

LS

De Boomhut: 199 De Parkschool: 116 Ter Bronnen: 215 (met Bukadie!)

De Toverberg: 120

Het Klimtouw: 50

592

Bron: Gegevens directies van de verschillende scholen Aantal kinderen (2,5 tot 11 jaar) in gemeenteschool van Berg 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Kleuterschool

76

66

60

59

73

64

74

77

98

Lagere school

158

156

148

140

137

127

124

120

116

195

Aantal kinderen (6 tot 11 jaar) in gemeenteschool van Nederokkerzeel 2004 LS

2005

83

2006

87

2007

80

62

2008 57

2009

2010

54

53

2011 50

2012 39

Aantal kinderen (2,5 tot 11 jaar) in de vrije school VGSK-De Boomhut 2006

2007

2008

2009

2010

2011

KS

95

96

109

127

124

131

LS

194

200

204

193

199

211

Bron: Gegevens directie VGSK-De Boomhut Aantal kinderen (2,5 tot 11 jaar) in de vrije school De Parkschool 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

KS

70

68

64

68

71

78

90

97

93

93

LS

102

109

111

109

120

113

112

121

116

125

Bron: Gegevens directie De Parkschool Aantal kinderen (2,5 tot 5 jaar) in de vrije school ‘t Okkerzeeltje 2003 KS

45

2004 51

2005 50

2006 52

2007 39

2008 40

2009 38

2010 38

Bron: Gegevens directie ‘t Okkerzeeltje

Vergelijking van aantal kinderen van de gemeente en verdeling over de scholen

196

2011 45

2012 44

2. Conclusies De geboortecijfers in de gemeente schommelen tussen 102 en 131. Er is niet echt een stijgende of dalende trend. Ook het aantal leerplichtige kinderen in de gemeente en het aantal kinderen dat in de gemeente school loopt kent geen grote verschillen. De scholen binnen de gemeente liggen verspreid over de verschillende deelgemeenten. Als we het aantal schoolgaande kinderen in de gemeente voor 2011 vergelijken met de schoolgaande kinderen per school dan kunnen we het volgende vaststellen: - In de lagere school van Berg gaan maar 120 van de 208 kinderen die in Berg wonen. In de kleuterschool zijn het er 77 van de 103. - In de lagere school van Nederokkerzeel gaan maar 50 van de 153 kinderen die in Nederokkerzeel wonen. We merken wel dat bijna alle kleuters schoollopen in de kleuterschool van Nederokkerzeel. - In de lagere scholen van Kampenhout gaan er in totaal 592 van de 387. De kleuterscholen tellen samen 459 van de 224 kleuters. De reden van deze verschillen kunnen op verschillende vlakken gezocht worden: - katholieke scholen scoren bij een bepaalde groep ouders nog altijd beter; - al dan niet werken met graadsklassen; - uitstraling van het gebouw van Het Klimtouw in Nederokkerzeel; - ...

3. Voorstellen van nieuwe beleidsdoelstellingen en vertaling in actieplannen, acties en een financiële vertaling • Kinderen in de gemeente moeten de kans krijgen om naar school te gaan in hun eigen dorp. Acties

Kostprijs

Ouders informeren over het bestaan van de gemeenteschool door het verdelen van flyers/folders.

Kostprijs folders: € 1000

Goede samenwerking tussen de verschillende scholen binnen de gemeente.

-

Duidelijke communicatie over inschrijvingsbeleid.

-

• Een school met niet te grote klassen zodat zorg op maat van GOK-leerlingen mogelijk is. Acties

Kostprijs

Werken met een maximumcapaciteit per klas indien het aantal leerlingen per klas te groot wordt.

197

-

• Een schoolgebouw dat de ouders aanspreekt en de uitstraling van een school heeft. Acties

Kostprijs

Herschilderen van de schoolgevel in Nederokkerzeel in een frisse kleur met eventueel belettering.

Economisch/sociaal 1. Ontwikkelingen/trends Tabel met GOK-percentages per onderwijssoort voor Kampenhout Thuistaal

Opl. moeder

Buurt

Schooltoelage

GO

10,55%

16,88%

3,80%

11,81%

Vrij onderwijs

6,76%

5,84%

0,92%

7,53%

Gem. school

12,38%

9,21%

1,90%

7,62%

Bron: www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken

2. Conclusies Als we het aantal GOK-kinderen van de verschillende scholen in Kampenhout vergelijken, zien we niet echt grote verschillen.

3. Voorstellen van nieuwe beleidsdoelstellingen en vertaling in actieplannen, acties en een financiële vertaling • Zorgen dat onderwijs betaalbaar is voor alle kinderen. Acties

Kostprijs

Blijven investeren in betaalbare uitstappen, door de prijs van het busvervoer niet integraal door te rekenen aan de kinderen.

• Opvolgen van het aantal GOK-kinderen in de scholen van Kampenhout zodat er een spreiding over de verschillende scholen is. Acties

Kostprijs

Het aantal GOK-kinderen en het inschrijvingsbeleid van de verschillende scholen van Kampenhout bespreken in het lokaal overleg.

-

198

Technologisch 1. Ontwikkelingen/trends Aanwezige computers in de gemeenteschool (april 2012) Vestigingsplaats

Klaslokaal

Aantal computers

Kleuterschool De Toverberg

Opvanglokaal

0

Instapklas

0

Kleuterklas 1

1

Kleuterklas 2

2

Kleuterklas 3

2

Totaal

5

Computerklas

15

Zorgklas

1

Zedenleerklas

1

Godsdienstklas

1

Klas 1

1

Klas 2

1

Klas 3

1

Klas 4

4

Klas 5

5

Klas 6

5

Leraarslokaal

1

Secretariaat

3

Extra laptops

4

Totaal

43

Computerklas

8

Klas 1 en 2

2

Klas 3 en 4

2

Klas 5 en 6

2

Lagere school De Toverberg

Lagere school Het Klimtouw

199

Vestigingsplaats

Klaslokaal

Aantal computers

Totaal

14

Aantal aangekochte computers voor de gemeenteschool - 3 laptops in 2008 - 1 laptop in 2010 - 3 laptops in 2012 om te gebruiken bij de digitale borden - geen vaste computers: deze zijn allemaal tweedehands Digitale borden Vestigingsplaats

Aantal

Kleuterschool De Toverberg

0

Lagere school De Toverberg

1

Lagere school Het Klimtouw

2

Staat van de schoolgebouwen KS De Toverberg Bergstraat 15 -De twee achterste lokalen hebben nog vensters met enkel glas. -Dit gebouw wordt binnen 2 jaar niet meer door ons gebruikt.

De Toverberg Gemeentewegel 2 -De klaslokalen voor 4, 5 en 6 komen in de nieuwe blok. -De 3 klaslokalen in de gang naast de sporthal hebben nieuwe ramen. -Er is een nieuwe refter en keuken. -Het plat dak is niet 100% waterdicht. -De verwarming laat dikwijls te wensen over. Hij is moeilijk te regelen en valt soms uit. De radiatoren en thermostaten in de klassen zijn verouderd. -De stenen muren in gang en klaslokalen geven veel vuil af. -Sommige klassen hebben nog een aantal open rekken om materiaal in op te bergen. -De speelplaats is aan vernieuwing toe.

Het Klimtouw Biststraat 13 -De gevel van het gebouw is niet echt aantrekkelijk. -De ramen in het voorste deel hebben dringend onderhoud nodig of moeten vernieuwd worden. -De ramen van de klassen sluiten niet voldoende. -De zolder is niet geïsoleerd. Er gaat dus veel warmte langs daar verloren. -De verdieping mag niet gebruikt worden, aangezien er een detectiesysteem ontbreekt. -Sommige klassen hebben nog een aantal open rekken om materiaal in op te bergen.

2. Conclusies De gemeenteschool beschikt over een voldoende aantal computers. Deze computers zijn doorgaans tweedehands, waardoor ze meestal minder snel zijn.

200

Aangezien we in de school computers vooral gebruiken in combinatie met internet, is dit wel degelijk een probleem. Websites gaan traag open en kinderen die een snelle computer van thuis gewoon zijn, hebben niet het geduld om te wachten. Daardoor lopen onze computers regelmatig vast. De laptops zijn wel degelijk, maar door het ontbreken van draadloos netwerk niet echt gebruiksvriendelijk. De aankoop van de 3 digitale borden zorgen voor een technologische meerwaarde van de school. Een degelijk onderhoudsplan voor de gebouwen is nodig.

3. Voorstellen van nieuwe beleidsdoelstellingen en vertaling in actieplannen, acties en een financiële vertaling • Gebruiksvriendelijk maken het computerbestand. Acties

Kostprijs

Elk klaslokaal voorzien van 1 of 2 degelijke computers.

€ 11500

Draadloos netwerk voorzien in de school, zodat er snel gebruik kan gemaakt worden van laptops of tablets in de toekomst.

€ 2500

Laptop met bijhorend programma voorzien voor leerlingen met dyslexie.

€ 1000

• Uitbreiden van de digitale borden. Acties

Kostprijs

Digitale borden voorzien in alle klaslokalen.

€ 30000

• Opvolgen van de staat van de gebouwen. Acties

Kostprijs

Opstellen van een onderhoudsplan voor de gebouwen.

-

Verfraaien van de voorgevel van Het Klimtouw. Grote gesloten kasten voorzien in de klaslokalen.

€ 20000

Onderhoud van de verwarming. Vernieuwen van het plat dak in de lagere school van Berg. Stenen muren in de klaslokalen en gangen bekleden.

201

Reeds opgenomen in nieuwbouw

Ecologisch 1. Ontwikkelingen/trends Leerlingen leren sorteren is een belangrijke doelstelling in het onderwijs. Al enkele jaren proberen we leerlingen aan te sporen om met de fiets naar school te komen. Toch is de fietsenstalling niet aangepast aan de fietsen van onze leerlingen (te brede banden).

2. Conclusies Een nieuw vuilbakkensysteem is nodig om het sorteren te promoten. Ook een opbergruimte voor de grote containers is nodig. Als deze aan de inkom van het schoolgebouw staan, geven zij een slordige indruk. Een nieuwe fietsenstalling aangepast aan de huidige fietsen zorgt ervoor dat de leerlingen hun fiets goed in het fietsenrek kunnen opbergen.

3. Voorstellen van nieuwe beleidsdoelstellingen en vertaling in actieplannen, acties en een financiële vertaling • Sorteren bij de leerlingen vergemakkelijken. Acties

Kostprijs

Degelijk vuilbakkensysteem voorzien voor de scholen. Opbergruimte voorzien voor de afvalcontainers.

€ 5000 Voorzien in nieuwe speelplaats

• Scholen voorzien van een degelijke fietsenstalling. Acties

Kostprijs

Nieuwe fietsenstallingen aangepast aan de huidige fietsen.

€ 10000

Politiek-wetgevend

1. Ontwikkelingen/trends Volgens de nieuwe regelgeving moeten alle scholen op 1 september 2012 hun capaciteit bepalen. De scholen kunnen er ook voor kiezen om de capaciteit per leeftijdsgroep vast te leggen.

202

Capaciteit van de verschillende scholen vastgelegd tegen september 2012. kleuterschool

lagere school

GBS De Toverberg

104

156

GBS Het Klimtouw

-

70

Vrije school ‘t Okkerzeeltje

70

-

Vrije school VGSK De Boomhut

160

240

Vrije school Parkschool

96

144

GO Ter Bronnen

104

156

GO Bukadie

48

72

TOTAAL

582

838

Volgens de wetgeving mag er aan leerkrachten niet gevraagd worden om middagtoezicht te doen. Onze leerkrachten doen dit wel tegen een kleine vergoeding, toch is dit belastend.

2. Conclusies De bouw van de nieuwe kleuterschool in Berg zal zeker bijdragen tot een voldoende aantal kinderen. Aangezien we nu reeds over 3 kleuterklassen van 27 leerlingen beschikken, zijn we genoodzaakt met een capaciteit per leeftijdsgroep te werken. Er is voorlopig voldoende plaats in de scholen van Kampenhout om alle kinderen van de gemeente te laten schoollopen.

3. Voorstellen van nieuwe beleidsdoelstellingen en vertaling in actieplannen, acties en een financiële vertaling • Leerkrachten vrijstellen van het middagtoezicht. Acties

Kostprijs

Personeel aanwerven voor het toezicht tijdens de maaltijden.

203

Op te lossen met uren personeel maaltijden

ONDERWIJS SWOT-analyse

Werkveld

Sterkten

Zwakten

Positieve uitstraling van de school

- projecten zoals verkeersproject, tuinproject, ... - nieuwbouw in Berg

- gebouw Nederokkerzeel: gevel + ramen vooraan - speelplaats Berg en Nederokkerzeel

Goede communicatie

- flyers en folders - communicatie met ouders via briefwisseling en mail - samenwerking tussen scholen van Kampenhout o.a. over inschrijvingsbeleid, spreiding GOK-leerlingen

Mee met technologisch vernieuwing

- 3 digitale borden op school - gebruik van tweedehandscomputers - schoolblog - digitale fototoestellen - gebruik van camera door de kinderen

- geen draadloos netwerk in de klassen waardoor werken met laptops omslachtig is - geen digitale borden in alle klassen - trage computers - nieuwe technologie vb. tablets ontbreekt

School voor iedereen

- betaalbare uitstappen door bijdrage van de gemeente in het busvervoer - gratis zwemmen

- computerprogramma voor leerlingen met dyslexie is nog niet aanwezig

Personeelsvriendelijke school

-

- de leerkrachten doen nog steeds zelf het middagtoezicht terwijl dit eigenlijk niet van hen gevraagd mag worden

204

Werkveld Milieuvriendelijke en gezonde school

Sterkten - verkeersproject om kinderen aan te moedigen om met de fiets naar school te gaan - afval sorteren - gebruik van brooddozen en glazen flesjes in de eetzaal - werken rond gezonde voeding - bezoek van containerpark met de klas - deelnemen aan zwerfvuilactie - schoolfruit - MEGA-project - deelnemen aan sportinitiatieven van de gemeente

205

Zwakten - sorteersysteem voor afval is aan vernieuwing toe - opbergruimte voorzien voor de grote afvalcontainers - nieuwe fietsenstalling - geen isolatie op de zolder van Nederokkerzeel - regelen van verwarming is niet mogelijk - nog te veel open rekken in de klassen die stof aantrekken - plat dak in Berg is niet waterdicht - stenen muren in het gebouw zorgen voor veel stof - ramen van de klassen in Nederokkerzeel sluiten onvoldoende - onvoldoende beenruimte in de toiletten in Nederokkerzeel

6

Lokale economie

LOKALE ECONOMIE DESTEP-analyse

1. ARBEIDSMARKT EN INKOMENS Werkzaamheidsgraad (20-64 jaar): werkenden/bevolking op arbeidsleeftijd Mannen Vrouwen

2005 81,73 72,18

2006 81,70 73,27

2007 81,42 73,75

2008 81,72 74,04

2009 81,31 73,11

Totaal Kampenhout Totaal Belfius (cluster V1) Totaal Vlaams Gewest

76,98 73,67 69,63

77,50 74,34 70,17

77,60 74,97 70,99

77,88 75,67 71,76

77,21 75,39 71,32

Bron: Gemeentelijke Profielschets 1/3/2012, Vlaamse Overheid

80 78 76 74 72 70 68 66 64

Totaal Kampenhout Totaal Belfius (cluster V1) Totaal Vlaams Gewest 2005 2006 2007 2008 2009

Werkloosheidsgraad (20-64 jaar): niet-werkende werkzoekenden/beroepsbevolking Mannen Vrouwen Totaal Kampenhout Arr. Halle-Vilvoorde Totaal Vlaams Gewest

2005 3,67 5,26 4,42

2006 3,53 4,63 4,05

2007 3,03 3,53 3,27

2008 2,94 3,63 3,27

2009 3,94 4,49 4,20

8,00

7,37

6,11

5,62

6,65

206

4/2010 4,12 4,26 4,18 5,64 6,97

4/2011 3,70 3,35 3,53 5,46 6,41

4/2012 4,12 3,90 4,01 5,54 6,49

Bron: Gemeentelijke Profielschets 1/3/2012, Vlaamse Overheid en Arvastat

9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

Totaal Kampenhout Arr. HalleVilvoorde Totaal Vlaams Gewest

6 5 4 3

Mannen

2

Vrouwen

1 0

De werkzaamheidsgraad (het percentage werkenden t.o.v. bevolking op arbeidsleeftijd) bedroeg 77,21% in Kampenhout in 2009. Dit is een lichte daling t.o.v. de periode 2006-2008. De werkzaamheidsgraad in Kampenhout ligt wel hoger dan in het Vlaamse Gewest (71,32% in 2009) en de gemeenten van cluster V1 (75,39% in 2009). De verwachte vergrijzing kan in de toekomst wel een negatief effect hebben op de werkzaamheidsgraad. De werkloosheidsgraad (niet-werkende werkzoekenden/beroepsbevolking) bedroeg in april 2012, 4,01%. Dit is nog steeds lager dan in het Vlaamse Gewest (6,49%) en in het arrondissement HalleVilvoorde (5,54%). De werkloosheidsgraad in Kampenhout gaat wel geleidelijk aan richting deze van het Vlaamse Gewest. Sinds 2011 is er, in tegenstelling tot de jaren voorheen, een iets hogere werkloosheid bij mannen dan bij vrouwen. In het Vlaamse Gewest zien we deze evolutie niet en zijn er in april 2012 nog steeds meer vrouwen werkloos dan mannen. 221 inwoners waren in april 2012 werkloos; dit is een stijging van 12,8% t.o.v. april 2011. Als we de kengetallen inzake de niet-werkende werkzoekenden in Kampenhout bekijken, kunnen we het volgende concluderen (bron: Arvastat):  

Leeftijd: 17,6% waren -25 jarigen en 30,8% +50’ers. Het merendeel van de niet-werkende werkzoekenden (51,6%) bevindt zich dus in de leeftijdscategorie 25 tot 50 jaar. In vergelijking met april 2011 is de categorie van de -25 jaren met 56% gestegen. Studieniveau: 40,3% waren middengeschoold, 34,4% laaggeschoold en 25,3% hooggeschoold. In het Vlaamse Gewest en de regio Halle-Vilvoorde is het merendeel van de niet-werkende werkzoekenden laaggeschoold.

207

   

Werkloosheidsduur: bij 63,3% was de werkloosheidsduur minder dan één jaar. Beroepsgroep: de niet-werkende werkzoekenden zijn in Kampenhout, net zoals in HalleVilvoorde, in hoofdzaak bedienden (63,3%). Dit in tegenstelling tot het Vlaamse Gewest waar het voornamelijk arbeiders (57,8%) zijn die werkloos zijn. Nationaliteit: het aandeel allochtonen (11,8%) heeft een sterke stijging gekend tussen april 2011 en april 2012 (+73,3%). Het aandeel ligt echter nog steeds opmerkelijk lager dan in de regio Halle-Vilvoorde (30,7%) en in het Vlaamse Gewest (26,5%). Kansengroep: 61,5% van de werkzoekenden behoort tot een kansengroep (73,2% in HalleVilvoorde en 75,3% in Vlaanderen). In tegenstelling tot vele andere gemeenten in de regio Halle-Vilvoorde is het aantal werkzoekenden met een taalachterstand opvallend beperkt in Kampenhout (<10%).

Bron: Arvastat

Jobratio: aantal jobs t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20-64 jaar) Jobratio Kampenhout Jobratio cluster V1 Jobratio Vlaams Gewest

2006 58,8 49,0 71,8

2007 58,7 50,1 72,8

2008 56,0 51,1 73,6

Bron: Gemeentelijke Profielschets, Vlaamse Overheid (maart 2012)

80,0 60,0 Jobratio Kampen hout

40,0 20,0 0,0 2006 2007 2008 2009

208

2009 54,3 51,2 73,4

In 2009 waren er 3.644 jobs en waren er 6.709 inwoners op beroepsactieve leeftijd. De jobratio bedroeg dus 54,3% en kent een dalende trend. De jobratio is wel hoger dan in de gemeenten van cluster V1 (51,2%), maar lager dan in het Vlaamse Gewest (73,4%). De jobratio geeft aan dat er per 100 inwoners 19 jobs meer zijn in het Vlaamse Gewest dan gemiddeld in Kampenhout.

Gemiddelde jobratio per gemeente (2008) - Bron: RESOC

De eigen tewerkstelling ligt relatief laag. Slechts 20 à 25% van de inwoners werken in de eigen gemeente. Dit alles is te wijten aan de sterke gerichtheid op de omliggende stedelijke gebieden zoals Brussel, Zaventem, Vilvoorde, Machelen, ed. Toch is 56 % van de in de gemeente werkende beroepsbevolking van buiten de gemeente afkomstig. Op het industrieterrein aan Kampenhout-Sas zijn een aantal grotere bedrijven gevestigd. Deze nemen een deel van de werkgelegenheid in het gebied voor hun rekening. De tamelijk sterke gerichtheid op de Brusselse regio (Brussel, Zaventem, Vilvoorde, Machelen, e.a.) blijkt ook uit de pendelgegevens voor Kampenhout en de omliggende gemeenten. Kampenhout blijkt in hoofdzaak een woongemeente voor pendelaars naar omliggende gemeenten, eerder dan een pool van tewerkstelling die zelf pendelaars aantrekt (bron: Ruimtelijk Structuurplan Kampenhout, 2006 en Steunpunt WSE). WERKPLAATS (Gemeente) Kampenhout Steenokkerzeel Zemst

woongemeente is werkgemeente 487 442 850

woongemeente is niet werkgemeente 1983 3982 2015

Bron: Steunpunt WSE –jaargemiddelde 2010

209

Totaal 2470 4423 2865

Tewerkstellingssectoren Op basis van de cijfers van het steunpunt WSE kunnen we de grote sectoren afleiden waar de werknemers in de gemeente Kampenhout in zijn tewerkgesteld: loontrekkende jobs voor jobs voor jobs zelfstandigen helpers totaal % 4,23% 51 74 29 154 672 113 8 794 21,83% 1230 717 31 1977 54,36%

HOOFDSECTOR primaire sector (agrarische sector) secundaire sector (industriële sector) tertiaire sector (dienstensector) quartaire sector (niet-commerciële dienstensector) onbekend totaal

603

87 15 1006

2556

4 2 75

694 19,08% 0,47% 17 3637 100,00%

Bron: Steunpunt WSE -2010

Het merendeel van de werknemers in de gemeente Kampenhout zijn tewerkgesteld in de tertiaire sector (54%), daarna volgen de secundaire sector (22%) en de quartaire sector (19%). Volgens de resultaten van de landbouwenquête van 2010 waren er in Kampenhout op het moment van de telling nog 43 landbouwbedrijven met volgende oppervlakte cultuurgrond (bron: FOD economie en Vlaamse Overheid – lokale statistieken):

   

Minder dan 10 ha: 9 Van 10 tot minder dan 30 ha: 18 Van 30 tot minder dan 50 ha: 9 Meer dan 50 ha: 7

Het aantal bedrijven kent een sterke neerwaartse tendens:

Aantal landbouwbedrijven

1990

1995

2000

2005

2010

235

120

70

56

43

Bron: Vlaamse Overheid, lokale statistieken

250 200 150 Aantal landbouwbedrijven

100 50 0 1990 1995 2000 2005 2010

210

1990

1995

2000

2005

2010

44

12

4

6

4

6

3

0

0

0

39

29

17

10

9

Aantal bedrijven met pluimvee Aantal bedrijven met varkens Aantal bedrijven met runderen

Bron: Vlaamse Overheid, lokale statistieken

50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Aantal bedrijven met pluimvee Aantal bedrijven met varkens Aantal bedrijven met runderen

1990

1995

2000

2005

2010

PWA Totaal potentiële PWA’ers Kampenhout Totaal actieve PWA’ers Kampenhout Totaal aantal gebruikers

2006 77 27 99

2007 47 23 72

2008 46 27 59

2009 46 24 59

Bron: jaarverslag PWA Kampenhout 2011

100 Totaal potentiële PWA’ers Kampenhout

80 60 40

Totaal actieve PWA’ers Kampenhout

20 0 200620072008200920102011 120 100 80 60

Totaal aantal gebruikers

40 20 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011

211

2010 58 26 66

2011 45 18 50

Het PWA of Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap is een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) opgericht door de gemeente of door een groep gemeenten. Het PWA voert activiteiten uit die niet kunnen worden uitgevoerd door het reguliere arbeidscircuit (o.a. kleine onderhouds- en herstellingswerken aan de woning, hulp voor klein tuinonderhoud, hulp voor de opvang of de begeleiding van kinderen, zieken, bejaarden of gehandicapten,…). Privé-personen, lokale overheden (gemeenten, OCMW’s), VZW’s en andere niet-commerciële verenigingen, onderwijsinstellingen en land- of tuinbouwbedrijven kunnen activiteiten laten uitoefenen door PWA-werknemers. Het totale aantal potentiële PWA’ers in Kampenhout heeft een stijging gekend in 2006 en 2010, maar is in 2011 terug op het niveau van 2008-2009 gekomen. Het totale aantal actieve PWA’ers heeft wel een terugval van 30,8% gekend in 2011 t.o.v. 2010. Het totale aantal gebruikers kent een dalende trend: in 2006 waren er nog 99 gebruikers t.o.v. van slechts 50 in 2011 (dit is dus een halvering t.o.v. 2006). Op 31.12.2011 waren er 50 gebruikers ingeschreven waaronder: - 42 particulieren - 2 lokale overheden - 4 onderwijsinstellingen - 1 V.Z.W. - 1 tuinbouwbedrijf

Gemiddeld inkomen per aangifte Totaal Kampenhout Totaal Belfius (cluster V1) Totaal Vlaams Gewest

2005 30.956 30.894 25.609

2006 31.524 31.586 26.187

2007 32.518 32.570 26.966

2008 34.506 33.981 28.022

2009 34.382 34.841 28.733


35.000 33.000 31.000

Totaal Kampenhout

29.000 27.000

Totaal Belfius (cluster V1)

25.000

Totaal Vlaams Gewest

23.000 21.000 19.000 2005 2006 2007 2008 2009

Het gemiddeld inkomen per inwoner ligt in Kampenhout aanzienlijk hoger dan in het Vlaamse Gewest. Dit wijst op het residentiële karakter van de gemeente, wat typerend is voor cluster V1 van Belfius. Het inkomensniveau is in de periode 2005-2009 met 11,1% gestegen. Dit is iets minder dan de stijging die zich in de gemeenten van cluster V1 (12, 8%) en het Vlaamse Gewest (12,2%) heeft voorgedaan.

212

2. BEVOLKINGSSTRUCTUUR Leeftijdsstructuur In 2011 zag de leeftijdsstructuur er in Kampenhout er als volgt uit: +80 jaar 70-79 jaar 65-69 jaar 18-64 jaar 12-17 jaar 6-11 jaar 3-5 jaar 0-2 jaar 0,00% 0-2 jaar

3-5 jaar

5,00% 6-11 jaar

10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 12-17 jaar

3,21% 3,53% 6,94% 7,61%

18-64 jaar 62,19%

65-69 jaar

70-79 jaar

+80 jaar

4,21% 7,84% 4,47%

Bron: afdeling bevolking, gemeente Kampenhout

De grootste groep inwoners (62%) situeert zich in de leeftijdscategorie 18-64 jaar. 21% van de bevolking is jonger dan 18 jaar en 17% is 65 jaar en ouder.

Evolutie bevolking

213

Prognoses tonen aan dat de bevolking in Kampenhout tegen 2020 met 1,6% zal stijgen. Dit is minder snel dan in Cluster V (3,6%) en het Vlaamse Gewest (4,3%). De leeftijdsgroep van 0 tot 60 jaar zal dalen en de leeftijdsgroep van +60 jaar zal stijgen. Prognoses tonen aan dat tegen 2025 30,8% van de bevolking zich in de leeftijdscategorie van +60 jaar zal bevinden (t.o.v. 21,9% in 2010). In vergelijking met het Vlaamse Gewest zal de vergrijzing van de bevolking in Kampenhout iets trager optreden. Als gevolg van deze vergrijzing kan men een wijziging in het bestedingspatroon verwachten. De leeftijdsgroep +65 jarigen beschikken over een relatief hoog besteedbaar inkomen aangezien ze minder geconfronteerd worden met een aantal vaste kosten (aflossingen van leningen, onderwijs, …). Zij komen op voor zichzelf en blijven langer actief. Omwille van hun aankoopervaring staan zij ook kritischer in het aankoopgedrag: nogal wat aankopen zijn gericht op vervangingsaankopen. Zij kopen over het algemeen kleinere hoeveelheden en schenken bijzondere aandacht aan kwaliteit. Deze kwaliteit drukt zich, naast product gebonden aspecten, ook en vooral uit in service en na-service. De bediening is hiervan een belangrijk item. Gelet op hun beschikbare tijd zijn de aankopen niet langer geconcentreerd in het weekend, maar verspreid over de week (Bron: ABM,2008).

Evolutie aantal huishoudens Het aantal huishoudens is in de periode 2000-2009 met 8,5% gestegen. Prognoses wijzen uit dat dit aantal zal blijven toenemen en uiteindelijk in de periode 2010-2020 een stijging van 5,7% zal kennen. Dit is terug minder snel dan in Cluster V (7,9%) en het Vlaamse Gewest (7,5%). Als we hier nader op focussen dan zien we het aantal alleenwonende vrouwen in de periode 2000-2009 is toegenomen met 25,7% en het aantal alleenwonende mannen met 11%. Volgens de prognoses voor de periode 2010-2020 zal het aantal alleenwonende vrouwen tegen 2020 met 18% stijgen en het aantal alleenwonende mannen met 8,3%. Het aantal 2-persoonshuishoudens (bv. koppels) zal in de toekomst ook nog blijven stijgen, maar het aantal 3-4 persoonshuishoudens zal een terugval kennen (Bron: Gemeentelijke Profielschets, Vlaamse Overheid (maart 2012).

214

De gezinsverdunning heeft een invloed op het consumptiegedrag waardoor een grotere behoefte ontstaat aan snelle aankopen en een daling van de aankoophoeveelheid zich voordoet (Bron: ABM,2008).

3. ONDERNEMINGEN EN KLEINHANDEL Aantal BTW-plichtige natuurlijke personen (= zelfstandigen) 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

BTW-plichtige natuurlijke personen- Kampenhout

378

379

378

387

379

375

366

Starters BTW-plichtige natuurlijke personen-Kampenhout

33

30

39

29

27

30

Stopzettingen BTW-plichtige natuurlijke personen-Kampenhout

28

20

26

29

25

26

12.775

12.783

12.885

13.004

12.955

13.091

12.914

BTW-plichtige natuurlijke personen - Steenokkerzeel

298

304

314

330

342

355

357

BTW-plichtige natuurlijke personen - Zemst

686

684

709

692

682

679

678

BTW-plichtige natuurlijke personen - Belfius Cluster V1

B Bron: Gemeentelijke Profielschets, Vlaamse Overheid (maart 2012) 800 BTW-plichtige natuurlijke personenKampenhout

700 600

BTW-plichtige natuurlijke personen Steenokkerzeel

500 400 300 200 2006200720082009201020112012

215

BTW-plichtige natuurlijke personen Zemst

BTW-plichtige natuurlijke personen Belfius Cluster V1 13200 13100 13000 12900 12800 12700 12600 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Het aantal BTW-plichtige natuurlijke personen (= zelfstandigen) is in Kampenhout in de periode 2006-2012 gedaald met 3,2%. Eenzelfde dalende trend merken we op in Zemst (-1,2%). In Steenokkerzeel en de gemeenten van Cluster V1 is het aantal zelfstandigen gestegen met resp. 19,8% en 1,1%.

Aantal BTW-plichtige rechtspersonen 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

BTW-plichtige rechtspersonen Kampenhout Startende BTW-plichtige rechtspersonen Kampenhout

410

426

438

455

460

477

497

25

23

27

20

23

31

Stopzettingen BTW-plichtige rechtspersonen Kampenhout

7

5

10

6

6

8

BTW-plichtige rechtspersonen Belfius Cluster V1

11.117

11.683

12.306

13.012

13.603

14.270

14.917

BTW-plichtige rechtspersonen Steenokkerzeel

299

312

323

339

370

390

398

BTW-plichtige rechtspersonen Zemst

487

526

564

604

638

660

696


800

BTW-plichtige rechtspersonen Kampenhout

700 600 500

BTW-plichtige rechtspersonen Steenokkerzeel

400 300 200

BTW-plichtige rechtspersonen - Zemst

100 0

216

BTW-plichtige rechtspersonen Belfius Cluster V1 16000 14000 12000

BTW-plichtige rechtspersonen - Belfius Cluster V1

10000 8000 6000

Het aantal BTW-plichtige rechtspersonen is in Kampenhout in de periode 2006-2012 gestegen met 21,2%. Dit is een iets minder sterke stijging dan in Steenokkerzeel (33,1%), de gemeenten van Cluster V1 (34,2%) en Zemst (42,9%).

Ligging winkelgebieden

Slechts een klein aandeel handelszaken zijn gesitueerd in de dorpscentra van Kampenhout en Berg. Die centra verliezen daardoor meer en meer van hun traditionele sociale en functionele betekenis. De meeste handelszaken liggen geconcentreerd langsheen de twee autogerichte steenwegen: 1. langs de N26 (Mechelsesteenweg) vinden we een grootschalig handelslint aan KampenhoutSas en de Oudestraat op de grens met Haacht en Boortmeerbeek; 2. langs de N21(Haachtsesteenweg) vinden we handelslinten tussen Berg en Kampenhout, aan Ruisbeek (Dorpelstraat-Haachtsesteenweg) en aan Relst tussen de Hutteweg en Hutstraat.

217

Deze handelszaken functioneren op een lager, lokaal niveau dan deze ter hoogte van het handelslint langs de N26. Langs de N21 functioneren de handelszaken en horeca eerder voor de eigen dorpskern en gemeente. Het overige deel van de handelszaken ligt verspreid over de gemeente langsheen de belangrijkste lokale wegen. Horecazaken zijn eerder gericht op het autoverkeer dan op de dorpskern. We vinden ze voornamelijk terug langsheen de Mechelsesteenweg aan Kampenhout-Sas, aan de kruising LeuvensesteenwegAarschotsebaan, langs de Haachtsesteenweg ter hoogte van Relst en Kampenhout. In de kernen Kampenhout en Nederokkerzeel zijn er een viertal horecazaken terug te vinden.

Aanbod Food in Kampenhout (2010)

Superette

Spar Retail

Aantal winkels 1

Tot. opp. (m²)

Supermarkt

Overige

1

1.650

Aldi

2

1.425

Delhaize Group

1

900

Spar Retail

1

425

TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS

6

4.540

TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS ZEMST

6

3.625

TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS Steenokkerzeel

3

3.430

140

Bron: FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie

Aanbod Non-Food in Kampenhout (2010) Aant. winkels

Tot. opp. (m²)

Algemene huisinrichting

1

300

Tuincentra

1

2.400

Speelgoed

1

220

Schoenen

1

775

BLOKKER

1

450

CASA

1

300

1

1.900

Bel & Bo

1

550

ZEEMAN

1

240

Voedingspeciaalzaken

1

750

Lichaamsverzorging en drogisterij-artikelen TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS KAMPENHOUT TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS ZEMST

1 12

400 9.785

2

5.775

Huishoudartikelen en decoratie Doe-het-zelf Kleding

TOTAAL ALLE SOORTEN WINKELS Steenokkerzeel

Geen gegevens beschikbaar

Bron: FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie

218

Met ‘food‘ worden de convenience producten bedoeld, d.i. voeding, drank en tabak. De categorie ‘non-food’ is een verzamelnaam voor specialiteiten en shopping goederen. Kampenhout beschikt in vergelijking met de omliggende gemeenten over meer m² oppervlakte aan Non-Food en Food winkels.

Koopbinding van Kampenhout (in % van bestedingspotentieel in gemeente Kampenhout) - 2006

Bron: Onderzoeksrapport kleinhandel in de provincie Vlaams Brabant, provincie Vlaams-Brabant

Deze bron (weliswaar met gegevens van 2006) toont aan dat Kampenhout op commercieel gebied een afhankelijke gemeente is. De koopbinding in voeding bedraagt 55%, waardoor de koopvlucht uitkomt op 45%. Deze koopvlucht is vrij hoog voor dagdagelijkse en courante artikelen die doorgaans kort bij de woonplaats worden aangekocht. In niet-voeding bedraagt de koopbinding 32% en komt de koopvlucht derhalve uit op 68%.

Belangrijkste centrumgebied - 2006

Bron: Onderzoeksrapport kleinhandel in de provincie Vlaams Brabant, provincie Vlaams-Brabant

219

De inwoners van Kampenhout gaan hun inkopen voornamelijk doen in het centrum van de gemeente Leuven (28%), Haacht (12%) en Boortmeerbeek (10%). Het winkelen verschuift dus naar de buurgemeenten en de steden Leuven en Vilvoorde.

Besteding van de gezinsuitgaven

Bron: FOD economie KMO, Middenstand en Energie – spreiding van de gezinsuitgaven 1978/1979-2010

De gezinsbesteding kan worden afgelezen uit de resultaten van het huishoudbudgetonderzoek. De evolutie over de jaren heen toont enkele belangrijke verschuivingen aan. Men noteert een daling in heel wat items die een gerichtheid kennen naar de kleinhandel (voeding, tabak, dranken, kleding, schoeisel, meubelen en huishoudtoestellen). Deze daling gaat ten voordele van een toename van de uitgaven voor o.a. gezondheid, vervoer, communicatie , cultuur , ontspanning en onderwijs. De daling van het aandeel in enkele items kan het gevolg zijn van verminderde uitgaven en/of het gevolg zijn van een verschuiving naar goedkopere aankopen met behoud van het volume.

4. RUIMTELIJKE PLANNING Op 22 juni 2006 heeft de deputatie van de provincie Vlaams-Brabant het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan definitief goedgekeurd. Dit structuurplan is een beleidsdocument dat het kader aangeeft voor de gewenste ruimtelijke structuur. Het geeft een langetermijnvisie op de ruimtelijke ontwikkeling van het betrokken gebied. Het structuurplan bevat drie delen, namelijk het informatief deel, het richtinggevend deel en het bindend deel welke uitspraken bevat die de gemeente moet nakomen. Het document wordt vastgesteld voor een termijn van vijf jaar en blijft van kracht totdat het door een nieuw ruimtelijk structuurplan is vervangen.

220

Bestaande ruimtelijke structuur Bedrijventerreinen In de gemeente is er één groot bedrijventerrein aanwezig (ca. 85 ha), gelegen aan Kampenhout-Sas aan de grens met Boortmeerbeek en Haacht. Het bedrijventerrein van Kampenhout-Sas heeft zich ontwikkeld rond het knooppunt van de bovenlokale infrastructuren N21, N26 en het kanaal LeuvenDijle. Het ligt in de nabijheid van het woongebied Haacht- station en is ten opzichte van de dorpskernen van Kampenhout afgescheiden door de infrastructuren N26 en kanaal Leuven-Dijle en door het Weisetterbos. Het bedrijventerrein is bereikbaar via de N26 en N21; ook de ontsluiting gebeurt via deze gewestwegen.

Op het gewestplan is het bedrijventerrein hoofdzakelijk aangeduid als industriegebied. De zone tussen de N26 en het kanaal is bestemd voor ambachtelijke bedrijven en KMO’s. Ten zuiden van de kruising N26 en N21 is er een kleinere zone gelegen, bestemd als dienstverleningsgebied (veiling). Het gebied wordt gekenmerkt door een heterogene invulling van bedrijfszones, handelslinten afgewisseld met woningbouw en industrie, onontwikkelde gebieden, woonconcentraties en groenzones. Geen van deze activiteiten hebben een relatie met het kanaal, maar zijn enkel gericht op het wegverkeer. Het bedrijventerrein is bijna volgebouwd. In totaal is 92 % van de bedrijvenzone ingevuld. Ten noorden van de Leuvensesteenweg is er een groter nog niet ingevulde zone (circa 7,5 ha) die momenteel door Haviland ontwikkeld wordt via een verkavelingplan. Met dit initiatief van Haviland zal de bezettinggraad oplopen tot 96%. In de strip tussen kanaal Leuven-Dijle en de Leuvensesteenweg liggen nog een aantal onbenutte percelen. Een aantal van deze braakliggende percelen (ongeveer 3ha) zijn haast volledig ingesloten en zijn hierdoor moeilijk ontsluitbaar. Ter hoogte van het sas ligt een terrein (circa 3,5 ha) dat niet realiseerbaar is al bedrijvenzone omdat Waterwegen en Zeekanaal het wenst te ontwikkelen voor overslag tussen kanaal en andere transportmodi.

221

Bron: Provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan Bijzonder economisch knooppunt Kampenhout-Sas,2012

De leegstand en het aantal te koop en te huur aangeboden bedrijfsgebouwen is beperkt. Er is een projectontwikkeling lopende voor de vrijliggende gronden ten westen van de Vekestraat. De gemeente Kampenhout en de intercommunale Haviland hebben reeds een inrichtingplan opgemaakt. Er werd een stedenbouwkundige vergunning afgeleverd voor de wegenis- en rioleringwerken ten behoeve van de ontwikkeling van het gebied. Het project omvat een verkavelingplan waarbij de mogelijkheid wordt gelaten dat de bedrijfspercelen worden samengevoegd om grotere bedrijven te kunnen accommoderen. Binnen het project is ook de mogelijkheid ingeschreven om een specifieke niche van regionale bedrijvigheid binnen de regio te kunnen opvangen. Het gaat om regionale bedrijven met een beperkte ruimte-inname maar een regionaal werkingsgebied (vb. hoogtechnologische bedrijven). Het project beoogd voor een beperkt dele van de zone de realisatie van een bedrijfsverzamelcentrum waar dit type bedrijvigheid kan opgevangen worden. Dit centrum dient als één geheel te functioneren. Ontginningsgebied Aan de Laarstraat is er een ontginningsgebied aanwezig. Het is een klasse III stortplaats voor inerte afvalmaterialen. Op het gewestplan is de zone aangeduid als ontginningsgebied met nabestemming landbouwgebied. Concentraties van ‘wonen en werken’ In de dorpskernen van de gemeente zitten veelal bedrijven verweven tussen de woningen. Het gaat hier vooral over kleinere bedrijven en eenmanszaken die gegroeid zijn vanuit de woning om stilaan uit te groeien tot een bloeiende zaak met een geringe tewerkstelling. Hier in Kampenhout zijn ze meestal terug te vinden in het dorpscentrum van Kampenhout, in de omgeving Brouwerijstraat, F. Verstraetenlaan en Wouterslaan. Handelslint De baanontwikkelingen omvatten verschillende types van activiteiten. Het gaat om zowel grote, middelgrote als kleine bedrijven. Verder is er de detailhandel die behoefte heeft aan een grote verkoopsoppervlakte en grote horecazaken. Deze hebben tevens behoefte aan ruime parkeerterreinen en zijn gericht op autoverkeer.

222

De grote concentraties zijn vooral terug te vinden langs de N26 ter hoogte van Kampenhout-Sas richting Mechelen en in tweede instantie langs de N21 ter hoogte van Kampenhout-Berg. Kleinere concentraties vinden we terug langs de N21 ter hoogte van Relst en Ruisbeek en langs de N26 ter hoogte van Buken. Verspreide bedrijven Een aantal bedrijven liggen verspreid over de gemeente. Zij hebben geen aansluiting met een dorpskern en komen niet gegroepeerd voor met andere bedrijven. Het gaat veelal over zonevreemde bedrijven. Volgens de inventaris van de gemeente zijn er een 30-tal zonevreemde bedrijven aanwezig in Kampenhout. Dit aantal is indicatief, niet limitatief. Er kunnen dus nog zonevreemde bedrijven ontbreken in de inventaris. Leegstand en verwaarlozing In 2002 stonden er 7 panden op de inventaris van leegstand en/ of verwaarlozing van bedrijfsruimten. 2 voldoen inmiddels niet meer aan de criteria van leegstand en/ of verwaarlozing. En 2 hebben reeds een attest van schrapping bekomen. Zodoende staan er momenteel nog 3 gebouwen op de inventaris genoteerd als zijnde leegstaand. Door reconversie kunnen deze panden opnieuw in aanmerking komen als vestiging voor bedrijvigheid of kunnen deze omgezet worden naar woongebied. Deze gebouwen liggen verspreid over de gemeente.

Prognoses inzake herlokalisatie bestaande (zonevreemde) bedrijven Onderzoek n.a.v. de opmaak van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan heeft uitgewezen dat er in de gemeente vraag is naar ca. 5 ha vrije oppervlakte bedrijventerreinen om de bestaande lokale bedrijven te laten herlokaliseren en om een reserve op te bouwen voor de lange termijnbehoeften:

Bron: gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, 2006

Visie op de ruimtelijke ontwikkeling Het is de betrachting van Kampenhout om een kwaliteitsvol ruimtelijk beleid te voeren. De visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Kampenhout baseert zich voor wat betreft de lokale bedrijvigheid op de volgende basisdoelstelling: Uitbouwen van mogelijkheden voor lokale bedrijvigheid: “De ontwikkeling van een lokaal bedrijventerrein heeft tot doel bestaande bedrijven te herlokaliseren

223

alsook nieuwe lokale bedrijven een goede vestigingsmogelijkheid te bieden. De ontwikkeling van een bedrijventerrein zal onder meer tot gevolg hebben dat bedrijven die hinderlijk zijn voor het wonen kunnen herlokaliseren naar een locatie buiten de kern, wat de leefbaarheid ten goede zal komen.”

Ruimtelijke principes en ruimtelijke concepten Rekening houdend met deze beoogde doelstelling wordt volgend ruimtelijk principe vooropgesteld als kapstok voor de verdere uitwerking van de gewenste ruimtelijke structuur van de gemeente: Een gedifferentieerd beleid inzake economische ontwikkelingen Nieuwe ontwikkelingen rond bedrijvigheid genereren bijkomend verkeer. Voor de gemeente Kampenhout is het daarom belangrijk dat een bedrijventerrein nauw aansluit bij de bovenlokale verbindingswegen, namelijk de secundaire wegen N21 en N26. In Kampenhout-Sas, waar de N21 en N26 samen komen, is er een grootschalig bedrijventerrein aanwezig. Dit bedrijventerrein is ruimtelijk-economisch verder te versterken. Daarnaast wenst de gemeente een lokaal bedrijventerrein te realiseren aan het hoofddorp Kampenhout, nabij de N21. Op elk bedrijventerrein zullen een bepaalde soort bedrijven gebundeld worden: - de gemeente wenst ter hoogte van Kampenhout-Sas de nadruk te leggen op grootschalige of verkeersaantrekkende bedrijvigheid. De provincie beschouwt Kampenhout-Sas als een specifieke economische entiteit. Door de aanwezigheid van het kanaal moeten de potenties voor watergebonden bedrijvigheid maximaal worden benut. - Tussen de Van Beethovenlaan en de Haachtsesteenweg, aansluitend bij het hoofddorp Kampenhout, wordt een lokaal bedrijventerrein gerealiseerd voor kleinschalige lokale bedrijven (ambachtelijke en KMO).

Gewenste ruimtelijke-economische structuur 1. Doelstellingen - Opvangen van de lokale behoefte inzake bedrijvigheid. Uit de behoefteraming bleek dat er nood is aan ca. 5 ha vrije oppervlakte om de bestaande bedrijven te herlokaliseren en om nieuwe, startende bedrijven op te vangen. - Optimaliseren van bestaande bedrijventerreinen. 2. Concepten - Bedrijven komen waar mogelijk verweven voor In de gemeente Kampenhout is er een grootschalig bedrijventerrein aanwezig ter hoogte van Kampenhout-Sas. Het bouwrijp gemaakte deel van dit bedrijventerrein is grotendeels volgebouwd. Ook buiten het bedrijventerrein zijn er in de gemeente Kampenhout heel wat bedrijven aanwezig. Deze bedrijvigheid komt verweven voor binnen de dorpskernen of verspreid in de open ruimte. Deze bedrijven kunnen verweven op hun huidige locatie voorkomen indien: - ze geen overlast veroorzaken in hun omgeving - ze goed ontsloten worden naar het hoger wegennet - ze voldoende geïntegreerd worden in hun omgeving - Bovenlokale bedrijfsontwikkelingen concentreren aan Kampenhout-Sas In Kampenhout-Sas, waar de N21 en N26 samen komen, is er een grootschalig bedrijventerrein aanwezig. Dit bedrijventerrein kan binnen zijn huidige configuratie ruimtelijk - economisch verder versterkt worden. De gemeente wenst ter hoogte van Kampenhout- Sas de nadruk te leggen op grootschalige of verkeersaantrekkende bedrijvigheid, gezien de goede ontsluitingsmogelijkheden

224

over de weg (via N21 en N26) en over water (via het kanaal). De provincie beschouwt Kampenhout-Sas als een specifieke economische entiteit. Door de aanwezigheid van het kanaal moeten de potenties voor watergebonden bedrijvigheid maximaal worden benut. - Lokale bedrijfsontwikkelingen concentreren aan hoofddorp Kampenhout Daarnaast wenst de gemeente een lokaal bedrijventerrein te realiseren aan het hoofddorp Kampenhout, voor de herlokalisatie van bestaande lokale bedrijven en voor nieuwe kleinschalige lokale bedrijven (ambachtelijke en KMO) van de gemeente. Nieuwe ontwikkelingen rond bedrijvigheid genereren bijkomend verkeer. Voor de gemeente Kampenhout is het daarom belangrijk dat een bedrijventerrein nauw aansluit bij de bovenlokale verbindingsweg N21. Er werd geopteerd voor een locatie ten oosten van de dorpskern die aansluit op de N21 en waarbij er geen waardevol open ruimtegebied wordt aangesneden. - Duidelijk afbakenen van de ontwikkelingen langs de Mechelsesteenweg. De provincie heeft in het RSVB de bestaande concentratie Boortmeerbeek – Haacht langsheen de Mechelsesteenweg geselecteerd als ‘concentratie van grootschalige kleinhandel buiten de stedelijke gebieden’. Het betreft handelslinten die niet ruimtelijk samenhangen met een stedelijk gebied en waar het beleid gericht wordt op een strikte begrenzing en een betere ruimtelijke structurering van de concentratie. Het handelslint langs de Mechelsesteenweg dient duidelijk te worden afgebakend, zodat een verdere uitzwerming van de handelszaken, horeca en bedrijvigheid langs de N26 wordt vermeden.

Bindende selecties inzake de economische structuur: Te ontwikkelen lokaal bedrijventerrein: zone tussen Beethovenlaan, Stationsstraat en Roodkloosterlaan aan hoofddorp Bindende maatregelen en acties: - Opstellen RUP zonevreemde bedrijven [afgerond, def. goedgekeurd dd. 05/05/2011 Belgisch Staatsblad] - Opstellen RUP voor dorpskern Kampenhout: [niet gerealiseerd] - realisatie van het lokaal bedrijventerrein [RUP lokaal bedrijventerrein, niet gerealiseerd opgestart en stopgezet] - realisatie beleid centrum, zoals aangegeven in de gewenste nederzettingsstructuur van het richtinggevend gedeelte [niet gerealiseerd]

225

5. FISCALITEIT Volgende belastingen worden door de gemeente Kampenhout geheven op de bedrijven op haar grondgebied: Belasting

Inhoud

Aanslagjaar 2010 (€) 96.086

Aanslagjaar 2011 (€) 70.297

Belasting op drijfkracht (motoren)

minimumaanslag van € 25, € 12 per eenheid en per breuk van kilowatt, vrijstellingen mogelijk

Belasting op huis-aan-huis verspreiding van niet-geadresseerd drukwerk met handelskarakter

€ 0,005 à € 0,030 per bedeeld exemplaar, afhankelijk van het gewicht. Minimum € 15.

31.783

27.913

Algemene milieubelasting

€ 60 voor een eenpersoonsgezin, € 85 anders

20.605

19.925

Belasting op het bouwen en verbouwen

0,25€/m³ voor woningen, 1,25 €/m³ voor bedrijfsruimten, vrijstellingen mogelijk

10.169

62.585

Belasting op aanvragen tot of melding van het exploiteren of veranderen van hinderlijke inrichtingen

€ 1250 voor klasse 1, € 250 voor klasse 2, vrijstellingen mogelijk

2.500

8.750

Belasting op de exploitatie van taxidiensten en op de diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder

€ 250 geïndexeerd per jaar per vergunning of € 450 geïndexeerd (met standplaats op de openbare weg)

600

1.233

5.

aantal Vlaams-Brabant (totaal: 65 gemeenten)

50

18

15

BOORTMEERBEEK

B

B

B

HAACHT

B

bouwen, verbouwen en schutsels

verspreiding reclame

16

35

21

B

B

B

B

B

B

HERENT

B

KAMPENHOUT

B

KORTENBERG

B

STEENOKKERZEEL ZEMST

vervoer met taxi's

drijfkracht

milieubelasting

afgifte stukken mbt gevaarlijke inrichtingen

Vergelijking met buurgemeenten (bron: ABB):

B

B

B B

B

B

B

226

6. CONCLUSIES 6.1 Arbeidsmarkt en inkomens  De werkzaamheidsgraad in Kampenhout (77,21%) ligt hoger dan in het Vlaamse Gewest (71,32% in 2009) en de gemeenten van cluster V1 (75,39% in 2009). De verwachte vergrijzing kan in de toekomst wel een negatief effect hebben op de werkzaamheidsgraad.  De werkloosheidsgraad is in Kampenhout nog steeds lager (4,01%) dan in het Vlaamse Gewest (6,49%) en in het arrondissement Halle-Vilvoorde (5,54%).  De niet werkende werkzoekenden zijn in Kampenhout: hoofdzakelijk mannen, welke minder dan één jaar werkloos zijn, in de leeftijdscategorie van 25 tot 50 jaar, van autochtone afkomst, middengeschoold en zoekend naar een bediendencontract. Opvallend is dat in Kampenhout het aandeel allochtonen een sterke stijging heeft gekend tussen april 2011 en april 2012 (+73,3%), maar toch nog beduidend onder het niveau van de regio HalleVilvoorde zit. Ook het aantal werkzoekenden met een taalachterstand is beperkt in Kampenhout (< 10%). Dit in tegenstelling tot vele andere gemeenten in de regio Halle-Vilvoorde.  De eigen tewerkstelling ligt relatief laag. Slechts 20 à 25% van de inwoners werken in de eigen gemeente. Kampenhout blijkt in hoofdzaak een woongemeente voor pendelaars naar omliggende gemeenten.  Het merendeel van de werknemers in de gemeente Kampenhout zijn tewerkgesteld in de tertiaire sector (54%), daarna volgen de secundaire sector (22%) en de quartaire sector (19%). Het aantal landbouwbedrijven en bedrijven met pluimvee, varkens en runderen kent een sterke neerwaartse tendens.  Het aantal potentiële PWA’ers in Kampenhout heeft in 2010 een stijging gekend, maar is in 2011 terug op het niveau van 2008-2009 gekomen. Het aantal actieve PWA’ers heeft een terugval van 30,8% gekend in 2011 t.o.v. 2010. Het totale aantal gebruikers kent een dalende trend: in 2006 waren er nog 99 gebruikers t.o.v. van slechts 50 in 2011.  Het gemiddeld inkomen per inwoner ligt in Kampenhout aanzienlijk hoger dan in het Vlaamse Gewest.  Het inkomensniveau is in de periode 2005-2009 met 11,1% gestegen. Dit is iets minder dan de stijging die zich in de gemeenten van cluster V1 (12, 8%) en het Vlaamse Gewest (12,2%) heeft voorgedaan.

6.2 Bevolkingsstructuur  Tegen 2025 zal 30,8% van de bevolking zich in de leeftijdscategorie van +60 jaar bevinden (t.o.v. 21,9% in 2010). In vergelijking met het Vlaamse Gewest zal de vergrijzing van de bevolking in Kampenhout iets trager optreden.  Als gevolg van deze vergrijzing kan men een wijziging in het bestedingspatroon verwachten. De leeftijdsgroep +65 jarigen beschikken over een relatief hoog besteedbaar inkomen. Hun aankopen zijn gericht op vervangingsaankopen. Zij kopen over het algemeen kleinere hoeveelheden en schenken bijzondere aandacht aan kwaliteit (waaronder service/bediening en na-service). Hun aankopen zijn verspreid over de week en niet langer geconcentreerd in het weekend.  Het aantal huishoudens zal blijven toenemen en uiteindelijk in de periode 2010-2020 een stijging van 5,7% kennen.  Het aantal alleenwonende vrouwen is in de periode 2000-2009 toegenomen met 25,7% en het aantal alleenwonende mannen met 11%. Volgens de prognoses voor de periode 2010-2020 zal het aantal alleenwonende vrouwen tegen 2020 met 18% stijgen en het aantal alleenwonende mannen met 8,3%.

227

 Het aantal 2-persoonshuishoudens (bv. koppels) zal in de toekomst ook nog blijven stijgen, maar het aantal 3-4 persoonshuishoudens zal een terugval kennen.  De gezinsverdunning heeft een invloed op het consumptiegedrag waardoor een grotere behoefte ontstaat aan snelle aankopen en een daling van de aankoophoeveelheid zich voordoet.

6.3 Ondernemingen en kleinhandel  Het aantal BTW-plichtige natuurlijke personen (= zelfstandigen) is in Kampenhout in de periode 2006-2012 gedaald met 3,2%. Eenzelfde dalende trend merken we op in Zemst (-1,2%). In Steenokkerzeel en de gemeenten van Cluster V1 is het aantal zelfstandigen gestegen met resp. 19,8% en 1,1%.  Het aantal BTW-plichtige rechtspersonen is in Kampenhout in de periode 2006-2012 gestegen met 21,2%. Dit is een iets minder sterke stijging dan in Steenokkerzeel (33,1%), Zemst (42,9%) en de gemeenten van Cluster V1 (34,2%).  Slechts een klein aandeel handelszaken zijn gesitueerd in de dorpscentra van Kampenhout en Berg. Die centra verliezen daardoor meer en meer van hun traditionele sociale en functionele betekenis. De meeste handelszaken liggen geconcentreerd langsheen de twee autogerichte steenwegen N26 (Mechelsesteenweg) en N21 (Haachtsesteenweg).  Kampenhout beschikt in vergelijking met de omliggende gemeenten over meer m² oppervlakte aan Non-Food en Food winkels.  Kampenhout is op commercieel gebied een afhankelijke gemeente is. De koopbinding in voeding bedraagt 55%, waardoor de koopvlucht uitkomt op 45%. Deze koopvlucht is vrij hoog voor dagdagelijkse en courante artikelen die doorgaans kort bij de woonplaats worden aangekocht. In niet-voeding bedraagt de koopbinding 32% en komt de koopvlucht derhalve uit op 68%.  Het winkelen verschuift naar de buurgemeenten en de steden Leuven en Vilvoorde.  In de gezinsbesteding noteert men globaal gezien een daling in heel wat items die een gerichtheid kennen naar de kleinhandel (voeding, tabak, dranken, kleding, schoeisel, meubelen en huishoudtoestellen). Deze daling gaat ten voordele van een toenam van de uitgaven voor o.a. gezondheid, vervoer, communicatie , cultuur , ontspanning en onderwijs. De daling van het aandeel in enkele items kan het gevolg zijn van verminderde uitgaven en/of het gevolg zijn van een verschuiving naar goedkopere aankopen met behoud van het volume.

6.4 Ruimtelijke planning Concepten:    

Bedrijven komen waar mogelijk verweven voor; Bovenlokale bedrijfsontwikkelingen concentreren aan Kampenhout-Sas; Lokale bedrijfsontwikkelingen concentreren aan hoofddorp Kampenhout; Duidelijk afbakenen van de ontwikkelingen langs de Mechelsesteenweg.

Daartoe werden volgende bindende maatregelen en acties vooropgesteld:  Opstellen RUP zonevreemde bedrijven  Opstellen RUP voor dorpskern Kampenhout: - realisatie van het woonuitbreidingsgebied Molenveldweg - realisatie van het lokaal bedrijventerrein: zone tussen Beethovenlaan, Stationsstraat en Roodkloosterlaan aan hoofddorp

228

- herbestemmen van niet ontwikkelbaar woongebied naar zones voor achtertuinen - bevriezen van het wooninbreidingsgebied Kerkstraat tot 2013 - realisatie beleid centrum, zoals aangegeven in de gewenste nederzettingsstructuur van het richtinggevend gedeelte

6.5 Fiscaliteit Volgende belastingen worden door de gemeente Kampenhout geheven op de bedrijven op haar grondgebied:     

Belasting op drijfkracht (motoren) Belasting op huis-aan-huis verspreiding van niet-geadresseerd drukwerk met handelskarakter Algemene milieubelasting Belasting op het bouwen en verbouwen Belasting op aanvragen tot of melding van het exploiteren of veranderen van hinderlijke inrichtingen  Belasting op de exploitatie van taxidiensten en op de diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder

7. DOELSTELLINGEN Doelstelling 1: Stimuleren van een gunstig ondernemingsklimaat AP 1.1: Ondersteuning aanbieden voor KMO-bevorderende evenementen o Actie 1.1.1: Participatie aan de Open Bedrijvendag →Financiële vertaling: € 6.000 inschrijvingskost en € 2.000 voor randanimatie o Actie 1.1.2.: Participatie aan ‘Met Belgerinkel naar de Winkel’ →Financiële vertaling: € 900 (inschrijving en basispakketten handelaars) o Actie 1.1.3: Materiële steun verlenen bij activiteiten en evenementen georganiseerd door de plaatselijke middenstand →Financiële vertaling: € 0 o Actie 1.1.4: Onderzoek naar nieuwe mogelijkheden voor publiciteitsondersteuning voor de lokale handelaar (bv. naar nieuwe inwoners toe) →Financiële vertaling: € 0 AP 1.2: Verder uitbouwen van het ondernemingsloket, als uniek aanspreekpunt voor ondernemers →Financiële vertaling: € 0 AP 1.3: Bevorderen van overleg en samenwerking tussen ondernemers, overheden en andere stakeholders o Actie 1.3.1: organiseren van geregelde netwerkmomenten voor in Kampenhout gevestigde bedrijfsleiders →Financiële vertaling: € 200 (drank)

229

o

o o

Actie 1.3.2: organiseren van een jaarlijkse nieuwjaarsreceptie voor in Kampenhout gevestigde bedrijfsleiders →Financiële vertaling: € 400 (drank + hapjes) Actie 1.3.3: oprichten van een Raad voor Lokale Economie →Financiële vertaling: € 0 Actie 1.3.4: Informeren via nieuwsbrieven over de huidige wegenwerken in de Kampenhout →Financiële vertaling: € 0

AP 1.4: Samen met de verenigingen van zelfstandigen nagaan hoe de problematiek van verdwijnende buurtwinkels kan verholpen worden.

Doelstelling 2: Ondersteunen van de sociale tewerkstelling en sociale economie -

Actieplan 2.1: Blijven participeren in het PWA en de lokale werkwinkel →Financiële vertaling: € 50

230

LOKALE ECONOMIE SWOT-analyse

Datum: 18/07/2012 Aanwezigen: Lutgart Michiels (ambtenaar lokale economie), Jan Blokmans (departementshoofd Grondgebiedzaken) en Veerle Van Vaerenbergh (departementshoofd interne zaken)

-

-

-

-

-

Maatschappelijke Ontwikkelingen Vergrijzing van bevolking met een wijziging in het bestedingspatroon tot gevolg (nadruk op vervangingsaankopen, kleinere hoeveelheden, kwaliteit en service, …) Toename aantal huishoudens Toename gezinsverdunning (stijging alleenwonende mannen en vrouwen): invloed op het consumptiegedrag waardoor er een grotere behoefte ontstaat aan snelle aankopen en een daling van de aankoophoeveelheid zich voordoet. Gezinsbesteding: daling in heel wat items die een gerichtheid kennen naar de kleinhandel (voeding, tabak, dranken, kleding, schoeisel, meubelen en huishoudtoestellen) ten voordele van een toenam van de uitgaven voor o.a. gezondheid, vervoer, communicatie , cultuur, ontspanning en onderwijs. Sterkten Arbeidsmarkt en inkomens De werkzaamheidsgraad ligt hoger dan in het Vlaamse Gewest (wegens o.a. de nabijheid van de stedelijke polen Brussel, Leuven en Mechelen) en de werkloosheidsgraad lager. Hoog gemiddeld inkomen.

-

-

Bevolkingsstructuur In vergelijking met het Vlaamse Gewest zal de vergrijzing van de bevolking in Kampenhout iets trager optreden.

Zwakten Arbeidsmarkt en inkomens De eigen tewerkstelling ligt relatief laag. Kampenhout blijkt in hoofdzaak een woongemeente voor pendelaars naar omliggende gemeenten. Het aantal landbouwbedrijven en bedrijven met pluimvee, varkens en runderen kent een sterke neerwaartse tendens. Hierdoor komen landbouwschuren leeg te staan. Bevolkingsstructuur

Ondernemingen en kleinhandel -

-

-

231

Ondernemingen en kleinhandel Ondernemers (al dan niet startende) komen met hun vragen niet naar de gemeente. Ze richten zich eerder tot VOKA. Enkel een beginnend frietkot of kebab-zaak zal zich richten tot de dienst lokale economie. Kampenhout beschikt over te weinig bedrijven om een volwaardig ondernemingsloket uit te bouwen; een loket met wegwijsinfo kan wel nuttig zijn. Op de jaarlijkse bijeenkomst van ondernemers wordt slechts een beperkt

aantal ondernemers bereikt. -

-

Ruimtelijke planning Een beperkt aantal bijkomende locaties voor kleinhandel zullen in de toekomst gerealiseerd worden langsheen de N21 (ter hoogte van de Kerkstraat en de Stationsstraat) en in Kampenhout-Sas (o´cool-site). De gewestwegen zorgen voor een goede ontsluiting van de gemeente met Brussel, Zaventem, Leuven, Mechelen en Haacht.

-

-

-

-

-

Ruimtelijke planning Slechts een klein aandeel handelszaken zijn gesitueerd in de dorpscentra van Kampenhout en Berg. De meeste handelszaken liggen geconcentreerd langsheen de N26 (Mechelsesteenweg) en N21 (Haachtsesteenweg) gezien de zichtbaarheid hier groter is. Het uitbaten van handelszaken in de dorpscentra wordt minder en minder rendabel gezien de gemeente in hoofdzaak een ‘slaapgemeente’ is (zie arbeidsmarkt en inkomens). Overdag zijn er weinig passanten. Het winkelen gebeurt in warenhuizen aan de Haachtsesteenweg ofwel in de omliggende steden. Cafés en horeca vestigen zich aan de steenwegen. Kampenhout-Sas is eigenlijk een klein bedrijventerrein waar slechts een beperkt aantal bedrijven gevestigd zijn (i.t.t. de perceptie van velen).Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan voorziet de uitbreiding ervan bovendien in Boortmeerbeek. Kampenhout-Sas is geografisch wel goed gelegen, maar niet naar bereikbaarheid toe (in de ochtend- en avondspits files richting Brussel en Leuven). Transportbedrijven verlaten dan ook Kampenhout-sas.

Conclusie van de SWOT-analyse is dat de handels- en industriële activiteit in de gemeente Kampenhout zeer beperkt is (22%). De meeste werknemers zijn tewerkgesteld in de dienstensector (54%). Het verdient daarom aanbeveling om het beleid van de gemeente Kampenhout in de toekomst slechts zeer beperkt te richten op de handel/industrie. Kampenhout moet zich in de eerste plaats profileren als woongemeente. Een gemeente dicht bij de steden Brussel-LeuvenMechelen waar het aangenaam en rustig wonen is, maar waar toch veel voorzieningen en ontspanningsmogelijkheden ter beschikking zijn. Mogelijke toekomstige beleidsdoelstellingen (naast deze in de DESTEP-analyse)  Doelstelling 1: Realisatie van 2de fase zonevreemde bedrijven (+/- een tiental). →Financiële vertaling: € 100.000  Doelstelling 2: Ontwikkelen van een visie op verlaten landbouwloodsen. →Financiële vertaling: € 0 indien de administratie het zelf doet - € 20.000 euro indien er een studiebureau wordt aangesteld

232

LOKALE ECONOMIE Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij actie? (tot welke tot het bereiken van het doel? beleidsdoelstelling/maatschappelijk probleem draagt de actie bij) hoogmotivering matiglaag

Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte manier? Ja/ Jaarlijkse Raming motivering neen ontvangsten werkdagen en uitgaven

Actie met belgerinkel naar de winkel

De inwoners van Kampenhout terug de fiets leren gebruiken als vervoersmiddel. Is gezonder en beter voor het milieu.

laag

neen

Organisatie avonden jaarmarkt

Georganiseerde samenkomst van handelaars uit verschillende streken op regelmatige tijdstippen

matig

Organisatie paasmarkt

Promoten van de wekelijkse markt

laag

Organisatie kerstmarkt

Promoten van de wekelijkse markt en bijdragen tot de kerstsfeer

laag

Organisatie wekelijkse markt bevorderen van de levenskwaliteit van onze inwoners

matig

In 2011 slechts 356 volledige spaarkaarten. In 2012 slechts 252 volle spaarkaarten

ja

Weinig mensen die speciaal hier naartoe komen. Wel meer mensen die hier naartoe komen, maar niet speciaal meer mensen dan de wekelijkse markt. Elke week dezelfde mensen op de markt die enkel komen voor hun boodschappen

€ 500

4

3 electriciteitskasten voorzien om alle marktkramers de mogelijkheid te bieden om licht te plaatsen aan hun kraam tijdens de avondmarkt.

Organisatie jaarlijkse infosessie voor Kampenhoutse bedrijfsleiders

Bevorderen van communicatie/netwerk tussen bedrijfsleiders onderling en tussen gemeente en bedrijfsleiders

laag

2010: 700 uitnodigingen verstuurd en 45 inschrijvingen; 2011: 44 inschrijvingen

234

7

WELZIJN

WELZIJN DESTEP-analyse

1. ONTIKKELINGEN EN TRENDS 1. Algemeen Demografische ontwikkelingen  Vergrijzing en verzilvering: we worden ouder en meer mensen worden oud  Stijging aantal geboortes  Verdunning van huishoudens (gemiddeld aantal personen per gezin neemt af)  Nieuwe gezinsvormen (heeft effect op mantelzorg, huisvesting enz)  Stijging aantal personen van vreemde herkomst Trends  Algemeen ‘goed voelen’ van de mens  Burgers meer laten bewegen (meer doen dan informeren en motiveren)  Gezondheid van de burger moet centraal staan (samenwerking met seniorenorganisaties, sportverenigingen)  Betaalbaarheid & toegankelijkheid van diensten/gezondheidszorg, oa door schaalvergroting & samenwerken (vb mentale laagdrempeligheid, kan bv door gebruik ICT)  Vrijwilligerswerking ondersteunen/sociaal weefsel versterken (netwerken uitbouwen op vlak van buurtwerking) 2. Senioren Volgens steunpunt sociale planning vormen de zestigplussers momenteel 23% van de VlaamsBrabantse bevolking en in 2025 zal dat 32% zijn. Wat de veroudering in Kampenhout betreft zien we dat het aantal ‘80+’ de laatste jaren is gestegen: in 2006 was 3,82% van de totale bevolking in Kampenhout 80 jaar of ouder. In 2010 liep dit percentage op tot 4,26% en in 2011 tot 4,47%.

Zoals we hieronder kunnen zien, zal deze trend zich nog verder blijven zetten in de toekomst. Waar de 65-plussers in 2008 een bevolkingsaandeel van 16% hadden, zal dit in 2025 stijgen tot 22,7% (17.2% tussen 65-79 jaar en 5.5% 80+).

De vergrijzing van de bevolking is een uiterst belangrijke ontwikkeling om rekening mee te houden in het beleidsveld. Deze ontwikkeling brengt volgende aandachtspunten met zich mee:    

Stijgende zorgvraag door de vergrijzing Stijgende aandacht voor gezond ouder worden: actieve senioren zoeken kansen om gezond ouder te worden (vb sportpromotie, thuiszorg, …) Groot belang van preventie (vb valpreventie, overgewicht, …) Toegankelijkheid van gezondheidszorg

236

3. Borstkankeropsporing Incidentie en sterftegraad Hieronder zien we dat Belgische vrouwen het hoogst scoren, zowel qua sterfte als qua nieuwe gevallen voor borstkanker (De Sociale Staat van Vlaanderen 2011, Vlaamse Overheid). Deze figuur moet genuanceerd worden: de cijfers bevatten alleen de gekende, geregistreerde gegevens per land. In België is de sterfte ten opzichte van de nieuwe gevallen met borstkanker laag.

Figuur 1: De Europese incidentie en sterftegraad van borstkanker, 2008

Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker Het bevolkingsonderzoek naar borstkanker startte in België in juni 2001. Dit opsporingsprogramma biedt alle vrouwen van 50 tot en met 69 jaar om de twee jaar kosteloos een kwaliteitsvolle screeningsmammografie (röntgenfoto van de borsten) aan. Dit onderzoek is onderworpen aan strenge kwaliteitseisen. In verschillende buitenlandse studies is namelijk aangetoond dat screening naar borstkanker bij alle vrouwen van 50 tot en met 69 jaar door middel van een goed uitgevoerde, tweejaarlijkse screenings-mammografie kan leiden tot een daling van 40% van de sterfte ten gevolge van borstkanker. In Vlaanderen kunnen de vrouwen in de doelgroep op 2 manieren naar een mammografische eenheid (nl een erkende radiologische dienst voor screeningsmammografie) gaan:  Via een voorschrift van de huisarts of gynaecoloog met vermelding van ‘screeningsmammografie’.  Of (voor vrouwen die geen screeningsmammografie laten nemen via een voorschrift) via de 2-jaarlijkse uitnodigingsbrief.

237

De participatiecijfers voor Kampenhout: Figuur 2: Participatiecijfers screeningsmammografie Kampenhout (Leuvens Universitair Centrum voor Kankerpreventie) 2005-2006

2006-2007

2007-2008

2008-2009

2009-2010

Kampenhout

37,78%

38,08%

40,74%

40,12%

42,84%

Regio OostBrabant

42.48%

48.33%

48.48%

48.15%

51.92%

4. Vaccinaties De doelgroep voor de jaarlijkse griepvaccinatie zijn de 65-plussers, rusthuisbewoners, zwangere vrouwen, mensen die chronisch ziek zijn (waaronder diabetici) en verzorgend personeel. In Vlaanderen liet 65,8% van de 65-plussers zich inenten tegen de seizoensgriep in het seizoen 20082009. Van de diabetespatiënten die nog geen 65 jaar zijn, liet 41,8% zich tijdens hetzelfde seizoen inenten. Slechts 3,6% van de zwangere vrouwen liet zich vaccineren (IMA). Uit het derde IMA-rapport blijkt dat de Vlaamse griepvaccinatiecampagne nut heeft. De vaccinatiegraad bij 65-plussers is licht gestegen de laatste jaren. 5. Voeding & beweging A. Beweging Slechts 33% van de volwassenen beweegt voldoende om gezondheidswinst te behalen en 23% van de Vlaamse bevolking vanaf 15 jaar is sterk inactief. Vrouwen zijn minder actief dan mannen, al geldt dat niet voor senioren (VIGeZ). Slechts 29% van de vrouwen doet 30 minuten per dag aan lichaamsbeweging, tegenover 49% van de mannen. Een aanzienlijk deel (48,3%) van de jongeren heeft een lager niveau van fysieke activiteit dan aanbevolen. Bovendien neemt de fysieke activiteit af met de leeftijd. Internationaal zijn het vooral de 11- en 13-jarige Vlaamse jongeren die het slechter doen dan hun leeftijdsgenoten (Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, WIV). B. Voeding Met de voedingsgewoonten bij kinderen jonger dan 2 jaar is het over het algemeen vrij goed gesteld. Tijdens de eerste twee levensjaren nemen sommige kinderen teveel eiwitten in, krijgen ze niet de juiste melkvoeding, teveel gezoete dranken en ongezonde tussendoortjes. Bij de kleuters ontbijt 19% niet elke dag en slechts 4% drinkt dagelijks 0,5 liter water. Minder dan een derde van de kleuters eet voldoende groenten en twee derde van hen eet niet elke dag groenten. Minder dan de helft van de kleuters eet voldoende fruit in verhouding tot de voedings-aanbevelingen en zes op de tien eet niet elke dag van de week fruit. Kinderen onder de vier jaar drinken te weinig melk. Meer dan de helft drinkt frisdrank of gezoet fruitsap. Slechts 9% van de kinderen eet de juiste hoeveelheid smeervetten. Enkel de consumptie van aardappelen en vlees is oké.

238

Jongeren tussen 14 en 18 jaar hebben in het algemeen een te lage inname van vezels, meervoudige koolhydraten, groenten, fruit en calcium. Meisjes hebben ook een te lage inname van ijzer en een te hoge inname van vetten en enkelvoudige suikers. 29% van de jongens en 40% van de meisjes aten in 2006 minimaal één keer per dag fruit. Dit is al een stijging van respectievelijk 8% en 10% ten opzichte van 2002. Ook de groenteconsumptie is gestegen: van 47% naar 51% bij de jongens en van 59% naar 64% bij de meisjes. Een op zes jongeren ontbijt nooit. Slechts een op de tien ontbijt volwaardig. Iemand met slechte ontbijtgewoonten heeft statistisch meer kans op een globaal slechter voedingspatroon. Er wordt geopperd dat ‘ontbijters’ minder vet, meer koolhydraten en meer calcium innemen (Belgische Voedselconsumptiepeiling, 2006). Vlaamse volwassenen drinken gemiddeld 1,2 liter per dag. Dit is 20% minder dat de aanbeveling van 1,5 liter. Vlamingen eten gemiddeld slechts 80% van de minimum aanbeveling voor brood. De inname van aardappelen of deegwaren ligt wel binnen de grenzen van de aanbeveling. De gebruikelijke groente-inname van 145 gram per dag ligt ver onder de aanbeveling van 300 gram per dag. Voor fruit geldt hetzelfde. We eten slechts 120 gram fruit per dag, terwijl de aanbeveling 250 gram bedraagt. Behalve kaas, nemen we te weinig melkproducten in per dag. Kaas wordt omwille van het gehalte aan totaal vet en verzadigd vet beter niet als vervangmiddel van melk gebruikt. De meerderheid van de bevolking eet minstens 1 keer per week vis. Slechts 3,5% eet nooit vis. Mannen consumeren meer van de groep ‘vlees, vis, eieren en vervangproducten’ dan vrouwen. We eten gemiddeld 160 gr per dag uit deze groep, terwijl je beter niet meer eet dan 100 gr. De gemiddelde Vlaming eet teveel producten uit de restgroep (gesuikerde en alcoholische dranken, koek en gebak, sauzen, …), hoewel deze niet noodzakelijk zijn (Belgische voedselconsumptiepeiling). Volgens gegevens van 2008 kampt 17% van de 2- tot 17-jarige Vlamingen met overgewicht. Het overgewicht neemt toe met de leeftijd. De helft van de volwassen mannen in Vlaanderen en 38% van de vrouwen heeft overgewicht. De Vlamingen, zowel jongeren als volwassenen, nemen hier een gemiddelde positie in ten opzichte van andere Europese landen (De Sociale Staat van Vlaanderen, 2011, Vlaamse Overheid). 6. Tabak In 2008 telde men in Vlaanderen (15 jaar en ouder) 23% rokers: 19% rookt dagelijks , 4% occasioneel. Meer dan de helft van de bevolking heeft nooit op regelmatige basis gerookt en bijna een kwart is gestopt met roken. De proportie ‘zware rokers’, die elke dag minstens 20 sigaretten roken, bedraagt 7%. Dagelijkse rokers roken gemiddeld 16 sigaretten per dag. Iets minder dan twee derden van de dagelijkse rokers heeft al geprobeerd te stoppen met roken (Gezondheidsenquête 2008).

239

Figuur 4: percentage van de Vlamingen van 15 jaar en ouder dat dagelijks rookt (Gezondheidsenquête 2008)

Het aantal rokers in Vlaanderen (maar dit geldt ook in heel België) is sinds 1997 gedaald. In 1997 rookten nog 29% van de Vlamingen, in 2004 nog 27% (Gezondheidsenquête 2008). Mannen sterven 6 keer meer aan tabaksgerelateerde aandoeningen dan vrouwen. De gezondheidsschade door tabak bij mannen neemt langzaamaan af, terwijl dit bij vrouwen nog steeds toeneemt (VAZG). Het Onderzoekers- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) en het enquêtebureau IPSOS houden jaarlijks enquêtes naar het rookgedrag en daaruit blijkt dat de cijfers nogal verschillen. De Vlaamse overheid baseert zich op de cijfers van de Vlaamse Gezondheidsenquête en daarom zijn ook deze cijfers in het rapport weergegeven. Voor jongeren zijn er ook specifieke cijfers die dateren van 2010. In het algemeen is er een daling te observeren van het roken bij jongeren. Van de 17- tot 18-jarigen geeft 58% van de jongens en 48% van de meisjes aan dat ze ooit gerookt hebben. Van de jongens die zeggen te roken of gerookt te hebben, begon 68% op 15-jarige leeftijd of eerder. 10% percent van de jongens geeft aan 11 jaar of jonger te zijn geweest wanneer ze een eerste sigaret gerookt hebben. Van de meisjes die reeds gerookt te hebben, deed 75% dit op 15-jarige leeftijd of eerder. De meerderheid van de 17-18-jarige jongeren begint te roken tussen hun 13 en 16 jaar. Ondanks deze daling, blijven de ongelijkheden in opleiding (een indicator van socio-economische status bij adolescenten) bestaan: meer jongeren uit het beroepsonderwijs roken, ze roken ook meer sigaretten dan jongeren uit het technisch en algemeen onderwijs, en ze beginnen te roken op jongere leeftijd (waardoor de kans op verslaving vergroot). De studie beklemtoont ook dat de directe omgeving een belangrijke invloed heeft op het rookgedrag van de jongere. Jongeren uit een rokende omgeving hebben meer kans zelf te roken. Hierbij is het hebben van rokende vrienden de belangrijkste voorspeller, gevolgd door ouders die roken. (Jongeren en Gezondheid studie, UGent , 2010).

240

Dagelijks rokers In 2008 telt het Vlaams Gewest 18.6% dagelijkse rokers in de bevolking van 15 jaar en ouder. De cijfers geven aan dat het percentage dagelijkse rokers op significante wijze varieert in functie van hun opleidingsniveau: bij de hoogst opgeleiden vinden we het laagste percentage dagelijkse rokers terug, 10.8% tegen 22 à 26% bij diegenen die geen hogere studies hebben afgewerkt. Een analyse van de evolutie van sociale ongelijkheden in verband met het tabaksgebruik doorheen de tijd toont aan dat deze nagenoeg ongewijzigd zijn sinds 1997.

Huishoudens blootgesteld aan passief roken thuis In 2008 legde 31.7% van de huishoudens geen enkele beperking op tegen de blootstelling van tabaksrook thuis. De ruwe resultaten geven aan dat deze prevalentie veel lager is bij de huishoudens behorende tot de hoger opgeleiden: 22.7% in vergelijking met 38.0% bij die met geen diploma of hoogstens een diploma lager onderwijs, 37.7% bij die met een diploma lager secundair en 36.6% bij die men een diploma hoger secundair. 7. Valpreventie Een derde van de 65-plussers valt minstens een keer per jaar en vrouwen vallen frequenter dan mannen. Het risico op vallen neemt toe met de leeftijd, minstens 40% van de 75-plussers valt jaarlijks. Dit percentage wordt nog hoger, tot 66%, bij ouderen met dementie. Van alle ouderen die vallen, valt ongeveer 20% twee of meerdere keren per jaar (EVV). Bij ongeveer de helft van de ouderen die vallen, leidt het incident tot een fysiek letsel, waarvan het merendeel een klein letsel is. Een groot letsel, bijvoorbeeld een heupfractuur, komt voor in 10% van de gevallen. Als gevolg van een heupfractuur wordt 20% van de ouderen immobiel, slechts 15% herwint volledige zelfstandigheid en 25% sterft binnen het jaar na het valincident (EVV). De meeste ongevallen (40%) vinden plaats in het huis, meestal in de badkamer of op de trap. 8. Overgewicht en zwaarlijvigheid De proportie mensen met overgewicht (BMI ≥ 25) in het Vlaams Gewest stijgt naarmate men een lagere opleiding genoten heeft.

241

Ook voor zwaarlijvigheid (BMI ≥ 30) is er een duidelijke samenhang met het opleidingsniveau.

De kloof tussen de laagst opgeleiden en de hoogst opgeleiden wordt kleiner, wat op zich een positieve trend is, zij het niet dat het hier te wijten is aan het feit dat de prevalentie van zwaarlijvigheid bij de hoogst opgeleiden doorheen de jaren stijgt en dit zowel bij mannen als bij vrouwen. Dagelijkse consumptie van gesuikerde frisdranken In 2008 dronk 26.9% van de bevolking in het Vlaams Gewest dagelijks gesuikerde frisdranken. Het percentage van de bevolking dat dagelijks frisdranken drinkt varieert naargelang het opleidingsniveau.

242

Consumptie van minstens twee porties fruit per dag In 2008 at 39.0% van de bevolking in het Vlaams Gewest dagelijks minstens twee porties fruit. De resultaten geven een verband weer tussen het opleidingsniveau en het dagelijks consumeren van minstens twee porties fruit per dag. De proportie mensen dat dagelijks minstens twee porties fruit eet, stijgt met het opleidingsniveau.

9. Algemene gezondheidstoestand Tenslotte zijn er cijfers beschikbaar over de algemene gezondheidstoestand van de inwoners. In de sociaal-economische enquête van 2001 werd er gepeild naar de persoonlijke visie van de algemene

243

gezondheidstoestand van de inwoners. De resultaten voor Kampenhout:

2. DOELSTELLINGEN 1) De openbare diensten en activiteiten van het lokale bestuur en georganiseerd binnen de gemeente moeten voldoende kenbaar gemaakt worden aan de Kampenhoutse ouderen AP 1: Senioka en het gemeentebestuur bundelen de noodzakelijke informatie voor de ontwikkeling, opmaak en verspreiding van een seniorengids AP 2: Het luik voor senioren op gemeentelijke website aanpassen en uitbreiden met bv een direct zichtbare link naar senioren AP 3: Overige communicatiemiddelen onderzoeken die een bijdrage zouden kunnen leveren voor het informeren van senioren. AP 4: Het bestaande cultuuraanbod voldoende onder de aandacht brengen bij ouderen. AP 5: Het bestaande sportaanbod voldoende onder de aandacht brengen bij ouderen.

2) Kampenhoutse ouderen moeten gestimuleerd worden tot een actief leven en de nodige kansen krijgen om deel te nemen aan het maatschappelijk leven, hen uit hun isolement halen. AP 1:De dansnamiddagen voor ouderen worden blijvend ondersteund AP 2: De Kampenhoutse dorpsrestaurants worden geëvalueerd en aangepast waar nodig, o.a. op vlak van accommodatie. AP 3: Het bestuur voorziet de nodige middelen voor het opzetten van projecten van senioren voor senioren. AP 4: Cultuuraanbod en ontspanningsmogelijkheden verruimen en vergemakkelijken (bv betaalbaarheid, tijdstip van de dag enz.) AP 5: Goed buurtschap moet worden geactiveerd en gestimuleerd bv d.m.v. campagne, buurtinformatienetwerk stimuleren. AP 6: Het bestuur ondersteunt en stimuleert sportinitiatieven specifiek gericht op ouderen, door bv begeleiding te voorzien.

244

AP 7: Het gemeentebestuur moedigt de participatie van ouderen aan Heemkundige Kring aan. AP 8: Het bestuur stimuleert levenslang leren en het beheersen van de nieuwe communicatiekanalen. Senioren worden aangemoedigd om de digitale kloof te overbruggen door bv: blijven organiseren van de jaarlijkse computerlessen, inrichten van hot spots in openbare gebouwen. AP 9: Organisatie jaarlijkse bijeenkomst senioren: Seniorenfeest.

3) Kampenhoutse ouderen moeten de nodige kansen krijgen om bij te dragen aan het maatschappelijke leven en zo ook deel uit te maken van een gestructureerd netwerk. AP 1: Blijvende ondersteuning vanuit het bestuur voor de seniorenraad (SENIOKA) AP 2: De leden van SENIOKA worden blijvend op de hoogte gehouden van veranderingen binnen de dienstverlening van het lokaal bestuur AP 3: Vrijwilligers kunnen worden ingeschakeld in het communicatienetwerk in de verschillende Kampenhoutse buurten. AP 4: Het bestuur toont op regelmatige basis haar appreciatie voor de vrijwilligers en tracht de vrijwilligerswerking blijvend te stimuleren (bv vrijwilliger van het jaar).

4) Het gemeentebestuur ondersteunt initiatieven op het gebied van zorgverlening en thuiszorg. AP 1: Het gemeentebestuur zorgt voor voldoende vormingsmomenten en informatiesessies rond zorgthema’s en preventie (ook voor ouderen, bv valpreventie, mammobiel, overgewicht, … ). AP 2: Het bestuur maakt de nodige middelen vrij voor de ondersteuning van mantelzorgers d.m.v. de mantelzorgpremie. AP 3: Het bestuur organiseert regelmatig overleg met het OCMW om de dienstverlening voldoende op te volgen AP 4: Ondersteuning zelfredzaamheid: mantelzorg, thuiszorg, gratis huisvuilzakken, aanpassing van de woning, ondersteuning van een sterk sociaal weefsel of grotere persoonlijke mobiliteit. Op vlak van welbevinden en zelfredzaamheid van ouderen, hulpverlening en zorg (bv tegemoet komen aan de stijgende zorgvraag, zorg op maat, aanpassen aan de diversiteit in de samenleving, toegankelijkheid van de zorg)is het hier beknopt gehouden omdat hier voornamelijk een taak voor het OCMW is weggelegd.

245

5) Bewaken van de toegankelijkheid en verbeterpunten uitvoeren AP 1: Fysieke toegankelijkheid tot de openbare gebouwen verhogen en vergemakkelijken voor mindermobiele mensen. AP 2: Druk uitoefenen om busstops te voorzien op plaatsen waar veel senioren samenkomen. AP 3: Bij nieuwe gebouwen de toegankelijkheid bewaken.

6) Aanbod van diensten en organisaties beter op elkaar afstemmen AP 1: Kennismakingsmomenten organiseren tussen personeel zodat ze weten wie wat doet en er een betere doorverwijzing kan gebeuren. AP 2: Meestappen in project ‘Vlaamse IPDC (IPDC: Interbestuurlijke Producten- en DienstenCatalogus). AP 3: OCMW en gemeente bieden minstens 1 thematische info- of voorlichtingsavond per jaar aan over relevante thema’s zoals energiebesparing, premies, …

7) Thema welzijn onder de aandacht brengen van de volledige bevolking, niet alleen op senioren focussen. AP 1: Gezonde levensstijl promoten voor alle doelgroepen (bv een gezonde week organiseren waar zowel kinderen, jongeren, ouderen als 25-55jarigen worden aangesproken, rookstopcursussen). AP 2: Schoolfruitproject ondersteunen en hierdoor gezonde tussendoortjes bij kinderen promoten. AP 3: Participatie aan de projecten opgezet door LOGO, zorgen voor nauwe samenwerking. AP 4: Praktische workshops/cursussen rond gezonde voeding en beweging organiseren, vooral ook gericht op twintigers en dertigers bv. AP 5: Burgers meer laten bewegen, proefsportlessen organiseren (i.s.m. sportdienst). AP 6: Gemeente moet voorbeeldfunctie opnemen als werkgever voor gezonde rookvrije werknemers met bewegingskansen, gezond voedingsaanbod, alcohol en drugbeleid. AP 7: Inwoners motiveren tot wandelen en fietsen, door bv een goed uitgebouwd fietspadennetwerk, gebruiksvriendelijke fietsstallingen enz. (~toerisme in eigen streek) AP 8: Instappen op (jaarlijks) wederkerende projecten zoals griepvaccinaties voor ouderen, mammobiel, … AP 9: Promoten beenmergdonatie en navelstrengbloedbank

246

Bronnen: -

Ouderenbeleidsplan2011-2014 Lokaal Sociaal beleidsplan Nota ‘Ouderen in vlaams-brabant bevraagd’ (steunpunt sociale planning) Memorandum logo Oost-Brabant – Welzijnsraad Memorandum Seniorenraad Demografische analyse dienst bevolking - gemeente Kampenhout Haviland Streekcongres (oa toelichting van Sonja Becq) Syllabus sociale plattegrond 2012 Logo Oost-Brabant: cijfers Kampenhout omtrent gezondheid

247

WELZIJN SWOT-analyse (samen met OCMW)

Datum: 18/06/2012 Aanwezigen: Isabelle Van Passel (departementshoofd Welzijn), Gerry Croon (departementshoofd Culturele Zaken) en Sophie Nolens (afdelingshoofd welzijn en communicatie) Maatschappelijke Ontwikkelingen - Opmerking: de meeste ontwikkelingen werden via andere oefeningen al vastgesteld en hierbij niet opnieuw opgenomen. - Oprichting van een dienstencentrum: centraliseren - Momenteel werd er geen nood vastgesteld door het OCMW dat OCMW-genieters zich geremd voelen om deel te nemen aan socio-culturele activiteiten/verenigingen omwille van lidmaatschapsbijdragen of toegangsgelden. Sterkten Zwakten - Op zich voldoende accommodatie, zij het - Woonzorgcentrum heeft geen dat deze niet altijd op een gepaste wijze energiebesparende maatregelen/ingrepen toegekend worden. - Culturele zaal voor polyvalent gebruik - Preventiemedewerker wordt opnieuw (Glazen Zaal) is niet ideaal voor aangesteld. Deze zou kunnen gehuisvest voorstellingen/concerten/vergaderingen, worden in OCMW (nu in JIP) => maar ook niet geschikt/aangepast voor meerwaarde voor OCMW eetdagen - Actieve adviesraden (GROS, SENIOKA en - Verschillende taken van WELCOM zijn meer Welzijnsraad) geëigend voor OCMW (mantelzorg, - Opleidingen aanbod is divers en wordt ruim boodschappendienst) op ingepikt. - Dorpsrestaurant op verplaatsing in niet - Sterke vrijwilligerswerking aangepaste infrastructuur - De samenwerking tussen ocmw en dienst - Verlieslatende strijkwinkel met te weinig welzijn verloopt goed, (maandelijks overleg, ruimte meestal ivm lokaal sociaal beleidsplan). - Communicatie OCMW met doelgroepen verloopt niet optimaal => inspelen op sociale media - OCMW heeft geen eigen informaticus - OCMW heeft gebrek aan verpleegkundigen/poetsvrouwen - Samenwerking gemeente (bv. inzake overheidsopdrachten) is niet goed op elkaar afgestemd .

248

WELZIJN Doelmatigheidsanalyse


Wat is het huidige doel van de In welke mate draagt de actie bij tot Indien antwoord op vorige vraag hoog of matig is -> verloopt de actie? (tot welke het bereiken van het doel? uitvoering van de actie momenteel op de meest efficiënte beleidsdoelstelling/maatschappelijk manier? probleem draagt de actie bij) hoog-matigmotivering Ja/ neen Jaarlijkse Raming motivering laag ontvangsten en werkdagen uitgaven

Dorpsrestaurants

senioren, kwetsbare groepen, ouderen, alleenstaanden, eenzamen de kans geven en stimuleren tot sociale contacten

hoog

10 dorpsrestaurants per jaar (2 x/jaar een dorpsrestaurant in elke deelgemeente)hoog aantal deelnemers (vb 160 in Berg), goede reacties, mensen vinden de goedkope prijs een groot pluspunt (al is de vraag hoe lang we deze goedkope prijs nog kunnen behouden)

neen

meestal is er een kleine winstmarge, deze verschilt per dorpsrestaurant

25

heel leuk concept met veel vrijwilligers, maar de accommodatie is niet altijd even goed (behalve park van Relst en sporthal berg gaat het initiatief door in (oude) zalen zonder fatsoenlijke keuken). De verkoop van kaarten gebeurt obv uitnodigingen (obv een lijst met namen) waardoor niet iedereen een uitnodiging krijgt en er mensen uitgesloten worden. Deelnemers worden verondersteld in hun eigen deelgemeente te gaan eten, terwijl sommigen vroeger in een andere deelgemeente woonden en dus liever naar daar zouden gaan. Een inschrijvingssysteem waarbij een algemene oproep wordt gedaan en

waarbij gewoon een maximum aantal wordt gehanteerd, zou mogelijk handiger zijn (first in, first served) Mantelzorgpremie

stimuleren om langer thuis te blijven wonen

hoog

hoog aantal aanvragen, wordt ten zeerste geapprecieerd door de mantelzorgers

ja/ neen

20 euro/maand x 12 maanden x 56 personen = 13440 euro

35

bijhouden van lijsten met namen en bijhorende attesten gebeurt via Excel en is niet altijd praktisch. Aangepaste software (link met Remmicom + bevolkingsregister) zou handiger zijn, zo zien we bv meteen of de persoon in kwestie nog leeft.

Gratis huisvuilzakken voor incontinentie, stoma of peritoneaal dialysepatienten

tussenkomst voorzien voor deze zorgbehoevende doelgroep

hoog

ongeveer 30 personen/jaar die een rol komen ophalen, wordt zeker geapprecieerd aangezien dit gratis is

ja/ neen

30 euro x 30 personen: 900 euro

4

Boodschappendienst

ondersteuning bieden aan senioren, mindervaliden, …

laag

reglement en documenten werden opgemaakt, maar tot hiertoe geen aanvragen

?

/

?

bijhouden van lijsten met namen en bijhorende attesten gebeurt via Excel en is niet altijd praktisch. Aangepaste software (link met remmicom + bevolkingsregister) zou handiger zijn. De rol vuilzakken moet worden opgehaald bij de dienst welzijn, wat verwarrend is gezien mensen zich hiervoor meestal naar de dienst bevolking begeven (daar zijn vuilzakken te koop) in andere gemeenten verloopt dit initiatief voornamelijk via het OCMW, mogelijk beter integreren met gezinshulp/familiehulp/ …

250

Dansnamiddagen

senioren de kans geven en stimuleren tot sociale contacten en beweging

hoog

zeer hoge opkomst, initiatief wordt zeer positief onthaald en groeit nog steeds

ja

nuloperatie

2

de organisatie van deze namiddagen draait grotendeels op vrijwilligers, de dansnamiddagen beginnen een vaste waarde te worden en moeten zeker verder gezet worden

Seniorenfeest

sociale contacten en animatie voor de senioren en mindervaliden (OTB)

hoog

jaarlijks ongeveer 500 deelnemers, voor een goede prijs een 3 gangenmaaltijd + showprogramma

ja

uitgaven: ongeveer 18000, inkomsten van kaartenverkoop ongeveer 6000

25

wordt heel het jaar door aan gewerkt (gunning catering, showprogramma, voorverkoop kaarten, vrijwilligerswerking, sabam, allerlei bestellingen, cadeaus, decoratie, klaarzetten zaal, drukken menu's …)

PC cursussen voor senioren

senioren wegwijs maken in de digitale wereld

hoog

bijna alle cursussen zijn volzet, er wordt zelfs met een reservelijst gewerkt

ja

uitgaven: ongeveer 1225 euro, inkomsten lesgeld ongeveer 1000 euro

5

gedurende een week dagelijks 3 cursussen die door en voor senioren worden gegeven, meeste tijd gaat naar de praktische organisatie, indeling van de cursusweek en de inschrijvingen. Volgens de senioren zelf is er nood aan een vaste locatie met pc's om meer uitgebreide cursussen te geven (momenteel gaat dit door in het kleine zaaltje van de bib).

251

Infosessie: Valpreventie

informeren

matig

ging door tijdens dorpsrestaurant, mensen komen om te eten en niet zozeer om stil te zijn en naar een infosessie te luisteren, al was de sessie op zich wel zeer interessant

ja

120 euro

1

Infoavond: Slaapstoornissen

informeren

matig

gemiddelde opkomst, 25 aanwezigen

ja

272 euro

1

Infodag: Senioren veilig informeren + beweging op de fiets

hoog

bijna alle plaatsen waren volzet, zeer positieve reacties, interessante materie

ja

ongeveer 800 euro kosten

3

in samenwerking met de politie en instituut voor verkeersveiligheid

Uitstap: rimpelrock

uitstap, sociale contacten

hoog

jaarlijks telkens voldoende inschrijvingen

ja

ongeveer 2000 euro maar is nuloperatie

3

Claudine is hier vooral mee bezig

Campagne Griepvaccinatie

65 plussers aanzetten tot laten vaccineren tegen griep

?

ja

4

alle 65 plussers aanschrijven, brieven sorteren, werden samen met ouderenbeleidsplan verstuurd/rondgedragen

AED opleiding voor personeel, bevolking en uitlenen toestel

informeren, opleiden

positieve reacties van de collega's, vonden het interessant, de opleiding voor de bevolking had ook veel succes, er was zelfs een reservelijst

ja

5

goede samenwerking met rode kruis

?

hoog

252

uitgaven 450 euro

de sessie op zich bevatte zeer interessante materie en tips ivm valpreventie

Promoten beenmergdonatie en navelstrengbloedbank

promotie, motiveren

matig

2009: 8, 2010: 9, 2011: 22

ja

(125 per keer: 2750)

2

campagne in gemeenteberichten, op website e.d. het aantal hangt ook wat van de kliniek af

Rookstopcursus en 24 uur niet roken

bevolking en personeel stimuleren om te stoppen met roken

matig

9 deelnemers

ja

enkel drank voor receptie

3

bedrijven en gemeentelijke departementen kregen een mandje met fair trade producten als beloning als ze zich mee inschreven om een dag niet te roken

Mammobiel

vrouwen stimuleren om zich te laten onderzoeken en meteen ook de kans bieden tot een onderzoek

hoog

na onze oproep heeft 581 van 1366 vrouwen uit de doelgroep in onze gemeente zich laten onderzoeken

ja

gratis

1

Projecten in samenwerking met LOGO - Oostbrabant zoals (Zot van gezond, trapjefit, stressbuster, 10 000 stappen, fruit op school project, CO2 meter, … )

Gezondheidspromotie

hoog

ja

meestal (gedeeltelijk) gesubsidieerd

15

253

in samenwerking met logo oost-brabant, mee instappen in hun voorgestelde projecten, je als gemeente engageren, soms subsidies ontvangen, is een goed systeem. Zo is er ook een rode draad over heel de provincie op vlak van welzijnsprojecten. Er is ook tweemaandelijks een overleg met logo

Seniorenraad

behandelt alle kwesties die rechtstreeks of onrechtstreeks de senioren aanbelangen en dit buiten alle filosofische of politieke strekkingen, ondermeer: huisvesting, dienstverlening, maatschappelijke en culturele participatie, veiligheid, mobiliteit, welzijn, … Deze opsomming is niet gelimiteerd. - heeft een ombudsfunctie met betrekking tot alle problemen van ouderen in de gemeente; - is bevoegd om op eigen initiatief voorstellen te doen en op verzoek van de gemeenteraad, het schepencollege en het OCMW advies te verstrekken; - heeft tot taak het seniorenwerk en de bejaardenzorg te bevorderen, alsook de integratie van senioren in de samenleving te bewerkstelligen.

hoog

ja

254

6

in theorie is onze taak beperkt tot het secretariaat, in praktijk komt er soms meer bij kijken

GROS

1. overleg en coördinatie tot stand te brengen tussen de organisaties die in Kampenhout werkzaam zijn op het vlak van ontwikkelingssamenwerking, 2. de Kampenhoutse bevolking informeren over en stimuleren tot ontwikkelingssamenwerking (vooral via de organisaties die deel uitmaken van de GROS) 3. de pistes tot andere vormen van ontwikkelingssamenwerking open houden 4. advies uitbrengen aan de gemeentelijke overheid betreffende mogelijke vormen van ontwikkelingssamenwerking. 5. advies uitbrengen aan de gemeentelijke overheid betreffende de hoogte en de besteding van het bedrag dat in de gemeentelijke begroting wordt voorzien voor ontwikkelingssamenwerking.

hoog

ja

6

in theorie is onze taak beperkt tot het secretariaat, in praktijk komt er soms meer bij kijken. Behalen fair trade label verloopt ook moeizamer wegens tijdgebrek om meer te ondersteunen.

Welzijnsraad

de stimulering (gezondheidsbevordering, opvoedingsondersteuning, ziektepreventie en welzijnswerking) en coördinatie van gezins- en welzijnsaangelegenheden mogelijk maken. Dit door middel van eigen initiatieven, al dan niet in samenwerking en ondersteuning met andere partners. het opsporen van noden i.v.m. lokale gezondheids- en welzijnsproblemen en hier oplossingsgericht op inspelen. het lokale beleid adviseren in verband met gezondheid- en welzijnsthema's in het algemeen. vertegenwoordiging in de regionale gezondheidsraad en logo Leuven

hoog

ja

8

in theorie is onze taak beperkt tot het secretariaat, in praktijk komt er soms meer bij kijken, zoals bewaken van de toegankelijkheid voor mensen met beperking

255

Scholenoverleg

overleg tussen de scholen met dienst sport, schepen sport en departementshoofd cultuur

2

Overleg OCMW en welzijn

opvolging en uitvoering van lokaal sociaal beleidsplan, digitaal sociaal huis, ontmoetingsmoment OCMW & gemeente, …

hoog

Vrijwilliger van het jaar motiveren en danken van de vrijwilligers

matig

de doelgroep van jongere vrijwilligers werd vorige keer wat gemist matige opkomst, voormiddag was heel weinig

Vrijwilligersbeurs

laag

Welzijnsbeurs

laag

enkel in de namiddag was er wat opkomst

hoog

positieve reacties, voor herhaling vatbaar, bv tweejaarlijks organiseren

Ontmoetingsmoment OCMW en gemeente

stimuleren samenwerking en kennis van elkaars diensten

256

ja

6

ja

3

ja

ongeveer 220 euro voor drank

bijna maandelijks een overleg, werpt zijn vruchten af, zijn goed van elkaars activiteiten op de hoogte en volgen het lokaal sociaal beleidsplan op met de doelstellingen en actiepunten

7

op zich leuk concept met workshops enz, samenwerking verliep niet altijd even vlot, volgde te snel op de welzijnsbeurs

7

opkomst voormiddag was zwak, voortaan misschien beter enkel in de namiddag organiseren

1

in samenwerking met OCMW, praktische organisatie verliep vlot

Lokaal Sociaal Beleidsplan

Gezonde & Toegankelijke Wandeling

uitbreiden en onderhouden sociaal beleid

hoog

van de 47 acties zijn er 38 uitgevoerd of nog lopende, die niet uitgevoerd werden bleken onhaalbaar of moeilijk uitvoerbaar

laag

ongeveer 30 aanwezigen, maar viel samen met andere wandeling van de witloofstappers

257

ja/nee

ja

continu

over het algemeen worden de acties uitgevoerd en tot een goed einde gebracht, sommigen werden hierboven reeds toegelicht (bv allerlei infoavonden en projecten). De bespreking van het 'lokaal sociaal beleidsplan' is een vast thema binnen het overleg met het OCMW. Enkele acties werden toegewezen aan specifieke diensten (personen binnen gemeente & OCMW) maar wegens geen concrete afspraken is de terugkoppeling van deze diensten naar ons soms niet optimaal verlopen.

8

Methodiek opmaak omgevingsanalyse: gebruikte methodes

Er bestaat spijtig genoeg geen eenduidig en eenvoudig stappenplan om te komen tot een omgevingsanalyse voor een lokaal bestuur. Er moet dus gewerkt worden met meerdere analyses op meso- en microniveau, die samengebracht worden in een synthese5. Volgend stappenplan is hierbij gevolgd: 1. Opmaken van een organisatiebrede DESTEP DESTEP is een letterwoord dat staat voor Demografisch, Ecologisch, Sociaal-cultureel, Technologisch, Economisch en Politiek-wetgevend. Met een DESTEP wordt een inventaris/analyse opgemaakt van ontwikkelingen en trends op elk van deze elementen. 2. Verfijnen van de organisatiebrede DESTEP naar een specifieke DESTEP-analyse op het niveau van afgebakende werkvelden. 3. Maken van een zelfevaluatieoefening (CAF, EFQM, INK) 4. Uitvoeren van een doelmatigheidsanalyse De doelmatigheidsanalyse is een methode die op zoek gaat naar de middel-doelrelatie van de acties, organisatieprocessen, die een organisatie uitvoert. Ze vertrekt van het uitgangspunt dat alles wat een organisatie doet, alle activiteiten en acties die zij verricht, dat deze bijdragen tot een bepaald (eind)doel. Vanuit dit uitgangspunt wordt dan voor elke actie binnen de organisatie de doelmatigheidsketen geconstrueerd en geëvalueerd. Er wordt dus voor elke actie bekeken tot de realisatie van welke doelstelling zij bijdraagt en vervolgens wordt geanalyseerd in welke mate die bijdrage ook effectief en efficiënt is. Volgend stappenplan moet hierbij worden doorlopen: 1. Oplijsten van alle acties die een dienst uitvoert 2. Nagaan wat het huidig doel is van een actie 3. Nagaan in welke mate deze actie bijdraagt tot het bereiken van het doel (effectiviteitsvraag) 4. In het geval de bijdrage tot het bereiken van de doelstelling hoog is, moet tenslotte de vraag naar de efficiëntie van de actie gesteld worden. Verloopt de uitvoering van dit organisatieproces momenteel op de meest efficiënte manier? Door het consequent uitvoeren van deze oefening voor alle acties van de organisatie komt men tot een overzicht van de meest efficiënte en effectieve acties ten aanzien van de momenteel aanwezige beleidsdoelstellingen in de organisatie, samen met een lijst van acties 5

Bron: Syllabus ABB-PIVO: BBC: beleidsplanning, -monitoring en -evaluatie

die geen doelstelling dienen of die geen effectieve en/of efficiënte bijdrage leveren aan de beleidsdoelstellingen. 5. Voor een aantal werkvelden is de doelmatigheidsanalyse nog aangevuld met een SWOTanalyse. Bij een SWOT-analyse worden vier lijsten gemaakt ten aanzien van een bepaalde dienstverlening of werkveld. De eerste twee lijsten betreffen kenmerken van de dienstverlening of het werkveld zelf: welke kansen (Opportunities) en welke bedreigingen (Threats) dienen zich hierop aan. Vervolgens wordt een lijst gemaakt van de sterkten (Strengths) en de zwakten (Weaknesses) van de organisatie, specifiek ten aanzien van die dienstverlening of dat werkveld. Kansen en bedreigingen handelen over (een bepaald aspect) van de externe omgeving en de sterkten en zwakten handelen over de interne omgeving. Gezien het onderscheid soms moeilijk te maken is, zijn kansen en bedreigingen vervangen door maatschappelijke ontwikkelingen. Deze vijf methodes laten toe een globale omgevingsanalyse op te maken die zowel een analyse van de externe als de interne omgeving bevat (art. 146, §1 GD): DESTEP Micro/Meso/Macroniveau6 Meso & Macro Interne /Externe omgeving Extern Top-down/Bottom-up Top-down focus

Meso & Macro

Doelmatigheids- SWOT Analyse Micro Micro & Meso

Intern Top-down

Intern & extern Bottom-up

Geeft informatie over Bestaand/nieuw beleid

Bestaand (maar indicatie over nieuw)

Bestaand (maar indicatie over nieuw)

6

Nieuw

Zelfevaluatie

Niveau van een specifieke dienstverlening/werkveld/organisatie

259

Intern & extern Niet echt Topdown of Bottom-up Nieuw

Omgevingsanalyse KAMPENHOUT. meerjarenplan gemeente

Recommend Documents