Oan de proot mè…… Annelieke Merx
Door Ria Boley
Het mooiste aan Annelieke Merx is haar aangeboren bescheidenheid. Hoewel ze inmiddels is uitgegroeid tot een veelzijdige en alom gerespecteerde zangeres, is ze altijd nog het meisje uit Zeeland dat zo mooi kon zingen bij het jongerenkoor. Onlangs verscheen haar nieuwste CD "Zoete Inval". Naar aanleiding hiervan zochten wij haar op voor Oan de Proot. De ouders van Annelieke leerden elkaar kennen tijdens Zeeland kermis. Joop was op zijn brommertje vanuit Wamel naar Zeeland gekomen Annelieke, geb. 17-07-1960, en Piet bij de en trof in de danstent een meisje dat aan hem beroemde brug in Praag. vroeg "wil je met mij dansen?". Die ene dans had grote gevolgen want op 10 juni 1959 werden Joop en Nelly een echtpaar. Ze gingen wonen aan de Langenboomseweg en daar werd op 17 juli 1960 hun dochter Annelieke geboren. Nelly was totaal verrukt. Als kind had ze jaarlijks aan Sinterklaas een pop met een poppenwagen gevraagd. Helaas had de goedheilig man deze wens nooit vervuld "maar nu" zei Nelly "heb ik uiteindelijk toch mijn pop en poppenwagen gekregen”. Annelieke was 4 jaar oud toen haar broertje Frans werd geboren, twee jaar later gevolgd door Henk. "Ik was dus duidelijk het oudste en bij ruzietjes zei moeder steevast: “jij moet het verstandigste zijn”. vertelt Annelieke. Ik had een heerlijke jeugd. Ons huisje was klein maar rondom het huis was heel veel ruimte om te spelen. Moeder maakte altijd tijd vrij voor ons. Ook als de nichtjes kwamen werden er altijd spelletjes gedaan en altijd werd er gezongen. Zingen zat moeder in het bloed. Ze was een dochter van de familie Schraven van het Oventje en muzikaliteit liep als een rode draad door de familie. Oom Harrie speelde accordeon en trad op bij bruiloften en partijen. Als de zussen bij elkaar waren werd er altijd gezongen en toen supermarkt C1000 geopend werd, hebben ze daar met z'n vieren spontaan een half uur staan zingen. Je hoeft je dus niet af te vragen van wie ik mijn passie voor zingen geërfd heb. Van kleins af aan waren onze Henk en ik altijd met muziek bezig. Ontelbare emmers heeft hij al drummend kapot geslagen. Ikzelf gebruikte een tennisracket als gitaar en de haarborstel van moeder was de microfoon. Bij voorkeur zong ik dan de liedjes van Bouwdewijn de Groot zoals "Verdronken Vlinder". Als ik met mijn broers Frans of Henk aan het badmintonnen was stuurde ik de shuttle naar hen toe, "fiedelde" snel een paar regels op mijn "gitaar" en was dan meestal op tijd om te reageren. -- Vader, die --
Vader, die vaak in zijn schuurtje aan het werk was zag dat aan en zei wel eens "misschien zou je ooit een echte gitaar moeten hebben". Daar durfde ik echter niet op te hopen. HET GROTE GELUK Een week voor Kerst ging ik met mijn ouders naar de kerk. Dat herinner ik me nog als de dag van gisteren. De gitaarclub verzorgde een beatmis en Maria van Delst zong daarbij. Ik was enorm onder de indruk. Dat was immers wat ik ook zo graag zou doen! Mijn ouders zagen dat en tot mijn onuitsprekelijk geluk ging vader met mij nog voor Kerstmis naar muziekhandel Ebben in Uden en mocht ik een gitaar uitzoeken. Je begrijpt, dat werd de Kerst van mijn leven. Kerstmis was altijd een prachtige tijd. Twee weken voor 25 december werd de halve keuken ontruimd want dan begon moeder met het bakken van worstenbrood. Dat deed ze volgens een recept dat haar broer Bert die in Canada woonde haar had gestuurd. De broodjes die moeder bakte waren zo heerlijk dat de bákker zelfs om het recept vroeg. Dat heeft ze echter nooit gegeven. In de kerstnacht gingen we met het hele gezin naar de Annelieke (2 of 3 jaar) en mama. kerk en daarna heerlijk genieten van moeders broodjes. Nadat ik mijn gitaar gekregen had, ging ik les nemen bij Antoon van Dongen en Nelly Basten. Daardoor kwam ik in een ontzettend leuke groep terecht en mocht ik gaan meedoen aan tienermissen, het jongerenkoor en de liturgiegroep. Een práchtige tijd. De tijd van Pastoor Jans die ons alle ruimte gaf om het geloof op onze manier te beleven en uit te dragen. Wat overigens ook door de kerkgangers van toen erg gewaardeerd werd. Tijdens de tienermissen zat de kerk altijd overvol. Thuis speelde ik vaak op een oud harmonium dat we van tante zuster hadden gekregen. Tante zuster was een zus van moeder die vanuit haar orde (onder de Bogen Maastricht) op haar 40ste muzieklessen mocht gaan nemen. Na haar conservatorium opleiding is ze in Limburg, met name in Maastricht, een veel gevraagde organiste geworden. Ik speelde dus op dat harmonium en zodoende kwam ik op het idee om pianolessen te gaan nemen. Mijn ouders vonden dat goed. Het motto bij ons thuis was: "van ons hoeft het niet maar je mag het proberen”. Ik haalde les op de muziekschool in Uden. Die lessen verliepen tot volle tevredenheid van mijn lerares maar zelf had ik al snel het gevoel dat hier niet echt mijn interesse lag. Té eenzijdig, té weinig contact met het publiek. Tijdens optredens was ik altijd doodnerveus. Maar we hadden inmiddels een piano gekocht dus besloot ik door te zetten. Maar na het behalen van de vierde graad ben ik toch gestopt hoewel ik het nog altijd een prachtig instrument vind en ik onze oude piano nu nog in mijn huis heb staan. Oh ja, die pianolerares belde s’avonds laat ons mam nog op. Ze vroeg haar om te proberen mij over te halen om toch die pianograden etc. af te maken. Ze vond het Gezin Merx jaren 60. zo jammer dat ik "alleen maar gitaar" wilde spelen en niet verder wilde gaan met piano. En ik hoor ons moeder nog zeggen: "nee, dat doe ik niet, ze moet het zelf maar weten van ons hoeft het niet". Tegenwoordig is het meestal andersom, daar slepen de ouders de kinderen mee naar de scholen om dochter of zoonlief maar de muziek in te krijgen. Toch was het ook ooit anders. Onze Frans, de middelste uit ons gezin dus, vertelde mij onlangs, dat ze hem ooit als tiener gescout hadden om verder te gaan met voetballen bij NEC in Nijmegen. Maar dat hebben blijkbaar ons pa en ma afgekeurd, dat zagen ze niet zitten. -- Maar onze –
Maar onze Frans zegt nu ook, prima dat het niet gebeurd is, toen leek me dat een groot avontuur maar achteraf ben ik blij met deze beslissing, dat was niets voor mij geweest. Ja, zo’n ouders hadden wij, die hebben er wel voor gezorgd dat we met beide benen op de grond bleven staan, alle drie. “Niets moet alles mag“ was voor de muziek namelijk helemaal waar bij ons mam en pap, maar als het op studie en “goede opvoeding” aankwam was het minder vrijblijvend. Pa en ma hebben altijd hard gewerkt om ons te laten leren. Zelf hadden ze de kans niet gehad dus van ons verwachtten ze dat we ons best deden. We hebben dan ook alle drie onze studies afgemaakt en we zijn toevallig alle drie ambtenaar. Frans bij defensie, Henk bij de politie en ik bij de gemeente. We lachen er wel eens mee dat we niet alle drie tegelijkertijd in het rampenplan moeten zitten want dan is er niemand meer thuis “as’t d’r gu nauwe”. ZELFSTANDIG In die tijd gebeurde er van alles. Ik studeerde af bij het instituut Schoevers in Nijmegen waar ik een secretaresseopleiding had gevolgd. Omdat ik niet direct een baan had deed ik vrijwilligerswerk op het gemeentehuis en de pastorie. Op een dag stond er een advertentie in de krant van de gemeente Veghel waarin ze sollicitanten opriepen voor de functie receptioniste/secretaresse. Ik reageerde en met een steuntje in de rug van burgemeester Schellekens en hoofd personeelszaken Jan Meeuwis werd ik aangenomen. Tijdens diezelfde periode werden op het Melkpad appartementjes voor alleenstaanden gebouwd. Een voor Zeeland toen nog onbekend begrip. Ik besloot om me in te schrijven en samen met enkele van mijn vrienden behoorde ik tot de gelukkigen. Daar ging ik me ontwikkelen. Voordien had ik altijd gefunctioneerd onder de vleugels van mijn ouders. Dat is heel plezierig geweest. Mijn ouders waren zorgzaam maar nooit verstikkend. Ze vertrouwden ons, gaven ons de ruimte om dingen te ontdekken en Beginjaren Kwartjesvolk. ervaren. Nu moest ik het zelf doen en dat beviel me wel. Altijd nog was het mijn absoluut streven om als zangeres iets te bereiken. Ik ging naar workshops aan de kleinkunstacademie in Amsterdam maar al snel kwam ik er achter dat ook dit niet aansloot bij mijn verwachtingen. Té veel poeha en spatjes. Ik wilde mijn optredens puur houden, warm en vooral sfeervol. Optredens zonder afstand tussen het publiek en mij. Intussen stond Annelieke klaar voor ieder die haar benaderde. Met grote inzet en enthousiasme leverde ze een muzikale bijdrage aan toneelstukken, aan de kerstspelen op de sociale werkplaats in Veghel, leidde het Zeelands KVO koortje en was een indrukwekkende Maria Magdalena in het passiespel in de parochiekerk. En niet te vergeten: al eerder stond ze aan de wieg van het Kwartjesvolk. “Nadat het cabaretgroepje Puf en Stuf ophield te bestaan werd ik door Tinus Verstraten benaderd om mede een muziekgroepje op te richten. Dat werd Kwartjesvolk. Onze Henk deed ook mee, hij was toen pas 14 jaar en tot aan de dag van vandaag is hij nog steeds de drummer. Ik wilde echter ook andere genres ontdekken dus stopte ik er mee. Ik denk nog met heel veel plezier aan die tijd en ik vind nog altijd dat werken in een groepje gezelliger is dan solo. Antoon van Dongen kende ik dus van de gitaarclub en we waren goede vrienden geworden, Op een gegeven moment besloten we om een duo te gaan vormen tijdens het carnavalscabaret. We noemden onszelf “de Voorbijgangers” en richten ons voornamelijk op de dorpspolitiek. Diverse jaren hebben we dat met veel succes gedaan. -- Nog meer --
NOG MEER SUCCES Tijdens een vakantie in Griekenland aten we in een restaurantje waar een pianist speelde. Mijn vriendinnen stelden hem voor om mij een liedje te laten zingen en dat beviel zo goed dat ik werd gevraagd om ook in hotels op te treden. Op een gegeven moment kreeg ik een aanbieding om van april tot oktober in Griekenland mijn internationaal repertoire te komen zingen. Een aanlokkelijk voorstel. Maar toch kreeg mijn Hollandse nuchterheid de overhand. Er zaten zo veel haken en ogen aan dit voorstel dat ik besloot er niet op in te gaan. Bovendien verlangde ik na een week of drie al weer naar Zeeland, m 'n eigen huisje, m'n leuke baan, vrienden, vriendinnen en de gezellige muzikale dingen in Holland. Doordat ik werd benaderd door Omroep Brabant kwam ik in contact met de grote gangmaker van het Brabants dialect Cor Swanenberg. Toen hij mij vroeg om muziek te componeren voor enkele van zijn geschreven teksten kon het niet missen en raakte ik nog meer gecharmeerd van de Brabantse sfeer en onze cultuur. In die periode leerde ik ten gevolge van de samenvoeging van de gemeente Erp met Veghel, Piet kennen. Piet was ambtenaar van de burgerlijke stand en beleidsmedewerker afdeling Bestuurlijke Zaken. Hij heeft ontelbare paartjes in de echt verbonden, ik heb, samen met mijn broer Henk, ontelbare huwelijksmissen opgeluisterd. Piet was mijn grote stimulator. Ik ging bij hem in Erp wonen en door zijn enthousiasme Annelieke en Hella v.d. Wijst tijdens optreden begon ik aan de weg te timmeren. Mijn 55-plusbeurs in Rotterdam. eerste CD "Nevel" kwam uit in 1998. Later verschenen: "Moaneschijn", "Leeveslust", "Vrolijk kerstfeest" en nu dan "Zoete Inval", plus nog diverse singles. Daarnaast bracht ik een Maria CD uit die een groot succes werd. Sinds 2004 heb ik die al wel vijf keer rond (elke keer 500 exemplaren) moeten bijbestellen en die loopt nog steeds heel goed. Zeven Marialiedjes die ik heb geleerd van ons moeder. Ook anderen vertellen of bezingen er gedichten en verhaaltjes tussendoor. Het is blijkbaar zó herkenbaar voor velen dat ze daarom zo goed loopt, althans tot nu toe. Ik heb die CD toen in samenwerking met het Sonnius priesterfonds opgenomen, ze benaderden mij of ik daar wat op wilde inzingen en toen is er dit uitgekomen. Ik sta daarom nu ook elk jaar in januari op de Expo 55plus beurs voor "vitale senioren” te Veldhoven in de buurt van de Sonnius priesterfondsstand uit Den Bosch. De standhouders, een paar priesters, vrijwilligers van Sonnius en ikzelf hebben het daar heel gezellig. Groepen mensen blijven bij onze stand stilstaan en dan zingen ze met mij diverse Marialiedjes mee. Een en al nostalgische cultuur. En ook weer "samen zingen". Ja, dat samen komt ook elke keer overal bij terug als ik het zo eens op een rijtje zet. O ja, Toen er meer lijn kwam in mijn optredens, Cd’s maken en veel meer optredens, heb ik nog drie jaar in Eindhoven wekelijks de zang- en muziekworkshops van Hanneke Lamere gevolgd. Zij was docente conservatorium in Utrecht en op maandagavond leerde zij in haar eigen praktijk de reeds optredende zangeressen zoals ik, hoe we heel gericht dingen konden creëren, leren en overbrengen. Dus eindelijk het gerichte ding waar ik naar op zoek was zonder allerlei vakken waar ik toch niets mee wilde. Dat was heel stimulerend. GRENSVERLEGGEND Veel heb ik dus samengewerkt met Cor Swanenberg. We brachten Kerstvoorstellingen o.a. samen met Cor, Liah de Haas, Henny Corsten en Henk Verhagen in grote theaters. -- Samen met --
Samen met Cor en Piet ging ik op uitnodiging naar Canada voor een optreden voor Brabantse emigranten. Fantastisch! We hebben daar ongelooflijk veel bekendheid ervaren. Heel bijzonder om te ontdekken dat daar nog zo veel van de Brabantse cultuur bewaard is gebleven. Begin jaren '90 was via het impresariaat van Jan Vis een stijgende lijn in het Brabants dialect genre begonnen. Na zijn overlijden werd dit geleidelijk aan minder en ik besloot om over te schakelen naar een breder repertoire. Gelukkig heb ik een team vanuit de studio om me heen want mezelf promoten is niet mijn ding. Het is wel grappig dat ik nu regelmatig mensen van over de Brabantse grenzen ontmoet die zeggen: "nu kunnen we je tenminste verstaan". Maar dat wil niet zeggen dat het Brabants voorgoed uit mijn liedjes verdwijnt. Bovendien blijft de zachte G zoals velen opmerken "gezellig en herkenbaar" aanwezig. Het is maar goed dat Piet niet meer hoeft te werken want we racen wat af door het hele land. Muziekoptredens en bezoeken aan radiozenders. Niet omdat ik bezig ben me te focussen op doorbraak. Ik heb in Brabant muzikaal veel te doen. Ook de samenwerking met collega's bij speciale gelegenheden blijven gewoon bestaan. Daar ben ik ook op gesteld. Die radiotour heb ik al twee keer gedaan met mijn singles en nu doe ik dat om mijn nieuwe cd onder de aandacht te brengen. Ja, ik woon in Erp. Daar voel ik me prima. Ik zing bij een heel gezellig popkoor "Voice", maar tóch, als ik in Zeeland ben voel ik dat daar mijn roots liggen, ook al ben ik Kerstoptreden met Cor en Henk in o.a. gesetteld in Erp. Theater Speeldoos, De Lievekamp, Markant etc. Als ik door het dorp loop of ik kom het verzorgingshuis binnen waar mijn vader woont, en iedereen roept "ha Annelieke" dan voel ik weer de warmte van mijn jeugdjaren. Ik werk nog drie dagen per week en voor de rest maak ik muziek en genieten Piet en ik tijdens onze vakanties van een Bourgondisch en relaxed leven. Geen verplichtingen en vrijheid blijheid. Naar het motto van ons moeder "niets moet, alles mag". En vooral zijn we als we maar enigszins kunnen veel in de natuur. Omdat we het zo druk hebben verblijven we veel met onze camper op rustige plekjes. Zonder telefoon, zonder PC, zonder agenda en zonder veel mensen om ons heen, ergens waar we helemaal onszelf kunnen zijn. De steden doen we in een andere fase. Daar komen we momenteel nooit relaxed van terug. Hopelijk zal het ons gegund zijn om ook dat nog eens te mogen beleven. Ja, ik durf nu te zeggen dat ik af en toe wel eens trots ben op mezelf. Vroeger kende ik het gevoel trots niet eens. Piet heeft me geleerd om het beste uit mezelf te halen maar hij heeft me ook geleerd om trots op mezelf te mogen zijn. Dat was voor mij een nieuwe emotie. Ik ben zoals zoveel Brabanders opgegroeid met de gedachte: "doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg". Nu weet ik dat het veel leuker voor mensen is dat ze zien dat je blij bent met wat je doet, dat je er plezier in hebt en dat je er trots op bent. Dus dat element heb ik intussen geleerd. "Ik mag blij zijn met weer een nieuwe CD en trots op wat ik heb bereikt. Maar wat er in de toekomst ook gaat gebeuren: Brabant en Zeeland vergeet ik niet!" . Annelieke, je hebt een mooie, vrolijke maar ook gevoelige CD gemaakt. Een CD die het waard is om door veel mensen te worden beluisterd. Niet alleen in het Brabantse maar zéker ook buiten onze provinciegrenzen. We hopen dat we in de toekomst jouw mooie stem vaak via de radio mogen horen en dat je een weg weet te vinden in de snoeiharde wereld die showbizz heet. En Annelieke, blijf asjeblief altijd het meisje dat met haar onafscheidelijke gitaar liedjes zong bij het kampvuur.
HARTELIJK DANK VOOR HET GESPREK.
Gezin Merx jaren 80 aan de Langenboomseweg. Optreden Koninginnedag 30 april 2011 Gemert.
Gina, Tina en Nelly Schraven zingen een lied op het feest van Tante Zuster.
Optreden in Praag met volksmuziekgroep Brabants Bont. Piet als topkok bij Hella van de Wijst.
Radiotour Zoete Inval Nederland.
Een van de live optredens bij Omroep Brabant in de afgelopen jaren.
Annelieke en petekind Joost Merx.
Piet en Annelieke op vakantie met hun oldtimer Camper.
Radiotour Zoete Inval LocoFm. De Voorbijgangers: We zijn bij de harmonie. Tournee Brabantse emigranten Canada.
Dauwpopfestival Hellendoorn met de populairste DJ van Nederland, Giel Beelen van 3FM.
Foto nieuwe CD Zoete Inval.
Openluchtmis bij Mariakapel Knipperdul in Uden.
