Oan de proot mè…… Ben van der Walle en Fien van der WalleBasten Door Ria Boley
In september 1987 verscheen tot ieders verrassing een gloednieuwe rubriek in het Rookelijzer "Oan de proot mè". Albert de Groot had hiervoor Ben en Fien van der Walle benaderd en deze stelden zich garant om maandelijks het levensverhaal van gewone Zeelanders op te tekenen. Vol enthousiasme begonnen zij aan deze uitdaging om na 6 afleveringen tot de ontdekking te komen hoe veel tijd dit vergde en ze besloten er uitsluitend wegens tijdgebrek mee te stoppen. Vandaag hebben we een gesprek met de pioniers van "Oan de proot".
Bernardus, Antonius, Maria van der Walle, * 26-10-1951. Josephina, Catharina, Henricus, Maria Basten, * 21-01-1953.
HET VEILIGE OVENTJE Ben van der Walle groeide op in de veilige beslotenheid van het Oventje. Hij was de middelste in een gezin van drie kinderen. "Het Oventje was in die tijd een vrij gesloten gemeenschap. Daarbuiten kwam je vrijwel niet alleen op zondag naar de kerk. Als het slecht weer was stond er bij de school een bus klaar om de kerkgangers naar het dorp te vervoeren." vertelt Ben. Onze boerderij stond tegenover de school en dat gaf mij het voorrecht om tijdens de pauze thuis chocolademelk te mogen gaan drinken. Voetballen was mijn absolute hobby. Ik was lid van VCO en ook thuis liep ik met mijn vrienden altijd achter een bal aan. Wat ik mij van vroeger vooral herinner is dat moeder ging koken bij bruiloften en partijen. Zij kon dat enorm goed en soms, als er een feest was op het Oventje zelf, mochten wij de dag voor het feest als ze de voorbereidingen aan het treffen was, wel eens gaan kijken. Dan kon het gebeuren dat we een voorproefje mochten nemen van het een of ander en dat was natuurlijk feest! Feest was het ook als we op bezoek gingen bij moeders zus die in het klooster was in Deurne. Er werd dan een auto gehuurd en Martien v.d. Horst bracht ons daar naar toe. -- Heel de --
Heel de dag zat Martien dan geduldig in de auto te wachten totdat we weer naar huis gingen. Het was voor mij een kleine cultuurschok toen ik na het lager onderwijs terecht kwam op de LTS in Uden. Nadat ik die doorlopen had ging mijn vader naar buurman Harrie Verbruggen die werkzaam was bij de firma Van der Lande in Veghel, om te vragen of daar misschien ook werk voor mij was. En inderdaad: ik kon daar beginnen. Zo gemakkelijk ging dat in die tijd. Al gauw ontdekte ik dat hier mijn toekomst niet lag en ik besloot om in de avonduren te gaan studeren. Er volgde ook nog een periode waarin ik geacht werd het land te gaan dienen. Ik moest opkomen in Harderwijk en later werd mijn standplaats Schaarsbergen waar ik was ingedeeld bij het onderdeel vernietigingswapens. Ik was ook nog bij de Gardejagers. Dat was een speciaal onderdeel dat moest wachtlopen bij het paleis op de Dam tijdens staatsbezoeken e.d. Ik heb er veel hooggeplaatste lieden zien passeren. Mijn voorliefde voor de stad Ben (links achter) met de Gardejagers in Amsterdam (1972). Amsterdam is daar geboren. Op een dag kwam Kees van Kampen, die een elektrozaak in Uden had, bij ons thuis om een televisie te laten uitzoeken. Hij vertelde dat hij iemand zocht voor kantoorwerk en dat leek me wel wat. Ik solliciteerde en werd aangenomen. Dat moment herinner ik me nog levendig. Kees voerde het gesprek en zijn vrouw Bea zat tegenover mij en bestudeerde mijn voorkomen, of ik er verzorgd uitzag en hoe ik me presenteerde. Ik heb er hele mooie jaren gekend en tot op dit moment behoren Kees en Bea nog altijd tot onze vrienden. Toen Kees van Kampen ophield met zijn bedrijf had hij voor al zijn werknemers een andere werkgever gezocht. Ik kwam terecht bij de firma Hendriks als verkoper. Ook hier had ik weer een prima baan waar ik 7 jaar met veel plezier heb gewerkt. Tijdens die jaren heb ik veel ervaring opgedaan en veel geleerd over de omgang met mensen. Ik vond -gestimuleerd door Fien met wie ik inmiddels getrouwd was- dat ik eens moest proberen om een eigen bedrijfje te beginnen. We kochten een bus en ik ging "de boer op" met veebenodigdheden. Door mijn jaren ervaring bij van Kampen en zeker bij de firma Hendriks, kende ik veel mensen en had ik een bepaalde goodwill verworven waardoor ik al snel een mooie klantenkring had opgebouwd. EEN MEISJE UIT HET DORP Trouwfoto Ben en Fien,19 september 1975
Zoals ik al zei, waren Fien en ik, die ik in de Morgenzon had leren kennen, na ruim vijf jaar verkering getrouwd en hadden we een huis gebouwd op het Oventje. Mijn hele familie woonde daar. Fien en ik zijn degene die het verst verwijderd zijn van mijn ouderlijk huis, zo ongeveer 200 meter. -- We zijn --
We zijn dus allemaal het Oventje trouw gebleven. Fien groeide op in het dorp en kwam uit een gezin van 6 kinderen waarvan het jongste broertje gehandicapt was. Tante Nellie, een ongetrouwde zus van moeder, woonde bij hen in. Haar ouders, Sjef en Fien Basten, waren bekende mensen in het dorp. Vader had een kleermakerij en moeder had jarenlang de kapsalon van de familie Derks gerund. Fien groeide op in een blij gezin. De broers van haar moeder, Jan en Harrie en tante Marie woonden met hun gezinnen in de buurt en de neefjes en nichtjes speelden altijd met elkaar. Ook de Kunnemannetjes en de familie van Dongen behoorden tot de vaste vrienden. Fien herinnert zich nog hoe het oude zustersklooster leeg stond en hoe heerlijk ze daarin met z'n allen hebben gespeeld totdat het werd afgebroken. "Voordat we verhuisden 1e H. Communie van Fien, 1960. naar het nieuwe huis dat mijn ouders Vlnr: Fien, Nellie, Juan, Willeke, Riet en Peter. bouwden samen met oom Harrie die er zijn kapsalon begon, woonden we in het huis van "den Brouwer". Een spannend huis met voor ons, kinderen, best bijzondere dingen. Zo stond veel tijd van het jaar de kelder onder water. In die ruimte stond een wastobbe en daarmee roeiden we van tijd tot tijd de kelder rond. Ook was er een geheim luikje waardoor we contact konden houden met de kinderen van oom Jan die naast ons woonden. Eens per jaar werd er een bus gehuurd en ging de hele familie met aanhang een dagje op stap. Een van de hoogtepunten van het jaar.” Op 26 juni 1967 voltrok zich een tragedie. Broer Peter verdronk samen met zijn vriend Theo Kunneman tijdens hun vakantie in Duitsland. Uiteraard had dit gebeuren een enorme inpact in het gezin. Fien verwoordt in één zin het stempel dat dit gebeuren blijvend op de familie heeft gedrukt: "Vader zat altijd te fluiten in de kleermakerij. Vanaf die dag heb ik hem dat nooit meer horen doen." Ook in het dorp maakte het overlijden van de beide jongens grote indruk. Eveneens heel indrukwekkend was de uitvaartdienst waarbij voor de eerste keer in de geschiedenis van Zeeland tijdens een Eucharistieviering muziek werd gedraaid. Heden ten dage zijn er altijd nog mensen die zich bij het aanhoren van de muziek van Procol Harum dit moment herinneren. Na het behalen van haar Havo diploma ging Fien voor een secretaresse opleiding naar Philips in Eindhoven. Ze kwam terecht op de persafdeling. Dagelijks ging ze met de Philipsbus naar het werk. Vlnr: Diny, vader Gerrit, Tonny, moeder Marie en Ben ± 1965. In deze bus had ze een vaste plaats en haar medepassagier viel na een paar minuten in slaap. Al slapend nestelde hij zich knus met zijn hoofd op haar schouder om weer wakker te worden als ze in Eindhoven arriveerden. Later werkte ze bij Philips Uden op de afdeling financieel overzicht. Heel erg leuk vond ze het dat ze één keer per jaar in het diepste geheim de financiële resultaten van het bedrijf naar de landelijke dagbladen moest brengen. Dat gebeurde met een chique taxi en Ben mocht mee dus dat was een mooi uitstapje. -- Bezige bijen --
BEZIGE BIJEN Fien en Ben kregen drie kinderen: Sander, Koen en Marianne. Evenals hun moeder groeiden ook zij op met de in de buurt wonende neefjes en nichtjes. Alle drie de kinderen bezochten de basisschool van het Oventje, klein maar gezellig zeggen ze beiden. Op een bepaald moment zat Sander met slechts 5 medeleerlingen in de groep. Ben en Fien hebben zich ook voor de school ingezet. Fien was leesmoeder, Ben zat in het schoolbestuur en samen hebben ze de schoolkrant mede opgezet. In deze krant had Ben een vaste rubriek evenals in het clubblad van de voetbalvereniging. Ook waren ze correspondent van het Brabants Dagblad en de Oost Brabander. Toen ze in 1988 begonnen met een winkel in relatiegeschenken kwam er een einde aan deze activiteiten. "We kregen het al snel erg druk" vertelt Fien. "Enerzijds natuurlijk erg plezierig maar er waren Ben en Fien met Marianne, Koen en Sander. momenten dat het ons bijna boven het hoofd groeide.” Bijvoorbeeld rond de kersttijd. Ons hele huis stond zo vol met kerstpakketten dat er nauwelijks nog plaats was voor ons en de kinderen. Die hebben we dus maar afgestoten. In die tijd had ik ook nog de zorg voor mijn moeder. Ik woonde als enige van ons gezin in Zeeland dus dat was vanzelfsprekend. Allen die haar kenden zullen moeder ervaren hebben als een beminnelijke vrouw en ik heb daar dan ook de beste herinneringen aan. Nooit eerder had Ik het gevoel zo midden in het leven te staan. Ik had nog een moeder, ik had mijn gezin, en mijn werk. Er was nog een generatie boven mij en dat was een goed gevoel. Heel veel leuke dingen hebben Ben en ik samen kunnen doen. Het Oventje had een cabaretgroep en daar waren we beiden lid van. Aanvankelijk traden we op in café "het Oventje", later bij het carnavalscabaret van "de Smouskes". Samen met heel de groep maakten we zelf de teksten, over het algemeen met veel succes. Op een bepaald moment hield de groep op te bestaan en toen Harrie en Riek Nooyen prins en prinses waren, besloten wij om samen Obentje Revue vlnr: Ben van der Walle, Harrie Nooyen, Fien een act te gaan doen. We hebben van der Walle en Riek Nooyen. dat verschillende jaren gedaan en toen ik ermee ophield is Ben nog een poos doorgegaan als presentator van het cabaret en als tonprater, iets wat hij momenteel nog doet. Ben heeft ook vele jaren meegewerkt aan de boerenbruiloft. Hij was dan de ceremoniemeester, Tjeu van Ras was de burgemeester. Ben heeft dit altijd heel plezierig gevonden. Ook heeft hij het erg fijn gevonden toen VCO hem benaderde om ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan een boek te maken. Ook dat is een succes geworden. -- Tevreden --
TEVREDEN De "winkelbus" is al lang verleden tijd. We hebben nu een winkel aan huis waar we onze artikelen verkopen en daarnaast ben ik ook nog de relatiegeschenken blijven aanhouden. Inmiddels is er ook weer een nieuwe uitdaging! We logeerden eens in een hotel waar ze een sauna hadden en Ben raakte daarvan zo gecharmeerd dat hij besloot om er een voor onszelf te gaan bouwen. Hij is daarmee begonnen en het was zo'n succes dat hij besloot om dat aan onze zaak toe te voegen. Het bleek een gouden greep te zijn en momenteel bouwt hij prachtige sauna's in alle maten en varianten, geheel naar wens van de cliënt. Ons favoriet vakantiegebied is het Eifelgebergte. Niet zo ver van huis maar een prachtige streek. Ben heeft een afschuw van vliegen dus dat is niet aan de orde. Hoewel we één keer met onze kinderen en kleinkinderen naar Turkije zijn geweest. Omdat toen de volledige familie bij elkaar was heeft hij Ben in zijn showroom. zijn angst overwonnen met de gedachte: als er iets gebeurd, dán met ons allen. We wandelen graag en fietsen zigzaggend door Nederland om telkens weer te ontdekken hoe mooi ook ons eigen land is. We lezen en puzzelen graag en voor de rest, och, we zijn zo gewoon en zo tevreden met wat we hebben. Er gebeuren zo veel verschrikkelijke dingen in de wereld. Helaas kunnen we daar niets aan veranderen. Het enige dat we kunnen is proberen zelf zo goed mogelijk te leven en onze principes aan de kinderen en kleinkinderen door te geven. Onze zoon Sander woont in Zeeland en heeft drie jongens. Koen woont in Handel en is de trotse vader van 2 meisjes. Marianne en haar vriend wonen in Nijmegen. Wij vinden het heerlijk om op de kleinkinderen te passen, daarvan kunnen we echt genieten. Het gebeurt dan ook nogal eens dat er een beroep op ons wordt gedaan. Eenmaal per week ruilen we met onze schoondochter. Die runt dan de winkel en wij passen op de kinderen. Zaterdag is de vaste dag dat we met z'n allen eten. Daarvan wordt nooit afgeweken want allemaal vinden we dat gezellig. We zien al weer uit naar het naderende kerstfeest. Het familiefeest bij uitstek. Ja, zéker gaan we dan Tante zuster Lamberdina van de Hei en nog naar de kerk. Het geloof is ons, en heel Gerrit van der Walle. bijzonder bij mij thuis, met de paplepel ingegeven en dat hebben we niet laten vallen. Opeens denk ik nu weer aan tante zuster. Zuster Lamberdina de zus van Ben's moeder. Nadat moeder overleden was is tante zuster tijdens vakanties e.d. altijd bij ons in huis geweest. Een prachtige tijd hebben we gehad rond het kloosterfeest van tante zuster. Moeders enige broer woonde in Canada en voor de gelegenheid was er een gedeelte van de familie overgekomen. Die logeerden allemaal bij ons en het huis was zo vol dat we zelf in de caravan bivakkeerden. -- Dat zijn --
Dat zijn kostbare herinneringen. Nog altijd hebben we een druk leven. Druk maar plezierig en ik denk dat dat ook goed is want noch Ben, noch ik zijn mensen die er nu al naar verlangen om op onze lauweren te gaan rusten.
Vlnr: Jeroen van Asseldonk, Koen van der Walle en Sander van der Walle.
Vlnr: Marianne van der Walle, Suzanne van der Walle-van Rooij en Susanne van der Walle-Mekenkamp.
Ben en Fien, jullie vinden jezelf heel gewoon maar de vele activiteiten door de jaren heen maken jullie zonder meer een bijzonder echtpaar. Een echtpaar dat van waarde is voor vooral jullie geliefde Oventje maar ook een echtpaar dat door de vele humoristische optredens Zeeland heeft doen lachen. Hopelijk mogen we daarvan nog lang genieten.
HARTELIJK DANK VOOR HET GESPREK.
Jos Basten: *04-11-1914 / † 11-06-1986 Fien Basten-Derks: * 13-03-1914 / † 30-07-2007
Gerrit van der Walle: *14-02-1917 Uden / †09-06-1996 Maria van de Hei: *11-12-1911 Zeeland/† 16-01-1974
Zondag, 2 maart 1969, bij de carnavalsoptocht, Fien met vriendinnen vlnr: Diny v.d. Wijst, Fien, Annie Bongers en Maria Zegers.
Smouzencabaret 1983, vlnr: Jo de Groot, Mia Jacobs, Tom Verstegen, Gerda Cornelissen, Ben van der Walle, Fien van der Walle, Harrie Nooyen en ???? Bongers. Op de voorgrond Cisca Laarakkers en Riek Nooyen. Pronkzitting 1998 “Op de camping”
Opening van de winkel door Burgemeester Schellekens.
Fien in de winkel.
Fien Derks 80 jaar, vlnr: Jan Basten, Riet, Nel, Fien en moeder Fien Basten-Derks.
Van boven naar beneden: Hidde, Jelmer, Mijntje, Siebe en Juultje van der Walle. 5 Mei 2004, Efese - Turkije
