Notulen van de openbare vergadering van de commissie Middelen en de commissie Ruimte, gehouden op 19 juni 2013. Aanwezig tot agendapunt 1, Verkeer en Vervoer: De Burgemeester : mevrouw R. Kruisinga (bij de behandeling van het jaarverslag) Voorzitter : de heer P.A.M. Kehl Commissieleden : de heer H.M. Bellaart (VVD), de heer E.V. Benjamin (ChristenUnie) de heer S.A. Braamhaar (GroenLinks), mevrouw F.M. Clijsen (D66), de heer A. Fokker (BussumsBloei), mevrouw E.T.M. Groten-Verheijden (PvdA), de heer P. Hoekstra (PvdA), de heer M.C.A. Klein (ChristenUnie), de heer J.A.I, de Lange (CDA), de heer H. Lansink (GroenLinks),de heer A.H.J.J. Luijten (VVD), de heer J.R. Mulder (PvdA), mevrouw M.C.G. Munneke-Smeets (D66), de heer W.A.M. van Waes (CDA) Commissieleden, niet : de heer K. Kingma (D66), de heer P. Petiet (BussumsBloei) zijnde raadsleden Portefeuillehouder : de heer P.C. Barneveld, mevrouw A. van den Berg, de heer G.H.F. Boekhoff, mevrouw G.N. van Ramshorst Commissiegriffier : de heer L.A. Wieringa Voorts aanwezig : de heer Wisse, de heer Dekker (accountants) de heer Vos (Rekenkamercommissie) mevrouw F. Box, de heer A. Kraaijenzang mevrouw B.R.M. Kleuskens Afwezig: Commissieleden de heer K. Kingma (D66), Niet zijnde raadsleden Aanwezig vanaf agendapunt 1, Verkeer en Vervoer: Voorzitter : P. Hoekstra (PvdA), Commissieleden : mevrouw F.M. Clijsen (D66), de heer A. Fokker (BussumsBloei), de heer de heer M.C.A. Klein (ChristenUnie), de heer J.A.I, de Lange (CDA), de heer H. Lansink (GroenLinks), de heer J.R. Mulder (PvdA), de heer P. Rijpstra (VVD), de heer A. van Waveren (PvdA) Commissieleden, niet : mevrouw W. Griffioen (GroenLinks), zijnde raadsleden de heer P. Petiet (BussumsBloei) Portefeuillehouder : de heer P.C. Barneveld, de heer G.H.F. Boekhoff, mevrouw G.N. van Ramshorst Commissiegriffier : mevrouw J. van Diest Voorts aanwezig : mevrouw B.R.M. Kleuskens Insprekers : Afwezig: Commissieleden : de heer C.E. Rasch (VVD), Commissieleden de heer K. Kingma (D66), Niet zijnde raadsleden Notulist
: mevrouw M. Prinsen (Het Notuleercentrum)
Opening De voorzitter opent de vergadering om 19.30 uur en heet iedereen welkom. Sociaal Jaarverslag De meeste fracties complimenteren de wethouder met de goede leesbaarheid van het jaarverslag. • De heer Braamhaar zou in de inleiding, bij de mobiliteitsbezuiniging, graag gespecificeerd zien wat een kleine 17 is. Dat het nieuwe werken niet van de grond komt, wordt vooral verklaard uit externe ontwikkelingen. Ook de achterblijvende ICT-investeringen spelen een rol. De heer Braamhaar is benieuwd wanneer en hoe de gemeente hierin actie gaat ondernemen. Tot slot informeert hij of de gehanteerde landelijke benchmark voor het afgenomen ziekteverzuim specifiek voor gemeenten is. 1
•
•
•
De heer Mulder waardeert de inzet van extra middelen voor opleiding en training van mensen. Hij verwacht de komende jaren een accentverschuiving binnen de gemeente naar meer faciliterend en regievoerend handelen en vraagt of ook het middenkader en het lijnmanagement de kans krijgen om elke drie tot vijf jaar van positie te wisselen. Verder informeert hij naar het aantal meldingen bij de vertrouwenspersoon en het aantal klachten bij het klimaatonderzoek. Hoe komt het dat het aantal agressie-incidenten vrij hoog is? De heer Van Waes concludeert dat er bij de mobiliteitsbezuiniging nog 4 of 5 fte te gaan zijn om aan 21 te komen. Gaat de gemeente dit halen in 2013? Elders in het land worden speciale posities gecreëerd voor ambtenaren die hun functie verliezen en de heer Van Waes wil graag weten of dat in Bussum ook het geval is. De heer Klein heeft de indruk dat het personeelsbeleid van de gemeente goed op orde is, maar vindt het jammer dat het streefgetal voor het verzuim niet gehaald is. Hij verzoekt een toelichting op pagina 9 waar staat dat het flexibel werken niet van de grond kwam omdat er geen commitment op managementniveau of geen duidelijke stip aan de horizon was.
De burgemeester mevrouw Kruisinga, die als waarnemend burgemeester slechts de laatste twee weken van het jaar in Bussum meemaakte, reageert als volgt op de vragen en opmerkingen: • Tot nu toe is 16,7 fte gerealiseerd in de mobiliteitsbezuiniging. De taakstelling van 21 fte zal gehaald worden. • De benchmark voor het verzuim betreft inderdaad de gemeenten. In het jaarverslag is nog uitgegaan van 2011. De benchmark van 2012 is zojuist binnengekomen. • De doelstellingen voor flexibel werken zijn door een gebrek aan sense of urgency niet gehaald. De gemeente bereidt zich nu voor op de nieuwe opdrachten in het nieuwe sociale domein. Flexibilisering van ambtenaren zal nodig zijn en oude functies worden minder relevant. De aandacht is verschoven van flexibel werken naar werkplekbesparend werken zodat het huidige gebouw de benodigde extra ambtelijke capaciteit kan opvangen. • Ook de accentverschuiving naar meer regievoerend en faciliterend heeft de aandacht van de gemeente. In Bussum voelen de ambtenaren vaak een grote betrokkenheid en dat past niet helemaal bij regievoering en faciliteren. • Loopbaanbeleid voor het middenkader speelt niet. Er is geen roulatiesysteem. • De burgemeester kent de aantallen meldingen voor de vertrouwenspersoon niet en zal de commissie daar nog van op de hoogte stellen. • Er wordt veel gedaan aan de toename van de agressie. Bussum had daar al een beleid op en nu is ook een regionaal convenant getekend. Van medewerkers wordt verwacht dat ze met agressie om kunnen gaan, maar ze hoeven niet alles te accepteren. In antwoord op een vraag van de heer Braamhaar verklaart de burgemeester dat het hier alleen externe agressie betreft. Over interne agressie is haar niets bekend. • Er worden geen fictieve posities gecreëerd als andere functies verdwijnen. De ambtenaar vult aan dat er een organigram ligt. Daar wordt aan vastgehouden. • Met flexibel werken wordt in Bussum niet zo omgegaan als elders. Voor veel beleidsfuncties is het, met zware ondersteuning vanuit ICT, wel mogelijk. De organisatie vindt zelf dat werkplekbesparend werken voldoende vooruitstrevend is. De ambtenaar vult aan dat medewerkers worden gefaciliteerd voor thuiswerken als hun functie zich daartoe leent. In de tweede termijn worden nog de volgende opmerkingen gemaakt door de commissie: • De heer Braamhaar is verbaasd dat flexibel werken vooral wordt opgehangen aan factoren van buiten zoals het niet doorgaan van de fusie. Los daarvan zou de gemeente ook zelf kunnen kijken hoe ze een moderne organisatie wordt. De burgemeester mevrouw Kruisinga deelt deze gedachte. Binnen de gemeente was echter de discussie over de herindeling de afgelopen tijd heel leidend. • De heer Mulder zou de nieuwe burgemeester willen aanmoedigen om het Regionaal Servicecentrum weer aan de orde te stellen binnen de gemeente. De burgemeester mevrouw Kruisinga vond het idee van een Regionaal Servicecentrum goed. Binnen de regio ontstond hierover een schisma omdat sommige gemeenten heel snel wilden starten en andere de voorkeur gaven aan fasering. Er bestaat nog behoefte aan verdere oriëntatie op de vorming van een Regionaal Servicecentrum, hoewel dat met andere gemeenten zal zijn dan aanvankelijk gedacht. Voorjaarsoverleg met accountant Deloitte De heer Wieringa geeft een korte toelichting op het vervolg van de agenda. Als eerste komt de jaarrekening 2012 inclusief de goedkeurende verklaring van de accountants aan de orde. Het verslag van bevindingen is vandaag per mail verzonden en in de vergadering zijn kopieën 2
beschikbaar. Daarna wordt het thema “Hoe omgaan met de programma’s” besproken. Dit punt is in het najaarsoverleg aangedragen voor het voorjaarsoverleg. Vervolgens komen de door de verschillende gremia in 2012 gehouden onderzoeken op rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid aan de orde. De bedoeling is dat daarin afstemming wordt gezocht. Tot slot wordt de agenda voor het najaarsoverleg vastgesteld. De accountants van Deloitte sluiten hun werkzaamheden nu af en voor het boekjaar 2013 neemt Ernst & Young het over. De nieuwe accountant heeft aangeboden om in het najaarsoverleg de begroting te challengen op de identificatie van relevante sturingsindicatoren. De commissie kan eventueel ook nog andere onderwerpen aandragen. Advies uitbrengen over vaststelling van de Jaarrekening 2012 De heer Braamhaar merkt op dat er eerder die dag drie mails zijn verstuurd over het verslag van bevindingen: de eerste zonder bijlage, de tweede met bijlage, en de derde ter intrekking van de vorige mail. Gezien de laatste mail hebben de commissieleden de stukken niet doorgenomen. De heer Wieringa zal dit verder uitzoeken. Mevrouw Groten verzoekt de accountant om in de vergadering een toelichting te geven op het verslag van bevindingen. De wethouder de heer Boekhoff deelt mee dat de heer Kraaijenzang ad interim is aangesteld als Hoofd Financiën omdat mevrouw Box tijdelijk optreedt als strategisch adviseur bedrijfsvoering met het oog op de decentralisatie en de bezuinigingen. Verder zegt hij toe dat het college voor 4 juli formeel zal reageren op het accountantsverslag. De heer Wisse deelt mee dat hij een goedkeurende verklaring bij zich heeft. De getekende en geparafeerde uitdraai volgt nog. In de vergadering neemt hij het verslag van bevindingen door. De accountantscontrole is gebaseerd op een risico-inschatting die na overleg met de gemeente is gemaakt. In het kader van de efficiëntie wordt zo veel mogelijk uitgegaan van de interne beheersmaatregelen die de gemeente zelf heeft getroffen. In het najaar is een interim-controle uitgevoerd en een managementletter aangeboden. De gemeente heeft een tolerantie van € 65.000 voor fouten en € 200.000 voor onzekerheden. Op grond van de controle heeft hij de volgende opmerkingen en aanbevelingen. • Ondanks afstemming vooraf, is er vertraging ontstaan in het verloop van de controle. De samenwerking tussen afdelingen en Financiën zou nog verbeterd kunnen worden. In antwoord op vragen van de heer Klein, verduidelijkt de accountant dat afgesproken zaken bij aanvang van de controle nog niet gereed waren en dat heeft tot problemen geleid in de volle agenda van het accountantskantoor. Weliswaar had men in het vooroverleg afspraken gemaakt, maar die zijn door verschillende partijen anders geïnterpreteerd. • De passage over frauderisico’s, op pagina 6 van het verslag, is een standaardtekst. Wel vraagt de heer Wisse aandacht voor de interne frauderisicoanalyse. De frauderisicoafweging zou standaard moeten gebeuren en intern duidelijker moeten worden vastgelegd. • Zoals op pagina 8 blijkt, is het vermogen van de gemeente afgenomen. De reserve bedraagt € 44 miljoen. De gekwantificeerde risico’s zijn niet direct gekoppeld aan de benodigde omvang van het weerstandsvermogen, en in 2012 is de gemeente begonnen met het kwantificeren van de risico’s en het inschatten van de kansen dat ze zich voordoen. Nu moeten de accountants hierop nog marginaal toetsen, maar de verwachting is dat risicoanalyse en weerstandsvermogen in de toekomst nadrukkelijker onderdeel gaan worden van de jaarrekening en de controle daarop. • De accountant heeft correcties ter waarde van ongeveer € 0,9 miljoen op het resultaat (gesaldeerd ongeveer € 2 miljoen) laten aanbrengen in de jaarrekening, Het ging om de reserves en voorzieningen. Deze correcties, die op pagina 4 van het verslag staan, hadden wellicht voorkomen kunnen worden door de nota vooraf via de accountant af te stemmen. De andere correcties betroffen de afwaardering van de grondexploitaties, waar sprake was van kosten die men niet meer goed kan maken. De BBV heeft aangegeven dat men scherper moet zijn op niet in exploitatie genomen gronden. Die moeten eerder worden afgewaardeerd. De accountant wijst op de onzekerheden in waarderingskwesties. De tabel op pagina 9 gaat in op de waarderingsmethodieken. Als er nog geen sprake is van exploitatie, heeft de grond agrarische waarde of de waarde van bosgrond. Bussum heeft relatief veel projecten met nog niet in exploitatie genomen grond. De heer Klein is verbaasd het MOB-complex en de Palmkazerne op dit lijstje aan te treffen, terwijl de Slochterenlaan er niet op staat. De heer Dekker legt uit dat de projecten zijn getoetst aan drie voorwaarden. De gemeente moet onderbouwing kunnen geven middels besluitvorming en als dat niet lukt, volgen de accountants de voorzichtige weg. De Slochterenlaan heeft een beperkte 3
•
•
• •
boekwaarde en is op totaalniveau minder interessant. Een grote onzekerheid is de op pagina 10 genoemde Veldweg, waar nog een boekwaarde van € 250.000 resteert. De heer Dekker gaat vervolgens in op de correcties voor de voorzieningen Bensdorp (grondexploitatie) en Wabo (mogelijke tekorten op de tarieven). Die zijn omgezet in een reservering omdat niet aan de regels voor een voorziening werd voldaan. Voor de resultaatbestemming moeten de posten goed in de jaarrekening worden gepresenteerd. De voorziening voor Gooiberg is met een toelichting in de jaarrekening opgenomen. Ook de langlopende financiële verplichtingen en garantstellingen zijn toegelicht. Daarbij adviseren de accountants de onderliggende documenten toegankelijker te registreren. De heer Bellaart merkt op dat de gemeente in het najaar is verzocht een overzicht te maken van de garantstellingen. De heer Dekker kent dat overzicht, maar heeft voor de controle ook externe bevestigingen nodig. Fouten en onzekerheden op het gebied van inkomende subsidies zijn gecontroleerd. De heer Wisse verwijst naar de bijlagen over de SiSa. In deze audit zijn geen resterende fouten en onzekerheden aangetroffen. De gemeente heeft intern een subsidieregister opgezet en de vervolgstappen moeten nog worden aangescherpt. Met het actualiseren van beheersplannen en de afstemming met de post voorzieningen kan al in oktober of november worden begonnen. Wat betreft de algemene uitkering van het Gemeentefonds heeft Bussum gekozen voor verwerking van het accres in de jaarrekening. Dit is onder voorwaarden toegestaan.
Naar aanleiding van deze toelichting zijn er de volgende vragen en opmerkingen: • De heer Klein vraagt door op de SiSa-tabel. De heer Wisse verduidelijkt dat die tabel, ondanks de slechte leesbaarheid, belangrijk is vanwege de verantwoording naar subsidiegevers als rijk en provincie. Doorgaans geldt een terugbetalingsregeling voor niet uitgegeven subsidiegelden. De accountants controleren op rechtmatigheid en hebben bij de interim-controle al aangegeven dat dit proces intern beter kan worden gestroomlijnd. Daarop is ook een workshop gehouden. • De heer Van Waes gaat ervan uit dat de inhoud van de accountantsrapportage ook in de jaarstukken is verwerkt. De burgemeester heeft aangegeven dat de doelstellingen uit Snoeien voor Bloeien worden gehaald en de heer Van Waes verneemt graag of de risico’s op dit punt goed zijn ingeschat. Het feit dat de Brede School een stuk administratie doet, is in feite een risico. Hij verwacht dat de accountants de raad op de risico’s wijzen, maar kan daar niets over terugvinden in de stukken. Verder heeft hij begrepen dat de gemeente op grond van regelgeving alleen geld mag uitgeven als daar dezelfde inkomsten tegenover staan. Nu wordt een weerstandsvermogen opgebouwd van € 10 miljoen, zijnde 10% van de begroting. Is het huidige eigen vermogen € 8,595 miljoen of is het gelijk aan de totale reserves van € 45 miljoen. Tot slot vraagt hij zich af of de gemeente tegen boekwaarde mag verkopen indien de marktwaarde hoger ligt. De heer Wisse verklaart dat de bevindingen eerder klaar waren dan de rapportage. Bij de Brede School gaat het om een gebeurtenis na balansdatum. Die wordt niet verwerkt, maar wel toegelicht. De heer Boekhoff verwijst hiervoor naar pagina 65 van de jaarrekening. De risico’s worden zo goed mogelijk ingeschat en daar wordt weerstandsvermogen tegenover gezet. De heer Wisse verklaart dat de bestemmingsreserves onderdeel zijn van het eigen vermogen omdat de gemeente aan die reserves kan komen zonder dat het impact heeft op de vermogenspositie. Het bedrag van € 8,595 miljoen is bedoeld als buffer voor onvoorziene tegenvallers terwijl de bedragen uit de bestemmingsreserves een directe bestemming hebben. Bij een hogere begroting met meer risico’s zou de buffer groter gemaakt moeten worden. Of verkoop tegen een lagere boekwaarde dan de marktwaarde juridisch is toegestaan, weet de heer Wisse niet. Maar daarmee wordt een partij bevoordeeld en dat zou gezien kunnen worden als verkapte subsidie. • Mevrouw Groten is blij met het opnemen van de kwantificeerbare risico’s want dat geeft handvaten om in te schatten of de gemeente goed is voorbereid op wat gaat komen. De risico’s in de waarderingskwesties zijn echter lastiger en daar zal men in de komende jaren nog wel meer mee bezig zijn. De omvang is relatief beperkt, maar de impact is behoorlijk. Zij vraagt zich af of dit allemaal hanteerbaar blijft en snel genoeg is bij te sturen. Dezelfde vraag heeft zij ook rond SiSa en de subsidies. Tot slot wijst zij op een typefout onderaan pagina 4, waar “na” in plaats van “voor” resultaatbestemming moet staan. De heer Wisse is van mening dat rond de grondexploitaties eerder bijgestuurd had kunnen worden. Hij adviseert de gemeente dringend om daarmee op een eerdere peildatum aan de slag te gaan. Het blijven schattingsposten en als de gemeente zelf een betrouwbare calculatie maakt, zullen de accountants daar minder vragen over stellen. 4
•
De heer Braamhaar merkt op dat de accountants in achtereenvolgende jaren de kwalificaties “redelijk”, “redelijk goed, “goed”, “niet zo” en “redelijk” gebruikten. De heer Wisse verduidelijkt dat externe omstandigheden mede bepalen hoe de lat wordt gelegd. Die lag dit jaar wat hoger. Bussum heeft niet per definitie slechter gepresteerd, hoewel de accountants minder gelukkig zijn met het verloop van de SiSa-controle. Het gaat immers om grote bedragen en het raakt alle afdelingen van de organisatie. Daar moet Bussum scherper op zijn.
Bespreken onderwerpen die zijn benoemd voor het voorjaarsoverleg • Nieuwe slag maken in de begroting De wethouder de heer Boekhoff verklaart dat er dit jaar digitale koppelingen zijn gelegd voor de doorontwikkeling van de planning & controle cyclus. Getracht is dit aan de hand van de perspectiefnota inzichtelijk te maken: behalve lineair raadplegen, is ook verdieping mogelijk door oude beleidsstukken te raadplegen. Deelname aan landelijke pilots is overwogen maar niet doorgegaan omdat die vooral op de inwoners waren gericht terwijl het Bussum nu om de raad ging. Volgens de wethouder kan het nodig zijn om de huidige programma-indeling los te laten als meer vanuit de raad wordt gedacht. Volgens mevrouw Groten is het niet de bedoeling van de raad om nu tot een ander format te komen. Zij wil wel de ontwikkelingen blijven volgen en op termijn opnieuw agenderen. De heer Braamhaar steunt het idee om dit onderwerp te agenderen en de heer Fokker heeft daar geen bezwaar tegen. De heer Van Waes merkt op dat twee maanden geleden uitvoerig is gesproken over het verbeteren van de begroting, maar daar zijn geen duidelijke uitkomsten uit gekomen. De heer Klein vindt het goed om dit onderwerp te agenderen. Hij heeft de indruk dat, door de vele dwarsverbanden, elke indeling leidt tot onlogische zaken. De huidige raad is gewend aan deze indeling en als er iets verandert kan dat misschien gebeuren met de komst van de nieuwe raad volgend jaar. Verder zou hij niet te snel iets wijzigen en eerst de landelijke ontwikkelingen afwachten. De heer Bellaart kan zich vinden in het agenderen van dit punt, maar zou niet te snel de bestaande indeling overboord zetten. Herkenning is makkelijk, hoewel de nieuwe taken voor de gemeente aanleiding kunnen zijn om kritisch naar de indeling te kijken. Bespreken gehouden onderzoeken in 2012 De heer Vos deelt mee dat de Rekenkamercommissie momenteel onderzoek doet naar de Brede School. Daarover wordt na de zomer gerapporteerd. Hij informeert of het college en de raad nog ideeën hebben voor onderzoeken. • Mevrouw Groten heeft de indruk dat er weinig gebeurt met de door de raad geagendeerde onderwerpen. Over SiSa en subsidies, waar nu door de accountant de vinger op is gelegd, zouden bijvoorbeeld afspraken gemaakt moeten worden: hoe kan men dit onderwerp vasthouden en vanuit de verschillende verantwoordelijkheden en rollen monitoren? • De heer Van Waes kijkt liever vooruit dan achteruit. Er ligt een grote uitdaging op het sociale domein. Andere gemeenten hebben daar al ervaring in. Wellicht is het niet de taak van de Rekenkamercommissie, maar door die ervaringen te bekijken zouden de risico’s voor Bussum wellicht ingeperkt kunnen worden. De heer Vos verklaart dat de commissie terughoudend is met vooruitkijken om het college niet voor de voeten te lopen. Rond de fusie stond de commissie klaar om indien nodig snel te kunnen rapporteren over ervaringen van andere gemeenten. Als de raad dat wil, is de commissie uiteraard bereid om vooruit te kijken. Verder zou de commissie graag onderwerpen willen die breed worden gesteund door de raad. De heer Bellaart vindt terugkijken net zo relevant als vooruitkijken: uit het verleden kan men immers lessen leren voor de toekomst. • De heer Fokker is verbaasd dat nu opnieuw om onderwerpen wordt gevraagd. Vorige keer is de subsidie voor ’t Spant genoemd, maar daar is niets mee gedaan. De heer Vos verduidelijkt dat de commissie één onderzoek per jaar doet. Voor dit jaar is de Brede School gekozen. ’t Spant wordt wel meegenomen op de lijst voor volgend jaar. De wethouder de heer Boekhoff stelt dat de raad, als politiek-bestuurlijke organisatie, continu vooruitkijkt. In het kader van de transitie is het belangrijk om één visie te hebben, en te beschikken over financiële middelen voor de voorbereiding en voor het opvangen van aanloopverliezen. De decentralisatie wordt overal tegelijk ingevoerd. Bussum loopt wel voorop met Jeugd. Gemeenten zoeken kennis bij elkaar. De wethouder heeft de indruk dat de raad een prima kader heeft aangereikt van waaruit het college verder kan werken. 5
Inventariseren onderwerpen om uit te werken voor het najaarsoverleg De commissie kan zich vinden in het voorgestelde onderwerp voor het najaarsoverleg: de begroting challengen door identificatie van relevante sturingsindicatoren. Er zijn geen andere onderwerpen. De voorzitter dankt de accountants van Deloitte voor het werk dat ze in de afgelopen zes jaar hebben gedaan voor Bussum. De heer Wisse is, na het mislopen van de afspraak vorige week, graag bereid om alsnog een keer langs te komen. Hij bedankt de commissie voor de uitstekende samenwerking. 1. Vaststellen Jaarstukken 2012 (RV2013-038) Algemene dekkingsmiddelen, paragrafen, overig • De heer Braamhaar is verbaasd dat door redenen van buitenaf heel weinig wordt uitgegeven aan ICT. De gemeente moet goed blijven werken en hij vraagt zich af wanneer men de tijd rijp acht om besluiten over ICT te nemen. Zijn andere vragen hebben betrekking op de hogere opbrengsten van de toeristenbelasting, het grote aantal gegrond verklaarde bezwaren op de WOZ-beschikking, het nadeel van € 600.000 in de bestuursrapportage, en de herkomst van het incidentele voordeel van € 15.000 door digitalisering. Wat de perspectiefnota betreft verzoekt hij naar aanleiding van pagina 11 om een toelichting op de onduidelijkheid in de budgettaire kaders voor 2015 en 2016 die voor 2014 en 2017 kennelijk wel helder zijn. • Mevrouw Groten vindt de ICT-kosten op pagina 25 van de bestuursrapportage hoog. Het onderhoud leidt immers tot een nadelig saldo van € 23.000. Zij krijgt daarover graag uitleg en zou het op prijs stellen om een nieuw I&A plan te ontvangen dat de commissie inzicht biedt in de visie op ICT. Naar aanleiding van pagina 34 zou zij graag geïnformeerd worden over de onderhoudssituatie van het gemeentehuis, mede in relatie tot toekomstige regionale samenwerking en duurzaamheid. • De heer Van Waes constateert dat budgetoverschrijdingen in Bussum eigenlijk altijd weer goed komen doordat inkomsten navenant stijgen. Met de verschuiving van taken naar gemeenten, komt er ook meer geld naar Bussum. Maar de inkomsten van gemeenten zullen minder worden nu het rijk bezuinigt. Verder had Bussum het geluk dat subsidieaanvragen, die in eerste instantie werden afgewezen, vaak achteraf alsnog werden toegekend omdat andere gemeenten de gesubsidieerde projecten niet realiseerden. In de toekomst zal dat ook niet meer opgaan. Bovendien krijgt de gemeente meer ‘open eind regelingen’ in het sociale domein waardoor de risico’s toenemen. De gemeente wil nu het eigen vermogen verhogen van € 8,5 naar € 10 miljoen. Meer risico’s en krapper begroten gaan echter niet samen. • De heer Klein heeft de indruk dat het mooie resultaat van de jaarrekening mede is te danken aan incidentele meevallers en uitstel van zaken zoals het niet schoonmaken van de straatkolken. Daardoor is het netto-effect moeilijk te beoordelen. Hij kan zich vinden in de voorstellen uit de perspectiefnota. Het is goed om geld apart te zetten voor de verwachte aanloopverliezen in het sociale domein, maar het is niet duidelijk waarom dit moet via de algemene reserve in plaats van een bestemmingsreserve. De wethouder de heer Boekhoff reageert als volgt op de vragen en opmerkingen. • Bij de eerste bezuinigingsronde Bloeien en Snoeien is besloten de toeristenbelasting te verhogen. De resultaten daarvan zijn nu zichtbaar. • Bij de WOZ was slechts 42% van de bezwaren gegrond, hetgeen minder is dan de 60% van vorig jaar. Bij de OZB was 90% gegrond, onder andere doordat mensen het belaste pand niet in eigendom bleken te hebben en bijvoorbeeld huurden. Door de slechte woningmarkt zijn er weinig referentiepanden en is het lastig om de WOZ-waarde vast te stellen. • Behalve de inkomsten van het rijk en de subsidies heeft Bussum ook andere inkomsten. In de meicirculaire geeft het rijk aan dat veel in 2012 en 2013 uitgestelde investeringen in 2014 alsnog worden gedaan. Aan de andere kant zal er ook extra worden bezuinigd. Naast de factoren die de heer Van Waes noemde, zijn er ook veel andere voordelen, nadelen en afwijkingen. • De gemeente heeft elk jaar incidentele meevallers en daardoor krijgen ze haast een structureel karakter. Misschien moet meer op gemiddelde worden begroot. Dan zullen de afwijkingen groter zijn en zal het college vaker terug moeten naar de raad. Dat biedt de raad overigens meer mogelijkheid tot sturing. De uitgestelde uitgaven worden apart vermeld bij de van 2012 naar 2013 over te hevelen budgetten en zijn inderdaad incidentele meevallers.
6
•
•
•
De aanloopverliezen worden verrekend uit de algemene reserve. Die is transparant en het is niet nodig om voor dit doel een specifieke bestemmingsreserve aan te leggen. De gemeente wil bovendien heel scherp op de taakstelling sturen. De richting voor 2014 is duidelijk vanwege de korte termijn waarom het gaat. Ook 2017 is helder, want dan is de decentralisatie een feit en moet de gemeente alles op orde hebben. De periode daartussen is veel onzekerder. Zo is nog niet bekend of Bussum een voordeeldan wel een nadeelgemeente wordt en hoe de invoering van de taakstelling zal lopen. Het nadeel van € 600.000 is een voordeel van € 551.000. Mevrouw Box legt uit dat dit te maken heeft met de startersleningen, die incidenteel in de begroting waren opgenomen, en de rentekosten. Door de vrijval is een voordeel ontstaan.
De wethouder mevrouw Van den Berg gaat in op de vragen over ICT: • Abusievelijk zijn de onderhoudskosten vorige keer niet meegenomen en daarom moest nu een bedrag van € 23.000 voor onderhoud worden opgevoerd. • In hoeverre de uitgaven voor ICT toereikend zijn, is discutabel. De wethouder zelf vindt het bedrag niet zo hoog. Toen eind 2009 werd besloten om over te stappen naar het Zaaksysteem was de gemeente € 6 per inwoner kwijt aan ICT en nu is dat € 1 per inwoner. Het Zaaksysteem wordt momenteel verder uitgerold en is nog niet helemaal op orde. Er wordt onderzocht wat beter kan, wat eventueel extern kan worden afgenomen en wat de mogelijkheden voor de toekomst zijn. In afwachting van de uitkomsten van het onderzoek worden geen extreme bedragen voor ICT uitgegeven. De heer Braamhaar wijst erop dat van de begrote € 350.000 in 2012 nog geen € 100.000 aan ICT is uitgegeven. De onduidelijkheden over regionale samenwerking en de fusie worden genoemd als reden. Hij hoopt dat, nu de fusieplannen van de baan zijn, krachtig invulling wordt gegeven aan een goede ICT bij de gemeente. De wethouder verwacht dat gerichtere keuzes kunnen worden gemaakt naarmate er meer duidelijkheid komt over mogelijke samenwerkingspartners binnen de regio. Het is onhandig en kostbaar als de verschillende gemeenten allemaal andere systemen hebben. Daarin wordt afstemming gezocht en zij verwacht dat op redelijk korte termijn helder te hebben. Mevrouw Groten zou graag na de zomervakantie middels een I&A-plan geïnformeerd worden over de stand van zaken. De ambtenaar deelt mee dat het oude I&A-plan wordt geactualiseerd op grond van nieuwe overheidseisen. In de i-NUP-variant moet de ontsluiting van de brede basisadministraties gerealiseerd worden. Dat leidt tot nieuwe investeringen en daar zal de gemeente bij de commissie op terugkomen. Mevrouw Groten en de heer Braamhaar zouden het op prijs stellen om na de zomer een nieuw overzicht te ontvangen waarin de onzekerheden zijn meegenomen. De wethouder zegt dit toe. Overigens wil Bussum hier, met het oog op fouten en kinderziekten, niet in de voorhoede zitten. De wethouder de heer Barneveld gaat in op het onderhoud van het gemeentehuis: • Vorig jaar is aangegeven dat werd geïnventariseerd hoe moderner werken kan worden toegepast. Voordat er investeringen worden gedaan moet immers duidelijk zijn waar Bussum heen wil met het gemeentehuis. Er is momenteel een scala aan onzekere factoren, waaronder de fusieproblematiek. Voor 2013 en 2014 is regulier algemeen onderhoud gebudgetteerd, onder andere voor de airco en het schilderwerk. Intern werkt een groep medewerkers aan de inventarisatie van de onderhoudswerkzaamheden voor de komende vijf jaar. Zodra daar duidelijkheid over is, zal de wethouder de raad informeren. Daarnaast zal op termijn ook groot onderhoud nodig zijn als men in het huidige pand blijft. In tweede termijn komen nog de volgende punten ter sprake: • De heer Braamhaar concludeert op basis van de jaarrekening dat het, gezien de vele gegrondverklaringen, de moeite loont om bezwaar in te stellen. De wethouder de heer Boekhoff wijst op het geringe aantal ingediende bezwaren. Slechts weinig mensen maken bezwaar. Degenen die het wel doen hebben daar kennelijk een goede reden voor. • Mevrouw Groten verzoekt het college om in de tweede helft van 2012 mogelijke scenario’s te presenteren voor het gemeentehuis. De wethouder de heer Barneveld heeft een visie nodig om scenario’s uit te kunnen werken. Op een aantal punten is die visie al uitgewerkt. Duidelijk is dat het nieuwe werken een plek moet krijgen, maar op dit moment kan hij nog niet alle gegevens interpreteren. Er zijn nog te veel onzekere factoren en het zou te kostbaar worden om telkens te investeren in nieuwe onderzoeken naar het toekomstbestendig maken van het gebouw. Zodra dat mogelijk is, zal de wethouder mogelijke scenario’s presenteren. Hij kan echter nog niet toezeggen of dat al lukt in het tweede halfjaar van 2012. 7
•
De heer Klein vreest dat door de keuze voor een bestemmingsreserve in plaats van een algemene reserve het zicht op het gebruik van die reserve voor het sociale domein verloren zal gaan. De wethouder de heer Boekhoff heeft duidelijk omschreven dat de algemene reserve vooruitlopend op de bezuinigingen is gevuld en verwacht niet dat de volgende gemeenteraad dit vergeten zal zijn. De discussie daarover kan echter nog verder gevoerd worden en hij is benieuwd hoe de andere fracties hier over denken.
Na behandeling van deze punten sluit de voorzitter de vergadering van de Commissie Middelen af. De rest van het drieluik wordt behandeld door de Commissie Ruimte. Verkeer en vervoer (3) • De heer Rijpstra leest in de bestuursrapportage dat er achterstand is in het wegonderhoud. Dat heeft een aanzienlijk financieel voordeel opgeleverd. Hij is benieuwd of het geld in 2013 alsnog wordt ingezet. In de inleiding staat immers dat het onderhoud van de wegen is gericht op een goede conditie en het vermijden van onveilige situaties. De Vlietlaan is echter door alle gaten in de weg niet meer zo veilig. Verder vraagt hij of de nieuwe bedrijfsauto’s elektrisch zijn en in hoeverre de nieuwe tariefvorming samengaat met het automatisch verlengen van parkeervergunningen. • Mevrouw Clijsen informeert naar de parkeerbalans voor het centrum alsmede de achterliggende cijfers en het aantal plaatsen voor de combinatie wonen en werken op één locatie. Ook is zij benieuwd naar de aanbestedingsprocedure voor de nieuwe bedrijfsauto’s. • De heer Klein stelt het achterstallig wegonderhoud en het niet geactualiseerde wegenbeheersplan aan de orde. Wanneer wordt dat opgepakt? En schuift het niet uitgegeven bedrag van € 557.000 voor het onderhoud door naar het volgende jaar? Het is een goede zaak dat de parkeerautomaten in afwachting van het nieuwe parkeerbeleid niet zijn vervangen, maar een upgrading hebben ondergaan. De besparing van € 150.000 op openbare verlichting wekt verbazing. Heeft die te maken met de omschakeling naar LED? • De heer De Lange kan zich vinden in de reserveopbouw Bloeien door Snoeien en het niet inzetten van de vrije begrotingsruime. Naar aanleiding van pagina 18 van de perspectiefnota informeert hij naar de samenwerking in de regio om de doelen te bereiken. Is het mogelijk om het huidige kwaliteitsniveau te handhaven? • De heer Mulder vraagt naar het vrijvallen van het budget van het project Ceintuurbaan en verzoekt aandacht te geven aan de gevaarlijke situatie bij het zebrapad T.B. Huurmanlaan. De wethouder mevrouw Van Ramshorst reageert als volgt op de vragen en opmerkingen: • In de T.B. Huurmanlaan overweegt de gemeente iets te doen aan de middengeleiders. • Na de winter is er altijd achterstallig onderhoud aan wegen, maar vorig jaar is ook afgesproken om het niveau wat te verminderen. De wethouder verwacht nog dit jaar bij de raad terug te komen op het onderhoudsniveau van de wegen. De ambtenaar vult aan dat het in het vierde kwartaal niet uitgegeven geld in de jaarrekening is vrijgevallen. Onderhoud dat in 2013 gebeurt, wordt betaald uit het budget van 2013. • Er is een (niet-elektrische) bedrijfsauto gekocht voor de Parkeer B.V. De wethouder heeft de aanvraag voor een tweede auto even tegengehouden omdat ze niet overtuigd was van de noodzaak daartoe. Mevrouw Kleuskens vult aan dat het tijdspad vrij lang was omdat de aanschaf samen met andere gemeenten is gebeurd. De auto’s zijn zo duurzaam mogelijk. Vanwege de vereiste trekkracht was een elektrische auto niet mogelijk. • Het automatisch verlengen van de vergunningen wordt voortgezet omdat het veel oplevert. De nieuwe parkeernota is nog niet van kracht. Hij zal pas per 1 januari 2014 ingaan. • De cijfers rond de parkeerbalans zijn niet paraat in de vergadering. Wellicht kan daar nog even over gebeld worden. • Over het voordeel van de verlichting volgt nog een mededeling zodra de gemeente daar zelf meer inzicht in heeft. Wanneer de afrekening van de energieleverancier binnen is, kan bekeken worden in hoeverre het voordeel structureel is. • De samenwerking in de regio rond onderhoud van groen en van wegen is intensief. Wezenlijke wijzigingen gaan altijd via het portefeuilleoverleg. Daar wordt nu ook steun gezocht voor de strijd tegen de provincie over ten onrechte door Connexxion gedeclareerde omrijkosten voor het openbreken van de Ceintuurbaar. • De ambtenaar licht toe dat er een voordeel van € 450.000 op wegen was omdat een voorziening volgens de accountants opgeheven moest worden. Hij is voorlopig omgezet naar een reserve totdat er voldoende onderbouwing is om een nieuwe voorziening te treffen.
8
In de tweede termijn stelt de heer De Lange voor om in de perspectiefnota toch € 100.000 te reserveren voor het aanpassen van de drempels in de Groot Hertoginnelaan. Diverse bewoners hebben, na de mededeling van de heer Rasch in de vorige vergadering, laten weten dat ze het jammer zouden vinden als deze oplossing niet doorgaat aangezien structurele verbeteringen pas in 2025 zijn gepland. Mochten de drempels niet worden aangepast, dan kan het bedrag alsnog een andere bestemming krijgen. De heer Lansink is geen voorstander van zo’n reservering. De heer Rijpstra heeft uit gesprekken begrepen dat bewoners liever een totale reconstructie willen. Hoewel die ook bovengronds mag zijn, lukt dat niet voor € 100.000. Het heeft geen zin nu te zoeken naar geld voor de financiering van drempels die de bewoners eigenlijk niet willen. De heer De Lange heeft ook andere signalen van bewoners gekregen. De wethouder mevrouw van Ramshorst kan zich vinden in het standpunt van de bewoners. Er moet duidelijkheid komen en het zou vervelend zijn als nu valse verwachtingen worden gewekt. Het geld voor de gewenste maatregelen is er niet. Als de gemeente een mogelijkheid heeft om in prioriteiten te schuiven zal dat gebeuren, maar dan wordt er wel een integrale afweging gemaakt want er zijn nog meer straten met urgenties. Mevrouw Clijsen begreep uit overleg eerder vandaag dat de stichting twijfels heeft over het effect van de drempels en graag wil nagaan of het mogelijk is om met eenzelfde budget bijvoorbeeld een optische versmalling te realiseren. Bij de perspectiefnota kan daar wellicht toch een bescheiden budget voor vrijgemaakt worden. De wethouder mevrouw Van Ramshorst is van mening dat soortgelijke problemen voor meerdere straten gelden. De gemeente onderzoekt altijd of er goedkope oplossingen mogelijk zijn. Er moet duidelijkheid worden gegeven. De heer Klein wil geen € 100.000 uitgeven voor een plan dat weinig steun krijgt. Maar misschien komen er wel middelen voor bovengrondse herinrichting beschikbaar door het uitstel van de rioolwerkzaamheden nu de levensduur wordt verlengd van 60 naar 80 jaar. De heer Fokker is tegen het vrijmaken van € 100.000. Wellicht kunnen de plannen voor 2025 wel wat naar voren worden getrokken. Verder stelt hij voor om in de Groot Hertoginnelaan het bord weg te halen dat inhalen toestaat. De heer Van Waveren is blij met duidelijkheid en zou, gezien de uitdagingen waar de gemeente voor staat, nu geen cadeaus willen uitdelen. De wethouder mevrouw Van Ramshorst zal de situatie in de Groot Hertoginnelaan bekijken in samenhang met het rioleringsplan en alle andere straten. Zij is niet voornemens om voor enige straat een uitzonderingspositie te creëren. Economische zaken (4) • De heer Rijpstra constateert dat economische zaken weinig meldt. Gebeurt er niks? De wethouder de heer Barneveld verklaart dat de afgelopen jaren met een zeer beperkt budget heel veel is gedaan. Hij zou er wel voor willen pleiten om meer geld beschikbaar te stellen voor economische zaken. • De heer Mulder stelt het college voor om meer aandacht te besteden aan de groeiende groep ZZP’ers. Als die groep proactief wordt betrokken bij aanbestedingen van de gemeente, bijvoorbeeld bepaalde industriegebieden in Bussum op te frissen, is hij bereid om daar financieel ruimte voor te zoeken. De wethouder neemt die uitdaging graag aan. Natuur en milieu (10) • De heer Rijpstra vindt dit hoofdstuk een herhaling van het milieujaarverslag. Opvallend was dat in het jaarverslag wordt gesproken over een aanbestedingsvoordeel voor de railschermen. De commissie wist niet dat er al is aanbesteed. De wethouder mevrouw Van Ramshorst verwijst naar de in de vorige vergadering gedane mededeling over de nieuwe eisen die ProRail stelt aan de garantstelling. De passage over het aanbestedingsvoordeel kan zij niet plaatsen. Mevrouw Kleuskens gaat ervan uit dat het een engineeringvoordeel van ProRail is uit de voorwerkfase. Op verzoek van de heer Rijpstra zal de wethouder deze passage verduidelijken of uit het jaarverslag schrappen. Er komt in elk geval nog een toelichting op voor de raad. • De heer Lansink informeert of de railschermen inderdaad in het tweede kwartaal van 2014 klaar zullen zijn. De wethouder mevrouw Van Ramshorst stelt dat dit afhangt van ProRail. Ruimtelijke inrichting (11) • De heer Rijpstra kan de tekst op pagina 57 van de jaarstukken over het stuiten van illegaal grondgebruik om verjaren te voorkomen niet plaatsen. Verder begrijpt hij dat de gemeente pech heeft met de inkomsten uit de Wabo-vergunning. Leges voor projecten die niet zijn 9
•
•
doorgegaan, moesten worden terugbetaald. Wat zijn de risico’s op dit punt voor de toekomst? De heer Klein begrijpt dat door de pilot met de omgevingswet de bestemmingsplannen niet langer worden geactualiseerd. Wat levert dat op? Verder begrijpt hij dat de kosten voor de dorpsmanager en de evenementencoördinator worden doorgeboekt naar een volgend jaar omdat ze in 2012 niet zijn gemaakt. Maar die kosten waren toch ook gebudgetteerd voor 2013? Tot slot merkt hij op dat € 1,2 miljoen afboeking op grond erg veel is. Voor de Veldweg was in 2011 ook al € 400.000 afgeboekt en met de afboeking van € 552.000 in 2012 lopen de kosten hoog op. De heer Mulder is benieuwd wat nodig is om de recreatieve verbinding Groene Long te realiseren en hoe die eventueel bespoedigd kan worden. Verder is niet duidelijk waar de verkoop Brediusweg – Landstraat Noord op hangt.
De wethouder de heer Barneveld reageert als volgt op de vragen en opmerkingen: • De gemeente moest afboeken op gronden omdat daar niet meer mee gespeculeerd mag worden. Bij de Veldweg moest de sanering van het terrein worden afgeboekt van de waarde. Er is nu nog zo’n € 250.000 overgebleven. Bij verkoop hoopt Bussum dit rendement weer goed te maken. • De gemeente is opgetreden tegen snippergroen. Dat zijn stukjes gemeentegrond die bewoners illegaal bij hun tuin hebben getrokken. Om het eigendomsrecht niet te verliezen, moest Bussum naar de betrokkenen bevestigen dat het gemeentegrond is. Dat is gebeurd en voor zover het geen strategische gronden waren, heeft de gemeente ze aan de bewoners te koop aangeboden. Dat heeft geleid tot een aantal grondverkopen. • In september wordt de commissie geïnformeerd over de nieuwe Omgevingswet. De zes bestemmingsplannen worden straks één beheersverordening. Het plan om voor Bussum terug te gaan naar drie bestemmingsplannen verdwijnt. Daarmee wordt de arbeidsintensiviteit een stuk kleiner en vermindert de regelgeving. Bovendien kost wijziging van de hele beheersverordening net zoveel als wijziging van één bestemmingsplan. • Omdat in 2012 geen uitgaven zijn gedaan voor de dorpsmanager schuiven die door. Na 2014 moet een structurele oplossing worden gevonden. • Voor de verkoop Brediusweg wordt een goed moment afgewacht. Dat heeft geen haast. • Er zal weinig meer terugkomen uit de Wabo omdat de projecten uit het verleden allemaal zijn afgewikkeld. Zodra de nieuwe projecten gaan draaien, komen er weer leges binnen. • Mevrouw Kleuskens verduidelijkt dat het project Groene Long stapsgewijs tot stand komt. De heer Mulder verzoekt de wethouder om die stappen nog dit jaar helder te verwoorden naar de commissie. De wethouder de heer Barneveld zegt dat toe. Volkshuisvesting (12) • De heer Lansink begrijpt dat de bestaande woningvoorraad op schema ligt. Hij informeert waarom de realisatie van het project Torenlaan 1 en Prinsenlaan 14 zo lang duurt. • De heer Mulder leest dat de boekwaarde van Crailo en de Kolonel Palmkazerne is afgewaardeerd naar nul terwijl de gemeente daar geen eigenaar van is. De wethouder de heer Barneveld reageert als volgt op de vragen en opmerkingen: • Op Crailo en de Kolonel Palmkazerne zaten voorbereidingskosten. Die zijn nu afgeboekt. Als er een plan komt, zullen de te maken kosten via de leges worden verrekend. • De Torenlaan en Prinsenlaan vallen onder het bestemmingsplan Centrum dat in september wordt behandeld. Als dat is goedgekeurd, kan de realisatie starten. 2. Vaststellen Bestuursrapportage 2013-1 (RV2013-036) Is bij agendapunt 1 aan de orde gekomen. 3. Vaststellen Perspectiefnota 2013 (RV2013-037) Is bij agendapunt 1 aan de orde gekomen. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 22.45 uur. Aldus vastgesteld tijdens de openbare vergadering van de commissie Ruimte op de commissiegriffier,
de voorzitter, 10
