Leerjaar 2: Doelenlijst Nederlands Voor leerroute A, B en C

Leerjaar 2: Doelenlijst Nederlands Voor leerroute A, B en C Mondelinge taalvaardigheid, Leesvaardigheid, Schrijfvaardigheid, Taalverzorging en begrippen MONDELINGE TAALVAARDIGHEID 1.1

Gespreksvaardigheid

1.2

Luistervaardigheid

1.3

Spreekvaardigheid

LEESVAARDIGHEID 2.1 2.2

Zakelijke teksten Fictionele en literaire teksten

SCHRIJFVAARDIGHEID 3.1

Schrijven

TAALVERZORGING EN BEGRIPPEN 4.1 4.2 4.3

Spelling Woord- en zinsbouw Woordenschat en woordenschatstrategieën

VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep

1

Mondelinge Taalvaardigheid: 1.1 Gespreksvaardigheid -

Kan gesprekken voeren over alledaagse en niet alledaagse onderwerpen uit dagelijks leven, werk en opleiding

-

Kan uiting geven aan persoonlijke meningen

-

Kan informatie uitwisselen over vertrouwde onderwerpen en gevoelens onder woorden brengen

Route: Route A Onderdeel 1.1.1: Informatie uitwisselen Kan het verschil tussen formele en informele situaties

Route B

Route C

Kan het verschil tussen formele en informele situaties

-

hanteren. Maakt de juiste keuze voor het register en het al dan niet

hanteren. Maakt de juiste keuze voor het register en het al dan niet

hanteren van taalvariatie (dialect, jongerentaal). Kan doelgericht doorvragen om de gewenste informatie te

Kan doelgericht doorvragen om de gewenste informatie te

verwerven. Kan informatie vragen en geven aan instanties binnen en

verwerven. buiten school.

Kan informatie geven aan personen binnen en buiten school.

Kan informatie verzamelen en verwerken via het houden

van een vraaggesprek.

Kan doorvragen om de gewenste informatie te verwerven.

Kan informatie vragen en geven aan personen binnen en

buiten school. Kan informatie verzamelen en verwerken via het houden

-

hanteren van taalvariatie (dialect, jongerentaal).

Kan informatie verzamelen via een gesprek.

van een vraaggesprek.

Leerjaar: Route A Onderdeel 1.1.1: Informatie uitwisselen

Route B

Route C

2

Beantwoordt een uitnodiging van onbekenden



Reageert correct op een compliment van een bekenden en

Reageert correct op een compliment van een bekenden en

Reageert correct op een compliment van een bekenden

onbekenden

onbekenden

en onbekenden

Vraagt beleefd informatie aan onbekende volwassenen


Geeft beleefd telefonisch informatie aan onbekende

Geeft beleefd telefonisch informatie aan onbekende

volwassenen

volwassenen

Geeft ongelijk toe aan zowel docent als medeleerling

Begint een kort gesprek, houdt dit gaande en beëindigt dit

Uit een klacht in een situatie met bekenden

Volgt de gesprekspartner in een gesprek zonder

Begint een kort gesprek, houdt dit gaande en beëindigt dit

onverwachte wendingen

Volgt de gesprekspartner in een gesprek zonder onverwachte wendingen


2


Mondelinge Taalvaardigheid: 1.1 Gespreksvaardigheid Route Route A Onderdeel 1.1.2: Deelname aan discussie/overleg

Route B

Route C:

Kan het eigen gespreksdoel tot uitdrukking brengen.



Kan bespreken wat er gedaan moet worden en bijdragen

Kan bespreken wat er gedaan moet worden en bijdragen

Kan bespreken wat er gedaan moet worden.

aan de planning. Kan tijdens een discussie of overleg op beleefde wijze een

aan de planning. Kan tijdens een overleg een overtuiging, mening,

Kan tijdens een overleg een mening, instemming of

probleem verhelderen, een overtuiging of mening,

instemming of afkeuring uitdrukken en commentaar

instemming of afkeuring uitdrukken en commentaar

geven op de visie van anderen.

afkeuring uitdrukken.

geven op de visie van anderen.

Route Route A Onderdeel 1.1.2: Deelname aan discussie/overleg

Route B

Route C:

2

Onderscheidt feiten en meningen met hulp van

Bespreekt de meningen globaal vanuit de eigen mening

Onderscheidt feiten en meningen met hulp van signaalwoorden (gras is groen, ik vind iets vies)

signaalwoorden (gras is groen, ik vind iets vies)



Vraagt in een gesprek naar de gevoelens van een ander

Vraagt in een gesprek naar de gevoelens van een ander

(vind jij dat ook?)

Vraagt in een gesprek naar de mening van een ander (vind jij dat ook?)

(vind jij dat ook?)

Houdt zijn standpunt vast

Houdt zijn standpunt vast

Vat een ander standpunt in eigen woorden samen

Vat een ander standpunt in eigen woorden samen

Mondelinge Taalvaardigheid: 1.2 Luistervaardigheid -

Kan luisteren naar teksten over alledaagse onderwerpen, onderwerpen die aansluiten bij de leefwereld van de leerling of die verder van de leerling af staan

Route Route A: Onderdeel 1.2.1: Luisteren Kan een voorgelezen of verteld verhaal begrijpen.

Route B:

Route C:

Kan een voorgelezen of verteld verhaal begrijpen van ongeveer 20

Kan een verteld verhaal van ongeveer 5 minuten begrijpen.

minuten. Kan uitleg en instructies over dagelijkse werkzaamheden

Kan uitleg en instructies over dagelijkse werkzaamheden

begrijpen.

Kan uitleg over dagelijkse werkzaamheden begrijpen.

begrijpen.

Kan informatie en meningen interpreteren.

Kan informatie en meningen interpreteren.

-

Kan een eenvoudige tekst beknopt samenvatten (voor zichzelf)

Kan een eenvoudige tekst beknopt samenvatten (voor zichzelf)

Kan de hoofdgedachte van een eenvoudig verhaal aangeven


3

(voor zichzelf)

Route Route A: Onderdeel 1.2.1: Luisteren

Route B:

Route C:

2

Luistert actief tot 15 minuten naar een tekst



Herkent en benoemt aangeboden tekstsoorten (zoals

Herkent en benoemt aangeboden tekstsoorten (zoals informerend,

Begrijpt de hoofdpunten van (nieuws)berichten over vertrouwde

informerend, verhalend, instructief en betogend) Begrijpt de hoofdpunten van (nieuws)berichten over vertrouwde

verhalend, instructief en betogend)

onderwerpen Luistert selectief naar een tekst (herhaalt het tekstgedeelte dat

onderwerpen

Geeft een oordeel over een tekst(deel) of tv- of radioprogramma

hem relevant is) Luistert kritisch naar een tekst (onderscheidt feiten en meningen,

die de leerling willen overtuigen)

die de leerling willen overtuigen)

Maakt aantekeningen tijdens het luisteren naar een tekst

Maakt aantekeningen tijdens het luisteren naar een tekst

Benoemt na het luisteren naar een meningtekst de verschillende

Haalt na een vooraf duidelijk gestelde vraag de benodigde

meningen over een onderwerp (herkennen van een mening als

informatie uit korte berichten op bijvoorbeeld een

luisterdoel) Haalt na een vooraf duidelijk gestelde vraag de benodigde

Luistert selectief naar een tekst (herhaalt het tekstgedeelte dat voor hem relevant is)

Luistert selectief naar een tekst (herhaalt het tekstgedeelte dat voor

voor hem relevant is) Luistert kritisch naar een tekst (onderscheidt feiten en meningen,

onderwerpen

Begrijpt de hoofdpunten van (nieuws)berichten over vertrouwde

telefoonbeantwoorder, (openingstijden, adres) Geeft een oordeel over een tekst(deel) of tv- of radioprogramma

informatie uit korte berichten op bijvoorbeeld een telefoonbeantwoorder, (openingstijden, adres) Geeft een oordeel over een tekst(deel) of tv- of radioprogramma

Mondelinge taalvaardigheid 1.3: Spreekvaardigheid -

Kan redelijk vloeiend en helder ervaringen, gebeurtenissen, meningen, verwachtingen, gevoelens onder woorden brengen uit het alledaagse leven of interessegebied

Route Route A: Onderdeel 1.3.1: Spreken Kan in grote lijnen redenen en verklaringen geven voor eigen

Route B:

Route C:

Kan in grote lijnen redenen en verklaringen geven voor eigen

Kan in grote lijnen vertellen waarom hij iets doet.

meningen, plannen en handelingen en kan een kort

meningen, plannen en handelingen en kan een kort

verhaal vertellen.

verhaal vertellen.


4

Geeft zijn spreekdoel duidelijk vorm (instruerend, informatief,

Geeft zijn spreekdoel duidelijk vorm (informatief of onderhoudend)

onderhoudend enz) zodat het voor de luisteraar

Geeft zijn spreekdoel duidelijk vorm (onderhoudend) zodat het

zodat het voor de luisteraar herkenbaar is.

voor de luisteraar herkenbaar is.

herkenbaar is.

Route

Route A:

Route B:

Route C:

Vertelt een kort verhaal van 5 minuten

Vertelt een kort verhaal van 5 minuten

Vertelt een kort verhaal van een paar minuten

Vertelt gestructureerd over een gebeurtenis of ervaring zonder

Vertelt gestructureerd over een gebeurtenis of ervaring zonder

Vertelt gestructureerd over een gebeurtenis of ervaring met hulp

Onderdeel 1.3.1: Spreken 2

hulp van verschillende pictogrammen Past bij het uitvoeren van taalhandelingen in duo’s en groepjes

hulp van verschillende pictogrammen

van verschillende pictogrammen

Past bij het uitvoeren van taalhandelingen in duo’s en groepjes een

een aantal samenwerkingsvaardigheden toe (vragen stellen

aantal samenwerkingsvaardigheden toe (vragen stellen aan

aan elkaar, reageren op wat een ander zegt, een ander helpen

elkaar, reageren op wat een ander zegt, een ander helpen

zonder voor te zeggen) Gebruikt na gerichte vragen van de leerkracht complexe

Houdt vast aan zijn spreekdoel met hulp van een ander

zonder voor te zeggen) Houdt vast aan zijn spreekdoel met hulp van een ander

cognitieve functies voor meer abstracte onderwerpen buiten het hier en nu (ordenen, concluderen, redeneren) Houdt vast aan zijn spreekdoel met hulp van een ander

Leesvaardigheid: 2.1 Zakelijke teksten -

Kan teksten lezen over alledaagse onderwerpen, onderwerpen die aansluiten bij de leefwereld van de lezer en over onderwerpen die verder van de lezer af staan

Route Route A: Onderdeel 2.1: Zakelijke teksten Legt relaties tussen tekstuele informatie en meer algemene

Route B:

Route C:

Legt relaties tussen tekstuele informatie en meer algemene

-

kennis. Kan relaties tussen en binnen teksten evalueren en

kennis. Kan relaties tussen en binnen teksten evalueren en

beoordelen. Kan een eenvoudige tekst beknopt samenvatten.

-

beoordelen. Kan een eenvoudige tekst beknopt samenvatten.

Kan de hoofdgedachte van een eenvoudige tekst aangeven.

Route

Route A:

Route B:


Route C:

5

Onderdeel 2.1: Zakelijke teksten 2

Onderscheidt een informatieve, instructieve en betogende tekst

Onderscheidt een informatieve, instructieve en betogende tekst

Onderscheidt een informatieve en instructieve tekst

Onderscheidt reclames, advertenties, huis-aan-huisbladen en het

Onderscheidt reclames, advertenties, huis-aan-huisbladen en het

Onderscheidt reclames, advertenties, huis-aan-huisbladen en

algemene nieuws in de krant Herkent de inleiding bij een tekst en de opbouw in delen (tijdvolgorde of onderwerpen) Voorspelt wat er volgt na de verbindingswoorden: omdat, zodat,

het algemene nieuws in de krant

algemene nieuws in de krant Herkent de inleiding bij een tekst en de opbouw in delen

Beoordeelt na het lezen een tekst in eigen woorden Herkent of een deel van een verhaal zich afspeelt in een andere

(tijdvolgorde of onderwerpen)

tijd

Voorspelt wat er volgt na de verbindingswoorden: omdat, zodat,

doordat

doordat

Beoordeelt na het lezen een tekst in eigen woorden

Beoordeelt na het lezen een tekst in eigen woorden

Herkent of een deel van een verhaal zich afspeelt in een andere

Herkent of een deel van een verhaal zich afspeelt in een andere

tijd

tijd

Koppelt gegevens in teksten aan eigen kennis (weet ik meer dan in de tekst staat?) Voorspelt op grond van de inleiding/eerste zinnen waar de tekst

Kiest de geschikte tekst bij een informatieve vraag

Leest teksten vloeiend zodat woordherkenning tekstbegrip niet in de weg staat

over gaat Kiest de geschikte tekst bij een informatieve vraag

Leest teksten vloeiend zodat woordherkenning tekstbegrip niet in de weg staat

Leesvaardigheid 2.2: Fictionele en literaire teksten Route:

Kan eenvoudige adolescentenliteratuur en zeer eenvoudige volwassenenliteratuur belevend en herkennend lezen Route A:

Route B:

Route C:

Herkent genre

Herkent genre

-

Herkent rijmvormen en ritme

Herkent rijmvormen en ritme

Herkent rijmvormen

Evalueert de tekst met emotieve en realistische

Evalueert de tekst met realistische (geloofwaardig,

Geeft zijn mening over een eenvoudige tekst.

Onderdeel 2.2: Literaire/fictionele teksten

(geloofwaardig, levensecht) argumenten Kan persoonlijke reacties toelichten met voorbeelden uit

levensecht) argumenten Kan persoonlijke reacties toelichten met voorbeelden uit

de tekst

Route

Route A:

-

de tekst

Route B:


Route C:

6

Onderdeel 2.2: Literaire/fictionele teksten 2

Geeft mondeling of schriftelijk een oordeel over een



gelezen tekst/boek (ik vind het leuk omdat...)



Heeft enig inzicht in een voorkeur voor bepaalde teksten

Heeft enig inzicht in een voorkeur voor bepaalde teksten en

en boeken (ontwikkelt leesvoorkeur/literaire smaak) Past literaire begrippen toe, zoals fictie, gedicht, liedje en

boeken (ontwikkelt leesvoorkeur/literaire smaak) Past literaire begrippen toe, zoals fictie, gedicht, liedje en

rijm. Herkent basale structuurelementen, zoals wisselingen van

Verwoordt sympathie of antipathie voor bepaalde personages en licht dit toe

Maakt een samenvatting van gedichten en

tijd en plaats, rijm en versvorm.

verhaalfragmenten, zoals begin, eind en climax Leeft mee met een personage

eind en climax

en legt uit hoe een personage

Leeft mee met een personage en legt uit hoe een personage

en boeken (ontwikkelt leesvoorkeur/literaire smaak)

rijm.

Maakt een samenvatting van gedichten en verhaalfragmenten, zoals begin,

Heeft enig inzicht in een voorkeur voor bepaalde teksten

zich voelt. Verwoordt sympathie of antipathie voor bepaalde

zich voelt.

personages en licht dit toe

Typeert personages zowel qua innerlijk als qua uiterlijk Verwoordt sympathie of antipathie voor bepaalde personages en licht dit toe

Schrijfvaardigheid 3.1: Schrijven -

Kan samenhangende teksten schrijven met een eenvoudige lineaire opbouw, over uiteenlopende vertrouwde onderwerpen binnen school, werk en maatschappij.

Route: Route A: Onderdeel 3.1: Schrijven Kan e-mails of informele brieven schrijven en daarmee

Route B:

Route C:

Kan e-mails of informele brieven schrijven en daarmee

Kan e-mails schrijven.

meningen en gevoelens uitdrukken.

meningen uitdrukken.

Kan aantekeningen maken tijdens een uitleg of les.

Kan aantekeningen maken tijdens een uitleg of les.

Kan beknopt aantekeningen maken (steekwoorden)

Kan onderhoudende teksten schrijven en overtuigen met

Kan onderhoudende teksten schrijven en hierbij gebruik

-

tijdens een uitleg of les. argumenten. VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep

maken van argumenten.

7

Kan verslagen en werkstukken schrijven met behulp van

Kan verslagen en werkstukken schrijven met behulp van

een stramien en daarbij informatie uit verscheidene

een stramien en daarbij informatie uit verscheidene

bronnen vergelijken, samenvoegen en samenvatten. Past het woordgebruik en toon aan het publiek aan.

-

bronnen gebruiken Past het woordgebruik en toon aan het publiek aan.

-

Route Route A: Onderdeel 3.1: Schrijven

Route B:

Route C:

2

Verzamelt vooraf informatie uit verschillende bronnen en ordent dit

Verzamelt vooraf informatie uit verschillende bronnen en ordent dit op thema/tijd Stelt voor het schrijven het onderwerp vast (waarover ga ik

datering, adressering, aanhef en

op thema/tijd Stelt voor het schrijven het onderwerp vast (waarover ga ik

schrijven?)

schrijven?) Vult een (niet te complex) formulier in

Past bij het schrijven van een tekst diverse tekstconventies toe

Past bij het schrijven van een tekst diverse tekstconventies toe

Schrijft een verslag of een werkstuk en vat daarbij stukjes Maakt aantekeningen en geeft deze

Schrijft een verslag of een werkstuk en vat daarbij stukjes informatie uit verscheidene bronnen samen Maakt aantekeningen en geeft deze

overzichtelijk weer Hanteert verschil formeel/informeel in een brief.

overzichtelijk weer Schrijft eigen ideeën, ervaringen, gebeurtenissen en fantasieën

Besteedt aandacht aan de opmaak van de tekst

op in een verhaal, in een informatieve tekst of in een

(handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende

gedicht

elementen en kleur) Schrijft eigen ideeën, ervaringen,

schrijven?)

(aanhef van een brief)

informatie uit verscheidene bronnen samen

Schrijft notities, berichten en instructies waarin eenvoudige

gebeurtenissen en fantasieën

informatie van onmiddellijke relevantie wordt

op in een verhaal, in een informatieve tekst of in een

overgebracht

gedicht Schrijft notities, berichten en instructies waarin eenvoudige informatie van onmiddellijke relevantie wordt overgebracht

Taalverzorging en begrippen 4.1: Spelling -

Kan een aantal basale spellingsregels toepassen


ondertekening. Stelt voor het schrijven het onderwerp vast (waarover ga ik

Vult een (niet te complex) formulier in

(aanhef van een brief)

Voorziet een brief op de gebruikelijke plaats van

8

Vult een (niet te complex) formulier in Maakt aantekeningen via steekwoorden Schrijft eigen ervaringen op in een kort verhaal

Route: Route A: Onderdeel 4.1: Spelling

Route

Route B:

Route C:

Verdubbeling en verenkeling.



Morfologische regels.

Morfologische regels.

-

Tt stam op –d enkelvoud.

Tt stam op –d enkelvoud.

-

Tt (zwakke) werkwoorden, enkelvoud.

Tt (zwakke) werkwoorden, enkelvoud.

-

Vt zwakke werkwoorden, met stam op –d of –t.

Vt zwakke werkwoorden, met stam op –d of –t.

-

Spelambigue woorden.

-

Hoofdletters bij eigennaam en directe rede.


Kennis grammaticale begrippen voor werkwoordsspelling.

Kennis grammaticale begrippen voor werkwoordsspelling.

Route A:

Route B:

Route C:

Spelt woorden op -igheid, -lijkheid, -rijk, -(b)aar, -loos, -

Gebruikt hoofdletters voor eigennamen en directe rede


Onderdeel 4.1: Spelling 2

Spelt woorden op -igheid, -lijkheid, -rijk, -(b)aar, -loos, zaam, -erij

zaam, -erij

Past bij werkwoordsspelling de analogieregel toe (hij

Spelt woorden met een c voor /k/ of /s/

Spelt woorden met een c voor /k/ of /s/



Past bij werkwoordsspelling de analogieregel toe (hij loopt,

Past bij werkwoordsspelling de analogieregel toe (hij loopt,

zoekt)

loopt, zoekt)

zoekt)

Spelt woorden op –heid, achtig, -(e)lijk

Spelt woorden op –heid, achtig, -(e)lijk

Past de verenkeling of verdubbeling van de medeklinker

Past de verenkeling of verdubbeling van de medeklinker

toe bij meervoudsvorming Gebruikt de punt, het vraagteken, het uitroepteken en

toe bij meervoudsvorming Gebruikt de punt, het vraagteken, het uitroepteken en

hoofdletters correct


hoofdletters correct

9

Past de verenkeling of verdubbeling van de medeklinker toe bij meervoudsvorming

Taalverzorging en begrippen 4.2: Woord- en zinsbouw - Kan grammaticaal juiste zinnen formuleren Route: Route A: Onderdeel 4.2: Woord- en zinsbouw

Route B:

Route C:

Vertoont een redelijke grammaticale beheersing

Vertoont een redelijke grammaticale beheersing

Vertoont een redelijke grammaticale beheersing.

Gebruikt korte eenvoudige zinnen en verbindt deze door de juiste

Gebruikt korte eenvoudige zinnen en verbindt deze door de juiste

Gebruikt korte eenvoudige zinnen.

eenvoudige voegwoorden en verbindingswoorden.

Route

Route A:

eenvoudige voegwoorden en verbindingswoorden.

Route B:

Route C:

Herkent en gebruikt de juiste aanwijzende

Herkent en gebruikt scheidbare werkwoorden in zinnen

Onderdeel 4.2: Woord- en zinsbouw 2

Herkent en gebruikt de juiste aanwijzende voornaamwoorden en bepaalt waar het verwijswoord

voornaamwoorden en bepaalt waar het verwijswoord

naar verwijst

naar verwijst

Herkent en gebruikt persoonsaanduidende woorden als

Herkent en gebruikt persoonsaanduidende woorden als

verwijswoord

verwijswoord



Herkent en gebruikt voorzetsels


Vindt de persoonsvorm met de vraagproef, getalproef en

Vindt de persoonsvorm met de vraagproef, getalproef en

tijdproef

tijdproef

Gebruikt aanhalingstekens anders dan in directe rede

Gebruikt aanhalingstekens anders dan in directe rede

Herkent en gebruikt de juiste woordvolgorde in hoofd- en

Herkent en gebruikt de juiste woordvolgorde in hoofd- en

bijzin Herkent bijvoeglijke naamwoorden die van een werkwoord

bijzin Herkent bijvoeglijke naamwoorden die van een werkwoord

zijn gemaakt Vervoegt werkwoorden in de v.v.t. en v.t.t.

zijn gemaakt Vervoegt werkwoorden in de v.v.t. en v.t.t.

Herkent en vormt onregelmatige trappen van vergelijking Herkent en vormt samenstellingen, opgebouwd uit zelfstandig naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden of werkwoorden


10


Taalverzorging en begrippen 4.3: Woordenschat en woordenschatstrategieën - Kan zijn woordenschat uitbreiden met behulp van bekende woorden Route: Route A: Onderdeel 4.3: Woordenschat en woordenschatstrategieën

Route B:

Route C:

Beschikt over voldoende woorden om zich te kunnen uiten.



Varieert het woordgebruik.



Kan de betekenis van onbekende woorden uit de vorm, de

Kan de betekenis van onbekende woorden uit de

-

samenstelling of de context afleiden.

Route

Route A:

samenstelling of de context afleiden.

Route B:

Route C:

Breidt zijn woordenschat uit met vaktaalwoorden (verdampen,

Gebruikt een eenvoudig woordenboek (Prisma,

Onderdeel 4.3: Woordenschat en woordenschatstrategieën 2

Breidt zijn woordenschat uit met vaktaalwoorden (verdampen, gewassen)

gewassen)

beeldwoordenboek) om woorden te leren Past geleerde woordleer- en onthoudstrategieën toe na hierop

Kent diverse uitdrukkingen en gezegden

Kent diverse uitdrukkingen en gezegden

Gebruikt een eenvoudig woordenboek (Prisma) om woorden te

Gebruikt een eenvoudig woordenboek (Prisma) om woorden te

leren Maakt bij het afleiden van de betekenis gebruik van relaties tussen

leren Past geleerde woordleer- en onthoudstrategieën zelfstandig toe na

woorden (tegenstellingen, synoniemen, gradaties in sterkte e.d.

hierop gewezen te zijn

in context) Past geleerde woordleer- en onthoudstrategieën zelfstandig toe na hierop gewezen te zijn


11

gewezen te zijn

Leerjaar 2: Doelenlijst Nederlands Voor leerroute A, B en C

Recommend Documents