Jaarverslag Woonadviescommissie 2011 en 2012
Deelnemende organisaties aan de Woonadviescommissie zijn de Werkgroep Kwaliteit Wonen, het Coördinerend Overleg Huisvesting Senioren, het Gehandicapten- en Patiënten Platform Amersfoort en de afdeling Economie & Wonen van de gemeente Amersfoort.
2
Inhoud Voorwoord .............................................................................................................................................. 5 Hoofdstuk 1. Toetsing en adviezen ......................................................................................................... 7 Adviezen ............................................................................................................................................. 7 Gebruikskwaliteit ............................................................................................................................ 8 Toe- en doorgankelijkheid .............................................................................................................. 8 Buitenruimte ................................................................................................................................... 8 Duurzaamheid ................................................................................................................................. 9 Veiligheid...................................................................................................................................... 10 Stedenbouwkundig ........................................................................................................................ 10 Getoetste woningbouwplannen ......................................................................................................... 11 Overgenomen adviezen ..................................................................................................................... 14 Niet overgenomen adviezen .............................................................................................................. 15 Hoofdstuk 2. Schouw Eemplein............................................................................................................ 16 Hoofdstuk 3. Interview met Marjon van de Wiel, voorzitter van de WAC Amersfoort ....................... 19 Hoofdstuk 4. Rie van Oort 55 jaar lid van de VAC en de WAC. ......................................................... 22 Hoofdstuk 5. De samenstelling van de Woonadviescommissie en financiële verantwoording ............ 24 Hoofdstuk 6. 2013 en verder ................................................................................................................. 25
3
4
Voorwoord Beste lezer, Voor u ligt het jaarverslag 2011 -2012 van de Woonadviescommissie van de gemeente Amersfoort. Het zijn twee bewogen jaren geweest, waarin veel veranderd is. We hebben afscheid genomen van een aantal van onze leden en er nieuwe betrokken leden voor teruggekregen. De landelijke crisis in de bouw heeft ook de woningbouw vanaf 2009 in Amersfoort stevig getroffen. Momenteel beoordeelt de WAC weliswaar minder plannen dan in eerdere jaren, maar de diversiteit van de bouwplannen toont wel de groeiende aandacht van ontwikkelaars voor een hogere gebruikskwaliteit. Als voorzitter van de WAC, maar ook als interieurarchitect en teamleider aan een hbo-opleiding voor Interior Design ben ik een voorvechter voor optimale gebruikskwaliteit van een woning en de woonomgeving. Voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit en een positief Welstandsadvies resulteert niet automatisch in een leefbare, bruikbare woning. De WAC gaat uit van allerlei soorten bewoners en hun gewone dagelijkse bezigheden. De leden van de WAC zijn een afspiegeling van toekomstige gebruikers en zijn daarom op de hoogte van hun praktische woonwensen. Al 65 jaar zet onze adviesraad voor het wonen de mens en zijn leefomgeving centraal. Ook de komende jaren zal het toetsen van de gebruikskwaliteit vanuit het toekomstige gebruikersperspectief bij ons bovenaan de agenda staan. De komende jaren zal de WAC bovendien verder meedenken en adviseren op het gebied van duurzaam bouwen. De gemeente Amersfoort zet in op het vergroten van deelname van inwoners. In de WAC praten en denken zij mee over de woonkwaliteit van Amersfoortse nieuwbouw. In de WAC hebben drie belangenorganisaties zitting. Zij vertegenwoordigen, vanuit hun organisaties, de toekomstige gebruikers / bewoners. De vertegenwoordigers van het GPPA (Gehandicapten en Patiënten Platform Amersfoort) bekijken bouwplannen vooral vanuit het oogpunt van patiënten en gehandicapten. De vertegenwoordigers van het COHS (Coördinerend Overleg Huisvesting Senioren) doen dat vanuit het oogpunt van senioren. De Werkgroep Kwaliteit Wonen (WKW) kijkt naar de gebruikskwaliteit en functionaliteit in het algemeen. Deelname van deze drie groepen past goed in de visie van het college van Burgemeester en Wethouders dat de kennis en kunde, die bij inwoners en organisaties aanwezig is, zo goed mogelijk wil benutten. Het jaarverslag dat voor u ligt geeft enerzijds een beeld van de advieswerkzaamheden en toont anderzijds de betrokkenheid van de Woonadviescommissie bij de kwaliteit van het wonen. In het eerste hoofdstuk leest u meer over de getoetste plannen en de gegeven adviezen. In het tweede hoofdstuk kunt u lezen over de schouw van het project Eemplein. In hoofdstuk 3 is er aandacht voor het afscheid van Rie van Oort. Zij was 55 jaar actief als lid van de WAC. In hoofdstuk 4 kunt u lezen over het ledenbestand en vindt u de financiële verantwoording. In het laatste hoofdstuk blikken we vooruit. Namens onze leden wens ik u veel leesplezier. Marjon van de Wiel Voorzitter Woonadviescommissie Amersfoort
5
6
Hoofdstuk 1. Toetsing en adviezen De Woonadviescommissie Amersfoort toetst woningen op gebruikskwaliteit, sociale veiligheid en toegankelijkheid. Dit gebeurt aan de hand van de ‘Basiseisen voor de woningbouw en woonomgeving’. Deze Basiseisen zijn in 2006 door het college van Burgemeester en Wethouders vastgesteld. Het betreft eisen op het gebied van flexibiliteit, sociale veiligheid, toegankelijkheid en gebruikskwaliteit. In dit hoofdstuk wordt besproken welke adviezen de WAC heeft gegeven bij de getoetste plannen. Wij zijn blij dat verschillende ontwikkelaars en corporaties hun plannen aan ons hebben voorgelegd.
In 2011 en 2012 toetste de WAC 5 voorlopige ontwerpen (VO) en 6 definitieve ontwerpen (DO) van in totaal 9 woningbouwplannen (van sommige plannen werd het VO en DO getoetst). In totaal ging het om plattegronden van in totaal 350 woningen. Daarnaast heeft de commissie een stedenbouwkundig plan, een inrichtingsplan en een bestemmingsplan getoetst. Ook is de WAC betrokken geweest bij het implementeren van ondergrondse afvalinzameling in de Amersfoortse binnenstad en heeft de WAC advies uitgebracht over de Woonvisie. Adviezen De WAC heeft advies uitgebracht over 2 projecten uit het programma Amersfoort Vernieuwt en 7 projecten die in Vathorst worden gerealiseerd. In totaal betrof het 350 woningen. Dit is een forse afname ten opzichte van eerdere jaren. Ter vergelijking: in 2008 werden 800 woningen getoetst, in 2009 650 woningen en in 2010 1.165. De oorzaak hiervan is te vinden in de crisis op de woningmarkt, waardoor er veel minder nieuwbouw plaatsvindt. In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de plannen die we hebben getoetst in 2011 en 2012. Project
Aantal woningen
DO Randenbroek-Zuid (veld 1 en 4) DO Randenbroek-Zuid (veld 2) VO Eiland 1 Vathorst De Bron VO en DO Lanen 7 Vathorst De Bron
53 45 21 81
Toegankelijkheid* 1* 2* 53 26 19 21 81
DO Laak 2A blok 2.8 VO en DO winkelcentrum Vathorst fase 2 VO Laak 2A blok 2.10 VO Velden 2D DO Waterhart De Bron
41 16 12 49 32 350
41 12 12 49 32 327
4
23
Tabel 1. De getoetste projecten, aantal woningen en toegankelijkheid. De woningen zijn qua toegankelijkheid opgedeeld in 2 categorieën: 1* = woningen die bezoekbaar zijn voor mensen die slecht ter been zijn en rolstoelgebruikers en bewoonbaar voor mensen die slecht ter been zijn en rollatorgebruikers. 2* = woningen die niet bezoekbaar zijn voor mensen die slecht ter been zijn en rolstoelgebruikers en niet bewoonbaar voor mensen die slecht ter been zijn en rollatorgebruikers
7
Hieronder worden eerst algemene zaken besproken die we vaak tegen komen in plannen. Vervolgens wordt ingegaan op de belangrijkste punten van de getoetste projecten. Tenslotte vindt u een overzicht van wel en niet overgenomen adviezen. Een aantal adviezen had specifiek betrekking op woongebouwen, buitenruimte en stedenbouwkundige uitgangspunten van de getoetste plannen. Voor de Woonadviescommissie zijn gebruikskwaliteit, toegankelijkheid, sociale veiligheid en sinds een paar jaar duurzaamheid de belangrijkste adviesonderwerpen.
Gebruikskwaliteit Adviezen die vaak terugkomen hebben betrekking op verschillende aspecten. Op het gebied van gebruikskwaliteit waren de volgende zaken de belangrijkste aandachtspunten in de getoetste plannen. 1. Draairichting en positie van deuren verbeteren. 2. De plek van de droger en de wasmachine volgens huishoudelijke logica aanpassen. 3. Het laten zien van indelings- en gebruiksmogelijkheden door een potentiële inrichting in de ruimtes te tekenen. 4. Ruimte naast het deurkozijn in de slaapkamer van ten minste 60 cm laten, zodat er een kast achter de deur geplaatst kan worden. 5. Het plaatsen van een raam dat open kan, waarbij onze voorkeur uitgaat naar draaikiepramen. 6. Het realiseren van een trapkast. 7. Openslaande deuren naar de tuin aanbrengen. Toe- en doorgankelijkheid Op het gebied van toe- en doorgankelijkheid voor rolstoelgebruikers en mensen die slecht ter been zijn, gaf de WAC o.a. de volgende adviezen. 1. In de Basiseisen is opgenomen dat de gang ten minste 1,10 m. moet zijn als er 2 of meer deuren de gang in draaien. Dit om met rollator en rolstoel te kunnen manoeuvreren. 2. Het slot van de toiletdeur moet zich bevinden aan de potzijde van het toilet. Dit is belangrijk om met een rolstoel toch gebruik van het toilet te kunnen maken.
Buitenruimte In de buitenruimte zijn toegankelijkheid en (sociale) veiligheid de belangrijkste onderwerpen. 1. De WAC vraagt aandacht voor de manier waarop de afvalinzameling geregeld is. Het meest gegeven advies had betrekking op de locatie van de opstel- en aanbiedplaatsen van kliko’s. Deze moeten ingericht zijn conform de Basiseisen. Daarin staat dat de afstand tussen de aanbiedplaats in de openbare ruimte en de opstelplek bij de woning niet groter mag zijn dan 75 meter. Ook moet er een logische relatie zijn tussen de keuken en opstelplek van de kliko op eigen terrein.
8
Is de keuken aan de voorzijde dan ziet de Woonadviescommissie de opstelplek bij voorkeur aan de voorzijde gerealiseerd. Dat dit niet fraai is voor het straatbeeld is evident. Daarom adviseert de WAC de opstelplek in het ontwerp te integreren.
Afbeelding 1. Zo zien we het graag: meeontworpen hekwerk en opstelplek voor kliko’s ingetekend. Helaas is in de berging geen deur ingetekend.
2. Parkeerplaatsen voor mindervaliden ontbraken in sommige plannen of waren niet op de juiste plek gesitueerd. De parkeerplaatsen zijn breder dan reguliere parkeerplaatsen en moeten op loopafstand van de lift of de woning gesitueerd zijn. 3. Achterpaden ziet de Woonadviescommissie bij voorkeur overzichtelijk ingericht, goed verlicht, zonder nissen, hoeken en plekken waar iemand zich ongezien kan ophouden. Vanuit de woning moet informeel toezicht mogelijk zijn op de (semi-) openbare ruimte. Doodlopende achterpaden zijn ongewenst (o.a. kunnen vluchten als men lastig gevallen/aangevallen wordt en voor spelende kinderen en mensen met fietsen). Dit punt is helaas nog niet altijd goed verwerkt in de plannen. Duurzaamheid Duurzaamheid is ook voor de Woonadviescommissie een belangrijk onderwerp. Energiebesparing wordt vanuit de wet (Bouwbesluit) verplicht voor woningen. Dat zorgt ervoor dat ontwikkelaars nieuwe ventilatie- en installatietechnieken toepassen. In de praktijk is gebleken dat deze oplossingen voor de gebruiker niet altijd optimaal zijn. De WAC weet uit ervaring dat er bij collectieve systemen sprake kan zijn van het verborgen kostenaspect, bijvoorbeeld door een hoge elektriciteitsrekening als gevolg van het bij verwarmen van de woning.
9
Een ander aspect van duurzaamheid is ecologie. In de Woonvisie Amersfoort 2011-2020 is vastgelegd dat de gemeente Amersfoort werkt met de checklist ‘Natuurvriendelijke maatregelen in de bouw’. De WAC is bij uitstek de partij die hier aandacht voor kan vragen. Daarom adviseert de WAC om in projecten voorzieningen voor o.a. vogels en vleermuizen aan te brengen. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld neststenen voor zwaluwen en mussenhotels (zie ook afbeelding 2 en 3). Met behulp van de checklist kunnen eenvoudige maatregelen worden toegepast die goed zijn voor de stadsnatuur en speciaal voor vogels. De checklist is beschikbaar op internet: http://www.vogelbescherming.nl/index.cfm?act=files.download&ui=7906449A-0FB3-D43D81D0CFD9A5DD2B7C.
Afbeelding 2 en 3. Neststenen kunnen eenvoudig geïntegreerd worden in het ontwerp.
Veiligheid Veel ongelukken gebeuren in huis. Daarom let de WAC hier op bij het toetsen van bouwplannen. Daarnaast neemt het aantal overvallen in woningen toe. Met eenvoudige aanpassingen kan geprobeerd worden om dit te voorkomen. Door bijvoorbeeld een raam aan de slotzijde van de voordeur te plaatsen is zichtbaar wie er voor de deur staat (voor kinderen en rolstoelgebruikers zit de deurspion te hoog). Ook kan op die manier een rolstoelgebruiker beter bij de deur. Stedenbouwkundig Bij de toetsing van voorlopige ontwerpen lopen we soms tegen zaken aan die het gevolg zijn van de stedenbouwkundige uitgangspunten van een ontwerp. Er is dan niks meer aan te veranderen, terwijl het wel een grote invloed heeft op de gebruikskwaliteit en toegankelijkheid van een woning. De belangrijkste adviezen gingen over de beukmaat van de woning en de toegankelijkheid. De standaardbeukmaat in Vathorst is 5,40m. Deze maat heeft zijn beperkingen. De WAC ziet liever bredere woningen, omdat die beter indeelbaar en flexibeler zijn. Wonen en werken is in deze ‘smalle’ woningen moeilijk realiseerbaar. In de Woonvisie en de Structuurvisie wordt geadviseerd om levensloopbestendig en flexibel te bouwen. De WAC ziet daarom graag onderzoek naar de mogelijkheden van een bredere beukmaat.
10
Getoetste woningbouwplannen In 2011 en 2012 hebben we in totaal 9 woningbouwplannen getoetst. De meeste daarvan worden gerealiseerd in Vathorst (7 plannen – 252 woningen). De andere plannen zijn 3 deelgebieden van Randenbroek-Zuid (98 woningen). Van elk plan hebben wij een korte samenvatting gemaakt van de belangrijkste positieve punten en verbeterpunten. Project: Vathorst Velden 2D Aantal woningen: 14 Deze 14 eengezinswoningen zijn mooi gelegen en goed toegankelijk. Ook positief aan dit plan is dat er veel opties aangeboden worden. Kanttekening daarbij is dat opties in de meeste gevallen alleen voor de eerste bewoner een keuzemogelijkheid zijn. Als de keuze eenmaal gemaakt is dan kan er meestal niet veel meer aangepast worden. Daarom heeft de WAC geadviseerd om geen leidingen in de tussenwanden aan te brengen zodat ruimtes samengevoegd kunnen worden bij een (ver)andere(nde) woonbehoefte. De afvalinzameling is ondergronds. Helaas worden in dit plan geen voorzieningen opgenomen voor vogels en vleermuizen. Project: Vathorst Laak 2A blok 2.8 Aantal woningen: 41 In dit deel van Vathorst (De Laak) is gekozen voor een ontwerp met trapjes bij de voordeur (zie afbeelding 4). Daardoor kunnen rolstoelgebruikers en mensen die slecht ter been zijn (of worden) de woning niet via de voordeur betreden. Dit geldt trouwens ook voor moeders en vaders met kinderwagens en zware boodschappentassen. Er lijkt vooral gekeken te zijn naar het ontwerp van de gevels en de buitenkanten en helaas minder naar het praktische gebruik van de woningen. Dit is geen specifiek probleem voor dit project, in De Laak is bewust gekozen voor dit stedenbouwkundig uitgangspunt. De WAC betreurt dit.
Afbeelding 4. Door de trapjes bij de voordeur zijn deze woning niet via de voordeur toegankelijk voor mindervaliden.
Project: Vathorst Laak 2A blok 2.10 Aantal woningen: 12 In dit plan zijn de woningen gesitueerd aan het water. Dat geeft een leuk beeld. Nadeel van dit ontwerp is alleen dat zowel de berging, als de opstelplek voor de auto en de entree aan de 11
voorzijde gesitueerd zijn. Dat geeft geen prettige entree. Naast enkele kleine punten (o.a. draairichting deuren, plek wasmachine) heeft de WAC geadviseerd om de indeling van het balkon te wijzigen. Op de tekening stond een balkon van 8 meter lang en slechts 2 meter breed. Dit is praktisch niet goed bruikbaar. De WAC heeft geadviseerd om rekening te houden met de toegankelijkheid van het balkon voor mensen die slecht ter been zijn of in een rolstoel zitten. Regelmatig komt het voor dat er een hoge drempel is naar het balkon, om te voorkomen dat bij regen water de woning in loopt. Dat zorgt er echter ook voor dat rolstoelgebruikers het balkon niet op kunnen. Ook heeft de WAC advies gegeven over het materiaal ivm uitglijdgevaar. Project: Winkelcentrum Vathorst fase 2 Aantal woningen: 16 (en winkels) Boven dit deel van winkelcentrum Vathorst komen 16 vrije sector huurwoningen. De WAC heeft geadviseerd om bij de aanleg van de bestrating rekening te houden met gladheid in de winter. In het eerste deel van het winkelcentrum is namelijk materiaal gebruikt dat in de winter erg glad kan zijn. Het plan is om dat materiaal ook te gebruiken in de tweede fase. De ontwikkelaar heeft aangegeven om nogmaals te kijken naar het gekozen materiaal. Een belangrijk verbeterpunt in het appartementengebouw was de vrije bewegingsruimte voor de lift. Deze ruimte was te klein (1,375 zie afbeelding 5). De WAC adviseert altijd een ruimte van minimaal 2m bij 2m voor de lift te realiseren. Als de ruimte kleiner is dan kan er niet altijd een brancard of doodskist in de lift. Ook is het onhandig met bijvoorbeeld verhuizen en manoeuvreren met een scootmobiel. 4 van de 16 woningen zijn alleen toegankelijk via een wenteltrap. Deze woningen zijn dus niet toegankelijk voor mensen die slecht ter been zijn of invalide. Het is jammer dat er bij het ontwerp geen rekening is gehouden met mindervaliden. Positief is dat er oplaadpunten voor scootmobielen worden gerealiseerd bij de entree van het appartementengebouw. Als er in het ontwerp geen rekening mee gehouden wordt dan ontstaat er na realisatie vaak klachten en/of moet er alsnog ruimte gevonden worden, wat vaak leidt tot oplossingen die verre van ideaal zijn.
Afbeelding 5. Hier is manoeuvreren met een brancard moeilijk door de beperkte ruimte voor de lift.
Project: Vathorst De Bron Lanen 7 Aantal woningen: 81 In dit project worden in totaal 60 eengezinswoningen en 21 appartementen gerealiseerd. Positief aan dit plan is dat alle woningen in dit project bezoekbaar zijn voor mensen die slecht 12
ter been zijn en rolstoelgebruikers en bewoonbaar voor mensen die slecht ter been zijn en rollatorgebruikers. Naar aanleiding van het WAC-advies zijn er enkele verbeteringen aangebracht. Zo is in het appartementencomplex de ruimte voor scootmobielen vergroot. Ook de vrije ruimte voor de lift is vergroot ten opzichte van het eerdere ontwerp. Een aantal ramen is na een opmerking van de WAC aangepast. Deze konden eerst niet geopend worden. De toiletten van enkele appartementen zijn op advies van de WAC aangepast zodat deze nu slot-pot zijn. Dat betekent dat de deurklink (en het slot) aan de zijde van de toiletpot gesitueerd moet zijn. Dit is belangrijk om met een rolstoel gebruik van het toilet te kunnen maken. Op afbeelding 6 een voorbeeld van hoe het niet moet.
Afbeelding 6. Dit toilet is niet slot-pot. Bovendien is er geen fonteintje ingetekend.
Project: Vathorst De Bron Eiland 1 Aantal woningen: 21 In dit plan zijn 21 ruime woningen gepland, waaronder een aantal twee-onder-eenkapwoningen. Het zijn brede woningen die in de toekomst de mogelijkheid bieden om geheel op de begane grond te wonen door daar een slaapkamer en badkamer te realiseren. Ook is het mogelijk om vanuit huis te werken. De woningen zijn daardoor flexibel. Omdat er een WKOinstallatie (WKO betekent Warmte-Koudeopslag) wordt toegepast heeft de WAC Heijmans geadviseerd om zonnepanelen aan te brengen. Warmte-koudeopslag is een methode om energie in de vorm van warmte of koude op te slaan in de bodem. De techniek wordt gebruikt om woningen te verwarmen en/of te koelen. In de zomer wordt het koele grondwater gebruikt om gebouwen te koelen, het opgewarmde water wordt opgeslagen in de bodem totdat het in de winter kan worden gebruikt. Het koelen met grondwater kan direct. Voor verwarming wordt een zogenaamde warmtepomp op de bron aangesloten. Nadeel van dit systeem is dat tijdens strenge winters de kans bestaat dat er flink bij gestookt moet worden. Met een zonnepaneel kan dit (deels) worden opgevangen. Als er geen zonnepanelen worden geplaatst dan adviseren wij om in ieder geval loze leidingen aan te brengen zodat de woning voorbereid is op zonnepanelen. Deze zogenoemde no-regret maatregelen zorgen ervoor dat de eigenaar later eenvoudig zonnepanelen aan kan brengen. Tenslotte heeft de WAC over enkele praktische punten geadviseerd, zoals de indeling van het toilet, de indeelbaarheid van de slaapkamers en het aanbrengen van draaikiepramen. Project: Vathorst De Bron Waterhart Aantal woningen: 32 Aan de rand van het waterhart van De Bron is dit appartementencomplex gepland. De WAC heeft adviezen uitgebracht over de draairichtingen van deuren, de indelingsmogelijkheden van verblijfsruimten. In eerste instantie waren de bergingen niet goed ingetekend. De WAC heeft daarom geadviseerd om de bergingen in overeenstemming te brengen met de Basiseisen. Daarin staat aangegeven dat er geen plekken, hoeken, kolommen of nissen moeten zijn waar iemand zich ongezien kan ophouden. Daarnaast moet de berging een rechte ontsluitingsgang hebben met een minimale breedte van 1,50 m. Als er geen rechte ontsluitingsgangen mogelijk zijn dan adviseert de WAC om slagvaste spiegels toe te passen en/of de gangen te onthoeken. 13
Project: Randenbroek-Zuid, veld 1, 2 en 4 Aantal woningen: 98 Dit plan is in het stadium van het Voorlopig Ontwerp al getoetst door de WAC in 2010. Veel punten uit dat advies zijn overgenomen. Bij het DO is een aantal aanvullende adviezen gegeven. Minpunt aan dit ontwerp was dat bij 19 woningen de ruimte achter de voordeur niet voldoende was. Dit betekent dat de ruimte achter de voordeur ten minste 1,35m bij 1,85m of 1,50m bij 1,50m moet zijn. Dit zorgt ervoor dat er voldoende ruimte is om te manoeuvreren in de hal. Ook moet rekening gehouden worden met de draairichting van deuren. Het bleek niet mogelijk om dit aan te passen. Daarom heeft de WAC verzocht om conform de Basiseisen een volwaardige achterentree te realiseren. Een ander punt in het ontwerp was dat het bad gesitueerd was onder het raam (zie afbeelding 7). Doordat het in dit ontwerp niet mogelijk was om naast het bad te staan tijdens het schoonmaken van het raam kunnen er ongelukken gebeuren. Uit onderzoek van Consument & Veiligheid blijkt dat bijna 10 % van de ongelukken in huis in de badkamer gebeurt.
Afbeelding 7. Onveilig: het bad is onder het raam gesitueerd. Om het raam schoon te kunnen maken gaan mensen in of op het bad staan, wat tot ongelukken kan leiden. De douchedeur draait voor de trap. In deze verkeersruimte ligt een botsing op de loer.
Overgenomen adviezen De adviezen van de WAC hebben natuurlijk alleen nut als ze ook worden overgenomen. Uit ervaring weten we dat dat het beste lukt als de ontwikkelaar en/of architect in de vergadering aanwezig zijn. Op die manier kunnen vragen meteen worden beantwoord en kunnen we de adviezen toelichten. Veel adviezen worden op die manier meteen overgenomen. Punten die bleken uit de terugkoppelingen die we ontvingen hadden betrekking op toegankelijkheid, gebruikskwaliteit en flexibiliteit. De belangrijkste overgenomen adviezen in projecten met eengezinswoningen hadden betrekking op toe- en doorgankelijkheid voor minder validen. Zo is bij veel plannen het toilet (slot-pot) gemaakt. Belangrijker nog is dat in een aantal gevallen de entree van de woningen zodanig is aangepast zodat rolstoel- en rollatorgebruikers ook toegang hebben. Daarnaast werden adviezen opgevolgd die te maken hadden met ventilatie (ramen die open kunnen, draaikiepramen) en flexibiliteit (geen elektra aangebracht in wanden zodat deze eenvoudig doorgebroken kunnen worden). Voor wat betreft gebruikskwaliteit zijn de maten van slaapkamers ruimer gemaakt en deuren verplaatst, zodat de indeelbaarheid en het woonplezier verbeterd werd. Enkele voorbeelden die we kunnen noemen voor wat betreft appartementencomplexen, zijn het vergroten van de opstelplaats van scootmobielen, het verbeteren van de veiligheid in bergingsgangen (indeling en slagvaste spiegels). Ook is de ruimte voor de lift vergroot en de drempel naar het balkon verlaagd in verband met de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. 14
Afbeelding 8. In deze plattegrond zitten goede en minder goede dingen. Slaapkamer 3 is erg klein. Daarom heeft de WAC geadviseerd om de wand tussen slaapkamer 2 en 3 leidingloos uit te voeren zodat de kamers eenvoudig samengevoegd kunnen worden. Het toilet is niet slot-pot en er is geen fonteintje ingetekend. Goed in deze plattegrond zijn de badkamer (draaicirkel) en de berging. De WAC heeft hier aandacht gevraagd voor de hoogte van de drempel naar het balkon om te voorkomen dat de buitenruimte ontoegankelijk is voor rolstoel- en rollatorgebruikers. De voorkeursmaat van de drempel is maximaal 20 mm.
Niet overgenomen adviezen De belangrijkste adviezen die niet werden overgenomen hadden vooral betrekking op zaken die al vast lagen. Zo kon er in één plan geen aanpassing gedaan worden aan de entree met trapjes. De architect gaf in dat geval aan dat de stedenbouwkundige bepaalde keuzes heeft gemaakt voor het gebied (in dit geval Vathorst). In Vathorst is gekozen voor trapjes aan de voorkant om hiermee een stadsbeeld te creëren zoals in het centrum van Amsterdam. Hierdoor zijn de woningen aan de voorkant niet toegankelijk voor mindervalide bewoners en bezoekers, maar ook niet voor mensen met kinderwagens. Zij dienen gebruik te maken van de ingang aan de achterkant. De keuze voor deze trapjes maakt het bouwen van de woningen ook nog moeilijker en duurder. De architect gaf aan geprobeerd te hebben een aantal woningen zonder trapjes te ontwerpen, maar dit bleek niet mogelijk. Het GPPA heeft bij een werkbezoek aan Vathorst geconstateerd dat de toegankelijkheid te wensen over laat. Dit wordt naast de trapjes voor de woningen veroorzaakt door zeer hoge stoepen waar je moeilijk op komt en de hoge bolle bruggen.
Dank voor uw kritische blik op het ontwerp. Uw opmerkingen hebben wij ter harte genomen en verwerkt. Voor het grootste deel is dit gebeurd in een flink aangepast ontwerp. Hierin zijn diverse woningtypes vervallen, en is één nieuw type toegevoegd. Bovendien is een aantal opmerkingen over algemene ruimtes en voorzieningen in het nieuwe ontwerp sterk verbeterd. Opmerking van een ontwikkelaar die de WAC ontving bij de terugkoppeling op een VO-advies.
15
Hoofdstuk 2. Schouw Eemplein Het Eemplein is in 2012 opgeleverd. Boven de winkels aan de noordkant van het winkelplein (boven de Van Haren) zijn 20 middeldure huurwoningen en 18 sociale huurwoningen gerealiseerd. Aan de noordwestkant van het project zijn 10 koopwoningen voor starters gerealiseerd (aan de achterkant van de bioscoop). Boven de Saturn zijn 24 dure huurwoningen opgeleverd. Het plein Het plein ziet er mooi uit. Minpunt is dat het gekozen materiaal glad kan worden bij vorst en regen. Ook viel op dat er geen geleidelijn aanwezig is voor visueel gehandicapten. Daardoor is het plein voor blinden en slechtzienden alleen toegankelijk onder begeleiding.
Afbeelding 9. WAC-leden tijdens de schouw
Afbeelding 10. het binnenterrein met sociale en middeldure huurwoningen.
De dure huurwoningen Bij de entree en buitenruimte van de woningen viel een aantal zaken op. De lift is voor een scootmobiel niet of met veel moeite toegankelijk. Ten eerste vanwege de draai om in de lift te komen, en ten tweede vanwege de beperkte ruimte in de lift. Bij de nooduitgang is de drempel voor de deur 60 tot 70 mm hoog. Daar kan iemand met een rolstoel of rollator niet uit. Achter de deur was een tegelpad gelegd van maar twee tegels breed, dus daar kunnen mensen met een beperking niet langs. Op de verdieping bij de entrees van de woningen is een watergoot aangelegd, dit kan problemen opleveren voor mensen met een rollator. Ook zijn er opstaande drempels waar mensen in een rolstoel of met een rollator tegenaan kunnen lopen. Het gebruikte materiaal van de galerij kan glad worden bij regen en vorst.
Afbeelding 11. De galerij kan glad worden
Afbeelding 12. Eén deur is slechts 83 cm breed
Bij de entree van de woningen is er een hoge drempel. Om met een rollator of rolstoel binnen te komen moet gebruik gemaakt worden van een metalen plaat. Deze moet echter eerst worden aangevraagd bij de gemeente (Wmo). 16
Bij één bezochte woning was de deuropening slechts 83 cm breed. Dat moet tenminste 90 cm zijn en zelfs 120 cm voor een elektrische rolstoel. De gang was wel breed genoeg, een gemiste kans dus. Bij de toetsing van de plannen was dit niet duidelijk zichtbaar op de tekeningen. In verschillende kamers bevond zich een openslaand raam of een kantelraam. Daarvoor als bescherming een halve glasplaat, maar als kinderen het raam open doen kunnen ze op het andere raam klimmen waardoor ze kunnen vallen. Gevaarlijk! Ook dit was op de tekeningen onvoldoende te zien. De drempel naar het balkon lijkt erg hoog. Van binnen naar buiten kan het meevallen zodra er een vloer in de woning ligt. De opgang vanaf het balkon blijft echter te hoog. Bewoners moeten hier dus zelf een oplossing voor bedenken.
Afbeelding 13. De intercom midden op de wand
Afbeelding 14. De hoge drempel naar het balkon
De intercom/huistelefoon, om te kijken wie er voor de deur staat, hangt te hoog voor iemand die in een rolstoel zit. Helaas hangt deze ook midden op de wand in de woonkamer, waardoor de indelingsmogelijkheden worden beperkt. In de hal is het kijkgaatje, om te kijken wie voor je deur staat, te hoog. We zullen in het vervolg extra letten op deze punten bij het toetsen van appartementengebouwen. De sociale en middeldure huurwoningen In dit project is er voor de sociale huurwoningen een gezamenlijke fietsenstalling gerealiseerd Wij zien helaas vaker dat voor deze oplossing wordt gekozen. Dit komt doordat de verplichting van een berging in het verleden uit het Bouwbesluit is gehaald. Dit is onwenselijk, omdat mensen toch vaak spullen hebben die zij in hun woning niet kunnen opbergen. Bovendien is een gezamenlijke stalling met het oog op diefstal en vandalisme onwenselijk. Ook al is een stalling afgesloten, bewoners kennen niet iedere afzonderlijke bewoner, waardoor het voor kwaadwillenden mogelijk is om in de stalling te komen.
Afbeelding 15. De gezamenlijke fietsenstalling 17
We zijn blij dat, mede dankzij het lobbywerk van VACpunt Wonen, de verplichting van een individuele, afsluitbare berging weer in het Bouwbesluit is opgenomen. De koopwoningen aan de noordzijde Aan de noordwestkant van het project zijn 10 koopwoningen gerealiseerd. Deze woningen zijn gesitueerd in de plint onder de bioscoop en hebben slechts van één zijde daglicht. De Woonadviescommissie is bang dat vooral achterin de woningen te weinig licht is. Bovendien is er geen vluchtweg aan de achterzijde. Om zoveel mogelijk daglicht te krijgen zijn de ramen meer dan 3 meter hoog. Dat zorgt voor licht, maar heeft ook een keerzijde. Raambekleding moet voor deze hoogte op maat gemaakt worden. Door deze ontwerpkeuze worden bewoners opgezadeld met extra kosten. Daarnaast is er kans op ongelukken bij: rails aanbrengen, gordijnen ophangen, bewassing, stofraggen etc. De meeste ongelukken vinden immers in huis plaats. Achteraf was het beter geweest als het raam breder was gemaakt.
Afbeelding 16. Ramen van meer dan 3 meter hoog
Afbeelding 17. de lift voor mindervaliden
Wel overgenomen is o.a. het advies om de lift voor mindervaliden binnen te situeren, in plaats van buiten het gebouw. Helaas is het advies om individuele bergingen te realiseren niet overgenomen. Wij voorzien daardoor problemen in het beheer. Ook is het niet handig voor bewoners die bijvoorbeeld een (dure) racefiets hebben of elektrische fiets. Ook ontbreekt er opslagruimte die ook niet in de woning te vinden is. Wij zijn benieuwd naar de ervaringen van bewoners. Daarom zijn wij van plan om in 2014 een Woonkwaliteitonderzoek uit te voeren. Daarbij onderzoeken we de ervaringen en woonbeleving van bewoners.
18
Hoofdstuk 3. Interview met Marjon van de Wiel, voorzitter van de WAC Amersfoort Om maar met de deur in huis te vallen; wat is de achtergrond van de voorzitter van de WAC? Na het gymnasium A heb ik de eerstegraads docentenopleiding kunstonderwijs aan de Academie voor Beeldende Kunsten gevolgd. Na mijn tweede studie architectonische vormgeving aan de HKU ben ik als interieurarchitect bij diverse architectenbureaus werkzaam geweest. Ik heb me beziggehouden met ex- en interieurverbouwingen en verbouwingen en inrichtingen van kantoren, makelaardijen, schoolgebouwen en woningen. Momenteel combineer ik het resultaat van beide opleidingen en heb ik een zeer uitdagende baan als teamleider en ontwerpdocent aan de Jan des Bouvrie Academie in Deventer, afdeling Interior Design & Styling. Dit is een particuliere geaccrediteerde Hbo-opleiding. Studenten worden breed opgeleid tot creatieve, professionele maar zeker ook ondernemende interieurontwerpers. Het is misschien leuk om toe te voegen dat ik tijdens mijn studie Architectonische Vormgeving voor het vak Stedenbouwkundig Micro Milieu (tegenwoordig Urban Design) nog stage heb gelopen op de afdeling Stedenbouw van de gemeente Amersfoort. Onder het toeziend oog van toenmalige wethouder Fons Asselbergs hebben we de plannen ontwikkeld voor de inrichting van het centrale plein De Hof. Als binnenstadsbewoner ben ik bovendien al jaren betrokken bij het wel en wee van alle ontwikkelingen op stedenbouwkundig, architectonisch en cultureel gebied in onze stad. Wat is uw visie op wonen ? Mijn belangstelling voor wonen, werken en de gebruikskwaliteit is al lang geleden aangewakkerd. In de loop van de jaren heb ik dan ook door mijn werkzaamheden in de interieurarchitectuur een op ervaring gebaseerde visie op de gebruiks- en belevingskwaliteit van woningen en de woonomgeving ontwikkeld. Onze gebouwde omgeving is namelijk van grotere invloed op ons welbevinden en gedrag dan we wellicht denken. Hoe een toekomstige bewoner zijn woning wil “beleven” wordt zelden in een Programma Van Eisen omschreven. De kern voor het architectonisch ontwerp is een optelsom van gebruiksfuncties en vierkante meters als uitkomst van een strakke regelgeving. De begrippen “welbevinden en sfeer” ontbreken vaak in het bouwkundig PVE terwijl ze essentieel zijn voor een kwaliteitsontwerp. Het is toch ons streven dat bewoners zich in hun huis comfortabel en thuis voelen. Daarom is het van belang daar meer aandacht aan te besteden. In de WAC zie ik al twee jaar toch nog veel dezelfde standaardplattegronden voorbijkomen, iedere keer met een ander mooi geveltje ervoor geplakt. We dagen ontwikkelaars en architecten uit om, naast de beperkingen / mogelijkheden die de regelgeving oplegt, nog meer van de woon- en gebruikswensen van de mens uit te gaan. In de huidige kopersmarkt heeft overigens de aandacht voor de toekomstige bewoner al voorzichtig haar intrede gedaan. Een totaalconcept van architectuur en interieur, waarin naast functionaliteit en vormgeving ook belevingsaspecten als verhoudingen, ruimte, identiteit, routing, licht, lichtinval, akoestiek, frisse lucht en ventilatie en veiligheids-, duurzaamheids- en onderhoudsaspecten opgenomen zijn, resulteert uiteindelijk in het ideale huis. Ons streven: het huis wordt een thuis.
19
Welke meerwaarde heeft de Woonadviescommissie binnen de gemeente Amersfoort? Voor kwalitatief goed wonen is meer nodig dan voldoen aan het (landelijk) technische Bouwbesluit en een positief (lokaal)Welstandsadvies voor het exterieur. Gebruikskwaliteit betreft het menselijke gebruiksaspect van het wonen en de woonomgeving waar ontwikkelaars en sommige architecten in het verleden te weinig oog voor hebben gehad. Er is na 1945 namelijk snel, goedkoop en vooral gestandaardiseerd gebouwd. Het voordeel van onze huidige kopersmarkt is, mede als gevolg van de economische crisis, dat de kritische consument en zijn gevarieerde woonwensen centraal zijn komen te staan. Voor de Woonadviescommissie is dit niets nieuws. Als vertegenwoordiger van de toekomstige bewoners, gaat de WAC al 65 jaar uit van de diversiteit aan gebruikers met hun dagelijkse bezigheden en praktische woonwensen. De meerwaarde van de Woonadviescommissie ligt voor toekomstige kopers en huurders in het feit dat er een adviesraad voor bewoners is die hun belangen op voorhand behartigt. Ontwikkelaars en architecten krijgen onbetaald, door de gemeente gefaciliteerde en gefinancierde, gebruikersadviezen. Dit garandeert onafhankelijkheid en objectiviteit. Wat zijn de speerpunten van de Woonadviescommissie? In 2006 zijn de basiseisen voor de woningbouw en de woonomgeving door het College vastgesteld. Het landelijk Bouwbesluit garandeert een minimum kwaliteit. De gemeente Amersfoort heeft extra kwaliteitseisen in de basiseisen laten vastleggen. Deze zijn gericht zijn op veiligheid, toegankelijkheid, flexibiliteit en gebruikskwaliteit van gebouwen, de woonomgeving en parkeergarages. Deze basiseisen worden inmiddels door alle partijen die nieuwbouw ontwikkelen in Amersfoort daadwerkelijk gehanteerd. Door de WAC wordt de toepassing van de basiseisen in het Voorlopig Ontwerp en Definitief Ontwerp beoordeeld. De WAC toetst, naast bovenstaande eisen met betrekking tot de gebruikskwaliteit, bovendien op duurzaamheidaspecten zoals levensloopbestendigheid, toekomstbestendigheid en energiekosten. Economische aspecten (de verkoopbaarheid is groter als woningen gebruiksvriendelijker zijn) en welzijnsaspecten (de toekomstige uitgaven WMO zijn lager als woningen slechts tegen lage kosten aangepast hoeven te worden) worden eveneens door de deelnemers van de Woonadviescommissie in de kwaliteitstoetsing meegewogen. Wie heeft baat bij de Woonadviescommissie? De woonadviescommissie adviseert projectontwikkelaars en architecten tijdens het ontwerpproces. Woningcorporaties, makelaars en bewoners plukken uiteindelijk de vruchten van de, op bewonerservaringen gebaseerde, adviezen. Dat resulteert in hogere gebruikskwaliteit, betere prijs-kwaliteitverhouding en een optimaal woongenot. Hierin kan de gemeente Amersfoort zich onderscheiden ten opzichte van andere gemeenten en zich als deskundige op het gebied van woonwensen profileren naar bewoners en naar toekomstige inwoners van onze stad. Hoe ziet u de toekomst van de Woonadviescommissie? Het Bouwbesluit en de Welstand alleen waarborgen nog steeds niet de hoge kwaliteit die de gemeente Amersfoort nastreeft. De WAC speelt daarom nu en in de toekomst een belangrijke rol om aanvullende kwaliteitseisen van de gemeente Amersfoort in nieuwbouw- en renovatiewijken te toetsen en te waarborgen. De Woonadviescommissie heeft een grote wens voor de toekomst. De huidige gehanteerde breedte voor een kavel staat al jarenlang op 5.40 m. en in de sociale woningbouw zelfs op 20
slechts 5.10 m. Dit heeft aantoonbaar vele beperkingen opgeleverd ten aanzien van de inrichting van een woningplattegrond. Bredere kavels bieden uitgebreide mogelijkheden om woningen te realiseren die flexibel, levensloopbestendig en toekomstbestendig ontwikkeld kunnen worden. De taak om dit mogelijk te maken voor projectontwikkelaars en architecten ligt al in een eerder stadium, namelijk bij de gemeente en de stedenbouwkundigen.
21
Hoofdstuk 4. Rie van Oort 55 jaar lid van de VAC en de WAC. Op 17 januari 2011 heeft Rie van Oort na 55 jaar lidmaatschap afscheid genomen van de Woonadviescommissie. In 1959 is Rie lid geworden, ze was toen 30 jaar en al zeer begaan met de kwaliteit van onze, toen nog door mannen gedomineerde, woningbouw. De Vrouwenadviescommissie (VAC) Amersfoort is in 1956 opgericht op advies van 5 vrouwelijke gemeenteraadsleden. Rie was op dat moment al lid van de vrouwenbond van de FNV. Men wilde vrouwen uit verschillende wijken van Amersfoort die zelf het huishouden deden. Met een dienstbode kwam je niet eens in aanmerking voor het lidmaatschap. Men dacht overigens na een paar jaar wel overbodig te zijn. En kijk nu eens, de WAC bestaat nog steeds. Het hoogtepunt in haar VAC-loopbaan is het ontvangen van de gemeentepenning bij haar 40- jarig lidmaatschap van de VAC.
Afbeelding 18. Mevrouw Van Oort (r) en de voorzitter mevrouw Van de Wiel
Er is wel het een en ander veranderd in de jaren…. Het toetsen van nieuwbouwwoningen door huisvrouwen richtte zich in de jaren ’50 op: - Het aantal stopcontacten (door toename apparaten in de keuken, de vaatwasmachine, magnetron), - Het granito lavet was handig voor de was en de kinderen maar voor ouderen gevaarlijk, Rie heeft de opkomst van de douche gezien en de verdwijning van het badhuis. - De brievenbussen zaten zowel voor bewoners als voor de postbode te laag in de voordeur. Veranderingen: Rie heeft de overgang gezien van een gesloten naar een open keuken. - De gammele stortbak op het toilet heeft plaats gemaakt voor een luxe inbouwreservoir. - Het granito aanrecht met altijd losse zwart wit tegeltjes in de spoelbak is rvs of kunststof geworden. - De schimmelige vuilnisbak op het balkon is een kliko opstelplek geworden. - Het tochtige schuurtje voor de Solex heeft plaatsgemaakt voor een oplaadplaats voor de scootmobiel. 22
-
Verwarming: de kolenkachel met kolenkit in de woonkamer heeft plaats gemaakt voor de gaskachel en gevelkachels en vervolgens voor centrale verwarming en vloerverwarming in het hele huis. Van ventilatie door de kieren (raam openzetten) zijn we overgestapt naar mechanische ventilatie en balansventilatie. De ijsbloemen op de ramen zijn voorgoed verdwenen door toepassing van dubbel glas. De galerijflat is een woontoren geworden met appartementen en studio’s. De portiekflat noemen we vandaag een urban villa. De familie doorzonwoning wordt nu toekomstbestendig en levensloopbestendig opgeleverd.
Tegenwoordig kijken we naar de draairichting van deuren en ramen en of het toilet wel slotpot is. Of een woning rollator- en rolstoeltoegankelijk is. Om toegankelijkheid te waarborgen heeft de lift zijn intrede gedaan. Het parkeerprobleem in overvolle woongebieden wordt opgelost door parkeergarages onder de woongebouwen. De indeling van de keuken en badkamer en dan met name de indeling en de routing blijft overigens ook vandaag een punt van aandacht. Rie heeft in de afgelopen 55 jaar een diversiteit aan woningtypes de revue zien passeren. Na de Tweede Wereldoorlog is er een tijd van wederopbouw en woningnood. Er is dus veel bouwactiviteit in Amersfoort. Duplexwoningen, doorzonwoningen, eengezinswoningen en flatwijken ontstaan in rap tempo. We realiseren ons dat Rie heeft geadviseerd bij praktisch alle nieuwbouwwijken die ontstaan zijn vanaf de jaren ’60 rond en ver buiten het centrum. We hebben geschat dat Rie in de afgelopen jaren zeker zo’n 1500 projecten beoordeeld heeft! Ze was betrokken bij de Otto Scheltusflat, de Molendijkflat en de Undineflat. Herinrichting van de Teut, de ontwikkeling van het kazerneterrein aan de Leusderweg. Ook woningen in de wijken Liendert, Rustenburg, Schothorst, Kattenbroek (zonder bergingen), Nieuwland, het Gildenkwartier en Vathorst zijn door Rie bekeken en kritisch beoordeeld. De WAC heeft afscheid genomen van Rie van Oort-Smit die, na 55! jaar actief lidmaatschap van de Vrouwenadviescommissie en de Woonadviescommissie, om gezondheidsredenen stopt. Wij danken Rie voor haar enorme betrokkenheid bij de kwaliteit van het wonen in Amersfoort. Rie’s levenslange inzet voor de gemeenschap mag met recht ongeëvenaard genoemd worden. Haar ijzersterke geheugen en onuitputtelijke kennis, haar heldere snedige commentaar missen we tijdens onze vergaderingen nog zeer.
23
Hoofdstuk 5. De verantwoording
samenstelling
van
de
Woonadviescommissie
en
financiële
In 2011 en 2012 is afscheid genomen van een aantal leden en hebben we ook nieuwe leden verwelkomd. De WAC heeft afscheid genomen van Rie van Oort-Smit die, na 55! jaar actief lidmaatschap van de Vrouwenadviescommissie en de Woonadviescommissie, om gezondheidsredenen is gestopt. Wij danken haar voor haar enorme betrokkenheid bij de kwaliteit van het wonen in Amersfoort. Haar levenslange inzet voor de gemeenschap mag met recht ongeëvenaard genoemd worden. Haar ijzersterke geheugen, onuitputtelijke kennis en heldere commentaar missen we tijdens onze vergaderingen zeer. Ook Niels van Woudenberg (GPPA) heeft om gezondheidsredenen de WAC verlaten. We stellen het nu maar zonder zijn snedige commentaar en zijn vermogen tot oplossingsgericht denken. We hebben begin september 2011 helaas afscheid moeten nemen van Jan van der Does, lid van het GPPA, die de strijd tegen zijn ernstige ziekte verloren heeft. Hij ijverde, als ervaringsdeskundige, voor goed bruikbare en toegankelijke woningen voor mensen met een handicap. Rolf van Heel was de opvolger van Jan, hij heeft inmiddels ook weer afscheid genomen. Loes Brandsen en Maudy Ensink namen in augustus 2012 afscheid van de WAC. Han Boelhouwer nam eind 2012 afscheid. Nieuwe leden geven nu hun onmisbare bijdrage aan de toetsing van nieuwbouwwoningen. Gijs Klomp, Jitske Rinzema en Lennard Meijerse vertegenwoordigen inmiddels het GPPA (gehandicapten en patiëntenplatform Amersfoort). Namens de ouderen hebben Jacques Lub, Jacqueline Jonk- den Daas en Gijs Sukel zitting in de WAC. De WKW (werkgroep kwaliteit wonen) bestaat uit Rick Kraan, Frans Knevel en Jan Terwiel. Per vergadering zijn van elke organisatie maximaal 2 leden aanwezig. Financiële verantwoording Ook de WAC ontkomt in deze tijden van crisis niet aan bezuinigingen. Het budget was in 2011 ongeveer € 24.000,-. Dit werd in 2012 verlaagd naar € 15.000,-. Door de situatie op de woningmarkt is het aantal aangeboden plannen lager en daardoor het aantal vergaderingen ook. Daardoor hebben we in 2011 en 2012 niet het hele budget hoeven te besteden. Een lager budget betekent echter wel dat als de woningmarkt weer aantrekt de WAC creatief moet omgaan met dit kleinere budget. Een eerste slag hebben we al gemaakt doordat de kosten voor het convenant met VACpunt Wonen zijn verlaagd. Ook hebben we gesneden in de kostenpost ‘diversen’. In tabel 2 en 3 vindt u een overzicht van de bestedingen in 2011 en 2012. Kostenpost Convenant met VACpunt Wonen (opleidingen en cursussen, lectuur, inhoudelijke ondersteuning) Kosten voorzitter, presentiegelden, notuleren vergaderingen Diversen (attenties bij o.a. afscheid, abonnement Architectuur NL Totaal
Besteding € 2.000,€ 12.000,€ 1.000,€ 15.000,-
Tabel 2. Bestedingen in 2011
Kostenpost Convenant met VACpunt Wonen (opleidingen en cursussen, lectuur, inhoudelijke ondersteuning) Kosten voorzitter, presentiegelden, notuleren vergaderingen Diversen (attenties bij o.a. afscheid, abonnement Architectuur NL) Totaal
Besteding € 500,€ 11.500,€ 140,€ 12.140,-
Tabel 3. Bestedingen in 2012 24
Hoofdstuk 6. 2013 en verder
De behoefte aan en daarmee de visie op woonkwaliteit is continu aan verandering onderhevig. Zo worden we steeds langer, veranderen de gezinsamenstellingen en onze leefpatronen, neemt de vergrijzing toe en verandert onze zorgbehoefte en verandert de aard en omvang van ons wagenpark, om maar wat zaken te noemen. Wonen en werken op dezelfde plek (denk aan ZZP-ers) vraagt om nieuwe huisvestingsoplossingen. Het Bouwbesluit en de Welstand waarborgen naar onze mening nog steeds onvoldoende de woonkwaliteit. Het Bouwbesluit is bedoeld als minimumeis, maar wordt in de praktijk gehanteerd als maximum. Alles wat daarboven komt wordt dan gezien als duurder. Dit geldt gelukkig niet voor alle ontwikkelende partijen, maar toch zien we het nog te vaak. Daarnaast wordt er nog onvoldoende rekening gehouden met de praktische indeling en inrichting van woningen. De WAC wil daarom blijven werken aan het toetsen en waarborgen van toekomstgerichte woningen in Amersfoort. In de Woonvisie 2011-2020 is opgenomen dat de Basiseisen voor de woningbouw en woonomgeving geëvalueerd moeten worden. De huidige Basiseisen zijn in 2006 opgesteld in samenwerking met de ontwikkelaars en corporaties in Vathorst. Inzet is om te komen tot een set overzichtelijke en effectieve eisen die eenvoudig toepasbaar zijn. Dit doen we wederom samen met ontwikkelaars en corporaties. We kijken hier ook naar mogelijkheden om Wmouitgaven in de toekomst waar mogelijk te beperken. Daarnaast wil de WAC ook onderzoek gaan doen naar de kwaliteit van haar adviezen door middel van een woonkwaliteit onderzoek, het woonkwaliteitonderzoek (WKO). Hiervoor is al een eerste opzet gemaakt. We hebben voor de uitvoering enthousiaste leden (vrijwilligers) nodig. Dit past ook goed bij de huidige werkwijze van de gemeente. De kracht van de stad (vrijwilligers die hun kennis en ervaring voor de maatschappij willen inzetten) kan op deze manier goed benut worden. De gemeente Amersfoort adviseert woningcorporaties, architecten en ontwikkelaars met nadruk om hun bouwplannen bij de WAC in te dienen. Waarom? De gemeente Amersfoort stelt de woonconsument centraal en hecht grote waarde aan de gebruikskwaliteit van haar woningbestand. Daarom faciliteert en financiert zij de Woonadviescommissie. Aan de WACadviezen zijn geen kosten verbonden. De adviezen verbeteren de (gebruiks)kwaliteit van woningen en de woonomgeving en zijn daarom van toegevoegde waarde. Ook in 2013 en daarna wil de WAC haar bijdrage leveren aan de woonkwaliteit in Amersfoort. Wij roepen alle ontwikkelende partijen daarom op om hun plannen aan de WAC voor te leggen voor advies. Marjon van de Wiel, voorzitter WAC Adriaan Sleeuwenhoek, secretaris WAC
25
