Jaarverslag 2010
direct resultaat
Water for Life is een gemeenschappelijk initiatief van de drinkwaterbedrijven Vitens en Evides
2
Water for Life Jaarverslag 2010
Inhoudsopgave Voorwoord Ed Nijpels
4
In Mongolië
5
In Ghana
6
Interview Anne Barendregt
8
In Vietnam
9
In Mozambique
10
Interview Willem van Geenhuizen
11
Jaarrekening 2010
12
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
15
Colofon Uitgave van Vitens en Evides Waterbedrijf Postadres Stichting Water for Life Vitens, Postbus 1090, 8200 BB Lelystad Evides Waterbedrijf, Postbus 4472, 3006 AL Rotterdam Tekst HubertNiessenVis Communicatie – Eemnes Vormgeving Bit Agency – Ewijk Fotografie Jack Tillmanns Vitens-Evides International (eigen bezit) Druk Tuijtel – Hardinxveld-Giessendam
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-001-564061
gedrukt
FSC® De totale oplage van dit jaarverslag is 700 stuks. Papier Omslag : 250 g/m² Fastprint Gold FSC SCS-COC-000973. Binnenwerk : 120 g/m² Fastprint Gold FSC SCS-COC-000973.
3
“Wij gunnen de
hele wereld
schoon drinkwater!” “Water en sanitatie zijn van levensbelang. Dat klinkt voor ons als Nederlanders zo vanzelf sprekend, maar het is eigenlijk heel uitzonderlijk hoe goed wij hier in ons land voorzien worden van veilig drinkwater. In Mozambique heb ik met eigen ogen kunnen zien hoe groot de stap naar een goede watervoorziening is voor talloze mensen en kinderen daar.”
“Bijna de helft van de wereldbevolking heeft te maken met onveilig drinkwater of heeft onvoldoende toegang tot drinkwater en sanitatie. Daardoor sterven er wereldwijd jaarlijks miljoenen mensen. De Verenigde Naties hebben zich tot doel gesteld vóór 2015 het aantal mensen dat geen toegang heeft tot veilig en voldoende drinkwater en sanitatie, te halveren. Water for Life, het klantenfonds van drinkwaterbedrijven Vitens en Evides, helpt daar graag aan mee. Wij gunnen immers iedereen de goede levensomstandigheden die we hier in Nederland kennen. Water for Life zamelt via de drinkwaterbedrijven geld in: klanten van Vitens en Evides Waterbedrijf kunnen met een donatie een financiële bijdrage leveren aan de ver betering van drinkwater en sanitaire voorzieningen in ontwikkelingslanden. Water for Life heeft geen personeel in dienst. Vitens en Evides zorgen voor de marketing- en communicatietaken. Door samenwerking met de stedelijke drinkwaterprojecten van Vitens-Evides International wordt al het ingezamelde geld ingezet voor extra drinkwater- en sanitatievoorzieningen in ontwikkelingslanden. Waar Vitens-Evides International zich primair richt op meerjarige samenwerkingsprojecten ter verbetering van stedelijke drinkwaterbedrijven in ontwikkelingslanden, zijn Water for Lifeprojecten kleinschalig en direct gericht op verbeterde toegang tot drinkwater en sanitatie voor de armste bevolkingsgroepen in deze steden. De voorbereiding en het toezicht op de uitvoering van Water for Life-projecten wordt opgepakt door personeel van Vitens-Evides International dat al ter plaatse is, in samenwerking met het lokale waterbedrijf. De expertise die nodig is om de projecten goed uit te voeren, komt eveneens uit beide Nederlandse waterbedrijven, die hun jarenlange ervaring en kennis graag inzetten voor de mensen die dat het hardst nodig hebben.
4
Water for Life Jaarverslag 2010
Ook in 2010 hebben we drinkwater, sanitatie en daarmee een gezonde toekomst een stapje dichterbij gebracht voor vele duizenden gezinnen wereldwijd. Van het gedoneerde geld is in 2010 € 1,2 miljoen ingezet voor projecten in onder meer Mozambique, Mongolië, Vietnam en Ghana. Ruim 72.000 mensen kregen hierdoor (verbeterde) toegang tot drinkwater en sanitaire voorzieningen. Dankzij het mooie initiatief Wandelen voor het Water, waarbij schoolkinderen zes kilometer aflegden met zes liter water op hun rug, kon er bijvoorbeeld veel werk verzet worden in Mongolië. Wandelen voor Water bracht in 2010 in totaal € 48.550 op. Drinkwater en sanitatie zijn – letterlijk – van levensbelang. Allereerst voor een gezond leven, maar ook om te kunnen leren, werken en een inkomen te verdienen. Met uw bijdrage en hopelijk die van vele nieuwe donateurs willen we de komende jaren nog meer mensen toegang bieden tot goed water en sanitaire voorzieningen zodat ook zij een kans krijgen op een gezonde en welvarende toekomst. Water is leven. Namens vele kinderen, hun ouders en iedereen ver van ons waterrijke Nederland die nu toegang hebben gekregen tot drinkwater of sanitatie: dank voor uw steun aan Water for Life.”
25 mei 2011 Ed Nijpels Voorzitter Water for Life
in
Mongolië Nieu
ws:
Veel inwoners van Mongolië, dat ligt in Centraal-
door vrachtwagens naar waterkiosken gebracht moest worden. Door hobbels in de weg verloren de wagens
water aan bij de kiosk. Bovendien werd het water in de wagens niet afgedekt en was het daardoor vaak vervuild. Water for Life heeft in 2010 een aantal waterkiosken aangesloten op het drinkwaternetwerk. Duizenden mensen kunnen nu eenvoudig en continu over schoon water beschikken.
ptem
ber
2010
Wate succ r for L es in ife Mon golië
en Oost-Azië, waren afhankelijk van drinkwater dat
veel water en kwam er dus niet altijd voldoende
3 se
Na v ie in M r jaar zi jn d ong e pr olië aang o inze eslo tte n jecten w ten zijn u af aarv op h geh gero et le olpe nd. T oor Wa idin n. ter f ie gne or twer n water Met kios Life zich k; ru een ken bud im 2 Life zi g 1.00 et va ee 0 me jn n bij de s n mooie n n sen a lech bijd € 10 te ra gebi per inwo eden drinkwa ge gelev er ner te daar te ve heef omh rvoorzie d aan d rb t Wa e do een ning netw eteren. ter f e ( e d lstel n T e zo er or ien w in U ling gena l kope k. De m a a a om t erkio nbaa amd ense n vo s e t a k n o G r en en z in vr r d er A ijn a acht taan sch ie hun ange reas) st de wate wag oon s ens r l w o hale ten o erk ate naar p he de k r; het wa n bij de t ze k iosk iosk en g ter hoef en t nie ebra t cht t e wo langer rden .
Gezo
cht:
!
don
ateu Met rs uw b i j d naar een m rage op w eg ooie t o e koms www t .wate rforl ife.n l
5
in
Ghana
In Ghana, aan de westkust van Afrika, hebben duizenden mensen geen toegang tot schoon en veilig drinkwater. Ook is er een gebrek aan kennis over drinkwater, sanitatie en hygiëne. Voorlichting is hard nodig om te voorkomen dat mensen ziek worden. Water for Life zet zich in om deze situatie in Ghana te verbeteren. In Tuobodum is in 2010 een waterput gerenoveerd waar door de productiecapaciteit van die put flink omhoog kan. De 18.000 mensen die afhankelijk zijn van de put hebben nu toegang tot meer water. In Anfoenga werd gewerkt aan de mechanisatie van twee putten en de verbetering van het distributienetwerk en in Sabon Zonga zette Water
Dagboek van Carine Carine van Ravesteijn werkt voor Water for Life in Ghana. Speciaal voor dit jaarverslag hield ze in november 2010 een week lang een dagboek bij. Lees hier wat Carine in een week tijd allemaal doet om de mensen van Ghana te helpen.
for Life zich in voor verbetering van het distributienetwerk. In de plaatsjes Dwomo en Twifo Praso werden distributie netwerken van elk vier kilometer aangelegd. In totaal hebben nu maar liefst 16.300 mensen daardoor betere toegang tot de watervoorzieningen. Ook in Nsuatre en Koforidua zijn de inwoners geholpen.
Dinsdag “De dag begint met een projectbezoek in Nsuatre. In 2008 hebben we daar gezorgd voor betere watervoorzieningen en distributieleidingen. Nu bouwen we er tien waterkiosken. Volgens de planning moeten deze in december af zijn. Het wordt nog flink doorwerken om dat te halen. We gaan ook nog even langs bij het pomphuisje van het vorige project. Daar is
Maandag
een probleem; de pomp is kapot. Er is al een nieuwe besteld
“Vandaag is een reisdag: mijn collega’s en ik rijden van
door het waterbedrijf en die zal eind van de week geïnstalleerd
Accra aan de kust naar een regio in het binnenland, om drie
worden. We gaan door naar Tuobodum, waar we werken aan
projecten te bezoeken. Een mooie rit door het heuvelachtige en
distributieleidingen en waterkiosken. Dit project loopt al een
groene landschap van Ghana. De weg is slecht dus het wordt
tijdje maar heeft helaas veel vertraging opgelopen: het werk
een lange reis. Eind van de middag komen we aan in Dwomo,
heeft stilgelegen vanwege hevige regenval. Het systeem moet
waar we worden ontvangen door de districtmedewerker van
nu nog getest en schoongemaakt worden en kan dan in
het Ghanese waterbedrijf. In Dwomo bouwt Water for Life
gebruik worden genomen.”
een waterreservoir, leggen we waterleidingen aan en bouwen
6
we waterverkooppunten. Het werk is bijna klaar en het ziet
Woensdag
er goed uit! We rijden door naar Sunyani voor een korte
“Vandaag heb ik een administratieve dag: ik handel e-mails af,
vergadering met de regionale manager, waarin hij een update
schrijf voortgangsrapporten van projecten en werk de
geeft van de lopende projecten.”
financiën bij.”
Water for Life Jaarverslag 2010
Blije gezic
hten in Ak
wanda en
Nieuws:
1 novemb
Bronyibim
Het was hoog tijd voor acti Akwanda e in de G en Brony hanese d ibima. Bij orpjes kwam ma de in tota ar af en to al 4.000 en het leid e d rinkwate hun drink inwoners ingnet wo r uit de k water da rden ond punten d raan. Ze arom op erhouden van wate ie het dorp moesten andere m . De wate rtankers, to a t nu toe h n d ie rverkoop e ren halen uit stroom el stuk. D van rege ad, waren e inwone , zoals pjes en d nwater. D voor een rs oor het o v te a n n at was m groot A m kwanda e eepraten pvangen eestal ge n Bronyib over waa en gezon gebouwd r de nieu ima moch d water! Water for we waterv werden. “D Life is in erkooppu e in w woners zi e voor ze 2009 aan nten Ghanese jn ontzett gedaan h de slag g dorpen e end blij m ebben”, v egaan in Barendre n de resu et wat ertelt Pro de twee zijn nu aa gt vanuit ltaten mo ject Mana ngesloten Ghana. “B gen er zijn w ger Anne e o a ij p ll e d het leidin e . e van tien o n D fe e m e d st a o a e rpen r blije ge lijke open gnetwerk penbare zichten.” vertelden ing zagen en door m waterverk gedistrib De bewon de medew iddel ooppunte ueerd. Da ers van A e rk n w e v rs oor veel o ordt het w arnaast zi nkwanda v a n voor de g W a ter for Lif pluchting ater jn er train emeensc e dat het heeft gezo ingen geo juiste mo hap, waari project rg rg wassen’ a m a d n : e h is nt en het n het ond et kwam eerd an bod ko scheelt h erwerp ‘h precies o dichtbij v mt en uitg e a moet word p het n n o e d o e e rh n n e h a le oop tijd n nden is. V gd wordt en voor d ze norma u het wate ooral in h waarom b rinkwate bevolking a e l r t g e r. ta e d sp ro E a rg ld g ro e seizoen van Ghan belangrijk ken altijd te halen, , waarin a weet va ver moest , want de blijft er n ak niet ge e n re u izen om w tijd over noeg ove werd € 65 voor scho ater r deze zak Inwoners .881 inge ol of werk en. denken m zet om de B . In totaal ro n e y e m ib ensen va De waterv ima te he n Akwan lpen. erkooppu da en nten zijn drinkwate eigenlijk r wordt e o p W e n a bare kran r per emm ter for Lif Door die en. Het e zorgt erv er verkoc structure ht aan de oor dat d na afrond le inkomst e waterve inwoners ing van h en kunne . rkooppun et projec n de verk afgesprok ten ook t blijven v ooppunte e n d oortbesta a t n inwoners an. Zo is bij elkaar e n w a er te komen om rverkope rs regelm eventuele atig probleme n te besp reken.
er 2010
a
Donderdag In de ochtend ga ik naar een maandelijkse bijeenkomst met verschillende organisaties uit de Ghanese watersector. Het gaat over de duurzaamheid van waterservices voor arme mensen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat projecten structureel effect hebben? Interessant om daarover van gedachten te wisselen! ’s Middags maak ik een begin met het evaluatierapport van het project in Tuobodum.” Vrijdag “Vandaag dragen we op kantoor lokale kleding; de mannen een Afrikaans overhemd en de vrouwen Afrikaanse jurken. Ik rond vanochtend het evaluatierapport verder af. Verder regel ik onder andere dat we trainingen kunnen geven aan de Ghanese bevolking bij een aantal lopende projecten. Water- en hygiënetrainingen zijn een belangrijk onderdeel van ons werk. De inwoners van het dorp leren hoe ze het water kunnen kopen bij de tappunten, hoe ze het op een hygiënische manier naar hun woning kunnen krijgen en het kunnen bewaren. We selecteren meteen een paar inwoners die opgeleid gaan worden tot waterverkoper.”
7
Anne Barendregt vanuit Ghana:
“We hebben
veel
bereikt nog zóveel
maar er is
te doen!”
Duizenden mensen in Ghana hebben geen toegang tot schoon en veilig drinkwater. Daarnaast worden er door een gebrek aan kennis over drinkwater, sanitatie en hygiëne veel Ghanezen ziek. Anne Barendregt is Project Manager Pro Poor Water Supply bij Aqua Vitens Rand Ltd. (AVRL) in Ghana en werkt samen met Water for Life. “In Ghana zijn met name de buitenwijken van de steden en grotere dorpen niet of nauwelijks aangesloten op het drinkwaternetwerk”, vertelt Anne Barendregt vanuit Ghana. “De inwoners van deze wijken moeten hun drinkwater daarom op andere manieren halen, zoals van watertankers, uit stroompjes en door het opvangen van regenwater. En dat is vaak geen veilig water. In 2010 is met behulp van financiering van Water for Life de watersituatie voor vier van dit soort gebieden verbeterd. Door middel van uitbreiding van het distributienetwerk en de bouw van openbare waterverkooppunten, waar het drinkwater per emmer verkocht wordt aan de inwoners, zijn in totaal ruim 27.000 mensen aangesloten op het netwerk. Doordat mensen betalen voor hun water is het mogelijk om de verkooppunten en het leidingnet te onderhouden waardoor een structurele verbetering van de watervoorziening ontstaat. In de dorpen Tuobodum en Anfoega zijn extra waterputten geboord en gemechaniseerd om de aanvoer van drinkwater naar deze dorpen te vergroten. In Koforidua, de hoofdstad van de Eastern-regio, hebben we een groot ziekenhuis aangesloten op het drinkwaternetwerk.” In 2010 is er ook een aantal nieuwe projecten gestart, die in 2011 aan nog eens 20.000 Ghanezen water zullen gaan leveren. Uitdagingen Het werk dat Water for Life samen met AVRL verzet in Ghana gaat niet zonder slag of stoot. Barendregt kent
als geen ander de obstakels en uitdagingen die hierbij komen kijken. “Het kan gebeuren dat mensen niet willen betalen voor hun drinkwater. Ze begrijpen niet waarom dat nodig is en gaan toch weer het vervuilde – gratis – water gebruiken. Het is daarom belangrijk om de gemeenschap voor te lichten over wat we doen en waarom we dat doen. We geven trainingen waarin we het belang van schoon drinkwater uitleggen en laten zien waarom de mensen moeten betalen voor hun water. In 2011 zal er een groot evaluatieonderzoek worden uitgevoerd van alle projecten die tot nu toe zijn afgerond en we zullen kijken of er dan behoefte bestaat bij de bevolking aan aanvullende trainingen. We proberen de plaatselijke bevolking ook op andere manieren te betrekken bij de projecten. In sommige gevallen wordt bijvoorbeeld de plaatselijk bevolking ingeschakeld om de aannemer te helpen bij het aanleggen van de leidingen.” Trots Barendregt is trots op het werk dat er met AVRL en Water for Life verzet wordt: “Wanneer er weer een project met succes is afgerond en een grote groep mensen toegang heeft tot schoon en betaalbaar drinkwater ben ik trots op het werk dat Water for Life samen met AVRL doet in Ghana. Ik hoop dat we nog veel mensen op deze manier kunnen helpen. We hebben al veel bereikt, maar er is nog veel te doen!”
“We leggen mensen uit waarom ze moeten betalen voor schoon drinkwater”
8
Water for Life Jaarverslag 2010
Nieuws: 17 nove
Water for Life in lokale
mber 2010
krant
Een bijzonder pr oject in Vietnam nadert zijn einde compleet drinkw . Een atersysteem, in clusief huisaan moest opgezet sluitingen worden in Cho Lon, een van de gebieden van Ho allerarmste Chi Minh City in Vietnam, waar sc en veilig drinkw hoon ater absoluut ge en vanzelfspreke is. Het project ha ndheid alde zelfs de lok ale krant! Het enthousiasm e voor dit project was enorm. Op ment dat bekend het mowerd dat er een lei dingnet zou word aangelegd en de en inwoners dus ee n drinkwateraans zouden kunnen luiting krijgen, werd he t lokale drinkwa overspoeld met terbedrijf aanvragen. Al sn el leek het erop meer aansluitin dat er veel gen nodig ware n dan in eerste begroot was. En instantie dat er dus niet vo ldoende geld wa Daarom werd ee s. rst het grootste gedeelte van he onder handen ge t gebied nomen. Na twee maanden lagen leidingen er en de pijpnog iets later wa re n de 1.200 aans (waarmee 8.350 lui tingen mensen aan scho on en veilig drink geholpen zijn!) ee water n feit. Er was ge noeg geld over tweede deel van om ook het het project te sta rten en nog eens mensen te helpe 2.800 n.
in
Vietnam
Vietnam ligt in Zuid-Oost Azië en heeft ruim 86 miljoen inwoners. In veel gebieden is er niet genoeg schoon en veilig drinkwater en zijn er onvoldoende toiletten of andere sanitaire voorzieningen. In Vietnam is in 2010 een flink aantal bijzondere Water for Life-projecten afgerond.
Dagboek van Gerard Gerard Soppe is projectmanager in Danang, Vietnam. Speciaal voor dit jaarverslag hield hij in november een week lang een dagboek bij. Lees hier wat Gerard in een week tijd allemaal doet om de mensen van Danang te helpen.
Maandag “Mijn dag begint met het doornemen van de weekplanning. Het lokale drinkwaterbedrijf Dawaco heeft zelf ook een planning voor de werkzaamheden gemaakt en ik bekijk die om te kijken wat er verbeterd kan worden. ‘s Middags heb ik een vergadering met de wijkfitters van Hai Chau, een wijk waar veel water verloren gaat door lekverliezen. We zijn op zoek naar ” manieren om dat tegen te gaan.. Dinsdag “Ik moet vandaag weer veel doen, waaronder de cijfers van de productielocaties van Dawaco controleren. De cijfers zullen we in de vergadering van woensdag bespreken met de managers, maar vergaderingen worden hier vaak niet zo goed voorbereid als in Nederland. Ik stuur de cijfers en mijn bevindingen dus naar alle managers en vraag of ze die vóór de vergadering willen lezen. De cijfers zullen in de vergadering zelf ook nog toegelicht ” moeten worden.. Woensdag “Ik mail mijn collega’s in Nederland om te overleggen over nieuwe short termers; medewerkers van de Nederlandse drinkwaterbedrijven Vitens en
Evides die voor een paar weken naar Vietnam komen om mij te helpen. Daarna ga ik op stap met de techneuten van het project in Cam Le. Deze week wordt het project opgeleverd en daarom moeten we de huisaansluitingen en de riolering controleren. Op straat maken we een praatje met de bewoners van de wijk. De armsten onder hen worden ook nog geïnterviewd om te onderzoeken of ze tevreden zijn met de nieuwe drinkwatervoorzieningen. ‘s Middags heb ik overleg met de managers ” over de financiële cijfers. Donderdag “Vandaag controleer ik samen met een short termer onder andere de cijfers die worden verzameld tijdens de nachtmetingen. Dankzij de nachtmetingen kunnen we de plekken opsporen waar er drinkwater uit het leidingennet lekt. Die plekken worden dan ingepland bij het akoestisch lekzoekteam; het team dat lekken, die niet zichtbaar maar met speciale apparatuur wel hoorbaar zijn, kan opsporen. Ik bespreek de inzet van medewerkers voor het nieuwe Geografisch Informatie Systeem met de directeur van Dawaco. Daar moet ” meer energie in worden gestopt. Vrijdag “Het project in Cam Le loopt op zijn eind het is dus de hoogste tijd om de eindrapportage te schrijven. Om het project af te sluiten, vindt er ‘s middags een ceremonie met toespraken plaats. Ook de mensen die zelf baat hebben bij de verbeteringen komen aan het woord. Zij zijn erg blij met het resultaat en geven me een schilderij cadeau. Aansluitend eten we gezamenlijk ” een hapje ter afsluiting van het project.
9
in
Mozambique
In het Afrikaanse land Mozambique zijn de drinkwater- en sanitatievoorzieningen niet in orde. De inwoners van veel steden moeten kilometers lopen om – vaak onbetrouwbaar – water te halen. Op scholen ontbreekt het vaak aan goede toiletten. Water for Life zet zich in om de situatie voor de Mozambikanen te verbeteren. In 2010 zette Water for Life zich in om de bewoners van de dorpen Cachinka en Mutemba te helpen. Zo werden er nieuwe leidingen aangelegd
ptember 2010
Nieuws: 13 se
! s e c c u s l e Dubb
waardoor meer dan 10.000 mensen geholpen zijn aan schoon en veilig drinkwater. In het zuiden van Mozambique werd hard gewerkt aan het verbeteren van de toiletvoor zieningen op scholen, zodat de kinderen in dit gebied normaal naar het toilet kunnen. In Inhambane en Maxixe zorgde Water for Life voor een goed afvalwaterplan en werd gezondheidsvoorlichting aan de inwoners gegeven.
Nieuws: 17 no vember 2010
Nooit meer op
straat poepen
!
In Nederland gaan we naar het toilet en onze handen wassen we da . Een basissch arna ool zonder to we ons niet vo iletten? Dat ku orstellen. In nn en M ozambique po schoolkinder epen en plas en vaak nog se n op ee n hoek van he en is handen t schoolplein wassen door gebrek aan onmogelijk. schoon water
for Life het e heeft Water qu bi am oz M gezonder van akkelijker én In het zuiden s een stuk m er on w er for in at el ngen van W leven voor ve j de inspanni zi nk en da eg e st ed ge luitingen gemaakt. M inkwateraans eer dr m al el nt ve aa t t da Life is he dat betekent En . k00 .0 dr 40 ar en veilig in van 8.000 na en tot schoon bb g. he pa g Fi an ijf eg dr le waterbe mensen nu to door het loka d er ue rib st water, gedi roject! Een succes-p noemen, oject mogen bbel succespr du n ager ee an ig tm st ec hout, proj Dat we het ru n Wiebe Berk va ij ook, l w aa en rh nn ve t ku n, blijkt uit he er for Life ka at W at “W rs e. biqu edewerke in Zuid-Mozam rkhout. “De m ze pag”, vertelt Be Fi j bi cht waarmee ri ze ge n te op s dach zélf een fond gs en in en bb zi he or ijf vo sten in het van het bedr rm ra le al de er – naties er een inwon – met eigen do el tijd wordt ns in de zove Ee . en is huisaan lp at he gr n gebied wordt op ee d er te ak tr te vorm ge e ater. De eers uitgekozen di gratis drinkw ng la zame ar ur ja du n n sluiting of ee ste: het is ee rs erigens de be ke ov er ik ew nd ed vi van hulp uchtige. De m delen ts van een vl id aa m pl e in ël g ci in an oploss en voor de fin g rgen niet alle lf uit. Geweldi van Fipag zo heden ook ze m aa kz zijn er ijk w el id de que heeft du maar voeren Zuid-Mozambi ig in ht t ac ec kr oj al pr ta s pi toch! On g is nu zelf ka en aan worpen: Fipa hand te bied de vruchten afge en lp he de t ur be jn zi genoeg om op bben!” rdst nodig he wie dat het ha
10
Water for Life Jaarverslag 2010
Dat kan natu urlijk niet. Met een speciaal Schoon water sanitatieprog voor Mozambi ramma, que, georgani provincie Frie seerd door de sland, de Frie se gemeenten Vitens worde , het Wetterski n de inwoner p en s van Xai-Xai en Maxixe ge , Chokwe, Inha holpen. De N mbane ed er la nd Vitens en Ev se drinkwater ides helpen m bedrijven ee door men Evides Intern sen van Vitens ational in Moz ambique in te mee met het zetten. Zij help bouwen van en to ile tgebouwen en ting over hygi geven voorlic ëne aan de ki hnderen op sc hool. Ziektes Dat alles is ho og nodig wan t veel kinderen worden ziek in Mozambiqu doordat ze ve e rv uild water dr bovendien ni in ken en zichze et goed scho lf onhouden. In for Life op ac totaal heeft W ht basisschol at er en wc’s gebouw is voortgezet d. Het harde door de proj werk ectorganisat met Water fo ie en inmidde r Life-geld al ls zijn tie n sc ho voorzien en m len van goed e toiletten et het Friese programma al Nieuwe plan 64 scholen. nen zijn in de m aak! Nu de sc en Xai Xai op holen van Ch weg geholpen okwe zijn, worden wellicht ook er in de toek wc’s gebouw omst d op markten de omgeving en bij bushal . tes in
Willem van Geenhuizen (A. Hak):
“Waterisvan het begin alles!” Tricht is zo’n plaatsje om verliefd op te worden. Met de meanderende Linge langszij, met boomgaarden en oude bomen. Een idyllische plek om je bedrijf te vestigen. “Ja, het is mooi hier”, zegt Willem van Geenhuizen, directeur van A. Hak, “Maar we zijn hier in 1985 van Ridderkerk naartoe verhuisd omdat het centraal in het land ligt en omdat we voor een schappelijke prijs voldoende grond konden aankopen.” Welkom in de nuchtere wereld van A. Hak. Die nuchterheid staat ook aan de basis van de beslissing om als eerste corporate sponsor steun te geven aan Water for Life. A. Hak is wat Van Geenhuizen noemt een ‘ondergrondse installateur’ die sinds de oprichting in 1963 gespecialiseerd is in het aanleggen van leidingen. “Inmiddels doen we veel meer; we doen het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van onder- en bovengrondse infrastructuur, voor het transport van olie, gas, water en elektriciteit. We werken al geruime tijd voor Vitens, Evides Waterbedrijf en andere waterbedrijven. En in de vele landen waar we inmiddels een vestiging hebben, doen we ook regelmatig drinkwaterprojecten, zoals in Saoedi-Arabië en Albanië. We kennen de waterwereld goed en wat was er logischer dan te gaan helpen bij drinkwatervoorziening in landen die dat nodig hebben?” Water is het begin Volgens Van Geenhuizen is het simpel: “Water is zo essentieel dat onze hulp ook echt wat uitmaakt. Water is het begin van alle leven en als een gebied water heeft, moet je ook riolen en elektra hebben. Zo bezien staat water ook aan het begin van de ontwikkeling van een gebied, van een land.” De keuze voor Water for Life is een nuchtere keuze voor kwaliteit. “De mensen van Vitens en Evides hebben de lokale kennis en weten dus waar wij meteen goed aan de slag kunnen. Zij doen onderhoud en beheer, wij vullen dat uitvoeringstechnisch aan. Nog niet zo lang geleden was het ondenkbaar dat
het bedrijfsleven zich met ontwikkelingshulp zou bemoeien, maar daar is nu gelukkig verandering in gekomen. Wij doen projecten alsof het een normale opdracht is, niet uit hobbyisme.” Lokale economie Willem van Geenhuizen heeft een aantal jaren op Madagaskar gewoond. “Ik heb daar met eigen ogen gezien hoe het niet moet. Ik heb een hekel aan hemelfietserij en aan het gebrek aan langetermijnvisie dat zoveel van die projecten kenmerkt. Er wordt dan wel iets gegeven, maar het wordt niet afgemaakt.” Voor de directeur van A. Hak is het van belang dat de projecten gedragen worden door de medewerkers. “We hebben een paar duizend man aan het werk. Die komen soms ook zelf met projecten. Zo faciliteren we een eigen hulpproject in de sloppenwijken van Rio de Janeiro. En onze mensen hebben een concreet plan ingediend bij de overheid van Ghana om jaarlijks rond de achthonderd waterbronnen te slaan. De overheid van Ghana moet dit plan nog goedkeuren. Je mag ook nooit vergeten dat je te gast bent in het land waar je een project uitvoert.” A. Hak gaat in de samenwerking met Water for Life mensen en materieel leveren voor projecten in Ghana en Mongolië. Het bedrijf zet elk jaar een percentage van de bedrijfswinst opzij voor deze sponsoring en andere steunprojecten.
Water staat aan het begin van de ontwikkeling van een land
11
Jaarrekening 2010 Doel van de stichting De stichting heeft ten doel: - Het werven van gelden bij particulieren, bedrijven en instellingen ter aanwending voor ideële projecten op het gebied van water voorziening en sanitatie in ontwikkelingslanden. - Het financieren, uitvoeren of doen uitvoeren van ideële projecten op het gebied van de watervoorziening en sanitatie in ontwikkelingslanden. Zomede al hetgeen met het vorenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. De stichting tracht haar doel te verwezenlijken door het uitsluitend financieren van en/of bijdragen aan: - Projecten als hiervoor bedoeld die worden uitgevoerd onder toezicht en/of begeleiding van de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid: Vitens-Evides International bv, ingeschreven in het handelsregister onder nummer 08134161, of - projecten als hiervoor bedoeld die worden uitgevoerd onder toezicht en/of begeleiding van medewerkers van Vitens-Evides International.
Balans per 31 december 2010 31-12-2010
31-12-2009
Vorderingen
256.117
780.262
Liquide middelen
313.867
65.979
Totaal activa
569.984
846.241
565.984
131.391
4.000
714.850
569.984
846.241
Werkelijk 2010
Begroting 2010
Werkelijk 2009
806.599
695.000
658.677
0
0
0
Beschikbaar uit eigen fondsenwerving
806.599
695.000
658.677
Subsidies overheden en anderen (Aqua for All / A. Hak)
708.603
850.000
620.937
1.345
0
1.337
-7.530
-10.000
-7.740
1.509.017
1.535.000
1.273.211
1.074.424
1.750.000
1.468.722
0
0
0
1.074.424
1.750.000
1.468.722
434.593
-215.000
-195.511
Bedragen in €
Activa
Passiva Besteedbaar vermogen Schulden op korte termijn Totaal passiva
Staat van baten en lasten over 2010 Bedragen in €
Fondsenwerving Donaties, giften Kosten uit eigen fondsenwerving*
Financiële baten en lasten Overige baten en lasten Beschikbaar voor doelstelling Besteed aan doelstelling Verstrekte subsidies voor ontwikkelingsprojecten Uitvoeringskosten ** Totaal besteed aan doelstelling Overschot (tekort) is toegevoegd (onttrokken) aan Vrij besteedbaar vermogen * De kosten uit eigen fondsenwerving worden gedragen door Vitens en Evides. ** De uitvoeringskosten worden gedragen door Vitens-Evides International.
12
Water for Life Jaarverslag 2010
Grondslagen waardering en resultaatbepaling Presentatie in de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de vereisten van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek en Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 ‘Richtlijn Fondsenwervende instellingen’. Vorderingen en schulden Vorderingen en schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders vermeld. Baten en lasten Baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. Projectverplichtingen worden geheel ten laste gebracht van het boekjaar waarin het besluit tot toekenning is meegedeeld, ongeacht welk boekjaar de subsidie wordt uitgekeerd.
Toelichting op de balans Vorderingen
31-12-2010
31-12-2009
Vorderingen op Aqua for All
193.823
731.073
Nog te ontvangen donaties
62.294
47.602
Bedragen in €
Overig
0
1.587
Totaal
256.117
780.262
Vordering op Aqua for All bestaat uit de gestorte bijdragen door Water for Life en verdubbeling door Aqua for All uit TMF-fondsen (Thematische Mede Financiering) voor goedgekeurde projecten, verminderd met ontvangen voorschotten voor projecten en gefactureerde projectkosten. Donaties van vaste donateurs worden geïnd via de waternota. De donaties van klanten worden in de maand na facturatie afgedragen aan Water for Life.
Verloopoverzicht besteedbaar vermogen Bedragen in €
31-12-2010
31-12-2009
Besteedbaar vermogen per 01-01
131.391
326.902
Overschot/tekort (-/-)
434.593
-195.511
Besteedbaar vermogen per 31-12
565.984
131.391
In december 2010 is een donatie van A. Hak ontvangen van € 300.000 die eind 2010 nog niet is toegekend aan projecten. Het besteedbaar vermogen wordt in 2011 besteed aan nieuwe projecten.
Schulden op korte termijn Bedragen in €
31-12-2010
31-12-2009
Vitens-Evides International bv
0
604.000
Te betalen bijdrage Aqua for All
0
107.500
Accountantskosten
4.000
3.350
Totaal
4.000
714.850
Schuld aan Vitens-Evides International bv betreft nog af te dragen projectbudgetten voor goedgekeurde projecten. Alle saldi zijn eind 2010 verrekend.
utair gevestigd in De stichting Water for Life is stat Water for Life van uur best Utrecht. Het zelfstandig op de juiste icht toez dt hou beheert de donaties en zijn: n lede uurs best besteding daarvan. De zitter - Drs. E.H.T.M. (Ed) Nijpels – Voor cteur Kunst & Natuur Dire – a - Drs. M. (Milou) Halbesm n bij de Turing Foundatio WASH Secretariaat - Ir. P. (Paul) van Koppen – Manager ip ersh Partn bij Netherlands Water
gleraar Corporate - Prof. dr. C. (Cees) van Riel – Hoo eit ersit Univ Communicatie, Erasmus r Raad van zitte Voor – - Ir. R.H. (Rik) van Terwisga
Bestuur Vitens meen directeur - Ir. P. (Peter) Vermaat MBA – Alge Evides Waterbedrijf voormalig partner - Drs. H.H. (Harry) Vos RA – Fiscalist, bij KPMG G.M. (Gerhard) Directeur van de stichting is dr. ir. van den Top.
13
Toelichting op de staat van baten en lasten Beschikbaar uit fondsenwerving Bedragen in €
Werkelijk 2010
Begroting 2010
Werkelijk 2009
Fondsenwerving Donaties van vaste donateurs
632.312
647.500
602.173
Donaties incidenteel
50.304
22.500
15.349
Donaties op basis van acties
59.983
25.000
37.555
742.599
695.000
655.077
Donaties incidenteel voor specifiek project Subsidies overheden; Aqua for All Donaties overig (A. Hak) Totaal
64.000
0
3.600
408.603
850.000
620.937
300.000
0
0
1.515.202
1.545.000
1.279.614
De fondsenwerving van vaste donateurs is met € 30.000 toegenomen (toename van 5%) opzichte van 2009. Het aantal vaste donateurs is in 2010 toegenomen met 2.050 tot 23.524 donateurs eind 2010. De subsidies van overheden hebben betrekking op cofinanciering van projecten door Aqua for All vanuit Thematische Medefinanciering (TMF). Daarnaast is door het landelijke initiatief Wandelen voor Water in 2010 voor € 48.550 bijeengelopen door scholen voor projecten van Water for Life. Water for Life heeft zelf geen kosten uit eigen fondsenwerving. De kosten van fondsenwerving worden gedragen (gesubsidieerd) door Vitens en Evides. Er wordt maximaal gebruikgemaakt van de bestaande processen bij Vitens en Evides, met name ten aanzien van facturatie, inning en afdracht van vaste donaties via de waternota en de communicatie.
Besteed aan doelstelling Goedgekeurde projectvoorstellen In het financiële jaar 2010 zijn de volgende projectvoorstellen goedgekeurd door het bestuur van de Stichting Water for Life: Project Mozambique-Noord: Cuamba Vietnam Son Tra: training Vietnam Son Tra: training ingetrokken
Bedrag in € Aantal begunstigden 125.000
13.900
Datum februari
38.000
februari
-38.000
november
125.000
13.900
Mongolië Ger Area III
235.000
8.000
mei
Ghana Dwomo
122.000
9.000
mei
21.000
ziekenhuis
mei
139.000
7.300
mei
Ghana Nsuatre II
14.000
6.000
mei
Malawi Blantyre
68.000
3.000
mei
599.000
33.300
Ghana Koforidua Ghana Twifo Praso
Ghana Zuarungu Vietnam - Danang: Hoa Vang Filippijnen Davao Mozambique sanitatie III Totaal goedgekeurde projectvoorstellen Minderwerk op afgeronde projecten Totaal besteed aan doelstelling
75.000
2.600
november
211.000
9.063
november
87.300
1.165
november
100.000
12.000
november
473.3000
24.828
1.197.300
72.028
-122.876 1.074.424
Water for Life heeft zelf geen uitvoeringskosten voor de gerealiseerde projecten. De uitvoeringskosten voor begeleiding en toezicht worden gedragen door Vitens-Evides International. De activiteiten vinden plaats in landen waar Vitens-Evides International al actief is in het kader van Water Operator Partnerships. Hierdoor liften de Water for Life projecten maximaal mee op reeds lopende projecten voor managementondersteuning van lokale waterbedrijven. Door de hulp vanuit Water for Life te koppelen aan de ondersteuning van lokale waterbedrijven door Vitens-Evides International, kan de continuïteit van de met Water for Life gefinancierde projecten beter worden gewaarborgd.
14
Water for Life Jaarverslag 2010
Van de baten over 2010 en het vrij besteedbaar vermogen van begin 2010 is 65% toegekend aan projecten in 2010. Een donatie van € 300.000 die december 2010 is ontvangen, is nog niet toegekend aan projecten. Met de goedgekeurde projectvoorstellen in 2010 van € 1,2 miljoen krijgen circa 72.000 mensen en een ziekenhuis toegang of verbeterde toegang tot drinkwater en sanitatie voorzieningen. Gemiddelde kosten per begunstigde bedragen in 2010 € 16,33. Vanaf de oprichting van de stichting is € 5,3 miljoen besteed aan de doelstelling, hiermee krijgen circa 688.000 mensen toegang of verbeterde toegang tot drinkwater en sanitatie voorzieningen. Gemiddelde kosten per begunstigde € 7,27. Bezoldiging bestuur In het verslagjaar 2010 is € 2.750 betaald aan vacatiegelden aan de gezamenlijke bestuurders (2009 € 2.250).
Gebeurtenissen na balansdatum Geen. Resultaatbestemming Het overschot van 2010, zijnde € 434.592,82 wordt toegevoegd aan het vrij besteedbaar vermogen. Het vrij besteedbaar vermogen wordt in 2011 besteed aan nieuwe projecten. Goedkeuring en vaststelling jaarrekening 2010 Hiermee verklaart het bestuur van stichting Water for Life dat de jaarrekening 2010 van de genoemde stichting is opgemaakt in overeenstemming met de ter zake vastgestelde richtlijnen en is vastgesteld door het bestuur op 25 mei 2011 te Utrecht.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Water for Life
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting Water for Life te Utrecht gecontroleerd. Deze jaar rekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 ‘Fondswervende’ instellingen. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelich tingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeels vorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effecti viteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Water for Life per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 ‘Fondswervende’ instellingen.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toege voegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Zwolle, 25 mei 2011 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. J. Hetebrij RA
15
Bezoekadres Reactorweg 47 3542 AD Utrecht
Bezoekadres Schaardijk 150 3063 NH Rotterdam
Postadres Postbus 1090 8200 BB Lelystad
Postadres Postbus 4472 3006 AL Rotterdam
Tel. 088 8847911 www.vitens.nl
Tel. 010 2935478 www.evides.nl
www.waterforlife.nl