Inhoudsopgave Programmabegroting 2013

Inhoudsopgave Programmabegroting 2013 Onderdeel

Pagina’s

Programmabegroting 2013

1-330

Erratum

331

Eerste begrotingswijziging

332-339

Tabellen eerste begrotingswijziging

340-353

Tweede begrotingswijziging 2014

354-371

Tabellen tweede begrotingswijziging

372-389

Derde begrotingswijziging 2013

390-400

Tabellen derde begrotingswijziging

401-414

Subsidiestaat 2013

415-421

Programmabegroting 2013

Colofon Programmabegroting 2013 Uitgave Gemeente Utrecht Drukwerk RICOH NEDERLAND Fotografie Omslag: Jan Lankveld Overig: Deel 1:

Willem Mes

Deel 2:

Jan Lankveld

Hoofdstuk 1:

Willem Mes

Hoofdstuk 2:

Jan Lankveld

Deel 3:

Sietse Brouwer

Hoofdstuk 3:

Jan Lankveld

Hoofdstuk 4:

Bert Spiertz

Bijlagen:

Marnix Schmidt

Informatie Gemeente Utrecht Bestuurs- en Concerndienst Sector Financiën en Personeel Postbus 16200 3500 CE Utrecht www.utrecht.nl/begroting [email protected]

Raadsvoorstel 2012, nummer 125 Utrecht, 5 september 2012

Ten Geleide In deze Programmabegroting 2013 staan voorstellen waarmee we verder uitvoering willen geven aan ons collegeprogramma 2010-2014 'Groen, Open en Sociaal'. Dit is de tweede begroting die we volgens de nieuwe indeling aan u presenteren. De Programmabegroting 2013 begint met het hoofdstuk context, waarin de beleidsinhoudelijke samenvatting en de maatschappelijke en financiële context, waarin we ingaan op ontwikkelingen vanuit de omgeving die van invloed kunnen zijn op het beleid, in elkaar verweven zijn. In hoofdstuk 1 van de Programmabegroting 2013 komen de verschillende beleidsprogramma's aan bod. Per beleidsprogramma worden de verschillende subdoelstellingen afzonderlijk toegelicht door aan te geven wat we willen bereiken en wat we daarvoor gaan doen. Elke subdoelstelling wordt afgesloten door een financiële toelichting. Hierbij worden verschillen groter dan 10% of 500.000 euro toegelicht. Ten opzichte van de Programmabegroting 2012 worden de kosten van interne dienstverlening door de dienst ondersteuning niet meer doorbelast aan de programma's maar maken nu onderdeel uit van het saldo op algemene ondersteuning. In hoofdstuk 2 hebben we de paragrafen opgenomen. Deze paragrafen geven een dwarsdoorsnede hoe de gemeente Utrecht er voorstaat op de betreffende onderwerpen. Hoofdstuk 3 en 4 vormen samen de financiële begroting. Hierin vindt u een totaaloverzicht van de baten en lasten per programma en het financieel beeld, waarbij wordt ingegaan op de financiën van de gemeente als geheel. Hierbij komt onder andere de uitkering uit het Gemeentefonds aan de orde. Wij hopen dat u aan de hand van de voorliggende stukken een goede beleidsafweging kunt maken. De secretaris,

De burgemeester,

Drs. M. Schurink

Mr. A. Wolfsen

3

Inhoudsopgave Deel 1 Context Samenvatting en context

7 11

Deel 2 Beleidsbegroting

17

Hoofdstuk 1 Programma's

20

1.1 Bewoners en Bestuur

21

1.2 Stedelijke Ontwikkeling

39

1.3 Duurzaamheid

75

1.4 Bereikbaarheid

87

1.5 Openbare Ruimte en Groen

97

1.6 Werk en Inkomen

115

1.7 Onderwijs

133

1.8 Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

145

1.9 Veiligheid

173

1.10 Cultuur

189

1.11 Sport

199

1.12 Vastgoed

213

Algemeen

223

Algemene middelen en onvoorzien

223

Algemene ondersteuning

226

Hoofdstuk 2 Paragrafen

231

2.1 Weerstandsvermogen

231

2.2 Onderhoud kapitaalgoederen en investeringen

241

2.3 Financiering

253

2.4 Bedrijfsvoering

257

2.5 Verbonden Partijen

263

2.6 Grondbeleid

271

2.7 Lokale heffingen

275

Deel 3 Financiële begroting

287

Hoofdstuk 3 Overzicht baten en lasten

291

Hoofdstuk 4 Financieel beeld

299

Bijlagen

304

5

Deel 1 Context

OV en fiets als alternatief voor de groei van de automobiliteit.

Geen financiële belemmeringen voor deelname aan maatschappelijk leven.

Een moderne en toegankelijk overheid met betrokken bewoners.

€ 32.373

€ 107.728

€ 145.684 Bewoners werken/ participeren naar vermogen en zijn zelfredzaam.

Bereikbaarheid

€ 107.728

€ 63.270

Werk & inkomen € 216.625

Een economisch vitale stad. € 7.735

Goede en gevarieerde onderwijshuisvesting € 44.267

Program begroting

Onderwijs € 98.180

Kwalitatief goed onderwijs

Totale ko €1.344. €1.314.7

€ 39.238 Vrije en laagdrempelige toegang tot bronnen van kennis en cultuur

€ 14.675

Jeugd groeit op tot gezonde, betrokken,actieve en zelfstandige burgers.

€ 17.846

Toelichting Totale kosten

Kosten per programma Kosten per doelstelling

Alle bedragen x 1000

(t.o.v begroting

€128.279

Inwoners zijn,blijven en voelen zich gezond

€ 35.889

+5.1%

Jeugd, welzijn en volksgezondheid

Openbare Ruimte en groen

Welzijn: alle (ook kwetsbare) bewoners doen mee aan de samenleving.

€ 142.572

€ 74.545

Sp €3 Voldoende, kwalitatief goede (basis)sport voorzieningen.

€30.752 Openbare ruimte is veilig, functioneel.

€ 65.839

Openbare ruimte is groen en schoon en nodigt uit tot ontmoeting.

€ 76.733

€ 2.047 Stimuleren sporten, bewegen en (sport) talentontwikkeling.

€ 2.991

Goede belangenbehartiging op regionaal, (inter)nationaal niveau

e ke t

€ 2.508 Een (inter)nationaal aantrekkelijke stad van kennis en cultuur.

€ 6.738

Energie besparing en duurzame energie opwekking Zorg voor gezonde,

€ 6.883 rustige en veilige leefomgeving.

Duurzaamheid

€ 65.333

€ 131.002

Bewoners en bestuur € 37.871

Ontwikkeling Stationsgebied tot nieuw centrumgebied

Ontwikkeling Leidsche Rijn tot nieuw stedelijk gebied

Versterken vitaliteit en leefbaarheid van de bestaande stad.

€ 50.427

Stedelijke ontwikkeling

€ 13.622

€ 18.673

€ 283.360 € 13.059

€ 47.896

mmag 2013

Cultuur

€ 47.896

osten .775 775

Duurzame verbetering van Kanaleneiland Overvecht, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven.

€ 3.088 Zorg voor monumentale en cultuurhistorische waarden

€ 1.779 Een evenwichtig ruimtelijk programma voor de verschillende (onder)delen van de stad.

(Inter)nationale cultuurstad voor kunstenaars, bewoners, ondernemers en bezoekers.

Zorg voor veilige en leefbare bebouwde omgeving

Voorkomen en bestrijden incidenten en verstoringen van openbare orde.

€ 30.737 Veiligheid

%

Algemene middelen

g 2012)

€ 44.967

Afname criminaliteit en onveiligheids gevoelens.

€ 14.230

( bv. rentelasten)

€ 25.003


port 4.346

(kosten overhead)

€ 112.927

Programmabegroting: Inkomsten 2013 (€1.254.166) Gemeentefonds ( €419.053) Specifieke uitkeringen ( €377.419) Belastingen, heffingen en rechten ( €199.999) Overige eigen middelen ( €55.254 ) Inkomsten grondexploitaties ( €202.441) ( Alle bedragen x 1000)

Vastgoed € 1.546 Een aantrekkelijke stad voor topsport(ers) en topsporttalenten.

4%

€ 21.399 16%

34%

€ 17.763 Voldoende functionele en optimaal gebruikte gemeentelijk gebouwen

€ 3.636 Kwalitatief goede multifunctionele accomodaties overeenkomstig wensen gebruikers.

16% 30%

Samenvatting en context Inleiding Utrecht is een sterke, jonge en groeiende stad, met veel mogelijkheden voor de toekomst. In de Voorjaarsnota 2012 hebben wij laten zien hoe de financiële crisis en de Rijksbezuinigingen doorwerkt op de gemeentelijke financiën en hoe wij daarmee om willen gaan: groen, open en sociaal. In dit hoofdstuk geven wij de gemaakte keuzes in de Programmabegroting 2013 op hoofdlijnen weer. Dat doen wij aan de hand van de hoofdstukken in het collegeprogramma, om de voor ons belangrijke verbindingen tussen beleidsonderdelen tot uitdrukking brengen. Lerende en open stad Utrecht is de stad van Kennis en Cultuur. Deze kennis, creativiteit en ondernemerschap komt tot uitdrukking in initiatieven van bewoners en organisaties met een positief effect op buurt, wijk en stad. Als gemeentebestuur willen wij deze kracht de ruimte geven. In deze programmabegroting is de vraag vanuit de wijken meer dan voorheen leidend. Het wijkgerichte werken is versterkt en de vastgestelde wijkambities zijn richtinggevend. Samen met de wijkraden en andere partners willen wij de wijkambities verdiepen en verder vooruitblikken naar wenselijke ontwikkeling op wijkniveau. We vernieuwen de gemeentelijke organisatie om deze slagvaardiger en kostenbewuster te maken. Vanaf 2013 reduceren we de overhead sterk en is er een nieuwe organisatiestructuur, waar uitvoeringsorganisaties zorgen voor een vergroting van de realisatiekracht en waar de ontwikkelorganisatie werkt aan meer samenhang en een betere aansluiting op de behoefte van en de mogelijkheden in de stad. Na de Stadsschouwburg verzelfstandigen we ook de Bibliotheek en het Centraal Museum. Deze organisaties komen zelfstandig beter tot hun recht. We investeren in de verbetering en verdere digitalisering van de dienstverlening. Inwoners en ondernemers kunnen vanaf 2013 via het digitale loket steeds meer vanuit huis regelen met de gemeente. We bouwen het nieuwe Stadskantoor waar alle dienstverlening vanaf najaar 2014 is ondergebracht. We willen als gemeente zo goed mogelijk inspelen op wat er leeft en speelt in de stad. Naast het wijkgericht werken vernieuwen we de participatie via het nieuwe Participatieportal op www.utrecht.nl. Als stad van Kennis en Cultuur vinden we het belangrijk dat we in het onderwijs leren en experimenteren. In 2013 krijgen steeds meer kinderen les in gerenoveerde of nieuwe scholen met een gezond binnenklimaat. Voor het Gerrit Rietveld College slaan we de eerste paal. Daarmee ronden we het huidige Masterplan Voortgezet Onderwijs af. In 2013 vordert ook de bouw van scholen voor het Primair Onderwijs en (Speciaal) Voorgezet Onderwijs. Zo realiseren we in Zuid-West een kindercluster aan de Duurstedelaan. Nieuwe schoolgebouwen zijn er ook voor onder andere de Anne Frankschool, de Joannes XXIII-school, Luc Stevens-school, Drie Koningen en Marcusschool. Voor het Voortgezet Speciaal Onderwijs bouwen we een nieuwe school aan de Europalaan. In Leidsche Rijn is nu tweederde van alle schoolgebouwen gerealiseerd. In Overvecht start in 2013 de bouw van het eerste van zes nieuwe Kinderclusters. We verwachten de grootschalige verbetering van het merendeel van alle Utrechtse schoolgebouwen in 2014 af te ronden. In de scholen wordt ook hard gewerkt aan het verbeteren van de taal- en rekenprestaties van kinderen. 26 scholen experimenteren met Verlengde Leertijd, waarbij leerlingen na schooltijd extra les krijgen in taal en rekenen. We verhogen de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie onder andere door de aanstelling van leidsters met een HBO-diploma en aanvullende taalscholingen voor huidige groepsleidsters. Samen met de regio zetten we in op het voorkomen van schooluitval en een betere aansluiting van VMBO naar MBO. Per school hebben we hier concrete afspraken over gemaakt. Actieve en gezonde stad Utrecht wil een stad zijn waar iedereen meedoet en waar mensen zelf sterker in het leven staan. Door te werken aan leefbare en levendige wijken en door mensen te ondersteunen die het zelf (even) niet redden. Met de verbinding van activiteiten uit verschillende beleidsdomeinen, zoals armoedebeleid, maatschappelijke opvang, activering en begeleiding integreren we -onder de noemer Meedoen naar Vermogen- de ondersteuning voor mensen die minder zelfredzaam zijn. De decentralisatie van de AWBZ-begeleiding, het plan van aanpak Maatschappelijke Opvang 2e fase en eventueel in een later stadium de Wet Werken naar Vermogen vallen hieronder. Als proef zijn twee

11

buurtteams al aan de slag in Ondiep en Overvecht. Daarin werken verschillende Utrechtse organisaties samen aan nieuwe vormen van ondersteuning, dichtbij mensen. In 2013 kijken we of de proef is geslaagd. De buurthuizen krijgen in 2013 met bezuinigingen te maken. Voorop staat dat geld wordt bespaard op de gebouwen waardoor de welzijnsactiviteiten overeind blijven. In 2013 sluiten enkele gebouwen en wordt een deel van de activiteiten verplaatst naar andere locaties. Daarnaast nemen we in 2013 weer drempels weg. De website www.toegankelijkutrecht.nl is in 2013 beschikbaar voor mensen met een beperking. En het homoculturele evenement MidZomerGracht festival wordt in 2013 versterkt met de Roze Zaterdag. Utrecht wil een gezonde stad zijn. We zetten daarbij actief in op zelfstandigheid en meedoen en stimuleren inwoners om gezonder te leven en voldoende te bewegen. Bij besluiten in het kader van ruimtelijke ontwikkeling wegen wij gezondheidsaspecten expliciet mee. De Utrechtse GG&GD wordt bij de start betrokken bij projecten in de stad, zodat zichtbaar wordt welke afwegingen in de besluitvorming worden gemaakt. De deskundigheid op dit vlak wordt verder uitgebouwd. Bijzondere aandacht geven wij aan plekken waar kwetsbare groepen zoals kinderen en ouderen verblijven. Wij willen voorkomen dat jongeren op jonge leeftijd starten met drinken want elk jaar later is aantoonbare gezondheidswinst. In Oost werken we met scholen, sportverenigingen, supermarkten en de politie samen om de beginleeftijd van alcohol drinken te verhogen en het alcoholgebruik onder jongeren te verminderen. Per 1 januari 2014 moeten we, conform de wet publieke gezondheid in alle gemeenten uit de veiligheidsregio Utrecht met één gezondheidsdienst werken, als voorbereiding hierop is een bestuurlijke overeenkomst gesloten. Tot uiterlijk 1 januari 2014 blijven wij grotendeels vanuit de staande organisaties werken. We bouwen in het Stationsgebied, samen met onze partners, verder aan de toekomst van de stad. 2013 is het jaar van de oplevering van het Muziekpaleis en de uitvoering van een aantal grote infrastructurele projecten, zoals de aanleg van nieuwe bruggen over de Catharijnesingel, de sloop vaneen gedeelte van Hoog Catharijne en de aanleg van tijdelijke bus- en tramstations. Ook zijn er veel kleinere werkzaamheden in uitvoering. De bouw van de OV-terminal Utrecht Centraal en het Stadskantoor vorderen goed. Al dit werk wordt uitgevoerd op basis van integrale planningen. Hierdoor kunnen we nog strakker sturen op bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie. Verder bereiden we maatregelen voor om de overlast voor bewoners te beperken of te verzachten met compensatie. Sociale stad In 2013 loopt naar verwachting de werkloosheid op en ziet de arbeidsmarkt er ongunstig uit. Via het Werkgelegenheidsoffensief geven we de arbeidsmarkt een extra impuls. Wij streven ernaar het aantal klanten met een Wwb- uitkering niet hoger te laten oplopen dan 8.250 eind 2013. Door veranderingen in ons re-integratiebeleid willen we klanten zo snel mogelijk laten uitstromen naar werk. Zij krijgen bij voorkeur binnen een werksetting de benodigde ondersteuning. Daarvoor ontwikkelen we instrumenten die het de werkgever makkelijker maken. Op diverse terreinen heeft het Rijk beleidswijzigingen doorgevoerd of aangekondigd. De voorgenomen Wet Werken naar Vermogen komt er (voorlopig) niet, maar de bijbehorende bezuinigingen op het Participatiebudget gaan door. Er is geen duidelijkheid over de taakstelling Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). De gemeente heeft geen taak meer in het aanbieden van inburgeringcursussen. Regels ten aanzien van handhaving en sancties in de WWB worden strenger. Het meerjarenbeleidsplan "De basis op orde en meedoen" (februari 2012) dient als kader voor activiteiten om te voorkomen dat inwoners financieel belemmerd worden om deel te nemen aan het maatschappelijk leven. De focus ligt bij kinderen: wij blijven het mogelijk maken dat kinderen die in armoede leven kunnen meedoen aan sport en cultuur. Bij schuldhulpverlening scherpen we de werkprocessen aan om de doorlooptijden te verkorten. Het werken met klantprofielen, groepsaanpak en vrijwilligers wordt verder uitgebouwd. 2013 is voor de Utrechtse sport een bijzonder jaar: van 14 – 19 juli vindt het European Youth Olympic Festival (EYOF) in Utrecht plaats, waarin 2500 jonge atleten uit heel Europa met elkaar strijden. Dit evenement past uitstekend in de ambities van de Sportnota 2011 – 2016 en van Utrecht als stad van kennis en cultuur. In de aanloop naar het evenement loopt in stad en regio een uitgebreid sportief, cultureel en educatief programma. Daarnaast blijven we investeren in de acquisitie van een start van de Tour de France in 2014, 2015 of 2016 en faciliteren we verschillende talentcentra als het Nationaal Hockey Centrum, NTC Waterpolo en Regionaal Talent Centrum Basketbal. In 2013 12

investeren we ook in de herontwikkeling van sportpark Fletiomare Oost in Leidsche Rijn, herbouw sportzaal De Marezaal in De Meern, op sportpark Aziëlaan in samenwerking met IKEA en de nieuwbouw van Zwembad Krommerijn. Sport en Bewegen in de buurt krijgt in 2013 een impuls met extra inzet van buurtsportcoaches en een optimale samenwerking tussen de verschillende sportprofessionals. De Harten voor Sport met laagdrempelig sporten beweegaanbod staan daarbij centraal. Dit moet leiden tot een toename van het gebruik van de accommodaties. Thorbeckepark zal hiervoor als pilot dienen. Om Jeugdigen veilig te laten opgroeien tot gezonde, zelfstandige en betrokken inwoners, bieden we kansen en stellen we grenzen. Vanaf 2015 zal de Jeugdzorg onder regie van de gemeente vallen. In 2013 maakt Utrecht het "masterplan" voor deze grote decentralisatie, gaan we verder met de voorbereidingen voor de transitie en evalueren we of de werkwijze met buurtteams succesvol is. Voor de periode tussen de start van het Vernieuwend Welzijn en de daadwerkelijke transitie van de jeugdzorg organiseren we de stedelijke jeugdhulpverlening op een nieuwe wijze zodat we een kwalitatief goed aanbod behouden. De aanpak van de Jeugdgroepen is sterk verbeterd: belangrijke winst zit in de "kopstukkenbenadering". Leiders van een jeugdgroep worden apart aangepakt en er wordt zorg geboden aan andere groepsleden. Het jongerenwerk levert een belangrijke bijdrage aan de aanpak. Speelruimte in de stad is belangrijk. Het aantal speeltuinen en de uren dat zij open zijn, blijft met beheerafspraken met ouders en omwonenden ook in economisch moeilijke tijden op hetzelfde niveau. Duurzame stad Een groene, duurzame en economisch vitale stad, dat is waar wij aan werken. Een stad waar het aangenaam is om te wonen, te werken en te verblijven. De staat van de openbare ruimte is van groot belang voor het welbevinden van mensen en voor de economische vitaliteit. Dit vergt dat de openbare ruimte niet alleen schoon en veilig is, maar ook uitnodigt om te verpozen en te ontmoeten. In 2013 worden de eerste resultaten van het nieuwe openbare ruimteplan in de Binnenstad zichtbaar in de nieuwe inrichting van Domstraat en Jansstraat. Door overal in de stad inrichting, beheer en onderhoud beter op elkaar èn op de wensen van bewoners af te stemmen, zijn we kostenefficiënt, verminderen we overlast en wordt de openbare ruimte aantrekkelijker. De stad vergroent letterlijk, ondermeer met de wijkgroenplannen. In 2013 zijn de wijken West en Binnenstad aan de beurt. Ook de groene hoofdstructuur krijgt verder vorm: in 2013 wordt de groene (her)inrichting van de Voorveldsepolder, langs het Amsterdam-Rijnkanaal, bij Haarzuilens en IJsselbos aangepakt. En we moedigen bewoners en anderen aan om zelf groen aan te leggen en te beheren, bijvoorbeeld door boomspiegels te beplanten. Dit alles maakt de stad niet alleen aantrekkelijk om te wonen, maar ook om te werken en te ondernemen. Steeds meer bedrijven en organisaties concentreren hun activiteiten in Utrecht. De Utrechtse economische basis is sterk, maar vergt zeker in deze tijd van financiële crisis en snelle economische veranderingen, een voortdurende alertheid. En nauwe samenwerking tussen bedrijven, onderwijsinstellingen en de overheid. We investeren in de bestaande kantorenlocaties en bedrijventerreinen, door meer menging van functies toe te staan, door de openbare ruimte te verbeteren, en door minder nieuwbouw te faciliteren. We maakten al afspraken met de buurgemeenten over de ontwikkeling van bedrijventerreinen, en gaan dit nu ook doen voor kantoren en winkelgebieden. In woonwijken gaan wij het werken-aanhuis en het ontstaan van bedrijvigheid meer faciliteren, vanzelfsprekend binnen de leefbaarheidsgrenzen. Het stimuleren van samenwerking tussen ondernemers onderling, en tussen ondernemers en bijvoorbeeld andere gebruikers van een gebied, is een belangrijke rol voor de gemeente. Dat doen wij met het Ondernemersfonds. En door, als het ergens niet loopt, contact tot stand te brengen. Met het werkgelegenheidsoffensief zorgen we dat het Utrechtse onderwijs en de arbeidsmarkt beter op elkaar aansluiten. We dagen werkgevers uit om mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt een kans te bieden. Utrecht zet hoog in op energie. We investeren in vier jaar 26 miljoen euro in de uitvoering van het programma Utrechtse Energie. Daarmee maken we op grote schaal woningisolatie, duurzame energie, en maatregelen bij bedrijven en in de eigen gemeentelijke organisatie mogelijk. Dit creëert werkgelegenheid, verlaagt woonlasten en maakt de Utrechtse economie toekomstbestendig. Aantrekkelijke en bereikbare stad Het aantrekkelijk houden van Utrecht gaat gepaard met grote en ambitieuze investeringsprogramma's. Zowel het programma Bereikbaarheid als het programma Stationsgebied hebben wij in de voorjaarsnota aangepast aan het 13

krappere financiële kader. De gemeentelijke cultuuruitgaven zijn ontzien, wat niet wegneemt dat het verminderen van rijksen provinciale subsidies veel vraagt van de culturele sector. Binnen het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit streven wij naar een duurzaam mobiliteitssysteem voor een aantrekkelijke en bereikbare stad met een gezond leefklimaat. In dit systeem is de fiets het primaire vervoermiddel in de stad. We werken in 2013 dan ook gestaag verder aan de uitvoering van deTop 5 fietsroutes en goede fietsparkeervoorzieningen. We openen in 2013 bijvoorbeeld de fietsenstalling op het Stationsplein West. Daarmee start de pilot OVT fietsparkeren die als doel heeft te komen tot een optimale balans tussen de bezettingsgraad van de stallingen, de gebruikerskwaliteit en de dekkingsgraad van de kosten. Goed openbaar vervoer maakt onlosmakelijk deel uit van een duurzaam mobiliteitssysteem. In 2013 werken wij verder aan het netwerk van vrije busbanen en aan De Uithoflijn. We treffen maatregelen op de OV as Utrecht CS – Overvecht voor een betere doorstroming van de bussen. Voor de HOV Zuidradiaal leveren wij een ontwerp waarbij de busbaan aan de Parkhavenzijde ligt en zoveel als mogelijk opschuift richting Jaarbeurs én waarbij wordt uitgegaan van een weg met 2x1 autorijstroken. In 2013 zijn de eerste nieuwe sporen van het project spooruitbreiding tracé Utrecht CS – Lunetten in gebruik en zijn de werkzaamheden aan de stations Lunetten en Vaartste Rijn in volle gang. Aan de westkant van de stad opent in 2013 station Leidsche Rijn Centrum, waar tweemaal per uur een sprinter zal stoppen. De frequentie op de station Vleuten en Terwijde wordt verhoogd naar viermaal per uur. Voor de auto streven wij naar schoon en stil vervoer. In 2013 start de uitvoering van aanvullende luchtkwaliteitsmaatregelen die uiterlijk in 2015 geëffectueerd moeten zijn. We stimuleren het gebruik van elektrische voertuigen met verdere uitvoering van het Actieplan Schoon Vervoer. In 2013 openen P+R De Uithof en een tijdelijke P+R voorziening in Leidsche Rijn Centrum. Ook starten we na vaststelling door de gemeenteraad met de uitvoering van het bijgestelde parkeerbeleid voor fietsen en auto's. In 2013 pakken we een aantal verkeersonveilige situaties aan, waarvoor via de Voorjaarsnota 2012 extra middelen zijn vrijgemaakt. 2013 is een bijzonder jaar voor de cultuursector: we vieren 300 jaar Vrede van Utrecht met het internationale cultuurevenement 'The art of making peace'. Dit feest van stad en provincie is een eerste mijlpaal in een gezamenlijk traject van investeringen in culturele voorzieningen, lokale netwerken, participatie, cultuureducatie en internationalisering. De volgende mijlpaal is onze nominatie voor Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Welke stad deze titel mag dragen is eind 2013 bekend. Daarnaast start de nieuwe cultuurnotaperiode 2013-2016. Ondanks bezuinigingen bij Rijk, provincie en landelijke fondsen hebben wij er vertrouwen in dat wij onze culturele infrastructuur op een kwalitatief hoog peil kunnen houden. Naast subsidie voor individuele instellingen zetten we bijvoorbeeld in op verhoging van de subsidie van festivals ten opzichte van het niveau van 2012 Woonstad Ook in de huidige economische omstandigheden wordt er nog gebouwd in de stad. Hoewel de afzet van woningen en kantoren achterblijft zijn er het afgelopen jaar 2035 woningen opgeleverd (meer dan geraamd) en worden er in 2013 naar verwachting 1.700 opgeleverd. Wij hebben focus aangebracht in de Utrechtse ruimtelijke agenda. De Nieuwe Ruimtelijke Strategie geeft prioriteit aan de ontwikkeling van het Stationsgebied waarvoor de marktbelangstelling onverminderd hoog blijft. We blijven bouwen in Leidsche Rijn maar houden rekening met een lager afzetprogramma van woningen en kantoren. De keuze voor te ontwikkelen binnenstedelijke locaties is aangescherpt en de nadruk ligt op de herstructurering van enkele naoorlogse wijken. Hiervan zijn al mooie voorbeelden te zien in Kanaleneiland, Overvecht, Zuilen, Ondiep en Hoograven. Kortom: minder hoge aantallen nieuwbouw, meer nadruk op renovatie, nieuwe of tijdelijke bestemmingen van leegstaand vastgoed, meer nadruk op particulier opdrachtgeverschap. Er blijven dus nog volop bouwkranen zichtbaar in de stad! Ook blijven we ons inzetten voor het bouwen van woningen ten behoeve van de regionale woningmarkt. Wij doen dit (in BRU-verband) samen met onze buurgemeenten. Ondanks de crisis blijft de vraag naar woonruimte in Utrecht toenemen. Vooral voor studenten, starters en ouderen. Een oplossing ligt in oude, leegstaande kantoren, die een nieuwe bestemming krijgen door bijvoorbeeld meer woonruimte voor studenten te creëren. Utrecht is met zo'n omgebouwd kantoor aan de Archimedeslaan inmiddels een toonaangevend voorbeeld geworden dat navolging vindt in andere studentensteden. Komend jaar zal ook in het voormalig provinciehuis en in het oude belastingkantoor een zelfde concept ontwikkeld worden. Alleen al deze drie projecten leveren ruim 1.200 nieuwe studentenwoningen op. Daarmee lopen we het tekort aan studentenkamers in. De nieuwe duurzame wijk op het Veemarktterrein wordt nu ontwikkeld. Op de plaats van de Veemarkthallen komen zo'n 550 woningen waarbij zelfbouw centraal staat. De voorbereidingen voor Leidsche Rijn Centrum, waar een

14

aantrekkelijke mix van wonen en winkelen komt, zijn in volle gang en voor winkelcentrum Terwijde is deze zomer de eerste paal de grond in gegaan. De positieve ontwikkelingen in de vier Utrechtse krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en Zuilen-Oost zetten wij voort. In de wijkactieprogramma's 2012-2013 zijn de speerpunten aangescherpt en ligt de focus op het activeren en ondersteunen van bewoners op het gebied van onderwijs en opvoeding, werkgelegenheid en wijkeconomie. Met de corporaties zijn afspraken gemaakt in 'Bouwen aan de stad' voor de komende jaren om te blijven investeren in de naoorlogse woningvoorraad. Veilige stad In 2011 is de totale criminaliteit afgenomen met 2% ten opzichte van 2010; ten opzichte van het peiljaar 2006 is een afname van 21% gerealiseerd en ten opzichte van 2002 een afname van 45,4%. Het aantal geweldsdelicten is in 2011 licht gestegen ten opzichte van 2010. In 2011 is het aantal autokraken gedaald met 16%. Het aantal woninginbraken in 2011 is licht gedaald, waarmee we de negatieve trend van de afgelopen jaren hebben doorbroken. Ook de veiligheidsbeleving en de ervaren jongerenoverlast is het afgelopen jaar licht verbeterd. De afgelopen jaren werd het veiligheidsbeleid van de gemeente voor een deel bekostigd uit geoormerkte Rijksgelden. Na een afbouw van deze budgetten in de afgelopen jaren zullen op 1 januari 2013 de bijdragen uit deze budgetten geheel worden beëindigd. Dat betekent dat 1,7 miljoen euro voor de Marokkaans Nederlandse risicojongeren wegvalt. Deze bezuiniging betreft de individuele trajecten op het terrein van Jeugd en veiligheid: door efficiency en verhogen van effectiviteit kan het wegvallen van dit Rijksbudget gedeeltelijk worden gecompenseerd. Een besparing wordt gerealiseerd bij nazorg aan ex-delinquenten. Deze inwoners van Utrecht ontvangen (na)zorg binnen de reguliere processen van W&I, Jeugd en volksgezondheid. Voor complexe situaties is er zo nodig een beperkt budget beschikbaar. Ook realiseren wij in 2013 een besparing van 10% op het cameratoezicht in het publieke domein. Voor 2013 zetten we in op het consolideren van de bereikte resultaten en waar mogelijk het verder terugdringen van de criminaliteit en overlast. Prioriteit blijft daarbij het terugdringen van jeugdoverlast en -criminaliteit, woninginbraak, autokraak, geweld en georganiseerde criminaliteit. Veel inspanning gaat naar de aanpak jeugdgroepen, die in 2012 is vernieuwd en in 2013 verder zal worden ontwikkeld. De prioriteiten sluiten in grote lijnen aan bij de wijkambities voor veiligheid die samen met bewoners en ondernemers tot stand zijn gekomen. Net als eerdere jaren vormen hiermee de wensen van de inwoners van de stad een belangrijke basis van ons veiligheidsprogramma. Wij blijven burgers en ondernemers actief betrekken bij de veiligheidsaanpak, bijvoorbeeld met behulp van burgernet, buurtbemiddeling, de uitbreiding van Waaks! naar meerdere wijken en de veilig stAPPen app voor de horecabeveiligers. Daarnaast continueren wij de werkwijze bewonersparticipatie buurtveiligheid. Gemeentelijk Toezicht en Handhaving speelt een steeds grotere rol in de handhaving in onze stad. Zij hebben de afgelopen jaren een professionaliseringsslag gemaakt en zijn een onmisbaar onderdeel van de veiligheidsaanpak. Zo zijn zij nauw betrokken bij de aanpakken voor jeugdgroepen en woninginbraak. De registratie van prostituees in de Utrechtse raamprostitutie is ingevoerd als één van de barrières die de aanpak van mensenhandel een nieuwe impuls geeft. De registratiegesprekken en de controles op registraties door Toezicht en Handhaving leveren signalen mensenhandel op. Dankzij bundeling van deze signalen met politiegegevens komt informatie vrij op grond waarvan extra controles en bestuurlijke maatregelen eventueel mogelijk zijn. Financieel gezonde stad Het financiële beeld wijkt nauwelijks af ten opzichte van de voorjaarsnota. Destijds hebben wij een goede inschatting gemaakt van met name de te verwachten rijksbezuinigingen en op basis daarvan heldere keuzes gemaakt in ons financiële beleid. Dit zorgt ervoor dat we ook in 2013 een financieel solide begroting kunnen presenteren. De verkiezingsprogramma's wijzen erop dat we in de toekomst opnieuw rijksbezuinigingen kunnen verwachten in combinatie met meer gemeentelijke taken (decentralisatie). Daarop bereiden wij ons voor, onder andere door middel van innovaties waarbij wij een beroep willen doen op de denken ervaringskracht in de stad. Om de begroting inzichtelijker te maken voor bewoners en andere partners presenteren wij de begroting op een andere manier, met het bollenschema dat in dit hoofdstuk is opgenomen. Dit schema is ook via internet toegankelijk, waarbij per programma en doelstelling kan worden doorgeklikt naar meer informatie.

15

Deel 2 Beleidsbegroting

Hoofdstuk 1 Programma's

Hoofdstuk 1 Programma's Programmastructuur Bewoners en Bestuur Utrecht is een aantrekkelijke stad voor bewoners en bezoekers met een moderne overheid die de belangen van haar bewoners goed behartigt.

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Utrecht wordt nationaal en

1.1 Utrecht is zichtbaar als aantrekkelijke

internationaal gezien als een

stad om te wonen, te bezoeken en in te

aantrekkelijke stad van kennis en

investeren.

Kosten 1.498

cultuur. 1.2 Utrecht is een stad van kennis en

276

cultuur. 1.3 Utrecht is een aantrekkelijke stad voor

733

evenementen. 2 Het Utrechtse belang wordt goed

2.1 Utrecht is een invloedrijke partner,

behartigd op regionaal, nationaal en

lokaal, landelijk en internationaal.

2.991

internationaal niveau. 3 Utrecht heeft een moderne en

3.1 Bewoners zijn vroegtijdig en op maat

toegankelijke overheid met betrokken

betrokken.

17.456

bewoners. 3.2 De kwaliteit van de dienstverlening aan bewoners is adequaat. Bedragen zijn in duizenden euro's.

20

15.046

1.1 Bewoners en Bestuur Algemene programmadoelstelling Utrecht is een aantrekkelijke stad voor bewoners en bezoekers met een moderne overheid die de belangen van haar bewoners goed behartigt. Wij willen een open en transparant bestuur zijn dat volop samenwerkt met inwoners, ondernemers en organisaties. Het besturen van de stad is in handen van de gemeenteraad, het college van B en W en de burgemeester. De gemeenteraad wordt direct gekozen door de burgers en treedt op namens de bevolking. De gemeenteraad stelt de grote lijnen van het beleid vast. Vervolgens voert het college van B en W van burgemeester en wethouders dit uit en de gemeenteraad controleert of en hoe de gemaakte afspraken zijn nagekomen. De gemeenteraad wordt ondersteund door de griffie. De Rekenkamer Utrecht doet onderzoek naar het gevoerde bestuur en de doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeente. Het gemeentebestuur in zijn geheel staat nadrukkelijk open voor initiatieven van bewoners en ondernemers van de stad. Dit is de eerste programmabegroting, waarbij de vraag vanuit de wijken meer dan voorheen leidend is voor de uitvoeringsprogramma's. Hiermee starten we een traject om invulling te geven aan onze wens om het wijkgerichte werken te versterken. Wijkgericht werken, participatie- en initiatievenbeleid passen we gemeentebreed toe. Zij hebben een relatie met de meeste programma's in de begroting. In 2011 besloten we dat betrokkenen elke collegeperiode in dialoog met de gemeente bepalen wat in hoofdlijnen nodig is in de wijken en wat de belangrijkste ambities zijn. De wijkregisseurs voeren de regie over dit proces. De wijkambities 2012-2014 zijn het resultaat van de 'wijkdialogen' in 2011. De wijkambities spelen een belangrijke rol in deze programmabegroting. Per begrotingsjaar vertalen we de wijkambities naar de uitvoeringsprogramma's van de gemeente. Hierdoor zien we waar we in de wijken en buurten aan werken en kunnen we beoordelen of we werken aan de belangrijkste vraagstukken. De inzet in de wijken wordt onderdeel van de politieke afweging en stuurbaar, zoals wij en de gemeenteraad graag willen. De vertaalslag van wijkambities naar de uitvoeringsprogramma's betekent een omslag in de werkwijze van de gemeente. Dit is de eerste stap. We zien het als een leertraject dat tijd kost om tot een wijkgerichte en meer vraaggerichte begroting te komen. Utrecht is stad van kennis en cultuur en we dragen dit gemeentebreed uit aan de stad en de wereld daar buiten. Er is daarom met veel programma's uit de begroting een relatie. We versterken het profiel van Utrecht als stad van kennis en cultuur, het (inter)nationale toeristische imago van de stad en de festivals en evenementen in Utrecht op weg naar de viering van de Vrede van Utrecht in 2013. Ook internationaal werken we verder aan onze ambitie om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden. Als wettelijke taak leveren we een betrouwbaar, actueel en juist bestand van persoonsgegevens (Gemeentelijke Basis Administratie, GBA, personen). De huidige GBA wordt omgevormd in een basisregistratie voor persoonsgegevens waarin ook registratie van niet-ingezetenen plaatsvindt. Het elektronische loket wordt verder uitgebreid. Meer producten en diensten bieden we aan via dit kanaal en informatie wordt beter ontsloten. Betrokkenheid van bewoners past in de doelstelling 'lerende en open stad' van het collegeprogramma en draagt bij aan: 'Een collegiaal en transparant bestuur, een overheid met en door de samenleving en een uitstekende wijkgerichte dienstverlening'. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Utrechtse participatiestandaard Uitgangspunten wijkgericht werken De wijkambities 2012-2014 voor de tien wijken 0-meting wijkgericht werken Utrecht Experience. Toerisme over grenzen: strategische Visie Toerisme Toeristische informatie promotie en marketing voor de stad Utrecht …'t Bruis an alle kant…: Nota evenementen en festivals in Utrecht 2009 – 2014 Jaarplan Rekenkamer Utrecht HUA jaarplan 2013 21

Subdoelstelling 1.1: Utrecht is zichtbaar als aantrekkelijke stad om te wonen, te bezoeken en in te investeren

Subdoelstelling 1.1 Utrecht is zichtbaar als aantrekkelijke stad om te wonen, te bezoeken en in te investeren.

Wat willen we bereiken?

Wat gaan we daarvoor doen?

E1.1.1 Meer bezoekers zien/kennen Utrecht

P1.1.1 Bevorderen van de marketing van

als een aantrekkelijke toeristische bestemming.

Utrecht als aantrekkelijke toeristische bestemming.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Meer bezoekers zien/kennen Utrecht als aantrekkelijke toeristische bestemming. Het (inter)nationaal toeristisch imago en toeristisch profiel is structureel versterkt als stad van Kennis en Cultuur. Utrecht wordt ervaren als een aantrekkelijke stad en gastvrije stad met veel goede voorzieningen voor bezoekers maar zeker ook voor bewoners, op weg naar de viering van Utrecht als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. Het toerisme draagt bij aan de levendigheid en leefbaarheid in de stad maar ook aan een renderende vrijetijdseconomie. Het genereert circa één miljard aan bestedingen en ruim 10.000 voltijd banen. (Bron: Monitor Toerisme en Recreatie Utrecht 2010 gemaakt door Ecorys in opdracht van provincie Utrecht).

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Bevorderen van de marketing van Utrecht als aantrekkelijke toeristische bestemming. De drie belangrijke componenten bij de toeristische marketing en promotie van Utrecht zijn: goed gastheerschap, goede toeristische marketing en promotie en een goede toeristische infrastructuur. We voeren het opdrachtgeverschap voor Toerisme Utrecht. Zij verzorgen het toeristische gastheerschap door middel van de exploitatie VVV en RonDom en daarnaast de (inter)nationale toeristische promotie. Gezien de keuze voor 'Utrecht als stad van kennis en cultuur', is ook de focus van de toeristische promotie gericht op deze twee aspecten. Aspect Kennis: We sturen het Utrecht Convention Bureau aan (onderdeel van Toerisme Utrecht). Het Convention bureau zet zich in om meer internationale wetenschappelijke conferenties in Utrecht te laten plaatsvinden. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de Universiteit Utrecht, Universitair Medisch Centrum en de andere kennisinstellingen. Aspect Cultuur: We promoten het totale toeristische product. De focus ligt daarbij op het grote en veelzijdige cultuuraanbod van de stad. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de partners Stichting Cultuurpromotie Utrecht, Stichting Museumkwartier en Stichting Vrede van Utrecht. Doel is de potentie die Utrecht heeft als cultuurstad ook waar te maken in 2013 want dan herdenken en vieren we de Vrede van Utrecht maar ook op de langer termijn richting 2018. 22

Daarnaast werken we aan het versterken van de internationale toeristische bekendheid van de stad door deelname aan internationale thema- en evenementenjaren en samenwerking met onder andere de G4 steden en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen. De toeristische infrastructuur versterken we door samen met onder andere het toeristische bedrijfsleven te werken aan voldoende overnachtingsplekken en goede voorziening voor de (verblijfs)toerist. Zoals het actief stimuleren van kleinschalige hotels, Bed & Breakfasts en het watertoerisme. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie Doelstelling Doelstelling

2010

2011

4

3

2013

2016

Effectindicatoren: Positie op de ranglijst NBTC/NIPO, E1.1.1

toeristische

rapportage Toeristisch

bezoeken aan steden

Bezoek aan Steden

4 (2009)

NBTC/NIPO E1.1.2

Aantal dagbezoeken

rapportage Toeristisch

6.166.000

Bezoek aan Steden

(2009)

Aantal E1.1.3

overnachtingen

393.200 (2009)

St. Toerisme Utrecht

50 (2009)

3 7.400.000

(+5% ten

(+8% ten

opzichte van opzichte van 6.040.000 6.895.000

CBS Statline

3 7.250.000

2011)

2011)

465.000

475.000

(+3% ten

(+6% ten

opzichte van opzichte van 407.700

450.600

2011)

2011)

115

167

200

225

Prestatie-indicatoren: Aantal publicaties in P1.1.1

buitenlandse bladen

Wat mag dat kosten? Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Bevordering Toerisme

1.586

1.498

1.500

1.500

1.500

Totaal lasten

1.586

1.498

1.500

1.500

1.500

0

0

0

0

0

Totaal baten

1.586

1.498

1.500

1.500

1.500

Saldo lasten en baten

1.586

1.498

1.500

1.500

1.500

Lasten

Baten P1.1.1 Bevordering Toerisme

Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

0

0

0

0

Onttrekking reserves

0

0

0

0

0

1.586

1.498

1.500

1.500

1.500

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro’s.

23

Subdoelstelling 1.2: Utrecht is een stad van kennis en cultuur Subdoelstelling 1.2 Utrecht is een stad van kennis en cultuur.



E1.2.1. Meer mensen en bedrijven zien

P1.2.1 Bevorderen van de marketing,

Utrecht als aantrekkelijke stad van kennis en cultuur.

promotie en profilering van Utrecht als aantrekkelijke stad van kennis en cultuur.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Meer mensen en bedrijven zien Utrecht als aantrekkelijke stad van kennis en cultuur. Het imago en profiel van Utrecht als stad van kennis en cultuur is duurzaam versterkt. Het profiel van Utrecht is een economisch sterke en aantrekkelijke stad met internationale ambities richting 2013 en 2018. Het beeld van de stad is eenduidig en de trots op de stad is vergroot door de samenwerking met stakeholders, zoals de kennisinstellingen, het bedrijfsleven en maatschappelijke en culturele instellingen met betrekking tot de promotie van Utrecht.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Bevorderen van de marketing, promotie en profilering van Utrecht als aantrekkelijke stad van kennis en cultuur. We zetten in op het uitdragen en versterken van de uitstraling van Utrecht. We maken door co-branding en -promotie de resultaten van projecten en evenementen beter zichtbaar om zo Utrecht beter te profileren als internationale stad van kennis en cultuur. De herkenbaarheid van Utrecht wordt bij diverse projecten en evenementen zichtbaar. We zetten de zogenaamde Brandportal online en onderhouden hem. Met de Brandportal bieden we in- en externe partijen op internet een toelichting op en handleiding voor het gebruik van huisstijl en Utrecht-logo. We organiseren de samenwerking in de stad op het gebied van marketing en promotie. In 2013 ligt de focus enerzijds op de samenwerking met Musea Utrecht, Toerisme Utrecht, evenementen en festivals, Utrecht Convention Bureau (stimulering van zakelijke congressen) en de activiteiten in de aanloop naar Vrede van Utrecht in 2013 en Europese Culturele Hoofdstad in 2018. Anderzijds intensiveren we de samenwerking met de kennisinstellingen op het gebied van gezamenlijke profilering en promotie. Daarbij zetten we in op het verder ontwikkelen van verbindingen tussen kennis en cultuur (zoals het Utrecht Convention Bureau). Het interne netwerk voor Kennis en Cultuur is opgezet. De relevante gemeentelijke afdelingen zijn vanaf nu betrokken bij zowel de productontwikkeling als de marketing van 'Kennis en Cultuur'.

24

Indicatoren subdoelstelling 1.2 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

2010

Realisatie Doelstelling Doelstelling 2011

2013

2016

Effectindicatoren: Bekendheid van Utrecht als stad van kennis en cultuur is onder

+10% ten

bewoners in de stad E1.2.1

toegenomen.

Nulmeting BIS/Citymarketing

in 2012

BIS/Citymarketing

BIS/Citymarketing

opzichte van +5%

2013

7 (2012)

11

15

3 (2012)

5

7

Aantal stakeholders binnen kennis en cultuur netwerk dat direct betrokken is bij E1.2.2

citymarketing

Prestatie-indicatoren: Aantal belangrijke stakeholders binnen kennis en cultuur netwerk dat Utrecht logo P1.2.1

gebruikt


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.2.1 Stad van kennis en cultuur

358

276

282

282

282

Totaal lasten

358

276

282

282

282

P1.2.1 Stad van kennis en cultuur

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

358

276

282

282

282

Lasten

Baten

Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

358

276

282

282

282

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro’s. Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Stad van Kennis en cultuur De begroting bestaat uit de toegerekende salariskosten. In verband met de heroriëntatie Stadspromotie en de daarbij behorende nieuwe taakverdeling, worden met ingang van 2013 minder salariskosten aan deze doelstelling toegerekend. Hierdoor dalen de lasten met 0,082 miljoen euro. 25

Subdoelstelling 1.3: Utrecht is een aantrekkelijke stad voor evenementen Subdoelstelling 1.3 Utrecht is een aantrekkelijke stad voor evenementen.



E1.3.1 Festivals en evenementen in Utrecht

P1.3.1 Faciliteren van de verbinding,

dragen bij aan de profilering en

samenhang en kwaliteit van evenementen

aantrekkelijkheid van Utrecht als stad van kennis en cultuur.

en festivals in Utrecht. P1.3.2 Stimuleren van de cultuurmarketing en –promotie van Utrecht.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.3.1 Festivals en evenementen in Utrecht dragen bij aan de profilering en aantrekkelijkheid van Utrecht als stad van kennis en cultuur. Op weg naar Utrecht als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 zijn de festivals en evenementen in Utrecht versterkt. Ze dragen bij aan een sterke vrijetijdseconomie en de profilering en aantrekkelijkheid van Utrecht als stad van kennis en cultuur. Utrecht behoudt haar positie in de top drie van evenementensteden van het jaar.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.3.1 Faciliteren van de verbinding, samenhang en kwaliteit van evenementen en festivals in Utrecht. Samen met de partijen die deelnemen aan het Platform Evenementen Utrecht en de samenwerkende culturele festivals gaan we Utrecht als evenementenstad verder versterken. Ook zoeken we uitgaande van het Platform Evenementen samenwerking met overige stakeholders: Toerisme Utrecht, Stichting Cultuurpromotie, kennisinstellingen, maatschappelijke en culturele instellingen, winkeliers en horeca om door bundeling van krachten bij te dragen aan de versterking van de profilering van Utrecht en de vrijetijdseconomie. We stimuleren en faciliteren deze samenwerking en zoeken naar manieren om elkaar te versterken. Ook stimuleren en faciliteren we dat partijen in hun communicatie en presentatie (meer) verbinding met de stad Utrecht leggen en zo actief bijdragen aan de promotie van Utrecht. Prestatiedoelstelling 1.3.2 Stimuleren van de cultuurmarketing en – promotie van Utrecht. Het opdrachtgeverschap voor de Stichting Cultuur Promotie Utrecht, inclusief het Uitburo wordt per maart 2012 uitgevoerd vanuit het programma Cultuur. In samenspraak met Cultuur bewaken we het promotionele aspect van cultuurmarketing voor Utrecht als stad van kennis en cultuur.

26

Indicatoren subdoelstelling 1.3 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstellin

Doelstellin

2010

2011

g 2013

g 2016

6 (2009)

6

2

2

2

4 (2009)

2

1

top 3

top 3

30%

45%

3

4

Nulmeting

Effectindicatoren: Stichting NatioE1.3.1 E1.3.2

Positie evenementen-

nale Evenementen

stad van het jaar

Prijzen

Positie op de ranglijst

Evenementen-

evenementen G50

monitor G50

Prestatie-indicatoren: Percentage festivals en evenementen dat P1.3.1

P1.3.2

gebruik maakt van het

Jaarverslag

Utrecht- logo

Stadspromotie

Aantal Utrechtse

Stichting

evenementen dat

Nationale

gehonoreerd wordt met

Evenementen

een prijs

Prijzen

20% (2012)

2 (2009)

3

3


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.3.1 Festivals en evenementen

358

276

282

282

282

P1.3.2 Cultuurmarketing en -promotie

226

457

457

457

457

Totaal lasten

584

733

739

739

739

P1.3.1 Festivals en evenementen

0

0

0

0

0

P1.3.2 Cultuurmarketing en -promotie

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

584

733

739

739

739

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

584

733

739

739

739


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning.

1

Monitor komt pas in najaar 2012 uit. 27

Prestatiedoelstelling 1.3.1: Festivals en evenementen De begroting bestaat uit de toegerekende salariskosten. In verband met de heroriëntatie Stadspromotie en de daarbij behorende nieuwe taakverdeling, rekenen we met ingang van 2013 minder salariskosten aan deze doelstelling toe. Hierdoor dalen de lasten met 0,082 miljoen euro. Prestatiedoelstelling 1.3.2: Cultuurmarketing en -promotie Om aan de subsidie voor de Stichting Cultuur Promotie Utrecht, onderdeel Uitburo te kunnen voldoen is conform aankondiging in de Programmabegroting 2012 een gedeelte van het budget van het programmabureau overgeheveld. Hierdoor stijgen de lasten met 0,231 miljoen euro.

Subdoelstelling 2.1: Utrecht is een invloedrijke partner, lokaal, landelijk en internationaal Subdoelstelling 2.1 Utrecht is een invloedrijke partner, lokaal, landelijk en internationaal.

Wat willen we bereiken? E2.1.1 In externe weten regelgeving wordt rekening gehouden met Utrechtse belangen.

Wat gaan we daarvoor doen? P1.1.1 Samenwerken met partners en invloed uitoefenen op verschillende niveaus.

E2.1.2 Utrecht ontvangt subsidies. E2.1.3 Kennis en internationale oriëntatie van de gemeentelijke organisatie, partners en bewoners is vergoot.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 In externe weten regelgeving wordt rekening gehouden met Utrechtse belangen. Onze partners steunen de prioritaire dossiers in wisselende allianties. Al naar gelang de belangen parallel lopen, worden we gesteund door de G4, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), provincie, buurgemeenten, Bestuur Regio Utrecht (BRU), andere gemeenten in Europa en andere stedelijke partners. Europarlementariërs, Eerste en Tweede Kamerleden en leden van Provinciale Staten weten wat Utrecht doet en wil door onder andere een gestructureerde informatiestroom en de organisatie van werkbezoeken. Effectdoelstelling 2.1.2 Utrecht ontvangt subsidies. Er is geld beschikbaar voor Utrechtse projecten doordat we subsidiemogelijkheden op provinciaal, nationaal en Europees niveau benutten. We hebben allianties met samenwerkingspartners in de stad en in Europa die de subsidiemogelijkheden vergroten.

28

Effectdoelstelling 2.1.3 Kennis en internationale oriëntatie van de gemeentelijke organisatie, partners en bewoners is vergroot. De organisatie is op de hoogte van trends en ontwikkelingen, haalt kennis naar Utrecht en is actief in Europese netwerken. Medewerkers ontwikkelen kennis en vaardigheden over Europa en passen deze toe in de organisatie. De gemeente deelt kennis over internationale trends en ontwikkelingen binnen en buiten Europa met partners in de stad en onderhoudt een netwerk 'Utrecht internationaal'. Utrecht wordt geselecteerd als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. Bewoners zijn geïnformeerd over mondiale ontwikkelingen en dragen bij aan de internationale oriëntatie van Utrecht door organisatie van activiteiten.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Samenwerken met partners en invloed uitoefenen op verschillende niveaus.

• Op basis van prioritaire dossiers werken wij aan effectieve regionale provinciale, nationale en internationale coalities die de Utrechtse belangen optimaal ondersteunen. • We volgen ontwikkelingen in Den Haag, waarbij de nadruk ligt op activiteiten van de Tweede en Eerste Kamer, en onderhouden er contacten met relevante partners. Dit alles met het doel de ambities van Utrecht onder de aandacht te brengen en acties op te zetten die deze ambities ondersteunen. Het kan hierbij gaan om werkbezoeken, deelname aan gesprekken in het parlement of het schriftelijk onder de aandacht brengen van de Utrechtse visie.

• Naast het uitvoeren van het programma Kansen voor West om het voor Utrecht toegekende bedrag uit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) optimaal te benutten, willen wij gemiddeld jaarlijks een bedrag van

2,5 miljoen euro aan Europese subsidies verwerven. Kansen voor West loopt tot en met 2013. Wij werken met de partners in landsdeel West (G4 en P4) aan Kansen voor West II, het EFRO-programma 2014-2020 voor cofinanciering van structuurversterkende projecten.

• We onderhouden Europese netwerken en contacten in Brussel. We volgen internationale economische culturele innovatieve trends en delen deze met partners in de stad door de stakeholders in het netwerk Utrecht

internationaal te faciliteren en werkbezoeken te organiseren. Mondiale ontwikkelingen volgen we en stimuleren we in de stad door het programma Millenniumgemeente en door uitwisselingen met landen van herkomst te faciliteren. We ontwikkelen dit programma naar een breder Utrecht Connected programma dat bijdraagt aan het realiseren van de internationale ambities van Utrecht: Culturele Hoofdstad in 2018, Utrecht internationaal op de kaart als duurzame stad waar het goed is om te investeren, te werken, te leren en te wonen. We onderzoeken kansen in samenwerking met initiatieven met China, India, VS of Rusland die stakeholders in Utrecht initiëren en beoordelen deze op de bijdrage die deze kunnen leveren aan onze ambities. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

Afdeling BIS

20


2010

2011

2013

2016

20

20

25

25

Effectindicatoren: Aantal dossiers waarin de inzet van Utrecht aantoonbaar is aan te E2.1.1

wijzen Toegekende subsidie voor Europese projecten (€) (exclusief EFRO,

E2.1.2

inclusief ESF)

3,61 miljoen Afdeling BIS

euro (2009)

3,61

2,4

miljoen

miljoen

2,5 miljoen

2,5 miljoen

euro

euro

euro

euro

150

150

150

Aantal ambtenaren dat deelneemt aan een vorm E2.1.3

van een EU-cursus, -

Jaarverslag

uitwisseling, of -stage

internationaal

150 (2010)

29


Bron

Nulmeting

2010


2013

2016

100

100

100

27%

35%

10

13

Effectindicatoren: Aantal partners in de E2.1.4

stad betrokken bij

Jaarverslag

internationale projecten

internationaal

100 (2010)

Percentage Utrechters dat voor studie of werk in Utrecht gebruikmaakt E2.1.5

van internationale

Inwoners-

contacten

enquête

25% (2011)

Prestatie-indicatoren: Aantal prioritaire dossiers waarop actief de Utrechtse belangen

P2.1.1

worden behartigd op

Collegebesluit

lokaal, landelijk en

prioritaire

internationaal niveau

dossiers

5 (2009)

5

5


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.1.1 Samenwerken en beïnvloeden

2.977

2.991

3.152

3.152

3.152

Totaal lasten

2.977

2.991

3.152

3.152

3.152

P2.1.1 Samenwerken en beïnvloeden

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

2.977

2.991

3.152

3.152

3.152

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

2.977

2.991

3.152

3.152

3.152


30

Subdoelstelling 3.1: Bewoners zijn vroegtijdig en op maat betrokken Subdoelstelling 3.1 Bewoners zijn vroegtijdig en op maat betrokken.



E3.1.1 Utrechts beleid sluit beter aan bij de

P3.1.1 Betrekken van bewoners bij vraagstukken, die voor hen belangrijk zijn.

wensen van de bewoners door samenwerking met en initiatieven van bewoners.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.1.1 Utrechts beleid sluit beter aan bij de wensen van de bewoners door samenwerking met en initiatieven van bewoners. Wij willen een open en transparant bestuur zijn. We zoeken samen met bewoners, ondernemers en organisaties naar realiseerbare oplossingen die gebaseerd zijn op de inbreng van alle partijen. De plannen sluiten hierdoor beter aan bij de behoeften in de samenleving en winnen aan kwaliteit. Landelijke en gemeentelijke cijfers tonen aan dat de betrokkenheid van bewoners bij het gemeentelijke beleid afneemt. Tegelijk zien we dat mensen zelf steeds meer het initiatief nemen om buurtproblemen en maatschappelijke vraagstukken op te lossen, buiten de formele instanties om. Om hierbij te kunnen aansluiten zijn nieuwe afspraken met bewoners en andere partijen over nieuwe rollen en nieuwe vormen van beheer en bestuur noodzakelijk. Afhankelijk van de situatie stellen we ons op als een goede samenwerkingspartner, leveren we ondersteuning waar nodig is of treden we volledig terug. Bewoners en organisaties in de stad blijven actief betrokken bij de besluitvorming van de gemeenteraad. Door mee te praten over de gemeentelijke plannen voor de stad, is de gemeenteraad beter in staat om alle belangen te wegen. Wij streven naar een heldere weergave van het gesprek met de stad, zodat de gemeenteraad transparante keuzes kan maken.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.1.1: Betrekken van bewoners bij vraagstukken, die voor hen belangrijk zijn. De gemeenteraad organiseert in 2013 om de week een raadsinformatieavond waar bewoners en vertegenwoordigers van instellingen kunnen meepraten over de onderwerpen op het programma. Zo kunnen Utrechters bijvoorbeeld reageren op de collegevoorstellen voor de programmabegroting of op bouwplannen in hun buurt. In 2013 organiseert de gemeenteraad ook zestien bezoeken aan de Utrechtse wijken. In deze directe ontmoetingen tussen wijkbewoners en raadsleden kunnen bewoners aangeven wat er in hun wijk speelt. Een wijkbezoek heeft meestal een thema dat in overleg met de wijkbewoners wordt bepaald. De wijkbijeenkomsten leveren zo een aantal onderwerpen op die belangrijk zijn voor de wijk en waarmee de gemeenteraad aan de slag kan. De Utrechtse Participatiestandaard is goed in de organisatie ingevoerd, vooral in het fysieke domein. We bevorderen het gebruik in andere domeinen. We nemen deel aan de Benchmark Burgerparticipatie om de voortgang van de aanpak en de tevredenheid van participanten te monitoren. Begin 2013 leggen wij na een dialoog met de stad over de (on)mogelijkheden van cocreatie en zelfsturing de Visie en het Programma 2012- 2015 'Participatie, co-creatie en zelfsturing in Utrecht' ter besluitvorming aan u voor. Dit stelt ons in staat om te sturen op samenhang en resultaat van de Utrechtse participatie- en cocreatie-aanpak. Wij vervolgen de aanpak van digitale participatie via vijf sporen die we 31

in 2012 zijn gestart: het basispakket e-participatie, social media, de 'participatieportal' op utrecht.nl, serious gaming en Open Data. Initiatieven van inwoners blijven we onder andere stimuleren door het vasthouden van het hoge niveau van bekendheid met het leefbaarheidsbudget. Met dit wijkbudget ondersteunen we initiatieven van bewoners en ondernemers om de straat, buurt of wijk leefbaarder te maken. In de Voorjaarsnota 2012 besloot u om dit budget vanaf 2013 met 2 miljoen euro te verminderen. De verdeling over de wijken blijft gelijk. Dit betekent dat vanaf 2013 per wijk een budget van 0,5 miljoen euro beschikbaar is. Indicatoren subdoelstelling 3.1 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

13% (2008)

20%

16%

22%

25%

46%

43%

48%

50%

19

25

18

20

n.v.t.

61%.

65%

65%

Effectindicatoren: Percentage inwoners dat vindt voldoende invloed E3.1.1

uit te kunnen uitoefenen

Inwoners-

op gemeentelijk beleid

enquête

Percentage inwoners dat E3.1.2

bekend is met het

Inwoners-

Leefbaarheidsbudget

enquête

37% (2008)

avonden

Griffie

23 (2009)

Percentage projecten waar

Benchmark

de participatiestandaard is

Burger-

toegepast

participatie

Prestatie-indicatoren: Aantal raadsinformatieP3.1.1

P3.1.2

2011


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.1.1 Bewoners betrekken

23.064

17.456

17.256

17.256

17.256

Totaal lasten

23.064

17.456

17.256

17.256

17.256

P3.1.1 Bewoners betrekken

120

0

0

0

0

Totaal baten

120

0

0

0

0

22.944

17.456

17.256

17.256

17.256

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

22.944

17.456

17.256

17.256

17.256

Lasten

Baten

Saldo lasten en baten Mutaties reserves


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. 32

Prestatiedoelstelling 3.1.1: Bewoners betrekken De begrote lasten nemen in 2013 met 5,608 miljoen euro af ten opzichte van de begroting 2012. Deze daling is toe te schrijven aan: Administratieve verplaatsing van het budget van de gebiedsmanagers en medewerkers veiligheid van Dienst Wijken

•

naar de Bestuurs- en Concern Staf (programma Veiligheid). Hierdoor wordt 2,5 miljoen euro niet meer doorbelast aan het onderdeel Wijkbureaus.

• De besluitvorming Voorjaarsnota 2012 met betrekking tot het onderdeel Leefbaarheidsbudget. Vanaf 2013 is hiervoor 2 miljoen euro minder beschikbaar. • De besluitvorming Voorjaarsnota 2012 met betrekking tot het onderdeel wijkbureaus: 0,7 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de oplossing van het structurele tekort van de Dienst Wijken en 0,5 miljoen euro beschikbaar gesteld

om te blijven werken met 9 wijkregisseurs.

• Diverse bezuinigingsmaatregelen waardoor 0,6 miljoen euro minder beschikbaar is op het onderdeel wijkbureaus. • De opheffing van het Bureau Gemeentelijke Ombudsman. Een budget van 0,13 miljoen euro is overgeheveld naar

Juridische zaken (programma Algemene Ondersteuning) voor de kosten die samenhangen met het abonnement op de Nationale Ombudsman. Verder zijn de lasten verlaagd met 0,12 miljoen euro omdat de baten die de Ombudsman voorheen realiseerde nu wegvallen.

• 0,037 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld.

De begrote lasten nemen in 2014 met 0,2 miljoen euro af ten opzichte van de begroting 2013. Deze daling is nagenoeg geheel toe te schrijven aan de uitvoering van amendement 2011/75 waarin is besloten dat de gemeenteraad en de griffie minimaal 5% gaan bezuinigen. Door de opheffing van het Bureau Gemeentelijke Ombudsman worden de begrote baten van 0,12 miljoen euro niet meer gerealiseerd. Hierdoor nemen de begrote baten met ingang van 2013 af met dit bedrag.

33

Subdoelstelling 3.2: De kwaliteit van de dienstverlening aan bewoners is adequaat Subdoelstelling 3.2 De kwaliteit van de dienstverlening aan bewoners is adequaat.



E3.2.1 Burgerzaken producten worden

P3.2.1 Leveren van een betrouwbaar,

adequaat en volgens wettelijke vereisten

actueel en juist bestand van

geleverd.

persoonsgegevens.

E3.2.2 Bewoners zijn tevreden over het

P3.2.2 Geven van duidelijke en eenduidige

contact met de gemeente.

informatie aan bewoners.

E3.2.3 Utrecht levert betere

P3.2.3 Met kanaalsturing zorgen voor

publieksdienstverlening tegen lagere kosten.

zoveel mogelijk diensten via het digitale loket.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.2.1 Burgerzaken producten worden adequaat en volgens wettelijke vereisten geleverd. Bij het uitvoeren van overheidstaken is het beschikbaar hebben van een betrouwbare persoonsadministratie van groot belang. Bewoners zijn verplicht producten als paspoorten en rijbewijzen bij ons af te nemen. Het is van belang dat deze producten voldoen aan de wettelijke vereisten. Effectdoelstelling 3.2.2 Bewoners zijn tevreden over het contact met de gemeente. Het klantcontactcentrum is de eerste telefonische ingang voor bewoners, bedrijven en instellingen. De waardering van een telefonisch contact wordt bepaald door: het gemak waarmee de juiste persoon of afdeling te vinden is, de duidelijkheid en juistheid van verkregen informatie, de wachttijd, het inlevingsvermogen en de deskundigheid van de medewerkers. Het Utrechts Archief (HUA) beheert de grootste publiek toegankelijke collectie archieven, gedrukte werken en (bewegend) beeldmateriaal over Utrecht, waaronder de archieven van de gemeente Utrecht. In 2013 zet HUA in op een nog sterker digitaal profiel dan voorheen. Veelgevraagde bronnen over de Utrechtse geschiedenis worden geleidelijk gedigitaliseerd en daarmee 24/7 via internet beschikbaar. Het publiek wordt in toenemende mate gestimuleerd gebruik te maken van een te ontwikkelen digitale studiezaal op www.hetutrechtsarchief.nl. Het aantal gebruikers daarvan zal tot boven de 3 miljoen euro groeien. Vanwege de verhuizing van de gemeente naar het Stadskantoor wordt een omvangrijke overdracht van enkele kilometers papieren archief dat na selectie in aanmerking komt voor duurzaam beheer voorbereid. Daarnaast wordt in nauwe samenwerking met de gemeente Utrecht gewerkt aan aansluiting op het landelijke E-depot waardoor ook digitale informatie (digital born) duurzaam beheerd kan gaan worden. De toezichtrelatie op de gemeentelijke informatiehuishouding wordt op moderne leest geschoeid.

34

Ten aanzien van publieksbereik wordt gestreefd naar opnieuw een toename van 15% bezoekers aan het publiekscentrum Hamburgerstraat/voormalige Rechtbank. In 2013 worden hier in het kader van de Vrede van Utrecht twee laagdrempelige exposities op basis van de eigen collectie georganiseerd. In het kader van evenementen wordt breed samengewerkt, onder andere met festivals. De samenwerking met Musea Utrecht op het gebied van marketing en educatie wordt verder uitgebouwd. Ook de verjaardag van de stad ‘de Stadsdag Utrecht’ op 2 juni krijgt opnieuw vorm. Effectdoelstelling 3.2.3 Utrecht levert betere publieksdienstverlening tegen lagere kosten. Met Organisatiestrategie ViaB is besloten tegen lagere kosten een betere dienstverlening te realiseren door de dienstverleningsprocessen te stroomlijnen en te standaardiseren en tegelijkertijd zoveel mogelijk in te zetten op een gedigitaliseerde dienstverlening. In de huidige situatie zijn de dienstverleningsprocessen en klantcontacten per product en dienst georganiseerd. Veel klantcontacten vinden plaats via bezoek aan de balie en telefoon tijdens openingstijden en is het achterliggende proces veelal met papieren dossiers. We gaan daarom één gezamenlijke frontoffice voor de gemeente Utrecht organiseren en verplaatsen zoveel mogelijk klantvragen van de backoffice naar de frontoffice. Alle gemeentelijke dienstverleningsprocessen zullen worden herontworpen. Dit betreft het standaardiseren, digitaliseren en stroomlijnen van producten en diensten aan burgers en ondernemers zoals: Publieke producten (onder andere ID), Aangiften (burgerlijke stand), Subsidies, Werk en inkomen, Vergunningen, Huur accommodaties, Meldingen, klachten, beroep en bezwaar.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.2.1 Leveren van een betrouwbaar, actueel en juist bestand van persoonsgegevens. De basis voor producten en diensten vormt de administratie van persoonsgegevens. Een goede basis zorgt voor het voortbrengen van kwalitatief en wettelijk verantwoorde producten. We handhaven en borgen de kwaliteit van de gemeentelijke basisadministratie. Daarnaast faciliteert Burgerzaken landelijke afnemers en binnengemeentelijke diensten door persoonsgegevens beschikbaar te stellen voor de uitvoering van publiekrechtelijke taken. Prestatiedoelstelling 3.2.2 Geven van duidelijke en eenduidige informatie aan bewoners. De gemeente gaat in 2013 investeren in de verdere verbetering van het digitale loket en het digitale kanaal onder andere door ontwikkeling van het informatiedeel van informatie, transactie- en statusinformatiedeel. Het informatiedeel is in 2012 geïmplementeerd en zal in 2013 verder verbeterd worden. Het transactiedeel waardoor burgers online bestellingen kunnen plaatsen, en statusinformatiedeel waardoor burgers via mijnloket de voortgang kunnen monitoren, worden vernieuwd. Prestatiedoelstelling 3.2.3 Met kanaalsturing zorgen voor zoveel mogelijk dienstverlening via het digitale loket. Kanaalsturing wordt in vier stappen gerealiseerd. Alle kanalen (digitaal, telefonie, balie en post) worden verder op orde gebracht. De dienstverleningsprocessen worden herontworpen. Het gebruik van het digitale kanaal wordt gestimuleerd door het onder de aandacht te brengen. Daarna kan actief gestuurd gaan worden zodat zoveel mogelijk dienstverleningstransacties via het digitale loket gaan, in plaats van via telefoon, post of baliebezoek.

35


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

0,02%

0,03

0,02%

0,02%

6,9 (2009)

7,5

7,7

7,5

7,5

7,3 (2009)

7,1

7,3

7,5

7,5

90% (2009)

100%

100%

100%

100%

60% (2010)

60%

60%

100%

100%

93% (2010)

93%

96%

95%

95%

58% (2009)

61%

64%

65%

70%

40.000

100.000

150.000

25%

Nulmeting

Effectindicatoren: Klachtenmonitor

E3.2.1

E3.2.2

E3.2.3

Percentage klachten

Dienst Burgerzaken

over geleverde

en gemeente-

0,02%

Burgerzaken producten

belastingen

(2010)

Klanttevredenheid

Benchmark

klantcontactcentrum

Publiekszaken

(schaal 1-10)

TSN NIPO

Digitale

Benchmark

klanttevredenheid

Publiekszaken

(schaal 1-10)

TNS NIPO

Prestatie-indicatoren: Het door Burgerzaken voldoen aan de kwaliteitseisen op het terrein van beheren van gegevens, proces en privacy-aspecten

P3.2.1

(auditnorm BZK

Gemeentelijke

(Binnenlandse Zaken en

Basisadministratie

Koninkrijksrelaties)

Audit Convenant

P3.2.2

Het aandeel van alle

aangesloten

gemeentelijke diensten

diensten Dienst

dat aangesloten is op de

Burgerzaken en

Gemeentelijke Basis

gemeente-

Administratie

belastingen

Percentage telefonische contactpogingen dat P3.2.3

leidt tot een contact

Klantcontact-

(bereikbaarheidsnorm)

centrum

Percentage vragen dat tijdens het eerste contact wordt beantwoord (Telefonisch Benchmark P3.2.4

via KCC (Klant Contact

Publiekszaken

Centrum))

TNS NIPO

Digitaal ontvangen P3.2.5

36

dienstverlenings-

Dienst

transacties

Ondersteuning


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

13.079

8.858

6.574

6.592

6.592

5.019

5.173

5.174

5.074

5.074

718

886

636

636

636

18.816

14.917

12.384

12.302

12.302

7.021

6.494

6.494

6.494

6.494

66

66

66

66

66

0

0

0

0

0

7.088

6.561

6.561

6.561

6.561

11.728

8.356

5.824

5.741

5.741

Lasten P3.2.1 Juist bestand persoonsgegevens P3.2.2 Informatie aan bewoners P3.2.3 Publieksdienstverlening Totaal lasten Baten P3.2.1 Juist bestand persoonsgegevens P3.2.2 Informatie aan bewoners P3.2.3 Publieksdienstverlening Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

11.728

8.356

5.824

5.741

5.741


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.2.1: Juist bestand persoonsgegevens De daling van de lasten van 0,15 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. De lagere opbrengsten vanaf 2013 zijn het gevolg van een toenemend aantal maximeringen (door het Rijk) van tarieven van legesproducten van Burgerzaken. Prestatiedoelstelling 3.2.3: Publieksdienstverlening De hogere lasten 2013 ten opzichte van 2012 zijn het gevolg van het feit dat het bedrag van 2012 de nominale begroting betreft. De actuele begroting 2012 is inmiddels hoger, de hogere lasten 2011-2013 zijn het gevolg van een driejarige uitbreiding van het budget van de Programmaorganisatie Publieksdienstverlening ten behoeve van de innovatie van het programma PDV.

37

Programmastructuur Stedelijke Ontwikkeling Utrecht is een vitale en leefbare stad waar mensen met plezier kunnen wonen en werken.

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Een optimale verdeling van het

1.1 Evenwichtige ruimtelijke ontwikkeling

ruimtelijk programma en daaraan

van de stad met daaraan gekoppelde

gekoppelde middelen over de

middelen.

Kosten -12.323

verschillende onderdelen van de stad. 1.2 Ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk

14.102

maken met behoud van de lange termijn zeggenschap van de grond. 2 Stedelijke Ontwikkeling en Utrecht

2.1 Ruimtelijke kwaliteit van de stad

Vernieuwt: Versterken van de vitaliteit

versterken.

49.647

en leefbaarheid van de stad. 2.2 Verbeteren van huisvesting bijzondere

779

doelgroepen en vergroten kansen op de woningmarkt voor woningzoekenden. 3 Krachtwijken: Duurzame verbetering

3.1 Verbetering van de situatie van en het

van de woon- en leefsituatie in de

perspectief voor bewoners op het gebied

Krachtwijken Kanaleneiland,

van wonen, werken, leren, integreren,

Overvecht, Ondiep en Zuilen-Oost.

veiligheid en gezondheid in de

13.059

Krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en Zuilen-Oost. 4 Borgen van de monumentale en

4.1 Zorgdragen voor de instandhouding

cultuurhistorische waarden.

van monumentale en cultuurhistorische

3.088

waarden als integraal onderdeel van de aantrekkelijke stad. 5 De bebouwde omgeving is veilig,

5.1 Veiligheid, leefbaarheid, milieu en

leefbaar en tast de gezondheid niet

gebruik van de bebouwde omgeving

aan.

voldoen aan weten regelgeving.

6 Leidsche Rijn: De stad Utrecht

6.1 Leidsche Rijn is een stedelijk gebied

uitgebreid met een stedelijk gebied

waar de huidige en komende generaties

waar de huidige en komende

met plezier kunnen wonen, werken en

generaties met plezier kunnen wonen,

recreëren.

18.672

131.002

werken en recreëren. 7 Een economisch optimaal benut en aantrekkelijk Stationsgebied. Bedragen zijn in duizenden euro's.

38

7.1 Uitvoeren Masterplan.

65.333

1.2 Stedelijke Ontwikkeling Algemene Programmadoelstelling Een vitale en leefbare stad waar mensen met plezier kunnen wonen en werken. We willen zorgen voor aantrekkelijke woon- en werkmilieus en een uitnodigende openbare ruimte. Het programma Stedelijke Ontwikkeling omvat alle ruimtelijke ontwikkelingen op het gebied van wonen, werken en de openbare ruimte in de stad. De ruimtelijke ontwikkelingen zijn van groot belang om te voorzien in de woningbehoefte en om de vitaliteit van de stad te verbeteren. De Utrechtse ruimtelijke agenda wordt de komende decennia bepaald door twee grote opgaven. Namelijk het faciliteren van de groei van de stad naar een omvang van 400.000 inwoners en het tegelijkertijd op peil houden van de kwaliteit van de leefomgeving. De groei naar 400.000 inwoners verloopt door veranderingen in de samenleving naar verwachting in een langzamer tempo dan tot voor kort werd aangenomen. Het collegeprogramma 'Groen, open en sociaal' gaat nog uit van een onverkorte inzet op de verruiming van het aanbod van nieuwe woningen en voorzieningen. De afzetverwachting van woningbouw en ook van kantoren, bedrijven en detailhandel is echter ingrijpend veranderd de afgelopen jaren. De huidige economische recessie en mogelijke structurele verschuivingen in de manier waarop mensen wonen, werken, recreëren en winkelen zorgen voor een andere vraag naar het gebruik van de ruimte in de stad. De doelstellingen uit dit programma zullen deels ook op een andere manier behaald moeten worden. Utrecht moet focus aanbrengen in de ruimtelijke ontwikkelingen en koers wijzigen. In de Nieuwe Ruimtelijke Strategie is vastgelegd op wat voor manier dat gebeurt. Utrecht heeft gekozen om prioriteit te geven aan het Stationsgebied en Leidsche Rijn. Daarnaast wordt een beperkt aantal binnenstedelijke locaties ontwikkeld en worden vooral enkele naoorlogse wijken geherstructureerd. De koerswijziging houdt in dat de komende jaren minder in het teken zal staan van het realiseren van hoge aantallen nieuwbouw, maar dat renovatie, nieuwe bestemmingen voor leegstaand vastgoed, tijdelijke invullingen en (collectief) particulier opdrachtgeverschap (CPO) meer nadruk krijgen. Dit programma Stedelijke Ontwikkeling omvat alle ruimtelijke ontwikkelingen op het gebied van wonen en werken in de stad: in het Stationsgebied, in Leidsche Rijn, op binnenstedelijke locaties en specifiek in de Krachtwijken. De ruimtelijke opgave is integraal: naast de aanpak van woningen of voorzieningen gaat het ook om veranderingen van de openbare ruimte, groen en bereikbaarheid. Het programma Stedelijke Ontwikkeling heeft daardoor sterke relaties met de programma's Bereikbaarheid, Openbare Ruimte en Groen en Vastgoed zoals deze elders in de programmabegroting zijn opgenomen. De opgave voor het Stationsgebied is om samen met partners het plangebied te ontwikkelen tot een vernieuwd centrumgebied met kantoren, woningen, detailhandel, leisurefuncties, hoogwaardige openbare ruimte en hoogwaardig openbaar vervoer. De eerste fase van de herontwikkeling van het Stationsgebied is nu in uitvoering. Ontwikkelaars en beleggers blijven - ondanks de vastgoedcrisis - onverminderd belangstelling houden voor het Stationsgebied en er is volop beweging. De marginale leegstand in het Stationsgebied (minder dan 1%) is een belangrijke graadmeter voor deze belangstelling. Wel moet de gemeente – veel meer dan voorheen – partijen verleiden, flexibel zijn en maatwerk leveren. Met de bouw van Leidsche Rijn beoogt de gemeente om het woningaanbod uit te breiden met een grote verscheidenheid aan woningen, met inbegrip van infrastructuur, openbare ruimte en voorzieningen. De gemeente beoogt hiermee een betere doorstroming te realiseren van woningzoekenden. Daarnaast is met de bouw van Leidsche Rijn het aanbod van kantoor- en bedrijfsruimten uitgebreid. Vanwege de economische omstandigheden wordt er in de Nieuwe Ruimtelijke Strategie ook voor Leidsche Rijn rekening gehouden met een lager afzettempo van vastgoed. Bezien wordt in hoeverre programma's kunnen worden aangepast om ze beter te laten aansluiten op de marktvraag. Bij de ontwikkeling van nieuwe kantoren wordt prioriteit gegeven aan De Taats-Noord en aan delen van Leidsche Rijn. Bij de ontwikkeling van bedrijventerrein Strijkviertel wordt pas op de plaats gemaakt.

39

De ruimtelijke ontwikkelingen in de overige delen van de stad zijn erop gericht om het aanbod en/of de kwaliteit van de woningen te vergroten en passende bedrijvigheid en voorzieningen toe te voegen. Het gaat hierbij om gemeentelijke grondexploitaties, maar ook om projecten van particuliere investeerders. Het Dynamisch Stedelijk Masterplan en de herstructureringsopgave met de woningcorporaties, vastgelegd in Bouwen aan de Stad, maken hier onderdeel van uit. De gemeente stelt zich ten doel om het ruimtelijk programma optimaal en volgens de gekozen focus te verdelen over de genoemde verschillende delen van de stad. Voor de hele stad geldt dat wij oog houden voor cultuurhistorische waarden en ervoor zorgdragen dat de bebouwde omgeving veilig en leefbaar is en de gezondheid niet aantast. Daarnaast willen wij de situatie en het perspectief voor bewoners in de Krachtwijken verbeteren. Relevante omgevingsfactoren De realisatie van doelstellingen uit het programma Stedelijke Ontwikkeling is sterk afhankelijk van de investeringsbereidheid van externe partijen, zoals ontwikkelaars, woningbouwcorporaties en beleggers. Deze investeringsbereidheid staat sterk onder druk vanwege de verslechterde afzetmogelijkheden en de financieringsmogelijkheden van betrokken investeerders. Niet alleen nieuwe ontwikkelingen komen moeizamer en in een lager tempo dan verwacht tot stand, ook lopende projecten en programma's ondervinden de gevolgen van de afgenomen mogelijkheden om vastgoed te financieren. In 2012 zijn de investeringsmogelijkheden van woningcorporaties verslechterd. Er is een tweetal heffingen aangekondigd die een beroep doen op het vermogen van de corporaties. Door de verslechterde marktsituatie voor verkoop van woningen en het uitblijven van extra mogelijkheden om huren te verhogen, lopen de inkomsten terug. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw heeft de mogelijkheden voor financiering van corporaties beperkt door strengere eisen te hanteren. Dit heeft gevolgen voor de investeringen van corporaties die plaatsvinden in het kader van Bouwen aan de Stad dat onderdeel uitmaakt van dit programma Stedelijke Ontwikkeling. De gemeenteraad zal separaat geïnformeerd worden over de concrete gevolgen. In 2013 zullen ook de effecten van de bezuinigingen op de gemeentelijke middelen en de ambtelijke organisatie duidelijk worden. Om een slankere overheid te kunnen zijn, wordt er met minder mensen en minder middelen gewerkt aan het programma Stedelijke Ontwikkeling. In het kader van de Nieuwe Ruimtelijke Strategie Utrecht zijn daarom keuzes gemaakt en prioriteiten gesteld. Het aantal projecten waar aan gewerkt wordt, loopt daarom terug en ook de manier waarop we als gemeente betrokken zijn, wijzigt. Er zal steeds vaker gekozen worden voor een rol van faciliterende overheid, ook conform het programma Rol op Maat waarmee het initiatief bij andere partijen komt of blijft liggen. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Position Paper 'Bestemming Utrecht, Stad van Kennis en Cultuur' Convenant met kennisinstellingen en provincie Utrecht: Utrecht knooppunt van Kennis en Cultuur Meerjarenperspectief Grondexploitaties (MPG) Dynamisch Stedelijk Masterplan Stadsontwikkeling in Utrecht 2012-2015 Woonvisie 2009-2019 Wijkactieprogramma's Krachtwijken 2012-2013: Kanaleneiland, Overvecht, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven Zesde Voortgangsrapportage Krachtwijken 4-meting Monitor Krachtwijken Bouwen aan de Stad Bestuursrapportage Leidsche Rijn 2012 Bestuursrapportage Stationsgebied 2012 Nieuwe Ruimtelijke Strategie Utrecht Structuurvisie Stationsgebied Openbare Ruimteplan Binnenstad

40

Subdoelstelling 1.1: Aangepaste evenwichtige ruimtelijke ontwikkeling van de stad met daaraan gekoppelde middelen Subdoelstelling 1.1 Aangepaste evenwichtige ruimtelijke ontwikkeling van de stad met daaraan gekoppelde middelen.



E1.1.1 Meer samenwerken met andere

P1.1.1 Verkennen en organiseren van het

overheden en marktpartijen aan de

ruimtelijk programma (strategische

realisatie van de Utrechtse ruimtelijke

agenda, structuurvisies en lobby).

doelstellingen. P1.1.2 Up-to-date houden en E1.1.2 Evenwichtige ruimtelijke

implementeren van stedelijke kaders op

ontwikkeling van de stad met alle onderdelen in samenhang.

hoofdlijnen. P1.1.3 Opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen ten behoeve van inpassing van ruimtelijke plannen en projecten.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Meer samenwerken met andere overheden en marktpartijen aan de realisatie van de utrechtse ruimtelijke doelstellingen. De stad Utrecht positioneert zich nadrukkelijk als 'Stad van kennis en cultuur'. Deze oriëntatie zet zich in 2013 voort. Meer dan voorheen vragen de huidige economische omstandigheden ten aanzien van de verstedelijkingsopgave om sterkere focus, een nog grotere mate van doelgerichtheid en extra inspanning van en samenwerking met partners van de stad. Samen met de hogere overheden en investerende partijen willen wij de potenties van de stad Utrecht zo goed mogelijk benutten. Met de Nieuwe Ruimtelijke Strategie voor Utrecht geven wij antwoord op de veranderende marktomstandigheden en geven wij inzicht in de wijze waarop de gemeente met de problematiek om wil gaan. Wij bieden ruimte aan de markt om te acteren daar waar afzetmogelijkheden worden gezien en kansen zich voordoen. De faciliterende houding van het bestuur zal zich hier direct manifesteren. Effectdoelstelling 1.1.2 Evenwichtige ruimtelijke ontwikkeling van de stad met alle onderdelen in samenhang. Op 1 juli 2013 zijn alle bestemmingsplannen of beheersverordeningen jonger dan tien jaar. Daarmee is voor de hele stad een ruimtelijk kader vastgelegd en voldoet Utrecht aan de in de Wet ruimtelijke ordening geformuleerde wettelijke plicht. Na 1 juli 2013 zullen bestemmingsplannen en beheersverordeningen overeenkomstig de wet actueel gehouden worden. Bouwinitiatieven die passen binnen het ruimtelijke kader dat in de bestemmingsplannen en beheersverordening is vastgelegd, kunnen daardoor met een reguliere procedure vergund worden.

41

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma (strategische agenda, structuurvisies en lobby). Het organiseren van het ruimtelijk programma betreft een continu werkproces waarin we inspelen op kansen die zich voordoen, bedreigingen pareren en op zoek zijn naar bondgenoten voor de Utrechtse opgave. De mate waarin we hierin slagen kan worden geduid met de relatieve positie van Utrecht als aantrekkelijke stad in Nederland. In 2013 richten we ons op het versterken van de regionale samenwerking (BRU, U10) waarbij we zoveel mogelijk elkaars kracht, kennis en kunde benutten. Daarnaast werken we aan de samenwerkingsagenda met Amsterdam en de Noordvleugel van de Randstad. We komen met een Strategische agenda voor de ruimtelijke ontwikkeling en organiseren een gerichte Utrechtse lobby in Den Haag en Europa. We zorgen voor een verdieping van het profiel voor de stad op lange termijn; daartoe stellen we een visie Utrecht 2033 op. We borgen de Utrechtse ruimtelijke opgave door middel van de Nieuwe Ruimtelijke Strategie voor Utrecht en zoeken zoveel mogelijk de samenwerking met de partners van de stad. Hierbij geven we prioriteit aan ontwikkelingen op de as Uithof-Binnenstad/StationsgebiedLeidsche Rijn. Prestatiedoelstelling 1.1.2 Up-to-date houden en implementeren van stedelijke kaders op hoofdlijnen om van beleidsgericht naar gebiedsgericht te komen. Per wijk is er een vaste stedenbouwkundige werkzaam die zowel kennis heeft van het stedelijk beleid als van de wijk. Deze stedenbouwkundige zorgt voor samenhang en continuïteit in de advisering in het gebiedsteam (het multidisciplinaire team onder leiding van een vaste gebiedsmanager, dat zich bezig houdt met alle stedelijke ontwikkelingen in de betreffende wijk). Specifieke aandacht in 2013 krijgt het beleid e n de uitvoering van de openbare ruimte. Er wordt een actualisatie van het Openbare Ruimte plan Binnenstad (2002) ter vaststelling aangeboden. Hierbij wordt ingezet op een kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte, vooral de routes voor voetgangers en fietsers. Op deze manier wordt bijgedragen aan de wijkambitie van een open en gastvrije Binnenstad. Tevens wordt onderzocht of en op welke beleidsaspecten het huidige Handboek Inrichting Openbare Ruimte (HIOR) moet worden aangevuld. Prestatiedoelstelling 1.1.3 Opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen ten behoeve van inpassing van ruimtelijke plannen en projecten. Actualisering Op 1 juli 2013 moet het gehele grondgebied van Utrecht voorzien zijn van actuele bestemmingsplannen en beheersverordeningen. De sanctie voor het niet tijdig herzien is dat er geen leges geheven mogen worden in gebieden waar oudere plannen gelden. Om dit doel te bereiken moeten voor de volgende plangebieden nog bestemmingsplannen of beheersverordeningen worden vastgesteld: Lage Weide, Cartesiusweg en omgeving, Rijnsweerd-Maarschalkerweerd-Mereveld, Haarzuilens, Staatsliedenbuurt-Griftpark- Pijlsweerd-Lauwerecht-Gruttersdijk, Dichterswijk-Kanaleneiland-Transwijk, Zuilen, Wilhelminapark-Buiten Wittevrouwen, Vleuterweide, De Wetering, De Woerd en Rijnenburg. Waar mogelijk worden beheersverordeningen vastgesteld. De proceduretijd van de beheersverordening is korter en het opstellen van de beheersverordening is eenvoudiger, dus goedkoper, dan het opstellen van een bestemmingsplan. Ontwikkelingen kunnen niet worden meegenomen in beheersverordeningen. Bestemmingsplannen die ten behoeve van de actualisering worden opgesteld bevatten in principe alleen ontwikkelingen die al volledig uitgekristalliseerd zijn. Waar mogelijk zullen deze bestemmingsplannen, bijvoorbeeld door een creatieve toepassing van flexibiliteitsbepalingen, ruimte bieden aan ontwikkelingen die qua uitstraling bij de bestaande functies of bebouwing aansluiten. Zonder onvoorziene vertragingen is de planning krap maar haalbaar. Mocht zich toch vertraging voordoen, dan zal prioriteit gegeven worden aan de plannen met het hoogste risico op derving van leges. Bestemmingsplannen ten behoeve van inpassing van ruimtelijke plannen en projecten De stad is voortdurend in ontwikkeling. Deze ontwikkelingen worden geïnitieerd door de gemeente zelf, maar ook door ontwikkelaars, woningbouwcorporaties en particulieren. Als ontwikkelingen niet in eerder vastgestelde planologische kaders passen, kunnen de ontwikkelingen mogelijk gemaakt worden via een aanpassing van het bestemmingsplan. De kosten voor de bestemmingsplannen worden betaald door de initiatiefnemers. Gezocht wordt 42

naar meer creativiteit en flexibiliteit in de bestemmingsplannen. De laatste jaren werden per jaar circa 50 op ontwikkeling gerichte bestemmingsplannen opgesteld. Hoewel in 2012 het aantal vrijwel op peil blijft, zal dat aantal naar verwachting in 2013 teruglopen. Op initiatief van de gemeente worden plannen voor Leidsche Rijn (woningbouw Haarrijn, Haarzicht, Leidsche Rijn Centrum Kern en Zuid en Stadsstrand Oog in Al) en voor Stationsgebied het gemaakt. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

2

2

2

2

-

75%-

100%

100%

Effectindicatoren:

E1.1.1

Positie op de

Atlas Neder-

woonaantrekkelijkheidsinde

landse

x

gemeenten

2 (2008)

Prestatie-indicatoren: P1.1.3

Aandeel bestemmings-

gemeente

plannen jonger dan tien jaar

Utrecht

-


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

1.728

-14.629

-15.238

-15.238

-15.238

515

241

241

2.441

2.441

P1.1.3 Bestemmingsplannen

1.542

2.064

2.064

2.064

2.064

Totaal lasten

3.785

-12.323

-12.932

-10.732

-10.732

Lasten P1.1.1 Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma P1.1.2 Stedelijke kaders

Baten P1.1.1. Verkennen en organiseren van 407

0

0

0

0

0

0

0

0

0

P1.1.3 Bestemmingsplannen

250

981

981

981

981

Totaal baten

657

981

981

981

981

3.128

-13.305

-13.914

-11.714

-11.714

het ruimtelijk programma P1.1.2 Stedelijke kaders


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

3.128

-13.305

-13.914

-11.714

-11.714


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. Prestatiedoelstelling 1.1.1 Ruimtelijk programma De lasten dalen in 2013 met 16,357 miljoen euro: De lasten dalen met 15,094 miljoen euro als gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst

• Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. • Door marktomstandigheden (teruglopende omzet en andere verdeling van taken) is er een reductie op de formatie doorgevoerd. Hierdoor dalen de lasten structureel met 0,090 miljoen euro.

43

• Door overheveling van het budget voor Vastgoedinformatie naar Dienst Ondersteuning dalen de lasten structureel met 0,783 miljoen euro en dalen de baten structureel met 0,407 miljoen euro. • Binnen het ruimtelijk programma dalen de lasten enerzijds met 0,036 miljoen euro als gevolg van efficiencymaatregelen en anderzijds door reductie met 0,087 miljoen euro van het budget voor het opstellen van

integrale beleidsprogramma's doordat er door de marktomstandigheden minder plannen zullen worden gemaakt en er minder onderzoek nodig is.

• Tenslotte dalen de lasten met 0,267 miljoen euro door overige budget uitnamen, welke bij de eerstvolgende technische wijziging naar de relevante programma's zullen worden overgeheveld.

Vanaf 2014 dalen de lasten structureel verder met 0,752 miljoen euro door een verdere toename van de efficiëncyvoordelen in de ruimtelijke keten en stijgen de lasten structureel vanaf 2014 met 0,143 miljoen euro door een bijdrage aan de algemene dienst ten behoeve van software licenties. Prestatiedoelstelling 1.1.2: Stedelijk kader De lasten dalen in 2013 structureel met 0,274 miljoen euro door de budgettaire verschuiving van planologie naar stedenbouw in subdoelstelling 2.1 (0,173 miljoen euro) en de realisatie van de efficiencymaatregelen (0,101 miljoen euro). In 2012 is het budget van 2,200 miljoen euro voor intensivering groen (lasten) tot en met 2014 overgeheveld van het programma Stedelijke Ontwikkeling (prestatie 1.1.2) naar het programma Openbare Ruimte en Groen (wijkgroenplan en groenstructuurplan). De overheveling vanaf 2015 moet nog plaatsvinden. Bij de eerstvolgende technische wijziging zal dit worden aangepast. Prestatiedoelstelling 1.1.3: Bestemmingsplannen De lasten stijgen in 2013 structureel met 0,731 miljoen euro omdat wij het ontwikkeling van bestemmingsplannen waar legesinkomsten tegenover staan voortaan bruto verantwoorden op deze prestatie. Derhalve stijgen de baten in 2013 eveneens structureel met 0,731 miljoen euro. De lasten dalen structureel met 0,209 miljoen euro als gevolg van de realisatie van de efficiencymaatregelen en het besparen van formatie als gevolg van marktomstandigheden en de bezuinigingsopgave. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Is niet van toepassing.

44

Subdoelstelling 1.2: Ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk maken met behoud van de lange termijn zeggenschap over de grond Subdoelstelling 1.2. Ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk maken met behoud van de lange termijn zeggenschap van de grond.



E1.2.1 Economische meerwaarde die ontstaat

P1.2.1 Op verzoek en indien passend in

door bestemmingswijziging of verruiming inzetten voor gemeentelijke investeringen.

ruimtelijke doelstellingen toepassen van conversies en bestemmingswijzigingen. P1.2.2 Uitgeven van gemeentelijk bezit. P1.2.3 Ontvangen van de erfpachtscanons, administratieve behandelingen en handhaven van bepalingen van de erfpachtscontracten.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Economische meerwaarde die ontstaat door bestemmingswijziging of verruiming inzetten voor gemeentelijke investeringen. De gemeente geeft in principe haar gronden uit in erfpacht, dat wil zeggen dat het volledig gebruik van het onroerend goed, tegen een vergoeding, aan de erfpachter ten goede komt. Door een wijziging van het gebruik of de bestemming van de grond (bijvoorbeeld door sloop, uitbreiding of nieuwbouw), kan een waardestijging van de grond ontstaan. Deze zogenaamde meerwaarde dient op basis van de erfpachtovereenkomst aan de erfverpachter (= gemeente) afgedragen te worden. Door deze benadering is het erfpacht (het in rekening brengen van meerwaarde) onderdeel van het gemeentelijke grondbeleid.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Op verzoek en indien passend in ruimtelijke doelstellingen toepassen van conversies en bestemmingswijzigingen. Steeds meer jaarlijks te betalen vergoedingen (canon) zijn al omgezet in eeuwigdurende afkoop, waardoor de conversie-opbrengsten zich in de toekomst zullen beperken tot de afdracht van de waardestijging bij bestemmingswijziging of herontwikkeling van de grond. Afgelopen jaren zijn door corporaties (Mitros in 2011 en Portaal in 2012) woningen geconverteerd (eeuwig durend afgekocht) waardoor de geraamde opbrengst uit erfpachtconversies met 1 miljoen euro vermindert. Prestatiedoelstelling 1.2.2 Uitgeven van gemeentelijk bezit. Wij hebben als doelstelling om in de jaren 2011 tot en met 2015 vastgoed te verkopen met een netto resultaat van totaal 20 miljoen euro. Dit betekent voor 2013 een resultaat van minimaal 4 miljoen euro. Het gaat hierbij vooral om de verkoop van panden. Strategisch vastgoed wordt pas na scherpe afweging verkocht. Dit past binnen het beleid van een slankere en meer faciliterende overheid. Dit onderdeel wordt verder uitgewerkt in het hoofdstuk Vastgoed. 45

Prestatiedoelstelling 1.2.3 Ontvangen van de erfpachtcanons, administratieve behandelingen en handhaven van bepalingen van de erfpachtcontracten. Percelen worden in Utrecht in erfpacht, met een erfpachtcontract, uitgegeven. Het beheer en uitvoeren van deze contracten is onderdeel van deze prestatiedoelstelling. Het uitvoeren wil zeggen het administratief verwerken van de erfpachtvoorwaarden, het innen van de erfpachtcanons en het handhaven van de erfpachtvoorwaarden. De erfpachtcontracten worden in SAP Real Estate vastgelegd en van daaruit wordt ook gefactureerd. Het handhaven is noodzakelijk om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. Een voorbeeld hiervan is het verwijderen van hagen of parkeerplaatsen op eigen terrein waar voor een deel van de bewoners in Leidsche Rijn een handhavingsplicht is vastgelegd in de erfpachtsvoorwaarden. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

n.v.t.

-

-

n.v.t.

-

-

Nulmeting

Effectindicatoren: Ontvangen meerwaardeafdracht (uit E1.2.1

erfpachtconversie en

gemeente

bestemmingswijziging)

Utrecht

1,4 miljoen euro

n.t.b.

Prestatie-indicatoren: Netto jaarlijkse opbrengst uitgifte P1.2.2

gemeentelijk bezit (in

gemeente

periode 2011-2015)

Utrecht

4 miljoen euro

n.v.t.

Bedragen zijn in duizenden euro's.


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

6.906

6.896

6.896

6.896

6.896

620

620

620

620

620

6.239

6.586

6.586

6.586

6.586

13.765

14.102

14.102

14.102

14.102

9.376

8.376

8.376

8.376

8.376

620

620

620

620

620

P1.2.3 Erfpachtcontracten en -beheer

10.525

10.891

10.891

10.891

10.891

Totaal baten

20.521

19.887

19.887

19.887

19.887

-6.756

-5.785

-5.785

-5.785

-5.785

Lasten P1.2.1 Conversies en bestemmingswijzigingen erfpacht P1.2.2 Uitgeven van gem. bezit P1.2.3 Erfpachtcontracten en -beheer Totaal lasten Baten P1.2.1 Conversies en bestemmingswijzigingen erfpacht P1.2.2 Uitgeven van gem. bezit


46

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

-6.756

-5.785

-5.785

-5.785

-5.785

Mutaties reserves


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Conversies en erfpacht Bij de Voorjaarsnota 2012 hebben we besloten om de begrote opbrengst op erfpachtconversies structureel te verlagen met 1 miljoen euro, als gevolg van de verwachte terugloop van het aantal omzettingen in eeuwigdurende afkoop van erfpachtcontracten. Prestatiedoelstelling 1.2.2: Uitgeven gemeentelijk bezit Is niet van toepassing. Prestatiedoelstelling 1.2.3: Erfpachtcontracten en -beheer De lasten stijgen in 2013 structureel met 0,371 miljoen euro vanwege de toenemende kosten van nieuwe erfpachtcontracten. De lasten dalen in 2013 structureel met 0,024 miljoen euro als gevolg van de overheveling van het ICT-budget Real Estate naar de Dienst Ondersteuning en mutatie van materiële kosten en door de technische verwerking van de taakstelling inkoop (0,064 miljoen euro) op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. De baten stijgen in 2013 structureel met 0,366 miljoen euro, voornamelijk als gevolg van de opbrengsten van nieuwe erfpachtcontracten. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Is niet van toepassing.

47

Subdoelstelling 2.1: Ruimtelijke kwaliteit van de stad behouden en waar mogelijk versterken Subdoelstelling 2.1 Ruimtelijke kwaliteit van de stad behouden en waar mogelijk versterken.



E2.1.1. Vergroten van het aanbod en

P2.1.1 Begeleiden, initiëren en stimuleren van de

kwaliteit van woningen en het toevoegen

uitvoering van ruimtelijke plannen met

van passende bedrijvigheid en

betrekking tot wonen, werken en stedelijke

voorzieningen.

functies.

E2.1.2 Kwalitatief goede openbare ruimte (vooral bij herontwikkelingslocaties).

P2.1.2 Opstellen en uitvoeren van visies en formuleren van gemeentelijke randvoorwaarden voor bouwplannen en inrichting openbare ruimte in het verlengde van de wens van de eindgebruiker. P2.1.3 Verkopen of in erfpacht uitgeven van (bouwrijpe) gronden ten behoeve van wonen en werken in de bestaande stad. P2.1.4 Herinrichting openbare ruimte en aanleg van hoofdinfrastructuur bij herstructureringslocaties.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 Vergroten van het aanbod en kwaliteit van woningen en het toevoegen van passende bedrijvigheid en voorzieningen. De stad Utrecht is voortdurend in ontwikkeling. De opgave in de stad is complex. Gebouwen en gebieden verouderen. Wensen ten aanzien van de gebouwde omgeving veranderen. Diverse partijen investeren in de stad. Zo worden bijvoorbeeld door een particuliere eigenaar plannen gemaakt om het leegstaande kantoorpand van de provincie in Rijnsweerd te transformeren naar studentenhuisvesting en hotel en is woningbouwcorporatie Mitros aan het bouwen in de Spoorzone Overvecht (Maria van Hongarijedreef en Bruisdreef). Waar mogelijk zullen experimenten meer worden gefaciliteerd. Door intensief in en om de stad te bouwen: wordt in de ruimtebehoefte voorzien van woningzoekenden, instellingen en bedrijven;

• • blijft de stad vitaal, gedifferentieerd en bij de tijd (verpaupering voorkomen); • wordt het draagvlak voor voorzieningen en openbaar vervoer vergroot; • wordt het landschap ontzien.

In het collegeprogramma is als doelstelling opgenomen dat er 11.000 woningen gebouwd worden in de periode 2010 – 2014. De invloed van de crisis doet zich voor wat betreft de cijfers zeker gelden. Van het totale aantal nieuwbouwwoningen staan 4.400 woningen binnenstedelijk gepland in het Programma Stedelijke Ontwikkeling en Bouwen aan de Stad (voorheen Utrecht Vernieuwt). Om dit aantal te halen dienen alle zeilen worden bijgezet. 48

Effectdoelstelling 2.1.2 Kwalitatief goede openbare ruimte (vooral bij herontwikkelingslocaties). In 'Bouwen aan de Stad' (Utrechtse Samenwerkingsafspraken met woningcorporaties, 2011-2015) zijn afspraken gemaakt over verantwoordelijkheid van de gemeente bij de aanleg van de hoofdinfrastructuur bij integrale herontwikkelingslocaties (sloop-nieuwbouw). Met de afspraken uit Bouwen aan de Stad is Utrecht Vernieuwt komen te vervallen. Afgesproken is dat de gemeente voorzieningen aanlegt die qua belang de woonstraat ver te boven gaan en die in combinatie met sloop en nieuwbouw van woningen worden aangelegd. Het kan hier gaan om ondergrondse infrastructuur in de vorm van kabels en leidingen, maar het gaat zeker ook om aanleg van groen, water en wegen. Daarnaast investeren we in een deel van de locaties die deel uit maken van het Dynamische Stedelijk Masterplan. Hierbij worden scherpe keuzes gemaakt. In eerste instantie wordt gedacht aan de Merwedekanaalzone en worden initiatieven ondersteund voor de ontwikkeling van tijdelijke functies in de Cartesiusdriehoek en op bedrijventerrein Tweede Daalsedijk.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Begeleiden, initiëren en stimuleren van de uitvoering van ruimtelijke plannen met betrekking tot wonen, werken en stedelijke functies. Bij het realiseren van complexe bouwplannen en gebiedsontwikkelingen is de gemeente (meestal) niet zelf de investeerder. Wij geven richting aan particuliere investeringen met ons ruimtelijk beleid en de bijbehorende wettelijke instrumenten (zoals het bestemmingsplan). Binnenstedelijk ontwikkelen is inhoudelijk complex. Milieurandvoorwaarden (lucht, geluid en bodem), de noodzaak tot extra investeren in kwaliteit (zoals in openbare ruimte, groen, duurzaamheid en gebouwd parkeren) en het belang van een intensief participatietraject zijn bepalende variabelen voor de haalbaarheid en de voortgang van de projecten. De laatste jaren is vanwege de veranderde economische omstandigheden de financiële haalbaarheid een steeds grotere rol gaan spelen in de projecten. Dit betekent een intensivering van het werk aan de afzonderlijke projecten voor zowel de initiatiefnemer als de gemeente. De gemeente is zelf initiatiefnemer bij de gemeentelijke grondexploitaties en begeleidt en stimuleert de plannen van woningcorporaties en particuliere grondeigenaren. Uitvoeringsprogramma Stedelijke Ontwikkeling en Bouwen aan de Stad (BAS) In het uitvoeringsprogramma StadsOntwikkeling zijn in 2012 circa 100 complexe bouwprojecten en gebiedsontwikkelingen opgenomen die onderdeel uitmaken van de programma's Stedelijke Ontwikkeling en Bouwen aan de Stad. Dit betreft de particuliere bouwinitiatieven, de binnenstedelijke grondexploitaties en de projecten van de corporaties uit het programma Bouwen aan de Stad. In elke wijk is een gebiedsmanager actief. Zij begeleiden de initiatiefnemers naar uitvoering. Met gebiedsmanagement organiseren wij korte communicatielijnen tussen de initiatiefnemers, de bewoners en belanghebbenden en het gemeentelijk bestuur. Voorbeelden van particuliere projecten, die in 2013 gebouwd of opgeleverd gaan worden zijn het Prozee-terrein (Neerlandia) in Hoograven, de bouw van starterswoningen op locatie De Boo in Rotsoord, de bouw van de appartementen aan de Oudenoord 275 (Noorderlicht) in Pijlsweerd, de uitbreiding van De Bijenkorf in Binnenstad en de ontwikkeling van het Groeneweg terrein Midden in Lombok. Met de bouw van Oudenoord 275 wordt de diversiteit van de woonmilieus in Noordwest uitgebouwd conform de wijkambitie van deze wijk. Met de realisatie op het Prozee terrein wordt onder meer aangesloten bij de wens uit Oud Hoograven om meer dwarsverbindingen en verblijfsgebieden te creëren langs de Vaartsche Rijn. Grondexploitaties zijn bijvoorbeeld de verdere herontwikkeling van het Veemarktterrein in Voordorp, de afronding van Dichterswijk-West en de bouw van Springerpark in Zuilen. Voorbeelden van projecten uit het Programma Bouwen aan de Stad, waaraan in 2013 wordt gewerkt zijn de herstructurering van Ondiep, de gebiedsplannen Spoorzone Overvecht en De Gagel Overvecht, Kanaleneiland Centrum en Kanaleneiland-Noord en Zuid. Met de uitvoering van de gebiedsplannen wordt een bijdrage geleverd aan de wijkambitie van Overvecht voor meer woningdifferentiatie in de wijk. De investeringen van de corporaties zoals 49

vastgelegd in de gebiedsplannen staan onder druk zoals beschreven is onder de kop 'relevante omgevingsfactoren' aan het begin van dit programma. In 2013 zal duidelijk worden in welke mate de corporaties kunnen blijven investeren in de herstructurering. Monitoren, bijstellen en het aanbrengen van focus zal het devies zijn voor 2013. Het grootste deel van de projecten die gepland waren voor oplevering of start bouw in 2013 zullen doorgang vinden. Ook de transformatieprojecten uit het Dynamisch Stedelijk Masterplan (DSM) maken deel uit van het uitvoeringsprogramma. Op basis van de Nieuwe Ruimtelijke Strategie Utrecht wordt het DSM aangescherpt. Met de aanscherping van het DSM wordt een ontwikkelingsstrategie vormgegeven voor de ontwikkeling van een beperkt aantal binnenstedelijke locaties. Thema's daarbij zijn onder andere studentenhuisvesting, hergebruik van panden, tijdelijke invullingen van locaties en (collectief) particulier opdrachtgeverschap (CPO). De centrale vraag is: hoe krijgen we de gebieden in ontwikkeling op een kwalitatief goede wijze en wat is onze rol daarbij. Een nadere programmering van de DSM-middelen wordt voorjaar 2013 aangeboden aan de gemeenteraad. Naast de realisatie van woningbouw wordt gewerkt aan de bouw van maatschappelijke voorzieningen (zoals het Rietveldcollege, Moskee Kop van Lombok en de scholen aan het Marco Poloplantsoen), het ontwikkelen van commerciële voorzieningen (IKEA, Winkelcentrum De Gaard, hotelontwikkeling Ubica Panden) en zal er ook binnen dit programma worden gewerkt aan de openbare ruimte (zoals het aanleggen van steigers aan de Oosterkade en dergelijke). In 2013 zal het programma worden geactualiseerd en – zo nodig – zal er verder geprioriteerd gaan worden aan de hand van de Nieuwe Ruimtelijke Strategie Utrecht. Het Programma Stedelijke Ontwikkeling en Bouwen aan de Stad 2012 – 2016 met een volledig overzicht van projecten en initiatieven zal in het najaar separaat aan de gemeenteraad worden aangeboden. Prestatiedoelstelling 2.1.2 Opstellen van visies en gemeentelijke randvoorwaarden voor bouwplannen en inrichting openbare ruimte op basis van een voor de locatie passende ambitie en in het verlengde van de wens van de eindgebruiker. Voor iedere bouwplanontwikkeling die niet past in het bestemmingsplan, stelt de gemeente volgens het Utrechts Plan Proces (UPP) integrale randvoorwaarden op die toegespitst zijn op de specifieke locatie en de doelgroep. Deze randvoorwaarden worden bij uitgebreide projecten opgenomen in een Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE). Bij kleinere ontwikkelingen van particuliere initiatiefnemers wordt doorgaans een Bouwenveloppe opgesteld. Het gaat dan meestal om één complex dat (her)ontwikkeld wordt, waarbij de belangrijkste randvoorwaarden aan de initiatiefnemer worden meegegeven. Een SPvE wordt vastgesteld door de gemeenteraad, een bouwenveloppe wordt vastgesteld door het college van B en W. Om de toenemende kosten (inhoudelijke complexiteit neemt toe, participatie neemt toe) en bezuinigingen op te vangen, maken wij sinds 2012 gebruik van de mogelijkheid uit de Wet Ruimtelijke Ordening om de plankosten bij de particuliere investeerders te verhalen. Hierdoor kan het niveau van onze dienstverlening op peil blijven, de investeringsbereidheid kan (bij kleinere initiatiefnemers) afnemen. Prestatiedoelstelling 2.1.3 Verkopen of in erfpacht uitgeven van (bouwrijpe) gronden ten behoeve van wonen en werken in de bestaande stad. Om gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in gang te zetten verwerven we terreinen, plaatsen we bedrijven uit, wordt voor vrijkomende gemeentelijke panden een andere bestemming gezocht en geven we opdracht tot het bouwrijp maken van grond. Ook in 2013 wordt bouwrijpe grond voor woningen opgeleverd ten behoeve van de projecten die onderdeel vormen van het programma Stedelijke Ontwikkeling. Door het economisch tij is sprake van een vermindering van het aantal projecten ten opzichte van voorgaande jaren. Over het financiële verloop van de grondexploitaties wordt de gemeenteraad geïnformeerd in het jaarlijks Meerjarenperspectief Grondexploitaties. In 2013 zal worden bezien hoe verder invulling wordt gegeven aan de meer regisserende en faciliterende rol zoals in de nota Grondbeleid verwoord en wat dat betekent voor deze prestatiedoelstelling. Prestatiedoelstelling 2.1.4 Herinrichting openbare ruimte en aanleg van hoofdinfrastructuur bij herstructureringslocaties. In 2013 zal onder andere in de omgeving van de Maria van Hongarijedreef en Kanaleneiland Centrum hoofdinfrastructuur (openbare ruimte) worden gerealiseerd in het kader van de afspraken met de woningcorporaties. Dit wordt vooral gefinancierd uit ISV-middelen. 50

Op basis van de actuele ontwikkelingen bij woningcorporaties en de bezuinigingen zoals vastgesteld in de voorjaarsnota, wordt een nadere programmering van de ISV 3- middelen opgesteld. Deze zal in het najaar van 2012 separaat aangeboden worden aan de gemeenteraad. Hierbij zal een directe koppeling worden gezocht met initiatieven van particulieren en woningbouwcorporaties. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

2010


2013

2016

700

n.v.t.

Effectindicatoren: Bruto toegevoegde woningen E2.1.1

(excl. Leidsche Rijn)

CBS

n.v.t.


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

4.067

3.786

3.786

3.786

3.786

Lasten P2.1.1 Gebiedsmanagement P2.1.2 Visies en randvoorwaarden ruimtelijke bouwplannen

3.812

3.601

3.391

3.391

3.391

P2.1.3 Grondexploitaties

45.056

27.460

19.167

18.993

6.907

infrastructuur

18.060

14.801

14.801

12.801

12.801

Totaal lasten

70.995

49.647

41.144

38.971

26.885

95

95

95

95

95

P2.1.4 Herinrichting ruimte;

Baten P2.1.1 Gebiedsmanagement P2.1.2 Visies en randvoorwaarden ruimtelijke bouwplannen

20

1

1

1

1

P2.1.3 Grondexploitaties

45.976

28.380

20.087

19.913

6.827

infrastructuur

6.484

6.243

6.869

13.043

13.043

Totaal baten

52.575

34.718

27.051

33.052

19.966


18.420

14.929

14.093

5.919

6.919

P2.1.4 Herinrichting ruimte;


0

0

0

0

0


4.066

4.318

4.318

4.318

4.318

14.354

10.611

9.775

1.601

2.601


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Gebiedsmanagement De lasten dalen in 2013 structureel met 0,281 miljoen euro als gevolg van de realisatie van de efficiencymaatregelen. 51

Prestatiedoelstelling 2.1.2: Visies en randvoorwaarden ruimtelijke bouwplannen De lasten dalen in 2013 structureel met 0,671 miljoen euro als gevolg van het realiseren van de efficiencymaatregelen (0,356 miljoen euro), 0,058 miljoen euro hiervan betreft de technische verwerking van de taakstelling inkoop. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Verder dalen de lasten door de overheveling van het budget leegstand Vastgoed naar het programma Werk en Inkomen (0,100 miljoen euro), de herverdeling van de regierol Wonen en Monumenten, incidenteel 0,210 miljoen euro in 2013 en structureel 0,420 miljoen euro vanaf 2014 zoals wij bij de Programmabegroting 2012 hebben aangekondigd, en enkele kleinere mutaties. De lasten stijgen in 2013 structureel met 0,460 miljoen euro als gevolg van de budgettaire verschuiving van planologie naar stedenbouw uit subdoelstelling 1.1 (0,173 miljoen euro), een verschuiving van activiteiten uit subdoelstelling 2.2 (0,252 miljoen euro) en de uitbreiding Leidsche Rijn (0,035 miljoen euro). De lasten en baten dalen in 2013 structureel met 0,019 miljoen euro vanwege een technische correctie in de registratie van kosten en opbrengsten. Prestatiedoelstelling 2.1.3: Grondexploitaties De lasten en baten dalen in 2013 met 17,596 miljoen euro omdat wij het kasritme van de kosten en opbrengsten hebben aangepast aan het Meerjarenperspectief grondexploitaties. De mutatie van lasten en baten vanaf 2014 vindt zijn grondslag in dezelfde aanpassing. In de grondexploitatie Voordorp-Zuid is in de periode 2012 tot en met 2015 een jaarlijkse bijdrage van 1 miljoen euro aan de algemene middelen opgenomen ter compensatie van de vervallen structurele opbrengsten uit de exploitatie van de Veemarkt. Op aanwijzing van de accountant (accountantsrapport bij de Verantwoording 2011) zullen wij dit bij derde technische wijziging 2012 en de eerste technische wijziging 2013 veranderen in een eenmalige bijdrage van 4 miljoen euro in 2019. Het faseringsverschil wat hierdoor in de meerjarenraming ontstaat wordt verrekend met de algemene dekkingsreserve. Prestatiedoelstelling 2.1.4: Herinrichting openbare ruimte De lasten dalen in 2013 structureel met 0,259 miljoen euro als gevolg van het realiseren van de efficiencymaatregelen, 0,18 miljoen euro hiervan betreft de technische verwerking van de taakstelling inkoop. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Daarnaast dalen de laten met 3 miljoen euro omdat het budget van het Dynamisch Stedelijk Masterplan (DSM) daalt van 5 miljoen naar 2 miljoen euro. Vanaf 2015 vervalt het budget voor het DSM volledig, waardoor de lasten verder dalen met 2 miljoen euro. De baten dalen in 2013 structureel met 0,241 miljoen euro als gevolg van daling van de ISV bijdrage.

In 2015 loopt de ISV bijdrage af. Dit is nog niet verwerkt in de begroting. Bij de eerstvolgende technische begrotingswijziging zullen wij de lasten en de baten met 13,043 miljoen euro verlagen. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Wij stellen voor om conform het meerjarenperspectief grondexploitaties (MPG) 4,318 miljoen euro te onttrekken aan de programmareserve van Stedelijke ontwikkeling, onderdeel reserve grondexploitaties. Dit bedrag wordt ingezet voor bestemmingsplannen (0,295 miljoen euro), gebiedsmanagement en plankosten (0,457 miljoen euro), investeringen in mobiliteit (1,361 miljoen euro), promotie en acquisitie (0,080 miljoen euro) en als bijdrage in de algemene middelen (1,873 miljoen euro). Daarnaast ontrekken wij vanaf 2013 structureel 0, 252 miljoen euro meer uit de programmareserve als compensatie van de doorgevoerde taakstelling in de grondexploitatie.

52

Subdoelstelling 2.2: Verbeteren van huisvesting bijzondere doelgroepen en vergroten kansen op de woningmarkt voor woningzoekenden Subdoelstelling 2.2 Verbeteren van huisvesting bijzondere doelgroepen en vergroten kansen op de woningmarkt voor woningzoekenden.



E2.2.1. Verbeteren van huisvesting

P2.2.1 Stimuleren van huisvesting voor

bijzondere doelgroepen en vergroten

bijzondere doelgroepen en uitvoering van

kansen op de woningmarkt voor woningzoekenden.

regionale en lokale afspraken voor onder andere woonruimteverdeling.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.2.1 Verbeteren van huisvesting bijzondere doelgroepen en vergroten kansen op de woningmarkt voor woningzoekenden. Aan de hand van de Woonvisie 2009-2019 zetten wij ons in voor een voldoende productie en voor een betere verdeling van de vrijkomende woningen over de verschillende doelgroepen. Waarbij ook belangrijke aandacht uitgaat naar de groep middeninkomens die dor recente regelgeving hun woningmarktpositie heeft zien verslechteren. Met doorstroming zorgen wij voor verbeterde toegankelijkheid van vooral de sociale huurwoningmarkt. Het uitvoeringsprogramma van de Woonvisie geeft ons instrumenten om de ontwikkeling van de huur- en koopwoningmarkt te stimuleren. De onderstaande werkvelden worden daarbij prioriteit gegeven: De woningmarkt.

• • De kwaliteit van het wonen. • De prijs van het wonen. • De woonruimteverdeling. • De huisvesting van niet-zelfredzame groepen. • Netwerken en samenwerking.

Volume en tempo van de woningproductie blijven van groot belang, terwijl als gevolg van de kredietcrisis in 2013 waarschijnlijk maximaal 1.500 woningen kunnen worden opgeleverd (Leidsche Rijn 800 en binnenstedelijk gebied 700). Om ondanks de afnemende investeringen in woningbouw toch een zo groot mogelijk woningaanbod te creëren wordt ingezet op: Het realiseren van meer kleinere eenheden voor studenten en starters, zowel tijdelijk als permanent.

• • Coalitievorming met meerdere partners (naast corporaties) op de woningmarkt, vooral met beleggers. • Meer ruimte voor particulier initiatief op de woningmarkt door het stimuleren van particulier opdrachtgeverschap • Aanpassen van de woonruimteverdelingsregels en het huurbeleid (inkomensafhankelijke huren)

53

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.2.1 Stimuleren van huisvesting voor bijzondere doelgroepen en uitvoering van regionale en lokale afspraken voor onder andere woonruimteverdeling.

• Bijzondere doelgroepen zijn ouderen, gehandicapten, starters, studenten en mensen in maatschappelijke opvang, vaak in combinatie met zorg en welzijn. • Groter aanbod van woningen voor studenten en starters. • Vergroten van het woningaanbod voor middeninkomens. • Betere doorstroming van ouderen en afgestudeerden. • Het voortzetten van de gemeentelijke starterslening. • Zorg dragen voor huisvesting van de statushouders. • Zorg dragen voor de afspraken rond woonruimteverdeling en voor de contracten rond woningtoewijzing. • In regionaal verband toezien op de afspraken rond de sociale woningbouw en doelgroepen. • Het maken van afspraken over de (nieuw)bouwopgave levensloopbestendige- en rolstoelwoningen. • Het begeleiden van het Huurteam Utrecht en het jaarlijks presenteren van de resultaten. Indicatoren subdoelstelling 2.2 Realisatie Realisatie Doelstelling Doelstelling Indicator

Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

1.600

700

1.250

1.600

800

1.250

3,7

5,0

4,0

270

1250

1750

165

250

n.v.t.

Effectindicatoren: Nieuwbouwwoningen E2.2.1

binnenstedelijk

Afdeling Wonen, gemeente Utrecht

Nieuwbouwwoningen Afdeling Wonen, E2.2.1

Leidsche Rijn

gemeente Utrecht

Zoektijd huurwoning aanbodsysteem (in E2.2.2

jaren)

Woningnet

Prestatie-indicatoren: Aantal certificaten P2.2.1.1

Politie Keurmerk

Afdeling Wonen

Veilig Wonen

gemeente Utrecht

Aantal verstrekte

Afdeling Wonen

starterleningen

gemeente Utrecht

Aantal woningen

P2.2.1.2

gerealiseerd in

Afdeling Wonen

particulier

gemeente Utrecht

opdrachtgeverschap

en VWS

61

16

20

100

0

0

100

onbekend

Aantal verstrekte P2.2.1.3

duurzaamheids-

Afdeling Wonen

leningen

gemeente Utrecht

Toelichting Effectdoelstelling 2.2.1 1.a/b De indicator voor gerealiseerde nieuwbouwwoningen is dit jaar met het oog op leesbaarheid gesplitst in de twee indicatoren: binnenstedelijk en Leidsche Rijn. Toelichting Prestatiedoelstelling 2.2.1.1 1.1.b Met het huidig beschikbare budget kunnen in 2013 maximaal 1.250 certificaten worden gerealiseerd. Er zullen aanvullende voorstellen worden gedaan om ervoor te zorgen dat het project niet stilvalt. De ambitie daarbij is om het jaarlijks aantal certificaten op het huidige niveau te houden (1.000 - 2.000 per jaar).

54


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

doelgroepen

807

779

779

779

779

Totaal lasten

807

779

779

779

779

doelgroepen

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

807

779

779

779

779

Lasten P2.2.1 Huisvesting bijzondere

Baten P2.2.1 Huisvesting bijzondere


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

807

779

779

779

779


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Huisvesting bijzondere doelgroepen De lasten dalen in 2013 structureel met 0,278 miljoen euro als gevolg van een verschuiving van activiteiten naar subdoelstelling 2.1 (0,252 miljoen euro), de realisatie van de efficiencymaatregelen (0,030 miljoen euro) en de uitbreiding Leidsche Rijn. De lasten stijgen in 2013 structureel met 0,250 miljoen euro als gevolg van de uitvoering van amendement 2011/A32 (Huisjesmelkers blijven aanpakken).

55

Subdoelstelling 3.1: Wijkaanpak: verbetering van de situatie van en het perspectief voor bewoners op het gebied van wonen, werken (wijkeconomie), leren, integreren, veiligheid en gezondheid in de Krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en Zuilen-Oost. Subdoelstelling 3.1 Wijkaanpak: verbetering van de situatie van en het perspectief voor bewoners op het gebied van wonen, werken (wijkeconomie), leren, integreren, veiligheid en gezondheid in de Krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en ZuilenOost.



E3.1.1 Wijkaanpak: verbetering van de situatie

P3.1.1 Uitvoeren van de wijkactieprogramma’s

van en het perspectief voor bewoners op het gebied van wonen, werken (wijkeconomie), leren, integreren, veiligheid en gezondheid in

in de vier Krachtwijken en borgen van de aanpak in regulier beleid en reguliere financiering.

de Krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en Zuilen-Oost.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.1.1 Wijkaanpak: verbetering van de situatie van en het perspectief voor bewoners op het gebied van wonen, werken (wijkeconomie), leren, integreren, veiligheid en gezondheid in de Krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep en Zuilen-Oost. Met het programma Krachtwijken (2008-2017) willen we duurzame verbeteringen in de wijken en meer mogelijkheden voor mensen om hun situatie te verbeteren realiseren. Het programma richt zich op de wijken en buurten met relatief veel kwetsbare bewoners, Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven. De problemen in deze wijken zijn vaak complex. Afgelopen jaren hebben we gemerkt dat de integrale aanpak, met een combinatie van sociale, fysieke en economische maatregelen, met inzet op korte en lange termijn effecten, zijn vruchten begint af te werpen. In alle wijken zijn er zichtbare verbeteringen in de woonomgeving en ook op sociaal terrein en op het terrein van werk en wijkeconomie is er vooruitgang en zijn er succesvolle voorbeelden. Ondanks de positieve ontwikkelingen van afgelopen jaren moet er ook komende jaren nog veel gebeuren in de Krachtwijken: de verschillen met andere delen van de stad zijn nog steeds groot, de problematiek is complex en ook het vasthouden van de bereikte resultaten vraagt om extra aandacht. Bij het opstellen van de wijkactieprogramma's 2012-2013 zijn de speerpunten aangescherpt en is meer focus aangebracht. De wijkactieprogramma’s 2012-2013 bevatten maatregelen om bewoners te activeren en te ondersteunen op het gebied van onderwijs en opvoeding, werkgelegenheid en wijkeconomie. Met het accent op de thema's wijkeconomie en werken kan een bijdrage worden geleverd aan het realiseren van de wijkambitie van Overvecht 'Meer kleinschalige kantoor- en werkruimten voor ondernemers. Stimuleren van de zakelijke markt. Daar waar mogelijk de vestigingsmogelijkheden verruimen in bestemmingsplannen en andere ruimtelijke plannen.' Dit sluit ook aan bij prestatiedoelstelling 1.1.1 uit het programma Werk en Inkomen: bevorderen van een gezonde economische ontwikkeling in de (woon)wijken. Speerpunten uit het wijkactieprogramma van Overvecht zijn het vergroten van kansen voor kinderen tot 12 jaar en hun ouders, verbeteren van leefbaarheid en veiligheid en activering naar participatie, werk en gezondheidsbevordering. Kanaleneiland focust op jeugd in kansarme gezinnen en sociale samenhang en op integrale gebiedsontwikkeling. Zuilen-Oost en Ondiep richten zich vooral op de kracht van de burger, op het toe leiden naar werk en participatie, het voorkomen en terugdringen van overlast en criminaliteit en het versterken van de leefbaarheid. De aanpak sluit aan bij

56

de wijkambitie van Noordwest 'De wijk wil meer sociale samenhang, onder meer door te sturen op de relatie tussen 'oude' en 'nieuwe' bewoners'. Hoograven heeft niet meer het predicaat 'krachtwijk', maar zet – met minder extra geld - de aanpak voort. Kernpunten zijn het versterken van de sociaaleconomische positie van bewoners, participatie, wonen en het opwaarderen van de openbare ruimte. Prestatiedoelstelling 3.1.1 Uitvoeren van de wijkactieprogramma’s in de vier Krachtwijken en borgen van de aanpak in regulier beleid en reguliere financiering. In april 2012 werden de wijkactieprogramma‘s 2012-2013 voor Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven vastgesteld door de gemeenteraad. De wijkactieprogramma's bevatten weer voor twee jaar de concrete invulling per wijk van het programma Krachtwijken. Prestaties die we in 2013 willen realiseren zijn: uitvoeren van de projecten en realiseren van de doelstellingen, zoals opgenomen in de wijkactieprogramma’s

• 2012-2013; b • orgen van succesvolle projecten uit de wijkactieprogramma's in regulier beleid en in reguliere financiering; • verder verbeteren en versterken van de samenhang met de reguliere activiteiten van gemeente, corporaties en andere partijen in de wijken en daarmee aansluiten bij het versterken van het wijkgericht werken minder projecten); • daarmee bijdragen aan het realiseren van hierboven genoemde wijkambities; • samen met bewoners en andere betrokkenen uit de wijken voorbereiden en vormgeven van de aanpak 2014-2015; • verder versterken van de betrokkenheid van bewoners bij de aanpak in de wijken; • voeren van stedelijke regie en voortgangsbewaking op de wijkactieprogramma’s per wijk; • voortzetten en verder verbeteren van monitoring van het programma Krachtwijken; • afspraken maken met stedelijke en landelijke instellingen over hun inzet in de Krachtwijken. Voor een overzicht van alle projecten in Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven verwijzen we naar de wijkactieprogramma’s 2012-2013. De voortgang van het programma en de bereikte resultaten zijn beschreven in de zesde voortgangsrapportage Krachtwijken (juni 2012). De ontwikkelingen van de doelstellingen uit de wijkactieprogramma’s vindt u in de 4-meting van de Monitor Krachtwijken (juni 2012). Het programma Krachtwijken wordt behalve door de gemeente, ook gefinancierd door de corporaties Mitros, Portaal en Bo-Ex: 15 miljoen euro in 2013. Van dat bedrag wordt 6 miljoen euro besteed aan sociale maatregelen, 9 miljoen euro is bestemd voor extra fysieke investeringen in de Krachtwijken. De afspraken tussen gemeente en corporaties over de gezamenlijke aanpak in de Krachtwijken en de financiering daarvan, zijn vastgelegd in Bouwen aan de Stad (november 2011). De fysieke investeringen van de corporaties staan onder druk. Naar verwachting zal de afspraak om 9 miljoen euro per jaar te investeren in extra fysieke maatregelen in de Krachtwijken wel gehaald worden. Indicatoren subdoelstelling 3.1 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

6,1

6,0

6,1

6,2

Effectindicatoren: Het buurtoordeel Krachtwijken benadert E3.1.1

het gemiddelde

Inwoners-

buurtoordeelcijfer

enquête BI

2007

57


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.1.1 Krachtwijken

4.069

13.059

6.731

4.282

963

Totaal lasten

4.069

13.059

6.731

4.282

963

P3.1.1 Krachtwijken

0

4.126

542

52

188

Totaal baten

0

4.126

542

52

188

4.069

8.933

6.189

4.230

775

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

4.910

2.166

207

752

4.069

4.023

4.023

4.023

23


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.1.1: Krachtwijken De lasten stijgen in 2013 met 9,036 miljoen euro en de baten stijgen in 2013 met 4,126 miljoen euro omdat wij deze hebben afgestemd op de programmering van de projecten. Dit verklaart tevens de mutaties van lasten en baten vanaf 2014. De baten in 2013 omvatten onder andere provinciale subsidie van 1,018 miljoen euro. Daarnaast ontvangen wij bijdragen van woningcorporaties. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Omdat wij de begroting van lasten en baten hebben aangepast aan de programmering onttrekken wij in 2013 voor 4,910 miljoen euro meer uit de programmareserve.

58

Subdoelstelling 4.1: Zorgdragen voor de instandhouding van monumentale en cultuurhistorische waarden als integraal onderdeel van de aantrekkelijke stad Subdoelstelling 4.1 Zorgdragen voor de instandhouding van monumentale en cultuurhistorische waarden als integraal onderdeel van de aantrekkelijke stad.



E4.1.1 Monumenten en cultuurhistorische

P4.1.1 Begeleiden, toetsen, subsidiëren, en

waarden zijn geborgd als integraal onderdeel van de aantrekkelijke stad.

financieren van monumenten-renovaties en – onderhoud en het borgen van cultuurhistorische waarden in de stad.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 4.1.1 Monumenten en cultuurhistorische waarden zijn geborgd als integraal onderdeel van de aantrekkelijke stad. Behoud van gebouwd en archeologisch erfgoed is een belangrijke factor voor de ruimtelijke kwaliteit en identiteit van de stad. Wij ondersteunen behoud gericht op duurzaam gebruik van cultuurhistorisch waardevolle objecten, waaronder 3.000 beschermde monumenten en stedenbouwkundig-historische structuren bij stadsontwikkeling. Met behoud van monumentale objecten bij stadsvernieuwing en gebiedsontwikkeling willen wij de identiteit van wijken en buurten versterken dan wel behouden, zowel in Leidsche Rijn als de oudere stadswijken. Wij zetten daarbij erfgoed bij ruimtelijke ontwikkelingen in als bijdrage aan een kwalitatief hoogwaardige omgeving en openbare ruimte. In het kader van beleving van ons - archeologisch - erfgoed zetten wij de ontwikkeling van De Hoge Woerd in Leidsche Rijn door. Daarnaast blijven wij behoud van Romeinse- en overige archeologische waarden in andere wijken ondersteunen. Met actief publieksbereik over resultaten van onderzoeken en verspreiding van kennis werken wij, waar mogelijk in samenwerking met maatschappelijke partners, aan draagvlak voor behoud en gebruik van erfgoed. Cultuurhistorische waarden willen wij daarbij ook inzetten voor stadspromotie. Wij houden met deze doelstellingen een hoge ambitie bij ons erfgoedbeleid, mede vanwege het belang van cultureel erfgoed als economische factor. De beperkte middelen voor behoud en herstel van cultureel erfgoed dwingen ons echter wel steeds meer tot het maken van keuzes.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 4.1.1 Begeleiden, toetsen, subsidiëren, en financieren van monumenten, -renovaties en –onderhoud en het borgen van cultuurhistorische waarden in de stad. De Utrechtse Erfgoedagenda bevat voor het jaar 2013 diverse agendapunten, waarbij wij waarmogelijk aansluiten bij de wijkambities. Wij adviseren eigenaren over instandhouding van (beschermde) monumenten en ondersteunen dan wel adviseren deze bij de financiering. Het Utrechts Restauratiefonds zetten wij daar bij ook in voor ondersteuning van een duurzame aanpak van gemeentelijke monumenten. Behoud door ontwikkeling geven wij vorm door naast bescherming actief te streven naar passend hergebruik van vrijkomend monumentaal vastgoed. Daarbij blijven wij ook de herontwikkeling van woningen boven winkels in het (kern)winkelgebied in de historische binnenstad stimuleren. Dit sluit aan bij de wijkambitie van Binnenstad.

59

De Wijk-Oost heeft als wijkambitie geformuleerd dat ze onderzoek naar beschermde status van het Minstroomgebied belangrijk vindt. In 2013 zullen wij de mogelijkheden van - planologische - bescherming van Minstroomgebied en waar mogelijk ook andere waardevolle structuren onderzoeken. Binnen de kaders van de archeologiewetgeving, geven wij met ons gemeentelijk archeologiebeleid sturing aan archeologisch onderzoek. Wij werken mee aan (inter)nationale projecten als de Nieuwe Hollandse waterlinie (Kraag van Utrecht), en Portico (behoud Romeins erfgoed) en volgen intensief plaatselijke initiatieven als Domplein 2013. Daarbij maken wij zorgvuldig onderscheid tussen bijdragen aan ontwikkeling en onze publiekrechtelijke rol.

• Wij verstrekken financieringen voor een duurzame aanpak bij behoud van monumentale objecten en cultuurhistorische waarden. • De instandhouding van 26 kerkgebouwen op de gemeentelijke monumentenlijst ondersteunen wij met onderhoudssubsidies. • Wij ondersteunen het streven van de NV Wonen boven winkels Utrecht door middel van revitalisering van verdiepingen van winkelpanden 15 woningen te realiseren in het (kern)winkelgebied. • De kwaliteit en wijze van uitvoering, bij monumenten van groot belang, bewaken wij door toetsing van aanvragen omgevingsvergunning. Restauratietechnisch en bouwhistorisch, met meeweging van duurzaamheidsaspecten. • De cultuurhistorische waarden in de binnenstad willen wij mede inzetten voor verbetering van de omgevingskwaliteit. Onder andere voor de opwaardering van verbindingsroutes tussen binnenstad en stationsgebied. • Waar mogelijk zullen wij bestaande monumentale objecten en structuren integreren in stedelijke herontwikkelingsen of uitbreidingsopgaven. • Wij toetsen en begeleiden archeologische onderzoeken van derden en voeren waar nodig eigen onderzoek uit. • Wij borgen de resultaten van archeologisch- en bouwhistorisch onderzoek in (basis)rapportages en het beheer van vondsten in het (archeologisch) depot. • Wij ondersteunen particuliere initiatieven en activiteiten, waaronder Kerken Kijken en de Open Monumentendag (totaal 60.000 bezoekers per jaar).


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

Nulmeting

Effectindicatoren: Alle ROAandeel ruimtelijke

E4.1.1

Alle RO-

Alle RO-

Alle RO-

projecten,

projecten

projecten en

bestemmings-

ordeningsprojecten en

Afdeling

projecten

bestemmingsplannen

Erfgoed,

en bestem- en bestem- bestem-

plannen of

waarin cultuurhistorie is

gemeente

mingsplan- mingsplan- mingsplan-

Omgevings-

geïntegreerd

Utrecht

nen

nen

verordeningen

Vanaf

Vanaf

2004 126

2004 137

n.v.t.

nen

Prestatie-indicatoren: Verbeteren van 200 in

P4.1.1

60

matige / slechte staat

Regi-

Vanaf 2004

Vanaf 2004

verkerende monumenten

stratie

Beleidsplan

van 200

van 200

146 van 200

166van 200

(meerjarenaanpak).

projecten

2004

panden

panden

panden

panden


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

cultuurhistorische waarden

4.327

3.088

2.948

2.948

2.948

Totaal lasten

4.327

3.088

2.948

2.948

2.948

cultuurhistorische waarden

595

545

545

545

545

Totaal baten

595

545

545

545

545

3.732

2.543

2.403

2.403

2.403

Lasten P4.1.1 Monumenten en

Baten P4.1.1 Monumenten en


174

0

0

0

0


0

0

0

0

0

3.906

2.543

2.403

2.403

2.403


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 4.1.1: Monumentale en cultuurhistorische waarden De lasten dalen in 2013 structureel met 1,239 miljoen euro. Dit is het gevolg van het realiseren van de efficiencymaatregelen (0,146 miljoen euro), 0,059 miljoen euro hiervan betreft de technische verwerking van de taakstelling inkoop. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. Verder dalen de lasten door verlaging van doorbelaste huurkosten Zwaansteeg (0,047 miljoen euro), minder subsidieaanvragen en externe opdrachten (0,050 miljoen euro), het vervallen van de incidentele budgetten voor onderzoek Leidsche Rijn, Portico en karakteristiek erfgoed (1,130 miljoen euro) en de bijdrage in de herverdeling van de regierol Wonen en Monumenten (0,250 miljoen euro). De lasten stijgen structureel met 0,174 miljoen euro vanwege de aangepaste reservering voor het archeologisch centrum Hoge Woerd. Door de herverdeling van de regierol Wonen en Monumenten zijn de lasten in 2013 incidenteel met 0,210 miljoen euro verhoogd en vanaf 2014 structureel met 0,420 miljoen euro zoals wij bij de Programmabegroting 2012 hebben aangekondigd. De baten dalen in 2013 structureel met 0,050 miljoen euro als gevolg van een afname van subsidieaanvragen en externe opdrachten. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves In 2013 vervalt de storting in de programmareserve van 0,174 miljoen euro omdat wij de reservering voor het archeologisch centrum Hoge Woerd onder de lasten hebben opgenomen en niet meer op begrotingsbasis als een rechtstreekse storting in de programmareserve.

61

Subdoelstelling 5.1: Veiligheid, leefbaarheid, milieu en gebruik van de bebouwde leefomgeving voldoet aan wet en regelgeving Subdoelstelling 5.1 Veiligheid, leefbaarheid, milieu en gebruik van de bebouwde leefomgeving voldoet aan wet en regelgeving.

Wat willen we bereiken? E5.1.1. De bebouwde leefomgeving en ruimtelijke ordening is leefbaar, veilig en tast de gezondheid niet aan.

Wat gaan we daarvoor doen? P5.1.1 We toetsen en verlenen de vergunningaanvragen met betrekking tot de bebouwde leefomgeving integraal en adequaat volgens vastgestelde protocollen. P5.1.2 We houden toezicht op de naleving van de milieuregels, de kwaliteit en het gebruik van de bestaande gebouwen en terreinen, en treden op tegen woonfraude en het illegaal onttrekken van zelfstandige woonruimte.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 5.1.1 De bebouwde leefomgeving en ruimtelijke ordening is leefbaar, veilig en tast de gezondheid niet aan. Wij zorgen ervoor dat het oprichten, slopen of wijzigen van gebouwen voldoet aan de wettelijke en lokale regelgeving en dat de uitvoering van (nieuwe) weten regelgeving betrouwbaar, professioneel en klantgericht is. Het leefmilieu beschermen wij tegen aantasting door bedrijfsmatige activiteiten en bodemverontreiniging. Daarnaast willen wij dat de bestaande bebouwde leefomgeving blijft voldoen aan de geldende weten regelgeving en dat de woningen uit de kernvoorraad legaal verhuurd en bewoond worden.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 5.1.1 We toetsen en verlenen de vergunningaanvragen met betrekking tot de bebouwde leefomgeving integraal en adequaat volgens vastgestelde protocollen.

• Wij toetsen de vergunningaanvragen integraal en adequaat aan weten regelgeving met behulp van protocollen. • Wij monitoren ontwikkelingen in de bebouwde leefomgeving en implementeren nieuwe weten regelgeving. • Het aanvragen van vergunningen maken we makkelijker door onder andere meer online mogelijk te maken, minder regels en vereenvoudiging van processen. In dat kader doen we ook mee aan landelijke proefprojecten.

62

Prestatiedoelstelling 5.1.2 We houden toezicht op de naleving van de vergunningverlening en de weten regelgeving en behandelen meldingen en klachten met betrekking tot bebouwde leefomgeving.

• Wij houden programmatisch toezicht op de naleving van vergunningen bij de oprichting, sloop of wijziging van

gebouwen en op de (Milieu) weten regelgeving bij bedrijven met voornamelijk industriële activiteiten. We doen dit waar mogelijk integraal met andere specialisten zoals de brandweer. Ook houden wij toezicht op naleving van de wet en regelgeving bij (il-)legale bodemsaneringen en sporen wij illegale verspreiding van verontreinigde grond op.

• en terreinen en treden op tegen woonfraude en het illegaal onttrekken van zelfstandige woonruimte. • Wij stellen actuele handhavingstrategieën op per domein, maken een integraal handhavingsprogramma 2014 en een evaluatie over 2012. • Bij het samenstellen van het handhavingsprogramma 2013 nemen wij de wijkambities 2012-2014 in de

Wij houden conform het handhavingsprogramma toezicht op de kwaliteit en het gebruik van bestaande gebouwen

risicoanalyses en prioritering mee. Daarbij besteden wij naast bovengenoemde domeinen ook aandacht aan de

handhaving op illegale woningomzettingen, splitsingen en illegale bouw in de Binnenstad, Oost, Overvecht en West waar deze vraag in de wijkambities wordt gesteld.

• De meldingen en klachten met betrekking tot de bebouwde leefomgeving behandelen wij binnen de Utrechtse servicenormen.


Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

(2011)

99,04%

99,5%

99,5%

SO-PD-FOV

(2011)

0,79%

<1%

<1%

SO-PD

(2009)

7,5

7,5

7,5

Bron

Nulmeting

SO-PD-FOV

Effectindicatoren: Aanvragen verleend binnen wettelijke E5.1.1

termijn Gegronde bezwaren op afgegeven Wabo

E5.1.1

beschikkingen Rapportcijfer klanttevredenheid in Benchmarking Publiekszaken van Balie Bouwen, Wonen en

E5.1.1

Ondernemen

7,7

Klanttevredenheidsonde rzoek voor Toezicht en E5.1.1

Handhaving

Nieuw SO-PD-TH

(2013)

SO-PD-JZB

0,5% (2005)

nulmeting

Aantal slechte panden volgens kwaliteitsmonitor als percentage E5.1.1

van de totale voorraad

0,22%

0,13%

<0,13%

<0,10%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Prestatie-indicatoren: Toetsen bouwaanvragen conform niveau 4 van het Utrechts protocol P5.1.1

SUPER van 2009

<100% SO-PD-FOV

(2007)

Uitvoeren bouwtoezicht conform protocol gebaseerd op het landelijk P5.1.1

toezichtprotocol

100% SO-PD-TH

(2007)

63


Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

(2012)

100%

100%

SO-PD-JZB

(2012)

100%

100%

SO-PD-FOV

(2012)

100%

100%

60%

60%

60%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Bron

Nulmeting

SO-PD-TH

Toezicht en handhaving milieu bedrijven conform E5.1.1

handhavingstrategie Wetswijzigingen zijn

P5.1.1

tijdig geïmplementeerd Digitaliseren van werkprocessen en informatie websites zijn

P5.1.1

actueel en compact Percentage meldingen over onrechtmatige bewoning waarbij een overtreding wordt

P5.1.2

geconstateerd

SO-PD-TH

Handhavingsprogramma P5.1.2

realiseren 2013

(2011) 100%

SO-PD-TH

(2007)

Handhavingsprogramma 2012 evalueren en programma 2014 P5.1.2

opstellen

100% SO-PD-TH

(2007)

SO-PD-TH

(2011)

100%

100%

100%

SO-PD-TH

(2011)

100%

100%

100%

Actuele handhavingstrategie P5.1.2

voor ieder domein Aantal meldingen en klachten afgehandeld

P5.1.2

binnen de servicenorm


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

14.975

14.420

14.420

14.420

14.420

4.292

4.252

4.252

4.252

4.252

19.267

18.672

18.672

18.672

18.672

16.596

16.596

16.596

16.596

16.596

31

111

111

111

111

16.627

16.707

16.707

16.707

16.707

2.640

1.965

1.965

1.965

1.965

Lasten P5.1.1 Toetsen vergunningaanvragen P5.1.2 Toezicht op de naleving Totaal lasten Baten P5.1.1 Toetsen vergunningaanvragen P5.1.2 Toezicht op de naleving Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

2.640

1.965

1.965

1.965

1.965

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro’s. 64

Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 5.1.1 Vergunningsaanvragen De lasten dalen in 2013 structureel met 0,555 miljoen euro vanwege het vervallen van het budget ruimtelijke informatie (0,147 miljoen euro) en de verlaging van het budget voor archivering (0,408 miljoen euro). De vorming van de Regionale UitvoeringsDienst (RUD) zal nog leiden tot een wijziging van de begroting vanwege de overheveling van personele capaciteit. Wij zullen hierover rapporteren bij een technische wijziging van de begroting 2013. Prestatiedoelstelling 5.1.2 Toezicht op de naleving De lasten dalen in 2013 structureel met 0,133 miljoen euro door het realiseren van de efficiencymaatregelen, 0,068 miljoen euro hiervan betreft de technische verwerking van de taakstelling inkoop. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. De lasten stijgen met 0,016 miljoen euro als gevolg van de uitbreiding Leidsche Rijn en met 0,080 miljoen euro vanwege een correctie op de structurele doorwerking van het budget Woonfraude. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Is niet van toepassing.

Subdoelstelling 6.1 Leidsche Rijn Leidsche Rijn: De stad Utrecht uitgebreid met een stedelijk gebied waar de huidige en komende generaties met plezier kunnen wonen, werken en recreëren.

Algemene Programmadoelstelling Met de bouw van Leidsche Rijn beoogt de gemeente: Uitbreiding van het woningaanbod in de Utrechtse regio voor de huidige en toekomstige bewoners en gebruikers

• met een grote verscheidenheid aan woningen, met inbegrip van infrastructuur, openbare ruimte en voorzieningen. • Een betere doorstroming van woningzoekenden in de regio. • Een gedifferentieerd samengestelde bevolking in het nieuwe stadsdeel. • Een uitbreiding van het aanbod van kantoor- en bedrijfsruimten. • Betere voorwaarden voor de economische ontwikkeling van de regio. De gemeente Utrecht heeft de missie en het beleid voor Leidsche Rijn vastgelegd in een Masterplan en een Ontwikkelingsvisie. Jaarlijks wordt de grondexploitatie Leidsche Rijn geactualiseerd en de effecten hiervan zijn opgenomen in de Bestuursrapportage Leidsche Rijn. De huidige economische omstandigheden hebben vergaande consequenties voor het realiseringstempo van woningen, kantoren- en bedrijvenlocaties en voorzieningen. Dit legt een enorme druk op de grondexploitatie Leidsche Rijn. Optimalisatietaakstelling Wij denken een deel van de totale optimalisatietaakstelling in te vullen door het laten vrijvallen van de marktprijscorrectie en slimmer te programmeren, de verkoop van het Informatiecentrum en een uitkering van de GEM Vleuterweide. Oplossen tekort grondexploitatie Het dan overblijvende tekort in de Grondexploitatie Leidsche Rijn denken wij tot het niveau van het weerstandsvermogen in te lossen door de verlaging van de rekenrente van 5% naar 4%, door het risico van vertraging van Leidsche Rijn Centrum af te dekken door investeringsmiddelen die in dat geval vrijvallen door gelijktijdige vertraging van het Cultuurforum, de inzet van een deel van de vrij besteedbare BLS-subsidie en de oorspronkelijk gereserveerde middelen om de begraafplaats aan de Hamlaan te realiseren. 65

Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders:

• Bestuursrapportage Leidsche Rijn 2012

Subdoelstelling 6.1: Leidsche Rijn is een stedelijk gebied waar de huidige en komende generaties met plezier kunnen wonen, werken en recreëren Subdoelstelling 6.1 Leidsche Rijn: De stad Utrecht uitgebreid met een stedelijk gebied waar de huidige en komende generaties met plezier kunnen wonen, werken en recreëren.



E6.1.1. Leidsche Rijn is een goed

P6.1.1Realiseren van bouwrijpe grond voor

functionerend stadsdeel.

woningbouw, kantoren, bedrijventerreinen en de aanleg en inrichting van

E6.1.2 Het voorzieningenniveau in Leidsche Rijn sluit aan bij de vraag (kwantitatief en kwalitatief) van bewoners.

bijbehorende openbare ruimte. P6.1.2 Voorbereiden van de plannen en oplevering van voorzieningen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Leidsche Rijn is een goed functionerend stadsdeel De gemeente maakt grond bouwen woonrijp voor in totaal ruim 30 duizend woningen, 720 duizend vierkante meter kantoren, 270 hectare bedrijventerrein en een 300 hectare groot Máximapark. Daarbij zorgt de gemeente voor het tot stand komen van een adequate infrastructuur, een aantrekkelijk openbaar gebied en goede voorzieningen Effectdoelstelling 1.1.2 Het voorzieningenniveau in Leidsche Rijn sluit tenminste aan bij de vraag (kwantitatief en kwalitatief) van bewoners. Waar mogelijk wordt creatief ingespeeld op de behoefte aan voorzieningen: als het moet in de tijdelijke sfeer. Meer flexibiliteit in bestemmingsplannen kan daarbij helpen.

66

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 6.1.1 Realiseren van bouwrijpe grond voor woningbouw, kantoren, bedrijventerreinen, voorzieningen en aanleg en inrichting van bijbehorende openbare ruimte Indicatoren subdoelstelling 1 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

6,6

n.n.b.

7,0

7,2

6,9

n.n.b.

7,0

7,2

Effectindicatoren: Tevredenheid

Wijkwijzer 2011

bewoners openbare E1.1.1.

ruimte en verkeer Tevredenheid

Wijkwijzer

bewoners sociale infrastructuur en participatie Prestatie-indicatoren: P1.1.1.1

Woningen

Planning Triode

56,51%

60,27%

65,49%

74,70%

P1.1.1.2

Kantoren

Planning Triode

32,55%

33,59%

37,55%

42,78%

P1.1.1.3

Bedrijven

Planning Triode

48,45%

49,02%

51,97%

53,63%

Bron: Planning op hoofdlijnen mei 2012.


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P6.1.1 Realisatie van bouwrijpe grond

111.158

131.002

169.817

99.910

116.964

Totaal lasten

111.158

131.002

169.817

99.910

116.964

P6.1.1 Realisatie van bouwrijpe grond

113.638

139.525

178.053

104.647

121.700

Totaal baten

113.638

139.525

178.053

104.647

121.700

-2.480

-8.533

-8.236

-4.736

-4.736

Toevoeging reserves

4.324

4.000

3.500

0

0


0

0

0

0

0

1.844

-4.522

-4.736

-4.736

-4.736

Lasten

Baten




67

Prestatiedoelstelling 6.1.1: Realiseren van bouwrijpe grond Ook in 2013 zullen nog veel projecten in Leidsche Rijn moeizaam verlopen. Door de huidige omstandigheden kunnen we de voortgang van de projecten moeilijk voorspellen en daardoor is de woningbouwproductie en de afzet van commercieel vastgoed onzeker. Waar mogelijk passen wij het uitgavenniveau hieraan aan. Voor 2013 ramen wij 8,4 miljoen euro voor plankosten, 10,1 miljoen euro voor verwerving, 79,9 miljoen euro voor bouwen woonrijpmaken en 3,9 miljoen euro overige uitgaven, voor bijdragen aan derden ramen we 3,9 miljoen euro en voor VATkosten ramen we 7,1 miljoen euro en rente 10 miljoen euro en 6,8 miljoen euro toevoeging onderhanden werk (omdat we meer opbrengsten voorzien dan uitgaven). In de lasten is de taakstelling inkoop van 1,939 miljoen euro technisch verwerkt. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. De uitgifte van woningen volgens de oorspronkelijke planning op hoofdlijnen ramen we op 65,3 miljoen euro en voor niet woningbouw 52,5 miljoen euro. Recentelijk hebben wij besloten om de effecten van een lagere woningproductie zichtbaar te maken in de overall grondexploitatie. De uitkomst hiervan is niet in bovenstaande raming opgenomen en wordt bij technische wijziging ter begroting gebracht. Voor 2012 en verder worden de ramingen wegens uitgifte van grond verlaagd met respectievelijk 26,22 miljoen euro, 49,54 miljoen euro, 60,16 miljoen euro, 38,59 miljoen euro en 38,53 miljoen euro. Voor bijdragen van derden ramen we 17,6 miljoen euro. We verwachten 4 miljoen euro van de opgelegde taakstelling grondexploitatie te realiseren. Daarnaast is op deze prestatiedoelstelling de taakstelling inkoop technisch verwerkt voor een bedrag van 1,94 miljoen euro. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Betreft de toevoeging van het positieve resultaat van de taakstelling aan de dienstbedrijfsreserve.

Subdoelstelling 7.1 Projectorganisatie Stationsgebied Algemene programmadoelstelling Samen met de partners het plangebied ontwikkelen tot een vernieuwd centrumgebied met intensief ruimtegebruik, hoogwaardige openbare ruimte, kantoren, woningen, detailhandel en leisurefuncties, evenals een hoogwaardige ovterminal door uitbreiding en opwaardering van de transfercapaciteit en de daar aanwezige infrastructuur voor trein, tram en hoogwaardig openbaar vervoer (HOV). Deze algemene doelstelling is vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst met het Rijk van 2 juli 2004. Daaraan is sinds 2009 het principe van duurzaamheid toegevoegd. Evenals in de vorige periode het geval was, wordt ook in het collegeprogramma 2010-2014 voortgebouwd op de door de bevolking gekozen visie over de ontwikkeling van het Stationsgebied. De stedenbouwkundige principes van het (geactualiseerd) masterplan zijn: herstellen, verbinden en betekenis geven. De herontwikkeling van het Stationsgebied is en blijft een dynamisch proces, waarbij maatschappelijke ontwikkelingen (van luchtkwaliteit tot economische crisis), planvoorbereiding en - uitvoering elkaar beïnvloeden. Samenwerking met de eigenaren in het gebied (de private partnes), de gebruikers (reizigers, bezoekers, werknemers) en de verschillende belangengroeperingen (van Fietsersbond tot SOLGU), staat de komende periode hoog in het vaandel. De eerste fase is nu in uitvoering. De haalbaarheid van fase 2 is thans in onderzoek. Relevante omgevingsfactoren Er is een aantal belangrijke omgevingsfactoren: de ambities en randvoorwaarden van het Rijk (het ministerie van Infra en Milieu);

• • de belangen van private partners, waaronder Corio, Jaarbeurs, NS en ProRail; • de massale vervoersstromen in het gebied waaronder fietsen; • de veelheid van partijen die zich in dit gebied manifesteren; 68

• de ingewikkelde eigendomsrelaties; • de invloed van publiekrechtelijke voorschriften en procedures op de voortgang en de kosten; • de economische crisis; • complexiteit van de ondergrondse infrastructuur.

Deze omgevingsfactoren bepalen in belangrijke mate de (financiële) haalbaarheid en het tempo van de geplande ontwikkelingen. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Masterplan 2003/ geactualiseerd Masterplan 2004 Structuurplan Stationsgebied 2006 Bestuursrapportage Stationsgebied 2012

Subdoelstelling 7.1: Een economisch optimaal benut en aantrekkelijk Stationsgebied

Subdoelstelling 7.1 Een economisch optimaal benut en aantrekkelijk Stationsgebied.



E7.1.1. Een economisch optimaal benut en aantrekkelijk Stationsgebied.

P7.1.1Uitvoeren masterplan (inclusief jaarlijkse raadsbesluiten)

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 7.1 Een economisch en optimaal benut en aantrekkelijk Stationsgebied. Door de uitbreiding van vierkante meters winkels, voorzieningen en kantoren wordt werkgelegenheid toegevoegd. Daarnaast neemt door de uitbreiding van het vastgoed en de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte, de waarde van het vastgoed toe. De afzetmogelijkheden voor de marktpartijen zijn door de combinatie van bovenstaande factoren gunstig. Als gevolg hiervan nemen de jaarlijkse inkomsten voor de gemeente toe door een stijging van de ozb-opbrengsten. In de eindsituatie is de aantrekkelijkheid sterk verbeterd door sociaal veilige routes voor langzaam en snelverkeer (stadscorridor, de interwijk-verbinding, RABO brug en HOV banen), een kwalitatief hoogwaardig ingericht openbaar gebied met aantrekkelijke pleinen (Jaarbeursplein, Stationspleinen, Vredenburgplein en Smakkelaarsveld), gebouwde stallingsvoorzieningen voor 33.000 fietsen, vermindering van autoasfalt ten gunste van groen en water (herstel Catharijnesingel en Leidsche Rijn), nieuwe woningen in het gebied en dekkende afspraken over gezamenlijk beheer.

69

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 7.1.1: Uitvoeren masterplan (inclusief jaarlijkse raadsbesluiten). De prestaties bestaan uit vastgoedprojecten van private partijen en gemeente en infraprojecten. De programmatabel is te zien als een prestatie-indicator voor het vastgoedvolume. In uitvoering in 2013 Infrastructurele werken: Tijdelijke eindhalte tram

• • HOV Westzijde Stationsgebied • Herinrichting Vredenburg-Noord • Vredenburgknoop inclusief tijdelijke maatregelen • Sloop parkeergarage Vredenburg (Corio) • Diepriool Catharijnesingel en Croeselaan • Catharijnesingel midden (onder andere openbare ruimte Muziekpaleis, bergbezinkbassin en riolering) • Rabobrug, aanlanding oost- en westzijde • Conditionering Stationsplein-Oost • Herinrichting Mineurslaan voor expeditie Stadskantoor. Gebouwen Muziekpaleis (gemeente)

• • Overbouwing Stationsstraat (Corio) • Ov-terminal (ProRail) • Stadskantoor (NS Poort) • Stationsplein-West inclusief fietsenstalling (gemeente) • Bouw nieuwe parkeergarage Vredenburg (Corio).

Overige projecten Tijdelijke gratis fietsenstalling Westplein

• • Toegankelijkheidsmaatregelen • Tijdelijk busstation West • Conditionering Paardenveld/Weerdsingel in verband met knip Paardenveld (ALU).

Opleveringen in 2013 Stationsplein-West

• • Muziekpaleis • Tijdelijke eindhalte tram (westzijde).

Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Realisatie Doelstelling Doelstelling Indicator

Bron

Nulmeting

Ecorys/BI Ecorys/BI

2010

2011

2013

2016

n.v.t.

n.v.t.

2.280-2.510

n.v.t.

n.v.t.

Effectindicatoren: E7.1.1

Toename banen Toename netto constante

E7.1.1

waarde

290 miljoen

Toename ozb opbrengst per E7.1.1

70

jaar

euro 4,8 miljoen

BI

n.v.t.

n.v.t.

euro


Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016


Toename aantal woningen

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

2.229

P7.1.1

Toename m2 kantoren (bvo))

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

251.714

P7.1.1

Toename m2 winkels (vvo)

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

46.000

P7.1.1

Toename m2 leisure (vvo)

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

70.000

P7.1.1

Toename m2 cultuur (bvo)

Berap/MP

n.v.t.

14.500

37.500

P7.1.1

Toename m2 hotel (bvo)

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

21.627

P7.1.1

Toename m2 horeca (bvo)

Berap/MP

n.v.t.

n.v.t.

11.515


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P7.1.1 Uitvoeren Masterplan

50.484

65.333

70.826

76.946

56.824

Totaal lasten

50.484

65.333

70.826

76.946

56.824

P7.1.1 Uitvoeren Masterplan

49.525

67.793

73.402

79.522

59.400

Totaal baten

49.525

67.793

73.402

79.522

59.400

959

-2.460

-2.576

-2.576

-2.576

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

959

-2.460

-2.576

-2.576

-2.576

Lasten

Baten



Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 7.1.1: Uitvoeren Masterplan De cijfers in de financiële tabel zijn gebaseerd op de grondexploitatie die onderdeel uitmaakt van de vastgestelde Voorjaarsnota 2012 inclusief Bestuursrapportage Stationsgebied 2012. De inschattingen in de bestuursrapportage zijn gebaseerd op planningsinzichten van begin 2012. De ervaring leert dat er forse verschuivingen in zowel de baten als lasten kunnen optreden gedurende het jaar. Het totaal aan verwachte kosten van 65,333 miljoen euro in 2013 heeft voor een groot deel betrekking op de in uitvoering genomen infrastructurele projecten: Kosten bouwen woonrijpmaken (44,464 miljoen euro) voor de Vredenburgknoop, sloop parkeergarage

•

Jaarbeursplein, herinrichting Vredenburg-Noord, conditionerende werkzaamheden Stationsplein-Oost, aanleg 2e Asselijnstraat, realisatie RABObrug, aanleg HOV verlengde Graadt van Roggenweg /tijdelijke eindhalte tram en aanleg HOV Verlengde van Zijstweg (inclusief deel Mineurslaan).

71

• Hiermee samenhangende plan- en VAT kosten (12,147 miljoen euro) en kosten tijdelijke maatregelen

(2,058 miljoen euro), Milieu (2,863 miljoen euro), kabels en leidingen (3,5 miljoen euro) en overige kosten (0,3 miljoen euro).

De in 2013 totaal verwachte baten van 67,793 miljoen euro omvat de volgende bijdragen: ProRail (9,009 miljoen euro) voor de fietsenstallingen op het Stationsplein-Oost.

• • Corio (2,217 miljoen euro) voor de inrit parkeergarage onder de Vredenburgknoop. • BRU, ProRail (6,8 miljoen euro) voor de realisatie van de tijdelijke eindhalte. • Rabobank (5,980 miljoen euro) voor de ontwikkeling van de fietsbrug. • NS, Rabobank, ProRail en StadsOntwikkeling (1,757 miljoen euro) voor de aanleg van de 2e Asselijnstraat. • ProRail, gemeente ( 0,293 miljoen euro) voor onderzoek naar niet gesprongen explosieven. • StadsOntwikkeling en Muziekpaleis (5,2 miljoen euro) voor het project fietsparkeren en technische installaties. • Rentebaten van 3 miljoen euro. • Het restant van 33,537 miljoen euro betreft de saldomutatie van onderhanden werken, dat wordt gebruikt voor het activeren van het saldo van de jaarlijkse baten en lasten naar de balansrekeningen onderhanden werk. Doordat er meer uitgaven dan inkomsten zijn geraamd zal er een onttrekking plaatsvinden. Bij de afsluiting van de grondexploitatie in 2018 wordt het saldo als resultaat verantwoord.

Daarnaast is op deze prestatiedoelstelling de taakstelling inkoop technisch verwerkt voor een bedrag van 1,05 miljoen euro. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld.

72

Programmastructuur Duurzaamheid Utrecht is een duurzame en gezonde stad

Doelstelling

Subdoelstelling

1 In Utrecht besparen we energie en

1.1 In Utrecht besparen we energie en

wekken we energie duurzaam op.

wekken we energie duurzaam op.

2 Utrecht is een stad met een

2.1 Utrecht is een stad met zo min

gezonde, stille en veilige

mogelijk geluidsoverlast en een veilige

leefomgeving.

leefomgeving.

Kosten

5.993

2.3 Utrecht heeft een gezonde lucht.

02

Wij ramen de lasten en baten op prestatiedoelstelling 2.3 in het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit.

74

890

2.2 Utrecht heeft een schone bodem.


2

6.738

1.3 Duurzaamheid Algemene Programmadoelstelling Utrecht is een duurzame en gezonde stad. Alle inwoners van Utrecht moeten gezond kunnen leven. We streven daarom naar gezonde lucht, zo min mogelijk geluidoverlast, een schone bodem en een veilige leefomgeving. Wij doen een forse investering in het programma Utrechtse Energie om Utrecht in 2030 klimaatneutraal te maken. Het programma Duurzaamheid heeft een nauwe samenhang met het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit op het onderdeel luchtkwaliteit. Het streven naar een goede luchtkwaliteit draagt bij aan de doelstelling 'gezonde stad'. De doelstellingen van het programma Duurzaamheid worden voor een deel gerealiseerd door activiteiten voor andere programma's zoals Stedelijke Ontwikkeling. In ruimtelijke ordeningsprojecten en in bijvoorbeeld de toetsteams wordt door meerdere disciplines geparticipeerd om onder andere de doelen van geluid, lucht, energiebesparing en externe veiligheid te realiseren. De Wet bodembescherming zal in 2012 worden aangepast. Daarmee wordt het makkelijker dan nu het geval is om ook buiten het gebied van de biowasmachine verontreinigd grondwater gebiedsgericht te beheren. Dit wordt in de komende jaren voor Utrecht een speerpunt van het bodembeleid. De landelijke trend in het bodembeleid is om minder te saneren, en meer te beheren Dit is ook zichtbaar in het dalend aantal gerealiseerde Bodem prestatie-eenheden (BPE). Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Programma Utrechtse Energie 2011-2014 en uitvoeringsprogramma (vastgesteld 26 mei 2011) Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht 2009 (vastgesteld op 3 december 2009, Herprogrammering maatregelen Lucht Utrecht wordt vastgesteld in 2013) Nota Bodembeheer 2012-2022, 'Grondig werken 3' (vastgesteld op 20 maart 2012) Gebiedsgericht Grondwaterbeleid (vastgesteld op 12 mei 2009) Geluidnota (vastgesteld op 23 januari 2007, herziening vindt plaats in 2012/2013) Actieplan Geluid (vastgesteld op 15 december 2009, herziening in 2013) Nota Externe veiligheid (vastgesteld op 13 maart 2007)

Subdoelstelling 1.1: In Utrecht besparen we energie en wekken we energie duurzaam op Subdoelstelling 1.1 In Utrecht besparen we energie en wekken we energie duurzaam op.



E1.1.1 30% minder CO2 en 20%

P1.1.1 Uitwerken van de ambities in

opwekking duurzame energie in 2020.

een concreet uitvoeringsprogramma 2013-2014.

75

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 30% minder CO2 uitstoot en 20% opwekking van duurzame energie in 2020. We streven naar 30% minder CO2 uitstoot en 20% opwekking van duurzame energie in 2020. Het beoogde maatschappelijk effect is een klimaatvriendelijke manier van wonen, bedrijvigheid en mobiliteit. We dragen bij aan het voorkomen van klimaatverandering en beperken we onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zoals olie en aardgas. Uiteindelijk willen we in 2030 een klimaatneutrale stad zijn.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Uitwerken van de ambities in een concreet uitvoeringsprogramma 2011-2012. Utrecht zet hoog in op energie en klimaat en investeert vier jaar lang 6,5 miljoen euro per jaar in de uitvoering van het programma Utrechtse Energie. We voeren maatregelen uit op het gebied van Wonen, Bedrijvigheid, Mobiliteit, Duurzame opwekking en de Eigen Organisatie. We werken daarbij nauw samen met de Utrechtse inwoners, de bedrijven en maatschappelijke organisaties. We monitoren de effecten van het programma en besteden veel aandacht aan communicatie en draagvlak in de samenleving. De ambities zijn uitgewerkt in een concreet Uitvoeringsprogramma dat voor 2013 en 2014 zal worden geactualiseerd. Dit programma kent vijf deelprogramma's, een initiatievenfonds, een communicatieaanpak en een monitor. Een deel van het beschikbare budget zal revolverend worden ingezet. In juni 2012 hebben we de 'Green Deal Utrechtse Energie!' met het Rijk afgesloten, voor het stimuleren van duurzame energie bij bedrijven in 2013 en 2014. Het Rijk draagt 0,7 miljoen euro bij. Deze bijdrage is financieel nog niet verwerkt in deze begroting. Dat gebeurt zodra het Rijk het budget formeel toekent. We starten met een project voor het stimuleren we warmte-koude opslag in de binnenstad. Hierbij faciliteren we ondernemers bij het vergunningproces. We gaan door met de aanpak op verschillende bedrijventerreinen zoals Lage Weide, Rijnsweerd en de Uithof. We ondersteunen de ondernemers bij het onderzoek en de opzet van een duurzaam bedrijventerrein door bijvoorbeeld kennisoverdracht en bijeenkomsten en gezamenlijke onderzoeken mogelijk te maken. In 2013 maken we net als in 2012 een voortgangsrapportage. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

2010

2011

Doelstelling Doelstelling 2013

2015

Effectindicatoren: Monitoringgegevens beschikbaar in het derde

3% jaarlijks

30% minder CO2

kwartaal van

3% CO2

CO2

uitstoot in 2020

2012

reductie

reductie 2% jaarlijks

E1.1.1

76

20% opwekking van

Programma

Uitvoering

duurzame energie in

Utrechtse Energie

nulmeting

2020

2011-2014

in 2012

2% groei

groei

(nulmeting

duurzame

duurzame

2012)

energie

energie


Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

2010

2011


2015

Prestatie-indicatoren: aantal particuliere

Uitvoerings-

(n.v.t.

woningen die

programma

programma

energiezuiniger

Utrechtse

gemaakt zijn

Energie 3

loopt tot geen

n.v.t.

n.v.t.

500 2014)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Uitvoeringsprogramma

7.105

6.738

346

346

346

Totaal lasten

7.105

6.738

346

346

346

P1.1.1 Uitvoeringsprogramma

100

100

100

100

100

Totaal baten

100

100

100

100

100

7.005

6.638

246

246

246

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

7.005

6.638

246

246

246


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Uitvoeringsprogramma Vanaf 2014 dalen de lasten met 6,424 miljoen euro voornamelijk omdat het incidentele jaarlijkse budget van 6,500 miljoen euro voor het programma Utrechtse Energie dan niet meer begroot is. Daarnaast dalen de lasten vanaf 2013 met 0,248 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld.

3

Alle projecten van het uitvoeringsprogramma Utrechtse Energie krijgen een indicator. 77

Subdoelstelling 2.1: Utrecht is een stad met zo min mogelijk geluidsoverlast en een veilige leefomgeving Subdoelstelling 2.1 Utrecht is een stad met zo min mogelijk geluidsoverlast en een veilige leefomgeving.



E2.1.1 We willen voldoen aan de

P2.1.1 Preventieve maatregelen nemen bij

wettelijke normen voor externe veiligheid en geluid.

woningen tegen geluid. Beheren

ruimtelijke ontwikkelingen. Isoleren geluidszones van industrieterreinen en reguleren transport gevaarlijke stoffen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 We willen voldoen aan de wettelijke normen voor externe veiligheid en geluid. Te hoge geluidbelasting in de woon- en werkomgeving kan tot gezondheidsproblemen leiden. We willen bij alle ruimtelijke ontwikkelingen voldoen aan de wettelijke normen voor geluid. In de Geluidnota en het Actieplan Geluid is het Utrechtse geluidbeleid vastgelegd. Bij gebruik en opslag binnen inrichtingen en vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor en door buisleidingen ontstaan risico’s voor de omgeving. We willen voldoen aan alle wettelijke normen voor externe veiligheid zodat de leefomgeving veilig is.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Preventieve maatregelen nemen bij ruimtelijke ontwikkelingen. Isoleren woningen tegen geluid. Beheren geluidszones van industrieterreinen en reguleren transport gevaarlijke stoffen. Bij een nieuw ruimtelijk plan is het belangrijk rekening te houden met geluidsbronnen en de mogelijke hinder of overlast daarvan voor mensen. Want in de fase waarin we plannen ontwikkelen kunnen we door een scheiding van geluidbronnen en geluidsgevoelige bestemmingen (bijvoorbeeld een school of een woning) hinder voorkomen. Bij ruimtelijke plannen onderzoeken we welke maatregelen we kunnen nemen om het geluidsniveau te beperken (zoals stedenbouwkundige opzet, stil wegdek, geluidsafscherming). Het lukt in een hoogstedelijk gebied zoals Utrecht desondanks niet altijd om aan de voorkeursgrenswaarde te voldoen. Dan moet de afweging gemaakt worden of we het plan niet door laten gaan of wel, maar met een hogere geluidbelasting. Als er geen maatregelen redelijk mogelijk zijn, kunnen we als gemeente ontheffing verlenen tot de in de Wet geluidhinder aangegeven maximale waarde. Dit doen we echter alleen onder compenserende voorwaarden, bijvoorbeeld dat een woning minimaal één gevel heeft met een lager geluidsniveau, een luwe gevel. In de Geluidnota Utrecht staan voorwaarden en spelregels voor een dergelijke ontheffing. Voor de bescherming tegen geluidsoverlast van omwonenden van een industrieterrein en om rechtszekerheid voor bedrijven te bieden, doen we aan ‘zonebeheer’. Zonebeheer wordt ingezet bij de grotere industrieterreinen, waaronder 78

Lage Weide, Oudenrijn, Hooggelegen en twee rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI). We beoordelen de geluidsgevolgen van een ontwikkeling in samenhang binnen de zone zodat de omwonenden worden beschermd tegen geluidoverlast en de beschikbare geluidruimte goed over de bedrijven wordt verdeeld. Concreet speelt zonebeheer een rol bij besluiten over gronduitgifte, bouwen sloopvergunningen, milieuvergunningen, vestiging en uitbreiding van inrichtingen. Ook de haalbaarheid van nieuwe woningen rondom grote industrieterreinen wordt met het instrument van zonebeheer getoetst. Naast de preventieve maatregelen lossen we bestaande knelpunten op. In 2013 saneren we 89 woningen van de A-lijst (wegverkeer). Hiermee verminderen we door het aanbrengen van extra geluidsisolatie de geluidsbelastingen in de woningen. Het aantal woningen is lager dan in voorgaande jaren. Dit komt onder andere doordat circa 60% van de resterende woningen op de A-lijst een monument is. Dat maakt de uitvoering van isolatiemaatregelen ingewikkelder. De geluidwetgeving is sterk in ontwikkeling. Door participatie in werkgroepen en lobbywerk streven wij naar een milieuhygiënisch kwalitatief goede wetgeving die randvoorwaarden geeft voor ruimtelijke ontwikkelingen van een leefbare stad. In 2013 stellen we aan de hand van de in 2012 uitgevoerde geluidkartering een Actieplan Geluid op. Dit doen we elke vijf jaar. Verder zal de Geluidnota van 23 januari 2007 worden geëvalueerd en herzien. Voor vervoer van gevaarlijke stoffen over wegen binnen de gemeente moet de vervoerder een ontheffing aanvragen. Wij toetsen de aanvraag voor ontheffingen in overleg met de politie en de brandweer. Wij bepalen, behalve voor de snelwegen, welke routes het transport mag volgen. We leveren gegevens over externe veiligheid aan het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS). De gegevens uit dit register worden voor een belangrijk deel via de provinciale risicokaarten openbaar gemaakt. We adviseren bij de procedure voor een tracébesluit dat het Rijk neemt in verband met de ontwikkeling van het Doorstroomstation Utrecht (DSSU) binnen het Stationsgebied. We adviseren bij de revisie van omgevingsvergunningen (milieudeel) van alle LPG-tankstations in Utrecht. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2015

Effectindicatoren: 21% van de inwoners

E1.1.1

E1.1.2

ervaart

≤21% van de

≤21% van de

Het percentage

vaak

inwoners

inwoners

inwoners dat vaak

overlast

ervaart vaak

ervaart vaak

overlast van

van

overlast van

overlast van

verkeerslawaai ervaart,

verkeers-

verkeers-

verkeers-

lawaai

lawaai

lawaai

stijgt niet.

Utrecht monitor

2010

Gegevens

Gegevens

Gegevens

Gegevens

De risico's en locaties

gepubli-

gepubli-

gepubli-

gepubli-

van transport en

ceerd op

ceerd op

ceerd op

ceerd op

gebruik gevaarlijke

Provinciale

www.risico www.risico www.risico-

www.risico-

stoffen zijn bekend.

risicokaart

kaart.nl

kaart.nl

kaart.nl

kaart.nl

33%

19%

12%

gereed

Prestatie-indicatoren: Sanering van 532 P1.1.1

woningen op de A-lijst

Eigen

in 2013 voltooid

monitoring

2009

vijf jaarlijkse Volgende Actualiseren EUP1.1.2

geluidskaart

monitor+ n.v.t.

n.v.t.

actualisatie

kaart gereed 2018

79


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.1.1 Preventieve maatregelen

924

886

886

886

886

Totaal lasten

924

886

886

886

886

P2.1.1 Preventieve maatregelen

108

108

108

108

108

Totaal baten

108

108

108

108

108


816

778

778

778

778

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

816

778

778

778

778


Prestatiedoelstelling 2.1.1: Preventieve maatregelen Vanaf 2013 dalen de lasten met 0,018 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel Beeld.

80

Subdoelstelling 2.2 Utrecht heeft een schone bodem

Subdoelstelling 2.2 Utrecht heeft een schone bodem.



E2.2.1 De bodem is geschikt voor

P2.2.1 Voortzetten lopende

het gewenste gebruik, zonder

saneringen en nazorgprojecten. Opstarten nieuwe

gevaar voor de gezondheid en wat schoon is, moet schoon blijven.

•

milieuhygiënische spoedeisende saneringen.

• Bodemonderzoek op verdachte

locaties waar mogelijk sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging.

• Invulling gebiedsgericht grondwaterbeleid.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.2.1 De bodem is geschikt voor het gewenste gebruik, zonder gevaar voor de gezondheid en wat schoon is, moet schoon blijven. We willen nieuwe verontreiniging van de bodem voorkomen. En waar de bodem verontreinigd is en risico's voor de gezondheid bestaan, zorgen we dat de bodem weer geschikt gemaakt wordt voor het gewenste gebruik.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.2.1 Voortzetten lopende saneringen en nazorgprojecten. Opstarten nieuwe milieuhygiënische spoedeisende saneringen. Bodemonderzoek op verdachte locaties waar mogelijk sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Invulling gebiedsgericht grondwaterbeleid Bodemsaneringen worden uitgevoerd door de gemeente, door een bedrijf of door een particulier. Alle saneringen toetsen we volgens de wettelijke procedure. Voor een bodemsanering kan starten, is goedkeuring van de gemeente nodig. Na de uitvoering van de sanering toetsen we de evaluatie van de bodemsanering en de plannen voor de nazorg bij een restverontreiniging. De Utrechtse 'biowasmachine' maakt de gebiedsgerichte aanpak van vervuild grondwater in het stationsgebied mogelijk. Het grondwater in het Stationsgebied is door de maatregelen die we nu nemen over ongeveer 30 jaar verbeterd ten opzichte van 2010 en veel schoner. De gemeente kan met de 'biowasmachine' de ondergrond beter controleren, verontreinigingen beheersen en de afbraak versnellen. Hierdoor blijft schoon grondwater buiten het gebied van de verontreinigingen en is beter beschermd. Voor de partners in het stationsgebied betekent dit dat zij verder kunnen met de ontwikkelingen. We nemen deel aan een Europees project voor kennisuitwisseling over grondwaterbeheer 'Citychlor'. Hiervoor ontvangen we subsidie.

81

We geven in 2013 minder opdrachten voor saneringen dan de voorgaande jaren. Dit is het gevolg van de wetswijzigingen en landelijke beleidswijzigingen naar een meer beheersgerichte aanpak van verontreinigingen. Ook nemen de rijksbijdragen over enkele jaren af, zodat we nu moeten beginnen met het afbouwen van meerjarig projecten. Voor circa vijftien locaties zal de gemeente nazorgplannen voor restverontreinigingen uitvoeren. Gegevens voor burgers en bedrijven over de kwaliteit van de bodem stellen we via Internet beschikbaar. We verwerken ongeveer 9.000 gegevensaanvragen per jaar, waarvan het grootste deel geautomatiseerd via internet wordt afgehandeld. Er is sinds 2010 een daling in het aantal gegevensaanvragen die te maken heeft met de verminderde activiteit op de woningmarkt. We stellen aan het begin van het jaar een bodemprogramma op. Hierin staan de saneringen en onderzoeken die voor 2013 gepland zijn. In 2013 geven we prioriteit aan de volgende activiteiten: Afronding van lopende saneringen en voortzetting van nazorgprojecten. Voorbeelden van belangrijke projecten zijn

• de Nedereindse Plas en de nazorg in het Griftpark. • Opstarten nieuwe saneringen alleen bij milieuhygiënische spoedeisende gevallen. • Bodemonderzoek op verdachte locaties waar mogelijk sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging. • Invulling van gebiedsgericht grondwaterbeleid (vooral monitoring). Indicatoren subdoelstelling 2.2 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2015

20%-

20%

20%

20% (gereed)

313.732

209.116

175.000

150.000

10.135

9.212

9.000

10.000

Effectindicatoren: in 2015 zijn bij alle spoedlocaties de risico's weggenomen en alle overige locaties met verontreinigde grond zijn in kaart gebracht en er is zonodig een aanpak opgesteld voor E1.1.1

het saneren van deze

Bodemsanerin

locaties

gs-programma

2011

Prestatie-indicatoren: Beschikte saneringsP1.1.1

Aantal BPE

4

rapporten

Aantal maal P1.1.2

gegevensverstrekking

Eigen

over bodemkwaliteit

monitoring

2010


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.2.1 Schone bodem

5.640

5.993

5.947

5.554

5.554

Totaal lasten

5.640

5.993

5.947

5.554

5.554

Lasten

4

Bodem Prestatie Eenheden. BPE = gesaneerd oppervlak in m2 + 3x gesaneerd volume in m3 + 0,4x gesaneerd volume

grondwater in m3. 82

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.2.1 Schone bodem

4.873

4.923

4.923

4.923

4.923

Totaal baten

4.873

4.923

4.923

4.923

4.923

767

1.070

1.024

631

631

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

767

1.070

1.024

631

631


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Schone bodem Bij de tweede technische wijziging in 2012 zijn de structurele lasten van 0,300 miljoen euro voor de biowasmachine in het Stationsgebied overgeheveld van het programma Stedelijke Ontwikkeling naar het programma Duurzaamheid. Hierdoor stijgen de lasten in dit programma en dalen de lasten bij het programma Stedelijke Ontwikkeling met 0,3 miljoen euro. Daarnaast stijgen de lasten door de uitbreiding van Leidsche Rijn met 0,025 miljoen euro structureel en 0,022 miljoen euro incidenteel. Door het heffen van leges voor de verstrekking van bodeminformatie stijgen de baten met 0,05 miljoen euro. Daarnaast dalen de lasten met 0,030 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. Het saldo stijgt door alle ontwikkelingen met 0,3 miljoen euro. De lasten dalen in 2015 structureel met 0,393 miljoen euro vanwege het vervallen van het incidentele budget corresponderende posten bodemsanering.

83

Subdoelstelling 2.3 Utrecht heeft een gezonde Lucht Subdoelstelling 2.3 Utrecht heeft een gezonde lucht.



E2.3.1 Minimaal voldoen aan de

P1.1 Uitvoeren maatregelen Nationaal

wettelijke EU-normen voor fijn stof en stikstofdioxide.

Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL), inclusief jaarlijkse monitor en bijsturing.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.3.1 Minimaal voldoen aan de wettelijke EU-normen voor fijn stof en stikstofdioxide. Utrecht maakt deel uit van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit en hiermee heeft zij zich verplicht om voor 2015 een maatregelenpakket uit te voeren dat moet bijdragen aan het verschonen van de lucht opdat in 2011 aan de grenswaarden voor fijnstof (pm10) en in 2015 aan de grenswaarden voor stikstofdioxide (NO2) wordt voldaan.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.3.1 Uitvoeren maatregelen Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL), inclusief jaarlijkse monitor en bijsturing De uitvoering van de maatregelen in het Nationaal Samenwerkingsverband Luchtkwaliteit wordt voor een belangrijk deel gedaan binnen het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit. In dat hoofdstuk kunt u de stand van zaken ervan lezen. Elk jaar vindt hiervan ook een monitor plaats. Naast de jaarlijkse landelijke monitor maken we jaarlijks een gemeentelijke monitoringsrapportage waarin we ingaan op het effect van de NSL maatregelen. Indien nodig leggen we aanvullende maatregelen voor om te kunnen voldoen aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit. De resultaten van het meetnet nemen we mee in de gemeentelijke rapportage. Indicatoren subdoelstelling 2.3 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2012

2015

Effectindicatoren: Geen Norm fijnstof (pm 10)

normover

jaargemiddelde E3.1.1

E3.1.2

84

concentratie

Omschrijving bron

2011

31,0

schrijding

(norm)

μg/m³.

fijnstof

40μg/m3

40μg/m3

Norm fijnstof (pm 10)

34 dagen

aantal dagen

overschrij

Geen

(norm)

overschrijding 24-

ding van

normover

Maximaal 35 Maximaal 35

uursgemiddelde

Monitorings-

50

schrijding

dagen van

dagen van

grenswaarde

rapportage 2011

μg/m³

fijnstof

50μg/m3

40μg/m3


Bron

Nulmeting


2010

2011

2012

2015

Prestatie-indicatoren: Zie programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit voor P1.1.1

NSL-maatregelen

Wat mag dat kosten? Wij ramen de lasten en baten van prestatiedoelstelling 2.3.1 in het programma Bereikbaarheid onder subdoelstelling '2.1: Beperking van de groei van het autoverkeer en meer stil en schoon vervoer'.

85

Programmastructuur Bereikbaarheid Utrecht is een aantrekkelijke en bereikbare stad die duurzaam, leefbaar en gezond is.

Doelstelling

Subdoelstelling

1. Utrecht is een stad van OV en fiets

1.1 Meer en aantrekkelijker gebruik van

als alternatief voor de groei van de

OV en fiets door bewoners, bedrijven en

automobiliteit.

bezoekers. 1.2 Slimmere en efficiëntere benutting van het stedelijk wegennet door autoverkeer en meer stil en schoon vervoer.


86

Kosten 36.113

71.615

1.4 Bereikbaarheid Algemene programmadoelstelling Utrecht is een aantrekkelijke en bereikbare stad die duurzaam, leefbaar en gezond is. Voor een aantrekkelijk, leefbaar, gezond en bereikbaar Utrecht zijn alternatieven nodig voor de automobiliteit van, naar en binnen de stad. Een schaalsprong in openbaar vervoer en de fietsinfrastructuur is nodig om de verwachte groei van het autoverkeer te halveren in 2030. Om dit te bereiken werken we samen met de inwoners en het bedrijfsleven in de stad en met andere overheden. De komende jaren zetten wij onder de noemer 'Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar' een omslag in naar een aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitssysteem. Samenhang met andere programma's Het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit heeft een nauwe samenhang met het programma Duurzaamheid op het onderdeel luchtkwaliteit, immers beperking van de groei van automobiliteit komt ten goede aan de bereikbaarheid én de luchtkwaliteit. De doelstellingen voor de luchtkwaliteit staan in het hoofdstuk van het programma Duurzaamheid. De maatregelen uit het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit die bijdragen aan de luchtkwaliteit staan in dit hoofdstuk beschreven. Bereikbaarheid heeft daarnaast een relatie met de programma's Economie en Stedelijke Ontwikkeling. Relevante omgevingsfactoren Voor de uitvoering van de maatregelen die bijdragen aan de halvering van de groei van de automobiliteit zijn we ook afhankelijk van de andere gemeenten, BRU, provincie en Rijk. De wijken hebben diverse ambities geformuleerd op het gebied van bereikbaarheid. Terugdringen van overlast van verkeer (lucht en geluid) als ook een betere bereikbaarheid en voorzieningen voor de fiets zijn ook belangrijke onderwerpen in wijken. Aan de andere kant kunnen maatregelen aan de infrastructuur ingrijpend zijn voor de directe omgeving waardoor sprake kan zijn van spanningen tussen de belangen op stedelijk niveau en op niveau van staat en/of buurt. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit 2012 Ambitiedocument Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar 2012 Studie Benuttingsvariant Utrecht-West 2012 Regionale ov-visie BRU 2011) Actieplan Goederenvervoer 2011 Actieplan Schoon vervoer 2011 Op naar Utrecht Fietsstad 2010 Wijkambities 2012 – 2014

87

Subdoelstelling 1.1: Meer en aantrekkelijker gebruik van openbaar vervoer en fiets door bewoners bedrijven en bezoekers Subdoelstelling 1.1 Meer en aantrekkelijker gebruik van OV en fiets door bewoners, bedrijven en bezoekers.



E1.1.1 Meer gebruik fiets.

P1.1.1 Uitvoeren projecten en maatregelen fiets die het gebruik

E1.1.2 Betere doorstroming OV.

van de fiets aantrekkelijker maken. P1.1.2 Uitvoeren projecten en maatregelen op het gebied van ovinfra.

Wat willen we bereiken? Om Utrecht bereikbaar en aantrekkelijk, leefbaar, gezond en duurzaam te houden voor inwoners, bezoekers en bedrijven zijn alternatieven nodig voor de automobiliteit van, naar en binnen Utrecht en binnen en tussen de verschillende wijken. Dat betekent dat mensen andere vervoerwijzen kunnen en willen kiezen. Effectdoelstelling 1.1.1 Meer gebruik van de fiets. Wij zetten in op de fiets als primair vervoermiddel in de stad door snelle, veilige en comfortabele fietsverbindingen en voldoende ruimte om de fietsen vooral in de binnenstad goed te kunnen parkeren in veilige stallingen. Daarbij hoort ook dat de fiets aantrekkelijk is als voor- en natransport vanaf stations, P+R's, bedrijventerreinen en ov-locaties. Effectdoelstelling 1.1.2 Betere doorstroming OV. We kiezen voor de HOV (tram) als basis van het openbaar vervoersysteem, waarbij een goede doorstroming van OV vanzelfsprekend is wat het openbaar vervoer aantrekkelijk maakt.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Uitvoeren projecten en maatregelen fiets die het gebruik van de fiets aantrekkelijker maken. De volgende maatregelen en projecten dragen bij aan ons streven en aan ambities van de wijken, om van de fiets in de stad het primaire vervoermiddel te maken. De realisatie van de top fietsroutes bestaat uit verschillende soorten maatregelen, variërend van een ingrijpende herprofilering van de weg tot kleinere projecten. In 2013 zijn de volgende fietsprojecten gereed: Rio Brancodreef tot Voorstraat, Harmelerwaard/Zandweg, fietsoversteek Herculeslaan – Weg tot de Wetenschap, Einsteindreef / Karl Marxdreef – Goyplein, Helfrichlaan – Leidseweg, Nieuwe Houtenseweg en een deel van de hoofdfietsroute van de Brennerbaan tot en met het stationsplein Station Lunetten. Ook pakken we verschillende knelpunten aan op de fietsroute Binnenstad – De Uithof, ambitie van wijk-Oost en onderdeel van de pilot openbare ruimte binnenstad. In 2013 werken we voor de fietsbrug Amsterdam-Rijnkanaal het Integraal Programma van Eisen uit in een ontwerp en stellen we het bestemmingsplan voor deze brug vast. We starten met de aanleg van de fietstunnel

88

Spinozabrug. Een aantal verkeerslichten zullen we uitbreiden met wachttijdvoorspellers voor fietsers en ook pakken een betere afstelling van VRI's voor fietsen versneld op. De nota Stallen en Parkeren bevat voorstellen voor uitvoering in 2013 van onder andere de invoering van fietsparkeernormen, uitbreiding van de focus voor de realisatie van fietsenstallingen naar OV-knooppunten en voorzieningen en verbetering van de handhaving. Dit is een vraag uit meerdere wijken. We werken onverminderd aan een oplossing voor het fietsparkeren in de binnenstad. We starten, wanneer de haalbaarheidsstudies een positief resultaat opleveren, met de voorbereidingen voor ondergrondse fietsenstallingen op de Neude en het Lucasbolwerk.In het najaar 2013 openen we de fietsenstalling op het Stationsplein-West. Daarmee start de pilot OVT fietsparkeren die als doel heeft te komen tot een optimale balans tussen de bezettingsgraad van de stallingen, de gebruikerskwaliteit en de dekkingsgraad van de kosten. In 2013 voeren we drie weesfietsenacties uit en richten wij een aantal locaties in voor het nieuwe leenfietsenverhuursysteem. Verder openen wij In 2013 twee buurtfietsstallingen en plaatsen fietsklemmen bij op basis van initiatieven uit de wijken. Prestatiedoelstelling 1.1.2 Uitvoeren projecten en maatregelen op het gebied van ov-infra. In 2013 werken wij gestaag verder aan het netwerk van vrije busbanen en aan de Uithoflijn. De realisatie van de onderbouw van de Uithoflijn is in volle gang. In 2013 start de aannemer van ProRail met de werkzaamheden aan de oostelijke sporen, dan worden ook van deeltracé Koningsweg - De Uithof de eerste delen van de onderbouw van de tram opgeleverd. Aan het begin van 2013 besluit BRU over het Definitief Ontwerp voor De Uithoflijn. Voor de bovenbouw start de aanbestedingsprocedure en voor de tracédelen De Uithof en het Stationsgebied en de busbaan Kruisvaart wordt in 2013 het bestemmingsplan vastgesteld. Voor de HOV Zuidradiaal leveren wij, naast bestemmingsplannen, een ontwerp waarbij de busbaan aan de Parkhavenzijde ligt en zoveel als mogelijk opschuift richting Jaarbeurs én waarbij wordt uitgegaan van een weg met 2x1 autorijstroken. Dit ontwerp bevat een fietstunnel voor de hoofdfietsroute die parallel aan het Merwerdekanaal loopt. Wij treffen op de OV-as Utrecht CS – Overvecht een aantal maatregelen voor een betere doorstroming van de bussen, één van de ambities van wijk Overvecht en onderdeel van de pilot openbare ruimte binnenstad. Wij leveren de HOV baan op tussen Papendorp en Nieuwegein, treffen doorstromingsmaatregelen door de Wetering-Zuid en Lage Weide naar station Maarssen, zorgen voor een aansluiting van de buslijnen over de A2 (vanuit de richting IJsselstein/Vianen naar Utrecht CS via de HOV Zuidradiaal) en starten met de aanleg van de busbaan van Strijkviertel tot de stadweg door Rijnvliet. Wij adviseren BRU over het streefbeeld serielijnen in de tramstudie 'de snelle tram' en de dienstregeling 2014. Hierbij houden we rekening met de ambitie uit de wijken om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken door de frequentie, prijs en kwaliteit ervan goed te regelen. De werkzaamheden aan. de spooruitbreiding van het tracé Utrecht CS – Lunetten zijn in 2011 van start gegaan en lopen door tot 2015. Eind 2012 worden de eerste nieuwe sporen in gebruik genomen, waarna de bestaande sporen worden afgebroken. Daarna starten in de loop van 2013 de werkzaamheden aan de oostzijde van het spoor. Zowel de werkzaamheden aan station Utrecht Lunetten als station Utrecht Vaartsche Rijn zijn in volle gang. We starten met de aanleg van het voorplein van station Vaartsche Rijn en stellen voor het voorplein van het nieuwe station Utrecht Lunetten in 2013 een ontwerp vastgesteld en zullen met ProRail afspraken worden gemaakt over de realisatie. n 2013 zullen voor diverse groenstroken langs het spoor de ontwerpen worden opgeleverd. In juni 2013 opent station Leidsche Rijn Centrum, waar tweemaal per uur een sprinter zal stoppen. De frequentie op de station Vleuten en Terwijde wordt verhoogd naar viermaal per uur. De gemeente werkt aan tracébesluit spoorverdubbeling UtrechtLeidsche Rijn

89

Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Realisatie Indicator Effectindicatoren

Bron

Nulmeting

Doelstelling Doelstelling

2010

2011

2013

2016

Utrecht Monitor

%

56%

56%

57%

Utrecht Monitor

23%

24%

24%

25%

5

% inwoners die met de fiets naar de E1.1.2

binnenstad gaan % inwoners die met het OV naar de binnenstad

E2.1.1

reizen

Prestatie-indicatoren Fietsbrug Amsterdam P1.1.1

Rijnkanaal

MPB

Ontwerp

Gereed

P1.1.1

Top 5 fietsroutes

MPB

In uitvoering

Gereed

MPB

In uitvoering

Gereed

Fietstunnel P1.1.1

Spinozabrug Nieuw

Implemen-

P1.1.1

leenfietsensysteem

Parkeren

P1.1.1

buurtfietsenstallingen

MPB

P1.1.2

De Uithoflijn

MPB

tatie 2

2

Zuidradiaal bestaande P1.1.2

stad

Gereed

2 Voorlopig

MPB

ontwerp

ov-doorstromings-

Gereed

Korte-termijn

maatregelen CS –

maatregelen

P1.1.2

Overvecht

MPB

gereed

P1.1.2

HOV Rijnvliet

MPB

In uitvoering

Gereed

In voorP21.2

Voorplein RSSLunetten

MPB

bereiding


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

30.096

9.565

12.199

11.199

5.199

maatregelen openbaar vervoer

20.729

26.548

100.798

128.798

134.298

Totaal lasten

50.825

36.113

112.997

139.997

139.497

0

3.000

3.000

3.000

0

maatregelen openbaar vervoer

0

14.000

81.500

126.500

135.500

Totaal baten

0

17.000

84.500

129.500

135.500

50.825

19.113

28.497

10.497

3.997

Lasten P1.1.1 Uitvoeren projecten en maatregelen fiets P1.1.2 Uitvoeren projecten en

Baten P1.1.1 Uitvoeren projecten en maatregelen fiets P1.1.2 Uitvoeren projecten en


5

Voor ontwikkelingen in mobiliteit verwijzen wij ook naar de beleidsmonitor Verkeer.

90

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Mutatie reserves Reserves toevoeging

928

824

0

0

0

Reserves onttrekking

57.470

17.924

26.484

8.484

1.984

-5.717

2.012

2.012

2.012

2.012

Saldo na mutaties reserve Bedragen zijn in duizenden euro's Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Uitvoeren projecten en maatregelen fiets die het gebruik van de fiets aantrekkelijker maken Wij ramen op deze prestatiedoelstelling de cashflow van de lasten en baten van de lopende meerjarige investeringen fiets. In 2013 verwachten wij voor de uitvoering van de Top 5 fietsroutes, de fietsroute Tussen de rails en de Herenroute 7,690 miljoen euro uit te geven, voor de Fietsbrug Oog in Al 1,0 miljoen euro en voor de Fietstunnel Spinozabrug 1,5 miljoen euro. Daarnaast heeft u met de Voorjaarsnota 2012 besloten 17,0 miljoen euro in te zetten voor fietsparkeren OVT en 5,0 miljoen euro voor verkeersveiligheidprojecten. Prestatiedoelstelling 1.1.2: Uitvoeren projecten en maatregelen op het gebied van ov-infra Wij ramen op deze prestatiedoelstelling de cashflow van de lasten en baten van de lopende meerjarige investeringen openbaar vervoer en de organisatiekosten programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit. In 2013 verwachten wij voor de uitvoering van de aanleg onderbouw tram CS – De Uithof 10,0 miljoen euro en de HOV busbaan Leidsche Rijn 5,5 miljoen euro uit te geven, voor de Westtangent en Tangentlijn 10 8,5 miljoen euro, voor HOV Overvecht 1,5 miljoen euro, voor Randstadspoor 0,150 miljoen euro en voor organisatiekosten 1,164 miljoen euro. Daarnaast heeft u met de Voorjaarsnota 2012 besloten efficiencymaatregelen door te voeren op tijdelijke bereikbaarheid en het budget hiervoor met ingang van 2015 structureel te verlagen met 0,1 miljoen euro.

Subdoelstelling 1.2. Beperking van de groei van het autoverkeer en meer stil en schoon vervoer

Subdoelstelling 1.2 Beperking van de groei van het autoverkeer en meer stil en schoon vervoer.



E1.2.1 Betere benutting van de

P1.2.1. Uitvoeren projecten en

bestaande auto-infrastructuur.

maatregelen autogebruik.

E1.2.2 meer stil en schoon vervoer.

P1.2.2 Uitvoeren projecten en maatregelen luchtkwaliteit / goederenvervoer. P1.2.3 Reguleren en exploiteren parkeervoorzieningen.

91

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 en 1.2.2 Betere benutting van de bestaande auto-infrastructuur / meer stil en schoon vervoer. We willen de groei van het autogebruik halveren en tegelijkertijd willen we dat de stad bereikbaar is door het efficiënt gebruik van het bestaande wegennet en een evenwichtige verdeling van de beschikbare parkeercapaciteit naar doelgroep, plaats en tijd. Wij streven ook naar meer schoner en stiller vervoer. De wens om maatregelen te nemen tegen de overlast van de verkeersdrukte voor het milieu en voor meer schoon vervoer komt terug in de ambities van alle wijken.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Uitvoeren projecten en maatregelen autogebruik. In 2013 werken we de voorkeursvariant uit voor een opgewaardeerde NRU met als uitgangspunt 80 km per uur. Het project Overste den Oudenlaan-Noord, waarbij een linksaffer wordt gemaakt richting het 24 Oktoberplein, is volgend jaar gereed. De projecten uit het autoprogramma die een relatie hebben met het principe van de stadsboulevard: Linksafverbod ML Kinglaan, Groene Golf Verdeelring, 't Goylaan en Korte termijn maatregelen doorstroming starten in 2013, waarbij naast het principe van een stadsboulevard rekening wordt gehouden met de normen voor de leefbaarheid en luchtkwaliteit. De knip Paardenveld wordt voorbereid. Dit geldt ook voor het linksafverbod Moldaudreef / Zambesidreef waarbij we aandacht besteden aan aanvullende maatregelen voor de verkeerscirculatie in Overvecht in overleg met bewoners. Op Papendorp komt er een directe autoverbinding van de Orteliuslaan, via het Taatseplein naar de Prins Clausbrug. In 2013 openen we P+R De Uithof en een tijdelijke P+R voorziening in Leidsche Rijn Centrum Bij deze laatste P+R voorziening komt ook de halteplaats voor touringcars. In regionaal verband werken wij aan dynamisch verkeersmanagement. We breiden het monitoringsnetwerk (camera's) uit en implementeren maatregelen op straat (DRIP's). Prestatiedoelstelling 1.2.2 Uitvoeren projecten en maatregelen luchtkwaliteit / goederenvervoer. In 2013 starten we, na besluitvorming door de gemeenteraad, met de uitvoering van aanvullende luchtkwaliteitsmaatregelen die uiterlijk in 2015 geëffectueerd moeten worden. Dit pakket bevat hoofdzakelijk bronmaatregelen gericht op personenvervoer, bestelvervoer, taxi’s, goederenvervoer en mobiliteitsmanagement. Naast stimuleringsregelingen ter bevordering van schoon vervoer hanteren we milieuzones voor (indien mogelijk) bestel- en personenvervoer. Om het gebruik van elektrische voertuigen te stimuleren, streven wij naar een logisch netwerk van oplaadpunten in de stad ( thuis, bij bedrijven en in de (semi-)openbare ruimte), ondersteunen wij privé en zakelijke initiatieven van bedrijven en verschonen wij ons eigen wagenpark. In 2013 zullen naar verwachting 150 oplaadpalen (300 oplaadpunten) in de openbare ruimte staan. Om bedrijven te stimuleren in duurzame mobiliteit te investeren, worden ze in 2013 actief benaderd per branche/gebied. In ons eigen wagenpark worden 20 elektrische voertuigen toegevoegd. Het actieprogramma Goederenvervoer richt zich in 2013 op de bevoorrading van winkels en horeca in de(binnen)stad, waarbij de bevoorrading met schonere en zuinige voertuigen en bundeling van bevoorrading centraal staan. Met de aanpak van de bouwlogistiek rond het stationsgebied verwachten wij de kwaliteit van de leefomgeving rondom de toeleidende routes en de bouwplaats te verbeteren. In Lage Weide starten we projecten om de multimodaliteit te bevorderen en ook een meer duurzame logistiek te bereiken. In 2013 starten we ook met de uitvoering van het actieplan De Gebruiker Centraal. De pilot openbare ruimte Binnenstad start, waarvan de fietsroute centrum – De Uithof, fietsparkeren binnenstad, aanpak omgeving station Vaartsche Rijn en verbetering van het OV centrum – Overvecht deel uitmaken.

92

Prestatiedoelstelling 1.2.3 Reguleren en exploiteren parkeervoorzieningen. In 2013 nemen wij na vaststelling door uw gemeenteraad van de strategienota Parkeren en Stallen de uitvoering concreet ter hand door bijstelling van de parkeernormen, de methodiek voor de invoering van betaald parkeren houden we tegen het licht en parkeerverordeningen en het uitgiftebeleid worden op de benodigde onderdelen aangepast. Daarnaast wordt het parkeerverwijssysteem verbeterd en werken we verder aan een verbetering van de dienstverlening waarbij we gebruik maken van de mogelijkheden die digitalisering biedt. De gecombineerde uitvoering van de verschillende handhavingstaken krijgt vorm in de nieuwe VTH organisatie waarin de Vergunnings-, Toezicht- en Handhavingstaken gebundeld worden. Prestatiedoelstelling 1.2.4 Bevorderen Verkeersveiligheid. In 2013 gaan we verder met de aanpak van de grootste verkeersveiligheidsknelpunten. De aanpak van de Cartesiusweg ter hoogte van de Schepenbuurt, één van de ambities van Wijk-West, ronden we in dit kader af. In het kader van het project As van Berlage heffen we de busbanen op de Van Hoornekade en de Egmondkade op en maken we de fietsroutes veiliger. In lijn met de wens die leeft in wijk Noordoost treffen we, indien het onderzoek aangeeft dat dit mogelijk is, maatregelen om de toegestane snelheid op de kardinaal De Jongweg terug te brengen naar 50 kilometer/uur, indien het onderzoek aangeeft dat dit mogelijk is. Het Utrechtse Verkeersveiligheidslabel richt zich in 2013 niet alleen op uitbreiding met nieuwe scholen maar ook op het onderhouden van het veiligheidslabel. Hiervoor vindt eenmaal in de twee jaar een herijking plaats van scholen met zo'n label. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Indicator Effectindicatoren:

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

9%

8%

8%

7%

6

% inwoners dat met de E1.2.

auto naar de binnenstad

Utrecht

reist

Monitor

Prestatie-indicatoren: Reconstructie overste den P1.2.1

Oudenlaan

MPB

P1.2.1

Aantal combikaarten

Parkeren

125.000

147.000

123.000

Gereed

+848

+499

+1.000

+2.500

80%

80%

Aantal gefiscaliseerde P1.2.1

parkeerplaatsen

Parkeren

P1.2.1

Betalingsbereidheid

Parkeren

P1.2.1

P+R De Uithof Leidsche

.

RijnC 7

MPB

gereed

P1.2.2

Aantal oplaadpunten

MPB

200

MPB

gereed

Gereed

Aanpak verkeersonveilige P1.2.4

situatie Cartesiusweg

6

Voor ontwikkelingen in mobiliteit verwijzen wij ook naar de beleidsmonitor Verkeer.

7

Met de installatie van de nieuwe parkeerautomaten op P+R Westraven hebben we geconstateerd dat de verhouding

tussen de afzet van de combikaart en de kortparkeerkaart verschoven is, waardoor we nu een meer reële inschatting kunnen maken van het aantal af te zetten combikaarten. 93


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

12.818

31.198

6.907

2.682

2.682

0

18.705

13.635

750

750

parkeervoorzieningen

20.413

21.712

22.063

22.771

23.672

Totaal lasten

33.231

71.615

42.605

26.204

27.104

2.180

18.105

3.875

0

0

0

8.235

4.185

0

0

parkeervoorzieningen

24.255

26.395

26.928

27.786

28.687

Totaal baten

26.435

52.735

34.988

27.786

28.687

6.796

18.880

7.618

-1.582

-1.582

Lasten P1.2.1 Uitvoeren projecten en maatregelen autogebruik P1.2. 2 Uitvoeren projecten en maatregelen Lucht P1.2.3 Reguleren en exploiteren

Baten P1.2.1 Uitvoeren projecten en maatregelen autogebruik P1.2.2 Uitvoeren projecten en maatregelen Lucht P1.2.3 Reguleren en exploiteren

Saldo lasten en baten Mutatie reserves Reserves toevoeging

8.806

8.874

14.460

16.567

16.648

Reserves onttrekking

15.256

50.815

23.917

2.995

1.767

346

-23.062

-1.839

11.990

13.299

Saldo na mutaties reserve Bedragen zijn in duizenden euro's. Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Uitvoeren projecten en maatregelen autogebruik Op deze doelstelling ramen wij de cashflow van de lasten en baten op de meerjarige investeringen auto en P+R en de organisatiekosten voor verkeer-, vervoer- en parkeerbeleid. In 2013 verwachten wij voor de P+R De Uithof 15,0 miljoen euro uit te geven, voor P+R Leidsche Rijn Centrum 5,5 miljoen euro, voor Bereikbaarheid stationsgebied 5,0 miljoen euro, voor knips 2,5 miljoen euro, voor het wegnummer- en informatiesysteem 0,75 miljoen euro, voor korte termijn maatregelen doorstroming 0,255 miljoen euro, voor plankosten maatregelen Utrecht-West 0,250 miljoen euro en voor de organisatiekosten 2.457 miljoen euro. Daarnaast heeft u met de Voorjaarsnota 2012 besloten het budget voor de P+R's-West en Noordoost met 56,6 miljoen euro, voor Maatregelen Utrecht-West met 10,0 miljoen euro en voor het parkeer reizigersinformatiesysteem met 1,0 miljoen euro te verlagen en 1,2 miljoen euro te bestemmen voor nadeelcompensatie AC restaurant. Daarnaast dalen de lasten met 0,70 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Prestatiedoelstelling 1.2.2: Uitvoeren projecten en maatregelen luchtkwaliteit / goederenvervoer Op deze doelstelling ramen wij de cashflow van de lasten en baten op de meerjarige investeringen voor de aanpak knelpunten Luchtkwaliteit en goederenvervoer. In 2013 verwachten wij voor luchtbehandeling Stadsbaan Leidsche Rijn Centrum 10,0 miljoen euro uit te geven voor de actieplannen Schoonvervoer en goederenvervoer 6,040 miljoen euro, 94

voor de kwaliteit openbare ruimte binnenstad 2,7 miljoen euro, voor het Actieplan De Gebruiker Centraal 2,0 miljoen euro en voor autodelen, monitoren en onderzoek en het meetnet luchtkwaliteit 0,37 miljoen euro. Daarnaast heeft u met de Voorjaarsnota 2012 besloten het budget voor het Actieplan De Gebruiker centraal te verlagen met 0,750 miljoen euro. Daarnaast houden wij in het project Maatregelen Utrecht-West rekening met uw Amendement Betere verbinding door Papendorp 0,5 miljoen euro. Prestatiedoelstelling 1.2.3: Reguleren en exploiteren parkeervoorzieningen De lasten stijgen met 1,299 miljoen euro en de baten stijgen met 2,140 miljoen euro. Dit wordt vooral veroorzaakt door de opening van de parkeergarages Lombok, Maliebaan, P+R De Uithof en de uitbreiding van fiscaal gebied. Daarnaast ramen wij hogere baten straatparkeeropbrengsten door een betere betalingsbereidheid. Daarnaast heeft u met de Voorjaarsnota 2012 besloten in verband met het financieel beeld van de gemeente 1,0 miljoen euro te onttrekken aan de parkeerreserve en efficiencymaatregelen door te voeren op parkeerhandhaving en het budget hiervoor met ingang van 2015 structureel te verlagen met 0,15 miljoen euro. Daarnaast dalen de lasten met 0,34 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De toevoeging aan de programmareserve van 9,698 miljoen euro bestaat uit: Een storting tot 2020 van het jaarlijks budget voor het Actieplan Fiets 0,824 miljoen euro.

• • Een storting van 8,874 miljoen euro voor de aanpak van knelpunten autoverkeer.

De onttrekking aan de programmareserve van 56,770 miljoen euro bestaat uit: Een onttrekking van 33,994 miljoen euro in verband met het financieel beeld van de gemeente (Voorjaarsnota 2011

• 14,618 miljoen euro en Voorjaarsnota 2012 19,376 miljoen euro). • Een onttrekking van 21,924 miljoen euro voor de meerjarige investeringen openbaar vervoer (10,150 miljoen euro), fiets (5,402 miljoen euro), P+R Leidsche Rijn Centrum (5,5 miljoen euro) en organisatiekosten (0,872 miljoen euro). • Een onttrekking van 0,347 miljoen euro voor de kapitaallasten transferium Westraven. • Een onttrekking van 0,505 miljoen euro voor beheer en onderhoud van stallingsvoorzieningen.

95

Programmastructuur Openbare Ruimte en Groen De betrokkenheid van bewoners voor de prachtige groene stad Utrecht motiveert ons om de gezamenlijke buitenruimte goed te onderhouden. Daarmee maken we voor de bewoners een veilige en aantrekkelijke leefomgeving, die uitnodigt tot sociaal gedrag en ontmoeting.

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Openbare ruimte is veilig en

1.1 De openbare ruimte is heel, veilig en

functioneel.

functioneel. 1.2 Het afval- en hemelwater wordt veilig

Kosten 37.946

27.892

en milieuvriendelijk afgevoerd en de waterkwaliteit is goed. 2 Openbare ruimte is groen en schoon

2.1 De buitenruimte is schoon en het

en nodigt uit tot ontmoeting.

groen is onderhouden 2.2 We richten het groen zo in dat

37.314

5.060

aantrekkelijk en bereikbaar wordt. 2.3 Afval wordt op efficiënte wijze gescheiden ingezameld om de klant van dienst te zijn. Bedragen zijn in duizenden euro's.

96

34.359

1.5 Openbare Ruimte en Groen Algemene programmadoelstelling De betrokkenheid van bewoners voor de prachtige groene stad Utrecht motiveert ons om de gezamenlijke buitenruimte goed te onderhouden. Daarmee maken we voor de bewoners een veilige en aantrekkelijke leefomgeving, die uitnodigt tot sociaal gedrag en ontmoeting. Dit programma omvat het beheer en onderhoud van de openbare ruimte evenals de ontwikkeling van het groen in en om de stad en de inzameling van het huishoudelijk afval. De leidende thema's voor dit programma zijn ‘schoon, heel en veilig’ en 'duurzaam aantrekkelijk'. We werken hieraan op een zo duurzaam mogelijke wijze. Sociale veiligheid nemen we mee bij herinrichtingen van plekken, bij de totstandkoming van wijkgroenplannen en het uitvoeren van bewonersmeldingen zoals snoeien van overhangend groen. Een kwalitatief hoogwaardige en aantrekkelijke leefomgeving, waar burgers zich thuis voelen, is speerpunt van ons beleid. We houden vast aan onze ambitie voor een schoon, heel en veilig Utrecht. De ruimtelijke ontwikkeling van onze stad vergroot de opgave die Utrecht heeft bij het beheer van de openbare ruimte. Ook neemt het gebruik van de openbare ruimte sterk toe en stellen mensen hogere verblijfs- en belevingseisen aan de openbare ruimte. De openbare ruimte is ontmoetingsplek bij uitstek. Mensen willen steeds meer betrokken worden bij planvorming, gebruik en beheer. Om aan deze eisen te kunnen voldoen is het noodzakelijk dat van plan tot realisatie tot beheer de optimale keuzes gemaakt worden en dus afstemming plaatsvindt. Een verkeerde investering bij de inrichting van de openbare ruimte kan leiden tot hogere beheerkosten, als alleen een lage beheersinspanning mogelijk is, kan een omvangrijke investering teniet worden gedaan. De total cost of ownership bepaalt of een ruimtelijke ontwikkeling voor een gemeente als totaal kostenefficiënt is. We werken daarom meer dan voorheen samen met de inrichters van de openbare ruimte. In de openbare ruimte verschuift de betrokkenheid van bewoners en gebruikers van inspraak naar participatie: meedenken aan de voorkant. Gebruik en beleving krijgen daardoor een grotere plaats in de besluitvorming. Bewoners kijken niet primair naar aspecten als rafeling en randschade, maar ook naar sociale veiligheid, kwaliteit van kinderspeelplaatsen, zwerfvuil. Gebruik en misbruik van de openbare ruimte spelen in hun beleving een veel belangrijker rol. Bij het bepalen van prioriteiten gaan steeds meer andere maatschappelijke problemen een rol spelen. Werk aan de openbare ruimte kan niet meer uitsluitend gebaseerd zijn op civieltechnische schadebeelden (problemen, knelpunten) maar ook op kansen, op positieve ontwikkelingen. Wij zoeken naar win-win-situaties, waarbij maatregelen gunstig zijn voor meerdere doelen en het hoogste maatschappelijke 'rendement' opleveren voor de leefbaarheid in de buurt of straat Een meer integrale benadering van het ontwerpen, inrichten, en beheren van de openbare ruimte is het antwoord om een meer leefbare leefomgeving te krijgen voor bewoners en gebruikers. Bewoners en gebruikers zien het geheel en geven op grond daarvan een oordeel. Daar waar bij vegen, onkruidbestrijding en groenonderhoud al soepel ingespeeld wordt op wensen vanuit de wijk, is dit bij het technisch onderhoud minder eenvoudig. Toch wordt ook hier vooraf rekening gehouden met de wijkambities bij het opstellen van de planningen voor groot onderhoud, vanzelfsprekend daar waar de veiligheid niet in het geding is. Daarbij speelt naast interne afstemming gericht op ontwikkelen beheerorganisatie, ook de verbreding naar andere beheerders een rol. Hiervoor willen we als kaderstellend het Handboek inrichting Openbare Ruimte vernieuwen en blijven gebruiken. Voor bewoners blijft daarnaast van belang dat werkzaamheden goed op elkaar worden afgestemd zodat de gebruikers zo min mogelijk overlast ervaren. Een goede communicatie vooraf is hierbij essentieel. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte 2012-2015 Verbreed rioleringsplan 2011-2014 Groenstructuurplan Meerjarenplanning Groen2013-2016 (Nog niet beschikbaar, volgt later) Nota afvalbeleid gemeente Utrecht 2011-2014

97

Subdoelstelling 1.1: Openbare ruimte is heel, veilig en functioneel Subdoelstelling 1.1 De openbare ruimte is heel, veilig en functioneel.



E1.1.1 In de openbare ruimte kan iedereen zich veilig verplaatsen en verblijven.

P1.1.1 We werken achterstallig onderhoud weg aan de kapitaalgoederen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 In de openbare ruimte kan iedereen zich veilig verplaatsen en verblijven. Door de kapitaalgoederen in de openbare ruimte te onderhouden blijven deze heel, veilig en functioneel en kunnen de gebruikers zich veilig verplaatsen en verblijven. Met het onderhoud beogen we tevens de bereikbaarheid van de stad te ondersteunen, waarbij de fiets hoge prioriteit krijgt. Het groot onderhoud voeren we projectmatig uit en wordt afgestemd met andere programma's om synergie te bereiken (Nota Kapitaalgoederen (NKG)). Met het grootschalig onderhoud aan de historierijke werven en werfmuren van de Oude- en de Nieuwegracht houden we het verleden levend en dragen we bij aan een aangenaam en interessant verblijf in de stad voor nu en de toekomst

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 We werken achterstallig onderhoud weg aan de kapitaalgoederen. We pakken als eerste het achterstallig onderhoud aan op plaatsen waar de veiligheid en de functionaliteit in het geding zijn. Als uiterste maatregel stellen wij een kapitaalgoed tijdelijk buiten gebruik. Hierdoor kan de veiligheid te allen tijde gegarandeerd worden. Alle projecten die noodzakelijk zijn om de kapitaalgoederen functioneel en veilig te houden worden bezien op kansen voor samenwerking met andere gewenste ontwikkelingen in de stad, zoals bereikbaarheid, gebiedsontwikkeling en de wijkambities. Volgens de nota kapitaalgoederen Openbare Ruimte blijft het achterstallig onderhoud gelijk bij groot onderhoud ter hoogte van 21 miljoen euro. Komende jaren hebben we hiervoor 14,9 miljoen euro per jaar beschikbaar. Dit is lager dan voorgaande jaren onder meer door het teruglopen van subsidies en door de aflossing van de investeringsimpuls in het kader van de crisis. Naar aanleiding van het Rekenkamerrapport wordt najaar 2011 een analyse uitgevoerd naar de aard van dit achterstallig onderhoud, de relevantie van het hanteren van de CROW – normen en de hantering van het begrip economisch rationeel beheer. In de eerste helft van 2013 trekken we hier nadere conclusies uit. Binnen deze doelstelling voeren we onderhoud bij kapitaalgoederen uit. Dit bestaat uit het repareren en opknappen (bijvoorbeeld schilderen) van voorzieningen en het geheel of gedeeltelijk vervangen, het groot onderhoud. Het regulier beheer en vervangingsinvesteringen kent een geleidelijke overgang. De omvang, en de daarmee samenhangende kosten, maken dat we het groot onderhoud noemen ten laste van het budget voor vervangingsinvesteringen. Na afloop van de werkzaamheden staat er nagenoeg hetzelfde object als daarvoor, met dezelfde functie en hetzelfde of verbeterd aanzien. 98

Concreet pakken we de volgende werkzaamheden aan: Tien hoofdwegen krijgen groot onderhoud.

• • Van zeven fietspaden in hoofdfietsroutes wordt het comfort verbeterd. • In meer dan 60 straten in woongebieden worden slechte bestrating van trottoirs, rijbanen en parkeerplaatsen aangepakt, waaronder in de binnenstad (de Domstraat en de Korte Jansstraat in de pilot Openbare Ruimte Binnenstad) en in diverse samenwerkingprojecten in de Krachtwijken.

• 3,9 hectare aan heestervakken en grasvelden wordt vernieuwd. • In meer dan 60 straten vervangen we dode bomen door nieuwe aanplant en voeren we levensduurverlengende maatregelen uit door kroonreductie en standplaatsverbetering. A • cht projecten op het gebied van civiele constructies (bruggen, beschoeiing, kademuren, et cetera. • We gaan door met het grootschalig renoveren van de Wal- en kluismuren van de Oude- en Nieuwegracht. • Vijf verkeersregelinstallaties worden vervangen. • Op het gebied van openbare verlichting we vervangen 700 armaturen(lamphouders), 1.000 lichtmasten, vijftien kilometer kabel en 30 voedingskasten en brengen we LEDverlichting aan. Op • de begraafplaatsen voeren we groot onderhoud uit aan groen, bomen en paden en op het Landgoed Amelisweerd doen we dat uiteraard in lijn met de visie Amelisweerd.

Voor een overzichtskaart met alle projecten verwijzen we u naar www.utrecht.nl/utrechtwerktaanutrecht. Aansluiting groot onderhoud kapitaalgoederen op de wijkambities De meeste wijkambities voor de openbare ruimte betreffen het vergroenen van de openbare ruimte en het goed onderhouden van het bestaande groen. We dragen via het onderhoud bij aan het vergroenen van de stad door waar het wenselijk is door verharding om te zetten in groen. Dit doen we vooral in de aanpak van boomwortelopdruk in woonbuurten en door bij wegenprojecten 'niet gebruikte' verharding (bermen tussen wegen) om te zetten in groen, waar het kan. We leveren op deze wijze een bescheiden bijdrage aan een groenere stad door in 2013 circa 3.000 m2 te vergroenen. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Indicator

Bron

Nulmeting

SW

40 (2008)

SW

0 (2007)

SW

0% (2009)

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

19

N.n.b.

22

24

33%

42%

57%

74%

12,5%

25%

25%

100%

Effectindicatoren: Aantal functiebeperkende E1.1.1

maatregelen

Prestatie-indicatoren: Energiebesparing met 12.000 nieuwe P1.1.1

armaturen In 2015 aangelegd vier kilometer

P1.1.1

natuurvriendelijke oever

99


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

wegwerken

46.807

37.946

36.369

36.369

27.901

Totaal lasten

46.807

36.946

36.369

36.369

27.901

wegwerken

3.883

3.883

3.883

3.883

3.883

Totaal baten

3.883

3.883

3.883

3.883

3.883

42.924

34.063

32.486

32.486

24.018

Toevoeging reserves

5.000

4.000

4.000

4.000

5.000


0

0

0

0

0

47.924

38.063

36.486

36.486

29.018

Lasten P1.1.1 Achterstallig onderhoud

Baten P 1.1.1 Achterstallig onderhoud



Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Achterstallig onderhoud wegwerken: De daling van de lasten in 2013 van 2,28 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. In 2014 dalen de lasten vanwege de intern verzelfstandig van Stadswerken. In de referentie business case interne verzelfstandiging is aangegeven dat 0,7 miljoen euro bespaard kan worden. De daling van de lasten in 2016 ten opzichte van 2015 wordt veroorzaakt door de geprognosticeerde financiële afronding van het project wal- en kluismuren in 2015. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De toevoeging van 4 miljoen euro betreft een storting in de algemene dekkingsreserve voor de aflossing van de investeringsimpuls van in totaal 28 miljoen euro voor de openbare ruimte. In de jaren 2011 tot en met 2016 betalen we 4 miljoen euro per jaar terug.

100

Subdoelstelling 1.2: Openbare ruimte is heel, veilig en functioneel Subdoelstelling 1.2 Het afval- en hemelwater wordt veilig en milieuvriendelijk afgevoerd en de waterkwaliteit is goed.



E1.1 Een goed functionerend rioolstelsel.

P1.1 Vervangen en re-linen van vijf kilometer riolering per jaar, het realiseren

E1.2 Ecologisch gezond en aantrekkelijk water.

van 2 bergbezinkbassins per jaar en afkoppelen van 8 hectare verhard oppervlak. P1.2 Het op diepte houden en verbeteren van doorstroming en inrichting van

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Een goed functionerend rioolstelsel. Door het rioolstelsel in de openbare ruimte goed te beheren en te onderhouden zorgen we ervoor dat het afvalwater veilig wordt ingezameld, zonder risico’s voor de volksgezondheid en het milieu. Het hemelwater zamelen we in en verwerken we op een dusdanige manier dat er geen wateroverlast op straat optreedt. Het streven is om zoveel mogelijk hemelwater via de bodem of via waterwegen af te laten vloeien. Hierdoor ontstaat meer bergingscapaciteit in het rioolstelsel en wordt voorkomen dat relatief schoon water naar de zuivering gaat. Dit heeft tevens een groot effect op de doelstelling 'ecologisch gezond en aantrekkelijk water'. Effectdoelstelling 1.2.2 Ecologisch gezond en aantrekkelijk water.

• We streven, in nauwe samenwerking met het waterschap, naar een goede waterkwaliteit, zowel chemisch, ecologisch als in de beleving. • We willen een goede doorstroming in watergangen bereiken en deze op diepte houden. • We beogen een betere inrichting in en langs de watergangen. • Tevens geven we invulling aan de gemeentelijke zorgplicht om structurele grondwateroverlast, veroorzaakt door te hoge grondwaterstanden in de openbare ruimte, te voorkomen.

101

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Vervangen en re-linen van vijf kilometer riolering per jaar, het realiseren van twee bergbezinkbassins per jaar en afkoppelen van acht hectare verhard oppervlak. We inspecteren de riolering en nemen maatregelen om de kans op instorting van de riolering te voorkomen. Hiervoor is een vervangingsplan opgesteld en vervangen en re-linen we dit jaar vijf kilometer riool. Concreet vindt dit plaats in de Drieharingenstraat (Bi), Bakerlaan, Kamenierslaan, Ganzenhoedsterlaan, Zonnedauw, Sleutelbloem, Zevenblad, Ouderijnsingel, Kalverstraat, Boelenslaan (VDM), Korte Vosstraat, Engelen van Pijlsweerdstraat, Schouwweteringstraat, Noordse Parklaan/Enthofstraat (NW), Bergbezinkriool Franciscusdreef (Ov), Albatrosstraat, Van Esveldstraat, Burg. Reigerstraat (O) en aan De Helling (Z). Ook treffen we maatregelen om wateroverlast te voorkomen. Hiervoor wordt de bergingscapaciteit van het rioolstelsel vergroot. We breiden het aantal bergbezinkbassins om rioolwater op te vangen verder uit met 2 stuks aan de Catharijnesingel (Bi) en in het Springerpark (NW). Tevens koppelen we 8 ha verhard oppervlak af door waterpasserende verharding en goten aan te leggen, voornamelijk in samenwerking met diverse herontwikkelingsprojecten in de (kracht)wijken. Prestatiedoelstelling 1.2.2 Het op diepte houden en verbeteren van doorstroming en inrichting van watergangen. Dit jaar voeren we de volgende maatregelen uit om de waterkwaliteit te verbeteren: Het verwijderen van circa 40.000 tot 50.000 m3 bagger uit de tertiaire watergangen en vervangen van niet goed

•

functionerende duikers. In 2013 wordt onder andere gebaggerd in Overvecht-Noord, Vechtzoom (Ov), Zuilen-Noord (NW), Tuindorp-Noord (NO) en Parkwijk (Leidsche Rijn).

• • Het opstellen en uitvoeren samen met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden van wijkwaterplannen, waarin Het verbeteren van de doorstroming in het Wilhelmina-(O) en het Julianapark (NW).

per wijk maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit worden vastgelegd. In 2013 worden de

wijkwaterplannen Binnenstad en West afgerond en wordt gestart met de wijkwaterplannen van Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn. De wijkwaterplannen van de overige zes wijken zijn in uitvoering. In het oog springende maatregelen zijn de herinrichting van de oevers in het Spoorzoompark (Ov) en Hoograven (Z), de aanleg van een nieuwe watergang in Tuindorp-Noord (NO) en het opknappen van de zwemplas in de Voorveldsepolder (NO).

• betrokkenen in de wijk over welke projecten wanneer worden uitgevoerd. • Voor het verminderen van de grondwateroverlast wordt dit jaar in de wijk Hoograven en de woonkern De Meern Bij de wijkwaterplannen die we in iedere wijk samen met het waterschap opstellen, maken we afspraken met

gelijktijdig met vervanging van de riolering ongeveer twee kilometer nieuwe drainage aangelegd.


Bron

Nulmeting

SW

50 (2009)

HDSR

10% (2006)

SW

100% ((2009)


2010

2011

2013

2016

50

50

50

50

10%

10%

20%

30%

100%

100%

100%

100%

Effectindicatoren: Aantal toegekende schadeclaims in verband met niet E1.2.1

functioneren riolering Percentage wateren met

E1.2.2

score goed

Prestatie-indicatoren: Aantal claims t.g.v. niet P1.2.1

functionerende riolering Jaarlijks vijf kilometer re-

P1.2.1

linen/vervangen

SW

100% (2009)

P1.2.2

Kubieke meters gebaggerd

SW

29.000 (2009)

SW

0 (2010)

100%

130%

100%

100%

30.000

80.000

50.000

50.000

0%

0%

25%

75%

Maatregelen uit wijkwaterplannen met prio P1.2.2

102

hoog uitgevoerd


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

26.065

26.806

25.477

25.454

26.348

3.950

1.087

1.087

1.087

1.087

30.015

27.892

26.564

26.541

27.435

35.054

35.287

35.287

35.287

35.287

0

0

0

0

0

35.054

35.287

35.287

35.287

35.287

-5.039

-7.395

-8.724

-8.747

-7.853

Lasten P1.2.1 Vervangen en re-linen van vijf kilometer riolering P1.2.2 Het op diepte houden en verbeteren van doorstroming en inrichting van watergangen Totaal lasten Baten P1.2.1 Vervangen en re-linen van vijf kilometer riolering P1.2.2 Het op diepte houden en verbeteren van doorstroming en inrichting van watergangen Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

1.000

1.000

1.000

0


0

1.300

0

0

0

-5.039

-7.695

-7.724

-7.747

-7.853


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Vervangen en re-linen van vijf kilometer riolering: De lasten zijn conform het Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Utrecht 2011-2014. De uitgaven voor de riolering kennen een piek in de periode 2010-2013 door het realiseren van het centrale besturingssysteem op de rioolgemalen. Omdat daarna ook de uitgaven voor milieumaatregelen minder worden, dalen vanaf 2014 de totale uitgaven. Om een al te hoge tariefstijging van de rioolheffing in de jaren 2010-2013 tegen te gaan, zijn een deel van de vervangingsinvesteringen gekapitaliseerd. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves In 2009 en 2010 is uit de algemene dekkingsreserve in totaal 5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de crisisimpuls rioleringen. In de jaren 2011 tot en met 2015 betalen we deze terug door 1 miljoen euro per jaar over te hevelen van de vaste activareserve rioleringen naar de algemene dekkingsreserve. De onttrekking aan het egalisatiefonds rioleringen in 2013 betreft de inzet van het gerealiseerde efficiency voordeel 2011 van 1,3 miljoen euro ter demping van de tariefstijging rioolheffing in 2013.

103

Subdoelstelling 2.1: De buitenruimte is schoon en het groen is onderhouden Subdoelstelling 2.1 De buitenruimte is schoon en het groen is onderhouden.



E2.11 De buitenruimte is schoon en het groen is netjes onderhouden.

P2.1.1 Schoonhouden van de openbare ruimte. P2.1.2 Onderhouden van het groen. P.2.1.3 Handhaving van de algemene regelgeving, voorschriften en vergunningen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 De buitenruimte is schoon en het groen is netjes onderhouden. De gebruiksdruk op de openbare ruimte blijft toenemen. Oorzaken hiervan zijn een aanhoudende groei van het inwonertal van Utrecht en economische en sociale ontwikkelingen. Om het met de gemeenteraad afgesproken niveau voor groen en schoon stadsbreed te kunnen handhaven, moeten we steeds grotere inspanningen leveren. Naast deze toename van de gebruiksdruk, is er ook sprake van een groeiende behoefte van gebruikers van de openbare ruimte om invloed uit te oefenen op de inrichting, het beheer en onderhoud en het gebruik van de openbare ruimte. Dit komt duidelijk naar voren in de wijkambities: meer participatie, meer afstemming met bewoners en zelfbeheerders en het stimuleren van zelfbeheer worden in meerdere wijken als ambitie genoemd. Daarnaast komen vergroening/uitbreiding van groen, meer aandacht voor schoon en het verbeteren van het beheer van groen als wensen van bewoners naar voren. Geveltuintjes, beplante boomspiegels en plantenbakken kunnen bijdragen aan het vergroenen van de stad: deze geven een straat direct een groenere, aantrekkelijkere uitstraling. Deze vorm van vergroening kan uitstekend, zonder toestemming van de gemeente, in zelfbeheer plaatsvinden. Deze vormen van zelfbeheer blijven we daarom onder de aandacht van de bewoners brengen. Echter, zelfbeheer is en blijft een initiatief van bewoners.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Schoonhouden openbare ruimte. De kwaliteit op het gebied van schoon voldoet de laatste jaren ruimschoots aan de afgesproken norm (maximaal 10% van de gemeten punten scoort lager dan voldoende). Dit willen we vasthouden in 2013, maar het biedt tegelijkertijd mogelijkheden om invulling te geven aan bewonerswensen. We gaan door met het beeldgestuurd werken, periodiek schouwen en waar nodig de werkzaamheden bijsturen. In een pilot(buurt) willen we de bewoners vragen hoe en in welke mate zij betrokken willen worden op het gebied van schoon Daarbij laten we hen tevens aangeven voor welke locaties zij het belangrijk vinden dat het schoon is, en waar het een tandje minder kan. Dit gaan we doen in Wittevrouwen. In de Binnenstad staat de beeldkwaliteit, juist op het gebied van schoon, erg onder druk: op dit moment scoren we een ruime zes, terwijl dit een zeven zou moeten zijn. Een belangrijke wijkambitie van de binnenstad is een schone openbare ruimte. We onderzoeken of en hoe dit binnen het Programma is op te lossen door extra inzet en een 104

andere inzet van de medewerkers en het materieel. Bewoners van de binnenstad willen tevens dat horecaondernemers medeverantwoordelijkheid nemen voor het schoonhouden van de openbare ruimte tijdens evenementen. Dit aspect wordt besproken in de reguliere overleggen waarbij de ondernemers vertegenwoordigd zijn. Prestatiedoelstelling 2.1.2 Onderhouden van het groen. Ook bij het onderhoud van groen zien we dat we de norm ruim behalen door beeldgestuurd te werken. Bewoners die het initiatief hebben genomen een stukje openbare ruimte in beheer te nemen, blijven we beperkt ondersteunen. Nieuwe zelfbeheerinitiatieven ondersteunen we zoveel mogelijk. Grotere betrokkenheid en zeggenschap van de mensen voor wie we het doen, daar waar het opportuun is, is wat wij graag willen bereiken. Dit kan zo ver gaan dat buurten zelf bepalen welk groenonderhoud belangrijk is, en welk niet. Deze benadering willen we integreren in de pilot in Wittevrouwen als hierboven genoemd met schoon. In Oost en Noordoost hebben bewoners de ambitie uitgesproken het onderhoudsniveau van respectievelijk het Wilhelminapark, Park Bloeyendael, de Tivolituin en het Griftpark op het huidige niveau te handhaven en, waar mogelijk, te verbeteren. Het handhaven van het huidige onderhoudsniveau is binnen de begroting in te passen. Verhogen van het niveau is grotendeels te bereiken door het dagelijks onderhoud van de gemeente goed af te stemmen op de plannen en werkzaamheden van de beheergroepen. Prestatiedoelstelling 2.1.3 Handhaven de algemene regelgeving en voorschriften van vergunningen. Correct gebruik van de openbare ruimte draagt bij aan een openbare ruimte die er schoon en netjes onderhouden uitziet. De grote verscheidenheid aan functies van de openbare ruimte vraagt om verschillende instrumenten en activiteiten om dat gebruik correct te laten verlopen. Daarom verlenen wij vergunningen en zetten de toezichthouders en boa's in voor toezicht en handhaving. Toezichthouders en boa's moeten zoveel mogelijk buiten aanwezig zijn. Administratieve afhandeling van overtredingen en functieverplichte opleidingen blijven echter onvermijdelijk tijd vragen. Wij verlenen vergunningen voor onder andere het kappen van bomen, evenementen, standplaatsen, reclame, inritten en ondergrondse infrastructuur. In het kader van de dienstverlening heeft het digitaal aanvragen van vergunningen en betalen van leges voor ons prioriteit. Daarnaast gaan we stapsgewijs volledige kostendekkendheid van leges invoeren. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

106%

110%

2013

2016

Effectindicatoren: Waardering bewoners schone openbare E2.1.1 E2.2.1

100%

ruimte minimaal zes

Bewonersenquête

Groen is beter

Monitoring Groen

bereikbaar

programma

(1996)

100%

100%

Zie MGP

Zie MGP

pm

pm

2013

2015

10

10

10

10

Prestatie-indicatoren: % scores schoon P2.1.1

onder zes

Technische schouw

5 (2008)

10

3

zes

Technische schouw

10 (2008)

10

4

twee

Meerjaren

wijkgroenplannen

Groenprogramma

zijn uitgevoerd

jaarsnede 2013

% scores groen onder P2.1.2

P2.2.1

2 parken pm

pm

Zie MGP

Zie MGP

2013

2015

105


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

ruimte

16.631

15.677

15.587

15.587

15.587

P2.1.2 Onderhouden van het groen

19.246

18.100

18.195

18.174

18.488

vergunningen

4.927

3.537

3.537

3.537

3.537

Totaal lasten

40.804

37.314

37.319

37.298

37.612

634

89

89

89

89

67

68

68

68

68

vergunningen

3.989

4.122

4.720

4.811

4.811

Totaal baten

4.690

4.279

4.877

4.968

4.968

36.113

33.035

32.442

32.330

32.644

32.442

32.330

32.644

Lasten P2.1.1 Schoonhouden van de openbare

P2.1.3 Handhaven van de algemene regelgeving en voorschriften van

Baten P2.1.1 Schoonhouden van de openbare ruimte P2.1.2 Onderhouden van het groen P2.1.3 Handhaven van de algemene regelgeving en voorschriften van


83

Onttrekking reserves Saldo na mutaties reserves

36.113

33.118

Bedragen zijn in duizenden euro’s Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.3: Handhaven van de algemene regelgeving en voorschriften van vergunningen: De toename in de baten in 2014 betreft de bij de Voorjaarsnota 2012 begrote opbrengsten van 0,5 miljoen euro als gevolg van de plaatsing van extra reclametorens. De komende jaren zal moeten blijken of, als gevolg van de economische crisis, de opbrengsten realiseerbaar zijn. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De toevoeging aan de reserve betreft de storting in de reserve onderhoud gebouwen NMC, conform het meerjarenonderhoudsplan.

106

Subdoelstelling 2.2: Het groen in de openbare ruimte is aantrekkelijk en bereikbaar Subdoelstelling 2.2 We richten het groen zo in dat aantrekkelijk en bereikbaar wordt.



E2.2.1 Een aantrekkelijke en voor iedereen

P2.2.1 Ontwikkelen van een aantrekkelijke

bereikbare groene leefomgeving in en om Utrecht.

groene leefomgeving dicht bij huis. P2.2.2 Ontwikkelen van een aantrekkelijke groene hoofdstructuur. P2.2.3 Ontwikkelen van het groen en recreatiemogelijkheden om de stad. P 2.2.4 Vergroten van de kansen voor stadsnatuur.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.2.1 Een aantrekkelijke en voor iedereen bereikbare groene leefomgeving in en om Utrecht. Het beoogde maatschappelijke effect is een aantrekkelijke woon- en werkomgeving met een gezonde, groene openbare ruimte in en om de stad, zodat Utrecht aantrekkelijk is en blijft om te wonen, te werken en te recreëren. De kwaliteit van het Utrechtse vestigingsklimaat wordt mede bepaald door de kwaliteit en bereikbaarheid van het groen in en om de stad. Uit zowel de onlangs gepubliceerde wijkambities als het Utrechtse recreatieonderzoek (2011) blijkt het belang dat bewoners hechten aan een groene woonomgeving. In alle wijken worden groene ambities genoemd en in 3 van de 10 behoren die zelfs tot de hoogste prioriteit (Het Bewonerspanel over wijkambities, BI maart 2012). Hoewel bewoners vooral gebruik maken van het groen in de buurt of wijk, recreëert iedere Utrechter wel eens in het groen rondom de stad (Utrechters er op uit!, 21 januari 2011). Daarom is het belangrijk om in een groeiende stad als Utrecht te investeren in een groene leefomgeving. Groen heeft een positieve invloed op de sociale cohesie en gezondheid. Meer groen in de stad draagt bij aan de doelstellingen van andere programma's, aan de biodiversiteit, groen vangt fijn stof op, zorgt voor schaduw en verkoeling in de zomer en opvang van water bij hevige regenval.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.2.1 We ontwikkelen aantrekkelijk groen in de directe leefomgeving dicht bij huis. Met meer en beter groen zorgen we dat iedere Utrechter dichtbij woon- en werkplek kan genieten van een park of plantsoen. Met de uitvoering van wijkgroenplannen sluiten we aan op de wens van bewoners voor meer en functioneler groen in de woonomgeving. In het kader van de wijkgroenplannen West en Binnenstad kunnen bewoners in 2013 107

ideeën aandragen voor het vergroenen van hun wijk. Het wijkgroenplan Overvecht wordt afgerond. We stimuleren meer daken gevelgroen in de stad en ondersteunen bewonersinitiatieven voor de ontwikkeling van stadslandbouw. De genoemde plannen zijn uitgewerkt in het Meerjaren Groenprogramma jaarsnede 2013 (= nog niet beschikbaar). Jaarlijks stellen we een voortgangsrapportage en een jaarsnede vast van dit programma. Prestatiedoelstelling 2.2.2 We ontwikkelen een aantrekkelijke groene hoofdstructuur. Dit betreft groene parken en routes die het groen in en om de stad verbinden. Dit doel ligt vast in het Groenstructuurplan Utrecht (2007). We voeren projecten uit die stad en land verbinden. De projecten zijn gericht op het aanleggen en verbeteren van parken en een groen routenetwerk naar de groengebieden in en om de stad. Bij het uitwerken van het routenetwerk wordt rekening gehouden met recreatieve, cultuurhistorische en ecologische waarden. Deze plannen zijn uitgewerkt in het Meerjaren Groenprogramma jaarsnede 2013. Jaarlijks stellen we een voortgangsrapportage en een jaarsnede vast van dit programma. Voorbeelden van projecten in 2013 zijn verbeteringen in Park de Voorveldse Polder, aanleg van groen en routes in het recreatiegebied Haarzuilens en het inrichten van groene plekken langs het Amsterdam-Rijnkanaal. Prestatiedoelstelling 2.2.3 We ontwikkelen meer groen en recreatie om de stad. We dragen bij in gemeenschappelijke regelingen van het Recreatieschap De Stichtse Groenlanden en het Plassenschap Loosdrecht. Zij verzorgen het beheer en onderhoud van de recreatiegebieden om de stad, waar veel inwoners van Utrecht gebruik van maken. Budget voor Plassenschap Loosdrecht en Recreatieschap Stichtse Groenlanden voor 2013 bedraagt 1.193.770 euro. Samen met andere overheden en regionale partners ontwikkelen en stimuleren we nieuwe recreatiegebieden om de stad, zoals Haarzuilens en het Hollandse IJsselbos. Prestatiedoelstelling 2.2.4 We vergroten de kansen voor stadsnatuur. We vergroten de kansen voor stadsnatuur door het uitvoeren van het deelprogramma Groene Web. De projecten zijn gericht op het in stand houden en verbeteren van de biodiversiteit. Het zijn kleinschalige projecten die de ecologische groenstructuur verbeteren, vaak in samenspraak met bewoners. Daarnaast beschermen en stimuleren we (beschermde) flora en fauna van de stad. Zie Meerjaren Groenprogramma, jaarsnede 2013. Indicatoren subdoelstelling 2.2 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2015

Tevredenheid

Tevredenheid

buurtgroen

buurtgroen

Tevredenheid

Tevredenheid

66%

66%

buurtgroen 67%

groen 70%

Tevredenheid

Tevredenheid

Tevredenheid

Tevredenheid

Nulmeting

Effectindicatoren: Groen directe E2.2.2 E2.2.2

leefomgeving is

Inwoners-

aantrekkelijker

enquête Utrecht

Parken zijn

Inwoners-

aantrekkelijker

enquête Utrecht

2010 2010

park 72%

Meerjaren E2.2.2

8

Groen is beter

Groenprogramma

bereikbaar

jaarsnede 2013

-

-

Groene recreatiegebieden om de stad:betreft:

Rods-gebieden

Overige Groengebieden

1. Haarzuilens

9. De Vecht en Oud Zuilen

2. Gagelbos

10. Maarsseveense Plassen

3. Ruigenhoek

11. De Leyen/Beukenburg

4. Nieuw Wulven

12. Beerschoten

108

park 74%

park 75

park 77%

één groen

twee 9 groen

vier 10 groen

recreatie-

recreatie-

recreatie-

gebied om de

gebieden om de

gebieden om de

stad 8 is beter

stad zijn beter

stad zijn beter

bereikbaar

bereikbaar

bereikbaar


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2015

-

20%

70%

100%

90% groene

100% groene

Nulmeting

Prestatie-indicatoren: Tien wijkgroen-

P2.2.1

plannen zijn

Meerjaren

door B en W

Groenprogramma

vastgesteld

jaarsnede 2013

2010

Hoofdroutes 11 naar groene

P2.2.2

recreatie-

Meerjaren

gebieden zijn

Groenprogramma

bewegwijzerd

jaarsnede 2013

-

0%

0%

hoofdroutes

hoofdroutes

beweg-wijzerd

beweg-wijzerd

twee parken: ,

P2.2.2

Meerjaren

verbindingen 13

Groenprogramma

zijn verbeterd

jaarsnede 2013

twee parken:

Buitenhof,

Liesbosch-park

Klopvaart-

en Park

plantsoen en

Voorveldse

twee parken:

één

polder) en één

Zocher-

verbinding:

verbinding:

Totaal tien

plantsoen,

Ruigenhoek

Gagelbos via

parken en vier

Plas Lage

via Einthoven-

Fietsbrug De

verbin-dingen

Weide

dreef

Gagel

zijn verbeterd

uitvoeren

100%

100% uitvoeren

100% uitvoeren

gemeen-

uitvoeren

gemeen-

gemeen-

schappelijke gemeenschapp

schappelijke

schappelijke

regeling

regeling

Parken 12 en groene

Maximapark-

-

100%

P2.2.3

Aantrekkelijk

Gemeenschap-

recreatief groen

pelijke regeling

2010

regeling

elijke regeling

Totaal Projecten P2.2.4

20 Groene

groene web

Programma Groene

uitgevoerd.

Web 2013

twee projecten

vier projecten

vijf projecten

Webprojecten

afgerond

afgerond

afgerond

zijn uitgevoerd

2010

5. Laagraven

13. Hoogenkampse Plas/VoorveldsePolder

6. Hollandse IJssel

14. Oostbroek

7. Lange Vliet

15. Amelisweerd/Rhijnauwen

8. IJsselwetering

16. Fort Vechten/Fectio 17. Nedereindse Plas 18. Plas Strijkviertel 19. Haarrijnse Plas 20. Westelijke veenweiden (Oortjespad)

Zie voetnoot 8. 10 Zie voetnoot 8. 9

11

Groene hoofdroute= route voor wandelen en fietsen van stedelijk groen naar groen recreatiegebied om de stad. In

totaal zijn elf groene hoofdroutes beschreven (zie hiervoor meerjaren groenprogramma, jaarsnede 2013). 12

13

Park uit groenstructuurplan Utrecht 2007 met minimale oppervlakte van minimaal twee hectare Verbinding uit groenstructuurplan Utrecht 2007= groenzone die twee groengebieden met elkaar verbindt. 109


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.2.1 Groen in directe leefomgeving

1.200

1.138

1.127

-573

-573

P2.2.2 Groene hoofdstructuur

2.533

2.375

2.353

753

753

P2.2.3 Groen en recreatie om de stad

1.234

1.236

1.236

1.236

1.236

357

310

310

310

310

5.324

5.060

5.026

1.726

1.726

Lasten

P2.2.4 Kansen voor stadsnatuur Totaal lasten Baten P2.2.1 Groen in directe leefomgeving

0

0

0

0

0

P2.2.2 Groene hoofdstructuur

0

0

0

0

0

P2.2.3 Groen en recreatie om de stad

0

0

0

0

0

P2.2.4 Kansen voor stadsnatuur

35

0

0

0

0

Totaal baten

35

0

0

0

0

5.289

5.060

5.026

1.726

1.726


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

5.289

5.060

5.026

1.726

1.726


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Groen in directe leefomgeving De lasten dalen in 2013 structureel met 0,062 miljoen euro vanwege de realisatie van de efficiencymaatregelen en de technische invulling van de taakstelling Inkoop voor een bedrag van 0,041 miljoen euro. Voor meer informatie zie het hoofdstuk Financieel Beeld. Daarnaast dalen de lasten structureel vanaf 2015, conform het besluit bij de Voorjaarsnota 2012 om alle structurele bedragen uit het collegeprogramma met 50% terug te brengen. Prestatiedoelstelling 2.2.2: Groene hoofdstructuur De lasten dalen in 2013 structureel met 0,158 miljoen euro vanwege de realisatie van de efficiencymaatregelen en de technische invulling van de taakstelling Inkoop voor een bedrag van 0,078 miljoen euro. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. In 2012 is het budget van 2,200 miljoen euro voor intensivering groen (lasten) tot en met 2014 overgeheveld van het programma Stedelijke Ontwikkeling (prestatie 1.1.2) naar het programma Openbare Ruimte en Groen (wijkgroenplan en groenstructuurplan). De overheveling vanaf 2015 moet nog plaatsvinden. Bij de eerstvolgende technische wijziging zal dit worden aangepast. Daarnaast dalen de lasten structureel vanaf 2015, conform het besluit bij de Voorjaarsnota 2012 om alle structurele bedragen uit het collegeprogramma met 50% terug te brengen.

110

Prestatiedoelstelling 2.2.4: Kansen voor stadsnatuur De lasten dalen in 2013 structureel met 0,047 miljoen euro vanwege het vervallen van de provinciale bijdrage stadsnatuur (0,035 miljoen euro). Hierdoor dalen de baten met hetzelfde bedrag.

Subdoelstelling 2.3: Het aangeboden afval wordt gescheiden ingezameld Subdoelstelling 2.3 Afval wordt op efficiënte wijze gescheiden ingezameld om de klant van dienst te zijn.



E2.3 Het afval wordt in toenemende mate gescheiden ingezameld.

P2.3.1 Het afval ophalen en de infrastructuur daarvoor versterken.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.3.1 Het afval wordt in toenemende mate gescheiden ingezameld. De komende jaren willen we meer afval laten hergebruiken of recyclen. Hiertoe creëren we meer mogelijkheden voor de burger om zijn afval gescheiden aan te bieden. Als we dat klantvriendelijk doen door voldoende mogelijkheden te bieden voor gescheiden aanlevering, dan stimuleert dat de bewustwording en het scheidingsgedrag van bewoners en zal het percentage aan de bron gescheiden afval toenemen tot 44% in 2015.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.3.1 Het afval ophalen en de infrastructuur daarvoor versterken. We nemen een aantal maatregelen om afvalscheiding te stimuleren: om het (juiste) gebruik van de ondergrondse containers voor herbruikbaar afval te promoten en om het gebruik van de afvalscheidingstations te bevorderen. Deze maatregelen zijn: De inzameling van plastic verpakkingsafval zal worden geïntensiveerd door meer brenglocaties en waar mogelijk

• huis-aan-huis te gaan inzamelen. • In de wijk Lunetten is een pilot met Het Nieuwe Inzamelen gestart. Vanuit deze methodiek hebben bewoners een minicontainer voor plastic, papier en GFT. Het restafval wordt ingezameld door middel van ondergrondse containers. Daarnaast is er de mogelijkheid voor bewoners van hoogbouw om in meerdere ondergrondse containers hun gescheiden afval in te leveren.

• Een campagne voor het gebruik van de afvalscheidingsstations. • Daarnaast wordt het serviceniveau van de ondergrondse containers voor de inzameling van monostromen als glas, papier en textiel hoog gehouden om zo bewoners gemotiveerd te houden om gebruik te maken van deze

brengmogelijkheden. Dit wordt bewerkstelligd door het aantal inzamelpunten hoog te houden en waar nodig aan te vullen. Vervuiling van de inzamelpunten wordt zoveel mogelijk tegengegaan door meer informatie ter plaatse over de consequenties van verkeerd aanbiedgedrag. Daarnaast wordt de inzamelfrequentie afgestemd op het afvalaanbod. 111



Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Agentschap NL

35% (2007)

36%

37%

40%

44%

SW

0 (2009)

0

0

80

60

Effectindicatoren: Percentage gescheiden E2.3.1

aangeboden afval

Prestatie-indicatoren: Aantal geplaatste extra P2.3.1

containers


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

infrastructuur daarvoor versterken

37.219

34.359

34.355

34.337

34.254

Totaal lasten

37.219

34.359

34.355

34.337

34.254

infrastructuur daarvoor versterken

42.069

42.746

42.797

42.797

42.797

Totaal baten

42.069

42.746

42.797

42.797

42.797

-4.850

-8.386

-8.442

-8.460

-8.542

Toevoeging reserves

408

408

0

0

0


0

0

0

0

0

-4.442

-7.978

-8.442

-8.459

-8.542

Lasten P2.3.1 Het afval ophalen en de

Baten P2.3.1 Het afval ophalen en de



Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.3.1: Het afval ophalen en de infrastructuur daarvoor versterken Vanaf 2012 dalen de lasten en baten dalen met 1,35 miljoen euro als gevolg van de doorwerking in de tarieven voor bedrijfsafval van de gedaalde afvalverwerkingkosten. De baten van de afvalstoffenheffing stijgen in 2013 ten opzichte van 2012 vooral door de volumeontwikkeling en indexering. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De verhoging van de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing in 2012 heeft geleid tot een lagere onbenutte belastingcapaciteit. Om dit nadelig effect op het weerstandsvermogen te compenseren, wordt in 2012 en 2013 een bedrag van 0,408 miljoen euro gestort in de algemene reserve.

112

Programmastructuur Werk en Inkomen Utrecht is een economisch vitale stad waarin alle Utrechters werken of participeren naar vermogen en voldoende middelen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien.

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Utrecht is een economisch vitale

1.1 Utrecht heeft een goede fysieke

stad.

economische structuur. 1.2 Utrecht heeft voldoende

Kosten 6.659

1.076

werkgelegenheid. 2 Utrechters werken of participeren

2.1 Utrechters werken of participeren naar

naar vermogen en zijn zelfredzaam

vermogen en zijn zelfredzaam

3 Utrechters worden niet financieel

3.1 Elke Utrechter die daar recht op heeft

belemmerd om deel te nemen aan het

ontvangt een bijstandsuitkering

63.207

130.847

maatschappelijk leven. 3.2 Utrechters die financieel niet in staat zijn om te participeren worden ondersteund. Bedragen zijn in duizenden euro's.

114

14.837

1.6 Werk en Inkomen Algemene programmadoelstelling Utrecht is een economisch vitale stad waarin alle Utrechters werken of participeren naar vermogen en voldoende middelen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien. Het economisch beleid is gericht op het verwezenlijken en behouden van Utrecht als attractieve stad voor inwoners, bedrijven, organisaties en (zelfstandig) ondernemers. Voor iedereen die kan werken moet dat perspectief aanwezig zijn. Daarbij draagt bedrijvigheid ook bij aan het voorzieningenniveau van de stad, zoals winkels, vrijetijdsvoorzieningen en maatschappelijke instellingen. Vanuit de nieuwe Economische Agenda Utrecht 2012 – 2018 werken we aan een vitale en duurzaam economische stad. Hierbij richten we ons specifiek op de speerpunten: 1. Toekomstgerichte Werklocaties; 2. Werken in de wijk; 3. Investeren in centrum Utrecht; 4. Verduurzaming van de Utrechtse Economie; 5. Bijdrage aan het Werkgelegenheidsoffensief; 6. Kenniseconomie en kennisvalorisatie; 7. Goede dienstverlening aan ondernemers en 8. Bereikbaarheid. In het werken aan deze speerpunten staat de samenwerking met betrokkenen centraal. Bijvoorbeeld bij het revitaliseren van bedrijventerreinen, bij het verfraaien van de binnenstad en het zorgen voor een goede infrastructuur voor zzp-ers. We kijken scherp naar de rol die de gemeenten heeft bij het stimuleren van ontwikkelingen. Hoewel Utrecht het in de economische crisis nog relatief goed doet, neemt ook in Utrecht het aantal werklozen toe. Met het WGO 2012 – 2014 zetten we in op verbetering van de aansluiting tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. We investeren in het realiseren van nieuwe werkgelegenheid, in de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en in projecten die kansen bieden voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Een brede aanpak is nodig wil Utrecht ook in de toekomst een krachtige en ondernemende stad blijven. Werkgevers spelen hierin een belangrijke rol. We werken samen met werkgevers aan het oppakken van vestigingsvraagstukken (nieuwe werkgevers), arbeidsmarktvraagstukken en stimuleren ondernemersschap. Meer samenwerking tussen werkgevers en opleidingsinstellingen is nodig om hun vraag naar arbeid op lange termijn goed te kunnen invullen. De bestandsontwikkeling Wwb is onzeker en mede afhankelijk van het beleid van een nieuw kabinet en de economische ontwikkeling. Zowel bedrijven als consumenten blijven voorzichtig met investeringen respectievelijk bestedingen. In het stedelijk gebied Utrecht is het aantal faillissementen in de eerste helft van 2012 met 40% toegenomen, mede doordat bedrijven die de recessie van 2009 net overleefden een tweede economisch dip niet overleven. Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) verwacht (mei 2012) dat de werkgelegenheid landelijk tot en met 2013 met 44.000 banen daalt. Daar staat tegenover dat de beroepsbevolking tot en met 2013 stijgt met 74.000 mensen door een toename in de arbeidsparticipatie van jongeren, vrouwen en ouderen. De afname van de vraag en toename van het aanbod leidt tot een flinke stijging van het aantal werkzoekenden tot naar verwachting 7,1% van de beroepsbevolking. De Wet Werken naar Vermogen komt er (voorlopig) niet, maar de bijbehorende bezuinigingen op het Participatiebudget gaan wel door. Meer dan ooit hebben we werkgevers nodig om onze klanten aan het werk te krijgen. Er is een omslag nodig naar meer vraaggericht werken. De omslag in denken over de domeinen ‘Werken naar Vermogen’ en ‘Meedoen naar Vermogen’ brengt met zich mee dat we op een andere manier kijken naar onze dienstverlening. We noemen dat een paradigmashift. Er zijn vier belangrijke paradigmashifts:

• Werkgeversbenadering: De vraag van de werkgever is de basis. • Dienstverlening aan klanten: Re-integratie is gekoppeld aan een concreet perspectief op een baan. • Herijking van middelen: De inzet van de middelen is gericht op het realiseren van arrangementen met werkgevers. 115

• Samenwerking met partners: Partners, publiek en privaat, werken samen aan het invullen van mogelijkheden op de arbeidsmarkt voor werkzoekenden.

Op diverse terreinen heeft het Rijk beleidswijzigingen doorgevoerd of aangekondigd. Zo is de huishoudtoets ingevoerd en met terugwerkende kracht vervallen, is er geen duidelijkheid over de taakstelling Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) na 2013, heeft de gemeente geen taak meer in het aanbieden van inburgeringcursussen, wijzigt het Rijk het educatiebeleid en worden de regels ten aanzien van handhaving en sancties strenger. Op termijn verwachten we ook een nieuwe wet als opvolger van de Wet werk en bijstand (Wwb). In 2012 is een herijking van het organisatie- en formatieplan doorgevoerd. In 2013 krijgt het transitietraject verder zijn beslag, waarbij we de werkprocessen verder aanpassen aan de vernieuwde werkwijze. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Economische Agenda Utrecht 2012 – 2018 Ontwikkelingskader Horeca 2012 Room with a view, hotelnota 2010 - 2020 Kantorenstrategie Stad Utrecht 2011 Bedrijventerreinenstrategie Utrecht 2012 – 2020 Ontwikkelingskader detailhandel Werken in de wijk 2012 – 2014 (Raadsvoorstel) De werkgever Centraal: werkgelegenheidsoffensief 2012 – 2014 (Ontwerp raadsvoorstel) Meerjarenbeleidplan Armoede en Schuldhulpverlening 2012/27 Werken aan de toekomst 2011/37

Subdoelstelling 1.1: Utrecht heeft een goede (fysieke) economische structuur Subdoelstelling 1.1 Utrecht heeft een goede (fysieke) economische structuur.



E1.1.1 Utrecht heeft een goede (fysieke) economische structuur.

P1.1.1 Bevorderen van de fysieke economische structuur door: Revitaliseren van bedrijven- en

• kantoorterreinen. • Bevorderen gezonde economische ontwikkeling in (woon)wijken. • Versterken en geografische vergroting economische potentie binnenstad.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Utrecht heeft een goede (fysieke) economische structuur. Goede economische structuur begint met een goede basis aan werkplekken en voorzieningen die van belang zijn voor een goed woon- en werkklimaat. 116

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Bevorderen van de (fysieke) economische structuur. Voor toekomstgerichte werklocaties werken we aan een optimale mix tussen klein- en grootschaligheid werklocaties, levendige functiemenging waar mogelijk en functiescheiding waar nodig, ruimte aan flexibiliteit en nieuwe werkvormen en een goede bereikbaarheid en veiligheid. We werken mee aan de herstructurering en revitalisering van de bedrijventerreinen Nieuw Overvecht en Lage Weide. We faciliteren en stimuleren concrete transformatieopgaven van leegstaande kantoor- en bedrijfspanden. Dit door middel van het scheppen van duidelijkheid over benodigde procedures voor herbestemming, het inzetten van de cofinanciering voor haalbaarheidstudies, het samenbrengen van vraag en aanbod, het inzichtelijk maken van de transformatieopgave door het uitgeven van de vastgoedmonitor en het opstellen van een (digitale) kaart waarop de objecten zijn aangegeven die kansrijk zijn voor transformatie. Via het meerjarig project Werken in de wijk stimuleren we de wijkeconomie. Dit doen we bijvoorbeeld door het bevorderen van het mengen van wonen en werken, het mogelijk maken van werken aan huis en kleinschalige horecalocaties, faciliteren bij het verkrijgen en behouden van het keurmerk Veilig Ondernemen, matchen van vraag en aanbod van (flexibele) werkruimten en het ondersteunen van zzp-ers en kleine ondernemers. Zelfstandige professionals en kleinschalige ondernemers spelen hierbij een grote rol. De Utrechtse binnenstad is met 20% van de Utrechtse werkgelegenheid belangrijk voor de Utrechtse economie. Via accountmanagement versterken we met onze partners de economische kracht van de binnenstad, onder andere door het bevorderen van diversificatie en het uitvoeren van het openbaar ruimteplan binnenstad. Daarnaast werken we onder andere door ondersteuning bij de ontwikkeling van broedplaatsen aan de randen van het centrum (bijvoorbeeld Rotsoord en Cartersiusgebied) aan de geografische vergroting van (de activiteiten van) de binnenstad. Dit versterkt ook het programma Cultuur (en vice versa). Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

2010


2013

2016

4,1%

3%

2%

1

1

1

Effectindicatoren: % m2 incourant aanbod ten opzichte van totale voorraad E1.1.1

bedrijfsruimte

Vastgoedmonitor

Beste G4 stad met betrekking tot E1.1.1

vestigingsplaats voor

Elsevier/ Bureau

bedrijven

Louter

1 (2009)

1

Leegstand % E.1.1.1 kantoorruimte

Vastgoedmonitor

E.1.1.1 Aantal Starters

PAR

6,9% (2009)

8,5%

8,3%

< 10%

< 7%

2.928

1.284

6.177

5.000

5.000

8.000

n.n.b.

Prestatie-indicatoren:

P1.1.1

Aantal m2

Programma

getransformeerd

Transformatie

kantoren

Vastgoed

Aantal hectare geherstructureerde / gerevitaliseerd P1.1.1

bedrijventerreinen

14,3 EZ

(2009)

6,4

6

20

n.n.b.

50

51

23

n.n.b.

Aantal georganiseerde P1.1.1

netwerkbijeenkomsten

EZ

117


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Economische structuur

1.079

6.659

6.659

1.559

1.559

Totaal lasten

1.079

6.659

6.659

1.559

1.559

P1.1.1 Economische structuur

0

665

665

665

665

Totaal baten

0

665

665

665

665

1.079

5.993

5.993

893

893

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

1.079

5.993

5.993

893

893


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Economische structuur De lasten nemen in 2013 toe met 5,580 miljoen euro als gevolg van de incidentele bijdrage (tot 2014) van 5,100 miljoen euro voor het Ondernemersfonds, de overheveling van het budget Dienstencentrum Beveiliging (0,665 miljoen euro structureel) uit subdoelstelling 1.2 en de budgetoverheveling met betrekking leegstand vastgoed (0,100 miljoen euro structureel). De lasten dalen in 2013 structureel met 0,285 miljoen euro door een verschuiving van programma onderdelen naar doelstelling 1.2 Utrecht heeft voldoende werkgelegenheid. De baten stijgen in 2013 structureel met 0,665 miljoen euro vanwege de overheveling van het Dienstencentrum Beveiliging uit subdoelstelling 1.2.

118

Subdoelstelling 1.2 Utrecht heeft voldoende werkgelegenheid Subdoelstelling 1.2 Utrecht heeft voldoende werkgelegenheid.



E1.2. 1 Voldoende werkgelegenheid in Utrecht.

P1.2.1 Bevorderen van werkgelegenheid: Voor wie dat nu nog niet heeft, ook

•

voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt.

• Door bevorderen van de kenniseconomie • Door goede dienstverlening aan

ondernemers en ondernemingen.

P1.2.2 Inzet werkgelegenheidsoffensief.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Er is voldoende werkgelegenheid voor wie wil en/of kan werken. Werkgelegenheid is belangrijk voor de stad en haar inwoners. Inwoners werken om plezierig te kunnen leven. Niet minder belangrijk: werk biedt bewoners de mogelijkheid om zich te ontwikkelen, te emanciperen en deel te nemen aan de samenleving. Daarnaast biedt het jongeren de ruimte zich te ontwikkelen en talenten te benutten. Voor iedereen die kan werken moet dat perspectief aanwezig zijn.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Bevorderen van werkgelegenheid. We stimuleren nieuwe werkgelegenheid door bedrijvigheid en werkgelegenheid aan te trekken die passen bij de sterkten van Utrecht, zoals de kennisintentensieve economische structuur, het goede woon- en werkklimaat, de centrale ligging en de scholings- en kennisinstituten. Dit levert niet alleen werkgelegenheid op bij de nieuw aangetrokken bedrijven, maar ook indirect via aanleverende bedrijven zoals schoonmaak- en beveiligingsbedrijven. We doen dit door bedrijven- en organisaties te wijzen op de mogelijkheden die Utrecht specifiek biedt als vestigingsplaats en informatie hierover te ontsluiten. We sporen vestigingskandidaten op voor bestaande kantoren, bedrijventerreinen en bedrijfsverzamelgebouwen en ondersteunen ze bij hun komst naar de stad. Daarbovenop werkt het Utrecht Investment Agency (UIA) aan acquisitie van bedrijven samen met onze partners. We zetten daarbij in op het aantrekken van bedrijven en organisaties van buiten de regio Utrecht. Via de Taskforce Innovatie Regio Utrecht (TFI) en incubators als de Dutch Game Garden en het Utrecht Valorisation Centrum stimuleren we innovatief ondernemerschap, met speciale aandacht voor creatieve industrie, ICT (Informatie Communicatie Technologie), life sciences / medisch cluster en zakelijke dienstverlening. Dit doen we samen met onze partners in de regio Utrecht en de Noordvleugel van de Randstad. 119

Vanuit een nieuw op te zetten Convenant Smarter Cities werken we aan het terugdringen van overbodige regeldruk en verbetering van dienstverlening aan bedrijven. Ook bekijken we in G4-verband de mogelijkheden om regelvrije zones in te richten. Tenslotte wordt de monitoring verscherpt, zodat de mate van verbetering van de dienstverlening beter inzichtelijk wordt. Prestatiedoelstelling 1.2.2 Inzet werkgelegenheidsoffensief. We benutten onze contacten met bedrijven voor het aan het werk helpen van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt (werkgeversdienstverlening). We werken samen met het programma onderwijs aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

2010

2011


2016

224.734

228.359

230.000

235.000

n.v.t.

Nr. 1

Nr. 1

Nr. 1

251

330

500

600

volgt

volgt

Effectindicatoren: Aantal banen (in E1.2.1

personen)

224.579 PAR

(2009)

Monitor tevredenheid

E.12.1

Beste dienstverlening

vestigings-

aan ondernemers van

klimaat 2012

de G4

(Deloitte)

n.v.t.

Prestatie-indicatoren: EZ, voortgangs-

P1.2.1

Aantal banen

rapportages

gecreëerd via

incubatie-

240

incubatorprogramma's

programma's

(2009)

Aantal bedrijven dat gebruik maakt van de dienstverlening van de P.1.2.2 gemeente

EZ/W&I Voortgangs-

Bewijs van goede P1.2.2. dienstverlening

volgt Voldoen aan

rapportage Smarter Cities

Opstellen

toetsings-

toetsingskader

kader


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P1.2.1 Voldoende werkgelegenheid P1.2.2. Werkgelegenheidsoffensief Totaal lasten

1.681

482

403

603

603

621

594

594

594

594

2.302

1.076

997

1.197

1.197

987

57

57

257

257

0

0

0

0

0

987

57

57

257

257

1.315

1.019

940

940

940

Baten P1.2.1 Voldoende werkgelegenheid P1.2.2. Werkgelegenheidsoffensief Totaal baten Saldo lasten en baten

120

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

1.315

1.019

940

940

940

Mutaties reserves


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Voldoende werkgelegenheid De lasten dalen in 2013 structureel met 1,199 miljoen euro. Dit is het gevolg van de overheveling van het budget Dienstencentrum Beveiliging (0,665 miljoen euro structureel) naar subdoelstelling 1.1, en correctie van 0,200 miljoen euro op de bijdrage aan het Utrecht Investment Agency (UIA) en de realisatie van efficiencymaatregelen (0,141 miljoen euro). Daarnaast dalen de lasten met 0,427 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. De lasten stijgen in 2013 structureel met 0,234 miljoen euro door een verschuiving van programma onderdelen van doelstelling 1.1 economische structuur (0,221 miljoen euro) en enkele kleinere aanpassingen. De baten dalen in 2013 structureel met 0,930 miljoen euro door de budgetoverheveling van 0,665 miljoen euro naar subdoelstelling 1.1 voor het Dienstcentrum Beveiliging, de correctie van 0,200 miljoen euro op de bijdrage UIA en met 0,064 miljoen euro door een verschuiving van programma onderdelen van doelstelling 1.1 economische structuur. Met ingang van 2015 stijgen de lasten en baten met 0,200 miljoen euro vanwege het vervallen van de correctie op de bijdrage aan het UIA. Prestatiedoelstelling 1.2.2: Werkgelegenheidsoffensief Geen toelichting

121

Subdoelstelling 2.1: Utrechters werken of participeren naar vermogen en zijn zelfredzaam Subdoelstelling 2.1 Utrechters werken of participeren naar vermogen en zijn zelfredzaam



E2.1.1 Utrechtse bijstandsgerechtigden

P2.1.1 Begeleiden en faciliteren werkloos

werken of participeren naar vermogen in

werkzoekenden, waarbij we streven naar

samenwerking met het bedrijfsleven.

regulier, betaald werk, werken met tijdelijke subsidie of werken met behoud

E2.1.2 Samen met het bedrijfsleven zorgen

van uitkering.

wij ervoor dat Utrechters met een arbeidshandicap werken of participeren

P2.1.2 Organiseren van betaald werk voor

naar vermogen.

personen die behoren tot de doelgroep van de Wsw (begeleid werken of wsw-

E2.1.3 Utrechters beheersen de

dienstbetrekking).

Nederlandse taal, behalen hun inburgeringexamen, hebben een startkwalificatie en zijn goed opgeleid.

P2.1.3 Aanbieden kwalitatief goede inburgeringprogramma's aan inburgeraars. P2.1.4 Bevorderen van het halen van een startkwalificatie, versterken taal, breed ontwikkelingsaanbod en burgerschap.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 Utrechtse bijstandsgerechtigden werken of participeren naar vermogen in samenwerking met het bedrijfsleven. Effectdoelstelling 2.1.2 Samen met het bedrijfsleven zorgen wij ervoor dat Utrechters met een arbeidshandicap werken of participeren naar vermogen. Effectdoelstelling 2.1.3 Utrechters beheersen de Nederlandse taal, behalen hun inburgeringexamen, hebben een startkwalificatie en zijn goed opgeleid.

122

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Begeleiden en faciliteren van werkloos werkzoekenden, waarbij we streven naar regulier betaald werk, werken met tijdelijke subsidie of werken met behoud van uitkering. In 2013 willen we veranderingen doorvoeren in ons re-integratiebeleid. Klanten moeten zo snel mogelijk uitstromen naar werk en krijgen bij voorkeur binnen de werksetting de benodigde ondersteuning aangeboden. De mate van ondersteuning verschilt per klant. Ons re-integratie instrumentarium is in 2013 opgebouwd uit instrumenten die flexibel inzetbaar zijn en modulair zijn opgebouwd. Om ervoor te zorgen dat we voldoende werk binnen krijgen, ontwikkelen we instrumenten gericht op het ontzorgen van de werkgever. Werkgevers kunnen terecht bij het werkgeversservicepunt, een samenwerkingsverband van UW, UWV en de gemeente. In 2013 kunnen jongeren ook gebruik maken van de verbeterde werkgeversbenadering en de op te zetten arrangementen met werkgevers. Daarnaast blijft voor jongeren zonder startkwalificatie de route terug naar school nadrukkelijk aanwezig. Dit komt de kansen voor de jongere ten goede en voorkomt onnodige bijstandsuitgaven. Prestatiedoelstelling 2.1.2 Organiseren van betaald werk voor personen die behoren tot de doelgroep van de Wsw (begeleid werken of Wswdienstbetrekking). Ondanks het controversieel verklaren van de Wet Werken naar Vermogen werken we in 2013 verder aan de herstructurering van de Wsw zoals deels is uitgewerkt in de verkenningen UW. Wat het niet doorgaan van de wet per 1 januari 2013 betekent voor de taakstelling Wsw met ingang van 2014 is op dit moment niet duidelijk. Prestatiedoelstelling 2.1.3 Aanbieden kwalitatief goede inburgeringprogramma's aan inburgeraars. Door de voorgenomen wijziging van de Wet Inburgering per 1 januari 2013 zijn inburgeraars vanaf 2013 zelf verantwoordelijk voor het regelen en bekostigen van hun inburgering. Het beschikbare rijksbudget voor inburgering wordt in 2013 besteed aan het afronden van cursussen die in 2012 gestart zijn. In de tabel met effectindicatoren is hiervoor opgenomen dat we streven naar een slagingspercentage van 60% op deze trajecten. In verband met het wegvallen van de rijksmiddelen wordt de uitvoeringsorganisatie voor inburgering (conform het organisatieplan W&I) volledig afgebouwd. Prestatiedoelstelling 2.1.4 We bevorderen het halen van een startkwalificatie, versterken taal, breed ontwikkelingsaanbod en burgerschap. Het Rijk is voornemens per 2013 de wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) grondig te wijzigen. Het VAVO (voortgezet algemeen onderwijs voor volwassenen) komt onder rechtstreekse aansturing van het Rijk. Het rijksbudget voor volwasseneneducatie wordt geoormerkt voor twee doelen, namelijk taal en rekenen en Nederlands als tweede taal (NT2). Hierdoor wordt het gemeentelijk beleid volwasseneneducatie vernieuwd.

123

Indicatoren subdoelstelling 2.1

14

Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

Effectindicatoren: Wijziging Wwb klantenbestand (tot 65 jaar) ten opzichte van opzichte van afgelopen jaar 15 landelijk E2.1.1

• • Utrecht

CBS

+9,7%

+3,9%

+5,5%

n.v.t.

W&I

+6,2%

+7,9%

+4,5%

n.v.t.

is

W&I

32%

33%

60% 16

70%

ISI

49%

71%

60%

n.v.t.

79%

79%

n.v.t. 17

n.v.t.

% Wsw-ers dat gedetacheerd E2.1.2

Slagingspercentage E2.1.3.1

inburgeringexamen

Slagingspercentage trajecten ROC E2.1.3.2

vavo

MN

Prestatie-indicatoren: Instroom volwassenen in P2.1.1.1

traject

W&I

257

346

330

330

P2.1.1.2

Instroom jongeren in traject

W&I

399

333

290

290

W&I

568

680

750

750

W&I

103

148

100

0

W&I

602

516

400

400

W&I

736

774

774

774

ISI

2.225

1.474

0

0

ISI

78%

71%

n.v.t.

n.v.t.

1.912

1.740

1.300

1.300

Aantal plaatsingen op reguliere banen (inclusief opstapbanen en P2.1.1.3

praktijkbanen) Aantal plaatsingen op gecreëerde banen

P2.1.1.4

(participatieplaatsen) Aantal plaatsingen op Werk

P2.1.1.5

Loont Realisatie taakstelling Wswdienstbetrekkingen en

P2.1.2

begeleid werken Aantal gestarte

P2.1.3a.1

inburgeringtrajecten Percentage duale

P2.1.3a.2

inburgeringtrajecten Aantal ingekochte trajecten

P2.1.3b.1

14

volwasseneneducatie

W&I

De indicatoren op het gebied van re-integratie zijn gelijk gehouden aan de (bijgestelde) doelstellingen voor 2012. Bij

het voorstel over de inzet van het Participatiebudget in 2013 (tweede helft 2012) worden ook nieuwe indicatoren aan u voorgelegd. Gemeten van oktober t-1 tot oktober t.

15 16

Door diverse wijzigingen (waaronder de sluiting van de kwekerij) is het percentage gedetacheerde Wsw-ers in 2012

gestegen. We verwachten in 2013 het niveau van 2012 te handhaven. 17 Deze indicator is niet meer relevant, de budgetten voor VAVO-trajecten worden bij gemeenten weggehaald. Bij de Voorjaarsnota 2013 zal een nieuwe indicator benoemd worden. 124


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P2.1.1 Re-integratie

31.526

25.850

25.583

23.808

23.808

P2.1.2 Sociale werkvoorziening

25.587

27.769

28.059

28.244

28.244

P2.1.3 Inburgering

9.389

6.103

5.983

5.798

5.798

P2.1.4 Volwasseneneducatie

3.859

3.484

3.481

3.477

3.477

70.360

63.207

63.106

61.328

61.328

Totaal lasten Baten P2.1.1 Re-integratie

21.307

18.053

18.053

18.053

18.053

P2.1.2 Sociale werkvoorziening

25.254

25.429

25.429

25.429

25.429

P2.1.3 Inburgering

8.034

4.953

4.953

4.953

4.953

P2.1.4 Volwasseneneducatie

2.215

2.215

2.215

2.215

2.215

Totaal baten

56.810

50.650

50.650

50.650

50.650


13.551

12.557

12.456

10.678

10.678


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

13.551

12.557

12.456

10.678

10.678


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Re-integratie Voor re-integratie in 2013 zijn de lasten 5,676 miljoen euro lager dan in 2012. Bij het opstellen van de begroting 2012 was het bestedingsplan nog niet vastgesteld, de verwerking hiervan in de begroting heeft een lastendaling van 3,2 miljoen euro tot gevolg. Na besluitvorming zal het bestedingplan 2013 verwerkt worden bij de Voorjaarsnota 2013. De doorbelaste overhead- en apparaatskosten zijn 1,7 miljoen euro lager. Daarnaast dalen de lasten met 0,776 miljoen euro door technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie hoofdstuk 4 Financieel beeld. Door de verwerking van het bestedingsplan 2012 zijn in 2013 de baten 3,3 miljoen euro lager. Prestatiedoelstelling 2.1.2: Sociale Werkvoorziening De lasten stijgen met 2,1 miljoen euro omdat in de Voorjaarsnota 2012 meerjarig een aanvullende subsidie ten behoeve van de Wsw beschikbaar is gesteld. Daarnaast is de verwachting dat zowel de lasten als de baten met 0,176 miljoen euro stijgen. Dit betreft een stijging in het aantal te realiseren arbeidsplaatsen op basis van door het Rijk afgegeven beschikking. Prestatiedoelstelling 2.1.3: Inburgering In 2013 zijn de lasten 3,3 miljoen euro lager dan in 2012. In de Begroting 2012 was de geleidelijke afbouw van het budget voor inburgering voor het jaar 2012 nog niet verwerkt. De verwerking daarvan veroorzaakt een daling van de lasten van 2,2 miljoen euro. De doorbelaste overheadkosten zijn afgenomen met 1,1 miljoen euro. De afbouw van het budget voor 2013 en verdere jaren (vanaf 2014 is er geen budget voor inburgering meer) zal op basis van de 125

beschikking 2013 verwerkt worden bij de Voorjaarsnota 2013. Als gevolg van de verwerking van de afbouw in 2012 zijn in 2013 de baten 3,1 miljoen euro lager. Prestatiedoelstelling 2.1.4: Volwasseneneducatie In 2013 zijn de lasten zijn in 0,4 miljoen euro lager dan in 2012. Bij de Voorjaarsnota 2012 hebben we 0,35 miljoen euro bezuinigd op het gemeentelijke budget voor volwasseneneducatie.

Subdoelstelling 3.1 Elke Utrechter die daar recht op heeft ontvangt een bijstandsuitkering Subdoelstelling 3.1 Elke Utrechter die daar recht op heeft ontvangt een bijstandsuitkering.



E3.1. 1 Elke Utrechter die daar recht op heeft ontvangt een bijstandsuitkering.

P3.1.1 Rechtmatig en doelmatig verstrekken van bijstandsuitkeringen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.1.1 Elke Utrechter die daar recht op heeft ontvangt een bijstandsuitkering.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.1.1 Rechtmatig en doelmatig verstrekken van bijstandsuitkeringen. Door het rechtmatig verstrekken van een bijstandsuitkering bieden we mensen (tijdelijk) een vangnet in de vorm van een financieel minimum voor de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan. De huishoudtoets is met het lenteakkoord komen te vervallen. Dit beïnvloedt de bestandsontwikkeling in ongunstige zin. Het Centraal Plan Bureau (CPB) heeft in maart 2012 een prognose opgenomen voor de ontwikkeling van het landelijk Wwb bestand. Op basis hiervan heeft Bestuursinformatie een vertaling voor Utrecht gemaakt waaruit blijkt dat het bestand in 2013 stijgt naar 8.350. Door onder andere het nieuwe Werkgelegenheidsoffensief, ons handhavingsbeleid, de vier-weken zoektermijn en het gebruik van het klantprofiel streven wij naar 8.250 klanten eind 2013. De wet Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW gaat per 1-1-2013 in en draagt, in combinatie met een mix van maatregelen, bij aan het strenger bestraffen van fraude. Fraude mag niet lonen en ondermijnt de solidariteit.

126


Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

7.100

7.541

8.250

8.250

Effectindicatoren: Aantal huishoudens met Wwb-uitkering: volwassenen (27-65) E3.1.1.1

• • jongeren (tot 27 jaar)

6.400

6.781

7.385

7.385

W&I

700

760

865

865

W&I

229

227

275

275

Prestatie-indicatoren: Aantal beëindigde en niet toegekende uitkeringen Wwb en WIJ als gevolg P.3.1.1.1 van handhaving


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.1.1 Verstrekken bijstand

132.428

130.847

130.216

129.252

129.252

Totaal lasten

132.428

130.847

130.216

129.252

129.252

P3.1.1 Verstrekken bijstand

111.441

115.740

115.740

115.740

115.740

Totaal baten

111.441

115.740

115.740

115.740

115.740

20.987

15.107

14.476

13.512

13.512

20.987

15.107

14.476

13.512

13.512

Lasten

Baten

Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro’s. Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.1: Verstrekken bijstand De lasten op bijstandverstrekkingen zijn hoger, doordat de begroting (structureel) aangepast is aan de doelstelling van 7.500 per 31 december 2012. De stijging van de kosten is vooral het gevolg van een hogere gemiddelde prijs van de uitkeringen (2,4 miljoen euro) en van een toename van de kosten van het Bijstandsbesluit Zelfstandigen (1,6 miljoen euro). De overige verschillen bedragen 0,3 miljoen euro. Er is in de begroting nog geen rekening gehouden met het vervallen van de kosten van de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK). De doorbelaste apparaatskosten zijn 5,8 miljoen euro lager. Conform de afspraken uit het masterplan worden de lasten en baten voor bijstandsuitkeringen (exclusief doorberekende apparaatskosten) neutraal begroot, daarom zijn de baten ook 4,3 miljoen euro hoger. De verwachte bestandsontwikkeling 2013 kan volgens de geldende begrotingsregels nog niet financieel verwerkt worden. Dit gebeurt bij de Voorjaarsnota 2013. 127

Subdoelstelling 3.2 Utrechters die financieel niet in staat zijn om te participeren worden ondersteund Subdoelstelling 3.2 Utrechters die financieel niet in staat zijn om te participeren worden ondersteund.



E3.2. 1 Geen Utrechter wordt vanwege

P3.2.1 Bestrijden van armoede door

financiële belemmeringen in zijn/haar participatie belemmerd.

financiële ondersteuning van huishoudens met een vastgesteld maximum inkomen. Het gaat om ondersteuning voor betaling van de vaste lasten, participatie, maatwerk in de vorm van schuldhulpverlening en bijzondere bijstand.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.2.1 Geen Utrechter wordt vanwege financiële belemmeringen in zijn/haar participatie belemmerd.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.2.1 Bestrijden van armoede door financiële ondersteuning van huishoudens met een vastgesteld maximum inkomen. Het gaat om ondersteuning voor de betaling van de vaste lasten, participatie, maatwerk in de vorm van bijzondere bijstand en schuldhulpverlening. Door de financiële ondersteuning voor bijzondere kosten en maatschappelijke participatie verhogen we enerzijds de koopkracht en bevorderen we anderzijds de deelname aan maatschappelijke activiteiten zoals sport en cultuur. De Meerjarennota armoede en schuldhulpverlening 2012-2015 is het kader. Om in aanmerking te komen voor de gemeentelijke premiebijdrage voor de collectieve ziektekostenverzekering geldt vanaf 2013 een inkomensgrens van 110% van het sociaal minimum. De eigen bijdrage Geestelijke Gezondheidszorg (GGz) wordt meeverzekerd in de collectieve ziektekostenverzekering. De regelingen woonlastenfonds en woonkostentoeslag worden vereenvoudigd. Aan de langdurigheidtoeslag wordt vanaf 1 januari een extra norm toegevoegd voor gezinnen met oudere kinderen. De gevolgen van de stapeling van inkomenseffecten door rijksmaatregelen volgen we door het aantal aanvragen bijzondere bijstand nauwkeurig bij te houden. We handelen deze aanvragen sneller af. De focus binnen ons beleid ligt bij kinderen. In 2013 hanteren we voor kindregelingen in individuele gevallen een inkomensgrens boven 110% van het sociaal minimum. Voor de U-pas deelnemers wordt er met ingang van 1 juli een gemaximeerd budget ingevoerd voor sporten cultuurdeelname. De aanpassingen zijn conform de armoedenota. De werkprocessen bij schuldhulpverlening worden verder aangescherpt om de doorlooptijden te verkorten. Het werken met klantprofielen, groepsaanpak en vrijwilligers worden verder uitgebouwd zodat vraag en aanbod beter op elkaar zijn afgestemd. De ketenpartners spelen hierbij een belangrijke rol. We zetten in op het verminderen van de 128

wachttijden voor schuldhulpverlening voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) doelgroep bij Stadsgeldbeheer. Indicatoren subdoelstelling 3.2 Realisatie Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

2010

2011

Doelstelling

Doelstelling

2013

2016

Effectindicatoren: Bereik armoederegelingen:

E3.2.1.

- U-pas

Armoed

≥90%

≥90%

- langdurigheidtoeslag

e-

≥90%

≥90%

- ziektekostenverzekering

monitor

67%

67%

2.160

2.160

Prestatie-indicatoren: Aantal toegekende aanvragen P3.2.1.1

bijzondere bijstand

W&I

2.481

2.127

Aantal trajecten schuldhulpverlening (minnelijk P3.2.2.2

en wettelijk)

W&I

1.452

1.738

1.356

1.356

P3.2.2.3

Aantal U-pashouders

W&I

40.092

37.604

24.000

24.000

W&I

5.787

6.657

6.430

6.430

Aantal toekenningen langdurigheidtoeslag en P3.2.2.4

reserveringstoeslag


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.2.1 Armoedebestrijding

18.552

14.837

14.631

14.315

14.315

Totaal lasten

18.552

14.837

14.631

14.315

14.315

P3.2.1 Armoedebestrijding

881

494

494

494

494

Totaal baten

881

494

494

494

494

17.671

14.343

14.137

13.821

13.821

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


127

0

0

0

0

17.544

14.343

14.137

13.821

13.821



129

Prestatiedoelstelling 3.2: Armoedebestrijding De lasten zijn 0,84 miljoen euro lager in verband met de maximering van de inkomensgrens van het gemeentelijk armoedebeleid op 110% van het wettelijk minimumloon, zowel voor de regio als voor de gemeente Utrecht en 0,419 miljoen euro lager in verband met een meer selectieve en gerichte toepassing van schuldhulpverlening en nazorg (conform de meicirculaire 2011). Omdat deze posten nog niet in de nominale begroting 2012 verwerkt waren, leiden ze in 2013 tot een daling van het budget. De verwerking van het meerjarenbeleidsplan armoede en schuldhulpverlening 2012-2015 leidt tot 0,3 miljoen euro lagere lasten en 0,4 miljoen euro lagere baten, onder andere doordat de bijdragen vanuit de regiogemeenten voor U-pas lager worden door de normering op 110% van het wettelijk minimumloon. Overige wijzigingen leiden tot een daling van 0,2 miljoen euro. De doorbelaste overhead en apparaatskosten zijn 1,9 miljoen euro lager.

130

Programmastructuur Onderwijs Iedere Utrechtse leerling heeft optimale kansen om zijn talenten te ontwikkelen. Iedere inwoner heeft vrije en laagdrempelige toegang tot media als bronnen van kennis en cultuur.

Doelstelling

Subdoelstelling

1. kwalitatief goed en gevarieerd

1.1 Adequate onderwijshuisvesting.

Kosten 40.835

onderwijshuisvestingsaanbod. 1.2 Adequaat leerlingenvervoer. 2. kwalitatief goed onderwijs.

2.1 Alle Utrechtse leerlingen hebben een

3.432 39.238

startkwalificatie (naar vermogen) en ontwikkelen hun talenten. 3 Iedere Utrechter heeft vrije en

3.1 Zoveel mogelijk Utrechters gebruiken

laagdrempelige toegang tot media als

de bibliotheek.

bronnen van kennis en cultuur. Bedragen zijn in duizenden euro's.

132

14.675

1.7 Onderwijs Algemene programmadoelstelling We vinden het belangrijk dat iedere Utrechtse leerling in en rondom het onderwijs optimale kansen heeft om zijn talenten te ontwikkelen. Daarnaast willen we dat iedere bewoner vrije en laagdrempelige toegang heeft tot media als bronnen van kennis en cultuur. Visie en beleid op het gebied van onderwijs zijn vastgelegd in het collegeprogramma en in de Utrechtse Onderwijs Agenda 2010-2014 en Masterplannen primair onderwijs (PO), (voortgezet) speciaal ((V)SO) en voortgezet onderwijs (VO) en Leidsche Rijn. Hoofddoelstellingen van de Utrechtse Onderwijs Agenda zijn: optimale kansen voor elke leerling en zoveel mogelijk jongeren behalen een startkwalificatie. Partijen willen dit realiseren door samen te werken aan een hoge Utrechtse taalstandaard, hogere doorstroming naar en betere aansluiting op vervolgonderwijs, meer gemengde scholen met kansarme-kansrijke kinderen en verhoging van professionaliteit van leraren. Randvoorwaarde hiervoor is het verzorgen van een optimale huisvesting en een gevarieerd onderwijsaanbod. Visie en plannen hiervoor staan beschreven in het Huisvestingsprogramma en Masterplannen. Ook handhaving en uitvoering van de Leerplichtwet en het regelen van leerlingenvervoer is voorwaardenscheppend. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Visie Utrechtse Onderwijs Agenda 2010-2014 ' Meer kansen voor Utrechts talent' Voortgangsrapportages Masterplannen Onderwijs Modernisering Bibliotheek Utrecht 'Op weg naar een toekomstbestendige bibliotheek', mei 2011

Subdoelstelling 1.1: Adequate onderwijshuisvesting Subdoelstelling 1.1 Adequate onderwijshuisvesting.



E1.1.1 Er is keuzevrijheid voor ouders uit

P1.1.1 Versterken van de educatieve

diverse denominaties en onderwijsconcepten;

infrastructuur.

daarnaast is er een passend aanbod voor iedere leerling.

Wat willen we bereiken? Door het bieden van kwalitatief goede onderwijshuisvesting en een gevarieerd onderwijsaanbod kunnen ouders in Utrecht kiezen voor onderwijs vanuit diverse denominaties en vanuit verschillende onderwijsconcepten (zoals Jenaplan, Montessori). Ook hebben we een breed onderwijsaanbod van regulier tot en met speciaal onderwijs zodat leerlingen zoveel mogelijk in Utrecht naar school kunnen. 133

Effectdoelstelling 1.1.1 Er is keuzevrijheid voor ouders uit diverse denominaties en onderwijsconcepten; daarnaast is er een passend aanbod voor iedere leerling. Voor onderwijshuisvesting hebben we een wettelijke taak. Daarbinnen hebben we een beperkte invloed op de vanuit maatschappelijk oogpunt wenselijke subdoelstelling om keuzevrijheid na te streven voor ouders. Hierin zijn de schoolbesturen vrij in handelen, hebben de regie en het initiatief. Wij bewaken en signaleren. Voor het basisonderwijs vinden we het belangrijk dat er in ieder geval keuze is op wijkniveau. Voor het voortgezet onderwijs kijken we naar variatie en breedte van het aanbod op stedelijk niveau. Utrecht vervult voor het speciaal onderwijs ook een regionale functie.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Versterken van de educatieve infrastructuur. De Masterplannen Onderwijshuisvesting zijn vol in uitvoering. Daarmee wordt in de bestaande stad achterstanden in onderhoud en functionaliteit in de schoolgebouwen weggewerkt door verbouw, renovatie, uitbreiding en nieuwbouw. Het Masterplan Voortgezet Onderwijs is op twee projecten na, gereed. Ook 2013 is nog een jaar van topproductie in de uitvoering van het Masterplan primair onderwijs en (speciaal) voorgezet onderwijs. De werkwijze uit de Versnellingsaanpak wordt wegens succes blijvend toegepast. In Leidsche Rijn voeren we de geplande onderwijsprojecten uit. In de nieuw te ontwikkelen buurten zien we temporisering van de woningbouw waardoor ook onderwijsprojecten verschuiven. Voor een gedetailleerdere planning en projectbeschrijvingen van de Masterplannen verwijzen we naar de voortgangsrapportages. Hierin nemen we ook de voortgang over de aanpak van het binnenmilieu mee. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Realisatie Indicator

Bron

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Effectindicatoren: LeerlingE1.1.1 E1.1.1

3 denominaties per wijk

administratie

2 onderwijsconcepten

Leerling-

op stedelijk niveau

administratie

2 scholen speciaal E1.1.1

onderwijs op stedelijk

Leerling-

niveau

administratie

Prestatie-indicatoren: Masterplan is afgerond; Aantal gerealiseerde

regulier

projecten masterplan PO VoortgangsP1.1.1

en (V)SO

rapportage MP

huisvestings17

25

79

programma Masterplan is afgerond;

Aantal gerealiseerde P1.1.1 P1.1.1

134

regulier

projecten in Masterplan

Voortgangs-

voortgezet onderwijs

rapportage MP

Gerealiseerde projecten

Voortgangs-

Leidsche Rijn

rapportage MP

huisvestings15

15

17

programma

22

24

26

33


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Educatieve infrastructuur

38.169

40.835

42.797

38.276

38.276

Totaal lasten

38.169

40.835

42.797

38.276

38.276

P1.1.1 Educatieve infrastructuur

1.130

1.732

1.732

1.732

1.732

Totaal baten

1.130

1.732

1.732

1.732

1.732

37.039

39.103

41.065

36.544

36.544

Lasten

Baten


1.455

915

915

915

915


718

1.210

1.210

1.210

1.210

37.777

38.808

40.770

36.249

36.249


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Educatieve infrastructuur De lasten stijgen per saldo met 2,666 miljoen euro. Bij de Voorjaarsnota 2012 is een bedrag van 1,263 miljoen euro beschikbaar gesteld voor realisatie van nieuwbouw Internationale Schakel Klassen. We verhogen de lasten met 1,180 miljoen euro voor de aanpak van diverse knelpunten Leidsche Rijn (huur piekopvang Leidsche Rijn, extra leslokalen De Ridderhof, langere tijdelijke huisvesting De Groen Alm, extra maatregelen Het Balkon, tijdelijke huisvesting piekopvang Het Zand en eerste inrichting schoolwoningen Leidsche Rijn). Door het opleveren en activeren van investeringsprojecten vanuit de jaren 2010 en 2011 nemen de kapitaallasten toe met 4,75 miljoen euro. De lasten van belastingen en heffingen stijgen met 0,245 miljoen euro. In 2012 was er incidenteel budget van 2 miljoen euro beschikbaar voor intensivering kinderclusters Overvecht. Vanuit de doorlichting investeringscomplex (Programmabegroting 2012) daalt het budget incidenteel in 2013 met 1 miljoen euro. Daarnaast dalen de lasten met 0,94 miljoen euro door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. De baten stijgen met een bedrag van 0,602 miljoen euro door hogere huuropbrengsten BSO (buitenschoolse opvang) en kinderdagverblijven (0,357 miljoen euro ) door 0,245 miljoen euro meer overige inkomsten van schoolbesturen. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves We storten 0,915 miljoen euro in de programmareserve Onderwijs voor de uitvoering van het Masterplan Voortgezet Onderwijs. We onttrekken 1,21 miljoen euro uit de vaste activa reserve ter dekking van de kapitaallasten van de opgeleverde en geactiveerde projecten.

135

Subdoelstelling 1.2: Adequaat leerlingenvervoer. Subdoelstelling 1.2 Adequaat leerlingenvervoer.



E1.2.1 Leerlingen die dit nodig hebben

P1.2.1 Verzorgen van leerlingenvervoer naar scholen.

kunnen met behulp van leerlingenvervoer onderwijs volgen.

Wat willen we bereiken? De regeling Leerlingenvervoer is een vergoeding van de vervoerskosten voor een leerling. Dit is voor leerlingen die niet zelf van en naar school kunnen komen; bijvoorbeeld voor leerlingen in het speciaal onderwijs die hiervoor moeten reizen. Effectdoelstelling 1.2.1 Het recht op leerlingenvervoer is in de wet vastgelegd. Door de inzet van leerlingenvervoer zijn kinderen in staat het onderwijs van hun keuze en/of met het juiste niveau te volgen wanneer dat niet in de buurt aanwezig is.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Verzorgen van leerlingenvervoer naar scholen. De kwaliteit van leerlingenvervoer wordt gewaardeerd met een cijfer zeven. Dit bereiken we door: Met de nieuwe vervoersmaatschappijen te blijven kijken naar veiligheid en goede uitvoering van het

•

leerlingenvervoer. De waardering van de nieuwe vervoerders die in 2012 zijn gecontracteerd, vindt eind 2012 plaats.

• Met behulp van onafhankelijk onderzoek – steekproeven - toe te zien op de dagelijkse uitvoering van het

leerlingenvervoer. Dit bedrijf controleert de kwaliteit van de dienstverlening, veiligheid van voertuigen en effectiviteit: controle van rijtijden, efficiency van routes en tijdig ophalen en thuisbrengen.

• Ervaringen uit 2012 laten zien dat de verordening niet helemaal aansluit op het huidige beleid. • We passen dit in 2013 aan.

Aan de hand van de monitor uit 2012 bezien we of verbeteringen nodig zijn. In het kader van efficiency en klantvriendelijkheid wordt vanaf 2013 gewerkt met open beschikkingen. Dat houdt in dat ouders een beschikking ontvangen voor onbepaalde tijd. De beschikking wordt aangepast bij wijzigingen in de schoolcarrière van een leerling, verhuizing of bijvoorbeeld verandering van gezinssamenstelling. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

2010


2013

2016

<5

<5

Effectindicatoren: Aantal thuiszittende

E1.2.1 136

kinderen als gevolg van

Administratie

ontbrekend

Leerlingzaken/

Schooljaar

leerlingenvervoer

thuiszitters

2010-2011


Bron

Nulmeting

2010


2013

2016

7

7.5

Prestatie-indicatoren: KlanttevredenP1.2.1

klanttevredenheid

heidsonderzoek


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.2.1 Leerlingenvervoer

3.494

3.432

3.426

3.421

3.421

Totaal lasten

3.494

3.432

3.426

3.421

3.421

P1.2.1 Leerlingenvervoer

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

3.494

3.432

3.426

3.421

3.421

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

3.494

3.432

3.426

3.421

3.421

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro’s. Financiële toelichting Is niet van toepassing.

137

Subdoelstelling 2.1: Alle Utrechtse leerlingen hebben een startkwalificatie (naar vermogen) en ontwikkelen hun talenten. Subdoelstelling 2.1 Alle Utrechtse leerlingen hebben een startkwalificatie (naar vermogen) en ontwikkelen hun talenten.



E2.1.1 Alle leerlingen beschikken over een

P2.1.1

startkwalificatie (naar vermogen) zodat ze

schoolloopbaan en ontwikkeling van hun talenten in en om de school.

zijn toegerust voor vervolgonderwijs en/of

Toerusten van leerlingen in hun

arbeidsmarkt.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 Alle leerlingen beschikken over een startkwalificatie (naar vermogen) zodat ze zijn toegerust voor vervolgonderwijs en/of arbeidsmarkt. Onderwijs en werk vormen de basis voor alle bewoners van de stad om zich te ontwikkelen en naar vermogen deel te nemen aan de samenleving. Dit begint thuis en op school. De school speelt een belangrijke rol in verbetering van kansen voor iedereen om talenten te ontwikkelen.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Toerusten van leerlingen in hun schoolloopbaan en ontwikkeling van hun talenten in en om de school. Bij Voortijdig Schoolverlaten werken we in 2013 vanuit het nieuwe convenant 2012-2015 dat we met de regionale partners en het Rijk in 2012 hebben afgesloten. In dit convenant is per schoolsoort (vmbo, havo, vwo, mbo) een normpercentage vastgelegd dat behaald moet worden. Dit is de regionale vertaling van het landelijke streefcijfer van OCW ( maximaal 25.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters). Uit onze regionale plananalyse komen een aantal maatregelen naar voren die we voor Utrecht (samen met de regio) inzetten: onder andere begeleiding op maat voor overbelaste jongeren, begeleiding van de overstap van voortgezet onderwijs naar MBO, scherper toezicht op verzuim van de groep 18+, gemeenschappelijke loopbaanoriëntatie voor voortgezet onderwijs en MBO, betere begeleiding in de beroepsbegeleidende leerweg in het MBO. In 2012 zijn bestuursafspraken met het Rijk gemaakt om de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie te verbeteren en het aantal voorschoolgroepen uit te breiden. We blijven streven naar 95% doelgroeppeuters in 2015 en breiden daartoe de voorschoolgroepen uit. Daarnaast starten we scholingstrajecten om het taalniveau van voorschoolpersoneel te verhogen. Samen met opleidingsinstituten werken we aan verhoging van het aantal HBO-ers op voorschoolgroepen. Tot 2015 kunnen 35 van de huidige medewerkers een scholingstraject HBO volgen. Aan kwaliteitsverbetering werken we volgens het Utrechts Kwaliteitskader voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Voor ouderbetrokkenheid ontwikkelen we een kwaliteitskader en maken afspraken met de nieuwe aanbieder(s) VVE/peuterspeelzalen over aanbod voor ouders, om thuis (taal)activiteiten uit te voeren. Eind 2012 is bekend welke aanbieders zijn gekozen op basis van de subsidie-uitvraag. Zij starten hun werkzaamheden na de zomer van 2013. In 2013 start de implementatie van het Taalcurriculum 2-8 jarigen en wordt het Taalcurriculum 8-14 jarigen vastgesteld. Ander onderdeel van de bestuursafspraken is extra inzet op verbeteren van taal- en/of rekenprestaties. 138

Begin 2013 hebben de meeste van de 26 scholen hun programma voor 4 uur leertijduitbreiding geïmplementeerd. Ook de Brede School Academies starten begin 2013; deze worden op wijkniveau georganiseerd. Zomer 2013 vinden de eerste zomerscholen plaats. Enkele Brede Scholen implementeren de uitbreiding in hun dagarrangementen; hierbij bieden ze onderwijs, sport, cultuur en/of kinderopvang geïntegreerd aan. In het eerste jaar bereiken we circa 2.500 leerlingen met een taalachterstand. Met de schoolbesturen maken we afspraken over het monitoren van resultaten. We kijken niet alleen naar de resultaten van de leerlingen, maar ook naar de vormgeving van ouderbetrokkenheid. Leertijduitbreiding vindt juist plaats in onder andere: Overvecht, Zuidwest, Noordwest, Zuid en West. Wijkprioriteiten Het onderwijs zal zich in de burgerschapsprogramma's meer concentreren op het programma De Vreedzame School. De verzoeken uit de wijken Noordwest, Zuidwest en Zuid om te investeren in een vreedzame wijk sluiten hier goed bij aan. Deze verzoeken worden meegenomen in het reguliere beleid. Uitvoering hiervan vindt al plaats vanuit het programma Jeugd. Overvecht en Zuidwest vragen aandacht voor jeugdwerkloosheid, stages en leerwerkplekken voor jongeren om schooluitval te voorkomen en kansen te creëren. Vanuit programma's Onderwijs en Jeugd ondernemen we verschillende acties ten aanzien van jeugdwerkloosheid en leerwerkplekken, maar die zijn niet specifiek op één wijk gericht. Bij de werkloketten zijn onder andere consulenten werkzaam gespecialiseerd in jongeren en jobhunters. Daarnaast is bij een re-integratiebedrijf een aantal re-integratietrajecten ingekocht om jongeren te begeleiden naar een leerwerkplek. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

78%

79,1%

91,4%

93%

94%

Nulmeting


% 22 jarigen met

Leerling-

startkwalificatie

administratie

Prestatie-indicatoren: DUO (De P2.1.1

Absoluut aantal nieuwe

Utrechtse

voortijdige schoolverlaters

Opgave)

906

796

735

18

19

DUO

5,9%

5,1%

5,0%

20

21

Relatieve aantal nieuwe P2.1.1

voortijdige schoolverlaters

P2.1.1

% bereik doelgroeppeuters

Leerling-

P2.1.1

18

administratie

Aantal Brede Scholen

54,5%

78%

820%

95%

PO 11

PO 11

PO 13

PO 14

VO 9

VO 9

VO 10

VO 12

in het nieuwe convenant 2012-2015 worden de volgende percentages per schoolsoort opgenomen. Deze geven

scherper inzicht in de resultaten in het voortgezet en beroepsonderwijs. Het absolute aantal nieuwe vsv-ers wordt niet meer gemonitord. Nieuwe cijfers worden:

• • VMBO-bovenbouw • HAVO/VWO bovenbouw • MBO 1 • MBO 2 • MBO 3/4 VO-onderbouw

19

Zie voetnoot 18.

20

Zie voetnoot 18.

21

Zie voetnoot 18.

2013

2015

1%

0,2%

4%

1,5%

0,5%

0,1%

32,5%

22,5%

13,5%

10%

4,25%

2,75%

139


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.1.1 Ontwikkeling van talenten

35.852

39.238

38.667

38.263

33.096

Totaal lasten

35.852

39.238

38.667

38.263

33.096

P2.1.1 Ontwikkeling van talenten

14.466

20.693

20.693

20.693

14.526

Totaal baten

14.466

20.693

20.693

20.693

14.526


21.386

18.544

17.974

17.569

18.569

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

21.386

18.544

17.974

17.569

18.569


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Ontwikkeling van talenten De stijging van de baten en lasten in de jaren 2013, 2014 en 2015 en de daling in 2016 is het gevolg van de middelen die het Rijk beschikbaar heeft gesteld voor uitvoering van de afspraken uit het bestuursakkoord VVE / Verlengde Leertijd gedurende de jaren 2012 tot 2016.

140

Subdoelstelling 3.1: Zoveel mogelijk Utrechters gebruiken de bibliotheek Subdoelstelling 3.1 Zoveel mogelijk Utrechters gebruiken de bibliotheek.



E3.1.1 Meer mensen gebruiken de bibliotheek.

P3.1.1 Innoveren klantgerichte dienstverlening en activiteiten gericht op individuen en met scholen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.1.1 Meer mensen gebruiken de bibliotheek. We willen dat het aantal leners als percentage van de bevolking tenminste meestijgt met de bevolkingstoename. Ook willen we een echte stijging van het percentage leden op de bevolking. Ook het aantal bezoekers aan vestigingen en website willen we laten stijgen. Vrije en laagdrempelige toegang tot bronnen van kennis en cultuur helpt burgers zich bewust, kritisch en actief te kunnen bewegen in de maatschappij. Daarom willen we Bibliotheek Utrecht laagdrempelig bereikbaar, toegankelijk en aantrekkelijk houden.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.1.1 Innoveren klantgerichte dienstverlening en activiteiten gericht op individuen en met scholen. We innoveren de bibliotheek door: met ICT de dienstverlening gemakkelijker en aantrekkelijker te maken;

• • het digitale aanbod uit te breiden met wisselcollecties DVD’s, luisterboeken en e-books; • versterking van de educatieve functie met meer dienstverlening aan het voortgezet onderwijs; het aantal groepsbezoeken houden we op 1.200; m • et BoekStarthoeken voor baby’s en Skoolzones met huiswerkbegeleiding in wijkvestigingen; • openstelling van de centrale bibliotheek op zondagmiddag met lezingen, culturele activiteiten en evenementen in de centrale, de Cultuurcampus en andere grotere wijkbibliotheken. Hierdoor stijgt het aantal ‘dagdelen’ aan

activiteiten geleidelijk aan;

• deze activiteiten te omringen met marketingacties gericht op behoud en werving van leden; • culturele en sociale functies van de bibliotheek in samenwerking met (keten)partners te verbeteren; • huisvesting daarop in te richten met een nieuwe bruisende centrale bibliotheek voor de hele stad en een dekkend netwerk aan wijkvestigingen; • de verblijfsfunctie in wijkvestigingen te verbeteren met een aantrekkelijke inrichting en presentatie van de collecties.

141

Om slagvaardig de innovaties vorm te kunnen geven verzelfstandigt de Bibliotheek per 1 januari 2013. Hiertoe wordt aan de gemeenteraad het Bedrijfsplan Verzelfstandiging in een apart besluit voorgelegd. Indicatoren subdoelstelling 3.1 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

2010

62.248

65.177

64.000

65.000

2010

1.275.907

1.318.200

1.437.000

1.450.000

2010

652.902

750.000

780.000

850.000

2010

1.211

790

1.200

1.200

2010

182

116

150

300

Nulmeting

Effectindicatoren: Jaarverslag E3.1.1

Aantal leners

Bibliotheek Jaarverslag

E3.1.1

Aantal bezoekers

Bibliotheek Jaarverslag

E3.1.1

Bezoekers website

Bibliotheek

Prestatie-indicatoren: Groepsbezoeken leesbevordering en P3.1.1

media-educatie met

Jaarverslag

scholen

Bibliotheek

Culturele, informatieve en P3.1.1

Jaarverslag

educatieve ‘dagdelen’ Bibliotheek


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.1.1 Bibliotheek Utrecht

13.559

14.675

14.655

14.605

14.605

Totaal lasten

13.559

14.675

14.655

14.605

14.605

P3.1.1 Bibliotheek Utrecht

3.386

3.190

3.190

3.190

3.190

Totaal baten

3.386

3.190

3.190

3.190

3.190

10.173

11.485

11.465

11.415

11.415

Toevoeging reserves

1.785

1.785

1.785

1.785

1.785


0

0

0

0

0

11.958

13.270

13.250

13.200

13.200

Lasten

Baten




142

Prestatiedoelstelling 3.1.1: Bibliotheek Utrecht De lasten in 2013 stijgen per saldo met 1,164 miljoen euro, dit wordt onder andere veroorzaakt doordat de afroming van de reserve nieuwbouw Centrale Bibliotheek in 2012 is verwerkt als een lastenverlaging, een verlaging van het media budget en bezuinigingen Kunstuitleen. De lasten dalen met 0,048 miljoen euro, dit wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. De baten dalen door lagere bijdrage voor de kunstuitleen. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. Jaarlijks storten we een bedrag van 1,785 miljoen euro in de programmareserve Onderwijs voor de voorbereidingen inrichtingskosten van de Centrale Bibliotheek.

143

Programmastructuur Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Utrechters zijn gezond, betrokken, zelfredzaam en doen actief mee in de samenleving.

Doelstelling

Subdoelstelling

Kosten

1 Alle Utrechters doen mee aan de

1.1 In Utrecht is een sterke civil society.

13.469

1.2 In Utrecht zijn de inwoners

59.360

samenleving, ook de kwetsbare.

zelfredzaam. 1.3 In Utrecht kan iedereen meedoen

983

omdat er geen maatschappelijke drempels zijn. 2 De Utrechtse jeugd groeit op tot

2.1 Jeugdigen kunnen veilig buiten spelen

gezonde, betrokken, actieve en

en ontwikkelen ook na schooltijd hun

zelfstandige burgers.

talenten. 2.2 Jeugdigen groeien zonder problemen

10.259

7.766

op en ouders voelen zich voldoende toegerust voor de opvoeding. 2.3 Afname jongerenoverlast en

452

jeugdcriminaliteit. 3 Een gezonde stad waar inwoners

3.1 Alle Utrechters weten hun gezondheid

zich gezond voelen, gezond zijn en

bewaakt en beschermd.

16.844

gezond blijven. 3.2 De gezondheidsachterstanden

3.170

verkleinen door de gezondheid van kwetsbare Utrechters te bevorderen. 3.3 Zeer kwetsbare Utrechters vinden de weg terug naar zelfstandigheid en meedoen. Bedragen zijn in duizenden euro's.

144

15.875

1.8 Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Algemene programmadoelstelling Utrechters zijn gezond, betrokken, zelfredzaam en doen actief mee in de samenleving. Wij willen dat inwoners van Utrecht van alle leeftijden, gezond, betrokken en zelfredzaam zijn en actief mee doen in de samenleving. Jeugdigen moeten veilig kunnen opgroeien tot gezonde, zelfstandige en betrokken inwoners. Daarvoor bieden we kansen en stellen we grenzen. In 2013 vertaalt de eerder vastgestelde visie op Vernieuwend Welzijn zich in een andere organisatie van een groot deel van het welzijnswerk. Onze inzet van de functie van sociaal makelaar varieert per wijk en buurt, afhankelijk van de prioriteit: van 'vinger aan de pols houden' tot actieve inzet. Voor Informatie en Cliëntondersteuning komt er één stedelijke organisatie, die zorgt voor laagdrempelige dienstverlening in wijken en buurten. Vanuit onze visie 'Meedoen naar vermogen' verbinden we verschillende beleidsdomeinen en activiteiten met elkaar: Vernieuwend welzijn (inclusief mantelzorg), het armoedebeleid, activering en begeleiding, maatschappelijke opvang, de individuele verstrekkingen et cetera. Samen met maatschappelijke partners integreren we de aanpak van de ondersteuning van mensen die minder zelfredzaam zijn. De decentralisatie van de AWBZ-begeleiding, het plan van aanpak Maatschappelijke Opvang 2e fase en de Wet Werken naar Vermogen vallen onder dit dossier. Met onze buurtteams 'Meedoen naar Vermogen' zijn we inmiddels pilotgewijs gestart in een nieuw model van samenwerking. De decentralisatie begeleiding wordt niet ingevoerd per januari 2013. Hierover is landelijk overeenstemming bereikt in het Lenteakkoord. Naar verwachting wordt het wetgevingsproces na de totstandkoming van het nieuwe Regeerakkoord voortgezet. Daarin worden omvang, tempo en budget geregeld. We gaan daarom door met de verkenning voor inhoudelijke vernieuwingen. Een andere maatregel uit het Lenteakkoord, die per 2013 ingaat, is het extramuraliseren van het Zorgzwaartepakket (ZZP) 22 1 tot en met 3. Dit houdt in dat de lichte intramurale zorg voor nieuwe cliënten niet meer geboden wordt vanuit de AWBZ. Hiermee worden wonen en zorg gescheiden. Zorg wordt zoveel mogelijk in de eigen omgeving van de inwoner wordt geboden. Wij onderzoeken wat de gevolgen zijn voor de inwoners, aanbieders en onszelf. Afhankelijk van de uitkomsten ondernemen we actie. Eerste indruk is dat vooral de snelle invoering en de extramuralisering van Zorgzwaartepakket 3 leidt tot ongewenste financiële en maatschappelijk effecten in de stad. Als voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg werken we met twee buurtteams. In deze buurtteams werken professionals van verschillende organisaties (lokale welzijnsorganisaties, regionale jeugdzorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg) in één team waardoor de barrière tussen lokaal en geïndiceerd aanbod wordt opgeheven. Als in 2013 deze werkwijze is geëvalueerd, kijken we of deze werkwijze verder uitgebreid wordt. Tussen de ingangsdatum van het vernieuwend Welzijn en de decentralisatie van de jeugdzorg zit een periode van anderhalf jaar. Ook in deze periode zorgen we voor een kwalitatief goed en snel toegankelijk aanbod van opvoedondersteuning en preventieve hulpverlening dat flexibel meebeweegt op de ervaringen van de buurtteams Tegelijkertijd blijven we onder andere met de Vreedzame Wijk investeren in ‘het gewoon opvoeden'. De Jeugdgezondheidszorg blijft een belangrijke basisvoorziening gericht op gezondheid en zorg voor 0 tot 19 jarigen. De combinatie van sociaal en medische zorg is uniek. We zorgen voor goede verbindingen tussen de jeugdhulpverlening en de Jeugdgezondheidszorg. Per 1 januari 2014 moeten we, conform de Wet publieke gezondheid (Wpg), in de gemeenten uit de veiligheidsregio Utrecht met één gezondheidsdienst werken. Als voorbereiding hierop is een bestuurlijke overeenkomst gesloten die onder andere de benoeming van een directeur publieke gezondheid regelt. Tot uiterlijk 1 januari 2014 blijven wij

22

Een zorgzwaartepakket (ZZP) beschrijft welke ondersteuning of zorg iemand nodig heeft die niet zelfstandig kan

wonen. De zorgzwaartepakketten zijn verdeeld over de sectoren verpleging en verzorging, gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. In bijlage 2 van de regeling zorgaanspraken AWBZ staan de verschillende zorgzwaartepakketten beschreven. 145

grotendeels vanuit de staande organisaties werken. Voor de bestuurlijke aansturing van dit proces is er de Gemeenschappelijke Regeling Implementatie Wpg. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Routekaart naar Vernieuwend Welzijn Doorlopend Divers (Speerpuntennotitie Diversiteitsbeleid 2011-2014) Agenda 22, Plan 2012-2018 Op eigen kracht en meedoen naar vermogen Beleidsvisie prestatieveld 6 Wmo 2011/60 Talent ontwikkelen en kansen pakken. Nota Jeugdbeleid 2011-2014 Contourennota Transitie Jeugdzorg Projectplan Tussenfase jeugd en veiligheid Duurzaam Gezond! Fit en weerbaar de toekomst in (Nota Volksgezondheid 2011-2014) Utrecht Gezond! Actieplan fase 2 2011-2013 De Verbinding, afspraken G4-Rijk Plan van aanpak daken thuislozen Maatschappelijke Opvang, 2e fase Rijk-G4 Stedelijk Kompas 2011-2014, Utrecht 100% thuis BinnenPlaats 2, actieplan wonen en woonvoorzieningen OGGz 2010-2014 Wijkambities 2012-2104

Subdoelstelling 1.1: civil society subdoelstelling 1.1 In Utrecht is een sterke civil society.



E1.1.1. Inwoners voelen zich meer

P1.1.1 Ondersteunen van de civil society

betrokken en verantwoordelijk. E1.1.3 Inwoners zijn actief als vrijwilliger.

in wijken en buurten. P1.1.2 Faciliteren van accommodaties voor maatschappelijke activiteiten. P1.1.3 Stimuleren en faciliteren van stedelijk vrijwilligerswerk.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Inwoners voelen zich meer betrokken en verantwoordelijk. Utrechters voelen zich betrokken bij elkaar en bij hun buurt en dragen daar actief verantwoordelijkheid voor. Zij nemen initiatieven om de buurt leefbaar en levendig te maken en om –waar nodig- problemen te helpen oplossen.

146

Effectdoelstelling 1.1.3 Inwoners zijn actief als vrijwilliger. Een zo groot mogelijk deel van de Utrechters is vrijwilliger. De kwaliteit van hun werk en hun deskundigheid zijn versterkt. Meer jongeren en Utrechters van allochtone afkomst doen vrijwilligerswerk.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Ondersteunen van de civil society in wijken en buurten. De inzet van het sociaal makelaarschap varieert per wijk en buurt, afhankelijk van de prioriteit. De inzet richt zich op het zichtbaar maken en waar nodig kwalitatief en kwantitatief versterken van netwerken van bewoners. Inzet vindt plaats op drie niveaus: op afroep in buurten met een hoog potentieel van zelforganisatie; incidentele inzet in buurten waar een vinger aan de pols volstaat; structurele, pro-actieve ondersteuning van bewonersinitiatieven in prioriteitsbuurten. Voor de uitvoering zijn zes verzorgingsgebieden in Utrecht aangewezen: Zuid en Oost, Zuidwest en Binnenstad, Noordoost en Overvecht, Noordwest en West, Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern. Wij vragen de organisaties die het Vernieuwend Welzijn gaan uitvoeren vanaf medio 2013 om aan te sluiten bij de aandachtspunten per wijk zoals voortgekomen uit de wijkdialogen. Prestatiedoelstelling 1.1.2 Faciliteren van accommodatie voor maatschappelijke activiteiten. Wij faciliteren initiatieven die bijdragen aan een leefbare en levendige buurt. Wij verwachten met minder vierkante meters toe te kunnen door activiteiten te verplaatsen naar accommodaties die dan een hogere bezetting krijgen en de vrijgekomen meters structureel anders aan te wenden. Met als doel goed gebruikte accommodaties waar bewoners zich welkom voelen en hun initiatieven voor een levendige en leefbare buurt kunnen ontplooien. In 2013 wordt het technisch beheer van de buurthuizen die in beheer zijn van de Wijkwelzijnsorganisaties (WWO's) overgedragen aan de nieuwe gemeentelijke Vastgoedorganisatie, het sociaal beheer wordt zoveel mogelijk in handen gelegd van bewoners, daarbij ondersteund vanuit het sociaal makelaarschap. Prestatiedoelstelling 1.1.3 Stimuleren en faciliteren van stedelijk vrijwilligerswerk. We bieden ondersteuning op maat bij de werving en bemiddeling van vrijwilligers en we willen dat vrijwilligersinitiatieven en –organisaties adequaat ondersteund worden. Wij willen de inbreng van de stad beter benutten en meer gebruik maken van de kracht, de kennis en de creativiteit van de inwoners en vrijwilligersorganisaties waarmee zij hun verantwoordelijkheid tonen. Het flexibel budget is een middel om sneller en flexibel in te spelen op initiatieven vanuit de civil society die participatie van alle Utrechters aan de samenleving beogen. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

87%

86%

88%

90%

30%)

33%

37%

38%

36%

41%

37%

38%

31%

30%

32%

33%

Effectindicatoren: % bewoners dat zich E1.1.1

verantwoordelijk voelt

Inwonersenquête

voor de buurt

(BI)

% bewoners dat actief

Inwonersenquête

is in de buurt

(BI)

% jongeren dat

Inwonersenquête

vrijwilligerswerk doet

(BI)

% allochtonen dat

Inwonersenquête

vrijwilligerswerk doet

(BI)

36% E1.1.2 E1.1.3 E1.1.3

(2009:

147


Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

80%

79%

82%

85%

DMO (afd.ontw.)

1.352 uur

1.870 uur

1.650 uur

1.870 uur

DMO (afd.ontw.)

n.v.t.

n.n.b. 23

640

770

DMO (afd.ontw.)

150

97

n.n.b. 25

26

Effectindicatoren: % bewoners tevreden over beschikbaarheid ruimte voor bewoners E1.1.3

Inwonersenquête

initiatieven in de buurt (BI)

Prestatie-indicatoren: Bezettingsgraad welzijnsaccommodaties ten behoeve van bewoners P1.1.1

initiatieven Aantal ondersteunde

P1.1.2

bewonersinitiatieven Aantal ondersteunde

P1.1.3

vrijwilligersinitiatieven

24


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Accommodaties

8.638

7.868

7.241

7.223

7.223

P1.1.2 Bewonersinitiatieven

4.379

4.002

1.477

977

977

P1.1.3 Vrijwilligerswerk

1.093

1.599

1.599

1.599

1.599

14.109

13.469

10.317

9.799

9.799

P1.1.1 Accommodaties

0

0

0

0

0

P1.1.2 Bewonersinitiatieven

0

0

0

0

0

P1.1.3 Vrijwilligerswerk

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

14.109

13.469

10.317

9.799

9.799

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

14.109

13.469

10.317

9.799

9.799

Lasten

Totaal lasten Baten



23

de beschikbare registratiegegevens leveren geen totaalplaatje op. Hierover zullen scherpere afspraken worden

gemaakt. 24 facilitering d.m.v. subsidies. 25

in 2013 komen wij met een nieuw beleidskader vrijwilligerswerk, waarin wij een nieuwe wijze van meten van de

ondersteuning zullen opnemen. 26 Zie voetnoot 26. 148

Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Accommodaties De lasten dalen 0,5 miljoen euro door een verschuiving naar Vrijwilligerswerk en 0,3 miljoen euro door de verschuiving van doorbelaste apparaatskosten naar het programma Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.2: Bewonersinitiatieven De lasten dalen 0,4 miljoen euro door het wegvallen van incidentele middelen. De daling van de lasten in 2014 betreft de ombuiging van 2,5 miljoen euro op de gemeentelijke subsidies, welke als stelpost onder deze doelstelling is geboekt. Prestatiedoelstelling 1.1.3: Vrijwilligerswerk De lasten stijgen 0,5 miljoen euro door een verschuiving vanuit Accommodaties voor de voormalige BOEG-panden.

Subdoelstelling 1.2 zelfredzaamheid

subdoelstelling 1.2 Utrechters zijn meer zelfredzaam en kunnen zelfstandig deelnemen aan de samenleving.



E1.2.1. Utrechters zijn zelfredzaam. Zij

P1.2.1 Mantelzorgers worden

voelen zich voldoende toegerust om

ondersteund.

zelfstandig of met behulp van hun netwerk deel te nemen aan de samenleving.

P1.2.2 Cliënten, vluchtelingen en asielzoekers krijgen gepaste ondersteuning, gericht op zelfredzaamheid. P1.2.3 Inwoners die dat nodig hebben ontvangen individuele verstrekkingen.

Effectdoelstelling 1.2.1 Utrechters zijn zelfredzaam. Zij voelen zich voldoende toegerust om zelfstandig of met behulp van hun netwerk deel te nemen aan de samenleving. Een deel van de Utrechters ondervindt belemmeringen in het dagelijkse leven, die ze ondanks aandacht voor gezond leven en maximale inschakeling van de eigen omgeving niet zonder hulp kunnen ondervangen. Wij willen deze bewoners zodanig laten ondersteunen dat zij in staat zijn hun problemen aan te pakken met als resultaat een grotere maatschappelijke participatie en het voorkomen van verder afglijden.

149

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Mantelzorgers worden ondersteund. We ondersteunen mantelzorg met specifieke aandacht voor allochtone en jonge mantelzorgers. Overbelasting van mantelzorgers trachten we te voorkomen met inzet van vrijwilligers als preventieve ondersteuning. Het lokaal kenniscentrum werkt aan de verspreiding van kennis en kunde over mantelzorgondersteuning naar andere professionals. Mantelzorg is onderdeel van de samenwerking met Achmea (Agis) in het kader van het convenant Utrecht Gezond! Prestatiedoelstelling 1.2.2 Geïntegreerde aanpak voor mensen die minder zelfredzaam zijn: Meedoen naar Vermogen. In 2012 zijn wij twee pilots gestart met buurtteams (Ondiep en Overvecht-Zuid) in het kader van Meedoen naar vermogen. Deze aanpak zorgt voor een meer in samenhang georganiseerde ondersteuning voor mensen die het (vaak tijdelijk)) niet zelf redden. De gebiedsteams bestaan uit een aantal professionals die vanuit een generalistische insteek werken. Ze hebben de regie over het aanbod in buurten waar de kwetsbaarheid groot is. Begin 2013 nemen wij een besluit over het vervolg. Naast de continuering van het tijdelijk huisverbod, blijven we investeren in de ondersteuning van gezinnen die met huiselijk geweld te maken hebben. Sinds juni 2012 werken wij met een digitale sociale kaart seksueel geweld. In 2012 zijn we ook gestart met expliciete aandacht voor huiselijk geweld in Marokkaanse kring. In 2013 continueren en evalueren we de pilot voor 'buitenlandse' daklozen. De Poolse organisatie Barka wordt voor de groep dakloze Oost Europeanen ingezet. Daarnaast bieden wij kwetsbare ongedocumenteerden met medische en psychische problematiek dan wel gezinnen met kinderen tijdelijke opvang en noodzakelijke begeleiding. Prestatiedoelstelling 1.2.3 Inwoners die dat nodig hebben ontvangen individuele verstrekkingen. In 2013 consolideren wij het beleid dat op 1 juni 2011 is ingevoerd. Tegelijkertijd zorgen wij voor de aansluiting en aanpassingen op de beleidskeuzes die voortkomen uit de mogelijke decentralisatie van de AWBZ. In dit jaar voeren wij twee grote aanbestedingen uit, voor de regiotaxi en de hulp bij het huishouden. Daarbij zal aangesloten worden bij de beleidskeuzes die gemaakt zijn in het dossier Mee doen naar vermogen. De samenwerking in de Wmo loketten in de wijken wordt voortgezet met de nieuwe aanbieders van Informatie en Cliëntondersteuning en de gebiedsteams. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Realisatie Indicator

Bron


Nulmeting

2010

2011

2013

2016

18% (2010)

18%

20%

18%

17%

Inwonersenquête (BI)

92%

92%

92%

95%

Inwonersenquête (BI)

8%

8%

7%

6%

7,1

7,2.

7,2

7,4

Effectindicatoren: % mantelzorgers E1.2.1

dat de zorg als te

Gezondheidspeiling

zwaar ervaart

(GG%GD)

% inwoners dat zichzelf kan redden E1.2.2

(rapportcijfer) % bewoners dat zich sociaal

E1.2.2

geïsoleerd voelt Klanttevredenheid Wmo (aantal

E1.2.3

150

aspecten)

Jaarlijks KTO (BI)

7,1 (2010)


Bron

Nulmeting

Stade

375


2010

2011

2013

2016

375

459

450

450

106

106

15.256

16.000

16.000

Effectindicatoren: Prestatie-indicatoren: Aantal mantelzorgers in bestand Steunpunt P1.2.1

Mantelzorg Aantal cliënten

Index:

individuele P1.2.2

ondersteuning

2010=100 Socrates

100

15.092

15.092


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P1.2.1 Mantelzorgers

1.527

936

930

927

927

P1.2.2 Zelfredzaamheid

21.650

22.387

21.839

21.792

21.792

P1.2.3 Individuele verstrekkingen

37.241

36.137

34.469

34.211

34.211

Totaal lasten

60.418

59.460

57.238

56.930

56.930

Baten P1.2.1 Mantelzorgers

0

0

0

0

0

P1.2.2 Zelfredzaamheid

0

0

0

0

0

P1.2.3 Individuele verstrekkingen

2.385

2.995

2.995

2.995

2.995

Totaal baten

2.385

2.995

2.995

2.995

2.995

58.033

56.465

54.243

53.935

53.935


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

58.033

56.465

54.243

53.935

53.935


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Mantelzorgers De lasten dalen door verschuiving van de AWBZ middelen naar zelfredzaamheid (0,5 miljoen euro). Prestatiedoelstelling 1.2.2: Zelfredzaamheid De lasten stijgen door verschuiving vanuit toegankelijkheid (0,4 miljoen euro, subdoelstelling 1.3 ) en mantelzorg (0,5 miljoen euro) en door extra middelen voor de AWBZ (0,7 miljoen euro). De lasten dalen door overboeking van 0,1 miljoen euro naar het programma Veiligheid voor Burgernet en 0,054 miljoen euro wordt veroorzaakt door de 151

technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Prestatiedoelstelling 1.2.3: Individuele verstrekkingen De lasten en de baten stijgen beide met 0,2 miljoen euro vanwege een (technische) wijziging in de uitvoeringskosten van het CAK (innen eigen bijdragen) en met 0,4 miljoen euro door de beleidsvisie Prestatieveld 6. De lasten dalen door een lagere rijksbijdrage (0,1 miljoen euro) en door lagere doorbelaste apparaatskosten met 1,6 miljoen euro. Door de invulling van de doorlichtingtaakstelling dalen de lasten vanaf 2014 met 1,5 miljoen euro.

Subdoelstelling 1.3: Geen drempels subdoelstelling 1.3 In Utrecht kan iedereen meedoen omdat er geen algemene en maatschappelijke drempels zijn.



E1.3.1. Het vertrouwen dat discriminatie

P1.3.1 Meldingen van stigmatisering en

wordt tegengegaan is toegenomen.

discriminatie worden adequaat opgevolgd.

E1.3.2. Voorzieningen, openbare ruimte, informatie en dienstverlening zijn toegankelijk voor inwoners van Utrecht.

P1.3.2 Voorlichting geven over en zichtbaar maken van diversiteit. P1.3.3 Gemeentelijke informatie, voorzieningen en openbare ruimte worden begrijpelijker respectievelijk toegankelijker.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.3.1 Het vertrouwen dat discriminatie wordt tegengegaan is toegenomen. Wij blijven inzetten op het voorkomen van uitsluiting en discriminatie op basis van leeftijd, achtergrond, seksuele voorkeur en fysieke of geestelijke gesteldheid. Acceptatie van homoseksualiteit (LHBT-beleid) krijgt extra aandacht. Doel is de sociale acceptatie van LHBT-ers te laten toenemen, de tolerantie en het gevoel van veiligheid te vergroten en discriminatie van deze groep te verminderen. Effectdoelstelling 1.3.2 Voorzieningen, openbare ruimte, informatie en dienstverlening zijn toegankelijk voor inwoners van Utrecht. Onze ambitie is dat in meer Utrechtse wijken en buurten mensen ongeacht hun leeftijd in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. Dit willen wij realiseren door samen met corporaties en zorgen welzijnsaanbieders nieuwe kansrijke projecten op te zetten. Daarnaast stimuleren we een betere afstemming van het aanbod op de behoeften van het groeiende aantal allochtone ouderen (cultuursensitieve zorg). Tegelijk zetten wij in op krachtige uitvoering van agenda 22. Dit betekent dat gemeentelijke accommodaties toegankelijk moeten zijn voor mensen die slecht ter been

152

zijn. Ook moet de stad toegankelijk zijn voor mensen met een verstandelijke beperking of een langdurige psychische beperking.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.3.1 Meldingen van stigmatisering en discriminatie worden adequaat opgevolgd. Antidiscriminatie is een speerpunt in het gemeentelijk Diversiteitsbeleid. We zetten onze ondersteuning van het antidiscriminatiebureau Artikel 1 voort. Naast het basispakket klachtenbehandeling en registratie investeren we in preventie en voorlichting. Prestatiedoelstelling 1.3.2 Voorlichting geven over en zichtbaar maken van diversiteit. We bestrijden discriminatie, intimidatie en geweld tegen LHBT-ers, bevorderen dat LHBT-ers zich veilig weten, weerbaar zijn en zich welbevinden en durven uitkomen voor hun seksuele voorkeur. Dat doen we door continuering van 'Gayalert', uitbreiding van voorlichting op scholen, training en scholing van jongerenwerkers, continuering MidZomerGrachtfestival, organiseren Roze Zaterdag 2013, campagne Roze Sport Utrecht en door het aantal verpleegen verzorgingstehuizen dat de kwalificatie 'Roze Loper', een keurmerk voor LHBT-vriendelijk beleid mag dragen, uit te breiden. Prestatiedoelstelling 1.3.3 Gemeentelijke informatie, voorzieningen en openbare ruimte worden begrijpelijker respectievelijk toegankelijker. Met het plan voor de tweede fase van Agenda 22 geven wij een impuls om gebruik te kunnen maken van algemene voorzieningen door mensen met een fysieke, verstandelijke of psychiatrische beperking Met het plan Agenda 22 20122018 - met zo'n 100 acties – werken wij aan een Utrecht dat in 2018 goed toegankelijk is. We bouwen verder aan toegankelijke voorzieningen zoals het Muziekpaleis en de openbare ruimte bij grote projecten zoals Utrecht aantrekkelijk en bereikbaar en Centrum Plan Leidsche Rijn. In de afspraken die wij maken met het algemene welzijnswerk in de wijken willen wij voor meer aanbod zorgen dat ook passend is voor mensen met een verstandelijke of langdurig psychische beperking. Indicatoren subdoelstelling 1.3 Indicator

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

12%

11%

10%

8%

n.v.t.

n.v.t.

n.n.b.

n.n.b.

61%)

63%

70%

75%

BHV

30

25

25

25

COC/GGD

40

42

73

86

Bron

Nulmeting

Effectindicatoren: % Utrechters dat zich E1.3.1

gediscrimineerd heeft

Inwoners-

gevoeld

enquête (BI)

% Utrechters dat de

E1.3.2

gemeentelijke

Benchmark

voorzieningen als fysiek

publieks-

toegankelijk ervaart

zaken (BI)

(2013)

% Utrechters dat (gemeentelijke) E1.3.3

67%

informatie toegankelijk

Inwoners-

en begrijpelijk vindt

enquête (BI)

(2009:

Prestatie-indicatoren: Aantal meldingen van homogerelateerde P1.3.1

incidenten bij de politie Aantal scholen dat voorlichtingsprogramma'

P1.3.2

s aanbiedt

153


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

5 per jaar

3 per jaar

5 per jaar

5 per jaar

Nulmeting

Aantal door de gemeente P1.3.3

toegankelijk gemaakte

DMO

voorzieningen

(afd.ontw.)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P1.3.1 Melding discriminatie

514

129

124

121

121

P1.3.2 Voorlichting discriminatie

364

738

736

735

735

P1.3.3 Toegankelijkheid

518

116

116

116

116

1.396

983

976

972

972

P1.3.1 Melding discriminatie

0

0

0

0

0

P1.3.2 Voorlichting discriminatie

0

0

0

0

0

P1.3.3 Toegankelijkheid

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

1.396

983

976

972

972

Totaal lasten Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

1.396

983

976

972

972


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.3.1: Melding discriminatie De lasten dalen met 0,4 miljoen euro door een verschuiving naar voorlichting discriminatie. Prestatiedoelstelling 1.3.2 Voorlichting discriminatie De lasten stijgen met 0,4 miljoen euro door een verschuiving vanuit melding discriminatie Prestatiedoelstelling 1.3.3: Toegankelijkheid De lasten dalen met 0,4 miljoen euro door een verschuiving naar zelfredzaamheid (subdoelstelling 1.2).

154

Subdoelstelling 2.1: Vrije Tijd en Speelruimte Subdoelstelling 2.1 Jeugdigen kunnen veilig buiten spelen en ontwikkelen ook na schooltijd hun talenten.

Wat willen we bereiken? E2.1.1 Voldoende oppervlakte voor, en goede kwaliteit van formele en informele speelruimte. E2.1.2 Het percentage jeugdigen dat deelneemt aan gestructureerde vrijetijdsbesteding stijgt.

Wat gaan we daarvoor doen? P2.1.1 Voor iedere wijk is een speelruimteplan opgesteld. P2.1.2 Kinder- en jongerenwerk leidt actief toe naar regulier vrijetijdsaanbod zoals sporten andere verenigingen en culturele instellingen.

E2.1.3 Ouders,opvoeders buurtgenoten en kinderen voelen zich meer betrokken en verantwoordelijk voor de leefomgeving van het kind.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 Voldoende goede speelruimte. Kinderen én jongeren krijgen de ruimte om op een aantrekkelijke en veilige manier buiten te spelen en te verblijven. Voor kinderen is er, conform de nota speelruimte, voldoende formele en informele speelruimte dichtbij huis. Ook voor jongeren zijn er plaatsen waar zij elkaar in de buitenruimte kunnen ontmoeten zonder dat dit leidt tot onacceptabele overlast voor omwonenden. Effectdoelstelling 2.1.2 Deelname aan gestructureerde vrijetijdsbesteding. Een aantrekkelijk, gevarieerd en op de behoefte van kinderen en jongeren afgestemd vrijetijdsaanbod, biedt jeugdigen de kans om ook buiten schooltijd hun talenten te ontwikkelen. Kinder- en jongerenwerk is er in toenemende mate op gericht dat jeugdigen doorstromen naar regulier aanbod van sporten andere verenigingen. Jeugdigen participeren actief bij beleid en projecten die hen aangaan. Effectdoelstelling 2.1.3 Ouders, opvoeders, buurtgenoten en kinderen voelen zich meer betrokken en verantwoordelijk voor de leefomgeving van het kind. Hiervoor is een sterke pedagogische civil society nodig, die 'gedragen' wordt door activiteiten van inwoners. Dit wordt bereikt door ondersteuning van kinderen en ouders/opvoeders op school/onder schooltijd, in de speeltuin, op straat en in buurthuizen.

155

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 In 2013 wordt de eerste helft van de efficiency bezuiniging op de speeltuinen (Voorjaarsnota 2011) geëffectueerd. We maken afspraken met de Wijkwelzijnsorganisaties over ander beheer van de speeltuinen. Daar waar mogelijk worden buurtbewoners betrokken bij het beheer van de speeltuin en in een enkel geval kunnen de hekken zelfs geheel van om de speeltuin verwijderd worden. In 2014 volgt de tweede helft van de bezuiniging. Uitgangspunt nu en in de toekomst is dat de norm van 30.000 uur openstelling speeltuinen gehandhaafd blijft en dat er geen speeltuinen worden gesloten. We blijven de uitvoering van de wijkspeelruimteplannen monitoren. Speciaal punt van aandacht daarbij is toepassing van de Jantje Betonnorm bij herstructurering in de stad. Prestatiedoelstelling 2.1.2 In het kinderwerk maken we afspraken over meer eigen inzet door en verantwoordelijkheid voor ouders. Daarnaast bekijken we hoe we het kinderwerk en de Brede School nog verder aan elkaar kunnen verbinden. Ook tussen het jongerenwerk en het onderwijs leggen we meer verbinding, we bekijken bovendien hoe we het meidenwerk kunnen intensiveren. Het jongerenwerk, uitgevoerd door JoU, wordt ook in 2013 in alle wijken ingezet. De inzet wordt bepaald op basis van wijkgebonden indicatoren zoals aantal jongeren en de ervaren overlast. Ons beleid aangaande jeugdparticipatie zetten we voort. De jongerendenktank U-shake zal de gemeente ook in 2013 gevraagd en ongevraagd adviseren. U-shake wordt doorontwikkeld van verticale- naar meer horizontale participatie. De formule voor de Kinderraadsvergadering is aangepast. De focus wordt verschoven naar meer maatschappelijke thema's en wat kinderen zélf kunnen bijdragen. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron


Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Effectindicatoren: % ouders (zeer) tevreden E2.1.1

over speelplekken voor

Inwoners-

kinderen in hun buurt

enquête

63% (2009)

58%

63%

63%

65%

Jeugdmonitor

92% (2010)

92%

92%

95%

95%

2

2

6

10

29.400

30.000

30.000

30.000

22

26,2

40

50,4

% jeugdigen (PO) dat deelneemt aan georganiseerde E2.1.2

vrijetijdsbesteding

Prestatie-indicatoren: P2.1.1.1 P2.1.1.2

Aantal gerealiseerde

DMO-

speelruimteplannen

Samenleving

0 (2009)

Aantal uren openstelling DMO-

30.000

speeltuinen

(2008)

Samenleving

Aantal FTE (fulltime P2.1.2.1

156

equivalent) aangestelde

DMO-

combinatiefuncties

Onderwijs

0(2008)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P2.1.1 Speelruimte

4.619

632

617

607

607

P2.1.2 Vrijetijdsbesteding

5.885

9.627

9.528

9.184

9.264

10.504

10.259

10.145

9.791

9.871

Totaal lasten Baten P2.1.1 Speelruimte

0

0

0

0

0

P2.1.2 Vrijetijdsbesteding

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

10.504

10.259

10.145

9.791

9.871


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

10.504

10.259

10.145

9.791

9.871


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Speelruimte Het budget voor speeltuinen was in 2012 nog verdeeld over de prestatiedoelstellingen Speelruimte en Vrijetijdsbesteding. Dit is nu volledig ondergebracht bij Vrijetijdsbesteding. Prestatiedoelstelling 2.1.2: Vrijetijdsbesteding De daling van de lasten van 0,039 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Ook wordt in 2013 de eerste helft van de bezuiniging op speeltuinen ingevuld (0,28 miljoen euro).

157

Subdoelstelling 2.2: Opvoeden en Opgroeien Subdoelstelling 2.2 Jeugdigen groeien zonder problemen op en ouders voelen zich toegerust voor de opvoeding.



E2.2.1 Minder ouders met ernstige

P2.2.1 Twee proeftuinen waarin

opvoedproblemen en minder kinderen met ernstige opgroeiproblemen.

laagdrempelige (groepsgerichte) opvoedingsondersteuning en een generalistisch hulpaanbod zonder financiële schotten gerealiseerd zijn.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.2.1 Minder ouders met ernstige opvoedproblemen en minder kinderen met ernstige opgroeiproblemen. We stimuleren een opvoedklimaat waarin het voor jeugdigen en ouders normaal is om opvoedvragen te benoemen. Tegelijkertijd motiveren we hen om zelf (en samen met hun sociale netwerk) opvoedvragen of lichte opvoedproblemen aan te pakken. De Centra voor Jeugd en Gezin (CJG's) hebben hierin een centrale rol. We zorgen er voor dat iedereen die dit nodig heeft, snel en gemakkelijk bij de juiste professionele hulp terecht komt.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.2.1 Ouders krijgen de hulp die ze nodig hebben integraal en dichtbij huis waarbij in 2 wijken ook de geïndiceerde jeugdzorg zonder organisatorische en financiële schotten integraal wordt ingezet. In 2013 zullen we de lokaal preventieve jeugdhulpverlening anders organiseren. Wij kiezen voor een organisatievorm van tijdelijke aard. Hiermee overbruggen we de periode tussen de start van het vernieuwend Welzijn en de decentralisatie van de jeugdzorg (gepland 1 januari 2015). We gebruiken deze periode om flexibel voor te bereiden op de decentralisatie. We gebruiken daarbij onder andere de uitkomsten van de evaluatie van de in 2012 gestarte proeftuinen met buurtteams. Deze evaluatie komt voorjaar 2013 beschikbaar. We sturen ook op meer aandacht voor de inzet van eigen kracht en sociaal netwerk. Om bij de gewenste flexibiliteit goed te kunnen sturen, gaan we de gewenste effecten beter benoemen en de resultaten anders meten. We onderhouden intensiever met de uitvoerder en maken daarnaast ook gebruik van horizontale verantwoording. Ook op andere wijzen blijven we ons volop voorbereiden op de aankomende decentralisatie. We gaan door met onze proeftuinen en afhankelijk van de evaluatie bekijken we of we deze verder kunnen uitbreiden. Ook met Wrap Around Care blijven we investeren in het bieden van gecombineerde lokale en geïndiceerde zorg. We komen in 2013, als onderdeel van het masterplan voor de decentralisatie jeugdzorg, met een verdere uitwerking van de rol van. CJG’s. Ze krijgen wettelijk een taak als frontoffice voor de jeugdzorg, we geven ze eveneens een rol bij het versterken van de pedagogische civil society. Ook met voortzetting van de Vreedzame Wijk, in diverse wijken benoemd tot wijkprioriteit, blijven we investeren in de pedagogische civil society.

158


Bron

Nulmeting

Inwonersenquête

pm 27

DMO-Jeugd

0 (2011)

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

pm

pm

pm

pm

0

0

3

n.v.t.

Effectindicatoren: % ouders dat gebruik maakt van intensieve E2.2.1

jeugdzorg

Prestatie-indicatoren: Aantal proeftuinen met generalistisch P2.2.1 hulpaanbod


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.2.1 Opvoeden en opgroeien

3.451

7.766

6.637

6.634

6.634

Totaal lasten

3.451

7.766

6.637

6.634

6.634

P2.2.1 Opvoeden en opgroeien

132

132

132

132

132

Totaal baten

132

132

132

132

132

3.319

7.634

6.505

6.502

6.502

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

3.319

7.634

6.505

6.502

6.502


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Opvoeden en opgroeien De lasten stijgen als gevolg van de verwerking van de decentralisatie uitkering voor de Centra Jeugd en Gezin (CJG), deze was nog niet opgenomen in de nominale begroting 2012.

27

Deze indicator is geïnspireerd op de decentralisatie jeugdzorg. In Utrecht wordt de preventieve hulp verbeterd

waardoor vraag naar intensieve jeugdzorg afneemt. Met de inwonersenquête wordt dit jaar voor het eerst naar gebruik van opvoedhulp/jeugdzorg gevraagd. Nulmeting naar verwachting binnenkort beschikbaar. 159

Subdoelstelling 2.3: Jongerenoverlast en –criminaliteit nemen af Subdoelstelling 2.3 Jongerenoverlast en –criminaliteit nemen af.



E2.3.1 Afname van jongerenoverlast.

P2.3.1 Uitvoeren van de aanpak jeugd en veiligheid.

E2.3.2 Afname van jeugdcriminaliteit.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.3.1 Afname van jongerenoverlast. Wij willen de door inwoners ervaren jongerenoverlast (% vaak) verminderen van 22% in 2006 naar 14% in 2013. Effectdoelstelling 2.3.2 Afname van jeugdcriminaliteit. We willen het huidige aandeel jeugdige verdachten ten opzichte van het totaal aantal jeugdigen in Utrecht (2,9% in 2011) handhaven of verder laten dalen. Het betreft unieke jeugdige verdachten van 12 tot en met 24 jaar, woonachtig in Utrecht en aangehouden in de regio Utrecht, ten opzichte van het totaal aantal jeugdigen in diezelfde leeftijdcategorie woonachtig in Utrecht.

Wat gaan we daarvoor doen? We voeren de aanpak jeugd en veiligheid dit jaar anders uit dan voorgaande jaren. Dit als gevolg van de rijksbezuinigingen van 1,7 miljoen euro op Onze Toekomst (aanpak van Nederlands Marokkaanse risicojongeren), de voorgenomen verbeteringen in effectiviteit en efficiëntie van onze aanpak, en de ontwikkelingen in het kader van het Vernieuwend Welzijn 28 De belangrijkste veranderingen zijn dat we stoppen met het uitvoeren van maatregelen die specifiek zijn gericht op Nederlands Marokkaanse risicojongeren, we het aantal aanbieders van jeugd en veiligheid interventies verminderen, en een aantal maatregelen die eerder onderdeel waren van het programma jeugd en veiligheid dit jaar anders financieren. In de aanpak jeugd en veiligheid blijft het bieden van kansen, en waar nodig repressief optreden, centraal staan. We richten ons op jongeren die deel uitmaken van problematische jeugdgroepen en/of terugkeren uit detentie. Daarnaast richten we ons op jongeren die groot risico lopen de stap te zetten naar het deelnemen aan een problematische jeugdgroep of naar criminaliteit. Tot slot richten we ons actief op de ouders van de hierboven genoemde jongeren. Met het wegvallen van de rijksmiddelen voor Onze Toekomst, richten we ons niet langer met aparte trajecten op Nederlands Marokkaanse risicojongeren. Met onze maatschappelijke partners werken we wel aan een betere toegankelijkheid van generiek aanbod voor deze doelgroep. We zetten in 2013 vooral in op de aanpak jeugdgroepen, en het bieden van maatregelen gericht op dagbesteding en pedagogische begeleiding.

28

Zie commissiebrief ‘projectplan tussenfase jeugd en veiligheid’ van 6 juli 2012.

160

Prestatiedoelstelling 2.3.1 In 2013 zetten we de vernieuwde aanpak Jeugdgroepen voort 29 Dit houdt in dat we samen met onze ketenpartners (OM, politie en JoU) voor álle geshortliste jeugdgroepen een aanpak 'op maat' inzetten, waarvan de intensiteit afhankelijk is van de problemen die een groep veroorzaakt. De regie op deze aanpak ligt bij de gemeente. Het betreft een stedelijke aanpak, met een wijkgerichte regievoering. Ouders en buurtbewoners worden gestructureerd bij de aanpak betrokken. Het jongerenwerk levert, vooral ook binnen de aanpak jeugdgroepen, een bijdrage aan het terugdringen van jongerenoverlast en jeugdcriminaliteit. Aan jongeren uit de aanpak jeugdgroepen en de overige jeugd en veiligheid (jev)-doelgroep, bieden we interventies gericht op dagbesteding en pedagogische begeleiding aan. We werken intensief samen met Werk en Inkomen voor de inkoop van trajecten gericht op dagbesteding. We bieden onze doelgroep maatwerktrajecten aan, zowel individueel gericht als in groepsverband. Door hierin met W&I samen te werken, verwachten we door efficiencyvoordelen in staat meer jongeren te begeleiden met het beschikbare budget. Daarnaast bieden we pedagogische begeleiding aan met als doel belemmeringen bij jongeren weg te nemen die een goede (school)loopbaan of dagbesteding in de weg staan. Het gaat onder andere om het verbeteren van sociale vaardigheden, het wegwerken van schulden, (herstellen van) sociaal netwerk en toeleiden naar werk en/of vrije tijdsbesteding. Indicatoren subdoelstelling 2.3 Realisatie Indicator


Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Inwonersenquête

22% (2006)

19%

19%

14%

14%

BVH

2,9% (2010)

n.v.t.

2,9%

2,9%

2,9%

51% (2010)

51%

47%

100%

100%

Effectindicatoren: Ervaren jongerenoverlast (% E2.3.1

vaak) Aandeel jeugdige verdachten van het totaal aantal

E2.3.2

jeugdigen

Prestatie-indicatoren: % groepsgerichte plannen van aanpak P2.3.1

ten opzichte van

Aanpak

aantal groepen

Jeugdgroepen


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.3.1 Jeugd en veiligheid

450

452

452

452

452

Totaal lasten

450

452

452

452

452

P2.3.1 Jeugd en veiligheid

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

Lasten

Baten

29

Zie commissiebrief ‘ Aanpak Jeugdgroepen’ van 24 januari 2012. 161

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

450

452

452

452

452


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

450

452

452

452

452


Subdoelstelling 3.1: Alle Utrechters weten hun gezondheid bewaakt en beschermd Subdoelstelling 3.1 Alle Utrechters weten hun gezondheid bewaakt en beschermd.



E3.1.1. Utrecht is een gezonde, sociale en

P3.1.1 Bewaken, beschermen en bevorderen van de gezondheid van alle Utrechters.

actieve stad waar de gezondheid van alle Utrechters is bewaakt en beschermd.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.1.1 Utrecht is een gezonde, sociale en actieve stad waar de gezondheid van alle Utrechters is bewaakt en beschermd. Wij willen dat alle Utrechters gelijke kansen hebben op het zich gezond voelen, zijn en blijven en dat kinderen en jongeren in goede gezondheid kunnen opgroeien en ontwikkelen.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.1.1 Bewaken, beschermen en bevorderen van de gezondheid van alle Utrechters.

• Wij bewaken en beschermen de gezondheid door infectieziekten (waaronder zoönosen

30

, en tuberculose) te

bestrijden en waar mogelijk te voorkomen. Voor zoönosen verstevigen wij de contacten met het veterinaire netwerk. Verstevigen van het netwerk van de unit tuberculose zal leiden tot een vorm van samenwerking met ziekenhuizen en/of GGD Amsterdam. Eind 2013 voldoen wij aan de eisen gesteld aan de vergunning tuberculosescreening in kader van de Wet bevolkingsonderzoek. We investeren in de voorbereiding op uitbraken van infectieziekten.

30

Ziekten die van dier op mens overdraagbaar zijn.

162

• Wij bewaken en beschermen de gezondheid ook door gezondheidsrisico's, als gevolg van onder andere

luchtverontreiniging, geluidshinder en onveilige situaties, zoveel mogelijk te beperken. In de wijkambities van verschillende wijken is aandacht gevraagd voor de luchtkwaliteit. Bij besluiten in het kader van stadsontwikkeling wegen wij gezondheidsaspecten expliciet mee. We stimuleren lokale initiatieven voor een gezonde leefomgeving en

gezond voedsel zoals moestuinen, de beweegtuin in Noordwest en de generatietuin in Overvecht.

• Wij bevorderen een goede seksuele gezondheid. Door preventieactiviteiten in de Week van de Lentekriebels,

weerbaarheidstrainingen en Lang leve de Liefde leggen wij de basis voor een gezonde relationele en seksuele ontwikkeling bij kinderen en jongeren. MBO leerlingen geven we voorlichting over seksuele gezondheid en het voorkomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) en verwijzen we waar nodig naar Sense-spreekuren of de soa-poli. Daarnaast voeren wij soa preventie activiteiten uit voor hoogrisicogroepen onder andere via internet (chat), en het aanbieden van hepatitis B vaccinaties.

• Wij bevorderen naleven van regels in kinderopvang, houden toezicht hierop en handhaven waar nodig, conform het vastgestelde Handhavingsprogramma Inspectie Kinderopvang. • Door het verzorgen van het Rijksvaccinatieprogramma en het tijdig signaleren van problemen of afwijkingen bevorderen wij gezond opvoeden en opgroeien en leveren wij een bijdrage aan het voorkomen van

welvaartsziekten. De Jeugdgezondheidszorg is klantgericht en werkt vanuit de wijken samen met (voor)scholen en andere professionele partners. Wij brengen de stijging van het aantal kinderen in de gemeente Utrecht in beeld en vangen de consequenties daarvan binnen het budgettaire kader op. In afstemming met de Inspectie voor de Gezondheidszorg ontwikkelen wij daarvoor onder andere een meer risicogerichte werkwijze.

• We willen bij jeugd en jongeren het eerste gebruik van alcohol en drugs uitstellen en risicovol gebruik voorkomen. Door samenhangende activiteiten op verschillende gebieden willen we een doorbraak realiseren. Dat doen we aan de hand van vier pijlers: 1. Voorlichting en educatie (informatie, voorlichting, campagnes), 2. Inrichting van de omgeving (fysieke en sociale omgeving), 3. vroegsignalering, advies en ondersteuning, 4. Regelgeving en handhaving (regels, wetten, handhaving). Een voorbeeld van zo'n samenhangende aanpak is de wijkaanpak 'Jongeren en alcohol in Oost'. Het alcoholgebruik door jongeren en volwassen in Oost behoort tot de hoogste van de stad en er is maatschappelijk draagvlak om daar verandering in te brengen. In de wijkaanpak werken we met partners als scholen, sportverenigingen, supermarkten en de politie samen om de beginleeftijd van alcohol drinken te verhogen en het alcoholgebruik onder jongeren te verminderen. Problematische gebruikers willen we zo vroeg mogelijk signaleren en toeleiden naar het juiste aanbod.

• Wij monitoren de gezondheidstoestand van de Utrechters en bereiden de Volksgezondheidsmonitor Utrecht (VMU) 2014 voor . Daarnaast voeren wij actiebegeleidend en evaluatief onderzoek bij projecten. Wij • participeren actief in de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR), georganiseerd vanuit 31

Veiligheidsregio Utrecht.


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

87% (2010)

87%

87%

87%

87%

89%

89%

Effectindicatoren: Percentage inwoners ≥ 19 met een uitstekend E3.1.1

tot (zeer) goed ervaren

Gezondheids

gezondheid.

-peiling 32

Percentage kinderen in groep 7 en 8 (PO) met (heel)goed ervaren E3.1.1

31

gezondheid.

88% (2009Jeugdonitor 33

2010)

88%

89%

34

De Volksgezondheidsmonitor Utrecht wordt één keer in de vier jaar uitgebracht. De monitor en de nota

Volksgezondheid zijn de pijlers van de lokale preventiecyclus volksgezondheid. 32 Gezondheidspeiling wordt eens in de twee jaar uitgevoerd. De meest recente is van 2010. In het najaar van 2012 wordt een nieuwe uitgevoerd. De Jeugdmonitor wordt eens in de twee jaar uitgevoerd in het primair onderwijs.

33 34

Jeugdmonitor schooljaar 2011-2012. 163


Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

Percentage kinderen in E3.1.1 35 groep 7 en 8 (PO) dat ooit gedronken heeft.

31% (2009Jeugdonitor

2010) 36

31%

27% 37

26%

24% 38

GG&GD/GBS

77 (2010)

77 39

154 40

100

50

GG&GD/GBS

464 (2010)

464

437

700 41

te stellen

GG&GD/JGZ

2 (2010)

2

2

3 42

10

RIVM

95% (2010)

95%

95%

95%

95%

Prestatie-indicatoren: Aantal voorlichtingsbijeenkoms ten seksuele gezondheid aan 1E-/2e jaarsstudenten op MBO P3.1.1

scholen. Aantal inspecties van kinderopvangvoorzienin gen uitgevoerd conform jaarlijks

P3.1.1

handhavingsplan.

Jaarlijks vast

Aantal wijken waarin JGZ intensief samenwerkt P3.1.1

met (voor)scholen. Percentage op aangeboren afwijkingen gecontroleerde

P3.1.1

pasgeboren kinderen. Percentage met voorlichting en preventieactiviteiten

PO: 61%

over alcohol- en P3.1.1 43 middelengebruik

P3.1.1

GG&GD/

bereikte scholen 44

MGZ

Aantal weerbaarheids-

GG&GD/

trainingen per jaar (PO) 47 G&E

VO: 24%

PO: 61%

PO: 63%

PO: 70%

PO: 79%

(2010)

VO: 24%

VO: 29% 46

VO: 27%

VO: 31%

46

50

65

70 48

45

46 (2010)

35

Gekozen is voor minder effectindicatoren voor alcohol omdat die meer zeggen over de inzet van het programma.

36


37

Jeugdmonitor schooljaar 2011-2012.

38

Het programma loopt tot 2014. Mogelijk herijking beleid en indicatoren.

39

In 2010 hoger door externe financiering.

40

Door extra subsidie van het RIVM voor verbetering seksuele gezondheid allochtonen hebben we een aantal extra

voorlichtingen kunnen geven. 41 Door gewijzigde wetgeving zijn er meer inspecties gepland. 42

Overvecht, Kanaleneiland en Ondiep.

43


44

De percentages verschillen van de percentages uit de Programmabegroting 2012. In de begroting van 2012 werd er

nog van uitgegaan dat alleen het primair en voortgezet onderwijs werd bezocht, inmiddels is dat uitgebreid met het speciaal primair onderwijs en het speciaal voortgezet onderwijs. Er wordt verantwoord op het aantal scholen en niet op het aantal leerlingen. Schooljaar 2010-2011.

45 46

Schooljaar 2011-2012.

47

De weerbaarheidstrainingen worden ieder jaar aan alle scholen (PO) aangeboden. Onderwerpen zijn onder andere

pesten, alcohol, (homo)seksualiteit, kindermishandeling. Aantal is inclusief trainingen doorbraakdossier alcohol jeugd. 164


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

gezondheid Utrechters.

19.971

16.844

16.905

16.904

16.904

Totaal lasten

19.971

16.844

16.905

16.904

16.904

gezondheid Utrechters.

8.567

4.667

4.667

4.667

4.667

Totaal baten

8.567

4.667

4.667

4.667

4.667

11.404

12.178

12.238

12.237

12.237

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

11.404

12.178

12.238

12.237

12.237

Lasten P3.1.1 Bewaken en beschermen

Baten P3.1.1 Bewaken en beschermen



Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.1.1: Bewaken, beschermen en bevorderen van de gezondheid van alle Utrechters De daling van de lasten van 0,43 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. De baten dalen met circa 3,9 miljoen euro doordat de brede doeluitkering voor de centra voor jeugd en gezin (BDU CJG) wordt overgeheveld naar de algemene middelen. De uitkering wordt vanaf 2013 structureel toegevoegd aan het Gemeentefonds. De inkomsten op dit programma nemen daardoor af en de algemene middelen nemen met eenzelfde bedrag toe. Per saldo verloopt dit budgettair neutraal.

48

Doelstelling 2016 gaat uit van continuering van aanvullende bijdragen uit het programma alcohol en drugs. 165

Subdoelstelling 3.2: De gezondheidsachterstanden verkleinen door de gezondheid van kwetsbare Utrechters te bevorderen. Subdoelstelling 3.2 De gezondheidsachterstanden verkleinen door de gezondheid van kwetsbare utrechters te bevorderen.



E3.2.1. Utrecht is een gezonde, sociale en

P3.2.1 Een samenhangende aanpak in

actieve stad waar de

gebieden met de grootste

gezondheidsachterstanden van kwetsbare

gezondheidsachterstanden langs vier

Utrechters zijn verminderd waarmee hun

sporen: Meedoen

zelfredzaamheid en mogelijkheden van participatie zijn vergroot.

• • Leefstijl • Gezonde fysieke en sociale leefomgeving • Toegankelijke zorg en ondersteuning.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.2.1 Utrecht is een gezonde, sociale en actieve stad waar de gezondheidsachterstanden van kwetsbare Utrechters zijn verminderd waarmee hun zelfredzaamheid en mogelijkheden van participatie zijn vergroot. Utrechters met een laag inkomen en opleiding, vaak wonend in de Utrechtse Krachtwijken, hebben te maken met problemen op meerdere leefgebieden. Wij vinden het onacceptabel dat in sommige wijken mensen twaalf jaar eerder gezondheidsproblemen krijgen en mede daardoor belemmeringen ervaren om (maatschappelijk) actief te zijn. Het terugdringen van deze gezondheidsachterstanden is daarom een van onze speerpunten.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.2.1 Een samenhangende aanpak in gebieden met de grootste gezondheidsachterstanden langs de vier sporen: Meedoen, Leefstijl, Gezonde fysieke en sociale leefomgeving en Toegankelijke zorg en ondersteuning.

• Wij continueren de Gezonde Wijk aanpak in Overvecht en sluiten daarmee aan bij de wijkambities. Ook in

Zuidwest 49 en Noordwest 50 gaan wij door met deze integrale aanpak op gebiedsniveau. Naast een regierol zetten we hiervoor op specifieke terreinen (voorlichting, wijk gezondheidswerk) ook uitvoerende taken in. In de overige wijken van Utrecht is zo’n integrale aanpak niet aan de orde. In de wijken Zuid en Leidsche Rijn wordt projectmatig gewerkt aan vermindering van gezondheidsachterstanden.

49

Kanaleneiland en Transwijk.

50

Zuilen en Ondiep.

166

• Om overgewicht bij kinderen terug te dringen in de wijken Zuid

51

, Zuidwest 52 , Noordwest 53 en Overvecht waar de

problematiek onder de jeugd het grootst is, continueren wij met publieke en private partijen de community aanpak Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG).

• Wij stimuleren de psychische gezondheid en de mentale fitheid als de rode draad in ons volksgezondheidsbeleid.

Het is de basis om mee te kunnen doen in de samenleving. Een activiteit in 2013 is de stadsestafette ('Ontspannen in…) die in 2012 in Overvecht gestart is en ook in andere wijken uitgevoerd wordt.

• Succesvolle activiteiten willen we zoveel mogelijk borgen in regulier (GG&GD) aanbod en we zoeken naar de

verbinding met andere beleidssectoren vanuit nieuwe focus op wonen, werken en leren. Ook het sportbeleid biedt hiervoor goede aanknopingspunten. Realisatie Indicator

Bron


Nulmeting

2010

2011

2013

2016

16% (2010)

16%

16%

15%

14%

Effectindicatoren: Percentage inwoners ≥ 19 dat onvoldoende regie op eigen leven E3.2.1

ervaart in buurten met

Gezondheids

integrale gebiedsaanpak

-peiling

Percentage inwoners ≥ 19 met matig of slecht ervaren gezondheid in E3.2.1

buurten met integrale

Gezondheids

gebiedsaanpak

-peiling

24% (2010)

24%

24%

23%

22,5%

GG&GD/JGZ

25% (2010)

25%

25%

23%

20%

62%

62%

63%

65%

1

3

3

3

500

500

500

500

1

1 57

4 58

4

Percentage kinderen met overgewicht 54 in groep 2 en 7 (PO) in buurten met E3.2.1

JOGG-inzet Percentage inwoners ≥ 19 dat voldoende

E3.2.1

beweegt in wijken met

Gezondheids

integrale gebiedsaanpak

-peiling

62% (2010)

GG&GD/G&E

1 (2010)

GG&GD/G&E

500 (2010) 56

GG&GD/G&E

1 (2010)

Prestatie-indicatoren: Aantal wijken/buurten met aanpak Gezonde P3.2.1

Wijk Aantal bereikte inwoners per wijk door

P3.2.1

wijkgezondheidswerk 55 Aantal wijken/buurten

P3.2.1

met JOGG-inzet

51

Hoograven.

52

Kanaleneiland en Transwijk.

53

Zuilen, Pijlsweerd en Ondiep.

54

Percentage is inclusief obesitas.

55

Wijkgezondheidswerk in vijf wijken actief: Overvecht, Noordwest, Hoograven, Kanaleneiland en Leidsche Rijn.

56

Waarde 2010 exclusief extra bereik door WAP-middelen.

57

Noordwest (Ondiep, Zuilen en Pijlsweerd).

58

Noordwest (Ondiep, Zuilen en Pijlsweerd), Overvecht, Zuid (Hoograven, Tolsteeg en Bokkenbuurt), Zuidwest

(Kanaleneiland en Transwijk). 167


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

gezondheidsachterstanden

4.257

3.170

3.092

2.814

2.814

Totaal lasten

4.257

3.170

3.092

2.814

2.814

0

33

33

33

33

57

33

33

33

33

4.200

3.137

3.059

2.781

2.781

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

4.200

3.137

3.059

2.781

2.781

Lasten P3.2.1 Een samenhangende aanpak in gebieden met de grootste

Baten P3.2.1 Een samenhangende aanpak in gebieden met de grootste gezondheidsachterstanden Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.2.1: Een samenhangende aanpak in gebieden met de grootste gezondheidsachterstanden Een samenhangende aanpak in gebieden met de grootste gezondheidsachterstanden langs de vier sporen: Meedoen, Leefstijl, Gezonde fysieke en sociale leefomgeving en Toegankelijke zorg en ondersteuning. Als gevolg van uitwerking van de doorlichtingrapporten over doelmatigheid en doeltreffendheid dalen de lasten op het onderdeel gezondheidsbevordering tot en met 2015.

168

Subdoelstelling 3.3: Zeer kwetsbare Utrechters vinden de weg terug naar zelfstandigheid en meedoen. Subdoelstelling 3.3 Zeer kwetsbare Utrechters vinden de weg terug naar zelfstandigheid en meedoen.



E3.3.1 Verminderen van het aantal zeer

P3.3.1 Voortzetten van en voortbouwen op

kwetsbare Utrechters en voorkomen dat

bestaand beleid gericht op preventie en

kwetsbare Utrechters zeer kwetsbaar worden.

duurzaam herstel, uitgaande van participatie en eigen kracht van mensen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 3.3.1 Verminderen van het aantal zeer kwetsbare Utrechters en voorkomen dat kwetsbare Utrechters zeer kwetsbaar worden. Voor Utrechters die op alle leefgebieden problemen hebben en geen uitweg meer kunnen vinden, voeren wij de wettelijke vangnettaken uit en leiden mensen naar zorg. Daarnaast zetten wij in op blijvend herstel en een vorm van participatie. Deze activiteiten vinden plaats als onderdeel van het programma Meedoen naar Vermogen.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 3.3.1 Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid gericht op preventie en duurzaam herstel, uitgaande van participatie en eigen kracht van mensen.

• We willen voorkomen dat mensen dakloos raken. Huisuitzetting door huurschuld is een belangrijke aanleiding voor dakloosheid. Beperken van het aantal huisuitzettingen draagt bij aan een lagere instroom in de opvang. De aanpak

‘Voorkom Huisuitzetting!’ heeft als doel deze huisuitzettingen te voorkomen. Deze aanpak is vanaf november 2008 in de hele stad ingevoerd. Het succes van de aanpak komt doordat wij en diverse organisaties 59 intensief en aanvullend op elkaar samenwerken. Het geheel is geborgd in een convenant.

• Wij verlenen sociaal-medische zorg aan mensen met problemen op meerdere levensgebieden. Wij zoeken actief naar deze mensen en leiden ze naar zorg. • We voeren veldregie op individuele casuïstiek gerelateerd aan Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. We

monitoren het aantal buitenslapers, de instroom in de Maatschappelijke Opvang en de voortgang van individuele trajecten.

• Wij continueren het uitstapbeleid door het uitstapprogramma te subsidiëren. Vijftig vrouwen per jaar kunnen een uitstaptraject volgen. We streven ernaar dat minimaal twaalf vrouwen de prostitutie verlaten. • Wij geven maximaal 150 vergunningen om te werken op de tippelzone. Hierdoor houden we de omvang beheersbaar wat bijdraagt aan de veiligheid en de openbare orde.

59

GG&GD, Werk en Inkomen, woningcorporaties, Centrum Vaartserijn en wijkwelzijnsorganisaties Portes, Doenja en

Cumulus. 169

• We registreren alle vrouwen die willen werken in de raamprostitutie als één van de maatregelen in het tegengaan van mensenhandel. • De Voorzorgtrajecten voor (aanstaande) moeders tot 25 jaar die in 2012 zijn ingestroomd blijven tot een maximaal duur van 2,5 jaar zorg ontvangen. Wij zijn onder meer met de provincie Utrecht in gesprek voor middelen om Voorzorg te continueren. Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

corporatiewoningen

Bestuurlijke

0,15%

centrumgemeente.

monitor PvA MO

(2009)

GG&GD/MGZ

50 (2009)


2010

2011

2013

2016

0,11%

0,14%

0,15% 60

0,15%

74

95 61

50

50

< 23 jr.

22 <23 jr. 32 < 23 jr.

Effectindicatoren: Aantal huisuitzettingen bij woningcorporaties per E.3.3.1

Prestatie-indicatoren: Aantal uitstaptrajecten P3.3.1

(prostitutie). Aantal dakloze zwerfjongeren < 23 jaar en volwassenen

P.3.3.1

≥ 23 jaar die voor drie

22 < 23 jr.

maanden een stabiele

en

mix hebben op vier

Bestuurlijke

leefgebieden 62

monitor PvA MO

176 ≥ 23 jr.(2011)

en

en

32< 23 jr.

≥ 23 jr.

176 ≥ 23

en

en

n.v.t. 63

jr.

175 ≥ 23 jr.

175 ≥ 23 jr.

Aantal 64 cliënten < 23 jaar en ≥ 23 jaar

P.3.3.1

en met trajectplan dat

55< 23 jaar

uitstroomt naar

en

vormen van (begeleid)

Bestuurlijke

128 ≥ 23 jr.

zelfstandige wonen.

monitor PvA MO

(2011)

GG&GD/JGZ

13 (2010)

55 < 23

55 < 23 jr.

< 23 jr. en

jr. en

55 < 23 jr.

en

≥ 23 jr.

128 ≥ 23

en

128 ≥ 23

n.v.t. 65

jr.

128 ≥ 23 jr.

jr. 66

13

17

13 67

13 68

Aantal vrouwen dat P3.3.1

60

traject VoorZorg start.

Om schommelingen in de woningvoorraad te kunnen ondervangen is gekozen voor een percentage. In absolute

aantallen gaat het in 2009 om 67 huisuitzettingen uit sociale huurwoningen vanwege huurschuld op 44.183 woningen, in 2010 ging het om 49 uitzettingen op 46.001 woningen, in 2011 om 63 uitzettingen op 46.309. 49 vrouwen waren in 201O met het traject gestart, 46 vrouwen zijn in 2011 gestart. Twaalf vrouwen zijn in 2011 uit

61

de prostitutie gestapt. De vier leefgebieden zijn: inkomen, huisvesting, contact met hulpverlening en activering / dagbesteding.

62 63

Eerste peiljaar is 2011, de indicator 2006-2010 ging uit van een stabiele mix op drie leefgebieden.

64

In definitieve versie Bestuurlijke Monitor PvA MO van de G4 is gekozen voor monitoren in aantallen en niet in

percentage of landelijk overeengekomen streefcijfers. 65 Eerste peiljaar is 2011. 66

Er is met het Rijk geen streefcijfer afgesproken, het wenselijke en reëel haalbare aantal is afhankelijk van lokale

keuzes en omstandigheden. De streefwaarden zijn gelijkgesteld aan de realisatie van 2011. Realisatie 2011 is een voorzichtige schatting. De indicator wordt gemeten vanaf april 2011. Het cliëntvolgsysteem is in opbouw en informatie op dit punt is nu niet volledig. Afhankelijk van de financiële mogelijkheden.

67 68

Afhankelijk van de financiële mogelijkheden.

170


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

participatie en eigen kracht van mensen.

20.688

15.875

15.878

15.878

15.878

Totaal lasten

20.688

15.875

15.878

15.878

15.878

participatie en eigen kracht van mensen.

1.322

1.756

1.756

1.756

1.756

Totaal baten

1.322

1.756

1.756

1.756

1.756

19.366

14.119

14.122

14.122

14.122

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


3.000

0

0

0

0

16.366

14.119

14.122

14.122

14.122

Lasten P3.3.1 Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid gericht op preventie en duurzaam herstel uitgaande van

Baten P3.3.1 Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid gericht op preventie en duurzaam herstel uitgaande van



Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.3.1: Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid De huurbaten en huurlasten van de beheerde gebouwen worden voortaan bruto verantwoord, voorheen werd dit bedrag gesaldeerd. Hierdoor nemen zowel de baten als de lasten toe met 0,2 miljoen euro. Bij 'voorkom huisuitzetting' nemen de lasten toe met 0,2 miljoen euro, daartegenover staan inkomsten van de woningcorporaties voor 'voorkom huisuitzetting' van 0,2 miljoen euro. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De onttrekking aan de reserve van 3,0 miljoen euro is conform de planning van het plan van aanpak Maatschappelijke Opvang tot en met 2012 begroot. en verlaagt de lasten. Vanaf 2013 is er ook 1,9 miljoen euro gekort op de Brede Doeluitkering Maatschappelijk Opvang een uitwerking van de taakstelling scherper begroten uit 2010.

171

Programmastructuur Veiligheid Utrecht is een veilige stad.

Doelstelling

Subdoelstelling

Kosten

1 Geregistreerde criminaliteit en

1.1 Geregistreerde criminaliteit neemt af.

3.130

1.2 Wijkveiligheids- en veiligheidgevoelens

4.141

onveiligheidsgevoelens nemen af.

nemen toe. 1.3 Jongerenoverlast en –criminaliteit

6.082

nemen af. 1.4 In Utrecht is georganiseerde

877

criminaliteit afgenomen. 2 In Utrecht zijn incidenten en

2.1 In Utrecht zijn incidenten en verstoring

verstoring van de openbare orde

van de openbare orde voorkomen en

voorkomen en bestreden.

bestreden.


172

30.737

1.9 Veiligheid Algemene programmadoelstelling Utrecht is een veilige stad. Het terugdringen van criminaliteit en het bevorderen van het gevoel van veiligheid zijn ook in 2013 de hoofddoelstellingen van het veiligheidsbeleid. In 2011 is de totale criminaliteit afgenomen met 2% ten opzichte van 2010; ten opzichte van het peiljaar 2006 is een afname van 21% gerealiseerd en ten opzichte van 2002 een afname van 45,4%. In deze cijfers is de stijging van het inwoneraantal met 19,5% niet meegenomen. Het aantal geweldsdelicten is in 2011 licht gestegen ten opzichte van 2010, al zijn deze cijfers relatief goed in vergelijking met andere grote steden. In 2011 is het aantal autokraken opvallend gedaald met 16%. Het aantal woninginbraken in 2011 is licht gedaald, waarmee we de negatieve trend van de afgelopen jaren hebben doorbroken. Ook de veiligheidsbeleving en de ervaren jongerenoverlast is het afgelopen jaar licht verbeterd. Sinds 2006 is de criminaliteit aanzienlijk afgenomen, al zien we de laatste jaren een afvlakkende trend. Voor 2013 zetten we in op het consolideren van de bereikte resultaten en waar mogelijk het verder terugdringen van de criminaliteit en overlast. Gezien de bezuinigingen die politie, Openbaar Ministerie en gemeente treffen, kunnen we hier alleen met de juiste focus en efficiency in slagen 69 . Prioriteit blijft het terugdringen van jeugdoverlast en -criminaliteit, woninginbraak, autokraak, geweld en georganiseerde criminaliteit. Veel inspanning gaat naar de aanpak jeugdgroepen, die in 2012 is vernieuwd en in 2013 verder zal worden ontwikkeld. Deze prioriteiten sluiten in grote lijnen aan bij de wijkambities voor veiligheid die samen met bewoners en ondernemers tot stand zijn gekomen. Net als eerdere jaren vormen hiermee de wensen van de inwoners van de stad een belangrijke basis van ons veiligheidsprogramma. Wij hebben de criminaliteit de afgelopen jaren gemonitord op basis van aangiftecijfers. Per 1 januari 2012 wordt door de politie niet langer het aantal aangiften maar het aantal misdrijven gebruikt om de ontwikkeling van de criminaliteit te meten 70 . Om deze reden worden de effectindicatoren over criminaliteitsontwikkelingen in deze begroting in misdrijven uitgedrukt. Omdat de periode 2006-2011 een redelijke constante factor en een vergelijkbare ontwikkeling laat zien tussen aangiften en misdrijven voor de diverse thema's, heeft deze verandering geen invloed op het in percentages uitgedrukte ambitieniveau. De afgelopen jaren werd het veiligheidsbeleid van de gemeente voor een deel gefinancierd uit geoormerkte Rijksgelden. Na een afbouw van deze budgetten in de afgelopen jaren worden op 1 januari 2013 de bijdragen uit deze budgetten geheel beëindigd. Dat betekent dat 1,7 miljoen euro voor de Marokkaans Nederlandse risicojongeren wegvalt. Deze bezuiniging betreft de individuele trajecten op het terrein van jeugd en veiligheid: door efficiency en verhogen van effectiviteit kan het wegvallen van dit Rijksbudget gedeeltelijk worden gecompenseerd. Een besparing wordt gerealiseerd bij nazorg aan ex-delinquenten. Deze inwoners van Utrecht ontvangen (na)zorg binnen de reguliere processen van W&I, Jeugd en volksgezondheid. Voor complexe situaties is er zo nodig een beperkt budget beschikbaar. Ook realiseren wij in 2013 een besparing van 10% op het cameratoezicht in het publieke domein. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Resultaten 2011 en Ambities Veiligheid in Utrecht in 2012

• 69

De definitieve streefwaarden voor 2013 worden in januari 2013 opgenomen in de (jaarlijkse) notitie 'Resultaten 2012

en Ambities Veiligheid in Utrecht 2013'. In het najaar van 2012 betrekken wij u bij het opstellen van die ambities 2013. 70

Zie commissiebrief 'Uitkomsten AD Misdaadmeter, ontwikkelingcriminaliteitscijfers 1e trimester 2012, en

verandering monitoring criminaliteit' van 26 mei 2012. 173

Subdoelstelling 1.1: Geregistreerde criminaliteit neemt af Subdoelstelling 1.1 Geregistreerde criminaliteit neemt af.



E1.1.1 Afname van geregistreerde

P1.1.1 Leveren van nazorg aan volwassen ex-

criminaliteit.

gedetineerden en uitvoering geven aan de aanpakken van veel voorkomende criminaliteit, geweld en veilig ondernemen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Afname van geregistreerde criminaliteit. Wij willen in 2013 een daling realiseren van de totale geregistreerde criminaliteit van 23% ten opzichte van 2006. Ten opzichte van 2011 betekent dit een daling van 2,3%. We willen het aantal woninginbraken in Utrecht in 2013 terugbrengen op het niveau van 2006, dit betekent een afname van 3,2% ten opzichte van 2011. We willen een daling van 6% van het aantal auto-inbraken in 2013 ten opzichte van 2011. Dit betekent een daling van 53% ten opzichte van 2006. In 2013 willen we een afname van het aantal geweldsdelicten (exclusief huiselijk geweld) realiseren van 21% ten opzichte van 2006. Dit houdt een afname in van 8,7% ten opzichte van 2011. Met 35 gecertificeerde projecten Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) in winkelgebieden en op bedrijventerreinen kunnen wij deze economische gebieden veilig houden. Met onze aanpak willen wij de veiligheid daar minimaal consolideren. In 2012 starten wij een nieuw KVO-project op in Vleuten Centrum.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Leveren van nazorg aan volwassen ex-gedetineerden en uitvoering geven aan de aanpakken van veel voorkomende criminaliteit, geweld en veilig ondernemen. In tegenstelling tot de Programmabegroting 2012, zijn de prestatiedoelstellingen behorend bij de subdoelstelling 'Geregistreerde criminaliteit neemt af' samengevoegd, omdat de grenzen tussen de verschillende aanpakken niet vaststaan en de bedragen van de separate doelstellingen relatief klein zijn. We merken dat de werkwijze rond nazorg in een meer volwassen fase komt, waarmee de coördinatieactiviteiten vanuit het programma Veiligheid verminderen. Daarbij is meer focus aangebracht in het werk van het coördinatiepunt. In 2013 richt het coördinatiepunt zich in toenemende mate op doorgeleiding naar de partners die uitkering, werk, schuldhulpverlening en dergelijke realiseren. De afname van coördinatieactiviteiten en het aanbrengen van focus leiden tot een besparing van 0,150 miljoen euro. Daarnaast blijven er middelen om voor speciale gevallen trajecten op maat in te zetten voor de ex gedetineerden. Met ingang van 1 januari 2013 gaat de bijdrage van 0,546 miljoen euro van het ministerie van Veiligheid en Justitie voor het Veiligheidshuis naar de gemeente Utrecht als zetelgemeente van de veiligheidsregio (voorheen ging die bijdrage naar het Openbaar Ministerie). Dit betekent dat wij verantwoordelijk worden voor het Veiligheidshuis dat werkt voor het gebied van de veiligheidsregio Utrecht. 174

Onze aanpak van woninginbraak richt zich op daders, (potentiële) slachtoffers en het domein. Met de driehoekspartners werken wij aan het effectiever opsporen en aanpakken van inbrekers, waarbij we aansluiten bij de aanpak voor jeugdgroepen en veelplegers. Toezichthouders bezoeken alle slachtoffers van inbraak om te waarschuwen voor herhaling en preventieadviezen te geven. Ook waarschuwen we buren en direct omwonenden voor het 'besmettingsrisico'. Met diverse partners waaronder de woningcorporaties voeren we een hotspotaanpak uit gericht op het treffen van inbraakwerende maatregelen. Corporaties zorgen voor certificering met het Politiekeurmerk Veilig Wonen op alle nieuwbouwwoningen die zij opleveren en bij grondige renovatieprojecten. Binnen de aanpak gaat extra aandacht uit naar kwetsbare doelgroepen zoals studenten en senioren. Bij de bestrijding van auto-inbraak richten wij ons vooral op het verminderen van auto's met buit, door middel van gerichte voorlichting door onze toezichthouders op hotspots. Hierbij houden we rekening met nieuwe vormen van autokraak, zoals diefstal van inbouwapparatuur. Naast voorlichting organiseren we surveillance-acties en treffen we fysieke maatregelen op hotspots om het voor autokrakers zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Gezien de impact van geweldsdelicten op de veiligheidsbeleving blijven wij gerichte aandacht aan het verminderen van geweld geven. Binnen dit thema richten wij ons op huiselijk geweld, uitgaansgeweld, agressie tegen medewerkers in de publieke sector en problematisch alcohol- en drugsgebruik. In 2012 is het veilig stappenplan ontwikkeld voor horecaondernemers en de 'veilig stAPPen' app voor de horecabeveiligers. Deze producten zijn bedoeld ter ondersteuning van hun werkzaamheden binnen veilig uitgaan. Als de testfase van de app succesvol is wordt deze app verder uitgerold over de horeca in de binnenstad. Met behulp van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) bevorderen wij de veiligheid in winkelgebieden en op bedrijventerreinen voor ondernemers en publiek. Agressie, geweld en het thema overval krijgen specifieke aandacht. Wij zorgen voor een intensieve aanpak van ernstig overlastgevende en criminele gezinnen. De aanpak omvat inzet van drang en dwang, waarbij alle betrokken partijen vanuit zorg en strafrecht één gezamenlijk plan van aanpak maken. In 2013 realiseren wij minimaal tien trajecten. In 2013 wordt de inzet van toezicht en handhaving ingezet conform de prioriteiten van het veiligheidsprogramma (jongerenoverlast, autokraak en woninginbraak). De inzet en prioritering zijn opgenomen in het handhavingsprogramma. Vanaf 1 maart 2012 verzorgt toezicht en handhaving de aansturing van 20 straatcoaches. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

Effectindicatoren E1.1.1

Totaal aantal misdrijven

Politie, BVH

40.810 (2006)

33.582

32.155

31.424

29.791

E1.1.2

Aantal woninginbraken

Politie, BVH

2.613 (2006)

2.794

2.700

2.613

2.613

E1.1.2

Aantal auto inbraken

Politie, BVH

12.243 (2006)

7.177

6.041

5.754

5.754

Politie, BVH

2.976 (2006)

2.566

2.574

2.351

2.351

Politie, BVH

379 (2010)

379

n.n.b.

379

379

COEN

51% (2008)

100%

100%

100%

100%

Aantal geweldsdelicten (exclusief huiselijk E1.1.3

geweld) Aantal misdrijven met betrekking tot bedrijfsinbraken in

E1.1.4

33 KVO gebieden

Prestatie-indicatoren % afgehandelde meldingen vanuit het P1.1.1

gevangeniswezen Aandeel capaciteit Toezicht en Handhaving op woningen auto-

gemeente,

P1.1.2

inbraak

T&H

15% (2009)

20%

15%

20%

20%

P1.1.3

% huisverboden, waarbij

gemeente

90% (2010)

90%

100%

100%

100% 175


Bron

Nulmeting

gemeente gemeente


2010

2011

2013

2016

33 (2009)

33

33

35

35

10 (2010)

10

10

10

10

binnen tien dagen na opleggen hulpverleningplan gereed is en contact met betrokkenen door hulpverlening is gelegd P1.1.4

Aantal KVO gebieden Aantal gezinnen in

P1.1.5

aanpak


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

ondernemen

3.479

3.130

3.130

3.130

3.130

Totaal lasten

3.479

3.130

3.130

3.130

3.130

ondernemen

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

3.479

3.130

3.130

3.130

3.130

Lasten P1.1.1 Leveren van nazorg aan volwassen ex-gedetineerden en uitvoering geven aan de aanpakken van veel voorkomende criminaliteit, geweld en veilig

Baten P1.1.1 Leveren van nazorg aan volwassen ex-gedetineerden en uitvoering geven aan de aanpakken van veel voorkomende criminaliteit, geweld en veilig


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

3.479

3.130

3.130

3.130

3.130


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Leveren van nazorg aan volwassen ex-gedetineerden en uitvoering geven aan de aanpakken van veel voorkomende criminaliteit, geweld en veilig ondernemen De begrote lasten nemen ten opzichte van 2012 af met 0,349 miljoen euro. Het verschil ontstaat door de volgende mutaties: een afname van 0,016 miljoen euro door een bezuiniging op communicatie Auto- en woninginbraak;

• • een afname van 0,040 miljoen euro door een bezuiniging op de aanpak geweld; 176

• een afname van 0,384 miljoen euro door een bezuiniging op de subsidie GAVO; • een afname door een besparing van 0,150 miljoen euro op de aanpak nazorg ex-gedetineerden; • een toename van per saldo 0,241 miljoen euro vanwege de reorganisatie van de afdeling openbare orde en

veiligheid, waaronder de overgang van de gebiedsmanagers en medewerkers veiligheid vanuit de Dienst Wijken.

Subdoelstelling 1.2 Wijkveiligheid en veiligheidsgevoelens nemen toe Subdoelstelling 1.2 Wijkveiligheid en veiligheidsgevoelens nemen toe.



E1.2.1 Toename van wijkveiligheid.

P1.2.1 Uitvoeren van een gebiedsgerichte aanpak.

E1.2.2 Toename van veiligheidsgevoelens.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Toename van wijkveiligheid. Wij willen de veiligheidssituatie verbeteren met focus op de urgentiegebieden. We willen bereiken dat de afname van het aantal misdrijven in alle urgentiegebieden procentueel minimaal gelijk is aan de afname van het stedelijk gemiddelde. Effectdoelstelling 1.2.2 Toename van veiligheidsgevoelens. We willen het percentage inwoners dat zich vaak onveilig voelt in de eigen woonomgeving van 3,2% in 2010 naar 3,0% in 2013 terugbrengen.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.2.1 Uitvoeren van een gebiedsgerichte aanpak. Met politie, Openbaar Ministerie, wijkwelzijnsorganisaties, woningbouwcorporaties, scholen en bewoners richten wij onze gebiedsgerichte aanpak vooral op urgentiegebieden. Voor 2013 zijn de urgentiegebieden: 1) Overvecht, 2) Kanaleneiland-Transwijk, 3) Zuilen/Ondiep/2e Daalsebuurt, 4) Nieuw Hoograven/Bokkenbuurt en 5) Binnenstad city en winkelgebied. De eerste vier urgentiegebieden vallen samen met de Krachtwijken. Het winkelen citygebied van de Binnenstad is een urgentiegebied vanwege het aantal bezoekers, het relatief hoge aantal delicten, drugsoverlast, jongerenoverlast, (uitgaans)geweld en de veiligheidsrisico’s door de herontwikkeling van het stationsgebied. Bij wijkveiligheid ligt onze focus op de stedelijke veiligheidsthema’s, waarbij we bij de uitvoering van deze aanpakken in de wijken rekening houden met de specifieke problematiek en kenmerken van elke wijk. Daarbij dragen we bij aan de realisatie van de wijkambities die met deze thema's samenhangen, in het bijzonder jongerenoverlast, woninginbraak, autokraak en veiligheidsbeleving. Naast inzet op stedelijke thema's zetten wij ook in op wijkspecifieke problemen, zoals uitgaansgeweld, en harddrugsoverlast in de Binnenstad, via respectievelijk het programma Veilig Uitgaan en de aanpak Breedstraatbuurt. In 2012 is er een extra pakket aan maatregelen ontwikkeld om de harddrugsproblematiek in de Breedstraatbuurt terug te dringen. De evaluatie begin 2013 moet aantonen of de problematiek fors is teruggedrongen en welke maatregelen daarbij succesvol zijn gebleken. Als de resultaten positief zijn, zullen onze inspanningen en die van onze partners 177

gericht zijn op het vasthouden van wat bereikt is. Waar dat niet voldoende het geval is, zal de aanpak worden bijgesteld. Deze aanpak sluit aan bij één van de wijkambities van de binnenstad. 71 Wij blijven burgers actief betrekken bij het oplossen van veiligheidsproblemen in hun directe woon- of werkomgeving. Hiervoor zetten we onder andere Burgernet en buurtbemiddeling in en continueren we de werkwijze bewonersparticipatie buurtveiligheid dat in de afgelopen jaren tientallen bewonersinitiatieven in de hele stad heeft opgeleverd. Daarnaast blijven we zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking met bewoners rondom lokale veiligheidsproblemen. Dit heeft onder andere geresulteerd in Waaks!, een samenwerking van politie, gemeente en hondenbezitters dat erop is gericht de veiligheid in de wijk te vergroten en de criminaliteit, zoals woningen autoinbraak, (fietsen-)diefstal en vernielingen, tegen te gaan. Waaks! is van start gegaan in Vleuten–De Meern en zal in 2013 in meerdere wijken worden uitgevoerd. Bij incidenten die maatschappelijke onrust veroorzaken en die een snelle aanpak vragen, treden onze gebiedsmanagers veiligheid op als incidentenmanagers, conform de werkwijze die in het kader van het project Coördinatie Incidenten Management (CIM) is ontwikkeld. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

33.582

32.155

31.424

29.791

n.n.b.

n.n.b.

n.n.b.

n.n.b.

3,1%

3,0%

3,0%

3,0%

10

10

10

10

Effectindicatoren: Totaal aantal E1.2.1

misdrijven

40.810 Politie, BVH

(2006)

Totaal aantal misdrijven in E1.2.1

urgentiegebieden

Politie, BVH

(2006)

Onveiligheidsgevoel (% E1.2.2

vaak)

Inwonersenquête

3,9% (2006)

Wijkbureaus

10

Prestatie-indicatoren: Aantal wijkveiligheidsP1.2.1

programma's


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

aanpak

5.472

4.141

4.141

4.141

4.141

Totaal lasten

5.472

4.141

4.141

4.141

4.141

aanpak

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

5.472

4.141

4.141

4.141

4.141

Lasten P1.2.1 Uitvoeren van een gebiedsgerichte

Baten P1.2.1 Uitvoeren van een gebiedsgerichte


71

Zie commissiebrief 'Aanpak Breedstraatbuurt' van 27 december 2011.

178

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


00

0

0

0

0

5.472

4.141

4.141

4.141

4.141

Saldo na mutaties reserves Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Uitvoeren van een gebiedsgerichte aanpak De begrote lasten nemen af met 1,331 miljoen euro. Het verschil ontstaat door de volgende mutaties: Een stijging van 1,616 miljoen euro, grotendeels veroorzaakt door een aangepaste verdeling over het gehele

•

programma Veiligheid, in verband met het wegvallen van de rijksbijdrage Leefbaarheid en Veiligheid met ingang van 2012 (de beëindiging van die rijksbijdrage was namelijk in de begroting 2012 als bezuiniging nog volledig verwerkt bij deze prestatiedoelstelling).

• Een daling van 2,947 miljoen euro vanwege de reorganisatie van de afdeling openbare orde en veiligheid

waaronder de overgang van de gebiedsmanagers en medewerkers veiligheid van de Dienst Wijken en het daarmee niet langer doorbelasten van kosten vanuit de Dienst Wijken aan het onderdeel Wijkveiligheid.

Subdoelstelling 1.3: Jongerenoverlast en –criminaliteit nemen af Subdoelstelling 1.3 Jongerenoverlast en –criminaliteit nemen af.



E1.3.1 Afname van jongerenoverlast.

P1.3.1 Uitvoeren van de aanpak jeugd en veiligheid.

E1.3.2 Afname van jeugdcriminaliteit.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.3.1 Afname van jongerenoverlast. Wij willen de door inwoners ervaren jongerenoverlast (% vaak) verminderen van 22% in 2006 naar 14% in 2013. Effectdoelstelling 1.3.2 Afname van jeugdcriminaliteit. We willen het huidige aandeel jeugdige verdachten ten opzichte van het totaal aantal jeugdigen in Utrecht (2,9% in 2011) handhaven of verder laten dalen. Het betreft unieke jeugdige verdachten van 12 tot en met 24 jaar, woonachtig in Utrecht en aangehouden in de regio Utrecht, ten opzichte van het totaal aantal jeugdigen in diezelfde leeftijdcategorie woonachtig in Utrecht.

Wat gaan we daarvoor doen? 179

Prestatiedoelstelling 1.3.1 Uitvoeren van de aanpak jeugd en veiligheid. We voeren de aanpak jeugd en veiligheid dit jaar anders uit dan voorgaande jaren. Dit als gevolg van de rijksbezuinigingen van 1,7 miljoen euro op Onze Toekomst (aanpak van Nederlands Marokkaanse risicojongeren), de voorgenomen verbeteringen in effectiviteit en efficiëntie van onze aanpak, en de ontwikkelingen in het kader van het Vernieuwend Welzijn 72 . De belangrijkste veranderingen zijn dat we stoppen met het uitvoeren van maatregelen die specifiek zijn gericht op Nederlands Marokkaanse risicojongeren, we het aantal aanbieders van jeugd en veiligheid interventies verminderen, en een aantal maatregelen die eerder onderdeel waren van het programma jeugd en veiligheid dit jaar anders financieren. In de aanpak jeugd en veiligheid blijft het bieden van kansen, en waar nodig repressief optreden, centraal staan. We richten ons op jongeren die deel uitmaken van problematische jeugdgroepen en/of terugkeren uit detentie. Daarnaast richten we ons op jongeren die groot risico lopen de stap te zetten naar het deelnemen aan een problematische jeugdgroep of naar criminaliteit. Tot slot richten we ons actief op de ouders van de hierboven genoemde jongeren. Met het wegvallen van de rijksmiddelen voor Onze Toekomst, richten we ons niet langer met aparte trajecten op Nederlands Marokkaanse risicojongeren. Met onze maatschappelijke partners werken we wel aan een betere toegankelijkheid van generiek aanbod voor deze doelgroep. We zetten in 2013 vooral in op de aanpak jeugdgroepen, en het bieden van maatregelen gericht op dagbesteding en pedagogische begeleiding. In 2013 zetten we de vernieuwde aanpak Jeugdgroepen voort 73 . Dit houdt in dat we samen met onze ketenpartners (OM, politie en JoU) voor álle geshortliste jeugdgroepen een aanpak 'op maat' inzetten, waarvan de intensiteit afhankelijk is van de problemen die een groep veroorzaakt. De regie op deze aanpak ligt bij de gemeente. Het betreft een stedelijke aanpak, met een wijkgerichte regievoering. Ouders en buurtbewoners worden gestructureerd bij de aanpak betrokken. Het jongerenwerk levert, vooral ook binnen de aanpak jeugdgroepen, een bijdrage aan het terugdringen van jongerenoverlast en jeugdcriminaliteit. Aan jongeren uit de aanpak jeugdgroepen en de overige jev-doelgroep, bieden we interventies gericht op dagbesteding en pedagogische begeleiding aan. We werken intensief samen met Werk en Inkomen (W&I) voor de inkoop van trajecten gericht op dagbesteding. We bieden onze doelgroep maatwerktrajecten aan, zowel individueel gericht als in groepsverband. Door hierin met W&I samen te werken, verwachten we door efficiencyvoordelen in staat meer jongeren te begeleiden met het beschikbare budget. Daarnaast bieden we pedagogische begeleiding aan met als doel belemmeringen bij jongeren weg te nemen die een goede (school)loopbaan of dagbesteding in de weg staan. Het gaat onder andere om het verbeteren van sociale vaardigheden, het wegwerken van schulden, (herstellen van) sociaal netwerk en toeleiden naar werk en/of vrije tijdsbesteding. Indicatoren subdoelstelling 1.3 Indicator

Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Effectindicatoren: Ervaren E1.3.1

jongerenoverlast (%

Inwoners-

vaak)

enquête

22% (2006)

19%

19%

14%

14%

Politie, BVH

2,9% (2010)

2,9

2,9%

2,9%

2,9%

Aandeel jeugdige verdachten van het totaal aantal E1.3.2

jeugdigen

72

Zie commissiebrief ‘projectplan tussenfase jeugd en veiligheid’ van 6 juli 2012.

73

Zie commissiebrief ‘ Aanpak Jeugdgroepen’ van 24 januari 2012.

180


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

51% (2010)

51%

47%

100%

100%

Prestatie-indicatoren: % groepsgerichte plannen van aanpak P1.3.1

ten opzichte van

Aanpak

aantal groepen

Jeugdgroepen


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

veiligheid

8.392

6.082

6.071

6.063

6.063

Totaal lasten

8.392

6.082

6.071

6.063

6.063

veiligheid

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

8.392

6.082

6.071

6.063

6.063

Lasten P1.3.1 Uitvoeren van de aanpak jeugd en

Baten P1.3.1 Uitvoeren van de aanpak jeugd en


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

8.392

6.082

6.071

6.063

6.063


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.3.1: Uitvoeren van de aanpak jeugd en veiligheid De begrote lasten nemen af met 2,310 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2012. Het verschil is onder meer ontstaan door de volgende mutaties, die verband houden met het wegvallen van de rijksbijdrage Leefbaarheid en Veiligheid met ingang van 2012: bezuiniging van 0,4 miljoen euro op de aanpak/begeleiding van risicojongeren;

• • bezuiniging van 0,096 miljoen euro op verslavingszorg; • bezuiniging van 0,027 miljoen euro op overhead en communicatie bij de aanpak jeugdgroepen.

Daarnaast vervalt met ingang van 2013 de rijksbijdrage van 1,7 miljoen euro voor Marokkaans Nederlandse risicojongeren. De daling van de lasten van 0,012 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld.

181

Subdoelstelling 1.4: In Utrecht is georganiseerde criminaliteit teruggedrongen Subdoelstelling1.4 In Utrecht is georganiseerde criminaliteit teruggedrongen.



E1.4.1 Terugdringing van georganiseerde criminaliteit.

P1.4.1 Uitvoeren van een bestuurlijke aanpak en maatregelen tegen georganiseerde criminaliteit.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.4.1 Terugdringing van georganiseerde criminaliteit. Criminelen en criminele organisaties kunnen de (rechts)structuren in onze samenleving verzwakken of misbruiken. Dit gebeurt door misbruik van legale 'bovenwereld' instituties (zoals financiële instellingen, vastgoedsector, maar ook gemeentelijke voorzieningen) voor illegale activiteiten. Wij zetten ons in om dit tegen te gaan. De prioriteiten liggen op voorkomen en terugdringen mensenhandel, de aanpak van de georganiseerde hennepteelt en de aanpak van misbruik en fraude van vastgoed.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.4.1 Uitvoeren van een bestuurlijke aanpak en maatregelen tegen georganiseerde criminaliteit. Wij nemen bestuurlijke maatregelen gericht op het terugdringen van misbruik van vergunningen voor (georganiseerde) criminaliteit in het algemeen en voor mensenhandel, georganiseerde hennepteelt en misbruik van en fraude bij vastgoed in het bijzonder. Dit doen we in samenwerking met politie, OM, belastingdienst en andere partners door:

• Signaleren en melden van (aanwijzingen van) strafbare feiten. • Informatiedeling en informatieverrijking. • Nemen van bestuurlijke maatregelen, waaronder toepassing van de wet Bibob. • De bestuurlijke maatregelen zijn vaak onderdeel van een integrale aanpak, die bestaat uit een mix van strafrechtelijke, fiscale en/of bestuurlijke maatregelen.


Bron

Effectindicatoren:

E1.4.1

182

Aantal gevallen van misbruik

Prognose

van (rechts)structuren en

niet

legale instituties

mogelijk

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016


Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

5/6

30/11

10/5

10/5

1

1

1

1

100%

100%

Prestatie-indicatoren: Inzet van bestuurlijke maatregelen, zoals Wet BIBOB: vooronderzoeken/ P1.4.1

onderzoeken

15/12 gemeente

(2009)

gemeente

1 (2009)

Projecten met ketenpartners ter bestrijding van criminaliteit P1.4.1

in relatie tot vastgoed Het monitoren van signalen

P1.4.1

van mensenhandel

gemeente


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

georganiseerde criminaliteit

853

877

876

876

876

Totaal lasten

853

877

876

876

876

georganiseerde criminaliteit

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

853

877

876

876

876

Lasten P1.4.1 Uitvoeren van een bestuurlijke aanpak en maatregelen tegen

Baten P1.4.1 Uitvoeren van een bestuurlijke aanpak en maatregelen tegen


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

853

877

876

876

876

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro's Financiële toelichting

Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.4.1: Uitvoeren van een bestuurlijke aanpak en maatregelen tegen georganiseerde criminaliteit De begrote lasten dalen in 2013 met 0,215 miljoen euro vanwege de overheveling van budget naar prestatiedoelstelling 2.1.1. ten behoeve van de exploitatie van het cameratoezicht in het stationsgebied. Daar tegenover stijgen de begrote lasten in 2013 met 0,24 miljoen euro vanwege de reorganisatie van de afdeling openbare orde en veiligheid (overgang van de gebiedsmanagers en medewerkers veiligheid vanuit de Dienst Wijken).

183

Subdoelstelling 2.1: In Utrecht zijn incidenten en verstoring van de openbare orde voorkomen en bestreden

Subdoelstelling 2.1 In Utrecht zijn incidenten en verstoring van de openbare orde voorkomen en bestreden.



E2 1.1 Voorkoming van incidenten en

P2.1.1 Uitvoeren van activiteiten gericht op

verstoringen van de openbare orde.

het voorkomen van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde.

E2.1.2 Bestrijding van incidenten en verstoringen van de openbare orde.

P2.1.2 Uitvoeren van activiteiten gericht op het bestrijden van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 2.1.1 Voorkoming van incidenten en verstoringen van de openbare orde. Mogelijke verstoringen van de openbare orde en incidenten worden voorkomen door vroegtijdig signaleren en treffen van maatregelen. Brand en brandgevaarlijke omstandigheden in de externe en fysieke omgeving worden voorkomen. Effectdoelstelling 2.1.2 Bestrijding van incidenten en verstoringen van de openbare orde. Bij verstoringen van de openbare orde en incidenten wordt de maatschappelijke rust zo snel mogelijk hersteld. Branden worden bestreden en bij incidenten en ongevallen wordt hulp verleend.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 2.1.1 Uitvoeren van activiteiten gericht op het voorkomen van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde. Wij beperken de kans op ordeverstoringen door te zorgen voor professionele voorbereiding van risicogebeurtenissen. We maken gebruik van risicoanalyses, scenario’s en draaiboeken. Wij houden de kwaliteit van de crisisorganisatie op peil door opleidingen, trainingen en oefeningen. We voeren overleg met gemeentelijke diensten en organisaties als de brandweer, de politie en de GHOR (Gemeenschappelijke Organisatie in de Regio). We bereiden circa 45 openbare manifestaties en demonstraties voor, vijf bezoeken van hoogwaardigheidsbekleders en tien uitvoeringen van vonnissen en bestuursdwangbeschikkingen met risico's voor de openbare orde. Deze prestaties verschillen per jaar. Daarnaast verlenen we vergunningen voor 25 wedstrijden betaald voetbal. Jaarlijks verlenen we circa 1.000 vergunningen voor evenementen, waarvan ongeveer 30 voor grote, zeer risicovolle evenementen. Vanaf 2013 besparen wij met efficiencywinst circa 10% op het publieke cameratoezicht binnen het totale budget voor de exploitatie en het uitkijken van camera's.

184

De subsidies aan het Rode Kruis, Bureau Slachtofferhulp, de Reddingsbrigade en Delinquentie en Samenleving verlagen we vanaf 2013 met een beperkt bedrag. In de meeste gevallen gaat het om een verlaging van de subsidie met 5%. De korting op Halt is substantiëler, namelijk 30%. Gevolg van deze bezuiniging is dat er twee in plaats van drie Haltvoorlichtingslessen op basisscholen door de gemeente worden gefinancierd. Basisscholen die behoefte hebben aan meer voorlichtingslessen dienen dit op andere wijze te financieren. Volgens het Utrechtse beleid worden er in de stad Utrecht maximaal zeventien coffeeshops gedoogd. De recente landelijke beleidswijziging (zogenaamde wietpas en afstandscriterium) brengt geen wijzing in dit beleid. Het landelijke afstandcriterium van 350 meter tussen coffeeshops en scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs heeft wel tot gevolg dat van de huidige dertien coffeeshops naar onze huidige inschatting ongeveer de helft vóór 1-1-2014 moet worden verplaatst of gesloten. Binnen het maximum van de zeventien coffeeshops is één reservering gemaakt voor het experiment social club (uitvoering werkprogramma). Daarnaast is er besloten nog één reservering te plegen, in dit geval voor een pilot voor de realisering van een coffeeshop aan de rand van de stad. In het najaar van 2011 is een nieuw systeem ingevoerd voor het managen van veiligheidsincidenten: Coördinatie Incidenten Management (CIM) 74 . Hiermee werd uitvoering gegeven aan een motie van de gemeenteraad. (Potentiële) incidenten en de aanpak daarvan worden via rapportages vanuit de wijk systematisch in beeld gebracht. De meest risicovolle dossiers worden aan de driehoek voorgelegd, met daarbij de eventuele knelpunten of beslispunten. Doel is om de driehoek sterker dan voorheen in control te brengen over de veiligheidsincidenten en de gecoördineerde sturing daarop te versterken. Prestatiedoelstelling 2.1.2 Uitvoeren van activiteiten gericht op het bestrijden van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde. Voor de handhaving van de openbare orde zetten we juridische instrumenten in, zoals de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast (Overlastwet), de sluiting van gebouwen en inrichtingen, gebiedsverboden, verblijfsontzeggingen en alcoholverboden. De geleverde prestatie varieert per jaar. Indien zich incidenten of crises voordoen richten we ons onder meer op bestrijding van maatschappelijke onrust. Wij zijn met de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) in gesprek over besparingen die op termijn wellicht mogelijk zijn op de huisvestingskosten. Hierbij denken wij aan een meer strategische verdeling van de kazernes binnen de VRU-regio. Een eventuele besparing zou moeten volgen uit het project 'Veiligheidszorg op Maat'; het regionale dekkingsplan dat momenteel door de veiligheidsregio wordt uitgewerkt. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

78

78

78

78

2

2

2

2


Aantal verstoringen van

Prognose

de openbare orde

niet mogelijk

De snelheid waarmee de E2.1.2

rust hersteld wordt bij

Prognose

verstoringen

niet mogelijk

Prestatie-indicatoren: Aantal overleggen over P2.1.1

evenementen

gemeente

78 (2009)

gemeente

2 (2009)

Aantal crisisoefeningen voor bestuurders en P2.1.2

74

medewerkers Veiligheid

Zie commissiebrief 'Coördinatie Incidenten Management (CIM)' van 22 december 2011. 185


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

3.461

4.128

4.128

4.128

4.128

en verstoringen van de openbare orde

39.193

26.609

25.110

25.060

25.060

Totaal lasten

42.655

30.737

29.237

29.187

29.187

350

350

350

350

350

0

0

0

0

0

350

350

350

350

350

42.305

30.387

28.887

28.837

28.837

Lasten P2.1.1 Uitvoeren van activiteiten gericht op het voorkomen van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde P2.1.2 Uitvoeren van activiteiten gericht op het bestrijden van calamiteiten, crises

Baten P2.1.1 Uitvoeren van activiteiten gericht op het voorkomen van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde P2.1.2 Uitvoeren van activiteiten gericht op het bestrijden van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

42.305

30.387

28.887

28.837

28.837


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Uitvoeren van activiteiten gericht op het voorkomen van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde De begrote lasten in 2013 nemen met 0,66 miljoen euro toe ten opzichte van 2012. Het verschil komt onder meer door de volgende mutaties: Een toename van per saldo 0,382 miljoen euro vanwege de overheveling van budget vanuit de andere

• prestatiedoelstellingen voor onder andere de exploitatiekosten van het cameratoezicht in het stationsgebied. • Een afname van 0,173 miljoen euro door de bezuiniging op het uitkijken van camerabeelden. • Een toename van 0,478 miljoen euro vanwege de overgang van de gebiedsmanagers en medewerkers veiligheid van Dienst Wijken naar de afdeling openbare orde en veiligheid. • Een afname van 0,08 miljoen euro door de besparing uit de Voorjaarsnota 2012 op de exploitatie en het uitkijken van camera's. • Een afname van 0,037 miljoen euro door een bezuiniging op subsidies voor organisaties met veiligheidsactiviteiten (onder andere Halt en Slachtofferhulp). • Een afname van 0.012 euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld.

186

De begrote inkomsten uit leges voor vergunningen (onder andere drank en horeca) bedragen 0,350 miljoen euro. Prestatiedoelstelling 2.1.2: Uitvoeren van activiteiten gericht op het bestrijden van calamiteiten, crises en verstoringen van de openbare orde De begrote lasten nemen in 2013 af met 12,6 miljoen euro ten opzichte van 2012. Dit komt hoofdzakelijk doordat deze prestatiedoelstelling in 2012 was opgehoogd met een administratieve stelpost van de Bestuurs- en Concerndienst van 11 miljoen euro. De stelpost betreft budgetten voor onder meer de ICT investeringsagenda, looncompensatie en taakstellingen. Met ingang van 2013 is deze stelpost nagenoeg verdeeld. Daarnaast nemen de begrote lasten in 2013 met 0,665 miljoen euro af door de bezuiniging op de Veiligheidsregio Utrecht die nog niet was verwerkt in de (nominale) begroting 2012. De begrote lasten nemen in 2013 verder af met 0,529 miljoen euro, en vanaf 2014 met 1,205 miljoen euro, als gevolg van de besparing op het beschikbare budget voor het functioneel leeftijdsontslag van brandweerpersoneel (oude regeling en een regeling voor overgangsrecht). Tenslotte nemen de lasten met 0,08 miljoen euro af als gevolg van de reorganisatie van de afdeling openbare orde en veiligheid en als gevolg van de technische verwerking van de taakstelling inkoop van 0,435 miljoen euro op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld.

187

Programmastructuur Cultuur Utrecht is een aantrekkelijke cultuurstad met internationale allure.

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Utrecht is een aantrekkelijke

1.1 Utrecht kent een veelzijdig, artistiek

cultuurstad met internationale allure

interessant aanbod en bloeiend

voor kunstenaars, bewoners,

productieklimaat, wat zichtbaar wordt op

ondernemers en bezoekers.

een verscheidenheid aan locaties in de

Kosten 40.537

gehele stad. 1.2 Utrecht kent een breed, divers

4.671

samengesteld publiek van kenners en nietkenners, dat deelneemt aan het culturele leven in de stad, op locaties in zowel de binnenstad als de verschillende wijken. 1.3 De culturele betekenis maakt Utrecht tot een aantrekkelijke stad, zowel lokaal, nationaal als internationaal. Bedragen zijn in duizenden euro's.

188

2.687

1.10 Cultuur Algemene programmadoelstelling Het programma Cultuur draagt bij aan de profilering van Utrecht als stad van kennis en cultuur. De stad is een aantrekkelijke en gastvrije ontmoetingsplaats, met internationale allure, broedplaats van talent. Het programma draagt hieraan bij door zich te richten op een veelzijdige programmering, een bloeiend productieklimaat, een brede samenstelling van publiek en de route naar de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht in 2013 en Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. In 2013 start de nieuwe cultuurnotaperiode 2013-2016, waarin Rijk, provincie en landelijke fondsen fors bezuinigen. Utrecht zet zich in om desondanks de culturele infrastructuur op een kwalitatief hoog peil te houden. 2013 is ook een feestelijk jaar: stad en provincie vieren 300 jaar Vrede van Utrecht met een groots, internationaal opgezet programma en creëren daarmee een belangrijke opstap naar Europese Culturele Hoofdstad 2018. Begin 2013 wordt duidelijk of Utrecht de preselectie hiervoor heeft gehaald. In 2013 zal ook het Centraal Museum verzelfstandigen en ontstaat de nieuwe organisatie Muziekpaleis. 75 Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Cultuurvisie 2012-2022: Open Ruimte Bestemming Utrecht, stad van kennis en cultuur Beleidsplan Fonds Stadsverfraaiing 2013-2016 76 Startdocument Kunst in het Stationsgebied Nota Kapitaalgoederen 2011-2014

Subdoelstelling 1.1: Utrecht kent een veelzijdig, artistiek interessant aanbod en bloeiend productieklimaat, wat zichtbaar wordt op een verscheidenheid aan locaties in de gehele stad Subdoelstelling 1.1 Programmering en Productie: Utrecht kent een veelzijdig, artistiek interessant aanbod en bloeiend productieklimaat, wat zichtbaar wordt op een verscheidenheid aan locaties in de gehele stad.

Wat willen we bereiken? E1.1. Een breedschalig scala van culturele instellingen/makers produceert en programmeert een veelzijdig, divers, artistiek interessant aanbod op diverse locaties in de gehele stad.

Wat gaan we daarvoor doen? P1.1.1 Het faciliteren van artistiek interessante activiteiten van Utrechtse makers en culturele instellingen op diverse locaties in de gehele stad P1.1.2 Muziekcentrum Vredenburg en het Centraal Museum programmeren een veelzijdig, divers, artistiek interessant aanbod.

75

Naar aanleiding hiervan onderzoeken wij of prestatiedoelstelling 1.1.2 per 2014 eventuele aanpassing behoeft.

76

Wordt eind 2012 ter besluitvorming worden voorgelegd. 189

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Een breedschalig scala van culturele instellingen/makers produceert en programmeert een veelzijdig, divers, artistiek interessant aanbod op diverse locaties in de gehele stad. Een bloeiend productieklimaat en Rijk cultureel aanbod – in alle kunstdisciplines, groot- en kleinschalig, traditioneel en vernieuwend, toegankelijk en verkennend – dragen bij aan de culturele dynamiek en veelzijdigheid van het culturele leven in de stad en daarmee aan de landelijke en internationale betekenis van Utrecht als cultuurstad. Diversiteit in producerende en programmerende culturele organisaties bevordert de kwaliteitsontwikkeling en het publieksbereik van dit aanbod.

Wat gaan we daarvoor doen? Wij faciliteren voldoende goed toegeruste culturele accommodaties, zowel in de binnenstad, naoorlogse wijken als Leidsche Rijn, en artistiek aantrekkelijke productie- en programmeringsactiviteiten van Utrechtse culturele instellingen/makers. Met goede faciliteiten willen wij zowel jonge talentvolle makers als makers die zich met kwalitatief interessant werk inmiddels hebben bewezen voor de stad behouden. Prestatiedoelstelling 1.1.1 Het faciliteren van artistiek interessante activiteiten van Utrechtse makers en culturele instellingen op diverse locaties in de gehele stad.

• Uitvoering afspraken Cultuurnota 2013-2016 over producerende en programmerende instellingen. • Wij ondersteunen Stadsschouwburg Utrecht op basis van de gemaakte afspraken over verzelfstandiging en het ingediende beleidsplan 2013-2016. • Wij ondersteunen nieuwe talenten en ontwikkelingen in diverse disciplines/thema's met eenmalige subsidies. • Start aanbesteding en – afhankelijk van verwerving grond – start bouw Castellum Hoge Woerd (Leidsche Rijn). • Wij zijn voornemens de aanbesteding van bouw Bibliotheek ++ (Smakkelaarsveld) te starten. • We stimuleren de ontwikkeling van broedplaatsen met daarbij aandacht voor binnenstedelijke locaties in ontwikkeling, zoals Rotsoord. • (Her)bouw Cultuurhuis Cereol (Oog in Al), streven oplevering eind 2013. • We stellen Oud Amelisweerd open voor publiek door middel van oprichting van Museum Oud Amelisweerd, waarbij het historische landgoed, chinees behang en de Armando-collectie worden gecombineerd.

Prestatiedoelstelling 1.1.2 Muziekcentrum Vredenburg en het Centraal Museum programmeren een veelzijdig, divers, artistiek interessant aanbod. Van de grote podia verwachten wij dat zij actief zijn daar waar de drie lijnen uit onze cultuurvisie – stad als podium, creatieve ruimte en leeromgeving – samenvallen. Wij geven uitvoering aan besluitvorming over de verzelfstandiging van het Centraal Museum. De Muziekpaleis-partners werken aan inrichting gebouw en de exploitatieorganisatie, hierbij is 'Ondernemingsplan Muziekpaleis' richtinggevend. In 2013 is de verwachte bouwkundige oplevering van het Muziekpaleis en zal het laatste volledige kalenderjaar op de tijdelijke locaties worden geprogrammeerd. We streven naar consolidering bezoekcijfers op niveau 2012 en waar mogelijk uitbouwen.

190



Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Inwonersenquête

85% (2009)

80%

86%

≥80%

≥80%

44%

43%

44%

≥45%

60

62

≥ 60 77

≥ 60

Effectindicatoren: Percentage Utrechters dat cultureel aanbod waardeert op stedelijk E1.1.1

niveau Percentage Utrechters dat cultureel aanbod waardeert op

E1.1.2

buurtniveau

43,4% Inwonersenquête

(2009)

dieerde instellingen

Subsidiestaat

60 (2009)

Aantal gehonoreerde

Civision (subsidie

projectaanvragen

softwaresysteem)

117 (2009)

197

134

pm 78

pm

MCV

357 (2009)

317

340

336

pm 79

CM

14 (2009)

14

25 80

pm 81

pm

Prestatie-indicatoren: Aantal lang- en meerjarig gesubsiP1.1.1 P1.1.2

Aantal concerten / P 2.1.2 verhuringen MCV Aantal tentoonstellingen P2.1.3

CM


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Faciliteren activiteiten

15.183

20.488

19.952

19.919

19.856

P1.1.2 Programmeren

31.539

20.049

22.241

20.049

20.049

Totaal lasten

46.722

40.537

42.194

39.968

39.905

Lasten

Baten P1.1.1 Faciliteren activiteiten

0

0

0

0

0

P1.1.2 Programmeren

11.517

6.450

6.450

6.450

6.450

Totaal baten

11.517

6.450

6.450

6.450

6.450


35.204

34.078

35.744

33.519

33.455

77

Afhankelijk van definitieve subsidie-inzet cultuurnotaperiode 2013-2016, besluitvorming vindt dit najaar plaats.

78

Zoals omschreven in de Cultuurvisie 2012-2022 'Open Ruimte' vindt per 2013 een herijking van de

subsidiesystematiek plaats, waaronder de subsidieregelingen voor eenmalige projecten. Wij zijn voornemens de disciplinaire benadering los te laten om plaats te maken voor (een) integrale doelstelling(en). Eind 2012 zullen wij hiervoor een voorstel presenteren. Muziekcentrum Vredenburg gaat over in de nieuwe organisatie Muziekpaleis.

79 80

De verdubbeling van het aantal tentoonstellingen door het Centraal Museum in 2011 ten opzichte van 2010 zit in

het feit dat het museum veel kleine projecten heeft gerealiseerd die niet allemaal waren begroot, en als aparte presentatie zijn gerekend. Voorbeelden zijn een presentatie van de gevelstenen in de Nicolaïkerk en een reeks presentaties van recente aanwinsten. 81 Het Centraal Museum zal in 2013 verzelfstandigen. 191

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016


8

0

0

0

0


2.067

67

67

1.067

1.067

33.145

34.021

35.677

32.452

32.388


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Faciliteren activiteiten De lasten nemen in 2013 toe met 5,3 miljoen euro. Een toename van 6,5 miljoen euro ontstaat doordat met de verzelfstandiging van de Stadsschouwburg het budget verschuift van 'programmeren' naar 'faciliteren activiteiten'. Het budget is bestemd voor de subsidie aan de stadsschouwburg. Deze verschuiving heeft al in 2012 plaatsgevonden maar was nog niet zichtbaar in de nominale begroting. Daarnaast lijken de lasten met 2 miljoen euro te zijn verlaagd omdat in 2012 onterecht een onttrekking aan de reserve stond geprogrammeerd. In 2012 is dit na de nominale begroting gecorrigeerd waardoor de begrote lasten in 2012 verlaagd zijn met 2 miljoen euro. De daling van de lasten van 0,026 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Verder worden de lasten met 0,5 miljoen euro verhoogd door incidentele ophoging voor afbouwverplichtingen cultuurconvenant. Prestatiedoelstelling 1.1.2: Programmeren De verzelfstandiging Stadsschouwburg heeft ook tot gevolg dat onder 'programmeren' de lasten afnemen met 12,5 miljoen euro en de baten met 6 miljoen euro. Het saldo van 6,5 miljoen euro is de basis voor de subsidie. Deze verschuiving heeft al in 2012 plaatsgevonden maar was nog niet zichtbaar in de nominale begroting. De overige verschillen onder 'programmeren' worden veroorzaakt door de periodieke actualisering van de werkbegroting van het Muziekcentrum Vredenburg.

192

Subdoelstelling 1.2: Utrecht kent een breed, divers samengesteld publiek van kenners en niet-kenners, dat deelneemt aan het culturele leven in de stad, op locaties in zowel de binnenstad als de verschillende wijken Subdoelstelling 1.2 Participatie: Utrecht kent een breed, divers samengesteld publiek van kenners en nietkenners, dat deelneemt aan het culturele leven in de stad, op locaties in zowel de binnenstad als de verschillende wijken.



E1.2.1. Een breed publiek van kenners en

P1.2.1 Het bevorderen van (actieve)

niet-kenners afkomstig uit Utrecht en

cultuurparticipatie en een brede deelname

daarbuiten neemt deel aan en/of voelt zich betrokken bij het culturele leven in de stad.

in het aanbod zoals geprogrammeerd en geproduceerd door Utrechtse makers/instellingen.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.2.1 Een breed publiek van kenners en niet-kenners afkomstig uit Utrecht en daarbuiten neemt deel aan en/of voelt zich betrokken bij het culturele leven in de stad. Een zo divers mogelijk samengesteld publiek van kenners en niet-kenners afkomstig uit Utrecht en daarbuiten neemt in actieve en/of passieve vorm deel aan het culturele leven.

Wat gaan we daarvoor doen? Aandacht voor topcultuur en nieuw talent gaat hand in hand met aandacht voor culturele diversiteit, cultuurparticipatie en cultuur in de wijk. Prestatiedoelstelling 1.2.1 Het bevorderen van (actieve) cultuurparticipatie en een brede deelname in het aanbod zoals geprogrammeerd en geproduceerd door Utrechtse makers/instellingen.

• Uitvoering afspraken Cultuurnota 2013-2016 over instellingen gericht op participatie. • Ondersteuning Stichting Cultuurpromotie Utrecht: de activiteiten van SCU dragen bij aan het culturele klimaat, promotie van de stad en het profiel van Utrecht als stad van kennis en cultuur. • Het Programma Cultuurparticipatie eindigt in 2012. Per 2013 start het Rijk het programma 'Cultuureducatie met Kwaliteit', waarbij we de rijksbijdrage matchen. De focus ligt op het ontwikkelen en uitvoeren van de leerlijn creatief vermogen in samenwerking met culturele instellingen en het onderwijs.

• • We starten met de voorbereidingen voor de Europese Brassband Kampioenschappen 2018. • De Kunstuitleen zal per 2013 verzelfstandigden. • Ondersteunen van amateurkunstorganisaties (basissubsidies). Wij continueren de uitvoering van het Jeugdcultuurfonds Utrecht.

193

• Kunst in het Stationsgebied organiseert een grote internationale kunstmanifestatie in Hoog Catharijne en op station Utrecht Centraal. 30 kunstenaars proberen op een van de drukste plekken van Nederland vat te krijgen op onze veranderende wereld en onze rol daarin. Het project is onderdeel van de viering Vrede van Utrecht.

• We onderzoeken mogelijkheden om de activiteiten van Stichting Utrechts Museumkwartier – het bevorderen van samenwerking en bekendheid van Utrechtse musea – te ondersteunen.



Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Inwonersenquête

87% (2009)

89%

86% 82

≥ 85%

≥ 85%

1,8

1,8

≥ 1,5

1,8 miljoen

miljoen

miljoen

miljoen

Jaarverslagen

euro (2009)

euro

euro

euro 83

pm

gesubsidieerde amateur

Civision (subsidie

3791

kunstverenigingen

softwaresysteem)

(2009)

3.940

3.829

≥ 3.500

≥ 3.500

Effectindicatoren: Percentage Utrechters dat minstens 1x per jaar een culturele E1.2.1

activiteit bezoekt

Prestatie-indicatoren: Aantal bezoekers aan gemeentelijke diensten en gesubsidieerde instellingen (in P1.2.1

miljoenen) Aantal leden van de

P1.2.2


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.2.1 Cultuurparticipatie

5.072

4.671

4.652

4.632

4.612

Totaal lasten

5.072

4.671

4.652

4.632

4.612

P1.2.1 Cultuurparticipatie

32

159

159

159

159

Totaal baten

32

159

159

159

159

5.040

4.513

4.493

4.473

4.453

4.513

4.493

4.473

4.453

Lasten

Baten


268


266

Saldo na mutaties reserves

5.041

Bedragen zijn in duizenden euro’s.

82

De daling ten opzichte van 2010 ligt volledig bij Utrechters met een laag inkomen. De cultuurdeelname van midden

en hoge inkomens is gelijk gebleven. 83 Op basis van landelijke trends en in afwachting van definitieve uitkomst cultuurnota 2013-2016 is deze prognose naar beneden bijgesteld. 194

Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Cultuurparticipatie De totale lasten bij participatie nemen af met 0,4 miljoen euro. De rijksbijdrage voor cultuureducatie is door onduidelijkheid over de exacte bijdrage nog niet opgenomen. Hierdoor nemen de lasten af met 0,326 miljoen euro. Een verdere afname van de lasten van 0,154 miljoen euro bestaat uit diverse kleine verschillen zoals loon- en prijscompensatie en verschillen in doorbelasting. De toename van 0,08 bij de lasten en de toename van 0,12 miljoen euro bij de baten is ontstaan bij de kunstuitleen en zal bij de verzelfstandiging van de bibliotheek meegenomen worden.

Subdoelstelling 1.3: De culturele betekenis maakt Utrecht tot een aantrekkelijke stad, zowel lokaal, nationaal als internationaal Subdoelstelling1.3 Internationalisering: De culturele betekenis maakt Utrecht tot een aantrekkelijke stad, zowel lokaal, nationaal als internationaal.



E1.3.1 Het vergroten van de lokale en

P1.3.1 Het faciliteren van een breed scala

(inter)nationale culturele betekenis van

aan culturele activiteiten in (opmaat naar)

Utrecht.

2013 en het voorbereiden van de bidding voor Culturele Hoofdstad van Europa 2018.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.3.1 Het vergroten van de lokale en (inter)nationale culturele betekenis van Utrecht. Cultuur werkt als een magneet, zowel binnen als buiten de stadsgrenzen, voor onder andere bewoners, kunstenaars, bezoekers, ondernemers. Mede dankzij het rijke culturele aanbod behoort Utrecht met Amsterdam tot de twee meest aantrekkelijke steden van het land. Deze positie willen wij graag behouden, versterken en ook internationaal aan betekenis laten winnen.

Wat gaan we daarvoor doen? Belangrijkste speerpunten de komende jaren zijn de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht in 2013 en Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. Prestatiedoelstelling 1.3.1 Het faciliteren van een breed scala aan culturele activiteiten in (opmaat naar) 2013 en het voorbereiden van de bidding voor Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Ondersteuning Stichting Vrede van Utrecht, samen met de provincie, voor 'The art of making peace': het internationale cultuurevenement waarmee 300 jaar Vrede van Utrecht wordt gevierd. Het programma speelt zich af in de periode 195

11 april – 21 september. De Stichting Vrede van Utrecht coördineert en organiseert de totstandkoming van het bidbook 2018 in samenwerking met stad, provincie, instellingen, universiteit en alle andere partners. Begin 2013 wordt duidelijk of Utrecht de preselectie heeft gehaald, eind 2013 is bekend welke stad de titel mag dragen. Indicatoren subdoelstelling 1.3 Indicator

Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

Effectindicatoren: Landelijke positie als aantrekkelijke stad E1.3.1

op grond van

Atlas voor

cultureel aanbod

Gemeenten

3 (2009) 84

3

3

Positie top 3

Positie top 3

Jaarverslag

94 (2010)

94

143

200

n.v.t. 85

Jaarverslag

19 (2010)

19

31

50

n.v.t.

Prestatie-indicatoren: Aantal activiteiten St. P1.3.1

Vrede van Utrecht Waarvan met een internationale

P1.3.2

component


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.3.1 Internationalisering

2.883

2.687

1.087

1.087

1.087

Totaal lasten

2.883

2.687

1.087

1.087

1.087

P1.3.1 Internationalisering

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

2.883

2.687

1.087

1.087

1.087

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


1.540

0

0

0

0


1.343

2.687

1.087

1.087

1.087


84

In de Atlas voor Gemeenten neemt Utrecht wat betreft woonaantrekkelijkheid de tweede plaats van het land in.

Gespecificeerd op basis van het cultureel aanbod bekleedt Utrecht de derde positie van Nederland. Sinds 2009 is dit onveranderd. In de begroting 2012 is bij de indicator (nulmeting en realisatie 2009 en 2012) abusievelijk de tweede plaats aangegeven. Na viering van de Vrede van Utrecht in 2013 wordt de organisatie afgebouwd.

85

196

Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.3.1: Internationalisering In verband met uitputting van de reserve Vrede van Utrecht is in het collegeprogramma besloten in 2013 eenmalig het budget op te hogen met 1,6 miljoen euro. De lasten nemen met 0,196 miljoen euro af. Door de herverdeling groeibudget worden de lasten verlaagd met 0,3 miljoen euro. Daarnaast nemen de lasten toe met 0,044 miljoen euro door prijscompensatie en met 0,06 miljoen euro doordat de eenmalige verhoging van het budget hoger is dan de jaarlijkse onttrekking van de voorgaande jaren.

197

Programmastructuur Sport In Utrecht staat jouw talent centraal

Doelstelling

Subdoelstelling

1 Plannen, ontwikkelen en exploiteren

1.1 Voldoende kwalitatief goede en

van voldoende kwalitatief goede

toegankelijke basisvoorzieningen.

Kosten 558

voorzieningen. 1.2 Utrechtse zwembaden van goede

9.612

kwaliteit. 1.3 Utrechtse sportparken en sporthallen

20.583

van goede kwaliteit. 2 Zoveel mogelijk Utrechters sporten

2.1 Meer Utrechters sporten en bewegen in

en bewegen en vinden en ontwikkelen

een goede sportinfrastructuur bij

zo hun eigen talent.

verenigingen (vooral in de Krachtwijken). 2.2 Utrechters met een beperking hebben

2.047

0

voldoende mogelijkheden tot sporten. 3 Utrecht is een aantrekkelijke stad

3.1 Bevorderen van topsport –

voor topsport, topsporters en

talentontwikkeling door het versterken van

topsporttalenten.

de topsport(infra)structuur en faciliteren van (top)sportevenementen.


198

1.546

1.11 Sport Algemene programmadoelstelling In Utrecht staat jouw talent centraal. 2013 is voor de Utrechtse sport een bijzonder jaar. Niet alleen talenten uit Utrecht staan dan centraal, maar uit geheel Europa. Van 14 – 19 juli vindt het European Youth Olympic Festival in Utrecht plaats, 2500 atleten tussen de 13 - 18 jaar uit 49 Europese landen strijden met elkaar om de prijzen in negen verschillende takken van sport. Dit evenement past uitstekend in de uitgangspunten van de Sportnota 2011 – 2016 en de ambities van Utrecht als stad van kennis en cultuur. Het biedt de mogelijkheid Utrecht internationaal op de kaart te zetten, vormt een belangrijke basis voor samenwerking met het bedrijfsleven en andere partners in de stad en biedt de kans om een goed legacy programma op te stellen met topsport als vliegwiel voor de breedtesport. Talentontwikkeling is mogelijk als er voor iedereen een goede basis aanwezig is voor sport en bewegen. In 2013 geven we deze basis een impuls met extra inzet van buurtsportcoaches voor Sport in de Wijk en een optimale samenwerking tussen de verschillende sportprofessionals. De Harten voor Sport met goede voorzieningen in de verschillende wijken staan daarbij centraal. Om in samenwerking met de sportverenigingen, welzijn, onderwijs, gezondheid het sporten en bewegen te stimuleren. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Sportnota 2011 – 2015 Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011 - 2014

Subdoelstelling 1.1: Voldoende kwalitatief goede en toegankelijke basisvoorzieningen. Subdoelstelling 1.1 Voldoende kwalitatief goede en toegankelijke basisvoorzieningen.



E1.1. Meer inwoners zijn tevreden over de sportvoorzieningen in de stad.

P1.1 Plannen en ontwikkelen van zeskwalitatief goede voorzieningen.

Wat willen we bereiken? Utrecht ontwikkelt basisvoorzieningen voor sport. Basisvoorzieningen zijn sportvoorzieningen, die voor de markt onrendabel zijn te realiseren en exploiteren en die tegen een maatschappelijk aanvaardbaar tarief aangeboden worden. Om meer Utrechters te laten sporten en bewegen zijn goed ingerichte en bereikbare sportaccommodaties een randvoorwaarde. Daarom investeert Utrecht in voldoende basisaccommodaties per wijk, uitnodigende multifunctionele accommodaties, realisatie van één hoogwaardig sport – en beweegveld in elke wijk en optimale toegankelijkheid van nieuwe accommodaties. De wachtlijsten bij voetbal, hockey en tennis zullen in samenwerking met de VSU verder 199

worden aangepakt. Subdoelstelling 1.1 gaat in op het plannen en ontwikkelen van voorzieningen en de subdoelstellingen 1.2 en 1.3 op beheer en exploitatie daarvan. Effectdoelstelling 1.1 Meer inwoners zijn tevreden over de sportvoorzieningen in de stad.

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1 Plannen en ontwikkelen van zes kwalitatief goede voorzieningen. De belangrijkste projecten in 2013 zijn: Leidsche Rijn

•

De laatste fase herontwikkeling sportpark Fletiomare-Oost in Leidsche Rijn bestaat uit een gedeeltelijke herschikking van de aanwezige sportvelden, het uitbreiden van de parkeervoorzieningen en vervanging van de

•

sterk verouderde kleed- en clubgebouwen. Vleuten-De Meern Sportzaal De Marezaal in de kern van de Meern is sterk verouderd en wordt herbouwd. Daarmee voldoet de accommodatie weer aan de hedendaagse eisen en verwachtingen.

• Zuidwest

Op sportpark Aziëlaan in Kanaleneiland realiseren we in samenwerking met IKEA een sportcomplex met twee voetbalvelden op het dak van de parkeergarage.

• Zuid

In de wijk Hoograven wordt een nieuwe Brede School ontwikkeld. In het gebouw realiseren we tevens twee gymzalen.

• West

In 2012 is er gestart met de verbouwing van Aquacenter Den Hommel in Utrecht-West. De belangrijkste aanpassingen worden gedaan aan de entree en de receptie. Tenslotte wordt het parkeerterrein aangepakt,

•

waardoor de route naar de entree veiliger wordt en tevens het toezicht verbetert. Oost In 2013 is de nieuwbouw van Zwembad Krommerijn gerealiseerd met een verbreed en gerenoveerd 50 meter bassin en een nieuw gebouw waarin de Stichting Exploitatie Krommerijn Zwembad en daarmee ook de vereniging UZSC, een verenigingsaccommodatie krijgt én circa 1.000 m2 wordt verhuurd aan een commerciële partij.



Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Inwonersenquête

71% (2008)

71%

70%

73%

75%

101 (2008)

100

102

103

103

Effectindicatoren: Tevredenheid bewoners E1.1.1

over sportvoorzieningen

Prestatie-indicatoren: Telling Utrechtse P1.1.1

200

Aantal

Vastgoed

basisvoorzieningen

Organisatie (UVO)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Basisvoorzieningen

587

558

555

552

552

Totaal lasten

587

558

555

552

552

P1.1.1 Basisvoorzieningen

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

587

558

555

552

552

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

587

558

555

552

552


Subdoelstelling 1.2 Utrechtse zwembaden van goede kwaliteit. Subdoelstelling 1.2 Utrechtse zwembaden van goede kwaliteit.



E1.2.1 Stabiliseren van het bezoekersaantal

P1.2.1 Exploitatie en beheer vier Utrechtse zwembaden naar tevredenheid bezoekers.

van de vier Utrechtse zwembaden.

Wat willen we bereiken? Utrecht heeft vier zwembaden. Dit zijn de overdekte zwembaden Den Hommel, De Kwakel, Fletiomare en verenigingsen buitenbad Krommerijn. Wij streven in onze dienstverlening naar schone en sociaal veilige accommodaties, die door onze klanten gewaardeerd worden. We willen de groei die we voorzien in het instructie - zwemmen opvangen door het zwemwater van de Utrechtse zwembaden efficiënter in te zetten.

201

Effectdoelstelling 1.2 Exploitatie en beheer 4 Utrechtse zwembaden naar tevredenheid bezoekers.

Wat gaan we daarvoor doen? In de komende jaren zal de vraag naar ruimte voor instructie - zwemmen toe blijven nemen. Om de vraag op te kunnen vangen streven we op prime - time naar een optimale bezetting, blijven we ons focussen op initiatieven voor nieuwe zwemmethodieken en breiden we de weekend- en voorschoolse lessen uit. In 2013 blijven de Utrechtse binnenbaden voldoen aan het Keurmerk Veilig en Schoon. Het Keurmerk Veilig & Schoon behelst een strenge en complete toetsing op basis van alle zwembad weten regelgeving. De toetsing wordt jaarlijks uitgevoerd door een onafhankelijk instituut. Prestatiedoelstelling 1.2 Stabiliseren van het bezoekersaantal van de 4 Utrechtse zwembaden. Indicatoren subdoelstelling 1.2 Realisatie Indicator


Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Onderzoek UVO

7.2 (2008)

-

7.7 86

7.3 87

7.3

Telling UVO

716.000

724.000

629.000

720.000

720.000

Effectindicatoren: Gemiddeld cijfer KlanttevredenheidsE1.2.1

onderzoek zwembaden

Prestatie-indicatoren: Bezoekersaantal P1.2.1

zwembaden


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.2.1 Zwembaden

10.938

9.612

9.605

9.605

9.605

Totaal lasten

10.938

9.612

9.605

9.605

9.605

P1.2.1 Zwembaden

2.848

2.848

2.848

2.848

2.848

Totaal baten

2.848

2.848

2.848

2.848

2.848


8.089

6.764

6.757

6.757

6.757

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

70

70

70

70

8.089

6.694

6.687

6.687

6.687


86

Klanttevredenheidscijfer van het onderdeel schoolzwemmen.

87

landelijk gemiddelde score.

202

Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. Prestatiedoelstelling 1.2.1: Zwembaden De lasten dalen met 1,2 miljoen euro in 2013 als gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de dienst ondersteuning. Het budget is nu in geheel zichtbaar bij het programma Algemene Ondersteuning. Doordat overheadbudgetten zijn overgegaan van de beleidsprogramma's naar het programma Algemene Ondersteuning. Daarnaast wordt 0,11 miljoen euro veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De onttrekking uit de reserve vaste activa is bestemd voor gereed gekomen investeringen.

Subdoelstelling 1.3 Utrechtse sportparken en sporthallen van goede kwaliteit. Subdoelstelling 1.3 Utrechtse sportparken en sporthallen van goede kwaliteit.



E1.3.1 In stand houden van de kwaliteit van

P1.3.1 Realiseren en renoveren van velden

onder ISA Sportkeur aangelegde

en de mogelijkheden benutten voor aanleg

sportparken.

van nieuwe ondergronden.

E1.3.2 Handhaven van het kwaliteitsniveau

P1.3.2 Exploitatie en beheer van vijftien

van de sporthallen die ingericht zijn naar de

sporthallen naar tevredenheid bezoekers.

eisen van het NOC & NSF.

Wat willen we bereiken? We willen kwalitatief hoogstaande sportvoorzieningen met een brede spreiding over de stad, waarbij vraag en aanbod goed op elkaar aansluiten. Daarnaast streven we naar het in goede conditie houden van de accommodaties met een optimale bezettingsgraad. Effectdoelstelling 1.3.1 In stand houden van de kwaliteit van onder ISA Sportkeur aangelegde sportparken. Effectdoelstelling 1.3.2 Handhaven van het kwaliteitsniveau van de sporthallen die ingericht zijn naar de eisen van NOC * NSF.

Wat gaan we daarvoor doen? De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in capaciteit en kwaliteit van onze sportaccommodaties. Met de ontwikkelingen in 2013 voldoen we in Utrecht aan de huidige behoefte aan sportvoorzieningen. Het bezettingsresultaat van onze sportaccommodaties zal in de komende jaren nog enigszins stijgen vanwege het toenemend aantal inwoners. Daarnaast geven we sturing aan de toename van gebruik door bijvoorbeeld vanuit de Harten voor Sport de sportparticipatie te verhogen, zie tevens subdoelstelling 2.1. We willen het huidige kwaliteitsniveau behouden. 203

Intensiever gebruik zal in de toekomst waarschijnlijk leiden tot meer onderhoud door slijtage. We geven uitvoering aan de acties uit de beleidsnotitie Volkstuinen 2012 – 2014. Prestatiedoelstelling 1.3.1 Realiseren en renoveren van velden en de mogelijkheden benutten voor aanleg van nieuwe ondergronden. Prestatiedoelstelling 1.3.2 Exploitatie en beheer van vijftien sporthallen naar tevredenheid bezoekers. Indicatoren subdoelstelling 1.3 Realisatie Indicator

Bron

Effectindicatoren:

Nulmeting


2010

2011

2013

2016

2008

Bezettingsgraad E1.3.1

buitenaccommodaties

Telling UVO

77%

77%

77%

78%

78%

Telling UVO

59%

61%

60%

62%

64%

Meting UVO

62.000

89.000

64.700

50.000

50.000

Telling UVO

14

15

15

15

15

Bezettingsgraad E1.3.2

binnenaccommodaties

Prestatie-indicatoren: Sportoppervlak realisatie/renovatie per P1.3.1

jaar in m2 Aantal sporthallen ingericht naar eisen

P1.3.2

NOC * NSF


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P1.3.1 Buitenaccommodaties

9.531

9.840

9.605

9.605

9.605

P1.3.2 Binnenaccommodaties

12.091

10.743

9.794

9.794

9.794

Totaal lasten

21.622

20.583

20.520

20.520

20.520

Baten P1.3.1 Buitenaccommodaties

1.240

1.284

1.284

1.284

1.284

P1.3.2 Binnenaccommodaties

2.662

2.712

2.712

2.712

2.712

Totaal baten

3.902

3.996

3.996

3.996

3.996

17.720

16.587

16.524

16.524

16.524


49

48

48

48

48


0

967

967

967

967

17.769

15.668

15.605

15.605

15.605


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel 204

zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.3.1: Buitenaccommodaties De lasten stijgen per saldo met 0,7 miljoen euro door een stijging van de kapitaallasten voor gereedgekomen investeringen met 1,2 miljoen euro en 0,42 miljoen euro lastendaling wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Prestatiedoelstelling 1.3.2: Binnenaccommodaties De lasten dalen per saldo met 1,2 miljoen euro door de verschuiving van de kapitaallasten van de multifunctionele accommodatie Nieuw Welgelegen voor 0,6 miljoen euro naar het programma Vastgoed en 0,18 miljoen euro wordt veroorzaakt door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De toevoeging aan de reserve betreft de vervanging van de grasmat op sportpark Zoudenbalch (0,05 miljoen euro) en de onttrekking is voor gereed gekomen investeringen (1,0 miljoen euro).

Subdoelstelling 2.1 Meer Utrechters sporten en bewegen in een goede sportinfrastructuur bij verenigingen (vooral in de Krachtwijken). Subdoelstelling 2.1 Meer Utrechters sporten en bewegen in een goede sportinfrastructuur bij verenigingen (vooral in de Krachtwijken).



E2.1.1 Meer Utrechters vanaf 16 jaar doen

P2.1.1 Stimuleren en ondersteunen van

regelmatig aan sport.

vernieuwende concepten binnen sportverenigingen en sportinfrastructuur.

E2.1.2 Meer kinderen in Krachtwijken doen aan sport en zijn lid van een vereniging.

P2.1.2 Versterken van de samenwerking en activiteiten gericht op een grotere

E2.1.3 Utrechters zijn tevreden over de

sportdeelname van de Jeugd.

sportvoorzieningen (gebruik en aanbod) in hun wijk en / of buurt.

P2.1.3 Realiseren van een goed gebruik van sportvoorzieningen in wijk en / of buurt.

Wat willen we bereiken? We willen zoveel mogelijk Utrechters laten sporten en bewegen. We scharen ons achter de ambitie om in 2016 met en sporten beweegdeelname van 75% op Olympisch niveau te komen. Sport in de Wijk staat daarbij centraal waarbij we extra aandacht hebben voor de Krachtwijken en de jeugd. Met de inzet van combinatiefunctionarissen wordt aangesloten bij de Visie Brede School en vreedzame wijk en kunnen sportverenigingen worden versterkt. Met de Harten voor Sport en de inzet van buurtsportcoaches / beweegmakelaars, verenigingsondersteuning en verenigingsmanagement worden de sportvoorzieningen goed gebruikt, kan laagdrempelig sporten beweegaanbod dichtbij de burger zoveel mogelijk vanuit eigen kracht worden georganiseerd. Thorbecke park zal hiervoor als pilot

205

dienen. Hierbij is de samenwerking met de sportverenigingen, anders georganiseerde sportaanbieders, studentensport, welzijn, onderwijs, gezondheid cruciaal. Effectdoelstelling 2.1.1 Meer Utrechters vanaf 16 jaar doen regelmatig aan sport. Effectdoelstelling 2.1.2 Meer kinderen in Krachtwijken doen aan sport en zijn lid van een vereniging. Effectdoelstelling 2.1.3 Utrechters zijn tevreden over de sportvoorzieningen (gebruik en aanbod) in hun wijk en / of buurt.

Wat gaan we daarvoor doen? De volgende activiteiten staan centaal: Optimale afstemming en samenwerking tussen de verschillende sportprofessionals in de wijk. Vorm te geven via de

• Harten voor Sport in de verschillende wijken. • Versterken van de sportverenigingen samen met de VSU en via inzet van verenigingsondersteuning en verenigingsmanagement. • Voor elke wijk / buurt een sporten beweegplan op maat uitgaande van de vraag en toeleiding vanuit welzijn, onderwijs en gezondheid. Jeugdkaderopleidingen aanbieden binnen het Voortgezet Onderwijs voor inzet bij sportverenigingen en op • playgrounds.

Prestatiedoelstelling 2.1.1 Stimuleren en ondersteunen van vernieuwende concepten binnen sportverenigingen en sportinfrastructuur. Prestatiedoelstelling 2.1.2 Versterken van de samenwerking en activiteiten gericht op een grotere sportdeelname van de jeugd. Prestatiedoelstelling 2.1.3 Versterken van een goed gebruik van sportvoorzieningen in de wijk en / of buurt. Indicatoren subdoelstelling 2.1 Indicator

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

2009

68%

69%

70%

75%

Bron

Nulmeting

Utrecht Monitor


Sportdeelname > 16 jaar Jeugdsportdeelname

E2.1.2

Overvecht

Jeugdmonitor

2008

62%

69%

69%

71%

E2.1.2

Noordwest

Jeugdmonitor

2008

72%

77%

77%

79%

E2.1.2

Zuidwest

Jeugdmonitor

2008

67%

71%

71%

73%

60%

62%

64%

Tevredenheid sportvoorzieningen in E2.1.3

de wijk

Utrecht Monitor

Prestatie-indicatoren: Verenigingen met vernieuwende P2.1.1

sportconcepten

Meting Sport

n.v.t.

n.v.t.

8

16

Meting Sport

n.v.t.

n.v.t.

2

4

Scholarships / P2.1.3

206

jeugdkaderopleidingen


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P2.1.1 Sportdeelname > 16 jaar P2.1.2 Jeugdsportdeelname P2.1.3 Sportvoorzieningen wijk / buurt Totaal lasten

944

888

888

888

888

1.306

1.136

1.120

1.110

1.110

234

23

23

23

23

2.484

2.047

2.032

2.021

2.021

Baten P2.1.1 Sportdeelname > 16 jaar

0

0

0

0

0

P2.1.2 Jeugdsportdeelname

0

0

0

0

0

P2.1.3 Sportvoorzieningen wijk / buurt

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

2.484

2.047

2.032

2.021

2.021


0

0

0

0

0


250

25

25

25

25

2.234

2.022

2.007

1.996

1.996


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.1.1: Sportdeelname >16 jaar De lasten dalen door het wegvallen van incidentele middelen voor de subsidie sportverenigingen (0,2 miljoen euro) en stijgen door een verschuiving tussen doelen vanuit sportvoorzieningen in de wijk (0,15 miljoen euro). Prestatiedoelstelling 2.1.2: Jeugdsportdeelname De lasten dalen door de verschuiving van de doorbelasting van apparaatskosten naar het programma Algemene Ondersteuning (0,2 miljoen euro). Prestatiedoelstelling 2.1.3: Sportvoorzieningen wijk/ buurt De lasten dalen door een verschuiving tussen doelen naar Sportdeelname > 16 jaar (0,15 miljoen euro) en naar bevorderen topsport (0,05 miljoen euro). Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De onttrekking uit de reserve sportstimulering verenigingsondersteuning is bestemd voor Sportdeelname > 16 jaar.

207

Subdoelstelling 2.2 Utrechters met een beperking hebben voldoende mogelijkheden tot sporten. Subdoelstelling 2.2 Utrechters met een beperking hebben voldoende mogelijkheden tot sporten.



E2.2.1 Meer mogelijkheden voor sporten voor mensen met een beperking.

P2.2.1 Faciliteren en ondersteunen van initiatieven voor een breder sportaanbod voor mensen met een beperking.

Wat willen we bereiken? Het reguliere sporten beweegaanbod is in de meeste gevallen niet toegesneden op deelname door mensen met een functiebeperking. Zij vragen om een beweegaanbod 'op maat': een zeer divers aanbod met kwalitatief goede begeleiding in toegankelijke accommodaties. Effectdoelstelling 2.2.1: Aantal verenigingen met specifiek sportaanbod Meer mogelijkheden voor sporten voor mensen met een beperking.

Wat gaan we daarvoor doen? De volgende activiteiten gaan we hiervoor ondernemen: Minstens twee sportevenementen voor mensen met een beperking in het kader van EYOF.

• • Uitvoering van de pilot Sportconsulenten bij zorgorganisatie MEE. • Formalisering netwerk aangepast sporten: Utrecht 'Sport op Maat'. • Aansluiten bij de regionale website / zoekmachine voor aangepast sporten. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Aantal verenigingen met (O)GGz aanbod

Faciliteren en ondersteunen van initiatieven voor een breder sportaanbod voor mensen met een beperking. Indicatoren subdoelstelling 2.2 Realisatie Indicator

Bron


Nulmeting

2010

2011

2013

2016

23

n.v.t.

23

32

38

2012

n.v.t.

1

3

8


Aantal verenigingen met

Consulent

specifiek sportaanbod

aangepast sporten


208

Aantal verenigingen met

Consulent

(O)GGz aanbod

aangepast sporten


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten P2.2.1 Sporten voor mensen met een beperking

100

0

0

0

0

Totaal lasten

100

0

0

0

0

beperking

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

100

0

0

0

0

Baten P2.2.1 Sporten voor mensen met een


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

100

0

0

0

0


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Sporten voor mensen met een beperking De lasten dalen met 0,1 miljoen euro door een bij de 2e Technische Wijziging 2012 ten onrechte aangeleverde begrotingswijziging. Bij de 2e technische Wijziging 2013 herstellen wij deze fout. Tevens stellen wij voor het lastenbudget in 2013 en 2014 te verhogen door onttrekking aan de reserve Sportstimulering voor deze jaren beschikbare middelen NASB. Het voor deze doelstelling beschikbare budget in 2013 bedraagt daarmee 0,315 miljoen euro.

209

Subdoelstelling 3.1 Bevorderen van topsport – talentontwikkeling door het versterken van de topsport(infra)structuur en faciliteren van (top)sportevenementen. Subdoelstelling 3.1 Utrecht is een aantrekkelijke stad voor topsport, topsporters en topsporttalenten.



E3.1.1 Meer samenwerking met partners bij

P3.1.1 Behouden en uitbreiden van

de ontwikkeling van de topsport(infra)structuur en (top)sportevenementen in de stad.

(top)sportevenementen, ondersteunen van verenigingen, topsporters, topsporttalenten en vestiging talentencentra.

Wat willen we bereiken? Het realiseren van een optimaal topsportklimaat is een centrale ambitie van Utrecht op terrein van topsport. Utrecht biedt met het EYOF in 2013 podium aan ruim 2500 jonge Europese sporters uit 49 landen, die met elkaar een sportieve strijd aangaan op het hoogste niveau. Dat past bij die ambitie. Na de organisatie van het WK voetbal onder 20 in 2005, de finish van de etappe van de Giro d'Italia in 2010, is het EYOF 2013 het derde grote sportevenement waarin Utrecht met een aantal partners samenwerkt aan de sportieve en internationale profilering van de stad. Het bedrijfsleven, NOC * NSF, de provincie Utrecht, de Universiteit en Hogeschool van Utrecht zijn nauw betrokken bij de organisatie van het EYOF 2013 en het daaraan gekoppelde side-events programma op sportief, cultureel en educatief gebied. Die samenwerking is een belangrijke basis voor de acquisitie van andere (internationale ) topsportevenementen voor Utrecht, waaronder een start van de Tour de France in 2014, 2015 of 2016. Daarnaast kan deze samenwerking ingezet worden voor verdere verbetering van de positionering van het Nationaal Training Centrum Waterpolo en de realisatie van het Nationaal Hockey Centrum op sportpark Maarschalkerweerd. Effectdoelstelling 3.1.1: Aantal netwerkbijeenkomsten Meer samenwerking met partners bij de ontwikkeling van de topsport(infra)structuur en (top)sportevenementen in de stad.


• In samenwerking met tal van partners organisatie van het EYOF 2013 in Utrecht. • In de aanloop naar de organisatie van het EYOF 2013 wordt in stad en regio een uitgebreid sportief, cultureel en educatief side-eventsprogramma georganiseerd. • Acquisitie en planontwikkeling start van de Tour de France in Utrecht in 2014, 2015 of 2016 en opbouw van een strategische topsportevenementen - kalender voor de komende jaren. • Begeleiding van individuele topsporters en talenten woonachtig in Utrecht of sportend bij een Utrechtse vereniging of talentcentrum. • Faciliteren van talentcentra: NTC Waterpolo, Regionaal Talent Centrum Basketbal, verkenning vestiging Nationaal Topsport Centrum Parazwemmen en ondersteuning vestiging van het een Nationaal Hockey Centrum. • Bijdragen aan het initiatief platform topsportevenementen waar partners uit de stad met elkaar kennis delen en samenwerken. • Participatie en coördinatie gemeentelijke inbreng Olympisch Plan 2028.

210

Prestatiedoelstelling 3.1.1: Ondersteuning topsporters Behouden en uitbreiden van (top)sportevenementen, ondersteunen van verenigingen, topsporters, topsporttalenten en vestiging talentencentra. Indicatoren subdoelstelling 3.1 Indicator

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Bron

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

Meting Sport

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

3

3

VSU

2012

n.v.t.

n.v.t.

75

75

Effectindicatoren: Aantal E3.1.1

netwerkbijeenkomsten

Prestatie-indicatoren: Ondersteuning P3.1.1

topsporters


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P3.1.1 Bevordering topsport

1.545

1.546

1.038

1.032

1.032

Totaal lasten

1.545

1.546

1.038

1.032

1.032

P3.1.1 Bevordering topsport

0

0

0

0

0

Totaal baten

0

0

0

0

0

1.545

1.546

1.038

1.032

1.032

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


40

0

0

0

0

1.505

1.546

1.038

1.032

1.032


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 3.1.1: Bevordering topsport De lasten dalen vanaf 2014 in verband met het EOYF dat in 2013 plaatsvindt.

211

Programmastructuur Gemeentelijk Vastgoed Utrecht heeft voldoende, kwalitatief goed en optimaal gespreid gemeentelijk vastgoed dat activiteiten mogelijk maakt die bijdragen aan de maatschappelijke doelstellingen van de gemeente.

Doelstelling

Subdoelstelling

1. Voldoende functionele gebouwen

1.1 Utrecht heeft voldoende optimaal

en terreinen voor gemeentelijk

gebruikt gemeentelijk vastgoed, nu en in

vastgoed dat activiteiten mogelijk

de toekomst.

Kosten 14.686

maakt die bijdragen aan de doelstellingen van de gemeente. 1.2 Het gemeentelijk vastgoed is goed

3.077

onderhouden. 2. Gemeentelijk vastgoed dat aansluit

2.1 Utrecht heeft kwalitatief goede

bij de huidige en toekomstige wensen

(multifunctionele) accommodaties waarin

van de gebruikers.

verschillende gebruikers naar tevredenheid

908

functioneren dan wel samenwerken. 2.2 Facilitair beheer voor een groeiend aantal (multifunctionele) accommodaties naar tevredenheid gebruikers.


212

2.727

1.12 Vastgoed Algemene programmadoelstelling Utrecht heeft voldoende, kwalitatief goed en optimaal gespreid gemeentelijk vastgoed dat activiteiten mogelijk maakt die bijdragen aan de doelstellingen van de gemeente. Inleiding Eén van de gemeentelijke doelmatigheidsmaatregelen (Via B) is het realiseren van een gemeentebrede vastgoedorganisatie waarin de vastgoedexpertise en het beheer en de exploitatie van panden gebundeld wordt. Dit heeft geresulteerd in de UVO (Utrechtse Vastgoed Organisatie). De missie van de gemeente Utrecht is om activiteiten te accommoderen die een bijdrage leveren aan de Utrechtse gemeentelijke doelstellingen van de verschillende beleidssectoren. De gemeente Utrecht levert efficiënte en optimale vastgoeddienstverlening aan klanten, bestuur en beleid. De gemeente Utrecht zal binnen Utrecht accommodaties beheren en (laten) realiseren met een maatschappelijke toekomstwaarde in dienst van gemeentelijke beleidsdoelen. Dit doet zij door: het beoogde maatschappelijk rendement mogelijk te maken;

• • het maatschappelijke vastgoed duurzaam en flexibel te laten functioneren; • de ruimtelijke, functionele en financiële kwaliteit te optimaliseren; • integraal portefeuillemanagement uit te voeren.

De gemeente Utrecht zal een actieve, ondernemende, klantgerichte en professionele rol spelen als het gaat om vastgoed met een gemeentelijke beleidsdoelstelling. Dit ongeacht of zij daadwerkelijk zelf ontwikkelen, exploiteren en beheren, dan wel samenwerken met of uitbesteden aan andere partijen. De gemeente Utrecht zal de ontwikkeling, het beheer en de exploitatie vooral zelf ter hand nemen waar het gaat om wettelijke taken en basisvoorzieningen waarvoor het aanbod op de markt te duur, onvoldoende toegankelijk of onvoldoende gespreid is of niet de juiste kwaliteit en capaciteit heeft. De gemeente Utrecht heeft een aantal ambities en strategische doelen: een actieve opstelling als samenwerkingspartner;

• • kennis van de vastgoedmarkt in combinatie met kennis van de samenleving; • het stimuleren van maatschappelijk ondernemerschap; • expertise in de diverse rollen in de vastgoedcyclus; • inzicht en strategisch gebruik van eigen vastgoedportefeuille.

In het programma Vastgoed worden de financiën van het vastgoed weergegeven, sommige vastgoedobjecten worden in andere programma's verantwoord zoals sporten onderwijs die onderdeel van het programma sport of onderwijs zijn. Het totale overzicht van al het vastgoed wordt in het Meerjaren Perspectief Utrechts vastgoed (MPUV) gepresenteerd. Deze wordt jaarlijks met de voorjaarsnota gemaakt. Meerjarige beleidsvoornemens die zijn opgenomen in beleidsnota's, -visies of –kaders: Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011 - 2014

213

Subdoelstelling 1.1: Utrecht heeft voldoende optimaal gebruikt gemeentelijk vastgoed, nu en in de toekomst Subdoelstelling 1.1 Utrecht heeft voldoende optimaal gebruikt gemeentelijk vastgoed, nu en in de toekomst.



E1.1.1 Utrecht heeft ook in de toekomst voldoende optimaal gebruikt vastgoed.

P1.1.1 Verwerven, ontwikkelen, beheren en afstoten van duurzame en toegankelijke accommodaties.

Wat willen we bereiken? Effectdoelstelling 1.1.1 Utrecht heeft ook in de toekomst voldoende optimaal gebruikt maatschappelijk vastgoed. Het fundament van de vastgoedstrategie is het voeren van een actief vastgoedbeleid. Met een actief vastgoedbeleid verbeteren de resultaten en zijn de risico’s binnen de vastgoedportefeuille beheersbaar. Om te kunnen bepalen of het actieve vastgoedbeleid leidt tot succes worden de volgende doelstelling voor de lange termijn gehanteerd: 1. Gebruikers klanttevredenheid bij huurders, gebruikers en potentiële huurders;

• • aansluiting op het gemeentelijk beleid (algemeen beleid en accommodatiebeleid). 2. Financieel • een financieel gezonde Utrechtse Vastgoed Organisatie; • kostendekkendheid op portefeuilleniveau; • structurele dekking voor al het vastgoed, hetzij uit kostendekkende vergoedingen, hetzij uit programmabegroting; • het vastgoed wordt technisch onderhouden op niveau van behoud van (minimaal de) functionele kwaliteit in overleg met de opdrachtgever.

3. Portefeuille strategische, bedrijfskundige visie op vastgoed;

• • aansluiting op ontwikkelingen binnen de vastgoedmarkt; • Elke (deel)portefeuille beschikt over een huisvestingsplan en meerjarenonderhoudsplan. 4. Exploitatie • een effectief en efficiënt gebruik van vastgoed door middel van stimuleren van medegebruik en zorgen voor zo hoog mogelijke bezettinggraad van de accommodaties; • het exploiteren van het vastgoed door de openstelling aan te laten sluiten op de daadwerkelijke ruimtereserveringen en behoefte aan activiteiten (vraagsturing) tegen zo laag mogelijke kosten.

Vastgoed in bezit hebben is voor de UVO geen doel op zich, maar vastgoedobjecten zijn een middel om gemeentelijke beleidsdoelen te faciliteren. Indien het vastgoed niet meer bijdraagt aan een gemeentelijke doelstelling kan het uitgegeven worden.

214

Wat gaan we daarvoor doen? Prestatiedoelstelling 1.1.1 Verwerven, ontwikkelen, beheren en afstoten van duurzame en toegankelijke accommodaties. Utrecht kiest voor een actief vastgoedbeleid. Utrecht voert de ontwikkeling, het beheer en de exploitatie zelf uit waar het gaat om wettelijke taken en basisvoorzieningen, die niet of onvoldoende door de markt opgepakt worden (dat wil zeggen te duur, onvoldoende toegankelijk, onvoldoende spreiding of niet de juiste kwaliteit en capaciteit). Utrecht actualiseert bestaande en ontwikkelt meerjarige huisvestingsplannen voor de onderhanden portefeuille. Nieuwe kaderstellende programma's komen van beleid waarbij de UVO de rol heeft van Vastgoedadviseur en indien aan de orde, de rol van toekomstig eigenaar. De meerjaren huisvestingsplannen worden cyclisch met de verschillende Beleidsafdelingen afgestemd zodat de verwachtingen en afspraken van te voren duidelijk zijn. UVO ordent de huisvestingsvragen in meerjarenoverzichten naar functies, doelen, programma's, resultaten en activiteiten. Ze maakt capaciteitsplanningen en geeft randvoorwaarden mee voor de meerjaren onderhoudsplannen. Daarnaast stemt ze vraag en aanbod in de deelportefeuilles af en tussen de deelportefeuilles. Er worden bij het programmeren en plannen verkenningen uitgevoerd op technisch, financieel, vastgoed en ruimtelijk gebied ten behoeve van de (nieuwe)huisvestingsplannen. Utrecht gaat voor elk beleidsveld (maximaal 8) een huisvestingsplan schrijven. Indicatoren subdoelstelling 1.1 Realisatie Indicator

Bron

Nulmeting

MPUV

4% (2011)

2010


2013

2016

4%

3%

3

8

Effectindicatoren: Het aantal leegstaande panden (% op 273 panden in permanent E1.1.1

beheer)

Prestatie-indicatoren: Aantal opgestelde en

P1.1.1

uitgevoerde

Nota

huisvestingsplannen

kapitaalgoederen

(jaarsnede 2012)

2011-2014

1 (2006)

1

1


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

15.113

14.686

15.470

15.120

15.120

0

0

0

0

0

15.113

14.686

15.470

15.120

15.120

17.370

16.931

17.049

17.049

17.049

0

0

0

0

0

17.370

16.931

17.049

17.049

17.049

-2.257

-2.245

-1.579

-1.929

-1.929

Lasten P1.1.1 Duurzame en toegankelijke accommodaties/Vastgoedbeheer P1.1.1 Duurzame en toegankelijke accommodaties/Vastgoedadvies Totaal lasten Baten P1.1.1 Duurzame en toegankelijke accommodaties/Vastgoedbeheer P1.1.1 Duurzame en toegankelijke accommodaties/ Vastgoedadvies Totaal baten Saldo lasten en baten

215

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016


158

0

0

0

0


729

2.754

2.754

2.754

2.754

-2.828

-4.999

-4.333

-4.683

-4.683


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.1: Duurzame en toegankelijke accommodaties/Vastgoedbeheer In 2013 zijn de lasten 0,25 miljoen euro lager door het verwerken van het Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed. Daarnaast dalen de lasten met 0,32 miljoen euro, door de technische verwerking van de taakstelling inkoop op deze prestatiedoelstelling. Voor meer informatie zie het hoofdstuk 4 Financieel beeld. Verder neemt het budget toe met 0,35 miljoen euro incidenteel voor de jaren 2013 en 2014 ter dekking van hogere ozb-lasten door invoering van het Ondernemersfonds. De baten zijn 0,4 miljoen euro lager door het verwerken van het Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed. In 2014 zijn de lasten hoger door verhoging van het kapitaallastenbudget voor de renovatie van de Blauwe Zaal (Stadsschouwburg). Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De onttrekking aan de reserves neemt toe met 2 miljoen euro. Bij de Kadernota Vastgoed wordt voorgesteld om met ingang van het boekjaar 2012 de afschrijvingstermijn van gebouwgebonden installaties van 10 naar 40 jaar te verhogen. Dit zorgt voor lagere kapitaallasten en voor een voordeel in de exploitatie. Bij de Voorjaarsnota 2012 is besloten dit voordeel in te zetten voor de algemene middelen. De jaarlijkse afdracht is hierdoor met 2 miljoen euro verhoogd. Vooralsnog hebben wij voor de komende vijf jaar een onttrekking van 2 miljoen euro aan de reserve vastgoedbeheer begroot. Na de definitieve besluitvorming over het wijzigen van de afschrijvingstermijn van gebouwgebonden installaties zullen wij bij de Verantwoording 2012 en de eerste technische wijziging 2013 de onttrekking aan de reserve ongedaan maken en de lasten (kapitaallasten/exploitatie) concreet wijzigen.

216

Subdoelstelling 1.2 Het gemeentelijk vastgoed is goed onderhouden Subdoelstelling 1.2 Het gemeentelijk vastgoed is goed onderhouden.



E1.2.1 De kwaliteit en aantrekkelijkheid van bestaande gebouwen voldoet aan de eisen.

P1.2.1 Het voorkomen en wegwerken van achterstallig onderhoud.

Effectdoelstelling 1.2.1 De kwaliteit en aantrekkelijkheid van bestaande gebouwen voldoet aan de eisen. Er zijn in totaal 841 vastgoedobjecten in eigendom van de gemeente. Dit programma verantwoordt de 391 gemeentelijke gebouwen in permanent beheer. De onderhoudstoestand van de 180 onderwijsgebouwen en de 83 sportaccommodaties worden in de programma's Onderwijs en Sport verantwoord. Daarnaast zijn er nog vastgoedobjecten tijdelijk in beheer die verantwoord worden bij de verschillende grondexploitaties. Het gemeentelijk vastgoed zal op basis van één methode (=conditiegerichte inspecties op basis van NEN 2767) in meerjaren onderhoudsplannen(MJOP) worden uitgewerkt. Hierbij wordt voor de intensiteit van de inspectie en het onderhoudsniveau rekening gehouden met de status, zoals gouden, zilveren en bronzen geclassificeerde objecten. Panden in tijdelijk beheer zullen op het laagst mogelijke niveau onderhouden worden. Voor de her-inspecties hanteren we eenduidige meetmethodes en cyclusafspraken voor de verschillende bouwelementen. Naast de landelijke wet en regelgeving hanteert Utrecht normen voor duurzaamheid en toegankelijkheid die in het gemeentelijk vastgoed gerealiseerd dienen te worden. Prestatiedoelstelling 1.2.1 Het voorkomen en wegwerken van achterstallig onderhoud. De onderhoudswerkzaamheden met bijbehorende bedragen van de eerste vijf geplande jaren (2012-2016) zijn betrouwbaar op basis van de tijdens de inspecties geconstateerde gebreken. In 2013 wordt voor een bedrag van 4,065 miljoen euro uitgegeven aan onderhoudswerkzaamheden, waaronder: klachtenonderhoud (op basis van dagelijkse door de huurder gemelde reparatieverzoeken);

• • regulier geplande onderhoudswerkzaamheden; • tijdens inspecties geconstateerd urgent, gevaarlijk en/of achterstallig onderhoud.


Bron

Nulmeting

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

2010

2011

2013

2016

_

_

90%

92%

Effectindicatoren:

E1.2.1

De kwaliteit van de

MPUV ( NEN

gebouwen voldoet aan de

2767

van te voren afgesproken

conditie-

90% voldoet

norm, conform de NEN

meting

aan norm 3

2767 conditiemeting

gebouwen)

(2011)

217


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

80% (2011)

_

_

80%

85%

Prestatie-indicatoren: Meerjarig

P1.2.1

Het maken, actualiseren en

onderhouds-

uitvoeren van het meerjarig

plan

onderhoudsplan (% van

(Vastgoed

totaal jaarsnede)

organisatie)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

onderhoud/Vastgoedbeheer D.M.O.

4.398

3.077

2.808

2.377

2.380

Totaal lasten

4.398

3.077

2.808

2.377

2.380

onderhoud/Vastgoedbeheer D.M.O.

4.000

4.000

4.000

4.000

0

Totaal baten

4.000

4.000

4.000

4.000

0

398

-923

-1.192

-1.623

2.380

Lasten P1.2.1 Achterstallig

Baten P1.2.1 Achterstallig


0

Onttrekking reserves Saldo na mutaties reserves

398

0

0

0

0

80

80

80

80

-1.003

-1.272

-1.703

2.300

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Financiële toelichting Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 1.1.2 Achterstallig onderhoud/Vastgoedbeheer D.M.O. In 2013 zijn de lasten 0,25 miljoen euro lager doordat de taakstelling investeringen gerealiseerd is door het vertragen van cultuur- en welzijnsprojecten (doorlichting investeringscomplex). Het kapitaallastenbudget van afgeronde investeringsprojecten is overgeheveld naar de programma's Sport, Onderwijs en Cultuur voor totaal 1,1 miljoen euro. Vanaf 2016 zijn de begrote baten nul omdat de taakstelling op de verkoop vastgoed dan afloopt. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Vanaf 2013 onttrekken we jaarlijks 0,08 miljoen euro aan de vaste activa reserve ter dekking van de kapitaallasten (kindercentrum Liesbospark).

218

Subdoelstelling 2.1 Utrecht heeft kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties waarin verschillende gebruikers naar tevredenheid functioneren dan wel samenwerken Subdoelstelling 2.1 Utrecht heeft kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties waarin verschillende gebruikers naar tevredenheid functioneren dan wel samenwerken.



E2.1.1 Kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties en tevreden gebruikers.

P2.1.1 Stimuleren van het ontwikkelen van kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties en het tot stand brengen van een goede samenwerking in die gebouwen.

Effectdoelstelling 2.1.1 Kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties en tevreden gebruikers. Wij zorgen dat kwalitatief goede accommodaties worden gebruikt voor de daarvoor bestemde activiteiten en stemmen vraag en aanbod van de verschillende gebruikers op elkaar. Waar mogelijk regelen wij de samenwerking tussen de partners en coördineren de programmering en gezamenlijke activiteiten in het gebouw. Prestatiedoelstelling 2.1.1 Stimuleren van het ontwikkelen van kwalitatief goede (multifunctionele) accommodaties en het tot stand brengen van een goede samenwerking in die gebouwen. Samen met onze partners faciliteren we een optimale bezetting van goede, betaalbare en evenwichtig over de stad verspreide accommodaties voor maatschappelijke functies. We stimuleren de samenwerking in deze gebouwen en bouwen zoveel mogelijk juridische waarborgen voor samenwerking in. Het Makelpunt is de centrale plek in de stad waar vraag en aanbod van ruimte bij elkaar komt, het verhoogt niet alleen de bezettingsgraad van de gemeentelijke accommodaties maar ook die van haar partners. Het Makelpunt bemiddelt bij vraag en aanbod van ruimtes voor maatschappelijke activiteiten in de stad Utrecht en voorziet daarmee in een grote maatschappelijke behoefte. Het aantal geslaagde matches tussen vragers en aanbieders blijft sinds 2010 groeien, wij verwachten in 2013 meer dan 150 geslaagde matches te behalen. Zo'n match faciliteert in de meeste gevallen een grote groep mensen binnen een maatschappelijke organisatie. Door samenwerking en verbinden van activiteiten tussen aanbieder en vrager ontstaat een prachtige meerwaarde voor de wijk. Omdat de informatie centraal wordt opgeslagen komt er beter zicht op de behoeften in de stad. Het verhuurloket is onderdeel van het Makelpunt Utrecht en verzorgt de verhuur van de gemeentelijke (vooral sport-)voorzieningen. In veel gevallen gebeurt dat aan de hand van ruimte verdeelprotocollen die tot stand zijn gekomen door middel van maatschappelijke participatie. Daarnaast om meer dan 1.000 incidentele verhuringen van binnenaccommodaties. Het Makelpunt heeft een digitale etalage. Burgers kunnen door middel van een funda-achtige webapplicatie toegang en inzicht krijgen in vraag en aanbod. Vragers en aanbieders kunnen hierdoor zonder actieve sturing vanuit de gemeente maatschappelijke huisvestingsmogelijkheden verkennen. Het automatiseren van een aantal makelfuncties maakt het mogelijk dat het aantal succesvolle matches in de toekomst verder kan groeien. 219


Bron

Nulmeting

2010

2011

-

2013

2016

Nulmeting +

Nulmeting +

0.5%

0.5%

Effectindicatoren: Nulmeting KTO bewonerspanel

E2.1.1

moet nog

multifunctionele

Bewonerspanel

in 2011

accommodaties

Maatschappelijk

worden

(functionaliteit)

Vastgoed

uitgevoerd

-

7

6

6

Vastgoed

8(2010)

-

1

2

3

-

260.000

266.500

280.000

-

100

150

300

Prestatie-indicatoren: Geclusterde accommodaties met goede samenwerking, te onderscheiden naar: Planontwikkeling P2.1.1 P2.1.2

• • Uitvoering/oplevering

Maatschappelijk

Aantal verhuurde uren

Reflex

260.000

verhuurloket Makelpunt

verhuursysteem

uur (2010)

Aantal geregistreerde gematchte partijen P2.1.3

Makelpunt

100 (gem. Makelpunt

2009-2011)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

accommodaties

116

908

908

908

908

Totaal lasten

116

908

908

908

908

accommodaties

764

764

764

764

764

Totaal baten

764

764

764

764

764

-648

144

144

144

144

Lasten P2.1.1Goede multifunctionele

Baten P2.1.1 Goede multifunctionele


0

0

0

0

0


0

144

144

144

144

-648

0

0

0

0



220

Prestatiedoelstelling 2.1 Goede multifunctionele accommodaties De kapitaallasten nemen in 2013 met 0,793 miljoen euro toe als gevolg van de activering van de investering van de multifunctionele accommodatie Nieuw Welgelegen. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves De onttrekking van 0,144 miljoen euro is voor het gereedgekomen project Nieuw Welgelegen.

Subdoelstelling 2.2 Facilitair beheer voor een groeiend aantal multifunctionele) accommodaties naar tevredenheid gebruikers Subdoelstelling 2.2 Facilitair beheer voor een groeiend aantal (multifunctionele) accommodaties naar tevredenheid gebruikers.



E2.2.1. Facilitair beheer van

P2.2.1 Het inrichten van het facilitair beheer voor een groeiend aantal (multifunctionele) accommodaties.

(multifunctionele) accommodaties naar tevredenheid gebruikers.

Effectdoelstelling 2.2.1 Facilitair beheer van (multifunctionele) accommodaties naar tevredenheid gebruikers. Naast het beheren van zes multifunctionele accommodaties richten wij ons op het aanbieden van het totale facilitair beheer voor bestaand en nieuw maatschappelijk vastgoed (zoals welzijnsaccommodaties en bedrijfsverzamelgebouwen). Wij verwachten de klanttevredenheid van gebruikers van onze accommodaties verder te kunnen verhogen. Door middel van het uitzetten van een klanttevredenheidsonderzoek meten we de tevredenheid van de gebruikers van de multifunctionele accommodaties over het facilitair beheer. Prestatiedoelstelling 2.2.1 Het inrichten van het facilitair beheer voor een groeiend aantal (multifunctionele) accommodaties. Wij vervullen een loketfunctie voor alle huurders en gebruikers en dragen zorg voor verbetering van het gezamenlijke beheer, door middel van onder andere het organiseren van structurele overleggen. Afhankelijk van de vraag wordt de dienstverlening van de Front- en/of Backoffice op maat ingezet. Op gebied van onderhoud van de accommodaties en de buitenterreinen adviseren en ondersteunen wij de eigenaar en huurders van het pand, waardoor een gelijkwaardig kwaliteits- en serviceniveau voor alle gehuurde ruimtes behaald wordt. Door het schrijven van een verhuurprotocol, een handboek beheer en een producten- en dienstencatalogus gaan we de dienstverlening voor betrokken partijen nog inzichtelijker maken. Tenslotte worden Verenigingen van Eigenaren (VvE's) geadviseerd ten aanzien van de inrichting van het beheer.

221


Bron

Realisatie

Realisatie

Doelstelling

Doelstelling

Nulmeting

2010

2011

2013

2016

7.0 (2008)

7.0

-

7.2

7.2

6

6

8

10

Effectindicatoren: KTO gebruikers

E2.2.1

multifunctionele

KTO

accommodaties

Maatschappelijk

(facilitair beheer)

vastgoed (2011)

Prestatie-indicatoren: Aantal multifunctionele P2.2.1

accommodaties met

Vastgoed-

facilitair beheer

organisatie

5 (2008)


Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P2.2.1 Facilitair beheer

3.693

2.727

2.727

2.727

2.727

Totaal lasten

3.693

2.727

2.727

2.727

2.727

P2.2.1 Facilitair beheer

2.518

1.929

1.929

1.929

1.929

Totaal baten

2.518

1.929

1.929

1.929

1.929


1.175

798

798

798

798

Lasten

Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

1.175

798

798

798

798


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Prestatiedoelstelling 2.2.1: Facilitair beheer De lasten en baten nemen in 2013 met 0,59 miljoen euro af door minder gezamenlijk inkopen op de multifunctionele accommodaties en daarmee minder doorbelasting aan de partners. Verder dalen de lasten door de verschuiving van de doorbelasting van apparaatkosten naar het programma Algemene Ondersteuning (0,35 miljoen euro).

222

Algemeen Algemene middelen en onvoorzien De onderstaande tabel geeft een overzicht van de algemene middelen. Het betreft die middelen die geen bepaald bestedingsdoel kennen, zoals de onroerende-zaakbelasting, de uitkering uit het Gemeentefonds, het resultaat op langlopende geldleningen en de nog over de programma’s te verdelen stelposten. Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

5.986

4.346

4.246

4.165

3.793

437

313

305

299

269

Uitkering Gemeentefonds

0

0

0

0

0

Dividenden

0

0

0

0

0

21.091

24.216

25.466

25.466

25.466

1.230

0

0

0

0

-16.433

-3.828

5.037

-8.548

5.824

Lasten Onroerende zaakbelasting Precario-, toeristen en hondenbelasting

Langlopende geldleningen Stelpost investeringen Overige stelposten Onvoorzien Budgetstructuur Leidsche Rijn Totaal lasten

159

159

159

159

159

-287

-203

-396

-396

-396

12.183

25.003

34.816

21.144

35.115

69.820

79.426

79.426

74.326

74.326

2.328

2.573

2.573

2.573

2.573

426.865

419.053

410.768

394.766

397.066

2.900

2.750

2.750

2.750

2.750

52.257

52.440

52.657

52.148

52.148

0

0

0

0

0

159

64

64

37

7.681

Baten Onroerende zaakbelasting Precario-, toeristen en hondenbelasting Uitkering Gemeentefonds Dividenden Langlopende geldleningen Stelpost investeringen Overige stelposten Onvoorzien

0

0

0

0

0

Budgetstructuur Leidsche Rijn

0

0

0

0

0

554.328

556.306

548.238

526.600

536.544

-542.145

-531.302

-513.422

-505.455

-501.428

Totaal baten Saldo lasten en baten Mutaties reserves Toevoeging reserves

17.206

17.530

7.237

600

3.500


22.718

15.491

21.421

3.116

5.254

-547.657

-529.263

-527.605

-507.971

-503.182


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. De overige ontwikkelingen zijn vooral het gevolg van het niet meer doorbelasten van de kosten van de Dienst Ondersteuning. Het budget is nu in het geheel

223

zichtbaar bij het onderdeel Algemene Ondersteuning. Ook zijn overheadbudgetten overgegaan van de beleidsprogramma's naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Onroerende zaakbelasting (ozb) Bij de lasten is sprake van meerkosten door no-cure-no-pay-belastingadviseurs. Op termijn worden kosten bespaard in verband met de beoogde belastingsamenwerking. De hogere ozb-opbrengst in 2013 is het gevolg van de meeropbrengst door het instellen van het Ondernemersfonds, de doorwerking van de meeropbrengst uit voorgaande jaren, de inflatiecorrectie en de areaaluitbreiding. Precario-, toeristen- en hondenbelasting De hogere opbrengst in 2013 zijn het gevolg van de inflatiecorrectie van de precario- en toeristenbelasting, van het boveninflatoir verhogen van de tarieven voor de hondenbelasting en van een hogere opbrengst precario- en toeristenbelasting in verband met een hoger volume. Uitkering Gemeentefonds De algemene uitkering uit het Gemeentefonds is ten opzichte van de begroting 2012 per saldo gedaald met 7,8 miljoen euro. Een daling van 12,6 miljoen euro van accres en volume-ontwikkelingen. De corresponderende posten zijn met 4,8 miljoen euro toegenomen. In 2014 en 2015 is in verband met de rijksbezuinigingen een jaarlijkse korting op het Gemeentefonds verwerkt van 6,25 miljoen euro. De overige mutaties in deze jaren betreffen voornamelijk ontwikkelingen in de taakmutaties (corresponderende posten). Langlopende geldleningen De komende jaren nemen de interne financieringsmiddelen af omdat bestemmingsreserves worden benut, vooral door investeringen in bereikbaarheid. De hiermee samenhangende extra rentelasten leiden in de meerjarenraming tot een afname van de voordelige saldi op de rentestelpost. Stelpost investeringen De investeringsplanning is volledig gedecentraliseerd (overgeheveld naar de programma's). De nog resterende ruimte op de stelpost investeringen is inmiddels toegevoegd aan de meerjarige gemeentebrede financiële ruimte. Overige stelposten Op de stelposten zijn bedragen opgenomen die nog moeten worden verdeeld over de programma’s. De lasten van -3,8 miljoen euro betreffen vooral: Nog te besparen kosten uit de doorlichting overhead (-9,9 miljoen euro; voor de effectuering van de maatregelen

• uit de doorlichting overhead zijn kosten geraamd voor een bedrag van 2,7 miljoen euro. De • geraamde loonontwikkeling voor 2013 (4,5 miljoen euro). In afwachting van het definitief worden van de nieuwe CAO zijn deze kosten in de Voorjaarsnota 2012 op stelpost bij het concern geraamd. In de 1e technische wijziging

2013 worden de kosten overgeheveld naar de programma's.

• Beschikbaar budget om de kosten van FPU af te dekken: 0,9 miljoen euro. Jaarlijks wordt deze stelpost verdeeld op basis van werkelijke kosten. De • rijksmiddelen die in de septembercirculaire 2011 extra beschikbaar zijn gesteld om de cumulatie van inkomenseffecten voor kwetsbare groepen te verzachten (1,8 miljoen euro). • Budget en dekking die in de Voorjaarsnota 2011 zijn geregeld voor de realisatie van het stadskantoor: -3,7 miljoen euro.

Budgetstructuur Leidsche Rijn De mutaties in de lasten in 2013 en 2014 worden verklaard door enerzijds een toename van de stelpost kapitaallasten als gevolg van de groei van het aantal inwoners in Leidsche Rijn en anderzijds een afname in verband met de kosten (van in gebruik genomen voorzieningen) in Leidsche Rijn. Het negatieve bedrag vanaf 2012 is enigszins vertekenend. De toename van de stelpost kapitaallasten door de groei van het aantal inwoners is namelijk in 2014 tot en met 2016 nog niet verwerkt. We doen dit steeds bij de begroting van het betreffende jaar op basis van de actuele raming van de woningbouwplanning. Hier staat tegenover dat de 224

jaarlasten van de in 2012 tot en met 2016 op te leveren voorzieningen Leidsche Rijn evenmin zijn verwerkt. Dit doen we bij de oplevering van de betreffende kredieten. Resultaten op deze doelstelling verrekenen we jaarlijks bij de verantwoording met de reserve Budgetstructuur Leidsche Rijn. Mutaties reserves De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves betreffen: Verrekeningen met de algemene dekkingsreserve. In 2013 wordt per saldo 4,915 miljoen euro onttrokken

•

(9,844 miljoen euro storting en 14,759 miljoen euro onttrekking).Het gaat om vereveningsposten uit begrotingen van voorgaande jaren.

•

Verevening via diverse bestemmingsreserves zoals vastgesteld in de Programmabegroting 2011 (pagina 260). In

•

Een storting van 1,186 miljoen euro in de algemene reserve in verband met het kostendekkend maken van de

2012 worden bedragen gestort in de reserves algemene middelen (3 miljoen euro), bereikbaarheid (1,5 miljoen euro) en onderwijs (1 miljoen euro). tarieven voor afvalstoffenheffing en rioolheffing. Hierdoor vervalt de onbenutte belastingcapaciteit op deze heffingen. Om het weerstandsvermogen niet aan te tasten, vindt een storting in de algemene reserve plaats.

• Een onttrekking aan de reserves huurharmonisatie van 0,233 miljoen euro ter dekking van bedrijfsvoeringsproblematiek, zoals vastgesteld in de Programmabegroting 2011, pagina 266. • De jaarlijkse storting van 1 miljoen euro in de reserve Budgetstructuur Leidsche Rijn vanwege het op peil houden van deze reserve. Daarnaast onttrekken we 0,499 miljoen euro aan deze reserve voor het opvangen van frictiekosten bij de realisatie van Leidsche Rijn.

225

Algemene ondersteuning Algemene Ondersteuning is een administratief onderdeel. De overheadkosten van de diensten worden administratief geboekt op Algemene Ondersteuning. Via de kostentoerekening worden deze lasten aan de programma’s toegedeeld, met uitzondering van de kosten van de BCS en de DO. Voor zover (overhead) kosten nog niet zijn toegerekend aan de programma’s en producten, komt dit tot uitdrukking in het saldo van het programma Algemene Ondersteuning. Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

P1.1.1 Budget niet toe te rekenen BCS

22.881

21.511

22.658

18.727

18.727

P1.1.2 Budget niet toe te rekenen DO

228

85.983

83.630

82.708

81.953

5.101

5.497

5.447

5.447

5.447

28.210

112.991

111.735

106.883

106.128


706

227

227

227

227


223

0

0

0

0

dienstoverhead

5.101

5.497

5.447

5.447

5.447

Totaal baten

6.030

5.725

5.675

5.675

5.675

22.181

107.267

106.061

101.208

100.453

Lasten

P1.1.3 Budget toe te rekenen dienstoverhead Totaal lasten Baten

P1.1.3 Budget toe te rekenen


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

22.181

107.267

106.061

101.208

100.453


Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe. Mutaties groter dan 0,5 miljoen euro zijn toegelicht. Budget niet toe te rekenen BCS De begrote lasten zijn in 2012 met 22,183 miljoen euro toegenomen ten opzichte van de begroting 2011. Dit was vanwege een gewijzigde systematiek, waardoor de concernoverhead van de Bestuurs- en Concerndienst niet meer toegerekend wordt aan alle producten van de gemeentelijke diensten, maar aan het Programma Algemene Ondersteuning. De begrote lasten nemen in 2013 met per saldo 1,370 miljoen euro af ten opzichte van de begroting 2012 omdat een aantal incidentele budgetten niet meer beschikbaar is. Dit betreft onder andere Overheveling wijkveiligheid voor 1,175 miljoen euro positief, Frictie/Ontwikkeling ICT Investeringsagenda voor 11,4 miljoen euro positief, Boeggolf ICT voor 2,250 miljoen euro negatief en Overheveling ICT budgetten aan de DO voor ruim 5 miljoen euro, ook negatief. De begrote lasten nemen in 2014 weer met 1,147 miljoen euro toe ten opzichte van de begroting 2013. Dit wordt voor bijna 0,6 miljoen euro verklaard door loon- en prijsstijgingen.

226

Budget niet toe te rekenen DO Met ingang van het jaar 2012 worden de kosten van producten van de Dienst Ondersteuning niet meer toegerekend aan de andere gemeentelijke organisatie onderdelen. Het budget van deze producten is het resultaat van de prijs maal hoeveelheid van de geleverde producten. De Dienst Ondersteuning is met deze wijziging budgetdienst geworden. In tabel staat voor de Dienst Ondersteuning het bedrag vermeld met kostentoerekening. Dat is het gevolg van het tijdsaspect van het opstellen van de Programmabegroting 2012 en het implementeren van de gewijzigde systematiek. De begroting 2012 zonder kostentoerekening van de Dienst Ondersteuning bedraagt 54,045 miljoen euro (54,268 miljoen euro aan lasten en 0,223 aan baten). Ten opzichte hiervan nemen de lasten toe met 31,9 miljoen euro. Een verhoging van 33,4 miljoen euro kan verklaard worden door de invoering van de PxQ systematiek, waarmee taken en budget over zijn gekomen van diverse gemeentelijke organisatieonderdelen naar de Dienst Ondersteuning. Verschillende budgetoverhevelingen, waaronder de overheveling van de afdeling Landmeten en Registratuur van Stadsontwikkeling naar het SC Informatievoorzieningen en budgetten voor het beheer van midoffice en redactiemodule van het concern naar het Automatiseringsbedrijf en SC Informatievoorzieningen verhogen de begroting met 3,4 miljoen euro. Voor het jaar 2013 bedraagt de indexering voor materiaal 0,8 miljoen euro. Wijzigingen in meerjarige mutaties stellen de begroting neerwaarts bij met 0,7 miljoen euro Wij hebben aan taakstellingen per saldo een bedrag ingeboekt van 5,0 miljoen euro. Het betreft de taakstellingen overhead, inkoop en de vervangingsstop van het automatiseringsbedrijf.

227

Hoofdstuk 2 Paragrafen

Hoofdstuk 2 Paragrafen 2.1 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is een maatstaf voor de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van risico’s op te vangen zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (hoeveel middelen zijn nodig om alle risico’s op te kunnen vangen). Beide komen in het vervolg van deze paragraaf aan de orde en op basis daarvan bepalen wij vervolgens het weerstandsvermogen. Deze paragraaf is opgesteld op basis van de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement 2011 – 2014.

2.1.1 Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit geeft aan hoeveel middelen beschikbaar zijn om eventuele risico’s op te kunnen vangen. De volgende onderdelen maken deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit:

Beschikbare weerstandscapaciteit Deel algemene reserve toe te rekenen aan weerstandscapaciteit 88 Stille reserves Onbenutte belastingcapaciteit (twee jaar) Niet ingevulde begrotingsruimte (vier jaar) Post onvoorzien (vier jaar) Totaal

Begroting

Rekening

Begroting

2012

2011

2013

55.372

32.206

52.644

0

0

0

9.294

8.912

6.664

0

0

0

636

636

636

65.302

42.154

59.944

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Ad 1. Deel algemene reserve, toe te rekenen aan weerstandscapaciteit De algemene reserve bestaat uit drie onderdelen. Deze onderdelen lichten we hieronder verder toe.

88

Niet alle onderdelen van de algemene reserve tellen mee in de weerstandscapaciteit. Zo telt de algemene

dekkingsreserve niet mee en telt voor de dienstbedrijfsreserves de minimumnorm van deze reserves mee in plaats van de werkelijke stand.

231

Deel algemene reserve toe te rekenen aan weerstandscapaciteit Algemeen deel Dienstbedrijfsreserves 89 Bedrijfsreserves projectorganisaties Totaal

Begroting

Rekening

Begroting

2012

2011

2013

90.634

90.950

75.662

6.586

5.756

6.957

-41.848

-64.100

-29.975

55.372

32.606

52.644

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Het algemene deel van de algemene reserve daalt ten opzichte van de Verantwoording 2011 met 15 miljoen euro. Dit is als volgt te verklaren: In de Voorjaarsnota 2012 is besloten om 13 miljoen euro van de beschikbare weerstandscapaciteit af te romen.

• • In de Voorjaarsnota 2012 is de totale (meerjarige) taakstelling op de plan- en VATkosten in de grondexploitatie

Leidsche Rijn van 4,8 miljoen euro meegenomen in de op te lossen financiële problematiek. De oplossing van de financiële problematiek leidt tot een verbetering van de grondexploitatie Leidsche Rijn, en daarmee het weerstandsvermogen. De afroming van de algemene reserve in 2012 (4,4 miljoen euro) draagt in de jaren 2012 tot en met 2020 bij in de besparingsopgave van 55 miljoen euro. Egalisatie over de jaren vindt plaats via de algemene dekkingsreserve.

• De besluiten in de Voorjaarsnota 2011 en in de Voorjaarsnota 2012 met betrekking tot de afvalstoffenheffing, rioolheffing en de leges leiden tot een lagere onbenutte belastingcapaciteit. Om een nadelig effect op het

weerstandsvermogen te voorkomen is hiermee rekening gehouden, door in 2012 en 2013 in totaal 2,114 miljoen euro ter compensatie toe te voegen aan de algemene reserve. Het saldo van alle dienstbedrijfsreserves daalt met 0,6 miljoen euro ten opzichte van de Verantwoording 2011. Dit komt vooral door: Een daling met 4,7 miljoen euro als gevolg van de bestedings- en dekkingsvoorstellen 2011.

• • De aanvulling van de dienstbedrijfsreserve van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling met 5,365 miljoen euro

tot en de aanvulling van de dienstbedrijfsreserve van de Dienst Gemeentelijke Musea met 0,034 miljoen euro in de

Voorjaarsnota 2013.

• Een daling met 0,1 miljoen euro als gevolg van de verzelfstandiging van de schouwburg per 1 januari 2012. Conform besluitvorming is de dienstbedrijfsreserve overgegaan naar de stichting. • Een daling van 1,2 miljoen euro als gevolg van de afroming van de dienstbedrijfsreserves van Stadswerken, GG&GD en de Bestuurs- en Concernstaf in de Voorjaarsnota 2012.

89

De dienstbedrijfsreserves vervallen per 2013. Bij deze berekening van de beschikbare weerstandscapaciteit maken

we gebruik van de nominale begroting 2013 en maken de dienstbedrijfsreserves dus nog onderdeel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit. Bij de Verantwoording 2012 worden de dienstbedrijfsreserves afgeschaft.

232

Voor de weerstandscapaciteit telt alleen de minimumnorm van de dienstbedrijfsreserves mee, of de werkelijke stand, indien die lager is dan de minimumnorm. Het saldo dat meetelt voor de weerstandscapaciteit is 0,9 miljoen euro lager. De opbouw van de weerstandscapaciteit van de dienstbedrijfsreserves is als volgt: Weerstands-

Weerstands-

Stand

Stand

capaciteit

capaciteit

Minimum

Maximum

Rekening

Begroting

Rekening

Begroting

Dienst

norm

norm

2011

2013 90

2011

2013

Stadswerken

1.920

5.760

2.413

2.020

1.920

1.920

Bestuurs- en Concerndienst

650

1.950

1.905

977

650

650

Bibliotheek Utrecht

140

420

-157

17

-157

17

49

147

-429

-260

-429

-260

Dienst Gemeentelijke Musea

70

350

70

70

70

70

Muziekcentrum Vredenburg

140

700

850

599

140

140

Dienst Raadsorganen

Stadsschouwburg StadsOntwikkeling

120

600

120

0

120

0

1.200

3.500

1.061

1.201

1.061

1.200 2.770

Maatschappelijke Ontwikkeling

2.770

8.310

2.057

2.770

2.057

GG&GD

260

780

507

260

260

260

Dienst Burgerzaken

190

570

64

190

64

190

7.509

23.087

8.461

7.844

5.756

6.957

Totaal Bedragen zijn in duizenden euro’s.

Naast de dienstbedrijfsreserve zijn er ook nog de bedrijfsreserves van het projectbureau Leidsche Rijn en van de projectorganisatie Stationsgebied. Deze reserves presenteren we apart, omdat het eindige projecten betreft. Bedrijfsreserve Projectorganisaties Projectbureau Leidsche Rijn Projectorganisatie Stationsgebied Totaal

Begroting 2012

Rekening 2011

Begroting 2013 91

-41.848

-64.100

-29.975

0

0

0

-41.848

-64.100

-29.975

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Ten opzichte van de Verantwoording 2011 stijgt de dienstbedrijfsreserve Leidsche Rijn met 34,125 miljoen euro. Deze stijging heeft de volgende oorzaken:

• De dienstbedrijfsreserve daalt met 38,875 miljoen euro als gevolg van de bestedings- en dekkingsvoorstellen 2011. • Door de getroffen maatregelen in de Voorjaarsnota 2012 stijgt de dienstbedrijfsreserve met 73 miljoen euro. Ad 2. Onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit bestaat uit vier delen: het onbenutte deel van de maximaal toegestane stijging van de onroerende-zaakbelasting (ozb);

• • de potentiële meeropbrengsten op overige belastingen bij een tariefsstijging van 5%; • het verschil tussen werkelijke kostendekkendheid en maximale kostendekkendheid van bestemmingsbelastingen; • het verschil tussen werkelijke kostendekkendheid en maximale kostendekkendheid van retributies.

90

Deze bedragen sluiten niet altijd aan op de werkelijke stand, omdat hierin correcties zijn verwerkt die we pas bij de

derde technische wijziging 2012 opnemen in het administratieve systeem. 91 Zie voetnoot 90. 233

Begroting 2012

Rekening 2011

Begroting 2013

Woningen (maximaal toegestaan)

30.226

27.901

32.482

Woningen Utrecht (huidig tarief)

29.976

30.617

31.978

250

0

504

Niet-woningen (maximaal toegestaan)

40.074

37.026

48.005

Niet-woningen Utrecht (huidig tarief)

39.734

41.465

47.338

Niet-woningen onbenut

340

0

667

Totaal onbenutte capaciteit ozb

590

0

1.171

Onbenutte capaciteit ozb

Woningen onbenut

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Jaarlijks stelt het Rijk een macronorm vast voor de onroerende-zaakbelasting (ozb). De onbenutte belastingcapaciteit op het gebied van de ozb is het verschil tussen de ozb opbrengst bij toepassing van deze macronorm en de ozb opbrengst bij het daadwerkelijk toegepaste stijgingspercentage. Dit doen we voor woningen en niet woningen. De onbenutte belastingcapaciteit op de ozb bedraagt 1,171 miljoen euro. Onbenutte capaciteit overige belastingen Parkeerbelasting

Begroting 2012

Rekening 2011

Begroting 2013

1.197

1.196

1.304

Toeristenbelasting

66

73

72

Precariobelasting

24

26

27

Hondenbelasting

27

28

30

1.314

1.323

1.433

Totaal onbenutte overige belastingen Bedragen zijn in duizenden euro’s.

In 2013 bedraagt de onbenutte belastingcapaciteit op de overige belastingen 1,433 miljoen euro. Begroting 2012

Rekening 2011

Begroting 2013

Afvalstoffenheffing kosten

29.165

29.049

0

Afvalstoffenheffing opbrengsten

28.758

28.627

0

407

422

0

Rioolheffing kosten

34.869

0

0

Rioolheffing opbrengsten

34.670

0

0

Rioolheffing niet benutte capaciteit

199

0

0

Totaal onbenutte capaciteit bestemmingsbelastingen

606

422

0

Onbenutte capaciteit bestemmingsbelastingen

Afvalstoffenheffing niet benutte capaciteit


234

De onbenutte belastingcapaciteit op de bestemmingsbelastingen is voor 2013 nihil, omdat deze beide tarieven 100% kostendekkend zijn. Hierdoor is er geen tariefruimte. Onbenutte capaciteit retributies

Begroting 2012

Rekening 2011

Leges Burgerzaken kosten

7.286

Leges Burgerzaken opbrengsten

6.890

Leges Burgerzaken niet benutte capaciteit

Begroting 2013

0

0

0

Leges StadsOntwikkeling kosten

15.689

15.237

15.780

Leges StadsOntwikkeling opbrengsten

15.385

15.702

16.171

304

0

0

Leges StadsOntwikkeling niet benutte capaciteit 92 Leges Stadswerken kosten

1.780

Leges Stadswerken opbrengsten

1.262

Leges Stadswerken niet benutte capaciteit

0

518

Marktrechten kosten

495

Marktrechten opbrengsten

503

Marktrechten niet benutte capaciteit Brug-, schut- en havengelden kosten

0

0

0

0

1.193

1.078

1.104

Brug-, schut- en havengelden opbrengsten

485

575

381

Brug- en havengelden niet benutte capaciteit

708

503

723

2.100

2.654

1.026

975

964

1.021

Begraafplaatsrechten niet benutte capaciteit

1.125

1.690

5

Totaal onbenutte capaciteit retributies

2.137

2.711

728

Begraafplaatsrechten kosten Begraafplaatsrechten opbrengsten

Bedragen zijn in duizenden euro’s. De onbenutte belastingscapaciteit op de retributies is de tariefruimte die er nog is om de tarieven kostendekkend te maken. Omdat steeds meer legesproducten van Burgerzaken een maximumtarief kennen dat door het Rijk is voorgeschreven, rekenen we de onbenutte capaciteit van deze leges niet mee. De onbenutte belastingcapaciteit van de marktgelden en de leges van Stadswerken stellen we op nul. In de Voorjaarsnota 2011is namelijk besloten de marktgelden en de leges van Stadswerken in drie jaar (2012 tot en met 2014) volledig kostendekkend te maken. In aanvulling hierop is in de Programmabegroting 2012 besloten om de leges van evenementen een jaar later (in de jaren 2013 tot 2015) naar een kostendekkend niveau te brengen. De daling van de onbenutte belastingcapaciteit van de begraafplaatsrechten in 2013 ten opzichte van 2012 wordt veroorzaakt door een bijstelling in de berekening van de verhaalbare lasten. Uit uitgevoerd onderzoek in het kader van

92

De tarieven voor verstrekking van gehandicaptenparkeerkaarten zijn laag gelet op de doelgroep. Daarom laten wij

deze leges buiten beschouwing. 235

het tariefsvoorstel voor 2013 blijkt dat een groot deel van de lasten niet verhaalbaar is. Daarmee kan dit niet dienen als onbenutte belastingcapaciteit. De voorgestelde tarieven 2013 zijn nagenoeg volledig kostendekkend. Deze mogen niet hoger worden vastgesteld vanwege de wettelijke eis van maximale volledige kostendekkendheid. De onbenutte capaciteit op de retributies bedraagt 0,728 miljoen euro. In 2013 bedraagt de totale onbenutte belastingcapaciteit 3,332 miljoen euro. Dit bedrag telt twee keer mee voor de berekening van de weerstandscapaciteit en bedraagt 6,664 miljoen euro. Ad. 4. Nog niet ingevulde begrotingsruimte Er is geen sprake van nog niet ingevulde begrotingsruimte. Ad. 5. Post onvoorzien De post onvoorzien bedraagt structureel 0,159 miljoen euro. Voor de komende meerjarenperiode van vier jaar is deze post nog aanwezig, dus telt hij vier keer mee: voor een bedrag van 0,636 miljoen euro.

2.1.2 Benodigde weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van de risico’s die onze gemeente loopt. Om die te kunnen bepalen vindt regelmatig een risico-inventarisatie plaats. Hieruit zijn 74 risico’s naar voren gekomen. Van deze risico’s zijn er 27 (36%) op basis van de verwachte omvang met maatregelen volledig afgedekt. We delen de geïnventariseerde risico’s in naar urgentie en omvang. Hierdoor ontstaat de onderstaande risicokaart waarin per risicoklasse het aantal risico’s opgenomen staat.

Waarschijnlijkheid

> € 5.000.000

€ 5.000.000

€ 2.500.000 -

€ 2.500.000

€ 1.000.000 -

€ 1.000.000

€ 250.000 -

< € 250.000

Netto verwachte omvang

score

1

2

3

4

5

zeer klein

1

10

3

2

0

2

klein

2

5

5

1

0

1

50/50

3

12

3

7

1

5

groot

4

6

1

1

0

0

zeer groot

5

8

1

0

0

0

Legenda: Risicoklasse

Rapportage (bij cyclusmomenten) aan

Minimaal

Dienst intern

Laag

Concerndirectie

Gemiddeld

College van B en W

Hoog

Gemeenteraad

Urgent

Gemeenteraad

De netto verwachte omvang van alle risico’s bedraagt 94,4 miljoen euro. Dit betekent dat als álle risico’s zich tegelijk voordoen dit de gemeente naar verwachting 94,4 miljoen euro gaat kosten. Bij dit getal is nog geen rekening gehouden met de waarschijnlijkheid dat het risico zich voordoet. Door de netto verwachte omvang te 236

vermenigvuldigen met de kans dat het risico zich voordoet, bepalen we de verwachte impact van het risico. De totale impact van alle risico’s bedraagt 29,7 miljoen euro. De totale impact wordt nog vermenigvuldigd met de zekerheidsfactor (een correctiefactor voor onzekerheden in de berekening van de verwachte impact van risico’s). Deze factor is vastgesteld op 1,8. Hierdoor komt de verwachte impact van alle risico’s uit op 53,5 miljoen euro. Daarnaast is er ook nog een minimumnorm, aangezien er zich ook tegenvallers kunnen voordoen waarmee niemand rekening heeft gehouden. Hiermee is de benodigde weerstandscapaciteit 62,5 miljoen euro. Benodigde weerstandscapaciteit Minimumnorm

Begroting 2012

Rekening 2011

Begroting 2013

9.000

9.000

9.000

Verwachte impact risico’s

73.948

61.662

53.511

Totaal

82.948

70.662

62.511

Bedragen zijn in duizenden euro’s. De benodigde weerstandscapaciteit is ten opzichte van de Verantwoording 2011 gedaald met 8,2 miljoen euro. Oorzaak voor deze daling is een afname van de risico's met 4,5 miljoen euro, vermenigvuldigd met de zekerheidsfactor van 1,8 (= 8,2 miljoen euro). Hieronder noemen we de belangrijkste wijzigingen in de risico's. De volgende risico’s stijgen (tussen haakjes staat het bedrag waarmee de benodigde weerstandscapaciteit stijgt): Met ingang van 2012 is het rente-omslagpercentage verlaagd van 5% naar 4%. Deze verlaging is gebaseerd op de

•

huidige leningportefeuille. Zolang de rentestanden laag blijven, kan een verlaging van de omslagrente worden opgevangen binnen de huidige ramingen van de rente. Echter, zodra de rente weer gaat stijgen dan ontstaat hier een structureel risico (2,363 miljoen euro).

• Door de verzelfstandiging van de gemeentelijke bibliotheek wordt het ABP verlaten als pensioenvoorziening en wordt aangesloten bij de CAO voor de bibliotheeksector. Vanwege deze collectieve uittreding heeft het ABP

aangegeven dat het verzekeringstechnisch nadeel dat voor het ABP hierdoor optreedt, in rekening wordt gebracht bij de gemeente (0,259 miljoen euro).

• Het eigen vermogen en het exploitatiebudget van de wijkinstellingen volstaan niet om incidentele tegenvallers op te vangen. Met de huidige economische omstandigheden bestaat het risico dat de instellingen het niet redden. In dat geval zal de keuze gemaakt moeten worden om extra te subsidiëren of om te accepteren dat de beleidsdoelstellingen niet worden behaald en dat panden waarin de gemeente aanzienlijke investeringen heeft gedaan leeg komen te staan (0,315 miljoen euro).

• Normaal gesproken wordt voor garanties voor geldleningen betreffende aanschaf onroerend goed het recht van

eerste hypotheek gevestigd. Het dossieronderzoek naar de gewaarborgde geldleningen is afgerond. Al eerder is geïnventariseerd welke zekerheden de gemeente heeft gevestigd ten opzichte van het risico dat zij loopt. Waar mogelijk is het recht van hypotheek gevestigd om het risico af te dekken. In veel gevallen is dit een 2e hypotheek, zodat het risico niet geheel wordt afgedekt. In de gevallen dat er garantie wordt verstrekt op leningen zonder onderpand of met onvoldoende onderpand ontstaat het risico dat de partij die de lening moet aflossen daartoe niet in staat blijkt te zijn (0,626 miljoen euro).

• Er is een kans dat de start van de Tour de France in 2014, 2015 of 2016 toegewezen aan de gemeente Utrecht. Eind 2012 leggen wij hiervoor (financiële) scenario's voor aan uw gemeenteraad (pm). • De vertrouwelijke risico's stijgen met 0,900 miljoen euro. De volgende risico’s dalen (tussen haakjes staat het bedrag waarmee de benodigde weerstandscapaciteit afneemt): Op basis van het nader voorlopig budget 2012 zoals dat door het Rijk bekend is gemaakt, is het beschikbare I-

•

budget 2012 voldoende voor de kosten van de uitkeringen en de dekking van de taakstelling in het kader van het masterplan. Op basis hiervan verwachten we op dit moment voor 2013 geen tekort. De ontwikkelingen op het Ideel in 2013 zijn mede afhankelijk van macro economische ontwikkelingen en nieuw kabinetsbeleid. De onzekerheid over de hoogte van het macrobudget blijft. Het Wwb verdeelmodel wordt in 2013 herzien en in 2014 ingevoerd (3,308 miljoen euro).

• In de Voorjaarsnota 2012 is meerjarig dekking toegekend voor het nadelig exploitatieresultaat van UW-Holding BV. Deze dekking is in de begroting verwerkt (5,686 miljoen euro). • In de Voorjaarsnota 2012 is de conversie van Portaal verwerkt. Hierdoor daalt het risico op erfpachtconversies (0,788 miljoen euro).

237

• Het risico Muziekpaleis daalt voor het onderdeel verslechtering oude zaal, omdat inmiddels in een volledige renovatie van de grote zaal is voorzien (0,250 miljoen euro). • De risico's voor onder andere conditionering (kabels en leidingen, archeologie) en tijdelijke maatregelen grondexploitatie Stationsgebied dalen, omdat in de grondexploitatie inmiddels rekening is gehouden met tegenvallers op deze kosten (2,550 miljoen euro). Zoals afgesproken informeren wij u hieronder over de risico’s uit de risicoklassen hoog en urgent. De volledige lijst met risico’s (inclusief vertrouwelijke risico's) ligt ter inzage in de leeskamer. Rente-ontwikkeling Programma: Algemene Middelen Doelstelling: Niet van toepassing Risicocategorie: Economisch/markt Toelichting: Met ingang van 2012 is het rente-omslagpercentage verlaagd van 5% naar 4%. Deze verlaging is gebaseerd op de huidige leningportefeuille. Zolang de rentestanden laag blijven kan een verlaging van de omslagrente worden opgevangen binnen de huidige ramingen van de rente. Echter, zodra de rente weer gaat stijgen dan ontstaat hier een structureel risico. Sturing/beheersing: Accepteren Maatregelen: Geen Netto verwachte omvang: -/- 2,6 miljoen euro structureel Risicoscore: omvang 4, waarschijnlijkheid 3 Bouw Muziekpaleis Programma: Stationsgebied Doelstelling: Cultuur Risicocategorie: Economisch/markt, uitvoering Toelichting: Het risico betreft de fasering, medefinanciering door sponsoren en afstemming tussen de beoogde gebruikers. Sturing/beheersing: Verminderen en vermijden Maatregelen: Sponsortraject wordt voortvarend voortgezet en aanbrengen van evenwicht in het afwerkingsniveau tussen nieuwbouw en oudbouw. Impact: -/-2,9 miljoen euro incidenteel (exclusief vermenigvuldiging zekerheidsfactor) Risicoscore: omvang 5, waarschijnlijkheid 4 Culturele Hoofdstad van Europa Programma: Cultuur Doelstelling: Internationalisering Risicocategorie: Middelen Toelichting: Wij stellen voor om voor de periode 2014 tot en met 2018 jaarlijks 2 miljoen euro op te nemen in het risicomodel ten behoeve van de culturele hoofdstad. Wij hebben de intentie om dit bedrag te investeren wanneer Utrecht uitgekozen wordt als culturele hoofdstad. Dit is ook het bedrag dat wij zullen opnemen in ons bidbook. Sturing/beheersing: Accepteren Maatregelen: We streven actief naar nominatie en naar inzet van budget van 10 miljoen euro als matchingsafspraak met de provincie. Als Utrecht culturele hoofdstad wordt heeft dit een positief effect op de stad en zal er naar verwachting veel extra geld binnen gehaald worden bij derden. Netto verwachte omvang: -/- 10 miljoen euro incidenteel Risicoscore: omvang 5, waarschijnlijkheid 2

238

Garanties geldleningen onroerend goed Programma: Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Doelstelling: Gelijkwaardigheid Risicocategorie: Juridisch Toelichting: Normaal gesproken wordt voor garanties voor geldleningen betreffende aanschaf onroerend goed het recht van eerste hypotheek gevestigd. Het dossieronderzoek naar de gewaarborgde geldleningen is afgerond. Al eerder is geïnventariseerd welke zekerheden de gemeente heeft gevestigd ten opzichte van het risico dat zij loopt. Waar mogelijk is het recht van hypotheek gevestigd om het risico af te dekken. In veel gevallen is dit een 2e hypotheek, zodat het risico niet geheel wordt afgedekt. In de gevallen dat er garantie wordt verstrekt op leningen zonder onderpand of met onvoldoende onderpand ontstaat het risico dat de partij die de lening moet aflossen daartoe niet in staat blijkt te zijn. Sturing/beheersing: Vermijden Maatregelen: Afdekken risico door het vestigen van hypotheekrecht waar mogelijk. Netto verwachte omvang: -/- 0,6 miljoen euro incidenteel Risicoscore: omvang 2, waarschijnlijkheid 5 Financiële tekorten bij garantstellingen Programma: Stedelijke Ontwikkeling Doelstelling: Behoud en gebruik van monumentale waarden en cultuurhistorische waarden Risicocategorie: Uitvoering Toelichting: Het in 2008 door de Willibrordstichting aangevraagde faillissement is door de rechter vernietigd. Er is in 2008 in opdracht van de gemeente Utrecht een onderzoek verricht naar de exploitatiemogelijkheden van de kerk. De Willibrordstichting is niet in staat tot het betalen van de rente en aflossing aan het Nationaal Restauratiefonds (NRF) op een lening van ruim 1,3 miljoen euro. De gemeente staat garant voor deze lening. We onderzoeken nu of de schuld aan het NRF gesaneerd kan worden. Daarnaast heeft de gemeente Utrecht aan de Willibrordstichting een lening verstrekt van 350.000 euro uit het Utrechts Restauratiefonds (URF). Ook hiervoor geldt dat het risico bestaat dat de Willibrordstichting niet aan zijn verplichtingen tegenover de gemeente Utrecht kan voldoen. Sturing/beheersing: Accepteren Maatregelen: In 2011 is onderzocht of deze URF-lening omgezet kan worden in een subsidie. Ook is aan een oplossing gewerkt voor de garantstelling van 1,3 miljoen euro. (Besluitvorming hierover heeft plaats gevonden in 2011). Daarnaast werken wij aan versterking van het bestuur van de Willibrordstichting. Daartoe voeren wij gesprekken met kandidaat bestuurders met affiniteit met monumentale (kerk)panden. Een sterker bestuur kan de verantwoording nemen voor de exploitatie van de kerk op langere termijn. Op kortere termijn onderzoeken wij met het NRF mogelijkheden om de schuld te saneren. Ook vindt een verkenning plaats van potentiële inkomstenbronnen. Netto verwachte omvang: -/- 1,3 miljoen euro incidenteel Risicoscore: omvang 3, waarschijnlijkheid 4 Grondexploitatie Leidsche Rijn Programma: Leidsche Rijn Doelstelling: Realiseren van bouwrijpe grond Risicocategorie: Economisch/markt, politiek/maatschappelijk en uitvoering Toelichting: In de Bestuursrapportage van 1 mei 2012 rapporteerden we dat het verwachte saldo van de grondexploitatie na verwerking van de optimalisatietaakstelling 28,3 miljoen euro negatief bedraagt. Voor dit verwachte tekort is een voorziening getroffen. Tot nu toe rapporteerden we dat het risicoprofiel door de kredietcrisis was toegenomen, maar nog net in balans bleef met positieve risico's. Het risicoprofiel rondom Leidsche Rijn is in 2012 verder toegenomen. Sturing/beheersing: Verminderen Maatregelen: We hebben een voorziening getroffen voor het verwachte tekort. Los daarvan geldt voor Leidsche Rijn de taakstelling op nul te sturen. Netto verwachte omvang: 0 Risicoscore: omvang 5, waarschijnlijkheid 3

239

Grondexploitatie Stationsgebied Programma: Stationsgebied Doelstelling: Uitvoeren masterplan Risicocategorie: Economisch/markt, politiek/maatschappelijk en uitvoering Toelichting: Het Stationsgebied blijft een complex en daardoor risicovol project. De uitvoering komt nu goed op gang, maar tegelijkertijd worden er ook nog (detail-)onderhandelingen gevoerd met marktpartijen over de vastgoedprojecten. De uitvoering brengt ook nieuwe complexiteit met zich mee die te maken heeft met het bereikbaar, leefbaar en veilig houden van het gebied. Uit de risicoanalyse komen de volgende belangrijke risico’s naar voren (in willekeurige volgorde):

• Door economische invloeden worden de geraamde opbrengsten in de grondexploitatie mogelijk later of niet gerealiseerd. • Onderschatting van conditionerende maatregelen, waaronder onder andere archeologie, kabels en leidingen, bodemverontreiniging. • Te treffen tijdelijke maatregelen tijdens de uitvoering worden onderschat. • VAT-kosten vallen hoger uit dan de normering van 18%. • Publiekrechtelijke procedures leiden tot vertraging. • Kostenramingen uitvoering blijken te laag geraamd.

Sturing/beheersing: Verminderen en vermijden

Maatregelen: Slimme ontwikkelingsstrategie en actieve marketing vastgoedprojecten, gemeentebrede proposities.

• • Vroegtijdige en uitgebreide bodemonderzoeken; stedelijk beleid ontwikkelen en uitvoeren. • Gerichte communicatie, overleg met partijen, prioriteiten stellen, goodwill acties. • Sturen op begrote VAT-%; second opinion, externe concurrentie introduceren. • Vergunningencoördinator, gerichte communicatie, planaanpassingen met het oog op milieueisen en bezwaren, zorgvuldig processen en procedures doorlopen. Aanpassen van kaders op het gebied van tijd, geld en kwaliteit; aanbestedingsstrategie, 'just in time' besluiten. •

Impact: -/- 30,9 miljoen euro incidenteel (exclusief vermenigvuldiging zekerheidsfactor) Risicoscore: omvang 5, waarschijnlijkheid 3

2.1.3 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft weer in hoeverre de beschikbare weerstandscapaciteit voldoende is om de geïnventariseerde risico’s (=benodigde weerstandscapaciteit) te kunnen afdekken. In de 'Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement' hanteren we het uitgangpunt dat de beschikbare weerstandscapaciteit minimaal gelijk moet zijn aan de benodigde weerstandscapaciteit. Door de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit op elkaar te delen moet dan een uitkomst van minimaal 1 ontstaan. De stand van de beschikbare weerstandscapaciteit voor de Programmabegroting 2013 is 59,944 miljoen euro. Dit is de administratieve stand. Hierin is de volgende aanvulling nog niet verwerkt: Bij de behandeling van de Programmabegroting 2012 is amendement 75 aangenomen ('gemeenteraad en griffie

•

bezuinigen mee'). In de jaren 2011 tot en met 2013 wordt de besparing ingezet om de dienstbedrijfsreserve van de Dienst Raadsorganen aan te vullen. De beschikbare weerstandscapaciteit stijgt dan met 0,309 miljoen euro.

Na verwerking van de genoemde aanvulling van 0,309 miljoen euro bedraagt de beschikbare weerstandscapaciteit 60,253 miljoen euro en het weerstandsvermogen 0,96.

Weerstandsvermogen =

Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit

=

60,253 62,511

=

0,96

In de voorjaarsnota hebben we het weerstandsvermogen naar 1 gebracht. De huidige stand van 0,96 betekent een geringe verslechtering, maar benadert echter nog steeds de – op basis van de nota weerstandsvermogen en risicomanagement -gewenste stand van 1 en vereist daarom geen (tussentijdse) aanvulling. Om het weerstandsvermogen aan te vullen tot 1 zou een bedrag van 2,258 miljoen euro (62,511 – 60,253) nodig zijn.

240

2.2 Onderhoud kapitaalgoederen en investeringen In deze paragraaf gaan wij in op het onderhoud, vervanging en uitbreiding van kapitaalgoederen en onze voornemens voor 2013 op dit gebied. Het hoofdstuk investeringen is geïntegreerd in deze paragraaf. Voorheen stond deze informatie in het hoofdstuk Financiële positie onderdeel investeringen. Uitgangspunt voor de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen en investeringen is de 'Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011-2014'. Deze bestaat uit drie subnota’s: Openbare Ruimte, Maatschappelijk Vastgoed en Gemeentelijke Gebouwen. De drie nota’s vormen de basis voor het investeringsprogramma en zijn onderverdeeld in onderhoudslasten, vervangingsinvesteringen en uitbreidingsinvesteringen. Eerst geven we een totaalbeeld van het investeringsprogramma. Daarna geven we per programma de stand van zaken weer met betrekking tot de kapitaalgoederenvoorraad.

Totaal investeringsprogramma Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

Vervangingsinvesteringen

90.646

64.407

47.906

49.306

Uitbreidingsinvesteringen categorie A

31.058

24.896

600

600

Totaal geautoriseerde investeringen

121.704

89.303

48.506

49.906

9.149

1.200

350

1.827

130.853

90.503

48.856

51.733

Uitbreidingsinvesteringen categorie B Totaal investeringsprogramma Bedragen zijn in duizenden euro’s.

Programma Openbare Ruimte en Groen (inclusief deel vanuit 'hoofdstuk Investeringen') Algemene informatie Doelstelling: De openbare ruimte is heel, veilig en functioneel. Beleidskader: Meerjarennota Onderhoud kapitaalgoederen Openbare Ruimte 2012 - 2015. Inhoud: We willen de technische staat van de openbare ruimte op orde houden om de functionaliteit te waarborgen, en tegelijkertijd een inrichtingskwaliteit leveren die past bij Utrecht. Dit willen wij bereiken door de technische staat en functionaliteit optimaal te waarborgen. Soort investeringen: Het betreft vervangingsinvesteringen met maatschappelijk nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

20.484

20.484

20.484

20.484

2.

Vervangingsinvesteringen *

22.926

22.780

24.635

24.635

3.

Uitbreidingsinvesteringen

0

0

0

0

43.410

43.264

45.119

45.119

Totaal programma Openbare Ruimte en Groen Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

Regulier onderhoud bij kapitaalgoederen bestaat niet alleen uit het repareren of vernieuwen van voorzieningen, maar tevens uit het regelmatig schoonmaken en controleren van de kwaliteit. Alle voorzieningen zijn immers aan slijtage onderhevig en hebben een gemiddelde levensduur. De levensduur kan gedefinieerd worden als de periode waarin de 241

voorziening zijn functie kan vervullen. Het doel van onderhoud is het zoveel mogelijk waarborgen van de levensduur en eventueel het verhogen van de resterende levensduur. Als de resterende levensduur minimaal is geworden, dan vindt in termen van de beheerder groot onderhoud plaats. In termen van de financieel beheerder wordt een investering gepleegd. Het regulier beheer en vervangingsinvesteringen kent een geleidelijke overgang. Dat kan gekenschetst worden bij onderhoud van wegen. Een weg met gesloten verharding (asfalt) kent lokale slijtage. Deze wordt hersteld door ingieten van zogenoemd koud asfalt. Dat wordt netjes afgestreken en is daarmee klaar. Als een weg steeds op een groter deel van het asfalt gaten vertoont, dan wordt de bovenlaag over een lengte van 2-3 meter weggefreesd en vervangen. Na verloop van tijd heeft een weg een steeds groter aantal stukken die vervangen zijn, de zogenoemde lappendeken. Dan komt het moment van groot onderhoud. De toplaag van hele weg wordt weg gehaald en nieuw asfalt wordt aangebracht. Dit onderhoud wordt gepleegd in het kader van, en ten laste van het budget, groot onderhoud. In essentie blijft het niets anders dan het vervangen van de bovenste asfaltlaag van een weg. De omvang, en de daarmee samenhangende kosten, maken dat we het groot onderhoud noemen en ten laste brengen van het budget voor vervangingsinvesteringen. Het overgrote merendeel van de vervangingsinvesteringen van Stadswerken betreft dit soort werk. Het vervangen van een (groot) deel van een object (kapitaalgoed). Na afloop van de werkzaamheden staat er nagenoeg hetzelfde object als daarvoor, met dezelfde functie en hetzelfde of verbeterd aanzien. Komend jaar werken we aan wegen, bruggen, kades, muren, watergangen, groen, bomen, verkeersregelinstallaties, verlichting, landgoederen en begraafplaatsen. We vinden het vanuit oogpunt van veiligheid verantwoord de hoofdwegen te onderhouden op een basisniveau veiligheid. Dit betekent dat er ingeleverd wordt op het gebruikscomfort van wegen en op de visuele kwaliteit van de rijbanen: wegen zijn langer een 'lappendeken' voordat ze vervangen worden. De veiligheid van de gebruiker, mits deze zich houdt aan de aangeven maximum snelheden, is niet in het geding. 2. Vervangingsinvesteringen In de vigerende nota Onderhoud kapitaalgoederen is aangegeven dat jaarlijks circa 21 miljoen euro aan vervangingsinvesteringen noodzakelijk is om de omvang van het achterstallig onderhoud gelijk te houden. Op dit moment is dit bedrag gereduceerd met 4 miljoen euro in verband met de naar voren gehaalde middelen in het kader van de economische crisis. Met de toename in achterstallig onderhoud is al rekening gehouden. Door het wegvallen van subsidies, kan het achterstallig onderhoud gaan toenemen. Of het achterstallig onderhoud werkelijk toeneemt hangt ook af van de nadere analyse die wij plegen naar aanleiding van het rekenkamerrapport en de maatregelen die wij naar aanleiding daarvan nemen. 3. Uitbreidingsinvesteringen In dit programma vinden geen uitbreidingsinvesteringen plaats.

Programma Openbare Ruimte en Groen – onderdeel rioleringen Algemene informatie Doelstelling: Het afval- en hemelwater wordt veilig en milieuvriendelijk afgevoerd en de waterkwaliteit is goed. Beleidskader: Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Utrecht 2011-2014. Inhoud: In het Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan Utrecht 2011 - 2014 wordt beschreven hoe om kan worden gegaan met de bestaande en nieuwe zorgplichten. Daarbij wordt uitgegaan van een sobere en doelmatige invulling. De gemeente staat voor een schone, hele en veilige openbare ruimte. Ook op het gebied van water. De gemeente werkt aan: een veilige inzameling van afvalwater, zonder risico's voor bewoners of het milieu;

• • het opvangen en verwerken van hemelwater (regenwater) zodat wateroverlast voorkomen wordt; • het voorkomen en verminderen van grondwateroverlast; • het realiseren van gezond oppervlaktewater waarlangs het goed wonen, werken en recreëren is.

De gemeente draagt zorg voor een goede waterkwaliteit door te voorkomen dat (verdund) afvalwater en verontreinigd hemelwater in het oppervlaktewater of in de bodem terecht komt. Daarnaast wil de gemeente wateroverlast zoveel mogelijk voorkomen zonder daarvoor dure systemen aan te leggen om het water af te voeren. Dit betekent dat de gemeente overtollig hemelwater en grondwater verwerkt daar waar het gevallen is door het te laten wegstromen in de bodem of het te bergen in aangrenzend oppervlaktewater of bergbezinkbassins. Als gevolg van klimaatontwikkeling is er meer neerslag, afgewisseld door langdurige droge periodes. Utrecht bereidt zich hier in haar waterbeleid op voor. Effectief en efficiënt werken aan beheer en onderhoud van de afvoeren transportsystemen wordt bereikt door

242

intensieve samenwerking met onze waterpartners, zoals de waterschappen en de provincie. Randvoorwaarde voor doelmatig beheer is het verzamelen en beheren van gegevens over de staat van de systemen. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

15.051

15.051

15.051

15.051

2.


19.505

15.500

15.500

15.500

3.


0

0

0

0

34.556

30.551

30.551

30.551

Totaal programma Openbare Ruimte en Groen - riolering Bedragen zijn in duizenden euro’s.

De bedragen 2014-2016 zijn globaal, gebaseerd op de ramingen in het Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan Utrecht 2011 – 2014. Jaarlijks worden deze ramingen bij de begroting geactualiseerd. 1. Onderhoudslasten Deze lasten betreffen zowel reguliere als incidentele onderhoudslasten, advisering en onderzoek, waaronder: 1,3 kilometer² maaien en schonen van watergangen, het doorspuiten duikers, kleine reparaties aan drainages. Het reinigen en inspecteren van de hoofdriolering, onderhoud aan de rioolgemalen, advisering over de groene daken en onderzoek naar foutieve huisaansluitingen. 2. Vervangingsinvesteringen In 2013 vervangen en re-linen we vijf kilometer riolering. Tevens wordt circa acht hectare verhard oppervlak afgekoppeld. Om de grondwaterstand beter te kunnen beheersen leggen we in De Meern circa twee kilometer horizontale drainage aan. Om dezelfde reden leggen we op diverse locaties in Hoograven verticale drainage aan. Daarnaast werken we aan verbetering van de doorstroming van watergangen door het op diepte houden van de bij de gemeente in beheer zijnde tertiaire watergangen. Daarbij wordt 40.000 à 45.000 m³ slib weggebaggerd. 3. Uitbreidingsinvesteringen In dit programma vinden geen uitbreidingsinvesteringen plaats.

Programma Bereikbaarheid Algemene informatie Doelstelling: Betreft alle doelstellingen binnen het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit. Beleidskader: 'Meerjarenperspectief Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit 2011'. Inhoud: Hiervoor verwijzen wij u naar het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit. Soort investeringen: Investeringen met een maatschappelijk en/of economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

534

245

252

575

2.


2.600

100

100

1.500

3.


23.149

600

600

600

26.283

945

952

2.675

Totaal programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

Dit betreft de onderhoudslasten van de parkeergarages en transferia. Deze lasten worden binnen de parkeerexploitatie gedekt. Het onderhoud is gebaseerd op het in stand houden van de kapitaalgoederen in een redelijke staat.

243

2. Vervangingsinvesteringen Ten behoeve van de parkeerexploitatie vervangen we parkeerautomaten en fietstrommels. In 2013 worden de laatste parkeermeters van de oude generatie vervangen. 3. Uitbreidingsinvesteringen Projecten categorie A Spinozabrug fietstunnel

2013

2014

2015

2016

3.000

0

0

0

11.000

0

0

0

Tangentlijn

250

0

0

0

24 Oktoberplein

700

0

0

0

Maatregelen Utrecht-West

500

0

0

0

Maatregelen bestaande stad

148

0

0

0

AC restaurant

1.200

0

0

0

Invoeren parkeer Reizigers Informatiesysteem

2.000

0

0

0

Stimuleren deelgebruik auto

2.000

0

0

0

211

0

0

0

50

0

0

0

Fietsparkeren business case OVT

P+R De Erven Meetnet luchtkwaliteit Hinderplanning

290

0

0

0

Parkeerexploitatie

600

600

600

600

21.949

600

600

600

Totaal projecten categorie A Bedragen zijn in duizenden euro’s.

Met de Voorjaarsnota 2012 is ook het Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid (MPB 2012) vastgesteld. Hierin wordt de financiële stand lasten en baten, de autorisaties van uw gemeenteraad en een doorkijk van het totale programma gegeven. Met de vaststelling van deze programmabegroting autoriseert u de middelen voor de in 2013 te starten projecten categorie A, waarna wij de middelen voor de betreffende projecten gaan inzetten. Wij vragen u voor uitbreiding van het betaald parkeren (aanschaf nieuwe parkeermeters en extra bedrijfsmiddelen) en de jaarlijkse uitbreiding van twee buurtstellingen een budget van 0,6 miljoen euro beschikbaar te stellen. Voor de realisatie van de doorsteek in Papendorp vragen wij u, conform het Amendement Betere verbinding door papendorp, 0,5 miljoen euro van het budget Maatregelen Utrecht-West ter beschikking te stellen. Voor gedetailleerde informatie over de rest van de te autoriseren investeringsprojecten verwijzen wij u naar het MPB 2012. In de overzichten zijn niet opgenomen de projecten uit het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit die volgens planning starten in 2013 en niet het karakter van een investering hebben.

Programma Cultuur Algemene informatie Doelstelling: Productie/broedplaatsen en werkruimten. Beleidskader: Nota Kapitaalgoederen 2011-2014 maatschappelijk vastgoed. Inhoud: Het faciliteren van permanente werkruimten voor Utrechtse makers. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016 0

1.

Onderhoudslasten

827

0

0

2.


0

0

0

0

3.


450

8.865

350

1.827

1.277

8.865

350

1.827

Totaal programma Cultuur Bedragen zijn in duizenden euro’s. 244

1. Onderhoudslasten Het onderhoudsbudget voor (de panden van) het Centraal Museum is sinds het jaar 2008 structureel opgehoogd tot 0,827 miljoen euro. Omdat het Centraal Museum zal verzelfstandigen in 2014 zijn de onderhoudslasten vanaf dat moment niet meer opgenomen in dit overzicht. 2. Vervangingsinvesteringen Niet van toepassing. 3. Uitbreidingsinvesteringen 2013

2014

2015

2016

Catellum Hoge Woerd (Leidsche Rijn)

0

5.765

0

0

Castellum Hoge Woerd theatertechniek

0

1.000

0

0

250

0

0

0

0

900

0

0

Museum Oud Amelisweerd

200

0

0

0

Totaal projecten categorie A

450

7.665

0

0

Projecten categorie A

Cultuurhuis Cereol (inbouwpakket gebruiker) Cultuurhaven SMAC

Bedragen zijn in duizenden euro’s. De begrote huisvestingslasten voor de exploitatie van Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn zorgen met het huidige economische klimaat voor een te hoog risico voor de cultureel ondernemer. Hierom wordt voorgesteld door middel van een extra inzet van 0,7 miljoen euro aan investeringsgelden in 2014 de netto huisvestingslasten terug te dringen. In het verlengde hiervan worden de projecten Merwedekanaalzone, Cartesiusdriehoek getemporiseerd. Deze projecten stonden oorspronkelijk in 2012 geprogrammeerd. 2013

2014

2015

2016

Broedplaats Rotsoord

0

Broedplaats Merwedekanaalzone

0

850

0

0

0

350

Broedplaats Cartesiusdriehoek

0

0

350

0

0

Herhuisvesting BAK

0

0

0

1827

Totaal projecten categorie B

0

1.200

350

1827

Projecten categorie B

Bedragen zijn in duizenden euro’s. De overige investeringsprojecten zijn in het kader van Culturele Hoofdstad van Europa in ontwikkeling en in onderzoek. Cartesiusdriehoek en Merwedekanaalzone zijn getemporiseerd ten behoeve van de extra inzet voor Castellum Hoge Woerd. Voor het project herhuisvesting BAK geldt, dat nog niet de gehele investering is gedekt. Het beschikbare budget is 1,8 miljoen euro, het benodigde budget is naar verwachting 2,5 miljoen euro. Het project zal dan ook niet eerder starten dan na het vinden van de aanvullende dekking.

245

Programma Sport Algemene informatie Doelstelling: Sportaccommodaties zijn goed bereikbaar voor de inwoners en het accommodatiebeleid is gericht op het terugdringen van wachtlijsten bij sportverenigingen. In Utrecht staat jouw talent centraal! Beleidskader: Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011 -2014 Maatschappelijk vastgoed. Inhoud: Vaststellen van de noodzaak van investeren in onderhoud, vervangen en uitbreiden van sportaccommodaties. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

3.584

3.584

3.584

3.584

2.


1.600

550

1.325

1.325

3.


600

0

0

0

5.784

4.134

4.909

4.909

Totaal programma Sport Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

Dit betreft de onderhoudslasten die in de reguliere exploitatie van het programma Sport zijn opgenomen voor binnenen buitenaccommodaties, zwembaden, volkstuinen en speeltuinen. Het planmatig onderhoud aan gebouwen en installaties fluctueert van jaar tot jaar licht, terwijl de begrote bedragen jaarlijks gelijk zijn. Om de schommelingen van de onderhoudsuitgaven over de jaren heen op te vangen wordt gebruik gemaakt van een onderhoudsreserve. 2. Vervangingsinvesteringen Wij vervangen het peuterbad Krommerijn en de kleedkamers op sportpark Hoograven en Voordorp (1,045 miljoen euro). Aan de vervanging van de sporttechnische inrichting in de sportaccommodaties besteden wij 0,220 miljoen euro. De cultuurtechnische vervangingsinvestering van de sportaccommodaties (0,335 miljoen euro) betreft de vervanging van de toplaag kunstgrasveld in sportpark Berenkuil en de vervanging van de infrastructuur (verharding en riolering) bij sportaccommodaties. 3. Uitbreidingsinvesteringen 2013

2014

2015

2016

Parkeerplaatsen sportvelden Veemarktterrein

600

0

0

0


600

0

0

0


Bedragen zijn in duizenden euro’s. In overeenstemming met de Voorjaarsnota 2011 zetten wij het investeringsbedrag in voor de grondkosten en parkeerplaatsen van de ontwikkeling Veemarkt in 2013.

246

Programma Onderwijs Algemene informatie Doelstelling: Versterken educatieve infrastructuur. Beleidskader: Nota kapitaalgoederen 2011-2014 Maatschappelijk vastgoed / Masterplan primair onderwijs / Masterplan Voortgezet Onderwijs. Inhoud: Voorzien in adequate huisvesting voor het primair-, voortgezet- en speciaal onderwijs door middel van onderhoud, renovatie, vervangende nieuwbouw of uitbreiding. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

2.278

2.278

2.278

2.278

2.


40.576

23.036

4.316

4.316

3.


905

14.183

0

0

43.759

39.497

6.594

6.594

Totaal programma Onderwijs Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

In het weergegeven onderhoudsbudget voor onderwijshuisvesting is het budget voor onderwijskundige vernieuwing inbegrepen. In totaal is voor onderhoud en onderwijskundige vernieuwing structureel 2,28 miljoen euro beschikbaar. Dit budget is nodig voor het handhaven van een sober en doelmatig onderhoudsniveau en is conform de uitgangspunten van de verordening voorziening huisvesting onderwijs. De exacte invulling van het begrote bedrag leggen we eind 2012 bij het huisvestingsprogramma 2013 voor aan het college van B en W. Het benodigde bedrag voor 2013 volgens het Concept Programma en Overzicht Voorzieningen Huisvesting Onderwijs 2013 van juli 2012 is 3,06 miljoen euro. Dit kan in combinatie met het Masterplan primair onderwijs gedekt worden. Het benodigde bedrag voor onderhoud kan van jaar tot jaar variëren: het ene jaar meer investeringen, het andere jaar meer onderhoud. Omdat nog niet bekend is welk onderhoudsbudget in 2013 en verdere jaren toegekend zal worden, is een gemiddeld bedrag als uitgangspunt gehanteerd. 2. Vervangingsinvesteringen De in bovenstaande tabel voor 2013 opgenomen vervangingsinvesteringen primair onderwijs sluiten aan op het Concept Programma en Overzicht Voorzieningen Huisvesting Onderwijs 2013 van juli 2012 opgenomen vervangingsinvesteringen. Geprogrammeerd in 2013 zijn onder meer Marcusschool, Hart van Zuid, Ibisdreef, Europalaan, Drie Koningen, Teun de Jagerdreef, Dr. Bosschool en Rotsoord. De in de tabel opgenomen investeringen voor 2014 zijn overeenkomstig de concept zesde voortgangsrapportage Masterplan primair onderwijs in 2014 geprogrammeerde projecten. Geprogrammeerd in 2014 zijn onder meer Hart van Zuid, Ibisdreef, Veemarkt, Al Hambra en Auriscollege. Bij het programmeren van onderwijsprojecten gaan we ervan uit dat de investeringsuitgaven verspreid zijn over vier jaar. Hart van Zuid en Ibisdreef komen daarom zowel voor in 2013 als 2014. De in de tabel voor 2013 opgenomen vervangingsinvesteringen Voortgezet Onderwijs zijn overeenkomstig de definitieve negende Voortgangsrapportage Masterplan Voortgezet Onderwijs. Een bedrag van 3,4 miljoen euro is beschikbaar voor het voortgezet onderwijs (onder andere Gerrit Rietveldcollege). De Masterplan periode loopt tot en met 2014. Momenteel wordt er gewerkt aan een integraal huisvestingsplan waarin we de investeringsprogrammering voor de jaren 2015 en verder weergegeven. Dit plan komt tot stand in samenwerking met de schoolbesturen. Vooralsnog staat als bedrag in deze investeringsparagraaf het bandbreedtebudget opgenomen ( 4,3 miljoen euro).

247

3. Uitbreidingsinvesteringen Projecten categorie A

2013

2014

2015

2016

De Panda/Kleine Dichter, Heycopplein 1

534

534

0

0

Mytylschool A. de Ranitz, Blauwe Vogelweg 11

0

668

0

0

St, Jan de Doper, Amaliadwarsstraat 2

0

814

0

0

Al Hambra, 16 klassige school

0

3.020

0

0

Gymzaal Al Hambra

0

821

0

0

OBS Tuindorp / Paulusschool / Zwevende lokalen N-O

0

649

0

0

79

710

0

0

Voordorpschool, Che Guevarastraat 15

0

482

0

0

De Beiaard, Van Loonlaan 46

0

268

0

0

Veemarkt, 12 klassige school

0

2.322

0

0

Veemarkt, grondkosten

0

442

0

0

Gymzaal Veemarkt

0

821

0

0

ISK / overig voortgezet onderwijs

292

2.632

0

0


905

14.183

pm

pm

Zwevende gymzaal Overvecht

Bedragen zijn in duizenden euro’s. De in bovenstaande tabel voor 2013 opgenomen uitbreidingsinvesteringen primair onderwijs zijn overeenkomstig de in het Concept Programma en Overzicht Voorzieningen Huisvesting Onderwijs 2013 van juli 2012 opgenomen uitbreidingsinvesteringen. De in de tabel opgenomen investeringen voor 2014 zijn overeenkomstig de concept zesde voortgangsrapportage Masterplan primair onderwijs in 2014 geprogrammeerde projecten. Er zijn in 2013 en 2014 geen uitbreidingsinvesteringen gepland voor het Voortgezet Onderwijs. Er is één project dat geen deel uitmaakt van één van beide Masterplannen; dit betreft de Internationale Schakelklassen (ISK). Hiervoor is bij de Voorjaarsnota 2012 geld beschikbaar gesteld. Omdat de doelgroepen aan het veranderen zijn, wordt onderzocht welke voorziening voor welke leerlingen daadwerkelijk nodig is. De Masterplan periode loopt tot en met 2014. Momenteel wordt er gewerkt aan een integraal huisvestingsplan waarin we de investeringsprogrammering voor de jaren 2015 en volgende weergegeven. Dit plan komt tot stand in samenwerking met de schoolbesturen. Omdat benodigde bedragen nog niet bekend zijn, evenals de verdeling tussen vervangende nieuwbouw en uitbreiding, is vooralsnog geen bedrag opgenomen voor uitbreiding na 2014.

Programma Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Algemene informatie Doelstelling: Dit betreft alle doelstellingen van het programma Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid. Beleidskader: Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011-2014 Maatschappelijk Vastgoed. Inhoud: Het mede mogelijk maken van het realiseren van adequate voorzieningen ten behoeve van het gesubsidieerde veld waardoor de door ons gesubsidieerde activiteiten kunnen worden uitgevoerd. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut. Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

208

155

58

58

2.


1.889

891

480

480

3.


321

250

0

0

2.418

1.296

538

538

Totaal programma Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Bedragen zijn in duizenden euro’s.

248

1. Onderhoudslasten In de Nota Kapitaalgoederen 2011-2014 programmeren we nieuwe projecten in het kader van toegankelijkheid van de welzijnspanden in het onderdeel onderhoudsbudgetten. Het is ons streven dat binnen acht jaar na aanvaarding van het principe van Agenda 22 de bestaande panden voor de sociale infrastructuur (in eigendom van de gemeente) toegankelijk zijn. De in 2012 gestarte werkzaamheden aan de panden Jansveld en Catharijnesteeg worden afgerond in 2013. In verband met de herbezinning accommodatiebeleid in 2013 is op het moment van opstellen van deze begroting nog niet bekend welke panden in 2013 op toegankelijkheid worden aangepast. Eind 2012 leggen we hierover een advies ter besluitvorming aan u voor. Criteria voor de verdeling van de beperkte middelen zijn: spreiding over de stad, bezoekersaantal en spreiding over het type functie. Dekking bestaat uit het restant bedrag van de nota kapitaalgoederen 2007-2010. Voor de gehuurde ruimtes door de jeugdgezondheidszorg (JGZ) zijn de reguliere (huurders)onderhoudsuitgaven opgenomen in de begroting. Deze bedragen 0,58 miljoen per jaar. 2. Vervangingsinvesteringen In 2013 zijn twee jongerenhuiskamers gepland, namelijk De Boog en een in Spoorzone Overvecht. Een aantal projecten uit de periode 2007-2010 is vertraagd en deze programmeren we opnieuw. Bijvoorbeeld de Barkel in Hart van Hoograven en de verplaatsing van buurthuis De Bram naar de Teun de Jagerdreef hebben we in 2013 opnieuw geprogrammeerd. In 2014 verplaatsen we volgens planning buurthuis De Boog naar de Ghanadreef. 3. Uitbreidingsinvesteringen Projecten categorie A

2013

2014

2015

2016

164

0

0

0

157

0

0

0

0

250

0

0

321

250

0

0

Activiteitencentrum de hoge weide (aanvulling Leidsche Rijn budget) Jongerenhuiskamer Hoge weide, Rijnvliet en Veldhuizen (aanvulling Leidsche Rijn budget) Activiteitencentrum VDM Haarzicht Totaal projecten categorie A Bedragen zijn in duizenden euro’s. Voor een aantal nog te realiseren activiteitenruimtes in Leidsche Rijn stellen wij voor investeringsruimte Welzijn in te zetten bovenop het beschikbare budget in het referentiekader Leidsche Rijn. Het gaat om activiteitencentrum Hoge Weide, activiteitencentrum Haarzicht in Vleuten-De Meern en drie jongerenhuiskamers.

Programma Vastgoed Algemene informatie Doelstelling: Utrecht heeft voldoende, kwalitatief goed en optimaal gespreid gemeentelijk vastgoed dat activiteiten mogelijk maakt die bijdragen aan de maatschappelijke doelstellingen van de gemeente. Beleidskader: Meerjarennota Kapitaalgoederen 2011 -2014 Maatschappelijk vastgoed en Meerjaren Perspectief Utrechts Vastgoed 2012 (MPUV 2012). Inhoud: Het vastgestelde beleid is gericht op de onderhoudsconditie redelijk (conform NEN 2767) voor het gemeentelijk vastgoed. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut.

249

Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016

1.

Onderhoudslasten

4.065

3.750

6.509

4.606

2.


1.550

1.550

1.550

1.550

3.


269

0

0

0

5.884

5.300

8.059

6.156

Totaal programma Vastgoed Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

Op basis van het onderhoudsbeleid is er een Meer Jaren Onderhoud Programma (MJOP) opgesteld. Dit MJOP wordt jaarlijks op basis van inspecties aangepast. Daarnaast vinden er jaarlijks mutaties plaats in de vastgoedportefeuille die verwerkt worden in het MJOP. De jaarlijkse schommelingen in de onderhoudslasten worden door middel van een egalisatievoorziening opgevangen. Hierdoor is de exploitatie begroting jaarlijks stabiel. In het overzicht is het geplande onderhoud opgenomen zoals dat ook in het MPUV 2012 opgenomen is. 2. Vervangingsinvesteringen Het onderhoud aan het gemeentelijk vastgoed wordt op twee manieren bekostigd. Ten eerste is er een jaarlijks budget voor het plegen van onderhoud, onder andere schilderwerk en onderhoud installaties. Ten tweede is er in het Meerjaren Perspectief Utrechts Vastgoed (MPUV 2012) investeringsruimte opgenomen voor de vervanging van grote installaties, grootschalige levensduurverlengende onderhoudsimpulsen en renovaties. In het MPUV 2011 is bovengenoemde investeringsruimte onderbouwd. 3. Uitbreidingsinvesteringen 2013

2014

2015

2016

Multifunctionele accommodatie Cereol

269

0

0

0


269

0

0

0


Bedragen zijn in duizenden euro’s. Dit betreft een bijdrage aan de multifunctionele accommodatie Cereol.

Programma Stedelijke Ontwikkeling – onderdeel Leidsche Rijn Algemene informatie Doelstelling: De voorzieningen afstemmen op de huidige en toekomstige bewoners van Leidsche Rijn. Beleidskader: Referentiekader Voorzieningen Leidsche Rijn en Referentiekader Tijdelijke huisvesting van voorzieningen Leidsche Rijn 2012. Inhoud: In het Referentiekader Voorzieningen Leidsche Rijn zijn het ruimtebeslag, de investeringskosten en de hierbij behorende taakstellende budgetten voor de permanente voorzieningen in Leidsche Rijn vastgelegd. Vooruitlopend op de realisatie van definitieve voorzieningen kan het noodzakelijk zijn voorzieningen tijdelijk te huisvesten. Deze voorzieningen zijn opgenomen in het Referentiekader Tijdelijke huisvesting van voorzieningen Leidsche Rijn. Bij het huisvesten van tijdelijke huisvesting kijken we kritisch naar nut en noodzaak. Soort investeringen: Investeringen met een economisch nut.

250

Investeringsprogramma

2013

2014

2015

2016 0

1.

Onderhoudslasten

0

0

0

2.


0

0

0

0

3.a

Uitbreidingsinvesteringen categorie A

6.564

2.198

0

0

3.b

Uitbreidingsinvesteringen categorie B

9.149

0

0

0

15.713

2.198

0

0

Totaal programma Stedelijke Ontwikkeling - onderdeel Leidsche Rijn Bedragen zijn in duizenden euro’s. 1. Onderhoudslasten

De onderhoudslasten zijn opgenomen in de betreffende programma’s en moeten gedekt worden binnen het vastgestelde bedrag per inwoner. 2. Vervangingsinvesteringen De vervangingsinvesteringen dienen te zijner tijd gedekt te worden binnen de betreffende programma’s. Hiervoor stellen we een bedrag per inwoner beschikbaar. 3. Uitbreidingsinvesteringen Projecten categorie A NME-tuinen Terwijde Cluster Leeuwenstein-Noord Cluster Hogeweide - jongerenvoorziening Buitenschoolse opvang Totaal projecten categorie A

2013

2014

2015

2016

350

0

0

0

5.976

0

0

0

238

0

0

0

0

2.198

0

0

6.564

2.198

0

0

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Wij verhogen ten opzichte van de begroting 2012 de investeringsbedragen voor de NME-tuinen Terwijde en de jongerenvoorziening Hogeweide vanwege indexatie. Conform onze aankondiging in de Voorjaarsnota 2012 nemen wij vanwege een aangepaste planning het (geïndexeerde) investeringsbedrag voor cluster Leeuwenstein-Noord in 2013 op. Wij nemen in 2014 een bedrag van 2,198 miljoen euro op voor investeringen in buitenschoolse opvang. Deze investering dekken wij volledig met huurinkomsten. In de Programmabegroting 2012 namen we voor de Schoolwoningen E3 (Terwijde) nog investeringsbedragen op in 2013 en 2014. Met uw raadsbesluit van 22 maart 2012 over de omzetting van tijdelijke huisvesting naar permanente huisvesting in Terwijde aan de Jazzsingel komt dit te vervallen. Projecten categorie B

2013

2014

2015

2016

Leidsche Rijn Centrum

9.149

0

0

0

Totaal projecten categorie B

9.149

0

0

0

Bedragen zijn in duizenden euro’s. Conform aankondiging in de Voorjaarsnota 2012 nemen wij vanwege een aangepaste planning een deel van het (geïndexeerde) investeringsbedrag voor Leidsche Rijn Centrum in 2013 op.

251

2.3 Financiering 2.3.1 Begroting en meerjarenraming Renteontwikkelingen De ontwikkelingen op de gelden kapitaalmarkt zijn nog steeds uiterst turbulent met interbancaire tarieven die nog steeds op bijzonder laag niveau liggen. De rentevisie die de gemeente Utrecht hanteert, is gebaseerd op de verwachtingen van de grote marktpartijen (banken, institutionele beleggers). Op grond daarvan en rekening houdend met liquiditeitsopslagen gaan wij voor 2013 uit van een lange rente van 3,5%. De grote marktpartijen verwachten voorts voor 2013 een rente van circa 1,0% op een 3-maands lening. Deze verwachtingen hebben wij verwerkt in de Programmabegroting 2013. Voor de jaren 2014 tot en met 2016 gaan we uit van een lange rente van 4,5% en een korte rente van 2%. Voor concrete gelden kapitaalmarkthandelingen lopende het jaar herzien we de rentevisie regelmatig. Naast deze aannames voor de externe renteontwikkeling gaan we voor de interne renteomslag uit van een verlaging van 5% naar 4%. Dit percentage rekenen wij aan de diensten toe over de materiële vaste activa, de financiële vaste activa en het onderhanden werk. De omslagrentedaling is gebaseerd op een gerealiseerde daling van de lopende leningenportefeuille, waarvan de budgettaire effecten de afgelopen jaren al in de begroting zijn verwerkt. De verlaging van de renteomslag zal bij een afzonderlijke begrotingswijziging in de Programmabegroting 2013 en de meerjarenraming 2014 tot en met 2016 worden verwerkt. Het betreft een zuiver boekhoudkundige en dus budgettair neutrale wijziging, waarbij de interne rentebaten van de treasury evenveel worden afgeraamd als de interne rentelasten bij de programma's. De werkelijk door de gemeente te betalen rente verandert er niet door. Liquiditeitsbehoefte Begin augustus 2012 hebben wij circa 90 miljoen euro kortlopend gefinancierd en 100 miljoen euro voor 1 jaar. In de tweede helft van 2012 en in 2013 neemt de financieringsbehoefte toe als gevolg van: de toename van de gemeentelijke bezittingen als gevolg van a) de groei van de stad en de realisatie van de

•

daarvoor benodigde gebouwde voorzieningen, b) grootschalige voorzieningen in de bestaande stad (Muziekpaleis en Stadskantoor);

• het benutten van bestemmingsreserves en voorzieningen voor bijvoorbeeld de realisatie van infrastructuur (BORfonds).

Daartegenover zijn langlopende overeenkomsten aangegaan van 80 en 75 miljoen euro die ingaan in de loop van 2013 en in 2014. Indien per saldo de wettelijke kasgeldlimiet wordt overschreden trekken we langer lopende leningen aan waarbij de looptijd mede wordt afgestemd op de liquiditeitsbehoefte op langere termijn en op het spreiden van renterisico's. Renteresultaat Het verwachte externe renteresultaat neemt af van 11,1 miljoen euro nadelig zoals begroot voor 2012 naar 16,5 miljoen euro nadelig in 2013 als gevolg van de toename van de financieringsbehoefte. Daartegenover staat een stijging van het resultaat van de intern toe te rekenen rente vanwege de toename van de gemeentelijke bezittingen in vooral gebouwde voorzieningen. In de investeringsbudgetten voor deze voorzieningen (bijvoorbeeld voor het stadskantoor en het Muziekpaleis) houden we al rekening met deze rentecomponent.

253

2.3.2 Risicobeheersing Kasgeldlimiet De Wet financiering decentrale overheden (Wet FIDO) maximeert in de kasgeldlimiet de kortlopende schuld (rekeningcourantkrediet of kortlopende leningen). De kasgeldlimiet is gelijk aan 8,5% van het begrotingstotaal (1,31 miljard euro), en bedraagt in 2013 circa 111 miljoen euro. De kasgeldlimiet geeft ons de ruimte om snel in te spelen op wijzigingen in de liquiditeitspositie en om langlopende leningen aan te trekken wanneer het rentepercentage daarvoor gunstig is. Renterisiconorm De renterisiconorm is een in de Wet FIDO bepaalde norm die stelt dat voor een bedrag van maximaal 20% van het begrotingstotaal (voor Utrecht circa 260 miljoen euro) aan de langlopende geldleningenportefeuille mag worden gewijzigd door verplichte aflossingen of door renteherziening. In 2013 wordt voor 250 miljoen euro aan lange leningen contractueel afgelost. Daarnaast loopt voor 175 miljoen euro aan langlopende beleggingen contractueel af. Dit betekent dat de aflossingen voor 75 miljoen euro worden geherfinancierd. Renteherzieningen worden niet verwacht. In de jaren 2014 tot en met 2016 zijn de verplichte aflossingen en renteherzieningen zeer beperkt van omvang. Daarmee blijven de renterisico's op de lange portefeuille binnen de toegestane renterisiconorm. Verstrekte leningen/garanties Eind 2011 bedroeg het totaal aan gegarandeerde geldleningen 1,975 miljard euro. Het overgrote deel heeft betrekking op gegarandeerde leningen aan woningbouwcorporaties die geborgd zijn door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het beheer van de garanties is een taak van de betreffende gemeentelijke diensten. Liquiditeitsrisico Het liquiditeitsrisico is weggenomen door overeenkomsten met diverse banken waardoor de gemeente kan beschikken over omvangrijke kredietfaciliteiten op de lopende rekening-courant. Daarnaast heeft de gemeente te allen tijde een onbeperkte toegang tot de geldmarkt. Debiteurenrisico c.q. kredietrisico De gemeente heeft 175 miljoen euro tot medio 2013 en 50 miljoen euro tot mei 2016 aan overtollige middelen weggezet bij de Bank Nederlandse Gemeenten en de Rabobank (beiden met de hoogste rating van AAA). Over deze beleggingen loopt de gemeente Utrecht geen kredietrisico. Nieuwe beleggingen voorzien wij de komende jaren niet en mocht deze situatie zich toch voordoen dan zullen wij het huidige behoedzame beleggingsbeleid voortzetten. Wel loopt de gemeente debiteuren-/kredietrisico bij leningen die uit hoofde van de publieke taak zijn verstrekt aan particuliere organisaties zoals Memid (in het kader van de FC Utrecht) of aan gezondheidscentra. Over ontwikkelingen bij dit soort leningen informeren wij u afzonderlijk. Koersrisico Bij (verhandelbare) financiële activa (zoals obligaties) bestaat het risico dat deze in waarde verminderen door koersdalingen. Dit risico (dat zowel positief als negatief kan zijn) wordt alleen manifest bij tussentijdse verkoop. Deze situatie voorzien we niet.

2.3.3 Bedrijfsvoering Organisatie De centrale treasurerfunctie is ondergebracht bij de afdeling Financiën van de sector Financiën en Personeel. De uitvoeringsorganisatie van de treasury is opgenomen in het servicecentrum Financiële Dienstverlening van de Dienst Ondersteuning. De belangrijkste operationele treasurytaken zijn centraal bij deze onderdelen ondergebracht. Er zijn twee uitzonderingen, namelijk: het verstrekken van leningen in het kader van de schuldhulpverlening door de Kredietbank van de Dienst

• Maatschappelijke Ontwikkeling; • het verstrekken van (hypothecaire) startersleningen door de dienst StadsOntwikkeling via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeente (Sven).

254

Single Euro Payments Area (SEPA) SEPA betekent Europese standaarden en verwerkingsafspraken voor het betalingsverkeer. Dit gaat ervoor zorgen dat er geen verschillen meer zijn tussen binnenlandse en grensoverschrijdende betalingen in euro's. Het Europees parlement heeft besloten dat banken vanaf 1 februari 2014 alleen nog Sepiabetalingen mogen accepteren. Dan zal onder andere de migratie naar Europese standaarden voor overschrijvingen en incasso's moeten zijn afgerond. Wij hebben de voorbereidingen in gang gezet om er voor te zorgen dat onze organisatie, inclusief de noodzakelijke aanpassing van systemen, tijdig gereed zijn voor een soepele overgang naar de Europese betalingsstandaard.

255

2.4 Bedrijfsvoering Uitvoering van de begrotingsprogramma’s is Open en wendbaar. Wij moderniseren onze processen en richten deze vraaggericht en zaakgericht in. We moderniseren onze informatievoorzieningen. Wij introduceren strategische personeelsplanning en dringen externe inhuur verder terug. Wij verbeteren de transparantie van de begroting. Uitvoering van de begrotingsprogramma’s is Scherp en betrouwbaar. Wij laten de personeelsbezetting op een zorgvuldige wijze afnemen. Wij investeren in management en daarmee in medewerkers. Wij professionaliseren onze inkooporganisatie. Wij moderniseren de ICT infrastructuur.

Algemeen De gemeente Utrecht speelt dagelijks in op de vraagstukken en ontwikkelingen in de stad. De bedrijfsvoeringfuncties dragen hier aan bij door het primaire proces zo optimaal en efficiënt mogelijk te ondersteunen. Momenteel zijn wij volop bezig met het vernieuwen van de organisatie. De gemeente Utrecht wil als organisatie open, wendbaar, scherp en betrouwbaar zijn. We vormen de organisatie om tot een slanke gemeentelijke organisatie, die tegelijkertijd slagvaardig en kostenbewust werkt. Daarnaast bewerkstelligen wij een kwaliteitsverbetering in het wijkgericht werken (Uit: organisatiestrategie ‘Via B’). In 1 januari 2013 starten we in een organisatiestructuur die deze organisatiestrategie ondersteunt. In de voortgangsrapportage van het programma organisatievernieuwing geven wij u de gedetailleerde stand van zaken van de organisatievernieuwing. In de vernieuwing van de gemeentelijke organisatie van Utrecht is het op orde brengen en innoveren van de bedrijfsvoering een belangrijk thema. In 2013 zorgen twee belangrijke programma's er voor dat wij deze vernieuwing op het gebied van de bedrijfsvoering kunnen realiseren. Voor de sturing op deze programma's is een belangrijk rol weggelegd voor de nieuwe directie bedrijfsvoering. Programma Bedrijfsvoering Het programma Bedrijfsvoering bewaakt de realisatie van de afspraken uit de bedrijfsplannen Financiën en Control, HRM, IPM, JZ, Communicatie, Facilitaire Zaken en inkoop. Het programma Bedrijfsvoering omvat alle projecten en activiteiten die gericht zijn op het uitvoeren en verbeteren van de processen in de vernieuwde organisatie van de bedrijfsvoeringfuncties en de (geautomatiseerde) ondersteuning daarvan. Investeringsprogramma Modernisering Processen en Informatievoorzieningen Het Investeringsprogramma heeft als doel om samenhang aan te brengen tussen de gemeentelijke ambities en opgaven en de daarbij behorende informatievoorziening. Daarbij staat centraal dat de Informatievoorzieningen 257

bijdragen aan de inrichting en implementatie van moderne en doelmatige processen. Vanuit het investeringsprogramma vindt de coördinatie en aansturing plaats op het herontwerp van alle gemeentelijke processen als ook alle te realiseren informatievoorzieningen. Naast de bovenstaande programma's wordt in 2013 volop gewerkt aan de voorbereiding op het stadskantoor. De bouw van het stadskantoor is zichtbaar op koers en alle voorbereidingen worden getroffen voor een inbouwpakket dat de ambities van de organisatie versterkt. In deze paragraaf Bedrijfsvoering noemen wij onze belangrijkste voornemens uit de hierboven genoemde programma's voor het komende jaar. In 2013 voeren wij de ‘going concern’ taken op het gebied van de bedrijfsvoering zorgvuldig en doelmatig uit. Hiertoe maakt de algemeen directeur in managementcontracten scherpe afspraken met de resultaatverantwoordelijke managers van de organisatieonderdelen. In de afsluiting van deze paragraaf zijn de acht belangrijkste doelstellingen voor de uitvoering opgenomen.

Uitvoering van de begrotingsprogramma’s is Open en Wendbaar We investeren in 2013 in de volgende zaken die zorgen voor een open organisatie en wendbare organisatie. Deze activiteiten zorgen ervoor dat we vraaggericht- en wijkgericht werken en participatie bevorderen. Tevens richten we onze organisatie eenvoudig in, gericht op processen in plaats van op structuren. Wij moderniseren onze processen en richten deze vraaggericht en zaakgericht in Om alle gemeentelijke doelstellingen te realiseren is het nodig onze werkprocessen opnieuw in te richten en daarbij maximaal mogelijk gebruik te maken van digitale mogelijkheden (Uit: Organisatiestrategie ‘Via B’). In 2013 gaan we dan ook verder met het herinrichten van onze werkprocessen. Door processen in te richten op de vraag van de klant en te sturen op de resultaten van die processen, draagt het herinrichten bij aan de ontwikkeling naar een klantgerichte en efficiënte organisatie zoals in Via B beschreven wordt. We gaan van buiten naar binnen onze organisatie verbeteren door procesmanagement vorm te geven volgens de 'LEAN'-principes: elimineren van verspilling, sturen op resultaat en een cultuur ontwikkelen van continu verbeteren. We richten daarbij zowel onze primaire als secundaire processen digitaal en zaakgericht in zodat informatie toegankelijk en transparant wordt. Tot slot streven wij naar eenmalige opslag van gegevens en meervoudig gebruik. Door het eenmalig verzamelen van gegevens worden kwaliteitsverbeteringen en kostenbesparingen voor de gemeentelijke bedrijfsvoering gerealiseerd en zal ook de administratieve lasten voor burgers en bedrijven worden beperkt. Bovenstaande vertaalt zich in het investeringsprogramma modernisering processen 2012-2014. We moderniseren onze informatievoorzieningen Ter ondersteuning van het moderniseren van onze processen ontwikkelen of moderniseren we onze informatievoorzieningen. Binnen het investeringsprogramma bouwen we in 2013 verder aan voorzieningen voor onze publieksdienstverlening en participatie maar ook ten behoeve van de Utrechtse manier van Werken (U-factor). De Ufactor, is een ontwikkeling om het werken effectiever, efficiënter maar zeker ook plezieriger te maken voor zowel de medewerkers als voor onze klanten. Dit betekent dat wij als organisatie op een andere manier het werk gaan organiseren, namelijk plaatsen tijdsonafhankelijk, meer geïntegreerd en samenwerkend. In dit kader realiseren wij een postlogistiek centrum voor het digitaal verspreiden van de post, een nieuw digitaal archief en een samenwerkingsomgeving. Wij introduceren strategische personeelsplanning en dringen externe inhuur verder terug Wij werken aan een organisatie die sneller kan reageren op veranderingen in de omgeving en op interne mogelijkheden voor innovatie en besparingen. Met de introductie van strategische personeelsplanning willen wij het fundament leggen voor activiteiten gericht op de vergroting van de duurzame inzetbaarheid en de mobiliteit van onze medewerkers die daarvoor nodig is. Daardoor kan het beroep op externen nog verder afnemen. Wanneer het beroep op externen verder afneemt, nemen de kansen voor medewerkers om hun inzetbaarheid te vergroten toe en wordt 258

onze organisatie flexibeler. Wij streven daarom in 2013 om de uitgaven voor inhuur met nog eens 10% te verminderen. De inhuur bij incidentele en piekbelasting gebeurt in 2013 zoveel mogelijk via goedgekeurde flexibele schillen op basis van businesscases en alleen wanneer dat de interne mobiliteit en het werken aan de vergroting van de duurzame inzetbaarheid niet belemmert. Wij verbeteren de transparantie van de begroting Een open en wendbare organisatie kan niet zonder managementinformatie. Die informatie moet goed zijn, net zoals de analyses en de adviezen. We moeten de bal één keer raken en niet langer controle op controle stapelen. Wij gaan dit bereiken door in 2013 de volgende projecten uit te voeren: financiële bedrijfsvoering op orde, versterken concerncontrol en regie en herontwerp processen Financiën en Control. In de techniek van de begroting en administratie kunnen wij verbeteringen realiseren. Om een transparantere begroting te krijgen starten we het project financiële bedrijfsvoering op orde. Dat moet onder andere leiden tot een eenduidiger begrotingssystematiek, uniforme personeelsramingen en een eenduidige administratievoering. Daarnaast gaan wij aan de slag om de Planning en Control cyclus slimmer en eenvoudiger (LEAN) te organiseren. Dit levert een grotere transparantie en stuurbaarheid op en het werk wordt efficiënter uitgevoerd.

Uitvoering van de begrotingsprogramma’s is Scherp en Betrouwbaar Als scherpe organisatie willen wij professioneel en kostenbewust opereren. Daarnaast zijn wij een betrouwbare organisatie die een constante kwaliteit levert. De onderstaande projecten in 2013 helpen bij aan deze ambitie. Wij laten de personeelsbezetting op een zorgvuldige wijze afnemen De personeelsreductie is een impuls voor en een gevolg van de modernisering van de werkprocessen. Op dit moment is niet met zekerheid te zeggen hoeveel overplaatsbare en pré-overplaatsbare personeelsleden onze organisatie eind 2012 telt (raming totaal: circa 600). Zodra dat duidelijk is (nadat de plaatsingscommissies hun werk hebben afgerond), zullen we de Commissie Mens en Samenleving daarover informeren en de begeleiding van betrokkenen laten starten. Die begeleiding is gericht op een plaatsing op vacatures die in 2013 en 2014 binnen de gemeentelijke formatie ontstaan als gevolg van verloop. De (pré-)overplaatsbaren worden ook voorbereid op een loopbaan binnen of buiten de gemeente. Gelet op de krimp van onze organisatie en de situatie op de arbeidsmarkt zal het niet voor alle overplaatsbaren mogelijk zijn om in 2013 een nieuwe baan binnen of buiten de gemeente te vinden. De afname van de gemeentelijke organisatie anders dan door verzelfstandigingoperaties zal daardoor beperkt zijn. Wij investeren in management en daarmee in medewerkers Met een managementprogramma zullen managers ondersteund worden om zich de nieuwe stijl van leidinggeven die aansluit op het gedachtegoed als beschreven in Via B, eigen te maken. Begin 2013 zullen leidinggevenden moeten investeren in de vorming van hun team, de veranderende relaties van dat team met de omgeving en in de afzonderlijke medewerkers. De beoordelingsgesprekken die leidinggevenden voeren met hun medewerkers op basis van eerder gemaakte resultaatafspraken zijn daarvoor erg belangrijk. De leidinggevenden hebben ter voorvoorbereiding op de organisatieverandering in 2012 met vrijwel alle medewerkers deze zogenoemde Resultaat Gericht Werken (RGW)gesprekken gevoerd. Wij verwachten dat ze deze lijn in 2013 zullen doortrekken. Ze zullen daarnaast POP-gesprekken met hun medewerkers voeren om mobiliteit en werken aan duurzame inzetbaarheid te bevorderen. Waar nodig zullen wij de aanpak van het ziekteverzuim intensiveren. Wij professionaliseren onze inkooporganisatie In de organisatiestrategie Via B hebben wij afspraken gemaakt over een doelmatige organisatie. Als organisatie kopen wij veel in. Door efficiënter om te gaan met de inkoop zijn er daardoor snel grote voordelen te behalen. Bij de Voorjaarsnota 2011 hebben wij besloten om met ingang van 2014 een bedrag van 15 miljoen euro structureel te besparen op inkoop. Die bedragen zijn inclusief de besparingen op de kosten van het inhuren van externen. Om dit te bereiken professionaliseren wij onze inkooporganisatie. In 2013 gebruiken wij daarvoor instrumenten als de inkoopkalender, een marktplaatssysteem voor de inhuur van externen, tenderboards en het meervoudig onderhands 259

inkopen. Dankzij deze instrumenten krijgen we steeds meer zicht op de inkoopbehoeften van de gemeente Utrecht en op mogelijkheden tot bundeling. In de directieraad worden maandelijks besluiten over de inkoop genomen, zodat we dit proces adequaat kunnen sturen. Deze instrumenten zijn voorloper op de aanbesteding en invoering van een inkoopsysteem (operationeel per 1 januari 2014). Ook bij de inkooporganisatie gaan we de processen slim organiseren, in 2013 zorgen we voor de implementatie van deze herontworpen processen. Wij moderniseren de ICT infrastructuur Het moderniseren van onze processen en informatievoorzieningen vraagt aan de technische kant ook vernieuwing. De gebruiker vraagt via zijn PC meer en meer op internet gebaseerde functionaliteit, waarvoor een vernieuwing van de werkplekken plaatsvindt. Daarnaast worden meer en meer documenten en beelden alleen nog digitaal opgeslagen wat veel vraagt van de technische archiveringscapaciteit. Daarnaast werken we niet alleen meer via onze PC, ook laptops, tablets en mobiele toepassingen nemen in gebruik toe. Dit vraagt om een veilig en beheersbaar ICT platform met andere manieren van ontsluiten van informatie. Tot slot raken beeld, geluid en tekst steeds meer geïntegreerd. Door de integratie van spraak en data in het platform is het mogelijk dat alle kanalen (telefoon, mail, brief, balie en digitaal loket) dezelfde informatie hebben. Al deze ontwikkelingen vertalen zich in een nieuwe ICT-infrastructuur. In 2013 lopen de aanbestedingen voor dit nieuwe ICT platform, dat in 2014 in het nieuwe stadkantoor zal worden gepresenteerd. Naast de bovengenoemde verbeteringen en vernieuwingsprojecten op het gebied van de bedrijfsvoering in 2013 willen wij ook duidelijke afspraken maken over de uitvoering van de bedrijfsvoering. In het onderstaande schema nemen wij daarom acht belangrijke doelstellingen voor 2013 op. Indicator

Toelichting

Doelstelling 2013

Via het loopbaancentrum begeleiden wij medewerkers die

De interne doorstroom wordt

overplaatsbaar worden in het vinden van een andere baan

verhoogd naar 7%.

Personeel Mobiliteit

binnen of buiten de gemeente. We werken ook aan een grotere vrijwillige mobiliteit van de medewerkers om hun kwaliteit te behouden en te bevorderen en daar in te zetten waar die het meest nodig is. Stages

Stageplaatsen passen binnen de visie van de organisatie.

Minimaal 250 stageplaatsen

Utrecht wil sociaal verantwoord ondernemen en het aanbieden van stageplaatsen voor de diverse

(Realisatie in 2011 was 271

opleidingsniveaus hoort daarbij. Daarnaast past het

plaatsen)

aanbieden van stageplaatsen in ons strategisch personeelsbeleid. Door stageplaatsen aan te bieden beïnvloeden we bovendien ons imago als werkgever onder jongeren in positieve zin. Resultaatgericht

Resultaatafspraken zijn belangrijk om bestuurlijke doelen en

Met alle personeelsleden

werken

wettelijke taken om te zetten in concrete resultaten. Met

worden jaarlijks

behulp van deze afspraken sturen we onder andere op de

resultaatgesprekken en

organisatievernieuwing ‘Via B’. De resultaatafspraken leiden

beoordelingsgesprekken

ook tot de noodzakelijke basis voor de

gevoerd.

beoordelingsgesprekken en het beoordelen van geschiktheid.

(resultaat 2011: 51,7%,

Het afgelopen jaar liet een toename zien (6,0% realisatie

6,0% inclusief langdurig

2011) van het (langdurige) ziekteverzuim. Wij willen het

verzuim.

beoordelingsgesprekken) Ziekteverzuim

verzuim, ondanks de reorganisatie niet verder laten stijgen. In verband met deze gemeentelijke reorganisatie zal vanuit het management hiervoor veel aandacht nodig zijn.

260

(realisatie in 2011 was 6,0%)

Indicator

Toelichting

Doelstelling 2013

Organisatie Inhuur externen

De afgelopen jaren hebben we acties uitgevoerd om het

De uitgaven van inhuur

aantal externen te verminderen. De inhuur bij incidentele en

externen worden ten

piekbelasting gebeurt in 2013 zoveel mogelijk via

opzichte van 2012 met 10%

goedgekeurde flexibele schillen op basis van businesscases

verminderd.

en alleen wanneer dat de interne mobiliteit en het werken aan de vergroting van de duurzame inzetbaarheid niet belemmert. Financiën Verplichtingen

Wij leggen verplichtingen die we voor de uitvoering van het

Voor 80% van de facturen

werk aangaan met ondernemingen vast in de administratie.

leggen we verplichtingen

Daarmee verbeteren we de rechtmatigheid van de uitgaven en

vast in de administratie.

krijgen we een actueler financieel beeld. Tijdige

De betalingen die we op grond van verplichtingen en facturen

De betalingen zijn voor 95%

betaalbaarstellingen

verrichten, handelen we tijdig en correct af. We blijven

tijdig en correct.

daardoor als organisatie scherp en betrouwbaar.

(realisatie 2011 93,7%).

Continuïteit en

We optimaliseren onze processen en de

Beschikbaarheid: de

beschikbaarheid van

informatiehuishouding op basis van de ambities rondom

systemen zijn beschikbaar in

ICT-systemen

dienstverlening, participatie, bedrijfsvoering en het nieuwe

overeenstemming met de

werken. Tijdens deze innovatie zorgen we er voor dat de

met de organisatie

bedrijfskritische systemen beschikbaar zijn en de continuïteit

overeengekomen niveaus.

ICT

gewaarborgd blijft. Continuïteit: de gegevensverwerkingen zijn, voor de door de organisatie benoemde bedrijfskritische systemen, robuust tegen calamiteiten. Sinds 2012 worden alle concernoverheadkosten niet meer toegerekend aan de programma's. Deze kosten zijn opgenomen in het programma Algemene Ondersteuning. Voor een toelichting op de kosten van de concernoverhead verwijzen wij u naar het programma Algemene Ondersteuning.

261

2.5 Verbonden Partijen Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. Dit zijn onder andere gemeenschappelijke regelingen en vennootschappen die een publiek belang behartigen en waarvan de aandelen geheel of gedeeltelijk in het bezit van de gemeente zijn. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een of meer zetels in het bestuur van de participatie en/of het hebben van stemrecht. Financieel belang is er wanneer de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld en die kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. De belangrijkste verbonden partijen van de gemeente in 2013 komen hierna aan de orde. Afvalverwijdering Utrecht (AVU) Doel: Deze gemeenschappelijke regeling heeft tot doel een doelmatige en uit een oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde wijze van overslag, transport en verwerking van huishoudelijke en andere categorieën van afvalstoffen. Betrokkenen: Alle gemeenten binnen de provincie Utrecht. Bestuurlijk belang: De bestuursorganen van het openbaar lichaam zijn het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en de voorzitter. Het algemeen bestuur bestaat uit twee leden te benoemen door en uit de provinciale staten, twee leden te benoemen door en uit de gemeenteraad van Utrecht (daaronder begrepen de voorzitter van de gemeenteraad), één vertegenwoordiger per deelnemende gemeente (met uitzondering van de stad Utrecht) te benoemen door en uit de gemeenteraden, de voorzitter van de gemeenteraad daaronder begrepen. Financieel belang: De AVU sluit contracten af met verwerkers voor het transport en de verwerking van diverse afvalstromen. De kosten worden op basis van de werkelijke aangeboden gewichten bij de deelnemende gemeenten in rekening gebracht samen met een opslag voor de apparaatskosten. In de Begroting 2013 van het AVU is voor de gemeente Utrecht een bedrag opgenomen van 6,263 miljoen euro. Ontwikkeling: De AVU ontwikkelt voortdurend initiatieven om aan haar doelstellingen te voldoen. Daarnaast worden steeds meer kleine deelstromen door de AVU in raamcontracten ondergebracht. Ook wordt regelmatig de inzameling van deelstromen in de raamcontracten meegenomen. De AVU fungeert dan als inkooporganisatie voor de Utrechtse gemeenten. De gemeente Utrecht treedt voor een aantal deelstromen als onderaannemer op voor de AVU. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Doel: De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. De strategie van de bank is gericht op het behouden van substantiële marktaandelen en het handhaven van een excellente kredietwaardigheid (Triple A). Betrokkenen: Overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, cultuur en openbaar nut (publieke sector). Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht heeft geen zetel in het bestuur en de Raad van Commissarissen van de BNG. De gemeente heeft als aandeelhouder wel stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders. Financieel belang: De bank is een structuurvennootschap. De Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een waterschap. De gemeente Utrecht bezit 763.074 aandelen van 2,50 euro per aandeel (1,38% van het totaal). Ieder jaar keert de bank een dividend uit dat gefixeerd is op een percentage van de netto winst. Ontwikkeling: De nettowinst wordt negatief beïnvloed door de vormgeving van de bankenbelasting, het tijdpad dat de BNG mag bewandelen voordat het aan de vereisten van Basel III moet voldoen en de uiteindelijke hoogte tot waar het eigen vermogen moet worden aangevuld.

263

Bestuur Regio Utrecht (BRU) Doel: Het BRU vervult taken op het gebied van wonen, werken, mobiliteit, milieu en de ruimtelijke inpassing daarvan. Het gaat om taken en vraagstukken die niet 'ophouden' bij de gemeentegrens en daarom samenwerking vereisen tussen de gemeenten in de regio. De samenwerking in BRU-verband is per 1 januari 2006 gebaseerd op de Wet gemeenschappelijke regelingen plus (Wgr+). Het BRU is één van de zeven zogenoemde Wgr+ regio’s. Betrokkenen: De gemeenten Bunnik, De Bilt, Houten, Maarssen, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, IJsselstein en Zeist. Bestuurlijk belang: Alle BRU-gemeenten zijn vertegenwoordigd in het dagelijks en algemeen bestuur. De burgemeester van Utrecht is voorzitter van zowel het algemeen als het dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur telt 35 zetels (inclusief de voorzitter), waarvan 10 voor de gemeente Utrecht. Het dagelijks bestuur telt elf zetels (inclusief de voorzitter), waarvan er drie voor Utrecht zijn. Financieel belang: De gemeentelijke afdracht aan het BRU is geregeld via een regiobijdrage. De begroting en afdracht van deze bijdrage gaat uit van het aantal inwoners. De regiobijdrage 2013 is vastgesteld op 3,37 euro per inwoner (net als in 2011 en 2012). De totale Utrechtse bijdrage 2013 aan het BRU is daarmee 1,035 miljoen euro. Ontwikkeling: In 2011 is de Regionale Agenda 2011-2014 vastgesteld. Deze agenda vormt als het ware het programma-akkoord van het algemeen bestuur van het BRU voor de nieuwe bestuursperiode. In 2013 ligt de focus van het BRU op de uitvoering van de Regionale Agenda, waarin samenwerkingsafspraken zijn opgenomen op de terreinen verkeer en vervoer, wonen, verstedelijking en economie. In navolging van de landelijke discussie over bestuurlijke organisatie (afschaffen wgr+) wordt in BRU verband ook de discussie over de toekomst van de regionale samenwerking gevoerd. NV GCN-houdster Doel: Het houden van aandelen in REMU NV (inmiddels verkocht aan Eneco). Betrokkenen: De gemeenten Utrecht en Amersfoort, evenals de provincie Utrecht. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is aandeelhouder en heeft als zodanig stemrecht. Financieel belang: De gemeente Utrecht heeft voor 47,5% een belang in de vennootschap. Ontwikkeling: De vennootschap heeft in 2003 haar aandelen in REMU NV in eigendom overgedragen aan NV Eneco. Aan de gemeente Utrecht kan nog een nabetaling plaatsvinden van naar verwachting circa 1,8 miljoen euro, als Eneco zich vóór 31 december 2010 verder had geprivatiseerd. Er is nog geen informatie ontvangen van de NV over het jaar 2011. GEM Beheer BV Kanaleneiland Doel: Bevordering van stedelijke herstructurering, het optreden als beherend vennoot van de commanditaire vennootschap, het kopen en verkopen van onroerende zaken en het (doen) ontwikkelen, realiseren en (tijdelijk) beheren van projecten, het (doen) financieren, ook door middel van het stellen van zekerheden, van derden, het verkrijgen van financiering, het plaatsen van gelden á deposito. Betrokkenen: gemeente Utrecht, Mitros Aska Beheer BV, Portaal Holding BV en Proper-Stok Groep BV Bestuurlijk belang: Aandeelhouders benoemen gezamenlijk de directeur van de vennootschap, die vervolgens moet opereren binnen het tussen partijen overeengekomen directiereglement. Financieel belang: De geldstromen lopen via deze vennootschap vanaf de GEM Kanaleneiland CV. Ontwikkeling: Is terug te vinden bij het programma Stedelijke Ontwikkeling onder doelstelling 3 en in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties. GEM Kanaleneiland CV Doel: Bevordering van stedelijke herstructurering, ontwikkeling en realisatie van onroerende zaken in het gebied dat wordt begrensd door het Amsterdam-Rijnkanaal en het centrumgebied kanalenheiland, een en ander volgens de op 28 maart 2006 tussen partijen (zie hieronder bij betrokkenen) gesloten samenwerkingsovereenkomst 'Realisatie Vernieuwingsplan Centrumgebied Kanaleneiland'. Betrokkenen: De gemeente Utrecht, stichting Mitros, stichting Portaal en Proper-Stok Groep BV en GEM Beheer BV. Bestuurlijk belang: De gemeente wordt vertegenwoordigd door de directeur van Utrecht Vernieuwt BV. Financieel belang: De gemeente heeft net als de overige betrokkenen 1,0 miljoen euro bijgedragen aan het eigen vermogen. Ontwikkeling: Is terug te vinden bij het programma Stedelijke Ontwikkeling onder doelstelling 3 en in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties.

264

Utrecht Vernieuwt BV Doel: Het als commanditaire vennoot deelnemen in commanditaire vennootschappen dan wel uit andere hoofde participeren in publiek-private-samenwerkingsverbanden die de herstructureringsopgave van de gemeente Utrecht ten doel hebben, het beheren van vermogen en het beleggen van gelden in onroerende zaken, aandelen en obligaties, het kopen en verkopen van onroerende zaken. effecten en andere goederen, het (doen) financieren, ook door middel van het stellen van zekerheden, van andere personen en ondernemingen. Betrokkenen: De gemeente Utrecht is 100% aandeelhouder van de BV. Bestuurlijk belang: Realiseren stedelijke herstructurering, ontwikkelen prachtwijk. Financieel belang: Via Utrecht Vernieuwt BV participeert de gemeente Utrecht als stille vennoot in de GEM Kanaleneiland CV. Ontwikkeling: Is terug te vinden onder het programma Stedelijke Ontwikkeling en in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties. Het Utrechts Archief (HUA) Doel: Het in goede en geordende staat acquireren, bewaren, beheren en ter beschikking stellen van archieven, voor de provincie en de gemeente Utrecht (volgens de Archiefwet) en het beheren en publiek toegankelijk maken van een collectie archivalia, boeken en beeldmateriaal over Utrecht als modern informatiecentrum. Betrokkenen: De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en de gemeente Utrecht. Mogelijk wordt in 2013 de provincie Utrecht in plaats van het Rijk nieuwe partner in de gemeenschappelijke regeling vanwege decentralisatie van Rijkstaken. De provincie betaalt in ieder geval voor het provinciaal archief. Bestuur: Het bestuur van HUA bestaat uit een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een voorzitter. De gemeente wijst drie leden van het algemeen bestuur aan, waaronder in ieder geval het lid van het college van B en W belast met de portefeuille archiefzaken. Dit is in het huidige college van B en W de burgemeester. Drie leden van het algemeen bestuur worden aangewezen door de minister van OC&W, waaronder in ieder geval de algemene rijksarchivaris. De voorzitter van het algemeen bestuur is het lid van het college van B en W dat belast is met de portefeuille archiefzaken, thans de burgemeester. Het dagelijks bestuur bestaat in de praktijk uit het algemeen bestuur. Financieel belang: Alle uit deze gemeenschappelijke regeling voortvloeiende kosten worden onder aftrek van inkomsten paritair door het bestuur van de gemeente en de minister gedragen. De gemeentelijke bijdrage 2013 is gelijk aan die van 2012 en bedraagt 2,827 miljoen euro. Ontwikkeling: In 2013 zet HUA in op een nog sterker digitaal profiel dan voorheen. Veelgevraagde bronnen over de Utrechtse geschiedenis worden geleidelijk gedigitaliseerd en daarmee 24/7 via internet beschikbaar. Het publiek wordt in toenemende mate gestimuleerd gebruik te maken van een te ontwikkelen digitale studiezaal op www.hetutrechtsarchief.nl. Het aantal gebruikers daarvan zal tot boven de 3 miljoen euro groeien. Vanwege de verhuizing van de gemeente naar het Stadskantoor wordt een omvangrijke overdracht van enkele kilometers papieren archief dat na selectie in aanmerking komt voor duurzaam beheer voorbereid. Daarnaast wordt in nauwe samenwerking met de gemeente Utrecht gewerkt aan aansluiting op het landelijke E-depot waardoor ook digitale informatie (digital born) duurzaam beheerd kan gaan worden. De toezichtrelatie op de gemeentelijke informatiehuishouding wordt op moderne leest geschoeid. Ten aanzien van publieksbereik wordt gestreefd naar opnieuw een toename van 15% bezoekers aan het publiekscentrum Hamburgerstraat/voormalige Rechtbank. In 2013 worden hier in het kader van de Vrede van Utrecht twee laagdrempelige exposities op basis van de eigen collectie georganiseerd. In het kader van evenementen wordt breed samengewerkt, onder andere met festivals. De samenwerking met Musea Utrecht op het gebied van marketing en educatie wordt verder uitgebouwd. Ook de verjaardag van de stad ‘de Stadsdag Utrecht’ op 2 juni krijgt opnieuw vorm. Bron HUA Meerjarenplan 2013-2016. Recreatieschap Stichtse Groenlanden Doel: De gemeente concentreert de bestuurlijke aandacht voor het buitengebied op het werkgebied van het recreatieschap Stichtse Groenlanden. Hierbinnen ligt het grootste en directe recreatieve belang voor de inwoners van de stad. Ook vindt de groei van de stad (Leidsche Rijn) vooral plaats grenzend aan en deels in het werkgebied van dit schap. Met de groei van dit nieuwe stadsdeel hangt een toenemende behoefde aan recreatie voorzieningen samen. Hiervoor is de afgelopen jaren de financiële relatie verder versterkt (een aanvulling in de bijdrage groeiend naar 0,2 miljoen euro jaarlijks extra, voltooid in 2012). Belangrijke voorzieningen zijn Strijkviertel, Ruigenhoek, Maarsseveense Plassen, Laagraven, Haarzuilens en Haarrijn (aparte opdracht Stadswerken). Deze zijn voor Utrecht alle van groot belang voor haar inwoners. Betrokkenen: Gemeentebesturen van Utrecht, Nieuwegein, Maarssen, Woerden, Houten, IJsselstein, Lopik, De Bilt en het bestuur van de provincie Utrecht.

265

Bestuurlijk belang: De gemeenten wijzen elk twee leden van het algemeen bestuur aan. Tenminste één van deze leden dient lid te zijn van het college van B en W. Ook de provincie wijst twee leden van het algemeen bestuur aan, waarvan er één lid dient te zijn van het college van Gedeputeerde Staten. Elk lid heeft een stem. Het algemeen bestuur benoemt uit haar midden de leden van het dagelijks bestuur. Financieel belang: In 2013 bedraagt de bijdrage van de gemeente Utrecht (een vast bedrag) 0,930 miljoen euro, daarmee een belang van ongeveer 32% van het exploitatietekort en daarmee de belangrijkste deelnemer. Tweede belangrijke deelnemer is de provincie Utrecht (ongeveer 28%). Ontwikkelingen: Wielrevelt (Haarzuilens) en plusplan Ruigenhoek zijn opgeleverd. De verdere ontwikkeling van nieuwe recreatiegebieden om de stad staat onder druk, omdat het Rijk niet meer bijdraagt aan inrichting, verwerving en beheer van bestaande en nog te ontwikkelen gebieden. In de herijking voor Recreatie om de stad wordt onderzocht welke deelopgaven nog gerealiseerd kunnen worden. De provincie Utrecht onderzoekt de mogelijkheid tot samenvoeging van schappen en de mogelijkheden om de markt meer te betrekken bij het realiseren van recreatievoorzieningen. Het zal niet direct leiden tot besparing in de gemeentelijke bijdrage aan het exploitatieresultaat, wel betekent het meer efficiency in de bestuurlijke inbreng en ambtelijke ondersteuning. Al eerder zijn de bijdragen aan de schappen conform het traject 'gezamenlijk de trap af ', met 5% gekort. Plassenschap Loosdrecht Doel: De gemeente is sinds 2008 weer deelnemer in het Plassenschap, op uitdrukkelijk verzoek van provincie en schap. Het plassengebied is vooral van belang voor het zuidelijke deel, De Strook, waar een belangrijk deel van de utrechtse bevolking kan genieten van strand en water. Dit blijkt ook uit de metingen van herkomst van recreanten. Utrecht heeft een beperkt belang. Betrokkenen: Gemeentebesturen van Utrecht, Loenen en Breukelen (in 2012 samen Stichtse Vecht), Wijde Meren en het bestuur van de provincie Utrecht en provincie Noord-Holland. Bestuurlijk belang: De gemeenten wijzen elk één lid van het algemeen bestuur aan uit het college van B en W. Ook de provincie wijst een lid aan van het algemeen bestuur aan uit het college van Gedeputeerde Staten. Elk lid heeft een stem. Het algemeen bestuur benoemt uit haar midden de leden van het dagelijks bestuur. Financieel belang: De bijdrage van de gemeente Utrecht bedraagt een vast bedrag per jaar, zijnde 0,164 miljoen euro, daarmee ongeveer 7% van het exploitatietekort. De totale begroting van het schap beslaat ongeveer 1,484 miljoen euro. Ontwikkelingen: De financiële positie van het schap is enigszins verbeterd. Wijde Meren en Stichtse Vecht trekken samen de discussie over hoe het schap verbeterd kan worden. De provincie Utrecht onderzoekt de mogelijkheid tot samenvoeging van schappen en de mogelijkheden om de markt meer te betrekken bij het realiseren van recreatievoorzieningen. Het zal niet direct leiden tot besparing in de gemeentelijke bijdrage aan het exploitatieresultaat, wel betekent het meer efficiency in de bestuurlijke inbreng en ambtelijke ondersteuning. Al eerder zijn de bijdragen aan de schappen conform het traject 'gezamenlijk de trap af ', met 5% gekort. NV REMU-houdster Doel: Het houden van aandelen in REMU NV (inmiddels verkocht aan Eneco). Betrokkenen: De gemeenten Utrecht en Amersfoort evenals de provincie Utrecht. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is aandeelhouder en heeft als zodanig stemrecht. Financieel belang: De gemeente Utrecht heeft voor 47,5% een belang in de vennootschap. Ontwikkeling: Geen. Muziekcentrum Vredenburg BV (VERVALLEN) Doel: Het beheer en de exploitatie van onroerende goederen, in de meest uitgebreide zin des woords, omvattende het complex muziekcentrum, gelegen aan het Vredenburg te Utrecht (Statutenwijziging Muziekcentrum Vredenburg BV van 23 augustus 1978). Betrokkenen: gemeente Utrecht is enig eigenaar van de BV. Bestuurlijk belang: De gemeenteraad is houder van alle aandelen (100%). De gemeenteraad laat zich in de aandeelhoudersvergadering vertegenwoordigen door de wethouder Financiën. Het college van B en W fungeert als directie van de BV. Wethouder Grondzaken is door de directie aangewezen als eerstverantwoordelijk directeur van de BV. Financieel belang: Volledig eigenaar van Muziekcentrum Vredenburg BV. Muziekcentrum Vredenburg BV beschikt over een bedrijfsreserve. Ontwikkeling: De gemeenteraad heeft op 22 december 2011 ingestemd met het voorstel tot ontbinding en vereffening van de besloten vennootschap. De onherroepelijke ontbinding en vereffening van de besloten vennootschap is vervolgens besloten in de AVA van 23 december 2011. 266

Veiligheidsregio Utrecht Doel: De VRU is belast met taken op het terrein van de risicobeheersing en de voorbereiding op rampen en crises. Daarnaast is de VRU verantwoordelijk voor de uitvoering van de brandweerzorg (bestrijding en preventie), de geneeskundige hulpverleningsorganisatie (GHOR) en bevordert en ondersteunt een adequate voorbereiding van gemeenten op rampen en crises. Betrokkenen: Naast Utrecht 28 omliggende gemeenten. De Politie Utrecht is aan de Veiligheidsregio verbonden door een convenant. Bestuurlijk belang: De Veiligheidsregio is tot stand gebracht door middel van een gemeenschappelijke regeling. Het algemeen bestuur bestaat uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De regeling bepaalt dat de burgemeester van Utrecht voorzitter is van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur. Financieel belang: De totale bijdrage van de gemeente Utrecht over 2013 bedraagt in ieder geval niet meer dan 23,5 miljoen euro (het exacte bedrag is bekend na vaststelling van de begroting van de VRU). De bijdrage van de gemeente Utrecht is opgebouwd uit een bedrag per inwoner voor de gemeenschappelijke bestuurs- en organisatiekosten en een in een dienstverleningsovereenkomst vastgelegde financiële vergoeding voor de repressieve en preventieve brandweerzorg in de stad Utrecht. Ontwikkeling: In 2012 en 2013 is de totstandkoming van het nieuwe (regionale) dekkingsplan ‘Veiligheidszorg op maat’ een van belangrijkste ontwikkelingen. Dit plan kan consequenties hebben voor financiën, huisvesting, materieel en personeel. In het licht van die discussie wordt door de Veiligheidsregio Utrecht ook nagedacht over herijking van de huidige financieringsstructuur en de planning en controlcyclus. NV Vitens Doel: Het maken en verkopen van drinkwater. Betrokkenen: De provincies Overijssel, Gelderland en Utrecht, evenals een 140-tal gemeenten. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is aandeelhouder en heeft als zodanig stemrecht. Financieel belang: De gemeente Utrecht heeft voor circa 4% een belang in de vennootschap. Jaarlijks ontvangt de gemeente Utrecht een vergoeding van circa 1 miljoen euro voor de destijds aan NV Hydron afgegeven concessie. De gemeente ontvangt een jaarlijkse dividenduitkering. Ontwikkeling: NV Vitens heeft de aan NV Hydron afgegeven concessie ter discussie gesteld. Hierover zijn gesprekken gaande. Een gang naar de rechter valt niet uit te sluiten. GEM Vleuterweide Beheer BV Doel: Het ontwikkelen van de VINEX-locatie Vleuterweide ten behoeve van de realisatie van 6.000 woningen, voorzieningen, kantoren en bedrijfsbestemmingen als Beherend Vennoot van de GEM Vleuterweide CV. Betrokkenen: De gemeente Utrecht, AMVEST Woningen A-BV, Fortis Investments Vastgoed Ontwikkeling NV, AM Wonen BV en Ballast Nedam Ontwikkelingsmij BV. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is voor 50% aandeelhouder van de GEM Vleuterweide Beheer BV. Financieel belang: Het financiële belang in de GEM Vleuterweide Beheer BV is bijna 0,01 miljoen euro. Ontwikkeling: Eind 2002 is gestart met de bouw van de eerste woningen. In de periode tussen 2003 en 2012 zullen 6.200 woningen worden opgeleverd, 5.000 m² bedrijfsvloeroppervlak (bvo) kantoren, een winkelcentrum van 13.500 m² bvo, een bedrijventerrein van 58.300 m² en circa 67.000 m² bvo niet-commerciële voorzieningen (scholen, zorgvoorzieningen, kinderdagverblijven). GEM Vleuterweide CV Doel: Het verkrijgen van de voor de ontwikkeling van de VINEX-locatie Vleuterweide benodigde gronden, het bouwen woonrijpmaken van de gronden en het vervreemden van de bouwrijp gemaakte kavels ten behoeve van de realisatie van 6.000 woningen en voorzieningen. Betrokkenen: De Vleuten-De Meern Zelfstandig BV als Commandiet gemeente, Terra Landelijke Eigendommen BV als Commandiet Amvest, Woodpecker Investments BV als Commandiet Fortis/Amev, Amstelland deelnemingen Grondbedrijf BV als Commandiet AM Wonen BV, Ballast Nedam Vleuterweide BV als Commandiet Ballast Nedam Ontwikkelingsmij BV, GEM Vleuterweide Beheer BV. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is voor 48% eigenaar van het kapitaal in de GEM Vleuterweide CV. Financieel belang: Het financieel belang van de gemeente in de GEM Vleuterweide CV is 1,743 miljoen euro. Ontwikkeling: Eind 2002 is gestart met de bouw van de eerste woningen. In de periode tussen 2003 en 2012 zullen 6.200 woningen worden opgeleverd, 5.000 m² bedrijfsvloeroppervlak (bvo) kantoren, een winkelcentrum van 13.500 m² bvo, een bedrijventerrein van 58.300 m² en circa 67.000 m² bvo niet-commerciële voorzieningen (scholen, zorgvoorzieningen, kinderdagverblijven). 267

UW-HOLDING BV Doel: De uitvoering van de taken op het gebied van gesubsidieerde arbeid (waaronder sociale werkvoorziening) Betrokkenen: De gemeente Utrecht. Bestuurlijk belang: De gemeente Utrecht is voor 100% aandeelhouder van de vennootschap en draagt één lid van de Raad van Commissarissen voor. Financieel belang: De gemeente Utrecht heeft voor een bedrag van in totaal circa 3,8 miljoen euro diverse geldleningen en/of garanties verstrekt. De huidige garantstelling loopt in 2013 af en dient herzien te worden. Ontwikkeling: Ondanks dat de Wet Werken naar Vermogen controversieel is verklaard zijn bezuinigingen binnen het Wsw-bedrijf hiermee niet van de baan. De voorwaarden om tot herstructurering te komen zijn gewijzigd waardoor het oorspronkelijke herstructureringsplan herzien dient te worden. Deze herziening wordt momenteel door UW uitgewerkt. Aanvullend wordt door de gemeente een kadernotitie opgesteld. COÖPERATIE WIGO4IT U.A. Doel: De behartiging van de stoffelijke belangen van de deelnemende gemeenten opdat de dienstverlening aan burgers op het brede werkgebied van de diensten werk, inkomen, zorg en inburgering van de deelnemende gemeenten, evenals de daartoe noodzakelijke handhaving, continue kan verbeteren en de effectiviteit en doelmatigheid kan worden vergroot. Betrokkenen: gemeente Amsterdam, gemeente Den Haag, gemeente Rotterdam en gemeente Utrecht. Bestuurlijk belang: De wethouder Sociale zaken en werkgelegenheid vertegenwoordigt de gemeente Utrecht in de ledenvergadering en het afdelingshoofd Sociale zaken en werkgelegenheid is bestuurslid. Financieel belang: De gemeente Utrecht heeft een entreegeld gestort van 0,025 miljoen euro. Bij uittreding uit de coöperatie kan de gemeente Utrecht onder bepaalde voorwaarden worden verplicht een vergoeding te betalen. Ontwikkeling: In 2011 is besloten om Wigo4it om te vormen naar een regie organisatie. In 2012 is deze worden ingericht en voorbereid door een kwartiermaker. Klant- en medewerkerstevredenheid blijven een speerpunt voor Wigo4it. Het beleid is dan ook gericht op het borgen en verbeteren van processen en dienstverlening. CV Wijkontwikkelingsmaatschappij Noordwest BV Wijkontwikkelingsmaatschappij Noordwest Doel: Het bevorderen van de stedelijke herstructurering in de wijk Noordwest in de gemeente Utrecht met het oog op verbetering van de leefbaarheid en de sociaaleconomische ontwikkeling in die wijk, evenals het verkrijgen, vervreemden, bezwaren, ontwikkelen, beheren, verbeteren, exploiteren en verhuren van onroerende zaken en rechten waaraan deze zijn onderworpen en ten slotte alles dat met het vorenstaande in de ruimste zin verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Het speerpunt van de WOM is gericht op verbeteren van de sociaaleconomische ontwikkeling van de Amsterdamsestraatweg. Betrokkenen: Mitros en gemeente Utrecht. Bestuurlijk belang: De wethouder Economische Zaken. Verbeteren economische ontwikkeling in de wijk en meer specifiek de Amsterdamsestraatweg. In de Raad van Commissarissen hebben Mitros en de gemeente Utrecht elk één stem. Financieel belang: Mitros en de gemeente Utrecht hebben elk 1,566 miljoen euro bijgedragen aan het eigen vermogen van de CV. Mitros en de gemeente Utrecht hebben elk 0,009 miljoen euro bijgedragen aan het eigen vermogen van de BV. Ontwikkeling: De WOM verzorgt het onderhoud en int de huren. In 2013 zullen panden worden verworven die bijdragen aan het realiseren van de doelstelling van de WOM. Stichting EYOF 2013 Doel: Het fungeren als organisatiecomité zoals genoemd in het door de gemeente Utrecht en NOC*NSF ondertekende

• 'Host City Contract for the 12th Summer European Youth Olympisch Festival'. • Het voorbereiden en (doen) organiseren van het Europees Jeugd Olympisch Festival in 2013. • Het verwerven van de noodzakelijke geldmiddelen ten behoeve van het voorbereiden en uitvoeren van het Europees Jeugd Olympisch Festival 2013 in Utrecht, een en ander in samenspraak met het NOC*NSF en de gemeente Utrecht.

Betrokkenen: gemeente Utrecht, NOC*NSF en provincie Utrecht. Bestuurlijk belang: De wethouder Sport vertegenwoordigt de gemeente Utrecht in de ledenvergadering (voorzitter) en de directeur van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (bestuurslid). Financieel belang: Gedurende de periode 2011- 2013 bedraagt de bijdrage voor dit evenement van de gemeente Utrecht 1,3 miljoen euro.

268

Ontwikkeling: De stichting is opgericht op 12 augustus 2010. De uitvoerende organisatie rapporteert twee maandelijks aan het bestuur over de stand van zaken. Naast een sportprogramma tijdens het evenement zelf van 14 tot en met 19 juli 2013 vinden in aanloop verschillende activiteiten plaats ter promotie van het evenement onder de naam Achmea High Five Challenge. Wijkontwikkelingsmaatschappij Lombok BV Doel: beoogt de economische structuur en leefbaarheid van de wijk Lombok te versterken. Door middel van het aankopen, opknappen en verhuren van panden aan geschikte ondernemers in de juiste branches wordt dit gerealiseerd. Betrokkenen: Naast de gemeente Utrecht zijn betrokken als aandeelhouders SSH Utrecht, Rabobank Utrecht en omgeving, Stichting Mitros, aannemingsbedrijf R. Middelkoop BV, E. van Rossum Beheer Utrecht BV. Bestuurlijk belang: De wethouder Economische Zaken is namens de gemeente Utrecht de grootaandeelhouder in de vergadering van aandeelhouders. Financieel belang: De gemeente Utrecht bezit 95% van de aandelen. Deze zijn destijds verkregen door inzet van Europese subsidie. Ontwikkeling: Het beschikbare kapitaal van de WOM is besteed aan de aankoop van panden. Om verdere aankoop van panden en daarmee verdere realisatie van de doelstellingen mogelijk te maken is enkele jaren geleden besloten om op basis van het eigen vermogen ook vreemd aan te trekken. Hierdoor is het vreemd vermogen toegenomen. In het collegeprogramma is de opheffing van de WOM en verkoop van de panden opgenomen. Thans wordt dit bezien in de totale opgave van het afstoten van gemeentelijk vastgoed, zodat de WOM mogelijk behouden kan blijven. NV Wonen Boven Winkels in Utrecht Doel: Het realiseren van woningen en wooneenheden door het herontwikkelen van lege verdiepingen boven winkels (c.q. boven andere functies op de begane grond) in de binnenstad van Utrecht. Betrokkenen: De gemeente is aandeelhouder van de NV Wonen Boven Winkels en is inhoudelijk betrokken bij de werkzaamheden van de NV Wonen boven winkels. Er zijn drie aandeelhouders: woningcorporatie Bo-Ex, NV Stadsherstel Utrecht en de gemeente Utrecht. Bestuurlijk belang: Het realiseren van het gemeentelijk beleid / de gemeentelijke doelstelling voor Wonen boven winkels; het intensiveren van de woonfunctie met als nevendoelen het verbeteren van verblijfsklimaat (vooral ook in de avonduren), de sociale veiligheid in het (kern)winkelgebied en de ruimtelijke kwaliteit. Financieel belang: De gemeente heeft bij de oprichting van de NV 0,025 miljoen euro in de NV gestort. De NV heeft geen winstoogmerk, feitelijk is het gestorte aandelenkapitaal het exploitatiebudget van de NV voor vaste kosten en de uitvoering van de werkzaamheden. Het eigen vermogen per 31-12-2010 bedraagt 0,017 miljoen euro. De deelnemers in de NV kunnen het eigen kapitaal aanvullen met extra stortingen. Voor wat betreft de gemeentelijke participatie is de verschuiving van eigen inzet van middelen naar een bijdrage in de exploitatie van de NV en in die zin budgettair neutraal. Subsidies voor de realisering van wooneenheden worden door StadsOntwikkeling verstrekt aan eigenaren van herontwikkelde panden. Ontwikkeling: De NV adviseert en faciliteert eigenaren van panden over c.q. bij het ontwikkelen van plannen voor woningen. Daarnaast werkt de NV aan promotie en het verwerven van een positie als partij in het werkveld. De NV heeft als doelstelling 20 wooneenheden per jaar, maar is daarbij afhankelijk van de investeringen van de eigenaren van panden. Naast het stimuleren van het realiseren van wooneenheden zet de NV zich in samenwerking met particuliere partijen en Wijkbureau Binnenstad in voor de verbetering van toegangen als stegen. NV Maatschappij tot Stadsherstel Utrecht Doel: De doelstelling van de NV is het restaureren en exploiteren van monumentale panden en complexen in de gemeente Utrecht. Betrokkenen: Er zijn vele (particuliere) aandeelhouders. De gemeente Utrecht is een van de grotere aandeelhouders. Bestuurlijk belang: De instandhouding van (beschermde) monumenten is van belang voor Utrecht als grote monumentenstad. De NV richt zich met haar doelstelling vooral op de minder courante objecten die voor commerciële partijen minder interessant zijn. De NV bezit naast een aantal individuele panden complexen als de Zeven Steegjes, het Doelenhuiscomplex, de voormalige brandweerpanden en het complex van molen De Ster. Financieel belang: De gemeente Utrecht bezit voor 0,9 miljoen euro aan aandelen in de NV. Het gegarandeerde dividend bedraagt 5% per jaar. Dit dividend wordt gebruikt voor de rentekosten van het ten laste van het leningsfonds ingebrachte aandelenkapitaal. Het eigen vermogen van de NV per 31-12-2010 bedraagt 9,0 miljoen euro. Ontwikkeling: In 2012 is het project Balije opgeleverd (een kinderdagverblijf en een restaurant). Voor 2013 is vooralsnog geen nieuw project gepland.

269

2.6 Grondbeleid Doel van het grondbeleid Het krachtenveld dat invloed uitoefent op de ontwikkeling van de stad wordt steeds complexer. Bestaande en toekomstige bewoners willen meer inspraak en ondernemers willen actiever betrokken worden. En natuurlijk hebben ontwikkelaars, beleggers en corporaties hun inbreng. Deze ingewikkelde mix van visies, belangen en competenties vraagt om een goede regisseur van het ontwikkelproces. De gemeente wil haar sturing versterken, door vanuit een regierol partijen samen te brengen en meer aandacht te geven aan bijzondere ambities die externe partijen niet zelf oppakken. Deze gewenste rol vraagt in combinatie met een aanzienlijke ambitie m.b.t. de voorgenomen bouwopgave in een (markttechnisch) veranderende omgeving om een herijking van het Grondbeleid. De complexiteit en omvang van de opgave vragen om een lokale overheid die zowel regisserend als uitvoerend kan handelen. Op locatieniveau wordt een afweging gemaakt over het in te zetten grondbeleid. Situationele omstandigheden bepalen mede deze keuze. Eind 2011 is de nieuwe Nota Grondbeleid 'Regie op goede gronden' voor bestuurlijke besluitvorming aangeboden. Begin 2012 is deze nota na een uitgebreide discussie in de gemeenteraad vastgesteld. De algemene beleidslijn wordt met het vaststellen van deze nieuwe nota: Regie voeren door te faciliteren waar het kan en te acteren waar het moet. De basis houding van de gemeente Utrecht in het grondbeleid wordt daarbij: Doe er alles aan om, in een regisserende of faciliterende rol, partijen te laten investeren, geef ook ruimte aan

• tijdelijke ontwikkelingen. • Investeer als gemeente actief, daar waar het echt nodig is om voor de stad essentiële ontwikkelingen op gang te brengen. Fasering is daarbij wel van belang, een gespreide ontwikkeling is goed voor de stad en goed voor het

geld. De inzet van de vormen van grondbeleid en grondbeleidsinstrumenten is gericht op het binnen de gestelde doelen van ruimtelijke ordening en beleidssectoren realiseren van de gewenste verandering van het grondgebruik voor verschillende functies: met de gewenste (ruimtelijke) kwaliteit en kwantiteit van het grondgebruik (stedenbouwkundig programma);

• • tegen een verantwoorde kosten-kwaliteitverhouding van het grondgebruik; • op de gewenste tijd en plaats; • op een efficiënte wijze; • met een financieel-economisch rendement.

De gemeente Utrecht kiest waar mogelijk voor een faciliterende rol en het sluiten van anterieure overeenkomsten om de gewenste regie te kunnen voeren. Dit sluit niet uit dat de gemeente in bepaalde situaties en op specifieke locaties kan overgaan tot het voeren van actief grondbeleid. In de Nota Grondbeleid worden de doelstellingen en uitgangspunten beschreven die de gemeente Utrecht hanteert wanneer gekozen wordt voor een actief grondbeleid. Instrumenten grondbeleid. Het instrumentarium waarvan gebruik gemaakt kan worden bij het uitvoeren van het grondbeleid zijn, naast vrijwillige verwerving, onder meer voorkeursrecht, onteigening, kostenverhaal en erfpacht. Het beschikbare instrumentarium evenals de bestuurlijke en ambtelijke bevoegdheden ten aanzien van de inzet van het instrumentarium staan beschreven in de Nota Grondbeleid en het bijbehorende verwervings- en taxatieprotocol. Bij de verantwoording zal worden ingegaan op de inzet van het instrumentarium in het afgelopen jaar. Organisatorische inbedding Zoals we hiervoor al aangaven kunnen we het ruimtelijke beleid en het sectorale beleid niet los zien van het grondbeleid en dienen zij elkaar wederzijds te beïnvloeden. Het grondbeleid is ambtelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle diensten die zijn betrokken bij de ruimtelijke invulling van de stad Utrecht. In de gemeente Utrecht zijn dit de volgende diensten: projectbureau Leidsche Rijn (PBLR), voor de ontwikkeling van Leidsche Rijn;

•

271

• projectorganisatie Stationsgebied (POS), voor de ontwikkeling van het Stationsgebied; • StadsOntwikkeling (SO), voor het sectorale en ruimtelijke beleid en het realiseren van het grondbeleid in bestaand stedelijk gebied; • Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO), voor het sectorale beleid op het gebied van welzijn, sport en onderwijs.

De diensten PBLR, POS en SO voeren vanuit uniforme gemeentelijke kaders het grondbeleid uit. De projectorganisaties Projectbureau Leidsche Rijn (PBLR) en de Projectorganisatie Stationsgebied (POS) rapporteren afzonderlijk over de projecten Leidsche Rijn, respectievelijk Stationsgebied. Waar relevant, vindt afstemming plaats. Naast de grondexploitaties van de gemeente Utrecht zijn ook de gemeentelijke investeringsprogramma’s, waaronder Integraal Accommodatiebeleid, het Masterplan Voortgezet onderwijs, Bereikbaarheid en het Dynamisch Stedelijk Masterplan, van grote invloed op het ruimtelijke beleid van de stad Utrecht. Buiten de gemeentelijke organisatie doen derden (particulieren) eveneens belangrijke investeringen die een relatie hebben met het ruimtelijke ordeningsbeleid. De (vernieuwde) samenwerkingsafspraken met de corporaties (Bouwen aan de stad (BAS)) in relatie tot het programma Utrecht Vernieuwt zijn hiervan een goed voorbeeld. Actuele Ontwikkelingen Rapportage voortgang grondexploitatieprojecten De Bestuursrapportages Leidsche Rijn en POS (handelend over de grondexploitatie en risico's verbonden aan deze gebiedsontwikkelingen), evenals het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) van de bestaande stad (handelend over het uitvoeren van het actieve grondbeleid in bestaand stedelijk gebied) maken onderdeel uit van de begrotingscyclus. Deze rapportages bieden we jaarlijks aan uw gemeenteraad aan bij de behandeling van de voorjaarsnota. Voor de actuele prognoses en financiële ontwikkelingen op grondexploitatiegebied verwijzen wij naar de Voorjaarsnota 2012. De inhoudelijke ontwikkelingen binnen Leidsche Rijn, Stationsgebied en bestaand stedelijk gebied worden in het Programma Stedelijke Ontwikkeling toegelicht. Reserve grondexploitaties Ten behoeve van de binnenstedelijke grondexploitaties is een reserve gevormd. De totale omvang van de reserve grondexploitatie per 1 januari 2012 bedraagt 16,8 miljoen euro. De omvang van de reserve Grondexploitatie is in 2012 toegenomen en van voldoende omvang om de risico's in de lopende grondexploitaties op te vangen. Doordat de marktomstandigheden het afgelopen jaar verder verslechterd zijn is het risicoprofiel van het MPG ten opzichte van 2011 toegenomen (7,3 miljoen euro bij een rente van 4%) Bij de Voorjaarsnota 2012 zijn voor 3,9 miljoen euro maatregelen getroffen om voldoende saldo te hebben voor deze risico's. Door de wijziging van de omslagrente van 5 naar 4% is het verloop van de reserve grondexploitatie positief beïnvloed. Het verloop van de reserve (inclusief onttrekkingen, reserveringen en risicoprofiel) is met uitzondering van 2013 positief. Op basis van huidig bekende inzichten (MPG 2012 inclusief wijziging van de omslagrente naar 4%)is het verloop van de reserve grondexploitatie voor de periode 2012-2017 als volgt weer te geven.

Stand per 1 januari Stortingen afgesloten positieve projecten Bijdrage fysieke domein

2012

2013

2014

2015

2016

2017

16,8 0

13,5

8,8

14,3

13,3

16,5

0,4

13,3

3,7

7,6

0

2,5

Onttrekkingen

- 5,8

- 5,1

- 7,8

- 4,7

- 4,4

- 3,0

Saldo na stortingen en onttrekkingen

13,5

8,8

14,3

13,3

16,5

13,5

Reserveringen

- 5,1

-5,1

-5,1

- 5,1

-5,1

-5,1

8,4

3,7

9,2

8,1

11,4

8,4

- 7,3

- 7,3

- 7,3

- 7,3

- 7,3

- 7,3

1,1

-3,6

1,9

0,8

4,1

1,1

Saldo na reserveringen Risicoprofiel Ruimte reserve grondexploitatie Bedragen zijn x 1,0 miljoen euro.

Een nadere toelichting op bovenstaande tabel is opgenomen in het MPG 2012. 272

Bij het MPG 2013 worden alle lopende grondexploitaties geactualiseerd. De effecten van deze actualisatie en de conclusies ten aanzien van het verloop van de reserve worden gepresenteerd bij de Voorjaarsnota 2013. Voor de risico’s die samenhangen met de grondexploitaties Leidsche Rijn en Stationsgebied is bij de bepaling van het gemeentebrede weerstandsvermogen rekening gehouden met het actuele risicoprofiel zoals is geschetst in de afzonderlijke rapportages over Leidsche Rijn en het Stationsgebied. Bij de Voorjaarsnota 2012 is gerapporteerd over het verloop van de eerder opgenomen optimalisatiedoelstellingen binnen de grondexploitaties Leidsche Rijn en Stationsgebied. De toelichting op de omvang en berekening van het weerstandsvermogen is opgenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen. Voorziening grondexploitaties Algemeen Bij projecten met een negatieve grondexploitatie moeten we conform artikel 44 lid 1 BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) voor het saldo een voorziening vormen. Deze voorziening wordt in eerste instantie gevormd vanuit de reserve grondexploitatie. Wanneer deze reserve niet toereikend is, komt de voorziening ten laste van de dienstreserve. StadsOntwikkeling (SO) Bij StadsOntwikkeling is op basis van de BBV een voorziening gevormd ter afdekking van het verwachte negatieve resultaat van lopende grondexploitaties. Per 1 januari 2012 is de stand van de voorziening 36,3 miljoen euro. Projectbureau Leidsche Rijn Rekening houdend met optimalisatietaakstellingen bedraagt de omvang van het weerstandsvermogen 28,3 miljoen euro. Per 1 mei 2012 bedraagt het totaal aan optimalisatietaakstellingen 20,5 miljoen euro. Het uitgangspunt is dat over de gehele looptijd de grondexploitatie op nul moet sluiten. Bij het programma Leidsche Rijn wordt ingegaan op het invullen van de optimalisatie taakstelling. Project Organisatie Stationsgebied In de Bestuursrapportage Stationsgebied is een geprognosticeerd tekort van de grondexploitatie gepresenteerd van 37,7 miljoen euro. Het uitgangspunt is dat over de gehele looptijd de grondexploitatie op nul moet sluiten. Om te blijven voldoen aan dit uitgangspunt is besloten om dit tekort op te lossen door hiervoor 37,7 miljoen euro van de binnen het fysiek domein vrijgespeelde financiële ruimte in te zetten. Bij het bepalen van de benodigde weerstandscapaciteit is rekening gehouden met de risico's die verbonden zijn aan het realiseren van het project. Een nadere toelichting op deze risico's is opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen.

273

2.7 Lokale heffingen In deze paragraaf gaan wij in op de lokale heffingen en onze voornemens voor 2013 op dit gebied. Lokale heffingen bestaan uit belastingen (zie paragraaf 2.7.1), bestemmingsbelastingen (zie paragraaf 2.7.2) en retributies (zie paragraaf 2.7.3). De toekomstige ontwikkelingen ten aanzien van lokale heffingen zijn onderwerp van paragraaf 2.7.4. Om een integrale afweging te kunnen maken tussen beleid en inkomsten is in paragraaf 2.7.5 de 'lokale lastendruk' weergegeven. Ten slotte wordt het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente Utrecht beschreven in paragraaf 2.7.6. Meer detailinformatie over de hoogte van de tarieven en de verwachte inkomsten in 2013 is opgenomen in de bijlage 'lokale heffingen en belastingen' en de diverse verordeningen die gelijktijdig met de begrotingsbehandeling aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Bij enkele verordeningen is conform toezegging een bijlage opgenomen waarin is opgenomen hoe de tarieven zijn opgebouwd.

2.7.1 Belastingen De gemeente Utrecht heeft op dit moment vijf belastingen: de onroerende-zaakbelastingen;

• • de hondenbelasting; • de toeristenbelasting; • de precariobelasting; • de parkeerbelastingen.

Kenmerkend aan belastingen is dat er geen direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden: de burger draagt bij aan de algemene kas van de gemeente, waaruit een gedeelte van de uitgaven worden betaald. Hieronder geven wij per belasting aan wat de door ons voorgestelde tarieven zijn voor 2013 en welke belastingopbrengst wij daarmee in 2013 denken te realiseren. Uitgangspunt voor onze tariefsvoorstellen is steeds de beleidslijn vastgelegd in de 'nota lokale heffingen 2010 - 2014', aangevuld met de maatregelen die zijn vastgelegd in ons collegeprogramma.

Algemeen Onroerende-zaakbelastingen (ozb) De onroerende-zaakbelastingen zijn belastingen die worden geheven over binnen de gemeentegrenzen gelegen onroerende zaken (op basis van de Woz-waarde). De tarieven van de onroerende-zaakbelasting worden slechts voor inflatie gecorrigeerd en verder niet verhoogd. Wel worden de tarieven gecorrigeerd voor de waardeontwikkeling, zodat de opbrengststijging gelijke tred houdt met de inflatie. Voor 2013 betekent dit een opbrengststijging van 1,4%. Gemeenten moeten de onroerende zaken met ingang van 1 januari 2007 jaarlijks waarderen conform de bepalingen van de Wet Waarderingaardering onroerende zaken (Wet Woz). Op basis van de uitkomsten van deze herwaardering wordt voor 2013 geen waarde-ontwikkeling voor woningen en min 2% voor niet-woningen verwacht. Als gevolg hiervan worden de tarieven zodanig aangepast dat de totale opbrengst uit de onroerende-zaakbelastingen voor woningen en niet-woningen stijgt met bovengenoemd inflatiepercentage van 1,4%. Actualiteiten ozb In 2012 is het aantal bezwaarschriften gericht tegen de Woz-waarde/ozb bijna verdubbeld ten opzichte van 2011. Dit is onder meer het gevolg van de economische ontwikkelingen, de druk op de verkoopprijzen op de huizenmarkt, de toenemende leegstand van kantoorpanden en het gevoel bij burgers dat de waarde van de woningen sterker daalt dan terug te zien is in de Woz-beschikking. Nieuw zijn de no-cure no-pay bedrijven die 'gratis' bezwaar maken voor burgers en bedrijven tegen de Woz-waarde c.q. ozb-aanslag.

275

2012 is het eerste jaar van het ondernemersfonds. De tarieven ozb voor niet-woningen zijn verhoogd, waardoor er een extra opbrengst ontstaat die bestemd is voor het ondernemersfonds. In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Onroerende-zaakbelastingen

2012

2013

Eigendom woningen

0,0947%

0,0960%

Gebruik niet-woningen

0,2007%

0,2077%

Eigendom niet-woningen

0,2485%

0,2571%

69.710

79.316

Tarieven

Opbrengst (ná kwijtschelding) Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s.

De tarieven niet-woningen 2012 in bovenstaande tabel zijn vóór de instelling van het ondernemersfonds, deze tarieven 2013 zijn ná de instelling van dit fonds. Voor de toelichting op de meeropbrengst 2013 ten opzichte van 2012 verwijzen we naar de Toelichting op opbrengstontwikkeling bij de onderstaande grafiek. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de inkomsten van de onroerende-zaakbelastingen in de periode 2010– 2013 weergegeven.

Onroerende-zaakbelastingen 90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0

2010

2011

2012

2013

opbrengst in duizenden euro's

Toelichting op opbrengstontwikkeling De hogere ozb-opbrengst in de begroting 2013 ten opzichte van die van 2012 is het gevolg van de meeropbrengst door het instellen van het ondernemersfonds (5,1 miljoen euro), doorwerking meeropbrengst uit voorgaande jaren (2,9 miljoen euro), inflatiecorrectie (1,1 miljoen euro) en areaaluitbreiding (0,5 miljoen euro). Hondenbelasting De hondenbelasting is een belasting die wordt geheven van de houder van één of meer honden. In afwijking van de beleidslijn uit de 'nota lokale heffingen' stellen wij voor de hondenbelasting te verhogen met 10%.

276

Actualiteiten hondenbelasting Jaarlijks wordt er in het kader van de heffing van de hondenbelasting een deel van de stad op het houden van honden gecontroleerd door een gespecialiseerd bedrijf. Voor het daarvoor beschikbare budget kunnen jaarlijks zo'n 25.000 – 30.000 adressen gecontroleerd worden. Door elk jaar een ander deel van de stad te controleren is na een aantal jaren overal in de stad gecontroleerd. Nadeel van dit systeem is dat het uiteraard enige tijd duurt voordat een stadsdeel weer 'aan de beurt is'. Dit ondanks het feit dat er niet een vast patroon in de systematiek van de hercontrole van wijken te herkennen is. Het aantal geregistreerde honden blijft al jaren vrij stabiel. De controleurs hebben aangegeven dat opvalt dat er in Utrecht relatief weinig honden worden gehouden in vergelijking met andere plaatsen waar men controleert. Dat komt mede omdat Utrecht een studentenstad is (in de studentenhuizen worden nauwelijks tot geen honden aangetroffen). In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Hondenbelasting

2012

2013

Tarieven Per hond Per kennel Opbrengst (ná kwijtschelding)

63,12

69,36

190,08

209,04

488

542

Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Toeristenbelasting Voor het houden van verblijf door personen in Utrecht die niet in de gemeentelijke bevolkingsadministratie staan ingeschreven, wordt toeristenbelasting geheven. De helft van de opbrengsten zet de gemeente jaarlijks in voor toeristische stadspromotie. In Utrecht wordt de toeristenbelasting geheven naar een vast percentage van de overnachtingsprijs (5%). In overeenstemming met de beleidslijn uit de 'nota lokale heffingen' stellen wij voor dit percentage niet te veranderen. Actualiteiten toeristenbelasting Het bestand van aangifteplichtige inrichtingen voor de toeristenbelasting in Utrecht (Hotels, B&B's) is helemaal op orde. Afgelopen jaar is uit jurisprudentie gebleken dat dit belangrijk is in verband met de toepassing van het gelijkheidsbeginsel en de meerderheidsregel (vermakelijkhedenretributie rondvaartboten Amsterdam). Het gehanteerde percentage van 5% van de overnachtingprijs in Utrecht wordt door de branche als 'hoog' gekenmerkt. Daarbij moet wel de kanttekening geplaatst worden dat dit percentage al jarenlang op eenzelfde niveau is gebleven, zodat het gat met het landelijke gemiddelde snel aan het afnemen is (Bron: COELO-rapport 2012). In zijn algemeenheid (onder andere onderzoeken van Recron) wordt een percentage van de overnachtingprijs wel als het meest eerlijke systeem van heffen gezien (veel gemeenten hanteren een bedrag per overnachting, waarbij het niet uitmaakt of men in een eenvoudige B&B overnacht of in een vijfsterrenhotel). In onderstaande tabel is het tarief en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Toeristenbelasting

2012

2013

5%

5%

1.318

1.436

Tarieven Percentage overnachtingsprijs Opbrengst Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Precariobelasting De precariobelasting is een heffing voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven gemeentegrond die voor de openbare dienst bestemd is. Ook terrassen vallen onder de precariobelasting. In overeenstemming met de beleidslijn uit de 'nota lokale heffingen' stellen wij voor de precariobelasting te verhogen met (een gewogen gemiddelde van) het prijsindexcijfer voor lonen, materialen en diensten. Dit komt overeen met een stijgingspercentage van 1,4%. 277

Actualiteiten precariobelasting We constateren dat het aantal terrassen aan het toenemen is en ook de omvang van deze terrassen waardoor er een hogere opbrengst Precariobelasting uit terrassen wordt gegenereerd. In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Precariobelasting

2012

2013

39,00

39,60

986,04

999,84

471

544

Tarieven Voorwerpen onder, op of boven gemeentegrond per m² per jaar (laagste en meest voorkomende tarief) Pomp voor meerdere soorten motorbrandstof per stuk per jaar Opbrengst Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Toelichting op opbrengstontwikkeling precariobelasting In de begrote opbrengst Precariobelasting 2013 ten opzichte van 2012 is de meeropbrengst ten gevolge van een volume-uitbreiding van terrassen (0,067 miljoen euro) verwerkt. In onderstaande grafiek is weergegeven de ontwikkeling van de opbrengsten van de honden-, toeristen en precariobelasting in de periode 2010 - 2013.

Honden-, toeristen- en precariobelasting

1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0

2010

2011

opbrengst toeristenbelasting in duizenden euro's opbrengst precariobelasting in duizenden euro's opbrengst hondenbelasting in duizenden euro's

278

2012

2013

Bereikbaarheid Parkeerbelastingen Parkeerbelastingen zijn een regulerende belasting. De gemeente kan ze heffen om het parkeergedrag van burgers te beïnvloeden. Wij werken aan een bereikbare en schone stad en maken daarom het gebruik van de auto in de stad minder aantrekkelijk en stimuleren het gebruik van andere vervoermiddelen. De parkeertarieven in Utrecht verschillen per gebied, waarbij het parkeren in de binnenstad het duurst is. Er worden jaarlijks nieuwe gebieden aangewezen waar betaald parkeren wordt ingevoerd. In verband met de kostenontwikkeling stellen wij voor de parkeertarieven per 1 januari 2013 te verhogen met 1,75% (dit is het mixpercentage dat wij ook toepassen als inflatiecorrectie voor subsidies). In onderstaande tabellen zijn de voorgestelde tarieven en de verwachte opbrengsten voor 2012 en 2013 weergegeven. Parkeerbelasting

2012

2013

Kortparkeren gebied 1

4,26

4,34


2,60

2,64


2,33

2,37

50% van uurtarief

50% van uurtarief

23.957

25.278

Tarieven

Tarieven bezoekers van vergunninghouders Opbrengst Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s.

De opbrengst van de parkeerbelasting laat in de periode 2010 - 2013 de volgende ontwikkeling zien:

Parkeerbelasting 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0

2010

2011

2012

2013


Toelichting op de opbrengstontwikkeling De opbrengsten betreffen ook de omzetten van de parkeergarages en de P+R voorzieningen. De opbrengst 2013 stijgt door de verhoging van de tarieven en de uitbreiding van het fiscale gebied.

279

2.7.2 Bestemmingsbelastingen De gemeente Utrecht kent op dit moment drie bestemmingsbelastingen: de afvalstoffenheffing;

• • de rioolheffingen; • heffingen Bedrijven Investerings-Zones (BIZ).

Kenmerkend aan de bestemmingsbelastingen is dat de opbrengst ervan niet vrij te besteden is maar dat het ook niet zo is dat er een volledig aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat (en dus een retributie is), dit wordt ook wel hybride genoemd. Hieronder geven wij voor de afvalstoffenheffing en de rioolheffingen aan wat de door ons voorgestelde tarieven zijn voor 2013 en welke opbrengst wij daarmee in 2013 denken te realiseren. Uitgangspunt voor onze tariefsvoorstellen is het realiseren van dezelfde of een hogere graad van kostendekkendheid. Afvalstoffenheffing De gemeente brengt afvalstoffenheffing in rekening aan de gebruiker van een perceel voor de verwijdering en verwerking van huishoudelijk afval. De kosten van verwijdering van bedrijfsafval brengt de gemeente niet via de afvalstoffenheffing in rekening, maar via privaatrechtelijke overeenkomsten. In 2013 verwachten we voor 127.500 objecten afvalstoffenheffing te kunnen heffen terwijl de verwachting is dat voor 12.000 huishoudens kwijtschelding verleend zal worden. In 2012 waren deze aantallen respectievelijk 120.000 en 11.000. De stijging van het aantal heffingsobjecten (7.500) is het gevolg van de overkomst (van Stadswerken naar de Dienst Burgerzaken en Gemeentebelastingen) van de afvalstoffenheffing voor objecten in kamerverhuurpanden en de jaarlijkse aanwas van objecten. Zoals opgenomen in de Voorjaarsnota 2012 gaan we de tarieven van de afvalstoffenheffing volledig kostendekkend maken. Na verwerking van de kostenontwikkelingen en –toerekeningen stijgt het tarief in 2013 van eenpersoonshuishoudens met de inflatie. Dit geldt in beginsel ook voor het tarief van meerpersoonshuishoudens. Echter, in 2012 is de tariefstijging voor meerpersoonshuishoudens als gevolg van de tariefsdifferentiatie toentertijd beperkt door een eenmalige onttrekking aan de egalisatiereserve. In 2013 is deze onttrekking komen te vervallen, zodat het tarief voor meerpersoonshuishoudens meer stijgt dan alleen de inflatie, namelijk met 4,1% ten opzichte van 2012. Actualiteiten afvalstoffenheffing Met ingang van 1 januari 2012 kennen we in Utrecht aparte tarieven voor éénpersoons- en meerpersoonshuishoudens. Ook is het met ingang van 2012 mogelijk om bij collectieve woongebouwen de aanslag aan de eigenaar op te leggen. Het omzetten van de bestanden naar éénpersoons- en meerpersoonshuishoudens is zonder noemenswaardige problemen verlopen. De omzetting voor de collectieve woongebouwen zal in de loop van 2012 afgerond worden. Gebleken is dat de systematiek voor het verwerken van tussentijdse mutaties van éénpersoons- naar meerpersoonshuishoudens gecompliceerd is en veel inspanningen vergt. Hier zal voor 2013 naar gekeken worden, vooral of dit eenvoudiger kan. In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Afvalstoffenheffing

2012

2013

Per éénpersoonshuishouden

234,00

237,24

Per meerpersoonshuishouden

269,88

281,04

Opbrengst (ná kwijtschelding)

28.758

30.780

Tarieven

Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s.

280

In onderstaande grafiek zijn de inkomsten van de afvalstoffenheffing in de periode 2010 - 2013 weergegeven:

Afvalstoffenheffing

35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

2010

2011

2012

2013


Toelichting op opbrengstontwikkeling afvalstoffenheffing De hogere opbrengst 2013 ten opzichte van 2012 is het gevolg van de overkomst (van Stadswerken naar Dienst Burgerzaken en Gemeentebelastingen) van de afvalstoffenheffing voor objecten in kamerverhuurpanden, de jaarlijkse aanwas van objecten en indexering. Rioolheffingen De gemeente legt de rioolheffingen op voor het gebruik of het genot van een aansluiting op de gemeentelijke riolering. Eigenaren van panden die op het gemeentelijke rioleringsstelsel zijn aangesloten, ontvangen elk jaar een aanslag rioolheffing (eigenarendeel) voor een vast bedrag. Gebruikers van panden die op de gemeentelijke riolering zijn aangesloten en meer dan 250 kubieke meter water per jaar lozen op het stelsel, ontvangen een aanslag rioolheffing (gebruikersdeel). De opbrengst van de rioolheffing wordt gebruikt om invulling te geven aan de volgende gemeentelijke zorgplichten:

• Een veilige inzameling en transport van afvalwater naar de zuivering, zonder risico’s voor bewoners of het milieu (zorgplicht afvalwater). • Het zodanig opvangen en verwerken van hemelwater (regenwater), dat wateroverlast wordt voorkomen (zorgplicht hemelwater). • Het voorkomen en verminderen van structurele grondwateroverlast door te hoge grondwaterstanden in de openbare ruimte (zorgplicht grondwater).

Actualiteiten rioolheffingen De ontwikkeling van de rioolheffingen volgt de kostenontwikkeling van de gemeentelijke rioleringsactiviteiten. De programmering van deze activiteiten is vastgelegd in het gemeentelijke rioleringsplan GRP 2011-2014, zoals vastgesteld op 26 mei 2011 door de Utrechtse gemeenteraad. Voor 2012 was het tarief voor grootverbruik volledig kostendekkend. Het tarief voor eigenaren was voor 99,4% kostendekkend. Voor 2013 is voorgesteld beide tarieven te verhogen met de loon- en prijsindex (1,4%). Door het inzetten van middelen uit het egalisatiefonds Rioleringen en door het gedeeltelijk kapitaliseren van vervangingsinvesteringen is de kostendekkendheid van de tarieven in 2013 op 100% gebracht (conform Voorjaarsnota 2012). Sinds 2012 wordt 28,6% van de veegkosten gedekt uit de rioolheffing.

281

In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst voor 2012 en 2013 weergegeven. Rioolheffingen

2012

2013

220,22

223,29

1,73

1,75

1,66

1,68

1,53

1,55

1,40

1,42

34.670

35.281

Tarieven Eigenaar Grootverbruik: 251 tot 50.000 m3

• • 50.001 tot 100.000 m • 100.001 tot 150.000 m • meer dan 150.000 m 3

3

3

Opbrengst (ná kwijtschelding) Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Toelichting

De inkomsten uit rioolheffingen laten in de periode 2010 - 2013 de volgende ontwikkeling zien:

Rioolheffingen

40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

2010

2011

2012

2013


BI-Zones Er lopen in Utrecht nu twee BI-zones: kantorenpark Rijnsweerd en Woonboulevard Utrecht. Bij een BI-heffing heft de gemeente een bedrag van alle ondernemers die in een bepaald gebied gevestigd zijn. De opbrengst wordt weer teruggegeven aan een vereniging die deze ondernemers onderling hebben opgericht. De betreffende ondernemers hebben zelf een plan opgesteld waarin investeringen staan op het gebied van schoon, heel en veilig in hun eigen omgeving. De BI-heffing wordt gebruikt om deze plannen te kunnen uitvoeren. Het middel van belastingheffing maakt het mogelijk dat alle ondernemers in het betreffende gebied ook daadwerkelijk meebetalen. Het fenomeen BI-Zones is in Utrecht met ingang van 2012 wat naar de achtergrond gedrongen door de invoering van het gemeentebrede ondernemersfonds (opslag op het percentage van de ozb voor niet-woningen, zie de toelichting bij 'Actualiteiten ozb' in paragraaf 2.7.1). De heffing van de BIZ 1 en 2 loopt vooralsnog gewoon door, parallel aan het Ondernemersfonds. Tegen de invoering van het ondernemersfonds zijn bezwaren ingediend in 2012, maar in aantal was dit gering. Er is inmiddels veel jurisprudentie over gebiedsgerichte heffingen (Reclamebelasting, BIZ, Baatbelasting en ook al over een Ondernemersfonds hoewel dit strikt formeel gezien geen echte gebiedsgerichte heffing is).

282

2.7.3 Retributies De gemeente Utrecht kent op dit moment vier soorten retributies: de leges;

• • de marktgelden; • de brug- en havengelden; • de begraafplaatsrechten.

Kenmerkend aan retributies is dat er een direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden retributies zijn vergoedingen die de gemeente vraagt voor verleende diensten of het gebruik van voorzieningen. Retributies mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Leges De gemeente levert op aanvraag van individuele burgers een uiteenlopend pakket aan diensten. Door het heffen van leges worden de kosten die hiervoor worden gemaakt in principe verhaald op de burger die de dienst afneemt. Om de kostendekkendheid te handhaven moeten de meeste legestarieven stijgen met (een gewogen gemiddelde van) het prijsindexcijfer voor lonen, materialen en diensten. In de legesverordening - welke tegelijkertijd met deze begroting in de gemeenteraad besproken wordt - wordt op de bijzonderheden nader ingegaan. Actualiteiten leges In toenemende mate verzwaren rechtbanken en gerechtshoven de bewijsrechtspositie van de gemeenten ten aanzien van kostenonderbouwing. De gemeente dient aan nieuwe eisen te voldoen. De rechter vraagt om op alle onderdelen van de verordening een transparante kostenonderbouwing te laten zien ook al gaat de procedure over een opgelegde aanslag bouwleges. De kostenonderbouwing van de leges is onderwerp van voortdurende zorg en aandacht, waarbij de landelijke lijn van onder meer de VNG en de ontwikkelingen in de jurisprudentie nauwlettend worden gevolgd. Een ontwikkeling die nu wordt waargenomen in de procesvoering is dat belastingplichtigen 'breed' procederen. Een aanslag bouwleges wordt in die context aangevallen door te richten op de kostenonderbouwing van bijvoorbeeld de paspoorten, die immers ook deel uitmaken van dezelfde legesverordening. Dit maakt procedures complex en leidt in het licht van de actuele jurisprudentie tot extra procesrisico's voor de gemeente. Daarom stellen wij voor de legesverordening met ingang van 1 januari 2013 te splitsen in twee legesverordeningen: één legesverordening met daarin de bouwgerelateerde (Wabo-)leges en één legesverordening waarin de overige leges zijn opgenomen. Leges Burgerzaken In 2012 is de heffing van leges voor een Nationale Identiteitskaart in Utrecht (nadat de wet was aangepast) opnieuw bij de rechtbank Utrecht door een burger aan de rechter voorgelegd. De Rechtbank heeft echter de gemeente Utrecht in het gelijk gesteld. Heffing van leges is dus gewoon weer mogelijk voor dit product. In overeenstemming met de beleidslijn uit de 'nota lokale heffingen' stellen wij voor de leges Burgerzaken met 1,4% te verhogen. In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst van enkele veelgevraagde diensten van Burgerzaken voor 2012 en 2013 weergegeven. Leges Burgerzaken

2012

2013

Afschrift GBA (laagste en meest voorkomende tarief)

11,00

11,15

Paspoort

48,70

pm

Rijbewijs

50,10

pm

Opbrengst

6.117

6.136

Tarieven

Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Het (maximale) tarief 2013 voor paspoort en rijbewijs is nog niet door het Rijk bekend gemaakt.

283

Leges wonen en monumenten In onderstaande tabel zijn de tarieven en de verwachte opbrengst van de Omgevingsvergunningen (Wabo) en overige leges voor Wonen en monumenten voor 2012 en 2013 weergegeven. Bebouwde omgeving: Omgevingsvergunning

2012

2013

0,17% - 2,26%

0,17% - 2,26%

aanneemsom

aanneemsom

Tarieven Bouwactiviteiten Aanlegactiviteiten Gebruikname bouwwerken in relatie tot brandveiligheid Sloopactiviteiten

€ 290,00

€ 290,00

610,00 basis +

610,00 basis +

tarief/m2

tarief/m2

€ 130 – 13.000

vervallen

Diverse tarieven

Diverse tarieven

Diverse tarieven

Diverse tarieven

14.659

13.856

Overige omgevingsvergunning (kappen, handelsreclame, natuur flora en fauna, monumenten) Overige leges Wonen en Monumenten (onder andere splitsingen, onttrekking woonruimte, samenvoegingen en omzettingen) Opbrengst Tarieven zijn in hele euro’s. Opbrengst is in duizenden euro’s. Toelichting tarieven en verwachte opbrengst Wij voeren voor 2013 geen tariefsaanpassing door. De Wabo-vergunningen worden sinds 1 oktober 2010 verstrekt. Vanaf april 2012 zijn er geen sloopvergunningen meer benodigd in het kader van de deregulering van het Bouwbesluit. De opbrengst daalt in 2013 door de reductie van het aantal bouwplannen als gevolg van de recessie.

2.7.4 Toekomstige ontwikkelingen Belastingsamenwerking Het onderzoek naar regionale samenwerking op het gebied van heffing en invordering van lokale heffingen (gemeenten en Hoogheemraadschap) evenals op het punt van de waardevaststelling voor onroerende zaken (Woz) loopt nog en zal naar verwachting eind 2012 afgerond worden. Uitbreiding van het gemeentelijke belastinggebied? De taken voor gemeenten nemen toe. Het Rijk stoot zaken af naar gemeenten zonder dat daar altijd het bijbehorende (voldoende) budget voor mee komt. Vanuit dit oogpunt worden er geluiden gehoord in het land om het belastinggebied voor gemeenten te verruimen. Wij volgen deze ontwikkeling met belangstelling.

2.7.5 Lokale lastendruk Voor het plaatsen van de lastendruk in Utrecht tegenover die van andere (vergelijkbare) gemeenten kan gebruik worden gemaakt van het Belastingoverzicht grote gemeenten dat jaarlijks door het BOGG (Belastingoverleg Grote Gemeenten) wordt opgesteld en de COELO-atlas, die gemaakt wordt door de Rijksuniversiteit Groningen. In het Belastingoverzicht Grote Gemeenten 2012 komt de totale woonlast in Utrecht voor 2012 uit op 719,78 euro, een verhoging van 2,2% ten opzichte van 2011. De gemiddelde woonlast voor de grote gemeenten in 2012 is 659 euro (was een gemiddelde mutatie van + 2,3%). Onderstaande tabel geeft een overzicht van de lokale lastendruk voor burgers in de gemeente Utrecht. Hierbij is alleen rekening gehouden met de woonlasten. Eventuele overige lasten zijn immers afhankelijk van de vraag hoeveel een individuele burger gebruik maakt van de diensten van de gemeente (zoals een bouwvergunning of een paspoort).

284

Woonlasten burgers Waarde woning

Belasting / retributie

2012

2013

Stijging

in%

Afvalstoffenheffing

269,88

281,04

11,16

4,1%

Totaal

269,88

281,04

11,16

4,1%

1,4%

Huurder Meerpersoonshuishouden

Eigenaar / gebruiker woning 100.000

150.000

300.000

500.000

Onroerende-zaakbelasting

94,70

96,00

1,30

Afvalstoffenheffing-meerpersoonshuishouden

269,88

281,04

11,16

4,1%

Rioolheffing

220,22

223,29

3,07

1,4%

Totaal

584,80

600,33

15,53

2,7%

1,6%


139,80

142,05

2,25


269,88

281,04

11,16

4,1%

Rioolheffing

220,22

223,29

3,07

1,4%

Totaal

629,90

646,38

16,48

2,6% 1,6%


279,60

284,10

4,50


269,88

281,04

11,16

4,1%

Rioolheffing

220,22

223,29

3,07

1,4%

Totaal

769,70

788,43

18,73

2,4% 1,6%


466,00

473,50

7,50


269,88

281,04

11,16

4,1%

Rioolheffing

220,22

223,29

3,07

1,4%

Totaal

956,10

977,83

21,73

2,3%

Bedragen zijn in euro’s. De lokale lasten voor bedrijven bestaan uit de onroerende-zaakbelasting voor gebruikers en/of eigenaren van nietwoningen en rioolheffingen (gebruikers en/of eigenaren). Aangezien verwijdering van bedrijfsafval plaatsvindt via privaatrechtelijke overeenkomsten, behoort de afvalstoffenheffing niet tot de lokale lasten van bedrijven. Zowel de aanslag onroerende-zaakbelasting als de rioolafvoerheffing kan sterk verschillen tussen bedrijven onderling, afhankelijk van de Woz-waarde van de onroerende zaken en de hoeveelheid afvalwater die op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. Onderstaande tabel geeft een samenvattend overzicht van de lokale lasten van bedrijven en bijbehorende tarieven.

285

Lokale lasten bedrijven

2012

2013

0,2485%

0,2571%

220,22

223,29

Onroerende-zaakbelasting Eigendom niet-woningen Rioolheffingen Eigenaar Grootverbruik: 251 tot 50.000 m3

• • 50.001 tot 100.000 m • 100.001 tot 150.000 m • meer dan 150.000 m 3

3

3

1,73

1,75

1,66

1,68

1,53

1,55

1,40

1,42

Tarieven zijn in hele euro's.

2.7.6 Kwijtscheldingsbeleid In Utrecht is kwijtschelding mogelijk voor de onroerende-zaakbelasting voor eigenaren van woningen, voor de afvalstoffenheffing, voor de rioolheffing van eigenaren en voor de hondenbelasting. Veruit de belangrijkste heffing waarvoor kwijtschelding wordt verleend is de afvalstoffenheffing. Een gecombineerde aanvraag met het waterschap (voor de zuiverings- en verontreinigingsheffing) is mogelijk voor de Utrechtse huishoudens. In Utrecht kennen we de kwijtschelding via de geautomatiseerde weg. We proberen zoveel mogelijk burgers via een voortoets langs deze weg kwijtschelding te verlenen. Kwijtschelding voor kleine ondernemers en zzp-ers is vanaf 2012 mogelijk. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de bedragen die met kwijtschelding zijn gemoeid. Kwijtschelding Onroerende-zaakbelasting (eigendom) Rioolheffing (aansluitheffing) Afvalstoffenheffing Hondenbelasting Totaal Bedragen zijn in duizenden euro’s.

286

2012

2013

11

11

7

7

2.811

3.105

50

50

2.879

3.173

Deel 3 Financiële begroting

Hoofdstuk 3 Overzicht baten en lasten

Hoofdstuk 3 Overzicht baten en lasten Cijfers Jaarstukken 2011 Bijdrage Programma Bewoners en Bestuur Stedelijke Ontwikkeling

Lasten

Baten

Saldo

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

middelen

bestemming

reserves

reserves

bestemming

48.774

8.770

-40.004

41.601

1.597

500

326

1.423

309.234

218.232

-91.002

10.399

-80.603

3.775

26.259

-58.119

3.610

450

-3.161

8.623

5.462

6.889

12.351

Duurzaamheid

76.698

61.089

-15.610

21.622

6.012

25.728

19.979

263

Openbare Ruimte en Groen

170.978

94.343

-76.634

71.226

-5.408

5.000

13.142

2.734

Werk en Inkomen

242.943

175.138

-67.806

51.866

-15.940

11.944

-3.996

91.188

22.950

-68.238

76.090

7.852

7.771

1.123

146.259

19.827

-126.432

127.215

783

3.012

3.795

Veiligheid

57.282

3.181

-54.102

53.913

-189

660

471

Cultuur

54.405

12.614

-41.791

38.417

-3.374

831

5.058

853

Sport

38.733

9.965

-28.768

29.385

617

824

1.554

1.347

Gemeentelijk Vastgoed

21.510

20.606

-904

-3.428

-4.332

2.507

-1.825

Algemene Middelen en Onvoorzien

37.309

598.330

561.021

-561.660

-639

14.844

43.917

28.434

Algemene Ondersteuning

23.857

13.292

-10.565

34.731

24.166

987

3.770

26.949

1.322.781

1.258.786

-63.995

0

-63.995

66.989

146.788

15.804

Bereikbaarheid

Onderwijs Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

Totaal

14.500

Bedragen zijn in duizenden euro’s, + = voordeel, - = nadeel

291

Cijfers Programmabegroting 2012 Bijdrage Programma Bewoners en Bestuur Stedelijke Ontwikkeling

Lasten

Baten

Saldo

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

middelen

bestemming

reserves

reserves

bestemming

47.384

-7.208

40.177

40.177

0

0

0

0

278.658

-254.138

24.520

24.952

432

4.498

4.066

0

Duurzaamheid

13.668

-5.081

8.588

8.588

0

0

0

0

Bereikbaarheid

84.056

-26.435

57.621

-5.368

-62.990

9.736

72.726

0 0


160.169

-85.733

74.436

79.844

5.408

5.408

0

Werk en Inkomen

224.721

-170.117

54.603

54.476

-127

0

127

0

91.074

-18.982

72.092

74.615

2.523

3.240

718

0

135.245

-12.464

122.781

119.781

-3.000

0

3.000

0

Onderwijs Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Veiligheid

60.851

-350

60.501

60.501

0

0

0

0

Cultuur

54.676

-11.549

43.127

39.530

-3.597

276

3.873

0

Sport

37.275

-6.750

30.525

30.284

-242

49

290

0


23.319

-24.652

-1.333

-1.903

-571

158

729

0


12.183

-554.328

-542.145

-547.657

-5.512

17.206

22.718

0


28.210

-6.030

22.181

22.181

0

0

0

0

1.251.491

-1.183.816

67.675

0

-67.675

40.571

108.246

0

Totaal


292

Cijfers Programmabegroting 2013 Bijdrage Programma Bewoners en Bestuur

Lasten

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

bestemming

reserves

reserves

bestemming

Baten

Saldo

middelen

37.871

-6.561

31.311

31.311

0

0

0

0

283.360

-284.282

-922

-6.150

-5.229

4.000

9.229

0

Duurzaamheid

13.622

-5.131

8.491

8.491

0

0

0

0

Bereikbaarheid

107.728

-69.735

37.993

-21.049

-59.042

9.698

68.740

0


142.572

-86.196

56.377

60.568

4.191

5.491

1.300

0

Werk en Inkomen

216.625

-167.606

49.019

49.019

0

0

0

0

98.180

-25.616

72.564

74.054

1.490

2.700

1.210

0

128.279

-9.583

118.696

118.696

0

0

0

0

Stedelijke Ontwikkeling


44.967

-350

44.617

44.617

0

0

0

0

Cultuur

47.896

-6.608

41.287

41.220

-67

0

67

0 0

Sport

34.346

-6.845

27.501

26.488

-1.013

48

1.062


21.399

-23.624

-2.226

-5.204

-2.978

0

2.978

0


25.003

-556.306

531.302-

-529.263

2.039

17.530

15.491

0

112.927

-5.725

107.203

107.203

0

0

0

0

1.314.775

-1.254.166

60.609

0

0

39.468

100.077

0

Algemene Ondersteuning Totaal


293


Lasten

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

bestemming

reserves

reserves

bestemming

Baten

Saldo

middelen

27.379

-6.561

20.818

20.818

0

0

0

0

326.373

-317.168

9.205

6.220

-2.985

3.500

6.485

0

Duurzaamheid

7.179

-5.131

2.048

2.048

0

0

0

0

Bereikbaarheid

155.602

-119.488

36.114

173

-35.941

14.460

50.401

0


138.858

-86.844

52.013

57.013

5.000

5.000

0

0

Werk en Inkomen

189.223

-167.606

21.617

21.617

0

0

0

0

91.483

-25.616

65.867

67.357

1.490

2.700

1.210

0

109.535

-9.583

99.952

99.952

0

0

0

0 0


38.970

-350

38.620

38.620

0

0

0

Cultuur

46.720

-6.608

40.111

40.045

-67

0

67

0

Sport

29.788

-6.845

22.944

21.930

-1.013

48

1.062

0


21.126

-23.742

-2.617

-5.595

-2.978

0

2.978

0


32.157

-548.238

-516.080

-530.264

-14.184

7.237

21.421

0

165.738

-5.675

160.064

160.064

0

0

0

0

1.380.132

-1.329.454

50.678

0

-50.678

32.946

83.624

0



294


Lasten

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

bestemming

reserves

reserves

bestemming

Baten

Saldo

middelen

27.329

-6.561

20.769

20.769

0

0

0

0

260.165

-255.393

4.772

246

-4.525

0

4.525

0

Duurzaamheid

6.786

-5.131

1.655

1.655

0

0

0

0

Bereikbaarheid

166.200

-157.286

8.914

14.002

5.088

16.567

11.479

0


135.537

-86.935

48.601

53.601

5.000

5.000

0

0

Werk en Inkomen

183.023

-167.806

15.217

15.217

0

0

0

0

86.586

-25.616

60.970

62.460

1.490

2.700

1.210

0

108.415

-9.583

98.832

98.832

0

0

0

0


38.920

-350

38.570

38.570

0

0

0

0

Cultuur

44.474

-6.608

37.866

36.799

-1.067

0

1.067

0

Sport

29.788

-6.845

22.944

21.930

-1.013

48

1.062

0


20.345

-23.742

-3.398

6.376-

-2.978

0

2.978

0


18.572

-526.600

-508.027

-510.543

-2.516

600

3.116

0

158.511

-5.675

152.837

152.837

0

0

0

0

1.284.652

-1.284.130

522

0

-522

24.916

25.438

0



295


Lasten

Resultaat

algemene

voor

Toevoeging

Onttrekking

Resultaat na

bestemming

reserves

reserves

bestemming

Baten

Saldo

middelen

27.329

-6.561

20.769

20.769

0

0

0

0

241.691

-239.374

2.317

-2.754

-5.070

0

5.070

0

Duurzaamheid

6.786

-5.131

1.655

1.655

0

0

0

0

Bereikbaarheid

166.601

-164.187

2.414

15.311

12.897

16.648

3.751

0


128.383

-86.935

41.447

46.447

5.000

5.000

0

0

Werk en Inkomen

183.023

-167.806

15.217

15.217

0

0

0

0

81.419

-19.449

61.970

63.460

1.490

2.700

1.210

0

108.495

-9.583

98.912

98.912

0

0

0

0


38.920

-350

38.570

38.570

0

0

0

0

Cultuur

44.391

-6.608

37.783

36.716

-1.067

0

1.067

0

Sport

29.788

-6.845

22.944

21.930

-1.013

48

1.062

0


20.348

-19.742

606

-2.373

-2.978

0

2.978

0


32.944

-536.544

-503.599

-505.353

-1.754

3.500

5.254

0

157.166

-5.675

151.492

151.492

0

0

0

0

1.267.285

-1.274.789

7.504-

0

7.504

27.897

20.393

0



296

Hoofdstuk 4 Financieel beeld

Hoofdstuk 4 Financieel beeld In deze Programmabegroting nemen wij het financieel beeld uit de Voorjaarsnota 2012 als uitgangspunt. Destijds hebben wij een goede inschatting gemaakt van met name de te verwachten rijksbezuinigingen en op basis daarvan heldere keuzes gemaakt in ons financiële beleid. Dit zorgt ervoor dat we ook in 2013 een meerjarig sluitende begroting kunnen presenteren. Financieel beeld Voorjaarsnota 2012 Ontwikkelingen

2013

2014

2015

2016

-14,408

-12,422

-11,568

-9,345

Keuzes

14,408

12,422

11,568

9,345

Totaal

0,000

0,000

0,000

0,000

Bedragen in miljoenen euro's Hieronder gaan wij achtereenvolgens in op de junicirculaire 2012, de verlaging van de omslagrente en de besparing op subsidies en inkoop. Junicirculaire 2012 In de voorjaarsnota hebben wij de raming van het Gemeentefonds mede gebaseerd op de voorlopige cijfers over de junicirculaire 2012. Over de doorrekening van de circulaire hebben wij u geïnformeerd in raadsbrief 12.057998. De uitkomst daarvan geeft ons geen aanleiding om de in de voorjaarsnota opgenomen raming bij te stellen. Aan de hand van de septembercirculaire 2012 en de meicirculaire 2013 wordt de raming in de Voorjaarsnota 2013 bijgesteld. Ten aanzien van de corresponderende posten hanteren wij de spelregel, dat expliciet aan het Gemeentefonds toegevoegde middelen één op één worden doorgesluisd naar het betreffende programma. Wel bekijken wij kritisch of corresponderende posten echt nodig zijn om de beleidstaken uit te voeren. In de junicirculaire 2012 stelt het Rijk geld beschikbaar voor de schade die gemeenten in 2011 hebben geleden als gevolg van het tijdelijk gratis verstrekken van de Nederlandse Identiteitskaart. De kosten die onze gemeente hiervoor gemaakt heeft, zijn volledig verwerkt en afgewikkeld in 2011. Daarom is het niet nodig om de rijksbijdrage in 2012 over te hevelen naar het programma Bewoners en Bestuur. Er staan immers geen kosten (meer) tegenover. De rijksbijdrage van 0,110 miljoen euro brengen wij ten gunste van de algemene middelen. Ook de uitnames uit het Gemeentefonds worden één op één doorgesluisd naar het betreffende programma. Bij twee uitnames stellen wij voor om dit niet te doen, maar deze ten laste van de algemene middelen te brengen. Het gaat om: De decentralisatie-uitkering maatschappelijke opvang (-0,258 miljoen euro structureel vanaf 2013): in de

•

Programmabegroting 2010 is vanaf 2013 een verhoging van de decentralisatie-uitkering maatschappelijke opvang verwerkt van 1,9 miljoen euro. De inzet van eigen gemeentelijke middelen is toen evenredig verlaagd, zodat de totale financiële inzet voor maatschappelijke opvang gelijk is gebleven. Nu vanaf 2013 sprake is van een verlaging, wordt deze ten laste van de algemene middelen gebracht. Het uitgangspunt dat de totale inzet voor maatschappelijke opvang gelijk blijft, blijft daarmee overeind.

• De middelen die wij ontvangen vanwege de aanpassing van de norm voor kwijtschelding van lokale belastingen

(0,040 miljoen euro structureel vanaf 2013): een deel van deze middelen blijkt bestemd voor de waterschappen, wat vanaf 2013 tot een structurele verlaging leidt van 0,040 miljoen euro. De middelen voor aanpassing van de norm voor kwijtschelding hebben wij in de Voorjaarsnota 2012 toegevoegd aan de algemene middelen, omdat Utrecht deze aanpassing niet toepast.

We stellen voor de incidentele toevoeging in 2012 als gevolg van de actualisatie van de decentralisatie-uitkering maatschappelijke opvang van 1,707 miljoen euro te reserveren voor het intensiveren van de advisering op het terrein van gezondheid in de ruimtelijke ontwikkeling (inclusief bereikbaarheid). Vooralsnog storten wij deze middelen in een bestemmingsreserve binnen het onderdeel Algemene Middelen en Onvoorzien. Nog dit jaar komen wij met een voorstel, waarin wij de vereiste capaciteit en middelen voor de opbouw van deskundigheid op het terrein van 299

gezondheidsadvisering bij ruimtelijke ontwikkeling uitwerken. Op basis van dit voorstel zullen wij definitief bepalen hoe we het bedrag van 1,707 miljoen euro meerjarig inzetten. De corresponderende posten zijn nog niet administratief verwerkt in de financiële tabellen van de programma's. De mutaties in het jaar 2012 verwerken wij in de 3e technische wijziging 2012 die tegelijkertijd met de Programmabegroting 2013 aan uw gemeenteraad wordt voorgelegd. De mutaties in 2013 en volgende jaren worden verwerkt in de 1e technische wijziging 2013. Verlaging omslagrente van 5% naar 4% De omslagrente is de rente van de lopende leningenportefeuille en de bespaarde rente van rentevrije reserves en voorzieningen (daarvoor hoeft de treasury niet te lenen) die wordt toegerekend aan gemeentelijke activa. Tot voor kort was het gemiddeld percentage daarvan 5%. Inmiddels is dit percentage gezakt tot even onder de 4%. Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording moeten wij de aan activa toe te rekenen rente bijstellen. Bij de 1e technische wijzing van de begroting 2013 zullen wij een en ander aan u voorleggen. De gedrukte Begroting 2013 is dus nog gebaseerd op een omslagrente van 5%. De staande spelregel is dat de renterisico's gemeentebreed worden gedragen. Alleen de grondexploitaties dragen zelf het renterisico. Dit betekent dat wij rentevoor- en nadelen jaarlijks met de gemeentebrede financiële positie verrekenen. De gunstiger rentecondities waartegen is geleend hebben wij daarom stapsgewijs al verwerkt in de gemeentebrede meerjarenraming. De wijziging van de omslagrente is een zuiver boekhoudkundige operatie met als uitgangspunt dat deze voor de programma's (exclusief de grondexploitaties) budgettair neutraal en beleidsneutraal moet uitpakken. De budgettaire ruimte voor bestaande activa en voor lopende en geplande investeringen verlagen wij evenredig, zodanig dat geen voor- of nadelen voor de programma's ontstaan. De verlaging van de omslagrente leidt dus niet tot een grotere of kleinere investeringsruimte. Omdat de treasury minder interne rentebaten gaat ontvangen wordt de afdracht van de treasury evenveel verlaagd als de programmabudgetten. Per saldo is de wijziging gemeentebreed budgettair neutraal. Voor toekomstige grootschalige uitbreidingsinvesteringen geldt, dat hiervoor aanvullend moet worden geleend. Deze investeringen liggen verder weg in de toekomst. Daardoor bestaat er een reëel risico dat de dan te betalen rente (ruimschoots) boven de 4% komt te liggen. Omdat – met uitzondering van de grondexploitaties – de renterisico's gemeentebreed worden gedragen mag het verlagen van de omslagrente niet leiden tot extra budgettaire ruimte voor toekomstige investeringen. De verlaging van de omslagrente is niet meer en niet minder dan het vastleggen van de rentekosten van de bestaande leningenportefeuille die gemaakt worden voor de financiering van bestaande gemeentelijke voorzieningen. De omslagrente zegt niets over de rentekosten die voor de financiering van toekomstige uitbreidingsinvesteringen moet worden gemaakt. Daarvoor hanteren wij daarom een meer prudente rekenrente van 5%. Voor de grondexploitaties als eigen renterisicodrager kan een afwijkend rekenrente worden gehanteerd. Niet alleen heeft de huidige leningenportefeuille voor een substantieel bedrag betrekking op de onderhandenwerkpositie van de grondexploitaties (waarvoor niet aanvullend hoeft te worden geleend). Een eventuele stijging van de omslagrente in de toekomst zal ten laste van de grondexploitaties worden gebracht. Besparing van 2,5 miljoen euro op subsidies In de Voorjaarsnota 2012 hebben we besloten om met ingang van 2014 een bedrag van 2,5 miljoen euro per jaar te besparen op de gemeentelijke subsidiebudgetten. Dit komt neer op circa 2% van het gemeentelijke subsidiebudget. De efficiencyslag die wij als gemeente doorvoeren vertalen wij daarmee door naar de gesubsidieerde instellingen. We vullen de besparing in door de loon- en prijscompensatie 2013 en 2014 niet door te geven aan de gesubsidieerde instellingen. Indien we daarmee de besparing niet geheel realiseren, verlagen we in 2014 de subsidies die niet geïndexeerd worden. Het niet indexeren van subsidiebudgetten verdeelt de pijn evenredig over de instellingen. Besparing op inkoop In de Voorjaarsnota 2011 hebben wij een structurele besparing op inkoop ingeboekt, die oploopt naar 15 miljoen euro in 2014. In deze programmabegroting informeren wij u over de concrete uitwerking van deze besparing. De structurele besparing is in deze programmabegroting verwerkt in de inkoopbudgetten van de gehele organisatie. Deze verdeling is gebaseerd op het gemiddelde inkoopvolume in de periode 2009 tot en met 2011. Als correctie op deze uitgaven zijn de activiteiten in het kader van de leges en heffingen uitgezonderd, omdat besparingen daar direct worden doorvertaald naar lagere tarieven (en dus lagere opbrengsten). Dat maakt inkoopbesparingen in het kader van leges en heffingen niet minder nuttig, maar ze tellen niet mee in het ingeboekte besparingsbedrag. 300

De verdeling over de diensten is als volgt: Dienst

2013

2014

2015

2016 2,537

Stadswerken

2,276

2,537

2,537

Bestuurs- en Concerndienst

0,614

0,684

0,684

0,684

Projectbureau Leidsche Rijn

1,939

2,160

2,160

2,160

StadsOntwikkeling

2,884

3,212

3,212

3,212

Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling

2,736

3,047

3,047

3,047

Geneeskundige en Gezondheidsdienst

0,429

0,429

0,429

0,429

Dienst Ondersteuning

1,444

1,608

1,608

1,608

Projectorganisatie Stationsgebied

1,055

1,175

1,175

1,175

Dienst Wijken

0,222

0,247

0,247

0,247

Dienst Burgerzaken en Gemeentebelastingen

0,240

0,240

0,240

0,240

Bibliotheek Utrecht

0,048

0,048

0,048

0,048

13,887

15,387

15,387

15,387

Totaal Bedragen in miljoenen euro's.

Het hogere bedrag ten opzichte van de bij de Voorjaarsnota 2011 ingeboekte bedragen wordt veroorzaakt doordat de aanvankelijk te besparen formatie op de inkooporganisatie niet wordt doorgezet, maar wordt verdiend via inkoop. Aandachtspunt bij de verdeling betreffen de grondexploitaties van Leidsche Rijn en Stationsgebied. Deze zijn eindig. Na beëindiging van deze grondexploitaties vinden geen inkopen meer plaats en kan de taakstelling niet langer gerealiseerd worden. Hierdoor ontstaan financiële nadelen waarvoor dekking gevonden moet worden. Enkele jaren voor de afloop van deze grondexploitaties zal hiervoor een nader voorstel worden gedaan. In deze programmabegroting hebben wij de taakstelling vooralsnog financieel technisch over de programma's verdeeld. Eventuele aanpassingen nemen wij mee in de 2e technische wijziging 2013. De verdeling over de programma's is als volgt: Programma Bewoners en Bestuur Stedelijke Ontwikkeling

2013

2014

2015

2016

230

227

227

227

3.614

3.958

3.958

3.958

Duurzaamheid

296

202

202

202

Bereikbaarheid

1.046

1.304

1.304

1.304


2.428

2.724

2.724

2.724

Werk en Inkomen

1.230

1.397

1.397

1.397

Onderwijs

1.051

1.164

1.164

1.164

Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

551

572

572

572

Veiligheid

459

509

509

509

26

29

29

29

760

842

842

842

Cultuur Sport Vastgoed Algemene Ondersteuning Totaal

341

392

392

392

1.855

2.067

2.067

2.067

13,887

15,387

15,387

15,387

Bedragen in miljoenen euro's. De organisatie gaat de gevolgen van de inkopen nauwlettend monitoren. Daarbij wordt stevig ingezet op de verdere verbetering van het inkoopbeleid en de verdere professionalisering van de inkooporganisatie. Uitgangspunt bij de 301

inkooptaakstelling is dat deze werkelijk op inkoop wordt behaald en niet ten koste gaat van de prestaties van de gemeente voor de stad.

302

Bijlagen

Bijlagen Bijlage 1: Stand en verloop reserves Stand Over-

0nttrek-

Stand per

boeking

king

1-1-2013

2013

Stand

Onttrek-

Storting

31-12-

king

Storting

per 31-12-

2013

2013

2013

2014

2014

2014

Totaal algemene dekkingsreserve

63.967

-37.500

14.759

14.844

26.552

20.922

7.737

13.367

Totaal algemene reserve

18.032

0

0

5.677

23.709

0

3.358

27.068

Totaal algemene reserve

81.999

-37.500

14.759

20.521

50.261

20.922

11.096

40.435

Bewoners en Bestuur Stedelijke ontwikkeling

112

0

0

0

112

0

0

112

52.500

0

9.229

0

43.272

6.485

0

36.787

Duurzaamheid

12.378

0

0

0

12.378

0

0

12.378

Bereikbaarheid

40.524

37.500

68.717

11.198

20.505

50.378

14.960

-14.913

Openbare ruimte en groen

6.297

0

1.300

0

4.997

0

142

5.138

Werk en Inkomen

2.449

0

0

0

2.449

0

0

2.449

21.857

0

0

3.700

25.557

0

2.700

28.258 5.422

Onderwijs Welzijn, Jeugd en volksgezondheid

6.222

0

0

0

6.222

0

-800

552

0

0

0

552

0

0

552

6.446

0

67

0

6.379

67

0

6.312

Veiligheid Cultuur Sport

2.905

0

0

23

2.929

0

823

3.752

Vastgoed

17.100

0

5.248

0

11.852

5.248

0

6.604

Algemene middelen

19.866

0

499

4.000

23.367

499

4.000

26.868


13.895

0

233

0

13.662

0

0

13.662

Totaal Programmareserves

203.104

37.500

85.293

18.922

174.232

62.677

21.825

133.380

Vaste activareserve

195.028

0

3.618

0

191.410

3.618

0

187.792

Totaal reserves

480.131

0

103.670

39.443

415.904

87.217

32.921

361.607


304

Bijlage 1 Stand en verloop van reserves Stand per

Totaal algemene dekkingsreserve Totaal algemene reserve Totaal algemene reserve Bewoners en Bestuur Stedelijke ontwikkeling

Onttrek-

storting

31-12-

Onttrek-

storting

Stand per

king 2015

2015

2015

king 2016

2016

31-12-016

2.617

4.600

15.350

4.755

8.500

19.095

0

-142

26.926

0

-142

26.785

2.617

4.458

42.276

4.755

8.358

45.880

0

0

112

0

0

112

4.525

0

32.261

5.070

0

27.191 12.378

Duurzaamheid

0

0

12.378

0

0

Bereikbaarheid

11.456

16.567

-9.802

3.728

16.648

3.117

0

142

5.280

0

142

5.421

Openbare ruimte en groen Werk en Inkomen

0

0

2.449

0

0

2.449

Onderwijs

0

2.700

30.958

0

2.700

33.658

0

-800

4.622

0

-800

3.822

Welzijn, Jeugd en volksgezondheid Veiligheid Cultuur Sport Vastgoed Algemene middelen Algemene Ondersteuning Totaal Programmareserves Vaste activareserve Totaal reserves

0

0

552

0

0

552

1.067

0

5.245

1.067

0

4.178

0

823

4.575

0

823

5.399

5.248

0

1.355

5.248

0

-3.893

499

1.000

27.369

499

0

26.870

0

0

13.662

0

0

13.662

22.796

20.432

131.017

15.613

19.513

134.917

3.618

0

184.174

3.618

0

180.556

29.031

24.891

357.467

23.986

27.872

361.353


305

Bijlage 2: Stand en verloop voorzieningen Stand 1/1/2013 Bewoners en Bestuur Stedelijke Ontwikkeling Openbare ruimte en Groen

Toevoeging

Onttrekking

Stand

2013

2013

31/12/2013

4.000

13.426

0

0

17.426 6.933

990

7.923

Werk in Inkomen

644

644

Onderwijs

179

179

98

98

Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Veiligheid Algemene Middelen Algemene Ondersteuning

0

0

13.800

13.800

43

43

Risicovoorzieningen

39.123

990

Bewoners en Bestuur

4.333

190

Stedelijke Ontwikkeling

338

197

Bereikbaarheid

197

Openbare ruimte en Groen

18.474

4.000

36.113 4.523

535

677 197

15.635

34.109

Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Veiligheid

88

88

332

332

Algemene Middelen

0

0


0

0

Kosten egalisatievoorzieningen Bewoners en Bestuur Stedelijke Ontwikkeling

26.469

16.112

3.078

45.659

0

0

0

22.697

9.187

31.884

Duurzaamheid

7.893

Bereikbaarheid

17.048

7.893 1.500 835

15.548

Openbare ruimte en Groen

0

Werk in Inkomen

0

835 0

Onderwijs

0

0

Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid Cultuur Vastgoed Algemene Ondersteuning

41 144

41 8

151

0

0

2.754

3.614

6.367

Van derden ontvangen bestemmingsbedragen Totaal Voorzieningen Bedragen zijn in duizenden euro’s.

306

45.069

10.030

5.114

49.986

110.662

27.132

6.035

131.758

Bijlage 3: EMU-saldo Omschrijving

2012

2013

2014

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)

21.870

60.609

50.678

2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

41.485

42.382

48.548

3

Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

13.035

23.907

23.907

4

Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd

45.000

45.000

45.000

9.000

9.000

9.000

Ontvangen bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen in mindering 5

gebracht op de onder post 4 bedoelde investeringen

6

Opbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs)

0

0

0

7

Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken en dergelijke

0

0

0

8

Verkoopopbrengsten bouwgrondexploitatie

0

0

0

9

Betalingen ten laste van de voorzieningen voor zover deze transacties met derden betreffen

0

0

0

0

0

0

Nee

Nee

nee

130.390

180.898

177.133

Betalingen die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet 10

vallen onder één van bovenstaande posten

11a

Gaat u deelnemingen en aandelen verkopen? (ja/nee)

11b

Zo ja wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst? Berekend EMU-saldo


307

Bijlage 4: Lokale heffingen en belastingen Kosten Tarief 2012

Tarief2013

Opbrengst

2012

2013

5.975

4.346

437

313

2012

Kostendekkendheid

2013

2012

2013

93

79.316

n.v.t.

n.v.t.

1.318

1.436

n.v.t.

n.v.t.

488

542

n.v.t.

n.v.t.

471

544

n.v.t.

n.v.t.

Publiekrechtelijke heffingen: belastingen ALGEMENE MIDDELEN Onroerende-zaakbelasting: Eigendom woningen

• • Gebruik niet-woningen • eigendom niet-woningen

0,0947%

0,0960%

0,2007%

0,2077%

0,2485%

0,2571%

Toeristenbelasting Hondenbelasting: Per hond

63,12 euro

69,36 euro

Per kennel

190,08 euro

209,04 euro

Precario: Tarief voor voorwerpen onder, op of boven gemeentegrond per m2

39,00 euro

39,60

Tarief voor pomp meerdere soorten brandstof

986,04 euro

999,84

93

Dit is de opbrengst na kwijtschelding.

308

69.710

Kosten Tarief 2012

Tarief2013

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

2012

2013

14.546

14.732

22.254

22.715

n.v.t.

n.v.t.

28.758

30.780

90,8%%

100%

BEREIKBAARHEID Parkeerbelastingen Tarieven: Kort parkeren (per uur/automatenplaatsen)

• gebied 1/gebied 2/gebied 3 • Dagkaart gebied 1/gebied 2/gebied 3 • Avondkaart gebied 1/gebied 2/gebied 3 • Bewonersvergunning (per maand) gebied 1/gebied 2/gebied 3 • Bedrijvenvergunning (per maand) gebied 1/gebied 2/gebied 3

4,26/2,60/2,33

4,34/2,64/2,37

29,90/18,15/16,40

30,40/18,40/16,70

15,00/6,20/n.v.t.

15,20/6,30/n.v.t.

18,10/6,20/5,70

18,40/6,30/5,80

54,25/27,00/26,00

55,20/27,45/26,45

2,13/1,30/1,16

2,17/1,32/1,19

Tarieven bezoekers: Bezoekersparkeren

•

gebied 1/gebied 2/gebied 3

BEHEER OPENBARE RUIMTE 30.781 Afvalstoffenheffing:

31.660

Tarief éénpersoonshuishouden

234,00

237,24

Tarief meerpersoonshuishouden

269,88

281,04

94

94

Inclusief kwijtschelding. 309

Kosten Tarief 2012

Tarief2013

220,22

223,29

Rioolrechten/rioolheffingen: Aansluitrecht eigenaar Afvoerrecht Grootverbruik: 251 tot en met 50.000 m3

• • 50.001 tot en met 100.000 m • 100.001 tot en met 150.000 m • meer dan 150.000 m

1,73

3 3

3

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

34.869

35.287

34.670

35.281

2012

2013

99,4%

100%

100%

100%

1,75

1,66

1,68

1,53

1,55

1,40

1,42

Totaal belastingen

92.000

85.459

159.372

170.614

0,8

0,1

0,8

0,1

100%

100%

95

6.117

5.655

92,6%

93,6%

Publiekrechtelijke heffingen: retributies ALGEMEEN Leges

Diverse

Diverse

PUBLIEKSDIENSTVERLENING Leges Burgerzaken

6.608

6.039

Afschrift GBA (meest voorkomende tarief)

11,00

11,20

Paspoort

52,10

48,70

Rijbewijs

50,10

50,85

382

343

79

82

20,6%

23,9%

Gehandicapten parkeerkaart

27,95

28,45

371

332

70

73

10%

10%

Tijdelijke ontheffing berijden voetgangers- gebied

15,30

15,55

11

11

9

9

86%

88%

BEREIKBAARHEID Leges

95

Het betreffen de kosten en opbrengsten 2013 exclusief de kosten voor naturalisaties.

310

Kosten

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

2012

2013

29

24

29

20

100%

83,3%

9

14

9

10

76,8%

2.345,35

18

10

18

10

100%

2.618,40

0

0

0

0

1.654

1.579

1.064

1.029

64,3%

65,2%

13.361

98%

90%

Tarief 2012

Tarief2013

Aanvraag vergunning voetbalwedstrijd

523

681

Aanvraag vergunning evenement in gebouw

2.305

Aanvraag Wet Bibob

2.941

VEILIGHEID Leges:

OPENBARE RUIMTE EN GROEN Leges: Vergunningen kabels en leidingen, opbrekingen en dergelijke

62,92 tot en met 1.003,69

63,81 tot en met 1.017,96

585

585

Vergunningen standplaatsen, evenementen

75,50 tot en met 1.286,30

107,17 tot en met 2.269,00

460

201

Rioolvergunningen

40,65 tot en met 130,00

38,50 tot en met 131,85

305

120

Velvergunningen

13,93 tot en met 264,65

14,13 tot en met 388,41

Reclamevergunningen

179,20

99

30

205

128

Publiekrechtelijke heffingen: retributies WONEN EN MONUMENTEN Leges:

14.996

Vergunning reclame-uiting

Per m2 gedifferentieerd

Monumentenvergunning

1,13% aanneemsom

1,13% aanneemsom

Bouwvergunning

0,17 tot 2,26% aanneemsom

0,17 tot 2,26% aanneemsom

Aanlegvergunning

290

290

2% van sloopkosten, min.

2% van sloopkosten, min.

14.807

14.678


Sloopvergunning (per plan)

130 euro

130 euro

Gebruiksvergunning gebouwen



311

Kosten Tarief 2012

Tarief2013

7,75

8,00

Verklaring bestemming en gebruik

122,05

134,40

Vrijstelling algemene leefmilieuverordening

254,50

263,05

Splitsingsvergunning huisvestingswet

858,95 tot 17.179,00

887,95 tot 17.759

Overige leges: Wonen en monumenten Situatietekeningen (per tekening)

858,95 (maximum van

887,95 (maximum van

Onttrekking huisvestingswet (per woning)

4.294,75)

4.439,75)

Samenvoegingsvergunning huisvestingswet

858,95

887,95

Omzettingsvergunning

858,95

887,95

Totaal retributies (leges)

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

2012

2013

681

557

566

495

83%

89%

23.461

23.349

21.976

20.642

93,7%

88,4%

1.249

1.116

542

499

43,4%

44,7

Publiekrechtelijke heffingen: overige retributies BEHEER OPENBARE RUIMTE Brug-, schut- en havengeld: Brug- en schutgeld: Bruggeld per opening buiten diensturen

• • Schutgeld buiten de diensturen per vaartuig Havengeld: • Vrachtschepen per ton laadvermogen, per week per reis • Vrachtschepen per ton laadvermogen, per kwartaal • Vrachtschepen per ton laadvermogen, per jaar • Vrachtschepen per ton laadvermogen, per week per reis met Green Award • 96

63,00

64,00

94,45

96,00

0,10

0,085 96

1,21

1,03

4,11

3,50

333

0,9

0,3%

701

520

74,2%

0,059 97

De tarieven voor vrachtschepen, passagiersschepen, verhuurboten en de categorie overige vaartuigen waren in 2012 inclusief omzetbelasting vermeld, met ingang van 2013

worden de tarieven exclusief omzetbelasting aangegeven. 97 Het betreffen tarieven die per 1 januari 2013 worden ingevoerd. 312

Kosten Tarief 2012

• Vrachtschepen per ton laadvermogen, per kwartaal met Green Award • Vrachtschepen per ton laadvermogen, per jaar met Green Award • Vrachtschepen per move • Passagiersschepen, per persoon capaciteit, per week per reis • Passagiersschepen, per persoon capaciteit, per kwartaal • Passagiersschepen, per persoon capaciteit, per jaar • Recreatievaartuigen met een lengte tot en met 10 meter, per vaartuig, per dag per reis • Recreatievaartuigen met een lengte tot en met 10 meter, per vaartuig, per jaar • Recreatievaartuigen met een lengte groter dan 10 meter, per meter, per dag, per reis • Recreatievaartuigen met een lengte groter dan 10 meter, per meter, per jaar • Verhuurboten, per vaartuig, per kwartaal • Verhuurboten, per vaartuig, per jaar • Woonschepen, per m oppervlak, per jaar • Overige vaartuigen, per m oppervlak, per week per reis • Overige vaartuigen, per m oppervlak, per kwartaal • Overige vaartuigen, per m oppervlak, per jaar 2

Tarief2013

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

2012

2013

716

726

614

675

85,8%

93%

0,072 2,45 0,43

0,38

0,30

0,30

3,10

2,65

11,40

9,76

10,00

12,00

138,40

140,50

1,10

1,15

14,00

14,20

46,60

39,75

150,10

128,07

5,05

5,50

0,10

0,085

1,21

1,03

4,11

3,50

30,20 tot en met 60,60

33,20 tot en met 66,65

3,30 tot en met 6,10

3,70 tot en met 6,75

2

2

2

Marktgelden: Wijk- en warenmarkt per kwartaal

• • Wijk- en warenmarkt per dag

313

Kosten Tarief 2012

Tarief2013

Begraafplaatsrechten 98 Begraving in een nieuw particulier graf

• inclusief 10-jarig recht • Begraving in een nieuw particulier urnengraf/nis/-zuil inclusief 10-jarig recht • Bijzetting in een urengraf/-nis/-zuil • Bijzetting in een bestaand particulier graf • Begraving in een nieuw particulier kindergraf inclusief een 10 jarig recht • Begraving van een menselijke foetus voor tijdvak van 10 jaar • Begraving in een algemeen graf gedurende tien jaar • Begraving in een algemeen kindergraf gedurende 10 jaar • Gebruik van aula gedurende maximaal anderhalf uur • Verlenging van een particulier graf met 10 jaar • Verlenging van een particulier kindergraf met 10 jaar • Verlening van een particulier urnengraf/-nis/zuil • Overboeking recht particulier recht particulier • Regiewerk advisering per uur • Regiewerk bij bijzondere begravingen per uur • Ontheffing om met motorvoertuig begraafplaatsterrein te berijden

2012 1.400

Opbrengst 2013

1.095

99

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

975

1.091

69,9%

99,7%

2.600,00 1.008,00 135,00 1.325,00 1.105,00 146,00 1.086,00 416,00 281,00 1.479,00 664,00 1.333,00 146,00 125,60 56,30 43,00

98

De begraafplaatsrechten kennen met ingang van 1 januari 2013 een vereenvoudigde tarieventabel, waarmee het aantal tarieven teruggebracht is van meer dan tachtig tot 22.

99

Het betreft hier alleen de via begraafplaatsrechten verhaalbare kosten.

314

Kosten Tarief 2012

• Grafonderhoud per jaar particulier graf van voor 2013 bij niet afkoop

Totaal overige retributies Totaal retributies (leges) + overige retributies

Tarief2013

Opbrengst

Kostendekkendheid

2012

2013

2012

2013

2012

2013

4.015

2.937

2.131

2.265

63,3%

77,1%

26.826

26.286

24.107

22.907

89,9%

87,1%

118.826

111.745

183.479

193.521

52,10

Totaal belastingen en retributies (leges + overige leges) Bedragen zijn in duizenden euro's, tarieven zijn in euro's.

315

Bijlage 5: Externe subsidieprogramma's Bij het waarmaken van Utrechtse ambities kunnen ook andere (overheids-) organisaties een rol spelen. Daar waar sprake is van gezamenlijke doelstellingen en resultaten, is er vaak ruimte voor een verdeling van de kosten. Wij richten ons dan ook bij de uitvoering van onze programma's actief tot externe partners, bij het Rijk of in Europa. Op die manier halen wij kennis en ervaring van elders binnen, naast extra financiële middelen. Ook dragen de samenwerkingsnetwerken bij aan het profileren van Utrecht op (inter)nationaal niveau. Naast een groot aantal aan één programma gebonden externe geldstromen, ontvangt Utrecht subsidies, die neerslaan in meerdere programma's. Het Europese subsidieprogramma Kansen voor West wordt voor een groot deel bekostigd vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en loopt in de periode 2007-2013. Subsidieverwerving. Om subsidiemogelijkheden optimaal te benutten is het noodzakelijk kennis te hebben van de regelingen en deze te verbinden aan het relevante Utrechtse beleid. De vakdiensten zijn primair aan zet als het gaat om het benutten van nationale en regionale sectorspecifieke subsidieregelingen. Daarnaast is het nodig gemeentebreed aandacht en capaciteit te hebben voor het aanvragen en uitvoeren van gesubsidieerde projecten, omdat dit specifieke kennis vereist en tijd kan kosten. De gemeentebrede inzet zit vooral op Europese subsidiemogelijkheden en sectoroverstijgende regelingen. Europese subsidies vereisen veelal internationale samenwerking. Het hebben van een goed internationaal netwerk is van groot belang om zelf de nodige partners te vinden maar ook om door anderen voor deelname benaderd te worden. Daarom nemen wij deel aan internationale samenwerkingsverbanden, zoals Eurocities, maar ook aan bepaalde sectorale netwerken. Daarnaast hebben wij het Similar Cities Network ontwikkeld, dat ook bij moet dragen aan optimalisatie van Europese subsidiemogelijkheden. Om richting te geven aan de subsidieverwerving werken wij met prioriteitsdossiers. Deze komen tot stand door bestuurlijke keuzes, subsidiemogelijkheden en de gemeentelijke (uitvoerings)programma's met elkaar te verbinden. Op dit moment zijn de prioriteiten: verkeer en vervoer;

• • cultuur; • duurzaamheid (onder andere ambitie energieneutrale stad); • binnenstedelijke ontwikkeling; • economische ontwikkeling en maatschappelijke participatie; • publieke gezondheid; • European Youth Olympic Festival (EYOF) 2013;

Interessante subsidiekansen ontstaan vaak op het snijvlak van de thema's, bijvoorbeeld energiebesparing op herstructureringslocaties of duurzaamheid binnen verkeer en vervoer.

Kansen voor West – Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO 2007-2013) De huidige Europese structuurfondsperiode loopt van 2007 tot en met 2013. Utrecht ontvangt uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) een bijdrage voor het programma Kansen voor West. Doel In Kansen voor West werken de G4-steden samen met de vier provincies om de Randstad weer in de economische top vijf van Europa’s grootstedelijke regio’s te krijgen. Om dit te realiseren hebben de acht partners een gezamenlijk programma opgesteld. De doelstelling van Kansen voor West is het versterken van de economische structuur en de internationale concurrentiepositie van het gebied. Daartoe zijn drie prioriteiten vastgesteld: 1. Kennis, innovatie en ondernemerschap. 2. Attractieve regio’s. 3. Attractieve steden.

316

Budgettair kader Het beschikbare EFRO-bedrag voor Kansen voor West is 310 miljoen euro. Daarvan is 21,6 miljoen euro bestemd voor de stad Utrecht, deels (13,1 miljoen euro) voor een stedelijk programma en deels (8,5 miljoen euro) in de vorm van een indicatief aandeel van het regionale programma. In totaal (inclusief de verplichte cofinanciering) bedraagt het Utrechtse programma 54,3 miljoen euro (zie onderstaande tabel voor de verdeling). Voor de stad Utrecht zijn vooral prioriteit 1 en prioriteit 3 van belang.

1. Kennis, innovatie en ondernemerschap

Stad

Stad

Regio

Regio

Totaal

EFRO

totaal

EFRO

totaal

EFRO

Totaal

2,40

6,00

7,70

19,25

10,10

25,25

0,80

2,00

0,80

2,00

10,29

25,73

0,49

0,40

1,28

21,74

21,59

54,26

1.1 Versterken kennisontwikkeling, overdracht en –toepassing in kansrijke clusters 1.2 Stimuleren van ondernemerschap en innovatie in het MKB 1.3 Stimuleren van technologische milieuinnovaties 2. Attractieve regio’s 2.1 Versterken economische kwaliteit met behoud van landschappelijke waarden 2.2 Verruiming en verbetering gebruikswaarde groen in en om de stad 3. Attractieve steden

10,29

25,73

0,40

0,79

13,09

35,52

3.1 Verbeteren vestigingsklimaat 3.2 Verbeteren leefklimaat 4. Technische bijstand Totaal

8,50

Deze financiële tabel is afgeleid van de afspraken in het Operationeel Programma (OP) West. In de kolom ‘stad EFRO’ staan de bedragen die ons college van B en W kan toekennen in de verschillende programma onderdelen. De kolom ‘stad totaal’ is het totaal bedrag per onderdeel: het subsidiebedrag plus de verplichte cofinanciering. In de kolom ‘regio EFRO’ staan de bedragen die binnen het regionale programma zijn geoormerkt voor bestemming in en om de stad Utrecht. De kolom ‘regio totaal’ is het totaal bedrag per onderdeel: het subsidiebedrag plus de verplichte cofinanciering. De totaalkolommen geven een optelling van de stedelijke en de regionale bedragen. De regel technische bijstand heeft betrekking op de uitgaven voor de programma organisatie. Voor het programmamanagement en voor bijkomende kosten (bijvoorbeeld accountantscontroles, publiciteit) van het Utrechtse stedelijke programma is een subsidiebedrag van 0,397 miljoen euro beschikbaar. De stad draagt per saldo 0,486 miljoen euro bij aan de cofinanciering voor de landsdelige programmaorganisatie (het programmamanagement voor het totale programma Kansen voor West is ondergebracht bij de gemeente Rotterdam). Dit bedrag is in lijn met het relatieve aandeel van de stad in het totale programma van landsdeel West. In totaal is het aandeel van de technische bijstand in de programmakosten 4%. Uitvoeringsprogramma Utrecht Voor de gemeente Utrecht is het OP West nader uitgewerkt in het uitvoeringsprogramma ‘Vijf sterren voor Utrecht’, dat op 6 september 2007 door de gemeenteraad is vastgesteld. Kansen voor West biedt een betrekkelijk ruim kader. Door het geld gericht in te zetten kan een groter positief effect voor de stad worden bereikt. De uitvoering wordt in Utrecht daarom geconcentreerd in vijf gebieden: de grote ontwikkellocaties Stationsgebied en Leidsche Rijn (centrum) en daarnaast Lage Weide, Overvecht en De Uithof. Naast de gebiedsinsteek kiezen wij voor het stimuleren van kennis en talent. Kennis en talent zijn immers de sleutels voor economische kracht. Utrecht is de ontmoetingsplaats voor talent. Het aanwezige (ondernemers) talent in de universiteit en de hogescholen wordt vanuit het programma ondersteund. Maar ook Utrechts talent dat onbenut dreigt te blijven krijgt aandacht. Onder andere door schooluitval tegen te gaan en door vraag en aanbod op de lokale en regionale arbeidsmarkt beter op elkaar aan te laten sluiten. 317

Het uitvoeringprogramma sluit aan bij bestaand beleid en bestaande programma’s. Deze kunnen versterkt en versneld worden uitgevoerd dankzij de EFRO-subsidie. Doordat verschillende beleidslijnen rond het EFRO-programma samenkomen, is het vanuit de stad mogelijk geldstromen te matchen. Bijvoorbeeld met rijksmiddelen Pieken in de Delta voor het versterken van de kenniseconomie. Daarnaast zijn bestaande gemeentelijke budgetten en andere rijksen provinciale fondsen bruikbaar en zullen ook andere samenwerkingspartners kunnen en willen bijdragen. Voor EFROprojecten die niet (volledig) met behulp van matching kunnen worden gedekt, is een bedrag van 3,3 miljoen euro gereserveerd. Deze reservering dient tevens als risicovoorziening, omdat het werken met Europees geld risico's met zich meebrengt vanwege de hoge eisen die aan de verantwoording worden gesteld en de vele controles. Bij de uitvoering van het programma gaat onze voorkeur uit naar substantiële projecten. In omvangrijke projecten heeft de subsidie een grotere impact dan wanneer het geld wordt versnipperd. Op die manier kan de EFRO-bijdrage een aantoonbaar effect teweeg brengen op de economische structuur van de stad. Bovendien wordt op deze manier de verhouding tussen programma- en beheerkosten gunstiger. Activiteiten 2013 In 2013 zal het programma verder gevuld worden met projecten die aansluiten bij de prioriteiten beschreven in het OP West en gericht zijn op de Utrechtse aandachtsgebieden. Daarnaast is het controleren en volgen van lopende en startende projecten een belangrijk aandachtspunt bij de uitvoering van het programma. De gehonoreerde projecten passen (vanzelfsprekend) in het vastgestelde landsdelige programma Kansen voor West en de uitwerking daarvan voor de stad. Programmaoverzicht per 1 augustus 2012 Overige

Subsidiabele Aanvrager

kosten

EFRO

publieke fin.

Projecten prioriteit 1 100 * Kennis, innovatie en ondernemerschap Protospace *

Stichting Protospace

1.400.000

560.000

750.000 101 **

Science Park Utrecht*

Universiteit Utrecht

2.098.345

839.938

1.245.407

Taskforce Innovatie

4.213.649

1.894.336

2.139.313**

741.070

203.370

521.000**

7.103.696

2.699.404

4.404.292

Sociale Innovatie in het MKB*

Kamer van Koophandel Partners in Nieuw Ondernemerschap

Midden-Nederland

Taskforce Innovatie regio Utrecht: the next step*

100

Taskforce Innovatie

*Deze projecten maken deel uit van het regionale programmadeel. De EFRO-bijdrage komt deels ten laste van het

aandeel van de provincie Utrecht. Van de projecten Protospace en Science Park dragen stad en provincie ieder de helft van de toegekende subsidie ten laste van hun aandeel in het budget. Voor het project Sociale Innovatie in het MKB is de verdeling 80% provincie en 20% stad en voor de Taskforce Innovatie 40% provincie en 60% stad. De Dutch Game Garden en de versterking van de landgoederen Amelisweerd en Rhijnauwen vallen volledig in het gemeentelijke programmadeel (de provincie levert cofinanciering). **Deze projecten kennen ook private cofinanciering.

101

Om de Utrechtse projecten binnen het regionale programmadeel mogelijk te maken is ten laste van het cofinancieringsbudget subsidie toegekend aan de volgende projecten: Protospace: 0,200 miljoen euro.

• • Utrecht Science Park: 0,367 miljoen euro. • Sociale Innovatie MKB: 0,136 miljoen euro. • Centrum Aarde en Duurzaamheid: 0,538 miljoen euro. • Taskforce Innovatie: 0,570 miljoen euro (plus 0,400 miljoen euro ten laste van het fonds simulering lokale economie).

318

Subsidiabele Aanvrager

Overige

kosten

EFRO

publieke fin.

6.835.042

1.756.910

5.078.132

Garden

4.035.059

1.614.567

2.420.492

gemeente Utrecht

2.431.000

800.000

1.631.000

Utrecht Sustainability Institute (voorheen Centrum voor Aarde en Duurzaamheid)*

Universiteit Utrecht Stichting Dutch Game

Dutch Game Garden 2010-2015* Projecten prioriteit 2 Attractieve steden Versterken cultureel-toeristische waarde landgoederen Amelisweerd en Rhijnauwen* Projecten prioriteit 3 Attractieve steden

Museum van Speelklok Revitalisering Flora's Hof en Lichte Gaard

tot Pierement

2.525.343

800.000

970.000**

Openbare ruimte aandachtswijken

gemeente Utrecht

1.020.820

397.820

538.000**

Zingende Toren

gemeente Utrecht

1.244.632

250.000

819.632**

Huisvesting Kunstfactor

gemeente Utrecht

995.000

398.000

597.000

Emissievrije bierboot

gemeente Utrecht

400.000

200.000

200.000

De Wissel

ROC Midden Nederland

665.000

330.000

335.000

4.565.156

1.826.062

2.689.097**

898.920

359.568

539.000**

3.123.790

1.249.516

1.055.152**

Wijkeconomie en kleinschalig ondernemerschap

gemeente Utrecht

Designer Café

Taskforce Innovatie Stichting Vrienden v/h

Creatieve Industrie Jan Jongerius

Jongeriuscomplex

Bedrijventerrein Overvecht

gemeente Utrecht

704.986

283.986

421.000

De Nieuwe Bouwloods

St. Bouwloods Utrecht

1.059.868

400.000

0**

Aanleg 1e fase Parkpergola Leidsche Rijn

gemeente Utrecht

2.456.887

800.000

1.656.887

Trajectum Lumen

gemeente Utrecht

3.226.000

1.060.000

2.166.000

Upgrading Havens Lage Weide

gemeente Utrecht

5.000.000

2.000.000

3.000.000

Hiermee zijn de voor de stad beschikbare middelen in de prioriteiten 2 en 3 volledig toegekend aan projecten. Er is nog ruimte binnen de aan de stad beschikbaar gestelde middelen in prioriteit 1. Een belangrijk deel daarvan is bestemd voor de bouw van een Life Science Incubator op het Utrecht Science Park, waarvoor inmiddels een aanvraag is ingediend bij het regionale programmabureau. Voor het daarna nog resterende budget is een aantal projecten in beeld.

Europese subsidies na 2013 De voorbereidingen voor de structuurfondsperiode 2014-2020 zijn in volle gang. Wij volgen deze ontwikkelingen en dragen bij aan de gedachtevorming over nieuwe programma's, met als doel om ook na 2013 te kunnen beschikken over Europees geld voor Utrechtse projecten en programma's. Op basis van de laatste voorstellen van de Europese Commissie en de reacties daarop zien wij op hoofdlijnen de volgende ontwikkelingen. In de Europese begrotingsperiode 2014-2020 zal het geld nog sterker dan voorheen worden ingezet ten behoeve van de Europese beleidsdoelstellingen slimme groei (kennis, innovatie en onderwijs), duurzame groei (zuiniger met hulpbronnen) en groei voor iedereen (arbeidsparticipatie, onderwijs, armoedebeleid). Bij de toekenning van Europees geld aan de lidstaten en aan projecten zal de Europese Commissie eisen stellen aan de resultaatgerichtheid. Bijvoorbeeld de regio's die een beroep doen op het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling ten behoeve van innovatiebeleid, moeten werken aan de hand van een zogenoemde smart specialisation strategy, die is gebaseerd op 319

een analyse van de sterke en zwakken punten van de regio en die richting geeft aan de inspanningen. Wij werken daarom samen met de randstadpartners van Kansen voor West aan zo'n strategie. De nieuwe Europese begroting zal eenvoudiger zijn en zal niet of nauwelijks groeien. Het ziet er naar uit dat er minder subsidieprogramma's komen. Verschillende bestaande Europese subsidie- en/of onderzoeksprogramma's worden gebundeld. Ook wordt gezocht naar vereenvoudiging in de verantwoording en harmonisatie van voorwaarden van de verschillende Europese subsidieregelingen. Wij ondersteunen de initiatieven op dat gebied van harte, omdat administratieve vertaalslagen veel capaciteit vragen van de projectondersteuning en er per subsidieregeling flinke verschillen bestaan in de voorschriften voor verantwoording en projectadministratie Om het Europese geld effectiever in te zetten stimuleert de Europese Commissie vernieuwende financieringsconcepten (financial engineering). Een belangrijk punt in de nieuwe programmaperiode is samenwerking tussen partijen (bijvoorbeeld overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen) en tussen overheden. Nog meer dan in voorgaande jaren zullen wij dan ook bij het benutten van de subsidiemogelijkheden inzetten op samenwerking met stakeholders in de stad; kennisinstellingen, bedrijfsleven, corporaties, maatschappelijke organisatie en maatschappelijk middenveld. Dit past bij onze visie op de (regie) rol van de gemeente.

320

Bijlage 6 Corresponderende posten Onderstaande tabel bevat de taakmutaties uit de junicirculaire 2012. In het kader van de behandeling van de Programmabegroting 2013 zal besluitvorming plaatsvinden over deze posten.

Programma

Mutatie

2012

2013

2014

2015

2016

0,081

0,081

0,081

0,081

-0,392

-0,392

-0,392

-0,392

1,300

1,300

1,300

Incidentele uitname in 2012 voor de ondersteuning die de VNG en KING de gemeenten bieden bij de implementatie van de modernisering van de GBA en bij de verwerving van de Bewoners en Bestuur

Burgerzakenmodules.

-0,210

Incidentele toevoeging in 2012 voor de kosten van het explosievenonderzoek ten behoeve van de realisatie van het Stedelijke Ontwikkeling,

regionale deel van de ov-terminal, de tijdelijke HOV-baan over

Stationsgebied

de 2e Asselijnstraat en de tunnel van de parkeergarage.

0,262

De incidentele toevoeging voor bodemsanering wordt in 2012 Duurzaamheid

en 2013 verlaagd.

-0,007

-0,008

Incidentele toevoeging in 2012 voor de meerkosten bij het baggeren van de fortgracht van fort Blauwkapel en de nabijgelegen vijvers, in verband met de mogelijke aanwezigheid Openbare Ruimte en Groen

van explosieven.

0,245

Structurele toevoeging vanaf 2012 voor de uitvoering van de wet aanpak fraude, die per 1 januari 2013 wordt ingevoerd. De wet verplicht gemeenten tot het opleggen en invorderen van boetes bij constatering van fraude. Het bedrag van de Werk en Inkomen

toevoeging is in 2012 incidenteel lager dan in de jaren daarna.

0,044

Structurele uitname vanaf 2013 van de uitvoeringskosten voor inburgering in verband met de wijziging van het Werk en Inkomen

inburgeringsstelstel. Incidentele toevoeging in 2013, 2014 en 2015 voor het tegengaan van vroegtijdig schoolverlaten. De middelen zijn

Onderwijs

bedoeld voor regionale inzet.

321

Programma

Mutatie

2012

2013

2014

2015

2016

0,050

0,050

0,050

0,736

5,359

5,359

5,359

5,359

-0,301

-0,280

-0,280

-0,280

-0,280

0,109

0,109

0,109

0,109

0,109

0,427

0,427

0,547

0,547

0,547

0,547

Incidentele toevoeging in 2012, 2013 en 2014 voor de uitvoering van het LHBT-emancipatiebeleid (LHBT: Lesbische Welzijn, Jeugd en

vrouwen, Homoseksuele mannen, Biseksuelen en Transgender

Volksgezondheid

personen). Structurele verhoging met 0,736 miljoen euro van de middelen voor vrouwenopvang in verband met de aanpak van geweld in huiselijke kring. De structurele bijdrage komt daarmee op

Welzijn, Jeugd en

5,359 miljoen euro. De bijdrage vanaf 2013 was in de

Volksgezondheid

Voorjaarsnota 2012 pm geraamd. Wet Maatschappelijke Ondersteuning: actualisatie van de

Welzijn, Jeugd en

integratie-uitkering in de jaren 2011 (- 0,114 miljoen euro),

Volksgezondheid

2012 (-0,187 miljoen euro) en 2013 (- 0,280 miljoen euro).

Welzijn, Jeugd en

Centra voor Jeugd en Gezin: actualisatie van de decentralisatie-

Volksgezondheid

uitkering Incidentele toevoeging in 2013 en 2014 voor de uitvoering van het programma 'Zichtbare schakel: de wijkverpleegkundige voor een gezonde buurt'. Dit programma beoogt meer sturingsmogelijkheden voor gemeenten om op lokaal niveau een goede verbinding te leggen tussen preventie, wonen,

Welzijn, Jeugd en

welzijn en zorg. Vanaf 2015 zal mogelijk een andere

Volksgezondheid

financieringswijze worden toegepast. Structurele toevoeging vanaf 2013 in verband met de gemeenschappelijke kosten en basisfaciliteiten die nodig zijn voor een goede ketensamenwerking in het regionale

Veiligheid

veiligheidshuis. Incidentele toevoeging in 2012 in verband met uitbreiding van de impuls Brede Scholen, sport en cultuur. De uitbreiding betreft de inzet van buurtsportcoaches ('Sport en bewegen in de

Sport

322

buurt').

0,144

Programma

Mutatie

2012

2013

2014

2015

2016

1,707

-0,258

-0,258

-0,258

-0,258

-0,040

-0,040

-0,040

-0,040

6,895

6,903

6,426

5,126

Maatschappelijke opvang: actualisatie van de decentralisatieuitkering in de jaren 2011 (+ 0,911 miljoen euro), 2012 (+ 0,796 miljoen euro) en 2013 (- 0,258 miljoen euro). In de Programmabegroting 2010 is vanaf 2013 een verhoging van de decentralisatie-uitkering maatschappelijke opvang verwerkt van 1,9 miljoen euro. De inzet van eigen gemeentelijke middelen is toen evenredig verlaagd, zodat de totale financiële inzet voor maatschappelijke opvang gelijk is gebleven. Nu vanaf 2013 sprake is van een verlaging, wordt deze ten laste van de algemene middelen gebracht. Het uitgangspunt dat de totale inzet voor maatschappelijke opvang gelijk blijft, blijft daarmee Algemene Middelen

overeind. Structurele verlaging van de middelen die worden ontvangen in verband met de aanpassing van de norm voor kwijtschelding van lokale belastingen. Een deel van deze middelen blikt bestemd voor de waterschappen. De middelen die in verband met de aanpassing van de norm voor kwijtschelding worden ontvangen, zijn in de Voorjaarsnota 2012 toegevoegd aan de algemene middelen, omdat Utrecht

Algemene Middelen

deze aanpassing niet toepast. Incidentele toevoeging in 2012 voor het nadeel dat gemeenten in 2011 hadden vanwege het tijdelijk gratis moeten verstrekken van de Nederlandse Identiteitskaart. Deze kosten zijn in 2011 verwerkt en maken onderdeel uit van het rekeningresultaat. Er is dus geen aanleiding meer om deze incidentele toevoeging over te hevelen naar het programma

Algemene Middelen

Bewoners en Bestuur.

Totaal

0,110 2,889

Bedragen zijn in miljoenen euro’s.

323

Bijlage 6: Verklarende woordenlijst Begrip

Omschrijving Jaarlijkse groei van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Op basis van de normeringssystematiek is deze gekoppeld aan de groei van de netto gecorrigeerde rijksuitgaven; stijgen de rijksuitgaven, dan stijgt ook het

Accres

Gemeentefonds, en andersom. De laatst door de gemeenteraad vastgestelde begroting. Dit betreft de nominale begroting plus alle door de gemeenteraad vastgestelde

Actuele begroting

begrotingswijzigingen. Jaarlijkse afboeking van een deel van de boekwaarde van een geactiveerd goed. Deze wordt geacht de waardevermindering van het actief tot uitdrukking te brengen. De afschrijving wordt ten laste gebracht van de rekening van baten

Afschrijving

en lasten. Reserves waarvan de renteopbrengst wordt aangewend als algemeen

Algemene dekkingsreserves

dekkingsmiddel. Alle reserves niet zijnde bestemmingsreserves. Tot de algemene reserves worden gerekend de algemene reserve in enge zin, de algemene

Algemene reserves

dekkingsreserves, de reserve grondexploitaties en de dienstbedrijfsreserves. Uitkering uit het Gemeentefonds door het Rijk aan alle gemeenten op basis van algemene verdeelmaatstaven, vastgelegd in de Financiële verhoudingswet, met

Algemene uitkering

het karakter van algemene middelen. Overzicht van activa en passiva (bezittingen en schulden) van een organisatie

Balans

op een bepaald moment. De aanduiding volgens de comptabiliteitsvoorschriften voor de

Baten

opbrengsten/inkomsten van de gemeente. In dit stelsel worden uitgaven en inkomsten toegerekend aan het tijdvak waarin het verbruik van goederen en diensten plaatsvindt en de baten ontstaan. Dit maakt het mogelijk om de integrale kosten en opbrengsten af te leiden uit de

Baten-lastenstelsel

administratie en leidt daarmee tot een doelmatiger beheer. Een aanpassing van de ramingen tijdens het begrotingsjaar; een dergelijk

Begrotingswijziging

besluit wordt door de gemeenteraad genomen. Landelijke reserve binnen het Gemeentefonds die dient om de gevolgen voor de algemene uitkering van sterke fluctuaties in de gecorrigeerde rijksuitgaven op te vangen. Hiertoe zet het Rijk op voorhand een deel van de algemene uitkering landelijk ‘apart’. Op basis van de werkelijke rijksuitgaven wordt bezien of (een deel van) de reserve aan de gemeenten wordt uitgekeerd of dat er nog een bijstorting door de gemeenten nodig is. Zolang de nomeringssystematiek buiten werking is gesteld, houdt het Rijk geen geld

Behoedzaamheidsreserve

behoedzaamheidsreserve aan. De bestuursrapportage is onderdeel van de voorjaarsnota. Hierin wordt tussentijdse verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid en worden nieuwe ontwikkelingen gesignaleerd. Op basis van deze informatie kan tussentijds worden bijgestuurd en vindt bijstelling plaats van de lopende

Bestuursrapportage

begroting. Reserves waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestedingsrichting heeft

Bestemmingsreserves

gegeven. Sinds 2003 geldt voor de gemeenten een BTW-regime. Het BTWcompensatiefonds is ingesteld om de verschillen tussen de verlaging van de programmabegroting en die van het Gemeentefonds te egaliseren, opdat de

BTW-Compensatiefonds

invoering van het BTW-regime budgettair neutraal verloopt. Een beleidswijziging die de uitkomst van de programmabegroting per saldo

Budgettair neutraal 324

niet beïnvloedt.

Begrip

Omschrijving

Besluit Begroting en Verantwoording

Wettelijke voorschriften voor de inrichting van de programmabegroting en –

Provincies en Gemeenten (BBV)

verantwoording. Stijging van het inkomen per werknemer als gevolg van een afgesloten

Contractloonstijging

collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Schriftelijke mededeling van de accountant waarin deze een oordeel geeft over

Controleverklaring

de getrouwheid en de rechtmatigheid van de (financiële) verantwoording. Het overdragen van meer verantwoordelijkheden en bevoegdheden naar lagere overheden. Concreet kan dit leiden tot overheveling van taken (en de daartoe

Decentralisatie

benodigde middelen) van de centrale overheid naar andere overheden. De decentralisatie-uitkering is een variant op de al langer bestaande integratieuitkering. Anders dan bij de integratie-uitkering hoeft het moment van overheveling naar de algemene uitkering bij de decentralisatie-uitkering nog niet bekend te zijn. Daarnaast kan het bij een decentralisatie-uitkering om

Decentralisatie-uitkering

tijdelijke middelen gaan. Bepaalde gemeentelijke lasten kunnen aan de burger worden doorberekend (bijvoorbeeld de kosten van de riolering en afvalinzameling); de mate waarin dit gebeurt wordt tot uitdrukking gebracht door het dekkingspercentage. Bij

Dekkingspercentage

een volledige doorberekening is sprake van een dekkingspercentage van 100%. Het afschaffen, vereenvoudigen of stroomlijnen van regelingen en wetten die de overheid oplegt aan bedrijven, instellingen en burgers. Doel hiervan is bevordering van dynamiek en aanpassingsvermogen aan de economie en het vermijden van onnodige bureaucratie en onnodig hoge kosten ten gevolge van

Deregulering

ondoelmatige of inefficiënte regelgeving. Vervult binnen de budgetregels de eerste beperkte achtervang voor risico’s die de dienst loopt over de apparaatskosten en vormt daarmee het

Dienstbedrijfsreserve

weerstandsvermogen van de afzonderlijke dienst. In navolging van DigiD voor burgers is DigiD voor bedrijven ontwikkeld. DigiD voor bedrijven is een gemeenschappelijk systeem waarmee de overheid op internet de identiteit van bedrijven kan vaststellen. Met één inlogcode kunnen bedrijven terecht bij elektronische diensten van steeds meer

DigiD

overheidsinstellingen. De mate waarin een maximale hoeveelheid prestaties wordt geleverd met een minimale hoeveelheid middelen of een hogere kwaliteit wordt bereikt bij een gelijkblijvende hoeveelheid middelen. Onderzoek naar doelmatigheid richt zich

Doelmatigheid (efficiency)

vooral op verbetering van bedrijfsvoering. De mate waarin de geleverde prestaties bijdragen aan het realiseren van de gestelde (beleids)doelen. Onderzoek naar doeltreffendheid richt zich op de

Doeltreffendheid (effectiviteit)

vergelijking van het gerealiseerde en het gewenste effect. Door een ministerie aan de gemeente verstrekte gelden ter uitvoering van een specifieke taak (bijvoorbeeld onderwijs, bijstand); een doeluitkering is niet vrij

Doeluitkering (specifieke uitkering)

besteedbaar. Dualisering is strikt genomen de ontvlechting van de taken en bevoegdheden tussen de gemeenteraad en het college van B en W. De gemeenteraad concentreert zich op kaderstelling, controle en volksvertegenwoordiging,

Dualisering

terwijl het college van B en W bestuurt. Voorzieningen die samenhangen met het in de tijd onregelmatig gespreid zijn

Egalisatievoorzieningen

van bepaalde kosten. Het eigen vermogen is het verschil tussen de activa en het vreemd vermogen. Het eigen vermogen op de balans bestaat uit de algemene reserves, de

Eigen vermogen

bestemmingsreserves en het saldo van de rekening, van baten en lasten.

325

Begrip

Omschrijving Het kabinet, VNG, IPO en de sociale fondsen hebben een akkoord bereikt over beheersing van het EMU-saldo van de lokale overheden. Kern van het akkoord is dat gezamenlijk opgetrokken wordt om ervoor te zorgen dat het vastgestelde maximumtekort niet wordt overschreden. Ontwikkelingen in de uitvoering van lokale begrotingen worden nauw gevolgd en er zal worden

EMU-saldo (Europese Monetaire Unie)

gezocht naar mogelijkheden om het lokale EMU-saldo verder te beperken. De wijze waarop de gemeente in de behoefte aan geld (kort) en kapitaal (lang) voorziet: het geldbeheer. Uitgaven en inkomsten gaan niet altijd gelijk op en voor investeringen wordt in principe geleend. Daardoor kunnen tijdelijk overschotten of tekorten ontstaan. Op de gelden kapitaalmarkt wordt dit glad

Financiering

gestreken. Onderdeel en afgeleid van een hoofdfunctie. Een functie komt overeen met een onderdeel van het gemeentelijk takenpakket en geeft dus een globale groepering van inkomsten en uitgaven per taakveld, per onderwerp van zorg.

Functie

Bijvoorbeeld: bijstandsverlening, sport, handel en ambacht, vastgoed. Zekerheidsstelling door de gemeente ten behoeve van derden die een lening aantrekken. Bij derden valt te denken aan sportverenigingen of welzijnsinstellingen. Ingeval van wanbetaling zal de gemeente de resterende

Garantie

schuld dienen af te lossen. Landelijk fonds onder beheer van het ministerie van Binnenlandse Zaken, waarin een deel van de opbrengst van de rijksbelastingen wordt gestort. Uit dit fonds worden jaarlijks (algemene) uitkeringen gedaan aan de gemeenten ter dekking van een deel van hun uitgaven. Deze gelden zijn, voor zover daar geen

Gemeentefonds Incidenteel

wettelijke verplichtingen tegenover staan, vrij besteedbaar. Eenmalig, dat wil zeggen niet jaarlijks terugkerend. Uitkering uit het Gemeentefonds van tijdelijke aard ter overbrugging van

Integratie-uitkering Investering

gefaseerde overheveling van specifieke rijksuitkeringen. De aanschaf of de productie van een kapitaalgoed. Eén van de twee onderdelen van de verantwoording. De jaarrekening geeft een analyse van de afwijkingen tussen de begrote en gerealiseerde baten en lasten. Tevens wordt in de jaarrekening de stand van de gemeentelijke

Jaarrekening

vermogenspositie opgemaakt. Eén van de twee onderdelen van de verantwoording. Het jaarverslag bevat de meer beleidsmatige onderdelen, zoals de programma- en paragraaf

Jaarverslag

verantwoording. Duurzaam productiemiddel, dat nodig is om de aan de burgers te leveren diensten en goederen, te produceren. Daarbij gaat het om een productiemiddel

Kapitaalgoed

dat meerdere jaren meegaat en veelal veel waarde heeft. Deze bestaan uit de componenten afschrijving en rente. Het zijn de exploitatiekosten van vaste activa. Deze volgen de levensduur. De rentekosten ontstaan omdat beslag op vermogen wordt gelegd. Vanwege jaarlijkse

Kapitaallasten

afschrijving daalt de boekwaarde en nemen de rentekosten af. Deel van het financieringstekort dat maximaal tegen kort geld mag worden geleend. Is het financieringstekort hoger dan de kasgeldlimiet dan moet dat via

Kasgeldlimiet

lang geld worden gefinancierd. Een absoluut getal of een verhoudingsgetal dat is uitgedrukt in fysieke- of in geldeenheden en dat de toestand van of de ontwikkeling op een programma in

Kengetal

beeld brengt. Opsomming van relevante gegevens met het doel in één oogopslag een indruk

Kerngegevens

te geven waar het op het desbetreffende werkterrein om gaat. Middelen die worden aangetrokken op de geldmarkt in de vorm van

Kort geld

kortlopende leningen (looptijd korter dan een jaar). Middelen die worden aangetrokken op de kapitaalmarkt in de vorm van

Lang geld 326

langlopende leningen (looptijd langer dan een jaar).

Begrip

Omschrijving Heffing op een publiekrechtelijke grondslag voor een gemeentelijk goed of een gemeentelijke dienst (bijvoorbeeld leges paspoorten, leges bouwvergunningen). Het totaal van de gemeentelijke leges mag niet meer dan

Leges

kostendekkend zijn. Een liquiditeitsplanning geeft inzicht in tijdstip, omvang en periode waarvoor financieringsmiddelen moeten worden aangetrokken. Door een tijdig inzicht daarin wordt voorkomen dat dure ad-hoc maatregelen moeten worden

Liquiditeitsplanning

genomen. Bestaansrecht (boodschap) van de organisatie, bezien vanuit de

Missie

maatschappelijke functie die zij vervult. De raming van baten en lasten die is opgenomen in het boekwerk van de programmabegroting. Behandeling en vaststelling vinden plaats tijdens de

Nominale begroting Nominale compensatie

begrotingsbehandeling in november. De compensatie van loon- en prijsontwikkelingen. Ook wel bekend als 'samen de trap of, samen de trap af'. Volgens deze systematiek is de hoogte van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds gekoppeld aan de omvang van de (netto gecorrigeerde) rijksuitgaven. Als de relevante rijksuitgaven stijgen, dan neemt de omvang van het Gemeentefonds

Normeringssystematiek

toe; dalen de rijksuitgaven, dan neemt de omvang van het Gemeentefonds af.

Ombuiging

Verlaging van de uitgaven ten opzichte van een eerder vastgelegd ijkpunt. De rekenrente die de Centrale Treasury gebruikt voor het berekenen van de rentelasten over de gedane investeringen. Deze rente is onderdeel van de

Omslagrente Onderuitputting

kapitaallasten en wordt doorberekend aan de diensten. Onderbesteding van budgetten in enig jaar. Regeling op grond waarvan derden buiten de overheid recht hebben op een geldelijke bijdrage van de overheid (of van een sociaal fonds). Dit ongeacht of de overheid hiervoor voldoende budget heeft. Alleen door het aanpassen van de voorwaarden die in de regeling worden gesteld, kan de overheid het beroep

Openeinderegelingen

op een openeinderegeling beheersen. Een output kengetal is een kengetal dat aangeeft welke prestatie de gemeente

Output kengetal

levert voor het te realiseren maatschappelijk effect. Recht voor het gebruik van openbare grond of water. Het recht kan worden geheven van degene die voorwerpen onder, op of boven openbare

Precariobelasting

gemeentegrond of water heeft of van degene voor wie dit gebeurt. Vorm van verzelfstandiging, waarbij door de overheid verrichte taken hetzij onder een minder directe vorm van overheidsinvloed worden gesteld, hetzij

Privatisering

geheel aan die overheidsinvloed worden onttrokken. Het overzicht van de verwachte baten en lasten, opgesteld volgens het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). De programmabegroting is opgebouwd uit de beleidsbegroting en de financiële begroting, die op hoofdlijnen inzicht geven in het voorgestane beleid en de daarmee samenhangende financiële middelen voor het komend jaar en de daarop volgende drie jaren. De programmabegroting wordt door de

Programmabegroting

gemeenteraad vastgesteld. Overzicht van de in een bepaald jaar gerealiseerde lasten en baten. De programmabegroting is opgebouwd uit het jaarverslag en de jaarrekening. De programmaverantwoording dient ter verantwoording van het uitvoeren van de

Programmaverantwoording

programmabegroting. Vorm van samenwerking tussen markt en overheid. Hierbij wordt gezocht naar

Publiekprivate

een institutionele vormgeving waarin het bereiken van synergie-effecten en een

samenwerkingsconstructie (PPS)

efficiënte allocatie van schaarse middelen centraal staan. Samenvattend overzicht van de belangrijkste (hoofd)taken van de gemeente en

Recapitulatiestaat (geconsolideerd)

de daarmee samenhangende uitgaven en inkomsten.

327

Begrip

Omschrijving Wordt geheven ter dekking van de kosten van gemeentelijke dienstverlening (bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing). Een recht mag maximaal kostendekkend

Recht

zijn. Het weerstandsvermogen dat dient als buffer voor de risico’s die worden

Reserve grondexploitatie

gelopen bij grondexploitaties. Dit betreft in beginsel vrij aanwendbare middelen. Daarom behoren ze tot het eigen vermogen. De reserves worden onderscheiden in algemene reserves en

Reserves

bestemmingsreserves.

Retributie

Zie recht. Overzicht van risico’s zoals bekend bij het aanbieden van de

Risicomodel

programmabegroting en de -verantwoording. Voorzieningen die betrekking hebben op gekwantificeerde risico’s, niet zijnde de risico’s over de apparaatskosten (deze laatste worden gedekt door de

Risicovoorzieningen

algemene reserve en/of bedrijfsreserves). Project dat tot doel heeft de verantwoordings- en controle-informatie van de gemeente aan het Rijk te stroomlijnen en te vereenvoudigen/verminderen. Per specifieke uitkering is geen aparte accountantsverklaring meer vereist. Volstaan kan worden met de jaarrekening, met daarbij gevoegd een bijlage met

Single Informatie Single Audit (SISA)

een aantal gegevens per specifieke uitkering.

Specifieke uitkering

Zie: doeluitkering. Een begrotingspost waarop bedragen worden geraamd die nog niet specifiek

Stelpost

benoemd kunnen worden of nog te verdelen zijn. Jaarlijks terugkerend. Structurele kosten dienen door structurele opbrengsten

Structureel

te worden gedekt.

Subsidie

natuurlijke personen.

Overdracht van de gemeente aan derden, zowel particuliere instellingen als Een wijziging van de begroting die ofwel beleidsarm is of een administratieve Technische wijziging Treasury

verwerking van een al genomen besluit. Dit betreft het geheel van activiteiten in verband met de financiering. De treasuryparagraaf vormt na inwerkingtreding van de Wet financiering Decentrale Overheden (FIDO) een onderdeel van de programmabegroting en de verantwoording. In de programmabegroting wordt ingegaan op de beleidsplannen voor de treasuryfunctie voor de komende jaren en in het bijzonder voor het eerstkomende jaar. In de programmaverantwoording wordt

Treasuryparagraaf

ingegaan op de verschillen tussen de plannen en de realisatie van daarvan. Hierin worden de uitgangspunten, doelstellingen, beleidsmatige en organisatorische kaders voor de treasuryfunctie vastgelegd. Tevens bevat het treasurystatuut regels over de inhoud, vorm en periodiciteit van de

Treasurystatuut

verantwoordingsinformatie over de treasury. Middelen, die doorgaans onder strikte condities zijn verkregen van derden, veelal de rijks- of provinciale overheid. Niet bestede middelen waaraan een minder strikte bestemming is gegeven of waarin een eigen gemeentelijke bijdrage is opgenomen worden vanwege de ruimere mate van keuzevrijheid gerangschikt onder de bestemmingsreserves. Indien de gemeente een bijdrage levert aan een in hoofdzaak met behulp van rijksbijdragen bekostigd programma, dan wordt bij de jaarrekening verondersteld dat de rijksbijdrage eerst wordt benut. Eventuele overschotten betreffen dus de gemeentelijke

Van derden verkregen middelen

bijdrage en zijn vrij besteedbaar.

Verantwoording

Zie programmaverantwoording. Contractuele overeenkomst tot het betalen van een vast bedrag aan een

Verplichting

328

bekende partij.

Begrip

Omschrijving Verplichting met een voorwaardelijk karakter. Deze wordt op de balans gerekend tot het vreemd vermogen. Ze wordt getroffen voor toekomstige uitgaven, waarvan de oorzaak zich al heeft voorgedaan. Een voorziening moet dekkend zijn voor de achterliggende voorwaardelijke verplichting.

Voorziening

Voorzieningen worden onderscheiden in risico- en egalisatievoorzieningen. Maatstaf voor de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van risico's op te vangen zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (hoeveel middelen

Weerstandsvermogen

zijn nodig om alle risico's op te kunnen vangen).

329

Erratum Programmabegroting 2013 Per abuis is een verkeerde financiële tabel opgenomen bij het onderdeel Algemene Ondersteuning, pagina 226. Hieronder zijn de juiste cijfers opgenomen.

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016


22.881


228

21.505

22.650

18.719

18.719

85.925

83.557

82.635

81.880

5.101

5.497

5.447

5.447

5.447

28.210

112.927

111.654

106.802

106.047


706

227

227

227

227


223

0

0

0

0

P1.1.3 Budget toe te rekenen dienstoverhead

5.101

5.497

5.447

5.447

5.447

Totaal baten

6.030

5.725

5.675

5.675

5.675

22.181

107.203

105.980

101.127

100.372

Lasten

P1.1.3 Budget toe te rekenen dienstoverhead Totaal lasten Baten


0

0

0

0

0


0

0

0

0

0

22.181

107.203

105.980

101.127

100.372


Bijlage raad

Eerste technische begrotingswijziging 2013 Zoals afgesproken bij de evaluatie van de planningen controlcyclus worden begrotingswijzigingen voortaan afzonderlijk aan u voorgelegd. De technische wijzigingsvoorstellen zijn voorzien van een toelichting. Een Technische Wijziging bestaat uit techniek, verwerking raadsbesluitvorming en verwerking besluitvorming cyclusproducten. Mutaties zijn budgettair neutraal. Mutaties kleiner dan 0,1 miljoen euro worden niet toegelicht.

1.1 Techniek algemeen Onderstaand de toelichtingen bij de technische mutaties (tabel 1). Dit zijn beleidsarme mutaties of is de administratieve verwerking van raadsbesluiten. Het duurt drie tot zes maanden voordat u van een raadsbesluit de administratieve verwerking in een Technische Wijziging ziet. De nummering hieronder correspondeert met die van de Programma's in de Programmabegroting 2013. In verband met de lengte van sommige teksten is er voor gekozen om bij sommige mutaties alleen een verwijzing naar de volledige tekst in een ander programma op te nemen.

1. Bewoners en Bestuur Budgetoverheveling Wij verlagen met ingang van 2013 de lasten van het programma Bewoners en Bestuur structureel met 0,457 miljoen euro en verhogen met ingang van 2013 de lasten van het programma Cultuur structureel met 0,457 miljoen euro. In verband met de heroriëntatie Stadspromotie wordt het subsidiebudget bestemd voor het Uitburo overgeheveld naar het programma Cultuur, dat reeds sinds maart 2012 het opdrachtgeverschap voor de Stichting Cultuur Promotie Utrecht, inclusief het Uitburo, uitvoert. Inhoud en geld worden op deze manier bij elkaar gebracht. De effecten prestatiedoelstelling vervalt hiermee bij het programma Bewoners en Bestuur, maar die komt op hetzelfde niveau met dezelfde ambitie terug in het programma Cultuur.

2. Stedelijke Ontwikkeling Budgetoverheveling Wij stellen voor om binnen het programma Openbare Ruimte en Groen (Achterstallig Onderhoud) de lasten structureel met ingang van 2013 te verhogen met 0,940 miljoen euro en binnen het programma Stedelijke Ontwikkeling (Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma), de lasten structureel met ingang van 2013 te verlagen met 0,940 miljoen euro in verband met huurverrekening, gebouw 1 wordt voortaan door StadsWerken gehuurd in plaats van StadsOntwikkeling. Budgetoverheveling In 2012 is de overheveling van 2,200 miljoen euro voor intensivering groen (lasten) tot en met 2014 overgeheveld van programma Stedelijke Ontwikkeling (prestatie 1.1.2) naar het programma Openbare Ruimte en groen (wijkgroenplan en wijkstructuurplan), de structurele overheveling met ingang van 2015 moest nog plaatsvinden. Wij stellen voor om de lasten in het programma Stedelijke Ontwikkeling (Stedelijke kaders) structureel met ingang van 2015 te verlagen met 2,200 miljoen euro en de lasten in programma Openbare ruimte en groen structureel met ingang van 2015 te verhogen met 1,200 miljoen euro voor prestatie Groen in directe woonomgeving en 1,000 miljoen euro voor de prestatie Groene hoofdstructuur in verband met structurele budgetoverheveling door de nieuwe programmaindeling met ingang van 2012.

1/8

Landmeten/Ruimtelijke informatie De uitname van de budgetten voor landmeten/Ruimtelijke Informatie was gestald op programma Stedelijke Ontwikkeling, prestatie 1.1.1. Het deel dat niet aan de overhead was gerelateerd wordt nu verdeeld naar de van toepassing zijnde producten. In verband met de verdeling van de budgetuitname van de werkzaamheden voor Landmeten/Ruimtelijke Informatie stellen wij voor om de lasten in het Programma Stedelijke Ontwikkeling (Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma) structureel met ingang van 2013 te verhogen met 0,193 miljoen euro en de lasten structureel met ingang van 2013 te verlagen binnen Programma Stedelijke Ontwikkeling (stedelijke kaders 0,004 miljoen euro, Bestemmingsplannen 0,006 miljoen euro, Visies en randvoorwaarden ruimtelijke bouwplannen 0,004 miljoen euro, Huisvesting bijzondere doelgroepen 0,001 miljoen euro, Monumenten 0,004 miljoen euro, Toetsen vergunningaanvragen 0,005 miljoen euro), binnen Programma Bereikbaarheid (Autogebruik 0,027 miljoen euro , parkeervoorzieningen 0,105 miljoen euro) en binnen Programma Werk en Inkomen (Economische Structuur 0,034 miljoen euro, Voldoende Werkgelegenheid 0,003 miljoen euro). Budgetaanpassing A Budgetuitnames die gerelateerd zijn aan overhead waren voor StadsOntwikkeling geparkeerd onder Programma Stedelijke Ontwikkeling. In verband met de nieuwe organisatiestructuur worden deze uitnames verdeeld naar de nieuwe organisaties en overgeboekt naar de relevante producten. Wij stellen voor, in verband met het verdelen van uitgenomen overheadbudgetten van voormalig StadsOntwikkeling naar de nieuwe organisaties, om binnen programma Stedelijke Ontwikkeling, prestatie Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma (bedrijfsmiddelen StadsOntwikkeling) de lasten te verhogen, incidenteel in 2013 met 4,096 miljoen euro, structureel met ingang van 2014 met 4,787 miljoen euro. We stellen voor incidenteel voor 2013 en structureel vanaf 2014: Voor Programma Stedelijke Ontwikkeling (Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma de lasten te verlagen respectievelijk met 0,035 miljoen euro en 0,035 miljoen euro; Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma met 0,948 miljoen euro en 1,125 miljoen euro; Toetsen vergunning aanvraag lasten met 0,754 miljoen euro en 0,794 miljoen euro; Toezicht op naleving met 0,351 miljoen euro en 0,368 miljoen euro; Voor Programma Bereikbaarheid ( Auto) de lasten te verlagen met 0,877 miljoen euro en 0,910 miljoen euro; Parkeervoorzieningen met 0,560 miljoen euro en 0,960 miljoen euro ; Voor Programma vastgoed (Accommodaties/Vastgoedbeheer) de lasten te verlagen met 0,314 miljoen euro en 0,334 miljoen euro; Voor Programma Veiligheid (Voorkomen Incidenten) de lasten te verlagen met 0,069 miljoen euro en 0,073miljoen euro; Voor overhead Interne bedrijven de lasten te verlagen met 0,187 miljoen euro en 0,197 miljoen euro Budgetaanpassing B Bij de 2e Technische Wijziging 2012 is de taakstelling inkoop verdeeld over de programma's. Nadien zijn de criteria voor de verdeling opnieuw bekeken: hieruit volgt op basis van de daadwerkelijke inkoop in de afgelopen drie jaar een nieuwe verdeling, die we hier op programmaniveau weergeven. Het gaat hier om de verdeling van een stelpost over afdelingen. We verhogen de lasten in het programma bereikbaarheid met 0,454 miljoen euro in 2013, 0,549 miljoen euro in 2014, 0,369 miljoen euro in 2015 en met 0,171 miljoen euro in 2016. We verlagen de lasten in het programma duurzaamheid met 0,084 miljoen euro in 2013, met 0,063 miljoen euro in 2014, we verhogen de lasten met 0,071 miljoen euro in 2015 en 2016. We verhogen de lasten in het programma Vastgoed met 0,065 miljoen euro in 2013, met 0,031 miljoen euro in 2014 en verlagen de lasten met 0,044 miljoen euro in 2015 en met 0,156 miljoen euro in 2016. We verlagen de lasten in het programma Veiligheid in 2017 met 0,001 miljoen euro. We verlagen de lasten in het programma openbare ruimte en groen met 0,005 miljoen euro in 2013, met 0,003 miljoen euro in 2014, we verhogen de lasten in 2015 met 0,035 miljoen euro en in 2016 met 0,012 miljoen euro. We verhogen de lasten in het programma Werk en Inkomen met 0,382 miljoen euro in 2013, met 0,443 miljoen euro in 2014, met 0,425 miljoen euro in 2015 en met 0,399 miljoen euro in 2016. We verlagen de lasten in het programma Stedelijke ontwikkeling met 0,811 miljoen euro in 2013, met 0,956 miljoen euro in 2014, met 0,882 miljoen euro in 2015 en met 0,496 miljoen euro in 2016.

2/8

Vanwege de complexiteit en de overgang van oude naar de nieuwe organisatie zal nog worden bekeken of deze interne verdeling helemaal goed is gegaan. Mogelijk vind op bovenstaande verdeling nog een correctie plaats.

3. Duurzaamheid Budgetaanpassing B Zie programma Stedelijke ontwikkeling

4. Bereikbaarheid Landmeten/ruimtelijke informatie Zie programma Stedelijke ontwikkeling. Budgetaanpassing A Zie programma Stedelijke ontwikkeling. Budgetaanpassing B Zie programma Stedelijke ontwikkeling

5. Openbare ruimte en Groen Achterstallig onderhoud openbare ruimte en riolering In de Voorjaarsnota 2009 is besloten om een investeringsimpuls in het achterstallig onderhoud in de openbare ruimte en in de rioleringen te doen. De voorfinanciering hiervan loopt via de algemene dekkingsreserve. In de jaren 2009 en 2010 hebben daartoe onttrekkingen plaatsgevonden aan de algemene dekkingsreserve. In de jaren 2011 tot en met 2017 vinden stortingen plaats in de algemene dekkingsreserve; in 2011 tot en met 2015 in totaal 5 miljoen euro (waarvan 4 miljoen euro achterstallig onderhoud en 1 miljoen euro tbv rioleringen) en in 2016 en 2017 4 miljoen euro (alleen achterstallig onderhoud). De storting in de algemene dekkingsreserve van 5 miljoen euro blijkt abusievelijk structureel te zijn verwerkt. In het boekwerk van de programmabegroting 2013 is dit zichtbaar in het programma Openbare Ruimte en Groen op prestatiedoelstelling 1.1.1. In 2016 staat nog een toevoeging aan de reserves van 5 miljoen euro opgenomen, in plaats van 4 miljoen euro. De toelichting bij de prestatiedoelstelling onder het kopje toevoegingen en onttrekking reserves klopt overigens wel. Wij corrigeren in 2016 en 2017 de storting van 1,000 miljoen euro in de Algemene dekkingsreserve. De lasten in het programma Openbare Ruimte en Groen (achterstallig onderhoud) stijgen daardoor in 2016 en 2017 met 1,000 miljoen euro. Uw raad heeft hierover besloten bij de Voorjaarsnota 2009 (pagina 40). Huurverrekening Wij stellen voor om binnen het programma Openbare Ruimte en Groen (Achterstallig Onderhoud) de lasten structureel met ingang van 2013 te verhogen met 0,940 miljoen euro en binnen het programma Stedelijke Ontwikkeling (Verkennen en organiseren van het ruimtelijk programma), de lasten structureel met ingang van 2013 te verlagen met 0,940 miljoen euro in verband met huurverrekening, gebouw 1 wordt voortaan door StadsWerken gehuurd in plaats van StadsOntwikkeling. Intensivering groen In 2012 is de overheveling van 2,200 miljoen euro voor intensivering groen (lasten) tot en met 2014 overgeheveld van programma Stedelijke Ontwikkeling (prestatie 1.1.2) naar het programma Openbare Ruimte en groen (wijkgroenplan en wijkstructuurplan). de structurele overheveling met ingang van 2015 moest nog plaatsvinden. Wij stellen voor om de lasten in het Programma Stedelijke Ontwikkeling (Stedelijke kaders), structureel met ingang van 2015 te verlagen met 2,200 miljoen euro en de lasten in programma Openbare ruimte en groen structureel met ingang van 2015 te verhogen met 1,200 miljoen euro voor prestatie Groen in directe woonomgeving en 1,000 miljoen euro

3/8

voor de prestatie Groene hoofdstructuur in verband met structurele budgetoverheveling door de nieuwe programmaindeling met ingang van 2012.

6. Werk en Inkomen Budgetaanpassing B Zie programma Stedelijke ontwikkeling

7. Onderwijs Verzelfstandiging Gemeentebibliotheek Conform raadsbesluit 2012.129 (15 november 2012) zal de dienst gemeentebibliotheek per 1 januari 2013 verzelfstandigen. Administratief betekent dit het leegboeken van alle reguliere baten en lasten van de dienst gemeentebibliotheek. Hiervoor in de plaats verhogen we het subsidiebudget van het programma Onderwijs. Daarnaast vindt conform raadsbesluit in subsidiesuppletie plaats. Hiermee wordt het subsidiebudget verhoogd. De dekking vindt plaats door een navenante onttrekking aan de algemene dekkingsreserve (programma Algemene middelen). Onderstaand is het effect hiervan op de lasten en de baten binnen de programmaonderdelen beschreven. Per saldo is het effect dat het subsidiebudget met structureel met 10,97 miljoen euro wordt verhoogd. We verlagen structureel de lasten in het programma Cultuur (cultuurparticipatie) met 0,1 miljoen euro en verhogen de baten met 0,2 miljoen euro, we verhogen de lasten in het programma Vastgoed met 0,1 miljoen euro, we verlagen de lasten in het onderdeel algemene ondersteuning met 4,0 miljoen euro en verhogen de baten met 0,1 miljoen euro. Wij verhogen de baten structureel in het programma Onderwijs (innoveren klantgerichte dienstverlening) met 3,2 miljoen euro. In 2013 verhogen wij de lasten in het programma Onderwijs (innoveren klantgerichte dienstverlening) met 2,1 miljoen euro , we verhogen de lasten in het onderdeel algemene middelen met 0,3 miljoen euro en we onttrekken 1,776 miljoen euro aan de algemene dekkingsreserve. Wij verhogen in 2014 de lasten in 2014 in het programma Onderwijs (innoveren klantgerichte dienstverlening) met 0,8 miljoen euro, we verhogen de lasten in het onderdeel algemene middelen met 0,3 miljoen euro en we onttrekken 0,531 miljoen euro aan de algemene dekkingsreserve. Wij verhogen de lasten in 2015 in het programma Onderwijs (innoveren klantgerichte dienstverlening) met 0,7 miljoen euro we verhogen de lasten in het onderdeel algemene middelen met 0,3 miljoen euro en we onttrekken 0,405 miljoen euro aan de algemene dekkingsreserve. Wij verhogen de lasten in 2016 in het programma Onderwijs (innoveren klantgerichte dienstverlening) met 0,4 miljoen euro en we verhogen de lasten in het onderdeel algemene middelen met 0,3 miljoen euro en we onttrekken 0,135 miljoen euro aan de algemene dekkingsreserve.

8. Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Budgetaanpassing De lasten en de baten op het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (Bewaken en beschermen gezondheid Utrechters) nemen incidenteel toe met 0,46 miljoen euro. Het betreft de subsidie voor de opleiding van artsen tot arts maatschappij en gezondheid. Dit bedrag wordt jaarlijks incidenteel geraamd omdat het aantal artsen dat een opleiding volgt jaarlijks fluctueert . Correctie De lasten op het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (Bewaken en beschermen gezondheid Utrechters) nemen structureel af met 0,382 miljoen euro. De baten op het voornoemde onderdeel nemen structureel af met 0,118 miljoen euro. De lasten op het programma algemene ondersteuning nemen toe met 0,03 miljoen euro. De baten op het programma algemene ondersteuning nemen af met 0,234 miljoen euro. De brede doeluitkering voor centra jeugd en gezin die tot en met 2011 als separate inkomst werd ontvangen is in 2012 overgeheveld naar het gemeentefonds. In 2012 is dit met een begrotingswijziging verwerkt, per abuis zin de voornoemde bedragen blijven staan, middels deze wijziging wordt dit hersteld . Budgetaanpassing De lasten en baten op het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid gericht op preventie en duurzaam herstel uitgaande van participatie en eigen kracht van mensen)

4/8

nemen structureel toe met 0,094 miljoen euro. De lasten voor heroïneverstrekking als gevolg van prijsstijgingen nemen toe. Hiertegenover staat een hogere bijdrage van het Rijk. Overheveling In verband met de juiste verdeling van het accres 2013 verhogen wij de lasten in het onderdeel algemene ondersteuning (overhead) met 0,143 miljoen euro en verlagen de lasten in het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (beheren accommodaties) structureel met 0,143 miljoen euro.

9. Veiligheid Budgetaanpassing B Zie programma Stedelijke ontwikkeling.

10. Cultuur Verzelfstandiging Gemeentelijke Musea Conform raadsbesluit 2012.128 (15 november 2012) zal de dienst gemeentelijke musea per 1 januari 2013 verzelfstandigen. Administratief betekent dit het leegboeken van alle baten (2,67 miljoen euro) en lasten (9,34 miljoen euro) van de dienst gemeentelijke musea (doelstelling) Hiervoor in de plaats verhogen we het subsidiebudget van het programma Cultuur (faciliteren activiteiten) vanaf 2013 structureel met 6,67 miljoen euro. Per saldo verlagen we de baten en de lasten vanaf 2013 met 2,67 miljoen euro. Verzelfstandiging Centraal Museum De kosten van de verzelfstandiging van het Centraal Museum worden naar verwachting in 20 jaar terugverdiend (raadsbesluit 2012.128 d.d. 15 november 2012). De financiering vindt plaats door een suppletie op de subsidie, die verevend wordt via de algemene dekkingsreserve. In 2013 onttrekken we 2,816 miljoen euro aan de algemene dekkingsreserve (Algemene middelen) ten gunste van het programma Cultuur (faciliteren activiteiten). In de jaren 2019 tot en met 2032 wordt een suppletie ingehouden van ruim 0,2 euro. De inhouding van de suppletie valt buiten de scope van deze technische wijziging en wordt verwerkt in de meerjarenraming. De totale verevening in 20 jaren is nul. Onderhoudsbudget Centraal Museum Conform raadsbesluit 2012.128 (15 november 2012) verhogen we vanaf 2013 het onderhoudsbudget van het Centraal Museum structureel met 0,45 miljoen euro ten laste van het programma Vastgoed. Verzelfstandiging Gemeentelijke Musea Conform raadsbesluit 2012.128 (15 november 2012) zal de dienst gemeentelijke musea per 1 januari 2013 verzelfstandigen. Administratief betekent dit het leegboeken van alle balansposten die samenhangen met de dienst gemeentelijke musea. De mutatie betreft de begroting van het leegboeken van de reserves van deze dienst. De vrijval die ontstaat door onttrekking van de reserves wordt conform besluitvorming meegeven aan de stichting Centraal Museum Utrecht. De onttrekking van 1,041 miljoen euro in 2013 leidt in 2013 incidenteel tot 1,041 miljoen euro hogere lasten voor het programma Cultuur (faciliteren activiteiten). Verzelfstandiging Gemeentebibliotheek Zie programma Onderwijs. Budgetoverheveling BCD Wij verlagen met ingang van 2013 de lasten van het programma Bewoners en Bestuur structureel met 0,457 miljoen euro en verhogen met ingang van 2013 de lasten van het programma Cultuur structureel met 0,457 miljoen euro. In verband met de heroriëntatie Stadspromotie wordt het subsidiebudget bestemd voor het Uitburo overgeheveld naar het programma Cultuur, dat reeds sinds maart 2012 het opdrachtgeverschap voor de Stichting Cultuur Promotie Utrecht, inclusief het Uitburo, uitvoert. Inhoud en geld worden op deze manier bij elkaar gebracht. De effecten prestatiedoelstelling vervalt hiermee bij het programma Bewoners en Bestuur, maar die komt op hetzelfde niveau met dezelfde ambitie terug in het programma Cultuur.

12. Vastgoed

5/8

Budgetaanpassing A Zie programma Stedelijke ontwikkeling. Budgetaanpassing B Zie programma Stedelijke ontwikkeling Actualisatie Meerjaren Perspectief Utrecht Vastgoed 2013 Wij actualiseren de begroting van de Meerjaren Perspectief Utrecht Vastgoed 2013 in het programma Vastgoed. Hiervoor verlagen wij in het programma Vastgoed (Vastgoedbeheer) de lasten met 2,1 miljoen euro en de baten met 2,1 miljoen euro. Deze wijziging is bedoeld om de begroting 2013 aan te laten sluiten bij de begroting 2013 zoals die in het Meerjaren Perspectief Utrecht Vastgoed 2012 vastgesteld is.

Algemene Middelen en onvoorzien Verzelfstandiging Gemeentebibliotheek Zie programma onderwijs. De kosten van de verzelfstandiging van de gemeentebibliotheek worden naar verwachting in 20 jaar terugverdiend (raadsbesluit 2012.129 d.d. 15 november 2012). De financiering vindt plaats door een suppletie op de subsidie, die verevend wordt via de algemene dekkingsreserve. De totale inhouding van de suppletie valt buiten de scope van deze technische wijziging en wordt verwerkt in de meerjarenraming. De totale verevening in 20 jaren is nul. Budgetaanpassing A Zie programma Stedelijke ontwikkeling.

Kosten transitie overhead Wij verlagen de lasten in het onderdeel Algemene Middelen (overige stelposten) in 2013 met 2,7 miljoen euro en in 2014 met 0,300 miljoen euro in verband met de incidentele kosten die gemaakt worden voor de transitie van de overheadkolom. Dit bedrag is opgenomen in de Voorjaarsnota 2011 (pagina 21). In het onderdeel Algemene Ondersteuning (overhead) verhogen wij de lasten.

Algemene Ondersteuning Overige personeelkosten Als gevolg van de nieuwe normering voor overige personeelskosten (€ 777 per fte) dienden de GG&GD een stelpost van 0,214 miljoen euro in te vullen. Dit is gedaan door de kostensoorten, waar tot en met 2012 de overige personeelslasten op zijn begroot, leeg te boeken ten gunste van deze stelpost. Dit veroorzaakt voor 0,1 miljoen euro een verschuiving van lasten van het programma Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid (diverse prestaties) naar het programma Algemene Ondersteuning (overhead), de andere verschuiving is binnen het programma zelf. Budgetaanpassing De lasten en de baten op het onderdeel algemene ondersteuning nemen structureel toe met 0,085 miljoen euro. De kosten voor vaccinatie van kinderen stijgen als gevolg van duurdere vaccins. Tegenover de stijging van de kosten staat een hogere subsidie van het Rijk. Studiekosten Als gevolg van de conversie van de begroting verschuift er 0,097 miljoen euro van het programma Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid (diverse prestaties) naar het programma Algemene Ondersteuning. De personele lasten worden in de nieuwe werkwijze allemaal op het programma Algemene Ondersteuning geraamd. Een deel van de opleidingsbudgetten stond echter nog op uitvoerende programma's begroot, middels deze wijziging wordt dit gecorrigeerd. Correctie

6/8

De lasten op het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (Bewaken en beschermen gezondheid Utrechters) nemen structureel af met 0,382 miljoen euro. De baten op het voornoemde onderdeel nemen structureel af met 0,118 miljoen euro. De lasten op het programma algemene ondersteuning nemen toe met 0,03 miljoen euro. De baten op het onderdeel algemene ondersteuning nemen af met 0,234 miljoen euro. De brede doeluitkering voor centra jeugd en gezin die tot en met 2011 als separate inkomst werd ontvangen is in 2012 overgeheveld naar het gemeentefonds. In 2012 is dit met een begrotingswijziging verwerkt, per abuis zin de voornoemde bedragen blijven staan, middels deze wijziging wordt dit hersteld . Kosten transitie overhead Wij verlagen de lasten in het onderdeel Algemene Middelen (overige stelposten) in 2013 met 2,7 miljoen euro en in 2014 met 0,300 miljoen euro in verband met de incidentele kosten die gemaakt worden voor de transitie van de overheadkolom. Dit bedrag is opgenomen in de Voorjaarsnota 2011 (pagina 21). In het onderdeel Algemene Ondersteuning (overhead) verhogen wij de lasten. Verzelfstandiging bibliotheek Zie programma Onderwijs Overheveling In verband met de juiste verdeling van het accres 2013 verhogen wij de lasten in het onderdeel algemene ondersteuning (overhead) met 0,143 miljoen euro en verlagen de lasten in het programma jeugd, welzijn en volksgezondheid (beheren accommodaties) structureel met 0,143 miljoen euro.

1.2. Techniek verplicht Techniek verplicht In de tabel techniek verplicht (tabel 2) is het resultaat te zien van de verdeling van een aantal bedrijfsvoeringsposten over de programma's. Vanuit Algemene ondersteuning/Algemene middelen worden kosten verdeeld naar programma's en verdelen de diensten de kosten weer binnen of tussen programma's. Het budgettair neutraal uitschrijven van de mutaties geeft een uitgebreide opsomming van plussen en minnen. In verband met de leesbaarheid geven wij daarom alleen aan welke posten zijn verdeeld. Een deel van deze posten heeft u ook bij de 3-e TW 2012 gezien, in deze TW ziet u het meerjarige effect. Het betreft: mobiele telefonie (0,2 miljoen), overheveling subsidiebureau (0,7 miljoen), budgetuitname SC communicatie (0,9 miljoen), accessoires ABU ( 0,5 miljoen), budgetuitname Landmeten/Ruimtelijke informatie (0,6 miljoen), structurele verwerking decentralisatie uitkering (0,7 miljoen), loonkosten 2013 (0,7 miljoen), omslagrente (6,0 miljoen euro oplopend naar 6,7 miljoen euro). Ook is de overhead taakstelling 2012 structureel verdeeld (3,4 miljoen euro) (zie ook 2-e TW 2012). Ook moeten de diensten stelposten leegboeken (meestal van onderdeel Algemene ondersteuning naar de juiste programma's). Dit komt de kwaliteit van de begroting 2013 ten goede. Transitie In tabel 3 ziet u de uitkomst van de transitie. Vanaf 1 januari 2013 wijzigen wij de structuur van de organisatie volgens de bedrijfsplannen en de vastgestelde organisatiestrategie ‘Via B’. De programma’s en de daarbij horende prestaties veranderen niet. Met betrekking tot de overhead brengen wij de ondersteunende overheadformatie zoveel mogelijk in het programma Algemene Ondersteuning. Deze budgetten zaten voorheen in de programma's. De transitie zorgt voor een verschuiving van budgetten van de programma’s naar het onderdeel Algemene Ondersteuning. Daarnaast versterken wij bij een aantal organisatieonderdelen de decentrale overheadfunctie, waardoor als gevolg hiervan in het betreffende programma het budget wordt verhoogd. Onderdeel van de overheadtransities is het reduceren van de formatie op de overhead. De transitie heeft in 2013 6,0 miljoen euro aan gerealiseerde besparingen voor de overhead taakstelling opgeleverd. Er wordt nog 3,9 miljoen door de organisatieonderdelen ingevuld. Dit is van een stelpost op algemene middelen verplaatst naar stelposten bij de organisatieonderdelen (in de programma's).

7/8

Van de 9,9 miljoen is in de tabel transitie 6,5 miljoen euro opgenomen. De overige 3,4 miljoen euro is onderdeel van de tabel techniek verplicht (zie hierboven). In de voortgangsrapportage van de organisatievernieuwing geven wij verdere toelichting over de vernieuwing van onze organisatie en de uitkomst van de overheadtransities.

1.3. Administratieve verwerking besluitvorming cyclusdocumenten In tabel 4 vindt u de verwerking van amendement 68 vogelopvang en amendement 62 sneeuwbestrijding fietspaden.

1.4. Totaaloverzicht In tabel 5 vindt u de kostentoerekening, in tabel 6 de actuele begroting 2013 en in tabel 7 de actuele productenraming.

8/8

Tabel 1 Techniek algemeen Techniek 2013

Techniek 2014

Techniek 2015

Techniek 2016

-497

-497

-497

-497

426

738

-1.388

-1.002

Lasten Bewoners en Bestuur Stedelijke ontwikkeling Duurzaamheid

-85

-63

71

71

Bereikbaarheid

-1.116

-1.454

-1.606

-1.832


985

987

3.225

4.202

Werk en Inkomen

345

406

388

362

2.060

0

0

0

-368

-827

-827

-827

Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Veiligheid

-69

-73

-73

-73

-175

-1.758

-1.758

-1.758

Vastgoed

-2.691

-3.258-

-3.333

-3.445


-2.740

-628

-328

-7.972

-543

1.058

758

758

-4.468

-5.370

-5.370

-12.014

Cultuur

Algemene ondersteuning Totaal lasten Baten Onderwijs

3.190

0

0

0

-400

60

60

60

Cultuur

2.829

2.671

2.671

2.671

Vastgoed

2.065

2.515

2.515

2.515

0

0

0

7.644

251

125

125

125

Totaal baten

7.935

5.370

5.370

13.014

Saldo van lasten en baten

3.468

0

0

1.000

Cultuur

1.942

0

0

0

Totaal storting reserves

1.942

0

0

-1.000

Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

Algemene middelen en onvoorzien Algemene ondersteuning

Storting reserves

Tabellen1tm6EersteTW2013.docv33(Gerda Wels)

Techniek 2013

Techniek 2014

Techniek 2015

Techniek 2016

Onttrekking reserve Cultuur

817

0

0

0


4.592

0

0

0

Totaal onttrekking reserves

5.410

0

0

0

0

0

0

0

Techniek verplicht

Techniek verplicht

2013

2014

Bewoners en Bestuur

-1.733

-2.364

-2.364

-2.364


-2.784

-2.610

-2.610

-2.610

-300

-213

-213

-213

171

171

171

171

-1.060

0

0

0

-902

-902

-902

-902

-2.526

-459

-459

-459

423

1.658

1.658

1.658

Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro's Tabel 2 Techniek verplicht

Techniek verplicht 2015


Lasten

Bereikbaarheid Openbare Ruimte en Groen Werk en Inkomen Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Veiligheid Cultuur

42

45

45

45

-444

-444

-444

-444

Vastgoed

-3.057

-2.802

-2.802

-2.802


11.393

3.326

2.817

2.817


-4.992

-1.345

-1.345

-1.345

Totaal lasten

-5.768

-5.938

-6.447

-2.364


6.012

6.012

6.691

6.691

Totaal baten

6.012

6012

6691

6691

Sport

Baten

Techniek verplicht

Techniek verplicht

2013

2014



Saldo van lasten en baten Onttrekking reserve Bereikbaarheid Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

4

4

4

4

107

107

107

107

1

1

1

1

Sport

57

57

57

57

Vastgoed

75

75

75

75

244

244

244

244

0

0

0

0

Transitie 2013

Transitie 2014

Transitie 2015

Transitie 2016

-17.876

-17.876

-17.876

-17.876

26.302

26.302

26.302

26.302

638

638

638

638

-1.302

-1.302

-1.302

-1.302

-28.641

-28.641

-28.641

-28.641

-8.178

-8.178

-8.178

-8.178

-28.503

-28.503

-28.503

-28.503

Veiligheid

-5.050

-5.050

-5.050

-5.050

Cultuur

-1.173

-1.173

-1.173

-1.173

-10.651

-10.651

-10.651

-10.651

Vastgoed

-3.368

-3.368

-3.368

-3.368


-3.490

-3.490

-3.490

-3.490


80.866

80.866

80.866

80.866

-426

-426

-426

-426

Totaal onttrekking reserves Saldo na mutaties reserves Bedragen zijn in duizenden euro's Tabel 3 nieuwe organisatie

Lasten Bewoners en Bestuur Stedelijke ontwikkeling Bereikbaarheid Openbare Ruimte en Groen Werk en Inkomen Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

Sport

Totaal lasten

Transitie 2013

Transitie 2014

Transitie 2015

Transitie 2016


426

426

426

426

Totaal baten

426

426

426

426

0

0

0

0

Amendementen

Amendementen

2013

2013

Amendementen 2013

Amendementen 2013

Baten


Bedragen zijn in duizenden euro's Tabel 4 Amendementen

Lasten Bereikbaarheid

70

0

0

0

-140

0

0

0

70

0

0

0

Totaal lasten

0

0

0

0


0

0

0

0

Openbare Ruimte en Groen Sport

Onttrekking reserve Bereikbaarheid

70

0

0

0

-70

0

0

0

Totaal onttrekking reserves

0

0

0

0


0

0

0

0


Bedragen zijn in duizenden euro's

Tabel 5 kostentoerekening Kostentoerekening

Kostentoerekening

2013

2014

16.428

16.428

16.428

16.428

Kostentoerekening2015

Kostentoerekening 2016

Lasten Bewoners en Bestuur Stedelijke ontwikkeling

-17.433

-17.433

-17.433

-17.433

Bereikbaarheid

-3.431

-3.431

-3.431

-3.431


-6.006

-6.006

-6.006

-6.006

Werk en Inkomen

26.370

26.370

26.370

26.370

Onderwijs

4.212

4.212

4.212

4.212

28.807

28.807

28.807

28.807

Veiligheid

4.688

4.688

4.688

4.688

Cultuur

1.174

1.174

1.174

1.174

Sport

9.937

9.937

9.937

9.937

Vastgoed

2.874

2.874

2.874

2.874


4.407

4.407

4.407

4.407

-72.027

-72.027

-72.027

-72.027

0

0

0

0

Nominale PB 2013

1-e TW 2013

Actuele PB 2013

37.871

-3.678

34.194


283.360

6.511

289.871

13.622

-85

13.537

Bereikbaarheid

107.728

-4.139

103.588

142.572

-6.292

136.280

216.625

-2.986

213.639

98.180

-2.809

95.371

128.279

-2.589

125.690

44.967

-8

44.959


Algemene ondersteuning Totaal lasten

Bedragen zijn in duizenden euro's Tabel 6 Actuele Programmabegroting B 2013

Lasten Bewoners en Bestuur Duurzaamheid

Openbare Ruimte en Groen Werk en Inkomen Onderwijs

Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Veiligheid

Nominale PB 2013 Cultuur Sport

Vastgoed

Algemene middelen en onvoorzien Algemene ondersteuning Totaal lasten

47.896

1-e TW 2013 -132

Actuele PB 2013 47.764

34.346

-1.088

33.258

21.399

-6.242

15.157

25.003

9.569

34.572

112.927

3.304

116.232

1.314.775

-10.662

1.304.113

Baten Bewoners en Bestuur

Stedelijke ontwikkeling Duurzaamheid

Bereikbaarheid


Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Veiligheid Cultuur Sport

Vastgoed

Algemene middelen en onvoorzien Algemene ondersteuning Totaal baten Saldo van lasten en baten

6.561

0

6.561

284.282

0

284.282

5.131

0

5.131

69.735

0

69.735

86.196

0

86.196

167.606

0

167.606

25.616

-3.190

22.426

9.583

400

9.983

350

0

350

6.608

-2.829

3.779

6.845

0

6.845

23.624

-2.065

21.560

556.306

-6.012

550.294

5.725

-677

5.048

1.254.166

-14.373

1.239.793

60.609

3.711

64.320

4.000

0

4.000

9.698

0

9.698

2.700

0

2.700

0

1.942

1.942

48

0

48

17.530

0

17.530

Storting reserves Stedelijke ontwikkeling Bereikbaarheid

Openbare Ruimte en Groen Onderwijs Cultuur Sport


5.491

5.491

Totaal storting reserves

Nominale PB 2013

1-e TW 2013

Actuele PB 2013

39.468

1.942

41.410

Onttrekking reserve Stedelijke ontwikkeling Bereikbaarheid

Openbare Ruimte en Groen Onderwijs

Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Cultuur Sport

Vastgoed

Algemene middelen en onvoorzien Totaal onttrekking reserves Saldo na mutaties reserves

9.229

0

9.229

68.740

74

68.814

1.300

-70

1.230

1.210

107

1.317

0

1

1

67

817

884

1.062

57

1.118

2.978

75

3.053

15.491

4.592

20.083

100.077

5.653

105.730

0

0

0

Tabel 7 productenraming Saldo Product

Begrote bijdrage

algemene

Resultaat voor

Onttrekking

bestemming Toevoeging

Resultaat na

Lasten

Baten

Bewoners en Bestuur

34.194

-6.561

27.633

27.633

0

0

0

0

Toerisme en Evenementen Overhead Profilering Utrecht Bovengemeentelijke sw algemeen Bestuurlijke Regio Utrecht VNG - contributie G4 - samenwerking EU cons.subsidie. Tumult Gemeentebreed BCS-1 Internationale samenwerking Internationale samenwerking Programma Landen v. Herk Millenium i Similar Cities Netwerk College van B&W Representatie Volksfeesten Raad- en raadscommissie. Rekenkamer Griffie Dualisering Ombudszaken Burgerjaarverslag Afrekenen WSC Gemeentebreed wijken Afrekenen WSC Afreken Projecten Leefbaarheidsbudget PBZ - Verkiezingen BZ-Burgerzaken BZ-Team 1 BZ-Team 2 BZ-Kennis en Kwaliteit Gemeentebreed PBZ Experimentenwet BIZ Het Utrechts Archief

1.083 391 756 941 336 176 77 52 -828 417 69 106 324 95 1.516 476 187 2.797 364 893 241 192 5 4.893 -238 -466 1.172 5.000 696 4.636 611 1.875 18 -1.245 334 209

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -1.243 -4.906 0 0 -345 0

1.083 391 756 941 336 176 77 52 -828 417 69 106 324 95 1.516 476 187 2.797 364 893 241 192 5 4.893 -238 -466 1.172 5.000 696 4.636 -632 -3.032 18 -1.245 -10 209

1.083 391 756 941 336 176 77 52 -828 417 69 106 324 95 1.516 476 187 2.797 364 893 241 192 5 4.893 -238 -466 1.172 5.000 696 4.636 -632 -3.032 18 -1.245 -10 209

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

middelen

bestemming

Tabel7EersteTW2013Productenraming.docv6(Gerda Wels)

Saldo Product Het Utrechts Archief BZG-KCC Programmaorganisatie PDV Stedelijke ontwikkeling Bedrijfsmiddelen REO Bedrijfsmiddelen Stadsontwikkeling Integraal beleidsproductie en -programma Beleidsontwikkeling en Loketfunctie Bovenstedelijke programma's Bestemmingsplannen Conversies en best.wijz. erfpachten Uitgifte gemeentelijke eigendommen Erfpachtbeheer Gebiedsmanagement Faciliteren productie in wijk en stad Ruimtelijke plannen Grondexploitaties Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) Doelgroepenbeleid Wonen Krachtwijken Behoud en gebruik monumenten en Cultuurhistorische waarden Vergunningen Bouw- en woningtoezicht Woningbouwprojecten Commercieel Vastgoed Infrastructuur Parken en Plas Leidsche Rijn Centrum Overige projecten Onderhanden werk POS onderhanden werk Werkgelegenheid en economisch potentie Leefbaarheid en veiligheid Bereikbaarheid Duurzaamheid

Begrote bijdrage

algemene

Resultaat voor

Onttrekking


Resultaat na

Lasten

Baten

2.936 2.306 793

-66

2.870 2.306 793

2.870 2.306 793

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

289.871

-284.282

5.589

361

-5.229

4.000

9.229

0

-6.379 400 1.234 195 41 1.068 -1.480 0 -5.366 2.925 2.951 476 -4.160

0 0 0 0 0 0 0 0 0 -752 0 0 -3.566

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 752 0 0 3.566

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

middelen

-6.379 400 1.234 195 41 2.049 6.896 620 5.525 3.772 2.951 477 27.786

-1 -28.380

-6.379 400 1.234 195 41 1.068 -1.480 0 -5.366 3.677 2.951 476 -594

14.577

-6.243

8.334

8.334

772 12.967

-4.126

772 8.842

772 3.931

3.027

-545

2.481

2.481

16.285 2.262 13.764 -11.716 71.413 16.438 26.925 33.635 -21.556 32.149 1.583 26.325 5.455

-16.596 -111 -61.817 -8.799 -6.140 -14.296 -43.357 -5.116 -34.536 -2.000 -25.277 -5.980

-311 2.151 -48.053 -20.515 65.274 2.142 -16.432 28.518 -21.556 -2.387 -417 1.048 -524

-311 2.151 -48.053 -20.515 65.274 2.142 -16.432 32.518 -21.556 -2.387 -417 1.048 -524

13.537

-5.131

8.406

8.406

-981 -8.376 -620 -10.891 -95

0 0 -4.910 0 0 0 0 0 0 0 0 4.000 0 0 0 0 0 0

bestemming

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4.000 0 0 0 0 0 0

0 0 4.910

0 0 0

0

0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0

0

Saldo Product

Klimaat en energie Lucht, geluid en externe veiligheid Bodemverontreiniging Bereikbaarheid Stimuleren gebruik fiets Wijkverkeersplannen Bereikbaarheid & luchtkwaliteit Stimuleren gebruik OV Overige kosten bereikbaarheid Verkeers-, vervoer- en parkeerbeleid Aanpak knelpunten autoverkeer op hoofdweg. Realiseren P+R-Voorzieningen Overige Maatregelen Luchtkwaliteit./goederenvervoer Exploitatie Parkeervoorzieningen Stallingsvoorzieningen Openbare ruimte en groen Dienstverlening Heel en Veilig Stedelijk beheer openbare ruimte Stedelijk beheer ruimtelijke voorzieningen Rioolrechten Stedelijk Beheer Riolen & rioolgemalen Dagelijks Onderhoud Straatreiniging Dagelijks Onderhoud Openbare Ruimte(exclusief straat) NMC Behandeling Vergunningaanvragen Openbare Ruimte Exploitatie Verhuur Openbare Grond en Reclamevoorzieningen Handhaving en Toezicht Behandeling Vergunningsaanvragen Openbare Ruimte Wijkgroen Groenstructuurplan Groen en recreatie om de stad

Begrote bijdrage

algemene

Resultaat voor

Onttrekking


Resultaat na

Lasten

Baten

6.725 896 5.916

-100 -108 -4.923

6.625 788 993

6.625 788 993

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

103.588

-69.735

33.854

-25.263

-59.116

9.698

68.814

0

9.373 192 898 25.650 -3.816 2.457

-3.000

1.795 192 26 0 -3.816 2.457

-4.578

824

5.402

0

0 -14.000 0 0

6.373 192 898 11.650 -3.816 2.457

-872 -11.650 0 0

0 0 0 0

872 11.650 0 0

0 0 0 0

8.602

-3.105

5.497

14.371

8.874

8.874

0

0

20.500

-15.000

5.500

-33.994

-39.494

39.494

0

18.775

-8.235

10.540

0

-10.540

0 0

10.540

0

20.135 822

-26.083 -312

-5.948 510

-6.300 6

-351 -505

0 0

351 505

0 0

136.280

-86.196

50.085

54.346

4.261

5.491

1.230

0

-3.467 38.108 5.268 676 27.259 15.296

-1.230 -1.483 -1.171 -35.287 0 -89

-4.697 36.626 4.097 -34.611 27.259 15.207

-4.697 40.626 4.097 -34.611 26.959 15.277

0 4.000 0 0 -300 70

0 4.000 0 0 1.000

0 0 0 0 1.300 -70

0 0 0 0 0 0

13.318

-2

13.316

13.316

4.171

-67

4.104

4.104

1.305

-1.147

158

241

363

-2.594

-2.230

1.868

-381 0

-7.196 1.131 2.379 1.236

0 0 0

middelen

0

bestemming

0

0

0

0

0

0

0

83

83

-2.230

0

0

0

0

1.487

1.487

0

0

0

0

-7.196

-7.196

0

0

0

0

1.131 2.379 1.236

1.131 2.379 1.236

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

Saldo Product Stadsnatuur Inzamelen en afvoeren van afval Huishoudelijke afvalinzameling Overheidstaken(exclusief huishudelijke afval)+faciliteiten inzameling Bedrijfsafval inzameling Diversen (sluitpost) Afvalverwerkingskosten AVU Afvalverwerkingskosten Overig Bedrijfsafval algemeen Kosten Swill uitbesteed Kosten Archiefvernietiging uitbesteed Kosten verkoop Kosten inzameldienst Kosten havendienst Inzameling Restafval bedrijfsmatig Inzameling Hout bedrijfsmatig Inzameling Verwijderen zand en grond Inzameling GFT bedrijfsmatig Inzameling Swill bedrijfsmatig Inzameling Grofvuil bedrijfmatig Inzameling Papier & Karton bedrijfsmatig OG restafval Glasinzameling algemeen Inzameling Glas Provincie Utrecht Inzameling Glas Commercieel Diverse algemeen Inzameling Puin bedrijfsmatig Inzameling Bouw & Sloopafval bedrijfsmatig. Big bag en IJzer Verhuur Evenementens Klein Gevaarlijk Afval bedrijfsafvalinzameling commercieel Marktdienst Havendienst Werk en Inkomen Economisch vestigingsklimaat Werkgelegenheidsoffensief Versterken economische structuur

Lasten

Baten

309 3.626 23.833

0 -33.885 -1.813

Begrote bijdrage

algemene middelen

309 -30.259 22.019

309 -30.259 22.427

Resultaat voor

Onttrekking

bestemming Toevoeging 0 0 408

Resultaat na

bestemming 0 0 408

0

0 0

292

-126

166

166

4.785 1.032 612 35 128 21 14 266 1.071 101 0 0 0 0 0 0 276 0 821 0 94 180 0 0 0 0 134 0 631 1.089

-5.682 -1.328 0 0 0 0 0 0 0 0 -2.425 -5 -4 -13 -27 -90 -385 -22

-8 -65 -5 -10 -170 0 -676 -564

-897 -296 612 35 128 21 14 266 1.071 101 -2.425 -5 -4 -13 -27 -90 -109 -22 821 -980 -51 180 -8 -65 -5 -10 -36 0 -45 525

-897 -296 612 35 128 21 14 266 1.071 101 -2.425 -5 -4 -13 -27 -90 -109 -22 821 -980 -51 180 -8 -65 -5 -10 -36 0 -45 525

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

213.639

-167.606

46.033

46.033

0

0

0

0

848 669 6.638

-57 0 -665

791 669 5.972

791 669 5.972

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-980 -145

0

0 0

0

Saldo Product

Begrote bijdrage

algemene

Resultaat voor

Onttrekking


Resultaat na

Lasten

Baten

25.531 27.806 3.504 3.495 131.549 13.599

-18.053 -25.429 -4.953 -2.215 -115.740 -494

7.479 2.377 -1.449 1.280 15.809 13.105

7.479 2.377 -1.449 1.280 15.809 13.105

Onderwijs

95.371

-22.426

72.946

74.329

1.383

2.700

1.317

0

Voorziening Huisvestingcalamiteiten Onderwijshuisvesting Leerlingenvervoer VVE - PSZ - KOV - Regie Leerlingenzorg VSV/RMC Veilige school Integratie in het onderwijs Na- en buitenschoolse activiteiten School en sport Schakelklassen Toezicht Openbaar onderwijs Cultuureducatie Aanpak geweld Aanpak keurmerk veiligheid BCD Aanpak EOG Aanpak wijkveiligheid BCD Jeugd en Veiligheid Jeugd en Veiligheid BCD Bestuurlijke aanpak en maatregelen Voorkomen calamiteiten, crisis en verstoring openbare orde Nietkerntaken Politie vergunning + handhaving Bestrijden incidenten

707 38.702 3.474 17.408 3.962 5.797 672 282 5.386 994 1.469 110 3.459 317 177 225 4.203 1.090 5.094 944

0 -1.732 0 -12.408 -645 -1.346 0 0 -4.822 -72 -1.400 0

707 36.970 3.474 5.000 3.317 4.450 672 282 564 922 69 110 3.459 317 177 225 4.203 1.090 5.094 944

707 36.568 3.474 5.000 3.317 4.450 672 282 564 922 69 110 3.459 317 177 225 4.203 1.090 5.094 944

0 -402 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 915 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 1.317 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

3.132

3.132

0

0

0

0

381

381

0

0

0

0

26.535

26.535

26.535

0

0

0

0

Cultuur

47.764

-3.779

43.985

45.042

1.058

1.942

884

0

Productie en Programmering Uitvoeringen Muziekcentrum Vredenburg Centraal museum Uitleen beeldende kunst

30.921 8.730 0 0

-3.779 0 0

30.921 4.951 0 0

30.083 6.847 0 0

-838 1.896 0 0

1.942 0 0

838 46 0 0

0 0 0 0

Reïntegratie Sociale Werkvoorziening Inburgering Volwasseneneducatie Verstrekken bijstandsuitkering Minimabeleid

3.132 731

0 0 0 0 0 0 0 0 0 -350 0

middelen

0 0 0 0 0 0

bestemming 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

Saldo Product

Begrote bijdrage

algemene

Resultaat voor

Onttrekking


Resultaat na

Lasten

Baten

5.249 2.864

0 0

5.249 2.864

5.249 2.864

Sport

33.258

-6.845

26.414

25.344

-1.070

48

1.118

0

Accomodaties beleid en ontwikkeling Zwembaden Buitenaccommodaties Binnenaccommodaties Vernieuwende initiatieven Grotere sportdeelname kinderen Goed gebruik sportvoorzieningen in de wijk/buurt Topsportevenementen

575 9.073 9.484 10.314 888 1.232

-2.848 -1.284 -2.712 0 0

575 6.225 8.200 7.602 888 1.232

574 6.153 7.388 7.442 863 1.232

-1 -72 -812 -160 -25 0

0 0 48 0 0 0

1 72 860 160 25 0

0 0 0 0 0 0


15.157

Vastgoedbeheer Vastgoedbeheer DMO Voldoende MFA's Facilitair beheer MFA's Algemene middelen

Participatie Cultuur Internationalisering cultuur

Onroerende-zaakbelastingen Precario-/Toeristen-/Hondenbelasting Gemeentefondsuitkering Aandelen en concessies Financiering Stelposten SP Onvoorzien Frictiefonds Leidsche Rijn Algemene Ondersteuning Budget totaal BCD Budget totaal DO Budget overhead overig Totaal programma's

middelen

0 0

bestemming 0 0

0 0

0 0

20

0

20

20

0

0

0

0

1.671

0

1.671

1.671

0

0

0

0

-21.560

-6.403

-9.456

-3.053

11.341 410 835 2.571

-14.867 -4.000 -764 -1.929

-3.526 -3.590 71 642

-6.341 -3.673 -84 642

-2.815 -83 -155 0

34.572

-550.294

-515.722

-518.275

-2.553

4.696 254 24.216 5.788 159 -541

-79.426 -2.573 -419.053 -2.750 -46.428 -64 0 0

-74.730 -2.318 -419.053 -2.750 -22.212 5.724 159 -541

-74.730 -2.318 -419.053 -2.750 -22.212 2.670 159 -40

0 0 0 0 0 -3.054 0 501

116.232

-5.048

111.184

111.184

0

0

0

0

19.593 91.884 4.754

0 -5.048

19.593 91.884 -293

19.593 91.884 -293

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1.304.113

-1.239.793

64.320

0

-64.320

3.053

0

2.815 83 155 0

0 0 0 0

17.530

20.083

0

0 0 0 0 0 16.530 0 1.000

0 0 0 0 0 19.584 0 499

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

41.410

105.730

0

Bedragen zijn in duizenden euro's

%LMODJHUDDG

7ZHHGHWHFKQLVFKHEHJURWLQJVZLM]LJLQJ =RDOVDIJHVSURNHQELMGHHYDOXDWLHYDQGHSODQQLQJHQFRQWUROF\FOXVZRUGHQEHJURWLQJVZLM]LJLQJHQYRRUWDDQ DI]RQGHUOLMNDDQXYRRUJHOHJG'HWHFKQLVFKHZLM]LJLQJVYRRUVWHOOHQ]LMQYRRU]LHQYDQHHQWRHOLFKWLQJ(HQ7HFKQLVFKH :LM]LJLQJEHVWDDWXLWWHFKQLHN]LMQGHWHFKQLVFKHPXWDWLHVHQYHUZHUNLQJUHJXOLHUHUDDGVEHVOXLWYRUPLQJ HQYHUZHUNLQJ EHVOXLWYRUPLQJURQGRPGHF\FOXVSURGXFWHQ,QGH]HWHFKQLVFKHEHJURWLQJVZLM]LJLQJZRUGWGHEHVOXLWYRUPLQJURQGRP GH9HUDQWZRRUGLQJHQGH9RRUMDDUVQRWDYHUZHUNW0XWDWLHV]LMQEXGJHWWDLUQHXWUDDO0XWDWLHVNOHLQHUGDQ PLOMRHQHXURZRUGHQQLHWWRHJHOLFKW

7HFKQLHNDOJHPHHQ 2QGHUVWDDQGGHWRHOLFKWLQJHQELMGHWHFKQLVFKHPXWDWLHVWDEHO 'LW]LMQEHOHLGVDUPHPXWDWLHVRILVGH DGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQUDDGVEHVOXLWHQ+HWGXXUWGULHWRW]HVPDDQGHQYRRUGDWXYDQHHQUDDGVEHVOXLWGH DGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJLQHHQ7HFKQLVFKH:LM]LJLQJ]LHW'HQXPPHULQJKLHURQGHUFRUUHVSRQGHHUWPHWGLHYDQGH 3URJUDPPD VLQGH3URJUDPPDEHJURWLQJ (HQZLM]LJLQJGLHLQPHHUGHUHSURJUDPPD VWHUXJNRPWLVGH&RQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJ'H]HOLFKWHQZLMRSGH]H SODDWVDOJHPHHQWRH%LMGHSURJUDPPD VYHUZLM]HQZLMKLHUQDDU &RQYHUVLH 9DQDIMDQXDULZLM]LJHQZLMGHVWUXFWXXUYDQGHRUJDQLVDWLHYROJHQVGHEHGULMIVSODQQHQHQGHYDVWJHVWHOGH RUJDQLVDWLHVWUDWHJLH¶9LD%·'HSURJUDPPD·VHQGHGDDUELMKRUHQGHSUHVWDWLHVYHUDQGHUHQQLHW%LMGHH7HFKQLVFKH :LM]LJLQJKHEEHQZLMGLWYRRUYHUZHUNWELMGHH7HFKQLVFKH:LM]LJLQJYHUZHUNHQZLMKHWRRNPHHUMDULJ 0HWEHWUHNNLQJWRWGHRYHUKHDGEUHQJHQZLMGHRQGHUVWHXQHQGHRYHUKHDGIRUPDWLH]RYHHOPRJHOLMNLQKHWSURJUDPPD $OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ'H]HEXGJHWWHQ]DWHQYRRUKHHQLQGHSURJUDPPD V'HWUDQVLWLH]RUJWYRRUHHQYHUVFKXLYLQJ YDQEXGJHWWHQYDQGHSURJUDPPD·VQDDUKHWRQGHUGHHO$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ'DDUQDDVWYHUVWHUNHQZLMELMHHQ DDQWDORUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQGHGHFHQWUDOHRYHUKHDGIXQFWLHZDDUGRRUDOVJHYROJKLHUYDQLQKHWEHWUHIIHQGH SURJUDPPDKHWEXGJHWZRUGWYHUKRRJG %LMGHH7HFKQLVFK:LM]LJLQJ]LMQHHQDDQWDORYHUKHDGNRVWHQJHSDUNHHUGLQKHWSURJUDPPDDOJHPHQHPLGGHOHQRPGDW GRRUGHRQWYOHFKWLQJQLHWGXLGHOLMNZDVZDDUGH]HNRVWHQWKXLVKRRUGHQ'H]HNRVWHQZRUGHQELMGHH7HFKQLVFKH :LM]LJLQJRSGHMXLVWHSOHNJH]HW2QGHUVWDDQGLVDDQJHJHYHQKRHGLWXLWZHUNWRYHUGHSURJUDPPD V :LMVWHOOHQYRRUGHODVWHQLQGHYROJHQGHSURJUDPPD VWHYHUODJHQ$OJHPHQHPLGGHOHQPLOMRHQHXUR %HUHLNEDDUKHLGPLOMRHQHXUR6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJPLOMRHQHXUR%HZRQHUVHQ%HVWXXUPLOMRHQ HXUR&XOWXXUPLOMRHQZLMVWHOOHQYRRUGHODVWHQLQGHYROJHQGHSURJUDPPD VWHYHUKRJHQ$OJHPHQH RQGHUVWHXQLQJPLOMRHQHXURYDVWJRHGPLOMRHQHXURPLOMRHQHXUR9HLOLJKHLGPLOMRHQHXUR :HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGPLOMRHQHXUR:HUNHQ,QNRPHQ

%HZRQHUVHQ%HVWXXU %XGJHWDDQSDVVLQJDFWXDOLVHULQJYROXPH :LMVWHOOHQYRRULQYHUEDQGPHWGHDFWXDOLVHULQJYROXPH YDQGHRSEUHQJVWHQHQJHUHODWHHUGHNRVWHQYDQ OHJHVSURGXFWHQ%XUJHU]DNHQGHEDWHQYDQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHO HQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV YDQDIVWUXFWXUHHOGHODVWHQHQGHEDWHQPHWPLOMRHQHXURWH YHUKRJHQ

%XGJHWDDQSDVVLQJORRQVRPVWHOSRVW 2SEDVLVYDQGHSURJQRVHYDQGHZHUNHOLMNHODVWHQZRUGWYRRUJHVWHOGRPLQFLGHQWHHOKHWEXGJHWYRRU'UXNHQ %LQGZHUNYDQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURWHYHUODJHQ9HGHUZRUGWRSEDVLVYDQ GHSURJQRVHZHUNHOLMNHEDWHQHYHQHHQVYRRUJHVWHOGRPGHEHJURWHEXGJHWWHQ'ZDQJLQYRUGHUULQJ 9HUYROJLQJVNRVWHQHQ%LMGUDJHDQGHUHJHPHHQWHLQGHGLHQVWYHUOHQLQJRPWUHQWEHODVWLQJHQWRWHHQLQFLGHQWHHO EHGUDJYDQGLWRQGHUGHHOPHWPLOMRHQHXURWHYHUKRJHQ'H]HH[WUDLQFLGHQWHOHPLGGHOHQWRWHHQEHGUDJYDQ PLOMRHQHXURGLHQHQWHUGHNNLQJYDQGHORRQVRPVWHOSRVWRSKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXU SUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV %XGJHWDDQSDVVLQJXLWYRHULQJVNRVWHQ5HJLVWHU1LHWLQJH]HWHQHQ :LMYHUKRJHQGHEDWHQHQODVWHQYDQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQ MXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV LQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURYDQZHJHGHYHUJRHGLQJGLHGH JHPHHQWHRQWYDQJWYRRUGHWHPDNHQLQYRHULQJVNRVWHQYRRUKHW5HJLVWHU1LHWLQJH]HWHQHQ51,

%XGJHWDDQSDVVLQJRSKHIILQJ%HGULMYHQLQYHVWHULQJV]RQH5LMQVZHHUG :LMYHUODJHQGHEDWHQHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQ MXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURYDQZHJHKHWRSKHIIHQYDQGH %HGULMYHQ,QYHVWHULQJV=RQH%,= .DQWRUHQSDUN5LMQVZHHUG*HPHHQWHEODGYDQ8WUHFKWQUGHFHPEHU +HW.DQWRUHQSDUN5LMQVZHHUG]DJJHHQQRRG]DDNPHHURPGHKHIILQJ%HGULMYHQ,QYHVWHULQJV]RQH%,= JHELHGVJHULFKWHRSVODJRSGH2=%KHIILQJ YRRUWWH]HWWHQYRRUDOGRRUKHWLQVWHOOHQYDQKHW2QGHUQHPHUVIRQGV HQ KHHIWGHVDPHQZHUNLQJVRUJDQLVDWLH.DQWRUHQSDUN5LMQVZHHUGRSJHKHYHQ &RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ &RUUHFWLHRSGHFRQYHUVLH :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ LQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQ HXURZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXUR LQFLGHQWHHOHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQ SHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURZHYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUPHW PLOMRHQHXUR/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV HQELMKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWPLOMRHQHXURKRJHUHEDWHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ'LWLVGH WHJHQERHNLQJYDQZDWHULQGHH7ZLVYHUZHUNW'HMXLVWHYHUZHUNLQJYDQGHFRQYHUVLH]LWLQPXWDWLH

FRQYHUVLH %XGJHWRYHUKHYHOLQJSXEOLHNVGLHQVWYHUOHQLQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSGHSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUOHYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUHQDFWXHHOHQMXLVW EHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQYDQDIHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD V :HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG%HZDNHQEHVFKHUPHQHQEHYRUGHUHQYDQGHJH]RQGKHLGYDQDOOH8WUHFKWHUV PHW PLOMRHQHXURHQPHWPLOMRHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG 'RRUPLGGHOYDQ RQGHUDQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJ3XEOLHNH'LHQVWYHUOHQLQJLQJHYXOG'H]HZDVELQQHQKHW SURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXUJHSDUNHHUGGHWDDNVWHOOLQJZRUGWQXRYHUJHKHYHOGQDDUGHMXLVWH SUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJHQ

%XGJHWDDQSDVVLQJSXEOLHNVGLHQVWYHUOHQLQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUJHYHQYDQGXLGHOLMNHHQHHQGXLGLJHLQIRUPDWLHDDQ EHZRQHUV LQFLGHQWHHOYRRUPHWPLOMRHQHXURHQZHYHUODJHQGHODVWHQYDQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG WHQEHKRHYHYDQKHWRYHUGUDJHQYDQZHUN]DDPKHGHQ]RDOVKHWSODQQHQYDQDIVSUDNHQRSGH FRQVXOWDWLHEXUHDXVYDQNLQGHUHQWRWMDDUHQDIKDQGHOLQJYDQWHOHIRQLVFKHYUDJHQHQHPDLOV9DQDI]DORSEDVLV YDQGHHYDOXDWLHGHVWUXFWXUHOHEXGJHWWDLUHRYHUKHYHOLQJZRUGHQJHUHDOLVHHUG %XGJHWRYHUKHYHOLQJSXEOLHNVGLHQVWYHUOHQLQJ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXUOHYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUHQDFWXHHOHQMXLVW EHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURYDQDIVWUXFWXUHHOHQZHYHUODJHQGHODVWHQLQKHW

SURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLGUHJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ PHWPLOMRHQHXURHQLQKHW SURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJHQWRH]LFKW PHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWWRHGHOLQJYDQGH WDDNVWHOOLQJSXEOLHNV]DNHQQDDUKHWMXLVWHRUJDQLVDWLHRQGHUGHHO'H]HWDDNVWHOOLQJZDVLQHHUVWHLQVWDQWLHELQQHQKHW SURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXUJHSDUNHHUG

6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ %LMGUDJHRUJDQLVDWLHRQWZLNNHOLQJ0X]LHNSDOHLV :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJXLWYRHUHQPDVWHUSODQ PHWPLOMRHQHXUR LQFLGHQWHHOLQHQRQWWUHNNHQGLWXLWGHUHVHUYHLQFLGHQWHHOFXOWXXUEHOHLG ,QKHWUDDGVEHVOXLWYDQMXOLQU LVEHVORWHQRPGHNRVWHQRUJDQLVDWLHRQWZLNNHOLQJ0X]LHNSDOHLVYDQ PLOMRHQHXURWHQODVWHWHEUHQJHQYDQGH%&6EHGULMIVUHVHUYHPLOMRHQ HQGHFXOWXXUUHVHUYH LQFLGHQWHHO FXOWXXUEHOHLG PLOMRHQHXUR 'H]HERHNLQJEHWUHIWGHDIKDQGHOLQJYDQGHFXOWXXUUHVHUYHLQFLGHQWHHO FXOWXXUEHOHLG'HDIKDQGHOLQJYDQGH%6&EHGULMIVUHVHUYHORRSWYLDGHYHUDQWZRRUGLQJRQGHUGHHORSKHIILQJ GLHQVWEHGULMIVUHVHUYHV %XGJHWDDQSDVVLQJKXXU :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJYHUNHQQHQHQRUJDQLVHUHQYDQKHW UXLPWHOLMNHSURJUDPPD PHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD 9DVWJRHGYHUZHUYHQRQWZLNNHOHQEHKHUHQHQDIVWRWHQYDQGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHW PLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJEXGJHWQLHWWRHWHUHNHQHQ'2 PHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHKXXUYDQ5DYHOODDQ'HYULMJHYDOOHQKXXUZRUGWFRQIRUPDIVSUDNHQ WHUXJJHYHQDDQGHRUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJRUJDQLVDWLHKDQGKDYLQJ ,QYHUEDQGPHWKHWRYHUKHYHOHQYDQWDNHQYDQGHDIGHOLQJ9HUJXQQLQJHQ+DQGKDYLQJYDQ6WDGVZHUNHQQDDUKHWQLHXZH RUJDQLVDWLHRQGHUGHHO97+GLHQHQGHELMEHKRUHQGHEXGJHWWHQWHZRUGHQKHUYHUGHHOG:LMVWHOOHQYRRUGDWELMGH]H WHFKQLVFKHZLM]LJLQJWHUHJHOHQ:LMYHUODJHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQKDQGKDYHQ DOJHPHQHUHJHOJHYLQJ GHODVWHQPHWPLOMRHQHXURLQHQPLOMRHQHXURLQHQYHUGHURSGH GRHOVWHOOLQJ$FKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQYHUKRJHQZHVWUXFWXUHHOGHODVWHQPHWPLOMRHQHXURWHU GHNNLQJYDQELM6WDGVZHUNHQDFKWHUEOLMYHQGHNRVWHQZHYHUODJHQGHEDWHQPHWPLOMRHQHXURLQHQPHW PLOMRHQHXURLQHQYHUGHUZHYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJPHW PLOMRHQHXURLQHQPHWPLOMRHQHXURLQHQYHUGHU %XGJHWDDQSDVVLQJFRUUHFWLH KDQGKDYLQJ $OVJHYROJYDQGHJHPHHQWHOLMNHRUJDQLVDWLHZLM]LJLQJLVGHQLHXZHXLWYRHULQJVRUJDQLVDWLH9HUJXQQLQJHQ7RH]LFKWHQ +DQGKDYLQJ97+ RQWVWDDQ2UJDQLVDWLHRQGHUGHOHQYDQ6WDGVZHUNHQHQYDQKHWYRRUPDOLJH6WDGVRQWZLNNHOLQJ ]LMQVDPHQJHYRHJG %LMGHH7:LVHHQYHUNHHUGHNRVWHQWRHUHNHQLQJJHEUXLNW9LDGHNRVWHQYHUGHOLQJWDEHOH7: ZRUGHQ NRVWHQYLDDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJQDDUGHSURGXFWHQYHUGHHOG+LHUZRUGWGLWHHUVWWHUXJJHGUDDLGZDDUGRRUGH ODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJHQYHLOLJKHLG GDOHQPHWPLOMRHQHQGHEDWHQVWLMJHQ PHWPLOMRHQVWUXFWXUHHOGHODVWHQLQKHWSURJUDPPDRSHQEDUHUXLPWHHQJURHQKDQGKDYLQJ VWLMJHQPHW PLOMRHQHQGHEDWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG VWLMJHQ PHWPLOMRHQ9HUYROJHQVZRUGHQYLDGHFRUUHFWHYHUGHHOVOHXWHOVWDEHONRVWHQWRHUHNHQLQJH7: GHODVWHQZHHU QDDUGHMXLVWHSURGXFWHQYHUGHHOG3HUVDOGRPXWDWLHNRVWHQWRHUHNHQLQJ LVKHWHIIHFWRSKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJQXO 1DKHWGRRUYRHUHQYDQGH]HHQERYHQVWDDQGHZLM]LJLQJPHWEHWUHNNLQJWRWKDQGKDYLQJLVHUSHUVDOGRHHQ EDWHQVWLMJLQJ]LFKWEDDU'LWNRPWGRRUGDWKHWEXGJHWYDQHQNHOHSRVWHQJHVDOGHHUGLQGHEHJURWLQJ]DW'LWLVQX JHVSOLWVWLQODVWHQHQEDWHQ

%XGJHWDDQSDVVLQJPRQXPHQWHQ :LMVWHOOHQYRRUGHEDWHQHQODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ6XEVLGLsUHQEHJHOHLGHQHQWRHWVHQYDQ PRQXPHQWHQ WHYHUODJHQPHW½PLOMRHQVWUXFWXUHHOYDQDIDOVJHYROJHHQGDOLQJYDQKHWDDQWDOH[WHUQH RSGUDFKWHQYRRUDUFKHRORJLVFKHRSJUDYLQJHQHQRQGHU]RHN

%XGJHWDDQSDVVLQJZLMNDFWLHSURJUDPPD V :LMVWHOOHQYRRURPELQQHQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ8LWYRHUHQYDQGHZLMNDFWLHSURJUDPPD V RSEDVLV YDQKHWZLMNDFWLHSODQGHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJDDQGHRQGHUGHHOUHVHUYHNUDFKWZLMNHQLQWHYHUODJHQ PHWPLOMRHQHXURLQPHWPLOMRHQHXURHQLQHQYHUGHUPHWPLOMRHQHXURRSEDVLVYDQGH YHUGHOLQJYDQGHJHPHHQWHOLMNHJHOGHQWHQEHKRHYHYDQKHWZLMNDFWLHSODQ

%XGJHWDDQSDVVLQJDFWXDOLVDWLHJURQGH[SORLWDWLHV :LMVWHOOHQYRRURPELQQHQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ*URQGH[SORLWDWLHV ZHJHQVDFWXDOLVDWLHYDQGH JURQGH[SORLWDWLHVLQKHW03*SHUMDDULQFLGHQWHHODOVYROJWDDQWHSDVVHQ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUKRJHQPHW½ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUODJHQPHW½ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUODJHQPHW½ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUKRJHQPHW½ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUODJHQPHW½ 9RRUGH%DWHQHQ/DVWHQWHYHUODJHQPHW½ 'LWEHWUHIWGHEHJURWLQJVWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJYDQGHZLM]LJLQJHQGLHLQKHW03*]LMQYDVWJHVWHOGELMGH 9RRUMDDUVQRWD

%XGJHWDDQSDVVLQJHUISDFKW :LMVWHOOHQYRRUGH%DWHQHQ/DVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ2QWYDQJHQYDQGHHUISDFKWFDQRQV WH YHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDIDOVJHYROJYDQHHQKHUEHUHNHQLQJYDQKHWPHHUMDULJYHUORRS YDQPHWQDPHUHQWHODVWHQHQHUISDFKWRSEUHQJVWHQ $OVJHYROJYDQFRQYHUVLHVELQQHQEHVWDDQGHHUISDFKWRYHUHHQNRPVWHQHQXLWJLIWHVYDQQLHXZHRYHUHHQNRPVWHQWUHGHQ HUYHUVFKXLYLQJHQELQQHQGHHFRQRPLVFKHFDWHJRULHsQRS

%XGJHWDDQSDVVLQJUXLPWHOLMNHSODQQHQ :LMVWHOOHQYRRUGH%DWHQHQ/DVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ,QLWLsUHQEHJHOHLGHQHQVWLPXOHUHQYDQ GHXLWYRHULQJYDQUXLPWHOLMNHSODQQHQ WHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDIDOVJHYROJYDQGH H[WUDRSEUHQJVWHQXLWH[WHUQHRYHUHHQNRPVWHQHQGHDPEWHOLMNHLQ]HWZHONHKLHUXLWYRRUWYORHLW

%XGJHWDDQSDVVLQJKHUVWUXFWXUHULQJ :LMVWHOOHQYRRUGH%DWHQHQ/DVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ+HULQULFKWLQJRSHQEDUHUXLPWHHQ DDQOHJYDQKRRIGLQIUDVWUXFWXXUELMKHUVWUXFWXUHULQJVORFDWLHV WHYHUODJHQPHWPLOMRHQHXURLQHQ PLOMRHQHXURLQGRRUGHZLM]LJLQJYDQGHELMGUDJHV\VWHPDWLHNYDQKHWULMN6LQGVRQWYDQJHQZHGH,69 ELMGUDJHQLHWPHHUDOVVSHFLILHNHXLWNHULQJPDDUYLDKHWJHPHHQWHIRQGV'H]HZLM]LJLQJLVQRJQLHWGRRUJHYRHUGLQGH EHJURWLQJ'DWGRHQZHQX %XGJHWRYHUKHYHOLQJ :HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJYHUNRSHQRILQHUISDFKWXLWJHYHQ PHW PLOMRHQHXURLQHQPHWPLOMRHQHXURLQHQYHUGHUHQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH 5XLPWHHQ*URHQDFKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQ 'LWLVHHQFRUUHFWLHRSGHWDEHOEHVOXLWYRUPLQJWDEHO ZDDUGRRUGHYHUZHUNLQJYDQSDJLQD9RRUMDDUVQRWDLQ]HWWHUFRPSHQVDWLHYDQWDDNVWHOOLQJ,%8RSGHMXLVWH SOHNWHUHFKWNRPW

&RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ

'XXU]DDPKHLG %XGJHWDDQSDVVLQJERGHPSURMHFWHQ

:LMVWHOOHQYRRUGHLQYHUEDQGPHWGHYHUODJLQJYDQGHULMNVELMGUDJHQHQLQYHUEDQGGDDUPHHGHNULPSYDQGH ERGHPIRUPDWLHHQKHWRYHUVFKDNHOHQRSJHELHGVJHULFKWHDDQSDNGHODVWHQHQEDWHQEHLGHWHYHUODJHQPHW PLOMRHQHXUR %XGJHWDDQSDVVLQJDFWXDOLVDWLH8WUHFKWVH(QHUJLH %LQQHQKHWSURJUDPPD'XXU]DDPKHLG8LWYRHULQJVSURJUDPPD ZRUGHQGHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYH 8WUHFKWVH(QHUJLHLQFLGHQWHHOLQYHUKRRJGPHWPLOMRHQHXUR,QZRUGWHHQLQFLGHQWHOHYHUKRJLQJYDQ GHODVWHQPHWPLOMRHQHXURYHUZHUNWHHQYHUODJLQJYDQGHEDWHQPHWPLOMRHQHXURHQHHQYHUKRJLQJYDQ GHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYH8WUHFKWVH(QHUJLHPHWPLOMRHQHXUR 'H]HEXGJHWDDQSDVVLQJLVDEXVLHYHOLMNLQGH7HFKQLVFKH:LM]LJLQJRSJHQRPHQ'LWFRUULJHUHQZLMLQGHH7:,Q GHEHJURWLQJLVFRUUHFWLHQLHWPHHUPRJHOLMNZLMOLFKWHQGHZHUNHOLMNHXLWJDYHQWRHELMGH9HUDQWZRRUGLQJ

%HUHLNEDDUKHLG %XGJHWDDQSDVVLQJSDUNHUHQ $OVJHYROJYDQGHYDVWJHVWHOGHQRWD6WDOOHQHQ3DUNHUHQGGPDDUWQXPPHU ZRUGWGHEHJURWLQJYRRU3URJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG5HJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ PHHUMDULJ DDQJHSDVW :LMVWHOOHQYRRUDOVXLWYRHULQJYDQGHYDVWJHVWHOGHQRWD6WDOOHQHQ3DUNHUHQLQKHW3URJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG 5HJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ YRRUHQGHODVWHQLQFLGHQWHHOWH YHUKRJHQPHWUHVSHFWLHYHOLMNPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURHQ PLOMRHQHXURGHEDWHQLQFLGHQWHHOWHYHUKRJHQPHWUHVSHFWLHYHOLMNPLOMRHQHXURPLOMRHQHXUR PLOMRHQHXURPLOMRHQHXURHQPLOMRHQHXURHQGHVWRUWLQJLQGHUHVHUYH3DUNHHUH[SORLWDWLHLQFLGHQWHHOWH YHUKRJHQPHWUHVSHFWLHYHOLMNPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURPLOMRHQHXUR PLOMRHQHXUR %XGJHWDDQSDVVLQJDIVFKULMYLQJ:HVWUDYHQ :LMVWHOOHQYRRULQSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG5HJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ VWUXFWXUHHOYDQDI ]RZHOGHODVWHQDOVGHRQWWUHNNLQJXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHWHYHUODJHQPHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHW YHUYDOOHQDIVFKULMYLQJVNRVWHQHQELMGUDJHXLWGHDFWLYDUHVHUYHRPGDWHHQLQYHVWHULQJYRRUSDUNHHUJDUDJH:HVWUDYHQ JHKHHOLVDIJHVFKUHYHQPHWLQJDQJYDQ

%XGJHWDDQSDVVLQJILHWVSDUNHUHQ :LMVWHOOHQYRRULQ3URJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG5HJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ ]RZHOGHODVWHQDOVGH RQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYH)LHWVSDUNHUHQWHYHUODJHQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQVWUXFWXUHHOYDQDI PHWPLOMRHQHXUR'HUHGHQGDDUYDQLVGDWGHRQWWUHNNLQJDDQGH]HUHVHUYHWHQRQUHFKWHLQ LQFLGHQWHHOHQYDQDIVWUXFWXUHHOLQGHPHHUMDUHQEHJURWLQJLVYHUZHUNW %XGJHWRYHUKHYHOLQJSDUNHHUERHWHV :HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLGPHWPLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG +HWEHWUHIWGHNRVWHQGLHVDPHQKDQJHQPHWSDUNHHUERHWHV]RDOVEH]ZDUHQHQ LQFDVVR +HWEHWUHIWHHQRYHUKHYHOLQJYDQEXGJHWWXVVHQWZHHRUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQ9LDGHNRVWHQWRHUHNHQLQJNRPW KHWEXGJHWZHHUWHUXJELMKHWSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG &RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ

2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJRUJDQLVDWLHKDQGKDYLQJ =LH6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ %XGJHWDDQSDVVLQJFRUUHFWLH KDQGKDYLQJ =LH6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ

%XGJHWDDQSDVVLQJDIYDOVWRIIHQKHIILQJNDPHUYHUKXXU :HYHUODJHQVWUXFWXUHHOGHXLWJDYHQLQLQNRPVWHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDDU5XLPWHHQ*URHQDIYDOLQ]DPHOHQ PHWPLOMRHQHXUR'LWZRUGWYHURRU]DDNWGRRUKHWYHUVFKXLYHQYDQGHRSEUHQJVWHQXLWNDPHUYHUKXXUYDQ FRPPHUFLsOHRSEUHQJVWHQQDDUGHDIYDOVWRIIHQKHIILQJ %XGJHWRYHUKHYHOLQJIDFLOLWDLUH]DNHQ6WDGVZHUNHQ :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQDFKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQ PHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQGHRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ.RVWHQ,% PHWKHW]HOIGH EHGUDJ6LQGVYHU]RUJWRUJDQLVDWLHRQGHUGHHO6:]LMQHLJHQIDFLOLWDLUH]DNHQ3HUDEXLVZDUHQGH]HODVWHQELMGHH WHFKQLVFKHZLM]LJLQJXLWJHQRPHQRSKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ %XGJHWDDQSDVVLQJSURMHFWHQ :LMVWHOOHQYRRULQKHW3URJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQJURHQ*URHQHKRRIGVWUXFWXXU GHODVWHQHQEDWHQEHLGH LQFLGHQWHHOWHYHUKRJHQLQPHWPLOMRHQHXURHQEHLGHLQFLGHQWHHOWHYHUKRJHQLQPHWPLOMRHQ HXURLQYHUEDQGPHWGHXLWYRHULQJYDQGLYHUVHSURMHFWHQYRRU.ORNNHQYHOG2QGLHS6SULQJHUWXLQ)RUW %ODXZNDSHOWRHNRPVWYLVLH$PHOLVZHHUGWUDQFKH HQ.URPPH5LMQIRUWJUDFKWYRRUILHWVEUXJGH*DJHO SDVVDJHIRUWHQWRHNRPVWYLVLH$PHOLVZHHUGWUDQFKH &RUUHFWLHYRJHORSYDQJ :HYHUODJHQLQFLGHQWHHOLQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWWRSVSRUW HQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHW SURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQRQGHUKRXGHQYDQJURHQ PHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHMXLVWH YHUZHUNLQJYDQ$YRJHORSYDQJ'H]HZDVELMGHH7:QLHWFRUUHFWYHUZHUNW %XGJHWRYHUKHYHOLQJ :HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJYHUNRSHQRILQHUISDFKWXLWJHYHQ PHW PLOMRHQHXURLQHQPHWPLOMRHQHXURLQHQYHUGHUHQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH 5XLPWHHQ*URHQDFKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQ 'LWLVHHQFRUUHFWLHRSGHWDEHOEHVOXLWYRUPLQJWDEHO ZDDUGRRUGHYHUZHUNLQJYDQSDJLQD9RRUMDDUVQRWDLQ]HWWHUFRPSHQVDWLHYDQWDDNVWHOOLQJ,%8RSGHMXLVWH SOHNWHUHFKWNRPW

:HUNHQ,QNRPHQ %XGJHWDDQSDVVLQJULMNVEHOHLGSDUWLFLSDWLH :HVWHOOHQYRRUGHODVWHQHQGHEDWHQYRRUSURJUDPPD:HUNHQ,QNRPHQYROZDVVHQHGXFDWLH PHWLQJDQJYDQ VWUXFWXUHHOWHYHUODJHQPHWPLOMRHQHXUR+HWULMNJHHIWLQ]LMQEULHIYDQVHSWHPEHUPHWQXPPHU ,99)%RQVNHQPHUN DDQGDW9DYRRSOHLGLQJHQQLHWPHHUXLWKHWSDUWLFLSDWLHEXGJHWPRJHQ ZRUGHQEHNRVWLJG'HULMNVELMGUDJHZRUGWPHWERYHQVWDDQGEHGUDJYHUPLQGHUG

%XGJHWDDQSDVVLQJELMGUDJH$PHUVIRRUW :HVWHOOHQYRRUGHEDWHQHQODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HUNHQ,QNRPHQ%HYRUGHUHQYDQZHUNJHOHJHQKHLG WHYHUODJHQ PHW½POQ6WUXFWXUHHOYDQDIZHJHQVEHsLQGLJLQJELMGUDJH*HPHHQWH$PHUVIRRUWDDQKHW8,$ %XGJHWDDQSDVVLQJVXEVLGLHV :LMVWHOOHQYRRUGHEDWHQHQODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HUNHQ,QNRPHQ(FRQRPLVFKHVWUXFWXXU WHYHUODJHQPHW½ POQ6WUXFWXUHHOYDQDIZHJHQVYHUPLQGHUGHVXEVLGLHLQNRPVWHQHQXLWJDYHQ


%XGJHWDDQSDVVLQJLQEXUJHULQJ

+HWULMNVEXGJHWYRRU,QEXUJHULQJZRUGWDIJHERXZGLVKHWODDWVWHMDDUGDWHUJHOGYDQXLWKHWULMNEHVFKLNEDDU ZRUGWJHVWHOGYRRULQEXUJHULQJVWUDMHFWHQ,QYHUZDFKWHQZHQRJEHSHUNWNRVWHQWHPDNHQYRRUGHGRRUORRSYDQ LQJHVWDUWHLQEXUJHULQJVWUDMHFWHQGH]HNRVWHQGHNNHQZHPLGGHOVGHPHHQHHPUHJHOLQJXLWKHWWRHJHNHQGH EXGJHW1DDVWGHYHUZHUNLQJYDQGHDFWXHOHEXGJHWWHQYRRULQEXUJHULQJZLM]LJHQZHRRNGHV\VWHPDWLHNYDQGH YHUDQWZRRUGLQJYDQNRVWHQYDQHLJHQLQEXUJHULQJVSHUVRQHHORQGHUKHW3DUWLFLSDWLHEXGJHW]RGDWGHV\VWHPDWLHN DDQVOXLWRSGLHYDQGHUHLQWHJUDWLHJHOGHQXLWKHW3DUWLFLSDWLHEXGJHW 'HWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJOHLGWLQWRWHHQGDOLQJYDQGHODVWHQRSGHGRHOVWHOOLQJ,QEXUJHULQJYDQKHWSURJUDPPD :HUNHQLQNRPHQYDQPLOMRHQHXURLQYDQPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOYDQPLOMRHQHXUR 'HODVWHQRSKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJGDOHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR 'HEDWHQRSGHGRHOVWHOOLQJ,QEXUJHULQJYDQKHWSURJUDPPD:HUNHQLQNRPHQGDOHQLQPHWPLOMRHQHXURLQ PHWPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR %XGJHWDDQSDVVLQJULMNVELMGUDJH :LMVWHOOHQYRRUGHODVWHQHQEDWHQRSSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ%HJHOHLGHQHQIDFLOLWHUHQYDQZHUN]RHNHQGHQSURJUDPPD :HUNHQLQNRPHQYDQDIVWUXFWXUHHOWHYHUODJHQPHWPLOMRHQHXUR0LGGHOVGH]HZLM]LJLQJZRUGWKHWQLYHDX YDQGHODVWHQHQGHEDWHQDDQJHSDVWDDQKHWEHVFKLNEDUHEXGJHWFRQIRUPGHEHVFKLNNLQJYDQKHWULMNYRRU %XGJHWDDQSDVVLQJ:VZ 'H:VZNHQWGHEHSDOLQJGDWGHELMGUDJHYRRU:VZPHGHZHUNHUVYDQXLWGHZRRQJHPHHQWHYDQGH]HPHGHZHUNHUV EHVFKLNEDDUPRHWZRUGHQJHVWHOG'LWEHWHNHQWGDWYRRUHHQGHHOYDQGH:VZZHUNQHPHUVGLHELM8:ZHUN]DDP]LMQGH ELMGUDJHXLWDQGHUHJHPHHQWHQGDQ8WUHFKWGLHQWWHNRPHQ'H]HELMGUDJHQXLWGH]RJHQDDPGHEXLWHQJHPHHQWHQLQW GHJHPHHQWHHQZRUGWYHUYROJHQVYHUVWUHNWDDQGH8:+ROGLQJ2SEDVLVYDQHHQDFWXHOHSURJQRVHYDQKHWDDQWDO:VZ PHGHZHUNHUVXLWGHEXLWHQJHPHHQWHQUDPHQZHYRRUGHWRWDOHELMGUDJHYDQGHEXLWHQJHPHHQWHQRS PLOMRHQHXUR,QGHEHJURWLQJLVPLOMRHQHXURJHUDDPG'DDURPVWHOOHQZLMYRRUGHODVWHQHQEDWHQRS SUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ2UJDQLVHUHQYDQEHWDDOGZHUNYRRUSHUVRQHQGLHEHKRUHQWRWGHGRHOJURHSYDQGH:VZ SURJUDPPD:HUNHQ,QNRPHQYDQDIVWUXFWXUHHOWHYHUODJHQPHWPLOMRHQHXUR

2QGHUZLMV %XGJHWRYHUKHYHOLQJSHXWHUVSHHO]DOHQ ,Q]LMQGHEXGJHWWHQYRRUSHXWHUVSHHO]DOHQRYHUJHERHNWYDQKHWSURJUDPPD-HXJGQDDUKHWSURJUDPPD 2QGHUZLMV'DDUELMLVHHQWDDNVWHOOLQJYDQDISHUDEXLVEOLMYHQVWDDQ,QGH]HWHFKQLVFKHZLM]LJLQJERHNHQZHGH WDDNVWHOOLQJYDQPLOMRHQHXURYDQDIRYHUYDQKHWSURJUDPPD-HXJGQDDUKHWSURJUDPPD2QGHUZLMV'LW EHWHNHQWHHQYHUKRJLQJYDQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG2SYRHGHQHQRSJURHLHQ PHWPLOMRHQHXURHQHHQYHUODJLQJYDQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMVSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ

2QWZLNNHOLQJYDQWDOHQWHQ PHWKHW]HOIGHEHGUDJVWUXFWXUHHOYDQDI %XGJHWDDQSDVVLQJRQGHUZLMVKXLVYHVWLQJ ,QKHWSURJUDPPD2QGHUZLMVRQGHUGHHOKXLVYHVWLQJVWRUWHQZHLQFLGHQWHHOPLOMRHQHXURLQGHYDVWHDFWLYD UHVHUYHRQWWUHNNHQZHLQFLGHQWHHOPLOMRHQHXURXLWGHSURJUDPPDUHVHUYH2QGHUZLMVHQVWRUWHQZHLQFLGHQWHHO PLOMRHQHXURLQGHSURJUDPPDUHVHUYH2QGHUZLMV0HWGH]HVWRUWLQJHQHQRQWWUHNNLQJHQ]LMQDOOHEHVFKLNEDUH SURMHFWEXGJHWWHQFRUUHFWZHHUJHJHYHQHQLVXLWYRHULQJJHJHYHQDDQGHYDVWJHVWHOGHH9RRUWJDQJVUDSSRUWDJH 0DVWHUSODQ325DDGVEHVOXLWMDQXDULQXPPHU GHH9RRUWJDQJVUDSSRUWDJH925DDGVEHVOXLW MDQXDULQXPPHU KHW+XLVYHVWLQJVSURJUDPPDKHW5HIHUHQWLHNDGHU/HLGVFKH5LMQGH 9RRUMDDUVQRWDHQKHWFROOHJHEHVOXLW$DQYDOVSODQ%LQQHQPLOLHX6FKRROJHERXZHQ9DQXLWKHW99(EXGJHWZRUGW HHQELMGUDJHJHOHYHUGLQYRRUJDDQGYHUPHOGHPXWDWLHVYDQPLOMRHQ 'HJHQRHPGHPXWDWLHVLQGHUHVHUYHVOHLGHQWRWHHQLQFLGHQWHOHYHUODJLQJYDQGHEHJURWHNRVWHQLQYRRUKHW SURJUDPPD2QGHUZLMVSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ YHUVWHUNHQYDQGHHGXFDWLHYHLQIUDVWUXFWXXU YDQPLOMRHQHXUR 'HVWRUWLQJLQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHEHWUHIWGHYROJHQGHSURMHFWHQ ,QWHUQDWLRQDOH6FKDNHONODVVHQ,6. /D%RKqPHGUHHI, PLOMRHQ %LQQHQPLOLHXLFPHQHUJLHEHVSDULQJ, PLOMRHQ 0DULDYDQ5HHGHVWUDDW, PLOMRHQ .&*DJHO1RRUG, PLOMRHQ

-

'LDQDGUHHI, PLOMRHQ 'XXUVWHGHODDQ, PLOMRHQ .&,ELVGUHHI, PLOMRHQ -DQYDQ5DQVGRUSVWUDDW, PLOMRHQ +DUWYDQ=XLG, PLOMRHQ 0D\DGUHHI, PLOMRHQ 1HFNDUGUHHI, PLOMRHQ :H]HUGUHHI, PLOMRHQ 7HXQGH-DJHUGUHHI, PLOMRHQ 9DQ%LMQNHUVKRHNODDQ, PLOMRHQ 90%29OHXWHUZHLGHPLOMRHQ $XVWUDOLLsODDQ, PLOMRHQ

'HRQWWUHNNLQJDDQGHSURJUDPPDUHVHUYH2QGHUZLMVEHWUHIWGHYROJHQGHSURMHFWHQ HLQULFKWLQJ9RRUWJH]HW2QGHUZLMVPLOMRHQ HLQULFKWLQJ3LHNRSYDQJ/5PLOMRHQ YRUPLQJUHVHUYHVYDVWHDFWLYDYRRUGHUHDOLVDWLH99(ORNDOHQPLOMRHQ LQKXXUSURMHFWZHUN]DDPKHGHQWHUXLWYRHULQJ9HUVQHOOLQJ032PLOMRHQ YRUPLQJUHVHUYHYDVWHDFWLYD90%29OHXWHUZHLGHPLOMRHQ 'HVWRUWLQJLQGHSURJUDPPDUHVHUYH2QGHUZLMVEHWUHIWGHYROJHQGHSURMHFWHQ HLQULFKWLQJVFKRROGH-D]]VLQJHOPLOMRHQ VFKRROZRQLQJHQ9OHXWHUZHLGHPLOMRHQ SLHNRSYDQJ W=DQGPLOMRHQ

-HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG %XGJHWRYHUKHYHOLQJSHXWHUVSHHO]DOHQ ,Q]LMQGHEXGJHWWHQYRRUSHXWHUVSHHO]DOHQRYHUJHERHNWYDQKHWSURJUDPPD-HXJGQDDUKHWSURJUDPPD 2QGHUZLMV'DDUELMLVHHQWDDNVWHOOLQJYDQDISHUDEXLVEOLMYHQVWDDQ,QGH]HWHFKQLVFKHZLM]LJLQJERHNHQZHGH WDDNVWHOOLQJYDQPLOMRHQHXURYDQDIRYHUYDQKHWSURJUDPPD-HXJGQDDUKHWSURJUDPPD2QGHUZLMV'LW EHWHNHQWHHQYHUKRJLQJYDQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG2SYRHGHQHQRSJURHLHQ PHWPLOMRHQHXURHQHHQYHUODJLQJYDQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMVSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ

2QWZLNNHOLQJYDQWDOHQWHQ PHWKHW]HOIGHEHGUDJVWUXFWXUHHOYDQDI %XGJHWDDQSDVVLQJSDNNHWPDDWUHJHO$:%= :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG%LHGHQYDQJHSDVWH RQGHUVWHXQLQJ YRRUKHW]HOIGHEHGUDJYRRUGHXLWYRHULQJVNRVWHQYDQGHSDNNHWPDDWUHJHO$:%=FRQIRUP EHVOXLWYRUPLQJLQXZUDDGGGGHFHPEHUQXPPHU

%XGJHWDDQSDVVLQJ&-* :HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHEDWHQHQODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG&UHsUHQ WZHHSURHIWXLQHQ-HXJG PHWPLOMRHQHXURRPKHWUHVWDQWEXGJHWYDQGH%UHGH'RHOXLWNHULQJ&-*GDWQRJLV EHJURRWWHFRUULJHUHQ

%XGJHWRYHUKHYHOLQJORRQVRP :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMV7RHUXVWHQYDQOHHUOLQJHQLQKXQVFKRROORRSEDDQ PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG RSVWHOOHQVSHHOUXLPWHSODQQHQYRRULHGHUHZLMN PHWPLOMRHQHXURSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ=RUJHQGDWNLQGHUHQ MRQJHUHQZHUNDFWLHIWRHOHLGWQDDUUHJXOLHUYULMHWLMGVDDQERGPHWPLOMRHQHXURHQ&UHsUHQWZHHSURHIWXLQHQ -HXJGPHWPLOMRHQHXUR+LHUPHHYHUZHUNHQZHWHFKQLVFKFRUUHFWGHORRQVRPEXGJHWWHQYDQGHYHUVFKLOOHQGH WHDPV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJWDDNVWHOOLQJDSSOLFDWLHEHKHHU :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGHWDDNVWHOOLQJ 7HFKQLVFKDSSOLFDWLHEHKHHU'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHU DQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG+HWEXGJHWWDLUHHIIHFWVODDWQHHUELQQHQDOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJ

%XGJHWRYHUKHYHOLQJQRUPHULQJUHLVNRVWHQ :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGH JHPHHQWHEUHGHQRUPHULQJYDQGHUHLVNRVWHQDG½ SHU)7( 'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQ ZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG+HWHIIHFWVODDWQHHUELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ

%XGJHWRYHUKHYHOLQJWDDNVWHOOLQJLQNRRS :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGYDQDIVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURYHUVFKLOOHQGHSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJHQELQQHQ9RONVJH]RQGKHLG HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGH WDDNVWHOOLQJLQNRRS'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH /HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWDDQSDVVLQJVXEVLGLH :LMYHUKRJHQ]RZHOGHEDWHQDOVGHODVWHQRSKHWSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGEHZDNHQ EHVFKHUPHQHQEHYRUGHUHQ PHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQGHVXEVLGLHUHJHOLQJSXEOLHNHJH]RQGKHLG RQGHUGHHODDQYXOOHQGHVHNVXHOHJH]RQGKHLGV]RUJYDQ9:6'HXLWJDYHQKLHUXLWYLQGHQPHWQDPHSODDWVDDQKHW 8WUHFKWV80&HQRYHULJHNRVWHQ]RDOVLQ]HWGHUGHQ7RWZHUGGHVXEVLGLHUHJHOLQJRSSURMHFWEDVLVJHUHJLVWUHHUG

%XGJHWRYHUKHYHOLQJSXEOLHNHGLHQVWYHUOHQLQJ :LMYHUODJHQGHODVWHQRSGHSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ PHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDIWHULQYXOOLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJ3XEOLHNH'LHQVWYHUOHQLQJ HQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJ'HWDDNVWHOOLQJZDV ELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJ LQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV %XGJHWDDQSDVVLQJ.HQQLVDJHQGD :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGYRRUW]HWWHQYDQHQYRRUWERXZHQ YRRUHQPHWPLOMRHQHXURSHUMDDUWHQODVWHYDQGHUHVHUYHULQJ3ODQYDQDDQSDN02WHQEHKRHYHYDQ KHWXLWYRHUHQYDQGH.HQQLVDJHQGD

%XGJHWDDQSDVVLQJH[SHULPHQW :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGYRRUW]HWWHQYDQHQYRRUWERXZHQ YRRUPHWPLOMRHQHXURWHQODVWHYDQGHUHVHUYHULQJSODQYDQDDQSDN02WHQEHKRHYHYDQKHWXLWYRHUJHYHQ DDQKHWH[SHULPHQWVFKL]RIUHQLHSDWLsQWPHWFDQQDELVYHUVODYLQJ %XGJHWDDQSDVVLQJWDDNVWHOOLQJUHJLRQDOLVHULQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSGHSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJPHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGHWDDNVWHOOLQJ 5HJLRQDOLVHULQJ'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH /HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJEHJURWLQJVFRQYHUVLH :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG YDQDIVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQKHWEXGJHWWDLUHYHUVFKLODOVJHYROJYDQGH EHJURWLQJVFRQYHUVLH'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUH GLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJILQDQFLsOHIXQFWLH :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYRRUHQPHWPLOMRHQ HXURWHQEHKRHYHYDQKHWLQYXOOLQJJHYHQDDQGHRYHUKHYHOLQJYDQKHWEXGJHWYRRUppQWLMGHOLMNHILQDQFLsOHIXQFWLHQDDU 97+ &RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ

9HLOLJKHLG %XGJHWRYHUKHYHOLQJIXQFWLRQHHOOHHIWLMGVRQWVODJ :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGEHVWULMGHQYDQFDODPLWHLWHQFULVHVHQYHUVWRULQJHQYDQGH RSHQEDUHRUGH LQPHWPLOMRHQHXURLQPHWPLOMRHQHXURLQPHWPLOMRHQHXURHQYDQDI PHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWHHQFRUUHFWHYHUZHUNLQJYDQKHWRYHUVFKRWRSKHWIXQFWLRQHHO OHHIWLMGVRQWVODJ]LHYRRUMDDUVQRWDSDJLQD 'HWHJHQERHNLQJLVJHKHHOYHUZHUNWLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJ %XGJHWRYHUKHYHOLQJVXEVLGLHLQGH[ :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQ HXUR2SGH]HPDQLHUYLQGWRYHUKHYHOLQJSODDWVYDQGHSULMVHQVXEVLGLHLQGH[YDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGGLHLQ DDQGH%HVWXXUVHQ&RQFHUQVWDIZDVWRHJHNHQGWRHQ9HLOLJKHLGGDDUQRJRQGHUGHHOYDQXLWPDDNWH &RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ

&XOWXXU %XGJHWDDQSDVVLQJ0X]LHNSDOHLV :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD&XOWXXUPHWPLOMRHQHXURHQVWRUWHQGLWLQGHUHVHUYH LQFLGHQWHHO FXOWXXUEHOHLG ,QKHWUDDGVEHVOXLWYDQMXOLQU LVEHVORWHQRPGHNRVWHQRUJDQLVDWLHRQWZLNNHOLQJ 0X]LHNSDOHLVYDQPLOMRHQHXURWHQODVWHWHEUHQJHQYDQGH%&6EHGULMIVUHVHUYHPLOMRHQ HQGHFXOWXXUUHVHUYH

LQFLGHQWHHOFXOWXXUEHOHLG PLOMRHQHXUR 'RRUGH]HRQWWUHNNLQJLVGHVWDQGYDQGHUHVHUYHPLOMRHQHXUR $DQJH]LHQHHQUHVHUYHQLHWQHJDWLHIPDJVWDDQZRUGWGLWHHQPDOLJDDQJHYXOGXLWKHWSURJUDPPDFXOWXXU &RQYHUVLH =LHSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXU

6SRUW %XGJHWDDQSDVVLQJUHVHUYH

:HYHUODJHQGHODVWHQLQSURJUDPPD6SRUW6SRUWVWLPXOHULQJ9HUHQLJLQJVPDQDJHPHQW VWUXFWXUHHOYDQDIPHW PLOMRHQHXURHQGUDDLHQGHRQWWUHNNLQJYDQPLOMRHQHXURDDQGHSURJUDPPDUHVHUYH6SRUWWHUXJ'H RQWWUHNNLQJYLQGWQLHWPHHUSODDWV %XGJHWDDQSDVVLQJEXLWHQVSRUWDFFRPPRGDWLHV :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWEXLWHQVSRUWDFFRPPRGDWLHV LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURHQ VWRUWHQGH]HLQGHUHVHUYHYDVWHDFWLYD6SRUWFRQIRUPGHQRWDNDSLWDDOJRHGHUHQUDDGEHVOXLWYRUPLQJRS +HWEHWUHIWKLHUHHQJHPHHQWHOLMNHELMGUDJHYRRUGHYHUYDQJLQJYDQGHWRSODDJNXQVWJUDVYHOG1LHXZ :HOJHOHJHQYHUYDQJLQJNOHHGNDPHUVVSRUWSDUN9RRUGRUSHQ%HUHNXLOHQYHUYDQJLQJLQVWDOODWLHV]ZHPEDGHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJ7KRUEHFNH]DDO :LMYHUKRJHQGHKXXUODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWELQQHQVSRUWDFFRPPRGDWLHV VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR HQYHUODJHQGHNDSLWDDOODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV ,QKHW SURJUDPPD9DVWJRHG]LMQGHNDSLWDDOODVWHQYRRUGH7KRUEHFNH]DDOJHUDDPG'H7KRUEHFNH]DDOLVLQKHWJHERXZ'H 6SHOHUJHUHDOLVHHUG'H]HZRUGWJHKXXUGYDQGDDUGDWZHLQSURJUDPPD6SRUWHHQKXXUEHGUDJRSQHPHQ &RUUHFWLHYRJHORSYDQJ :HYHUODJHQLQFLGHQWHHOLQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWWRSVSRUW HQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHW SURJUDPPDRSHQEDUHUXLPWHHQJURHQRQGHUKRXGHQYDQJURHQ PHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHMXLVWH YHUZHUNLQJYDQ$YRJHORSYDQJ'H]HZDVELMGHH7:QLHWFRUUHFWYHUZHUNW

9DVWJRHG %XGJHWRYHUKHYHOLQJWDDNRYHUGUDFKW ,QYHUEDQGPHWGHRYHUGUDFKWYDQWDNHQWXVVHQ,%HQ892ZRUGHQGHODVWHQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUZHUYHQ H[SORLWHUHQHQRQWZLNNHOHQ PHWPLOMRHQLQHQYHUKRRJGHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG YHUODDJG

%XGJHWDDQSDVVLQJRQGHUKRXG :LMYHUKRJHQGHODVWHQHQEDWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGIDFLOLWDLUEHKHHU VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR YDQZHJHLQGH[HULQJKXXULQNRPVWHQHQQLHXZHKXXULQNRPVWHQYDQ1LHXZZHOJHOHJHQ+LHUGRRUNXQQHQZHGH RQGHUKRXGVODVWHQRSKHWJHZHQVWHSHLOEUHQJHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJ7KRUEHFNH]DDO :LMYHUKRJHQGHKXXUODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWELQQHQVSRUWDFFRPPRGDWLHV VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR HQYHUODJHQGHNDSLWDDOODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV ,QKHW SURJUDPPD9DVWJRHG]LMQGHNDSLWDDOODVWHQYRRUGH7KRUEHFNH]DDOJHUDDPG'H7KRUEHFNH]DDOLVLQKHWJHERXZ'H 6SHOHUJHUHDOLVHHUG'H]HZRUGWJHKXXUGYDQGDDUGDWZHLQSURJUDPPD6SRUWHHQKXXUEHGUDJRSQHPHQ %XGJHWDDQSDVVLQJDIVFKULMYLQJ :LMYHUODJHQGHEHJURWHNDSLWDDOODVWHQPHWPLOMRHQHXURLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUZHUYHQH[SORLWHUHQHQ RQWZLNNHOHQ YRRUGHMDUHQWP'DDUQDDVWYHUODJHQZHGHVWUXFWXUHOHRQWWUHNNLQJDDQGHRQGHUGHHOUHVHUYH 9DVWJRHGEHKHHULQSURJUDPPD9DVWJRHGPHWPLOMRHQHXURYRRUGHMDUHQWP0HWLQJDQJYDQLVGH DIVFKULMYLQJVWHUPLMQYDQJHERXZJHERQGHQLQVWDOODWLHVJHZLM]LJGYDQQDDUMDDU+HWYRRUGHHOGDWKLHUGRRU RQWVWRQGLVELMGHYRRUMDDUVQRWDWHQJXQVWHYDQGHDOJHPHQHPLGGHOHQJHEUDFKW+HWYRRUGHHOLVLQGHMDUHQ WPPLOMRHQHXURSHUMDDUYDQDIKHWMDDULVGLWPLOMRHQSHUMDDU9DQDIKHWMDDUYHUODJHQZH GHEHJURWHNDSLWDDOODVWHQPHWPLOMRHQHXURLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGHQYHUODJHQZHGHRQWWUHNNLQJDDQGH UHVHUYH9DVWJRHGEHKHHUPHWPLOMRHQHXUR'HKRJHUHDIGUDFKWLVSHUDEXLVDOVRQWWUHNNLQJDDQGHUHVHUYHYHUZHUNW


$OJHPHHQ $OJHPHQH0LGGHOHQHQRQYRRU]LHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJKXLVYHVWLQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQDOJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHW RQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJNRVWHQ,% PHWPLOMRHQHXUR+HWKXLVYHVWLQJVEXGJHWYRRUKHWMDDUEHXUVSOHLQ ZRUGWLQFLGHQWHHOHQ LQJH]HWYRRUGHDOJHPHQHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDG &RUUHFWLHRSGHFRQYHUVLH :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ LQFLGHQWHHOLQPHW PLOMRHQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ LQFLGHQWHHOHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQ SHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURKRJHUHODVWHQEHZRQHUVHQEHVWXXUZHYHUKRJHQGHEDWHQLQKHW SURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUPHWPLOMRHQ/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQ SHUVRRQVJHJHYHQV HQELMKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWPLOMRHQHXURKRJHUHEDWHQ DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ'LWLVGHWHJHQERHNLQJYDQZDWHULQGHH7ZLVYHUZHUNW'HMXLVWHYHUZHUNLQJYDQ GHFRQYHUVLH]LWLQPXWDWLH FRQYHUVLH ]LHEHZRQHUVHQEHVWXXU &RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ

$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ %XGJHWRYHUKHYHOLQJWDDNRYHUGUDFKW ,QYHUEDQGPHWGHRYHUGUDFKWYDQWDNHQWXVVHQ,%HQ892ZRUGHQGHODVWHQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUZHUYHQ H[SORLWHUHQHQRQWZLNNHOHQ PHWPLOMRHQLQHQYHUKRRJGHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG YHUODDJG %XGJHWRYHUKHYHOLQJKXLVYHVWLQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQDOJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHW RQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJNRVWHQ'2 PHWPLOMRHQHXUR+HWKXLVYHVWLQJVEXGJHWYRRUKHWMDDUEHXUVSOHLQ ZRUGWLQFLGHQWHHOHQ LQJH]HWYRRUGHDOJHPHQHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDG %XGJHWDDQSDVVLQJKXXU :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJYHUNHQQHQHQRUJDQLVHUHQYDQKHWUXLPWHOLMNH SURJUDPPD PHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHG YHUZHUYHQRQWZLNNHOHQEHKHUHQHQDIVWRWHQYDQGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQHXUR HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJEXGJHWQLHWWRHWHUHNHQHQ'2 PHWPLOMRHQ HXURLQYHUEDQGPHWGHKXXUYDQ5DYHOODDQ'HYULMJHYDOOHQKXXUZRUGWFRQIRUPDIVSUDNHQWHUXJJHYHQDDQGH RUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJIDFLOLWDLUH]DNHQ6: :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPDRSHQEDDUEHKHHUHQJURHQDFKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQ PHW PLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQGHRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ.RVWHQ,% PHWKHW]HOIGHEHGUDJ6LQGV YHU]RUJWRUJDQLVDWLHRQGHUGHHO6:]LMQHLJHQIDFLOLWDLUH]DNHQ3HUDEXLVZDUHQGH]HODVWHQELMGHHWHFKQLVFKH ZLM]LJLQJXLWJHQRPHQRSKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ

%XGJHWDDQSDVVLQJSDNNHWPDDWUHJHO$:%= :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG%LHGHQYDQJHSDVWH

RQGHUVWHXQLQJ YRRUKHW]HOIGHEHGUDJYRRUGHXLWYRHULQJVNRVWHQYDQGHSDNNHWPDDWUHJHO$:%=FRQIRUP EHVOXLWYRUPLQJLQXZUDDGGGGHFHPEHUQXPPHU

%XGJHWDDQSDVVLQJORRQVRP :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMV7RHUXVWHQYDQOHHUOLQJHQLQKXQVFKRROORRSEDDQ PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG 2SVWHOOHQVSHHOUXLPWHSODQQHQYRRULHGHUHZLMN PHWPLOMRHQHXURSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ=RUJHQGDWNLQGHUHQ MRQJHUHQZHUNDFWLHIWRHOHLGWQDDUUHJXOLHUYULMHWLMGVDDQERGPHWPLOMRHQHXURHQ&UHsUHQWZHHSURHIWXLQHQ -HXJGPHWPLOMRHQHXUR+LHUPHHYHUZHUNHQZHWHFKQLVFKFRUUHFWGHORRQVRPEXGJHWWHQYDQGHYHUVFKLOOHQGH WHDPV

%XGJHWDDQSDVVLQJORRQVRPVWHOSRVW 2SEDVLVYDQGHSURJQRVHYDQGHZHUNHOLMNHODVWHQZRUGWYRRUJHVWHOGRPLQFLGHQWHHOKHWEXGJHWYRRU'UXNHQ %LQGZHUNYDQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURWHYHUODJHQ9HUGHUZRUGWRSEDVLVYDQ GHSURJQRVHZHUNHOLMNHEDWHQHYHQHHQVYRRUJHVWHOGRPGHEDWHQYDQ'ZDQJLQYRUGHULQJ9HUYROJLQJVNRVWHQ HQ%LMGUDJHDQGHUHJHPHHQWHLQGHGLHQVWYHUOHQLQJRPWUHQWEHODVWLQJHQWRWHHQLQFLGHQWHHOEHGUDJYDQDOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURWHYHUKRJHQ'H]HH[WUDLQFLGHQWHOHPLGGHOHQWRWHHQEHGUDJYDQPLOMRHQ HXURGLHQHQWHUGHNNLQJYDQGHORRQVRPVWHOSRVWRSKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQEHVWXXUSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJ /HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV %XGJHWRYHUKHYHOLQJSDUNHHUERHWHV :HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLGPHWPLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG +HWEHWUHIWGHNRVWHQGLHVDPHQKDQJHQPHWSDUNHHUERHWHV]RDOVEH]ZDUHQHQ LQFDVVR +HWEHWUHIWHHQRYHUKHYHOLQJYDQEXGJHWWXVVHQWZHHRUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQ9LDGHNRVWHQWRHUHNHQLQJNRPW KHWEXGJHWZHHUWHUXJELMKHWSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG &RUUHFWLHRSGHFRQYHUVLH :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO$OJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ LQFLGHQWHHOLQPHW PLOMRHQZHYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ LQFLGHQWHHOHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXU/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQ SHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURKRJHUHODVWHQEHZRQHUVHQEHVWXXUZHYHUKRJHQGHEDWHQLQKHW SURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUPHWPLOMRHQ/HYHUHQYDQHHQEHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQ SHUVRRQVJHJHYHQV HQELMKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWPLOMRHQHXURKRJHUHEDWHQ DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ'LWLVGHWHJHQERHNLQJYDQZDWHULQGHH7ZLVYHUZHUNW'HMXLVWHYHUZHUNLQJYDQ GHFRQYHUVLH]LWLQPXWDWLH FRQYHUVLH ]LHKLHUERYHQ %XGJHWRYHUKHYHOLQJIXQFWLRQHHOOHHIWLMGVRQWVODJ :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGEHVWULMGHQYDQFDODPLWHLWHQFULVHVHQYHUVWRULQJHQYDQGH RSHQEDUHRUGH LQPHWPLOMRHQHXURLQPHWPLOMRHQHXURLQPHWPLOMRHQHXURHQYDQDI PHWPLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHODVWHQLQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPHWKHW]HOIGHEHGUDJLQYHUEDQGPHW HHQFRUUHFWHYHUZHUNLQJYDQKHWRYHUVFKRWRSKHWIXQFWLRQHHOOHHIWLMGVRQWVODJ]LHYRRUMDDUVQRWDSDJLQD 'H]H LVJHKHHOYHUZHUNWLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPDDUKHHIWGHHOVEHWUHNNLQJRSKHWSURJUDPPD 9HLOLJKHLG

%XGJHWRYHUKHYHOLQJWHFKQLVFKDSSOLFDWHEHKHHU :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGHWDDNVWHOOLQJ 7HFKQLVFKDSSOLFDWLHEHKHHU'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHU DQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJQRUPHULQJUHLVNRVWHQ :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGH

JHPHHQWHEUHGHQRUPHULQJYDQGHUHLVNRVWHQDG½ SHU)7('HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9 JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGW ELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJWDDNVWHOOLQJLQNRRS :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGYDQDIVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURYHUVFKLOOHQGHSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJHQELQQHQ9RONVJH]RQGKHLG HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGH WDDNVWHOOLQJLQNRRS'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH /HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV

%XGJHWRYHUKHYHOLQJSXEOLHNHGLHQVWYHUOHQLQJ :LMYHUODJHQGHODVWHQRSGHSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ PHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDIWHULQYXOOLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJ3XEOLHNH'LHQVWYHUOHQLQJ HQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWKHW]HOIGHEHGUDJ'HWDDNVWHOOLQJZDV ELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH/HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJ LQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV %XGJHWDDQSDVVLQJZHJYDOOHQJHSURJQRVWLFHHUGHELMGUDJHQ :LMYHUODJHQ]RZHOGHODVWHQHQGHEDWHQRSKHWSURJUDPPDDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYDQDIVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURDOVJHYROJYDQKHWZHJYDOOHQYDQJHSURJQRVWLFHHUGHELMGUDJHQ %XGJHWDDQSDVVLQJWDDNVWHOOLQJUHJLRQDOLVHULQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSGHSURJUDPPDZHO]LMQMHXJGHQYRONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJPHWKHW]HOIGHEHGUDJWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQGHWDDNVWHOOLQJ 5HJLRQDOLVHULQJ'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'RRUPLGGHOYDQRQGHUDQGHUHGLYHUVH /HDQWUDMHFWHQZRUGWGHWDDNVWHOOLQJLQJHYXOG'HLQYXOOLQJYLQGWELQQHQDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJSODDWV %XGJHWDDQSDVVLQJEHJURWLQJVFRQYHUVLH :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG YDQDIVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQKHWVWUXFWXUHHOLQYXOOLQJJHYHQDDQKHWEXGJHWWDLUHYHUVFKLODOVJHYROJYDQGH EHJURWLQJVFRQYHUVLH'HWDDNVWHOOLQJZDVELQQHQKHWSURJUDPPD:-9JHSDUNHHUG'HLQYXOOLQJYLQGELQQHQDOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJSODDWV %XGJHWDDQSDVVLQJILQDQFLsOHIXQFWLH :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGEHZDNHQEHVFKHUPHQHQ EHYRUGHUHQ HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYRRUHQPHWPLOMRHQ HXURWHQEHKRHYHYDQKHWLQYXOOLQJJHYHQDDQGHRYHUKHYHOLQJYDQKHWEXGJHWYRRUppQWLMGHOLMNHILQDQFLsOHIXQFWLHQDDU 97+

%XGJHWRYHUKHYHOLQJVXEVLGLHLQGH[ :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJVWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQ HXUR2SGH]HPDQLHUYLQGWRYHUKHYHOLQJSODDWVYDQGHSULMVHQVXEVLGLHLQGH[YDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGGLHLQ DDQGH%HVWXXUVHQ&RQFHUQVWDIZDVWRHJHNHQGWRHQ9HLOLJKHLGGDDUQRJRQGHUGHHOYDQXLWPDDNWH %XGJHWRYHUKHYHOLQJYRRU]LHQLQJ'RHOVWHOOLQJ :HYHUKRJHQLQGHODVWHQHQGHEDWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ HXURRPFRQIRUPGHEHVOXLWYRUPLQJYDQ% :ELMGH9HUDQWZRRUGLQJKHWVDOGRYDQGHYRRU]LHQLQJ'RHOVWHOOLQJ WRHWHYRHJHQDDQUHVHUYH(XURSHVHVXEVLGLHV'HYRRU]LHQLQJ'RHOVWHOOLQJZRUGWYHUYROJHQVRSJHKHYHQYDQZHJH GHGHILQLWLHYHYDVWVWHOOLQJYDQKHWSURJUDPPD:HVWIODQN

%XGJHWRYHUKHYHOLQJ97+ =LHVWHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ

&RQYHUVLH =LHDOJHPHQHWRHOLFKWLQJ %XGJHWDDQSDVVLQJLQEXUJHULQJ +HWULMNVEXGJHWYRRU,QEXUJHULQJZRUGWDIJHERXZGLVKHWODDWVWHMDDUGDWHUJHOGYDQXLWKHWULMNEHVFKLNEDDU ZRUGWJHVWHOGYRRULQEXUJHULQJVWUDMHFWHQ,QYHUZDFKWHQZHQRJEHSHUNWNRVWHQWHPDNHQYRRUGHGRRUORRSYDQ LQJHVWDUWHLQEXUJHULQJVWUDMHFWHQGH]HNRVWHQGHNNHQZHPLGGHOVGHPHHQHHPUHJHOLQJXLWKHWWRHJHNHQGH EXGJHW1DDVWGHYHUZHUNLQJYDQGHDFWXHOHEXGJHWWHQYRRULQEXUJHULQJZLM]LJHQZHRRNGHV\VWHPDWLHNYDQGH YHUDQWZRRUGLQJYDQNRVWHQYDQHLJHQLQEXUJHULQJVSHUVRQHHORQGHUKHW3DUWLFLSDWLHEXGJHW]RGDWGHV\VWHPDWLHN DDQVOXLWRSGLHYDQGHUHLQWHJUDWLHJHOGHQXLWKHW3DUWLFLSDWLHEXGJHW 'HWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJOHLGWLQWRWHHQGDOLQJYDQGHODVWHQRSGHGRHOVWHOOLQJ,QEXUJHULQJYDQKHWSURJUDPPD :HUNHQLQNRPHQYDQPLOMRHQHXURLQYDQPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOYDQPLOMRHQHXUR 'HODVWHQRSKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJGDOHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR 'HEDWHQRSGHGRHOVWHOOLQJ,QEXUJHULQJYDQKHWSURJUDPPD:HUNHQLQNRPHQGDOHQLQPHWPLOMRHQHXURLQ PHWPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR %XGJHWDDQSDVVLQJDGYLVHULQJJH]RQGKHLG :LMYHUKRJHQGHODVWHQRSLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG YDQWRWPHWPLOMRHQ HXURSHUMDDUFRQIRUPKHWFROOHJHEHVOXLWGGGHFHPEHUMOZDDULQEHVORWHQLVGLWEHGUDJMDDUOLMNVWHRQWWUHNNHQXLW GHUHVHUYH$OJHPHQH0LGGHOHQHQ2QYRRU]LHQWHQEHKRHYHYDQGHDGYLVHULQJJH]RQGKHLGLQGHUXLPWHOLMNH RQWZLNNHOLQJELM*H]RQGKHLGVEHVFKHUPLQJ'HFRPPLVVLHV0 5HQ6 5]LMQKLHURYHUPHWHHQEULHIMDQXDUL 3URFHVNDGHU*H]RQGKHLGVDGYLH]HQLQUXLPWHOLMNHRQWZLNNHOLQJHQ JHwQIRUPHHUG %XGJHWDDQSDVVLQJFRUUHFWLHNRVWHQVRRUW :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGH ODVWHQPHWKHW]HOIGHEHGUDJLQYHUEDQGPHWHHQFRUUHFWLHRSGHNRVWHQVRRUW

7HFKQLHNYHUSOLFKW ,QGHWDEHOWHFKQLHNYHUSOLFKWWDEHO LVKHWUHVXOWDDWWH]LHQYDQGHYHUGHOLQJYDQHHQDDQWDOEHGULMIVYRHULQJVSRVWHQ RYHUGHSURJUDPPD V9DQXLW$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ$OJHPHQHPLGGHOHQZRUGHQNRVWHQYHUGHHOGQDDUSURJUDPPD V HQYHUGHOHQGHGLHQVWHQGHNRVWHQZHHUELQQHQRIWXVVHQSURJUDPPD V+HWEXGJHWWDLUQHXWUDDOXLWVFKULMYHQYDQGH PXWDWLHVJHHIWHHQXLWJHEUHLGHRSVRPPLQJYDQSOXVVHQHQPLQQHQ,QYHUEDQGPHWGHOHHVEDDUKHLGJHYHQZLMGDDURP DOOHHQDDQZHONHSRVWHQ]LMQYHUGHHOG 2RNPRHWHQGHGLHQVWHQVWHOSRVWHQOHHJERHNHQPHHVWDOYDQRQGHUGHHO$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJQDDUGHMXLVWH SURJUDPPD V 'LWNRPWGHNZDOLWHLWYDQGHEHJURWLQJWHQJRHGH 7HFKQLHNYHUSOLFKWRYHUKHDG 2QGHUGHHOYDQWHFKQLHNYHUSOLFKWLVGHYHUZHUNLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDG%LMGHH7HFKQLVFKH:LM]LJLQJLV GHRYHUKHDGWDDNVWHOOLQJDOOHHQYRRUYHUGHHOG'HUHHGVLQJHYXOGHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDGZDVZHOVWUXFWXUHHO YHUGHHOG%LMGHH7HFKQLVFKH:LM]LJLQJZRUGWGHKHOHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDGVWUXFWXUHHOYHUZHUNW'DDUQDDVWZRUGHQLQ HQNHOHFRUUHFWLHVGRRUJHYRHUGLQYHUEDQGPHWGHZLM]LJLQJHQLQIRUPDWLH

$GPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJEHVOXLWYRUPLQJ F\FOXVGRFXPHQWHQ 1DDVWGHWHFKQLVFKHZLM]LJLQJVYRRUVWHOOHQEHYDWGH]H7HFKQLVFKH:LM]LJLQJRRNGHDGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQGH EHVOXLWYRUPLQJYHUDQWZRRUGLQJHQ9RRUMDDUVQRWDEHVWXXUVUDSSRUWDJH +LHUYRRU]LMQHHQYLMIWDOWDEHOOHQEHVFKLNEDDU 7DEHOEHYDWGHDGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQGHEHVOXLWYRUPLQJRYHUGHYHUDQWZRRUGLQJ 7DEHOOHQWPEHYDWWHQGHDGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQGHEHVOXLWYRUPLQJRYHUGHYRRUMDDUVQRWDHQGH EHVWXXUVUDSSRUWDJH

7DEHO%HVWHGLQJVHQGHNNLQJVYRRUVWHOOHQ 7DEHOEHYDWGHDGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQGHWHFKQLVFKHEHVWHGLQJVHQGHNNLQJVYRRUVWHOOHQ]RDOVGH]HDOV DSDUWHELMODJH]LMQRSJHQRPHQLQELMGHYHUDQWZRRUGLQJ

7DEHO/RRQHQSULMVFRPSHQVDWLH 7DEHOEHYDWGHYHUGHOLQJYDQGHSRVWSULMVFRPSHQVDWLHRYHUGHSURJUDPPD V'LWLVRQGHUGHHOYDQGHSRVW ORRQSULMVFRPSHQVDWLHGLHLVRSJHQRPHQLQGHWDEHODXWRQRPHRQWZLNNHOLQJHQYDQGHYRRUMDDUVQRWDSDJLQD 'HORRQFRPSHQVDWLHLVRQGHUGHHOYDQGHWDEHORYHULJHEHVOXLWYRUPLQJ

7DEHO/HLGVFKH5LMQEXGJHWWHQ 7DEHOEHYDWGHYHUGHOLQJYDQGHSRVWJURHL/HLGVFKH5LMQRYHUGHSURJUDPPD V'LWLVGHYHUKRJLQJYDQGH SURJUDPPDEXGJHWWHQDOVJHYROJYDQGHJURHLYDQ/HLGVFKH5LMQ'H]HNRVWHQNRPHQWHQODVWHYDQGHDOJHPHQH PLGGHOHQ 'DDUQDDVW]LMQLQFLGHQWHOHEXGJHWWHQ/HLGVFKH5LMQYHUGHHOG

7DEHO2YHULJHEHVOXLWYRUPLQJ9-1EHVWXXUVUDSSRUWDJH 'H]HWDEHOODDW]LHQKRHGHEHVOXLWYRUPLQJXLWGHYRRUMDDUVQRWDEHVWXXUVUDSSRUWDJHGRRUZHUNWRSGH SURJUDPPD V'LWEHVWDDWXLW 'HRQWZLNNHOLQJHQ]RDOVJHVFKHWVWLQKRRIGVWXNYDQGH9RRUMDDUVQRWD 'HNHX]HVXLWKRRIGVWXNYDQGH9RRUMDDUVQRWD 'HEXGJHWWDLUQHXWUDOHELMVWXULQJVYRRUVWHOOHQ]RDOVRSJHQRPHQLQKRRIGVWXNYDQGHYRRUMDDUVQRWD 'HELMODJHQFRUUHVSRQGHUHQGHSRVWHQHQUHVHUYHVHQYRRU]LHQLQJHQXLWKRRIGVWXNYDQGH9RRUMDDUVQRWD 'DDUQDDVWZRUGWLQGH]HWDEHOKHWNDVULWPHYDQEHUHLNEDDUKHLGYHUZHUNW]LHEHVOLVSXQWH7: $DQSDVVLQJNDVULWPHSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLGH[FOXVLHISDUNHUHQ %LQQHQKHW3URJUDPPDEHUHLNEDDUKHLGZRUGWYRRUWPKHWMDDUOLMNVHNDVULWPHLQFLGHQWHHODDQJHSDVWRPGH SURMHFWHQEHUHLNEDDUKHLGHQOXFKWNZDOLWHLWPHHULQOLMQWHEUHQJHQPHWGHDFWXHOHSODQQLQJYRRUXLWYRHULQJYDQKHW SURJUDPPDYROJHQVKHWMDDUOLMNVJHDFWXDOLVHHUGH0HHUMDUHQ3HUVSHFWLHI%HUHLNEDDUKHLG03% 'HZLM]LJLQJHQELQQHQKHWSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG]LMQDOVYROJW 3UHVWDWLH8LWYRHUHQSURMHFWHQHQPDDWUHJHOHQILHWV GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHVWRUWLQJLQGHUHVHUYHV GDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% HQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH 0,%PHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH3DNNHWVWXGLH5LQJPHWPLOMRHQHXUR

GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,%GDDOWPHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH3DNNHWVWXGLH5LQJVWLMJW PHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,%GDDOWPHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH3DNNHWVWXGLH5LQJVWLMJW PHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% GDOHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHVWRUWLQJLQGHUHVHUYHVGDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH 0,% 3UHVWDWLH8LWYRHUHQSURMHFWHQHQPDDWUHJHOHQRSHQEDDUYHUYRHU GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVGDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,%PHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH%25PHWPLOMRHQ HXUR GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVGDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,%PHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH%25PHWPLOMRHQ HXUR GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% 3UHVWDWLH8LWYRHUHQSURMHFWHQHQPDDWUHJHOHQDXWRJHEUXLN GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHVWRUWLQJLQGHUHVHUYHV GDDOWPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVVWLMJWPHWPLOMRHQHXURSHUVDOGRKRJHUH RQWWUHNNLQJDGPLOMRHQHXURXLWUHVHUYH0,% GHODVWHQVWLMJHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHVWRUWLQJLQGHUHVHUYHV GDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% GDOHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% GDOHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVGDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,% 3UHVWDWLH8LWYRHUHQSURMHFWHQHQPDDWUHJHOHQOXFKWNZDOLWHLWHQJRHGHUHQYHUYRHU GHODVWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURGHEDWHQGDOHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGH UHVHUYHVGDDOWPHWPLOMRHQHXURUHVHUYH0,%GDDOWPHWPLOMRHQHXURHQGHUHVHUYH3DNNHWVWXGLH5LQJ VWLMJWPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHEDWHQGDOHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% VWLMJHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% VWLMJHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR GHODVWHQHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHVUHVHUYH0,% VWLMJHQEHLGHPHWPLOMRHQHXUR 5HVHUYH0,% UHVHUYH0HHUMDUHQ,QYHVWHULQJ%HUHLNEDDUKHLG

.RVWHQWRHUHNHQLQJHQWRWDDORYHU]LFKW 9RRUEHJURWLQJVMDDULVGHNRVWHQWRHUHNHQLQJWXVVHQGHGLHQVWHQYHUZHUNW2RNZRUGHQNRVWHQYDQKHWRQGHUGHHO DOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYLDYHUGHHOVOHXWHOVZHHUYHUGHHOGQDDUGHSURJUDPPD V+HWUHVXOWDDWKLHUYDQLVLQWDEHO ZHHUJHJHYHQ

,QWDEHOYLQGWXGHDFWXHOHEHJURWLQJQDNRVWHQWRHUHNHQLQJ ,QWDEHOYLQGWXGHSURGXFWHQUDPLQJH7:

7DEHO7HFKQLHNDOJHPHHQ /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU

7HFKQLHN 1.080

7HFKQLHN 850

7HFKQLHN 789

7HFKQLHN 789

-26.033

-32.558

-32.544

'XXU]DDPKHLG

4.793

8.727

-62

-62

%HUHLNEDDUKHLG

-165

553

-9

-204

6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ

-21.214

1.131

3.404

264

264

:HUNHQ,QNRPHQ

-5.602

-8.275

-8.475

-8.475

2QGHUZLMV

2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ

-4.291

-205

-205

-205

-HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG

2.652

2.152

1.976

1.936

9HLOLJKHLG

1.217

1.315

838

1.112

&XOWXXU

-102

-47

-47

-47

6SRUW

-954

175

175

175

9DVWJRHG

-1.241

-1.259

-1.406

-1.406

$OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ

-3.215

-2.432

-3.332

-3.332

$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ

16.872

16.719

17.576

17.471

7RWDDOODVWHQ %DWHQ

221

-15

-15

-15


-3.645

-10.195

-12.049

-174

'XXU]DDPKHLG

-2.809

-110

-10

-10

%HUHLNEDDUKHLG

954

2.393

3.128

3.773

%HZRQHUVHQ%HVWXXU

2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ :HUNHQ,QNRPHQ

286

1.486

-1.745

-1.745

-7.626

-10.299

-10.499

-10.499

2QGHUZLMV

-15

-15

-15

-15


730

660

576

576

9HLOLJKHLG

-50

-50

-50

-50

68

68

68

68

324

324

324

324

1.617

-127

-127

-127

6SRUW 9DVWJRHG $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ

7DEHOOHQH7ZY
7RWDDOEDWHQ 6DOGRYDQODVWHQHQEDWHQ 6WRUWLQJUHVHUYHV

7HFKQLHN

7HFKQLHN

7HFKQLHN

7HFKQLHN


263

180

180

180

%HUHLNEDDUKHLG

129 -83

431 0

1.365 0

2.148 0

7.811

0

0

0

2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ 2QGHUZLMV &XOWXXU 6SRUW $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDOVWRUWLQJUHVHUYHV

55

0

0

0

1.026

0

0

0

860

0

0

0

0

0

0

2QWWUHNNLQJUHVHUYH -3.694

-2.166

-207

'XXU]DDPKHLG

7.654

8.889

0

0

%HUHLNEDDUKHLG

0

0

-363

-420


2QGHUZLMV -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 9HLOLJKHLG 6SRUW 9DVWJRHG $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDORQWWUHNNLQJUHVHUYHV 6DOGRQDPXWDWLHVUHVHUYHV %HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V

-752

3.725

0

0

0

230

150

80

40

70

0

0

0

-25

-25

-25

-25

-2.000

-2.000

-2.000

-2.000

285

285

285

285

7DEHOWHFKQLHNYHUSOLFKW /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU

7HFKQLHNYHUSOLFKW 1.001

7HFKQLHNYHUSOLFKW 312




138

-187

-477

%HUHLNEDDUKHLG

-10

0

0

0


-49

500

500

500

:HUNHQ,QNRPHQ

106

-954

-954

-954

2QGHUZLMV

-10

0

0

0

-169

-2.814

-2.893

-2.893 -88


-477

9HLOLJKHLG

12

0

-88

&XOWXXU

21

-6

-6

-6

9DVWJRHG

-4

-127

-228

-228


-357

8.144

11.890

11.890


-626

-4.864

-7.881

-7.881

7RWDDOODVWHQ

%DWHQ -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG

10

0

0

0


45

6

6

6

7RWDDOEDWHQ

6DOGRYDQODVWHQHQEDWHQ %HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V

7DEHOEHVWHGLQJVHQGHNNLQJVYRRUVWHOOHQ /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ

%HVWHGLQJVHQ GHNNLQJVYRRUVWHOOHQ 183 6.869

%HUHLNEDDUKHLG 2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ :HUNHQ,QNRPHQ 2QGHUZLMV -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 6SRUW 9DVWJRHG $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDOODVWHQ %DWHQ 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ 9DVWJRHG 7RWDDOEDWHQ 6DOGRYDQODVWHQHQEDWHQ 6WRUWLQJUHVHUYHV 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 9DVWJRHG 7RWDDOVWRUWLQJUHVHUYHV 2QWWUHNNLQJUHVHUYH %HZRQHUVHQ%HVWXXU 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ :HUNHQ,QNRPHQ

5.313 88 1.717 144 -1.495 2.114 -3.681 -108 766 11 2.366 183 11.156 5.313

2QGHUZLMV

%HVWHGLQJVHQ GHNNLQJVYRRUVWHOOHQ 88 1.728

-HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 6SRUW

144

9DVWJRHG

979 160


2.114

$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDORQWWUHNNLQJUHVHUYHV

6DOGRQDPXWDWLHVUHVHUYHV

%HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V 7DEHOSULMVFRPSHQVDWLH /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU 2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 9HLOLJKHLG $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ

3ULMV 122

3ULMV 122

3ULMV 122

3ULMV 122

1

1

1

1

2.058

2.058

2.058

2.058

359

359

359

359

-2.540

-2.540

-2.540

-2.540

7RWDDO %HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V 7DEHO/5 /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU

/5 0

/5 -213

/5 44

/5 44


0

17

17

17

'XXU]DDPKHLG

0

23

9

9

%HUHLNEDDUKHLG

0

2

2

2


/5 -122

/5 210

/5 159

/5 159

0

3

3

3

760

1.106

800

800


0

124

124

124

9HLOLJKHLG

0

20

20

20

&XOWXXU

0

15

15

15

206

253

253

253

-844

-1.624

-1.514

-1.514


0

65

69

69

7RWDDOODVWHQ

2YHULJH EHVOXLWYRUPLQJ 650

2YHULJH EHVOXLWYRUPLQJ 863

2YHULJHEHVOXLWYRUPLQJ

2YHULJH EHVOXLWYRUPLQJ

533

483

:HUNHQ,QNRPHQ 2QGHUZLMV

6SRUW

0

9DVWJRHG $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ

7DEHORYHULJHEHVOXLWYRUPLQJ /DVWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU

-28.906

-80.978

-80.980

'XXU]DDPKHLG

-8

2.150

-550

-550

%HUHLNEDDUKHLG

12.272

-61.674

-102.261

-90.636


-78.834

4.435

5.455

3.311

3.201

13.630

14.772

12.108

11.140

2QGHUZLMV

2.239

2.337

-3.659

-5.530


4.368

6.229

5.893

5.893

588

643

193

193

71

15

15

15

0

-200

-65

160

2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ :HUNHQ,QNRPHQ

9HLOLJKHLG &XOWXXU 6SRUW

105

54

709

709


-2.068

2.106

-1.031

-10.910


-1.509

-6.825

-915

-1.415

7RWDDOODVWHQ

9DVWJRHG

%DWHQ %HZRQHUVHQ%HVWXXU





0

0

0

0

-82.415

-87.591

-86.278

'XXU]DDPKHLG

0

2.000

-500

-500

%HUHLNEDDUKHLG

9.354

-65.048

-108.700

-92.765


2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ :HUNHQ,QNRPHQ 6SRUW 9DVWJRHG $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDOEDWHQ 6DOGRYDQODVWHQHQEDWHQ 6WRUWLQJUHVHUYHV %HZRQHUVHQ%HVWXXU

-83.723

-300

-1.347

-1.324

-1.324

11.305

11.305

11.305

11.305

0

136

271

407

400

500

1.907

1.607

17.227

14.179

3.160

-3.719

-737

-737

-737

-737

-155

0

0

0


7.030

270

0

0

%HUHLNEDDUKHLG

7.202

-8.874

-867

-1.571

-450

0

0

0

13.848

3.500

5.000

5.000

5.488

3.188

3.168

3.148

2QGHUZLMV $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ 7RWDDOVWRUWLQJUHVHUYHV 2QWWUHNNLQJUHVHUYH 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ %HUHLNEDDUKHLG 2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ 2QGHUZLMV 6SRUW 9DVWJRHG $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ

10.109

-5.526

12.397

3.083

0

2.069

0

0

228

1.769

629

0

0

339

339

339

450

25

0

0

62.233

4.582

1.798

227

7RWDDORQWWUHNNLQJUHVHUYHV 6DOGRQDPXWDWLHVUHVHUYHV





%HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V 7DEHONRVWHQWRHUHNHQLQJ /DVWHQ

.RVWHQWRHUHNHQLQJ

%HZRQHUVHQ%HVWXXU 6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJ 2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ :HUNHQ,QNRPHQ 2QGHUZLMV -HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 9HLOLJKHLG

7.426 -2.466 337 -915 371

&XOWXXU

-1

6SRUW

86

9DVWJRHG $OJHPHQHPLGGHOHQHQRQYRRU]LHQ $OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ 7RWDDOODVWHQ

416 9.616

1 483 -15.356

7DEHODFWXHOH3URJUDPPDEHJURWLQJ /DVWHQ

1RPLQDOH3%

H7:

H7Z

$FWXHOH3%

Bewoners en Bestuur

37.871

-3.678

3.453

37.646


283.360

6.511

-38.316

251.555

Duurzaamheid

13.622

-85

4.785

18.322

Bereikbaarheid

107.728

-4.139

12.098

115.687


142.572

-6.292

12.822

149.102

Werk en Inkomen

216.625

-2.986

10.981

224.620

Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

98.180

-2.809

-877

94.494

128.279

-2.589

9.711

135.401

Veiligheid

44.967

-8

2.645

47.604

Cultuur

47.896

-132

-11

47.753

Sport

34.346

-1.088

-517

32.741

Vastgoed

21.399

-6.242

-2.633

12.524


25.003

9.569

-8.540

26.032

112.927

3.304

1.496

117.727

Algemene ondersteuning 7RWDDOODVWHQ

Baten Bewoners en Bestuur

6.561

0

221

6.782

284.282

0

-89.740

194.542

Duurzaamheid

5.131

0

-2.809

2.322

Bereikbaarheid

69.735

0

10.308

80.043



86.196

0

-14

86.182

167.606

0

3.679

171.285

25.616

-3.190

-15

22.411

107 1

1.210

0

Onderwijs Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

-70

74

1.300

68.740

0

0

0

1.942

0

0

0

0

0

-677

-6.012

-2.065

0

-2.829

0

400


Bereikbaarheid

9.229


2QWWUHNNLQJUHVHUYH

7RWDDOVWRUWLQJUHVHUYHV

17.530


48

2.700

Onderwijs

Sport

5.491


0

9.698

Bereikbaarheid

Cultuur

4.000


0

Bewoners en Bestuur

6WRUWLQJUHVHUYHV

6DOGRYDQODVWHQHQEDWHQ

5.725

556.306

7RWDDOEDWHQ



23.624

6.845

Sport

Vastgoed

6.608

350

9.583

Cultuur

Veiligheid


0

228

10.109

5.488

13.848

0

0

-450

0

7.202

7.030

-155

925

17.227

616

68

0

-50

740

1

1.545

1.230

78.923

14.717

31.378

48

1.942

2.250

5.491

16.900

11.030

-155

5.973

567.521

22.175

6.913

3.779

300

10.723

4.592

75

57

817

0

188

Ombudszaken

8.545

Burgerzaken

Het Utrechts Archief

3.180

150

4.951

Leefbaarheidsbudget

Experiment Bedrijven Investeringszones

6.262

Wijkbureau's

5

4.328

Raadsorganen

Burgerjaarverslag

190

1.914

943

Volksfeesten

Bestuursorganen

Internationale samenwerking

2.194

Cultuurmarketing -en promotie

Bovengemeentelijke samenwerking

0

364

1.112

0

Evenementen en festivals

Profilering Utrecht

Stadspromotie

Marketing Toerisme

Lasten

62.233

450

0

0

-66

-155

3.114

-5

1.984

4.951

188

0

0

4.328

0

5

190

0

6.262

1.914

0

0

943

0

0

0 2.194

0

0 0

364

0

1.112

0

0

Saldo

0 0

-6.561

Baten

3URGXNWHQUDPLQJDFWXHOH3URJUDPPDEHJURWLQJVWDQGH7:


7RWDDORQWWUHNNLQJUHVHUYHV

15.491

2.978

Vastgoed


1.062

67

Sport

Cultuur

3.114

-5

1.984

4.795

6.262

5

188

4.173

190

1.914

943

2.194

0

0

364

1.085

0

Totaal Bijdrage saldo algemene van baten middelen en lasten

82.316

3.503

1.119

884

0 0

0 0

0

0

156 0

0 0 0

0 0

0 0

-155 0

0

0

0

0 0

0

0

0 0

0

0

0

0

27 0

0 0

0

Onttrekking Reserves

0

-156 0

0

0

-155 0

0

0

0

0

0

0

-27 0

0

Toevoeging Reserves

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

Resultaat

37.647 -8.812

Bewoners en Bestuur

Bedrijfsmiddelen REO

7.543

Faciliteren productie in wijk en stad

3.986 6.099 7.449 -9.207 28.939 17.118 28.761 70.705 -57.010

Vergunningen

Bouw- en woningtoezicht

Woningbouwprojecten

Commercieel Vastgoed

Infrastructuur

Parken en Plas


Overige projecten

Onderhanden werk 0

2.640

Behoud en gebruik Monumenten en Cultuurhistorische waarde

Kostenplaatsen LRU

9.405

772

7.572

28.320

Krachtwijken

Doelgroepenbeleid Wonen

Investeringsbudget stedelijke Vernieuwing (ISV)

Grondexploitaties

477

4.414

Gebiedsmanagement

Ruimtelijke plannen

5.454

Erfpachtbeheer

820

6.896

Uitgifte gemeentelijke eigendommen

1.635

Conversies en erfpachten

41

195

1.234

Bestemmingsplannen

Bovenstedelijke programma's

Beleidsontwikkeling en Loketfunctie

Integraal beleidsproductie en -programma

400

1.001

Publieksdienstverlening

Bedrijfsmiddelen Stadsontwikkeling

2.320

DBG-KlantContactCentrum

Lasten

400 1.234 195 41

0 0 0 0

0

0

64.912 -57.010

-697

10.822

25.662

-15.934

-2.215

5.649

-10.094

2.301

4.951

772

7.572

-279

476

7.543

3.753

-2.166

0

-1.480

-5.793 0

-29.458

-6.296

-3.277

-6.727

-9.664

-450

-14.080

-339

-4.454

0

0

-28.599

-1

0

-661

-7.620

-820

-8.376

1.068

-8.812

0

-567

30.865

0

-57.010

65.239

-697

10.822

25.662

-15.934

-2.215

5.319

-10.011

3.111

3.931

772

6.634

2.555

476

2.380

2.925

-5.206

0

-1.480

1.068

41

195

1.234

400

-8.812

30.527

3.040 828 5.163 0

0 0 0 0

0

0

0

0

0

4.766 0

0

0

327 0

0

0

0

4.439 0

0

0

0

0

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0 0

0

0 330 0

0 0

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Resultaat

1.020 0

938 0

3.566

0 0

83

810

0

0 0

6.400

0

-330 0

83

810

-1.020

-938 0

2.834

-5.163 0

-828

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

183

0

0

0

-155

0

0


0

Toevoeging Reserves

0

0

0

0

0

-338

0

0

-3.040

0 1.001

1.001

0

-6.782

Baten

Totaal Bijdrage saldo Saldo algemene van baten middelen en lasten 2.320 2.320


916

Ecologisch gezond en aantrekkelijk water

Stedelijk Beheer Riolen & rioolgemalen

Rioolrechten

Stedelijk beheer ruimtelijke voorz.en

Stedelijk beheer openbare ruimte

Dienstverlening Heel en Veilig

Bereikbaarheid

Stallingsvoorzieningen

Exploitatie Parkeervoorzieningen

0

27.259

791

2.024

45.638

-729

115.686

822

20.270

7.057

20.500

Overige Maatregelen Luchtkwaliteit/goederenvervoer.

26.073

Realiseren P+R-Voorzieningen

2.457

Verkeers-, vervoer- en parkeerbeleid

Aanpak knelpunten autoverkeer op hoofdweg.

-4.114

Overige kosten bereikbaarheid

996 25.685

Stimuleren gebruik OV

Bereikbaarheid & luchtkwaliteit

2.000

13.940

Stimuleren gebruik fiets

Wijkverkeersplannen

18.322

2.926

Duurzaamheid

Bodemverontreiniging

Lucht, geluid en externe veiligheid

14.479

1.609 251.555

Stadskantoor incidenteel

Klimaat en energie

4.100

59.809

4.667

15.523

Bereikbaarheid

Leefbaarheid en veiligheid

Werkgelegenheid en economische potentie

POS onderhanden werk

Lasten

4.667

27.259 0

0

-34.497

933

44.075

-1.959

35.643

510

-6.767

2.528

5.500

-35.287 0

-1.091

-1.562

-1.230

-80.043

-312

-27.037

-4.529

-15.000

22.023

2.457

-4.050

-4.114

0

996 970

0 -24.715 0

2.000

9.540

16.000

832

788

14.379

57.013

1.609

-3.900

39.961

-4.400 0

-2.322

-2.094

-128

-100

-194.542

-8.000

-19.848

0

-39.512

Baten

0

26.959

-34.497

933

48.075

-1.959

-26.251

6

-6.990

-5.800

-39.934

13.771

2.457

-4.114

9.000

26

192

5.135

8.346

832

788

6.725

46.894

0

-3.900

38.912

4.471

-196

0

1.609

0

1.000 0

0

0 -300 0

4.000 0

0

0 4.000 0

17.029

129

1.900

2.000

0

9.000 0

0

-61.894

-505

-222

-8.328

-45.434

-8.252

0

8.030 0

-970

-1.808

-4.405

4.000 0

1.300 0

0

0 0

0

78.923

505

351

8.328

47.334

10.252

0

970 0

970

1.808

8.405

0 7.654

0

-7.654

0

7.654 0

0

0

22.178

12.059

0

196 1.049 0

0

0

0

0


0

Toevoeging Reserves

-7.654 0

-10.119

-1.609

-1.049 0

Totaal Bijdrage saldo Saldo algemene van baten middelen en lasten -23.989 -23.989

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0 0

0

0

Resultaat

0

Handhaving en Toezicht

1.237

Groen en recreatie om de stad

141.376

2.436

Volwasseneneducatie

Verstrekken bijstandsuitkering

3.386

26.715

Sociale Werkvoorziening

Inburgering

22.219

7.241

962

4.705

Reïntegratie

Versterken economische structuur

Werkgelegenheidsoffensief

Economisch vestigingsklimaat

149.102

1.089

Havendienst


631

3.763

Marktdienst

Bedrijfsafval inzameling

292

23.833

Huishoudelijke afvalinzameling

Overheidstaken (exclusief huishoudelijk afval+facilitaire inzameling

3.715

Inzamelen en afvoeren van afval

309

3.734

Groenstructuurplan

Stadsnatuur

1.131

445

61

Wijkgroen

Toezicht en Handhaving

Exploitatie Verhuur Openbare Grond en Reclame

1.000

0

Expoitatie Verhuur Openbare Grond en Reclame

Behandeling Vergunningaanvragen Openbare Ruimte

0

4.323

Behandeling Vergunningaanvragen Openbare Ruimte

NMC

15.496 13.061

Dagelijks onderhoud Openbare Ruimte (excl straatreiniging)

0

Dagelijks Onderhoud Straatreiniging

Dienstverlening Schoon en Netjes

Lasten 0 15.407

-127.045

-1.162

-2.873

-24.364

-14.761

-568

-17

-86.181

-576

-676

-4.360

-126

-1.813

14.330

1.273

512

2.351

7.458

6.672

962

4.688

62.921

513

-45

-597

166

22.019

-30.170

309

-33.885

1.237

0

2.379

1.131

315

-2.941

69

0

0

0

4.256

13.060

-1.355 0

0

-130

-3.002

-931

0

0

0

-67

-2

-89

Baten

14.330

1.273

262

2.351

6.430

6.672

962

791

67.099

513

-45

-597

166

22.427

-30.170

309

1.237

2.379

1.131

315

-2.941

69

0

0

0

4.256

13.060

15.477

0

0 0 0

0 0 0

0 0

0

0

250 0

0

0

0 1.028 0

0 0

-250 0

0

-1.028

0

3.897 0 0

0 -3.897 0

1.230

5.408

0

0

0

0

408

0

408

0

0 0

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0 0

0

0

0

0

0 0

0

0

-70 0

0

Resultaat

0

0

0 0


0

0 0

0 0

0

0

0 0 0

Toevoeging Reserves

70 0

0

4.178

Totaal Bijdrage saldo Saldo algemene van baten middelen en lasten 0 0

1.475

Schakelklassen

1.066

Vrijwilligerswerk

0 0

Diversiteitsbeleid

Ontmoeting

36.728

1.557

Individuele WMO-verstrekkingen

19.833

Asielzoekers/Vluchtelingen

4.357

Bevordering participatie mensen met beperking

Maatschappelijke opvang

9.870

Informatie,advies,cliëntenondersteuning

851

4.685

Faciliteren bewonersinitiatieven

Ondersteuning mantelzorg en vrijwillige inzet

9.080

94.494

Onderwijs

Accommodaties maatschappelijke activiteiten

13.148

61

3.458

Bibliotheek Utrecht

Openbaar bibliotheekwerk

Cultuureducatie

115

1.000

Toezicht Openbaar onderwijs

5.494

School en sport

291

Na- en buitenschoolse activiteiten

677

Integratie in het onderwijs

7.242

VSV/RMC

Veilige school

4.056

17.240

3.489

36.040

707

224.621

15.582

Leerlingenzorg

VVE - PSZ - KOV - Regie

Leerlingenvervoer

Onderwijshuisvesting

Voorziening Huisvestingcalamiteiten

Werk en Inkomen

Minimabeleid

Lasten

-2.995

-284

-22.411

0

-1.400

-72

-4.822

-1.346

-645

-12.408

-1.718

-171.286

-494

Baten

0

0

33.733

1.557

19.549

4.357

9.870

851

1.066

4.685

9.080

72.083

13.148

61

3.458

115

75

928

672

291

677

5.895

3.411

4.832

3.489

34.323

707

53.335

0

0

33.273

1.557

19.260

4.357

9.870

851

1.066

4.685

9.080

76.786

14.933

61

3.458

115

75

928

584

291

677

5.895

3.411

4.832

3.489

37.329

707

48.022

0

0

0 0

0 0

0

0

0

460 0

0 0

300 0

0 11 0 -460 0

-289 0

0

0

0

0

0 0

1 0 0

0

0

0 0

0 0

0

0

0

0

0 0

0

0 5.359

0

0

0

0 10.062

1.785

-1 0

4.703

1.785

0

0

0

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

Resultaat

0

0

88 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

5.271 0

5.313

138

0 0

0

0


-88 0

8.277 0

0

0

3.006 0

-5.313

Totaal Bijdrage saldo Toevoeging Saldo algemene van baten Reserves middelen en lasten 15.088 14.950 -138

3.370 7.817

Jeugd en Vrije Tijd

Jeugd en Zorg

8.622

501

5.169

Jeugd en Veiligheid BCD

30.843

Productie en Programmering

Uitleen beeldende kunst

Centraal museum 0

31

8.766

46.640

Veiligheid

Uitvoeringen Muziekcentrum Vredenburg

28.261

976

3.174

Bestrijden incidenten

Nietkerntaken Politie vergunning + handhaving

Voorkomen calamiteiten, crisis en verstoring openbare

944

1.124

Jeugd en Veiligheid

Bestuurlijke aanpak en maatregelen

3.759

225

Aanpak wijkveiligheid BCD

177

Aanpak EOG

0

287

2.042

Aanpak keurmerk veiligheid BCD

Veilig ondernemen

Aanpak geweld

Aanpak woning en auto inbraak

Aanpak nazorg meerderjarige ex-delinquenten

135.401

Zeer kwetsbare Utrechters

Welzijn, Jeugd en volksgezondheid

3.237

17.302

Kwetsbare Utrechters

Alle Utrechters

468

1.499

Jeugd en Veiligheid

4.192

Ontwikkeling en Arbeid

130

Toegankelijkheid gebouwen

Speelruimte

737

Tolerantie

Lasten

0

0

0

-3.779

-300

-300

-10.723

-1.490

-43

-5.911

Baten

0

31

4.987

30.843

46.340

28.261

676

3.174

944

5.169

1.124

3.759

225

177

0

287

2.042

501

124.678

7.132

3.194

11.392

468

7.817

3.370

1.499

4.192

130

0

31

6.883

30.060

46.270

28.261

676

3.104

944

5.169

1.124

3.759

225

177

0

287

2.042

501

122.730

6.882

3.194

10.444

468

7.817

3.370

1.499

4.192

130

0

0 0 0

0 0 0 0

250

0 0

0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

1.942 0 0

1.896 0 0

-783

0

46 0

838

70

0 0

0

55

0

0

-70

70 0

0 -70 0

0

0

0

0

0

0

0

1.959

0

0

0 948 0

0 0

0

0

11

-250

0

-948

0

0

0

0

0

0

0

0


0

Toevoeging Reserves

-1.948

Totaal Bijdrage saldo Saldo algemene van baten middelen en lasten 737 737

0

0 0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

Resultaat

2.571 12.524

Facilitair beheer MFA's


159 -541

Frictiefonds Leidsche Rijn

-1.871

0

22.896

0

286 0

SP Onvoorzien

Stelposten

SP investeringen

Financiering

Aandelen en concessies

Gemeentefondsuitkering

Precario-/Toeristen-/Hondenbelasting

5.102

1.159

Voldoende MFA's

Onroerende-zaakbelastingen

-1.010

350

9.453

32.741

Vastgoedbeheer DMO

Vastgoedadvies en overige dienstverlening.

Vastgoedbeheer

Sport

1.404

75

Breder sportaanbod bij functiebeperking.

Topsportevenementen

20

1.514

Goed gebruik sportvoorzieningen in de wijk/buurt

Grotere sportdeelname kinderen

957

10.919

Binnenaccommodaties

Vernieuwende initiatieven

8.295

Buitenaccommodaties

524 9.033

Zwembaden

Accomodaties beleid en ontwikkeling

47.752

2.864

Internationalisering cultuur

Cultuur

5.248

Participatie Cultuur

Lasten

0

524

75 1.404

0 0

-2.436

-74.567

-9.652

643

71

-4.902

350

-5.814

159 -541

0

-1.994

0

-25.712

-3.000

-123 0

0

-48.608

-3.000

-433.398 -433.398

-2.723

-79.669

-22.176

-1.929

-1.088

-3.892

-15.267

25.828

20

0

-6.913

957 1.514

0

8.162

6.988

6.185

-2.758 0

-1.306

-2.848

43.973

-40

159

-56.933

0

-22.372

-3.000

-433.398

-2.436

-74.567

-9.768

643

-84

-3.248

0

-7.079

25.665

1.404

75

20

1.370

957

8.001

7.162

6.154

523

45.086

0

0

350

0

501

-54.939 0

3.340 0

1.000

26.878 0

3.500 0

0

0

0 0 0

0

0

499

81.817 0

160 0

0

0

0

0

2.482

155 0

0

0 0

712

1.265

0

2.366

1.237

0

0

1.074

0

0

0

144 0

0

0

160

0

860

72

1

884

0

0

1.034 0

41

0

1.997

0

0


2.366

Toevoeging Reserves

-116

-155 0

1.654

-350

-1.265

-163

0

0

-144 0

0

-160

173

-31

-1

1.113

0 2.864

2.864

0

-3.779

Baten

Totaal Bijdrage saldo Saldo algemene van baten middelen en lasten 5.248 5.248

0

0 0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

Resultaat

Bedragen maal 1.000 euro

Programma's totaal


Algemene middelen -5.972

1.311.207 -1.180.950

964

117.727

26.032

Lasten

130.258

964

111.755 0

964

110.217 -130.258

-1.539

Totaal Bijdrage saldo Toevoeging Baten Saldo algemene van baten Reserves middelen en lasten -567.521 -541.489 -592.587 -51.098

82.089

860

31.378


212.347

2.399

82.476

0

0

0

Resultaat

%LMODJHUDDG

'HUGHWHFKQLVFKHEHJURWLQJVZLM]LJLQJ =RDOVDIJHVSURNHQELMGHHYDOXDWLHYDQGHSODQQLQJHQFRQWUROF\FOXVZRUGHQEHJURWLQJVZLM]LJLQJHQYRRUWDDQ DI]RQGHUOLMNDDQXYRRUJHOHJG'HWHFKQLVFKHZLM]LJLQJVYRRUVWHOOHQ]LMQYRRU]LHQYDQHHQWRHOLFKWLQJ(HQ7HFKQLVFKH :LM]LJLQJEHVWDDWXLWWHFKQLHNYHUZHUNLQJUDDGVEHVOXLWYRUPLQJHQYHUZHUNLQJEHVOXLWYRUPLQJF\FOXVSURGXFWHQ 0XWDWLHV]LMQEXGJHWWDLUQHXWUDDO0XWDWLHVNOHLQHUGDQPLOMRHQHXURZRUGHQQLHWWRHJHOLFKW

7HFKQLHNDOJHPHHQ 2QGHUVWDDQGGHWRHOLFKWLQJHQELMGHWHFKQLVFKHPXWDWLHVWDEHO 'LW]LMQEHOHLGVDUPHPXWDWLHVRILVGH DGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJYDQUDDGVEHVOXLWHQ+HWGXXUWGULHWRW]HVPDDQGHQYRRUGDWXYDQHHQUDDGVEHVOXLWGH DGPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJLQHHQ7HFKQLVFKH:LM]LJLQJ]LHW'HQXPPHULQJKLHURQGHUFRUUHVSRQGHHUWPHWGLHYDQGH 3URJUDPPD VLQGH3URJUDPPDEHJURWLQJ

%HZRQHUVHQ%HVWXXU :LMVWHOOHQYRRUGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJWHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHEDWHQ PHWEDWHQPLOMRHQHXUR:HYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUOHYHUHQYDQHHQ EHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURHQGHODVWHQPHWPLOMRHQ HXUR:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHPLGGHOHQPHWPLOMRHQHXUR+HWEHWUHIWHHQFRUUHFWLHYDQ SRVWHQXLWGHWUDQVLWLHVHQFRQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXUEHYRUGHUHQYDQGHPDUNHWLQJ PHWPLOMRHQHXUR HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWPLOMRHQHXUR'LWLVHHQFRUUHFWLH RSGHWUDQVLWLHHU]LMQNRVWHQRSHHQYHUNHHUGHSODDWVWHUHFKWJHNRPHQ

6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ ,QKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJLVYRRUHHQVWUXFWXUHOHLQNRPVWHQYHUKRJLQJEDWHQ RSJHQRPHQYRRU YHUKXXUUHFODPHPDVWHQPLOMRHQHXURHQOHJHVYHUKRJLQJYDQHYHQHPHQWHQHGYRRUPLOMRHQHXUR'RRU PLGGHOYDQGH]HZLM]LJLQJZRUGHQGHEDWHQJHUHJHOGRSKHW3URJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQSUHVWDWLH3 PLOMRHQHXURHQSUHVWDWLH3PLOMRHQHXUR %LMGHRQWYOHFKWLQJYDQGHYRRUPDOLJH'LHQVW6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJLVELMGHFRQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJHHQVWHOSRVW RSJHQRPHQYRRUGHXLWQDPHVGRRUGH'LHQVW2QGHUVWHXQLQJ'H]HVWHOSRVWLVYRRUVKDQGVRSKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJJH]HWHQQXYHUGHHOGQDDUGHMXLVWHSURJUDPPD VSUHVWDWLHV 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJQHPHQPHWPLOMRHQHXURWRHELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELM SUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQQHPHQDIPHW½ PLOMRHQHXURSUHVWDWLH3 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGQHPHQDIPHWPLOMRHQHXUR ZDDUYDQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HVWHOSRVWLV GDDUPHHRSJHKHYHQHQRYHUGHMXLVWHSURGXFWHQYHUGHHOG :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG VWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ YHUNHQQHQ VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUYLQGWWHUXJJDYHSODDWVYDQGHEXGJHWWHQYRRU

YRRUPDOLJSHUVRQHHOGLHDDQYDQNHOLMNELMGHEHJURWLQJVFRQYHUVLHSHUMDQXDULFHQWUDDOELMGH%HVWXXUVHQ &RQFHUQVWDIZDUHQQHHUJH]HW :HYHUODJHQGHODVWHQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHQVWRUWHQPLOMRHQLQGHDOJHPHQHUHVHUYHRQGHUGHHO JURQGH[SORLWDWLH/5 'H]HPXWDWLHLVSHUDEXLVYHUJHWHQELMGHH7:EHVOXLWYRUPLQJ9-1SDJLQD *H]LHQ KHWHIIHFWYDQGH]HPXWDWLHRSKHWZHHUVWDQGVYHUPRJHQLVGH]HPXWDWLHLQGH3%YHUZHUNW :LMVWHOOHQYRRULQSURJUDPPD%HUHLNEDDUKHLG5HJXOHUHQHQH[SORLWHUHQSDUNHHUYRRU]LHQLQJHQ GHVWRUWLQJLQGH DFWLYDUHVHUYHVLQFLGHQWHHOLQWHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHRQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYH0HHUMDUHQ ,QYHVWHULQJEHUHLNEDDUKHLGLQLQFLGHQWHHOWHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHGHNNLQJYDQGH JHPDDNWHODVWHQYRRUGHSDUNHHUJDUDJH&HQWUXP0DOLHEDDQ]RDOVGRRUXZ5DDGLVEHVORWHQPHW5DDGVEHVOXLWQXPPHU RSVHSWHPEHU'HVWRUWLQJLQGHDFWLYDUHVHUYHGLHQWWHUGHNNLQJYDQGHNDSLWDDOODVWHQDOVJHYROJYDQ GH]HLQYHVWHULQJ

9RRUKHWSURJUDPPDVWHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJPHWSUHVWDWLHGRHOVWHOOLQJXLWYRHUHQPDVWHUSODQ]LMQYRRUGHSURGXFWHQ OHHIEDDUKHLGHQYHLOLJKHLGHQKHWSURGXFWRQGHUKDQGHQZHUNHQGHODVWHQHQEDWHQYHUODDJGPHWPLOMRHQHXUR3HU VDOGREHWUHIWGLWHHQQXOPXWDWLH'LWEHWUHIWGHILQDQFLHHOWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJYDQGHEHVSDULQJRSLQNRRSDOV RQGHUGHHOYDQGHELMGHEHVWXXUVUDSSRUWDJHJHDFWXDOLVHHUGHJURQGH[SORLWDWLH

:HVWRUWHQPLOMRHQHXURLQGHDOJHPHQHUHVHUYHRQGHUGHHOJURQGH[SORLWDWLH326 HQYHUKRJHQGHODVWHQPHW PLOMRHQHXURPDVWHUSODQ 'H]HPXWDWLHLVSHUDEXLVYHUJHWHQELMGHH7:EHVOXLWYRUPLQJ9-1SDJLQD *H]LHQKHWHIIHFWYDQGH]HPXWDWLHRSKHWZHHUVWDQGVYHUPRJHQLVGH]HPXWDWLHLQGH3%YHUZHUNW

'HGHILQLWLHYHYHUGHOLQJYDQGHVWHOSRVWYDQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJKHHIWWRWJHYROJGDWSHUVDOGRQRJ HHQEHGUDJYDQPLOMRHQHXURPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOHQLQFLGHQWHHO YDQKHW3URJUDPPD$OJHPHQH 2QGHUVWHXQLQJPRHWZRUGHQYHUUHNHQGPHWGHSURJUDPPD V6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJSUHVWDWLH3PLOMRHQ HXURHQSUHVWDWLH3PLOMRHQHXUR2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQSUHVWDWLH3PLOMRHQHXURHQ 9HLOLJKHLGSUHVWDWLH3PLOMRHQHXUR

:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJYHUNRSHQRILQHUISDFKWXLWJHYHQ YRRUPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHVWRUWLQJLQGHSURJUDPPDUHVHUYHDOJHPHQHPLGGHOHQDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYH PHW PLOMRHQHXUR%LMGH9HUDQWZRRUGLQJDFFRXQWDQWVFRQWUROH LVJHEOHNHQGDWGHZLM]HYDQEHJURWHQPHWEHWUHNNLQJ WRWGHYHHPDUNWLQGHVWULMGZDVPHWGHUHJHOV2SGH]HPDQLHUZRUGWGLWJHFRUULJHHUG :HYHUODJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNHRQWZLNNHOLQJXLWYRHUHQZLMNDFWLHSODQQHQ PHWPLOMRHQHXUR HQYHUKRJHQGHVWRUWLQJLQGHSURJUDPPDUHVHUYH6WHGHOLMNRQWZLNNHOLQJNUDFKWZLMNHQ PHWPLOMRHQHXUR,Q %HVWXXUVUDSSRUWDJHLVEHVORWHQRPPOQWHUHVHUYHUHQYRRUGHKHULQULFKWLQJYDQKHW3ULQV%HUQKDUGSOHLQ 3DJLQD8WUHFKW9HUQLHXZW'H]HUHVHUYHULQJLVJHVWRUWLQGHUHVHUYHNUDFKWZLMNHQ,QGLHQWGHVORWRQWWUHNNLQJ SODDWVWHYLQGHQDDQJH]LHQGHKHULQULFKWLQJDIJHURQGZRUGW &RQIRUPGHNUHGLHWDDQYUDDJ6WDGVNDQWRRU6WHQHQHQ0LGGHOHQQXPPHUYHUKRJHQZLMGHODVWHQYDQKHW SURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ8LWYRHUHQ0DVWHUSODQ LQPHWPLOMRHQHXUR,QKHWSURJUDPPD $OJHPHQH0LGGHOHQ2YHULJH6WHOSRVWHQ YHUODJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXUR

2SHQEDUHUXLPWHHQ*URHQ ,QKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJLVYRRUHHQVWUXFWXUHOHLQNRPVWHQYHUKRJLQJEDWHQ RSJHQRPHQYRRU YHUKXXUUHFODPHPDVWHQPLOMRHQHXURHQOHJHVYHUKRJLQJYDQHYHQHPHQWHQHGYRRUPLOMRHQHXUR'RRU PLGGHOYDQGH]HZLM]LJLQJZRUGHQGHEDWHQJHUHJHOGRSKHW3URJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQSUHVWDWLH3 PLOMRHQHXURHQSUHVWDWLH3PLOMRHQHXUR

:LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ$FKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQ PHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHG9HUZHUYHQHQRQWZLNNHOHQYDVWJRHG PHW

PLOMRHQHXUR%LMGHYRUPLQJYDQGH8WUHFKWVHYDVWJRHGRUJDQLVDWLHFROOHJHEHVOXLWIHEUXDUL¶2UJDQLVDWLHHQ IRUPDWLHSODQ8WUHFKWVH9DVWJRHG2UJDQLVDWLH· LVEHVORWHQGDWGHIRUWHQHQWRUHQVKLHURRNRQGHUGHHOYDQ]LMQ0HW GH]HEHJURWLQJVZLM]LJLQJLVGHRYHUGUDFKWILQDQFLHHOJHUHJHOG :HVWHOOHQYRRUGHODVWHQHQGHEDWHQRSGHGRHOVWHOOLQJ$FKWHUVWDOOLJRQGHUKRXGZHJZHUNHQWHYHUKRJHQPHW PLOMRHQHXUR2SEDVLVYDQKLVWRULVFKHJHJHYHQVLVJHEOHNHQGDWGHWDORQZHUN]DDPKHGHQUHSDUDWLHZHJGHNQD RSHQEUHNHQGRRUELMYQXWVEHGULMYHQ ]LMQWRHJHQRPHQ'H]HZHUN]DDPKHGHQZRUGHQYROOHGLJYHUJRHGGRRU GHUGHQ0HWGH]HEHJURWLQJVZLM]LQJNRPHQGHODVWHQHQEDWHQZHHURYHUHHQPHWGHZHUNHOLMNWHYHUZDFKWHQRP]HW :HVWHOOHQYRRURPRSGHGRHOVWHOOLQJ9HUYDQJHQHQUHOLQHQYDQNPULROHULQJPLOMRHQHXURH[WUDDIWHORVVHQYLD HHQH[WUDVWRUWLQJLQGHYRRU]LHQLQJULROHULQJ+HWYHUZDFKWHYRRUGHHOEHGUDDJWPLOMRHQHXURGRRUPLQGHU RQGHU]RHNHQODJHUHNRVWHQYRRULQVSHFWLHVDOVJHYROJYDQHHQQLHXZHDDQEHVWHGLQJ:HYHUODJHQGHRYHULJHODVWHQHQ YHUKRJHQGHVWRUWLQJLQGHYRRU]LHQLQJYRRUPLOMRHQHXUR+HWH[WUDDIORVVHQLVFRQIRUPKHWULROHULQJVSODQ'LWLV WHUXJWHYLQGHQRSEO]YDQKHWJHPHHQWHOLMNHULROHULQJVSODQ*53YDVWJHVWHOGRSPHLGRRUGH 8WUHFKWVHJHPHHQWHUDDG ,QKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ9HUYDQJLQJHQUHOLQHQYDQNPULROHULQJ ]LMQLQGHMDUHQHQ YRRUPLOMRHQHXURH[WUDLQYHVWHULQJHQXLWJHYRHUGLQKHWNDGHUYDQHHQLQYHVWHULQJVLPSXOVLQYHUEDQGPHWGH FULVLV'HPLOMRHQHXUR]LMQGHVWLMGVYRRUJHILQDQFLHUGWHQODVWHYDQGHDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYH,QGHMDUHQ WRWHQPHWZRUGWMDDUOLMNVPHWPLOMRHQHXURWHQODVWHYDQKHWSURGXFWGHYRRUILQDQFLHULQJDIJHORVW'HKLHUYRRU EHQRGLJGHERHNLQJHQ]LMQQLHWMXLVWLQGHEHJURWLQJYHUZHUNW:HVWHOOHQYRRUGHEHQRGLJGHERHNLQJHQDDQGH EHJURWLQJWRHWHYRHJHQ'HDDQYXOOHQGHEHJURWLQJVSRVWHQLQGHH[SORLWDWLH ]LMQGRWDWLHYRRU]LHQLQJPLOMRHQHXUR ODJHUHODVWHQ HQYULMYDOYDVWHDFWLYDUHVHUYHPLOMRHQODJHUHRQWWUHNNLQJDDQGHUHVHUYH +HWVDOGRYDQGH]HPXWDWLH LVQXO

%LMGHRQWYOHFKWLQJYDQGHYRRUPDOLJH'LHQVW6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJLVELMGHFRQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJHHQVWHOSRVW RSJHQRPHQYRRUGHXLWQDPHVGRRUGH'LHQVW2QGHUVWHXQLQJ'H]HVWHOSRVWLVYRRUVKDQGVRSKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJJH]HWHQQXYHUGHHOGQDDUGHMXLVWHSURJUDPPD VSUHVWDWLHV 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJQHPHQPHWPLOMRHQHXURWRHELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELM SUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQQHPHQDIPHW½ PLOMRHQHXURSUHVWDWLH3 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGQHPHQDIPHWPLOMRHQHXUR ZDDUYDQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HVWHOSRVWLV GDDUPHHRSJHKHYHQHQRYHUGHMXLVWHSURGXFWHQYHUGHHOG

:HUNHQ,QNRPHQ 'RRUGHYHUGHOLQJYDQGLYHUVHJHPHHQWHEUHGHWDDNVWHOOLQJHQHQFRUUHFWLHVELQQHQ:HUNHQLQNRPHQGDOHQGHODVWHQ YDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQVWLMJHQGHODVWHQYDQ GRHOVWHOOLQJ$UPRHGHEHVWULMGLQJYDQKHWSURJUDPPD:HUNHQLQNRPHQ

2QGHUZLMV :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMVYHUVWHUNHQYDQGHHGXFDWLHYHLQIUDVWUXFWXXU PHWPLOMRHQ VWUXFWXUHHOYDQDI'HXLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLWEHGUDJQDRSOHYHULQJYDQ LQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHG GXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ:HYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMV YHUVWHUNHQHGXFDWLHYHLQIUDVWUXFWXXU PHWPLOMRHQDDQKXXURSEUHQJVWHQ%629DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLV EXGJHWEHVFKLNEDDUYRRUGH]HLQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHV PHWPLOMRHQ+HWEHWUHIWKLHUGH,QWHUQDWLRQDOHVFKRRO3U0DUJULHW%ULQNVWUDDW1RRUGVHSDUNODDQ/DJHQRRUG 7ULRVJHERXZ3RRUWVWUDDW5LGGHUODDQ7HQ9HOGHVWUDDW+RPHUXVODDQ:LWWHYURXZHQNDGH6%29OHXWHUZHLGH/XFDV 6WHYHQHQNLQGHUFOXVWHU=XLG

-HXJG:HO]LMQHQ9RONVJH]RQGKHLG 'HODVWHQYDQKHW3URJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG3%HZDNHQEHVFKHUPHQHQEHYRUGHUHQYDQGH JH]RQGKHLGYDQDOOH8WUHFKWHUV ZRUGHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQYHUKRRJWHQGHEDWHQPHW PLOMRHQVWUXFWXUHHOYHUKRRJG'HODVWHQHQGHEDWHQZRUGHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ2YHUKHDG PHW GH]HOIGHEHGUDJHQYHUODDJGQDDUDDQOHLGLQJYDQHHQFRUUHFWLHZLM]LJLQJZDDUGRRUQLHWSHUVRQHHOVJHUHODWHHUGHNRVWHQ GLUHFWRSHHQSURGXFWZRUGHQJHERHNWLQSODDWVYDQYLDHHQYHUGHHOVOHXWHOZRUGWWRHJHUHNHQGDDQGHSURGXFWHQ

'HODVWHQYDQKHW3URJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG3%HZDNHQEHVFKHUPHQHQEHYRUGHUHQYDQGH JH]RQGKHLGYDQDOOH8WUHFKWHUV ZRUGHQLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQ YHUKRRJWHQGHODVWHQYDQRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ2YHUKHDG ZRUGHQPHWGH]HOIGHEHGUDJHQYHUODDJWLQ YHUEDQGPHWHHQWHFKQLVFKHYHUVFKXLYLQJYDQYHUVFKLOOHQGHWDDNVWHPPLQJHQELQQHQGH** *''HPLOMRHQ LQFLGHQWHOHWDDNVWHOOLQJDINRPVWLJXLWGHEHJURWLQJVEULHIEHWUHIIHQGHFRPPXQLFDWLHGLJLWDDOZHUYHQVHOHFWHUHQ EHOHLG&%::,$:$2ZRUGHQQDDUDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJJHERHNW8LWHLQGHOLMN]XOOHQGH]HNRVWHQZHHUDIUHNHQHQ QDDUKHW3URJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG'HPLOMRHQLVGHRYHUJHEOHYHQWDDNVWHOOLQJ PDQDJHPHQWHQVHFUHWDULDDWGLHRPGDWKHWFRQVHTXHQWLHVKHHIWYRRUSHUVRQHOHODVWHQRYHUJHERHNWJDDWZRUGHQYDQ KHW3URJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLGQDDUDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ8LWHLQGHOLMN]XOOHQGH]HNRVWHQZHHU DIUHNHQHQQDDUKHW3URJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ9RONVJH]RQGKHLG

'HEDWHQHQGHODVWHQYDQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ2YHUKHDG ZRUGHQVWUXFWXUHHOYDQDIYHUODDJG PHWPLOMRHQ'HH[WHUQJHILQDQFLHUGHIXQFWLHVPHWEHWUHNNLQJWRW5LDJJKRXGHQRSWHEHVWDDQZDDUGRRU]RZHO GHRSEUHQJVWHQDOVGHNRVWHQYHUODDJWZRUGHQPHWKHW]HOIGHEHGUDJ &RQIRUPGHYRRUMDDUVQRWDLVEHVORWHQGHSULMVFRPSHQVDWLHQLHWGRRUWH]HWWHQXLW]RQGHULQJKLHURSLV JHPDDNWYRRUKHWGHHOGDWEHVWHPGZDVRPGHEH]XLQLJLQJRSVXEVLGLHVWHGHNNHQPLOMRHQHXURQDLQ]HWORQHQHQ SULM]HQQRJPLOMRHQHXUR ZLMYHUKRJHQKLHUGRRUGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ YRONVJH]RQGKHLG]RUJHQGDWNLQGHUHQHQMRQJHUHQZHUN PHWPLOMRHQHXURYDQDI,QKHWSURJUDPPD $OJHPHQH0LGGHOHQ2YHULJH6WHOSRVWHQ YHUODJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXURYDQDI. :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQGHSHUVRQHOHEXGJHWWHQLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG :HO]LMQSHULDXJXVWXV:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ HXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQKHWNDGHU9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHULDXJXVWXV:H YHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQVWUXFWXUHHOLQPHW PLOMRHQHXURLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQLDXJXVWXV:LMYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD :HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQYDQZHJHGHWH UHDOLVHUHQLQYHUGLHQFDSDFLWHLWLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHUDXJXVWXV

9HLOLJKHLG %LMGHRQWYOHFKWLQJYDQGHYRRUPDOLJH'LHQVW6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJLVELMGHFRQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJHHQVWHOSRVW RSJHQRPHQYRRUGHXLWQDPHVGRRUGH'LHQVW2QGHUVWHXQLQJ'H]HVWHOSRVWLVYRRUVKDQGVRSKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJJH]HWHQQXYHUGHHOGQDDUGHMXLVWHSURJUDPPD VSUHVWDWLHV 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD 6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJQHPHQPHWPLOMRHQHXURWRHELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELM SUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQQHPHQDIPHW½ PLOMRHQHXURSUHVWDWLH3 'HODVWHQYDQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGQHPHQDIPHWPLOMRHQHXUR ZDDUYDQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXURHQELMSUHVWDWLH3PHWPLOMRHQHXUR'HVWHOSRVWLV GDDUPHHRSJHKHYHQHQRYHUGHMXLVWHSURGXFWHQYHUGHHOG :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQGHSHUVRQHOHEXGJHWWHQLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG :HO]LMQSHULDXJXVWXV:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ HXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQKHWNDGHU9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHULDXJXVWXV:H YHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQVWUXFWXUHHOLQPHW

PLOMRHQHXURLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQLDXJXVWXV:LMYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD :HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQYDQZHJHGHWH UHDOLVHUHQLQYHUGLHQFDSDFLWHLWLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHUDXJXVWXV

&XOWXXU &RQIRUPGHNUHGLHWDDQYUDDJ&DVWHOOXP+RJH:RHUGUDDGVEHVOXLWNHQPHUN RQWWUHNNHQZHLQ LQFLGHQWHHOPLOMRHQHXURDDQGHSURJUDPPDUHVHUYH&XOWXXU'HODVWHQLQSURJUDPPD&XOWXXUVWLMJHQGDDUGRRU LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXUR'DDURSYROJHQGYHUODJHQZLMGHODVWHQLQSURJUDPPD&XOWXXULQFLGHQWHHOPHW PLOMRHQHXURLQHQVWRUWHQGH]HEHVSDULQJLQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHRRNSURJUDPPDUHVHUYH&XOWXXU 1D RSOHYHULQJYDQ&DVWHOOXPGLHQWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHDOVGHNNLQJYRRUHHQGHHOYDQGHNDSLWDDOODVWHQ (U]LMQYHOHYDULDEHOHQGLHGH9UHGHQEXUJEHJURWLQJHQPHWQDPHGHKRRJWHYDQGHODVWHQHQEDWHQYDQGHRQGHUGHOHQ SURJUDPPHULQJHQVDOHVYHUKXXUEHwQYORHGHQ$OVJHYROJKLHUYDQZRUGWGHZHUNEHJURWLQJSHULRGLHNJHDFWXDOLVHHUG :LMVWHOOHQYRRULQYHUEDQGPHWGHDFWXDOLVDWLHYDQGHZHUNEHJURWLQJ9UHGHQEXUJGHODVWHQHQGHEDWHQYDQKHW SURJUDPPD&XOWXXUSURJUDPPHUHQ LQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURWHYHUODJHQ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD&XOWXXU)DFLOLWHUHQYDQDUWLVWLHNLQWHUHVVDQWHDFWLYLWHLWHQ PHWPLOMRHQ VWUXFWXUHHOYDQDI'HXLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLWEHGUDJQDRSOHYHULQJYDQ LQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHG GXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ9DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLVEXGJHWEHVFKLNEDDU YRRUGH]HLQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVPHWPLOMRHQ

6SRUW :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUW%LQQHQDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQHQLQKHWSURJUDPPD6SRUW %XLWHQDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQVWUXFWXUHHOYDQDI'HXLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLW EHGUDJQDRSOHYHULQJYDQLQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHW SURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ9DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHV LVEXGJHWEHVFKLNEDDUYRRUGH]HLQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYD UHVHUYHVPHWPLOMRHQ+HWEHWUHIWKLHULQYHVWHULQJHQRSVSRUWSDUN)OHWLRPDUH2RVW7KRUEHFNHSDUN6SRUWSDUN 5LMQYOLHWVSRUWSDUN0DDUVFKDONHUZHHUGVSRUWFRPSOH[=XLOHQVHODDQVSHHOZHLGH'H6FKHJDWOHWLHNEDDQ2YHUYHFKW 1RRUGHQGHXLWEUHLGLQJELMWHQQLVYHUHQLJLQJ,QGXQD :HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWRQGHUGHHO]ZHPEDGHQPHWPLOMRHQHXURRQGHUGHHO EXLWHQDFFRPPRGDWLHVPHWPLOMRHQHXURHQRQGHUGHHOELQQHQDFFRPPRGDWLHVPHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHO YDQDI%LMGHPLJUDWLHYDQGHVDODULVVHQLQKHWNDGHUYDQGHUHRUJDQLVDWLH]LMQGHRYHULJHSHUVRQHHOVNRVWHQQLHW JHPLJUHHUG0HWGH]HZLM]LJLQJKHUVWHOOHQZLMGHEXGJHWWHQ,QKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUKRJHQZLMGHODVWHQPHW PLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHQRJWHYHUUHNHQHQSHUVRQHOHEXGJHWWHQXLWGHPLJUDWLHVDODULVVHQ 0HWLQJDQJYDQDXJXVWXVQHHPWGHJHPHHQWHKHWEHKHHUYDQGHZHO]LMQVDFFRPPRGDWLHVRYHU9RRUXLWORSHQGRSGH]H RQWZLNNHOLQJ]LMQDOHHUGHUWZHHSDQGHQLQEHKHHUJHQRPHQ+HWJDDWRPWZHH%2(*SDQGHQ+LHUYRRULVGHVWLMGVLQ KHWSURJUDPPD6SRUWVWUXFWXUHHOHHQH[SORLWDWLHEHJURWLQJRSJHQRPHQPHWHHQLQWHUQHYHUUHNHQLQJQDDUKHW SURJUDPPD:HO]LMQ9HUYROJHQV]LMQELMGHRUJDQLVDWLHZLM]LJLQJSHUMDQXDULGHSHUVRQHOHEXGJHWWHQ RYHUJHKHYHOGYDQGHSURGXFWHQQDDUDI]RQGHUOLMNHDIGHOLQJVEXGJHWWHQSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ 2PKHW EHKHHUHQH[SORLWDWLHJRHGLQGHEHJURWLQJWHYHUZHUNHQ]LMQGHYROJHQGHWHFKQLVFKHDDQSDVVLQJHQQRRG]DNHOLMN:LM YHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURSHUVRQHOHODVWHQ YDQZHJHKHW RSKHIIHQYDQGHGLHQVWYHUOHQLQJDDQGHYRRUPDOLJHZHO]LMQVDFFRPPRGDWLHV%2(*SDQGHQ VWUXFWXUHHOYDQDI +LHUVWDDWWHJHQRYHUGDWZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURYHUKRJHQ'DDUQDDVWYHUKRJHQ ZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOWRWDXJXVWXVYRRU KHWWLMGHOLMNHEHKHHUYDQGH%2(*SDQGHQWRWDXJXVWXV+LHUVWDDWWHJHQRYHUGDWZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD 6SRUWPHWPLOMRHQHXURYHUODJHQ

:LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHLQNRRSWDDNVWHOOLQJ LQYHVWHULQJVYROXPHNDSLWDDOODVWHQLQFLGHQWHHOLQHQYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHW PLOMRHQHXURGRRURQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHYDVWHDFWLYDLQFLGHQWHHOLQRYHUVFKRW0DDUVFKDONHUZHHUGHQ 5LMQYOLHW :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGH LQNRRSWDDNVWHOOLQJLQYHVWHULQJVYROXPHNDSLWDDOODVWHQVWUXFWXUHHOYDQDIHQYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD 6SRUWPHWVWUXFWXUHHOYDQDIPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHUHJXOLHUHLQGH[HULQJYDQGHWDULHYHQ9DQDI YHUODJHQZLMLQKHWSURJUDPPD6SRUWGHODVWHQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHW KHUVWUXFWXUHULQJEXGJHWWHQEXLWHQDFFRPPRGDWLHV,QKHWSURJUDPPD6SRUWYHUKRJHQZLMGHEDWHQPHWPLOMRHQ HXURLQFLGHQWHHOLQGRRURQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHYDVWDFWLYDRYHUVFKRW0DDUVFKDONHUZHHUGHQ5LMQYOLHW ,QKHW SURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYHUODJHQZLMGHODVWHQLQKHWNDGHUYDQGHRYHUKHDGWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHGPHW PLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDI,QKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUKRJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXUR LQFLGHQWHHOLQHQVWUXFWXUHHOYDQDIPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHG+HW VDOGRYDQGHERYHQVWDDQGHZLM]LJLQJHQGHNNHQZLMXLWKHWSURJUDPPD6SRUWZDDUZLMFRQIRUP9RRUMDDUVQRWDLQ PLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOHQYDQDIPLOMRHQHXUR VWUXFWXUHHOKHEEHQJHUHVHUYHHUGYRRUKHWRSORVVHQYDQRXGHWDDNVWHOOLQJHQ'LWLVGHXLWZHUNLQJYDQZDWRSSDJLQD YDQGH9RRUMDDUVQRWDVWDDW3HUDEXLVLVKLHUWHNVWZHJJHYDOOHQ

9DVWJRHG ,Q]LMQYHUVFKLOOHQGHLQYHVWHULQJVSURMHFWHQRSJHOHYHUGHQJHDFWLYHHUG2PGHNDSLWDDOODVWHQEHJURWLQJLQGH SURJUDPPD V6SRUW9DVWJRHG&XOWXXUHQ2QGHUZLMVHGXFDWLHHQELEOLRWKHHNRSRUGHWHEUHQJHQ]LMQGHYROJHQGH ZLM]LJLQJHQLQGHSURJUDPPD VQRGLJ'H]HZLM]LJLQJHQ]LMQEXGJHWWDLUQHXWUDDO:HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHW SURJUDPPD2QGHUZLMVYHUVWHUNHQYDQGHHGXFDWLHYHLQIUDVWUXFWXXU PHWPLOMRHQVWUXFWXUHHOYDQDI'H XLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLWEHGUDJQDRSOHYHULQJYDQLQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQ YHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHW PLOMRHQ:HYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD2QGHUZLMVYHUVWHUNHQHGXFDWLHYHLQIUDVWUXFWXXU PHW PLOMRHQDDQKXXURSEUHQJVWHQ%629DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLVEXGJHWEHVFKLNEDDUYRRUGH]H LQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVPHWPLOMRHQ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUW%LQQHQDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQHQLQKHWSURJUDPPD6SRUW %XLWHQDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQVWUXFWXUHHOYDQDI'HXLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLW EHGUDJQDRSOHYHULQJYDQLQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHW SURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ9DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHV LVEXGJHWEHVFKLNEDDUYRRUGH]HLQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYD UHVHUYHVPHWPLOMRHQ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD&XOWXXU)DFLOLWHUHQYDQDUWLVWLHNLQWHUHVVDQWHDFWLYLWHLWHQ PHWPLOMRHQ VWUXFWXUHHOYDQDI'HXLWJDYHQYRRUNDSLWDDOODVWHQQHPHQWRHPHWGLWEHGUDJQDRSOHYHULQJYDQ LQYHVWHULQJVSURMHFWHQ7HUGHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZHKHWNDSLWDDOODVWHQEXGJHWLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHG GXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ9DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLVEXGJHWEHVFKLNEDDU YRRUGH]HLQYHVWHULQJVSURMHFWHQZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVPHWPLOMRHQ :HYHUKRJHQGHNDSLWDDOODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHW PLOMRHQHQYHUODJHQGHVWRUWLQJLQGHDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYHPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQ:H YHUODJHQGHNDSLWDDOODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGGXXU]DPHHQWRHJDQNHOLMNHDFFRPPRGDWLHV PHWPLOMRHQ HXURHQYHUKRJHQGHVWRUWLQJLQGHDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYHPHWPLOMRHQLQFLGHQWHHOLQ+HWJDDWRPHHQ WHFKQLVFKHYHUUHNHQLQJELMKHWYHUZHUNHQYDQKHWYRRUVWHO,QYXOOLQJEH]XLQLJLQJVWDDNVWHOOLQJ[PLOMRHQELMGH YRRUMDDUVQRWD'HPLGGHOHQRPGHWDDNVWHOOLQJWHUHDOLVHUHQNRPHQXLWYHUVFKLOOHQGHEHJURWLQJVMDUHQWP 0HWGH]HWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJLVGHODDWVWHVWDSJH]HW YDQKHWYHUZHUNHQYDQGHEH]XLQLJLQJVWDDNVWHOOLQJ :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGPHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOYDQDI0HWGH]HZLM]LJLQJ FRUULJHUHQZLMGHQLHWWHYHUUHNHQHQSHUVRQHOHEXGJHWWHQXLWGHPLJUDWLHVDODULVVHQHQRXGH WDDNVWHOOLQJHQ7HU GHNNLQJKLHUYDQYHUODJHQZLMKHWSURJUDPPD6SRUWRQGHUGHHO]ZHPEDGHQPHWPLOMRHQHXURRQGHUGHHO

EXLWHQDFFRPPRGDWLHVPHWPLOMRHQHXURHQRQGHUGHHOELQQHQDFFRPPRGDWLHVPHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHO YDQDIHQYHUODJHQZLMKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJHQPHWPLOMRHQHXUR :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHLQNRRSWDDNVWHOOLQJ LQYHVWHULQJVYROXPHNDSLWDDOODVWHQVWUXFWXUHHOYDQDIHQYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHW VWUXFWXUHHOYDQDIPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHUHJXOLHUHLQGH[HULQJYDQGHWDULHYHQ9DQDIYHUODJHQZLM LQKHWSURJUDPPD6SRUWGHODVWHQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWKHUVWUXFWXUHULQJEXGJHWWHQ EXLWHQDFFRPPRGDWLHV,QKHWSURJUDPPD6SRUWYHUKRJHQZLMGHEDWHQPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQGRRU RQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHYDVWDFWLYDRYHUVFKRW0DDUVFKDONHUZHHUGHQ5LMQYOLHW ,QKHWSURJUDPPD$OJHPHQH RQGHUVWHXQLQJYHUODJHQZLMGHODVWHQLQKHWNDGHUYDQGHRYHUKHDGWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHGPHWPLOMRHQHXUR VWUXFWXUHHOYDQDI,QKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUKRJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQ HQVWUXFWXUHHOYDQDIPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHG+HWVDOGRYDQGH ERYHQVWDDQGHZLM]LJLQJHQGHNNHQZLMXLWKHWSURJUDPPD6SRUWZDDUZLMFRQIRUP9RRUMDDUVQRWDLQ PLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOHQYDQDIPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOKHEEHQ JHUHVHUYHHUGYRRUKHWRSORVVHQYDQRXGHWDDNVWHOOLQJHQ :HYHUKRJHQGHNDSLWDDOODVWHQLQKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUZHUYHQRQWZLNNHOHQHQH[SORLWHUHQYDQYDVWJRHG PHW PLOMRHQHXURYRRUGHLQYHVWHULQJNOLPDDWLQVWDOODWLHVVSRUWFDPSXVOHLGVFKHULMQ9DQXLWGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLV EXGJHWEHVFKLNEDDUYRRUGH]HLQYHVWHULQJZHYHUKRJHQGDDURPGHRQWWUHNNLQJDDQGHYDVWHDFWLYDUHVHUYHVLQKHW SURJUDPPD9DVWJRHGPHWPLOMRHQWHUGHNNLQJYDQGH]HNDSLWDDOODVWHQ

$OJHPHHQ $OJHPHQHPLGGHOHQ :LMYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQPHWLQJDQJYDQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQZHYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGH ODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXURHQPHWLQJDQJYDQ VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUPDNHQZHHHQRYHUODSSLQJYDQGHGRRUOLFKWLQJ%&6HQGH GRRUOLFKWLQJ2YHUKHDGRQJHGDDQ. :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQFLGHQWHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUYHUZHUNHQZHGHLQFLGHQWHOHELMGUDJHYDQKHW,&7 ,QYHVWHULQJVSURJUDPPDDDQGHLQYXOOLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDG :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJH VWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR'HWDDNVWHOOLQJZRUGWLQJHYXOGGRRUSULRULWHULQJFRPPXQLFDWLH

:HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJH VWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR9DQZHJHHHQWHFKQLVFKHFRUUHFWLHZRUGWHUYDQKHWSURJUDPPDDOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJHHQEHGUDJYDQPLOMRHQHXURRYHUJHKHYHOGQDDUDOJHPHQHPLGGHOHQ+HWEHWUHIWGHJHPHHQWHEUHGH DIURPLQJYDQGHJHQRUPHHUGHPDWHULsOHSHUVRQHHOVNRVWHQPHWHXURSHUIWH'H]HZDVWHQRQUHFKWHJHKHHOELMKHW SURJUDPPDDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYHUZHUNWELMGHH7ZZRUGWGH]HDIURPLQJDOVQRJRYHUGH RUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQYHUZHUNW

:LMVWHOOHQYRRUGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJWHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHEDWHQ PHWEDWHQPLOMRHQHXUR:HYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUOHYHUHQYDQHHQ EHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURHQGHODVWHQPHWPLOMRHQ HXUR:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHPLGGHOHQPHWPLOMRHQHXUR(HDVWUXFWXUHHOYDQDI +HWEHWUHIWHHQFRUUHFWLHYDQSRVWHQXLWGHWUDQVLWLHVHQFRQYHUVLH

:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJYHUNRSHQRILQHUISDFKWXLWJHYHQ YRRUPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQGHVWRUWLQJLQGHSURJUDPPDUHVHUYHDOJHPHQHPLGGHOHQDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYH PHW PLOMRHQHXUR%LMGH9HUDQWZRRUGLQJLVJHEOHNHQGDWGHZLM]HYDQEHJURWHQPHWEHWUHNNLQJWRWGHYHHPDUNWLQGH VWULMGZDVPHWGHUHJHOV2SGH]HPDQLHUZRUGWGLWJHFRUULJHHUG

&RQIRUPGHYRRUMDDUVQRWDLVEHVORWHQGHSULMVFRPSHQVDWLHQLHWGRRUWH]HWWHQXLW]RQGHULQJKLHURSLV JHPDDNWYRRUKHWGHHOGDWEHVWHPGZDVRPGHEH]XLQLJLQJRSVXEVLGLHVWHGHNNHQPLOMRHQHXURQDLQ]HWORQHQHQ SULM]HQQRJPLOMRHQHXUR ZLMYHUKRJHQKLHUGRRUGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD:HO]LMQ-HXJGHQ YRONVJH]RQGKHLG]RUJHQGDWNLQGHUHQHQMRQJHUHQZHUN LQVWUXFWXUHHOYDQDIPHWPLOMRHQHXUR,QKHW SURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQ2YHULJH6WHOSRVWHQ YHUODJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXUR ,QKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQ2YHULJH6WHOSRVWHQ YHUODJHQZLMGHODVWHQLQPHWPLOMRHQHXUR &RQIRUPGHNUHGLHWDDQYUDDJ6WDGVNDQWRRU6WHQHQHQ0LGGHOHQQXPPHUYHUKRJHQZLMGHODVWHQYDQKHW SURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ8LWYRHUHQ0DVWHUSODQ PHWPLOMRHQHXUR &RQIRUPKHWEHVOXLWELMGHH7:LQLVKHWKXLVYHVWLQJVEXGJHWYDQKHW-DDUEHXUVSOHLQLQFLGHQWHHOMDDU LQJH]HW YRRUGHDOJHPHQHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDGHQLVKHWEHGUDJYDQPLOMRHQHXURYHUZHUNWRSGHVWHOSRVW 2YHULJH VWHOSRVWHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQ&RQIRUPGHEHVOXLWYRUPLQJELMGH9RRUMDDUVQRWD39 LVGH]HWDDNVWHOOLQJQzJHHQNHHUYHUZHUNWHQZHORSGHVWHOSRVW 7RHUHNHQLQJ*HPHHQWHEUHHG,% ,QWHUQH%HGULMYHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ'LWZRUGWQXJHFRUULJHHUG:LMYHUKRJHQGHODVWHQLQHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRSGHVWHOSRVW 7RHUHNHQLQJ*HPHHQWHEUHHG,% ,QWHUQHEHGULMYHQ PHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQHQELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHPLGGHOHQRSGHVWHOSRVW

2YHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR %LMGHYRRUMDDUVQRWDLVEHVORWHQRPGHXLWYRHULQJYDQKHWSURMHFWZDOPXUHQWHYHUVQHOOHQGRRUGH XLWYRHULQJVWHUPLMQWHYHUNRUWHQWRWMDDUHQGHLQYHVWHULQJVEHGUDJHQWHYHUHIIHQHQYLDGHDOJHPHQHGHNNLQJVUHVHUYH KHWJHHQLQOHLGWWRWGHRQWWUHNNLQJYDQPLOMRHQHXUR%LMGHYRRUMDDUVQRWDLVEHVORWHQRPGHVWUXFWXUHOH YULMHUXLPWHXLWGHPHHUMDUHQUDPLQJQDDUYRUHQWHKDOHQGRRUGHLQ]HWYDQLQFLGHQWHOHPLGGHOHQKHWJHHQLQOHLGW WRWGHVWRUWLQJYDQPLOMRHQHXUR'LWLVSHUDEXLVYHUNHHUGRPJHERHNW'LWFRUULJHUHQZLMQX9DQDIYHUODJHQ ZLMGHVWRUWLQJLQGHSURJUDPPDUHVHUYH$OJHPHQHPLGGHOHQHQZLMYHUKRJHQGHRQWWUHNNLQJDDQGHSURJUDPPDUHVHUYH PHWKHW]HOIGHEHGUDJ

$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ :LMVWHOOHQYRRUGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJWHYHUKRJHQPHWPLOMRHQHXURHQGHEDWHQ PHWEDWHQPLOMRHQHXUR:HYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPDEHZRQHUVHQEHVWXXUOHYHUHQYDQHHQ EHWURXZEDDUDFWXHHOHQMXLVWEHVWDQGYDQSHUVRRQVJHJHYHQV PHWPLOMRHQHXURHQGHODVWHQPHWPLOMRHQ HXUR:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHPLGGHOHQPHWPLOMRHQHXUR+HWEHWUHIWHHQFRUUHFWLHYDQ SRVWHQXLWGHWUDQVLWLHVHQFRQYHUVLHYDQGHEHJURWLQJ :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJH VWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR'HWDDNVWHOOLQJZRUGWLQJHYXOGGRRUSULRULWHULQJFRPPXQLFDWLH :HYHUKRJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR:HYHUODJHQVWUXFWXUHHOYDQDIGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJH VWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR9DQZHJHHHQWHFKQLVFKHFRUUHFWLHZRUGWHUYDQKHWSURJUDPPDDOJHPHQH RQGHUVWHXQLQJHHQEHGUDJYDQPLOMRHQHXURRYHUJHKHYHOGQDDUDOJHPHQHPLGGHOHQ+HWEHWUHIWGHJHPHHQWHEUHGH DIURPLQJYDQGHJHQRUPHHUGHPDWHULsOHSHUVRQHHOVNRVWHQPHWHXURSHUIWH'H]HZDVWHQRQUHFKWHJHKHHOELMKHW SURJUDPPDDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJYHUZHUNWELMGHH7ZZRUGWGH]HDIURPLQJDOVQRJRYHUGH RUJDQLVDWLHRQGHUGHOHQYHUZHUNW

:HYHUKRJHQLQFLGHQWHHOLQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR:HYHUKRJHQLQFLGHQWHHOLQGHEDWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ.RVWHQ'2 PHW PLOMRHQHXUR%LQQHQKHWSURJUDPPDDOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJLVHHQEHGUDJYDQPLOMRHQHXURYHUVFKRYHQ WXVVHQODVWHQHQEDWHQ+HWEHWUHIWGHKXXURP]HWDDQH[WHUQHSDUWLMHQGLHDOVQHJDWLHYHODVWHQZDUHQEHJURRW=HKRUHQ DOVEDWHQWHZRUGHQEHJURRW :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG VWUXFWXUHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD6WHGHOLMNH2QWZLNNHOLQJ YHUNHQQHQ VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUYLQGWWHUXJJDYHSODDWVYDQGHEXGJHWWHQYRRU YRRUPDOLJSHUVRQHHOGLHDDQYDQNHOLMNELMGHEHJURWLQJVFRQYHUVLHSHUMDQXDULFHQWUDDOELMGH%HVWXXUVHQ &RQFHUQVWDIZDUHQQHHUJH]HW. :LMYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHW PLOMRHQHXURHQPHWLQJDQJYDQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURHQZHYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGH ODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXURHQPHWLQJDQJYDQ VWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUPDNHQZHHHQRYHUODSSLQJYDQGHGRRUOLFKWLQJ%&6HQGH GRRUOLFKWLQJ2YHUKHDGRQJHGDDQ :LMYHUODJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQFLGHQWHHOPHW PLOMRHQHXURHQYHUKRJHQPHWLQJDQJYDQGHODVWHQYDQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHPLGGHOHQRYHULJHVWHOSRVWHQ LQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXUR2SGH]HPDQLHUYHUZHUNHQZHGHLQFLGHQWHOHELMGUDJHYDQKHW,&7 ,QYHVWHULQJVSURJUDPPDDDQGHLQYXOOLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDG :LMYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRQGHUGHHO892PHWPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHO YDQDI0HWGH]HZLM]LJLQJFRUULJHUHQZLMKHWQRJQLHWYHUGHHOGHDFFUHVPLOMRHQHXUR HQEUHQJHQZLM WHQODVWHYDQGHDIGHOLQJVEXGJHWWHQ892PLOMRHQHXURGLHYRRUWNRPWXLWRXGH WDDNVWHOOLQJHQRYHUKHDGHQQLHW WHYHUUHNHQHQSHUVRQHOHEXGJHWWHQXLWGHPLJUDWLHVDODULVVHQ,QKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUKRJHQZLMGHODVWHQPHW PLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHQRJWHYHUUHNHQHQSHUVRQHOHEXGJHWWHQXLWGHPLJUDWLHVDODULVVHQHQRXGH WDDNVWHOOLQJHQRYHUKHDG 0HWLQJDQJYDQDXJXVWXVQHHPWGHJHPHHQWHKHWEHKHHUYDQGHZHO]LMQVDFFRPPRGDWLHVRYHU9RRUXLWORSHQGRSGH]H RQWZLNNHOLQJ]LMQDOHHUGHUWZHHSDQGHQLQEHKHHUJHQRPHQ+HWJDDWRPWZHH%2(*SDQGHQ+LHUYRRULVGHVWLMGVLQ KHWSURJUDPPD6SRUWVWUXFWXHHOHHQH[SORLWDWLHEHJURWLQJRSJHQRPHQPHWHHQLQWHUQHYHUUHNHQLQJQDDUKHW SURJUDPPD:HO]LMQ9HUYROJHQV]LMQELMGHRUJDQLVDWLHZLM]LJLQJSHUMDQXDULGHSHUVRQHOHEXGJHWWHQ RYHUJHKHYHOGYDQGHSURGXFWHQQDDUDI]RQGHUOLMNHDIGHOLQJVEXGJHWWHQSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ 2PKHW EHKHHUHQH[SORLWDWLHJRHGLQGHEHJURWLQJWHYHUZHUNHQ]LMQGHYROJHQGHWHFKQLVFKHDDQSDVVLQJHQQRRG]DNHOLMN:LM YHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURSHUVRQHOHODVWHQ YDQZHJHKHW RSKHIIHQYDQGHGLHQVWYHUOHQLQJYDQGHYRRUPDOLJHZHO]LMQVDFFRPPRGDWLHV%2(*SDQGHQ VWUXFWXUHHOYDQDI +LHUVWDDWWHJHQRYHUGDWZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURYHUKRJHQ'DDUQDDVWYHUKRJHQ ZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOWRWDXJXVWXVYRRU KHWWLMGHOLMNHEHKHHUYDQGH%2(*SDQGHQWRWDXJXVWXV+LHUVWDDWWHJHQRYHUGDWZHGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD 6SRUWPHWPLOMRHQHXURYHUODJHQ :LMYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHLQNRRSWDDNVWHOOLQJ LQYHVWHULQJVYROXPHNDSLWDDOODVWHQVWUXFWXUHHOYDQDIHQYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD6SRUWPHW VWUXFWXUHHOYDQDIPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWGHUHJXOLHUHLQGH[HULQJYDQGHWDULHYHQ9DQDIYHUODJHQZLM LQKHWSURJUDPPD6SRUWGHODVWHQVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQYHUEDQGPHWKHUVWUXFWXUHULQJEXGJHWWHQ EXLWHQDFFRPPRGDWLHV,QKHWSURJUDPPD6SRUWYHUKRJHQZLMGHEDWHQPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQGRRU RQWWUHNNLQJXLWGHUHVHUYHYDVWDFWLYDRYHUVFKRW0DDUVFKDONHUZHHUGHQ5LMQYOLHW ,QKHWSURJUDPPD$OJHPHQH RQGHUVWHXQLQJYHUODJHQZLMGHODVWHQLQKHWNDGHUYDQGHRYHUKHDGWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHGPHWPLOMRHQHXUR VWUXFWXUHHOYDQDI,QKHWSURJUDPPD9DVWJRHGYHUKRJHQZLMGHODVWHQPHWPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQ HQVWUXFWXUHHOYDQDIPHWPLOMRHQHXURWHUGHNNLQJYDQGHWDDNVWHOOLQJ9DVWJRHG+HWVDOGRYDQGH ERYHQVWDDQGHZLM]LJLQJHQGHNNHQZLMXLWKHWSURJUDPPD6SRUWZDDUZLMFRQIRUP9RRUMDDUVQRWDLQ

PLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOLQPLOMRHQHXURLQFLGHQWHHOHQYDQDIPLOMRHQHXURVWUXFWXUHHOKHEEHQ JHUHVHUYHHUGYRRUKHWRSORVVHQYDQRXGHWDDNVWHOOLQJHQ &RQIRUPKHWEHVOXLWELMGHH7:LQLVKHWKXLVYHVWLQJVEXGJHWYDQKHW-DDUEHXUVSOHLQLQFLGHQWHHOMDDU LQJH]HW YRRUGHDOJHPHQHWDDNVWHOOLQJRYHUKHDGHQLVKHWEHGUDJYDQPLOMRHQHXURYHUZHUNWRSGHVWHOSRVW 2YHULJH VWHOSRVWHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH0LGGHOHQ&RQIRUPGHEHVOXLWYRUPLQJELMGH9RRUMDDUVQRWD39 LVGH]HWDDNVWHOOLQJQzJHHQNHHUYHUZHUNWHQZHORSGHVWHOSRVW 7RHUHNHQLQJ*HPHHQWHEUHHG,% ,QWHUQH%HGULMYHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJ'LWZRUGWQXJHFRUULJHHUG:LMYHUKRJHQGHODVWHQLQHQ ELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJRSGHVWHOSRVW 7RHUHNHQLQJ*HPHHQWHEUHHG,% ,QWHUQHEHGULMYHQ PHWPLOMRHQHXURHQYHUODJHQGHODVWHQLQHQELQQHQKHWSURJUDPPD$OJHPHQHPLGGHOHQRSGHVWHOSRVW

2YHULJHVWHOSRVWHQ PHWPLOMRHQHXUR :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD%HZRQHUVHQ%HVWXXUEHYRUGHUHQYDQGHPDUNHWLQJ PHWPLOMRHQHXUR HQYHUODJHQGHODVWHQLQKHWRQGHUGHHODOJHPHQHRQGHUVWHXQLQJRYHUKHDG PHWPLOMRHQHXUR'LWLVHHQFRUUHFWLH RSGHWUDQVLWLHHU]LMQNRVWHQRSHHQYHUNHHUGHSODDWVWHUHFKWJHNRPHQ :HYHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD$OJHPHQH2QGHUVWHXQLQJLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQHXURHQ YDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURWHQEHKRHYHYDQGHSHUVRQHOHEXGJHWWHQLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG :HO]LMQSHULDXJXVWXV:HYHUODJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD9HLOLJKHLGLQLQFLGHQWHHOPHWPLOMRHQ HXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQHXURLQKHWNDGHU9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHULDXJXVWXV:H YHUKRJHQGHODVWHQLQKHWSURJUDPPD:HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQVWUXFWXUHHOLQPHW PLOMRHQHXURLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQLDXJXVWXV:LMYHUKRJHQGHEDWHQLQKHWSURJUDPPD :HO]LMQLQFLGHQWHHOLQPHWPLOMRHQHXURHQYDQDIVWUXFWXUHHOPHWPLOMRHQYDQZHJHGHWH UHDOLVHUHQLQYHUGLHQFDSDFLWHLWLQKHWNDGHUYDQ9HUQLHXZHQG:HO]LMQSHUDXJXVWXV

7HFKQLHNYHUSOLFKW ,QGHWDEHOWHFKQLHNYHUSOLFKWWDEHO LVKHWUHVXOWDDWWH]LHQYDQGHYHUGHOLQJYDQHHQDDQWDOEHGULMIVYRHULQJVSRVWHQ RYHUGHSURJUDPPD V9DQXLW$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJ$OJHPHQHPLGGHOHQZRUGHQNRVWHQYHUGHHOGQDDUSURJUDPPD V HQYHUGHOHQGHGLHQVWHQGHNRVWHQZHHUELQQHQRIWXVVHQSURJUDPPD V+HWEXGJHWWDLUQHXWUDDOXLWVFKULMYHQYDQGH PXWDWLHVJHHIWHHQXLWJHEUHLGHRSVRPPLQJYDQSOXVVHQHQPLQQHQ,QYHUEDQGPHWGHOHHVEDDUKHLGJHYHQZLMGDDURP DOOHHQDDQZHONHSRVWHQ]LMQYHUGHHOGKHWJDDWRPGHWDDNVWHOOLQJFRPPXQLFDWLHPLOMRHQHXURNRVWHQGLJLWDOH ZHUYLQJHQVHOHFWLHLQVWUXPHQWPLOMRHQHXUR EXGJHWRYHUKHYHOLQJUHJHOLQJHQ&%:PLOMRHQHXUR 2RNPRHWHQGHGLHQVWHQVWHOSRVWHQOHHJERHNHQPHHVWDOYDQRQGHUGHHO$OJHPHQHRQGHUVWHXQLQJQDDUGHMXLVWH SURJUDPPD V 'LWNRPWGHNZDOLWHLWYDQGHEHJURWLQJWHQJRHGH

$GPLQLVWUDWLHYHYHUZHUNLQJEHVOXLWYRUPLQJ F\FOXVGRFXPHQWHQ ,QWDEHO]LHWXGHYHUZHUNLQJYDQGHEHVOXLWYRUPLQJYDQGH3URJUDPPDEHJURWLQJ+HWEHWUHIWGHYHUZHUNLQJYDQ GHFRUUHVSRQGHUHQGHSRVWHQHQGHWHFKQLVFKHYHUZHUNLQJYDQGHRSKHIILQJYDQGHGLHQVWEHGULMIVUHVHUYHV

7RWDDORYHU]LFKW ,QWDEHOYLQGWXGHNRVWHQWRHUHNHQLQJ ,QWDEHOYLQGWXGHDFWXHOHEHJURWLQJ

,QWDEHOYLQGWXGHSURGXNWHQUDPLQJDFWXHOHEHJURWLQJ

-888 1.700 349 1.960 -2.328 286 741 521 -3.440 -502

106 1.786 349 1.437 -2.187 -97 926 2.185 -2.937 -2.307


9HLOLJKHLG

&XOWXXU

6SRUW

9DVWJRHG



-1.300 1.311 85 2.042

-2.318 713 85 532


&XOWXXU

171


7RWDDOEDWHQ

-934

1


1

0


0 140

-387

6SRUW

2QGHUZLMV



%HZRQHUVHQ%HVWXXU

84

-60

%DWHQ

7RWDDOODVWHQ

2QGHUZLMV

:HUNHQ,QNRPHQ


0

0

'XXU]DDPKHLG


2.313

-44.344

7HFKQLHN 623

7HFKQLHN -533

%HZRQHUVHQ%HVWXXU

/DVWHQ

7DEHO7HFKQLHNDOJHPHHQ 7HFKQLHNDOJHPHHQ

-934

-1.890

140

2.042

85

1.402

-1.300

84

-1.642

-2.608

1.753

243

282

-2.328

151

539

1.700

-888

95

3.617

639

7HFKQLHN

-934

-1.890

140

2.042

85

1.402

-1.300

84

-1.642

-2.608

1.757

-7

278

-2.328

151

539

1.700

-888

95

2.617

639

7HFKQLHN

7DEHOOHQH7:Y
521 -182 0

-344 -202


%HUHLNEDDUKHLG

7HFKQLHN

436

7HFKQLHN

%HZRQHUVHQ%HVWXXU

/DVWHQ

%HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V 7DEHO7HFKQLHNYHUSOLFKW 7HFKQLHNYHUSOLFKW

0

0


76

446

596 1.054

0 132



9DVWJRHG

6SRUW

&XOWXXU


5

232

232


1.351

0

1.000

%HUHLNEDDUKHLG

2QGHUZLMV

0

3.720


0

1.018

2QWWUHNNLQJUHVHUYH


0

0


0 978

&XOWXXU 0

83 1.219

0 0

3.720

0

7HFKQLHN

48.307

7HFKQLHN

9DVWJRHG


%HUHLNEDDUKHLG


%HZRQHUVHQ%HVWXXU

7HFKQLHNDOJHPHHQ 6WRUWLQJUHVHUYHV

0

-182

521

7HFKQLHN

1.000

76

486

132

0

232

0

0

0

0

0

0

0

0

7HFKQLHN

0

-182

521

7HFKQLHN

-3.500

76

236

132

0

232

0

0

0

0 -3.500

0

0

0

0

7HFKQLHN

502

836

0 -95 0

1.466 -103 42

'XXU]DDPKHLG

%HUHLNEDDUKHLG

288 -816

288 327

6SRUW


3.430

%DWHQ


7RWDDOODVWHQ

1.184

0 1.807

152


2SHQEDUH5XLPWHHQ*URHQ 1.584


/DVWHQ

1.184

-816

288

1.807

0

0

-95

0

7HFKQLHN

7HFKQLHN

7HFKQLHN

10


10

502

-1.563

0

0

-42

0

773

7HFKQLHN 0

7RWDDOEDWHQ

7DEHO%HVOXLWYRUPLQJ %HVOXLWYRUPLQJ

0

-1.563

-1.063

0 0


%DWHQ

7RWDDOODVWHQ



9DVWJRHG

0

-42

-25

&XOWXXU -104

0

-18

6SRUW

773

696

7HFKQLHN 0

9HLOLJKHLG

7HFKQLHN -212



7HFKQLHNYHUSOLFKW

1.184

-816

288

1.807

0

0

-95

0

7HFKQLHN

10

502

-1.563

0

0

-42

0

773

7HFKQLHN 0


880 0 141

826 0 568


-1.787 -66 900 8 42

-124 -777 1 9

2QGHUZLMV


9HLOLJKHLG

&XOWXXU

369

144 979



7RWDDOODVWHQ

218

-87

-618 -200

-612

6SRUW

9DVWJRHG

:HUNHQ,QNRPHQ

-1.301


%HUHLNEDDUKHLG

114

374

7HFKQLHN

0

7HFKQLHN

%HZRQHUVHQ%HVWXXU

/DVWHQ

7HFKQLHN


%HGUDJHQ]LMQLQGXL]HQGHQHXUR V 7DEHO.RVWHQWRHUHNHQLQJ .RVWHQWRHUHNHQLQJ

327


2QWWUHNNLQJUHVHUYH

7HFKQLHN


7RWDDOEDWHQ

%HVOXLWYRUPLQJ

677

218

-200

-626

42

-2

861

-96

-1.787

73

0

741

98

7HFKQLHN

0

7HFKQLHN

677

218

-200

-626

42

-2

861

-96

-1.787

73

0

741

98

7HFKQLHN

0

7HFKQLHN

142.572

216.625


Werk en Inkomen

34.346

21.399

25.003

Sport

Vastgoed


86.196



Onderwijs

9.583

25.616

167.606

69.735

Bereikbaarheid

Werk en Inkomen

5.131

284.282

6.561

Duurzaamheid


Bewoners en Bestuur

Baten

7RWDDOODVWHQ

112.927

47.896

Cultuur


44.967

128.279

Veiligheid


98.180

107.728

Bereikbaarheid

Onderwijs

13.622

283.360


Duurzaamheid

37.871

1RPLQDOH3%

Bewoners en Bestuur

/DVWHQ

7DEHODFWXHOH3URJUDPPDEHJURWLQJ

400

-3.190

0

0

0

0

0

740

-15

3.679

-14

10.308

-2.809

-89.740

0

1.496

-8.540

-2.633

-517

-11

2.645

9.711

-877

10.981

12.822

12.098

4.785

-38.316

3.453

H7Z

3.304

9.569

-6.242

-1.088

-132

-8

-2.589

-2.809

-2.986

-6.292

-4.139

-85

6.511

-3.678

H7:

532

85

713

-2.318

-60

-164

-3.856

1.993

602

-113

-2.204

2.939

225

485

615

-160

-103

-42.396

277

H7:

11.255

22.496

171.285

86.895

80.043

2.322

192.224

6.722

117.563

22.176

14.517

33.343

47.640

45.400

138.340

94.719

225.105

149.717

115.527

18.219

209.159

37.923

$FWXHOH3%

5.491

2.700


2QGHUZLMV

9.229

0

67

817

1

0

&XOWXXU

107

1.210

2QGHUZLMV -HXJG:HO]LMQHQ 9RONVJH]RQGKHLG

-70

74

1.300

68.740

0

0

1.942

0

0

0

-677

-6.012

-2.065

0

-2.829

0


%HUHLNEDDUKHLG


2QWWUHNNLQJUHVHUYH


17.530

48


6SRUW

0

9.698

%HUHLNEDDUKHLG

&XOWXXU

4.000


%HZRQHUVHQ%HVWXXU

6WRUWLQJUHVHUYHV


5.725

556.306

7RWDDOEDWHQ



23.624

6.845

Sport

Vastgoed

6.608

350

Cultuur

Veiligheid

228

10.109

5.488

13.848

-450

7.202

7.030

-155

925

17.227

616

68

-50

1.351

5

232

1.000

3.720

1.018

1.219

83

3.720

48.307

171

3.430

-387

2.235

6

1.777

2.230

82.643

15.735

31.378

48

3.161

2.250

5.574

20.620

59.337

-155

6.144

570.951

22.175

6.913

3.392

300

0

4.592

75

57

188

Ombudszaken

8.808

Burgerzaken

Het Utrechts Archief

3.167

150

4.951

Leefbaarheidsbudget

Experiment Bedrijven Investeringszones

6.190

Wijkbureau's

5

4.314

Raadsorganen

Burgerjaarverslag

190

1.921

917

Volksfeesten

Bestuursorganen

Internationale samenwerking

2.147

0

Cultuurmarketing -en promotie

Bovengemeentelijke samenwerking

0

339

1.373

0

Evenementen en festivals

Profilering Utrecht

Stadspromotie

Marketing Toerisme

Lasten

339 0 0 2.147 917 1.921 190 4.314 188 5 6.190 4.951

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

-66

-155

3.101

-5

2.308

1.373

0

0

Saldo

327

1.054

596

0 0

-6.501

Baten

0

62.233

450

7DEHOSURGXFWHQUDPLQJDFWXHOH3URJUDPPDEHJURWLQJWRWHQPHWH7:



0


15.491

2.978

9DVWJRHG


1.062

6SRUW

3.101

-5

2.308

4.795

6.190

5

188

4.159

190

1.921

917

2.147

0

0

339

1.346

0

Bijdrage algemene middelen

0

0 0 0

0 0

0

156 0

0

0

0

0

0

0

0

0

-155 0

0

0

0

0

0 0

0

0

27 0

0

0

0

0

0


-156 0

0

0

-155 0

0

0

0

0

0

0

-27 0

0

Totaal Toevoeging saldo van baten Reserves en lasten

327

82.316

4.557

1.715

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

Resultaat

7.543

Faciliteren productie in wijk en stad

9.405 2.640 8.611 4.011 7.449 -9.207 28.939 17.118 28.761 38.793

Behoud en gebruik monumenten en Cultuurhistorisch

Vergunningen

Bouw- en woningtoezicht

Woningbouwprojecten

Commercieel Vastgoed

Infrastructuur

Parken en Plas


Overige projecten

772

8.272

28.320

Krachtwijken

Doelgroepenbeleid Wonen

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV)

Grondexploitaties

477

4.414

Gebiedsmanagement

Ruimtelijke plannen

5.454

Erfpachtbeheer

620

6.896

Conversies en erfpachten

Uitgifte gemeentelijke eigendommen

1.635

41

195

1.234

Bestemmingsplannen

Bovenstedelijke programma's

Beleidsontwikkeling en Loketfunctie

Integraal beleidsproductie en -programma

737

-9.141

Bedrijfsmiddelen REO

Bedrijfsmiddelen Stadsontwikkeling

901 37.924

Bewoners en Bestuur

2.362

Publieksdienstverlening

DBG-KlantContactCentrum

Lasten

41

0

-5.793

-29.458

-6.296

-3.277

-6.727

-9.664

-450

-14.080

-339

-3.436

0

0

-28.599

-1

0

-661

-7.620

-620

-8.376

33.000

-697

10.822

25.662

-15.934

-2.215

3.561

-5.469

2.301

5.969

772

8.272

-279

476

7.543

3.753

-2.166

0

-1.480

1.068

195

0

-567

737 1.234

0

-9.141

0 0

31.203

901

2.362

Saldo

-6.721

Baten

68.327

-697

10.822

25.662

-15.934

-2.215

3.231

-5.469

3.111

3.931

772

7.334

2.555

476

2.380

2.925

-5.206

0

-1.480

1.068

41

195

1.234

737

-9.141

30.865

901

2.362


0

0 0 0

0 0 0

39.766

0

35.327

0 0

0 0

810

0

0

6.400 0

0

4.439

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0 330 0

0 0

0 0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Resultaat

2.038 0

938 0

3.566

0 0

828 5.163 0

0

-330 0

0

810

-2.038

-938 0

2.834

-5.163 0

-828

0 3.040

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

183

0

0


0

0

-3.040

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-155

0 -338

0

0

Totaal saldo Toevoeging van baten Reserves en lasten

4.662

209.158


916

-1.200 45.696

Stedelijk beheer openbare ruimte

115.526

2.662

18.430

Dienstverlening Heel en Veilig

Bereikbaarheid

Stallingsvoorzieningen

Exploitatie Parkeervoorzieningen

7.057

20.500

Maatregelen Luchtkwaliteit/goederenvervoer

Realiseren P+R-Voorzieningen

2.457

Verkeers-, vervoer- en parkeerbeleid 26.091

-4.334

Aanpak knelpunten autoverkeer op hoofdweg.

25.727

Overige kosten bereikbaarheid

996

Stimuleren gebruik OV

Bereikbaarheid & luchtkwaliteit.

2.000

13.940

Stimuleren gebruik fiets

Wijkverkeersplannen

18.219

2.715

Duurzaamheid

Bodemverontreiniging

Lucht, geluid en externe veiligheid

14.587

3.947

Stadskantoor incidenteel

Klimaat en energie

4.100

Bereikbaarheid

64.070

Werkgelegenheid en economische potentie

Leefbaarheid en veiligheid

-2.467

0

-59.143

POS onderhanden werk

Kostenplaatsen LRU

Onderhanden werk

Lasten

0

0

0

4.662

2.457

-2.275

-1.230

-80.043

-312

-27.037

-4.529

-15.000

43.421

-2.430

35.483

2.350

-8.607

2.528

5.500

22.041

0 -4.050

1.012 -4.334

996

0 -24.715 0

2.000

9.540

15.897

621

788

14.487

16.935

3.947

-3.900

44.222

-4.400 0

-2.322

-2.094

-128

-100

-192.223

0

-8.000

-19.848

-40.879

-59.143

Saldo

0

-38.412

Baten

47.421

-2.430

-26.411

1.846

-8.830

-5.800

-39.934

13.789

2.457

-4.334

9.042

26

192

5.135

8.243

621

788

6.833

54.105

2.338

-3.900

43.173

17.856

-40.879

0

-59.143


0

4.000

0

0

3.849

1.900

0

0

82.643

505

4.071

8.328

47.334

10.252

0 2.000

970 0

970

1.808

8.405

9.000 0

0

4.000 0

7.654

0

0 0

7.654 0

0 0

1.609 23.196

20.749

4.000

196 1.049 0

60.366

0

0

-61.894

-505

-222

-8.328

-45.434

-8.252

0

8.030 0

-970

-1.808

-4.405

-7.654

-7.654

37.170

-1.609

-1.049

13.390 0

0

0

13.194

0

0

0

0

0


0

0


0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0 0

0

0

0

0

Resultaat

1.237

Groen en recreatie om de stad

Versterken economische structuur

Werkgelegenheidsoffensief

Economisch vestigingsklimaat 7.241

958

4.705

149.717

1.108

Havendienst


631

3.763

Marktdienst

Bedrijfsafval inzameling

292

Huishoudelijke afvalinzameling

Overheidstaken(excl Huishoudelijk afval)+faciliteiten inzameling

3.737 23.833

Inzamelen en afvoeren van afval

309

3.734

Groenstructuurplan

Stadsnatuur

1.131

109

Toezicht en Handhaving

Wijkgroen

934 114

0

Handhaving en Toezicht

Exploitatie Verhuur Openbare Grond en Reclamevoorzieningen

0

Exploitatie Verhuur Openbare Grond en Reclamevoorzieningen

Behandeling Vergunningaanvragen openbare ruimte

0

Behandeling Vergunn.aanvr. Openb Ruimte

4.323

13.215

NMC

15.496

Dagelijks onderhoud openbare ruimte excl straatreiniging

0

Dienstverlening Schoon en Netjes

Dagelijks Onderhoud Straatreiniging

0

28.411

819

2.024

Ecologisch gezond en aantrekkelijk water

Stedelijk Beheer Riolen & rioolgemalen

Rioolrechten

Stedelijk beheer ruimtelijke voorzieningen

Lasten

0

-568

0

-17

-86.894

-576

-676

-4.360

-126

-1.813

6.672

958

4.688

62.823

533

-45

-597

166

22.019

-30.148

309

0 -33.885

1.237

2.379

1.131

-21

-2.888

3

0

0

0

4.256

13.214

15.407

-1.355 0

0

-130

-3.002

-931

0

0

0

-67

-2

-89

0

0 0

28.411

933 -34.468

Saldo

-35.287 0

-1.091

Baten

6.672

958

791

66.084

533

-45

-597

166

22.427

-30.148

309

1.237

2.379

1.131

-21

-2.888

86

0

0

0

4.256

13.214

15.477

0

0

27.111

-34.468

933


0

0

3.897 0 0

0 0 0

-3.897 0 0

0

0 0

0

0

0

0 0

0 0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

2.230

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0 0

0

0 0

0

0

Resultaat

0

0

0

0

-70 0

0

2.300 0

0

0


5.491

0

0

3.261

0

0 0

408 0

0 408

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

83 0

0

0

83 0

0

70 0

0

0

0 1.000 0

0 -1.300 0

0

0


Volwasseneneducatie

-1.162

17.078

1.065

Vrijwilligerswerk 840

4.807

Ondersteuning mantelzorg en vrijwillige inzet

9.849

Faciliteren bewonersinitiatieven

94.719

Onderwijs

Accommodaties maatschappelijke activiteiten

13.209

0

3.458

Bibliotheek Utrecht

Openbaar bibliotheekwerk

Cultuureducatie

114

1.475

Schakelklassen

Toezicht Openbaar onderwijs

1.000

School en sport

291 5.492

Integratie in het onderwijs


676

7.226

VSV/RMC

Veilige school

4.055

17.237

3.488

36.296

702

225.105

291

0

4.807 1.065 840

0 0

9.308

-542 0

72.223

0 13.209

0

-22.496

3.458

0

75 114

928

-1.400 0

-72

670

0 -4.822

676

5.879

3.410

4.829

3.488

34.493

702

53.820

16.584

13.550

1.270

498

2.337

7.261

Saldo

-1.346 0

-645

-12.408

0

-1.803

0

-171.286

-494

-127.045

2.432 140.596

Leerlingenzorg

VVE - PSZ - KOV - Regie

Leerlingenvervoer

Onderwijshuisvesting

Voorziening Huisvestingcalamiteiten

Werk en Inkomen

Minimabeleid

Verstrekken bijstandsuitkering

-2.873

-24.364

-14.761

Baten

3.371

26.702

Sociale Werkvoorziening

Inburgering

22.022

Reïntegratie

Lasten

840

1.065

4.807

9.307

76.693

14.994

0

3.458

114

75

928

582

291

676

5.879

3.410

4.829

3.488

37.266

702

48.507

16.446

13.550

1.270

248

2.337

6.233


1.028 0 250 0

0

0

0

0

0

0

-1 0

4.470

1.785

1 0

0

0 0

0 0

0

5.591

0

0

0

0

0

10.062

1.785

0

0

0

0 0

0

-88 0

0

0

88 0

0

0

0 0

0

0

0

0

5.503 0

0

0

0

0

0

0

0 8.277 0

2.773 0

0

0 0

-5.313

138 5.313

0

0 -138

0

0

0

0


-250 0

-1.028 0


0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0 0

0 0

Resultaat

8.187

Jeugd en Zorg

1.978 1.747 1.015 3.443

THOR Wijkveiligheid

Jeugd en Veiligheid

Jeugd en Veiligheid BCD

225

Aanpak EOG

Aanpak wijkveiligheid BCD

177

Aanpak keurmerk veiligheid BCD

0

287

Aanpak geweld

Veilig ondernemen

620

1.048

Aanpak woning en auto inbraak

Aanpak nazorg meerderjarige ex-delinquenten

138.340

8.480

Zeer kwetsbare Utrechters

Welzijn, Jeugd en volksgezondheid

3.284

18.218

Kwetsbare Utrechters

Alle Utrechters

409

3.736

Jeugd en Vrije Tijd

Jeugd en Veiligheid

2.219

Ontwikkeling en Arbeid

129 4.006

Toegankelijkheid gebouwen

Speelruimte

736

0

Ontmoeting

Tolerantie

0

Diversiteitsbeleid

36.387

1.556

Individuele WMO-verstrekkingen

Asielzoekers/Vluchtelingen

4.723 20.447

Bevordering participatie mensen met beperking

Maatschappelijke opvang

9.259

Informatie,advies,cliëntenondersteuning

Lasten

4.723

3.736

0

127.085 1.048 620 287 0 177 225 1.978 1.747 1.015 3.443

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

6.990

3.165

12.394

409

-11.254

-1.490

-119

-5.824

0

8.187

2.219

0

0

129 4.006

0

736

0

0

0 0

1.556 33.392 0

0

20.163

0 -284

9.259

0

Saldo

-2.995 0

Baten

3.443

1.015

1.747

1.978

225

177

0

287

620

1.048

125.132

6.735

3.165

11.446

409

8.187

3.736

2.219

4.006

129

736

0

0

32.932

1.556

19.874

4.723

9.259


0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-1.953

-255

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.964

255

948

0

0

0

0

0

0

0

0

460 0

300 0

0

0


0

0

0

0

0

0

0

0

0

11

0

-948

0

0

0

0

0

0

0

0

11 0

0

0

0

0

0

0

0

0

-460 0

-289 0

0

0


0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0 0

0

0

Resultaat

27.745 44.668 31.156

Bestrijden incidenten

Veiligheid

Productie en Programmering

10.789

Binnenaccommodaties

Vastgoedbeheer

Sport 9.751

33.343

1.402

75

Breder sportaanbod bij functiebeperking.

Topsportevenementen

20

1.798

Goed gebruik sportvoorzieningen in de wijk/buurt

Grotere sportdeelname kinderen

957

9.052

Vernieuwende initiatieven

8.727

Buitenaccommodaties

523

Zwembaden

Accomodaties beleid en ontwikkeling

47.639

2.865

Internationalisering cultuur

Cultuur

5.250

0

Uitleen beeldende kunst

Participatie Cultuur

0

Centraal museum

8.368

349

THOR Evenementen

Uitvoeringen Muziekcentrum Vredenburg

529

2.814

944

1.747

Nietkerntaken Politie vergunning + handhaving

Voorkomen calamiteiten, crisis en verstoring openbare orde

Bestuurlijke aanpak en maatregelen

THOR Jongerenoverlas

Lasten

27.745

0

-15.267

-5.516

26.431

1.402

-6.913

75

0

20

0

0

957 1.798

0

8.032

7.745

5.879

523

-2.758 0

-1.306

-2.848

0

44.247

2.865

0 -3.392

5.250

0

0

0 0

0

4.976

31.156

44.368

0 -300

349

0 229

944 2.814

0

-300 0

1.747

Saldo

0

-3.392

Baten

-6.857

25.672

1.402

75

20

1.654

957

7.844

7.350

5.848

522

45.228

2.865

5.250

0

0

6.872

30.241

44.298

27.745

349

229

2.744

944

1.747


0

0

-1.341

-759

0

0

-144 0

0

-188

-395

-31

-1

981

1.834 1.341

0

0

0

1.074

0

0

0

144 0

0 0

188 0

1.429

72

1

2.235

0

0

0

46 0

2.189

70

0

0

70 0

0

0


1.034 0

41

0

3.216

0

0

0 0

1.942 0

1.274

0

1.896 0

-915

-70

0

0

0

0

0

0

0

0

-70 0

0

0


0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

0

0

0 0

0

0

Resultaat


%HGUDJHQPDDOHXUR

Totaal alle programma's

1.268.616

731

117.563

22.176

Algemene middelen

159

-5.028

0

350

-1.183.115

-6.143

-570.951

85.501

731

111.420

-548.775

159 -1.385

0

-5.151

0

-25.712

-3.000

-436.828

-2.428

-74.431

-7.659

588

71

-3.152

Saldo

-123 0

0

-48.608

-3.000

22.896

-436.828

-2.723

-79.669

-22.176

-1.929

-1.088

0

-1.385


0 -3.892

Baten

295 0

Frictiefonds Leidsche Rijn

SP Onvoorzien

Stelposten

SP investeringen

Financiering

Aandelen en concessies

Gemeentefondsuitkering

Precario-/Toeristen-/Hondenbelasting

5.238

2.517 14.517

Facilitair beheer MFA's

Onroerende-zaakbelastingen

1.159

740

Vastgoedbeheer DMO

Voldoende MFA's

350

Vastgoedadvies en overige dienstverlening

Lasten

-731

731

109.554

-599.873

-884

159

-60.090

0

-22.372

-3.000

-436.828

-2.428

-74.431

-8.828

588

-84

-2.476

0


0 0

0 0

-86.233

-1.866

-51.098

501

-54.939 0

3.340 0

135.418

860

31.378

1.000

26.878 0

3.500 0

0

0

0

0

2.366

0

2.366 0

0

-1.170

-155 0

676

-350


221.651

2.726

82.476

499

81.817 0

160 0

0

0

0

0

3.536

155 0

1.690

350


0

0

0

0

0 0

0 0

0

0

0

0

0

0 0

0

0

Resultaat

Subsidiestaat Programmabegroting 2013 gemeente Utrecht Prestatiedoelstelling programmabegroting 2013

Naam subsidie

Programma Bewoners en Bestuur

Omschrijving subsidie

Marketing, promotie en informatievoorziening

Ondersteuning toeristische marketing, promotie en informatievoorziening

Sterrenwacht

Ondersteuning museale presentatie Sterrenwacht Utrecht

Divers toerisme

Diversen toerisme (o.a. cultuurhistorie, evenementen)

Totaal prestatiedoelstelling bevorderen toerisme Cultuurpromotie

Landen van Herkomst

Ondersteuning cultuurpromotie

Het stimuleren van debat over maatschappelijke onderwerpen

Beheer van particuliere projectaanvragen in het kader van uitwisselingsprojecten tussen Utrecht en resp. Marokko, Turkije en Suriname

78 18

457 457 52

58

110

Totaal prestatiedoelstelling Samenwerken en beïnvloeden

diverse vieringen

928

1.024

Totaal prestatiedoelstelling Stimuleren van de cultuurmarketing- en promotie van Utrecht Debatcentra

Begroting 2013

Intocht, bevrijdingsfestival, koninginnedag, carnaval

183 183

Totaal prestatiedoelstelling Bewoners betrekken Totaal bewoners en Bestuur

1.774

Programma Stedelijke Ontwikkeling Ruimtelijke plannen

Bijdrage aan lokaal platform/ initiatieven voor onderzoek, debat, en infovoorziening over architectuur, stedenbouw en landschap

Totaal prestatiedoelstelling Visies en randvoorwaarden ruimtelijke plannen doelgroepen

Bevorderen groepswonen voor ouderen en jongerenhuisvesting

Totaal prestatiedoelstelling huisvesting bijzondere doelgroepen Kerkenregeling

Totaal prestatiedoelstelling Monumenten en cultuurhistorische waarden

STEK, Stimuleringstender Energie en Kwaliteit Totaal prestatiedoelstelling herinrichting ruimte; infrastructuur Totaal programma Stedelijke Ontwikkeling

127 127 48 48

Onderhoudsregeling kerkgebouwen Verminderen van energieverbruik en bevorderen van binnenmilieu . Doelgroep is woningcorporaties

200 200

220 220 595

Prestatiedoelstelling programmabegroting 2013

Programma Duurzaamheid

Naam subsidie


MCU ( Milieu Centrum Utrecht )

Bijdrage aan het milieucentrumvoor het passief en actief voorlichting geven.

Begroting 2013

155

Totaal prestatiedoelstelling Uitvoeringsprogramma

155

Totaal programma duurzaamheid

155

Programma Openbare Ruimte en Groen Bovenstedelijke programmering Totaal prestatiedoelstelling Groen en Recreatie om de Stad

Subsidie onderhoud monumentale bomen

Bijdragen in de exploitatiekopsten van de St.Groenlanden en Plassenschap Loosdrecht 1.094 Subsidie in de kosten van particuliere financiering van duurzame maatregelen voor onderhoud van monumentale bomen

1.094

5

5

Totaal prestatiedoelstelling Achterstallig onderhoud wegwerken Vogelopvang, dierenweides, Diverse bijdrages in relatie tot dieren dierenbescherming Totaal prestatiedoelstelling Onderhouden van het groen

62

62 1.161

Totaal programma Openbare Ruimte en Groen

Programma Werk en inkomen Bedrijven Investerings-Zone Subsidie voor de BI-zone 1 (Kantorenpark Rijnsweerd). (BIZ) heffing

184

Bedrijven Investerings-Zone Subsidie voor de BI-zone 2 (Woonboulevard Utrecht). (BIZ) heffing

150

Ondernemersfonds Utrecht

De gemeente faciliteert ondernemers en bedrijfsverenigingen om te zorgen voor een aantrekkelijker en veiliger bedrijfsomgeving.

Totaal prestatiedoelstelling Bevorderen van de (fysieke) economische structuur

Totaal Armoedebestrijding

5.100 5.434

Kliëntenraad

De dekking van de noodzakelijke kosten van de kliëntenraad die als belangenbehartiger bij Werk en Inkomen optreedt

91

Vrijwilligersinzet

Vrijwilligersinzet ten behoeve van preventie, ondersteuning en nazorg schuldhulpverlening

30

Stichting Leergeld en Pluspunten

Ondersteuningssubsidie voor de coördinatie en organisatie van activiteiten die passen binnen het gemeentelijke armoedebeleid

100 221


Totaal Re-integratie

Naam subsidie

Wijkgerichte activiteiten Meedoen naar Vermogen

Startkwalificatie volwassenen

Omschrijving subsidie Laagdrempelige wijkactiviteiten die er voor zorgen dat de maatschappelijke participatie vergroot wordt of dat de afstand tot de arbeidsmarkt verkleint wordt van niet- werkende en/of werkzoekende burgers

Begroting 2013

680 680

Bevorderen van het halen van een startkwalificatie, versterken taal, breed ontwikkelingsaanbod en burgerschap

Totaal Volwasseneneducatie

3.420 3.420 9.755

Totaal programma Werk en Inkomen

Programma Onderwijs, Educatie en Bibliotheek VVE - PSZ - KOV - Regie

De startpositie van jonge kinderen verbeteren die het risico lopen op een achterstand in (taal)ontwikkeling. Peuterspeelzaalwerk + Voorschoolse Educatie

7.430

Gekwalificeerd personeel (professionalisering) en invalpool

710

HBO-leidsters op de groep (bestuursafspraken)

450

Werving & toeleiding

370

Zorgconsulent

650

Bestuursafspraken (overige posten) Vroegschoolse educatie Kinderopvang Povo / Kijk op Onderwijs / taalproject

895 1.129 188 200

Leerlingenzorg

Leerlingen ondersteunen bij achterstanden in hun ontwikkeling op school

3.695

RMC / VSV

Schoolverzuim en -uitval terugdringen waardoor leerlingen de kans krijgen hun schoolloopbaan zo soepel mogelijk te doorlopen en daarmee het perspectief op het behalen van een startkwalificatie vergroten.

3.015

Veilige school

Leerlingen en personeel voelen zich veilig in en rondom de school. Inkopen van conciërgetaken bij WWBU t.b.v. het primair onderwijs.

283

Intergratie in het onderwijs

Respect en tolerantie tussen leerlingen vergroten, goed leren omgaan met verschillen en discriminatie tegengaan.

131


Naschoolse activiteiten aanbieden ter ondersteuning van de schoolloopbaan.

1.437

Bestuursakkoord Verlengde Leertijd Overige Schoolaanvragen

School en sport

240 2.867

Wijken

104

Brede school accademies

521

Leerlingen na schooltijd meer laten bewegen en sporten.

75


Naam subsidie


Begroting 2013

Schakelklassen

Kinderen met een taalachterstand in het basisonderwijs kunnen (weer) deelnemen aan het reguliere onderwijs.

1.400

Cultuureducatie

Interesse wekken voor kunst en cultuur bij kinderen in het basis- en voortgezet onderwijs. Kinderen in contact brengen met een breed aanbod van kunst en cultuur binnen schooltijd en in de verlengde schooldag (VSD). Vergroten van de intermediaire functie van het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) bij het CKV-onderwijs.

3.122

Totaal prestatiedoelstelling 2.1.1 Toerusten van leerlingen in hun schoolloopbaan en ontwikkeling van hun talenten in en om de school

28.912

Totaal programma Onderwijs, Educatie en Bibliotheek

28.912

Programma Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid Accommodaties maatschappelijke activiteiten

Faciliteren van accommodaties voor maatschappelijke activiteiten. Deze accommodaties zijn een hoeksteen van vernieuwend welzijn. Uitgangspunten zijn een efficiënt gebruik en optimale toegankelijkheid.

Totaal prestatiedoelstelling P 1.1.1 Accommodaties Ondersteunen bewonersinitiatieven

6.895 6.895

Ondersteunen en faciliteren van bewonersinitiatieven middels sociaal makelaarschap als ondersteuning van de betrokken stad op drie (oplopende) niveaus. "Behoud" wanneer sprake is van een hoog potentieel van zelforganisatie: inzet vindt plaats op afroep. "Beheer" : incidentele inzet van de sociaal makelaar. "Proactieve inzet" focust op sociale interventie in prioriteitsbuurten: structurele inzet op basis van informatie, signalering en analyse

Totaal prestatiedoelstelling P 1.1.2 Bewonersinitiatieven

4.001 4.001

Stimuleren vrijwilligerswerk Stimuleren en faciliteren van stedelijk vrijwilligerswerk middels het verbreden van de groep van actieve burgers en belemmeringen wegnemen om te participeren en vrijwilligerswerk te doen. Realisatie door het bieden van voorzieningen voor de sociale initiatieven van burgers, het nadrukkelijk uitnodigen en waarderen van vrijwilligers, het bieden van advies, begeleiding en deskundigheidsbevordering, het stimuleren van samenwerking onderling en met het bedrijfsleven en het stimuleren van diversiteit binnen het vrijwilligerswerk. 1.524 Totaal prestatiedoelstelling P 1.1.3 Vrijwilligerswerk Ondersteunen mantelzorgers

1.524 Ondersteunen mantelzorgers met specifieke aandacht voor allochtone en jonge mantelzorgers, onder andere via het jongerenwerk. De preventieve ondersteuning van mantelzorgers wordt gerealiseerd met de inzet van vrijwilligers.

Totaal prestatiedoelstelling P 1.2.1 Mantelzorgers Informatie, voorzieningen en openbare ruimte

64 64

Faciliteren en organiseren van informatie, advies en clientondersteuning. De gemeentelijke informatie, voorzieningen en openbare ruimte worden begrijpelijker resp. toegankelijker gemaakt. In de tweede fase van Agenda 22 wordt een impuls gegeven aan de mogelijkheden voor mensen met een beperking om gebruik te maken van algemene voorzieningen.

8.899


Naam subsidie

Bevorderen participatie mensen met een beperking Preventie en herstel

Omschrijving subsidie Faciliteren, ondersteunen en organiseren van informele zorg, collectieve voorzieningen voor ouderen en mensen met een functiebeperking. Positioneren van het maatschappelijk werk in de wijken als een spilfunctie in de aanpak van sociaal kwetsbaren.

Voortzetten van en voortbouwen op bestaand beleid gericht op preventie en duurzaam herstel uitgaande van participatie en eigen kracht van sociaal kwetsbaren door tijdelijke intensieve acties.

Voorkomen huiselijk geweld Voorkomen van huiselijk geweld bij alle slachtoffers. Bij ernstige dreiging en gevaar van huiselijk geweld wordt een veilige situatie gecreëerd in de (crisis) opvang, onderduikadres, bij familie of via de informele netwerken. In alle gevallen is sprake van (groeps) begeleiding en/of (ambulante) hulpverlening al dan niet door de vrouwenopvang zelf. Asielzoekers, ongedocumenteerden en vluchtelingen

Reguliere ondersteuning van vluchtelingen, het continueren van de noodopvang voor (uitgeprocedeerde) asielzoekers en het steunpunt Perspectief voor ex-AMA's (voormalig alleenstaande minderjarige asielzoekers).

Totaal prestatiedoelstelling P 1.2.2 Zelfredzaamheid Melding stigmatisering en discriminatie Totaal prestatiedoelstelling P 1.3.1 Melding discriminatie Speeltuinen

Meldingen van stigmatisering en discriminatie worden adequaat opgevolgd Speeltuinen

Combinatiefuncties en basis Activeren van jeugdigen en bieden van mogelijkheden tot optimale ontwikkeling. activering jeugd

Totaal prestatiedoelstelling 2.1.2 Kinder- en jongerenwerk leidt actief toe naar regulier vrijetijdsaanbod zoals sporten andere verenigingen

Terugdringen van criminaliteit onder en ernstige overlast door jongeren en bieden van een duurzaam toekomstperspectief.

Totaal prestatiedoelstelling 2.3.1 Uitvoeren van de aanpak Jeugd en Veiligheid UMC Soa Poli

7.920

675

1.363

469 469 200 200 7.945

7.945

Integraal inzetten van jeugdzorgaanbod zonder indicatiestelling (proeftuinen in twee wijken).

Totaal prestatiedoelstelling 2.2.1 Twee proeftuinen waarin laagdrempelige (groepsgerichte) opvoedingsondersteuning en een generalistisch hulpaanbod zonder financiële scho Extra ambulant jongerenwerk

401

19.258

Totaal prestatiedoelstelling 2.1.1 Voor iedere wijk is een speelruimteplan opgesteld

Proeftuinen integraal jeugdzorgaanbod

Begroting 2013

Uitvoeren curatieve SOA-bestrijding t.b.v. provincie Utrecht

Alcohol en drugs, voorlichting en preventie met als doel dat jongeren later beginnen met gebruiken Voorlichting en educatie

Totaal subdoelstelling 3.1: Alle Utrechters weten hun gezondheid bewaakt en beschermd

2.247

2.247

406

406

950

1.302 2.252

Alcohol en drugs, opsporing & vroegsignalering, toeleiding en maatschappelijk herstel met als doel signalering, advies, problematische gebruikers zo vroeg mogelijk te signaleren en toe te leiden naar het juiste ondersteuning en toeleiding aanbod.

978

Mantelzorg

Verstrekken van subsidie voor de ondersteuning van mantelzorgers

WMO collectieve GGZ preventie

Subsidie t.b.v. een substantiële bijdrage aan de psychosociale gezondheid van burgers en ondersteuning van mantelzorgers in de gemeente Utrecht.

959 199

Prestatiedoelstelling Naam subsidie Omschrijving subsidie programmabegroting 2013 Totaal subdoelstelling 3.2: De gezondheidsachterstanden verkleinen door de gezondheid van kwetsbare Utrechters te bevorderen.

Begroting 2013 2.136

Preventie, Opvang en Herstel

We streven naar: a. een beperkte instroom van nieuwe daklozen. b. een kleine en kwalitatief goede en flexibele opvangketen met een snelle door- en uitstroom. c. het zo snel mogelijk in hun kracht plaatsen van mensen en het op basis van wederkerigheid ondersteunen naar zelfstandig(er) wonen en leven.

9.872

Prostitutie

Het bieden van laagdrempelige opvang en het vergroten v/h bereik onder de prostituees door outreachend werken. En het ondersteunen en begeleiden van vrouwen bij het uitstappen uit de prostitutie

777

Totaal subdoelstelling 3.3: Zeer kwetsbare Utrechters vinden de weg terug naar zelfstandigheid en meedoen

10.649 58.046

Totaal Programma Jeugd, Welzijn en Volksgezondheid

Programma Veiligheid Pedagogische begeleiding

Pedagogische begeleiding bestaat uit coaching en casemanagement. Deze subsidie maakt deel uit van een overkoepelende projectsubsidie, waarin ook schoolmaatschappelijk werk en opvoedingsondersteuning wordt meegenomen.

980

Jongerenwerk

Inzet van jongerenwerk heeft tot doel jeugdoverlast tegen te gaan en (een gevoel van) veiligheid in de wijken te bevorderen.

1.861

Totaal prestatiedoelstelling Aanpak Jeugd en Veiligheid

Voorkomen Incidenten

Diverse organisaties

2.841

Bureau slachtofferhulp, Rode kruis, Halt, Deliquentie en samenleving, Reddingsbrigade

Totaal prestatiedoelstelling Uitvoeren van activiteiten gericht op het Voorkomen van incidenten en verstoring van de openbare orde

208 208

3.049

Totaal programma Veiligheid

Programma Sport Basisvoorzieningen

Instandhouden van een aantal basisvoorzieningen

330

Tuinen en Parken

Volkstuinen

100

Sportstimulering

Ondersteuning en stimulering verenigingen en management van verenigingen

888

Sportstimulering

Grotere sportdeelname van kinderen

597

Totaal prestatiedoelstelling: Plannen en ontwikkelen van zes kwalitatief goede basisvoorzieningen

Totaal prestatiedoelstelling: Realiseren en renoveren van velden en de mogelijkheden benutten voor aanleg van nieuwe ondergronden Totaal prestatiedoelstelling: Stimuleren en ondersteunen van vernieuwende concepten binnen sportverenigingen en sportinfrastructuur Totaal prestatiedoelstelling: Versterken van de samenwerking en activiteiten gericht op een grotere sportdeelname van de jeugd

330 100 888 597


Naam subsidie

Topsport


Ondersteunen en stimuleren topsportevenementen en top- en breedtesport

Totaal prestatiedoelstelling: Behouden en uitbreiden van (top)sportevenementen, ondersteunen van verenigingen, topsporters, topsporttalenten en vestiging talentencentra

Begroting 2013

637 637

Totaal programma Sport

2.552

Programma Cultuur Het faciliteren van artistiek interessante activiteiten van Utrechtse makers Totaal prestatiedoelstelling productie en programmering

en culturele instellingen Het bevorderen van betrokkenheid bij cultuur van een breed publiek

Totaal prestatiedoelstelling participatie Het stimuleren van internationale uitwisseling en samenwerking Totaal prestatiedoelstelling internationalisering Totaal programma cultuur

Totaal alle programma's Bedragen zijn maal 1.000 euro

19.352 19.352 3.773

3.773 2.687

2.687

25.812

131.811

Inhoudsopgave Programmabegroting 2013

Recommend Documents