Programmabegroting 2013

Programmabegroting 2013

Inhoudsopgave 1.

2.

3.

4.

5.

INLEIDING ............................................................................................................................... 3 1.1.

Visie.............................................................................................................................. 3

1.2.

Samenvatting ................................................................................................................ 3

1.3.

Plaats van de begroting in de sturingscyclus ................................................................ 3

1.4.

Van Kadernota 2013 naar begroting 2013.................................................................... 4

1.5.

Begroting 2013 op hoofdlijnen..................................................................................... 5

BEGROTINGSPROGRAMMA’S ............................................................................................ 7 2.1.

Programma 1 Bestuur en dienstverlening..................................................................... 7

2.2.

Programma 2 Openbare orde en veiligheid ................................................................ 12

2.3.

Programma 3 Jeugd en onderwijs............................................................................... 16

2.4.

Programma 4 Openbare ruimte................................................................................... 20

2.5.

Programma 5 Cultuur, sport en recreatie.................................................................... 23

2.6.

Programma 6 Werk, inkomen, zorg en welzijn .......................................................... 27

2.7.

Programma 7 Verkeer en vervoer............................................................................... 32

2.8.

Programma 8 Ruimtelijke ordening en milieu............................................................ 36

2.9.

Programma 9 Wonen .................................................................................................. 43

2.10.

Programma 10 Financiën en organisatie .................................................................... 48

PARAGRAFEN....................................................................................................................... 51 3.1.

Lokale heffingen en belastingen................................................................................. 51

3.2.

Weerstandsvermogen.................................................................................................. 55

3.3.

Onderhoud kapitaalgoederen ...................................................................................... 63

3.4.

Financiering................................................................................................................ 66

3.5.

Bedrijfsvoering ........................................................................................................... 72

3.6.

Verbonden partijen ..................................................................................................... 80

3.7.

Grondbeleid ................................................................................................................ 84

FINANCIËLE BEGROTING .................................................................................................. 88 4.1.

Overzicht van baten en lasten..................................................................................... 88

4.2.

Uiteenzetting financiële positie .................................................................................. 90

BIJLAGEN .............................................................................................................................. 92 5.1.

Berekening EMU-saldo .............................................................................................. 92

5.2.

Overzicht geraamde subsidies .................................................................................... 93

5.3.

Overzicht prognoses van bouwgrondexploitaties....................................................... 95

5.4.

Productenraming......................................................................................................... 98

5.5.

Cijfermatige overzichten (“begroting in 1 oogopslag”) ........................................... 108

5.6.

Meerjarenoverzicht reserves en voorzieningen ........................................................ 109

5.7.

Lijst met afkortingen ................................................................................................ 110


-2-

1. Inleiding 1.1. Visie In de Kadernota 2013 heeft het college een ambitie neergelegd. Daarbij is aangesloten bij het raadsprogramma “Sliedrecht meer waard” zoals dat in 2010 is vastgesteld. Dit raadsprogramma biedt de kaders en opdrachten die de samenleving op koers houdt en daar waar nodig versterkt. Een samenleving die gekenmerkt wordt door een grote onderlinge betrokkenheid en waarin het goed wonen, werken en recreëren is. De afgelopen jaren heeft het college zich ingezet voor het uitvoeren van dit raadsprogramma. De kern van onze prioriteiten zoals we die in de Kadernota 2013 hebben verwoord, ligt bij de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, economie en samenwerking: het investeren in de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt is bepalend voor de toekomst. Ook het faciliteren van de lokale economie is van groot belang voor ons dorp. Daarbij is het belangrijk om vast te stellen dat we, gelet op de omvang van de vraagstukken, samen zullen moeten werken: onderwijs, arbeidsmarkt en economie zijn niet uitsluitend een lokale aangelegenheid.

1.2. Samenvatting De begroting 2013 en de meerjarenramingen 2014-2016 is een andere dan anders: voor het eerst in de geschiedenis is de begroting niet sluitend. Bij de Kadernota 2013 hebben we u een scenario geschetst op basis van de toen bekende informatie. Inmiddels is er een junicirculaire ontvangen die in de voor u liggende begroting is verwerkt. Daaruit blijkt dat het scenario dat we u schetsten, realiteit is geworden. De omvang van de tekorten is zodanig, dat ingrijpende maatregelen noodzakelijk worden. In de Kadernota hebben we daarom voorgesteld de bezuinigingsoperatie STOER te starten. Belangrijk onderdeel daaruit is een discussie over (het niveau van) de taakuitvoering van de gemeente voor burgers en bedrijven. Ook in de begroting 2012 hebben we op dit punt al een “winstwaarschuwing” afgegeven. De manier waarop de werkelijkheid zich nu ontrolt, ligt dicht bij het geschetste scenario. Het college houdt er echter rekening mee dat het scenario zich nog negatiever kan ontwikkelen. De noodzaak om de operatie STOER richting Kadernota 2014 voortvarend op te pakken, is daarmee duidelijk. Een meerjarig sluitende begroting moet het uitgangspunt blijven. De huidige uitname uit het gemeentefonds van ruim € 600.000 is echter niet meer op te vangen door de “kaasschaafmethode” toe te passen. Wat wel duidelijk is, is dat er de komende jaren uiterst terughoudend zal moeten worden omgesprongen met nieuw beleid en dat budgettaire ruimte moet worden gemaakt door andere taken te laten vervallen (“nieuw voor oud”). In de nu voorliggende begroting is geen nieuw beleid verwerkt. Voor zover nieuw beleid noodzakelijk / onontkoombaar is, wordt dat afzonderlijk aan uw raad voorgelegd. Tegelijkertijd is het goed om te benadrukken dat onze gemeente nog steeds tot de gemeenten behoort met een relatief lage lokale lastendruk (rangnummer 32 voor meerpersoonshuishoudens). Hierin ligt mogelijk ook deels de ruimte om de financiële problematiek de komende jaren aan te pakken.

1.3. Plaats van de begroting in de sturingscyclus Het college heeft in 2011 de eerste stappen gezet in het herontwerp van de sturingscyclus. Op 21 november 2011 is dit herontwerp met de auditcommissie, samen met een aantal raadsleden van niet in de commissie vertegenwoordigde partijen, besproken. De sturingscyclus ziet er (in samenhang) als volgt uit. -3-


Kaderstellen

Politiek - bestuurlijk

Ambtelijk

Controleren

Kadernota

Programmabegroting

Bestuursrapportage

Programmarekening

Concernplan Teamplannen

Productbegroting

Managementrapportage

Productrekening

Juni (t-1)

November (t-1)

Oktober (t)

Mei (t+1)

De programmabegroting is, na de kadernota, het tweede document in de sturingscyclus waarmee de raad zijn kaderstellende rol kan invullen. De nu voorliggende begroting is op onderdelen weer verder aangescherpt. Met name de resultaatdefinities zijn verder doorontwikkeld. Uiteraard blijft op dit punt verdere groei mogelijk en noodzakelijk. We zijn echter trots op het nu bereikte resultaat dat in onze optiek wederom een belangrijke stap voorwaarts is in de zo gewenste doorontwikkeling van de sturingscyclus. De ontwikkeling die we samen met u in gang hebben gezet, werpt aantoonbare vruchten af.

1.4. Van Kadernota 2013 naar begroting 2013 1.4.1. Uitgangspunten Kadernota In de kadernota 2013 zijn de volgende financiële uitgangspunten vastgesteld. Nr. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Omschrijving lastencomponent Lonen Prijzen Omslagrente Rente grondexploitaties Rente algemene reserves Rente reserves kapitaallasten Rente bestemmingsreserves (inflatiecorrectie) Inflatiecorrectie voorzieningen Meerjarenperspectief Subsidies

Percentage 2,0% 1,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 2,5% 2,5% Constante prijzen 0,0%

Nr. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Omschrijving batencomponent Huren gemeentewoningen Sportvelden, gymnastieklokalen en welzijnsaccommodaties Afvalstoffenheffing Reinigingsrecht Rioolheffing Onroerende Zaakbelasting (OZB) Marktgelden, havengelden, leges bouwvergunningen en begrafenisrechten Precariorechten en de hondenbelasting Overige rechten en tarieven (legesverordening)

Percentage 1,70% 1,70% Kostendekkendheid 100% Kostendekkendheid 100% Kostendekkendheid 100% 1,70% Kostendekkendheid 100% 1,70% 1,70%

In de nu voorliggende begroting zijn deze percentages onverkort toegepast. 1.4.2. Onzekerheden in de ramingen In de ramingen is, zoals hiervoor is aangegeven, rekening gehouden met de zogenaamde junicirculaire. Daarin zijn de gevolgen van het Lenteakkoord verwerkt. Vooralsnog houdt het college vast aan het scenario zoals dat bij de Kadernota 2013 is vastgesteld. De komende tijd zal duidelijk worden in hoeverre dit scenario stand houdt. Wanneer nieuwe informatie beschikbaar komt die van invloed is op het scenario, zullen we hierover afzonderlijk rapporteren. Naar verwachting zal echter pas begin 2013 meer duidelijkheid ontstaan. Programmabegroting 2013

-4-

1.5. Begroting 2013 op hoofdlijnen 1.5.1. Begrotingsbeeld In de begroting 2013 is geen nieuw beleid verwerkt; eventueel nieuw beleid kon in de kadernota 2013 nog niet ter afweging aan de raad worden voorgelegd. Daarom zal dit in de aanbieding van de begroting 2013 gebeuren. De begroting geeft het volgende beeld (bedragen x € 1.000). Nr.

Programma

Begroting 2013 Lasten Baten -5.001 328 -2.018 21 -4.269 394 -5.143 2.834 -3.920 1.470 -15.000 7.763 -5.180 2.610 -2.012 438 -654 493 -1.930 28.356 -45.127 44.708

1. Bestuur en dienstverlening 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Jeugd en Onderwijs 4. Openbare Ruimte 5. Cultuur, sport en recreatie 6. Werk, inkomen, zorg en welzijn 7. Verkeer en vervoer 8. Ruimtelijke ordening en milieu 9. Wonen 10. Financiën en Organisatie Subtotalen voor resultaatbestemming 1. Bestuur en dienstverlening 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Jeugd en Onderwijs 4. Openbare Ruimte 5. Cultuur, sport en recreatie 6. Werk, inkomen, zorg en welzijn 7. Verkeer en vervoer 8. Ruimtelijke ordening en milieu 9. Wonen 10. Financiën en Organisatie Subtotalen resultaatbestemming

Saldi meerjarenbegroting 2014 2015 2016 -4.662 -4.670 -4.656 -2.000 -1.981 -1.957 -3.896 -3.783 -3.786 -2.406 -2.425 -2.438 -2.520 -2.487 -2.467 -7.230 -7.242 -6.924 -2.589 -2.598 -2.718 -1.534 -1.533 -1.520 -159 -159 -158 26.562 25.689 26.154 -434 -1.188 -471

28

28

28

106 -72 70

1 -1.389 -3.319

106 255 1.673 5 22 18 61 844 3.013

26 18 63 -545 -306

106 -30 157 -1 23 18 71 -700 -329

105 -41 157 -6 16 17 75 -800 -475

105 -28 158 -6 8 16 27 -820 -540

-48.446

47.721

-725

-763

-1.664

-1.011

-328 -1.603 -5 4

TOTALEN NA RESULTAATBESTEMMING

Saldo -4.673 -1.997 -3.876 -2.309 -2.450 -7.236 -2.570 -1.574 -160 26.426 -419

De begroting 2013 is dus niet sluitend. Dit geldt ook voor de meerjarenramingen. 1.5.2. Belangrijkste ontwikkelingen Zoals in de kadernota al aangegeven, zijn het voornamelijk de consequenties van het Lenteakkoord die een negatieve invloed hebben op het financieel perspectief. De teruggang in de algemene uitkering uit het gemeentefonds van 2012 naar 2013 is circa € 654.000. In het scenario werd al rekening gehouden met € 600.000. De ontwikkeling is als volgt. Algemene uitkering Mutatie t.o.v. 2012 In scenario is rekening gehouden met Verschil (negatiever)

2012 23.354.132

2013 22.700.000 -654.132 600.000 -54.132

2014 22.710.000 -644.132 600.000 -44.132

2015 21.780.000 -1.574.132 600.000 -974.132

2016 22.130.000 -1.224.132 600.000 -624.132

1.5.3. Overzicht van de baten De baten van de gemeente zijn onder te verdelen in de belastingen en tarieven, de inkomensoverdrachten van het Rijk (de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de specifieke uitkeringen), rente opbrengsten, huren en pachten en verrekeningen met reserves. In onderstaand diagram is de verdeling van deze baten weergegeven. Bedragen luiden in miljoenen.

-5-


1.5.4. Overzicht van de lasten De lasten in onze begroting liggen grotendeels vast op grond van bestaande afspraken en toezeggingen. Te denken valt bijvoorbeeld aan de salarislasten, de uitgaven in het kader van onderhoudsplannen, uitgaven op basis van subsidieverordeningen, etc. Het begrotingsvolume dat op korte termijn beïnvloedbaar is, is beperkt. Een globaal overzicht van de diverse lastencategorieën, vindt u in onderstaand overzicht. Bedragen luiden in miljoenen.


-6-

2. Begrotingsprogramma’s 2.1. Programma 1 Bestuur en dienstverlening 2.1.1.

Programma activiteiten

Raad en Griffie Bestuur - Coördinatie besluiten College - Representatie - Regionale samenwerking - Jumelage - Verkiezingen - Advisering en ondersteuning bestuur - Vergunningverlening en handhaving Communicatie en voorlichting - Promotie gemeente - Pers- en publieksvoorlichting Burgerparticipatie Burgerzaken - Burgerlijke stand en nationaliteit - Gemeentelijke basisadministratie - Reisdocumenten en rijbewijzen - Straatnaamgeving en huisnummering

2.1.2.

Wat willen we bereiken?

Centrale ambitie Sliedrecht is een zelfstandige gemeente, die middelen zo doelmatig en effectief mogelijk inzet. De korte afstand tussen bestuur, ambtenaren en samenleving blijft gewaarborgd, waarbij goede communicatie en een resultaatgerichte, efficiënte werkwijze en hoogwaardige dienstverlening naar onze bewoners centraal staan. Om deze beide wensen mogelijk te maken is regievoeren de overwegende werkwijze van de ambtelijke organisatie. Dat betekent dat wanneer de schaal van de vraagstukken daarom vraagt of wanneer er meetbaar kwaliteits- of efficiencywinst behaald kan worden de gemeente taken niet meer zelf uitvoert. Er wordt dan samengewerkt met private partijen of andere overheden - in kleinere en in grotere samenwerkingsverbanden. Doelstelling 1: Een transparant, betrokken, verbindend en effectief bestuur, waarbij de bewoner centraal staat. Doelstelling 2: Burgers, bedrijven en instellingen ervaren de dienstverlening van de gemeente Sliedrecht als toegankelijk, professioneel, snel en efficiënt. Doelstelling 3: Een eenduidig, inzichtelijk en transparant handhavingsbeleid.

-7-


2.1.3.

Wat gaan we daarvoor doen?

Doelstelling 1: Een transparant, betrokken, verbindend en effectief bestuur, waarbij de bewoner centraal staat. Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1

75% van de inwoners heeft vertrouwen in de gemeente

69% (2011) transparante procedures en legt deze goed uit (doorlopend) - Nut en noodzaak van nieuw (regionaal) beleid worden goed onderbouwd en gecommuniceerd - Uitvoering geven aan nota verbonden partijen - Uitvoeren van communicatie, gebiedsgericht werken en participatie (doorlopend) - Wijkplatforms faciliteren en jaarlijks met bewoners en andere partijen wijkjaarprogramma’s opstellen en uitvoeren. (doorlopend) Monitor Communicatie en Bestuur (OCD) % van de inwoners dat redelijk tot volledig vertrouwen heeft in de gemeente. 2013 Initiatieven van inwoners 28 (2009) 28 (2009) 30 (2013) ruimte geven en zo nodig stimuleren en ondersteunen (doorlopend). “Leefbaarheid en veiligheid 2009”, in de toekomst de landelijke “Integrale Veiligheidsmonitor” % inwoners dat zegt zich in het afgelopen jaar actief te hebben ingezet ter verbetering van de eigen buurt 2013

Bron Definitie 1.2

Volgende meting Verantwoordelijkheid en zelfwerkzaamheid resulterend in een score actieve inzet van 30% Bron Definitie Volgende meting

0-waarde

- Het college waarborgt

Actuele waarde 69% (2011)

Streefwaarde / planning 75% (2013)

Doelstelling 2: Burgers, bedrijven en instellingen ervaren de dienstverlening van de gemeente Sliedrecht als toegankelijk, professioneel, snel en efficiënt. Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

2.1

Oordeel burgers over kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening is minimaal een 8,9

Efficiëntere dienstverlening, onder meer door het uitvoeren van het programma ‘Overheid heeft antwoord’. Als onderdeel hiervan het Eloket verder ontwikkelen en het KCC (Klant Contact Centrum) regionaal oppakken. (afronding KCC uiterlijk 2015).

8,9 (2011)

Bron Definitie Volgende meting


Actuele waarde 8,9 (2011)

Streefwaarde / planning 8,9 (2013)

Uitvoering dienstverlening in overeenstemming met kwaliteitshandvest (zie kopje ‘context en achtergrond’ onder 1.1.5, onderzocht wordt hoe de servicenormen kunnen worden gemeten) (doorlopend) Benchmark Publiekszaken (SGBO) / klanttevredenheidsonderzoek (OCD) Waardering van de bezoekers van de publieksbalie over de kwaliteit van de dienstverlening uitgedrukt in een rapportcijfer van 1 tot 10 2013

-8-

Doelstelling 3: Een eenduidig, inzichtelijk en transparant handhavingsbeleid. Nr.

Resultaat

Maatregel

3.1

Geïmplementeerde integrale handhavingsnota met daarin de uitgangspunten, prioriteiten en het ambitieniveau van handhaving Regelgeving drank- en horecawet en APV (waaronder exploitatievergunning) door horecaondernemingen en coffeeshop wordt nageleefd

Opstellen en implementeren van de handhavingsnota

3.2

3.3

Regelgeving uit APV (o.a. m.b.t. honden uitlaten) en regelgeving m.b.t. parkeren wordt nageleefd

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 1e helft 2013

Handhaving i.h.k.v. o.a. drank- en horecawet en APV, 150 uur/ jaar BOAinzet voor horecacontrole per jaar doorlopend. Inzet brandweer volgens werkplannen. BOA-inzet 1.350 uur/ jaar (doorlopend) (totale BOA inzet 3.2 en 3.3 is 1.500 uur)

Structureel

Structureel

2.1.4. Wat mag het kosten? - = nadelig saldo/ + = voordelig saldo; bedragen x € 1.000 Thema

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Bestuur Lasten Baten Saldo

-4.396 -4.396

-3.796 -3.796

-3.854 -3.854

-3.854 -3.854

-3.854 -3.854

-3.854

Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves

-3 1.036 -3.363

362 -3.434

28 -3.826

28 -3.826

-3.854

-3.854

Communicatie en voorlichting Lasten Baten Saldo

-386 45 -342

-369 -369

-368 -368

-357 -357

-365 -365

-355 -355


-342

-369

-368

-357

-365

-355

Dienstverlening Lasten Baten Saldo

-747 292 -455

-742 376 -366

-779 328 -451

-779 328 -451

-779 328 -451

-775 328 -447


-455

-366

-451

-451

-451

-447

-4.160

-4.168

-4.645

-4.634

-4.670

-4.656

Begroting na verrekening met reserves Geplande investeringen

Meerjarenraming 2014 2015 2016

-3.854

Raming 2013

Geen

-9-


2.1.5.

Achtergrondinformatie

Wettelijke taken - Wettelijke verplichte inspraak op voorgenomen besluiten van college of raad en de actieve en passieve informatievoorziening in het kader van de WOB. - Het bijhouden van de GBA. Hierbij zijn ook wettelijke regels vastgesteld over het gebruik van die gegevens. - Handhaving (o.a. APV en “Drank- en horecawet”) Context en achtergrond Om maatschappelijke opgaven nu en in de toekomst op een effectieve en efficiënte wijze te vervullen, besteden we bij de organisatieontwikkeling permanent aandacht aan het onderhouden en uitbouwen van bestuurskracht. De gemeente pakt de maatschappelijke opgaven van Sliedrecht op communicatieve en resultaatgerichte wijze aan en gaat daarbij uit van wat er leeft onder de bewoners. Een proactieve, open en transparante wijze van communiceren staat hierbij centraal. Waar mogelijk betrekken we bewoners en andere belanghebbenden bij projecten en beleidsontwikkelingen. De inzet op bestuurlijke samenwerking in regionaal verband gaat uit van de gedachte “sterk dorp door een sterke regio en andersom”. Vanuit een positieve grondhouding geven wij de regionale netwerkorganisatie en de samenwerking tussen de zes Drechtstedengemeenten verder vorm. Belangrijke kaders hiervoor –zoals bestuurlijke zelfstandigheid en regie als overwegende werkwijze- zijn vastgelegd in de nota “De Toekomst van Sliedrecht”. Vanuit de visie dat de bewoner zelf bepaalt hoe hij contact opneemt met de gemeente zetten wij in op een verdere doorontwikkeling van snelle, goede en efficiënte dienstverlening. Het Klant Contact Center, dat nu ontwikkeld wordt, speelt hierbij een belangrijke rol. Doelstelling is dat alle gemeenten in 2015 een KCC hebben ingericht waar burgers en bedrijven terecht kunnen met al hun vragen aan de overheid. Dit KCC heeft per kanaal een herkenbare ingang. Herkenbaar door een 14+netnummer, één fysieke informatiebalie en één website en webloket. We denken na over de mogelijkheden en wenselijkheden van de inzet van sociale media in relatie tot dienstverlening. Welk kanaal de burger ook kiest, hij krijgt steeds hetzelfde betrouwbare antwoord en zo kan hij de overheid houden aan overheidsbrede kwaliteitsnormen. In 2011 heeft Sliedrecht een kwaliteitshandvest vastgesteld. In dit kwaliteitshandvest zijn ten minste de VNG minimumbranchenormen (servicenormen) voor dienstverlening opgenomen. Kaderstellende nota’s Bestuur - “De Toekomst van Sliedrecht” - Kadernota “Ruimte voor burgerparticipatie”. - “Nota Verbonden Partijen” (geplande raadsbehandeling 4e kwartaal van 2012) Dienstverlening - Landelijk: Antwoord©, Nationaal uitvoeringsprogramma (NUP), Versnellingsagenda, Convenant “Verbeteren dienstverlening, verminderen regeldruk”. - Regionaal: Regionale Visie op Dienstverlening, Proeftuinplan Dienstverlening, waarin geïntegreerd het Regionaal Programmaplan Dienstverlening Drechtsteden (afhankelijk van besluitvorming). - Lokaal: Dienstverleningsvisie Sliedrecht 2009 Relevante ontwikkelingen Bestuur - Toekomst: In “De Toekomst van Sliedrecht” heeft de Raad in 2012 de kaders voor de (bestuurlijk-organisatorische) ontwikkeling van de gemeente vastgesteld. Sliedrecht blijft een zelfstandige gemeente waarbij regievoeren de overwegende werkwijze wordt. Per vraagstuk wordt de afweging gemaakt welke werkwijze het beste is voor Sliedrecht. - Zelfredzaamheid: de rol van de overheid t.o.v. de burgers verandert de laatste jaren sterk. De overheid doet een steeds groter beroep op het initiatief en de zelfredzaamheid van zowel burgers als bedrijven. Concrete voorbeelden hiervan vormen de “kanteling” van de Wmo (van claimgericht naar vraaggericht denken en handelen) en deregulering bouwregelgeving. - De financieel-economische crisis en de ontwikkelingen bij de Rijksoverheid (verkiezingen 2012, bezuinigingen, decentralisaties) maken dat het gemeentelijke financiële meerjarenperspectief onzeker is. Hierop is in de kadernota 2013 geanticipeerd door het inzetten van bezuinigingsoperatie STOER, met als onderdeel daarvan een gemeentelijke kerntakendiscussie. Communicatie en Dienstverlening: - Mediagebruik: Mensen zijn door gebruik van internet (94% van de huishoudens heeft inmiddels een aansluiting) gewend om op elke plaats en elk moment contact met elkaar en met bedrijven te kunnen leggen. Dit verwachten zij ook van de overheid. De mogelijkheden van digitalisering worden breder, de gemeente Sliedrecht kan hierin niet achter blijven. Meer dan de helft van de Nederlanders heeft inmiddels een smartphone. De algemene verwachting is, dat deze stijging in de komende jaren doorzet. Hiermee wordt mobiel internet snel belangrijker. Andere opkomende trends: social media, co-creatie (wiki’s, digitale participatie), personalisatie (informatie op maat o.b.v. gegevens internetbezoek). - Belangrijkste wijzigingen weten regelgeving: invoering Basisregistraties (o.a. Basisregistratie Personen, modernisering Gba, Basisregistratie Gebouwen, Nieuw Handelsregister).


- 10 -

Aanpak in regionaal verband - De raad heeft in 2012 ingestemd met de aanpassing van de gemeenschappelijke regelingen in de regio ZuidHolland-Zuid, waardoor de Omgevingsdienst en de GR Publieke Gezondheid & Jeugd zijn ontkoppeld. Het is de verwachting dat de programmatische sturing hierdoor verbetert. De begrotingen 2013 voor deze gemeenschappelijke regelingen en voor de Veiligheidsregio zijn vastgesteld. - De samenwerking met de Drechtsteden wordt doorontwikkeld. Er worden proeftuinen uitgevoerd voor gezamenlijke beleidsvoorbereiding (bijvoorbeeld op de thema’s die in het regionale meerjarenprogramma zijn opgenomen) en voor betere dienstverlening (een gezamenlijk bureau Antwoord en het bundelen van expertise op het terrein van Burgerzaken). Overigens worden ook andere schalen van samenwerking in de toekomst niet uitgesloten (bijvoorbeeld met Hardinxveld-Giessendam). - Met de groeiende inhoudelijke en personele samenwerking ontstaat een toenemende behoefte aan afbakening van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Daartoe worden zowel op regionaal niveau als in Sliedrecht voorstellen voorbereid. - De regio Drechtsteden voert taken uit binnen de kaders die door de Drechtraad worden vastgeld of in opdracht van het college van B&W. De kaders en prioriteiten van de Drechtstedelijke samenwerking zijn door de Drechtraad vastgelegd in de volgende documenten: o Toekomstperspectief op de Drechtsteden; o Strategische agenda Pieken in de Drechtsteden (2009); o Regionaal meerjaren programma Drechtsteden (2010-2014). (Keten)partners Bestuur - Drechtstedengemeenten - Provincie Zuid-Holland - Gemeenten in de regio Zuid-Holland-Zuid Gebiedsgericht werken - Wijkplatforms - Tablis Wonen - Politie - Jongerenwerk (Stichting Open Jeugdwerk) - Stichting Welzijnswerk Sliedrecht Dienstverlening - Alle gemeentelijke en regionale vakafdelingen - Regionaal: Gemeentebelastingen Drechtsteden, Sociale Dienst Drechtsteden, IP&A, Omgevingsdienst ZHZ - Bovenregionaal: Leeromgeving Antwoord©. Afspraken met medeoverheden Antwoord© convenant: samenwerkingsovereenkomsten tussen de gemeente Sliedrecht en KING (programma eOverheid voor burgers). In gemeenschappelijke regelingen zijn afspraken met andere gemeenten vastgelegd. Een overzicht van deze afspraken is opgenomen in de nota Verbonden Partijen. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Dit programma heeft raakvlakken met programma 2, Openbare orde en veiligheid. Zo is handhaving in Programma 1 opgenomen, terwijl het preventieteam zakkenrollerij en buurttoezicht in Programma 2 zijn ondergebracht. Omdat dit burgerparticipatie betreft, hebben deze activiteiten overigens ook qua proces en bestuursstijl raakvlakken met Programma 1. Burgerparticipatie en gebiedsgericht werken hebben wat betreft het ‘bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid’ (prestatieveld 1 uit de Wmo) ook raakvlakken met Programma 6 (Werk, Inkomen, Zorg en Welzijn). Gebiedsgericht werken heeft een relatie met ‘het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers’ (Wmo prestatieveld 4) binnen Programma 6, Inkomen, Zorg en Welzijn. Tot slot ligt er wat betreft RO procedures (die bijdragen aan doelstelling 1 van programma 1) een raakvlak met Programma 8 Ruimtelijke Ordening en Milieu.

- 11 -


2.2. Programma 2 Openbare orde en veiligheid 2.2.1.


Integrale veiligheid - Openbare orde en veiligheid - Rampenbestrijding - Brandweer 2.2.2.


Centrale ambitie Wij willen bijdragen aan een veilige plek om te wonen, werken en recreëren, met respect voor elkaar en elkaars bezittingen. Doelstelling 1: Een veilige woonen leefomgeving Doelstelling 2: Beperkter risico op calamiteiten, crises en grootschalige verstoringen van de openbare orde en adequaat optreden in geval van incidenten 2.2.3.


Doelstelling 1: Een veilige woonen leefomgeving Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

Afname van criminaliteit met als resultaat minder dan 800 aangiften per jaar

996 (2007) op het verminderen van vandalisme en in het bijzonder rondom uitgaan en hangen. - Inzet op het verminderen van woninginbraken door middel van buurttoezicht - Inzet op het verminderen van zakkenrollen door middel van het preventieteam zakkenrollen Politie Zuid-Holland-Zuid / gemeente Sliedrecht Aantal aangiften 2013 1,2 (2009) 1,3 (2011) 1,2 (2013) - Samenhangend geheel van maatregelen om overlast en onveiligheid als gevolg van alcoholproblematiek de komende jaren terug te dringen (structureel) - Naleven van afspraken en regelgeving, controle en handhaving ten aanzien van alle horecaondernemingen. - Hanggroepenoverleg waarin jongerenoverlast integraal wordt besproken en noodzakelijke acties worden uitgezet. - Integrale handhavingsnota 2013 (uitgangspunten, prioriteiten en ambitieniveau) Landelijke veiligheidsmonitor (OCD) Schaalscore sociale overlast, samengestelde score op basis vragen naar het vóórkomen van dronken mensen op straat; mensen die op straat worden lastig gevallen; drugsoverlast; overlast door groepen jongeren. Hoe hoger de score op deze schaal (van 0 tot 10), hoe meer overlast men ervaart. 2013

1.2.

Bron Definitie Volgende meting De beleving van sociale overlast heeft een score van 1,2 of minder

Bron Definitie

Volgende meting Programmabegroting 2013

0-waarde

- Inzet politie en gemeente

- 12 -

Actuele waarde 831 (2011)

Streefwaarde / planning < 800

Doelstelling 1: Een veilige woonen leefomgeving Nr.

Resultaat

Maatregel

1.3.

Voorkomen van geweld met als resultaat maximaal 90 politiemeldingen per jaar en het beperken van de gevolgen ervan door onder andere hulpverleningstrajecten

94 (2007) cameratoezicht bij geweld in de openbare ruimte en de inzet van suswachten. - De politie geeft geweldzaken voorrang bij de behandeling van zaken en zal eventueel huiselijk geweld ambtshalve vervolgen. - Inzetten van het huisverbod (huiselijk geweld). - Screeningsoverleg huiselijk geweld Veiligheidshuis. Politie Zuid-Holland-Zuid / gemeente Sliedrecht Politiemeldingen geweld 2013


0-waarde

- Gebruik van het bestaande

Actuele waarde 91 (2011)

Streefwaarde / planning < 90 (2013)

Doelstelling 2: Beperkter risico op calamiteiten, crises en grootschalige verstoringen van de openbare orde en zo beperkt mogelijke gevolgen indien deze zich toch voordoen Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Nadelige gevolgen van incidenten of rampen blijven beperkt

- Adequate brandbestrijding

-

-

2.2.

Zo min mogelijk incidenten

-

-

-

0-waarde

conform de normen uit het door het college vastgestelde dekkingsplan Coördinatie gemeentelijke processen bij repressief optreden Gemeentelijke procesbeschrijvingen binnen het Regionaal Crisisplan actueel houden Opleiden, oefenen en trainen van alle betrokken functionarissen ten behoeve van incidenten- en rampenbestrijding Toetsen van de uitgewerkte procedures en processen, o.a. in het kader van de WABO. Jaarlijks worden de ca. 320 meest risicovolle gebouwen gecontroleerd op de brandveiligheidsvoorschriften. Uitwerken en uitvoeren brandveilig leven, o.a. door bewustwording van inwoners te vergroten door voorlichting

- 13 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Structureel

Structureel


2.2.4. Wat mag het kosten - = nadelig saldo/ + = voordelig saldo; bedragen x € 1.000 Thema

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Fysieke veiligheid Lasten Baten Saldo

-1.430 33 -1.397

-1.432 16 -1.416

-1.539 16 -1.523

-1.542 16 -1.526

-1.523 16 -1.507

-1.499 16 -1.483


42 -1.355

21 -1.395

-1.523

-1.526

-1.507

-1.483

Sociale veiligheid Lasten Baten Saldo

-743 43 -700

-744 5 -739

-479 5 -474

-479 5 -474

-479 5 -474

-479 5 -474


26 -674

22 -718

-474

-474

-474

-474

-2.029

-2.113

-1.997

-2.000

-1.981

-1.957


Raming 2013 40.000 8.000 11.500 2.087 61.587

Dienstbus brandweer 585 Zwaailichten brandweervoertuigen Brandweerkazerne, onderhoud Woningen brandweerkazerne Totaal

2.2.5.



Wettelijke taken - Gemeentewet - Politiewet - Wet veiligheidsregio - Drank- en Horecawet - Opiumwet - Wet openbare manifestaties - Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen - Wet bevordering integriteitbeoordelingen door het openbaar bestuur - Wet tijdelijk huisverbod - Havenbeveiligingswet - Algemene plaatselijke verordening - Wet op de kansspelen - Wet bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast Context en achtergrond Samen met de inwoners van ons dorp, maatschappelijke organisaties en onze veiligheidspartners willen we het veiligheidsniveau vasthouden en waar mogelijk verder uitbouwen. We stimuleren de betrokkenheid van inwoners om ook zelf een bijdrage te leveren aan het creëren van een veilige eigen buurt en een goede leefomgeving. Kaderstellende nota’s Veiligheidsbeleid - Convenant Veiligheidshuis Zuid-Holland-Zuid - Coffeeshopbeleid - Plan van aanpak vandalisme en overlast (2010-2011) - Uitvoeringsplan OOV - Regionaal Rampenplan


- 14 -

Relevante ontwikkelingen Veiligheidsbeleid - Verwachte wetswijzigingen in de periode 2011-2015: de Gemeentewet vanwege de gemeentelijke regiefunctie integraal veiligheidsbeleid, de Wet Veiligheidsregio’s en het daarbij behorende Regionaal Risicoprofiel, Regionaal Beleidsplan en Regionaal Crisisplan en Politiewet vanwege de herziening van het politiebestel. Daarnaast verwachten we wetswijzigingen op het gebied van de Drank- en horecawet en regulering van prostitutie en het bestrijden misstanden in de seksbranche. - Andere ontwikkelingen zijn: regionalisering brandweerzorg (Veiligheidsregio); reorganisatie politie en reorganisatie OM samen met arrondissement Rotterdam-Rijnmond; toename burgemeestersbevoegdheden; - Toename van het veiligheidsgevoel door een afname van het slachtofferschap criminaliteit en vermindering van woninginbraken, diefstallen vanuit/uit auto, aantal mishandelingen, bedreigingen en een afname van het aantal jeugdige verdachten. Delen van verantwoordelijkheid voor veiligheid De gemeente is gezien de financiële situatie in toenemende mate aangewezen op het delen van verantwoordelijkheid op het gebied van veiligheid met bewoners en ketenpartners. Buurttoezicht en het preventieteam zakkenrollen zijn concrete initiatieven die hierop inspelen. Aanpak in regionaal verband Veiligheidsgerelateerde onderwerpen komen structureel terug op de agenda van het Regionaal College, in de districtelijke driehoek, Arrondissementaal Justitieel Beraad, het bestuur van de Veiligheidsregio en in diverse stuurgroepen. Binnen de verschillende beleidsterreinen is structureel aandacht voor een aanpak in regionaal verband. (Keten)partners Politie; brandweer; RIEC ZHZ; Veiligheidshuis ZHZ; Stichting Open Jeugdwerk Sliedrecht; Platform Sociale Veiligheid MerwedeLingelijn; MZHZ; Veiligheidsregio ZHZ (waaronder GHOR); waterschap; Sociale Dienst Drechtsteden; belastingdienst; Openbaar Ministerie; Raad voor de Kinderbescherming; Reclassering Nederland; KLPD; AIVD; Douane; GGD; Bureau Jeugdzorg; bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten; scholen; Leger des Heils; woningcorporaties; NS; Arriva; Koninklijke Horeca NV; plaatselijke horecabedrijven; suswachten. Afspraken met medeoverheden Handhavingsarrangement MerwedeLingelijn; Convenant Vrijplaatsen; Convenant RIEC; Convenant Veiligheidshuis, uitvoeringsplan Openbare Orde en Veiligheid 2010-2011. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Er ligt een sterke relatie tussen Programma 1 ‘Bestuur en dienstverlening’ en Programma 2 ‘Openbare orde en veiligheid’. Burgerparticipatie zoals gebiedsgericht werken is als bestuursstijl en proces een onderdeel van programma 1, dat geldt ook voor communicatie. Participatie en communicatie hebben echter óók betrekking op de inhoud van programma 2. Dit is de reden dat het preventieteam zakkenrollerij en buurttoezicht als activiteiten binnen programma 2 zijn opgenomen. Wat betreft veiligheid is handhaving in programma 1 opgenomen. Verder ligt er een relatie tussen programma 2 ‘Bestuur en dienstverlening’ en Programma 6, ‘Werk, inkomen, zorg en welzijn’, onder andere voor wat betreft het bestrijden van alcohol- en drugsproblematiek. Programma 6 richt zich daarbij op de gezondheidsaspecten en preventie.

- 15 -


2.3. Programma 3 Jeugd en onderwijs 2.3.1.


Jeugd - Jeugdbeleid - Peuterspeelzaalwerk - Kinderopvang Onderwijs - Onderwijs (achterstanden) beleid - Onderwijshuisvestingsbeleid - Leerlingenvervoer - Leerplicht 2.3.2.


Centrale ambitie Gelijke kansen op onderwijs voor iedereen met als doel leerachterstanden te verkleinen en kansen op werk te vergroten. Er is binnen Sliedrecht bijzondere aandacht voor de ontwikkeling van jeugd. Doelstelling 1: Realiseren en in stand houden van voorzieningen opdat jeugd zelf kansrijk aan haar toekomst kan bouwen. Doelstelling 2: Vergroten van de scholingsgraad, bieden van gelijke kansen op onderwijs voor iedereen en bestrijden van onderwijsachterstanden om zo een grotere maatschappelijke (zelf)redzaamheid van zowel jongeren als volwassenen te bereiken. 2.3.3.


Doelstelling 1: Realiseren en in stand houden van voorzieningen opdat jeugd zelf kansrijk aan haar toekomst kan bouwen. Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

1.1.

Volwaardige deelname van jongeren aan de maatschappij

- Herijken Jeugdbeleid - Doorontwikkelen Centrum

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2013

voor Jeugd en Gezin

- Het aanbieden van gezinsen opvoedondersteuning

1.2.

Coördinatie van zorg aan de jeugd is georganiseerd

- Inzetten van het digitale -

1.3.

De gemeente is voorbereid op de decentralisatie van de jeugdzorg, inclusief jeugdbescherming en reclassering, jeugd-ggz en jeugd-lvg.


-

signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Regie voeren op de netwerkstructuren binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin middels regionale overleggen Het samenbrengen van partijen Het evalueren en monitoren van afspraken Gezamenlijk voorbereiden transitie jeugdzorg binnen de 19 gemeenten in ZuidHolland Zuid resulterend in besluitvorming over visie, ontwerp en transitieplan

- 16 -

Structureel (optimalisatie systeem in 2012/2013)

2013

Doelstelling 2: Vergroten van de scholingsgraad, bieden van gelijke kansen op onderwijs voor iedereen en bestrijden van onderwijsachterstanden om zo een grotere maatschappelijke (zelf)redzaamheid van zowel jongeren als volwassenen te bereiken. Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Een zo laag mogelijk aantal schoolverlaters.

VO 14 MBO 38 ziening voor voortijdige (2009-2010) (2010-2011) schoolverlaters om terugkeer naar school mogelijk te maken VSV-verkenning OCW / onderwijsmonitor Sliedrecht Aantal schoolverlaters 2012 - Verdere ontwikkeling en uitbreiding van de VVE trajecten in Peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. - Doorgaan met schakelklassen in het basisonderwijs - Afstemming zorgstructuren - Uitvoeren strategische agenda onderwijs met o.a. Brede Schoolvoorziening Baanhoek West, Realisatie gezamenlijk schoolgebouw Anne de Vries en Roald Dahl, positionering speciaal voortgezet onderwijs. - Verdere ontwikkelen en faciliteren Lokaal Onderwijs Centrum (LOC)/Griendencollege - Regionale afstemming bevorderen op bestuurlijk niveau.

2.2

Bron Definitie Volgende meting De onderwijsachterstanden zijn zoveel mogelijk teruggedrongen

2.3

Goede samenhang tussen school, gezin en samenleving

2.4

Basisonderwijs, voortgezet onderwijs en arbeidsmarkt sluiten naadloos op elkaar aan.

0-waarde

- Bieden van een reboundvoor-

Actuele waarde VO 19 MBO 35

Streefwaarde / planning VO 12 MBO 32 (2011-1012)

Structureel

Structureel

Structureel


Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Opgroeien en onderwijs Lasten Baten Saldo

-4.237 617 -3.620

-4.176 415 -3.760

-3.921 394 -3.527

-3.942 394 -3.548

-3.828 394 -3.434

-3.831 394 -3.438


-1.581 1.690 -3.511

313 -3.448

106 -3.421

106 -3.442

105 -3.329

105 -3.332

Integraal jeugdbeleid Lasten Baten Saldo

-345 -345

-347 -347

-348 -348

-348 -348

-348 -348

-348 -348


-345

-347

-348

-348

-348

-348

-3.855

-3.794

-3.770

-3.791

-3.677

-3.681

Begroting na verrekening met reserves

- 17 -



Geplande investeringen Herstel vandalismeschade diverse scholen Huur noodlokalen t.b.v. speciaal onderwijs Huur noodlokalen t.b.v. Anne de Vriesschool Groot onderhoud Bleyburghschool Groot onderhoud Pr. Willem Alexanderschool Groot onderhoud Oranje Nassauschool, locatie Merwestraat Groot onderhoud OBS De Wilgen Groot onderhoud OBS De Wilgen, locatie R. Dahl Groot onderhoud OBS H. Dunant Totaal

2.3.5.

Raming 2013 10.645 110.000 20.000 5.000 16.000 5.000 15.000 12.000 25.000 218.645


Wettelijke taken Jeugd - Wet op de Jeugdzorg, Wet Kinderopvang, Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie, Centrum voor Jeugd en Gezin - Wmo: ten aanzien van opvoedondersteuning Onderwijs - Wet op het primair onderwijs (WPO) - Wet op Expertisecentra (WEC; speciaal onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs) - Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) - Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (Wet OKE) - Leerplichtwet Context en achtergrond Jeugd In 2012/2013 wordt een herijking van het jeugdbeleid opgesteld. Hieraan voorafgaand zijn d.m.v. een tweetal startnotities door de gemeenteraad speerpunten vastgesteld. In de herijking is aandacht voor de decentralisatie van de jeugdzorg en een doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en gezin. In het bijzonder zal de zorgcoördinatie hierbij aan de orde komen. Ook zal een doorlichting/evaluatie van het jongerenwerk (Stichting Open Jeugdwerk Sliedrecht) plaatsvinden. Onderwijs Eind mei 2012 is in de gemeenteraad de *visie onderwijs en educatie Sliedrecht 2012 – 2020* vastgesteld, waarin de onderwijsvisie en huisvestingsituatie scholen voor de komende jaren gestalte gaat krijgen. Onderdelen hierin zijn o.a. brede schoolontwikkeling/doorgaande leerlijn en aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt. De onderwijswettelijke taken voor de gemeente bestaan uit: - Zorgdragen voor adequate huisvesting onderwijs; - Leerlingenvervoer; - Regie op voor- en vroegschoolse educatie; - Toezicht en handhaving openbaar onderwijs; - Invoering passend onderwijs. Als achtergrondinformatie volgen hieronder de leerlingaantallen binnen onze gemeente. Omschrijving 1 oktober 2009 1 oktober 2010 Aantal leerlingen basisonderwijs 2.273 2.249 Aantal leerlingen speciaal onderwijs en praktijkonderwijs 317 309 Aantal leerlingen Griendencollege 443 417 2010 Deelname voorschoolse educatie doelgroepkinderen (4 dag92 delen peuterspeelzalen en kinderopvang1 Deelname doelgroepkinderen basisonderwijs aan schakel75 klassen Bron: CFI-onderwijsmonitor Sliedrecht *Toename door leerlingen De Akker. Kaderstellende nota’s Jeugd - Beleidsnota ‘Peuterspeelzalen in Sliedrecht’ - Integrale beleidsnota ‘Jeugd Inbegrepen?!’ - Algemene Subsidieverordening Sliedrecht - Beleidsnota CJG Sliedrecht 1

Met ingang van 2011 tellen alleen kinderen mee die 4 dagdelen volgen Dit als gevolg van de wet OKE


- 18 -

1 oktober 2011 2.282 *384 379 2011 36 46

- Convenant CJG Sliedrecht Onderwijs - Verordening leerlingenvervoer gemeente Sliedrecht. - Verordening huisvestingsvoorzieningen onderwijs gemeente Sliedrecht en hieraan gekoppeld de Voorziening huisvesting onderwijs. Relevante ontwikkelingen Jeugd - (Doorontwikkelen) Centrum voor Jeugd en Gezin, nieuwe verdeelsleutel voor de decentralisatie-uitkering CJG vanaf 2012. - In 2015 moet de jeugdzorg, jeugdzorg-plus, jeugdbescherming en jeugdreclassering (provincie), en de jeugd-ggz (ZKV-wet) en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd (AWBZ) zijn overgeheveld naar de gemeente. Dit betekent een verschuiving van verantwoordelijkheid van provincie en Rijk naar gemeente en ziektekostenverzekeraars. Regionaal is een werkgroep gestart om de decentralisatie vorm te geven. - Onzekerheid beschikbaarheid RAS middelen (Regionale Agenda Samenleving) vanaf 2013 i.h.k.v. de inkoop van hulpverleningstrajecten als Reset en ex ouders bestaan niet. - Veiligheidshuis i.h.k.v. preventief jeugdbeleid, deze ontwikkeling is gericht op het tot stand brengen van een koppeling tussen de zorgketen en de justitiële keten (strafrecht). - Invoering en inbedding Landelijke verwijsindex risicojongeren. Onderwijs - Invoering in 201 van Passend Onderwijs (zorgplicht voor passend onderwijs voor zorgleerlingen komt te liggen bij scholen voor primair en voortgezet onderwijs). - Realisering brede schoolvoorziening in nieuwbouwwijk Baanhoek West. - Verdere ontwikkeling en uitbreiding van de VVE-trajecten in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. - Continuering van schakelklassen in het basisonderwijs. - Verminderde toename leerlingen bij Griendencollege voor vmbo dan geprognosticeerd. - Uitvoering van de onderwijsvisie en opstellen van een onderwijshuisvestingsplan. Aanpak in regionaal verband Jeugd - Aansluiting preventief jeugdbeleid en geïndiceerde jeugdzorg via GR Drechtsteden (RAS-middelen). - Afspraken over lokale verwijsindex Zorg voor Jeugd met Drechtsteden, gemeenten Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (AV) en de Hoekse Waard (vanaf juni 2011) - Zuid-Holland Zuid: Voorbereiding en anticiperen op decentralisatie jeugdzorg - Jaarlijks vinden er een tweetal bijeenkomsten plaats waar de ontwikkelingen op het gebied van handhaving en kwaliteit binnen de kinderopvang en peuterspeelzalen worden besproken met collega’s uit de GGD-regio. Onderwijs - In de GR ZHZ is ondergebracht het bureau leerplicht en voortijdig schoolverlaten. Vanuit een samenhangende aanpak wordt ingezet op het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en het bestrijden van jeugdwerkloosheid. - Uitvoering Wet Educatie en Beroepsonderwijs is aan de Sociale Dienst Drechtsteden overgedragen. Staand beleid en (keten)partners Jeugd - Partners zoals genoemd in het CJG-convenant. - De GGD voert de kwaliteitsinspecties uit bij de kinderdagverblijven en peuterspeelzalen Onderwijs - Scholen en schoolbesturen, middels respectievelijk BOS-overleg (directies) en Educatief Beraad. (schoolbesturen) - Kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen, middels werkgroep vve. - CJG in het kader van zorgleerlingen. Afspraken met medeoverheden Jeugd - Provinciale middelen vanuit het programma Regionale Agenda Samenleving voor inzet op jeugd in de Drechtsteden. Onderwijs - Vergoedingen voor onderwijsachterstandenbeleid en voor bestrijden van voortijdig schoolverlaten zijn geoormerkte gelden vanuit het Rijk. Hieraan gekoppeld zijn inspanningsverplichtingen. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 2 Openbare orde en veiligheid, Programma 4 De openbare ruimte, Programma 5 Cultuur, sport en recreatie, Programma 6 werk, inkomen, zorg en welzijn

- 19 -


2.4. Programma 4 Openbare ruimte 2.4.1.


Beheer openbare ruimte - Groenbeheer - Openbaar groen - Recreatievoorzieningen - Speelvoorzieningen - Kinderboerderij - Volkstuinen - Natuur en Milieueducatiecentrum - Waterpartijen - Bestrijding overlast door honden - Ongediertebestrijding - Lijkbezorging Afvalinzameling en -verwerking - Verwijdering huisvuil - Verwijdering bedrijfsvuil 2.4.2.


Centrale ambitie Een aantrekkelijke, groene woonen werkomgeving, maatschappelijk verantwoord omgaan met afvalstoffen en de mogelijkheden voor een piëteitsvolle teraardebestelling en urnenbijzetting. Doelstelling 1: Ontwikkelen en in stand houden van een aantrekkelijke en veilige woonomgeving Doelstelling 2: Voldoen aan de zorgplicht voor de verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen Doelstelling 1: Ontwikkelen en in stand houden van een aantrekkelijke en veilige woonomgeving Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1

Een waardering van de leefomgeving door burgers van minimaal een 7,0

Betrekken van bewoners en 7,8 (2009) belanghebbenden bij de voorbereiding van de werkzaamheden in het openbare gebied w.o. speelvoorzieningen, beheer en onderhoud openbare ruimte) en hierover communiceren met de betrokken wijkplatforms. Tegengaan hondenoverlast door: - Onderhouden van losloopgebieden en uitrenvelden. - Beschikbaar stellen van opruimmiddelen - Voorlichting en Handhaving Waardering inwoners over de leefomgeving Leefbaarheidsmonitor OCD 2013

Omschrijving Bron Volgende meting


0-waarde

- 20 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 7,0 (2014)

Structureel

Doelstelling 2: Voldoen aan de zorgplicht voor de verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1

65% van het afval is geschikt voor hergebruik

Naast bewustwording (voorlichting en communicatie) faciliteren van burgers: - Gecombineerde inzameling droog en herbruikbaar afval (lopende proef); - Optimaliseren haal- en brengvoorzieningen Afvalscheiding Interne registratie 2012

Omschrijving Bron Volgende meting

0-waarde 54% (2010)

Actuele waarde 55% (2011)

Streefwaarde / planning 65% (2015)


Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Beheer openbare ruimte Lasten Baten Saldo

-3.095 500 -2.595

-2.901 484 -2.416

-2.833 461 -2.373

-2.889 461 -2.428

-2.918 461 -2.457

-2.917 461 -2.456


24 -2.571

51 -2.366

6 -2.366

6 -2.422

6 -2.451

6 -2.451

Afvalinzameling en -verwerking Lasten Baten Saldo

-2.104 2.715 611

-2.397 2.465 68

-2.309 2.373 64

-2.328 2.349 22

-.317 2.349 32

-2.336 2.354 18

-447 170 334

-323 256 -

-328 249 -15

-310 273 -15

-279 232 -15

-261 227 -15

-2.236

-2.366

-2.381

-2.437

-2.466

-2.466

Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Begroting na verrekening met reserves Geplande investeringen

Raming 2013 21.000 125.000 5.712 4.852 5.000 66.000 12.000 12.000 30.135 43.972 325.671

Vervanging huisvuilcontainers Ondergrondse afvalinzameling Muziektent, onderhoud Fonteinen, motoren en spuitkoppen Kinderboerderij, diversen Renovatie 3 speelplekken Vernieuwen boomschorsondergronden Asfalteren paden Vervanging bomen Leeuweriksingel Baggerbeleid waterpartijen Totaal

2.4.4.



Wettelijke taken Inzameling huishoudelijk afval: Wet Milieubeheer Begraafplaats: Wet op de lijkbezorging Ongediertebestrijding: Wet op de volksgezondheid

- 21 -


Context en achtergrond De gemeente bevordert een aantrekkelijke groene woonen werkomgeving, maatschappelijk verantwoord omgaan met afvalstoffen en de mogelijkheden voor een piëteitsvolle teraardebestelling en urnenbijzetting. Wij zien het Groenbeleidsplan als basis voor de te realiseren groenstructuur. In het Groenbeleidsplan is vastgelegd: - de uitgangspunten voor het groen voor zowel het reguliere beheer als bij reconstructies. - een toetsingskader bij de belangenafwegingen tussen groene en overige functies - maatregelen voor de bescherming van bomen (uitgewerkt in het Bomenbeleidsplan) Kaderstellende nota’s Groenbeleidsplan 2003, Groenbeheerplan 2004, Bomenbeleidsplan, Afvalstoffenverordening 2011, Hondenbeleid ‘omslag van gedrag’. Relevante ontwikkelingen - Bezuinigingen, conform de besluitvorming van raad over de bezuinigingsmaatregelen zijn er minder middelen beschikbaar voor onderhoud openbare ruimte. - Afvalscheiding: vanaf juni 2011 tot het einde van 2012 wordt een proef gehouden binnen een deel van Sliedrecht, met de gecombineerde inzameling van droog en herbruikbaar afval. Het doel van deze proef is om meer afval te recyclen en minder afval te verbranden. Eind 2012 zal het besluit worden genomen of in 2013 deze wijze van inzamelen wordt voortgezet en mogelijk in een groter deel van Sliedrecht gaat worden toegepast. Om de landelijke doelstelling van 65% afvalscheiding in 2015 te realiseren, zijn ingrijpende veranderingen noodzakelijk. De inzet is om met de gecombineerde inzameling van droog- en herbruikbaar afval de doelstelling te realiseren. - Gemeentewerf en milieustraat: op 28 juni 2012 heeft de raad het besluit genomen om de taken van de reinigingsdienst in eigen beheer uit te blijven voeren. De keuze moet nog gemaakt worden of de bestaande locatie van de gemeentewerf en de milieustraat wordt gerenoveerd of dat een nieuwe gemeentewerf en milieustraat wordt gerealiseerd (planning eind 2012). Aanpak in regionaal verband N.v.t. Staand beleid en (keten)partners Ketenpartners: Drechtwerk (onderhoud groen), HVC (verwerking afval) Afspraken met medeoverheden N.v.t. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 1: Bestuur en dienstverlening (Begraafplaats) Programma 3: Jeugd en Onderwijs (NME) Programma 7: Verkeer en vervoer Programma 8: Ruimtelijke ordening en Milieu (Inrichting Openbare Ruimte, Afvalinzameling, NME)


- 22 -

2.5. Programma 5 Cultuur, sport en recreatie 2.5.1.


Cultuur - Bibliotheekwerk - Musea - Muziek(onderwijs) - Cultuurparticipatie Drechtsteden - Kunst - Amateuristische kunstbeoefening. Sport en recreatie - Sportaccommodaties, incl. zwemaccommodaties - Sportbeleid en –subsidiëring - Bovengemeentelijke recreatieproducten 2.5.2.


Centrale ambitie De gemeente vindt het belangrijk dat haar inwoners meedoen aan de maatschappij en zich kunnen ontplooien. Ook vervult sport een belangrijke preventieve rol voor de gezondheid. Cultuur, recreatie en sport zien wij hiervoor als belangrijke middelen en daarom streven we er naar om binnen de gemeente voldoende culturele, sportieve en recreatieve voorzieningen te bieden. Doelstelling 1: Realiseren van voldoende voorzieningen voor de bewoners om sociaal-culturele activiteiten te kunnen ontplooien waarbij het verenigingsleven wordt gestimuleerd activiteiten voor en door inwoners te organiseren Doelstelling 2: Bevorderen van een gezonde en actieve leefstijl door zoveel mogelijk bewoners op een verantwoorde, veilige manier te laten sporten en recreëren 2.5.3.


Doelstelling 1: Realiseren van voldoende voorzieningen voor de bewoners om sociaal-culturele activiteiten te kunnen ontplooien waarbij het verenigingsleven wordt gestimuleerd activiteiten voor en door inwoners te organiseren Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

Een moderne, toekomstbestendige bibliotheekvoorziening in Sliedrecht

- Herhuisvesting van de

-

0-waarde

bibliotheek is voorzien met de realisatie van de plannen rond de Bonkelaar. Heroriëntatie op functie/taken bibliotheekwerk binnen het netwerk ZuidHolland Zuid.

- 23 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2013-2014

2013


Doelstelling 1: Realiseren van voldoende voorzieningen voor de bewoners om sociaal-culturele activiteiten te kunnen ontplooien waarbij het verenigingsleven wordt gestimuleerd activiteiten voor en door inwoners te organiseren Nr.

Resultaat

Maatregel

1.2.

Een levendig verenigingsleven dat vormen van amateuristische kunstbeoefening aanbiedt. Een goed bewaard cultureel erfgoed en goede bezoekerscijfers van het Nationaal Baggermuseum en het Sliedrechts Museum. Gezonde muziekschool Crescendo voor muziekonderwijs buiten schoolverband.

De gemeente stimuleert en faciliteert het sociaal- culturele leven. - Subsidiëren van culturele instellingen c.q. culturele activiteiten op basis van de Algemene Subsidieverordening Sliedrecht. - De Stichting Sliedrecht en Cultuur ontvangt budget om het Sliedrechtse Culturele leven te stimuleren en te faciliteren. - Deelname in regionaal verband aan cultuurparticipatieplan. - Mede zorg dragen voor infrastructuur / accommodaties.

1.3.

1.4.

0-waarde

Actuele waarde


Doelstelling 2: Bevorderen van een gezonde en actieve leefstijl door zoveel mogelijk bewoners op een verantwoorde, veilige manier te laten sporten en recreëren Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Goede sportaccommodaties tegen betaalbare tarieven

- Planvorming voor uitbreiding binnensportaccommodaties - Uitbreiding sporthal De Stoep - Gymzaal in nieuwe brede school in Baanhoek-West - Verenigingen ontvangen subsidie op basis van aantal jeugdleden, de inhuur van gediplomeerde trainers en de huur van de benodigde accommodaties - Voorlichting en advies - Vergroten en meer toegankelijk maken van het sportaanbod.

2.2.

Zoveel mogelijk inwoners die sporten en actief bewegen.

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Structureel Nog niet bekend Nog niet bekend Structureel

2.5.4. Wat mag het kosten - = nadelig saldo/ + = voordelig saldo; bedragen x € 1.000 Thema Cultuurvoorzieningen Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Sport- en recreatievoorzieningen Lasten Baten Saldo Programmabegroting 2013

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

-1.543 524 -1.019

-1.649 541 -1.108

-1.555 557 -998

-1.636 557 -1.078

-1.628 557 -1.071

-1.609 557 -1.052

-125 173 -970

-124 260 -972

-1.603 1.653 -948

-122 259 -941

-121 259 -933

-120 259 -914

-2.329 902 -1.426

-2.274 868 -1.406

-2.364 913 -1.451

-2.355 913 -1.442

-2.329 913 -1.416

-2.328 913 -1.415

- 24 -


Thema

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013



21 -1.405

21 -1.385

20 -1.431

20 -1.422

20 -1.396

19 -1.396


-2.376

-2.357

-2.379

-2.363

-2.330

-2.310

Geplande investeringen

Raming 2013 10.000 33.100 14.000 145.000 2.500 8.500 12.500 2.240 12.340 7.565 21.855 3.864 19.200 9.000 3.800 8.500 313.964

Sporthal De Stoep, borstelmachine Vervangen waterinstallaties en sanitair Vervangen elektronische scoreborden Bronbad De Lockhorst, luchtbehandelingunit wedstrijdbad Sporthal De Stoep, diversen Sporthal De Stoep, liftinstallatie Sportzaal 't Craijenest, diversen Sporthal De Valk, diversen Bronbad de Lockhorst, diversen Bronbad de Lockhorst, installaties Zalencentrum de Lockhorst, groot onderhoud Onderhoud Stationsweg 2 Onderhoud Stationsweg 4 Onderhoud gebouw Maaslaan 10 (Pluk), diversen Onderhoud De Reling, gevels/schilderwerken Herstel diverse manco's verenigingsaccommodaties Totaal

2.5.5.


Wettelijke taken Wmo Context en achtergrond Op de gebieden van sportbeoefening, recreatie en cultuur heeft de gemeente geen wettelijke taken. De taken die de gemeente hiervoor uitvoert worden als middel ingezet bij sociale binding en voor de gezondheid en het welzijn van de inwoners van Sliedrecht. De gemeente ondersteunt de (sport)verenigingen en stichtingen zodat de inwoners van Sliedrecht kunnen sporten en bewegen in hun directe omgeving. Als achtergrondinformatie op het gebied van cultuur zijn de volgende gegevens opgenomen Bibliotheek 2011 - Aantal jeugdleden - Aantal volwassen leden - Aantal uitleningen aan jeugdleden - Aantal uitleningen aan volwassenen - Bereik in % t.o.v. bevolking o Jeugd o Volwassenen o Totaal

3.025 2.740 53.420 112.843 51,3% 15,1% 24%

Aantal bezoekers 2011 - Baggermuseum - Sliedrechts museum

6.701 3.033

Muziekonderwijs Crescendo 2011 - Aantal plaatsen - Bezetting - Wachtlijst

80 80 14

Kaderstellende nota’s - Integrale Beleidsnota Sport 2006 – 2010. - Beleidsplan Wmo Sliedrecht 2008 – 2012 - Lokaal Gezondheidsbeleidsplan gemeente Sliedrecht 2007 -2011. - Convenant Samenwerkingsverband Aangepast sporten in de regio Drechtsteden. - Gemeenschappelijke Regeling Parkschap Nationaal Park de Biesbosch. - 25 -


- Cultuurparticipatieplan Drechtsteden - Subsidiebeleidsplan en Subsidiebeleidsregels. Relevante ontwikkelingen De gemeente volgt door het Rijk ingezet beleid waarbij sport en bewegen als een belangrijk middel ingezet moet worden ter verbetering van de gezondheid en de participatie van de inwoners. De bezuinigingen raken direct de beschikbare middelen, o.a. in de cultuursector. Naast de landelijke maatregelen (o.a. btw verhoging) bezuinigt de gemeente op instellingen en verenigingen d.m.v. bevriezing indexeringen en verlaging subsidies. Aanpak in regionaal verband Regionale planning/ afstemming i.h.k.v. Cultuurparticipatie Drechtsteden. Op het terrein van sport vindt regionale afstemming en informatie-uitwisseling plaats. Daarnaast worden sommige activiteiten en projecten gezamenlijk uitgevoerd. Een goed voorbeeld hiervan zijn de activiteiten die onder de vlag van het Samenwerkingsverband aangepast Sporten in de regio Drechtsteden plaatsvinden. Staand beleid en (keten)partners - Cultuurinstellingen, (sport)verenigingen. - Stichting MEE Drechtsteden. - Sportraad Dordrecht - Stichting Sportraad Sliedrecht - Wmo Adviesraad Drechtsteden - Sportservice Zuid-Holland - Onderwijs in Sliedrecht (Primair en Voortgezet Onderwijs) Afspraken met medeoverheden Regiogemeenten, Provincie Zuid-Holland en Provincie Noord-Brabant (Parkschap). Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 3 Jeugd en Onderwijs Programma 6 Werk, inkomen, zorg en welzijn Programma 8 Ruimtelijke Ordening en Milieu (uitbreiding De Stoep)


- 26 -

2.6. Programma 6 Werk, inkomen, zorg en welzijn 2.6.1.


Inkomen - Sociaal beleid - Inkomensondersteuning Zorg en welzijn - Gezondheidsbevordering - Participatiebevordering voor mensen met een beperking Werk en ondernemerschap - Stimuleren ruimtelijke en economische ontwikkeling - Bouwgrondexploitatie 2.6.2.


Centrale ambitie We zetten ons in voor het bevorderen van de maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare mensen die ondersteuning nodig hebben. Ook maken we werk van gezondheidsbevordering en gezondheidsbescherming. Doelstelling 1: Zoveel mogelijk mensen aan het werk, zodat zij in hun eigen bestaan kunnen voorzien. Doelstelling 2: Een gunstige en aantrekkelijke vestigingsplaats voor bedrijven. Doelstelling 3: Bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare burgers die ondersteuning behoeven. Doelstelling 4: Door preventie, een wijkgerichte aanpak en integrale benadering wordt de gezondheid bevorderd en beschermd. 2.6.3.


Doelstelling 1: Zoveel mogelijk mensen aan het werk, zodat zij in hun eigen bestaan kunnen voorzien. Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

Het aantal uitkeringen op Drechtstedelijk niveau is eind 2012 met 6,4% teruggelopen tot 4400. (Streefgetal 2011: 4700. Werkelijk 2011: 5.093 WWB uitkeringen)

- Vergroting van de effectiviteit en efficiency van het sociaal beleid (via SDD). - Zorgen dat meer mensen uit de doelgroepen gebruik maken van het kwijtscheldingsbeleid voor de minima (via SDD). SDD Aantal uitkeringsgerechtigden 2012


0-waarde

Actuele waarde 4.700

Streefwaarde / planning 4.400

Doelstelling 2: Een gunstige en aantrekkelijke vestigingsplaats voor bedrijven Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

2.1.

Het oordeel van ondernemers over het ondernemersklimaat blijft gehandhaafd op 7,1 Sliedrecht is een toplocatie in het cluster maritieme industrie

Doorontwikkeling van de industrielocaties inclusief bereikbaarheid. Het kwaliteitsniveau van Kerkerak wordt in stand gehouden Het Plaatje wordt herontwikkeld, conform besluitvorming gemeenteraad (juni 2012) Goede verkeers- en stedenbouwkundige verbinding

6,8 (2008)

2.2.

2.3.

Sliedrecht is poort van de Randstad en de Mainport aan de A15

- 27 -


Streefwaarde / planning 7,1 Doorlopend 2013


Doelstelling 2: Een gunstige en aantrekkelijke vestigingsplaats voor bedrijven Nr.

2.4.

Resultaat

Sliedrecht is het regionale centrum voor perifere detailhandel

2.5.

Sliedrecht is een centrumlocatie voor zorginstellingen

2.6.

Sliedrecht is een aantrekkelijke woon-werkgemeente met een passend voorzieningenniveau

Maatregel

0-waarde

Actuele waarde

tussen NO Kwadrant en Stationspark I en II Herstructurering Nijverwaard t.b.v. Woonboulevard Ontwikkeling nieuwe locaties: - Driehoek - Stationspark III Regionale kaderstelling branchering (actualisatie detailhandelsvisie Drechtsteden) Opdracht aan ROM-D om Woonboulevard te herontwikkelen Afspraken met zorginstellingen en onderwijs over personeelsvoorziening Realisatie Burgemeester Winklerplein Uitvoering visie Kerkbuurt Inzet op marketing en promotie van de Kerkbuurt (centrummanagement) Tegengaan van leegstand en verloedering, in overleg met eigenaren en makelaardij Onderzoeken mogelijkheden ondernemersfonds

Streefwaarde / planning P.M. P.M.

2013

2013 2013 2015 P.M. t/m 2013 Doorlopend 2013

Doelstelling 3: Bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare burgers die ondersteuning behoeven. Nr.

Resultaat

Maatregel

3.1.

41% van de inwoners van onze gemeente is actief als vrijwilliger

- Campagne voeren - Subsidie aan St. Vrijwilli-

Bron Definitie 3.2.

Volgende meting De maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare burgers die ondersteuning behoeven is toegenomen.


0-waarde

Actuele waarde 39 % (2009)

Streefwaarde / planning 41%

gerswerk (professionaliseren vrijwilligerspunt) Factsheet vrijwilligersbeleid VNG/OCD Dit aantal (9.360) is binnen Sliedrecht vrij constant; het beleid is vooral gericht op het vinden van nieuwe vrijwilligers 2013 Uitvoering geven aan het 2012-2015 Wmo-beleidsplan 2012-2015 onder toepassing van de principes van de Kanteling Halverwege de periode van januari 2014 het Wmo-beleidsplan (januari 2014) worden de actiepunten en resultaten geëvalueerd

- 28 -

Doelstelling 3: Bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare burgers die ondersteuning behoeven. Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

3.3.

Mensen met een beperking zijn door de Sociale werkvoorziening via begeleiding en aangepast werk zo goed mogelijk bij de samenleving betrokken.

Hoewel met de val van het Kabinet de behandeling van de Wet Werken naar Vermogen controversieel is verklaard en niet per 1-1-2013 zal ingaan, is er breed draagvlak om één regeling in te voeren voor de onderkant van de arbeidsmarkt. De ingezette ontwikkelrichting om de zogenaamde beweging van binnen Drechtwerk naar buiten (meer reguliere banen) te bevorderen blijft. (w.o invulling geven aan diverse leer/werkbedrijven, o.a. gericht op de zorgsector) De transitie naar een nieuw stelsel met aangepaste organisatievormen en de effecten daarvan zal enkele jaren in beslag nemen. Meer duidelijkheid is te verwachten na aantreden van een nieuw kabinet.

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2012 - 2016

Doelstelling 4: Door preventie, een wijkgerichte aanpak en integrale benadering wordt de gezondheid bevorderd en beschermd. Nr.

Resultaat

Maatregel

4.1.

Het Lokaal Gezondheidsbeleid (LGB) is uitgevoerd met de in het uitvoeringsprogramma benoemde resultaten op de bevolking voor de thema’s - Gezond gewicht - Mentale weerbaarheid - Beperkt middelengebruik - Gezonde omgeving

4.2.

Het bereik voor de JGZ blijft op het huidige niveau gehandhaafd.

Via het kernteam GR Publieke Gezondheid & Jeugd oefent de gemeente Sliedrecht invloed uit op het opdrachtgeverschap; actiepunten Gezondheidseffectscreening LGB worden (met het oog op versterkte fysieke gezondheid) van nadere uitwerking voorzien in 2013 Via het kernteam GR Publieke Gezondheid & Jeugd oefent de gemeente Sliedrecht invloed uit op het opdrachtgeverschap JGZ om het bereik op het huidige niveau te handhaven

Bereik JGZ 0-4 jaar Bereik JGZ 4-12 jaar Bereik JGZ 12-19 jaar Bron Definitie Volgende meting

0-waarde

Actuele waarde


Structureel

97% (2010) 95% (2010) 93% (2010)

97% 95% 93%

Rapportage JGZ Eisen regiobrede afspraken liggen lager dan bereik Sliedrecht: inzet = consolideren 2011

- 29 -



Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

-4.669 3.859 -810

-4.112 3.546 -566

-4.611 4.330 -281

-4.611 4.330 -281

-4.611 4.330 -281

-4.611 4.330 -281

-810

-566

-281

-281

-281

-281

-5.065 4.081 -984

-6.478 5.421 -1.057

-3.832 3.423 -409

-3.882 3.423 -459

-3.894 3.423 -471

-3.798 3.423 -375

-6 65 -926

-6 498 -565

-5 5 -409

-6 5 -459

-6 -477

-6 -380

Zorg Lasten Baten Saldo

-7.104 946 -6.158

-6.670 -6.669

-6.557 10 -6.547

-6.500 10 -6.490

-6.500 10 -6.490

-6.279 10 -6.269


75 -6.083

-150 456 -6.364

-

-

-

-

-6.547

-6.490

-6.490

-6.269


-7.819

-7.495

-7.237

-7.230

-7.248

-6.930

Inkomen Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Werk en ondernemerschap Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves



Raming 2013

Geen

2.6.5.


Wettelijke taken Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo), Wet Werk en Bijstand (Wwb), Wet Publieke Gezondheid (Wpg), Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) Context en achtergrond Het Rijk verlaagt een aantal voor de gemeente belangrijke uitkeringen. Zo wordt de taakstelling en het rijksbudget per Wsw-formatieplaats verlaagd en dient er op de budgetten voor de Sociale dienst fors te worden bespaard. Dit stelt ons voor een forse opgave die in regionaal verband moet worden aangepakt. Kaderstellende nota’s - Wmo-beleidsplan 2012-2015; - Lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015; - Regionaal Actieplan aanpak Jeugdwerkeloosheid. Economie regionaal: - Uitvoeringsprogramma bedrijventerreinen Drechtsteden (2010); - Regionale kantorenstrategie (2007); - Regionale structuurvisie en detailhandel (2003); - Toeristisch-recreatief programma Hollands Glorie beleidskader regionale economische marketing, promotie en acquisitie (2010); - Pieken in de Drechtsteden; - SWOT-analyse & Innovatieagenda Maritieme Piek Drechtsteden (2010).


- 30 -

Economie lokaal: - Economische Visie Sliedrecht; - Ontwikkelingsvisie Kerkbuurt. Relevante ontwikkelingen - Maatschappelijke ontwikkelingen: vergrijzing, individualisering, De Kanteling en Welzijn Nieuwe Stijl, extramuralisering, toenemend beroep op zelfredzaamheid en eigen/persoonlijke verantwoordelijkheid. - Regelgeving: Wmo. Te verwachten decentralisaties (v.a. 2014): extramurale begeleiding (uit AWBZ), Wet Werken naar Vermogen, Jeugdzorg. - De WSW staat onder druk. Vanuit het Ministerie bestaat een taakstelling op het aantal arbeidsplaatsen dat mag worden geboden. Voor 2012 bedroeg deze taakstelling 103,8 fte. Vanuit Sliedrecht nemen 127 mensen deel in de WSW. - Vanaf 1 juli 2012 wordt de uitvoering van de integrale jeugdgezondheidszorg via subsidie uitgevoerd door het consortium Rivas/Careyn; - Ontwikkelingen economie: voor een periode van drie jaar is een centrummanager detailhandel aangesteld; de commissie bedrijfsvestigingsbeleid is breder samengesteld en adviseert over het college breed over de economie van Sliedrecht. Actueel is de ontwikkeling uitvoering van het Burgemeester Winklerplein. Voor de gezondheidssector speelt de nieuwbouw Waerthove. Aanpak in regionaal verband Beleid/uitvoering WWB en individuele voorzieningen Wmo is belegd bij de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD). De bemensing van het Wmo-loket is deels belegd bij de SDD. Uitvoering van de Wsw is belegd bij Drechtwerk. De wettelijke taken in de publieke gezondheidszorg worden uitgevoerd door de GGD in de GR Publieke Gezondheid & Jeugd. De Jeugdgezondheidszorg (0-19 jaar) wordt voor Sliedrecht uitgevoerd door Rivas Regionale gemeentelijke afstemming in regie/werkgroepen. Voor de GR PG&J zal advisering AB plaatsvinden via een kerngroep. Aanpak regionaal: zaken die regionaal spelen komen terug in de ambtelijke overleggroepen en worden vervolgens in de bestuurlijke Drechtstedencommissies / Drechtstedenbestuur en Drechtraad afgehandeld. Staand beleid en (keten)partners Welzijnsorganisaties, Zorgaanbieders, GGD ZHZ (lokaal gezondheidsbeleid, basistakenpakket Wpg, Meldpunt Zorg en Overlast, Steunpunt Huiselijk Geweld), Cliëntenorganisaties, Werkgevers, Onderwijs, Yulius (GGZ), Rivas (Jeugdgezondheidszorg), Woningcorporaties, maatschappelijke instellingen, verenigingen en kerken. Kamer van Koophandel, VSO, Winkeliersvereniging, Commissie Bedrijfsvestigingsbeleid Regionaal Economisch Overleg Zuid-Holland Zuid, Economisch Overleg Drechtsteden ROM-D. Afspraken met medeoverheden Zuid-Holland Zuid, Drechtsteden, Provincie Zuid-Holland Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 3, Jeugd en Onderwijs; Programma 5 Cultuur, Recreatie en Sport Programma 8 Ruimtelijke ordening en Milieu

- 31 -


2.7. Programma 7 Verkeer en vervoer 2.7.1.


Verkeer- en vervoersbeleid - Auto (infrastructuur: ontsluiting, doorstroming, parkeren, VRI’s) - Openbaar vervoer (Waterbus, MerwedeLingelijn stations, HOV-D) - Fiets (fietspaden en stallingen bij winkelcentra en sportgelegenheden) - Voetgangers en mindervaliden - Verkeersveiligheid (inrichting openbare ruimte, leefbaarheid, educatie) - Mobiliteitsmanagement (duurzame mobiliteit, ketenmobiliteit) - Verkeersmaatregelen, binnenhaven en voorzieningen waterbus. Wegen, bruggen en riolen, waterkwaliteit en -kwantiteit - Onderhoud wegen, gladheidbestrijding, straatreiniging, reiniging straatkolken, Nutsvoorzieningen, openbare verlichting, bruggen, riolen en watergangen 2.7.2.


Centrale ambitie Een veilig en bereikbaar Sliedrecht Doelstelling 1: Een goede bereikbaarheid fiets en auto, versterken openbaar vervoer Doelstelling 2: Verhoging van de verkeersveiligheid Doelstelling 3: Zorgdragen voor een verantwoord onderhoudsniveau van de wegen, riolering, openbare verlichting, bruggen, waterkwaliteit en -kwantiteit, 2.7.3.


Doelstelling 1: Een goede bereikbaarheid fiets en auto, versterken openbaar vervoer Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

De fietsvriendelijkheid wordt gewaardeerd met minimaal een 7,0. Bron Definitie Volgende meting De bereikbaarheid van de buurt met de auto wordt gewaardeerd met minimaal een 7,5

Verbeteren van de fietsen7,1 stallingen bij winkelcentra en sportvelden Regionaal Omnibusonderzoek (OCD) Rapportcijfer inwoners over de fietsvriendelijkheid in de gemeente 2013 7,6 7,6 Minimaal - Doorstroming op ontsluizelfde niveau tingswegen optimaliseren door bij uitvoering onderhoudsprogramma wegen de maatregelen uit het verkeersbeleidsplan mee te nemen - Ontsluiting buurten verbeteren: Deltalaan, Stationspark I en II, Craijensteijn Regionaal omnibusonderzoek (OCD) Rapportcijfer inwoners over de bereikbaarheid van de buurt per auto 2013 6,2 6,2 ≥ 6,5 - Verbetering aansluiting afslag Sliedrecht-west (Baanhoek-West) i.c.m. de doorstroming bij VRI’s Ouverture-Parallelweg. - In regionale overleggen pleiten voor verbreding van de A15 tot twee keer drie rijstroken verbetering van de knooppunten A15 met N3 en A27 Regionaal omnibusonderzoek (OCD) Rapportcijfer inwoners over de doorstroming op de hoofdwegen 2013

1.2.

1.3.

Bron Definitie Volgende meting De doorstroming op de hoofdwegen wordt gewaardeerd met minimaal een 6,5

Bron Definitie Volgende meting Programmabegroting 2013

0-waarde

- 32 -

Actuele waarde 7,1

Streefwaarde / planning Minimaal zelfde niveau

Doelstelling 1: Een goede bereikbaarheid fiets en auto, versterken openbaar vervoer Nr.

Resultaat

Maatregel

1.4.

De parkeermogelijkheden in de gemeente worden gewaardeerd met minimaal een 6,5

Bij herstraatwerk vergroten 6,8 van de parkeergelegenheid, daar waar te weinig parkeergelegenheid aanwezig is en in overleg met bewoners Regionaal omnibusonderzoek (OCD) Rapportcijfer inwoners over de doorstroming op de hoofdwegen 2013 7,4 7,4 - Nieuw busstation BW plein - Verbeteren station Sliedrecht met voorplein - Jaarlijkse evaluatie waterbus met de te nemen acties Regionaal omnibusonderzoek (OCD) Rapportcijfer inwoners over de doorstroming op de hoofdwegen 2013

1.5.

Bron Definitie Volgende meting Het openbaar vervoer in de gemeente wordt gewaardeerd met een 7,5


0-waarde

Actuele waarde 6,8

Streefwaarde / planning Minimaal zelfde niveau

≥ 7,5

Doelstelling 2: Verhoging van de verkeersveiligheid Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

De verkeersveiligheid wordt gewaardeerd met minimaal een 4,0

Uitvoering geven aan maat2005 regelen uit het VerkeersbeOost 3,6 3,2 leidsplan (VBP) waaronder Centrum 3,7 4,3 afslag Sliedrecht-West, West 4,0 3,8 Deltalaan-midden, snelheids- Regio 3,8 3,8 remmende maatregelen bij herstraatwerkzaamheden i.o.m. bewoners en herinrichting van Kerkbuurt-west / Molendijk / Baanhoek Veiligheidsmonitor (OCD) Hoe lager de score, hoe veiliger men de verkeersveiligheid ervaart (schaal 0 10). 2013 Uitvoering geven aan maatregelen uit het Verkeersbeleidsplan (VBP) Trendgegevens 5-jaarsgemiddelde 01 - 05 03 - 07 05 - 09 07 - 11 Minimaal zelfde niveau Overleden 0,4 0,8 0,8 0,4 Ziekenhuis gewond 7,6 6,4 5,4 3,4 Overig gewond 21,0 16,8 13,4 9,6 AVV/Viastat De aantallen zijn een voortschrijdend gemiddelde over 5 jaar Jaarlijks

Bron Definitie 2.2.

Volgende meting Het aantal verkeersongevallen doden/gewonden blijft een dalende tendens volgen.


0-waarde

Actuele waarde 2009

Streefwaarde / planning Ten minste 4,0

Doelstelling 3: Zorgdragen voor een verantwoord onderhoudsniveau van de wegen, riolering, waterkwaliteit en -kwantiteit, openbare verlichting en bruggen. Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

3.1.

Het oordeel inwoners over de staat van de openbare ruimte wordt gewaardeerd met minimaal een 6,8 Bron Definitie Volgende meting

Uitvoering geven aan de onderhoudsprogramma’s conform de kaderstellende nota’s

6,1 (2008)


Streefwaarde / planning ≥ 6,8

Gemeentelijk Ondernemersklimaat Drechtsteden (OCD) Rapportcijfer 2012 (nog niet bekend)

- 33 -



Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Wegen, bruggen en riolen Lasten Baten Saldo

-4.830 2.697 -2.134

-4.744 2.567 -2.177

-4.700 2.524 -2.176

-4.753 2.531 -2.221

-4.788 2.559 -2.229

-5.174 2.826 -2.348


-39 218 -1.955

4 23 -2.150

4 22 -2.150

1 22 -2.198

-5 21 -2.213

-13 21 -2.339

Verkeer- en vervoerbeleid Lasten Baten Saldo

2.473 1.374 -1.099

9.983 7.982 -2.001

480 86 -394

453 86 -367

455 86 -369

456 86 -370

-75 757 -418

1.624 -376

-394

-367

-369

-370

-2.372

-2.526

-2.544

-2.565

-2.582

-2.709

Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Begroting na verrekening met reserves Geplande investeringen

Rioleringsplan, investering 2013 Werenbuurt-oost (waar nodig) Weresteijn, bij 1 garagelocatie, overig incidenteel Leeuweriksingel-zuidoost (i.c.m. bomen in 2013) Tussentijds asfaltonderhoud Craijensteijn Tussentijds asfaltonderhoud Stationsweg Tussentijds asfaltonderhoud Zwijnskade Tussentijds asfaltonderhoud Thorbeckelaan Vervanging en onderhoud onderdelen van bruggen Vervangen Wilhelminabrug Vervangen masten, armaturen en lampen + duurzame verlichting Totaal

2.7.5.


Raming 2013 410.000 249.000 23.000 49.000 69.000 23.000 12.000 87.000 7.400 11.000 45.000 985.400


Wettelijke taken Gemeentewet, Planwet verkeer en vervoer; Wegenverkeerswet; Reglement voor Verkeersregels en Verkeerstekens, Besluit administratieve bepalingen betreffende het wegverkeer (BABW), Wet Milieubeheer, beheer en onderhoud kapitaalgoederen, Havenverordening, Waterwet, Kaderrichtlijn Water. Context en achtergrond De mobiliteit is een noodzakelijke voorwaarde voor de economische en sociale ontwikkeling van onze leefomgeving. We werken aan een goede bereikbaarheid van Sliedrecht, omdat dit van essentieel belang is voor een gezond economisch klimaat. Consumenten, bedrijven en werknemers stellen hoge eisen aan de bereikbaarheid van voorzieningen en bedrijvenlocaties en bedrijven vestigen zich het liefst daar waar openbaar vervoer en/of wegennet de beste bereikbaarheid te bieden heeft. Met het nieuwe GRP 2012-2018 wordt voldaan aan de Wet gemeentelijke watertaken, waarbij de zorgplicht is opgenomen voor afstromend hemel- en grondwater. Kaderstellende nota’s Rijksnota Mobiliteit; Meerjarenprogramma verkeer en vervoer (Provincie Zuid Holland); Mobiliteitsplan Drechtsteden; Verkeersbeleidsplan en fietsbeleidsplan Sliedrecht; Uitvoeringsprogramma Verkeersbeleidsplan; Milieubeleidsplan. Gemeentelijk Rioleringsplan, Gemeentelijk Afkoppelplan, Stedelijk Waterplan, Baggerplan. Onderhoudsplan wegen, Onderhoudsplan bruggen, Onderhoudsplan Openbare verlichting. Gladheidbestrijdingsplan, Onderhoudsplan reinigen straatkolken en straatreiniging. Onderhoudsplan ponton waterbus.


- 34 -

Relevante ontwikkelingen De gemeenteraad heeft in 2010 het Verkeers- en fietsbeleidsplan en in 2011 het Uitvoeringsprogramma Verkeersbeleidsplan vastgesteld. Bij het uitvoeren van onderhoudsprogramma’s creëren we het noodzakelijke draagvlak bij de inwoners en belanghebbenden onder het motto “maatschappelijk betrokken en bedrijfsmatig presteren”. Bezuinigingen: door de afname van de beschikbare middelen zijn de onderhoudsprogramma’s afgestemd op een lager onderhoudsniveau conform de besluitvorming in de raad. In de uitvoeringsprogramma’s zijn onze prioriteiten en ambities voor de komende jaren afgestemd op de beschikbare middelen. Onder leiding van het waterschap wordt in de waterketen (drinkwater, riolering en zuivering afvalwater) gezocht naar het bereiken van meer efficiency. OVL SBD; ateliers wegen en bruggen (civiele kunstwerken); Proeftuin Openbare Werken; Aanpak in regionaal verband In regio verband worden de volgende onderwerpen afgestemd: - Lokaal mobiliteitsbeleid en regionaal beleid (bijv. het regionaal mobiliteitsplan) - De verdeling van de rijkssubsidie brede doeluitkering (BDU) - De bovenregionale lobby m.b.t. Het rijkswegennet - Samenwerking in de uitvoering van taken (zoals voor de openbare verlichting) - Samenwerking m.b.t. Het bereiken van meer efficiency in de waterketen Staand beleid en (keten)partners Bij het tot stand brengen van nieuw beleid en de uitvoering van bestaand beleid zijn de volgende relaties van belang: - Maatschappelijke sector: inwoners, bezoekers en bedrijven; - Publieke sector: Drechtsteden, provincies, rijk, politie, waterschap, openbaar ministerie, Hollandse Biesbosch, samenwerkingsverband Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, (buur)gemeenten etc.; - Semipubliek: Nederlandse Spoorwegen, Prorail; - Privaat: vervoerders (Arriva, Aquabus), MLL B.V.., adviesbureaus, aannemers, taxi’s; - (Belangen)organisaties: ANWB, Fietsersbond, werkgeversorganisaties, Kamer van Koophandel, Veilig Verkeer Nederland etc. Afspraken met medeoverheden Rijkswaterstaat: overleg m.b.t. een verbetering van de aansluiting A15 op Baanhoek-west en met de Drechtsteden inbreng in de verbetering van de doorstroming van de A15. Provincie: met de Drechtsteden inbreng in de openbaar vervoersconcessies trein, bus en waterbus. Provincie en gemeenten aan de MerwedeLingelijn: samenwerkingsovereenkomst MerwedeLingelijn. Drechtsteden: uitvoering programma HOV-D, uitvoering verkeersveiligheid (RPV) en onderzoek naar een verdere samenwerking op het gebied van onderhoud van de openbare ruimte. Gemeente Dordrecht: GR beheer en onderhoud openbare verlichting. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 1: Bestuur en dienstverlening Programma 4: Openbare Ruimte Programma 8: Ruimtelijke ordening en Milieu (Inrichting Openbare Ruimte)

- 35 -


2.8. Programma 8 Ruimtelijke ordening en milieu 2.8.1.


Ruimtelijke Ordening - Ruimtelijk beleid (structuurvisie, bestemmingsplannen) - Grondexploitatie (structuurvisie, uitvoeringsstrategie, nota kostenverhaal, nota grondbeleid) - Stedenbouwkundige plannen, monumentenzorg; welstandsnota. Milieu Duurzaamheid - Duurzaam ondernemen, duurzame bedrijventerreinen - Duurzaam en klimaatbestendig bouwen - Duurzame energieopwekking - Natuur- en milieueducatie - Geluidoverlast en sanering - Luchtkwaliteit - Bodemsanering en nazorg - Omgevingsvergunning en toezicht - Externe veiligheid (bedrijven) 2.8.2. Wat willen we bereiken? Thema Ruimtelijke Ordening Centrale ambitie Sliedrecht, aantrekkelijke plaats om te wonen, werken en verblijven Doelstelling 1: Duurzame lokale ruimtelijke ontwikkeling Doelstelling 2: Deelnemen en bijdragen aan (boven)regionale ruimtelijke ontwikkeling Doelstelling 3: Effectief, efficiënt en professioneel uitvoeren van wettelijke taken Doelstelling 4: Behoud historische kwaliteiten. Thema Milieu Centrale ambitie Verbeteren milieukwaliteit en een duurzamer Sliedrecht Doelstelling 1: Bijdragen aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente Doelstelling 2: Een gezond woonen werkklimaat, dat ten minste voldoet aan de voor de luchtkwaliteit geldende grenswaarden Doelstelling 3: Een goed akoestisch woonen werkklimaat Doelstelling 4: Een duurzame bodemkwaliteit en duurzaam gebruik van de ondergrond Doelstelling 5: Oplossen van bestaande en voorkomen nieuwe gezondheidsknelpunten 2.8.3.


Doelstelling 1: Duurzame lokale ruimtelijke ontwikkeling Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

De bestemmingsplannen zijn 100% up to date, dekken het totale grondgebied van Sliedrecht en zijn digitaal toegankelijk voor de burger

Afronden bestemmingsplan20% nen stedelijk gebied (Bene(1-1-2012) denveer, NO Kwadrant, Nijverwaard, Kerkerak/Molendijk, Bedrijfsgebied Baanhoek, Watertorenterrein) en landelijk gebied Interne registratie afdeling ROBM Percentage grondgebied waarvoor actuele en digitaal toegankelijk en bestemmingsplannen zijn opgesteld. N.v.t. Vaststellen - Tweejaarlijkse actualisatie 2013; van structuurvisie Actualiseren 2015

Bron Definitie 1.2.

Volgende meting Een actuele structuurvisie


0-waarde

- 36 -

Actuele waarde 70% (1-1-2013)

Streefwaarde / planning 100% (1-7-2013)

Doelstelling 1: Duurzame lokale ruimtelijke ontwikkeling Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

1.3.

Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van grotere fysieke woningbouwprojecten binnen de hiervoor vastgestelde kaderstellende besluiten

1.4.

De kaderstelling en besluitvorming wordt voorbereid voor nieuwe grotere woningbouwprojecten.

- Herstructurering Burgemeester Winklerplein - Bonkelaar (incl. bibliotheek) - Watertorenterrein - Locatie Van der Wiel Voortgang wordt 2x per jaar gemeld in projectrapportages - Herstructurering Karekietflat - Herstructurering Staatsliedenbuurt - Herontwikkeling Rivierdijk , P.C. Hooftlaan t/m Gat van Vogel Voortgang wordt 2x per jaar gemeld in projectrapportages

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2013 e.v.

2013 e.v.

Doelstelling 2: Duurzame (boven)regionale ruimtelijke ontwikkeling Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Een Recreatief Knooppunt Sliedrecht dat voorziet in elementen op het gebied van sport, recreatie, natuur en water. Een recreatief knooppunt als onderdeel van de ten noorden van de Betuweroute door provincie en regio’s voorziene realisatie van een duurzame en kwalitatieve overgangszone in de vorm van regiopark. Afstemming van het (sub)regionale woningbouwprogramma.

- In 2012/2013 wordt een haalbaarheidonderzoek uitgevoerd op basis waarvan bestuurlijk moet kunnen worden besloten tot het al dan niet verdere planvorming van het Recreatief Knooppunt Sliedrecht.

2.2.

2.3.

2.4

Regionale bedrijven- en kantorenstrategie en bijbehorend uitvoeringsprogramma met ruimte een nadere lokale invulling en uitwerking op maat . Toplocatie binnen het cluster maritieme industrie

0-waarde

- Gedegen analyse op basis van jaarlijkse rapportage Wonen in de Drechtsteden ‘Woonmonitor en vooruitblik’ voor een gedegen analyse - Houden periodiek subregionaal overleg - Deelnemen en bijdragen aan (boven)regionale economische overleggen. - Herontwikkeling Plaatje

- 37 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Besluitvorming hierover door B&W en raad wordt voorzien in 1e kwartaal 2013

structureel

2-4 per jaar

Structureel

Bestemmingsplan vastgesteld juni 2012


Doelstelling 3: Effectief, efficiënt en professioneel uitvoeren van wettelijke taken Nr.

Resultaat

Maatregel

3.1.

Effectief, efficiënt en professioneel toepassen wet en regelgeving: - Wet ruimtelijke ordening en grex - Crisis- en Herstelwet - Woningwet - Wet algemene bepalingen omgevingsrecht - Wet Voorkeursrecht Gemeenten - Monumentenwet

- Optimalisering publiek- en privaatrechtelijke mogelijkheden tot kostenverhaal door structuurvisie te actualiseren en uit te breiden met uitvoeringsparagraaf - Optimalisering publiek- en privaatrechtelijke mogelijkheden tot kostenverhaal door nadere uitwerking uitvoeringsparagraaf in Nota Kostenverhaal - Onderzoek naar mogelijkheden Expertisenetwerk Ruimtelijke Ordening /Stedenbouw - Gebruik van Juridisch Kenniscentrum intensiveren en structureren. - Gebruik Squit XO - Opstellen en besluitvorming Businesscase uitvoeren omgevingstaken door OZHZ.

3.2.

3.3.

Een effectieve en efficiënte wijze van vergunningverlening, toezicht en handhaving, die tevens de continuïteit en kwaliteit van uitvoering optimaal kan borgen Een effectieve en efficiënte wijze voor het maken en begeleiden van bestemmingsplannen

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Vast te stellen uiterlijk 1e kwartaal 2013 Vast te stellen na vaststelling structuurvisie Af te ronden in 2012/2013 Structureel

Structureel Besluitvorming 1e kwartaal 2013

- Onderzoek naar mogelijkheden Expertisenetwerk Ruimtelijke Ordening / Stedenbouw

Af te ronden in 2012/2013

Doelstelling 4: Behoud historische kwaliteiten Nr.

Resultaat

Maatregel

4.1

Behoud gemeentelijke monumenten en rijksmonumenten

4.2.

Uitbreiding van het aantal bestaande gemeentelijke monumenten (Aantal per 01-01-2013: 44)

4.3.

Deelname aan ‘Open Monumentendag’

- Advisering eigenaren over onderhouden wijzigingsplannen door Gemeentelijke Monumentencommissie - Onderzoek naar mogelijkheden sluiten collectief abonnement ‘Monumentenwacht’ voor eigenaren - Op basis van een gedegen inventarisatie en hiervoor gemaakte en te maken redengevende beschrijvingen zullen in 2013 maximaal 5 nieuwe gemeentelijke monumenten worden aangewezen - Actieve deelname aan open Monumentendag 2013


0-waarde

- 38 -

Actuele waarde


2013

Actieve deelname tweejaarlijks

Thema Milieu Doelstelling 1: Bijdragen aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

Energiebesparing door particulieren 2% per jaar

- Aandacht besteden aan en vragen voor ‘duurzaam bouwen door en voor particulieren’ op de site van Gemeente Sliedrecht - Uitvoeren Routekaart: onderdeel energiebesparing bestaande bouw - Uitvoering ‘Verordening Duurzaamheidslening Sliedrecht’ - Uitwerken ‘Lokale Prestatieafspraken 2010-2014’ gemaakt over treffen van energiebesparende maatregelen aan hun woning - In het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving wordt door OZHZ extra aandacht besteed aan en gevraagd voor duurzaamheid en energiebesparing. - Aanbieden Milieubarometer ‘Stimular’ aan ondernemers - Uitvoeren Routekaart: onderdeel verduurzamen bedrijven en bedrijventerreinen - Uitvoeren Routekaart: onderdeel Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen - Uitvoeren Routekaart: onderdeel Interne Duurzaamheid Drechtsteden - Uitvoeren raadsmotie plaatsing windmolens op locatie 47-3 Sliedrecht ten noorden van Betuwelijn - Uitvoeren Routekaart: onderdeel duurzaamheidscommunicatie- en educatie - In NME –centrum De Hooizolder worden ‘Themalessen Duurzaamheid’ gegeven aan leerlingen van het basisonderwijs

1.2.

1.3.

1.4.

Energiebesparing door bedrijven

Faciliteren van en investeren in initiatieven tot opwekken duurzame energie

Goede voorlichting en communicatie over duurzaamheid

0-waarde

Actuele waarde


2011-2015 Structureel

2010-2014

Structureel

2012-2015 2012-2015

2012-2015

2012-2015 2012-2015

Structureel Structureel (Zie programma 4)

Doelstelling 2: Een gezond woonen werkklimaat, dat ten minste voldoet aan de voor de luchtkwaliteit geldende grenswaarden Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

2.1.

Luchtkwaliteit, die gemeentebreed ten minste voldoet aan geldende grenswaarden. Programma maakt onderdeel uit van Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit.

Uitvoeren Regionaal Programma Luchtkwaliteit Drechtsteden 2006-2015; gemeente Sliedrecht lift mee op regionale aanpak, wettelijke normering.

- 39 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Einddoel 2015


Doelstelling 3: Een goed akoestisch woonen werkklimaat Nr.

Resultaat

Maatregel

3.1.

Actuele geluidszones en een actueel zonebeheer

3.2.

Actueel ‘Actieplan geluid 20132017’

Uitvoeren actualisatie van bestaande geluidszones en zonebeheer van: - Bedrijventerrein Industrieterrein Molendijk; - Bedrijventerrein Rivierdijk/ De Peulen - Bedrijventerrein Nijverwaard. - Vaststellen nieuw Actieplan geluid voor periode 2013-2017 - Actualiseren bijbehorende ‘Geluidsbelastingkaart 2006’ Saneren van 135 A-lijst woningen. A-lijst omvat 520 woningen. Na sanering resteren nog 147 te saneren woningen .

3.3.

Alle woningen op de zogenaamde A-lijst gesaneerd

0-waarde

Actuele waarde


2013 2013

2010-2014

Doelstelling 4: Een duurzame bodemkwaliteit en duurzaam gebruik van de ondergrond Nr.

Resultaat

Maatregel

4.1.

Deugdelijk (kunnen) uitvoeren nazorg/monitoring voormalig gasfabriekterrein

- Uitvoeren van nazorg/monitoring voormalig gasfabrieksterrein - Nader onderzoek naar mogelijkheden voor beheersing/financiering na ISV 3 periode 2010-2014. - Uitvoeren ‘Bodembeheernota Zuid-Holland Zuid.’

4.2.

Verbetering en behoud van de bestaande bodemkwaliteit.

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Structureel 2013

Structureel

Doelstelling 5: Oplossen van bestaande en voorkomen nieuwe gezondheidsknelpunten Nr.

Resultaat

Maatregel

5.1.

Het aspect gezondheid wordt vanaf aanvang integraal betrokken bij c.q. wordt afgewogen bij voorbereiding etc. van grootschalige ruimtelijke ontwikkelingen Afwerking en herinrichting Derde Merwedehaven, na sluiting per 1 januari 2013, tot recreatiegebied

- Hiervoor is het Rapport Gezondheids Effect Screening (GES) opgesteld en in 2012 geactualiseerd

5.2.

5.3. 5.4.

Een routering voor gevaarlijke stoffen Het aspect van externe veiligheid en mogelijke risico’s wordt vanaf aanvang betrokken bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen


0-waarde

- Effectuering van wat in december 2010 PROAV, Delta en Dordrecht zijn overeengekomen - Opstellen en uitvoeren afwerking en herinrichtingsplan - OZHZ bereidt hiervoor een voorstel voor. - Hiervoor is in 2011 in opdracht van de gemeente door OZHZ een gemeentebrede analyse externe veiligheid opgesteld

- 40 -

Actuele waarde


01-01-2013

2012-2022

2013 Structureel


Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

-2.614 3.151 537

-1.761 611 -1.150

-1.316 438 -878

-1.315 438 -877

-1.314 438 -876

-1.301 438 -863

81 618

461 -689

18 -860

18 -859

17 -859

16 -847

Milieu Lasten Baten Saldo

-769 17 -753

-737 -737

-696 -696

-657 -657

-657 -657

-657 -657


23 -729

48 -689

-696

-657

-657

-657


-111

-1.378

-1.556

-1.516

-1.516

-1.504

Ruimtelijke ordening Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves



Raming 2013 10.000 10.000

Toren N.H.-kerk, wijzerplaat/stucwerk Totaal

2.8.5. Achtergrondinformatie Thema Ruimtelijke Ordening Wettelijke taken Wet ruimtelijke ordening (Wro) en Grondexploitatiewet (Grex); Wet Voorkeursrecht Gemeenten (WVG); Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo); Woningwet; Monumentenwet 1988; Wet Milieubeheer; Wet geluidhinder, Wet bodembescherming; Wetgeving externe veiligheid; Natuurbeschermingswet; Flora en Faunawet; Crisis- en herstelwet en Algemene wet bestuursrecht. Context en achtergrond De provinciale structuurvisie en verordening zijn richtinggevend voor de ruimtelijke ontwikkeling op lokaal niveau. Uit deze beleidsdocumenten volgt dat de provincie de verstedelijkingsopgave voor wonen en werken tot minimaal 2020 in bestaand stedelijk gebied wil accommoderen. Om die reden zijn de bebouwingscontouren ook voor Sliedrecht strak getrokken om het bestaand stedelijk gebied. Verstedelijking voor woningbouw en bedrijfsterreinontwikkeling buiten die contouren is in principe niet toegestaan. Tot minimaal 2020 zijn en blijven we hiervoor aangewezen op een verbetering en optimalisatie van ons bestaand uiterst compact te noemen stedelijk gebied. Kaderstellende nota’s - Provinciaal: Provinciale structuurvisie Zuid-Holland ‘Visie op Zuid-Holland’, Provinciale verordening Zuid-Holland ‘Verordening Ruimte’ inclusief ‘Eerste herziening’ vastgesteld op 23 februari 2011 en ‘Actualisering 2011’ , vastgesteld op 29 februari 2012. - Bovenregionaal: Transformatievisie Merwedezone en Visie Zuidrand Groene Hart; - Regionaal: Ruimte geven, Realisatiestrategie Drechtsteden, Pieken in de Drechtsteden, Uitvoeringsprogramma Groenblauw Netwerk Drechtsteden 2008-2013; - Lokaal: Structuurvisie Sliedrecht 2020, Nota Kostenverhaal 2012, Recreatief Knooppunt Sliedrecht ‘Visie op de inpassing van bos, sportvelden en recreatieve functies’, Ontwikkelingsvisie Kerkbuurt, Kaderstellende besluiten, Bestemmingsplannen, Nota Grondbeleid, Gemeentelijke Bouwverordeningen , Welstandsnota en Monumentenverordening. Relevante ontwikkelingen - Algemeen: wijzigingen weten regelgeving ruimtelijke ordening - Trends: verstedelijkingsopgave voor wonen en werken binnenstedelijk te accommoderen, een duurzame en klimaatbestendige ruimtelijke ontwikkeling - Inhoudelijk: ontwikkeling en uitwerking Recreatief Knooppunt Sliedrecht als onderdeel van de door provincie, regio en gemeenten voorgestane realisatie van een duurzame en kwalitatieve overgangszone ten noorden van Betuweroute in de vorm van regiopark. - 41 -


Aanpak in regionaal verband Beleidsmatige aansluiting binnen de regio zoals de nota Ruimte Geven en de uitvoeringstrategie (Keten)Partners Provincie Zuid-Holland, Stuurgroep Transformatie Merwedezone, Regio Drechtsteden, Drechtstedengemeenten, Regio Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, Waterschap Rivierenland en Woningcorporatie Tablis Wonen. Afspraken met (keten)partners Transformatievisie Merwedezone: Afspraken provincie, regio’s en gemeenten over realiseren kwalitatieve overgangszone in de vorm van een regiopark Lokale Prestatieafspraken 2010-2014: Prestatieafspraken Tablis Wonen en Gemeente Sliedrecht. Bedrijven- en Kantorenstrategie Drechtsteden: Afspraken Drechtstedengemeenten Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Jeugd en Onderwijs, De openbare ruimte, Cultuur, sport en recreatie, Werk, inkomen, zorg en welzijn, Verkeer en vervoer en Wonen.

Thema Milieu Wettelijke taken Wet milieubeheer; Wet bodembescherming; Wet geluidhinder; Wetgeving externe veiligheid Natuurbeschermingswet; Flora en Faunawet; Wet ruimtelijke ordening; Crisis- en herstelwet; Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en Algemene wet bestuursrecht. Context en achtergrond Sliedrecht heeft de ambitie uitgesproken om op termijn te komen tot een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente. Een hoge ambitie die richting geeft aan ons milieubeleid en de te verrichten klimaat- en milieuactiviteiten. Om deze ambitie waar te maken zal bij alles extra aandacht moeten worden besteed aan het aspect duurzaamheid. Waarbij enerzijds het gezamenlijk energieverbruik structureel moet worden verlaagd en anderzijds gewerkt moet worden aan en geïnvesteerd moet worden in het aanwenden van duurzame energie Kaderstellende nota’s - Bovenregionaal: Bodembeheernota Zuid-Holland Zuid (ZHZ); Programma externe veiligheid ZHZ. - Regionaal: Milieukansenkaart Drechtsteden, Programma Luchtkwaliteit Drechtsteden 2006-2015, Energieprogramma Drechtsteden 2010-2013, Milieubeleidsplan Drechtsteden 2011-2015; - Lokaal: Milieubeleidsplan Sliedrecht 2012-2015, Beleid Hogere Grenswaarden Wet geluidhinder Sliedrecht; Actieplan Geluid 2008-2013; Gezondheids Effect Screening (GES) Gemeente Sliedrecht, december 2011. Relevante ontwikkelingen - Wettelijke aanscherping van energieprestatie-eis voor nieuwbouw - Vernieuwing geluidwetgeving (introductie gemeentelijke geluidemissieplafonds). - Introductie nieuwe fijn stofnorm. - Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo/omgevingsvergunning). Aanpak in regionaal verband Beleidsmatige aansluiting binnen de regio op het terrein van milieu en duurzaamheid in het algemeen en op het terrein van lucht, bodem, geluid en externe veiligheid in het bijzonder (Keten)partners Provincie Zuid-Holland; Regio Zuid-Holland Zuid, Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, Regio Drechtsteden, Waterschap Rivierenland, Woningcorporatie Tablis Wonnen, HVC, Eneco en Oasen.

Afspraken met (keten)partners Binnen de regio Zuid-Holland Zuid is de vergunningverlening aan, toezicht en handhaving op bedrijven gemandateerd aan de omgevingsdienst. Programma Luchtkwaliteit Drechtsteden 2006-2015 maakt onderdeel uit van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Het rijk heeft hiervoor circa 4 miljoen euro aan de Drechtsteden uitgekeerd voor uitvoering. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 3 Jeugd en onderwijs, Programma 4 Openbare ruimte, Programma 5 Cultuur, sport en recreatie, Programma 6 Werk, inkomen, zorg en welzijn, Programma 7 Verkeer en vervoer en Programma 9 Wonen.


- 42 -

2.9. Programma 9 Wonen 2.9.1.


Wonen - Woonmonitor Drechtsteden/Jaarplan Wonen Drechtsteden/ Sturen op regionaal en lokaal woningbouwprogramma - PALT-afspraken met corporaties/ Gevolgen EU-richtlijn voor sociale sector - Platform Drechtsteden Bouwt (overleg met ontwikkelaars en corporaties) - Toepassen ‘Gemeentelijke Praktijk Richtlijn Gebouw’ (GPR: levensloopbestendigheid, veiligheid, duurzaamheid) - Plan van aanpak huisvesting arbeidsmigranten - Plan van aanpak duurzame huisvesting woonwagenbewoners Exploitatie bouwgronden woonwijken 2.9.2.


Centrale ambitie Sliedrecht aantrekkelijke plaats om te wonen Doelstelling 1: Duurzame lokale woningbouwontwikkeling Doelstelling 2: Nastreven evenwichtige bevolkingsopbouw met passend woningaanbod Doelstelling 3: Ruimte om te wonen voor kwetsbare doelgroepen Doelstelling 4: Kwaliteit van woningen en woonomgeving 2.9.3.


Doelstelling 1: Duurzame lokale woningbouwontwikkeling Nr.

Resultaat

Maatregel

1.1.

Actuele woonvisie afgestemd op en passend binnen regionale woonvisie

1.2.

Een bovenlokaal afgestemd woningbouwprogramma

- In kader actualisering structuurvisie zijn in 2012 de in de Woonvisie Sliedrecht ‘Wonen in Sliedrecht 2007-2015, doorkijk tot 2025’ gegeven cijfers en overige relevante informatie geactualiseerd - Drechtsteden: In rapportage ‘Wonen in de Drechtsteden’ wordt jaarlijks een analyse gegeven van het bestaande planaanbod in relatie tot de bestaande marktruimte. - Cluster AlblasserdamPapendrecht-Sliedrecht: structureel bestuurlijk overleg over aanbod en stand van lokale zaken woningbouwprojecten - Actualiseren Nota Grondbeleid. - Opstellen en vaststellen Structuurvisie Sliedrecht 2020 met uitvoeringsparagraaf - Nadere uitwerking uitvoeringsparagraaf in Nota Kostenverhaal .

1.3.

Actueel kader voor uitvoering gemeentelijk grondbeleid, waarin wordt uiteengezet welke (regie)rol de gemeente ook bij woningbouwontwikkelingen kan en wil spelen

0-waarde

- 43 -

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 1e evaluatie 2014

2013

2x in 2013

2013 Vast te stellen 1e kwartaal 2013 Vast te stellen na vaststelling structuurvisie


Doelstelling 2: Nastreven evenwichtige bevolkingsopbouw met passend woningaanbod Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Een woningbouwprogramma dat ruimte biedt aan autonome groei van Sliedrechtse bevolking en huishoudens en rekening houdt met huidige marktontwikkelingen Een woningbouwprogramma dat aansluit bij de woonwensen van Sliedrechtse bevolking en huishoudens

- In rapportage ‘Wonen in de Drechtsteden’ wordt jaarlijks een analyse gegeven van de bevolkingsontwikkeling en de ontwikkeling van de woningvoorraad - Uitvoeren woningbehoefte onderzoek (gerelateerd aan inkomen)

2.2.

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning Structureel.

2012/2013

Doelstelling 3: Ruimte om te wonen voor kwetsbare doelgroepen Nr.

Resultaat

Maatregel

3.1.

Het realiseren en in stand houden van voldoende sociale woningbouw voor primaire doelgroep

- In rapportage ‘Wonen in de Drechtsteden’ wordt jaarlijks ook de ontwikkeling van de sociale woningvoorraad weergegeven - Uitvoeren van regionale PALT-afspraken, waarin wordt ingezet op kwaliteitsverbetering, en verkleining van de sociale voorraad - Uitvoeren lokale PALTafspraken met Tablis Wonen over nieuwbouw en herstructurering van haar sociale woningvoorraad - Uitvoeren ‘Beleidsnotitie Huisvestingsmogelijkheden voor starters’. In 2012/2013 wordt deze geevalueerd. - Uitvoeren lokale PALTafspraken met Tablis Wonen over realiseren levensloopbestendige nieuwbouwwoningen, die voldoen aan het hiervoor in GPR Gebouw gegeven - Herinrichting bestaande woonwagenlocatie aan Van Hofwegensingel voor maximaal 4 standplaatsen en overdracht aan Tablis Wonen Van Hofwegensingel - Onderzoek naar mogelijkheid tot legalisering en herinrichting bestaande woonwagenlocatie aan Beyerinckstraat voor maximaal 10 standplaatsen - Regulering van en toezicht op tijdelijke huisvesting van arbeidsmigranten - Sluiten en uitvoeren van Convenanten huisvesting arbeidsmigranten Sliedrecht - Wijziging huisvestingsverordening en het sluiten van

3.2.

Het realiseren en in stand houden van voldoende woningen voor starters.

3.3.

Het realiseren en in stand houden van voldoende huisvesting voor ouderen

3.4

Het realiseren en in stand houden van maximaal 14 standplaatsen voor een goede huisvesting voor woonwagenbewoners

3.5

Deugdelijke (tijdelijke) huisvesting van arbeidsmigranten, die past bij de directe woonomgeving en niet leidt tot een ontoelaatbare inbreuk op het woonen leefklimaat ter plaatse


0-waarde

- 44 -

Actuele waarde


2010-2020

2010-2014

Evaluatierapport: 2012/2013 2010-2014

2013

2012/2013

Structureel 2012 en verder

Doelstelling 3: Ruimte om te wonen voor kwetsbare doelgroepen Nr.

3.6.

Resultaat

Het realiseren en in stand houden van voldoende huisvesting voor bijzondere doelgroepen

Maatregel

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning

een convenant huisvesting arbeidsmigranten met grote verhuurders, voor een betere regulering van de tijdelijke huisvesting van arbeidmigranten. - Bestaande intra- en extramurale voorzieningen te handhaven en ruimte bieden aan initiatieven tot kwaliteitsverbetering - Nieuwe initiatieven voor intra- en extramurale voorzieningen te faciliteren - Kleinschalige individuele ontwikkelingen voor zelfstandige huisvesting met begeleiding te faciliteren .

Structureel

Doelstelling 4: Kwaliteit van woningen en woonomgeving Nr.

Resultaat

Maatregel

4.1.

Kwaliteitsverbetering van de bestaande woningen en woonomgeving Nieuw te bouwen woningen, die voldoen aan de eisen die GPRmethodiek stelt aan levensloopbestendigheid, veiligheid, toekomstwaarde, energiezuinigheid en duurzaamheid.

- Uitvoeren van de hierover regionaal en lokaal gemakte PALT-afspraken - Het uitdragen en hanteren van GPR-methodiek. Bij grootschalige nieuwbouwplannen wordt dit leidend. - Uitvoeren van hierover gemaakte regionaal en lokaal gemaakte PALTAfspraken.

4.2.

0-waarde

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2010-2020 Structureel

2.9.4. Wat mag het kosten - = nadelig saldo/ + = voordelig saldo; bedragen x € 1.000 Thema Woonruimte zaken Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Exploitatie bouwgronden woonwijken Lasten Baten Saldo Verrekening met reserves Lasten Baten Saldo na verrekening reserves Begroting na verrekening met reserves

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

-1.017 187 -831

-511 89 -422

-213 68 -145

-212 68 -144

-212 68 -144

-211 68 -143

-193 914 -109

-3 326 -100

-5 46 -104

-5 45 -104

-5 45 -104

-6 44 -104

-2.152 2.027 -125

-2.870 3.342 472

-441 425 -16

-441 425 -16

-441 425 -16

-441 425 -16

-872 11 -986

-1.391 914 -5

6 16 6

15 16 15

20 16 20

-27 16 -27

-1.096

-105

-98

-89

-84

-132

- 45 -




Raming 2013 1.432 1.432 3.000 1.000 6.864

Februariplantsoen 3 Februariplantsoen 4 Baanhoek 73 Onderhoud gemeentewoningen, diverse kleinere reparaties Totaal

2.9.5.


Wettelijke taken Huisvestingswet, Woningwet, Huurwet, Wet ruimtelijke ordening, Crisis– en Herstelwet, Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Context en achtergrond De Drechtsteden functioneren als één stedelijk gebied en één woningmarkt. In de in 2008 herijkte Regionale Woonvisie Drechtsteden is een gezamenlijk woonbeleid gepresenteerd. Een gezamenlijk regionaal woonbeleid dat in het Jaarplan Wonen en Stedelijke Vernieuwing per gemeente en lokale woningbouwcorporatie nader wordt ingevuld en uitgewerkt In het Jaarplan Wonen en Stedelijke Vernieuwing 2010 is laatstelijk voor de Drechtsteden als geheel en de afzonderlijke gemeenten een taakstellend woningbouwprogramma gegeven voor de periode 2010-2020. Voor de periode 2010-2020 zijn hierin onder anderen specifieke afspraken gemaakt over de kwaliteit van de nieuwbouw, woonservicezones en huisvesting senioren, herstructurering, spreiding en huisvesting van bijzondere doelgroepen en particulier opdrachtgeverschap en keuzevrijheid. Dit alles kan alleen in samenspraak met de andere partners worden gerealiseerd. Kaderstellende nota’s - Provinciaal: Woonvisie Zuid-Holland 2005-2014, Ontwerp Woonvisie Zuid-Holland 2011-2020; - Regionaal: Woonvisie Drechtsteden 2010-2020, Jaarplan Wonen en Stedelijke vernieuwing 2010, PALT Drechtsteden 2010-2020 (Prestatie afspraken lange termijn met corporaties); Afspraken Investeringsbudget Stedelijke vernieuwing (ISV-III) / afspraken met BZK/WWI - Lokaal: Woonvisie Sliedrecht; Beleidsnotitie Huisvestingsmogelijkheden voor Starters; Lokale Prestatieafspraken 2010-2014 ( Prestatieafspraken met Tablis Wonen) ), Nota Grondbeleid Gemeente Sliedrecht. Relevante ontwikkelingen - De bevolking van Sliedrecht groeit tot 2025 (circa 3,5 % in 15 jaar). Ook het aantal huishoudens neemt in dezelfde periode toe (bron: Primos 2010, via OCD) Aantal inwoners 0-14 jaar 15-24 jaar 25-44 jaar 45-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal

2010 4.424 2.937 6.369 6.174 2.162 1.987 24.053

% 18,4% 12,2% 26,5% 25,7% 9,0% 8,3% 100,0%

2015 4.312 3.073 5.923 6.215 2.513 2.218 24.254

% 17,8% 12,7% 24,4% 25,6% 10,4% 9,1% 100,0%

2025 4.255 3.106 6.120 5.950 2.620 2.818 24.869

% 17,1% 12,5% 24,6% 23,9% 10,5% 11,3% 100,0%

- In de gemeente Sliedrecht neemt het aantal ouderen/huishoudens van ouder dan 65 jaar fors toe. De vraag naar extra zorg(voorzieningen) neemt toe (bron: Primos 2010, via OCD). Huishoudens

2010

2015

2025

<25 jaar alleen 25-44 jaar alleen 45-64 jaar gezin 25-44 jaar gezin 45-64 jaar paar 25-44 jaar paar 45-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar e.o. Totaal

440 823 808 1.905 1.559 601 1.129 1.311 1.422 9.998

581 702 963 1.721 1.722 640 953 1.576 1.581 10.439

629 678 1.140 1.861 1.627 579 886 1.721 1.928 11.049

Mutatie 2010-2015 141 -121 155 -184 163 39 -176 265 159 441

Mutatie 2010-2025 189 -145 332 -44 68 -22 -243 410 506 1.051

- Economisch: crisis: vertraging afzet; bezuinigingen Rijk, regelgeving Europese Unie en herordening woningmarkt (onzekerheid Hypotheekrenteaftrek, aanscherping hypotheekregels, eisen EU sociale huursector waardoor middengroepen in de knel, verminderde financieringscapaciteit corporaties, vervallen subsidies, enz.). Aanpak in regionaal verband Regionaal is vastgesteld dat het aanbod van woningbouwplannen in de huidige economische en demografische context voor de periode 2011-2020 (te) groot is. Ter beperking en voorkoming van grote financiële risico’s zijn bestuurlijk regionaal diverse afspraken gemaakt over monitoring en onderlinge afstemming van bestaande en nieuwe woningbouwplannen.


- 46 -

(Keten)Partners Provincie Zuid-Holland, Regio Drechtsteden; Drechtstedengemeenten; Woningcorporatie Tablis Wonen; Maatschappelijke organisaties; Zorg- en Welzijnsinstellingen. Afspraken met (keten)partners Uitwerking in afspraken Jaarplan Wonen Drechtsteden (afspraken regiogemeenten) Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Programma 4 Openbare ruimte, Programma 5 Cultuur, sport en recreatie, Programma 6 Werk, inkomen, zorg en welzijn en Programma 8 Ruimtelijke ordening en Milieu.

- 47 -


2.10. Programma 10 Financiën en organisatie 2.10.1. Programma activiteiten - (Beleids)uitvoering Planning & Control-cyclus - (Beleids)uitvoering lokale heffingen. 2.10.2. Wat willen we bereiken? Centrale ambitie Een financieel gezonde gemeente Doelstelling 1: De meerjarenbegroting is structureel sluitend met een gezonde reservepositie en een adequaat weerstandsvermogen Doelstelling 2: Gemeentelijke belastingen staan in goede verhouding tot het aanwezige voorzieningenniveau. 2.10.3. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstelling 1: De meerjarenbegroting is structureel sluitend met een gezonde reservepositie en een adequaat weerstandsvermogen Nr.

Resultaat

Maatregel

0-waarde

1.1.

Structureel sluitende begroting

1.2.

Adequaat weerstandsvermogen in relatie tot de aanwezige risico’s

Operatie STOER: zowel interne doelmatigheid als niveau van taakuitvoering van de gemeente aan de burger zijn onderwerp van discussie; bij de Kadernota 2014 moeten de plannen rond zijn. Met doorlopende identificatie en kwantificering wordt ingezet op het beheersen en minimaliseren van de risico’s met een daarbij behorend weerstandsvermogen. Er zal een nota risicomanagement worden opgesteld.

Actuele waarde

Streefwaarde / planning 2013

2013

Doelstelling 2: Gemeentelijke belastingen staan in goede verhouding tot het aanwezige voorzieningenniveau. Nr.

Resultaat

Maatregel

2.1.

Aanpassing gemeentelijke belastingen gaat niet verder dan de inflatiecorrectie

2.2.

De gemeentelijke belastingen staan in goede verhouding tot het geleverde voorzieningenniveau

Bij het aanpassen van de gemeentelijke belastingen wordt gekeken naar de ontwikkelingen van de CPIindex en de kostendekkendheid van de tarieven. Bij eventuele aanpassing wordt gekeken naar nut en noodzaak in relatie tot de aanwezige (toekomstige) voorzieningen in het dorp.


0-waarde

- 48 -

Actuele waarde


Structureel


Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroten en verantwoorden Lasten Baten Saldo

-348 23.523 23.175

-321 23.354 23.033

441 22.700 23.141

551 22.710 23.261

1.473 21.780 23.253

812 22.130 22.942


-1.311 12 21.876

80 23.114

16 23.157

16 23.276

16 23.269

16 22.957

Bedrijfsvoering Lasten Baten Saldo

-1.001 3.032 2.031

-1.294 2.382 1.087

-1.016 2.233 1.217

-1.028 2.299 1.271

-1.041 2.348 1.307

-1.065 2.495 1.430


-2.243 1.736 1.524

-2.012 1.638 714

-1.404 844 656

-1.556 841 556

-2.050 1.235 492

-1.837 1.001 594

Algemene heffingen Lasten Baten Saldo

-655 3.310 2.655

-649 3.124 2.475

-630 3.423 2.793

-630 3.423 2.793

-630 3.423 2.793

-630 3.423 2.793


2.655

2.475

2.793

2.793

2.793

2.793

26.055

26.302

26.606

26.625

26.553

26.344



Raming 2013 10.500 9.500 47.500 21.032 1.435 2.500 13.880 5.000 10.310 2.087 123.744

Gemeentekantoor, keukenapparatuur Raadhuis, airco-installatie Aanschaf tractor met (heggen)maaier t.b.v. afdeling PR Raadhuis, gevels/schilderwerk Raadhuis, interieur Raadhuis liftinstallatie Gemeentekantoor, gevels/schilderwerk Gemeentekantoor, parkeerdek Gemeentekantoor, installaties Gemeentewerf, gevels/schilderwerk Totaal

Algemene uitkering uit het gemeentefonds Van de totale begroting van € 48 miljoen (2012: € 47 miljoen) wordt ongeveer 47% (2012: 50%) gedekt door de inkomsten uit de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Deze uitkering bedraagt in 2013 op basis van de junicirculaire € 22.700.000. Er geldt geen bestedingsverplichting voor deze middelen. Wel is het zo dat de bijdragen aan enkele gemeenschappelijke regelingen gekoppeld zijn aan de hoogte van het accres en dat de loon- en prijsstijgingen er ook uit betaald moeten worden. Er blijft dus reëel gezien daadwerkelijk minder te besteden over. Daarnaast zijn er jaarlijks toevoegingen en onttrekkingen aan het gemeentefonds voor taken die gemeenten erbij hebben gekregen, of niet meer hebben. De desbetreffende bedragen kunnen worden aangewend voor de bijbehorende taakuitvoering. In de junicirculaire 2012 zijn de afspraken uit het Lenteakkoord verwerkt. De gevolgen van de eerder aangekondigde decentralisaties zijn (uiteraard) niet verwerkt. Verwachting is dat deze wel zul- 49 -


len worden doorgezet. Wat de gevolgen hiervan zullen zijn op de gemeentefondsuitkering, is op dit moment onduidelijk. De consequenties van de decentralisatiedossiers jeugdzorg, begeleiding AWBZ en werken naar vermogen op het gemeentefonds zijn vanaf 2013 voorzien. Op dit moment is er nog geen inzicht in de gevolgen voor het gemeentefonds en in de verdeling daarvan naar de gemeenten. In ons scenario houden we rekening met een structurele teruggang in middelen van € 600.000. Specifieke uitkeringen Aan specifieke uitkeringen ontvangt Sliedrecht ongeveer € 7,9 miljoen. Specifieke uitkeringen zijn middelen die we van het Rijk ontvangen voor een bepaald doel en die ook besteed moeten worden aan dat doel. Over de besteding van de middelen legt de gemeente verantwoording af aan het Rijk. De belangrijkste specifieke uitkeringen zijn de volgende: - Wet Werk en Bijstand (€ 4,3 miljoen); - Wet Sociale Werkvoorziening (€ 2,7 miljoen); - Participatiebudget (€ 0,6 miljoen); - Onderwijs Achterstanden Beleid (€ 0,3 miljoen). Dividend De dividenden die Sliedrecht ontvangt bestaan uit die van de Bank Nederlandse Gemeenten, HVC (HuisVuilCentrale), Oasen N.V. en die van het energiebedrijf Eneco. De totale begrote dividendopbrengst is met ingang van 2012 gemaximeerd op € 200.000. Een eventueel surplus aan werkelijk ontvangen dividendopbrengsten worden ten gunste van de Algemene Reserve gebracht voor de financiering van grote projecten (Brede Doorlichting Sliedrecht). 2.10.5. Achtergrondinformatie Wettelijke taken Opstellen P&C-producten (financieel toezicht door de Provincie Zuid-Holland) en uitvoering lokale heffingen. Context en achtergrond Het voeren van een gezond financieel beleid waarbij uitgaven en ontvangsten elkaar in evenwicht houden. Hierbij staan de belastingen en tarieven die inwoners betalen in goede verhouding tot het geleverde voorzieningenniveau. Daarbij geldt dat het verhogen van de woonlasten (OZB) niet verder gaat dan de inflatiecorrectie, tenzij er zwaarwegende redenen zijn voor verdere verhoging (o.a. het behoud van het voorzieningenniveau en/of strikt noodzakelijk gevonden investeringen). Kaderstellende nota’s Raadsprogramma 2010-2014 ‘Sliedrecht meer Waard”; Meerjarenbegroting 2010-2014; Kadernota 2013; Financiële verordening; Besluit Begroten en Verantwoorden; Gemeentewet; Wet Financiering Decentrale Overheden; Belastingverordeningen. Relevante ontwikkelingen - Voortgaande bezuinigingsmaatregelen vanuit het Rijk; - Operatie STOER voorziet onder meer in het doorlichten van het reserve- en voorzieningenbeleid en het rentebeleid (interne toerekening rente). Aanpak in regionaal verband De diverse gemeenschappelijke regelingen laten we evenredig participeren in de gemeentelijke bezuinigingsopgaven. De inzet daarvoor is 10%. Verbinding met andere begrotingsprogramma’s Alle overige programma’s.


- 50 -

3. Paragrafen 3.1. Lokale heffingen en belastingen 3.1.1. Uitgangspunten tarievenbeleid Voor de heffingen wordt het uitgangspunt aangehouden van kostendekkende tarieven. De heffingen behoren tot de specifieke middelen, omdat zij geoormerkt zijn voor bepaalde uitgaven. Voor de burger zijn van deze tarieven de afvalstoffenheffing en de rioolheffing het belangrijkst. Voor de belastingen waarvan de opbrengsten behoren tot de algemene middelen (de OZB, de precariobelasting en de hondenbelasting), worden de tarieven, conform de besluitvorming bij de kadernota 2013, trendmatig (inflatie) verhoogd met 1,7%. Ten opzichte van het vorige begrotingsjaar dalen de woonlasten van een meerpersoonshuishouden per saldo met 4 %. Dit wordt met name veroorzaakt door de daling van de afvalstoffenheffing die zijn oorzaak onder meer vindt in lagere verwerkingstarieven. Woonlasten meerpersoonshuishouden Noot 2011 2012 2013 Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishoudens 1 € 230 € 213 € 194 Rioolheffing, eigenarendeel 1 € 133 € 131 € 135 Rioolheffing, gebruikersdeel 1 € 67 € 68 € 57 OZB eigenaren woningen 2 € 170 € 172 € 175 Totaal € 600 € 584 € 561 Noten: 1. De tarieven van deze heffingen zijn 100% kostendekkend. 2. Voor de OZB 2013 is uitgegaan van een woning met een voor onze gemeente geldende gemiddelde WOZ-waarde van € 180.000 (in 2012 € 190.000).

3.1.2. Algemene middelen De opbrengsten zijn als volgt. OZB (onroerende zaakbelastingen) Woningen eigenaren Niet-woningen eigenaren Niet-woningen gebruikers Totaal opbrengsten

€ € € €

Werkelijk 2011 1.823.470 880.341 506.772 3.210.583

Begroting 2012 € 1.773.068 € 758.758 € 491.795 € 3.023.621

€ € € €

Begroting 2013 1.871.000 884.000 566.000 3.321.000

De hogere ramingen van de opbrengsten 2013 hebben naast de verhoging van 1,7% te maken met de optimalisering van het waarderingsproces van Gemeentebelastingen Drechtsteden (GBD). Hondenbelasting

Werkelijk 2011 € 83.546

Opbrengsten

€

Begroting 2012 80.000

€


€


De raming 2013 van GBD is op basis van het geregistreerde aantal honden. Precariobelasting

Werkelijk 2011 € 16.054

Opbrengsten

€


GBD raamt voor 2013 een bedrag van € 15.600. Daarnaast loopt een onderdeel van de precariobelasting, te ramen op ca. € 1.500, rechtstreeks via de gemeente Sliedrecht. Totaal bedraagt de raming voor 2013 € 17.100. 3.1.3. Specifieke middelen De opbrengsten uit een bestemmingheffing mogen op grond van de Gemeentewet niet hoger zijn dan de bijbehorende lasten. De opbrengstramingen van de belangrijkste exploitaties resulteren in de volgende uitkomsten.

- 51 -


Opbrengsten heffingen

Product

Huwelijken Begrafenisrechten Afvalstoffenheffingen huisvuil Containerrechten bedrijfsvuil Marktgelden Rioolheffingen Havengelden, incl. huur watersportvereniging Leges bouwvergunningen Totaal

17 53 54 55 71 92 95 105

€ € € € € € € € €

Werkelijk 2011 32.944 443.488 1.967.146 440.867 55.458 2.270.686 69.803 820.321 6.100.173

Begroting 2012 32.480 429.664 1.930.304 343.850 48.395 2.339.434 83.200 563.027 5.770.354

€ € € € € € € € €

€ € € € € € € € €

Begroting 2013 36.400 412.500 1.837.134 338.352 45.280 2.302.940 79.915 390.000 5.442.521

Het verschil tussen de realisatie 2011 en de begroting 2013 is voor een groot deel verklaarbaar vanuit de opbrengsten uit leges voor bouwvergunningen. De raming voor 2011 lag op ca. € 549.000, maar als gevolg van de realisatie van enkele grote projecten was de realisatie aanmerkelijk hoger. In deze tijd van crisis is voor 2013 een voorzichtige raming opgesteld van de leges van bouwprojecten. De kosten op het product Verwijdering huisvuil vallen in 2013 lager uit door een verwacht lager aanbod van diverse soorten afval en lagere kosten voor verwerking in 2013. De opbrengst afvalstoffenheffingen kan hierdoor lager worden geraamd. De ontwikkeling van de belangrijkste tarieven wordt hierna per belastingsoort toegelicht. 3.1.4.

Belangrijke tarieven

Belasting/heffing OZB

Hondenbelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing

Begrafenisrechten

Categorie Woningen Eigenaren Niet-woningen (bedrijfspanden) Eigenaren Gebruikers Eerste hond Tweede hond Meerpersoonshuishoudens Eenpersoonshuishoudens Eigenarendeel (aansluitrecht) Gebruikersdeel (afvoerrecht o.b.v. waterverbruik) Vastrecht 0-250m3 Per 50m3 boven vastrecht Algemeen graf Bijzetting urn Huwelijk

Noot 1 1 1 1 1

2 2 3 4

Tarief 2012

Tarief 2013

0,0903%

0,0974%

€ € € € €

0,1381% 0,1021% 65,16 109,20 213,36 145,68 131,12

€ € € € €

0,1476% 0,1038% 66,24 111,00 193,56 138,00 135,21

€ € € € €

67,92 33,96 652,00 404,00 364,00

€ € € € €

57,36 28,68 663,00 411,00 364,00

Overig 5 Noten: 1. Bij het berekenen van de OZB-tarieven 2013 is naast de verhoging van 1,7% rekening gehouden met een waardevermindering van 5 % tussen 1 januari 2011 en 1 januari 2012. Ook is een marge wegens bezwaarschriften gecalculeerd. De WOZ-waarden voor 2013 worden gebaseerd op de economische waarde van de objecten op 1 januari 2012. Het effect van de taxaties verloopt evenals vorige jaren budgettair neutraal. 2. De verlaging van de tarieven voor de afvalstoffenheffing is het gevolg van de lagere externe kosten van diverse materialen en diensten zoals de verwerking van afval door HVC. Daarnaast heeft de toename van het aantal huishoudens ten opzichte van de raming van 2012 een positief effect op de hoogte van de tarieven 2013. 3. Ten opzichte van de begroting 2012 is er een kostenstijging die aanleiding geeft tot een tariefsverhoging van het eigenarendeel rioolheffing. Deze kostenstijging betreft een hogere storting in de voorziening onderhoud riolering conform het GRP 2012-2018. 4. Ten opzichte van de begroting 2012 is er een kostendaling die aanleiding geeft tot tariefsverlagingen van het gebruikersdeel rioolheffing. Deze kostendalingen betreffen de kosten van onderhoud en reparatie van de riolering. 5. De tarieven voor de overige heffingen, leges en rechten worden trendmatig verhoogd met de besloten 1,7%. Uitgangspunt voor de leges blijft overigens kostendekkendheid. Het tarief voor huwelijken wordt niet verhoogd omdat door een hogere raming van het aantal huwelijken met het huidige tarief een kostendekking van 100% wordt geraamd. Bij de leges met betrekking tot de bouwkosten wordt voor 2013, evenals in de afgelopen jaren, geen tariefsverhoging doorgevoerd. Dit gezien het niveau van deze tarieven in relatie met de tarieven van andere gemeenten.

3.1.5. Vergelijking woonlasten 2012 (lokale lastendruk) Sliedrecht ligt met € 584 onder het landelijk gemiddelde. De woonlasten 2012 zijn eveneens vergeleken met de andere Drechtstedengemeenten (bron: Coelo-atlas 2012, Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden, Rijksuniversiteit Groningen). Programmabegroting 2013

- 52 -

Gemeente

Alblasserdam Dordrecht H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Landelijk gemiddelde

OZB eigenaar € € € € € € €

244 194 281 237 172 218 239

Rioolrecht eigenaar / gebruiker € € € € € € €

250 152 145 228 199 204 177

Afvalstoffenheffing € € € € € € €

264 241 300 222 213 285 267

Totaal

€ € € € € € €

758 587 726 687 584 707 683

Rangnr. meerpersoonshuishouden 331 36 281 191 32 246

Het OZB-bedrag is berekend op basis van de gemiddelde WOZ-waarde van de betreffende gemeente. De indicatie in de laatste kolom betekent hoe lager het rangnummer van de Coelo-atlas hoe beter. Sliedrecht is ten opzichte van vorig jaar gestegen op de ranglijst van de “wedstrijd lage woonlasten”. 3.1.6. Kwijtscheldingsbeleid Sliedrecht Voor een vijftal belastingen is in onze gemeente een kwijtscheldingsmogelijkheid vastgesteld. Het gaat hierbij om de OZB, de afvalstoffenheffing, de hondenbelasting, het rioolaansluitrecht en het rioolafvoerrecht. Bij deze belastingen behoort - met uitzondering van de hondenbelasting - volledige kwijtschelding tot de mogelijkheid. Gemeenten mogen de norm van de kosten van bestaan stellen op maximaal 100% van de zogenoemde bijstandsnorm. Vanaf 1997 hanteert Sliedrecht deze 100%-bijstandsnorm. Ten aanzien van de hondenbelasting is besloten dat de kwijtschelding slechts mag worden toegekend tot maximaal de helft van de verschuldigde belasting voor de eerste hond. De kosten van kwijtschelding (lagere belastingen en rechten) worden geraamd op Programma 10 Financiën en organisatie (product 143). De inkomstenderving als gevolg van het kwijtscheldingsbeleid wordt dus ten laste van de algemene middelen gebracht en niet in de tarieven doorberekend. Het totaalbedrag aan belastingen en rechten dat hiermee is gemoeid wordt voor 2013 geraamd op € 113.100 (in de begroting 2012 geraamd op € 84.000). Dit bedrag is als volgt samengesteld: afvalstoffenheffingen € 83.000, rioolrechten € 28.000 en hondenbelasting € 2.100. Het bedrag aan kwijtscheldingen is hoger ten opzichte van de begroting 2012. In de raming 2013 is het effect verwerkt van de verslechtering van de economische situatie zoals deze tot uitdrukking kwam in het bedrag aan kwijtschelding over 2011. Op het gebied van kwijtschelding is op rijksniveau een aantal ontwikkelingen gaande die wellicht aanleiding geven om de kwijtscheldingsverordening te wijzigen. Het gaat om kwijtschelding van de privébelastingen van ondernemers, mensen met kinderopvang en de kwijtscheldingsnorm voor 65+ers. Hiervoor zullen u waar nodig voorstellen worden gedaan. 3.1.7. Verordeningen Op dit moment worden de volgende verordeningen toegepast. Omschrijving: Verordening reinigingsheffingen 2012 Verordening begrafenisrechten 2012 Verordening havengeld 2012 Verordening hondenbelasting 2012 Verordening leges 2012 Verordening marktgelden 2012 Verordening onroerende-zaakbelastingen 2012 Verordening precariobelastingen 2012 Verordening brandweerrechten 2012 Verordening rioolheffing 2012

Raadsbesluit 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011 29-11-2011

Voor alle heffingen worden eind 2012 nieuwe verordeningen voor 2013 vastgesteld.

- 53 -


3.1.8. Ontwikkelingen Rijksbeleid De maximale stijging van de totale opbrengst OZB wordt door het Rijk bepaald, de zogenoemde macronorm. Volgens de circulaire Gemeentefonds van 13 juni 2012 is deze voor 2013 bepaald op 3% (in 2012: 3,75%). Dit betekent dat gemeenten de tarieven bij gelijkblijvende WOZ-waarden gemiddeld met 3% mogen laten stijgen. Het percentage van 3% is opgebouwd uit een reële trendmatige groei van het Bruto Binnenlandse Product (BBP) van 1,25% en een inflatiepercentage van 1,75% (prijsontwikkeling Nationale Bestedingen op basis van het Centraal Economisch Plan 2012).


- 54 -

3.2. Weerstandsvermogen 3.2.1. Inleiding Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers te kunnen opvangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten. Dit bestaat uit de relatie tussen weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn gesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente. In dit hoofdstuk wordt achtereenvolgens ingegaan op de weerstandscapaciteit, de omvang van de reserves en de voorzieningen, de risico’s die gemeente kan lopen, de conclusies ten aanzien van het weerstandsvermogen en de op te stellen Nota Risicomanagement 3.2.2. Weerstandscapaciteit Bij het begrip weerstandscapaciteit gaat het om de middelen waarover de gemeente beschikt/kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. De weerstandscapaciteit van Sliedrecht wordt berekend uit: de onbenutte belastingcapaciteit, de structurele ruimte in de exploitatie (eventuele aanvullende bezuinigingsmogelijkheden), de ondergrens van de AR (algemene reserve), evenals eventuele stille reserves en vrij besteedbare reserves. 3.2.2.1. Onbenutte belastingcapaciteit De retributies (rechten) zoals afvalstoffenheffing en rioolheffing, zijn bestemmingsheffingen die niet meer mogen opbrengen dan de kosten die ermee zijn gemoeid. Hierin kan dus nooit ruimte ontstaan; ze vormen daarom geen onderdeel van de weerstandscapaciteit. De OZB is in feite de enige substantiële algemene gemeentelijke belasting. De hondenbelasting en de precariorechten zijn financieel gezien relatief minder van betekenis. Bij de berekening van de weerstandscapaciteit wordt de OZB niet meegenomen, omdat de verhoging van de OZB-tarieven een politiekbestuurlijke afweging is. Resultante hiervan is dat in Sliedrecht niet gerekend wordt met onbenutte belastingcapaciteit. 3.2.2.2. Structurele ruimte in de exploitatie Voor 2013 en volgende jaren is in de begroting gerekend met een bedrag van € 2,50 per inwoner ten behoeve van onvoorziene lasten: € 60.000 per jaar. Dit bedrag is minimaal noodzakelijk om onvoorziene zaken in de exploitatie op te kunnen vangen. De stelpost voor nieuw beleid is met ingang van 2013 vervallen (besluit Kadernota 2013). 3.2.2.3. Bufferfunctie van de AR (algemene reserve) Binnen het eigen vermogen fungeert de Algemene Reserve (AR) als bufferfunctie. In paragraaf 3.2.4 wordt ingegaan op het risicoprofiel van de gemeente en in paragraaf 3.2.3.3 wordt de prognose van de AR in het kader van de begroting 2013 nader toegelicht. In onze gemeente hanteren we conform het raadsbesluit van 14 april 2009 - een ondergrens van € 4 miljoen in de AR. 3.2.2.4. Reserve egalisatie grondkosten woningbouw Deze reserve is bestemd voor onvoorziene tegenvallers van lopende bouwgrondexploitaties, de dekking van tekorten van nieuwe woningbouwplannen en voorbereidingskosten van plannen die niet in uitvoering worden genomen (afschrijving immaterieel actief). De reserve wordt gevoed uit voordelige saldi van grondexploitaties en verkochte gronden waaraan werkzaamheden zijn verricht (bouwrijp maken, slopen, etc.). De verplichtingen, ontwikkelingen en voedingen worden ieder jaar opnieuw geactualiseerd. In paragraaf 3.2.3.4 wordt de prognose van de reserve egalisatie grondkosten woningbouw nader toegelicht. 3.2.2.5. Reserve infrastructuur De reserve kent geen structurele voeding. De middelen van deze reserve zijn bedoeld voor de aanleg, uitbreiding en verbetering van infrastructuur. De reserve infrastructuur wordt gevoed vanuit incidentele bouwgrondexploitaties, vooral Baanhoek-West is de komende jaren van belang. Aange- 55 -


zien het tijdstip van voeding onzeker is, wordt ieder jaar bij het opstellen van de begroting en de rekening de positie van deze reserve opnieuw bekeken. Wanneer er een tekort in de reserve dreigt komen immers de geplande projecten in gevaar en zal zo nodig de AR moeten worden aangesproken om de boekwaarde van de reserve infrastructuur aan te vullen. In paragraaf 3.2.3.5 wordt de prognose van de reserve infrastructuur nader toegelicht. 3.2.3. Voorzieningen en reserves Voor de bepaling van het weerstandsvermogen van de gemeente is de omvang van de reserves van belang. 3.2.3.1. Voorzieningen Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen of onderhoudsprogramma’s. Ze mogen niet groter of kleiner zijn dan de verplichtingen of programma’s waarvoor ze zijn ingesteld. In het hierna volgende overzicht zijn alle voorzieningen opgesomd (bedragen in €). Voorzieningen

Boekwaarde per 1-1-2012 99.691 104.881 565.090 36.721 100.000 313.667 57.352 64.853 1.254 793.701 34.273 813.740 7.556.532 42.617 98.760 40.227 164.015 1.060.941 11.948.315

Voorziening spaarverlof ambtenaren Voorziening wachtgeld personeel Voorziening pensioen voormalige wethouders Voorziening achtergestelde lening SIW Voorziening verliezen GGD ZHZ Voorziening buitengewoon onderhoud gebouwen Voorziening onderhoud woningen Voorziening buitengewoon onderhoud openbaar groen Voorziening onderhoud speelvoorzieningen Voorziening huisvesting onderwijs Voorziening onderhoud haven Voorziening onderhoud wegen Voorziening onderhoud/egalisatie producten riolering Voorziening onderhoud ponton waterbus Voorziening onderhoud bruggen Voorziening onderhoud openbare verlichting Voorziening CJG Eigen Middelen Voorziening onderhoud graven Totaal

Boekwaarde per 31-12-2012 64.348 75.860 730.007 37.639 0 201.485 21.629 20.299 19.898 826.664 40.875 91.608 7.959.566 57.832 74.825 13.150 268.933 993.124 11.497.740

3.2.3.2. Reserves Reserves behoren tot het eigen vermogen en zijn vooral van belang voor de bepaling van het weerstandsvermogen van de gemeente. Het is de bevoegdheid van de raad om de bestemming van de reserves te wijzigen. In het hierna volgende overzicht zijn alle reserves opgenomen (bedragen in €). Reserves

Boekwaarde per 1-1-2012 7.706.630 2.453.826 4.165.522 6.572.412 124.994 442.942 444.411 6.845 1.074.713 42.349 -203.591 248.894 429.289 1.626.340 25.135.576

Algemene reserve Reserve kapitaallasten verenigingsverzamelgebouw Reserve kapitaallasten investeringen Reserve nieuwbouw gemeentekantoor Reserve ontwikkelingen IT Reserve vervanging materieel afdeling PR Stimuleringsreserve woningbouw Reserve onderhoud monumenten Reserve Infrastructuur Reserve toepassing beeldende kunst Reserve egalisatie grondkosten woningbouw Reserve renovatie Nijverwaard Reserve vervanging containers Reserve egalisatie tarieven afvalstoffenheffing Totaal


- 56 -

Boekwaarde per 31-12-2012 4.984.545 2.435.673 4.498.646 6.529.448 100.279 194.268 198.026 526 -158.943 43.408 -127.873 215.117 479.438 1.666.998 21.059.554

In het kader van de begroting zijn de prognoses van de algemene reserve, de reserve egalisatie grondkosten woningbouw en de reserve infrastructuur opnieuw geactualiseerd. 3.2.3.3. Algemene reserve (AR) De prognose is gebaseerd op de uitkomsten van de programmabegroting 2013 en raadsbesluiten tot en met juni 2012. Bedragen luiden in € Omschrijving Stand per 1/1 Inflatiecorrectie BIJ: Rente van voorzieningen Voordelig saldo expl. Stationspark II (raadsbesluit 28-5-2001) Rekeningsaldo 2011 AF: Claim uitbreiding de Stoep Verplichtingen volgens jaarrekening per 31-122011 Stand per 31 december

2012 7.706.630 385.331

2013 4.984.545 249.227

2014 5.521.216 276.061

2015 6.101.670 305.084

2016 6.860.996 343.050

298.708

287.444

304.393

318.108

343.175

136.134 1.311.008 P.M. -4.717.132 4.984.545

5.521.216

6.101.670

6.860.996

7.547.220

Met het vaststellen van de Kadernota 2013 is tevens een claim gelegd op de Algemene Reserve van € 2.000.000 voor de uitbreiding van de Stoep. Op het moment van voorbereiding van de Kadernota 2013 was er nog sprake van een surplus in deze reserve. Nadien zijn er nog besluiten genomen die het saldo van de reserve negatief beïnvloeden. Indien de claim voor de uitbreiding van de Stoep wordt verwerkt in het overzicht komt de Algemene Reserve onder de door de raad vastgestelde minimumgrens van € 4 miljoen. Ook de inflatiecorrectie komt dan lager uit waardoor pas in 2015 de reserve boven het minimumniveau uitkomt. De belangrijkste posten (gebaseerd op raadsbesluiten) van het bedrag van de verplichtingen (€ 4.717.132) zijn de bijdrage het Plaatje (€ 1.450.000), uitvoering plan Winklerplein inclusief bijdrage aan HOV-D (€ 660.000), extra budget voor organisatieontwikkeling (€ 390.000), bijdrage rentekosten Bonkelaarstaete (€ 653.000), eenmalige bijdrage voorziening huisvesting onderwijs (€ 250.000) en bijdrage Griendencollege (€ 187.000). 3.2.3.4. Reserve egalisatie grondkosten woningbouw De prognoses in de reserve zijn gezien de gevolgen van de economische omstandigheden zeer onzeker. Dit betreft vooral de hoogte van de prijs van uit te geven gronden, de realisatie van de opbrengsten, en langere looptijden van de exploitaties die tot hogere rentekosten leiden. Bedragen luiden in €. Omschrijving Stand per 1/1 Inflatiecorrectie BIJ: Nog te ontvangen voorfinanciering project Drechtoevers Voordelig saldo Stationspark AF: Bouwrijp maken NO Kwadrant Stelpost voorbereidingskrediet kleine projecten Jaarlijkse kosten graslanden Wijngaarden Nadelig saldo locatie Bonkelaarstaete Storting in de AR van het voordelig saldo Stationspark Jaarlijkse kosten aankoop Driehoek (nieuwe gemeentewerf) Stand per 31 december

2012 -203.590 -10.180

2013 -127.873 -6.394

184.195

2014 -304.795 -15.240

2015 -407.388 -20.369

2016 547.977 27.399

-

-

-

1.199.222

-

-7.376 -8.162

-7.376 -8.162 -136.134

-7.376 -8.162 -

-10.960 -7.303 -8.224

-7.376 -8.162 -83.176 -

-71.811

-71.815

-71.815

-71.815

-71.815

-127.873

-304.795

-407.388

547.977

488.023

In de prognose van de jaarrekening 2011 werd de boekwaarde per 31 december 2015 geraamd op € 0,76 miljoen. Het positieve saldo in deze reserve wordt nu per 31 december 2015 geraamd op € 0,49 miljoen. De locatie ZieZo levert niet het voordeel op wat was geraamd (€ 74.000). Daarnaast schuift het voordelig saldo Stationspark een jaar op. In de komende tijd zullen de ontwikkelingen in - 57 -


relatie tot de gevolgen van de economische omstandigheden echter nauwlettend worden gevolgd. In het kader van de operatie STOER, waarin ook het beleid ten aanzien van de reserves en voorzieningen wordt herijkt, worden voorstellen gedaan om het nadeel eventueel aan te vullen. 3.2.3.5. Reserve infrastructuur Aan de inkomstenkant van de prognose wordt rekening gehouden met opbrengsten uit grondexploitaties. De geraamde opbrengsten zijn onzeker vanwege de moeilijke marktsituatie. De ontwikkelingen ten aanzien van de geraamde opbrengsten worden nauwlettend gevolgd. Bedragen luiden in €. Omschrijving Stand per 1/1 Inflatiecorrectie BIJ: Opbrengsten uit grondexploitatie BaanhoekWest Opbrengsten uit grondexploitatie Stationspark AF: Verplichtingen per 31-12-2011 uit de jaarrekening 2011 Bijdrage van exploitatie ZieZo Parkeren BW-plein locatie Schutte Uitvoeringsprogramma verkeersbeleidsplan Herinrichting Kerkbuurt-west, Molendijk, Baanhoek-oost Stand per 31 december

2012 1.074.714 26.868

2013 -158.942 -3.974

2014 -56.614 -1.415

2015 218.062 5.452

2016 505.712 12.643

164.626

214.759

271.335

245.892

228.018

-

34.290

30.256

36.307

-

-

-

-

-

-1.254.300 7.000 -177.850 -

3.560 -80.807 -65.500 P.M.

-25.500 P.M.

P.M.

-

-158.942

-56.614

218.062

505.712

746.373

De prognose van de reserve infrastructuur liet in de jaarrekening 2011 over het gehele meerjarenbeeld een positieve boekwaarde zien. In het bovenstaand geactualiseerd overzicht wordt voor de jaren 2012 en 2013 een negatieve boekwaarde gepresenteerd. Dit is met name het gevolg van geactualiseerde opbrengstramingen voor Baanhoek West. Door de negatieve stand van de reserve is de raming voor de Herinrichting Kerkbuurt-west, Molendijk en Baanhoek-oost van 2012 op P.M. gezet (dat was in totaal een bedrag € 1,2 miljoen, verdeeld over drie jaar). 3.2.4. Risico’s In de begroting zijn de ramingen opgenomen voor de baten en lasten in 2013. Naast de deze gangbare posten spelen voor het bepalen van de totale financiële positie ook zaken een rol die niet uit de jaarrekening blijken of ontwikkelingen die de budgetten onder grote druk kunnen zetten. In algemene zin worden specifieke risicoaanspraken gecompenseerd binnen de budgetten van de betreffende afdeling. Indien hier geen mogelijkheden voor bestaan, moet een beroep worden gedaan op de post voor onvoorziene uitgaven (wanneer het de exploitatie betreft) dan wel de algemene reserve (wanneer het gaat om investeringen). Een belangrijke rol in de beheersing van risico’s ligt bij de afdelingsmanagers. Zij zijn degenen die de risico’s voor hun organisatieonderdeel in beeld moeten hebben en ook degenen die deze risico’s kunnen beheersen. 3.2.4.1. Organisatieontwikkeling Sliedrecht staat als organisatie voor een transitie. Doordat steeds meer taken op afstand worden gezet, onder meer in gemeenschappelijke regelingen, komt de gemeente steeds meer in een regisserende rol. A.

De gemeente Sliedrecht ontwikkelt zich naar een moderne gemeente met regisserende taken. De met deze transitie gepaard gaande risico’s op onder meer het personele vlak (andere competenties) zijn weliswaar niet direct kwantificeerbaar, maar hebben wel nadrukkelijk de aandacht van het management van de organisatie.

B.

Naast de ontwikkeling van de organisatie heeft de overdracht van taken aan de diverse gemeenschappelijke regelingen gevolgen voor de directe beïnvloedbaarheid van de begroting van de gemeente Sliedrecht. De samenwerking leidt tot risicospreiding, wat op onderdelen kan leiden tot lagere risico’s en op andere onderdelen op hogere risico’s.


- 58 -

3.2.4.2. Grondexploitaties De marktsituatie is door de financiële crisis duidelijk verslechterd. Dit heeft gevolgen voor de afzet van bouwgronden en hiermee de opbrengstenkant van de bouwgrondexploitaties. Door de vertraging in de afzet stijgen de rentekosten van de bouwgrondexploitaties. Aan de kostenkant kunnen mogelijk voordelen worden behaald door voordelige aanbestedingen. In deze risicoparagraaf worden de volgende exploitaties nader toegelicht. C.

Voor Baanhoek-West wordt uitgegaan van een sluitende grondexploitatie op basis van de samenwerkingsovereenkomst en de bijbehorende grondexploitatieopzet. Tekorten zijn voor rekening van de ontwikkelaar, bij winsten deelt de gemeente voor de helft mee.

D.

De in de prognose van de reserve infrastructuur opgenomen opbrengsten vanaf 2012 zijn onzeker door de financiële crisis. De reserve wordt grotendeels gevoed vanuit de verwachte opbrengsten van het project Baanhoek-West. Voor de jaren 2013 t/m 2016 is een bedrag van ca. € 1,6 miljoen als dekking voor de uitvoering van infrastructurele voorzieningen geprognosticeerd. Door vertraging in de planvorming, de daadwerkelijke start en de gevolgen van de kredietcrisis is onzeker of en in welke mate deze opbrengsten zullen worden gerealiseerd. Voor de bepaling van het risicoprofiel is de kans geschat dat er een risico resteert van € 500.000.

3.2.4.3. Infrastructuur Ten aanzien van de infrastructuur binnen de gemeente Sliedrecht zijn de volgende risicogebieden geformuleerd: E.

De opritten naar het viaduct over de spoorlijn bij de locatie Lockhorst is een gecombineerd project geweest van Prorail en Sliedrecht. De gemeente heeft het beheer van de opritten en het wegdek van het viaduct. Op basis van een eerste globale inspectie worden kosten verwacht als gevolg van het sterker verzakken van de ondergrond van de opritten dan was voorzien. De financiële impact van het vervroegde onderhoud is nog niet bekend.

3.2.4.4. Verbonden partijen Sliedrecht neemt deel in diverse verbonden partijen. In de paragraaf verbonden partijen zijn deze opgenomen. Op basis van de inventarisatie zijn de volgende risico’s te signaleren: F.

Eneco NV: Energiebedrijven moesten op grond van de Wet Onafhankelijk Netbeheer uiterlijk op 1 januari 2011 hun netbedrijven hebben gesplitst van de leverings- en productiebedrijven. Dit zou gebeuren op basis van een splitsingsplan. Op basis van dit splitsingsplan zouden de aandeelhouders van ENECO NV, naar het zich laat aanzien, een garantievermogen aan het netwerkbedrijf verstrekken. Op 22 juni 2010 verklaarde het Gerechtshof in Den Haag in een uitspraak echter de gedwongen splitsing onverbindend omdat dit in strijd is met Europees recht. De minister van Economische Zaken heeft cassatie aangekondigd tegen de uitspraak van het Gerechtshof. In afwachting van de uitspraak in cassatie zijn de voorbereidingen op de wettelijke gedwongen splitsing van het concern stopgezet. Als gevolg hiervan wordt het risicoprofiel voorlopig laag geschat.

G.

GR Drechtsteden, onderdeel Sociale Dienst Drechtsteden: door de economische ontwikkelingen is er sprake van een toename van inwoners die gebruik maken van sociale voorzieningen met een bijbehorend kostenniveau. Tegelijkertijd voert het Rijk kortingen door op bijdragen. De SDD heeft beperkte algemene reserves, waardoor een deel van de additionele kosten voor rekening van de deelnemers kan komen. Voor Sliedrecht is dit nog niet kwantificeerbaar. Overigens hebben maatregelen bij de SDD inmiddels geleid tot een positievere ontwikkeling. De bestuursrapportage SDD heeft uitgewezen dat de deelnemende gemeenten voor 2012 geen bijdrage zijn verschuldigd in de tekortfinanciering. Het Servicecentrum Drechtsteden (SCD) wordt momenteel gereorganiseerd; op dit punt bestaat het risico dat frictiekosten zullen ontstaan.

H.

Stichting Openbaar Primair Onderwijs Papendrecht-Sliedrecht: met de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs in Sliedrecht zijn garanties afgegeven voor de financiële positie van de stichting. Daarnaast lopen er nog vraagstukken op onder andere arbeidsrechtelijk gebied en

- 59 -


onderhoud. Op basis van de risico-inventarisatie wordt in deze risicoparagraaf rekening gehouden met een bedrag van € 100.000. I.

GR Sociale Werkvoorziening Drechtwerk: Drechtwerk heeft geen stille reserves en geen ruimte in de begroting om een post onvoorzien te vormen. De reservepositie is niet in evenwicht met de risico’s die Drechtwerk loopt. Hierdoor moeten exploitatietekorten direct door de deelnemende gemeenten worden aangezuiverd. Het aandeel van Sliedrecht hierin is circa 7,5% (naar rato van het aantal WSW-medewerkers). Voor zowel Drechtwerk en de SDD geldt dat zij opereren in een sterk conjunctuur gevoelige omgeving. Daarnaast worden zij ook geconfronteerd met forse door het Rijk opgelegde bezuinigingen. Of de plannen tot bezuiniging c.q. aanpassingen van beleid en organisatie en de implementatie daarvan in een bepaald tijdvak inderdaad tot de gewenste besparingen leiden is een zware complexe opgave en daarmee risicovol. Voor Drechtwerk zal 2012 sluiten met een tekort. Dit is aangegeven in de bestuursrapportage die gelijktijdig met deze begroting aan uw raad is aangeboden. Het risicoprofiel is hoog en wordt geschat op ongeveer € 200.000.

J.

GR Zuid-Holland Zuid, GR Omgevingsdienst ZHZ en GR Veiligheidsregio ZHZ. De reservepositie van deze GR’en is vanwege financiële problematiek, onder andere gerelateerd aan de GRD/SCD, afgenomen en op een zo laag niveau gekomen, dat ze onvoldoende is om alle risico’s op te kunnen vangen. Het risico voor Sliedrecht wordt, op basis van het aandeel in ZHZ verband (5%), geschat op € 100.000.

K.

Bij de GRD is sprake van tekort op “Manden Maken”. Hoewel in eerste instantie binnen de GRD zal moeten worden onderzocht hoe dit tekort intern is op te vangen, is het risico aanwezig dat de gemeenten in de Drechtsteden alsnog worden aangesproken voor het resterend tekort. Het totaal tekort bedraagt € 1,9 miljoen. Het aandeel van de gemeente Sliedrecht is in Drechtstedenverband ongeveer 10%.

L.

In verband met de wettelijke verplichting zal de lokale Brandweerzorg van de gemeente Sliedrecht per 1 januari 2013 overgaan naar de Veiligheidsregio ZHZ (VRZHZ). ZHZ heeft nu al DVO’s voor de lokale brandweerzorg met Dordrecht en Molenwaard, hier zullen 15 gemeenten bijkomen. Deze nieuwe organisatie heeft per 1 januari 2013 38 locaties, 266 fte en 850 vrijwilligers. De financiële- en organisatorische kaderstelling voor deze regionalisering is op hoofdlijnen gereed. Om de ontvlechting van de brandweeractiviteit te realiseren, dient rekening gehouden te worden met de volgende risico’s.  Desintegratiekosten bij de gemeente De VRZHZ gaat werken met een eigen overhead organisatie van circa 47 fte. De gemeentelijke overhead blijft achter bij gemeenten en zal afgebouwd moeten worden. Voor Sliedrecht komt dit neer op € 70.000. Deze is in de begroting 2013 opgenomen als onontkoombaar. Voor 2014 e.v. is een P.M. raming opgenomen. Intern wordt onderzocht of en in hoeverre dit kan worden opgevangen door bijvoorbeeld taken te herclusteren.  Fiscale ontwikkelingen De Brandweeractiviteit is nu compensabel via het BCF, dit geldt zowel voor de exploitatiebegroting als ook voor investeringen. De veiligheidsregio doet dit via de transparantiemethode, dit betekent dat de BTW in rekening wordt gebracht bij gemeenten, die dit weer verhalen bij het BCF. De wetgeving wordt aangepast waardoor het voor veiligheidsregio’s niet meer mogelijk is de inkoop btw te compenseren. De nieuwe wet is aangenomen, maar de precieze ingangsdatum is nog niet bekend. De impact van deze wetswijziging voor de Veiligheidsregio (VR) en de gemeenten wordt nog onderzocht.

3.2.4.5. Garanties Ter borging van rente- en aflossingsverplichtingen staat Sliedrecht garant voor diverse stichtingen en verenigingen voor een totaalbedrag van circa € 71 miljoen. In een aantal gevallen fungeert de gemeente als achtervang, waar een landelijk opererend borgingsinstituut (het Waarborgfonds Woningcorporaties) de eerste borgsteller is. Voor een aantal afgegeven garanties fungeert de gemeente als eerste garantsteller. Op basis van de risico-inschatting is de volgende inschatting gemaakt: M. Op 24 oktober 2005 heeft de raad ingestemd met het afgeven van een garantie voor de leningen van de NV Huisvuilcentrale te Alkmaar. De garantie beloopt een totaal bedrag van € 114 Programmabegroting 2013

- 60 -

miljoen. Voor de gemeente Sliedrecht betekent dit een garantstelling van € 6.831.000. Volgens het door bureau Cap Gemini verrichtte onderzoek heeft HVC Alkmaar een laag risicoprofiel. N.

Voor de ROM-D heeft op 13 maart 2012 besluitvorming plaatsgevonden in de raad rondom het plan Noordoevers. Rondom dit regionale plan participeert de gemeente Sliedrecht, evenals de andere Drechtstedengemeenten, in de risico’s. Het aandeel van onze gemeente in deze risico’s is € 409.091 (op basis van een risico-inschatting van 50%).

O.

Voor de aan Tablis Wonen verstrekte garantstellingen is deels sprake van WSW-borging (laag risicoprofiel) en deels zonder WSW-borging. De garantstellingen aan Tablis Wonen zijn op een laag risicoprofiel gesteld. Voor de overige garantstellingen (waaronder Stichting Serviceflat Drechtstreek, Stichting Bedrijvencentrum Sliedrecht, zorginstellingen als Stichting Waardeburgh, Stichting Rivas Zorggroep, Stichting Grote Rivieren, Stichting Kruisgebouw Sliedrecht, de gemeentegaranties voor particuliere woningen en voetbalvereniging Sliedrecht en buurtvereniging De Havik) hebben een hoger risicoprofiel. Het risico voor deze garantstellingen is bepaald op 2,5% van de garantstellingen voor een bedrag van € 570.000.

3.2.4.6. Samenwerkingsovereenkomst (SOK) Merwede-Lingelijn In de raad van 6 juli 2009 is besloten in te stemmen met het aangaan van de SOK MerwedeLingelijn van 28 april 2009. In het raadsvoorstel van 2 juni 2009 worden de risico’s beschreven: P.

Onvoorzien: in de projectramingen is al een post onvoorzien opgenomen van ruim € 1 miljoen. Hiernaast stellen wij voor om ter afdekking van de overige risico´s, het garant te stellen bedrag van € 1,1 miljoen (=10%) volgens de SOK tevens op te nemen als risico. De financiële afwikkeling van het project is nog niet gereed. Momenteel vinden gesprekken plaats tussen de opdrachtgever en de aannemer over het doorberekenen van eventuele meerkosten. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat de afwikkeling van het project kan plaatsvinden binnen de randvoorwaarden van de SOK. Van de ontwikkelingen zullen wij u uiteraard op de hoogte houden.

3.2.4.7. Overig Naast de hiervoor genoemde risico’s is op basis van de risicoanalyse een aantal andere risicogebieden geformuleerd Q.

Voor de periode 2008 t/m 2011 zullen de uitgaven voor het tot stand brengen van het CJG (Centrum Jeugd en Gezin) in het kader van de BDU CJG moeten worden verantwoord aan het Rijk. Als alle voorziene uitgaven plus het aandeel voorbereidingskosten worden afgezet tegen het beschikbare budget dan is afhankelijk van de totaal op te voeren kosten, de conclusie dat er in ieder geval voldoende middelen beschikbaar zijn. Mogelijk zal een deel moeten worden terugbetaald aan het Rijk. Dit zal pas in de loop van 2012 na verantwoording en afrekening duidelijk zijn. Dan is ook duidelijk of en hoeveel eigen middelen resteren.

R.

In alle gemeenten staan de ontvangsten voor bouwleges onder druk. Zo ook in de gemeente Sliedrecht. Ten opzichte van de afgelopen jaren is een daling te verwachten. De raming voor 2013 is gebaseerd op de bouwprognose. Hierbij zijn de grotere projecten vertaald naar geschatte bouwkosten en legesopbrengsten. Daarbij is een voorzichtigheidsmarge gehanteerd van 25%. Het resterend risico is geraamd op € 100.000.

S.

De economische waarde van vastgoed (grond en gebouwen) blijft een dalende lijn vertonen. Daarmee neemt het risico dat de waarde in het economisch verkeer lager wordt dan de boekwaarde in de gemeentelijke administratie. Het risico daarvan is op dit moment niet in te schatten, maar zal in het kader van het jaarrekeningtraject in beeld moeten worden gebracht. Daarbij zal de organisatie de waardering in de gemeentelijke balans goed moeten onderbouwen.

3.2.4.8. Recapitulatie In onderstaande tabel zijn de risicogebieden samengevat. Het brutobedrag geeft inzicht in de geschatte financiële omvang van een risicogebied. Op basis van de inschatting van het feitelijke risico

- 61 -


is het risicobedrag berekend wat afgezet wordt tegen het weerstandsvermogen. De impact en de kans zijn gekwantificeerd als hoog (H), gemiddeld (G) of laag (L). Bedragen luiden in €. Risicogebied A. Organisatie ontwikkeling B. Beïnvloedbaarheid van de begroting C. Baanhoek-West D. Dekking reserve infrastructurele werken E. Ondergrond viaduct Lockhorst F. Eneco NV G. GR Sociale Dienst Drechtsteden H. Stichting Openbaar Primair Onderwijs I. GR Sociale Werkvoorziening Drechtwerk J. GR 'en Zuid-Holland Zuid K. Tekort “Manden Maken” L. Regionalisering Brandweer M. NV HVC / Gevudo N. ROM-D O. Garantiestellingen P. MerwedeLingelijn post onvoorzien Q. Uitgaven CJG R. Bouwleges S. Waarde vastgoed Totaal

Brutobedrag P.M. P.M. 0 1.500.000 P.M. P.M. P.M. 100.000 200.000 100.000 190.000 P.M. 6.800.000 818.182 23.000.000 1.100.000 P.M. 100.000 P.M. 33.908.182

Risicobedrag P.M. P.M. 0 500.000 P.M. P.M. P.M. 100.000 200.000 0 190.000 P.M. P.M. 409.091 570.000 1.100.000 P.M. 100.000 P.M. 3.169.091

Impact G G 0 H G L G H H L L G H G H H L H H

Kans G G 0 H G L H G H H G G L G L H L H G

3.2.5. Conclusies over het weerstandsvermogen De risico-inventarisatie van circa € 3,2 miljoen is bepaald door alle netto risico’s bij elkaar op te tellen. Het is niet reëel om te veronderstellen dat alle risico’s zich tegelijkertijd zullen voordoen. Anderzijds kunnen door onderlinge samenhang de werkelijke risico’s hoger komen te liggen. Daarom wordt een bandbreedte voor de benodigde weerstandscapaciteit gehanteerd van 75% tot 125% van de geïdentificeerde risico’s. Voor Sliedrecht betekent dit een benodigde minimale weerstandscapaciteit in een bandbreedte van € 2,5 tot € 4,1 miljoen. Door de raad is besloten dat de algemene reserve een minimumniveau moet hebben van € 4,0 mln. als risicobuffer. Dit niveau is dus nog steeds actueel. In het geprognosticeerd verloop van de algemene reserve zijn de toekomstige claims voor zover bekend al opgenomen. Ultimo 2015 wordt een algemene reserve geprognosticeerd van circa € 7,5 miljoen. Op basis hiervan kan worden geconcludeerd dat het weerstandsvermogen toereikend is om de geformuleerde risico’s te dekken. 3.2.6. Nota Risicomanagement In 2013 zal, mede in het kader van de operatie STOER, onderdeel financiële strategie, een nota Risicomanagement worden opgesteld. Hiermee krijgt de raad een instrument in handen om de kaderstellende en controlerende rol op het gebied van risicobeheer verder in te vullen. Op dit moment ontbreekt het aan een dergelijk kader.


- 62 -

3.3. Onderhoud kapitaalgoederen De gemeente beheert de openbare ruimte waarin veel activiteiten plaatsvinden zoals wonen, werken en recreëren. Daarvoor zijn kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, kunstwerken, groen, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan, is bepalend voor het voorzieningenniveau en de jaarlijkse lasten. In dit onderdeel van de begroting wordt aangegeven voor welk ambitieniveau de gemeente heeft gekozen, inclusief de financiële consequenties hiervan. Het door de raad gewenste onderhoudsniveau is van invloed op de lasten. Het beleid betreffende de kapitaalgoederen wordt door middel van beleidsnota's vastgesteld. Dergelijke nota’s bieden ruimte om algemene beleidslijnen voor de inhoudelijke kaders (de visie van de raad op de kwaliteit van de kapitaalgoederen) en procedurele kaders (afspraken tussen raad en college over besluitvorming en informatievoorziening) vast te stellen. Het beleid van de gemeente voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder andere opgenomen in: - de Nota Groenstructuurplan (vastgesteld september 2003); - de Nota onderhoud gebouwen (vastgesteld in 2006); - het Gemeentelijk Rioleringsplan 2012-2018 (vastgesteld in 2011); - het Verkeersbeleidsplan (vastgesteld in 2010) met het uitvoeringsprogramma (vastgesteld in 2011); - het Programma Duurzaam Veilig (vastgesteld juli 2002); - het Beleidsplan onderhoud wegen 2010-2014 (vastgesteld in 2011). Als uitgangspunt geldt dat op basis van beheerplannen jaarlijks budgetten worden geraamd voor het onderhoud dat in het begrotingsjaar moet worden uitgevoerd en dat voldoende wordt gereserveerd (stortingen in onderhoudsvoorzieningen) voor het uitvoeren van toekomstig onderhoud. Hierna gaan we nader in op de specifieke beleidsvelden. 3.3.1. Openbaar groen en speelvoorzieningen De gemeenteraad heeft in september 2003 een groenbeleidsplan vastgesteld waarin op hoofdlijnen de uitgangspunten zijn vastgelegd voor onderhoud van het openbaar groen. De beheersaspecten zijn uitgewerkt in het Groenbeheerplan 2004. In het Groenbeheerplan zijn voor iedere beheergroep de kwaliteitsbeelden vastgelegd. Op basis van een inventarisatie van het aanwezige groen en de werkpakketten die nodig zijn om het gewenste kwaliteitsbeeld te realiseren, is de totaal benodigde arbeidscapaciteit en zijn de benodigde budgetten vastgesteld. 3.3.2. Riolering De gemeentelijke taken op het gebied van de riolering zijn gebaseerd op de Waterwet. Voor de uitvoering van deze wettelijke verplichting is gemeentelijke beleidsruimte aanwezig. Voldaan moet worden aan de richtlijnen van de waterkwaliteitsbeheerders (Waterschap Rivierenland en Rijkswaterstaat). Onvoldoende zorg voor het gangbaar houden van het rioolstelsel kan leiden tot schadeclaims. Sliedrecht voldoet sinds 2003 aan de basisinspanning riolering. In het najaar van 2011 is door de raad het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2012-2018 vastgesteld. Voor de komende jaren zijn onder andere de volgende projecten in het GRP opgenomen. - Joost van den Vondelstraat en omgeving (Dichtersbuurt); - Prof. Lorentzlaan en omgeving (Wetenschappersbuurt); - Talmastraat en omgeving (Staatsliedenbuurt); - Afkoppelen in combinatie met herstraten, reconstructies etc. Het GRP houdt rekening met de zogenoemde verbrede rioolheffing. Er wordt expliciet aandacht besteed aan de zorgplichten voor hemel- en grondwater. Het verbrede GRP bevat ook een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater en de gevolgen van de klimaatveranderingen. Ook zijn maatregelen ter voorkoming of beperking van nadelige gevolgen van de grondwaterstand opgenomen.

- 63 -


3.3.3. Waterbeheer In januari 2005 is het Stedelijk Water Plan (SWP) vastgesteld. Dit plan had een looptijd tot 2009, maar is, na de evaluatie met het waterschap in 2011, verlengd. Met de uitvoering van de maatregelen werd in 2004 begonnen. Het Gemeentelijk Afkoppel Plan (GAP) sluit aan op de uitgangspunten van het SWP. Het afkoppelen van verhardingen heeft voor zowel de waterkwaliteit als de waterkwantiteit geen nadelige gevolgen. Voor de vereiste waterberging moeten wij binnen de bebouwde kom nog 1 ha open water realiseren (1,2 ha is gerealiseerd). In de polder moeten wij nog 8,2 ha waterberging aanleggen. Deze waterberging wordt in samenspraak met het waterschap uitgewerkt. De maatregelen voor de waterberging moeten voor 2015 zijn uitgevoerd. 3.3.4. Wegen Met het raadsbesluit van 29 maart 2011 is het Beleidsplan Onderhoud Wegen 2010-2014 vastgesteld. Met dit besluit zijn de bezuinigingen in het kader van de Brede doorlichting op het onderhoudsprogramma van de wegen doorgevoerd. De raad heeft ingestemd met het verleggen van het CROW onderhoudscriterium (niveau B) naar drie andere criteria, namelijk het voorkomen van kapitaalvernietiging, het voorkomen van schadeclaims en het voldoen aan de toegankelijkheid (bij zettingen). Het hoofdwegennet krijgt daarbij de prioriteit boven de woongebieden. Bij de vaststelling van de onderhoudsbudgetten is rekening gehouden met een areaaluitbreiding als gevolg van de aanleg van de woonwijk Baanhoek-West. 3.3.5. Bruggen Voor de bruggen is in 2010 een onderhoudsrapport opgesteld. De onderhoudsmaatregelen voor de komende jaren zijn verwerkt in de voorziening onderhoud bruggen. 3.3.6. Openbare verlichting De gemeente Sliedrecht heeft het beheer van de openbare verlichting ondergebracht bij Stadsbeheer Dordrecht. Op basis van metingen in 2012 heeft Stadsbeheer Dordrecht een vervangingsplan opgesteld. Dit plan kan worden uitgevoerd met de beschikbare financiële middelen. 3.3.7. Gebouwen De “Nota onderhoud gebouwen” is vastgesteld in de raad van 18 december 2006. Door middel van deze nota is een onderbouwing gegeven van de onderhoudsbudgetten voor gebouwen in de begroting van Sliedrecht. 3.3.8. Reserveringen voor onderhoud In het kader van de begroting is het van belang dat kan worden aangegeven dat voldoende wordt gereserveerd voor toekomstig onderhoud. De omvang van de verschillende voorzieningen op 1 januari 2013 wordt aangegeven in paragraaf 3.2 Weerstandsvermogen. In 2013 zullen de volgende stortingen worden gedaan in de diverse voorzieningen. Omschrijving Vlaggen Subtotaal Programma 1 Brandweerkazerne (incl. dienstwoningen) Subtotaal Programma 2 Algemeen onderwijsbeleid Subtotaal Programma 3 Begraafplaats (gebouw) Begraafplaats (plantsoen) Begraafplaats (afkoop onderhoud) Kinderboerderij (gebouw) Kinderboerderij (plantsoen) Watergangen en sloten Speelvoorzieningen Recreatie voorzieningen


Noot

Categorie BBV Overig

1

2

Program ma 1

Gebouwen

2

Gebouwen

3

Gebouwen Groen Groen Gebouwen Groen Water Groen Groen

4 4 4 4 4 4 4 4

- 64 -

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

285 285 5.390

277 277 5.245

265 265 5.002

5.390 409.562 409.562 950 2.260 195.865 4.045 1.914 43.972 39.112 4.725

5.245 486.816 486.816 925 2.260 136.800 3.937 1.900 43.972 69.112 4.599

5.002 531.324 531.324 882 2.283 160.000 3.753 1.919 43.972 69.803 4.384

Omschrijving

Noot

Categorie BBV

Program ma 4

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Openbaar groen Groen 17.124 18.065 19.519 Subtotaal Programma 4 309.967 281.570 306.515 Zalencentrum De Lockhorst Gebouwen 5 23.500 22.870 21.804 Diverse multifunctionele accommodaGebouwen 5 18.380 17.887 17.055 ties Verenigingsaccommodatiegebouw Gebouwen 5 5.240 5.100 4.862 Binnensportaccommodaties Gebouwen 5 32.685 31.810 30.327 Buitensportaccommodaties Gebouwen 5 11.227 11.600 11.716 Zwemaccommodatie De Lockhorst Gebouwen 5 32.240 31.376 29.909 Subtotaal Programma 5 123.272 120.643 115.673 Onderhoud riolering Riolering 7 406.608 406.933 537.368 Onderhoud wegen 3 Wegen 7 675.000 862.971 838.374 Bruggen Wegen 7 26.075 26.596 26.862 Openbare verlichting Wegen 7 31.291 31.917 32.236 Binnenhaven Water 7 5.632 5.745 5.802 Ponton waterbus 4 Water 7 271 14.149 14.290 Subtotaal Programma 7 1.144.877 1.348.311 1.454.932 Toren NH-kerk met uurwerk Gebouwen 8 1.980 1.927 1.837 Klok en carillon raadhuis Gebouwen 8 1.576 1.534 1.462 Subtotaal Programma 8 3.556 3.461 3.299 Gemeentewoningen Gebouwen 9 8.151 7.680 7.752 Standplaatsen woonwagens Gebouwen 9 5.106 5.208 5.260 Woonwagens Gebouwen 9 1.290 1.315 1.328 Subtotaal Programma 9 14.547 14.203 14.340 Raadhuis Gebouwen 10 11.135 10.837 10.331 Gemeentekantoor Gebouwen 10 22.527 21.930 20.909 Gemeentewerf Gebouwen 10 4.920 4.788 4.565 Wijkonderkomens plantsoenen Gebouwen 10 1.490 1.450 1.382 Subtotaal Programma 10 40.072 39.005 37.187 Totaal generaal 2.051.528 2.299.531 2.468.537 Noten: 1. Betreft de stortingen in de voorziening huisvesting en calamiteiten onderwijs. Deze voorziening is niet alleen bedoeld voor onderhoud buitenkant schoolgebouwen, maar ook voor investeringen ten behoeve van uitbreiding, nieuwbouw en eerste inrichting. 2. Vanaf 2012 wordt een bedrag van circa € 69.000 jaarlijks toegevoegd aan de voorziening. 3. In 2011 is besloten om het jaarlijks exploitatiebudget direct onder te brengen in de voorziening onderhoud wegen. De onderhoudsmaatregelen conform het “Beleidsplan onderhoud wegen” worden vervolgens in deze voorziening ingepland. 4. In het kader van bezuinigingsmaatregelen was besloten de reservering voor groot onderhoud ponton waterbus in 2010 en 2011 te bevriezen. Vanaf 2012 wordt een bedrag van circa € 14.000 jaarlijks toegevoegd aan de voorziening

- 65 -


3.4. Financiering In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere risicobeheer (met name rente- en kredietrisico), de financieringspositie, het kasbeheer en de informatievoorziening. 3.4.1. Algemeen De uitvoering van de gemeentelijke financieringsfunctie wordt uitgevoerd binnen de kaders zoals gesteld in de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) waarin vooral transparantie en risicobeheersing centraal staan. De transparantie krijgt vorm in een financieringsstatuut evenals een financieringsparagraaf in begroting en rekening. De risicobeheersing is gericht op renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Treasury heeft tot doel de financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd, en het daarbij afdekken van vooral rente- en kredietrisico’s. De treasuryfunctie van de gemeente Sliedrecht heeft daarbij ten doel dat uitsluitend de publieke taak wordt gediend en dat een prudent beleid gevoerd wordt binnen de kaders die zijn gesteld in de Wet fido. In september 2010 is een nieuw Financieringsstatuut in werking getreden waarin het gemeentelijke treasurybeleid is geactualiseerd. 3.4.2. Ontwikkelingen De huidige de schuldenproblematiek in Europees verband heeft ertoe geleid dat ook op nationaal niveau meer focus is gekomen op begrotingsdiscipline en schuldposities. Op dit moment is er in Nederland op twee fronten nieuwe wetgeving in de maak die mogelijk grote financiële gevolgen gaat krijgen voor gemeenten, te weten: 1. de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF). Op 24 september 2012 heeft Minister De Jager de Wet Hof (toch) ingediend bij de Tweede kamer. In dit wetsvoorstel is vastgelegd dat het EMU-tekort (de zogenaamde “Zalmnorm” van 3%) op basis van de begroting voor 2012 en 2013 in totaal onder de 0,5% van het bruto binnenlands product (bbp) blijft. Dit percentage geldt voor het collectief van gemeenten, provincies en waterschappen samen. De EMU-norm kan voor lokale overheden belemmerend werken op het gebied van investeringen: het rijk en Europa werken volgens het kasstelsel (uitgaven en ontvangsten), lokale overheden op basis van het stelsel van baten en lasten (waarbinnen investeringen worden toegerekend aan de gebruiksduur). In het kasstelsel – en daarmee ook voor de EMU-norm – tellen investeringen in het jaar waarin ze worden gedaan volledig mee bij de bepaling van het begrotingssaldo van het desbetreffende jaar. Binnen het stelsel van baten en lasten is dat niet het geval en tellen slechts de kapitaallasten voor dat jaar mee. Daarentegen telt het terug investeren van “gespaard” geld, dat voor lokale overheden budgettaire effecten neutraliseert, in de EMU-norm niet mee. Als voorbeeld noemen we het investeren in vervanging van riolering: binnen onze gemeente worden de effecten/pieken hiervan geëgaliseerd met een voorziening; voor de EMU-norm tellen echter slechts de investeringen in enig jaar mee. Op een aantal punten is de wet ten opzichte van een eerdere versie aangepast. Meest in het oog springend is het loslaten van specifieke eisen ten aanzien van de maximale EMU-tekorten van afzonderlijke gemeenten, provincies en waterschappen. In plaats daarvan wordt er een maximum gesteld aan het EMU-tekort van alle decentrale overheden samen. De wet geeft op die manier ruimte aan lokale investeringen. Welke bijdrage de decentrale overheden exact leveren aan het op orde brengen van de overheidsfinanciën wordt steeds – na overleg met de koepelorganisaties – aan het begin van iedere kabinetsperiode vastgesteld. In 2012 en 2013 is het aandeel van de decentrale overheden in het totale EMU-tekort op basis van bestuurlijke afspraken gemaximeerd op 0,5% bbp. De komende jaren moeten het Rijk en de decentrale overheden samen optrekken bij het streven naar begrotingsevenwicht. Dat betekent dat de wederzijdse EMU-tekorten, mede op basis van de wet Hof, geleidelijk afgebouwd moeten worden.


- 66 -

Het wetsvoorstel voorziet in een correctiemechanisme voor het geval Nederland uit koers zou raken bij het pad naar begrotingsevenwicht. In een dergelijke situatie is het kabinet in de toekomst op basis van de wet Hof verplicht om aanbevelingen vanuit de Europese Commissie onverkort over te nemen. De bijbehorende budgettaire maatregelen worden in de vorm van een herstelplan aan de Tweede Kamer voorgelegd. De Raad van State geeft advies over het herstelplan en waakt tevens over de uitvoering en planning. Het gaat daarbij onder andere om het hanteren van vaste uitgavenplafonds, het principe van automatische stabilisatie aan de inkomstenkant van de begroting, en het baseren van het begrotingsbeleid op de meerjarencijfers en de macro-economische ramingen van het Centraal Planbureau. De concrete gevolgen voor onze gemeente zijn op dit moment nog niet duidelijk. 2. Schatkistbankieren. In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken dat decentrale overheden vanaf 2013 (tijdelijke) overschotten aan geldmiddelen verplicht bij het Rijk zullen moeten stallen. Dit wordt aangeduid als schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Het is dus beter om te spreken van schatkistbeleggen. Het aanhouden van overschotten bij het Rijk betekent de Nederlandse Staat minder geld hoeft te lenen op de financiële markten, wat een voordelig effect geeft op de staatsschuld. Voor gemeenten betekent dit echter een aantasting van de autonomie met betrekking tot de wijze waarop zij met haar overtollige middelen wenst om te gaan. Daarnaast zullen gemeenten genoegen moeten nemen met lagere rendementen. Hoewel een wettelijke grondslag nog moet worden gecreëerd, is al wel bepaald dat alle na 4 juni 2012 vrijkomende middelen onder de nieuwe regels zullen vallen. Gezien het feit dat gemeente Sliedrecht met name aan de opnemende kant van het financieringsspectrum zit, zullen de gevolgen voor de gemeente naar verwachting beperkt zijn. Zodra beide geschetste ontwikkelen in wetgeving verankerd zijn zal worden bezien in hoeverre het gemeentelijke Financieringsstatuut moet worden aangepast. Het afgelopen jaar heeft de renteontwikkeling het volgende beeld laten zien.

Verloop rentetarieven 1 juli 2011 - 1 juli 2012

4,00%

10-jaars IRS 3-maands Euribor

2,00%

1,00%

-1 2 ju l 1-

1ok t-1 1 1no v11 1de c11 1ja n12 1fe b12 1m rt 12 1ap r-1 2 1m ei -1 2 1ju n12

11 se p-

-1 1

1-

1au g

ju l

-1 1

0,00%

1-

Percentage

3,00%

Datum

- 67 -


Omschrijving

Korte rente (3-maands Euribor), ca. Lange rente (10-jaars IRS), ca. Spread

Vorig jaar (begin juli 2011)

Actueel ten tijde van opstelling begroting 2013 (begin juli 2012)

Toe-/afname

1,55% 3,45% 1,90%

0,65% 1,96% 1,31%

-0,90% -1,49% -0,59%

De ontwikkeling van de korte rente staat vooral onder invloed van het monetaire beleid zoals uitgevoerd door de Europese Centrale Bank (ECB). De daling van de korte rente gedurende het afgelopen jaar is dan ook met name het gevolg van de door de ECB doorgevoerde verlagingen van de voorschotrente (‘refirente’). Om de oplopende inflatie te beteugelen zag men zich genoodzaakt om de rente eind 2011 in twee stapjes van 0,25% te verlagen van 1,50% naar het huidige niveau van 1%. De geldmarkt heeft deze beweging gevolgd. Op de kapitaalmarkt was het afgelopen jaar eveneens een dalende rente zichtbaar, zelfs in forse mate. De lange rente (Interest Rate Swap, IRS) daalde in die periode namelijk, geheel tegen de verwachtingen in, met maar liefst circa 1,5 procentpunt van 3,45% naar een actueel niveau van iets onder de 2%. Deze daling werd veroorzaakt door de Europese schuldencrisis. In het licht hiervan behoorde de Nederlandse staat namelijk het afgelopen jaar, samen met Duitsland en enkele Scandinavische landen, tot een vluchthaven voor centrale banken en grote institutionele beleggers. Dit grote aanbod van kapitaal vertaalde zich in een lagere rente. Uit voorgaande grafiek blijkt echter wel dat de lange rente gedurende de maand juni 2012 gevoelig is opgelopen. Deze rentestijging werd met name veroorzaakt doordat Spanje zich nadrukkelijk bij het Europese schuldenloket had gemeld, een beroep dat tot een veelvoud aan steun zou kunnen leiden dan ten aanzien van Griekenland het geval was. De onzekerheid over in hoeverre dergelijke bijdragen door landen als Nederland gedragen kunnen worden deden de rente flink oplopen. Afgewacht moet worden in hoeverre dit effect doorzet. Voor het komende jaar wordt door een aantal sector- en grootbanken gemiddeld de volgende renteontwikkeling voorzien, waarbij benadrukt moet worden dat dit een momentopname is die dagelijks wijzigt. Omschrijving

Korte rente (3-maands Euribor), ca. Lange rente (10-jaars IRS), ca. Spread

Actueel ten tijde van opstelling begroting 2013

Gemiddelde verwachting stand over 1 jaar

Toe-/ afname

0,65% 1,96% 1,31%

0,76% 2,50% 1,74%

0,11% 0,54% 0,43%

Bovenop de vermelde IRS-niveaus berekenen banken bij het verstrekken van financiering opslagen. Deze opslagen zijn het afgelopen jaar opgelopen en bedragen thans circa 0,8% (80 basispunten) voor een 10-jaars lening. Door ontwikkelingen als de schuldencrisis en strengere vermogensvereisten voor banken, de zogenoemde Basel III-richtlijnen, kunnen deze opslagen verder oplopen. Geconcludeerd kan worden dat met name voor de lange rente een stijging wordt verwacht. Het renteverschil tussen korte en lange rente zal daarmee oplopen. 3.4.3.

Financieringspositie

3.4.3.1. Financiering activa De activa van de gemeente Sliedrecht zullen per begin 2013 naar verwachting als volgt gefinancierd zijn (bedragen x € 1,0 mln.).


- 68 -

Omschrijving Totale boekwaarde investeringen

Bedragen per 1-1-2013 €

Vaste financieringsmiddelen: Reserves Voorzieningen Langlopende leningen Financieringstekort

€ € €

63,8

21,8 11,6 15,8 €

14,6

3.4.3.2. Interne rente Voor de interne doorberekening van de rentekosten naar de investeringen hanteert de gemeente Sliedrecht een percentage van 5 %. De gemeente hanteert hierbij geen (egalisatie)reserve, maar brengt het saldo jaarlijks tot uitdrukking in de exploitatie (product 136, saldi kostenverdeelstaat). 3.4.4. Leningenportefeuilles: opgenomen leningen en uitzettingen De navolgende tabel geeft inzicht in het verwachte verloop van de portefeuille aan opgenomen langlopende leningen in 2013 (bedragen x € 1.000). Dit betreft 3 leningen. Omschrijving

Bedrag

Restantschuld per 1 januari 2012 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Restantschuldper31december2012

€ € € € € € €

15.807 1.04214.765

Gemiddeld percentage 4,69%

4,69%

Uitzettingen is de term die de Wet fido bezigt voor verstrekte langlopende geldleningen en beleggingen. Voor een overzicht van de gemeentelijke uitzettingen wordt verwezen naar 3.4.7. 3.4.5. Risicobeheersing Risicobeheersing rondom de treasuryfunctie vormt een van de pijlers van de Wet fido. In beginsel kunnen de desbetreffende risico’s worden onderscheiden in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Voor gemeente Sliedrecht zijn de twee laatstgenoemde risico’s niet van toepassing. Ten slotte bestaat een informatierisico, namelijk het risico dat relevante informatie niet tijdig of volledig bij de treasuryafdeling onder aandacht wordt gebracht. 3.4.6. Renterisico’s Renterisico’s kunnen vanuit Wet fido-optiek worden bezien op de korte en op de langere termijn. 3.4.6.1. Renterisico op korte schuld: de kasgeldlimiet Met de kasgeldlimiet is in de Wet fido een norm gesteld voor het maximum bedrag waarop de gemeente haar financiële bedrijfsvoering met kortlopende middelen (looptijd < 1 jaar) mag financieren. Deze norm bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten. Indien de kasgeldlimiet bij herhaling wordt overschreden dient er geconsolideerd te worden ofwel moet één en ander worden omgezet in langlopende financiering. Voor 2013 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Sliedrecht als volgt bepaald. Begrotingstotaal Relevant percentage Kasgeldlimiet

€ €

48,446 8,5% 4,118

miljoen miljoen

De gemeente Sliedrecht verwacht in 2013 binnen de kasgeldlimiet te opereren. Bij beoordeling van een eventuele financieringsbehoefte zal de kasgeldlimiet optimaal worden benut. 3.4.6.2. Renterisico op langlopende schuld: de renterisiconorm De gemeente loopt renterisico op het moment dat nieuwe leningen moeten worden aangetrokken (herfinanciering) of als een renteherziening van toepassing is. Om het renterisico te beheersen is in de Wet fido de renterisiconorm geformuleerd. Het doel van deze norm is om overmatige afhankelijkheid van het renteniveau in één bepaald jaar te voorkomen, één en ander ter bescherming van de

- 69 -


gemeentelijke financiële positie. Met deze norm bevordert de Wet fido een solide financieringswijze bij openbare lichamen. Conform voorschrift van de geactualiseerde Wet fido wordt het renterisico in onderstaande tabel voor de komende vier jaren bepaald, terwijl de renterisiconorm alleen betrekking heeft op het totaal van de begroting van het komende jaar (bedragen x €1.000). Renterisico's Renteherzieningen Aflossingen Renterisico

2013 1.042 1.042

€ € €

Berekening renterisiconorm Begrotingstotaal 2013 Percentage cf. regeling Renterisiconorm 2013

€

48.446 20% 9.689

Toetsing renterisico aan norm: Renterisico Renterisiconorm Onderschrijding

€ € €

1.042 9.689 8.647-

€

€ € €

2014 1.050 1.050

€ € €

2015 1.002 1.002

2016 1.011 1.011

€ € €

Uit deze opstelling blijkt dat de gemeente binnen de grenzen van de renterisiconorm opereert. 3.4.7. Kredietrisico’s Kredietrisicobeheersing richt zich op de kredietwaardigheid (en dus risicoprofiel) van de tegenpartijen bij financiële transacties. Kredietrisico’s kunnen worden gelopen vanuit uitzettingen (verstrekte geldleningen, beleggingen) of uit verleende garanties. 3.4.7.1. Verstrekte geldleningen Ingedeeld naar risicocategorie kan voor 2013 het volgende verloop worden verwacht (bedragen x € 1.000). Categorie

Verwachte stand per 1-1-2013 31-12-2013 974 974 85 60 1.059 1.034

Gemeenten / Provincies Overheidsbanken Woningcorporaties met garantie WSW Semioverheidsinstellingen Financiële instellingen (A en hoger) Overige toegestane instellingen volgens Treasurystatuut Niet-toegestane instellingen volgens Treasurystatuut Totaal

% verdeling per eind 2013 94,2% 5,8% 100%

Het hierboven bij semioverheidsinstellingen vermelde bedrag betreft de deelneming in danwel leningen verstrekt uit hoofde van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). 3.4.7.2. Verleende garanties De borgstellingen kunnen als volgt worden gespecificeerd naar risicogroep (bedragen x € 1.000) Categorie

Risico

Directe borgstellingen (m.b.t. lokale instellingen, verenigingen e.d.) Achtervangpositie in waarborgfondsen (bijv. Waarborgfonds Sociale Woningbouw) Totaal

Middel/ hoger Laag

Verwachte stand per 1-1-20123 31-12-2013 41.470 40.049

% verdeling per eind 2013 48,1%

43.361

43.242

51,9%

84.831

83.291

100,0%

3.4.8. Kasbeheer De inrichting van het betalingsverkeer (het beheer van het gemeentelijke rekeningstelsel, het coördineren van bevoegdheden en het verrichten van feitelijke betalingen) evenals de saldoregulatie wordt verzorgd vanuit Servicecentrum Drechtsteden. De gemeente was, is en blijft daarbij overigens eigenaar van de betreffende banken girorekeningen. Gemeente Sliedrecht onderhoudt bankrelaties met Bank Nederlandse Gemeenten en Rabobank. Programmabegroting 2013

- 70 -

Een hulpmiddel bij de saldoregulatie en voor het eventueel opnemen van langjarige financiering is de meerjarige liquiditeitenplanning, welke door het SCD in nauw overleg met de gemeente is opgezet. Deze planning wordt periodiek geactualiseerd op grond van nieuwe informatie of inzichten. Uit de meest recente planning blijkt dat aanvullende financiering voor de lange termijn vooralsnog niet noodzakelijk is. 3.4.9. Informatievoorziening Minimaal twee maal per jaar vindt een overleg plaats met het Servicecentrum Drechtsteden over de voortgang en uitvoering van de treasuryzaken. Indien daartoe vanuit gemeente of vanuit SCD behoefte dan wel noodzaak wordt gevoeld vindt daarnaast ook contact op incidentele basis plaats. Voor zover relevant zullen door het SCD rapportages worden opgeleverd voor in- of extern gebruik.

- 71 -


3.5. Bedrijfsvoering 3.5.1. Organisatieontwikkeling Het werken aan de verdere verbetering van de prestaties van de ambtelijke organisatie staat ook in 2013 niet stil. In 2012 is door de raad besloten dat Sliedrecht een zelfstandige gemeente blijft waar `regie als overwegende werkwijze´ wordt gehanteerd. Het werken langs de lijn van opdrachtgever – opdrachtnemer is hierbij een belangrijke pijler die in 2012 vormgegeven is. In 2013 vindt verdere uitwerking en implementatie plaats. Ook de doorlopende acties uit het lopende verbeterprogramma worden in 2013 voortgezet (zie follow-up rekenkameronderzoeken en overige relevante onderzoeken in deze paragraaf). 3.5.2. Herijking sturingscyclus Er wordt invulling gegeven aan de nieuwe sturingscyclus. Met name de kadernota 2013 heeft een belangrijke plaats in deze cyclus. Op 26 juni heeft de raad de eerste Kadernota voor Sliedrecht vastgesteld die de richting bepaalt voor deze Programmabegroting 2013. Ook is de jaarrekening 2011 een maand vervroegd en is bestuursrapportage 2012 gelijktijdig met deze programmabegroting geagendeerd voor behandeling in de raad. De documenten zélf hebben een restyling ondergaan. In deze programmabegroting is weer een stap voorwaarts gezet. Er is meer scherpte aangebracht in de doelstellingen, maatregelen in de programma's. Door regelmatig te evalueren met de auditcommissie ontstaat er een proces van continue verbetering in de planning en controlcyclus. 3.5.3. Beheersing projecten De ingezette verbeterslag bij de projectbeheersing wordt verder voortgezet. Nu de basis is gelegd met de projectadministratie en het genereren van projectinformatie op raadsniveau, wordt de projectcontrol en het portfoliomanagement verder vormgegeven. Voor een verdere verbetering van de projectbeheersing zal in 2013 tijdschrijven worden ingevoerd. Daarmee kan naar een betere capaciteitsbeheersing worden toegewerkt. Belangrijkste ontwikkeling is echter dat gewerkt wordt aan de invoering van intern opdrachtgever - opdrachtnemerschap. In combinatie met bovenstaand instrumentarium, zal dit de beheersing van projecten in 2013 een verdere impuls gaan geven. 3.5.4. Kerntakendiscussie en operatie STOER In de kadernota 2013 is de basis gelegd voor het voeren van een kerntakendiscussie en de opstart van de operatie STOER: Sliedrecht TOekomstvast En financieel Robuust. Beide –met elkaar samenhangende trajecten- lopen door in 2013. Ten aanzien van de takendiscussie wordt aangekoerst op afronding hierin in het voorjaar van 2013 zodat de resultaten in de kadernota 2014 kunnen worden meegenomen. Het in operatie STOER gehanteerde financiële scenario is in belangrijke mate afhankelijk van landelijke ontwikkelingen (bezuinigingen, decentralisaties). Zodra er op onderdelen van het landelijk beleid duidelijkheid ontstaat voor de gemeentefinanciën zal dit in het scenario en als onderdeel van operatie STOER worden verwerkt. 3.5.5.

Drechtsteden

3.5.5.1. Service Centrum Drechtsteden (SCD) Het jaar 2012 stond bij het SCD in het teken van de implementatie van het realisatieplan, wat is opgesteld naar aanleiding van de evaluatie. De uitvoering van het realisatieplan heeft een reorganisatie tot gevolg gehad. Het SCD verwacht dat door deze reorganisatie en de diverse taakstellingen er boventalligheid ontstaat wat gepaard zal gaan met frictiekosten. De kosten hiervan zijn nog onbekend. In 2013 gaat het SCD verder met de doorontwikkeling, waarbij de volgende speerpunten centraal staan: - Organiseren van efficiënte en effectieve werkprocessen - Verdere verbetering van de adviesdiensten - Het vereenvoudigen van de financieringsstructuur voor meer transparantie Programmabegroting 2013

- 72 -

-

Een proactieve organisatiecultuur bewerkstelligen Mogelijke (gedeeltelijke) ontvlechting van de GR Zuid-Holland Zuid, de GR Veiligheidsregio en de GR Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Uitbreiden van het aantal klantorganisaties

3.5.5.2. Samenwerkingsinitiatieven Met de in 2012 gestarte “proeftuinen” Beleid, Dienstverlening, Openbare Ruimte, Ruimtelijke Ordening, is geëxperimenteerd in verdergaande ambtelijke samenwerking. Er wordt uitgegaan van zes zelfstandige gemeentebesturen die ieder verantwoordelijk blijven voor hun eigen opdrachten en de besluitvorming over de realisatie daarvan. De eenduidige ambtelijke sturingslijnen worden daarbij gecombineerd met de decentrale beschikbaarheid van capaciteit en lokale kennis waardoor een werkwijze ontstaat van één netwerkorganisatie. In de proeftuinen zijn inhoudelijke stimulansen en verminderde kwetsbaarheid ervaren met een meerwaarde voor kwaliteit en efficiency. Deze ervaringen geven zicht op de potentiële efficiencywinst die bij voortzetting van de proeftuinen vanaf 2013 taakstellend kan worden meegegeven. Aan het eind van 2012 wordt een evaluatie opgesteld die bepaald hoe verder gegaan moet en kan worden. De besluitvorming vindt hierover in het eerste kwartaal van 2013 plaats. 3.5.6.

HRM

3.5.6.1. Personeelsgesprekken In de personeelsgesprekken maken leidinggevende en medewerker afspraken over functioneren, (loopbaan)ontwikkeling en te behalen resultaten. Het personeelsgesprek geeft inzicht in die zaken die de Sliedrechtse medewerker bezighoudt: kwaliteit, gezondheid & welbevinden, loopbaanontwikkeling, groeimogelijkheden, levensfase en combinatie werk en privéleven. 3.5.6.2. Strategisch personeelsbeleid. In aansluiting op de in 2012 doorontwikkelde personeelsgesprekken en strategische personeelsplanning willen we het personeelsbeleid verder uitwerken. Een strategisch personeelsplan is bijna gereed. Met de verbetering van de gemeentelijke organisatie en mede met het oog op landelijke ontwikkelingen en demografische trends is het van belang om een structureel, strategisch en samenhangend strategisch personeelsbeleid te ontwikkelen en in te voeren. Dit beleid sluit aan bij de doelen van de (nieuwe) organisatie en geeft de gewenste organisatiecultuur aan, benadrukt het belang van de rol van leidinggevenden en verwoordt welk gedrag en welke competenties we verwachten van leidinggevenden en medewerkers. Daarnaast zal het beleid ook ingaan op onderwerpen als werving & selectie, arbeidsmarktcommunicatie en loopbaanontwikkeling. 3.5.6.3. Integriteit Het integriteitsthema heeft in het afgelopen jaar veel aandacht gekregen. Met kennissessies is het onderlinge gesprek op gang gebracht. Voortdurende aandacht voor dit thema is gewenst; door rondom voorbeelden het gesprek te blijven voeren, zal dit thema levend gehouden worden. 3.5.7.

Follow up rekenkameronderzoeken, 213a onderzoeken en andere relevante onderzoeken

3.5.7.1. Inleiding In het rekenkamerrapport “Sturingskracht” heeft de rekenkamer de volgende aanbeveling gedaan aan de raad: “Draag het college op zich via een nieuw te introduceren paragraaf in alle reguliere P&Cproducten te verantwoorden over de uitvoering van de aanbevelingen uit rekenkameronderzoek , 213a onderzoek en overige relevante onderzoeken adviesrapporten”.

Hierop heeft de raad het college opgedragen om deze aanbeveling uit te voeren. In januari 2012 heeft het college aan de raad een eerste rapportage ter kennisname aangeboden over deze aanbevelingen. - 73 -


In deze paragraaf zijn de aanbevelingen uit de volgende rapporten opgenomen die gedurende deze raadsperiode door de rekenkamer zijn opgesteld. 1. “Kerkbuurt en kunstgrasvelden” (juli 2010); 2. “Sturingskracht” (november 2011). Daarnaast zijn aanbevelingen opgenomen van het rapport ‘Lees maar er staat wat er staat’, dat de basis vormt voor het verbetertraject. Als eerste staan we stil bij de 213a onderzoeken. 3.5.7.2. 213a onderzoeken Bij het uitvoeren van de 213a onderzoeken passen we zoveel mogelijk het principe toe van "werk met werk maken". Dit heeft ertoe geleid dat een aantal voorgenomen verbetertrajecten zijn ondergebracht in het collegeonderzoeksplan (COP). De volgende onderzoeken worden uitgevoerd: 1. de verbijzonderde interne controle rechtmatigheid 2. de administratieve organisatie rondom de inkomsten begraafrechten 3. de verbetering van de processen. De punten 1 en 2 worden opgepakt in het vierde kwartaal 2012 / eerste kwartaal 2013. Met de verbetering van de processen is al een start gemaakt, bijvoorbeeld bij de planning & controlprocessen en de processen op het gebied van de subsidies. De uitkomsten van deze onderzoeken zullen, na vaststelling door het college, een plaats krijgen in de paragraaf bedrijfsvoering van de jaarrekening. 3.5.7.3. Aanbevelingen uit rekenkamerrapport “Kerkbuurt en kunstgrasvelden” In 2003 en 2004 heeft de rekenkamer onderzoek verricht naar de aanleg van Kunstgrasvelden en de herinrichting van de Kerkbuurt. In 2009 heeft de rekenkamer een review verricht waarin onderzocht is of de aanbevelingen uit 2003 en 2004 zijn uitgevoerd. De rekenkamer heeft geconstateerd dat er op het gebied van “opzet (is er beleid)” hoog wordt gescoord. Voor wat betreft de borging scoort de ambtelijke organisatie een voldoende. Enkele scores verdienen nog aandacht, te weten: a. Nauwlettend de borging (of werking) te volgen met betrekking tot de aanwezigheid van een overdrachtsdocument bij mogelijke wisselingen van projectleiding. b. Dit geldt ook voor schriftelijke aanstellingsbesluiten, waaruit ook hun competenties zijn aangegeven. c. Aandacht voor de juridische en financiële controlfunctie en de informatievoorziening door een voor iedereen toegankelijk dossierformat. Met betrekking tot deze aanbevelingen kan het volgende worden gemeld. a. Bij wisselingen in projectleiding is de overdracht met voldoende overdrachtsmaatregelen geborgd. b. Idem. c. Inmiddels is een financiële projectadministratie in gebruik. De financiële projectcontrol is daarmee geborgd. Wel wordt de control qua scope verder uitgebreid. Enerzijds door het benoemen van een onafhankelijke concerncontroller die de opzet en werking van de projectcontrol beoordeelt en waar nodig aanbevelingen doet ter verbetering. Anderzijds door het vormgeven van het portfoliomanagement binnen de gemeente Sliedrecht. Met het portfoliomanagement wordt beoogd een betere doorkijk te hebben van toekomstige projecten en benodigde investerings- en/of exploitatieruimte. Het proceseigenaarschap voor het portfoliomanagement wordt belegd bij de concerncontroller. 3.5.7.4. Aanbevelingen uit het rekenkamerrapport “Sturingskracht” In het rekenkamerrapport “Sturingskracht” is de collegereactie op de aanbevelingen op het rapport opgenomen. In hierna volgend schema, is op een aantal punten aangegeven hoe het college verder uitwerking geeft, in samenhang met de maatregelen als gevolg van het rapport ‘Lees maar er staat wat er staat’.


- 74 -

Nr. 1a.

1b.

Op college gerichte aanbevelingen uit het rapport sturingskracht Geef het college opdracht, in de eerste plaats, een lange termijnplanning op te stellen, aan de hand van het raadsprogramma en het (geactualiseerde) uitvoeringsprogramma voor de huidige raadsperiode, ter vaststelling van de raad. Vraag, aanvullend, daarna het college na te denken over de gewenste positie van Sliedrecht in de regio over twintig jaar en de uitkomsten daarvan aan de raad voor te leggen in een (geactualiseerde) structuurvisie.

1d.

Zorg ervoor dat de jaarlijkse P&C-producten raadsvoorstellen SMART zijn geformuleerd.

2.

Dring er bij het college op aan dat het management in de organisatieontwikkeling permanente en consequente aandacht heeft voor het ontwikkelen van politieke sensitiviteit en een strategisch adviesfunctie bij de organisatie. Dit door als management het goede voorbeeld te geven en uit te dragen en hieraan consequent functionering- en beoordelingsgesprekken en tijdens de dagelijkse uitvoering expliciete aandacht te besteden, maar ook door medewerkers te trainen in het politiek adviseren van college en raad en het schrijven van goede raadsvoorstellen. Draag het college op zich via de paragraaf bedrijfsvoering van de verschillende P&C-producten te verantwoorden over de ontwikkelingen op dit gebied. Verzoekt het college het management opdracht te geven dat het format wordt vertaald naar werkafspraken voor de organisatie en toe te zien op de naleving van het format. Markeer en gebruik de breed gedragen wens tot verbetering door als raad, college en management een werkconferentie te organiseren waarin de basis gelegd kan worden voor het creëren van synergie. Begin met het zoeken naar helderheid over wederzijdse wensen en verwachtingen over de rolinvulling van de verschillende actoren. Draag het college op zich via een nieuw te introduceren paragraaf in alle reguliere P&C-producten te verantwoorden over de uitvoering van de aanbevelingen uit rekenkameronderzoek, 213a onderzoek en overige relevante onderzoeken advies rapporten.

3b.

6.1.

6.2.

- 75 -

Waar verwerkt, c.q. nader voorstel voor verwerking Verwerkt onder 14 bij uitwerking aanbevelingen “Lees maar er staat wat er staat”..

Uit het raadsdebat is naar voren gekomen dat er twijfel is bij de raad of prioriteit moet worden gegeven aan een nieuwe lange termijn structuurvisie. De huidige structuurvisie wordt geactualiseerd, gedigitaliseerd en aangevuld met een uitvoeringsparagraaf. Het ontwerp van de Structuurvisie Sliedrecht 2020 is inmiddels aangeboden aan de raad voor bespreking. Het college gaat er van uit dat deze aanbeveling niet is overgenomen, en dat het blijft bij de huidige in bewerking zijnde structuurvisie. Maakt deel uit van het lopende traject verbetering begroting waarbij de auditcommissie namens de raad nadrukkelijk is betrokken. Overigens voldoende geborgd door acties onder 3. College heeft deze aanbeveling overgenomen en verwerkt deze informatie inmiddels in P&Cproducten. Daarnaast zijn inmiddels bijeenkomsten afgesproken tussen college en managementteam. Daarin zullen deze aspecten ook worden meegenomen. Trainingen in het kader van schrijven van college- en raadsvoorstellen is door de ambtelijke organisatie gevolgd in het eerste en tweede kwartaal van 2012.

College heeft dit inmiddels overgenomen.

College is daartoe bereid. Wij vragen aan de raad aan te geven welk moment daartoe het meest geëigend is.

College heeft deze aanbeveling overgenomen. Deze nieuwe paragraaf is voor het eerst opgenomen in de paragraaf bedrijfsvoering van de jaarrekening 2011. In deze begroting gebeurt dit voor de tweede maal.


3.5.7.5. Verbetertraject Per thema zijn de verbetermaatregelen genoemd en is aangegeven wat de stand van zaken is.

Instrumenten Lange termijn agenda Planning van werkzaamheden Informatievoorziening raad Kwaliteit stukken Uitvoering besluiten/toezeggingen

x x x x

x x

x x x

x

x

x x x

x x

x x x x x

x x x x

x x x x x

x x x x x

x x

x x

x x

x

x

x

x x x x x

x x x x x

x

x

x x

x

x

x

x x

x x

x x x x x

x x

x x x x x

product

t/m eind 2012

x x x x x

t/m 1 april 2012

x x x x x

type

proces

x x x

wanneer t/m eind raadsperiode

x x

Ambt. org.

houdbaarheid ambt.org.

kwaliteit proces/product

actoren

Raad

Functioneren Integriteit Cultuur (aanspreken op gedrag) Rolduidelijkheid Rolverdeling m.b.t. Drechtsteden (+ZHZ) Politiek debat Versterken interne controle Aansturing grote projecten Herijking raadsprogramma Toekomstnotitie Organisatieontwikkeling Herdefiniëren taken en taakinvulling Proces vergunningverlening Strategische kwaliteitsontwikkeling

rolduidelijkheid

cultuur

doelen

B&W

Schema Verbetertraject Sliedrecht Thema's

x x x x x

x x x x x

3.5.7.6. Rapport “Lees maar er staat wat er staat” Nr. 1. 1.1.

2. 2.1. 2.2.

2.3. 2.4. 2.5.

3. 3.1.

Omschrijving Integriteit Bijeenkomsten per geleding (evt. samen), training ambtelijke organisatie Het bureau BING heeft een integriteitprogramma uitgevoerd waaraan zowel het college als de ambtelijke organisatie hebben deelgenomen. Het programma omvatte ook elementen van cultuurverandering. In de tweede helft van 2012 worden hieruit naar voren gekomen aandachtspunten en acties samengevoegd tot een vervolgactieplan integriteit. Dit plan is tevens gericht op de permanente borging van integriteit in de organisatie. Cultuur (aanspreken op gedrag) Permanent aanspreken, reflectiemomenten organiseren, personeelsbeleid Integriteit zal als onderdeel van personeelsbeleid en functioneringsgesprekken in het reguliere beleid worden geïmplementeerd. Proces loopt tot einde raadsperiode. Eind 2012 is een actieplan gereed (zie 1.1). Het College van B&W heeft in november 2011 een meerdaagse bijeenkomst gehad waarin enerzijds de toekomst van Sliedrecht voor wat betreft strategie en organisatieontwikkeling besproken is. Anderzijds was het bespreken van gewenst gedrag onderling, richting raad en richting ambtelijke organisatie aan de orde, onder externe begeleiding. Een vervolgbijeenkomst heeft eind september 2012 plaatsgevonden. Het college heeft in 2012 twee bijeenkomsten gericht op cultuur, houding en gedrag georganiseerd. Het college organiseert tweemaandelijkse bijeenkomsten tussen college en managementteam, met als doel de strategische ontwikkeling en de cultuurverandering te bespreken. Looptijd tot einde raadsperiode. Het college heeft besproken op welke wijze persoonlijke coaching van collegeleden vorm kan krijgen en hier opvolging aan gegeven. Rolduidelijkheid Themabijeenkomsten per geleding (evt. samen) Het college heeft de notitie ‘Toekomst van Sliedrecht’ aan de raad aangeboden. Daarin wordt ingegaan op de ontwikkeling van een regie organisatie. De raad heeft de notitie op 21 februari 2012 vastgesteld.


- 76 -

Nr. 3.2.

3.3. 3.4.

3.5.

3.6. 3.7. 4. 4.1

5. 5.1

6. 6.1

6.2

7. 7.1. 7.2. 7.3. 7.4.

8. 8.1

Omschrijving Opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap zijn onderdeel van het lopende organisatieontwikkelingsprogramma, evenals nadere besluitvorming over het uitvoeren van taken in regionaal verband dan wel via private partijen. Uitwerking en implementatie zijn aan de orde voor zowel de politiek-bestuurlijke als ambtelijke organisatie, en loopt tot einde raadsperiode. Het college vindt het wenselijk het proces m.b.t. de ontwikkeling van een regie organisatie extern te laten ondersteunen. Een kredietvoorstel heeft de raad op 22 februari 2012 goedgekeurd. Looptijd van de externe ondersteuning is tot eind 2012. Het scherp formuleren van toetsbare prestaties is in ontwikkeling. De begroting 2012 laat zien hoe een start is gemaakt met de kwaliteitsverbetering van de begrotingen verantwoordingsdocumenten. De begroting 2013 laat een verdere doorontwikkeling zien. In overleg met de audit-commissie van de raad worden verdere verbeteringen doorgevoerd zodat sturing en controle door de raad beter worden gefaciliteerd. Looptijd tot einde raadsperiode. M.b.t. de informatievoorziening aan de raad wordt sinds kort onderscheid gemaakt tussen informatie die relevant is voor de sturing en controle van de raad, en datgene wat nodig is voor de uitvoeringssturing en controle van het college. Daartoe is in het presidium besloten. Dat betekent dat er gedifferentieerd wordt in de informatievoorziening, toegesneden op de respectievelijke rollen. Met het presidium is afgesproken over enige tijd te bespreken of de wijze waarop dit nu wordt ingevuld voldoet. Looptijd 2012 Het proces ‘op weg naar rolduidelijkheid’ is gestart, maar zal nog de nodige aandacht blijven vragen in de komende tijd. Niet alleen documenten moeten worden verbeterd, ook gedrag moet passen bij de rol. Elkaar blijven aanspreken moet vanzelfsprekend worden. Looptijd tot einde raadsperiode. Gezamenlijke bijeenkomsten van raad en college moeten nog worden gepland. Looptijd 2012/2013. Rolverdeling m.b.t. Drechtsteden (+ZHZ) Notitie maken, bespreken en vaststellen, implementeren in organisatie De notitie ‘Toekomst van Sliedrecht’ raakt zowel aan de lokale als de regionale ontwikkeling (zie ook boven). M.b.t. de regio wordt benoemd welke positie Sliedrecht kiest bij samenwerking. Besluitvorming heeft plaatsgevonden op 21 februari 2012. College heeft besloten tot deelname per 1-1-2012 aan twee zgn. proeftuinen in Drechtstedenverband. Deze zijn gericht op bundeling van kwaliteit en efficiënter werken. De proeftuinen hebben een looptijd tot eind 2012. Aan het einde van dit proeftuinjaar wordt aan de besturen een voorstel voorgelegd voor het vervolg. Bij de ontwikkeling van de regie organisatie is het van belang dat de (soms gezamenlijke) opdrachtgeverrol van Sliedrecht, en de opdrachtnemerrol van De Drechtsteden (en/of ZHZ) goed worden uitgewerkt. Zie ook 3.2. Looptijd tot einde raadsperiode. Politiek debat Randvoorwaarde formuleren en training per geleding (evt. samen) Alle betrokken medewerkers hebben in 2012 training gevolgd voor het schrijven van college- en raadsvoorstellen. In overleg met het trainingsbureau worden de formats voor college- en raadsvoorstellen verder verbeterd en vinden nog twee afrondende follow up sessies plaats (looptijd tweede helft 2012). Startnotities en raadsvoorstellen die beter zijn toegesneden op de rol van de raad, moeten bijdragen aan het uitlokken van het politieke debat. In ambtelijke organisatie en college wordt permanent extra aandacht besteed aan de implementatie van deze verbeteringen (zie ook 5.1). Versterken interne controle Afronding lopend proces Met de versterking van de interne controle is het afgelopen jaar veel voortgang geboekt. Per 1 augustus 2012 is de nieuwe, vaste controller gestart. . Deze functie zal zelfstandig en onafhankelijk worden gepositioneerd in de organisatie. De control functie heeft betrekking op zowel concerncontrol als projectcontrol. De afdeling P&C heeft te kampen met onderbezetting. Inmiddels is daarvoor ook een tijdelijke voorziening getroffen en een kredietvoorstel is door de raad op 22 februari 2012 goedgekeurd. De werving van een teamleider financiën loopt. Aanstelling naar verwachting in het vierde kwartaal van 2012. Aansturing grote projecten Procesbeschrijving grote projecten, rapportagesysteem, implementatie De Projectcontrol functie is ondergebracht bij P&C. Organisatie aanpassing is per 1 juli 2012 gerealiseerd. De actualisatie van de stand van zaken m.b.t. de grote projecten is opgenomen in de Kadernota 2013 Een verdere verfijning van de rapportage zal in overleg met de auditcommissie in de eerste helft van 2013 plaatsvinden. Door taakverschuivingen in de ambtelijke organisatie wordt meer ruimte gemaakt voor aansturing en uitvoering van grote projecten. Het bestuurlijk en ambtelijk opdrachtgeverschap wordt nader vormgegeven. Sliedrecht onderzoekt samen met Dordrecht naar mogelijkheden voor verregaande samenwerking op het gebied van projectmanagement, al dan niet in Drechtstedenverband. Herijking raadsprogramma Aanbieden voorstel aan raad in 2012 Herijking van het raadsprogramma is opgenomen in de kadernota 2013 en wordt verwerkt in de Programmabegroting 2013. - 77 -


Nr.

Omschrijving

9.

Toekomstnotitie Notitie bespreken en vaststellen, implementeren in organisatie De raad heeft op 21 februari 2012 de notitie vastgesteld. Implementatie via de uit te voeren stappen in de ontwikkeling van de organisatie en via de stappen benoemd bij rolduidelijkheid. Looptijd tot einde raadsperiode.

9.1. 9.2.

10. 10.1 10.2 10.3

10.4

11. 11.1. 11.2. 11.3.

12. 12.1 12.2

13. 13.1 13.2

14. 14.1. 14.2. 14.3.

15. 15.1

Organisatieontwikkeling Notitie maken, bespreken en vaststellen, implementeren in organisatie De notitie ‘Toekomst van Sliedrecht’ geeft richting aan de ontwikkeling van de organisatie. Deze notitie is op 21 februari 2012 door de raad vastgesteld. In het verlengde van de notitie ‘Toekomst van Sliedrecht’ werkt het college de ontwikkeling van de regie organisatie uit. Looptijd tot einde raadsperiode. Er lopen een aantal onderzoeken naar mogelijkheid en wenselijkheid van onderbrenging van werkzaamheden elders, zoals die m.b.t. de GEO-informatie en de milieutaken. Afronding van en besluitvorming over deze onderzoeken worden voorzien in de tweede helft van 2012. Ten aanzien van de reinigingstaak is in juni 2012 door de raad besloten deze in eigen beheer te blijven uitvoeren. Er lopen diverse kleinere verbetertrajecten, variërend van digitalisering bestuursprocessen en versnelde actie op toezeggingen raad tot een training kwaliteitsverbetering besluitvormingsdocumenten. Er wordt meegedaan aan de zgn. ‘proeftuinen’ beleid en dienstverlening. Deze zijn gericht op kwaliteitsbundeling en vergroting van efficiency van samenwerkende gemeenten. Realisatie 2012 en verder. Herdefiniëren taken en taakinvulling Kerntakendiscussie (relatie brede doorlichting) en implementeren keuzes In januari 2012 is informatie over de voortgang van de brede doorlichting aan de raad aangeboden. In maart 2012 is deze mondeling toegelicht. In de kadernota 2013 is een aanzet opgenomen voor het voeren van een kerntakendiscussie door de raad. Naar aanleiding van de besluitvorming door de raad eind juni 2012 wordt de takendiscussie verder voorbereid door het college. Looptijd tot en met voorjaar 2013 (als input voor de kadernota 2014). Implementatie in samenhang met operatie STOER (zoals verwoord in de kadernota 2013) en regie organisatie. Looptijd tot einde raadsperiode. Proces vergunningverlening Implementatie van aanpassingen en handhaving Proces verbetering vergunningverlening loopt. Vergunningen worden verleend conform de daarvoor geldende kaders, weten regelgeving. In de tweede helft van 2012 wordt een nieuw evenementenbeleid opgesteld waardoor de vergunningverlening op dit gebied verder wordt geoptimaliseerd. Er is inmiddels een strakker handhavingsregime ingezet. Betrokkenen worden eerder gewaarschuwd als in strijd met vergunningen wordt gehandeld en er wordt bijvoorbeeld bestuursdwang opgelegd en boetes geïncasseerd als horeca- of brandveiligheidsvoorschriften niet worden nageleefd. Blijvend aandachtspunt. Looptijd tot einde raadsperiode. Strategische kwaliteitsontwikkeling Formatieruimte beschikbaar maken voor nieuwe mensen, scholing zittende mensen Er is vacatureruimte vrijgemaakt voor het aanstellen van een strategisch beleidsmedewerker economie en bestuurlijke en regionale zaken. De vacature is per medio 2012 ingevuld. De gevraagde externe ondersteuning voor de ontwikkeling van de regie organisatie en kerntakendiscussie heeft ook tot doel en als effect dat eigen mensen meegenomen kunnen worden in een proces van kwaliteitsverbetering op de strategische advisering. Externe ondersteuning in 2012, blijvend aandachtspunt tot einde raadsperiode. Lange termijn agenda Korte termijn lopend, langere termijn (koppelen aan zomernota 2012) t.b.v. Agendacommissie Inmiddels is gewerkt aan de verbetering van de lange termijnagenda. Verder optimalisatie: tweede helft 2012. De zomernota, de kerntakendiscussie en herijking raadsprogramma moeten mede de ingrediënten leveren voor een betere en meer op de raad toegesneden lange termijnagenda. Realisatie 2012. Het college heeft in het eerste kwartaal 2012 –op basis van de afdelingswerkplannen- een concernwerkplan vastgesteld, wat ook moet bijdragen aan een goede planning van werkzaamheden. Planning van werkzaamheden Afdelingswerkplannen en uitwerkingen per kwartaal Concernwerkplan 2012 is eerste kwartaal vastgesteld. Op basis daarvan kan bijstelling/ prioritering van planning werkzaamheden plaatsvinden. Indien noodzakelijk biedt college voorstel tot wijziging lange termijnagenda aan de raad aan. Afdelingswerkplannen 2013 zullen na vaststelling van de begroting 2013 worden vastgesteld.


- 78 -

Nr. 16. 16.1 16.2 16.3 16.4 16.5 16.6

Omschrijving Informatievoorziening raad Themabijeenkomst 'handvest AIP' per geleding (evt. B&W en Raad samen) Zie blokje 3: rolduidelijkheid. In ambtelijke organisatie en college is de vastgestelde startnotitie nu de basis voor aanbieding daarvan aan uw raad. Naar aanleiding van recent overleg met raadsleden zal zo nodig verdere verbetering / aanpassing plaatsvinden. De college informatiebrief is gestandaardiseerd. Een eventuele bijeenkomst met de raad moet nog worden afgesproken. De afspraken tussen secretaris en griffier over de routing van documenten van en voor de raad begint zijn vruchten af te werpen, maar vraagt in het kader van de digitalisering nog wel aandacht. Looptijd 2012. Dit proces moet ook leiden tot snellere beantwoording van vragen van uw raad. Looptijd 2012.

17.

Kwaliteit stukken Training stukken schrijven, smart maken, P&C cyclus, formats en procedures, startnotities 17.1. Training is uitgevoerd in eerste en tweede kwartaal 2012 (zie 5.1.). 17.2. Er zijn inmiddels een aantal bijeenkomsten geweest waarin secretaris en griffier met beleidsambtenaren hebben gesproken over belang en nut van het volgen van formats en procedures, en over het belang van op de rol van de raad toegesneden stukken. Herhaling daarvan te plannen in tweede helft 2012. 17.3. P&C-cyclus wordt verder uitgewerkt conform afspraken met de auditcommissie. Looptijd tot einde raadsperiode.

18. 18.1 18.2

Uitvoering besluiten/toezeggingen Overzicht maken, bijhouden, bewaken In januari is een geactualiseerde lijst van toezeggingen met voorstellen voor afdoening door de raad vastgesteld, wat de nieuwe startlijst is voor 2012. In overleg met de griffier wordt gewerkt aan verdere optimalisatie van het proces. In het kader van de digitalisering van de bestuursprocessen wordt ook een voorziening getroffen om e.e.a. beter te kunnen bewaken en nakomen. Realisatie 3e kwartaal 2012.

- 79 -


3.6. Verbonden partijen 3.6.1. Overzicht verbonden partijen De uitvoering van een aantal gemeentelijke taken is overgedragen aan verbonden partijen. De gemeente blijft verantwoordelijk, maar voert de taken zelf niet meer uit. Voorbeelden zijn het onderbrengen van taken in de gemeenschappelijke regelingen (hierna: GR) Drechtsteden en ZuidHolland Zuid. Andere verbonden partijen van de gemeente zijn vennootschappen waarin Sliedrecht ook aandeelhouder is. Vaak hebben deze deelnemingen een historische achtergrond. Het betreft hier vooral de voormalige gemeentelijke nutsbedrijven. Daarnaast participeert Sliedrecht in private partijen die vanuit hun aard en werkgebeid een zeer nauwe relatie hebben met de gemeentelijke bedrijfsvoering; ook dit zijn verbonden partijen. Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen deelnemingen door de gemeente in publiekrechtelijke samenwerkingsorganisaties (gemeenschappelijke regelingen), privaatrechtelijke samenwerkingsorganisaties (N.V.’s, B.V.’s, stichtingen, verenigingen etc.) en publiekprivate samenwerkingsorganisaties (PPS-constructies). In onderstaand overzicht is voor de belangrijkste verbonden partijen aangegeven wat de relatie is met de doelstellingen die in onze begroting zijn opgenomen en (indien van toepassing) de beleidsvoornemens betreffende de verbonden partijen. Naam GR Drechtsteden, Dordrecht

Relatie met programma 1, 3, 4, 6, 7, 9, 10

GR Publieke Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid, Dordrecht

3, 6

GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, Dordrecht

2


Relatie met doelstellingen Het Bureau Drechtsteden en het Onderzoekscentrum Drechtsteden(OCD) dragen bij aan de doelstellingen van Programma 1. Op het gebied van Educatie (Programma 3) en de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand c.a. (Programma 6) is de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) een belangrijke uitvoeringsorganisatie. Het Servicecentrum Drechtsteden (SCD) voert ondersteunende taken uit (Programma 10). De gemeenschappelijke regeling is per 1 juli 2012 in werking getreden. De nieuwe gemeenschappelijke regeling is formeel gesproken een voortzetting van de rechtspersoon Regio Zuid-Holland Zuid, maar onder een nieuwe naam: “Gemeenschappelijke regeling Publieke Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid”. De GGD is een uitvoeringsorganisatie op het gebied van de Wet Publieke Gezondheid (WPG) en heeft van daaruit een belangrijke taak bij de realisatie van de doelstellingen in programma 3 en 6. Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) levert een bijdrage aan programma 3. Het Regionaal Economisch Overleg Zuid-Holland Zuid (REO ZHZ) is een advies- en overlegplatform waarin 23 gemeenten (19 gemeenten in Zuid-Holland Zuid en vier op GoereeOverflakkee), de Provincie Zuid-Holland, de Kamer van Koophandel Rotterdam en de Kamer van Koophandel Midden-Nederland samenwerken aan de economische ontwikkeling van de regio. Dit levert onder meer een gezamenlijke visie en aanpak op voor de herstructurering van bedrijventerreinen, maar ook over de afstemming over de vestiging van vooral perifere detailhandel. Het secretariaat van het REO ZHZ is ondergebracht bij de Regiostaf. Dit onderdeel levert een bijdrage aan de realisatie van de doelstellingen van programma 6 De Veiligheidsregio voert taken uit op het gebied van de rampenbestrijding, crisisbeheersing, brandweerzorg en de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR)

- 80 -

Beleidsvoornemens / ontwikkelingen Positionering SCD

Ontvlechten van het taakonderdeel Jeugdgezondheidszorg en uitplaatsing naar het consortium Rivas/Careyn per 1 juli 2012. In de begroting 2013 is rekening gehouden met de frictiekosten voor het ontvlechten van de JGZ.

Regionalisering brandweerzorg

Naam GR Omgevingsdienst ZuidHolland Zuid, Dordrecht

Relatie met programma 8

GR Sociale Werkvoorziening Drechtwerk, Dordrecht

6

GR Logopedische Dienst, Papendrecht

3

GR Parkschap Nationaal Park De Biesbosch, Dordrecht

5

GR Samenwerkingsverband Aangepast Sporten Drechtsteden

6

Bank Nederlandse Gemeenten N.V., Den Haag

10

Oasen N.V., Gouda

10

Eneco N.V., Rotterdam

10

ROM-D N.V., Dordrecht

10

Stichting Bedrijvencentrum Sliedrecht GR Gevudo, Dordrecht / N.V. Huisvuilcentrale NH (HVC), Alkmaar

6

MerwedeLingelijn B.V.

4, 10

7

Relatie met doelstellingen De Omgevingsdienst is een uitvoeringsorganisatie op het gebied van de wettelijke milieu- en omgevingstaken en waarbinnen milieuadvies in ruimtelijke ontwikkeling wordt uitgevoerd t.b.v. de deelnemende gemeenten en de Provincie Zuid-Holland. Uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw). Doelstelling hiervan is om zoveel mogelijk Wswgeïndiceerde inwoners aan passende arbeid te helpen. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan programma 6.

Bevorderen dat de leerlingen van de aangewezen scholen voor primair onderwijs voldoen aan de eisen die worden gesteld op logopedisch gebied. Dit omvat het horen, de primaire mondfunctie, de ademhaling en stemgeving, het spreken en de taalhantering. Vanuit het schap worden belangen behartigd t.a.v. de openluchtrecreatie, natuurbescherming en het bewaren en bevorderen van het landschapsschoon binnen het gebied. Vanuit deze invalshoek heeft het schap een relatie met de realisatie van de doelstellingen van programma 5. Bevorderen van gehandicaptensport in het gebied van de Drechtsteden, om zo veel mogelijk inwoners met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking blijvend in beweging te krijgen in het belang van hun gezondheid en ter bevordering van hun sociale integratie. De BNG draagt bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. De gemeente Sliedrecht bezit 31.200 aandelen die dividendopbrengsten genereren in programma 10. Oasen heeft als doel een duurzame en doelmatige drinkwatervoorzieningen binnen het verzorgingsgebied. De gemeente Sliedrecht bezit 24 van de 748 aandelen die dividendinkomsten genereren in programma 10. ENECO is een energiebedrijf in de vrije energiemarkt. De gemeente Sliedrecht is voor 0,57% aandeelhouder wat jaarlijks dividendinkomsten genereert in programma 10. Het doel van de ROM-D is het versterken en uitbouwen van de regionale economie van de Drechtsteden. De relatie met programma 10 is dividenduitkering die uit het aandeelhouderschap voortvloeit. Voorts is de ROM-D een uitvoeringsorganisatie die ook voor de gemeente Sliedrecht kan worden ingezet. Doel van deze stichting is het geven van ondersteuning aan startende ondernemers; daarmee is het lokale ondernemersklimaat gediend. Doel van deze verbonden partij is om vanuit milieuverantwoord afvalbeheer een bijdrage te leveren aan een duurzame leefomgeving. De GR Gevudo is aandeelhouder in HVC. Hieruit vloeien onder meer dividendinkomsten voort die worden uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten. Deze B.V. heeft tot doel om in samenwerking te komen tot een verbetering van de MerwedeLingelijn, onder meer door het realiseren van nieuwe stations c.a.

- 81 -

Beleidsvoornemens / ontwikkelingen Eventuele overdracht van bouwen woningtoezicht taken naar de omgevingsdienst. Met de val van het kabinet Rutte zijn de voorgenomen plannen tot bezuinigen op de Sociale Werkvoorziening en de invoering van de Wet Werken naar Vermogen (Wwnv) onzeker geworden. Geen

Geen

Geen

De BNG heeft zich ten doel gesteld in de huidige onzekere economische tijd stabiel op koers te blijven. Geen

Geen Geen

Geen Geen

Geen


3.6.2. Bijdragen aan verbonden partijen In de programmabudgetten voor 2013 is rekening gehouden met de budgetten ten behoeve van de te betalen algemene bijdragen, evenals ten behoeve van de directe dienstverlening van de verbonden partijen. Bedragen luiden in €. Bijdrage aan

Programma

GR Drechtsteden Inwonerbijdrage Bureau Drechtsteden, Bestuur en Staf Bijdrage t.b.v. het regionale IP&A deelprogramma 2 Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) Bijdrage Educatie (WEB-taken) Regionaal Platform Verkeersbeleid Sociale Dienst Drechtsteden (SDD): - Bijdrage in de apparaatskosten - Bijstandsverlening, minimabeleid, participatiebudget e.d. - WMO Hulpmiddelen / Huishoudelijke Hulp Bijdrage Waterbus Bijdrage walstroom Energieprogramma Bijdrage Wonen Voorrangs- en Klachtencommissie Gemeentebelastingen Drechtsteden (GBD) Servicecentrum Drechtsteden (SCD), basispakket Servicecentrum Drechtsteden (SCD), IP&A deelprogramma 1B GRD, Compensatie kostenindexering GRD, Lagere bijdrage (bezuinigingstaakstelling) Subtotaal GR Drechtsteden GR Publieke Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid Inwonerbijdrage Regiostaf Programmaraad Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten Jeugd Preventie Team Regionaal Economisch Overleg Inwonerbijdrage GGD Subtotaal GR Regio Zuid-Holland Zuid Bijdragen aan overige verbonden partijen GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid GR Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid - Inwonerbijdrage - Uitvoering wettelijke taken GR Logopedische Dienst, bijdrage per inwoner GR Parkschap Nationaal Park De Biesbosch GR Drechtwerk Subtotaal overige verbonden partijen Totaal generaal bijdragen aan verbonden partijen Totale lasten primaire begroting Totaal generaal als percentage van het begrotingsvolume

Begroting 2012

Begroting 2013

237.000 161.000 128.000 5.000 5.000

303.000 161.000 115.000 5.000 7.000

1.313.000 5.108.000 3.061.000 55.000 7.000 12.000 35.000 11.000 487.000 1.501.000 350.000 -63.000 -111.000 12.302.000

1.368.000 4.883.000 2.790.000 55.000 7.000 12.000 35.000 11.000 431.000 1.457.000 382.000 0 0 12.022.000

1 1 3 3 6 6

110.238 2.233 66.876 13.569 2.831 305.076 500.823

112.388 2.849 67.743 15.559 2.887 320.702 522.128

2

235.960

242.676

8 8 3 5 6

78.317 300.999 57.481 145.722 2.986.198 3.804.677 16.607.500

80.643 308.386 56.240 144.926 2.907.606 3.740.477 16.284.605

44.779.930 37,1%

45.126.726 36,1%

1 1 1 3 4 6 6 6 7 7 8 9 9 10 10 10 div. div.

In de gemeentebegrotingen 2012 en 2013 is op grond van besluitvorming in de raad van 28 juni 2010 (Zomernota 2010) een bedrag van € 161.000 opgenomen ten behoeve van het zogenoemde IP&A deelprogramma 2 van Drechtsteden. Met dit budget worden regionale projecten op het gebied van dienstverlening bekostigd in overleg met het Informatieplatform Drechtsteden. Deze bijdrage is geen onderdeel van de bijdragenstaat van de GRD-begroting maar is volledigheidshalve wel in bovenstaand overzicht opgenomen. Toelichting GR Drechtsteden De bijdragen zijn conform de begroting 2013 die in de Drechtraad van 3 juli 2012 is vastgesteld. In de begroting 2012 zijn de stelposten bezuinigingstaakstellingen op concernniveau geraamd. In de GRD-begroting 2013 zijn deze taakstellingen bij de GRD-dochters ingevuld. Een deel van de kosten van Bestuur en Staf werd in de begroting 2012 gefinancierd vanuit de opbrengsten van het Programmabegroting 2013

- 82 -

project Brede doorlichting. Dat is in de begroting 2013 aangepast en die kosten worden nu gefinancierd uit de gemeentelijke bijdrage gebaseerd op het aantal inwoners. In de begroting van de GRD zijn de volgende verdeelsleutels gehanteerd bij de toerekening van kosten aan de deelnemers: Omschrijving Bureau Drechtsteden, Bestuur en Staf Waterbus Bureau Leerplicht Educatie (WEB-taken) Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid Apparaatskosten SDD Bijdrage t.b.v. Wonen Klachtencommissie Drechtsteden Voorrangscommissie Drechtsteden Servicecentrum Drechtsteden (SCD), basispakket Servicecentrum Drechtsteden (SCD), deelprogramma 1B van het IP&A-plan Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) Gemeentebelastingen Drechtsteden (GBD)

- 83 -

Verdeelsleutel Inwoneraantal Uitkering gemeentefonds Leerlingaantallen Inwoneraantal Inwoneraantal WWB-klantaantallen Inwoneraantal Inwoneraantal Inwoneraantal Aantal formatieplaatsen Aantal werkplekken Inwoneraantal Aantal aanslagregels


3.7. Grondbeleid 3.7.1. Inleiding Het grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van de programma’s zoals Openbare Ruimte, Verkeer en Vervoer, Ruimtelijke Ordening en Milieu en Wonen. Het grondbeleid is opgenomen in de nota Grondbeleid Gemeente Sliedrecht, vastgesteld door de gemeenteraad op 28 juni 2004. 3.7.2. Kaders en uitgangspunten De gemeenteraad heeft daarbij expliciet ingestemd met de volgende uitgangspunten. 1. In beginsel wordt uitsluitend gekozen voor actief grondbeleid en het maximaal inzetten van het daarvoor beschikbare instrumentarium ten behoeve van strategisch ruimtelijke ontwikkelingen, die bestuurlijk de hoogste prioriteit hebben en waar het hebben van de regierol een meerwaarde heeft, dan wel kan hebben en bestuurlijk ook essentieel wordt gevonden; 2. In de “Structuurvisie Sliedrecht” voor de periode 2005-2020 is om die reden dan ook uitdrukkelijk aangegeven welke strategisch relevante ruimtelijke ontwikkelingen worden voorzien en in hoeverre hiervoor, waar mogelijk, maximaal moet worden ingezet op het voeren van actief grondbeleid; 3. Alleen als het voeren van actief grondbeleid op grond van juridische, financiële en/of economische reden niet mogelijk is, zal voor de “second best” oplossing moeten worden gekozen: een samenwerkingsverband of een faciliterend grondbeleid; 4. Voor de ruimtelijke ontwikkelingen die niet tot de categorie “Actief grondbeleid/maximale gemeentelijke regie gewenst” behoren, zal in alle gevallen volstaan worden met het voeren van faciliterend beleid; 5. Als op strategisch niveau bepaald is tot welke categorie een voorgestane ruimtelijke ontwikkeling behoort, zal vervolgens op maat voor elk van deze ruimtelijke ontwikkelingen een plan van aanpak moeten worden gemaakt, waarin expliciet wordt aangegeven welke juridischplanologische, financiële en grondbeleidsinstrumenten hiervoor zullen worden ingezet, door wie en vooral wanneer. In 2012 wordt een geactualiseerde structuurvisie aan de raad aangeboden, waarin de hoofdkeuzes uit 'De wèreld tusse Wengerde en 't woater' worden toegespitst op de huidige situatie en trends voor de toekomst. Waar dat aan de orde is worden bij de uitwerking daarvan nieuwe projecten benoemd. Daarnaast omvat de structuurvisie een uitvoeringsparagraaf, waarin we onze beleidskeuzen rondom de gewenste in te zetten instrumenten op het gebied van kostenverhaal hebben verankerd. Dit wordt nader uitgewerkt in de nota kostenverhaal. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico's, zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. Voor uitvoering van het grondbeleid is in het verleden een Reserve Egalisatie Grondkosten Woningbouw gevormd. Deze reserve dient ter dekking van onvoorzienbare risico's en voor risico's op aangekochte (strategische) gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen. Conform de bestendige gedragslijn worden de voor- en nadelige saldi van de bouwgrondexploitaties bij afsluiting verrekend via de Reserve Egalisatie Grondkosten Woningbouw. Wanneer voor een complex op basis van de jaarlijkse geactualiseerde exploitatieopzet een verlies op eindwaarde optreedt, dan wordt voor dit verlies een voorziening getroffen. De berekeningen voor de bouwgrondexploitaties worden minimaal twee keer per jaar geactualiseerd, zowel bij het opstellen van de begroting als bij de jaarrekening. Het beleid van de gemeente betreffende de winstneming/verliesneming bij bouwgrondexploitaties is als volgt geformuleerd. 1. Resultaten van deelprojecten van winstgevende complexen kunnen worden genomen op basis van een analyse van een afgesloten (deel)project, er geen verlies wordt verwacht op de andere deelprojecten en er voldoende voorzieningen zijn getroffen voor verwachte verliezen op deelprojecten. 2. In geval van verliesgevende complexen wordt in het jaar waarin het bestemmingsplan en/of de Programmabegroting 2013

- 84 -

bijbehorende exploitatieopzet door de gemeenteraad zijn geaccordeerd, het voorzienbare verlies genomen middels de vorming van een voorziening. 3.7.3. Toerekening interne apparaatskosten Loonkosten en kosten overhead worden op basis van gewerkte uren aan de bouwgrondexploitaties toegerekend. Daarnaast worden de algemene kosten die niet direct toewijsbaar zijn aan een specifieke bouwgrondexploitatie, met een verdeelsleutel toegerekend aan de in exploitatie genomen bouwgrondexploitaties. 3.7.4.

Ontwikkelingen in 2013

3.7.4.1. Situatie in Nederland (bron: publicatie Deloitte) De economische crisis heeft gevolgen voor de vastgoedmarkten. Projectontwikkelaars en beleggers hebben forse verliezen genomen op de grondexploitaties. Woningcorporaties hebben financiële problemen met hun projectontwikkelingen en bouwbedrijven hebben tegenvallende omzetten. Ook voor de gemeenten vormt de crisis een risico, onder andere voor de bouwgrondexploitaties. Verwacht wordt dat het herstel van de vastgoedmarkt niet voor 2013 plaatsvindt. Voor de gemeenten betekent dit vertraging en daardoor verslechtering van de ruimtelijke plannen. Dit is van invloed op de belangrijkste factoren voor de bouwgrondexploitatie zoals: planning

projecten worden in de tijd vooruitgeschoven, maar bij aanhoudende economische crisis zal er structureel uitgefaseerd moeten worden; er is geconstateerd dat er een overschot is van het geplande aanbod op zowel de woningmarkt als op de kantorenmarkt / markt voor bedrijventerreinen. Dit betekent dat op regionaal niveau steeds meer afgestemd dient te worden tussen gemeenten en provincie en kan dus gevolgen hebben voor het lokale programma; Ondanks de economische omstandigheden is uit onderzoek gebleken dat er nog nauwelijks aanpassing van de uitgifteprijzen plaatsvindt. Op termijn zullen de dalende (huizen)prijzen ook invloed hebben op de grondprijzen.

programma

prijs

3.7.4.2. Gevolgen crisis voor de gemeente Sliedrecht Ook de gemeente blijft geconfronteerd worden met de huidige marktsituatie als gevolg van de in 2008 ingezette crisis. Dit heeft gevolgen voor de afzet van bouwgronden en de vraag naar woningen en dus de opbrengsten voor de bouwgrondexploitaties. Vertraging in de afzet (planningsaspect) heeft tot gevolg dat de rentekosten toenemen vanwege de langere looptijd van de bouwgrondexploitaties. Voor de kostenkant van de exploitaties zijn er mogelijk voordelen te behalen doordat aanbestedingen voordelig uit kunnen vallen. Bij de afzonderlijke exploitaties wordt zo nodig nader ingegaan op de planspecifieke risico’s. 3.7.5.

In exploitatie genomen gronden

3.7.5.1. Overzicht bouwgrondexploitaties In de begroting 2013 zijn de prognoses van de resultaten van de relevante in exploitatie genomen gronden als volgt weergegeven. Naam bouwgrondexploitatie: Baanhoek-West

Saldo voordelig (V) of nadelig (N) op eindwaarde: Een sluitende exploitatie is uitgangspunt.

Stationspark II

V€

1.199.222

Locatie voorm. Beatrixschool

V€

0

(winstneming van € 665.000 bij jaarrekening 2011)

3.7.5.2. Baanhoek-West Op basis van de raamovereenkomst tussen de gemeente en de ontwikkelaar maakt deze de locatie bouwrijp en realiseert het woningbouwprogramma. Het uitgiftetempo is als gevolg van de marktomstandigheden met circa twee jaar vertraagd. Er zijn maatregelen genomen om de negatieve financiële gevolgen hiervan op te vangen binnen de grondexploitatie. Er wordt daarom uitgegaan van een sluitende grondexploitatie zoals in de raamovereenkomst en de bijbehorende grondexploitatieopzet is weergegeven. De gemeente deelt voor de helft mee in eventuele winsten. Bij tekorten ligt het risico en de verantwoording bij de ontwikkelaar. - 85 -


Het huisperceel van Alblas is in 2012 betrokken bij het exploitatiegebied. Wanneer de exploitatie van het huisperceel door de ontwikkelaar leidt tot een tekort, kan de gemeente worden aangesproken voor een bedrag van maximaal € 200.000 (tot een bedrag van maximaal € 400.000 wordt het tekort gedeeld tussen de ontwikkelaar en de gemeente. Daarboven komt een tekort ten laste van de ontwikkelaar). Voor het maximum mogelijk gemeentelijke risico (€ 200.000) is een voorziening gevormd in 2011. In de raamovereenkomst tussen gemeente en projectontwikkelaar zijn de risico’s genoemd en van beheersmaatregelen voorzien. Een van de risico’s betreft de planning van de bouw van de woningen. Deze staat door de economische situatie onder druk. Dat geldt wat de grondexploitatie betreft ook voor de ontwikkelaar. In overleg met de gemeente onderzoekt de ontwikkelaar hoe het woningbouwprogramma beter kan aansluiten op de huidige markt. Dat kan leiden tot aanpassing van het woningbouwprogramma. In de raamovereenkomst is een vergoeding voor de gemeente opgenomen voor de dekking van in het verleden gemaakte en nog te maken kosten voor o.a. projectleiding en plankosten. Vanwege de langere looptijd en de hierdoor oplopende rentekosten staat de gemeentelijke grondexploitatie onder druk. Voor de aansluiting van de wegen op de rijksweg A15 en de rotonde Baanhoek-West wordt momenteel naar een passende oplossing gezocht. Hierover wordt nog onderhandeld met Rijkswaterstaat. Aan Rijkswaterstaat is verzocht de extra te maken kosten voor haar rekening te nemen. De wijze waarop de rotonde wordt ingepast in het plan, wordt nader bezien. Daarbij zal ook de bereidheid van Rijkswaterstaat om als medefinancier op te treden worden meegenomen. Het uitgeven van kavels voor bedrijfsbebouwing en maatschappelijke doeleinden vindt gefaseerd over het planproces plaats. Er wordt gewerkt aan de vestiging van een hotel-restaurant c.a. op de westelijke bedrijfslus. 3.7.5.3. Stationspark II Voor een van de drie nog uit te geven clusters lopen verkooponderhandelingen. Op één cluster aan de A15 bestaat een optie en is een voorlopige koopovereenkomst aangegaan voor de bouw van een kantoorpand. Dit perceel wordt uiterlijk 2012 getransporteerd. Hiervoor is een bouwvergunning afgegeven. De ontwikkelaar start met de bouw bij voldoende afname door de markt. 3.7.5.4. Locatie voorm. Beatrixschool In 2011 zijn alle verkopen gerealiseerd. De werkzaamheden voor o.a. het woonrijp maken worden in 2012 afgerond. 3.7.6.

Nog niet in exploitatie genomen gronden

3.7.6.1. Benedenveer Op 30 juni 2008 is in de raad het voorstel over de vervolgaanpak van het voorontwerp bestemmingsplan Benedenveer behandeld. Er is gewerkt aan de optimalisatie van de grondexploitatieberekening en een plan van aanpak is opgesteld voor de onderhandelingen met de grondeigenaren. De rek in het plan is beperkt. Begin 2012 is de actualisatie van de grondexploitatieberekening beschikbaar gekomen. Op basis van deze calculatie wordt uitgegaan van een tekort van € 900.000, wanneer er geen woningbouw in Benedenveer tot stand komt. De raad is hierover separaat geïnformeerd. Voor dit gecalculeerde tekort is in 2011 een voorziening “exploitatietekort Benedenveer” gevormd voor een bedrag van € 900.000. 3.7.6.2. Bonkelaar Op 24 maart 2009 heeft de raad van de gemeente Sliedrecht ingestemd met het aangaan van een samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Sliedrecht en de ontwikkelingscombinatie Blokland-Bemog, voor het ontwikkelen van de locatie De Bonkelaar. Er wordt onderscheid gemaakt tussen Bonkelaarstate I en II. Voor Bonkelaarstate I is een aangepaste bouwvergunning verstrekt. Programmabegroting 2013

- 86 -

Op de locatie van de bibliotheek (Bonkelaarstate I) en de aangrenzende grond (Bonkelaarstate II) kunnen ongeveer 20 appartementen worden gebouwd en op de begane grond kunnen commerciële ruimten worden gebouwd. Er is een voorwaardelijke uitloop tot uiterlijk 1 mei 2013. Voor Bonkelaarstate II is een bestemmingsplanwijziging gestart. Blokland start het derde/vierde kwartaal 2012 met de bouw van Bonkelaarstate I. 3.7.6.3. Ziezo Deze bouwgrondexploitatie is bedoeld voor het realiseren van 6 appartementen op de locatie van de voormalige peuterspeelzaal “Ziezo” en aangrenzende woningen Baanhoek 79 en 81. De grond wordt verkocht aan een ontwikkelaar. De hiervoor gemaakte kosten drukken op de grondexploitatie c.q. de uitgifte van het terrein. De grondopbrengsten zoals gecalculeerd vallen lager uit, nu besloten is de bovenste verdieping, zoals in eerdere plannen voorgesteld, niet mogelijk te maken. Met de ontwikkelaar wordt onderhandeld over een aan te passen verkoopprijs. Tevens speelt ook hier de huidige situatie op de markt. 3.7.6.4. Watertorenterrein Voor het Watertorenterrein is de ontwikkelaar zelf opdrachtgever voor alle werkzaamheden die voor dit plan moeten worden verricht. De raad heeft er mee ingestemd dat de stedenbouwkundige visie als basis dient voor het bestemmingsplan Watertorenterrein. De gemeenteraad heeft op 6 oktober 2010 ingestemd met het in procedure brengen van het voorontwerp bestemmingsplan. In de eerste helft van 2013 kan het bestemmingsplan na overleg met betrokken partijen ter vaststelling worden voorgelegd aan de raad. 3.7.6.5. Het Plaatje Het ontwerpbestemmingsplan Het Plaatje lag tot en met 27 augustus 2010 ter inzage. De werkzaamheden voor het bestemmingsplan zijn in november 2010 tijdelijk stilgezet, omdat het verder afronden van dit project ter discussie stond. De werkzaamheden zijn in mei 2011 hervat toen in principe besloten werd de uitvoering in handen te geven van de ROM-D. De ROM-D heeft, in overleg met de eigenaar van Het Plaatje, de ondernemers die zich op Het Plaatje gaan vestigen, de gemeente Sliedrecht en de regio Drechtsteden gewerkt aan een financieel verantwoord businessplan, waarbij ook FES-subsidie (Fonds Economische Structuurversterking) is betrokken. Op 28 juni 2012 heeft de raad besloten om de uitvoering van het project Het Plaatje risicodragend in handen te geven van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden (ROM-D) en voor een bedrag van € 1.450.000 bij te dragen in de cofinanciering van de FES- subsidie. 3.7.6.6. De Driehoek De gemeente heeft alle gronden verworven in De Driehoek (€ 1,2 miljoen per 1 januari 2012), maar deze zijn nog niet ingebracht in de bouwgrondexploitatie. De mogelijkheden voor uitgifte van deze gronden als kavels voor bedrijfsvestiging en de realisatie van een nieuwe gemeentewerf zijn in studie. Het bestemmingsplan is door de raad vastgesteld en is onherroepelijk. 3.7.6.7. Kerkbuurt 16-18 De gemeente heeft deze locatie al in 2001 verworven. Er wordt onderhandeld met een ontwikkelaar over de verkoop van deze locatie voor de bouw van appartementen. Naar verwachting kan deze transactie nog in 2012 worden afgerond. 3.7.6.8. Rivierdijk 769 (voorm. apotheek) Het doel is te komen tot een stedenbouwkundige- en financieel verantwoorde ontwikkeling van de locatie in samenhang met de uitbreiding van sporthal De Stoep en rekening houdend met de aansluiting op de dijkbebouwing. Op basis van enkele studies zal de raad worden voorgesteld stedenbouwkundige kaders vast te stellen, om op basis daarvan bouwplannen te kunnen ontwikkelen en uitvoeren.

- 87 -


4. Financiële begroting 4.1. Overzicht van baten en lasten In het eerste hoofdstuk van de begroting is al het overzicht van de baten en lasten opgenomen. Hieronder wordt het herhaald. Nr.

Programma

1. Bestuur en dienstverlening 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Jeugd en Onderwijs 4. Openbare Ruimte 5. Cultuur, sport en recreatie 6. Werk, inkomen, zorg en welzijn 7. Verkeer en vervoer 8. Ruimtelijke ordening en milieu 9. Wonen 10. Financiën en Organisatie Subtotalen voor resultaatbestemming 1. Bestuur en dienstverlening 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Jeugd en Onderwijs 4. Openbare Ruimte 5. Cultuur, sport en recreatie 6. Werk, inkomen, zorg en welzijn 7. Verkeer en vervoer 8. Ruimtelijke ordening en milieu 9. Wonen 10. Financiën en Organisatie Subtotalen resultaatbestemming TOTALEN NA RESULTAATBESTEMMING

Begroting 2013 Lasten Baten -5.001 328 -2.018 21 -4.269 394 -5.143 2.834 -3.920 1.470 -15.000 7.763 -5.180 2.610 -2.012 438 -654 493 -1.930 28.356 -45.127 44.708

Saldo -4.673 -1.997 -3.876 -2.309 -2.450 -7.236 -2.570 -1.574 -160 26.426 -419

Saldi meerjarenbegroting 2014 2015 2016 -4.662 -4.670 -4.656 -2.000 -1.981 -1.957 -3.896 -3.783 -3.786 -2.406 -2.425 -2.438 -2.520 -2.487 -2.467 -7.230 -7.242 -6.924 -2.589 -2.598 -2.718 -1.534 -1.533 -1.520 -159 -159 -158 26.562 25.689 26.154 -434 -1.188 -471

28

28

28

106 -72 70

1 -1.389 -3.319

106 255 1.673 5 22 18 61 844 3.013

26 18 63 -545 -306

106 -30 157 -1 23 18 71 -700 -329

105 -41 157 -6 16 17 75 -800 -475

105 -28 158 -6 8 16 27 -820 -540

-48.446

47.721

-725

-763

-1.664

-1.011

-328 -1.603 -5 4

In deze begroting zijn de volgende algemene dekkingsmiddelen opgenomen evenals de post onvoorzien (ca. € 2,50 per inwoner). De bedragen luiden in € 1.000. Algemene dekkingsmiddelen en Onvoorzien Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo Financieringsfunctie Compensabele BTW en uitkering uit het BCF Post onvoorzien Totaal

2011 3.165 23.095 480 399 -694 26.445

2012 3.255 23.354 200 107 -14 -60 26.842

2013 3.524 22.700 200 59 -14 -61 26.409

2014 3.524 22.710 200 48 -14 -61 26.407

2015 3.524 21.780 200 36 -14 -61 25.465

2016 3.524 22.130 200 32 -14 -61 25.811

De gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd, zijn opgenomen in hoofdstuk 1 van deze begroting. Als toelichting wordt ook de vergelijking met de realisatie van het voorvorig begrotingsjaar en het begrote bedrag van het vorig begrotingsjaar vermeld.


- 88 -

Nr. programma

Rekening 2011 Lasten Baten Saldo

Begroting 2012 Lasten Baten Saldo

Begroting 2013 Lasten Baten Saldo

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Voor Resultaat bestemming

-5.436 -2.185 -4.801 -5.486 -4.113 -18.826 -16.390 -2.366 -5.490 -1.049

309 30 427 3.212 1.440 10.309 11.646 1.486 5.260 28.348

-5.127 -2.155 -4.373 -2.274 -2.674 -8.518 -4.744 -880 -230 27.299

-4.906 -2.176 -4.522 -5.297 -3.923 -17.260 -14.727 -2.498 -3.382 -2.101

376 21 415 2.949 1.409 8.967 10.550 611 3.431 28.860

-4.531 -2.156 -4.107 -2.349 -2.514 -8.292 -4.177 -1.887 50 26.759

-5.001 -2.018 -4.269 -5.143 -3.920 -15.000 -5.180 -2.012 -654 -1.930

328 21 394 2.834 1.470 7.763 2.610 438 493 28.356

-4.673 -1.997 -3.876 -2.309 -2.450 -7.236 -2.570 -1.574 -160 26.426

-66.143

62.468

-3.675

-60.792

57.589

-3.204

-45.127

44.708

-419

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Resultaatbestemming

-17 -493 -1.604 -2 -76

1.072 110 86 -158 99 914 2.381 395 138 -51

-323 -124 -156 4 -1.395 -2.012

362 43 313 306 280 953 1.647 509 1.240 1.719

362 43 313 -17 157 798 1.651 509 -155 -293

-328 -1.603 -5 4 1 -1.389

28

-1.979 -2.024

1.089 110 86 335 1.703 917 2.456 395 2.117 1.972

106 255 1.673 5 22 18 61 844

28 106 -72 70 26 18 63 -545

-6.194

11.180

4.986

-4.005

7.373

3.368

-3.319

3.013

-306

-72.337

73.648

1.311

-64.797

64.961

164

-48.446

47.721

-725

NA RESULTAAT BESTEMMING

Ten slotte wordt hieronder een overzicht gegeven van de in de begroting opgenomen incidentele baten en lasten (bedragen x € 1.000) Omschrijving Programma 1: Onttrekking reserve IT i.v.m. deelprogramma II van het IP&A-plan Drechtsteden Uitgaven baggerfestival Programma 2: Programma 3: Financiële regeling n.a.v. verzelfstandiging openbaar onderwijs Schoolzwemmen openbaar onderwijs Schoolzwemmen bijzonder onder wijs Schoolzwemmen speciaal onderwijs Programma 4: Programma 5: Toevoeging aan reserve kapitaallasten investeringen inz. nieuwbouw bibliotheek Onttrekking van reserve egalisatie grondkosten woningbouw betreffende nieuwbouw bibliotheek

2013 Lasten Baten

2014 Lasten Baten

2015 Lasten Baten

2016 Lasten Baten

-

28

-

28

-

-

-

-

10

-

-

-

10

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

100

-

100

-

-

-

-

-

14

-

2

-

-

-

-

-

39

-

13

-

-

-

-

-

5

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1.480

-

-

-

-

-

-

-

-

1.480

-

-

-

-

-

-

- 89 -


Omschrijving Programma 6: Hulp bij thuisadministratie en begeleiding pakketmaatregel (WMO) Makelaar maatschappelijke stages

2013 Lasten Baten

2014 Lasten Baten

2015 Lasten Baten

2016 Lasten Baten

56

-

-

-

-

-

-

-

17

-

17

-

17

-

-

-

Programma 7: Cleaning waterdoorlaatbare bestrating Regeling duurzaam veilig

-

-

-

-

-

-

46

-

30

-

-

-

-

-

-

-

Programma 8: Energieprogramma Drechtsteden

12

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

5

-

-

-

-

-

-

-

-

5

-

-

-

-

-

-

1.768

1.513

132

28

27

-

46

-

Programma 9: Programma 10: Aanschaf materieel t.b.v. begraafplaats Onttrekking reserve vervanging materieel afdeling Plantsoenen & Reiniging Totaal

Geschoond van incidentele baten en lasten, ontwikkelt het financieel perspectief zich als volgt. Perspectief begroting Incidentele lasten Incidentele baten Perspectief zonder incidentele baten en lasten

2013 -724.924 1.768.000 -1.513.000 -469.924

2014 -762.887 132.000 28.000 -602.887

2015 -1.663.601 27.000 0 -1.636.601

2016 -1.011.013 46.000 0 -965.013

4.2. Uiteenzetting financiële positie In deze begroting is slechts het staande beleid verwerkt. Eventueel nieuw beleid wordt afzonderlijk in besluitvorming gebracht. De investeringen zijn opgenomen bij de programma’s. Het betreft uitsluitend investeringen met een economisch nut. Hieronder is een samenvattend totaaloverzicht gegeven. Investeringsbedrag in:

Raming 2013 61.587 218.645 325.671 313.964 985.400 10.000 6.864 123.744 2.045.875

Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Programma 8 Programma 9 Programma 10 Totaal

Voor het (geprognosticeerde) verloop van de reserves en voorzieningen wordt u verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen (paragraaf 3.2). Een compleet meerjarenoverzicht van de reserves en voorzieningen is opgenomen in de bijlagen (5.6). Hoewel de reservepositie van onze gemeente in totaliteit nog steeds gezond te noemen is, brokkelt deze af. Het meerjarenbeeld van de exploitatie is daar mede debet aan. Bij de operatie STOER zullen behalve het sluitend maken van de exploitatie, ook het versterken van het weerstandsvermogen nadrukkelijk een plaats moeten krijgen.


- 90 -

Hieronder is weergegeven hoe de prognose van de algemene reserves verloopt wanneer het meerjarenperspectief sluitend zou zijn (beoogd effect van de operatie STOER) bij overigens ongewijzigd beleid voor wat betreft de rentetoevoeging aan reserves. Verder is de prognose gegeven voor het geval het perspectief (inclusief het scenario) geheel zou moeten worden gedekt uit de algemene reserves, eveneens bij voortzetting van het huidige beleid van rentetoevoeging aan reserves. Omschrijving Prognose standen algemene reserves ultimo - Algemene reserve - Reserve Egalisatie Grondkosten Woningbouw Prognose standen excl. perspectief (sluitende exploitatie)

2013

2014

2015

2016

5.521.217 -304.796 5.216.421

6.101.670 -407.388 5.694.282

6.860.996 547.977 7.408.973

7.547.221 488.023 8.035.244

-724.924 0 0 -724.924

-762.887 -150.000 -250.000 -1.162.887

-1.663.601 -450.000 -500.000 -2.613.601

-1.011.013 -600.000 -800.000 -2.411.013

4.796.293 -304.796 4.491.497

4.177.613 -407.388 3.770.225

2.227.135 547.977 2.775.112

270.654 488.023 758.677

Perspectief begroting Scenario: decentralisaties Scenario: marge Stand perspectief begroting inclusief scenario Gecorrigeerde prognose standen algemene reserves - Algemene reserve - Reserve Egalisatie Grondkosten Woningbouw Prognose standen incl. perspectief-scenario

Grafisch kan dit als volgt worden weergegeven. Prognose verloop algemene reserves 9.000.000 8.000.000 7.000.000 Stand in €

6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 2013

2014

2015

2016

Ultimo boekjaar Bij sluitende exploitatie

Bij volledige opvang exploitatiesaldo

Zichtbaar is dat, wanneer de operatie STOER niet wordt doorgezet om tot een sluitende exploitatie te komen, de algemene reserves zullen dalen tot onder het gewenste niveau van € 4,0 miljoen, het niveau dat noodzakelijk wordt geacht als minimum buffer voor de risico’s die de gemeente loopt. De jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume mogen niet als last worden verantwoord; hiermee wordt voor onze gemeente het recht op vakantietoeslag bedoeld dat aan het einde van een boekjaar is opgebouwd. De vakantietoeslag wordt in mei uitbetaald. Aan het einde van een jaar is dus zeven maanden recht opgebouwd. Voor de gemeente Sliedrecht bedraagt deze post ultimo 2013 naar schatting (bedragen x € 1.000): Omschrijving Opbouw vakantiegeld 8% ultimo boekjaar (bruto salarissen ca. € 6,0 mln.; 7 maanden)

- 91 -

€

280.000


5. Bijlagen 5.1. Berekening EMU-saldo Omschrijving

2012 x € 1.000 Volgens realisatie tot en met sept. 2012, aangevuld met raming resterende periode 497

2013 x € 1.000 Volgens begroting 2013

2014 x € 1.000 Volgens meerjarenraming in begroting 2013

322

344

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)

2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

+

2.091

2.259

2.273

3

Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

+

2.369

2.637

2.768

4

Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd

-

4.167

874

833

5

Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4

+

0

0

0

6

Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord

+

0

0

0

-

550

0

0

+

85

0

0

7

Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.

8

Grondverkopen: Baten voor zover transacties niet op exploitatie verantwoord

9

Lasten op balanspost Voorzieningen voor zover deze transacties met derden betreffen

-

1.765

897

1.473

10

Lasten i.v.m. transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten

-

0

0

0

11 a b

Verkoop van effecten: Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) Zo ja, wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst?

-

nee 0

nee 0

nee 0

-1.440

3.447

3.079

Berekend EMU-saldo N.B. Een saldo met een minteken is een tekort.

Het EMU-saldo is een herrekening van het begrotingssaldo. Lokale overheden hanteren een stelsel van baten en lasten terwijl de rijksoverheid het kasstelsel hanteert. Het EMU-saldo is een weergave van het begrotingssaldo op kasbasis. Dit wordt (in optelling) gebruikt om het begrotingssaldo van Nederland op Europees niveau (niveau Europese Monetaire Unie, EMU) te beoordelen naar de “Zalmnorm”: het begrotingstekort van een land mag maximaal 3% bedragen.


- 92 -

5.2. Overzicht geraamde subsidies Progr.

Product

1 1 1 1

8 15 16 16

2

Instelling/onderwerp Stichting Stedenband Sliedrecht- Orăştie MerweRTV Oranjevereniging Sliedrecht Comité 4/5 mei Subsidieplafond programma 1 RADAR Subsidieplafond programma 2

3 3 3 3

40 40 42 42

St. Kindercentra Alblasserwaard Peuterspeelzaal Bij de Hand Speel-o-theek De Knuffelbeer Knots zomeractiviteiten/Timmerdorp " " oud en nieuw St. Open Jeugdwerk Sliedrecht (Elektra) Home Start Subsidieplafond programma 3

3 3

42 42

4

49

Woeste Weide Totaal programma 4

5 5 5 5 5 5 5 5 5

56 57 57 57 57 57 57 57 57

5

57

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

57 57 57 58 58 59 62 63 63 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64 64

Bibliotheeknetwerk ZHZO Chr. Mannenkoor Sld. (Ichtus) Hervormd kerkkoor Muziekver. Crescendo Soli deo gloria (Matt. Passion) Soli deo gloria Toneelvereniging Internos Wilhelmus muziekkorpsen Stichting Sliedrecht en cultuur (v.a. 2011 incl. intocht Sinterklaas) Programmering culturele voorstellingen / St.Sld&C Muziekv. Crescendo (muziekschool) Genealogische Vereniging "De Stamboom" Smartlappenkoor "Bagger" Nationaal Baggermuseum Sliedrechts museum Optisport (zalencentrum) Optisport (sporthal) Optisport (bronbad) Optisport Therapiezwemmen (DWF) Stichting 't Vlot ABC trimclub S.A.D. (verlening via Dordrecht) Badmintonver. Shuttle up Dames Fit Club Door Water Fit (DWF) Door Water Fit (zwembadhuur) Hart Recreatie Sport Sld. Stichting Aquakids Hengelsportvereniging "De Voorn" Kurosaki Merwetippelaars Moby Dick Moby Dick (zwembadhuur) Omnisportver. Synergos incl. wandelvierdaagse Schaakvereniging Sliedrecht

- 93 -

Opgenomen in begroting 2011 10.716 13.173 12.090 10.317 46.296



8.949 8.949

8.949 8.949

9.197 9.197

247.090 36.173 7.050 12.500 0 264.925 45.965 613.703

247.090 36.173 7.050 12.500 15.000 217.925 45.965 581.703

247.090 36.173 7.050 21.500 1.000 217.925 45.965 576.703

0 0

0 0

20.000 20.000

406.248 681 522 7.209 0 704 562 5.475 32.250

386.248 681 522 6.631 5.000 681 0 5.356 32.250

386.248 681 522 5.985 681 0 0 5.685 32.250

46.125

10.000

10.000

47.780 2.358 352 13.250 14.350 145.555 15.322 605.205 2.451 2.451 616 10.228 7.591 603 1.212 22.872 1.002 1.180 126 1.346 681 643 2.819 19.439 272

47.780 2.350 681 10.600 11.480 148.466 15.628 617.309 5.363 2.451 2.451 486 9.330 7.657 603 2.069 22.872 1.042 1.157 161 1.417 681 559 2.819 22.351 296

47.780 2.350 681 11.925 12.915 806.435 2.451 2.451 485 9.423 8.305 594 1.365 22.872 1.068 1.156 184 1.613 680 159 2.819 21.336 322


Progr.

Product

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

64 64 64 64 64 64 64 64 64 64

6 6 6

78 79 79

6 6 6

79 79 81

6

82

6 6

82 82

Instelling/onderwerp SKC Merwede (korfbal) Sliedrecht Sport SLTC SRGS (stichting houdt op te bestaan) St. Sportraad Sliedrecht Tafeltennisvereniging Sld. Voetbalvereniging (VV) Sld. Boksvereniging Havana Stelpost Subsidie tbv schoolsporttoernooien / op aanvraag Subsidieplafond programma 5

Opgenomen in begroting 2011 12.849 24.354 3.216 1.628 19.380 3.485 9.755 2.619 2.050

Opgenomen in begroting 2012 16.938 25.424 2.854 1.726 1.000 3.809 6.815 2.732 0 3.380

Opgenomen in begroting 2013 17.553 25.562 2.785 0 3.000 4.248 8.925 2.688

1.498.815

1.444.741

1.470.412

590 26.186 427.799

593 23.568 429.778

592 23.568 429.778

4.230

EHBO Diaconaal Maatsch. Werk Rivas zorggroep (w.o. JGZ, AMW, SMW; v.a. 2011 CJG) St. Slachtofferhulp RMPI Grote Rivieren / Yulius Vluchtelingen- en Inburgeringsorganisatie ZHZ (VIOZ) St. Welzijnswerk Sliedrecht (v/h Ouderenwerk) St. Welz. Werk inz pilots en maatsch.stage St. Welz. Werk inz. begeleiding St.Welz.werk in. Hulp bij Thuisadm St. Welzijnswerk inz. vrijwilligerspunt Klaverjasvereniging Vijfkaart Volksdansgroep Talima Subsidieplafond programma 6

5.133 35.000 17.925

5.037 35.000 16.169

5.173 35.000 16.169

499.238 0 0 0 0 250 250 1.012.371

449.240 17.000 39.075 8.750 0 250 1.050 1.025.509

449.240 17.000 39.075 17.500 25.790 250 1.050 1.060.185

Totaal subsidies

3.180.133

3.104.671

3.179.829


- 94 -

5.3. Overzicht prognoses van bouwgrondexploitaties 5.3.1. Toelichting Voor de meer inhoudelijke toelichtingen op de grondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf 3.7 Grondbeleid, meer specifiek naar de paragraaf 3.7.5. De hier opgenomen exploitatieoverzichten zijn gebaseerd op de boekwaarde per 1 januari 2012 en prijspeil 2012. Achter deze overzichten liggen berekeningen die rekening houden met fasering naar de jaren dat de planperiode loopt. 5.3.2. Baanhoek-West Planperiode tot en met 2018 Omschrijving Boekwaarde per 1 januari 2012 Rentekosten

Bedrag in € 441.541 46.148

Kosten Planontwikkeling Algemene kosten Projectleiding/secretariaat Verwervingen Beheer terreinen/gebouwen Bouwrijp maken Woonrijp maken Bodemsanering Geluidwerende voorzieningen Groenaanleg Gronduitgifte Bijdrage Reserve Infrastructuur Diversen: kosten aanleg Noordkilverbinding Kosten onderzoek Van der Valk Diversen Subtotaal kosten vanaf 2012 Totaal kosten

235.048 71.960 976.616 60.760 1.783.432 80.850 6.000 213 3.214.880 3.702.569

Opbrengsten: Gronduitgifte woningbouw Gronduitgifte bedrijfsterreinen Gronduitgifte maatschappelijke doeleinden Bijdrage Reserve Infrastructuur Bijdrage Voorbereiding & Toezicht Subsidies Diversen: Noordkilverbinding/HOVD-gelden Doorberekening kosten Van der Valk Totaal opbrengsten GEPROGNOSTICEERD SALDO

976.616 1.783.432 821.000 115.520 6.000 3.702.569 0

- 95 -


5.3.3. Stationspark II Planperiode tot en met 2015 Omschrijving Boekwaarde per 1 januari 2012 Rentekosten

Bedrag in € 301.563 20.588

Kosten Planontwikkeling Algemene kosten Projectleiding/secretariaat Verwervingen Beheer terreinen/gebouwen Bouwrijp maken Woonrijp maken Bodemsanering Geluidwerende voorzieningen Groenaanleg Gronduitgifte Bijdrage Reserve Infrastructuur Subtotaal kosten vanaf 2012 Totaal kosten

40.000 124.132 778.656 15.000 100.854 1.058.642 1.380.793

Opbrengsten: Gronduitgifte woningbouw Gronduitgifte bedrijfsterreinen Gronduitgifte maatschappelijke doeleinden Bijdrage Reserve Infrastructuur Bijdrage Voorbereiding & Toezicht Subsidies Totaal opbrengsten GEPROGNOSTICEERD SALDO


2.580.015 2.580.015 1.199.220

- 96 -

5.3.4. Locatie voorm. Beatrixschool Planperiode tot en met 2012 Omschrijving Boekwaarde per 1 januari 2012 Rentekosten

Bedrag in € -131.591 -7.895

Kosten Planontwikkeling Algemene kosten Projectleiding/secretariaat Verwervingen Beheer terreinen/gebouwen Bouwrijp maken Woonrijp maken Bodemsanering Geluidwerende voorzieningen Groenaanleg Gronduitgifte Bijdrage Reserve Infrastructuur Subtotaal kosten vanaf 2012 Totaal kosten

14.486 125.000 139.486 0

Opbrengsten: Gronduitgifte woningbouw Gronduitgifte bedrijfsterreinen Gronduitgifte maatschappelijke doeleinden Bijdrage Reserve Infrastructuur Bijdrage Voorbereiding & Toezicht Subsidies Totaal opbrengsten GEPROGNOSTICEERD SALDO

-

- 97 -


5.4. Productenraming Nr.

Omschrijving product

l/b/s

P001

1. Bestuur en dienstverlening Adviezen commissies en besluiten gemeenteraad

P002

Coördinatie Besluiten College Burgemeester en Wethouders

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Jaarschijf 2014

Jaarschijf 2015

Jaarschijf 2016

lasten

782.968

895.956

952.218

952.218

952.218

952.218

baten saldo

0 -782.968

25.000 -870.956

0 -952.218

0 -952.218

0 -952.218

0 -952.218

lasten

913.685

834.878

0

0

0

0

baten saldo

90.548 -823.137

79.452 -755.426

0 0

0 0

0 0

0 0

P003

Representatie

lasten baten saldo

53.680 0 -53.680

36.553 0 -36.553

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P004

Coördinatie Besluiten gemeenschappelijke regelingen en regiozaken

lasten

1.456.509

826.046

863.716

863.716

863.716

863.716

baten saldo

815.000 -641.509

77.840 -748.206

27.840 -835.876

27.840 -835.876

0 -863.716

0 -863.716

lasten

960.345

914.970

0

0

0

0

baten saldo

130.000 -830.345

180.000 -734.970

0 0

0 0

0 0

0 0

lasten

217.967

256.164

232.878

232.878

232.878

232.878

baten saldo

0 -217.967

0 -256.164

0 -232.878

0 -232.878

0 -232.878

0 -232.878

P005

P006

Advisering en ondersteuning bestuur algemeen

Voorbereiding projecten en nieuwe producten

P008

Jumelage

lasten baten saldo

10.838 0 -10.838

7.525 0 -7.525

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P009

Burgerparticipatie

lasten baten saldo

3.023 0 -3.023

24.035 0 -24.035

239.031 0 -239.031

239.031 0 -239.031

239.031 0 -239.031

239.031 0 -239.031

P146

Bestuur

lasten baten saldo

0 0 0

0 0 0

1.565.995 0 -1.565.995

1.565.933 0 -1.565.933

1.565.871 0 -1.565.871

1.565.809 0 -1.565.809

P011

Promotie gemeente

lasten baten saldo

84.878 44.514 -40.364

74.979 0 -74.979

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P012

Pers- en publieksvoorlichting

lasten baten saldo

65.482 0 -65.482

65.870 0 -65.870

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P013

Servicevoorlichting

lasten baten saldo

31.911 0 -31.911

30.109 0 -30.109

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P014

Overige voorlichting en diversen

lasten baten saldo

129.539 0 -129.539

121.821 0 -121.821

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P015

Media

lasten baten saldo

17.357 0 -17.357

23.441 0 -23.441

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P016

Volksfeesten

lasten baten saldo

57.234 134 -57.100

52.557 0 -52.557

51.711 0 -51.711

51.711 0 -51.711

51.711 0 -51.711

51.711 0 -51.711


- 98 -

Nr.


l/b/s lasten baten saldo

Rekening 2011 0 0 0

Begroting 2012 0 0 0

Begroting 2013 315.858 0 -315.858

Jaarschijf 2014 305.557 0 -305.557

Jaarschijf 2015 313.654 0 -313.654

Jaarschijf 2016 303.453 0 -303.453

P148

Communicatie en voorlichting

P017

Burgerlijke stand en nationaliteit

lasten baten saldo

137.341 53.078 -84.263

141.596 48.886 -92.710

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P018

Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens

lasten

273.163

262.407

0

0

0

0

baten saldo

27.203 -245.960

25.658 -236.749

0 0

0 0

0 0

0 0

P019

Reisdocumenten en rijbewijzen

lasten baten saldo

247.222 211.745 -35.476

301.326 301.325 -1

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P020

Straatnaamgeving en huisnummering

lasten

18.941

14.124

14.974

14.998

15.023

15.047

baten saldo

0 -18.941

0 -14.124

0 -14.974

0 -14.998

0 -15.023

0 -15.047

P021

Verkiezingen

lasten baten saldo

70.371 0 -70.371

22.109 0 -22.109

31.453 0 -31.453

31.395 0 -31.395

31.337 0 -31.337

31.279 0 -31.279

P147

Burgerzaken

lasten baten saldo

0 0 0

0 0 0

733.060 328.145 -404.915

732.886 328.145 -404.741

732.713 328.145 -404.568

729.065 328.145 -400.920

Totaal programma 1

lasten baten saldo

5.532.454 1.372.223 -4.160.231

4.906.466 738.161 -4.168.305

5.000.894 355.985 -4.644.909

4.990.323 355.985 -4.634.338

4.998.152 328.145 -4.670.007

4.984.207 328.145 -4.656.062

lasten baten saldo

179.195 10.677 -168.518

271.860 21.599 -250.261

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P010

2. Openbare orde en veiligheid Wijk- en buurtinitiatieven

P022

Brandweer Sliedrecht

lasten baten saldo

996.575 26.423 -970.152

1.035.134 10.395 -1.024.739

1.149.588 10.634 -1.138.954

1.152.558 10.634 -1.141.924

1.133.676 10.634 -1.123.042

1.109.795 10.634 -1.099.161

P023

Regionale brandweer

lasten baten saldo

327.490 48.114 -279.376

281.658 25.189 -256.469

269.949 4.256 -265.693

269.949 4.256 -265.693

269.949 4.256 -265.693

269.949 4.256 -265.693

P024

Rampenbestrijding

lasten baten saldo

105.535 0 -105.535

115.251 1.021 -114.230

119.299 1.038 -118.261

119.299 1.038 -118.261

119.299 1.038 -118.261

119.299 1.038 -118.261

P025

Openbare orde en veiligheid

lasten baten saldo

186.886 1.153 -185.733

172.012 5.103 -166.909

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P026

Coördinatie, handhaving en veiligheid

lasten

152.635

148.861

0

0

0

0

baten saldo

17.533 -135.102

0 -148.861

0 0

0 0

0 0

0 0

P027

Beschermende maatregelen

lasten baten saldo

224.388 39.895 -184.494

151.688 0 -151.688

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P149

Integrale veiligheid

lasten baten saldo

0 0 0

0 0 0

479.091 5.190 -473.901

479.091 5.190 -473.901

479.091 5.190 -473.901

479.091 5.190 -473.901

TOTAAL PROGRAMMA 2

lasten baten saldo

2.172.704 143.794 -2.028.910

2.176.464 63.307 -2.113.157

2.017.927 21.118 -1.996.809

2.020.897 21.118 -1.999.779

2.002.015 21.118 -1.980.897

1.978.134 21.118 -1.957.016

- 99 -


Nr.


l/b/s

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Jaarschijf 2014

Jaarschijf 2015

Jaarschijf 2016

P028

3. Jeugd en onderwijs Openbaar basisonderwijs

lasten baten saldo

632.725 150.903 -481.822

369.567 0 -369.567

366.728 0 -366.728

364.096 0 -364.096

260.477 0 -260.477

257.891 0 -257.891

P029

Diversen openbaar basisonderwijs

lasten baten saldo

95.681 0 -95.681

81.269 0 -81.269

75.943 16.950 -58.993

64.199 16.950 -47.249

61.952 16.950 -45.002

61.952 16.950 -45.002

P030

Bijzonder basisonderwijs

lasten baten saldo

664.285 0 -664.285

677.941 0 -677.941

688.633 0 -688.633

670.211 0 -670.211

625.678 0 -625.678

603.249 0 -603.249

P031

Diversen bijzonder basisonderwijs

lasten baten saldo

246.610 0 -246.610

210.121 0 -210.121

183.376 39.290 -144.086

157.784 39.290 -118.494

144.652 39.290 -105.362

144.652 39.290 -105.362

P032

Bijzonder speciaal onderwijs

lasten baten saldo

332.863 0 -332.863

329.996 0 -329.996

325.105 0 -325.105

316.600 0 -316.600

311.629 0 -311.629

306.662 0 -306.662

P033

Diversen bijzonder speciaal onderwijs

lasten

76.772

93.270

88.463

83.827

83.757

83.757

baten saldo

14.266 -62.506

16.201 -77.069

9.210 -79.253

9.210 -74.617

9.210 -74.547

9.210 -74.547

lasten

1.920.794

500.945

309.214

307.825

306.435

305.044

baten saldo

1.713.398 -207.396

320.381 -180.564

132.823 -176.391

132.636 -175.189

132.448 -173.987

132.261 -172.783

lasten

71.851

69.194

70.159

70.159

70.159

70.159

baten saldo

0 -71.851

0 -69.194

0 -70.159

0 -70.159

0 -70.159

0 -70.159

P034

P035

Bijzondere scholengemeenschap (LBO/MAVO)

Begeleiding leerplichtige leerlingen

P036

Schoolbegeleiding

lasten baten saldo

66.641 0 -66.641

67.974 0 -67.974

68.654 0 -68.654

68.654 0 -68.654

68.654 0 -68.654

68.654 0 -68.654

P037

Leerlingenvervoer

lasten baten saldo

397.412 681 -396.732

507.630 7.323 -500.307

508.924 7.447 -501.477

508.924 7.447 -501.477

508.924 7.447 -501.477

508.924 7.447 -501.477

P038

Overige randdiensten onderwijs

lasten baten saldo

988.965 428.309 -560.656

929.246 331.674 -597.572

913.602 265.434 -648.168

1.007.315 265.434 -741.881

1.063.826 265.434 -798.392

1.098.263 265.434 -832.829

P039

Volwasseneneducatie

lasten baten saldo

8.916 0 -8.916

9.471 0 -9.471

9.660 0 -9.660

9.660 0 -9.660

9.660 0 -9.660

9.660 0 -9.660

P040

Kinderopvang/peuterspeelzaalwerk

lasten baten saldo

310.427 0 -310.427

323.960 47.326 -276.634

312.372 28.326 -284.046

312.372 28.326 -284.046

312.372 28.326 -284.046

312.372 28.326 -284.046

P041

Exploitatie Griendencollege

lasten baten saldo

4.164 0 -4.164

5.281 5.281 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P042

Jeugd- en Jongerenwerk

lasten baten saldo

344.874 0 -344.874

346.559 0 -346.559

348.381 0 -348.381

348.381 0 -348.381

348.381 0 -348.381

348.381 0 -348.381

TOTAAL PROGRAMMA 3

lasten baten saldo

6.162.981 2.307.556 -3.855.425

4.522.424 728.186 -3.794.238

4.269.214 499.480 -3.769.734

4.290.007 499.293 -3.790.714

4.176.556 499.105 -3.677.451

4.179.620 498.918 -3.680.702

lasten baten saldo

130.244 0 -130.244

136.252 0 -136.252

140.793 0 -140.793

140.793 0 -140.793

140.793 0 -140.793

140.793 0 -140.793

P043

4. De openbare ruimte Groenbeheer


- 100 -

Nr.



Rekening 2011 1.591.361 13.648 -1.577.713

Begroting 2012 1.428.208 22.273 -1.405.935

Begroting 2013 1.387.359 9.272 -1.378.087

Jaarschijf 2014 1.433.213 9.272 -1.423.941

Jaarschijf 2015 1.458.463 9.272 -1.449.191

Jaarschijf 2016 1.458.463 9.272 -1.449.191

P044

Openbaar groen

P045

Recreatievoorzieningen

lasten baten saldo

64.589 0 -64.589

22.561 0 -22.561

22.551 0 -22.551

22.551 0 -22.551

22.551 0 -22.551

22.551 0 -22.551

P046

Speelvoorzieningen

lasten baten saldo

169.249 6.634 -162.615

204.999 6.543 -198.456

204.377 6.331 -198.046

204.166 6.120 -198.046

203.955 5.909 -198.046

203.744 5.698 -198.046

P047

Kinderboerderij

lasten baten saldo

163.589 13.076 -150.513

133.609 7.000 -126.609

134.454 0 -134.454

134.454 0 -134.454

134.454 0 -134.454

134.454 0 -134.454

P048

Volkstuinen

lasten baten saldo

1.615 2.862 1.247

1.667 2.909 1.242

1.684 2.958 1.274

1.684 2.958 1.274

1.684 2.958 1.274

1.684 2.958 1.274

P049

Natuur en Milieu-educatiecentrum (De Hooizolder)

lasten

151.287

152.013

151.733

151.733

151.733

151.733

baten saldo

17.526 -133.761

19.247 -132.766

19.574 -132.159

19.574 -132.159

19.574 -132.159

19.574 -132.159

P050

Waterpartijen

lasten baten saldo

248.404 26.577 -221.828

297.091 47.366 -249.725

276.159 16.510 -259.649

285.762 16.510 -269.252

289.682 16.510 -273.172

289.469 16.510 -272.959

P051

Bestrijding van overlast door honden

lasten

51.315

49.776

54.727

54.727

54.727

54.727

baten saldo

0 -51.315

0 -49.776

0 -54.727

0 -54.727

0 -54.727

0 -54.727

P052

Ongediertebestrijding

lasten baten saldo

42.743 0 -42.743

44.690 0 -44.690

47.036 0 -47.036

47.036 0 -47.036

47.036 0 -47.036

47.036 0 -47.036

P053

Lijkbezorging

lasten baten saldo

480.117 443.488 -36.629

429.665 429.665 0

412.500 412.500 0

412.500 412.500 0

412.500 412.500 0

412.500 412.500 0

P054

Verwijdering huisvuil

lasten baten saldo

2.199.044 2.427.597 228.554

2.350.180 2.350.183 3

2.252.537 2.252.539 2

2.246.743 2.246.745 2

2.211.901 2.211.903 2

2.206.290 2.206.292 2

P055

Verwijdering bedrijfsvuil

lasten baten saldo

351.677 457.329 105.652

369.881 369.879 -2

384.716 369.716 -15.000

390.630 375.630 -15.000

384.119 369.119 -15.000

390.069 375.069 -15.000

TOTAAL PROGRAMMA 4

lasten baten saldo

5.645.235 3.408.737 -2.236.498

5.620.592 3.255.065 -2.365.527

5.470.626 3.089.400 -2.381.226

5.525.992 3.089.309 -2.436.683

5.513.598 3.047.745 -2.465.853

5.513.513 3.047.873 -2.465.640

lasten baten saldo

438.571 25.969 -412.601

508.928 113.505 -395.423

1.906.012 1.510.831 -395.181

511.702 117.083 -394.619

511.138 117.083 -394.055

510.575 117.083 -393.492

P056

5. Cultuur, sport en recreatie Bibliotheekwerk

P057

Cultuurbeleid

lasten baten saldo

163.126 12.855 -150.271

151.131 0 -151.131

146.778 0 -146.778

146.805 0 -146.805

146.833 0 -146.833

146.862 0 -146.862

P058

Musea

lasten baten saldo

27.600 0 -27.600

24.840 0 -24.840

24.840 0 -24.840

24.840 0 -24.840

24.840 0 -24.840

24.840 0 -24.840

P059

Sociaal-culturele zaken

lasten baten saldo

447.702 248.308 -199.395

444.483 236.569 -207.914

444.091 247.296 -196.795

439.570 247.296 -192.274

435.049 247.296 -187.753

418.085 247.296 -170.789

- 101 -


Nr.



Rekening 2011 590.769 410.405 -180.364

Begroting 2012 643.338 451.006 -192.332

Begroting 2013 636.604 451.972 -184.632

Jaarschijf 2014 634.594 451.764 -182.830

Jaarschijf 2015 631.459 451.557 -179.902

Jaarschijf 2016 628.866 451.349 -177.517

P060

Multifunctionele accommodaties

P061

Buitensportaccommodaties

lasten baten saldo

254.032 33.344 -220.688

266.804 36.202 -230.602

240.257 38.055 -202.202

234.718 38.055 -196.663

227.120 38.055 -189.065

223.556 38.055 -185.501

P062

Binnensportaccommodaties

lasten baten saldo

768.484 436.674 -331.810

616.279 405.480 -210.799

655.254 428.705 -226.549

653.130 428.609 -224.521

649.460 428.512 -220.948

637.726 428.415 -209.311

P063

Zwemaccommodaties

lasten baten saldo

886.540 444.184 -442.356

977.221 446.993 -530.228

1.050.458 466.652 -583.806

1.052.048 466.400 -585.648

1.037.540 466.148 -571.392

1.052.567 465.896 -586.671

P064

Sportbeleid en -subsidiëring

lasten baten saldo

262.539 9.168 -253.371

260.528 0 -260.528

265.706 0 -265.706

265.435 0 -265.435

265.161 0 -265.161

264.890 0 -264.890

P065

Bovengemeentelijke recreatieproducten

lasten

157.138

153.173

152.692

149.692

149.692

149.692

baten saldo

0 -157.138

0 -153.173

0 -152.692

0 -149.692

0 -149.692

0 -149.692

lasten baten saldo

3.996.502 1.620.907 -2.375.595

4.046.725 1.689.755 -2.356.970

5.522.692 3.143.511 -2.379.181

4.112.534 1.749.207 -2.363.327

4.078.292 1.748.651 -2.329.641

4.057.659 1.748.094 -2.309.565

lasten baten saldo

4.669.117 3.858.653 -810.464

4.112.000 3.546.000 -566.000

4.611.000 4.330.000 -281.000

4.611.000 4.330.000 -281.000

4.611.000 4.330.000 -281.000

4.611.000 4.330.000 -281.000

TOTAAL PROGRAMMA 5

P066

6. Werk, inkomen, zorg en welzijn Bijstandsbudgetten

P067

Sociale Werkvoorziening

lasten baten saldo

3.387.295 2.886.405 -500.889

3.115.744 2.598.323 -517.421

3.038.735 2.673.731 -365.004

3.091.735 2.673.731 -418.004

3.106.735 2.673.731 -433.004

3.016.735 2.673.731 -343.004

P068

Werk Direct/Rijksbudget

lasten baten saldo

1.165.670 923.906 -241.764

967.000 967.000 0

553.000 553.000 0

553.000 553.000 0

553.000 553.000 0

553.000 553.000 0

P069

Werk Kinderopvangregeling

lasten baten saldo

25.000 1.370 -23.630

27.000 0 -27.000

7.000 0 -7.000

7.000 0 -7.000

7.000 0 -7.000

7.000 0 -7.000

P070

Economische zaken

lasten baten saldo

270.647 200.021 -70.626

1.361.490 1.335.763 -25.727

149.679 106.353 -43.326

146.708 106.119 -40.589

144.624 101.193 -43.431

137.968 101.193 -36.775

P071

Straatmarkt

lasten baten saldo

64.737 55.458 -9.279

48.381 48.395 14

45.280 45.280 0

45.280 45.280 0

45.280 45.280 0

45.280 45.280 0

P072

Kermis

lasten baten saldo

6.196 15.000 8.804

7.172 15.206 8.034

6.510 15.465 8.955

6.510 15.465 8.955

6.510 15.465 8.955

6.510 15.465 8.955

P073

Exploitatie Stationspark II

lasten baten saldo

20.578 20.578 0

938.806 938.807 1

20.388 20.388 0

20.388 20.388 0

20.388 20.388 0

20.388 20.388 0

P074

Erfpacht industrieterreinen

lasten baten saldo

3.165 2.016 -1.149

4.648 2.024 -2.624

4.671 2.016 -2.655

4.671 2.016 -2.655

4.671 2.016 -2.655

4.671 2.016 -2.655

P075

Het Plaatje

lasten baten saldo

94.698 7.198 -87.500

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0


- 102 -

Nr.



Rekening 2011 1.100.452 33.479 -1.066.973

Begroting 2012 3.083.661 420 -3.083.241

Begroting 2013 2.839.232 420 -2.838.812

Jaarschijf 2014 2.839.232 420 -2.838.812

Jaarschijf 2015 2.839.232 420 -2.838.812

Jaarschijf 2016 2.839.232 420 -2.838.812

P076

Zorg (WMO-ex WVG)

P077

Exploitatielasten SDD (v/h I.S.D.)

lasten baten saldo

1.325.300 0 -1.325.300

1.339.693 0 -1.339.693

1.491.805 0 -1.491.805

1.491.805 0 -1.491.805

1.491.805 0 -1.491.805

1.491.805 0 -1.491.805

P078

Algemene gezondheidszorg

lasten baten saldo

1.157.464 655.029 -502.435

1.417.731 447.509 -970.222

989.173 0 -989.173

989.173 0 -989.173

989.173 0 -989.173

989.173 0 -989.173

P079

Algemene maatschappelijke dienstverlening

lasten

293.331

302.459

300.476

300.476

300.476

300.476

baten saldo

0 -293.331

8.000 -294.459

10.000 -290.476

10.000 -290.476

10.000 -290.476

10.000 -290.476

P080

Begeleiding minderheden

lasten baten saldo

7.227 0 -7.227

7.451 0 -7.451

7.766 0 -7.766

7.766 0 -7.766

7.766 0 -7.766

7.766 0 -7.766

P081

Opvang asielzoekers en verblijfsgerechtigden

lasten

180.357

23.576

23.935

23.935

23.935

23.935

baten saldo

161.487 -18.870

0 -23.576

0 -23.935

0 -23.935

0 -23.935

0 -23.935

P082

Ouderenzorg

lasten baten saldo

650.014 8.410 -641.604

558.907 0 -558.907

813.270 0 -813.270

756.672 0 -756.672

756.650 0 -756.650

535.433 0 -535.433

P083

Specifiek welzijnswerk

lasten baten saldo

5.198 0 -5.198

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P084

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

lasten

2.384.691

86.386

91.344

91.344

91.344

91.344

baten saldo

162.938 -2.221.753

0 -86.386

0 -91.344

0 -91.344

0 -91.344

0 -91.344

lasten

33.612

13.035

11.894

11.894

11.894

11.894

baten saldo

33.612 0

13.035 0

11.894 0

11.894 0

11.894 0

11.894 0

lasten baten saldo

16.844.748 9.025.561 -7.819.187

17.415.140 9.920.482 -7.494.658

15.005.158 7.768.547 -7.236.611

14.998.589 7.768.313 -7.230.276

15.011.483 7.763.387 -7.248.096

14.693.610 7.763.387 -6.930.223

lasten baten saldo

100.156 6.071 -94.085

132.330 8.165 -124.165

133.463 8.304 -125.159

133.277 8.304 -124.973

129.375 8.304 -121.071

129.375 8.304 -121.071

P144

Bouwgrondexploitatie De Driehoek

6. TOTAAL PROGRAMMA 6

P085

7. Verkeer en vervoer Gladheidbestrijding

P086

Straatreiniging

lasten baten saldo

403.131 121.028 -282.104

431.897 129.569 -302.328

426.283 127.885 -298.398

432.343 129.703 -302.640

438.403 131.521 -306.882

484.403 145.321 -339.082

P087

Onderhoud wegen

lasten baten saldo

1.617.412 302.789 -1.314.623

1.345.337 15.819 -1.329.518

1.371.286 16.088 -1.355.198

1.413.328 16.088 -1.397.240

1.424.228 16.088 -1.408.140

1.513.924 16.088 -1.497.836

P088

Bruggen

lasten baten saldo

30.162 0 -30.162

46.161 0 -46.161

47.934 0 -47.934

47.965 0 -47.965

47.995 0 -47.995

48.025 0 -48.025

P089

Openbare verlichting

lasten baten saldo

260.080 43.558 -216.521

327.223 10.592 -316.631

293.089 9.571 -283.518

294.832 9.571 -285.261

298.601 9.571 -289.030

302.929 9.571 -293.358

P090

Nutsvoorzieningen

lasten baten saldo

17.645 616 -17.029

36.651 5.613 -31.038

39.895 0 -39.895

39.895 0 -39.895

39.895 0 -39.895

39.895 0 -39.895

- 103 -


Nr.



Rekening 2011 51.506 51.506 0

Begroting 2012 51.086 51.085 -1

Begroting 2013 52.055 52.055 0

Jaarschijf 2014 52.055 52.055 0

Jaarschijf 2015 52.055 52.055 0

Jaarschijf 2016 52.055 52.055 0

P091

Reiniging straatkolken

P092

Riolering

lasten baten saldo

2.389.070 2.389.070 0

2.369.123 2.369.125 2

2.332.320 2.332.320 0

2.337.500 2.337.500 0

2.363.058 2.363.058 0

2.616.187 2.616.187 0

P093

Verkeer (algemeen)

lasten baten saldo

2.205.357 2.049.113 -156.244

9.659.780 9.503.150 -156.630

159.012 0 -159.012

131.458 0 -131.458

131.870 0 -131.870

132.456 0 -132.456

P094

Verkeersmaatregelen

lasten baten saldo

207.223 11.541 -195.682

148.689 6.111 -142.578

163.821 6.215 -157.606

164.676 6.215 -158.461

165.531 6.215 -159.316

166.375 6.215 -160.160

P095

Binnenhaven

lasten baten saldo

73.359 69.803 -3.556

97.201 97.200 -1

79.915 79.915 0

79.915 79.915 0

79.915 79.915 0

79.915 79.915 0

P096

Voorzieningen t.b.v. de waterbus

lasten baten saldo

62.356 0 -62.356

77.205 0 -77.205

77.409 0 -77.409

77.409 0 -77.409

77.409 0 -77.409

77.409 0 -77.409

TOTAAL PROGRAMMA 7

lasten baten saldo

7.417.456 5.045.094 -2.372.362

14.722.683 12.196.429 -2.526.254

5.176.482 2.632.353 -2.544.129

5.204.653 2.639.351 -2.565.302

5.248.335 2.666.727 -2.581.608

5.642.948 2.933.656 -2.709.292

lasten

204.772

204.478

198.462

198.462

198.462

198.462

baten saldo

49.596 -155.176

21.808 -182.670

10.176 -188.286

10.176 -188.286

10.176 -188.286

10.176 -188.286

P097

8. Ruimtelijke ordening en milieu Planologische adviezen/vergunningen

P098

Voorlichting bestemmingsplannen

lasten baten saldo

13.215 1.808 -11.407

13.376 0 -13.376

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

P099

Herziening Bestemmingsplannen

lasten baten saldo

141.403 66.142 -75.261

329.335 208.020 -121.315

116.808 18.225 -98.583

116.201 17.618 -98.583

115.593 17.010 -98.583

114.986 16.403 -98.583

P100

Bovenlokaal Ruimtelijk Ordeningsbeleid

lasten

68.665

78.765

68.091

68.091

68.091

68.091

baten saldo

0 -68.665

0 -78.765

0 -68.091

0 -68.091

0 -68.091

0 -68.091

P101

Stedelijke vernieuwing

lasten baten saldo

1.380.618 2.255.104 874.486

196.299 180.000 -16.299

15.620 0 -15.620

15.059 0 -15.059

14.497 0 -14.497

2.708 0 -2.708

P102

Monumenten

lasten baten saldo

33.872 4.290 -29.582

39.059 6.490 -32.569

33.049 0 -33.049

33.035 0 -33.035

33.021 0 -33.021

33.007 0 -33.007

P103

Buitenreclame

lasten baten saldo

0 13.760 13.760

0 29.403 29.403

0 29.403 29.403

0 29.403 29.403

0 29.403 29.403

0 29.403 29.403

P104

Voorlichting bouwen woningtoezicht

lasten

66.758

70.080

72.600

72.600

72.600

72.600

baten saldo

0 -66.758

1.206 -68.874

1.227 -71.373

1.227 -71.373

1.227 -71.373

1.227 -71.373

P105

Bouwvergunningen

lasten baten saldo

507.849 841.898 334.048

624.706 624.710 4

585.894 397.217 -188.677

585.894 397.217 -188.677

585.894 397.217 -188.677

585.894 397.217 -188.677

P106

Preventie, controle, handhaving Bouwen/Wonen

lasten

197.581

204.488

211.546

211.546

211.546

211.546

baten saldo

0 -197.581

0 -204.488

0 -211.546

0 -211.546

0 -211.546

0 -211.546


- 104 -

Nr.


l/b/s

Rekening 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Jaarschijf 2014

Jaarschijf 2015

Jaarschijf 2016

P107

Milieu Algemeen

lasten baten saldo

206.509 12.088 -194.421

240.575 36.000 -204.575

209.319 0 -209.319

196.867 0 -196.867

196.867 0 -196.867

196.867 0 -196.867

P108

Milieubeheer

lasten baten saldo

405.268 0 -405.268

398.300 0 -398.300

398.571 0 -398.571

372.071 0 -372.071

372.071 0 -372.071

372.071 0 -372.071

P109

Bodembescherming en sanering

lasten baten saldo

50.803 7.942 -42.861

30.530 0 -30.530

31.325 0 -31.325

31.325 0 -31.325

31.325 0 -31.325

31.325 0 -31.325

P110

Geluid en Lucht

lasten baten saldo

106.783 20.120 -86.663

68.031 12.491 -55.540

56.705 0 -56.705

56.705 0 -56.705

56.705 0 -56.705

56.705 0 -56.705

TOTAAL PROGRAMMA 8

lasten baten saldo

3.384.097 3.272.748 -111.349

2.498.022 1.120.128 -1.377.894

2.011.864 456.248 -1.555.616

1.971.730 455.641 -1.516.089

1.970.546 455.033 -1.515.513

1.958.136 454.426 -1.503.710

lasten baten saldo

98.269 98.269 0

78.835 78.835 0

78.648 78.648 0

77.853 77.853 0

77.514 77.514 0

76.940 76.940 0

P111

9. Wonen Gemeentewoningen

P112

Woningbouwcorporaties

lasten baten saldo

804.442 791.226 -13.215

13.376 0 -13.376

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

13.874 0 -13.874

P113

Gemeentegaranties

lasten baten saldo

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P114

Woonruimtezaken

lasten baten saldo

240.205 141.263 -98.941

357.550 279.929 -77.621

80.842 0 -80.842

81.070 0 -81.070

81.324 0 -81.324

81.592 0 -81.592

P115

Huisvesting woonwagenbewoners

lasten baten saldo

36.637 39.658 3.022

43.824 35.129 -8.695

44.438 35.204 -9.234

44.357 35.204 -9.153

44.274 35.204 -9.070

44.193 35.204 -8.989

P116

Herstructurering woonwijken

lasten baten saldo

30.694 30.694 0

21.090 21.090 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P117

Bouwgrondexploitatie (algemeen)

lasten baten saldo

0 0 0

15.821 15.821 0

85.313 85.313 0

85.313 85.313 0

85.313 85.313 0

85.313 85.313 0

P118

Exploitatie Baanhoek-West

lasten baten saldo

385.928 385.928 0

1.938.823 1.938.822 -1

61.078 61.078 0

61.078 61.078 0

61.078 61.078 0

61.078 61.078 0

P119

Exploitatie Benedenveer (v/h Baanhoek-Oost)

lasten

1.052.188

326.635

105.926

105.926

105.926

105.926

baten saldo

152.188 -900.000

326.634 -1

105.926 0

105.926 0

105.926 0

105.926 0

P120

Exploitatie Watertorenterrein

lasten baten saldo

134.166 134.166 0

72.438 72.438 0

51.980 51.980 0

51.980 51.980 0

51.980 51.980 0

51.980 51.980 0

P121

Exploitatie Jachthaven de Jong

lasten baten saldo

25.134 1.347 -23.788

1.427 1.427 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P122

Beatrixlocatie

lasten baten saldo

1.191.500 1.191.500 0

122.721 122.721 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

- 105 -


Nr.



Rekening 2011 10.561 10.561 0

Begroting 2012 1.498 1.498 0

Begroting 2013 864 864 0

Jaarschijf 2014 864 864 0



P123

Kerkbuurt 16-18

P124

Exploitaties langs de dijk

lasten baten saldo

2.358 2.358 0

22.338 22.338 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P125

Overige Grondexploitaties

lasten baten saldo

159.872 97.262 -62.610

1.552.084 1.546.864 -5.220

69.056 75.450 6.394

60.210 75.450 15.240

55.081 75.450 20.369

102.849 75.450 -27.399

P145

Bouwgrondexploitatie Rivierdijk 737-769

lasten

62.703

207.950

60.098

60.098

60.098

60.098

baten saldo

62.703 0

207.950 0

60.098 0

60.098 0

60.098 0

60.098 0

lasten baten saldo

4.234.656 3.139.123 -1.095.532

4.776.410 4.671.496 -104.914

652.117 554.561 -97.556

642.623 553.766 -88.857

637.326 553.427 -83.899

684.707 552.853 -131.854

lasten baten saldo

23.923 0 -23.923

23.383 0 -23.383

34.672 0 -34.672

34.672 0 -34.672

34.672 0 -34.672

34.672 0 -34.672

TOTAAL PROGRAMMA 9

P126

10. Financiën en organisatie Tussentijdse rapportages

P127

Programmabegroting

lasten baten saldo

95.348 11.715 -83.633

173.350 80.345 -93.005

124.233 0 -124.233

124.233 0 -124.233

124.233 0 -124.233

124.233 0 -124.233

P128

Programmarekening

lasten baten saldo

156.505 0 -156.505

132.912 0 -132.912

148.536 0 -148.536

148.536 0 -148.536

148.536 0 -148.536

148.536 0 -148.536

P129

Correctieposten begroting

lasten baten saldo

0 0 0

-233.000 0 233.000

-100.000 0 100.000

-171.835 0 171.835

-193.481 0 193.481

-184.851 0 184.851

P130

Nieuw beleid

lasten baten saldo

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

P131

Onvoorziene baten en lasten

lasten baten saldo

44.174 -23.166 -67.340

60.308 0 -60.308

60.743 0 -60.743

60.818 0 -60.818

60.935 0 -60.935

61.100 0 -61.100

P132

Saldo van baten en lasten voor bestemming

lasten

0

0

0

0

0

0

baten saldo

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

lasten

0

0

0

0

0

0

baten saldo

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

lasten

27.705

0

0

0

0

0

baten saldo

23.545.978 23.518.273

23.354.132 23.354.132

22.700.000 22.700.000

22.710.000 22.710.000

21.780.000 21.780.000

22.130.000 22.130.000

P133

P134

Saldo van baten en lasten na bestemming

Algemene uitkering uit het gemeentefonds

P135

Beleggingen

lasten baten saldo

1.445.018 2.509.577 1.064.559

1.543.880 1.941.563 397.683

1.438.474 1.834.654 396.180

1.562.970 1.912.289 349.319

1.611.342 1.973.234 361.892

1.705.597 2.124.474 418.877

P136

Saldi kostenverdeelstaat

lasten baten saldo

1.576.870 2.081.792 504.921

1.522.379 1.933.198 410.819

744.626 1.092.389 347.763

783.626 1.077.994 294.368

1.242.626 1.459.651 217.025

960.626 1.222.201 261.575

P137

Grondzaken

lasten baten saldo

221.750 176.537 -45.213

239.853 145.009 -94.844

237.302 149.719 -87.583

237.175 149.719 -87.456

237.048 149.719 -87.329

236.101 149.719 -86.382


- 106 -

Nr.



Rekening 2011 0 3.210.583 3.210.583

Begroting 2012 0 3.023.621 3.023.621

Begroting 2013 0 3.321.000 3.321.000

Jaarschijf 2014 0 3.321.000 3.321.000

Jaarschijf 2015 0 3.321.000 3.321.000

Jaarschijf 2016 0 3.321.000 3.321.000

P138

Baten Onroerend-zaakbelastingen

P139

Baten Hondenbelasting

lasten baten saldo

0 83.546 83.546

0 80.000 80.000

0 85.000 85.000

0 85.000 85.000

0 85.000 85.000

0 85.000 85.000

P140

Baatbelasting herinrichting Kerkbuurt 2003

lasten

0

0

0

0

0

0

baten saldo

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

P141

Precariobelasting

lasten baten saldo

0 16.054 16.054

0 20.423 20.423

0 17.000 17.000

0 17.000 17.000

0 17.000 17.000

0 17.000 17.000

P142

Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen

lasten

541.876

565.407

546.329

546.329

546.329

546.329

baten saldo

0 -541.876

0 -565.407

0 -546.329

0 -546.329

0 -546.329

0 -546.329

Kwijtscheldingen

lasten baten saldo

113.347 0 -113.347

84.000 0 -84.000

84.000 0 -84.000

84.000 0 -84.000

84.000 0 -84.000

84.000 0 -84.000

TOTAAL PROGRAMMA 10

lasten baten saldo

4.246.517 31.612.615 27.366.097

4.112.472 30.578.291 26.465.819

3.318.915 29.199.762 25.880.847

3.410.524 29.273.002 25.862.478

3.896.240 28.785.604 24.889.364

3.716.343 29.049.394 25.333.051

1.311.007

163.902

-724.924

-762.887

-1.663.601

-1.011.013

P143

RESULTAAT

- 107 -



- 108 -

TOTALEN NA RESULTAATBESTEMMING

Subtotalen resultaatbestemming

Bestuur en dienstverlening Openbare Orde en Veiligheid Jeugd en Onderwijs Openbare Ruimte Cultuur, sport en recreatie Werk, inkomen, zorg en welzijn Verkeer en vervoer Ruimtelijke ordening en milieu Wonen Financiën en Organisatie

-72.337

-6.194

-1.979 -2.024

-493 -1.604 -2 -76

-17

-66.143

73.648

11.180

1.089 110 86 335 1.703 917 2.456 395 2.117 1.972

62.468

1.311

4.986

1.072 110 86 -158 99 914 2.381 395 138 -51

-3.675

-64.797

-4.005

-1.395 -2.012

-323 -124 -156 4

-60.792

64.961

7.373

362 43 313 306 280 953 1.647 509 1.240 1.719

57.589

164

3.368

362 43 313 -17 157 798 1.651 509 -155 -293

-3.204


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Subtotalen voor resultaatbestemming

Programma

Nr.

0,0%

0,0%

0,0%

47.721

3.013

106 -72 70

106 255 1.673 5 22 18 61 844

-725

-306

26 18 63 -545

28

-419

28

44.708

-47.168

-1.966

10 -1.541

-310 -122 -6 1

-45.202

46.405

1.638

106 279 279 5 22 18 61 841

28

44.767

-763

-329

106 -30 157 -1 23 18 71 -700

28

-434

-47.533

-2.430

15 -2.034

-279 -121 -6 -5

-45.102

45.869

1.955

21 17 60 1.235

105 238 278

43.914

-1.664

-475

105 -41 157 -6 16 17 75 -800

-1.188

-47.409

-2.254

-33 -1.821

-261 -120 -6 -13

-45.155

46.398

1.714

21 16 60 1.001

105 233 278

44.684

-1.011

-540

105 -28 158 -6 8 16 27 -820

-471

-8,1%

-7,8%

-12,8%

-25,8%

-22,4%

-86,9%

0,2%

0,1%

3,7%

-0,2%

-1,9%

173,7%

0,1%

1,8%

-60,3%

Rekening 2011 Begroting 2012 Begroting 2013 Begroting 2014 Begroting 2015 Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten -9,7% 21,5% -11,6% 1,9% -12,7% 3,1% -0,2% 0,0% -0,2% 0,2% 0,0% 0,2% -0,3% 0,0% -0,3% -0,4% -30,1% 0,0% -7,3% 2,0% -7,4% 0,1% 0,0% 0,1% -0,9% 0,0% -0,9% -1,2% 0,0% -1,2% -5,8% -2,8% -6,1% -5,6% -5,2% -5,6% 0,5% 0,0% 0,5% -2,6% 0,0% -2,9% 0,1% 0,0% 0,1% -3,4% -8,2% 3,3% -2,9% -3,9% -1,7% 1,4% -0,8% 4,2% 0,4% 0,0% 0,8% 0,3% 0,2% 0,5% -4,6% -2,1% -6,0% -0,1% 4,3% -2,6% 1,8% 0,0% 2,9% -0,8% 0,0% -1,3% -0,5% 0,0% -0,8% -8,3% -13,0% -2,6% -13,1% -13,4% -12,7% 0,0% 0,0% -0,1% 0,1% 0,0% 0,2% -2,1% 0,0% -4,4% -10,1% -9,4% -11,9% -64,8% -75,3% -38,5% 0,5% 0,3% 0,7% 0,7% 1,1% 0,3% 7,4% 10,1% 4,6% 5,6% -58,9% 114,4% -19,5% -28,3% -16,6% -2,0% 0,0% -2,6% -0,1% 0,0% -0,1% -0,6% 0,0% -0,8% -0,4% -38,4% -34,8% -121,6% -80,7% -85,6% -423,1% -0,1% 0,0% -0,5% -0,1% 0,0% -0,3% -0,1% 0,0% 100,2% 1,8% -2,0% -8,1% -1,7% -1,2% -3,1% 0,3% 0,5% -0,4% -3,1% -3,3% 1,8% 1,8% 1,8%

-48.446

-3.319

1 -1.389

-328 -1.603 -5 4

-45.127

Rekening 2011 Begroting 2012 Begroting 2013 Begroting 2014 Begroting 2015 Begroting 2016 Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten -5.436 309 -5.127 -4.906 376 -4.531 -5.001 328 -4.673 -4.990 328 -4.662 -4.998 328 -4.670 -4.984 328 -4.656 -2.185 30 -2.155 -2.176 21 -2.156 -2.018 21 -1.997 -2.021 21 -2.000 -2.002 21 -1.981 -1.978 21 -1.957 -4.801 427 -4.373 -4.522 415 -4.107 -4.269 394 -3.876 -4.290 394 -3.896 -4.177 394 -3.783 -4.180 394 -3.786 -5.486 3.212 -2.274 -5.297 2.949 -2.349 -5.143 2.834 -2.309 -5.216 2.810 -2.406 -5.235 2.810 -2.425 -5.253 2.815 -2.438 -4.113 1.440 -2.674 -3.923 1.409 -2.514 -3.920 1.470 -2.450 -3.991 1.470 -2.520 -3.957 1.470 -2.487 -3.938 1.470 -2.467 -18.826 10.309 -8.518 -17.260 8.967 -8.292 -15.000 7.763 -7.236 -14.993 7.763 -7.230 -15.006 7.763 -7.242 -14.688 7.763 -6.924 -16.390 11.646 -4.744 -14.727 10.550 -4.177 -5.180 2.610 -2.570 -5.206 2.617 -2.589 -5.243 2.645 -2.598 -5.630 2.913 -2.718 -2.012 438 -1.574 -1.972 438 -1.534 -1.971 438 -1.533 -1.958 438 -1.520 -2.366 1.486 -880 -2.498 611 -1.887 -5.490 5.260 -230 -3.382 3.431 50 -654 493 -160 -653 493 -159 -652 493 -159 -652 493 -158 -1.049 28.348 27.299 -2.101 28.860 26.759 -1.930 28.356 26.426 -1.870 28.432 26.562 -1.862 27.551 25.689 -1.895 28.048 26.154

Procentuele ontwikkeling gecomprimeerde meerjarenbegroting ten opzichte van voorgaand jaar

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Subtotalen voor resultaatbestemming

Programma

Nr.

Gecomprimeerde meerjarenbegroting

5.5. Cijfermatige overzichten (“begroting in 1 oogopslag”)

- 109 -

826.664

Voorziening huisvesting en calamiteiten onderwijs

10.320.954

11.497.740

Subtotaal

Totaal voorzieningen

40.875 91.608 7.959.566 57.832 74.825 13.150

20.299 19.898 993.124

Voorziening buitengewoon onderh. PR Voorziening onderhoud speelvoorzieningen Voorziening afkoop onderhoud graven

Voorziening onderhoud haven Voorziening onderhoud wegen Voorziening onderh/egal.prod.riolering Voorziening onderhoud ponton waterbus Voorziening onderhoud bruggen Voorziening onderhoud openbare verlichting

201.485 21.629

1.176.786

64.348 75.860 730.007 37.639 0 268.933

Stand 1-1-2013

21.059.554

-127.873 215.117

43.408

Voorziening buitengewoon onderhoud gebouwen GB Voorziening onderhoud woningen/woonwagens

Onderhoudsegalisatievoorzieningen:

Subtotaal

Voorziening spaarverlof ambtenaren Voorziening wachtgeld personeel Voorziening pensioen voormalige wethouders Voorziening achtergestelde lening SIW Voorziening verliezen GGD-ZHZ Voorziening CJG eigen middelen

Voorzieningen voor risico's en verplichtingen:

Voorzieningen

Totaal reserves

Reserve egalisatie grondk.woningbouw Reserve renovatie Nijverwaard

Reserve toepassing beeldende kunst

-158.943

194.268 479.438 1.666.998

Reserve vervanging materieel PR Reserve vervanging containers Reserve egalisatie tarieven afvalstoffenheffing

Reserve infrastructuur

6.529.448 100.279

Reserve kapitaallasten nieuw gemeentekantoor Reserve ontwikkelingen IT

198.026 526

4.984.545 2.435.673 4.498.646

Algemene reserve Reserve kapitaallasten verenigingsverz.geb. Reserve kapitaallasten investeringen

Stimuleringsreserve woningbouw Reserve onderhoud monumenten

Stand 1-1-2013

Reserves


287.444

258.024

1.022 2.290 198.989 1.446 1.871 329

20.667

507 497 24.828

5.037 541

29.420

1.609 1.897 18.250 941 0 6.723

Inflatie 2013

984.500

-6.394 5.378

1.085

-3.974

4.951 13

4.857 11.986 41.675

326.472 2.507

249.227 121.784 224.932

Inflatie 2013

2.498.533

2.468.533

5.802 838.374 581.335 14.290 26.862 32.236

531.324

35.437 69.803 160.000

158.730 14.340

30.000

0 0 0 0 0 30.000

Overige BIJ 2013

4.046.064

1.396.824 0

0

249.049

50.000 0

261.142 128.105 0

0 0

287.444 0 1.673.500

Overige BIJ 2013

2.107.991

1.987.542

0 512.000 43.972 0 18.400 45.000

884.772

42.135 78.000 145.056

207.259 10.948

120.449

0 29.344 61.105 0 0 30.000

AF 2013

4.155.843

1.567.353 0

0

142.747

45.822 0

52.500 146.000 1.000.000

371.585 27.840

0 140.845 661.151

AF 2013

12.175.726

11.059.969

47.699 420.273 8.695.918 73.567 85.158 715

493.882

14.108 12.198 1.032.896

157.993 25.562

1.115.757

65.956 48.413 687.152 38.580 0 275.656

Stand 31-12-2013

21.934.275

-304.796 220.495

44.493

-56.615

207.155 539

407.766 473.529 708.673

6.484.335 74.946

5.521.217 2.416.611 5.735.928

Stand 31-12-2013

304.393

276.499

1.192 10.507 217.398 1.839 2.129 18

12.347

353 305 25.822

3.950 639

27.894

1.649 1.210 17.179 965 0 6.891

Inflatie 2014

1.044.689

-15.240 5.512

1.112

-1.415

5.179 13

10.194 11.838 17.717

324.217 1.874

276.061 120.831 286.796

Inflatie 2014

2.611.621

2.581.621

5.802 874.481 564.603 14.290 26.862 32.236

625.037

35.437 69.803 160.000

158.730 14.340

30.000

0 0 0 0 0 30.000

Overige BIJ 2014

1.288.731

0 0

0

301.591

50.000 0

261.142 128.105 0

0 0

304.393 0 243.500

Overige BIJ 2014

2.367.403

2.181.967

1.950 898.000 43.972 0 17.900 0

846.228

4.000 43.500 144.040

162.485 19.892

185.436

64.987 29.344 61.105 0 0 30.000

AF 2014

1.663.136

87.353 0

0

25.500

45.027 0

91.500 152.000 0

371.585 27.840

0 140.845 721.486

AF 2014

12.724.337

11.736.122

52.743 407.260 9.433.947 89.697 96.249 32.969

285.038

45.898 38.806 1.074.678

158.188 20.649

988.215

2.618 20.279 643.226 39.545 0 282.548

Stand 31-12-2014

22.604.559

-407.388 226.007

45.605

218.061

217.306 552

587.603 461.472 726.390

6.436.967 48.979

6.101.670 2.396.597 5.544.738

Stand 31-12-2014

318.108

293.403

1.319 10.182 235.849 2.242 2.406 824

7.126

1.147 970 26.867

3.955 516

24.705

65 507 16.081 989 0 7.064

Inflatie 2015

1.066.929

-20.369 5.650

1.140

5.452

5.433 14

14.690 11.537 18.160

321.848 1.224

305.084 119.830 277.237

Inflatie 2015

2.899.331

2.869.331

5.802 849.888 820.395 14.290 26.862 32.236

681.548

35.437 69.803 160.000

158.730 14.340

30.000

0 0 0 0 0 30.000

Overige BIJ 2015

3.046.410

1.199.222 0

0

282.199

50.000 0

261.142 128.105 0

0 0

454.242 0 671.500

Overige BIJ 2015

2.214.764

2.102.873

0 508.000 43.972 132.500 122.100 0

783.510

26.500 93.000 183.021

198.785 11.485

111.891

0 20.786 61.105 0 0 30.000

AF 2015

2.091.211

223.487 0

0

0

44.688 0

550.500 121.000 0

371.585 0

0 140.845 639.106

AF 2015

13.727.012

12.795.983

59.864 759.330 10.446.219 -26.271 3.417 66.029

190.202

55.982 16.579 1.078.524

122.087 24.020

931.029

2.684 0 598.201 40.533 0 289.611

Stand 31-12-2015

24.626.687

547.977 231.657

46.745

505.712

228.051 566

312.935 480.114 744.550

6.387.230 50.204

6.860.996 2.375.582 5.854.369

Stand 31-12-2015

343.175

319.900

1.497 18.983 261.155 -657 85 1.651

4.755

1.400 414 26.963

3.052 600

23.276

67 0 14.955 1.013 0 7.240

Inflatie 2016

1.166.321

27.399 5.791

1.169

12.643

5.701 14

7.823 12.003 18.614

319.361 1.255

343.050 118.779 292.718

Inflatie 2016

3.208.492

3.178.492

5.802 929.051 1.023.456 14.290 26.862 32.236

715.985

27.937 69.803 160.000

158.730 14.340

30.000

0 0 0 0 0 30.000

Overige BIJ 2016

1.380.940

0 0

0

228.018

50.000 0

261.142 128.105 0

0 0

343.175 0 370.500

Overige BIJ 2016

2.586.352

2.495.247

56.000 1.200.000 43.972 0 6.500 0

718.510

0 56.500 142.005

257.552 14.208

91.105

0 0 61.105 0 0 30.000

AF 2016

1.714.060

87.353 0

0

0

44.114 0

268.500 102.000 0

371.585 0

0 140.845 699.663

AF 2016

14.692.328

13.799.128

11.162 507.364 11.686.858 -12.638 23.864 99.916

192.432

85.319 30.297 1.123.483

26.318 24.752

893.200

2.751 0 552.051 41.546 0 296.852

Stand 31-12-2016

25.459.888

488.023 237.449

47.914

746.372

239.638 580

313.400 518.222 763.164

6.335.006 51.459

7.547.221 2.353.516 5.817.924

Stand 31-12-2016

5.6. Meerjarenoverzicht reserves en voorzieningen

5.7. Lijst met afkortingen APV AR ASVZ AU B&W BAG BBZ BCF BDU BGT BIBOB BLS BLVS BNG BOR BPR BTW BV BW-Plein BZK CAO CBS CJG CO2 COELO CPB CROW CVTM dB DVO EGW EHBO EKD EMU FPC

Algemene Plaatselijke Verordening Algemene Reserve Organisatie voor zorgen dienstverlening aan mensen met een verstandelijke handicap Algemene Uitkering Burgemeester en Wethouders Basisregistraties Adressen en Gebouwen Besluit Bijstand Zelfstandigen BTW-compensatiefonds Brede Doel Uitkering Basisregistratie Grootschalige Topografie Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het Openbaar Bestuur Besluit Locatiegebonden Subsidies Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten Bank Nederlandse Gemeenten Besluit omgevingsrecht Basisregistratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten Belasting Toegevoegde Waarde Bestuur en Veiligheid Burgemeester Winklerplein Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Collectieve Arbeids Overeenkomst Centraal bureau voor de Statistiek Centrum voor Jeugd en Gezin Kooldioxide Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden Centraal Plan Bureau Een nationaal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte Coördinatie van Vrijwillige Thuiszorg en Mantelzorg decibel Dienstverleningsovereenkomst Reserve Egalisatie Grondkosten Woningbouw Eerste Hulp Bij Ongevallen Elektronisch Kind Dossier Europese Monetaire Unie Financiën Planning & Control


fido, Wet Fte FZ GBA GBD GGD ggz GHOR GR GRD Grex GRP GSB HOVD HVC IenM IOAW

IOAZ

IP&A ISV IRS IT JGZ JSO LOC lvg MLL MIP MOP MZHZ MT NHG NME - 110 -

Wet financiering decentrale overheden Fulltime eenheid Facilitaire Zaken Gemeentelijke Basis Administratie Gemeentelijke Belastingdienst Drechtsteden Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst Geestelijke Gezondheids Zorg Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen Gemeenschappelijke Regeling Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden Grondexploitatie Gemeentelijk rioleringsplan Grote Steden beleid Hoogwaardig Openbaar Vervoer Drechtsteden HuisVuilCentrale Ministerie van Infrastructuur en Milieu Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werkloze werknemers Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen Informatievoorziening, Processen & Automatisering Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Interest Rate Swap (lange marktrente) Informatie Technologie Jeugdgezondheidszorg Jeugd, samenleving en opvoeding Lokaal Onderwijs Centrum Licht verstandelijk gehandicapt MerwedeLingelijn Meerjaren Investeringsprogramma (voorheen PVVO) Meerjarig Onderhouds Plan Milieudienst Zuid-Holland Zuid (inmiddels opgegaan in Omgevingsdienst ZHZ) Management Team Nationale Hypotheek Garantie Natuur Milieu Educatiecentrum

NVMP NVRD OCD OCW OKE, Wet OPOPS OR OZB OZHZ P&C P&O PALT PDV PGO PPS PR PROAV PVA PVE PVVO REO RIEC RO ROC ROBM ROM-D RPV SAD SCD

Stichting Nederlandse Verwijdering Metalektro Producten Koninklijke Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement Onderzoekscentrum Drechtsteden Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie Openbaar Primair Onderwijs Papendrecht-Sliedrecht Ondernemingsraad Onroerend Zaak Belasting Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Planning & Control Personeel & Organisatie Prestatie Afspraken Lange Termijn Perifere Detailhandel Voorzieningen Programma Groot Onderhoud Publiek Private Samenwerking Plantsoenen en Reiniging Provinciaal Afvalverwijderingsbedrijf Plan van Aanpak Programma van Eisen Programma Vervangingsinvesteringen en Verbetering Outillage (vanaf 2013: MIP) Regionaal Economisch Overleg Regionaal Informatie en Expertise Centrum Ruimtelijke Ordening Regionaal Onderwijs Centrum Ruimtelijke Ordening, Bouwen en Milieu Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid Samenwerkingsverband Aangepast Sporten Drechtsteden Service Centrum Drechtsteden

SDD SLOK SOK SWOT

SWP SZW UP DECOR VAOP VNG VR ZHZ VRI VWS WABO WEW WEZ Wij Wmo WOPT WOZ Wpg Wro WSW Wsw WW Wwb Wwnv ZHZ

- 111 -

Sociale Dienst Drechtsteden Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven Samenwerkingsovereenkomst Strengths, Weaknesses, Opportunities & Threats (sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen) Stedelijk Waterplan Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Uitvoeringsprogramma Duurzame Herstructurering Bedrijventerreinen Vereniging Afvalverwerkers Oud Papier Vereniging van Nederlandse Gemeenten Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid Verkeersregelinstallatie (verkeerslichten) Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Waarborgfonds Eigen Woningen Welzijn Educatie & Zorg Wet investeren in jongeren Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens Wet Waardering Onroerende Zaken Wet publieke gezondheid Wet ruimtelijke ordening Waarborgfonds Sociale Woningbouw Wet sociale werkvoorziening Werkloosheidswet / Afdeling Weg en Waterbouw Wet werk en bijstand. Wet werken naar vermogen Zuid-Holland Zuid


Programmabegroting 2013

Recommend Documents