Financieel economisch management Examennummer: 11344 Datum: 21 november 2009 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur
Dit examen bestaat uit 5 pagina’s. De opbouw van het examen is als volgt: - een case met 12 open vragen
(maximaal 100 punten)
Als bij een vraag een motivatie of berekening vereist is, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze motivatie of berekening ontbreekt. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er drie redenen worden gevraagd en u geeft er meer dan drie, dan worden alleen de eerste drie in de beoordeling meegeteld. De antwoorden dienen ingevuld te worden op bijgevoegd examenpapier. Schrijf duidelijk leesbaar. Toegestane hulpmiddelen: - Niet-programmeerbare rekenmachine
Wij wensen u veel succes!
11344.16.v1.0
Financieel economisch management - Examennummer 11344 - 21 november 2009
Case: Hardstaal (100 punten)
De antwoorden dienen ingevuld te worden op bijgevoegd examenpapier Deze case bestaat uit twee onderdelen. Deel 1
Onderneming Hardstaal produceert binnen de divisie Machinerie onder andere al een aantal jaar machineonderdelen tegen een verkoopprijs van € 2.500,De kostprijsopbouw per 1 januari 2008 is gebaseerd op de volgende gegevens: • • •
• • • •
verwachte productie en verkoop 18.000 onderdelen normale productie en verkoop 20.000 onderdelen elk onderdeel bevat 6 eenheden materiaal met een standaardprijs van € 150,- per eenheid materiaal en 3 arbeidsuren per onderdeel met een standaarduurtarief van € 100,- per arbeidsuur de variabele verkoopkosten zijn 5% van de verkoopprijs alle variabele kosten zijn proportioneel variabel constante productiekosten zijn begroot op € 8.000.000,- per jaar constante verkoopkosten zijn begroot op € 1.800.000,- per jaar
Belastingen worden eenvoudigheidshalve buiten beschouwing gelaten. Na afloop van het jaar 2008 blijken de volgende gegevens uit de administratie. • • • • • •
11344.16.v1.0
•
NCOI Opleidingsgroep
er zijn 19.000 onderdelen geproduceerd er is € 19.285.000,- betaald voor 133.000 eenheden materiaal de arbeidsuren hebben een positief efficiencyverschil van € 950.000,de arbeidsuren hebben een negatief prijsverschil van € 475.000,de constante verkoopkosten hebben een negatief bezettingsresultaat van € 225.000,tussen de werkelijke variabele verkoopkosten en de begrote variabele verkoopkosten is geen verschil tussen de werkelijke constante productie- en verkoopkosten en de begrote constante productie- en verkoopkosten zit geen verschil
2
Financieel economisch management - Examennummer 11344 - 21 november 2009
Om inzicht te krijgen in de financiële bedrijfssituatie wil de directie gebruik gaan maken van kengetallen. Zij beschikt over de volgende gegevens van het jaar 2008. Deze gegevens gelden voor het gehele bedrijf. De voorraad tegen inkooprijs: • • • • •
per 1 januari € 800.000,per 1 april € 1.200.000,per 1 juli € 1.300.000,per 1 oktober € 1.100.000,per 31 december € 800.000,-
De voorraad wordt gewaardeerd op basis van het fifosysteem, in combinatie met de minimumwaarderingsregel. De omzet (op rekening) over 2008 (360 dagen) • • • •
Kwartaal 1: € 1.100.000,Kwartaal 2: € 1.800.000,Kwartaal 3: € 1.500.000,Kwartaal 4: € 1.900.000,-
De gemiddelde brutowinstopslag is 40% van de inkoopprijs. Het gemiddeld debiteurensaldo is € 555.000,-. De volgende kengetallen per 31 december 2008 zijn door de financiële afdeling aan de directie verstrekt: • • • •
de current ratio is 4 de quick ratio is 1,5 de omloopsnelheid van het gemiddeld totaal vermogen is 2,5 de debt ratio is 0,75
Belastingen worden eenvoudigheidshalve buiten beschouwing gelaten. Vragen bij deel 1
1. Bereken de commerciële kostprijs. (10 punten) 2. Bereken voor volgend jaar de winst en splits deze in het verkoopresultaat en het bezettingsresultaat. (10 punten) 3. Bereken het efficiencyverschil op materiaalverbruik. (5 punten)
11344.16.v1.0
4. Bereken het prijsverschil op materiaalverbruik. (5 punten)
NCOI Opleidingsgroep
3
Financieel economisch management - Examennummer 11344 - 21 november 2009
5. Bereken de omzetsnelheid van de gemiddelde voorraad (afronden op 1 decimaal). (5 punten) 6. Bereken de gemiddelde termijn van het verstrekte leverancierskrediet (afronden op 1 decimaal). (5 punten) 7. Bereken het netto werkkapitaal per 31 december 2008. (10 punten) 8. Bereken de grootte van het eigen vermogen per 31 december 2008. (10 punten) Deel 2
Binnen Onderneming Hardstaal is er ook een divisie Frames, waarvan de volgende vereenvoudigde balans na winstverdeling bekend is: Debetzijde balans ( x € 1.000.000) Gebouwen Machines Debiteuren Voorraden Liquide middelen
1-1 2,0 1,0 0,6 0,4 0,2 4,2
31-12 2,4 0,8 0,7 0,3 0,4 4,6
1-1 2,0 1,2 0,8 0,2 4,2
31-12 2,0 1,3 0,7 0,6 4,6
Creditzijde balans ( x € 1.000.000) Geplaatst aandelenkapitaal Reserves Hypothecaire geldlening Nog te betalen bedragen
Verder is bekend dat: • • •
de afschrijving op de gebouwen en machines in de loop van het boekjaar respectievelijk € 80.000 en € 120.000 bedraagt. een machine met een boekwaarde van € 80.000 is verkocht voor € 70.000. van de winst na belasting ter grootte van € 190.000 een bedrag van € 100.000 is gereserveerd.
Vragen bij deel 2
11344.16.v1.0
9. Stel op basis van bovenstaande gegevens het kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode samen. (10 punten)
4
NCOI Opleidingsgroep
Financieel economisch management - Examennummer 11344 - 21 november 2009
De voorraad van de divisie Frames is opgebouwd uit verschillende onderdelen. De voorraad van een onderdeel op 1 oktober 2008 is 24.000 stuks. Hiervan zijn 7.000 stuks ingekocht voor € 14,80 per stuk en 17.000 stuks voor € 15,- per stuk. Op 10 oktober 2008 worden 5400 stuks ingekocht voor € 15,40 per stuk. Op 21 oktober worden 10000 stuks verkocht voor € 20,- per stuk. 10. Bereken het verkoopresultaat van de verkoop op 21 oktober 2008 bij toepassing van de fifo-methode en bij toepassing van de lifo-methode. (10 punten) De directie van de divisie Frames wil gaan investeren en daarvan zijn de volgende gegevens bekend. 1. 2. 3. 4.
Investeringsbedrag € 1.500.000 Levensduur project 4 jaar Restwaarde project nihil Jaarlijkse cashflow € 600.000
11. Bereken de gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit van het project. (10 punten)
11344.16.v1.0
12. Bereken bij een rendemensteis van 10% per jaar de netto contante waarde van dit investeringsproject (cashflows worden gelijkmatig in de loop van het jaar terugverdiend). (10 punten)
NCOI Opleidingsgroep
5