FÉDÉRATION GÉNÉRALE DU TRAVAIL DE BELGIQUE ALGEMEEN BELGISCH VAKVERBOND SECRÉTARIAT s 42. RUE HAUTE, BRUXELLES
F.6.T.B.
SECRETARIAAT : H O O G S T R A A T 42, BRUSSEL
72/00 A 23/21MS Brussel, 21 februari 1972.
GD/AS/AJ
Vert. LH. NOTA AAN DE LEDEN VAN HET BUREAU.
N.C.E.E.
ECONOMISCHE RELANCE.
I. ALGEMENE BEMERKINGEN.
- Staatssteun. Elke relance van de economie moet als doel hebben de tewerkstelling en de koopkracht van de bescheiden en middelmatige inkomens te waarborgen. De staatssteun roept het probleem op van de controle en van do democratisering van de economie. De toepassing van het economisch relanceplan dat essentieel gebaseerd is op de bijkomende staatssteun moet gepaard gaan met de toepassing van beschikkingen welke een adekwate controle van deze steun waarborgen? inzake artikel 37 van de wet van 30 december 1970 moeten de voorziene controlemaatregelen zeker do informatie omvatten van de Ondernemingsraad wat het gebruik van de toegestane staatssteun betreft.
— Democratisering van do economie. Op oen ogenblik dat de regering de weg inslaat van een versterking van de staatssteun, dienen de besluiten van de Economische en Sociale Conferontie dringend te worden toegepast. De regering moet verklaren dat zij de nodige schikkingen zal treffen opdat de economische on financiële inlichtingen welke de vakbondsorganisatios voor do Ondernemingsraden vragen, hun zouden worden verstrekt
2.
De wetsbepalingen "betroffende do balansanalyse, de invoering van eon •boekhoudkundig plan en een adekwaat beroep op ondernemingsrevisoren waarvan hot statuut en de rol gewijzigd moeten worden, dienen onver~ wijld te worden uitgewerkt.
- Plan 1971-75» Het zou wenselijk zijn dat do regering opnieuw "bevestigt dat de Hoofdlijnen van het Plan 1971-75 goed het algemeen kader van het economisch, financieel et sociaal beleid van de regering bepalen. Deze Hoofdlijnen voorzien namelijk dat 210.000 betrekkingen zullen worden geschap;en. Het economisch relanceplan zou moeten geconcretizeerd worden inzake tewerkstelling en een gekwantificeerd oogmerk vooropstellen. Bovendien dienen do besprekingen inzake de definitieve uitwerking van het Plan 1971-75 onmiddellijk te worden hernomen.
_ Dienst voor Ni jverhoidsbevorderinig;. In het raam van de economische relance dient de D.W.B, bekleed te worden met de middelen welke van aard zijn om de geschiktheid te verhogen van de economie om zich aan te passen aan de mededinging door de vernieuwing van de producties en do productiemethodes en -middelen. Voor het A.B.V.V. zal de economische relance vergemakkelijkt worden indien het openbaar industrieel initiatief kan optreden.
_ Collectieve uitrustingen. Onmiddellijke inventaris van de openbare werken die onverwijld kunnen worden aangevat in de gemeenten, de provincies, ...
- Gemeenschappelijk vervoer. Het regeringsakkoord voorziet in een coördinatiebelcid van het openbaar vervoer. In dat verband dienen concrete oogmerken te worden vooropgeaet welke een snel, korafortabel en niot-discriminerond gemeenschappelijk vervoer waarborgen. In het raam van de economische relance moet voorrang worden gegeven aan de verbetering van het gemeenschappelijk vervoer. Het gemeenschappelijk vervoer moet beheerd worden als een openbare dienst ten dienste van de verbruikers. Het mag niet als enig doel een budgettair evenwicht hebben maar het moet in de eerste plaats met een maximale doeltreffendheid aan de behoeften van de verbruikers beantwoorden.
3.-
_ Deficit spondinp: en belastingontduiking. Ben verslag over de belastingontduiking en de middelen om or een einde aan te maken moot aan hot Nationaal Comité voor Economische Expansie worden voorgelegd. Een versterking van de.strijd togen do belastingontduiking zou de inkomsten van de Staat verhogen zonder do lasten welke op de werknemers en de sociale rechthebbenden drukken, te verhogen. De belasting op de bescheiden pensioenen moet worden herzien» In dat verband is de aangekondigde verhoging van do radio en televisietaks een antisociale maatregel want deze stijging zal veel zwaarder drukken op do bescheiden inkomens dan op de hoge inkonens. Het zijn niet do bescheiden inkomens die- de nieuwe lasten moeten financieren wolke voortvloeien uit de invoering van de kleurentelevisie die slechts enkele duizenden bevoorrechten ten goode komt. Het is wenselijk dat de toepassing van de radio en televisiotaks zodanig wordt omgevormd dat or oen zekere progressiviteit tot stand komt : bijvoorbeeld zouden de personen dio gratis verzorging genieten vrijgesteld moeten worden van deze taks. Deze laatste zou aanzienlijk moeten worden opgedreven voor hen die reeds van een kleurentelevisie genieten. In dezelfde gcdachtongang meent hot A.B.V.V. dat elke maatregel welke con verhoging beoogt van de reizigorstarieven en -abonnementen van de N.M.B.S., N.M.V.B., ... inopportuun is.
- Fiscaliteit. Een globale horvorming van de fiscaliteit moet worden uitgewerkt, want do fiscaliteit is, met do sociale zekerheid, hot beste middel om de herverdeling van hot nationaal inkomen te verbeteren. In de onmiddellijke toekomst zou een aanzienlijke verzwaring van do belastingen op de belangrijke erfenissen aan de Staat bijkomende inkomsten verschaffen welke alleen zoudon wegen op do enkele duizenden bevoorrechten dio een aanzienlijk deel van het fortuin in handen hobbon. Een stijging van do directe belastingen op do jaarlijkse inkomens die het miljoen overtreffen zou nieuwe fiscale inkomsten opleveren welke sociale verbeteringen zoudon mogelijkfwtarbij tevens een billijker verdeling van do inkomsten zou worden tot stand gebracht. Bovendien moot worden overgegaan tot do aanpassing van do belastingschalen opdat de prijsstijging geen stijging zou meebrengen van de fiscalitoit ten laste van do werknemers» Een hervorming van de belasting op de natuurlijke personen is moer dan ooit noodzakelijke
4.- Prijsbeleid. Hot dio wil van
overleg moet op een klaar en duidelijke wijze gebeuren; voor hen wensen prijsstijgingen toe te passen on die blijk geven van slechte moeten do nieuwe bevoegdheden waarover de Ministor na de goedkeuring de wet Cools beschikt, integraal worden toegepast.
Ben prijsbeleid moet onverwijld in de volgende sectoren worden gevoerd : geneesmiddelen, petroleum, textiel, vlees.
- Weerslag van do reclame op de prijzen. De publiciteit voor de farmaceutische specialiteiten moet geleidelijk worden afgeschaft. Al de prijzen van de producten die het voorworp uitmaken van een grote reclame moeten op een uiterst nauwgezette wijze door do Prijsbeheersingscommissie worden bestudeerd. De gemeenschap moet een echte en objectieve informatie van de verbruikers organizeren.
- De sociale zekerheid van de zelfstandige werknemers. De risico's die wegens hun collectief karakter op gans de bevolking betrekking hebben zouden door de fiscaliteit moeten worden gefinancierd (dat is het geval bv. voor de verzekering-geneeskundige verzorging). Er moot een absoluut parallellisme bestaan tussen de staatssubsidies voor de Sociale Zekerheid van de zelfstandigen enerzijds en voor die van de loontrekkenfen anderzijds, bijvoorbeeld gebaseerd op de toekenningvan éénzelfde bedrag per rechthebbende»
— Gezondheid. Een globaal beleid inzake gezondheid en geneeskundige verzorging moet worden besproken.
5.-
OP SOMMIGE PUNTEN VAN DE UITEENZETTING VAN DE MINISTER VAM ECONOMISCI-IE ZAKEN. ~ Bladzijde 3 - § 3 -
"Onze uitvoer stagneert praktisch".
De evolutie van onze uitvoer is een belangrijke factor voor de beoordeling van de conjunctuur» Ongelukkigerwijze zijn de statistische gegevens waarover men beschikt vaak moeilijk te interpreteren : - de statistieken van het N.I.S. zijn in strijd met de aanwijzingen van de Nationale Bank die gegevens verstrekt over de betalingsbalans; - hot N.I.S. hoeft in sommige gevallen belangrijke en onverwachte wijzigingen gebracht aan cijfers die als "voorlopig" blijven beschouwd worden; - de Belgisch-Luxemburgse douanestatistieken lijken de verkoop aan sommige landen te onderschatten (cfr. Verlag van de N.B.B. - pp. 44, 45 en 46). Er dient dus voor gewaakt te worden dat de statistieken betreffende onze buitenlandse handel echt middelen zijn welke een conjunctuuranalyse mogelijk maken.
- Bladzijde 3 - Deficit van de handelsbalans van 25 miljard in 1971 Het verslag 1971 van de N.B.B. schrijft inzake de handelsbalans op bladzijde 46 : "Voor de eerste elf maanden liet de buitenlandse handel, volgens de douanestatistieken, een tekort van fr. 18,5 miljard, i.p.v. een overschot van fr. 10,9 miljard, d.i« een inkrimping mot fro 29,4 miljard; volgens de betalingsbalans is het overschot, in vergelijking met 1970, slechts met fr. 2,9 miljard verminderd, nl. van fr. 31>7 tôt 28,8 miljard. Waarschijnlijk is de inkrimping van hot saldo van de werkelijk uitgevoerde transacties in de douanestatistieken overdreven on in de betalingsbalans onderschat." De cijfers van de handelsbalans moeten dus voorzichti g; worden geïnterpreteerd.
Bladzijde 5 - § 1 - Wallonië blijkt over een meer beperkte arbeidsreserve te beschikken. Alhoewel het juist is dat de werkloosheid de jongste maanden sneller gestegen is in Vlaanderen dan in Wallonië en dat het aantal werklozen in Vlaanderen voor het ogenblik hoger is dan het aantal werklozen vastgesteld in Wallonië, mag toch niet uit het oog worden verloren dat de graad van werkloosheid in Wallonië hoger is dan die in Vlaanderen.
6.- Bladzijde 4 - Economische. Begroting. De eerste documenten (oktober 1971) betreffende de E.B. 1972 maakten gewag van een previsionele expansievoet van het B.1T.P. van 3,5 $ met een voluntaristisch alternatief van 4,2 $. De Regering kondigt nu een nieuw document aan met een vooruitzicht van 3 $ en een voluntaristisch alternatief van 3,0 $5 maar het nieuw document zal waarschijnlijk slechts binnen een vijftiental dagen klaar zijn. Indien men de economische relancemaatregelen in een globaal kader wil plaatsen is een echte Economische Begroting 1972 onontbeerlijk. Impliceert het feit dat de Regering reeds de groeivoeten aankondigt voor 1972 terwijl de E.B. voor 1972 nog niet ter "beschikking is, dat de E.B. berekend wordt op basis van deze percentages die beschouwd worden als doeleinden op zichzelf en niet als het resultaat van de te voeren voluntaristische acties"2 De bespreking van de E*B. 1972 zal beginnen op het einde van het eerste trimester van 1972, op een ogenblik dus dat de meeste economische beslissingen die 1972 beïnvloeden reeds zullen zijn genomen. De E.B. 1973 moet op tijd irorden besproken en de besprekingen over de documenten van het Plan 1971-1275 waarvan alleen de Hoofdlijnen aan het Nationaal Comité voor Economische Expansie werden voorgelegd, moeten onmiddellijk worden aangevat. _ Bladzijde 8 - § 1 - Europese Economische en Ilonetaire Unie. Een reeks maatregelen ter versterking van de economische integratie van Europa en ter beperking of ter afschaffing van de nationale maneuver-" marges worden vooropgesteld : deze maatregelen mogen geen doel op zichzelf vormen, maar alleen middelen welke moeten worden toegepast om op Europees vlak een economisch en sociaal beleid na te streven dat beantwoordt aan de betrachtingen van de werknemers. De moeilijkheden veroorzaakt door de E.E.G. inzake de toepassing van de expansiewet beklemtonen het gevaar dat erin zou bestaan de instelling van instrumenten na te streven terwijl de economische en sociale oogmerken van het Europees beleid niet de goedceuring wegdragen van de organisaties welke de werknemers vertegenwoordigen. De overdracht van de beslissingen van het nationaal naar het communautair vlak brengt de noodzaak met zich de Verdragen te herzien teneinde er een moer sociaal en een meer democratisch karakter aan te geven. - Bladzijde 9 - § 3. - I s het aangewezen bijkomende r i s i c o ' s te nemen om sommige Belgische investeringen in het buitenland j e bevorderen nu dat men een verzwakking van de binnenlandse investeringen vaststelt ?
7.• ~ Pe hulp welke België verleent aan'de regeringen van de ontwikkelingslanden zou uitgebreid worden in het raam van de economische relance s gans het "beleid van ontwikkelingshulp moet worden herzien los van elke mercantiele opvatting. De aankondiging van de studie van een treed programma van uitrustingskredieten aan Zaïre doet dezelfde benorkingen rijzen. Een IT.C.E.E. was ten andere voorzien om het globaal beleid van de ontwikkelingshulp te bespreken s de documenten ter voorbereiding van dit il'.C.E.E. zouden aan de leden moeten worden overgemaakt. - Bladzijde 10 - Beleid van steun aan de investeringen en de ondernemingen. - Uelke is de totale kost voor 1972 a) van het geheel der voorziene staatssteun "b) van de maatregelen eigen aan het relanceplan ? - Welke zijn de tegenprestaties die de gemeenschap zal ontvangen inzake controle en participatiename in de ondernemingen die staatssbeun ontvangen ? - ïïelke informatie zal aan de Cndernem: ngsraden worden gegeven "betreffende deze openbare steun en de aanwending ervan ? - Zal de steun die wordt toegekend in het raam van de relance geregionalizeerd worden volgens de criteria die op de andere hulp worden toegeb past ? - Bladzijde 1 0 - laatste $ - Vijfjarenplan van het onderzoek in sommige sectoren. - ïïelke is de kost van elk van deze plannen ? - ïïaarom werden de vakbondsorganisaties niet bij de uitwerking ervan betrokken ? - Zullen zij worden betrokken bij de uitwerking van de nieuwe programma's s welke worden overwogen : een Commissie van de C.R.B, zou dienaangaande alle nodige inlichtingen moeten ontvangen. - Bladzijde 11 - § 2 - Vooruitgangscontracten. De uitwerking van deze contracten en de uitvoering ervan moet gepaard gaan met een volledige informatie van de betrokken O.R.-en. De vooruitgangscontracten die in de planning moeten ingeschreven worden, mogen niet worden onttrokken aan de besprekingen die moeten plaats hebben ten tijde van de uitwerking en de uitvoering van de planning, zowel op sectorieel als op gewestelijk en globaal vlak.
8.-
- Bladzijde 11 - laatste ft. - ïïat voorziet men aan "bijkomende inspanningen voor het sociaal toerisme in het kader van het relanceplan ? - Bladzijde 1 2 - Voorontwerp van toepassingsrichtlijnen van de expansiewetten van 30 december 197 0 en 17 ,juli 1959. Dit voorontwerp moet worden overgemaakt aan de sociale gesprekspartners en aan de "betrokken adviserende organen. _ Bladzijde 1 2 - laatste § - Arbeidsplaatspremies. Deze vorm van steun moet de klip van de aansporing tot de niet gekwalificeerde arbeid vermijden. - Bladzijde 13 - § 2 - Fiscale aanpassing voor de nieuwe investeringen. Voer het A.B.V.V. mag de steun er niet toe leiden af te wijken van het fiscaal stelsel. - Bladzijde 1 3 - laatste § - "Apparaten tegen de milieuverontreiniging". Het uitrustingsprogramma van de industrieën met apparaten tegen de milieuverontreiniging mag niet beperkt "blijven tot de strijd tegen de milieuvervuiling "buiten de onderneming, de strijd tegen elke vorm van milieuverontreiniging moet de gelegenheid "bieden de arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen aanzienlijk te verbeteren. - Bladzijde 14 - Bijkomend programma van 1 0 miljard voorzien in de regeringsverklaring. De gedetailleerde aanwending van deze 10 miljard waarvan 3,5 voor huisvesting, 4j5 voor openbare werken en 2 voor verkeerswezen en volksgezondheid moet in een document worden uiteengezet. Deze aanwending moet bepaald worden rekening houdend met de sociale prioriteiten welke moeten worden verleend aan de sociale huisvesting, de sociale infrastructuur en het gemeenschappelijk vervoer.
- Bladzijde 15 - § 2 - Holdings en planning. De voorgaande regering had in het IT.C.E.E. een verbintenis aangegaan betreffende de toepassing van het K.B. nr. 64 welke de holdings verplicht hun projecten inzake investeringen aan te geven. Deze verbintenis moet nageleefd worden. De integratie van de holdings in het plan moet gebeuren via het Planbureau : de Bankcommissie noet op dat vlak aan geen "overleg" doen. - Bladzijde 15 - Punt 3. ïlelke is de draagwijdte van de regeling welke wordt voorzien om "de respectievelijke bevoegheid van de Nationale Bank en van de Bankcommissie te bepalen" ? en welke zijn de "passende wetgevende maatregelen" welke worden overwogen ? - Bladzijde 16 - § 2 - Prijs- en kostendiscipline. Het A.B.V.V. wenst voor hen die het nog niet zouden weten eraan te herinneren dat het zich verzet tegen een "inkomensbeleid". - Bladzijde 16 - § 3 - Versoepeling van de voorwaarden betreffende de verkoop op afbetaling. Kan alleen worden verwezenlijkt indien men de voorwaarden verwezenlijkt welke het A.B.V.V. eist op de "Adviserende Commissie voor de verkoop, de lening en de persoonlijke lening op afbetaling". Onder het voorwendsel de conjunctuur aan te wakkeren beweert men steeds dat de voorwaarden dringend moeten worden versoepeld. Haar men heeft nooit de tijd om de informatie en de bescherming van de verbruiker te verbeteren teneinde hem een overdreven schuldenlast te besparen. - Bijlage - Bouw. De regering kondigt in het kader van de relance een supplement van 3,5 miljard aan voor de Bouw en de bouw van 3.000 sociale woningen boven het oorspronkelijk doel. Het ontwerp van Economische Begroting 1972 - van oktober 1971 en opgesteld v6or het relanceplan - voorzag voor 1972 de bouw van I4.I8O sociale woningen ; rekening houdend met de 3.000 bijkomende woningen brengt d i t het oogmerk 1972 op 17-1G0 sociale woningen. Het ontwerp van Economische' Begroting 1972 voorzag anderzijds in een s t i j ging in de bouwsector van + 3,9 % in 1972 : ondanks het relanceplan zou de groeivoet voor de bouwsector slechts + 2,7 # bedragen (cfr. bijlage aan de uiteenzetting van de minister). Hoe kan dat verschil verklaard worden ?
FÉDÉRATION GÉNÉRALE DU TRAVAIL DE BELGIQUE ALGEMEEN BELGISCH VAKVERBOND SECRÉTARIAT : 42, RUE HAUTE, BRUXELLES
F.G.TBJ
72/00 A 23/21MS
SECRETARIAAT : HOOGSTRAAT 4 2 , BRUSSEL
Bruxelles, le 21 février 1972.
GD/AS/AJ
NOTE AUX MEMBRES DU BUREAU.
C.N.E.E.
RELANCE ECONOMIQUE.
I. OBSERVATIONS
— Aides publiques. Toute relance de l'économie doit avoir pour but de veiller à l'emploi et au pouvoir d'achat des modestes et moyens. L'aide publique pose le problème du contrôle et de la démocratisation de l'économie. L'application du programme de relance économique basé essentiellement sur les aides publiques supplémentaires doit aller de pair d'une part avec l'application de dispositions assurant un contrôle adéquat de ces aides et en ce qui concerne l'article 37 de la loi du 30 décembre 1970, les mesures de contrôle prévues doivent comporter nécessairement l'information du Conseil d'entreprise quant à l'usage de l'aide publique accordée, — Démocratisation de l'économie. Il est urgent d'appliquer les décisions de la Conférence Economique et Sociale au moment où le gouvernement s'engage dans la voie d'un renforcement de l'aide publique. Il est nécessaire que le gouvernement déclare qu'il prendra les dispositions nécessaires pour que les informations économiques et financières que les organisations syndicales demandent pour les Conseils d'entreprise leur soiont apeurées.
2.-
Los dispositions légales concernant l'analyse des bilans, l'instauration d'un plan comptable et un recours adéquat à des reviseurs d'entreprise dont le statut et le rôle sont à modifier doivent être élaborées sans délaie
- Plan 1971-75. Il serait souhaitable que le gouvernement réaffirme que les Lignes de Force du Plan 1971-75 définissent bien le cadre général de la politique économique, financière et sociale du gouvernement. Ces Lignes de Force prévoient notamment la création de 210.000 emplois o Le plan de relance économique devrait être concrétisé en matière d'emploi et se fixer un objectif quantifié. Par ailleurs, les discussions doivent être reprises immédiatement en ce "" qui concerne l'élaboration définitive du Plan 1971-75.
_ Office de Promotion Industrielle. Dans le cadre de la relance économique, il faut doter l'0.P»I.,des moyens propres à renforcer l'aptitude de l'économie à la compétition par le renouvellement des productions, des méthodes et moyens de production. Pour la F.G.T.B., la relance économique sera facilitée si l'initiative industrielle publique peut s'exercer.
_ Equipements collectifs. Inventaire immédiat des travaux publics qui pourraient être entamés sans délai dans les communes, les provinces ...
— Transports en commun. L'accord gouvernemental prévoit une politique de coordination des transports publics. Il convient à cet égard de se fixer des objectifs concrets assurant des transports en commun rapides, confortables et non discriminatoires. Dans le cadre de la relance économique, une priorité doit être donnée à l'amélioration dos transports on commun. Les transports on commun doivent être gérés comme un service public au service des usagers ot no peuvent avoir comme seul objectif un équilibre budgétaire, mais doivent, on ordre principal, répondre avec une efficacité maximale aux besoins des utilisateurs.
3.-
- Déficit spending ot fraude fiscale. Il est nécessaire de soumettre à la discussion du Comité National d'Expansion Economique un rapport sur la fraude fiscale et sur les moyens d'y mettre fin. Un renforcement do la lutte contre la fraude fiscale permettrait d'améliorer les ressources de l'Etat sans augmenter les charges pesant sur les travailleurs et les allocataires sociaux. La taxation des pensions modestes doit être revue. A cet égard, l'augmentation annoncée pour la redevance Radio-T.V. apparaît comme une mesure anti-sociale car cette augmentation pèsera "beaucoup plus lourdement sur les revenus modestes que sur les revenus élevés. Les revenus modestes n'ont pas à financer les charges nouvelles qui résultent de l'apparition de la T.V. en couleur qui ne bénéficie qu'à quelques milliers de privilégiés. Il est souhaitable que l'application de la redevance Radio-T.V. soit modulée do manière à établir une certaine progressivité : par exemple, les personnes qui bénéficient do la gratuité des soins devraient être exonérées de cette redevance. Cette dernière devrait être sensiblement relevée pour ceux qui tirent déjà profit de la T.V. couleur. Dans ce môme ordre d'idées, la F.G.T.B. considère comme inopportune toute mesure visant l'augmentation des tarifs et abonnements voyageurs de la S.N.C.B., S.1I.C.V., ...
- Fiscalité. Il est nécessaire de mettre en chantier une réforme globale de la fiscalité car c'est avec la sécurité sociale, le meilleur moyen d'améliorer la redistribution du revenu national. Dans l'immédiat, un renforcement sensible des impôts sur les successions importantes donnerait à l'Etat des ressources supplémentaires qui no pèseraient que sur les quelques milliers de privilégiés qui détiennent une part importante de la fortune. Une augmentation des impots directs sur les revenus annuels supérieurs à un million procurerait des ressources nouvelles fiscales permettant des améliorations sociales tout en assurant une redistribution plus équitable des revenus. Il faut par ailleurs procéder à l'aménagement des barèmes fiscaux pour que l'augmentation des prix n'entraîne pas une augmentation de la fiscalité à charge des travailleurs. Une réformo de la taxation des revenus des personnes physiques est plus que jamais indispensable.
4.- Politique dos prix. La concertation doit se faire dans la clarté; si ceux qui veulent appliquer des hausses do prix font preuve de mauvaise volonté, il convient d'appliquer intégralement les pouvoirs nouveaux dont le Ministre dispose après le vote do la loi Cools. Une politique des prix doit être menée rapidement dans les secteurs suivants : médicaments, pétrole, textile, viande.
~" Impact de la publicité sur les prix. La publicité pour los spécialités pharmaceutiques doit être progressivement supprimé e. Tous les produits faisant l'objet d'une publicité importante doivent voir leurs prix scrupuleusement étudiés par la Commission pour la Régulation des Prix. Il convient que soit organisée par la collectivité une réelle information des consommateurs exercée de façon objective
- La sécurité sociale des travailleurs indépendants. Les risques qui concernent l'ensemble de la population, vu leur caractère collectif, devraient avoir pour mode de financement la fiscalité (c'est le cas notamment pour l'assurance soins de santé). Il faut qu'il y ait un parallélisme absolu entre les subsides de l'Etat à la Sécurité Sociale des indépendants et à celle des travailleurs salariés, basé par exemple sur l'attribution d'un môme montant par ayant droit.
- Santé. Il est nécessaire de discuter d'une politique globale de la santé et des soins de santé.
5.-
II. REMARQUES SUR CERTAINS POINTS DE L'EXPOSE PU MINISTRE SES AFFAIRES ECONOMIQUES.
- Pago 3 - 3e §
-
"Nos exportations no progressent pratiquement plus".
L'évolution de nos exportations constitue un facteur important dans l'appréciation de la conjoncture. Malheureusement, les données statistiques dont on dispose semblent parfois difficiles à interpréter : - les statistiques de l'I.N.S. sont en contradiction avec les indications émanant de la Banque Nationale qui fournit des données sur la balance des paiements; - l'I.N.S. a apporté dans certains cas des modifications importantes et inattendues à des chiffres qui continuent à ôtre considérés comme "provisoires"; - les statistiques douanières belgo-luxombourgeoises paraissent sous-estimer les ventes à certains pays (cfr. Rapport de la B.N.B. pp. 44 et 4 5 ) . Il est donc nécessaire de veiller à ce que les statistiques concernant notre commerce extérieur constituent réellement des outils d'analyse c on j on ctur e 1 s_.
-Page 3 -
Déficit de la balance commerciale de 25 milliards en 1971
Le rapport 1971 de la B.N.B. écrit (p, 45) a u sujet de la balance commerciale : "Pour les onze premiers mois, le commerce extérieur a laissé, d'après les statistiques douanières, un déficit do 18,5 milliards au lieu d'un surplus de 10,9 milliards on 1970» soit une contraction de 29,4 milliards} d'après la balance des paiements, le surplus a diminué de 2,9 milliards seulement comparativement à 1970, revenant de 31,7 à 28,8 milliards. Il est probable, que les statistiques douanières exagèrent et que la balance des paiements sous-estime la contraction du solde qu'ont laissé les opérations effectivement réalisées." Les chiffres de la balance commerciale doivent donc Stre interprétés avec prudence.
Page 5 - 1 § -
La Wallonie semble disposer d'une réserve de main-d'oeuvre plus limitée.
S'il ost exact quo le chômage a augmenté ces derniers mois plus rapidement on Flandro qu'on Wallonie et quo le nombre de chômeurs en Flandre est actuellement supérieur à cel\ii enregistré on Wallonie, il ne faut pas perdre de vue quo le taux de chômage de la Wallonie est supérieur à celui de la Flandre.
6.-
- Page 4 - Budget Economique. Les premiers documents (octobre 1970 concernant le B.E. 1972 faisaient état d'un taux d'expansion prévisionnel du P.N.B. de 3,5 % avec une alternative volontariste de 4»2 fo. Le Gouvernement annonce maintenant un nouveau document avec une prévision de 3 % et une alternative volontariste de 3,8 fo, mais le nouveau document ne sera prêt que dans une quinzaine de jours. Disposer d'un réel Budget Economique 1972 est indispensable si l'on veut pouvoir replacer les mesures de relance économique dans un cadre global. Le fait que le Gouvernement annonce déjà les taux de croissance pour 1972 alors que le B,E. pour 197 2 n'est pas disponible, implique-t-il le fait que le B.E. est calculé à partir de ces taux considérés comme des objectifs en eux-mômes et non comme le résultat des actions volontaristes à mener. La discussion du B.E. 1972 commencera à la fin du 1er trimestre 1972 à un moment où la plupart des décisions économiques influençant 1972 auront déjà été prises. Il est indispensable que le B.E. 1973 soit discuté en temps utile et que l'on entame immédiatement les discussions sur les documents du Plan 1971-75 dont seules les Lignes de Forces ont été soumises au Comité National d'Expansion Economique.
~ Page 8 - 1 § - Union Economique Monétaire Européenne. On prévoit une série de mesures renforçant l'intégration économique do l'Europe et limitant ou supprimant les marges de manoeuvre nationale : ces mesures ne peuvent constituer des fins en soi, mais seulement des moyens à mettre en oeuvre pour poursuivre au niveau européen une politique économique et sociale répondant aux aspirations des travailleurs. Les difficultés suscitées par la C.E.E. à l'application de la loi sur l'expansion soulignent le danger qu'il y aurait à poursuivre la mise en placo d'instruments alors que les objectifs économiques et sociaux do la politique européenne n'ont pas l'accord des organisations représentant les travailleurs. Le transfert dos décisions du plan national au plan communautaire engendre la nécessité d'une revision des Traités pour leur conférer un caractère plus social et plus démocratique.
- Page 9 - 3 § - Est-il opportun d'endosser des risques supplémentaires pour favoriser certains investissements belges à l'étranger alors que l'on constate un fléchissement des invostissomonts intérieurs.
7» —
- Los aides consenties par la Belgique aux gouvernements des pays on voie de développement seraient élargies dans le cadre de la relance économique : il est nécessaire de revoir l'ensemble de la politique d'aide aux pays on voie de développement on dehors de toute préoccupation mercantile. L'annonce de l'étude d'un vaste programme de crédits d'équipement au Zaïre appelle les mômes remarques. Un C N . E . E . avait d'ailleurs été prévu pour discuter de l'ensemble de la politique d'aide aux pays en voie de développement : les documents préparatoires à ce C N . E . E . devraient être transmis aux membres.
_ Page 10 —
Politique d'aide aux investissements et aux entreprises.
- Quel ost le coût total pour 1972 a) de l'ensemble des aides publiques prévues b) des mesures propres au plan de relance ? - Quelles sont les contreparties que la collectivité recevra en échange en matière de contrôle et de prise de participation dans les entreprises bénéficiant d'aides publiques»? - Quelle sera l'information donnée aux Conseils d'entreprise quant à cette aide publique et à son affectation ? - Les aides accordées dans le cadre do la relance seront-elles régionalisées suivant les critères appliqués aux autres aides ?
Page 10 - dernier §
-
Plan quinquennal de la recherche dans certains secteurs.
- Quel est le coût de chacun de ces plans ? - Pourquoi les organisations syndicales n'ont-elles pas été associées à leur élaboration ? - Seront-elles associées à l'élaboration des nouveaux programmes envisagés : une Commission du C C S . devrait recevoir à ce sujet toutes les informations nécessaires.
- Page 11 - 2 §
-
Contrats de progrès.
L'élaboration de ces contrats ot lour exécution doit s'accompagner d'une information complète dos C E . intéressés. Les contrats de progrès, qui doivent s'inscrire dans le cadre de la planification, ne peuvent ôtre soustraits aux discussions qui doivent avoir lieu lors do l'élaboration et de l'exécution de la planification, tant au niveau soctoriol qu'au niveau régional et global.
8.-
- Page 11 - dernier § — - Que prévoit-on comme effort supplémentaire pour le tourisme social dans le cadre du programme de relance ?
Page 12 - Avant-pro.jet de directives d'application dos lois d'expansiofl du 30 décembre 1970 et ai 17 .juillet 1959. Cet avant-projet doit être transmis aux interlocuteurs sociaux et aux organes consultatifs intéressés.
_ Page 12 - dernier § - Primes d'emploi. Cette formo d'aide doit éviter l'écueil de l'incitation au travail non qualifié.
- Page 13 - 2 § - Aménagement fiscal pour les nouveaux investissements» Pour la F.G.T.B., les aides ne peuvent donner lieu à déroger au système fiscal.
- Page 13 - dernier § -
"Appareils de lutte contre la pollution".
Le programme d'équipement des industries en appareil de lutte contre la pollution ne peut se "borner à lutter contre la pollution en dehors de l'entreprise, la lutte contre les pollutions de toute nature doit être l'occasion d'une amélioration sensible des conditions de travail dans les entreprises.
Page 14 - Programme supplémentaire do 10 milliards prévu dans la déclaration gouvernementale. L'affectation détaillée de ces 10 milliards dont 3>5 pour le logement, 4,5 pour les travaux publics et 2 pour les communications et la santé publique devrait faire l'objet d'un document. Cotte affectation doit être fixée en tenant compte des priorités sociales à accorder au logement social, à l'infrastructure sociale et aux transports en commun.
9.- Page 15 - 2 § - Holdings ot planification. Lo gouvernement précédent s'était engagé au C.N.S.E. quant à l'application de l'A.R. n° 64 obligeant les holdings à déclarer leur projet en matière d'investissement. Cet engagement doit ôtre tenu. L'intégration des holdings dans le plan doit intervenir via le Bureau du Plan : la Commission Bancaire n'a pas à faire de la "concertation" en cette matière.
- Page 15 - Pt 3 •Quelle est la portée de la réglementation envisagée pour "préciser la compétence respective do la Banque Nationale et de la Commission Bancaire" ? et quelles sont les "mesures législatives adéquates" envisagées ?
- Page 16 - 2 § - Discipline des prix et des coûts. La F.G.T.B. rappelle - à toutes fins utiles - son opposition à la "politique des revenus".
Page 16 - 3 § - Assouplissement des conditions relatives aux ventes à tempérament. Ne peut être réalisé que si on réalise les conditions réclamées par la F.G.T.B. à la "Commission consultative pour la vente, le prêt et le prêt personnel à tempérament". Sous prétexte de relancer la conjoncture, on invoque toujours l'urgence pour assouplir les conditions. Mais on n'a jamais le temps d'améliorer l'information et la protection du consommateur, pour lui éviter un endettement excessif.
- Annexe - Construction. Le gouvernement annonce dans lo cadre de la relance 3j5 milliards de supplément pour la Construction ot la construction do 3.000 logements sociaux en sus de l'objectif initial. Lo projet Budget Economique 1972 - datant d'octobre 1971 et établi avant le programme de relance - prévoyait pour 1972 la construction de 14.180 logements sociaux : compte tenu des 3.000 logements supplémentaires, cola porto l'objoctif 1972 à 17»180 logements sociaux. Le projet do Budgot Economique 1972 prévoyait d'autre part une augmentation dans lo secteur de la construction de + 3,9 % en 1972 : malgré lo plan do rolanco, lo taux do croissanco pour le secteur de la construction ne sorait plus que do + 2,7 % (cfr. annexe à l'exposé du Ministre). Comment expliquor cotto différence ?