Examen Federatie Financieel Planner Vrijdag 15 juni 2012
DEEL II 13.30 - 16.00 uur - Casuïstiekbehandeling -
Dit deel van het examen bevat: een instructie op 1 pagina, 1 Casus met 2 bijlagen, op totaal 9 pagina's; controleer dit s.v.p. goed
U dient te blijven zitten tot 16.00 uur en totdat uw enveloppe is opgehaald door een surveillant.
© 2012, Stichting Certificering FFP
INSTRUCTIE BIJ DE CASUÏSTIEKBEHANDELING
1.
U hebt 150 minuten voor het uitwerken van de casus.
2.
Schrijf met een zwartschrijvende pen. Zorg ervoor dat uw handschrift leesbaar is. Onleesbare teksten worden niet beoordeeld.
3.
Bij dit examen wordt gebruik gemaakt van sets met FFP-uitwerkbladen. Elke set van uitwerkbladen bestaat uit: een wit voorblad: deze pagina levert u in na het examen; een groene doorslag: deze kopie is bestemd voor u zelf. Gebruik voor het beantwoorden van iedere vraag een nieuwe set uitwerkbladen. Schrijf op elke set van een uitwerkblad in de rechterbovenhoek: uw examennummer; uw geboortedatum; het paginanummer; het totale aantal pagina’s. Leg om ongewenst doordrukken op meerdere examensets te voorkomen, telkens slechts één set uitwerkbladen op de kartonnen onderlegger.
4.
Houd bij het uitwerken van de casus rekening met de volgende aspecten: Ga alleen in op de inhoud van de casus en schrijf niet teveel algemeenheden op. Het etaleren van algemene kennis die geen direct verband houdt met de casus levert geen punten op. U kunt dus alleen met antwoorden die betrekking hebben op de casus punten verdienen; Voorzie uw antwoord waar nodig van een analyse of onderbouwing. Betrek daarbij de informatie uit de casus; Schrijf in een beknopte stijl en voorkom langdradige uitweidingen.
5.
Na het eindsignaal mag u niet meer schrijven. Zorg er dus voor dat u voor het eindsignaal uw uitwerkbladen genummerd heeft en dat u het totale aantal pagina’s heeft vermeld. Haal de sets met uitwerkbladen uit elkaar. Doe de witte uitwerkbladen in de examenenveloppe en plak deze dicht. Plaats uw handtekening op de enveloppe en blijf zitten totdat uw enveloppe door een surveillant is opgehaald. Neem de groene uitwerkbladen mee naar huis.
Veel succes!
© 2012, Stichting Certificering FFP
Casus Joop van Zwolle en Janneke van Apeldoorn Joop van Zwolle (geboren op 2 januari 1966) en Janneke van Apeldoorn (geboren op 2 januari 1970) zijn op 2 januari 2000 een geregistreerd partnerschap op basis van uitsluiting van elke gemeenschap van goederen aangegaan. Er zijn geen verrekenbedingen. Zij hebben 3 kinderen, Abel (thans 21 jaar oud), Bea (thans 13 jaar oud) en Christien (thans 6 jaar oud). Abel is onherroepelijk veroordeeld wegens diefstal bij de buurman en zit nog 3 maanden in de gevangenis. Bea en Christien wonen nog thuis.
Gezamenlijk vermogen Joop en Janneke (ieder heeft 50%) Eigen woning - WOZ-waarde 2011 en 2012 en de waarde in het economisch verkeer 2012 zijn € 500.000; - Aflossingsvrije eigenwoningschuld 2012 bij ABC-bank is € 600.000; nominale rente 6% per jaar vast tot 1 januari 2019; - Eigen woning is verkregen op 1 februari 1998. De eigenwoningschuld van € 600.000 is ook aangegaan op 1 februari 1998. Gelijktijdig is een spaarverzekering gesloten ter aflossing van (een gedeelte van) de eigenwoningschuld. De afkoopwaarde van de spaarverzekering is op 1 december 2009 fiscaal geruisloos overgeboekt naar een spaarrekening eigen woning (SEW). SEW -
Maandelijkse storting van € 600; Saldo per 1 januari 2012 is € 160.000; Einddatum is 1 januari 2019; Over het spaartegoed wordt een rente bijgeschreven overeenkomend met de hypotheekrente; Fiscale bandbreedte 1:10 behelst een bedrag van € 130 en € 1.300 per maand.
Vakantiewoning op Terschelling - WOZ-waarde 2011 en 2012 en de waarde in het economisch verkeer 2012 zijn € 400.000; - Aflossingsvrije lening 2012 bij ABC-bank is € 300.000; - Nominale rente 5% per jaar vast tot 1 januari 2014; - Brutohuuropbrengst in 2012: € 12.000; - Onderhoud, erfpacht en kosten (exclusief rente) in 2012: € 8.000.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 1 of 9
Privé vermogen Joop Joop is 100% eigenaar van Accountant Joop B.V. Deze B.V. exploiteert onder leiding van Joop een accountantskantoor. De economische balans van Accountant Joop B.V. per 31 december 2011 is als volgt: Balans Accountant Joop B.V. op 31 december 2011 (in €) Onroerende zaak 1.200.000 * Aandelenkapitaal 18.000 Auto 40.000 Winstreserves (-/- 68.000) Inventaris 50.000 Stamrecht 100.000 Voorraad 10.000 Lening bank 1.300.000 RC vordering DGA 100.000 RC bij bank 100.000 Debiteuren 80.000 Crediteuren 30.000 Te vorderen Vpb 20.000 BTW schuld 20.000 Totaal 1.500.000 Totaal 1.500.000 * Executiewaarde is € 1.000.000; de boekwaarde komt overeen met de waarde in het economische verkeer. Resultaat In 2011 is er een onverwacht verlies van € 100.000 behaald door afnemende omzetten. De verwachting is dat het fiscale en commerciële resultaat in 2012 nihil zal zijn. Er zijn nog 3 personeelsleden in vaste dienst. Verder is er een flexibele schil van personeelsleden via detacheringsbureau’s. RC (rekening courant) vordering DGA - In 2012 wordt een rente van 4% op jaarbasis bijgeschreven; - De rekeningcourantvordering is feitelijk ontstaan door consumptieve uitgaven van Joop en Janneke in privé. Stamrecht - Het stamrecht rent conform overeenkomst jaarlijks 4% op; - Het stamrecht is ontstaan doordat Joop in 2004 is ontslagen en de ontslagvergoeding met toestemming van de belastingdienst is ondergebracht bij zijn B.V. waarna Joop voor zichzelf is begonnen. Lening/RC (rekening-courant) bij bank - Joop is in privé hoofdelijk mede-aansprakelijk voor de lening en de RC bij de bank aan Accountant Joop B.V.; - De verschuldigde nominale rente op de lening en de RC is bij de bank voor 2012 5% per jaar; - Op de lening dient in 2012 € 100.000 te worden afgelost; - De lening is destijds volledig gebruikt voor aanschaf van de onroerende zaak in Accountant Joop B.V.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 2 of 9
Privé vermogen Janneke Bloot eigendom woning - De moeder van Janneke (geboren op 2 januari 1950) heeft in 2003 een notarieel vastgelegd vruchtgebruik op de onverdeeelde helft van de woning verkregen na overlijden van de vader van Janneke in 2002 conform het testament van de vader van Janneke; - Jannekes ouders waren getrouwd in gemeenschap van goederen; - Janneke heeft de bloot eigendom van de voornoemde woning verkregen bij het overlijden van haar vader; - WOZ-waarde 2011 en 2012 en de waarde in het economisch verkeer 2012 van de woning zijn € 500.000; - Op de woning rust geen financiering meer; - In het testament van vader was geen uitsluitingsclausule opgenomen. Levenslooprekening Janneke heeft een levenslooprekening met een saldo van € 50.000 per 1 januari 2012. De jaarlijks bij te schrijven rente hierop is 2,5%. Het tegoed is ontstaan doordat Janneke sinds 2008 jaarlijks hierop geld heeft laten storten uit haar salaris. In 2012 doteert Janneke echter niet. Effectenportefeuille Zie bijlage 1.
Inkomen Joop Joop ontvangt zowel in 2011 als in 2012 een met de belastingdienst afgestemd brutosalaris uit Accountant Joop B.V. van € 100.000 op jaarbasis. Auto van de zaak Joop heeft een auto van Accountant Joop B.V. met een cataloguswaarde van € 60.000 en een CO2-uitstoot van 200 gram per kilometer. Joop en zijn gezin gebruiken de auto ook in privé voor meer dan 500 kilometer per jaar, waarvoor Joop een eigen bijdrage betaalt van € 300 per maand aan Accountant Joop B.V.
Inkomen Janneke Janneke werkt als consultant in dienstbetrekking met een brutojaarinkomen van € 75.000. Ze heeft twee jaar geleden de overstap gemaakt naar een consultancyfirma, daarvóór heeft ze 10 jaar gewerkt in loondienst bij een bank. Auto van de zaak Janneke heeft een dieselauto van de zaak met een cataloguswaarde van € 40.000 en een CO2-uitstoot van 90 gram per kilometer. Zij gebruikt deze auto ook in privé voor meer dan 500 kilometer per jaar. Ze is geen eigen biidrage verschuldigd aan haar werkgever.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 3 of 9
Pensioen Joop Joop heeft bij zijn vorige werkgever pensioen opgebouwd via een pensioenverzekeraar. In het Uniform Pensioenoverzicht voor gewezen deelnemers, dat hij in september 2009 heeft gekregen, staat vermeld dat hij een opgebouwd ouderdomspensioen heeft vanaf 65e jaar van bruto € 25.388 op jaarbasis, exclusief AOW. Er is volgens dit overzicht tevens een partnerpensioen dat ingaat bij overlijden van Joop ter grootte van bruto € 17.772 op jaarbasis.
Pensioen Janneke Janneke bouwt pensioen op bij het pensioenfonds van haar werkgever. Per 1 januari 2012 heeft zij een ouderdomspensioen opgebouwd van bruto € 20.000 op jaarbasis, exclusief AOW. De werkgever betaalt de pensioenpremies. Ze heeft het bij haar vorige werkgevers opgebouwde pensioen destijds bij haar overstap ingebracht in de huidige regeling. Het partnerpensioen is op risicobasis verzekerd en geeft bij overlijden van Janneke in 2012 een levenslange uitkering van bruto € 25.000 op jaarbasis.
Testament Testament Joop en Janneke (zie bijlage 2).
Consumptieve bestedingen Voor hun consumptieve bestedingen hebben Joop en Janneke € 50.000 per jaar nodig.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 4 of 9
VRAGEN Deel 1 (algemeen) Betrek bij het beantwoorden van de vragen de volgende elementen: a. Belastingen b. Recht c. Pensioen, sociale zekerheid en verzekeringen d. Sparen, beleggen en financieren Met kosten of vermogensmutaties (zoals bijvoorbeeld groeirendement van effecten) die niet in de casus zijn gegeven behoeft geen rekening te worden gehouden.
Vraag 1 Geef cijfermatig inzicht in het CBI (Consumptief Besteedbaar Inkomen) van Joop en Janneke over 2012. Geef een aanvullende toelichting op de posten van het CBI.
Vraag 2 Geef cijfermatig aan hoe groot het nettovermogen van Joop en Janneke, afzonderlijk en gezamenlijk is per 1 januari 2012 met daarbij de fiscale box waaronder het vermogensbestanddeel valt.
Vraag 3 Geef uw analyse en advies voor Joop en Janneke in het kader van hun financiële planning.
vraag 4: zie volgende pagina
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 5 of 9
Accountant Joop B.V. failliet Stel voor de beantwoording van vraag 4 dat per 31 december 2012 Accountant Joop B.V. failliet wordt verklaard doordat de B.V. de liquiditeiten mist om haar verplichtingen na te komen. De verwachting is dat hetgeen de bank als financier van de B.V. tekort komt nà verhaal op de activa van de B.V., in totaal € 300.000 is. De rekening-courant schuldpositie van Joop ten opzichte van zijn B.V. is behoudens oprenting gelijk aan de positie per begin 2012. Joop is door de mentale klap van het faillissement vervolgens lichamelijk en geestelijk niet in staat om binnen afzienbare periode werkzaamheden te verrichten.
Vraag 4 Geef uw analyse van de gevolgen van het faillissement van Accountant Joop B.V. voor Joop en Janneke.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 6 of 9
Bijlage 1
Effectenportefeuille Janneke per 1 januari 2012 Wereldhave Vastgoed
€ 50.000:
cash dividend 6% per jaar
ING Hoog Dividend AandelenFonds
€ 40.000:
cash dividend 7% per jaar
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 7 of 9
Bijlage 2
TESTAMENT Joop en Janneke Op ********* verscheen voor mij, mr. *********, notaris, gevestigd te *******: *****************
De comparant verklaarde ten overstaan van mij, notaris, dat zijn uiterste wil luidt als volgt: " HERROEPING. I. Ik herroep alle voor het tijdstip in het slot van deze akte gemeld door mij gemaakte uiterste wilsbeschikkingen. II Ik legateer aan mijn echtgenote: 1.
2.
alle tot mijn nalatenschap behorende goederen, registergoederen daaronder begrepen, dan wel die goederen daarvan die zij zal wensen, onder de verplichting, bij wijze van sublegaat, om de waarde van de gewenste goederen per het tijdstip van mijn overlijden in geld schuldig te blijven aan mijn erfgenamen, in de onderlinge verhouding als zij tot mijn nalatenschap gerechtigd zijn, tot het einde van na te melden vruchtgebruik. Deze waarde zal worden vastgesteld door belanghebbenden in onderling overleg en indien tenminste één van hen dit verlangt, door deskundigen, te benoemen als bepaald in artikel 679 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering; het vruchtgebruik van mijn nalatenschap, inclusief voormelde sublegaten.
VRUCHTGEBRUIKBEPALINGEN. Ten aanzien van het gelegateerde vruchtgebruik bepaal ik het volgende: a. b.
c.
d. e. f.
het vruchtgebruik dient binnen drie maanden na schriftelijk verzoek van één van de belanghebbenden gevestigd te worden; uiterlijk met de vestiging van het vruchtgebruik zal de vruchtgebruiker een boedelbeschrijving opmaken; indien en voorzover de wet dat eist of indien een belanghebbende dat wenst, wordt voor de vestiging en boedelbeschrijving een notariële akte opgemaakt; de kosten van boedelbeschrijving, taxatie(s), verdeling en andere kosten om de nalatenschap te vereffenen komen ten laste van de nalatenschap; de kosten van de volgens de wet verplichte jaarlijkse opgaven van vermogensmutaties door de vruchtgebruiker komen ten laste van de hoofdgerechtigde die deze opgaven verlangt; het vruchtgebruik begint voor de onderlinge verhouding tussen hoofdgerechtigden en vruchtgebruiker op de dag van mijn overlijden; bij begin en einde van het vruchtgebruik zal geen verrekening van lopende termijnen plaats hebben; de vruchtgebruiker oefent voorzover mogelijk het stem- en vergaderrecht uit op aandelen en andere rechten; het vruchtgebruik eindigt bij het overlijden van mijn echtgenote; bij het einde van het vruchtgebruik vervallen door de vruchtgebruiker aangebrachte veranderingen en toevoegingen zonder enige vergoeding aan de hoofdgerechtigden.
EXECUTEUR. III. Ik benoem mijn echtgenote tot mijn executeur en tot bezorger van mijn uitvaart. De executeur hoeft omtrent de keuze van de eventueel te gelde te maken goederen en de wijze van tegeldemaking van een goed niet in overleg te treden met de erfgenamen, noch behoeft deze hun toestemming voor de tegeldemaking van een goed. Ik verzoek haar voor die werkzaamheden geen loon in rekening te brengen. VOORWAARDE. UITSLUITINGSCLAUSULE.
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 8 of 9
IV. Al hetgeen ieder van mijn erfgenamen en legatarissen uit mijn nalatenschap, of anderszins terzake van mijn overlijden zal verkrijgen, alsmede de vruchten en inkomsten daarvan en hetgeen door wederbelegging voor het één en ander in de plaats treedt, zal nimmer vallen in een huwelijksgemeenschap, respectievelijk betrokken kunnen worden in een huwelijksvermogensrechtelijk verrekenbeding waarin/waaronder hij/zij te eniger tijd gehuwd is. RECHTSKEUZE. V. Het Nederlandse recht zal als algemene erfwet de vererving van mijn nalatenschap beheersen." WAARVAN AKTE, __________________________________________________________________
- EINDE –
©2012, Stichting Certificering FFP
Page 9 of 9