Examen Federatie Financieel Planner
Vrijdag 12 december 2014
DEEL II 13.30 - 16.00 uur - Casuïstiekbehandeling -
Dit deel van het examen bevat: een instructie op 1 pagina, één (1) Casus met twee (2) bijlagen, op totaal acht (8) pagina's; controleer dit s.v.p. goed
© 2014, Stichting Certificering FFP
INSTRUCTIE BIJ DE CASUÏSTIEKBEHANDELING
1.
U hebt 150 minuten voor het uitwerken van de casus.
2.
Schrijf met een zwartschrijvende pen. Zorg ervoor dat uw handschrift leesbaar is. Onleesbare teksten worden niet beoordeeld.
3.
Bij dit examen wordt gebruik gemaakt van sets met FFP-uitwerkbladen. Elke set van uitwerkbladen bestaat uit: een wit voorblad: deze pagina levert u in na het examen; een gele doorslag: deze kopie is bestemd voor u zelf. Gebruik voor het beantwoorden van iedere vraag een nieuwe set uitwerkbladen. Schrijf op elke set van een uitwerkblad in de rechterbovenhoek: uw examennummer; uw geboortedatum; het paginanummer; het totale aantal pagina’s. Leg om ongewenst doordrukken op meerdere examensets te voorkomen, telkens slechts één set uitwerkbladen op de kartonnen onderlegger.
4.
Houd bij het uitwerken van de casus rekening met de volgende aspecten: Ga alleen in op de inhoud van de casus en schrijf niet teveel algemeenheden op. Het etaleren van algemene kennis die geen direct verband houdt met de casus levert geen punten op. U kunt dus alleen met antwoorden die betrekking hebben op de casus punten verdienen; Voorzie uw antwoord waar nodig van een analyse of onderbouwing. Betrek daarbij de informatie uit de casus; Schrijf in een beknopte stijl en voorkom langdradige uitweidingen.
5.
Na het eindsignaal mag u niet meer schrijven. Zorg er dus voor dat u voor het eindsignaal uw uitwerkbladen genummerd heeft en dat u het totale aantal pagina’s heeft vermeld. Haal de sets met uitwerkbladen uit elkaar. Doe de witte uitwerkbladen in de examenenveloppe en plak deze dicht. Plaats uw handtekening op de enveloppe en blijf zitten totdat uw enveloppe door een surveillant is opgehaald. Neem de gele uitwerkbladen mee naar huis.
Veel succes!
© 2014, Stichting Certificering FFP
Casus Daan Jaspers en Emelie van Benthem Algemeen Daan Jaspers (geboren op 2 januari 1960) en Emelie van Benthem (geboren op 2 januari 1970) zijn op 2 januari 1990 een huwelijk op basis van uitsluiting van elke gemeenschap van goederen aangegaan. Er is verder in de huwelijkse voorwaarden een finaal verrekenbeding bij overlijden en echtscheiding opgenomen. In het verrekenbeding is bepaald dat dan verrekening plaatsvindt alsof men in gemeenschap van goederen is gehuwd behoudens schenkingen en erfenissen met een uitsluitingsclausule. Daan en Emelie hebben 5 kinderen, te weten van 5, 8, 11, 15 en 17 jaar oud. Testament Daan en Emelie hebben beiden geen testament. Gezamenlijk vermogen Eigen woning WOZ-waarde 2013 en 2014 en de waarde in het economisch verkeer zijn € 1.500.000. Het betreft de eerste eigen woning van Daan en Emelie, die ze samen aangekocht en geleverd hebben gekregen op 1 januari 2012; Aflossingsvrije eigenwoningschuld per 1 januari 2014 bij ABC-bank van € 500.000 ten name van Daan en Emelie met een nominale variabele rente die voor geheel 2014 op 2% op jaarbasis uitkomt. De lening is aangegaan op 1 januari 2012 en voor een bedrag van € 700.000 is hypotheek gegeven aan de bank. Aflossingsvrije eigenwoningschuld per 1 januari 2014 bij Jaspers B.V. van € 1.000.000 met een nominale vaste 3 jaars rente voor geheel 2014 van 4%. De lening is door Daan en Emelie aangegaan op 1 januari 2012. Er is een positieve/negatieve hypotheekverklaring afgegeven door Daan.
Beleggingsverzekering Waarde per 1 januari 2014 is € 100.000 belegd in een mix-fund; Ingangsdatum 1 december 1989; Einddatum 31 december 2019. Uitkering is de waarde van de polis op het moment van uitkeren, met een minimum van de gedurende de looptijd betaalde premies. De verzekering keert niet uit bij overlijden van Daan en/of Emelie; Premie per jaar € 5.000 gedurende gehele looptijd; Overlijdensrisicoverzekering Er is een kruislings gesloten seperate overlijdensrisicoverzekering op 2 levens, met een verzekerd bedrag van € 300.000 bij overlijden van Daan en/of Emelie, premie € 750 per jaar tot 31 december 2019. Privé vermogen Daan Daan werkt vanaf 1 januari 2000 als specialist via Jaspers B.V. in maatschapsverband in een ziekenhuis in Baarn. Daan bezit alle aandelen van de B.V. De verkrijgingsprijs van de aandelen Jaspers B.V. is € 18.000. De B.V. is opgericht door de vader van Daan, die de aandelen
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 1 van 8
vervolgens na de oprichting geschonken heeft aan Daan met een uitsluitingsclausule, op grond waarvan het geschonkene niet in een gemeenschap van goederen valt, noch de waarde hiervan wordt verrekend in een verrekenbeding. Voor deelname in de maatschap heeft Jaspers B.V. op 1 januari 2000 € 300.000 goodwill betaald en dit bedrag heeft de B.V. geheel gefinancierd met een bancaire lening. Daan is hoofdelijk medeschuldenaar voor deze lening. De verwachte omzet in 2014 uit het maatschapsaandeel is € 300.000 op jaarbasis. Jaspers B.V. keert in 2014 geen dividend uit. De economische balans van Jaspers B.V. per 1 januari 2014 ziet er als volgt uit:
Activa Auto Inventaris Goodwill/maatschapsaandeel Debiteuren RC vordering DGA Vordering DGA EW Effecten (zie bijlage 1) Overige activa Totaal
Balans Jaspers B.V. Passiva 80.000 Aandelenkapitaal 10.000 Winstreserves 250.000 Pensioen 60.000 Lening ABC bank 500.000 Lease auto 1.000.000 Crediteuren 250.000 Latente claim Vpb P.M. 2.150.000 Totaal
18.000 1.532.000 350.000 100.000 100.000 50.000 P.M. 2.150.000
Toelichting balans -
Daan heeft een auto van Jaspers B.V. met een cataloguswaarde van € 100.000 en een CO2-uitstoot van 200 gram per kilometer. Daan en zijn gezin gebruiken de auto privé meer dan 500 kilometer per jaar. Daan betaalt geen eigen bijdrage aan Jaspers B.V.
-
De goodwill heeft per 1 januari 2014 een fiscale boekwaarde van € 0. Verder zijn er geen stille reserves aanwezig in de overige activa en passiva. De fiscale afschrijvingen op de vaste activa bedragen in 2013 € 10.000.
-
Over de rekening-courantvordering wordt een rente berekend van 4%, welke jaarlijks door Daan wordt betaald. De vordering is door de jaren heen ontstaan door consumptieve privé-uitgaven, die zijn betaald door de B.V.
- Over de lening bij ABC Bank is de verschuldigde nominale rente voor 2014 5% per jaar. Er wordt in 2014 niet afgelost op de lening.
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 2 van 8
-
Het aan Daan toegezegde ouderdomspensioen en partnerpensioen bestaat uit de regeling bij Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (zie verder onder Pensioen Daan) en een aanvullende regeling, welke in eigen beheer is ondergebracht. Kenmerken pensioenregeling eigen beheer o Beschikbare premie; o De voorziening is opgenomen tegen de fiscale waarde; o De pensioendatum is 1 januari 2025 op basis van de pensioenbrief van 1 januari 2014; o De beschikbare premie wordt voor Daan op 1 januari 2014 en vervolgens jaarlijks op 1 januari vastgesteld; o De pensioengrondslag is gelijk aan het pensioengevend salaris verminderd met een franchise; o De premie is een percentage van de pensioengrondslag en is afhankelijk van de leeftijd van de deelnemer op het moment van vaststelling van de premie volgens de volgende tabel: Bij een leeftijd van % 50 tot en met 54 20,8 55 tot en met 59 25,6 o De premie wordt vervolgens verminderd met de premie die over dat jaar is verschuldigd aan de Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten; o Daan is geen eigen bijdrage verschuldigd.
-
De effectenportefeuille van de B.V. staat in bijlage 1. Deze portefeuille is ingericht met het oog op de toekomstige uitkering van pensioen.
Effectenportefeuille Daan De effectenportefeuille van Daan is opgenomen in bijlage 2. Privé vermogen Emelie Emelie heeft op 1 april 2012 dankzij een contante schenking van haar moeder een bedrag van € 100.000 ontvangen. Bij die schenking zijn verder geen regelingen getroffen. Het geld staat sinds 1 april 2012 op een 60 maanden spaardeposito bij ABC bank tegen 3% (2014) rente op jaarbasis. Haar nog in leven zijnde moeder (geboren op 2 januari 1938) heeft een nabestaandenpensioen en AOW van € 10.000 bruto per maand. Zij woont in verband met haar fysieke situatie in een verzorgingstehuis en heeft een vermogen in de vorm van beleggingen met een waarde van € 200.000. Bij het overlijden van haar vader in 2004, heeft Emelie een onderbedelingsvordering van € 100.000 op haar moeder verkregen. Zij hadden hierover geen afwijkende renteafspraak gemaakt. Vader had een uitsluitingsclausule opgenomen in zijn testament op grond waarvan het verkregene niet in een gemeenschap van goederen valt, noch de waarde hiervan wordt verrekend in een verrekenbeding. Emelie is enig kind en enig erfgenaam van moeder op grond van het testament van haar moeder.
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 3 van 8
Inkomen Daan Daan ontvangt zowel in 2013 als in 2014 een brutosalaris uit Jaspers B.V. van € 210.000 op jaarbasis. Eventueel extra benodigde middelen in privé lopen via de rekening courant bij Jaspers B.V. Pensioen Daan Daan bouwt pensioen via de verplichte beroepspensioenregeling voor medisch specialisten op. Kenmerken hierbij zijn: - Toezegging ouderdomspensioen vanaf 65 jaar; - Aanspraak ouderdomspensioen Daan eind 2012 € 47.880 per jaar; - Verhoging aanspraak ouderdomspensioen met € 1.000 over 2013; - In 2014 bedraagt de premie die Daan aan het pensioenfonds moet betalen € 28.500. Daarvan wordt een aanspraak op ouderdomspensioen aangekocht ter grootte van € 1.000 per jaar; - Jaarlijks wordt de aanspraak onvoorwaardelijk verhoogd met minimaal 3%; - Het pensioenfonds kent een mogelijkheid tot conversie, zodat al eerder een hoger pensioen kan worden ontvangen; - Er is onder voorwaarden premieovername door het pensioenfonds bij arbeidsongeschiktheid mogelijk; - Voor Emelie is er recht op partnerpensioen (70% ouderdomspensioen) en bovendien is een wezenpensioen (14% ouderdomspensioen) toegezegd tot 18 respectievelijk 27 jaar, in geval het kind studeert. Daan heeft geen ander pensioen dan vermeld opgebouwd. Inkomen/pensioen Emelie Emelie heeft nooit gewerkt en heeft ook geen pensioen opgebouwd. Consumptieve bestedingen Voor hun consumptieve bestedingen hebben Daan en Emelie € 120.000 (2014) per jaar nodig.
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 4 van 8
VRAGEN
Deel 1 (algemeen) Betrek bij het beantwoorden van de vragen de volgende elementen: a. Belastingen b. Recht c. Pensioen, sociale zekerheid en verzekeringen d. Sparen, beleggen en financieren Met kosten of vermogensmutaties (zoals bijvoorbeeld groeirendement van effecten) die niet in de casus zijn gegeven behoeft geen rekening te worden gehouden.
Vraag 1 Geef cijfermatig inzicht in het CBI (Consumptief Besteedbaar Inkomen) van Daan en Emelie over 2014. Geef een aanvullende toelichting op de posten van het CBI.
Vraag 2 Geef cijfermatig aan hoe groot het nettovermogen van Daan en Emelie, afzonderlijk en gezamenlijk is per 1 januari 2014 met daarbij de fiscale box waaronder het vermogensbestanddeel valt.
Vraag 3 Geef uw analyse en advies voor Daan en Emelie in het kader van hun financiële planning.
vraag 4: zie volgende pagina
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 5 van 8
Vraag 4 Voor deze vraag is het uitgangspunt dat Daan op 1 januari 2014 is overleden. Geef uw analyse en advies van de gevolgen voor Emelie van het overlijden van Daan op 1 januari 2014. Beschrijf hierbij ook wat de gevolgen zijn voor het CBI van Emelie. U behoeft niet opnieuw een CBI-berekening te maken.
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 6 van 8
Bijlage 1 Effectenportefeuille Jaspers B.V. per 1 januari 2014 Aandelen Naam
Aantal
Valuta
Koers
Actuele waarde €
Aankoop waarde €
100
EUR
400
40.000
70.000
DOW-tracker 10 USD* 17.810 OG CV (besloten CV) 1 EUR Spaarrekening EUR (1% rente op jaarbasis) Effectenrekening EUR (0% rente op jaarbasis) Totaal EUR * Koers 1 Euro = 1,37 US Dollar over geheel 2014
130.000
110.000
30.000
100.000
25.000
25.000
25.000 250.000
25.000 330.000
AEX-tracker
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 7 van 8
Bijlage 2 Effectenportefeuille Daan per 1 januari 2014 Aandelen Naam
Aantal
Valuta
Koers
Waarde werkelijk Dividend € 25 100.000 € 3.000
Royal Dutch 4.000 EUR Shell A Apple 736 USD* 94,93 * Koers 1 Euro = 1,37 US Dollar over geheel 2014
51.000
0
Obligaties Naam Waarde nominaal € Waarde werkelijk € 2% NL staatslening 100.000 100.000 13-33 Opties aangegaan in 2012 Naam Aantal
Expiratiedatum Uitoefenprijs Waarde € werkelijk € 40 December 30 -/- 20.000 2015
Put optie Royal Dutch Shell A (geschreven)** Call optie Royal 40 December 40 Dutch Shell A 2015 (geschreven) ** Waarde aandeel Royal Dutch Shell A over geheel 2014 € 25 OG CV*** Naam
Nihil
Aantal Inleg € Waarde per Jaarlijkse participaties als 1/1/2014 € uitkering € commandiet 1 100.000 100.000 5.000
Parkeergarage Amstelveen *** In 2013 aangegaan, besloten CV, totaal 100 participaties, slotuitkering bij verkoop verwacht in 2019 van minimaal € 100.000. Op grond van de CV-akte is de toetreding of vervanging van commanditaire vennoten slechts mogelijk met toestemming van de beherende en commanditaire vennoten, behalve in het geval van vererving of legaat.
©2014, Stichting Certificering FFP
Pagina 8 van 8