Eerste bestuursrapportage 2014
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina i
Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 1 Programma:
Bereikbaarheid en openbare ruimte ........................................................................... 2
Beleidsontwikkelingen ........................................................................................................................ 2 Financiële prognose ............................................................................................................................ 2 Programma:
Bestuur en dienstverlening ......................................................................................... 3
Beleidsontwikkelingen ........................................................................................................................ 3 Financiële prognose ............................................................................................................................ 4 Programma:
Cultuur en ontspanning ............................................................................................... 5
Beleidsontwikkelingen ........................................................................................................................ 5 Financiële prognose ............................................................................................................................ 6 Programma:
Economische ontwikkeling .......................................................................................... 7
Programma:
Integrale veiligheid ...................................................................................................... 7
Programma:
Maatschappelijke ondersteuning ................................................................................ 8
Beleidsontwikkelingen ........................................................................................................................ 8 Financiële prognose ............................................................................................................................ 8 Programma:
Onderwijs en jeugd.................................................................................................... 10
Programma:
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen .......................................................................... 10
Beleidsontwikkelingen ...................................................................................................................... 10 Financiële prognose .......................................................................................................................... 10 Algemene dekkingsmiddelen ................................................................................................................ 12 Beleidsontwikkelingen ...................................................................................................................... 12 Financiële prognose .......................................................................................................................... 13 De personele lasten........................................................................................................................... 16 Totaal reserves .................................................................................................................................. 16 Monitoren bezuinigingsopgaven........................................................................................................... 17 Bijlagen .................................................................................................................................................. 18 Kredietoverzichten ................................................................................................................................ 18 Overzicht kredieten (eind 2014) ouder dan 2 jaren (bedragen * € 1.000) ....................................... 18 Overzicht kredieten (eind 2014) 1 en 2 jaar oud (bedragen * € 1.000) ............................................ 19 Overzicht vervallen kredieten (bedragen * € 1.000) ......................................................................... 19 Weerstandsvermogen en risicobeheersing........................................................................................... 20
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina ii
Grondbeleid........................................................................................................................................... 22
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina iii
Inleiding Met deze eerste bestuursrapportage 2014 informeren we u over de beleidsinhoudelijke en financiële realisatie 2014. Deze rapportage is opgesteld met als uitgangspunt, dat de raad wordt geïnformeerd over de prognose voor het jaar 2014. Er is rekening gehouden met naar verwachting voorkomende effecten met een grote mate van waarschijnlijkheid. In de bijlage informeren we u tevens over de status van de kredieten, het weerstandsvermogen en het grondbeleid. Samenvatting Deze bestuursrapportage sluit met een nadeel van afgerond € 1.844.000. Aan dit nadeel liggen meerdere oorzaken ten grondslag. Allereerst ontvangt de gemeente Haaksbergen, net als andere gemeenten minder geld van de Rijksoverheid doordat het Rijk zelf ook bezuinigt. Daarnaast is sprake van een fors tekort op de personeelslasten door het deels niet realiseren van taakstellingen en tegenvallende sociale lasten en pensioenpremies. Andere aanwijsbare oorzaken zijn een stijging van het aantal mensen met een bijstandsuitkering, tegenvallende legesopbrengsten, een extra wethouder en het vormen van een aanvullende voorziening dubieuze debiteuren voor de Wilder. Het nadeel is als volgt over de programma’s verdeeld.
Programma
Lasten
Bereikbaarheid en openbare ruimte
Baten
Saldo
99.000
-73.000
26.000
-114.000
0
-114.000
-75.000
14.000
-61.000
-1.132.000
717.000
-415.000
19.000
-4.000
15.000
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
-4.338.000
4.150.000
-188.000
Algemene dekking
-1.002.000
-68.000
-1.070.000
-6.543.000
4.736.000
-1.807.000
-37.000
0
-37.000
-6.580.000
4.736.000
-1.844.000
Bestuur en dienstverlening C ultuur en ontspanning Maatschappelijke ontwikkeling Onderwijs en jeugd
Resultaat voor resultaatbestemming Reserves Resultaat na resultaatbestemming
Deze effecten worden hierna per programma toegelicht op hoofdlijnen. Maatregelen Deze prognose vraagt om maatregelen. Wij zullen ingrijpende maatregelen moeten nemen om het verwachte tekort bij te stellen. Er wordt momenteel gewerkt aan een pakket maatregelen dat moet leiden tot het drastisch terugdringen van het nu voorziene tekort. Hierover zullen wij uw raad nader informeren. Wij zullen hierbij als uitgangspunten hanteren: • uitgaven worden waar mogelijk “on hold” gezet. • terughoudendheid bij het aangaan van nieuwe verplichtingen en opnieuw bezien van bestaande verplichtingen
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 1
• •
ook onze partners en verbonden partijen zullen de pijn gaan voelen het hanteren van een vacaturestop, zoveel mogelijk functies en taken met eigen medewerkers invullen en binnen bestaande budgetten, externe inhuur als het niet anders kan
Programma:
Bereikbaarheid en openbare ruimte
Beleidsontwikkelingen Het college heeft besloten coulanter te handhaven bij parkeren in blauwe zones en betaald parkeren zones. Na tussentijdse evaluatie met provincie/betrokken gemeenten en netwerkbedrijf Enexis is een bijstelling van de zogeheten schakeltijden uitgevoerd (op lux-waarde). Hierdoor kan mogelijk minder bespaard worden op energiekosten. De provincie heeft een voorstel gedaan om op provinciale wegen de openbare verlichting (dertien masten), buiten de bebouwde kom, van de gemeente over te nemen. Op termijn levert dit voor ons een kleine besparing op voor de exploitatie/vervanging. Het herdenkingspark op het algemene deel (het meest rechter deel) van de gemeentelijke begraafplaats aan de Enschedesestraat is inmiddels gereed. De exploitatie-overeenkomst zal in 2014 worden afgesloten met een marktpartij, waarmee ook beheer en onderhoud van het park zijn vastgelegd. De gemeente bespaart hiermee op onderhoudskosten.
Financiële prognose Het voordeel op de lasten van € 99.000 wordt voor € 114.000 veroorzaakt door lagere kapitaallasten (uitstel aanleg Noordsingel 3e fase, uitstel aanschaf veegwagen en afstel aanleg retentievijver Noordsingel). Door de economische recessie worden er steeds meer dieren aangeboden of buiten de deur gezet die later in het opvangcentrum worden opgenomen. De extra kosten bedragen € 15.000. Het nadeel op de baten van € 73.000 is als volgt gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
Lagere parkeeropbrengsten
€
-50.000
N
Lagere opbrengst begraafrechten
€
-30.000
N
Meer opbrengst wet Moor
€
30.000
V
Negatief effect tariefdemping riolering
€
-33.000
N
Overig
€
10.000
V
Totaal
€
-73.000
N
I/S S S S I I
Bij de jaarrekening 2013 is gemeld dat de parkeerinkomsten lager waren dan geraamd. De raming in de begroting van 2014 is te positief is en zal niet hoger zijn dan de gerealiseerde inkomsten in 2013. Het nadeel bedraagt € 30.000. Door de beleidswijziging is het aantal uitgeschreven proces-verbalen drastisch afgenomen. Hierdoor hebben wij minder naheffingen en minder bijdragen van het Rijk voor het aantal uitgeschreven proces-verbalen. Daarnaast blijven de inkomsten uit de parkeerautomaten achter bij de raming. Het nadeel bedraagt € 20.000. In totaal een nadeel van € 50.000 voor parkeeropbrengsten.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 2
De inkomsten van de begraafrechten lopen terug omdat steeds vaker wordt gekozen voor crematie. Het verwachte nadeel bedraagt € 30.000. Door invoering van het systeem MOOR (digitaal systeem waarin aannemers moeten aanmelden welke werkzaamheden in de grond worden verricht) worden extra inkomsten van € 30.000 gegenereerd. De lagere opbrengst rioolheffing € 33.000 is het gevolg van tariefdemping vastgesteld door de raad in december 2013. Dit effect wordt geneutraliseerd door een mutatie binnen het programma algemene dekkingsmiddelen.
Programma:
Bestuur en dienstverlening
Beleidsontwikkelingen In 2014 gaan wij meedoen met een zogeheten mediamonitoringstool. Dat doen we samen met de andere dertien Twentse gemeenten, centraal gecoördineerd en gezamenlijk ingekocht vanuit de Veiligheidsregio Twente. (VRT). Een dergelijk mediamonitoringsysteem kunnen gemeenten in de dagelijkse situatie gebruiken, maar zeker ook tijdens een crisis inzetten. In crisissituaties is een goed functionerend mediamonitoringsysteem anno 2014 zelfs cruciaal. We doen eerst mee aan een pilot van een jaar. Die pilot begint op 1 januari 2015, maar de kosten komen naar alle waarschijnlijkheid al in 2014. Die bedragen voor Haaksbergen € 1.800. De kosten kunnen relatief laag gehouden worden, omdat er samen met de andere Twentse gemeenten wordt ingekocht en er naar rato (per inwoner) wordt verrekend. In 2014 zijn voor het eerst Jongerenverkiezingen georganiseerd in Haaksbergen. Vanaf 9 maart 2014 is de geldigheidsduur van de Nederlandse reisdocumenten verhoogd van 5 jaar naar 10 jaar. Bij het opstellen van de begroting 2014 was nog niet bekend wanneer deze regeling zou ingaan en wat hiervan de financiële gevolgen zouden zijn. De gemeentelijke leges en de af te dragen rijksleges zijn verhoogd, waardoor wij zowel aan de inkomstenkant (leges) als aan de uitgavenkant (af te dragen rijksleges) een overschrijding zien. De effecten worden bij de 2e bestuursrapportage gekwantificeerd. Als gevolg van de verkiezingsuitslag van 19 maart 2014 is het zittende college bestaande uit 3 fulltime wethouders (2 CDA en 1 VVD) per 14 mei 2014 afgetreden. Per 14 mei 2014 is het nieuwe college, bestaande uit 4 fulltime wethouders (2 LH, 1 D’66 en 1 PvdA) aangetreden. Door de herziene samenstelling van het college stijgen de kosten van de afgesloten verzekeringen voor collegeleden, te weten arbeidsongeschiktheids- , overlijdensrisico- , aansprakelijkheidsverzekering. Zowel voor de wachtgelders als de nieuwe wethouders moeten verzekeringspremies worden betaald. Dit betekent dat deze kosten stijgen. Omdat nog geen berekening is ontvangen van de totale premiekosten (deze is afhankelijke van de situatie van de individuele (oud) wethouders) kan dat hier nog niet worden aangegeven. Dit wordt in de 2e berap opgenomen. Ook de kosten voor de berekening van de wachtgelduitkeringen en de betaling van de wethouderswedden nemen toe. Verder is duidelijk dat de kosten voor pensioenopbouw en waardeoverdracht stijgen. Momenteel is nog niet duidelijk (ook weer vanwege de individuele situatie van de (oud)wethouders) wat de kosten voor pensioenopbouw en waardeoverdracht zijn. Ook dit wordt in de 2e berap meegenomen.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 3
Financiële prognose Het nadeel op de lasten van € 114.000 kan als volgt worden gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
Extra wethouder
€
-57.000
N
Bestuurdersverzekeringen
€
-24.000
N
Computers raadsleden
€
-47.000
N
Wachtgeld-outplacement wethouders
€
26.000
V
Wachtgeld raadsleden
€
-12.000
N
Totaal
€
-114.000
N
I/S S S I S S
Het nieuwe college is uitgebreid met 1 fulltime wethouder. De extra kosten vanaf medio mei zijn € 57.000. Op de post verzekeringen is sprake van een nadeel van € 24.000 voor bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeringen. Deze was te laag in de begroting opgenomen. Daarnaast krijgen we te maken met extra kosten van € 47.000 voor de raad omdat de regeling voorziet in dat de raadsleden naast een iPad ook een computer in bruikleen mogen hebben. Het aftreden van het college houdt in dat vanaf 15 mei 2014 een wachtgeldverplichting ontstaat voor 2 wethouders. De wachtgeldverplichting bestaat uit een wachtgelduitkering en een reintegratie-/outplacementtraject. Daarnaast kunnen nog kosten ontstaan doordat wachtgelders een opleiding gaan volgen in het belang van re-integratie. De verwachte kosten bedragen € 58.000. Omdat in de begroting een bedrag van € 84.000 is opgenomen ontstaat een voordeel van € 26.000. Als gevolg van de verkiezingsuitslag van 19 maart 2014 zijn 7 raadsleden afgetreden. Op grond van de geldende Verordening rechtspositie wethouders, raads- en commissieleden 2007 hebben aftredende raadsleden recht op een uitkering, behalve wanneer de leeftijd van 65 jaar is bereikt of de periode van het raadslidmaatschap korter is geweest dan 1 jaar. Van de 7 afgetreden raadsleden kunnen daardoor 5 raadsleden een uitkering aanvragen. 4 raadsleden hebben inmiddels een aanvraag voor een uitkering ingediend. Tot 27 juni 2014 kan nog een aanvraag voor een uitkering worden ingediend. Verwachte kosten zijn € 12.000.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 4
Programma:
Cultuur en ontspanning
Beleidsontwikkelingen Muziekonderwijs De Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen verzorgt muzieklessen aan leerlingen in Haaksbergen. Het aantal leerlingen is stabiel. De begroting laat wel een verschil zien in de inzet van muziekdocenten in dienst van de gemeente en de kosten die de gemeente daarmee heeft. Hier wordt in 2014 bekeken welke mogelijkheden er zijn om dit tekort te verkleinen, dan wel de docenten breder in te zetten in het culturele domein. Zwembad De marktoriëntatie naar overnamekandidaten voor het zwembad heeft geleid tot biedingen en onderhandelingen met meedingende partijen. De resultaten zijn nog geen aanleiding om direct een keuze te maken. Verder onderzoek is nodig, waaronder overdracht aan een stichting of sportbedrijf. In 2014 is begroot op basis van de bestaande relatie met de Stichting de Wilder. Het extra begrote onderhoud zal zeker uitgegeven worden in 2014. Noodzakelijk onderhoud wordt getoetst aan de budgettaire ruimte, maar vooral aan de relatie met de veiligheid van het bad voor de gebruikers. Als laatste in het geding komt zullen we onderhoud, ook boven de budgetten hiervoor, niet kunnen vermijden. In dat geval wordt dit zo spoedig mogelijk aan uw raad meegedeeld. Inmiddels heeft de zwakke financiële positie van het zwembad ook zijn effecten gehad voor het ontvangen van huur voor het zwembad. In de jaarrekening 2013 zijn de niet betaalde nota’s 2013 voorzien. Dat houdt in, dat verliezen i.v.m. het niet betalen van deze nota’s al in 2013 genomen zijn. We moeten er rekening mee houden, dat de huur in 2014 eveneens een probleem voor de stichting gaat worden. Hiervoor is in de risicoparagraaf van de rekening een risico opgenomen. Vanwege de grote waarschijnlijkheid van deze veronderstelling vinden we dat de voorziening verhoogd moet worden met € 200.000. Dit effect zal bij de algemene dekkingsmiddelen worden meegenomen. Actief Betrokken Club (ABC) ABC is een project, dat als uitgangspunt hanteert: de sportvereniging als ‘spil’ in de buurt/wijk! In 2014 en 2015 nemen wij deel aan een provinciaal WMO project, geheten project ABC: ABC staat voor Actief Betrokken Club. Wij verstaan hieronder een sportvereniging die haar kernkwaliteiten niet alleen inzet voor de eigen (sport-)leden, maar ook voor de samenleving. Binnen haar mogelijkheden, afgestemd op de lokale wensen en behoeften en waar nodig in samenwerking met verschillende partners, levert zij met inzet van haar accommodatie en sport- en activiteitenaanbod een positieve bijdrage aan de leefbaarheid in de buurt, wijk, dorp of stad (op de thema’s welzijn, gezondheid, participatie, sociale verbanden). Wij willen sportverenigingen stimuleren en faciliteren om actief deze maatschappelijke rol te gaan invullen. Buurtsportcoach In de tweede helft van 2013 is begonnen met een draagvlakonderzoek naar de inzet van een buurtsportcoach. Dat heeft uiteindelijk geleid tot het opstarten van 2 pilots buurtsportcoaches, die in maart 2014 voor de duur van een half jaar van start zijn gegaan. Gesprekken over structurele voortzetting van de buurtsportcoaches na de pilotperiode zijn begonnen. Beheer sportaccommodaties Het onderhoud en beheer van het grassportveld in Buurse zal als proef per 1 juli worden overgedragen aan de voetbalvereniging Buurse. Dit geeft de gelegenheid zaken verder af te regelen zodat het formeel in kan gaan vanaf 1 januari 2015. De vereniging ontvangt een
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 5
vergoeding voor het onderhoud. Voor de gemeente betekent dit een kostenbesparing, voor de vereniging betekent dit een kleine inkomstenpost in deze financieel moeilijke tijden. Vanaf september 2013 wordt het beheer van sporthal de Bouwmeester uitgevoerd door volleybalvereniging Havoc. Dit gebeurt inmiddels naar volle tevredenheid van beide partijen en zowel gemeente alsook Havoc hebben zich uitgesproken om de samenwerking te verlengen voor meerdere jaren.
Financiële prognose Het
verwachte nadeel op de lasten van € 75.000 is als volgt gespecificeerd: Bedrag
Omschrijving
V/N
I/S
Vernieuwingsgeld bibliotheek
€
-28.000
N
I
Hogere loonkosten muziekdocenten
€
-32.000
N
I
Beperking uitgaven restauratiesubsidies
€
9.000
V
I
Uitgaven ABC
€
-31.000
N
I I
Overige verschillen
€
7.000
V
Totaal
€
-75.000
N
De bibliotheek heeft tot en met 2013 vernieuwingsgeld ontvangen van de gemeente (provinciale stimuleringsregeling). Dit bedrag was verwerkt in de budgetsubsidie. Bij onderhandelingen over vorming Stichting Kulturhus Haaksbergen is de budgetsubsidie van 2013 als uitgangspunt genomen, waardoor een tekort van € 28.000 is ontstaan. De dekking hiervan wordt gezocht binnen een eventueel surplus binnen de budgetten voor cultuur. Dit zal pas in de loop van 2014 duidelijk worden. In 2013 is de begroting opgesteld met de aanname, dat de contracturen van de muziekdocenten teruggebracht zouden kunnen worden. Daarom was slechts € 95.000 voor loonkosten geraamd. We blijven echter op het niveau van 2013, te weten € 127.000. Het aantal subsidieaanvragen voor gemeentelijke monumenten is, ondanks dat de eigenaar ieder jaar omstreeks juli schriftelijk wordt geïnformeerd over de subsidiemogelijkheden voor cascoherstel, de laatste jaren enigszins afgenomen. De indruk bestaat dat dit komt doordat het casco van de meeste gemeentelijke monumenten er momenteel redelijk bijstaat. Voor 2014 wordt € 9.000 minder uitgaven aan subsidie verwacht. De ontvangen subsidie in het kader van het project Actief Betrokken Club (ABC project) wordt in 2014 en 2015 besteed om sportverenigingen hierin te ondersteunen en te faciliteren (zie ook baten). Het verwachte voordeel op de baten van € 14.000 is al volgt gespecificeerd: Bedrag
Omschrijving
V/N
I/S
Geraamde inkomsten brede sportstimulering die via de alg. uitk komen
€
-72.000
N
I
Inkomsten provincie (geraamd) al ontvangen in 2013
€
-24.000
N
I
Verw acht voordeel a.g.v. teruggave belastingdienst gelegenheid geven tot sportbeoefening € 140.000 V
I
Subsidie ABC (actief betrokken club)
€
31.000
V
I
Bijdrage personeelskosten aan muziekonderwijs vervalt (budg. neutraal)
€
-39.000
N
S
Overige verschillen
€
-22.000
N
I
Totaal
€
14.000
V
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 6
De binnen de algemene uitkering ontvangen bijdrage voor de buurtsportcoach ad € 72.000 was ten onrechte ook binnen het programma cultuur en ontspanning geraamd. De 2 maal opgenomen inkomsten buurtsportcoach zijn bij de 2e bestuursrapportage en de rekening 2013 al gesignaleerd. De begroting was toen al in een te ver stadium om de aanpassing nog door te kunnen voeren. De Provinciale subsidie breedtesportimpuls van € 24.000 is ten onrechte ten gunste van het resultaat van 2013 verantwoord. Deze subsidie had moeten worden overgeheveld naar 2014. De gemeente moet nog een verzoek tot teruggave BTW indienen bij de Belastingdienst over de periode 2011, 2012 en 2013. Het eenmalig voordeel wordt geschat op € 140.000. Het betreft hier een teruggave BTW over exploitatiekosten en investeringen. Op basis van voorgesprekken wordt verwacht dat de Belastingdienst ons verzoek ambtshalve toekent. Recent is bekend geworden, dat de regeling onder vuur ligt, omdat in Nederland een andere interpretatie van de sportvrijstelling wordt toegepast dan conform Europese richtlijnen zou moeten. De effecten zullen in de loop van 2014 duidelijker worden. De gemeente ontvangt van de provincie voor het project Actief Betrokken Club (ABC project) een subsidiebijdrage van € 35.000, waarvan 90% in 2014 betaalbaar wordt gesteld, zijnde € 31.000. De projectperiode beslaat 2014 en 2015 (zie ook lasten). In de begroting blijven de muziekonderwijsopbrengsten achter bij de loonkosten van de muziekdocenten. Dit nadeel is in de begroting niet als een nadeel binnen het product muziekonderwijs, maar als een nadeel binnen de personeelskosten verwerkt. Omdat deze wijze van presenteren van het nadeel afwijkt bij de presentatie in de jaarrekening – daar is het nadeel zichtbaar gemaakt in product muziekonderwijs - volgen we hier de lijn van de jaarrekening 2013. Deze mutatie is budgettair neutraal. Zie ook de tabel lasten bij de algemene dekkingsmiddelen op pagina 13.
Programma:
Economische ontwikkeling
Geen beleidsmatige en financiële afwijkingen.
Programma:
Integrale veiligheid
Geen beleidsmatige en financiële afwijkingen.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 7
Programma:
Maatschappelijke ondersteuning
Beleidsontwikkelingen Periodieke WWB Inkomsten van het rijk We volgen het voorlopige rijksbudget voor het jaar 2014 (I-deel). In de begroting 2014 is rekening gehouden met een lagere rijksbijdrage voor de uitvoering van de BUIG (WWB en aanverwante regelingen). Het verschil wordt toegevoegd aan het I-deel. De verwachting is echter dat er nog een korting gaat plaatsvinden van 5 tot 6%. Eind juni 2014 verwachten we meer informatie over vorengenoemde bijstelling. De definitieve vaststelling van het budget weten we zodra we de beschikking van het ministerie ontvangen, rond september 2014. Uitgaven In de begroting 2014 is rekening gehouden met een cliëntenaantal van 250 voor WWBlevensonderhoud (excl. overige regelingen). Door de toenemende instroom als gevolg van de economische crisis bedraagt het aantal WWB-ers 290 (stand 8 mei 2014). Ook het aantal Ioaw-ers is verdubbeld naar 21 (stand 8 mei 2014) en ook het aantal personen in inrichtingen met een zaken kleedgelduitkering is bijna verdubbeld naar 10 (stand 8 mei 2014). Een gemiddelde WWB-uitkering levensonderhoud bedraagt € 15.000. Dit betekent, dat de uitgaven sterk zullen stijgen en dat er daardoor een fors tekort op de WWB gaat ontstaan. Hameland Naast bijstelling op grond van de laatst bekende gegevens van Hameland is er nader onderzoek nodig naar de kenmerken van de doelgroep wsw teneinde een goed beleid te kunnen ontwikkelen voor deze groep mensen (119 personen).
Financiële prognose Het verwachte nadeel op de lasten van € 1.132.000 kan is als volgt gespecificeerd: Bedrag
Omschrijving
V/N
I/S
-49.000
N
I
-15.000
N
I
-85.000
N
I
Stelpost uitgaven i.v.m. extra geld voor armoedebeleid in de alg. uitkering
€
Meer beroep op de schulddienstverlening van de Stadsbank
€
Verw achte toename uitkering bijzondere bijstand
€
Verw achte toename uitkering IOAW
€
-90.000
N
I
Verw achte toename uitkeringen BUIG (WWB e.a.)
€
-865.000
N
I
Meer beroep op WWB elders verzorgden
€
-18.000
N
I
Lagere bijdrage Hameland in kader WSW
€
59.000
V
I
Onderzoek, begeleiding en uitvoeringsplan wsw doelgroep
€
-35.000
N
I
Overige verschillen
€
-34.000
N
I
Totaal
€ -1.132.000
N
In de algemene uitkering is extra geld beschikbaar gesteld voor armoedebeleid. Om dit ook daadwerkelijk te kunnen uitgeven is een stelpost opgenomen van € 49.000. In het eerste kwartaal van 2014 hebben meer inwoners van Haaksbergen een beroep op de schulddienstverlening van de Stadsbank gedaan. Deze uitvoeringskosten waren daardoor hoger dan in voorgaande kwartalen. We houden voorlopig rekening met een stijging van de
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 8
uitvoeringskosten t.o.v. vorig jaar van € 15.000. De uitgaven bijzondere bijstand zijn naar verwachting gelijk aan de uitgaven in 2013. In de begroting is echter een lager bedrag opgenomen. Het tekort van 2013 treedt opnieuw op in 2014. Opgemerkt moet worden, dat de extra beschikbaar gestelde middelen van het Rijk niet in de programmabegroting 2014 voor bijzondere bijstand zijn opgenomen, maar dat is besloten om deze extra middelen toe te voegen aan de algemene middelen. De extra rijksbijdrage voor Haaksbergen bedraagt voor 2014 ca. € 80.000 en dit is nagenoeg gelijk aan het tekort op bijzondere bijstand. Een nadeel van € 90.000 wordt verwacht vanwege een toename van 6 mensen in de Ioaw. Voorlopig gaan we ervan uit, dat het verwachte gemiddelde aantal WWB-ers in 2014 ongeveer 295 is. Dit betekent dat de uitgaven stijgen naar € 4.425.000. Dit is een stijging van € 865.000 ten opzichte van de begroting. Daarnaast verwachten we een toename van uitgaven ad € 18.000 voor de WWB-regeling elders verzorgden. Er is een incidenteel voordeel op de gemeentelijke bijdrage voor de Hameland. Geraamd was een bedrag van ca. € 232.000, maar volgens de gewijzigde begroting van Hameland bedraagt de bijdrage ca. € 188.000, zodat er een eenmalig voordeel is van bijna € 44.000. De conceptdefinitieve afrekening van Hameland over 2013 geeft een verschil met de voorlopige afrekening van € 15.000 voordelig. Samen € 59.000 voordelig. Daarnaast is er nader onderzoek nodig naar de kenmerken van de doelgroep WSW teneinde een goed beleid te kunnen ontwikkelen voor deze groep mensen (119 personen). De kosten voor het dit onderzoek, begeleiding en uitvoeringsplan bedragen € 35.000. Dit onderzoek betrekt ook de gebieden jeugd en Awbz/WMO. Mogelijk ontstaat hier ook inzicht in samenhangende uitgaven tussen de regelingen binnen de decentralisaties met de mogelijkheid van besparingen. Het verwachte voordeel op de baten van € 717.000 is als volgt gespecificeerd: Bedrag
Omschrijving
V/N
I/S
Hogere rijksbijdrage BUIG
€
642.000
V
I
Hogere rijksbijdrage BBZ en werkdeel
€
61.000
V
I
Extra inkomsten a.g.v. strakker debiteurenbeleid
€
27.000
V
I
Overige verschillen
€
-13.000
N
I
Totaal
€
717.000
V
Op basis van de beschikking van september 2013 bedraagt het voorlopige rijksbudget voor het jaar 2014 (I-deel) € 4.257.000. In de begroting 2014 is echter maar een bedrag opgenomen van € 3.615.000 voor de uitvoering van de BUIG (WWB en aanverwante regelingen). In de 1e Bestuursrapportage wordt € 642.000 toegevoegd aan het I-deel. De verwachting is echter dat er nog een korting gaat plaatsvinden op het bovengenoemde I-deel . De eerste berichten duiden op een korting van 11%, maar volgens latere berichten zou dit nog worden bijgesteld naar zo’n 5 tot 6%. Eind juni 2014 verwachten we meer informatie over vorengenoemde bijstelling. De definitieve vaststelling van het budget weten we, zodra we de beschikking van het ministerie ontvangen. Zekerheid hebben we pas rond september 2014. Er wordt een incidenteel voordeel op het rijksbudget voor de uitvoering van de Bbz verwacht van € 34.000. Er is extra rijksgeld beschikbaar gekomen voor het werkdeel. Dit is geoormerkt geld van € 27.000, dat wordt ingezet voor re-integratie.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 9
We verwachten extra incidentele inkomsten door extra inspanningen voor de incasso van debiteuren (hoogte is bepaald op historische gegevens). Verwacht voordeel is € 27.000.
Programma:
Onderwijs en jeugd
Er waren geen beleidsontwikkelingen die effecten hebben op de realisatie in 2014. Meerdere beperkte effecten compenseren elkaar en resulteren in een voordeel van € 14.000.
Programma:
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
Beleidsontwikkelingen Geen ontwikkelingen.
Financiële prognose Het nadeel op de lasten van € 4.338.000 is als volgt gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
Jaarschijf 2014 grondexploitatie (budgettair neutraal, zie ook baten)
€ -4.083.000
N
Pand Blankenburgerstraat 38 (voormalig pand ABN-Amro)
€
-40.000
N
Leader-plattelandsontw ikkeling (budgettair neutraal)
€
-40.000
N
I/S I I I
Planologische procedures particuliere initiatieven (budgettair neutraal)
€
-55.000
N
I
Rente marktplan
€
26.000
V
Decentralisatie provinciale taken vergunning, toezicht, handhaving (budgettair neutraal) €
-36.000
N
I S S S I S
Welstand
€
24.000
V
Subsidies energiebesparende maatregelen (budgettair neutraal)
€
-100.000
N
Website en helpdesk energieloket 2.0 (budgettair neutraal)
€
-41.000
N
Overig
€
7.000
V
Totaal
€ -4.338.000
N
De actualisatie van de grondexploitaties per 1 januari 2014 wordt nu verwerkt in de begroting (jaarschijf 2014). Dit leidt tot een budgettair neutrale verhoging van baten en lasten van ruim € 4 miljoen. Per saldo geen resultaat (zie ook baten). Het voormalig ABN-AMRO pand aan de Blankenburgerstraat 38 is in maart 2014 gesloopt. De kosten van de sloop bedragen € 50.000 waarvoor de Provincie Overijssel een subsidie van € 38.000 (75%) heeft toegekend (zie ook baten). De kosten voor de gemeente zijn per saldo
Dit komt deels omdat de oorspronkelijke aanvraag behoorlijk ruim was geraamd en deels omdat de oorspronkelijke aanvraag ook uitging van investeringen in een tijdelijke herinrichting. Dat laatste is komen te vervallen, waardoor de gemaakte kosten ook aanzienlijk lager uitvallen waarmee de definitieve subsidie nu ook navenant lager is vastgesteld. Het nog gereserveerde bedrag aan subsidie zal moeten worden terugbetaald aan de Provincie.
€ 12.000. Oorspronkelijk is door de Provincie € 90.000 aan subsidie beschikt.
Op de kapitaallasten ontstaat een voordeel van ca. € 10.000 door de afwaardering van het pand bij de jaarrekening 2013.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 10
Voor Leader Zuid Twente is de gemeente Haaksbergen betaalorgaan. In 2014 verwachten wij een bedrag van € 40.000 te ontvangen en te moeten doorbetalen. In 2013 is bij de jaarrekening een bedrag van € 55.000 gereserveerd en overgeheveld naar 2014. Het gaat hierbij om vooruit ontvangen exploitatiebijdragen voor particuliere initiatieven waarvoor wij de planologische procedures nog niet hebben afgerond. Voor het bedrag van € 55.000 gaan wij in 2014 kosten maken. Voor het marktpromenadeplan fase 1b herinrichting van de markt is sprake van lagere rentelasten van € 26.000. Er is sprake van decentralisatie van provinciale taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Genoemde taken zijn in 2014 overgedragen aan de gemeente. Voor deze decentralisatie wordt in de jaren 2014 t/m 2018 een bedrag ontvangen via de algemene uitkering. Binnen het programma algemene dekkingsmiddelen een voordeel van € 36.000 en binnen het programma ruimtelijke ontwikkeling en wonen een nadeel van € 36.000. Per saldo budgettair neutraal. Als gevolg van de terugloop van de inkomsten op de bouwleges worden de uitgaven voor de welstandsadvisering verlaagd met € 24.000. Vanuit 2013 hebben wij het resterende subsidiebedrag van € 100.000 voor het Energieloket 1.0 overgeheveld naar 2014. Deze van de provincie ontvangen subsidie (zie ook baten) moeten wij inzetten voor subsidies voor energiebesparende maatregelen voor woningen. Het ontvangen subsidiebedrag van € 41.000 van de provincie Overijssel (zie ook baten) moet ingezet worden voor het Energieloket 2.0. Wij hebben inmiddels een nieuwe website gemaakt en een helpdesk ingesteld. Komende periode wordt invulling gegeven aan de ‘marktwerking’, waarbij het bedrijfsleven een meer actieve rol krijgt. Het voordeel op de baten van € 4.150.000 is als volgt gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
Jaarschijf 2014 grondexploitatie (budgettair neutraal, zie ook lasten)
€ 4.083.000
V
Provinciale subsidie pand Blankenburgerstraat 38
€
38.000
V
Leader-plattelandsontwikkeling (budgettair neutraal)
€
40.000
V
Exploitatiebijdragen particuliere initiatieven (budgettair neutraal)
€
55.000
V
Pand Veldkampstraat 9-11-13
€
-107.000
N
Bouwleges
€
-100.000
N
Provinciale subsidie energieloket 1.0 (budgettair neutraal)
€
100.000
V
Provinciale subsidie energieloket 2.0 (budgettair neutraal)
€
41.000
V
Totaal
€ 4.150.000
V
I/S I I I I I S I I
De actualisatie van de grondexploitaties per 1 januari 2014 wordt nu verwerkt in de begroting (jaarschijf 2014). Dit leidt tot een budgettair neutrale verhoging van baten en lasten van ruim € 4 miljoen. Per saldo geen resultaat (zie ook lasten). Voor de sloop van het voormalig ABN-Amro pand aan de Blankenburgerstraat 38 is een Provinciale subsidie van € 38.000 ontvangen (zie ook lasten). Voor Leader Zuid Twente is de gemeente Haaksbergen betaalorgaan. In 2014 verwachten wij een bedrag van € 40.000 Provinciale subsidie te ontvangen en te moeten doorbetalen (zie ook lasten).
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 11
In 2013 is bij de jaarrekening een bedrag van € 55.000 gereserveerd en overgeheveld naar 2014. Het gaat hierbij om vooruit ontvangen exploitatiebijdragen voor particuliere initiatieven waarvoor wij de planologische procedures nog niet hebben afgerond. Voor het bedrag van € 55.000 zullen wij in 2014 kosten gaan maken (zie ook lasten). Wij hebben voor de locatie aan de Veldkampstraat 9-11-13 verkoopovereenkomst gesloten met een ontwikkelaar. De overdracht (en betaling van de koopprijs) vindt plaats zodra er een onherroepelijk bestemmingsplan is op grond waarvan woningbouw op deze locatie mogelijk wordt gemaakt. De gemeenteraad heeft (nog) niet besloten om deze bestemmingsplanprocedure op te starten. Hierdoor is het niet mogelijk om dit jaar nog een onherroepelijk bestemmingsplan te krijgen voor deze locatie. De gemeente ontvangt dit jaar dan ook geen koopprijs van deze ontwikkelaar, hetgeen voor 2014 een nadeel van € 107.000 oplevert. De laatste jaren was het gebruikelijk om de jaarlijkse inkomsten over de leges dragende vergunningen (in hoofdzaak bouwleges) af te stemmen op de resultaten van de voorgaande jaren. 2012 was hierbij een uitzonderlijk goed jaar en heeft als basis gediend voor de begroting van 2013 en 2014. Dit blijkt niet reëel te zijn, wat ook al is geconstateerd tijdens de opmaak van de rekening over 2013. Wij verwachten in 2014 geen ontwikkelingen die de legesopbrengst in ruime mate positief zullen beïnvloeden. Wij stellen voor om 2013 als basis te kiezen voor het bepalen van de legesinkomsten over 2015 en als gevolg hiervan de inkomsten te verlagen met € 100.000. In 2014 wordt het Energieloket 1.0 afgerond. Er is sprake van een nog te besteden Provinciale subsidie van € 100.000 (zie ook lasten). In 2014 is Haaksbergen overgestapt op het Energieloket 2.0. Van de Provincie Overijssel is een voorschot op de subsidie ontvangen van € 41.000 (zie ook lasten).
Algemene dekkingsmiddelen Beleidsontwikkelingen In 2009 is het energiebedrijf Essent verkocht aan RWE. Essent Milieu is destijds niet mee verkocht. Een beoogde verkoop tegen aanvaardbare condities bleek toen niet mogelijk. Daarom zijn de aandelen in handen gebleven van de toenmalige aandeelhouders van Essent NV, waaronder de gemeente Haaksbergen. Onder de naam Attero is het bedrijf voortgezet. De gemeente Haaksbergen heeft besloten om de aandelen Attero te verkopen aan Waterland Private Equity Investments. De verkoopopbrengst van € 37.000 wordt conform raadsbesluit rechtstreeks toegevoegd aan de algemene reserve. Vanwege de huidige recessie wordt er minder dividend op onze aandelen ontvangen dan we hebben begroot. Het gaat om aandelen van BNG, Enexis, Vitens, Attero en het Crematoria. De BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) keert minder dividend uit vanwege de verscherpte kapitaaleis waar banken aan moeten voldoen. De geraamde dividend inkomsten dienen structureel te worden verlaagd aangezien er voorlopig geen verbeteringen zijn te verwachten. Bezuigingen/accresontwikkeling algemene uitkering gemeentefonds Om aan de Europese begrotingsnormen te voldoen was bij het opstellen van de programmabegroting 2014 al sprake van dat Nederland structureel € 6 miljard extra moest bezuinigen met ingang van 2014. Bij de besluitvorming over de rijksbegroting is duidelijk geworden dat dit inderdaad het geval is. Voor Haaksbergen bedraagt het negatieve effect als gevolg van de bezuinigingen en enkele macro-economische ontwikkelingen € 374.000 (septembercirculaire 2013)
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 12
voor 2014. Door het herfstakkoord (decembercirculaire 2013) is het negatieve effect voor 2014 verhoogd tot € 461.000. Decentralisaties Door gemeenten en Rijk is en wordt hard gewerkt aan de invoering van de decentralisaties werk, jeugd en zorg met ingang van 2015. Op dit moment is de verwachting dat we bijna € 7 miljoen aan extra middelen ontvangen vanuit het sociaal deelfonds. In de meicirculaire 2014 verwachten we nadere informatie over het financiële arrangement van de decentralisaties. Herijking gemeentefonds In 2015 vindt de nieuwe verdeling van de algemene uitkering in het gemeentefonds plaats die wordt ingevoerd in 2015 en 2016. Dit geeft (herverdeel)effecten voor gemeenten in 2015 en verdere jaren. Voor Haaksbergen is het negatieve effect voor 2015 op dit moment ca. € 90.000 (afgerond € 4,- per inwoner). De telefooncentrale is vervangen en we zijn overgegaan van vaste naar mobiele telefonie. Het projectplan ICT is vastgesteld en in uitvoering genomen.
Financiële prognose Het nadeel op de lasten van € 1.002.000 kan is als volgt gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
I/S
Lagere afschrijvingslasten
€
157.000
V
I
Rente langlopende geldleningen
€
55.000
V
I
Ozb gemeentewerf
€
-9.000
N
S
Maatregel rode diesel gemeentewerf
€
-10.000
N
S
Licentiekosten overgang sociale zaken naar Hengelo
€
-14.000
N
I
Verplicht gestelde audits (bv. DIGI-D)
€
-7.000
N
S
Jaarschijf 2014 grondexploitatie uren (budgettair neutraal, zie ook baten)
€
-276.000
N
I
Doobelasting kapitaallasten kostenplaatsen (budgettair neutraal, zie ook baten)
€
90.000
V
I
Voorziening dubieuze debiteuren
€
-200.000
N
I
Salariseffecten wijziging betrekkingsomvang en periodieken
€
-50.000
N
S
Toename sociale lasten salarissen
€
-37.000
N
S
Niet geëffectueerde verlaging van pensioenlasten
€
-60.000
N
I
Salariseffecten als gevolg van toepassing bestaande functiewaardering
€
-86.000
N
S
Niet in begroting opgenomen aan- en verkoop verlof en gratificaties
€
-30.000
N
I
Benodigde adviezen m.b.t. o.a. HR 21-systematiek
€
-33.000
N
I
Bijdrage personeelskosten aan muziekonderwijs vervalt (budg. neutraal)
€
39.000
V
S
Inzetbare ruimte vanw ege extra baten detachering medew erkers (zie baten)
€
-41.000
N
I
Deels niet realiseren van de taakstelling salarissen
€
-490.000
N
I/S
Totaal
€ -1.002.000
N
Door uitgestelde investeringen is een voordeel op de afschrijvingslasten ontstaan van € 157.000. De belangrijkste uitgestelde investeringen betreffen:
Reconstr. vijver Noordsingel Vervangen veegwagen Vervangen vrachtwagen inc. Kraan Vervanging hard- en software 2012 Scootmobielen en rolstoelen 2013 Overige kleinere investeringen Totaal
Eerste bestuursrapportage 2014
Begrote afschrijvingskosten € 24.000 € 17.000 € 16.000 € 66.000 € 15.000 € 19.000 € 157.000
Pagina 13
De totale rentekosten op langlopende leningen geven een incidenteel voordeel van € 55.000. In 2013 is voor het eerst OZB voor de gemeentewerf in rekening gebracht. Voor 2014 kon dit nog niet worden opgenomen in de begroting. Overschrijding van de brandstoflasten met € 10.000 voor de gemeentewerf door belasting maatregel rode diesel en de prijsstijging van de brandstof. Als gevolg van verplicht gestelde audits (zoals DIGID) en verhoging van licentiekosten vanwege overgang naar pakket Sociale Zaken van Hengelo is een verhoging van ICT-budget van € 21.000 noodzakelijk. De actualisatie van de grondexploitaties per 1 januari 2014 wordt nu verwerkt in de begroting (jaarschijf 2014). Dit leidt tot een budgettair neutrale verhoging van baten en lasten voor uren op de kostenplaatsen van € 276.000. Per saldo geen resultaat (zie ook baten). Het voordeel op rente en afschrijving leidt ook tot een lagere doorbelasting van kapitaallasten naar kostenplaatsen en producten. Deze doorbelasting is budgettair neutraal. Dus tegenover het nadeel van € 248.000 aan de batenzijde staat een voordeel van € 90.000 op de kostenplaatsen en een voordeel van € 158.000 op de producten. Gelet op de financiële moeilijkheden die de stichting de Wilder kent bij ongewijzigde huur- en subsidiebedragen is de verwachting dat niet de gehele huur voor 2014 (€ 512.000) betaald zal kunnen worden. We lopen hierop vooruit door nu al rekening te houden met een verhoging van de voorziening dubieuze debiteuren m.b.t. nota’s de Wilder van € 200.000. Wijzigingen van betrekkingsomvang, rechten op periodieken en overige salarisaanpassingen die nog niet in de begroting waren verwerkt bedragen in totaal € 50.000. De effecten van sociale lasten salarissen worden jaarlijks in de bestuursrapportage verwerkt, omdat deze effecten bij het opstellen van de begroting niet bekend waren. Hier is ook geen aanname voor geraamd. Verwerking van de juiste percentages betekent een lastenverzwaring van € 37.000. Bij de opstelling van de begroting 2014 was er informatie over een tendens van dalende pensioenlasten. Hiervoor is een lastenverlaging van € 60.000 verwerkt. Na bekend worden van de nieuwe pensioenpremies is gebleken, dat de raming te optimistisch was. Het hanteren van een systeem van functiewaardering betekent dat bij herwaardering onverwachte effecten kunnen optreden, die onvermijdbaar zijn. Effect is € 86.000 nadelig. Aan- en verkoop verlof en gratificaties zijn ten onrechte niet in de begroting opgenomen: € 30.000 nadelig. De invoering van de HR 21-systematiek en advisering bij het beëindigen van dienstbetrekkingen heeft € 33.000 aan lasten met zich meegebracht. Hier was geen rekening mee gehouden. In de begroting blijven de muziekonderwijsopbrengsten achter bij de loonkosten van de muziekdocenten. Dit nadeel is in de begroting niet als een nadeel binnen het product muziekonderwijs, maar als een nadeel binnen de kostenplaatsen (personeelskosten) verwerkt. Omdat deze wijze van presenteren van het nadeel afwijkt bij de presentatie in de jaarrekening – daar is het nadeel zichtbaar gemaakt in product muziekonderwijs - volgen we hier de lijn van de jaarrekening 2013. Deze mutatie is budgettair neutraal. Zie ook de tabel baten in het programma cultuur en ontspanning op pagina 6. Er konden meer medewerkers bij andere organisaties tewerkgesteld worden, dan was voorzien. Deze baten van € 41.000 willen we inzetten voor andere personele knelpunten.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 14
In de begroting is een taakstelling salarissen van € 490.000 opgenomen. Bij de behandeling van de jaarrekening 2013 is al gemeld, dat de taakstelling van € 290.000 in feite al in 2012 was gerealiseerd, maar ten onrechte niet afgevoerd was in de begroting. Dit bedrag kon voor dat jaar niet worden gerealiseerd. Ook is gemeld, dat dit effect ook voor 2014 doorwerkt. De extra bezuiniging van € 200.000 bleek in de huidige omstandigheden niet te realiseren. Het nadeel op de baten van € 68.000 is als volgt gespecificeerd:
Omschrijving
Bedrag
V/N
I/S
Algemene uitkering
€
-88.000
N
S
Rente oversluiten hypothecaire leningen
€
-44.000
N
S
Jaarschijf 2014 grondexploitatie uren (budgettair neutraal, zie ook lasten)
€
276.000
V
I
Riolering
€
33.000
V
I
Doorbelasting kapitaallasten (budgettair neutraal)
€
-249.000
N
I
Dividend
€
-50.000
N
S
Verkoopopbrengst aandelen Attero
€
37.000
V
I
Extra baten i.v.m. detachering medewerkers (zie ook lasten)
€
41.000
V
I
Toezegging om niet plaatsen van 2 medew. bij theater de Kappen seizoen 13/14
€
-24.000
N
I
Totaal
€
-68.000
N
Op basis van de budgettaire effecten van de septembercirculaire (-/- € 172.000) en de decembercirculaire (+/+ € 35.000) wordt in 2014 een negatief effect van € 137.000 verwacht. Als gevolg van aanpassingen van maatstaven in de algemene uitkering 2013 en 2014 is er een positief effect van € 49.000. Een voorlopig nadelig effect in 2014 van per saldo € 88.000. Budgettaire effecten uit de september- en decembercirculaire 2014 zijn: Accressontwikkeling Hoeveelheidsverschillen en ov. wijzigingen Integratie-uitkering WMO Armoede en schuldenbeleid Provinciale taken vergunningverlening, toezicht en Handhaving (VTH) Totaal effect circulaires
2013 ten opzichte van de begroting -/+/+ +/+ +/+
€ 461.000 € 80.000 € 159.000 € 49.000
+/+
€
-/-
€
36.000 137.000
Aanpassing maatstaven 2013 en 2014
+/+
€
49.000
Voorlopig nadelig effect 2014
-/-
€
88.000
Het oversluiten van rente op hypotheekleningen geeft een structureel nadeel van € 44.000. De gemeente Haaksbergen heeft voor een bedrag van ongeveer € 12 mln. aan hypotheekleningen uitstaan aan het eigen personeel. Vanaf 2008 kunnen er geen nieuwe leningen meer worden verstrekt. Voor de verstrekte hypotheekleningen bestaat een mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden de hypotheekrente te herzien. Vanwege de huidige lage rentepercentages wordt hier veel gebruik van gemaakt. Dit levert daarom een rente nadeel op van € 44.000. De actualisatie van de grondexploitaties per 1 januari 2014 wordt nu verwerkt in de begroting (jaarschijf 2014). Dit leidt tot een budgettair neutrale verhoging van baten en lasten voor uren op de kostenplaatsen van € 276.000. Per saldo geen resultaat (zie ook lasten). De lagere opbrengst rioolheffing € 33.000 is het gevolg van tariefdemping vastgesteld door de raad in december 2013. Dit effect wordt geneutraliseerd door een mutatie binnen het programma algemene dekkingsmiddelen. Per saldo budgettair neutraal.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 15
Het voordeel op rente en afschrijving leidt ook tot een lagere doorbelasting van kapitaallasten naar kostenplaatsen en producten. Deze doorbelasting is budgettair neutraal. Dus tegenover het nadeel van € 249.000 staan voordeel van gelijke omvang op kostenplaatsen en producten. Vanwege de huidige recessie wordt er minder dividend op onze aandelen ontvangen dan we hebben begroot. Het gaat om aandelen van BNG, Enexis, Vitens, Attero en het Crematoria. De BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) keert minder dividend uit vanwege de verscherpte kapitaaleis waar banken aan moeten voldoen. De geraamde dividend inkomsten dienen structureel te worden verlaagd met € 50.000 aangezien er voorlopig geen verbeteringen zijn te verwachten. Met de verkoop van de aandelen van Attero is een verkoopopbrengst gemoeid van € 37.000. Deze wordt conform raadsbesluit in de algemene reserve gestort. Er konden meer medewerkers bij andere organisaties tewerkgesteld worden, dan was voorzien. Deze baten van € 41.000 willen we inzetten voor andere personele knelpunten. In onderhandelingen met de (voormalige) welzijnsorganisatie ’t Iemenschoer is een toezegging gedaan, dat de detachering van 2 gemeenteambtenaren voor het seizoen 2013/2014 om niet zou plaatsvinden. Deze pijnverzachtende maatregel voor het theater betekent € 24.000 extra lasten voor de gemeente.
De personele lasten In voorgaande toelichtingen op baten en lasten in de algemene dekkingsmiddelen zijn ook de personele effecten toegelicht. Samenvattend kan hier het volgende over worden gezegd.
Omschrijving Effecten sociale lasten en pensioenpremies Toezegging om niet plaatsen van 2 medewerkers bij theater de Kappen seizoen 13/14 Salariseffecten als gevolg van toepassing bestaande functiewaardering Autonome effecten salarissen Salariseffecten wijziging betrekkingsomvang en periodieken Beinvloedbare effecten salarissen Niet in begroting opgenomen aan- en verkoop verlof en gratificaties Benodigde adviezen m.b.t. o.a. HR 21-systematiek Toename organisatiekosten in verband met het hebben van personeel Deels niet realiseren van de taakstelling salarissen Totaal effecten in relatie tot personeel
€ € € € € €
Bedrag -97.000 -24.000 -86.000 € -50.000 € -30.000 -33.000 € € € €
-207.000 -50.000
-63.000 -320.000 -490.000 -810.000
Totaal reserves De gemeente Haaksbergen heeft besloten om de aandelen Attero te verkopen. De verkoop opbrengst van € 37.000 wordt conform raadsbesluit rechtstreeks toegevoegd aan de algemene reserve.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 16
Monitoren bezuinigingsopgaven Vanuit het Optimalisatieplan BOR is een stelpost opgenomen van € 100.000 (taakstelling). Invulling leidt op dit product tot een nadeel dat echter gecompenseerd wordt door voordelen op andere producten, per saldo een budgettair neutrale mutatie. De stelpost wordt als volgt ingevuld:
plantsoenen plantsoenen waterbeheer Nutsvoorzieningen
€ € € €
50.000 15.000 25.000 10.000
inverdienen WWB-project snoeihout andere wijze verwerken het schonen van sloten structureel in eigen beheer extra toezicht op uitvoerende werkzaamheden
Bij structureel voldoende inzet van WWB-ers kan er jaarlijks € 50.000 worden bespaard. Doordat er minder snoeihout wordt afgevoerd (tijdelijke eigen opslag) en door de verkoop van snoeihout wordt er € 15.000 bespaard. Het schonen van sloten zal structureel in eigen beheer worden uitgevoerd. Door extra toezicht op de uitvoering van de werkzaamheden worden er inkomsten ad € 10.000 gerealiseerd. Deze extra inkomsten maken onderdeel uit van de taakstelling Optimalisatieplan BOR (€ 100.000 zie ook product wegen). De personeelsbudgetten zijn belast met een taakstelling van € 490.000. Deze taakstelling is ten dele gerealiseerd, nl. voor 290.000. In de overgang van 2012 naar 2013 zijn vacatures die in 2012 zijn ontstaan in 2013 niet opnieuw begroot. Daarmee heeft feitelijk realisatie plaatsgevonden en had de taakstelling uit de nieuwe begroting moeten verdwijnen. Dit is niet gebeurd en moet alsnog plaatsvinden. De aanvullende extra besparingen zijn niet gerealiseerd. Op dit moment vindt een diepgaande analyse plaats van de personeelsbudgetten. Uitgaande van de situatie 2013 zal een nieuwe norm voor personeelskosten worden vastgesteld, waarmee in de begrotingen vanaf 2015 gerekend zal worden.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 17
Bijlagen Kredietoverzichten Overzicht kredieten (eind 2014) ouder dan 2 jaren (bedragen * € 1.000) Krediet nr. Jaar
71020075
2003 Eenm.kst. openbaar vervoer
21
21
Eur Bedrag uitgegeven 2014 0
71050318
2006 Revitalisatie sporthallen
14
14
71020424
2007 Aanleg Noordsingel 3e fase
440
71000000
2008 Verplaatsing Brandweergarage
71040571
2008 Vervanging leidingen/riolering
71000025
2010 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2010 2010 Aansluiting Kolenbranderweg op N18 2011 Gebouwbeheerplan (renovaties)
71000047 71000064
Omschrijving FCL
Restant krediet 1-12014
Corr Nieuw Mutatie jaar per 1-1- krediet rekening 2014
Restant krediet 1-42014
Krediet vervalt
Tijdig gerealiseerd (ja/nee)
21 31-12-2014
ja
0
14 31-12-2014
ja
440
10
430 31-12-2014
ja
1.996
1.996
0
1.996 31-12-2015
152
152
0
152 31-12-2014
ja
26
26
0
26 31-12-2014
ja
2.604
nee
2.604
-363
2.967 31-12-2014
ja
527
-204
731
307
424 31-12-2014
ja
100
184
0
184 31-12-2014
ja
71000066
2011 Aanleg transportriool naar waterzuivering
284
71000067
2011 Aanleg ringleiding Noordsingel
199
199
0
199 31-12-2014
ja
71000068
2011 Vervanging persleiding Buurse
99
99
0
99 31-12-2014
ja
71000073
2012 Vervanging hard- en software 2012 2012 Revitalisering openbaar groen (2012)
82
82
2
80 31-12-2014
ja
49
49
0
49 31-12-2015
nee
71000076
Eerste bestuursrapportage 2014
Argumenten waarom latere uitvoering
Besluitvorming over de locatie moet nog definitief worden
Uitstel 2015: omvorming groen is nog niet vastgesteld
Pagina 18
Overzicht kredieten (eind 2014) 1 en 2 jaar oud (bedragen * € 1.000) Krediet nr. Jaar
Omschrijving FCL
71000053
2013 Vervangen veegwagen
71000054
2013 Tractor & toebehoren versnipperaar
71000055
2013 Vervangen auto VW LT
71000057
71000082
2013 Vervangen vrachtwagen inc. kraan 2013 Renovatie velden Scholtenhagen 2013 Scootmobielen en rolstoelen 2013 2013 Restauratie gemeentetoren
71000083
2013 Wegenbeheerplan (2013)
71000084
71000087
2013 Vervanging hard- en software 2013 2013 Vervanging M-W-G-T lijst (2013) 2014 Verdiepte aanleg N18
71000088
71000078 71000079
Corr Nieuw Mutatie jaar per 1-1- krediet rekening 2014
Restant krediet 1-12014 137
137
28
28
Eur Bedrag uitgegeven 2014 -137 0 -28
Krediet vervalt
Restant krediet 1-42014
0
Tijdig gerealiseerd (ja/nee)
0 31-12-2014
ja
0 31-12-2014
ja
25
25
-25
0
0 31-12-2014
ja
125
125
-125
0
0 31-12-2014
ja
4
4
0
4 31-12-2014
ja
6
6
0
6 31-12-2014
ja
10
10
0
10 31-12-2014
ja
95
95
8
87 31-12-2014
ja
330
330
78
252 31-12-2014
ja
204
204
0
519 31-12-2015
nee
4.600
4.600
0
4.600 31-12-2018
ja
2014 Investeringen N18
122
0
122 31-12-2015
ja
71000089
2014 Gebiedsontwikkeling centrum
485
0
485 31-12-2015
ja
71000090
2014 Speelvoorzieningen
94
0
94 31-12-2016
ja
71000091
2014 Renovatie sportvelden De Greune 2014 Vervanging grootafdekkers atletiekbaan 2014 Scholtenhagen onderhoud gebouwen en monumenten 2014 Groot onderhoud houtopstanden 2014 Sporthal de Bouwmeester (veiligheid & materiaal) 2014 Vervanging sportmateriaal
170
0
170 31-12-2015
ja
15
0
15 31-12-2015
ja
33
0
33 31-12-2015
ja
10
0
10 31-12-2014
ja
200
0
200 31-12-2015
ja
10
0
10 31-12-2015
ja
185
0
185 31-12-2015
ja
240
0
240 31-12-2015
ja
49
0
49 31-12-2015
ja
15
0
15 31-12-2015
ja
580
7
573 31-12-2015
ja
71000085
71000092 71000093 71000094 71000095 71000096 71000097 71000098 71000099 71000100 71000103
2014 Materieel (BOR materieelbeheerplan) 2014 Wegenbeheerplan 2014 Groenbeheerplan (revitalisering) 2014 Begraafplaats Enschesestr. planvorming 2014 Renovatie Blankenburgerstraat 40 (Noaberpoort)
315
Argumenten waarom latere uitvoering
Samengevoegd met krediet nr 71000085 Samengevoegd met krediet nr 71000085 Samengevoegd met krediet nr 71000085 Samengevoegd met krediet nr 71000085
Uitstel 2015: investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek. Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek.
Krediet is verleend over 3 jaren, dus tot 31-12-2016
Uitvoering heeft al plaatsgevonden, factuur onderweg
Overzicht vervallen kredieten (bedragen * € 1.000) Krediet nr. Jaar
Omschrijving FCL
71050157
2008 Reconstr. vijver Noordsingel
71000058
2011 Vervanging W-G-T lijst
Restant krediet 1-12014
Corr Nieuw Mutatie jaar per 1-1- krediet rekening 2014
600
600
2
2
Eerste bestuursrapportage 2014
Eur Bedrag uitgegeven 2014 -600 0
-2
0
Restant krediet 1-42014
Krediet vervalt
Tijdig gerealiseerd (ja/nee)
0
1-4-2014
vervallen
0
1-1-2014
vervallen
Argumenten waarom latere uitvoering
Uitvoering al enkele jaren uitgesteld; bij noodzaak zal het krediet opnieuw worden aangevraagd.
Pagina 19
Weerstandsvermogen en risicobeheersing Algemeen In 2012 is de nota risicomanagement en weerstandsvermogen door de raad vastgesteld. In die nota worden de uitgangspunten en het beleid weergegeven. Ook wordt beschreven wat de risico’s zijn bij de gemeente Haaksbergen, hoe we omgaan met de risico’s en hoe groot het weerstandsvermogen dient te zijn om de grootste risico’s op te kunnen vangen. Bij de jaarrekening 2013 is de lijst met risico’s (blz. 86 t/m 90) geactualiseerd. Deze lijst is actueel en wordt daarom ook bij de 1e bestuursrapportage gebruikt. Er zijn drie wijzigingen in de risico’s t.o.v. de jaarrekening 2013. Deze worden in de onderstaande tabel weergegeven. Voor de overige ongewijzigde risico’s wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen in de jaarrekening 2013.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 20
Weerstandscapaciteit Uit de lijst met risico’s blijkt dat we een benodigde weerstandscapaciteit hebben van € 3.005.000. Hiertegenover staat de beschikbare weerstandscapaciteit. Bij de beschikbare weerstandscapaciteit worden de stille reserves niet meer meegenomen. Ook de bestemmingsreserves waar verplichtingen aan zijn verbonden worden weggelaten. De bestemmingsreserve gebouwenonderhoud kan bijvoorbeeld niet zonder gevolgen ergens anders voor worden ingezet, aangezien we de onderhoudskosten blijven houden. Bestemmingsreserves waar de bestemming wel zonder gevolgen van kan worden veranderd (zoals kunstaankopen) worden wel meegenomen in de weerstandscapaciteit. De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Haaksbergen is als volgt:
Stand
Omschrijving
per 30-04-2014
3.1 Algemene reserve
€
1.522.000
3.2 Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen)
€
192.000
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
€
1.714.000
3.4 Onvoorzien (structureel)
€
60.000
3.5 Begrotingsruimte (structureel)
€
-
3.6 Onbenutte belastingcapaciteit (structureel)
€
304.000
3.7 Kostenreductie (structureel)
€
-
Totaal structurele weerstandscapaciteit
€
364.000
Totale beschikbare weerstandscapaciteit
€
2.078.000
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat we op 30-04-2014 een beschikbare weerstandscapaciteit hebben van € 2.078.000.
Beoordeling weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico beoordeling voortvloeit, wordt afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.
Ratio weerstandsvermogen
=
Beschikbare w eerstandscapaciteit Benodigde w eerstandscapaciteit
=
2.078
=
0,69
3.005
Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van de waarderingstabel, die in samenwerking tussen de NAR en de Universiteit Twente is opgesteld.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 21
Waarderingscijfer
Ratio
Betekenis
A
> 2,0
Uitstekend
B
1,4 – 2,0
Ruim voldoende
C
1,0 – 1,4
Voldoende
D
0,8 – 1,0
Matig
E
0,6 – 0,8
Onvoldoende
F
< 0,6
Ruim onvoldoende
Ons weerstandsvermogen wordt dus als onvoldoende geclassificeerd. Volgens de nota reserves en voorzieningen dient de ratio minimaal 1,0 te bedragen.
Algemene reserve In de nota reserves en voorzieningen heeft de raad besloten dat de algemene reserve minimaal 5% van de algemene uitkering moet zijn. Voor 2014 is de minimale algemene reserve berekend op 5% van € 21.773.000. Dit komt neer op een bedrag van € 1.089.000. De hoogte van de algemene reserve is € 1.522.000. De algemene reserve is dus hoger dan de door de raad vastgestelde norm van 5% van de algemene uitkering. In absolute zin is in relatie tot het totale weerstandvermogen sprake van een geringe omvang van de algemene reserve. Om onvoorziene ontwikkelingen direct het hoofd te kunnen bieden is het raadzaam om de omvang de algemene reserve als onderdeel van het eigen- en weerstandsvermogen de komende jaren te versterken. Hiertoe willen we samen met uw raad een meerjarig herstelplan opstellen om onze reservepositie en ons weerstandsvermogen weer op orde te krijgen.
Grondbeleid Van de ontwikkelingen binnen het grondbeleid informeren wij u twee keer per jaar. Bij de jaarrekening 2013 heeft een actualisatie van de grondexploitaties plaats gevonden. Op basis hiervan wordt via deze bestuursrapportage de jaarschijf 2014 opgenomen in de begroting 2014 (zie programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen). De volgende tussenactualisatie van de grondexploitaties wordt geïntegreerd in de 2e bestuursrapportage. Momenteel worden geen afwijkingen voorzien ten opzichte van de laatste actualisatie.
Eerste bestuursrapportage 2014
Pagina 22