DIT DOSSIER WORDT GEPUBLICEERD DOOR MEDIAPLANET EN VALT NIET ONDER DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDACTIE TRENDS
No.2/Nov ’11
HET NIEUWE WERKEN 5 TIPS
OM JE BEDRIJF KLAAR TE STOMEN VOOR DE TOEKOMST
DE MENS MAAKT HET VERSCHIL
Managers moeten afstappen van een management-by-control benadering en overstappen naar een management-by-result sturing. Foto: Vodafone
Case Delta Lloyd Een motiverende werkomgeving
Virtual offices A. Garskamp: Verhoogt mobiliteit “De werkplaats als en productiviteit bindende factor”
Het Nieuwe Werken: nieuwe uitdagingen, nieuwe oplossingen De zekerheid van het beste advies
HNW_P01_Final.indd 1
17-11-2011 19:45:53
2 · NOVEMBER 2011
UITDAGING “Het nieuwe werken is in. Voortdurend vertellen nieuwe publicaties het ‘Hoe & Waarom’. Interessante congressen en seminars volgen elkaar op. Demos en cases tonen aan dat het kan werken”, vertelt Prof. dr. Geert Van Hootegem.
IN DE KIJKER Koen Slootmaeckers Managing director bij Aurelium
PAGINA 14
Het Nieuwe Werken niet zonder het Nieuwe Organiseren et nieuwe werken (NW) kondigt zich al lang aan. Heel lang eigenlijk. Waarom zou het nu dan wel kunnen lukken? Eindelijk lijkt de ondersteunende technologie haar beloftes waar te maken. Cloud computing zou wel eens de ultieme boost kunnen beteken. De files worden alsmaar langer en lijken vooral steeds meer onoplosbaar. Ruimte wordt steeds duurder. Lege vierkante meters als statussymbool? We beseffen stilaan dat een ander leiderschap geld waard is. Architecten, interieurbouwers en –aanbieders hebben ondertussen goed begrepen dat een esthetisch statement ook kan gebracht worden met aandacht voor de stakeholders. Stakeholders die in hun nieuwe fabrieken en kantoren schrijven aan een nieuw historisch compromis.
H
Langer en meer werken De komende twee decennia zal door demografische ontwikkelingen een structurele krapte op de arbeidsmarkt ontstaan. We zullen langer moeten werken,dat wel.Maar ook onze productiviteit zal drastisch moeten verhogen. Vooral de witte boorden zullen een tandje moeten bijsteken. Het ‘nieuwe werken’ kan daarbij een belangrijke hefboom zijn. Tegelijkertijd betekent NW dat werknemers de soevereiniteit over hun tijd heroveren. Arbeid en privé kunnen beter gecombineerd worden en die ellenlange files kunnen een keertje overgeslagen worden.
Naïviteit dreigt De beweging rondom het nieuwe werken charmeert. De beloftes en het enthousiasme geven hoop voor een nieuw sociaal en economisch elan. Toch moet er ook gewaarschuwd worden voor te veel voortvarendheid. Meer nog, naïviteit dreigt. Niet elk soort arbeid laat zich tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Organisaties die het nieuwe werken invoeren, moeten erover waken dat er geen organisatorische onrechtvaardigheid in hun beleid sluipt. Het nieuwe werken voor de enen, het oude werken voor de anderen; het kan een organisatorische splijtzwam zijn.
“Plaatsafhankelijke secretariaatsmedewerkers durven ook wel eens te klagen dat de nieuwe werkers een soort georganiseerde onbereikbaarheid durven vertonen”
Vertrouwen of controle Het NW vergt ook nieuwe afspraken.Een e-etiquette dringt zich op. Wat kan en wat niet kan bij het nieuwe werken,het staat meestal niet beschreven in cao’s of arbeidsreglementen. We kunnen wel onze mond vol hebben over vertrouwen tussen medewerkers en leidinggevenden maar moet je niet meer controleren bij het nieuwe werken. En zo ja, hoe controleer je tijd- en plaatsonafhankelijk? Plaatsafhankelijke secretariaatsmedewerkers durven ook wel eens te klagen dat de nieuwe werkers een soort georganiseerde onbereikbaarheid durven vertonen. Kortom, geen nieuwe werken, zonder nieuwe spelregels.
Logische processen
Functioneel organiseren Net zo min het NW kan,zonder het nieuwe organiseren. Om dat te kunnen uitleggen,moeten we
Prof. dr. Geert Van Hootegem, Gewoon hoogleraar aan het Centrum voor Sociologisch Onderzoek van de KULeuven FOTO: LIES WILLAERT
HNW_P02_Final.indd 2
even terug grijpen naar de grondvesten van het oude werken.Precies honderd jaar geleden leerde Taylor ons functioneel organiseren. Processen werden ontrafeld,afdelingen en departementen moesten zich specialiseren. Schaalgrootte zou welvaart en welzijn brengen. En brachten dat ook. Ze kregen ook hun eigen werkruimte. We spraken over ‘de vloer’ en ‘het schoon verdiep’, over ‘het secretariaat’, ‘den atelier’ en ‘de tekenkamer’. Een stukje architectuur op maat van een stukje proces. Die functionele specialisatiedrang resulteerde in onoverzichtelijke, complexe processen waarbij het product of de dienst van het kastje naar de muur gejaagd werd. De vaste werkplekken en werktijden brachten op zijn minst structuur, inzicht en herkenbaarheid. Wanneer we die onder het mom van het nieuwe werken gaan verlaten door ook nog eens tijd en ruimte te gaan splitsen, dreigt een onoverzichtelijke chaos te ontstaan.
Dat kan maar gepareerd worden door ook het oude organiseren te verlaten. Zoek de logica van de processen weer op. Organiseer (waarde) rondom de klant. Maak van multidisciplinaire teams de bouwstenen van de organisatie. Zo wordt transparantie gecreëerd. Dan pas is de basis gelegd om te organiseren in functie van waar en wanneer activiteiten kunnen.Het nieuwe organiseren is een noodzakelijke voorwaarde om met met succes onafhankelijk te worden van tijd en ruimte.
Gert Lambers Conversation Manager bij Aurelium
PAGINA 14
“Veel vergaderingen duren nauwelijks één uur, maar mensen verliezen meerdere uren omdat ze lange tijd in de file staan”
We make our readers succeed!
HET NIEUWE WERKEN, TWEEDE EDITIE, NOVEMBER 2011 Managing Director: Christophe Demir Editorial Manager: Evi Vanparys Project Manager: Lotte Van Deyck Tel: +32 2 421 18 22 E-mail:
[email protected] Business Developer: Katrien Verriest Lay-out: I GRAPHIC E-mail:
[email protected] Foto’s: shutterstock.com, tenzij anders vermeld Redactie: Bert Verbeke, Philip Willaert, Moïra Lens, Barbara Vandenbussche, Carmen Van Oers Print & distributie: Roularta Mediaplanet informatie: Tel: +32 2 421 18 20 Fax: +32 2 421 18 31 E-mail:
[email protected]
Mediaplanet ontwikkelt hoogwaardige bijlagen die zich richten op een specifiek thema en de daarbij behorende doelgroep. Zo brengen wij lezer en adverteerder dichter bij elkaar. Deze bijlage wordt gepubliceerd door Mediaplanet en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Trends.
17-11-2011 20:03:03
NOVEMBER 2011 · 3 TIP
NIEUWS
1 “Sluit een duidelijke
BEPAAL JE EVP
‘deal’ met de werknemer” OVraag: Hoe bereik je een duurzaam engagement bij je werknemers? OAntwoord: “Via een duidelijke Employee Value Proposition (EVP) waar de verschillende elementen van Het Nieuwe Werken op een doordachte wijze in terugkomen”, zegt Jeroen Janss van Towers Watson.
productieomgeving. Een organisatie met een hiërarchische cultuur of activiteiten in landen als China dienen goed na te denken hoe ver ze willen gaan met de implementatie ervan. Belangrijker dan een “vooruitstrevende” implementatie van Het Nieuwe Werken is een heldere visie op wat er nodig is om het specifieke talent te engageren.”
“Ondanks de moeizame economische context is er een groeiend tekort aan hooggekwalificeerd talent. Het samenkomen van mega-trends zoals globalisering, vergrijzing en technologische convergentie heeft de positie van jong hoogopgeleid talent versterkt, ten koste van werkgevers die steeds meer moeite hebben om gekwalificeerd talent aan te trekken, te behouden en te motiveren. Makkelijke oplossingen zijn er niet. Middelen zijn vaak beperkt en veel medewerkers zijn na drie onzekere jaren mentaal moe. Ondertussen staat de productiviteit onder druk en nemen de lasten verder toe. Een impasse dreigt”, zegt Janss.
Leidraad voor de organisatie
Begrijp wat je doet “Toch kan het ook anders. Verandering kan er komen door het potentieel van mensen beter te benutten dan we nu doen. Door mensen niet Jeroen Janss Specialist Talents & Rewards
HOE KOM JE TOT EEN EVP? Alles begint bij de strategie van het bedrijf en eindigt bij het meten van resultaten. De eigenlijke deal bevat componenten die de gehele werknemerservaring beslaan waaronder remuneratie, werkomgeving en bedrijfscultuur.
meer zomaar taken op te leggen, maar hen te laten begrijpen wat ze doen en waarom, zodat ze zelf hun weg kunnen zoeken. Daarvoor moet je als bedrijf eerst de context scheppen en helder voor ogen hebben wat de kernactiviteiten zijn en de objectieven voor de komende jaren. Eens dat duidelijk is, kan je bepalen welke competenties nodig zijn om de objectieven te behalen. Om mensen met de vereiste competenties tot slot ook aan te trekken, te behouden en te motiveren, moet je een duide-
lijke ‘deal’ formuleren die je aan deze unieke werknemers aanbiedt: de Employee Value Proposition.”
Zoek een heldere visie “Het Nieuwe Werken, met flexibiliteit, thuiswerk, empowerment,… kan een belangrijke rol spelen in deze Employee Value Proposition, als dat tenminste op een doordachte manier gebeurt. Veel zal afhangen van de aard van het bedrijf en de activiteiten.Diensten lenen zich beter voor Het Nieuwe Werken dan een
WIE IS JEROEN JANSS O Jeroen Janss leidt de Talent & Rewards business voor Towers Watson in de Belux en Emerging Markets regio’s. O Hij is er onder meer verantwoordelijk voor het opzetten van nieuwe HR consulting activiteiten in landen als Rusland en Turkije en is als
zodanig dagelijks bezig met het aantrekken en motiveren van hooggekwalificeerde mensen. O Het bedrijf specialiseert zich in beloning, benefits, talentmanagement en HR-strategie. Daarnaast verleent het ook financieel en risicoadvies.
“De EVP is een leidraad voor de organisatie omdat ze vertrekt vanuit de strategie van het bedrijf en samenvat wat er verwacht wordt van werknemers en wat zij hiervoor terug krijgen. Het gaat dus niet enkel om loon in ruil voor een 38-uren werkweek, maar om een balans tussen de doelen van de organisatie en die van de werknemers. Alles is dus verbonden. Een goed EVP verkleint de kloof tussen wat de medewerker verwacht en wat de werkgever denkt dat die verwacht.Zo kan ze tegelijkertijd een basis vormen voor de HR-strategie en laat ze de organisatie toe in te spelen op de levenscyclus en de specificiteit van de werknemer (van rekrutering tot pensioen). De definitie van deze deal bepaalt ook hoe je moet communiceren en als werkgever naar buiten moet komen. Pas als het volledige plaatje klopt ben je betrouwbaar en solide als werkgever, en kan je erin slagen van engagement een duurzaam engagement te maken”, besluit Janss.
Noémie Tack Sinds enkele maanden afgestudeerd aan de KUL en nu bewust gekozen voor een job als analist
“Een goed evenwicht” Noémie Tack werkt sinds enkele maanden als analist, nadat ze met grote onderscheiding afstudeerde als handelsingenieur aan de KU Leuven. “Mijn eerste contact met Towers Watson gebeurde aan de hand van de functiebeschrijving, die heel anders was dan wat ik daarvoor al had gezien: geschreven vanuit zowel het standpunt van de werkgever, als dat van de werknemer”, vertelt Noémie Tack. “Het was dus meteen duidelijk wat ze van me verwachtten,maar ook wat ik voor het bedrijf kon betekenen. Getuigenissen van succesvolle mensen in het bedrijf gaven me zin om te beginnen.”
Direct betrokken Noémie werkt nu als Analyst Talent & Rewards en is betrokken bij uiteenlopende projecten. “Vanaf de eerste dag werd ik betrokken bij alle aspecten van het werken en ging ik mee naar belangrijke meetings. Ook de internationale en professionele werksfeer spreekt me erg aan, net als de internationale mobiliteit. Ik voel dat er genoeg ruimte is voor initiatief en de “work-life balance” is redelijk. We hebben dus een goed evenwicht gevonden”.
BARBARA VANDENBUSSCHE
BARBARA VANDENBUSSCHE
[email protected]
[email protected]
GENOEG GERITST! Tijd voor telewerken Win tijd en geld met telewerken. Meer info:
HNW_P03_Final.indd 3
www.aureliumclub.be
17-11-2011 19:47:46
4 · NOVEMBER 2011
TIP
INSPIRATIE Vraag: Hoe stimuleert u als werkgever de productiviteit op de werkvloer? Antwoord: Maak actief werk van het welzijn van uw werknemers en bied hen de nodige tools aan.
2 ZORG VOOR EEN GOEDE WORKLIFE BALANCE
GELUKKIGE WERKNEMERS WERKNEMERS
Werkgevers die in de toekomst het niveau van hun dienstverlening op peil willen houden, zullen steeds meer rekening moeten houden met de behoeften van hun werknemers. Tegelijkertijd wordt de druk die werknemers ervaren steeds groter en lopen ze een groter risico om het slachtoffer te worden van stress. “Ondernemingen die actief inspelen op die evolutie en werknemers helpen om te gaan met die toenemende druk, hebben daar alleen maar voordeel bij”, verklaart Saskia Lannau, Sales Development Manager bij Inter Partner Assistance.
Mee met de tijdsgeest “Het leven van mensen wordt steeds drukker en veeleisender ”, vertelt Lannau. “We werken allemaal voltijds en dat combineren we ook nog eens met een huishouden, hobby’s en sociale contacten. Daardoor zie je
steeds vaker problemen opduiken die te maken hebben met stress. Die kunnen voorkomen worden door werk- en privéleven beter in balans te brengen, en door mensen te leren hoe ze met stress moeten omgaan. Werkgevers kunnen op dat vlak zelf een belangrijke invloed uitoefenen, bijvoorbeeld door employee benefit pakketten aan te bieden met tools die een positieve invloed hebben op het algemene welzijn van hun werknemers.”
Als je meewerkt aan een goede work-life balance voor je werknemers creëert dat een groter engagement” Voorkomen beter dan genezen “We ontwikkelden een creatief bijstandsconcept dat inspeelt op de veranderende tijdsgeest. Dat heeft drie luiken: preventie, care en services. Het preventieluik is vooral bedoeld om te voorkomen dat mensen ziek worden of lijden onder een teveel aan stress. Via e-learning krijgen werknemers oefeningen die hen met stress leren om te gaan. Die technieken kunnen ze hun hele carrière blijven toepassen en zijn van een onschatbare waarde zowel voor de werknemers zelf als voor hun werkgever. Het risico op ziekte en stress vermindert zo aanzienlijk.”
Zieke werknemers opvangen Wordt een werknemer of iemand uit diens gezin toch ziek,dan kan je daar als onderneming beter op een positieve manier mee omgaan. “Heeft een werknemer stress als gevolg van de werkdruk, spanningen tussen collega’s, een scheiding, een overlijden of financiële problemen, dan kan je als werkgever psychologische bijstand aanbieden in de vorm van een eerste hulplijn per telefoon, 24 uur op 24, 7 dagen op 7. Het is één van de zaken die we aanbieden in het ‘care’-luik van ons bijstandsconcept.Het ‘services’-luik ten slotte, omvat diensten zoals poetshulp, kinderopvang en een strijkdienst die het huishoudelijke werk van werknemers verlichten.”
Groter engagement “Ondersteuning zoals deze is meer dan een manier om ziekteverzuim te voorkomen”, voegt Lannau nog toe. “Het is vooral een manier om te tonen aan je werknemers dat je met hen meedenkt, dat je hen niet aan hun lot overlaat. Dat creëert een groter engagement bij je personeel, en gemotiveerde werknemers zijn productiever en loyaler. Ik ben ervan overtuigd dat dit soort extralegale voordelen in de toekomst even belangrijk zal worden als een bedrijfswagen of een gsm-abonnement vandaag om talent aan te trekken of te behouden.”
MOÏRA LENS
[email protected]
Banner
259x 50 mm RINK FULL WIDTH
HNW_P04,05_Final.indd 4
18-11-2011 09:02:38
NOVEMBER 2011 · 5
Vraag: Hoe kan een evenwichtig en succesvol management samengesteld worden? Antwoord: Door belang van een goede balans tussen mannen en vrouwen in leidinggevende functies te erkennen.
GEBALANCEERDE LEIDERS
WERKGEVERS
Genderdiversiteit gaat verder dan het opnemenvanvrouweninhetmanagement. “De meerwaarde van een balans tussen masculiene en feminiene karakteristieken moet ingebouwd worden in de bedrijfscultuur”, stelt Michèle Mees, partner bij Centre for Balanced Leadership en auteur van ‘De gebalanceerde leider’.
Afhankelijk van de cultuur “Gebalanceerd leiderschap zoekt een evenwicht tussen masculiene en feminiene kwaliteiten in het individu, in een team en bij uitbreiding het bedrijf. Elk bedrijf heeft een eigen cultuur waarbij mensen met een bepaald profiel doorgroeien en anderen niet. De definitie van wat iemand tot een goede leider maakt, is doorgaans erg masculien. Zo kunnen vrouwen met een masculiene focus wel genderdiversiteit brengen in het management, maar geen echte diversiteit in leiderschap.”
Allergisch voor vrouwen “Masculiene kwaliteiten zijn nodig, maar feminiene kwaliteiten zijn dat evenzeer, ze bieden een noodzakelijk tegengewicht. Resultaatgerichtheid en focus zijn belangrijke masculiene kwaliteiten,maar je moet ze in balans brengen met een duurzame langetermijnvisie en holistische benadering van de markt en organisatie. Bedrijven die overhellen naar één van de twee polen, creëren een allergie voor de andere.Een masculien bedrijf ontwikkelt zo een allergie voor femi-
ner
50 mm RINK WIDTH
HNW_P04,05_Final.indd 5
niene kwaliteiten waardoor deze ondergewaardeerd worden, wat het voor vrouwen moeilijk maakt door te groeien als ze zich niet op hun masculiene kant richten.”
Grote druk “Voor veel vrouwen is het een vermoeiende spreidstand om in een leidinggevende functie steeds de nadruk te moeten leggen op masculiene kenmerken.Ze onderdrukken hun feminiene kwaliteiten en verliezen stilaan het contact met zichzelf.Als dat te lang duurt, duiken burn-outs op. Ook mannen voelen sterke peer pressure. We merken bij hen vaak opluchting als er over gebalanceerd leiderschap wordt gesproken. Het combineert persoonlijke ontwikkeling met een evolutie van de bedrijfscultuur. Men voelt dat de klassieke leiderschapsstijlen de uitdagingen van vandaag en morgen onvoldoende kunnen aangaan. De instroom van jongeren die andere waarden hanteren, participatie van werknemers,evolutie van piramidale structuren naar vlakke netwerkorganisaties, klanten die kritischer en diverser worden...Deze uitdagingen vragen een nieuwe aanpak, maar dan moet je wel durven spreken over masculiene en feminiene kwaliteiten. Zowel mannen als vrouwen zweren feminiene kenmerken snel af omdat ze hiervoor niet worden beloond op hun weg naar de top. Zolang een bedrijf zich daar niet bewust van is,kan er niets veranderen.”
bedrijf enkele visionaire mensen nodig hebt die inzien dat ze een gebalanceerde organisatie moeten bouwen om over 5 jaar nog competitief en relevant te zijn. Het gaat over het doen evolueren van de bedrijfscultuur, een lang proces dat veel energie en geduld vraagt.Maar wie klaar wil zijn voor de toekomst doet er goed aan met een extern expert een kritische blik te werpen op het managementteam en de organisatie. Het resultaat is een gebalanceerde organisatie die ten volle de voordelen van de échte diversiteit van haar medewerkers weet te benutten, en daardoor ook commercieel sterker staat.” CARMEN VAN OERS
[email protected]
Nood aan visionairs “Onze ervaring leert dat je in een
Banner
259x 50 mm RINK FULL WIDTH
18-11-2011 09:02:54
6 · NOVEMBER 2011
INZICHT Annemieke Garskamp Functie: Workplace consultant bij Steelcase Quote: “Werknemers gaan vaker op flexibele tijden naar kantoor, waardoor de bezettingsgraad van de klassieke kantoren drastisch afneemt. Bedrijven staan voor de uitdaging om de werkomgeving efficiënt aan te passen aan deze veranderingen.”
EXPERTISE
“Onderschat de functie van het kantoor niet” Is er nog wel toekomst voor het kantoor of wordt het kantoor straks overbodig? Volgens werkomgevingspecialist Steelcase vervult het kantoor juist een essentiële rol bij een effectieve implementatie van Het Nieuwe Werken. Annemieke Garskamp, workplace consultant,licht toe.
het samenwerken,in real-life dan wel op afstand, wordt gefaciliteerd. Door bij de inrichting van het kantoor in te spelen op verschillende situaties waarin wordt samengewerkt, zoals brainstormsessies, reflecterende sessies en staande vergaderingen,wordt de wisselwerking en kennisdeling tussen medewerkers gestimuleerd.
Meer flexibilieit “Dankzij de toegenomen technische mogelijkheden is flexibel werken qua plaats en tijd steeds gemakkelijker geworden. Medewerkers brengen steeds minder tijd door op kantoor en werken in plaats daarvan steeds meer op alternatieve plekken als thuis, in de trein of in andere openbare gelegenheden. Dit brengt nieuwe uitdagingen met zich mee voor de organisatie en vraagt om een nieuwe inrichting van het kantoor.”
Samenwerken met collega’s De beste en meest creatieve ideeën vloeien voort uit samenwerking. Bovendien worden mensen blijer van samenwerken met anderen. Doordat we steeds vaker buiten de muren van kantoor werken, is het minder vanzelfsprekend dat we regelmatig collega’s ontmoeten. Hierdoor wordt het des te belangrijker dat op kantoor
Ergonomie Er wordt niet alleen meer en meer op verschillende locaties gewerkt, ook op kantoor zelf hebben steeds minder medewerkers een vaste werkplek. Hierdoor gebeurt het steeds vaker dat mensen onder niet optimale ergonomische omstandigheden werken. Een goede werkgever voorziet in werkplekken die gemakkelijk zijn aan te passen en stimuleert dat de medewerkers ook daadwerkelijk gebruik maken van die mogelijkheid, bijvoorbeeld door het geven van voorlichting. Op deze manier dient het kantoor als voorbeeld voor hoe op een bewuste manier om te gaan met de inrichting van de werkplek, ook als deze zich buiten de muren van het kantoor bevindt.
Binding met de organisatie Mensen werken veel meer flexibel en
zelfstandig, op tijden en plekken die ze zelf kunnen kiezen. Hierdoor ontstaat het gevaar dat ze de binding met de organisatie op den duur verliezen. Een van de functies van het nieuwe kantoor is dan ook bij te dragen aan een sterk werkgeversmerk,waar medewerkers zich mee verbonden voelen.Het kantoor van de toekomst laat medewerkers zich onderdeel van de organisatie voelen.
De werkplek als bindende factor Organisaties die het kantoor niet aanpassen, onderschatten de functie die het kantoor vervult binnen Het Nieuwe Werken. Juist het kantoor, als gemeenschappelijke werk- en ontmoetingsplek, kan een bindende factor zijn voor de organisatie. Veel organisaties onderkennen dit en hebben de verantwoordelijkheid voor de werkomgeving onderdeel gemaakt van HR. Het is deel van HR en behoeft daardoor ook andere processen. Managers zullen bijvoorbeeld op een andere wijze hun medewerkers aan moeten sturen,nu zij minder zicht op hen hebben.En IT-aansluitingen zijn noodzakelijk. De hele organisatie zal ingericht moeten worden op werken op afstand en mobiliteit.
ONDERZOEK
Werken op kantoor blijft ondanks alles populair In maart van dit jaar werd een onderzoek gevoerd door CoreNet Global en Steelcase naar de invloed van het Nieuwe Werken op de werkplaats. Meer dan 100 respondenten,uit verschillende sectoren,vooral uit NoordAmerika en Europa, namen deel. Meer dan ooit hebben bedrijven alternatieve werkstrategieën uitgebouwd waarbij werknemers worden aangemoedigd om buiten het kantoor te werken – thuis, in koffieshops, in de bibliotheek, waar ze maar willen. Toch komen de meeste werknemers nog steeds naar kantoor en blijven ze daar gedurende de volledige dag, hoewel ze veel minder eigen werkruimte hebben dan vroeger.
Dit zijn de belangrijkste bevindingen: OHet grootste deel van de respondenten (18%) implementeerde een alternatieve werkstrategie in 2005,wanneer de ‘dotcom bubble’ was gebarsten en de olieprijzen volatiel waren. Ook tijdens de economische crisis in 2009 was er opnieuw een piek, 17% paste toen zijn strategie aan. ODe meeste bedrijven verkiezen werken van thuis uit (85%) OSlechts 50% van alle respon-
85%
OHet Nieuwe Werken is dus een aantrekkelijk concept, zeker in tijden van crisis. OBedrijven zetten volop in op alternatieve werkstrategieën, maar het aantal werknemers dat regelmatig weg van kantoor werkt, blijft laag. OVeel werknemers werken vanop
denten hebben 10% of minder van hun werknemers die regelmatig vanop een andere plaats werken dan het kantoor. OVoor de meeste organisaties is de bruikbare oppervlakte ongeveer tussen 15 vierkante meter en 20 vierkante meter. OIets meer dan de helft van de werkgevers (55%) is van plan om de werkruimte nog met 10% te verkleinen.
van de bedrijven verkiest werken van thuis uit kantoor omdat ze dat verkiezen. Ze vinden dat dit nog steeds de beste plaats is om werk gedaan te krijgen. O70% van de respondenten zegt dat het kantoor de beste plek is om met collega’s samen te werken, en 40% zegt dat het kantoor toegang biedt tot de nodige tools en technologie.
Organisatieadvies en -begeleiding Voor nieuwe werkvormen en -culturen "Wij maken de verandering waar!"
$IAMANTSTRAAT BUS s " (%2%.4!,3 TEL s FAX s INFO CREANDOBE
HNW_P06_Final.indd 6
Het geluk lacht uw bedrijf toe! U kan uw bedrijf doen blaken van gezondheid, maar ook doen stralen van geluk. Maak kennis met Happy@Work van Inter Partner Assistance, een vernieuwende bijstandsformule op maat, volledig afgestemd op het welzijn van bedrijven en hun werknemers. Contacteer ons voor meer informatie over onze modulaire oplossingen op 02 550 04 50 of via
[email protected] en werk mee aan een goed gevoel voor iedereen in uw bedrijf. www.happyatwork.be
17-11-2011 19:48:54
NOVEMBER 2011 · 7
INSPIRATIE “Homes for businesses” De War for Talent lijkt vandaag wat bekoeld, maar woedt achter de schermen onverminderd door. De impact ervan op het HR beleid van ondernemingen laat zich raden.
STATE OF THE ART WPI gaat onder meer over een inspirerende state of the art werkomgeving waarbij het ondersteunen van werkprocessen centraal staat. FOTO’S: PHILIPS
Ontwerp van een Philips-experience OVraag: Hoe zet Philips Belux de filosofie van Workplace Innovation (WPI) in eigen rangen consequent door? OAntwoord: In Brussel implementeert een studie- en adviesbureau een nieuwe werkomgeving voor de medewerkers van het hoofdkantoor van het elektronicabedrijf.
A
lvin Toffler voorspelde aan het einde van de 20ste eeuw de komst van the electronic cottage. Wonen, werken en vrije tijd zouden in zijn visie in één ruimte zijn geïntegreerd. Maar dat is vandaag zeker niet het geval. Telewerken mag dan een wijdverbreid fenomeen zijn geworden, kantoren bestaan nog steeds. Alleen klinkt harder de vraag: welke eisen stelt de ‘nieuwe economie’ aan kantoorgebouwen? Wat is de boodschap die het moderne kantoor moet uitstralen? Wie het kantoor van Philips in Brussel op de zesde verdieping binnenloopt,voelt zich steevast omarmt door de warme charme van een inspirerende werkomgeving.De nieuwe werkomgeving beantwoordt helemaal aan de Philips-experience, met een creatieve touch als aange-
name particulariteit. De beplanking tegen de plafonds doorheen het kantoor genereert een bijna huiselijk en geruststellend gevoel.
Health and wellbeing op de werkplek En dat is precies wat Philips - als wereldleider in Health en Wellbeing oplossingen - voor ogen had voor zijn medewerkers: Workplace Innovation (WPI). Philips startte het programma in 2005 dat wordt geleid door Philips Corporate Real Estate, IT en HR. Jos Duchamps, gedelegeerd bestuurder van het verantwoordelijke studie- adviesbureau Procos: “Wij kregen de opdracht de huidige inrichting van de Philips kantoren om te vormen tot een inspirerende state of the art werkomgeving waarbij het
ondersteunen van werkprocessen centraal staat.” In het WPI-verhaal is de werkomgeving flexibel en stelt het de medewerkers in staat om meer creatief, geïnspireerd en productiever te werken. Philips vroeg zich daarbij af hoe in de eigen werkomgeving beter gebruik gemaakt kon worden van beschikbare gebruiksvriendelijke technologieen. Duchamps: “De elektronicareus wilde in zijn kantoren een jonge en frisse Philips-beleving. Noem het corporate branding, een omgeving waar mensen samenwerken.”
Fysische optimalisatie In de Brusselse zetel van Philips waren de oude kantoren dringend toe aan renovatie en reorganisatie. Vroeger was Philips de grootste
gebruiker van het gebouw in de Tweestationsstraat, dat is vandaag niet meer het geval. Het gebouw is een multi tenant gebouw geworden waarin Philips drie vloeren voor kantoren inneemt. “Een groot deel van de medewerkers werkt mobiel waardoor het ruimtegebruik geoptimaliseerd kon worden”, zegt Duchamps. Vrolijke kleuren, gezellige zithoeken (open touch down), informele koffiehoekjes (break out area’s), flitsende ledlichtjes, vergaderruimtes en ruime benches tekenen ter plaatse het nieuwe werken. Een dynamische organisatie is gebaat bij een dynamische werkomgeving.
Uit onderzoeken met betrekking tot de tevredenheid van medewerkers, blijkt dat de werkomgeving in de evaluatie een belangrijke factor is. De mate waarin de fysische werkomgeving, maar ook de virtuele omgeving afgestemd is op de noden en wensen van de medewerkers, bepaalt in sterke mate een positieve evaluatie.
Thuis- en telewerk Meer en meer organisaties stappen af van het klassieke kantoor en bieden hun teams een aangepaste werkomgeving aan. Telewerk en thuiswerk maken hiervan integraal deel uit. Het kantoorgebouw evolueert naar een ontmoetingsplaats voor formeel en informeel overleg. In het zoeken naar een evenwicht tussen de tijd die medewerkers in de ontmoetingsplaatsen doorbrengen of in de thuis- en telewerkomgeving, speelt de inrichting van het kantoorgebouw een cruciale rol. Het creëren van een aantrekkelijke en warme omgeving trekt medewerkers aan. Bovendien vergroten deze nieuw vormgegeven homes for businesses aanzienlijk de tevredenheid van de bestaande teams. PHILIP WILLAERT
PHILIP WILLAERT
[email protected]
[email protected]
We create homes for businesses. )DFLOLWLHV3ODQQLQJ)DFLOLWLHV0DQDJHPHQW 3URMHFW0DQDJHPHQW&5(&RQVXOWLQJ www.procosgroup.com
HNW_P07_Final.indd 7
17-11-2011 19:49:47
8 · NOVEMBER 2011
TIP
NIEUWS
ZONDER DAGELIJKSE FILES MEER WERKPLEZIER
3
VOORZIE FLEXIBELE WERKPLEKKEN
OVraag: Klopt het dat werken tegenwoordig minder plaatsgebonden is? OAntwoord: Beginnende ondernemers zijn inderdaad niet meer genoodzaakt hun klanten schromelijk te ontvangen aan de keukentafel; je vindt hen vaker terug in business centers waar zij hun klanten verwelkomen in goed gefaciliteerde vergaderruimtes.
Bart Geeraerts, CEO ict4me en Director Crescent NV vertelt: “Met het groeien van een onderneming wordt een prestige-uitstralend adres en een professionele omgeving belangrijk voor zowel doorstartende bedrijven, als gevestigde kmo’s. Een business center slaagt erin deze belangrijke ingrediënten te verenigen en geeft jonge bedrijven de faciliteiten om uit te groeien tot de toekomstige gazellen van België.”
Meer arbeidsvreugde “Ook werkgevers van middelgrote
ondernemingen en multinationals zie je meer en meer grijpen naar flexibele tele-office formules. De arbeidsvreugde bij werknemers verhogen door hen niet op een ontieglijk vroeg uur de file in te sturen, is daarbij een belangrijke drijfveer. Heel wat goede werkkrachten verkiezen vandaag de dag immers kort-bij-huis
Heel wat goede werkkrachten verkiezen vandaag de dag kort-bij-huis werken boven de hoge salarissen die in de Brusselse regio geboden worden werken boven de hoge salarissen die in de Brusselse regio geboden worden. Het nieuwe werken zorgt voor een beter evenwicht in de work-life balance. En gemotiveerde werknemers dragen bij tot een beter bedrijfsresultaat.” “Groei, geografische expansie of
Officenter garandeert de beginnende ondernemer een professionele start en biedt voor iedere ondernemer de beste oplossing. U maakt gebruik van de volledige accommodatie: uw eigen individueel gemeubeld kantoor, de flex kantoren, de co-working-space, de vergaderzalen en de volledige telecom en IT-infrastructuur: plug & play. Onze receptionistes verzorgen uw telefoonpermanentie, onthaal van uw bezoekers, postbehandeling, … De logistieke taken zoals poetsen, keukenorganisatie, sanitair en parking worden door ons team ingevuld.
Uw kantoor in Officenter verlaagt uw huisvestigingskosten met minimaal 20%. U kiest zelf de periode: 1 dag, 1 week, 1 maand, 1 jaar, … Op zoek naar een flexibele werkplek of meetingroom in Hasselt of Turnhout? Ga naar de website www.officenter.be om een dag GRATIS te proberen.
HNW_P08,09_Final.indd 8
internationalisering zijn eveneens belangrijke redenen zijn om flexibele, regionaal gespreide werkplaatsen aan te wenden. Vaak groeien op die manier enkele flexdesks in een mum van tijd uit tot volwaardige kantoorruimtes”,zegt Geeraerts.
Benodigdheden “Het nieuwe werken staat of valt met een goede telecom en ICT-infrastructuur die vanuit elke werkplek op dezelfde gebruiksvriendelijke manier bereikbaar is. Het is dus noodzakelijk om een beveiligde en goed beheerde ict-infrastructuur als basis te hebben. Maak eveneens een kostenefficiënte benadering van de courante bedrijfsfunctionaliteiten zoals telefonie, e-mail, file-sharing, collaboration en een eigen webstek.Ten slotte is er een bedrijfsspecifieke benadering voor de eigen bedrijfsapplicaties. Om dit alles vlot te laten verlopen, kan je een beroep doen op derden die gespecialseerd zijn in ICT.” PHILIP WILLAERT
[email protected]
BART GEERAERTS “De arbeidsvreugde bij werknemers verhogen door hen niet op een ontieglijk vroeg uur de file in te sturen, is een belangrijke drijfveer van flexibele tele-offices formules” FOTO: PRIVÉ
Het geluk lacht uw bedrijf toe! U kan uw bedrijf doen blaken van gezondheid, maar ook doen stralen van geluk. Maak kennis met Happy@Work van Inter Partner Assistance, een vernieuwende bijstandsformule op maat, volledig afgestemd op het welzijn van bedrijven en hun werknemers. Contacteer ons voor meer informatie over onze modulaire oplossingen op 02 550 04 50 of via
[email protected] en werk mee aan een goed gevoel voor iedereen in uw bedrijf. www.happyatwork.be
18-11-2011 09:03:19
NOVEMBER 2011 · 9
“Het is de mens die het verschil maakt” OVraag: Wat is de
meerwaarde van het Nieuwe Werken ten opzichte van het ‘oude’ industriële denken? OAntwoord: In het Nieuwe Werken is het proces ondersteunend aan het unieke werk dat door mensen verricht wordt. Managers moeten afstappen van een ‘management-bycontrol’ benadering en overgaan op een ‘management-byresult’ sturing.
6
TYPES WERKPLAATSEN
Meestal heeft iedereen wel uiteenlopende taken en ook ons eigen gevoel bepaalt mee welke type werkplek het meest aangewezen is op een bepaald moment. Voor een functioneringsgesprek wil je over een discrete ruimte beschikken;
1
Om intensief te telefoneren, wil je vermijden dat je collega’s worden gestoord;
2
“Het Nieuwe Werken of ook Werken 2.0 gaat uit van een filosofie waarbij we met z’n allen straks zullen werken waar en wanneer we willen”,openen Liesbeth Vereecke & Wim Vanderstraeten, partners bij Creando. “Dit plaats- en tijdsonafhankelijk werken kan de hele economie helpen om de CO2-emissienormen te realiseren omwille van minder verplaatsingen, minder files, minder parkings,enz…”
ondersteunend aan de medewerkers: zij maken het verschil met hun empathie, kennis, communicatievaardigheid, creativiteit. In deze benadering gaat de organisatie op zoek naar de beste afstemming tussen de activiteiten die de medewerker uitvoert en het type werkplek dat hierbij best past”, zeggen Vereecke en Vanderstraeten.
Decentraliseer
Trek generatie Y aan
“Het Nieuwe Werken houdt een decentralisatie in van de medewerkers en daardoor worden ook andere verwachtingen gesteld aan kantoorgebouwen. Het totale gebouw of de ruimte die een organisatie nodig heeft,verkleint.In feite maakt een bedrijf hierbij een bewuste keuze en investeert in een andere werkcultuur.” “Er wordt komaf gemaakt met het industriële denken waarbij de mens beschouwd werd als een hulpmiddel om processen te realiseren. In het Werken 2.0 is het proces
“Er is bovendien sprake van een andere werkcultuur. De invulling ervan heeft een duidelijke aantrekkingskracht op generatie Y en kan een nieuw element zijn in de strijd om talent.Een cruciale factor is het creëren van ‘winning workplaces’: flexibele, meer inspirerende omgevingen en ontmoetingsplekken met toegang tot alle faciliteiten die gericht zijn op een optimale work-life balance.” “In het nieuwe werken vinden opdrachten vaak plaats op projectbasis. Het is hierbij cruciaal om
DE FILOSOFIE VAN WERKEN 2.0. Liesbeth Vereecke & Wim Vanderstraeten. FOTO:PRIVÉ
duidelijke afspraken te maken over wie wat doet en ervoor te zorgen dat mensen op afstand zelfsturend kunnen werken. Enkel op deze manier kan je een management-by-result filosofie neerzetten.”
Betrek je medewerkers “Het is cruciaal om medewerkers te betrekken in het veranderingsproces om hen te overtuigen van de meerwaarde van het concept. Het komt erop aan om het doel van de verandering op een juiste manier uit te dragen. Als de boodschap aanslaat ziet bijna iedereen heil in deze aanpak. In het kader van het veranderingsproces moet het management een voorbeeldfunctie geven. Een gedegen verandermanagementaanpak blijft onontbeerlijk om dit te doen slagen”, besluiten de geïnterviewden.
Als projectteam heb je eerder een werktafel nodig waar je in groep aan kunt werken en waar vooral niets in de weg staat;
3
Voor creatieve activiteiten ben je liefst met enkele collega’s samen in een kleurrijke, stimulerende ruimte;
4
Om klanten te ontvangen, opteer je daarentegen misschien liever voor een loungeachtige ruimte waar je zowel een bespreking kunt houden als samen iets kan eten;
5
Ontvang je grote groepen, dan heb je wellicht nood aan een praktische ruimte met multimediafaciliteiten.
6
BERT VERBEKE
[email protected]
BERT VERBEKE
[email protected]
FOTOTIP
In de prijzen gevallen Tijdens de vastgoedbeurs Provada heeft telecombedrijf Vodafone de Winning Workplace Award gewonnen.Vodafone kreeg de award voor het hoofdkantoor in Maastricht. In samenwerking met OCS Workplaces implementeerde Vodafone een eigen concept voor Het Nieuwe Werken. FOTO: VODAFONE
HNW_P08,09_Final.indd 9
18-11-2011 09:03:42
10 · NOVEMBER 2011
EXPERTPANEL Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Wat betekent het nieuwe werken voor u?
Welke voordelen halen bedrijven uit het toepassen van het nieuwe werken?
Hoe zal deze trend nog evolueren in de toekomst?
Het nieuwe werken bestaat al sinds eind jaren tachtig, op elke plaats kon men werken, daar zorgde de elektronica voor. Nu zal men ‘anders’ moeten werken wegens de constante maatschappelijke, economische en elektronische evolutie en mondiale invloeden.
De werknemer kan vrijer beschikken over zijn beschikbare tijd, de werkgever moet minder ruimte ter beschikking stellen, de mobiliteit kan beter geregeld worden, er is minder tijdsverlies dus meer werkefficiëntie.
Wil een KMO aantrekkelijk blijven voor de arbeidsmarkt, dan zal zij ook moeten investeren in een leuke
kantooromgeving. Werken in een passief gebouw zal andere space planning criteria vereisen. Duurzaamheid zal de keuze van de kantoormaterialen steeds meer bepalen.
Roger Maesschalck Afgevaardigd bestuurder van Workspace Consultants en Bress NV Belgian Real Estate Services
Het nieuwe werken betekent voor onze organisatie een streven naar een nieuwe manier van samenwerken waardoor de betrokkenheid van onze medewerkers verhoogt. Hierbij mikken wij verder dan de tevredenheid van onze medewerkers, wij gaan voor hun engagement. Om dit te bewerkstelligen, willen wij in de toekomst meer aandacht geven aan de volgende engagement drivers: missie,visie & strategie, bedrijfscultuur, jobinhoud, waardering & erkenning, ondersteuning, leer- en groeimogelijkheden.
Geëngageerde medewerkers betekenen meer voor de onderneming dan tevreden medewerkers. Zij maken het verschil op vlak van o.a. productiviteit en bedrijfsimago. Een betrokken medewerker is gepassioneerd met zijn werk bezig, steekt vol energie, presteert meer dan goed en werkt hard. Een betrokken medewerker is ook loyaal t.o.v. zijn organisatie en stelt de organisatie naar buiten toe in een goed daglicht. Hij is m.a.w. een ambassadeur van het bedrijf.
HNW is natuurlijk flexibel omgaan met de werkplek en timing van je werk, een evolutie die door ICT mogelijk gemaakt is, maar het is ook veel meer dan dat. Het gaat om een verandering in de bedrijfs- en managementcultuur waarbij medewerkers nauwer betrokken worden bij de doelstellingen van de organisatie. Het geeft hen de kans te verduidelijken hoe zij daar een bijdrage aan kunnen leveren. Op de output van die bijdrage worden dan zij beoordeeld i.p.v. op het aantal aanwezige uren op hun werkplek.
Medewerkers die hun persoonlijke doelstellingen in lijn brengen met de strategie van de organisatie zijn meer gedreven en geëngageerde medewerkers. Zij worden meer intrapreneurs in hun eigen domein. Door de gewijzigde bedrijfscultuur en een aangepaste werkomgeving neemt de kennisdeling, creativiteit en innovatievermogen toe. Dit vormt de basis voor een goede lerende organisatie. En zo’n organisatie is dan weer aantrekkelijker voor de bestaande werknemers én voor het aantrekken van goede nieuwe jonge medewerkers.
Demografie en arbeidsmarkt spelen een belangrijke rol in de toekomst van HNW. Binnen 5 jaar bestaat 50% van de werkvloer uit mensen van de Generation Y. Zij zijn niet op zoek naar een job maar naar een betekenisvolle opdracht en ze benaderen de verhouding privé-werk op een andere manier dan de generaties ervoor. Zij worden dominant in de bedrijfscultuur in de komende jaren en zullen van HNW een evidentie maken. En ICT zal deze evolutie nog versnellen door nieuwe ontwikkelingen die dit ondersteunen.
De Nieuwe Wereld van het Werk is onlosmakelijk verbonden met de intrinsieke veiligheid van de producten en oplossingen die in het bedrijf worden gebruikt. Het bedrijf is gehouden tot de naleving van de Ergonomie voor een gezonde werkhouding,tot producten waarvan de bestanddelen milieuvriendelijk zijn, tot het invoeren van preventiemaatregelen (bijvoorbeeld in het kader van TPM: Total Preventive Maintenance) en tot het kiezen van leveranciers die bijkomende diensten verzekeren (opleidingstools,veilgheidsfiches).
Naleving van de intrinsieke veiligheid biedt de volgende voordelen: verbetering van de gezondheidstoestand van de werknemers (minder afwezigheden en minder arbeidsongevallen) en bijgevolg productiviteitswinst. Continue verbetering van de processen (in het kader van LEAN- en 5S-projecten bijvoorbeeld) en een betere opleiding van de werknemers.De financiële impact (minder boeten en arbeidsongevallen) is onmiddellijk, zonder de positieve gevolgen voor het merkimago van de bedrijven te vergeten.
Men kan een zich versterking voorstellen van het legislatieve aspect of van de reglementaire verplichtingen in het algemeen (een globaal verbod van bepaalde stoffen van het type bisfenol A of parabenen wordt momenteel onderzocht). Evenals een markttrend bij de fabrikanten (erkenning op beurzen, enz.). Het begrip ‘Intrinsieke veiligheid’ is een essentieel aspect waar elk bedrijf rekening mee moet houden bij zijn onderzoek en ontwikkeling.
Bart Beerten Human Resources Manager Lear Corporation Belgium CVA, won de Voka-prijs ‘HR manager van het jaar’
Naarmate de ‘War for Talent’ toeneemt en meer en meer werkgevers een volwaardig palet aan basis arbeidsvoorwaarden voorleggen, zullen werkgevers die echt het verschil willen maken hun pijlen moeten richten op de ontwikkeling van de betrokkenheid van hun medewerkers. Dit zal in de toekomst een belangrijk instrument zijn om medewerkers aan te trekken en ook te behouden.
Winfried Mortelmans Business Manager Kluwer Opleidingen
Luc Noël Product Manager bij Seton
HNW_P10_Final.indd 10
17-11-2011 19:53:44
NOVEMBER 2011 · 11
TIP
INSPIRATIE
4 CREËER EEN AANGENAME OMGEVING
DYNAMISCH INTERIEUR Het kille interieur werd ‘gedynamiseerd’ en op iedere verdieping kwam een duurzaam tapijt met een aparte kleur en 7 kleurschakeringen. FOTO’S: BRESS
“21 kleurschakeringen op drie verdiepingen” OVraag: Waarom is het belangrijk de juiste werkomgeving te creëren in uw bedrijf? OAntwoord: Het bedrijf toont hiermee zijn waardering jegens zijn werknemers waardoor er een aangename motiverende werksfeer ontstaat. Aan het woord is Roger Maesschalck, algemeen directeur van Workspace Consultants (WSC). “De jongste decennia is er in de tertiaire sector veel veranderd op het gebied van het functioneren van een bedrijf. Binnen hetzelfde bedrijf kunnen de noden en bedrijfsobjectieven snel wijzigen onder invloed van maatschappelijke, technologische en mondiale evoluties.”
Nederlands design “Eind 2009 besloot Delta Lloyd Life al hun diensten onder te brengen in één torengebouw. Een deel van dit gebouw was in 2005 ingericht volgens het concept ‘new office environment’ van de Nederlandse ontwerper Veldhoen. De designer koos toen voor een speelse indeling zonder rechtlijnige inplantingen met ‘open paperless’ (clean desk) en ‘free seating’ werkplekken.De inrichting bevatte ook verscheidene dominante lounge-zones en gesloten werkruimtes.Maar na een paar jaar bleek dit concept niet meer te beantwoorden aan de gewijzigde ruimtepolitiek bij Delta Lloyd Life. Met het oog op de inrichting van drie nieuwe, leegstaande verdiepingen werd ons advies ingeroepen.”
Gewijzigde ruimtepolitiek “Tijdens de onderzoeksfase werd in overleg met de facilitaire diensten van de opdrachtgever een groep
HNW_P11_Final.indd 11
sprekingen. In de praktijk bleek dat de lounges ’s morgens werden ingenomen door een personeelslid die een volledige lounge in bezit nam voor de ganse dag, zodat niemand anders er nog gebruik kon van maken. Een lounge werd een individuele werkplek.
Oneigenlijk gebruik van de lounges
Nadelen van free seating
De lounges waren destijds gecreëerd voor korte, spontane werkbe-
Doordat mensen vrij mochten kiezen waar ze gingen zitten om te werken, was er nog maar weinig fy-
‘ANDERS WERKEN’ IN DE TOEKOMST VOLGENS ROGER MAESSCHALCK O In de toekomst zullen we ‘anders’ gaan werken O Werken van op afstand is tegenwoordig perfect mogelijk en biedt veel voordelen: O De werknemer kan vrijer beschikken over zijn werktijd, waardoor hij meer gemotiveerd is. O En de werkgever moet minder kantoorruimte ter beschikking stellen…
O Maar dé uitdaging voor ontwerpers en inrichters van kantoorgebouwen is het juiste evenwicht te vinden tussen: O het concept van passieve gebouwen, O de alsmaar hogere warmtelast die moet worden afgevoerd wegens een toenemende bezettingsgraad, O en het comfort van de gebruikers.
Een bedrijfsruimte moet het imago van de onderneming uitstralen en tevens bijdragen aan de werkvreugde van de werknemers. Voor een efficiënt space management hou je best rekening met volgende zaken: Volg een gratis workshop bij Workspace Consultants omtrent delocalisatie, selectie van kantoorgebouwen en kantoorinrichting
1
Maak oriënterende spaceplannen zodat de netto bruikbare ruimte duidelijk wordt weergegeven bij de selectie van kantoorruimtes. Laat je niet misleiden door een mooie decoratie: de HVAC-technieken (heating, ventilation, airconditioning) moeten over de nodige capaciteit en regeltechnische flexibiliteit beschikken om voor het nodige omgevingscomfort te zorgen bij een hoge bezettingsgraad van de kantoren.
3
Weinig dynamisch interieur
‘ambassadeurs’ aangesteld: vertegenwoordigers van alle bedrijfsafdelingen. Deze mensen konden ons immers vanuit hun praktijkervaring vertellen wat de sterktes en zwaktes van de bedrijfsruimte waren. Deze brainstorming leidde tot drie belangrijke conclusies.”
TIPS OM JE WERKNEMERS WELZIJN TE BIEDEN
2
siek contact tussen de afdelingsmanagers en het personeel.Regelmatig fysiek contact met communicatie, bleek de goede werking van de overlegfilosofie van het bedrijf te bevorderen.
HET TEAM. Het Workspace Consultants team welke deel uitmaakt van de nv Bress, FOTO:PRIVÉ Belgian Real Estate Services.
7
Het eerder kille interieur weerspiegelde niet de dynamiek van Delta Lloyd Life. “Beslist werd om het aantal lounges te liquideren en anderen te verplaatsen naar een meer centraal gelegen multifunctionele ‘meeting point’ annex cafetaria. Die zone leent zich tot spontane interne ontmoetingen en pauzeruimte. Daarnaast werden ook concentratiecellen met hoge geluidsabsorberende wandpanelen gecreëerd,waar mensen periodiek ongestoord kunnen werken. Op die manier kon de bezettingsgraad van het kantoor aanzienlijk worden verhoogd,maar met behoud van voldoende open omgevingsruimte en rekening houdend met de capaciteit van de airco-installatie. Het ‘free seating’ werd beperkt tot de binnen de zone van de bedrijfsafdeling waar men werkzaam was. Het kille interieur werd ‘gedynamiseerd’ en op iedere verdieping kwam een duurzaam tapijt met een aparte kleur en 7 kleurschakeringen. In totaal werden er op drie verdiepingen 21 kleurschakeringen toegepast. De nieuwe werkomgeving werd door iedereen bijzonder goed onthaald. Er werd echt samen met het facilitaire team van Delta Lloyd Life ‘Joy at work’ gecreëerd: een aangename en motiverende werkomgeving.”
Het design mag niet ten koste gaan van het werkcomfort, zo zijn strakke plafonds in gipskarton uit den boze in callcenters en vergaderzalen wegens hun gebrek aan geluidsabsorptie. De ergonomie van de inrichting moet bestudeerd zijn op het specifieke gebruik ervan. De bureaustoelen moeten bovenal een goed zitcomfort bieden. De bureaus zelf zijn bij voorkeur uitgerust met (elektrisch) instelbare werkbladen zodat de werkhoogte kan aangepast worden. Zo voorkomt men gezondheidsklachten bij de werknemers.
4
Kleinere werktafels kunnen voor meer omgevingsruimte zorgen.
5
Maak van een cafetaria een multifunctionele ruimte, zo kan men deze zaal ten volle benutten.
6
Wijs de verhuurder op zijn wettelijke verplichting, volgens BW art 1719.3 moet deze nopens de gehuurde ruimte ‘de huurder het rustig genot daarvan doen hebben zolang de huur duurt’.
7
CAROLINE STEVENS CAROLINE STEVENS
[email protected]
[email protected]
17-11-2011 19:54:12
B a w
12 · NOVEMBER 2011
NIEUWS
Virtual offices verhogen mobiliteit en productiviteit OVraag: Wat verstaat men onder virtual offices? OAntwoord: Dat is een ‘werkpleksysteem’ of ‘kantoor’ dat enkel op het internet zit, zonder gebonden te zijn aan een vaste plaats. Het kantoor is simpel te bereiken door een computer die een internetaansluiting heeft. “Bij virtual offices staan alle tools in een datacenter dat bereikbaar is via een platform. Het platform maakt het mogelijk om applicaties op een server te draaien en enkel de beeldwijzigingen, toetsaanslagen en muisbewegingen door te sturen”, vertelt Philippe De Groote, manager bij Saphico, een bedrijf dat actief is in ICT-consultancy. Dit zorgt ervoor dat men nog sneller kan werken dan alsof men op kantoor zou zijn. Via het platform kunnen medewerkers documenten delen, een centrale agenda gebruiken, mails uitwisselen en ook eigen programma’s gebruiken.”
Minder kantoorruimte “Virtual offices is in feite een online bureau waar men in alle veiligheid, altijd en overal kan inloggen. Het enige wat men nodig heeft is internet. Voor een organisatie biedt Philippe De Groote ICT-consultant
ZONDER VASTE PLAATS. Onder virtual offices verstaan we een webkantoor. Een kantoor dat alleen maar op het internet zit, zonFOTO: PRIVÉ der gebonden te zijn aan een vaste plaats.
dit heel wat voordelen. Zo hoeft een organisatie geen dure investeringen te doen in servers en infrastructuur voor het bedrijfsklaar maken en houden van een kantoor. Ook bespaart men op kantoorruimte. Bedrijven betalen doorgaans een vaste prijs per gebruiker, per maand, zonder grote investeringen.”
Overal toegang “Virtual offices draagt er toe bij dat medewerkers veel meer mobiel zijn. Ze kunnen immers bij klanten of waar ook ter wereld inloggen op hun virtueel kantoor en hebben daarbij toegang tot alle bedrijfsgegevens en
-programma’s. Dit komt de productiviteit en de efficiëntie ten goede. Medewerkers kunnen altijd en overal met elkaar communiceren en met hun klanten. Medewerkers kunnen ook van thuis uit perfect blijven doorwerken. Virtual offices is geschikt voor vrijwel alle sectoren, in het bijzonder voor bedrijven met medewerkers die over het ganse land actief zijn of die vaak vanuit thuis werken. Zij kunnen op deze wijze makkelijker bij het bedrijf betrokken worden. Enkel voor de hoog grafische sector is virtual offices minder geschikt: omwille van de hoge resoluties zal het platform trager draaien.”
Geen speciale vereisten nodig “In onze versie van virtual offices draait het platform op alle mogelijke systemen – mac, pc, linux, iphone, ipad – en zijn er geen specifieke vereisten voor de computer zelf.Wat betreft de veiligheid: voor het opslaan van de data kunnen medewerkers kiezen tussen een persoonlijke, beveiligde locatie of een gemeenschappelijke, beveiligde locatie die voor iedereen toegankelijk is.”
De magische sprong in het virtuele In vergelijking met pakweg vijftien jaar geleden is onze communicatie drastisch omgegooid. E-mail is vandaag uitgegroeid tot het communicatiemedium naast twitter, facebook en ontelbare andere platforms. In 1985 draaide alles nog om de telefoon en de fax en wie wat investeerde bezat een autotelefoon. Maar die tijd van statisch immobilisme ligt al ver in ons geheugen. Mobiel telefoneren, dataverkeer, draadloos internetten en videoconferences zorgden voor een heuse revolutie waardoor we bergen meer werk verzetten. Thuis werken behoort tot de kantooropties van onze tijd waarbij ongetwijfeld de vraag opduikt waar de grens ligt tussen werk en privé. Het nieuwe werken is de weerstandsfase voorbij en een opening geworden naar andere mogelijkheden en kansen.
Altijd en overal online Maar er is nog veel meer aan de hand. Online maakt de 24-uurseconomie een voldongen feit. Veranderingen in communicatiekracht veranderen onze wijze van samenleven en samenwerken. Vertrouwdheid met virtueel contact verandert de behoefte aan de zakelijke ontmoeting. Webwinkels zijn al lang geen science fiction meer. PHILIP WILLAERT
BERT VERBEKE
[email protected]
[email protected]
hoe ver moet u gaan voor geschikt personeel? Met de VDAB is ondersteuning altijd vlakbij.
Van kmo tot grote bedrijven, de VDAB biedt een uitgebreide waaier aan diensten en opleidingen voor uw huidige en toekomstige werknemers.
HNW_P12_Final.indd 8
17-11-2011 19:54:35
“De samenwerking is zeer vlot verlopen. Het project werd uitgevoerd conform de afspraken, stipt binnen de afgesproken termijn en met oog voor detail en kwaliteit”. (H. Wauthy – Delta Lloyd Life)
Creston International: een dynamische werkomgeving “Het allermooiste compliment dat ik kan geven, is dat ik nog dagelijks positieve commentaar krijg op ons gebouw en dat deze complimenten bijdragen tot aanwervingen en verkoop. Met dank”. (J. Raeymaekers – CFO Creston International)
Voor
Na
Voor
Na
www.amazing-advertising.be
een kleurrijke en inspirerende werkvloer
Creston International
Delta Lloyd Life:
Delta Lloyd Life
Create joy at work with Workspace Consultants
Workspace Consultants biedt multidisciplinaire audit- en studiediensten aan voor creatieve space planning, kantoorinrichtingen en duurzame gebouwtransformaties. Workspace Consultants Louisalaan 326 b42 - Blue Tower - 1050 Brussel Tel. (+32) 2 639 84 94 - Fax (+32) 2 639 84 95
[email protected] - www.bress.be
HNW_P13_Final.indd 13
17-11-2011 19:55:02
14 · NOVEMBER 2011
NIEUWS Anders vergaderen: makkelijker starten dan wordt gedacht KMO’s staan soms huiverig tegenover ‘anders vergaderen’ omdat het technische luik hen afschrikt. ‘Is dit niet te moeilijk? Gaan mijn medewerkers en klanten hier wel mee overweg kunnen? Zal dit werken?’, zijn typische vragen en zorgen.
GEEN TIJD TE VERLIEZEN Veel vergaderingen duren nauwelijks één uur, maar mensen verliezen meerdere uren omdat ze lange tijd in de file staan. FOTO: COPYRIGHT STEELCASE
“We moeten anders vergaderen” OVraag: Hoe kunnen vergaderingen efficiënter georganiseerd worden? OAntwoord: Vergaderingen hoeven niet altijd fysisch plaats te vinden. Met een afdoende IT-infrastructuur komt men tot een snellere en meer efficiënte manier van vergaderen. “Er is de jongste tijd heel veel aandacht voor ‘Het Nieuwe Werken’. In de praktijk is het evenwel niet evident om een ommekeer tot stand te brengen. Met ‘anders vergaderen’ kan een organisatie echter al direct resultaat en een beter rendement boeken, ook al omwille van een eenvoudige implementatie”, openen Koen Slootmaeckers en Gert Lambers, managing director en conversation manager bij Aurelium. Het bedrijf zorgt voor een complete ICTinfrastructuur en voor het meest optimale gebruik ervan. “Bij om het even welke vergadering moet men de vraag stellen: is het per se nodig om bij elkaar te komen op één locatie? Het antwoord hierop is af te leiden uit de ‘soort’ bijeenkomst die men wil organiseren. Het is logisch dat men bij een sollicitatie of een eerste vergadering met een nieuwe klant fysisch met elkaar afspreekt. In de meeste andere gevallen moet men echter de afweging maken of een vergadering ‘op afstand’ niet veel efficiënter is.”
HNW_P14_Final.indd 14
Mentaliteitsverandering
Gert Lambers Conversation manager bij Aurelium
Langer onderweg dan vergadering duurt “Veel vergaderingen nemen in feite niet eens zoveel tijd in beslag, vaak duurt het nauwelijks één uur of minder. In de praktijk zijn mensen echter meerdere uren kwijt omdat ze lange tijd in de file staan. Dit
Koen Slootmaeckers Managing Director bij Aurelium
leidt niet alleen tot de nodige ergernissen maar kost organisaties ook handenvol geld. Dit moet het signaal zijn om over te gaan tot ‘anders vergaderen’. Door een meeting verstandig in te plannen kan de vergadertijd tot een minimum worden beperkt.”
5 TIPS VOOR HET INVOEREN VAN ‘ANDERS VERGADEREN’ IN UW ORGANISATIE Voorzie correcte, goed werkende infrastructuur op maat van uw behoeften. Meestal kan dit perfect zonder grote investeringen Begin met het management, zij moeten het goede voorbeeld geven Voorzie training en begeleiding om medewer-
1
2 3
kers over hun eerste ‘schrik’ heen te helpen Het is noodzakelijk om te werken met een agenda of een verslag, ongeacht of de vergadering virtueel is of niet Denk voor iedere vergadering even na of het nodig is om fysiek samen te komen
4 5
“Voor ‘anders vergaderen’ moeten twee voorwaarden vervuld zijn: een mentaliteitsverandering gekoppeld aan een technische infrastructuur met voldoende beveiliging en bandbreedte. Wat betreft de mentaliteitsverandering komt het er op aan dat het management de medewerkers meetrekt in het verhaal van anders vergaderen en hen duidelijk maakt wat de voordelen zijn. Het is van het allergrootste belang dat het management zelf het voorbeeld geeft, anders is het project gedoemd te mislukken.”
Virtuele vergaderplaats “Wat betreft het technische luik: met een goede internetverbinding en een webcam ben je al een heel eind op weg. Mits een kleine technische aanvulling bekomt men al snel een volwaardig online vergaderplatform. Daarnaast kan men meetings zelf – on-line of gewoon face to face – ook efficiënter maken door ze te ondersteunen met virtuele vergaderruimtes zoals een website met daarop de agenda, documenten, een takenlijst, het verslag, enz… Bovendien is alle benodigde technologie vandaag beschikbaar vanuit ‘de cloud’. Dit zonder grote opstartkost of investering.”
Vanuit Microsoft Office hebben de meeste bedrijven echter meestal al een goede basis om te starten met ‘anders vergaderen’. Met een paar kleine aanpassingen aan de infrastructuur en het optimaal gebruiken van de aanwezige infrastructuur zijn de meesten klaar voor vertrek. Bovendien is ‘anders vergaderen’ niet alleen makkelijk om mee te beginnen, het is vaak ook een boost voor uw efficiëntie. Dat de kost van de verplaatsingen en de filetijd wordt uitgespaard is duidelijk. Maar ook de vergadering zelf wordt een pak efficiënter ingevuld. Terwijl in ‘klassieke’ vergaderingen vaak heel wat tijd verloren gaat met voor- en nagesprekken komt men in de virtuele vergaderplaats sneller tot de essentie wat leidt tot een aanzienlijke efficiëntieverhoging en tijdsbesparing.
Retentiemiddel Anders vergaderen kan daarnaast ook worden ingezet als retentiemiddel: medewerkers zullen het zeer op prijs stellen dat de ze ’s morgens de wekelijkse teammeeting van thuis uit kunnen volgen, om daarna, wanneer de files weg zijn, naar kantoor te komen. Een snelle meeting met een collega vanuit de vergaderzaal bij een klant? Snel iets kortsluiten met een leverancier of klant zonder wekenlang op voorhand een vergadering te moeten inplannen? Anders vergaderen kan zowel voor u als voor uw klanten en leveranciers op korte termijn een mooie besparing betekenen. Anders vergaderen is een mooi voorbeeld van hoe je binnen een organisatie met een paar kleine ingrepen, goede afspraken en optimale benutting van aanwezige infrastructuur op korte termijn een mooi resultaat kan bereiken. Een meer efficiënte organisatie en medewerkers die minder in de file staan en korter op de bal kunnen spelen: het hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn.
BERT VERBEKE
BERT VERBEKE
[email protected]
[email protected]
17-11-2011 19:56:16
NOVEMBER 2011 · 15 TIP
NIEUWS
5
Een databank voor uitzendkrachten
VERZEKER DE VEILIGHEID OP DE WERKVLOER
Volgens een enquête die Kluwer in april 2011 bij Nederlandstalige bedienden en vrije beroepen in België en Nederland uitvoerde, is slechts een kwart van de Belgische bedrijven klaar voor flexibel werken. De voornaamste bevindingen van dit onderzoek:
OVraag: Is de uitzendsector een belangrijke partner voor het bedrijfsleven in België? OAntwoord: De uitzendsector zet jaarlijks meer dan 500 000 uitzendkrachten in bij werkgevers in alle sectoren van België, jobstudenten inbegrepen. Voor 2010 bedraagt de omzet voor deze sector 3,7 miljard euro.
OIn België is Het Nieuwe Wer-
Vandaag staat de uitzendsector voor de uitdaging om een databank te creëren met daarin een overzicht van alle uitzendkrachten die een medisch onderzoek hebben ondergaan. De uitdaging is om deze databank te realiseren samen met alle uitzendbureaus en de externe preventiediensten.
Uitzendkracht als evenwaardige werknemer Werkgevers die een uitzendkracht inzetten, hebben hiervoor verschillende redenen. Er is de noodzaak om snel een zieke werknemer op een werkpost te vervangen of om plotse toename van werk op te vangen. Uitzendkrachten worden altijd tijdelijk ingezet en werken aan een gelijkaardige al bestaande werkpost van het bedrijf. Het impliceert dat de werkgever moet kunnen rekenen op uitzendkrachten die geschikt zijn voor de werkpost, zowel op vlak van competentie als op vlak van gezondheid.
Preventie en bescherming op de werkplek Een gebruiker die wenst beroep te doen op een uitzendkracht richt zich hiervoor tot een uitzendbureau. Net zoals werknemers het ‘kapitaal’ uitmaken van de bedrijven geldt dit ook voor de uitzendkrachten in de uitzendwereld. Al in 1987 werd in de wet als belangrijk principe ingebouwd dat de werkgevergebruiker van uitzendkrachten deze een veilige en gezonde werkplek zal aanbieden waar alle preventieregels worden gevolgd. Tegelijkertijd wordt verwacht dat de uitzendkracht tijdens zijn opdracht deze regels zal respecteren. Het uitzend-
HET NIEUWE WERKEN, EEN MANNENZAAK?
TIJDELIJKE WERKKRACHTEN. Uitzendkrachten worden altijd tijdelijk ingezet en werken aan een gelijkaardige al bestaande FOTO: COPYRIGHT STEELCASE werkpost van het bedrijf.
bureau op zijn beurt tracht altijd de beste match te realiseren tussen de vraag van de gebruiker en het aanbod van beschikbare uitzendkrachten. Als juridische werkgever van de uitzendkracht draagt het uitzendbureau ook zorg voor de voorafgaande gezondheidsbeoordeling van de uitzendkracht. Cruciaal is bijgevolg het efficiënt uitwisselen van informatie tussen gebruiker en uitzendbureau bij het inzetten van uitzendkrachten. Als handig communicatiemiddel heeft de wetgever hiervoor een werkpostfiche voor uitzendkrachten ingevoerd. Preventie & Interim, de centrale preventiedienst voor de uitzendkrachten opgericht bij wet, heeft op haar site een gebruiksvriendelijke modelwerkpostfiche ter beschikking gesteld.
Een centrale databank voor uitzendkrachten Aangezien de uitzendkracht een al bestaande werkpost inneemt,zijn de gezondheidsrisico’s voor de uitzendkracht identiek als deze voor een vaste werknemer. In de werkpostfiche worden de gezondheidsrisico’s door de gebruiker aangeduid met codes. Voor de arbeidsgeneesheren in de preventiediensten is hiermee duidelijk voor welke risico’s de uitzendkrachten moeten worden onderzocht.De wetgever heeft aan Preventie & Interim gevraagd om een centrale gegevensbank te ontwikkelen met daarin de resultaten van uitgevoerde medische onderzoeken van de uitzendkrachten. Het belang van de databank is velerlei.Zodra een uitzendkracht wordt geselecteerd voor een werkpost is het mogelijk om na
te gaan of de betrokkene voor een gelijkaardige werkpost al een medisch onderzoek heeft ondergaan en met welk resultaat.De uitzendkracht kan ‘geschikt’ zijn, of moet daarentegen worden beschermd tegen de gezondheidsrisico’s van de betrokken werkpost, met andere woorden hij is ‘ongeschikt’.Dankzij de databank wordt deze informatie perfect traceerbaar, daardoor kunnen de externe diensten,die momenteel te kampen hebben met een schaarste aan arbeidsgeneesheren, hun werk optimaliseren. Hiermee worden immers dubbele onderzoeken, die zowel voor de uitzendbureaus (op financieel vlak) als voor de externe dienst zelf (arbeidsdruk) nadelig zijn,voorkomen.
ken nog relatief weinig bekend: slechts 42% van de ondervraagden heeft al gehoord van het begrip. Ter vergelijking: in Nederland heeft 96% er al van gehoord. OBepaalde facetten van Het Nieuwe Werken blijken in de praktijk toch ingang te vinden in België. Zo zegt 39% van de respondenten zelf te beslissen waar hij werkt. OMannen beslissen veel vaker zelf waar ze werken: 49% tegenover 30% bij vrouwen. OMannen blijken ook vaker te beslissen wanneer ze hun werk uitvoeren: 57% tegenover 37% van de vrouwen. ODaarnaast geldt: hoe hoger in de organisatie, hoe vaker men zelf beslist over de invulling van plaats en arbeidstijd. ODriekwart van de respondenten kan overal toegang krijgen tot zijn zakelijke e-mail en bij 88% van de respondenten zijn ook de werkbestanden digitaal toegankelijk. OVoor 61% van de werkgevers begint de invoering van Het Nieuwe Werken met vertrouwen in medewerkers. O79% noemt het een nadeel dat Het Nieuwe Werken hem minder zichtbaar maakt voor collega’s en management. O65% vindt het ook normaal dat zijn werk meer wordt gecontroleerd als hij niet op kantoor werkt. OOok vrezen de Belgische respondenten dat ze hun collega’s zullen missen.63% vindt het direct contact met collega’s belangrijker dan te kunnen thuiswerken.
MARIJKE BRUYNINCKX
[email protected]
Voor een veilige en gezonde werkplek www.p-i.be
HNW_P15_Final.indd 15
17-11-2011 19:56:40
0 Vroegere BAT-fabriek volledig gerenoveerd door ASSAR Architects 0 Uitstekende isolatie (K42) 0 Energiezuinig (E65) 0 Een site in hartje stad
Lavoisier De Koninckstraat 40 1080 Sint-Jans-Molenbeek
Moduleerbare ruimten
500 tot 13.900m2
van
YDQDI
/ jaar
“ Rien ne se perd, rien ne se crée, tout se transforme. ” Antoine Lavoisier 1743-1794
HNW_P16_Final.indd 12
7(+885
+32 2 422 51 51
[email protected] www.gomb.be
17-11-2011 19:57:01