Dit dossier wordt gepubliceerd door Mediaplanet en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Trends

Dit dossier wordt gepubliceerd door Mediaplanet en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Trends

MEI 2015 WWW.IEDEREENONDERNEEMT.BE DUE DILIGENCE

Beperk uw risico bij een overname.

JURIDISCH ADVIES

INTERNATIONALE KANSEN

Noodzaak voor koper én verkoper.

Europese bedrijven opnieuw in trek.

Bedrijfsovernames

© FOTO: PRIVÉ

Kris Peeters: “Fusies en overnames zitten opnieuw in de lift. De federale regering werkt dan ook hard om onze bedrijven competitiever te maken.”

DeLanghe Advocaten

Fiscaal Recht en Vermogensplanning M&A en Vennootschapsrecht Handels- en Contractenrecht

Henri Lebbestraat 109 B-8790 Waregem Tel +32 56 62 50 00 E-mail [email protected] www.de-langhe.be

2

WWW.IEDEREENONDERNEEMT.BE

MEDIAPLANET LEES MEER OP: WWW.IEDEREENONDERNEEMT.BE

IN DEZE BĲ LAGE Dirk Marckx

Lieve Creten

Merodis

Deloitte

“Om heel wat risico’s uit te sluiten, is het belangrijk dat je je goed voorbereidt en laat begeleiden.”

“Verschil tussen frequente of sporadische koper kan belangrijke impact hebben op slaagkansen overname.”

P04

P08

Caroline Geenen & TIna Beelen Odigo Advocaten

“Familiale overdracht kan voor discussies zorgen, zeker wanneer één kind actief is in het bedrijf en de andere kinderen niet.”

Bedrijfsoverdracht ‘boomt’ door babyboomers! Bent u ook een zelfstandige ondernemer geboren tussen 1947 en 1964? Dan behoort u tot de generatie babyboomers die nu massaal geconfronteerd worden met de laatste etappe van hun ondernemerschap. Uitleg door Luc Van Laere, expert M&A bij Unizo.

H

dachte keuzes te maken op fiscaal, juridisch, bedrijfseconomisch en familiaal vlak.

et aantal zelfstandige ondernemers in Vlaanderen boven de 50 jaar is reeds aangegroeid tot 242.439 ofwel 39,3% van het totale aantal. De club van 55+ telt reeds 158.074 leden-ondernemers! Elke zelfstandige ondernemer krijgt er op een dag mee te maken: bedrijfsopvolging of bedrijfsovername. Of met andere woorden, de moeilijke vraag naar de toekomst van het bedrijf, zaak of praktijk. Als zaakvoerder, bedrijfsleider of uitoefenaar van een vrij beroep staat u op dat moment voor een aantal cruciale keuzes: uw zaak of praktijk overlaten binnen de familie, binnen de eigen werkomgeving, verkopen aan een ‘buitenstaander’ of zelfs gewoon stopzetten.

Laat u begeleiden

Heel wat ondernemers zijn echter slecht voorbereid en schuiven noodzakelijke beslissingen voor zich uit. Bedrijfsoverdracht is dan ook een complex gegeven, waardoor men zich best laat begeleiden door een professionele overnamebegeleider. De boekhouder en accountant zijn nog altijd de vertrouwenspersonen bij uitstek voor de zelfstandige ondernemer, zeker als men zich vragen begint te stellen rond eindeloopbaan en men zijn zaak of bedrijf verkoopsklaar wenst te maken. Luc Van Laere Expert M&A Unizo

Goede voorbereiding

Welke optie u ook verkiest, onze ervaring heeft geleerd dat een zorgvuldig uitgevoerde voorbereiding essentieel is voor succes. Een geslaagde bedrijfsovername valt of staat met een goede voorbereiding die wel vijf tot zeven jaar kan duren: van uw zaak verkoopklaar maken tot een geschikte (familiale) opvolger of koper vinden, het onderhandelen over de verkoopprijs tot het afronden van de overdracht. En dan zijn er tijdens het overdrachtsproces nog talloze andere goed door-

VOLG ONS

Laat ook uw stem horen en neem deel aan het tweejaarlĳks onderzoek over bedrĳfsoverdracht. Ga hiervoor naar de startpagina van www.overnamemarkt.be

/MediaplanetBelgium

@MediaplanetBE

Gebrek aan familiale opvolging

Slechts 1 op de 4 ondernemers kan nog rekenen op een zoon en/of dochter om de zaak of het bedrijf verder te zetten. Alle andere ondernemers zijn verplicht om op zoek te gaan naar een externe overnemer. Maar waar vindt u die? Hoe kan u anoniem uw zaak, bedrijf of praktijk te koop stellen? Wie kan u in dit overnameproces begeleiden? De oplossing hiervoor kwam van UNIZO, dat samen met de Vlaamse overheid in 2005 het startschot gaf voor het opzetten van het overnameplatform www.overnamemarkt.be. Inmiddels zijn er ook andere spelers bijgekomen die gelijkaardige diensten aanbieden, zoals www.bedrijventekoop.be en www.overnameweb.be.

Mediaplanet Belgium

Het doel van deze platformen is het bijeenbrengen van overlaters en (kandidaat)-overnemers op een discrete en betrouwbare manier, zodat bestaande ondernemingen niet moeten stoppen, maar een nieuw toekomstperspectief krijgen. Zo biedt www.overnamemarkt. be de mogelijkheid aan bestaande ondernemers om zelf of via een overnamebegeleider het zoekproces naar een externe overnemer te starten, en dit volledig anoniem. Daarnaast is dit platform ook geschikt om bedrijfsvastgoed aan te bieden zowel voor starters als voor groeiers. Ondernemers die op zoek zijn naar informatie over het overnameproces vinden hier heel wat publicaties en tips, en zij die op zoek zijn naar een professionele begeleider kunnen via deze website de juiste contacten leggen in functie van hun specifieke vragen en verwachtingen. Economische stimulans

Dergelijke overnameplatformen zijn van wezenlijk belang voor alle ondernemers die niet kunnen rekenen op een familiale opvolging, maar graag de continuïteit van hun zaak of bedrijf gewaarborgd zien. Ook Vlaanderen heeft hier baat bij, vermits succesvolle bedrijfsoverdrachten resulteren in het behouden en creëren van bijkomende banen en bijgevolg een goede stimulans zijn voor de economie.

Mediaplanetbe

Mediaplanet Belgium

BEDRIJFSOVERNAMES MEI 2015 § Managing Director: Leoni Smedts § Head of Production: Daan De Becker § Web Editor: Annelien Alaerts § Business Developer: Nina Welvaert § Project Manager: Willem Van Maele - Tel: +32 2 325 66 54 - E-mail: [email protected] § Redactie: Joris Hendrickx § Lay-out: I GRAPHIC - E-mail: [email protected] § Print: Roularta § Distributie: Trends § Mediaplanet contactinformatie: Tel: +32 2 421 18 20 - Fax: +32 2 421 18 31 - E-mail: [email protected] § D/2015/12.996/23

AQUIS IS EEN ONAFHANKELIJK CORPORATE FINANCE KANTOOR GESPECIALISEERD IN OVERNAMEBEGELEIDING IN VLAANDEREN.

AQUIS BVBA T +32 (0)50 40 48 95

GISTELSESTEENWEG 253 [email protected] 8200 BRUGGE (SINTANDRIES) WWW.AQUIS.BE

MEDIAPLANET


3

EXPERTISE

Beperk uw risico dankzij een due diligence

E

en overnemer dient zich op voorhand terdege te informeren omtrent de financiële, economische en juridische toestand van de onderneming. Dit gebeurt door middel van een due diligence, waarbij hij zo veel mogelijk verborgen risico’s tracht te identificeren en zal nagaan welke remedies hiertegen kunnen worden geboden. We vragen Joost Peeters van StudioLegale Advocaten om meer uitleg. Welke specialisten zijn in het onderzoek betrokken?

“Bij een due diligence komen aspecten van meerdere vakgebieden aan bod. Verschillende specialisten geven dus hun advies: enerzijds advocaten die zich toeleggen op ondernemingsrecht, sociaal recht, intellectueel eigendomsrecht, administratief recht en fiscaal recht, maar anderzijds ook boekhouders en bedrijfsrevisoren. De verkoper heeft een algemene informatieverplichting ten aanzien van de koper om de juiste gegevens en cijfers te verschaffen, hetgeen evenwel

Joost Peeters Studio-Legale Advocaten

niet zover gaat dat hij álle beschikbare documenten moet overhandigen. Op de koper zelf rust immers ook een onderzoeksplicht. Het is dan ook van belang dat deze specialisten tevens de ontbrekende informatie spotten en opvragen, om uiteindelijk tot één samenhangend en volledig advies te komen.” Welke pijnpunten komen vaak naar boven bij een due diligence?

Een due diligence tracht verborgen risico’s te identificeren en zal nagaan welke remedies hiertegen kunnen worden geboden

“Een doorgedreven nazicht van de arbeids- en zelfstandigencontracten kan bijvoorbeeld een groot sociaal passief of een exuberante managersvergoedingen aan het licht brengen. Indien er onroerende goeden in de vennootschap zitten, zal onderzoek moeten uitwijzen in welke staat deze zich bevinden. De overdracht van aandelen op zich is geen overdracht in de zin van het ‘Bodemdecreet’, dat reeds aanleiding geeft tot het uitvoeren van een bodemonderzoek. Indien er evenwel sprake is van bodemverontreiniging - en een sanering zou zich nadien nog opdringen - zal de koper als nieuwe eigenaar hier mogelijk wel aansprakelijk voor kunnen worden gesteld.

Lopende overeenkomsten worden in het begin verdergezet na overname, aangezien de vennootschap als contractspartij niet ophoudt te bestaan. Niettemin kunnen ‘change of control’-clausules hier mogelijk een stokje voor steken.” Hoe wordt de informatie ter beschikking gesteld?

“Er wordt meer en meer gewerkt met elektronische platformen, waar de koper mits autorisatie tijdelijk toegang krijgt tot de relevante informatie. Naarmate de onderhandelingen vorderen, zal de verkoper steeds meer vertrouwelijke informatie prijsgeven. Om deze bedrijfsgeheimen te beschermen, gaat dit vaak gepaard met een geheimhoudingsovereenkomst, eventueel aangevuld met een beding van niet-afwerving. Door de digitalisering is de efficiëntie van due diligence alvast toegenomen.”

Joris Hendrickx [email protected]

“Via een audit komt men pas echt te weten wat men koopt”

E

en kandidaat-koper wil voor het tekenen van een overname zo veel mogelijk risico’s uitsluiten. Een boekhoudkundige en fiscale audit zijn dan dé middelen om alles uit te klaren. Uitleg door Tania De Neef van De Neef & Partners.

Tania De Neef De Neef & Partners

Wat is het belang van een audit?

“Via een audit komt men pas echt te weten wat men koopt. Meestal worden een balans en wat financiële basisinformatie meegedeeld, maar deze zeggen bijlange niet alles over de onderneming en haar rechten en verplichtingen. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat er allerlei afspraken zijn gemaakt met banken en dat er waarborgen zijn gesteld. Zo’n informatie kan je niet afleiden uit een balans en resultatenrekening alleen. Om geen kat in een zak te kopen, is het dus cruciaal dat men nagaat wat er achter al die meegedeelde posten op de balans schuilt, en welke langetermijnverplichtingen er nog zijn.”

Meestal worden een balans en wat financiële basisinformatie meegedeeld, maar deze zeggen niet alles over de onderneming en haar rechten en verplichtingen

Hoe verloopt zo’n audit?

Wat kan er nog worden nagekeken?

“We vertrekken bij De Neef & Partners steeds vanuit de boekhouding en zullen dus alle beschikbare financiële gegevens opvragen. Meestal kijken we daarbij terug over een periode van drie jaar omdat we zo een beeld krijgen van de evolutie van het bedrijf en eventuele financieringen en andere verplichtingen die er bijgekomen zijn. Vervolgens gaan we enerzijds achterliggende contracten en documenten onderzoeken, en anderzijds confirmaties en kredietovereenkomsten opvragen bij de banken, hypotheekkantoren en derden.” “Indien er immateriële vaste activa zijn zoals octrooien en vergunningen - zullen we ook die nakijken en bij de bevoegde instanties nagaan of die geregistreerd zijn, hoelang die nog lopen en of er eventueel bijkomende afspraken zijn gemaakt rond bijvoorbeeld een omzetverplichting, exclusieve verdelingsrechten voor bepaalde producten, productaansprakelijkheid, verplichtingen met betrekking tot de dienst naverkoop of waarborgen.”

“Vaak is het interessant om eveneens een fiscale audit te doen. Die gaat na of alles rond BTW- en belastingtechnische zaken op orde is. Als het bedrijf bijvoorbeeld deel uitmaakte van een groep kunnen er heel wat complicaties zijn. Bij KMO’s en familiebedrijven is er vaak een klassieke structuur ontstaan van een werkvennootschap met daarnaast een immovennootschap en een managementvennootschap. Tussen die entiteiten vloeien vaak facturatiestromen die BTW-technisch niet helemaal correct zijn. Ook verschuivingen tussen verschillende vennootschappen, moeilijk motiveerbare managementsvergoedingen en een vermenging van privébelangen zijn schering en inslag. Een overnemer blijft echter verantwoordelijk voor fiscale controles, en kan dus maar beter zo veel mogelijk risico’s uitsluiten. Zelfs een sociale audit of milieuaudit kan nuttig zijn.” Joris Hendrickx [email protected]

[email protected] - www.commonground.be www.commonground.be

The essence of a perfect transaction, is finding Common Ground.

4


MEDIAPLANET

EXPERTISE VISIE

Dirk Marckx Merodis

Succes start met goede voorbereiding en begeleiding Bij een bedrijfsovername komen enorm veel aspecten kijken. Om heel wat risico’s uit te sluiten, is het belangrijk dat je je zo goed mogelijk voorbereidt en laat begeleiden. Uitleg door Dirk Marckx van Merodis.

“Enerzijds dien je mentaal rijp te zijn om het verkoopproces aan te vangen, anderzijds moet je in orde zijn met alles waar een koper belang aan hecht”, opent Marckx. “Zorg er daarom eerst en vooral voor dat je bedrijf is ‘opgekuist’. Bovendien moet je budgetten opstellen en ervoor zorgen dat je die tijdens het verkoopproces kan inlossen. Haal je die budgetten niet, dan zijn discussies en zelfs waardeverlies logische gevolgen. Verder is het interessant om al ruim op voorhand mogelijke strategische kopers binnen je marktsegment te leren kennen. Zo loop je alvast in hun vizier”, aldus Marckx. “Veel bedrijfsleiders beginnen te laat met de voorbereiding. Je begint best al enkele jaren eerder met de overdracht van verantwoordelijkheden. Een bijkomend risico is dat men het bedrijf onder de marktwaarde verkoopt. Door een georganiseerd verkoopproces te runnen, liefst met meerdere kandidaat kopers, verzeker je je dat de prijs correct is.” Professionele begeleiding

Marckx: “Als overlater zit je sowieso met veel vragen en doe je net daarom een beroep op een specialist zoals Merodis die deze onzekerheden kan wegnemen. In de voorbereidende fase leer je via vrijblijvende gesprekken hoe je je als overlater best voorbereidt. Er komen bij een overname en de bijbehorende onderhandelingen heel wat competenties kijken: psychologie, commerciële flair, marktkennis, analytisch vermogen, discretie, enz. Bovendien moet je kunnen modelleren, luisteren en vertrouwen kunnen winnen.” “In totaal neemt het gehele verkoopproces zes tot twaalf maanden in beslag. Dit is een zeer stresserend proces dat je best niet alleen draagt. Het gaat niet enkel over de prijs maar ook over het nalaten van je levenswerk. Tijdens de intense onderhandelingen is zo’n partner emotioneel objectief, en zal hij via zijn bufferfunctie de spanningen absorberen en tijd kopen om tot een optimale oplossing te komen.” Joris Hendrickx [email protected]

“Gespecialiseerde juridische bijstand bevordert een vlot overnameproces” Davy Gorselé Quorum Law

Zowel de overdrager als de overnemer van een onderneming laten zich best bijstaan door een gespecialiseerd advocaat, of het nu gaat over een groot bedrijf , een KMO of een start-up. Davy Gorselé van Quorum legt uit.

“Een advocaat kan de verkoper van een bedrijf vooraf aanwijzen hoe het proces best verloopt en wat de belangrijkste aandachtspunten zijn. In een vroeg stadium van de transactie is het bv. essentieel dat er een vertrouwelijkheidsovereenkomst wordt ondertekend waarbij niet enkel het bestaan van de gesprekken, maar ook de uitgewisselde informatie vertrouwelijk wordt gemaakt”, aldus Gorselé. “Vanuit zijn ervaring kan een advocaat vaak ook anticiperen op bepaalde discussiepunten die in een later stadium kunnen opduiken. Dit kan gaan over bv. mogelijke juridische problemen, noodzakelijke goedkeuringen

door derde partijen, niet overdraagbare vergunningen, beperkingen inzake overdrachten opgenomen in aandeelhoudersovereenkomsten, statuten of contracten met klanten en leveranciers.” Risico’s minimaliseren

Gorselé: “De onderhandelingen rond een overname volgen vrijwel steeds een typisch patroon. In de eerste fase ontvangt de kandidaat vooral financiële informatie. Op basis daarvan wordt een onderhandeling gevoerd over de basisparameters van de transactie. Vervolgens wordt er een principeakkoord gesloten. In tegenstelling tot waar verkopers vaak vanuit gaan, zullen de echte doorlichting en onderhandeling dan pas beginnen. De koper zal namelijk via een due diligence onderzoek alle aspecten van het bedrijf op de rooster leggen.” “Regelmatig blijkt dan dat er bij een onvoldoende voorbereide verkoper heel wat cruciale informatie over het over te nemen bedrijf ontbreekt. Dit kan belangrijke vertragingen veroorzaken. Daarnaast kan een koper eisen dat bepaalde zaken nog voor de ondertekening van de overnameovereenkomst worden rechtgezet, dan wel dat de rechtzetting ervan wordt opgenomen als opschortende voorwaarde voor de eigendomsoverdracht. Door zoveel mogelijk hinderpalen vooraf weg te nemen zal de uiteindelijke overname veel vlotter gaan”, zegt Gorselé.

You can’t predict the future, but you can prepare for it. What about you – are you ready for it? ™

See more at www.mercuriurval.be or call us at 02/715.09.99 Antwerpen – Brussel – Gent – Hasselt – Mont-Saint-Guibert

Gespecialiseerde adviseurs, ook voor KMO’s

“Het is enorm belangrijk dat zowel koper als verkoper zich laten omringen door specialisten die de materie werkelijk goed beheersen en dus weten wat kan en wat niet. Gebeurt dit niet, dan is er het risico dat een goede deal verloren gaat, of omgekeerd een slechte deal niet tijdig wordt tegengehouden of bijgestuurd.” Gorselé: “Bovendien moeten de betrokken adviseurs in staat zijn om de overnametransactie in zijn geheel te bekijken, en dus niet enkel vanuit hun eigen vakgebied. Iedere betrokkene kan dan wel een specialist zijn in zijn vak, maar het is pas door het geheel te bekijken en te werken vanuit een wederzijdse bereidheid om een evenwichtig akkoord te sluiten dat een optimale transactie kan worden onderhandeld. In het verleden was gespecialiseerde dienstverlening omwille van de hoge kost ervan voornamelijk weggelegd voor de grotere bedrijven. Dankzij een zekere mate van standaardisering van het overnameproces is dergelijke adviesverlening echter ook beschikbaar geworden voor KMO’s en start-ups. Gelukkig, want zij vormen het grootste deel van de ondernemingen van vandaag en morgen.” Joris Hendrickx [email protected]

MEDIAPLANET


5

NIEUWS VISIE

Marc De Clerck Managing Partner MdcStratCon

“Grensoverschrijdende fusies en overnames enorm in trek” Grensoverschrijdende M&A-activiteiten zitten in de lift. In 2013 hadden ze wereldwijd een waarde van 460 miljard dollar. In 2014 bedroeg dit al 620 miljard dollar. Vooral in Europa (met 36%) en de Verenigde Staten (met 43%) gebeuren veel overnames door buitenlandse organisaties. Marc De Clerck, Managing Partner bij MdcStratCon, het Belgische kantoor van CDI Global, legt uit.

“Europese bedrijven zijn enorm in trek bij buitenlandse investeerders omdat ze momenteel nog relatief laag in waarde staan, terwijl er door de terug aantrekkende markt toch een aanzienlijk groeipotentieel is”, opent De Clerck. “Vanuit China merken we een sterk groeiende interesse om overnames te doen in Europa. Zo willen ze westerse high-end merknamen binnenhalen en vervolgens verkopen in China. Ze kunnen hiervoor immers een hogere prijs vragen dan voor hun eigen Chinese producten. Bovendien halen ze op die manier Europese kennis binnen en creëren ze mogelijk een nieuwe afzetmarkt in Europa. In India zien we dan weer een stijgende verkoop van middelgrote bedrijven aan westerse organisaties die op die manier de Indische markt willen betreden. Er is daar immers een overaanbod aan zulke bedrijven. In Japan is er na een lange stilte opnieuw interesse bij middelgrote en grote bedrijven om overnames te doen buiten Japan, en dus ook in Europa.”

Francis Gevaert: “Als men als ondernemer zelf niet wil investeren, waarom zou een externe partĳ dat dan wel doen?” FOTO: AQUIS

“Zelf heft in handen nemen om aan kapitaal te geraken” 2.

Family, Fools & Friends

Francis Gevaert Aquis

Belangrijkste redenen

De Clerck: “Een eerste reden is het verwerven van lokale klanten, distributienetwerken en salesorganisaties. Ten tweede wil men het portfolio van intellectuele eigendommen snel uitbreiden. Ten derde wil men het menselijke kapitaal uitbreiden. Mensen met lokale marktkennis zijn enorm waardevol bij het betreden van een nieuwe markt. Voor Belgische bedrijven ligt een bijkomende oorzaak voor de hand: onze markt is zeer klein. Een ondernemer stoot al snel tegen de grenzen van zijn groei, en dus is een buitenlandse overname de snelste en efficiëntste manier om uit te breiden. Omgekeerd zijn de potentiële binnenlandse overnemers voor een Belgisch bedrijf ook beperkt. In het buitenland wil men vaak een hogere prijs betalen omdat er meer complementariteit is.” Grondige voorbereiding

“We weten vanuit onze ervaring bij MdcStratCon dat een grensoverschrijdende overname doorgaans een langere en grondigere voorbereiding vergt. Buitenlandse kopers zijn immers kritischer en hebben meer vragen dan binnenlandse kandidaten. Men moet bijvoorbeeld alle financiële, juridische, commerciële en lokale marktinformatie ter beschikking kunnen stellen. Tijdens gesprekken en onderhandelingen tussen beide partijen komen de verschillen in cultuur, beslissingsproces, onderhandelingswijze, ondernemen, strategie en waardebepaling meestal sterk naar boven. Met de hulp van ervaren adviseurs kan deze problematiek worden onderkend en verholpen”, besluit De Clerck. Joris Hendrickx [email protected]

Koudwatervrees voor uw fusie of overname ? Wij helpen u de oversteek te maken. Surf snel naar: kpmg.com/be/dealadvisory

Het is voor ondernemers in het huidige klimaat vaak verre van evident om via de klassieke wegen aan voldoende kapitaal te geraken. Francis Gevaert van Aquis overloopt daarom enkele manieren waarbij een ondernemer zelf het heft in handen kan nemen.

1.

Eigen inbreng

“Eigen inbreng is nog steeds de belangrijkste vorm van financiering. Ook wanneer een project bancair, via venture capital of via een privé-investeerder wordt gefinancierd, zullen die toch altijd eisen dat een deel van het nodige kapitaal vanuit de eigen inbreng komt. Het is immers een teken dat de ondernemer bereid is om er voluit voor te gaan. Bovendien toont het dat men vertrouwen heeft in het succes van zijn project en dat men die investering er ook terug uit zal halen.” “Als men als ondernemer zelf niet wil investeren, waarom zou een externe partij het dan wel doen? Een ongeschreven regel stelt dat minstens 30% van het totale kapitaal uit eigen inbreng moet komen bij bancaire financiering.”

“Bij gebrek aan voldoende eigen middelen is de directe omgeving vaak het eerste aanspreekpunt. Dit kunnen bijvoorbeeld ouders, schoonouders, broers, zussen of vrienden zijn. Zij kunnen mee instappen in het project en zo mede-aandeelhouder worden. Indien het misloopt, is het risico uiteraard dat de persoonlijke relatie onder druk komt te staan. We raden bij Aquis daarom steeds aan om duidelijke afspraken te maken. De Vlaamse overheid stimuleert dit alvast fiscaal via de ‘Winwinlening’. Geldschieters krijgen een jaarlijkse belastingkorting van 2,5% op het openstaande kapitaal, tot maximaal 200.000 euro en over een looptijd van acht jaar. Indien de ondernemer niet kan terugbetalen, krijgt men 30% van het verschuldigde bedrag terug via een eenmalige belastingvermindering.”

3.

Crowdfunding

“Crowdfunding is reeds erg populair in andere landen, en dan vooral historisch bij technologische start-ups of kunstprojecten. België hinkt voorlopig nog wat achterop en dat is deels te wijten aan het wettelijke kader. In ons land mag op deze manier maximaal 300.000 euro worden opgehaald, en per investeerder mag de inzet niet meer zijn dan 1.000 euro. Dat zijn uiteraard erg lage limieten, wat maakt dat grote projecten niet in aanmerking komen en er bovendien nood is aan enorm veel kleine aandeelhouders. Een groot voordeel is dat men via deze weg veel gratis publiciteit krijgt. Iedere kleine investeerder is immers ook een actieve ambassadeur van het product of het bedrijf.” Joris Hendrickx [email protected]

6


NIEUWS

Op www.iedereenonderneemt.be geeft Kris Peeters meer toelichting over het personeelsbeleid bij een fusie of overname.

Kris Peeters:

Deze federale regering werkt hard aan een versterking van de competitiviteit. Via de indexsprong, de loonlastenverlagingen van het competitiviteitspact en de aankomende tax shift, zorgen we ervoor dat de loonkostenhandicap met de buurlanden gedicht wordt

“Fusies en overnames versterken onze Vlaamse bedrijven”

S

inds kort stijgen het aantal fusies en overnames opnieuw in België. Een ideale gelegenheid voor een gesprek met Kris Peeters, vicepremier en minister voor Werk, Economie en Consumentenzaken.

Hoe kunnen Belgische KMO’s groeien dankzij fusies en overnames?

“Soms maken de marktomstandigheden het noodzakelijk om te zoeken naar schaalvoordelen. In andere gevallen worden KMO’s geconfronteerd met de beperkingen eigen aan de familiale structuur. In het eerste geval zijn de groeimogelijkheden duidelijk, maar ook bij familiale structuren kan een fusie of overname tot groei leiden. Het zorgt er vaak voor dat KMO’s niet alleen vers kapitaal aantrekken, maar ook dat ze een sterk management binnenhalen dat de bedrijfsvoering van

de KMO versterkt. En een sterkere bedrijfsvoering leidt vrijwel zeker tot betere resultaten en groei.” Wat met het personeel van een overgenomen bedrijf?

“Op korte termijn betekent een fusie of overname vaak ook een personeelsvermindering, maar als het bedrijf door de lagere kostenbasis betere overlevingskansen heeft, dan zal het later opnieuw kunnen groeien en dus jobs creëren. Als er geen afvloeiingen zijn bij een fusie of overname, is dat veelal een teken dat er ofwel complementariteit is met de andere onderneming, ofwel dat er extra kansen zoals een nieuwe afzetmarkt worden gezien.” “Het is in ieder geval belangrijk dat er een goed sociaal plan wordt onderhandeld, waarbij eerst naar alternatieven wordt gekeken. Dit moet leiden tot maximale werkzekerheid

voor de blijvers. Dat is ook belangrijk voor het bedrijf zelf, want op een cruciaal moment als een fusie of overname is het beter dat je niet vanaf een wit blad moet beginnen. Ervaren werknemers zijn op zo’n moment meer dan ooit een troef.”

WWW.FIBIZPARTNERS.COM

Vicepremier en minister voor Werk, Economie en Consumentenzaken

Welke kansen en risico’s zijn verbonden aan overnames door buitenlandse bedrijven?

“Veel Vlaamse ondernemers kunnen niet rekenen op familiale opvolging en door de vergrijzing zijn er te weinig binnenlandse kandidaat-overnemers. Het belangrijkste voordeel is dat de werkgelegenheid hierdoor op korte termijn verzekerd kan blijven, maar het nadeel is dat het beslissingscentrum naar het buitenland verdwijnt, wat op lange termijn negatieve economische gevolgen kan hebben.”

“Het is dus belangrijk dat we hier oog voor hebben en dat we bedrijven aanmoedigen om in ons land aanwezig te blijven, ook wanneer het beslissingscentrum naar het buitenland verhuist. Net daarom werkt deze federale regering zo hard aan een versterking van de competitiviteit. Via de indexsprong, de loonlastenverlagingen van het compe-

CORPORATE - M&A - TAX

FIBIZ PARTNERS Airport Plaza - MC Square Leonardo Da Vincilaan 19 1831 Diegem +32 2 719 00 31 info@fibizpartners.com

Kris Peeters

Lawyers dedicated to your business WWW.QUORUMLAW.EU ANTWERP OFFICE

BRUSSELS OFFICE

Amerikalei 219, 2000 Antwerp

Culliganlaan 1B, 1831 Diegem

MEDIAPLANET 7

VISIE

Een overname in vijf stappen Peter Meers A-Square

Peter Meers van A-Square verduidelijkt de vijf fases van een overnameproces: “Hoe vroeger de oriëntering, hoe meer tijd voor de voorbereiding en het verkoopbaar en verkoopklaar maken van het bedrijf.”

1. © FOTO: PRIVÉ

Oriënterende fase

“Dit is de fase waarin een zaakvoerder zich begint af te vragen wat hij zal doen bij een overdracht. In de eerste plaats moet hij kiezen tussen een overdracht binnen de familie of het personeel, of een externe verkoop. Vervolgens moet hij beslissen op welke manier hij de overdracht wil organiseren en of het een gedeeltelijke of volledige overdracht zal worden. Tot slot moet de timing worden bepaald.”

2.

Voorbereidende fase

titiviteitspact en de aankomende tax shift, zorgen we ervoor dat de loonkostenhandicap met de buurlanden gedicht wordt. Dat is een overtuigend argument voor buitenlandse ondernemingen om hier te blijven én het is een enorme troefkaart voor onze eigen KMO’s en bedrijven. Bovendien maken we ze zo rendabeler. Wanneer deze dan overgenomen

worden, zullen ze veel meer van hun eigenheid kunnen bewaren dan KMO’s die overgenomen worden op een moment dat het niet goed gaat.”


“Knowledge is of no value unless you put it into practice”

“Hoe vroeger de oriëntering, hoe meer tijd voor de voorbereiding en het verkoopbaar en verkoopklaar maken van het bedrijf. In deze fase gaat men alle elementen optimaliseren, zodat de overdraagbaarheid en dus ook de waarde van het bedrijf worden verhoogd. Bij een familiale overdracht wordt er best een familiecharter opge-

steld, waarin vooraf wordt bepaald hoe de overdracht zal gebeuren. Bij een externe verkoop moeten dan weer heel wat documenten worden voorbereid, waaronder de waardebepaling, een blind profiel dat een stille verkoop toelaat en een uiteindelijk informatiememorandum dat wordt vrijgegeven na het tekenen van een vertrouwelijkheidsovereenkomst.”

3.

Zoektocht naar overnemer

“Dit deel van het proces is erg intensief en enkel nodig bij een externe overdracht. Het vinden van de gepaste verkoper gaat niet enkel over geld, maar ook over gelijklopende visies, mogelijke synergieën en een continuïteit voor het personeel.”

4.

Closing

“Wanneer die ene ‘koper’ is gevonden, moet vervolgens een intentieverklaring worden opgesteld die aanleiding geeft tot een due diligence. Pas daarna kan een definitief contract worden opgemaakt op basis waarvan de aandelen worden overgedragen. Belangrijk hierbij is het waarborgen van de fiscale, financiële en juridische elementen.”

5.

Overdrachtsperiode

“Dit is de overlappende periode tijdens dewelke de uittredende partij de intredende partij zal inwijden in het bedrijf en geleidelijk alle verantwoordelijkheden worden overgedragen. We raden bij A-Square steeds aan om deze periode tot een minimum te beperken.” Joris Hendrickx [email protected]

8


MEDIAPLANET

INSPIRATIE

Cruciale aandachtspunten voor een succesvolle transactie

H

oewel de markt opnieuw erg gunstig is voor fusies en overnames blijken heel wat deals achteraf toch niet zo succesvol. Lieve Creten, Managing Partner Financial Advisory Services bij Deloitte, overloopt enkele vaak terugkerende factoren die een invloed hebben op het succes van overnames.

“Geen enkele transactie is optimaal, maar mits een goede strategie en een uitgewerkt integratieplan kan ze wel worden ‘geoptimaliseerd’”, opent Creten. “Ten eerste verlopen M&A-activiteiten steeds in cycli. Wanneer er veel overnames en fusies zijn, dan vermindert dit de mogelijkheid om optimaal waarde te creëren. Dat is logisch, aangezien veel kandidaat-overnemers met elkaar in concurrentie gaan om een bedrijf over te nemen. De keuze aan ‘goede’ overnametargets is dus beperkter, en daardoor zal ook de mogelijkheid om synergieën te realiseren, verminderen. Men zal zich dan eventueel tevreden moeten stellen met een minder optimale transactie.”

Een koper moet goed voor ogen houden welke grootte van bedrijf het beste past bij zijn groeiplannen. De financieringswijze speelt eveneens een grote rol

Ervaren koper: gestroomlijnde transactie

“Een tweede bepalende factor is het profiel van de overnemer. Het verschil tussen een frequente of een sporadische koper kan een belangrijke impact hebben op het slagen van een overname. Het spreekt voor

Men moet duidelijk stellen welke criteria men zoekt in een target, wat men er maximaal voor wil betalen en wat men eruit wil halen Lieve Creten Managing Partner Financial Advisory Services bĳ Deloitte

zich dat bedrijven die het gewoon zijn om acquisities te doen door hun ervaring ook beter gestroomlijnd en professioneler zijn op dit vlak.” “Alles zal meer gestructureerd verlopen en mogelijke problemen zullen sneller erkend en aangepakt worden in vergelijking met een bedrijf dat dit niet gewoon is. Ook achteraf is deze ervaring een groot voordeel, wanneer de integratie en synergieën in de praktijk moeten worden gebracht. De kosten en tijd die hier inkruipen, worden door onervaren partijen immers vaak onderschat.” Juiste grootte en gebalanceerde financiering

“Ook de grootte van de target is belangrijk. Een koper moet goed voor ogen houden welke grootte van bedrijf het beste past bij zijn groeiplannen. Wanneer men ineens voor een té grote overname gaat, zal het zeer moeilijk worden om de twee entiteiten te integreren en voldoende meerwaarde te halen uit de zware investering”, aldus Creten. “De financieringswijze speelt eveneens een grote rol. Als men cash gebruikt om de transactie te financieren is de cash uiteraard ook weg. Kiest men om te lenen, dan zet dit een druk op het vlak van de terugbetaling. Vanuit onze ervaring bij Deloitte weten we dat transacties die gebalanceerd gefinancierd worden - met voldoende eigen middelen - stabieler zijn, meer kans hebben op slagen en op lange termijn meer waarde creëren.” Overname nooit doel op zich

“Men mag zich zeker niet zomaar laten meeslepen in de huidige M&A-hype. Iedere ondernemer dient te allen tijde voor ogen te houden waarom men een acquisitie wil doen. Het risico is immers reëel dat de prijsvorken stijgen in drukke M&Atijden. Men moet dan goed berekenen welke return men zal krijgen in ruil voor die hogere prijs en duidelijk stellen welke criteria men zoekt in een target, wat men er maximaal voor wil betalen en wat men eruit wil halen.” “Desnoods moet men zich tijdens de transactie terugtrekken wanneer blijkt dat er niet meer wordt voldaan aan de vooropgestelde verwachtingen. Het komt erop neer om steeds objectief te zijn in functie van de strategie en desnoods alternatieve opties te overwegen. Door de tijd heen veranderen de prioriteiten immers onder invloed van het veranderende landschap. Men mag zich niet vastpinnen op één transactie.”

Sporadische koper: grondige voorbereiding

“Een eenmalige of sporadische koper moet goed definiëren wat de rol van M&A zal zijn in zijn groeistrategie en welke kernindicatoren nodig zijn om die groei te realiseren. Men moet zich vervolgens ook houden aan die criteria, anders verliest men zijn focus”, zegt Creten. “Het loont bovendien om zelf proactief een programma op te zetten waarbij men door systematische screening en analyses al targets identificeert die voldoen aan de criteria en waarmee desgewenst gesprekken kunnen worden aangeknoopt. De identificatie van de synergieën, alsook de realisatie ervan zullen dan gemakkelijker verlopen.”

Het verschil tussen een frequente of een sporadische koper kan een belangrijke impact hebben op het slagen van een overname Risico’s en financiële return

“Indien men een zeer groot target voor ogen heeft, moet men goed afwegen wat de risico’s zijn. Stel dat men bijvoorbeeld een grote sectorgenoot wil overnemen, is het dan mogelijk dat de klanten weg zullen blijven omdat ze vrezen voor een te sterke machtspositie en concentratie? Verder kunnen culturele verschillen tussen beide bedrijven ervoor zorgen dat een deel van het personeel vertrekt. Deze scenario’s wegen uiteraard op het succes van de transactie. Een weloverwogen integratieplan waarbij deze risico’s zo veel mogelijk afgedekt worden, is daarom noodzakelijk.” “Tot slot moet men goed overwegen welke financiële return men verwacht van de transactie, zowel op korte, middellange als lange termijn. Daarop moet men dan zijn financiering afstemmen. Er zullen bijvoorbeeld vaak nog heel wat integratiekosten nodig zijn om de synergieën te realiseren”, besluit Creten.


MEDIAPLANET


9

INSPIRATIE

Frank De Langhe De Langhe Advocaten

Een bedrijfsleider kan met ‘pensioen’ gaan, terwijl hij als aandeelhouder toch een gevulde portefeuille houdt en deze blijft uitbouwen Luc Schets, Elly Simons en Philippe Rooseleer van Fibiz Partners: “Bĳ een MBI neemt een buitenstaander de onderneming over, bĳ een MBO is dat een manager van de onderneming.” FOTO: FIBIZ PARTNERS

Wanneer een MBI of MBO ?

M

anagement Buy-Ins (MBI’s) en Management Buy-Outs (MBO’s) maken vaak deel uit van de verkoop of de groeifinanciering van een bedrijf. Een goed managementteam is immers één van de belangrijkste criteria van investeringsfondsen. Philippe Rooseleer van Fibiz Partners legt uit. Wat is het verschil tussen een Management Buy-In en een Management Buy-Out?

“Het verschil is dat in het eerste geval een buitenstaander en in het tweede geval een manager van de onderneming overneemt. Ze zijn beiden ideaal voor een gedeeltelijke of geleidelijke overdracht en kunnen relatief snel en eenvoudig worden uitgevoerd. Indien het bestaande management de nodige competenties heeft en bovendien interesse heeft in een MBO, dan is dit de voor de hand liggende keuze. Wanneer dat niet het geval is, kan er voor een externe manager geopteerd worden. Een MBO-kandidaat kent de organisatie en de business als geen ander en waarborgt daarmee de continuiteit. Daar staat tegenover dat de MBI-er met zijn nieuwe visie belangrijke verbeteringen kan aanbrengen. Nieuwe invloeden van externen kunnen de bestaande organisatie een boost geven.” Waarop moet men letten om risico’s te vermijden?

“Ten eerste moet men via een professionele screening een kandidaat kiezen die de juiste kennis, ondernemerservaring en drive bezit. Verder voorkomt een grondige bedrijfsanalyse vervelende verrassingen tijdens of na de overname. Zowel het financiële, fiscale, juridische als technische aspect moeten daarbij worden uitgespit. Via een flexibele financiële constructie kan men genoeg ‘ademruimte’ inbouwen voor wanneer de resultaten tegenvallen. Een MBI-er moet verder de continuïteit verzekeren door de relatie met de belangrijkste klanten, leveranciers en het personeel aan te halen, en zich eventueel door de huidige eigenaar of een specialist laten begeleiden tijdens de transitie.” Joris Hendrickx [email protected]

We realiseren discreet

kennis van zaken overdracht van familiale bedrijven

en met

aan geschikte partijen in binnen-

en buitenland.

MNA nv Ter Reigerie 11/1 - 8800 Roeselare T. +32(0)51 20 70 16 - M. +32(0)475 352 452 [email protected] - www.mna.be

Het alternatief voor een bedrijfsverkoop

V

eel ondernemers van de babyboomgeneratie naderen hun pensioen en denken daarbij haast automatisch aan de verkoop van hun KMO. Deze Vlaamse reflex tot verkopen is echter jammer, volgens Frank De Langhe van De Langhe Advocaten. Welke alternatief voor een bedrijfsverkoop ziet u?

“Een alternatief zou zijn om na te denken over een herfinanciering, waarbij een deel van dat verworven kapitaal privé kan worden geparkeerd, maar de ondernemer de aandelen van zijn bedrijf kan behouden. Het dagelijkse management kan dan worden overgenomen door een extern managementteam dat het bedrijf verder laat groeien. In de Angelsaksische wereld is deze werkwijze al langer ingeburgerd, maar in Vlaanderen is deze eerder zeldzaam.” Wat is de reden hiervoor?

“Vermoedelijk heeft dit te maken met het feit dat veel Vlaamse ondernemers hun zelf opgebouwde bedrijf steeds strak onder controle hebben gehouden, en die leiderspositie dan niet graag afstaan of niet willen aanvaarden dat iemand anders het beter zou kunnen doen. Voor grotere ondernemingen ligt dit anders, omdat er daar vaak wel al een onderscheid is tussen de Raad

van Bestuur en het operationele management. Bij hen zijn de regels van corporate governance vaak reeds ingeburgerd, en is het dus een minder grote stap om een extern management binnen te halen en zo de continuïteit te verzekeren.” Wat zijn de voordelen ten opzichte van een volledige verkoop?

“Ten eerste is het beter voor onze economie, want zo blijft het bedrijf tenminste in Belgische handen. Vaak gebeurt een verkoop immers aan buitenlandse partijen. Voor de bedrijfsleider is het grote voordeel dat hij met ‘pensioen’ kan gaan, terwijl hij als aandeelhouder toch een gevulde portefeuille houdt én deze blijft uitbouwen indien het bedrijf onder het nieuwe management groeit.” “Wanneer men zou verkopen, ontvangt men onmiddellijk wel heel wat cash, maar een vaststelling is dat de meesten opnieuw gaan investeren in diverse bedrijven in de hoop er een meerwaarde op te realiseren. Vaak gebeurt dit in een business die men niet of minder kent. En dan heeft men vaak spijt dat men dit niet gewoon heeft gedaan in het bedrijf dat men zelf heeft opgebouwd, en nog belangrijker, dat men door en door kent.” Joris Hendrickx [email protected]

10


MEDIAPLANET

EXPERTISE

Marleen Celen Directeur Private Wealth Management bĳ ABN AMRO België

Uiteraard zijn een boekhouder of revisor alvast zeer nuttige steunpunten, maar je neemt best ook een specialist in de arm die vooruitkijkt. Je verkoopt immers potentiële groei aan de overnemer

“Gespecialiseerd vermogensadvies maakt het verschil” Het beheer van het vermogen is steeds een zaak van maatwerk, en dat vraagt om een doordachte aanpak. Net daarom is het zo belangrijk om je voor, tijdens en na de verkoop van je bedrijf te laten begeleiden door een gespecialiseerde partner. Marleen Celen, Directeur Private Wealth Management bij ABN AMRO België, legt uit.

“Ten derde zijn veel bedrijven erg salesgericht. Maar ‘omzet’ of ‘handelsfonds’ is zelden het enige criterium voor een koper. Een goede kijk op kosten en bewezen managementprocessen zijn minstens even belangrijk. Na de recente crisis kijken kopers nog veel kritischer naar de duurzaamheid van het model en het concept achter de cijfers.”

“Een optimale vermogensstrategie begint alvast voor en tijdens de overname zelf. Er zijn drie grote uitdagingen waar men op moet letten. De eerste betreft ‘governance’ of goed bestuur. Vaak worden familiebedrijven te sterk geleid door één bedrijfsleider die tegelijk bestuurder en aandeelhouder is, en alle kennis bij zich heeft. Een koper daarentegen is ook op zoek naar een onafhankelijke partij die een vlotte transfer van kennis mogelijk maakt. Onvervangbaar komt in de context van een bedrijfsovername neer op onverkoopbaar”, zegt Celen. “Een tweede uitdaging is dat het financiële en legale huishouden van heel wat bedrijven vaak nog niet voldoende op orde is. Kopers hechten hier echter veel waarde aan: na een ondertekening van de grote overnameprincipes en voorwaarden volgt een diepgaande due diligence. Die verloopt minstens even kritisch als de ondertekening zelf.”

“Een bijkomende uitdaging betreft het zoeken naar gespecialiseerd advies. Uiteraard zijn een boekhouder of revisor alvast zeer nuttige steunpunten, maar je neemt best ook een specialist in de arm die vooruitkijkt. Je verkoopt immers potentiële groei aan de overnemer”, aldus Celen. “Iedere verkoper is uniek. We vinden het dus belangrijk om een duurzame relatie aan te gaan door een advies en een begeleiding op maat op te stellen. Een klant kan door een sparringpartner en trusted advisor zoals ABN AMRO op meerdere vlakken worden begeleid, bijvoorbeeld over de fiscale en juridische gevolgen van een verkoop.”

Bij een overname verkoopt men hoop op potentiële groei

Klassieke valkuilen na de overname

Celen: “Stel dat men bij een familiale overdracht de aandelen van het bedrijf aan één kind geeft, terwijl het andere een equivalent in cash krijgt. Wanneer de ouders dit niet goed hebben gepland, kan er een discussie ontstaan

indien het bedrijf intussen verder in waarde is gegroeid. Wij behoeden onze klanten voor dit soort valkuilen en stellen oplossingen voor die op lange termijn een goed evenwicht bewaren. De kinderen van de bedrijfsleider kunnen overigens via programma’s en seminaries worden begeleid in het verstandig beheren van hun vermogen.” “Onderschat ook niet de emotionele kant van de verkoop van het bedrijf waar men zijn hele leven met hart en ziel in heeft gewerkt. Tijdens de overname heeft de verkoper vaak niet de tijd om al na te denken over wat te doen na de verkoop. Men moet zich dus voldoende bezinnen over deze nieuwe levensfase.” Voor iedere aspiratie een oplossing op maat

Celen: “Een partner kan samen met de klant in kaart brengen of er extra inkomsten moeten worden gegenereerd, of kapitaalbehoud belangrijk is dan wel vermogensgroei, of er op korte tijd grote uitgaven gepland zijn zoals de aankoop van een tweede verblijf, enz. Misschien is er ook nood aan vermogensplanning naar de volgende generatie toe. Een gespecialiseerd team, bestaande uit een coördinerende private banker en verschillende specialisten (bijvoorbeeld een estate planner, een kredietspecialist, een vermogensadviseur), kan helpen om tot een optimale oplossing te komen.”

Eens ondernemer, altijd ondernemer

“Indien men zich klaar voelt om een deel van zijn vermogen te beleggen, dan kan men zijn vermogen laten beheren door de bank (discretionair vermogensbeheer) of zich intensief of sporadisch laten adviseren terwijl men zelf de touwtjes in handen houdt. Best kiest men dan voor een partner met een ruim productengamma, een open architectuur, een transparante kostenstructuur en toegang tot interessante exclusieve fondsen. Binnen het discretionair vermogensbeheer merken we alvast een toenemende interesse voor het duurzame productengamma.” “We merken tot slot dat bij heel wat klanten de leuze geldt: ‘Eens een ondernemer, altijd een ondernemer’. Deze klanten blijven heel hun leven geïntrigeerd door het ondernemerschap. Ze willen actief betrokken blijven in het bedrijfsleven, ook na het overlaten van het eigen bedrijf. Dit kan door bijvoorbeeld kennis ter beschikking te stellen aan andere bedrijven en het nemen van een gedeeltelijke participatie, al dan niet via direct investment. Een partner kan ook hier een belangrijke rol spelen door hen in contact te brengen met ondernemers die op zoek zijn naar investeerders”, besluit Celen.


MEDIAPLANET


11

EXPERTISE VISIE

Kristo van Holsbeeck Merger & Acquisition Specialist bĳ MNA

3 verklaringen voor stijging aantal overnames Het afgelopen jaar is het aantal bedrijfsovernames spectaculair gestegen ten opzichte van de voorgaande jaren. Kristo van Holsbeeck, Merger & Acquisition Specialist bij MNA, zet de redenen hiervoor op een rij.

1.

Einde economische crisis

“Tijdens de economische crisis waren bedrijven vooral bezig met herstructureringen en kostenbesparingen. Investeringen vielen stil en onze economie kwam in een negatieve spiraal terecht. Er werd niet meer gedacht aan overnames, en bedrijfseigenaars stelden de verkoop van hun bedrijf tijdelijk uit. Vandaag is de ergste fase van de crisis voorbij, zijn de herstructureringen achter de rug en hebben ondernemers weer cash opgebouwd. Hierdoor denken ze opnieuw aan uitbreiding en dus aan overnames. Bovendien zijn de vroegere lage waarderingen van over te nemen bedrijven snel weer aan het stijgen.”

2.

Soepele monetaire politiek Europa

“De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de rentevoeten tegenover de banken stelselmatig verlaagd. Dit maakt leningen voor overname van ondernemingen goedkoper. Anderzijds zorgt het voor een daling van spaardeposito’s, wat bedrijven ook weer aanspoort om dit geld op overnames in te zetten. Bovendien koopt de ECB met haar ‘bazooka’ maandelijks 60 miljard euro aan obligaties op. Hierdoor komt er nog meer geld ter beschikking van overheden en banken, die vervolgens op zoek gaan naar projecten om te financieren. Er wordt bijgevolg meer geïnvesteerd en geleend.”

3.

Dalende koers euro

“Een lagere euro betekent voor bedrijven in de EU een concurrentieel voordeel omdat ze hun producten goedkoper kunnen uitvoeren. Hetzelfde geldt voor over te nemen bedrijven. Groepen van buiten Europa hebben dus meer interesse in Europese bedrijven. Het kapitaal dat zo naar Europese ondernemers vloeit, zorgt vervolgens voor nieuwe investeringen en overnames.”

“Verplicht opvolgingsplan en herinvestering kapitaal”

E

r is heel wat discussie rond de organisatie van overnames en de meerwaarde die daaruit voortvloeit. We vragen uitleg aan Michel Hendrickx, eigenaar van H&S & Partners. Veel pensionerende bedrijfsleiders van de babyboomgeneratie wachten te lang om hun bedrijf over te laten. Wat is uw visie hierop?

Een ex-bedrijfsleider zou zijn kapitaal deels verplicht moeten beleggen in jonge Belgische bedrijven Michel Hendrickx H&S & Partners

“Bedrijfsleiders spelen hierdoor met de toekomst van de werknemers en hun gezin. We merken bij H&S & Partners vaak dat gezonde KMO’s met groeipotentieel verdwijnen, terwijl ze eigenlijk hadden kunnen worden voortgezet. Als een nieuwe eigenaar echter tijdig zou kunnen overnemen en investeren in het bedrijf, dan zou deze werkgelegenheid kunnen worden gered. Een tijdige overdracht van verantwoordlijkheden is positief voor de waardering van zowel het bedrijf als de personeelsleden die zich willen opwerken binnen dat bedrijf. Bovendien moet men naar zijn bedrijf durven te kijken vanuit het standpunt van potentiële kopers om te weten wat voor hen waardevol is en wat net niet.” “Er zou voor pensionerende bedrijfsleiders en eigenaars met bedrijven van een minimale grootte een verplichting moeten komen om een opvolgingsplan en een professionele waardering op te stellen. Daarbij worden alle aspecten van

de opvolging nauwkeurig beschreven en ter beschikking gesteld van de toekomstige overnemer.” Wat vindt u van het idee achter de meerwaardebelasting na verkoop?

“Er zijn alternatieven. Zo zou een ex-bedrijfsleider zijn kapitaal deels verplicht moeten beleggen in jonge Belgische bedrijven. Veel jonge bedrijven hebben een gebrek aan geld omdat ze relatief klein zijn en dus geen prooi zijn voor venture kapitalisten. Op deze manier kan de ex-bedrijfsleider een meerwaarde realiseren op zijn kapitaal en terwijl toch ook onze economie stimuleren. Deze bijdrage zou in verhouding kunnen staan met de vennootschapsbelasting van 33,99%. Daarbij krijgt hij de keuze: ofwel investeert hij dat bedrag op korte termijn in nieuwe ondernemingen, ofwel betaalt hij de belasting.” “Een bijkomend voordeel is dat er zo een afhankelijkheid ontstaat tussen de exbedrijfsleider en het jonge bedrijf, waarbij die eerste ook zijn kennis ter beschikking kan stellen om het bedrijf te laten groeien en zo een meerwaarde te realiseren voor zichzelf.”


Vennootschapsrecht / M&A Handelsrecht Vermogensplanning Arbeidsrecht Bouwrecht Stedenbouw en Milieu Insolventierecht Incasso Bank- en financieel recht Intellectuele eigendomsrecht

Trusted Guides

UW GIDS IN EEN JURIDISCH LABYRINT KANTOOR HASSELT Spoorwegstraat 105, 3500 Hasselt ) tel. 011/260.220 7 fax : 011/260.221  [email protected] KANTOOR KORTRIJK Doorniksewijk 66, 8500 Kortrijk ) tel. 056/268.383 7 fax : 056/225.410  [email protected] KANTOOR GENT

De overdracht van uw onderneming .... het werk van specialisten!

Veerstraat 21, 9031 Gent ) tel. 09/233.37.77 7 fax : 056/22.54.10  [email protected]

www.odigo.eu

www.a-square.be

Overname door derden MBO / MBI Familiale overdracht Professioneel advies op maat Menselijk en Confidentieel 0476 87 87 46

[email protected]

Today’s world is changing faster than ever before. Companies need to respond to their changing customer and competitor landscape through digital transformation. Learning how to use data to predict what their customers want tomorrow, and how to protect themselves against the cyber threats of today. Businesses need to be agile. Embrace intuition and drive continuous innovation. The future belongs to those who are preparing for tomorrow, today. Discover inspiring stories on our website.

TomorrowIsToday.be

Accountants, Belastingconsulenten & Bedrijfsrevisoren August de Boeckstraat 1 bus 5 B-9100 Sint-Niklaas T: +32 (0)3 780 98 80 F: +32 (0)3 780 98 99 [email protected] www.deneef.be

Tania De Neef Accountant - Bedrijfsrevisor

[email protected] +32 (0)3 780.98.86

Willy De Neef Bedrijfsrevisor

[email protected] +32 (0)3 780.98.80

Els Van Hecke Stagiair Accountant - Belastingconsulent

[email protected] +32 (0)3 780.98.80

Onaf hankelijk lid van CPA Associates International, wereldwijd netwerk.

Uw partner voor audit, accountancy en belastingadvies Jarenlange professionele ervaring, overnameaudits, overname technieken en het begeleiden van bedrijfsovernames.

deneef.be

Dit dossier wordt gepubliceerd door Mediaplanet en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Trends

Recommend Documents