De Pro Deo Planner: “financieel inzicht & overzicht voor iedereen”
Achtergrond – De Stichting Pro Deo Planner biedt inzicht in de eigen financiële situatie aan ‘iedereen’ • In ons dagelijks werk komen wij veel mensen tegen met complexe en uitdagende financiële situaties. De meeste weten wel dat ze ‘iets’ zouden moeten doen, maar maken zich vooralsnog niet echt druk. TV programma’s of andere invloeden creëren hooguit onrust. • De adviesmarkt beweegt zich steeds meer richting hoogwaardige, integrale advisering. Daarbij hoort een uurtarief in overeenstemming met deze kwaliteit. Een grote groep consumenten is niet in staat om de kosten voor onafhankelijk financieel advies te betalen. • Mede daarom verschijnen er ook steeds meer digitale platforms. Consumenten kunnen, door een groot deel van het werk zelf te doen (zoals het invullen van gegevens), advieskosten terugdringen. • (Uit onderzoek) Het blijkt echter, dat mensen dit niet daadwerkelijk doen. Er ontstaat zo een kloof tussen de mensen met geld én financiële interesse enerzijds en de (grote massa van) mensen zonder geld of interesse anderzijds. • Deze laatste groep bevat ook relatief veel nijpende gevallen, van mensen met een woekerpolis, huis-onder-water, echtscheiding, beperkte inkomens en vermogensposities, etc. • Daarom hebben we vanuit de praktijk het concept van de Pro Deo Planner ontwikkeld. Deze dienst biedt de stichting aan via ‘derden organisaties’, zoals vakbonden, patiëntenverenigingen en andere belangenbehartigers. Daarbij is de Amerikaanse Foundation for Pro Bono Financial Planning ons voorbeeld. • De Pro Deo Planner biedt aan ‘iedereen’ inzicht en grip op de financiële, fiscale en juridische situatie. Daarmee vergroot ze het vertrouwen in de financiële branche en de persoonlijke zelfredzaamheid bij de consumenten. • Hiermee heeft de Pro Deo Planner meerwaarde voor álle stakeholders, te weten: - De consument krijgt inzicht in en grip op zijn risico’s, de consequenties en het mogelijke mitigatie-proces - Derden organisaties vergroten hun meerwaarde en bieden een zeer welkome extra dienst aan hun leden - (Semi) overheidsinstanties werken samen met marktpartijen aan het verbeteren van het financieel bewustzijn van de consument - Donateurs zoals verzekeraars en banken vullen het credo ‘klant centraal’ daadwerkelijk in en creëren allerlei mogelijkheden én een enorme reputatieverbetering - De FFP verbetert de bekendheid van het vak financieel planner • Dit document zet het concept uiteen en beschrijft het proces en een plan van aanpak.
De aanleiding van de Pro Deo Planner komt uit de praktijk “Jan van der Wel is buschauffeur in Groningen” • Jan is 59 jaar. Hij rijdt al 30 jaar op de bus. Daarvoor was hij als Unifil soldaat in Libanon. • Jan is gescheiden, woont op een klein flatje in een buitenwijk van Groningen en heeft één zoon. • Zijn zoon is marinier in het Nederlandse leger. • Jan relativeert het hele leven en heeft totaal geen interesse in financiën of aanverwante onderwerpen. Hij maakt zich er ook niet druk over. Post van dat soort bedrijven gaat ongeopend de oud-papier bak in. • Voor financiële onderwerpen vertrouwt hij 100% op zijn adviseur, waar hij al tientallen jaren komt. • … en Jan heeft een beleggingspolis volgens een neutraal beleggingsprofiel. Deze polis zal aan het einde van de looptijd ongeveer €7.800 opleveren, volgens de prognose uit 2014 van de verzekeraar. Het doelkapitaal was feitelijk €82.500. Jan heeft geen spaargeld en, zeker sinds de scheiding, geen andere manieren om tegen die tijd zijn schuld in te lossen. • Jans woning staat onder water en gezien de noordelijke woningmarkt is de kans gering, dat de woning in de resterende periode nog substantieel in waarde zal stijgen. Kortom: Jan heeft een probleem: - Financieel wordt het bijzonder lastig - Emotioneel interesseren deze onderwerpen hem niets Voor deze mensen kunnen wij als Pro Deo Planner echt een wereld van verschil betekenen!
De Stichting Pro Deo Planner stelt financiële planning puur vanuit consumentenbelang aan iedereen beschikbaar • Om de Pro Deo Planner onpartijdig en efficiënt te organiseren is de Stichting Pro Deo Planner opgezet. • De doelstelling van deze stichting is “het bevorderen van grip, inzicht en vertrouwen in de eigen financiële huishouding voor alle consumenten van Nederland; het verrichten van alle activiteiten, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.” • Het eerste bestuur bestaat uit: - Egbert Ludwig FFP (voorzitter) - Theo Andreae MFP (secretaris) - Wim Jansen FFP (penningmeester) - Jan van Lierop MFP (lid) De bijlage bevat bio’s van het bestuur. • Het is de bedoeling in een Raad van Toezicht representanten te verzamelen van alle stakeholders. De Pro Deo Planner streeft na om alle stakeholders van nut te zijn. Om die reden zou een representatief bestuur en een brede Raad van Toezicht passend zijn. Wij nodigen dan ook gaarne representanten uit van de toezichthouders, het ministerie van financiën en de financiële industrie. • Het bestuur van de Stichting zal een claimcode opstellen om onafhankelijkheid te borgen. Hierin zal in ieder geval worden opgenomen het gegeven dat bestuursleden volstrekt onafhankelijk opereren en niet zelfstandig cliënten die vanuit de stichting worden aangedragen zullen adviseren. Genoemde claimcode zal nog nader moeten worden uitgewerkt.
De Pro Deo Planner biedt meerwaarde aan hele doelgroepen. Het is géén (individueel) activatieproces. Beschrijving van de Pro Deo Planner dienstverlening
Wat is het dus niet?
• 1e Doelgroep: consumenten georganiseerd via een belangenbehartigende organisatie, zoals een patiëntenvereniging, een vakbond, een werkgever of een zorgverzekeraar die voldoen aan de hierna genoemde specifieke kenmerken. • 2e Doelgroep: Individuele consumenten geconfronteerd met één of meer van de volgende specifieke kenmerken:
• De Pro Deo Planner is geen alternatief voor bestaande activatieprocessen, zoals die uit de woekerpolis-affaire zijn voortgekomen • Het is geen gestandaardiseerd bulkproces • Het is geen wettelijke vereiste en de voortgang wordt ook niet door een overheidsorgaan gecontroleerd • Het is een vrijwillig initiatief, waar een verzekeraar of bank niet perse aan mee moet doen (zoals wel bij de afhandeling van de woekerpolissen) • Het is geen business model voor de financieel planner!
• Kenmerken - een ‘life event’, met substantiële financiële consequenties, zoals verhoogde kans op arbeidsongeschiktheid of een zeer hoge kans op overlijden op korte termijn - een lastige financiële situatie door (bv) een beleggingsverzekering waarvan de opbrengst bij lange niet het doelkapitaal haalt of een woning ‘onder water’ - en zonder voldoende inkomen, spaargeld of andersoortig vermogen om de kosten voor advies te betalen Kortom: Voor consumenten die financieel advies hard nodig hebben echter zich dit niet financieel kunnen veroorloven. • Doel: Het creëren van bewustwording, bieden van inzicht en overzicht in de situatie en, waar mogelijk, oplossingsrichtingen (vooruitzicht)
De Stichting koppelt consumenten via hun belangenorganisatie aan de financiële planningstheorie en praktijk.
3
4 6
2
1
4 B
7
5
A
Beschrijving proces 1. De belangenbehartigende organisatie (voorbeeld politievakbond ANPV) benadert de Stichting over de Pro Deo Planner dienst. De ANPV organiseert ledenavonden en agendeert daarbij het thema “Inzicht in je financiële huishouding”. Eventueel staan er ook andere onderwerpen op de agenda van de bijeenkomst 2. Dit kan ook andersom, ofwel de Stichting kan zelf het initiatief nemen en een belangenorganisatie ‘tippen’ om hier aandacht aan te geven. Vb: patiëntenverenigingen, vakbonden, etc 3. De leden komen naar de ledenavonden en krijgen financiële educatie, specifiek voor hun doelgroep (dus bv rekening houdend met een CAO) 4. De Stichting werkt samen met de FFP voor het geven van de presentaties en groepsbijeenkomsten 5. De aangesloten leden van de ANPV kunnen na afloop in een één-opéén gesprek krijgen van een financieel planner. Ieder gesprek is gericht op het geven van inzicht en overzicht.. Het is dus geen uitgebreide financiële planning, maar kent een zekere grens. Dienstverlening verloopt zo snel naar relatief grote groepen, relatief gestandaardiseerd 6. Ieder persoonlijk gesprek met een financieel planner alsmede de collectieve informatie sessie evalueert de consument middels een beoordelingsformulier 7. De Stichting faciliteert alles vanuit de donaties, die ze van de overheid en andere donateurs verkrijgt. A. Het is uiteraard altijd mogelijk om uitgebreidere diensten van de financieel planner (of anderen) te betrekken. Dit valt echter buiten de scope van de Stichting. B. Nog in te vullen, maar zeer gewenst: een Raad van Toezicht met daarin ‘alle’ stakeholders (toezichthouders, overheid, NIBUD, financiële dienstverleners). Dit orgaan bewaakt o.a. de onafhankelijkheid en kwaliteit
De voordelen van de werkwijze hebben zich in de (Amerikaanse) praktijk al bewezen. Voordelen
Foundation for pro bono Financial Planning
• De consument daadwerkelijk zelf actief zijn financiële situatie te leren begrijpen én verbeteren was tot nu toe een belangrijke uitdaging. Het werken via belangenorganisaties blijkt daarin (in de VS) bijzonder goed te werken.
• Bestaat al ruim 20 jaar • Van oorsprong een vrijwilligersorganisatie met een (equivalent van) ANBI status • Sinds 12 jaar met een professionele organisatie geleid door Jim Peniston vanuit Atlanta - Dhr Peniston gaat per februari 2016 met pensioen. Hij is zeer behulpzaam in het delen van kennis en helpen van een Nederlandse versie van hun model • Ruim $20 mio aan reserves, waarvan 67% via ‘Wall Street’ organisaties en 33% via particulieren • Sleutel in het succes is de ‘influential board’, bestaande uit mensen van naam en faam. Zij helpen de stichting met promotie en (dus) fondsenwerving • http://www.foundation-finplan.org/
• Het aantal ‘klantcontacten’ en de manier van contact is via het voorgestelde proces goed te controleren. Immers een consument die rechtstreeks de Stichting benadert, wordt naar een belangenvereniging verwezen. • Eerdere contacten tussen consument en planners worden niet doorkruist. Immers daarbij ging het om financiële planning vanwege een individueel ‘life event’ (zoals bv een echtscheiding). De dienst van de stichting speelt in op de gemeenschappelijke problematiek van een groep (bv nalatenschap bij terminale patiënten met jonge kinderen). Het doel daarbij is inzicht en drie gouden tips. Daar ligt ook de grens.
De doelstelling is om voor alle stakeholders van meerwaarde te zijn. Vooraf succesfactoren definiëren, maakt dit meetbaar. • De klant voelt zich geholpen en ervaart inzicht en grip op zijn situatie • Hij krijgt drie ‘gouden tips’ die praktisch toepasbaar zijn • Hij krijgt dit via hem bekende (en vertrouwde) organisaties
• Het FFP ziet het vak van financieel planner breder en beter bekend worden • De PR mogelijkheden van de Pro Deo Planner kan leiden tot meer en actievere leden
• Het bieden van de Pro Deo Planner versterkt de relevantie van ‘derden organisaties’, zoals vakbonden, ouderenbond en patiëntenverenigingen • De stichting neemt de kosten voor deze partijen waar.
• Verbond en NVB stimuleren de reputatie van de branches in positieve zin • De PR mogelijkheden stimuleren ook andere ‘activatieprocessen’
• De overheid, toezichthouders en NIBUD werken samen met marktpartijen aan het oplossen van een maatschappelijk probleem • Via de Raad van Toezicht zit iedereen ‘eersterang’ bij de praktijkervaringen zonder al teveel tijdsinvestering
• Donateurs zoals individuele banken en verzekeraars stellen hun klanten daadwerkelijk centraal, zonder dat ze dat meer dan gewenst budget kost • Het biedt ook kansen om de verhouding met intermediairs te verbeteren. Klanten worden positiever en zetten tips om in actie
Verzekeraar A / Bank B
Kort gezegd … samenvatting • De Pro Deo Planner richt zich op consumenten, die behoefte hebben aan inzicht in hun financiën. Naast ‘algemeen’ inzicht & overzicht krijgen consumenten ook handreikingen, voor concrete versterking van de eigen situatie. • Het is een in onze praktijk ontstane dienst, waarvoor we nu schaalvergroting zoeken. Het voorbeeld uit de Verenigde Staten is daarbij bijzonder behulpzaam (Foundation for Pro Bono Financial Planning) • Distributie verloopt via derden organisaties, zoals vakbonden en patiëntenverenigingen. Dit heeft als voordelen: - Meerwaarde voor deze derden organisaties richting hun achterban - De consument ‘zit al aan tafel’, ofwel de activatievraag is ‘opgelost’ - Procesbewaking • De FFP zorgt voor een database van deelnemende financieel planners door het hele land • Deelnemende adviseurs zetten zich, binnen nadere te bepalen voorwaarden, belangeloos in • Meerwaarde ontstaat voor alle stakeholders - Consumenten krijgen inzicht, overzicht en vooruitzicht - Verzekeraars en Verbond zien de reputatie positief veranderen. De aandacht maakt dat ook andere initiatieven betere resultaten kunnen behalen - Individuele banken en verzekeraars stellen de consument daadwerkelijk centraal - Derden organisaties bieden zeer relevante meerwaarde aan hun achterban - Het FFP creëert aandacht voor het vak van financieel planner • De implementatie kan in 3 maanden gerealiseerd zijn, waarna uitrol via een pilot plaatsvindt. Wij kunnen zelf het project management en de pilot doen.
Over Egbert Ludwig FFP Egbert Ludwig biedt een unieke combinatie van inhoudelijke financiële kennis en commerciële business development. Via LudwigFP werkt hij inmiddels in een netwerk samen met een aantal zeer ervaren specialisten, zoals register accountants, financieel planners en zeer ervaren strategie- en marketingdeskundigen. Door deze samenwerking kan LudwigFP innovatieve diensten in diverse Europese landen ontwikkelen en managen. Cases: • Een innovatieve overlijdensrisicoverzekering voor een verzekeraar in Luxemburg • Verhogen van relevantie door toevoeging van financiële planningsfunctie aan verzekeringsproposities van een grote Nederlandse verzekeraar • Financiële scans voor particulieren – een high level financiële planning als beslisdocument voor verdere acties • Twee pakketten met nabestaandenservices voor een uitvaartverzekeraar – een manier om te concurreren anders dan prijs • Diverse business development en internationalisatieprojecten in Nederland, de UK, Duitsland, Oostenrijk, België en Luxemburg. In het verleden heeft Egbert Ludwig onder andere een direct bank als green field project geïnitieerd en gerealiseerd in Duitsland. Dit gebeurde in nauwe samenwerking met de RvB van het Nederlandse moederbedrijf. Ook heeft hij een aantal internetbedrijven in Duitsland gestart. En de ‘whitelabel’ propositie van een verzekeraar ontwikkeld en opgezet (in Nederland). Hij heeft daarbij veel internationale ervaring opgedaan en op de hoogste niveaus binnen een aantal corporates gefunctioneerd (SNS REAAL, ING Life Luxemburg, Allianz Global).
Over Theo Andreae MFP Theo is vanaf 2007 zelfstandig onafhankelijk financieel planner. Naast zijn eigen adviespraktijk is hij actief als freelance docent voor diverse opleidingsinstituten. Betrokken en bevlogen. Altijd op zoek naar ‘de vraag achter de vraag’. Niet snel genoegen nemend met de standaard antwoorden. Omdat hij het van groot belang vind te weten met wie hij in contact is. Wat iemand motiveert. Wat iemand inspireert. Het vooral en bovenal om de klant moet gaan. Zijn uitgebreide fiscale, financiële en juridische kennis maken hem tot een gedegen planner voor een brede doelgroep. De primaire focus ligt daarbij op ondernemers, maar een groeiend aantal particulieren weet ondertussen ook de weg naar zijn kantoor te vinden. Als financieel planner positioneert hij zich voor zijn cliënten als financieel huisarts en coach. Helpt zijn klanten met veel plezier op weg. En beschouwt het plan als vertrekpunt voor de planning. Daarnaast verricht hij interim werkzaamheden op projectbasis voor diverse opdrachtgevers. Naast zijn eigen onderneming is Theo Andreae maatschappelijk actief en betrokken. Hij is onder andere: - Bestuurslid Stichting Nationaal Kamerorkest - Bestuurslid en initiator Stichting Kolkconcert Voordat hij zich vestigde als zelfstandig onafhankelijk financieel planner was hij als financieel planner en/of pensioenspecialist werkzaam voor een verzekeraar, waar hij ook enige jaren als manager actief is geweest.
Over Wim Jansen FFP Financiële, fiscale en juridische kennis en ervaring is wat Wim Jansen met zijn bedrijf W.J. Jansen Financiële Planning inbrengt. Wim Jansen houdt zich voornamelijk bezig met financiële planning aan de privé zijde van de IB ondernemer, vrije beroeper en directeur aandeelhouder in het kleinbedrijf. Vanuit die praktijk is Wim Jansen zich gaan bezig houden mediation en scheidingsbegeleiding. Scheidingsbegeleiding omvat zowel begeleiding bij de beëindiging van huwelijken als bij beëindiging van zakelijke samenwerkingen. Daarbij komt de behandeling van nalatenschappen, de advisering omtrent het inrichten van testamenten, huwelijks voorwaarden, samenlevingsovereenkomsten. Wim Jansen was o.a. bestuurder bij: • VFFP • Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel • Handel en Industrie Sneek In het verleden heeft Wim Jansen in de financiële sector diverse functies bekleed bij ABN AMRO, zoals… • (management) functies in het binnenlands kantorennet en op het hoofdkantoor • specialist op gebied van financiële planning en bedrijfsopvolging binnen ABN AMRO Private Banking
Over Jan van Lierop MFP “Het inzichtelijk en toegankelijk maken van de financiële toekomst”, dat is mijn missie. Ooit gestart bij Nationale Nederlanden en daar al snel betrokken bij de ontwikkeling van de eerste financiële planningsdiensten. Daarna ben ik van 1994 tot 2001 als mede-eigenaar en onafhankelijk financieel planner werkzaam geweest bij het mooie en nog steeds bestaande advieskantoor Van der Kolk. In die periode zocht ik een oplossing om niet altijd een “oranje advies” te geven. Toen Infa in 1996 met de eerste onafhankelijke financiële planningssoftware AfinPro op de markt kwam, was de keuze snel gemaakt. Vele mooie adviezen en tevreden klanten volgden en de invulling van het vak financiële planning werd voor mij echt mogelijk gemaakt. In 2001 besloot ik deel te gaan nemen in Infa, wat later Figlo is gaan heten. Een mooi avontuur, waarbij IT voor mij niet meer dan een middel was om consumenten en financieel adviseurs dichter bij elkaar te brengen. Met concepten en oplossingen als MijnKluis, EasyPlanning en mijn MFP scriptie “Provisie ontvangen of factuur sturen” waren we al in 2003 onze tijd ver vooruit. Inmiddels is Figlo onderdeel geworden van het Amerikaanse Advicent Solutions en worden de Figlo oplossingen op bijna alle continenten gebruikt. Ik ben trots op wat we met elkaar als Nederlands bedrijf hebben bereikt! Vanaf 2016 ben ik niet langer betrokken bij Figlo en ga ik op weg naar nieuwe leuke uitdagingen. Een frequente bijdrage aan LEF als gastdocent en de realisatie van Pro Deo Planner, zie ik hierbij als mooie kapstok om de missie levend te houden.
