Alles rondom pensioen Gertjan Portman Senior financieel planner
Wat ga ik behandelen
Alles wat rond uw pensionering actueel wordt maar geen pensioen is (Ik heb echter maar een half uurtje)
Wat doe ik, wat doen wij Financiële Planning Pensionering •
Overzicht financiële situatie bij pensionering Overzicht financiële situatie bij arbeidsongeschiktheid en/of overlijden Deeladviezen bij investeringen, vestigingen of associaties Advies over optimalisatie mogelijkheden
•
•
•
8
Nalatenschapsplanning • • • •
Overzicht financiële situatie in geval van overlijden Adviezen rondom besparing erfbelasting Testamentadvies Schenkingsplan
Echtscheiding •
• • • •
Inzicht in de financiële, fiscale en juridische aspecten bij beëindiging van de relatie Opstellen ouderschapsplan Opstellen echtscheidingsconvenant Berekeningen alimentatie Adviezen rondom pensioenverdeling
Wat ga ik behandelen
Alles wat rond uw pensionering actueel wordt maar geen pensioen is 1. Financieel 1.Inkomen 2.Uitgaven 3.Vermogen 2. Overlijden 1.Erfenis 2.Schenkingen
Doelstelling Welke leeftijd?
67 of 65 of 63
?
Inkomensplaatje Bij pensionering Privé vermogen ? Lijfrente (tijdelijk) Inkomen uit arbeid
?
Lijfrente (levenslang) Pensioen AOW
tot 63 jaar
Van 63 tot 66/67 jr
vanaf 66/67 jaar
Wat heeft u nodig Vuistregel 70% van het inkomen = netto 100% incl. AOW
Wat heeft u nodig Vuistregel 70% van het inkomen = netto 100% incl. AOW
ONZIN Wat heeft u nodig en vanaf wanneer
Met welke middelen •AOW •Pensioen •Lijfrente •Lagere lasten/uitgaven •Opgebouwd vermogen
Lijfrente (oud en nieuw regime) Wat doen er mee
• •
Oud regime is vormvrij Nieuw regime aan regels gebonden
Lijfrente oud regime Wat doen er mee
Kapitaalverzekering met lijfrenteclausule Premiebetalende polissen < 16 oktober 1990 Koopsompolissen < 1 januari 1992 Kenmerken Flexibiliteit in lijfrentevorm & begunstigde(n) Ineens uitkeren mogelijk
Lijfrente nieuw regime Wat doen er mee
Gerichte lijfrenteverzekeringen Premiebetalende polissen > 16 oktober 1990 Koopsompolissen > 1 januari 1992 Kenmerken Beperkingen in soorten lijfrenten Uitkering alleen aan verzekeringnemer Uitkering ineens niet mogelijk zonder grote sancties
Eigen woning Wat zijn de opties?
•Eigen woning • wel of niet de hypotheekschuld aflossen/Wet Hillen •Kapitaalverzekering eigen woning en Spaarrekening eigen woning verplichte aflossing •Gewone kapitaalverzekering/spaarhypotheek keuze wel/niet aflossen?
Wet Hillen Hoe werkt dat?
Woning 250.000 Hypotheek 50.000 Eigen woningforfait
rente 4% = 1.500
Fiscaal voordeel 42% (2.000 – 1.500) Netto kosten Inkomsten uit vermogen 50.000 -> 3% Tekort
2.000
210 1.790 1.500 290
Wet Hillen Hoe werkt dat?
Netto kosten Inkomsten uit vermogen 50.000 -> 3% Tekort
1.790 1.500 290
Netto kosten Inkomsten uit vermogen 50.000 -> 3,6%
1.790 1.790 0
Wet Hillen Hoe werkt dat?
Netto kosten Inkomsten uit vermogen 50.000 -> 3,6%
1.790 1.790 0
Bij meer vermogen in box 3 dan 21.000/42.000 vermogensrendementsheffing van 1,2% In dit geval rente minimaal 4,8 (3,6 + 1,2)
Eigen woning Wat zijn de opties?
•Eigen woning • wel of niet de hypotheekschuld aflossen? • Wet Hillen •Kapitaalverzekering eigen woning en Spaarrekening eigen woning verplichte aflossing •Gewone kapitaalverzekering/spaarhypotheek keuze wel/niet aflossen?
Kapitaalverzekering Eigen woning Wat zijn de gevolgen van niet aflossen?
Uitkering kapitaalverzekering
80.000
Kapitaalverzekering Eigen woning Wat zijn de gevolgen van niet aflossen?
Uitkering kapitaalverzekering Rentebestanddeel belast
80.000
Kapitaalverzekering Eigen woning Wat zijn de gevolgen van niet aflossen?
Uitkering kapitaalverzekering
80.000
Rentebestanddeel belast Dat is nog maar de vraag???????????
Kapitaalverzekering Eigen woning Wat zijn de gevolgen van niet aflossen?
Uitkering kapitaalverzekering Som betaalde premies Belast rentebestanddeel
80.000 82.000 NIHIL
Kapitaal en beleggingsverzekeringen Flexibeler dan u denkt
• • •
Deze middelen zijn flexibel in te zetten, maar wel onder bepaalde voorwaarden. Vrijstellingen benutten van fiscaal regime. Uitkering naar voren halen om liquide middelen beschikbaar te hebben bijvoorbeeld bij overbrugging naar AOW.
Vermogen
•
Spaarrekening
•
Beleggingen
Vermogen
•
Spaarrekening
•
Beleggingen
vaste rente/ inflatie bijhouden
Vermogen
•
Spaarrekening
vaste rente/ inflatie bijhouden
•
Beleggingen
horizon in de gaten houden
Vermogen
•
Spaarrekening
vaste rente/ inflatie bijhouden
•
Beleggingen
horizon in de gaten houden beleggingsverzekering
Vermogen
•
Spaarrekening
vaste rente/ inflatie bijhouden
•
Beleggingen
horizon in de gaten houden beleggingsverzekering eigen woning
Vermogen
Nalatenschapplanning Vermogen overdragen? Met hoeveel geld wilt u afscheid nemen? Hoe betaal ik zo min mogelijk erfbelasting.
€ 175.000 ?
Hoe en wanneer uw vermogen overhevelen
Nalatenschapplanning; is afhankelijk van •Huwelijksgoederenregime •Testament •Schenkingsplan Doel 1.Zorgen dat u financieel kunt blijven leven zoals u dat zelf wenst; 2.Vermogen op basis van eigen wensen en op goede manier naar nabestaanden overgaat 3.Besparing door combinatie erf- en schenkbelasting
Wettelijke vererving Voorbeeld Gehuwd in gemeenschap van goederen, vermogen 400.000
Nalatenschap 200.000. Erfgenamen; moeder en 2 kinderen Erfdeel 66.000, geen rentebijschrijving kinderen Gevolg -> 66.000 x 6% x 10 (60 – 65) = 40.000 = fictief vruchtgebruik
Geen rentevergoeding Voorbeeld
Nalatenschap 200.000. Erfgenamen; moeder en 2 kinderen Erfdeel 66.000, geen rentebijschrijving Kind erfdeel 66.000 Af correctie -/- 40.000 Belasting over 26.000
Moeder erfdeel Bij 2x correctie Belasting over
Erfbelasting (totaal) 1e overlijden Erfbelasting 2e overlijden (na 22 jaar)
1.000 23.000
Totaal
24.000
66.000 80.000 146.000
Wel rentevergoeding Voorbeeld 1 Zelfde voorbeeld, nu 6% samengestelde rentebijschrijving Kind erfdeel Af correctie Belasting over
66.000 0 66.000
Moeder erfdeel Geen correctie Belasting over
66.000 0 66.000
LET OP: VORDERING KINDEREN 238.000 x 2 = 476.000 Erfbelasting 1e overlijden Erfbelasting 2e overlijden (na 22 jaar)
9.000 nihil
(23.000)
Totaal
9.000
(24.000)
(1.000)
De werking van een vruchtgebruik testament •Langstlevende verkrijgt het gebruik van de nalatenschap, het zogeheten vruchtgebruik. De kinderen het zogeheten “bloot eigendom”. •Afhankelijk van bepalingen testament behorende bij het vruchtgebruik heeft de langstlevende beschikkingsbevoegdheid over de nalatenschap. Toepassingsgebied •Bij vermogens welke tussen het eerste en tweede overlijden veel in waarde zullen toenemen --> over de waarde-aangroei van bloot naar vol eigendom hoeft bij het tweede overlijden geen erfbelasting meer betaald te worden.
De werking van een vruchtgebruik testament Voorbeeld met woning Woning 600.000, waarde groei 2%, 22 jaar (afgelopen jaren gemiddeld 3%) Vruchtgebruik
Belasting na 1e en 2e overlijden (22 jaar)
€ 20.000
Wettelijk erfrecht
Belasting na 1e en 2e overlijden (22 jaar) Besparing € 116.000
€ 136.000
De details aan de hand van een voorbeeld Dhr. H. Potter: zijn partner: 2 kinderen;
64 jaar 64 jaar 35 jaar en 30 jaar
Gehuwd o.b.v. huwelijkse voorwaarden geen testament
De details aan de hand van een voorbeeld Vermogen Gezamenlijk: Woning Hypotheekschuld
600.000 150.000
450.000 Gemengde effectenportefeuille Bank en spaarrekeningen
50.000 30.000 80.000
Subtotaal Vermogen dhr. H. Potter Totaal vermogen gezamenlijk
530.000 40.000 570.000
De details aan de hand van een voorbeeld Overlijden dhr H. Potter per 01-12-2012 Rekening houden met: Familie bestaande uit man/vrouw en 2 kinderen Statistische overlevingsduur van partner; 10 jaar Gemiddelde vermogensgroei; in dit voorbeeld 2% Vrijstelling van langstlevende; in dit voorbeeld 425.000
Bepaling van de nalatenschap en te betalen erfbelasting Gemeenschap obv periodieke verrekening 530.000 / 2 Eigen vermogen Af: Uitvaartkosten Nalatenschap Erfdeel 1 / 3. ongeveer 97.000 Totaal te betalen erfbelasting na twee overlijdens Bij eerste overlijden 4.000 Bij tweede overlijden 60.000
Totaal
64.000
265.000 40.000 -/-15.000 290.000
Besparen van erfbelasting door middel van een testament
Totale erfbelasting na twee overlijdens: •Wettelijke verdeling •Vruchtgebruik •6% samengestelde rente
64.000
Besparen van erfbelasting door middel van een testament
Totale erfbelasting na twee overlijdens: •Wettelijke verdeling •Vruchtgebruik •6% samengestelde rente
64.000 40.000
Besparen van erfbelasting door middel van een testament
Totale erfbelasting na twee overlijdens: •Wettelijke verdeling •Vruchtgebruik •6% samengestelde rente
64.000 40.000 22.000
Schenkingen ter voorkoming van erfbelasting Welke hoofdvormen van schenkingen zijn er
• • •
Echte schenkingen van geld of goederen Fictieve schenkingen (“papieren” schenking) Tijdelijke verhoogde vrijstelling van € 100.000
Wat zijn de voor- en nadelen? Echte schenken in contanten
Voordelen: • kinderen beschikken direct over liquide middelen • vermogen wordt (deels) belastingvrij overgeheveld • levert de ouders geen verplichtingen op. Zij hebben vrijheid om dit al of niet te doen. Nadeel: • schenking verlaat het vermogen van de ouders en ze kunnen dit niet meer ‘terughalen’ bij de kinderen! TENZIJ • wordt de schenking besteedt conform de wensen van de schenker?
Wat zijn de voor- en nadelen? “papieren” schenkingen Voordelen: • Vermogen blijft beschikbaar voor ouders • Schuld aan de kinderen verlaagt de grondslag van box 3 • Rentebetalingen aan de kinderen is extra vermogensoverheveling van ouders aan kinderen • Hiernaast kan nog ‘cash’ geschonken worden Nadelen: • Ouders zijn verplicht de rente over de schuld aan de kinderen jaarlijks daadwerkelijk te voldoen. Budget problemen in toekomst? • Vordering verhoogt grondslag kinderen in box 3 • Kinderen dienen schenkbelasting te voldoen • Notariskosten
Hoeveel dient men op papier te schenken?
3 jaar een schenking van € 20.000 per kind, 2 kinderen € 40.000 Hiervan wordt € 5.000 (vrijstelling) werkelijk geschonken Papieren schenking dus € 15.000 per kind, totaal € 30.000 Rente 6% per jaar, daadwerkelijk uitbetalen. Na 15 jaar is totaal € 75.000 aan rente betaald Schenkbelasting over de (papieren) schenkingen in totaal € 9.000 Is dit een besparing in geval er sprake is van overlijden bij 80 jaar
Hoeveel dient men op papier te schenken? Zonder schenkingen Vermogen bij leven op 80 jaar: Erfbelasting na overlijden:
500.000 69.000
Met schenkingen Vermogen bij leven op 80 jaar: 305.000 (na rentebetaling € 75.000 en uitbetaling vordering 120.000) Erfbelasting na overlijden Schenkbelasting over schenkingen: Totaal
29.000 9.000 38.000
Totale besparing € 31.000
Tijdelijk verhoogde vrijstelling van € 100.000 Belastingplan 2014 Verhoging van de schenkingsvrijstelling naar € 100.000 • Vrijstelling schenkingen ontvangen van ouders • Vrijstelling schenkingen ontvangen van anderen LET OP: schenking moet worden gebruikt voor de eigen woning Regeling is ingegaan vanaf 1 oktober 2013
Tijdelijk verhoogde vrijstelling van € 100.000 Hoe te gebruiken: • U schenkt aan uw kinderen een bedrag (bijvoorbeeld de uitkering van de levensverzekering) waarmee zij een deel van de hypotheek kunnen aflossen Dit zal in een aantal situaties niet de beste oplossing zijn, want dan blijven uw hypotheeklasten (te) hoog, uw inkomen zal minder zijn vanaf pensionering en u hebt meer vrije tijd.
Tijdelijk verhoogde vrijstelling van € 100.000 Wat vindt u dan van deze: • Uw ouders hebben nog een groot bedrag staan i.v.m. de verkoop van hun woning; • Mochten zij in een verzorgingstehuis wonen c.q. worden opgenomen dan telt dit vermogen mee voor de extra vermogenstoets van 8% (maximale bijdrage AWBZ ruim € 2.100 per maand); • Wanneer zij komen te overlijden wellicht heffing van 10% = € 10.000 of 20% = € 20.000 over deze € 100.000;
Tijdelijk verhoogde vrijstelling van € 100.000
OPLOSSING Ouders (opa en/of oma) schenken deze € 100.000. Voordeel 1
Uw hypotheekbedrag (dus lasten) is lager
Voordeel 1
Verminderd de grondslag voor de AWBZ bijdrage
Voordeel 2
Besparing erfbelasting € 10.000/€ 20.000
Voordeel 3
U kunt de uitkering van de kapitaalverzekering gebruiken voor de leuke zaken tijdens uw pensioen
Vragen?
Bedankt voor uw aandacht
