maart 2012 Deze keer in Tango:
Informatieblad voor het personeel van
Tangent 7.
Onderwijswereld
vecht voor kwaliteit
10.
Sleuteloverdracht
Tangent maakt efficiency
twitteren, bloggen...
bij De Kleine Akkers door
slag door herbeoordeling
dit team organiseerde een
directiewisseling
van processen
geweldige ICT-studiedag
4.
Mindmappen,
12/3 Informatieblad voor het personeel van Tangent
Kort nieuws
Inhoud
2. Van de redactie
3. Kort nieuws
3. Column
4. Wisseling van de wacht voor Kleine Akkers
6. Opgewekt actief blijven
7. Tangent let nog meer op de kleintjes
9. KN: IPAP-partnerverzekering, bouwstart voor St. Caecilia 10. Terugblik op ICT-studiedag 2. Stelaertshoeve's koorklas 1 13. Het toverwoord is samen werking
15.
Versterking in deskundigheid
16. KN: Imagine voor Wichelroede 16. Uitgelicht: Joke, Tiny en Ria van de Toneelzolder
17. KN: Open Dag, Nieuwbouw 18. De passie van Patricia de Laat
19. Personalia 19. Kort nieuws
2
24.
Prikbord
24.
Colofon
Van de redactie Er is lang naar toe gewerkt door Claudia Filippo, Frank Storm, Jan van Esch, Martijn Elesen, Ruud Damen, Milo Bernard, Hans Coninx en Cock Dusée, maar nu zit hun grote klus er op. Ze organiseerden op 1 februari jl. de geslaagde studiedag Onderwijs & ICT. In deze Tango kun je nog even foto's kijken. We hebben niet alleen nuttige, maar ook leuke dingen geleerd! Hierboven een 'Wordle' uit de workshop 'Mediawijsheid'. De werkgroep leverde een knappe prestatie door de organisatie volledig in eigen hand te nemen en gebruik te maken van de multifunctionele accomodatie Symfonie, waar Stelaertshoeve gehuisvest is. Zij bespaarden daarmee bijna de helft van het budget van de vorige studiedagen en plezierden daarmee het College van Bestuur in hoge mate. Dat houdt zich namelijk intensief bezig met het zoeken van manieren om zo effectief mogelijk om te gaan met de middelen die ons ter beschikking staan en tegelijkertijd de hoogst mogelijke kwaliteit te behouden. Op bladzijde 7 bespreekt Charles Dams verwachtingen, kansen en maatregelen die samenhangen met bezuinigingen in het onderwijs. We hebben ook wat te melden over nieuwbouw: de bouw van de Brede School Enschotsebaan, waar basisschool St. Caecilia deel van zal uitmaken, kan eindelijk van start kan gaan. De Kring kreeg ook goed nieuws: er is nog wel een lange weg te gaan, maar nieuwbouw is een stukje dichterbij gekomen. Ook voor De Wildschut wordt nieuwbouw overwogen: dat heeft te maken met dure kozijnen die vroeger dan gepland vervangen moeten worden. Een gedegen bouwkundig rapport moet meer duidelijkheid bieden. Twee van onze scholen hebben in deze periode een nieuwe directeur gekregen. Petra Smit startte op 1 februari als directeur van De Regenboog. Op 1 maart kreeg Roel Paridaans als nieuwe directeur de sleutel van de school van Gérard Massar, die vertrekt bij Tangent. Nog een sollicitatietraject is met succes afgerond: vanaf 1 april maken Anouke Bakx en Doetina van Kelle deel uit van de Raad van Toezicht. Zij stellen zichzelf voor op bladzijde 15. Veel leesplezier! Marijke van Oploo
Voorleesontbijt op peuterspeelzaal Duimelotje Op 18 januari was er weer het startschot van de landelijke voorleesdagen. Dit jaar was het thema: een held. En een held hadden we, namelijk Hendrik van Weelden, teamleider bij de Tilburgse brandweer. We zijn deze morgen gestart met het voorleesontbijt. Hendrik kwam mee-eten en smeerde ook broodjes voor de peuters. Hierna las hij voor uit het boek: 'Snuffie de Brandweerhond'. Ook had hij een echte brandweerslang meegenomen en na het voorlezen mochten de peuters hiermee gaan blussen. Het was een geweldig mooi gezicht en een hele geslaagde morgen. De peuters mochten ook een helm op met een brandweersirene. Na afloop kreeg iedere peuter een mooie kleurplaat en een sticker van de brandweer Tilburg. Voorlezen is op onze peuterspeelzaal een belangrijk item tijdens de daginvulling. Zo proberen we peuters nu al enthousiast te maken voor lezen. Adrie van Beers Basisschool De Cocon krijgt een nieuwe speelplaats In kader van de herstructurering van de wijk Groeseind – Hoefstraat heeft de gemeente het initiatief genomen om de vergroening van de oude binnenstad gestalte te geven. Hiervoor wordt de speelplaats aan de Hoefstraat opnieuw ingericht. De speelplaats bestond vooral uit heel veel stoeptegels. Samen met Buro Blad is een mooi plan gemaakt om de speelplaats aantrekkelijk voor de kinderen te maken en voor ‘groen’ te gaan! Er wordt gewerkt met struiken en bomen, houten palen, een mooi houten klimrek. Met een voetbalveldje, een tafeltennistafel en een basketbalbord is er sportief gezien genoeg uitdaging. Met een grote ballonnenwedstrijd, met als leus: 'De Cocon gaat voor groen!' is de speelplaats geopend door wethouder Marieke Moorman. De school is erg blij met dit initiatief van de gemeente en is heel trots op deze prachtige speelplek voor de kinderen. Hans Coninx De Kring carnavalt! Niet alleen de kinderen, maar ook het team van De Kring vierde op 17 februari enthousiast carnaval op school. Terwijl de jongste kinderen op school een feestje bouwden, gingen de midden- en bovenbouwgroepen naar de sporthal. Daar was een groot carnavalsfeest voor meerdere basisscholen. Frank Storm
Slimstraat 7> De kunst van het 'niet-opvoeden' Dit jaar is het 300 jaar geleden dat in Genève als zoon van een beroemde klokkenmaker Jean-Jacques Rousseau werd geboren. Een verjaardag die, met name voor mensen die zich in welke vorm dan ook bezig houden met de ontwikke ling van kinderen, gevierd moet wor den. Rousseau heeft onze samenleving haar kinderen gegeven en met dat ca deau de visie op kinderen in het alge meen en op opvoeden en onderwijzen in het bijzonder richting gegeven. Om het gedachtegoed van Rousseau te kunnen plaatsen is het handig een paar woorden aan de pedagogischhistorische context van de achttiende eeuw te wijden. Die achttiende eeuw kan op pedago gisch vlak als scharnierpunt in de ge schiedenis worden beschouwd. Het menselijk verstand wordt meer gewaardeerd en mensen worden aan gespoord hun eigen rede te gebruiken. Filosofen en schrijvers propageren kosteloos onderwijs voor alle mensen ongeacht rang of geslacht en verzorgd door de staat en niet door de kerk. In zijn wereldberoemd geworden boek 'Emile ou de l’éducation' (en in zijn eerdere werk 'Julie ou la nouvel le Héloïse') zet Rousseau zijn voor die tijd revolutionaire pedagogische ideeën uiteen. Hoewel het nu anno 2012 soms open deuren lijken, is het de moeite waard om te zoeken naar de essentie van zijn pedagogie en die te spiegelen aan het kindbeeld waar mee wij elke dag onderwijs verzorgen. In de vijf boeken van Emile beschrijft Rousseau de levensloop van een kind vanaf de geboorte tot aan het huwe lijk (!?!). Hij vertrekt bij de fundamen tele stelling: “Alles is goed zoals het uit de handen van de schepper komt, alles raakt bedorven in de handen van de mens”. Een logisch gevolg is dat een kind in de opvoeding moet kunnen 'zijn'. Op voeding deugt voor niets. De kunst bestaat er in 'niet op te voeden'. Rousseau spreekt over 'echte moti vatie' en over het verschil tussen de kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van kennis. Natuurlijk doe ik in een korte column als deze Rousseau tekort. Ik hoop echter dat deze korte inkijk in de visie van een groot denker mensen die dagelijks met kinderen bezig zijn mag inspireren.
< Charles Dams
3
Vertrek van Gérard Massar schept kansen voor Roel Paridaans
Wisseling van wacht voor Kleine Akkers Basisschool De Wichelroede in Udenhout is op 16 februari om 8.00 uur ’s ochtends nog aan het ontwaken. Een enkele ‘vroege’ leerkracht is al op zoek naar de koffie. Achteraan in de gang zie ik adjunct-directeur Roel Paridaans op mij af komen, met hem heb ik op dit vroege tijdstip een afspraak. Voor Roel bij mij gearriveerd is, wordt hij omhelsd door een leerkracht die hem feliciteert met de woorden: “wat ga je nou toch doen?” Ze was blijkbaar nog niet in de gelegenheid geweest om Roel te feliciteren met zijn benoeming als directeur aan Jenaplanschool De Kleine Akkers in Goirle. Ze oogt verrast, geschrokken; blij voor Roel, jammer voor de school. Dit dubbele gevoel zal de rode draad blijken te zijn in het gesprek wat ik op die ochtend heb met Roel én met Gérard Massar, die De Kleine Akkers met ingang van 1 maart 2012 verruilt voor basisschool Christoffel. Hartelijk De ontmoeting tussen de gaande en de komende directeur is hartelijk en warm. Het is duidelijk dat ze elkaar kennen en waarderen. Voor mij als
4
interviewer ontstaat een penibele situatie. Ik heb mijn vragen, maar de twee heren hebben elkaar, raken druk gesticulerend met elkaar aan de praat, en lijken nauwelijks notie te hebben van mijn aanwezigheid. Als ik toch weet in te haken, loopt het gesprek op rolletjes. Roel vertelt dat hij zich langzaam begint te realiseren wat hij achterlaat. Als Lio-er op de Wichelroede begonnen, is hij er de afgelopen 15 jaar niet meer weg geweest. Hij heeft een belangrijk deel van de ontwikkeling van de school niet alleen meegemaakt, maar ook mee vormgegeven. Snelheid Hij vertelt dat het nieuws op zich nog niet de meeste impact had op de Wichelroede, van de snelheid waarmee een en ander geschiedde is een aantal mensen wel geschrokken.
“Het is raar als je aan het begin van een schooljaar begint met groep 8, met de bedoeling aan het eind van het jaar afscheid van ze te nemen, en nu nemen zij halverwege het schooljaar afscheid van jou”. Om zowel op de Kleine Akkers zo snel mogelijk een nieuwe directeur te hebben en tegelijkertijd de Wichelroede de tijd te geven om een stevige opvolger voor Roel in groep 8 te vinden, gaat Roel voorlopig twee dagen in de week naar Goirle en twee dagen naar Udenhout Gérard bevestigt, ondanks dat hij al langer aan het idee van vertrekken op de Kleine Akkers heeft kunnen wennen, dat dubbele gevoel. Voornemens gerealiseerd “Ik heb op de Kleine Akkers 9 jaar met enorm veel plezier gewerkt. Het is mijn school, met mijn personeel, mijn leerlingen en mijn ouders. Dat achter te moeten laten gaat mij aan het hart. Toen ik in Goirle begon had ik drie voornemens. Ten eerste moest de school inspectieproof worden, er moest een nieuw gebouw komen én ik vond dat ik moest proberen de school bij een grotere stichting onder te brengen. Die zaken zijn gerealiseerd. De overstap naar de Christoffelschool is een perfecte volgende stap in mijn persoonlijke ontwikkeling.” Lachend maakt hij vervolgens aan Roel duidelijk dat er nog uitdagingen genoeg overgebleven zijn. Natuurlijk is een van die uitdagingen het leerling-
aantal van de Kleine Akkers verhogen. Met dit onderwerp wordt het gesprek wat serieuzer van toon. Het is duidelijk dat dit voor Gérard een klus is, die nog niet af is. Er zijn allerlei acties ondernomen, er liggen allerlei plannen en de strategie: ‘ouders zijn onze beste ambassadeurs’, lijkt zijn vruchten af te gaan werpen. De tijd om te oogsten komt er aan en, hoewel hij dat niet met zoveel woorden zegt, meen ik wat spijt in zijn stem te horen dat hij dat als directeur niet meer mee gaat maken. Roel ziet duidelijk dat er kansen liggen. “De voorwaarden lijken me goed, de basispopulatie in Goirle loopt in tegenstelling tot die in de omringende gemeenten niet terug, de school is onderscheidend vanwege haar Jenaplanconcept en haar continurooster. De Kleine Akkers betrekt leerlingen uit een relatief grote regio en er liggen kansen bij de functie als buurtschool.” Op het eerste gezicht lijken de veranderingen voor Roel groter dan die
voor Gérard en het valt ook niet te ontkennen dat je eerste baan als eindverantwoordelijk schoolleider je werk echt een heel andere dimensie geeft. Toch is ook de overstap die Gérard maakt een forse. Van een kleine school in de dorpskern van Goirle, naar een heel grote school (ruim 400 leerlingen) in Tilburg. Een school met een zeer gemêleerd publiek, waar de opdracht luidt: zorg voor continuering! Gérard stapt ook over van Stichting Tangent naar de stichting Xpect Primair. “Ik heb als lid van het directieteam van Tangent en als voorzitter van de beleidsgroep Kwaliteitszorg van Tangent ervaren hoe belangrijk goede collega’s zijn. Ik zal ze missen.” Ambitie Het is duidelijk dat voor beiden ambitie de drijfveer is voor de stap die ze gaan maken. Voor Gérard een logische volgende stap in zijn loopbaan,
voor Roel de bekroning van het feit dat hij 15 jaar al zijn talenten heeft geïnvesteerd in de Wichelroede en in Tangent. “Ik ben ontzettend blij dat ik de kans krijg deze ambitie waar te maken, ik wilde echt heel graag eindverantwoordelijk zijn. Ik ben overigens ook heel blij dat ik bij Tangent blijf. Daar kreeg ik de kans om als LIOstagiaire te starten, opleidingen te volgen en me te ontwikkelen.” Nog even! Zonder dat we het ons realiseerden is de Wichelroede die ochtend om ons heen tot leven gekomen. Het bruist er van de activiteit, dat krijg je op een school waar een deel van het leren buiten de klas plaatsvindt. Het loopt tegen negen uur als dit gesprek ten einde loopt. Gérard en de interviewer schuiven aan voor het directieberaad van Tangent en Roel gaat naar zijn groep 8. Nog even en dan zit hij zelf als directeur bij die vergadering. Charles Dams
Mariëlle is 'duizendpoot' van De Lochtenbergh
Opgewekt actief blijven! Mariëlle van de Plas ontvangt mij in het sfeervolle klaslokaal van groep 5b, haar domein voor die maandag. Morgen is het anders en de dag erna ook weer, en de rest van de week… Een gesprekje tijdens de kerstviering is de aanleiding voor mijn bezoek. In ’t Plein stond toen tegenover mij een leerkracht die met vrolijke lichtjes in haar ogen opsomde welke functies en taken ze op school heeft. "Je bent een duizendpoot," verzuchtte ik. Ze beaamde het; beschouwde mijn opmerking gelukkig als een compliment. In mei 2011 is Mariëlle afgestudeerd aan de PABO te Tilburg. Meteen daarna is ze her en der invalwerk gaan doen. Tegelijk is ze gaan solliciteren. Juist toen ze dacht dat ze na de zomervakantie werkeloos zou zijn, kwam er een plekje vrij op De Loch-
5
tenbergh. Ze mocht van maandag tot en met woensdag gaatjes opvullen, zoals ze het zelf formuleert. Jammer genoeg moest ze aan het werk op payrollbasis. Met payroll besteedt Stichting Tangent het werkgeverschap volledig uit. Mariëlle valt dus buiten de
formatie. Als er op De Lochtenbergh een plekje vrij komt, treedt eerst het mobiliteitsplan in werking, pas daarna maakt Mariëlle een kans. "Eigenlijk ben ik een soort uitzendkracht," zucht ze een beetje aangeslagen. Maar ze straalt meteen weer als ze
5
Op vrijdagochtend geeft ze nogmaals algemene ondersteuning en op vrijdagmiddag begeleidt ze voor de tweede keer in de week leerlingen van groep 6 buiten de klas. Als ze klaar is met de rapportage en even naar buiten kijkt, merkt ze dat het weekend staat te trappelen van ongeduld.
me vertelt dat ze vanaf 1 december 2011 fulltime aan het werk is en dat ze tot het einde van het schooljaar op De Lochtenbergh mag blijven. De interne begeleidster is namelijk met pensioen gegaan en de remedial teacher wilde haar taken graag voor een deel overnemen. Een leerkracht is toen parttime remedial teacher geworden. Het gevolg van deze didactische dominorace was, dat voor Mariëlle een extra plekje als groepsleerkracht vrij kwam. "Snap je het nog?" vraagt ze lachend. De week doornemen, deel 1 Op maandag heeft Mariëlle de hele dag groep 5b. Dat vindt ze heerlijk, omdat ze de week kan starten met het gevoel een ‘eigen’ groep te hebben. Ook de leeftijdsfase van de kinderen spreekt haar aan. "Ze reageren heel spontaan en zijn nog overal voor te vinden", vertrouwt ze me toe. Dinsdagochtend geeft ze ondersteuning in groep 6. Ze neemt AVI- en DMT-toetsen af en helpt individuele leerlingen met rekenen. Groep 6 is een grote groep en de hulp van Mariëlle komt dan ook als geroepen. De week doornemen, deel 2 Dinsdagmiddag vinden we Mariëlle terug in groep 1/2f. Dat is de instroomgroep. Die middag neemt ze
6
over van de leerkracht die remedial teaching is gaan doen. Na school moet ze met de leerkracht van groep 6 het programma voor woensdag doorspreken. Op die dag heeft hij namelijk vrij en Mariëlle vervangt hem. Ze werkt dan intensief samen met een onderwijsassistent. Op donderdagochtend geeft Mariëlle algemene ondersteuning. Ze geeft bijvoorbeeld extra lessen begrijpend lezen aan enkele leerlingen van groep 8 die het moeilijk vinden de structuur van een tekst te doorgronden of ze legt de staartdelingen nog een keer uit, en nog een keer… De aanvragen voor deze ondersteuning komen binnen bij de remedial teacher. Die maakt een afweging tussen problemen die zij zelf aan moet pakken en die in het postvakje van Mariëlle terecht komen. De handelingsplannen worden door de remedial teacher gemaakt. Mariëlle rapporteert aan haar en aan de klassenleerkracht. Zij is dus als het ware in dienst van de remedial teacher en neemt vooral het praktische onderwijskundige werk van haar over. De week doornemen, deel 3 Waar zijn we gebleven? Bij de donderdagmiddag. Dat is bekend terrein, want Mariëlle vindt zichzelf weer terug in groep 1/2f.
Organiseren en voorbereiden Toen Mariëlle begon op De Lochtenbergh maakte ze pittige, lange dagen. De startende leerkracht die ze toen nog was, kreeg heel wat te verwerken, maar gaandeweg kon ze haar bezigheden steeds beter organiseren in dossiermappen en computerprogramma’s. Toch sluit ze de deur van de school zelden vóór half zes ’s avonds achter zich. Ook neemt ze regelmatig werk mee naar huis. Bovendien sluipen in het weekend ongemerkt uurtjes voor school naar binnen. "Ik ben heel erg van het voorbereiden," zegt ze alsof ze me een lang gekoesterd geheim toevertrouwt. "Maar het lukt me steeds beter om af te bakenen." En toen was er vrije tijd Mariëlle volgt gitaarlessen bij Factorium. "Ik wil de juf met de gitaar worden, liedjes zingen en begeleiden," vertelt ze. "Met een gitaar ben je mobiel, je kunt door de klas lopen en snel contact maken met de kinderen." Als ze flink wat onderwijservaring opgedaan heeft, wil ze de HBO-master Special Educational Needs (SEN) gaan volgen. Bij deze tweejarige opleiding wordt theoretisch en praktisch ingegaan op concrete vragen en uitdagingen uit de werksituatie. Ook moet er onderzoek gedaan worden in de eigen onderwijspraktijk. "Ik zal me blijven ontwikkelen," is de conclusie van Mariëlle. De nabije toekomst… Het liefst – en dat zal voor elke lezer duidelijk zijn – heeft Mariëlle een
vaste baan in het onderwijs. Of dat een eigen groep is of het begeleiden van individuele leerlingen, maakt haar niet uit. Wat er op onderwijskundig gebied op haar weg komt, pakt ze met beide handen aan. "Er is geen dag waarop ik zeg: 'Nou moet ik weer'" vat ze haar motivatie samen. "Maar in juli sta ik weer op straat, want de
kans dat ik op De Lochtenbergh kan blijven, is erg klein. Ik heb het hier super naar mijn zin. Weggaan zal zeer doen." Over tien jaar… Mariëlle buigt zich voorover. "Dan ben ik nog steeds een enthousiaste leerkracht die met veel liefde haar werk doet en vooral zoekt naar uit-
dagende werkvormen. Ik ben ervan overtuigd dat het klassikale onderwijs zijn langste tijd gehad heeft. Kinderen moeten uit zichzelf, ieder op hun eigen manier, enthousiast worden van de lessen. Dat zie ik over tien jaar als realiteit. En dan zing ik elke dag liedjes die ik begeleid op mijn g itaar." Peter Vervloed
Bezuinigingen leiden tot nieuwe bewustwording
Tangent let nog meer op de kleintjes! Op het moment dat deze Tango verschijnt, weten we wat de Tweede Kamer besloten heeft rond de bezuinigingen op Passend Onderwijs. Op het moment dat ik dit artikel schrijf, worden de voorbereidingen getroffen voor een grote landelijke stakingsactie op 6 maart, de dag waarop de bezuinigingen op Passend Onderwijs in de Tweede Kamer op de agenda staan. Onderwijsmensen, en zeker mensen uit het basisonderwijs, houden niet van staken. Zij ervaren staken als een middel dat indruist tegen alles wat hen drijft om het werk te doen wat ze doen. Ze zijn elke dag gefocust op het welzijn en de prestaties van kinderen die in een belangrijke ontwikkelingsfase van hun leven aan hen zijn toevertrouwd. Zij willen met een hoge kwaliteit een substantiële bijdrage leveren aan die ontwikkeling. En daar wringt hem nu net de schoen. Los van de bezuinigingen heeft het hele basisonderwijs te maken met teruglopende leerlingenaantallen en als gevolg daarvan teruglopende inkomsten vanuit de rijksoverheid. Dat lijkt logisch, met minder kinderen heb je minder leerkrachten nodig. Zo eenvoudig is het echter niet. Minder leerkrachten nodig hebben, is in ons onderwijssysteem pas aan de orde als een school minder groepen kan maken. Dat op die twee uitgangspunten spanning zit, is evident. Scholen met teruglopende leerlingaantallen zien niet hun materiële
kosten teruglopen. De verwarming blijft branden, de schoonmaakkosten kunnen niet verminderd worden. Uiteindelijk is de terugloop op korte termijn alleen te bekostigen door de klassen groter te maken. Grotere klassen betekent minder personeel, minder personeel betekent onder andere dat pàs afgestudeerde leerkrachten een arbeidsmarkt aantreffen die bijzonder krap geworden is. Om dat de illustreren een paar cijfers. In het schooljaar 2008-2009 waren er in Nederland 666 vacatures voor het basisonderwijs, in 20092010 waren dat er 321 en in het afgelopen schooljaar telden we 199 vacatures in het basisonderwijs. Tel daarbij op dat er straks in het kader van de bezuinigingen op Passend Onderwijs ongeveer 3000 arbeidsplaatsen in het Speciaal Onderwijs verdwijnen en je kunt voorspellen dat pas afgestudeerden geen werk meer zullen vinden. En nu zijn we bij het kwaliteitsaspect waarover ik eerder sprak. De arbeidsmarkt die voor pas afgestudeerden op slot gaat, zal onge-
twijfeld tot gevolg hebben dat Pabostudenten in andere sectoren zullen proberen aan de slag te gaan en dat de instroom bij de Pabo’s af zal nemen. Als vervolgens de situatie zich enigszins herstelt (het vermoeden is vanaf 2016 omdat scholen dan een nieuw financieel evenwicht gevonden hebben en zich aangepast hebben aan de verandering in de leerlingpopulatie als gevolg van de instroom van leerlingen uit het speciaal onderwijs) zal er een kwantitatieve en kwalitatieve krapte op de arbeidsmarkt ontstaan. Scholen kunnen dan niet meer, of in
7
ieder geval in onvoldoende mate aan goed gekwalificeerd personeel komen en dat in een tijd waarin de samenleving van scholen verwacht dat de prestaties bij taal en rekenen stijgen. Iedereen schijnt het er over eens te zijn dat er bezuinigd moet worden. Scholen zijn professioneel en flexibel genoeg om de krimp als gevolg van het teruglopend leerlingaantal op te vangen, scholen beseffen dat ook het onderwijs zijn bijdrage zal moeten leveren aan het bestrijden van de recessie. Maar als je deze twee ontwikkelingen tegelijkertijd moet verwerken en daar komt nog een bezuiniging van €3 miljoen op Passend Onderwijs bovenop, wordt het heel lastig, zowel op de korte als op de lange termijn, om de kwaliteit van het onderwijs te handhaven, laat staan te verbeteren. Het zal uit bovenstaande algemene beschouwing duidelijk worden dat ook voor onze stichting tijden van krapte zijn aangebroken. Ook bij Tangent loopt het leerlingaantal terug, ook bij ons werken de bezuinigingen door en ook wij krijgen bijvoorbeeld binnen ons samenwerkingsverband te maken met substantiële tekorten. In mijn toespraak tijdens de kerstbijeenkomst op 20 december 2011 heb ik al aangegeven dat we zullen moeten krimpen, maar dat we alles in het
8
werk stellen om dat te doen op een manier die zoveel als mogelijk langs de lijnen der geleidelijkheid loopt. In personele zin hebben we afgelopen jaar al besloten dat we geen nieuwe verplichtingen meer aangaan. We vullen vacatures in eerste instantie via (vrijwillige) interne mobiliteit op en benoemen in andere gevallen mensen op payroll-basis. Op scholen wordt constructief nagedacht over efficiëntere manieren van organiseren. Ook onze materiële uitgaven hebben we onder een vergrootglas gelegd. Samen met de scholen zijn bezuinigingsvoorstellen geïnventariseerd. Dat heeft een lijst met ruim 65 voorstellen opgeleverd. Op het moment van het schrijven van dit artikel worden al die voorstellen op hun haalbaarheid bekeken. Sommige zijn echt simpel te realiseren. IB-ers kwamen er achter dat een eenvoudig rondje bellen opleverde dat prijzen voor dyslexie-onderzoeken vele honderden euro’s per onderzoek verschillen. Het is goed om te zien dat we met z’n allen een omslag in ons denken maken. Het is relatief simpel te beredeneren dat gezamenlijke inkoop van leermiddelen tot hogere kortingspercentages en dus tot lagere kosten zal leiden, het duurde echter even om te beseffen dat ook hele kleine besparingen uiteindelijk in een organi-
satie als de onze tot betekenisvolle daling van kosten kan leiden. We geven op jaarbasis ruwweg € 5 miljoen uit aan materiële zaken. Eén procent bezuinigen betekent één full-time personeelslid meer aan ons binden. Tien procent bezuinigen betekent dat we het werk wat er ligt met tien mensen meer kunnen doen. Betekent dat we tien enthousiaste leerkrachten in dienst kunnen houden! De afgelopen studiedag rond ICTontwikkelingen in het onderwijs was een doorslaand succes. Ik heb genoten van alle positieve reacties via mijn mailadres en Facebook-account. Deze studiedag was ook een succes omdat we de gehele organisatie en alle activiteiten (behalve het grootste deel van de workshops) met eigen Tangent-mensen gerealiseerd hebben. Dat bespaarde ten opzichte van vorige jaren ruim € 20.000,- (om in hetzelfde stramien te blijven: bijna een halve Fte personeel). De werkgroep heeft daarmee niet alleen een fantastische klus geklaard, maar ook een grote bijdrage aan de continuïteit van Tangent geleverd. Het hoeft geen betoog dat ik elke werknemer van Tangent oproep om zijn eigen bijdrage aan onze bezuinigingen te leveren. We weten niet wat ons in het kader van nieuwe bezuinigingsrondes nog te wachten staat. We weten wel dat we in een krimpsituatie verkeren die hardnekkiger lijkt dan een klein dipje. Dat vraagt structurele maatregelen om in de komende jaren een gezonde instelling te blijven. De ruimte die we nu creëren door te bezuinigen, geeft ons de tijd om op een structurele manier opgewassen te zijn tegen teruglopende inkomsten. Dat zal in de komende jaren pijn doen. Wij zetten echter alles op alles om de maat regelen die we nemen zo in te zetten dat we de kwaliteit van de scholen blijven handhaven. Charles Dams
Kort nieuws IPAP-verzekering voor partners Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) *IPAP: invaliditeitspensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen zorgt voor een inkomen als u niet meer (volledig) kunt werken door ziekte of beperkingen. Na invoering van de Wet Inkomens bij Arbeidsongeschiktheid (WIA) is gebleken dat het risico op inkomensverlies bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid voor werknemers fors is toegenomen. In bepaalde situaties kan het inkomen zelfs met meer dan 80% dalen. Medewerkers van overheids- en onderwijs instellingen kunnen zich daarvoor verzekeren via een IPAP*-verzekering . Een aantal Tangent-medewerkers heeft al via Loyalis zo’n IPAP-verzekering afgesloten. Nu wordt deze verzekering ook aangeboden aan partners van onze medewerkers, zodat het hele gezinsinkomen verzekerd kan worden. Er wordt een inkomen van minimaal 70% van het verzekerde inkomen gegarandeerd tot de leeftijd van 65 jaar. Bij volledige arbeidsongeschiktheid ontvangt u bovendien een extra uitkering van 10% van het verzekerd inkomen. Aan deelname door partners worden wel enkele voorwaarden gesteld. De partner moet werken in loondienst en minimaal 18, maar niet ouder dan 59 jaar zijn. Doordat er sprake is van een dienstverband, heeft hij/zij een verplichte WIA-verzekering. Het aanbod is niet bestemd voor zelfstandig ondernemers of directeur grootaandeelhouders. Meer informatie: www.loyalis.nl/jouw-inkomen/arbeidsongeschiktheidsverzekering/aov-partner. Marijke van Oploo Goed nieuws voor basisschool St. Caecilia en peuterspeelzaal Kookelikoo Al jaren snakt St. Caecilia naar vervanging van het verouderde schoolgebouw. De plannen voor de bouw van een nieuwe school liggen al heel lang klaar, maar de uitvoering kon niet worden gestart doordat een van de omwonenden van de boogde locatie een bezwaarschrift indiende. Eindelijk heeft nu de bezwaarmaker zijn verzet gestaakt, en kan het hele bouwcircus in beweging worden gezet. Er zal een multifunctioneel gebouw verrijzen, waarin partners samenwerken voor de zorg van nul tot twaalfjarige kinderen. Behalve basisschool St. Caecilia en peuterspeelzaal Kookelikoo wordt ook De Speelwereld (kinderdagverblijf en voor-/naschoolse opvang) gebruiker van het pand. De Brede School Enschotsebaan, zoals het project nu al heet, voorziet ook in een grote gymzaal en goede parkeergelegenheid. Bovendien zullen er bij de Brede School diverse speelvoorzieningen komen, waar niet alleen de gebruikers van het pand, maar ook de kinderen uit de wijk van kunnen profiteren. Het project komt tot stand door samenwerking tussen projectontwikkelaar Van Wijnen Zuid BV, de gemeente Tilburg en Architectenbureau Povše & Timmermans. De architect is erin geslaagd de wensen van alle gebruikers te verwezenlijken, waardoor de eigen identiteit van alle partijen gewaarborgd is, maar juist ook de kansen op optimale samenwerking en synergie groot zijn. Partners hebben volop mogelijkheden om niet alleen van hun eigen, maar ook van elkaars voorzieningen gebruik te maken. Na de zomer van 2013 zal de Brede School Enschotsebaan in gebruik worden genomen. Marijke van Oploo
9
10
11
Stelaertshoeve's koorklas Vanaf de Middeleeuwen zijn bij kathedralen en scholen koren opgericht ter bevordering van de liturgische muziek. Nog steeds klinken tijdens de eredienst heldere jongens- en meisjesstemmen langs de immense gewelven van de Gotische kerkgebouwen. In Nederland bestaan kathedrale koorscholen in Haarlem en Utrecht. Beroemd is het King’s College Choir van de universiteit van Cambridge, gesticht door Henry VI in 1441. Nee, dit artikel wordt geen geschiedenisles. Al lijken de eerste woorden van Jac Peeters als ik tegenover hem zit in zijn klaslokaal wel die richting op te gaan. "Toen ik op het conservatorium studeerde, was elke student verplicht te zingen in de koorklas,"vertelt hij verder. "Daar heb ik de naam dus vandaan: Stelaertshoeve is geen koorschool, maar heeft wel een koorklas." Inspiratiebron Jac Peeters zwaait met de beknopte versie van het Strategisch Beleidsplan van Stichting Tangent. Ik vroeg me bij het begin van ons gesprek al af waarom die glanzende folder zo in het oog springend op tafel lag. Nu komt de aap uit de mouw. "In een teamvergadering hadden we het erover hoe we als school een eigen invulling konden geven aan de beleidsvoornemens in dit plan. ‘Waar liggen onze uitdagingen?’ vroeg directeur Guus Moolhuijsen zichzelf en vooral ons af. Mijn oog viel op een alinea, waarin Tangent op de muzikale toer ging. Meteen begonnen bij mij enkele belletjes te rinkelen." Dit zijn de bewuste regels: Een tangent is het hamertje in een piano wat er voor zorgt dat er een toon klinkt als je een toets indrukt. Dit beeld stimuleert ons. Tangent wil de innerlijke klanken die besloten liggen in ieder kind en in iedere medewerker naar buiten laten komen.
12
Tangent houdt van kleurrijke klanken. Diversiteit krijgt bij ons ruimte.
Kinderen die goed zijn in rekenen en taal krijgen extra leerstof om hun talenten verder te ontwikkelen. Maar voor jongens en meisjes die goed kunnen zingen en dat ook graag doen, is er niks. Natuurlijk kun je lid worden van een kinderkoor of je opgeven voor The Voice Kids. Maar aan die activiteiten doe je na school mee in je vrije tijd. De koorklas onderscheidt zich doordat de repetities binnen het rooster van de school vallen. Bovendien krijgen de zangers en zangeressen les van een professionele musicus. Het is dus geen vrijblijvende, naschoolse activiteit, maar gaat uit van didactische principes die bijvoorbeeld ook ten grondslag liggen aan een reken- of taalles. Consequenties In een informatiebrief aan de ouders heeft Jac duidelijk aangegeven dat de koorklas elke woensdag repeteert van elf uur tot half één, en dat de koorleden dus per week een uur les in de klas missen. Dat moet je er wel voor over hebben! En de aspirantkoorleden hebben een auditie moeten doen: een lied zingen, een melodietje herhalen, een toonladder laten horen…, want de koorklas zit vol als er dertig leden zijn. Op dit moment bestaat de zanggroep uit 8 jongens en
22 meisjes uit de groepen 6 en 7. Wat vonden collega’s ervan? "Ik heb her en der wel wat tegengas gekregen," geeft Jac toe. "Natuurlijk moesten mijn collega’s wennen aan het idee op zich en de organisatorische gevolgen daarvan. Er zijn per slot van rekening op die woensdag vanaf elf uur wel bijvoorbeeld acht kinderen uit je klas. Daarmee moet je met je programma terdege rekening houden. Belangrijke basisstof uitleggen is dan uit den boze. Dan snijd je jezelf in de vingers. Ik merk dat verschillende collega’s in die tijd ook lessen gaan geven die een beroep doen op de creativiteit van de leerlingen: handvaardigheid, tekenen." Het is duidelijk dat het gemis van de vakken in de klas bij lange na niet opweegt tegen de extra scholing die een kind krijgt op het gebied waarin hij bovengemiddeld getalenteerd is. Gemotiveerd zijn... en blijven Vanaf mei 2011 is de koorklas gestart met het zingen van eigentijdse kinderliedjes, waarvan Jac uit ervaring wist dat ze bij zijn koorleden in de smaak zouden vallen. Gelukkig kon hij putten uit een groot eigen repertoire. Op 22 november 2011 heeft de koorklas zich officieel aan de school, ouders en andere belangstellenden gepresenteerd tijdens het feest ter ere van St. Caecilia, de patrones van
alle koren. Jac Peeters had een afwisselend programma samengesteld. De koorklas zong, Janneke van Heeswijk, professioneel musicus en de dochter van collega Ton van Heeswijk, bespeelde de altblokfluit en Jac zelf nam zijn vertrouwde plekje achter de vleugel in. Het lied over Peerke Donders, gezongen in het Tilburgs dialect, viel erg in de smaak bij het publiek. Dit door Harrie Swinkels gecomponeerde lied zal in april ook ten gehore gebracht worden tijdens Kènderkwèèk. Dat is de naam van de Tilburgse dialectliedjeswedstrijd die elk jaar door de Stg. Tilburgse Taol, Factorium Podiumkunsten en Stadsmuseum Tilburg georganiseerd wordt om het Tilburgse dialect in ere houden of in ere te herstellen. Maar daarvoor laat de koorklas zich horen tijdens het festival voor kinderkoren in Tilburg op 24 maart. Tenslotte komt er in het voorjaar een cd uit met voornamelijk liedjes
die ook gezongen zijn bij het St. Ceaciliaconcert. Lady Gaga "De kinderen hebben invloed op de keuze van het repertoire," aldus Jac. "Dus misschien gaan we ook liedjes zingen van Lady Gaga of Adele. Maar de koorklas zal beslist geen imitatie
worden van The Voice Kids. Ik ben er geen voorstander van om kinderen al op jonge leeftijd individueel zangles te geven en het podium op te schoppen om een bekende tophit na te zingen. Laat ze lekker in een koor zingen, vrij en ongebonden. Maar met een luisterend oor naar elkaar." Peter Vervloed
Onderwijs waarin het kind centraal staat is teamsport
Het toverwoord is samenwerking Twijfels over haar beroepskeuze heeft Petra Smit nooit gehad: als kleuter wilde ze al juffrouw worden en ze heeft zich nooit van dat voornemen laten afbrengen. Maar nooit had ze gedacht dat ze – zoveel jaar later – een eigen kantoortje in een school zou hebben met een bordje ‘directeur’ op de deur. Op 1 januari vertrok Wim Scheffers en al op 1 februari kon, via een vlotte interne procedure, de nieuwe directeur benoemd worden. Op het moment dat we elkaar spreken is Petra welgeteld zes dagen actief in haar nieuwe functie, en nog niet helemaal bekomen van de achtbaan die zich vanaf half december voor haar uitrolde. Bijna meteen na het afronden van de opleiding ben ik begonnen bij De Vlashof, aanvankelijk als invaller. Eerst een jaar bij de kleuters, daarna bovenbouwgroepen. Na een aantal jaren werd ik gevraagd om bouwcoördinator te worden. Daarnaast werd ik ook VVE-coördinator en deed ik RT voor kleuters. Zo kwam het ervan dat ik eigenlijk niet meer voor de
klas stond. Tot mijn verbazing ontdekte ik dat ik deze nieuwe situatie heel erg leuk vond. Ik leerde een andere kant van mezelf kennen. Toen er op De Vlashof een vacature kwam voor adjunct-directeur, besloot ik te solliciteren en kreeg de baan. Ik ging de Magistrum-opleiding doen en ik zag steeds duidelijker: management is echt iets voor mij.
Nu, drie-en-een-half jaar later heb ik de stap gewaagd en ben ik directeur van De Regenboog. Mijn ervaring is dat het gezond is om af en toe eens wat anders te doen. Een andere groep, andere taken, een andere school. Dat houdt je scherp. Die andere school ligt in dit geval wel in dezelfde soort omgeving als de vorige school: Tilburg-Noord. Dat is
13
vervolg op bladzijde 14
Strategisch Beleidsplan Tangent was inspiratiebron
Wederzijds begrip De Regenboog doet, net als De Vlashof, aan huisbezoeken. De leraar maakt een afspraak met de ouders van een kind en gaat erheen voor een kopje koffie en een gesprekje. In wijken met zulke verschillende culturen is zo’n bezoek buitengewoon nuttig. Het vertelt je heel veel over
14
de achtergrond van een kind, en het bevordert het begrip en de verstandhouding tussen ouders en leerkracht. Je wordt niet altijd binnengelaten, maar àls dat gebeurt, levert het veel op. Je stapt de leefwereld van het kind binnen. Kennismaken Al gewend hier op De Regenboog, vertrouwd met het team? Nou nee, daar is nog weinig tijd voor geweest. Ik voel me wel heel welkom. Er zijn heel veel mensen in en rond dit gebouw die ik nog moet leren kennen. Gezichten en namen onthouden. Net als bij De Vlashof heb ik er hier meteen gewoonte van gemaakt om ’s morgens bij de schooldeur te staan om kinderen en ouders te begroeten. Zo hoop ik zo snel mogelijk kinderen en hun ouders te leren kennen. De eerste dag ben ik in alle klassen geweest om mezelf voor te stellen. Bij die gelegenheid heb ik gezegd dat ik het fijn vind als kinderen gewoon bij mij binnen lopen om even een praatje te maken. Ik wil geen directeur zijn die de hele dag in een kantoortje achter een computer zit. Ik wil zichtbaar en aanwezig zijn voor leerkrachten, kinderen en ouders. Enkele kinderen uit groep 8 vroegen mij hoe het met me was, of ik het een beetje naar mijn zin had. Dat kinderen mij zo aanspreken vind ik heerlijk! Er verandert wel wat in de rol die je hebt. Op het moment dat je een lei-
Samen doen Nu ik hier eenmaal zit, realiseer ik me dat dit mijn ambitie is, hoewel ik daar als beginnend juf nooit aan gedacht heb. Ik doe dit graag en ben heel blij dat ik de stap gezet heb. Een spannende stap, dat wel. Maar ik krijg veel hulp en steun. Van het team en van Cock Dusée, die enorm veel kennis heeft van alle lopende zaken en mij nog een aantal maanden kan inwerken. Ook ben ik heel blij dat ik mijn stapje heb kunnen maken binnen Tangent en mij verzekerd weet van hulp en steun van alle collegadirecteuren. Het afscheid van De Vlashof was niet gemakkelijk: ik kan het zelf nauwelijks geloven, maar ik heb er maar liefst zesentwintig jaar gewerkt! Door het razendsnelle verloop van de sollicitatieperiode en de korte opzegtermijn (niet geholpen door twee weken kerstvakantie) is er nauwelijks gelegenheid geweest om aan het idee te wennen. Maar wat me helpt is het besef dat ik een prachtige kans heb gekregen. Ik ga daar volop gebruik van maken en van genieten!” Marijke van Oploo.
Anouke Bakx en Doetina van Kelle treden toe tot Raad van Toezicht
Versterking in deskundigheid Het was al weer een tijd geleden dat de Raad van Toezicht op volle sterkte was. In december is een advertentie in de Brabantse kranten geplaatst om de twee bestaande vacatures op te vullen. Het ging hier om de zetels voor Onderwijs én Human Resource Management / juridische ondersteuning. Tot onze verbazing kwam er een overstelpende hoeveelheid reacties binnen en was er de luxe te kunnen kiezen uit een aantal uitstekende kandidaten. Met veel plezier laat de Raad van Toezicht hier de twee nieuwe leden aan het woord!
Anouke Bakx: "Vanaf 1 april aanstaande treed ik toe tot de Raad van Toezicht van de Stichting Tangent. Graag stel ik me hierbij kort aan u voor. Mijn naam is Anouke Bakx, ik ben net tot de veertigers gaan behoren, ben getrouwd en trotse moeder van twee dochters van acht en negen jaar oud. Ik woon in Tilburg, waar mijn dochters bij ons in de straat naar een Jan Ligthartschool gaan. Zelf heb ik als leerling op één van de Tangent-scholen gezeten, al bestond de stichting nog niet. Daar is mijn interesse voor onderwijs en alles wat daarmee te maken heeft, gewekt. Later heb ik nog drie jaar als leerkracht gewerkt op mijn 'oude' basisschool Rennevoirt, voor die bij Tangent hoorde. Het werk als leerkracht vond ik inspirerend, afwisselend en dankbaar, maar ook intensief en behoorlijk veeleisend.
Ik vind het mooi om steeds weer in onderzoek te lezen hoe belangrijk de leerkracht is en dat leerkrachten daadwerkelijk ‘het verschil maken’. Na afronding van de studie onderwijspsychologie ben ik gepromoveerd op onderzoek naar leerprocessen en internet-assessments. Alles wat met onderwijs te maken heeft, heeft mijn interesse, met name de kwaliteit van basisschoolleraren en de Pabo’s. Na het werk als leerkracht heb ik mijn loopbaan vervolgd bij de Universiteit van Tilburg, een onderwijsadviesbureau en de FontysPabo Tilburg. Momenteel werk ik als lector Leren & Innoveren aan de FontysPabo’s en werk ik als senior onderzoeker aan de Eindhoven School of Education van de Technische Universiteit Eindhoven, waar ik onderzoek doe naar de professionele ontwikkeling van docenten. Het thema (basis)onderwijs, kwaliteit van de leraar en recentelijk opbrengstgericht onderwijs, lopen als rode draden door mijn loopbaan heen. Vanuit mijn expertise op het terrein van het basisonderwijs lever ik graag een bijdrage aan de Raad van Toezicht van Tangent!"
ganisatie voor hoger beroepsonderwijs in Breda, Tilburg en Den Bosch. In deze functie ben ik verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling, advies en ondersteuning van HR-processen. Daarnaast stuur ik ook de afdeling P&O aan, een afdeling met ongeveer 40 medewerkers in vijf teams, waaronder een eigen arbodienst en een intern opleidingscentrum. Als achtergrond heb ik Toegepaste Onderwijskunde en Arbeids- & Organisatiepsychologie gestudeerd. Deze laatste studie ben ik gaan volgen omdat het me al tijdens mijn stage opviel hoe belangrijk de mensen in een organisatie zijn, en dat zij voor een groot deel bepalend zijn voor het succes. Belangrijk dus om te zorgen dat de juiste persoon op de juiste plek zit en iedere medewerker zich optimaal kan ontwikkelen! Naast mijn huidige baan wil ik me
vervolg op bladzijde 17
Petra Smit
een bewuste keuze geweest. Ik heb op De Vlashof een verschuiving van de schoolpopulatie meegemaakt. Toen ik er ging werken was het een wijk met autochtone, hoger opgeleide bewoners in duurdere huurwoningen. In mijn groep had ik niet één buitenlands kind. Met het verstrijken der jaren kwamen er steeds meer allochtonen in de wijk en dus ook in de groepen. Ik ben daar mee meegegroeid. Met zulke ontwikkelingen blijft het spannend en leuk, en blijven er uitdagingen. Toen ik de vacature voor De Regenboog zag, dacht ik: ‘dat past bij mij, ik hoor thuis in deze wijk’. Je krijgt hier wel eens te maken met situaties die op een of andere manier dreigend zijn. Dat was op De Vlashof niet anders. Maar het beangstigt me niet. Ik ben een nuchter type en geloof altijd in het goede van de mens. Mensen kunnen heel boos of heel geëmotioneerd zijn, maar daar is altijd een reden voor. Er is altijd wel een opening om te kunnen praten. Ik vertrouw op mijn intuïtie: als ik een situatie niet vertrouw, zorg ik ervoor dat ik iemand bij me heb.
dinggevende functie krijgt, heb je voortaan andere verantwoordelijkheden. Je moet jezelf er bewust van zijn hoe collega's bepaalde situaties beleven. Het zal misschien wat tijd nodig hebben, maar ik hoop erg dat iedereen zich vrij voelt om alles met mij te bespreken. Ik ben er sterk van overtuigd dat we hier een klus hebben die we samen moeten klaren. Het belangrijkst in het proces zijn de leerkrachten. Een directeur kan – in samenspraak met het team – mooie plannen bedenken, maar als de leerkrachten ze niet kunnen of willen uitvoeren omdat de faciliteiten niet in orde zijn of omdat ze het niet naar hun zin hebben, komt het beleid niet ten goede aan het leerproces, aan de kinderen.
Doetina van Kelle "Ik ben 46 jaar, getrouwd en we hebben vier kinderen in de tienerleeftijd. We wonen alweer 18 jaar in Roosendaal. Sinds begin 2008 ben ik directeur P&O van Avans Hogeschool, een or-
15
Project Imagine: kinderen van De Wichelroede maken muziek Ter gelegenheid van haar veertigste verjaardag heeft prinses Máxima een fonds in het leven geroepen om zoveel mogelijk kinderen kennis te laten maken met muziek. De Zuivelfabriek, centrum voor de kunsten Midden-Brabant, heeft van dit fonds subsidie gekregen om leerlingen van basisscholen in hun wervingsgebied een instrument te laten bespelen. De groepen 6 en 7 van basisschool De Wichelroede doen mee! Op woensdag 18 januari kregen de kinderen bezoek van een stralend dansmarieke en een luidruchtig orkestje. Nadat de klanken van trompet en tuba weggeëbd waren, legde het dansmarieke het project Imagine uit: twintig leerlingen mogen gedurende twintig weken onder schooltijd een instrument leren bespelen onder begeleiding van een docent van De Zuivelfabriek. Zij nemen ook voldoende instrumenten mee. Later in het traject zal ook samengewerkt worden met de harmonie. Voordat het dansmarieke onder luid applaus het druzieklokaal uit marcheerde, deelde ze de inschrijfformulieren uit. Veel leerlingen van de groepen 6 en 7 hebben die formulieren ingevuld. Deze schriftelijke audities zijn door de docenten van De Zuivelfabriek gelezen, waarbij ze vooral gelet hebben op de motivatie van elke kandidaat. Op dinsdag 24 januari kwam de uitslag. Spanning! Ook… teleurstelling. Maar voor de kandidaten die niet door de audities gekomen zijn, heeft De Zuivelfabriek nog een creatieve verrassing in petto. De eerste les volgde meteen. Twee docenten demonstreerden op humoristische wijze hoe je op klarinet en trompet, saxofoon en kornet muziek kon maken. De les werd afgesloten met een ritmespelletje. Na twintig lessen zal een uitvoering voor ouders en andere belangstellenden volgen. Er zijn contacten met de Stichting Oisterwijk 800 om de feestelijkheden muzikaal luister bij te zetten. Maar het klapstuk van Imagine wordt een optreden in de Heineken Music Hall van alle kinderen die aan dit project meewerken. Deze big band van meer dan 2000 kinderen verzorgt dan de muzikale omlijsting bij een sprookje dat verteld wordt. Prinses Máxima zal daarbij aanwezig zijn. Peter Vervloed
Joke Robben, Tiny Lommers en Ria van der Meijden
beheer Toneelzolder van de Wichelroede
16
Lang, lang geleden in de tijd van het Rijke Roomsche Leven zong in Udenhout een jongenskoor, Gaudeamus genaamd. Elk jaar bracht dit koor een musical op de planken, natuurlijk met een stichtelijke boodschap. De kledingstukken die de jongens bij opvoeringen zoals ‘Het Bloemenparadijs’ droegen, vormen de basis van een begrip in Udenhout en in de wijde omtrek: de toneelzolder. Wij zijn de drie dames op de foto: Joke Robben, Tiny Lommers en Ria van der Meijden (vlnr). Piet Lagarde, toenmalig directeur van De Wichelroede kwam op het idee om de kleding die in het fraterhuis als voedsel voor de motten diende, te gebruiken als verkleedkleren voor de kin-
deren van de school. Dus hebben wij de afdankertjes van Gaudeamus gewassen, gestreken en waar nodig versteld. Na een jaar was alles weer toonbaar en vooral… draagbaar. De eerste kledingstukken die we aan de kinderen uitleenden, waren Zwarte Pietenpakken. Na een paar jaar kwamen mensen kleding lenen om daarin bij bruiloften en partijen bekende typetjes te spelen. Die kleding kwam vaak smerig terug en wij stelden Piet Lagarde voor om een kleine vergoeding te vragen voor wassen en strijken. Hij was er eerst niet voor, maar toen de vraag naar toneelkleding steeds groter werd, ging hij overstag. Het geld dat wij ‘na de was’ overhouden, bestemmen we voor
RvT | Doetina van Kelle
Kort nieuws
graag breder inzetten voor de samenleving. De rol van lid van de Raad van Toezicht van Tangent past hier goed in, omdat dit zowel aansluit bij mijn onderwijskundige achtergrond, als bij mijn ervaring in HR. Ik heb veel affiniteit met het basisonderwijs en peuterspeelzalen omdat ik geloof dat deze een doorslaggevende rol kunnen spelen in de ontwikkeling van kinderen. Om die reden ben ik ook een lange periode voorzitter geweest van de medezeggenschapsraad van een openbare basisschool in Roosen-
daal, en lid van de oudercommissie en cliëntenraad bij de Kobergroep (Stichting voor Kinderopvang en Peuterspeelzalen). Ik ben ervan overtuigd dat goed onderwijs en opvang van kinderen hun kansen in de maatschappij ondersteunt en vergroot en ik wil hier graag voor Tangent een bijdrage aan leveren. In m’n vrije tijd ben ik graag met ons gezin bezig, en vind ik het leuk om met z’n zessen dingen te ondernemen. Bijvoorbeeld tijdens vakanties mooie plekjes in Europa bezoeken, of lekker
gaan hardlopen of schaatsen. Verder lees ik graag en vind ik het leuk om naar de film te gaan. Tot slot spreek ik graag af met vriendinnen, maar dit moet helaas vaak ver van tevoren gepland worden.... Ik heb er veel zin in om aan de slag te gaan met deze nieuwe taak, en zal me ook zeker verder verdiepen in de organisatie en mensen van Tangent. Tangent is een grote organisatie, dus ik zal vast niet iedereen persoonlijk treffen, maar mocht dat toch zo zijn: graag tot ziens!"
Kort nieuws van De Kring Open Dag: leerlingen van de stamgroep Lavaganza uit de bovenbouw van De Kring voerden donderdag 26 januari een flashmob uit in het winkelcentrum De Laverije en op de markt. Zij brachten daar het Kringlied ten gehore. Hiermee vroegen ze aandacht voor de Open Dag van De Kring op 3 februari. De flashmob is te zien op de website van De Kring: www.jps-dekring.nl. Nieuwbouw: op 6 februari heeft de gemeenteraad het raadsvoorstel inzake locatie nieuwbouw basisschool De Kring aangenomen. In deze notitie is de nieuwbouw van De Kring gepland in de nieuwe wijk Vliegende Vennen aan de oostkant van Rijen. De voorbereidingen kunnen nu starten! Het team van De Kring is blij dat de kogel door de kerk is en verheugt zich op de nieuwbouw.
goede doelen, gericht op kinderen: Cliniclowns en Villa Pardoes bijvoorbeeld, maar we hebben ook een week vakantie voor een ernstig ziek kind in Udenhout gefinancierd. De zolder waar we nu zitten, is gerenoveerd, geïsoleerd en ingericht door een vast groepje toneelvaders. We maken heel veel kleding zelf, maar we gaan ook snuffelen op rommelmarkten en in winkels voor gebruikte kleding. Er zitten heel wat uurtjes in herstellen en verfraaien. In elke kledingstuk naaien we een nummertje voor onze administratie. Dat zijn er inmiddels heel wat en de collectie groeit nog steeds. Elke dinsdag tussen de middag kunnen de leerlingen van de school kle-
ding komen lenen. Elke donderdagavond buiten de schoolvakanties zijn we geopend voor andere klanten. Die komen vaak van ver: we hebben zelfs kleding uitgeleend voor de televisieshows van Paul de Leeuw. Het is leuk om te zien dat mensen kleding passen, zich voor de spiegel als een prinsesje van alle kanten bekijken en dan bijvoorbeeld roepen: “Nu ben ik toch net ons moeder!”. We hebben ook ooit meegemaakt dat een groepje jongens kleding kwam terugbrengen die ze geleend hadden voor een vrijgezellenavond. Ze bleven staan dralen tot de laatste klant weg was. Toen kwam de aap uit de mouw. De vrijgezel die een prachtig glitterjasje geleend had,
was in de keuken in slaap gevallen. Terwijl hij zijn roes uitsliep, had de hond zich tegoed gedaan aan de mouwen van het glitterjasje. Zijn eerste schrik kwam toen hij naar zijn hond keek: de bek van het beest gaf licht. Zijn tweede schrik werd veroorzaakt door het kapotte glitterjasje. De jongens schaamden zich kapot. We hebben lachend een vergoeding gevraagd van dertig euro, en gekregen ook. Het jasje wordt nog steeds, mouwloos weliswaar, uitgeleend. Dit jaar bestaat de toneelzolder van De Wichelroede dertig jaar. We hopen nog lang en gelukkig te kunnen uitlenen, maar we zijn blij met elke nieuwe vrijwilliger die zich meldt. 17
"Voordat ik kon lopen, kon ik al dansen."
De passie van Patricia de Laat
Salsa is een zeer populaire dans, waarvan de oorsprong in Cuba ligt. De naam komt van een geliefd radioprogramma, dat g esponsord werd door een fabrikant van pittige tomatensausen. Misschien is daarom de salsa pikanter dan de meeste andere Latijns˜Amerikaanse dansen.
Patricia de Laat, leerkracht van groep vijf van Stelaertshoeve, danst haar hele leven al. Ze kan levendig vertellen over de dans die miljoenen mensen in vervoering brengt.
Die afwisseling houdt haar werkweek interessant.
volgen. Tegenwoordig verzorgt ze twee avonden in de week de voeten van haar klanten. Bij mij dringt zich de gedachte op dat het toch iets met dansen te maken heeft. De uitdrukking 'goed gereedschap is het halve werk', speelt door mijn hoofd. Na twee jaar kreeg de Latijns-Amerikaanse muziek Patricia toch weer te pakken en ging ze naar een salsa feest. Daar heeft ze haar huidige vriend leren kennen en sindsdien is de salsa niet meer uit haar leven weg te denken.
Een harde hand Het liefst danst Patricia op de muziek van Marc Anthony. Wat haar het meest aanspreekt bij de salsa is de toegankelijkheid en het vakantie gevoel dat de dans oproept. Ze wil meteen een vooroordeel uit de wereld helpen. "Salsa wordt heus niet alleen door donkere mensen gedanst. Bij feestjes kom je allerlei kleuren en culturen tegen. Je kunt met iedereen dansen, de sfeer is geweldig." De enige variant van de salsa die Patricia alleen met haar eigen partner wil dansen, is de bachatta. Je moet heel dicht bij elkaar bewegen, vandaar. "Een man die met mij wil dansen, moet wel goed leiden," lacht ze, "want ik ben flink eigenwijs."
"Volgens mijn moeder stond ik voordat ik kon lopen al met mijn handen aan de tafel met mijn billen te wiebelen," aldus Patricia. "Als ik bij opa en oma was en mijn opa liet muziek van de Efteling horen, dan ging ik daarop balletpasjes maken." Het lag voor de hand dat Patricia zich al jong aanmeldde voor jazzballet. Omdat ze haar daar al snel niets meer konden leren, ging ze het steeds minder leuk vinden. Nadat ze gestopt was, is ze enkele jaren gaan turnen. Toen ze een jaar of dertien was, had ze een vriendinnetje dat op stijldansen zat en die leerde haar thuis alle passen van de foxtrot en de Engelse wals. Patricia wilde zelf ook graag les nemen, maar ze kon pas na de zomervakantie beginnen. Toch kreeg ze het voor elkaar dat ze al na de kerstvakantie naar de dansschool mocht. Patricia heeft zich een aantal jaren bekwaamd in het stijldansen. Ze heeft voor zilver en goud gedanst, en een flinke prijzenkast met bekers en me-
18
dailles gewonnen met haar vaste danspartner. Ook heeft ze enkele keren gedanst in het showballet van de Tilburgse Revue. Tapdansen en moderne dans staan inmiddels ook op haar programma. En niet te vergeten: buikdansen. "Als ik eenmaal iets in mijn hoofd heb, dan is het er moeilijk uit te krijgen," lacht ze. Voor het dansen van de salsa komt dat temperament goed van pas, denk ik, de interviewer die zich langzamerhand wat saai en stram van lijf en leden begint te voelen. Ik zeg het niet hardop. Sombrero Een vriendin nodigde Patricia uit om te gaan salsadansen. "De basispassen van deze dans zijn eenvoudig," spreekt ze mij moed in. "Maar er zijn honderden figuren: de sombrero bijvoorbeeld. Bij deze figuur ga je in het ritme van de muziek met je armen over het hoofd van je partner alsof je hem een sombrero opzet. Hij doet hetzelfde bij jou. Maar je hebt ook de butterfly, de sailor shuffle en de policemen. Zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.’ Daar was ik al bang voor. "Bij salsadansen begin je bij niveau één," gaat Patricia verder, "maar je kunt doorgaan tot niveau vijf. Zover ben ik gekomen." Dat had ik wel verwacht. Tijdens een van de vele salsafeestjes had Patricia verkering gekregen. Toen de relatie tot een einde kwam, kon ze haar draai binnen de danswereld niet zo gemakkelijk meer vinden en is ze naast haar werk als leerkracht een opleiding voor pedicure gaan
Workshops Patricia verzorgt samen met haar partner workshops salsadansen. Ze geeft toe dat het nu een rustige periode is. "Door de economische crisis lijkt er ook bezuinigd te worden op personeelsfeestjes. Gelukkig kan ik ook geboekt worden voor familieweekenden en vrijgezellenfeestjes. En wil je leren buikdansen? Prima! Dat geldt ook voor alle lezers en lezeressen van de Tango." Een dans die tot dezelfde muzikale familie als de salsa behoort, is de merengue. De basispassen zijn wat eenvoudiger. Die dans biedt Patricia aan als de salsa te moeilijk blijkt. Toch wil Patricia van haar hobby geen beroep maken. ‘Ik kan een korte basiscursus van vijf lessen geven," licht ze haar besluit toe. "Maar daarna moet een cursist die zich verder wil bekwamen echt naar een officiële salsaschool toe." Daar komt bij dat ze graag lesgeeft, haar pedicureavondjes niet wil missen en met veel passie de salsa danst.
Salsalanden De vriend van Patricia is Antilliaan, dus met hem gaat ze regelmatig op familiebezoek naar Curaçao. Daar bezoeken ze ook salsafeesten. "Je hoeft op dat Caraïbische eiland niet per se showtjes te geven," zegt ze. "Een beetje schuifel salsa is al voldoende. In Nederland hebben dansparen gauw de neiging om ingewikkelde figuren te maken met een gezicht van 'Kijk eens hoe goed we kunnen dansen!”’ Patricia en haar partner hebben zelfs salsalessen gegeven tijdens een vakantie in de Dominicaanse Republiek. ‘Jullie kunnen het beter dan wij,’ zeiden de workshopleiders daar." Salsa in de klas? "Dat doe ik eigenlijk te weinig," zegt Patricia. "Maar dat gaat veranderen. De komende weken moet ik weer zelf enkele gymlessen geven. Dan ga
ik werken met dansspetters. Dat is een dansmethode voor de basisschool die geschreven is door Maria Speth en bestaat uit een boek met cd. Ook zing ik graag met de kinderen en soms geef ik een korte salsademonstratie. Bij het afscheid van groep acht heb ik de leerlingen een flashmob aangeleerd. Stel je voor: negentig kinderen die het toneel op komen, korte dansante bewegingen maken en verdwijnen, opkomen en weer verdwijnen." Wensen "Ik ben weer begonnen met jazz ballet," zegt ze als ik mijn pen opberg en mijn jas aantrek. "En ik wil ooit ook nog piano leren spelen." Ik zucht. "Nog meer wensen?" Ze knikt. "Het plaatje is bijna compleet. Bijna…" Peter Vervloed
Personalia Uit dienst Marlieke Roggeveen-Mulder en Gérard Massar, beiden (Kleine Akkers). Jan van Ham (de Cocon). Mobiliteit Petra Smit: van de Vlashof naar de Regenboog. Roel Paridaans: van de Wichelroede naar de Kleine Akkers. Eddy Mertonawmi van de Vlashof naar de Cocon.
Jubileum Patricia Buijs (Den Bijstere) en Annemarie van Helfteren (Regenboog): 12½ jaar bij Tangent. Jessie van 't Hof (Rennevoirt): 25 jaar bij Tangent en Rennevoirt. Geboren Guus, zoon van Roel Paridaans (Wichelroede) en Femke de Ruijter op 26-12-11. Rosalie, dochter van Miranda de Kort (Vlashof) en Marc op 09-01-12. Otis, zoon van Ellen van Hest (Rennevoirt) en Dennis op 15-01-12. Asya, dochter van Ayse Metin (Vlashof) en Gokhan op 01-02-12.
Jim, zoon van Barbara van Houtum (De Cocon) en Twan op 21-02-12. Siem, zoon van Nanda Lonterman (Prins Bernhard) en Bart op 14-02-12.
Getrouwd Renate van Overbeek (Wichelroede) en Roel Brands op 20-01-12. Barry Adriaens (Regenboog) en Joyce Bertens op 20-01-12.
Misschien is deze lijst niet compleet. Daarom: in dienst, uit dienst, getrouwd, kind gekregen, jubileum te vieren of geslaagd? Geef het door:
[email protected].
19
Prikbord
alle krantenberichten: © Brabants Dagblad en het Stadsnieuws
De Brede School Stokhasselt organiseerde een kookproject 'Gezond Kinderkoken'. In een oefenrestaurant verkennen 7 leerlingen van groep 7 en 8 van De Regenboog 6 weken lang onder begeleiding van scholieren van MBC Economie en Groen het kookvak. Mooi initiatief in Gilze: tien kinderen van de Prinsenbosschool kregen van de Klusklup een rondleiding door het dorp. De Klusklup bestaat uit een groep kinderen uit de groepen 7 en 8 van de basisscholen uit Gilze die opdrachten uitvoeren voor maatschapVia de website www.cabaretinonderwijs.nl bekijk je een filmpje van het ´Stakingslied´en allerlei cartoons. pelijke organisaties in hun dorp. De Cocon was uitgebreid in het nieuws. In het bondsblaadje van de onderwijsbond CNV was een doublespread gewijd aan de vernieuwde personeels Colofon kamer. Bovendien wonnen de groepen 7 en 8 de CashQuiz van SNS-Bank Samenstelling: Peter Vervloed, Charles Dams, en mochten naar het Geldmuseum in Utrecht. Marijke van Oploo (hoofdredactie) Stelaertshoeve's groep 7a van meneer Ton en juffrouw Dian deed mee aan Vormgeving en opmaak: Marijke van Oploo het 'Meester-keurmerk' van Z@pp-Live. Bekijk de uitzending nog via interTango wordt vier keer per schooljaar uitgegeven. net: www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1239178.
Het volgende nummer verschijnt op 7 juni 2012. Kopij, reacties en tips zijn van harte welkom! De redactie behoudt zich het recht voor om artikelen waar nodig te redigeren of in te korten. Stuur bijdragen voor het volgende nummer vóór 7 mei 2012 naar
[email protected].
Stichting Tangent palet van basisscholen en peuterspeelzalen T 013 522 92 50 F 013 522 92 59 W www.tangent.nl Postadres Postbus 85, 5070 AB Udenhout Bezoekadres Slimstraat 7, 5071 EG Udenhout