Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 14 december 2011

Provinciale Staten

Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 14 december 2011 Aanwezig: dhr. Van Baak, dhr. Van Boheemen, mw. Van den Born, dhr. Van den Bos, mw. Bosman-Huizinga, dhr. Dijkstra, dhr. Ebbers, dhr. Van Eck, mw. Faber-van de Klashorst, mw. Groot, dhr. Groot, dhr. Ter Haar, mw. M.J. Hartman-Oosterink, mw. Hedin-Penninx, mw. Van Hemmen-Geerdinck, mw. Hijman, dhr. Hutten, dhr. Van Kaathoven, dhr. Van Kampen, dhr. Klein, mw. Van der Kolk, dhr. Koster, mw. Kouwenberg, mw. Van der Leur, mw. Lewe, mw. Liebrand, dhr. Lucassen, dhr. Meerburg, mw. Meijers, mw. Van Milaan, dhr. Mink, dhr. Mulder, dhr. Plug, mw. Prins, mw. Reesing-Som, dhr. Ruitenberg, dhr. Saes, mw. Van der Schalk, dhr. Scheffer, dhr. Schol, dhr. Sluiter, dhr. Sözen, dhr. Uenk, dhr. Van der Veer, dhr Venema, dhr. Verheul, dhr. de Vos, dhr. Vos de Wael, mw. Waardenburg, dhr. Waltmans, dhr. Wanrooij, dhr. Wullink en dhr. Zoet. Afwezig met bericht: mw. Schriks en mw. Cegerek. Genodigden: gedeputeerden mw. Bieze, dhr. Van Dijk, dhr. Markink, mw. Traag, dhr. Verdaas, dhr. Van Kalmthout (secretaris) Voorzitter: dhr. Cornielje Griffier: dhr. Roelofs

1001

1

Opening en mededelingen van de voorzitter De voorzitter heeft zojuist een rapport van de Rekenkamer in ontvangst genomen over krimp. Over dit rapport zal op een later moment gesproken worden. De Provinciale Raad voor Omgevingsbeleid heeft onlangs ook een symposium gehouden over dit thema. Binnenkort wordt de Staten ook nog een reader over krimp toegezonden die betrokken kan worden bij de bespreking van het Rekenkamer rapport.

1002

2

Vaststelling van de agenda Er zijn drie mondelinge vragen ingediend voor het Vragenuur. De vragen van de PVV worden betrokken bij de behandeling van agendapunt subsidieverlening schaapskuddes 2012. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.

1003

3

Vaststelling van de besluitenlijst van de vergadering op 9 november 2011 De besluitenlijst wordt vastgesteld conform ontwerp.

1004

4

Lijst ingekomen stukken De ingekomen stukken worden afgedaan conform advies.

5

Vragenuur Verbreding van de A15 Dhr. Mink (SP): naar aanleiding van recente mediaberichten over de lobby voor de verbreding van de A15 in de Betuwe wil de SP de volgende vragen aan het college stellen: 1. Uit de MIRT-afspraken met het Rijk volgt dat de regio 25% bijdraagt voor de kosten van de verbreding van de A1. Is er eveneens een provinciale bijdrage nodig voor het verbreden van de A15? 2. Zo ja, op welke termijn wordt er dan een Statenvoorstel voorgelegd en kan er een inschatting worden gegeven van de kosten van de verbreding? 3. Is het college het met de SP eens dat de provincie niet hoort mee te betalen aan rijkswegen? Mw. Bieze (GS) beantwoordt de gestelde vragen als volgt: in principe is er geen provinciale bijdrage nodig voor het verbreden van de A15. In

1005

1006

de structuurvisie infrastructuur en ruimte geeft het Rijk aan dat op hoofdverbindingen buiten de randstad men standaard uitgaat van 2x3 rijstroken, tenzij is aangetoond dat 2x2 rijstroken op de lange termijn ook voldoende is. Daar hoort deze corridor bij, dus het Rijk heeft zelf al aangegeven dat ze deze weg gaan verbreden. Termijn waarop de verbreding gaat plaatsvinden is niet bekend. Het huidige MIRT zit al vol tot 2020 en daar staat deze verbreding niet in. De huidige problematiek op de A15 bij Rivierenland heeft voor het Rijk onvoldoende prioriteit om met een MIRT een verkenning te starten. Om deze problematiek op de agenda van het Rijk te krijgen zal samenwerking gezocht worden met andere partners in de A15 corridor. Gelderland gaat zich bij deze lobby aansluiten omdat ook in Zuid Holland op de A15 problemen ontstaan. Dit heeft gedeputeerde in het vervoerberaad Gelderland aangegeven. Er komt dus geen voorstel richting de Staten over de verbreding van de A15. Gedeputeerde is het in principe eens met de stelling dat de provincie geen bijdrage hoeft te leveren aan rijkswegen, maar dit college is wel van mening dat als de weg ook van belang is voor de regionale afwikkeling van verkeer dat dan een regionale bijdrage mogelijk kan zijn. Dit zal misschien in de toekomst met betrekking tot de verbreding van de A15 ook van ons gevraagd worden. Kosten jeugdbescherming en jeugdreclassering Mw. Lewe (SP) geeft aan dat op 7 december jl. een rapport is verschenen van de Algemene Rekenkamer over de kosten van jeugdbescherming en jeugdreclassering (JB/BR). Uit de analyse van de Rekenkamer blijkt dat in 2009 zes bureaus jeugdzorg en landelijk werkende instellingen (BJZ/LWI) een tekort op de jeugdbescherming en jeugdreclassering hadden en in 2010 elf. Bureau Jeugdzorg Gelderland had volgens het rapport in beide jaren een tekort, in 2010 zelfs het één na grootste tekort. De Rekenkamer concludeert verder dat zestien van de achttien BJZ/LWI in 2010 afgeweken hebben van hun uitvoeringsafspraken. Volgens die afspraken zou er meer personeel ingezet moeten worden bij de uitvoering van de maatregelen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Overigens blijken de uitvoeringsafspraken niet altijd even goed bekend te zijn bij de provincies en BJZ/LWI. Zij kwamen de afspraken niet na om hun begroting sluitend te krijgen. Andere manieren voor de BJZ/LWI om de begroting sluitend te krijgen en daarmee tekorten af te wenden waren het substitueren van (VWS-)middelen voor de vrijwillige jeugdzorg naar de justitiële taken (gedwongen jeugdzorg) en het inzetten van additionele middelen van de provincies. De SP heeft naar aanleiding van dit rapport de volgende vragen aan het college van GS: 1. Waren de uitvoeringsafspraken in Gelderland bij de provincie en Bureau Jeugdzorg Gelderland bekend? 2. Is in Gelderland afgeweken van de uitvoeringsafspraken? 3. Welke gevolgen heeft dat gehad voor de medewerkers? 4. Welke gevolgen heeft dat gehad voor de jongeren? 5. In hoeverre zijn in Gelderland middelen voor de vrijwillige jeugdzorg ingezet voor justitiële taken? 6. Zo ja, wat waren de gevolgen daarvan voor de uitvoering van vrijwillige jeugdzorg? 7. Heeft de provincie Gelderland in 2009 en 2010 additionele middelen verstrekt voor jeugdbescherming en jeugdreclassering? Mw. Traag (GS) beantwoordt de gestelde vragen als volgt: 1. ja, de uitvoeringsafspraken zijn bekend bij provincie. 2. er vindt elk jaar overleg plaats met BJZ Gelderland. Aangezien er vanaf 2010

2

3. 4. 5.

6. 7.

tekorten op de jeugdbescherming/jeugdreclassering waren is afgesproken dat de caseload voor onder toezichtstelling op 16.5 komt in plaats van de eerder afgesproken 1 op 15. Dit is een gemiddelde caseload. deze afspraken hebben geen gevolgen gehad voor de medewerkers. deze afspraken hebben ook geen gevolgen gehad voor de jongeren. wij maken jaarlijks afspraken met BJZ Gelderland over het totaal aan taken en totaal aan gelden. Bij gelden gaat het dan om subsidiegelden die bestaan uit: doeluitkering van het ministerie, justitiegelden en uit autonoom geld van de provincie. Wij staan als provincie substitutie toe tussen deze verschillende taken en gelden om ervoor te zorgen dat BJZ Gelderland jaarlijks een sluitende begroting heeft. Het tekort waarover gesproken wordt in het rapport van de Rekenkamer gaat om tekort in justitiële gelden en taken. Door het maken van afspraken met BJZ Gelderland op concernniveau en het toestaan van substitutie is tegemoet gekomen aan de ontoereikende tarieven voor justitiële taken. BJZ Gelderland heeft de afgelopen jaren concernbreed een positief resultaat gehaald. Hieruit mogen wij concluderen dat BJZ Gelderland voldoende middelen heeft gehad. de middelen voor de vrijwillige jeugdzorg worden in overleg met BJZ Gelderland ingezet. een deel van de verstrekte subsidie betreft autonome middelen van de provincie. Wij maken afspraken over het totaal aan gelden. Naar aanleiding van een verzoek van mw. Lewe zegt de gedeputeerde toe voor de eerstvolgende commissie met een korte notitie over deze beantwoording te komen.

1007

6

Wijziging Subsidieverordening vitaal Gelderland 2011 (PS2011-754) Besluit: zonder beraadslaging en zonder stemming conform voorstel.

1008

7

Versnellingsgelden bodemsanering, subsidieaanvraag gemeente Bronckhorst (PS2011-745) Besluit: zonder beraadslaging en zonder stemming conform voorstel.

1009

8

Oversluiten van garanties op geldleningen van Stichting De Waalboog (PS2011-774) Stemverklaring mw. Faber (PVV): PVV vraagt zich af waarom een vergoeding van €7848,- betaald moet worden aan Stichting de Waalboog voor het oversluiten van de garantiestelling. Het risico dat de provincie loopt met de openstaande lening aan de Waalboog is laag daar de provincie het eerste pandrecht heeft. De PVV acht de kans groot dat de Waalboog na het oversluiten van de garantiestelling de desbetreffende tweelening zal oversluiten tegen een lager rentetarief. Dat is een mooi streven maar waarom moet de provincie dan de extra kosten betalen. Om deze reden stemt PVV tegen het voorstel. Besluit: zonder beraadslaging conform voorstel met stemmen vóór van VVD, PvdA, CDA, D66, SP, GL, CU, SGP, 50PLUS, Partij voor de Dieren en Groep Wullink.

1010

9

Slotwijziging begroting 2011 (PS2011-770) Stemverklaring mw. Faber (PVV): dit college heeft een BV opgericht ten bate van het fonds revolverende middelen. Deze BV zal €100 miljoen startkapitaal krijgen. GS hebben aangegeven dat indien de revolverende middelen niet terugkomen het fonds niet aangevuld wordt. Nu wil GS een reservering maken van €10 miljoen voor het geval de waarde van de BV afneemt. Hieruit kunnen we concluderen dat men al rekening houdt dat een deel niet terugkomt en dat men eigenlijk het fonds

3

stiekem ophoogt met €10 miljoen. Om deze reden zal de PVV tegen het voorstel stemmen. Besluit: zonder beraadslaging conform voorstel met stemmen vóór van VVD, PvdA, CDA, D66, SP, GL, CU, SGP, 50PLUS, Partij voor de Dieren en Groep Wullink. 1011

10

Rijksweg N18 Varsseveld-Enschede, ontwerp-tracébesluit (PS2011-772) Stemverklaringen Mw. Prins (VVD): de VVD vindt het jammer dat de N18 niet volledig wordt omgebouwd naar een 2x2-weg. De fractie wil dat ruimtelijk rekening wordt gehouden met een toekomstige ombouw naar 2x2. Het college moet nog specifiek naar inrichtingsplannen in Oost-Gelre kijken. De fractie stemt in met de zienswijze. Dhr. Baak (CDA): bij de uitvoering van het project moet aandacht zijn voor de herverkaveling tussen Groenlo en Enschede. De fractie zal de gevolgen voor het onderliggende wegennet volgen en stemt in met de zienswijze. Dhr. Venema (PVV): de PVV had liever een A18 gezien, maar nu het ontwerptracébesluit kan rekenen op regionaal draagvlak stemt de fractie in met de zienswijze. Besluit: conform voorstel zonder stemming.

11

Rapport Rekenkamer Oost-Nederland Bestemming bereikt; Onderzoek naar de maatschappelijke effecten van grote provinciale wegenprojecten in Gelderland (PS2011-616) Dhr. Ebbers (ChristenUnie) kan de meeste van de aanbevelingen onderschrijven. De tekst in het initiatiefvoorstel waarin wordt aangegeven dat GS rekening zullen houden met de aanbeveling maar daar wel in enige vrijheid mee om wensen te gaan, is veel te vrijblijvend. De fractie wil de toezegging van GS dat zij aan PS gaan aangeven wat zij met de aanbevelingen van de Rekenkamer gaan doen. Dhr. Klein (SGP) sluit zich aan bij de ChristenUnie. Mw. Bieze (GS) constateert dat er een groot aantal aanbevelingen wordt gedaan. Hierdoor lijkt de indruk te onstaan dat er iets mis is, terwijl Gelderland het eigenlijk heel goed doet. Ze zegt toe PS nader te zullen informeren over de wijze waarop GS met de aanbevelingen om zullen gaan. Besluit: conform voorstel zonder stemming (voor kennisgeving aangenomen).

12

Onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur (PS2011-778) Dhr. Meerburg (VVD): zegt dat de EHS een academisch, bureaucratisch speeltje is geworden dat alleen begrepen wordt door professoren en peperdure adviesbureaus. Het is goed dat planologische schaduwwerking wordt weggenomen. In 2012 wordt de grens bepaald van wat wel en geen EHS is. Wat de VVD betreft staat de afspraak in het coalitieakkoord dat de EHS in 2018 afgerond zal zijn. Veel agrariërs kunnen dan als hoeders van het platteland weer aan de slag met hun bedrijf. Natuurlijk kleven er ook nadelen aan het onderhandelingsakkoord (verder OHA) dat nu voorligt. Het geld dat meekomt is beperkt en de provincie loopt financiële schade op. Vele ambtenaren, o.a. van Staatsbosbeheer, zullen ineens provinciale ambtenaren worden met alle lasten van dien. En dan hebben we het nog niet eens over het Faunafonds gehad. Net als het Planbureau voor de Leefomgeving (verder PBL) maakt de VVD zich zorgen over het landschap buiten de EHS waar geen claims vanuit bijv. Natura 2000 en Kaderrichtlijn water liggen, de zgn. witte gebieden. Spreker ziet echter met dit OHA ook kansen om het natuurbeleid nu eindelijk eens op realistische grondslag vorm

1012

1013

1014

4

1015

1016

1017

te geven. De realiteit is dat het beschikbare geld leidend is. Pleit ervoor de natuur de natuur te laten en zoveel mogelijk extensief te beheren. De natuur moet voor de burger ook beter toegankelijk zijn. Wil ook de creativiteit van ondernemers beter gebruiken om overheidsdoelstellingen te realiseren. Hopelijk biedt het OHA straks ook de mogelijkheid om via de nieuwe natuurwet de soortbescherming aan te passen aan regionale omstandigheden. Het zou goed zijn als er slagvaardiger kan worden opgetreden tegen overlast van bijv. aalscholvers of wilde zwijnen. Ook de manifestpartners zien duidelijk kansen. Complimenten aan hen daarvoor. Het is aan ged. Van Dijk om het meeste voor Gelderland uit het akkoord te slepen. Spreker kondigt een samen met CDA en anderen in te dienen motie aan waarin wordt verzocht contracten voor agrarisch natuurbeheer buiten de EHS te verlengen. Al met al stemt de VVD in met het OHA. Mw. Van der Schalk (D66): Het OHA en de confrontatie met de rijksbezuinigingen doet D66 pijn. In de tekst van het OHA staan open einden. Spreekster merkt op dat de staatsecretaris de Memorie van Toelichting niet erkent. Kunnen PS straks hun kaderstellende en controlerende rol wel vervullen? Gedacht wordt aan de kosten van het Faunafonds. GS hebben tegen de begroting daarvan gestemd om een signaal af te geven. Te denken valst ook aan de kosten van hydrologische maatregelen in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Het OHA geeft geen duidelijkheid en de ontwikkelruimte voor ondernemers staat of valt bij een stevige inzet om de effecten op de omgeving te compenseren. D66 vindt een harde scheiding tussen EHS en niet-EHS zeer zorgelijk. Het betekent dat natuur, landschap en recreatie buiten de EHS op achterstand worden gezet en dat grondeigenaren en vrijwilligers die jarenlang hebben bijgedragen aan een mooi en groen Gelderland de rug wordt toegekeerd. Dat is niet het gedrag van een betrouwbare overheid. Daarom wordt de motie van het CDA mede ingediend. D66 ziet tegelijkertijd ook kansen in de decentralisatie. Immers wordt hiermee eenduidige regeling en systematiek voor beheer ontwikkeld waar dringend behoefte aan is. D66 wil verantwoordelijkheid voor de decentralisatie nemen met daarbij inzet van eigen middelen en versterking van het partnerschap ondanks alle verschillen binnen de groep van manifestpartners. D66 kan het beter dan Bleker en daarom wordt een motie M87 ingediend met CDA en PvdA. D66 geeft een ‘ja mits’. Mw. Van der Kolk (ChristenUnie): zegt nog een aantal accenten te willen zetten. Het OHA is onduidelijk over of onze doelen worden gehaald en of we aan onze internationale verplichtingen voldoen. Waar komen evt. claims terecht? Ook is onduidelijk of de ruilgronden voldoende zijn. In het OHA wordt niets gezegd over anti verdrogingsmaatregelen, de hydrologische maatregelen in samenhang met het PAS. De integraliteit wordt gemist, ook binnen en buiten de herijkte EHS. Gaan Rijk en provincie ieder hun eigen weg? Het is een gemiste kans om niet het beheer buiten de EHS ook in handen van de provincie te geven. Voor agrariërs en particuliere landeigenaren wordt het er niet overzichtelijker op. Decentraliseert het Rijk nu echt naar de provincies? Een andere vraag is of de natuur er met dit OHA nu echt beter van wordt. Het gaat over minder hectares, minder geld, geen integraliteit binnen en buiten de EHS, geen koppeling met water en PAS. De focus op biodiversiteit is volgens de fractie van de ChristenUnie onverminderd van belang. Maar soorten komen meer en meer in de verdrukking. De ChristenUnie neemt vanuit de bijbelse opdracht verantwoordelijkheid wanneer het gaat om beheren en bewaren van de natuur voor komende generaties. Dat heeft men laten zien bij de indiening van het amendement bij de begroting. Maar dit OHA heeft zoveel open einden en onzekerheden dat geen verantwoordelijkheid kan worden genomen zodat men zal tegen stemmen. Dhr. Van Boheemen (CDA): Decentralisatie sluit aan bij het gedachtegoed van

5

1018

1019

het CDA en men is er dan ook blij mee. De natuur wordt weer van de mensen in de streek. Men is niet blij met de bezuiniging maar deze is onontkoombaar. Het OHA leidt ook tot een herijking van de EHS. Iets wat het CDA graag snel ziet gebeuren. Men steunt een motie die de PVV zal indienen om de EHS daar waar kan in 2018 gereed te maken. Sprekers fractie stemt in met het OHA. Er zijn nog pijnpunten die terug komen in de mede ingediende motie van D66 M87. De provincie keert nu vergoedingen uit voor het agrarisch beheer buiten de EHS. Maar dat stopt voor contracten die eind dit jaar aflopen. Er is namelijk door de provincie geen verlenging aangeboden omdat de vergoeding vanaf 2014 door het Rijk zal worden verzorgd. Er is veel onbegrip en boosheid over het feit dat er geen overbrugging is. Het kan niet zo zijn dat de deelnemers nu twee jaar voor eigen rekening het natuurbeheer moeten gaan verzorgen. En ook niet dat de opgebouwde natuurwaarden worden vernietigd. Daarom wordt mede namens zeven andere fracties motie M88 ingediend. Spreker vraagt tevens of het college snel de motie wil uitvoeren en er snel over wil communiceren met betrokkenen. Een ander pijnpunt is de uitvoeringsorganisatie voor het agrarisch natuurbeheer. Helaas is er een terugloop in de belangstelling/deelneming terwijl we juist het tegenovergestelde willen bereiken. Graag wil spreker van het college de toezegging dat de agrarische natuurverenigingen en het groenloket op korte termijn worden uitgenodigd voor een gesprek teneinde toe een goed marcherende uitvoeringsorganisatie te komen. Ten slotte dankt spreker de gedeputeerde voor zijn inzet bij e.e.a. en complimenteert hij de manifestpartners die een grote prestatie hebben geleverd. Dhr. Van Kaathoven (SP): zegt dat de uitkomst van vandaag kennelijk al vast staat. Alle waarschuwingen t.a.v. het OHA van diverse kanten worden in de wind geslagen. Spreker kan naar zijn zeggen praten als Brugman maar het zal niets uithalen. CDA, VVD en PVV steunen het plan omdat het van hun Kabinet komt. En D66 en PvdA steunen het omdat ze bang zijn hun eigen gedeputeerde dan wel coalitiepartners af te vallen. Er ligt een deal voor die van geen kanten deugt. De risico’s voor de natuur en voor de portemonnee van de provincie zijn onaanvaardbaar hoog. Er is veel te weinig geld voor natuurbeheer. Straks gaan de natuurgebieden mogelijk dicht voor bezoekers, gaat de heide vergrassen, verdwijnen bijzondere soorten en gaan er bomen gekapt worden. Bedreigde soorten krijgen minder kans te overleven door het schrappen van de belangrijke verbindingszones en minder EHS. Voor het beheer van de geamputeerde EHS van Bleker is een tekort van naar schatting 100 mln. in Nederland waarvan een groot deel in Gelderland terecht komt. Er is ook nog steeds onduidelijkheid over wie de boetes betaalt als Nederland de internationale verplichtingen niet nakomt. Dat zouden tientallen miljoenen extra schade voor de provincies kunnen zijn. Dat zij dan nog maar de bekende risico’s want er is nog veel onduidelijk aan het OHA. Niet voor niets is er de loze dreiging van Bleker om met een noodwet te komen. Van argumenten moet hij het kennelijk niet hebben. Daarom moet tegen het OHA worden gestemd. Spreker zegt: “Wij zijn gekke Henkie niet’ (deze tekst ook op door SP en GroenLinks gedragen t-shirts). Vóór de verkiezingen hadden PvdA en D66 nog een warm hart voor de natuur, een hart dat nu versteend lijkt te zijn. Anders is niet te verklaren dat dit college in wil stemmen met dit afbraakakkoord. Mw. Bosman (PvdA): zegt ook dat het OHA ook kansen biedt. Er kan invulling worden gegeven aan de provinciale kerntaak natuur en de provinciale rol van gebiedsregisseur. Het is verheugend dat nu al stevig aan die kerntaak wordt gewerkt en dat dit heeft geleid tot een voorlopige overeenstemming met de manifestpartners over de herijking van de EHS. Bijzonder dat dat is gelukt gezien het feit dat het een zwaar punt is voor die partners. Maar er zit een adder onder het gras. De decentralisatie gaat gepaard met een forse bezuiniging van het Rijk

6

1020

1021

op natuur. GS stellen dat het natuurbeleid kan worden gefinancierd binnen de financiële kaders van het coalitieakkoord en de uitvoeringsagenda. Of dat inderdaad zo is wordt duidelijk bij de Voorjaarsnota. Voorlopig zijn de bedragen voor natuur in de begroting op PM gezet. Veel is nog onduidelijk wanneer we nu ‘ja’ zeggen tegen het OHA. Bijvoorbeeld hoe de resterende opgave voor de herijkte EHS verdeeld wordt over de provincies. Ook welk deel van de beperkte middelen in Gelderland terecht komt. Ook onduidelijk wat het betekent om verantwoordelijk te worden voor schade door dieren. Hoe het moet met natuur en landschap buiten de EHS en het agrarisch gebied. Als gebiedsregisseur is de provincie volgens de PvdA ook verantwoordelijk voor wat in de witte gebieden gebeurt. Spreekster memoreert een al eerder aangenomen motie die zulks ook beoogt. Het zou ook geen goede zaak zijn e.e.a. bij gemeenten neer te leggen die toch al een groot aantal nieuwe taken krijgen. Evt. moeten er extra middelen voor worden gezocht. Gelderland is ten slotte geen armlastige provincie en waar een wil is, is een weg. In dat kader is ook aangesloten bij de motie van het CDA. Spreekster vraagt zich wel af of het ook mogelijk is contacten voor slechts twee jaar af te sluiten. Spreekster fractie zal met pijn toch ja zeggen omdat het belang van de provincie en de burgers de eerste prioriteit is. Daar is men voor gekozen en niet als protestpartij tegen het huidige Kabinet. Men heeft niet de illusie dat hun tegenstem ook maar een schijn van verbetering zal opleveren. Het risico is groot dat een volgend voorstel van de staatssecretaris nog meer pijn zal doen. Er wordt echter niet zo maar ja gezegd. Zoals al bekend is samen met CDA en D66 een motie ingediend die een aantal voorwaarden stelt die van belang zijn bij het aanvaarden van het OHA. Dhr. Klein (SGP): stelt te weten dat men in Brabant niet tegen het OHA heeft gestemd vanwege de diepe liefde voor de natuur maar vooral omdat men niet kon instemmen met het feit dat het ‘speeltje’ dat al zoveel had gekost nu zou worden ontnomen. Er is al verschillende malen gedebatteerd over de vraag of het EHSbeleid wel betaalbaar is. De SGP is altijd kritisch geweest maar wil zich wel hard maken dat degenen die ergens op rekenen niet alleen de rekening moeten betalen. Meerdere sprekers hebben al aangegeven dat er nog veel onduidelijk is en dat veel nog geregeld moet worden. Kunnen GS de duidelijkheid op korte termijn leveren? De SGP vindt de verkleining van de EHS en decentralisatie van het natuurbeleid waarin de provincie meer invloed krijgt, een goede beweging. Maar goed rentmeesterschap zal uitgevoerd moeten worden. We hebben geen invloed op de na te komen internationale verplichtingen en ook niet op wat het Rijk daaromtrent doet. We moeten vandaag een eigen afweging maken. Spreker heeft waardering voor de staatssecretaris en de gedeputeerde en hun voorliggende voorstel. Dhr. Van Eck (GroenLinks): zegt dat het de fracties van PvdA, D66 en GroenLinks in Noord-Brabant wel degelijk om de inhoud ging en citeert een verklaring van de drie fractievoorzitters. Het gaat om een politiek beladen akkoord. Het zou een voor de toekomst duidelijk beleid neer moeten zetten en ook financieel helder moeten zijn. Maar dat is niet zo. Het is niet duidelijk hoe de €100 mln wordt verdeeld. Ook niet hoe de afgesproken restopgave natuurontwikkeling over de provincies zal worden verdeeld. Ook niet hoe en waar precies de ruilgronden ingezet gaan worden. We kiezen voor allerlei open einden en risico’s. Spreker memoreert de situatie met de Chinese boktor met alle schade vandien in Boskoop geruime tijd geleden. De verantwoordelijkheid voor dat soort zaken is nu door het Rijk ‘over de heg gegooid’ bij de provincies maar zonder financiering. Spreker spreekt van bestuurlijk vandalisme. Wie voor het akkoord stemt, kiest voor bestuurlijke onbetrouwbaarheid. Daar waar jarenlang overheden eensgezind en met heldere afspraken en een helder doel vanaf 1990 hebben gewerkt aan het

7

1022

1023

realiseren van de EHS werd er in een achterkamertje een streep doorgehaald. En werden langgewekte verwachtingen en investeringen die geduldig op inlossing hadden kunnen wachten teniet gedaan. Het gebrek aan inhoud en het met dedain spreken over wetenschappers door PVV en VVD vindt spreker kwalijk. Wie voor stemt, stemt ook voor de achterkamertjes. Spreker stelt verder dat D66 en PvdA kiezersbedrog plegen als zij voor het OHA stemmen. Wie voor het OHA stemt, stemt ook in met een schending van de rechtstaat. Ook PS zijn gebonden aan internationale verdragen zoals het biodiversiteitsverdrag, Europese richtlijnen zoals de Habitatrichtlijn de Vogelrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water die een op een van ons verlangen dat we ons ernaar voegen. Door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is onderbouwd aangegeven dat met dit akkoord Europese richtlijnen worden overtreden. Als PS het OHA nemen dient het besluit voor vernietiging te worden voorgedragen conform artikel 266 van de Provinciewet. Spreker stelt dat Gelderland lafhartig is als wordt ingestemd ook tegenover buurprovincies omdat verbindingszones onderbroken zullen gaan worden. Dhr. Ter Haar (PVV): zegt dat het drastisch hervormen van het natuurbeleid zijn persoonlijke politieke drijfveer is. Het zou mooi zijn als het OHA straks wordt aangenomen. Het had nog mooier gekund. Sprekend uit zijn boerenhart had spreker liefst helemaal geen EHS gezien of andere miljardenverslindende zogenaamde natuurplannen. Het OHA maakt binnenkort een einde aan de onzekerheid voor agrariërs, ondernemers en mensen in het buitengebied als het gaat om de EHS. De gedeputeerde heeft geprobeerd er zo veel mogelijk voor Gelderland uit te slepen. Staatssecretaris Bleker heeft afgelopen maandag in een gesprek dat spreker met hem had, herhaald dat hij alle afspraken uit het akkoord zal nakomen. De herijking wordt wat de PVV betreft zodanig gedaan dat het areaal zo veel mogelijk binnen de Natura 2000- en Kaderrichtlijn water-gebieden valt. Daardoor voldoen we aan internationale doelen en het akkoord omtrent de EHS. Dus twee vliegen in één klap. Voor zijn fractie is het onbegrijpelijk waarom het college al met de manifestpartners in gesprek is gegaan over de invulling van de EHS. Is het niet beter eerst duidelijkheid te hebben over welke gebieden definitief worden aangewezen? Spreker dient een motie in met de strekking het overleg zo lang op te schorten (M89). In het OHA wordt gesproken over een verwerving van 17.000 ha en een inrichting van 40.000 ha. PVV heeft liever geen enkel Natura 2000-gebied in Gelderland. Gelderland moet niet altijd het beste jongetje van de klas willen zijn. Gelderland heeft tot 2011 al ruim 12.000 ha verworven. Een behoorlijk areaal terwijl daarentegen slechts de helft is ingericht. Het accent heeft te veel gelegen op het alsmaar aankopen van grond. Gelderland heeft al een enorme oppervlakte aan schitterende natuur. Daarnaast gaat er d.m.v. het akkoord nog eens natuur aangekocht worden ter grootte van 25.500 voetbalvelden. Daarmee zou je een snelweg van Arnhem tot Afghanistan kunnen aanleggen. Hoezo afbraakbeleid en hoezo natuurbarbaren? GS zouden zich meer moeten richten op de inrichting van het areaal dat in de Natura 2000- en Kaderrichtlijn water-gebieden ligt. Daartoe wordt een motie ingediend (M90). Buiten de EHS is straks het Rijk verantwoordelijk voor het agrarisch natuurbeheer. Dat juicht de PVV toe maar heeft wel twijfels over de overdracht. De motie van het CDA daaromtrent wordt dan ook van harte gesteund. Wil vervolgens nogmaals onderstreept zien dat het college zich houdt aan het streven uit het coalitieakkoord om de EHS in 2018 te realiseren zodat er duidelijkheid komt. Daartoe wordt ondersteund door CDA en VVD motie M91 ingediend. De PVV zal pas haar definitieve oordeel over het OHA geven als GS hun oordeel over de zojuist ingediende motie hebben gegeven. Dhr. Van der Veer (PvdDieren): zegt dat volgens het PBL onherroepelijk schade voor de natuur zal optreden. Veel bijzondere planten- en diersoorten zullen uitsterven. Voor duurzaam behoud en herstel van soorten en habitattypen zal

8

1024

1025

volgens het PBL meer dan 728.000 ha nodig zijn. Volgens de (inmiddels ook weer ingetrokken) brief van huisadvocaat AKD namens Stichting Das en Boom is de toestand van de Nederlandse natuur zorgwekkend. Er is achterstallig onderhoud. Spreker somt een reeks misstanden op en zegt dat we te ver zijn gegaan en dat nu iets extra voor de natuur gedaan moet worden. In Europees verband is afgesproken te zorgen voor de leefgebieden en habitatrichtlijnensoorten. Nederland staat daarbij helaas onderaan. Een rijk land als Nederland kan best meer doen voor de natuur. De decentralisatievoorstellen zijn financieel gemotiveerd en niet op de eerste plaats door een visie op de meest wenselijke bestuurlijke verhoudingen en verantwoordelijkheidsverdeling. Als de herijkte EHS niet eind 2012 in een verordening is vastgesteld volgt een algemene maatregel van bestuur. Brabant zei nee tegen het OHA. Flevoland gaat ermee naar de rechter, in Noord-Holland is een motie aangenomen die vraagt om verdere onderhandelingen voor een beter akkoord. Spreker dient. samen met GroenLinks, en soortgelijke motie M92 in. Dhr. Mulder (50PLUS): Zegt dat de ambivalentie van 50PLUS tegenover het OHA na de al uitgesproken bijdragen alleen nog maar is toegenomen. Enerzijds zijn er voldoende redenen om in te stemmen. Anderzijds zijn er zoveel onzekerheden dat spreker geneigd is nee te zeggen. Vindt dat op GS vertrouwd moet kunnen worden als zij zeggen dat dit een aanvaardbaar OHA is, zeker gezien wat ons ander boven het hoofd hing. Ook hebben PS al beslist over het coalitieakkoord en uitvoeringsagenda waarin de (financiële) kaders staan waar het allemaal binnen past. Belangrijk is ook dat de rol van de provincie als gebiedsregisseur wordt versterkt. Maar dan de addertjes onder het gras. Zoals de verdeling die de provincies onderling nog moeten regelen. Naar verwachting medio 2012. Kortom er is geen financiële duidelijkheid in deze tijden waarin wellicht ook nog verder bezuinigd moet worden. Niet uitgesloten kan worden dat de provincie via een omweg toch aansprakelijk gesteld kan worden wanneer internationale verplichtingen niet worden nagekomen. Spreker vindt dat de doelstellingen i.h.k.v. een herijkte EHS en Natura 2000 natuurlijk moeten worden gehaald. Zolang er geen garanties worden gegeven dat Gelderland in de toekomst bij de verdeling van de provinciale middelen niet extra zal worden gekort zal 50PLUS het OHA niet steunen. De voorzitter schorst de vergadering voor de lunch waarna wordt verdergegaan met de eerste termijn voor Gedeputeerde Staten. Dhr. Van Dijk (GS): zegt dat de decentralisatie eigenlijk het belangrijkste van het OHA is. De overdracht van bevoegdheden op het terrein van natuur, beheer en landschap. Zo kunnen PS ook e.e.a. organiseren op de manier die wij willen en die past bij het Gelderse. Met het OHA zijn we ook af van het zwaard van Damocles dat boven ons hoofd hing en waarmee de provincies een bedrag van €600 mln zouden moeten teruggeven en waarmee we afgerekend zouden worden op hetgeen al dan niet gepresteerd was met mogelijk het risico dat €120 mln terug zou moeten worden gegeven aan het Rijk. En het risico was dat de komende periode helemaal niets meer in het landelijk gebied gedaan zou kunnen worden. Met het OHA kunnen we doorgaan. Het is evenwel niet een ideaal akkoord. Maar wel het beste wat bereikt kon worden en de ondersteuning van PS waard. Er is inderdaad nog veel niet geregeld. Maar daarvoor moeten ook eerst de verantwoordelijkheden overgedragen zijn. Er zullen ongetwijfeld nog discussies volgen maar ook in IPO-verband wordt geprobeerd om er zo snel en goed mogelijk uit te komen. Het is voor iedereen ook duidelijk dat Gelderland forse aanspraken zal maken gezien de omvang van de natuur. Maar er zal onderhandeld moeten worden. Er is omtrent hydrologische maatregelen niets geregeld omdat I&M daar ook nog bij betrokken moet worden. Dat geldt ook voor de PAS-maatregelen.

9

1026 1027

1028

1029

1030

1031

V.w.b. de internationale doelstellingen gaat het voor de provincies om een inspanningsverplichting en niet om een resultaatverplichting. Het geld wat we daarvoor krijgen van het Rijk moet een-op-een ingezet worden Natura 2000- en Kaderrichtlijnwaterdoelstellingen te realiseren. Daarmee, en dat is door de staatssecretaris nog eens bevestigd, is er geen enkel risico dat de provincies aangeklaagd kunnen gaan worden v.w.b. nalatigheid. Voor het einde van 2012 moet de herijkte EHS planologisch zijn vastgelegd. In het OHA is v.w.b. de realisering 2021 opgenomen i.p.v. 2018. In het Gelderse coalitieakkoord is opgenomen dat gestreefd wordt naar 2018. Maar het belangrijkste is dat in 2012 er al helderheid komt over wat nu wel of niet tot de EHS behoort, aldus spreker. Als e.e.a. in 2018 ook klaar moet zijn moet de komende jaren een verdubbeling van het aantal hectares per jaar nieuwe natuur worden gerealiseerd en dat is een ongelooflijke klus. De ambitie is er wel. Voor Natura 2000 en Kaderrichtlijn water gebieden is overigens op grond van Europese regels nog tijd tot 2027. De motie M91 is wat spreker betreft overbodig. Op een vraag van de VVD antwoordt spreker dat inderdaad geprobeerd wordt de plannen bij de Voorjaarsnota 2012 voor te kunnen leggen. Op een vraag van GroenLinks antwoordt de gedeputeerde dat de planologische besluitvorming gezien de te volgen zorgvuldige procedures eind zal 2012 kunnen plaatsvinden. De staatssecretaris hecht er sterk aan dat het agrarisch natuurbeheer buiten de EHS tot zijn verantwoordelijkheid gaat behoren. Spreker zegt toe dat GS een oplossing zullen zoeken voor de agrariërs van wie de komende twee jaar de contracten aflopen. Aan hetgeen in de motie staat zal dus worden tegemoet gekomen. Voorts ontraadt hij de PVV-motie om het overleg met de manifestpartners op te schorten omdat GS er zeer veel profijt van hebben dat met hen samengewerkt wordt. Spreker heeft moeite met de gehoorde kwalificatie lafhartig. Er is eerder sprake van een moedige houding door ervoor te zorgen dat we het voor Gelderland op een goede manier willen gaan organiseren. Op een dusdanige manier dat manifestpartners waaronder Natuurmonumenten, GMF, Geldersch Landschap en Staatsbosbeheer zeggen: wij durven de toets der kritiek van het PBL te doorstaan. Wij zullen dan als een van de weinige provincies de komende periode substantieel meer geld aan natuur besteden dan in het verleden is gebeurd. Dhr. Meerburg (VVD): Zet nog recht dat de VVD al heel lang bezwaren heeft gemaakt tegen de planologische schaduwwerking van de EHS. In de ogen van VVD staat niet het OHA nog in de weg. Mw. Van der Schalk (D66): zegt op toch te kiezen voor de kansen die het OHA biedt. Wat betreft de inzet van de financiële middelen is er bij de Voorjaarsnota altijd nog ruimte voor aanvullende voorstellen. Stilstaande processen komen met dit OHA op gang. Met de creativiteit en visie van manifestpartners kunnen we investeren in een groen Gelderland. Mw. Van der Kolk (ChristenUnie): Haar fractie is tegen maar wil niet gezien worden als protestpartij. Decentralisatie is goed maar het gaat erom hoe. Daar heeft haar fractie moeite mee. De fractie zal wel voor M87 stemmen. Uiteraard ook voor de mede ingediende M88. M89 en M90 spreken elkaar tegen m.b.t. overleg met manifestpartners. Stemt tegen die moties. Zo ook tegen M91 en M92 omdat het t.b.v. kwaliteit best langer mag duren. Dhr. Van Boheemen (CDA): dankt voor de toezegging dat gezorgd zal worden voor een overbrugging bij het agrarisch natuurbeheer. Zal plannen en voorstellen over uitvoeringsorganisatie goed volgen en zonodig inbreng leveren. Mw. Bosman (PvdA): vertrouwt erop dat de gedeputeerde haar opmerking meeneemt of de beheerscontracten ook voor twee jaar verlengd kunnen worden. De moties M87 en M88 zullen worden gesteund. De PVV-moties niet. Dhr. Klein (SGP): vraagt zich af hoe te voorkomen, verwijzend naar de eerder

10

genoemde inspanningsverplichting, dat niet het totale lacunebeleid van het Rijk op de schouders van de provincie wordt geladen te meer daar Gelderland al een behoorlijke investering doet. Dhr. Van Eck (GroenLinks): meldt dat in Groningen vanmiddag ook tegen gestemd is. Merkt verder op dat Gelderland, naar verhouding van hetgeen Utrecht extra in natuur gaat investeren, per direct €80 a €100 mln zou moeten bijpassen. Als dat gebeurt zou GroenLinks voor stemmen. Het OHA blijft natuurvijandig. Natuur is niet alleen van links. Spreekt nog zijn verbazing uit dat niet eerder een kaart kon worden geleverd over provinciale inspanning verweesde gebieden e.d. Verzoekt ten slotte om een hoofdelijk stemming over het OHA alleen. Dhr. Ter Haar (PVV): Vraagt of de gedeputeerde nog kan reageren op de motie die inzet op een aanzienlijk mindere restopgave verwerving. Dhr. Van der Veer (PvdDieren): vindt het een slechte zaak dat nu moet worden besloten over het OHA terwijl nog niet goed gekeken kon worden naar de door GroenLinks ook genoemde kaart. Ziet het besluit graag uitgesteld ook totdat reactie van het PBL er zal zijn. Verzoekt daarom ook motie M92 als eerste in stemming te brengen. Zegt verbaasd te zijn over het feit dat de brief van AKD weer uit het SIS verdwenen is. Dhr. Mulder (50PLUS): zegt door de antwoorden van de gedeputeerde vertrouwen in e.e.a. te hebben gekregen en zal dus voor stemmen. Merkt ten slotte nog op dat 50PLUS geacht wil worden de motie M88 mede ingediend te hebben. Dhr. Van Dijk (GS): Merkt nog op dat hetgeen het PBL over het OHA heeft gezegd onvoldoende basis zal zijn om het voorstel te kunnen laten vernietigen. De brief van AKD is bij alle provincies ingetrokken omdat AKD belangen behartigde van IPO en Stichting Das en Boom die tegengesteld zijn. Dit is tegen de regels die er voor advocaten bestaan. Ten slotte reageert spreker nog op alle moties. Hij laat het oordeel over M87 en M88 over aan de Staten. M89 en M90 worden ontraden. V.w.b. M91 laat hij ook het oordeel aan PS. En M92 wordt ook ontraden. Stemmingen M92: verworpen, met stemmen vóór van SP, GroenLinks, PvdDieren. Verworpen.

1032

1033 1034

1035

1036

1037

Besluit: conform voorstel na hoofdelijke stemming met 39 stemmen vóór en 14 stemmen tegen (hoofdelijke stemlijst is als bijlage toegevoegd). M87: aangenomen, met stemmen vóór van VVD, CDA, PvdA, PVV, ChristenUnie, GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren, 50PLUS, Groep Wullink en de SGP. M88: met algemene stemmen aanvaard. M89: verworpen, met stemmen vóór van de PVV. M90: verworpen, met stemmen vóór van de PVV. M91: aangenomen, met stemmen vóór van VVD, CDA, PVV, SGP, 50PLUS en Groep Wullink. 13 1038 1039

Startnotitie Structuurvisie Gelderland (PS2011-766) Dhr. Vos de Wael (VVD) wil draagvlak voor de Structuurvisie creeren door toekomstige werkers, denkers en leidinggevenden, managers van middelgrootte en grote bedrijven, jonge ambtenaren van gemeenten en rijk, werkzoekenden, ZZP’ers en de net gepensioneerden bij het proces te betrekken. De Structuurvisie moet gebaseerd worden op een langere termijnvisie (jaar 2040). Voor de VVD zijn een aantal toetsstenen belangrijk. Allereerst moeten ondernemers met nieuwe initiatieven voldoende ruimte krijgen. Ook moet ruim baan gegeven worden aan de universiteiten en kennisinstituten, want daar komen onder andere de nieuwe ideeën en producten vandaan.

11

1040

1041

De gewenste verbetering van de mobiliteit en veiligheid zal voor de komende decennia een groot beslag leggen op de beschikbare ruimte. Het Gelders debat van vorige week was leerzaam om van de ‘partners’ te horen waar rekening mee gehouden zou moeten worden. Veel overleg en afstemming zullen de ruimteclaims vragen om het vervoer over water en weg, per spoor en door de lucht een plek te geven. De VVD hecht aan het beter op elkaar laten aansluiten van de verschillende vervoersmodaliteiten. Om de concurrentie de baas te kunnen blijven, te voldoen aan de milieu eisen en invulling te geven aan de duurzaamheid is opschaling van de agrarische sector in veel situaties noodzakelijk. Ook duurzame energie voorziening vraagt om veel ruimte. De noodzakelijke vervanging van de ondergrondse infrastructuur in Gelderland zal een veelvoud bedragen van de historische kostprijs. VVD dringt erop aan, dat voldoende ruimte hiervoor gereserveerd wordt, want anders nemen de kosten voor vervanging exponentieel toe. Voor een heldere communicatie met de Gelderse samenleving vindt de VVD de inhoud van deze startnotitie te abstract. Kan de gedeputeerde toezeggen, dat er een communicatieplan komt en daarover in de commissievergadering over van gedachte wordt gewisseld? De planning van de opstelling van de Structuurvisie lijkt erg krap en mag niet ‘wurgend’ worden en ten koste gaan van de kwaliteit van de voorstellen. Graag hierover een toezegging van de gedeputeerde. Mw. Hijman (PvdA) stelt dat de provincie partners nodig heeft om een goede structuurvisie op te kunnen stellen. Dit proces om tot een gedeelde visie te komen moet goed georganiseerd worden. Deze insteek is goed weergegeven in de voorliggende startnotitie. Over het proces heeft de PvdA nog een drietal opmerkingen. Allereerst wat is de rol van de provincie als partner precies in dit proces? Hoe wordt de dialoog gevoerd, dat iedereen de consequenties goed kan inschatten? De provincie moet duidelijk aangeven, vanuit haar sturende rol, wat voor partner de provincie is en welke kaders uitgangspunt zijn. Bijvoorbeeld moet al een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen de provinciale hoofdstructuur en de opgave voor de regio. Ten tweede wil de PvdA een lijst van genodigden kunnen inzien, die voor de dialoog worden uitgenodigd. De fractie vraagt welke dialoogvormen worden gehanteerd en of er ook gebruik zal worden gemaakt van moderne communicatiemiddelen, zoals social-media? In het vervolgvoorstel wordt concreet aangegeven, dat na de dialoogfase de staten haar kaderstellende rol kunnen oppakken door de vaststelling van een kadernotitie. De PvdA vraagt als derde aandachtspunt om ook specifieke aandacht te besteden voor de invulling van de controlerende rol van de staten, dat wil zeggen voor de fase nadat de kaders gesteld zijn. Mw. Van Hemmen (CDA) wijst erop, dat de provincie verantwoordelijk is voor het regionale omgevingsbeleid. De aanpak van de startnotitie is vernieuwend om te komen tot een structuurvisie. Bijvoorbeeld de uitgangspunten ‘partnerschap’ en ‘flexibiliteit’ ondersteunt het CDA van harte. Zorgpunt voor de fractie is de regionale differentiatie. In hoeverre is het juridisch mogelijk om voor de ene regio meer voor te schrijven dan voor de andere regio? In het verlengde hiervan is een zorgpunt de mogelijkheid van het opwekken vanonterechte verwachtingen bij de partners, terwijl de provincie het algemeen belang en haar langere termijn visie over de ruimtelijke hoofdstructuur van de provincie moet bewaken. Behalve de genoemde ruimtelijke hoofdstructuur in de startnotitie is voor het CDA ook belangrijk voldoende ruimte te plannen voor de landschappen, natuur, dorpsgezichten, locaties voor duurzame energie, geconcentreerde voorzieningen. Die bestuurlijke verantwoordelijkheid voor ruimtelijke claims moet de provincie nemen en daarover moet de provincie

12

1042

1043

1044

1044

1045

1046

1047

duidelijk zijn naar haar partners. Mw. Faber (PVV) vindt het opvallend, dat het college in de startnotitie geen lange termijn visie geeft, terwijl de provincie toch wel degelijk ‘achter de schermen’ zo’n visie moet hebben. Goed ondernemerschap moet voorop staan in de provincie, hetgeen betekent dat boeren en ondernemers voldoende ruimte moeten hebben hun bedrijvigheid. Daarvoor zijn goede wegen en transportmiddelen noodzakelijk. Voor de noodzakelijke innovatie zijn ook de universiteiten en hogescholen van groot belang. De PVV steunt nader onderzoek naar de mogelijkheden van het opwekken van biogas. De fractie vraagt extra aandacht voor de recreatieve sector, omdat deze sector een belangrijke rol heeft in de inrichting en kwaliteit van de ruimte en daarmee voor een vitaal platteland. De PVV dient een motie (M93) in om gelijke kansen voor agrariërs en de recreatieondernemers in de EHS te vertalen in de provinciale plannen. PVV verzoekt het college om nuchter en zakelijk om te gaan met het natuurbeleid, zoals geen hoogwatergeul bij Veessen-Wapenveld waarvoor geen draagvlak is bij de plaatselijke bevolking. Een veel goedkopere oplossing voor het afvoeren van water is het beter schoon houden van de uiterwaarden door Rijkswaterstaat en de waterschappen. Daarnaast verzoekt de PVV het college om te stoppen met het bouwen van onrendabele windmolenparken in windluwe gebieden en niet meer dan 1 windmolenpark per gemeente te realiseren. Dhr. Scheffer (D66) constateert, dat met de decentralisatie van het natuurbeleid en de structuurvisie de contouren zichtbaar worden van een sluipende federalisering van Nederland. D66 adviseert om de resultaten van het project ‘hedenmorgen Gelderland’ mee te nemen in de structuurvisie. D66 betwijfelt of de overheid wel kan werken met ‘informele terugkoppelmomenten’ zoals in de notitie is verwoord. De fractie is tevreden met de toezegging dat na de dialoogfase in mei de resultaten in de vorm van een kadernotitie met de staten besproken zal worden. Dhr. Verheul (GroenLinks) is tevreden met de aanpassing van de nota in een startnotitie. De fractie kan instemmen met de startnotitie met de kanttekening dat in de notitie een duidelijke ruimtelijke visie gemist wordt. GroenLinks respecteert de keuze van het college om dit proces gezamenlijk met de partners in te gaan. GroenLinks vraagt, hoe wordt voldaan aan de toezegging van GS, dat het Gelderse milieuprogramma onderdeel zal uitmaken van de nieuwe structuurvisie? Wordt het thema ‘ondergrond’ opgenomen zoals de VVD in de commissie heeft verzocht? Wordt ook voldoende invulling gegeven aan het ruimtelijke vraagstuk van het item energietransitie? Dhr. Ebbers (ChristenUnie) stelt vast, dat GS de notitie goed heeft aangepast, zoals in de commissie ROW was afgesproken. Over het besluit nr. 1 van de Startnotitie vraagt de fractie, of in de komende kadernotitie naast het resultaat van de dialoog ook de visie van GS wordt opgenomen? Dhr. Van der Veer (PvdDieren) is verbijsterd, dat niets in de notitie is opgenomen over de landbouwontwikkelingsgebieden. De PvdDieren verzoekt om ook dierenwelzijnsorganisaties uit te nodigen voor de dialoogfase van de structuurvisie. Dhr. Wullink (Groep Wullink) merkt op dat op pagina 7 van de Startnotitie staat, dat in de uitwerkingsfase per regio de resultaten van de voorafgaande fase nader uitgewerkt worden. De input moet eerst vanuit de regio’s komen en pas daarna moeten andere partners daarover hun mening kunnen geven. Dhr. Verdaas (GS) geeft aan, dat door het gekozen flexibel proces voor de structuurvisie van tevoren niet duidelijk is wat de resultaten en producten hiervan zullen zijn. Centraal staat in het proces de dialoog met de partners van de provincie waarbij het uitgangspunt een gedeelde verantwoordelijkheid is. Daarom zijn de aangekondigde moties van de PVV op dit moment nog veel te voorbarig en worden die moties ontraden door de gedeputeerde. De gedeputeerde vindt het

13

1048

1049

1049

opvallend, dat deze onderwerpen niet door de PVV tijdens de commissiebehandeling aan de orde zijn gebracht. Na de eerste dialoogfase zal het college met een inhoudelijke agenda richting de staten komen die kaderstellend is voor de opstelling van de structuurvisie. Het college is bezig met de opstelling van een communicatieplan dat voorgelegd zal worden aan de staten. Bij de bespreking van dit plan hebben de staten de mogelijkheid om van gedachte te wisselen over het komende communicatietraject en kunnen creatieve ideeën over het bereiken van bepaalde doelgroepen (socialmedia) uitgewisseld worden. Het streven zal zijn om een zo’n breed mogelijke scala van maatschappelijke groeperingen te bereiken. Zorgvuldig zal bekeken worden in welke setting bepaalde groepen mensen het beste bij elkaar gezet kunnen worden. Dat kan zowel in de vorm van een ‘Gelders debat’, maar ook in de vorm om zelf naar een organisatie zoals een school of een HBO toe te gaan. Voor dit proces is iedereen welkom en vanzelfsprekend zal de dialoog in alle openbaarheid plaatsvinden. Enerzijds zal door de provincie hard op bepaalde doelen gestuurd worden, zoals het ruimtelijke vraagstuk rond de energietransitie. Anderzijds zal de organisatie van het dialoogproces met de partners flexibel zijn. De weg naar 2040 is op veel punten onzeker zoals de ontwikkeling van de techniek en de economie. Op de drie vragen van de VVD kan de gedeputeerde zonder meer ‘ja’ zeggen. De genoemde thema’s die de VVD aandraagt, liggen voor de hand om in de structuurvisie op te nemen. De bedoeling is zeker niet om een laissez faire politiek te voeren. Bijvoorbeeld zal er een krachtig beleid gevoerd worden op het gebied van de woningbouw- en bedrijventerreinenprogrammering. Minstens zo belangrijk is het beleid regelmatig te monitoren en tijdig bij te stellen in verband met nieuwe ontwikkelingen. De gedeputeerde vindt het in zekere mate de plicht van de provincie om regionale verschillen tot uitdrukking te brengen in de structuurvisie. Door een goede inhoudelijke argumentatie van deze verschillen verwacht de gedeputeerde, dat deze regionale benadering juridisch houdbaar is. Het streven van het college is om het GMP integraal als een uitvoeringsparagraaf op te nemen in de structuurvisie. Dhr. Vos de Wael (VVD) is tevreden met de beantwoording van de gedeputeerde, maar heeft nog wel zorgen over het gemis van een provinciale visie voor de komende 30 of 40 jaren. Een voorbeeld daarvan is de zoetwater problematiek die naar voren is gebracht door de Deltacommissie. Minimaal moet de provincie hiervan een beeld hebben voor de langere termijn. Dhr. Verdaas (GS) antwoordt, dat dit appèl van de VVD voor hem ook uit het hart is gegrepen. Het is goed om met elkaar af te spreken dat het genoemde onderwerp een belangrijk thema is voor de toekomst van Gelderland. In 2014/2015 zal het kabinet daarover belangrijke besluiten nemen en dan moet de provincie voldoende flexibiliteit hebben om dit onderwerp op een goed wijze in de Structuurvisie op te nemen. We moeten af van het idee, dat we om de tien jaar een structuurvisie maken. We hebben straks een dynamisch document hetgeen betekent dat de provincie na de vaststelling in dialoog blijft met de partners en zo nodig de visie bijstelt en herijkt. Stemverklaring dhr. Mink (SP) verwacht, dat de gedeputeerde in het vervolgproces nog kan aangeven, wat de houdbaarheid is van de dynamische agenda en gaat akkoord met de voorliggende startnotitie. Besluit: conform voorstel, met stemmen vóór van GroenLinks, SGP, SP, D66, VVD, CDA, 50PLUS, PVV, ChristenUnie, Groep Wullink en de PvdA. M93 verworpen, stemmen vóór van de PVV.

14

14 1050

1051

Inzet van structurele subsidies bij de uitvoering van het Sociaal Profiel in de periode 2013-2016 (PS2011-787) Mw. Meijers (PvdA) constateert dat de bezuinigingen in de eerste lijn, die mensen persoonlijk kunnen treffen, met 10% zeer beperkt zijn gebleven. Zij is daar verheugd over. De voorliggende bezuinigingen gaan vooral over de bedrijfsvoering van de tweedelijns instellingen en er vindt een verschuiving plaats van structurele naar flexibele middelen. Dit flexibele budget blijft echter beschikbaar voor de doelen en geeft ruimte voor de prioritaire programma’s. Er ontstaat ook ruimte voor initiatieven van bestaande en nieuwe organisaties in het sociale domein. Ondanks de beperking in het sociale profiel heeft de provincie nog steeds een belangrijke tweedelijns ondersteuningstaak. Voor de PvdA is deze taak van wezenlijk belang. Daardoor heeft de provincie de mogelijkheid om samen met de gemeenten het sociale gezicht van Gelderland te behouden en versterken. Voor de PvdA is dit wezenlijk. De samenleving moet zowel sterk als sociaal zijn. De PvdA steunt het voorstel, onder twee voorwaarden. Er moet een zorgvuldige weg bewandeld worden, om te voorkomen dat expertise en ervaring bij de ondersteuningsinstellingen verloren gaat door te snel doorgevoerde bezuinigingen. Ook heeft de PvdA oog voor de daar werkzame mensen. De PvdA gaat ervan uit dat de beschikbare middelen maximaal aan het werk wordt besteed. De PvdA verwacht een ruimhartige opstelling van GS als blijkt dat in of na 2012 en 2013 reorganisatiemiddelen nodig zijn. Tweede voorwaarde is dat het flexibele budget zoveel mogelijk besteed wordt aan subsidies voor organisaties die niet werken met winstoogmerk. Het vervolgvoorstel stelt op dit punt gerust. De PvdA vraagt GS de samenwerking tussen organisaties (Spectrum en Elan; Zorgbelang en achterbanorganisaties) zoveel mogelijk te stimuleren. COS Gelderland vraagt erkenning voor haar werk mede in opdracht van de provincie. Die erkenning is er, maar toch heeft de PvdA begrip voor het voorstel de structurele subsidie te stoppen. De PvdA vraagt GS COS Gelderland uitdrukkelijk uit te nodigen om projecten in te dienen voor het flexibele budget en met COS in overleg te gaan over een langere afbouwregeling. Het stopzetten van de subsidie voor Euregio is een slechte zaak. De provincie is ook niet de enige financierder. De andere financiers worden nu voor het blok gezet, waardoor een zelfde fout uit de vorige bezuinigingsronde wordt herhaald. De PvdA vraagt GS toe te zeggen dat een oplossing wordt voorgelegd bij de Voorjaarsnota. Dhr. Plug (ChristenUnie) heeft vorige maand al aangegeven zich niet te kunnen vinden in de bezuiniging. Sindsdien blijken de bezuinigingen echter nog drastischer. De bezuiniging is geconcentreerd op enkele instellingen. Daarmee gaan GS zonder uitleg voorbij aan het besluit van PS in juni 2010 dat maximaal 25% kan worden bezuinigd op instellingen. Spreker begrijpt dat rijksbezuinigingen hieraan debet zijn, maar aan het kader dat PS in juni 2010 hebben gesteld is tot op heden niets gewijzigd. De ChristenUnie vindt de bezuiniging te eenzijdig gericht op ondersteuningsinstellingen, wat ten koste gaat van een leefbare samenleving. De overheid doet namelijk steeds meer een beroep op de inzet van mensen voor elkaar, op ondersteuningsinstellingen en vrijwilligers. Eerst moet er inzicht zijn in de maatschappelijke gevolgen van dergelijke ingrepen. Daarom wil de ChristenUnie de efficiencykorting van 10% overeind houden. De provincie moet de komende jaren haar verantwoordelijkheid nog nemen en in overleg met de organisaties en gemeenten zorgen voor een warme overdracht naar de gemeente. De ChristenUnie dient daartoe een amendement in (A27). Met een tweede amendement (A28) wil de ChristenUnie de beslissing over de uitwerking aan Provinciale Staten voorbehouden.

15

1052

1053

1054

1055

Dhr. De Vos (SP) wijst erop dat de provincie jarenlang vrijwilligers en organisaties op sociaal terrein heeft gesteund en daarmee een verantwoordelijkheid heeft opgebouwd. Zonder deze steun zou het sociale gezicht van Gelderland een stuk schraler zijn. Sociaal beleid zou geen kerntaak van de provincie zijn, maar er is geen antwoord op de vraag wie deze taken overneemt. Het rijk bezuinigt, de gemeenten zitten in zwaar weer en de provincie, die miljarden bezit, gooit een aantal sociale taken over de schutting. Het is uitstekend om te bekijken of het geld beter en nuttiger kan worden uitgegeven en het zou dan mooi zijn als dat een bezuiniging oplevert. Maar deze volgorde moet niet worden omgedraaid. Veel organisaties krijgen te maken met een kaasschaafbezuiniging van 10%, anderen krijgen een korting van 50% of meer op hun structurele budget. Dit gaat ten koste van de ondersteuning van de inwoners. Als doekje voor het bloeden willen GS geld reserveren uit het flexibel budget. Dat komt neer op een door de provincie gefinancierde afvloeiingsregeling voor overtollig personeel. Daarmee verdwijnen ook kennis en persoonlijke netwerken, een vernietiging van sociaal kapitaal. De provincie kan taken pas afstoten, als er buiten de provincie een structurele oplossing is gevonden. Alleen op die manier kan een reorganisatie van sociaal Gelderland sociaal worden doorgevoerd. De SP vraagt speciale aandacht voor de onafhankelijke en kostenloze klachtenlijn van Zorgbelang. Gelderland dreigt als eerste provincie afscheid te nemen van deze klachtenmogelijkheid. Zonder deze klachtenlijn zouden bijvoorbeeld de problemen bij verpleeghuis Altenova niet of veel later aan het licht zijn gekomen. Er is geen alternatief voor deze klachtenlijn. Gemeenten, zorgaanbieders en –verzekeraars zijn de betrokken partijen waarover wordt geklaagd. Onafhankelijkheid moet worden gewaarborgd en burgers zijn niet altijd in staat de kosten te dragen. Daarom dient spreker een amendement in (A29) die aan de klachtenlijn dezelfde status geeft als Sensoor. De SP roept alle partijen op het sociale gezicht van Gelderland te redden. Dhr. Sluiter (VVD) memoreert dat in november het profiel en het budget is vastgesteld. Nu worden de budgetten verder gedefinieerd. De VVD merkt hierbij op dat een grotere clementie is betracht dan de VVD nodig vindt. De VVD vindt de flexibiliteit belangrijk. Dit geeft meer mogelijkheid tot marktwerking. Het voorstel geeft een goede overbrugging voor 2012 tot en met 2016. Welk bedrijf heeft op dit moment die zekerheid? De VVD vraagt via GS van de organisaties meer financiële transparantie en een effectmeting van de ingediende projecten. Tot slot wil VVD de loon- en prijscompensatie voor 2012 en 2013 nu vaststellen, maar de loon- en prijscompensatie voor de langere termijn op een later moment bezien. Dhr. Mulder (50PLUS) vindt dat ingrijpend wordt bezuinigd met grote gevolgen voor een aantal hulpverleningsorganisaties. Dit is de uitwerking van beleid waarvoor in de vorige statenperiode is gekozen vanwege rijksbezuinigingen. Nu moeten keuzes worden gemaakt, en dan wordt het moeilijk. 50PLUS is het eens met een aantal van deze keuzes. Sensoor blijft bijvoorbeeld buiten schot en er worden duidelijke criteria gesteld voor een warme overdracht van de jeugdzorg. Ook de achterbanorganisaties worden met slechts 10% gekort. 50PLUS is het verder eens met vraaggericht werken als uitgangspunt en met meer ruimte voor projecten en initiatieven. 50Plus is het ook eens met het opheffen van overlap tussen ondersteuningsinstellingen. Wat blijft is dat 50PLUS zich zorgen maakt over de korte tijd waarin ondersteuningsinstellingen zich moeten aanpassen. Spreker dient daarom een motie in (M94) waarin GS worden verzocht Zorgbelang in aanmerking te laten komen voor het flexibel budget en tijd te geven om het proces tot samenwerking te voltooien. Dhr. Koster (CDA) herkent zich in de uitgezette lijn. De integrale aanpak is het CDA uit het hart gegrepen. De nota is de logische uitwerking van de afspraken

16

1056

1057

1058

tussen rijk, provincie en gemeente. Omdat de provincie vraaggericht gaat werken heeft de provincie minder transponders nodig. Er wordt dus vooral bezuinigd op de transponders, de ondersteuningsinstellingen. Instellingen die direct aan de burger leveren worden nagenoeg ontzien. Bij de transformatie is zorgvuldigheid geboden. De provincie moet zorgvuldig omgaan met de mensen in de ondersteuningsinstellingen. GS hebben n.a.v. de commissievergadering in het vervolgvoorstel een goed voorstel hiervoor gedaan. Veel kritiek op het voorstel is beeldvorming. Ter illustratie: nergens in het stuk staat dat Zorgbelang de klachtenlijn moet stoppen. Zorgbelang krijgt een andere taakstelling als gevolg van afspraken tussen de verschillende overheden. Zorgbelang zou ervoor kunnen kiezen de klachtenlijn open te houden. Spreker vraagt of de taakstelling van Zorgbelang (aandacht voor kwetsbare groepen) overlap heeft met SBOG (ouderenzorg). Verder sluit het CDA zich aan bij de verwachting van de PvdA dat er bij de Voorjaarsnota een voorstel zal liggen over Euregio. Mw. Van Milaan (D66): het voorstel geeft een beeld van de reikwijdte van de provincie in de sociale agenda. De structurele subsidies zijn een baken waar je in Gelderland op kan rekenen. Dat er ook pijn geleden wordt is onvermijdelijk. In het vervolgvoorstel hebben GS goed gereageerd op de suggesties die in de commissievergadering zijn gedaan. Er komt een ruimere overgangsperiode en de instellingen krijgen meer ruimte om zich in te richten op de verandering in hun uitvoerende taken. D66 vertrouwt op de zelfredzaamheid van gemeenten. Het is niet bekend hoe de gemeenten hun taken zullen oppakken, maar ze zijn er allemaal mee bezig. D66 weet op dit moment dus ook niet welke taken de provincie de komende jaren moet doen, en welke taken complementair zijn aan de gemeentelijke taken. D66 zou graag zien dat bij de inzet van de flexibele middelen wordt gestreefd naar zo weinig mogelijk overlap. Voor de klachtenlijn van Zorgbelang is een gratis alternatief. D66 heeft kunnen constateren dat de ondersteuningsinstellingen onvoldoende transparant zijn over de uitvoering. D66 vindt transparantie belangrijk en vraagt daarom de gedeputeerde hierop toe te zien. Dhr. Ruitenberg (SGP) herhaalt zijn uitspraak in de commissie dat er een warme deken zou moeten zijn voor mensen die hulpbehoevend zijn. Het sociaal profiel is een uitwerking van wat de overheden met elkaar hebben afgesproken. De uitwerking van dit sociaal profiel ligt nu voor. De SGP vindt van belang dat de overlap tussen de instellingen er uitgehaald wordt. Ook is de SGP positief over het flexibele budget. Er is echter ook pijn. Met name de ondersteuningsinstellingen worden getroffen. In korte tijd verliezen zij een groot deel van hun subsidie. De SGP vindt dit niet verantwoord. Gezien het sociale profiel moeten zij een andere wijze van bekostiging zoeken en soms moeten mensen afvloeien. Voor beide hebben ze tijd nodig. Daarom dient de SGP een amendement in waardoor de pijn voor 2013 verlicht wordt. M.b.t. de Bond tegen het vloeken was de SGP blij met de aanmerking als achterbanorganisatie en was de SGP verbaasd over het schrappen van de subsidie. De SGP had, gelet op het antwoord van GS in de commissie, niet veel hoop, maar het vervolgvoorstel getuigt op dit onderdeel niet van veel professionaliteit. Spreker dient daarom ook op dit punt een amendement in (A31). Tot slot merkt spreker op dat bij zorginstellingen een klachtenprocedure bestaat. De SGP is van mening dat een klacht geuit moet worden bij de instelling die het betreft. Indien klager daaraan behoefte heeft, moet ondersteuning mogelijk zijn. Dhr. Van Eck (GroenLinks) vindt dat de Staten vandaag kiezen voor het sluiten van de klachtenlijn als Zorgbelang met 50% wordt gekort. Gelderland is een rijke provincie, met armoedig sociaal beleid. Gemeenten hebben niet het geld om de

17

1059

1060

taken over te nemen. Deze bezuinigingen zijn te rauw. Het kan anders. GroenLinks dient een amendement (A32) in om de subsidie voor COS Gelderland voort te zetten. COS zet zich in Gelderland in voor etnisch ondernemerschap, voor duurzaamheid in midden- en kleinbedrijf en voor vrijwilligersondersteuning. Dhr. Wullink (GroepWullink) wijst erop dat het sociaal beleid van de provincie tot stand is gekomen, omdat de provincie op zoek was naar nieuwe uitdagingen en taken. Spreker kan moeilijk beoordelen of bijvoorbeeld een klachtenlijn nodig is. Het oordeel van de gedeputeerde op dit punt is voor hem maatgevend. Er zijn echter wel verbeteringsmogelijkheden. Bijvoorbeeld door de overdracht naar gemeenten te versnellen. Via de regiocontracten zou het budget via de gemeente naar de ondersteuningsinstellingen kunnen worden gekanaliseerd. De instellingen kunnen dan gesprekken voeren met de gemeenten over cofinanciering. Hij dient een motie in over subsidie voor Euregio (M95) Dhr. Van Dijk (GS) vindt het opvallend dat de instellingen de bezuiniging opvatten als een gebrek aan waardering bij de provincie. Het tegendeel is waar. De bezuiniging is een gevolg van een veranderde taakstelling van de provincie. Dat heeft consequenties gehad voor het provinciefonds en ook voor wat de provincie de komende tijd kan doen. Gelderland geeft in vergelijking met andere provincies nog steeds een buitengewoon goede invulling aan sociaal beleid. Zoals aangegeven in het sociaal profiel, vindt er een fundamentele wijziging plaats in de manier waarop we dingen willen doen. Dit heeft te maken met andere thema’s en andere resultaten, produkten en diensten. Minder onderzoek en meer opbouw van netwerken. Minder rapporten en meer rechtstreekse ondersteuning van vrijwilligers. GS hebben dat vertaald in het voorliggende voorstel. De hoofdlijn van dit voorstel is dat achterbanorganisaties niet verder worden gekort. M.b.t. de werkzaamheden van de ondersteuningsinstellingen is de overlap van werkzaamheden opgevallen. Ook zijn diverse taken geen provinciale taken meer. Daarom stellen GS een taakverdeling voor. Aan deze taakverdeling zit een –soms forse- bezuiniging. Spreker vindt dat de instellingen voldoende tijd krijgen om toe te groeien naar de nieuwe situatie. In 2012 wil het college in overleg treden met de instellingen over hoe in 2013 en de jaren daarna de omslag kan worden gemaakt. Spreker schat in dat de beschikbaar gestelde financiën voldoende zijn. Het amendement van de SGP legt het flexibele budget vast voor deze instellingen, waardoor ook de prikkeling ontbreekt om over te gaan naar de nieuwe situatie. GS ontraden daarom dit amendement. De bezuinigingsvoorstellen hebben samenwerkingsinitiatieven bevorderd, maar dit was niet het doel van GS. De doelgroep van Zorgbelang, kwetsbare groepen, is niet alleen ouderen, maar ook anderen die vanwege andere ontwikkelingen kwestbaar zijn. COS Gelderland kan, net als andere instellingen, een beroep doen op flexibele middelen. Probleem is echter dat de werkzaamheden van COS niet meer passen binnen het sociaal profiel van de provincie. Dit geldt ook voor de Bond tegen het vloeken. Het sluiten van de klachtenlijn is een keuze van Zorgbelang. GS hebben deze voorwaarde niet aan de subsidie verbonden. Zorgbelang krijgt een budget van minimaal €1 miljoen in 2014. Zorgbelang moet zelf prioriteiten stellen en bepalen welke activiteiten ze willen doen. Dit geldt ook voor de andere ondersteuningsinstellingen. Ook kan elders financiering worden gezocht, of kan een taak door een andere instelling worden overgenomen. Mocht een organisatie in de problemen komen, dan is het college bereid te overleggen, maar het getuigt ook van goed werkgeverschap als mensen goed worden begeleid naar een nieuwe taak. Deze verantwoordelijkheid moeten de ondersteuningsinstellingen zelf nemen en GS stellen hen daartoe in staat.

18

Hij neemt het verzoek van D66 inzake transparantie mee. Hij heeft overigens geen signalen dat er m.b.t. bezoldiging een probleem is. De opmerking over prijs- en looncompensatie zou hij op de hele provinciale begroting willen betrekken. GS komen daarop terug. T.a.v. Euregio zullen GS bij de Voorjaarsnota een voorstel doen. In reactie op de amendementen: GS ontraden A27, A29, A30, A31 en A32. Amendement A28: GS schrijven in het voorstel dat een debat zal worden gevoerd met PS over de thema’s. Achteraf kunnen PS hun controlerende taak uitoefenen.; Dit komt in belangrijke mate tegemoet aan wat het amendement voorstaat. Motie M94 is al volledig overgenomen in het vervolgvoorstel en om die reden dus overbodig. T.a.v. M95: GS hebben toegezegd dat er bij de Voorjaarsnota een voorstel zal komen. T.a.v. de suggestie de subsidies aan de gemeenten te geven: dit gaat voorbij aan de wettelijke taak van de provincie in de Wmo. Het is niet zeker dat gemeenten deze taak op dezelfde manier zouden invullen als de provincie. Daarom wijst hij deze suggestie af. Mw. Meijers (PvdA) vraagt of GS in gesprek willen gaan met COS over een langere afbouwperiode. Eén jaar is te snel. In de ricnting van SP deelt ze mee dat er alternatieven zijn voor de klachtenlijn van Zorgbelang. Dhr. Mulder (50PLUS) trekt motie M94 in, gelet op het antwoord van GS. Dhr. Van Eck (GroenLinks) wijst erop dat in amendement A32 wordt geregeld dat er verlenging komt voor COS Gelderland. M.b.t. de klachtenlijn merkt hij op dat je eerste een vervangende voorziening moet hebben, voor je de bestaande afschaft. Dhr. Wullink (GW) trekt motie M95 in. Dhr. Van Dijk (GS) deelt mee dat wettelijk gezien een jaar voldoende is om aan de zorgvuldigheidseisen te voldoen. Hij zal het gesprek met COS Gelderland aangaan, maar zegt niet toe dat COS voor 2013 extra geld zal krijgen. GS dagen COS uit om projecten in te dienen voor subsidie uit het flexibele budget. Stemverklaringen De SP stemt voor alle amendementen die een verbetering betekenen, m.a.w. meer geld voor sociaal. Deze stemmingen bepalen hoe de SP zal stemmen over het voorstel. De SP steunt niet A31, omdat de SP het principieel onjuist vindt dat de overheid de Bond tegen het vloeken steunt. De PVV zal voor het voorstel stemmen. Helaas zijn pijnlijke maatregelen, die ondermeer vrijwilligers treffen, onvermijdelijk. De PvdDieren zal, in lijn met A18 2010, de meeste amendementen steunen. De SGP zal voor het voorstel stemmen, ook als A31 niet wordt aangenomen.

1061

1062 1063

1064 1065

1066

Besluit: A27 verworpen met stemmen vóór van SP, GL, CU en PvdDieren; A28 verworpen met stemmen vóór van SP, GL, CU, SGP en PvdDieren; A29 verworpen met stemmen vóór van SP, GL, CU en PvdDieren; A30 verworpen met stemmen vóór van SP, GL, CU, SGP en PvdDieren; A31 verworpen met stemmen vóór van CU en SGP; A32 verworpen met stemmen vóór van SP, GL, CU en PvdDieren; Besloten conform voorstel met stemmen tegen van SP, GL en CU. M94 ingetrokken; M95 ingetrokken. 15 1067

Subsidieverlening schaapskuddes 2012 (PS2011-767) Dhr. Van der Veer (PvdD) geeft aan dat zijn fractie vindt dat de schapen van de schaapskudde de werknemers van het natuurbeheer zijn, die ons helpen met het

19

onderhoud van de natuur. Dieren waar je met respect mee omgaat. In de commissie heeft hij al gevraagd om in de regeling op te nemen dat dieren van de kuddes die subsidies ontvangen niet onverdoofd geslacht mogen worden. Het is volgens een rapport van Alterra bijzonder pijnlijk als zonder verdoving de hals wordt doorgesneden. In Nederland zijn er ontheffingen voor het onverdoofd slachten van meer dan 800.000 schapen en geiten, terwijl er in totaal ongeveer 750.000 schapen en geiten geslacht worden. Hij hoort graag van de gedeputeerde of het mogelijk is om dit als een voorwaarde in de regeling op te nemen. Spreker heeft een motie voorbereid maar omdat er op dit moment ook landelijk discussie is over dit onderwerp zullen veel fracties dat eerst af willen wachten. Dhr. Ter Haar (PVV) heeft twee vragen. Op 6 december jl. verscheen in de Telegraaf een artikel met de titel 'Kamer vraagt om redding schaapskudde'. Naar aanleiding van dit artikel heeft de PVV de volgende vragen aan GS: 1. Heeft het amendement, zoals genoemd in het artikel, invloed op het voorstel (schaapskuddes) wat vandaag op de agenda staat? 2. Is bekend wat de landelijke subsidie zal betekenen voor de Gelderse schaapskuddes en diens financiële situatie? Mw. Bosman (PvdA) is blij dat een verworpen en destijds afgeraden amendement bij de Voorjaarsnota nu toch op zo’n elegante wijze gestalte kan krijgen. Dhr. Zoet (CDA) zegt dat Gelderland en schaapskuddes onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Opvallend positief in het voorstel is de educatieve rol die wordt weggelegd voor de schaapskuddes. Dit vindt de CDA fractie een fantastisch plan. Beleef de natuur, de prachtige en unieke schapenrassen, hun functies in de natuur en natuurlijk het prachtige vak van schaapsherder. En dan ook nog de grote recreatieve functie. Wat het CDA betreft: koe in de wei, schaap op de hei. Dhr. Meerburg (VVD) geeft aan dat zijn fractie het voorstel steunt, maar wij zien nog wel een aantal verbeterpunten. Het voorstel zoals het er nu ligt zien wij als incidentele financiering van een middel. Wij vinden het belangrijk dat bij verlening van een subsidie voortaan het doel vooral centraal komt te staan. Over het doel wordt in dit voorstel slechts beperkt gesproken. Op het moment dat natuur het hoofddoel is, moeten ons inziens kuddes in natura 2000 gebieden worden gefinancierd. Als het hoofddoel natuur en recreatie is dan komen wellicht weer andere kuddes in beeld. Als je deze lijn aanhoudt dan is de keuze in dit voorstel aan de huidig genoemde schaapskuddes niet altijd helder. Voorts hoopt de VVD dat de aanvragende partijen voortaan ook gaan zoeken naar alternatieve financieringsbronnen bijvoorbeeld door acties als financier een schaap. Een dergelijke actie zorgt er hopelijk voor dat volgend jaar een voorstel wellicht minder noodzakelijk zal zijn. Dhr. Van Dijk (GS) is blij met de brede ondersteuning voor het voorstel. De eventuele consequenties van de discussie die nu landelijk speelt weten GS op dit moment nog niet. Gedeputeerde vindt het belangrijk om vandaag dit voorstel wel te behandelen, te meer omdat er verschillende schaapskuddes zijn die helderheid moeten hebben. GS zullen met de manifestpartners gaan bespreken hoe hier in de toekomst tegenaan gekeken wordt. Het is geen provinciale taak om in de verordening zaken op te nemen over onverdoofde slacht. Besluit: zonder stemming conform voorstel.

1068

1069 1070

1071

1072

1073 16 1074

Dekking tekort op het project Negen Ecoducten (PS2011-790) Dhr. Meerburg (VVD) zegt dat zijn fractie kan instemmen met voorstel. Echter, een en ander verdiend geen schoonheidsprijs. Overschreidingen kunnen gebeuren, maar overschreidingen van deze omvang dienen wat ons betreft niet zonder gevolgen te blijven.

20

1075

1076

1077 1078

1079

Dhr. Zoet (CDA) €51 miljoen voor negen ecoducten om de robuuste verbindingszones in Gelderland tot stand te laten komen. De laatste van deze negen is spontaan omgedoopt tot klimaatcorridor. Wij als CDA fractie waren in de veronderstelling dat dit van toepassing was bij waterbeheer. €51 miljoen met daarin een marge gecalculeerd van 10% aan onvoorziene kosten. Vandaag worden we geconfronteerd met een overschrijding van €6,8 miljoen euro. Wat ons zo bevreemd is dat op 24 januari jl. nog gesproken werd over een tekort van €1,5 à 2 miljoen. Vervolgens volgde radiostilte en is het tekort opgelopen tot €6,8 miljoen. de CDA fractie betreurt de communicatie omtrent dit project. Hoe heeft dit kunnen gebeuren en waarom zijn wij niet eerder geïnformeerd? Kan het college ons vertellen wie hier niet goed op de winkel heeft gepast? Was het Rijkswaterstaat, Prorail of wij als provincie. Het tekort dat voor rekening komt van de provincie is met €3,3 miljoen een fors bedrag. De oplossing om dit te financieren is creatief tot stand gekomen en de medewerking van Natuurmonumenten wordt gewaardeerd. Het is een oplossing, maar had voorkomen niet beter geweest dan genezen. Het CDA stemt schoorvoetend in met dit voorstel, maar laat dit een les zijn voor de toekomst. Dhr. Ter Haar (PVV) geeft aan dat zijn fractie onlangs een bericht op de website de van de provincie Gelderland las met de titel financiering 6 Gelderse ecopassage veilig gesteld. Deze titel suggereert dat alles al in kannen en kruiken is. Wij willen GS vragen om hier wat scherper op te zitten omdat dit soort persberichten door de media opgepikt worden en dat geeft een verkeerd beeld. De PVV is nooit voorstander geweest van ecotunnels, eccopassages, ecoducten, klimaatcorridoren en ga zo maar door. Het zijn peperdure projecten, soms zelfs met miljoenenoverschrijdingen tot gevolg. Gelukkig staat de PVV hier niet geheel alleen in. Ook mensen uit de top van de terreinbeherende organisaties zetten hier hun vraagtekens bij. Zo kreeg onze fractie te horen vanuit nationaal park de Hoge Veluwe dat ecoducten veel smaller en goedkoper uitgevoerd kunnen worden. Bovendien zijn er wetenschappers die aangeven dat het verbinden van geïsoleerde natuurgebieden zelfs gevaarlijk kan zijn voor de natuur en de dieren aldaar. Zeker met het oog op invasieve soorten. In de commissie hebben wij al grote vraagtekens gezet bij deze miljoenenoverschrijding en vinden dat GS hier lering uit moet trekken. Mocht de meerderheid van de Staten tegen dit stuk stemmen en er komt een claim vanuit de kant van aannemer, dan liever de kosten van de claim betalen dan de kosten van dit project. Naar alle waarschijnlijkheid zal de EHS flink ingekort worden en zullen robuuste verbindingszones sneuvelen. Allemaal zaken die de goede kant op gaan. Om problemen in de toekomst te voorkomen en om er zeker van te zijn dat dit college geen nieuwe plannen omtrent ecotunnels, eccopassages, ecoducten en klimaatcorridoren ontwikkeld dient de PVV M96 in. Dhr. Ruitenberg (SGP) geeft aan het voorstel voor de ecoducten krititsch te zullen bezien. De motie is wat de SGP fractie betreft uit het hart gegrepen. Dhr. Van der Veer (PvdDieren) verzoekt namens zijn fractie om zodra er gelegenheid is ook een verbinding voor herten aan te leggen. Over de hoogwatervluchtroute is ingesproken in de commissie. Spreker heeft begrepen dat er in het bestuurlijk overleg een aantal maatregelen afgesproken zijn en wil van de gedeputeerde graag weten of deze daadwerkelijk gerealiseerd gaan worden. Dhr. van Dijk (GS) geeft aan dat het college niet blij was toen ze met deze overschrijding geconfronteerd werden. Er is in januari inderdaad overleg geweest. Toen is bestuurlijk aangegeven dat er waarschijnlijk een tekort zou zijn van €1,5 à 2 miljoen. Vlak voor het zomerreces werden we door Rijkswaterstaat geinformeerd dat het tekort was opgelopen tot €6,8 miljoen. Dit heeft geleidt tot een stevige discussie. Dat heeft er voor gezorgd dat wij gezegd hebben dat als het op deze

21

manier moet dit bedrag we voorlopig niet met Middachten verder zouden gaan. Dit heeft er weer toegeleidt dat er aan alle kanten bewogen is om het tekort terug te dringen. In de toekomst zullen wij er voor zorgen dat dit soort dingen niet meer gebeuren door op een andere manier contracten op te gaan stellen. Dit heeft een behoorlijk leereffect gehad binnen onze organisatie. Als het gaat over de term klimaatcorridor, het is zo dat wij inderdaad heel vaak spreken over ecologische verbindingszones, ecopassages, ecoducten. Dit allemaal bij elkaar past binnen het plaatje van een klimaatcorridor. Een klimaatcorridor is dus veel groter, bijvoorbeeld de verbinding die er bestaat vanuit de Veluwe richting Duitsland. In dat kader is dit dus een onderdeel van een klimaatcorridor. De gedeputeerde moet de motie, gezien de absolute formulering ontraden. Bij GS bestaat er op dit moment geen enkel voornemen om iets op dit terrein te doen. Echter vandaag is ook gesproken over het nog gaan realiseren van 5300 hectare natuur, hier zullen wel verbindingen aangelegd worden. Gedeputeerde kan niet uitsluiten dat er geen enkele tunnel of passage wordt aangelegd, maar wil wel met de Staten afspreken dat voordat GS uberhaupt weer overwegen om zoiets te doen, zij dit zullen voorleggen aan de Staten. U zult begrijpen dat er bij GS een grote terughoudendheid bestaat om dit soort dingen te gaan doen. Naar aanleiding van de toezegging van de gedeputeerde trekt Dhr. Ter Haar (PVV) M89 in. Stemverklaring dhr. Plug (ChristenUnie): zijn fractie zal voor het voorstel stemmen, maar is tegen de wijze waarop dit deels gefinancierd wordt. Het deel uit de klimaatgelden is niet de goede financieringsbron. Besluit: voorstel aangenomen, met stemmen vóór van GroenLinks, SGP, PvdDieren, SP, D66, VVD, CDA, 50PLUS, ChristenUnie, Groep Wullink en de PvdA.

1080

1081

17

Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 18.03 uur.

Arnhem, 22 december 2011 – zaaknummer 2011-017710 PS2011-882 Afspraken en toezeggingen Rapport Rekenkamer Oost-Nederland Bestemming bereikt; Onderzoek naar de maatschappelijke effecten van grote provinciale wegenprojecten in Gelderland GS zeggen toe PS nader te zullen informeren over de wijze waarop zij met de aanbevelingen uit het rapport om zullen gaan. Onderhandelingsakkoord decentralisatie natuur GS zeggen toe een oplossing te zullen zoeken voor de agrariërs van wie de komende twee jaar de contracten aflopen. Sociaal profiel GS zullen bij de Voorjaarsnota 2012 een voorstel doen ten aanzien van de Euregio. Ecoducten GS zeggen toe eventuele voornemens tot het aanleggen van ecologische verbindingszones, ecopassages, ecoducten, etc. eerst voor te leggen aan de Staten.

22