Verslag commissievergadering
Verslag van de vergadering van de commissie Mens en Bedrijf, gehouden op 1 april 2003 Aanwezig De heer P. van der Hall (voorzitter), mevrouw J. Kamminga (griffier), de heer J. Hoek (raadsadviseur) de dames M. van Berkum-Schouten (CDA), L. Klaassen (VOCH), A. Kraan (GroenLinks), de heren E. Fillet (Hoorns Belang), W. van Hilten (VVD), W. Kukler (GroenLinks), H. van Lunteren (VVD), A. van der Meer (OuderenUnie), R. van Mierlo (Hoorns Belang), G.Otten (VOCH), C. Schaap (CDA) en R. Witteveen (PVDA). De heer W. Krijgsman (secretaris) en mevrouw M. Smeding (notulist). Afwezig met afbericht De dames H. Kaplan (PVDA) en I. Tillema-Schuitmaker (D66), de heer S. Broersma (PVDA) Overige aanwezigen De heer A. Helling (wethouder), mevrouw S. Christiaan en de heer J. Ipema (Cliëntenplusraad), de dames D. Gelinck en M. ten Harmsen van der Beek (beleidsmedewerkers gemeente Hoorn)
1
Publieksrondvraag Van de publieksrondvraag wordt geen gebruik gemaakt.
2.
Evaluatie witgoedregeling De heer Schaap merkt op dat de regeling weinig afwijkt van de vorige, met uitzondering van de periode op bijstandsniveau. Is het terecht dat de begroting voor 2003 lager is dan die van 2002 terwijl meer niet-cliënten, vooral door het bezoek aan ouderen, gebruik maken van de regeling. Pas 50 % van deze groep is bezocht en de verwachting bestaat dat meer niet-cliënten zich zullen melden. Is de begroting in dat geval hoog genoeg? Is de bijdrage van het Rijk van € 85.000 structureel of eenmalig? Er wordt voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan de reserve. Het mag, gezien de dalende conjunctuur, geen opzet zijn tot bezuiniging. De heer Kukler stelt dat de regeling goed was en hij is geen voorstander van een uitgeklede variant. Dit is een evaluatie door en vanuit het college. Hij zou graag vanuit de commissie een aantal criteria toegevoegd zien, t.w. de verhouding jong-oud, allochtoonautochtoon en jongeren met studiefinanciering. Op deze manier wordt duidelijk wat de doelgroep is. In het verleden is gesproken te komen tot 115 % terwijl nu uitgegaan wordt van 85 %. Het rekeningmodel om gefaseerd te komen naar 125 % ontbreekt. De zin over het arbeidsperspectief na 4 jaar vindt hij compromitterend en kwalificerend en is naar zijn mening schokkend. Wellicht zitten er bij deze groep cliënten met een startkwalificatie of bijna startkwalificatie. Er moet communicatie zijn naar andere doelgroepen. Wet X is pas in 2004 van kracht. Dit jaar deze wet omarmen zal leiden tot verschraling. De uitvoering bij 1 baliemedewerker neerleggen maakt de regeling kwetsbaar. T.a.v. de begroting merkt hij op dat het denkbaar is dat de groep zal groeien. Hij wil het bedrag van € 85.000,- niet toevoegen aan de reserve, maar deze zelfs aanspreken en onderzoeken of de regeling kan opgerekt worden naar 118 %. De heer Fillet had graag eerder een discussiestuk gezien. De commissie wordt nu gevraagd in te stemmen en er is sprake van een ombuiging. Hij is het er niet mee eens dat de zwakste schouders zwaarder belast worden. Een periode van 3 jaar op | 1
Verslag commissievergadering
bijstandniveau is al rijkelijk lang en hij kan niet instemmen met een verlenging van deze periode tot 4 jaar. Hij stelt dat beter gekeken kan worden naar de brief van FNV/CNV. Hij kan niet akkoord gaan met de punten 2, 5 en 6 en stelt voor het bedrag van € 85.000,- niet toe te voegen aan de reserve maar te gebruiken voor het in stand houden van I/D banen. Hij stelt tevens voor de vergoedingen te verhogen. Mevrouw Klaassen is het eens met GroenLinks t.a.v. de periode van 4 jaar en kan zich vinden in de andere punten. De heer Van der Meer is van mening dat een goede regeling gekoesterd moet worden. In afwachting van landelijke regelingen is dit sociaal noodzakelijk. Een verhoging van de vergoedingen zou een aanbeveling zijn. Vooruitlopend op wet X is hij voorstander de periode op 3 jaar te laten. Tevens stelt hij voor een eenmalige uitkering te geven uit het totale overschot. De heer Witteveen kan zich stellen achter de argumenten van GroenLinks. We hebben te maken met verschraling. Het arbeidsperspectief is erg absoluut gesteld en hij wijst in dit verband op de situatie rond de I/D banen. Het is onrechtvaardig mensen die al jaren in een I/D of WIW baan werken buiten de regeling te stellen en wil dit herstellen. Ook hij is van mening dat 1 baliemedewerker kwetsbaar is. Met betrekking tot de periode van 3 jaar haalt hij de uitspraken van minister De Geus aan in het najaarsoverleg. Er is voldoende budget en de bal ligt bij de gemeenten. Waarom anticiperen op een wet die er nog niet is? Waarom zijn we zo karig? Er is geen sprake van een trendmatige verhoging en er is sprake van een behoorlijke reserve. Wat is de reden dat zelfstandig alleenwonende jongeren vanaf 25 jaar in aanmerking komen i.p.v. vanaf 18 jaar? De heer Van Hilten vindt het een uitstekende notitie en heeft geen behoefte aan de door GroenLinks gevraagde criteria. Wel moeten we ons goed afvragen voor welke doelgroep de regeling bedoeld is. De inkomenspercentages zijn gelijkgeschakeld zoals die zijn afgesproken in de werkgroep minimabeleid, zodat er sprake is van een eenduidige doelgroep. Den Haag zou de regeling overnemen en heeft een verbod gelegd bij de gemeenten. Hij vindt het goed en noodzakelijk dat geanticipeerd wordt op de komende landelijke regeling. Indien de aanbevelingen niet worden overgenomen is er sprake van grote tekorten. De heer Kukler merkt op dat op deze manier een grote groep de kans ontnomen wordt te anticiperen op de komende regeling m.b.t. de aanschaf van duurzame goederen. Ook als je financieel aan de onderkant zit heb je recht op eigen keuzes. De heer Van Hilten refereert aan de discussies over de bereikbaarheid van niet-cliënten. Hij gaat eerst liever van 3 naar 4 jaar dan straks in een keer naar 5 jaar. Ten aanzien van de baliemedewerkers vindt hij dat er back-up ter vervanging moet zijn. T.a.v. de hoogte van de vergoeding is het goed te anticiperen en hij is het eens met het voorstel het overschot toe te voegen aan de reserve. Een hogere vergoeding vraagt het dubbele. Hij is het niet eens met de brief van de Cliëntenplusraad en is voorstander te anticiperen op wet X. De heer Ipema wil wijzen op de mensen die vorig jaar niet in aanmerking zijn gekomen. Wet X is niet meer dan een wetsvoorstel van een demissionair kabinet. Hij pleit ervoor dat Hoorn laat zien een sociale gemeente te zijn en te bezien wat er morgen gebeurt. De heer Van Hilten geeft aan dat Hoorn een goed functionerende regeling heeft en met het voorstel naar 4 jaar te gaan kan dit verder op hetzelfde niveau. De voorzitter constateert dat met uitzondering van de VVD de commissie wil vasthouden aan een periode van 3 jaar. Enkele partijen wensen een verhoging. Het advies van de | 2
Verslag commissievergadering
commissie wordt meegenomen. De heer Helling merkt op dat de commissie gaat voor handhaving van de bestaande regeling. Hier en daar bespeurt hij zelfs een wens tot intensivering, Het verbaast hem wel. Welk kabinet er ook zal komen, het is duidelijk dat er forse bezuinigingen aankomen. Het jaar 2003 blijft vooralsnog gelijk, 2004 wordt moeilijk en 2005 zelfs rampzaling. De komende bezuinigingen zullen doorwerken naar de gemeenten. Het kabinet heeft keer op keer aangegeven paal en perk te willen stellen aan regelingen van de gemeenten. Het voorliggende voorstel is riant, nu kan het nog, maar er zullen op veel terreinen keuzes gemaakt moeten worden en de klap zal hard aankomen. De heer Witteveen kan zich niet voorstellen dat een kabinet CDA/PVDA zal bezuinigen op de sociale paragraaf. De heer Krijgsman merkt op dat wet X op dit moment bij de Raad van State ligt. Politiek is het geen onderwerp van discussie. Niemand gaat ervan uit dat de wet zal wijzigen t.a.v. het ontwerp. De heer Helling geeft aan dat elke partij met bezuinigingen geconfronteerd zal worden en er zal geen sprake zijn van meevallers. De heer Schaap wijst op de woorden van minister De Geus. Nu vasthouden op een periode van drie jaar en dan naar 5 jaar gaan houdt in dat er een groep uitvalt. De heer Krijgsman geeft een dat er dit jaar sprake is van een overgangsjaar, daarna is er wel degelijk sprake van 5 jaar. De heer Helling maakt duidelijk dat er ten aanzien van het percentage afspraken zijn gemaakt voor alle regelingen dezelfde categorie te handhaven. Met betrekking tot de doelgroep wordt er voor de toekomst naar het toetsmoment gekeken. Informatie wordt gegeven via de nieuwsbrief, de Kleine Beurs en Hoorn op vijf. Met betrekking tot het gestelde t.a.v. 1 loket is het duidelijk dat meer dan 1 medewerker op de hoogte zal zijn van de regeling. Een eventueel overschot aan de reserve toevoegen wil niet zeggen dat dit weg is voor de I/D banen, die discussie komt later. T.a.v. het verlagen van de leeftijd naar 18 jaar merkt hij op dat de witgoedregeling niet bedoeld is als inkomensondersteuning. De heer Krijgsman geeft aan dat de leeftijd nooit in deze commissie is besproken, indien nodig is er bij de start de mogelijkheid tot het aanvragen van inrichtingskosten. De heer Van der Meer is voorstander van een ontheffing voor WIW’ers i.h.k.v. arbeidsperspectief. De heer Krijgsman maakt duidelijk dat cliënten met een WIW of I/D baan in 2002 niet langer in fase 4 zijn ingedeeld. Vandaar dat zij zijn uitgesloten. Indien men 25 jaar is en 3 jaar werkloos komt men in aanmerking voor de regeling. De heer Kukler beseft dat de toekomst niet rooskleurig is maar is desondanks geen voostander van het toevoegen aan de reserve. Er staat een grote groep in de kou, kiezen we voor dit jaar wel of anticiperen we op de toekomst? De heer Van Hilten wijst op de motie lang laag, die een verbod inhoudt en wil gaan voor een uniforme regeling. Volgens de heer Kukler verandert dit niets aan de stelling dit jaar de jaar de regeling niet uit te kleden. Hij realiseert zich dat er dit jaar niets aan de reserve kan worden toegevoegd. Liever dit jaar 100 % en volgend jaar zien we wel weer. De heer Schaap is het hiermee eens. Conform het wetsvoorstel krijgt men waarschijnlijk 2 jaar niets, dan liever dit jaar nog wel. De heer Witteveen sluit zich hierbij aan. De heer Van Hilten vraagt of er bijgesteld moet worden indien de daling van de conjunctuur van invloed is op meer cliënten? De heer Kukler merkt op dat er dan gesneden moet worden, maar niet aan de onderkant | 3
Verslag commissievergadering
De voorzitter wenst de wethouder sterkte in het college. 3.
Gesubsidieerde arbeid Afdrukken van de presentatie van mevrouw Gelinck worden toegevoegd aan dit verslag. De heer Witteveen reageert op een brief aan de werkgevers of I/D banen zijn om te zetten in reguliere banen. Hij heeft wel de brief ontvangen maar beschikte nog niet over de kennis van vanavond. Mevrouw Gelinck maakt duidelijk dat dit verhaal nog besproken wordt in de klankbordgroep waarna wellicht een 1 op 1 benadering zal plaatsvinden. Zij wijst op de intentie van de gemeente Rotterdam 1000 banen over te nemen, maar de praktijk blijkt anders. De heer Van Hilten merkt op dat dit aansluit op het marktgebeuren. Er is ervaring nodig om te komen tot uitstroom. In het verleden is een ander doel gediend, met name zorg en onderwijs. De werkgever vraagt werkervaring. In een I/D baan wordt dit opgedaan. De heer Witteveen is van mening dat doorstroom primair wordt gesteld en de organisatie secundair. Dit gebeurt ook in bestaande situaties. Het kan zijn dat organisaties in de kou komen te staan. Er wordt weinig belang gehecht aan de continuïteit van de organisatie. Hij wijst in dit verband op nonprofit organisaties zoals het onderwijs. Taken zullen terugvallen op de leerkrachten die over het algemeen al moeilijk te vinden zijn. Er zal een gat ontstaan tussen oude en nieuwe werkgevers. Wat betreft de maximale vergoeding van € 1600,- maximaal voor begeleiding, reiskosten etc. Merkt hij op dat een I/D’er ook werkzaamheden moet kunnen uitvoeren en daarvoor faciliteiten nodig kan hebben. Er kan sprake zijn van aangepast meubilair etc. Hij wijst op de plannen van de gemeente I/D banen om te zetten in reguliere zoals b.v. 28 bij de Stadswacht. Het plan heeft goede kanten. De beleidsvrijheid en het regelen op maat is goed. Werkgevers staan echter in korte tijd voor het blok. Natuurlijk moet er sprake zijn van doorstroom, maar bestaande organisaties en individuen mogen hier niet de dupe van worden. De heer Otten merkt op dat het risico dat betrokkenen weg gaan altijd bestaat. De heer Van Hilten geeft aan dat per 1-1-2004 FWI de gemeenten 100 % verantwoordelijkheid geeft. Er is sprake van meer vrijheid, meer risico en minder geld. Het is wel zo, dat wil je tot kans van slagen komen, meer naar een cliëntvolgsysteem gekeken moet worden. Hij is blij met de vacaturestop van vorig jaar, waardoor nu geanticipeerd kan worden op nieuw beleid. Hij deelt de zorg van de heer Witteveen t.a.v. de profit en non profitsector. De heer Witteveen merkt op dat tot zijn verrassing 14 miljoen meer beschikbaar komt voor onderwijs. Mevrouw Van Berkum vindt het een vervelende zaak dat veel ID’ers in een vast contract zitten. Hoe groot is deze groep? Het is goed te wisselen naar beide kanten. Stimulering van uitstroom is een goede zaak. En zij kan na deze presentatie meegaan met de vacaturestop. Een breed opgezette klankbordgroep is een goed idee. Zij pleit ervoor wel de flexibiliteit vast te houden. Hoeveel reacties zijn er gekomen op de brief van 13 februari? Zij gaat akkoord met het gestelde dat een jongere 2 jaar maximaal gebruik kan maken en met de inzet van een casemanager. Is er verschil tussen het type werknemer in de profit of non profit sector? Een reïntegratietraject kan aantrekkelijk zijn t.o.v. een gesubsidieerde baan zijn met het oog op de premies. Zij vindt het zorgelijk dat de kans bestaat dat er mensen thuis komen te zitten. De heer Kukler komt tot de conclusie dat kennis uit de realiteit komt. Hij wil een compliment geven voor deze notitie en de kwaliteit van het beleid. Er is verschil tussen werk en werknemer, zonder I/D blijft in de non profit sector werk liggen. Worden | 4
Verslag commissievergadering
tarieven t.b.v. uitleen verhoogd of aangepast en levert dit problemen op voor de non progfitsector? Er wordt prioriteit gegeven aan, liefst ongesubsidieerde, uitstroom. Hij is het eens met de heer Witteveen dat een aantal mensen niet meer kunnen en spreekt zijn zorg uit voor een te hoge druk. Indien zij het niet aankunnen komen zij met schade terug in een uitkeringspositie. Is hier aan gedacht? Hij wil graag een rekenmodel. Hij is blij dat de trein op de rails staat en zal het met de fractie nader bestuderen. De heer Otten spreekt ook zijn complimenten uit voor de presentatie en wijst op Rotterdam als voorbeeld. Werkgevers worden aangeschreven en de gemeente kan als voorbeeld beginnen met Stadstoezicht. Het past volledig in de doelstelling van een schone en veilige stad. Het is wel zaak de bevoegdheden op te schalen. Betaling kan uit het parkeerfonds en de premie. Hiermee kunnen werkgevers over de streep getrokken worden. Het is jammer dat de brief voor de presentatie is verzonden. Bij de aanbevelingen wil hij toevoegen het punt van GroenLinks t.a.v. de nonprofit instellingen. De heer Van der Meer is van mening dat dit een boodschap is die ellende gaat veroorzaken. Mensen en bedrijven zullen het slachtoffer worden. Het is ernstig en triest voor mensen die niet volwaardig in het bedrijfsleven mee kunnen. Hij stelt dat de OuderenUnie geen kennis van zaken heeft zich hierover uit te spreken en heeft geen mening over de aanbevelingen. Mevrouw Christiaan merkt op dat de Cliëntenplusraad graag wil meepraten in de klankbordgroep. De heer Van Hilten geeft aan dat in de klankbordgroep wel de non profit sector is vertegenwoordigd en niet de profitsector. Hij vraagt dit in overweging te nemen. De voorzitter constateert dat er complimenten zijn voor de presentatie en de notitie. Het is een goed idee en moet een kans krijgen. Er liggen echter wel wat vragen. De heer Helling sluit zich aan bij de zorgen die uitgesproken worden. Er is sprake van veel beleidsvrijheid maar ook van bezuinigingen. De kostprijs blijft voor de gemeente gelijk Het model is nog niet af, er wordt nog aan gesleuteld en we moeten creatief zijn. Organisaties voor de uitvoering zijn er nog niet. Het was de bedoeling met de brief de regeling zo snel mogelijk onder de aandacht te brengen. We hopen met de klankbordgroep verder te komen. De meeste ID’ers komen uit het stadswachtproject en daar zijn nauwelijks kandidaten voor te vinden. Sectoren dienen met landelijke bedragen zelf een verdeelsleutel te vinden. Alleen voor de zorg is er een uitgewerkt convenant. Naast de werkgevers is ook de gemeente voor het blok gezet. Gaandeweg dit jaar komen voorstellen de bezuiniging te realiseren, zodat het ook in 2004 weer mogelijk zal zijn een aantal I/D ‘ers in dienst te nemen. Het volgsysteem en de begeleiding zijn belangrijk en inmiddels is er software aanwezig. Op dit moment is er sprake van te weinig uitstroom. Het meeste succes is te behalen in 1 op 1 situaties met de werkgevers. Flexibiliteit wordt belangrijk en in het model wordt men op de wenken bediend. Uitgangspunt is te proberen de juiste man op de juiste plaats te krijgen. Daarbij is begeleiding een belangrijke taak. Reïntegratie of I/D, in geval van maatwerk groeit het naar elkaar toe. Voorkomen moet worden dat mensen thuis komen te zitten. Bij het slechter worden van de arbeidsmarkt kan het gevaar ontstaan dat een groep langer moet wachten. Indien de economie langdurig slecht gaat is de WW een vertragende factor in fase 1. Vroeg of lat komt de klap en d.m.v. de kwartaalrapportage wordt u op de hoogte gehouden. Met betrekking tot de inleen vergoedingen is er grosso mode geen wijziging voor de nonprofit organisaties. Jongeren zijn duurder dan ouderen. Bij profit organisaties speelt de vergoeding niet zo’n rol. Hij gaat akkoord met het participeren van de Cliëntenplusraad bij de klankbordgroep. Wat betreft de psychische druk merkt hij op dat mensen waarin veel geïnvesteerd is de dupe dreigen te worden. Het is de bedoeling te blijven investeren, al zal het door de conjunctuur niet altijd lukken. | 5
Verslag commissievergadering
De heer Kukler is bang dat t.a.v. punt 2 de casemanager zich zal overschreeuwen op het moment dat de cliënt er nog niet aan toe is. De heer Helling merkt op dat de gesprekken met de werkgevers anders zullen zijn maar forceren niets oplost. Hij heeft het idee dat men nu te lang in een I/D baan blijft hangen. Hij gaat akkoord met participatie van werkgevers uit het bedrijfsleven bij de klankbordgroep. Mevrouw Gelinck maakt duidelijk dat t.a.v. de besteding € 1600,- er een beperking is ingesteld omdat werkgevers er soms erg creatief mee omgingen. B.v. een stoel of trap om werkzaamheden uit te kunnen voeren kan altijd, maar er zal vooraf overleg moeten zijn. De voorzitter constateert dat de heer Helling verder kan met het uitwerken en ontwikkelen van plannen t.a.v. de gesubsidieerde arbeid. 4.
Verslag van de vergadering van 5 maart 2003. Mevrouw Klaassen: pag. 5 het bedrag van € 31,50 voor een abonnement bij Frits van der Werff is niet per week maar per maand. De heer Van Hilten: pag. 8 de heer Otten heeft gevraagd naar aankoop van het gebouw van arbeidsvoorziening, niet naar sloop. Met deze wijzigingen wordt het verslag vastgesteld.
5.
Ingekomen Stukken Een uitnodiging voor de jaarvergadering van de Westfriese Bedrijvengroep op 11 april 2003.
5.1
Termijnagenda Toevoegen voor de commissievergadering van mei a.s. het raadsvoorstel regionaal stimuleringsprogramma.
6.
Mededelingen Er zijn geen mededelingen.
7.
Rondvraag De heer Van Hilten bedankt de notulist voor de afgelopen vijf jaar. De heer Witteveen verwelkomt de raadsadviseur J. Hoek.
De voorzitter sluit onder dankzegging voor ieders inbreng de vergadering om 22.15 uur.
| 6
