Verslag van de openbare vergadering van de commissie voor burgerzaken gehouden op dinsdag 5 juli 2005, aanvang 20.00 uur in het gemeentehuis. Aanwezig: De heer C. Spooren De heer B. Bosboom De heer M. van Beek De heer W. Buurke De heer H. Overbeek Mevrouw J. Verschelling De heer J. Vosshard Mevrouw A. Verschuren Mevrouw R. van Ommen
voorzitter griffier lid lid wethouder lid lid lid wethouder
Mevrouw H. Mutsaerts
notuliste Notuleerservice Nederland
Publieke tribune: 2 personen Aanwezig voor agendapunt 4 a: Mevrouw C. Verberne, consulent van het project Stop huiselijk geweld in de Kempen Mevrouw T. Maasland, consulent van het project Stop huiselijk geweld in de Kempen De heer K. Hassink, inspecteur van politie in de Kempen. Agenda: 1. Opening 2. Spreekmogelijkheid voor het publiek over onderwerpen die op de agenda staan 3. Vaststelling van het verslag van de vergadering van 7 juni 2005 4. Vaststelling van het verslag van de gezamenlijke vergadering van de commissies Algemene Zaken, Burgerzaken en Grondgebiedzaken van 23 mei 2005 4.a Toelichting project huiselijk geweld 5. Ingekomen stukken en mededelingen: a. mededelingen: stand van zaken sporthal b. regionale ontwikkelingen 6. Actualisering bestuurlijke planning 7. Verslag over de uitvoering (VODU) 2004 WWB, Ioaw, Ioaz en Bbz 8. Rondvraag 9. Sluiting 1. Opening De voorzitter opent de vergadering om 20.00 uur en heet alle aanwezigen welkom. 2. Spreekmogelijkheid voor het publiek over onderwerpen die op de agenda staan De voorzitter deelt mede dat er geen insprekers zijn.
H:\001_Alg\05.0016170_VSCA .doc
3. Vaststelling van het verslag van de vergadering van 7 juni 2005 Naar aanleiding van het verslag Pagina 3: mevrouw Verschuren zegt dat zij niet heeft gezegd dat Cosbo gaat proberen er wat van te maken. Zij heeft gezegd “Cosbo zal proberen nieuwe activiteiten in de Bongerd te laten plaatsvinden”. Ook heeft zij gezegd dat Cosbo liever een ontmoetingsplaats heeft op een centrale plaats in het dorp. Pagina 4: Onderzoek “Subsidies in de regio”. Mevrouw Verschuren vindt de motivering en de nuances van de motivering van de politieke partijen zeer belangrijk. In het verslag zijn deze te summier samengevat. In het vervolg dienen deze nuances beter naar voren gebracht te worden. De voorzitter antwoordt dat mevrouw Verschuren deze tekstaanpassingen beter schriftelijk kan indienen. In de volgende verslagen zal met haar opmerking rekening gehouden worden. Bij het vinden van een creatieve oplossing voor het subsidiebedrag volgens de oude grondslagen heeft mevrouw Verschuren de wethouder verzocht om een motivering van het raadsvoorstel. Zij heeft hier nog geen antwoord op ontvangen. Zij vraagt of er intussen creatieve oplossingen gevonden zijn. Wethouder Overbeek zal op 6 juli 2005 de betreffende bedragen per e-mail aanleveren bij de commissieleden. Pagina 5: mevrouw Verschuren vraagt de heer Bosboom om een tekstuele aanpassing van het stuk over de jongerenwerker. De heer Bosboom antwoordt dat dit nog niet gebeurd is. Dit blijft openstaan. De heer Van Beek vindt het overbodig om het aantal aanwezigen op de publieke tribune in de notulen te vermelden. De voorzitter antwoordt dat dit in lijn is met de andere commissies. Pagina 2: de heer Vosshard heeft tijdens de vorige vergadering een uitgebreid betoog gehouden, waarvan hij een aantal essentiële punten niet terugvindt in de notulen. Hij had dit betoog zelfs op papier gezet. Op pagina 2 zijn zijn woorden zo summier weergegeven, dat zijn fractievoorzitter kritiek heeft geleverd in de raadsvergadering op het verslag van deze commissie over de inbreng van de spreker. De heer Vosshard betreurt dat dit heeft plaatsgevonden. De heer Vosshard vindt in dit verslag niet terug dat hij kritiek heeft uitgeoefend op de late indiening van het raadsvoorstel. Zijn opmerkingen over het ontbreken van een visie zijn wel opgenomen. Het voorgestelde gebruik, voornamelijk door ouderen, is niet in overeenstemming met het collegeprogramma. Dit wordt niet vermeld. De spreker heeft op voorhand aangegeven dat hij de financiering uit het budget van Ouderenproof afwijst. Deze opmerking is ook niet weergegeven. De reden van deze afwijzing is onder andere dat dit niet in overeenstemming is met het collegeprogramma. In het programma zijn structureel noodzakelijk geachte doelen geformuleerd, namelijk welzijn en participatie, wonen, dienstverlening en zorg. Dit is niet bedoeld voor de financiering van een gebouw, dat ook door anderen wordt gebruikt. Hij kan zich voorstellen dat er een financiële bijdrage wordt geleverd. Hij heeft echter protest aangetekend tegen de totale financiering. Pagina 4: de heer Vosshard zegt dat hier vermeld staat dat de heer Bijlsma en mevrouw Verschuren onder geen beding akkoord gaan met het gebruik van het budget van Ouderenproof voor de kosten van de renovatie. De spreker was de eerste die dit heeft gezegd en dat wordt niet vermeld. Deze zin moet dus aangepast worden als volgt: “De heren Vosshard en Bijlsma en mevrouw Verschuren,,,”., et cetera. Ook staat er: “Verder merkt hij op dat de heren Vosshard en Van Beek en mevrouw Verschelling ook graag een betere financiële onderbouwing in het raadsvoorstel tegemoet zien.” De spreker wil in deze zin niet vermeld worden. De spreker zegt dat de fractievoorzitter in de raadsvergadering dit onderwerp naar voren gebracht heeft, omdat in het verslag niet juist verwoord wordt wat de heer Vosshard heeft gezegd. Dit kan voor de lezer een verkeerde indruk wekken.
-2-
De voorzitter antwoordt dat het gaat om een samenvatting van wat gezegd wordt. Het is geen woordelijk verslag. De voorzitter zegt dat indien het betoog schriftelijk wordt aangeleverd, dit door de notulist in het verslag kan worden opgenomen. De heer Vosshard zegt dat deze vergadering op band wordt opgenomen. Daarom lijkt het hem overbodig om het gezegde ook schriftelijk aan te leveren. De voorzitter antwoordt dat een notulist het gezegde samenvat en daarbij een andere interpretatie hanteert dan de spreker. Dit kan een keer gebeuren. De heer Vosshard vindt het “not done” dat in een raadsvergadering gecorrigeerd moet worden wat hij in een commissievergadering heeft gezegd. De voorzitter antwoordt dat dit een keer kan gebeuren. De voorzitter stelt het verslag vast. Lijst van toezeggingen De voorzitter zegt dat punt 1, ontwikkeling jeugd- en jongerenbeleid, is afgewerkt. Over punt 2, informatie over deelneming bij SRE en verhuizing zorgcentrale naar AHOED, beantwoording via e-mail, zegt de heer Bosboom dat hij vandaag een e-mail heeft gezonden over de aanbesteding bij SRE. Over AHOED kan nog geen definitief uitsluitsel gegeven worden. Dit blijft staan. De voorzitter zegt dat punt 3, voorstel hobbycentrum, blijft staan. Wethouder van Ommen vraagt over de jaarstukken of de heer Bosboom deze donderdag kan toelichten. Dan kan de jaarrekening donderdag vastgesteld worden. De heer Bosboom zal hiertoe actie nemen. 4. Vaststelling van het verslag van de gezamenlijke vergadering van de commissies Algemene Zaken, Burgerzaken en Grondgebiedzaken van 23 mei 2005 De voorzitter stelt het verslag zonder opmerkingen vast, voor zover het deze commissie betreft. 4.a Toelichting project huiselijk geweld De voorzitter zegt dat dit agendapunt is ingelast. Er zijn een aantal gasten aanwezig, die een toelichting zullen geven. Het gaat om mevrouw C. Verberne, consulent van het project Stop huiselijk geweld in de Kempen. Zij is bij aanvang van het project in april 2004 gestart en heeft het gehele project tot op heden meegemaakt. Mevrouw T. Maasland is ook consulent Stop huiselijk geweld in de Kempen sinds april 2005. De heer K. Hassink is inspecteur van politie in de Kempen. Hij heeft aan de wieg gestaan van de ontwikkelingen bij de politie om huiselijk geweld aan te pakken. De heer Hassink zegt dat er verschillende interpretaties bestaan van huiselijk geweld. Landelijk wordt huiselijk geweld omschreven als “een stelselmatige inbreuk op de lichamelijke en geestelijke integriteit van het slachtoffer”. Slachtoffers zijn zowel mannen als vrouwen. Het gaat meestal om vrouwen. Geweld wordt vaak gepleegd door partners, ex-partners of vrienden. Het criterium is dat er een relatie aan vooraf moet zijn gegaan. Huiselijk geweld is de meest voorkomende geweldsvorm in de samenleving. Hier is nooit iets aan gedaan, omdat het als deel van het privéleven beschouwd werd. De politiek heeft besloten om dit in het publieke domein te betrekken. Toen heeft er een omslag in het denken plaatsgevonden en zijn er allerlei overeenkomsten gesloten met justitie en het maatschappelijk werk. Het blijkt dat één op de vijf vrouwen met stelselmatig huiselijk geweld te maken krijgt. Eén op de negen vrouwen is slachtoffer van structureel ernstig geweld. Tachtig vrouwen, vijfentwintig mannen en vijftig kinderen sterven jaarlijks door huiselijk geweld. Dit zijn cijfers van een aantal jaren
-3-
geleden. Van de 100.000 kinderen, die getuige zijn van huiselijk geweld, loopt de helft een verhoogd risico dat zij in de problemen komen. Uit een onderzoek is namelijk gebleken dat, wanneer kinderen in de eerste drie levensjaren met huiselijk geweld in aanraking zijn geweest, zij neurologisch beschadigd zijn. Het is daarom uitermate belangrijk deze geweldsvorm aan te pakken. De cijfers betreffen zaken die bekend zijn. Het is waarschijnlijk het topje van de ijsberg. De spreker zegt dat er veel voorlichting aan doelgroepen gegeven wordt: scholen, vrouwenorganisaties en ouderen (ouderenmishandeling). Dit soort mishandeling wordt uit schaamte vaak binnenshuis gehouden. 80% van de daders zijn mannen, 20% zijn vrouwen. Het gaat niet om criminelen, maar om mensen die zich machteloos voelen. Sinds april 2004 zijn er honderd meldingen geweest in de Kempen. Door betere voorlichting komt er meer aan de oppervlakte. Het is gebleken dat een goede aanpak van de politie veel verbeterd heeft. De dader wordt altijd mee naar het bureau genomen om een schokeffect te bewerkstelligen. 70% Van het geweld stopt, zodra het uit de anonimiteit gehaald wordt. Bij de genoemde honderd zaken is nog geen recidive opgetreden. Er bestaat een relatie tussen zinloos geweld op straat en huiselijk geweld. Vandaar de leus: “Zinloos geweld stopt met een geweldloos gezin”. Dit is de kern van de zaak. De samenwerking met het maatschappelijk werk verloopt prima. Mevrouw Maasland zegt dat het initiatief is genomen door vier gemeenten in de Kempen: Bergeijk, Eersel, Bladel en Reusel/De Mierde. De coördinatie en het adviespunt worden uitgevoerd door het maatschappelijk werk Dommelregio. Er is 24 uur per dag een telefoonnummer bereikbaar. Zij geeft een toelichting op de concrete aanpak van gevallen van huiselijk geweld. Het geweld moet stoppen. De vier hoofdlijnen zijn hulpverlening, preventie, signalering en voorlichting. Mensen kunnen vrijwillig om hulp vragen. 48% Meldt zich op eigen initiatief. Het is niet noodzakelijk dat aangifte gedaan wordt. Huiselijk geweld vindt voor 81% plaats bij Nederlandse gezinnen, 7% bij gezinnen uit Azië en 12% bij gezinnen uit Afrika. Deze cijfers gaan over de Kempen. In Eindhoven zullen de cijfers waarschijnlijk anders zijn. Er is veel aandacht voor signalering door leraren op scholen. Het is belangrijk om in een vroeg stadium aandacht voor de kinderen te hebben. De heer Vosshard vraagt hoe de cijfers eruit zien in het stedelijke gebied. De Kempen is een landelijk gebied. De heer Hassink zegt dat het politioneel gezien geen verschil maakt. Er wordt meer aandacht besteed aan de voorkant van het probleem. Er moet zo vroeg mogelijk ingegrepen worden. In Eindhoven gaat men ook meer aandacht besteden aan preventie. De cijfers lopen niet ver uit elkaar. Door meer voorlichting worden meer mensen bewust gemaakt, waardoor het vaker gesignaleerd kan worden. De spreker vermoedt dat de cijfers van het platteland die van de stad zullen overstijgen. De heer Vosshard neemt aan dat de verhouding tussen allochtonen en autochtonen in het stedelijke gebied anders ligt. De heer Hassink zegt dat dit inderdaad zo zal zijn. In de Kempen zijn niet veel allochtonen. De heer Buurke vindt het opmerkelijk dat er geen recidive plaatsvindt. De heer Hassink zegt dat het merendeel van de daders gewone mensen zijn. Het gedrag sluipt er langzaam in door machteloosheid. Door de confrontatie met de politie en de openbaarmaking van het gedrag worden de daders zich bewust van de onaanvaardbaarheid. Justitie is de stok achter de deur. Herhaling moet voorkomen worden. Mevrouw Verschuren zegt dat het om primair gedrag gaat. Hoe kan dat aangepakt worden?
-4-
Mevrouw Verberne antwoordt dat de onderliggende patronen moeten worden doorbroken. Het gaat in bijna alle gevallen om opvoedingsproblemen, rouwverwerking en verslavingsproblemen, die aan de basis liggen van huiselijk geweld. Ook bij mensen die zich vrijwillig bij het maatschappelijk werk melden, wordt onmiddellijk de politie betrokken om escalatie tegen te gaan. Wethouder van Ommen zegt dat werken in teamverband essentieel is Mevrouw Verberne zegt dat de betrokkenheid en verschillende invalshoeken van alle partijen van essentieel belang zijn om het probleem aan te pakken. Mevrouw Verschuren merkt op dat, wanneer er veel verschillende disciplines bij elkaar zitten, het gevaar aanwezig is dat het probleem wel benoemd wordt, maar dat onduidelijk blijft wie er iets gaat doen. Mevrouw Verberne zegt dat er concrete afspraken worden gemaakt. Er vindt functioneel overleg plaats. Het maatschappelijk werk blijft de regie behouden en zet de stappen uit. De heer Buurke vraagt of de mensen het als normaal gedrag beschouwen. De heer Hassink zegt dat het er vaak langzaam insluipt. De mensen zijn zich niet meer bewust dat zij afwijkend gedrag vertonen. De politie neemt ook actie wanneer van meerdere kanten signalen worden gegeven over een bepaald gezin. 5. Ingekomen stukken en mededelingen Wethouder Overbeek meldt over de stand van zaken van de sporthal dat de raad niet heeft ingestemd met het loskoppelen van de ruimtelijke procedures en het besluit tot kredietverlening. Men kan nog niet verder met planologie of financiering. Men moet geduld hebben tot er helderheid komt op dit punt. De gemeente is niet echt partij in het geheel. Het was de bedoeling dat de aanbesteding zou plaatsvinden in het vierde kwartaal. In juli zou de kredietvotering moeten plaatsvinden. Deze termijnen worden niet gehaald. Er wordt een klein onderzoek uitgevoerd op de huidige plek van de sporthal. Mocht het huidige traject ertoe leiden dat de exploitant afhaakt, dan wordt bekeken of er op de huidige plek van de Apollohal iets gedaan kan worden. Als er één bezwaarmaker is, dan moet de gehele bezwaarprocedure doorlopen worden. De heer Vosshard vraagt zich af of het niet beter is te kiezen voor een stand-alone hal. Wethouder Overbeek zegt dat een stand-alone hal in het huidige park procedureel weinig uitmaakt. Er moet een bestemmingsplanprocedure doorlopen worden. Nu al is bekend dat dan behalve de burgers, ook de sportclubs op het terrein bezwaar zullen maken door de ligging van de hal ten opzichte van de sportvelden. De gecombineerde situatie biedt in exploitatieopzicht meer voordelen. De raad zegt dat deze voordelen wel op papier staan, maar men wil eerst weten wie de verantwoordelijkheid gaat nemen. Dat is nog niet bekend. De heer Vosshard merkt op dat recent duidelijk is geworden dat de aanbouw ten opzichte van de keuken en het bargedeelte misschien problemen zou kunnen opleveren voor de exploitant. De spreker vraagt aan het college te beoordelen om een ander soort hal te bouwen. Wethouder van Ommen vraagt van iedereen aandacht voor 25 augustus 2005.In het Hofdal te Geldrop wordt alle informatie verstrekt over de herstructurering van de bibliotheken. Alle
-5-
onderdelen komen hier aan bod en worden door deskundigen toegelicht. Het is belangrijk dat iedereen hier naartoe gaat. De heer Van Beek is dan met vakantie en vraagt ontheffing van de aanwezigheidsplicht. 6. Actualisering bestuurlijke planning De heer Van Beek merkt op dat er een verslag zou worden gemaakt over het lokatieonderzoek naar verplaatsing van de Oase. De heer Bosboom zegt dat er een brief is opgesteld, die is verzonden aan de raad. Hij zal nagaan of deze inderdaad verzonden is. De voorzitter zegt dat er een korte brief is gestuurd. De raad heeft beslist dat er geen onderzoek gedaan zal worden. Wethouder van Ommen zegt dat het gaat om het lokatieonderzoek jongerenaccommodatie. De voorzitter zegt dat er meer jongeren zijn dan alleen in de Oase. Daar zou ook een onderzoek naar plaatsvinden. Wethouder van Ommen zegt dat naar geschikte lokaties gekeken zal worden op basis van de uitslag van het onderzoek naar het jeugd- en jongerenwerk. Er is nu één plaats ingevuld, maar de rest is niet aan bod gekomen. 7. Verslag over de uitvoering (VODU) 2004 WWB, Ioaw, Ioaz en Bbz Mevrouw Verschuren zegt dat de bevindingen van het verslag door de accountant zijn goedgekeurd. Hier staat zij achter. De heer Bosboom zegt dat de accountant de bevindingen nog niet heeft goedgekeurd, maar men verwacht de goedkeuring wel te krijgen. Men heeft zelf een controle gedaan volgens het protocol. De accountant voert een toets uit om te controleren of het om een getrouwe weergave van de werkelijkheid gaat. Dit moet nog gebeuren. Men verwacht dat de bevindingen voor 95% zullen worden overgenomen. Er bestaat geen garantie. De scores geven aan dat de accountant wellicht zijn goedkeuring zal geven. De heer Van Beek vraagt zich af of het nuttig en noodzakelijk is om het werk van de accountant over te doen. Hij heeft de indruk dat het op een goede en ordentelijke manier is gebeurd. Het verslag staat vol met jargon en technische termen, die moeilijk te beoordelen zijn. Het gaat om het beoordelen van het beleid en de effectiviteit hiervan. Er wordt gewerkt aan een Kernkaart. Dat is belangrijk voor het beoordelen van de doeltreffendheid. Hij keurt het verslag goed. De spreker vraagt om de verbeterpunten zichtbaar te maken, zodat volgend jaar kan worden beoordeeld wat er gedurende het jaar verbeterd is. Mevrouw Verschuren wil graag de Kernkaart vaker dan één keer per jaar zien, bijvoorbeeld per kwartaal. De heer Bosboom zegt dat de Kernkaart nog niet in gebruik is. Wel wordt gewerkt met een verplicht model, namelijk monitor Scholing en activering. De Kernkaart kan hiervoor in de plaats komen. Er wordt naar gestreefd deze zo vaak mogelijk uit te brengen, bijvoorbeeld maandelijks. Deze gegevens zijn belangrijk voor de sturing. De heer Vosshard heeft het verslag uitgebreid gelezen. Hij voelt zich medeverantwoordelijk voor de goedkeuring. De conclusies zijn gebaseerd op steekproeven. Er kunnen dus altijd fouten voorkomen in het verslag. Ook de accountant werkt met steekproeven. Er is weinig tot
-6-
niets uit naar voren gekomen. Hij veronderstelt dat de steekproef representatief is. De spreker heeft gelezen dat er onvoldoende afstemming is geweest tussen de uitvoerende afdeling en de accountant. Dit is wellicht een beginfoutje. Het gaat om een heel nieuw systeem, wat leidt tot aanloopproblemen. Hij heeft geen problemen met het verslag en ziet met vertrouwen het accountantsverslag tegemoet. De heer Buurke heeft een poging gedaan om het verslag te lezen. Hij vindt het goed dat de gemeente verplicht wordt verslag uit te brengen over de uitvoering van een aantal wetten. De raad verkrijgt daarmee informatie over wat er speelt. Het is nuttig om daar kennis van te nemen. De heer Van Beek vraagt hoe andere gemeenten van dezelfde omvang beoordeeld worden. De heer Bosboom zegt dat er geen cijfers over deze uitkomsten worden gepubliceerd. Als de processen goed ingericht zijn, moet men beneden de foutscores kunnen blijven. Worden de scores overschreden, dan wordt de gelegenheid geboden om een en ander te verbeteren. Het ministerie bepaalt hoe hoog de lat gelegd wordt. De gemeente is nu verantwoordelijk voor de besteding van het budget. Als de accountant vaststelt dat er fouten gemaakt zijn, dan dient aan het ministerie uitgelegd te worden hoe dat komt. Het budget kan dan gekort worden, totdat de situatie verbeterd is. Er moet nu een integrale verantwoording worden afgelegd. Mevrouw Verschuren merkt op dat op de website www.overheid.nl gegevens worden gepubliceerd over wat het model is voor een gemeente met een bepaald aantal inwoners. De heer Vosshard zegt dat iedereen roept dat er minder regeltjes moeten komen. Hij vraagt of de ambtenarij het idee heeft dat hier overdreven regelgeving wordt opgelegd. De heer Bosboom antwoordt dat hier juist sprake is van deregulering. In het verleden moest een verantwoordingsverslag over de breedte van de uitvoering worden overlegd. Nu is het in handen van de gemeente gegeven. Als de gemeente zich houdt aan de rechtmatigheid, dan hoeft er maar een beperkt verslag te worden ingediend van zes of acht A4’tjes. Voorheen ging het om twintig of dertig pagina’s verslaglegging. De voorzitter concludeert dat het een hamerstuk is voor de raadsvergadering van 1 september 2005. 8. Rondvraag De heer Vosshard wenst iedereen een prettige vakantie en hoopt dat iedereen elkaar weer gezond en wel in september terugziet. De heer Buurke en de voorzitter sluiten zich hierbij aan. 9. Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun bijdrage en sluit de vergadering om 21.20 uur.
-7-
Lijst van toezeggingen Commissie Burgerzaken
1. 2. 3.
Informatie over deelneming bij SRE en verhuizing zorgcentrale naar AHOED (commissie 7 juni 2005) Beantwoording via mail Voorstel hobbycentrum (commissie 7 juni 2005) Info bedragen inzake subsidiebeleid (commissie 5 juli 2005) wordt 6 juli gemaild.
05.0016170
-8-
Griffier Wethouder van Ommen Wethouder Overbeek