122e jaargang nummer 12 Zaterdag 27 maart 2010 losse nummers 3,15 euro Duitsland: 3,85 euro
Vakblad voor Rijn- en binnenvaart, kust- en zeevaart, visserij, scheepsbouw, offshore, recreatie- en chartervaart
AP
Aanleg walstroominstallaties gaat vlotter dan verwacht
Generator wordt snel taboe in Rotterdam Door Hans Heynen
Het verbod op draaiende scheepsgeneratoren in de Rotterdamse haven wordt de komende maanden snel uitgebreid. Wie in de buurt van een walstroominstallatie zijn aggregaat laat draaien riskeert een boete. Veel schippers zijn negatief over het verbod, zo blijkt uit een telefonische steekproef.
Boete bij overtreding gaat bekeuren, ga ik daar niet meer liggen.’ Ruud Oorburg, die de aanleg van walstroom voor het Havenbedrijf coördineert, snapt dat het kabelgewicht problemen geeft. Hij pleit voor het gebruik van twee of meer kortere kabels.
de binnenvaart, daar moeten we wat voor over hebben. Bij mensen die in de buurt van ligplaatsen wonen, wekt het voortdurende gebrom van generatoren irritaties op.’ Vervolg op pagina 5
Geluidgedempt
Binnenvaartorganisatie CBRB heeft, in het geschil over de zogenaamde ‘NN-gelden’ de collega-organisaties CBOB, Kantoor Binnenvaart, NBB, Koninklijke Schuttevaer en Rijn en IJssel gedagvaard. Op 7 april is er een pro forma zitting bij de rechtbank in Rotterdam. Eerder liet het CBRB als gemeld al twee weken beslag leggen op de bankrekeningen van Kantoor Binnenvaart, om te voorkomen dat een bedrag van 925.000 euro onder de voormalige partners in Binnenvaart Nederland (BN) zou worden verdeeld. Het gaat om de winstdeling van een mantelcontract voor arbeidsongeschiktheid, dat BN jaren geleden sloot met Nationale Nederlanden. Het CBRB ziet het als een zakelijk geschil en wil het geld terugbetalen aan leden en premiebetalers, terwijl de andere organisaties vasthouden aan besteding voor projecten ter voorkoming van ziekte en ongevallen. ‘Wij vinden het onbegrijpelijk dat in deze crisistijd een partner uit het Brancheoverleg Binnenvaart op deze manier de zaak wil beslechten’, zegt manager Erik van Toor in een bericht naar de KB-leden. ‘Juist nu we al onze energie nodig hebben om ons er op te richten de omstandigheden van de zelfstandige schipper te verbeteren, zet het CBRB deze stap, waardoor een flink beslag op onze tijd wordt gelegd.’ KB ziet de rechtszaak met vertrouwen tegemoet. ‘We zullen trachten dit zo zakelijk mogelijk te behandelen zodat de gezamenlijke belangenbehartiging niet in het geding komt.’ (DvdM)
Uitgebreid magazijn met originele onderdelen, direct uit voorraad leverbaar.
!
uw
bo
Schipper Brands van de Narvik, heeft nog nooit walstroom gebruikt. ‘Dat hoeft ook niet. We hebben een jong schip met generatoren in geluidgeïsoleerde kasten. Bij moderne schepen hoor je de generator niet. Daar komt bij dat ons stroomverbruik hoog is. Je hebt containers die stroom gebruiken en ook in de woning werkt alles elektrisch, tot het toilet aan toe. Ik denk dat de stoppen op de wal doorslaan als er drie van zulke schepen naast elkaar liggen.’
ROTTERDAM
k Oo r uw o vo
Marine and Industrial applications
Ampère kabel, maar die is te licht om airco, verwarming en kooktoestel mee te laten werken. Dan zou ik die loodzware kabel voor één nacht naar de kade moeten trekken. Als de gemeente in de Maashaven
DEZE WEEK
af
Het generatorverbod geldt sinds 1 maart op openbare ligplaatsen met walstroom. Het maakt deel uit van de nieuwe havenverordening. Binnenvaartschepen worden zo gedwongen gebruik te maken van de walstroomvoorzieningen, waarvan er op dit moment 160 zijn. Eind volgende week komen daar 44 aansluitingen op het Noordereiland bij. De komende jaren stijgt het aantal walstroomaansluitingen naar 600. Uit onderzoek blijkt dat vorig jaar 50% van de schippers in de Maashaven, waar toen al walstroom was, nog stroom opwekte met de generator en dat 50% walstroom afnam. Het generatorverbod moet dit percentage naar 100% brengen. Een telefonische rondgang langs gebruikers van de haven, levert een negatief beeld op. Zo maakt schipper Boudewijn Boer van het ms Jacoba uit principe geen gebruik van de walstroom in de Maashaven. ‘Het is gewoon niet werkbaar. We hebben een 50 meter lange kabel voor de krachtstroom (400 Volt, 63 Ampère), maar die is zo zwaar, die sleep je niet even over twee schepen heen. De aansluiting zit ook bijna nooit precies bij het voor- of achterschip, zodat je op de wal ook nog een stuk kabel moet uitrollen. Ik heb weliswaar nog een dunnere 16
Boer (ms Jacoba) pleit in dit verband voor vrijstelling van het generatorverbod voor schepen met een stille generator. ‘Geef certificaten aan schepen met stille generatoren en laat schepen met een lawaaiige generator walstroom gebruiken. Ik heb ook een generator in een geluidsisolerende kast en twee geluiddempers op de uitlaat. Die hoor je buiten niet. De metro maakt meer lawaai, net als de boot van de Havendienst die om 5 uur ’s morgens de haven in vaart.’ Volgens woordvoerder Tie Schellekens van het Havenbedrijf is dit geen optie, omdat de gemeente ook de emissies wil verminderen. ‘Het is ook goed voor het groene imago van
CBRB dagvaardt collega-bonden
T: 010-5912611
www.hollanddiesel.nl
Service en reparatie als vaste koers!
Ketelhaven Papendrecht +31 (0)78-6416868 - www.breko.com
MTU Detroit Diesel Benelux
Bel:0183-501811
www.dewaalbv.nl
Tel. 078 - 639 57 77 /
[email protected]
EUBO vraagt 800 grote schepen lid te worden ZWIJNDRECHT
De European United Barge Owners (EUBO) stuurt deze week alle binnenvaartondernemers met een schip van 110 meter of langer een voorstel om toe te treden tot nieuw op te richten coöperaties. Er werden vorige week 800 e-mailadressen van grote schepen verzameld.
Eigenaren van schepen van 110- en 135-meterschepen en koppelverbanden krijgen per groep een voorstel waarin omzetprognoses voor de rest van het jaar worden gegeven, met of zonder deelname aan EUBO. De eigenaren wordt gevraagd aan te geven of ze wel of geen interesse hebben, of meer informatie willen. Aan de hand van die informatie wil de EUBO komen tot de oprichting van coöpe-
raties van schepen. Streven is per tonnenmaat drie of vier coöperaties op te richten om op die manier de vrachtprijs significant te laten stijgen. In april kunnen de oprichtingsvergaderingen worden gehouden en per 1 mei kunnen de nieuwe coöperaties dan van start. Bij de uitnodiging zit een spreadsheet waarin per type schip vier prognoses worden gegeven. De eerste gaat uit van voortzetting van de huidige tarieven, de tweede van een lichte marktverbetering, de derde van 50% betere tarieven en de laatste van 75% betere tarieven in de tweede helft van het jaar. De leden van de coöperatie krijgen een tracking & tracingsysteem aan boord. Via de telefoon komen gegevens over de positie van de schepen
binnen bij de coöperatie. Die zet ze op de alleen voor leden toegankelijke website van de coöperatie, zodat iedereen kan zien waar de leden zich bevinden. De klanten van de coöperatie kunnen de lading die zij hebben bevracht volgen op de website. Verladers kunnen op grond van deze informatie beter plannen en daarmee kosten besparen. Ook zijn er ideeën om verladers te garanderen dat de leden van de coöperatie zich aan de wettelijke vaartijden en bemanningseisen zullen houden en dat ze een bovengemiddelde prestatie op het gebied van CO2-uitstoot gaan leveren. ‘Te denken valt aan het vrijwillig overschakelen op zwavelarme gasolie (EN 590). Ook zou het veiligheidsniveau boven het wettelijke minimum getild kunnen worden.’ (MdV)
• Krukas slijpen • Nokkenassen repareren • Boren, honen, vlakken cilinders en motorblokken • Nieuwe motoren/revisie • Brandstof inspuit systemen Tel. 0527-69 92 92 www.dieselserviceemmeloord.nl
10 t/m 13
o.a.:Toenemende concurrentie in beurzenland
6 Belangenbehartiging mag wat kosten
14 Boskalis haalt 16 schepen uit de vloot
7 Omzet bunkerbranche daalt fiks in 2009
1. Rabo houdt rekening met faillissementen 2. Stuurloze Sinn blokkeert Main 3. EenVandaag toont schippers in het nauw 4. Past net… 5. Ingezonden: ’t Leven gaat door
9 Elektronische smering scheelt al snel 140 liter smeerolie per dag
2 Eurlings hapt laatste bagger uit Amsterdam-Rijnkanaal
15 Eigenaren Melvin
5 Schippers gezocht
wilden iets anders
Seven Pacifi c gaat drie kilometer diep KRIMPEN AAN DEN IJSSEL
Ann Clarkson, echtgenote van David Clarkson, Senior Vice President van E&P Projects Execution bij British Petroleum, heeft zaterdag de Seven Pacifi c gedoopt. Dit multifunctionele offshore- en constructieschip is gebouwd op de werf van IHC Merwede Offshore & Marine in Krimpen aan den IJssel.
De Seven Pacific wordt afgebouwd bij Huisman Equipment in Schiedam en moet eind dit jaar in de vaart komen. Opdrachtgever Subsea 7 breidt met dit nieuwe vaartuig zijn vloot uit om aan de toenemende vraag naar offshoreactiviteiten in diep zeewater tegemoet te komen. Deze ‘state-ofthe-art’ pijpenlegger komt in actie bij het installeren van flexibele flowlines (pijpleidingen) en zogenaamde
umbilicals (stroomkabels). Met een werkdiepte tot 3000 meter biedt het vaartuig nieuwe kansen om olie- en gasvelden te exploreren. De Seven Pacific is uitgerust met een Vertical Lay System (VLS) met een capaciteit van 260 ton, twee onderdekse carrousels, een kraan van 250 ton en twee ROV’s. Het totaal geinstalleerd vermogen is 13.840 kW, met dieselelektrische voortstuwing op drie roerpropellers van elk 2500 kW en een intrekbare roerpropeller van 2400 kW goed voor een snelheid van 14,2 knopen. Daarnaast bestaat de uitrusting uit twee boegschroeven in tunnels van elk 1500 kW. De VLS is gebouwd door Huisman. Het schip (133 x 24 meter) is de achtste aanvulling in drie jaar en is onderdeel van een investeringsprogramma van ruim een miljard euro. Het dekoppervlakte bedraagt
Meest gelezen op Schuttevaer.nl
Aantal bekeken pagina’s: 115.966 Bezoeken aan de site: 36.967
•
1700 vierkante meter. Aan boord is accommodatie voor 100 medewerkers. Eerder bouwde IHC Merwede 3 andere schepen voor Subsea 7: de Seven Oceans, de Seven Seas en de Seven Atlantic.
Rendabeler ‘Hierdoor maken wij het onze klanten mogelijk hun investeringen rendabeler te maken’, stelt CEO Mel Fitzgerald van Subsea 7. ‘Natuurlijk verbeteren we ook onze eigen capaciteit. Voorzien van de nieuwste technologie kunnen we nu inspelen op de meeste vragen van onze klanten.’ Het Britse Subsea 7, opgericht in 2002, is een van de grootste engineering- en installatieondernemingen ter wereld op het gebied van onderwatertechnologie in de olie- en gasindustrie. De wortels van het bedrijf
De Seven Pacific is het derde schip dat bij IHC Merwede van stapel loopt voor Subsea 7. (Foto IHC Merwede)
gaan terug tot 1854, toen Søndenfjelds-Det Norske Dampskipselskap AS (DSND) werd opgericht. Tot in het begin van 1990 was DSND eigenaar van enkele DP offshoreschepen. Tussen 1995 en 2002 volgde een aantal overnames die het bedrijf een belangrijke positie gaf in de branche. Eind 2001 begon DSND samenwerkingsonderhandelingen met Halliburton. Dit leidde tot de definitieve joint venture van Subsea 7. Het bedrijf, met meer dan 5500 medewerkers, ondersteunt de activiteiten van olie- en gasmaatschappijen in de Noordzee, Noord-Amerika, Brazilië, Afrika en de Stille Oceaan. Sinds 2007 heeft Subsea 7 ook een vestiging in Nederland. (JCK)
Na kleine sluizen wil Eurlings verder met grote sluizen
‘Vertrouwen in bediening op afstand’ DEN HAAG
De bediening op afstand van vier kleine sluizen in Zeeland is vorige zomer veilig verlopen, meldt minister Eurlings (VenW) in een tussentijdse evaluatie aan de Tweede Kamer.
Het drukke recreatieverkeer leverde niet meer incidenten op dan andere jaren. Wel waren er veel technische storingen door kinderziektes, maar die hadden geen invloed op de veiligheid. Van de gebruikers zegt 70% tevreden te zijn met bediening op afstand.
De overschakeling van bediening op afstand op de kleine sluizen vormt een leertraject voor Rijkswaterstaat. Oplossingen rond bedieningstechniek, automatisering, werkwijze, bedieningsinterface, aanpak verander- en leertraject en de ontwikkeling van medewerkers worden gebruikt om een landelijke standaard te bepalen. De volgende fase zijn pilot-projecten voor bediening op afstand van grote sluizen in Zeeland (2012) en ZuidLimburg (2013). Beslissingen over andere grote sluiscomplexen zullen
pas worden genomen na afronding van de evaluatie en in overleg met de Tweede Kamer. Eurlings concludeert dat, met de ervaringen tot nu toe, de veiligheid in het schutproces is gewaarborgd, de operators gewend raken aan de nieuwe manier van werken, er weinig incidenten hebben plaatsgevonden en er steeds minder storingen opdreden. ‘Dit geeft mij voldoende vertrouwen om de uitvoering van de pilot-projecten met grote sluizen in Zeeland en Zuid-Limburg door te laten gaan.’ (DvdM)
Frankepad 1 - Hendrik Ido Ambacht Tel. (078)6813127 - Fax (078)6812025 www.koedood.nl -
[email protected]
$'!( & ' $$ &%
)))"#'%&$
HENRIETTE Doorschakelen De telefoon schakelt eindeloos tussen de portier en de loadingmaster, dus weten we niet wanneer het schip kan lossen. We geven het op en wachten tot het bedrijf roept. Na het lossen gaan we laden bij hetzelfde bedrijf. Tijdens het lossen bellen we opnieuw naar de loadingmaster. Weer gaat de telefoon net zolang over, tot hij doorschakelt naar de portier. De portier schakelt de telefoon terug naar de loadingmaster, om uiteindelijk weer bij de portier uit te komen. Het is een eindeloze cirkel, die een van de bemanningsleden denkt te doorbreken door op de wal vragen wanneer we aan de beurt zijn. Het enige antwoord dat hij daar krijgt is: ‘Dan moet je naar de loadingmaster bellen.’
Vlammen in de stuurhut IJMUIDEN
Een brand heeft de stuurhut van de staandwantvisser IJM-6 Elisabeth verwoest. Het polyester scheepje lag aan de Kotterkade in IJmuiden toen de brand vrijdagochtend 19 maart uitbrak. Even voor half zeven kwam de melding bij de brandweer binnen. Op het moment dat met blussen werd begonnen sloegen de vlammen uit de ramen en de deur. Na een half uur was de brand onder controle, maar de stuurhut aan de binnenzijde grotendeels uitgebrand. De oorzaak is onbekend. Op 31 juli 2009 had de Elisabeth ook al pech. In de havenmonding van IJmuiden maakte het scheepje water via de inlaat van de motor. (Foto Ko van Leeuwen)
Alstublieft, u ontvangt het eerste jaar 30% korting
Ja,
ik wil Weekblad Schuttevaer 8 weken ontvangen voor slechts € 15,00 (ex. btw)
Ja,
ik abonneer mij voor minimaal twee jaar, tot wederopzegging , op Weekblad Schuttevaer en ontvang het 1e jaar 30% korting op de abonnementsprijs. De normale prijs is € 152,00 (ex. BTW), ik betaal € 102,50 (excl. BTW)
Genoemde prijzen gelden voor 2010. Overige voorwaarden: zie colofon. Vul deze bon in (naam en adres op achterzijde!) en stuur ’m op naar Weekblad Schuttevaer, t.a.v. afd. Marketing, antwoordnummer 52, 7400 VB Deventer (geen postzegel nodig). Faxen kan ook: 0570 - 50 43 99
havens & vaarwegen
Weekblad Schuttevaer
‘Assistentie op sluis is plicht en recht’ WIJNEGEM
‘Zou het kunnen dat de NV De Scheepvaart zich juridisch wil indekken als haar sasseniers op de sluis van Wijnegem een arbeidsongeval overkomt bij het aannemen van de trossen van binnenvarende schepen?
Die vraag heeft Karel Verberght, vice-voorzitter van de Vereniging van Belgische Reders der Binnen- en Rijnvaart (VBR) schriftelijk gesteld aan Eric Portugaels, topambtenaar bij De Scheepvaart, de vaarwegbeheerder van het Albertkanaal. ‘De schippers moeten immers zelf assistentie vragen en in dat geval zou de verantwoordelijkheid verschuiven naar de verzekering van het binnenschip.’ Verberght herinnert er in hetzelfde schrijven ook aan dat noch de binnenvaartondernemers, noch hun beroepsorganisatie akkoord zijn gegaan met de inkrimping van het personeel op de sluis van Wijnegem. Alleen in sluiskolken waar drijvende bolders zij geplaatst kan op personeel worden bezuinigd, maar in Wijnegem is dat niet het geval, stelt Verberght. Daar moet de schipper of zijn matroos zelf de wal op om een tros om een bolder te krijgen. Alleen als de binnenvarende schipper via de marifoon verzoekt om assistentie, zal er een sluiswachter klaarstaan om de tros aan te nemen, zo is op het prikbord in het sluisgebouw bekendgemaakt. (JG)
Kamer neemt motie Brandaris aan DEN HAAG
De verkeersleiders op de Brandaris op Terschelling moet terugkeren als de proef met camera’s mislukt.
De Tweede Kamer heeft een motie van die strekking van de Friese Kamerleden Luts Jacobi (PvdA) en Joop Atsma (CDA) aangenomen. De nieuwe zeeverkeerscentrale in de zeevaartschool op Terschelling zal in de loop van dit jaar het menselijk toezicht op de vuurtoren Brandaris vervangen. Deze nieuwe zeeverkeerscentrale moet de veiligheid van alle typen scheepvaart verbeteren, zo wordt in de motie gesteld. Het nieuwe systeem moet voor elk type scheepvaart apart worden geëvalueerd met gebruikers, recreanten, wadvaarders en wadlopers. Alle belanghebbenden zullen vanaf maart 2010 bij de opzet, de voorbereiding, de uitvoering en de uitwerking van de evaluatie worden betrokken. In de motie wordt de regering gevraagd het menselijk visueel toezicht op de Brandaris te behouden als blijkt dat het systeem van de nieuwe zeeverkeerscentrale geen verbetering is. De regering is niet gelukkig met de motie, omdat deze ‘een te grote klem legt op de evaluatie’, aldus minister Verburg. (GM)
Noorwegen richt zich op vijf havens OSLO
Vijf Noorse havens hebben van de regering in Oslo een voorkeurspositie gekregen bij de ontwikkeling van initiatieven voor een doelmatig en veilig transport over water. Het gaat om Oslo, Tromsø, Bergen, Stavanger en Kristiansand. De havens zijn aangewezen in het kader van een nieuwe wet die voorziet in versterking van de veiligheid van de scheepvaart langs de kust. Volgens minister Lisbeth Beth-Hansen garandeert de wet een betere taakverdeling tussen de locale en rijksoverheid. Belangrijkste bepaling is, dat alle vaartuigen en voorwerpen die gevaar kunnen opleveren of het verkeer kunnen hinderen in principe verboden zijn, zowel buitengaats als in de havens. (WV)
r r
het weer
nederlandse binnenwateren:
lagedrukgebied voor wisselvalliger weer. In Duitsland, Polen, Tsjechië en aan de noordkant van de Alpen valt neerslag. Langs de oevers van de Elbe, Rijn, Moezel en de Donau valt regen of natte sneeuw, maar in de heuvels valt veelal sneeuw. De neerslaghoeveelheden blijven over het algemeen beperkt tot 10 a 15 mm over het gehele weekend, maar in de Alpen kan door stuwing wat meer sneeuw vallen. Op som-
Boven Scandinavië daalt dit weekend de luchtdruk, terwijl ten westen van de Britse eilanden een krachtig hogedrukgebied is terug te vinden. Onder invloed van het hogedrukgebied is het op de Britse eilanden en in het westen van Frankrijk droog met 's nachts op veel plaatsen lichte vorst. Overdag wordt het maximaal 6 tot 10 graden. Richting CentraalEuropa zorgt het Scandinavisch
mige hellingen valt 20 tot 30 cm sneeuw. Invloed op de standen van de grote waterwegen heeft dit voorlopig niet omdat de sneeuw ook na het weekend boven ongeveer 800 meter gewoon blijft liggen. Deze verwachting betrouwbaar.
redelijk
Beide weekenddagen staat er een matige tot vrij krachtige noordwestenwind. De meeste wind is 's middags te verwachten. nederlandse kust: Noordwest, kracht 4 tot 6. Golfhoogte 1,5 tot 2 meter. oostzee: Zaterdag noord, kracht 4 tot 6. Zondag west en enige tijd hard, kracht 7. Golven 1 tot 2 meter, zondag tijdelijk 0,5 tot 1 meter. ierse zee: Noordwestenwind, kracht 4. Zondag af en toe kracht 5. Golfhoogte rond 0,5 meter. Het kanaal: Noord- tot noordwestenwind, kracht 5 tot 6. Golven rond 1 meter. golf van Biskaje: Noordenwind, kracht 4 op zaterdag. Zondag noordoost en iets afnemend. Golfhoogte tussen 0,5 en 1 meter. westelijk deel middellandse zee: Zaterdag een harde tot stormachtige noordwestenwind en golven tot 4 meter tussen de Balearen en Sardinië. Zondag iets minder wind.
VerwacHte HoeVeeLHeid neersLag Van dinsdag tot en met aanstaande maandag.
1030 1000 1000
1020
1010
1010 1010
1000
1000 1020 1020
> 6 Beaufort
> 8 Beaufort
> 10 Beaufort
Isobaren
L
Lage luchtdruk
H Hoge luchtdruk
Vanaf 20 mm
Vanaf 40 mm
Vanaf 60 mm
Vanaf 80 mm
Door Jacques Kraaijeveld
‘Met 87.000 schepen drukst bevaren kanaal ter wereld’
Met de voltooiing van de baggerwerkzaamheden in het Amsterdam-Rijn kanaal, heeft Rijkswater staat het hele vaartra ject IJmuiden-Tiel weer op diepte gebracht. Op maandag 22 maart - We reldwaterdag - verrichtte demissionair minister Camiel Eurlings de afslui tende handeling van dit baggerproject.
Eurlings hapt laatste bagger uit Amsterdam-Rijnkanaal
In totaal is zo’n 900.000 kuub slib weggehaald. De laatste kuubs werden door de minister uit het water gehaald. Daaraan voorafgaand hield hij zijn toehoorders, voor het merendeel medewerkers van Rijkswaterstaat, voor: ‘Wat mij betreft blijft ons land meer investeren in transport over water. De binnenvaart is keihard nodig. We moeten de 1462 kilometer vaarweg verder verbeteren en waar mogelijk uitbreiden. ‘Het Amsterdam-Rijnkanaal is vooral voor Amsterdam van groot belang. Het is het drukst bevaren kanaal ter wereld met 87.000 schepen op jaarbasis en 164 miljoen ton vracht. Dit project is vanuit verschillende oogpunten interessant, maar het mooiste is dat het een half jaar eerder klaar is dan gepland. Alle lof daarom aan de opdrachtgever en de uitvoerder. We mogen daar ook trots op zijn en extra aandacht aan geven. Vergeet niet dat men van China tot Brazilië van ons wil leren op dit gebied.’
•
Minister Eurlings kwam naar Utrecht om de voltooiing van het baggerwerk in het Amsterdam-Rijnkanaal te vieren. (Foto Jacques Kraaijeveld)
staat Noord-Holland, Rijkswaterstaat Utrecht en aannemer Boskalis nauw samen. Recent werd ook het Noordzeekanaal uitgebaggerd. Rijkswaterstaat wil zoveel mogelijk taken aan de markt uitbesteden. Voor deze klus koos men voor een en-
Het uitdiepen van het AmsterdamRijnkanaal was geen doorsnee baggerwerk. Directeur-generaal Jan Hendrik Dronkers van Rijkswaterstaat maakte dat duidelijk aan het begin van het aansluitende seminar. Vervolgens gaven twee hoogleraren van de TU Delft lezingen. Cees van Rhee, hoogleraar Baggertechnieken, ging in op het onderwerp ‘milieuvriendelijk baggeren’. Hennes de Ridder, hoogleraar Civiele Techniek, behandelde het onderwerp ‘innovatieve koopcontracten’ en zette uiteen op welke wijze RWS daarmee omgaat. Verscheidene factoren maken het baggerproject Amsterdam-Rijnkanaal bijzonder. Voor het uitdiepen van het Amsterdam-Rijnkanaal werkten Rijkswater-
ik abonneer mij voor minimaal twee jaar op Weekblad Schuttevaer en ontvang het 1e jaar 30% korting. ik wil Weekblad Schuttevaer 8 weken ontvangen voor slechts € 15,00 (ex. btw)
BON voor een nieuwe Schuttevaer-abonnee. Zie voorzijde. Schip | bedrijf | instelling:
..........................................................................................................................................
Ter attentie van:
...............................................................................................................................
Adres:
..........................................................................................................................................
Postcode:
..........................................................................................................................................
Plaats:
..........................................................................................................................................
Telefoonnummer:
..........................................................................................................................................
Fax:
..........................................................................................................................................
Email:
..........................................................................................................................................
Geboortedatum:
..........................................................................................................................................
m/v
..........................................................................................................................................
Voor adressering: zie voorzijde van deze bon
Omdat we daar geen zekerheid over hadden, besloten we een clausule tot bijstelling van de gunningsprijs in te bouwen. Dat is nieuw. De aannemers konden inschrijven op drie gradaties: herbruikbaar, niet-herbruikbaar en klasse 4. Zo hoefden ze het risico
Boskalis verwijderde 900.000 kuub slib
Bijzonder
gineering & construct contract, in combinatie met een EMVI: economisch meest voordelige inschrijving, waarbij kwaliteitscriteria worden vertaald in geld, ofwel gunnen op meerwaarde. Ook de scheepvaartbegeleiding werd voor het eerst uitbesteed.
Risico Dronkers: ‘De bodem kan zowel fysisch als chemisch verontreinigd zijn. Ook de structuur van de specie is van invloed op de verwerking.
van een afwijkende waterbodemkwaliteit niet te verdisconteren in één prijs. We voorkwamen zo dat we louter de duurste calculaties kregen aangeboden.’ De specie viel voor het merendeel in klasse A en B. Daardoor was die herbruikbaar voor het opvullen van diepe zandwinputten langs de Waal. Van de totale hoeveelheid van 900.000 kuub, was 5000 kuub te verontreinigd. Het vrijgekomen zand van 20.000 kuub is ingezet voor een nieuwe woonwijk in
Gouda. Bij het baggerwerk kreeg men ook te maken met oorlogsmunitie, op diverse locaties kwamen 42 verdachte objecten in beeld. Verder is de omgeving van meet af aan betrokken geweest bij deze omvangrijke baggeroperatie. Ook dit leidde tot bijzondere werkwijzen en goede resultaten. Rijkswaterstaat moet voldoen aan de Flora- en faunawet. Om niet voor elke klus apart een ontheffing te hoeven aanvragen, hebben Rijkswaterstaat en het ministerie van LNV de Gedragscode Flora- en faunawet ontwikkeld. In overleg met LNV is in dit project gekeken of de gedragscode in de praktijk werkt. Ten slotte, heeft de aannemer uit ecologisch oogpunt een vernieuwende techniek ontwikkeld en succesvol toegepast. Boskalis zette de Zeeolifant en de Zeekoe in, naast diverse bakken met de ondersteuning van de particuliere SeaEagle en Leeuw. Op de Zeeolifant was een zogenaamde milieuknijper gemonteerd. De eerste is de grootste van de twee kraanschepen, met even-
eens de grootste kraan (Caterpillar 385C) en de grootste grijper (6m³). Op een van zijn oude beunbakken heeft Boskalis een stuurhut gezet en na nog een aantal aanpassingen is ervoor gezorgd dat het, samen met een nieuwe kraan (Caterpillar 365C) en de grijper (4m³), onder zijn nieuwe naam Zeekoe gebruikt kan worden als kraanschip.
Waterslagkracht De werkzaamheden aan het Amsterdam-Rijnkanaal vormen een onderdeel van het programma Waterslagkracht. Binnen dit programma worden de prioriteiten van Rijkswaterstaat tot medio 2011 voor water en vaarwegen uitgevoerd. Dit project is één van de 22 waterslagkrachtprojecten die in de periode 2010-2011 worden begonnen of afgerond. Rijkswaterstaat werkt in deze projecten nauw samen met (regionale) partners aan droge voeten, voldoende en schoon water en aan het goed onderhouden van de vaarwegen. (JCK)
Ruime meerderheid Vlaamse schippers wil AIS aan boord ANTWERPEN
Handtekening:
is
LucHtdruk en windkracHt Voor aanstaande zaterdag.
1020
scheepvaartberichten
VerwacHting per district Voor komend weekeinde:
door Meteo Consult B.V.
weeroVerzicHt:
Zaterdag 27 maart 2010
Driekwart van alle binnenvaartondernemers die nog geen AIStransponder aan boord hebben, is wel van plan zich een dergelijk Automatic Identification System aan te schaffen. Dat blijkt uit een enquête van Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV).
De Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Hilde Crevits, werkt aan een subsidieregeling voor de aanschaf van AIS, die zo nauw mogelijk aansluit bij het steunprogramma dat al geldt voor de Nederlandse en Duitse binnenvaart. Die programma’s worden door de EU-Commissie ondersteund en dus kunnen alle Europese schippers er een beroep op doen. Voor Belgische schippers die van de Duitse of Nederlandse regeling gebruik willen maken, gelden wel enkele voorwaarden. Zo moeten zij in de periode van 2007-2009 tenminste drie geregistreerde reizen in Duitsland of Nederland hebben gedaan. De tegemoetkoming bedraagt voor beide landen 2100 euro. Maar voor wie de Duitse subsidie verkiest, moet de investering in AIS tenminste
2600 euro bedragen, zodat van de schipper een eigen inbreng van 500 euro wordt verlangd. Uit de enquête van PBV blijkt dat 74 procent van wie nog geen AIS bezit, zegt van plan te zijn zo’n transponder aan te schaffen. De ondervraagden zijn zich ervan bewust dat het de navigatie veiliger maakt. In tegenstelling tot een radar, laat AIS toe ‘om de hoek’ te kijken of althans informatie te ontvangen over naderende schepen die nog niet zichtbaar zijn. Overigens blijken de meeste schippers op de hoogte dat het systeem hoe dan ook verplicht wordt in de Vlaamse zeehavens. Toch blijft nog altijd 26% van wie nog geen AIS bezit, rabiaat tegenstander. Deze categorie wijst de apparatuur als te kostbaar van de hand. Wie geen AIS aan boord heeft, wil daar zelf ten hoogste 500 euro voor betalen.
Conclusies Ook de kwestie van de privacy blijft een heikel punt. Immers ‘AIS ziet alles, AIS weet alles.’ Anderen werpen daar tegen op dat de schipper, via de zogenoemde ‘niet verplicht in te vullen velden’, zelf kan bepalen
welke informatie hij via AIS wenst te verzenden. In dit verband komt de enquête tot volgende conclusies: - Zowel diegenen met als zonder AIS vinden zonder onderscheid dat de AIS-info door andere schepen mag gezien worden. - Wie AIS heeft vindt het minder erg dan diegenen die het systeem niet hebben, dat de vaarwegbeheerder of havenautoriteit meekijkt, bijvoorbeeld om de sluisplanning te optimaliseren. - Beide groepen staan niet te springen om AIS-informatie (vooral positie) bloot te geven aan andere overheden, (eigen) bevrachters en verladers. - Wie AIS aan boord heeft zegt in 39% van de gevallen dat zijn opdrachtgever altijd de positiegegevens van het schip mag ontvangen; 22% geeft die informatie vrij als de opdrachtgever het vraagt; 17% zegt daarover altijd zelf te willen beslissen en 22% wil positiegegevens nooit aan zijn opdrachtgever laten zien. - Ondernemers met AIS vinden meer dan zij die het systeem niet aanschaften, dat alle schepen (beroepsvaart en pleziervaart) in alle
omstandigheden AIS aan boord moeten hebben. - Van diegenen die nog geen AIS aan boord hebben, vindt 96% dat de overheid steun moet verlenen om het systeem aan te schaffen.
Representatief De enquête werd afgenomen bij 1085 ondernemers en leverde een bevredigende responsgraad van 15% op. Van de respondenten had 13% AIS aan boord, 87% had het systeem nog niet geïnstalleerd. Op dit ogenblik is AIS alleen verplicht op het Oostenrijkse deel van de Donau. De Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) heeft het systeem nog niet verplicht gemaakt, maar kondigde wel de normen aan waaraan AIS moet voldoen. Ook de Vlaamse zeehavens zullen AIS binnen afzienbare tijd verplichten. AIS is een van de eerste grote realisaties binnen het kader van de zogenoemde RIS-richtlijn, die ook belangrijke toepassingen kunnen vinden bij logistieke spelers aan de wal. Deze EU-richtlijn over River Information Services (RIS) werd vanaf 20 oktober 2007 afdwingbaar als nationaal recht. (JG)
IJSSELMEER Ketelmeer; Ketelbrug; beperkte service. Bediening Ketelbrug op 28 maart om 15:30 uur en van 29 t/m 31 maart om 11:30 uur. Schippers die gebruik willen maken van deze openingen, moeten zich zsm. aanmelden bij de Centrale Meldpost IJsselmeergebied. Bij extreme weersomstandigheden aangepaste openingsmomenten. Vanaf 1 april wordt de Ketelbrug binnen de normale bedieningstijden twee maal per uur geopend om kwart voor en kwart over het hele uur. Vaarwater langs Steile Bank; bijzondere markering. In 52° 48,629 N-005° 29,257 E is de meetpaal FL-9 geplaatst, voorzien van verlichting met karakter FL(5)Y.20s IJsselmeer; bijzondere markering. In 52° 42,6431’ N-005° 29,6256’ E is de meetpaal FL-46 geplaatst, voorzien van verlichting met karakter ISO 5 Y 20 sec. GRONINGEN Eemskanaal; Zeesluis Farmsum; gedeeltelijke stremming. Stremming kleine kolk Zeesluis Farmsum over de vloed tnb. Winschoterdiep; oponthoud. Oponthoud max. 2 uur thv. kmr 9.7 (Eggedink) van 31 maart t/m 1 april tussen 8 en 16 uur. Winschoterdiep; Rengersbrug; Westerbroeksterbrug; stremming. Ivm. tewaterlating thv. kmr. 9.2 stremming tussen Westerbroeksterbrug en Rengersbrug op 10 april van 10:30 tot 12 uur. Voor het regelen van de scheepvaart is de inspectie scheepvaart aanwezig, VHF 10. FRIESLAND Stroomkanaal, Prinses Margrietkanaal; Spannenburg, brug; beperkingen. Bijzondere voorzichtigheid thv. brug Spannenburg t/m 30 november. OVERIJSSEL Algemeen; Zwarte Water; Zwartewaterbrug; oponthoud. Ivm. evenement op 27 maart tussen 10 en 18 uur oponthoud Zwartewaterbrug en bruggen vaargebied noordwest Overijssel. Geldersche IJssel; kmr. 944; kmr. 945; beperkingen. T/m 2 april tussen kmr. 943.9 en 944.6 voorbijlopen en ontmoeten verboden en hinderlijke waterbeweging vermijden. Er vinden duikwerkzaamheden plaats vanaf een ponton aan de Pothoofdkade. Kanaal Zutphen-Enschede; Sluis Delden; stremming. Stremming sluis Delden van 16 april 18 uur tot 19 april 6 uur. FLEVOLAND Lage Vaart; Vaartsluis; stremming. Stremming Vaartsluis op 30 en 31 maart en van 12 april 7 uur tot 16 april 23 uur. Lemstervaart; Friesesluis, Lemmer; stremming. Stremming Lemmer Friesesluis op 14 en 15 april. Urkervaart; Urkersluis; stremming. Stremming Urkersluis op 7 en 8 april. UTRECHT Amsterdam-Rijnkanaal; stremming. Ivm. jaarlijkse roeiwedstrijden tussen kmr. 45 en 49 in Houten stremming op 11 april van 9:30 tot 13:30 en van 14 tot 17:30 uur, afmeerverbod en bijzondere voorzichtigheid van 9:30 tot 17:30 uur. Na de stremming mag gevaren worden na toestemming van de aanwezige patrouillevaartuigen. De alternatieve route is via het Lekkanaal en de Prinses Beatrixsluis in Nieuwegein. Max. aflaaddiepte is 3.50 m. Inlichtingen: via de Centrale Post Scheepvaart (CPS) in Wijk bij Duurstede (VHF 66) of bij de aanwezige patrouillevaartuigen. NOORD-HOLLAND Amstel; stremming. Ivm. evenement stremming tussen de Stadhouderskade en Kalfjeslaan op 3 april van 11:30 tot 18 uur en 4 april van 8:30 tot 18:30 uur. Noordzeekanaal; mededeling. De Gemeente Amsterdam heeft een bekendmaking uitgegeven over de Regionale havenverordening Noordzeekanaalgebied, aan te vragen bij het Infocentrum Binnenwateren (2010.01883.0) of te downloaden via www.infocentrum-binnenwateren.nl ZUID-HOLLAND Algemeen; gewijzigde bediening. De bruggen van de gemeente Dordrecht worden op 4 en 5 april bediend van 9 tot 11 en van 14 tot 16 uur. Info: havenbedrijf Dordrecht, (078) 639 78 78 of fax (078) 639 78 79. Binckhorsthaven; Binckhorstbrug; Haagvliet of Trekvliet; Trekvlietbrug, ‘s-Gravenhage; Laakhaven; Laakbrug; gewijzigde bediening. De bediening van de Binckhorstbrug, Trekvietbrug en Laakbrug wordt omgebouwd naar een centrale bediening via de 24 uur Centrale. De bediening gaat over van lokaal naar de 24 uur centrale: Trekvlietbrug 22 maart 6 uur, Binckhorstbrug 12 april 6 uur en Laakbrug 26 april. De bruggen zijn vanaf die data bereikbaar, (070) 353 99 45. Delftse Schie; mededeling. De provincie ZuidHolland heeft een bekendmaking uitgegeven over de Bochtafsnijding Delftse Schie, presentatie schetsontwerp. Deze is aan te vragen bij het Infocentrum Binnenwateren (2010.01886.0) of te downloaden via www.infocentrum-binnenwateren.nl Europahaven; hinderlijke waterbeweging vermijden. Ivm. aanleg waterinlaat voor de nieuwe E.on Centrale hinderlijke waterbeweging vermijden tussen oeverfrontnummer 8212 en 8213 t/m 14 mei. Info: VC. HvH., wachtchef Verkeersafhandeling, (010) 252 28 01 of VHF 11 en HCC., wachtchef V& O, (010) 252 24 00 of VHF 19 Gat van den Hardenhoek; Spieringsluis; oponthoud. Oponthoud max. 1.5 uur Spieringsluis op 29 en 30 maart tussen 7:30 en 16:30 uur. Info: RVKC Dordrecht, VHF 71 of (0800) 023 62 00 en Spieringsluis, tel.: 06 22 39 37 46. Helkanaal; Helsluis; oponthoud. Oponthoud max. 1.5 uur Helsluis op 2 april tussen 7:30 en 16:30 uur. Info: Info: RVKC Dordrecht, VHF 71 of (0800) 023 62 00 en Helsluis, tel.: 06 22 39 37 46 Lange Weidsche Boezem; Goejanverwellesluis; stremming. Stremming Goejanverwellesluis tnb. ZEELAND Kanaal door Zuid-Beveland; Vlakespoorbrug; geen bediening. Geen bediening Vlakespoorbrug t/m 31 maart woensdag van 8:52 tot 9:10 uur, van 9:51 tot 10:06 uur en van 10:51 tot 11:06 uur. Doorvaarthoogte max. 1050 cm vast deel. Voorhavens Jachtensluizen; Krammerjachtensluis; gedeeltelijke stremming. Stremming Krammerjachtensluizen tot 2 april 17 uur. Info: Krammersluizen, VHF 22 of (0167) 57 70 00. NOORD-BRABANT Bergsche Maas; kmr. 229; stremming. Ivm. tewaterlating bij Scheepswef Heusden stremming thv. kmr. 229.2 op 14 april van 10:45 uur tot na de tewaterlating. Info: RVC Dordrecht, VHF 71, (0800) 023 62 00. Kanaal Wessem-Nederweert; Spoorbrug Kelpen; beperkingen. T/m 7 mei voor Spoorbrug Kelpen doorvaartbreedte beperkt thv. hangstelling en bijzondere voorzichtigheid tussen kmr. 12 en 12.4. Info: Centrale bediening Helmond, VHF 22 of (0492) 523315, sluis Panheel via VHF 84 of (0475) 562079 en sluis 15, VHF 20 of (0495) 631332. Markkanaal; Marksluis; oponthoud. Oponthoud Marksluis op 14 april tussen 9 en 17 uur. Info: centrale bediening Oosterhout, VHF 18 of (0162) 49 07 91. Wilhelminakanaal; Sluis I; oponthoud. Oponthoud Sluis I op 15 april tussen 9 en 17 uur. Info: centrale bediening Oosterhout, VHF 18 of (0162) 49 07 91. LIMBURG
Zuid-Willemsvaart; Sluis 16; oponthoud. Oponthoud sluis 16 op 12 april tussen 9 en 17 uur. Info: sluis 16, VHF 18 of (0495) 53 20 18. Zuid-Willemsvaart; Sluis 15; oponthoud. Oponthoud sluis 15 op 13 april tussen 9 en 17 uur. Info: sluis 15, VHF 20 of (0495) 63 13 32. BELGIË Boven Zeeschelde; brug Temse; beperkte service. Beperkte service brug Temse t/m 31 maart. De scheepvaart moet een bediening een uur tevoren aanvragen. Canal Charleroi-Bruxelles; sluis Marchienne au Pont (kmr. 2.6); stremming. Stremming tussen begin kanaal en sluis Marchienne au Pont op 29 maart van 14 tot 16 uur en 15 april van 9 tot 14 uur. Churchilldok (Haven van Antwerpen); afmeerverbod. Afmeerverbod in een zone van 220 m van kaai 474 tot kaai 478 en van meerpaal 157 t/m 164 t/m 25 april. Dender; brug Deux-Acren (kmr. 14.4); geen bediening. Ivm. evenement geen bediening brug Deux-Acren op 11 april van 15 tot 17:45 uur. Maas; stremming. Ivm. evenement stremming recreatievaart tussen kmr. 56.7 en 58 in Maaseik op 28 maart van 14:30 tot 16 uur. Maas; sluis Ivoz-Ramet (kmr. 97); gedeeltelijke stremming. Stremming grote kolk Ivoz-Ramet op 12 april van 8 tot 13 uur. Maas; hinderlijke waterbeweging vermijden. Ivm. evenement hinderlijke waterbeweging vermijden tussen kmr. 69.8 en 71.2 in Wanze van 4 april t/m 26 september ‘s zondags van 9 tot 18 uur. Extra meldplicht geluidssein. Maas; brug Fragnée (kmr. 107.9); stremming. Ivm. evenement stremming tussen brug Fragnée en begin kanaal (kmr. 113.7) op 4 april van 14 tot 17:30 uur. Zeekanaal Brussel-Schelde; sluis Zemst; scheepslengte. Voor sluis Zemst scheepslengte max. 96 m tnb. Zeekanaal Brussel-Schelde; Brielenbrug; spoorbrug Willebroek; baggerwerk. Bijzondere voorzichtigheid tussen Brielenbrug en spoorbrug Willebroek t/m 26 mei. Extra meldplicht VHF 10 duwboot Interpide. DUITSLAND Aller; evenement. Ivm. evenement bijzondere voorzichtigheid tussen kmr. 0 en 112 op 27 maart van 6 tot 18 uur. Dahme Wasserstrasse; sluis Neue Mühle (kmr. 9.5); gewijzigde bediening. Ivm. het zomerseizoen gewijzigde bediening voor sluis Neue Mühle van 1 april t/m 30 juni maandag tot vrijdag van 7 tot 17 uur, zaterdag en zondag van 9 tot 19 uur, van 1 juli t/m 31 augustus van 7 tot 22 uur, van 1 september t/m 31 oktober maandag tot vrijdag van 7 tot 17 uur en zaterdag en zondag van 9 tot 19 uur. Donau; sluis Bad Abbach (kmr. 2397.2); sluis Regensburg (kmr. 2379.7); gewijzigde bediening. Vanaf 29 maart bediening sluizen Regensburg en Bad Abbach vanaf afstandsbediencentrale Regensburg. De contactgegevens blijven gelijk en worden automatisch doorgeschakeld. De sluisterreinen zijn alleen nog toegankelijk via de hoofdingang. Deze toegang wordt geregeld door centrale Regensburg. Donau; sluis Kachlet (kmr. 2230.6); gedeeltelijke stremming. Stremming zuidkolk Kachlet tot 30 april 14 uur. Donau; sluis Kachlet (kmr. 2230.6); stremming. Van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur stremming sluis Geisling (kmr. 2354.3), stremming sluis Regensburg (kmr. 2379.7), stremming sluis Bad Abbach (kmr. 2397.2), stremming sluis Straubing (kmr. 2322) en stremming sluis Kachlet. Dortmund-Ems-Kanal; waarschuwing. Ivm. verondieping tnb. tussen kmr. 176.2 en 177.6 bijzondere voorzichtigheid en ontmoeten en voorbijlopen verboden. Dortmund-Ems-Kanal; stremming. Stremming thv. kmr. 46.7 (vaarweg Senden) op 12 en 19 april van 5 tot 22 uur. Elbe-Havel-Kanal; sluis Wusterwitz (kmr. 376.8); sluis Zerben (kmr. 345.4); stremming. Ivm. waterstandsverlaging stremming tussen sluis Wusterwitz en sluis Zerben van 31 maart 21 uur tot 1 april 6 uur. Elbe Seitenkanal; hefwerk Luneburg-Scharnebeck (kmr. 106.2); gedeeltelijke stremming. Gedeeltelijke stremming hefwerk LuneburgScharnebeck tot 7 mei 17 uur. Ems; bovensluis Rheine (kmr. 46.6); stremming. Stremming bovensluis Rheine van 12 april 6 uur tot 30 april 16 uur. Fulda; sluis Hannover-Munden (kmr. 108.2); stremming. Stremming sluis Hannover-Munden tot 31 maart 19 uur. Havel-Oder-Wasserstrasse; lokale scheepvaartvoorschriften. Scheepvaart die het gedeelte tussen kmr. 28.6 en 67.5 (haven Eberswalde) willen bevaren moeten zich tnb. van 6 tot 22 uur melden bij sluis Lehnitz via tel. 03301/808010. Extra meldplicht telefoon 03301/808010 sluis Lehnitz. Havel-Oder-Wasserstrasse; keersluis Pechteich (kmr. 55); beperkingen en stremming. Voor keersluis Pechteich van 30 maart t/m 10 april oponthoud en stremming van 7 april 4 uur tot 8 april 16 uur. Havel-Oder-Wasserstrasse; oponthoud. Oponthoud tussen kmr. 65 en 77.9 tussen 7 april 4 uur en 8 april 16 uur. Scheepvaart die deze zone willen bevaren, moeten zich melden bij het hefwerk Niederfinow via tel.: 033362215. Extra meldplicht tel. 033362215. Havel-Oder-Wasserstrasse; stremming. Stremming tussen kmr. 54.5 en 76.5 van 7 april 4 uur tot 8 april 16 uur. Landwehrkanal; brug Admiral (kmr. 7.7); stremming. Stremming tussen brug Admiral (kmr. 7.5) en kmr. 9.5 van 6 t/m 30 april. Main; stremming. Ivm. evenement stremming tussen kmr. 34 en 34.4 op 11 april van 10:30 tot 12 uur. Main; sluis Gossmannsdorf (kmr. 269); beperkte service. Beperkte service sluis Gossmannsdorf tot 25 april 22 uur. Het middenhoofd is buiten bedrijf en er kan oponthoud ontstaan. Main; sluis Eichel (kmr. 160.5); sluis Faulbach (kmr. 147); sluis Freudenberg (kmr. 134); sluis Heubach (kmr. 122.4); sluis Klingenberg (kmr. 113.1); sluis Lengfurt (kmr. 174.5); sluis Wallstadt (kmr. 101.2); stremming. Van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur stremming sluizen Wallstadt, Klingenberg, Heubach, Freudenberg, Faulbach, Eichel en Lengfurt. Main; sluis Kleinostheim (kmr. 77.9); gedeeltelijke stremming. Stremming zuidkolk Kleinostheim van 14 april 6 uur tot 16 april 18 uur. Main; sluis Kleinostheim (kmr. 77.9); gedeeltelijke stremming. Stremming noordkolk Kleinostheim van 13 april 6 uur tot 24 april 12 uur. Main; sluis Garstadt (kmr. 323.5); sluis Wipfeld (kmr. 316.3); stremming. Van 10 april 6 uur tot 26 april 12 uur stremming sluis Wipfeld en sluis Garstadt. Main; sluis Dettelbach (kmr. 295.4); sluis Erlabrunn (kmr. 241.2); sluis Gerlachshausen (kmr. 300.5); sluis Gossmannsdorf (kmr. 269); sluis Harrbach (kmr. 219.5); sluis Himmelstadt (kmr. 232.3); sluis Kitzingen (kmr. 284); sluis Marktbreit (kmr. 275.7); sluis Randersacker (kmr. 258.9); sluis Rothenfels (kmr. 185.9); sluis Steinbach (kmr. 200.7); sluis Würzburg (kmr. 252.5); stremming. Van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur stremming sluizen Rothenfels, Steinbach, Harrbach, Himmelstadt, Erlabrunn, Würzburg, Randersacker, Gossmannsdorf, Marktbreit, Kitzingen, Dettelbach en Gerlachshausen. Lees verder op pag. 15
hydrografische kaarten Overzicht van wijzigingen (rigmoves) in verplaatsbare booreilanden, die thans werkzaam zijn op de Noordzee. De opgegeven posities zijn in WGS 84. Geplaatste booreilanden hebben een veiligheidszone van 500m (0,27 zM). De vermelding van een booreiland dat verplaatst is nabij een gekarteerd platform wordt niet herhaald (ACP - Adjacent to Charted Platform).
Naam
Ligging
Noble Ronald Hoope 53-49,12 N 004-30,85 E Noble George Sauvageau 53-55,51 N 003-56,15 E Ned. krt(n). : 1014 (INT 1043).
nieuws & achtergronden
Zaterdag 27 maart 2010
webnieuws Piratenaanval
Lloyd’s Register neemt certificering binnenvaartschepen over van IVW ROTTERDAM
22/3 - Een marineschip van de Europese Unie heeft dertien opvarenden van een Iraanse dhow gered die na een aanval door zeerovers voor dood op hun zeilschip waren achtergelaten. De radioapparatuur van het vissersschip was kapot en de bemanning had geen eten of drinken meer.
www.nieuws.nl
Sluizen veilig DEN HAAG 22/3 - Het bedienen van sluizen op afstand is veilig. Een onderzoekscommissie stelt vast dat er in Zeeland weinig verschillen zijn tussen lokale bediening en bediening op afstand. Demissionair minister Camiel Eurlings (Verkeer en Waterstaat, CDA) trekt daaruit de conclusie dat ook de grote sluizen in Zeeland en Limburg op afstand bediend kunnen gaan worden.
www.pzc.nl
Eén havenloket IJMUIDEN 19/3 - De gemeenteraden van Amsterdam, Beverwijk, Velsen en Zaanstad zijn akkoord gegaan met de vaststelling van een regionale havenverordening voor het Noordzeekanaalgebied. Dat betekent dat nu in alle havens aan het Noordzeekanaal dezelfde regels gelden voor de zeeen beroepsvaart. Daarnaast moet er 1 mei één loket voor havenzaken komen in Amsterdam.
www.echo.nl
Ramspolbrug VOLLENHOVE/KAMPEN 22/3 - Het probleem van de krappe doorvaart bij de nieuwe Ramspolbrug is nog niet opgelost. Maar CDA-Kamerlid Eddy van Hijum benadrukt de noodzaak van een snelle en pragmatische oplossing.
www.destentor.nl
Luchtsmering WAGENINGEN 22/3 - De Japanse rederij NYK Line neemt eind deze maand een groot vrachtschip in de vaart dat voorzien is van een geïntegreerd luchtsmeringssysteem. De Yamati heeft hiermee een wereldprimeur. Het smeringssysteem moet het brandstofverbruik met 10% verminderen.
www.deingenieur.nl
Minder werfbeurten KOPENHAGEN 22/3 - Maersk Line heeft besloten 14 containerschepen niet na 5 jaar, maar na 7,5 jaar in het droogdok te laten gaan voor onderhoud. De schepen moeten minder dan 15 jaar oud zijn en de verffabrikant moet bevestigen dat de verf op de romp een levensduur heeft van 7,5 jaar.
www.nieuwsbladtransport.nl
Haven Rotra DOESBURG 22/3 - De komst van een laad- en loswal bij transportbedrijf Rotra in Doesburg lijkt een stap dichterbij. ‘Waarschijnlijk geven we eind dit jaar de bouwvergunning af en gaat dan de eerste schop de grond in’, zegt Frans Hofman, demissionair wethouder van de gemeente Doesburg. Daarmee gaat een grote wens van Rotra na jaren in vervulling.
www.gelderlander.nl
Industriebelt HAARLEM 19/3 - Rijkswaterstaat pakt het Slochtereiland in het Noordhollandsch Kanaal bij Amsterdam nog dit jaar in. Een industriële vuilnisbelt van ruim 12.500 vierkante meter, noemt woordvoerster Marjan Nijssen van Rijkswaterstaat het eiland. Het inpakken moet voorkomen dat de vervuiling weglekt.
www.cobouw.nl
Haringvlietsluizen OUDENHOORN 20/3 - De Haringvlietsluizen worden voorlopig niet opengezet, zoals wel al jaren de planning is. Het is Zuid-Holland niet gelukt op tijd grond aan te kopen voor de aanleg van een zoetwaterkanaal voor de landbouw. De boeren kunnen geen zout water in het Haringvliet gebruiken.
www.rtvrijnmond.nl
Jacht in net HINDELOOPEN 19/3 - Het Franse jacht Frantine is op het IJsselmeer in de netten van een Urker visser verstrikt geraakt. Redders van de KNRM sneden het vijftien meter lange jacht, dat pas in Makkum was gekocht, los.
www.leeuwardercourant.nl
Weekblad Schuttevaer
Lloyd’s Register is 15 maart als eerste klassebureau geautoriseerd om alle taken op het gebied van certificering en meting van binnenvaartschepen voor de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) uit te voeren. Ook de klassebureaus Germanische Lloyd en Bureau Veritas en vier expertisebureaus zijn bezig autorisatie te krijgen voor het werk dat tot nu toe door de IVW inspecteurs werd verricht.
De overdracht van de IVW-taken aan marktpartijen moet het proces van certificering vereenvoudigen. Eigenaren van binnenvaartschepen kunnen zo bij één partij terecht voor het certificeren en onder klasse brengen van hun schip. De verwachting is dat de certificering iets duurder
Door Marja de Vet
De groei van het Duit se binnenvaartvervoer blijft de komende jaren sterk achter bij weg en spoor en blijft de eer ste jaren ook ver ach ter op de pieken die in 2007 en 2008 werden gehaald. Oorzaak is de achterblijvende groei in het vervoer van bouw grondstoffen, steenko len, olie en olieproduc ten, sectoren waar de binnenvaart sterk in is vertegenwoordigd.
wordt, omdat IVW onder de kostprijs werkte. Aan de andere kant kan nu efficiënter worden gewerkt, zodat Lloyd’s Register geen sterke prijsstijging verwacht. Een dertigtal surveyors van Lloyd’s Register heeft in de tweede helft van 2009 een aantal trainingen gevolgd over de statutaire binnenvaartwetgeving. Eind 2009 zijn pilotprojecten begonnen voor het volledig certificeren van nieuwe binnenvaartschepen door Lloyd’s Register. Ook voor bestaande schepen kan het statutaire certificeringswerk door Lloyd’s Register worden gedaan, zoals de 5 jaarlijkse surveys. Bij nieuwbouwschepen voert Lloyd’s Register het statutaire werk nu meteen uit bij de keuring van de tekeningen en tijdens de afbouwfase op de werf. Tot nu toe hield Lloyd’s Register zich voornamelijk bezig met tank-
•
Tot inspecteur voor de binnenvaart opgeleidde surveyors van Lloyd’s Register mogen sinds 15 maart officieel metingen en certificeringen in de binnenvaart verrichten die tot nu toe alleen door de inspecteurs van IVW Scheepvaart mochten worden gedaan. Het onder klasse brengen en certificeren van binnenvaartschepen kan nu dus door één instantie worden gedaan. Controles op CCR2-gecertificeerde scheepsmotoren konden al langer door inspecteurs van Lloyd’s Register worden verricht. (Foto Lloyd’s Register)
Pieken van 2007 en 2008 blijven voorlopig buiten bereik
van 2008 in. In de tweede helft van 2009 was sprake van herstel en in 2010 wordt een groei van ruim 5% verwacht. Dit is een voorzichtige prognose van Intraplan, anderen gaan uit van een groei van 5,6 of zelfs 7%. De import daalde in 2009 met 9%. In 2010 wordt een herstel verwacht van tussen de 3,4 en 6,5%. Tot 2013 lopen de groeiprognoses uiteen van 2,7 tot 7% per jaar. Hoewel de investeringen in de bouw in Duitsland in 2009 redelijk op peil bleven (-0,5%) en de vooruitzichten tot 2013 (+4% per jaar) ook niet tegenvallen, werden de bouwtoeleveranciers wel zwaar door de recessie getroffen. In 2009 was de daling 18% en tot 2013 herstelt de markt zich met gemiddeld 4% per jaar. Met als gevolg dat het niveau van voor de crisis ook in 2013 nog niet wordt bereikt.
Prognose ertsen De productie van ruw staal leverde in het eerste halfjaar van 2009 44% in. In de tweede helft van het jaar was het resultaat -12%. In het vierde kwartaal was weer sprake van een lichte plus (4%). De terugval was al fors in het vierde kwartaal van 2008. Begin 2010 is er nog steeds sprake van een krimp van 16%. In 2009 daalde de productie van ruw staal
ten opzichte van het jaar daarvoor met 29% tot in totaal 33 miljoen ton per jaar, het laagste niveau sinds 1959. Verwachting van de staalproducenten is dat de productie dit jaar stijgt tot 36 à 38 miljoen ton, maar dat is nog altijd 20% minder dan in 2008. Ook in 2013 zal het niveau van 2008 nog niet zijn bereikt (nog steeds -4%).
Steenkolen De vraag naar steenkool daalde in 2009 met 18%. De daling werd
eenvolgende jaar als gevolg van de afgenomen vraag naar lichte verwarmingsolie. De afzet lag in de eerste helft van 2009 35% boven de cijfers van het jaar daarvoor. Maar vanwege prijsontwikkelingen werd die plus in de tweede helft van het jaar royaal ingeleverd en kwam heel 2009 uit op een min van 14%. De omzet van alle olieproducten daalde in 2009 met 4,6 miljoen ton (-4,2%). In 2010 wordt een stijging van de vraag naar olieproducten van bijna 3% verwacht. Na 2010 zal de vraag met 1% per
CBOB-jaarcongres verzet de bakens VLAARDINGEN
‘Als het tij verloopt…’ is het thema van de 89ste openbare jaarvergadering van de Christelijke Bond van Ondernemers in de Binnenvaart (CBOB), maandag 29 maart in het Delta Hotel in Vlaardingen.
‘Binnenvaartvervoer 2009 vergelijkbaar met 1965’ veroorzaakt door minder vraag naar kolen voor de productie van staal en door minder vraag van energiecentrales. In 2010 groeit de vraag naar kolen met bijna 4%. Tot 2013 is sprake van een lichte stijging, maar zwakker dan in 2010. Dat komt omdat de energiecentrales (samen goed voor 75% van de kolenvraag) de komende jaren minder kolen nodig hebben. De vraag naar steenkolen zal op de lange termijn stagneren, zo is de verwachting.
Olie De afzet van minerale olieproducten daalde in 2009 voor de derde achter-
Na de jaarrede van voorzitter ing. Eddy Bilder, een toespraak door de Zeeuwse Commissaris der Koningin, mevrouw drs Karla Peijs, in haar rol van Europees coördinator TEN-T vaarwegprojecten, en uitreiking van de CBOBwisseltrofee, gaat een forum in discussie over ‘moet men de bakens verzetten!’. In het forum onder leiding van BVB-voorzitter ir Roland Kortenhorst hebben zitting ir Martin Quispel (NEA Transportonderzoek), Arjen Mintjes (voorzitter trainings- en scholingsprogramma EDINNA), mr Cees van der Staaij (Tweede Kamerlid SGP) en Edwin van der Stam (KPMG Transport en Logistic Group). (DvdM)
jaar dalen. Het vervoer van olie is goed voor 17% van vervoer over de Duitse binnenwateren.
Chemie De productie van de chemische industrie daalde in 2009 met bijna 15%. Omdat grote delen van de chemische industrie grondstoffen bewerken, zette de daling zich al in 2008 in (-4%). Herstel zette zich ook eerder in: in november en december 2009 werden al dubbele groeicijfers geboekt. Voor 2010 wordt een groei van 5 tot 5,5% verwacht. Tot 2013 zal de groei op 4,2% per jaar uitkomen.
www.cbob.nl
Export/import De export kromp in 2009 met 15%, terwijl die sinds 1993 voortdurend was gegroeid. Tussen 2004 en 2007 zelf met groeicijfers van 8 tot 13%. De daling zette in het vierde kwartaal
www.stieglis.com
Ondanks groeiend aantal PSC-inspecties
IVW vindt minder tekortkomingen op zeeschepen in Nederlandse havens Door Sander Klos DEN HAAG
Ondanks meer inspecties worden op zeeschepen minder tekortkomingen gevonden, zodat minder aanhoudingen plaatshebben. Ook het aantal ‘verdachte reders’ dat extra wordt gecontroleerd, daalt hard. Dat blijkt uit een IVW-overzicht van de Port State Control-inspecties in Nederland in de jaren 2005 tot en met 2008. Elders is het beeld minder gunstig.
De PSC-inspecties vloeien voort uit de Wet havenstaatcontrole en zijn overal hetzelfde. Dat is afgesproken in het Paris Memorandum of Understanding (Paris MOU). In 2008 werden in ons land bij 1632 inspecties op 866 schepen één of meer tekortkomingen (deficiënties) gevonden. Na 39 inspecties werden één of meer aanhoudingen verricht en twee daarvan hielden verband met een ‘verdachte reder’ (Recognised Organisation).
Aanhoudingen per type General cargoschepen, chemicaliëntankers en bulkcarriers werden naar verhouding het meest aangehouden. Het aantal inspecties op chemicaliëntankers steeg. Worden tekortkomingen op deze schepen aangetroffen, dan worden ze vaker aangehouden.
In het algemeen daalde het aantal tekortkomingen en aanhoudingen in relatie tot het aantal inspecties. In het hele werkgebied van het Paris MOU werden meer tekortkomingen per schip geregistreerd. De conditie van de general cargoschepen is verbeterd en die van de bulkcarriers is verslechterd. Het aantal RO-gerelateerde aanhoudingen daalde sterk, terwijl het aantal inspecties toenam. Van de 39 aanhoudingen in 2008 waren er twee RO-gerelateerd, dus de RO’s hebben hun zaken beter voor elkaar.
Tonnage en leeftijd Er zijn relatief veel tekortkomingen op schepen tussen de 500 en de 3000 en tussen de 3000 en 10.000 ton, terwijl op deze schepen naar verhouding minder inspecties zijn uitgevoerd. Relatief veel aanhoudingen waren er in de categorie van 3000 tot 10.000 ton. De meeste tekortkomingen zijn te vinden op schepen ouder dan 25 jaar en in iets mindere mate op schepen van 21 tot en met 25 jaar oud. Ook hebben relatief veel aanhoudingen plaats in de groepen boven de zestien jaar. Dat komt overeen met het hele Paris MOU-gebied. Schepen van vijftien jaar en ouder zijn verantwoordelijk voor 75 procent van alle tekortkomingen.
Deficiënties (D) en aanhoudingen (A) in alle regio’s 2005 D A Certificering schip/bemanning 389 21 Uitrusting en machines 1282 56 Management 374 58 Veiligheids- en blusapparatuur 1923 107 Security 45 0 Scheeps- en ladingoperaties 457 20 Stabiliteit en structuur 673 47 Werk- en leefomstandigheden 427 1
D 265 1238 212 1890 59 405 626 425
2006 A 12 41 37 116 0 22 34 0
D 357 1215 314 1719 31 383 720 566
Totaal
5120
262
5305
139 116 5 57 39 19 234 79 1 32 6
2006 19% 16% 1% 8% 5% 3% 32% 11% 0% 4% 1%
5570
310
2007 A 18 53 66 75 0 18 34 4 268
D 337 1098 283 1541 17 399 716 499
2008 A 6 24 24 64 0 9 30 0
4890
157
Deficiënties per type schip Bulkcarrier 195 Chemietanker Combicarrier (OBO) Containerschip Anders Gastanker General cargo/multipurpose Olietanker Passagiersschip Roro-schip Tanker Totaal
102 6 65 35 21 230 94 24 6
2005 25% 13% 1% 8% 4% 3% 30% 12% 0% 3% 1%
778
727
146 155 3 80 32 28 233 74
2007 19% 20% 0% 10% 4% 4% 30% 9% 0% 31 4% 3 0%
198 177 5 96 45 15 213 85 5 26 1
785
866
2008 23% 20% 1% 11% 5% 2% 25% 10% 1% 3% 0%
Inspecties en aanhoudingen Aantal Inspecties Schepen met deficiënties Aanhoudingen RO-gerelateerde aanhoudingen
2005 1376 778 73 19
2006 1386 727 69 26
zijn deze schepen gecertificeerd door IVW. Nu we geautoriseerd zijn loopt dat allemaal via één loket.’
Werkgroepen De belangrijkste technische wetgeving voor de binnenvaartschepen bestaat uit de Europese Richtlijn 2006/87 en het ADN(R). In de richtlijn staan de algemene technische eisen die aan schepen worden gesteld; in het ADN(R) de specifieke eisen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Beide reglementen worden door internationale werkgroepen voorbereid. Medewerkers van Lloyd’s Register zijn in deze internationale werkgroepen vertegenwoordigd en brengen daar hun expertise in om te komen tot een betere regelgeving. ‘Hierdoor is onze betrokkenheid bij de statutaire wetgeving groot. Tevens biedt deze deelname ons de mogelijkheid klasseregels tijdig aan te passen aan de nieuwe wetgeving. Lloyd’s Register is het enige klassebureau dat actief bij deze werkgroepen is betrokken.’ (HH)
Minister Eurlings verdedigt Binnenvaartambassadeur
Binnenvaart blijft in Duitsland fors achter bij weg en spoor
Bouwgrondstoffen Het binnenvaartvervoer in Duitsland zal in 2010 groeien met bijna 3% in vervoerd tonnage en ruim 2% in tonkilometers. In 2011, 2012 en 2013 komt de gemiddelde groei uit op 1% per jaar. Weg en spoor groeien in 2010 met ongeveer 5% en na 2010 met ongeveer 4% per jaar, zo is de verwachting van Intraplan Consult Ralf Ratzenberger uit München. Dit bureau deed onderzoek naar de prognoses in het goederen- en personenvervoer in opdracht van het Duitse ministerie van Verkeer. Het bureau houdt wel een slag om de arm en zegt dat het in crisistijden moeilijk is voorspellingen te doen. De binnenvaart leverde volgens Intraplan in 2009 18% in op het vervoerde tonnage en 16% op de tonkilometerprestatie. Voor de vervoerde 201 miljoen ton en 54 miljard tonkilometer van 2009 in Duitsland moet men terug tot 1965 voor een soortgelijke lage vervoersprestatie. Intraplan spreekt dan ook van de ‘diepste recessie sinds de Grote Depressie van 1929 tot 1932’.
schepen. ‘Met deze taakuitbreiding certificeren we echter ook alle andere scheepstypen’, zegt productmanager Bas Joormann van de in Rotterdam gevestigde binnenvaartdivisie van Lloyd’s Register. ‘Wij zijn al tientallen jaren actief in de binnenvaart en hebben momenteel zo’n 400 binnenvaartschepen in klasse. Daarnaast
2007 1463 785 56 14
2008 1632 866 39 4
‘Faillissementsgolf voorkomen’ Door Dirk van der Meulen DEN HAAG
In een ‘crisisoverleg’ met minister Camiel Eerlings (Verkeer en Waterstaat, CDA) heeft de Tweede Kamer zich vorige week woensdag overtuigd van het gewicht van de nieuwe Binnenvaartambassadeur. De minister heeft nog geen kandidaat op het oog, maar die komt er snel en krijgt ruime bevoegdheden.
Eurlings omarmt het OSB-plan van de samenwerkingsverbanden en rekent nog steeds op steun van ‘Brussel’. Hij doet een dringend beroep op de Europese binnenvaartorganisaties EBU en ESO om het reservefonds van 10 miljoen euro voor de droge ladingsector vrij te maken voor crisismaatregelen.
Arrangementen ‘Het doel was en blijft een dreigende golf van faillissementen te voorkomen’, verzekerde Eurlings de vaste Kamercommissie Verkeer en Waterstaat. Hij wil binnen drie maanden resultaten van de Binnenvaartambassadeur zien in de vorm van ‘werkbare crisisarrangementen’ en ‘structuurversterkende voorstellen’. Dat is nog ruim vóór afloop van de zittingsperiode van het huidige demissionaire kabinet. ‘Het wordt geen persoon voor de lange vergezichten. Hij krijgt opdracht om in overleg met sector, banken en overheid binnen drie maanden te komen met concrete voorstellen. Wij zullen die nog kunnen behandelen zoals we hier zitten’, zei Eurlings. De Binnenvaartambassadeur valt rechtstreeks onder de ministers van Verkeer en Waterstaat en van Economische Zaken. ‘Hij krijgt onze mobiele nummers.’ De voorstellen van de Binnenvaartambassadeur moeten oplossingen bieden voor de korte termijn, maar daarnaast de binnenvaartsector voor de toekomst beter bestand maken tegen marktschommelingen. Eurlings wil ook de samenwerking binnen de sector zelf verbeteren. ‘Dat komt de dienstverlening richting verladers ook ten goede.’ Hij ziet veel potentieel in samenwerkingsverbanden en ook in de onderneming (OSB) die bestaande samenwerkingsverbanden van de grond willen tillen..’
Banken doodstil Parlementariërs in de vaste Kamercommissie zijn overtuigd van de noodzaak, maar VVD-Kamerlid Charlie Aptroot houdt zijn twijfels bij de crisisaanpak. Hij vindt het effect tot nu toe nihil en voelt weinig voor ‘het plannetje’ van Eurlings. ‘Verzin liever iets analoog aan de Betuwelijn, doe maar iets aan de haven- en liggelden’, stelde hij bij de opening van het overleg voor. ‘Het is doodstil van de kant van de banken, terwijl we vanuit de bedrijfstak binnenvaart zelf doorlopend worden gewezen op de gevolgen van de crisis. Ik maak me daar grote zorgen over’, zei CDA-Tweede Kamerlid Sander de Rouwe.
SGP-Kamerlid Kees van der Staaij ziet een koude sanering dreigend dichterbij komen, maar hij vindt die ‘onnodig en ongewenst’. Volgens de SGP’er dient het een publiek belang dat de overheid de sector helpt de crisisperiode te overbruggen. Hij pleitte voor een financiële bijdrage van de overheid. Als remedie tegen de crisis hamerde Van der Staaij op het tijdelijk uit de markt halen van scheepsruimte. De mededingingsautoriteit NMa, die eerder de oplegregeling van het Crisisberaad Binnenvaart afwees, mag van hem de regels wel wat ruimer toepassen. ‘Het lijkt er sterk op dat de NMa-regels niet zijn toegesneden op crisissituaties zoals in de binnenvaart, waardoor met name kleinere ondernemers richting afgrond worden gedreven.’
Angstaanjagend Eurlings heeft zich de binnenvaartportefeuille, die hij overnam van voormalig staatssecretaris Tineke Huizinga (nu minister van VROM), snel eigen gemaakt. ‘De problemen zijn heel erg groot. In cijfers is het al angstaanjagend, maar als je de mensen persoonlijk spreekt die nu alles dreigen kwijt te raken, maakt dat heel veel indruk.’ In Limburg, en dan met name in het Maasbrachtse, zei de minister regelmatig schippers te spreken. ‘Wat we vooral moeten voorkomen is dat schepen uit failliete ondernemingen via executieverkopen tegen afbraakprijzen terugkomen op de markt. Als dat gebeurt valt de hele markt in een negatieve spiraal, krijg je faillissement op faillissement en eindigt de hele sector structureel op een lager niveau.’ ‘Dat het een echte crisis is, staat voor mij buiten kijf’, aldus Eurlings, die vorige week vanuit de Europese Commissie hoorde dat van het afkondigen van een Europese crisis in de binnenvaart geen sprake kan zijn. ‘Een teruggang in ladingaanbod met 30% is echt mega! Dat er nog relatief weinig faillissementen zijn zegt echt heel weinig. Iedere dag teren ondernemers in op hun reserves, iedere dag komt het zwaard van Damocles dichterbij. Voor ongeveer de helft geldt dat ze in financiële prolemen raken, problemen die hun voortbestaan op termijn zelfs zouden kunnen bedreigen.’ De minister nam meteen na de afwijzing door ‘Brussel’ contact op met Transportcommissaris Siim Kallas, de vice-voorzitter van de Europese Commissie. Positief is volgens Eurlings de bereidheid van de Europese Commissie om mee te denken aan alternatieve oplossingen. Zelf wil hij het overleg met de Commissie en de andere binnenvaartlanden voortzetten, om de binnenvaartsector duurzamer te maken voor de toekomst. ‘Ik concentreer me op crisismaatregelen met de inzet van het reservefonds, waar voor de droge lading nog 10 miljoen euro in zit. Het helpt gigantisch als de sector zich van haar kant ook bereid toont zich daar voor in te zetten. Zo bouwen we de positieve druk verder op.’
Rabobank en faillissementen DEVENTER
De weergave van het gesprek dat de redactie had met woordvoerder René Loman van de Rabobank heeft tot veel verontruste reacties geleid. Zijn weerwoord op uitlatingen over ‘de banken’ in de jongste EUBO-vergadering kwam onbedoeld als ‘nieuws’ bovenaan het artikel ‘Rabo houdt rekening met faillissementen’ (Weekblad Schuttevaer 20 maart jl.) terecht. Dat viel verkeerd in de toch al gespannen verhouding van veel schippers met ‘banken’ in het algemeen. Van nieuw beleid bij de Rabobank is geen sprake. Als in het artikel de suggestie is gewekt dat jonge ondernemers bij de bank een streepje voor hebben op oudere eigenaren van schepen, dan is dat zeker niet zo bedoeld. ‘We hebben kleine én grote schepen nodig’, zegt Loman. ‘De tegenstelling die werd geschetst, die is er niet bij de Rabobank. We bekijken het per ondernemer. Een ondernemer moet goed rekenen, daar kijken we naar, in alle marktsegmenten. Als het verantwoord is, blijven wij als bank achter zo’n ondernemer staan.’ De redactie betreurt alle misverstanden en biedt alle betrokkenen excuses aan voor de onzorgvuldige weergave van het gesprek. (DvdM)
Weekblad Schuttevaer
familieberichten
Zaterdag 27 maart 2010
varend bestaan
Zaterdag 27 maart 2010
MAASTRICHT
Het Rijksfotoarchief in Maastricht (RfM) trekt dertig miljoen euro uit voor het samenbrengen van ’s lands omvangrijkste fotocollectie van binnenvaartschepen en hun opvarenden. Het archief beschikt nu over meer dan 1200 historische opnamen, maar wil die verzameling vertienvoudigen met de aankoop van privécollecties.
Conservator Toin Hurkmans heeft Weekblad Schuttevaer benaderd om een oproep te doen aan iedereen die over leuke, interessante en kwalitatief goede foto’s beschikt over het varend bestaan op de Nederlandse binnenvaartvloot. ‘Het mogen oude foto’s zijn, maar ook hedendaagse afdrukken zijn welkom. We willen het hele spectrum van de binnenvaart samenbrengen en behouden
Het Onderwijs Centrum Binnenvaart (OCB) en de Binnenvaartopleidingen zijn op zoek naar praktijkdeskundigen die willen bijdragen aan vernieuwing van het lesmateriaal voor de VMBO-opleiding Matroos Binnenvaart. Doel is de lesstof, praktijkopdrachten en ondersteunend beeldmateriaal zo te moderniseren dat het goed aansluit op de praktijk.
WEEKBLAD SCHUTTEVAER
RfM wil omvangrijke binnenvaartcollectie tentoonstellen
Weekblad Schuttevaer sponsort de rijkscollectie met een jaarlijkse bijdrage en gaat in ruil daarvoor de mooiste foto’s publiceren.
Dertig miljoen voor uw foto’s voor het nageslacht.’ Volgens Hurkmans is de binnenvaart de bakermat van de Nederlandse samenleving. ‘De Batavieren zijn via de Rijn ons land binnengekomen. Zij waren als het ware de eerste bekende schippers. Zonder deze beroepsgroep was het nooit iets geworden in deze delta, die in feite een groot moeras was, waarin de mens zonder scheepvaart niet kon overleven. ‘Tot onze verbijstering is onlangs uit een promotieonderzoek van William Keij gebleken hoe weinig over de binnenvaart is verzameld. Schippers hebben in het verleden
weinig gefotografeerd. En in de jaren dat de massafotografie opkwam, werd de binnenvaart gezien als een achterhaalde bedrijfstak, waarvoor weinig aandacht was. Als je het vergelijkt met het enorme fotoarchief van meer dan 300.000 foto’s dat wij hier hebben over de opkomst en ontwikkeling van het spoor en de vrachtwagen, dan komt de binnenvaart er erg bekaaid af. En dat is niet terecht, want er is geen transportmiddel dat zo’n grote invloed op de ontwikkeling van ons land heeft gehad als het binnenvaartschip.’ Hurkmans blijkt niet bekend met de verzameling van Vereniging De Binnenvaart in Dordrecht, maar be-
schouwt dit niet als een privécollectie. ‘Wij zijn overtuigd dat er nog veel verrassende collecties onder de mensen zijn, zowel van amateurs als beroepsfotografen. De belangrijkste daarvan verdienen het in het rijksarchief te komen. Dat biedt de grootste zekerheid voor behoud voor de eeuwigheid.’
Tot 100 euro per foto Het RfM vraagt de medewerking van varenden en andere geïnteresseerden om een voor Europa unieke collectie samen te stellen. Die moet een plaats krijgen in een nieuwe vleugel van het archief, waar, naast wisseltentoonstellingen, ook
een permanent overzicht zal worden geboden van alle facetten van het varend bestaan in het heden en verleden. Hurkmans: ‘Wij zijn bereid te betalen voor originele afbeeldingen. Daar is een flink budget voor gereserveerd. Als marktconforme richtprijs moet u denken aan 20 tot 100 euro per foto, afhankelijk van de taxatie. Het is daarbij niet de bedoeling dat we overal 1 fotootje scoren. Het gaat ons om de hele collecties, want die geven het beste overzicht. Uiteraard kunnen de verkopers schenken mag trouwens ook - wel een duplicaat maken, want het is niet de bedoeling hen te beroven van hun familiealbums.’
Digitale voorbeelden uit uw verzameling kunnen worden gezonden naar
[email protected]
VMBO-opleiding Matroos Binnenvaart moet beter aansluiten bij praktijk
Schippers gezocht voor nieuwe lesstof nodigde kennis en vaardigheden na te denken’, zegt Van Roozendaal. ‘Deelnemers moeten de beroepshandelingen kunnen omschrijven en het is een voordeel als men niet te lang geleden zelf binnenvaartonderwijs heeft genoten of betrokken is bij het binnenvaartonderwijs.’ Tegenover de inzet staat een vergoeding van 40 euro per actief gewerkt uur (reistijd en reiskosten worden niet gedeclareerd), aan boord of bij een bijeenkomst. Over de hoeveelheid tijd die kan worden besteed worden reële afspraken gemaakt.
om soja te laden voor Maagdenburg. ‘Dit project geeft structuur aan de vernieuwingen en maakt gebruik van de laatste didactische inzichten en moderne lesmogelijkheden. Het is heel visueel gericht en sluit aan bij de leerwijze van de jeugd. Deze combinatie van praktijk en didactiek is heel sterk, waardoor er een enorme kwaliteitsverbetering in het onderwijs gerealiseerd gaat worden.’ Volgens van Roozendaal levert de binnenvaartsector met haar praktijkaandeel een enorme bijdrage aan vernieuwing van de lesstof. ‘Aantrekkelijk en goed binnenvaartonderwijs bepaalt de kwaliteit van toekomstige medewerkers. Daarnaast is het een belangrijke schakel in het optimaliseren van het imago van de binnenvaart als aantrekkelijke werkomgeving, zodat de instroom toeneemt.’
Leuk werk Voor de verbetering van de opleiding maken de onderwijsinstellingen gebruik van de praktijkkennis van mensen uit de sector zelf. Een aantal binnenvaartschippers is inmiddels actief betrokken bij het onderwijsproject dat sinds september loopt en wordt ondersteund door SenterNovem. ‘We zoeken echter nog meer deskundigen uit de binnenvaart om de ontwikkelgroepen te versterken’, zegt onderwijscoördinator Han van Roozendaal van het Onderwijs Centrum Binnenvaart. ‘We zoeken mensen die ruime ervaring hebben met de werkzaamheden van de matroos en het leuk vinden over de aard en uitvoering van deze werkzaamheden en de daarvoor be-
Wie meent over interessante foto’s te beschikken en die te koop wil aanbieden, kan bellen met archivaris Donald Hortensius op nummer 0642-405477. Hortensius: ‘Telefonisch beoordelen is lastig, maar een geoefend oor hoort vaak wel wat voor vlees hij in de kuip heeft en we vragen aanbieders zo mogelijk voorbeelden naar ons te mailen. Afhankelijk van de response, gaat volgende week donderdag een selectieteam van 4 tot 18 man op pad om aangeboden collecties te kopen.’
Schipper Richard Hultink van het ms Maartje, die eerder havenmeester van Zaanstad was, is al actief betrokken bij het onderwijsvernieuwingsproject. ‘Ik ben nu bezig met vier verschillende lessen, waaronder motoren en veiligheid’, zegt Hultink, die na het lossen van veevoer en het laden van turf, bij Hebrum in Noord-Duitsland ligt te wachten op het tij. ‘Je kunt zelf aangeven welke thema’s je interesse hebben. Tot nu toe zijn mijn keuzes vooral op technische onderwerpen gevallen, waar ik goed van op de hoogte ben. Je moet wel oppassen dat je niet teveel in details gaat en het niveau van de leerlingen goed in het oog houden. Het is leuk om je kennis over te brengen
Praktijkmensen gezocht
• Richard Hultink van het ms Maartje. (Foto’s Onderwijs Centrum Binnenvaart) op jongeren. De manier waarop het materiaal wordt verwerkt tot een didactisch eindproduct spreekt me erg aan. Door de begeleiding en de commentaren op je geleverde werk
weet je al snel wat er van je wordt verwacht. En in het eindresultaat zie je regelmatig je suggesties voor begeleidende beelden of vragen terug. Voor elk onderwerp staat een bepaalde tijd en meestal red ik dat wel, hoewel ik de tijd dat ik er tijdens het varen over nadenk natuurlijk niet mee reken.’
Bolnes tweetaktmotor. Prachtig natuurlijk, maar wel bijna geschiedenis. De lesstof moet beter aansluiten op de hedendaagse praktijk, op de vernieuwingen in de sector, zoals de automatisering, waar iedere matroos
‘Vergoeding 40 euro per gewerkt uur’
Hiaattheorie Chantal van Doorn (25), tweede kapitein op de CT Amsterdam is ook betrokken bij de onderwijsvernieuwing. ‘Zelf ben ik via het MBO in de binnenvaart gekomen’, zegt ze, op weg naar Rotterdam om te laden voor Karlsruhe. ‘De bestaande oude lesstof ligt nog vers in mijn geheugen, evenals het hiaat tussen opleiding en praktijk. Vooral het verschil tussen de gewenste- en de werkelijke situatie. Je leert bijvoorbeeld dat je een reddingsvest moet dragen, maar in de praktijk gebeurt dat maar weinig. Er moet dus heel goed worden uitgelegd waarom het verstandig is. In de huidige lesstof wordt ook nog aandacht besteed aan een oude
•
Chantal van Doorn van de CT Amsterdam.
De uitvoering van het project ligt bij het in beroepsonderwijs gespecialiseerde organisatie- en adviesbureau SENS Adviseurs en bij Danaë Onderwijsinnovatie & ICT. Projectleider Willemien Noordhof van SENS Adviseurs, zegt met plezier aan het onderwijsproject te werken. ‘Het levert veel positieve reacties uit de praktijk op. Hoewel er een vergoeding tegenover de werkzaamheden staat, neemt iedereen er aan deel vanwege zijn of haar
mee te maken krijgt. Om die kennis en ervaring over te dragen is een echte uitdaging.’
Kwaliteitsslag Schipper Bart Verkade van het ms Anna doet ook mee. Hij heeft een wonderlijke carrière achter de rug. Voor de binnenvaart zijn hart stal was hij universitair docent bedrijfseconomie, trainer in het bedrijfsleven en gemeentesecretaris van de gemeente Woudrichem. ‘Docenten zijn constant bezig lesmateriaal te verbeteren en aan te passen aan de actualiteit. Naast hun andere taken en zonder ondersteuning uit de praktijk is dat haast ondoenlijk’, stelt Verkade, die met zijn 1300tonner op weg is naar Amsterdam
betrokkenheid met de binnenvaart. Ze willen hun kennis en ervaring overbrengen aan een nieuwe generatie en zien dat er naast de vele belangrijke traditionele vaardigheden ook nieuwe ontwikkelingen zijn waar in de opleidingen aandacht aan geschonken moet gaan worden. Het is een betrokken groep waar we graag nog een aantal extra krachten bij zouden hebben die hun bijdrage willen leveren.’ Belangstellenden kunnen voor meer informatie contact op nemen met Noordhof via telefoon 0613-70 85 85 of
[email protected]. (RV/HH) Zie ook www.onderwijs-binnenvaart.nl
Lasagne met champignons
Door Marja de Vet
Esther Hoogendoorn (20) vaart met haar man Leendert (24) op het ms Rialto, een kanaalschip van 84,50 meter. Het stel trouwde na vijf jaar verkering in mei 2009. Ze ontmoetten elkaar in een kroeg in Werkendam. ‘Het grappige is dat mijn zus Mirjam ook met een binnenvaartschipper is getrouwd. En dat terwijl onze familie helemaal niets met binnenvaart heeft.’
Het jonge stel ligt in Linz te lossen. ‘We zijn voor het eerst zover van huis. Zolang we geen kinderen hebben, willen we graag overal heen om zoveel mogelijk van de wereld te zien. Later deze week gaan we door naar Hongarije om te laden en vervolgens gaan we lossen in Frouard. ‘Ik heb vrijdag hier in Linz boodschappen gedaan. Ik heb verschillende soorten melk gekocht en die hebben we nu getest. Morgen ga ik terug om van de goede halfvolle melk een voorraadje te kopen. En zo
is het met alles in het buitenland, je moet beter zoeken maar je vind uiteindelijk wel wat je hebben wilt. ‘Wat ik heel lekker vind in buitenlandse supermarkten is dat ze de vleeswaren zelf snijden. Dat proef je. En groot voordeel is ook dat je overal maar een paar plakjes van hoeft te nemen. Wij zijn maar met zijn tweeën, normaal gesproken. En dan heb je liever 4 of 5 plakjes dan 100 gram.’
Broodbakmachine ‘Kaiserbolletjes vinden we heel erg lekker, die heb ik vanochtend nog gehaald. In Passau zit ook een bakker langs de kade, vorige week gingen we helaas net iets te vroeg weg. Want de winkel gaat pas om 7 uur open. ‘Een broodbakmachine heb ik ook. Daarmee bak ik brood als het op is. We gebruiken de bruinbroodmix van Koopmans. Je hoeft er alleen water bij te doen en het in de machine te gooien. Die kneedt alles. Het duurt alleen wel lang, al met al met het bakken erbij 3 uur. Maar het resultaat is dat we tussen de middag heerlijk warm brood hebben.’
Herkenbaar ‘We proberen vijf keer in de week verse groente te eten. Het is zo herkenbaar wat ik lees in deze rubriek. Wij beginnen ook altijd met sla en
Recept ampignons Lasagne met ch moeder vroeger Dit maakte mijn vinden we allebei al zo klaar en dit heel erg lekker. nevellen Pak Honig lasag us sa Honig lasagne kt ha ge 250 gram nons 250 gram champig kken. Een bakje ‘Het gehakt rul ba onmaken en ho sc champignons ebakken en me en ev s in plakje de ne n groente andere fijnges oegen. Dan de ev eventueel to erdoor doen en saus maken en in laagjes vullen. een ovenschaal e laag geraspte nk fli n Bovenop ee kwartier in een kaas en dan drie orverwarmde vo op 180 graden en. Wij doen er oven gaar bakk or, maar je kunt champignons do soorten groenlei er er eigenlijk all doe er meestal ten door doen. Ik dje bij.’ oo nog een stokbr
wat het eerst op moet. Een bloemkool bewaar je een tijdje.’ Behalve lasagne is cannelloni ook een lievelingsgerecht van Esther. ‘Ze hebben hier in Oostenrijk veel keus in deegwaren, ik zag heel veel
• De pot schaft vandaag kabeljauwfilet met worteltjes in een groentesausje en aardappels. V.l.n.r. Esther, Leendert en Erwin van der Stelt, die stage loopt als matroos. (Foto genomen met de zelfontspanner)
soorten cannelloni. Ik maak dat met een potje Bertolli pastasaus. Je roerbakt gehakt en voegt groentes toe. Een paprika, champignons, een ui, een prei, wat je maar hebt. Met dat prutje vul je de cannelloni’s. Die leg
je in een ovenschaal en dan gaat er kaas over. ‘Wraps van Honig vind ik ook erg lekker. Die maak ik met stukjes kipfilet en allerlei soorten groente. Daar
gaat dan een wrapsausje over. ‘Ter voorbereiding van deze lange reis heb ik voor het eerst champignons ingevroren. Ik vroeg het de groenteboer en die zei dat het kon. Ik wil toch wat op voorraad hebben,
5
lezers aan het woord
Plaatsing van ingezonden stukken betekent geen instemming van de redaktie. Anonieme brieven worden niet opgenomen. Ingezonden stukken mogen in het algemeen niet langer zijn dan vijftig kranteregels (ca. 250 woorden). De redactie behoudt zich het recht voor brieven in te korten. Redaktie Schuttevaer, Postbus 58 7400 AB Deventer Emailen kan ook:
[email protected]
‘Supersluis:IJmuiden monsterachtige gok’ Helemaal eens ben ik het met Gerard Mulder, die in het Parool van 12-3 pleit tegen de aanleg van een supersluis in IJmuiden. Graag wil ik aan zijn argumenten nog een paar toevoegen en de contouren van een nieuw plan schetsen. Zoals Mulder constateert is de filosofie achter het verlangen naar een supersluis op niet meer gebaseerd dan een vaag idee van “groot is goed, groter is beter”. Een gezaghebbende onderbouwing, behoorlijke analyse van huidig verkeer en prognose van verkeer over 30 of 50 jaar is er bij mijn weten niet. Dit verkeer gaat behoorlijk veranderen. Olie raakt op, kolen iets minder snel, veevoer in bulk ten koste van ecologie in producerende landen stuit op toenemende weerstand; kortom, het wereld-vervoersbeeld zal er over 30 jaar heel anders uitzien - niet de stijgende gelijkmatige lijn die sluisvoorstanders veronderstellen. Sluis-voorstanders houden geen rekening met vanzelfsprekende beperkingen in scheepsgrootte. Als reder van tanker of bulkcarrier heb je een gaatje in je hoofd als je schepen bouwt, te groot om door bijv. Panama-kanaal, Suezkanaal en andere knelpunten te kunnen.
Gaarne zou ik stad en land willen behoeden voor weer een op falend bestuurlijk inzicht gebaseerd megaproject als Betuwelijn of Noord Zuidlijn, Ceres containerterminal, door voor te stellen in zee overslag-terminals te bouwen, soort van variant op boorplatforms met bijv. pijpleidingen naar land, beschutte faciliteiten voor binnenvaartschepen waarin bijv. containers worden overgeslagen. Vanwege weersomstandigheden of zeegang zullen die soms een gunstiger “window” moeten afwachten, wat geld kost, net zoals nu op bijv. de Westerschelde van Hansweert of Vlissingen naar/van Terneuzen. Maar alles bijeen, een paar miljardjes goedkoper dan een supersluis en bovendien geen jarenlange bouwput in IJmuiden, onteigening van aanpalend gebied en andere ellende en overlast. Bovendien kan de bij dit plan gewonnen expertise, speciaal ontwikkelde methodes, gemakkelijk elders op de wereld gebruikt worden en zou zich een heel levensvatbare tak van off-shore kunnen ontwikkelen. Ideetje voor Antwerpen, in plaats van de Westerschelde alsmaar uit te baggeren? Jaap van Veen Amsterdam
‘Waar huizen komen, is het voor ons gebeurd’ Vervolg van voorpagina Schipperse Vischer van het ms Iris ligt meestal in de Botlek, waar nu nog geen walaansluitingen zijn. ‘Ik moet er niet aan denken dat we straks met zware kabels over elkaars schepen lopen te sjouwen. De gemeente jaagt de binnenvaart op deze manier uit de stad. We zijn goed om de wegen te ontlasten, maar mogen nergens meer liggen. Kijk naar de Rijnhaven, daar komen luxe appartementen en wij mogen er niet meer in.’
Boze buurman Andere schippers vallen haar daarin bij. ‘Waar huizen komen is het voor ons gebeurd. De nieuwe bewoners willen wel water zien, maar een schip mag er niet liggen. Bij de Maashaven houdt een bewoner de boel in de gaten. Die belt de autoriteiten zodra er een generator draait.’ Schipper Jan Boer van het ms Aldeano is, ondanks een slechte ervaring, niet principieel tegen walstroom. Hij wil wel graag dat het gebruik bij het havengeld is inbegrepen. ‘We betalen genoeg havengeld en de stroom is vrij duur’, vindt Boer, die vorige week, na een paar dagen walstoom, plotseling te maken kreeg met overspanning, waardoor alle apparatuur uitviel. ‘Er is vanalles beschadigd, waaronder de droger, de airco en het scherm van de pc.’ Een dochterbedrijf van stroomleverancier Eneco is verantwoordelijk voor de walstroomlevering. Boer: ‘Ze zijn gelukkig van goede wil en erkennen dat iets fout is gegaan. Zoiets kan gebeuren. Een monteur van Oechies repareert alles nu. Vanwege het walstroomprobleem heb ik tijdelijk ontheffing van het generatorverbod gekregen.’ Ook Boer wijst op de kabelproble-
voor straks in Hongarije. We hebben ze nog niet geproefd.’ ‘Afgelopen weekend zijn we een dagje naar Wenen geweest. Erg mooie stad. We proberen tussen het varen door zoveel mogelijk af te spreken met vrienden. En als we zaterdagavond ergens liggen, gaan we de stad in voor een frietje of een pizza. Ik vind het leuk dat je telkens in een nieuwe omgeving bent. We hebben met ons huwelijk twee vouwfietsen gekregen en die hebben we in de zomer veel gebruikt. Zaterdag om een uur of vier stoppen we en dan gaan we de wal op. We zijn zelfs een keer van Neuss naar Düsseldorf gefietst, maar terug zijn we met de metro gegaan, want het was heet en we waren behoorlijk verbrand. ‘Sporten en vriendinnen, dat mis ik het meest. Maar ik vind het wel een mooi leven. We zijn lekker vrij en hebben onze eigen spulletjes. Mijn oudere zus mis ik wel. We zien elkaar weinig. Vorig jaar op mijn verjaardag lagen ze vlakbij en kwamen langs. Het is wel heel gezellig dat je allebei vaart, we kunnen veel kletsen over wat we allemaal meemaken. Mijn ouders leven erg met ons mee. Ze weten zo langzamerhand wel hoe het eraan toegaat in de binnenvaart. Ze snapt dat wij niet altijd op verjaardagen kunnen zijn, maar wel ons best doen. ‘Eind april willen we naar Nederland. Ik moet dan examen doen voor schipper en we willen naar de verjaardag van mijn schoonmoeder.’
men. ‘Wij lagen direct aan de kade, zodat ik met 30 meter snoer bij de kast kon komen, maar als je buitenop ligt red je dat niet. Wanneer er dan een buurman tussenuit moet, zal ik toch de generator starten om de kabel weg te kunnen halen. Het is leuk bedacht, maar de vraag is of het werkt.’ Een andere schipper wijst op de Arbowet, die sjouwen met meer dan 20 kilo wegende kabels verbiedt, en op de gevaren. ‘Wanneer je op een koude winterdag laat aankomt met ijs op het voordek en dat van de buurman, dan is het uitrollen van zo’n snoer eigenlijk onverantwoord.’
Snelle uitrol Volgens Ruud Oorburg loopt de uitrol van de walstroom sneller dan verwacht. ‘De komende tijd komen er elke week aansluitingen bij, onder meer op de Feyenoordkade. Europoort is in 2012 als laatste aan de beurt. Ook in de Drechtsteden, Amsterdam en in de provincie komen walstroomaansluitingen.’
Gratis promotiekans voor standhouders DEVENTER
Weekblad Schuttevaer komt voor de vakbeurs Construction & Shipping Industry 2010 in de Evenementenhal Gorinchem met een op maritieme techniek gerichte bijlage.
In die krant is ook plaats ingeruimd voor product- en standinformatie in de redactionele kolommen. Standhouders kunnen daarvoor kostenloos informatie sturen naar onze redactie. Bent u standhouder, dan kunt u in maximaal 200 woorden aangegeven wat uw bedrijf op de beurs te bieden heeft aan producten, diensten en eventuele noviteiten. Ter illustratie kunt u foto’s of tekeningen meesturen. De ruimte is beperkt. Om zeker te zijn van plaatsing, adviseren wij u spoedig in te zenden. U kunt uw productinformatie tot 8 april mailen naar
[email protected] onder vermelding van Productinformatie. (PN)
Vaarkaarten eind 2010 gratis digitaal ANTWERPEN
België heeft eind 2010 digitale kaarten beschikbaar voor alle vaarwegen voor schepen van klasse Va, inclusief de Zeeschelde tot Wintam.
Momenteel worden de kaarten van bepaalde klasse IV-vaarwegen gedigitaliseerd en daarna komen de vaarwegen van alle CEMT-klassen aan bod. Bedoeling is dat de kaarten nog dit jaar gratis kunnen worden gedownload op de websites van de vaarwegbeheerders Waterwegen & Zeekanaal (W&Z) en NV De Scheepvaart (DS). Ook de updates zullen gratis zijn. De digitale vaarkaarten worden in mei gepresenteerd bij de opening van het RIS-center in het nieuwe dienstgebouw op de sluis van Evergem, maar komen pas later beschikbaar. (JG)
waterkant
Weekblad Schuttevaer
Zaterdag 27 maart 2010
BBZ peilt leden over dalend ledenaantal en veranderende overheid
DIE GOEDE OUDE TIJD
Belangenbehartiging mag wat kosten Door Sander Klos
•
Geert van Wijk kreeg na vijftien bestuurslidmaatschap een ets van Oscar Verpoorten. (Foto Sander Klos)
Ook zonder gespreks leider en bekende Ne derlander Frits Wester kwamen de BBZ-leden maandagavond in Volen dam tot de conclusie dat hun belangenorganisatie niet de commerciële kant op moet. ‘Het is duidelijk; u doet de commercie, wij doen de regeltjes’, vatte voorzitter Patrick Poel mann het samen. De pei ling vormt mede de basis voor het beleidsplan, dat het bestuur in het najaar aan de leden voorlegt. De BBZ verwacht krimp in de vloot en als de organisatiegraad van circa vijftig procent in de chartervloot op de binnenwateren niet stijgt, dan dalen ledental en inkomsten. Tegelijkertijd wordt de overheid steeds meer faciliterend. ‘Ze sturen een mailtje met stukken en daar kun je op reageren. Doe je dat niet, dan nemen ze jouw standpunt niet mee naar de vergadering’, schetste directeur Jaap Baalbergen de huidige praktijk. ‘Fokko Snoek weet het beter
Een prachtfoto van industrieel erfgoed; de schepenlift bij Henrichenburg in het Dortmund-Emskanaal. Het kunstwerk werd in 1899 opgeleverd en overbrugde een hoogte van 14 meter. In 1970 werd de lift buitendienst gesteld. Op deze foto zijn sommige
verlies door contributieverhoging. Tjeu Hendriksen stelde voor te onderzoeken of de BBZ als ‘milieuvriendelijke en cultuurhistorische beweging’ legaten en andere giften zou kunnen binnenhalen.
Zuinig op ponem Ook veel steun was er voor meer samenwerking met andere natte belangenorganisaties als Hiswa en Koninklijke Schuttevaer. Niemand voelde voor fusie, maar ‘strategische’
Kerstkaartenactie voor transportcommissaris Kallas dan de keurmeester’, gaf Len Pool als voorbeeld van de bezuinigende overheid.
Meer leden De stelling ‘Ik wil wel meer contributie betalen om onze belangen te kunnen blijven behartigen’ kreeg wel een meerderheid, maar niet zo groot als de overige stellingen. Vanuit de zaal kwamen toch vooral opwekkingen voor ledenwerving (‘ga nog eens praten met boze ex-leden’), bleken velen bereid te betalen voor individuele belangenbehartiging en advies en werd gewaarschuwd voor leden-
Schuttevaer 70 jaar geleden
Uit Weekblad Schuttevaer van 25 maart 1940
samenwerking in projecten kan worden voortgezet. ‘Onderdelen passen misschien wel bij organisaties als het CBRB (motorpassagiersvaart) of de KVNR (zeevaart), maar als geheel passen we nergens bij’, zei Baalbergen. Anderen vonden de BBZ beter passen bij organisaties voor varend erfgoed dan bij de Hiswa ‘van de plastic bootjes’. Iemand anders wees daarentegen op de goede rol die de Hiswa speelde rond de vaarbelangen op de Gouwzee. Of een Hiswa-lidmaatschap duurder zou zijn, werd niet duidelijk. In 2005 onderzocht een BBZ-commissie de
systemen van vergelijkbare organisaties. Bij CBRB, Hiswa en Recron was een (vergelijkbaar) BBZ-lid respectievelijk 22, 27 en 65 procent duurder uit. Ook ex-bestuurslid Carla Hogeweg was ‘behoudend’. ‘In het verleden waren we zuinig op ons ponem en werkten we strategisch samen. Op het Wad heeft de BBZ een hele goede naam, ook als partij om mee samen te werken. Geen enkele organisatie gaat het helemaal voor ons doen.’ Ook internationale samenwerking ligt niet voor de hand. ‘Onze zeevaart is actief in Noordwest-Europa en daar hebben we goede samenwerking, maar qua technische regelgeving liggen wij tien jaar voor op de rest. V&W-ambtenaar Metselaar gaat binnenkort voor langere tijd naar Brussel om de Estse transportcommissaris Kallas te helpen bij het opstellen van de EU-regels voor de chartervaart. Daar kunnen we omheen gaan staan’, zei Baalbergen. Hendriksen had al direct een plan om rond Kallas te gaan staan. ‘Zet zijn huisadres op de site plus een mooie kerstboodschap in het Ests en dan sturen we hem allemaal een kaart.’
Ledenvoordelen De meerderheid was tegen leden-
In Friesland, Groningen en Drenthe ging veel vervoer over water. De eenvoudige, open praam werd tot diep in de wijken van het veen geboomd, geduwd of getrokken om de turf te halen, naar ruimer water te brengen en over te slaan in grotere zeilschepen. Grond en mest gingen weer terug naar het afgegraven veen en de oogst zoals aardappelen, stro en suikerbieten moesten weer naar de fabriek. De grotere bolpraam had een plaatsteven, laag roefje en gangboord. De platte bol herkende je aan de doossteven en een voor- en achterdek. Zo kennen we ook het bolschip en de bolle met boord en vooral in Friesland, de zeilpraam.
Deze scheepstypen zijn sterk aan elkaar verwant en er zijn ook allerlei tussenvormen. Het gewenste vaargebied en de beurs van de schipper bepaalde meestal wat voor een schip het werd. Bovendien bouwden de vele werfjes allemaal hun eigen favoriete model, bij de één wat hoekig, bij de ander sierlijk en met zeeg. Klink er een berghout op en zet er op de kop en kont een naar binnen vallend boeisel op en je hebt een skûtsje of turftjalkje. Het snelle wedstrijdskûtsje van Sneek van vlak na de Tweede Wereldoorlog bleek later eigenlijk een boltjalkje en nog onlangs konden de keurmeesters van de IFKS maar moeilijk tot een besluit komen of de Nienke nu wel of niet met de wedstrijden mocht meezeilen. In 1983 kocht huisarts Paul Knook in de kop van Overijssel een praam, een opslagschip in gebruik bij het baggeren en de waterbouw. Aan het klinkwerk was te zien dat het scheepje rond 1920 werd gebouwd. Het casco was nog vier streep, goed en stond nog lekker in het vet. Hij liet het opboeien, er kwam een berghout op en zware dekken van vijf millimeter. Achterop een mooi, laag roefje en een den op het gangboord. Voorop werd
voordelen, die niet met het beroep te maken hebben, maar het kantoor wel veel tijd kosten. Als voorbeeld werd de KNRM genoemd, die haar kledinglijn helemaal uitbesteedt. Wat overblijft zijn voordelen voor nieuwe leden, onderzoek naar een garantiefonds en een derdengeldrekening (beide bedoeld om klant en vervoerder zekerheid te geven bij faillissement of afzegging), voorbeeldcontracten, (gesubsidieerde) cursussen en projecten als de Green Key.
kan allerlei evenementen rond de vloot wel beter gebruiken om politici en ambtenaren uit te nodigen. Dat doen de samenwerkende Zeeuwse charteraars volgens Jaap Klok 30 april, wanneer de koningin Middelburg bezoekt. Een ander promotie-idee is verspreiding dan wel verkoop van het jubileumboekje Hollands welvaren via het Nautisch Evenementenbureau op Sail.
Afscheid De BBZ nam afscheid van twee bestuursleden. Kees de Lind van Wijngaarden heeft zijn zeeschip verkocht en stopt na vier jaar. Hij kreeg als cadeau het boek De laatste windschepen. Een speciaal afscheid was er voor Gert van Wijk, die na vijftien jaar als langst zittende bestuurslid opstapte en tot (zesde) erelid werd benoemd. Tevens kreeg hij een kunstwerk van Oscar Verpoorten. Van Wijk was onder meer vijf jaar penningmeester en sloot af als secretaris. Liliam Veenstra neemt die taak van hem over. Voor beide vacatures vond het bestuur nog geen kandidaten.
Promotie De stelling ‘Het wordt tijd de (commerciële) promotie van de branche eens goed op te pakken en ik wil daar best voor betalen’ kreeg dus weinig steun, hoewel sommigen wel iets voelden voor bedrijfsprofielen op de BBZ-site of een vermelding van ‘BBZ’ bij hun product. Volgens Baalbergen kwam deze stelling voort uit het verhaal dat hij vaak van schippers en maten hoort: op een verjaardag moet ik altijd uitleggen wat ik doe. ‘Maar probleem bij branchebrede promotie is, dat je als individu geen garantie hebt dat je je investering terugverdient.’ Kortom, de BBZ moet haar gezicht laten zien in Brussel en Den Haag en niet op Boot Düsseldorf. Maar
E
DE RFENIS
In de rondvraag deelde de directie van de Bataviahaven in Lelystad nog eens nadrukkelijk mee, dat ‘de Bataviahaven open is voor iedereen’.
Deel 438
Deze serie belicht wekelijks een representante van het Nederlandse varende erfgoed. We gebruiken daarbij het register voor varende monumenten als leidraad. Dus we schrijven over schepen, die als monument zijn erkend of waarvan de eigenaar pogingen daartoe doet. Wie geïnteresseerd is om mee te doen aan deze serie, kan dat kenbaar maken aan de redactie via tel.: 0570-665525 of email
[email protected].
Tjalkje Gudsekop Tekst en foto’s Hajo Olij
een uitwip gemaakt, zodat de mast met contra gewicht zich makkelijk liet strijken. De naam was of werd Aaltje.
Kokkelvisser In die jaren zeilde scheepsarchitect André Hoek met zijn broer Niek nog de Strontrace op het snelle skûtsje Lutgerdina Smeltekop. Hij berekende het profiel van de zwaarden en waarschijnlijk adviseerde hij ook bij het tuigen. In 1985 startte de Aaltje in Workum in de lichte klasse, maar Paul Knook moest helaas opgeven. Al in 1986 verkocht hij het tjalkje weer aan Arend Timmers uit Baambrugge. Die verhoogde zelf het roefje en de den met twintig centimeter. In 1989 kocht Rob Colthof
•
Simon Medema toont het door zijn vader gebouwde model van een sprietgetuigd schouwtje. ‘In zo’n schouwtje leerde ik wedstrijdzeilen.’
scheepsnamen duidelijk leesbaar. De sleepschepen zijn, van links naar rechts, de Demerag uit Nürnberg, een onbekend schip uit Rotterdam, de Münster 9 en de Mosella van J. Deis uit Senheim am Main. In de lift de S & B 3B. Verdere gegevens ontbreken.
Ontmoetingsavond beroeps en plezier in Raamsdonksveer
Werfje eist ander beleid Amsterdam
RAAMSDONKVEER
De Raad van State gaat de gemeente Amsterdam waarschijnlijk dwingen om een hiaat in de regeling voor ligplaatsen van bedrijfsvaartuigen te herstellen. Dit bleek tijdens een zitting bij de Raad die werd aangevraagd door Nautisch Bureau Meijer in Amsterdam.
Stichting Actieve Watersportbeoefenaars (SAW) houdt maandag 29 maart vanaf 19.30 uur een ontmoetingsavond voor beroeps- en plezierschippers in Zaal Boelaars, Keizersdijk 48 in Raamsdonksveer.
Aan de orde komen de omgang tussen binnenschippers en recreatievaarders zonder in elkaars vaarwater te komen, doorgangsplassen en kanalen, toepassing reglementen, vaarbewijzen, vaarregels, vaargedrag en marifoongebruik. De bijeenkomst is gratis toegankelijk. SAW houdt de voorlichtingsavond onder auspiciën van het Verbond Nederlandse Maritieme opleidingsinstituten Univaer. De avond wordt besloten met een quiz, waarin veel van de besproken thema’s aan de orde komen. De Nederlandse binnenwateren zijn voor de watersporter een plek om te ontspannen. Maar het is ook de plek waar de binnenschipper zijn brood verdient. In samenwerking met verschillende organisaties is in opdracht van Rijkswaterstaat daarom het project ‘Veilig varen doe je samen’ opgestart. In het kader van dit
project is onder meer een film gemaakt, die duidelijk maakt hoe binnenvaartschippers en watersporters samen veilig kunnen varen. Deze film wordt tijdens deze avond gratis beschikbaar gesteld aan afgevaardigden van watersportverenigingen of watergebonden organisaties. De thema’s in de film ‘Veilig varen doe je samen’ zijn: reisvoorbereiding, rondom zicht, onderlinge communicatie, schutten in sluizen en de plaats op de vaarweg. In de film wordt per thema uitleg gegeven, met daarbij een aantal concrete tips. Een toelichting op de film wordt tijdens de ontmoetingsavond gegeven door P. de Bot, hoofd Scheepvaartbegeleiding en bediening RWS. Aan de avond werken verder nog mee: Sander Janssen (schipper en bestuurslid Koninklijke Schuttevaer Gelderland), Gerard Valk (schipper en coördinator Koninklijke Schuttevaer), Rob Bouman (jachtschipper en bestuurslid SAW) Theo Janssen (coördinator, sluismeester RWS) en Brian Vrijaldenhoven, docent verkeersleiders RWS. Voor meer informatie kan contact worden opgenomen met de SAW telefoon 024-3581836 of 062 2525 998.
DEN HAAG
Meijer heeft een werfje op het Bickerseiland en is mede-eigenaar van een aantal rondvaartboten. Hij zegt slachtoffer te zijn van een gebrekkige regeling waardoor hij en andere werfeigenaren worden opgejaagd. Volgens die regeling mogen bedrijfsvaartuigen geen vaste ligplaats innemen zonder vergunning. Dat is lastig voor de werven, omdat die altijd een aantal schepen hebben liggen waaraan wordt gewerkt of die wachten op reparatie. Daarom gedoogt de gemeente ze maximaal drie maanden. Advocaat Peter Nicolaï van Meijer eiste dat de gemeente alsnog toezegt dat wordt afgezien van handhaving, zodat Meijer ongestoord kan doorwerken. Maar de jurist van de gemeente, W. Blees, wil daar niet aan. De gemeente is bang voor wildgroei.
de Aaltje en noemde haar Gudsekop, naar een in het Sneekermeer uitlopend landje onder Akkrum. Hij verbouwde het scheepje van binnen om er op te gaan wonen, maar door de komst van een baby, ging dat laatste niet door. In 1990 werd ze weer verkocht aan een kokkelvisser uit Harlingen, we zouden zijn naam graag weten. Hij overleed korte tijd later door een bedrijfsongeval en de huisarts hielp de weduwe bij de verkoop. Een zekere mevrouw Bakker uit Almere kocht het scheepje samen met twee vrienden. Van onderhoud kwam niet veel terecht.
Meesterschilder ‘Op het Leekstermeer leerde ik zeilen in een sprietgetuigd, houten wedstrijdschouwtje’, vertelt Simon Medema. ‘Dat werd later een schakel en een sharpie. Ik had tien jaar lang een door Buchanan ontworpen Halcyon, een polyester kustzeiler uit Engeland. Daarna kwam vijf jaar de Jolie Brise, een houten Bretons kottertje, maar het kan ook een opgebouwde B2-sloep zijn geweest, ik weet het niet. In 1995 zag ik naast de roeivereniging bij de Berlagebrug de Gudsekop in de Amstel liggen. Het leek me een handzaam tjalkje. Mijn vrouw zeilt ook graag en we konden er ook wat langer op verblijven. Met z’n tweeën moest het lukken en de kinderen en kleinkinderen konden ook mee. ‘Er viel wel veel op te knappen, maar ik ben, net als mijn vader, meesterschilder van beroep. Eerst bij Sigma Coatings en later bij de gemeente Amstelveen. Ik heb allerlei cursussen in conservering gevolgd en die komen nu mooi van pas. In adviseer nu schippers van de Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig (LVBHB). Rondhouten worden van naaldhout geschaafd, beperkt houdbaar, de kern kan al na tien jaar gaan rotten. Je haalt de mast of zwaarden eerst kaal en laat ze heel goed drogen. Smeer er dan houtconserveringsmiddel op. De windscheuren moet je injecteren met een spuitje, beslist niet volkitten. Zet er dan een paar lagen filmvormende en vochtregulerende beits op. Damp moet erin en er weer uit kunnen. Tussendoor niet met schuurpapier schuren, maar met schots-brite, dan wordt het niet bont, vlekkerig. Merknamen noem ik niet, die veranderen steeds en ik wil geen reclame maken. harpuis zou ik nog weleens willen onderzoeken, maar bruine teer werkt ook goed, daar zit creosoot in, maar alles wordt dan plakkerig en zwart. Voor het ijzerwerk raad ik onder water silverprimer met vinylcoating aan als onderlaag, daarna een antifouling. Boven water eerst een roestwerende primer, ook met vinyl. Of op z’n ouderwets: half loodmenie en half Owatrol, dat is een goed impregnerende visolie. ‘De deurtjes en de kap van de roef heb ik in de jachtlak gezet, laat dat maar mooi glanzen. Maar voor mij hoeft zo’n oud schip er niet zo glimmend en gelikt uit te zien, dat hoort niet
•
De Gudsekop met één rif in het grootzeil tijdens Y-zeilen 2006. bij de sfeer. Ik kies voor een verzorgd, maar doorleefd uiterlijk’, lacht Simon Medema.’
Wedstrijden ‘We liggen hier mooi in Uithoorn aan de Amstel, vlakbij huis. Op Vinkeveen organiseren we met Pinksteren de hardzeilwedstrijden om de Geuzenpenning voor Westlanders en Kagenaars. Zelf mogen we met een paar man extra aan boord ook nog graag eens een wedstrijdzeilen; het Y-zeilen of de Muider Hardzeildagen. Maar ’s zomers zeilen we naar het Wad of Friesland. Jakkeren op de motor, ik houd er niet van. We zoeken dan een mooi plekje en wachten rustig op goede wind.’ Heeft u meer informatie, reageer naar
[email protected] Scheepsgegevens Tjalkje Gudsekop. Werf en jaar van aanbouw onbekend. Lengte: 14,12 meter. Breedte: 2,85. Diepgang: 0,60 meter. Grootzeil: 74 m2. Fok: 25 m2. Motor: viercilinder Perkins 4108, 50 pk bij 2000 toeren. Koppeling: Hurth.
vervoermarkt
Zaterdag 27 maart 2010
Veel 1000-tons partijen
H
et zingt rond in de binnenvaart dat er werk is. Maar niet iedereen ziet dat meteen vertaald in ladingaanbod. En de prijzen blijven laag. ‘Ik kreeg 4 geboden, wilde 5. We kwamen uit op 4,50 euro per ton.’ Er komt dus wel wat bij, maar het eindresultaat is voor de meeste binnenvaartondernemers niet genoeg. Eind deze week schijnt de hoeveelheid werk weer op te drogen. Opvallend is dat er momenteel veel 1000-tons partijen worden aangeboden.
D
e EMO verwacht deze week 7 schepen met kolen en 3 met erts. De Ocean Creation kwam maandag leeg van kolen en de Cast. de Catoira van erts. De Kamisu Maru loste maandag en dinsdag kolen. De Ocean Road lost tot vrijdag kolen, evenals de Xinwang Hai. De Bataliony Chlopsk lost vrijdag erts en de Ocean Lady en de Elegant Star lopen vrijdag binnen met kolen. De Eternal Salute wordt vrijdag verwacht met erts en de Rodopi wordt zondag verwacht met kolen.
EVT toch naar rechter HARLINGEN
De Eigen Veerdienst Terschelling (EVT) verliest het geduld en stapt naar de rechtbank in Leeuwarden. Dat is de conclusie na het overleg over verruiming van de aanlegtijden van EVT met de bootcommissie, waarbij Rederij Doeksen en de gemeente Terschelling betrokken zijn.
De EVT wil, zo meldt mede-directeur Arjen Haantjes, getuigen horen van Rijkswaterstaat en de gemeente Terschelling om uit te vinden hoeveel ruimte er precies is in het vaarschema en te vernemen of de EVT bewust wordt tegengewerkt, zoals hij vermoedt. EVT wil de dienstregeling al in april, als het nieuwe snelle veerschip van deze rederij in de vaart is, sterk uitbreiden. De bootcommissie besloot donderdag dat EVT vanaf eind mei vaker mag aanleggen, maar volgens Haantjes is dat nog niet officieel bevestigd. Omdat de tijd gaat dringen, vindt EVT die termijn bovendien te lang. De afgelopen tijd werd het conflict op scherp gezet door zowel EVT als Rijkswaterstaat. De EVT ging bewust buiten de venstertijden varen, waarop RWS het toegangshek op de kade met kettingen verzegelde om te voorkomen dat EVT zou afmeren. De EVT voer door, de kettingen werden doorgezaagd of de passagiers werden via trappetjes over de hekken geleid naar de openbare weg. Haantjes kondigde aan dat de EVT gewoon zal blijven varen. Hij zei te hopen dat de kettingen niet weer hoefden te worden doorgeknipt in Harlingen. Voor alle zekerheid gaan de trappen mee, aldus Haantjes, om de passagiers over de hekken te laten klimmen. Peter Struik van de bootcommissie veroordeelt het optreden van EVT: ‘Deze reder komt de afspraken niet na, jammer wat er nu gebeurt.’ (GM)
P
eterson Amsterdam verwacht 23 maart de Crystal PioOp basis van ons schipperspanel neer met sojaschroot en -pellets. Op 29 maart komt de Crimson Mercury met sojaschroot en -pellets en 31 maart rts ging van Rotterdam naar Neuss voor 1,90 de Atlantic Breeze met sojaschroot en -pellets. De euro per ton per dag. Kolen brachten van RotMihalis F. wordt 4 april verwacht met palmpitschil- terdam naar Wahlheim 6,25 euro per ton op. Van fers. Die dag komt ook de Senorita met sojaschroot Rotterdam naar Thionville brachten de kolen 4,75 en -pellets. De Hamburg wordt 7 april verwacht met euro per ton op. Er werd ook 5,25 euro per ton sojaschroot en -pellets. geboden. Voor toonaarde werd van Vlissingen naar Emmelsum 2 euro per ton betaald. Van Rotterdam eterson Rotterdam verwachtte maandag de Gol- aar Duisburg werd 1 euro per ton geboden. Kolen den Sea met sojabonen en sojaschroot en -pel- werden naar Dillingen aangeboden voor 4,75 euro lets en de Taio Frontier met sojaschroot en -pellets. per ton. Van Rotterdam naar Regensburg werd 10,50 Vrijdag 26 maart wordt de Prince of Ocean verwacht euro per ton betaald. Kolen brachten van Amstermet sojaschroot en -pellets. De Ocean Pegasus wordt dam naar de Ruhr 1,80 euro per ton op. Aluminium 30 maart verwacht met sojaschroot en -pellets. Op 1 werd aangeboden van Rotterdam naar Stürzelberg april komt de Growth Ring met sojaschroot en -pel- voor 3,25 euro per ton.
E
P
M
aïs ging van Regensburg naar Zwolle voor 11,50 euro per ton. Grind bracht van Godorf naar Walsum 1,80 euro per ton op. Tarwe kwam van de Moezel af voor een Twentekanaalbestemming voor 5 euro per ton. Grind ging van de Boven-Rijn naar Frankfurt voor 3 euro per ton. Tarwe ging van de Moezel naar Meppel voor 5,50 euro per ton. Gerst ging van Bülstringen naar Veghel voor 10 euro per ton.
De vrachten in deze wekelijkse rubriek komen van schippers. Samen vormen zij een panel, dat de markt redelijk vertegenwoordigt. Niettemin kan het panel nog groeien. Voelt u zich aangesproken, meldt u zich dan aan bij de redactie op telefoonnummer 0570504 364. Uw gegevens worden anoniem verwerkt. (
[email protected])
Omzet bunkerbranche daalt fiks in 2009 De verkoop van bunkerolie in het Rotterdamse havengebied is vorig jaar gedaald van 13 miljoen ton naar 12,2 miljoen ton, een afname van 6%. In 2007 werd nog 13,6 miljoen ton gebunkerd. De daling wordt volledig toegeschreven aan de eco nomische malaise.
Promotiecampagne bunkeren in Rotterdam Er arriveerden in 2009 minder zeeschepen, de schepen voeren minder hard en ze hadden minder lading aan boord. Er werd vorig jaar 11.732.038 ton stookolie, 22.715 ton dieselolie en 110.232 ton smeerolie gebunkerd. Door de eind 2009 van kracht wordende strengere Europese milieuregels steeg de gasolieomzet als enige wel in 2009, van 252.414 ton naar 302.607 ton. Zeeschepen die langer dan 2 uur aan de wal liggen moeten in Europese havens brandstof met een zwavelgehalte van maximaal 0,1
LONDEN
Het gerechtshof in Londen heeft onlangs de stuurman van het Engelse passagiersschip Hurlington veroordeeld tot 15 maanden hechtenis waarvan de helft voorwaardelijk, vanwege de dood van een passagier.
Een Mexicaanse student was in Londen bij het van boord gaan uitgegleden en tussen wal en schip gevallen. Hij verdween onder water en pas vijf dagen later kon zijn lichaam worden geborgen. Een onderzoek van de Londense politie in samenwerking met de dienst
procent gebruiken, wat in de praktijk neerkomt op gasolie. Het aantal bunkerleveringen daalde vorig jaar van 21.864 naar 20.748.
Stookolie-export Hoewel de daling relatief gezien meevalt, gaat het Havenbedrijf Rotterdam met NOVE, de brancheorganisatie van de bunkeraars, een promotiecampagne voeren waarin reders erop worden gewezen dat bunkeren in Rotterdam niet alleen goedkoop en snel gaat, maar ook
milieuverantwoord en veilig op moderne dubbelwandige schone bunkertankers. Met Singapore en Fujairah (Verenigde Emiraten) hoort Rotterdam tot de drie grootste bunkerhavens ter wereld. In 2009 werd wel meer stookolie geëxporteerd dan in 2008. Er werden 17 VLCC’s ingezet om 4 miljoen ton stookolie van Rotterdam naar het Verre Oosten te brengen. In 2008 ging het nog om 14 VLCC’s die 3,7 miljoen ton stookolie naar het Verre Oosten vervoerden. In 2007 brachten 25 VLCC’s zelfs 6,4 miljoen ton stookolie oostwaarts. Stookolie is bij prijsverschillen vaak een retourlading voor VLCC’s die ruwe olie voor raffinage naar Rotterdam brengen. Beslissend is de grootte van het prijsverschil van stookolie tussen Noordwest-Europa en het Verre Oosten. De afzet van gasolie aan de binnenvaart daalde vorig jaar behoorlijk. Werd in 2008 nog 1.442.000 ton gasolie afgezet in Nederland, in 2009 was dit, ondanks een toenemende vraag van de zeevaart, nog maar 1.255.000 ton. De meeste bunkerbedrijven hebben de afgelopen tijd hun debiteurenbeleid aangescherpt. ‘Men doet dat om
zepers te voorkomen’, zegt directeur Erik de Vries van NOVE. ‘Wanneer een scheepvaartonderneming failliet gaat kun je een rekening niet meer innen. Soms neemt men het vertrek van een klant naar een concurrent daarbij voor lief.’
Biodiesel Met het ministerie van VROM, de Vereniging van Importeurs van Verbrandingsmotoren (VIV) en het CBRB overlegt NOVE over de toevoeging van biologische diesel aan de gasolie voor de binnenvaart. ‘Uit testen is gebleken dat een toevoeging van biologische brandstof aan de gasolie voor de scheepsmotoren op zich geen probleem is’, zegt De Vries. ‘Wij maken ons echter wel zorgen over de opslag ervan. Biologische olie trekt meer water aan, wat kan leiden tot bacterie- en schimmelgroei in de gasolie. Die infectie kan leiden tot verstopping van de filters. Het is dus belangrijk dat de opslag overal goed gebeurt en vocht, zoals condenswater uit de gasolietanks wordt verwijderd.’ De oliemaatschappijen willen het liefst eenvormige productstromen. Wanneer zwavelarme gasolie voor de binnenvaart straks allemaal aan
Dodelijke val passagier wordt stuurman zwaar aangerekend van maritieme zaken en kustwacht MCA resulteerde in een aanklacht jegens de stuurman en de kapitein van het riviercruiseschip. Uit het onderzoeksrapport blijkt dat de Hurlington bij het afmeren met slechts één tros over de boeg aan de kade was vastgemaakt. Bij het afmeren had de schipper de stuurman echter opdracht gegeven de
trossen op boeg en midscheeps vast te maken. Het was gebruikelijk het schip met de boeg tegen de pier te leggen en daar de passagiers van boord te laten gaan. Gewoonlijk werd geen gangway gebruikt. De schipper had, terwijl de motor in zijn werk stond en achteruit draaide, de brug verlaten om de kas van de bar op te maken en op te ruimen.
‘W
e hebben vorige week een hele leuke week gehad’, zegt een bevrachter. Er was veel werk, vooral veel 1000-tonspartijtjes. Maandag zakte het weer in als een plumpudding en ook dinsdag was er niet veel werk. Het is zeg maar een golfbeweging in een slechte tijd.’ Deze week komt er ook veel water bij en dat is ook niet gunstig voor de prijsontwikkeling. Verder wordt er nu al weinig werk naar de Main aangeboden, terwijl die pas van 10 t/m 26 april vanwege onderhoud is gestremd.
de rijn
Zeevaart gebruikt twintig procent meer gasolie
Door Hans Heynen
Oplevinkje in slechte tijd
Duitsland lets en 2 april komt de Forestal Esperanza met sojaschroot en pellets. Op 20 april wordt de Bay Ranger verwacht met lupinen.
aan de reis
Weekblad Schuttevaer
Het achterschip begon echter van de pier weg te drijven. De stuurman, die op de pier de passagiers hielp bij het van boord gaan, stapte aan boord om het schip weer tegen de kant te manoeuvreren en nog twee trossen uit te zetten. Hoewel er geen loopplank lag, werd de passagiers tijdens het manoeuvreren niet belet van boord te gaan. De jonge Mexi-
de E590-norm moet voldoen lijkt het logisch dat het biobrandstofgehalte in deze gasolie gelijk komt te liggen met die in het wegverkeer. ‘Er mag nu al 7% biobrandstof in dieselolie zitten’, aldus De Vries. ‘In Duitsland wordt dat ook al gedaan. In Frankrijk bestaat de benzine zelfs al voor tien procent uit biologische brandstof (E10).’
Wegvervoer De brandstofverkoop langs de Nederlandse wegen daalde in 2009 ook. Langs de weg werd 2,7% minder brandstof afgezet dan in 2008. Er werd 13,7 miljard liter brandstof getankt, tegen 14,1 miljard liter in 2008. De terugval werd voornamelijk veroorzaakt door een daling van ruim 5% van de vraag naar diesel. De afzet van benzine steeg met 0,9%. De afzet van LPG liep terug met 2,0%. Volgens NOVE is de afzetdaling van diesel vooral te wijten aan de terugval van de vraag in de transportsector. Sommige leden van NOVE melden zelfs dalingen van 8 tot 10% onder deze klantengroep. De verkoop van brandstoffen aan het personenwegverkeer bleef stabiel, wat ook blijkt uit de lichte groei bij de verkoop van benzine.
caan deed dit en viel. Uit het rapport bleek ook dat de veiligheidsmaatregelen in het algemeen aan boord onvoldoende waren en de bemanning onvoldoende getraind was op noodsituaties. Schipper en stuurman moesten onlangs voor de rechter verschijnen vanwege dood door schuld en overtreding van de Britse scheepvaartwet. Op 18 februari oordeelde de rechter, na een acht dagen durend proces, dat de kapitein geen dood door schuld en overtreding van de scheepvaartwet kon worden verweten. De stuurman werd een week later wel veroordeeld. (BS)
tot
Z van A
Op basis van ons bevrachterspanel en PJK Int.
D
e pegel van Pfelling steeg de afgelopen week aanzienlijk naar 5,20 meter, begin deze week. Konstanz gaf 2,83 meter aan en Maxau steeg de afgelopen week met 1 meter naar 5 meter. Kaub steeg met een halve meter naar ruim 2 meter. Koblenz stond begin deze week naar 2,60 meter en Keulen steeg naar 3,60 meter en Ruhrort steeg naar 4,70 meter.
E
r was begin deze week weinig aan bod naar de Duitse kanalen, maar volgende week wordt behoorlijk wat werk die kant op verwacht. Naar Sedelsberg werd 4,30 euro per ton betaald. Retour is het aanbod momenteel heel redelijk met rolletjes vanaf Bremen, containers en ook flink wat turf in de aanbieding. Ook op het Mittellandkanaal is een aardig aanbod. Er werd redelijk wat graan aangeboden.
Tankvaart
S
tijgende aandelenkoersen en een zwakkere dollar ondersteunden afgelopen maandag de olieprijzen die voor de eerste maal in drie dagen tijd hoger eindigden. Fundamentals op de oliemarkt verbeterden niet echt. Het Department of Transport publiceerde cijfers waaruit bleek dat Amerikanen in januari 1,6% minder reden dan in januari 2009. De daling in gereden highway-miles was de eerste maandelijkse daling in een jaar. Richting achterlandbestemming Duitsland, Frankrijk en Zwitserland veranderde vorige week het ICE-gasolie van een contango (productprijzen prompt goedkoop en in verder gelegen maanden duurder, ondersteunt voorraadvorming) naar een backwardation (productprijzen prompt duurder dan in verder gelegen maanden, zo min mogelijk voorraadvorming). Ondank deze verandering bleef de vraag naar heatingoil beperkt. Maar dat is in deze tijd van het jaar gebruikelijk. De omschakeling van benzine en dieselolie naar zomerkwaliteit tot eind maart ondersteunt product- en transportvraag vanuit het ARA-gebied en vanuit Duitsland. En dat doet ook onderhoud aan de MIRO-raffinaderij in Karlsruhe tot en met eind maart en mogelijk zelfs tot Pasen. Het scheepsaanbod blijft de vraag overtreffen. De Rijnvrachten bleven op hetzelfde niveau als vorige week hangen, ondersteund door sterk wisselende Rijnwaterstanden, die het voor bevrachters en particulieren moeilijk maakten prompte belading te optimaliseren. Wachttijden bij laad- en losplaatsen, concurrerende transporten binnen Duitsland en transporten vanuit Duitsland richting ARA blijven vraag en aanbod beïnvloeden. De vraag binnen de ARA-range richtte zich vooral op de ‘lighter end of the barrel’. Het op 11 maart geëxpireerde ICE gasolie maartcontract met 187.600 mton fysieke FOB-ARA levering voor belading tweede helft maart, werd volledig papiermatig afgewikkeld. PJK-Rijnvrachttarieven per 23 maart 2010 ©pjk international b.v./www.pjk-international.com. Basis 1000-1200 mton partijen van Amsterdam/Rotterdam in euro/ pmton en voor Bazel in Zwfr/pmton. Losplaats Duisburg Dortmund Keulen Frankfurt Karlsruhe Bazel
Gasolie Hoog Laag 3,75 4,05 5,25 5,55 5,50 5,80 8,25 8,55 10,25 10,55 18,50 19
Benzine Hoog Laag 4,05 4,35 5,55 5,85 5,80 6,10 8,55 8,85 10,55 10,85 19 19,50
De vrachten in deze wekelijkse rubriek komen van bevrachters. Samen vormen zij een panel, dat de markt redelijk vertegenwoordigt. Niettemin kan het panel nog groeien. Voelt u zich aangesproken, meldt u zich dan aan bij de redactie op telefoonnummer 0570-504364. Uw gegevens worden anoniem verwerkt.
Scheepswerf en machinefabriek
GEBR. KOOIMAN B.V.
Hellingcapaciteit tot 110 m Tevens 2 stevendokken tot 19 m breedtee
Zwijndrecht Swinhaven Tel. 078-6100477 b.g.g. 078-6128584 - Fax 078-6100039 www.dekooimangroep.nl
‘Korting Betuweroute is geen concurrentie’ DEN HAAG
De kortingsregeling van Keyrail, voor meer spoorgoederenvervoer over de Betuweroute, is volgens minister Eurlings (VenW) geen oneerlijke concurrentie voor de binnenvaart.
Spoorvervoerders kunnen dit en volgend jaar meer dan veertig procent korting krijgen op het gebruik van de Betuwelijn. De spoorvervoerders dwongen de korting af met het argument dat de prijzen in het wegvervoer en de binnenvaart als gevolg van de recessie enorm zijn gedaald. Ze
EU onderzoekt ‘river speak’ voor binnenvaart BRUSSEL
Bruno Somers volgt eigen ideeën MAASBRACHT
Tinnemans Scheepsbouw in Maasbracht heeft het ms Acali (109 x 11,45 meter 3321) afgebouwd voor de Belgische binnenvaartondernemer Bruno Somers.
Somers liet het achterschip naar zijn eigen idee ontwerpen. De tunnel loopt tot ver onder de ladingzone door. De twee schroeven in straalbuizen zijn ver uit elkaar geplaatst. Die worden aangedreven door twee zescilinder ABC’s met een vermogen van 1500 pk bij 800 toeren. Achter elke schroef hangen drie door De Waal in Werkendam geplaatste roeren, twee grote roeren aan
elke kant van de straalbuis en een klein middenroer achter het midden van de straalbuis. Tijdens de vaart wordt alleen met de middelste roeren gestuurd. Dat bespaart brandstof. De boegschroefinstallatie vanVeth wordt aangedreven door een 600 pk Scania. De Acali gaat als koppelverband varen en is goedgekeurd voor de vaart met drie bakken. (HH / foto Arie Jonkman)
De Transportcommissie van het Europees Parlement heeft vandaag een voorstel van parlementariër Peter van Dalen (ChristenUnie) aangenomen om na te gaan of in de binnenvaart één taal, namelijk het Engels, kan worden ingevoerd.
Vicevoorzitter van de Transportcommissie Van Dalen signaleert
dreigden daarop de Betuwelijn links te laten liggen. In antwoord op schriftelijke vragen uit de Tweede Kamer schrijft Eurlings: ‘Het gaat hier om afspraken tussen infrabeheerder Keyrail en vervoerders die zijn vastgelegd in de (privaatrechtelijke) toegangsovereenkomst. Keyrail financiert de regeling vanuit haar inkomsten uit parkeervergoedingen en vanuit VenW-middelen waar Keyrail recht op heeft, ook als geen kortingsregeling zou zijn geïnteresseerd.’ Eurlings herinnert eraan dat de binnenvaart geen heffingen betaalt voor het gebruik van de infrastructuur. De basis daarvoor ligt in de Akte van Mannheim die het merendeel van de binnenvaart in Nederland vrijstelt van heffingen. (DvdM)
dat jaarlijks meerdere incidenten en ongevallen gebeuren in de binnenvaart als gevolg van spraakverwarring. ‘Vorig jaar nog verdronk een matroos doordat verschillende direct betrokkenen in diverse talen aan elkaar probeerden uit te leggen wat er moest gebeuren.’ Ook stelt hij dat de communicatie tussen de modaliteiten toeneemt en in de zeevaart al vereenvoudigd Engels wordt gesproken, het zogenoemde ‘sea-speak’. ‘Wellicht kan voor de binnenvaart een “river-speak” worden ingevoerd. Bovendien leren alle jongeren in elk geval Engels in de opleiding, dus dit is een positieve keuze, gericht op de toekomst.’
personeelsgids ADVERTENTIES
Weekblad Schuttevaer
8
WEEKBLAD SCHUTTEVAER
Zaterdag 27 maart 2010 Zaterdag 2009
Firma SG Shipping, s.r.o. stellt erfahrene deutsch, event. englisch sprechende DECKMÄNNER, MATROSEN, STEUERMÄNNER UND PERSONAL FÜR DIE ARBEIT AUF FRACHT- UND PASSAGIERSCHIFFEN ZUR VERFÜGUNG.
SwetsODV is altijd op zoek naar: t CSVHXBDIUFST t GBTUGFSSZLBQJUFJOT t TMVJTNFFTUFST t LBBSUWFSLPQFST t TDIJQQFST t LBQJUFJOT t NBUSP[FO t TUFXBSET t HF[BHWPFSEFST t TUVVSNBOOFO t IBWFONFFTUFST t EFLTNBOOFO t WFFSQPOUTDIJQQFST t MJDIUNBUSP[FO Wij bieden u: t FFOVJUEBHFOEFCBBO t XFSLMPDBUJFTFOXFSLUJKEFOBGHFTUFNEPQVXWPPSLFVS t SVJNUFUPUIFUWPMHFOWBOPQMFJEJOHFO
YOUR RELIABLE PARTNER IN SHIP, RIG & CREW MANAGEMENT
Lowland International is gespecialiseerd in ship, rig & crew management. Voor diverse schepen die wij in management hebben gekregen zoeken wij in opdracht van de Nederlandse eigenaren koopvaardijofficieren in de volgende rangen:
1 stuurman e
Kortom; een carrière vol variatie en mogelijkheden. #FLJKLPO[FWBDBUVSFTFOTDISJKGKFOVJOPQXXXTXFUTPEWDPN
alle schepen
Fur mehr Info: Monika Ondrášová Handy: 00421 917 734 538
[email protected] E-mail:
Wir suchen.. Wir sind eine international operierende mittelständische Vertriebsgesellschaft von Sand-, Kies- und Splittwerken mit Sitz in Baden-Württemberg. Unsere Produkte versenden wir ausschließlich per Binnenschiff.
Wir suchen ab sofort eine/n kaufmännische/n Mitarbeiter/in für den Bereich Disposition und Vertrieb in Iffezheim.
Sie sollten nach Möglichkeit eine Berufsausbildung abgeschlossen haben (Schifffahrts- oder Speditionskaufmann/-frau wäre von Vorteil) und beherrschen idealerweise die deutsche Sprache in Wort und Schrift. Sicheren Umgang mit dem PC setzen wir voraus.
Ihr Aufgabengebiet umfasst insbesondere: - die Entgegennahme von Aufträgen und deren Disposition, - die Beschaffung von Schiffsraum, - den konsequenten Ausbau und die Intensivierung der bestehenden Kontakte, insbesondere auch zu unseren belgischen und niederländischen Kunden, - das Kalkulieren und Erstellen von Angeboten.
2e stuurman alle schepen
BEDIENING
BINNENVAART
VEREN
NAUTISCH BEHEER
Ihre vollständigen Bewerbungsunterlagen mit Angaben Ihrer Gehaltsvorstellungen senden Sie bitte an SW Kies GmbH & Co. KG, Postfach 53, 76471 Iffezheim, www.swk-iffezheim.de
T +31 (0) 88 6191234
XXXTXFUTPEWDPN
Hoofdscheepswerktuigkundige
Wir erwarten von Ihnen Teamgeist, Engagement, Flexibilität und den Willen zum Erfolg. Dafür bieten wir einen krisensicheren Arbeitsplatz und eine leistungsgerechte Vergütung.
Gevraagd op MCS Deseo
Gevraagd op Mts Admiral (110 x 11,45) Enthousiaste
alle schepen
2e kapitein welke ons jonge team wil komen versterken.
Beschikt u over de juiste papieren en heeft u interesse in één van deze functies? Stuur dan uw sollicitatie met CV naar Lowland International, postbus 3036, 2130 KA Hoofddorp of mail naar
[email protected]. Meer informatie? Bel: +31(0)88 557 01 01.
Het mts Admiral is een modern dubbelwandig tankschip welke hoofdzakelijk minerale produkten vervoerd. I.b.v. rijnpatent tot Mannheim + ADNR basis. Werktijd 14/14, loon n.o.t.k. Inlichtingen & sollicitaties: Vof Admiral I. IJssels +31 651 089 429 of R. Versloot +31 654 228 795 Marsdiep 24, NL-3332 TC Zwijndrecht Email:
[email protected]
Stuurman/2e kapitein
In bezit van vaarbewijs, radar, Rijnpatent en ADNR. Vaste vaart Zeebrugge-Antwerpen. 14 dagen op / 14 dagen af. Inclusief kost + inwoning. Ervaring containervaart is een pré. Inl. 0032-475364762 Email:
[email protected] Gevraagd aan boord van m.p.s. Salvinia Feenstra Rijn Lijn
Kapitein/stuurman met Rijnpatent tot Mannheim
Matroos of machinist Goede omvangsvormen noodzakelijk. Seizoen 2010/Nederlandse condities.
Wijgula B.V., Druten is een Nederlandse tankvaartrederij die tot de Imperial-groep behoort. Met onze vloot van 40 tankschepen transporten wij in West-Europa zowel ADNR als ook niet ADNR vloeistoffen.
www.lowland.com
In verband met de pensionering van een medewerker zoeken wij een
commerciële/operationele medewerker
! ! " # $ % & ! ' (% & ! ' ! )*$ &+* " , !
# ! - % % - * % % ! % !% %
. ! $. / %%%
42"+/".2& " 4.&'-".."-.0&"/ 4)1*&+&1* 4+&--"+"00"+ 4."-.0&"/ 4"-.0&"/))"/,,.0"+/ %""-/)1&("+ &'*"$"+/0.0 ,00".!*42"++.
")"#,,+
43
www.schuttevaer.nl
! "#$ % & '( ) ' * (
Weekblad Schuttevaer
l e z e r s s e rv i c e
Sensationeel reddingsmiddel Bestelbon Ja, stuur mij ..….. (aantal) x de Reddingsdisq toe voor € 71,95 per stuk, inclusief btw.* Bedrijf/schip:.................................................................................................................................................. Naam: .............................................................................................................................................................
Een verdrinking kan in luttele minuten voor uw ogen gebeuren, terwijl u machteloos moet toekijken. In Amerika is een nieuw innovatief reddingsmiddel ontwikkeld dat drenkelingen veel meer overlevingskans geeft. De Reddingsdisq is een professionele kunststof werpschijf waarmee eenvoudig en snel een dertig meter lange, lichte en sterke reddingslijn naar de drenkeling kan worden geworpen. De Reddingsdisq stelt omstanders in staat een slachtoffer te redden zonder zichzelf in gevaar te brengen. Vanuit het gangboord kan gemakkelijk 25 meter ver worden gegooid. De opvallende Reddingsdisq neemt weinig plaats in en kan op een goed bereikbare plaats aan boord of op de steiger worden opgehangen.
Profiel: Wij zoeken een commercieel sterke medewerker met hart voor de binnenvaart, die gemotiveerd en geëngageerd zelfstandig maar ook in teamverband kan werken. Wij bieden: Een fulltime baan op de operatieve afdeling met interessante arbeidsvoorwaarden en ontwikkelingsmogelijkheden. Voor nadere informatie over deze functie kunt u contact met Christian Ganz (tel 0487-587 611) opnemen. Uw sollicitatie kunt u naar
[email protected] sturen.
nu met 2 0% korting!
SWKer/MAROFF voor 6 wkn/6 wkn of 2 mnd/2 mnd NW europa trade Contact per email:
[email protected] of tlfn 06-53138877
Gevraagd:
Kapitein
op MTS 1200 ton Rijnpatent tot Duisburg ADNR en radarpatent Loon € 3000,= netto p.m. Vrij reizen vrije kost, 4 wk op 4 wk af Inl. 06-51324177
Tel. 026-4431449 Fax 026-4431449 026-4457159 Tel. Arnhem Fax 026-4457159 E-mail: Arnhem
[email protected]
EUROSCHROEF V.O.F. Scheepsschroef reparatiebedrijf Kompasstraat 30C, 2901 AM Capelle a/d/ IJssel Voor: * Reparatie * Spoed aanpassing * Diameteraanpassing * Levering gebruikte schroeven * Indien voorradig: zeer snelle levertijd * Levering nieuwe schroeven * Levering tipplaatschroeven * Ook voor pleziervaart * Alles tegen zeer concurrerende prijzen * Levering straalbuizen * Levering onder elke keur mogelijk
Voor informatie of prijsopgave
Postcode: .............................................................Plaats: ...............................................................................
[email protected] www.euroschroef.nl
Telefoon: ..............................................................Emailadres: .....................................................................
*
Acquisitie Vereisten: • HBO denk- en werkniveau (logistieke richting) • Kennis van het goederenvervoer in de binnentankvaart is een pré • Ruime ervaring in een soortgelijke functie • Beheersing van de Nederlandse, Franse, Duitse en Engelse taal in woord en geschrift
Gezocht voor MS Antares Per half juli
BEL: 010-4422858 FAX: 010-4507673
Adres: ..............................................................................................................................................................
handtekening:
Taakomschrijving: • Onderhouden klantencontacten • Contractonderhandelingen • Bewerken en analyseren van bedrijfseconomische kengetallen
Voor inlichtingen Dhr B. Koudenburg tel.: 06-53439030 Mw R. Koudenburg tel.: 06-51544526 Rosmolenweg 9f, 3356 LK Papendrecht.
Datum:
exclusief € 7,50 verzendkosten.
Stuur of fax deze bon naar Weekblad Schuttevaer, tav Stella de Jong, postbus 58, 7400 AB Deventer, Fax: 0570-50 43 99. Wij zorgen dat uw nieuwe reddingsmiddel zo spoedig mogelijk wordt afgeleverd.
De Reddingsdisq is nu met 20% korting te koop via de Lezersservice van Weekblad Schuttevaer voor € 71,95 (elders € 89,95).
Wanneer seconden tellen…. De Reddingsdisq maakt van omstanders hulpverleners!
""!#$
""#""
&% !"! !&$$$! !
techniek
Zaterdag 27 maart 2010
Iedereen kent de Bowdenkabel maar wie Frank Bowden (1848-1921) was is veel minder bekend. Was hij op 38-jarige leeftijd niet erg ziek geworden, dan had er vermoedelijk helemaal geen Bowdenkabel bestaan. Toen hij op die leeftijd vanuit Hongkong in Engeland aankwam, vertelde de dokter hem dat hij hoogstens nog enkele maanden te leven had. Bowden weigerde dit te aanvaarden en vroeg de arts wat hij kon doen om nog wat langer in leven te blijven.
Zo kwam hij terecht in Raleigh Street in Nottingham waar drie heren, genaamd Woodhead, Angois en Ellis elk week ongeveer drie fietsen in elkaar sleutelden. Bowden vond dat wel erg weinig en stelde voor dat hij als rasechte ondernemer zou gaan deelnemen in de fabriek en deze tot bloei zou brengen. Op 18 december 1887 was het zover. Bowden werd de fabriek binnengehaald en drie jaar later kreeg de fabriek z’n bekende naam Raleigh Cycle Company.
Weekblad Schuttevaer
Bowdenkabel
Als het werkt... dan werkt het zo:
Versnellingen De dokter zei hem dat hij dan moest gaan fietsen. En het ongebruikelijke advies van de dokter werkte. Bij stukjes en beetjes genas Frank Bowden en hij werd erg benieuwd naar de fiets en de manier waarop deze werd gebouwd.
In 1887 was de fiets nog alles behalve uitontwikkeld en er waren vele fietsen met grote voorwielen en kleine achterwielen op de weg te vinden. Bowden trok nieuwe mensen aan en onder zijn bezielende leiding veranderde de fiets door grote en kleine innovatieve vindingen in een ‘safety cycle’, die in grote lijnen leek op wat nu overal rondrijdt. In Bowden’s fabriek werd constant aan vernieuwingen gewerkt, waaronder de bekende Sturmey Archer versnellingsnaaf, die in de achteras werd ingebouwd en die de fiets drie versnel-
•
De meest bekende toepassing van de Bowdenkabel is de bediening van de gastoevoer van een motor. Bij deze afbeelding is van een dubbele kabel sprake, één voor meer en één voor minder gas.
tekst Jaap Gestman Geradts Illustraties/beeldbewerkingen Jeroen Bons
lingen gaf door het inschakelen van tandwielen binnen in de naaf. Hoewel voor de bediening van voor- en achterrem een goed werkend systeem bestond van twee handels aan het stuur die door middel van metalen staven en scharnierende kwadranten de remmen bedienden, werd er in de Raleighfabriek voor dat ingewikkelde en moeilijk af te regelen systeem een vervanging gevonden. De oplossing was een metalen (tegenwoordig meestal roestvast stalen) getwiste kabel binnen een holle flexibele buis die is opgebouwd uit een spiraalvormig opgewonden stalen draad. Rondom deze holle buis komt meestal nog een beschermlaag van (vroeger) katoen of (tegenwoordig) plastic om roest minder kans te geven, maar ook om mechanische beschadigingen te voorkomen. Zolang beide onderdelen soepel worden gebogen en niet worden geknikt, en ook geolied of ingevet, ontstaat op deze manier een trek/duwkabel waarmee redelijk grote krachten zijn over te brengen.
Vleeshaken Bowdenkabels worden veel gebruikt voor gashendels en bediening van de brandstof- en luchttoevoer naar de motor. In het algemeen worden ze ingezet daar waar de
verplaatsingen klein zijn, meestal minder dan enkele tientallen centimeters. De lengte van de kabel kan evenwel veel groter zijn. Voor dat doel wordt de buitenkabel over zekere afstanden weggelaten en vervangen door twee vast bevestigde steunen voorzien van een gat waarmee de buitenkabel wordt geblokkeerd terwijl de binnenkabel kan doorlopen. Zo is de wrijving van binnen- en buitenkabel laag te houden. Alleen bij bochten wordt dan nog van een buitenkabel gebruikgemaakt. Soms wordt bij bochten een poelie gebruikt en is de buitenkabel alleen nog bij begin en eind van de kabel aanwezig. De Bowdenkabel is gebleken een letterlijk zeer flexibele oplossing te zijn voor besturingproblemen. Nadelen zijn
• ‘Chique’ Bowdenkabels worden voorzien van een flexibele harmonicavormige tule aan beide uiteinden waardoor geen viezigheid meer in de kabel kan binnendringen.
er natuurlijk ook. Als de getwiste binnenader gaat slijten en ‘vleeshaken’ gaat vertonen kan de binnen- in de buitenkabel vast komen te zitten en is gebruik van de kabel moeilijk of onmogelijk. Daarnaast kan er vuil en water tussen binnen- en buitenkabel terechtkomen en roest veroorzaken. Dit kan met goede smering enigszins worden tegengegaan. Wellicht het grootste nadeel van de Bowdenkabel is z’n rek. Daardoor voelt de bediening enigszins ‘sponsachtig’ aan.
MAN Diesel heeft nu ook ‘lite’ versie voor kleinere tweetaktmotoren
Elektronische smering scheelt al snel 140 liter smeerolie per dag Door Hans Heynen
Een elektronisch ge controleerde smering van cilinders op zware tweetaktmotoren spaart aanzienlijke hoeveel heden smeerolie. ‘Het olieverbruik daalt, in ver gelijking met een me chanisch aangestuurde cilindersmering, met wel 30 procent’, zegt de Duitse Nils Gerth, die de vorig jaar geopende revi siewerkplaats van MAN Diesel in Schiedam runt.
In de op de voormalige locatie van Scheepswerf De Hoop gevestigde werkplaats worden onder meer brandstofsystemen, cilindervoeringen, koppen, zuigerkronen en Alpha Lubricators overhaald. De laatste zijn door MAN Diesel ontwikkelde elektronische cilindersmeersystemen voor de tweetaktmotoren. De werkplaats in Schiedam voert ook retrofits uit, waarbij op tweetaktmotoren de mechanische cilindersmeersystemen worden vervangen door elektronische. Bij tweetaktmotoren met vermogens van 10.000 kW of meer levert een elektronisch smeersysteem een aanzienlijke besparing op’, zegt Gerth. ‘Smeerolie is vele malen duurder dan de stookolie die deze schepen als brandstof gebruiken. Het is een van de grootste kostenposten.’ Een schip met een tweetaktmotor van 20.000 kW met mechanische cilindersmering, bespaart bij overschakeling op elektronische smeerolie-injectie zo’n 140 liter smeerolie per dag. Bij 250 vaardagen levert dat een besparing op van 35.000 liter smeerolie. Bij een prijs van 3 euro per liter scheelt dat al snel 100.000 euro per jaar. ‘Een installatie verdient zich over het algemeen binnen twee jaar terug’, aldus Gerth. ‘Het verbruik daalt van 1 à 0,9 gram per kilowattuur naar gemiddeld 0,7 gram per kilowattuur.’
• Het Holland paviljoen in Singapore. (Foto HME) SINGAPORE
•
• Nils Gerth geeft leiding aan de werkplaats van MAN Diesel in Schiedam.
Een traditioneel mechanisch smeeroliesysteem voor het smeren van de zuigerveren en cilinderwanden van een tweetakt langzaamloper. Bij de heel oude systemen moesten de olieglazen nog met de hand worden bijgevuld. (Foto’s Hans Heynen)
Het Holland Paviljoen wordt op deze beurs voor het eerst onder de vlag van Maritime by Holland opgezet, een initiatief voor Holland branding van de Nederlandse maritieme sec-
Nederlands paviljoen Asia Pacific Maritime tor. Bedoeling van de branding is om één herkenbaar beeldmerk voor de Nederlandse maritieme cluster te creëren, om de bekendheid en de reputatie van de sector in het buitenland te versterken. De beurs Asia Pacific Maritime trok in 2008 841 exposanten uit
meer dan vijftig landen. De beurs trok toen 7000 bezoekers. Deelnemers aan het Holland Paviljoen zijn Van Aalst Marine & Offshore, Bakker Sliedrecht, Damen Shiprepair, Green Award Foundation, Hatenboer-Water, Heatmaster, Holland Marine Services, Konutherm, Kwant Controls, Maritime Consult,Praxis Automation Technology, Remat, Ridderinkhof en RTH. (HH)
De Haas PowerPort partner MAN Rollo MAASSLUIS
Govert de Haas, algemeen directeur van De Haas PowerPort en Edwin den Breejen, general manager Service bij MAN Rollo hebben 18 maart een servicepartner-overeenkomst getekend.
• Een elektronisch gestuurd Alpha smeersysteem van MAN Diesel voor het smeren van de cilindervoeringen van
tweetaktmotoren. Dit smeersysteem wordt gereviseerd in de vorig jaar geopende werkplaats van MAN Diesel in Schiedam. Het systeem is uitgerust met een condensator (zwart op de foto), die is gevuld met stikstof. De condensator dempt als een soort drukvat, de schokgolven die de zuigerpomp in het continu onder druk staande smeersysteem veroorzaakt.
Zwavelgehalte De traditionele mechanisch aangedreven cilindersmeersystemen spuiten in een vast ritme een vaste hoeveelheid smeerolie in de cilinders. Deze systemen kunnen niet anticiperen op een verminderde behoefte aan smering. Het elektronisch gestuurde systeem kan dat wel. Met een hiervoor ontwikkeld algoritme berekent het systeem, op basis van het zwavelgehalte van de brandstof en de belasting van de motor, hoeveel olie in de cilinders nodig is om overmatige slijtage te voorkomen. Bij hogere zwavelgehaltes wordt meer olie ingespoten. Solenoïdes bedienen de afsluiters
MAN Diesel PrimeServ heeft voor kleinere tweetaktmotoren een Alpha Lubricator Lite ontwikkeld. ‘De klassieke Alpha Lubricator is bedoeld voor tweetaktmotoren met een grote boring. Met de Alpha Lubricator Lite richten we ons op klanten met motoren met kleinere boringen. Klanten zagen de voordelen bij de motoren met grote boringen en vroegen om een equivalent voor motoren met kleinere boringen’, zegt Rytter Jensen. ‘De Alpha Lubricator Lite is voor dit segment ontwikkeld.’ Het elektronische systeem wordt op nieuwe tweetaktmotoren met een grote boring standaard geplaatst. Op motoren met een kleinere boring is plaatsing optioneel.
Eenentwintig Nederlandse maritieme bedrijven staan van 24 tot 26 maart in het Holland Paviljoen op de Asia Pacific Maritime 2010 in Singapore.
‘Grote besparing en goed voor groen imago’ op de olieleidingen naar de nozzles in de cilindervoering. Hoe groter de diameter van de boring, hoe meer nozzles. Zo heeft een 98 MC-motor tien smeernozzles per cilinder. De solenoïdes openen de afsluiters precies op het juiste moment en laten precies genoeg olie door voor de smering van zuigerringen en cilindervoering. De timing is zo goed dat de olie precies op de
zuigerveren wordt gespoten, waar de olie het effectiefst is. Een juiste dosering en timing is essentieel voor de levensduur van de motor. Een te lage dosering veroorzaakt immers snellere slijtage van zuigerveren en cilindervoeringen.
Groen imago Een zuigerpomp in het Alpha smeersysteem zorgt dat de olieleidingen
constant onder hoge druk staan. Een met stikstof gevulde condensator dempt daarbij, als een soort drukvat, de drukgolven die de heen en weer bewegende zuigerpomp en de zich openende solenoïdes, veroorzaken. MAN Diesel heeft de afgelopen jaren wereldwijd 1000Alpha Lubricators als retrofit geplaatst op oudere motoren. Volgens Peter Rytter Jensen, hoofd speciale projecten bij MAN Diesel PrimeServ in Kopenhagen is het systeem goed voor het groene imago van de scheepvaart. ‘Het is de afgelopen jaren goed doorontwikkeld. Zo is de installatie eenvoudiger geworden.’
De Haas PowerPort is nu officieel servicedealer van de motoren van MAN Rollo. MAN Rollo neemt De Haas PowerPort op in haar servicenetwerk voor het uitvoeren van reparatie en onderhoud aan de MAN snellopende scheepsmotoren van MAN Nutzfahrzeuge uit Neurenberg. MAN Nutzfahrzeuge bouwt motoren met vermogens van 70 tot 1400 kW. De Haas PowerPort, een dochterbedrijf van Scheepswerf De Haas in Maassluis, zal voor MAN Rollo vooral actief zijn in het (semi)overheidsegment. De Haas PowerPort is ook een officiële dealer van Pon Powers Caterpillar-motoren. MAN Rollo is een werkmaatschappij van Pon Holdings. (HH) www.power-port.nl www.dehaasmaassluis.nl www.manrollo.nl
• Juryvoorzitter Arno Beuken, interim-hoofdredacteur van de Waterkampioen, reikt de Hiswa Innovatieprijs 2010 uit aan Bojan Michiels van Kessenich van Bomarine voor de Rescue Laser Flare. (Foto Hiswa/Van Ieperen)
Laser Flare wint Hiswa Innovatieprijs AMSTERDAM
De door Bomarine in Voorburg geïmporteerde Rescue Laser Flare heeft de Hiswa Innovatieprijs gewonnen. De op batterijen werkende laserlicht als noodsignaal is volgens de jury een belangrijke toevoeging aan het bestaande arsenaal voor reddings- en zoekoperaties.
De Rescue Laser Flare stuurt een laserstraal door een speciale lens, waardoor een steeds wijder uitlopende, heldere lichtstraal ontstaat, die tot op vele kilometers afstand zichtbaar is. De jury heeft de Laser Flare onder verschillende omstandigheden getest
en is onder de indruk van de reikwijdte van licht van het handzame apparaat. Voor de jury gaf het potentieel levensreddende aspect van het kleine apparaatje de doorslag. ‘Het kleinste formaat past probleemloos in een zeilpak, terwijl het grootste geschikt is voor op een reddingsvlot. Vanwege het opzienbarende effect van de laserstraal, de betrouwbaarheid en lange werkzaamheid op standaard batterijen, is de Rescue Laser Flare een zeer relevante toevoeging op bestaande noodsignalen’, aldus de jury die bestond uit deskundigen en watersportpers. Greenline 33 Hybrid, van impor-
teur Nova Yachting uit Bruinisse werd gekozen tot Motorboot van het Jaar. ‘De hybride motorboot is een gedurfd concept’, aldus de jury. ‘De boot is ontworpen om optimaal elektrisch te varen en heeft hiermee een sterk innovatief karakter. Daarnaast is het geluidsniveau laag en beschikt de boot over zeer goede vaarkwaliteiten.’ Ook de prijs-kwaliteitverhouding van de Greenline werd door de jury geprezen. De Bavaria Deep Blue 46 Sport Top en de Rego Fury waren ook genomineerd voor deze prijs. (HH) www.hiswarai.nl
10
on- & offshore
Weekblad Schuttevaer
Zaterdag 27 maart 2010
Nieuwe trend in offshore-industrie
Populariteit windmolenparken stuwt vraag naar speciale hefschepen op Door Paul Schaap
De bouw van windmolenparken op zee heeft gezorgd voor een grote vraag naar vaartuigen die onderdelen van torenhoge windturbines op zee kunnen transporteren en installeren. Naast de inzet van hefpon tons en kraanschepen heeft dit geleid tot de ontwikkeling van speciale hefschepen. Enkele hiervan zijn al volop in gebruik en verder staat er nog een hele serie hefschepen op stapel. Deze schepen worden voor een groot deel naar Nederlands ontwerp gebouwd.
Een opvallend transport in dit kader had vlak voor de afgelopen jaarwisseling plaats. Het betrof de Seajacks Leviathan die in opdracht van Seajacks International Ltd, naar een ontwerp van GustoMSC uit Schiedam, op de Lamprell Energy-werf in Hamriyah in de Verenigde Arabische Emiraten was gebouwd. Met een zwaartransportvaartuig van Dockwise werd dit windturbine-installatievaartuig van het type NG2500-X naar Vlissingen overgebracht, waar het gereed werd gemaakt om bij de aanleg van het Greater Gabbard windturbinepark in Britse wateren te worden ingezet. De Seajacks Leviatian is een zusje van de Seajacks Kraken die bijna gelijktijdig voor dezelfde opdrachtgever en op dezelfde werf werd gebouwd en al in maart 2009 was opgeleverd. Volgens GustoMSC is de Seajacks Kraken het allereerste hefschip van het type NG2500-X en staan er nog drie op stapel. Dit zijn de GMS Endeavour en GMS Endurance die voor Gulf Marine Services uit Abu Dhabi worden gebouwd. De rompen zijn in aanbouw op een Chinese werf, terwijl de afbouw en uitrusting door Gulf Marine Services zelf ter hand worden genomen. De oplevering van beide vaartuigen volgt dit jaar. Een vijfde hefschip van dit type wordt gebouwd voor de National Petroleum Construction Company (NPCC), eveneens uit Abu Dhabi.
Speciale kranen De schepen van het type NG2500-X hebben een eigen voortstuwing en een dynamisch positioneringssysteem. Zowel onder het voor- als het achterschip bevinden zich twee azimuth schroefunits van elk 1500 kW. De romp is 61 meter lang en 36 meter breed. De lengte van de vier poten bedraagt ruim 84 meter. Met de Seajacks-zusjes, die elk een kraancapaciteit hebben van 300 ton, kan in waterdieptes tot 48 meter worden gewerkt. Bijzonder is dat beide hefschepen zijn uitgerust met speciale, door Huisman uit Schiedam ontwikkelde windturbine-installatiekranen. Aan boord is accommodatie voor negentig personen. Het ontwerp is zodanig uitgevoerd dat de hefschepen het hele jaar door op de Noordzee aan het werk kunnen blijven. De eerste van dit type, de Seajacks Kraken, is na de oplevering voor Exxon Mobil offshore Nova Scotia in het Thebaud-veld ingezet om daar een olieveld in productie te helpen brengen. Vanaf december 2009 heeft de Seajacks Kraken voor een periode van twee maanden voor Taqa in de Nederlandse sector van de Noordzee actief geweest en is hierna voor een periode van vijftien maanden windturbine-installatiewerk gaan doen voor Dong Energy. Deze maatschappij is dit jaar in de Ierse Zee begonnen met de installatie van de windturbineparken Walney 1 en Walney 2. De Seajacks Leviathan staat op dit moment voor een periode van vijftien maanden onder contract van Fluor om in de Britse wateren windturbines te installeren. Na afronding van dit project zal dit vaartuig eveneens door Dong Energy bij het Walney 2project in de Ierse Zee worden ingezet. Om aan de groeiende vraag naar deze specifieke vaartuigen te kunnen blijven voldoen, heeft Seajacks International besloten nog twee van dit soort hefschepen naar Nederlands ontwerp te laten bouwen. Dit worden de Seajacks Shamal van het type NG2500-X en de Seajacks Scirocco van het type NG2000. In januari is bekendgemaakt dat de Amerikaanse investeringsmaatschappij Riverstone Holdings voor 207 miljoen dollar Seajacks International heeft overgenomen en ook verder wil investeren in uitbreiding van de activiteiten van dit Britse bedrijf.
Andere typen Een ander hefschip uit de keuken van GustoMSC is de Wind Lift 1 van het type NG5300. Dit 93 meter lange en 36 meter brede installatievaartuig heeft vier poten en het is op de Western Shipyard in Klaipeda in opdracht van Bard Engineering uit Duitsland gebouwd. Het in november 2009 opgeleverde vaartuig
• De MPI Resolution vertrekt met een aantal windmolenfundaties aan dek naar zee. (Foto PAS Publicaties/maritimephoto.com)
aanleggen, heeft in februari bekendgemaakt met MPI Offshore een huurcontract te hebben gesloten voor de MPI Adventure om hiermee de fundaties van de windturbines in de eerste fase van dit megaproject in zee te gaan installeren. Fase 1 omvat de installatie van 175 windturbines voor de kust van de Engelse
‘In 2020 staan er 8000 windturbines in EU-wateren’
• Het hefschip Seajacks Leviathan is gebouwd naar een ontwerp van GustoMSC. (Foto PAS Publicaties/maritimephoto.com) heeft Cuxhaven als thuishaven. De Wind Lift 1 is zowel voor als achter uitgerust met twee 1100 kW azimuth schroefunits en een dynamisch positioneringssysteem. Met haar 500-tons kraan installeert het hefschip in het Bard Offshore 1-park windturbines.
Dit park wordt aangelegd in de Duitse Bocht en gaat bestaan uit tachtig windturbines van elk vijf megawatt. Verder heeft GustoMSC eind december 2009 bekendgemaakt dat er ook nog een windturbine-installatievaartuig van het type NG9000C-HPE zal worden gebouwd. Dit vaartuig, waarvan de naam van de opdrachtgever nog niet bekend is gemaakt, wordt op stapel gezet bij de Graha-werf van Drydocks World op het eiland Batam. Met een lengte van bijna 131 meter en een breedte van 39 meter wordt dit één van de grootste hefschepen in haar soort in de windenergiemarkt. Ook dit hefschip krijgt vier schroefunits, een klasse 2 dynamisch positioneringssysteem, vier bijna 82 meter lang poten en een kraan met een hefcapaciteit van 800 ton. De oplevering staat gepland voor het eerste kwartaal van 2012. Ook Fred Olsen Windcarriers heeft onlangs bekendgemaakt twee DP hefschepen van het GustoMSC NG9000C-type bij eerdergenoemde Lamprell Energy-werf in de Verenigde Arabische Emiraten in opdracht te hebben gegeven, alsmede opties te hebben genomen op nog twee van deze vaartuigen. De oplevering van het tweetal staat gepland voor het tweede en derde kwartaal van 2012. Elk hefschip wordt uitgerust met een 800-tons kraan en krijgt accommodatie voor tachtig personen. Naast voornoemde NG-types heeft het ingenieursbureau uit Schiedam ook ontwerpen van diverse andere typen hefschepen beschikbaar.
Pioniersrol GustoMSC is eigenlijk een pionier in het ontwerpen van windturbine-installatievaartuigen. Voor de daadwerkelijke bouw van deze schepen beet in 2003 een Japanse werf het spits af met de stapelloop van een 130 meter lang en 38 meter breed hefschip met zes poten. Dit vaartuig heet thans MPI Resolution en is eigendom van Vroon-dochter MPI Offshore Ltd uit het Britse Stokesly. Een indrukwekkend vaartuig, met een 300-tons kraan, dat al bij de aanleg van diverse windturbineparken in de Britse wateren betrokken is geweest. De succesvolle inzet van dit vaartuig heeft Vroon doen besluiten twee grotere versies van de MPI Resolution te laten bouwen. Ook nu weer naar een ontwerp van GustoMSC. Dit worden de MPI Adventure en MPI Discovery die respectievelijk in 2010 en 2011 door de Chinese Cosco Nantong werf worden opgeleverd. Dit tweetal wordt 137 meter lang en 40 meter breed en wordt uitgerust met een DP2-systeem en een 1000-tons hefkraan. Het consortium dat in de monding van de Thames ’s werelds grootste windturbinepark, de zogeheten London Array, gaat
• Het hefschip Sea Energy van A2Sea op de rede van Vlissingen. (Foto PAS Publicaties/maritimephoto.com)
graafschappen Kent en Essex. In dezelfde periode dat de MPI Resolution aan de slag ging, kwam ook het Deense bedrijf A2Sea met twee eigen hefschepen op de markt. Dit zijn de zusjes Sea Power en Sea Energy. Beide schepen zijn 92 meter lang, 22 meter breed en hebben vier poten. Dit tweetal is sindsdien betrokken geweest bij de aanleg van diverse windparken, waaronder in Nederlandse wateren. Siemens Windpower is op haar beurt sinds begin 2009 in de Britse wateren actief met de KS Titan 2 van KS Energy Services. Dit hefschip is tachtig meter lang, twaalf meter breed en heeft drie poten. Het zusterschip, de KS Titan 1, is in oktober 2008 verloren gegaan in een zware storm op de Atlantische Oceaan. De in 2008 gebouwde KS Titan 2 wordt op dit moment door Siemens in zowel de Britse en als Deense wateren ingezet bij de installatie van windturbines.
Meer nieuwbouw In aantocht is nog een vierpoots hefschip dat voor RWE Innogy op de Daewoo-werf in Zuid-Korea in aanbouw is. Dit hefschip wordt straks onder meer ingezet bij de aanleg van het Windpark Nordsee Ost voor de Duitse kust. RWE heeft verder opties bij deze werf lopen voor nog twee van deze hefschepen. Verder heeft een in april 2009 opgericht samenwerkingsverband van de Duitse aannemer Hochtief en de Duitse rederij Beluga Shipping aangekondigd dat zij vier grote hefschepen wil laten bouwen. Plan is om hierin zo’n 800 miljoen euro te investeren. Deze 130 meter lange en 43 meter brede schepen krijgen vier poten en worden elk uitgerust met twee kranen, die in tandem lasten tot 1700 ton kunnen tillen. Naar verwachting worden de hefschepen in 2012 in de vaart gebracht. In opdracht van Master Marine in Oslo worden momenteel op de Drydocks World-werf op Batam twee zogeheten Service Jack hefschepen gebouwd. De eerste hiervan, de JackTel, is op 16 januari 2010 te water gelaten. De tweede volgt in september. De afbouw gebeurt bij de Nymo-werf in Eydehavn in Noorwegen. Het tweetal krijgt elk een lengte van bijna 112 meter, een breedte van vijftig meter en vier stuks 130 meter lange poten. Onder zowel het voor- als achterschip komen zes schroefunits, die worden gekoppeld aan een dynamisch positioneringssysteem. Aan boord komt accommodatie voor 450 personen. Elk hefschip wordt uitgerust met twee 750-tons kranen die in tandem lasten tot 1500 ton kunnen tillen. Na de oplevering zal de JackTel niet direct in de windenergiesector offshore worden ingezet. Master Marine heeft namelijk met ConocoPhillips Skandinavia een contract gesloten om het hefschip als accommodatieunit op het Noorse Ekofisk-veld in te zetten bij werkzaamheden aan de platformen van het Ekofiskcomplex. Het zusterschip van de JackTel gaat in januari 2011 voor Statoil/Statkraft in het kader van het Sheringham Shoal Offshore Wind Farm-project voor de kust van Norfolk in Engeland 88 windturbines en twee substations installeren. Een andere nieuwe speler in dit marktsegment is de Keppel Verolme-werf bij Rotterdam die onlangs samen met Keppel FELS uit Singapore de Offshore Wind Turbine Installer heeft ontworpen. Eveneens een vierpoots hefschip met een eigen voortstuwing en voorzien van een DP2-systeem. Het vaartuig wordt 131 meter lang en krijgt een breedte van 52 meter. Volgens cijfers van de European Wind Energy Association (EWEA) zal het aantal windturbines dat tussen nu en 2020 offshore wordt geïnstalleerd, op ruim 8000 uitkomen. Hiermee neemt het geïnstalleerd vermogen toe van 3,5 gigawatt dit jaar naar 35 gigawatt in 2020. Om dit aantal te kunnen halen, zijn alleen al in West-Europese wateren enkele tientallen speciale hefschepen nodig.
on- & offshore
Zaterdag 27 maart 2010
WEEKBLAD SCHUTTEVAER
11
Tweede editie On- & Offshore in Gorinchem
Toenemende concurrentie in beurzenland Door Paul Schaap
De tweede editie van de vakbeurs On- & Offshore wordt van 30 maart tot en met 1 april gehouden in de Evenementenhal Gorinchem. Gelet op de positieve reacties die vorig jaar zijn ontvangen, verwacht de beursorganisatie deze keer zowel meer exposanten als bezoekers. De beurs ondervindt echter wel concurrentie van twee soortgelijke evenementen die later dit jaar in Schiedam en Den Helder worden gehouden. De eerste editie van On- & Offshore werd met bijna 120 exposanten en 3430 bezoekers door de organisatie als geslaagd bestempeld. Reden om op deze voet door te gaan, met dezelfde Full Service Formule waarbij zowel de exposanten als de bezoekers
behoorlijk in de watten worden gelegd. De beurs in Gorinchem is volgens de organisatoren dan ook de uitgesproken plek waar exposanten hun bestaande en potentiële relaties uit de olie- en gassector, (petro)chemische industrie en baggerij kunnen ontmoeten. De kwaliteit van de bezoekers is gewaarborgd, doordat deze zorgvuldig door de exposanten worden geselecteerd en uitgenodigd. Hierdoor wordt het evenement bezocht door een doelgericht publiek op midden- en hoogkaderniveau. Dit moet ervoor zorgen dat de beursdeelname ook effectief is. Een groot deel van de exposanten van vorig jaar waren zo positief dat zij zich ook voor deze editie hebben ingeschreven. Opnieuw heeft de organisatie de branchevereniging voor Nederlandse toeleveranciers in de olie- en gasindustrie, IRO, aan het evenement weten te binden. Deze vereniging heeft haar ledental in korte tijd zien groeien van 200 naar ongeveer 380 leden. IRO zal op de beurs haar nieuwe catalogus presenteren, waarin een goed overzicht wordt gegeven van alle activiteiten die wereldwijd,
on- en offshore, door de Nederlandse toeleveranciers in de olieen gasindustrie worden ontplooid.
Workshops Op de tweede beursdag, woensdag 31 maart, houdt First Point Assessment (FPAL) op het netwerkplein een ‘Open Workshop Duurzaamheid in de olie- en gasindustrie’. Volgens organisator Bert Manroh gaat het om een workshop waarbij de duurzaamheid in het procurement- en kwalificatieproces centraal staat. Hierbij wordt onder meer aandacht besteed aan de manier waarop duurzaamheid kan worden omgezet in een marketingvoordeel en kan worden geïmplementeerd in een leverancierskwalificatie. De workshop wordt verzorgd door meteoroloog en televisiepresentator Peter Timofeef, Gerrie Schonewille en Rainier Wiering van de Hanzeschool Groningen, en Sandra Horlings, specialist duurzame markering en eigenaresse van Wonderwings. Op 31 maart worden twee identieke workshops gegeven. De eerst begint om 14.30 uur en de tweede om 18.30 uur.
Noviteiten Luchtfotograaf Herman IJsseling zal op de vakbeurs zijn nieuwste fotoboek over de offshore-industrie presenteren. Dit boekwerk bevat ongeveer honderd luchtfoto’s van booreilanden, productieplatformen, bevoorraders, seismics, safety/standbyvaartuigen, hefeilanden en kraanschepen. De foto’s zijn alle voorzien van korte, duidelijke bijschriften. Verder grijpt Arie Hiddingh van de firma Galjoen uit Den Helder de vakbeurs aan om een geheel nieuwe offshore-overall te presenteren, Deze onder eigen label geproduceerde overall voldoet aan de nieuwste normeringen op het gebied van vlamvertraging en laswerk en is daarbij ook antistatisch. Het eveneens in Den Helder gevestigde bedrijf Crane Inspection Services presenteert tijdens de beurs haar nieuwe businessunit 2Go Access, die activiteiten ontplooit op het gebied van de rope-accessmethode. Een speciale klimtechniek om op offshoreplatformen veilig op moeilijk toegankelijke locaties inspectie-, reparatie-, onderhouds- en modificatiewerk te kunnen uitvoeren. Veiligheidstrainingsinstituut DHTC vraagt op haar beurt aandacht voor een onlangs gehouden test met een door Biardo Survival Suits geproduceerd reddingsvest met een ingebouwd Personal Locator Beacon (PLB). Tot nu toe wordt de PLB altijd aan de riem van het vest bevestigd, met de kans dat het baken tijdens het snel moeten verlaten van een in zee gedichte helikopter ergens achter blijft steken.
Concurrentie De keuze aan welke vakbeurzen dit jaar wel of niet zal worden deelgenomen wordt voor zowel exposanten als bezoekers steeds moeilijker. Naast On- en & Offshore in Gorinchem worden in Nederland nog twee soortgelijke evenementen gehouden. Navingo organiseert in samenwerking met Ontwikkelingsmaatschappij Noord-Holland Noord en met steun van branchevereniging IRO op 7 oktober voor het derde achtereenvolgende jaar in Den Helder
Supersnel FPSO-transport Met de superzeeslepers Fairmount Expedition en Fairmount Alpine heeft Fairmount Marine in recordtijd een zeer grote FPSO van de Dalian-werf in China naar Rio de Janeiro in Brazilië gesleept. De reis via Kaap de Goede Hoop nam slechts 63 dagen in beslag.
• De presentatie van DHTC tijdens On- & Offshore 2009. (Foto DHTC)
#" # ! ! "" " !
t$POUSPMFLBNFSBDUJWJUFJUFO t5PF[JDIUIPVEFOPQWFJMJHIFJE t8FSL[BBNIFEFOPQCBTJTWBOEBHEJFOTU tsemi-continu of full-continu roosters. 8JK[JKOPQ[Pek naar kandidaten met
Binnen de business line Oil, Gas & Chemicals Services houdt de afdeling Plant & Terminal Operations zich bezig met het begeleiden van los- en laadoperaties van olieproducten en chemicaliën bij raffinaderijen en opslagplaatsen in de haven van Rotterdam en omstreken. Vanwege toenemende activiteiten zijn wij op zoek naar:
(#"%!"#$&+ $ %* * ($"%#&' (*&() Het betreft de volgende werkzaamheden: t0QMJKOFOWBOMFJEJOHTZTUFNFO t-BEFOFOMPTTFOWBOUBOLTDIFQFO t"BOFOBGLPQQFMFO t(FCSVJLFOUFTUFOWBOPWFSWVMCFWFJMJHJOH t%BNQSFUPVSTZTUFFNHFCSVJLFO t.POTUFSOBNFTBBOCPPSEFOPQUBOLT t"ENJOJTUSBUJFWFIBOEFMJOHFO
ervaring als o.a. steigeroperator, oil movement operator, shift leader of terminal operator in de petrochemische industrie. Ook kandidaten met ervaring in de binnentankvaart of bunkervaart met interesse in een walbaan kunnen solliciteren. t7"130"#NFUFSWBSJOHJOSFMFWBOU twerkgebied t7"130$NFUNJOJNBBMKBBSFSWBSJOH t5FDIOJTDIFBDIUFSHSPOENFUNJOJNBBM t.54PGCJOOFOWBBSUPQMFJEJOH t#JKWPPSLFVSCBTJTWFJMJHIFJETEJQMPNB7$" t#JKWPPSLFVSLFOOJTWBOIFU"%/3 t(PFEFCFIFFSTJOHWBOEF/FEFSMBOETF FO&OHFMTFUBBM t*OCF[JUWBOSJKCFXJKT#FOFJHFOWFSWPFS t;FMGTUBOEJHIFJE HFWPFMWPPS tverantwoordelijkheid en veiligheid, talsmede een gemotiveerde instelling.
Ook als je momenteel een Vapro-opleiding volgt, nodigen wij je van harte uit te solliciteren! SGS Plant and Terminal Operations is een Vapro geaccrediteerd leerbedrijf. Voor meer informatie kun je contact PQOFNFONFU/BODZ%VCCFMJOH BGEFMJOH 1MBOU5FSNJOBM0QFSBUJPOT Sollicitaties ontvangen wij graag via XXXTHTOMDBSFFST Malledijk 18 P.O. BOX 200 /-"&4QJKLFOJTTF t +31 (0)181 69 33 33 e
[email protected]
Op 2 december 2009 vertrokken de zeeslepers, met aan de tros de 334 meter lange en 51 meter brede FPSO Cidade de Santos MV20, uit China. De megatanker had een diepgang van negen meter. De eerste tussenstop was bij Singapore, waar werd gebunkerd en een deel van de bemanning van de slepers werd gewisseld. Hierna ging het langs de noordkust van Sumatra richting Indische Oceaan. Bewust was voor deze route gekozen
de eendaagse vakbeurs Offshore Energy. Vorig jaar telde deze beurs 117 exposanten en 2263 bezoekers. Veel exposanten namen bewust aan Offshore Energy 2009 deel omdat nagenoeg alle operators in de Nederlandse sector van de Noordzee hun logistieke activiteiten in Den Helder hebben geconcentreerd en dat deze regio ruim 130 offshoregerelateerde bedrijven telt. Navingo verwacht voor Offshore Energy 2010 meer dan 200 exposanten en meer dan 3000 bezoekers. Met nog grotere aantallen schermt een nieuwkomer in dit segment, die onder de naam Schiedam Offshore Event 2010 (SOE 1010) op 4, 5 en 6 oktober wordt gehouden. De organisatoren mikken op een beurs met vooral deelnemers uit sterk opkomende olie/gaslanden als India, Brazilië en Rusland. Zij verwachten dat deze landen met eigen paviljoens zullen deelnemen. Gesproken wordt over 300 exposanten en 10.000 bezoekers. Daarnaast kan ook nog worden gekozen voor deelname aan internationale vakbeurzen als Offshore Technology Conference (OTC) 3 t/m 6 mei in Houston, Neftegaz van 21 t/m 25 juni in Moskou, Offshore Northern Seas van 24 t/m 27 augustus in Stavanger, Rio Oil & Gas van 13 t/m 16 september in Rio de Janeiro, KIOGE van 5 t/m 8 oktober in Almaty en ADIPEC van 1 t/m 4 november in Abu Dhabi. Vooral bedrijven die zich hebben toegelegd op de export van producten en diensten zullen uit deze beurzen een keuze maken. On- & Offshore 2010 wordt van dinsdag 30 maart tot en met donderdag 1 april gehouden in de Evenementenhal Gorinchem. De beurs is dagelijks open van 13 tot 210 uur. De Evenementenhal bevindt zich vlak naast de A15 aan de Franklinweg 2, 4207 HZ Gorinchem. Parkeren is gratis.
om op grote afstand van de piratenregio’s te blijven. Bij Durban werd opnieuw gebunkerd, waarna het non-stop richting Rio de Janeiro ging. Daar arriveerde het transport 3 februari 2010. De afstand van 12.100 mijl was met een gemiddelde snelheid van 8 knopen afgelegd. Lange tijd werd zelfs wat harder gevaren om de stilligperiodes voor het bunkeren te compenseren. Opdrachtgever voor het sleeptransport was MODEC, het ingenieursbureau dat de FPSO had ontworpen en in China had laten bouwen. Fairmount Marine heeft verder nog twee opdrachten voor het verslepen van FPSO’s kunnen boeken. Het betreft de Skarv/Indun FPSO die van Zuid-Korea naar Noorwegen en de Pazflov FPSO die van Zuid-Korea naar Angola moet worden overgebracht. In december 2007 hadden de Fairmount Glacier en de Fairmount Alpine ook al de FPSO Hummingbird van de Keppel Verolme-werf bij Rotterdam naar het Chestnut-veld in de Britse sector van de Noordzee versleept. (PAS)
Op platformtrailers van Mammoet is bij Cofely Oil & Gas in IJmuiden een 270 ton wegende boortorenfundatie (cantilever) de constructiehal uitgereden en naar de IJmondhaven getransporteerd.
Shell met Swift Drilling in zee
De staalconstructie is een belangrijk onderdeel voor een innovatief booreiland waarmee Swift Drilling vijf jaar voor Shell/NAM-boorwerk gaat verrichten in het zuidelijke deel van de Noordzee. Shell/NAM had hiervoor al eerder een contract gesloten met Swift Drilling, een samenwerkingsverband van Cofely Oil & Gas uit IJmuiden en Jack-Up Barge uit Sliedrecht. Doel was een relatief klein, modern zelfheffend booreiland te ontwikkelen, waarmee het rendabel moest zijn om op de Noordzee kleine gasvelden op te sporen en in productie te brengen. Dit zou naadloos aansluiten bij het kleine-veldenbeleid
van de overheid, die eerst zoveel mogelijk kleine of marginale velden wil leeg produceren om zo het grote Groninger gasveld te sparen. Swift Drilling heeft de constructie van de boorinstallatie bij diverse bedrijven uitbesteed. De fundatie (cantilever) is in IJmuiden gebouwd. Na de roll-out in IJmuiden is deze ruim 38 meter lange, 14 meter brede en 12 meter hoge constructie in de IJmondhaven met behulp van een mobiele kraan en de bok Amsterdam op een ponton getakeld. Hierna is de ponton met een duwboot richting Kehl in Duitsland vertrokken, waar de firma Herrenknecht de boortoren (derrick) op de cantilever zal plaatsen. De cantilever wordt
daar ook uitgerust met een hydraulisch systeem, waardoor het geheel zestien meter naar voren (buitenboord) en 3,50 meter naar zowel links als rechts kan worden verschoven, zodat vanaf één locatie meerdere putten kunnen worden geboord. Later dit jaar zal de boorunit worden geïnstalleerd op de hefponton JB-116, die nu nog naar een ontwerp van GustoMSC uit Schiedam en in opdracht van Jack-Up Barge in aanbouw is op een werf op het Indonesische eiland Batam. De ponton van het type MSC SEA 2750 is al te water gelaten en komt in het derde kwartaal van dit jaar op een zwaartransportschip naar Nederland. Hier zal de complete boorinstallatie aan boord worden geïnstalleerd. Het dan ontstane zelfheffende booreiland krijgt de naam Swift 10. Shell/NAM verwacht eind dit jaar met de Swift 10 aan de slag te kunnen. Voorlopig is met Swift Drilling een huurcontract gesloten voor vijf jaar, met vijf opties tot verlenging met een jaar. (PAS)
12
Weekblad Schuttevaer
advertentie
Zaterdag 27 maart 2010
1 miljoen pageviews!
Online facts: • 1.000.000 pageviews in januari behaald! • 55.000 unieke bezoekers per maand! • 5.000 nieuwsbriefabonnees! • Gemiddeld 75% terugkerende bezoekers per maand • Gemiddeld 25% nieuwe bezoekers per maand
Koersen op direct & persoonlijk contact met uw doelgroep? De combinatie van het vakblad, de website, het online krantenarchief, de digitale nieuwsbrief en diverse events & seminars biedt u de mogelijkheid om optimaal uw producten & diensten kenbaar te maken bij uw doelgroep! Neem contact op met het salesteam via 0570-504344 of stuur een mail naar
[email protected]
6FKXWWHYDHUB6LWHBPLOMRHQLQGG
on- & offshore
Zaterdag 27 maart 2010
Weekblad Schuttevaer
13
Definitieve doorbraak Sevan FPSO’s Door Paul Schaap
Nu ook voor de ontwikkeling van het eerste olieveld in de Barentszzee een cilindervormige FPSO van Sevan Marine zal worden gebruikt, lijkt de naam van dit type olieproductie-, op- en overslagplatform definitief gevestigd. Vooral omdat dit keer is gekozen voor een aanzienlijk gro tere versie dan de drie die al eerder offshore Brazilië en op de Noord zee zijn ingezet. Opeens blijkt er van de kant van oliemaatschappijen veel belangstelling voor dit type FPSO te bestaan. Daarnaast gaat binnenkort ook een eerste, op dit concept gebaseerde boorunit offshore Brazilië aan de slag. De eerste Sevan 1000 type FPSO wordt gebouwd op de werf van Hyundai Heavy Industries in Zuid-Korea. Dit gebeurt in opdracht van ENI Norge en partner Statoil, die hiermee vanaf eind 2013 olie willen gaan produceren uit het Goliat-veld in het Noorse deel van de Barentszzee. Het veld ligt in 400 meter diep water en de winbare reserves worden geschat op 250 miljoen vaten olie. De beide partners investeren 850 miljoen euro in de bouw van de FPSO, die een gewicht krijgt van 52.000 ton, een hoogte van 75 meter, waarvan 44 meter romp, en een diameter van 112 meter. De FPSO wordt ijsversterkt en zal na de oplevering op 85 kilometer ten westen van Hammerfest in de Barentszzee worden afgemeerd. De maximale productiecapaciteit bedraagt 100.000 vaten olie en 4 miljoen kuub gas per dag. De opslagcapaciteit wordt een miljoen vaten olie. De olie wordt met shuttletankers afgevoerd naar raffinaderijen in West-Europa. Het meegeproduceerde gas gaat via een pijpleiding naar de LNG-fabriek, die als onderdeel van het Snøhvit-project op een eiland vlakbij Hammerfest is gebouwd. Snøhvit is het eerste gasveld dat in de Barentszzee in productie is gebracht. Bijzonder is dat de FPSO straks haar benodigde energie niet zelf mag opwekken, maar deze via een kabel van een centrale op het vasteland moet betrekken. Tegenwoordig is het in Noorwegen regel dat nieuwe productieplatformen energie van het vasteland krijgen om de CO2-uitstoot te beperken. Direct na de gunning heeft Hyundai het Amerikaanse ingenieursbureau Chicago Bridge and Iron opdracht gegeven de bovenbouw van de FPSO te ontwerpen. Voor deze bouworder waren ook Aker Solutions uit Noorwegen en Samsung Heavy Industries uit Zuid-Korea in de race.
Eerste serie
•
De derde Sevan 300 is Sevan Voyageur gedoopt. (Foto PAS Publicaties)
Sevan Marine kwam vijf jaar geleden voor het eerst met het zogeheten Sevan Stabilised Platform (SSP) in het nieuws. Een cilindervormige FPSO van het type Sevan 300, met een diameter van zestig meter en een romphoogte van dertig meter. Met dit
• Artist’s impression van de Goliat FPSO. (Foto Sevan Marine) type kunnen per dag zo’n 30.000 vaten olie worden geproduceerd, terwijl de opslagcapaciteit 300.000 vaten olie bedraagt. De Braziliaanse oliemaatschappij Petrobras was de eerste die met dit type FPSO van Sevan Marine in zee durfde te gaan. De romp van dit platform werd gebouwd op de Chinese Yantai Raffles-werf en vervolgens per zwaartransportschip naar Keppel Verolme bij Rotterdam gebracht. Daar werd de romp in 2006 afgebouwd en uitgerust met de complete productie-installatie, het meersysteem en de olieoverslaginstallatie. In januari 2007 kon de in Sevan Piranema gedoopte FPSO naar het Piranemaveld offshore Brazilië worden gesleept om daar in 1100 meter diep water te worden geïnstalleerd. De olieproductie begon in oktober 2007 en eind vorig jaar waren zes miljoen vaten olie met deze FPSO geproduceerd.
Ondertussen was op dezelfde Chinese werf ook al een tweede Sevan 300-romp op stapel gezet. Deze FPSO werd eveneens naar Keppel Verolme overgebracht en daar afgebouwd. Dit werk was in oktober 2007 gereed en de in Sevan Hummingbird gedoopte FPSO ging hierna op de Noordzee in het Britse Chestnut-veld voor operator Venture Production (thans Centrica) aan de slag. In dit veld kon de oliekraan in september 2008 worden opengedraaid. Terwijl de Sevan Hummingbird bij Keppel Verolme werd afgebouwd, werd bij Yantai Raffles ook de romp voor de derde FPSO van het Sevan 300-type gebouwd. De romp ging hierna eveneens op transport naar de Keppel Verolme om in 2008 als Sevan Voyageur in het Britse Shelley-veld voor Oilexco (thans Premier Oil) aan het werk te gaan. De olieproductie begon in augustus 2009. Bedoeling was dat ook in het Britse Pilot-veld een Sevan 300-type FPSO zou worden ingezet, maar toen de olieprijzen drastisch daalden, werd dit project afgeblazen. In 2008 besloot Sevan Marine wel om nog twee rompen van het Sevan 300-type te laten bouwen. Deze keer op de Hantong-werf in China. Momenteel onderhandelt Sevan Marine met diverse partijen over het verhuren van deze FPSO’s. De drie operationele FPSO’s zijn voor meerjarige periodes verhuurd aan Petrobras, Centrica en Premier Oil.
Boorunits Gebaseerd op het cilindervormige type van de Sevan 300-serie werd
in 2007 op de Chinese Cosco Nantong-werf de eerste boorunit op stapel gezet. De afbouw hiervan had eveneens in China, op de Cosco Oidong-werf, plaats. Dit project nam 2,5 jaar in beslag en op 28 juni 2009 werd deze boorunit Sevan Driller gedoopt. En weer was het de Braziliaanse oliemaatschappij Petrobras die met deze eersteling in zee durfde te gaan. Eind november 2009 vertrok de Sevan Driller, die over eigen voortstuwing beschikt, naar Brazilië. Volgens Sevan Marine kan met deze boorunit in waterdieptes tot 3000 meter worden geboord. Petrobras wil de Sevan Driller in het Campos Basin inzetten in 1800 meter diep water. Voorlopig heeft de oliemaatschappij deze unit voor een periode van zes jaar gehuurd, met opties het huurcontract te verlengen. Petrobras wil ook nog met een zusje van de Sevan Driller aan de slag en heeft hiervoor een overeenkomst gesloten met Sevan Marine. Een derde boorunit van dit type zal voor de Indiase oliemaatschappij ONGC worden gebouwd.
Stijgende vraag Opmerkelijk is dat na de keuze van ENI Norge en Statoil voor een Sevan FPSO voor de ontwikkeling van het Goliat-veld, ineens een hele reeks oliemaatschappijen bij Sevan Marine in Arendal aanklopten voor haalbaarheidsstudies naar de inzet van cilindervormige FPSO’s voor hun projecten. Als eerste meldde zich in augustus 2009 Chevron, die een dergelijk type FPSO wil inzetten voor de ontwikkeling van het Rosebank-olieveld ten westen van de Shetland Eilanden. Hierna volgde Statoil met twee opdrachten voor haalbaarheidsstudies. Het betrof hier de inzet van FPSO’s in de Britse velden Mariner en Bressay. De volgende oliemaatschappij die een beroep deed op de expertise van Sevan Marine was BP Norge. Niet bekend is gemaakt welk veld BP met behulp van een cilindervormige FPSO wil ontwikkelen. Dit werd wel gedaan door Det Norske Oljeselskap (DNO) die een dergelijke FPSO wil inzetten voor het produceren van olie uit het Noorse Froy-veld. De voorlopig laatste oliemaatschappij die voor een haalbaarheidsstudie een beroep deed op Sevan Marine was in februari van dit jaar Lundin Norway die het Luno-veld in de Noordzee met een Sevan type FPSO wil ontwikkelen. Gezien de serieuze belangstelling die al deze maatschappijen tonen, mag worden verwacht dat het merendeel hiervan ook met een Sevan 300, een Sevan 1000 of een hiervan afgeleid type cilindervormige FPSO aan de slag zal gaan. Sevan Marine is hierdoor toegetreden tot de gevestigde orde van grote ontwerpers en verhuurders van drijvende olieproductie-, op- en overslaginstallaties.
• De Sevan Piranema was de eerste cilindervormige FPSO van Sevan Marine. (Foto PAS Publicaties)
Nieuw hefplatform voor Jack-Up Barge SLIEDRECHT
Opnieuw heeft Jack-Up Barge een hefplatform in het Verre Oosten besteld. Deze keer gaat het om de JB-117, een hefplatform naar Nederlands ontwerp en een slag groter dan de serie platformen die het bedrijf uit Sliedrecht de afgelopen jaren heeft laten bouwen of nog op stapel heeft staan.
De bouworder voor de JB-117 is de zesde op rij voor een modern hefplatform naar een ontwerp van het ingenieursbureau GustoMSC uit Schiedam. Voor dit bouwprogramma zijn tot nu toe vier platformen door de Labroy Marine-werf op het eiland Batam bij Singapore opgeleverd. De eerste twee, de JB-109 en JB-110, in 2008 en de JB-114 en JB-115 een jaar later. Reden voor de bouw van dit kwartet was de groeiende vraag vanuit de windenergiesector naar hefplatformen voor het installeren van windturbines offshore. Al snel na de oplevering van de JB-109 en JB-110 meldden zich voor deze platformen kopers. De JB-110 werd door Jack-Up Barge verkocht aan Seafox Contractors, die het hefplatform herdoopte in Seafox 7 en er in de offshore-industrie mee aan het werk ging. De JB-109 ging over naar de in de aanleg van windturbineparken offshore gespecialiseerde Deense aannemer A2Sea, die het platform herdoopte in Sea Worker. De overige twee hefplatformen bleven in handen van het bedrijf uit Sliedrecht en werden in de windenergiesector ingezet. De eerste vier zijn van het type MSC SEA-2000. De romp is 55,50 meter
• De JB-115 naast het dok en de JB-114 in dok bij de Keppel Verolme-werf, kort na aankomst in Nederland. (Foto Keppel Verolme)
lang en 32,20 meter breed en de vier poten hebben elk een lengte van 73,20 meter. Met deze platformen, die zijn uitgerust met een 280-tons kraan, kan installatiewerk worden verricht in vijftig meter diep water en ze bieden accommodatie aan 160 personen.
Nieuwbouw In aanbouw bij de werf op Batam is momenteel nog het hefplatform JB-116, die dit jaar wordt opgeleverd. De JB-116 is van het type MSC SEA-2750 en zodoende een slag groter dan de vier eerder opgeleverde hefplatformen. De romp is 67,50 meter en veertig meter breed en de vier poten hebben elk een lengte van tachtig meter. De eigenlijke opdrachtgever voor de bouw van de JB-116 is het onlangs opgerichte bedrijf Self Elevating Platforms. Samen met GDF Suez Energy Services heeft dit bedrijf het samenwerkingsverband Swift Drilling NV opgericht. Onder de vlag van dit bedrijf wordt de JB-116 aangepast en ingezet als een ‘lichtgewicht’ boorplatform, dat qua inzet veel goedkoper is dan de grote zelfheffende boorplatformen die nu op de Noordzee actief zijn. De JB-116, waarvan Jack-Up Barge operator wordt, wordt voorzien van een geautomatiseerde boortoren met een GustoMSC XY skiddingsysteem. Na de oplevering gaat de JB-116 voor een periode van vijf jaar voor NAM/Shell op de Noordzee aan de slag. De nu bestelde JB-117 is van het type MSC SEA-3250 en wordt uitgerust met een 1000-tons kraan. De romp wordt 75 meter lang en 40 meter breed en de vier poten elk 85 meter lang. Het platform zal in mei 2011 worden opgeleverd en aan boord komt accommodatie voor 68 personen. Met dit type hefplatform kan in 68 meter diep water worden gewerkt. Indien nodig kunnen de vier poten elk met acht meter worden verlengd tot een maximum van negentig meter. Jack-Up Barge verwacht ook voor de JB-117 werk in de windenergiesector of de olie- en gasindustrie te kunnen vinden. (PAS)
14
wacht te kooi
Weekblad Schuttevaer
LONDEN
De verlenging van de P&I-verzekering per 20 februari 2010 zijn weer achter de rug. In tegenstelling tot vorige jaren vroegen de Clubs betrekkelijk lage verhogingen en daarom leek het een saaie verlenging te worden. Maar dat bleek niet zo te zijn.
Opwinding ontstond over de hoge release calls die een aantal Clubs in rekening brachten. Release calls zijn de premies die moeten worden betaald over de nog niet afgesloten verzekeringsjaren als een lid de Club wil verlaten. Er is wel een mogelijkheid om die betaling uit te stellen tot die jaren daadwerkelijk worden afgesloten, maar dan moet er een bankgarantie worden gegeven. Bij de huidige omstandigheden in de scheepvaart staan banken niet te trappelen om garanties te stellen voor flinke bedragen die voor een aantal jaren gesteld moeten worden. En als de banken die garanties al willen geven zullen ze forse kosten in rekening brengen. De verschillen tussen de diverse Clubs, allen toch lid van het kartel International Group, waren schokkend. De Shipowners Club vroeg 0%, de Japan Club 5%, terwijl Clubs als de North of England, Gard en de UK Club 20 tot 25% vragen. Zulke verschillen zijn niet uit te leggen. Als de Clubs in
Door Jacques Kraaijeveld
Boskalis gaat 16 oudere schepen uit de vaart ne men, waarvan de eer ste 8 in het komende kwartaal. ‘We hebben een diepgaande studie gedaan naar de econo mische en technische toestand van onze vloot. In 2009 konden we nog geen schip missen, maar het volume loopt nu terug. Bovendien krijgen we drie nieuwe schepen’, zei topman Peter Berdowski vorige week bij de presentatie van de jaarcijfers 2009.
Zaterdag 27 maart 2010
Verlenging P&I-verzekering achter de rug
Opwinding over hoge ‘release calls’ hun persverklaringen stellen dat de verliezen in de nog niet afgesloten jaren mee lijken te vallen, dan lijkt het vragen van zo’n hoge vertrekboete daarmee erg in tegenspraak. Slim is het volgens waarnemers ook niet. De toch al beperkte concurrentie tussen de Clubs wordt hiermee praktisch nihil en zal in Brussel wel wat wenkbrauwen doen fronsen. Verder roept het de vraag op of de Clubs die zulke extreme eisen stellen hun zaakjes wel op orde hebben. De North of England viel ook negatief op bij de doorberekening van de herverzekeringskosten. De Clubs berekenen deze kosten apart door aan de leden. Voor het jaar 20102011 bedroeg de verhoging van de herverzekeringspremie voor de droge bulkers en de containerschepen een kleine 5%. Voor de tankers daalden de herverzekeringspremies met ruim 6%, maar de North of England weigerde deze meevaller door te geven aan de leden. Sommige waarnemers menen dat de North of England minder profiteerde van het herstel op de effectenbeurzen dan andere
leden van het kartel en daarom deze merkwaardige manier koos om de financiën op te krikken. Een handige manier van klantenbinding lijkt het niet. Er gebeurden wel meer opvallende dingen. De American Club wilde, na de grote verhogingen van de afgelopen jaren, voor het nieuwe verzekeringsjaar eens positief opvallen en vroeg 0% verhoging. Maar de Club verhoogde de aanvullende premie voor de nog niet afgesloten jaren van 20 naar 25%.
Fusies Duidelijk is wel dat de Clubs hun financiële zaken beter op orde hebben, vooral doordat het aantal grote claims het afgelopen jaar sterk afnam. De tijd zal leren of er weer een negatieve omslag komt als de wereldhandel weer op het oude niveau komt. Er lijkt nog weinig gebeurd te zijn om het probleem van onvoldoende opgeleide en overbelaste bemanningsleden aan te pakken. Natuurlijk werd er weer gepraat over fusies van Clubs. Op een recente P&I-conferentie
van de Piraeus Marine Club deden Clubmanagers nog maar weer eens uit de doeken dat zij grote voordelen zien als er een beperkt aantal grote Clubs overblijven. Het feit dat de retentie van de Clubs van zeven miljoen dollar naar acht miljoen dollar gaat, zou ook een reden zijn dat vooral de kleinere Clubs belang hebben bij een fusie. Een financieel analist merkte op dat de dertien Clubs totaal $ 180 miljoen uitgeven aan het managen van de Clubs. Maar de Griekse reders zijn resoluut tegen. Zij zijn bang dat Brussel ingrijpt als de concurrentie vermindert. Bovendien hebben de grotere rederijen schepen bij meerdere Clubs ondergebracht en stellen de mogelijkheid om bij dertien Clubs te kunnen verzekeren erg op prijs.
Eigen gewin Op genoemde conferentie kwam een Griekse reder met een idee dat nogal op eigen gewin was gericht, wat je Griekse reders wel kunt toevertrouwen. Naar zijn mening zou een reder die één of meerdere schepen om welke
reden ook uit een Club haalt, recht heeft op een proportioneel deel van de reserves van die Club. Voor het gemak ging hij voorbij aan het feit dat zijn schepen door grote schades wellicht helemaal niet aan de reserves hebben bijgedragen, maar juist een negatieve invloed op de reserves hadden. Als je zijn idee doordenkt, dan zou hij bij het aanbrengen van zijn schip bij een andere Club een proportioneel deel van de reserves bij die Club moeten storten. Maar dat zal hij liever niet doen. Het is fijn om gratis bij een Club te komen die flinke reserves heeft. Met meer dan 90% van de wereldvloot in de boeken lijkt de positie van de International Group onaantastbaar. Niettemin bleek in januari dat er ook buiten de Group mogelijkheden zijn. IRISL, de Iraanse staatsrederij, werd door de Amerikaanse sancties uit de Group Clubs gezet. De South of England Club nam de P&I-verzekering van de 114 schepen, ongeveer 4,5 miljoen dwt, over. Enkele weken later boog de herverzekeraar van South of England voor de Amerikaanse druk en moest de dekking opzeggen. Maar het blijkt dus te kunnen, hoewel de meeste alternatieven beperkt zijn tot droge-ladingschepen van een betrekkelijk klein tonnage en gecharterde schepen.
Recordomzet in 2009 en goed gevulde orderportefeuille
Boskalis haalt 16 schepen uit de vloot De nieuwe schepen krijgen bij elkaar meer inhoud dan de 16 die er uit gaan: zeven hoppers, vijf cutterzuigers en vier andere vaartuigen. ‘Een aantal wordt opgelegd, andere gaan voor de sloop. Verkopen doen we ze niet, want dan kom je ze later tegen bij de concurrent.’ De wereldwijde recessie raakt intussen ook de baggerindustrie. ‘Ook al zijn de gevolgen daarvan voor ons bedrijf tot op heden nog beperkt zichtbaar, we bereiden ons voor op lagere werkvolumes en lagere marges. Door onze vloot te rationaliseren, dat wil zeggen oudere schepen uit de vaart te nemen, verbeteren wij onze kostenstructuur en versterken we onze positie in de markt.’ Na jaren van uitbundige groei zijn de vooruitzichten voor de baggerin-
ritieme infrastructuur, zijn de korte termijn vooruitzichten sinds begin 2009 aanzienlijk minder, zeker door een gedaalde olieprijs, een lagere vraag naar grondstoffen en een stagnerende wereldhandel. Het effect daarvan op de vraag naar onze producten en diensten is duidelijk zichtbaar. Klanten evalueren hun plannen kritisch, het gunnen van projecten duurt langer en de marges staan in delen van de markt onder druk. Maar er bestaan aanzienlijke verschillen tussen de posities van onze klanten, zowel vanuit geografisch perspectief alsook per marktsegment.’
TERNEUZEN
Er vaart weer een zeeschip met Terneuzen als thuishaven, de kustvaarder Meridiaan van scheepvaartbedrijf Schot.
Trijn Boomsma, partner van reder Cees Schot, doopte de coaster vrijdagmiddag 12 maart in de
door Fleur van der Laan feuilleton
onder de sterren 11 e claxon van Lawrence klonk om stipt zeven uur door de nog slapende straat. Katrien stapte voorin, Boris en ik achterin de auto. Sharon en de kok waren al te voet naar de werf vertrokken. Katrien bond haar warrige blonde haar in een staart. ‘Ben jij ook maar voor drie weken gecharterd om op dat jacht te werken’, vroeg ze. ‘Voor mij is dat lang genoeg. Het is allemaal erg truttig en je mag niet eens roken aan boord.’ ‘Mij is niets gezegd over een termijn’, antwoordde ik. ‘Het voornaamste is dat Boris de poedel van de sjeik gezelschap houdt. Ik heb geen idee hoe lang dat moet duren. Ik weet alleen dat Boris op konijnen jaagt en meestal het verschil niet ziet tussen een poedel en een konijn.’ ‘Eet hij ze dan op?’ Katrien draaide zich verschrikt om. ‘Dat ligt er aan. Meestal bijt hij ze alleen dood.’ ‘Ik denk dat de sjeik jou vermoordt als zijn poedel iets overkomt’, bitste Katrien, en het waren de laatste woorden die ze die reis tegen me sprak. Het deerde me niet. Ik vond het geen punt dat ze liever in het gevlij kwam bij de kapitein dan bij mij. De auto hield halt voor de hoge, metalen schuifdeur van het droogdok. Binnen lag een glimmende witte boot, aan beide zijden beschilderd met een rode tulp. Boven twee goudkleurige schroeven knipperden paarse neonletters ‘Mijn Kleine Bloem’.
D
De verwachting dat de prijs voor ijzererts flink zal stijgen veroorzaakte een run op de capesizers om reizen te boeken voor de nieuwe prijs van kracht wordt. Dat bracht hogere huren en vrachten, maar nog lang niet op het niveau van $ 100.000 per dag zoals in de hoogtijdagen. De Ocean Confidence (174.332 dwt, 2005) werd gecharterd oplevering China, via West-Australië, teruglevering China voor $ 46.000 per dag, de Pierre LD (171.876 dwt, 2005) oplevering Immingham, via Brazilië, teruglevering Gijon voor $ 39.000 per dag. Er zijn volop capesizers beschikbaar dus een verdere stijging van de huren valt nauwelijks te verwachten. Voor de panamaxen bleven de huren en vrachten op een redelijk niveau, vooral voor reizen uit de US Gulf. De Ostende Max (73.207 dwt, 1998) werd gecharterd voor een reis van de US Gulf naar Singapore/Japan voor $ 42.500 per dag plus een ballastbonus van $ 900.000, de Epson Trader (82.531 dwt, 2009) oplevering Rotterdam voor een reis via Ventspils en Egypte, teruglevering West-Europa voor $ 42.000 per dag. In het Verre Oosten was het wat minder voor de panamaxen. De Intrans Tina (70.252 dwt, 1996) werd gecharterd oplevering Kaohsiung, via India, teruglevering China voor $ 29.000 per dag. Wellicht
vrachtenmarkt dat binnenkort meer kolenladingen op de markt komen waardoor de huren ook daar herstellen. Er werden veel periodecharters afgesloten voor de grote handysizers, de supramaxen. De Bulk Saturn (52.408 dwt, 2003) werd voor 3 maanden gecharterd voor $ 25.500 per dag, de Ocean Prefect (53.035 dwt, 2003) voor 12 maanden voor $ 23.500 per dag en de Carmencita (58.500 dwt, 2009) voor 24 maanden voor $ 20.000 per dag. De kleinere handysizers kunnen, als ze in de buurt van de US Gulf zijn, leuke reizen boeken. De Clipper Faith (28.106 dwt, 1998) werd gecharterd oplevering Oostkust van Mexico, via de US Gulf, teruglevering Italië voor $ 31.000 per dag. In de containermarkt keert het optimisme terug. Door het langzaam varen en groter ladingaanbod is er hoop dat de huidige overcapaciteit over een dik jaar voorbij zal zijn. Hoop doet leven, maar op dit moment zijn de charterhuren nog erg laag. De Stadt Hameln (1118 teu, 2007) werd voor 3 maanden gecharterd voor $ 4000 per dag, de Oberon (907 teu, 1996) voor 6 maanden voor $ 4100 per dag. In de tankermarkt zijn de meeste enkelwandige vlcc’s of opgelegd of worden gebruikt voor opslag. Dat wil niet zeggen dat de capaciteit van de vlcc-vloot dit jaar krimpt. Al werd een flink aantal nieuwbouw orders geannuleerd, toch groeit de vloot dit jaar nog flink omdat zeker 65 nieuwe vlcc’s in de vaart komen. De vrachten voor vlcc’s zijn zeker niet slecht. Voor reizen vanuit het Golfgebied naar Azië liggen ze rond worldscale 81. Na een goede periode staan de vrachtprijzen voor de suezmaxen onder druk. Voor reizen van West-Afrika naar de Verenigde Staten dreigen de vrachten onder worldscale 100 of $ 25.000 per dag te komen.
Vooruitzichten
Baggerconcern gaat minder investeren dustrie aanmerkelijk verslechterd. Ook al boekte de grootste baggeraar ter wereld een recordomzet van 2,2 miljard euro en zit de orderportefeuille met 2,9 miljard euro op het hoogste niveau in honderd jaar, de winst daalde met ruim 20 miljoen euro van 249 naar 227 miljoen euro. Desalniettemin was de bezetting van de schepen uitzonderlijk hoog in 2009: 48 weken voor de hoppers en 36 weken voor de cutterzuigers op jaarbasis. Berdowski: ‘Afgelopen jaar was een uitstekend jaar, ondanks de moeilij-
Verwachte prijsstijging ijzererts veroorzaakt run op capesizers
• CEO Peter Berdowski: ‘Door oudere schepen uit de vaart te nemen verbeteren we onze kostenstructuur en
handel, wereldbevolking, energieconsumptie en de gevolgen van klimaatveranderingen. ‘Na een periode van onstuimige groei werd deze trend eind 2008 onderbroken. Hoewel de structurele groeifactoren voor de lange termijn onverminderd positief zijn voor baggeren en ma-
Berdowski: ‘Vanwege het projectmatige karakter van ons werk en de onzekere marktomstandigheden geven we voor 2010 nu nog geen kwantitatieve prognose af. Wel gaan we er vanuit dat het resultaat over 2010 naar verwachting lager zal zijn dan dat van vorig jaar. Ik laat daarbij de effecten van een eventueel samengaan met Smit buiten beschouwing.’
Europa meer konden verdienen. Tientallen genodigden woonden de doop bij. ‘Eindelijk’ was het woord dat het vaakst viel. Schot heeft door de vertraagde bouw twee jaar gemist. ‘Een gouden jaar 2008 en een heel slecht 2009. Dat maakt nul. De markt wordt gelukkig al levendiger.’ De Meridiaan is een
ijsversterkte 8000-tonner (128,50 x 15,90). Schot vaart met Filippijnse matrozen en - vanwege de kwaliteit - met Nederlandse officieren. Hij had eerder twee zeeschepen, de Buizerd (1986-1996) en Regulus (1996-2006). Wijnne Barends in Delfzijl treedt op als bevrachter van de Meridiaan. (WB)
marktpositie. (Foto Boskalis)
kere marktomstandigheden. Dat is te danken aan een goed en breed gevuld orderboek, een adequate uitvoering van de projecten en de scherpe discipline in ons aannemingsbeleid. Bovendien zijn we in 2009 succesvol geweest in het binnenhalen van projecten in het topsegment van de
Zevenaarhaven in de thuishaven. Het schip passeerde daar op haar eerste reis met een lading kolen voor Gent. Schot heeft ruim 4,5 jaar op de plechtigheid moeten wachten. In juni 2005 tekende hij bij de Bulgaarse werf Rousse het contract voor de bouw van de Meridiaan.
De volgende Nederlandse schepen zijn de afgelopen periode van naam en/of eigenaar verwisseld De Rhoneborg (1993, IMO 9031064), gebouwd bij Verolme Heusden, tot 2002 varend voor Vroon in Breskens, in dat jaar herdoopt in MSC Java, in 2003 uit charter en herdoopt in Rhoneborg, is begin maart 2010 verkocht en herdoopt in MSC Ada (roepnaam A8V14) en onder de vlag van Liberia gebracht. De Nord (1991, IMO 9033878) van A&A Shipping in Willemstad op de Antillen, gebouwd bij Scheepswerf & Reparatiebedrijf Harlingen, tot en met 2001 varend onder Nederlandse vlag als Willy 2, daarna tot en met 2004 als Nordfjord, is in maart 2010 onder vlag van Letland gebracht met thuishaven Liepaja (roepnaam YLVB) De UAL Coburg (2005, IMO 9317808) van Feederlines is 15 maart 2010 herdoopt als OSC Vegadiep. De Nena K (2009, IMO 9479668) varend in beheer bij CTE Management BV in Barendrecht, gebouwd bij Desan Tersanesi in Turkije, is 10 maart 2010 als Nena onder Nederlandse vlag gebracht (roepnaam PBZS).
Nieuwbouw Op 17 maart is bij Koninklijke Niestern San-
markt in onder meer Australië en Zuid-Amerika.’
Dalende trend De mondiale markt voor baggeren en maritieme infrastructuur drijft volgens Berdowski nog steeds op factoren als groei van de wereld-
Meridiaan vaart van Terneuzen Het schip zou in november 2007 klaar zijn. De werf kwam echter in problemen, onder meer door vertrek van vaklui die in West-
Coast to Coast Bob van Raad volgt in Coast to Coast de scheepsbouw en de handel in Nederlandse schepen. Om een beeld te geven van de vloot en de eigenaren, biedt de rubriek een overzicht van de belangrijkste vlootmutaties.
der de Edenborg (IMO 9463451) te water gelaten voor Wagenborg Shipping. Op 13 maart is de Flevoborg (roepnaam PBMH, IMO 9419292) van Wagenborg Shipping vertrokken voor haar eerste reis. Het schip (154,60 x 17,20 meter, 475 teu, 4500 kW Wärtsilä 9L32C) werd opgeleverd door scheepswerf Ferus Smit in Leer. De Hoop in Foxhol heeft 12 maart de Noordhoek Pathfinder (roepnaam PBYN, IMO 9545663) verhaald naar Delfzijl voor haar proefvaarten. Peters Shipyards in Kampen heeft 6 maart de CFL Penhar (IMO 9534365) te water gelaten. Ze is de negende en laatste van een serie 6500-tonners die de werf voor Canada Feeder Lines in Groningen heeft gebouwd. De proefvaart en overdracht zijn te verwachten in week 16. De bij Damen Shipyards in het Chinese Yichang gebouwde Anet (135,54 x 18,90 meter, 686 teu, 6000 kW MaK 6M43) is 11
De vloot van Boskalis is dit jaar nog steeds goed bezet. Boskalis verzekert dat de financiële positie van het concern ook na de fusie met Smit, solide zal blijven. Na jaren van grote investeringen zal het niveau daarvan de komende paar jaar wel afnemen. De komende twee jaar wordt rekening gehouden met investeringen van circa 150 tot 200 miljoen euro per jaar, waarbij die van Smit niet meetellen.
maart overgedragen aan Anet Shipping in Delfzijl (Egbert Bos, Winterswijk). Ze is de derde in een serie van vier bij Damen te bouwen 12.000-tonners en is uitgerust met twee 80-tons dekkranen.
Nieuws van voormalige nederlandse schepen De Schippersgracht (1978, IMO 7715989), gebouwd voor CV Scheepvaartonderneming Schippersgracht in Amsterdam en in beheer gegeven aan Spliethoff’s Bevrachtingskantoor; in 1990 verkocht naar Italië en herdoopt als Marina SF; in 1996 verkocht en herdoopt als Tina S; in 2002 verkocht en herdoopt in Ina; in 2007 herdoopt als Tina F; in 2009 onder de vlag van Moldavië gebracht en herdoopt als Elf, is in maart 2010 verkocht en herdoopt als Ghada D en onder de vlag van Georgië gebracht (roepnaam 4LKC2). De Capadocia (1985, IMO 8511938) van Capadocia Shipping & Training op de Antillen werd gebouwd bij Barkmeijer Stroobos; in 1985 verkocht als Osiris aan J.J. de Vrij & Co. CV in Puttershoek; in 1995 verkocht aan Jenema Shipping in Franeker; in 2002 wordt Osiris Shipping CV in Den Helder eigenaar; in 2005 gaat ze als Alex-D naar Kaler Shipping & Trading NV op de Antillen; in 2006 wordt ze verkocht en herdoopt als Capadocia; in 2009 komt ze onder de vlag van Moldavia en in februari 2010 is het schip herdoopt als Ada.
De Stinnes Monsun (1985, IMO 8502470), de voormalige Nederlandse Pijlgracht van Spliethoff, werd in 2004 overgedragen als Jaco Carrier en onder Noorse vlag gebracht. In 2006 kreeg ze de naam Thor Shanghai en begin 2009 Stinnes Monsum, maar sinds december 2009 heeft ze haar oude naam Jaco Carrier terug. De Audrey Johanna (1975, IMO 7413842), gebouwd bij Peters in Kampen voor H. Buitenkamp in Groningen; vanaf 1981 varend als Barok van J. & D. Damhof uit Delfzijl; in 1995 herdoopt als Baron, in 1996 als Voyager van Rederij Kwekkeboom in Veere; in 1999 onder vlag van de Nederlandse Antillen gebracht; in 2003 als Voyager opgelegd in Vlaardingen; in 2005 openbaar verkocht te Rotterdam als Lilly met thuishaven Wonsan (Noord-Korea); is in november 2009 verkocht en herdoopt als Julia (roepnaam CPB846) en onder Boliviaanse vlag gebracht. De Olive (1954, IMO 5262562), gebouwd bij Gebr. Coops in Hoogezand voor P.J. Lubbers & J. Wiegman uit Rotterdam; in 1972 varend als Oliver T. van G. Timmer & W. Timmer uit Harlingen; in 1975 verkocht en herdoopt als Oliver, in 1977 herdoopt als Tex; in 1977 herdoopt als Yllos, in 1984 in Griekse handen en herdoopt als Yoro, in 1999 door Lloyd’s Register gemeld als opgelegd en sinds december 2009 is haar bestaan volgens Lloyd’s Register twijfelachtig.
URK Minder aanvoer, stabiele prijzen De aanvoer was met 12.165 kisten ruim 2000 kisten kleiner dan vorige week. Er was vooral minder tong. Slechts een enkeling bracht het tot 2000 kilo. Het kleinere aanbod leidde niet tot hogere prijzen. Die daalden zelfs licht in de loop van vrijdag en dat werd maandag niet beter. Het tarbotaanbod bleef bijna gelijk. De laatste weken zijn er incidenteel tarbotvangsten van 500 tot 700 kilo en dat geeft een wat ruimer aanbod. Maandag gingen de soorten 1 t/m 4 stevig omlaag, de twee kleinste tarbotmaten bleven het redelijk goed doen. De dalende tendens werd al vrijdagmiddag ingezet, zo begon de middagveiling van de tarbot 1 nog met 21,75 om te eindigen met 18,45. Het grietaanbod bleef aan de ruime kant. In de prijsvorming kwam weinig verandering, met name de griet 2 werd matig betaald. Bij de tongschar lagen alleen grote partijen wat beter in de markt. De hoogste dagprijs voor de kleine tongschar (3) werd beide dagen 3,47. Er waren 600 kisten schol minder dan vorige week. De grote scholsoorten konden vrijdag nog het peil handhaven van vorige week, maandag werden de schol 1 en 2 goedkoper. De kleine schol deed het maandag wat beter. Beide dagen was het marktbeeld stabiel, soms werden van vijf opeenvolgende kotters dezelfde prijzen genoteerd. Ook de scharprijzen veranderden nauwelijks. Wel moesten maandag enkele partijen uit de markt worden genomen omdat de handel geen 0,49 per kilo wenste te betalen (te klein?). De grotere hoeveelheden bot waren kennelijk interessant genoeg om en soms meer voor te betalen dan voor de gewoonlijk wat duurdere schar. Er was weinig kabeljauw en er werd weinig voor betaald. Een deel van de grote kabeljauw 1 haalde zelfs de 2 euro per kilo niet. De aanvoer van wijting werd groter. De kleinhandel betaalt bij het inzetten van de grotere partijen wat meer, de grote afnemers wwachten geduldig af en gaan dan voor 0,37 of 0,49 met de rest aan de haal. De aanvoer van wulken kwam voornamelijk van twee kotters die met de ongewoon grote hoeveelheid van ruim 1000 kilo aan de markt waren. Beide dagen brachten ze 0,52 op, waarvoor de wulken
vlot naar de handel gingen. Er waren 51 kotters, waarvan 1 op woensdag (spiering), 4 op donderdag (Oostzee), 31 op vrijdag met 6002 kisten (31.233 kilo tong, 3193 kisten schol) en 21 op maandag met 5711 kisten (27.211 kilo tong, 3310 kisten scho). De weekomzet was met bijna 1,4 miljoen euro. De aanvoer bestond uit: 58.454 kilo tong, 11.728 kilo tarbot, 7918 kilo griet, 2720 kilo tongschar, 135 kilo kreeft, 6548 kisten schol, 1527 kisten schar, 501 kisten bot, 275 kisten kabeljauw (Noordzee), 682 kisten kabeljauw (Oostzee), 371 kisten wijting, 89 kisten poon, 13 kisten rog, 685 kilo krabben, 2639 kilo wulken, 930 kilo snoekbaars (Oostzeegebied), 2861 kilo spiering. Gemiddelde prijzen: vrijdag maandag tong: groot 10,00 9,75 grootmiddel 11,65 11,52 kleinmiddel 12,00 11,94 klein I 11,47 11,17 klein II 9,27 9,06 tarbot: super 28,90 26,78 1 20,26 17,02 2 14,92 13,71 3 13,75 12,26 4 14,04 12,69 5 9,48 9,28 6 6,13 6,14 griet: super 8,37 8,06 1 7,67 7,34 2 5,17 4,86 3 3,63 3,56 tongschar: 1 6,02 5,72 2 5,05 5,15 3 3,00 3,46 schol: 1 1,76 1,59 2 1,47 1,37 3 1,34 1,35 4 1,27 1,32 kabeljauw (Noordzee): 1 2,18 2,36 2 2,88 2,78 3 2,58 2,55 4 2,44 2,22 5 1,48 1,74 6 1,14 1,22 kabeljauw (Oostzee): 1 1,71 1,51 2 2,21 1,85 3 2,01 1,86 4 1,86 1,99 5 1,67 1,59 6 1,25 1,24
aan- en verkoopbemiddeling zee- en kustvaart tonnage
[email protected] - www.vanderkamp.com - tel 0181-321754 - fax 0181-322910
kielzog
Zaterdag 27 maart 2010
Main; sluis Knetzgau (kmr. 359.8); sluis Limbach (kmr. 367.2); sluis Ottendorf (kmr. 345.3); sluis Schweinfurt (kmr. 332); sluis Viereth (kmr. 380.7); stremming. Stremming sluis Limbach van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur, stremming sluis Schweinfurt van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur, stremming sluis Viereth van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur, stremming sluis Knetzgau van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur en stremming sluis Ottendorf van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur. Main-Donaukanal; sluis Bachhausen (kmr. 115.5); sluis Bamberg (kmr. 7.4); sluis Eckersmühlen (kmr. 94.9); sluis Eibach (kmr. 72.8); sluis Erlangen (kmr 41.1); sluis Forchheim (kmr. 25.9); sluis Hausen (kmr. 32.9); sluis Hilpoltstein (kmr. 99); sluis Kriegenbrunn (kmr. 48.7); sluis Leerstetten (kmr. 84.3); sluis Nurnberg (kmr 69.1); sluis Strüllendorf (kmr. 13.3); stremming. Van 9 april 6 uur tot 27 april 12 uur stremming sluizen Bamberg, Strüllendorf, Forchheim, Hausen, Erlangen Kriegenbrunn Nurnberg, Eibach Leerstetten Eckersmühlen en Hilpoltstein Bachhausen. Main-Donaukanal; brug Zenn (kmr. 53.7); sluis Berching (kmr. 122.5); sluis Dietfurt (kmr. 135.3); sluis Kelheim (kmr. 166.1); sluis Riedenburg (kmr. 150.8); stremming. Van 12 april 6 uur tot 24 april 12 uur stremming sluizen Berching, Dietfurt, Riedenburg, Kelheim, kleine sluis Riedenburg en brug Zenn. Malzer Kanal; sluis Liebenwalde (kmr. 45.3); stremming. Stremming sluis Liebenwalde tot 31 maart 23:59 uur. Mittellandkanal; beperkingen. Tnb. oponthoud tussen kmr. 308.9 en 312.9, afmeerverbod ligplaats Vahldorf en bijzondere voorzichtigheid tussen kmr. 308.5 en 305.7. Mittellandkanal; sluis Hindenburg Anderten (kmr. 174.2); gedeeltelijke stremming. Stremming westkolk Hindenburg Anderten van 6 april 8 uur tot 6 juni 6 uur. Mittelweser; Bremer Wesersluis (kmr. 362.2); beperkte service. Tot 30 april 7 uur staat de kleine kolk van sluis Bremen-Hemelingen niet ter beschikking voor de kleine scheepvaart. De grote kolk is wel beschikbaar. Mosel; stremming. Ivm. vuurwerk stremming tussen kmr. 81 en 103 op 5 april van 19 tot 22:30 uur. Muritz-Elde-Wasserstrasse; beperkingen. Tot 31 mei 20 uur tussen kmr. 4.9 en 5.6 bijzondere voorzichtigheid en doorvaartbreedte max. 500 cm. Neckar; sluis Lauffen (kmr. 125.2); gedeeltelijke stremming. Stremming linkerkolk Lauffen tot 1 mei 18 uur. Neckar; sluis Cannstatt (kmr. 182.7); gedeeltelijke stremming. Stremming linkerkolk Cannstatt van 12 april 6 uur tot 30 april 18 uur. Neckar; sluis Unterturkheim (kmr. 186.5); ontmoeten verboden. Ontmoeten verboden benedenstrooms sluis Unterturkheim tussen kmr. 185.2 en 185.6 van 6 april 6 uur tot 25 juni 22 uur. Neckar; sluis Cannstatt (kmr. 182.7); gedeeltelijke stremming. Stremming rechterkolk Cannstatt tot 9 april 18 uur. Neckar; mededeling. De WSA Stuttgart heeft een bekendmaking uitgegeven over bedieningstijden, te downloaden via www.elwis.de Oise Canalisée; beperkingen. Bijzondere voorzichtigheid tussen kmr 3.3 en 3.4 van 29 maart t/m 14 april van 6 tot 20 uur. Rhein; spoorbrug Köln-Sud (kmr. 685.7); doorvaarthoogte. Doorvaarthoogte verminderd thv. hangstelling spoorbrug Köln-Sud tot 30 april 16 uur. Rhein; doorvaartbreedte. Ivm. veranderingen in de vaarweg doorvaartbreedte verminderd met 20 m rechteroever tussen kmr. 607.9 en 608.3 tnb. Rhein; voorbijlopen verboden. Ivm. veranderingen in de vaarweg (verondieping tussen kmr. 607.9 en 608.3 rechteroever) voorbijlopen verboden tussen kmr. 605.1 en 609.1 tnb. Stichkanal nach Osnabrück; sluis Haste (kmr. 12.7); sluis Hollage (kmr. 7.2); stremming. Stremming tussen sluis Hollage en sluis Haste t/m 30 juli maandag t/m vrijdag tussen 8 en 18 uur. Scheepvaart is alleen op afspraak met sluis Hollage toegestaan. De sluizen Hollage en Haste zijn bemand van 5 tot 13 en van 16 tot 23 uur. Storkower Gewasser; sluis Kummersdorf; sluis Storkow; sluis Wendisch Rietz; gewijzigde bediening. Ivm. het zomerseizoen gewijzigde bediening voor de sluizen Kummersdorf, Storkow en Wendisch Rietz: 1 april t/m 30 juni maandag tot vrijdag van 7 tot 17 uur en zaterdag en zondag van 9 tot 19 uur, 1 juli t/m 31 augustus van 9 tot 19 uur en 1 september t/m 31 oktober maandag tot vrijdag van 7 tot 17 uur en zaterdag en zondag van 9 tot 19 uur. Teltowkanal; stremming. Stremming tussen kmr. 34.1 en 35.6 van 12 april 7 uur tot 16 april 23:59 uur. Unterems; mededeling. Tussen Emden en Leerort worden van eind maart tot half mei en van eind augustus tot half november visnetten uitgezet. Deze bevinden zich in grote aantallen buiten de vaargeul. Hierdoor is het gevaarlijk buiten de vaargeul te varen. Ook bevinden zich af en toe netten binnen de vaargeul. Via vkc Ems (VHF 15) kunnen de vissers worden verzocht deze netten te verwijderen. Unterweser; brug Stephani (kmr. 1.2); doorvaarthoogte. Doorvaarthoogte verminderd met 200 cm thv. inspectiewagen brug Stephani op 13 april van 7 tot 18 uur. Wesel-Dattelnkanal; sluis Friedrichsfeld (kmr. 1.7); gedeeltelijke stremming. Stremming kleine kolk Friedrichsfeld van 6 april 6 uur tot 16 april 14 uur. FRANKRIJK Canal d’Aire; brug Biette (kmr. 82.1); brug Blanc Ballot (kmr. 57.9); brug Cuinchy (kmr. 64.2); bericht ingetrokken. Beperking brug Blanc Ballot, brug Cuinchy en brug Biette tot 2 april 20:30 uur is opgeheven Canal de la Marne au Rhin, branche Est; sluis 50 Souffelweyersheim (kmr. 307); sluis 51 Schiltigheim (kmr. 310.7); voetbrug Hoenheim (kmr. 308.7); beperkte service. Thv. brug Hoenheim tot 2 april 18 uur handbediening sluis 50 Souffelweyersheim en 51 Schiltigheim. Extra meldplicht tel. 03 88 69 31 30/sluis 48 Vendenheim. Canal de la Meuse; keersluis Les 4 Cheminées (kmr. 2.8); sluis 40 Dom le Mesnil (kmr. 94.8); bericht ingetrokken. Stremming tussen sluis 40 Dom le Mesnil en keersluis Les 4 Cheminées is opgeheven. Grand Canal d’Alsace; sluis Strasbourg (kmr. 287.2); minimaal vermogen. Met minimaal vermogen passeren thv. rechteroever Strasbourg van 29 maart 7 uur tot 1 april 17 uur. Grand Canal d’Alsace; sluis Strasbourg (kmr. 287.2); gedeeltelijke stremming. Stremming grote kolk Strasbourg van 6 april 7 uur tot 25 juni 17 uur. Grand Canal d’Alsace; sluis Gerstheim (kmr. 272.2); gedeeltelijke stremming. Stremming grote kolk Gerstheim van 6 april 7 uur tot 21 mei 17 uur. Grand Canal d’Alsace; minimaal vermogen. Met minimaal vermogen passeren in pand Fessenheim rechteroever tussen kmr. 204 en 205 van 6 april 7 uur tot 11 juni 19 uur. Grand Canal d’Alsace; sluis Gerstheim (kmr. 272.2); gedeeltelijke stremming. Stremming grote kolk Gerstheim tnb. Grand Canal d’ Alsace; sluis Ottmarsheim (kmr. 193.7); gedeeltelijke stremming. Stremming grote kolk Ottmarsheim van 6 april 7 uur tot 7 mei 16:30 uur. Grand Canal d’ Alsace; sluis Rhinau (kmr. 256.2); scheepslengte. Tnb. voor grote kolk Rhinau scheepslengte max. 170 m opvaart en scheepslengte max. 135 m afvaart. Stremming grote kolk Rhinau is opgeheven. Marne; sluis 4 Courcelles (kmr. 30.5); stremming. Stremming sluis 4 Courcelles van 29 maart 8 uur tot 3 april 8 uur en van 3 april 18 uur tot 7 april 18 uur. Marne; stremming. Ivm. evenement stremming tussen kmr.179.3 en 179.9 op 11 april van 11 tot 13 en van 14 tot 16 uur. Seine; brug Archeveche (kmr. 169.5); Pont Neuf (kmr. 170.3); gedeeltelijke stremming. Stremming vaartak Monnaie tussen brug Archeveche en Pont Neuf op 2, 7 en 8 april van 0:30 tot 8 uur. Seine; brug la Tombe (kmr. 57.2); diepgang. De max. toegestane diepgang voor de rechterdoorvaart van brug La Tombe is verhoogd van 200 cm naar 280 cm. Seine; sluis 13 Marolles (kmr. 61.2); diepgang. Ivm. verondieping scheepsdiepgang max. 250 cm ligplaats rechteroever bovenstrooms sluis 13 Marolles tussen kmr. 60.8 en 61 tnb.
Vermeldingen in deze rubriek zoals geboorte, felicitaties, overleden, etc. zijn gratis.
congressen, beurzen & evenementen
Cryptogram 1 3
Jarig: 30 maart: - Pieter Ewoud v.d. Vliet, 8 jaar, a/b Marge, Gouda. - Willem Hendrik Dirk Waalboer, 5 jaar, a/b Gerizim, Dordrecht. 2 april: - Michaël Eichhorn, 18 jaar, dbo Liberte (tankbak Maike), Klundert. Overleden: 17 maart: - Cornelis Kwantes, 86 jaar, Rotterdam.
Steunpunt Binnenvaart Voor vragen en problemen op sociaal-maatschappelijk gebied kunt u bellen met Steunpunt Binnenvaart van de AMVV. Telefoon 0620-11 23 19 (Dekatel) of 010-20 60 605.
- SITL-beurs, 23 tot 26 maart, Parijs - Lezing gevorderde schepen WO II, 28 maart, OorlogsVerzetsMuseum Rotterdam - On- & Offshore, 30 maart t/m 1 april, Gorinchem - Havencongres Rotterdam, 15 april, ss De Rotterdam - Construction & Shipping Industry, 27 t/m 29 april, Gorinchem - Navingo Maritime & Offshore Career Event, 28 april, Beurs-WTC Rotterdam - IVR Congres, 20 en 21 mei, Wenen - Nationale Sleepbootdagen, 21 t/m 23 mei, Vianen en Zwartsluis - Congres Koninklijke Schuttevaer, 27 en 28 mei, Ouderkerk a/d IJssel - Offshore Mariculture, 16-18 juni, Dubrovnik
vrachtwagen (8); 7 Vacuüm trekken
2
(10); 10 Stoffige adel (15); 11 Uren
4
5
met een letterteken bezig (4); 12 Om
6
een gladde schaatsbaan te krijgen?
7
(8); 14 Kloppertje (13); 15 Wordt 8
9
10
door Pampers bestreken (10); 17 Dier met een sjaal (3); 18 Kapot exemplaar (4); 19 Vette reus (10); 21 Als je met een zak aardappelen
11
loopt (11).
12 13
VERTICAAL: 1 Een rotkuur tegen
14
ziekte in die omgeving (10); 2 Een zaak van milieudefensie (16); 4 Kle-
15
16
ding voor dieren (6); 5 Bruin streepje
17
(11); 6 De basis van vermoeidheid 18
19
(15); 8 Niet feestelijk maar wel neu-
20
traal (10); 9 Tijdens de meifeesten kunt u met wielrijders samen gaan
21
© Persbelangen 637
(10); 13 Ernst, Steven, Rietje of Iris (9); 16 Slechts een deel van de voet (5); 20 Helemaal een vogel (4).
‘Als iedereen zijn rekenmachine gebruikt kan het de goede kant opgaan’
Eigenaren Melvin wilden iets anders Door Henriette Driesen-Joanknecht
Gerrie van Neijen hoff vaart met zijn (stief)dochter Natascha Huizinga op de 800-ton ner Melvin. Ze besloten in 2008 tot de aankoop van dit schip, omdat ze het beiden niet naar hun zin hadden in hun functie en gingen kijken wat de mogelijkheden zijn. Toen ze net een paar maanden voeren begon de crisis.
De crisis hakt er aan boord van de Melvin aardig in, want veel tijd om een buffer op te bouwen hadden ze niet. ‘In 2008, op 11 juni zijn we begonnen. In heel 2009 voeren we net zoveel op als in die paar maanden in 2008. Nu varen we 31 cent per dag op. Dat moet 45 cent zijn. We moeten hopen dat er niks kapot gaat’, vertelt Van Neijenhoff. De in 2008 gemaakte keuze bevalt hen, afgezien van de economische crisis dan. Vanwege de economische situatie heeft hij geen idee welke kant het in de toekomst opgaat, maar samenwerking is dan belangrijk, verwacht hij. ‘Ik kijk er vrij neutraal tegenaan. Als iedereen zijn rekenmachine gaat gebruiken dan kan het de goede kant opgaan. Ik denk dat samenwerking kan helpen. Waarom bereiken ze iets met een cao, dat komt door samenwerking. Brancheverenigingen bereiken ook dingen omdat ze samenwerken. Ik heb me daarom sinds kort aangemeld bij de EUBO.’
Pech en scheiding Voor de Melvin voer Van Neijenhoff onder meer op een koppelverband. ‘Ik heb een paar keer pech gehad, scheiding, schip verkocht. Je kent het wel. Ik heb op de John-Therese van 85 meter gevaren en op het koppelverband Brigitte. Met het laatste
De Britse kompasbouwer S. G. Brown viert dit jaar dat het bedrijf een eeuw geleden het eerste gyrokompas fabriceerde. Het door Sidney George Brown opgerichte bedrijf sindsdien uit tot een van de leidende producenten op dit gebied. Naast gyrokompassen produceert het voor de marine en handelsvaart werkende S G Brown autopilots, dieptemeters, roersystemen voor onderzeeboten, koptelefoons en luidsprekers. S. G. Brown verhuisde onlangs naar een nieuwe bedrijfslocatie in Watfort en maakt deel uit van Teledyne TSS. (HH / foto S.G. Brown) www.tss-international.com
ZATERDAG 27 MAART Antwerpen, Kerkschip Sint Jozef: 15 uur, H. Mis. Brugge, Schippersschool: 18 uur, H. Mis. Eisden, Schipperscentrum Betanië: 19.30 uur, dienst. ZONDAG 28 MAART Amsterdam, Baptisten Gem. OBG: Aula Calvijn met junior College, Schipluidenlaan 12, (station Lelylaan), 10 uur, dienst, www.obgamsterdam.nl; Geref. Gem. Noord, Melkweg 16, TuindorpOostzaan, 10 en 16.30 uur, leesdienst; Geref. Gem.: evangelisatiepost, Looiersgracht 70, 10.30 en 17 uur, evang. J. Krijgsman. Crèche aanwezig; Noorderkerk: Noordermarkt, 10 uur, ds. C. Blenk en 19 uur, dr. P.J. Visser. Delfzijl, Baptisten Gem. Havenlicht: 9.30 uur, ds. P. Wijchers en 19 uur, themadienst; PKN, Farmsumerkerk: 9.30 uur, dienst; RK kerk, Singel, 11.30 uur, dienst; Chr. Geref. kerk: Huibertplaat 57, 11 uur, drs. H.P. Keuter, Winschoten en 19 uur, ds. M.P. Hofland, Groningen. Groningen, Geref. Oosterkerk: Rozensteinlaan 23 bij Oostersluis, 9.30 en 17 uur, dienst; Stadsparkkerk: Snelliusstraat 19, 9.30 uur, dienst; Pinkster Gem.: Nieuwe Boteringestraat 50, 9.30 uur, dienst; Baptisten Gem.: Korreweg 47, 10 uur, dienst. Meerssen, Gemeenschapshuis De Koel: Past. Geelenplein 6: 10 uur, ds. A. Simons. Nijmegen, KSCC: 11 uur, eucharistieviering. Raamsdonksveer, KSCC: 10.30 uur, woord- en communiedienst. Rotterdam, Koningskerk: 10 uur, J.Th. W. v/d Spek; KSCC: 11 uur, H. Mis; Zeemanshuis: Willemskade 13, 10.30 uur, oec. dienst, voertaal Engels. Terneuzen, Goede Herderkerk: 10 uur, ds. J.H. Smeets en 19 uur, muzikale vesper; Opstandingskerk: 10 uur, ds. J.H. Becker. Utrecht-West (wijk Oog en Al) Chr. Geref. Kerk, H. v. Tussenbroeklaan 1a: 10 en 17 uur, ds. A.Th. van Olst. Antwerpen: LO Heer van Bergenstraat 1-3, 10 uur; N Lange winkelstraat 5, 10 uur, www.protestantse-kerk-antwerpennoord-be.; O Bexstraat 13, 10.30 uur; Z Sanderusstraat 77, 10 uur; Evangelisch Centrum, Boterlaarbaan 19/23, 10 en 17 uur. Brugge, Schipperschool: 9 en 11 uur, H. Mis. Gent-Centrum, Brabantdamkerk en Gent-Noord, Rabothkerk, Begijnhof-
Vakblad voor de Rijn- en binnenvaart, kust- en zeevaart, visserij, offshore, scheepsbouw, recreatie- en chartervaart, waarin opgenomen berichten van het Hoofdbestuur van Koninklijke Schuttevaer.
• Gerrie van Neijenhoff en zijn dochter Natascha Huizinga bemannen samen de Melvin. ‘In heel 2009 voeren we net zoveel op als in de laatste 6 maanden van 2008.’ (Foto Henriette Driesen-Joanknecht) hadden we veel problemen en daar ben ik in 2000 mee moeten stoppen.’ De Melvin vaart in Nederland, België en op de Beneden-Rijn. In dat vaargebied is op bepaalde plaatsen
beschikbare ligplaatsen niet terug te zien.’ Van Neijenhoff vindt de situatie in de binnenvaart zorgwekkend. Hij hoopt dat het meevalt, maar hij kan niet anders dan constateren dat de aanspra-
‘Samenwerking kan helpen’ behoefte aan ligplaatsen. Het aantal ligplaatsen gaat niet gelijk op met het aantal schepen dat in een plaats zijn thuishaven heeft, concludeert Van Neijenhoff. ‘In de regio Lobith en Nijmegen zijn de havens veel te krap en zijn meer ligplaatsen wenselijk en kijk eens naar Zwijndrecht. Hoeveel schepen varen er wel niet van Zwijndrecht. Dat is in het aantal
kelijkheid van ondernemers anders ligt dan die van managers. ‘Ik weet niet hoe de banken gaan reageren. Een manager die wordt ontslagen krijgt geld mee. Een ondernemer die failliet gaat moet betalen. De crisis lijkt bij de banken niet direct een persoonlijk probleem te zijn, dat is het bij ons wel. Soms ben ik bang dat de mensen die gezond hebben
geïnvesteerd de dupe gaan worden, want daar valt geld te halen en dat dus de mensen met 98% hypotheek mogen blijven varen.’
Studeren Natascha studeert schriftelijk aan boord als ze zich niet bezighoudt met haar nautische taken, vertelt Van Neijenhoff. Het is de verwachting dat zijn zoon na zijn opleiding ook aan boord komt. ‘Mijn dochter wilde wat gaan studeren en volgt aan boord het SPW via de LOI. Mijn zoon zit op de BOLopleiding van het STC en komt over 1,5 jaar aan boord. Ik zat al 8 jaar aan de wal als technische dienst en kapitein bij een rondvaartbedrijf, daar werkte mijn dochter trouwens ook. Op een gegeven moment gingen we samen verder kijken wat we konden doen.’ (HDJ)
Scheepsgegevens Scheepsnaam: Melvin. Lengte: 76 meter. Breedte: 7,25 meter. Diepgang: 2,67 meter. Tonnage: 855. Europanummer: 2315713. Motor: Caterpillar, 960 pk. Bouwjaar: 1961. Thuishaven: Zwijndrecht. Eigenaar: VOF Melvin.
oplossing
van stapel
Met schoener en brik over de oceanen
WATFORT
VRIJDAG 26 MAART Nijmegen, KSCC: 9.30 uur, bloemschikken (kerk) en 19.30 uur, proefexamen Vaarbewijs I.
laan 31: 10 uur. Inl. J.D. van Heest, Evergem, tel. 09-3576331. Hasselt, VPKB: Kuringersteenweg 81, 10 uur, dienst (info: mw. ds. L. de Oude, tel. 011-812 381). Luik, Kerkschip: 10.30 uur, H. Mis. Marchienne au Pont, Kerkschip: 10 uur, H. Mis. Luxemburg: 10.45 uur, dienst. Info : ds. A. van den Dries, tel. 00352 26782943. E-mail:
[email protected]. Parijs, Ned. Prot. Gem.: Lutherse kerk, Bld. Vincent Auriol 172 (metro: Place d’Italie); 9.45 uur, dienst. E-mail: eglise.
[email protected]. Duisburg/Ruhrort, Rheinallee 14: 10.30 uur, ds. G. van Zeben. Köln/Bonn: 10.15 uur in de Auferstehungskirche, Köln-Sürth, Auferstehungskircheweg 7. Mannheim, Hafenkirche, Kirchenstrasse 15: 11 uur, ds. L. Krüger. Stuttgart, Evang. Kirche Amstetterstr. Hedelfingen: 10 uur, dienst. Bazel: info website www.nl-kerk.ch MAANDAG 29 MAART Groningen, Witte Zwaan: 14 uur, volksdansen (gymnastiek). Nijmegen, KSCC: 10.30 uur, stafvergadering en 14 uur, repetitie toneelgroep. Rotterdam, KSCC: 14.30 uur, repetitie zangkoor. Terneuzen, Goede Herderkerk: 19.30 uur, vesper. DINSDAG 30 MAART Groningen, Witte Zwaan: 20 uur, sjoelen en kaarten. Nijmegen, KSCC: 10 uur, gymnastiek; 18 uur, repetitie zangkoor; 19.30 uur, cursus vaarbewijs 1. Terneuzen, Goede Herderkerk: 19.30 uur, vesper. WOENSDAG 31 MAART Nijmegen, KSCC: 10.30 uur, repetitie zangkoor en 13.30 uur, bridgen (oneven weken). Raamsdonksveer, KSCC: 14 uur, handwerken en kaarten. Terneuzen, Goede Herderkerk: 19.30 uur, vesper. DONDERDAG 1 APRIL (Witte Donderdag) Delfzijl, Baptisten Gem. Havenlicht: 19.30 uur, bijbelbespreking/bidstond of gemeentekring. Groningen, Witte Zwaan: 19.30 uur, repetitie zangkoor. Nijmegen, KSCC: 11 uur, H. Mis en 19 uur, viering met communicanten en ouders. Raamsdonksveer, KSCC: 13.30 uur, pergamano. Terneuzen, Goede Herderkerk: 19.30 uur, ds. J.H. Becker.
colofon
boeken
Gyrokompas 100 jaar
15
voor de boeg
HORIZONTAAL: 3 Lift met een
HORIZONTAAL: 3 heftruck; 7 ontluchten; 10 textielbaronnen; 11 rune; 12 ijsschaaf; 14 tikmachientje; 15 luiermarkt; 17 das; 18 stuk; 19 oliegigant; 21 knoldragend.
Vervolg van pag. 2
burgerlijke stand
VERTICAAL: 1 peststreek; 2 luchtbescherming; 4 truien; 5 kleuraccent; 6 bodemuitputting; 8 onpartijdig; 9 meefietsen; 13 naamwoord; 16 enkel; 20 gans.
scheepvaartberichten
Weekblad Schuttevaer
‘Ik zie het dek, daarna de berghouten vervolgens de romp als een fenix uit haar eigen drek herrijzen en ik zeg tegen mijn tweelingbroer: dit is hét schip! Een hele poos later ligt de kotter, die ooit afgeladen met vis de haven van Esbjerg binnenvoer, in een baai van Mochima in Venezuela: een plaatje in het wit, met schoenertuig en een mooi bruin houten dekhuis. En we noemen het schip de Fylla.’
Zo ongeveer begint Ron de Vos de inleiding van een boek over schoeners en brikken, scheepstypen die het hart van elke zeiler sneller doen kloppen. Het gaat om de romplijnen, de tuigage, de zeileigenschappen, de manier waarop het schip de golven pakt, kortom, het betreft een haast levend wezen en zo schrijft De Vos er dan ook over. De kiel voor het boek werd gelegd in 1979, toen de auteur een Deense kotter kocht, ‘en het schip uit de boeken van de EEG werd geschrapt’. In die tijd bestond de Europese Unie nog niet, wel de Europese Economische Gemeenschap die het Europese visbedrijf wilde saneren. De Vos zeilde de Fylla zelf naar Nederland, na een paar nachten noodzakelijkerwijs in het naar vis stinkende vooronder te hebben doorgebracht. Maar ondanks alles, het wrakkige schip maakte
Een uitgave van MYbusinessmedia bv. Uitgever: Hein Bronk Verkoop: Eelco Fransen E-mail:
[email protected] Marketing: Stella de Jong E-mail:
[email protected] REDACTIE Mr. H.F. de Boerlaan 28, Postbus 58, 7400 AB Deventer Tel. 0570-50 43 61. Fax: 0570-50 43 99 Internet: www.schuttevaer.nl E-mail:
[email protected] Dirk van der Meulen, hoofdredacteur, tel. 06 53 - 59 64 96
[email protected] Patrick Naaraat, eindredacteur, tel. 06 51 - 18 21 56
[email protected] Marja de Vet, redacteur-verslaggever, tel. 06 20 - 19 17 28
[email protected] Hans Heynen, technisch redacteur, tel.: 06 53 - 31 61 47
[email protected] Erik van Huizen, redacteur-verslaggever tel. 06 39 - 55 02 10
[email protected] Anneke Deisz, opmaakredacteur,
[email protected] Secretariaat Willy Broeze-Vrielink
hem ‘dolgelukkig’. De nieuwe eigenaar maakten van de kotter een gaffeltopzeilschoener en op de tekeningen, in de juiste kleuren op een donkerblauw veld, is het inderdaad een vaartuig om lief te hebben.
ADVERTENTIES Mr. H.F. de Boerlaan 28, postbus 58, 7400 AB Deventer Opgave advertenties Arwin Veldkamp tel. 0570 -50 43 54 , fax 0570 - 50 43 98 E-mail:
[email protected]
Snauw De auteur besteedde een jaar of vijf aan het verzamelen van de gegevens en het schrijven van dit lijvige boek, nadat hij al eerder veel tijd had besteed aan de productie van Nederlandse clippers. Mannen die het kunnen weten, zoals leden van de begeleidingscommissie, maken duidelijk dat ‘de schoener en de brik in de vergetelheid dreigden te raken’, hoewel ze toch maritieme geschiedenis schreven: ze moeten worden ingedeeld in ‘de periode van de grote Nederlandse zeilvaart’. De schippers, en veelal ook de eigenaren van deze schepen, voeren overal waar lading was. De tekst bestaat uit drie delen, over de ontwikkeling van de tweemaster in de zeventiende eeuw, met het Nederlandse speeljacht als bekendste voorloper. Een destijds bekend scheepstype was de snauw, in dit boek uitgebreid behandeld, op grond van gegevens die in de archieven werden aangetroffen. Dankzij de vrije markten en afschaffing van belemmerende nationale (Engeland) voorwaarden groeide de wereldvloot snel, met
Abonnementen en bezorging Voor vragen over abonnementen en bezorging kunt u bellen met 0172-47 60 85 faxen naar 0172-65 33 07 mailen naar
[email protected] of schrijven naar postbus 58 7400 AB Deventer.
INLICHTINGEN ADVERTENTIES tel. 0570 - 50 43 44, fax 0570 - 50 43 98 E-mail:
[email protected] Specials: Renée Kooke, tel. 06 20 - 41 60 79.
name in Europa en de Verenigde Staten. Een aantal reisverhalen vol avontuur maakt duidelijk, dat voor de Nederlanders geen haven te ver was. Het boek krijgt bijna een derde dimensie door de illustraties, oude schilderijen en ‘in zee’ zeilende digitale schepen, in perfecte kleuren. (SGK) Ron de Vos: Nederlandse schoeners en brikken. Uitgeverij Van Wijnen Franeker. Veel illustraties. 320 bladzijden. Prijs 69,50 euro.
Op de advertentiecontracten of overeenkomsten tot plaatsing van losse advertenties zijn van toepassing de Regelen voor het Advertentiewezen van de Stichting ROTA zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 41198699. De Regelen voor het Advertentiewezen zijn beschikbaar op www. stichtingrota.nl.’ Media adviseurs René Enkelaar; Noord-Holland, Flevoland, Zuid-Holland, Utrecht, Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel en Gelderland. Tel. 06 20 - 49 70 56. Renée Kooke, Rotterdam, Zeeland, NoordBrabant, Limburg en België. Tel. 0187-63 05 82 of 06 20 - 41 60 79. Fax 0187-63 05 85
TARIEVEN Los e 1,93 per mm per kolom, contract aan zienlijk lager. Sluitingstijd advertenties: dinsdag 12 uur. INFORMATIE ABONNEMENTEN Voor vragen over abonnementen: tel. 0172-47 60 85, (van 09.00 tot 17.00 uur) fax 0172-65 33 07, Postbus 58 7400 AB Deventer. Adreswijzigingen en informatie ook mogelijk via e-mail:
[email protected] Abonnementstarieven excl. btw: Nederland en België: Jaarabonnement e 152,00. Jaarabonnement 1e jaar met korting e 102,50. Proefabonnement 8 weken voor e 15,00. Overig buitenland: Jaarabonnement e 259,00. Abonnementstarieven incl. btw: Studentenabonnement Nederland en België: e 75,00. 65+abonnement Nederland en België: e 99,00. Administratiekosten abonnementen e 2,50.
Staffelkortingen: 2 - 9 abonnementen 10%, bij 10 en meer abonnementen op aanvraag. Voor staffeltarieven geldt dat abonnementen op één adres worden gefactureerd. Nieuwe abonnees ontvangen na aanmelding een acceptgirokaart. Men wordt verzocht voor betaling van het abonnementsgeld van deze kaart gebruik te maken. Een abonnement kan ieder gewenst moment ingaan. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode, nadien vindt automatisch verlenging plaats. ISSN: 0165-490X Auteursrechten © voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder vorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. MYbusinessmedia bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58 7400 AB Deventer.
TECHNISCHE REALISATIE Dijkman Offset Diemen. Aan Schuttevaer werken mee:
Aero Lin Photo, Arnhems Persagentschap, W. Bareman, J. Boersema, J. Bons, M. Bremmer, Bureau Journalistieke Werken, Aector Dooms, H. Driesen-Joanknecht, M. Evers, J. Gestman Geradts, J. Gleissner, G. Gort, W. van Heck, H. Heeresma jr., W. den Heijer, I. Heuff, A. Jonkman, T. Kars, S. Klos, J. Kok, B. Koning, A. van Krimpen, J. Kraaijeveld, P. de Leeuw, H. Magnee, Mare Press, Meteo Consult, W. Moojen, G. Muiser, Persbureau Noordoost, A. van Oers, H. Olij, A. Oosting, PAS Publicaties, R. Peijs, PENN & Partners, B. Pronk, B. van Raad, L. Russel, B. Scheijgrond, J. Schils, W. van der Veer, W. Verseput, H. Visser-Kieboom, P. van Vliet, J. van der Wal, R. Wieringa, A. van Zanten en H. Zuur.
16 16
advertentie ADVERTENTIES
Weekblad Schuttevaer WEEKBLAD SCHUTTEVAER
TE KOOP
N.C.K. Rapier 406 Dorman motor met goed lierwerk voor loop of sloop Prijs 8500,00 Tel 06-22370352 TE KOOP
I.C.E. hydraulisch trilblok type 216 + aggregaat 135 KW Caterpillar 3208 Tel 06-22370352 Te huur ONDERLOSSERS 500 m3 SPLIJTBAKKEN 600 tot 800 m3 BAGGERMATERIEEL Aannemingsbedrijf Geluk BV Doetinchem tel.: 0314-325533 fax: 0314-361485 www.geluk-bv.com
SLEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ
Te huur
Pontons en koppeldekschuiten 15 t/m 600 ton sleepboten
Blom BV • ISO-9001-2000 Amsterdam tel. 020-6866007 fax 020-6866082
www.dekschuitenenpontons.nl
Rederij Rousant
Zaterdag 27 maart 2010 Zaterdag 2009
SCHEEPSSLOPERIJ
TE HUUR: RONDVAART - DAGBOOT Alle Nederlandse binnenwateren IJsselmeer + Waddenzee K.Bouma: 06-22394827
TREFFERS BV voor alle soorten drijvende sloopobjecten
Hydraulische
Lieren
023-5325211 06-53187317
(4-35 Ton) Schraven Maritiem bv
Contante Betaling
T. 026-3252328 - F. 026-3256971
www.schravenmaritiem.com
E-mail:
[email protected] Hendrik figeeweg 35, 2031 BJ Haarlem www.treffers-haarlem.nl
TE KOOP
AANGEBODEN: HET KLOPPEND HART VAN UW GENERATORSET
- SCHOTTEL ROERPROPELLERS - AGGREGATEN 30 - 450 kVA - VEERPONTEN (Diverse Afmetingen) - WERK-, GENIEBOOTJES 7,5 - 9 m. - KOPPELPONTONS (Div. Afmetingen) - MOTOREN: DEUTZ, CATERPILLAR - HYDRAULISCHE DRAADLIEREN 3 - 50 Ton - ELEKTRISCHE LIEREN 2 - 20 Ton SCHRAVEN B.V. Tel. 026-3252328 - Fax 026-3256263 Looveer 4A, 6851 AJ Huissen e-mail:
[email protected] websites: www.schravenbv.com www.schravenmaritiem.com
425
ZWARTSLUIS
+%*&-,$(",- (.,-+$ #/ ( & !))( "" 21 2.-)- & !))( 000'+ (-#(&
4.4 RANGE
efm is concurrerend en betrouwbaar.
42,7 - 93,6 KW - CCNR II
SCHEEPSDIESELMOTOREN
Uw importeur van diverse topmerken: Kemper en Van Twist Diesel B.V. | Tel. 078 - 632 66 00 | www.kvt.nl |
[email protected]
Tonny van Strien, ‘Carpe Noctem’
voor vakkundige en snelle reparaties van
REINTJES - keerkoppelingen ABC - dieselmotoren
Zaandam Zuiddijk 404 500 meter uit het Noordzeekanaal. Hellingen en dokken. Max. lengte 70 meter. 100% service.
Als schipper denk je altijd
Alle werkzaamheden 075-6 15 63 58
[email protected] www.scheepswerfvooruit.nl
* 24-uurs * meer dan 40 jaar ervaring Newtonweg 9 - Spijkenisse
VOORUIT
www.multiships.nl 06 222 475 25
www.multiships.nl Zeldzaam originele mooie en strakke Luxe motor/Katwijker.
Met FONV A status, geschikt voor elke museumhaven. Unieke 1 cilinder Kromhout gloeikop motor van 45 pk. Bouwjaar 1912, lengte 31,50 breedte 5,87. Vraagprijs € 97.500
Piu Allegro Scheepsmakelaardij Tel 0031(0)653596164 Fax 0031(0)206207880 E-mail:
[email protected]
TE KOOP
Dagpassagiersschip Stortebeker
150 passagiers Lengte 30.50. Breete 6.30. Diepgang 0.95 2x Deutz 173 kw. Bouwjaar 1969 Romp staal. Opbouw geheel aluminium SI zone 2,3 & 4 Vraagprijs € 185000 exclusief BTW
0562 443144 mobiel 06 53760573 Inlichtingen advertenties op: SCHIP in BEELD tel.: 0570 - 504 344 of mail:
[email protected]
www.schuttevaer.nl
Bestelbon
#-**8-*61&3)7
O
777!243%.:/.$%2'2%.:%..,
O
Eerland Shiprepair B.V. IJzerwerkerkade 41, Havennr. 1100 3077 MC Rotterdam Tel.: 010-4834888, Fax: 010-4822325 E-mail:
[email protected]
Ja, ik wil een Weekblad Schuttevaer reddingsvest vóór ` 79,50 (25% korting op de normale prijs) Ja, ik wil een Weekblad Schuttevaer reddingsvest vóór ` 139,50 (25% korting op de normale prijs) Bedrijf/schip:............................................................................................. Naam:.......................................................................................................
Adres: ....................................................................................................... Postcode: ................................. Plaats: .....................................................
Afmeermogelijkheden van 220 x 25 mtr Gecertificeerde lassers voor alle metalen Timmerwerkzaamheden Levering en mogelijkheid voor plaatsing van de bekende BOZAGRO draadlieren Flexibele communicatie en planning Servicewerkzaamheden door heel Europa
Telefoon:..................................Aantal: .....................................................
gen ntvan o s r e l l beste een Snelle s extraatje irt*. al losh
Datum:......................... Handtekening: ..................................................... Stuur of fax deze bon naar Weekblad Schuttevaer, afd . Marketing, Postbus 58, 7400 AB Deventer. Fax: 0570-504 399
o
on p Mulli
Voor meer technische informatie kunt u bellen met de leverancier: Maritech Special, tel. 0174-44 03 51
*zolang de voorraad strekt
www.eerlandshiprepair.nl
Deze actie wordt ondersteund door Koninklijke Schuttevaer. Weekblad Schuttevaer staat voor kwaliteit. Maar… ook veiligheid is voor ons van groot belang. Daarom bieden wij onze lezers;
Ex. R.W.S. vlet Bouwj.: 1964 Afm.: 13 x 3.90 x 0.90 m. Motor: GM 140 pk Vraagprijs: € 99.500,Vaartuig verkeerd in goede conditie.
www.hetankermaritiem.nl
Veiligheid redt levens
"EL n EN HELP MEE VOOR * PER MAAND
www.piuallegro.nl
Het Anker Maritiem tel: 0527-203654 fax: 0527-203652 e-mail:
[email protected]
Weekblad Schuttevaer l e z e r s s e rv i c e
*8*1).*5 $60
Buitenkans! ex-Directievaartuig geheel gezandstraald 2009, bj. 1925, afm. 17.40 x 3.45 x 1.10m. DAF 90 PK, ruime brug, kombuis / salon v.v. nieuw tapijt, toilet, 4 slppl. in 2 hutten, neerklapbaar stuurhuis v.v. nieuwe ramen, groot achterdek. Basic maar functioneel interieur. Ideaal voor langer verblijf en o.a. de Franse Wateren. Prijs € 47.500,-- alle inruil bespreekbaar.
Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.
;;;2&6'1*&9842&8.43(42
De natuur staat steeds meer onder druk. Natuurmonumenten stelt de natuur veilig. Uw steun is hard nodig. Word lid, dat kan al vanaf € 2,– per maand. Kijk voor meer informatie op www.natuurmonumenten.nl
efm onderlinge schepenverzekering u.a. tel. 0522 24 36 00 www.efm.nl
[email protected]
&RANK