UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN

UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN

DE INTERNATIONALE 'MARKTPOSITIONERING' VAN KLEINE NGO'S UIT HET GLOBALE ZUIDEN VIA NIEUWE MEDIAPLATFORMEN. EEN ONLINE TOEPASSING.

Beleidsrapport aantal woorden: 23 240

KURT DEKLERCK

MASTERPROEF MANAMA CONFLICT AND DEVELOPMENT

PROMOTOR: DR. BRUNO DE CORDIER COMMISSARIS: LIC. SALVATORE DI ROSA COMMISSARIS: LIC. BERT SUYKENS

ACADEMIEJAAR 2009 - 2010

Inzagerecht in de masterproef (*)

Ondergetekende, …………………………………………………….

geeft hierbij toelating / geen toelating (**) aan derden, nietbehorend tot de examencommissie, om zijn/haar (**) proefschrift in te zien.

Datum en handtekening …………………………..

…………………………. Deze toelating geeft aan derden tevens het recht om delen uit de scriptie/ masterproef te reproduceren of te citeren, uiteraard mits correcte bronvermelding. ----------------------------------------------------------------------------------(*) Deze ondertekende toelating wordt in zoveel exemplaren opgemaakt als het aantal exemplaren van de scriptie/masterproef die moet worden ingediend. Het blad moet ingebonden worden samen met de scriptie onmiddellijk na de kaft. (**) schrappen wat niet past

________________________________________________________________________________________

ii

VOORWOORD Het maken van dit beleidsrapport betekende voor mij een continue periode van hard werken en veel bijleren. Ik ben vooral blij dat ik de kans heb gekregen om een project uit te voeren die al langer in mijn hoofd zat. Ik wil hier dan ook even te tijd nemen om de mensen te bedanken die me hebben bijgestaan. Vooreerst gaat mijn dank uit naar mijn promotor, Dr. Bruno De Cordier. Hij heeft me de kans gegeven om mijn eigen project uit te voeren in functie van mijn thesis. Daarnaast wil ik hem ook bedanken voor zijn hulp bij het zoeken naar een mooie titel. Ook de begeleiding doorheen mijn thesis was uitstekend. Daarnaast wil ik mijn broer Wim en zijn vriendin Marijke bedanken voor het nalezen van mijn werk. Een hele klus, gezien het groot aantal grammatica- en spellingfouten die ik produceer. Ik wil hen ook bedanken voor de vele suggesties en waardevolle opmerkingen die ze me gegeven hebben. Zonder hen ging het resultaat veel minder zijn. Daarnaast wil ik ook mijn Filippijnse vrienden bedanken. Namelijk Vym van PGX, Jo van ECPAT en Malou van Brethren. Zij hebben me geholpen met de promotie van mijn project. Hun enthousiasme voor het platform, is een belangrijke motivatie geweest om door te blijven zetten met dit project. Als laatste wil ik nog mijn ma en richting genoten bedanken voor de algemene steun de ze me gegeven hebben.

iii

iv

INHOUDSOPGAVE Voorwoord ............................................................................................................................................. iii Lijst van tabellen ..................................................................................................................................... x Lijst van figuren ..................................................................................................................................... xi

1.

Executive Summary ........................................................................................................................ 1

2.

Inleiding........................................................................................................................................... 3

3.

De gestelde objectieven ................................................................................................................... 4

4.

Methodologie................................................................................................................................... 5

5.

4.1.

Onderzoek ............................................................................................................................... 5

4.2.

Aanbevelingen ......................................................................................................................... 5

4.3.

Website ................................................................................................................................... 6

4.4.

Enquête ................................................................................................................................... 7

Resultaten ........................................................................................................................................ 8 5.1.

Populariteit moderne media ................................................................................................... 8

5.2.

Voordelen die internet biedt in campagne voering .............................................................. 11

5.2.1.

Groot bereik .................................................................................................................. 11

5.2.2.

Besparing kosten ........................................................................................................... 11

5.2.3.

Vereenvoudiging. .......................................................................................................... 12

5.2.4.

Reactiesnelheid ............................................................................................................. 13

5.2.5.

Analyse .......................................................................................................................... 15

5.2.6.

Enorme hoeveelheid aan tools...................................................................................... 16

5.3.

Mediagebruik ngo's ............................................................................................................... 16

5.3.1.

Verschaffen van informatie ........................................................................................... 17

5.3.2.

Verzamelen van fondsen ............................................................................................... 18

5.3.3.

Oproepen tot mobilisatie .............................................................................................. 21

5.3.4.

Communicatie ............................................................................................................... 24 v

5.3.5.

Campagne voering ......................................................................................................... 24

5.3.6.

Conclusie ....................................................................................................................... 26

5.4.

5.4.1.

Te grote investering....................................................................................................... 29

5.4.2.

Gebrek aan expertise .................................................................................................... 31

5.4.3.

Succes is meer dan techniek alleen ............................................................................... 32

5.4.4.

Lat ligt hoger .................................................................................................................. 33

5.4.5.

Opvallen in de menigte ................................................................................................. 33

5.4.6.

Loyaliteit ........................................................................................................................ 35

5.5.

6.

7.

Hindernispalen voor succes................................................................................................... 28

Wat willen de gebruikers? ..................................................................................................... 36

5.5.1.

Betrokkenheid ............................................................................................................... 36

5.5.2.

Interactie ....................................................................................................................... 37

5.5.3.

Transparantie. ............................................................................................................... 37

5.5.4.

Impact ............................................................................................................................ 38

Conclusies ..................................................................................................................................... 39 6.1.

Internet is de toekomst ......................................................................................................... 39

6.2.

Heel wat voordelen ............................................................................................................... 39

6.3.

Beperkingen organisaties ...................................................................................................... 41

6.4.

Extra uitdagingen................................................................................................................... 42

6.5.

Strategie ................................................................................................................................ 42

Aanbevelingen ............................................................................................................................... 44 7.1.

Kort overzicht tools met hun functionaliteit ......................................................................... 44

7.1.1.

Website.......................................................................................................................... 44

7.1.2.

E-mail ............................................................................................................................. 45

7.1.3.

Sociale netwerksites ...................................................................................................... 48

7.1.4.

Blog ................................................................................................................................ 50

7.1.5.

Online discussie forum .................................................................................................. 51

7.1.6.

Analyse tools ................................................................................................................. 53 vi

7.1.7. 7.2.

Andere nuttige tools...................................................................................................... 54

Bewegen tot actie.................................................................................................................. 56

7.2.1.

Hou het persoonlijk ....................................................................................................... 57

7.2.2.

Emotionele band ........................................................................................................... 57

7.2.3.

Impact ............................................................................................................................ 58

7.2.4.

Creëer gevoel van urgentie ........................................................................................... 59

7.2.5.

Peer pressure................................................................................................................. 60

7.2.6.

Transparantie ................................................................................................................ 60

7.3.

Klein maar goed..................................................................................................................... 61

7.4.

Integratie ............................................................................................................................... 61

7.5.

Feedback................................................................................................................................ 62

7.6.

Opvallen................................................................................................................................. 62

7.6.1.

Eerste indruk ................................................................................................................. 62

7.6.2.

Verzamelsites ................................................................................................................ 63

7.6.3.

Gemakkelijk opspoorbaar.............................................................................................. 63

7.7.

Investeer in opleiding ............................................................................................................ 64

7.8.

Strategie ................................................................................................................................ 64

8.

Een toepassing: Clear Causes ........................................................................................................ 66 8.1.

Wat? ...................................................................................................................................... 66

8.2.

Wie?....................................................................................................................................... 70

8.3.

Doel?...................................................................................................................................... 71

8.4.

Uniek? .................................................................................................................................... 73

8.5.

Hindernissen? ........................................................................................................................ 74

8.6.

Succes? .................................................................................................................................. 74

8.7.

Toekomst? ............................................................................................................................. 75

8.8.

Conclusie ............................................................................................................................... 76

9. 10.

Bibliografie.................................................................................................................................... 77 Appendix ................................................................................................................................... 81 vii

10.1.

Bijlage 1: Gedetailleerd overzicht antwoorden op de enquête ........................................ 81

10.2.

Bijlage 2: Promotiemail ..................................................................................................... 85

viii

ix

LIJST VAN TABELLEN Tabel 1: Wereldwijd internet gebruik in verhouding tot populatie (bron: Internet World Stats) ............ 9 Tabel 2: Enquête ivm marketing inspanningen van ngo's (Bron: NTEN, CK en ThePort Network).... 25 Tabel 3: Enquête ivm het effect van verschillende media kanalen (Bron: NTEN, CK en ThePort Network)................................................................................................................................................ 26 Tabel 4: Enquête ivm mogelijke verbeteringen in het campagne voeren (Bron: Ethos Advisors & NGO Post) ............................................................................................................................................. 32

x

LIJST VAN FIGUREN Figuur 1: Internet gebruikers per 100 inwoners 1997-2007 (Bron ITU) ................................................. 8 Figuur 2: Tijdsbesteding op het internet (Bron: Nielsen, Pew) ............................................................. 10 Figuur 3: Een typisch webformulier om contact gegevens in te vullen (Bron: eBay)........................... 13 Figuur 4: Donatietrent per maand (Bron: Blackbaud) ........................................................................... 14 Figuur 5: Online effect van een ramp op donaties gedurende de eerst vijf dagen (Bron: Blackbaud) .. 15 Figuur 6: Close-up een inschrijvingsformulier voor een nieuwsbrief (Bron: vredeseilanden) ............. 18 Figuur 7: 2008 Mediaan Donors volgens leeftijd uitgedrukt in percentage (Bron Blackbaud) ............ 20 Figuur 8: Close-up van een "Donate now" knop op een Facebookpagina (Bron: Facebook) ............... 20 Figuur 9: (a) percentage nieuwe donoren die online doneren en (b) percentage van de totale ontvangsten die via internet verworven werden (Bron: Blackbaud) ..................................................... 21 Figuur 10: Gebruik van sociale netwerken door non-profits (Bron: NTEN, CK & ThePort Network) 23 Figuur 11: Voorbeeldwebsite vredeseilanden (Bron: vredeseilanden.org) ........................................... 27 Figuur 12: Aantal werknemers per organisatie (Bron: NTEN, CK, ThePort & Ethos Advisors, NGO Post) ....................................................................................................................................................... 28 Figuur 13: Top 10 talen op het internet (bron: Internet World Stats).................................................... 34 Figuur 14: Loyaliteit van donoren (Bron: Blackbaud) ......................................................................... 35 Figuur 15: Migratie tussen de twee kanalen. Er werd gekeken naar het percentage dat een jaar later zijn donatie herhaalde (Bron: Blackbaud) ............................................................................................. 36 Figuur 16: De Twitter account van Medecin Sans Frontier (bron: twitter) ........................................... 49 Figuur 17: Fragment uit een discussie in een topic met titel: "Non-violent struggle in Ethiopia is unfeasible" (Bron: forum ethiopianreview.com) ................................................................................... 52 Figuur 18: Algemene overzichtpagina van een website in Google Analytics (Bron: Flicker, upgeload door davemc500hats) ............................................................................................................................ 53 Figuur 19: Betaalpagina DonateNow-knop (Bron: PayPal) .................................................................. 56 Figuur 20: Het verhaal van Gloria die een lening wil (Bron: kiva.org) ................................................ 59 Figuur 21: Illustratie van hoe informatie van een dummy project getoond wordt op ClearCauses.org (Bron: clearcause.org) ........................................................................................................................... 67 Figuur 22: Nieuwspagina (Bron: clearcauses.org) ................................................................................ 68 Figuur 23: overzicht van items die gesponsord kunnen worden horende bij school project (Bron: clearcauses.org) ..................................................................................................................................... 69 Figuur 24: Browser- en zoekfunctionaliteit, resultaat van zoekopdracht naar projecten met focus kinderen in de Filippijnen (Bron: clearcauses.org) ............................................................................... 70 Figuur 25: Detail van de editor (Bron: clearcauses.org) ....................................................................... 71 Figuur 26: Detail van het Create content-menu (Bron: clearcauses.org) ............................................. 72 xi

xii

1. EXECUTIVE SUMMARY Internet en de daarop gebaseerde technologieën worden steeds populairder. Dit valt niet te negeren. Wie wil mee zijn met zijn tijd moet mee evolueren. Deze nieuwe mediakanalen kunnen heel wat voordelen bieden aan ngo’s bij hun campagnevoering. Zo kunnen door het gebruik van internet meer mensen bereikt worden. Het kan ook de kosten drukken. Mediakanalen zoals e-mail laten toe om te besparen in druk- en verzendkosten. Er zijn heel wat applicaties te vinden op internet waardoor taken zoals geld doneren veel eenvoudiger geworden zijn. Net omdat het eenvoudiger geworden is en tegelijkertijd een groot bereik heeft, zorgen de op internet gebaseerde technologieën ervoor dat ngo’s sneller kunnen reageren op plotse gebeurtenissen. De hoeveelheid aan tools die op internet te vinden zijn, is enorm. De kans dat er reeds een tool gemaakt is die kan helpen is dan ook groot. Eén van de belangrijkste tools bij campagnevoering van ngo’s zijn de analyse tools. Deze applicaties laten toe gedetailleerde data te verzamelen en te visualiseren, zodat ngo’s op basis daarvan hun campagne kunnen evalueren. De ngo’s zijn niet blind voor deze voordelen en heel wat technologie heeft hun weg gevonden in de dagelijkse werking van de ngo’s. Ze worden gebruikt in de campagnevoering voor het verschaffen van informatie, verzamelen van fondsen, communicatie en het oproepen tot mobilisatie. Niet iedere organisatie slaagt erin deze nieuwe media te integreren in zijn werking. Dit heeft verschillende redenen. De twee belangrijkste zijn een tekort aan geld en een tekort aan personen met voldoende expertise. Vaak ook ligt het werkelijke succes van deze nieuwe tools onder de verwachtingen die organisaties ervan hadden. De reden hierbij ligt enerzijds bij de ngo’s zelf. Er wordt namelijk vaak te weinig tijd geïnvesteerd in een kanaal, waardoor updates en communicatie met de volgelingen verwaarloosd wordt. Anderzijds komt het ook door de typische eigenschappen van het internet. Zo is het ook online moeilijk om als ngo op te vallen in de menigte. De lat tot succes ligt ook vaak hoger en het internetpubliek heeft enkele typische eigenschappen en verwachtingen waarmee rekening moet gehouden worden. Ze zijn minder loyaal aan één bepaalde ngo en ze verwachten meer interactie en transparantie. Ook weten ze graag wat de impact van hun acties precies is. Ondanks de beperkingen van veel organisaties kunnen deze hindernissen toch overwonnen worden. Om dit te doen wordt in dit beleidsrapport geopperd om een goed uitgewerkt plan te maken die rekening houdt met de eigenschappen van het kanaal en zijn gebruikers. Bij het opstellen van een strategie moet rekening gehouden worden met heel wat verschillende zaken. Het begint allemaal met vooraf goed na te denken wat de organisatie precies wil bereiken. Op basis hiervan moet een kanaal gekozen worden dat het best kan helpen om dit doel te behalen. Om de keuze te vergemakkelijken 1

wordt in het rapport een overzicht gegeven van de sterktes en zwaktes van kanalen die nuttig kunnen zijn voor een ngo. De kunst bestaat erin om ieder kanaal, elk met zijn welbepaalde voordelen, te combineren tot een perfect geheel. Een geheel dat een zo breed mogelijk publiek bereikt zonder veel overlap in functionaliteit en inspanning. Rekening houdend met het budget zal een keuze gemaakt moeten worden over welke software betaalbaar is en de beste return of investment biedt. Om organisaties te helpen, worden er bij elk kanaal enkele voorbeelden van software gegeven die voor weinig geld zeer goed presteren en heel gebruiksvriendelijk zijn. Eens de software geïnstalleerd is, gaat de organisatie voor zo veel en zo goed mogelijke relevante inhoud moeten zorgen. De inhoud moet zo gebracht worden dat het de lezers aanzet tot actie. Ook zal er rekening gehouden moeten worden met de verwachtingen van de mensen op dit specifiek kanaal. Een nieuw kanaal moet gelinkt worden aan de bestaande kanalen, en de bestaande kanalen moeten op hun beurt naar het nieuwe kanaal verwijzen. Er zal ook nagedacht moeten worden hoe het kanaal populair kan gemaakt worden, hoe nieuwe mensen bereikt kunnen worden. De organisatie moet ook constant tijd blijven investeren in het kanaal. Updates moeten voorzien worden en communicatie met volgelingen moet onderhouden worden. Op geregelde tijdstippen moet er een analyse volgen. Dit is het moment waarin de verzamelde data vergeleken wordt met de beoogde doelstellingen. Als organisatie is het belangrijk kritisch te zijn. Er moet nagedacht worden wat er beter kan en of er nieuwe investeringen nodig zijn. Er kan eventueel beslist worden dat er extra testen nodig zijn om te kijken wat het beste werkt. Als laatste komt het er dan op neer om de verbeteringen in praktijk om te zetten en eventueel de doelstellingen wat bij te schaven. Indien dit alles op een consistente manier gebeurt en er binnen de organisatie 100% voor gegaan wordt, dan zou dit in principe tot (meer) succes moeten leiden. Succes kan echter niet in één twee drie behaald worden, het is een proces van vallen en opstaan is. Iets wat tijd en inspanning vraagt. Als laatste wordt er ook een concrete oplossing geboden om kleine lokale ngo’s te helpen. In teken van dit rapport werd immers speciaal een nieuw internet platform ontwikkeld, clearcauses.org genaamd. Het platform geeft deze groep ngo’s de kans om hun organisatie en hun projecten gratis en op een zeer gebruiksvriendelijke manier voor te stellen. Naast het verschaffen van informatie over hun werking, kunnen organisaties via een ingebouwde blog, updates en oproepen over de verschillende projecten publiceren. Ngo’s kunnen ook met de hulp van het platform online fondsen verwerven. Het funding-systeem valt te vergelijken met een soort webwinkel. Met dat verschil dat een organisatie items toevoegt aan deze ‘winkel’ die noodzakelijk zijn voor de verschillende projecten. De donors zijn de feitelijke kopers. Ze kunnen beslissen welk item ze precies willen sponsoren. Dit verhoogt de transparantie voor de donors. Het platform fungeert ook als een verzamelsite. Dankzij de ingebouwde zoek- en browserfunctionaliteit kunnen gebruikers gemakkelijk en snel ngo’s vinden die zich bezig houden met zaken die hen nauw aan het hart liggen. Het platform zou ervoor moeten zorgen dat kleine ngo’s met een beperkt budget, evenveel kansen krijgen als hun grotere collega’s. 2

2. INLEIDING Het doel van dit rapport bestaat er uit om de ngo’s die moeilijkheden ondervinden, te helpen om een succesvolle strategie op poten te zetten. Daarom werd een literatuurstudie uitgevoerd waarbij de populariteit van de nieuwe mediavormen geëvalueerd werd. Ook de mogelijkheden en beperkingen van deze media worden besproken. Daarnaast worden ook tips gegeven die aantonen hoe het potentieel van deze media toch optimaal gebruikt kan worden. Bovendien worden er voor ieder kanaal enkele aan te raden applicaties gegeven. Naast een optimaal mediagebruik worden twee andere criteria voor optimale campagnevoering verder toegelicht. Enerzijds worden tips gegeven over hoe de online communicatie op zo’n manier verbeterd kan worden dat meer mensen aangezet worden om actie te ondernemen. Anderzijds moet een organisatie er ook voor zorgen dat ze opvalt in de massa. De kers op de taart is een zelf gemaakt online platform. Dit platform moet kleine ngo’s met beperkte middelen de kans geven om zichzelf en hun projecten online voor te stellen. Daarnaast kunnen ze ook een blog bijhouden en online fondsen verwerven. Dit alles is gratis en zeer gebruiksvriendelijk. Het platform moet ook een verzamelplaats worden voor de verschillende projecten. Naast voordelen voor de ngo’s biedt dit platform ook voordelen aan potentiële donors. Dit gebeurt door het aanbieden van extra transparantie met betrekking tot donaties en een sterke betrokkenheid met de projecten.

3

3. DE GESTELDE OBJECTIEVEN De bedoeling van dit beleidsrapport is om ngo’s te wijzen op de mogelijkheden van moderne mediakanalen voor hun campagne. Het internet en de daarop gebaseerde media vormen immers een steeds populairder communicatiekanaal. Gebrek aan kennis en middelen zijn echter vooral voor kleine ngo’s een struikelblok voor het optimaal gebruik van deze mediakanalen. Het eerste deel van het beleidsrapport tracht aan te tonen dat er toch heel wat mogelijkheden zijn voor ngo’s, ondanks een beperkt budget en capaciteit. Het rapport wil ook aangeven hoe organisaties beter kunnen omgaan met de verschillende media. Zo wordt duidelijk uitgelegd waarvoor een kanaal best gebruikt wordt en hoe men er het maximum kan uit halen. Verschillende applicaties worden toegelicht om de mogelijkheden voor gebruik in praktijk te illustreren. Een tweede luik geeft organisaties tips over hoe best gecommuniceerd kan worden met hun aanhangers en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat hun ngo meer opvalt tussen de rest van de ngo’s op het internet. Deze tips zouden ngo’s moeten helpen om meer mensen tot actie aan te zetten. Deze afzonderlijke tips kunnen enkel tot succes leiden wanneer een organisatie een algemeen strategisch communicatieplan heeft. In het laatste deel wordt dan ook een algemene strategie aangeboden die organisaties zou moeten helpen met het opstellen van een goed plan. Er worden echter niet enkel theoretische mogelijkheden aangereikt, er werd namelijk ook een online platform clearcauses.org, ontwikkeld dat kleine lokale ngo’s de kans moet geven om een succesvolle internetcampagne te voeren. Ondanks hun beperkte middelen krijgen de ngo’s via het platform de kans om zich online voor te stellen, updates te publiceren en online fondsen te verwerven. Dit platform wil niet enkel kleine ngo’s helpen, het wil ook donors helpen. Dankzij het platform kunnen ze namelijk gemakkelijker projecten vinden die hen interesseren. Ook wordt hen een transparant donatiesysteem aangeboden. Als laatste zou het lokaal karakter van de ngo’s en de communicatie tussen organisatie en donor ervoor moeten zorgen dat de donor meer voldoening krijgt van zijn acties.

4

4. METHODOLOGIE De basis die aan het ontstaan van dit werk ligt, was het plan om een webplatform te maken om kleine organisaties te helpen met de online marketing en fondsenverwerving voor hun goed doel. Het plan was op zijn beurt het gevolg van verschillende ideeën die reeds geruime tijd in mijn hoofd spookten en steeds meer en meer vorm kregen. Oorspronkelijk was het platform bedoeld om individuele personen of kleine organisaties uit België te helpen met hun projecten die ze in het Globale Zuiden hadden gestart. In samenspraak met mijn promotor werd het doelpubliek uiteindelijk veranderd naar kleine lokale organisaties in het Globale Zuiden zelf.

4.1. ONDERZOEK Om na te gaan of er weldegelijk nood is aan dit platform, werd een literatuurstudie uitgevoerd. Het doel was om o.a. na te gaan hoe het gesteld is met de integratie van IT bij ngo’s, wat voor voordelen internetgebaseerde media kunnen bieden en of deze voordelen automatisch leiden tot succes. Ook werd er onderzocht wat de mogelijke beperkingen of hindernissen waren die moderne media met zich meebrengen. De data waarop dit onderzoek steunt is afkomstig van verschillende bronnen. Eerst en vooral zijn er de grote ngo service providers. Dankzij de analysetools van hun diensten zijn ze in staat om een uitgebreid aantal gedetailleerde data te verzamelen. Doordat deze bedrijven een zeer grote user base hebben, vaak verspreid over een groot gebied, zijn hun data representatief voor andere ngo’s. Daarnaast werd ook beroep gedaan op enkele grote enquêtes die uitgevoerd werden bij verschillende types ngo’s. Het aantal ondervraagden van deze onderzoeken schommelde tussen de 200 en 1200 organisaties. Er werden zowel Westerse ngo’s als kleinere lokale organisaties ondervraagd. De analyse van deze resultaten gaven een beter inzicht over welke media er precies gebruikt worden en wat het effect ervan is.

4.2. AANBEVELINGEN Voor de aanbevelingen werd gebruik gemaakt van tal van uitgebreide handleidingen van experts op gebied van online marketing voor ngo’s. Daarnaast zijn sommige zaken gebaseerd op algemene tips en

5

tricks over het gebruik van bepaalde mediakanalen. Artikels over de achterliggende psychologie van het geefgedrag hebben geholpen in het verwerven van enkele belangrijke inzichten. Daarnaast heb ik ook gesteund op mijn kennis opgedaan tijdens mijn opleiding als Bachelor in de Informatica en Master in de Computerwetenschappen. In de loop van mijn studie heb ik kennis gemaakt met de meeste moderne mediatechnologieën, hun onderliggende werking en de uiteindelijke implementatie werd ingeoefend tijdens diverse projecten. Vervolgens werd op zoek gegaan naar welke diensten en kanalen van nut kunnen zijn voor ngo’s. Verschillende applicaties werden getest om goede aanbevelingen te kunnen maken voor de ngo’s. Criteria die van belang waren, waren de prijs (liefst gratis), de functionaliteiten die aangeboden werd en de gebruiksvriendelijkheid. Met een deel van de applicaties had ik al ervaring, maar sommige zaken heb ik zelf eerst moeten bestuderen. Dit was bijvoorbeeld het geval bij e-mail sending services en daarbij horend het zenden van html-mails. Ik heb met verschillende programma’s moeten leren werken, vooraleer ik uiteindelijk een goed werkende online applicatie vond die voldeed aan mijn eisen. De DonateNow-buttons heb ik zelf leren kennen en installeren wanneer ik enkele weken terug de vraag kreeg van een ngo over hoe ze donaties konden ontvangen via hun Facebookpagina.

4.3. WEBSITE Het grootste deel van deze scriptie bestond uit het effectief bouwen van het online platform. Ondanks mijn kennis betreffende websites bouwen, is het toch een groot leerproces geweest. Zo heb ik moeten leren werken met Drupal, een open-source content management systeem (cms). Een cms laat ontwikkelaars toe sneller websites te bouwen. Doordat dit platform geen typische websitestructuur heeft, waren er echter heel wat kleine aanpassingen nodig. Wijzigingen die er op het eerste zicht miniem lijken, maar in werkelijkheid heel wat zoek- en testwerk vragen om deze functioneel te krijgen. Aangezien het lay-out ook belangrijk is om een positieve indruk te maken, werd heel wat tijd gespendeerd aan het design. Hiervoor werd onder andere ook een eigen banner gecreëerd. Aangezien heel wat dingen nieuw voor me waren is het een proces van trail and error geweest. Naast het bouwen van het platform, moest er ook inhoud voorzien worden zoals inleidende teksten en ook extra info en een duiding van de voordelen van het platform. Om ngo’s een duidelijk beeld te geven over de werking van het platform werden enkele dummy organisaties en projecten toegevoegd. Ieder project kreeg sponsor items en ook enkele updates.

6

4.4. ENQUÊTE Om meer gericht onderzoek te kunnen voeren werd een eigen enquête opgesteld. De enquête had als eerste doelstelling na te gaan welke technologie er reeds gebruikt wordt, hoe actief het gebruikt wordt en wat de beperkingen zijn om nieuwe media niet meer te gebruiken. In het tweede deel van de enquête werd gepeild naar de interesse voor het ClearCauses.org platform, namelijk wat ze ervan vinden, of ze het konden gebruiken en wat de eventuele beperkingen zijn. De enquête werd online uitgevoerd en is nog steeds te vinden op volgend adres: http://www.esurveyspro.com/Survey.aspx?id=fda0e13c-d25c-4fa2-a022-3bddc84f16b8. Het was de bedoeling om de enquête zo kort mogelijk te maken. Er werden dus geen overbodige vragen gesteld en werd vooral gewerkt met multiple choice vragen. Het resultaat was dat minder dan 10 minuten nodig waren om alles te beantwoorden. Om het platform te promoten en mensen op te roepen om de enquête in te vullen werd een mooie html-mail opgesteld (Bijlage 10.2). Voor de verspreiding van de mail werd aan enkele koepelorganisaties gevraagd of ze de mail konden doorsturen naar hun netwerk, maar dit bleek onmogelijk te zijn. Manueel zoeken naar contactgegevens van kleine lokale ngo’s was praktisch heel moeilijk. Daarom werd mijn mail doorgestuurd naar enkele personen van ngo’s in de Filippijnen waarmee in april 2010 contacten werden gelegd. Helaas hebben slechts enkelen de enquête ingevuld, waardoor de resultaten niet bruikbaar zijn om algemene uitspraken te doen. De resultaten zijn te vinden in bijlage 10.1.

7

5. RESULTATEN 5.1. POPULARITEIT IT MODERNE MEDIA Het internet is dezer dagen niet meer weg te denken uit de wereld. Het belang van het World Wide Web is dan ook moeilijk te overschatten. Het heeft voor een ware revolutie gezorgd op gebied van communicatie. Voor veel mensen heeft het internet internet ondertussen een vaste plaats in hun leven ingenomen. Kinderen in Westen krijgen IT als het ware met de paplepel ingegeven. Het is tegenwoordig zelf mogelijk om met gsm’s op het net te surfen. De populariteit is gedurende jaren enkel maar gestegen, en meer en meer mensen vinden hun weg naar het web. Dit geldt niet enkel in de Westerse wereld, ook in zogenaamde ontwikkelingslanden hebben steeds meer mensen toegang tot het internet (Figuur 1). ). In landen als Afrika en Zuid-Amerika Amerika is de laatste jaren een zeer grote stijging opgemeten (Tabel 1). ). Het verschil met de rijke landen is nog groot, maar ze zijn alvast op de goede weg.

Figuur 1:: Internet gebruikers per 100 inwoners 1997-2007 1997 2007 (Bron ITU)

8

Tabel 1: Wereldwijd internet gebruik in verhouding tot populatie (bron: Internet World Stats)

Wereldgebieden Afrika Azië Europa Midden Oosten Noord-Amerika Latijns Amerika/Caraïben Oceanië / Australië

TOTAAL

# Internet Penetratie Groei Percentage van gebruikers (% van populatie) 2000-2009 gebruikers in regio 86,217,900 8.7 % 1809.9 % 4.8 % 764,435,900 20.1 % 568.8 % 42.4 % 425,773,571 53.0 % 305.1 % 23.6 % 58,309,546 28.8 % 1675.1 % 3.2 % 259,561,000 76.2 % 140.1 % 14.4 % 186,922,050 31.9 % 934.5 % 10.4 % 21,110,490 60.8 % 177.0 % 1.2 % 1,802,330,457 26.6 % 399.3 % 100.0 %

De belangrijke bouwstenen van het internet zijn websites. De inhoud die aangeboden wordt op deze sites varieert enorm. Momenteel zijn er meer dan 120 miljoen actieve websites (Domain Tools, 2010). De meeste moderne bedrijven en organisaties hebben reeds hun eigen webstek. De hoeveelheid aan informatie die te vinden is op als deze webpagina’s is immens. Gelukkig zijn er zoekmachines die de gebruikers helpen zoeken naar hetgeen ze willen. Er zijn ondertussen heel wat toepassingen ontwikkeld die gebruik maken van het internet. Eén van de belangrijkste is ongetwijfeld e-mail. Praktisch iedereen met een internetaansluiting maakt er gebruik van. Het is een gemakkelijkere en goedkopere versie van traditionele post, en wordt zowel voor professionele als persoonlijke doeleinden gebruikt. Naast e-mail is instant messaging (bv MSN) een veel gebruikte toepassing, al is dit vooral voor privé gebruik. Niet enkel de post heeft een grote concurrent aan het internet, ook het traditioneel telefoonnetwerk krijgt concurrentie in de vorm van programma’s als Skype die het mogelijk maken om te bellen over het net.

9

Figuur 2:: Tijdsbesteding op het internet (Bron: Nielsen, Pew)

De laatste jaren zijn het vooral de sociale netwerken die aan een enorme opmars bezig zijn. Het bekendste voorbeeld is Facebook. Een site de momenteel maandelijks bijna 125 miljoen unieke bezoekers heeft (site profile for facebook.com, facebook.c 2010).. Een getal dat maandelijks blijft stijgen. 2/3 van de globale internet populatie bezoekt sociale netwerken (Kagan, 2009, p. 8).. Die grote hoeveelheid aan gebruikers die allemaal met elkaar in verbinding staan, sta bieden een enorm potentieel. Op Figuur 2 is te zien dat heel wat internetgebruikers een groot deel van hun tijd besteden aan zulke sites. De snelheid waarmee de tijd die gespendeerd wordt aan sociale media groeit maar aar liefst drie keer zo snel als het internet (Kagan, 2009, p. 10).. Andere bekende netwerken zijn mySpace, Twitter en Friendster. Vooral Twitter, de site waar mensen korte berichtjes kunnen publiceren, is in een korte tijd ti enorm populair geworden. Het aantal gebruikers is in een jaar tijd maar liefst 1100% gestegen. In de maand januari 2010 waren er 73.5 miljoen unieke gebruikers (Schonfeld, 2010). De komst van het internet heeft dus voor het ontstaan van een aantal populaire nieuwe mediakanalen gezorgd. Met als laatste grote hype de sociale netwerken. We worden tegenwoordig omringd door deze nieuwe toepassingen. Gezien het aantal gebruikers razendsnel razendsnel blijft stijgen, ziet het ernaar uit dat deze nieuwe communicatie vormen alleen nog maar belangrijker zullen worden in de toekomst.

10

5.2. VOORDELEN DIE INTERNET BIEDT IN CAMPAGNE VOERING Zoals in de vorige sectie te zien was, wordt internet en de daarbij horende mediakanalen steeds belangrijker. De populariteit is er niet zomaar gekomen. De vele organisaties en bedrijven hadden weldegelijk goede redenen om op deze kar te springen. Het grote aantal internet gebaseerde technologieën bieden immers heel wat voordelen. Troeven die ook ngo’s goed kunnen gebruiken voor hun werking en campagne voering.

5.2.1.

Groot bereik

Maar liefst 1,8 miljard mensen, of anders gezegd, 26% van de totale wereldbevolking maakt gebruik van het internet (Tabel 1). Wanneer er dus iets online gepubliceerd wordt, kunnen 1,8 miljard mensen dit in theorie lezen. Het internet maakt communicatie op grote afstand sneller. In een paar milliseconden kan data van het ene uiterste van de wereld naar het andere uiterste gezonden worden. Waar traditionele media meestal beperkt is tot een bepaald gebied (behalve misschien satelliet), is dit bij de internet gebaseerde media kanalen niet zo. Als een persoon iets publiceert op het internet, dan kunnen in theorie 1,8 miljard mensen dit bekijken. Offline campagne voering wordt vooral lokaal gevoerd met als gevolg dat er slechts een beperkt aantal mensen bereikt kunnen worden. Door gebruik te maken van internet kan het campagne gebied aanzienlijk uitgebreid worden zonder dat er veel extra moeite of kosten aan gepaard gaan. Meer mensen kunnen bereikt worden, waardoor er dus meer mensen kunnen geïnformeerd worden over bepaalde problemen en meer mensen aangezet kunnen worden om actie te ondernemen. Gelijkgezinden van over de hele wereld kunnen met elkaar in contact gebracht worden via internet.

5.2.2.

Besparing kosten

Het internet kan ervoor zorgen dat er veel geld bespaard wordt. Zeker bij non-profits is dit een belangrijk argument. Buiten het betalen van een maandelijks bedrag, zijn de transactiekosten op internet meestal gratis. De vaste kosten blijven gelijk of je nu 10 e-mails verzend of 1000. Zo is het verzenden van e-mails gratis. Dit is een grote besparing tegenover traditionele gedrukte media waar naast de verzend-, print- en arbeidskosten vaak een grote hap uit het budget nemen. 11

Organisaties kunnen dankzij het internet, campagnes voeren waarbij enorm veel mensen kunnen bereikt worden zonder dat er grote kosten nodig zijn. Om offline een groot publiek te bereiken, zijn vaak dure advertenties nodig op gedrukte pers, radio en televisie. Iets wat veel (kleine) organisaties niet kunnen betalen (NGO web marketing, 2009). Deze organisaties krijgen nu de mogelijkheid om een even groot of zelf groter publiek te bereiken zonder de grote promotie kosten. Veel van de via internet functionerende diensten zijn gratis. Neem bijvoorbeeld een sociale netwerksite zoals Facebook. Deze site maakt het niet enkel mogelijk om op een eenvoudige manier een netwerk op te bouwen, het is ook volledig gratis. Er valt dus in feite niets te verliezen. Ook Voice over IP services als Skype kunnen voor aanzienlijke besparingen zorgen. Zeker voor organisaties die veel international gesprekken moeten voeren. Internet kan er dus voor zorgen dat organisaties meer mensen kunnen bereiken en gemakkelijker kunnen communiceren, en dit alles zonder noemenswaardige meerkost. Meer zelf, er kan in sommige gevallen zelf bespaard worden op communicatie.

5.2.3.

Vereenvoudiging.

De verschillende technologieën en tools zijn vaak geconstrueerd met als doel bepaalde handelingen te vereenvoudigen. Zo kunnen bepaalde zaken die vroeger veel werk vroegen nu met één druk op knop gebeuren. Mensen moeten vaak niet meer van achter hun computer komen om bepaalde zaken uit te voeren. Ongetwijfeld één van de belangrijkste en meest gekende handige tool, zijn de zogenaamde webformulieren. Deze eenvoudige invulvakjes, multiple choice knoppen en dropboxen laten gebruikers toe informatie in te geven of te selecteren. De ingevulde gegevens komen dan terecht bij de website beheerder. Deze webformulieren kunnen ngo’s op verschillende manieren helpen. Het kan gebruikt worden om contactgegevens te vragen (voor eventuele nieuwsbrief), meningen te vragen over bepaalde zaken, discussies te voeren, petities te starten (Figuur 3). Dit alles zonder dat de organisatie zelf moet rondgaan om deze gegevens te verzamelen. Deze formulieren zorgen er ook voor dat er interactie kan ontstaan. Ze geven gebruikers de kans om te reageren en communiceren met de organisatie. Ze kunnen zo ook op een eenvoudige manier zelf inhoud toevoegen aan de site (web 2.0).

12

Figuur 3: Een typisch webformulier om contact gegevens in te vullen (Bron: ron: eBay)

De vooruitgang in de technologie heeft ervoor gezorgd dat mensen tegenwoordig online hun betalingen kunnen uitvoeren. Gebruikers kunnen nu op een veilige manier via internet transacties uitvoeren. Vooral de betaalservice van eBay, PayPal PayPal heeft een belangrijke rol gespeeld in deze evolutie. Organisaties krijgen zo de kans om online via hun website, blog of Facebookgroep op een veilige manier donaties te ontvangen. Het is niet enkel een groot voordeel voor de ngo’s maar ook voor de gebruikers. kers. Doordat het ook voor hen simpeler geworden is, zullen ze vaak sneller deze kleine moeite willen doen om een organisatie te steunen. Ook het delen van informatie met aanhangers is gemakkelijker geworden. De meest gekende weg zijn natuurlijk de traditionele onele websites, maar ma ook blogs, sociale netwerken en e-mails mails kunnen daarbij helpen. Organisaties kunnen gemakkelijk info over zichzelf, hun campagnes en ander nieuws toelichten. Niet enkel gewone tekst kan gedeeld worden, ook documenten, foto’s en video’s zijn met de nodige applicaties eenvoudig te delen. Naast de hierboven voorbeelden zijn er nog tientallen andere toepassingen te vinden waar het internet en de daarbij horende media kanalen het de organisaties gemakkelijker kan maken. De kans is immers groot ot dat er ergens wel iemand een tool ervoor gemaakt heeft.

5.2.4.

Reactiesnelheid

Doordat deze nieuwe mediavormen sommige taken eenvoudiger kunnen maken, zorgen ze ervoor dat organisaties vlugger kunnen reageren. Ze kunnen sneller aanpassingen en updates publiceren public als 13

reactie op recente gebeurtenissen. Dit is iets die vooral voor humanitaire organisaties van groot belang is.. Deze ngo’s houden zich vaak bezig met plotse rampen. Deze zijn vaak onmogelijk vooraf te voorspellen en het komt er dan vooral op aan om als als organisatie snel te kunnen reageren.

Figuur 4: Donatietrent per maand (Bron: Blackbaud)

Het geefgedrag van de mensen stijgt altijd enorm wanneer er een grote ramp gebeurd is. Op Figuur 4 is het geefgedrag in kaart gebracht van de laatste jaren, en er is een duidelijke piek te zien in de maand wanneer Haïti getroffen werd door een zware aardbeving. De verhoogde media aandacht zorgt ervoor dat mensen sneller geld zullen doneren om de slachtoffers slachtoffers van de ramp te helpen. Deze stijging is maar van beperkte duur. Eens de aandacht vermindert dalen de donaties snel. In Figuur 5 is het geefgedrag van de eerste 5 dagen na enkele recente grote rampen in kaart gebracht. gebracht. In het geval van de ramp in Haïti is reeds op dag 4 een daling in donoren te merken. Het komt er dus op aan om snel te kunnen reageren als organisatie, zodat ze kunnen profiteren op tijdelijke media aandacht om fondsen te verwerven om die mensen te helpen. Eens de ramp uit het nieuws verdwijnt, zullen aantal donoren ook weer snel dalen. Door gebruik te maken van het internet en de daarbij horende mediakanalen kunnen ngo’s snel op deze nieuwe situatie inspelen. Zo kunnen ze snel informatie over de ramp ramp publiceren en een bijhorende donatie campagne opzetten. Onderzoek heeft ook aangetoond dat internet de eerste plaats is waar donoren naartoe gaan wanneer er een humanitaire ramp gebeurd is (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes ges You Must Make in 2010, 2010). 2010). Mensen gaan in feite op zoek naar de plaats en kanaal waar ze het gemakkelijks hun steun kunnen geven.

14

Figuur 5: Online effect van een ramp op donaties gedurende de eerst vijf dagen (Bron: (Bron: Blackbaud)

5.2.5.

Analyse

Nieuwe mediakanalen hebben nog een ander groot voordeel. Er bestaan namelijk enkele tools die toelaten het gebruik en gedrag van mensen te analyseren. Het voeren van succesvolle campagnes is geen exacte wetenschap. Het is daarom niet eenvoudig voor ngo’s om uit te zoeken wat nu het beste werkt. Er bestaan echter een aantal applicaties die de organisaties hierin een handje kunnen helpen. Het is namelijk mogelijk om met webanalyse tools exact exact na te gaan wie er precies jouw website, blog of Facebookgroep bezocht heeft.. Deze tools tonen tonen wanneer en hoelang iemand de site bezocht heeft, alsook zijn locatie. Als er genoeg data verzameld is kunnen mogelijke trends zichtbaar worden. Aan de hand van deze informatie krijgen ngo’s de kans een idee idee te krijgen van hoe succesvol hun website is. Er kan nagegaan worden hoeveel mensen naar welke pagina gaan. Wie er geïnteresseerd is in welke campagnes en wat het effect is van aangebrachte veranderingen. Dezelfde tools bestaan ook voor e-mails. e Ze laten toe te zien hoeveel mensen hun mail openden, wie verder klikte op de links, wie de mail doorstuurt enzovoort. Ook enquêtes of andere kleine peilingen kunnen eenvoudig via het internet gebeuren. Websites zoals eSurvey.com maken het mogelijk om op een eenvoudige eenvoudige manier een vragenlijst samen te stellen, mensen uit te nodigen en achteraf op een overzichtelijke manier de resultaten te analyseren. De data 15

kan dan gebruikt worden voor onderzoek of om bepaalde diensten te aan te passen volgens de wensen van de ondervraagden. Verschillende internet tools maken het dus niet enkel gemakkelijker om data de weide wereld in te sturen, ook analyse van hoe gebruikers omgaan met deze informatie is mogelijk. Deze info is noodzakelijk om als organisatie de werking te optimaliseren.

5.2.6.

Enorme hoeveelheid aan tools

De laatste grote troef van het internet is de grote hoeveelheid aan websites, services en tools die online aangeboden worden. Een groot deel daarvan kunnen gebruikt worden door of zijn zelf speciaal gemaakt voor ngo’s. Zo zijn er heel wat Facebook applicaties, website tools, verzamel sites die nonprofitorganisaties willen helpen. Ze zijn er in alle maten en kleuren. Er zijn websites die volledige pakketten aanbieden met alles erop en eraan, gaande van e-mail services tot administratie tools. Voor deze pakketten moet in de meeste gevallen wel een vaste maandelijkse bijdrage geleverd worden. Voor de organisaties met minder geld bestaan er ook vele gratis tools. Deze zijn niet altijd even goed als het betalende varianten, maar doen vaak meer dan behoorlijk hun werk. Er is ook voor elk wat wils. Er bestaan zo blogsites, petitie sites, online betaling tools, … Organisaties kunnen kiezen wat ze precies nodig hebben. En indien ze toch niets vinden die hen aanstaat, kunnen ze het nog zelf (laten) maken. De mogelijkheden zijn dus quasi onbeperkt.

5.3. MEDIAGEBRUIK NGO'S De vele niet-gouvernementele organisaties zijn niet blind voor deze hierboven beschreven voordelen die moderne media kanalen hen kunnen bieden. Ze beseffen weldegelijk dat internet kan helpen om hun doel te bereiken. Ze doen dan ook hun best om op deze sneltrein te springen. Verschillende onderzoeken bevestigen dat veel ngo’s bezig zijn met moderne media. Zo blijkt uit een enquête uitgevoerd op 200 Indiaanse ngo’s, dat 65% van de ondervraagden aangaf dat internet & technologie voor hen een grote prioriteit heeft, terwijl het voor sommigen zelfs van vitaal belang is (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, p. 8). Bij de helft van de ondervraagde organisaties behoort het 16

gebruik van moderne media tot de routine van de werking (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, pp. 912). Hieronder is een kort overzicht te vinden hoe deze nieuwe mediakanalen succesvol hun weg hebben gevonden in een aantal essentiële taken waarmee een ngo zich bezig houdt.

5.3.1.

Verschaffen van informatie

Een belangrijke taak waarvoor men op internet gebaseerde mediakanalen gebruikt is voor de verdeling van informatie. Informatie kan ruim opgevat worden, gaande van het uiteenzetten van de doelstellingen van de organisatie, het geven van een project update, het aankondigen van een evenement tot het publiek maken van de loonsgegevens van de medewerkers. Eerst en vooral zijn er de traditionele websites. De hoeveelheid aan informatie die via dit medium kan aangeboden worden is bijna ongelimiteerd. Het merendeel van de organisaties, toch zeker de grotere, hebben dan ook een eigen webstek. De website van een ngo is een plaats waar internetgebruikers de mogelijkheid krijgen om op elk moment van de dag, op welke plaats ook, informatie te kunnen vinden over de organisatie en zijn werking. Vorig jaar nog steeg het website verkeer naar ngo’s met 6% (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, p. 4). Uit een ander onderzoek bleek dat 39% van de mensen die geld gaven aan een organisatie dit deden na het bezoeken van hun website (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010). Het zijn niet enkel traditionele websites die kunnen gebruikt worden voor het delen van informatie. Ook andere technologieën zoals blogs, wiki’s, video delen sites en sociale netwerksites kunnen organisaties helpen met het voorzien van meer specifieke info. Door gebruik te maken van het zogenaamde web 2.0 technologie kunnen organisaties gebruikers de kans geven om zelf inhoud te voorzien op hun webstek. Het uitbouwen van deze mogelijkheid brengt een aantal grote voordelen mee voor de organisaties. Eerst en vooral wordt er zo meer inhoud gepubliceerd zonder dat er extra moeite moet gedaan worden. De organisaties zijn dan immers niet de enige die updates of interessante inhoud kunnen meedelen. Ngo’s kunnen zo relevante ervaringen, meningen en perspectieven van mensen over de hele wereld samen brengen. Een voorbeeld van hoe dit tot betere informatie kan leiden is het Ushahidi platform. Dit is een open source platform dat het mogelijk maakt om informatie die via SMS, e-mail of internet de wereld in gestuurd is, te verzamelen en te visualiseren op een map of tijdslijn. Tijdens de verkiezingen in Sudan 17

konden de kiezers zo het verloop van de verkiezingen rapporteren via sms. Dit zorgde voor data over incidenten die normaal maal nooit in de aandacht hadden gekomen. Organisaties kunnen ook het internet, meer bepaald e-mail,, gebruiken om zelf informatie te verzenden naar hun volgelingen. Om dit te doen moeten er eerst zo’n groot mogelijke e-mail mail lijsten aangelegd worden. Bezoekers van een website krijgen vaak de kans om zichzelf in te schrijven voor het ontvangen van een nieuwsbrief (Figuur ( 6). ). Er is gebleken dat gemiddeld iets meer dan 2% van de bezoekers dit doet (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, p. 5). 5). Uit een onderzoek bij de klanten van de ngo service provider Convio, is gebleken dat het gemiddeld aantal personen op zo’n e-maillijsten e ergens tussen de 10 000 en 20 000 ligt (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, p. 14). 14) Dit is een stijging van 27% ten opzichte van het jaar ervoor.

Figuur 6: Close-up een inschrijvingsformulier voor een nieuwsbrief (Bron: vredeseilanden)

Deze contactgegevens worden dan uiteindelijk gebruikt om de mensen op geregelde tijdstippen updates mee te geven over de werking van de organisatie en ander relevant nieuws. Vaak worden de lezers ook via links doorverwezen wezen naar de site waar dan extra info kan teruggevonden worden. Er bestaan heel wat manieren om mensen te informeren. Het doel van het delen van info via deze kanalen blijft uiteindelijk wel hetzelfde, namelijk de lezers proberen te overtuigen om actie te ondernemen.

5.3.2.

Verzamelen van fondsen

Eén van de meest belangrijke taken van een ngo bestaat uit het verzamelen van fondsen. Dit geld is nodig om hun doelstellingen llingen te kunnen bereiken. De drie d belangrijkstee bronnen voor financiering zijn de overheid, bedrijven en giften van privépersonen. Niet iedere organisatie krijgt steun van de overheid. Als ze echter het geluk hebben om wel staatssteun te ontvangen, dan zal dit vaak niet genoeg

18

zijn om de volledige werking draaiende te houden. Zo gaven veel ngo’s aan dat het verwerven van individuele donoren essentieel. In een onderzoek gaven 82% van de 200 Indiaanse ngo’s aan dat ze voor een groot deel afhangen van individuele giften (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, p. 24). Vaak zullen ngo’s daarom evenementen organiseren om fondsen te verwerven, een groot deel van deze activiteiten blijken vaak niet (27%) of amper (22%) winstgevend te zijn (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, p. 25). Veel organisaties hebben dan ook hun toevlucht gezocht tot het internet om extra inkomsten te verwerven. Er bestaan verschillende mogelijkheden om dit te doen. Eerst en vooral heb je een aantal grote bedrijven die aangepaste services en software leveren aan ngo’s om online funding mogelijk te maken. Voorbeelden van twee grote spelers zijn Blackbaud en Network for Good. Deze bedrijven helpen respectievelijk 22 000 en 50 000 ngo’s met het ophalen van online fondsen. Zo heeft Network for Good momenteel reeds een totaal van 400 miljoen dollar verzameld (Network for Good, 2010). Uit de data die deze twee grote dienstleveranciers de laatste jaren geproduceerd hebben zijn enkele interessant trends waar te nemen (MacLaughin, 2010). Zo blijkt dat het online doneren de voorbije jaren aan een sterke opmars bezig is (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008). Tussen 2004 en 2007 was er een stijging van 100% van het online verzameld geld waargenomen. Dit terwijl de offline fondsenverwerving slechts 6% steeg (Andresen, Benchmark Data for Online Giving, 2007). Deze trend heeft zich de laatste jaren alleen nog maar voortgezet. In 2009 registreerde Blackbaud een stijging van 21% terwijl Network for Good een stijging van 58% opmat (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010, p. 4) en Conio (een derde grote speler) haalde een stijging van 14 % (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, p. 14). Ondanks de crisis en het minder aantal rampen zagen 69% van de organisaties hun online opbrengsten stijgen in 2009. Het gemiddeld bedrag dat gedoneerd wordt bij ngo’s die lid zijn van Convio, ligt rond de 80 dollar per donor (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, pp. 17-20). Network for Good gaf aan dat online donoren gemiddeld 57 dollar geven terwijl dit bij offline donaties gemiddeld 33 dollar is (Andresen, Benchmark Data for Online Giving, 2007). Opvallend is wel dat ondanks de stijging in ingezameld geld, de donors dit in steeds kleinere bedragen deden. 61 % van de organisaties zag hun gemiddeld donatiebedrag dan ook dalen (Andresen, Benchmark Data for Online Giving, 2007). Een tweede grote trend is dat online donors opvallend jonger zijn dan offline donors (Andresen, Who Gives Money Online, 2007). In Figuur 7 is te zien dat het grootste percentage van de online donoren tussen 45 en 54 jaar ligt, terwijl dit bij offline donoren boven de 75 jaar ligt.

19

Figuur 7: 2008 Mediaan an Donors volgens leeftijd uitgedrukt in percentage (Bron ron Blackbaud)

Een andere en goedkopere manier voor organisaties om online geld in te zamelen is de populaire “Donate now” knop van PayPal (Figuur ( 8). Organisaties kunnen deze knop downloaden en gratis op hun site, blog of facebook pagina zetten. Deze knop laat gebruikers toe om op een eenvoudige manier geld te doneren en heeft voor een grote boost gezorgd in online fondsenwerving. Het was direct een groot succes, hett eerste jaar alleen al hebben 42000 mensen de knop gedownload (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008, p. 2).. EBay de eigenaar van PayPal beweert zelf dat de knop voor een gemiddelde stijging van 40% op het jaarlijks inkomen van de organisaties heeft gezorgd (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008, p. 2). 2)

Figuur 8: Close-up up van een "Donate now" knop op een Facebookpagina (Bron: Facebook)

Organisaties kunnen ook via een pagina op een sociaal netwerk fondsen ontvangen. Zo gaven in uitgebreide studie van meer dan 1000 ngo’s over het gebruik van sociale netwerken, 40% van de ondervraagden op dat ze reeds geld verzameld hadden via Facebook. 78% ervan haalde 1000 dollar of minder op in een jaar (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, pp. 3-4). 3 Slechts 3.5% slaagde aagde erin om meer dan 10 000 dollar op te halen. Er zijn in feite twee manieren die veel gebruikt worden om via sociale netwerksites als Facebook geld in te zamelen. Via de hierboven besproken “Donate now” knop, of via een speciaal ontwikkelde Facebook applicatie applicatie “Cause”. Dit is een applicatie waar mensen geld kunnen inzamelen voor een bepaald goed doel. Zonder dat er veel tijd

20

of geld moet geïnvesteerd worden kan iemand aanzienlijke bedragen verzamelen voor een organisatie die ze willen steunen. Zo slaagdee er bijvoorbeeld een 21 jarige uit de VS met behulp van de applicatie erin om $2000 dollar in te zamelen voor antigenocide groeperingen in Darfour (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008). Een andere vaak gebruikte techniek om geld in te zamelen voor ngo’s is door veilingen te houden voor het goede doel. Met de komst van het internet krijgen de organisators nu de kans om deze veilingen nu ook online te organiseren. De meest populaire site die daarvoor gebruikt wordt is eBay. De site heeft zelf een speciaal programma (“Giving Works”) lopen om deze nonprofit organisaties te helpen. Sinds het ontstaan van het programma in 2003 hebben al 18 545 organisaties deelgenomen waarbij ongeveer 170 miljoen dollar werd ingezameld (eBay, 2010).. Naast eBay is er ook Charity Folks en Charity Buzz die voor deze veilingen gebruikt kunnen worden.

Figuur 9:: (a) percentage nieuwe donoren die online doneren en (b) percentage van de totale ontvangsten die via internet verworven werden (Bron: ron: Blackbaud)

De combinatie van nieuwe donatie tools en het stijgend aantal organisaties die er gebruik van maken missen hun effect niet. Online donoren maken tegenwoordig een groot deel uit van de nieuwe donoren. Het percentage van het online verzamelde donaties blijft dan ook stijgen (Figuur ( 9). De basis van het succes ligt enerzijds bij ij het nieuwe publiek die via het internet bereikt wordt en anderzijds bij het gemak waarmee mensen tegenwoordig hun geld online kunnen doneren (Andresen, Who Gives Money Online, 2007).

5.3.3.

Oproepen tot mobilisatie

Ngo’s gebruiken en moderne media ook om hun aanhangers aan te zetten tot actie. Internet blijkt een ideaal medium om mensen te mobiliseren. De acties acties kunnen zeer uiteenlopend zijn, zijn voorbeelden 21

hiervan zijn een oproep om te doneren na een grote ramp, het verspreiden van een boodschap om mensen bewust te maken over bepaalde praktijken, een oproep tot protest of het invullen van een petitie. Mond-tot-mond reclame is steeds de beste manier geweest om mensen aan te zetten tot actie. Het is algemeen geweten dat mensen sneller iets zullen doen wanneer het hen persoonlijk gevraagd wordt of als één van hun kennissen het voorstelt. De populaire technologie die dit principe ondersteund en een ideale hulp is voor organisaties om volgelingen te mobiliseren, zijn sociale netwerk sites (Figuur 10). Iedereen is met elkaar verbonden en het is zeer eenvoudig om een oproep te plaatsen. Er kan een soort sneeuwbaleffect ontstaan waardoor een boodschap zicht in een zeer korte tijd, razendsnel kan verspreiden. Organisaties zijn daarom massaal vertegenwoordigd op de sociale netwerken (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010). Uit een onderzoek van 1173 ngo’s behorende tot de netwerken van NTEN, Common Knowledge en ThePort Network, over het gebruik van sociale netwerken, bleek dat maar liefst 86% van de ondervraagden vertegenwoordigd zijn op Facebook (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, p. 3). Tot de ondervraagde ngo’s behoren zowel kleine als grote ngo die vaak een zeer uiteenlopende focus hebben. De gemiddelde netwerkgrootte zou rond de 2440 liggen. Dit is een daling van meer dan 50%, maar de hoofdoorzaak hiervan zou liggen aan de stijging van het aantal (kleine) organisaties op Facebook. Een andere sociale netwerksite die het laatste jaar enorm aan populariteit heeft gewonnen is Twitter. Zo bleek dat 60% van de ondervraagden er gebruik van maakten. Andere netwerksite die ngo zouden kunnen gebruiken zijn LinkedIn (33%) en Flickr (25%). Deze hierboven beschreven trends werden bevestigd in een andere enquête uitgevoerd door WebersHandwick waar 200 non-profits communicatie managers ondervraagd werden (Massey, 2009).

22

Figuur 10: Gebruik van sociale netwerken door non-profits (Bron: ron: NTEN, CK & ThePort Network)

Een mooi voorbeeld hoe groot het effect van Facebook groep kan zijn om mensen te mobiliseren is het verhaal van de straatprotesten van Colombia (Holahan, Activism 2.0, 2008, p. 9). 9) In februari 2008 braken er in de straten van Columbia en de andere grote steden in het land, grote protesten uit tegen het FARC. Aanleiding van dit alles was de Facebook groep “One million voices against the FARC”. FARC De groep telde steeds meer leden en kwam daardoor in de media. Waarna vervolgens nog meer mensen lid werden van de groep. Nadat de groep 250 000 leden had verzameld werd de oproep gelanceerd om te gaan protesteren. Maar liefst 2 miljoen mensen zouden deelgenomen elgenomen hebben aan de protestactie. Een tweede voorbeeld van hoe een organisatie de leden van hun Facebook groep succesvol heeft kunnen aanzetten tot actie, is de campagne van SaveDarfur (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008, p. 2).. Hier werd via Facebook de oproep gelanceerd om beleidsmakers in de VS te contacteren over de problemen in Darfur. Om alles gemakkelijker te maken werden samen met de oproep enkele extra online tools gelanceerd die het mogelijk maakten om snel de contactgegevens van de lokale beleidsmakers te vinden. Slechts enkele uren nadat de organisatie een oproep had gelanceerd, hadden reeds 4000 van hun leden een persoonlijke mail geschreven. Uiteindelijk hebben maar liefst 11 000 mensen hun senator gebeld met de vraag actie te ondernemen tegen het conflict. De oproep heeft zijn doel niet gemist en uiteindelijk zouden 39 senators bijkomende acties ondernomen hebben. Sociale netwerksite zijn natuurlijk niet de enige technologieën die gebruikt kunnen k worden om mensen te mobiliseren, ook hier kunnen websites en e-mails de organisaties van dienst zijn. Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld e-mail e mail evenveel invloed heeft als normale post. Beide mediums zouden in rond de 28% van de gevallen de beslissing om tot tot actie over te gaan kunnen beïnvloeden (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010). 2010) 23

5.3.4.

Communicatie

Communicatie is een essentieel deel van het werk van een ngo en internet kan de organisaties daarbij helpen. In paragraaf 5.3.1 was al te zien dat organisaties via webpagina’s, e-mail en sociale netwerken informatie konden delen met hun aanhangers. Nu maken organisaties ook gebruik van web 2.0 technologie om communicatie in twee richtingen toe te laten. Deze technologie laat immers gebruikers toe om te reageren op publicaties en discussies te starten. Bij sociale netwerksites hoort dit tot de basisfunctionaliteit en ook op vele sites en blogs van ngo’s krijgen lezers de kans om hun mening en commentaar met de organisatie en de andere lezers te delen. Op die manier kan er interactie ontstaan tussen de organisaties en zijn volgelingen. Organisaties krijgen zo de kans om rechtstreeks de mening van anderen te leren kennen. Hun opmerkingen kunnen gebruikt worden om de werking en de campagnevoering te optimaliseren. Een tool die in feite speciaal gemaakt is om online te discuteren zijn de zogenaamde online forums. Deze interactieve technologie maakt het mogelijk om andere internetgebruikers over verschillende onderwerpen tegelijk te discuteren. De inhoud van een forum wordt grotendeels door de gebruikers zelf geproduceerd. Internet heeft ook de interne communicatie met medewerkers op het veld en met partnerorganisaties voor veel organisaties gemakkelijker en goedkoper gemaakt. Naast e-mail laat internet ook live communicatie toe in de vorm van instant messagers als MSN of Voice over IP tools zoals Skype. Door gebruik te maken van deze nieuwe communicatie kanalen kunnen organisatie vanuit hun hoofdkwartier goedkoop contact leggen met hun lokale partners op het werkterrein. De leden van diaspora’s kunnen dankzij deze technologie gemakkelijk met elkaar communiceren ongeacht de afstand. En ook buitenlandse activisten kunnen zo info ontvangen van mensen die midden in een conflict of crisis zitten.

5.3.5.

Campagne voering

Uit onderzoek blijkt dat moderne mediakanalen een belangrijke plaats hebben ingenomen bij marketing naast de traditionele media (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, pp. 19-20). In Tabel 2 is te zien dat reeds zeer veel organisaties gebruik (willen) maken van moderne technologie bij hun marketing inspanningen. De belangrijkste motivatie om bepaalde nieuwe mediakanalen te gebruiken is vaak om reclame te maken voor hun organisatie en werk. Zo gaf 92% van de ondervraagden dit als 24

rofiel te maken op een sociale netwerksite (NTEN, Common Knowledge and hoofdreden op om een profiel ThePort Network, 2010, pp. 9-10) 10).. In de tweede plaats kwam fondsenwerving (42%). Tabel 2: Enquête ivm marketing inspanningen van ngo's (Bron: (B NTEN, CK en ThePort Network)

Tijdens het voeren van een nieuwe campagne maken de organisaties meestal gebruik van meerdere communicatiekanalen. Zo zal er vaak tezelfdertijd een oproep via Facebook gelanceerd worden en ee mails ls gezonden worden met links naar de website. Op die website kunnen ze dan extra informatie info vinden en geld doneren. Online en offline kan samen gebruikt worden. Op de gedrukte media ngo’s staat in de meeste gevallen ook een link naar de website en een e-mail e adres. Niet alle organisaties beperken zicht tot de traditionele e-mail, e mail, website en Facebook aanpak. Er zijn organisaties die het nog een stapje hoger gaan en werken met andere media zoals video. The videocampagne van One is op dat gebied een mooi voorbeeld. voorbeeld. Deze organisatie die zich inzet tegen extreme

armoede

in

de

wereld,

heeft

een

video

campagne

lopen

op

YouTube

(http://www.youtube.com/user/TheONECampaign). Via de site kunnen gebruikers zelf video’s uploaden en bekijken. Zo zijn er momenteel meer dan 100 verschillende video te bekijken die het thema van extreme armoede behandelen. Gebruikers krijgen de kans om zich te abonneren op het kanaal en donaties te plaatsen. Bij campagnevoering is niet enkel de inhoud belangrijk, ook de manier hoe je als organisatie organ overkomt kan een rol spelen. Stel, een organisatie heeft een mooie dynamische website die gebruik maakt van de nieuwste technologieën die voldoende upgedate wordt. Daarbij zend deze organisatie op geregelde tijdstippen nog eens een verzorgde nieuwsbrief nieuwsbrief en is daarenboven actief op sociale mediasites. Dit zal 25

waarschijnlijk een positievere indruk nalaten op een potentiële sponsor, dan een organisatie die misschien hetzelfde werk doet maar enkel werkt met gedrukte flyers met een link naar een onverzorgde de statische website die amper bijgewerkt wordt.

5.3.6.

Conclusie

Organisaties zijn zich bewust van de het belang van moderne media en ze beseffen dat het hen kan helpen om hun werking te verbeteren. Ze zien het dan ook als een goede investering om hierop in te t spelen en zijn bereid om er extra tijd aan te spenderen (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, pp. 3-4).. Dit omdat ze tevreden zijn over de technologie en ervan uit gaan dat het weldegelijk effect heeft (Tabel 3). 3). De organisaties beperken zich in de meeste gevallen niet tot één kanaal maar combineren meerdere toepassingen. Een mooi voorbeeld van hoe verschillende tools samenkomen op een site is te zien op Figuur 11.. In de rechterkolom van de informatieve website, is te zien dat lezers de kans krijgen om donaties te geven, zich in te schrijven voor een nieuwsbrief en info te delen op een sociale netwerksite. De website roept roept trouwens ook mensen op om zelf actief deel te nemen.

Tabel 3: Enquête ivm het effect van verschillende media kanalen (Bron: ( NTEN, CK en ThePort Network)

26

Figuur 11:: Voorbeeldwebsite Voorbeeld vredeseilanden (Bron: ron: vredeseilanden.org)

27

5.4. HINDERNISPALEN VOOR SUCCES S Er zijn veel voorbeelden van organisaties die het internet en de bijhorende technologieën een belangrijke plaats gegeven hebben binnen hun organisatie. Vooral de grotere organisaties zijn vaak een goed voorbeeld van hoe nieuwe media optimaal benut kan worden. Deze organisaties hebben de tijd, het geld en het personeel om te investeren in deze moderne technologieën. Grote ngo’s zijn echter in de minderheid. Onderzoek toont immers aan de een groot deel van de ngo’s betrekkelijk klein zijn (Figuur 12). ). Zo bleek dat 24% van de 1200 ondervraagde ngo’s minder dan zes werknemers te hebben (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010). 2010). Bij een onderzoek in India bleek dit percentage nog hoger, daar ging het over 35% (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, pp. 3-5). 3

percentage ondervraagden

Aantal werknemers 40 35 30 25 20 15 10 5 0

35,5

32,9

30,3 24,3

24,4 13,3

1-55

6-20

21-50

11,6

11

> 50

# werknemers NTEN, CK, ThePort

Ethos Advisors & NGO Post

Figuur 12:: Aantal werknemers per organisatie (Bron: NTEN, CK, ThePort & Ethos Advisors, NGO Post)

Het zijn net deze kleinere lokale ngo’s die het moeilijker hebben om deze snelle evolutie te volgen. Hoewel ook deze groep het belang van nieuwe technologie inzien, slagen ze er niet altijd in om het deze moderne media te integreren in hun organisaties. Ze gebruiken vaak wel iets van technologie, maar extra investeringen zijn nodig om er meer uit te halen. Deze ngo’s geven zelf ook aan dat er e nog werk aan de winkel is. In het Indiaans onderzoek zeiden 63% van de organisaties dat er grote verbeteringen nodig waren, 31% had kleine wijzigingen nodig (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, p. 9). Dit geld niet enkel inn India, ook in een land als België is er nog veel ruimte voor verbetering. Zo is online fondsenverwerving hier quasi onbestaande (De Schampheleire, 2009).

28

Er zijn enkele hindernissen en eigenschappen gekoppeld aan moderne media die ervoor zorgen dat de komst van deze moderne technieken niet voor iedere organisatie onmiddellijk voor succes zorgt.

5.4.1.

Te grote investering

Hoewel het internet redelijk wat besparingen kan opleveren voor organisaties, is het toch niet altijd echt goedkoop te noemen. Veel hangt natuurlijk af van wat de organisatie precies wilt. Er bestaan namelijk ook redelijk wat goedkope of gratis alternatieven. Als een organisatie echter een op maat gemaakt online mediaplan wil hebben met alles erop en eraan, dan kost dit aanzienlijk veel geld. Hieronder is een voorbeeld te zien van mogelijke uitgaven nodig voor het starten van een internetcampagne voor een dierenopvangcentrum in Amerika. Het gaat om fictief project dat uitgewerkt is voor een onderzoek (Groundspring, 2007). • • • • • • •

Web site redevelopment (including back-end functionality) $15,000-$100,000 E-mail messaging system set-up fee $250-$500 one time Web site maintenance $500-$2,000 monthly E-mail messaging on-going fees up to $250 monthly Banner ad development $5,000 annually Online campaigns $10,000-$50,000 each Consultant - ongoing monthly retainer $3,500 monthly (Groundspring, 2007)

Deze data geeft een idee hoeveel zoiets een organisatie zou kunnen kosten. Let op deze cijfers zijn van een zeer uitgebreid plan. Het is vooral het opzetten en implementeren van een op maat gemaakt design en tools die veel geld kunnen kosten. Veel organisaties hebben niet alles nodig of zijn blij met een minder op maat gemaakte aanpak. Deze aanpak is goedkoper, maar mijn ervaring is dat deze tools vaak ook minder efficiënt zijn dan de op maat gemaakte toepassingen. Geld is bij veel organisaties een probleem. Door de algemene economische crisis zijn er veel organisaties die het minder breed hebben gekregen. Zo bleek uit een uitgebreid onderzoek in 2009 van bijna 1000 kleine tot middelgrote organisaties dat de meeste op alle domeinen hun inkomen zagen dalen (Nonprofit Finance Fund, 2009, pp. 5-14). Dit zowel op gebied van overheidssteun als van giften van individuele donoren. Het aantal organisaties met tekorten nam toe en vele organisatie zagen hun overschot slinken. Slechts 16% van de ondervraagde organisaties gaf aan dat ze hun werkingskosten gingen kunnen betalen voor 2009 en 2010. De meesten verwachten ook dat hun inkomsten nog zullen dalen in de toekomst terwijl velen wel een stijging in vraag naar hun diensten verwachten.

29

Het budget van het merendeel van de organisaties is redelijk beperkt. Bij een onderzoek uitgevoerd in de VS was dit voor 15% van de organisaties lager dan 250 000 dollar. 13% van hen had een budget tussen 250 en 500 000 dollar en nog eens 35% tussen 500 000 en 2 000 000 dollar (Nonprofit Finance Fund, 2009, p. 3). Het onderzoek van NTEN, Common Knowledge en ThePort Network bevestigt deze trend (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010). In India ligt dit nog veel lager, daar lag het budget voor 45% van de organisaties lager dan 9000 euro (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, pp. 3-5). Mogelijks is het in deze landen wel goedkoper om iets te laten maken. Het feit is wel dat grote internationale bedrijven die online pakketten aanbieden aan ngo’s vaste prijzen aanrekenen voor hun diensten. De prijzen zijn dus gelijk voor al hun klanten, op die manier kunnen zelf goedkopere services een aanzienlijke hap uit het budget van organisaties uit arme landen nemen. Door het kleine budget van vele organisaties beschikken ze niet de luxe om te kunnen experimenteren. Ze hebben niet het geld om grote mediaprojecten te betalen. Hierdoor zoeken ze vaak hun heil bij goedkopere of minder goed presterende applicaties. Applicaties die vaak niet ideaal zijn voor de taak die van hen verwacht wordt (Ogden & Starita, 2009). Betrouwbare data over de precieze return of investment van het gebruik moderne media is schaars. Veel organisaties wachten dan ook om veel geld in deze nieuwe technologie te pompen (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, pp. 11-13). Het gebruiken van nieuwe mediakanalen vraagt niet enkel een grote investering op gebied van geld, er is ook een investering nodig in personeel. Indien je zo veel mogelijk zelf wil doen met je organisatie, zal er ten eerste iemand alles moeten uitzoeken, implementeren en installeren. Afhankelijk van wat de organisatie juist nodig heeft (eigen site tegenover pagina op social netwerk) kan dit aanzienlijk veel werkuren vereisen. Ook het onderhoud, het publiceren van nieuwe updates, de interactie met gebruikers en het zenden van nieuwsbrieven kost tijd. Zo gaven organisaties in een studie aan dat ze ¼ tot ½ van de werktijd van een fulltime medewerker besteden aan sociale netwerksites alleen (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, pp. 19-20). Het personeel heeft het vaak al zo druk dat ze geen tijd hebbent om deze extra diensten te onderhouden. Wegens de crisis zijn veel organisaties gestopt met nieuw personeel aan te nemen, of hebben ze zelfs mensen moeten ontslaan (Nonprofit HR Solutions, 2010). Extra personeel inzetten is dus vaak geen mogelijke oplossing.

30

5.4.2.

Gebrek aan expertise

Om kosten te besparen kan je als organisatie zelf in staan voor het onderhoud en de nodige tools ontwerpen, installeren en integreren. Dit alles vraagt natuurlijk de nodige expertise. Kennis die niet altijd aanwezig is bij veel organisaties. Niet alles vraagt natuurlijk een expert, er bestaan reeds tools die niet specialisten kunnen helpen om bijvoorbeeld een website of een blog aan te maken. Ondanks dat deze tools het veel gemakkelijker maken, vragen ze toch enige kennis of tijd om er mee te leren werken. Veel hangt dus af van wat de wensen en de bedoelingen zijn van de organisatie. Je zou kunnen verwachten dat de meeste mensen wel goed kunnen werken met sociale netwerksites. Dit klopt niet echt, want maar liefst 46% van een in een onderzoek ondervraagde organisaties gaven aan dat gebrek aan expertise de belangrijkste factor is die hen tegen houdt om de organisatie te registreren op zo’n site (NTEN, Common Knowledge and ThePort Network, 2010, p. 19). 30% van de ondervraagden gaf aan extra educatie te willen. Dit toont aan dat het voor veel organisaties niet haalbaar zal zijn om zelf complexere zaken te implementeren. Veel kleinere organisaties beperken zich dan ook tot een pagina op een sociale netwerksite. Dit kan al een grote stap voorwaarts zijn, maar is niet voor alles even bruikbaar. Een ander probleem is dat veel mensen vaak niet precies weten welke tools er allemaal bestaan en wat de mogelijkheden ervan zijn. Zo bestaan er veel gratis applicaties die sommige organisaties goed zouden kunnen helpen en nog eens gebruiksvriendelijk zijn ook. Maar als een organisatie niet van hun bestaan afweet, dan kunnen ze niet veel doen. Zo heb ik onlangs nog een organisatie genaamd ECPAT geholpen met het installeren van online donatie mogelijkheden op hun Facebook pagina. Dit is gelukt door gebruik te maken van de gratis “donate now” knop van PayPal. Met een goede handleiding en wat tijd is dit goed te doen om dit als niet expert te implementeren. Maar als organisaties net als ECPAT, niet weten dat zoiets bestaat, dan gaan ze niet zo snel deze functionaliteit zelf toevoegen. Als je zo rondkijkt naar de verschillende sites is er te zien dat er nog veel ruimte is voor verbetering. Niet enkel op vlak van techniek. Zo is er het voorbeeld van een andere ngo PGX die een zeer mooie site heeft, maar door een gebrek aan expertise de site slechts één à twee keer in een jaar updaten (bijlage 10.1). Op die manier halen ze niet het maximum uit hun investering. De hierboven problemen op gebied van expertise zijn problemen die de organisaties goed beseffen. In Tabel 4 geven de organisaties zelf aan dat er een gebrek is aan expertise en kennis. Ook het gebrek aan tools en infrastructuur is een beperking.

31

Tabel 4: Enquête ivm mogelijke verbeteringen verbe in het campagne voeren (Bron: ron: Ethos Advisors & NGO Post)

5.4.3.

Succes is meer dan techniek alleen

Om succes te hebben moet er meer gebeuren dan te zorgen dat een organisatie over de nodige technologie beschikt. Organisatie rganisaties moeten ook tijd investeren om alles draaiend te houden. Er moeten updates gepost worden, er moet gecommuniceerd worden worden met volgelingen, discussies aangegaan worden en informatie verspreid worden. Op dit vlak is er nog werk aan de winkel. Zo blijkt uit een onderzoek dat slechts 51% van de organisaties die een profiel hebben op een sociale netwerksite echt actief zijn (Massey, 2009).. Het komt ook geregeld voor dat organisaties op hun sociaal netwerk een groot aantal volgelingen hebben opgebouwd en maar geen verdere stappen ondernemen om hen aan te zetten tot actie. Er is ook te weinig interactie intera e met de volgelingen, iets dat nochtans zeer hard gewaardeerd wordt door de gebruikers (Kagan, 2009, p. 55).. Er is dus meer dan alleen de juiste technologie nodig. Veel organisaties hebben dan ook hun verwachtingen die die ze hadden over de effecten die nieuwe technologie ging hebben, naar beneden moeten schroeven omdat ze niet overeenkwamen met hun bekomen resultaten (Ogden & Starita, 2009). 2009). Een belangrijke oorzaak hiervan is het gebrek aan een specifiek uitgewerkt plan voor de toepassing van de verschillende media.

32

5.4.4.

Lat ligt hoger

Fout ligt niet altijd bij de organisaties, er zijn namelijk een aantal kenmerken en effecten die horen bij deze nieuwe mediakanalen. Het is nu mogelijk om met enkele eenvoudige muisklikken een petitie te ondertekenen, een mail te verzenden naar een senator of een bepaalde actie te ondersteunen. Doordat dit zo gemakkelijk gaat, verzamelen organisaties bijvoorbeeld sneller meer handtekeningen in dan wanneer dit offline zou moeten gebeuren. Dit zorgt er echter voor dat deze acties minder gewicht toegekend krijgen bij politieke machthebbers (Holahan, Click Here to Save Darfur, 2008, p. 2). De lat ligt dus veel hoger online, waardoor er dus meer acties nodig zijn om hetzelfde effect te verkrijgen. Het internet is ook minder persoonlijk. Iemand oog in oog op straat aanspreken zal een groter effect hebben dan een e-mail zenden. Mensen kunnen het ook gemakkelijker negeren. Slechts 20% van alle verzonden mails worden geopend, en als ze de mail openen is de kans dat ze op de links klikken om te sponsoren of actie te ondernemen nog lager (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010, p. 5). Het is ook moeilijker om op het internet iemand zijn aandacht grijpen, ook hier ligt de lat hoger.

5.4.5.

Opvallen in de menigte

Iets op het internet zetten laat in principe toe dat iedereen het kan bekijken. Dit klopt in theorie, maar in praktijk is heel wat moeilijker. Hoewel internet aan een grote opmars bezig is (paragraaf 5.1), zijn er nog steeds veel mensen die nog niet verbonden zijn met het net. Vooral in ontwikkelingslanden is het percentage relatief beperkt. Ten tweede is er de taal, niet iedereen spreekt dezelfde taal of kent een tweede taal. Tenzij de gepubliceerde inhoud in verschillende talen online geplaatst wordt zullen er altijd een groot deel van de mensen die de informatie niet kunnen lezen (Figuur 13).

33

Figuur 13:: Top 10 talen op het internet (bron: Internet World Stats)

Het is ook niet altijd gemakkelijk om een organisatie terug te vinden op het net. Zeker wanneer je de organisatie niet kent of de URL van de webpagina niet weet. Zoekmachines zijn een oplossing, maar de kans dat een kleine organisatie op de eerste pagina’s verschijnt is klein. Er bestaan technieken om je pagina na ranking iets te verbeteren (search ( engine optimization), ), maar dit is redelijk technisch techni en vraagt al redelijk wat expertise. Een mogelijke verbetering is het aanmaken van een profiel op een verzamelsite. Deze sites verzamelen gegevens van meerdere ngo’s op één centrale plaats. Dit heeft als voordeel dat meer mensen naar deze sites geleid worden en dat er vaak een goede zoekfunctie beschikbaar is. Zo gaven in een onderzoek 19 van 186 ondervraagde aan dat ze een profiel hadden op een verzamelsite (Ethos Advisors & NGO Post, 2009, p. 9).. Een voorbeeld van zo’n zo’n site is het Amerikaanse Guidestar.org. Deze site verzameld alle non-profits profits die erkend zijn door de nationale belastingsdienst (IRS). De gegevens op zulke sites zijn echter vaak zeer beperkt en organisaties krijgen niet altijd de kans om er zelf grote zaken aan te passen. Bij Guidestar is dit wel in beperkte mate mogelijk, maar slechts 7% maakt er gebruik van. Het nadeel van deze verzamelsites is ook dat er vaak enkel ngo’s van een bepaald land te vinden zijn. Het blijft hoe dan ook moeilijk om er met je organisatie op te vallen. Er is een echte boom aan de gang van ngo’s (Harvard Law School, 2010). 2010). Op de site van Guidestar alleen al zijn er maar liefst 1.8

34

miljoen organisaties. Daar als kleine organisatie bovenuit steken en de aandacht kunnen trekken is alles behalve simpel.

5.4.6.

Loyaliteit

Opvallend is ook dat de nieuwe donatie groep veel minder trouw is aan hun organisaties (Andresen, Benchmark Data for Online Giving, 2007). 2007) Ze gaan sneller veranderen deren van organisatie of project. Offline

sponsors

zijn

vaak

loyaler

en

steunen

vaak

jaren

aan

een

stuk

dezelfde

liefdadigheidsorganisatie (Figuur Figuur 14).. Opmerkelijk is ook dat de mensen niet altijd trouw blijven aan het mediakanaal. Op Figuur 15 is namelijk te zien dat van de mensen die in 2007 online onlin gaven er een groot deel het jaar erna terug gebruik maakte van de traditionele donatie wegen. In het omgekeerde geval is te zien dat het grootste deel van de mensen die via gewone post doneerden, het jaar erna grotendeels hetzelfde kanaal gebruiken.

Figuur 14: Loyaliteit van donoren (Bron: Blackbaud)

35

Figuur 15: Migratie igratie tussen de twee kanalen. Er werd gekeken naar het percentage dat d een jaar later zijn donatie herhaalde (Bron: Blackbaud)

Organisaties hebben het dus niet alleen moeilijker om op te vallen, het is ook moeilijker om donoren aan zich te binden. Er moeten dus blijvende inspanningen gedaan worden om hun donors te onderhouden. Om dit goed te doen, moet er eerst nagegaan worden wat nu precies de wensen en eigenschappen van de potentiële donors zijn.

5.5. WAT WILLEN DE GEBRUIKERS GEBRUIK ? Belangrijk is te weten wat de gebruikers, donors, activisten verwachten van de organisaties. In paragraaf 5.3.2 is al gebleken dat de online gebruikers opvallend jonger zijn. Dit brengt specifieke eisen met zich mee. Organisaties die nieuwe media willen integreren in hun organisatie moeten rekening houden met de eigenschappen en wensen van de bezoekers. Op basis van deze d informatie moet een plan opgesteld worden.

5.5.1.

Betrokkenheid

De nieuwe generatie is veeleisender (Girard, 2008, pp. 2-4).. Ze willen betrokken worden in iedere stage van het proces en aanzien worden als volwaardige partners. Ze willen een betekenisvolle rol spelen en niet simpelweg geld geven aan een goed doel. De mogelijkheid om te participeren wordt erg geapprecieerd. 36

Voor de jongere generatie zijn sociale netwerken en samenzijn met hun vrienden zeer belangrijk. Ze gaan vaak hun vrienden volgen in wat ze doen. Ook geven ze aan dat vooral wanneer iemand hen persoonlijk vraagt voor hun medewerking dat de kans groot is dat ze dit zullen doen (Girard, 2008, p. 2). Hun engagement wordt door hen gezien als een manier om hun sterktes te ontdekken en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen.

5.5.2.

Interactie

De gebruikers willen dat er interactie is tussen de organisatie en zijn volgelingen. Zo verwacht 88% van de gebruikers op sociale netwerksites dat organisators actief zijn en meer doen dan zich voorstellen en reclame maken (Massey, 2009). Deze jongere generatie actievoerders hebben een mening, en zijn niet bang om die te geven. Er moet dus plaats voorzien worden om dit te faciliteren en aan te moedigen. Ook al kan dit bijvoorbeeld leiden tot kritiek die publiek gepost wordt. Een forum voorzien of comments toelaten is al een grote stap voorwaarts. Organisators mogen niet bang zijn om een discussie te starten.

5.5.3.

Transparantie.

Een vaak hardnekkig gerucht is dat er slechts weinig van het aan ngo’s gedoneerd geld effectief aankomt op de locatie. Deze geruchten zijn gestuwd door verhalen die geregeld in de media komen. Zo was er enkele jaren terug nog het boek van Thiery Debels “Hoe goed is het goede doel?”. Hierin beweerde hij dat van elk geschonken 100 euro er slechts 1 euro naar het uiteindelijke doel gaat (Studie bevestigd kritiek op ngo's , 2007). Veel geld zou immers gaat naar reclame, specialisten, studies, administratie, enzovoort. Of hetgeen allemaal gezegd is klopt is een andere vraag. Zo weerlegde vredeseilanden een groot deel van zijn argumenten (Vredeseilanden, 2007). Het feit is wel dat deze verhalen in het achterhoofd van de gebruikers blijven zitten, met als gevolg dat de mogelijke donors eerst willen weten wat er precies gaat gebeuren met hun geld. Ze willen dat organisaties transparant zijn over hun werking (Vaccaro & Madsen, 2009, p. 221). Dit is iets die tot nu toe vaak nog veel te weinig gebeurd (Burger & Owens, 2008). Veel ngo’s geven nog te weinig informatie over hun activiteiten (Vaccaro & Madsen, 2009, p. 223). Overheden uit verschillende landen nemen maatregelen om dit te verbeteren. Zo moeten non-profit organisaties in Europa, Amerika, Japen en Australië hun financiering publiek kenbaar maken. Er worden ook

37

initiatieven genomen binnen de non-profit sector zelf om een soort code na te leven die de transparantie moet promoten (Chêne, 2009). Uit onderzoek is gebleken dat IT kan helpen bij het geven van info (Vaccaro & Madsen, 2009, pp. 222-223). Zo kan een organisatie op een eenvoudige manier rapporten, uitgaven, organisatie structuren, inkomsten, personeelskosten enzovoort via hun website beschikbaar stellen. Organisaties die duidelijk vermelden waar het geld effectief naartoe gaat en wat hun werkingskosten zijn, merken een positieve impact (Lloyd, 2006). Het verhoogt de geloofwaardigheid en het vertrouwen in de organisatie.

5.5.4.

Impact

Zoals reeds aangegeven zijn gebruikers bereidt om zich in te zetten voor een goed doel. Ze willen ook hun verantwoordelijkheid nemen. Zo doneren ze geld, zenden e-mails door naar kennissen, geven handtekening, … Maar nog meer dan de oudere generatie willen ze weten wat hun impact is (Leroux, 2009). Ze willen weten wat het effect is van hun daden en of hun inzet effectief wel nuttig was. Donors zullen om de reden ook sneller geld geven aan iets concreet (De Schampheleire, 2009). Organisaties bieden daarom vaak specifieke zaken aan tegen een vaste prijs. Voorbeelden hiervan zijn: ‘geef 30 euro om iemand naar school te laten gaan’ of ‘42 euro om iemand te helpen aan een prothese’. Donors weten zo precies waarvoor hun geld gebruikt wordt (transparantie) en ze kunnen hun impact inschatten.

38

6. CONCLUSIES Uit de resultaten zijn enkele duidelijke trends waar te nemen. Zo blijkt de opkomst van het internet onmogelijk te negeren. Er lijkt ook geen reden te zijn om geen gebruik te maken van deze nieuwe mediakanalen. Heel wat ngo’s proberen daarom mee te evolueren met hun tijd. Toch blijken er enkele hindernissen te zijn onderweg waarmee rekening hoeft gehouden worden. Deze beperkingen zouden echter met de juiste strategie geen groot probleem mogen vormen.

6.1. INTERNET IS DE TOEKOMST Eén iets is zeker, internet is de toekomst. Het aantal internetgebruikers gaat blijven stijgen. Organisaties beseffen dan ook dat ze niet kunnen niet achterblijven en proberen zo veel mogelijk deze nieuwe technologie te integreren in hun organisatie. Moderne communicatie technologie laat ngo’s toe om een nieuwe generatie donors/activisten aan te spreken. Dit is een ‘markt’ met nog zeer veel groeipotentieel, dit in tegenstelling tot de offline ‘markt’ de grotendeels verzadigd is en waar het stijgingspercentage beperkt is. Het zal er voor organisaties op aan komen om zoveel mogelijk online donors en activisten voor hen te winnen. Deze nieuwe generatie wordt gekenmerkt door hun jongere leeftijd en hun eis naar interactie en betrokkenheid. Ngo’s zullen op zoek moeten gaan naar wat de mensen aantrekt online en waar ze zich bevinden. De laatste jaren zijn dit vooral de sociale netwerksites. Deze plaatsen zijn immens populair en dankzij de netwerkfunctionaliteit vormt het een ideale plaats voor ngo’s om hen te bereiken. Wil een organisatie mee zijn met zijn tijd, dan kunnen ze dus niet anders dan zich aan te passen en deze nieuwe media proberen te gebruiken in hun voordeel. Dit is zeker niet eenvoudig, het www is een snel evoluerend medium, constante inspanningen zijn dus nodig zijn om de trends te kunnen volgen. Dit vergt enige moeite en niet iedere organisatie slaagt hier in. Toch is doorzetten aangeraden aangezien internet en de daarop gebaseerde applicaties ngo’s op veel gebieden van dienst kunnen zijn.

6.2. HEEL WAT VOORDELEN Dat de op internet gebaseerde technologieën zeer veel voordelen kunnen bieden aan ngo’s staat buiten kijf. Zo heeft internet het bereik van een campagne aanzienlijk uitgebreid. Grenzen vormen geen

39

barrière meer en iedere organisatie, groot of klein, krijgt nu de kans om een internationaal publiek te bereiken. De technologie zorgt er niet alleen voor dat er een groter en jonger publiek bereikt kan worden, het zorgt er ook voor dat dit alles op een relatief goedkope manier verwezenlijkt kan worden. Een essentiële taak als het verspreiden van informatie kan door gebruik te maken van e-mail, webpagina’s en sociale media netwerken heel goedkoop verwezenlijkt worden. Het laat ngo’s toe heel wat druk- en verzendkosten besparen. Veel typische activiteiten die horen bij ngo's zijn niet enkel goedkoper geworden, maar zijn ook voor de gebruikers eenvoudiger geworden. Technologie heeft ervoor gezorgd dat er minder handeling en tijd nodig zijn om hetzelfde te verwezenlijken. Zaken waarvoor vroeger mensen het huis moesten uitkomen, kunnen nu eenvoudig thuis uitgevoerd worden. Dit is een grote verbetering, want hoe minder moeite het kost om een actie te ondernemen hoe sneller en vaker gebruikers het zullen toepassen. De vele online tools die essentiële acties mogelijk maken zoals geld doneren, boodschappen doorsturen en petities tekenen zijn zeer eenvoudig te gebruiken. De toepassing van deze tools zijn dan ook meer dan waarschijnlijk, verantwoordelijk voor een deel van gemeten stijging in aantal ondernomen acties. Het internet heeft ook grote invloed gehad op organisaties die zich bezig houden met humanitaire rampen. Door de snelheid en het gemak waarmee organisaties informatie kunnen publiceren en campagnes opzetten, slagen deze ngo’s er in snel te reageren wanneer een ramp zich voordoet. Dit blijkt essentieel aangezien de mensen de eerstvolgende dagen na een grote ramp massaal op zoek gaan naar gemakkelijke manieren, zoals internet, om deze mensen te steunen. De komst van web 2.0 (de tweede fase van het World Wide Web) heeft er voor gezorgd dat informatie niet exclusief van de organisaties zelf moet komen. Op de meeste websites en applicaties krijgen de gebruikers de mogelijkheid om zelf inhoud toe te voegen. Dit heeft ervoor gezorgd dat de nieuwe generatie die participatie en betrokkenheid hoog in het vaandel dragen, effectief de kans krijgen om te communiceren en bij te dragen aan de organisatie. De laatste grote nieuwe trend zijn de sociale netwerksites. Deze websites hebben de laatste jaren een enorme boom gekend. Deze nieuwe media blijkt een zege voor ngo’s te zijn. Het is een plaats waar veel mensen zitten en iedereen min of meer met elkaar verbonden is. Deze twee eigenschappen zorgen ervoor dat een boodschap of oproep zich razendsnel kan verspreiden. Ideaal dus om dit als organisatie te gebruiken om mensen te mobiliseren en aan te zetten tot actie. Ook informeren over gebeurtenissen of evenementen, blijkt zeer goed te gaan. Al deze voordelen maken duidelijk dat je als organisatie sterk kan ondersteund worden in het behalen van meer succes en aanboren van een nieuwe markt. Veel ngo’s gebruiken ondertussen al één of 40

meerdere mediakanalen. De populairste toepassingen zijn webpagina’s, e-mail, sociale netwerksites en blogs. Ook andere tools zoals video sharing, voice over IP, forums worden vaak gebruikt.

6.3. BEPERKINGEN ORGANISATIES Ondanks de vele voordelen liggen de resultaten die behaald worden via de moderne mediakanalen vaak onder de verwachtingen van de organisaties. Veel ngo’s slagen er onvoldoende in om het potentieel van deze nieuwe mediavormen volledig te benutten in hun organisatie. Diverse redenen liggen aan de basis van dit probleem. De eerste belangrijke oorzaak ligt bij het feit dat veel organisatie gewoonweg niet het geld hebben om de noodzakelijke technologie aan te kopen. Hoewel veel tools gratis zijn, vereisen sommige zaken toch de nodige investeringen. Zeker de op maat gemaakte tools kunnen redelijk wat geld kosten. Uiteindelijk hangt de prijs sterk af van de wensen van de organisaties. Dit kan variëren van zeer goedkoop tot heel duur. De crisis van de laatste jaren heeft ervoor gezorgd dat veel ngo’s het extra moeilijk hadden om het hiervoor geld vrij te maken. Het resultaat is dat vaak minder ideale of efficiënte technologieën gebruikt worden. Naast geld is ook het tekort aan expertise een veel voorkomende beperking voor organisaties. Hoewel technologie veel zaken eenvoudiger maakt, is er vaak toch enige kennis nodig om alles uit te zoeken, installeren, configureren en onderhouden. Niet alle organisaties beschikken over personeelsleden die over de nodige capaciteiten beschikken om dit te verwezenlijken. Een mogelijke oplossing is het uitbesteden of aanwerven van specialisten, maar dan komen we terug bij het eerste probleem, namelijk een tekort aan budget. Deze experts kosten immers handenvol geld. Extra opleiding zou al een groot deel kunnen helpen. Niet enkel de juiste technologie is van groot belang. Dit bepaald slechts de helft van het succes, de andere helft wordt bepaald door de hoeveelheid aan updates, de kwaliteit van de inhoud en de mate waarop er gecommuniceerd wordt met de gebruikers. Dit vraagt extra tijd en energie van een organisatie. Dit is iets dat vaak ontbreekt bij veel organisaties wegens een beperkt aantal werkkrachten en de gestegen vraag naar hun diensten. Door meer tijd te investeren aan het onderhouden van een mediakanaal en de bijhorende volgelingen, zouden veel organisaties ongetwijfeld meer rendement uit hun investeringen kunnen halen. De hierboven vermelde problemen komen vooral voor bij kleinere organisaties. Het zijn deze kleine ngo’s die vaak niet over het budget en personeel beschikken. Dit in tegenstelling tot grote ngo’s die

41

het budget hebben om grote internetcampagnes op te zetten. Dit is jammer aangezien het aantal kleine ngo’s aanzienlijk talrijker dan de grote ngo's.

6.4. EXTRA UITDAGINGEN Ook online blijft één van de grootste uitdaging voor organisaties het zoeken naar aanhangers. Net als offline komt het er als organisatie op neer zo veel mogelijk mensen te vinden die het doel van de organisatie willen helpen bereiken. Hoewel het internet voor internationaal bereik zorgt en dat er redelijk wat applicaties bestaan die het verspreiden van informatie gemakkelijker maken, is dit geen garantie tot meer volgelingen. Door de enorme boom in aantal ngo’s zijn er werkelijk miljoenen organisaties te vinden op het net. Het is dus niet gemakkelijk voor ngo’s om op te vallen in deze massa. De basis blijft natuurlijk goede inhoud, maar een verzorgde lay-out en een creatief en optimaal gebruik van de nieuwe media kan ervoor zorgen dat organisaties net dat ietsje meer in de aandacht springen. Integratie met offline media zal noodzakelijk blijven om de bestaande, vaak meer lokale, activisten naar het online gedeelte te lokken. Online campagnevoering moet gezien worden als het aanboren van een nieuwe markt naast de traditionele offline markt. Eens de aandacht getrokken zullen de ngo’s moeten blijven moeite te doen om hen te behouden. De online gebruikers zijn immers minder loyaal aan hun organisaties. De bestaande aanhangers zullen geprikkeld moeten blijven en organisaties zullen zich dus dynamisch moeten opstellen. Het internet is immers een zeer levende markt waar er constante veranderingen en nieuwe technologieën voor een blijvende evolutie zorgen.

6.5. STRATEGIE Ondanks de beperkingen en hindernissen waarmee kleine ngo’s geconfronteerd worden, biedt het internet ook voor hen wel heel wat potentieel. Ze beschikken immers over hetzelfde medium als de grote organisaties. Waar vroeger de dure televisie, radio en affiche campagnes enkel in het bereik lagen voor de groten, hebben ze nu beide toegang over hetzelfde mediakanaal genaamd het World Wide Web. Ze kunnen in theorie evenveel mensen bereiken, maar moeten dit enkel doen met minder middelen. Dit is geen onmogelijke opdracht, dankzij het enorme aantal tools en applicaties die (gratis) beschikbaar zijn op het net is er veel mogelijk. Er zijn genoeg voorbeelden te vinden die aangeven hoe een kleine groep mensen grote dingen hebben kunnen verwezenlijken voor hun organisatie via het net. Successen die vroeger onmogelijk zouden geweest zijn.

42

Het lijkt erop dat organisaties vooral nood hebben aan een goed uitgewerkte strategie. Eén groot plan die zowel offline en online media combineert en waarbij nagedacht wordt over hoe deze media zinvol en optimaal gebruikt kunnen worden. Momenteel komt het vaak over alsof organisaties maar wat doen. Ze investeren in een technologie omdat het populair is, maar laten het dan verwaarlozen of gebruiken het niet op een optimale manier. Dit komt vaak ook door het gebrek aan expertise. De medewerkers van een ngo weten vaak niet altijd wat er precies allemaal bestaat van technologie en wat de mogelijkheden en beperkingen ervan zijn. Meten is weten. Om te controleren als je als organisatie goed bezig bent en dat de vooropgestelde doelen bereikt worden zijn analysetools nodig. Deze tools die het website verkeer controleren en emails kunnen opvolgen zijn gratis beschikbaar en laten organisaties toe hun werk te analyseren. Op basis van de bekomen resultaten zouden ngo’s dan indien nodig verbeteringen aan kunnen brengen en zaken bijsturen. Het belang van analyse wordt vaak onterecht onderschat. Dat sommige organisaties een beperkt budget, personeelsbestand en vaak weinig expertise hebben op vlak van IT staat vast. Toch zou dit in theorie geen grote domper mogen zijn op het behalen van meer succes. De moderne mediakanalen zorgen er in feite voor dat een organisatie met een goed idee, genoeg inzet en een goed uitgewerkte en aangepaste strategie de kans krijgen om doelstellingen te bereiken die vroeger niet mogelijk waren.

43

7. AANBEVELINGEN Deze sectie heeft als bedoeling enkele nuttige en praktische tips te geven aan (kleinere) ngo’s die hen moeten helpen in het behalen van (meer) succes. De focus ligt op de meest essentiële tips, die een goede startbasis vormen voor strategische communicatie. Het eerste luik omvat een overzicht van de mogelijke mediakanalen die gebruikt kunnen worden, waarbij ook concrete suggesties gedaan worden i.v.m. de beschikbare tools. Het tweede luik beschrijft hoe een organisatie mensen het best kan aanzetten om actie te ondernemen en hoe een ngo toch kan opvallen in de massa. Tot slot wordt een algemene strategie voorgesteld.

7.1. KORT OVERZICHT TOOLS MET HUN FUNCTIONALITEIT Er bestaan heel wat verschillende mediakanalen elk met hun eigen voordelen en beperkingen. Vaak moet een keuze gemaakt worden welke applicatie nu precies best gebruikt wordt om een bepaald doel te behalen. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de verschillende mediakanalen.

7.1.1.

Website

Een website is dé centrale plaats waar mensen informatie kunnen terug vinden over een organisatie. Info over de werking, evenementen en nieuws kan er in verschillende mediaformaten geraadpleegd worden. Een website vormt vaak het hart van een campagnevoering, de plaats waar alle andere media zowel offline als online naartoe verwijzen. Dankzij de mogelijkheid om verschillende applicaties te integreren op een website zijn de mogelijkheden bijna onbeperkt. Het nadeel is echter dat het niet altijd eenvoudig is om goedkoop een eigen website met iets van functionaliteit te bouwen. Als het laten bouwen van een website door een extern bedrijf te duur is, kan beslist worden om het zelf te doen. Er bestaan verschillende mogelijkheden om dit te doen. Een website van de grond opbouwen is zeer veel werk en enkel experts kunnen dit. Er bestaan gelukkig ook zogenaamde toolkits zoals drupal.org die het bouwen van een website veel eenvoudiger kunnen maken. Het basisconcept kan gevormd worden uit de enorme hoeveelheid voorgemaakte modules. Voor praktisch elke functie is reeds iets door iemand anders gemaakt en ter beschikking gesteld. Ondanks de voorgemaakte modules, zal het creëren van een site met een toolkit nog steeds heel wat tijd en expertise vragen. 44

Een gemakkelijkere oplossing is een website bouwen met de hulp van een online website building tool. Twee bekende sites die deze services gratis aanbieden zijn webs.com en Google sites. Via deze website kunnen gebruikers aan de hand van aantal muisklikken en een teksteditor een site bouwen. Het proces is zeer gebruiksvriendelijk en laat toe een website uit te rusten met heel wat extra functionaliteit. Voorbeelden van mogelijke applicaties zijn blogs, forums, foto delen en zoekfunctionaliteit. Mits de nodige tijd en inspanningen kunnen hier aantrekkelijke en functionele websites mee opgebouwd worden. Webs.com geniet de voorkeur boven Google sites omdat er mooiere lay-outs beschikbaar zijn waardoor het geheel moderner oogt. Het is ook gemakkelijker en biedt meer extra functionaliteiten, zoals ondersteuning van PayPal en beschikbaarheid van verschillende extra widgets. Deze oplossing heeft echter ook enkele nadelen. Zo heeft een organisatie geen volledige controle over de site. Op maat gemaakt design is bijvoorbeeld niet mogelijk, er moet gekozen worden uit bestaande templates. Het aanbod is meestal wel redelijk uitgebreid en kleine aanpassingen zoals kleur, logo en achtergrondafbeelding zijn vaak wel mogelijk. Volledige controle is ook niet altijd nodig, zeker wanneer een organisatie niet over de nodige expertise beschikt om zelf aanpassingen te doen. Andere nadelen eigen aan deze gratis diensten zijn reclame, geen eigen domeinnaam en beperkte opslagruimte. In het geval van Webs.com kunnen door het betalen van een maandelijkse bijdrage (4-8 dollar) de meeste van de hierboven vermelde beperkingen verwijderd worden. Ondanks deze kleine nadelen zal deze oplossing ongetwijfeld heel wat organisaties kunnen helpen bij het maken van een kwaliteitsvolle site. En dit alles zonder grote kosten.

7.1.2.

E-mail

E-mail is het meest gebruikte kanaal om informatie in de vorm van nieuwsbrieven te verzenden naar volgelingen. De belangrijkste tip hierbij is, maak als organisatie gebruik van een e-mail service provider (ESP). Een ESP is een dienst die speciaal gemaakt is voor e-mail marketing, en laat dus toe om op een efficiënte manier een mail te verzenden naar een grote groep mensen. Een ESP laat gebruikers toe om eerst een (html) mail op te stellen, waarbij de lay-out bij het doorsturen gegarandeerd blijft. Daarnaast biedt het heel wat tools aan om een contactenlijst op te bouwen en te onderhouden. Zo worden er onder andere inschrijvingsformulieren en de mogelijkheid om accounts te bewerken voorzien. Naast dit alles laat een ESP in de meeste gevallen een diepgaande analyse toe van een e-mail campagne. Heel wat interessante statistieken worden geproduceerd, voorbeelden hiervan zijn het aantal mensen die de opgezonden mail effectief geopend hebben, het aantal mensen die de mail doorgezonden hebben, het aantal keer dat er op een link geklikt is en de locatie van de 45

ontvangers. Belangrijk is ook dat ESP’s, in tegenstellingen tot gewone e-mailcliënten, door het vervullen van een aantal condities, ervoor zorgen dat de verzender niet als een spammer gezien wordt. Gewone e-mailcliënten zoals outlook en Hotmail zijn in feite enkel bruikbaar voor persoonlijke mails tussen een beperkt aantal personen, maar niet voor grote campagnes (Leroux, 2009, pp. 3-4). Een ESP die zeer aan te raden is, is mailchimp.com. Het beschikt over alle nodige eigenschappen, is gemakkelijk in gebruik en bovendien gratis. De enige beperking is dat er met een gratis account maar 500 contactgegevens kunnen opgeslagen worden en 3000 mails per maand verzonden kunnen worden. Voor een kleine organisatie is dit vaak voldoende. Indien een ngo meer nodig heeft, kan dit door een kleine maandelijkse kost te betalen. Uit onderzoek bleek dat voor iedere dollar geïnvesteerd in e-mail de organisatie er 45 uithaalt (Leroux, 2009, p. 6). Ook blijkt dat maar liefst 57 % van de mensen doorklikt op fundraising e-mails (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010). Dus gezien de efficiëntie van e-mail, is het aangeraden om niet te besparen op e-mails. Om te zorgen dat de verzonden e-mails maximum effect hebben, zijn er een aantal zaken waar rekening mee gehouden moet worden. Een mail moet kort zijn en zo geconstrueerd zijn dat de lezer in een paar seconden kan weten waarover de mail gaat (Leroux, 2009, pp. 7-8). Het is dus best te focussen op een beperkt aantal items die kort besproken worden en doorverwijzen naar een website waar dan uitgebreide informatie te vinden is. Een e-mail dient trouwens vaak vooral om mensen naar een site te lokken waar ze de kans krijgen om effectief actie te ondernemen. Het onderwerp van de mail moet kort zijn (~35 karakters) en duidelijk de inhoud van de mail beschrijven. Andere aandachtspunten zijn een overzichtelijke lay-out, het gebruik van subtitels en het in vet zetten van kernwoorden. Een belangrijk punt waaraan gedacht moet worden wanneer de lay-out van de mails ontworpen wordt, is dat heel wat e-mailcliënten afbeeldingen blokkeren. Een e-mail ontwerpen met html en heel wat afbeeldingen kan een heel mooi resultaat opleveren, maar er moet op gelet worden dat wanneer de afbeeldingen geblokkeerd worden, de mail nog steeds goed leesbaar is. Ook personalisatie is belangrijk, bv. door de namen uit je lijst te gebruiken om de personen aan te spreken in de mails (Bhagat, Donovan, & DeVille, 2010). Daarnaast is het best steeds dezelfde naam te gebruiken als afzender (naam organisatie), en de mails te ondertekenen met de naam van de auteur. Dit zorgt respectievelijk voor herkenbaarheid en het scheppen van een menselijke band. Vooraleer een organisatie e-mails kan beginnen verzenden moet er eerst een e-maillijst opgebouwd worden. Dit is niet altijd even eenvoudig. Er zijn verschillende technieken en trucs om aan emailadressen te komen. Dit kan in de eerste plaats gebeuren via een duidelijk zichtbaar inschrijvingsformulier op de website. Vraag hierbij niet teveel onnodige informatie, hoe gemakkelijker het is om zich in te schrijven, hoe beter. Een e-mailadres en een naam (nodig om geadresseerde 46

persoonlijk aan te spreken) is normaal al voldoende. Om mensen te motiveren om hun e-mailadres op te geven kan een organisatie bijvoorbeeld een wedstrijd houden waarbij de deelnemers eerst hun emailadres moeten opgeven (Network for Good, 2009, p. 15). Hetzelfde kan gedaan worden bij het voorzien van exclusieve inhoud (Leroux, 2009, p. 13). Probeer op verschillende plaatsen en verschillende kanalen de aanhangers zoveel mogelijk aan te zetten om zich in te schrijven voor een nieuwsbrief. Ook op evenementen is het aan te raden om een lijst bij te houden waarop bezoekers hun contactgegeven kunnen opgeven. Als organisatie is het belangrijk de mailinglijst zo goed mogelijk te onderhouden. Na verloop van tijd zullen er ongetwijfeld e-mail adressen inzitten die niet meer gebruikt worden. Ook kan het gebeuren dat er foute e-mailadressen opgegeven worden of dat er zelf spamrobotten zijn die de lijsten overspoelen met valse adressen. Dit kan grotendeels tegen gegaan worden door mensen pas toe te voegen wanneer ze als bevestiging op link klikken die naar hun opgegeven e-mailadres gezonden is. Dit is een dienst die bij de meeste ESP geïntegreerd zit. Om ervoor te zorgen dat zo weinig mogelijk mensen zich uitschrijven voor een nieuwsbrief, is de kwaliteit van de inhoud belangrijk (Leroux, 2009, pp. 14-16). Ook het interval waaraan een ngo zijn nieuwsbrieven verzendt is een belangrijke variabele. Het mag niet te laag zijn, maar zeker ook niet te hoog. Anders zullen de lezers deze snel als spam beginnen zien en zich uitschrijven. Het is aan te raden om te starten met 1 mail per 4-6 weken, en indien een organisatie meer interessante inhoud kan publiceren, kan het interval verhoogd worden. Het is soms ook beter om meerdere kortere mails te zenden dan 1 grote mail (Leroux, 2009, pp. 20-21). Hoewel de hierboven gegeven tips zeer goed hun werk zullen doen, is het toch belangrijk om zelf nog testen uit te voeren. Iedere organisatie zal moeten uitzoeken wat er best werkt voor zijn publiek (Network for Good, 2009, pp. 23-25). Dit kan gedaan worden door gebruik te maken van de analysetools van de ESP. Een voorbeeld van een handig tool is split testing. Dit is een testmethode waarbij een mail naar de ene helft van de groep gezonden wordt, en een aangepaste versie van dezelfde mail naar het ander deel gezonden wordt. Door te kijken welke mail het meest gelezen werd en het meeste aantal aangeklikte links produceert, kan bepaald worden welke mail het beste werkt. Een ngo kan nog een verder gaan door eerst een splittest uit te voeren op een kleiner deel van je ledenlijst en dan afhankelijk van de bekomen resultaten de best werkende mail naar de rest te zenden.

47

7.1.3.

Sociale netwerksites

Sociale netwerksites zijn een zegen voor ngo’s. Ze zijn enorm populair, en dankzij de netwerken van de gebruikers kunnen kan het principe van mond-tot-mond reclame optimaal benut worden. Sociale media zijn de ideale tools om (nieuwe) mensen te bereiken en een boodschap snel te verspreiden. Facebook is de populairste sociale netwerk website. Facebook biedt heel wat interessant tools. Zo kunnen organisatoren heel gemakkelijk reclame maken voor opkomende evenementen dankzij een tool die daarvoor speciaal gemaakt is. Ook het delen van korte berichten met het netwerk is eenvoudig. Onder andere het intern berichten systeem, de account wall, en de mogelijkheid om commentaren te posten zorgen ervoor dat communicatie met de gebruikers mogelijk is. Het delen van foto’s en filmpjes is ook zeer handig. Dit alles is gratis beschikbaar en zeer eenvoudig in gebruik. Net zoals bij de andere kanalen is het belangrijk dat een organisatie geregeld interessante zaken post, maar er mag zeker ook niet overdreven worden. Zo bleek dat bij meer dan drie posts per dag er een verdubbeling voorkwam van het aantal mensen die zich uitschreven uit het netwerk (Imber Safdar & Englin, 2010). Ngo’s die in de US of in Canada geregistreerd zijn kunnen gebruik maken van een speciaal ontwikkelde Facebook applicatie Causes. Via deze toepassing kan een persoon of organisatie een pagina maken die één bepaald doel of maatschappelijk probleem behandeld. Causes zorgt er dan voor dat bezoekers van deze pagina’s de mogelijkheid krijgen om geld te doneren of petities te tekenen. Causes heeft als bedoeling te zorgen dat volgelingen andere mensen aan zetten om geld te doneren of om op hun beurt lid te worden van het netwerk. Op de Causes pagina van de organisators is er een overzicht te zien van de top recruiters, fundraisers en donors. Deze extra functionaliteit zorgt vaak voor extra competitie onder de activisten en dus meer succes. Het tweede grootste netwerk is Twitter. Dit zeer recent fenomeen is het laatste jaar enorm gegroeid. De functionaliteit van Twitter is veel beperkter dan Facebook. Via Twitter kunnen gebruikers tweets of micro-berichten (max 140 tekens) de wereld insturen. De berichten antwoorden vaak op de vraag “Wat ben je aan het doen?” of “Wat gebeurt er?”. Twitter kan in feite gezien worden als een micro blog waar een ngo boodschappen over hun werking, evenementen en ander belangrijk nieuws kunnen delen. Vaak worden links gebruikt om te refereren naar foto’s, video’s of andere artikels. De volgelingen krijgen dankzij Twitter de kans om mee te kijken in de wereld van een bepaalde ngo en kunnen zo de organisatie beter leren kennen. Een voorbeeld van een twitter pagina met bijhorende tweets is te zien in Figuur 16.

48

Figuur 16: Dee Twitter account van Medecin Sans Frontier (bron: twitter)

Naast deze twee grote is er nog Friendster die vooral populair is in Azië. Qua functionaliteit is Friendster best te vergelijken met Facebook. Dan is er ook nog LinkedIn, dit is een site die zich vooral bezig houdt met professionele netwerken. Dit kan misschien misschien gebruikt worden om personeel te zoeken voor een ngo of tips te vragen aan andere professionelen uit het vak. LinkedIn is niet geschikt voor marketing. Het succes van een sociale netwerksite valt of staat afhankelijk van het aantal vrienden/volgers er in het netwerk van een ngo zitten. Een organisatie start best met het uitnodigen van beperkt netwerk van medewerkers en vrienden, en vraagt hen daarna om op hun beurt mensen uit hun netwerken uit te

49

nodigen. Zorg voor links van andere media naar je pagina. Het posten van een link op netwerken van organisaties met hetzelfde doelpubliek kan ook extra mensen lokken. Sociale netwerksites zijn vooral handig om een organisatie en zijn activiteiten en werking te promoten onder het groot publiek (Imber Safdar & Englin, 2010, p. 14). Het is minder geschikt om giften te verzamelen, vrijwilligers te vinden of uitgebreid informatie te verschaffen (Ogden & Starita, 2009).

7.1.4.

Blog

Een weblog, ook wel blog genoemd, is een website waar regelmatig nieuwe bijdragen verschijnen. De geboden informatie wordt in omgekeerd chronologische volgorde weergegeven (het nieuwste bericht verschijnt als eerste). Een blog kan perfect gebruikt worden om de laatste nieuwtjes van de organisatie te publiceren. Organisaties die de middelen niet hebben om een eigen site te starten, kunnen beginnen met een blog. Het is een simpel maar goed concept. Een blog kan ook een onderdeel van een site vormen. Zo kan een organisatie enkele medewerkers een blog laten bijhouden. In die blog kunnen ze dan hun mening over bepaalde zaken te uiten, commentaren te geven en ervaringen delen. Het kan gebruikt worden voor uiteenlopende zaken, voorbeelden zijn een persoonlijk verslag van een conferentie, een blik achter de schermen van de organisatie of een verslag van een medewerker op de plaats van een ramp. Organisaties kunnen niet enkel medewerkers een blog laten bijhouden, ook lokale vrijwilligers of zelf mensen die geholpen worden de ngo in kwestie. Het is ook mogelijk om een groepsblog bij te houden. Hier kunnen verschillende gebruikers items posten die dan allemaal op één gezamenlijke pagina terecht komen. Zo kunnen bijvoorbeeld verschillende getroffen mensen hun ervaringen met elkaar en de rest van de wereld delen. Blogs kunnen een grote meerwaarde bieden aan de site van de organisatie in kwestie. Het laat de gebruikers toe een grotere band te scheppen met de organisatie en zijn medewerkers. De organisatie een gezicht. Mensen komen meer te weten over wie er werkt en het reilen en zijlen van de organisatie en zullen zich zo meer betrokken voelen. Er bestaan heel wat websites die gratis blogs aanbieden. Bekende voorbeelden zijn wordpress.com en blogger.com. Beide website bieden gebruikers tools aan waarmee ze op een eenvoudige manier een blog kunnen opzetten. Er worden heel wat thema’s aangeboden, waardoor de gebruikers een deel van de lay-out kunnen aanpassen. Groepblogs zijn mogelijk en ook foto’s kunnen gemakkelijk gedeeld

50

worden. Indien een organisatie reeds een website heeft kunnen blogs vaak gemakkelijk geïntegreerd worden. De meeste website pakketten bezitten standaard een blog functionaliteit.

7.1.5.

Online discussie forum

Een internetforum is een plaats waar discussies kunnen gevoerd worden op het internet. Een forum is meestal opgedeeld in verschillende onderwerpen. Gebruikers krijgen de kans om zelf een discussie in gang te zetten over één van de opgegeven onderwerpen. Iedereen die een forum bezoekt kan zich dan mengen in de verschillende discussies en reageren op hetgeen de andere geschreven hebben (fragment in Figuur 17). Het is aan te raden om de gebruikers eerst te laten registreren, op die manier is er meer controle en is de kans dat spamrobotten een forum volzetten met reclame kleiner. Na verloop van tijd kan er via het forum een community ontstaan in de vorm van een groep van actieve gebruikers die regelmatig posten (Girard, 2008, p. 15). De meeste inhoud van een forum wordt door de gebruikers geleverd. Het is niet aan de organisatie om alle inhoud zelf aan te brengen. Het succes hangt dus vooral af van de grootte en activiteit van de community. Belangrijk is wel dat het forum beheerd moet worden, dit is nodig om misbruiken te voorkomen en ongewenste inhoud of gebruikers te verwijderen. Dit is een taak die deels doorgegeven kan worden door betrouwbare leden van de community zelf. Een forum kan dus gezien worden als een plaats waar ngo gebruikers de kans geeft om zich te uiten en in discussie te treden met andere mensen. Deze discussies kunnen vaak leerrijk zijn op interessante inzichten opleveren, niet enkel voor de gebruikers maar ook voor de organisaties. Niet iedere organisatie heeft een forum nodig. Zeker wanneer er maar een beperkte aantal actieve gebruikers zijn, is het heel moeilijk om een forum levendig te houden. Om een forum goed te laten werken is het essentieel om een grote groep actieve gebruikers te hebben die degelijke inhoud posten. Wanneer dit niet voorhanden is of dat er geen nood is aan een plaats waar verschillende discussies tegelijkertijd gevoerd kunnen worden, is het beter iets anders te voorzien. Zo kan een ngo ook gewoon zorgen dat gebruikers iets kunnen posten op een gastenboek en/of comments kunnen geven op gepubliceerde items. Op die manier hebben gebruikers nog steeds een plaats om een om een discussie te starten. Nadeel is wel dat er slechts over één onderwerp te gelijkertijd gediscuteerd kan worden.

51

Figuur 17:: Fragment uit een discussie in een topic met titel: "Non-violent "Non violent struggle in Ethiopia is unfeasible" (Bron: ( forum ethiopianreview.com)

Net als het geval van blogs worden forums vaak voorzien bij websitediensten. Dit is het geval bij webs.com of de website builder Drupal. Een organisatie kan ook via bepaalde websites een eigen forum maken. Zo bestaan er heel wat bedrijven zoals actieforum.com die gratis online forums aanbieden. Nadeel hiervan is, dat er vaak reclame te zien is en de vrijheid om zaken aan te passen kleiner is. Indien een organisatie een forum met alles erop en eraan wil die hij zelf naar wens kan instellen, dan is er de mogelijkheid lijkheid om zelf een forum te installeren. Er bestaat gratis software (phpBB), maar er is heel wat expertise vereist om zoiets volledig naar wens werkende te krijgen.

52

7.1.6.

Analyse tools

Om een goede analyse te kunnen uitvoeren is data nodig. Data kan gegenereerd worden door web analyse tools op internet. De bekendste is Google Analytics. Deze gratis tool van Google is enorm uitgebreid. Alle verzamelde data wordt op een overzichtelijke manier manier voorgesteld en kan online bekeken worden (Figuur 18). ). Enkele voorbeelden van statistieken zijn het aantal (unieke) (unieke bezoekers, welke pagina’s er bekeken eken zijn, hoe lang bezoekers gebleven zijn, welke browser ze gebruikten, vanwaar waar ze afkomstig waren en nog veel meer.

Figuur 18:: Algemene overzichtpagina van een ee website in Google Analytics (Bron: ron: Flicker, upgeload door davemc500hats)

53

Google analytics laat ngo’s toe een diepgaande analyse uit te voeren van hun website, blog of Facebook pagina. Trends kunnen waargenomen worden en vergeleken worden met vooropgestelde doelstellingen. De geproduceerde data vormt de basis om te beslissen of bepaalde verbeteringen nodig zijn of niet. Opzetten van een account en het installeren op website, blog, Facebook is niet zo heel veel werk, maar vraagt toch wat kennis. Het installeren gebeurd door een stuk code op je website te plaatsen. Het is die code die de data zal verzamelen en aan de account van de organisatie linken. Om deze code toe te voegen aan een blog of Facebook pagina zijn er vaak extra stappen en tools nodig.

7.1.7.

Andere nuttige tools

Video sharing Onder andere dankzij filmfuncties op digitale camera’s en de nieuwste gsm’s worden steeds meer filmpjes gemaakt. Deze filmpjes kunnen de gebruikers helpen met een beter beeld te vormen over de organisatie en haar werking. Filmpjes trekken vaak de aandacht en zijn populair op het web. YouTube laat organisaties toe om verschillende video’s op het internet te plaatsen en deze te delen met andere gebruikers. Het is mogelijk om een kanaal te creëren waar alle reeds geposte video’s van de organisatie verzameld worden. Andere gebruikers krijgen dan de kans om zich te abonneren op een kanaal zodat ze op de hoogte gesteld worden wanneer er een nieuw filmpje uitkomt. De video’s kunnen ook op de site of blog zelf getoond worden. Dit is mogelijk door aangepaste hyperlinks te gebruiken.

Online petities Organisaties starten vaak een petitie om een probleem onder de aandacht te brengen. De verzamelde handtekeningen worden dan naar een beleidsmaker gestuurd aan te tonen dat heel wat mensen zijn die het probleem erkennen en dat er actie ondernomen moet worden. Er bestaan online sites die de nodige tools voorzien om organisaties te helpen met het online verzamelen van virtuele handtekeningen. Voorbeelden van zulke sites zijn ipetitions.com, PeittionSpot.com en thePetitionSite.com. Deze drie sites beschikken allemaal over een mooie lay-out en nodige tools om eenvoudig een petitie online te zetten. Alle drie de sites voorzien de mogelijkheid om de petitie eenvoudig te delen met anderen via e-mail of sociale netwerken. Ipetitions.com voorziet daarnaast ook nog de mogelijkheid om een blog bij te houden. Bij thePetitionSite.com moeten de 54

mensen wel ook hun adres opgeven, dit vraagt extra moeite en zou sommige mensen kunnen tegenhouden om te tekenen. Zoals besproken werd in sectie 5.4.4, moeten organisaties wel rekening houden met de daling in waarde van de handtekeningen. Doordat het gemakkelijker geworden is, ligt de lat hoger om hetzelfde effect te bekomen.

Online donaties Het ontvangen van giften van individuele personen is voor veel organisaties van levensbelang. Nieuwe technologieën maken het mogelijk om dit nu ook online te doen. Deze tools maken het de gebruikers gemakkelijk om snel via bankkaart een project te steunen. De populairste tool is ongetwijfeld de DonateNow-knop van PayPal. PayPal is de meest gebruikte online betalingsdienst op het internet. PayPal werkt als een soort tussenpersoon voor betalingen en kan een bepaalde mate van koperbescherming bieden. Betalingen kunnen uitgevoerd worden via creditkaart of bankrekening. Een DonateNow-knop en een bijhorende PayPal account is gratis. Organisaties moeten eerst een non-profit account aanmaken op PayPal. Om dit te doen moeten ze wel bewijzen kunnen voorleggen dat ze officieel erkend zijn. Eenmaal dit goedgekeurd is, kan de organisatie een DonateNow-knop maken die gelinkt is aan hun PayPal account. Het resultaat zal een stuk code zijn, die op een webpagina, blog of Facebookpagina geplaatst moet worden. Dit vraagt enige expertise, om deze tool actief te krijgen op Facebook, moet ook eerst een extra applicatie geïnstalleerd worden. Eens alles geïnstalleerd, kunnen gebruikers via een simpele druk op de knop een betaling uitvoeren. Ze worden naar een beveiligde betaalpagina verwezen waar men het te doneren gedrag kan opgeven en betalen (Figuur 19).

55

Figuur 19: 19 Betaalpagina DonateNow-knop (Bron: PayPal)

7.2. BEWEGEN TOT ACTIE Het hoofddoel van een organisatie is mensen proberen overtuigen om actie te ondernemen. Enkele voorbeelden van mogelijke acties zijn het geven van geld, het tekenen van een petitie, een boodschap doorsturen, het oproepen tott boycot of protest of een brief schrijven. Bijna iedere artikel of nieuwsbrief moet een oproep tot actie bevatten (Leroux, 2009, p. 17).. Hoe gemakkelijker een organisatie het maakt om tot actie over te gaan hoe beter. Vraag Vraag geen overbodige info of handelingen. Leg met andere woorden zo weinig mogelijk in de weg. Zorg dat er op iedere pagina, op een duidelijk zichtbare plaats, een knop of link staat waar mensen over kunnen gaat tot actie. Zorg dat die knop groot genoeg is,, een goed zichtbare kleur heeft en op een plaats staat waar het zichtbaar is zonder te scrollen. Zo moeten mensen niet zoeken en zullen ze bij het zien van de knop zich onbewust afvragen of ze zullen actie ondernemen of niet. niet Geef als organisatie ook altijd duidelijke tips wat mensen (in het dagelijks leven) kunnen doen om iets te veranderen (Leroux, 2009, p. 17). Als dit allemaal in orde is, komt het erop neer om de lezer effectief aan te zetten om actie te ondernemen. Hen emotioneel te raken en het gevoel te geven dat ze een verschil kunnen maken. 56

Inhoud is daarbij heel belangrijk. Vraag bijvoorbeeld nooit rechtstreeks, vanaf het begin van een boodschap, om geld. De focus moet op de boodschap of het verhaal liggen. En het is die boodschap die de mensen emotioneel moet raken en overtuigen om actie te ondernemen. Er is een verandering in denkpatroon nodig. Het eerste waaraan een organisatie denkt mag niet zijn ‘hoe kan ik zoveel mogelijk geld van donors krijgen’, maar moet zijn ‘wat kan de organisatie de donors geven’. Er zijn verschillende zaken die aangeboden kunnen worden: dankbaarheid, sociale impact en een goed gevoel (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010). Als dit in het achterhoofd wordt gehouden bij het opzetten van een campagne zullen acties automatisch volgen. Er zijn een aantal zaken in de manier van communiceren die een positieve invloed kunnen hebben op het gedrag van de lezers.

7.2.1.

Hou het persoonlijk

Probeer de lezers persoonlijk aan te spreken, en plaats steeds je naam onder hetgeen je schrijft. Gebruik geen stijve schrijftaal, maar relaxte informele stijl. Zorg ook niet dat de organisatie onprofessioneel overkomt, mensen gaan immers sneller hun geld toevertrouwen een iemand die als een kredietwaardige (kennis en vertrouwen) autoriteit over komt (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, p. 18). Wees steeds eerlijk over de uitdagingen maar blijf wel hoopvol. Door een meer persoonlijke band op te bouwen, zal het mogelijk zijn om een grotere invloed uit te oefenen (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010). Blogs waar insiders een blik achter de schermen geven en persoonlijke belevingen en gedachten vertellen kunnen hier van grote dienst zijn (Leroux, 2009, p. 17). Ook door te reageren op andere mensen hun bijdragen, zich te mengen in discussies en iemand persoonlijk te bedanken kan een meer menselijke band geschept worden.

7.2.2.

Emotionele band

Om iemand aan te zetten tot actie moet je inspelen op hun emoties. Het emotionele wint immers meestal van het rationele (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, pp. 78). De beste manier om iemand te raken is door een persoonlijk verhaal, een getuigenis of een waarneming. Dit is veel effectiever dan het tonen van statistieken (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, pp. 8-9). Een organisatie kan een lezer met behulp van duidelijke cijfers ervan overtuigen dat het slecht gaat, maar zonder een emotionele band gaat dit de lezer echter niet sneller aanzetten om iets te veranderen. Stel een weeskind verteld hoe zijn beide ouders na lang af te takelen gestorven zijn aan AIDS en hoe hij nu amper genoeg geld kan verdienen 57

om zijn broertjes en zusjes eten te geven. Dan zal dit verhaal ongetwijfeld meer impact hebben op een persoon dan wanneer met cijfermateriaal aangetoond wordt dat er jaarlijks 2 miljoen wezen bijkomen ten gevolgen van AIDS problematiek in Zuid-Afrika. Mensen moeten zich kunnen associëren met concrete personen. Door nog eens een foto van de persoon uit het verhaal toe te voegen in het bericht, zullen de mensen de mensen zich nog meer aangesproken voelen door deze persoon. Een goed voorbeeld hiervan is Kiva.org. Hier wordt aan iedere lening een gezicht en een verhaal geplakt (Figuur 20). Dit schept een emotionele band, waardoor mensen zich sneller aangesproken voelen om deze persoon te helpen nu ze hem/haar beter kennen.

7.2.3.

Impact

Voor een organisatie is het ook belangrijk om de impact van de acties duidelijk te vermelden. De mensen moeten weten wat het effect van hun actie zal zijn. Een organisatie moet dus duidelijk omschrijven wat de actie is en wie of wat er precies geholpen wordt (Network for Good, 2009, p. 49) . Psychologisch onderzoek heeft uitgewezen dat hoe kleiner de groep mensen is, hoe sneller men zich bereid gaat voelen om te sponsoren (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, pp. 13-15). Dit omdat de impact duidelijker is. Mensen zullen ook sneller iets concreet willen sponsoren zoals een prothese voor een slachtoffer van een landmijn, dan hetzelfde bedrag te geven aan handicap international (De Schampheleire, 2009). Dit komt omdat in het eerste geval de donor precies weet waar zijn geld naartoe gaat en wat de impact zal zijn op die persoon. In het tweede geval kan een donor veel minder inschatten wat het effect van zijn actie zal zijn. Er wordt ook onbewust gekeken naar de verhouding van de impact. Tien mensen helpen uit een kleine lokale gemeenschap van honderd zal iemand meer raken dan 10 mensen uit een stad van 1 miljoen inwoners (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, p. 14). Een organisatie mag zeker ook niet vergeten om de personen die een actie ondernomen bij een bepaald project, op de hoogte te houden van hoe het project evolueert. Vertel wat er gebeurd is met het geld en of die persoon of groep hun situatie erdoor verbeterd is of niet. De activisten moeten weten dat hun actie nut heeft gehad. Indien dit zo is, zal dit hen een gevoel van voldoening geven omdat ze weten dat ze effectief iets hebben kunnen verbeteren. Vertel als organisatie ook af en toe enkele succesverhalen en zeg erbij dat dit niet zonder de hulp van de aanhangers gelukt zou zijn. Voeg daarbij dat er nog meer verwezenlijkt kan worden met extra hulp (Leroux, 2009, p. 17). Mensen moeten precies weten wat ze kunnen bereiken via jouw organisatie. Ze moeten achteraf een goed gevoel overhouden aan hun actie.

58

Figuur 20:: Het verhaal van Gloria die een lening wil (Bron: kiva.org)

7.2.4.

Creëer gevoel van urgentie

Belangrijk is ook om een gevoel van urgentie te creëren. Maak duidelijk dat hulp nu nodig is. Dat wanneer er niet snel actie ondernomen wordt, de situatie zal verslechteren. Er is gebleken dat mensen sneller iets zullen doen als hun bijdrage ervoor ervoor kan zorgen dat het project uiteindelijk slaagt 59

(Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, p. 15). Stel een ngo heeft 5000 euro nodig om een veldhospitaaltje op te zetten. Dan gaan de mensen sneller de 50 euro geven als er al 4950 euro ingezameld is dan wanneer er nog maar 1000 euro gesponsord is.

7.2.5.

Peer pressure

Maak gebruik van groepsdwang. Mensen zullen vaak eerst kijken wat anderen doen om dan zijn actie te emuleren, dit is het zogenaamde bystander effect (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, p. 17). Zorg er dus voor dat lezers de mogelijkheid krijgen om artikels of uitgevoerde acties te delen via e-mail of een sociaal netwerk. Er zijn heel wat tools te vinden die daarbij kunnen helpen. Sociale netwerken zijn ideaal hiervoor. Een organisatie moet proberen een positieve beweging te starten. Wanneer verschillende vrienden uit een persoon zijn netwerk dezelfde actie ondernomen hebben, zal hij/zij onder invloed van groepsdruk ook sneller tot actie verleid worden. Ook het vermelden van hoeveel mensen er reeds een project gesteund hebben, zou een positief effect hebben (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010, p. 17).

7.2.6.

Transparantie

Belangrijk is dat de mensen vertrouwen hebben in de organisatie en zijn medewerkers. De beste manier om vertrouwen op te wekken, is door open te zijn over de werking van de organisatie. Publiceer daarom financiële cijfers, vertel hoeveel geld er naar wat precies gaat, hoe er te werk is gegaan, wat het werkelijke resultaat was van een project, … (Network for Good, 2009). Durf als organisatie toe te geven wanneer er een foutje gemaakt is, beloof dan wel dat dezelfde fout niet meer zal gemaakt worden in de toekomst. Wanneer er op de website of Facebookpagina kritiek komt, dan mag deleten niet de eerste reactie zijn. Ga in dialoog en vraag wat de problemen precies zijn en geef extra uitleg. Commentaren kunnen niet enkel negatief zijn, maar ook zeer positief. Wanneer mensen positieve woorden zeggen over een ngo, dan zal dit vertrouwen geven aan de ander lezers. Plaats positieve citaten van gebruikers, beroemde mensen en pers op een zichtbare plaats op de site. Indien de organisatie opgenomen is op een verzamelsite met een recensiesysteem zoals guidestar.org plaats dan ook de behaalde score op de site.

60

7.3. KLEIN MAAR GOED Als een ngo over een beperkt budget en aantal personeelsleden beschikt, dan zullen er onvermijdelijk keuzes gemaakt moeten worden. Het is niet mogelijk en vaak niet nuttig om vijf verschillende kanalen te gebruiken, terwijl er maar geld en tijd is om twee kanalen op een goede manier te utiliseren. Indien er geld geïnvesteerd is een technologie, dan is het beter om het maximaal potentieel uit die investering te halen. Er kan best gestart worden met iets klein, een gratis blog of een sociale netwerksite met een donate now knop, en daarop dan verder te bouwen. De organisatie moet weten wat ze nodig heeft en vervolgens zoeken wat er bestaat om dit te faciliteren. De keuze moet bepaald worden door de beste prijs-kwaliteit verhouding en moet tegelijkertijd ook betaalbaar zijn voor de organisatie. Er moet ook gezorgd worden voor voldoende interessante updates en communicatie met de gebruikers. Het is veel beter om in één kanaal positief uit te springen, dan op meerdere kanalen een minder positieve indruk na te laten. Het heeft ook niet veel nut om op verschillende sociale netwerken actief te zijn. Heel wat gebruikers hebben immers accounts op verschillende netwerken tegelijk (Patriquin, 2007). Gezien de functionaliteit toch vaak hetzelfde is, is het best om gewoon voor het netwerk te kiezen die het populairst is in de regio en daar alle energie is steken. Eenmaal een kanaal de maximaal mogelijke ROI behaalt en wanneer er ondertussen geld en tijd vrijgekomen is in de organisatie, kan er opnieuw geïnvesteerd worden in een nieuw mediakanaal of betere technologie. Zo kan een alleenstaande blog verbeterd worden door er een website met extra functionaliteit rond te bouwen. Als een organisatie merkt dat een bepaald kanaal echt geen succes heeft, ondanks goed gebruik, dan is het beter iets anders te zoeken nu er nog niet te veel geld en tijd verloren is. Moest een organisatie direct voor het beste en duurste technologie gekozen hebben en na verloop van tijd merkt dat het niet het gewenste resultaat bereikt wordt, dan is er op die manier veel geld verloren gegaan.

7.4. INTEGRATIE Het is belangrijk om als organisaties de verschillende mediakanalen te integreren met elkaar. Ze mogen niet als afzonderlijke entiteiten gezien worden. Er moet gezorgd worden dat inhoud op elkaar afgestemd is en dat links gelegd worden naar de andere media. Dit wil niet zeggen dat op iedere plaats hetzelfde gezegd moet worden. De inhoud moet immers aangepast worden aan het publiek op het kanaal. Integratie geldt zeker niet enkel voor online media onderling, maar ook het online en het

61

offline gedeelte van de campagne moet samenwerken. Offline campagnevoering blijft belangrijk (Girard, 2008, p. 7). Het online gedeelte moet meer gezien worden als een extra (jongere) markt die naast de offline markt bestaat. Er kan ook overloop zijn tussen beide mediacampagnes. Zo kunnen online volgelingen naar een evenement komen, en kunnen offline activisten lid worden van het sociaal netwerk.

7.5. FEEDBACK Een activist behouden is gemakkelijker dan een nieuwe te zoeken. Dit is zeer belangrijk, maar wordt volgens mij toch vaak over het hoofd gezien. Zo bleek uit een groot onderzoek van twee miljoen donoren dat maar liefst 70% van de ondervraagden geen mail kregen met opvolging van de situatie (Andresen, The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010, 2010). 37% kreeg zelf geen bedankingsmail na een online donatie. Het is essentieel om contact te blijven onderhouden. Donors hebben recht op een update over het doel dat ze gesteund hebben. Een persoonlijke bedanking sturen waarbij duidelijk gemaakt wordt dat zonder zijn/haar steun het niet mogelijk geweest zou zijn, kost niet zoveel moeite, maar kan wel een belangrijk invloed hebben op de kans dat eenzelfde gebruiker ook in de toekomst de organisatie zal steunen.

7.6. OPVALLEN Organisatie hebben het moeilijk om op te vallen tussen alle andere organisaties. Er bestaan zoveel ngo’s, waardoor de kans dat er iemand ongeveer hetzelfde doet groot is. Probeer daarom duidelijk te maken dat jouw organisatie anders is, dat niemand anders deze personen helpt hun problemen op te lossen. Een organisatie moet zich zichtbaar maken zodat mensen de ngo in kwestie snel kunnen vinden. Ze moeten ook proberen direct de aandacht trekken, dit kan door op te vallen in de positieve zin.

7.6.1.

Eerste indruk

Om te zorgen dat mensen niet direct afhaken is het belangrijk om een goede eerste indruk na te laten. Veel mails worden enkel snel eens bekeken en een bezoeker gaat vaak ook niet lang op een website blijven die amateuristisch overkomt. Een organisatie moet proberen in enkele seconden de aandacht te 62

trekken en positief in het oog springen. Dit is niet eenvoudig, mensen hebben immers een beperkte aandachtsspanne, zijn impulsief en worden gecontroleerd door emoties (Andresen, McKee, & Rovner, Homer Simpson for Nonprofits, 2010). Het uiterlijk van de website, blog, e-mails, … moet er dus goed uit zien, ze vormt voor een deel het uitgangbord van de organisatie. Dit betekent niet direct dat topdesign met veel toeters en bellen nodig is. Een verzorgde, duidelijke lay-out doet al veel. Visuele media zoals foto’s en video’s kunnen voor een grote meerwaarde zorgen. Ook is het aan te raden om als organisatie een duidelijk herkenbaar logo en stijl te creëren die in alle mediakanalen gelijk is. Dit moet de herkenbaarheid van een organisatie verhogen. Daarnaast moet creativiteit in de campagnevoering van een ngo aangemoedigd worden. Probeer op een originele en dynamische manier om te gaan met nieuwe technologie. Een voorbeeld kan bijvoorbeeld zijn dat gebruikers de kans krijgen om zelf foto’s en video te posten op een site. Zo kan er een mozaïek gevormd worden van allemaal verschillende verhalen de problematiek waarmee de organisatie zich bezig houdt in beeld te brengen. Eens de aandacht van de bezoeker verworven is, zal het erop neer komen om hem/haar te overtuigen met de inhoud van het kanaal en de manier waarop gecommuniceerd wordt met de lezers.

7.6.2.

Verzamelsites

Om te zorgen dat gebruikers de website of contactgegeven sneller vinden, is het aan te raden om lid te worden van een verzamelsite. Een studie op Network for Good geeft aan dat dit weldegelijk een positief effect heeft op het succes van de organisatie (Andresen, Who Gives Money Online, 2007). Dit vraagt vaak weinig extra moeite, maar kan wel voor meer verkeer zorgen naar de website. Meer mensen betekent ook vaak een verhoging in aantal ondernomen acties. Er bestaan heel wat verzamelsites, deze zijn vaak enkel voor organisaties uit welbepaalde regio’s. In Amerika is er bijvoorbeeld Guidestar.com en in België is er NgoOpenBoek.be. Belangrijk is wel ervoor te zorgen dat het profiel van de organisatie up to date is. De gegevens zijn standaard vaak beperkt tot data die via de belastingdienst verzameld is.

7.6.3.

Gemakkelijk opspoorbaar

Uit ervaring weet ik dat het vaak moeilijk is om een kleine lokale organisatie terug te vinden op het net. Zeker wanneer je als gebruiker de naam of URL niet meer weet. Organisaties moeten er dus voor zorgen dat hun ngo gemakkelijk te vinden is op het net. Dit kan door er eerst en vooral voor te zorgen 63

dat de organisatie een duidelijke URL heeft die gemakkelijk te onthouden is. Bijvoorbeeld naamorganisatie.com. Ten tweede bestaat er iets als Search Engine Optimalisation (SEO). Dit zijn truckjes om ervoor zorgen dat je de page ranking van de blog of een webpagina van de organisatie kan verhogen. Met andere woorden dat de organisatie bij zoekopdrachten in plaats van op de vijfde positie te staan op pagina drie, op de eerste pagina terecht komt van de zoekresultaten. Aangezien de mensen vaak enkel op de eerste resultaten klikken en zelden naar de volgende pagina’s kijken, kan dit een groot verschil maken. Zo zal een site die op de tweede plaats staat 3.5 keer minder aangeklikt worden dan wanneer het op de eerste plaatst zou staan. Voor de laatste plaats van de eerste pagina is dit al 14 keer minder (Jim, 2006). Het verhogen van een page rank is niet altijd eenvoudig en vraagt toch wel wat expertise. Een rank kan ook verhoogd worden door het betalen van zoekadvertenties (search advertising).

7.7. INVESTEER IN OPLEIDING Het is aan te raden dat een organisatie investeert in de opleiding van personeel om te leren werken met nieuwe mediavormen. Technologie zal immers alleen maar belangrijker worden. Er moet niet altijd geld geïnvesteerd worden in dure opleidingen. Een personeelslid kan veel uit zichzelf leren. Met wat gezond verstand kan je vaak al heel ver geraken. Hij/zij moet vooral de tijd krijgen om zelf dingen uit te zoeken. Als iemand iets niet weet of begrijpt kan met gebruik van Google al veel gevonden worden. Er zijn enorm veel verschillende handleidingen te vinden op het internet. De kans is ook groot dat iemand hetzelfde probleem heeft gehad en dat er dus wel ergens een forum te vinden is waar andere mensen uitleg gegeven hebben aan die persoon om hem te helpen. Indien dit niet het geval is, kan raad gevraagd worden aan anderen, bv. op het forum van het product in kwestie of een andere plaats waar experts samenkomen. De kans is groot dat er snel een antwoord gegeven wordt. Het leerproces zal vaak met vallen en opstaan zijn, maar mits de nodige doorzetting kan heel wat verwezenlijkt worden.

7.8. STRATEGIE De belangrijkste tip van allemaal, is dat een ngo een goed uitgewerkt plan moet hebben. Bij het opstellen van een strategie moet rekening gehouden worden met elk van de reeds vermelde aspecten. Een plan is een plaats waar alles samenkomt. Het begint allemaal met vooraf goed na te denken wat de organisatie precies wil bereiken. Op basis hiervan moet een kanaal gekozen worden dat de organisatie het best kan helpen om het doel te behalen. De kunst bestaat erin om verschillende kanalen, elk met

64

hun welbepaalde sterktes, te combineren tot een perfect geheel, een geheel die een zo breed mogelijk publiek bereikt zonder veel overlap in functionaliteit en inspanning. Rekening houdend met het budget zal een keuze gemaakt moeten worden over welke software betaalbaar is en de beste ROI biedt. Eens de software geïnstalleerd is, gaat de organisatie voor zo veel en zo goed mogelijke relevante inhoud moeten zorgen. De inhoud moet zo gebracht worden, dat het de lezers aanzet tot actie. Ook zal er rekening gehouden moeten worden met de verwachtingen van de mensen op dit specifiek kanaal. Een nieuw kanaal moet gelinkt worden aan de bestaande kanalen, en de bestaande kanalen moeten op hun beurt naar het nieuwe kanaal verwijzen. Er zal ook nagedacht moeten worden hoe het kanaal populair kan gemaakt worden, hoe nieuwe mensen bereikt kunnen worden. De organisatie moet ook constant tijd blijven investeren in het kanaal. Updates moeten voorzien worden en communicatie met volgelingen moet onderhouden worden. Op geregelde tijdstippen moet er een analyse volgen. Dit is het moment waarin de verzamelde data vergeleken wordt met de beoogde doelstellingen. Als organisatie is het belangrijk kritisch te zijn. Er moet nagedacht worden wat er beter kan en of er nieuwe investeringen nodig zijn. Er kan eventueel beslist worden dat er extra testen nodig zijn om te kijken wat het beste werkt. Als laatste komt het er dan op neer om de verbeteringen in praktijk om te zetten en eventueel de doelstellingen wat bij te schaven. Indien dit alles op een consistente manier gebeurt en er binnen de organisatie 100% voor gegaan wordt, dan zou dit in principe tot (meer) succes moeten leiden. Succes kan echter niet in één twee drie behaald worden, het is een proces van vallen en opstaan. Tijd en motivatie zijn essentieel.

65

8. EEN TOEPASSING: CLEAR CAUSES Hoewel er reeds heel wat websites bestaan die een groot aantal verschillende diensten en applicaties aanbieden, is er toch nog een tekort aan een ‘alles’ omvattend platform gericht op kleine ngo’s. Ik heb daarom zelf een nieuw platform ontwikkeld die dit gat zou moeten opvullen. Het platform heeft de naam Clear Causes meegekregen en is te vinden op ClearCauses.org.

8.1. WAT? ClearCauses.org is een gratis online platform die organisaties de kans geeft om zichzelf en hun projecten online voor te stellen. Zo kunnen ngo’s belangrijke info over de organisatie zoals de hoofdactiviteiten, missie en doelpubliek opgeven en delen met het publiek. Hetzelfde kan gedaan worden voor hun projecten. Iedere organisatie kan één of meerdere projecten toevoegen aan het platform. Figuur 21 demonstreert hoe een project weergegeven wordt op het platform. Daarnaast krijgen ngo’s ook de kans om per project een nieuwsblog bij te houden. Hiermee kunnen de nodige updates, vorderingen en oproepen met betrekking tot het project gepost worden (Figuur 22). Bezoekers krijgen de kans om commentaar toe te voegen en kunnen automatisch op de hoogte gebracht worden van nieuwe updates.

66

Figuur 21: Illustratie van hoe informatie van een dummy project getoond wordt op ClearCauses.org (Bron: clearcause.org)

67

Figuur 22: Nieuwspagina (Bron: clearcauses.org)

68

Ngo’s krijgen niet enkel de kans om hun werking voor te stellen aan het publiek, ze kunnen ook online fondsen verwerven. De sponsor module werkt niet zoals de traditionele donatieknoppen waar sponsors zelf een bedrag kunnen opgeven. Het valt meer te vergelijken met een online winkel waarbij concrete items uitgekozen kunnen worden (Figuur 23). De organisatie kan dan met het ontvangen geld de gesponsorde items kopen. De items moeten eerst door de organisator van toegevoegd worden aan het project. Om dit te doen moet de organisatie eerst kijken wat er exact nodig is en wat de precieze kost ervan is. Eens dit geweten is kan het item, eventueel voorzien met foto en een korte uitleg, toegevoegd worden aan de ‘winkel’. In de korte uitleg kan de organisatie vertellen waarom het product juist nodig is, waarvoor het gebruikt zal worden en wie ermee geholpen zal worden.

Figuur 23: overzicht van items die gesponsord kunnen worden horende bij school project (Bron: clearcauses.org)

Het platform doet ook dienst als een verzamelsite. Gebruikers krijgen op de site een mooi overzicht van alle projecten die zich op het platform bevinden. Met de hulp van een handige zoek- en browserfunctionaliteit kunnen bezoekers eenvoudig en snel een project zoeken die hen interesseren. Zo kan er gezocht worden op focus, land of naam van de organisatie. Deze functionaliteit laat bezoekers toe om nieuwe projecten en organisaties te leren kennen binnen hun interessegebied. 69

Figuur 24: Browser- en zoekfunctionaliteit, resultaat van zoekopdracht naar projecten met focus kinderen in de Filippijnen (Bron: clearcauses.org)

8.2. WIE? Het Clear Causes platform is hoofdzakelijk gericht op kleine lokale ngo’s. Organisaties die het geld, tijd en expertise ontberen om een eigen website te laten maken of zelf te creëren. Deze organisatie leveren vaak heel mooi werk, maar zijn niet in staat zijn om dit op een overzichtelijke en mooie manier kenbaar te maken op het internet en op die manier mee kunnen dingen met de grotere organisaties. Er is geen beperking op de soorten projecten die toegelaten worden. Van projecten die het regenwoud willen redden in Peru tot projecten die de cultuur van een traditionele stam in Kenia willen beschermen. Van een onderwijsproject in de sloppenwijken van Manilla tot een woman empowerment

70

project in India. Het ruime aanbod aan verschillende focussen moet ervoor zorgen dat er voor iedereen wel interessante thema’s aanwezig zijn. De enige echte voorwaarde om toegelaten te worden, is dat de organisaties moeten kunnen bewijzen dat ze officieel erkend zijn door de overheid of andere officiële instanties. Hoewel er nog geen echte restricties zijn op dit gebied, zouden lokale organisaties die actief zijn in het Globale Zuiden de voorkeur krijgen.

8.3. DOEL? Eerst en vooral wil het platform de gebruiksvriendelijkheid vergroten. Alle tekst en foto’s kunnen toegevoegd worden door gebruik te maken van een eenvoudige editor (Figuur 25). Er is dus praktisch geen voorkennis nodig, waardoor bijna niemand uitgesloten wordt. Om als organisatie iets toe te voegen moet men gewoon via het Create content-menu klikken wat men wil toevoegen en daarna komt men automatisch op het formulier om het item aan te maken (Figuur 26).

Figuur 25: Detail van de editor (Bron: clearcauses.org)

71

Figuur 26: Detail van het Create content-menu (Bron: clearcauses.org)

Het platform wil ook de zichtbaarheid van kleine organisaties en de kwaliteit ervan verhogen. Deze ngo’s hebben het immers vaak zeer moeilijk om op te vallen. Dit geldt zeker wanneer ze nog niet of maar half vertegenwoordigd zijn op het net. Naast een plaats waar organisaties informatie kunnen geven over werking en organisatie, krijgen ze de belangrijkste functies zoals online donatie mogelijkheid en een blogfunctionaliteit er gratis bij. Dit zorgt ervoor dat kleine ngo’s de kans krijgen om met gelijke wapens te strijden tegen hun grotere broers. Doordat het platform ook als een verzamelplaats fungeert, kan de verzameling van projecten nieuwe geïnteresseerden lokken die voordien niet op de hoogte waren van het bestaan van bepaalde projecten. Door zijn specifiek sponsorsysteem wil het platform de transparantie verhogen. Vaak weten de sponsors amper waarvoor hun geld precies gebruikt gaat worden. Zo kan het gebeuren dat geld voor administratie gebruikt wordt terwijl de gift bedoeld was om een concrete nood in te vullen. Hoewel ook administratie belangrijk is, kiezen sponsors liever zelf waar hun geld voor gebruikt wordt. Doordat het platform ervoor zorgt dat donors concreet kunnen kiezen wat er gesponsord wordt, weten ze precies wat en wie er geholpen wordt. Een voorbeeldsituatie: een project op ClearCauses.org wil naailessen starten voor alleenstaande moeders. Deze lessen hebben als doel de vrouwen de kans te geven om extra geld te verdienen zodat ze hun gezin kunnen onderhouden. Via hun blog wordt gevraagd om naaimachines te sponsoren, waarop donor x daar op ingaat. De donor wordt hiervoor persoonlijk bedankt door de organisatie en een maand later is er een blog update dat de eerste naailessen van start zijn kunnen gaan dankzij de sponsors die geholpen hebben om de naaimachines aan te kopen. Nog een maand later blijkt dat de vrouwen hun eerste producten hebben kunnen maken en verkopen. Het blijkt een groot succes en de vrouwen verzamelen een extra inkomen. Er wordt ook een getuigenis gepost van een vrouw die nu gevarieerder voedsel kan kopen en de kinderen er minder ziek door worden, dankzij dit extraatje. 72

Een dergelijke situatie zal een grote voldoening geven aan de sponsor, wat dan weer tot nieuwe sponsoring kan leiden. Dit staat in contrast met het steunen van sommige grote organisaties die enkel een generieke bedanking in ruil krijgen. Wat dit scenario moet aantonen is dat kleine ngo’s tegenover grote organisaties een meerwaarde kunnen bieden. Kleine ngo’s houden zich in de meeste gevallen slechts met enkele zeer specifieke projecten bezig. Hiervoor staan ze dicht bij de mensen die hulp nodig hebben, wat ervoor zorgt dat er gedetailleerde info beschikbaar is over de lokale situatie en bijhorende problemen. Deze ngo’s zijn vaak opgericht door mensen uit de regio en weten dus goed wat mogelijk is in hun land en wat de typische dynamieken zijn. Doordat ze vaak gezien worden als één van hen, slagen ze erin om betere contacten te leggen met de personen die ze helpen. Dit zijn zaken die de meeste grote ngo’s naar mijn gevoel niet kunnen bieden. Sommige organisaties werken met externe mensen, deze personen zullen vaak minder op de hoogte zijn van de lokale cultuur en de onderliggende spanningen. Door de omvang van dergelijke organisaties is het voor hen moeilijker om een meer persoonlijke band te creëren met de sponsors en de mensen die hulp nodig hebben. Ze hebben wel één groot voordeel, namelijk de middelen om grote succesvolle (internet) campagnes te voeren. Het Clear Causes platform moet er nu voor zorgen dat ook deze kleine ngo’s eveneens de kans krijgen om online hun troeven uit te spelen. Door een persoonlijke aanpak kan de emotionele band van de donors met de medewerkers en de mensen die hulp nodig hebben, vergroot worden. Donors zullen in dit geval meer voldoening halen bij kleinere organisaties omdat hun impact duidelijker zal zijn.

8.4. UNIEK? De combinatie van functionaliteiten die het Clear Causes platform biedt is behoorlijk uniek. Er bestaan wel al heel wat voorbeelden waar bepaalde features apart voorkomen. Zo zijn er heel wat verzamelsites maar deze bieden vaak niets van extra functionaliteit en zijn vaak beperkt tot organisaties die tot een bepaalde regio horen. Ook bestaan er ngo’s die hetzelfde funding systeem toepassen op hun persoonlijke site. Websites die organisaties de kans geven om zelf een website te maken bestaan ook al, maar zijn vaak betalend en vergen wegens hun dikwijls uitgebreide mogelijkheden toch ietwat ervaring. Daarnaast richt Clear Causes zich ook op een specifiek type organisaties die vaak vergeten worden. De functionaliteit is dus niet uniek, maar het totaalpakket dat aangeboden wordt aan een welbepaald publiek is wel uniek.

73

8.5. HINDERNISSEN? Eén van de grootste uitdagingen zal controle zijn om te vermijden dat er valse organisaties misbruik maken van het systeem. Daarom moet er nagegaan worden of de organisaties officieel erkend zijn. Om dit te doen zal een bewijs geleverd moeten worden en daarnaast kunnen er in een aantal landen lijsten van officieel erkende non-profits geraadpleegd worden. Zoals reeds eerder gezegd zullen het de ngo’s zijn die met hun inhoud en updates het succes grotendeels zullen bepalen. De technologie wordt wel aangeboden, maar daarnaast zal bijstand met raad en technologisch advies aan de ngo’s noodzakelijk blijven. Afhankelijk van de populariteit van het platform, kan dit redelijk wat werk en tijd vragen. Een laatste hindernis is dat Clear Causes een éénmansproject is op vrijwillige basis, dit in tegenstelling tot andere bedrijven die diensten aanbieden aan ngo’s die vaak over grote budgetten beschikken en heel wat personeel onder hun dak hebben. Gelukkig is Clear Causes uniek en is geen echte concurrentie met deze grote bedrijven. Eens het project van de grond geraakt zal er waarschijnlijk moeten gezocht worden naar alternatieve financieringen in de vorm van subsidies of beperkte vormen van online reclame.

8.6. SUCCES? De moeilijkste opdracht om het platform succesvol te maken zal hoogstwaarschijnlijk de marketing ervan zijn. Enerzijds is er het zoeken naar ngo’s die van het platform willen gebruik maken en anderzijds het genereren van verkeer naar het platform. Tijdens een reis naar de Filippijnen dit jaar heb ik de kans gehad om heel wat kleine lokale ngo’s te bezoeken. Toen heb ik met hen op een meer informele manier dit project voorgesteld en de reacties waren zeer positief. Ik heb nadien twee van deze ngo’s kunnen contacteren en hen een meer formele enquête laten invullen. Enerzijds was er PGX, een organisatie van zich vooral bezig houdt met het regelen van studiereizen van buitenlanders en het verkopen van locale fair trade producten. Anderzijds was er ECPAT Philippines, een organisatie die zich inzet tegen commerciële seksuele exploitatie van kinderen. Beide organisaties zijn twee typisch lokale ngo’s, ze hebben beide tussen de 5 en 10 werknemers en hebben in totaal tussen de 3 en 5 verschillende projecten lopen. PGX heeft reeds een mooie website. De site wordt echter slechts één à twee keer per jaar upgedate wegens gebrek aan expertise. ECPAT maakt echter nog geen gebruik van het internet voor marketing. Beide organisaties

74

gaven aan zeer enthousiast te zijn voor het platform en denken dat de aangeboden diensten interessant kunnen zijn voor hun organisatie. “ I really think that your project is a great and timely idea so please pursue the goals of which you decided to do this project, in the first place. As it is now, for example, I am hoping to be able to maximize this technology such that our fundraising initiative may reach people around the globe. I am sure there are a lot of people who are willing to help especially the children we take care of (victims and survivors of CSEC). If there is a way that those people who are willing to help are provided secure and easy way to donate online, then your work is a blessing!” Nancy Jo E. Alforque, member of ECPAT Philippines (19/07/2010) Hoewel dit slechts een heel beperkt onderzoek is, ben ik ervan overtuigd dat er naast deze twee organisaties nog veel ngo’s zich in dezelfde situatie bevinden en er dus wel degelijk een markt is voor dit platform. Mits de nodige promotie en een goede werking van het platform zullen zich geleidelijk wel ngo’s inschrijven. Door het gratis karakter van ClearCauses.org vervalt nog een andere belangrijke drempel. Er zijn niet enkel ngo’s nodig maar ook bezoekers die bereidt zijn hen te steunen. Het zal er dan ook op aankomen om bekendheid te verwerven bij het grote publiek. Hier zal mond-tot-mond reclame een groot deel voor zijn rekening moeten nemen, samen met de organisaties die deelnemen aan Clear Causes.

8.7. TOEKOMST? Na deze scriptie zal Clear Causes nog een verder leven leiden en verder ontwikkeld en verbeterd worden. Na de activatie van het betaalsysteem, kunnen de ngo’s lid worden en kunnen alle functionaliteiten gebruikt worden. Verdere aanpassingen en verbeteringen betreffen onder andere het verbeteren van het verwittigingssysteem bij updates, het vergemakkelijken van het uploaden van foto’s. Daarnaast zijn er tijdens het maken van deze scriptie nog extra ideeën ontstaan om extra features toe te voegen zoals een e-mail service en het delen van nieuws met sociale netwerksites.

75

8.8. CONCLUSIE Ondanks de verbeteringen die nog moeten gebeuren, ben ik ervan overtuigd dat dit platform een kans maakt. Dit omdat er enerzijds vraag is naar een platform als Clear Causes aan de kant van de ngo’s en anderzijds omdat er heel wat donors op zoek zijn naar transpiratie en meer voldoening en betrokkenheid bij het doneren. Het platform heeft een uitgebreide waaier aan toepassingen die behoorlijk uniek is op het internet en kan op die manier zeker concurreren met websites die de toepassingen apart aanbieden. De aanzet naar succes is bijgevolg het aantrekken van ngo’s om in dit project te stappen door hen te overtuigen van de vele mogelijkheden en het gebruiksgemak en daarnaast via reclame bezoekers aan te trekken.

76

9. BIBLIOGRAFIE Andresen, K. (2007, November 20). Benchmark Data for Online Giving. Retrieved Juli 14, 2010, from Fundraising123: http://www.fundraising123.org/article/benchmark-data-online-giving Andresen, K. (2010). The 8 Online Fundraising Changes You Must Make in 2010. Network for Good. Andresen, K. (2007, November 30). Who Gives Money Online. Retrieved Juli 14, 2010, from Network for Good Learning Center: http://www.fundraising123.org/article/who-gives-money-online Andresen, K., McKee, A., & Rovner, M. (2010, februari 23). Homer Simpson for Nonprofits. eBook Network for Good . Bhagat, V., Donovan, Q., & DeVille, J. (2010). The Convio Online Nonprofit Benchmark Study. Convio. Burger, R., & Owens, T. (2008). CREDIT Research Paper: Promoting transparency in the NGO sector: Examining the availability and reliability of selfreported data. University of Nottingham: Centre for Research in Economic Development and International Trade. Chêne, M. (2009, april 27). Developing a code of conduct for NGOs. Transparency international . De Schampheleire, S. (2009, November 1). Wie geeft? De vrijgevigheid van de Vlaming in kaart gebracht. Universiteit Gent Magazine , pp. 22-23. Domain Tools. (2010, juli 22). Domain Counts & Internet Statistics. Retrieved juli 22, 2010, from DomainTools: http://www.domaintools.com/internet-statistics/ eBay. (2010, Juli 20). The way to fundraise on eBay. Retrieved Juli 20, 2010, from MissionFish: http://www.missionfish.org/index.html Ethos Advisors & NGO Post. (2009, juni 20). Ngo Survey 1. Retrieved juli 22, 2010, from Slideshare: http://www.slideshare.net/mynk/ngo-survey-1 Girard, K. (2008). Strategic Use of IT In Youth Engagement for Global Citizenship. Attowa: Canadian Council for Intenational Co-operation. Groundspring. (2007, November 28). Sample Online Fundraising Plan. Retrieved Juli 20, 2010, from Fundraising123: http://www.fundraising123.org/article/sample-online-fundraising-plan Harvard Law School. (2010, juli 27). Nongoverenmental Organiszations. Retrieved juli 27, 2010, from Harvard Law School: http://www.law.harvard.edu/current/careers/opia/planning/careerexploration/nongovernmental-organizations.html 77

Holahan, C. (2008, February 14). Activism 2.0. Retrieved juli 20, 2010, from BusinessWeek: http://images.businessweek.com/ss/08/02/0214_activism/index_01.htm Holahan, C. (2008, Februari 14). Click Here to Save Darfur. Retrieved Juli 14, 2010, from Businessweek: http://www.businessweek.com/technology/content/feb2008/tc20080213_617723.htm Imber Safdar, S., & Englin, S. (2010, april 1). Is your nonprofit facebook page worth it. Measure Everything . Jim, B. (2006, augustus 10). Click Rate for Top 10 Search Results. Retrieved juli 25, 2010, from Jim Boykin's Blog: http://www.webuildpages.com/jim/click-rate-for-top-10-search-results/ Kagan, M. (2009, Augustus 3). Social Media Has Grown Up: Stats One Year On. Retrieved Juli 21, 2010, from digitalbuss: http://www.digitalbuzzblog.com/social-media-has-grown-up-stats-one-yearon/ Leroux, K. (2009). The Nonprofit Email Marketing Guide. Network for Good. Lloyd, R. (2006). NGO Transparency. Accountability Programme at the One World Trust. MacLaughin, S. (2010). Trends in Online Fundraising: What We Can Learn from the Data. Ifc Online 2nd International Fundraising eConference (pp. 1-39). Amsterdam: Blackbaud Internet Solutions. Massey, P. (2009, december 18). Social Impact Survey Finds 88% of Nonprofits Experimenting with Social Media. Retrieved juli 21, 2010, from socialIMPACT: http://impact.webershandwick.com/?q=social-impact-survey-finds-88-nonprofits-experimentingsocial-media McGann, J., & Johnstone, M. (2006, januari 1). The Power Shift and the NGO Credibility Crisis. Retrieved juli 23, 2010, from International Center for Not-For-Profit Law: http://www.icnl.org/knowledge/ijnl/vol8iss2/art_4.htm Network for Good. (2009). 25 Steps to Fall & Holiday Fundraising Success. Fundraising123. Network for Good. (2010, juli 20). About Us. Retrieved juli 20, 2010, from Network for Good: http://www1.networkforgood.org/about-us Network for Good. (2010, juli 20). Custom DonateNow by the Numbers. Retrieved juli 20, 2010, from Network for Good: http://www1.networkforgood.org/custom-donatenow-numbers

78

NGO web marketing. (2009, november 23). Focus On The Message, Not The money. Retrieved juli 22, 2010, from NGO Web Marketing: http://ngowebmarketing.com/2009/11/focus-on-the-message-notthe-money/ Nonprofit Finance Fund. (2009, maart 26). Sumary Report: Nonprofit Survey Results. Retrieved juli 21, 2010, from Non Profit finance Fund: http://www.nonprofitfinancefund.org/docs/2009/SurveyResultsSummary Nonprofit HR Solutions. (2010, Februari 1). 2010 Nonprofit Employment Trends Survey Results. Retrieved juli 22, 2010, from Opportunityknocks.org: http://content.opportunityknocks.org/2010/06/21/2010-nonprofit-employment-trends-surveyresults/ NTEN, Common Knowledge and ThePort Network. (2010, april 13). Nonprofit Social Network Survey Report 2009-2010. Retrieved juli 21, 2010, from docstoc: http://www.docstoc.com/docs/34003681/Nonprofit-Social-Network-Survey-Report-2009-2010 Ogden, T., & Starita, L. (2009, november 9). Social Networking and Mid-Size Nonprofits: What's the Use? Retrieved juli 21, 2010, from Philanthropyaction: http://www.philanthropyaction.com/articles/social_networking_and_midsize_nonprofits_whats_the_use Patriquin. (2007, november 11). Connecting the Social Graph: Member Overlap at OpenSocial and Facebook. Retrieved juli 31, 2010, from Compete: http://blog.compete.com/2007/11/12/connectingthe-social-graph-member-overlap-at-opensocial-and-facebook/ Reimann, K. (2002). International Politics, International Norms and the Worldwide Growth of NGOs. American Political Science Association. Massachusetts. Schonfeld, E. (2010, februari 16). Nearly 75 Million People Visited Twitters's Site In January (comScore). Retrieved juli 21, 2010, from TechCrunch: http://techcrunch.com/2010/02/16/twitter75-million-people-january/ site profile for facebook.com. (2010, juli 1). Retrieved juli 20, 2010, from Compete: http://siteanalytics.compete.com/facebook.com/?metric=uv Studie bevestigd kritiek op ngo's . (2007, november 5). Retrieved juli 22, 2010, from DeMorgen.be: http://www.demorgen.be/dm/nl/989/Binnenland/article/detail/50440/2007/11/5/Studie-bevestigtkritiek-op-ngo-s.dhtml 79

Vaccaro, A., & Madsen, P. (2009, januari 29). ICT and an NGO: Difficulties in attempting to be extremely transparent. Springer Science , pp. 221-231. Vredeseilanden. (2007, november 3). Vredeseilanden weerlegt de aantijgingen van Thierry Debels. Retrieved juli 22, 2010, from vredeseilanden: http://www.vredeseilanden.be/thierrydebels/vredeseilanden-weerlegt-de-aantijgingen-van-thierry-debels.html

80

10. APPENDIX 10.1. BIJLAGE 1: GEDETAILLEERD OVERZICHT ANTWOORDEN OP DE ENQUÊTE

PGX:

81

82

Ecpat:

83

84

10.2. BIJLAGE 2: PROMOTIEMAIL

85