Uitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers?
Inhoud: 1. Aanleiding 2. Geen bonus bij Staatsteun 3. Lagere beloningen (in de top) bij staatsdeelnemingen 4. Ontnemen onterechte bonus 5. Beperking variabele vergoeding 6. Conclusie 7. bijlagen
Amsterdam 10 december 2012
1. Aanleiding Als één van de oorzaken van de kredietcrisis wordt gezien dat bestuurders van financiële instellingen door perverse beloningsprikkels lange tijd te grote risico’s hebben genomen. Daarom neemt de overheid maatregelen die gericht zijn op een gematigd beloningsbeleid en goed bestuur (corporate 1 governance) . We hebben gezien dat te hoge beloningsprikkels aanzetten tot het nemen van te grote risico’s. Banken en andere financiële instellingen moeten zich bewust zijn van het gevaar van deze prikkel en de maatschappelijke verontwaardiging over te hoge bonussen. Zij zullen zich bescheiden moeten opstellen om het vertrouwen in de sector te herstellen. Vindt de buitenwacht. Het kabinet-Rutte-Asscher wil de hoogte van de maximale variabele beloning binnen de financiële sector wettelijk vastleggen op 20% van de vaste beloning. Om te kunnen komen tot een consultatie heeft het Ministerie van Financien ons gevraagd hoe leden in de financiële sector hierover denken. Om hierachter te komen hebben we een korte enquête uitgezet, die leden in 2 weken konden invullen. De leden zijn per email uitgenodigd deel te nemen en er is per twitter, Linkedin en Facebook een oproep gedaan. Hieraan hebben 214 mensen meegedaan en 129 (60%) hebben de enquête geheel voltooid. Hiervan is 31% vrouw en 69% man. Van de 129 volledig ingevulde enquêtes was 78,3% vanuit financiële instellingen. Bij veel vragen mochten de deelnemers meer dan 1 antwoord aankruisen. Gezien de korte responstijd en de relatief hoge respons is dit onderzoek representatief te noemen.
Bedrijf ABN AMRO (en dochters) Achmea Aegon Equens BNP Delta Lloyd GWK ING NN Rabo SNS Triodos Westland Utrecht Bank Anders, niet altijd een financiële instelling Totaal voltooid
1
Aantal 13 1 7 1 1 1 2 52 18 2 1 1 1 28 129
Zie ook http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/hervorming-financieel-stelsel/beter-bestuur-engematigd-beloningsbeleid
2. Geen bonus bij Staatsteun Van de 202 deelnemers vindt 43% het terecht dat bestuurders geen bonus mogen ontvangen bij een instelling die Staatssteun “geniet”. Evenveel mensen (30%)vindt dat in zulke gevallen ook gewone medewerkers dan geen bonus zouden mogen hebben, resp. dat je hiermee het vertrouwen in de sector herstelt.
Terecht, bestuurders zouden dat niet mogen Bestuurders zouden juist extra beloond moeten worden als ze een bedrijf met staatssteun er weer bovenop krijgen Geen bonus verstrekken aan bestuurders helpt om het vertrouwen te herstellen Gewone medewerkers zouden wel een bonus mogen krijgen bij goed presteren Geen bonus zou niet alleen voor bestuurders, maar voor alle medewerkers in een bedrijf met staatssteun moeten gelden Overige (geef nadere toelichting)
Response Percent
Response Count
43,1%
87
4,0%
8
30,7%
62
23,8%
48
30,2%
61 34
answered question
202
In de serie opmerkingen die de respondenten plaatsen bij deze vraag komt sterk naar voren: 1. ze vinden een verschil bestaan tussen de beoordelingstoeslag en een bonus, waarbij de beoordelingstoeslag bijvoorbeeld in een Cao is vastgelegd (en waarvoor in enkele gevallen vast loon is ingeleverd) en niet direct gelinked is aan korte termijn verkoopprestaties. 2. een beperkte bonus vinden mensen vaak wel passen en vooral als die is gekoppeld aan lange termijn doelstellingen
3. Lagere beloningen (in de top) bij staatsdeelnemingen Bij de meeste bedrijven waarvan het Ministerie van Financiën aandeelhouder is, waaronder banken en verzekeringsmaatschappijen, is een akkoord bereikt over maximum beloningen. De beloningen zijn fors gematigd. Gemiddeld dalen de bestuurdersbeloningen meer dan 20%. Het gaat zowel om vaste als om variabele beloningen. Ook is geregeld dat de ontslagvergoeding maximaal één jaarsalaris bedraagt. Hier was de groep deelnemers redelijk eenduidig in hun antwoord: maar liefst ruim 62% vindt dat volstrekt terecht. Vooral, omdat zij (35%) vinden dat werknemers zelf ook worden geconfronteerd met een teruggang aan inkomen, dus waarom de bestuurders niet?
Volstrekt terecht, de beloning was veel te hoog Het beperken van de variabele beloning is al voldoende Het helpt niet om het vertrouwen te herstellen Het beperken van de ontslagvergoeding tot 1 jaarsalaris is voldoende Ook werknemers worden geconfronteerd met een teruggang aan inkomen, dus waarom bestuurders niet Het is symboolpolitiek Overige (geef nadere toelichting)
Response Percent
Response Count
61,2%
123
12,9%
26
7,5%
15
5,0%
10
35,3%
71
12,9%
26 29
answered question Uit de opmerkingen van de respondenten kun je opmaken, dat :
201
1. ze zich afvragen waarom mensen, die niet goed presteren toch een hoge beloning resp. vertrekregelingen krijgen; behandel ze zoals elke gewone medewerker 2. er de angst heerst, dat er voor gewone medewerkers ook een beperking komt voor de ontslagvergoeding; bestuurders komen altijd wel weer ‘aan de bak’ en gewone medewerkers niet, dus die hebben het veel meer nodig.
4. Ontnemen onterechte bonus In de toekomst worden buitensporige bonussen aangepast of teruggevorderd (‘claw back’). Het gaat dan om bonussen die achteraf bezien zijn toegekend op basis van onjuiste informatie en voor bonussen waarvan uitkering door onredelijkheid en onbillijkheid niet is te rechtvaardigen. W a t v ind jij? 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Volkomen Terecht, want Volkomen Onterecht, want Onterecht, want terecht, want als inmiddels weet onterecht, want er worden wel wie bepaalt er je fout handelt je als de richtlijnen hoge eisen wat "billijk en behoor je geen werknemer ook lijken wel gesteld aan redelijk" is? bonus te krijgen wel wat "goed" helder, maar omzetten die je wegens goed en "fout" is het werkt zo niet moet halen presteren in de praktijk
Dit leverde weinig discussie op: als je iets fout doet kun mag je daarvoor ook niet positief voor worden beloond, vindt bijna 85%. Waarbij dan ook nog eens 21% zegt dat je als werknemer inmiddels wel weet wat ‘goed’ en ‘fout’ is en het daarom terecht vindt, dat de bonus wordt teruggevraagd of niet uitgereikt. De opmerkingen die de respondenten plaatsten bij dit onderwerp waren heel divers, van “contract is contract” tot “helemaal stoppen met (buitensporige) bonussen”. Er zelfs iemand bij, die het spijt, dat het onmogelijk is met het met 10 jaar terugwerkende kracht te doen, dat zou goed zijn voor de ING. Men ziet de rechter wel als bepaler wat billijk en redelijk kan worden geacht in deze situaties.
5. Beperking variabele vergoeding Het kabinet-Rutte-Asscher wil de hoogte van de maximale variabele beloning binnen de financiële sector wettelijk vastleggen op 20% van de vaste beloning. Het is echt opvallend, dat ook nu weer het grootste deel van de respondenten eigenlijk helemaal geen variabele beloning wil (43%). En, als die er al is, dan vindt 36% een maximum van 20% mooi zat en ruim 18% wil best een variabel loon, maar vindt 20% te hoog. Uit de geplaatste opmerkingen klinkt wel enig wantrouwen door naar de bestuurders van de ondernemingen, zoals 1. de angst, dat de maximering wel weer zal worden verdisconteerd in de vaste beloning van de bestuurders 2. het is voor het hogere management makkelijker om targets toch nog te halen dan voor de medewerkers op de werkvloer
Dus pleiten ze voor afschaffing van het variabele deel en het maximeren van het vaste deel, hoewel, zoals iemand dat uitdruk, je ook moet kijken naar de passendheid van de beloning in internationale context. Response Response Percent Count Percent Een maximum van 20% loon als bonus is mooi zat Nee, het is veel te laag Geldt dat ook voor de discretionaire beloningen, naast de prestatie premie? Onterecht, want we hebben ooit zelf vast loon ingeleverd voor variabele beloning Ik wil eigenlijk helemaal geen variabele beloning, geef mij maar een goed, vast loon Een variabel loon bij goed presteren is prima, maar 20% is te hoog De discussie is niet zinvol, niemand haalt de targets nog, dus ook de extra premies niet Onterecht, want er worden wel hoge eisen gesteld aan omzetten die je moet halen Onterecht, want wie bepaalt er wat "billijk en redelijk" is? Overige (geef nadere toelichting)
36,0% 4,6% 8,6%
71 9 17
5,6%
11
43,7%
86
18,3%
36
3,0%
6
1,0%
2
4,1%
8 23
answered question
197
In de slotopmerkingen van de respondenten komt vooral naar voren, dat er nogal wat tegen het fenomeen prestatie bonus te zeggen is is, gezien de opmerkingen: 1. targets zijn moeilijk te kwantificeren 2. targets levert ongewenste effecten op zoals scheve ogen op de werkvloer als de een wel en de ander nog niet de targets heeft gehaald, een eilandjescultuur en veel stress 3. opvallend is, dat met name de lagere loongroepen nooit hogere bonussen halen, omdat ze niet kunnen excelleren/boven hun targets kunnen uitkomen 4. de bonus is te vaak gekoppeld aan producttargets en niet aan andere criteria zoals klanttevredenheid Soms vinden respondenten het wel acceptabel, omdat er ook veel hogere eisen worden gesteld aan bestuurders en aan de andere kant vinden ze, dat ze al zoveel verdienen, waardoor 20% nog heel effectief veel geld is.
6. Conclusie In korte tijd hebben redelijk veel medewerkers uit de financiële sector gereageerd op het enquêteverzoek, waardoor de uitkomsten representatief genoemd mogen worden. Kort en goed vinden de meeste respondenten, dat beperking of afschaffing van bonussen voor bestuurders in door de staat gesteunde bedrijven mogen worden afgeschaft of ernstig beperkt. Ook de beloning van de bestuurders in dit soort bedrijven kan flink bijgesteld. Zelf zien de meeste medewerkers in de sector liever geen bonuscultuur meer. De gebruik van targets en alles wat daarbij komt kijken heeft meer negatieve aspecten, dan positieve.
Amsterdam, 10 december 2012 Carla Kiburg Bestuurder FNV Finance Bijlagen: elektronisch verkrijgbaar
